INTAKE CATALOGUE HELLENIC-AMERICAN UNION 2010

ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΟΥ Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ THE J. F. COSTOPOULOS FOUNDATION

Με την ευγενική χορηγία/sponsored by:

Μασσαλίας 22, 106 80 Αθήνα / Massalias 22, 106 80 Athens Τ.: 210 3680900, F.: 210 3633174 www.hau.gr

Theodoros Zafeiropoulos

Με την υποστήριξη/supported by:

Intake

intake

Lake Wesserunsett Skowhegan ME Panoramic View.

Digital Manipulation: Giorgio Boulasidis.

intake Theodoros Zafeiropoulos curated by

Sotirios Bahtsetzis

Chris Spirou

President of the Hellenic American Union

2

The exhibition “Intake” is part of our series of cultural events dedicated to presenting young artists and developments in contemporary art to the art-loving public.

Theodoros Zafeiropoulos is a young artist who already achieved distinction during his studies, during which he was the recipient of award from the New York School of Visual Arts, and has participated in group exhibitions in Greece and the United States. The work we are presenting in the Hellenic American Union galleries with the support of the Kostopoulos Foundation and the Fulbright Foundation began in the United States and was completed in Greece. It thus constitutes an act of visual art that connects the two countries.

As a member of the Greek Diaspora I am particularly pleased to preface this publication on the work of a young Greek visual artist who has received so much attention so soon in his career in both Greece and the United States and who has been honored with the most important of distinctions. I am especially pleased because we are hosting the work of Theodoros Zafeiropoulos in his role as a recipient of a scholarship of the Fulbright Foundation, with which the Hellenic American Union has long maintained close ties. The exhibition thus provides an opportunity for us to further our bonds with the Foundation and its scholars.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Κρις Σπύρου

Πρόεδρος Ελληνοαμερικανικής Ένωσης

Η έκθεση “Intake” εντάσσεται στο πλαίσιο των πολιτιστικών μας εκδηλώσεων που αναδεικνύουν νέους δημιουργούς και φέρνουν το φιλότεχνο κοινό κοντά σε σύγχρονες εικαστικές προσεγγίσεις. Ο Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος είναι νέος καλλιτέχνης που έχει ήδη διακριθεί στις σπουδές του, με βράβευση από το School of Visual Arts της Νέας Υόρκης, ενώ έχει συμμετάσχει με επιτυχία σε εκθέσεις σε Ελλάδα και Αμερική. Το έργο που παρουσιάζουμε στις γκαλερί της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Κωστόπουλου και του Ιδρύματος Fulbright, ξεκίνησε στις ΗΠΑ και ολοκληρώνεται στην Ελλάδα, αποτελώντας εικαστική δράση που συνδέει τις δύο χώρες. Ως Έλληνας της Διασποράς αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά να προλογίζω την έκδοση για το έργο ενός νέου Έλληνα εικαστικού που από τόσο νωρίς έχει ξεχωρίσει, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Αμερική, και έχει δεχτεί σημαντικότατες διακρίσεις. Η χαρά μου είναι ακόμα μεγαλύτερη γιατί φιλοξενούμε το έργο του Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου και με την ιδιότητά του ως υπότροφου του Ιδρύματος Fulbright, με το οποίο η Ελληνοαμερικανική Ένωση για πολλά χρόνια διατηρεί σταθερές σχέσεις. Αυτή η έκθεση γίνεται η αφορμή να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τους δεσμούς με το Ίδρυμα και τους υποτρόφους του.

Intake

3

Leonidas-Phoebus Koskos

Executive Director of the Hellenic American Union

4

With his exhibition Intake the distinguished young artist and Fulbright scholar Theodoros Zafeiropoulos presents us with that mixture of material, form and meaning that is art. In the period 2007-2009 he developed two arts projects in the United States entitled Please Me and Fall in Love with the Log. The resulting material was transformed into the work that is being exhibited in the galleries of the Hellenic American Union as a part and end point of these two projects: in a hermetically sealed room, air turbines mimic the natural phenomenon of a whirlwind with material from the work Please Me, while the ash from the Fall in Love with the Log project was used to build a model of the intake for a Boeing 747-200 engine.

Theodoros Zafeiropoulos’s work seems to draw directly on the traditional notion of “craftsmanship”, since throughout all the stages of the creative process we can discern both the mindful artist and the artisan whose practical knowledge and technical skills enable him to overcome whatever obstacles arise as he gives shape to an idea.

At the same time, the artist describes in detail the steps involved in creating the work and conveys with particularity clarity the organizing principles with which the material was incrementally transformed, in so doing he reveals the story of the exhibition and its conceptual content. Through this strikingly original visual depiction the artist reinterprets relations between science, technology and Nature and sheds light on the conditions which affect the way a work of art is transformed and acquires it final shape; in this way he invites us to share in his thoughts. For an educational institution such as the Hellenic American Union, which brings not only art lovers but also public and private high school students in closer touch with contemporary art, this invitation provides yet another incentive to present this exhibition.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Λεωνίδας-Φοίβος Κόσκος

Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης

Ο Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος, διακεκριμένος νέος δημιουργός και υπότροφος μεταξύ άλλων του Ιδρύματος Fulbright, έρχεται να μας παρουσιάσει με την έκθεση Intake το κράμα ύλης, έννοιας και μορφής που είναι η δική του τέχνη. Το διάστημα 2007-2009 πραγματοποίησε στις ΗΠΑ δύο καλλιτεχνικές δράσεις με τίτλο Please me και Fall in Love with the Log. Το υλικό που παρήχθη μετουσιώνεται σε νέο έργο στην έκθεση που παρουσιάζεται στις γκαλερί της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, ως μέρος και κατάληξη των δύο αυτών δράσεων: σε ένα αεροστεγές δωμάτιο αεροτουρμπίνες δημιουργούν το φυσικό φαινόμενο ενός ανεμοστρόβιλου αξιοποιώντας υλικό από το έργο Please me, ενώ με τη μέθοδο χύτευσης αδρανούς άνθρακα που παρήχθη από το έργο Fall in Love with the Log παράγεται εκμαγείο κινητήρα αεροσκάφους Boeing 747-200. Το έργο του Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου φαίνεται να έχει άμεσες αναφορές στην παραδοσιακή έννοια της «μαστοριάς», καθώς σε όλα τα στάδια δημιουργίας του διακρίνουμε τόσο τον σκεπτόμενο καλλιτέχνη όσο και τον χειρώνακτα τεχνίτη που με τις πρακτικές γνώσεις και την τεχνική του κατάρτιση καταφέρνει να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο που προκύπτει στην υλοποίηση μιας ιδέας. Την ίδια στιγμή, ο καλλιτέχνης προβαίνει σε πλήρη καταγραφή των σταδίων δημιουργίας του έργου και μας μεταφέρει με σαφήνεια την μέθοδο με την οποία οργανώθηκε η σταδιακή μεταμόρφωση της ύλης, παρουσιάζοντας το ιστορικό και εννοιολογικό περιεχόμενο της έκθεσης. Στόχος του είναι να επαναπροσδιορίσει μέσα από την πρωτότυπη εικαστική του διατύπωση τις σχέσεις επιστήμης-τεχνολογίας-Φύσης και να διαλευκάνει τις συνθήκες που επηρεάζουν την πορεία μετάπλασης και τελικής μορφοποίησης του έργου τέχνης, καλώντας μας να γίνουμε κοινωνοί της σκέψης του. Αυτό για έναν εκπαιδευτικό οργανισμό όπως είναι η Ελληνοαμερικανική Ένωση, που προσπαθεί να φέρει σε επαφή όχι μόνο τους φιλότεχνους αλλά και τους μαθητές δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων με την σύγχρονη τέχνη, αποτελεί πρόσθετο κίνητρο για την παρουσίαση της έκθεσης.

Intake

5

Ira Papadopoulou

Director of Cultural Affairs of the Hellenic American Union

With Matter as the Starting Point

6

To start off 2011, the beginning of a new decade as well as a year of particular circumstances for many, the Hellenic American Union opens its cultural program with Theodoros Zafeiropoulos’ exhibition Intake.

In aeronautical engineering, the technical title “Intake” refers to the airflow into a jet engine, a process essential to the propulsion of an aircraft. A specific instance at which the intangible element, the “thrust of matter”, transforms and is transformed into energy.

This transformation–reshaping of materials and intangible elements is what seems to have preoccupied Theodoros Zafeiropoulos from the beginning of his artistic career in the US, in 2007. The exhibition in essence traces the course of three years: the insulated room in which the viewer enters into the whirlwind of a tornado, is full of the ash remnants of the work Please Me, while the cast of a life-size jumbo jet engine impressively stands before us, constructed from the ash of an incinerated tree trunk from the work Fall in Love with the Log. It is impossible for Theodoros Zafeiropoulos, with his unquenchable source of positive energy and creativity, not to project his enthusiasm for this ambitious artistic presentation. And it is not by chance. Over the past three years of extensive experimentation, he has collected and recorded all the documentation that show the unexpected ways in which matter gradually builds up his work, revealing the details of his “singular” voyage.

With matter, then, as the starting point, Intake takes us from the United States to Greece, amid natural phenomena and staged failures, to jet engines and incinerated tree trunks. Mainly however, it takes us on a journey of the deconstruction of matter and its redefinition. An eternal journey...

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Ήρα Παπαδοπούλου

Διευθύντρια Πολιτιστικών της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης

Με αφετηρία την ύλη Στο ξεκίνημα του 2011, πρώτο βήμα της νέας δεκαετίας αλλά και μια χρονιά ειδικών συνθηκών για πολλούς, η Ελληνοαμερικανική Ένωση ανοίγει το εικαστικό πρόγραμμά της με την έκθεση Intake του εικαστικού Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου. Ο αμετάφραστος και τεχνικός τίτλος “Intake”, υποδηλώνει στην αεροναυτική ορολογία τον χώρο εισροής και πρόσληψης αέρος από τον κινητήρα, ουσιώδης διαδικασία για την ώθηση του αεροσκάφους. Ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο όπου το άυλο στοιχείο «ωθεί την ύλη», μετατρέπει και μετατρέπεται σε ενέργεια. Αυτή ακριβώς η μετατροπή-μετάπλαση υλικών και άυλων στοιχείων φαίνεται να απασχολεί τον Θεόδωρο Ζαφειρόπουλου από την πρώτη εικαστική του δράση στις ΗΠΑ το 2007. Η έκθεση διαγράφει ουσιαστικά την πορεία τριών ετών: το αεροστεγές δωμάτιο στο οποίο ο θεατής εισέρχεται στην δίνη ενός ανεμοστρόβιλου, είναι γεμάτο τέφρα-απομεινάρια του έργου Please Me, ενώ το εκμαγείο κινητήρα, πραγματικών διαστάσεων, αεροσκάφους Jumbo στέκει εντυπωσιακό μπροστά μας, κατασκευασμένο από την στάχτη ενός αποτεφρωμένου κορμού του έργου Fall in Love with the Log. Ο Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος, αεικίνητη πηγή θετικής ενέργειας και δημιουργικότητας, είναι αδύνατο να μη σου μεταφέρει τον ενθουσιασμό του για αυτήν την τόσο φιλόδοξη εικαστική παρουσίαση. Και όχι τυχαία. Σε έναν διαρκή πειραματισμό τα τελευταία τρία χρόνια, συλλέγει και παραθέτει όλα τα ντοκουμέντα που αναδεικνύουν τον απροσδόκητο τρόπο με τον οποίο η ύλη συνθέτει σταδιακά το έργο του και αποκαλύπτει τις λεπτομέρειες του «ιδιόρρυθμου» ταξιδιού του. Με αφετηρία λοιπόν την ύλη, η έκθεση Intake μας ταξιδεύει από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ελλάδα, ανάμεσα σε φυσικά φαινόμενα και σκηνοθετημένες αστοχίες, σε κινητήρες αεροπλάνων και σε αποτεφρωμένους κορμούς δέντρων. Κυρίως όμως μας ταξιδεύει σε μια διαδρομή αποδόμησης της ύλης και επαναπροσδιορισμού της. Μια διαδρομή αέναη...

Intake

7

Artemis A. Zenetou Executive Director

Fulbright Foundation - Greece

8

I met Thodoris Zafeiropoulos autumn of 2007, when he first visited the Foundation to inquire about graduate studies in the United States. The following year he was awarded a Fulbright scholarship to pursue studies at the School of Visual Arts in New York, one of the finest and most competitive practice-based graduate art programs in the United States. Since his return to Greece I collaborated with Thodoris on several occasions and most recently in a Fulbright initiative entitled “Art Supports Education,” where alumni artists donate artworks to raise funds for the scholarship program. Thodoris is a gifted individual and one of the hardest working artists I have met. He is insightful and has the ability to develop successful collaborations and teamwork that is also visible through his work. He has a solid theoretical background, unique awareness and sensitivity towards artistic and aesthetic issues. His artistic projects are exceptionally well researched with interesting commentaries and have a rare approach of engaging the public and communities. Thodoris Zafeiropoulos work is well respected in the international arts community and in Greece. Thank you for asking me to contribute a few words for the catalogue accompanying the exhibition Intake, a very significant project in T. Zafeiropoulos artistic career.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Άρτεμις A. Ζενέτου

Διευθύνουσα Σύμβουλος Ίδρυμα Fulbright – Ελλάδα

Γνώρισα τον Θοδωρή Ζαφειρόπουλο το φθινόπωρο του 2007, όταν επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Ίδρυμα Fulbright, ζητώντας πληροφορίες για σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Την επόμενη χρονιά του απονεμήθηκε υποτροφία Fulbright για να ακολουθήσει σπουδές σε ένα από τα καλύτερα και πιο ανταγωνιστικά προγράμματα πρακτικών σπουδών για την τέχνη στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο School of Visual Arts της Νέας Υόρκης. Από τότε που ο Θοδωρής επέστρεψε στην Ελλάδα συνεργαστήκαμε σε αρκετές περιστάσεις, με πιο πρόσφατη την πρωτοβουλία του Fulbright «Η Τέχνη στηρίζει την Εκπαίδευση», στην οποία εικαστικοί καλλιτέχνες υπότροφοι του Ιδρύματος αναγνωρίζοντας τον θεμελιώδη ρόλο της εκπαίδευσης, προσφέρουν έργα τους για την ενίσχυση του προγράμματος υποτροφιών Fulbright. Ο Θοδωρής είναι χαρισματικός και ένας από τους πιο εργατικούς καλλιτέχνες που έχω γνωρίσει. Είναι διορατικός και έχει την ικανότητα να δημιουργεί επιτυχείς συνεργασίες και να αναπτύσσει την ομαδική δουλειά, κάτι που είναι επίσης εμφανές και στο έργο του. Διαθέτει στέρεο θεωρητικό υπόβαθρο, μοναδική αντίληψη και ευαισθησία απέναντι σε καλλιτεχνικά και αισθητικά ζητήματα. Τα εικαστικά του project χαρακτηρίζονται για την πολύπλευρη έρευνα που έχει προηγηθεί και τις ενδιαφέρουσες περιγραφές τους και διακρίνονται από μία σπάνια μέθοδο να προσελκύουν το κοινό και ιδιαίτερα κοινωνικές ομάδες. Το έργο του Θοδωρή Ζαφειρόπουλου έχει αναγνωριστεί τόσο από τη διεθνή καλλιτεχνική κοινότητα όσο και εδώ στην Ελλάδα. Με μεγάλη μου χαρά γράφω κάποια λόγια για τον κατάλογο της έκθεσης Intake, ένα πολύ σημαντικό project στην καλλιτεχνική πορεία του Θ. Ζαφειρόπουλου.

Intake

9

Katerina Koskina Artistic Director

The J. F. COSTOPOULOS FOUNDATION

10

At first glance, the works of Theodoros Zafeiropoulos pose questions about doubt, as they provocatively confront not only the very objects that they depict but also their artistic rendition, without ever offering a clear-cut answer. Despite the absolute clarity of the images, as imposing as they are in their aesthetic and structural integrity, it is difficult to ascribe a particular artistic style to these works.

The new work on exhibit at the Hellenic American Union follows the same rationale as it delves even deeper into the theme of doubt, applying thorough procedural and structural detail, reinforced also by the advanced technology of aeronautical engineering.

By observing the transformation of materials, the artist exposes all the consecutive phases and actions involved in the production of a work of art up to its final form. Although not usual, technically, this is possible. With the use of his materials, he is after the revelation of cerebral processes, as well as the recording of exogenous, random, or natural phenomena. Perhaps, in this way, he is attempting to prove their coherence and the cyclical, organic evolution of the means of expression and artistic articulation.

As a necessary precondition to understanding and finally accepting it, Theodoros Zafeiropoulos imposes on this specific work the deconstruction of its materials, which, by provoking retrospection, results in a confrontation with nature. Analyzing his materials thoroughly, he attempts to show the link between form and matter through a structural and intellectual recycling, reflecting the cycle of life.

The two sculptural installations, Please Me and Fall in Love with the Log, that Theodoros Zafeiropoulos is currently exhibiting, came about as a result of the challenge and the application of a series of continual processes and actions.

One could say that the artist is trying to “unveil” the conditions which affect the creation of a work of art. In other words, he explores the intellectual, technical, and aesthetic stages which lead to the final result. The final work, with the aid of photographs and other evidence, reveals the procedure which the creator followed for its construction, driven by the idea of its final visible form.

Through this complicated process, Theodoros Zafeiropoulos in effect poses questions about the perception of a work of art, about the ability of a viewer to doubt what he sees, and about his readiness to circumvent even the most rational image. The work of Theodoros Zafeiropoulos from 2006 on carries the mark of his academic studies and research with which he continues to be involved in the USA, under the auspices of the Fulbright, Alexander S. Onassis, and Gerondelis Foundations.

His research on the theme of the “failure of material” refers to the tendency in contemporary art to extend and connect into the fields of science and technology through the creation of a work of art.

The support of young artists whose work reconciles contemporary theoretical concerns with scientific research and development is the obligation of institutions engaged in the arts and culture. The J. F. Costopoulos Foundation salutes and congratulates Theodoros Zafeiropoulos and all those involved in this interesting exhibition.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Κατερίνα Κοσκινά

Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΟΥ Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

Τα έργα του Θοδωρή Ζαφειρόπουλου θέτουν από την πρώτη ματιά ζητήματα αμφιβολίας, καθώς αναμετρώνται προκλητικά τόσο με τα ίδια τα αντικείμενα που απεικονίζουν, όσο και με την εικαστική τους εκδοχή, χωρίς να δίνουν ποτέ μια σαφή απάντηση. Είναι δύσκολο, παρόλο που η εικόνα τους είναι απολύτως καθαρή, να χαρακτηριστούν από μια τεχνοτροπία, ενώ επιβάλλονται με την αισθητική και κατασκευαστική τους αρτιότητα. Το καινούργιο έργο που παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση κινείται στην ίδια λογική και προχωρά περισσότερο το θέμα της αμφιβολίας, επιστρατεύοντας εξονυχιστικές διαδικαστικές και κατασκευαστικές λεπτομέρειες από την υλοποίηση του, συνεπικουρούμενο και από μεθόδους υψηλής τεχνολογίας και αεροναυπηγικής. Παρατηρώντας τη μετάπλαση των υλικών, ο καλλιτέχνης εκθέτει όλες τις διαδοχικές φάσεις και πράξεις παραγωγής, μέχρι την τελική μορφοποίηση του έργου τέχνης. Τεχνικά αυτό, αν και δε συνηθίζεται, είναι εφικτό. Με τη συνδρομή της ύλης, επιδιώκει την αποκάλυψη των εγκεφαλικών διεργασιών, αλλά και την καταγραφή εξωγενών, τυχαίων παραγόντων ή φυσικών φαινομένων. Με αυτόν τον τρόπο φιλοδοξεί ίσως να αποδείξει τη συνοχή τους και την κυκλική, οργανική πορεία εκφραστικού μέσου και εικαστικής διατύπωσης. Ο Θ. Ζαφειρόπουλος, θέτει ως απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση και τελική αποδοχή του συγκεκριμένου έργου, την αποδόμηση των υλικών του, διαδικασία η οποία καταλήγει σε αναμέτρηση με τη φύση, προκαλώντας παράλληλα νοητικές αναδρομές. Αναλύοντας εξονυχιστικά τα υλικά του, επιδιώκει να προβάλλει τη συνάφεια μορφής και ύλης μέσα από μια δομική και διανοητική ανακύκλωση, που παραπέμπει στον κύκλο ζωής. Οι δύο γλυπτικές εγκαταστάσεις, Please me και Fall in love with the Log, που σήμερα εκτίθενται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, προέκυψαν από την πρόκληση και εφαρμογή μιας σειράς αλλεπάλληλων διεργασιών και δράσεων. Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι ο καλλιτέχνης επιχειρεί τη «διαλεύκανση» των συνθηκών που επηρεάζουν τη δημιουργία ενός έργου τέχνης. Ανιχνεύει δηλαδή, τα διανοητικά, τεχνικά και αισθητικά στάδια που οδηγούν στο τελικό αποτέλεσμα. Το τελικό έργο, με τη βοήθεια φωτογραφιών και άλλων τεκμηρίων, αποκαλύπτει τη διαδικασία που ακολούθησε ο δημιουργός για την κατασκευή του, κινούμενος από την ιδέα στην τελική ορατή μορφή του. Μέσα από την πολύπλοκη αυτή διαδικασία ο Θοδωρής Ζαφειρόπουλος θέτει εν τέλει ερωτήματα που αφορούν στην πρόσληψη του έργου τέχνης, στην ικανότητα του θεατή να αμφισβητήσει αυτό που βλέπει και στην ετοιμότητά του να παρακάμπτει ακόμη και την πιο ορθολογική εικόνα. Το έργο του Θοδωρή Ζαφειρόπουλου που παράχθηκε από το 2006 μέχρι σήμερα φέρει το στίγμα των ακαδημαϊκών σπουδών και της έρευνας που συνεχίζει να πραγματοποιεί στις ΗΠΑ με την υποστήριξη των Ιδρυμάτων Fulbright, Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης και Gerondelis. Η έρευνά του με θέμα την «αστοχία του υλικού» αναφέρεται στην τάση της σύγχρονης τέχνης να επεκτείνεται και να συνδέεται μέσω των μεθόδων παραγωγής του έργου τέχνης με τον χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας. Η στήριξη νέων καλλιτεχνών των οποίων το έργο συγκεράζει τη σύγχρονη θεωρητική προβληματική και την επιστημονική έρευνα και εξέλιξη είναι υποχρέωση των φορέων που ασχολούνται με τον πολιτισμό. Το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου χαιρετίζει και συγχαίρει τον Θοδωρή Ζαφειρόπουλο και όλους τους συντελεστές αυτής της ενδιαφέρουσας έκθεσης.

Intake

11

Intake - a Commentary

12

German philosopher Martin Heidegger’s elaboration on the meaning of the ancient Greek word techne, which is often translated as craftsmanship, craft or art, points toward a definition of art that is novel to modernism’s clear distinction between the artist and the public: “Techne is often the word for human knowledge without qualification.” [1] While distinguished from techne, the word episteme stands for quantifiable expert knowledge or science.

This human knowledge without qualification has however a clear political component. For the ancient Greek polis, politics is not linked to expertise and qualification but is a capacity that can be actualized by doing; it is the art of living in a civic society. That’s why in Plato’s dialogues we read about politike techne and not episteme.

Likewise, French anthropologist Claude Lévi-Strauss developed in his celebrated book The Savage Mind the comparison between the Bricoleur and the Engineer, two paradigms of how humanity advances in its cultural development.

While the Bricoleur approximates “the savage mind”, the true craftsman, the Engineer comes close to the scientific way of modeling nature. While the Engineer’s scientific worldview is directed toward open potentialities, speculation and specialization when he develops novel technical means and the equivalent practical knowledge to pursue his research, the world of the Bricoleur is self-contained, immediate and subject to contingency. He is adept at many tasks and at combining preexisting elements in new ways as a kind of endless recycling, adapting his project to materials, tools and methods. Absolute necessity seems to be the force behind such an act of inventing not always durable, but rather ephemeral.

Drawing on Lévi-Strauss’ idea that the activity of the Bricoleur is a mechanism of myth-making, a mythopoietic dispositif, French philosopher Jacques Derrida asserts in his Writing and Difference that the very concept of the Engineer should be considered as an actual myth that has been developed out of the generic concept of the Bricoleur. [2] The ancient Greek myth of the brilliant artificer and architect Daedalus, whom Ovid described in the Metamorphoses (VIII:183-235) as “being shut up in a tower to prevent his knowledge of the labyrinth from spreading to the public,” might summarize indeed humanity’s need to believe in instrumental reason and the promise of improvement based on scientific knowledge.

Of course, it is extremely tempting to see the work of Greek visual artist Theodoros Zafeiropoulos as the contemporary, interrogative and critical version of such a belief, while thinking of the modern counterpart of the mythological figure of Daedalus, Mr. Stephen Dedalus, the wellknown literary alter ego of Irish author James Joyce. The experimental, idiosyncratic language-bricolage in Finnegans Wake consisting of a mixture of standard lexical items and neologistic multilingual puns is indeed the original literary source of all contemporary Bricoleurs.

The exhibition Intake by Theodoros Zafeiropoulos consists of projects that took place in the period between 2007 and 2009 in the United States and 2010 in Greece. In two projects, Please Me and Fall in Love with the Log, the artist has initiated a series of experimental “devices” composed of actions, Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Intake – Ένα Ερμηνευτικό Σχόλιο Η ερμηνεία της σημασίας της αρχαιοελληνικής λέξης τέχνη, η οποία συχνά μεταφράζεται ως δεξιοτεχνία, τεχνικό επάγγελμα ή καλλιτεχνία, που προτείνει ο Γερμανός φιλόσοφος Μάρτιν Χάιντεγκερ συνιστά έναν καινοφανή ορισμό της τέχνης σε σχέση με τη σαφή μοντερνιστική διάκριση μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού. «Τέχνη είναι συχνά ο ορισμός της ανθρώπινης γνώσης χωρίς εξειδίκευση».[1] Εφόσον είναι διακριτός από την τέχνη, ο αρχαίος ελληνικός όρος επιστήμη αναφέρεται στην ποσοτικά μετρήσιμη γνώση του ειδήμονα ή στην γνώση του επιστήμονα. Αυτού του είδους γνώσης χωρίς εξειδίκευση έχει όμως και μια σημαντική πολιτική συνιστώσα. Η πολιτική στην πόλιν της Αρχαίας Ελλάδας δεν σχετίζεται με την επιδεξιότητα και τα τυπικά προσόντα, αλλά συνιστά ικανότητα που μπορεί να γίνει ενεργή καθώς ασκείται ως τρόπος ζωής σε μια πολιτικά οργανωμένη κοινωνία. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο στους πλατωνικούς διαλόγους γίνεται λόγος περί πολιτικής τέχνης, και όχι επιστήμης. Αντίστοιχα, ο Γάλλος ανθρωπολόγος Κλοντ Λεβί-Στρος ανέπτυξε στο διάσημο βιβλίο του Άγρια Σκέψη τη σύγκριση ανάμεσα στον πολυτεχνίτη και τον μηχανικό, δύο παραδείγματα για το πώς η ανθρωπότητα προχωρά στην πολιτισμική εξέλιξή της. Ενώ ο πολυτεχνίτης προσεγγίζει την «άγρια σκέψη», ο πραγματικός δεξιοτέχνης, ο μηχανικός, προσεγγίζει περισσότερο τον επιστημονικό τρόπο διαμόρφωσης της φύσης. Ενώ η επιστημονική κοσμοθεωρία του μηχανικού εστιάζει στις ανοιχτές δυνατότητες, την υπόθεση και την εξειδίκευση καθώς αναπτύσσει καινοτόμα τεχνικά μέσα και την αντίστοιχη πρακτική γνώση για να συνεχίσει την έρευνά του, ο κόσμος του πολυτεχνίτη είναι αυτοδύναμος και άμεσος καθώς υπόκειται στο ενδεχόμενο και απρόοπτο. Ο πολυτεχνίτης είναι εντριβής σε πολλές εργασίες καθώς και στον καινοφανή συγκερασμό προϋπάρχοντων στοιχείων σε ένα είδος αέναης ανακύκλωσης, προσαρμόζοντας το έργο του σε υλικά, εργαλεία και μεθόδους. Η απόλυτη αναγκαιότητα φαίνεται να είναι η κινητήριος δύναμη αυτής της πράξης εφεύρεσης, που δεν είναι πάντα μακρόβια, αλλά μάλλον εφήμερη. Αντλώντας από την ιδέα του Λεβί-Στρος ότι η δραστηριότητα του πολυτεχνίτη είναι ένας μηχανισμός μυθοπλασίας, μία λειτουργική διάταξη (dispositif) μυθοποιητικής, ο Γάλλος φιλόσοφος Ζακ Ντεριντά υποστηρίζει στο Η Γραφή και η Διαφορά ότι η ίδια η έννοια του Μηχανικού θα πρέπει να θεωρείται υποστατός μύθος ο οποίος αναπτύχθηκε βαθμιαία από τη γενικότερη έννοια του Πολυτεχνίτη.

[2] Ο αρχαίος ελληνικός μύθος του ευφυούς τεχνίτη και αρχιτέκτονα Δαίδαλου, τον οποίο ο Οβίδιος περιέγραψε στις Μεταμορφώσεις (VIII:183-235) ως «φυλακισμένο σε έναν πύργο, ώστε να εμποδιστεί να μαθευτεί στο κοινό η γνώση του για τον λαβύρινθο», θα μπορούσε πράγματι να συνοψίζει την ανάγκη της ανθρωπότητας να πιστεύει στον εργαλειακό λόγο και την προοπτική βελτίωσης στη βάση της επιστημονικής γνώσης. Φυσικά είναι εξαιρετικά δελεαστικό να κατανοήσει κανείς το έργο του Έλληνα εικαστικού Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου ως τη σύγχρονη, διερευνητική και κριτική ερμηνεία μίας τέτοιας πίστης, έχοντας κατά νου τον σύγχρονο ομόλογο της μυθολογικής μορφής του Δαιδάλου, τον κ. Στήβεν Δαίδαλο, πολύ γνωστό λογοτεχνικό alter ego του Ιρλανδού συγγραφέα Τζαίημς Τζόυς. Ο πειραματικός, ιδιοσυγκρασιακός γλωσσικός αυτοσχεδιασμός στο Finnegans Wake που αποτελείται από ένα μείγμα συνηθισμένων λεξικολογικών όρων και νεολογικών πολυγλωσσικών Intake

13

14

installations, performances, video and photography investigating the progressive and never-ending transformation of an initial artistic concept into another. Through orchestrated stages of adapting his intensive research and labour to a finite stock of materials as well as simple tools, the artist employs a circular pattern of change in a kind of endless recycling. Through various stages of modification based on a continuous process of trial and error, simple material such as duct-tape and wood is transformed into powder and ash, while the artist continuously reflects on the anthropological, social and environmental conditions of such a creative process. An important aspect of the artistic method of Zafeiropoulos is also the never-ending circularity of a process of both remaking and restaging that never results into a final “product.” The work seems to echo French artist Marcel Duchamp’s pataphysical idea of the work of art as being “definitely unfinished” while going against rationalistic quantifications and scientific controls. Not to forget that pataphysics is according to its originator, French author Alfred Jarry, “the science of imaginary solutions.”

The initial idea concerning a natural phenomenon that threatens mankind, a hurricane, transforms itself into a final concept about another natural phenomenon of the same kind, a volcanic eruption, designating in this way an orbital course of conceptual thinking around the central point of reference: the reflective position of the artist. The basic method of Zafeiropoulos is always to introduce in modern technological and scientific planning the factor of failure, which can never anticipate optimal results.

In the battle between nature and technoscience, the former seems to win. The final image of Zafeiropoulos’ endless circular creative process, the exact replica of an aircraft intake that is no longer on service, is offered to us as an object of meditation in this exhibition. This is an image that alludes directly to the possibilities of failure when dealing with technology; think of the risks of a modern Daedalus. In this regard, Zafeiropoulos’s work is a significant piece of ‘modern archaeology’ and a plaidoyer for the modern artist as a Bricoleur, who works against concepts of ‘functionalization,’ ‘rationalization’ and quantifiable knowledge proposed by the expert, the scientist, the Engineer.

Going back to Derrida’s critique of Lévi-Strauss’ structural opposition between two forms of knowledge, that of the Bricoleur and that of the Engineer, and his point that the Engineer should be seen as a myth because he constructs the totality of the world out of his own resources, we read the following: “A subject who supposedly would be the absolute origin of his own discourse and supposedly would construct it ‘out of nothing,’ ‘out of whole cloth,’ would be the creator of the verb, the verb itself. The notion of the engineer who supposedly breaks with all forms of bricolage is therefore a theological idea. … As soon we cease to believe in such an engineer and in a discourse which breaks with the received historical discourse, and as soon as we admit that every finite discourse is bound by a certain bricolage and that the engineer and the scientist are also species of bricoleurs, then the very idea of bricolage is menaced and the difference in which it took on its meaning breaks down.” [3] Interestingly enough, Derrida says that the very differentiation between the two types is a forgery, only being there in order

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

λογοπαίγνιων είναι πράγματι η πρότυπη λογοτεχνική πηγή όλων των σύγχρονων πολυτεχνιτών. Η έκθεση Intake του Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου περιλαμβάνει έργα που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο μεταξύ 2007 και 2009 στις Ηνωμένες Πολιτείες και το 2010 στην Ελλάδα. Σε δύο έργα, το Please Me και Fall in Love with the Log, ο καλλιτέχνης έχει θέσει σε λειτουργία μία σειρά από πειραματικούς «μηχανισμούς», όπως δράσεις, εγκαταστάσεις, περφόρμανς, βίντεο και φωτογραφία, που εξερευνούν τη σταδιακή και διαρκή μετατροπή μιας αρχικής καλλιτεχνικής σύλληψης σε μία άλλη. Με το να προσαρμόζει σε ενορχηστρωμένα στάδια την εντατική έρευνα και εργασία του σε ένα πεπερασμένο απόθεμα υλικών και εργαλείων, ο καλλιτέχνης εφαρμόζει ως μέθοδο την κυκλική δομή μεταβολής εν είδει αέναης ανακύκλωσης. Μέσα από ποικίλα στάδια τροποποίησης στη βάση μιας συνεχούς εμπειροτεχνικής μεθόδου, απλά υλικά όπως μονωτική ταινία και ξύλο μεταμορφώνονται σε σκόνη και στάχτη, απηχώντας διαρκώς τις ανθρωπολογικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνθήκες στις οποίες αναφέρεται μία τέτοια δημιουργική διαδικασία. Σημαντική πτυχή της καλλιτεχνικής μεθόδου του Ζαφειρόπουλου είναι επίσης η συνεχής κυκλικότητα της διαδικασίας τόσο ως ανακατασκευή όσο και εκ νέου παρουσίασης, μιας διαδικασίας που ποτέ δεν καταλήγει σε τελικό «προϊόν». Το έργο φαίνεται να απηχεί την παταφυσική ιδέα του Γάλλου εικαστικού Μαρσέλ Ντυσάν για το έργο τέχνης ως «οριστικά ατελές» ενώ αντιτίθεται σε ορθολογιστικές ποσοτικοποιήσεις και επιστημονικούς ελέγχους. Ας μην ξεχνάμε ότι η Παταφυσική είναι σύμφωνα με τον εμπνευστή της, Γάλλο συγγραφέα Αλφρέ Ζαρύ, «η επιστήμη των φανταστικών λύσεων». Η πρωταρχική καλλιτεχνική ιδέα πάνω σε ένα απειλητικό για την ανθρωπότητα φυσικό φαινόμενο, έναν τυφώνα, μεταμορφώνεται σε μια τελική εικαστική επινόηση περί ενός άλλου φυσικού φαινομένου, μίας ηφαιστειακής έκρηξης, καθορίζοντας έτσι μία τροχιά εννοιολογικής σκέψης γύρω από ένα κεντρικό σημείο αναφοράς˙ την στοχαστική θέση του καλλιτέχνη. Η βασική μέθοδος του Ζαφειρόπουλου είναι να εφαρμόζει πάντα στον σύγχρονο τεχνολογικό και επιστημονικό σχεδιασμό τον παράγοντα της αποτυχίας, χωρίς να προεξοφλεί θετικά αποτελέσματα. Στη μάχη μεταξύ φύσης και τεχνο-επιστήμης φαίνεται να επικρατεί η πρώτη. Η τελική εικόνα της αέναης κυκλικής δημιουργικής διαδικασίας του Ζαφειρόπουλου, το ακριβές αντίγραφο ενός ανενεργού κινητήρα αεροσκάφους, μας προσφέρεται σε αυτή την έκθεση ως αντικείμενο στοχασμού. Είναι μία εικόνα που παραπέμπει απευθείας στις πιθανότητες αποτυχίας όταν κάποιος έρχεται αντιμέτωπος με την τεχνολογία. Σκεφθείτε τους κινδύνους στους οποίους εκτίθεται ένας σύγχρονος Δαίδαλος. Υπό αυτή την άποψη το έργο του Ζαφειρόπουλου αποτελεί σημαντικό μέρος μιας «σύγχρονης αρχαιολογίας» και υπεράσπιση του σύγχρονου καλλιτέχνη ως πολυτεχνίτη, ο οποίος δρα ενάντια σε ιδέες περί «λειτουργικότητας», «ορθολογικότητας» και ποσοτικά μετρήσιμης γνώσης, όπως αυτές προτάσσονται από τον ειδήμονα, τον επιστήμονα, τον εν γένει Μηχανικό. Επιστρέφοντας στην κριτική που ασκεί ο Ντεριντά στην άποψη του ΛεβίΣτρος περί της δομικής αντίθεσης μεταξύ δύο μορφών γνώσης, αυτής του πολυτεχνίτη και της αντίστοιχης του μηχανικού, και στην άποψη ότι ο μηχανικός θα πρέπει να θεωρείται μύθος εφόσον κατασκευάζει το σύνολο του κόσμου δια της επινοητικότητάς του, διαβάζουμε τα ακόλουθα: «Ένα υποκείμενο που θα ήταν η απόλυτη καταγωγή του λόγου του, και που θα τον έπλαθε ολοτελή, θα ήταν πατέρας του ρήματος, το ίδιο το ρήμα. Η ιδέα του μηχανικού που θα είχε διαρρήξει

Intake

15

16

to sustain the theological justification of science and its discourse. If the bricoleur or the artist is kept away in his ivory tower, like the ancient figure of Daedalus, it is so in order for the myth of science to perpetuate its hegemony. This is however a necessary condition for bricolage’s own existence.

Introducing failure and miscalculation as a positive factor in the endless pursuit of knowledge while talking with Derrida abandoning all reference “to a privileged reference, to an origin, or to an absolute archia” doesn’t mean however to take the side of irrationalism or even postmodern nihilism, but to consider its literally poietic dimension of bricolage in the creative process. [4] In this regard Intake seems to be a perfect example for Austrian science philosopher Paul Feyerabend’s rejection of the existence of universal methodological rules and his notion of science as a derivative of art. [5] Intake is neither just an epistemological study nor an artistic soliloquy as it allows for the transmission of information through its actual viewers. Powder and ash, the smallest portions of matter visible with bare eyes, seem to be the main vehicles able to convey this information. During the stages of endless change, this kind of dust that can be understood as information with a specifically material character, is literally taken in by the participants in the project as well as the viewers of the exhibition, turning them into accomplices of the artist. The pseudo-scientific character of Intake should be seen in its playful, poetic dimension. Intake relates obviously to Dutch cultural theorist Johan Huizinga’s ideas developed in his celebrated book Homo Ludens that explore how far culture itself bears the character of play. Creative play however has a specific political meaning of emancipation, inherent also in Zafeiropoulos’ work. French philosopher Jacques Rancière recently described one’s involvement in art as a way of intellectual emancipation and placed special emphasis on the crucial role of the viewer: “Being a spectator is not some passive condition that we should transform into activity. It is our normal situation. We also learn and teach, act and know, as spectators who all the time link what we see to what we have seen and said, done and dreamed. There is no more a privileged form than there is a privileged starting point. We do not have to transform spectators into actors, and ignoramuses into scholars. We have to recognize the knowledge at work in the ignoramus and the activity peculiar to the spectator.” [6] Rancière’s antiauthoritarian stance can be seen as directed against the certainties of expert knowledge: “Αn art is emancipated and emancipating when it renounces the authority of the imposed message, the target audience, and the univocal mode of explicating the world, when, in other words, it stops wanting to emancipate us.” [7] Zafeiropoulos establishes a techne, not an episteme of failure. His project Please Me is an observation of failure that occurred in retrospect.

His project Fall in Love with the Log is a subsequent mise-en-scène of failure. Both advance a poietic technique that turns us visitors of the exhibition into active, playful spectators. The first project concludes in a final device, a ‘box’-installation that turns the visitors into ultimate participants who observe, carry and release the ‘informational’ value of the

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

τις σχέσεις του με την πολύτεχνα είναι λοιπόν μια θεολογική ιδέα. … Άπαξ και παύσουμε να πιστεύουμε σε έναν τέτοιο μηχανικό και σε έναν λόγο που αποκόπτεται από την ιστορική κληρονομιά, άπαξ και δεχθούμε ότι κάθε περατός λόγος πειθαναγκάζεται σε μια κάποια πολύτεχνα, ότι ο μηχανικός ή ο ειδήμων είναι και αυτοί πολυτεχνίτες, τότε η ιδέα της πολυτεχνίας απειλείται, αποσυντίθεται η διαφορά από την οποία αντλούσε το νόημα της.» [3] Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το ότι ο Ντεριντά αναφέρει πως η ίδια η διαφοροποίηση ανάμεσα στα δύο είδη είναι επίπλαστη και υφίσταται μόνο και μόνο για να συντηρεί την θεολογική δικαιολόγηση της επιστήμης και του Λόγου (discourse) που προκύπτει από αυτή. Ο πολυτεχνίτης ή ο καλλιτέχνης μένει αποκλεισμένος στο ερημητήριό του, όπως η αρχαία μορφή του Δαιδάλου. Αυτό συμβαίνει ώστε ο μύθος της επιστήμης να διαιωνίζει την ηγεμονία του. Αποτελεί όμως παράλληλα και την απαραίτητη συνθήκη για την ύπαρξη της ίδιας της πολυτεχνίας. Εισάγοντας την αποτυχία και τον εσφαλμένο υπολογισμό ως θετικό παράγοντα στην αέναη αναζήτηση της γνώσης, αλλά συνομιλώντας ταυτόχρονα με το Ντεριντά και ως δήλωση «της εγκατάλειψης κάθε αναφοράς σε μια προνομιούχα αναφορά, σε μια καταγωγή ή μια απόλυτη αρχή» δε σημαίνει ωστόσο ότι υποστηρίζεται ο ανορθολογισμός ή ο μεταμοντέρνος μηδενισμός, αλλά ότι λαμβάνεται υπ’ όψιν η κατά κυριολεξία ποιητική διάσταση της πολυτεχνίας στη δημιουργική διαδικασία. [4] Υπό αυτή την έννοια το Intake φαίνεται να αποτελεί άριστο παράδειγμα περί της απόρριψης ύπαρξης καθολικών μεθοδολογικών κανόνων και την αντίληψή του Αυστριακού φιλοσόφου της επιστήμης Πόλ Φάιεραμπεντ για την επιστήμη ως απότοκου της τέχνης.[5] Το Intake δεν είναι ούτε απλώς μια μελέτη επιστημολογίας, ούτε ένας καλλιτεχνικός μονόλογος, καθώς επιτρέπει τη μετάδοση πληροφοριών μέσω των υπαρκτών θεατών της έκθεσης. Οι μικρότερες δόσεις ύλης ορατής με γυμνό μάτι, η σκόνη και η στάχτη, φαίνεται να αποτελούν τα βασικά μέσα που δύνανται να μεταφέρουν αυτή την πληροφορία. Κατά τη διάρκεια των ενδιάμεσων σταδίων της αέναης μεταβολής, αυτού του είδους η σκόνη που μπορεί να γίνει κατανοητή ως σειρά πληροφοριών με υλικό χαρακτήρα, κυριολεκτικά προσλαμβάνεται από τους συμμετέχοντες του έργου καθώς και από τους επισκέπτες της έκθεσης, καθιστώντας τους συνεργούς του καλλιτέχνη. Ο ψευδο-επιστημονικός χαρακτήρας του Intake θα πρέπει να ειδωθεί στην παιγνιώδη και ποιητική του διάσταση. Σχετίζεται προφανώς με τις απόψεις που αναπτύσσει ο Ολλανδός θεωρητικός του πολιτισμού Γιόχαν Χουιζίνγκα στο πολύ γνωστό βιβλίο του Ο άνθρωπος και το παιχνίδι: Homo Ludens οι οποίες επιβεβαιώνουν το πόσο πολύ ο ίδιος ο πολιτισμός προσλαμβάνει παιγνιώδη χαρακτήρα. Το δημιουργικό παιχνίδι ωστόσο εμπεριέχει και μια συγκεκριμένη πολιτική σημασία περί χειραφέτησης, εγγενή επίσης στο έργο του Ζαφειρόπουλου. Ο Γάλλος φιλόσοφος Ζακ Ρανσιέρ περιέγραψε πρόσφατα την ενασχόληση με την τέχνη ως έναν τρόπο διανοητικής χειραφέτησης προσδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στον καταλυτικό ρόλο του θεατή: «Το να είναι κανείς θεατής δεν συνιστά μια παθητική κατάσταση που θα πρέπει να μεταμορφωθεί σε δραστηριότητα. Είναι η συνήθης κατάστασή μας. Μαθαίνουμε και διδάσκουμε, δρούμε και γνωρίζουμε, επίσης ως θεατές εφόσον κάθε στιγμή συνδέουμε αυτό που βλέπουμε με αυτό που έχουμε δει και πει, κάνει και ονειρευτεί. Δεν υπάρχει μία πιο προνομιούχος δομή ούτε ένα προνομιούχο σημείο εκκίνησης. Δεν είμαστε αναγκασμένοι να μεταμορφώνουμε τους θεατές σε δρώντα υποκείμενα και τους αδαείς σε λόγιους. Πρέπει να αναγνωρίσουμε τη γνώση που ενεργοποιείται

Intake

17

18

artist’s material: Bits of floating particles of powder stick to our hair or skin and are transferred to the environment. As we viewers carry away from the installation tiny quantities of it, we become part of a pollination system or a kind of uncontrollable, viral transmission. In the second project, the artist terminates the endless creative circular process by offering with the sculpture Intake an ultimate image of recollection, a hermetic archive of all traces, bricolage-languages and meanings to be further explored and disseminated by us.

by Sotirios Bahtsetzis Sotirios Bahtsetzis is an art historian and curator. He teaches at Universities of Thessaly and Patras, School of Architecture.

Notes:

[1] Martin Heidegger, Nietzsche Volumes One and Two (New York: Harper One, 1991), p. 81.

[2] Jacques Derrida, “Structure, Sign and Play in the Discourse of Human Sciences,” in: Jacques Derrida, Basic Writings, ed. By Barry Stocker (London, New York: Routledge, 2007), p. 225.

[3] ibid.

[4] ibid.

[5] Paul Feyerabend, Wissenschaft als Kunst (Frankfurt: Suhrkamp, 1984).

[6] Jacques Rancière, The Emancipated Spectator (London New York: Verso), 2009, trans. Gregory Elliott, p. 17.

[7] Art of Possible, Fulvia Carnevale and John Kelsey in conversation with Jacques Rancière, Artforum (March 2007), p. 258.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

στον αδαή και την δραστηριότητα που χαρακτηρίζει τον θεατή». [6] Η αντιαυταρχική στάση του Ρανσιέρ μπορεί να θεωρηθεί ότι εναντιώνεται στις βεβαιότητες της εξειδικευμένης γνώσης: «Μία τέχνη απελευθερώνεται και απελευθερώνει όταν αποκηρύσσει την αρχή του επιβεβλημένου μηνύματος, την έννοια της ομάδας – στόχου και τον μονοσήμαντο τρόπο επεξήγησης του κόσμου, όταν, με άλλα λόγια, παύει να επιθυμεί να μας χειραφετήσει».[7] Ο Ζαφειρόπουλος καθιερώνει μία τέχνη, και όχι μια επιστήμη της αποτυχίας. Το έργο του Please Me αποτελεί ανασκόπηση μίας αποτυχίας που έλαβε χώρα. Το έργο του Fall in Love with the Log αποτελεί τη μεταγενέστερη σκηνοθεσία της αποτυχίας αυτής. Και τα δύο προάγουν μια τεχνική ποιητικής, που καθιστά εμάς τους θεατές της έκθεσης, ενεργούς, παιγνιώδεις θεατές. Το πρώτο έργο έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός τελικού μηχανισμού, μίας εγκατάστασης-«κιβωτίου» που καθιστά τους επισκέπτες τελικούς συμμετέχοντες, που παρατηρούν, μεταφέρουν και απελευθερώνουν την «πληροφοριακή» αξία του υλικού του καλλιτέχνη: Κομμάτια αιωρούμενων σωματιδίων σκόνης κολλούν στα μαλλιά ή το δέρμα και μεταφέρονται στο περιβάλλον. Καθώς εμείς ως θεατές απομακρύνουμε από την αρχική εγκατάσταση μικροσκοπικές ποσότητες αυτού του υλικού, γινόμαστε μέρος ενός συστήματος επικονίασης ή ενός είδους ανεξέλεγκτης ιικής μετάδοσης. Στο δεύτερο έργο ο καλλιτέχνης τερματίζει την αέναη δημιουργική κυκλική διαδικασία προσφέροντας με το γλυπτό Intake μία τελική εικόνα ανάμνησης, ένα ερμητικό αρχείο όλων των ιχνών, γλώσσες πολυτεχνίας και νοήματα που θα διερευνηθούν και διαδοθούν περαιτέρω από εμάς.

του Σωτήριου Μπαχτσετζή Ο Σωτήριος Μπαχτσετζής είναι ιστορικός τέχνης και επιμελητής. Διδάσκει στα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Πατρών, στην Αρχιτεκτονική Σχολή.

Υποσημειώσεις:

[1] Martin Heidegger, Nietzsche Volumes One and Two (Νέα Υόρκη: Harper One, 1991), σ. 81. (Μ.τ.Μ.)

[2] Ζακ Ντεριντά, «Η Δομή, το Σημείο και το Παιχνίδι», στο: Ζακ Ντεριντά, Η Γραφή και η Διαφορά, μτφρ. Κωστής Παπαγιώργης (Αθήνα: Καστανιώτης, 2003), σ. 443.

[3] ό.π.

[4] ό.π.

[5] Paul Feyerabend, Wissenschaft als Kunst (Φρανκφούρτη: Suhrkamp, 1984).

[6] Jacques Rancière, The Emancipated Spectator (Λονδίνο, Νέα Υόρκη: Verso), 2009, σ. 17. (Μ.τ.Μ.)

[7] Art of Possible, οι Fulvia Carnevale και John Kelsey συζητούν με τον Jacques Rancière, Artforum (Μάρτιος 2007), σ. 258. (Μ.τ.Μ)

Intake

19

20

© http://www.stormnetwork.net Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Intake - a Report

by Sotirios Bahtsetzis

“Please Me” - The New York Project The initial idea in this series of projects developed during Zafeiropoulos’ study in the School of Visual Arts in New York came about in response to a weather forecast announced from local broadcasts and the daily press on September 25th 2007, indicating that a hurricane was about to strike the metropolitan area of New York City. Although the hurricane never reached the city, the failed forecast had two unpredictable consequences according to the artist: “Millions of citizens in response to the menace were sealing and securing all fragile glass surfaces on their property and trying to protect their belongings using primarily duct-tape.” Due to high consumption of this easy to find material, the selling price of duct tape increased tremendously, while such uncontrolled consumption “further inflated the price, and occasionally led to the phenomena of black market activities and empty shelves in many local hardware stores.” This observation initiated the first project.

“Please Me” – Το project της Νέας Υόρκης Η αρχική ιδέα γι’ αυτή τη σειρά έργων προέκυψε κατά τη διάρκεια που ο Ζαφειρόπουλος σπούδαζε στο School of Visual Arts της Νέας Υόρκης ως αντίδραση σε μία μετεωρολογική πρόβλεψη που ανακοίνωσαν

© http://earthobservatory.nasa.gov

τα τοπικά μέσα και ο τύπος στις 25 Σεπτεμβρίου 2007, υποδεικνύοντας ότι ένας τυφώνας επρόκειτο να πλήξει την μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης. Παρόλο που ο τυφώνας δεν έφτασε ποτέ στην πόλη, η εσφαλμένη πρόβλεψη είχε δύο απρόβλεπτες συνέπειες σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του καλλιτέχνη: «Εκατομμύρια πολιτών αντιδρώντας στην απειλή σφράγιζαν και ασφάλιζαν τις εύθραυστες γυάλινες επιφάνειες στις ιδιοκτησίες τους ενώ για να προστατεύσουν τα υπάρχοντά τους χρησιμοποιούσαν πρωτίστως μονωτική ταινία». Εξαιτίας της μεγάλης κατανάλωσης αυτού του εύκολα προσβάσιμου υλικού, η τιμή πώλησης της μονωτικής ταινίας αυξήθηκε σημαντικά, ενώ μία τέτοια ανεξέλεγκτη κατανάλωση «διόγκωσε περαιτέρω την τιμή οδηγώντας σε φαινόμενα μαύρης αγοράς και σε άδεια ράφια σε πολλά τοπικά καταστήματα σιδηρικών». Η παρατήρηση αυτή έθεσε σε εφαρμογή το πρώτο έργο.

Intake

21

22

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Please Insulate me

In the first step of the project the artist created an installation in his studio in New York using large amounts of duct-tape on both the walls and the floor. This tent functioned as a model for emergency first aid camps and shelters that are often constructed after hurricanes or unpredicted menaces. According to the artist’s statement, the viewer had the opportunity to explore the interior part and feel both the stability of the architectural construction as well as the insulating ability of the material. The interior structure of this capsule had, however, a rather biomorphic form, resembling an abstract organic body. In the artist’s studio this dwelling started functioning as a ‘new body’ that was to replace the social body in an on-going experiment. Στο πρώτο στάδιο του έργου ο καλλιτέχνης δημιούργησε μία εγκατάσταση στο εργαστήριο του στη Νέα Υόρκη επικολλώντας μεγάλες ποσότητες μονωτικής ταινίας τόσο στους τοίχους όσο και στο δάπεδο. Αυτή η σκηνή λειτούργησε ως ομοίωμα στρατοπέδου παροχής πρώτων βοηθειών και καταφύγιου σαν αυτά που συχνά κατασκευάζονται έπειτα από τυφώνες ή απρόβλεπτες καταστροφές. Σύμφωνα με όσα καταθέτει ο καλλιτέχνης, ο θεατής είχε την ευκαιρία να εξερευνήσει το εσωτερικό μέρος και να αισθανθεί τόσο τη σταθερότητα της αρχιτεκτονικής κατασκευής όσο και την μόνωση που προσέφερε το υλικό. Ωστόσο, η εσωτερική δομή αυτού του θαλαμίσκου είχε μία μάλλον βιομορφική δομή, προσομοιάζοντας ένα ακαθόριστο, οργανικό σώμα. Στο εργαστήριο του καλλιτέχνη αυτή η κατοικία άρχισε να λειτουργεί ως ένα «νέο σώμα» που θα αντικαθιστούσε το κοινωνικό σώμα σε ένα διαρκές πείραμα.

Intake

23

“Please Insulate Me�

Internal and external View.

250 rolls of duct tape, 50 cubic m.

Photographs: A.Lambrovasilis.

HD Multichannel Video Duration: 15,12 min.

3D Drawings

26

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Please Moisturize me

In a second stage of development, and facing the problem of how to preserve, or maintain this “body,” the artist decided to re-size the installation with the use of a common heat gun to be found in any hardware store. With a creative and resourceful use of whatever materials were at hand, the tent was melted down into a web of acrylic yarn. The artist stretched and returned all those chunks of material that were produced by the heat to their initial position by sewing them together with yellow acrylic yarn, in order to distinguish the old from the new added material.

The entire structure was now presented in a re-born form, floating on a yellow background (the studio walls) painted with glossy reflective acrylic paint. The lighting of the space succeeded with the use of yellow thermal fluorescence. The next element added was “a live bait”, as the artist states, a further layer of material: baby-powder. It would attract the attention of the viewer not through its visual impact but through its smell and texture, which is closely related with skin treating ability. Σε ένα δεύτερο στάδιο εξέλιξης και στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα συντήρησης ή διατήρησης αυτού του «σώματος», ο καλλιτέχνης αποφάσισε να διαφοροποιήσει το μέγεθος της εγκατάστασης με τη χρήση ενός συνηθισμένου πιστολιού θερμού αέρα που μπορεί να προμηθευθεί κανείς σε οποιοδήποτε κατάστημα σιδηρικών. Με δημιουργική και επινοητική χρήση οποιουδήποτε διαθέσιμου υλικού, η σκηνή έλιωσε δημιουργώντας ένα πλέγμα ακρυλικού νήματος. Ο καλλιτέχνης τέντωσε και επέστρεψε την ποσότητα υλικού που παράχθηκε από τη θερμότητα στην αρχική της θέση ράβοντας μαζί τα εναπομείναντα κομμάτια με κίτρινο ακρυλικό νήμα, έτσι ώστε να μπορεί να διακρίνει κανείς το παλιό από το επιπρόσθετο υλικό. Ολόκληρη η δομή παρουσιαζόταν τώρα σε μία αναγεννημένη μορφή, αιωρούμενη σε κίτρινο φόντο (τους τοίχους του εργαστηρίου) που είχαν βαφτεί με κίτρινη, γυαλιστερή, αντανακλαστική, ακρυλική βαφή. Ο φωτισμός του χώρου επιτεύχθηκε με χρήση κίτρινου θερμικού φθορισμού. Το επόμενο στοιχείο που προστέθηκε ήταν «ένα ζωντανό δόλωμα», όπως αναφέρει ο καλλιτέχνης, ένα επιπλέον στρώμα υλικού, πούδρα. Θα προσέλκυε την προσοχή του θεατή όχι χάρη στον οπτικό αντίκτυπο του υλικού αλλά χάρη στην οσμή και την υφή του, που συνδέεται άμεσα με την ικανότητα επούλωσης του δέρματος.

Intake

27

28

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

29

“Please Moisturize me�.

Thermal Installation.

50 cubic m. Melted duct tape stretched on a web of acrylic yarn. Lit from above with thermal fluoresces. Glossy yellow acrylic background.

HD Multichannel Video Duration: 9,27 min.

3D Drawings

Intake

30

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Please Participate Me

The leftover material from the previous installation was isolated and collected.

The studio was filled with this material and turned into a photo booth. Sixty-one students of the MFA program were invited to act inside the booth according to a pre-described set of rules. The material became a ‘tool’ in the hands of others, while the artist turned into the passive observer who organizes and establishes the rules of the process. “The community-socialized material” resulted in a series of documented performances.

31

Το υλικό που απέμεινε από την προηγούμενη εγκατάσταση απομονώθηκε και περισυλλέχθηκε. Το εργαστήριο γέμισε από το υλικό αυτό και μετατράπηκε σε φωτογραφικό θάλαμο. Σύμφωνα με ένα προκαθορισμένο σύνολο κανόνων, εξήντα ένας φοιτητές του μεταπτυχιακού προγράμματος (MFA) προσκλήθηκαν να δράσουν εντός του θαλάμου. Το υλικό έγινε «εργαλείο» στα χέρια των άλλων, ενώ ο καλλιτέχνης μετατράπηκε στον παθητικό παρατηρητή ο οποίος οργανώνει και ορίζει τους κανόνες της διαδικασίας. «Το εντός της κοινότητας κοινωνικοποιημένο υλικό» οδήγησε σε μια σειρά καταγεγραμμένων δράσεων.

Intake

32

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

33

Intake

34

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

35

“Please Participate Me” installation View.

61 documented performances.

Dimensions Variable.

Melted duct Tape, 61 participants, Dolby Surround Sound, 10000 JPG, HDV projector.

HD Video Slideshow Duration: 35,01 min.

Intake

36

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

37

Intake

“Please Participate Me” Multilayered Images.

Digital Manipulation: Giorgio Boulasidis.

Courtesy of Fulbright Foundation - Athens.

40

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Please Maintain me (The final installation)

The leftover material, a pile of shredded pieces of “overused,” melted plastic combined with a layer of dried solid baby powder has been subsequently pulverized for further use. The space turned into a hermetically sealed room, a “dust container” that preserved and recalled the traces of the previous stages of the project. Reminding the occasion that initiated the project (the weather forecast), high-pressure air fans (turbines) have been fixed on this cubical dark room in order to create the necessary air circulation and flow of dust, thus resembling the disorienting situation of being inside a hurricane.

In addition to this operation, an exact replica of the studio in the form of a room-size, wooden crater that is used for the transportation of artworks resulted into the main part of a participatory installation in the exhibition space. With the use of high-pressure air fans the pulverized material that ‘survived’ the 61 performances floats inside the sealed crater. Corresponding to the initial viewing situation at the artist’s studio, the viewers of the exhibition are required to wear dust masks in order to enter into a ‘cloud’, a floating dust environment with limited lighting and visibility.

In retrospect, the artist concludes that the failure of the weather forecast but most significantly the unpredictability of social behavior, meaning the failure of social and economic models to offer prognosis in moments of crisis, initiated the first project that gave birth to his subsequent experiment.

Please Maintain me (Η τελική εγκατάσταση) Τα εναπομείναντα υλικά, ένας σωρός από θρυμματισμένα κομμάτια «πολυχρησιμοποιημένου», λιωμένου πλαστικού σε συνδυασμό με ένα στρώμα στεγνής, στερεής πούδρας κονιορτοποιήθηκε για να χρησιμοποιηθεί περαιτέρω. Ο χώρος μετατράπηκε σε ένα ερμητικά κλεισμένο δωμάτιο, ένα «κιβώτιο σκόνης» που συντηρούσε και επανέφερε στη μνήμη τα βήματα των προηγούμενων σταδίων του έργου. Θυμίζοντας το αρχικό γεγονός που αποτέλεσε το σημείο εκκίνησής του έργου (τη μετεωρολογική πρόβλεψη), αεροτουρμπίνες υψηλής πίεσης τοποθετήθηκαν στο κυβικό σκοτεινό δωμάτιο για να δημιουργήσουν την απαραίτητη κυκλοφορία αέρα και ροή σκόνης, προσομοιάζοντας το αίσθημα αποπροσανατολισμού που έχει κανείς όταν βρίσκεται στη δίνη ενός ανεμοστρόβιλου. Επιπλέον, ένα ακριβές αντίγραφο του εργαστηρίου, ένα ξύλινο εμπορευματοκιβώτιο σε διαστάσεις κανονικού δωματίου προορισμένο για μεταφορά έργων τέχνης, αποτέλεσε το κύριο μέρος μίας συμμετοχικής εγκατάστασης στον εκθεσιακό χώρο. Το κονιορτοποιημένο υλικό που «σώθηκε» από τις εξήντα μία δράσεις αιωρείται με τη χρήση αεροτουρμπίνων υψηλής πίεσης μέσα στο αεροστεγές κιβώτιο. Σύμφωνα με την πρωταρχική κατάσταση θέασης στο εργαστήριο του καλλιτέχνη, ζητήθηκε από τους θεατές της έκθεσης να καλύψουν το πρόσωπο τους με μάσκα ώστε να εισέλθουν σε ένα «σύννεφο», σε ένα περιβάλλον αιωρούμενης σκόνης με περιορισμένο φωτισμό και ορατότητα. Αναδρομικά ο καλλιτέχνης συμπεραίνει ότι τόσο η αποτυχία της μετεωρολογικής πρόβλεψης αλλά και κυρίως η αδυναμία πρόβλεψης της κοινωνικής συμπεριφοράς και κατά προέκταση η αποτυχία των κοινωνικών και οικονομικών μοντέλων να παράσχουν προγνώσεις σε στιγμές κρίσης, έθεσαν σε εφαρμογή το πρώτο έργο από το οποίο προέκυψε το επόμενο πείραμα.

Intake

41

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

©http://blogs.orlandosentinel.com

©http://ai.jpl.nasa.gov

©http://lastelection.wordpress.com

42

43

43

“Please Maintain Me” Internal and external View.

Pulverized duct tape, air fans, HDV projector, 50 cubic m.

HD Video Duration: 18,40 min.

3D Drawings

Intake Intake

“Please Maintain Me�

Multilayered Images.

Digital Manipulation: Giorgio Boulasidis.

Recorded conversation with Filippos Oraiopoulos Thessaloniki, 22 October 2010

46

F.O. > We first met during the Master’s Program at the Athens School of Fine Arts, where we spoke for the first time about your work. After that we met in New York during your second postgraduate sojourn, at the School of Visual Arts.

We met again in Volos at the Department of Architecture where you are doing your doctoral thesis. In all these encounters I saw, and this is something that interested me particularly, an obsession, almost peculiar, I could say, in the role that the meaning of failure plays in your work. This aspect was of special interest to me because I find that it plays a significant role in what I have tried to approach and examine, something that has preoccupied me quite a lot in recent years and is what I call neo-poetics. What I mean is, that failure is a significant factor in the poetical process, always within the logic of the structure of a work and not only as poetry. Within the framework of this thought, I want to begin this conversation with a question which is aimed at opening up an exchange of research and ideas instead of having a series of questions and answers. In other words, I would like to have a constructive discussion.

In this respect, I would like to ask you, first of all, how do you consider failure in terms of two facets of the poetic act, first as it relates to the conceptualization of a work and second, as it relates to its material realization. Two facets of differing order, one having to do with the reason and the accuracy of its formulization, the second with the accuracy of its execution. These two widely differing facets are separated by a whole world of poetic metaphor that is trying to bridge that non-unique relationship.

It is a complex, open relationship, with much randomness, and includes the logic of the eventuality as to what is meant to occur within the dialectic of this poetic transfer.

Th.Z. > First, I should clarify that I see the whole process as a work. A work consists of the realization which begins with finding an interesting objective, continues with the stages of transformation and at last reaches the final de-materialization or postmaterialization. I refer to a journey as much personally physical as it is a material course with various stages and transformations. The two projects that I am presenting in this exhibition have as a starting point the observation of a phenomenon. I follow a natural process which I appropriate and adopt and use as a point of reference and basic guide, a compass. In other words, I transform a physical process into a material process through the physical confrontation with the material, trying to extend to the utmost its ontological dimension. I function with a guide that is concerned as much with the end result as it is with the interesting elements that may show up during the time it takes to implement it. During the process of creation, failure entails over-estimated assessments, mistaken impressions, miscalculated handling which either through lack of technical know-how or limited technological support produce a series of staged mistakes. As a result, I live and produce in a state of constant intellectual agony, my actions are characterized by an unstable-instinctive course and not with systematically rational thought.

I keep my reasoning open to challenge; I participate as an observer and not necessarily as a regulator-stabilizer.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Ηχογραφημένη συζήτηση με τον Φίλιππο Ωραιόπουλο. Θεσσαλονίκη 22 Οκτωβρίου 2010.

Φ.Ω. > Γνωριστήκαμε για πρώτη φορά στην ΑΣΚΤ στα πλαίσια του ΜΕΤ και είχαμε κάνει την πρώτη κουβέντα για την δουλειά σου. Στην συνέχεια βρεθήκαμε στην Νέα Υόρκη στο 2ο μεταπτυχιακό που παρακολουθούσες στο SVA. Ξαναβρεθήκαμε τέλος στον Βόλο στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων, όπου και εκπονείς την Διδακτορική διατριβή σου. Σε όλες αυτές τις συζητήσεις είχα διακρίνει, και αυτό μου είχε προκαλέσει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, μια εμμονή, θα έλεγα σχεδόν ιδιοσυγκρασιακή, του ρόλου που παίζει η έννοια της αστοχίας στην παραγωγή του προσωπικού σου έργου. Μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η αναζήτηση γιατί την έβλεπα να παίζει έναν σημαντικό ρόλο ως προς αυτό που από την πλευρά μου προσπαθούσα να προσεγγίσω και να μελετήσω, αυτό δηλαδή που με απασχολεί πολύ τα τελευταία χρόνια και που το ονομάζω νέο-ποιητική. Εννοώ ότι η έννοια της αστοχίας αποτελεί έναν σημαντικό συντελεστή στην ποιητική διαδικασία, πάντα με την λογική της έννοιας της κατασκευής του έργου και όχι απλώς της ποίησης. Στο πλαίσιο ενός τέτοιου στοχασμού ξεκινώ την συζήτηση μας με μια ερώτηση που κυρίως θέλει να δημιουργήσει έναν κόσμο αναζητήσεων και σκέψεων και όχι μια διαδικασία ερώτησης απάντησης, δηλαδή μια κουβέντα δημιουργική. Στο πλαίσιο μιας τέτοιου τύπου προβληματικής θα ήθελα να σε ρωτήσω καταρχήν: πώς βλέπεις την έννοια της αστοχίας σε δυο περιοχές της ποιητικής πράξης, πρώτα σε αυτήν που αφορά την διανοητική κατασκευή ενός έργου και δεύτερον σε οτι αφορά την ίδια την υλική κατασκευή. Δυο επίπεδα διαφορετικής τάξης, όπου το ένα έχει να κάνει με τον λόγο και την αναζήτηση της ευστοχίας της σύλληψης και το άλλο έχει να κάνει με την ευστοχία της υλοποίησης. Αυτά τα δυο επίπεδα που είναι διαφορετικά, όπου ανάμεσα τους βρίσκεται ένας ολόκληρος κόσμος της ποιητικής μεταφοράς, η οποία προσπαθεί να γεφυρώ-

σει αυτήν την μη μονοσήμαντη σχέση. Μια σχέση που είναι πολλαπλή, ανοιχτή, έχει πολλά στοιχεία τυχαιότητας και εμπεριέχει την λογική της ενδεχομενικότητας ως προς αυτο που πρόκειται να συμβεί μέσα από την διαλεκτική ποιητική μεταφορά. Θ.Ζ. > Πρέπει αρχικά να ξεδιαλύνω ότι αντιλαμβάνομαι ως έργο όλη την διαδικασία. Θεωρώ ως συγκροτησιακό στοιχείο του έργου τα στάδια τόσο πραγμάτωσης που ξεκινούν από την εύρεση ενός ενδιαφέροντος αντικειμένου, μετά συνεχίζουν μέσα από στάδια μετάπλασης και φτάνουν στην τελική απο-υλοποίηση ή μετα-υλοποίηση. Αναφέρομαι σε ένα ταξίδι τόσο προσωπικά σωματικό όσο και σε μια υλική διαδρομή μέσα στην οποία εμπεριέχονται διαφόρων ειδών στάδια και μεταπλάσεις. Τα δυο projects που θα παρουσιάσω σε αυτή την έκθεση έχουν αφετηρία την παρατήρηση ενός φαινομένου. Παρακολουθώ μια φυσική διαδικασία την οποία οικειοποιούμαι-υιοθετώ και την χρησιμοποιώ ως σημείο αναφοράς και βασικό καθοδηγητή-μπούσουλα. Μορφοποιώ δηλαδή μια φυσική διαδικασία σε υλική διαδικασία μέσω της ακραίας σωματικής αναμέτρησης με το υλικό, επιχειρώντας να φτάσω στα άκρα την οντολογική διάσταση της ύλης. Λειτουργώ με μια κατευθυντήρια που την απασχολεί τόσο το τελικό αποτέλεσμα όσο και τα ενδιαφέροντα στοιχεία που θα παρουσιαστούν σε όλο το χρονικό φάσμα της πορείας πραγμάτωσης. Στην υλική κατασκευή, αστοχία είναι οι υπερεκτιμημένες εκτιμήσεις, οι εσφαλμένες εντυπώσεις, οι λανθασμένα υπολογισμένοι χειρισμοί που είτε από έλλειψη τεχνογνωσίας είτε από περιορισμένη τεχνολογική υποβοήθηση παράγουν μια σειρά από σκηνοθετημένα λάθη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ζω και να παράγω σε μια συνεχή διανοητική αγωνία, η δράση μου να χαρακτηρίζεται από μια ασταθή-ενστικτώδη πρακτική και όχι σε μια συστηματικά ορθολογιστική σκέψη. Επιτρέπω στην λογική μου να είναι ορθάνοιχτη στην Intake

47

48

As soon as something is considered to be a failure it ceases to be of interest, it does not incorporate the possible dynamic, and so that point marks the end of that stage and automatically the start of the next series of actions.

This way, I begin directly the process of rectifying the failure; the sum of all these steps is the backbone that supports the whole effort and is the poetic bridge joining all the elements.

F.O. > You speak of the poetic metaphor of a model from the field of physics to that of art. I think that this is an opening for a modern version of art that includes logic and methodology from any cognitive area that it judges can contribute to the production of the artwork, from History through archives, from Archaeology through the function of excavations, Anthropology through ceremonial acts, etc. We have here a personal stance that transfers a kind of “Physical Model” which, while occupying space as a physical phenomenon, at the same time creates the possibility of an intellectual bridge from the natural world to the world of art. I’d like you to describe in detail how you realize this metaphor and clarify the meaning of intentional, staged failure inasmuch as it is through this logic that you identify a precondition, a terminology, and a meaning that arises in general from the theatrical world through the performative process. But you use this terminology (“staged failure”) in a reverse and unexpected way, in other words you speak about a staged mistake, a rather curious and interesting phrase.

Th.Z. > The artist differs from the scientist in that he lacks a methodological system.

In the epistemology of art there are no set limits, there are huge empty spaces, artists borrow from other, scientific areas, where everything is systematized and ordered in such a way as to reinforce and ground whatever

comes to light. The artist works with his basic tool, observation; more specifically, in the work “Please Me”, the observation of an impending natural phenomenon, a hurricane expected to hit the state of New York, which changed behavior in the social order. This change in the behavior of the city’s inhabitants, who used the duct tape as a shield to protect themselves, serves as my primary tool as it identifies the personal with the state through social necessity. I transferred the characteristics of the material as they were sought by the social environment, to the work of art.

F.O. > You crate a kind of metaphor, a kind of analogy between physical and social phenomena. A physical phenomenon is turned into a social phenomenon and that, in turn, is turned into an artistic phenomenon.

Th.Z. > The hurricane is approaching Manhattan in New York, in a post-Katrina America, which has developed a highly-sensitized social awareness. To avoid damages, the inhabitants rushed to seal all glass surfaces with duct tape, a strong adhesive tape, which caused the price of this item to soar dramatically overnight. It reacted instantly because that community had an absolute need of it. I used this material after the danger passed as a reminder that danger is always near. The work was constructed to respond to the danger and resembles a covering that can protect you from extreme weather conditions and conveys the anguish suffered by the community.

The work with the tree trunk felled by a similar phenomenon is a metaphor and a commentary on the lack of solid foundations and the geological weakness of the ground of the region.

As a result, the trees and the flora are unable to cope with nature’s challenges.

In the US, this observation resulted in a particularly resonant response in architecture, and by extension,

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

πρόκληση, συμμετέχω σε αυτή ως παρατηρητής και όχι απόλυτα ως ρυθμιστής-εξισορροπιστής της κατάστασης. Από το σημείο που κάτι θεωρηθεί άστοχο, σταματά να έχει το ανάλογο ενδιαφέρον, δεν ενσωματώνει την πιθανή δυναμική· τότε ακριβώς το σημείο αυτό είναι το τέλος ενός σταδίου και αυτόματα η αφετηρία για την επόμενη σειρά δράσεων. Μπαίνω έτσι άμεσα σε διαδικασία αποκατάστασης του λάθους. Το σύνολο αυτών των υποσταδίων είναι η ραχοκοκαλιά που υποβαστάζει το σύνολο της πρακτικής και είναι το ποιητικό γεφύρωμα που ενοποιεί όλα τα επιμέρους στοιχεία. Φ.Ω. > Μιλάς για την ποιητική μεταφορά ενός μοντέλου από το πεδίο της φυσικής στο πεδίο της τέχνης. Νομίζω πως είναι ένα άνοιγμα σε μια σύγχρονη εκδοχή της τέχνης που ενσωματώνει λογικές και μεθοδολογία από όποιο γνωστικό πεδίο αυτή κρίνει πως θα μπορέσει να συμβάλλει στην παραγωγή του έργου τέχνης, από την Ιστορία μέσω του αρχείου, από την Αρχαιολογία μέσα από την έννοια της ανασκαφής, από την Ανθρωπολογία μέσω της τελεστικής πράξης κ.ά. Έχουμε μια προσωπική στάση που μεταφέρει ένα είδος «Φυσικών Μοντέλων» που καθώς λαμβάνουν χώρα ως φυσικά φαινόμενα, συγχρόνως δημιουργούν τη δυνατότητα ύπαρξης μιας διανοητικής γέφυρας από τον φυσικό χώρο στον χώρο της τέχνης. Θα ήθελα να μας περιγράψεις εξειδικευμένα πώς υλοποιείς αυτή την μεταφορά και να διευκρινήσεις την έννοια της σκηνοθετημένης αστοχίας καθώς μέσα από αυτή την λογική εγκαθιστάς μια προϋπόθεση, μια ορολογία, και μια έννοια η οποία προέρχεται εν γένει από τον γενικευμένο θεατρικό χώρο μέσω της performative διαδικασίας. Όμως εσύ χρησιμοποιείς αυτόν τον όρο (σκηνοθετημένη αστοχία)με έναν αντίστροφο τρόπο και απρόσμενο, μιλάς δηλαδή για σκηνοθετημένο λάθος, μια πολύ περίεργη και ενδιαφέρουσα φράση. Θ.Ζ. > Ο καλλιτέχνης διαφέρει από τον επιστήμονα στην έλλειψη μεθοδολογικού συστήματος. Η επιστημολογία στην τέχνη είναι ένας χώρος που δεν έχει καθορισμένα όρια, έχει εξαιρετικά μεγάλα κενά, οι καλλι-

τέχνες εργάζονται κυρίως με δάνεια από άλλες επιστημονικές περιοχές όπου εκεί τα πράγματα είναι συστηματικοποιημένα και τακτοποιημένα με τέτοιο τρόπο ώστε να ενισχύουν και να θεμελιώνουν οτιδήποτε βγαίνει στο φως. Ο καλλιτέχνης εργάζεται με βασικό του εργαλείο την παρατήρηση· πιο συγκεκριμένα μέσα στο έργο Please Me η παρατήρηση του επικείμενου φυσικού φαινομένου, ενός τυφώνα που διαδίδετο πως θα χτυπήσει την πολιτεία της Νέας Υόρκης, διαφοροποίησε συμπεριφορές στο κοινωνικό σύνολο. Η αλλαγή της συμπεριφοράς των πολιτών της πόλης που χρησιμοποίησαν Duct-Tape το συγκεκριμένο υλικό ως ασπίδα προστασίας αποτελεί και το πρωταρχικό μου εργαλείο καθώς ταυτίζεται το προσωπικό με το πολιτειακό μέσα από την κοινή αναγκαιότητα. Μεταβίβασα τις ευθύνες του υλικού όπως αυτές αναζητήθηκαν από το κοινωνικό περιβάλλον στο έργο τέχνης. Φ.Ω. > Κάνεις ένα είδος μεταφοράς, ένα είδος αναλογίας ανάμεσα σε φαινόμενα φυσικά, κοινωνικά. Ένα φυσικό φαινόμενο μετατρέπεται σε κοινωνικό και αυτό με την σειρά του μετατρέπεται σε φαινόμενο τέχνης. Θ.Ζ. > Ο τυφώνας πλησιάζει το Manhattan της Νέας Υόρκης, σε μια μετά τον Katrina Αμερική με μια εξαιρετικά ευαισθητοποιημένη κοινωνική συνείδηση. Οι κάτοικοι σπεύδουν να σφραγίσουν τις γυάλινες επιφάνειες των κατοικιών τους με Duct-Tape, μια ισχυρή κολλητική ταινία, για να αποφύγουν καταστροφές, με αποτέλεσμα η τιμή του συγκεκριμένου αντικειμένου να αυξηθεί μέσα σε μια νύχτα δραματικά, εντυπωσιακά. Λειτούργησε με χρηματιστηριακή ταχύτητα γιατί ακριβώς το είχε απόλυτη ανάγκη η συγκεκριμένη κοινωνία. Το υλικό αυτό, όταν εξασθένησε το φαινόμενο, το χρησιμοποίησα υπενθυμίζοντας πως ο κίνδυνος είναι πάντα δίπλα μας. Το έργο κατασκευάστηκε για να αφουγκράζεται τον κίνδυνο και προσομοιάζει ένα κουκούλι που μπορεί να σε σώσει από ακραία καιρικά φαινόμενα και αποτελεί τον φορέα αγωνίας που έζησε το κοινωνικό σύνολο. Το έργο με τον πεσμένο κορμό δέντρου από παρόμοιο φαινόμενο είναι μια μεταφορά και ένα Intake

49

50

in building practices that, to a large extent, resulted in transient structures that were susceptible to extensive damage during extreme weather conditions. This observation is the spark, the primary element which serves to initiate the plot of the work. This leads to the next stage, none other than the re-ordering of the detritus. This re-arrangement of the detritus is the springboard from which a new world can be formed, a new space.

It is like the first steps taken after a disaster of biblical proportions; History shows us that mankind has in its DNA the mechanisms to initiate the processes of reassessment, of rebuilding, of salvation from despair, from the bog. From the observation of a reality, a truth, and having at its center all that I have described, the next stage is to discover the internal mechanisms that, to be strengthened, must be adopted. Mechanisms that do not actually exist are imaginary, are staged and at this point, the creator becomes the director of a conventional Aristotelian performance.

F.O. > In other words, what interests you is to bring to your work those failed models which you then restructure metaphorically with the idea of actually staging a mistake. The failure of an unstable tree which has caused some damage is a natural phenomenon which you want to bring to art in order to add further significance or to assemble a conceptual world, a staged metaphor whose objective is to expand the processes of accuracy; to allow us to have that sort of predictability which will allow us to avoid failure.

Therefore the particular logic in effect broadens a metaphorical world in which you seek a predicting mechanism against failure. And at this point I would like to clarify the decision, the poetic decision which has to do with the constant transformation; it’s as if you are trying to construct a continuous

world in which there is no vacuum.

Whatever is created then transforms, changes and creates something else.

It reminds me of the principle of the conservation of matter in physics. This is a poetical process which brings on one work after the other but at the same time forms a single work, as if there is no possible end. There is a genealogy of a possible beginning but not of an end. These works themselves are different each time but are the result of the transformation of the same matter that was obtained from each previous result (work).

Th.Z. > My basic principle is the thought that matter is not lost, a universal theorem which suggests that even when things leave our grasp we in effect simply store them in a different space. That’s what I try to prove through these series of works, to demonstrate that basic principle, in every phase of transformation, meaning, morphology, potentiality and dynamics which each work acquires. The handling of the materials – either by myself or by the synergistic interaction of a group of participants who co-operate and contribute to the mutation of the work – constitutes an autonomous entity which communicates with the previous and the next and together form a unified whole.

There exists a circular behavior, which does not function in the meaning of recycling as we know it today from ecology, but as a research agenda of formulated uses that complement each other on a morphological and an intellectual level.

F.O. > I would like to know how you organize the logic of the metaphor and especially of continuity as a process. I see that from the way that you analyze and discuss the artwork, that you borrow yet another metaphor from History, the power and logic of the archive.

For each step, for each transformation you construct a tool, an archive, in a

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

σχόλιο σχετικά με την έλλειψη θεμελίωσης και γεωλογικής αδυναμίας που παρατηρείται στα εδάφη της ευρύτερης περιοχής. Με την σειρά τους τα δέντρα και η φυσική βλάστηση είναι ανίκανη να αντεπεξέλθει σε φυσικές προκλήσεις. Η συγκεκριμένη παρατήρηση στις ΗΠΑ έχει μια εξαιρετικά μεγάλη ανταπόκριση στην αρχιτεκτονική, και κατά συνέπεια στον τρόπο κατασκευής των κατοικιών που στον μεγαλύτερο βαθμό τους είναι εφήμερες κατασκευές πράγμα που οδηγεί σε μεγάλες ζημίες από καιρικά φαινόμενα. Η παρατήρηση εδώ είναι η σπίθα, το πρωταρχικό στοιχείο που αρχίζει να χτίζει την πλοκή του έργου. Από αυτό το σημείο γεννιέται το επόμενο στάδιο που δεν είναι άλλο από την εκ νέου διαχείριση των συντριμμιών. Η εναπόθεση-τακτοποίηση των συντριμμιών αποτελούν το νέο εφαλτήριο πάνω στο οποίο θα χτίσουμε τον καινούριο κόσμο, τον καινούριο χώρο. Είναι σαν τις πρώτες ενέργειες που κάνουμε μετά από μια βιβλική καταστροφή και η Ιστορία της Ανθρωπότητας έχει τους μηχανισμούς εγγεγραμμένους στο DNA της να ξεκινά την επανεκκίνηση όλων των διαδικασιών επαναξιολόγησης, ανακατασκευής, σωτήριας μετά από ένα τέλος, από ένα τέλμα. Μέσα από την παρατήρηση μιας πραγματικότητας, μιας αλήθειας και έχοντας ως πυρήνα τα όσα περιέγραψα, το επόμενο στάδιο είναι να ανακαλύψουμε εσωτερικούς μηχανισμούς οι οποίοι για να ισχυροποιηθούν θα πρέπει να τους υιοθετήσουμε. Μηχανισμούς, που στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν είναι πλασματικοί, είναι σκηνοθετημένοι και ακριβώς ο δημιουργός στο στάδιο αυτό γίνεται σκηνοθέτης μιας ηθογραφικής θεατρικής Αριστοτελικής παράστασης. Φ.Ω. > Αυτό δηλαδή που σε ενδιαφέρει είναι να μεταφέρεις στο έργο σου εκείνα τα μοντέλα στα οποία υπάρχει αστοχία και τα οποία ανακατασκευάζεις μεταφορικά με τη λογική της σκηνοθεσίας του λάθους. Η αστοχία μιας μη ασφαλούς εδραίωσης ενός δέντρου που έφερε την καταστροφή, είναι το φυσικό φαινόμενο που θέλεις να μεταφέρεις στην τέχνη προκείμενου προθεσιακά να παράγεις άλλου τύπου σημασίες ή να συγκροτήσεις έναν κόσμο νοηματικό ο

οποίος είναι μια σκηνοθετημένη μεταφορά και ο οποίος έχει ως στόχο ακριβώς να διευρύνει τις διαδικασίες της ευστοχίας. Να μας επιτρέψει, να έχουμε εκείνο το είδος της προβλεπτικότητας που να αποτρέπει την αστοχία, άρα η συγκεκριμένη λογική στην πραγματικότητα διερευνά έναν κόσμο μεταφορικό στον οποίο αναζητάς έναν ισχυρό προβλεπτικό μηχανισμό έναντι της αστοχίας. Συνεχίζοντας από αυτό το σημείο θα ήθελα να διευκρινίσω την απόφαση, την ποιητική απόφαση που έχει να κάνει με τον συνεχή μετασχηματισμό, είναι σαν να επιδιώκεις να κατασκευάσεις έναν κόσμο της συνέχειας όπου δεν υπάρχει κενό. Ό,τι δημιουργείται, μετασχηματίζεται, αλλάζει και φτιάχνει κάτι άλλο. Μου θυμίζει την αρχή διατήρησης της ύλης στη φυσική. Αυτό είναι μια ποιητική διαδικασία που φέρνει το ένα έργο μετά το άλλο αλλά την ίδια στιγμή είναι σαν να δομεί ένα ενιαίο έργο, σαν να μην υπάρχει ένα ενδεχόμενο τέλος, υπάρχει μια γενεαλογία μιας ενδεχόμενης αρχής αλλά δεν υπάρχει το τέλος της. Τα ίδια τα έργα είναι διαφορετικά κάθε φορά αλλά είναι αποτέλεσμα μετασχηματισμού της ίδιας ύλης που παρέλαβαν από κάθε προηγούμενο αποτέλεσμα (έργο). Θ.Ζ. > Βασική μου αρχή είναι η σκέψη πως η ύλη δεν χάνεται, μια συμπαντική θεώρηση για την οποία τα πράγματα φεύγουν από τα χέρια μας αλλά ουσιαστικά τα έχουμε αποθέσει σε έναν διαφορετικό χώρο. Προσπαθώ μέσα από αυτές τις ενότητες έργων να αποδείξω, καταδείξω σε κάθε φάση μετατόπιση νοήματος, μορφολογίας, δυνητικότητας και δυναμικής που αποκτά το κάθε έργο. Ο χειρισμός της ύλης -είτε αυτός είναι προσωπικός είτε μια συνεργατική διάδραση από μια ομάδα ατόμων που συμμετέχουν, συνεργάζονται και συνεισφέρουν στην μετάλλαξη του έργου- αποτελεί μια αυτόνομη οντότητα που επικοινωνεί με το προηγούμενο και επόμενο και όλα μαζί κατασκευάζουν ένα ενιαίο σύνολο. Υπάρχει ένα circular behavior, μια κυκλική πρακτική που δεν λειτουργεί με την έννοια της ανακύκλωσης, όπως την γνωρίζουμε σήμερα από την οικολογία Intake

51

52

very strict and systematic way, which contains a sort of poetic platform from which to implement this kind of work.

Th.Z. > It’s important to differentiate that from this entire journey; what the viewer and I have before us is the final image. He sees a final object behind which lies an archive of events, occurrences that are the constitutive body of the procedure. There exists in the form of documentary videos, photographs, drawings, maquettes, a vast volume of individual works that constitute the final tangible object.

From a series of archived mistakes, from a series of transformations with references from the History of Art and works that have influenced me, and I think it is quite clear which artists have come into my life and become a part of my personal vocabulary.

F.O. > On the other hand, I see many other types of archives, bureaucratic ones, for instance.

Th.Z. > These are primary documents in understanding the method, the procedural, chronological and morphological story which this construction acquires. The archive is a body of bones that maintains and organizes the skeleton, the function, the use and its search engines.

The work decodes all the hidden or undisclosed elements of which it is organically composed.

F.O. > I would like to understand the concept of time in your work, because I discern various levels of time. There is an objective time, with a clear beginning, duration and continuity, which records chronologically the transformational events producing works that are at the same time both autonomous and relational, and which today results in the production of a jet engine, presented in this exhibition. But at the same time there exists an internal time, a narrative, I would call it.

It’s as if you are producing a book, a modular work, where the reader follows a series of various stories that are finally connected with a very fine filament, which is nothing other than the ashes from the previous work. I could also say that the duration of its narrative production, in other words, the duration of the cognitive process produced by your works, resembles a historical novel with its own timeframe within which there are continuities and discontinuities, which organizes the events within a framework, a kind of episodic and yet simultaneously continuous world which incorporates your personal doubts, anxieties, problematics and explorations into basic existential and quotidian issues.

Th.Z. > Each work ends when it is handed over to the public. On a material level it began over three years ago; its intellectual conceptualization, as the sum of all my work shows, is a steady or rushed energy-necessity to incorporate facts throughout the entire endeavor. Time is the transportation and importation of the dust from the USA to Greece, your telephone calls updating me as to what was happening with the volcano in Iceland. This, too, was a new failure and it led me to decide finally how to transform my work by introducing yet another weather phenomenon inasmuch as ash inhibits flight, the event that connected the coal dust with the jet engine, a fact which, in turn comes face to face with the failure of predictability. The time of the work is the intermediate, deficient course of predictability.

F.O. > From this point of view the timing of the poetic process is not continuous.

The poetic process created on an intellectual level by the work is the total of fragmented instances in time which are put in motion by the randomness of events, whether that event is the expectation of a hurricane

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

αλλά με μια ερευνητική παράθεση αυτόνομων διατυπωμένων χρήσεων που αλληλοσυμπληρώνονται τόσο σε υλιμορφικό όσο σε διανοητικό επίπεδο. Φ.Ω. > Θα ήθελα να καταλάβω πώς οργανώνεις την λογική τόσο της μεταφοράς όσο κυρίως της συνέχειας ως διαδικασίας. Διακρίνω μέσα από τον τρόπο που υποστηρίζεις και αναλύεις το έργο τέχνης, να χρησιμοποιείς ένα ακόμα μεταφορικό δάνειο από την Ιστορία, την δύναμη και την λογική του αρχείου. Για το κάθε βήμα, για τον κάθε μετασχηματισμό κατασκευάζεις ένα εργαλείο, το αρχείο, με έναν πολύ αυστηρό και συστηματικό τρόπο που συγκροτεί ένα είδος ποιητικής πλατφόρμας για να υλοποιήσεις αυτό το είδος έργων. Θ.Ζ. > Είναι σημαντικό να διαχωρίσω πως από όλη αυτή την πορεία, αυτό που εγώ και ο θεατής έχουμε μπροστά μας είναι μια τελική εικόνα. Έχει ένα τελικό αντικείμενο που πίσω από αυτό υπάρχει ένα αρχείο συμβάντων, γεγονότων τα οποία αποτελούν το συγκροτησιακό σώμα της πρακτικής. Υπάρχουν σε μορφή documentation videos, φωτογραφίες, προσχέδια, μακέτες ένας τεράστιος όγκος από επιμέρους έργα τα οποία συνθέτουν το τελικό αντικείμενο το οποίο έχουμε απτά μπροστά μας. Από μια σειρά αρχειοθετημένων αστοχιών, από μια σειρά σταδίων μετάπλασης τα οποία έχουν αναφορές από την Ιστορία της Τέχνης και έργα τα οποία με επηρέασαν και είναι νομίζω ξεκάθαρο ποιοι καλλιτέχνες έχουν μπει στην ζωή μου και έχουν αφομοιωθεί στο προσωπικό μου λεξιλόγιο. Φ.Ω. > Από την άλλη όμως βλέπω και πολλά άλλου τύπου αρχεία, π.χ. γραφειοκρατικά αρχεία. Θ.Ζ. > Είναι κομβικά ντοκουμέντα στην κατανόηση της μεθόδου τόσο της διαδικαστικής, χρονικής όσο και υλομορφικής εξιστόρησης που αποκτά αυτή η κατασκευή γιατί ακριβώς ένα αρχείο είναι ένα σώμα από οστά που διατηρούν και οργανώνουν τον σκελετό, την λειτουργία, την χρήση και τους μηχανισμούς αναζήτησης μέσα σε

αυτό. Το έργο αποκρυπτογραφεί όλα τα κρυμμένα ή αποσιωπούμενα στοιχεία που οργανικά το συνθέτουν. Φ.Ω. > Θα ήθελα να καταλάβω πώς λειτουργεί η έννοια του χρόνου στο έργο σου καθώς διακρίνω διάφορα επίπεδα χρόνου. Ένας αντικειμενικός χρόνος, με σαφή έναρξη, διάρκεια, και συνέχεια, που καταγράφει ημερολογιακά τα συμβάντα των μετασχηματισμών που παράγουν αυτόνομα και συγχρόνως σχεσιακά έργα, και που σήμερα φτάνουν στην παραγωγή του κινητήρα αεροπλάνου, ο οποίος παρουσιάζεται στην έκθεση αυτή. Παράλληλα υπάρχει ένας χρόνος εσωτερικός, θα έλεγα αφηγηματικός. Είναι σαν να κατασκευάζεις ένα βιβλίο σπονδυλωτό όπου ο αναγνώστης παρακολουθεί διαφορετικές αφηγήσεις που όμως συνδέονται όλες με ένα ελάχιστο ίχνος, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η στάχτη κάθε φορά του προηγούμενου έργου. Ακόμη θα μπορούσα να πω ότι ο χρόνος της ίδιας της αφηγηματικής παραγωγής, ο χρόνος δηλαδή που έχει η νοηματική διαδικασία που παράγουν τα έργα σου, μοιάζει με ένα ιστορικό μυθιστόρημα που έχει έναν δικό του χρόνο μέσα στον οποίο υπάρχουν συνέχειες και ασυνέχειες, που οργανώνουν τα συμβάντα σε μια άποψη, ένα είδος κόσμου αποσπασματικού και συγχρόνως συνεχούς μέσα στον οποίο ενσωματώνονται οι δικές σου απορίες, αγωνίες, προβληματική και αναζήτηση σε βασικά υπαρξιακά και καθημερινά θέματα. Θ.Ζ. > Το κάθε έργο τελειώνει την ώρα που παραδίδεται στον θεατή. Σε υλικό επίπεδο ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, η διανοητική του όμως σύλληψη όπως φαίνεται από το σύνολο της δουλειάς μου είναι μια ομαλή ή βιασμένη ενέργεια-αναγκαιότητα να ενσωματώσω γεγονότα καθ’ όλη την διάρκεια υλοποίησης του. Χρόνος είναι η μεταφορά, εισαγωγή της σκόνης από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, είναι το τηλεφώνημα σου που μου υπενθύμισε τι συμβαίνει με το ηφαίστειο στην Ισλανδία. Μια νέα αστοχία που με έκανε να αποφασίσω πώς τελικά θα μορφοποιηθεί το έργο εισάγοντας ένα ακόμα καιρικό φαινόμενο καθώς η ηφαιστειακή Intake

53

54

in New York or even the actual case of a flock of birds that flew into the engine of a jet that crash-landed on the Hudson River or that of the ash and lava from the eruption of the volcano in Iceland. However, even there we had an instance of failure.

Th.Z. > There, the incident of failure is more complex because, even though engines are built to take into account the possibility of such an encounter with a flock of birds, in recent years, ecological groups have been placing tiny metal rings on the feet of birds in order to research their migratory patterns; this is what proves fatal to the viability of these engines.

This minuscule metal object is sucked into the fins of the engine creating a series of tiny fissures which lead to an explosion and disaster. We are entering a cycle of information management capable of dealing with random events, capable of assembling a system which will manage incoming data; this is the mainstay, the axis of the way I work. This process is openly able to incorporate these types of long-term and instant procedures.

F.O. > So, we find ourselves with a process which I think contains all the elements of art: it is non-predictable, has a deeply enigmatic component, and has the logic of eventuality in the construction itself, all elements which seem to dominate in art. Finally, we arrive at the point where we seek out the crucial moment in the production of your work, which unfolds around the concept of choice with each new transformation of the material, which is at the same time a sort of end to the previous work and a starting point for the next. Specifically, I would like you to give us your final choice for the last stage of the work presented in this exhibit within the context of this type of process. So as to avoid any misunderstanding, your work seems

© http://humanewatch.org

to have no definite end, in the sense of absolute completion, as it could just as well seem not to have any clear-cut beginning. We do not know what is or will be the next stage, but perhaps eventually we will become aware of what are the amorphous materials of its construction.

Th.Z. > I would say that this moment functions as a junction.

F.O. > Every end is a temporary state. It is the anticipation of a new configuration, a new work of art. However all these things are parenthetical when finally one is conceived from the other. Is there, in fact, some element of self-sufficiency? I would say that it resembles a partially completed stage that manages to stand on its own as a work-in-progress waiting for what is to follow through an infinite process of succession. Thus the meaning of the end here is absolutely relative just as the meaning of the work you produce is relative. From this point of view, I would say that the type of work you create falls into the area of what we refer to as relational art. The logic of your production itself contains the logic of a poetic piece of relational art. I would like, however, to return to this choice of the engine. You come from New York with ashes, which could be considered as a zero, a void, a non-being, as something amorphous; and suddenly from this nothingness a gigantic work emerges as a continuation in the process of transforming matter: maybe we should expect yet another future evolution. Each time, you mold the amorphous material into a type of functional space, a meaning quite Aristotelian and very contemporary,

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

τεφρά εμποδίζει την πτήση, το συμβάν που συνέδεσε την σκόνη του άνθρακα με τον κινητήρα του αεροπλάνου, ένα γεγονός που και αυτό με την σειρά του είναι αντιμέτωπο με την αστοχία της προβλεψιμότητας. Ο χρόνος του έργου είναι η ενδιάμεση ελλιπής πορεία της προβλεψιμότητας. Φ.Ω. > Από αυτή την άποψη ο χρόνος της ποιητικής διαδικασίας είναι ασυνεχής. Η ποιητική διαδικασία που παράγει στο διανοητικό επίπεδο το έργο είναι το σύνολο των αποσπασματικών χρόνων που υποκινούνται από την τυχαιότητα των φαινομένων, είτε αυτό το φαινόμενο είναι η αναμονή του τυφώνα στην Νέα Υόρκη, είτε ακόμα και το ίδιο το συμβάν των πουλιών που μπήκαν στον κινητήρα του αεροσκάφους που κατέπεσε στον ποταμό Hudson ή με τον καπνό από την έκρηξη των ηφαιστείων στην Ισλανδία. Και εκεί όμως είχαμε μια αστοχία. Θ.Ζ. > Εκεί η αστοχία είναι πιο σύνθετη καθώς οι κινητήρες έχουν πρόβλεψη για σύγκρουση με πτηνά αλλά τα τελευταία χρόνια οι οικολογικές ομάδες τοποθετούν στα πέλματα των πουλιών για λόγους έρευνας και παρατήρησης της μεταναστευτικότητας τους μεταλλικά δακτυλίδια τα οποία αποβαίνουν μοιραία στην βιωσιμότητα του κινητήρα. Το μικρό, ελάχιστο μεταλλικό στοιχείο εισέρχεται στις φτερωτές του κινητήρα δημιουργώντας σειρά από μικρορωγμές που οδηγούν σε έκρηξη και καταστροφή. Μπαίνουμε σε έναν κύκλο διαχείρισης της πληροφορίας που είναι ικανός να αντιμετωπίσει τα τυχαία γεγονότα, να κτίσει έναν μηχανισμό διαχείρισης των εισερχόμενων φαινομένων και αυτός είναι ο βασικός κορμός και άξονας της πρακτικής μου. Μια πρακτική ανοιχτά ικανή να ενσωματώσει τέτοιου είδους χρονικές και στιγμιαίες διατυπώσεις. Φ.Ω. > Επομένως βρισκόμαστε μπροστά σε μια διαδικασία η οποία νομίζω πως έχει όλα τα στοιχεία της τέχνης. Έχει μη προβλεπτικότητα, έχει ένα βαθύτατα αινιγματικό στοιχείο, έχει μια λογική της ενδεχομενικότητας στην ίδια την κατασκευή, στοιχεία που τα βλέπουμε να κυριαρχούν στον χώρο της τέχνης. Φτάνουμε

λοιπόν στο σημείο να αναζητούμε μια κρίσιμη στιγμή της παραγωγής του έργου σου, που εκτυλίσσεται γύρω από την έννοια της επιλογής σε κάθε νέο μετασχηματισμό της ύλης, που συγχρόνως αποτελεί ένα είδος σχετικού τέλους του προηγούμενου έργου και σχετικής αφετηρίας του επόμενου έργου. Ειδικότερα θα ήθελα να μας δώσεις την τελική σου επιλογή για το τελευταίο στάδιο του έργου μέσα από αυτού του είδους την πορεία-διαδικασία της παραγωγής έργων, όπως παρουσιάζεται σε αυτή την έκθεση. Για να αποφύγω κάθε παρανόηση το έργο σου μοιάζει να μην έχει ένα οριστικό τέλος, με την έννοια της πλήρους ολοκλήρωσης, όπως μπορεί τώρα πια να φαίνεται να μην έχει μια απόλυτη αρχή. Δεν ξέρουμε ποιο είναι ή θα είναι το επόμενο στάδιο, αλλά ίσως, ενδεχομένως να γνωρίζουμε ποια είναι η άμορφη ύλη κατασκευής του. Θ.Ζ. > θα έλεγα πως αυτή την στιγμή λειτουργεί ως κόμβος. Φ.Ω. > Κάθε τέλος έτσι είναι προσωρινό. Είναι η αναμονή ενός νέου μετασχηματισμού και ενός νέου έργου. Όλα αυτά όμως είναι εντός παρενθέσεως όταν τελικά το ένα παράγεται από το άλλο. Υπάρχει άραγε κάποια αυτοτέλεια σε κάθε έργο; Θα έλεγα πως μοιάζει με ένα είδος ημιτελούς σταδίου που όμως μπορεί να σταθεί σαν έργο που δεν έχει τελειώσει και περιμένει το επόμενο, πηγαίνοντας σε μια άπειρη διαδικασία διαδοχής. Επομένως εδώ η έννοια του τέλους είναι απολύτως σχετική όπως και η έννοια του έργου που παράγεις είναι σχετική. Από αυτή την άποψη θα μπορούσα να πω ότι το είδος της δουλειάς που παράγεις βρίσκεται στην περιοχή αυτού που ονομάζουμε σχεσιακή τέχνη. Η ίδια η λογική της παραγωγής σου εμπεριέχει την λογική μιας ποιητικής σχεσιακής τέχνης. Θα ήθελα όμως να επανέλθω στην επιλογή του κινητήρα. Έρχεσαι από τη Νέα Υόρκη με μια τέφρα που θα μπορούσε κανείς να την θεωρήσει ως το μηδέν, το κενό, το μη ον ως άμορφο και ξαφνικά από το ανύπαρκτο, το μηδέν παράγεται ένα γιγαντιαίο έργο ως ένα είδος συνέχειας της μετασχηματισμένης ύλης και ίσως περιμένουμε και μια πιθανή μετέπειτα συIntake

55

56

which provokes creative expression of what is within. Each time, you construct a kind of non-being, a nonintellectual (mathematical) space. Ash can be considered as the non-existence of form and intellect, but we see that these ashes in fact contain a most powerful hidden and enigmatic meaning.

Th.Z. > My basic thought is the elimination of the zero. The theory of immutability indicates that even if the ash has chemically expelled all the grandeur of its prior material composition it still remains active, storing all the energy within it.

F.O. > It retains the potential capability of producing something more. It has the patience to wait for you.

Th.Z. > To fully understand we have to go back to the starting point of the material.

The viewer encounters the ashes in an insulated, airtight room; in effect, he is entering into the eye of the hurricane and is passively sucking the ash into his own innards, transferring them into another vessel. The space has been designed with the purpose of having the viewer commune with the material. As dangerous as it may sound, the violence with which the work bombards the viewer is a reflection of the violence of the process by which the natural ash erupts from the volcano into the bowels of the engine.

At this stage, the artist becomes the performative conduit redistributing matter to the world.

F.O. > With its ethical intent, the proselytizing mission that you present could be considered as a form of indirect silent political action, as it is a clearly formulated social intervention, therefore it does contain a dose of political activism in the broadest sense of the term and not in its current meaning in politics. We must not forget that the concept of a

collision is a consequence of a failure.

Failure is the lack of success. You are therefore interested in a failure which results from a rationale of a clash in which someone is weak and fails. This, I believe, is a deeply social attitude.

Th.Z. > I would say governance in the sense of community rather than politics. The totality of all the questions answered by this work is a relational order of various individuals; it is not solely Platonic, seeking complete division of the responsibilities. Instead, it has an inner structure of managerial encounters which indicates absolute individualism. It asks for nothing, relates situations, seeks and reinforces roles, reveals abusers and victims and is capable of exposing every danger.

F.O. > Within this context could your position, your choice, be described?

Th.Z. > I feel like a conductor standing before a symphony orchestra, with each instrument completely independent and autonomous, while I try to give life to the group and at the same time sow seeds of doubt.

F.O. > So it is not a search for harmony but rather – and this I can appreciate – for establishing doubt within the rationale of failure. Failure does not stop the spread of doubt, and by extension, nor the quest for further exploration and research.

Th.Z. > Failure is a constant internal reorientation. It’s like looking into a mirror, not wanting to adore your image, but only wanting to relate, not conventionally, but subversively.

Filippos Oraiopoulos is a professor and director of the workshop of history-theory of architecture and conceptual planning at the University of Thessaly, Department of Architecture.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

νέχειά του. Κάθε φορά κατασκευάζεις την άμορφη ύλη ως ένα είδος συναρτησιακού κενού, μια έννοια αρκετά Αριστοτελική και πολύ σύγχρονη, η οποία προκαλεί την δημιουργική παραγωγή κάτω από το πρίσμα του αποθέματος. Κάθε φορά κατασκευάζεις ένα είδος μη όντος, ενός μη νοηματικού (μαθηματικού) κενού. Η τεφρά άλλωστε είναι αυτό που θεωρούμε ως ανυπαρξία της μορφής και νοήματος αλλά βλέπουμε πως αυτή η τεφρά εμπεριέχει το πιο ισχυρά κρυφό και αινιγματικό νόημα. Θ.Ζ. > Βασική μου θεώρηση είναι η παράλειψη του μηδενικού. Η θεωρία της αφθαρσίας υποδεικνύει πως αν και η τέφρα έχει χημικά αποβάλλει όλο το μεγαλείο της προγενέστερης υλικής της σύστασης παραμένει ακόμα ενεργή συσσωρεύοντας στο εσωτερικό της όλη την ενέργεια. Φ.Ω. > Είναι εν δυνάμει ικανή να παράξει κάτι ακόμα. Έχει την υπομονή να σε περιμένει. Θ.Ζ. > Για να το κατανοήσουμε πρέπει να επιστρέψουμε στην αφετηρία της ύλης. Το στεγανό, αεροστεγές δωμάτιο μέσα στο οποίο ο επισκέπτης αναμετριέται με την τέφρα, μπαίνοντας κυριολεκτικά στο μάτι του τυφώνα, παθητικά ρουφάει την τεφρά στα σπλάχνα του και μετατρέπεται στο επόμενο όχημα (vessel). Η λειτουργία του χώρου έχει σχεδιαστεί με σκοπό να κοινωνήσει τον θεατή με το υλικό. Όσο και αν αυτό ακούγεται επικίνδυνο, η βία με την οποία το έργο βομβαρδίζει τον θεατή είναι όμοια με την βίαιη διαδικασία εισροής της φυσικής τέφρας από το ηφαίστειο στα σπλάχνα του κινητήρα. Ο καλλιτέχνης στην φάση αυτή γίνεται ο επιτελεστικός φορέας που ξαναμοιράζει την ύλη στον κόσμο. Φ.Ω. > Η ιεραποστολική, με την ηθική πρόθεση, αποστολή που παρουσιάζεις θα μπορούσε να είναι ένα είδος έμμεσης αλλά και ενεργητικά αφανούς πολιτικής πράξης καθώς είναι μια ξεκάθαρα διατυπωμένη πρόθεση παρέμβασης στο κοινωνικό, άρα εμπεριέχει μια δόση πολιτικού ακτιβισμού με την πιο γενική έννοια του όρου και όχι με την τρεχούμενη έννοια της πολιτικής. Η έννοια

της σύγκρουσης, δεν πρέπει να το ξεχνάμε, είναι αποτέλεσμα αστοχίας. Η αστοχία είναι μια μη επιτυχία. Σε ενδιαφέρει άρα μια αστοχία που συγκροτείται στην λογική μιας σύγκρουσης όπου κάποιος είναι αδύνατος και αποτυγχάνει. Αυτό νομίζω πως είναι μια βαθύτατη κοινωνική στάση. Θ.Ζ. > Θα έλεγα πολιτειακή με την έννοια του community και όχι πολιτική. Το σύνολο των ζητημάτων που άπαντα αυτή η εργασία είναι μια σχεσιακή διάταξη από επιμέρους άτομα. Όχι μόνο Πλατωνική που αναζητά αμέριστη κατανομή των ευθυνών αλλά μια εσωτερική δομή διαχειριστικής συνεύρεσης που υποδεικνύει τον απόλυτο ατομισμό. Δεν ζητά ουσιαστικά τίποτα, εξιστορεί καταστάσεις, αναζητά και ενισχύει τους ρόλους, αποκαλύπτει θύτες και θύματα και είναι ικανή να καταδείξει κάθε κίνδυνο. Φ.Ω. > Σε αυτή την τοποθέτηση η δική σου θέση, η δική σου επιλογή θα μπορούσε να περιγραφεί? Θ.Ζ. > Νιώθω σαν έναν μαέστρο που στέκεται μπροστά σε μια συμφωνική ορχήστρα που κάθε όργανο είναι τελείως ανεξάρτητο και αυτόνομο και προσπαθεί να εμψυχώσει αυτό το σύνολο φυτεύοντας ταυτόχρονα τους σπόρους τις αμφιβολίας. Φ.Ω. > Άρα δεν πρόκειται για αναζήτηση μιας αρμονίας αλλά πρόκειται –και αυτό το εκτιμώ- για μια εγκαθίδρυση της αμφιβολίας μέσα από την λογική της αστοχίας. Η αστοχία δεν παύει να εδραιώνει την αμφιβολία και επομένως την αναζήτηση και την έρευνα. Θ.Ζ. > Η αστοχία είναι ένας συνεχής εσωτερικός επαναπροσδιορισμός. Είναι σαν να κοιτάς τον καθρέφτη και να μην θέλεις να λατρέψεις το είδωλο σου, θέλεις απλά να συμπορευτείς όχι συμβιβαστικά αλλά ανατρεπτικά. Ο Ωραιόπουλος Φίλιππος είναι καθηγητής και διευθυντής του εργαστηρίου ιστορίας-θεωρίας και εννοιολογικού σχεδιασμού στην αρχιτεκτονική Σχολή του πανεπιστημίου θεσσαλίας.

Intake

57

58

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Intake - a Report

by Sotirios Bahtsetzis

“Fall in Love with the Log” - The Skowhegan Project After receiving an invitation for Skowhegan, an intensive nine-week summer residency program for emerging visual artists established in 1946 in Maine, the artist developed a new project focusing on the specificities of the surrounding natural and social environment. Maine, nicknamed as “The Pine Tree State”, is the northern and easternmost portion of United States known for its scenery—its rocky coast and its mountainous, heavily forested interior. According to the residency’s philosophy, Skowhegan is neither a school in the traditional sense nor a retreat, but it draws its vitality from the community. Combining these two essential characteristics of the place (natural environment and artists’ community), the artist created a new experimental project, entitled “Fall in Love with the Log.” The project is a metaphor about the contemporary lack of grounding, natural decay, sociability and ecological thinking. This series of projects function in the same artistic logic as the New York projects by employing methods of incessant transformation and circular restaging of materials.

“Fall in Love with the Log” - Tο Project στο Skowhegan Έπειτα από πρόσκληση για συμμετοχή στο Skowhegan, ένα εντατικό εννιά εβδομάδων καλοκαιρινό πρόγραμμα φιλοξενίας για ανερχόμενους εικαστικούς καλλιτέχνες που ιδρύθηκε το 1946 στην πολιτεία του Maine, ο καλλιτέχνης ανέπτυξε ένα νέο έργο εστιάζοντας στις ιδιαιτερότητες του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Η πολιτεία του Maine, που είναι γνωστή και με το υποκοριστικό όνομα «Η πολιτεία των πεύκων», είναι το βορειότερο και ανατολικότερο τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών γνωστή για το φυσικό τοπίο —την βραχώδη ακτή καθώς και την ορεοβριθή και εξαιρετικά δασώδη ενδοχώρα. Σύμφωνα με τους προγραμματικούς στόχους του προγράμματος, το Skowhegan δεν είναι ούτε σχολή με την παραδοσιακή έννοια του όρου ούτε ησυχαστήριο, αλλά αντλεί τη ζωτικότητά του από την κοινότητα. Συνδυάζοντας αυτά τα δύο σημαντικά χαρακτηριστικά του τόπου (φυσικό περιβάλλον και καλλιτεχνική κοινότητα) ο καλλιτέχνης δημιούργησε ένα νέο πειραματικό έργο, με τίτλο “Fall in Love with the Log.” Το έργο λειτουργεί ως μεταφορά για τη σύγχρονη έλλειψη υπόβαθρου, τη φυσική φθορά, την κοινωνικότητα και την οικολογική σκέψη. Αυτή η σειρά έργων ακολουθεί την ίδια καλλιτεχνική λογική, όπως και τα έργα που πραγματοποιήθηκαν στη Νέα Υόρκη, υιοθετώντας μεθόδους βαθμιαίας μεταμόρφωσης υλικών και κυκλικής αναδιοργάνωσης.

Intake

59

60

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Cleaning the log

Finding and cleaning a thirty five-feet-long log of a poplar tree that had been lying on the ground of a forested area next to the art center was the initial step. The enigmatic fallen tree created the scenery for a new artistic research project concerning the reasons of this selfevident “natural failure.” The artist has cleaned the log during a video documented performance of intensive labour lasting six hours, while resembling both an archeologist and a botanist at work. Laying bare the roots system of the tree functions symbolically as an examination and fact-finding process. Putting forward questions concerning the conditions of the fall of the trunk intends to create a new point of attention and provide with material for the subsequent creation of a “social sculpture.” Το πρώτο βήμα ήταν να βρεθεί και να καθαριστεί ένας κορμός λεύκας τριάντα πέντε ποδιών, που κειτόταν στο έδαφος σε μια δασώδη περιοχή δίπλα στο κέντρο τέχνης. Το για άγνωστους λόγους πεσμένο στο έδαφος δέντρο δημιούργησε το σκηνικό για μία νέα καλλιτεχνική έρευνα γύρω από τα αίτια αυτής της προφανούς «φυσικής αποτυχίας». Προσομοιάζοντας με αρχαιολόγο ή με βοτανολόγο εν ώρα εντατικής εργασίας, ο καλλιτέχνης καθάρισε τον κορμό σε μία βιντεοσκοπημένη δράση έξι ωρών. Το γεγονός ότι αποκαλύπτονται οι ρίζες του δέντρου λειτουργεί συμβολικά ως προσεκτική εξέταση και διεργασία εύρεσης γεγονότων. Θέτοντας ερωτήσεις αναφορικά με τις συνθήκες της πτώσης του κορμού, δημιουργείται ένα νέο σημείο εστίασης της προσοχής και παρέχεται υλικό για την ακόλουθη δημιουργία ενός «κοινωνικού γλυπτού».

Intake

61

63

“Cleaning the Log” HD Video Duration: 18,04 min.

64

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Log in people

The entire artistic endeavor was accompanied by a series of discussions that evolved around the technical and social framework of the initial project with people who had been directly involved with the project. In the video-interview with the ranger Bill Holmes, the artist creates in an almost interrogative way a personal account of all possible parameters in reference to the planned action. Similarly, the video-interview with Craig Witt appears to be less small talk and more a personal confession with metaphysical overtones.

The entire cast of participants, fellow artists of Skowhegan, who had been invited to assist the artist, was also interviewed in the video “Can You Describe What You Think of Me?” Interestingly enough, the responses given in these video-interviews seem to be not simply a subjective description of the person of the artist, but rather an account of the relation between the artist and the interviewees, functioning more or less as their mirror. This section is completed with the video “Personal Interview,” in which the artist unfolds in a self-interrogating and rather anxious way his personal doubts concerning the viability of the project. Όλη η καλλιτεχνική προσπάθεια συνοδεύτηκε από μία σειρά συζητήσεων γύρω από το τεχνικό και κοινωνικό πλαίσιο του αρχικού έργου με άτομα που ενεπλάκησαν άμεσα μ’ αυτό. Στη βιντεοσκοπημένη συνέντευξη με τον δασονόμο Μπιλ Χολμς, ο καλλιτέχνης παρέχει με ένα σχεδόν ανακριτικό τρόπο μία προσωπική περιγραφή όλων των πιθανών παραμέτρων της προγραμματισμένης δράσης. Αντίστοιχα η βιντεοσκοπημένη συνέντευξη με τον Κρεγκ Ουίτ μοιάζει λιγότερο με συζήτηση και περισσότερο με προσωπική εξομολόγηση με σχεδόν μεταφυσικό απόηχο. Το σύνολο των συμμετεχόντων, φίλων καλλιτεχνών του Skowhegan, που κλήθηκαν να βοηθήσουν τον καλλιτέχνη, συμμετείχαν επίσης στις συνεντεύξεις του βίντεο “Can You Describe What You Think of Me?”. Έτσι όπως εμφανίζονται στις βίντεο-συνεντεύξεις, οι απαντήσεις που δόθηκαν μοιάζουν να λειτουργούν όχι απλώς ως υποκειμενική περιγραφή του ατόμου του καλλιτέχνη, αλλά μάλλον ως περιγραφή της σχέσης ανάμεσα στον καλλιτέχνη και τους συνεντευξιαζόμενους, λειτουργώντας λίγο-πολύ ως ο καθρέφτης τους. Αυτή η ενότητα κλείνει με το βίντεο “Personal Interview,” στο οποίο ο καλλιτέχνης ξετυλίγει με έναν αυτό-ανακριτικό και μάλλον αγωνιώδη τρόπο τις προσωπικές του αμφιβολίες αναφορικά με τη βιωσιμότητα του έργου.

Intake

65

66

“Can you describe what you think of me?”

HD Video Duration: 25,16 min.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

67

“Interview with Bill Holmes” HD Video Duration: 21,33 min.

“Interview with Cregg Witt” HD Video Duration: 17,34 min.

Intake

68

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Carrying the log

The important part of the overall project was to mobilize others and create the consensual group of volunteers willing to participate in an almost impossible mission, designed to fail. More than one hundred people, artists and residency fellows from Skowhegan, gathered together in an action directed by the artist in order to carry the log away and transport it to the camp. After three failed attempts to lift the log weighting almost 6 tones, an alternative had to be found. Following a collective decision, the log was chopped with a chainsaw into slices and carried away, while the entire procedure has been documented in a series of videos and photographs. Το σημαντικό μέρος στο σύνολο του έργου ήταν να κινητοποιηθούν και άλλοι συμμετέχοντες και να δημιουργηθεί μια ομάδα εθελοντών, πρόθυμων να συμμετέχουν σε μία σχεδόν αδύνατη αποστολή που ήταν προορισμένη να αποτύχει. Περισσότερα από εκατό άτομα, καλλιτέχνες και συμμετέχοντες στο πρόγραμμα φιλοξενίας του Skowhegan, συγκεντρώθηκαν για μία δράση που κατεύθυνε ο καλλιτέχνης με στόχο να απομακρύνουν τον κορμό και να τον μεταφέρουν στην κατασκήνωση. Έπειτα από τρεις αποτυχημένες προσπάθειες να σηκώσουν τον κορμό που ζύγιζε σχεδόν έξι τόνους, έπρεπε να βρεθεί μία εναλλακτική λύση. Κατόπιν συλλογικής απόφασης, ο κορμός απομακρύνθηκε εφόσον τεμαχίστηκε με αλυσοπρίονο, ενώ η όλη διαδικασία καταγράφηκε σε μία σειρά βίντεο και φωτογραφιών.

Intake

69

70

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

71

“Carrying the Log” Multichannel HD Video Duration: 42,34 min.

Intake

72

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Stepping on the log

Based on the experience of the failed attempts to transport the log just with manual work, the artist constructed another device with the aim to test both social bonds and the viability of an “impossible” undertaking.

Using the wooden slices of the log he constructed a walking platform, a narrow path on the water of the lake of Skowhegan. In the form of an informal game, participators were invited to test their ability “to walk on water” with the expected results. The wooden pieces of poplar remained in the water for 23 days. The documentation video of this action is indeed a playful intervention into the peaceful landscape of Skowhegan. Στη βάση της εμπειρίας των αποτυχημένων προσπαθειών να μεταφερθεί ο κορμός στα χέρια, ο καλλιτέχνης επινόησε ένα άλλο τέχνασμα με σκοπό να δοκιμάσει τόσο τους κοινωνικούς δεσμούς όσο και τη βιωσιμότητα ενός «αδύνατου» εγχειρήματος. Με τη χρήση των κομματιών ξύλου από τον κορμό κατασκεύασε μια κινούμενη πλατφόρμα, ένα στενό μονοπάτι που επέπλεε στο νερό της λίμνης του Skowhegan. Ως ένα άτυπο παιχνίδι, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να δοκιμάσουν την ικανότητά τους να «περπατήσουν πάνω στο νερό» με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Τα κομμάτια του ξύλου παρέμειναν στο νερό για είκοσι τρεις μέρες. Το βίντεο καταγραφής αυτής της δράσης αποτελεί πράγματι μία παιγνιώδη παρέμβαση στο γαλήνιο τοπίο του Skowhegan.

Intake

73

74

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

75

“Stepping on the Log” HD Video Duration: 3,12 min.

Intake

76

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

The Bonfire log

The next step of the project was to try to burn the wet wooden pieces in a controlled outdoor fire. It was completed with the wet wood that was piled in the form of a high blast – furnace. The wooden structure of the bonfire was carefully designed, in order to provide the greatest efficiency and burn quickly in temperatures of almost 2500 degrees C. The experiment was successful with the use of a technique borrowed by the functioning principle of jet engines. The structure could pump in air that overheats through the tunnel in order to achieve the high temperature of this laboratory-like bonfire.

The bonfire was also a symbolic gesture of communal experience, as in the United States such a celebratory bonfire is often held in order to celebrate the end of an event or gathering, such as the end of high school or college, or the closing of a Summer Camp session.

This semi-ritualistic, semilaboratory-like event was documented in a slide show audio installation. Το επόμενο στάδιο του έργου ήταν να επιχειρηθεί η καύση των υγρών κομματιών ξύλου σε μία ελεγχόμενη υπαίθρια πυρά. Ολοκληρώθηκε με τη χρήση του υγρού ξύλου ως καύσιμο το οποίο στοιβάχθηκε δημιουργώντας ένα είδος ψηλής υψικαμίνου. Η ξύλινη κατασκευή της εορταστικής πυράς σχεδιάστηκε προσεκτικά έτσι ώστε να έχει τη μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα και με στόχο την ταχεία καύση του υλικού σε θερμοκρασία σχεδόν 2.500 βαθμών Κελσίου. Το πείραμα πέτυχε χάρη στην χρήση μίας τεχνικής που ο καλλιτέχνης δανείστηκε από την αρχή λειτουργίας του κινητήρα jet. Η κατασκευή μπορούσε μέσω μίας σήραγγας να διοχετεύσει αέρα που υπερθερμαίνονταν, ώστε να επιτευχθεί η υψηλή θερμοκρασία αυτής της εργαστηριακού τύπου πυράς. Η πυρά λειτούργησε επίσης ως συμβολική χειρονομία κοινής εμπειρίας, καθώς στις Ηνωμένες Πολιτείες τέτοιου είδους εορταστική πυρά ετοιμάζεται για να εορταστεί το τέλος μίας εκδήλωσης ή μιας συγκέντρωσης, όπως το τέλος της εκπαιδευτικής περιόδου ή το τέλος μίας καλοκαιρινής κατασκήνωσης. Αυτή η ημι-τελετουργική, ημί-εργαστηριακή εκδήλωση καταγράφηκε σε μία ακουστική εγκατάσταση.

Intake

77

78

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

79

“The Bon Fire Log” HD Video Slideshow Duration: 5,09 min.

Intake

80

“The Bon Fire Log” Portraits.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

81

Intake

82

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

© http://www.guardian.co.uk

Intake Boeing 747-200 (The final installation)

In view of the news about millions of tons of ash from the Eyjafjallajökull volcano eruptions in Iceland that grounded planes across Europe in April and May 2010, the artist adapted the next phase of the project to existing conditions. Ash, the remains of the bonfire were shipped in containers after leaving Skowhegan to the deserted airport of Hellenikon in Athens, an area which is scheduled to become a major metropolitan park in Greece. An aircraft found in the deserted airport, a Boeing 747-200, often nicknamed Jumbo Jet, the world’s most recognizable airliner, which is property of the former Greek air company Olympic Airways offered the next element for the continuation of the project.

After setting up a working station at the airport, Zafeiropoulos constructed the exact model of the aircraft’s intake using the Skowhegan ash as a basic material. Such an aircraft intake that functions as the basic compartment of a modern internal combustion engine is in essence a powerful air pump. The technique of the air pump functions as the conceptual link between the volcanic dust eruption and the remains of the Skowhegan bonfire. With the development of such highly complex jet engines, their growing efficiency and power can be associated with our growing need to explore, but also with the growing potential of technology’s failure linked to it. The airplane intake advances into an ultimate image of these subsequent ‘failures’ based on which the entire project has been developed.

Intake Boeing 747-200 (Η τελική εγκατάσταση) Στον απόηχο των ειδήσεων για τους εκατομμύρια τόνους στάχτης από τις εκρήξεις του ηφαιστείου Eyjafjallajökull στην Ισλανδία που καθήλωσαν τα αεροπλάνα σχεδόν σε όλη την Ευρώπη τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2010, ο καλλιτέχνης προσάρμοσε την επόμενη φάση του έργου του στις δεδομένες συνθήκες. Η στάχτη, τα απομεινάρια της φωτιάς, αφότου απομακρύνθηκαν από το Skowhegan μεταφέρθηκαν σε δοχεία στο εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο του Ελληνικού στην Αθήνα, σε μία περιοχή που προορίζεται να μετατραπεί στο μεγαλύτερο μητροπολιτικό πάρκο της Ελλάδας. Ένα αεροσκάφος που βρέθηκε στο εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο, ένα Boeing 747-200 γνωστό και ως Jumbo Jet, το πιο γνωστό παγκοσμίως επιβατικό αεροσκάφος, ιδιοκτησίας Ολυμπιακών Αερογραμμών, αποτέλεσε το επόμενο στοιχείο για τη συνέχιση του έργου. Αφού έστησε ένα σταθμό εργασίας στο αεροδρόμιο, ο Ζαφειρόπουλος κατασκεύασε το ακριβές μοντέλο του κινητήρα του αεροσκάφους χρησιμοποιώντας ως κύριο υλικό τη στάχτη από το Skowhegan. Ένας τέτοιος κινητήρας αεροσκάφους που αποτελεί το βασικό τμήμα μίας σύγχρονης μηχανής εσωτερικής καύσης, είναι στην ουσία μία ισχυρή αντλία αέρος. Η τεχνική της αντλίας αέρος δημιουργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο τον εννοιολογικό σύνδεσμο μεταξύ της σκόνης από την έκρηξη του ηφαιστείου και τα απομεινάρια της πυράς του Skowhegan. Με την εξέλιξη τέτοιων εξαιρετικά σύνθετων κινητήρων jet, η αυξανόμενη αποδοτικότητα και ισχύς τους μπορεί να συνδεθεί με την αυξανόμενη ανάγκη μας για εξερεύνηση, αλλά και με την ολοένα αυξανόμενη ενδεχόμενη αποτυχία της τεχνολογίας που συνδέεται με αυτό. Ο κινητήρας του αεροσκάφους εξελίσσεται στην απόλυτη εικόνα αυτών των διαδοχικών «αποτυχιών» με βάση τις οποίες έχει αναπτυχθεί το έργο στο σύνολο του.

Intake

83

84

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

85

“Intake Boeing 747-200�

Stages of molding and casting.

Hellenikon Former Athens Airport.

Photographs: Giorgio Boulasidis.

Intake

86

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

87

“Intake Boeing 747-200” Casted charcoal.

Photographs: Giorgio Boulasidis.

Intake

The first streak of dawn

88

Impressively amazing. Unbelievable. A work of Art that, while reflecting experience, at the same time leads to a perspective that we all seek. It brings to the surface forces from our subconscious, leading them to that point on the horizon where they will fill our step, our every step, with strength and hope, towards a brighter future with fresh goals and renewed vision.

The work created by the emerging artist Theodoros Zafeiropoulos literally overwhelms me, as a fighter pilot. I can only attribute his capturing to his charismatic talent. He has imagined it without ever being in a position to be aware of what stirrings he would generate in a warrior of the ether, who tore through the skies for thousands of hours, from one end of the earth to the other, astride an engine, voraciously feeding in his gut an all-powerful, unquenchable, propulsive nuclear hell, trying as a man to achieve that inner peace that the play with danger and the risks of aerial combat can provide.

From the start Theodoros proves himself a pioneer, unexpectedly eluding the commonplace, expressing the idea of flight, the sense of freedom, of complete release, without placing a single wing in his work. Unaffected by trite impressions, he presents flight in its truest dimension. He virtually sucks up every repressed and expressed experience, remembered and sought, and with these he fires the flame of freedom which he carries within himself all the time. The powerful force that results, propels him forward in action.

With Artemis and her brother, he passes over the endless and imposing forests of North America. He crosses over lakes and rivers, over bridges he builds himself with the trunks of trees. Then he gathers them and arranges them according to the Venturi effect; and he calls upon Hephaestus and applies the Bernoulli principle. But prior to all this, he cools the burning furnace, limiting infrared radiation with primitive elements of nature and finally acquiring anthracite which he brings to Greece. With this he shapes the engine of his artwork and this leads him to more journeys and wanderings, sometimes with and at other times without wings. He knows that one doesn’t always need wings in order to fly. What one needs is a flame that drives one into the unknown, toward adventure and unexpected achievements. One doesn’t need wings to be an angel. In short, for flight, all one needs is an internal propulsive force, which with his work, Theodoros proves that Nature has granted him.

Facing the engine and observing the totality of the work around it, instinctively brought to mind images of my first training sessions on each type of aircraft that I have flown. It was all about the engine. “We start with the engine,” the instructor would say. “The engine is the heart of the aircraft. When it stops, it’s all over.” The PHANTOM is the best fighter, the instructor said when I was transferred to them, because it has two engines. If one fails, one can still fly, landing with the other. And this did happen often enough, to the point that some pilots began to feel themselves lucky that they were flying PHANTOMS. However the cause of the first PHANTOM crash was determined to be a failure in the system that connects the function of the two engines. Then it occurred to us that if it hadn’t had two engines it would not have crashed. Two hearts are not always better than one. That’s why, when I moved up from the PHANTOM to the stateof-the-art single-engine F-16’s, even though I was flying over the inhospitable Arizona desert in the USA, I felt truly liberated. Single-engine flight is more Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Το Λυκαυγές Εντυπωσιακά καταπληκτικό. Απίστευτο. Έργο Τέχνης που παραπέμπει σε εμπειρίες και βιώματα, ενώ ταυτόχρονα οδηγεί στην προοπτική που αναζητούμε. Έλκει και φέρει στην επιφάνεια δυνάμεις από το ασυνείδητο και τις κατευθύνει προς εκείνο το σημείο του ορίζοντα, που θα μας φορτίσει με δύναμη και ελπίδα, σε κάθε, μα σε κάθε μας βημα, για ένα μέλλον φωτεινότερο με νέους στόχους και αναβαθμισμένη προοπτική. Το εικαστικό έργο του φερέλπιδος καλλιτέχνη Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου, ως ιπτάμενο μαχητικών αεροσκαφών κυριολεκτικά με συγκλονίζει. Δεν μπορώ να αποδώσω την σύλληψη του παρά μόνο στο χαρισματικό του ταλέντο. Ο ίδιος το εμπνεύστηκε, χωρίς σίγουρα να είναι σε θέση να αντιληφθεί τι πραγματικά ξυπνάει σε έναν μαχητή των αιθέρων, που για χιλιάδες ώρες έσκισε τους ουρανούς, πάνω απ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, καβάλα σε έναν κινητήρα, που αδηφάγα φουντώνει στα σπλάχνα του μια πανίσχυρη, άσβεστη, προωθητική πύρινη κόλαση, προσπαθώντας ως άνθρωπος να επιτύχει την εσωτερική γαληνή που του προσφέρει το παιχνίδι με τον κίνδυνο και το ρίσκο της εναέριας μάχης. Καταρχάς, ο Θεόδωρος αναδεικνύεται πρωτοπόρος και απροσδόκητα ξεφεύγει από την πεπατημένη και αποδίδει την ιδέα της πτήσης, που οδηγεί στην ελευθερία και στην πλήρη απελευθέρωση χωρίς στο έργο του να βάλει φτερά. Δεν επηρεάζεται από παγιωμένες εντυπώσεις και βάζει την πτήση στην πραγματική της διάσταση. Ρουφάει κυριολεκτικά με δύναμη κάθε απωθημένη και κεκτημένη εμπειρία, νοσταλγία και αναζήτηση, και μ’ αυτές φουντώνει την φλόγα της ελευθέριας που διαρκώς κουβαλάει μέσα του. Η πανίσχυρη δύναμη που προκαλείται, τον ωθεί προς τα εμπρός σε δράση. Διαβαίνει μαζί με την Άρτεμη και τον αδερφό της απέραντα και άκρως επιβλητικά δάση της Βόρειας Αμερικής. Διασχίζει λίμνες και ποτάμια με γέφυρες που φτιάχνει ο ίδιος με κορμούς δέντρων. Στην συνέχεια τους συγκεντρώνει και τους διατάσσει κατά Venturi. Τότε καλεί τον Ήφαιστο και εφαρμόζει τον Bernuli. Πριν όμως γίνουν όλα αυτά κρυώνει την φλεγόμενη εστία, ενώ ταυτόχρονα περιορίζει την εκπομπή της υπέρυθρης (IR) ακτινοβολίας με πρωτόγονα στοιχεία της φύσης και τελικά λαμβάνει άνθρακα που εισάγει στην Ελλάδα. Με αυτόν δημιουργεί τον κινητήρα του καλλιτεχνικού του έργου, και με αυτόν εφορμά για νέα ταξίδια και άλλες περιπλανήσεις, άλλοτε με και άλλοτε χωρίς φτερά. Γνωρίζει ότι δεν χρειάζονται απαραιτήτως φτερά για να πετάξεις. Χρειάζεται φλόγα που σε ωθεί στο άγνωστο, στην περιπέτεια, σε απροσδόκητες κατακτήσεις. Δεν χρειάζεται φτερά για να γίνεις άγγελος. Για την πτήση με λίγα λόγια εφόδιο σου και προϋπόθεση είναι η εσωτερική κινητήρια προωθητική δύναμη, που με το έργο του ο Θεόδωρος αποδεικνύει πως η φύση του χάρισε. Αντικρίζοντας τον κινητήρα και παρατηρώντας το όλον έργο γύρω από αυτόν, αυθόρμητα μου ήρθε στο νου η εικόνα του πρώτου μαθήματος της εκπαίδευσης εδάφους σε κάθε τύπο αεροσκάφους που πέταξα. Ήταν για τον κινητήρα του. «Από τον κινητήρα αρχίζουμε» έλεγε ο εκπαιδευτής. «Ο κινητήρας είναι η καρδιά του αεροπλάνου. Όταν σταματήσει όλα τελειώνουν». Το PHANTOM είναι το καλύτερο μαχητικό, έλεγε ο εκπαιδευτής όταν μετατέθηκα σε αυτά, γιατί έχει δυο κινητήρες. Στην περίπτωση που χαλάσει ο ένας πετάς και προσγειώνεσαι με τον άλλον. Και πραγματικά έτσι έγινε αρκετές φορές, σε σημείο μάλιστα που ορισμένοι ιπτάμενοι άρχισαν να θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς που πετούσαν με το PHANTOM. Το πρώτο όμως PHANTOM που συνετρίβη παρουσίασε βλάβες στο σύστημα που συνδέει την λειτουργία των δύο κινητήρων. Τότε όλοι σκεφθήκαμε πως αν δεν είχε δύο κινητήρες δεν θα έπεφτε. Οι δύο καρδιές δεν είναι πάντοτε καλύτερα. Γι’ αυτό, όταν έφυγα από τα PHANTOM και άρχισα την εκπαίδευση στα υπερσύγχρονα, μονοκινητήρια, φυσικά F-16, αν και πετούσα πάνω από την αφιλόξενη Intake

89

90

exhilarating. You feel special. You feel like a real easy rider. You develop an erotic connection with the engine, since you’re aloft with just one, you love just one, you depend on just one, you expect everything from just one, in sum, for you that engine is your one and only. And this is what Zafeiropoulos intuits. In his work only one engine appears where one expects to see four, which is the number of engines on the passenger aircraft BOEING 747-200, the type from which he took the specific copy. His intuition and his artistic talent obviously led him to the psychology, the love and the preference of the fighter pilot who feels at ease and significant in a single-engine craft.

And finally, Theodoros delves into areas of research and technology as they relate to aerial combat. The fighter pilot is constantly maneuvering, trying always to maintain his thrust in all phases of an air battle, first simply to survive and then to prevail. Throttling his engine to increase thrust multiplies his infrared signature automatically activating the sensors in the warheads of the missiles threatening him, literally attracting them to his own ultimate destruction. Reducing power to blind the missiles, he is now threatened by the weakened thrust. Teetering on this balance between throttling up and back, he inwardly awaits science to offer a solution to his predicament. His engine, which is his life, at the same time, is his betrayal with its IR emissions attracting disaster. With relief he notes the progress of technology that after long and persistent research on programs marked “ultra secret-special handling”, manages to come up with some parts for the exhaust section of the engine with materials that absorb the IR emission, thus reducing the problem. The principal material of these parts is none other than coal. Of course, the development of an electronic blanket that would mask IR emission entirely and freeze the engine, insuring survival and providing a final solution to the problem, is still a long way off.

Theodoros Zafeiropoulos’ engine, constructed entirely of coal and resulting from an instant freezing of a burning furnace, offers hope and prescience.

In conclusion, the flight of this artist with his embryonic engine, a harbinger of some future perfect engine, does not resemble a romantic night flight through a starry sky, nor a terrifying one between the lightning bolts of a storm, or even a flight under sunny bright blue skies. This flight is still in darkness, under the clouds and over the endless, dark ocean, the moment when a faint glow appears on the distant horizon. There is no light yet. It is the first streak of dawn and we anticipate the coming light, the rising sun. The flight at daybreak, begun by this emerging artist with the engine of this impressive, amazing, unbelievable work of Art, at the dawn of his career, guides science and society toward progress and himself to “always dominate the heights”, ΑΙΕΝ ΥΨΙΚΡΑΤΕΙΝ.

Dimitris Georgiopoulos Air Marshal Honorary Deputy Chief of the Hellenic Air Force General Staff

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

έρημο της Αριζόνας των ΗΠΑ, ένιωσα πραγματικά απελευθερωμένος. Η πτήση με έναν κινητήρα είναι πιο συναρπαστική. Νιώθεις ξεχωριστός. Νιώθεις πραγματικός καβαλάρης. Αναπτύσσεις αισθήματα ερωτικά με τον κινητήρα, αφού με έναν πετάς, έναν αγαπάς, σε έναν στηρίζεσαι, από έναν προσδοκάς και γενικώς για εσένα είναι ένας και μοναδικός. Και σε αυτό το σημείο ο Ζαφειρόπουλος είναι διεισδυτικός. Στο όλον έργο του φαίνεται μόνο ένας κινητήρας ενώ λογικά θα περίμενες να δεις τέσσερις, όσο και ο αριθμός του επιβατικού αεροσκάφους τύπου BOEING 747-200 από όπου πήρε το συγκεκριμένο αντίγραφο. Η διαίσθηση και το καλλιτεχνικό του ταλέντο προφανώς τον οδήγησαν στην ψυχολογία, στον έρωτα και στην προτίμηση του μαχητή αεροπόρου που νιώθει όμορφα και ουσιαστικός στην πτήση με έναν κινητήρα. Με το έργο του τέλος, ο Θεόδωρος διεισδύει και στον χώρο της έρευνας και της τεχνολογίας, σε ό,τι αυτές έχουν σχέση με την εναέρια μάχη. Ο μαχητής ελίσσεται αδιάκοπα και αγωνιά να διατηρεί πάντοτε την ενέργεια του, σε όλες τις φάσεις της αερομαχίας, για να μπορέσει να επιβιώσει αρχικά και στη συνέχεια να επικρατήσει. Αυξάνοντας όμως την ισχύ του κινητήρα του για να επιτύχει την απαιτούμενη ενέργεια, υπερπολλαπλασιάζει την εκπομπή της IR ακτινοβολίας και αυτόματα διεγείρει τους αισθητήρες της κεφαλής των πυραύλων που τον απειλούν και κυριολεκτικά τους έλκει επάνω του στην αυτοκαταστροφή του. Μειώνει αμέσως την ισχύ του κινητήρα για να τυφλώσει τους πυραύλους, αλλά και πάλι απειλείται η επιβίωση του, λόγω απώλειας της ενέργειάς του. Πάνω σε αυτή την ζυγαριά της απόκτησης και της απώλειας της ενέργειας συνεχώς ακροβατεί, ενώ πάντοτε ενδόμυχα αναμένει την επιστήμη για να του δώσει λύση στο πρόβλημα του. Ο κινητήρας που είναι η ζωή του, ταυτόχρονα τον προδίδει, με την εκπομπή της μεγάλης IR ακτινοβολίας που τραβάει πάνω του την συμφορά. Με ανακούφιση λοιπόν αρχίζει να βλέπει την πρόοδο της τεχνολογίας, που μετά από επίμονη και μακροχρόνια ερευνά με προγράμματα που χαρακτηρίζονται μάλιστα «άκρως απόρρηταειδικού χειρισμού» κατάφερε να κατασκευάσει ορισμένα εξαρτήματα του κινητήρα κυρίως στο χώρο εξαγωγής των καυσαερίων, με υλικά που απορροφούν την IR ακτινοβολία και περιορίζουν ελαφρώς το πρόβλημα. Κύρια ύλη των κατασκευών αυτών δεν είναι άλλη από τον άνθρακα. Για την κατασκευή βέβαια της ηλεκτρονικής κουβέρτας που θα απορροφά πλήρως την IR ακτινοβολία και θα παγώνει άμεσα τον κινητήρα, προσφέροντας επιβίωση και οριστική επίλυση του προβλήματος, η επιστήμη βρίσκεται πολύ μακριά. Ο κινητήρας επομένως του Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου, που είναι εξ ολόκληρου από άνθρακα και προήλθε από άμεσο πάγωμα της πυρακτωμένης εστίας, αποτελεί ελπίδα και προοπτική. Η πτήση εν κατακλείδι που αρχίζει ο καλλιτέχνης με τον εμβρυακό κινητήρα του, που είναι προάγγελος του τέλειου μελλοντικού κινητήρα, δεν μοιάζει με μια ρομαντική νυχτερινή πτήση σε έναστρο ουρανό, ούτε με εκφοβιστική ανάμεσα σε κεραυνούς των καταιγίδων, ούτε φυσικά με πτήση σε καταγάλανους ηλιόλουστους ουρανούς. Η πτήση βρίσκεται ακόμη στο σκοτάδι, κάτω από τα σύννεφα και πάνω από απέραντο χωρίς φώτα ωκεανό, την στιγμή που αρχίζει να προβάλλει αμυδρά κάποιο γαλάκτωμα στο βάθος του ορίζοντα. Φως δεν έχει ακόμα φανεί. Είμαστε στο λυκαυγές, με προσμονή να δούμε περισσότερο φως και να αντικρίσουμε τον ήλιο να ανατέλλει. Αυτή λοιπόν η πτήση του λυκαυγούς, που ξεκίνησε ο φέρελπις καλλιτέχνης με τον κινητήρα του εντυπωσιακού, καταπληκτικού, απίστευτου έργου Τέχνης στο λυκαυγές της καριέρας του, οδηγεί την επιστήμη και την κοινωνία στην πρόοδο και τον ίδιο στο ΑΙΕΙΝ ΥΨΙΚΡΑΤΕΙΝ. Δημήτρης Γεωργιόπουλος Αντιπτέραρχος (Ι) εα Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΑ.

Intake

91

Theodoros Zafeiropoulos

92

Born in Kalamata in 1978. He graduated with honors from the School of Fine Arts, Aristoteleian University of Thessaloniki (workshop of G. Golfinos) (19982003). He participated in the Erasmus program in the University of Barcelona (2000-2001). He graduated with honors from the MFA program of the School of Fine Arts in Athens (2004-2006). He graduated and honored with the Paula Rhodes Memorial Award from the MFA program of the School of Visual Arts, New York-USA and as recipient of the Fulbright, Gerondelis and Al.Onassis Foundations scholarships (2007-2009). He was a fellow participant in Skowhegan School of painting and Sculpture ME-USA (summer 2009). He is a current PHD candidate in the School of Architecture, University of Thessalia, Volos, Greece (2009). He lives and works in Athens and New York City.

Solo Exhibitions 2010. Intake, Hellenique-American Union (curated by Sotirios Bahtsetzis).

2007. 6B, Batagianni gallery, Athens (prologue by N.Loizidi).

2004. GAFAS, Athens Group Exhibitions (selection) 2010. Kardamili Project 2010. Οasis en Aoasi, Skironeio Museum (curated by Dimitris Michalaros, Panos Famelis). I know what you did last Summer, St Cecila chapel, NYC. Summer 10-10 Artists, Gallery Elika. Art-Αthina, Gallery Elika.

Gennadios Library Athens (curated

by Iris Kritikou).

2009. Walls, Hellenic architectural fair, Patra (curated by ArtBox). 1st Ioannina University Art Competition (1st prize).

New Currency, NYC (curated by Dan Cameron). Heterotopia, West Side Gallery NYC (curated by S. Guthery, L. Tan, N. Weist,).

2008. Liquid, Cultural Center, Rethimno,Crete (curated by M. Lagou). Publicly Personal, West Side SVA gallery (curated

by Richard Brooks). Onasseio Foundation, Athens (curated by I. Roussos). 16 Graduates Students MFA ASFA “N.Kessanlis Exposition Hall”, ASFA, Athens.

2007. Open Studios, SVA New York USA. Transmission, Kardamyli (Curated

by M. Lagou). Common Place 2-Urban Legends, Epi-Kolono Theater, Athens (curated by M. Lagou).

2006. Tellogleio Art Foundation, Thessaloniki, (curated by X. Psoma-Th. Stefanidou). Spacemark Project, Goethe Institut, Thessaloniki (curated by A. Potamianou). Kodra Art Field 2006, Thessaloniki (curated by E. Chalivopoulou). Messinian artists, Kyparissia. Opposite Choice, Kardamyli (curated by L.Tsikouta).

Common Place 2 – Τhe Return, Epi Kolono Theater, Athens (curated by M.Lagou). Home sweet home, Athens (curated by M. Lagou). Bell’ Arte, Lamia (honour). Engraving Triennale, Cairo – Egypt.

2005. Art and French poetry, French Institute in Athens. Markelo’s Tower, Aigina.

2004. 1st Pan-Hellenic exhibition of young artists, Melina Merkouri Art Hall, Hydra.

Graduates’ Exhibition, Macedonian Museum of Contemporary Art, Thessaloniki(honour).

2003. Kodra Art Field, Thessaloniki.

2002. Student’s Exhibition on Theater Scenery, Tellogleio Art Foundation, Thessaloniki. 2nd Biennale, Candia Maris Hotels, Crete.

2001. Students’ Exhibition among the School of Fine Arts in Thessaloniki and Belgrade, Yugoslavia.

2000. 1st Biennale, Candia Maris Hotels, Crete. Art Competition, El. Venizelo’s airport, Athens.

Θεόδωρος ζαφειρόπουλος / Theodoros Zafeiropoulos

Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος Γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1978. Αποφοίτησε με άριστα από το τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών Α.Π.Θ (εργαστήριο ζωγραφικής Γ. Γκολφίνου) (1998-2003). Συμμετείχε στο πρόγραμμα Erasmus με υποτροφία του Ι.Κ.Υ στο Universidad de Barcelona, Βαρκελώνη–Ισπανία (2000-2001). Αποφοίτησε με άριστα από το Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών της ΑΣΚΤ (2004-2006). Αποφοίτησε με άριστα και τιμήθηκε με το Paula Rhodes Μemorial Award από το MFA του School of Visual Arts, Nέα Υόρκη-ΗΠΑ με υποτροφίες από τα Ιδρύματα Fulbright, Gerondelis και Αλ. Ωνάση (2007-2009). Συμμετείχε με υποτροφία στο Skowhegan School of Painting and Sculpture στο Maine-ΗΠΑ (καλοκαίρι 2009). Είναι υποψήφιος Διδάκτορας του Τμήματος Αρχιτεκτόνων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με έδρα τον Βόλο (2009). Zει και εργάζεται στην Aθήνα και τη Νέα Υόρκη. Ατομικές Εκθέσεις 2010. Intake, Ελληνοαμερικανική Ένωση (επιμ. Σωτήριος Μπαχτσετζής) 2007. 6Β, Batagianni gallery, Αθήνα (κείμενο. Ν. Λοιζίδη).

2004. Ένωση Αποφοίτων Σχολής Καλών Τεχνών (ΕΠΑΣΚΤ), Αθήνα. Ομαδικές Εκθέσεις (επιλογή) 2010. Kardamili Project 2010. Ώαση εν Αοάση, Σκιρώνειο Μουσείο (επιμ. Δημήτρης Μιχάλαρος, Πάνος Φαμέλης). I know what you did last Summer, St Cecila chappel, Νέα Υόρκη. Summer 10-10 Artist, Gallery Elika. Art-Αthina, Gallery Elika. Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (επιμ. Ίρις Κριτικού).

2009. Walls, Πανελλήνια έκθεση Αρχιτεκτονικού έργου, Πάτρα (επιμ. Αrt-Box). Εικαστικός διαγωνισμός Παν/μιου Ιωαννίνων (1o βραβείο).

A New Currency NY (επιμ. Dan Cameron). Heterotopia, West Side Gallery, Νέα Υόρκη (επιμ. S. Guthery, L. Tan,N. Weist).

2008. Liquid, Σπίτι του Πολιτισμού, Ρέθυμνο, Κρήτη (επιμ. Μ. Λαγού).

Publicly Personal, West Side SVA gallery, Νέα Υόρκη (επιμ. Richard Brooks). Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Αθήνα (επιμ. Γ. Ρούσσος).

16 απόφοιτοι του ΜΕΤ ΑΣΚΤ «Εκθεσιακός χώρος Ν.Κεσσανλής» ΑΣΚΤ.

2007. Open Studios, SVA Νέα Υόρκη, ΗΠΑ. Εκπομπή-transmission, Καρδαμύλη,(επιμ. Μ. Λαγού). Κοινός τόπος 2 – Urban Legends, Θέατρο Επί Κολωνώ, Αθήνα (επιμ. Μ. Λαγού).

2006. Ύδωρ, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Θεσσαλονίκη (επιμ. Χ. Ψωμά Θ. Στεφανίδου). Spacemark project ’06, Goethe Institut, Θεσσαλονίκη (επιμ. Α. Ποταμιάνου). Πεδίο δράσης Κόδρα 2006, Θεσσαλονίκη (επιμ. Ε. Χαλυβοπούλου). Μεσσήνιοι Καλλιτέχνες, Κυπαρισσία. Αντίστροφη Επιλογή, Καρδαμύλη (επιμ. Λ. Τσίκουτα). Κοινός τόπος 2 – H Επιστροφή, Θέατρο Επί Κολωνώ, Αθήνα (επιμ. Μ. Λαγού).

Home sweet home, Αθήνα (επιμ. Μ. Λαγού). Belle Arte, Λαμία (έπαινος). Triennale χαρακτικής, Κάιρο-Αίγυπτος.

2005. Εικαστικά και γαλλική ποίηση, Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Πύργος Μάρκελλου, Αίγινα.

2004. 1η Πανελλήνια Έκθεση νέων Εικαστικών Δημιουργών, αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Ύδρα. Απόφοιτοι της Σχολής Καλών Τεχνών στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη (βραβείο).

2003. Πεδίο δράσης Κόδρα, Θεσσαλονίκη.

2002. Έκθεση των φοιτητών της Σχολής Καλών Τεχνών με έργα σκηνογραφίας, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Θεσσαλονίκη. 2η Biennale των φοιτητών των Σχολών Καλών Τεχνών Ελλάδος, Candia Maris Hotels, Κρήτη.

2001. Έκθεση των Σχολών Καλών Τεχνών Ελλάδος και Σερβίας, Βελιγράδι, Σερβία.

2000. 1η Biennale των φοιτητών των Σχολών Καλών Τεχνών Ελλάδος, Candia Maris Hotels, Κρήτη. Καλλιτεχνικός διαγωνισμός αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος, Αθήνα.

Intake

93

This catalogue was published on the occasion of Theodoros Zafeiropoulos’ exhibition at the galleries of the Hellenic American Union from January 10 through February 5, 2011.

EXHIBITION Production: Hellenic American Union

Coordination: Ira Papadopoulou Division of Cultural Affairs Curator: Sotirios Bahtsetzis

Administrative Support: Yorgos Baniokos Lila Manioti Artemis Papanika Technical Personnel: Kostas Giannakopoulos

Sculptural implementation: Vasilis Gerodimos Photography: Giorgos Boulasidis Alexandros Lambrovasilis

Digital image processing: Giorgos Boulasidis Video-Audio editing: Christos Gakis Antonis Lyras Aggeliki Tsotsoni Aliki Tsigri Solicitor: Kiki Kyriakopoulou

Acknowledgment

I would like to express my gratitude to my family for their unfailing support.

Special thanks are also due to the J. F. Costopoulos Foundation and the Fulbright Foundation, particularly Anni Costopoulou and Artemis Zenetou, for their immense support in realizing this exhibition; to the President of the Hellenic American Union, Chris Spirou, and the Executive Director of the Hellenic American Union, Leonidas-Phoebus Koskos; and to Ira Papadopoulou, the Director of Cultural Affairs of the Hellenic American Union, who embraced and believed in my project from the very start, and helped make it happen.

I would also like to thank Katerina Koskina, Filippos Oraiopoulos and Dimitris Georgiopoulos for the texts they contributed to the catalogue and for their whole-hearted support;

Architectural design: Efi Polykandriti Transportation: Nail2Nail

Construction of wooden crate: G.& V. Papaderos Ltd. Audio and video equipment: Yiannis Malatantis Audiovisual Applications: Giorgos Balanis Nikos Kokolakis Lighting: Dimitris Bastas Nikos Theotokoglou

CATALOGUE Published by: The Hellenic American Union Editors: Sotirios Bahtsetzis Lila Manioti Artemis Papanika Coordinator: Ira Papadopoulou

Layout and Design: Yiannis Kornarakis Theodoros Zafeiropoulos

Printing – Book Binding: Vivliosynergatiki

to Vasilis Gerodimos, Giorgos Kolios, Giannis Kapellos, Efi Polykandriti, Michalis Zotos, Katerina Zafeiropoulou and Giorgos Boulasidis, whose generous help enabled us to solve the practical problems that arose as we prepared the exhibition; to the sponsors of the exhibition, and especially Anna Kontrafouri, for their invaluable help; to P.O.L.K.E.O.A. representatives Vasilis Tsatsaragos and Stathis Prappas, who facilitated the production of the work at the Hellenikon International Airport; and to Giannis Kornarakis, for his excellent work in the design of the catalog.

Lastly, my warmest thanks to Sotirios Bahtsetsis, curator of the exhibition, for the valuable suggestions he had for the final preparation of the works for the exhibition.

Ο κατάλογος αυτός εκδόθηκε με την ευκαιρία της διοργάνωσης της έκθεσης του Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου στις γκαλερί της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης από τις 10 Ιανουαρίου έως και τις 5 Φεβρουαρίου 2011. ΕΚΘΕΣΗ Οργάνωση: Ελληνοαμερικανική Ένωση

Συντονισμός Οργάνωσης: Ήρα Παπαδοπούλου, Διευθύντρια Πολιτιστικών Επιμέλεια: Σωτήριος Μπαχτσετζής

Διοικητική Υποστήριξη: Γιώργος Μπανιώκος Λίλα Μανιώτη Άρτεμις Παπανίκα Τεχνικός Εγκατάστασης: Κώστας Γιαννακόπουλος Γλυπτική εφαρμογή: Βασίλης Γεροδήμος

Φωτογραφήσεις: Γιώργος Μπουλασίδης Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης

Ψηφιακή επεξεργασία εικόνων: Γιώργος Μπουλασίδης Video-Audio editing: Χρήστος Γάκης Αντώνης Λύρας Αγγελική Τσοτσώνη Αλίκη Τσίγκρη Νομικός σύμβουλος: Κική Κυριακοπούλου

Ευχαριστιεσ

Εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στην οικογένεια μου για την αστείρευτη κατανόηση. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στα Ιδρύματα Iωάννου Φ. Κωστοπούλου και Fulbright, ιδιαιτέρως στην Άννη Κωστοπούλου και Άρτεμη Ζενέτου για την τεράστια υποστήριξη τους στην πραγματοποίηση της έκθεσης. Τον πρόεδρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, Κρις Σπύρου, και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, Λεωνίδα-Φοίβο Κόσκο. Την Ήρα Παπαδοπούλου, Διευθύντρια Πολιτιστικών της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης που εξ αρχής αγκάλιασε, εμπιστεύτηκε και υλοποίησε την πρόταση μου. Επίσης, ευχαριστώ τους Κατερίνα Κοσκινά, Φίλιππο Ωραιόπουλο και Δημήτρη Γεωργιόπουλο για τα κείμενα του καταλόγου και την εγκάρδια συμπαράσταση.

Αρχιτεκτονικά σχέδια: Έφη Πολυκανδρίτη Μεταφορές: Nail2Nail

Κατασκευή Ξυλοκιβωτίου: Γ.& Β. Παπαδερός ΕΠΕ

Ηλεκτρονικός εξοπλισμός: Γιάννης Μαλατάντης

Οπτικοακουστικές Εφαρμογές: Γιώργος Μπαλάνης Νίκος Κοκολάκης Φωτισμοί: Δημήτρης Μπαστάς Νίκος Θεοτοκόγλου

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ Έκδοση: Ελληνοαμερικανική Ένωση Επιμέλεια: Σωτήριος Μπαχτσετζής Λίλα Μανιώτη Άρτεμις Παπανίκα Συντονισμός: Ήρα Παπαδοπούλου

Σχεδιασμός: Γιάννης Κορναράκης Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος

Εκτύπωση – Βιβλιοδεσία: ΒΙΒΛΙΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ

Τους Βασίλη Γεροδήμο, Γιώργο Κολιό, Γιάννη Καπέλλο, Έφη Πολυκανδρίτη, Μιχάλη Ζώτο, Κατερίνα Ζαφειροπούλου και Γιώργο Μπουλασίδη που με την ακούραστη βοήθεια τους λύθηκαν πρακτικά ζητήματα σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας. Τους χορηγούς της έκθεσης και κυρίως την Άννα Κοντραφούρη για την πολύτιμη βοήθεια τους. Τους εκπροσώπους του Π.Ο.Λ.Κ.Ε.Ο.Α, Βασίλη Τσατσαράγκο και Στάθη Πράππα που ενεπλάκησαν και επέτρεψαν την παραγωγή του έργου στο Αεροδρόμιο Ελληνικού. Τον Γιάννη Κορναράκη για την άψογη συνεργασία στο σχεδιασμό του καταλόγου. Θερμότατα, τέλος ευχαριστώ τον επιμελητή της έκθεσης Σωτήριο Μπαχτσετζή για όλες τις ουσιώδεις υποδείξεις στην τελική διαμόρφωση των έργων της έκθεσης.