ΙΑΤΡΙΚΟΣ Ο∆ΗΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 • ΤΕΥΧΟΣ 21
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ιωάννης Λύρας Πλαστικός χειρουργός σ. 6-7
∆ηµήτριος Μπόγδανος
«Το εργαστήριο µας είναι ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη για αυτοάνοσα νοσήµατα» σ. 8-9
Καραγιάννης Νικόλαος
Χρόνια παγκρεατίτιδα σ. 20-21
1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Το µοναδικό
ιατρικό περιοδικό τησ Θεσσαλίασ που διανέµεται δωρεάν σε όλα τα ιατρεία, ιατρικά κέντρα, φαρµακεία και κλινικέσ
και στουσ 4 Νοµούσ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Μη χάσετε το επόμενο τεύχοσ!
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΓΥΝΑΙΚΑ - ΣΩΜΑ- ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ! Η ΣΥMΜΕΤΟΧΗ ΣΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡAIΤΗΤΗ!
2
Εάν επιθυμείτε να μας αποστείλετε τα σχόλια σας και τις παρατηρήσεις σας σχετικά με τη θεματολογία ή επιπλέον θέματα που θα θέλατε να συμπεριληφθούν στο περιοδικό, επικοινωνήστε μαζί μας στην ηλεκτρονική διεύθυνση thessalonygeia@gmail.com.
www.thessalonygeia.gr ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
3 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
edi to rial
Ο
Μάρτιος ήρθε και έφερε μαζί του την Άνοιξη! Νέος μήνας, νέοι στόχοι, νέες ελπίδες και νέα όνειρα! Εμείς είμαστε εδώ σταθερά με αυτό το τεύχος, το πρώτο για το 2020 για να σας θυμίσουμε ότι η πρόληψη είναι πάνω από όλα για να ανθίσει και η δική σας υγεία όπως τα λουλούδια και τα δέντρα της άνοιξης μιας και ο φετινός χειμώνας για την υγεία όλων μας ήταν αρκετά δύσκολος. Σε αυτό το τεύχος όπως θα δείτε έχουμε αφιέρωμα στα χρόνια νοσήματα. Στις μέρες μας έχουμε μια αλματώδη αύξηση στα χρόνια και τα αυτοάνοσα νοσήματα και οι λόγοι όπως μας αναφέρουν οι κορυφαίοι συνεργάτες ιατροί μας είναι πολλοί. Μέσα από το περιοδικό οι γιατροί όλων των ειδικοτήτων μας ενημερώνουν για ορισμένα από αυτά και μας συστήνουν τρόπους για να μάθουμε να ζούμε με αυτά. Το κυριότερο βέβαια, όπως μας λένε, είναι η ευαισθητοποίηση όλων των πολιτών και της κοινωνίας μας. Εκτός από το Αφιέρωμά μας έχουμε όπως πάντα θέματα που αφορούν τη γυναίκα και το παιδί. Ο Κλινικός Εμβρυολόγος από το Κέντρο Εξωσωματικής «Ιάκεντρο» μας απαντάει σε κάποιες βασικές ερωτήσεις για την εξωσωματική και η Παιδοχειρουργός Οικονόμου Αναστασία αναλύει ένα θέμα που απασχολεί όλες τις μαμάδες, την σκωληκοειδίτιδα. Το «Θεσσαλών Υγεία» έχοντας συναίσθηση της ευαισθησίας του χώρου στον οποίο αναφέρεται και εξελίσσεται, προσπαθεί διαρκώς με συνέπεια και επιμονή να επιτυγχάνει την άριστη ποιότητα στην επικοινωνία του γιατρού με τον πολίτη. Σας ευχαριστούμε για τη στήριξή σας και δεσμευόμαστε να σας παρέχουμε άριστη ενημέρωση! Εύχομαι να απολαύσετε και να αγαπήσετε αυτό το τεύχος όσο εγώ!
Γεωργία Αγγελοπούλου Υπεύθυνη «Θεσσαλών Υγεία»
ΕΚ∆ΟΤΗΣ Βαγγέλης Κωνσταντάκος
email: vagelis64@hotmail.com
4
Ο Ιατρικός οδηγός διανέµεται δωρεάν σε 4.000 αντίτυπα σε όλη την Θεσσαλία. (Ιατρεία, Ιατρικά κέντρα, Κλινικές, Φαρµακεία, ΚΑΠΗ, κλπ.) 28ης Οκτωβρίου 85, ΒΟΛΟΣ, Τηλ.: 24210 36610, 24210 34320 www.thessalikipress.gr - info@thessalikipress.gr
www.thessalonygeia.gr Θεσσαλών Υγεία
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Θεσσαλών Υγεία
ΤΜΗΜΑ MARKETING Αγγελοπούλου Γεωργία thessalonygeia@gmail.com ∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Γιαννοπούλου Ιφιγένεια ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ∆Α Αγγελοπούλου Γεωργία ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ: Μαστρογιάννη Ελένη
Περι εχόμεν α 6-7 Λύρας Ιωάννης Πλαστικός Χειρουργός 8 - 10 Μπόγδανος Δημήτριος Διευθυντής Κλινικής Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας στο Π.Γ.Ν. Λάρισας 11 Νευρολογική Κλινική «Άγιος Γεώργιος» 12 - 13 Γκουζής Νικόλαος Καρδιολόγος 14 - 15 Κουρή Μαρία Πνευμονολόγος 18 - 19 Πίννας Μιχαήλ Καρδιολόγος 20 - 21 Καραγιάννης Νικόλαος Διαιτολόγος / Διατροφολόγος 22 - 23 Πίπης Αντώνιος Χειρουργός Οφθαλμίατρος 25 Βιοgenetica Κέντρο Μοριακής Βιολογίας και Κυτταρογενετικής 26- 27 Χρήστου Κωνσταντίνος Ειδικός Πνευμονολόγος
30- 31 Ιδιωτικά Πολυατρεία Ελπίς 33 Ζαβαλίγκου Άρτεμις Ψυχολόγος 36- 37 Ξενάκης Ανδρέας Δάσκαλος και Σύμβουλος Ολιστικής Συμπληρωματικής και Εναλλακτικής Πρακτικής Υγείας 39 Ριζούλης Ανδρέας Ενδοκρινολόγος 40- 41 Αγκαρίτσι Ροξάνα Γαστρεντερολόγος 43 Κατάστημα ΥγειοMed 44- 45 Παναγιωτίδης Γιάννης Κλινικός Εμβρυολόγος 47 Οικονόμου Αναστασία Χειρουργός Παίδων 49 Κατάστημα Nutrishop 52- 53 Καπέλης Ηλίας Βοτανολόγος 54- 55 Παπαδημητρίου Σοφία Φαρμακοποιός
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
5
«Ο Βόλος και η Λάρισα είναι ιδιαίτερα στην καρδιά μου και θα με απασχολήσουν έντονα το επόμενο διάστημα» Δρ Ιωάννης Λύρας Διευθυντής της Β’ κλινικής Πλαστικής Χειρουργικής του Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν. Ιατρικός πραγματογνώμων, Επίτιμος Πρόξενος της Βραζιλίας στον Πειραιά, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας στο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου των Ελλήνων Πλαστικών
www.lifting.gr
Συνέντευξη: Γεωργία Αγγελοπούλου
Κύριε Λύρα, πείτε μας για τις νέες τεχνικές στην Πλαστική Χειρουργική και για τη δική σας τεχνική Quatra Plane.
6
Η πλαστική χειρουργική εξελίσσεται προς όφελος όλων όσων ενδιαφέρονται να έχουν μια αρμονική εξωτερική εμφάνιση με φυσικό τρόπο και φυσικά αποτελέσματα. Στα πλαίσια αυτά βλέπουμε το σώμα και το πρόσωπο του κάθε ενδιαφερόμενου ως μια ολόκληρη ενότητα και όχι τμηματικά. Οι νέες τεχνικές ελαφρύνουν τις επεμβάσεις και αντιμετωπίζουν ολιστικά το πρόσωπο και το σώμα. Παραδείγματος χάρη, μια νέα τεχνική είναι η βραζιλιάνικη λιπογλυπτική στην οποία μπορούμε να αφαιρέσουμε με μια μόνο τεχνική το δικό μας λιπώδη ιστό από το τοπικό πάχος, όπως ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
το λένε οι γυναίκες, και να το βάλουμε στο στήθος, στους βλαστοειδείς, στους γλουτούς, στα χέρια και στο πρόσωπο ώστε να έχουμε πιο φυσικό, αφράτο και νεανικό αποτέλεσμα. Ταυτόχρονα, ειδικά στο στήθος, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε νέας τεχνολογίας εμφυτεύματα και έτσι μαζί με το λίπος της ασθενούς θα κάνουμε ένα φυσικό στήθος το οποίο δεν θα δείχνει καθόλου ψεύτικο, έχει απίστευτα κανονική κινητικότητα, έχει μορφή σταγόνας όπως ακριβώς αρέσει στις Ελληνίδες και δεν κινδυνεύει καθόλου καθώς το εμφύτευμα θα είναι πλήρως καλυμμένο από δικό μας ιστό. Αυτή την τεχνική την ονομάζουμε triple ή quatra plane (τριών ή τεσσάρων επιπέδων) και είναι η πιο φυσική τεχνική για το στήθος στις μέρες μας. Οι τεχνικές σήμερα είναι πιο ολιστικές, πιο εύκολες, πολύ πιο ανώδυνες και με έναν τρόπο που σέβεται
τους ιστούς. Επίσης, υπάρχει η νέα τεχνική για τα πεταχτά αυτιά για παιδιά και ενήλικες που γίνεται με τοπική αναισθησία και με 2-3 ράμματα απορροφήσιμα, το αυτί μπαίνει σε μια θέση πιο κοντά στο κρανίο. Ανώδυνη και η συγκεκριμένη και πολύ εύκολη τεχνική που γίνεται σε μισή ώρα. Μια ακόμη νέα τεχνική είναι αυτή που αφορά τη γυναικομαστία στους άνδρες, στην οποία αφαιρείται ο αδένας μετά από μια τομή δια της θηλής που δεν αφήνει κανένα σημάδι και το δέρμα που περισσεύει απορροφάτε από μόνο του. Σαν νέα τεχνική μπορούμε να σκεφτούμε, την παλαιά κλασσική κλειστή ρινοπλαστική - προφιλοπλαστική που επανέρχεται στο προσκήνιο μετά από χρόνο εμπειρίας. Έχει το προνόμιο ότι γίνεται σε μισή μόνο ώρα και όχι σε 2-3 ώρες που γίνεται η ανοιχτή, γίνεται πολύ πιο εύκολα χωρίς να αφήνει κανένα σημά-
δι και ταυτόχρονα μπορεί να διορθωθεί το διάφραγμα ώστε να γίνει λειτουργική και αισθητική ρινοπλαστική.
Ποια είναι η άποψή σας για τις ενέσιμες θεραπείες; Δεν είμαι αρνητικός στις ενέσιμες θεραπείες όμως η αλήθεια είναι ότι η ευκολία με την οποία εφαρμόζονται έχει οδηγήσει πολλούς γιατρούς που δεν έχουν σχέση με την αισθητική ιατρική και την χειρουργική να μπουν σε αυτόν τον κλάδο χωρίς να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι πολλά νέα αποτελέσματα εφαρμογής αυτών των τεχνικών είναι αφύσικα γεγονός που κάνει ζημιά σε ολόκληρο τον κλάδο καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι απογοητεύονται από το εικόνα του αποτελέσματος και αποτρέπονται να το κάνουν. Άρα, οι ενέσιμες θεραπείες είναι χρήσιμες για τη διόρθωση διαφόρων προβλημάτων αλλά σε καμία περίπτωση δεν είμαι υπέρ της μεγάλης διάδοσης αυτών των θεραπειών ανεξέλεγκτα σε όλους τους κλάδους της ιατρικής και μη κοινότητας γιατί αυτό τελικά οδηγεί στην καταστροφή αυτού του κλάδου.
Ποιες επεμβάσεις προτείνετε εν όψη άνοιξης και καλοκαιριού; Φυσικά τις επεμβάσεις σώματος για να είναι έτοιμες οι γυναίκες για τις διακοπές τους και τις παραλίες όπως είναι η βραζιλιάνικη λιπογλυπτική, η λιποαναρρόφηση με laser και με υπερήχους, η αυξητική στήθους που παραμένει η πιο όμορφη από όλες τις επεμβάσεις και βεβαίως όλες οι τεχνικές αφαίρεσης ή ανακατανομής του λίπους.
Πως επιτυγχάνει μια γυναίκα γρήγορη και άμεση ανανέωση; Καταρχάς, θα πρέπει να είναι γνώστης των προβλημάτων του σώματός της και των επιδιώξεών της, να συζητάει με τον γιατρό της πάντα για τις λεπτομέρειες των επεμβάσεων και να μην υπερβάλει όσον αφορά κάποια μικρά προβλήματα ή να μην υποβαθμίζει άλλα προβλήματα τα οποία είναι μεγάλα. Το πιο εύκολο και γρήγορο από όλα που θα πρότεινα σε μια γυναίκα να κάνει, είναι μια μικρή επέμ-
βαση στα πάνω βλέφαρα. Όλοι ξέρουμε ότι όταν περνάει ο καιρός τα πάνω βλέφαρα βαραίνουν, χαλαρώνουν, το οπτικό πεδίο μειώνεται με αποτέλεσμα για να βλέπει ο άνθρωπος σηκώνει τα βλέφαρα και κάνει ρυτίδες στο μέτωπο. Αυτά όλα θα μπορούσαν να διορθωθούν με μια μικρή επέμβαση 15 λεπτών, η οποία είναι η άνω βλεφαροπλαστική και με μια σειρά από ενέσιμες θεραπείες όπως το υαλουρονικό οξύ νέας τεχνολογίας το οποίο μπαίνει στα σημεία του προσώπου όπου φαίνεται η κούραση και ποτέ στις ρινοπαρειακές και είναι αυτό που λέμε υγρό lift. Με το υγρό lift και με άνω βλεφαροπλαστική μπορεί κανένας σε μισή ώρα να έχει μια νέα και πολύ ανανεωμένη εικόνα χωρίς να φαίνεται χειρουργημένος.
Ποιες παρεμβάσεις θα προτείνατε στους άντρες να κάνουν; Στις νεότερες ηλικίες οπωσδήποτε τη γυναικομαστία η οποία ταλαιπωρεί πολλούς έφηβους και τα παιδιά αυτά δεν μπορούν να βγάλουν ούτε τη μπλούζα τους. Στους αθλητές, την αισθητική και λειτουργική ρινοπλαστική για να μπορούν να έχουν καλύτερες επιδόσεις αφού το διάφραγμα παίζει πολύ μεγάλο μέρος στις επιδόσεις καθώς ο πνεύμονας δεν οξυγονώνεται όσο πρέπει όταν το διάφραγμα είναι στραβό. Στις μεγαλύτερες ηλικίες, τις σακούλες στα μάτια και μετά τα 67 χρόνια πρέπει να κάνουν και το λαιμό τους. Ενδιάμεσα μπορούν
να κάνουν και εκείνοι επεμβάσεις για να απαλλαγούν από το αντιαισθητικό σωσίβιο και βεβαίως άλλες επεμβάσεις όπως η εμφύτευση μαλλιών που είναι πάρα πολύ χρήσιμη γιατί δίνει μεγάλη αυτοπεποίθηση στον άνδρα.
Που μπορεί να σας βρει μια γυναίκα της Θεσσαλίας; Συνεργάζεστε με κάποιον εδώ στην περιοχή;
Εγώ είμαι και μισός από το Βόλο με μητέρα από την Εξωραϊστική και γιαγιά από την Αργαλαστή οπότε έχω επαφή με τη Θεσσαλία. Σύντομα ξεκινάω και μια συνεργασία με μια αξιόλογη συνάδερφο στην Λάρισα, την Τίνα Κιμπούρη, με την οποία θα προσφέρουμε όλο το φάσμα των επεμβάσεων και των παρεμβάσεων αισθητικής πλαστικής χειρουργικής και δερματολογίας σε μια μόνο προσέγγιση. Πάντα με σεβασμό στην ιατρική δεοντολογία θα χειρουργώ και στη Λάρισα επιλεγμένα περιστατικά. Βεβαίως, μπορούμε να έχουμε συνεργασία και με άλλους συναδέρφους από τη Θεσσαλία. Εδώ και πολλά χρόνια χειρουργώ στην Θεσσαλονίκη όμως η Λάρισα και ο Βόλος είναι πάντα στην καρδιά μου και θα με απασχολήσουν ιδιαίτερα στο μέλλον. Εννοείται πως η επικοινωνία μας μπορεί να γίνεται μέσα από το γραφείο μου στην Αθήνα (210 7219660) και μέσω της ιστοσελίδας μου www.ioannislyras.gr.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
7
«Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας είναι ένα από τα μόλις δύο στην Ελλάδα που διαθέτει Πανεπιστημιακή Κλινική Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας» Δημήτριος Μπόγδανος Διευθυντής της Κλινικής Ρευματολογίας και κλινικής Ανοσολογίας (Ρευματολογικής Κλινικής) στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας και Αυτοάνοσων Νοσημάτων του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ειδικεύεται στη διάγνωση και θεραπεία αυτοάνοσων νοσημάτων. Επικοινωνήστε μαζί του : bogdanos@med.uth.gr
Συνέντευξη: Γεωργία Αγγελοπούλου κ. Μπόγδανε, συζητάμε συνέχεια για τα αυτοάνοσα νοσήματα αλλά δεν είμαι σίγουρη αν για παράδειγμα είναι σπάνια ή συχνά νοσήματα; Υποφέρουν από αυτά πολλοί συμπολίτες μας;
8
Θα μου επιτρέψετε να απαντήσω στην ερώτηση σας δίνοντάς σας μερικά νούμερα. Μέχρι το 1980 γνωρίζαμε λιγότερα από 50 αυτοάνοσα νοσήματα. Σήμερα, επίσημα έχουν ξεπεράσει τα 90 και αναμένεται μέχρι το 2030 ο αριθμός των αυτοάνοσων νοσημάτων να ξεπεράσει τα 100 και το 2050 τα 130 ίσως και
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
150. Ο αριθμός τους αυξάνεται διαρκώς. Επίσης το ποσοστό των ασθενών, ειδικά στο δυτικό ημισφαίρο έχει αυξηθεί. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ένας στους 10 Αμερικάνους πάσχει από ένα τουλάχιστον αυτοάνοσο νόσημα. Παρόμοια νούμερα έχουμε για την Δ. Ευρώπη. Στην Ελλάδα τα νούμερα προσομοιάζουν εκείνα της Βορειοδυτικής Ευρώπης.
Γιατί έχουμε τέτοια τεράστια αύξηση; Πρέπει να ανησυχούμε; Οι λόγοι της αλματώδους αύξησης είναι πολλοί. Πρώτα από όλα, διαθέ-
τουμε νέες καινοτόμες αιματολογικές και ανοσολογικές εξετάσεις που μπορούν πολύ εύκολα να μας βοηθήσουν στη διάγνωση των νοσημάτων. Δυστυχώς τέτοιες εξετάσεις παλιότερα δεν υπήρχαν και δεν επέτρεπαν την έγκαιρη διάγνωση των νοσημάτων. Πολλές από αυτές ακόμη γίνονται σε ερευνητικά κέντρα σαν το δικό μας, αλλά σε μερικά χρόνια θα γίνονται σε όλα τα εργαστήρια. Με αφορμή τα παραπάνω, θα ήθελα να τονίσω ότι το εργαστήριο μας είναι ένα από τα λίγα στην Ευρώπη που αποτελεί κέντρο αναφοράς προσμέτρησης βιοδεικτών για αυτοάνοσα νοσήματα. Μάλιστα στην Ελλάδα προεδρεύω
της σχετικής επιτροπής που συντονίζει της σχετικής προσπάθειας που γίνεται σε Πανευρωπαικό επίπεδο. Επίσης, η αύξηση των περιστατικών από ότι φαίνεται και από τεράστιες επιδημιολογικές μελέτες είναι πραγματική, δεν οφείλεται δηλαδή μόνο στην ανακάλυψη διαγνωστικών εργαλείων αλλά σε πραγματική αύξηση του ποσοστού και του αριθμού των περιστατικών. Οι λόγοι είναι πολλοί. Ζούμε στην εποχή που όλοι μιλούν για την κλιματική αλλαγή και την επίπτωση στη υγεία. Γνωρίζουμε τώρα ότι η ρύπανση του περιβάλλοντος, η ραδιενέργεια, η μη ικανοποιητική έκθεσή μας στον ήλιο συμβάλλουν στην αύξηση του αριθμού των ασθενών με αυτοάνοσα νοσήματα. Ακόμη και η δυτικού τύπου διατροφή παίζει ρόλο στην εμφάνιση αυτοανοσίας δυστυχώς.
Αυτά που μας λέτε είναι εξαιρετικά σημαντικά. Λέτε για παράδειγμα ότι πρέπει να λιαζόμαστε περισσότερο για να προστατευτούμε από τα αυτοάνοσα; Δεν έχουμε αυξημένο κίνδυνο μελανώματος αν εκτεθούμε στον ήλιο;
την σωστή δόση βιταμίνης αλλά στην πραγματικότητα αυτό να μη συμβαίνει.
Αναφέρατε ότι ακόμη και η διατροφή παίζει ρόλο και τονίσατε ότι η δυτικού τύΌλα με μέτρο. Φυσικά και πρέπει να που διατροφή φαίνεται να προστατευόμαστε από τον ήλιο είναι βλαπτική. Πόσο σίγουτους καλοκαιρινούς μήνες, ειδικά ροι είμαστε για αυτό; στην Ελλάδα. Από ότι φαίνεται ωστόσο, ο ήλιος, η σωστότερα ή έκθεση στον ήλιο, είναι η πιο σημαντική πηγή βιταμίνης D, η οποία μας προστατεύει από την ανάπτυξη αυτοανοσίας. Φαίνεται ότι λόγω και του σύγχρονου τρόπου ζωής μας, ακόμη και εμείς που ζούμε στην ηλιόλουστη χώρα μας έχουμε χαμηλότερα επίπεδα αυτής της βιταμίνης από ότι πρέπει. Επομένως, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να είναι χρήσιμη, πάντα με μέτρο και χωρίς υπερβολές. Δεκαπέντε λεπτά σε καθημερινή βάση το καλοκαίρι είναι αρκετά, αλλά το κύριο πρόβλημα είναι τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες που θα έπρεπε να εκμεταλλευτούμε τις ηλιόλουστες ημέρες περισσότερο. Όσοι δε έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D (και για λόγους προστασίας από την οστεοπενία και την οστεοπόρωση) θα πρέπει να λαμβάνουν βιταμίνης D από το στόμα, πάντα φυσικά με τη συμβουλή του ιατρού τους. Μάλιστα πρόσφατη μελέτη της ομάδας μας έδειξε ότι όλα τα σκευάσματα βιταμίνης D που χορηγούνται στο εμπόριο δεν είναι ίδια και χρειάζεται προσοχή, γιατί οι ασθενείς μπορεί να νομίζουν ότι λαμβάνουν
Μόλις δημοσιεύσαμε μια μελέτη πάνω στην αξία της μεσογειακής διατροφής και την βλαπτική επίδραση της δυτικού τύπου, δηλαδή της διατροφής με μεγάλο ποσοστό λίπους, αλατιού και υδατανθράκων. Ακόμη και η υπερκατανάλωση ανθρακούχων αναψυκτικών φαίνεται να μη μας προστατεύει ή αν θέλετε να μήν βοηθάει. Δυστυχώς για εμάς τους Έλληνες, είχαμε το μυστικό της ευεξίας και της μακροζωίας, δηλαδή τη προσήλωση στον πιο υγιεινό τρόπο διατροφής, πλούσιο σε όσπριο με χαμηλό ποσοστό κατανάλωσης αλατιού, λιπαρών και κρέατος και το απομακρύναμε από την καθημερινότητά μας. Ελληνικά προϊόντα και διατροφικές συνήθειες που προστατεύουνε το ανοσοποιητικό μας και ελαττώνουν την πιθανότητα αυτοανοσίας, τα εγκαταλείψαμε από τη διατροφή μας και ίσως αυτό να παίζει σημαντικό ρόλο στην αύξηση του αριθμού των ασθενών με αυτοάνοσα νοσήματα και στην Ελλάδα. Ωστόσο, εγώ είμαι αισιόδοξος. Όλο και περισσότεροι Έλληνες αρχίζουν να ακολουθούν ένα πιο υγιεινό τόπο ζωής με περισσό-
τερο άσκηση και προσοχή στη διατροφή και αυτό θα δράσει ευεργετικά. Θα ήθελα να τονίσω ότι δυστυχώς γίνονται υπερβολές με τα προβιοτικά και τις υπερτροφές και χρειάζεται ειδικά προσοχή γιατί έχουμε φτάσει στο αντίθετο άκρο. Για παράδειγμα πολλές από τις υπερτροφές αντενδείκνυται για ασθενείς με αυτοάνοσα που λαμβάνουν ανοσοτροποιητικά φάρμακα αλλά αυτό λίγοι το γνωρίζουν. Χρειάζεται ευαισθητοποίηση. Στο παγκόσμιο συνέδριο αυτοάνοσων νοσημάτων που γίνεται τον Μάιο στην Αθήνα, στο οποίο έχω την τιμή να συμπροεδρεύω, αναλύω εκτενώς σε ομιλίες μου το ρόλο της διατροφής. Δεν βοηθούν δυστυχώς και οι ανακριβείς πληροφορίες που δίνονται στο διαδίκτυο και στα ΜΜΕ, όπως και εκείνες των διαφημιστικών διάφορων συμπληρωμάτων διατροφής αγνώστου προέλευσης. Χρειάζεται προσοχή, το τονίζω για πολλοστή φορά και ίσως το αναλύσω εκτενέστερα σε άλλη συνέντευξη.
Γιατί οι γυναίκες εμφανίζουν πιο συχνά αυτοάνοσες παθήσεις από ότι οι άνδρες; Με αφορμή και την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, θα ήθελα να τονίσω, ότι καινοτόμες προσπάθειες για την βελτίωση των συνθηκών και της ποιότητας της ζωής της γυναίκας στη σύγχρονη εποχή γίνονται και στον χώρο της υγείας και ειδικά στο θέμα της ανακάΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
9
10
λυψης νέων φαρμάκων και καλύτερων θεραπευτικών επιλογών για την γυναίκα που πάσχει και πρέπει να έχει δικαίωμα σε περισσότερες επιλογές. Γίνονται όμως και τεράστιες προσπάθειες στην έρευνα και ειδικά στην απάντηση του ερωτήματος που θέσατε. Στην πρόσφατη κοπή βασιλόπιτας της Ελληνικής Εταιρίας Αντιρευματικού Αγώνα, του ΕΛΕΑΝΑ του συλλόγου ασθενών με ρευματικές παθήσεις το τόνισα αυτό. Χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια και από τους ασθενείς για τη διεκδίκηση των συμβατικών τους δικαιωμάτων. Η Θεσσαλία έχει εξαίρετους ρευματολόγους και ιατρούς άλλων ειδικοτήτων με ειδίκευση σε νοσήματα του ανοσοποιητικού. Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας είναι ένα από τα μόλις δύο στην Ελλάδα που διαθέτει Πανεπιστημιακή Κλινική Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, όταν στην Αθήνα δεν υπάρχει ούτε μια. Τα εύσημα για την δημιουργία της κλινικής που εξυπηρετεί τη Θεσσαλία και την Κεντρική Ελλάδα πρέπει να δοθούν στον Καθηγητή Λάζαρο Σακκά που τη δημιούργησε και τη λειτούργησε με την αρωγή των συνεργατών του μέχρι πρόσφατα. Επιστρέφοντας στο ερώτημα σας, είναι αλήθεια ότι η εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων στις γυναίκες είναι μεγαλύτερη από τους άνδρες για την μεγαλύτερη πλειονότητα των αυτοάνοσων παθήσεων. Οι λόγοι είναι πολλοί. Σήμερα αναγνωρίζουμε ότι οι ορμόνες και ειδικότερα οι γυναικείες ορμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ανοσοποιητικού συστήματος. Από μελέτες φαίνεται ότι οι γυναίκες είναι λιγότερο ευαίσθητες σε λοιμώξεις από ιούς από ότι οι άνδρες. Η τεστοστερόνη που παράγεται από τους άνδρες επιβραδύνει την απάντηση του ανοσοποιητικού σε μερικούς ιούς ενώ τα οιστρογόνα την ενισχύει. Ωστόσο, αυτό κάνει τις γυναίκες πιο επιρρεπείς σε αυτοάνοσες ασθένειες. Επίσης, οι ορμόνες ειδικότερα μετά την εμμηνόπαυση οδηγούν στην ελάττωση των προστατευτικών κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, γνωστών και ως ρυθμιστικών κυττάρων, και αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης αυτοανοσίας. Μελέτες και της δικιάς μας ερευνητικής ομάδας, που μάλιστα έχουν βραβευθεί για την επιστημονική τους συμβολή, έδειξαν ότι οι γυναίκες αδυνατούν να «φτιάξουν» τόσα προστατευτικά κύτταρα όσα χρειάζεται το ανοσοποιητικό μας για να αποτρέψει την εμφάνιση αυτοανοσίας.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Αυτό είναι πολύ σημαντικό που μας λέτε. Μπορείτε να το αναλύσετε περισσότερο; Είχα την αίσθηση ότι τα αυτοάνοσα νοσήματα προκαλούνται κύτταρα του ανοσοποιητικού μας στρέφονται εναντίον μας. Εσείς μας μιλάτε για προστατευτικά λεμφοκύτταρα. Μπορείτε να το αναλύσετε περισσότερο;
ματα, στα οποία είμαστε κύριοι ερευνητές, συνεργαζόμαστε με Ισραηλινούς ερευνητές από το Τελ Αβίβ και Γερμανούς ερευνητές από το Βερολίνο.
Αντιλαμβάνομαι ότι οι μελέτες αυτές είναι σημαντικές. Αυτό που θα ήθελα να ρωτήσω είναι πως τέτοια σημαντικά ερευνητικά αποτελέσματα μπορούν να φανούν χρήσιμα σε ασθενείς, Για πολλά χρόνια γνωρίζαμε ότι τα κύτταρα, οι ιστοί και τα όργανα του για παράδειγμα στην ανθρώπινου οργανισμού καταστρέφο- θεραπεία των νοσημάτων; νται επειδή το ανοσοποιητικό μας στην περίπτωση των αυτοάνοσων νοσημάτων «μπερδεύεται» και αντί να σκοτώσει τα παθογόνα, τα μικρόβια και τους ιούς δηλαδή, στρέφεται ενάντια στον εαυτό μα και καταστρέφει όργανα όπως τα νεφρά, το συκώτι, τα νεύρα, τους πνεύμονες και το δέρμα μας. Για να γίνει αυτό υπάρχουν κύτταρα του ανοσοποιητικού, τα περίφημα λεμφοκύτταρα, που είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω ουσιών που παράγουν καταφέρνουν να καταστρέψουν τους ιστούς μας. Εδώ και μερικά χρόνια, ωστόσο, γνωρίζουμε ότι αυτή η βλαπτική επίδραση μπορεί να εμποδιστεί από τη δράση των ρυθμιστικών λεμφοκυττάρων, που περιορίζουν, ελέγχουν και σε πολλές περιπτώσεις εμποδίζουν τη δράση των βλαπτικών λεμφοκυττάρων. Η ισορροπία, η πιο σωστά η ανισορροπία, μεταξύ των βλαπτικών «δραστικών» και των ρυθμιστικών λεμφοκυττάρων είναι εκείνη που ευθύνεται για την εμφάνιση της αυτοανοσίας. Εμείς πρώτοι παγκοσμίως δείξαμε ότι τα ρυθμιστικά βλαπτικά κύτταρα είναι πολλά περισσότερα από τα νοσήματα όπως το σκληρόδερμα, η ψωρίαση και η ψωριασιακή αρθρίτιδα. Τα αποτελέσματα των εργασιών μας δημοσιεύτηκαν στα πιο έγκυρα ρευματολογικά και δερματολογικά ιατρικά επιστημονικά περιοδικά και οι εργασίες μας βραβεύτηκαν τόσο από την Ελληνική Ρευματολογική Εταιρία, όσο και από την παγκόσμια ερευνητική επιστημονική κοινότητα όταν τα αποτελέσματά μας παρουσιάστηκαν σε συνέδρια στο εξωτερικό. Μάλιστα λόγω της σημαντικότητας των αποτελεσμάτων μας η ομάδας μας, μετά από διαγωνισμό, χρηματοδοτήθηκε από εθνικά και παγκόσμια προγράμματα, για να συνεχίσει το έργο της σε άλλα νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η πολλαπλή σκλήρυνση. Μάλιστα σε ένα από αυτά τα προγράμ-
Πολύ εύστοχη η παρατήρησή σας. Εργαζόμαστε, όχι μόνο εμείς φυσικά, και στο τομέα αυτό. Σας τόνισα τη σημαντικότητα των προστατευτικών ρυθμιστικών λεμφοκυττάρων και την ανάγκη αυτά να υπερτερούν των βλαπτικών δραστικών λεμφοκυττάρων. Δες τε το σαν μια ζυγαριά, που στη μια της άκρη έχει τον ένα τύπο κυττάρων και στην άλλη της άκρη των άλλο τύπο κυττάρων. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια όλη η προσπάθεια των επιστημόνων ήταν στην ανακάλυψη θεραπειών που θα καταστρέφουν τα βλαπτικά κύτταρα του οργανισμού. Ακόμη και σήμερα τέτοιες θεραπείες χρησιμοποιούμε πολλές από τις οποίες είναι εξαιρετικά τοξικές και με πολλές παρενέργειες. Σήμερα στρεφόμαστε στην άλλη άκρη της ζυγαριάς και αναζητούμε θεραπείες που αυξάνουν τα προστατευτικά μας λεμφοκύτταρα. Γνωρίζουμε ότι αν καταφέρουμε να το επιτύχουμε αυτό τότε θα θεραπεύουμε επαρκώς τα αυτοάνοσα νοσήματα χωρίς να έχουμε τις τοξικές παρενέργειες των φαρμάκων. Είμαστε πολύ αισιόδοξοι. Σε λίγα χρόνια δεν θα χρειαζόμαστε την κορτιζόνη και άλλα τοξικά φάρμακα για να θεραπεύουμε τους ασθενείς μας. Ήδη πρόσφατη μελέτη μας που δημοσιεύτηκε πριν από λίγους μήνες έδειξε ότι η απρεμιλάστη, ένα καινούργιο φάρμακο με ελάχιστες παρενέργειες, που δίνεται για την θεραπεία της ψωριάσης και της ψωριασιακής αρθρίτιδας δουλεύει κυρίως μέσα από αυτό τον μηχανισμό, δηλαδή τον μηχανισμό αύξησης των ρυθμιστικών «καλών» κυττάρων του ανοσοποιητικού που υπερισχύουν των βλαπτικών. Σκεφτείτε τι θα μπορούσαμε να έχουμε στη θεραπευτική μας φαρέτρα ως φαρμακευτικά όπλα, αν γνωρίζαμε ή ανακαλύπταμε και άλλα τέτοια βιολογικά φάρμακα με παρόμοια δράση. Η έρευνα μας έχει στραφεί προς τα εκεί και τολμώ να πω ότι καινοτούμε σε πανευρωπαικό επίπεδο.
11 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Καρδιακή Ανεπάρκεια Γκουζής Νικόλαος Στρατιωτικός Ιατρός Καρδιολόγος Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Επιμελητής Καρδιολογικού 404 ΓΣΝ Λάρισας Επιστημονικός Συνεργάτης Καρδιολογικής Κλινικής ΠΓΝ Λάρισας
Τι είναι η Καρδιακή Ανεπάρκεια Η καρδιακή ανεπάρκεια (Heart Failure) είναι ένα σύνδρομο κατά το οποίο η καρδιά αδυνατεί να αντλήσει ικανή ποσότητα αίματος ώστε να διοχετευτεί στον υπόλοιπο οργανισμό ή για να το επιτύχει αυτό χρειάζεται να αυξήσει τις ενδοκοιλοτικές πιέσεις της. Ως αποτέλεσμα δεν μεταφέρεται επαρκής ποσότητα οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στους ιστούς του σώματος.
Ανάλογα με το κλάσμα εξωθήσεως (ΚΕ) διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες:
12
α) την Καρδιακή Ανεπάρκεια με χαμηλό (ΚΕ < 40%) Κλάσμα Εξωθήσεως (η παλαιότερα ονομαζόμενη συστολική Καρδιακή Ανεπάρκεια), β) την Καρδιακή Ανεπάρκεια με διατηρημένο Κλάσμα Εξωθήσεως (ΚΕ > 50%) (διαστολική Καρδιακή Ανεπάρκεια), γ) και η Καρδιακή Ανεπάρκεια με ενδιάμεσο Κλάσμα Εξωθήσεως (ΚΕ 40 -50%). Κατά τη συστολική Καρδιακή Ανε-
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
πάρκεια, η αριστερή κοιλία αδυνατεί να στείλει οξυγονωμένο αίμα στο υπόλοιπο σώμα. Κατά τη διαστολική Καρδιακή Ανεπάρκεια, στην ουσία η αριστερή κοιλία αδυνατεί να χαλαρώσει κατά τη διαστολή της καρδιάς προκειμένου να εισέρχεται το αίμα. Κατά τη δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια, η δεξιά κοιλία είναι ανίκανη να αντλήσει αίμα από την περιφέρεια προς τους πνεύμονες. Η μη διοχέτευσή του αίματος στους πνεύμονες οδηγεί σε μη οξυγόνωσή του. Κατά την αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια, παρατηρείται αδυναμία της καρδιάς να προωθήσει οξυγονωμένο αίμα από τους πνεύμονες προς το υπόλοιπο σώμα. Σε προχωρημένες περιπτώσεις παρατηρείται η Συμφορητική Καρδιακή Ανεπάρκεια, η οποία επηρεάζει τη λειτουργία και των δύο κοιλιών.
Κλινική εικόνα της Καρδιακής Ανεπάρκειας Η αδυναμία της καρδιάς να μεταφέρει ικανοποιητική ποσότητα αίματος
στον οργανισμό έχει ως αποτελέσματα: Την αδυναμία οξυγόνωσης, μεταφοράς ενέργειας στους ιστούς που εκδηλώνεται ως εύκολη κόπωση. Ο ασθενής συνήθως περιορίζει από μόνος του τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητές του, γεγονός που εσφαλμένα αποδίδει στη γήρανση. Την κατακράτηση υγρών, η οποία εκδηλώνεται με τα οιδήματα κάτω άκρων και την αύξηση του σωματικού βάρους. Σε προχωρημένες περιπτώσεις τα οιδήματα μπορεί να αφορούν ολόκληρο τον οργανισμό (ανά σάρκα), ενώ σε κατακεκλιμμένους ασθενείς συνήθως παρατηρούνται στην οσφύ. Την αύξηση των πιέσεων στην καρδιά με αποτέλεσμα την αύξηση των πιέσεων στους πνεύμονες και την εκδήλωση δύσπνοιας. Αυτή εκδηλώνεται συνήθως στην προσπάθεια, ενώ στην πιο σοβαρή της μορφή εκδηλώνεται και στην ηρεμία.
Ποια είναι τα αίτια της Καρδιακής Ανεπάρκειας Ασθενείς που δυνητικά μπορεί να
νοσήσουν από Καρδιακή Ανεπάρκεια στο μέλλον ακόμα και αν δεν πάσχουν στην παρούσα φάση είναι όσοι έχουν ιστορικό με:
• Στεφανιαία νόσο, δηλαδή η απόφραξη των αρτηριών που τροφοδο τούν με αίμα την καρδιά. • Παλαιό έμφραγμα μυοκαρδίου. • Αρτηριακή υπέρταση. • Βαλβιδοπάθειες (στένωση ή ανεπάρκεια βαλβίδων). • Μυοκαρδιοπάθειες, κληρονομικές παθήσεις της καρδιάς. • Βλάβες της καρδιάς εκ γενετής (συγγενείς καρδιοπάθειες). • Μικροβιακές λοιμώξεις βαλβίδων ή της καρδιάς (ενδοκαρδίτιδα ή μυοκαρδίτιδα). • Χρόνια κατανάλωση αλκοόλ. • Ασθένειες όπως το εμφύσημα, ο υπερθυρεο ειδισμός και ο υποθυρεο ειδισμός. • Ορισμένοι τύποι αρρυθμιών. • Σακχαρώδης διαβήτης, αυξημένο σωματικό βάρος.
Διάγνωση της Καρδιακής Ανεπάρκειας Η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας είναι εφικτή από την κλινική εξέταση, το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και τα συμπτώματα. Προκειμένου να καταστεί σαφής η αιτία αλλά και η βαρύτητα της νόσου, ο ασθενής συνίσταται να υποβληθεί σε μία σειρά παρακλινικών εξετάσεων. Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, την ακτινογραφία θώρακα και το υπερηχοκαρδιογράφημα. Πιθανό είναι να ζητηθούν από τον ιατρό και άλλες εξετάσεις, όπως αέρια αίματος, δοκιμασία κόπωσης, σπινθηρογράφημα, στεφανιογραφία, αξονική
τομογραφία κ.α.
Θεραπεία των ασθενών με Καρδιακή Ανεπάρκεια Για τη θεραπεία των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια είναι αναγκαία καταρχήν η εύρεση της αιτίας.
Υγιεινοδιαιτητικά μέτρα: Αυτά περιλαμβάνουν, τη διατήρηση υγειούς σωματικού βάρους, την απαγόρευση καπνίσματος, αλκοόλ και αλατιού, τη σωστή ρύθμιση αρτηριακής πίεσης και έλεγχο του ρυθμού . Ο ασθενής επίσης πρέπει να ασκείται, να αποφεύγει συγκινήσεις και κόπωση και να ακολουθεί υπολιπιδαιμική δίαιτα.
Επίσης η φαρμακευτική θεραπεία: • Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου (α-ΜΕΑ) ή Αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτασίνης II: Βελτιώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης. • β-αναστολείς: βελτιώνουν την επιβίωση των ασθενών. • Ανταγωνιστές της αλδοστερόνης: Βελτίωση της επιβίωσης και ελάττωση των νοσηλειών. • Ανταγωνιστές της νεπριλυσίνης: Νεότερο όπλο στην καρδιακή ανεπάρκεια με χαμηλό κλάσμα εξωθήσεως. • Διουρητικά: για την αντιμετώπιση της κατακράτησης υγρών, γενικά χορηγούνται στους συμπτωματικούς ασθενείς • Ινότροπα (λεβοσιμεντάνη, δοβουτα-
μίνη, ντοπαμίνη): Βελτιώνει τα συμπτώματα και μειώνει τον αριθμό των νοσηλειών. Χορηγούνται ενδοσοκομειακά σε πιο βαρειές καταστάσεις.
Η επεμβατική αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας: • Βηματοδότες (επανασυγχρονισμός): βελτιώνοντας την καρδιακή λειτουργία και αυξάνει το προσδόκιμο ζωής. • Εμφυτεύσιμοι απινιδωτές: επιλέγεται σε ασθενείς με ιστορικό καρδιακής ανακοπής ή εμμένουσας κοιλιακής ταχυκαρδίας. • Συσκευές μηχανικής υποβοήθησης: η εμφύτευση συσκευών μακροπρόθεσμης υποβοήθησης εξασφαλίζει ποιότητα ζωής αυξάνοντας την επιβίωση σε σχέση με τη συντηρητική θεραπεία. • Μεταμόσχευση καρδιάς: Είναι η μόνη λύση για ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Είναι σημαντικό να καταστεί σαφές ότι η Καρδιακή Ανεπάρκεια στην ουσία είναι ένα σύνδρομο, το οποίο έχει θνητότητα μεγαλύτερη των κακοηθειών, θεσμοθετούνται πλέον τρόποι και αλγόριθμοι εξετάσεων κατά τις οποίες δύναται να προβλεφθεί, ενώ εκτός από την φαρμακευτική αγωγή για την υποστήριξη της νόσου (ποιότητα ζωής – καταπολέμηση συμπτωμάτων – προφύλαξη από αιφνίδιο αρρυθμιολογικό θάνατο), η υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής και η έγκαιρη πρόγνωση ασθενειών μπορούν να ελαττώσουν την επίπτωση της.
Να μην αμελείτε τα σημάδια που μπορεί να προδίδουν καρδιακή ανεπάρκεια.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
13
Άσθμα στην παιδική ηλικία Συμπτώματα, διάγνωση και θεραπεία Κουρή Μαρία, Πνευμονολόγος Κύπρου 57, Λάρισα Τηλ. 2410-536250
Τ
14
ο άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος, που προκαλεί φλεγμονή και στένωση των βρόγχων (δηλαδή των στομίων από τα οποία εισέρχεται αέρας στους πνεύμονες). Στα παιδιά που έχουν γενετική προδιάθεση για την εκδήλωση άσθματος όταν έρθουν σε επαφή με κάποιους εκλυτικούς παράγοντες αρχίζει μια φλεγμονώδης διεργασία στους βρόγχους που προηγείται αρκετά της εμφάνισης συμ- πτωμάτων. Το βρογχικό άσθμα είναι η πιο συχνή ασθένεια των παιδιών και η πιο συχνή αιτία σχολικής απουσίας. Εμφανίζεται σε 1 στα 10 παιδιά, η συχνότητα του παγκοσμίως αυξάνεται, με ένα ποσοστό 50-80% των ασθματικών παιδιών να εκ- δηλώνουν συμπτώματα άσθματος πριν την ηλικία των πέντε ετών.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Συχνότεροι εκλυτικοί παράγοντες είναι: 1. Λοιμώξεις αναπνευστικού (συχνότερα ιογενείς). 2. Το παθητικό κάπνισμα (των γονέων). 3. Ερεθιστικές ουσίες (κολόνιες απορρυπαντικά, σκόνη, τρίχωμα ζώων, γύρη). 4. Καιρικές συνθήκες (κρίση άσθματος μπορεί να προκαλέσει ο κρύος αέρας, η αλλαγή θερμοκρασίας και η υγρασία). 5. Γυμναστική, όταν γίνεται στην ύπαιθρο σε κρύο αέρα. Σε μερικά παιδιά η έντονη άσκηση αποτελεί μοναδική εκδήλωση συμπτωμάτων. Το έντονο γέλιο ή κλάμα είναι ισοδύναμο άσκησης σε βρέφη και νήπια.
Ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να προσέχουν οι γονείς; 1. Αίσθημα βάρους στο στήθος. 2. Ξηρός βήχας που μπορεί να εμφανι- στεί κατά την κατάκλιση μόνο ή μετά από γυμναστική. 3. Συριγμός (σφύριγμα κυρίως κατά την εκπνοή). 4. Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή). Δεν χρειάζεται να συνυπάρχουν και τα τέσσερα συμπτώματα για να διαγνώσουμε το άσθμα ή αν υπάρχει κάποιο από αυτά δεν σημαίνει πάντα ότι το παιδί πάσχει από βρογχικό άσθμα.
Η διάγνωση του άσθματος Η διάγνωση του βρογχικού άσθματος βασίζεται στο ιστορικό και την κλινική εξέταση στα μικρά παιδιά ενώ επιβεβαιώνεται σε μεγαλύτερα παιδιά που μπορούν να συνεργαστούν με την σπιρομέτρηση προ και μετά βρογχοδιαστολή ή και τα τεστ πρόκλησης. Βοηθητικά
για την επιβεβαίωση του αλλεργικού υπόβαθρου μπορεί να γίνει έλεγχος με δερματικά τέστ ή ειδικές IGE αίματος (RAST) για τα συνήθη αλ- λεργιογόνα.
Η Σπιρομέτρηση Η Σπιρομέτρηση προ και μετά την χρήση βρογχοδιασταλτικού φαρμάκου μετράει τη λειτουργία των πνευμόνωνκαι αξιολογεί την ροή του αέρα μέσα σε αυτούς. Αποτελεί την πλέον ειδική εξέταση για τη διάγνωση, την παρακολούθηση και την επιλογή θεραπείας για το βρογχικό άσθμα.
Δοκιμασία πρόκλησης Στη δοκιμασία πρόκλησης χορηγείται στο παιδί εισπνεόμενη ουσία σε αυξανόμενες δόσεις προκειμένου να καταγραφεί η αντίδραση (βρογχόσπασμος) του αναπνευστικού συστήματος σε αυτή την ουσία.
Δοκιμασία άσκησης Στην δοκιμασία άσκησης αξιολογείται κατά πόσο επηρεάζει η άσκηση την λειτουργία των πνευμόνων.
Έλεγχος αλλεργίας Μπορεί να γίνει με δερματικές δοκιμασίες ή με ειδικές εξετάσεις αίματος. Εντοπίζονται έτσι οι ερεθιστικοί παράγοντες που επιδεινώνουν το άσθμα και τους οποίους γνωρίζοντας τους το παιδί, μπορεί να τους αποφύγει (σκόνη, τρίχωμα ζώων, γύρη).
Αντιμετώπιση και θεραπεία Υπάρχουν θεραπείες που εφαρμόζονται εξατομικευμένα σε κάθε παιδί, ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης. Το παιδί πιθανώς να χρειαστεί να ακολουθήσει μία θεραπεία χρόνιας νόσου, όμως το παιδικό άσθμα συνήθως βελτιώνεται ή και εξαφανίζεται μετά την εφηβεία. Η αντιμετώπιση του άσθματος είναι μια ομαδική δουλειά. Πρέπει να συνεργαστούν παιδί, γονείς, ο παιδίατρος αλλά και οι ειδικοί ιατροί (πνευμονολόγοι και αλλεργιολόγοι). Πρέπει να μάθουν οι γονείς να αναγνωρίζουν τα σημάδια που προειδοποιούν για την εμφάνιση άσθματος, να αποφεύγονται οι υπεύθυνοι παράγοντες, και να ξεχωρίζουν πότε πρέπει να πάνε το παιδί στο νοσοκομείο και πότε να αντιμετωπίσουν
την κατάσταση στο σπίτι.
Η αντιμετώπιση βασίζεται: 1. Στο να αποφεύγονται οι πυροδοτικοί παράγοντες του άσθματος. (Αποφυγή καπνίσματος στο σπίτι, διατήρηση των επιπέδων υγρασίας χαμηλά, απομάκρυνση κατοικίδιων, μείωση της χρή- σης ισχυρών απορρυπαντικών). 2. Στην παρακολούθηση των συμπτωμάτων (ενημέρωση των δασκάλων και προπονητών ότι το παιδί έχει ανάγκη να παίρνει φάρμακα την ώρα του σχολείου ή να αποφεύγει την γυμναστική σε περιόδους εξάρσεων). 3. Χρησιμοποίηση ροόμετρου (ένας μετρητής μεγίστης ροής του οποίου οι μετρησεις μπορεί να βοηθήσουν στην κατάδειξη πότε απαιτείται ένα φάρ- μακο ή άλλη δράση, τιμές κάτω του 50% της μεγίστης τιμής του παιδιού υποδεικνύουν σοβαρό επεισόδιο). 4. Στη χρήση φαρμάκων.
Φάρμακα Υπάρχουν δύο βασικά είδη φαρμάκων για την αντιμετώπιση. 1. Φάρμακα μακροχρόνιου ελέγχου, τα οποία σταματούν τη φλεγμονή των αεραγωγών και προλαβαίνουν την εμφάνιση των συμπτωμάτων (λαμβάνονται σε τακτική βάση, καθημερινά, ακόμα και όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα). Τα αποτελέσματα θα φανούν μετά από 2-4 εβδομάδες. Σε αυτά ανήκουν τα εισπνεόμενα κορτικοστερεοειδή, τα βρογχο- διασταλτικά μακράς δράσης, οι αναστολείς λευκοτριενίων. Υπάρχουν και νέες θεραπείες για σοβαρό άσθμα σε παιδιά 6-12 ετών και εφήβους, με μο- νοκλωνικό αντίσωμα εναντίον της IGE, καθώς και μονοκλωνικό αντίσωμα εναν- τίον του ηωσινοφιλικού άσθματος σε άτομα άνω των 18 ετών.
2. Φάρμακα γρήγορης ανακούφισης ή διάσωσης κατά την διάρκεια ενός επεισοδίου. Σε αυτά ανήκουν βρογχοδιασταλτικά βραχείας δράσεως τα οποία ξεκινά η δράση τους σε 3-5 λεπτά μετά την λήψη τους και διαρκεί 4-6 ώρες. Δρούν στις λείες μυϊκές ίνες των βρόγχων και λύεται ο βρογχόσπασμος. Τα εισπνεόμενα φάρμακα χορηγούνται στα μικρά παιδιά κάτω των 5 ετών με νεφελοποιητή, ενώ στα μεγαλύτερα των 5 ετών με αεροθάλαμο για καλύτερη εναπόθεση στους πνεύμονες. Τα παιδιά με ήπιο άσθμα μπορεί να χρειάζονται φάρμακα γρήγορης ανακούφισης κατ’ επίκληση ή πριν την γυμναστική. Τα εισπνεόμενα φάρμακα δεν έχουν σοβαρές παρενέργειες στα παιδιά. Η χρήση χαμηλών μέτριων δόσεων κορτικοστερεοειδών δεν σχετίζονται με καταρράκτη, μείωση του τελικού ύψους, οστεοπόρωσης, και γενικά είναι λιγότερες σε σύγκριση με εκείνες των δισκίων κορτιζόνης που δίνονται σε παροξύνσεις, πάραυτα χρειάζεται επαγρύπνηση του γιατρού για την πιθανή εμφάνιση παρενεργειών σε παιδιά με χρόνια αγωγή.
Πρόγνωση Η πρόγνωση του βρογχικού άσθματος στην Ελλάδα είναι αρκετά καλή δεδομένου ότι 2 στα 3 παιδιά σταματούν να έχουν συμπτώματα μετά τα 10-12 χρόνια τους. Στα νήπια με άσθμα το οποίο εκλύεται μετά από ιογενείς λοιμώξεις έχουν αρκετές πιθανότητες να απαλλαγούν από τα συμπτώματα αυτά κατά τη σχολική ηλικία. Τα παιδιά τα οποία είναι υπό αγωγή και το άσθμα τους ελέγχεται πλήρως, δεν πρέπει να υποβάλλονται σε παράλογες απαγορεύσεις και είναι σε θέση να συμμετέχουν στην πλειοψηφία των δραστηριοτήτων των συνομηλίκων τους. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
15
Ερωτήσεις και απαντήσεις για το νέο κορωνοϊό SARS–CoV-2 Τι είναι COVID-19 και τι SARS–CoV-2; Πόσοι ασθενείς εμφανίζουν Ο νέος κορωνοϊός-2019 ονομάζεται τώρα SARS-CoV-2, ενώ η ασθένεια που προκαλεί ονομάζεται COVID-19. O ιός σοβαρή νόσο; ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και έκτοτε έως σήμερα έχει διασπαρεί σε περισσότερες από 60 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού που μέχρι τότε δεν είχε απομονωθεί στον άνθρωπο.
Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν ήπια νόσο. Σε περίπτωση βαρύτερης νόσησης, ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει σοβαρή πνευμονία και να χρειαστεί νοσηλεία σε νοσοκομείο.
Ποιος είναι ο τρόπος μετάδοσης του ιού;
Η ομάδα που κινδυνεύει περισσότερο είναι οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας με σοβαρά προβλήματα υγείας, κυρίως καρδιοαναπνευστικά, ογκολογικά και μεταβολικά (διαβήτης, ηπατοπάθειες), δηλαδή η ίδια κατηγορία ανθρώπων που απειλείται και από τη γρίπη. Παιδιά και νέοι κάτω των 20 ετών δεν προσβάλλονται εύκολα. Τα κρούσματα είναι κυρίως από την ηλικιακή ομάδα 50-60, αλλά το ποσοστό θνησιμότητας αφορά μεγαλύτερες ηλικίες κατά κύριο λόγο.
Παρόλο που ο ιός προέρχεται από τα ζώα, μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η μετάδοση θεωρείται ότι γίνεται κυρίως μέσω του αναπνευστικού με σταγονίδια από το φτέρνισμα, το βήχα ή την εκπνοή.
Ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο;
Πότε μια περίπτωση της νόσου Πότε πρέπει κάποιος θεωρείται περισσότερο μεταδοτική; να ελεγχθεί για COVID-19; Ένα περιστατικό θεωρείται περισσότερο μεταδοτικό όταν εμφανίζει συμπτώματα, αλλά θα μπορούσε να είναι μεταδοτικό και στην ασυμπτωματική φάση. Δεν γνωρίζουμε το ποσοστό των ασυμπτωματικών κρουσμάτων, ούτε τον ακριβή ρόλο που παίζουν στη μετάδοση του SARS-CoV-2, πιθανολογείται όμως πως είναι μικρότερο από αυτό των συμπτωματικών περιπτώσεων της νόσου.
Ποια είναι τα συμπτώματα της COVID-19 λοίμωξης;
16
Τα κύρια συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν τα κατωτέρω: Πυρετός, βήχας, πονόλαιμος, αρθραλγίες, μυαλγίες, καταβολή και δυσκολία στην αναπνοή
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Εάν έχει: Οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού (αιφνίδια έναρξη νόσου, με τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω συμπτώματα: πυρετό, βήχα, δύσπνοια), με ή χωρίς ανάγκη νοσηλείας ΚΑΙ Τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω επιδημιολογικά κριτήρια, εντός των τελευταίων 14 ημερών πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων: • Στενή επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον νέο κορωνοϊο SARS-CoV-2 ή • Ιστορικό ταξιδιού σε πληττόμενες από τον SARS-CoV-2 περιοχές με βάση τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα Κάθε ύποπτο κρούσμα θα πρέπει να υποβάλλεται ΑΜΕΣΑ σε εργαστηριακό έλεγχο για τον ιό SARS-CoV-2. Σε αυτή την περίπτωση συστήνεται η άμεση επικοινωνία με τον ΕΟΔΥ τηλ: 210.52.12.054 και όχι επίσκεψη σε χώρο
από το COVID-19;
παροχής υπηρεσιών υγείας χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του ΕΟΔΥ.
Σε ποιες περιοχές του κόσμου υπάρχει διάδοση στην κοινότητα; Κίνα, Ιαπωνία, Χόνκ Κόνγκ, Σιγκαπούρη, Νότια Κορέα, Ιράν και Ιταλία (οι περιοχές/επαρχίες Emilia-Romagna, Lombardy, Piedmont και Veneto).
Σε ποιες χώρες της Ευρώπης έχουν εμφανιστεί κρούσματα COVID-19; Σύμφωνα με τα στοιχεία του ECDC (Situation update worldwide, 28 February 2020) έχουν αναφερθεί κρούσματα σε 23 Ευρωπαϊκές χώρες, με 4 επαρχίες της Βόρειας Ιταλίας να έχουν συνεχιζόμενη μετάδοση στην κοινότητα. Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 4 έως σήμερα κρούσματα όλα με ιστορικό ταξιδιού στις πληττόμενες περιοχές/επαρχίες της Ιταλίας. Γιατί ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνει τόσο γρήγορα; Οι δύο βασικές αιτίες για την ταχεία αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων είναι ότι ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και ότι έχει βελτιωθεί η δυνατότητα ανίχνευσής του.
Τι σημαίνει έχω έρθει σε επαφή με τον ιό; «Επαφή», ως προς τον COVID-19, είναι ένα άτομο που δεν παρουσιάζει συμπτώματα ενώ μπορεί να έχει έρθει σε επαφή με περιστατικό νοσούντος ή και ασυμπτωματικού ατόμου από τον COVID-19. Ο κίνδυνος μόλυνσης εξαρτάται από τον βαθμό έκθεσης στον ιό και για να προσδιορισθεί χρειάζεται συγκεκριμένη διερεύνηση από το προσωπικό του ΕΟΔΥ.
Πώς μπορώ να προφυλαχθώ
Γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς ιών του αναπνευστικού, περιλαμβανομένου του νέου κορωνοϊου SARS-CoV-2, αναφέρονται κατωτέρω: Οδηγίες ατομικής υγιεινής • Παραμονή κατ’ οίκον και αποχή από την εργασία οποιουδήποτε ατόμου εμφανίζει συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού • Αποφυγή στενής επαφής, εφόσον αυτό είναι δυνατό, με οποιοδήποτε άτομο εμφανίζει συμπτώματα από το αναπνευστικό, όπως βήχα ή πταρμό (φτέρνισμα). Αυτό ιδιαίτερα ισχύει για τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. • Αποφυγή επαφής χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης. • Σε βήχα ή φτέρνισμα κάλυψη της μύτης και του στόματος με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντιλο, απόρριψη του χρησιμοποιημένου χαρτομάντηλου στους κάδους απορριμμάτων και επιμελές πλύσιμο των χεριών. • Τακτικό και επιμελές πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20’’, πριν τη λήψη τροφής και μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα, και προσεκτικό στέγνωμα χεριών με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους στους κάδους απορριμμάτων. • Εναλλακτικά του πλυσίματος χεριών, μπορεί να εφαρμοστεί καλό τρίψιμο των χεριών με αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα ή χαρτομάντιλα με αλκοόλη.
Τι να κάνω εάν έχω στενή επαφή με κάποιον που υποψιάζομαι πως έχει COVID-19; Επικοινωνήστε με τον ΕΟΔΥ στο τηλ: 210.52.12.054 και μην πραγματοποιήσετε επίσκεψη σε χώρο παροχής υπηρεσιών υγείας χωρίς πρότερη ενημέρωση του ΕΟΔY.
Μπορεί η μάσκα να με προστατεύσει αποτελεσματικά από το COVID-19; Η χρήση μάσκας εμποδίζει τη μετάδοση της νόσου από αυτούς που είναι άρρωστοι στους υπόλοιπους. Η μάσκα χρησιμοποιείται για την προστασία των επαγγελματιών υγείας και δεν συστήνεται η χρήση της στον υγιή πληθυσμό.
Υπάρχει εμβόλιο για το COVID-19; Δεν υπάρχει προς το παρόν διαθέσιμο εμβόλιο για το COVID-19, γι΄ αυτό έχει μεγάλη σημασία η έγκαιρη διάγνωση και η εφαρμογή μέτρων πρόληψης διασποράς της νόσου. Αρκετές φαρμακευτικές εταιρείες εργάζονται για την παρασκευή εμβολίου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.eody.gov.gr ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
17
Σωματική άσκηση και καρδιά Πίννας Μιχάλης Καρδιολόγος
Παθοφυσιολογία…
18
Στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων εκτός από τους κλασικούς παράγοντες κινδύνου (Κάπνισμα, υπερλιπιδαιμία, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης) σημαντικό ρόλο κατέχει η σωματική άσκηση. Η σωματική άσκηση παίζει σημαντικό ρόλο στην καρδιοπροστασία μέσω 3 παθοφυσιολογικών μηχανισμών. Ο πρώτος μηχανισμός προστασίας αφορά την αύξηση του μεγέθους των κυττάρων του μυοκαρδίου (καρδιακη υπερτροφια) και την ανανέωση των κατεστραμμένων μυοκαρδιακών κυττάρων. Στη φυσιολογική καρδιακή υπερτροφία (αθλητική καρδιά) ο καρδιακός ιστός έχει φυσιολογικές κυτταρικές δομές και η καρδιακή λειτουργία είναι αυξημένη. Ο δεύτερος μηχανισμός προστασίας αφορά τα ενδοθηλιακά προγονικά κύτταρα (Endothelial progenitor cells – EPCs) που παράγονται από το μυελό των οστών και ωριμάζουν σε ενδοθηλιακά κύτταρα. Ο αυξημένος αριθμός των EPCs έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακό θάνατο. Η σωματική άσκηση προάγει τη μετατροπή των EPCs σε ώριμα ενδοθηλιακά κύτταρα τα οποία με τη σειρά τους προάγουν την αγγειογένεση στο
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
μυοκάρδιο δημιουργώντας ένα δίκτυο νέων αγγείων στο μυοκάρδιο με αποτέλεσμα την αύξηση της επιφάνειας του αρδεύσιμου μυοκαρδιακού ιστού και τελικά την καλύτερη οξυγόνωση. Εκτός από τη δημιουργία νέων αγγείων τα ενδοθηλιακά κύτταρα συμβάλουν στην ανάπλαση του ενδοθηλίου που εχει υποστει αθηρωματικές αλλοιώσεις. Ο τρίτος μηχανισμός αφορά τη φλεγμονή και την ίνωση του μυοκαρδίου, καταστάσεις που οδηγούν σταδιακά στην κυτταρική απόπτωση ( θάνατος μυοκαρδιακών κυττάρων). Η σωματική άσκηση μειώνει τις προφλεγμονώδεις κυτοκίνες (CRP, IL–1, IL–6, IFN–γ), αυξάνει τις αντιφλεγμονώδεις κυτοκίνες (IL– 10) και μειώνει τον παράγοντα TGF– β που σχετίζεται με την ίνωση. Επίσης μεταβολίζει θετικά τους παράγοντες PGC – 1α και NRF–1 οδηγώντας έτσι σε αύξηση του αριθμού και του μεγέθους των μιτοχονδρίων. Ο ρόλος των μιτοχονδρίων είναι σημαντικός γιατί αφενός επιβραδύνουν την απόπτωση και τον κυτταρικό θάνατο των καρδιακών κυττάρων μέσω της βελτίωσης των μεταβολικών λειτουργιών του κυττάρου σε συνθήκες ισχαιμίας και αφετέρου οδηγούν σε βελτίωση της ανοχής των κυττάρων στη γλυκόζη και της ευαισθησίας τους στην ινσουλί-
νη, επιβραδύνοντας σημαντικά τις επιπτώσεις που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Τι προσφέρει… Η συστηματική άσκηση αυξάνει την καρδιακή παροχή, μειώνει την Αρτηριακή Πίεση μέσω της άυξησης του ΝΟ και της διατήρησης της ελαστικότητας των αγγείων. Επίσης συμβάλει στην αύξηση της HDL χοληστερόλης, στη μείωση της συστηματικής φλεγμονής, έχει αντιθρομβωτική δράση και προλαμβάνει το Έμφραγμα του Μυοκαρδίου, επιπλεον βελτιώνει τον Σακχαρώδη Διαβήτη μειώνοντας τα επίπεδα ινσουλίνης και αυξάνοντας την ευαισθησία της. Τέλος συμβάλλει στη διατήρηση του μυικού τόνου και στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Τι είδους άσκηση… Πριν την έναρξη της συστηματικής αθλητικής δραστηριότητας, πρέπει να προηγηθεί εξέταση από ειδικό Καρδιολόγο ώστε πρωταρχικά να αποκλεισθεί ενδεχόμενη οργανική καρδιακή νόσος και ακολούθως μέσω της δοκιμασίας κόπωσης να καθοριστεί η ένταση και η διάρκεια της άσκησης - Η καρδιολο-
γική εταιρεία συνιστά άνδρες μετά τα 30 και γυναίκες μετά τα 35 έτη κάθε 3 χρόνια να κάνουν καρδιολογικά checkup ,ενώ μετά τα 50 και 55 έτη αντίστοιχα, οι παραπάνω εξετάσεις πρέπει να διενεργούνται ετησίως . Κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικές φυσικές αντοχές, συνέπεια της φυσικής του κατάστασης τη δεδομένη στιγμή. Πριν την έναρξη κάθε αθλητικής δραστηριότητας ο ασκούμενος θα πρέπει να γνωρίζει σε τι φυσική κατάσταση βρίσκεται που μεταφράζεται σε λίτρα οξυγόνου που καταναλώνει για της μεταβολικές του ανάγκες κατά τη διάρκεια της άσκησης (μεταβολικά ισοδύναμα -ΜΕTs). Επίσης θα πρέπει να γνωρίζει το υπομέγιστο όριο της καρδιακής συχνότητας που πρέπει να αναπτύξει ( παλμοί/λεπτό) ώστε να μην περάσει σε επίπεδα αναερόβιου μεταβολισμού. Η αερόβια ασκηση μετριας εντασης και μεγάλης διάρκειας (γρήγορο περπάτημα, κολύμπι, ποδήλατο, pilates) θα πρεπει να προτιμάται σε σχέση με άλλες αναερόβιες ασκήσεις ή ασκήσεις ενδυνάμωσης (βάρη , push-ups, καθίσματα) που απαιτούν μεγάλη ένταση και διαρκούν λίγο λόγω της παραγωγής γαλακτικού οξέως από τους μυς. Η αερόβια άσκηση επιτυγχάνεται όταν η καρδιακή συχνότητα κυμαίνεται μεταξύ 60-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας . Η Μέγιστη Καρδιακή Συχνότητα (ΜΚΣ) καθορίζεται αφαιρώντας από τον αριθμό 220 την ηλικία του ατόμου. Η ικανότητα αντοχής αυξάνεται στον μέγιστο βαθμό όταν το άτομο αρχίζει νωρίς την αθλητική δραστηριότητα . Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά κληρονομούν το γονίδιο της αντοχής από τις μητέρες τους και η ισχύς του εξαρτάται από το πόσο δραστήρια είναι η ίδια. Μετά την ηλικία των 30, το ρολόι του οργανισμού αρχίζει να μετρά αντίστροφα (μελέτες έχουν δείξει πως ανά δεκαετία η αντοχή μειώνεται κατά 10%). Αυτό συμβαίνει επειδή μειώνεται η καρδιακή παροχή (δηλαδή το γινόμενο της ποσότητας του αίματος που στέλνει η καρδιά σε κάθε παλμό επί την καρδιακή συχνότητα ανά λεπτό). Κατά τον ίδιο τρόπο σε χρονικο διάστημα 50 χρόνων (μεταξύ 20 και 70 ετών) η μυϊκή δύναμη μειώνεται κατά 30%.
τη φορά, με απώτερο στόχο τα 45-60 λεπτά, β) υψηλής έντασης άσκηση 3 φορές εβδομαδιαίως σε μη συνεχόμενες μέρες για τουλάχιστον 20 λεπτά τη φορά, με απώτερο στόχο τα 30 λεπτά ή περισσότερο. Αν και η μακροχρόνια σωματική άσκηση προσφέρει γενικά χαμηλά ποσοστά πρόωρου θανάτου και εξαιρετική ποιότητα ζωής, εντούτοις η μακροχρόνια έντονη σωματική άσκηση μπορεί να αποβεί επιβλαβής και επικίνδυνη σε βαθος χρονου. Έρευνες που έγιναν σε άτομα άνω των 30 ετών, με και χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, έδειξαν ότι έντονη σωματική άσκηση πάνω των 60 λεπτών κάθε ημέρα δεν προσφέρει επιπλέον όφελος στη συνολική επιβίωση. Όσον αφορά τους καρδιοπαθείς (αντικείμενο αλλης συζήτησης), μπορούν και πρέπει να αθλούνται, ανάλογα με τη βαρύτητα της πάθησης. Η ένταση και ο χρόνος άσκησης θα καθορισθεί από τον καρδιολόγο μετά τον καθιερωμένο πλήρη Καρδιολογικό έλεγχο. Σε ασθενείς με Έμφραγμα Μυοκαρδίου, μετά τις πρώτες 15-20 ημέρες ανάπαυσης, επιτρέπεται το βάδισμα προοδευτικά αυξανόμενο. Η άσκηση και η εργασία επανέρχονται σε φυσιολογικούς ρυθμούς μετά το πρώτο 3μηνο. Μετά από αγγειοπλαστική χωρίς έμφραγμα οι φυσιολογικοί ρυθμοί επανέρχονται μετά από 30-45 ημέρες. Η ανάρρωση μετά από αορτο-στεφανιαία παράκαμψη (by-pass) διαρκεί περίπου 6 με 12 εβδομάδες.
Για πόσο χρόνο … H μακροχρόνια άσκηση επιφέρει μεταβολες στον όγκο και τη λειτουρ-
γικότητα της καρδιας. Μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση των διαστάσεων των δεξιών κοιλοτήτων της καρδιάς ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται η καρδιακή μάζα και το πάχος του τοιχώματος της αριστερής κοιλίας και λόγω της παρατεταμένης υπερφόρτωσης αίματος στο επίπεδο της πνευμονικής κυκλοφορίας αναπτύσσεται ίνωση των πνευμονικών αγγείων και ανάπτυξη πνευμονικής υπέρτασης. Παράλληλα, οι δομικές αλλαγές στο δεξιό κόλπο, θεωρούνται ως ο εκλυτικός παράγοντας για κολπική μαρμαρυγή, βαγοτονία και συμπαθητικοτονία, ενώ στο επίπεδο των κοιλιών, η ίνωση και η αύξηση του μεγέθους άλλων καρδιακών δομών, οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές καθώς και η υπερέκκριση κατεχολαμινών σχετίζονται με την εμφάνιση των κοιλιακών αρρυθμιών. Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι σε άτομα μικρότερα των 30 ετών, ξαφνικός θάνατος από σωματική άσκηση οφείλεται κυρίως σε γενετικά δομικές βλάβες της καρδιάς (υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας, ανώμαλη έκφυση των στεφανιαίων αγγείων, συνδρόμου μακρού QT κτλ.). Όταν η συστολική λειτουργία του καρδιακού μυ είναι διατηρημένη τότε οι δομικές μεταβολές της αθλητικής καρδιάς και κυρίως η υπερτροφία, αποκαθίστανται σε μεγάλο βαθμό μετά την διακοπή της αθλητικής δραστηριότητας.
Τελικά… Η σωματική άσκηση προσφέρει οφέλη στον οργανισμό μας μόνο μέχρι ενός ορισμένου σημείου από εκεί και πέρα είναι πιθανόν να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει.
Πόσο συχνα…
19
Το ιδανικό μοντέλο άσκησης είναι α) μέτριας έντασης άσκηση 4 με 5 φορές εβδομαδιαίως για τουλάχιστον 30 λεπτά ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Χρόνια παγκρεατίτιδα: Τι είναι και πως αντιμετωπίζεται σε διαιτολογικό επίπεδο Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος- Ερευνητής
Τ
20
ο πάγκρεας είναι ένας αδένας που βρίσκεται πίσω από το στομάχι και παράγει ένζυμα τα οποία σχετίζονται με την πέψη των διατροφικών στοιχείων όπως είναι το άμυλο, το λίπος και οι πρωτεΐνες, καθώς και ορμόνες όπως είναι η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη. Όταν υπάρχουν συνθήκες οι οποίες προκαλούν χρόνια φλεγμονή του παγκρέατος τότε οδηγούμαστε στην χρόνια παγκρεατίτιδα. Η κατάχρηση αλκοόλ αποτελεί την κύρια αιτία εκδήλωσης χρόνιας παγκρεατίτιδας στο 70-90 % των περιπτώσεων. Άλλες αιτίες που μπορεί να σχετίζονται με την εμφάνιση χρόνιας παγκρεατίτιδας είναι επανειλημμένα επεισόδια οξείας παγκρεατίτιδας, η εμφάνιση λίθων στην χολή, ανάρμοστη διατροφική συμπεριφορά, γενετικοί παράγοντες, ιογενείς λοιμώξεις ή και ιδιοπαθείς αιτίες. Τα συμπτώματα που συνήθως παρουσιάζει ο ασθενής είναι έντονος πόνος που μπορεί να συνοδεύεται με ναυτία και εμετό. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Σε πιο ακραίες περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει απώλεια βάρους, διατροφικό υποσιτισμό (αναιμία και έλλειψη λιποδιαλυτών βιταμινών), τυμπανισμό, αυξημένη παραγωγή αερίων και διάρροιες ανοιχτόχρωμων κοπράνων που φέρουν έντονη δυσοσμία και λιπώδης σύσταση, λόγω της
αδυναμίας του πεπτικού συστήματος να πεψεί το λίπος που καταναλώνεται διατροφικά. Σε περίπτωση που υπάρχει εκτεταμένη καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος που σχετίζονται με την παραγωγή ινσουλίνης, τότε ο ασθενής θα παρουσιάσει διαβήτη. Ο έντονος πόνος που οι ασθενείς
με χρόνια παγκρεατίτιδα βιώνουν μπορεί να προκαλέσει αποστροφή προς το φαγητό, καθώς η κατανάλωση φαγητού προκαλεί την έκκριση παγκρεατικών ενζύμων, αλλά η αδυναμία του πάσχοντα να τα παράγει οδηγεί σε κοιλιακό πόνο. Λογικό επακόλουθο είναι ο ασθενής να αποφεύγει την κατανάλωση φαγητού για να αποφύγει τον οξύ πόνο. Μια διατροφή σε υγρή μορφή με την χρήση φαρμακευτικών συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να έχει θετική επίδραση και να μειώσει τον πόνο και τις διαδικασίες πέψης από το πάγκρεας. Η μη παραγωγή ενζύμων από το πάγκρεας που σχετίζονται με την πέψη μπορεί να αντιμετωπιστεί με την παροχή παγκρεατικών ενζύμων από το στόμα πριν την κατανάλωση ενός γεύματος. Η δοσολογία των παγκρεατικών ενζύμων από το στόμα μπορεί να προσαρμοστεί ποσοτικά μέχρι να εδραιωθεί ολική αποκατάσταση των συμπτωμάτων της χρόνιας παγκρεατίτιδας. Αν σε περίπτωση η παροχή παγκρεατικών ενζύμων δεν μειώνει την εκδήλωση πόνου και άλλων συμπτωμάτων, τότε και μόνο τότε συστήνεται μια διατροφή χαμηλή σε λίπος. Σε περίπτωση που ο ασθενής παρουσιάζει εκτεταμένη φθορά στα β-κύτταρα του παγκρέατος και έχει εκδηλωθεί διαβήτης, τότε θα πρέπει να χορηγηθεί ενέσιμη ινσουλίνη στον ασθενή και διατροφικές οδηγίες που σχετίζονται με την διαβητική διατροφή και την ολική αποφυγή τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα με ζάχαρη. Ασθενείς με χρόνια παγκρεατίτιδα συχνά παρουσιάζουν υποσιτισμό διατροφικών ουσιών όπως είναι η βιταμίνη D, λόγω της αδυναμίας απορρόφησης από το γαστρεντερικό, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος οστε-
οπενίας και οστεοπόρωσης. Η παροχή συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D είναι μια συνήθης πρακτική. Άλλα διατροφικά στοιχεία που μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη είναι περαιτέρω λιποδιαλυτές βιταμίνες όπως η Α και η Ε, καθώς και διατροφικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως είναι το σελήνιο, ο ψευδάργυρος και ο σίδηρος. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί μέσω της διατροφής ή μέσω της χρήσης
συμπληρωμάτων. Έρευνες έχουν γίνει στο παρελθόν για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της παγκρεατίτιδας με την χρήση προβιοτικών ή συμπληρωμάτων διατροφής αντιοξειδωτικών ουσιών ή ιχθυελαίων δεν παρέχουν επαρκή δεδομένα που να δείχνουν ότι έχουν κάποια ιδιαίτερη θετική επίπτωση και καλό θα ήταν να αποφεύγονται από τους ασθενείς. Στο 10 % των περιστατικών με χρόνια παγκρεατίτιδα η διατροφή μέσω του στόματος με την χορήγηση παγκρεατικών ενζύμων δεν επαρκεί για την μείωση των συμπτωμάτων ή την επαρκή σίτιση του ασθενή, σε αυτές τις περιπτώσεις η εντερική διατροφή και μάλιστα στο μέσο του μικρού εντέρου μπορεί να αποδώσει τα μέγιστα και να μειώσει τα συμπτώματα του πόνου. Η θεραπεία της χρόνιας παγκρεατίτιδας απαιτεί την συνεργασία διαφορετικών επιστημόνων υγείας για την καλύτερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του ασθενή και την μεγιστοποίηση της ποιότητας ζωής του.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
21
Νεότερες εξελίξεις στην αντιμετώπιση του Γλαυκώματος σε ερωτήσεις και απαντήσεις Αντώνιος Πίπης ΜD, FEBOphth Χειρουργός οφθαλμίατρος Οφθαλμολογικό κέντρο IRIS στη Λάρισα www.iris-eyecenter.gr
Τι είναι το Γλαύκωμα; To Γλαύκωμα με δύο λόγια είναι μία σοβαρότατη και όχι σπάνια νόσος των ματιών που προκαλείται από την αύξηση της πίεσης του οφθαλμού πέρα από τα φυσιολογικά όρια. Αυτό οδηγεί στην προοδευτική εκφύλιση του οπτικού νεύρου η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα προκαλεί την ολική τύφλωση του οφθαλμού.
(πχ οπτικό πεδιο, OCT). Παρόλα αυτά όταν η πίεση αδυνατεί να ρυθμιστεί με τη χρήση σταγόνων τότε ο ασθενής δεν έχει άλλη επιλογή από το να οδηγηθεί σε χειρουργική επέμβαση για να αποφύγει την απώλεια της όρασης του η οποία δυστυχώς στην περίπτωση του γλαυκώματος είναι μη αναστρέψιμη.
Τι το καινούργιο υπάρχει στο κομμάτι της αντιμετώΠοια η αντιμετώπιση του; πισης του Γλαυκώματος;
22
To Γλαύκωμα αντιμετωπίζεται με την μείωση της ενδοφθάλμιας πιέσεως σε επίπεδα τέτοια που να σταματά η εξέλιξη της νόσου. Αυτό επιτυγχάνεται κατά κανόνα σε πρώτο στάδιο με σταγόνες οι οποίες είναι συνήθως πολύ αποτελεσματικές στο να μειώνουν την πίεση του οφθαλμού στα επιθυμητά επίπεδα και να ελέγχουν τη νόσο. Αυτό βέβαια είναι σημαντικό να επιβεβαιώνεται και με την τακτική διενέργεια ειδικών εξετάσεων
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Εδώ και λίγα χρόνια αναπτύχθηκε στην Αμερική και πλέον εφαρμόζεται σήμερα παγκόσμια από όλο και περισσότερους οφθαλμιάτρους μια πρωτοποριακή μέθοδος με Laser η οποία δίνει την δυνατότητα να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα της μείωσης της πιέσεως του οφθαλμού και του ελέγχου της εξέλιξης του γλαυκώματος χωρίς χειρουργείο.
Πώς λειτουργεί;
Με τη συγκεκριμένη επαναστατική τεχνολογία χρησιμοποιούμε εξωτερικά από τον οφθαλμό ένα ειδικό Laser διοδίου με την τεχνολογία των μικροπαλμών (micropulse transscleral cyclophotocoagulation ή MP-CPC) για να διοχετεύσουμε ελεγχόμενα ενέργεια στην περιοχή γύρω από το κυκλικό σώμα του οφθαλμού. Έτσι ενεργοποιούμε πληθώρα μηχανισμών ( tissue remodeling, increased uveoscleral outflow) με τελικό αποτέλεσμα την σημαντική και διαρκή ελάττωση της ενδοφθάλμιας πιέσεως.
Ποια τα πλεονεκτήματα αυτής της νέας μεθόδου με Laser; Η παραπάνω μέθοδος έρχεται ουσιαστικά να καλύψει το κενό ανάμεσα στη σταγονοθεραπεία που αποτελεί όπως είπαμε και την πρώτη επιλογη
Ποιοι ασθενείς είναι κατάλληλοι για την μέθοδο αυτή; Ένα σημαντικό ακόμη πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι χάρη στο υψηλό προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας της μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα στάδια του Γλαυκώματος. Από ένα αρχόμενο στάδιο όπου απλά επιθυμούμε την ελάττωση ή απαλλαγή από τις αντιγλαυκωματικές σταγόνες έως και τα πιο προχωρημένα στάδια όπου κάθε άλλη αντιμετώπιση έχει αποτύχει.
Τι γίνεται με το κόστος; στην αντιμετώπιση του Γλαυκώματος και στην ανάγκη για χειρουργική επέμβαση όταν η ρύθμιση μόνο με σταγόνες δεν επαρκεί. Να πούμε εδώ πως οι κλασσικές χειρουργικές επεμβάσεις του Γλαυκώματος αν και κάποιες φορές απολύτως αναγκαίες χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλότερα ποσοστά αποτυχίας ή και επιπλοκών από άλλες επεμβάσεις στην οφθαλμολογία όπως αυτή του καταρράκτη ή ακόμη και της σοβαρότατης επέμβασης αποκόλλησε-
ως αμφιβληστροειδούς. Η νέα αυτή μέθοδος είναι ιδιαίτερα ασφαλής, σχετικά απλή και αποτελεσματική στο να χαμηλώνει την πίεση σε μεγάλο ποσοστό των ασθενών και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι ένα σημαντικό ποσοστό (πάνω από 3 στους 4) ασθενών με Γλαύκωμα θα μπορέσουν, χάρη στη μέθοδο αυτή, να καθυστερήσουν σημαντικά ή και να αποφύγουν οριστικά την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση.
Αν και απαιτεί τη χρήση πολύ νεότερης τεχνολογίας εξοπλισμού το κόστος της μεθόδου είναι σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο των κλασσικών χειρουργικών επεμβάσεων για το Γλαύκωμα.
Εφαρμόζεται και στην περιοχή μας;
Πλέον ο εξοπλισμός υπάρχει και η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται και στην περιοχή μας προς όφελος φυσικά του ντόπιου πληθυσμού.
23 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
3ης Σεπτεμβρίου 59, Τ.Κ. 10433
24 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Γενετική βάση του καρκίνου του μαστού Τόσκα Ελένη, Βιοχημικός-Βιοτεχνολόγος,MSc, Εξειδίκευση στη Μοριακή Διαγνωστική και Γενετική
Κέντρο Μοριακής Βιολογίας και Κυτταρογενετικής Μανωλάκη 13-15, Λάρισα, Τ: 2411 10 3252 - www.biogenetika.gr
Ο
καρκίνος του μαστού αναφέρεται στην ανάπτυξη κακοήθους όγκου στην περιοχή του μαστού, ειδικότερα στους γαλακτοπαραγωγούς αδένες ή στους γαλακτοφόρους πόρους που μεταφέρουν το μητρικό γάλα. Μπορεί να είναι διηθητικός, να έχει δηλαδή εν δυνάμει την ικανότητα να δίνει μεταστάσεις, ή μη διηθητικός (in situ καρκίνος), που θεωρείται αρχόμενος και δυνητικά δεν έχει μεταστατική ικανότητα. Στον Δυτικό κόσμο o καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια στον γυναικείο πληθυσμό και τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου μετά τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περισσότερα από 1.600.000 νέα κρούσματα εμφανίζονται παγκοσμίως κάθε χρόνο, ενώ στην Ελλάδα αναφέρονται 6.000 περίπου νέα περιστατικά ανά έτος. Ωστόσο, τα ποσοστά θνησιμότητας από τη νόσο χαρακτηρίζονται από πτωτική τάση, λόγω της έγκαιρης διάγνωσης και των βελτιωμένων θεραπευτικών αγωγών. Στα αρχικά στάδια του καρκίνου του μαστού δεν εκδηλώνονται εμφανή συμπτώματα. Κατά την εξέλιξη όμως της νόσου, τα πιο κοινά προειδοποιητικά σημεία περιλαμβάνουν αλλαγές στο μαστό, όπως εξόγκωμα, σκλήρυνση, μεταβολή στο μέγεθος, το σχήμα ή στην όψη της επιδερμίδας, καθώς και στη θηλή, όπως εσολκή και έκκριση ορώδους ή αιμορραγικού υγρού. Ο καρκίνος του μαστού είναι πολυπαραγοντική νόσος, ελάχιστα είναι επομένως
γνωστά σχετικά με τα αίτια που την προκαλούν. Ορισμένοι ωστόσο παράγοντες κινδύνου οδηγούν σε αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου, οι πιο σημαντικοί των οποίων είναι: το φύλο, η ηλικία, η ορμονοθεραπεία μετά την εμμηνόπαυση, διαταραχές της εμμήνου ρύσης, ο τρόπος ζωής, προηγούμενο ιστορικό καρκίνου και η κληρονομικότητα (σε ποσοστό 5-10%). Μέχρι σήμερα έχει αναγνωρισθεί μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων σε περισσότερα από 400 γονίδια. Οι πρώτες όμως μεταλλάξεις που ταυτοποιήθηκαν είναι αυτές στα γονίδια BRCA1 και BRCA2, δύο ογκοκατασταλτικά γονίδια που συμμετέχουν στην επιδιόρθωση βλαβών του DNA, και βρίσκονται στις χρωμοσωμικές θέσεις 17q21 και 13q12 αντίστοιχα. Η πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού σε άτομα με μεταλλάξεις στα γονίδια αυτά φθάνουν το 85% και 60% αντίστοιχα, ενώ οι αντίστοιχες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου των ωοθηκών είναι περίπου 60%. Άλλα γονίδια που εμπλέκονται στον κληρονομικό καρκίνο του μαστού περιλαμβάνουν: το HER2 (ογκοκατασταλτικό γονίδιο), το EGFR (επιδερμικός αυξητικός παράγοντας) και το c-Myc (μεταγραφικός παράγοντας). Παθολογικές μεταλλάξεις έχουν επίσης βρεθεί και συσχετιστεί με τον κληρονομικό καρκίνο μαστού ή/και ωοθηκών και σε άλλα γονίδια μεταξύ των οποίων τα: TP53, PTEN, STK11/LKB1, CDH1, CHEK2, ATM, MLH1, MSH2, PALB2 και σε μικρό ποσοστό (5%) τα γονίδια της οικογένειας Ras (H-ras, K-ras and N-ras)
Κριτήρια για γονιδιακό έλεγχο
• Γυναίκες διαγνωσμένες με καρκίνο του μαστού ή/και ωοθηκών και οικογενειακό ιστορικό. • Γυναίκες με συγγενείς 1ου και 2ου βαθμού, με διαγνωσμένο καρκίνο μαστού ή/και ωοθηκών. • Γυναίκες με 1ου βαθμού συγγένεια με άτομο διαγνωσμένο με καρκίνο του μαστού αμφίπλευρα ή σε ηλικία κάτω των 50 ετών. • Γυναίκες με συγγενή 1ου βαθμού με μεταλλάξεις σε ένα από τα γονίδια BRCA1, BRCA2, p53, PTEN • Γυναίκες με περιστατικό καρκίνου του μαστού σε άνδρα της οικογένειας. • Άντρες με ιστορικό καρκίνου μαστού ή/ και ωοθηκών σε γυναίκα/ες της οικογένειας.
Ο γενετικός έλεγχος που πραγματοποιείται μπορεί να περιλαμβάνει: • Γενετική ανάλυση της αλληλουχίας των γονιδίων BRCA1 και BRCA2 με τεχνολογία NGS και ταυτόχρονη εφαρμογή της τεχνικής MLPA για την ανίχνευση μεγάλων γενετικών αναδιατάξεων (ελλείψεων ή διπλασιασμών) στα γονίδια αυτά. • Διευρυμένο μοριακό έλεγχο 26 γονιδίων τα οποία έχουν σχετιστεί με την προδιάθεση εκδήλωσης καρκίνου του μαστού ή /και ωοθηκών. • Ανίχνευση σωματικών μεταλλάξεων των γονιδίων BRCA1, BRCA2, PALB2 και 56 επιπλέον κλινικά σημαντικών γονιδίων με massive parallel sequencing. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
25
Πνευμονία Χρήστου Κωνσταντίνος Ειδικός Πνευμονολόγος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας www.pneumonologos-christou.gr
Η
26
πνευμονία είναι μια λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος. Η πνευμονία είναι φλεγμονή των πνευμόνων, που προκαλείται από βακτήρια, ιούς, μύκητες και άλλους μικροοργανισμούς. Κατά την πνευμονία, τα προσβεβλημένα τμήματα των πνευμόνων γεμίζουν με υγρό που περιέχει λευκά αιμοσφαίρια που καταπολεμούν τη λοίμωξη. Η αληθινή συχνότητα της πνευμονίας είναι άγνωστη. Η πνευμονία προέρχεται από μικροοργανισμούς (ιοί, μικρόβια, κ.α.), που φτάνουν στους πνεύμονες μέσω του αίματος, αλλά πιο συχνά προσβάλουν τους πνεύμονες μέσα σε σταγονίδια νερού που βρίσκονται στον αέρα που εισπνέουμε. Συνήθως οι μικροοργανισμοί αυτοί προέρχονται από άλλα άτομα, που τα μεταδίδουν όταν βήχουν ή φταρνίζονται. Μη-λοιμώδους αιτιολογίας πνευμονία μπορεί να εμφανιστεί μετά από εισπνοή κάποιων δηλητριωδών ή καυστικών χημικών ουσιών. Πνευμονία μπορεί να εμφανίσει οποιοσδήποτε ανθρώπινος οργανισμός. Είναι πιθανότερο να αρρωστήσουν με πνευμονία άτοΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
μα με ήδη επιβαρυμένη γενική κατάσταση υγείας, όπως καχεκτικά, προχωρημένης ηλικίας, με προϋπάρχουσα νόσο του αναπνευστικού ή χαμηλή ανοσολογική επάρκεια. Στην τελευταία κατηγορία ανήκουν ασθενείς με χρόνια κατάχρηση αλκοόλ, σακχαρώδη διαβήτη, σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS), ή άλλες σοβαρές χρόνιες παθήσεις.
Η Πανευρωπαική Πνευμονολογική Εταιρεία εκτιμά ότι 1,7 – 11,6 είναι οι νέες περιπτώσεις πνευμονίας της κοινότητας (CAP) ανά 1000 Ευρωπαίους ενήλικες το χρόνο. Η νοσοκομειακή πνευμονία (HAP) υπολογίζεται σε 0,52% των νοσηλευομένων ανθρώπων και είναι η δεύτερη συχνότερη νοσοκομειακή λοίμωξη. Σε προηγουμένως υγιή άτομα, με την κατάλληλη θεραπεία, το πιθανότερο είναι η πλήρης ίαση. Αρκετές φορές όμως μπορεί να απαιτηθεί εισαγωγή σε νοσοκομείο για νοσηλεία. Σποραδικά συμβαίνει ακόμα και υγιή, νέα άτομα να πεθάνουν από σοβαρής μορφής πνευμονία, παρά την μέγιστη ιατρική φροντίδα. Ασθενείς όμως με κακή κατάσταση υγείας, τείνουν να εκδηλώνουν πιο βαριά κλινική εικόνα πνευμονίας. Η θνητότητα της πνευμονίας της κοινότητα (CAP) είναι 1% ενώ της νοσοκομειακής (HAP) ποικίλει μεταξύ 30-70%. Τα τυπικά συμπτώματα της πνευμονίας είναι βήχας (συχνά παραγωγικός, δηλαδή με πτύελα), πυρετός (συνήθως υψηλός), ιδρώτες, ρίγη, ανορεξία και γενικότερη αδιαθεσία. Πονοκέφαλοι, μυαλγίες και αρθραλγίες είναι επίσης συχνοί. Η απόχρεμψη μπορεί να είναι δύσοσμη, πράσινου ή κίτρινου χρώματος και καμιά
2019-nCoV
φορά με πρόσμιξη αίματος. Δύσπνοια, ταχεία και ρηχή αναπνοή και αδυναμία βαθιάς αναπνοής μπορεί να παρατηρηθεί. Ο πόνος στο θωρακικό τοίχωμα που μπορεί να εμφανισθεί, μπορεί να οφείλεται είτε σε κάκωση των μυών από τον έντονο και επαναλαμβανόμενο βήχα ή από επιπλοκή της πνευμονίας με επέκτασής της στον γειτονικό υπεζωκότα (μεμβράνη που χωρίζει τον πνεύμονα από το θωρακικό τοίχωμα). Η πνευμονία αντιμετωπίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις κατ’ οίκον, ιδίως αν ο ασθενής είναι κατά τα άλλα υγιής και η πνευμονία δεν είναι απειλητική για τη ζωή. Η μικροβιακή πνευμονία απαιτεί τη χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής, ενώ η ιογενής τη χορήγηση ειδικών αντι-ιικών φαρμάκων, συνήθως από του στόματος. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν, απαιτείται νέα επίσκεψη στον ιατρό. Μαζί με την συνταγογραφούμενη από τον θεράποντα ιατρό αντιβιοτική/αντι-ιικη αγωγή, κρίσιμης σημασίας είναι η καλή ενυδάτωση του οργανισμού με την κατανάλωση επαρκούς ποσότητας υγρών, ο ύπνος και η ξεκούραση. Τα αντιφλεγμονώδη αντιπυρετικά φάρμακα μπορούν να ελαττώσουν την δυσφορία από τα συμπτώματα της πνευμονίας. Σε ασθενείς με επηρεασμένη υγεία, ή σε εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων, ή σε περιπτώσεις που ο ιατρός υποπτεύεται κάποιο πιο επικίνδυνο παθογόνο μικρόβιο, απαιτείται η νοσηλεία σε νοσοκομείο. Εκεί δίδεται ενδοφλέβια αντιβιοτική αγωγή, εφόσον απαιτείται, και γίνονται πιο ενδελεχείς εξετάσεις ταυτοποίησης του υπεύθυνου παθογόνου, με καλλιέργειες αίματος και πτυέλων και απεικονιστικές εξετάσεις. Έτσι βελτιστοποιείται η επιλογή του καταλληλότερου αντιβιοτικού σχήματος. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται και συνοδός χορήγηση συμπληρωματικού οξυγόνου, ενώ ακόμα σοβαρότερες
περιπτώσεις καταλήγουν στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Η πιθανότητα προσβολής ενός ανθρώπου από πνευμονία μπορεί να μειωθεί: 1) Σε ασθενείς προχωρημένης ηλικίας ή/και σε σοβαρές χρόνιες παθήσεις με τον προφυλακτικό εμβολιασμό εναντίον του πνευμονιοκόκκου και τον ετήσιο εμβολιασμό εναντίον της εποχικής γρίπης. 2) Η διακοπή καπνίσματος μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης λοιμώξεων του αναπνευστικού.
Κορωνά-ιος: Πρόσφατα, η μετάλλαξη ενός κορωνά-ιού στη Κίνα, δημιούργησε ένα νέο στέλεχος, τον 2019-nCoV. Ο ιός αυτός πιθανολογείται πως προήλθε από ζώα, μάλλον νυχτερίδες. Οι κορονα-ϊοί είναι μία μεγάλη οικογένεια ιών, που περιλαμβάνει και τους ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα. Σε σύγκριση με τις άλλες δύο επιδημίες κορωνα-ϊών τα τελευταία 20 χρόνια (SARS=severe acute respiratory syndrome και MERS=middle east respiratory syndrome), ο νέος κορωνα-ϊός φαίνεται ότι είναι περισσότερο μολυσματικός, καθώς έχει υπολογιστεί ότι κάθε ασθενής προσβάλλει κατά μέσο όρο 2,68 άτομα, αλλά λιγότερο θανατηφόρος. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συμπτωματολογία της λοίμωξης είναι ήπια, αλλά υπάρχουν και περιστατικά με βαριά πνευμονία με διάχυτα διηθήματα στην ακτινογραφία. Οι πιο βαριές εκδηλώσεις της νόσου εμφανίζονται σε άτομα που έχουν ήδη προβλήματα υγείας, κυρίως υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη, και στα πιο ηλικιωμένα άτομα. Το ένα τρίτο των περιστατικών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο με βαριά πνευμονία οδηγή-
θηκαν τελικά σε διασωλήνωση. Μέχρι τις 12/2/2020 είχανε προσβληθεί περίπου 40.000 άτομα στην Κίνα και είχαν πεθάνει οι 900 (2,25%).
Σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη των αναπνευστικών λοιμώξεων: α) Πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Βοηθήστε επίσης τα μικρά παιδιά να κάνουν το ίδιο. Αν δεν είναι διαθέσιμα νερό και σαπούνι, τότε χρησιμοποιήστε απολυμαντικό χεριών με βάση το αλκοόλ. β) Καλύψτε την μύτη και το στόμα σας με χαρτομάντηλο, όταν βήχετε ή φτερνίζεστε και στη συνέχεια πετάξτε το στο καλάθι απορριμμάτων. γ) Αποφύγετε να αγγίξετε τα μάτια, την μύτη και το στόμα σας με ακάθαρτα χέρια. δ) Αποφύγετε την στενή επαφή, όπως ανταλλαγή φιλιού, κοινή χρήση μαχαιροπήρουνων ή άλλων οικιακών σκευών με άτομα που είναι άρρωστα. ε) Καθαρίζετε και απολυμαίνετε τακτικά επιφάνειες, όπως ο πάγκος της κουζίνας, τα πόμολα, οι πόρτες και τα παιχνίδια των παιδιών. Προς το παρόν δυστυχώς δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο κατά του 2019nCoV, αν και έχουν ήδη αρχίζει να γίνονται προσπάθειες για την παρασκευή του. Για περισσότερες πληροφορίες απευθύνεστε πάντα στους γιατρούς που εμπιστεύεστε!
ίωση ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
27
Γιαννακός Βασίλης: «7 στους 10 ανθρώπους δεν γνωρίζουν τι είναι η δωρεά οργάνων και πόσο σημαντική είναι» Συνέντευξη από τον κ. Γιαννακό Βασίλειο, Πρόεδρο του Συλλόγου Νεφροπαθών Μαγνησίας
Καταρχάς, θα ήθελα να μας πείτε λίγα λόγια για τον σύλλογο. Ο Σύλλογος μας έχει ιδρυθεί το 1994 από τον κ. Παπαιωάννου και έχει χαρακτήρα μη κερδοσκοπικό, όπως πολύ καλά γνωρίζεται. Το διοικητικό συμβούλιο απαρτίζεται από πρόεδρο, αντιπρόεδρο, γενικό γραμματέα, ταμία, αναπληρωτή ταμία και τους αναπληρωματικούς, οι οποίοι εκλέγονται από τα μέλη του συλλόγου. Βασικό μας μέλημα είναι να εκλέγουμε πολλούς αντιπροσώπους για να μας εκπροσωπούν στις ομοσπονδίες. Αυτή τη στιγμή ο σύλλογός μας είναι μέλος σε τρεις ομοσπονδίες: την Πανελλήνια Ομοσπονδία Νεφροπαθών Ελλάδος (στην οποία είμαι αντιπρόεδρος), την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία Ελλάδος (Ε.Σ.Α.μεΑ. που είναι η «ομπρέλα» όλων των συλλόγων ΑΜΕΑ) και την Περιφερειακή Ομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία Θεσσαλίας (Π.ΟΜ.Α.με Α. – Μέλος της Ε.Σ.Α.μεΑ. είμαι αντιπρόεδρος και εκεί). Όλοι στο Σύλλογο συμμετέχουμε αφιλοκερδώς και βοηθάμε ο ένας τον άλλον όπως και όσο μπορούμε καθώς όλοι αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα, είτε έχουμε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, είτε είμαστε αιμοκαθαρόμενοι, είτε μεταμοσχευμένοι.
Πως είναι η ζωή ενός ατόμου που αντιμετωπίζει πρόβλημα με τα νεφρά του;
28
Οι χρόνιοι πάσχοντες πρέπει να πηγαίνουν τακτικά σε νεφρολόγο και να προσέχουν την υγεία τους κάνοντας καλή διατροφή και πίνοντας πολύ νερό. Πολλές φορές το νεφρό δεν πονάει οπότε δεν υποφέρουν πολύ. Ο αιμοκαθαρόμενος είναι αυτός που βασανίζεται περισσότερο. Από την άποψη ότι ανά δυο μέρες είναι υποχρεωμένος να πάει στην Μονάδα Τεχνητού Νεφρού σε Νοσοκομείο ή σε κάποια ιδιωτική κλινική και να συνδεθεί με το μηχάνημα για 3,5-4 ώρες. Αναγκαία προϋπόθεση σε αυτό είναι το ζύγισμα του πριν και μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Έτσι, με αυτή τη συχνή διαδικασία επιτυγχάνεται η αποφυγή του πνευμονικού οιδήματος που προκαλείται από την απότομη αύξηση κιλών. Όσον αφορά τη διατροφή του, δεν μπορεί να φάει φρούτα ή άλλα φαγητά που θα του ανεβάσουν το κάλιο και σίγουρα δεν μπορεί να πίνει νερό όπως ένας υγιής άνθρωπος ή ένας μεταμοσχευμένος. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Τα ταξίδια του (εντός της χώρας αλλά και στο εξωτερικό) είναι δύσκολα και λίγο περιορισμένα καθώς πρέπει να επισκέπτεται μέρος που να υπάρχει Ιδιωτική Μονάδα Τεχνητού Νεφρού για να μπορέσει να πάει εκεί τουλάχιστον. Βέβαια υπάρχουν και κάποια μέσα μεταφοράς όπως για παράδειγμα τα κρουαζιερόπλοια που μέσα έχουν τα κατάλληλα μηχανήματα και μπορούν να διευκολύνουν το ταξίδι του πάσχοντα. Παρόλα αυτά, αυτό μπορεί να φαντάζει πολυτέλεια για τους περισσότερους καθώς είναι κάτι που αυξάνει κατά πολύ το κόστος του ταξιδιού. Τέλος την αιμοκάθαρση μπορούν και την καλύπτουν τα ταμεία ασφάλισης εκτός αν κάποιος είναι ανασφάλιστος, μπορεί να πάει μόνο σε δημόσιο νοσοκομείο. Αυτοί οι περιορισμοί είναι κάποιοι από τους λόγους που στεναχωρούν και προβληματίζουν τόσο τον ίδιο όσο και την οικογένεια του.
Πόσα άτομα στο Νομό Μαγνησίας αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα και από ποιες ηλικίες ξεκινούν;
Αυτή τη στιγμή είναι συνολικά 220 άτομα. Οι 200 κάνουν αιμοκάθαρση και οι 20 κάνουν περιτοναϊκή πλύση. Είναι μια μέθοδος σαν την αιμοκάθαρση που διαρκεί είτε 20-30 λεπτά κάθε 6 ώρες είτε υπάρχει μηχάνημα που συνδέεται ο ασθενής από τις 10 το βράδυ, κοιμάται και το βγάζει στις 6 το πρωί, οπότε είναι κάτι που τον διευκολύνει περισσότερο. Κυρίως χρήση «της νυχτερινής» κάνουν όσοι είναι από τα νησιά και από μακρινά χωριά που δεν μπορούν να έρχονται ανά δυο μέρες στο νοσοκομείο. Γι’ αυτό και είναι τα λιγότερα άτομα. Όσο περνάνε τα χρόνια και καθυστερούν στην αιμοκάθαρση ο οργανισμός τους ταλαιπωρείται και δημιουργούνται άλλα προβλήματα στα αγγεία, καρδιοπάθειες και άλλα. Αυτός είναι και ο λόγος που η μεταμόσχευση είναι τόσο σημαντική. Όσον αφορά τις ηλικίες να σας πω ότι ξεκινάμε από μαθητές 15 χρονών μέχρι και 80.
Πόσο σημαντική είναι η δωρεά οργάνων και η μεταμόσχευση; Καταρχήν να διευκρινίσουμε κάτι. Ξέρετε πολύ καλά ότι δεν υπάρχουν μοσχεύματα και πως για να σωθεί ένας που κάνει αιμοκάθαρση πρέπει όσο το δυνατόν πιο σύντομα να κάνει την μεταμόσχευση, ειδικά αν είναι νέος. Η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά ακόμη και από τις αφρικανικές χώρες, στην δωρεά οργάνων και ακόμα περισσότερο στην ενημέρωση των πολιτών για την σπουδαιότητα της μεταμόσχευσης. Πρέπει να κινητο-
ποιηθεί ο ΕΟΜ (Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων) με εντολή του Υπουργείου Υγείας για να ευαισθητοποιήσουμε την κοινή γνώμη. Πρέπει να επανδρωθούν οι ΜΕΘ με ψυχολόγους που να πλησιάζουν τους συγγενείς εκείνη την ύστατη ώρα όπου ο ασθενής έχει διαπιστωθεί ότι είναι εγκεφαλικά νεκρός, και αν δεν έχει υπογράψει προηγουμένως ότι είναι δωρητής οργάνων, τότε να τους προτείνουν να προχωρήσουν σε δωρεά με ειδική επιτροπή που θα την πραγματοποιήσει. Όσοι τυχαίνει να μπορούν να πάρουν ένα μόσχευμα από το στενό οικογενειακό τους περιβάλλον είναι πραγματικά πολύ τυχεροί. Μπορούν να πάρουν από γονείς, αδέρφια, ξαδέρφια και ο νόμος λέει πως αν υπάρχει συμβατότητα μπορείς να πάρεις και από 4ου βαθμού συγγενή. Ζητάμε από την πολιτεία να ευαισθητοποιήσει το κοινό μέσα από ημερίδες, καμπάνιες ακόμη και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση γιατί 7 στους 10 ανθρώπους δεν γνωρίζουν τί είναι η δωρεά και πόσο σημαντική είναι.
Ποια είναι η σχέση του συλλόγου με τους τοπικούς φορείς; Έχετε την απαραίτητη στήριξη; Έχουμε άμεση σχέση με τους τοπικούς φορείς, την Μητρόπολη, το Επιμελητήριο και απλούς πολίτες οι οποίοι μας βοηθάνε οικονομικά και με κάποιες χορηγίες. Ακόμα μας στηρίζει η Περιφέρεια, κάποιες φαρμακευτικές εταιρείες και τα Υπουργεία. Πολλοί όταν περισσεύον κάποια φάρμακα ή σε περίπτωση που ο πάσχοντας απεβίωσε αφήνουν τα φάρμακά τους στο Νοσοκομείο και εκείνοι θα τα δώσουν σε κάποιον άλλο που θα τα χρειαστεί. Έχουμε άψογη συνεργασία με όλα τα Μεταμοσχευτικά Κέντρα, όπως το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, ο Ευαγγελισμός, το Λαϊκό, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πάτρας και το Πανεπιστημιακό Ιωαννίνων. Τους ευχαριστούμε όλους πάρα πολύ και κλείνοντας θα ήθελα να ζητήσω από τον κόσμο τον σεβασμό, τη βοήθεια και την κατανόηση του καθημερινά.
29 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
30 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
31 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
32 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Οι ψυχολογικές διαστάσεις και παρεμβάσεις των χρόνιων ασθενών Ζαβαλίγκου Άρτεμις
Ψυχολόγος, Πτυχιούχος Α.Π.Θ Πολυδύναμο ιατρείο ΙΑΣΙΣ, Ελ. Βενιζέλου 13, Βόλος Συνεργάτης της online πλατφόρμα συνεδριών ειδικών ψυχικής υγείας «melapus» Τηλέφωνο επικοινωνίας : 2421037670 , Κιν : 6970686663 Email : artemiszavaligou@gmail.com , website : https://melapus.com/el/doctor/artemis-zavaligkou | www.zavaligkou.gr
Η Βέρα 28 ετών διαγνώσθηκε με Πολλαπλή Σκλήρυνση (Σκλήρυνση Κατά Πλάκας). Ήταν άναυδη από τα λόγια της γιατρού. Την ρώτησε «τι θα συμβεί από εδώ και πέρα;». Είχε υποβληθεί σε πολλές εξετάσεις και τα συμπτώματα της ήταν έντονα σε βαθμό να περιορίζουν τις καθημερινές της δραστηριότητες. Η γιατρός της απάντησε «Η Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι μια εξαιρετικά ευμετάβλητη νόσος και έτσι είναι πιο δύσκολο να γίνει πρόβλεψη ποια θα είναι η πορεία σας, ενδεχομένως η νόσος να θέσει κάποιους περιορισμούς σε κάποιους τομείς της ζωής σας». «θα μπορέσω να ξανά περπατήσω;», «θα σταματήσω να αισθάνομαι αυτή την αδυναμία;», «θα βελτιωθεί η όραση μου;», «θα μπορέσω να δημιουργήσω οικογένεια;» ρώτησε η Βέρα. Η γιατρός ανταποκρίθηκε στις ερωτήσεις της «Πιθανώς να υπάρξουν διακυμάνσεις, εξάρσεις και υφέσεις, κάποιοι περίοδοι θα είναι σχετικά υγιείς κάποιοι πιο δύσκολοι. Αλλά δεν υπάρχει κάποια απόλυτη πρόβλεψη πότε θα παρουσιαστούν, ούτε και το βαθμό της έντασης τους»
Πως ορίζεται η χρόνια ασθένεια; Ως χρόνια ασθένεια ή αναπηρία ορίζεται μια παθολογική κατάσταση στη οποία παρατηρούνται μια ή περισσότερες βλάβες ή αποκλείσεις από τη
φυσιολογική σωματική ακεραιότητα και λειτουργικότητα, οι οποίες, ανεξάρτητα από το αν είναι εκτεταμένες ή όχι παραμένουν ημιμόνιμες ή μόνιμες. Οι χρόνιες καταστάσεις κατά κανόνα οφείλονται σε παθολογικές αλλοιώσεις που δεν είναι αναστρέψιμες ή τουλάχιστον είναι πολύ δύσκολο να βελτιωθούν.
Ποιες είναι οι ψυχολογικές διαστάσεις ενός χρόνιου ασθενή; Υπάρχουν προβλήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι χρόνιοι ασθενείς, όπως είναι ο πόνος, τα δυσάρεστα συμπτώματα, οι παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής και άλλα αφανή στοιχεία που δυσκολεύουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες, με συνέπεια την περιθωριοποίηση και απομόνωση τους. Το στρες που προκαλεί η χρόνια ασθένεια είναι δυνατόν να εξαντλήσει τους συναισθηματικούς πόρους ακόμα και του πιο ανθεκτικού και αισιόδοξου ανθρώπου.
Ποιες είναι οι ψυχολογικές παρεμβάσεις; Οι παράγοντες που αλληλοεπιδρούν στην ψυχολογία του ατόμου κατά την εκδήλωση ενός χρόνιου νοσήματος, είναι οι τρόποι προσαρμογής στη νέα κατάσταση, οι νοσηλευτικές παρεμβάσεις που συμβάλλουν θετικά στην απο-
δοχή της χρόνιας νόσου. Η εκπαίδευση των ασθενών αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της άρτιας θεραπευτικής αντιμετώπισης. Η αποδοχή από τον ασθενή των αλλαγών που απαιτούνται στον τρόπο ζωής του είναι ευκολότερη εφόσον αυτός έχει κατανοήσει πλήρως τη φύση της νόσου του, τη σοβαρότητα της κατάστασης του και του ρόλου που διαδραματίζει η σωστή συνεργασία με τους λειτουργούς υγείας. Ως εκ τούτου, οι ψυχολόγοι θέλουν να γνωρίσουν και να βοηθήσουν τόσο τον ασθενή όσο και το υγιές οικείο περιβάλλον. Ο πόνος είναι ένα συναίσθημα που δεν αφήνει ανεπηρέαστη καμία ψυχή. Τα βάσανα και οι ταλαιπωρίες είναι ένα πικρό ποτήρι που θα το δοκιμάσουν όλοι οι άνθρωποι. Τότε στις δύσκολες καταστάσεις θα τύχουν υποστήριξης από γονείς, φίλους, ιατρούς, ψυχολόγους. Η ψυχολογική υποστήριξη δεν είναι ένα απλό ανακουφιστικό εργαλείο, αλλά μια επιστημονική παρέμβαση εξατομικευμένη και σύμφωνη με τις ανάγκες κάθε ανθρώπου. Η χρονική στιγμή που απευθύνεται ο πάσχων για βοήθεια είναι καθοριστική για τον τύπο και τους στόχους αυτής της παρέμβασής και κατ’ επέκταση για το πως διαμορφώνεται η θεραπευτική σχέση. Ο θεραπευτής είναι ακροατής, συζητητής και η θέση του στο θεραπευτικό σύστημα δημιουργείται σταδιακά, ανάλογα με τις ανάγκες και τα αιτήματα του θεραπευομένου.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
33
«Η ζωή δεν σταματάει με το άκουσμα της Πολλαπλής Σκλήρυνσης! Έχουμε το πιο δυνατό όπλο το χαμόγελό μας!» Συνέντευξη από την κ. Κούτσικου Μαρία Πρόεδρο της Πανθεσσαλικής Ένωσης Ατόμων με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας Συνέντευξη: Γεωργία Αγγελοπούλου
Πείτε μας λίγα λόγια για το σύλλογό σας. Η Πανθεσσαλική Ένωση Ατόμων με Σκλήρυνση κατά Πλάκας είναι ένας σύλλογος- Μια μη κερδοσκοπική, μη κυβερνητική, κοινωνική πρωτοβάθμια οργάνωση, που την αποτελούν άτομα που έχουν διαγνωσθεί ότι πάσχουν από Πολλαπλή Σκλήρυνση, άτομα των οικογενειών τους καθώς και φίλους και υποστηρικτές αυτών. Έδρα του συλλόγου η πόλη της Λάρισας, αλλά εξυπηρετούνται ασθενείς από ολόκληρη την διοικητική περιφέρεια Θεσσαλίας. Αριθμεί πάνω από 430 εγγεγραμμένα μέλη από όλη την περιφέρεια και έχει ενεργό δράση από το 2007. Η ΠΕΑμΣΚΠ είναι ιδρυτικό μέλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με ΣΚΠ που ιδρύσαμε 2008 με στόχο: την οργάνωση όλων των σωματείων με ΠΣ της Επικράτειας για την Ενιαία έκφραση και τη συλλογική βούληση απέναντι στην Πολιτεία. Σε αυτή μας την προσπάθεια έχουμε αρωγό και την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), της οποίας αποτελούμε μέλος από τον Ιούνιο του 2015.
Στόχος του συλλόγου μας είναι:
34
• Την συνένωση και οργάνωση όλων των ατόμων με Π.Σ. • Την διάδοση του θεσμού του εθελοντισμού και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου για την ενημέρωση και διαφώτιση της νόσου. • Η προώθηση και ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας για την Π.Σ. καθώς και η πληροφόρηση για νέες επιστημονικές εξελίξεις. • Η συμμετοχή της Ένωσης στους αγώνες των ατόμων με αναπηρία για την εξασφάλιση των ίσων ευκαιριών και δικαιωμάτων ως ισότιμα μέλη του κοινωνικού συνόλου Σκοπός της ΠΕΑμΣΚΠ είναι όλα τα άτομα με Πολλαπλή Σκλήρυνση να μάθουν τα δικαιώματά τους, άλλα και να μην φοβούνται την νόσο παρά να αγωνίζονται και να πολεμάνε για αυτή . Όλοι Μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε για όλα αυτά. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Στην ΠΕΑμΣΚΠ λειτουργούν επίσης πολλές εθελοντικές ομάδες που μπορούν τα μέλη μας να πάρουν μέρος όπως η ομάδα Ζωγραφικής, η ομάδα ψυχοθεραπείας και ομάδες φυσικοθεραπείας.
Μιλήστε μας λίγο για την σκλήρυνση κατά πλάκας σαν ασθένεια και πως είναι η καθημερινότητα ενός ατόμου με σκλήρυνση. Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣκΠ) ή πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μία χρόνια αυτοάνοση νευρολογική πάθηση. Όπως συμβαίνει και σε άλλες αυτοάνοσες παθήσεις το ανοσοποιητικό μας σύστημα, βασικός ρόλος του οποίου είναι η άμυνα κατά των μικροβίων και των ιών αναγνωρίζει κάποιο στοιχείο του οργανισμού σαν ξένο, κινητοποιείται και προσπαθεί να το εξουδετερώσει. Στην περίπτωση της ΠΣ το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται εναντίον στοιχείων του νευρικού συστήματος και αποτέλεσμα των επιθέσεων αυτών είναι ο σχηματισμός βλαβών σε εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό οι οποίες ευθύνονται για τα συμπτώματα τα οποία παρουσιάζουν οι ασθενείς. Οι πιθανές εκδηλώσεις της νόσου ποικίλουν από ασθενή σε ασθενή ως προς το είδος και τη βαρύτητα και μπορεί να περιλαμβάνουν διαταραχές στην κίνηση, την όραση και τις άλλες αισθήσεις, στον έλεγχο των σφιγκτήρων, τη σεξουαλική λειτουργία, τη νόηση και τις ψυχικές λειτουργίες. Η εμφάνιση συγκεκριμένων εκδηλώσεων εξαρτάται από την εντόπιση και τον αριθμό των βλαβών στο νευρικό σύστημα των ασθενών. Η ΠΣ θεωρείται χρόνια πάθηση γιατί οι επιθέσεις του ανοσοποιητικού συστήματος έχουν την τάση να επαναλαμβάνονται και να επιμένουν σε βάθος χρόνου. Δεν έχουμε ακόμη τη δυνατότητα με τις θεραπευτικές μας παρεμβάσεις να σταματήσουμε μια και καλή την τάση του ανοσοποιητικού μας συστήματος να προσβάλει το νευρικό
Στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται: αδυναμία, διαταραχές αισθητικότητας, μούδιασμα, κακός συντονισμός, κόπωση, αστάθεια, διαταραχές της όρασης, τρέμουλο, σπαστικότητα, διαταραχές στην ούρηση ή στην αφόδευση, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, ευαισθησία στη ζέστη, προβλήματα μνήμης. Να μου πείτε όλα αυτά!!!! Θα σας πω .. πως η ζωή δεν σταματάει με το άκουσμα της Πολλαπλής Σκλήρυνσης! Έχουμε το πιο δυνατό όπλο το χαμόγελό μας!! Ας μην το ξεχάσουμε ποτέ, είναι η δύναμή μας !!! Όλοι μαζί είναι καλύτερα…!!!!
Πόσα άτομα στη Θεσσαλία αντιμετωπίζουν σκλήρυνση κατά πλάκας; Τα άτομα που νοσούν στην Περιφέρεια της Θεσσαλίας είναι πάρα πολλά, σύμφωνα με τελευταία στατιστικά στοιχεία αριθμούν περίπου στους 1.200 ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση.
Ποιος είναι ο ρόλος της ψυχολογίας στην ασθένεια. μας σύστημα. Μπορούμε όμως με τη χρήση κατάλληλων ανοσοτροποποιητικών και ανοσοκατασταλτικών θεραπειών να προλαμβάνουμε και να εξουδετερώνουμε με σημαντική αποτελεσματικότητα τις επιθέσεις αυτές προστατεύοντας έτσι τον ασθενή από την εμφάνιση νέων συμπτωμάτων. Συνεπώς, αν και η ΠΣ δεν μπορεί να θεωρηθεί ιάσιμη, είναι μία αντιμετωπίσιμη πάθηση. Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι η πιο κοινή νευρολογική ασθένεια. Το 2013 υπολογίστηκε πως πάσχουν από την νόσο περίπου 2,3 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Στην Ελλάδα οι πάσχοντες υπολογίζονται πάνω από 22.000. Είναι πιο συχνή στα ψυχρά κλίματα: όσο πιο μακριά είναι κάποια χώρα από τον Ισημερινό, τόσο μεγαλύτερη είναι και η συχνότητα εμφάνισης της νόσου. Η ΠΣ είναι μια χρόνια ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Το πρώτο σύμπτωμα εμφανίζεται συνήθως γύρω στην ηλικία των 20 και μέχρι τα 50, σπανιότερα δε πριν από τα 12 ή μετά τα 50. Προσβάλλει περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες σε αναλογία περίπου 2:1. Προσβάλλει συχνότερα τη λευκή φυλή. Όσον αφορά τώρα την καθημερινότητα ενός ατόμου με ΠΣ αυτό ποικίλη. Αλλιώς είναι στα περιπατητικά άτομα και διαφορετικά στα άτομα που έχουν δυσκολίες στην κίνηση τους. Έχουμε μεγάλο πρόβλημα με την πρόσβαση γενικότερα, θέσεις αναπήρων ελάχιστες και αυτές πολλές φορές κατειλημμένες από αυτοκίνητα χωρίς την μπλε κάρτα στάθμευσης αναπήρου. Μαγαζιά χωρίς πρόσβαση, εστιατόρια χωρίς πρόσβαση κι αλλά πολλά… Και προσπαθούμε να βελτιώσουμε όλοι αυτή την κατάσταση σαν σύλλογος. Να σας πω και για τα συμπτώματα που διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο αλλά και στον ίδιο άνθρωπο σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν σε ένταση, από πολύ ελαφριά έως και πολύ βαριά. Μπορεί να φύγουν από μόνα τους, ή με τη βοήθεια φαρμάκων, ή άλλων θεραπευτικών παρεμβάσεων. Το κάθε ΑμΣΚΠ θα βιώσει διαφορετικά συμπτώματα, αλλά όχι όλα.
Η στιγμή της διάγνωσης είναι δύσκολη και φέρνει απογοήτευση. Οι αντιδράσεις που προκαλεί μοιάζουν να ακολουθούν ένα μοτίβο: οι περισσότεροι πάσχοντες αναφέρουν ότι ένιωσαν άρνηση, θυμό, άγχος, κατάθλιψη, φόβο και ανασφάλεια, πριν καταφέρουν να αποδεχτούν τη διάγνωση. Η αντίδραση του καθενός δεν είναι ανάλογη τις περισσότερες φορές με τη βαρύτητα της κατάστασής του. Μπορεί κάποιος με ελαφριά μορφή της νόσου να καταρρακωθεί ψυχολογικά και κάποιος άλλος με βαριά ανικανότητα να είναι πολύ καλά συναισθηματικά. Το να μοιραστεί με κάποιον ειδικό τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις του όσον αφορά στην πάθησή του θα είναι, πιθανόν, μια θετική εμπειρία. Θα μπορούσε να τον οδηγήσει στο να αναπτύξει μια θετική προσέγγιση στο πρόβλημά του. Είναι μεγάλη βοήθεια το να μιλήσουμε για την κατάσταση σε κάποιον έξω από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον μας, σε ανθρώπους αποστασιοποιημένους από το πρόβλημά μας, για να καταλάβουμε αυτές τις αλλαγές συναισθημάτων. Υπάρχουν οι φίλοι, ο οικογενειακός γιατρός, ο ψυχολόγος. Μπορούμε επίσης να επικοινωνήσουμε με τον Σύλλογο και να γνωρίσουμε άλλους συμπάσχοντες, να γίνουμε μέλη στις Ομάδες Υποστήριξης Ασθενών, να ενημερωθούμε από τις εκδηλώσεις και τα έντυπα που δημιουργεί ο Σύλλογος και πολλά άλλα.
Ποια είναι η σχέση σας με τους τοπικούς φορείς και την κοινωνία; Υπάρχει στήριξη; Η ΠΕΑμΣΚΠ έχει άριστες σχέσεις με τους τοπικούς φορείς σε όλους τους Νομούς σε όλη την Περιφέρεια. Ακούνε τα προβλήματα μας, μας υποστηρίζουν και μας στηρίζουν με όποιο τρόπο μπορούν. Όσο για την κοινωνία μας, ακόμα φοβάται, έχουν άρνηση να μάθουν.. Τους βλέπουμε όταν ήμαστε στις πλατείες με περίπτερα ενημέρωσης, δεν μας πλησιάζουν, εκτός αν υπάρχει κάποιος γνωστός στο κοινωνικό τους περιβάλλον ή έχουν ακούσει για την νόσο. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
35
Reiki για σκλήρυνση κατά πλάκας: Πώς μπορεί να βοηθήσει Ανδρέας Ξενάκης Δάσκαλος και Σύμβουλος Ολιστικής Συμπληρωματικής και Εναλλακτικής Πρακτικής Υγείας Shinsei Reiki - Shihan (Ιαπωνικού κλάδου Reiki) Usui Shiki Ryoho - Shihan (Δυτικού κλάδου Reiki) The Reconnection – Reconnective Healing Dasira Narada Web site: https://myreiho.eu e-mail: info@myreiho.eu or shinseireikido@gmail.com
Η
πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια σοβαρή διαταραχή που επηρεάζει τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Παρόλο που υπάρχουν αρκετές παραδοσιακές θεραπείες για αυτή τη διαταραχή, οι ασθενείς αναζητούν πάντα νέες μεθόδους υποστήριξης. Το Reiki είναι μια μη επεμβατική θεραπεία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει ασθενείς με μεγάλη ποικιλία καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένης της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Σχετικά με τη σκλήρυνση κατά πλάκας
36
Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια ασθένεια του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού που συχνά οδηγεί σε μόνιμη αναπηρία για τους πάσχοντες. Εάν έχετε αυτή την ασθένεια, το ανοσοποιητικό σας σύστημα θα επιτεθεί στη μόνωση που προστατεύει τις νευρικές ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Επιμέλεια - μετάφραση Ανδρέας Ξενάκης
ίνες στο κεντρικό νευρικό σας σύστημα. Αυτό καθιστά αδύνατο για τα νεύρα να επικοινωνούν μεταξύ τους σωστά, οδηγώντας σε μια ποικιλία συμπτωμάτων. Αυτή η ασθένεια είναι συνήθως προοδευτική, αλλά οι θεραπείες είναι διαθέσιμες για να βοηθήσουν τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας να διατηρήσουν την ποιότητα ζωής τους.
Μερικά από τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας περιλαμβάνουν: • Ζάλη • Κούραση • Μούδιασμα και πόνος σε διάφορα μέρη του σώματος • Ηλεκτρικές αισθήσεις με ειδικές κινήσεις • Οπτικές διαταραχές • Μούδιασμα και αδυναμία • Προβλήματα με τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας ποικίλλουν μεταξύ των ασθενών. Ενώ μερικοί ασθενείς έχουν μια
υποτροπιάζουσα και ανασταλτική μορφή της νόσου, άλλοι θα χειροτερεύουν σταδιακά με την πάροδο του χρόνου.
Θεραπεία σκλήρυνσης κατά πλάκας Η σωστή θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας να ζήσουν μια καλύτερη ζωή. Ο στόχος της θεραπείας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας είναι η επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου, καθώς και η παροχή βοήθειας στους ασθενείς για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Για παράδειγμα, πολλοί γιατροί συνταγογραφούν στεροειδή ή / και πλάσμα σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν ενεργό επίθεση. Ακόμη και με τις παραδοσιακές θεραπείες, οι ασθενείς που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να συνεχίσουν να εμφανίζουν συμπτώματα. Ως αποτέλεσμα, πολλοί ασθενείς που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας
βοηθήσουν στη βελτίωση της διάθεσης μεταξύ των ατόμων με σκλήρυνση κατά πλάκας. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στην έρευνα για τη γεροντολογική νοσηλεία υποστηρίζει αυτήν την ιδέα.
Δεν υπάρχουν κίνδυνοι ή παρενέργειες αναζητούν επιπλέον συμπληρωματικές θεραπείες, όπως το Reiki, για να τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματά τους και να ενισχύσουν την παραδοσιακή φροντίδα τους.
Τι είναι το Ρέικι; Το Ρέικι είναι μια ολοκληρωμένη θεραπεία που προέρχεται από την Ιαπωνία. Ιδρυτής είναι ο Mikao Usui Sensei. Αυτή η θεραπεία αξιοποιεί τη δύναμη της πνευματικής ενέργειας και την χρησιμοποιεί για τη βελτίωση της συνολικής ισορροπίας του ασθενούς, καθώς και για την προώθηση της θεραπείας στο σώμα. Το Ρέικι βασίζεται στην ιδέα ότι τα προβλήματα που εμφανίζονται στο σώμα σχετίζονται με διαταραχές ή εμπλοκές στα ενεργειακά μονοπάτια. Ο στόχος της θεραπείας με το Ρέικι είναι να βοηθήσει στην επίλυση προβλημάτων με αυτά τα μονοπάτια για να αποκαταστήσει μια φυσιολογική ροή ενέργειας. Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας Reiki, ένας εκπαιδευμένος πρακτικός θα ενθαρρύνει τη ροή της ενέργειας του λήπτη, κρατώντας τα χέρια του σε συγκεκριμένες θέσεις πάνω από το σώμα του. Εναλλακτικά, ο πρακτικός μπορεί να εφαρμόσει μια απαλή πινελιά πίεσης στον λήπτη κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Σε κάθε συνεδρία, ο πρακτικός μπορεί να χρησιμοποιήσει έως 10-15 διαφορετικές θέσεις χεριών. Κάθε θέση χεριού κρατείται συνήθως από τρία έως πέντε λεπτά.
Οφέλη από το Reiki για την πολλαπλή σκλήρυνση
Το Reiki προσφέρει πολλά πιθανά οφέλη για τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας. Μερικά από αυτά τα οφέλη μπορεί να περιλαμβάνουν:
Βελτιωμένη λειτουργία ανοσίας Η πολλαπλή σκλήρυνση χαρακτηρίζεται από προβλήματα με το ανοσο-
ποιητικό σύστημα. Οι συνεδρίες του Reiki μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ανοσολογικής λειτουργίας, η οποία είναι ευεργετική για τους πάσχοντες ασθενείς.
Βοήθεια με τον πόνο Για πολλούς ανθρώπους που έχουν σκλήρυνση κατά πλάκας, ο πόνος είναι ένα σύμπτωμα που προκαλεί προβλήματα σε καθημερινή βάση. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε συνεδρίες Reiki σε τακτική βάση συχνά αναφέρουν μείωση των αισθήσεων του πόνου. Στην πραγματικότητα, μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Complementary and Alternative Medicine βασιζόμενη σε αποδεικτικά στοιχεία, διαπίστωσε ότι το Reiki δείχνει την υπόσχεση για θεραπεία σε ασθενείς με πόνο.
Μειωμένο άγχος Το άγχος είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει τους ανθρώπους σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Ωστόσο, για τους ανθρώπους που ασχολούνται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, το άγχος είναι ακόμα πιο κοινό. Το Reiki μπορεί να συμβάλει στη μείωση του άγχους για ορισμένους ασθενείς, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας. Στην πραγματικότητα, η βιβλιογραφική επισκόπηση του Journal of Evidence Based Complementary and Alternative Medicine διαπίστωσε ότι πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το Reiki μπορεί να βελτιώσει τη σωματική χαλάρωση περισσότερο από ένα εικονικό φάρμακο (placebo).
Τα φάρμακα και άλλες θεραπείες που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να έχουν συχνά παρενέργειες ή / και κίνδυνο επιπλοκών. Ωστόσο, το Reiki δεν έρχεται με κανένα από αυτά τα μειονεκτήματα. Αυτή η υποστηρικτική θεραπεία είναι εντελώς μη επεμβατική και δεν προκαλεί πόνο ή άλλες παρενέργειες.
Περισσότερα για την έρευνα Έχουν διεξαχθεί αρκετές μελέτες για τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας του Reiki για διάφορους σκοπούς. Σε μια τέτοια μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην έρευνα για τη γεροντολογική νοσηλεία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το Reiki παρήγαγε σημαντικές βελτιώσεις για τα θέματα στους τομείς του άγχους, της κατάθλιψης και του πόνου. Μια άλλη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στον τομέα της Πρόληψης και Ελέγχου του Καρκίνου, υποβλήθηκε σε θεραπείες Reiki σε 20 άτομα που έπασχαν από πόνους σε 55 διαφορετικές περιοχές. Χρησιμοποιήθηκαν δύο όργανα για τη μέτρηση του πόνου πριν και μετά τις θεραπείες. Μία σημαντική μείωση των αισθήσεων του πόνου μετά από θεραπείες Reiki υποδείχθηκε και από τα δύο όργανα ελέγχου.
Ξεκινώντας με το Reiki
Λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης
Το Reiki μπορεί να είναι μια ωφέλιμη προσθήκη στο πρόγραμμα θεραπείας για κάθε ασθενή που έχει διαγνωσθεί με σκλήρυνση κατά πλάκας. Να επισημάνουμε όμως ότι δεν αποτελεί υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης. ** Αυτό το άρθρο εμφανίστηκε στο “The Reiki Times”, το επίσημο περιοδικό της Διεθνούς Ένωσης Επαγγελματιών Reiki (IARP)
Λόγω των δυσάρεστων συμπτωμάτων της σκλήρυνσης κατά πλάκας και της εξέλιξης της ασθένειας, τα άτομα με αυτή την πάθηση είναι επιρρεπή στην κατάθλιψη. Ευτυχώς, οι τακτικές θεραπείες με το Reiki μπορούν να
Για να μάθετε περισσότερα για το Ρέικι ή για να προγραμματίσετε την πρώτη σας συνεδρία, επικοινωνήστε μαζί μου. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
37
Ψωριασική Αρθρίτιδα Τι είναι η Ψωριασική Αρθρίτιδα (ΨΑ);
Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική
Η ΨΑ είναι ένας τύπος φλεγµονώδους αρθρίτιδας που σχετίζεται µε την ψωρίαση. Οι άνθρωποι µε ΨΑ µπορεί να έχουν προσβολή του δέρµατος ή και των ονύχων (λεπιδώδεις, δερµατικές βλάβες, γραµµώσεις και βαθουλώµατα στα νύχια), πόνο στις αρθρώσεις, δυσκαµψία και οίδηµα στα δάχτυλα που τα κάνει να µοιάζουν στο σχήµα µε λουκάνικα. Η ΨΑ προχωράει βαθύτερα από το δέρµα Όπως η ψωρίαση και η ρευµατοειδής αρθρίτιδα, η ΨΑ είναι νόσος του ανοσοποιητικού συστήµατος. Στην ΨA το ανοσοποιητικό σύστηµα προκαλεί πολύ γρήγορο πολλαπλασιαµό αύξηση των δερµατικών κυττάρων, µε αποτέλεσµα αυτά να εµφανίζονται σαν κόκκινες πλάκες, µε λέπια πλάκες στην επιφάνεια του δέρµατος (ψωρίαση). Η φλεγµονή µπορεί να επεκταθεί και στις αρθρώσεις σας, προκαλώντας οίδηµα και πόνο. Αν δεν αντιµετωπιστεί θεραπευτικά, η ΨΑ µπορεί να οδηγήσει σε παραµόρφωση ή καταστροφή των αρθρώσεων και αναπηρία. Έτσι, αν νοµίζετε ότι ίσως έχετε συµπτώµατα που υποδηλώνουν πιθανή ΨΑ, µιλήστε στο ρευµατολόγο σας το συντοµότερο δυνατόν.
Επειδή ο πόνος ίσως δεν είναι το σημαντικότερο σύμπτωμα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς µε ΨΑ, η καταστροφή των αρθρώσεων μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Είναι λοιπόν σημαντικό να γίνει η διάγνωση και να αρχίσει η θεραπεία όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει να προστατευτούν οι αρθρώσεις σας και να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής. Αν νομίζετε ότι έχετε συμπτώματα ΨΑ, µην καθυστερήσετε να δείτε το ρευματολόγο σας. Όσα περισσότερα γνωρίζετε για την ΨΑ, τόσα περισσότερα μπορείτε να κάνετε για να την αντιμετωπίσετε. Η έγκαιρη διάγνωση ίσως είναι ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που μπορείτε να επιδιώξετε. Αν νομίζετε ότι έχετε συμπτώματα ΨΑ, µην καθυστερήσετε να δείτε το ρευματολόγο σας. Όσα περισσότερα γνωρίζετε για την ΨΑ, τόσα περισσότερα µπορείτε να κάνετε για να την αντιµετωπίσετε. Η έγκαιρη διάγνωση ίσως είναι ένα από τα σηµαντικότερα πράγµατα που µπορείτε να επιδιώξετε.
Τα αίτια δεν είναι γνωστά
Το να μαθαίνετε όσο το δυνατόν περισσότερα για την πάθησή σας είναι ένας άλλος τρόπος να αντιμετωπίζετε ενεργητικά τη ζωή σας µε την Ψωριασική Αρθρίτιδα. Η γνώση σας δίνει αυτοπεποίθηση να μιλήσετε στους ανθρώπους που φροντίζουν την υγεία σας για τις ανάγκες και τις ανησυχίες σας. Περισσότερες πληροφορίες για τη Ψωριασική Αρθρίτιδα: Ελληνική Εταιρεία Αντιρευµατικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α.) Κυψέλης 2, Κυψέλη, 11362 ΑΘΗΝΑ Τηλ.: 210 8237302 E-mail: info@arthritis.org.gr URL: http://www.arthritis.org.gr ΝΠΙ∆ Μη Κερδοσκοπικό Σωµατείο
Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς τι είναι αυτό που πυροδοτεί την εµφάνιση της νόσου. Ορισµένα πράγµατα που γνωρίζουµε είναι τα εξής: • Μπορεί να ενέχονται περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως λοίµωξη και τραυµατισµός • Μπορεί να είναι κληρονοµική. Συχνά η ΨΑ προσβάλλει µέλη της ίδιας οικογένειας, αλλά τα ακριβή γενετικά αίτια δεν είναι γνωστά • Η ΨA είναι νόσος του ανοσοποιητικού συστήµατος. ∆εν είναι λοιπόν µεταδοτική. ∆εν µπορείτε να προσβληθείτε ερχόµενοι σε επαφή µε κάποιο άλλο πρόσωπο και δεν µπορείτε να τη µεταδώσετε σε κανέναν Η έρευνα για τα αίτια της ΨΑ συνεχίζεται.
Συμπτώματα
38
Τα συµπτώµατα της ΨΑ µπορεί να επηρεάσουν τη ζωή σας µε πολλούς τρόπους. Τα συµπτώµατα της ΨΑ µπορεί να έχουν επιπτώσεις σε διάφορες πλευρές τις ζωής σας. Mπορεί να σας επηρεάσουν σωµατικά, συναισθηµατικά και κοινωνικά. Πρέπει να τα βγάλετε πέρα όχι µόνο µε τα σωµατικά συµπτώµατα που εµφανίζετε και µε τις τυχόν συνέπειες της θεραπείας σας, αλλά και µε τις αντιδράσεις των άλλων απέναντι στην κατάστασή σας. Αυτό µπορεί να είναι ακόµα πιο δύσκολο, αν εµφανίζετε εξάρσεις της ψωρίασης.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Να είστε καλά πληροφορημένοι
Θυρεοειδής και κύηση Ριζούλης Ανδρέας Ενδοκρινολόγος MD PhD Υψηλάντου 1, Λάρισα Διαβητολογικό τμήμα ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Ε
ίναι γνωστή η σημασία του θυρεοειδούς τόσο στην ικανότητα μιας γυναίκας να μείνει έγκυος όσο και στην ολοκλήρωση μιας υγιούς κύησης. Αν και η ανίχνευση ενός προβλήματος του θυρεοειδούς είναι σημαντική, είναι εξίσου απαραίτητο για τις γυναίκες που έχουν γνωστή θυρεοειδοπάθεια να ελέγξουν το θυρεοειδή αν σκοπεύουν να μείνουν έγκυες. Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του μωρού, ιδίως κατά το πρώτο τρίμηνο κατά το οποίο το έμβρυο χρησιμοποιεί τις ορμόνες της μητέρας καθώς δεν μπορεί να παράγει ακόμη τις δικές του. Αδιάγνωστες θυρεοειδοπάθειες πριν ή κατά την κύηση, συσχετίζονται με αυξημένο ποσοστό αποβολών. Ποιες γυναίκες πρέπει να ελέγχονται: με ιστορικό θυρεοειδοπάθειας σε προηγηθείσα κύηση, με γνωστό ιστορικό θυροειδοπάθειας υπο αγωγή ή όχι, με θετικό κληρονομικό ιστορικό, με ιστορικό κάποιας άλλης αυτοάνοσης νόσου. Υποθυρεοειδισμός στην κύηση: Κατά την εγκυμοσύνη ο οργανισμός της γυναίκας έχει μεγάλες ανάγκες σε θυρεοειδικές ορμόνες για να στηρίξει τόσο το αναπτυσσόμενο έμβρυο καθώς και
τον δικό της αυξημένο μεταβολισμό. Ιδιαίτερα συμπτώματα απο τον υποθυρεοειδισμό δεν ανευρίσκονται . Οι γυναίκες με γνωστή νόσο Hashimoto η συχνότερη μορφή υποθυρεοειδισμού - οφείλουν να ενημερώσουν τον ενδοκρινολόγο από την αρχή της κύησής γιατί είναι πολύ πιθανό να χρειάζεται αναπροσαρμογή της δόσης της θυροξίνης. Τακτικές επισκέψεις, τουλάχιστον ανα τρίμηνο σε αυτές που είναι καλά ρυθμισμένες, είναι απαραίτητες. Τα θετικά αντισώματα που βρίσκουμε συχνά στον υποθυρεοειδισμό αποτελούν μια πρώτη ένδειξη για πιθανή κληρονομικότητα . Ο ενδοκρινολόγος θα τροποποιήσει τη θεραπεία στις γυναίκες αυτές, αλλά και θα κάνει έναρξη σε εκείνες που ως τώρα ήταν αδιάγνωστες. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε αν η εγκυμονούσα έχει θετικά τα θυρεοειδικά αντισώματα ή όχι, γιατί συχνά αυτό θα αποτελέσει και κριτήριο έναρξης ή όχι της θεραπείας. Κρισιμότερη περίοδος είναι αυτή κατά το πρώτο τρίμηνο, όπου δημιουργείται ο νευρικός ιστός του παιδιού και το έμβρυο χρησιμοποιεί αποκλειστικά τις ορμόνες της μητέρας. Σοβαρός υποθυρεοειδισμός στην περίοδο αυτή μπορεί να έχει επιπλοκές στην μετέπειτα ζωή του παιδιού, κυρίως όσον αφορά τις επιδόσεις του στα μαθήματα και γενικά στις ανώτερες νοητικές του λειτουργίες. Υπερθυροειδισμός στην κύηση: Διά-
γνωση του υπερθυρεοειδισμού στην εγκυμονούσα βάσει κλινικών και μόνο συμπτωμάτων δεν είναι εύκολη καθώς τόσο ο υπεθυρεοειδισμός όσο και αυτή καθ’ εαυτή η κύηση δημιουργούν πληθώρα ευρημάτων που συχνά συγχέονται μεταξύ τους. Ταχυκαρδία, κόπωση και ταχύπνοια σε μια μέτρια προσπάθεια είναι ενδεικτικές για τον υπερθυρεοειδισμό, θεωρούνται όμως φυσιολογικά συμπτώματα σε μια κύηση. Ήπιες μορφές υπερθυροειδισμού συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία και ένας τακτικός έλεγχος των ορμονών ανά τρίμηνο είναι αρκετός. Σε πιο έντονο υπερθυρεοειδισμό, είναι απαραίτητο να δώσουμε αγωγή με αντιθυρεοειδικά φάρμακα. Δεδομένης της τοξικότητας σε μεγάλες δόσεις των σκευασμάτων αυτών στο έμβρυο, προσπάθούμε να διατηρούμε τα ελεύθερα κλάσματα FT3/FT4 στο ανώτερο φυσιολογικό ή και λίγο πιο πάνω επίπεδο,με την TSH στα κατώτερα φυσιολογικά με την ελάχιστη δυνατή δοσολογία στην αγωγή. Εάν δεν διαγνωστεί και δεν θεραπευτεί όπως πρέπει, ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να οδηγήσει σε προεκλαμψία, και αυτόματη αποβολή, ενώ επί παρουσίας θετικών αυτοαντισωμάτων μπορεί να έχουμε νεογνικό υπερθυρεοειδισμό. Οι θυρεοειδοπαθειες στην κύηση είναι συχνές, όμως με τα σύγχρονα μέσα αντιμετωπίζονται πλέον πολύ νωρίς και με τον καλύτερο τρόπο. ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
39
Χρόνια νοσήματα και εναρμονισμένη ιατρική: διαφορετικές τεχνικές, ένας κοινός στόχος Ροξάνα Αγκαρίτσι Γαστρεντερολόγος MD MSc Ολιστικά Θεραπευτικά Συστήματα Ιατρείο: Ογλ 3Α, Λάρισα, Τηλ.: 6936502336
Η
40
εξάπλωση των χρόνιων νοσημάτων είναι μια απόδειξη της αποτυχημένης αποστολής της κλασικής ιατρικής παρά την πρόοδο των σύγχρονων θεραπευτικών και διαγνωστικών εργαλείων της. Σχεδόν το 40% του πληθυσμού στην Ελλάδα πάσχει από κάποιο χρόνιο νόσημα. Αυτό το άρθρο έχει σκοπό την επισήμανση για μια καινούργια ανάγκη, συγκεκριμένα η αλλαγή προσέγγισης των χρόνιων ασθενειών και αυτών των ασθενών. Οι διδάσκοντες είναι οι ίδιοι οι ασθενείς μας, που αδυνατούμε να θεραπεύουμε οριστικά η να τους προστατέψουμε αποτελεσματικά εγκαίρως. Συχνά, μόνο τους ανακουφίζουμε όπως στα ογκολογικά, διαβητολογικά ή νευρολογικά περιστατικά. Είμαστε ως οργανισμοί “πολύπλοκα μαλακά συστήματα οργανωσιακά κλειστά και λειτουργικά ανοιχτό προς το περιβάλλον“, σύμφωνα με την θεωΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
ρία εξελιγμένων έμβιων οργανισμών, δηλαδή την γνωστή-άγνωστη Θεωρία των Συστημάτων του Maturana και Varella, οι οποίοι στην Χιλή του 1980, ως βιολόγοι, παρατήρησαν ότι όλα τα ζωντανά όντα στην Γη δεν υπακούν στον νόμο της αύξησης της εντροπίας, δηλαδή στον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής. Τότε μελέτησαν τους νόμους της αυτο-οργάνωσης ενός οργανισμού και βρήκαν ότι ισχύουν οι νόμοι της κυβερνητικής ΙΙ τάξης. Ως συμπέρασμα ο ρόλος του εγκεφάλου στην παραγωγή ασθένειας και στην αυτο - ίαση δεν θα έπρεπε να παρακάμπτεται ούτε να υποτιμάται. Ενσωματώνουμε ευτυχώς στην πρόληψη την Επιγεννετική (C.H.Waddington) η οποία είναι πλέον μια συνεχώς εξελισσόμενη επιστήμη που μιλάει για περιβαλλοντικούς ισχυρούς επιγενετικούς παράγοντες και απαντάει στην ερώτηση: Έχω την κακή κληρονομικότητα, όμως πως θα διαμορφώνω την ζωή μου ώστε να κινδυνεύω λιγότερο η καθόλου“.
Ενσωματώνουμε όλο και περισσότερο την σύγχρονη τοξικολογία, την ομοτοξικολογία, επιστήμες που μιλάνε για τον άγνωστο μέχρι τώρα ρόλο του τρίτου χώρου (interstitial space) στον ζωντανό οργανισμό. Στον ‘’τρίτο χώρο’’ το σώμα τοποθετεί σκόπιμα ότι’’ μεταβολικό σκουπίδι” παράγει στην διάρκεια της ζωής του. Έτσι εξηγήθηκε πρόσφατα η αύξηση του υποδόριου και περισπλαχνικού λίπους που ευνοούν την αύξηση αντίστασης στην ινσουλίνη του ασθενούς ή την αδυναμία του να χάσει βάρος. Ως παράδειγμα για τα λεγόμενά μου περί ολιστικής προσέγγισης ενός χρονίου νοσήματος με το σενάριο πορείας προς την ίαση μιας ασθενούς. Ήμουν εκπαιδευμένη να δω ολιστικά την συν-νοσηρότητα αυτής της νεαρής ασθενούς. Αναφέρομαι εδώ σε κλασική πλέον γνώση γαστρεντερολογίας: Τον σημαντικό ρόλο του εντέρου ως δεύτερο εγκέφαλο. Πρόκειται για μια νεαρή κυρία με κατάθλιψη και χρόνια προβλήματα με το πεπτικό της σύστημα. Αναφέρει και
αδυναμία συγκέντρωσης, κούραση, κακό ύπνο, κακή διάθεση για τα οποία έχει επισκεφτεί και ψυχολόγο και ψυχίατρο. Επιπλέον έχει και αρθραλγίες. Η ασθενής αυτή δεν μου ζητούσε πλέον καν θεραπεία για τις πεπτικές ενοχλήσεις της, γιατί “ότι είχε δοκιμάσει είχε αποτύχει και διαχειριζόταν πλέον μόνη της την χρόνια ενόχληση, την είχαν μάθει να το εκλογικεύει κιόλας ”όταν αγχώνομαι πρήζομαι στην κοιλιά γιατρέ, αφήστε όλα οφείλονται στο γεγονός ότι έχω κατάθλιψη”. Είχε μικρή πολλές ωτίτιδες και είχε πάρει “τόνους αντιβίωσης‘’. Έπαιρνε 5 χρόνια αντικαταθλιπτικά, τώρα ήταν 40 ετων. Η ολιστική λύση ήταν η αποκατάσταση υγείας του μικροβιώματος του εντέρου της! Διορθώνοντας για 5 μήνες την ‘κακή χλωρίδα‘’ του εντέρου της με δυνατά προ και πρεβιωτικά, όλα τα συμπτώματα που μέχρι τότε “ανήκαν” σε 5 ειδικότητες, εξαφανίστηκαν. Είναι σπουδαίο όταν βοηθάς τους ασθενείς με απλά θεραπευτικά μέσα όταν αυτά είναι ακόμα χρήσιμα. Οι ασθενείς υποφέρουν και δεν ξέρουν τι βιταμίνες, τι τροφές, τι βότανα, τι βάμματα βοτάνων, τι ιχνοστοιχεία, τι αποτοξίνωση μπορούν να εφαρμόσουν στην καθημερινότητα τους. Τα χρόνια νοσήματα ευθύνονται για το 70% της ζήτησης υπηρεσιών υγείας και απορροφούν περισσότερο από το 65% της εθνικής υγειονομικής δαπάνης. Η συντριπτική πλειοψηφία των χρόνιων νοσημάτων θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με την εξάλειψη ή διαχείριση των παραγόντων κινδύ-
νου. Μόνο διορθώνοντας της χλωρίδα του εντέρου σε παιδιά που λαμβάνουν συχνά και δυνατά αντιβιοτικά, η μόνο διορθώνοντας με απλά φυσικά μέσα οξείες καταστάσεις στην παιδική ηλικία, πόσο καλό μπορεί να κάνει ένας ιατρός στο ανοσοποιητικό σύστημα του μελλοντικού ενήλικα. Κακώς τα ονομάζουμε εναλλακτικές θεραπευτικές λύσεις και τα κοιτάμε με σκεπτικισμό ενώ οι ασθενείς τα αναζητούν και φοβούνται να τα συζητήσουν μαζί μας. Θα έπρεπε να τα κοιτάμε με σεβασμόςιδίως όταν έχουν περάσει την δοκιμή του χρόνου. Τα κυριότερα χρόνια νοσήματα που ταλαιπωρούν τους Έλληνες είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο καρκίνος (πνεύμονα, παχέος εντέρου, μαστού, τραχήλου της μήτρας και προστάτη), οι χρόνιες παθήσεις πνευμόνων (άσθμα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια) ο διαβήτης, η αρθρίτιδα και άλλες μυοσκελετικές παθήσεις, η οστεοπόρωση και οι χρόνιες νευρολογικές διαταραχές Alzheimer και Parkinson (Γ. Ελευθερίου. Πηγή: iatroi.eu 10/8/2013)
Βιβλιογραφία: • https://www.nationalcandidacenter. com/causes-of-leaky-gut-s/1848.htm • International Journal of High Dilution Research 10(37) · December 2011 Homeopathy emerging as nanomedicine Rajendra Prakash Upadhyay (1),Chaturbhuja Naya (2) Department of Bio-chemical Engineering and Biotechnology, Indian
Institute ofTechnology (IIT) Delhi, New Delhi, India(2) Central Council for Research in Homeopathy, New Delhi, India • Homeopathy. 2015 Apr .Montagnier L, Aissa J, Ferris S, Montagnier JL, Lavallee C. Electromagnetic signals are produced by aqueous nanostructures derived from bacterial DNA sequences. Interdiscip Sci Comput Life Sci. 2009; 1: 81-90 • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ Enhancement of adaptive biological effects by nanotechnology preparation methods in homeopathic medicines. Bell IR, Schwartz GE • National Center for Biotechnology Information Reilly DT, Taylor MA, Mc Sharry C, Aitchinson T. Is homeopathy a placebo.
Η γιατρός ενημερώνει τακτικά τους ασθενείς κάνοντας σεμινάρια με σκοπό την πρόληψη ασθενειών με φυσικά συμπληρώματα διατροφής ή ομοιοπαθητικής όπως: • Τα παιδιά και η ομοιοπαθητική • Η ομοιοπαθητική πρώτων βοηθειών Πληροφορίες: Facebook: Roxana Agarici Email: roxana.agaritsi@gmail.com ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
41
Αλματώδης αύξηση της κύστης κόκκυγος στους νέους Μουσιώλης Δημήτρης Χειρουργός Πρωκτολόγος www. mousiolis.gr
Α
λματώδη αύξηση στην εμφάνισης της κύστης κόκκυγος σε νεαρές ηλικίες, παρατηρείται την τελευταία δεκαετία, στις ανεπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου! Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες η αύξηση οφείλεται κυρίως στον καθιστικό τρόπο ζωής, στην παχυσαρκία και στη μείωση της άσκησης στις μεγαλουπόλεις της Δύσης. Η αύξηση στην εμφάνιση της κύστης κόκκυγα, εντοπίζεται σύμφωνα με τις μελέτες γενικά στους νέους και ιδιαίτερα σε μαθητές και φοιτητές, που κάνουν πολλές ώρες καθιστικής εργασίας, αλλά και η πολύωρη ενασχόληση των νέων στο Ιντερνέτ και τα νέα μέσα επικοινωνίας. Φρένο στην περεταίρω αύξηση της εμφάνισης της πάθησης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί να βάλει γενικά η αλλαγή στον τρόπο ζωής των νέων και η άμεση μείωση της καθιστικής ζωής. Στην κατεύθυνση αυτή μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά οι γονείς, κυρίως στους μαθητές, με περιορισμό του χρόνου μπροστά σε ένα υπολογιστή η στην χρήση ενός κινητού τηλεφώνου στον καναπέ.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΥΣΤΗΣ ΚΟΚΚΥΓΟΣ
42
Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τους πρωκτολόγους, είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα υγείας, η ακριβής αιτιολογία ανάπτυξής της βρίσκεται υπό διερεύνηση. Ωστόσο σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, εμφανίζεται κυρίως σε άντρες ηλικίας 15 μέχρι ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
25 χρόνων, αλλά και σε γυναίκες .Σε άτομα με καθιστική ζωή, σε παχύσαρκους και με υπερβολική τριχοφυΐα. Η αναλογία εμφάνισης σε άνδρες και γυναίκες είναι 3: 1. Τα συμπτώματα είναι πολυάριθμα και εξαρτώνται από τη χρονιότητα της φλεγμονής και τη φάση στην οποία βρίσκεται. Συνήθως είναι: • Πρήξιμο στον κόκκυγα, • Ερυθρότητα, • Εκροή πύου, • Πόνος και δυσφορία στη μέση, • Πυρετός. Η χωρίς επιπλοκή κύστη κόκκυγος ελάχιστα ενοχλήματα προκαλεί. Συχνά η ύπαρξή της γίνεται αντιληπτή από τη ρύπανση του εσώρουχου με ορο-αιματηρό υγρό. Η διάγνωση είναι γρήγορη καθώς γίνεται με λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και λεπτομερή κλινική εξέταση της περιοχής. Η μη άμεση χειρουργική αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγα προκαλεί συνεχή δυνατό πόνο και μόλυνση στην περιοχή με αρνητική επίπτωση στην ποιότητα της ζωής του ασθενούς.
ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΜΕ LASER H χρήση της χειρουργικής τεχνολογίας laser- για την αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγα- σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες είναι μια θεραπεία που προσφέρει γρήγορη, ανώδυνη και οριστική λύση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 87,5%! Αντίθετα, σύμφωνα πάντα με στοιχεία άλλων μελετών, το 21,4% των ασθενών στους οποίους
δόθηκε αντιβιοτική θεραπεία για την αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγα υποτροπίασε μέσα στα επόμενα δυο χρόνια. Μερικά από τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας laser είναι: • Γίνεται με μέθη, • Διαρκεί 20 με 30 λεπτά, • Δεν απαιτεί νοσηλεία, ο ασθενής επιστρέφει σπίτι του αυθημερόν, • Δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα • Προσφέρει άμεση επιστροφή στην εργασία • Χρειάζονται 5 με 7 ημέρες για πλήρη θεραπεία Αξίζει να αναφερθεί πως η εφαρμοζόμενη ακτινοβολία παρέχει ένα σημαντικό αντισηπτικό και αντιφλεγμονώδες αποτέλεσμα και συγχρόνως εξαλείφει τα τοιχώματα των αυλών που δημιουργούνται από τη διαδικασία της φλεγμονής. Μόλις ολοκληρωθεί η χειρουργική επέμβαση, η περιοχή έχει αποστειρωθεί πλήρως και η κύστη, μαζί με τα συρίγγια, έχει κλείσει με ταχεία επούλωση . Αντίθετα η χειρουργική επέμβαση με νυστέρι γίνεται με τρείς μεθόδους . • Την ανοιχτή (χωρίς ράμματα),η οποία απαιτεί περισσότερο χρόνο για την επούλωση της πληγής, • Την κλειστή (με ράμματα) που χρειάζεται λιγότερη φροντίδα τραύματος, αλλά δείχνει υψηλότερα ποσοστά υποτροπής, • Και την ημίκλειστη. Και στις τρείς μεθόδους έχουμε μεγάλα ποσοστά μολύνσεων υποτροπών και επανεμφάνισης. Προσοχή: Με την εφαρμογή του Laser δεν χρειάζονται αλλαγές του τραύματος. Η επέμβαση δεν αφήνει έλλειμμα ιστού, δεν κόβει και δεν αφαιρεί κάτι. Οτιδήποτε διαφορετικό δεν είναι Laser.
*Προϊόντα µαστεκτοµήσ *Ενοικιάσεισ θηλάστρων
*Νέα υπηρεσία πελµατογράφησησ µε σύγχρονο ψηφιακό πελµατογράφο
Πλήρης γκάµα σε καλσόν & κάλτσες φλεβικής ανεπάρκειας Ιατρικά Ορθοπεδικά Οξυγόνο 2ΑΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ (ΚΤΗΡΙΟ ΤΕΕ) ΒΟΛΟΣ ΤΗΛ: 2421217001 ΚΙΝ: 6971855964
43 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Εξωσωματική Γονιμοποίηση: Το μέλλον είναι ήδη εδώ! Γιάννης Παναγιωτίδης Κλινικός Εμβρυολόγος, Υπεύθυνος Εμβρυολογικού εργαστηρίου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής ΙΑΚΕΝΤRΟ Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν. Αλεξανδρούπολης
ΙΑΚΕΝΤRΟ Αγίου Βασιλείου 4, Θεσσαλονίκη, Τηλ: 2310325525, Site: www.iakentro.com
Ο
Κλινικός Εμβρυολόγος και Υπεύθυνος Εμβρυολογικού Εργαστηρίου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής ΙΑΚΕΝΤRΟ, Γιάννης Παναγιωτίδης, εξηγεί γιατί η νέα δεκαετία προβλέπεται αισιόδοξη για όσους επιθυμούν να γίνουν γονείς μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης και τι πρέπει να γνωρίζουν. Βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας δεκαετίας όπου η τεχνολογική εξέλιξη προβλέπεται να βελτιώσει σημαντικά την καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου. Αντίστοιχα, στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, το ΙΑΚΕΝΤRΟ προβλέπει μια αισιόδοξη εποχή, ευνοϊκότερη για κάθε ζευγάρι που βιώνει το πρόβλημα της υπογονιμότητας.
44
Κύριε Παναγιωτίδη, ποιες αλλαγές να περιμένουμε ειδικότερα στο εργαστήριο εμβρυολογίας του ΙΑΚΕΝΤRΟ; Μιλάμε για τον πυρήνα μιας μονάδας υποβοηθούμενης αναπαραγωΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
γής οπότε οι αλλαγές που συντελούνται προς αυτή την κατεύθυνση είναι συναρπαστικές. Ο απόλυτος έλεγχος ποιότητας σε όλα τα στάδια, η αυτοματοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκονται ήδη στα εργαστήριά μας και αναμένεται να αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο, σύντομα! Στη νέα εποχή, η γέννηση ενός υγιούς παιδιού, μετά από περιορισμένο αριθμό προσπαθειών, αποτελεί τον κύριο στόχο, ώστε η σωματική, ψυχολογική και οικονομική επιβάρυνση του ζευγαριού να μειωθεί στο ελάχιστο.
ρι, κάθε προσπάθεια είναι διαφορετική περίπτωση. Πρωταρχική προϋπόθεση είναι το ζευγάρι να λάβει σωστή, ειλικρινή ενημέρωση και να μην εγκαταλείψει την προσπάθεια. Η ψυχολογική στήριξη κρίνεται αναγκαία. Το σημαντικότερο όπλο για την επιτυχία είναι η επιμονή, η τεκμηριωμένη ενημέρωση και η εμπιστοσύνη στην ιατρική ομάδα και στις σύγχρονες μεθόδους της.
Τι είναι αυτό που κάθε ζευγάρι πρέπει να συνεχίζει να θυμάται, παρά την τεχνολογική εξέλιξη;
Η καλλιέργεια των εμβρύων πραγματοποιείται κάτω από απόλυτα ελεγχόμενες συνθήκες σε εξειδικευμένες συσκευές, που προσφέρουν άρτιες συνθήκες ανάπτυξής τους , αλλά και συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης και αυτόματη καταγραφή ενός μεγάλου αριθμού μορφομετρικών χαρακτηριστικών κάθε εμβρύου ξεχωριστά. Τα δεδομένα αυτά, μέσω εξειδικευμένων αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης, δίνουν αντικειμενικά δεδομένα για την ποιότητα κάθε εμβρύου και την πιθανότητα που έχει να εμφυτευτεί και να οδηγή-
Το επιθυμητό αποτέλεσμα δεν έρχεται πάντα με την πρώτη. Σήμερα, αν και τα ποσοστά επιτυχίας στην Ελλάδα ανήκουν στα υψηλότερα της Ευρώπης, το ποσοστό επιτυχίας (μέσος όρος) για τη γέννηση ενός παιδιού με την πρώτη προσπάθεια αγγίζει το 40% σε ομόλογες προσπάθειες και το 60% στο πρόγραμμα δωρεάς ωαρίων. Κάθε ζευγά-
Πείτε μας δυο λόγους για το πως πραγματοποιείται η καλλιέργεια των εμβρύων.
σει στη γέννηση ενός υγιούς παιδιού. Τα έμβρυα που προκύπτουν μετά τη γονιμοποίηση παρουσιάζουν διαφορετική εξέλιξη λόγω των γενετικών και βιοχημικών χαρακτηριστικών που έχουν κληρονομήσει από το ωάριο και το σπερματοζωάριο. Η μόνη αποτελεσματική μέθοδος επιλογής των βιώσιμων εμβρύων για την εμβρυομεταφορά είναι η παράταση του χρόνου καλλιέργειας μέχρι και την 5η ημέρα μετά την γονιμοποίηση, δηλαδή, μέχρι το στάδιο της βλαστοκύστης. Στατιστικά, αναμένεται το 50% των εμβρύων να εξελιχθούν μέχρι το σημείο αυτό, ενώ στο υπόλοιπο 50% η επέμβαση της φύσης θα σταματήσει την εξέλιξη τους λόγω εγγενών προβλημάτων. Ακόμη και αν χρειαστεί να ακυρωθεί η εμβρυομεταφορά, στην περίπτωση που κανένα έμβρυο δεν καταφέρει να φτάσει στο στάδιο της βλαστοκύστης, η ιατρική ομάδα θα έχει συλλέξει πολύτιμες πληροφορίες που θα βοηθήσουν στον σχεδιασμό και την επιτυχία της επόμενης προσπάθειας.
Πως μειώνετε την πιθανότητα αποβολής, αλλά και τον χρόνο που απαιτείται μέχρι μια πιθανή εγκυμοσύνη; Η επιλογή των εμβρύων μπορεί να γίνεται όχι μόνο σε μορφολογικό, αλλά και σε γενετικό επίπεδο. Ο προεμφυτευτικός γενετικός έλεγχος αποκαλύπτει το γενετικό αποτύπωμα των εμβρύων και επιτρέπει την επιλογή μόνο των χρωμοσωμικά φυσιολογικών εμβρύων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των αποβολών και του χρόνου που απαιτείται μέχρι την εγκυμοσύνη.
Πως μπορούν να αυξηθούν οι πιθανότητες ένα ζευγάρι να αποκτήσει ένα υγιές παιδί μέσω της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής;
Η σωστή προετοιμασία του ζευγαριού κατά την περίοδο πριν την προσπάθεια απαιτεί τη συνεργασία διαφόρων ειδικοτήτων. Το φυσιολογικό σωματικό βάρος και η σωστή διατροφή, η άσκηση και η λήψη κατάλληλων συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να βελτιώσουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα και των αριθμό των ωαρίων και των σπερματοζωαρίων μέσω της μείωσης του οξειδωτικού στρες και της αύξησης της αιμάτωσης και παροχής των απαραίτητων θρεπτικών συστατι-
κών στα αναπαραγωγικά όργανα. Παράλληλα, το εμβρυολογικό εργαστήριο μπορεί να συμβάλλει ενεργά στην αύξηση του αριθμού των βλαστοκύστεων που προκύπτουν σε μια προσπάθεια και στη μεγιστοποίηση της πιθανότητας για επιτυχία. Η επιλογή μόνο των φυσιολογικών σπερματοζωαρίων κατά τη μικρογονιμοποίηση με τη χρήση μικροσκοπίων υπέρ-υψηλής ανάλυσης (IMSI), η συγκαλλιέργεια εμβρύων κάτω από ειδικές συνθήκες που ευνοούν αυτό- και παρά- κρινική τους δραστηριότητα και η χρήση μικρορευστονικών συσκευών για την επιλογή σπερματοζωαρίων, είναι κάποιες από τις νεότερες τεχνικές που έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν ενεργά προς αυτή την κατεύθυνση.
Η εξατομικευμένη προετοιμασία του ενδομητρίου τι ρόλο παίζει στο τελικό αποτέλεσμα; Αν η επιτυχία μιας προσπάθειας στηρίζεται κατά το ήμισυ στον αριθμό και την ποιότητα των εμβρύων, το άλλο μισό εξαρτάται από την υποδεκτικότητα του ενδομητρίου, δηλαδή, πόσο φιλικό είναι το περιβάλλον της μήτρας για τα έμβρυα και πόσο κατάλληλο και συγχρονισμένο είναι με αυτά, ώστε να στηρίξει τη σωστή ανάπτυξή τους. Εξατομικευμένα τεστ μπορούν να υποδείξουν την καταλληλότερη φάση προκειμένου να πραγματοποιηθεί η εμβρυομεταφορά, υπό συνθήκες άριστου συγχρονισμού εμβρύων και ενδομητρίου, αυξάνοντας το ποσοστό εμφύτευσης και δίνοντας λύση σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων αποτυχημένων προσπαθειών.
Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθεί κάθε ζευγάρι πριν την έναρξη μιας προσπάθειας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής;
Πραγματοποιείται ενδελεχής έλεγχος από το σύνολο της επιστημονικής ομάδας (γυναικολόγος, εμβρυολόγος,
αιματολόγος), προκειμένου να λαμβάνεται πλήρες ιστορικό και να προσεγγίζεται με ακρίβεια η αιτία της υπογονιμότητας. Έπειτα, η διεπιστημονική ομάδα και το ζευγάρι καθορίζουν τα βήματα της προσπάθειας, λαμβάνοντας πρωτίστως υπόψη την ασφάλεια της μητέρας, του παιδιού και την αποτελεσματικότητα της μεθόδου. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ειλικρινής πρόβλεψη της πιθανής έκβασης για κάθε βήμα της διαδικασίας, ώστε να αποφευχθούν οι στιγμές ψυχολογικής κόπωσης πριν την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.
Η συμβολή του ΙΑΚΕΝΤRΟ στην εξέλιξη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής παγκοσμίως είναι σίγουρα σπουδαία. Πώς θα περιγράφατε την πολύχρονη και καταξιωμένη πορεία στο χώρο; Στο ΙΑΚΕΝΤRΟ, για περισσότερο από 30 χρόνια, συμβάλλουμε στην εξέλιξη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής εφαρμόζοντας οτιδήποτε καινοτόμο και αποτελεσματικό, ανοίγοντας δρόμους σε νέες επιστημονικές ανακαλύψεις. Η έρευνα σημαίνει πρόοδος και η πρόοδος περισσότερα ευτυχισμένα ζευγάρια. Τα αποτελέσματα των ερευνών μας έχουν ανακοινωθεί σε διεθνή ιατρικά περιοδικά και συνέδρια, με στόχο τη διάχυση της γνώσης προς όφελος των ζευγαριών με προβλήματα υπογονιμότητας. Στη μακρόχρονη αυτή πορεία πρωτοπορήσαμε στην έρευνα που αφορά στη μελέτη της υποδεκτικότητας του ενδομητρίου, στην εμβρυομεταφορά υπό υπερηχογραφικό έλεγχο, στη κρυοσυντήρηση εμβρύων και ωαρίων, στην αντιμετώπιση του συνδρόμου πολυκυστικής ωοθήκης, στην πρόληψη της υπερδιέργεσης των ωοθηκών και των καθ’εξίν αποβολών και στον ρόλο του ανδρικού παράγοντα σε αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης και αποβολών.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
45
Διμήνι - Βόλος,38500 Τηλ. & Fax 2421077020-30 www.kivotostoukosmou.org, kivotosvolos@gmail.com
ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ: 09:00 – 17:00 ΣΑΒ/ΚΟ: 10:00 – 15:00 ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ: 24210-77020 – 77030 E-MAIL: kivotosvolos@gmail.com
Ενισχύστε το σκοπό µασ στο µέτρο του δυνατού καλώντασ από όλα τα σταθερά και κινητά τηλέφωνα στο 19828 (χρέωση 2,48 €/κλήση) ή στέλνοντασ µήνυµα στο 19828 (2,48€/sms) ή καλώντασ στο 901 11 170 170 (3,71€/κλήση εντόσ δικτύου ΟΤΕ)
46 Κάντε ένα like στη σελίδα µασ στο Facebook.
https://www.facebook.com/kivotostoukosmougr ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Συχνή αγωνιώδης ερώτηση του γονέα:
«Γιατρέ πονά η κοιλιά του παιδιού μου, είναι σκωληκοειδίτιδα;» Ας ρίξουμε φως! Δρ. Οικονόμου Αναστασία Χειρουργός Παίδων info@droikonomou.gr
Π
ρέπει να θυμόμαστε πως κάθε κοιλιακό άλγος δε σημαίνει απαραίτητα και σκωληκοειδίτιδα, ενώ η σκωληκοειδίτιδα εμφανίζεται πάντα με κοιλιακό άλγος. Η σκωληκοειδίτιδα είναι το αποτέλεσμα φλεγμονής της σκωληκοειδούς απόφυσης. Η σκωληκοειδίτιδα είναι επείγουσα χειρουργική κατάσταση καθώς η σκωληκοειδής θα πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά άμεσα. Η εξέλιξη αυτής είναι η περιτονίτιδα, έξοδος κοπρανώδους υλικού και μικροβίων στην περιτοναϊκή κοιλότητα αποτέλεσμα ρήξης της σκωληκοειδούς αποφύσεως. Η περιτονίτιδα είναι μια δυνητικά πολύ επικίνδυνη κατάσταση που μπορεί να απειλήσει ακόμη και τη ζωή του παιδιού .
Ένας απλός κανόνας είναι ο εξής: • κοιλιακό άλγος – όχι απαραίτητα πολύ δυνατό από την αρχή –συνεχόμενο, σταδιακά επιδεινούμενο που μπορεί να συνοδεύεται από • αρχικά χαμηλή πυρετική
κίνηση (δέκατα) με εξέλιξη σε υψηλό πυρετό(έως 39Ο C) • ναυτία/τάση για έμετο που συνήθως ακολουθεί τον πόνο • ανορεξία και όψη πάσχοντος, καταβολή ή άρνηση για παιχνίδι • ανταλγική θέση: Ο ασθενής παίρνει εντός 12ώρου θέση που να πονά λιγότερο. Συνήθως γέρνει προς τα δεξιά με το χέρι πάνω από τη θέση που πονά ενώ δυσκολεύεται στη κίνηση, ακόμα και να ανέβει στο εξεταστικό κρεβάτι.
Χρήζει διερεύνησης από ειδικό!! Εάν υποψιάζεστε σκωληκοειδίτιδα με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική γνώμη! Προηγουμένως αποφύγετε τη λήψη τροφής ή παυσίπονων. Επίσης καλό θα είναι να αποφύγετε τα ζεστά επιθέματα στην κοιλιά.
Διαδικασία Διάγνωσης Η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας αποτελεί πάντα μια πρόκληση για τον παιδοχειρουργό. Παρά την εξέλιξη της τεχνολογί-
ας η διάγνωση παραμένει κλινική με τη συμπληρωματική αξιολόγηση των εργαστηριακών ευρημάτων και του υπερηχογραφήματος κοιλιάς.
Θεραπεία Παραμένει πάντα χειρουργική. Η εκτομή γίνεται ανοιχτά με μικρή τομή στο δεξιό κάτω μέρος της κοιλιάς ή λαπαροσκοπικά με τρεις μικρότερες τομές. Η δεύτερη τεχνική πλεονεκτεί εφόσον πρόκειται για ενήλικα ή παιδί με σωματότυπο σχεδόν ενήλικά. Όταν πρόκειται για λεπτόσωμα μικρότερα παιδιά χωρίς να πλεονεκτεί επιστημονικά κάποια εκ των δύο, η δεύτερη μειονεκτεί λόγω αυξημένου κόστους.
Χρόνος νοσηλείας Ο χρόνος νοσηλείας καθορίζεται μετεγχειρητικά από τον παιδοχειρουργό με βάση τη βαρύτητα της πάθησης. Μετά την επιστροφή στο σπίτι ο μικρός ασθενής ακολουθεί ειδικό διαιτολόγιο για μικρό χρονικό διάστημα, λαμβάνει αγωγή όταν κρίνεται σκόπιμο και μπορεί να επιστρέψει πλήρως στις δραστηριότητές του σε 1 μήνα.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
47
Ιγμορίτιδα Τι είναι η ιγμορίτιδα;
Ιγμορίτιδα λέγεται η φλεγμονή των ιγμορείων, κόλπων που υπάρχουν δεξιά και αριστερά από τη μύτη και αποτελούν μέρος των παραρρινίων κόλπων. Στην καθομιλουμένη συχνά μιλώντας για ιγμορίτιδα εννοεί κανείς την φλεγμονή και κάποιων άλλων από τους παραρρίνιους κόλπους (μετωπιαίοι, σφηνοειδείς, ηθμοειδείς κυψέλες).
Ποιες μορφές υπάρχουν; • Η οξεία ιγμορίτιδα εμφανίζεται συνήθως μετά από ένα κοινό κρυολόγημα. Οφείλεται κατά κανόνα σε ιούς, σπάνια στην πορεία της εμπλέκονται και βακτήρια, ενώ διαρκεί 7-28 μέρες. Εκδηλώνεται κυρίως με παχύρρευστες πυώδεις εκκρίσεις, μπούκωμα στη μύτη και πόνο ή / και πίεση πάνω από τα δόντια. Συχνά συνυπάρχουν πυρετός, κόπωση, μειωμένη όσφρηση, αίσθημα πίεσης, μπουκώματος ή πόνου στα αυτιά, βαρηκοΐα, βουητά και βήχας. • Στην υποτροπιάζουσα οξεία ιγμορίτιδα συμβαίνουν τέσσερα ή περισσότερα επεισόδια ετησίως με πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων ανάμεσα στα επεισόδια αυτά. • Η υποξεία ιγμορίτιδα διαρκεί 4 έως 12 εβδομάδες. • Στη χρόνια ιγμορίτιδα η διάρκεια των συμπτωμάτων ξεπερνά τις 12 συνεχόμενες εβδομάδες. Οι εκκρίσεις είναι βλεννοπυώδεις και κατευθύνονται και προς το πίσω μέρος της μύτης. Συχνά συνυπάρχουν και πολύποδες στη μύτη και στα ιγμόρεια.
Ποιοι άνθρωποι εμφανίζουν συχνότερα ιγμορίτιδα; Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση οξείας ιγμορίτιδας αποτελούν, μεταξύ άλλων, η στένωση του εσωτερικού της μύτης (συνήθως από στραβό διάφραγμα και υπερτροφικές ρινικές κόγχες), η μεγάλη ηλικία, το κάπνισμα, οδοντικές ασθένειες, αλλεργίες, το άσθμα, η ανοσοανεπάρκεια, η κυστική ίνωση, η κολύμβηση, οι καταδύσεις και τα αεροπορικά ταξίδια.
Πώς γίνεται η διάγνωση; Η διάγνωση τίθεται κατ’ εξοχήν από τον Ωτορινολαρυγγολόγο, ο οποίος θα διενεργήσει ενδοσκόπηση της μύτης με ειδικά ενδοσκόπια και, όταν χρειάζεται, θα ζητήσει και μια Αξονική (ή σπανιότερα Μαγνητική) Τομογραφία.
48
Μπορεί η ιγμορίτιδα να έχει επιπλοκές; Επιπλοκές της οξείας βακτηριακής αλλά και της χρόνιας ιγμορίτιδας, είναι η κυτταρίτιδα και το υποπεριοστικό απόστημα του οφθαλμικού κόγχου (του οστού που περιβάλλει ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
και προστατεύει το μάτι), η οστεομυελίτιδα (φλεγμονή των οστών), η θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου, η μηνιγγίτιδα, η εγκεφαλίτιδα και το ενδοκρανιακό απόστημα.
Ποια είναι η θεραπεία; Οξεία ιγμορίτιδα
• Αναλγητικά – αντιπυρετικά • Ρινοπλύσεις ή ρινικά spray με αλατόνερο • Ρινικά spray με κορτικοστεροειδή • Ρινικά αποσυμφορητικά spray • Αντιβιοτικά
Χρόνια ιγμορίτιδα • Όλα τα παραπάνω • Κορτικοστεροειδή από το στόμα • Αντιλευκοτριένια Στις περιπτώσεις που η συντηρητική-φαρμακευτική αγωγή αποτυγχάνει ή εμφανιστούν επιπλοκές, η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι ο ελάχιστα επεμβατικός χειρουργικός καθαρισμός των ιγμορείων – παραρρινίων ενδοσκοπικά, με τη χρήση μόνιτορ και κάμερας, από τον Ωτορινολαρυγγολόγο. Κάποιες φορές καλό είναι ταυτόχρονα να πραγματοποιηθεί και διόρθωση του στραβού ρινικού διαφράγματος που έχουν πολλοί ασθενείς με χρόνια ιγμορίτιδα και το οποίο συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην εμφάνιση της, σε συνδυασμό με την επιβεβλημένη αφαίρεση και των πολυπόδων που μπορεί να υπάρχουν στη μύτη και στα ιγμόρεια. Συμπερασματικά, η εξέταση από τον Ωτορινολαρυγγολόγο είναι σημαντική τόσο για τη σωστή και έγκαιρη διάγνωση, όσο και για την αποτελεσματική θεραπεία της ιγμορίτιδας. Πηγή: hygeia.gr
49 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Αλλεργίες: Οι απλοί κανόνες για μια ανέφελη… άνοιξη Άνοιξη σημαίνει… λουλούδια που ανθί- οι γύρεις των δέντρων (ελιά – το συχνότερο αίτιο, ειδικά νότια τμήματα της χώρας- ακακία, λεύκα, κ.ά.). Βέβαια, ζουν. Αλλά τα λουλούδια που ανθίζουν στα αλλεργίες προξενούν και τα αγριόχορτα (ζιζάνια, θάμνοι, σημαίνουν όχι μόνο ομορφιά, αλλά και αγριοβότανα) τους φθινοπωρινούς μήνες. αλλεργίες για πολλούς συνανθρώπους Τα συμπτώματα μας. Υπάρχουν, όμως, κάποια απλά μέΤα αλλεργικά συμπτώματα που προέρχονται από τις τρα που προσφέρουν προφύλαξη από γύρεις, εντοπίζονται κυρίως στη μύτη (αλλεργική ρινίτιδα), αλλά πολλές φορές και στα μάτια (αλλεργική επιπεφυκίτιτον… ανεπιθύμητο εαρινό επισκέπτη. δα) και στους πνεύμονες με τη μορφή του «εαρινού» αλλεργικού βρογχικού άσθματος. Ποια είναι αυτά, λοιπόν; Η άνοιξη είναι η ωραιότερη εποχή του χρόνου, με τα άνθη και τις γύρεις και τα αρώματά τους, και την ευχάριστη ψυχική διάθεση που επιφέρει. Οι γύρεις, όμως, κατά την ανθοφορία δεν προσφέρουν μόνο τις ευωδιές της άνοιξης, αλλά προκαλούν και διάφορα συμπτώματα αλλεργίας, από τα οποία πολλοί άνθρωποι υποφέρουν. Στη χώρα μας οι κυριότερες ανοιξιάτικες γύρεις που πυροδοτούν αλλεργίες, είναι από τα αγρωστώδη (άγρια δημητριακά, χορτάρια, γρασίδια, γκαζόν, «αγριάδα»). Επίσης,
50
Τα μάτια των ασθενών παρουσιάζουν φαγούρα. Αυτό αναγκάζει τους ασθενείς, για να ανακουφιστούν, να τα τρίβουν με τα χέρια τους. Επιπλέον, τα μάτια δακρύζουν και είναι κόκκινα. Τα πολλά πρωινά φτερνίσματα σε συνδυασμό με κνησμό (φαγούρα στη μύτη) είναι η τυπική εκδήλωση της αλλεργικής ρινίτιδας. Όπως για τα μάτια, το τρίψιμο της μύτης με το χέρι ή κάποιες χαρακτηριστικές γκριμάτσες, αποτελούν προσπάθεια για την ανακούφιση από την τόσο ενοχλητική φαγούρα. Επίσης, υπάρχει πολύ έντονη και συνεχής ρινική καταρροή («είμαι συνέχεια με ένα χαρτομάντιλο
στο χέρι», αναφέρουν πολύ συχνά οι ασθενείς) ή η μύτη είναι μπουκωμένη. Η αλλεργική ρινίτιδα συχνά συνυπάρχει με άσθμα. Το άσθμα μπορεί να εκδηλώνεται με βήχα, αναπνευστικό συριγμό («γατάκια» ή «βράσιμο» στο θώρακα) και δύσπνοια. Σε βαριές κρίσεις απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Κανόνες πρόληψης Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Πρόληψη σημαίνει αποφυγή, δηλαδή πρέπει το πάσχον άτομο να απομακρύνεται από το αίτιο της αλλεργίας. Όμως, πόσο είναι πάντοτε εφικτή η αποφυγή; Οι γύρεις μεταφέρονται χιλιόμετρα μακριά με τον άνεμο. Είναι, όμως, σχετικά εύκολο και πρωτίστως επιβεβλημένο το παιδί με αλλεργία στη γύρη της ελιάς, για παράδειγμα, να μην παίζει στον ίσκιο της. Ειδικά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, τότε που η απελευθέρωση της συγκεκριμένης γύρης φτάνει στο μέγιστο.
Τα σπουδαιότερα γενικά προληπτικά μέτρα, κατά την εποχή της ανθοφορίας είναι: • Παραμονή μέσα στο σπίτι με κλειστά παράθυρα τις «ώρες αιχμής», όταν δηλαδή η ατμόσφαιρα είναι «φορτωμένη» με γύρεις (κυρίως τις πρωινές ώρες). Με άλλα λόγια, αποφυγή περιπάτων, κηπευτικής ενασχόλησης κ.ά. κατά τις «ώρες αιχμής». • Κλειστά τζάμια και χρήση συστήματος κλιματισμού (air condition) και στο σπίτι και στο αυτοκίνητο. • Επιστρέφοντας στο σπίτι, έπειτα από σχετική έκθεση στην ατμόσφαιρα, λούσιμο, πλύσιμο και τοποθέτηση των
ενδυμάτων έξω από το υπνοδωμάτιο και πλύσιμό τους το συντομότερο δυνατό.
Η θεραπεία Η πρόληψη, όπως αναφέρθηκε, αναμφίβολα είναι καλύτερη από τη θεραπεία, αρκεί να είναι εφικτή. Συμπληρωματική θεραπεία είναι η χορήγηση φαρμάκων. Τα αντιισταμινικά παρέχουν ανακούφιση διότι καταστέλλουν τα συμπτώματα. Είναι πολύ αποτελεσματικά, ειδικά τα νεότερα, τα οποία δεν προκαλούν παρενέργειες όπως υπνηλία ή καταστολή, που έχουν δυσμενή αντίκτυπο στην απόδοση, στη δουλειά και στο σχολείο. Επίσης, διάφορα ρινικά εισπνεόμενα φάρμακα βοηθούν. Πρόσφατα έχει εισαχθεί στη φαρμακοθεραπεία του άσθματος και της ρινίτιδας μια νέα κατηγορία φαρμάκων, τα αντιλευκοτριενικά, με αντιφλεγμονώδη δράση. Για το άσθμα, επιπλέον, τα βρογχοδιασταλτικά και τα κορτιζονούχα εισπνεόμενα σκευάσματα έχουν δοκιμαστεί επί σειρά ετών με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα. Η πλέον ριζική αντιμετώπιση της αλλεργίας, όμως, είναι η απευαισθητοποίηση, διότι αλλάζει το αλλεργικό υπόστρωμα και δημιουργείται ανοχή στα αλλεργιογόνα. Η μέθοδος αυτή, με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας, στηρίζεται στην αιτιολογική διάγνωση της αλλεργίας, που είναι δουλειά του ειδικού, που χρησιμοποιεί κατάλληλες διαγνωστικές μεθόδους. Η άνοιξη είναι πράγματι η πιο ωραία εποχή! Και ισχύει «…έαρ το καλόν πάλιν επανατέλλει φέρον υγείαν και χαράν και την ευημερίαν» (Κωνσταντίνος ο Πορφυρογένητος, 10ος αιώνας), με εξαίρεση, δυστυχώς, τα αλλεργικά άτομα! Πηγή: hygeia.gr
51
Η ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ!
Η αλόγιστη χρήση αντιβιώσεων είναι εντελώς περιττή και φέρνει αρνητικά αποτελέσματα στον οργανισμό μας... Παπαδημητρίου Σοφία ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ /ΧΗΜΙΚΟΣ PhD Marie Curie Fellow of European Commission Queen Mary University of London Τελ.: +30 6974793360 • Email : s.a.papadimitriou@icloud.com Linked in: https://uk.linkedin.com/in/sofiapapadimitriou
Συνέντευξη: Ελένη Μαστρογιάννη
Κυρία Παπαδημητρίου, για να σας γνωρίσει το κοινό μας, θα θέλατε να μου πείτε κάποιες γενικές πληροφορίες για σας και τη δουλειά σας;
52
Γεννήθηκα στην Αθήνα, αλλά σε πολύ μικρή ηλικία ήρθαμε με την οικογένειά μου στο Βόλο, όπου και πέρασα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια. Τον Νοέμβριο του 2004 πήρα το πρώτο μου πτυχίο στον κλάδο της Χημείας, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Συνέχισα με το δεύτερο πτυχίο μου, στον κλάδο της Φαρμακευτικής, από όπου και αποφοίτησα τον Ιούνιο του 2011. Το μεταπτυχιακό και διδακτορικό μου το ολοκλήρωσα στο ίδιο πανεπιστήμιο. Η θεματολογία του σχετιζόταν με τη χημεία και την τεχνολογία πολυμερών, δίνοντας έμφαση στην νανοτεχνολογία των φαρμάκων. Τη μετάδιδακτορική μου έρευνα την ξεκίνησα στην Ελλάδα και τη συνέχισα στο Λονδίνο ‘’QUEEN MARY UNIVERSITY OF LONDON’’,
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
με υποτροφία ‘’MARIE CURIE‘’ της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον Ιούνιο του 2013 έως Ιούνιο 2015. Εκεί ασχολήθηκα με δύο πολύ σημαντικά ερευνητικά πεδία. Το πρώτο έχει να κάνει με υλικά και νανοτεχνολογία, από τη μία για διαδερμικές χορηγήσεις των φαρμάκων και από την άλλη εφαρμογή της φαρμακευτικής νανοτεχνολογίας σε νόσους του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως π.χ. η νόσος του Αλτσχάιμερ και του πάρκινσον. Γυρνώντας στην Ελλάδα, εκτός του φαρμακείου που διατηρώ στην Ανακασιά από το 2016, διδάσκω στα δημόσια ΙΕΚ, στους βοηθούς φαρμακείου, μαθήματα όπως φαρμακευτική τεχνολογία, φαρμακολογία και πρακτική άσκηση στο επάγγελμα. Ταυτόχρονα είμαι και reviewer σε δεκαπέντε περίπου περιοδικά, δηλαδή διορθώνω άρθρα που έρχονται σε εμένα που είναι προς το να εκδοθούν, είναι άρθρα επιστημονικού ενδιαφέροντος, για ανάλογου τύπου περιοδικά, με impact factor (παράγοντας επιρροής). Αναφερόμαστε βέβαια σε μεγάλους διεθνείς οίκους εντός και εκτός Ευρώπης. Ταυτόχρονα συνεχίζω να συνεργάζομαι με το ¨RESEARCH EXECUTIVE AGENCY’ της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου και εκεί λειτουργώ ως expert reviewer & rapportur για ερευνητικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται σε όλη την Ευρώπη και διεθνώς, όσον αφορά το αντικείμενο που ειδικεύομαι, δηλαδή στο ερευνητικό πεδίο της φαρμακευτικής τεχνολογίας, των νέων φαρμακοτεχνικών μορφών και των νέων υλικών. Όπως επίσης και όλων των νέων τεχνολογιών που αναπτύσσονται καθημερινά (μικροτεχνολογία - νανοτεχνολογία ή νέες μεθόδους και τεχνολογίες). Έχω πάρει δύο βραβεύσεις, η μία για την υποτροφία που μου απονεμήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ερευνά μου, καθώς επίσης και για την ομιλία μου στο Αγγλικό κοινοβούλιο σε σχέση με την έρευνά.
αερίζουμε τους χώρους μας. Τώρα που έχουμε έξαρση της γρίπης, αν κάποιος από το περιβάλλον μας νοσεί, καλό θα είναι να μην ερχόμαστε σε άμεση επαφή μαζί του. Αυτός που νοσεί είναι σαφές πως πρέπει να παραμείνει σπίτι. Για αυτή την περίοδο που είναι σε έξαρση ο ιός, δεν χρειάζονται πολλοί εναγκαλισμοί και φιλιά, δεν συνωστιζόμαστε, κρατάμε τουλάχιστον ένα μέτρο από τον συνομιλητή μας και ακολουθεί καλή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει φρούτα λαχανικά και βιταμίνη C. Γενικά, συμπεριλαμβάνουμε στην διατροφή μας πολλά φρούτα και λαχανικά, που βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Η καθηγήτρια Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Λινού με την ομάδα της έχουν κάνει μια εξαιρετική δουλειά σε αυτό το σημείο με την έκδοση των Εθνικών Διατροφικών Οδηγών που συστήνω σε όλους.
Ποιες ιώσεις βρίσκονται σε έξαρση αυτή την περίοδο; Ποιες ηλικίες προσβάλλει Κυρία Παπαδημητρίου, βοηθάνε στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συπερισσότερο και πότε; Αυτή την περίοδο έχουμε σε έξαρση δύο βασικές ιώσεις. στήματος τα συμπληρώματα διατροφής; Η μία είναι ο ιός της γρίπης, με διαφορετικά πιθανά στελέχη, με το πιο σύνηθες το H1N1 και φυσικά ο κορονοϊός. Φορέας ενός ιού μπορούμε εν δυνάμει να γίνουμε όλοι μας, είτε είμαστε παιδιά, είτε είμαστε ενήλικες είτε ανήκουμε στην τρίτη ηλικία. Δεν είναι απόλυτο, αλλά ο ιός της γρίπης βλάπτει κυρίως τις ευπαθείς ομάδες και ειδικότερα άτομα που έχουν και άλλα προβλήματα υγείας όπως με το αναπνευστικό τους σύστημα (Χ.Α.Π.), σακχαρώδης διαβήτης κ.α. Δίνουμε περισσότερη έμφαση σε αυτό το κομμάτι του πληθυσμού ακριβώς γιατί αυτά τα άτομα παρουσιάζουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιπλοκών και αποτελούν ομάδες υψηλού κίνδυνου εξαιτίας των συνοδών προβλημάτων υγείας. Η μεταδοτικότητα είναι ίδια σε παιδιά και ενήλικες. Διαφορά υπάρχει στο πως εξελίσσετε σε κάθε οργανισμό. Θεωρώ, πάντως, πως ένα άτομο εμβολιασμένο με το κατάλληλο εμβόλιο είναι θωρακισμένο απέναντι στον εκάστοτε ιό. Ο ιός της γρίπης βρίσκεται σε έξαρση Οκτώβριο - Νοέμβριο και κάνει ένα μεγάλο ‘’pick’’ την περίοδο Φεβρουαρίου και Μαρτίου στην Ελλάδα. Βάση στατιστικών στοιχείων το ίδιο συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη.
Για μένα ότι καλύτερο μπορεί να κάνει κάποιος είναι η σωστή διατροφή και η άσκηση. Η λήψη βιταμινών βοηθάει συμπληρωματικά και μόνο, όταν έχουμε ένα πολύ φορτωμένο πρόγραμμα, που όλοι μας έχουμε στην καθημερινότητά μας. Άρα μπορεί να μας βοηθήσουν συμπληρωματικά και όχι προληπτικά.
Από δω και πέρα ο καιρός βελτιώνεται, ποιες είναι οι ιώσεις που θα πρέπει να προσέξουμε από δω και πέρα; Όσο βελτιώνεται ο καιρός από δω και πέρα, στατιστικά, η υγρασία υποχωρεί και ανεβαίνει η θερμοκρασία. Βλέπουμε, λοιπόν, τον ιό της γρίπης σιγά σιγά να υποχωρεί. Δεν γνωρίζουμε αν ο καινούριος ιός που εμφανίστηκε θα υποχωρήσει. Αυτό είναι ακόμη υπό διερεύνηση, αλλά φαίνεται πως κάτι τέτοιο είναι πολύ πιθανό να συμβεί. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι υπόλοιποι φορείς συλλέγουνε στοιχεία αυτή τη στιγμή. Την περίοδο που ακολουθεί έχουμε περισσότερο έξαρση αλλεργιών παρά ιώσεων, αλλά αυτό είναι κάτι τελείως διαφορετικό.
Τρόποι αντιμετώπισης κατά των Ιώσεων; Πως μπορούμε εμείς να προφυλαχτού- Κλείνοντας κυρία Παπαδημητρίου με; Ποιους κανόνες υγιεινής συστήνε- θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι; Θέλω να τονίσω πως τα αντιμικροβιακά φάρμακα δεν ται εσείς ως φαρμακοποιός; συνιστώνται στην καταπολέμηση των ιώσεων. Η αλόγιστη Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Αυτή τη στιγμή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάνει μια τεράστια προσπάθεια ενημέρωσης όσον αφορά την πρόληψη των ιώσεων. Εξαιρετικά σημαντική, μην το ξεχνάμε αυτό, είναι η προσπάθεια αυτή την περίοδο που κάνουν και οι κρατικοί φορείς, και οι φορείς Δημόσιας Υγείας της Ελλάδας, αλλά και ο κάθε γιατρός ξεχωριστά. Πρωτεύοντα ρόλο παίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο οποίος δίνει σαφείς οδηγίες σε όλους μας. Το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΔΥ συνεργάζονται αμέριστα προς την κατεύθυνση πρόληψης και αντιμετώπισης στην Ελλάδα. Για να προστατευτούμε κρατάμε καλές συνθήκες Υγιεινής. Πλένουμε τα χέρια μας,
χρήση αντιβιώσεων είναι εντελώς περιττή και φέρνει αρνητικά αποτελέσματα στον οργανισμό μας. Παίρνουμε αντιβίωση για την καταπολέμηση μικροβίων και όχι ιώσεων και την παίρνουμε μόνο, και εδώ θα σταθώ ιδιαίτερα και με αρκετή αυστηρότητα, με ιατρική συνταγή από το γιατρό μας και μόνο όταν εκείνος το κρίνει. Ποτέ μόνοι μας.
53 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
ΗΛΙΑΣ ΚΑΠΕΛΗΣ - ΒΟΤΑΝΟΛΟΓΟΣ
Είναι πολύ σημαντική η ώρα συλλογής του φυτού, διότι το ίδιο το φυτό είναι ένας ζωντανός οργανισμός Συνέντευξη: Ελένη Μαστρογιάννη
Κύριε Καπέλη πως ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη φύση και ειδικότερα με το θέμα των βοτάνων; Καταρχήν διαιωνίζω την όγδοη γενιά τεχνογνωσίας στο θέμα των βοτάνων. Γνωρίζω άριστα τα βότανα της φύσης, τα τοξικά φυτά, τα μη τοξικά. Ορισμένα όμως τοξικά φυτά κάνουν θεαματικό αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας τα με συγκεκριμένη δοσολογία για να μην υπάρχει οργανική αντίδραση λόγω της τοξικότητας. Αλλά είναι λίγες αυτές οι παθήσεις που ενδείκνυνται για αυτή την περίπτωση. Μαζεύουμε ελεύθερα τα φυτά στο βουνό για να έχουμε την πρώτη ποιότητα, από εκεί προέρχεται και το αποτέλεσμα σε κάθε πάθηση. Γεννημένος, λοιπόν, το Νοέμβριο του 1957 σε ένα ορεινό χωριό της Καρδίτσας ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη φύση και ειδικά με τα βότανα πλάι στον παππού και στην γιαγιά μου, όπου ως μικρό παιδί, την εποχή εκείνη, μου έκανε τρομερή εντύπωση που έβλεπα τον κόσμο να έρχεται από μακριά με τα γαϊδουράκια και τα άλογα για να προμηθευτούν από τους δικούς μου διάφορα βότανα της φύσης, που ήταν κατάλληλα για όποια πάθηση που απασχολούσε τον κάθε επισκέπτη μας χωριστά. Οπότε εμπειρικά και μόνο γνωρίζω πάρα πολλά πράματα σε αυτόν τον τομέα. Έπειτα σπούδασα το αντικείμενο της βοτανολογίας στην Αγγλία παίρνοντας το πτυχίο μου από το πανεπιστήμιο του Besancon “Ministry of Agriculture” (Diploma of Botanic Studies) τον Ιούλιο του 1992. Τμήμα βοτανολογίας δεν υπήρχε στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο και δεν γνωρίζω και τώρα αν υπάρχει. Αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα, το όποιο εμένα με θλίβει ως άνθρωπο, διότι η πολιτεία δεν μερίμνησε ποτέ ώστε να μάθει η νέα γενιά κάποια βασικά πράγματα που αφορούν τα φυσικά βότανα. Καταρχήν αποτελούν την πρώτη ύλη στην παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία, διότι χωρίς αυτό δεν γίνεται να έχει αποτέλεσμα η χημική σύνθεση του φαρμάκου, αν αυτό λέει κάτι.
54
Πόσο ενημερωμένος είναι ο κόσμος για τα βότανα γενικά και ειδικότερα για τα οφέλη αυτών; Υπάρχει πάρα πολύ μικρή ενημέρωση για τα βότανα και τα οφέλη τους, ειδικά οι νέες γενιές. Δεν μερίμνησε ποτέ η
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
πολιτεία, μέσω της παιδείας και ξεκινώντας από τα σχολεία να πάρουν την άνοιξη προς το καλοκαίρι, την εποχή όπου φύονται τα βότανα, μια τάξη του δημοτικού, του γυμνασίου, του λυκείου με ένα λεωφορείο στο βουνό να τους δείξουν από κοντά δέκα φυσικά φάρμακα της φύσης, δηλαδή δέκα βότανα και να τους εξηγήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά και τα οφέλη αυτών.
Υπάρχει ανταπόκριση του κοινού στα βότανα; Οι άνθρωποι, οι οποίοι χρησιμοποιούν βότανα, είναι η ζωντανή μου διαφήμιση, διότι μεταβιβάζουν από στόμα σε στόμα, σε συγγενείς, γνωστούς και φίλους τα ίδια τα βότανα και τη χρησιμότητά τους. Αλλά το αποτέλεσμα μετά τη χρήση για τα άτομα που δεν γνωρίζουν είτε για τα άτομα που είναι δύσπιστα είναι αυτό που τους εκπλήσσει και είναι και αυτό που τα λέει όλα. Αυτή για μένα είναι η ηθική μου ικανοποίηση. Κάνοντας μια μικρή παρένθεση, η Ελλάδα και ειδικότερα το Πήλιο διαθέτει πάρα πολλά φυτά, χιλιάδες μπορώ να πω, και από την εποχή του Ιπποκράτη μέχρι σήμερα έχει ανιχνευτεί φαρμακευτικά μόνο το 5% των βοτάνων μας, ενώ υπάρχει το άλλο 95% που μας δίνει τρομερές δυνατότητες για πολλές περιπτώσεις.
Ποια είναι τα πιο γνωστά και διαδεδομένα βότανα που χρησιμοποιεί ο κόσμος; Για κάθε ανθρώπινη πάθηση υπάρχει και το αντίστοιχο φυσικό αντίδοτο. Παραδείγματος χάρη, η αχείλια είναι ένα φυτό απόλυτα αιμοστατικό, το οποίο φέρει θεαματικό αποτέλεσμα για κάποιον που υποφέρει από αιμορροΐδες. Χρησιμοποιείται και εσωτερικά και εξωτερικά. Βοηθάει πάρα πολύ τις γυναίκες που έχουν ακατάστατο κύκλο καθώς επίσης και για τις γυναίκες που μπαίνουν στην κλιμακτήριο και διαταράσσετε το νευρικό τους σύστημα. Ο αναποδογέννης, ο οποίος είναι βολβός και βοηθάει απίστευτα σε τρεις παθήσεις: θεαματικά αποτελέσματα έχει στην πυώδη αμυγδαλίτιδα, όπου το αποτέλεσμα είναι άμεσο και διαπαντός. Στον θυροειδή και για τον υπερθυρεοειδισμό και για τον υποθυρεοειδισμό, όπου και εκεί τα αποτελέσματα είναι θεαματικά και τέλος παθήσεις που αφο-
ρούν το λάρυγγα και το παχύ έντερο όπου υπάρχει σοβαρό θέμα όσον αφορά τους πολύποδες. Άλλο πολύ γνωστό βότανο είναι η ερυθραία, η οποία την χρησιμοποιούν άνθρωποι που πάσχουν από ζάχαρο και διαβήτη και τα αποτελέσματα είναι εκπληκτικά. Για τον προστάτη, επίσης, προτείνω το αγγελόχορτο, το οποίο πραγματικά βοηθάει και για την ενισχύσει και τα τελευταία χρόνια υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση του συγκριμένου βοτάνου. Για τις πέτρες στα νεφρά προτείνω ένα μείγμα πολύκωμπου με κουιζέτο και τα αποτελέσματα του είναι θεματικά. Επιπρόσθετα ένα βότανο που ονομάζεται λαδανιά βοηθάει στις πέτρες στη χολή. Και τελευταίο αλλά εξίσου διαδεδομένο είναι ένα μείγμα μελισσόχορτου και μαντζουράνας, το οποίο είναι το καλύτερο φυσικό χαλαρωτικό -ηρεμιστικό, το οποίο χαλαρώνει το νευρικό σύστημα και αποτοξινώνει τον οργανισμό διώχνοντας και άγχος και το στρες, που δυστυχώς είναι η μάστιγα της εποχής μας. Είναι πολύ ευχάριστο στη γεύση και πίνοντας το πρωί βράδυ πραγματικά τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.
Υπάρχει διαχωρισμός των βοτάνων ανάλογα με την ηλικία; Κανένας απολύτως διαχωρισμός. Η πόση ενός βοτάνου μπορεί να γίνει εξίσου το ίδιο από ένα μικρό παιδί μέχρι έναν ηλικιωμένο άνθρωπο. Δεν επηρεάζει πουθενά αρνητικά.
τα συγκάματα (π.χ. ενός βρέφους). Το συγκεκριμένο σκεύασμα για την κυτταρίτιδα (κεραλοιφή) είναι ένα βότανο, το οποίο ονομάζεται καλέντουλα και το αποτέλεσμα του είναι θεαματικό. Όσον αφορά το αδυνάτισμα, που είναι ένα φλέγον θέμα για τις γυναίκες, το βότανο που έχω να προτείνω είναι η αγρία λουίζα. Για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα πρέπει το βότανο να το καταναλώνουμε πρωί και βραδύ (το πρωί το βότανο το καταναλώνουμε ζεστό και το βραδύ το καταναλώνουμε κρύο. Αυτό είναι το μυστικό για άμεσο αποτέλεσμα, καθώς επίσης να μην ξεχάσουμε ότι μόνο η αγρία λουίζα μας δίνει αυτό το αποτέλεσμα. Για την αυπνία το πιο άμεσο αποτέλεσμα μας το δίνει το μείγμα μαντζουράνας και μελλισόχορτου, και ως συμπληρωματικά μπορούμε να καταναλώσουμε και τίλιο και λουίζα. Τέλος για τις ημικρανίες προτείνω τους κόκκους από μια ριζά που ονομάζεται γκίνσενγκ. Το εσωτερικό της ρίζας είναι κρεμώδες. Η ποσότητα που χρησιμοποιούμε αντιστοιχεί σε ένα κόκκο φασολιού με το οποίο κάνουμε επάλειψη – εντριβή στο σημείο, το οποίο έχουμε τον πόνο. Το εσωτερικό της ρίζας χρησιμοποιείται επιπλέον για αρθριτικά ζητήματα, για την καταπολέμηση της ισχιαλγίας των αλάτων και της ψύξης, για την περιποίηση του δέρματος όπως επίσης και για την υπερκόπωση. Το χρησιμοποιούμε κάνοντας απλά μια εντριβή στο συγκεκριμένο σημείο και το αποτέλεσμα είναι άμεσο, δηλαδή μέσα σε 5 λεπτά μέσω υπεραιμίας. Για τις καούρες συνιστώ το Βαλσαμόλαδο, το οποίο είναι θεραπευτικό και για στομαχικές ενοχλήσεις, για τη σπαστική κολίτιδα, για συγκάματα, πληγές και άλλα πολλά. Αλλά είναι πολύ σημαντικό η ώρα συλλογής του φυτού, διότι το ίδιο το φυτό είναι ένας ζωντανός οργανισμός και ο συλλέκτης πρέπει να γνωρίζει την ώρα που το φυτό θα έχει ανεβασμένα όλα τα αιθέρια έλαια του, ώστε να είναι το σκεύασμα πιο ισχυρό.
Κύριε Καπέλη, λίγο πιο συγκεκριμένα βότανα που προτείνετε για ζητήματα που αφορούν μια πολύ μεγάλη ομάδα ανθρώπων (δυσκοιλιότητα, πόνοι περιόδου, εγκαύματα, ξηροδερμία, κυττα- Τι έχετε να προτείνεται σε κάποιον που ρίτιδα, αδυνάτισμα, αυπνία, ημικρανί- δεν έχει κανένα πρόβλημα υγείας και ες, καούρες). απλά θα ήθελε να ενισχύσει το ανοσοΓια τη Δυσκοιλιότητα υπάρχουν πολλά βοηθητικά ποιητικό του σύστημα ; βότανα. Αυτό που συνιστώ εγώ είναι τα φύλλα σέννας με συγκεκριμένη δοσολογία (ένα κουταλάκι του γλυκού). Προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη δοσολογία που να είναι ακριβής για να μην έχουμε αρνητικά αποτελέσματα. Για τους πόνους περιόδου ανεπιφύλαχτα συνιστώ την αχείλια, για την οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως. Για εγκαύματα συνιστώ, ένα σκεύασμα (κεραλοιφή), είναι ένα προϊόν που προέρχεται από την Κωνσταντινούπολη και έχει ιστορία 8 γενιές πίσω. Την αυθεντική συνταγή πλέον την διαθετουν ελάχιστες οικογένειες και δεν την χρησιμοποιούμε μόνο για τα εγκαύματα, αλλά και για την ξηροδερμία και
Προληπτικά και μόνο θα μπορούσε να πιει 2-3 ροφήματα τη βδομάδα τίλιο, άλιο (είδος αγρίου σκόρδου), λουίζα και φυσικά φασκόμηλο, εξαιρώντας μόνο μια ομάδα ατόμων από αυτό το βότανο, τα άτομα που έχουν υπέρταση.
Που μπορεί να σας βρει ο κόσμος ; Στο χώρο μου στη Λεωφόρο Αθηνών 366, και στα τηλέφωνα 6945213797 και 2421087207.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
55
ΙΑΤΡΙΚΑ Συγκρότηση νέων μελών στο Δ.Σ. του Σωματείου Εργαζομένων ΤΟΜΥ της 5ης (ΥΠΕ)
Σημαντική δωρεά του Φαρμακευτικού Συλλόγου στο ΕΚΑΒ Βόλου
A E N
αντικοινωνική συμπεριφορά και τις οι-
κογένειές τους», συνολικού προϋπολογισμού 291.200 ευρώ.
Το έργο αφορά στην χρηματοδότη-
ση για 24 μήνες της λειτουργίας Δομής Έγκαιρης Παρέμβασης και φιλοξενίας
εφήβων και νεαρών ενηλίκων και των
οικογενειών τους, οι οποίοι αντιμετω-
πίζουν θέματα χρήσης ουσιών ή άλλων επικίνδυνων εξαρτητικών και αντικοινωνικών συμπεριφορών ή ανήκουν σε ομά-
δα υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη αντίστοιχων συμπεριφορών. Τις θερμές ευχαριστίες του προς τον
Την 1η Φεβρουαρίου 2020 πραγματο-
Φαρμακευτικό Σύλλογο Μαγνησίας εκ-
για την ανάδειξη μελών για το Διοικη-
κό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας – Τομέας
τροπή του Σωματείου. Η εκλογική δια-
ΕΚΑΒ Βόλου.
ποιήθηκαν στη Λάρισα οι αρχαιρεσίες
φράζει, με ανακοίνωση του, το Εθνι-
τικό Συμβούλιο και την Ελεγκτική Επι-
Βόλου για σημαντική δωρεά προς το
δικασία χαρακτηρίζεται άψογη.
Στις 7 Φεβρουαρίου 2020 έγινε η συ-
κοίνωση που υπογράφει ο υπεύθυνος
ξήχθη φανερή ψηφοφορία. Σύμφωνα με
η δωρεά περιλαμβάνει εκπαιδευτικό εξο-
οι παρακάτω:
μειακή αντιμετώπιση του τραύματος.
γκρότηση των μελών σε σώμα όπου διε-
του ΕΚΑΒ Τομέα Βόλου Κων. Σταμνάς,
τα αποτελέσματα εκλέγονται παμψηφεί
πλισμό Α’ βοηθειών για την προνοσοκο-
Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου
Σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος εξο-
(1η ΤΟΜΥ Καρδίτσας)
εκπαιδευτική χρήση και παραδόθηκε
(1η ΤΟΜΥ Αγίου Γεωργίου Λάρισας)
ΕΚΑΒ Βόλου.
Πρόεδρος: Αποστολός Φώτιος
πλισμός προορίζεται αποκλειστικά για
Αντιπρόεδρος: Μέρας Δημήτριος
στην εκπαιδευτική ομάδα του Τομέα
Γενικός Γραμματέας: Παπαγεωργίου
Απόστολος (1η ΤΟΜΥ Τρικάλων) Ταμίας: Φουτσιτζή Ευαγγελία (1η ΤΟΜΥ Καρδίτσας)
Μέλος: Αλμπανίδου Σοφία
(1η ΤΟΜΥ Αγίου Γεωργίου Λάρισας) Μέλος: Κράββαρη Παρησία
(ΤΟΜΥ Nέας Iωνίας Βόλου)
Μέλος: Χατζηκυριακίδη Αικατερίνη
(ΤΟΜΥ Νέας Αγχιάλου Βόλου)
Μέλη Ελεγκτικής Επιτροπής
Πρόεδρος: Γάτου Ευαγγελία (ΤΟΜΥ Αγριάς Βόλου)
56
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ανα-
Γραμματέας: Ρίζου Μαρία – Ελένη
(ΤΟΜΥ Έκθεση Λαμίας)
Μέλος: Κολοβού Ελευθερία (ΤΟΜΥ Νέας Ιωνίας Βόλου) ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Πηγή: taxydromos
Νέα Δομή Παρέμβασης και Φιλοξενίας για εξαρτημένους εφήβους στο ΚΕΘΕΑ Πιλότος
Η νέα Δομή του ΚΕΘΕΑ Πιλότος στο Βόλο Η στελέχωση της νέας Δομής Έγκαι-
ρης Παρέμβασης και φιλοξενίας για έφη-
βους και νεαρούς ενήλικες στο ΚΕΘΕΑ Πιλότος στο Βόλο περιλαμβάνει 2 ψυ-
χολόγους, ένα κοινωνικό λειτουργό, 2 ειδικούς θεραπευτές, ένα ψυχίατρο
και ένα λογιστή. H συγκεκριμένη υπηρεσία θα παρέχει τη δυνατότητα συμμετοχής στο πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ και παράλληλης διαμονής σε άτομα
που δεν διαθέτουν υποστηρικτικό πλαί-
σιο στην πόλη του Βόλου, είτε λόγω μη ασφαλούς πλαισίου διαμονής και ασφαλούς περιβάλλοντος είτε επειδή δια-
βιούν στο Πήλιο, τις Σποράδες καθώς και λοιπές περιοχές της Θεσσαλίας και
δεν μπορούν να μετακινούνται τακτικά στο Βόλο, λόγω οικονομικών και άλλων προβλημάτων. Η Δομή θα υποστηρίζει τους ωφελούμενους από τη φάση της
υποδοχής, της αρχικής εκτίμησης ανα-
γκών/αξιολόγησης μέχρι και την ομαλή
επανένταξή τους στην κοινωνία. Η δομή Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας
υπολογίζεται ότι θα εξυπηρετεί 80-100
ΕΣΠΑ Θεσσαλίας του έργου «Επιχορή-
Το παραπάνω είναι το τέταρτο και τε-
τη λειτουργία Δομής Έγκαιρης Παρέμ-
από το ΚΕΘΕΑ και εντάσσονται στο ΠΕΠ
Αγοραστός υπέγραψε την ένταξη στο
άτομα ανά έτος από όλη τη Θεσσαλία.
γηση του ΚΕΘΕΑ Πιλότος στο Βόλο, για
λευταίο από τα έργα που υποβλήθηκαν
βασης και φιλοξενίας για έφηβους και
Θεσσαλίας 2014 – 2020.
νεαρούς ενήλικες με εξαρτητική και
ΙΑΤΡΙΚΑ Αντιμετωπίζονται σταδιακά τα προβλήματα στο Κέντρο Υγείας Ζαγοράς
Χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Θεσσαλίας για το Κοινωνικό Παντοπωλείο και Φαρμακείο του Δήμου Τρικκαίων
A E N
Νέος εξοπλισμός στο Γ. Ν. Τρικάλων με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας
512.000 ευρώ από την Περιφέρεια Θεσ-
σαλίας για το Κοινωνικό Παντοπωλείο και Φαρμακείο του Δήμου Τρικκαίων
Μέχρι το 2023 διασφαλίζεται η πρόσβα-
ση 600 ωφελούμενων σε βασικά αγαθά διαβίωσης και φάρμακα Εργασίες αποκατάστασης των ζημιών
που συσσωρεύτηκαν επί χρόνια στο Κέντρο
Υγείας Ζαγοράς, πραγματοποιούνται το τελευταίο διάστημα, μετά από συνεχείς πα-
ρεμβάσεις της Δημοτικής Αρχής προς το Υπουργείο Υγείας και την 5η ΥΠΕ.
Μετά από σημαντικές καθυστερήσεις
τις οποίες είχε επισημάνει με υπομνήματά του και παραστάσεις διαμαρτυρίας ο Δήμος Ζαγοράς – Μουρεσίου, άρχισε σταδι-
ακά η αποκατάσταση των ζημιών ώστε το κτίριο να ξαναγίνει απολύτως λειτουργικό και ασφαλές.
Ήδη πραγματοποιήθηκε αντικατάσταση
λεβητοστασίου ώστε να λειτουργεί άψογα
το σύστημα κεντρικής θέρμανσης, μηχανολογικές και ηλεκτρικές εργασίες, αντικα-
ταστάσεις κουφωμάτων και προσεχώς θα γίνει και η επισκευή της στέγης.
“Μαζί με την αντιμετώπιση της υποστελέ-
χωσης του Κέντρου Υγείας, αναφέρει ο Δήμαρχος Ζαγοράς – Μουρεσίου κ. Παν. Κου-
τσάφτης, η Δημοτική Αρχή κινήθηκε σε όλα τα επίπεδα για να δοθεί λύση και στο κτιριακό πρόβλημα του Κέντρου Υγείας Ζαγοράς, το οποίο αντιμετώπιζε συσσωρευμένες φθορές λόγω έλλειψης συντήρησης.
«Κινηθήκαμε μεθοδικά, αποτελεσματι-
κά όπως και όταν το Κέντρο Υγείας αντιμετώπιζε προβλήματα με έλλειψη καυσί-
μων, με ασυντήρητα οχήματα κ.α.» Είπε ο κ. Κουτσάφτης.
Συνεχίζεται μέχρι το 2023 η λειτουργία
του Κοινωνικού Παντοπωλείου και του Κοινωνικού Φαρμακείου του Δήμου Τρικκαίων, με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια
Θεσσαλίας. Ο Περιφερειάρχης Κώστας
Αγοραστός υπέγραψε τη διάθεση πίστωσης
ύψους 512.460 ευρώ, προκειμένου να συνεχίσουν τη λειτουργία τους οι δύο Κοι-
νωνικές Δομές άμεσης αντιμετώπισης της φτώχειας στο Δήμο Τρικκαίων, οι οποίες προσφέρουν βασικά αγαθά σε περισσότερους από 600 ωφελούμενους.
Η χρηματοδότηση καλύπτει μέχρι και
τις 30-6-2023 τις δαπάνες λειτουργίας του
Κοινωνικού Παντοπωλείου και Κοινωνικού Φαρμακείου στα Τρίκαλα, δηλαδή τις δαπάνες για την πληρωμή του προσωπικού
που απασχολείται στις Δομές, την προμήθεια αγαθών, αναλώσιμα και λοιπά λειτουργικά έξοδα.
«Στεκόμαστε με σεβασμό δίπλα στον άν-
θρωπο και σε όσους έχουν ανάγκη» δηλώ-
νει ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός. «Με την απόφαση που υπογράψαμε ενισχύσουμε με 512.000 ευρώ το
Δήμο Τρικκαίων, που δεν είχε τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στα έξοδα λειτουργίας των Κοινωνικών Δομών του και δια-
σφαλίζουμε ότι 600 άνθρωποι συνεχίζουν να έχουν πρόσβαση σε βασικά αγαθά δια-
τροφής και διαβίωσης και στα απαραίτητα φάρμακά τους. »
Στο πλαίσιο έργου 1,17 εκατ. ευρώ για
την αναβάθμιση υποδομών και υπηρεσιών δημόσιας υγείας.
Νέο μικροσκόπιο συμπαρατήρησης απο-
κτά το Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας. Το νέο μηχάνημα, κόστους 10.000 ευρώ, αποτελεί τμήμα ενός εκτεταμένου έργου της Περιφέρειας Θεσσαλίας, για την
αναβάθμιση των υποδομών και των υπηρεσιών παροχής υγείας στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων, συνολικού προϋπολογισμού 1.176.000 ευρώ.
Σε δηλώσεις του ο Περιφερειάρχης Θεσ-
σαλίας Κώστας Αγοραστός τόνισε τα εξής:
«Μέσω του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας η αιρετή Περι-
φέρεια επενδύει στον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού των νοσοκομείων της Θεσσαλίας. Ο ιατρικός εξοπλισμός ενός νοσοκομείου μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παρά-
γοντα της αξιοπιστίας του, σε συνδυασμό με την κατάρτιση του ιατρικού και νοση-
λευτικού προσωπικό που τον χειρίζεται.». Στο συγκεκριμένο έργο, συμπεριλαμβάνο-
νται επίσης υπηρεσίες συντήρησης για ένα έτος μετά το πέρας της 3ετούς εγγύησης καλής λειτουργίας, με δυνατότητα συνέχισης για έως και έξι επιπλέον έτη, με απόφαση του Νοσοκομείου Τρικάλων.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
57
ΙΑΤΡΙΚΑ Λειτουργία Αξονικού τομογράφου στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων
οίκηση της 5ης ΥΠΕ, υπολείπονται ακόμη οκτώ αποφάσεις πρόσληψης επικουρικών ιατρών που θα ικανοποιηθούν με την ένταξη ενδιαφερόμενων ιατρών στον ηλεκτρονικό κατάλογο των επικουρικών ιατρών που τηρείται στην 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας. Παράλληλα, αναμένεται ο διορισμός πενήντα εννιά θέσεων μονίμων ιατρών εκ των οποίων είκοσι έξι θέσεων για τα Κέντα Υγείας της Θεσσαλίας και τριάντα τριών θέσεων για τα Κέντρα Υγείας της Στερεάς Ελλάδας. Αναλυτικά οι θέσεις στο Κέντρο Υγείας Καρδίτσας και στο Κέντρο Υγείας Σοφάδων:
Με ιατρικό προσωπικό στελεχώνονται το Νοσοκομείο και τα Κέντρα Υγείας Καρδίτσας και Σοφάδων
Κ.Υ.ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ 1 ΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ Β’ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ 1 ΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ Β’. Κ.Υ. ΣΟΦΑΔΩΝ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ 1 ΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ Β’ • ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ 1 ΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ Β’ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ 1 ΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ Β’.
Τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου ξεκίνησε η πλήρης 24ωρη λειτουργία του νέου Αξονικού Τομογράφου, μετά από την εγκατάσταση του στις 04 Φεβρουαρίου στο ΓΝ. Τρικάλων, 32 τομών αξίας 343.480€ με πόρους από το ΕΣΠΑ 2014-2020 της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Από τις 24 Φεβρουαρίου εν τω μεταξύ κλείνονται ραντεβού και για μη νοσηλευόμενους ασθενείς.
58
Με ιατρικό προσωπικό στελεχώνονται το Γενικό Νοσοκομείο, το Κέντρο Υγείας Καρδίτσας και το Κέντρο Υγείας Σοφάδων. Ο Διοικητής της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, κ. Φώτης Σερέτης, υπέγραψε 23 αποφάσεις πρόσληψης επικουρικών ιατρών για διάστημα 2 ετών, προκειμένου να καλυφθούν άμεσες ανάγκες σε ιατρικό προσωπικό Νοσοκομείων και Κ.Υ. της 5ης Υ.ΠΕ. Στο Γενικό Νοσοκομείο Καρδίτσας θα γίνουν δύο προσλήψεις στις ειδικότητες χειρουργικής και καρδιολογίας και στο Κέντρο Υγείας Σοφάδων μία πρόσληψη στην ειδικότητα μαιευτικής γυναικολογίας. Όπως ανακοινώθηκε από την ΔιΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
Γεμίζουν οι ασκοί του αίματος -6η εθελοντική αιμοδοσία από τον σύλλογο SOS KIDS ΛΑΜΨΗ Αγαπητοί αιμοδότες και φίλοι της αιμοδοσίας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού γίνεται πιο έντονη η ανάγκη μας να μεταδώσουμε το μήνυμα της προσφοράς και της αγάπης, που εμπεριέχεται στην πράξη της αιμοδοσίας, προσβλέποντας σε κοινωνίες αλληλεγγύης και ευημερίας. Με πράξεις γενναιοδωρίας και ανιδιοτέλειας να εξωτερικεύσουμε την ανθρωπιστική μας συνείδηση που ξεπερνά κουλτούρες και κριτήρια. Με σεβασμό και διάκριση στις ανάγκες των αδυνάτων, να μεταγγίσουμε τη δική μας σταγόνα ζωής ως δώρο, ως
A E N
γέφυρα ζωής στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Σε πείσμα των καιρών ας σκεφτούμε αλλιώς για να μετατρέψουμε την ελπίδα του συνανθρώπου σε πίστη και το φόβο σε ασπίδα επιβίωσης. Ευχόμαστε αυτό το χρόνο να γίνει μια νέα αρχή στη ζωή μας, που θα εμπεριέχει τη βαθύτερη ουσία της ύπαρξής μας! 1η ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗ & 6η SOS KIDS ΛΑΜΨΗ Σάββατο 28 Μαρτίου 2020 στο Ξενοδοχείο ΔΙΟΝΥΣΟΣ επί των οδών Λ.Κατσώνη & 23ης Οκτωβρίου, και ώρες 10:00 π.μ. – 15:00 μ.μ. Με την Αρωγή της Αιμοδοσίας του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας Οι εθελοντές αιμοδότες για να αιμοδοτήσουν, θα πρέπει να ξέρουν ή να προσκομίσουν το ΑΜΚΑ τους.
59 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#
60 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020 #21#