Houston 653

R

ISSUE 653

HOUSTON MAY 17 2019

PUB Agreement N0 40009120

The Vietnamese Newspaper www.THOIBAO.COM

Xem trang 24

ĐIỀU GÌ XẢY RA KHI MỸ CHUYỂN NHÂN VIÊN Ở BIÊN GIỚI CANADA XUỐNG PHÍA MEXICO?

Ảnh: online

HOUSTON

TM

2

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

3

HOUSTON

TM

4

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

5

HOUSTON

TM

6

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON ACCOUNTING - KEÁ TOAÙN

THỜI BÁO HOUSTON

PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SÖÏ, HYÛ SÖÏ HN Tax & Financial

The Vietnamese Newspaper

55

C/T- “Nguyeãn Kim Loan”

ATTORNEY AT LAW - LUAÄT SÖ

11210 Bellaire Blvd, ste. 143 Houston, TX 77072 (Bên trong Việt Shipping)

Thư từ: suzynguyen@thoibao.com Bài vở: contributions@thoibao.com Sửa chữa quảng cáo: quangcao@thoibao.com Advertisingthoibao@gmail.com Điều hành quảng cáo: Phone: (281) 568- 0632 ( 832) 870-1580 Các ý kiến để giúp cải tiến: publisher@thoibao.com

V.P. Luaät Sö

11

Voõ & Phaïm PLLC

35

BAKERIES - TIEÄM BAÙNH Houston Baùnh Bao

136

BEAUTY SALON - TMV, UOÁN TOÙC Sonic Skin Care

Thôøi Baùo Radio-Thoâng Baùo

118

Thôøi Baùo-T/B Ñoåi Ñòa Chæ Môùi

132

Alpha Realtors-Jane Nguyeãn David Huy Nguyen

DENTIST - NHA SÓ 13

Laâm Quang Thaéng

35 136

Espiritus - Trò Ñau Nhöùc

33

Nguyeãn Coâng Thöù

19

Nguyeãn Ñoâng Chaâu

117

Nguyeãn Xuaân Cöôøng

47

Phan Hoàng Ñöùc

59

Tang James - Cosmetic Surgery

25

Westlake Medical-Vuõ Toâ

39

Quang Mai - First Realty Associates

43

1

EZ Cash Funding

1

I Approve Lending

9

HERBALIST - ÑOÂNG Y Amida Life-Man Of Iron

123

Confidence-Cordyceps-Pure

49

Phaïm Hoaøng Trung-Döôïc Thaûo Supplement Depot-Sure Meal Basic

71 135

Tieäm thuoác baéc Nhaân Hoøa

35

Vaïn Hoøa Ñöôøng

29

Thể lệ gởi bài cho Thời Báo Bài vở gửi cho Thời Báo xin viết bằng các word processor sử dụng các font chữ Việt Nam của VNI hay Unicode và gửi về tòa soạn qua email address: contributions@thoibao.com.

Tòa soạn không hoàn trả lại bản thảo hoặc hình ảnh dưới bất cứ dạng nào và không chịu trách nhiệm về mọi sự mất mát hay thất lạc. Xin quí vị tự lưu lại một bản sao trước khi gửi. Tòa soạn giành quyền sửa chữa, hiệu đính nếu thấy cần thiết cho phù hợp với Thời Báo.

Bài vở muốn có nhuận bút xin ghi rõ nơi đầu bài và cho biết địa chỉ và số điện thoại liên lạc.

Thời Báo không đăng những bài vở không có tên tác giả, không có địa chỉ và số điện thoại liên lạc.

- Thoi Bao is the registered trade mark of Thoi Bao Inc. - Thoi Bao is not responsible for the advertising content. It is up to the consumers to check and validate the claims in the advertisements. No part of this publication can be reproduced without written consent of the publisher. ®

®

53

Diane Tran Insurance

31

Do All Ins.&More-Brenda Leâ

57

Harry Dao Insurance Agency

21

Kim Anh Nguyen

20

Lan Nguyeãn Leon Vuõ Tieán Laäp - Allstate

Ñöùc Höông Gioø Chaû

45 23

Phaùt Kyù Restaurant

73 21

Phan Pham Insurance

15

Tam Tam Insurance

136

Tammy Pham Thaùi Phaïm Insurance

9 136

31

Phôû 54

131

Phôû Gaø Ñoàng Nai

131

Phôû Ñieän

27

Rieâu Cua

55

Thaïch Cheø Hieån Khaùnh

61

Töôøng Kyù Fast Food

29

SERVICES - DÒCH VUÏ All Seasons Mechanics Anthem Q2 Direct Resp./190402 Kingsley Home Care

136 4 77

Lam Son Carpet Cleaning

1

Naskila Gaming-Bus Schedule

3

Ñoaøn Voõ - Thôï Moäc

53

Phong Construction

17

Texair

31

Tom Nguyeãn

1

Toni - Söûa Ñieän, A/C, Nöôùc

135

Tran’s A/C

136

TT Dòch Vuï Pacific

61

Viet Shipping

81

SUPERMARKET - SIEÂU THÒ

1

Nguyeãn Thanh Lieät

59 134

Ñöùc Phöông Thaïch Cheø

Ca Mau Food Market

69

Chôï Thaéng Höng

133

21

LN Insurance Agency

1

Cajun Kitchen

1

John Milton Nguyeãn

5

Thanh Tran A-Lyù Oriental Food Restaurant

INSURANCE - BAÛO HIEÅM Andrew Insurance Agency

Re/Max United RESTAURANT-CAFE

FINANCIAL - TAØI CHAÙNH Car Title Loans

1 43

136

My Care Plastic Surgery

15

Luke Ñinh

DENTURIST - PHOØNG RAÊNG GIAÛ Jimmy Dinh-UT Dental Lab Tech.

2 125

REAL ESTATE - ÑÒA OÁC

12

Hi-Tech Dental Care

123

Thôøi Baùo New Media

136

DOCTORS - BAÙC SÓ

Hình ảnh do AFP cung cấp

85

McDonald Campaign-Break Menu Caàn Mua Xe Cuõ

Biên tập viên & Cộng tác viên: Bùi Bích Hà, Chu Nguyễn, Đoàn Dự, Hà Huyền Chi, Hải Phong, Hoàng Yên Lưu, Huy Phương, Lý Anh, Nguyễn Ngọc Ngạn, B.S. Nguyễn Ý Đức, B.S. Đặng Phú Ân, Nguyễn Tuấn Hoàng, Trùng Dương, Nguyễn Thượng Chánh, Nhị Khê, Nguyễn Mạnh Trinh, Ngythanh, Phan, Phan Hạnh, Soạn giả Nguyễn Phương, Song Thao, Tống Minh Long Quân, Trà Lũ, Văn Quang, Tưởng Năng Tiến

87

P/U- “Vuõ Toaûn” Amida Life-Slim Body Acai Berry

AUTO BODY - GLASS - REPAIR

91

P/U - “Traàn Baù Thaønh”

Chôï Thanh Bình

25

Dong Mai Market

15

Höng Ñoâng Supermarket II

63

Hongkong City Mall

6

My Hoa Food Market

65

Tieán Höng chôï Ñoàng Khaùnh cuõ

25

SUPPLIER - ÑAÏI LYÙ CUNG CAÁP

JEWELLERY - TIEÄM VAØNG World Time Services

Crystal Beauty

17

NTT Nail Supply & Spa

PHARMACY - NHAØ THUOÁC TAÂY Biocare Pharmacy

37

Darcy Pharmacy

59

DB Pharmacy

41

J&I Pharmacy

21

Westlake Pharmacy

39

4 51

Payless Flooring

20

Winfull Corp.

134

VIDEO STORE - TIEÄM BAÊNG Phöông My

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

17

7

TIN HOUSTON

HOUSTON

TM

Steph Curry và đội Warriors vùng lên vào phút chót trận thứ 6 để dứt điểm đội Rockets

Mặc dù luôn bị ám ảnh bởi những thảm bại đau thương trong quá khứ và mong muốn tìm đủ cách để phục thù, nhưng cuối cùng đội Houston Rockets vẫn phải chuốc lấy thất bại lần này trong trận thứ 6 diễn ra vào tối thứ Sáu vừa qua tại sân Toyota Center ở Houston, với tỉ số 118/113.

Với chiến thắng này, đội Golden State Warriors đã thắng đối thủ 4 trận và thua hai, để tiến vào vòng kế

tiếp hầu tiếp tục bảo vệ ngôi vị vô địch của mình trong khi đội Houston đành phải ôm hận để chờ phục thù vào năm sau. Đây là lần thứ tư trong 5 năm qua đội bóng rổ chuyên nghiệp của thành phố Houston đã bị hạ gục bởi đội đương kim vô địch Warriors, được nhiều người đánh giá là một trong những đội banh tài ba và xuất sắc với thành phần cầu thủ hùng mạnh

nhất khó có đội nào đương cự lại.

Trong 5 năm qua, chỉ có đội duy nhất là Cleveland Cavaliers thuộc Toán miền Đông (Eastern Conference) với hảo thủ xuất xắc nhất là Lebron James mới tạo được thành tích ly kỳ là đánh bại được đội Warriors trong vòng chung kết kéo dài trong 7 trận thư hùng cách nay vài năm.

Nhưng ở Toán miền Tây (Western Conference) gồm cả hai đội Warriors và Rockets, trong 3 năm qua có lẽ chỉ có Houston Rockets được xem là đội có triển vọng và khả năng cùng với giàn cầu thủ có thể sánh gần bằng đội Golden State Warriors. Và Toán miền Tây vẫn được xem là mạnh hơn Toán miền Đông nên đội nào thắng ở Toán này thường được xem là có triển vọng giành được ngôi vị vô địch toàn quốc. 

Kênh đào Houston phải đóng vì dầu đổ xuống mặt biển Các viên chức điều hành việc di chuyển trên biển đã quyết định đóng lại kênh đào Houston trong ngày thứ Bảy vừa qua khi hai tàu vận chuyển đã va chạm vào nhau, khiến một lượng lớn xăng dầu bị đổ xuống mặt biển và gây thêm một mối lo ngại lớn về mặt môi sinh cho các vùng ven biển thuộc Vịnh Mễ Tây Cơ.

Tai nạn hàng hải xảy ra vào khoảng 3 giờ rưởi chiều thứ Sáu vừa qua khi một tầu chở dầu không lồ dài 755foot mang tên Genesis River chở khí đốt hoá lỏng đã đụng vào một chiếc tầu kéo đầy hai chiếc xà-lan. Mỗi chiếc xà-lan này chở theo 25,000 thùng đựng dầu. Thông tin của Lực

8

Lương Phòng Vệ Duyên Hải Hoa Kỳ cho biết có một chiếc xà-lan bị đắm chìm và chiếc thứ hai bị hư hại, làm đổ ra một loại xăng dầu có tên là reformate. Đây là lần thứ nhì Kênh đào Houston đã phải bị đóng lại sau tại nạn cháy lớn tại nhà máy sản xuất hoá chất ITC ở Deer Park hồi tháng 3 vừa qua cũng gây ra ô nhiễm khi các chất thải này bị đổ tràn xuống mặt nước.

Vụ đóng cửa kênh đào này đã kéo dài đến 3 ngày và gây ra thiệt hại cho kỹ nghệ năng lượng tại địa phương khoảng 1 tỷ Mỹ-kim theo đánh giá của các chuyên viên.

Cơ quan Khí tượng Quốc gia đã

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

lên tiếng báo động cho cư dân quanh vùng có thể ngửi thấy mùi xăng bốc lên từ mặt biển, nhất là ở những thị xã như Webster và La Porte có thể cảm thấy mùi xăng ở nồng độ mạnh nhất.

Các viên chức y tế công cộng của Galveston County đang kiểm tra độ ô nhiễm trong không khí và cho biết là chưa thấy có dấu hiệu ô nhiễm hoá chất độc hại trong không khí.

Vài tháng trước đó, cũng xảy ra một vụ đụng tàu khác giữa một chiếc tầu chở dầu và một tàu chuyển hàng khác ở gần mũi Morgan’s Point, cũng không xa nơi xảy ra vụ đụng tàu lần này, cũng khiến đổ xuống một lượng xăng dầu khoảng 88,000 ga-lông. 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

9

TIN HOUSTON

HOUSTON

TM

Thị trưởng Houston đề nghị một ngân sách “eo hẹp” để bù đắp thâm thủng

Thị trưởng Sylvester Turner

Thị trưởng Sylvester Turner trong ngày thứ Ba vừa qua đã đề nghị một số những giải pháp nhằm bù đắp mức thâm thủng 179 triệu Mỹ-kim trong ngân sách cho tài khoá của năm tới bằng cách sử dụng ngân khoản trong quỹ tiết kiệm của thành phố, cộng với việc loại bỏ khoảng 67 chức vụ đang bỏ trống và sa thải khoảng hơn 300 nhân viên của thành phố.

Nói chung, kế hoạch này sẽ cắt bớt khoảng 36 triệu Mỹ-kim trong ngân sách tổng cộng của các sở và văn phòng trực thuộc chính quyền

Houston, và trích ra số tiền 116 triệu Mỹ-kim từ quỹ tiết kiệm, một điều mà ông Turner nói rằng chúng ta có thể làm được vì ngân sách của thành phố cho tài khoá năm 2019 đã có kết toán thặng dư hơn dự tính ban đầu.

Ngân sách cho tài khoá mới sẽ bắt đầu từ ngày 1 tháng 7. Đây là kế hoạch ngân sách hàng năm được đưa ra lần sau cùng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông kéo dài trong 4 năm, ông Turner nói rằng bộ tham mưu của ông đã duyệt xét tất cả các chi phí điều hành của mọi sở và

văn phòng của thành phố để có thể cắt giảm và loại bỏ mọi thặng dư và chi tiêu không cần thiết. Ông nhắc lại rằng khi mới bắt đầu nhậm chức, ông đã nói đến việc cần phải chia sẻ mọi sự hy sinh; và giờ đây chúng ta vẫn phải tiếp tục nói đến việc sự hy sinh phải được san sẻ đồng đều với mọi người. Như thế thì mọi người đều phải cùng gánh vác trách nhiệm trong vụ này.

Trong số những hy sinh đó, có cả việc phải sa thải những lính cứu hoả và các lớp tân khoá sinh cứu hoả cùng với nhiều công chức thuộc các sở khác. Tất cả những người này đều đã nhận được giấy thông báo sa thải 60 ngày trước đó sau khi hội đồng thành phố đã biểu quyết hồi tháng trước. Ông Turner nói rằng phần lớn của việc gia tăng ngân sách kỳ này là phí tổn của Đề Luật B do cử tri Houston đã bỏ phiếu chấp thuận hồi cuối năm ngoái, quy định nâng cao tiền lương của lính cứu hoả ngang bằng với các cảnh sát viên.

Trong ngân sách hàng năm của thành phố, các chi tiêu cho mục tiêu an ninh công cộng chiếm tỉ lệ đến 58%. Kế hoạch này sẽ được đưa ra thảo luận và biểu quyết trong phiên họp của hội đồng thành phố vào ngày 5 tháng 6 sắp tới. 

UÛng hoä baùo Vieät ngöõ baèng caùch hoûi cöûa haøng ñeå laáy tôø baùo tieáng Vieät maø baïn yeâu thích

ÑOÏC VAØ COÅ ÑOÄNG THÔØI BAÙO 10

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

11

TIN HOUSTON

HOUSTON

TM

Vùng Houston trong cơn lũ lụt lớn Tuần lễ vừa qua được đánh dấu bởi hai loạt các trận mưa lớn đổ ập xuống và kéo dài lâu khiến gây ra lũ lụt nặng tại nhiều nơi trong vùng Houston khiến nhiều người nhớ lại những kỷ niệm kinh hoàng của cơn bão lũ Harvey vào mùa hè năm 2017.

Những cơn mưa lũ kéo dài đầu tiên bắt đầu vào ngày thứ Tư giữa tuần, gây ra tình trạng báo động lũ lụt tại nhiều nơi trong thành phố do bởi tình trạng nước mưa dâng cao không thể thoát được nhanh chóng. Đến hai ngày sau đó, một loạt những trận mưa lớn và kéo dài cũng lại xảy ra vào cuối tuần tiếp tục gây ra tình trạng xáo trộn tại nhiều nơi, với một loạt những tai nạn do đường xá trơn trợt và có nước mưa dâng cao, và nhiều khu học chính trong vùng phải quyết định đóng cửa các trường học

12

vì các xe buýt chở học sinh không thể di chuyển theo lịch trình thường lệ.

Tại nhiều vùng như ở thị xã Katy, ngoại ô về phía tây cách xa Houston khoảng 20 dặm, các trận mưa đá cũng đổ xuống gây thêm thiệt hại. Nhiều khu vực cũng bị lâm vào tình trạng bị cúp điện do bởi ảnh hưởng các trận sấm sét phá huỷ các hệ thống và trung tâm phân phối điện. Thông tin đưa ra từ cơ quan Houston TranStar cho thấy hàng loạt những địa điểm quan trọng trong hệ thống xa lộ đều bị lâm vào

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

tình trạng không di chuyển được vì lượng nước dâng cao trên mặt đường.

Thông cáo báo động về tình trạng rủi ro cao vì lũ lụt tiếp tục được kéo dài đến ngày Chủ Nhật cuối tuần nên đã khiến cho nhiều sinh hoạt thường lệ đều bị đình trệ, đặc biệt là những buổi lễ tốt nghiệp cho các học sinh và sinh viên tại nhiều nơi cũng phải thay đổi giờ giấc hoặc đình hoãn sang những ngày khác, kể cả những dịp liên hoan nhân ngày Lễ Mẹ. Gần như hầu hết các khu học chính và các trường đại học quanh vùng Houston đều đã quyết định đóng cửa trong ngày thứ Sáu cuối tuần.

Các toà án về dân sự cũng như hình sự cũng đều đóng cửa. Một số các chuyến bay ở hai phi trường Hobby và Bush Intercontinental cũng bị đình hoãn hoặc huỷ bỏ vào giờ chót vì ảnh hưởng của các trận lũ lụt này. 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

13

HOA KỲ

HOUSTON

TM

Ngũ Giác Đài chuyển 1,5 tỷ ngân quỹ sang thi công tường biên giới

Ngũ Giác Đài chuyển 1,5 tỷ đô la thoạt đầu định để hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan và các dự án khác qua giúp chi trả cho việc xây

80 dặm tường rào dọc theo biên giới Mỹ-Mexico. Động thái này theo sau quyết định của Ngũ Giác Đài hồi tháng Ba

chuyển 1 tỷ đô la từ các tài khoản ngân sách nhân sự quân đội sang ủng hộ việc xây tường rào.

Ngân khoản tổng cộng 2,5 tỷ đô la đáp ứng tuyên bố của Tổng thống Trump về tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới, nơi lực lượng Bảo vệ Biên giới và Hải quan đang đối mặt với ngày càng nhiều di dân từ Trung Mỹ tìm cách vào lãnh thổ Hoa Kỳ.

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan công bố quyết định chấp thuận chuyển 1,5 tỷ sang cho việc thi công tường rào biên giới hôm 10/5.

Theo dự kiến, Ngũ Giác Đài sắp tới cũng sẽ chuyển tới 3,6 tỷ đô la từ ngân sách xây dựng quân sự sang chi trả cho việc xây tường biên giới. Chi tiết kế hoạch này chưa được loan báo chính thức. 

Tiểu bang Georgia: Phá thai trên 6 tuần tuổi sẽ bị tử hình Thống đốc tiể u bang Georgia, Brian Kemp tuần qua ký luật cấm phá thai hà khắc nhất nước Mỹ. Theo đó, phụ nữ nạo phá thai sau 6 tuần tuổi có thể bị tù chung thân, thậm chí tử hình.

Dự luật HB 481 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2020 hạn chế một số quyền sinh sản của phụ nữ và quy định khung hình phạt cao nhất cho những phụ nữ phá thai trái phép.

Mục đích chính của luật mới là cấm bác sĩ chấm dứt thai kỳ khi thai nhi đã được 6 tuần. Tuy nhiên, dự luật còn có một điều khoản gây nhiều tranh cãi.

Theo luật mới, em bé chưa sinh cũng là một con người có đầy đủ quyền pháp lý. Luật khẳng định rằng,

14

thai nhi cũng được tính đến trong các quyết định liên quan dân số vì chúng là con người, là cư dân của tiểu bang.

Tuy nhiên, chưa rõ các nhà làm luật đã tính hết hậu quả của việc cung cấp địa vị pháp lý cho thai nhi hay chưa.

Luật sư Andrew Fleischman chỉ ra rằng, khi luật có hiệu lực, tiểu bang Georgia giam giữ trái phép hàng ngàn công dân vì theo HB 481, thai nhi của tù nhân đang mang bầu có quyền độc lập.

Liệu một luật sư chuyên về vị thành niên có thể đại diên cho thai nhi trong bụng một tù nhân và yêu cầu trả tự do cho thân chủ của mình? Nếu không thì tại sao?

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Đó là sự vi phạm nghiêm trọng tiến trình chào đời của một con người, trừng phạt người này vì tội của người khác. Nếu thai nhi của một tù nhân là một con người, làm sao mà tiểu bang Georgia có thể giam giữ người này vì một tội lỗi mà họ không phạm phải? 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

15

HOA KỲ

HOUSTON

TM

Cảnh báo chuyện chậm trễ tại các phi trường

Các nhóm đại diện cho các hãng hàng không lớn và các công ty du lịch lớn của Mỹ ngày 10/5 thúc giục lãnh đạo Thượng viện ủng hộ thêm ngân quỹ cho các nhân viên Cơ quan Bảo vệ Biên giới và Thuế quan (CBP).

Các hãng hàng không như United Airlines, Southwest Airlines, tập đoàn Fedex, Hiệp hội Lữ hành Hoa Kỳ, Hiệp hội Vận tải Hàng không ủng hộ việc bổ sung ngân quỹ khẩn cấp và khuyến cáo tác động của việc chuyển

thêm nhân lực từ sân bay và các cửa khẩu khác tới biên giới Tây Nam. Tuần rồi, Tòa Bạch Ốc yêu cầu 4,5 tỷ đô la cho các hoạt động tại biên giới Mỹ-Mexico, viện lý do làn sóng người tỵ nạn băng vào biên giới.

Trước đó trong năm, chính phủ Hoa Kỳ đã chuyển 300 nhân viên CBP tới đây.

Một phát ngôn nhân của CBP ngày 10/5 xác nhận cơ quan này đang điều động thêm 186 nhân viên CBP tới hỗ trợ các nhân viên Tuần tra Biên giới tại biên giới Tây Nam. CBP cùng thông báo với các nhóm đại diện các hãng hàng không và công ty du lịch vừa kể về việc thuyên chuyển nhân lực tới biên giới Tây Nam trong vài tuần tới. Đầu tháng này, các sân bay lớn, các nhóm nghiệp đoàn và các doanh nghiệp khác ủng hộ dự luật của Thượng viện đưa ra hồi tháng Tư mà theo đó sẽ thuê mướn thêm ít nhất 600 nhân viên CBP mỗi năm. 

Cướp giựt bóp của người đi đường, nạn nhân thiệt mạng Một vụ cướp táo bạo diễn ra giữa ban ngày tại Little Saigon, California và đã khiến một phụ nữ thiệt mạng.

Theo những nhân chứng cho biết thì cướp đã chờ hai phụ nữ vừa bước ra khỏi ngân hàng Bank Of America ở khu vực đường Westminster và Brookhurst gần khu chợ Hòa Bình, trong Little Saigon trong sáng hôm thứ tư ngày 8 tháng 5.

Cũng theo các nhân chứng thì khi hai phụ nữ vừa ra khỏi ngân hàng thì

16

hai tên cướp đèo nhau trên chiếc xe mô tô, đã chạy ngang giựt chiếc giỏ xách của một trong hai nạn nhân.

Người phụ nữ này cố gắng giữ lại chiếc giỏ xách và bị đập đầu xuống đường, và bị xe của ba tên cướp này cán phải.

Nạn nhân được chở đến bệnh viện cấp cứu, nhưng đã qua đời.

Cảnh sát sau đó đã bắt giữ được ba nghi can ở quận Los Angeles, gần xa lộ 110 và đường Century.

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Hôm 10 tháng 5, cảnh sát đã công bố tên tuổi của ba nghi can và người phụ nữ bị cướp giựt xách tay.

Ba nghi can là Giovanni Solomon Guy, 20 tuổi, và Gregory Anthony Walker, 19 tuổi, cả hai đều là cư dân Los Angeles, và Brad Maurice Brown, 19 tuổi, cư dân Hawthorne.

Nạn nhân là bà Nguyễn Ngọc Nga, 32 tuổi, cư ngụ ở thành phố Santa Ana. 

TM

HOUSTON

Sáu công ty Trung Quốc bị cấm xuất cảng công nghệ của Mỹ Hôm 13/5, Bộ Thương mại Hoa Kỳ ra thông cáo cấm sáu doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc, một công ty Pakistan và năm công ty có trụ sở tại Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, xuất cảng các công nghệ “nhạy cảm” của Hoa Kỳ cùng các hàng hóa khác.

Trong một tuyên bố, Bộ Thương mại cho biết, bốn công ty Trung Quốc đã cố gắng mua hàng hóa có nguồn gốc từ Hoa Kỳ nhằm hỗ trợ cho chương trình sản xuất vũ khí hủy diệt hàng loạt và các chương trình quân sự của Iran, và như vậy đã vi phạm luật kiểm soát xuất cảng của Hoa Kỳ.

Bộ Thương mại cho biết hai công ty Trung Quốc khác đã được thêm vào “Danh sách các thực thể” bị cấm

xuất cảng hoặc chuyển giao công nghệ, vì cung cấp hàng hóa cho các tổ chức liên kết với Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.

Các doanh nghiệp Trung Quốc bị cấm là Avin Electronics Technology Co Ltd, có trụ sở tại Thâm Quyến; Longkui Qu ở Lâm Hải, tỉnh Chiết Giang; Công ty công nghệ điện tử Multi-Mart ở Nam Hải, tỉnh Quảng Đông; Taizhou CBM- Future New Material Science and Technology Co Ltd ở Lâm Hải, tỉnh Chiết Giang; Tenco Technology Co Ltd và Yutron Technology Co Ltd đều ở Thâm Quyến.

Theo Bộ Thương mại Mỹ, các công ty Avin, Mult-Mart, Tenco và Yutron đều có văn phòng tại Hong Kong.

Thông báo của Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross cho biết: “Chúng tôi sẽ thông báo cho các cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức trên toàn thế giới biết rằng các thực thể này sẽ phải chịu trách nhiệm cho việc hỗ trợ các hoạt động vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iran và các chương trình bất hợp pháp khác.”

Thông cáo cho biết thêm: “Hơn nữa, chúng tôi không thể cho phép chiến lược hội nhập quân sự - dân sự của Trung Quốc phá hoại an ninh quốc gia của Hoa Kỳ thông qua các âm mưu chuyển giao công nghệ bị Mỹ cấm nhưng lại được các cơ quan nhà nước Trung Quốc dàn xếp.” u

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

17

HOA KỲ

HOUSTON

TM

Trung Quốc áp thuế trả đũa Hoa Kỳ

Trung Quốc có kế hoạch tăng mức thuế nhập cảng từ 5% đến 25% đối với hàng hóa của Mỹ trị giá 60 tỷ đôla.

Theo Reuters, Bộ Tài chính Trung Quốc thông báo như vậy hôm 13/5, sau khi Hoa Kỳ tăng thuế đối với 200 tỷ đôla giá trị hàng nhập cảng từ Trung Quốc.

Trung Quốc sẽ áp dụng thuế suất này đối với tổng số 5.140 sản phẩm

THẾ GIỚI

Chính phủ Nhật Bản lo ngại kinh tế suy thoái. Theo các dữ liệu công bố ngày 13/05, Tokyo không loại trừ khả năng suy thoái kinh tế vì nền kinh tế Nhật phụ thuộc vào xuất cảng và do đó, bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ việc nhu cầu bên ngoài giảm sụt, và tranh chấp thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Nam Hàn tiếp tục tăng cường phòng thủ nhằm đối phó với “mọi đe dọa”. Tuyên bố của phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Nam Hàn ngày 13/5 cho thấy tình hình trên bán đảo Triều Tiên có dấu hiệu căng thẳng trở lại sau vụ Bình Nhưỡng hai lần bắn thử hỏa tiễn trong chưa đầy một tuần lễ. Ông Choi Hyun Soo còn thêm Seoul tăng cường khả năng phòng thủ, đặc biệt là tăng cường hệ thống hỏa tiễn chận hỏa tiễn để “chặn hỏa tiễn tầm ngắn của Bắc Hàn”.

18

của Hoa Kỳ kể từ ngày 1/6/2019, cũng theo Reuters.

Quyết định của Bắc Kinh được đưa ra cùng ngày Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Trung Quốc không nên trả đũa việc áp thuế của ông tuần trước, nếu không sẽ đối mặt với các hậu quả, theo AP. Hoa Kỳ gia tăng cuộc chiến thương mại sau khi cáo buộc rằng Bắc Kinh đã quay lưng lại đối với các cam kết đưa ra trong các cuộc thương thảo trước đó.

Tổng thống Trump viết trên Twitter rằng Trung Quốc “đã có một thỏa thuận tuyệt vời, gần hoàn tất” nhưng đã “rút lui”. Ông Trump nhấn mạnh rằng thuế mà Hoa Kỳ áp đặt lên hàng hóa Trung Quốc sẽ không tác động lên người tiêu dùng Mỹ.

Hầu hết các phân tích gia đồng ý rằng Bắc Kinh sẽ thiệt hại nhiều hơn

Washington nếu chiến tranh thương mại kéo dài. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc có thể giảm khoảng 1.6% trong năm nay nếu các mức thuế trừng phạt của Mỹ tiếp tục đẩy các công ty Trung Quốc ra khỏi thị trường Mỹ, theo ước đoán của Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Trong khi đó, Mỹ đang có tăng trưởng kinh tế mạnh, thị trường lao động lành mạnh. Những yếu tố này đã giúp cho chính quyền Trump có lập trường mạnh bạo hơn với Trung Quốc.

Kinh tế Mỹ đã tăng trưởng 3.2% trong quý đầu năm nay, tỷ lệ thất nghiệp đang dao động ở mức thấp nhất trong vòng 50 năm, và sự hồi phục của thị trường chứng khoán Mỹ trong năm nay đã củng cố lòng tin của nhà đầu tư cho dù niềm tin đó có được trong lúc có hy vọng vào việc hai nước sắp đạt được thỏa thuận. 

TIN VẮN Thụy Điển mở lại thủ tục truy tố Julian Assange về tội hiếp dâm.

Thông báo trên được đưa ra hôm 13/05/2019. Hồ sơ liên quan đến ông Assange đã kéo dài gần một chục năm.

Do bị cáo tị nạn tại tòa đại sứ Equador tại Luân Đôn từ năm 2012, hồ sơ pháp lý đã bị hủy bỏ. Việc Assange bị cảnh sát Anh bắt đi hôm 11/04 khiến tư pháp Thụy Điển có thể mở lại hồ sơ này, và đòi trục xuất sáng lập viên WikiLeaks về Stockholm.

Julian Assange

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Thổ dân kiện chính quyền Úc trước Liên Hiệp Quốc. Hôm 13/05, thổ dân sống trên các đảo ở Eo Biển Torrès, miền bắc nước Úc, đã đưa đơn kiện chính quyền Canberra trước Ủy Ban Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc. Chính quyền Úc bị tố cáo là đã không làm gì để đối phó với thay đổi khí hậu, làm cuộc sống người trong vùng bị đe dọa, và đây là điều vi phạm nhân quyền.

Hơn 100 tù nhân vượt ngục, đốt phá nhà tù tại Indonesia. Hơn 100 trong số 650 tù nhân tại nhà tù quận Siak trên đảo Sumatra, Indonesia hôm 11/5 vượt ngục. Vụ bạo loạn dường như bùng phát sau khi nhân viên trại giam đánh đập những tù nhân bị phát giác sử dụng ma túy. Ít nhất 4 người bị thương, trong đó có một nhân viên trại giam. 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

19

THẾ GIỚI

HOUSTON

TM

Tổng thống tự phong Venezuela mời quân đội Mỹ hỗ trợ

Ông Juan Guaido

Theo Newsweek, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio hôm 13/5 đã công bố bức thư do ông Carlos Vecchio, đặc phái viên của thủ lĩnh đối lập kiêm tổng thống tự phong Venezuela Juan Guaido, gửi cho Đô đốc Craig Fuller, chỉ huy Bộ Tư lệnh phía Nam Hoa Kỳ, hôm 11/5. Ông Vecchio cho biết “tổng thống lâm

20

thời” Guaido đã chỉ đạo ông liên lạc với Bộ Tư lệnh phía Nam Mỹ để kêu gọi sự hỗ trợ từ Washington.

Trong thư, đặc phái viên của tổng thống tự phong Juan Guaido đã đưa ra cảnh báo về tình hình ngày càng tồi tệ tại Venezuela, nơi đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế ngày càng trầm trọng do các lệnh trừng phạt của Mỹ từ tháng 8/2017. Ông Vecchio đổ lỗi cho chính quyền của Tổng thống Nicolas Maduro vì để xảy ra tình trạng như vậy.

Theo ông Vecchio, tình hình hiện nay dẫn tới “những hậu quả về an ninh quốc gia đối với Venezuela cũng như các nước láng giềng”. Ông Vecchio bày tỏ “quan ngại” về “tác động từ sự hiện diện của các lực

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

lượng nước ngoài không được chào đón tại Venezuela, đặt đất nước chúng ta và các nước khác vào nguy cơ rủi ro”. Đặc phái viên của ông Guaido ngụ ý tới các quốc gia ủng hộ chính quyền Maduro gồm Cuba và Nga nước được cho là đang triển khai lực lượng quân sự tại Venezuela.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói với đài ABC rằng Tổng thống Donald Trump có đủ thẩm quyền theo hiến pháp để xem xét vấn đề can thiệp quân sự vào Venezuela.

Bộ Tư lệnh phía Nam Mỹ cũng khẳng định lực lượng này “sẵn sàng” hành động ngay sau khi được “ông Guaido và chính phủ hợp pháp của Venezuela mời”. 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

21

THẾ GIỚI

HOUSTON

TM

Bốn nước tập trận trên Biển Đông

Việc hải quân 4 nước gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Philippines điều 6 chiến hạm tập trận chung, từ ngày 2 – 8/5 tại Biển Đông, được giới chuyên gia quốc tế đánh giá truyền đi thông điệp mạnh mẽ cho Trung Quốc, và mang nhiều ý nghĩa quan trọng đối với vùng biển này.

Cuộc tập trận được thông báo sau khi hải quân Mỹ ngày 6/5 đã đưa 2 tàu khu trục hoạt động xung quanh 2

đá Ga Ven và Gạc Ma trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp. Theo thông báo từ Hạm đội 7 (Mỹ), cuộc tập trận mang ý nghĩa góp phần duy trì an ninh cho các đồng minh và đối tác thông qua việc đảm bảo khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Cuộc tập trận có sự tham gia của 4 quốc gia không chỉ gửi thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc hay thể hiện lập trường mạnh mẽ về luật pháp quốc tế đối với Biển Đông, mà còn xây dựng nên cầu nối những bên có cùng mối quan tâm trước Bắc Kinh. Sự kiện này thể hiện dấu hiệu về sự bất bình của cộng đồng quốc tế đối với các hành động “cơ bắp” của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Lâu nay, Mỹ - Nhật - Ấn đã có nhiều hoạt động chung, dựa trên đối thoại quân sự chiến lược ba bên, mà nổi bật là cuộc tập trận hải quân chung Malabar đặc trưng cho cam kết chiến lược của ba nước này. Không dừng lại ở đó, Mỹ - Nhật - Ấn đang mở rộng kết nối với các nước khác trong tình hình Trung Quốc có nhiều hành vi đáng quan ngại. 

Iran dọa đánh phủ đầu nếu Mỹ hành động Tư lệnh Không quân Iran đã đưa ra cảnh báo cứng rắn với Mỹ sau khi Washington tuyên bố đưa hàng không mẫu hạm tới tới khu vực áp sát Iran.

Quân đội Mỹ gần đây đã triển khai các lực lượng, bao gồm hàng không mẫu hạm và máy bay ném bom B-52 tới Trung Đông, trong một động thái được các quan chức Mỹ nhận định là để đối phó với mối đe dọa từ Iran nhằm vào các lực lượng Mỹ trong khu vực.

Tư lệnh không quân thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran Amirali Hajizadeh cho rằng sự hiện diện quân sự của Mỹ trong khu vực trước đây là mối đe dọa nghiêm trọng, còn bây giờ là một mục tiêu của Iran.

Trong cuộc phỏng vấn với CNBC ngày 11/5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết ông nhận thấy mối đe dọa ngày càng tăng từ Iran, đồng thời khẳng định chính quyền Tổng thống Donald Trump đang củng cố năng lực để có thể đáp trả bất kỳ hành động tấn công nào từ phía Iran.

Mặc dù duy trì hiện diện quân sự ngày càng tăng trong khu vực, song Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh Mỹ không tìm kiếm một cuộc chiến tại đây.

Cũng theo Ngoại trưởng Pompeo, ông đã chuẩn bị sẵn

22

Một hạm đội tàu sân bay của Mỹ (Ảnh: Reuters)

các kế hoạch ngoại giao để Tổng thống Trump có thể lựa chọn “trong trường hợp Iran đưa ra quyết định sai lầm”.

Ngoại trưởng Pompeo cho biết thay đổi tầm ảnh hưởng của Iran trên toàn thế giới cũng là một mục tiêu của Hoa Kỳ. “Iran là nước gây ảnh hưởng bất ổn chính tại Trung Đông và chúng tôi nhắm mục tiêu tới việc khắc chế điều đó”, ông Pompeo nói, đề cập tới vai trò của Iran đối với khủng bố cũng như dòng chảy vũ khí từ Iran tới các nước bất ổn. 

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

IS tuyên bố “lập tỉnh mới”tại Ấn Độ Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) lần đầu tuyên bố thành lập cái gọi là một đơn vị hành chính mới trên lãnh thổ Ấn Độ nhưng không nêu rõ vị trí của tỉnh này nằm ở vùng nào của Ấn Độ. Giới chuyên gia nhận định đây là cách để tổ chức khoa trương thanh thế sau khi bị đánh bại tại “đế chế” tự xưng từng thiết lập ở Iraq và Syria.

Reuters dẫn lời nhà phân tích an ninh Rita Katz cho rằng việc tuyên bố thành lập tỉnh mới trong khi trên thực tế chưa sở hữu lãnh thổ nào là điều phi lý nhưng không nên bỏ qua vì có thể đây là dấu hiệu cho thấy IS muốn tái xây dựng lãnh thổ tại khu vực.

Cũng trong thông báo, IS nói đã gây thương vong cho quân đội Ấn Độ trong cuộc đụng độ mới đây ở quận Shopian, thuộc vùng Kashmir.

Cảnh sát Ấn Độ trong khi đó cho biết đã tiêu diệt một tay súng IS tên Ishfaq Ahmad Sofi tại Shopian. Sofi bị cho là từng tham gia nhiều nhóm vũ trang chống quân chính phủ tại Kashmir trong hơn 10 năm trước khi tuyên bố trung thành với IS.

Lá cờ IS bị thu giữ từ những kẻ khủng bố ở Sri Lanka Ảnh minh họa

Cảnh sát Ấn Độ nghi ngờ Sofi đã tiến hành nhiều vụ tấn công bằng lựu đạn nhắm vào lực lượng an ninh trong khu vực. Chiến dịch tiêu diệt tay súng này diễn ra ngày 10.5 không gây thương vong cho quân chính phủ, trái với thông tin của IS. u

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

23

THẾ GIỚI

HOUSTON

TM

Mỹ chuyển nhân viên ở biên giới Canada xuống phía biên giới Mexico Thủ tục qua biên giới Mỹ - Canada sẽ bị chậm trễ trong những ngày hè sắp tới sau khi hàng trăm nhân viên biên giới của Mỹ tạm thời được điều độ ng về phí a biên giớ i tiế p giá p Mexico.

Cơ quan Biên giới và Quan thuế Mỹ cho biết 731 nhân viên biên giới phía bắc trên bộ, trên biển và tại phi cả ng đang đượ c điề u độ ng xuố ng biên giớ i Mỹ - Mexico, nơi họ sẽ giúp các đồng nghiệp phía nam đối phó với làn sống gia đình và trẻ em từ Trung Mỹ kéo sang.

Biện pháp này diễn ra khi các cơ sở kinh doanh chuẩn bị cho mùa hè, khi hàng chục ngàn du khách Canada đi về phía năm góp phần thúc đẩy nền kinh tế của các cộng đồng ở các tiểu bang gần biên giới, cũng như sâu hơn bên trong Hoa Kỳ.

Kể từ khi an ninh biên giới Hoa Kỳ-Canada được tăng cường ngay

sau vụ tấn công 11/9, các viên chức địa phương và tiểu bang đã lo lắng rằng an ninh tăng cao có thể gây tổn hại cho thương mại và dòng người tự do qua lại biên giới dài 8.891 km.

Garry Douglas thuộc Phòng Thương mại ở Plattsburgh, NY, cho biết thương mại với Canada là "động lực lớn nhất" trong nền kinh tế khu vực, và phải mất nhiều năm để có đủ nhân sự ở biên giới phía bắc, nơi có khoảng 400.000 người và 1,6 tỉ Mỹ kim hàng hóa qua biên giới hàng ngày. Ông nói hiện ông chưa thấy có vấn đề gì, nhưng cảnh báo rằng mùa du lịch cao điểm chưa bắt đầu cho đến ngày lễ Victoria Day của Canada vào cuối tuần 18-20 tháng 5.

Tuầ n qua, 13 thà nh viên lưỡ ng đảng của quốc hội Mỹ từ 6 tiểu bang biên giới đã viết thư cho Quyền Bộ trưở ng Nộ i an Kevin McAleenan,

bày tỏ lo âu rằng kế hoạch điều động có thể làm tổn hại thương mại và du lịch qua biên giới Mỹ-Canada.

Bứ c thư vừ a đượ c công bố cho biết: "Quyết định điều động các giới chứ c Biên giớ i và Quan thuế CBP ở phía bắc tới biên giới phía nam khiến cơ quan nà y thêm khó khăn hơn trong việc đáp ứng các đòi hỏi nhiệm vụ cốt lõi của họ tại biên giới, bao gồm bảo đảm hiệu quả các điểm nhập cảnh của Mỹ và bảo vệ an toàn cho du lịch và giao thương".

Bứ c thư có đoạ n viế t: "Chuyể n các nhân viên biên giới của Mỹ khỏi biên giới phía bắc sẽ tác động mạnh đến du lịch và giao thương giữa Mỹ và Canada ngay thời điểm chúng ta bước vào những tháng mùa hè bận rộn".

T.L (THEO CBC)

VIỆT NAM

Đòn độc của thương lái Trung Quốc Theo tin của trang VietNamNet trong nước: Một người tên Phạm Minh Ngọc đứng ra thu mua vỏ thông với ý định bán cho các thương lái Trung Quốc, đã bị các lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai phát giác, ngăn chặn. Kiểm tra nơi gom hàng của ông Ngọc tại TP Pleiku, lực lượng chức năng thu giữ 103 bao chứa vỏ thông, tổng trọng lượng gần 3,5 tấn. Ông Ngọc khai nhận thu mua số vỏ thông trên tại một số xã của huyện Đắk Đoa để vận chuyển ra các tỉnh phía Bắc, bán cho thương lái người Trung Quốc với giá khoảng 8.000 đồng/kg.

24

Hậu quả, theo trang Tài Nguyên và Môi Trường, nhiều rừng thông bị hủy hoại nghiêm trọng. Hàng loạt các khu rừng thông nhiều năm tuổi trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

bị nhiều người vạt vỏ cây để bán kiếm tiền. Cuối tháng 4/2019, tại tiểu khu 309, có 981 gốc thông bị róc vỏ. Trong đó, có 715 cây thông bị róc một phần vỏ khô bên ngoài, 276 cây thông đã bị chết khô.

Rõ ràng đây là đòn độc của Trung Quốc, chỉ mua vỏ thông để giết chết rừng thông ở Việt Nam. Đây là một trong nhiều thủ đoạn của “thương lái” Trung Quốc, hủy hoại tài nguyên rừng và môi trường VN, bên cạnh các chiêu trò thu mua nông sản, lâm sản “lạ” để lũng đoạn thị trường VN, gây nguy hại cho không gian sống của người Việt. 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

25

VIỆT NAM

HOUSTON

TM

Việt Nam có thể bị đưa vào danh sách các nước thao túng tiền tệ

Bloomberg đưa tin hồi cuối tuần qua: Hoa Kỳ sẽ mở rộng danh sách các quốc gia mà họ theo dõi về thao túng tiền tệ trong báo cáo ra trong tháng này, và Việt Nam có thể bị đưa tên vào danh sách đó.

Bloomberg cho biết số quốc gia bị đưa tên vào danh sách theo dõi này sẽ tăng lên khoảng 20 nước từ 12 nước trong báo cáo ra vào tháng 10 năm ngoái.

Lý do Việt Nam có thể bị đưa tên vào danh sách là cố giữ giá trị tiền đồng của họ thấp hơn thực tế.

Tháng 10 nằm ngoái, Bộ Tài chính Hoa Kỳ không đưa tên Trung Quốc hoặc bất kỳ đối tác thương mại nào khác vào danh sách các nước thao túng tiền tệ vì họ dựa vào biểu thuế nhập cảng để cắt giảm thâm hụt thương mại với Trung Quốc.

Bloomberg cho biết cho đến nay Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã kiểm tra 12 đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ và đối chiếu với Thụy Sĩ để chuẩn bị cho báo cáo sắp tới.

“Danh sách theo dõi mở rộng có thể bao gồm Nga, Thái Lan, Indonesia, Việt Nam, Ireland hoặc Malaysia – là các nước có thặng dư thương mại lớn với Hoa Kỳ,” theo Bloomberg.

Hãng tin này cho biết số quốc gia có tên trong danh sách tăng sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ giảm một trong ba tiêu chí mà họ sử dụng để xác định nước thao túng tiền tệ: thặng dư tài khoản vãn lai từ 3% xuống 2% GDP. 

20 sinh viên Singapore bị thương trong tai nạn xe buýt ở VN Hai mươi sinh viên của Đại học Quản lý Singapore (SMU) bị thương trong một tai nạn xe buýt ở Việt Nam chiều thứ Bảy 11/5.

Các sinh viên này thuộc nhóm 30 người đến thành phố Huế để thực hiện một dự án dịch vụ cộng đồng ở nước ngoài. Họ đã hoàn thành dự án và đang đi trong chuyến đi Vườn quốc gia Bạch Mã thì xe buýt chở họ bị tai nạn.

Thông báo của trường SMU hôm 13/5 nói: “Một trong hai chiếc xe buýt chở nhóm sinh viên này đã va vào vách núi, làm các hành khách ‘văng’ khỏi chỗ ngồi. 20 sinh viên sinh bị thương từ nhẹ như bầm tím và trầy xước cho đến nặng hơn, bao gồm chấn thương cổ tay, chấn thương cột sống cổ, trật khớp háng.”

Các sinh viên bị thương đang được điều trị tại Bệnh viện Trung ương Huế.

SMU cho biết hai học sinh bị chấn thương ở chân và cổ sẽ được đưa bằng máy bay cứu thương về Singapore điều trị một khi các bác sĩ ở bệnh viện Huế xác nhận họ đi được. Cả hai đều trong tình trạng ổn định và tỉnh táo.

26

Hiện trường vụ tai nạn - Ảnh: T.Quang

Theo báo chí trong nước, chiếc xe đang xuống dốc khi còn cách công viên quốc gia Bạch Mã khoảng 1km thí nó đâm vào vách núi, đầu xe bị hư hại nặng.

Hai người Việt Nam - tài xế và hướng dẫn viên du lịch - cũng bị thương. 

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

Hai Facebooker chỉ trích chính phủ lãnh 11 năm tù

Vũ Thị Dung và Nguyễn Thị Ngọc Sương

Hai nữ Facebooker vừa bị tòa án Việt Nam ngày 10/5 tuyên án tù với cáo buộc “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm chống nhà nước”. Truyền thông trong nước loan tin vào cùng ngày.

Hai bị cáo là Vũ Thị Dung (54 tuổi) và Nguyễn Thị Ngọc Sương (51 tuổi). Bà Dung bị kết án 6 năm tù, trong khi bà Sương phải chịu án 5 năm tù.

Cáo trạng của Viện kiểm sát được truyền thông trong nước trích đăng cho biết, từ tháng 8 năm 2018 đến ngày 10/10/2018, hai bị cáo đã sử dụng mạng xã hội Facebook

với các tên Salem Trần, Hoa Hong Ha Ngoc, Ma Ma Ma Ma để tương tác với các tài khoản Facebook có tên Tân Thái và Benny Trương để xem, nghe nội dung các video, bài viết có nội dung chống phá nhà nước. Sau đó cả hai đã kêu gọi biểu tình chống luật đặc khu, an ninh mạng, phản đối Trung Quốc, kích động người dân xuống đường biểu tình vào ngày 13/10/2018.

Cáo trạng cũng cho biết bà Dung đã làm các tờ truyền đơn có nội dung “chống phá nhà nước” và rủ bà Sương đi rải truyền đơn tại 4 điểm ở thị trấn Định Quán, tỉnh Đồng Nai trước khi bị bắt giữ.

Luật An ninh mạng của Việt Nam đã bắt đầu đi vào hiệu lực từ đầu năm nay. Đây là bộ luật gặp nhiều chỉ trích của quốc tế vì bị cho là có những điều khoản thắt chặt kiểm soát tự do internet.

Từ năm 2018 trở lại đây, Việt Nam cũng gia tăng bắt giữ những người dám lên tiếng chỉ trích chính phủ. Từ đầu năm 2019 đến nay, RFA ước tính có ít nhất 10 tiếng nói chỉ trích chính quyền Việt Nam bị bắt giữ đã được truyền thông trong nước xác nhận. An xá Quốc tế hồi năm ngoái cho biết Việt Nam hiện vẫn giam giữ khoảng gần 100 tù nhân lương tâm. u

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

27

VIỆT NAM

HOUSTON

TM

Quân đội VN được yêu cầu tham gia chặn dịch tả heo Châu Phi

Chính phủ Hà Nội vào ngày 13 tháng 5 tiến hành hội nghị trực tuyến phòng chống dịch tả lợn Châu Phi sau khi dịch lan đến 29 tỉnh/thành trên cả nước. Tổng số lợn bị dịch phải tiêu hủy lên đến hơn 1,2 triệu con, chiếm hơn 4% tổng đàn lợn trên cả nước Việt Nam. Bộ trưởng Nông Nghiệp- Phát Triển Nông Thôn của VN, Ông Nguyễn Xuân Cường, cảnh báo nếu không

ngăn chặn dịch tốt thì dịch tả lợn Châu Phi tại Việt Nam sẽ chuyển biến theo ba hướng: trước hết là tái xuất ổ dịch mới tại nơi đã khống chế được; thứ hai lan rộng sang những vùng chưa bị dịch và thứ ba phát sinh dịch tại những đàn lợn lớn.

Vì có đánh giá nhiều địa phương không phòng chống dịch tả lợn Châu Phi hiệu quả, Ông Nguyễn Xuân Cường cho biết có đề xuất Chính phủ Hà Nội đưa quân đội vào kiểm tra tình hình chống dịch.

Tại Việt Nam, dịch tả lợn Châu Phi bùng phát vào đầu tháng 2 vừa qua tại tỉnh Hưng Yên, sau đó lan nhanh sang các tỉnh ở miền Bắc và nay đã đến Đồng Nai, Bình Phước tại miền Nam. Dịch tả lợn Châu Phi hiện nay tại Việt Nam là đại dịch lớn nhấn gây tác động lớn đến ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam. Tổng đàn lợn tại Việt Nam đứng thứ 7 thế giới và sản lượng thịt lợn đứng hàng thứ 6 thế giới. Ngành chăn nuôi lợn đóng góp 5% vào Tổng Sản Lượng Nội Địa- GDP của Việt Nam. 

Nhiều nhà hoạt động dân chủ bị cấm cản gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Một số các nhà bất đồng chính kiến tại Sài Gòn và các tỉnh bị công an, an ninh ngăn chặn, cấm cản, không thể đến gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ theo lời mời gặp vào sáng ngày 13/5/2019, để trao đổi ý kiến trước cuộc đối thoại nhân quyền MỹViệt 2019.

Một trong những người bị ngăn cản là Chánh trị sự đạo Cao Đài chân truyền, ông Hứa Phi, và cũng là đồng Chủ Tịch Hội đồng Liên Tôn Việt Nam, cho biết: “Bốn ngày nay, tôi bị Công an cộng sản Việt Nam ở Huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng canh tôi liên tục và liên tục cho nên tôi không thể xuống Sài Gòn gặp Lãnh sự quán Hoa Kỳ

28

cũng như Cục Dân chủ Nhân quyền mời. Công an chặn quanh nhà tôi, tôi ra đi thì công an đem những vật cản đến chặn cửa nhà tôi như giường bố, bàn ghế…”

Một cựu tù nhân lương tâm tại Sài Gòn, là Luật sư Lê Công Định, cũng viết trên trang cá nhân về tình trạng bị công an, an ninh ngăn cản cấm ra khỏi nhà từ trước cuộc gặp 2 ngày.

Lý do mà an ninh của Sở Công an TPHCM cấm Luật sư Lê Công Định đi ra khỏi nhà, được cho biết là các nhà ngoại giao Mỹ phải xin phép nhà nước Việt Nam trước khi gặp ông.

Ngoài Luật sư Lê Công Định và Chánh trị sự đạo Cao Đài Hứa Phi còn một số nhà hoạt động khác được

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

mời đến gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ để trao đổi ý kiến trước cuộc đối thoại nhân quyền Mỹ-Việt 2019, như Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, ông Phạm Bá Hải, v.v… Tuy nhiên, Đài Á Châu Tự Do tạm thời chưa thể liên lạc được với các nhà hoạt động này.

Lâu nay, mỗi khi những phái đoàn Phương Tây như Hoa Kỳ và Liên Minh Châu Âu- EU có những cuộc gặp với các thành phần hoạt động, đấu tranh cho dân chủ- nhân quyền tại Việt Nam thì hầu như những thành phần được mời bị an ninh Hà Nội ngăn chặn. Nhiều người phải tìm cách trốn trước ra khỏi nhà mới có thể tới được chỗ gặp. 

TM

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

HOUSTON

Thưởng tiền cho ai giải được bí mật trên tảng đá Những dòng chữ bí ẩn có tuổi đời 230 năm khắc trên một tảng đá ở Pháp khiến các chuyên gia hết sức bối rối. Họ không hiểu ý nghĩa của nó dù đã cất công mày mò mấy năm qua.

Làng Plougastel ở vùng Bretagne, miền tây nước Pháp, đang treo thưởng 2.000 euro cho bất cứ ai giải được hàng chữ được tìm thấy trên tảng đá ở một bãi biển hẻo lánh.

Người ta phát giác ra nó cách đây vài năm nhưng đến nay không ai hiểu được ý nghĩa của 20 dòng ký tự. Tảng đá cao 1m nằm ở một vịnh nước nhỏ, chỉ có thể đến gần khi thủy triều xuống thấp.

Theo quan sát, trong số các ký tự tiếng Pháp bình thường có những chữ bị đảo ngược. Bên cạnh đó là vài ký tự Ø kiểu Scandinavia.

Có 2 mốc thời gian trong các dòng chữ - năm 1786 và 1787 - nên có thể suy ra những ký tự này được viết vài năm trước Cách mạng Pháp (1789).

Ngoài ra còn có hình ảnh một con tàu với cánh buồm, bánh lái; và một quả tim nằm dưới cây thập tự.

Nhưng người ta chỉ hiểu đến đó.

Các nhà hàn lâm Pháp nghi ngờ đây là tiếng Breton hoặc Basque cổ đại, và người viết ra nó chưa thông thạo đọc viết. Các ký tự có thể nhằm diễn đạt âm thanh người đó nghe được.

Hai dòng tiêu biểu bao gồm: “ROC AR B … DRE AR GRIO SE EVELOH AR VIRIONES B A O AV E L ” ; v à “ O B B I I E : BRISBVILAR ... FROIK … AL”.

Một giả thuyết cho rằng những dòng chữ có liên quan đến việc xây dựng các cứ điểm phòng thủ hải quân gần đó.

Một pháo đài và nhiều ụ súng được dựng lên trong khu vực trong những năm 1780 để bảo vệ Vịnh Brest. Trong lịch sử, Anh và Pháp đánh nhau cho đến tận năm 1783. Ông Dominique Cap, trưởng làng Plougastel, cho biết: “Chúng

tôi đã hỏi các sử gia và nhà khảo cổ quanh đây, nhưng chưa ai tìm ra câu chuyện đằng sau tảng đá. Chúng tôi nghĩ có thể đâu đó trên thế giới, có người sở hữu được những kiến thức cần thiết. Thay vì quên lãng, chúng tôi quyết định tổ chức một cuộc thi”.

Cuộc thi được gọi là “Bí ẩn Champollion của vùng PlougastelDaoulas” - theo tên nhà ngôn ngữ học Jean-François Champollion, người đã giải được chữ tượng hình Ai Cập cổ trên Hòn đá Rosetta vào thế kỷ 19.

Các nhà ngôn ngữ, khảo cổ và bất cứ ai quan tâm cần ghi danh với làng Plougastel để được gửi hình ảnh mật ngữ. Hiện tại hàng trăm người đã sẵn sàng tham gia. Sau khi cuộc thi kết thúc vào tháng 11, một hội đồng sẽ chọn ra giả i thí ch đá ng tin cậ y nhất từ các thí sinh.

B.L (theo CNN)

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

29

HOUSTON

TM

Hoa Kỳ phá đường dây kết hôn giả lấy thẻ xanh do người Việt cầm đầu Theo VOA Việt ngữ ngày 14/05, Sở di trú Hoa Kỳ loan báo vừa phá vỡ một đường dây lớn làm kết hôn giả ở Houston, Texas, do người Việt cầm đầu để đưa người từ Việt Nam sang Mỹ và làm thẻ xanh cho họ.

Theo thông báo của Cơ quan Thuế quan và Di trú, gọi tắt là ICE, đưa ra chiều 13/5, một đại bồi thẩm đoàn liên bang đã kết án 96 người tham gia vào các hoạt động của đường dây này ở Houston và Việt Nam. Các công tố viên cho biết người chủ mưu điều hành tổ chức có trụ sở ở Houston và có những người cộng sự giúp điều hành hoạt động này trên khắp bang Texas và ở Việt Nam. Đường dây này dựng ra các vụ kết hôn giả để giúp những người muốn vào Mỹ xin giấy thường trú nhân bằng các chứng từ giả mạo đó.

Nghi phạm cầm đầu đường dây đã “lôi kéo những người Mexico và Mỹ da trắng làm đám cưới với những người Việt Nam.” Trang tin tức Khou 11 của Houston cho biết khoảng một nửa trong số 96 người bị kết án là những người

30

nhập cư Việt Nam không có giấy tờ trước khi tham gia đường dây này để làm kết hôn giả. Một nửa còn lại là những người có quốc tịch Mỹ được tuyển dụng để kết hôn với những người Việt.

Cho tới ngày 13/5, có tất cả 50 người đã bị bắt giữ và khởi tố với 206 tội danh. Hồ sơ truy tố hiện vẫn còn giữ kín đối với những người bị truy nã nhưng chưa bị bắt.

Thông báo của ICE nói rằng những cá nhân làm kết hôn giả

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nhằm mục đích lách luật di trú của Mỹ, họ không sống với nhau, và điều đó trái với những gì họ khai trong các giấy tờ chính thức nộp cho USCIS. Theo bản cáo trạng, mỗi người tham gia kết hôn giả ký một thỏa thuận và họ phải trả từ 50.000 USD đến 70.000 USD để trở thành thường trú nhân ở Mỹ.

Một luật sư người Việt bị bắt trong vụ này bị cáo buộc tội cản trở quá trình thực thi pháp luật, tác động đến nhân chứng, nạn nhân hoặc người mật báo. Mức án tối đa cho mỗi tội danh này là 10 năm tù.

Các tội liên quan đến làm hồ sơ giả, ảnh hưởng đến các nhân chứng, nạn nhân và người mật báo có thể nhận bản án lên đến 20 năm tù theo luật liên bang.

“Những người đã có thẻ xanh qua hệ thống này rồi thì trong tương lai sẽ bị Bộ Tư pháp và Sở Di trú trả lại hồ sơ và nếu họ không chứng minh được rằng cuộc hôn nhân của họ là thật thì họ sẽ bị thu hồi thẻ xanh và bị trục xuất ra khỏi Mỹ,” LS Khanh cho VOA biết. 

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

31

PHIẾM

N

gày đầu năm 2019 này, chàng Ủn bên Bắc Hàn ra một lệnh mới để cứu vớt nền nông nghiệp đang gặp nhiều khó khăn của một đất nước đã chế tạo được hỏa tiễn nguyên tử. Lệnh bắt mỗi người dân phải nộp 90 kí phân mỗi ngày. Như vậy, mỗi cỗ máy người phải hoạt động hết công suất để đạt chỉ tiêu đề ra. Nhưng dù cỗ máy già hay trẻ, hoạt động liên tục không ngừng nghỉ, cũng không thể đạt chỉ tiêu này được. Nghe tưởng là chuyện đùa nhưng bản tin do đài truyền hình Fox loan tải ngày 29/1/2019 cho biết đây là chuyện đứng đắn. Nếu không

32

HOUSTON

TM

PHÂN SONG THAO

nộp đủ chỉ tiêu thì sao? Người dân có hai lựa chọn. Thứ nhất, nộp 270 kí phân ủ hay phân súc vật. Thứ hai, nộp tiền thế vào. Đây mới là cái tổ con chuồn chuồn. Anh chàng béo tốt phương phi có mái tóc không giống ai muốn moi tiền dân!

Chuyện các chế độ xã hội chủ nghĩa bám vào phân là chuyện chẳng có chi lạ. Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã từng ngó vào đống phân của người dân như vậy. Tôi mới được đọc một bài viết của tác giả Phạm Thế Việt viết về chuyện này. Đọc mới biết nhà nước xã nghĩa ngoài Bắc hồi đó là một nhà nước nhân đạo. Chỉ tiêu đề ra chỉ bắt mỗi gia đình nộp mười ký phân người, gọi cho lịch sự là phân Bắc, mỗi tháng. Chẳng hiểu sao lại có chuyện Bắc Nam ở đây. Chẳng lẽ phân của miền Bắc xã hội chủ nghĩa siêu việt hơn?

Tác giả Phạm Thế Việt viết như sau trong bài “Nợ Cứt”: “Ngày đó hợp tác xã ra một chiến dịch thu gom phân bắc (cứt người), mỗi gia đình một tháng phải đóng đủ mười cân, nếu không đóng đủ thì bị cắt gạo. Thật là một chiến dịch có một không hai trong xã hội loài người.

Vậy nên, khi chiến dịch ra đời, cái cầu tiêu trở nên vô cùng quan trọng và cấp thiết. Người người, nhà nhà mua xi măng mua gạch về xây cầu tiêu. Cầu tiêu phải làm bằng xi măng thì cứt mới không bị phân huỷ, chứ ỉa xuống đất vài ngày là bọ hung ăn hết, lấy gì mà đóng cho nhà nước.

Vậy nên, cái cầu tiêu quan trọng hơn cái nhà. Chuyện ỉa đái lúc này cũng cực kỳ quan trọng, dù ai đó có bị tào tháo rượt ở đâu thì cũng phải nhanh

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nhanh ba chân bốn cẳng chạy thẳng về cầu tiêu nhà mình mà giải quyết chứ để mất đi một cục là mất đi lon gạo chứ chẳng chơi. Nhiều người đi làm ngoài đồng, ngày trước, khi mắc ỉa thì chạy vô bờ, vô bụi làm đại cho xong, nhưng bây giờ, làm như vậy có mà đói chết. Vậy nên, phải tìm cách, có người làm đại vào bao ni lông, có người cuộn trong lá chuối, có người cẩn thận hơn đi vào trong cái cà mèn đựng cơm để mang về cho an toàn mà đổ xuống cầu”.

Nạn nhân đầu tiên của cái lệnh “có một không hai trong xã hội loài người” này là mấy chú chó. Cơm khoai đã không có mà ăn, nay lại bị cắt mất nguồn lương thực tưởng là không có ai tranh dành này, chết là cái chắc. Nhưng oái oăm thay, chính người chết trước chứ không phải chó. Tác giả Phạm Thế Việt lúc đó còn nhỏ. Nhà có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít.

Sản xuất hết ga cũng không đạt đủ chỉ tiêu. Túng thì phải tính. Mẹ ông Việt bắt buộc phải chơi trò gian lận.

“Nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, cố gắng lắm không để thất thoát cục nào, vậy mà đến tháng vẫn không đủ cân nộp, má tôi sai anh em chúng tôi đi tìm đá sỏi bỏ vào cho đủ. Khi mang lên cân người ta kiểm tra và phát hiện nhà tôi gian lận nên lập biên bản và làm kiểm điểm. Họ còn ghi rõ ràng trong biên bản gian lận như thế nào, có bao nhiêu cục cứt và bao nhiêu cục đá sỏi. Quả đúng không sai, cái đời người nông dân u tối làm sao mà lừa được mấy ông nhà nước, mấy ông tinh vi vô cùng. Kết quả là nhà tôi bị cấm không cho nhận gạo một

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

33

PHIẾM

tháng. Trong một buổi họp người ta đưa tên má tôi ra kiểm điểm trước dân về việc gian lận lấy đá sỏi trộn với cứt để nộp cho nhà nước. Họ không cho má tôi phân bua gì hết.

Nhưng không đành lòng nhìn cảnh con đói, bà đứng dậy thẳng thừng, dứt khoát. Bà nói: “Việc tôi làm gian lận tôi chịu trách nhiệm trước toàn thể mọi người, nhưng các người nhìn đi thì cũng phải nhìn lại, nhìn ngược thì cũng phải nhìn xuôi, các người có nhìn vào nhà tôi không, nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, tôi thì suốt ngày đi làm ngoài hợp tác xã, có cục nào tôi đã ỉa ngoài hợp tác xã hết rồi, còn con tôi ở nhà, nó là con nít nó ăn bao nhiêu, ỉa bao nhiêu, nó ỉa ra cục nào chó lủm cục đó thì lấy đâu đủ cứt để mà nộp cho mấy ông. Vậy mà bây giờ mấy ông kiểm điểm tôi, cắt gạo thì lấy gì tôi nuôi con, lấy gì ăn để mà ỉa mà đem cứt nộp cho mấy ông”.

Chuyện chính sách nhà nước đâu phải chuyện đùa, nhà ông Việt bị cắt

34

HOUSTON

TM

gạo thật! Cho tới bây giờ, gia đình ông Việt vẫn chưa nộp đủ chỉ tiêu.

Trong mớ giấy tờ lưu ở kho lưu trữ quốc gia, gia đình ông vẫn mang một món nợ. Món nợ mà ông gọi là “nợ cứt”!

Tôi thấy gia đình ông Việt không oan. Cái tội làm phân giả rành rành ra đó. Chối đằng nào được. Khi cái thứ tưởng là đồ phế thải đi vào chính sách nhà nước, chuyện đâu phải chuyện đùa. Cục phân có địa vị trong nghị quyết của nhà nước mà dám làm giả thì luật pháp nào bỏ qua được!

Phân, thứ mà Mao Trạch Đông ví với trí thức, thuộc vào loại trân quý của nhà nước xã hội chủ nghĩa. Vậy nên, từ trước tới nay, chúng ta hiểu câu ví von của Mao xếnh xáng là miệt thị trí thức là hiểu sai. Đó là một câu khen. Thiệt oan ức cho nhà lãnh đạo có tiếng là ở dơ.

Là thứ quý nên có người đi vơ vét.

Có nhu cầu là có trao đổi thương mại.

Phân người trở thành một món hàng.

Hàng có hàng thật hàng giả. Cái thứ mà máy móc bất lực không sản xuất

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

được, chỉ có con người là cha đẻ, tưởng không có cách chi làm giả, vậy mà trí tuệ con người làm được hết. Lấy đá sỏi bỏ vào như gia đình ông Phạm Thế Việt làm là cách làm giả thô sơ, thiếu kỹ thuật. Kỹ thuật là dùng đất sét thuồn qua ống nứa, giã nhỏ thân chuối trộn lẫn với nghệ bôi bên ngoài rồi cho vào phân thật.

Từ ngày có chuyện giả mạo, thị trường phân náo loạn, người ta phải lập một ban “kiểm tra chất lượng”.

Vẫn theo bài viết của ông Phạm Thế Việt, ban kiểm tra được đặt tại dốc Bưởi, làm việc như sau: “Trạm kiểm tra hoạt động từ mờ sáng đến trưa.

Mùi uế khí từ tay các kiểm tra viên thọc thẳng vào sọt phân tìm của giả.

Nhờ lành nghề và cương quyết, sau đó vài tuần, những đứa làm phân giả bị cắt giấy phép”. Những kiểm tra viên yêu nghề này là thanh niên làng Cổ Nhuế. Vậy là dùng đúng người đúng việc! Dân làng Cổ Nhuế có chuyên môn về hót phân, từ thời phong kiến. Cả làng sống bằng nghề này. Thành Hoàng của làng là một vị hót phân chính hiệu. Trên bàn thờ trong đền, người ta thờ đôi quang, chiếc đòn gánh và hai mảnh xương trâu cầm tay. Đó là những dụng cụ hót. Cả làng có chuyên môn cao.

Cao đến nỗi ngày xưa, vua Lê Thánh Tông đã ban cho làng câu đối để treo ở đình làng: Khoác tấm áo bào, giang tay gánh vác Thiên Hạ / Vung hai thước kiếm, tận thu lòng dạ Thế Gian.

Oai danh như vậy trong thời phong kiến, sau cách mạng, oai danh của làng còn cao hơn nữa. Vì làng đã sản sinh được một vị Đại Tướng lẫy lừng: Đại Tướng Văn Tiến Dũng!

Thanh niên làng có một tấm gương vĩ đại như vậy nên rất tự hào là con dân Cổ Nhuế: Thanh niên Cổ Nhuế ta thề / Chưa đầy hai sọt, chưa về quê hương.

Vinh quang của làng Cổ Nhuế đã mang lại cho làng sự độc quyền mà ông Phạm Thế Việt mô tả như

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

35

PHIẾM

HOUSTON

TM

sau: “Không biết Đại Tướng đồng hương, ngày ấy có can thiệp vào chuyện này hay không, nhưng theo quy định của Ủy Ban Nhân Dân thành phố Hà Nội, dân ngoại thành không được phép tự do đi hốt cứt và lấy cứt nữa. Trước đây, ngoài những bãi cứt vô tổ chức, vô kỷ luật mà bất cứ ai cũng có thể hót, người đi lấy cứt có thể đến làm vệ sinh cho các nhà xí hai ngăn ở thành phố để thu về cho mình một số cứt kiếm được.

Bây giờ người nông dân ngoại thành bị bắt buộc phải mua phân tại chợ Cổ Nhuế, một chợ từ cổ chí kim, từ đông sang Tây đều không có, được thành lập năm 1989”.

Vậy là tất cả của cải do lòng ruột thế gian sản xuất được đều quy về một mối: làng Cổ Nhuế của Đại Tướng Văn Tiến Dũng. Việc buôn bán được quy định rất khoa học.

Phân được chia ra làm bốn…giai cấp. Hạng nhất: phân lấy từ khu Ba Đình là khu nhà của các cán bộ cao cấp nên phân cũng cao cấp. Việc này theo đúng biện chứng. Cán bộ cao cấp được ưu tiên mua thực phẩm cao cấp tại chợ Tôn Đản. Chợ cũng được chia giai cấp như sau: Tôn Đản là chợ vua quan Vân Hồ là chợ trung gian nịnh thần Bắc Qua là chợ thương nhân Vỉa hè là chợ ... nhân dân anh

hùng. Ăn ngon ăn sướng nên phân cũng “nạc” hơn. Nạc là danh từ chuyên môn chỉ cục phân rắn, chất lượng cao!

Hạng nhì: phân hốt được từ khu Hoàn Kiếm, nơi có nhiều nhà hàng, khách sạn và dân buôn bán tương đối có tiền.

Hạng ba: phân lấy từ khu Hai Bà Trưng và Đống Đa, nơi đa số dân cư là người lao động, thức ăn chỉ có rau nên phân “mờ”. Lại một danh từ chuyên môn nữa. “Mờ” có nghĩa là lõng bõng!

Hạng tư: phân hốt được từ khu ngoại thành. Phân thuộc loại xanh lè vì đã thiếu ăn lại chẳng có chi bổ béo.

Còn một loại phân nữa, thứ xịn.

Tôi xin để cho tác giả Phạm Thế Việt kể cho thêm phần sinh động.

“Có lần tại chợ xuất hiện một sọt phân đề chữ: “Phân ngoại 100 phần trăm”. Dân chúng không hiểu tại sao có bọn dám qua mặt Hải quan, dám nhập cảnh “phân ngoại” về xài. Về sau chủ nhân sọt phân giải thích: “Phân lấy từ bể phốt (fosse septique) của các sứ quán nước ngoài thì không phải là phân ngoại thì còn là gì? Đây là những điều tai nghe mắt thấy, tôi ghi lại gửi anh để có dịp kể lại cho bà con xa nước nghe chơi. Cho biết quê hương ta có những thứ mà người ta hoàn toàn

Cổng làng Cổ Nhuế

36

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

không có. Tôi bảo đảm đây là sự thật “chăm phần chăm”.

Hà Nội năm xưa là thủ đô thanh lịch nhất nước. Đó là mặt tiền. Mặt hậu thì nhà nào cũng giống nhau.

Nhà nhà có phòng vệ sinh thùng.

Người ta chỉ đặt cái thùng dưới một bệ ngồi. Mỗi ngày có phu đổ thùng đi thay thùng. Những của cải trong thùng là thứ được đưa ra chợ phân bán. Theo nhà thơ Bảo Sinh thì tới khoảng năm 1970, Hà Nội mới có hố xí hai ngăn. Đây là một phát minh vĩ đại khiến dân thủ đô thấy như được sống trong cõi thần tiên. Thay vì đổi thùng mỗi ngày, vài tháng mới phải đổi một lần. Chiếc hố xí hai ngăn lập tức được coi như một thứ có giá trị hơn căn nhà ngói! Chẳng tham nhà ngói năm gian / Chỉ tham nhà chàng: hố xí hai ngăn!

Kiến thức của tôi về nhà xí rất khiêm nhường. Hố xí hai ngăn và hố xí tự hoại giống nhau hay khác nhau, tôi mù tịt. Chỉ biết hố xí hai ngăn được ca tụng như chuyện đổi đời thì hố xí tự hoại cũng huy hoàng không kém. Tác giả Trần Xuân kể về chuyện một ngôi làng lần đầu tiên xây được nhà vệ sinh có hố xí tự hoại, nghe rất phấn khởi. Ông Chủ Tịch Xã kiêm Bí thư, chắc cũng có máu văn nghệ, cho kẻ thơ trên tường để dân xã chấp hành cho đúng. Bên nhà xí nam, ông cho kẻ bốn câu thơ

Đường làng Cổ Nhuế

TM

HOUSTON

bằng sơn đỏ rất rõ ràng: Đi xong nước dội một gầu Giấy chùi bỏ xuống ngăn sau gọn gàng Cấm viết vẽ bậy lên tường Vệ sinh công cộng ta thường chăm lo Chỉ hai tuần sau, có kẻ văn hay chữ tốt đã thêm thắt hai câu sau bằng than: Nếu ai trót dại bãi to Thì vui lòng nhớ dội cho hai gầu!

Thường vách tường nhà vệ sinh là diễn đàn cho những văn tài thích phát biểu ý kiến ý cò. Bên phía nhà vệ sinh nữ, một quý bà (hay quý cô?) đã thể hiện văn tài bằng hai câu: Đi cho đúng lỗ mới tài Nếu ấy ra ngoài kỹ thuật còn non.

Cả xã chỉ có hai hố vệ sinh nên tình trạng ùn tắc xảy ra thường xuyên.

Trên cánh cửa, có người tốt bụng đã nhắc nhở:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương Đứa ngồi trong ấy phải thương đứa ngoài.

Tôi phải thú thật là khi viết về đề tài nhạy cảm này, tôi rất ngại.

Chuyện nặng mùi là chuyện chẳng nên khuấy lên cho mọi người phải bịt mũi. Nhưng khi viết mới thấy

chuyện đời thật huyền diệu. Tôi đã khám phá ra là chuyện thiếu văn vẻ như chuyện tôi đang đề cập tới cũng rổn rảng văn thơ. Hóa ra thơ có thể bắt nguồn từ những nơi bất ngờ nhất!

SONG THAO

05/2019

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

37

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

Ở cuối một con đường

Ở

vùng đất Nam California, Bolsa là tên một con đường chạy cắt ngang từ Đông sang Tây, giữa lòng một khu phố đông đúc người Việt trên đất Mỹ, nên theo thói quen, người ta gọi luôn khu phố này là khu Bolsa, một khu phố nổi danh trong cộng đồng người Việt trên cả thế giới. Ở phía Đông, trên con đường này có một khu chúng cư màu hồng, cao mười một tầng, khác với màu sắc và cái bề thế bên ngoài, đây lại là một khu nhà dành cho người lớn tuổi, lặng lẽ, sống những ngày cuối cùng, an nhiên và chờ đợi. Chờ đợi để đi về cuối con đường hướng kia. Ở cuối con đường này về phía Tây, người ta gặp một con đường sắt, đã lâu chỉ có vài toa tàu chở hàng hóa qua lại, không biết từ nhà ga nào và chạy về đâu. Cách con đường sắt này vài trăm thước, không có một nhà ga

38

HOUSTON

TM

nào để chúng ta đặt tên là “Ga Cuối Đường Tàu,” nhưng gần đó là một nơi, mà cuối cùng, hầu hết cư dân người Việt ở Bolsa đều phải đến, tiễn đưa bạn bè thân quyến ra đi hay chọn cho chính mình một nơi yên nghỉ.

Người ta gọi căn nhà màu trắng xây theo kiểu thuộc địa khá xưa này là “Peek Family.” Ở khu Bolsa này cũng có rất nhiều nhà hàng Trung Hoa chuyên tổ chức những buổi tiệc cưới cuối tuần cho những đôi tân nương và tân lang, mà hình như lâu lắm, dễ chừng gần mười lăm năm, tôi không có dịp đến đó, nâng ly rượu mừng cho con cháu. Cái thời ấy hình như đã qua rồi, chỗ mà ngày nay tôi vẫn thường lui tới, tiễn đưa bạn bè hay thân thuộc, thắp một nén nhang, nói mấy lời chia buồn với tang chủ, chậm chạp bắt tay những người bạn già đã lâu không gặp, hỏi bạn rằng “Có khỏe không?” là... Peek Family.

Nhiều thành phần trong một gia đình đã lần lượt đi qua nơi đây. Hai mươi năm về trước, tôi và bạn bè đã đến đây đưa tiễn Anh, còn nhớ vào một chiều nắng ấm, và bây giờ, hai mươi năm sau, tháng ngày như một chớp mắt, chúng tôi lại đến đây, một buổi sáng, để đưa tiễn Chị về nơi an nghỉ.

Nhiều năm về trước, cũng tại nơi này, chúng tôi có dịp chia buồn khi hiền nội của một cấp chỉ huy qua đời, rồi sau đó vài năm, chúng tôi lại tiễn ông ra đi. Đôi lúc, tôi có cảm tưởng đến đây để gặp gỡ những người còn sống nhiều phần hơn là thăm viếng những người đã khuất. Có những người quen biết đã năm mười năm mà lâu nay không thấy mặt, có những bạn bè ở tiểu bang xa mới vội vã trở về, cơ hội gặp nhau quả là hiếm. Không

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

gặp nhau ở đây thì còn cơ hội gặp nhau ở đâu nữa? Không hẹn hò, không thông báo, không có ban tổ chức mà lúc nào cũng có họp trường, họp lớp, họp khóa, họp đơn vị, họp quân binh chủng, không có nghi lễ, mà sao lúc nào cũng đông vui. Bởi vậy không nên bỏ cơ hội đi gặp một người chết và rất nhiều người sống vài tuần một lần, ở cái nơi gọi là Peek Family này! Hèn chi, đám ma nào, cũng thấy ít khi có nước mắt, mà tay bắt mặt mừng, cười cười nói nói. Hèn chi, nghe có tiếng: “Suỵt suỵt! Mấy ông nói nhỏ lại, người ta đang đọc điếu văn, đang làm lễ cầu siêu kìa!”. Nhiều khi người ta quên mất, tưởng đến đây là để gặp bạn bè bù khú mấy câu.

Bao nhiêu con người lưu lạc Việt Nam đã qua đây. Mười năm trước là một Tướng Lãnh lưu vong, mười năm sau là một người lính thất trận, tất cả đều không được giấc mơ gối đầu lên mảnh đất quê hương. Có người là tỷ phú cũng chôn nơi này, nhưng cũng có người lâm cảnh vô gia cư, được cộng đồng người Việt đùm bọc đưa đến đây! Rất nhiều nhà văn, ký giả, ca sĩ, nhạc sĩ... ưu tú của cộng đồng đã yên nghỉ bên nhau trong gần như là một ngôi làng nhỏ và họ đã trở thành bạn bè, lối xóm của nhau. Một ngôi làng có những bóng cây cao và trong yên lặng, chúng còn nghe cả tiếng chim vô tình ríu rít đâu đây!

Tất cả đều bình đẳng trong phần mộ của mình.

Tôi không đếm hết những lần đến đây chậm rãi đi theo sau chiếc quan tài với tấm lòng bùi ngùi thương tiếc và nghĩ đến lẽ đời vô thường. Một người Chị đến tuổi đại thọ nhưng phải chi Chị sống cho thêm vài năm nữa, vì đời sống của Chị mang hữu

TM

HOUSTON

ích lại cho người đời. Một người bạn văn không còn quá trẻ nhưng mất đi để lại quá nhiều thương tiếc cho mọi người. Ở đây, có lần anh em du ca đã quây quần hát bên quan tài người đã mất. Có lần bài hát của người sáng tác nằm trong mộ đã được người sống đứng vòng trong, vòng ngoài hát lên. Đã qua đây những Nguyễn Đức Quang, những Trầm Tử Thiêng, những Nhật Trường Trần Thiện Thanh, những Nhật Ngân, những Việt Dzũng, những Cao Xuân Huy... Đây cũng là nơi an nghỉ của Đỗ Ngọc Yến, Mai Thảo, Võ Phiến, Nguyễn Mộng Giác, Bùi Bảo Trúc... Cả một quê hương, cả một xóm văn học thu nhỏ.

Chúng ta chưa có một bảo tàng viện, một tự điển văn học xứng đáng với tầm vóc của nó, nhưng chúng ta đem tinh hoa văn học của miền Nam Cộng Hòa đến đây, không phải để chôn vùi theo tác giả trong những phần mộ mà còn để xiển dương và

duy trì nó muôn đời.

Trăm năm sau, lớp hậu thế còn ai biết những người nằm ở đây là ai?

Rồi đây, Peek Family cũng trở thành những khu nghĩa trang lịch sử như Passy, Père Lachaise, Montparnasse hay Montmartre của Paris, đó là những nơi chôn cất những nhân vật lịch sử, những bậc Vua Chúa hay những bậc anh hùng. “Bất tri tam bách dư niên hậu,” liệu rồi có ai tò

mò đến đây, vạch đám cỏ, lấy tay chùi lên tấm bia mộ để đọc tên một người đã khuất?

Không phải chỉ “ở cuối một con đường” mà ở cuối con đường nào cũng có một chỗ để chúng ta dừng chân, quay đầu nhìn lại đoạn đường đã qua, trước khi bước vào cõi miên viễn, chỉ còn khác nhau ở chỗ chậm, nhanh mà thôi!

HUY PHƯƠNG

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

39

THƯ CỦA TIẾN

HOUSTON

TM

Đoạn kết

của cuộc cách mạng bung đồng TƯỞ NG NĂNG TIẾ N

C

ái bung đồng, năm Cải cách, đội lấy của các nhà giàu trong làng chia cho, nó không phải của nhà mình, các con nên tìm chủ mà trả lại.

Cụ Đậu Thị Mực Tôi vừa tình cờ đọc được một bài báo cũ (“Hành trình 60 năm của một chiếc bung hay câu chuyện hòa giải giữa địa chủ và bần cố nông”) nhưng nội dung vẫn còn nguyên tính thời sự, củ​̉a nhà báo Huy Đức, trên trang Dân Luận. Xin được ghi lại nguyên văn, cùng hình ảnh: Cách đây hơn 4 tháng, trên Facebook này, tôi viết: Trong đám giỗ lần thứ 51 của chồng - ngày 2811 năm Giáp Ngọ (18-1-2015) - cụ bà Đậu Thị Mực, sinh năm 1916 thường gọi là bà Dương - dặn con

40

cháu: “Trong hai vật dụng mẹ đưa từ Thanh Chương, Nghệ An, vào Bình Dương lập nghiệp năm 1990 chỉ có một là của nhà ta, cái bình vôi. Khi mẹ về làm dâu (cuối thập niên 1930), bà nội đã dùng cái bình vôi (ăn trầu) này; còn cái bung đồng, năm Cải cách, đội lấy của các nhà giàu trong làng chia cho, nó không phải của nhà mình, các con nên tìm chủ mà trả lại”.

Cũng qua FB, bạn bè của anh Diễn Nguyễn Văn - con trai cụ Dương - đặc biệt là những cán bộ “Đội Cải cách” thời bấy giờ đã giúp truy tìm, cuối cùng, chiếc bung đồng được xác định là của gia đình “địa chủ” Trần Đống.

Hôm nay, nhân ngày con cháu làm lễ mừng cụ Dương thọ tròn 100 tuổi, cháu nội cụ Trần Đống là anh Trần Văn Lê chủ công ty Phương Linh, sản

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

xuất và kinh doanh hàng điện máy, đã bay từ Hà Nội vào mừng thọ cụ Dương (với bức tranh khắc gỗ có chữ Tâm) và nhận lại chiếc bung đồng.

Theo anh Lê, rất lạ là sau khi tin cụ Dương tìm người trả lại chiếc bung đồng, có thêm hai gia đình “bần cố nông” trong làng trả lại những “đồ quả thực” mà 60 năm trước họ được đội cải cách tước đoạt của địa chủ chia cho. Theo anh Lê thì con cháu cụ “địa chủ” Trần Đống về ̀ sau dù ở quê hay đi xa đều thành công, có nhiều người “đủ tiêu chuẩn để bị đấu tố” nếu lịch sử cái cách tái lập. Đặc biệt, con cháu là những người địa chủ này mỗi khi về làng vẫn thường giúp đỡ người nghèo, kể cả những người ngày xưa đã từng đấu tố cha ông họ.

Xét cho cùng thì họ cũng chỉ là nạn nhân.

Tôi hoà n toà n chia sẻ vớ i quan niệ m “xuê xoa” củ a nhà bá o Huy Đức, và rất yêu thích “tinh thần hoà giải” trong câu chuyện thượng dẫn.

Dù muộn – cuối cùng – vào lúc gần đất xa trời, cụ Dương cũng đã hiểu ra cái lý lẽ thông thường của đất trời: của thiên trả địa! Điều đáng trân trọng hơn nữa là cháu chắt của giới địa chủ chả những đã vui vẻ nhận lại cái bung đồng mà còn đến mừng tuổi thọ, cùng với quà cáp đàng hoàng. Đã thế, sau khi “cụ Dương tìm người trả lại chiếc bung đồng, có thêm hai gia đình ‘bần cố nông’ trong làng trả lại những ‘đồ quả thực’ mà 60 năm trước họ được đội cải cách tước đoạt của địa chủ chia cho” nữa.

Thật là quý hoá quá chừng!

TM

HOUSTON

Con cháu mừng thọ bách niên cụ Đậu Thị Mực - ảnh từ trang Dân Luận

Tôi chỉ có hơi chút băn khoăn là dường như có bàn tay của Ban Tuyên Giáo nhúng vào việc riêng của của những gia đình bần cố nông và cường hào địa chủ kể trên. Nếu không thì làm gì có việc “những cán bộ ‘Đội Cải cách’ thời bấy giờ đã giúp truy tìm… chiếc bung đồng.” Mấy ai trong số những người này còn sống sót đến nay? Và cũng chả ai lại “rỗi

hơi” đến thế? Cũng khó có chuyện cháu chắt của nạn nhân lại “bay từ Hà Nội vào” chỉ để “nhận lại chiếc bung đồng” mà ngay cả đến Giời cũng chưa chắc biết là sẽ dùng nó vào việc gì cả? Không lẽ để thờ? Đó là chưa kể những hình ảnh dàn dựng khá công phu, hơi tốn kém, và rất nặng phần trình diễn trong buổi lễ mừng thọ 100 năm của một cụ… bần cố nông.

Ở một xứ sở mà công an chúi mũi vào khắp mọi nơi: tu viện, chùa chiền, miếu đền, thánh thất, giáo đường (kể luôn chiếu giường / chăn gố) và người dân sắp có nguy cơ bị “đánh giá bằng điểm xã hội” đến nơi thì sự nghi ngại này – tất nhiên – không phải là hoàn toàn vô cớ. Nhưng tôi cũng chỉ suy đoán thế thôi, chứ chả có chứng cứ nào liên quan đến “tay

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

41

THƯ CỦA TIẾN chân” củ a Bộ Thông Tin & Tuyên Truyề n cả . Tôi cũ ng không tì m ra được cái “thông điệp” kín đáo nào của Ban Tuyên Giáo, qua cái “màn diễn bung đồng” thượng dẫn?

Sau Cải Cách Ruộng Đất rồi đến Hợp Tác Xã Nông Nghiệp thì toàn dân Việt đều trở nên vô sản ráo (chả ai có được một hòn đất để chọi chim ) thì còn đâu địa chủ mà lo chuyện hoà giải với bần nông? Bài báo của tác giả Huy Đức, tuy thế, vẫn gợi cho độc giả của trang Dân Luận vài suy nghĩ mới: Nguyễn Thường Dân: “Thế chừng nào người ta mới trả lại nhà sách Khai Trí cho con cháu ông Nguyễn Hùng Trương? Cái bung trị giá vài triệu thì làm lễ trả lại nhưng nhà sách Khai Trí với miếng đất mặt tiền ở quận 1 trị giá nhiều ngàn tỷ thì nhất định là lờ đi nhé, dù ‘Xét cho cùng thì họ cũng chỉ là nạn nhân.”

Nguyễn Jung: “Nhà nước ‘ta’ đã, đang và sẽ làm gì với số tài sản, đất đai đã và đang ăn cướp của Dân, từ khi cướp được chính quyền ở miền

HOUSTON

TM

Bắc, sau 1975 cũng như hiện tại?”

Như đã thưa, tôi vốn tính xuê xoa (chuyện gì đã qua là coi như xí xoá cho rồi) nên không cảm thấy thoải mái lắm với những “yêu sách” của nhị vị thức giả vừa nêu. Ông Nguyễn Hùng Trương đã từ trần, chuyện nhà sách Khai Trí tưởng cũng nên cho vào dĩ vãng. Miễn là con cháu của nạn nhân được để sống yên thân, không bị kỳ thị hay sách nhiễu, là tử tế lắm rồi.

Số tài sản, đất đai (cũng như hàng triệu mạng người) đã mất – kể từ gần hai phần ba thế kỷ qua – cũng thế, cũng nên quên ráo đi cho nó đỡ bận lò ng. Chỉ cầ n Đả ng & Nhà Nướ c ngừng tay cướp bóc cũng đã qúi hoá lắm rồi. Những mảnh đất vàng, đất bạc, bờ xôi/ruộng mật – tất tần tật – đã vào tay nhà nước cả. Từ nay, xin làm ơn bỏ cái thứ luật lệ bất nhân (“đất đai do nhà nước quản lý”) đi để toàn dân còn có chỗ trồng trọt/ cấy cầy, kiếm miếng ăn cho cả nước bỏ vào mồm, chứ không thì sớm muộn gì cũng sẽ lại vác rá đi ăn xin y – như trước – thôi.

Thử nghĩ xem: mỗi đồng chí lãnh đạo chỉ cần (độ) vài triệu dollar, cùng với năm ba cái biệt phủ hay biệt thự là… cũng đủ lắm, đủ cho một cuộc sống ung dung (có thể kéo dài đến vài thế hệ) nếu đừng phung phá quá.

Chỉ cần hô biến mấy quả đấm thép Vinashin thành những đống sắt vụn đã hoá ra đến mấy tỷ Mỹ kim. Tiền bạc chia nhau còn chưa biết dấu vào đâu (hay tiêu cách nào cho hết) thế mà qúi vị còn nhất định “phải bàn cho ra” cái luật đặc khu, và làm đường sắt cao tốc Bắc/Nam để chạy thêm mấy chuyến tầu vét (tốc hành) để làm gì nữa?

Dù muộn, đến lúc gần đất xa trời, cụ Dương cũ ng đã “ngộ ” ra rằ ng không ai có thể đem theo cái bung đồ ng nặ ng nề về bên kia thế giớ i.

Vàng, bạc, châu báu… cũng đâu có nhẹ nhàng hơn. Và con đò sinh tử của qúi vị, xem ra, cũng chả còn xa bao xa nữa. Thế mà vẫn cứ còn cố kiếm thêm thì e rằng sẽ hơi quá tải, và cũng quá ngu!

TƯỞ NG NĂNG TIẾ N

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Vượt Đại Tây Dương bằng thùng gỗ Jean-Jacques Savin tuần trước cập bến một hòn đảo Caribbean và lần đầu tiên đặt chân lên mặt đất sau 4 tháng lênh đênh trên biển trong một chiếc thùng gỗ. Ông Jean-Jacques Savin bắt đầu chuyến phiêu lưu Đại Tây Dương từ quần đảo Canary, ngoài khơi châu Phi, vào hôm 26/12/2018. Phương tiện của ông là một chiếc thùng màu cam tự chế tạo. Ông Savin, lúc đó 71 tuổi, đã lênh đênh suốt 4 tháng trong chiếc thùng không có động cơ, di chuyển với vận tốc khoảng 3 km/giờ hoàn toàn nhờ vào các dòng hải lưu.

Hôm 3/5, ông gây ngạc nhiên cho những người dân địa phương khi cập bến hòn đảo nhỏ St. Eustatius thuộc

42

Hòa Lan, ở vùng Caribbean, vào lúc nửa đêm, kết thúc chuyến hành trình dài 2.930 hải lý.

Một trung tâm về hoạt động trên biể n ở St. Eustatius đã chào đón Savin, cung cấp cho ông một phòng khách sạn trên đảo.

Chiếc thùng màu cam dài 3m, đường kính khoảng 2m, có đầy đủ giường, bếp và không gian chứa đồ đạc. Nó được thiết kế với khả năng chịu sóng và các cuộc tấn công từ cá voi sát thủ. Thức ăn của ông là những con cá câu được trên biển.

Savin có một chiếc máy theo dõi trên khoang để mọi người cập nhật hà nh trình của ông. Ông cũng thả xuống biển những vật đánh dấu để giúp tổ chức quan sát hải dương quốc

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

tế JCOMMOPS nghiên cứu các dòng hải lưu.

Savin dự trù đến Carribean vào cuối tháng ba nhưng hoàn thành chuyến đi trễ hơn một tháng. Ông dự định đi thuyền đến nhóm đảo Guadeloupe của Pháp trước khi quay về nhà bằng chiếc thùng màu cam.

Savin từng là một lính nhảy dù và phi công tư nhân. Ông đã leo lên đỉnh núi Mont Blanc năm 2015.

B.T (theo BBC)

TM

HOUSTON

Tờ giấy bạc mới của Úc sai lỗi chính tả Lần đầu tiên trong lịch sử phát hành tiền của Ngân hàng trung ương Úc, hàng triệu tờ giấy bạc 50 đô-la Úc bị sai lỗi chính tả.

Mẫu giấy bạc 50 đô-la Úc mới được cho lưu hành từ tháng 10 năm ngoái với nhiều tính năng chống tiền giả và dấu nổi giúp người khiếm thị. Nó có một mặt in hình Edith Cowan, người phụ nữ đầu tiên được bầu vào cơ quan lập pháp Úc giai đoạn 1921 - 1924.

Theo News.com.au, một người dân đã phát giác lỗi sai chính tả trong phần trích dẫn bài phát biểu của bà Cowan được in trên tờ giấy bạc này.

Thay vì “responsibility”,

trên tờ giấy bạc lại ghi thành “responsibilty” (thiếu mất một chữ i) và lặp lại lỗi này đến 3 lần dù đã trải qua nhiều bước kiểm duyệt, xem xét trước khi in hàng loạt. Những dòng chữ bé xíu chỉ có thể đọc bằng kính lúp cũng được xem như một cách để chống làm giả.

Một đại diện của ngân hàng cho biết: “Những tờ tiền này vẫn hợp pháp và

có thể được tiếp tục sử dụng như bình thường. Sai sót không ảnh hưởng gì đến tính hợp lệ hoặc chức năng của chúng”. Đại diện ngân hàng cũng cho biết, có khoảng 46 triệu tờ 50 đôla mẫu mới này đang lưu hành.

Theo báo cáo của Ngân hàng trung ương Úc, giai đoạn 2017-2018 cơ quan này cho in 227 triệu tờ tiền

giấy mệnh giá các loại, riêng mệnh giá 50 đô-la mẫu mới được cho in tới 184 triệu tờ.

Những tờ tiền bị in lỗi được xem là “hàng quí hiếm” đối với các nhà sưu tập. Tuy nhiên, với số lượng quá lớn của tờ 50 đô-la bị sai sót, chúng khó trở thành món hàng được săn lùng.

Mặc dù vậy theo ước tính của ông Jim Noble, một chuyên gia về tiền cổ và hiếm, có thể từ 100.000 đến 1 triệu tờ 50 đô-la bị lỗi sẽ bị người dân giữ lại nếu có lệnh thu hồi. Vị này cũng thắc mắc là vì sao lại có lỗi chính tả như vậy và nó lại lặp lại đến 3 lần.

M.T (theo Reuters)

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

43

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

HOUSTON

TM

Tuyển tập 50 bài báo nổi tiếng của

K

Garcia Marquez

hông chỉ là nhà văn đoạt giải Nobel, Gabriel García Márquez còn là một nhà báo với nhiều tác phẩm giá trị tới hôm nay.

Lần đầu tiên một tập hợp những bài báo của ông từ cuối những năm 1940 đến giữa những năm 1980 vừa được ra mắt - một tác phẩm được coi là quan trọ ng hơn cả nhữ ng tiể u thuyế t nổ i tiếng của tác giả “Trăm năm cô đơn”.

Đại văn hào García Márquez trước kia từng rất gắn bó với nghề làm báo. Lúc sinh thời, ông thường viết bài gửi các tờ báo và tạp chí và cũng tự lập nên sáu ấn phẩm báo chí. Vào những năm cuối đời ông thường nói: “Tôi không muốn được nhớ đến vì đã viết Trăm năm cô đơn hay đoạt giải Nobel Văn học, tôi muốn được nhớ đến vì đã viết những bài báo của mình”.

García Márquez (1927-2014) coi nghề báo là “nghề tuyệt vời nhất” và là “điều thiết yếu mang tính sống còn của nhân loại”. Ông cho rằng báo chí không chỉ truyền tải dữ liệu mà còn mang đến bao niềm vui cho đời sống xã hội, thông qua đủ kiểu dẫn giải, bình luận.

Tuyển tập những bài báo nổi tiếng của García Márquez mang tên The Scandal of the Century and other Writings được xuất bản tại Mỹ ngày 14/5. Trong đó có những câu chuyện lớp lang phức tạp về cái chết của một phụ nữ trẻ sống cùng lúc hai cuộc đời; về câu chuyện nhiều người trên thế giới chung tay cứu giúp một cậu bé đang cần serum chữa bệnh dại dạng hiếm trong vòng 12 giờ...

Các bài viết cho thấy sự ghi nhận tinh tường của một phóng viên với những diễn biến thời sự. Đó có thể là tình trạng thiếu nước ở Caracas,

44

nạn buôn bán tình dục và mại dâm ở Paris...

Những bài báo này cũng giống như những tác phẩm văn học của ông, đều xoay quanh đất nước Colombia. Rất nhiều bài báo hay trong tập The Scandal of the Century and other Writings có thể coi là những tiểu luận, thể hiện suy

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

ngẫm thông minh về những chủ đề như những người thợ cạo, chuyện hàng không, chuyện dịch thuật văn chương và phim ảnh.

The Scandal of the Century and other Writings gồm 50 bài được đăng trên bá o trong khoảng năm 1950 đến 1984. Đây là một trong hai cuốn sách mới về các tác phẩm

TM

HOUSTON

trong cuộc đời của đại văn hào García Márquez. Cuốn còn lại tên là Solitude & Company - một cuốn tiểu sử hấp dẫn tuy có phần ồn ào về cuộc đời nhà văn, do nhà báo người Colombia Silvana Paternostro biên tập.

Những bài viết trong The Scandal of the Century and other Writings minh chứng rằng giọng điệu thẳng thắn, hơi phảng phất chút châm biếm của nhà văn luôn hiện hữu xuyên suốt, ngay từ những bài đầu tiên. Ông nói rằng mình viết báo với “lương tri, niềm vui và nguồn cảm hứng tương tự như khi viết một kiệt tác văn chương”. Trong ông vừa có một vận động viên chuyên chạy nước rút và một đấu thủ chạy đua đường dài. Ông là một trong số ít những văn hào vĩ đại có những tác phẩm báo chí đáng đọc và tìm hiểu. Ông còn viết về chuyện những nhà văn và những khó khăn kinh

tế của giới văn sĩ. Ông cho biết: “Những nhà văn tài năng là những kẻ viết ít mà hút thì nhiều. Thông thường thì họ cần ít nhất hai năm và 29.000 điếu thuốc để viết một cuốn sách chừng 200 trang. Tính ra thì thấy họ sẽ bị lỗ khi ra sách”.

García Márquez đã viết: “Về cơ bản tôi là một nhà báo. Cả đời này tôi gắn với nghiệp báo. Những cuốn sách tôi viết đều là sách của một nhà báo, dù chúng không được nhận biết như thế”. Đây là những bài ông viết khi làm việc cho các tờ báo ở các thành phố ven biển Cartagena và Barranquilla thuộc Colombia, những phóng sự dài hơn từ Paris và Rome, những bài nhận định hàng tháng cho El País của Tây Ban Nha... Và trong khi tất cả các tác phẩm đều chỉ ra phong cách, sự dí dỏm, sâu sắc và niềm đam mê với tiểu thuyết của ông, thì năm mươi tác phẩm này,

hơn tất cả, là tiết lộ của nhà văn làm việc trong một nghề mà ông tin là “tốt nhất trên thế giới”.

Nhà văn có tên đầy đủ là Gabriel José García Márquez, sinh năm 1928 tại Aracataca, một thị trấn bên bờ biển Carribean, miền bắc Colombia, trong một gia đình trung lưu 16 người con mà ông là con cả. Ông nổi tiếng với các tiểu thuyết “Love in the Time of Cholera” (Tình yêu thời thổ tả), “No One Writes to the Colonel” (Đại tá chờ thư)... nhất là “One Hundred Years of Solitude” (Trăm năm cô đơn). Đặc biệt, năm 2015, Ngân hàng Trung ương Colombia (BRC) phát hành tờ giấy bạc mệnh giá 50.000 Peso (COP), tương đương 17,43 Mỹ kim có in hình ảnh nhà văn García Márquez.

Nhà văn được trao giải Nobel Văn chương năm 1982. Ông mất ngày 17/4/2014 tại Mexico.

L.T (Theo overdrive.com)

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

45

HOUSTON

TM

Bốn sinh viên Pháp đến Saigon học

Hát Bội

SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG

S

au khi viêt bài hậu duệ của cố nghệ sĩ Minh Tơ, nghệ sĩ Thanh Sơn qua Pháp dạy một số thanh niên Pháp học hóa trang và động tác hát bội tại Trung tâm văn hóa Le Mandapa - Paris trong tháng 3 năm 2019, tôi chợt nhớ đến bốn sinh viên đại học Pháp qua Việt Nam, ở chung với đoàn Hát Bội Saigon trong ba

46

tháng trời để nghiên cứu về nghệ thuật Hát Bội Việt Nam. Chuyện là vầy: “Vì tôi ký hợp đồng thực hiện mỗi tuần một chương trình phát thanh về nghệ sĩ và nghệ thuật hát cải lương cho Đài phát thanh Á Châu Tự Do của Hoa Kỳ (RFA) và Đài Phát thanh Quốc Tế của Pháp (RFI) nên tôi phải về Việt Nam để lấy những tài liệu về nghệ sĩ cải lương, các dĩa thu thanh vọng cổ và tuồng cải lương trong các thập niên trước năm 1975 để minh họa cho các bài phát thanh của tôi. Tôi còn nhớ rõ tôi về VN nhân dịp Tết Ất Hợi năm 1995. Sau khi tìm đủ tài liệu về nghệ thuật cải lương, tôi đến thăm anh Đinh Bằng Phi, chuyên viên nghiên cứu về Hát Bội để tìm tài liệu và thu thanh các điệu Hát Bội.

Anh Đinh Bằng Phi cho tôi biết là anh đang rất bận vì phải chuẩn bị tài liệu để hướng dẫn bốn sinh viên Đại Học Pháp qua học Hát

Bội và nghiên cứu những đặc điểm của Hát Bội Việt Nam. Thời VNCH, anh Đinh Bằng Phi là giáo sư dạy Hát Bội ở trường Âm Nhạc & Kịch Nghệ Saigòn dưới quyền Giám Đốc Trường là Giáo Sư Piano Nguyễn Phụng. Anh Đinh Bằng Phi từng phụ trách Nhóm Hát Bội trong Phái đoàn VN dự Liên Hoan Thanh niên thế giới về Văn Hóa, Nghệ Thuật, Thể thao các nước nói tiếng Pháp tổ chức tại Québec Canada tháng 9 năm 1974. Anh nói và viết chữ Pháp giỏi nên được biệt phái theo hướng dẫn 4 sinh viên Pháp trong việc nghiện cứu Hát Bội VN. Anh Đinh Bằng Phi cho tôi biết là nhằm thực hiện ký kết hợp tác giữa hai trường Đại Học Pháp - Vi ệ t , Vi ệ n Đ ạ i H ọ c Bordeaux cử 4 sinh viên đến thực tập tại trường Đại Học Dân Lập Ngoại Ngữ - Tin Học Thành phố (Saigon). Đó là các anh :

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

1/- Jaubert Cyril sinh năm 1971, chuyên khoa Văn hóa nghệ thuật. 2/- Ruffini Philippe, sinh năm 1974, chuyên khoa giáo dục, tổ chức. 3/- Angelozzi Marco sinh năm 1969, chuyên khoa văn hóa nghệ thuật, 4/- Philakham Soupha, sinh năm 1973, chuyên khoa giao lưu văn hóa, phát triển nội bộ. Bốn sinh viên nầy cần nghiên cứu về Tết cổ truyền dân tộc và nghệ thuật Hát Bội VN. Anh Đinh Bằng Phi băn khoăn: trong vòng ba tháng, bốn sinh viên Pháp làm sao học được nghệ thuật Hát Bội Việt Nam khi mà các anh không biết nói tiếng Việt Nam? Anh hỏi tôi: Anh có phương pháp nào hay nhứt để dạy họ khộng?

Tôi góp ý: «Về tổ chức lễ Tết cổ truyền dân tộc thì tôi đề nghị anh nhờ bà giáo sư Bình Minh giúp anh.

Bà là giáo sư dạy Piano cùng Trường Quốc Gia Âm Nhạc với anh. Giáo

TM

HOUSTON

sư Bình Minh có học vị cao ở trường Áo Tím Gia Long, từng dạy ở Trường Đức Trí, Bà có nghiên cứu nhiều về phong tục tập quán, về Văn hóa và các lễ hội cổ truyền Việt Nam.» Hướng dẫn về Hát Bội thì nên biết rằng các sinh viên Pháp nghiên cứu nghệ thuật Hát Bội không phải để về Pháp họ hát bội cho đồng bào Pháp coi. Mục đích nghiêu cứu Hát Bội của các viên đó là gì? Đó là họ muốn biết Hát Bội khác với các loại kịch hát Tây Phương như thế nào?

Có điểm nào hay có thể đưa vào làm cho kịch Pháp phong phú hơn không?

Như vậy thì anh có hai phương pháp áp dụng để giúp các sinh viên Pháp có thể nghiên cứu về Hát Bội

đúng theo yêu cầu của họ.

Phương pháp thứ nhứt: anh viết bằng Pháp văn: Hát Bội là loại hát cổ truyền VN, động tác tượng trưng, ước lệ, không cấu tạo hoàn cảnh, bối cảnh như lới hát của Tây Phương. Trong nghệ thuật Hát Bội, điệu bộ nào, cách bài trí nào trên sân khấu cũng có tính cách Ước Lệ, tượng trưng mà khán giả khi xem hát tự mình giải thích những động tác ước lệ, các trang trí ước lệ trên sân khấu: Ví dụ: khi trên sân khấu kê một cái bàn hay một chiếc rương lớn, trên đó và hai bên rương( hay bàn) có để vài chiếc ghế đẩu phải hiểu đó là non cao hay một thành lũy uy nghi. Diễn viên ra bộ xăn tay áo, mặt lộ vẻ nhọc

Hát chầu

nhằn, giơ chân bước từng bước cao như gắng sức trèo lên, như đang leo núi (lớp hồn Linh Tá dẫn Kim Lân qua núi tuồng San Hậu).

Bốn tên quân sĩ chạy hiệu tay dựng bốn cây sào trên ngọn buộc một mớ lá xanh, đó là rừng già. Chiếc roi có những chùm lông màu

cách khoảng trên thân roi tượng trưng cho con ngựa.

Cầm roi ngựa tay phải là người kỵ mã sắp lên yên, rồi tùy theo cử chỉ điệu bộ, khán giả hiểu là ngựa đang té, sải hay đang chồm lên.

Về điệu bộ cũng có những ước lệ, khi diễn viên múa điệu bộ đó, khán giả

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

47

HOUSTON

TM

Nghệ sĩ hoá trang

hiểu điệu bộ đó là gì. Thí dụ: như khi tới nhà, khách nhấc một chân lên vừa cúi đầu, cử chỉ đó có nghĩa là bước qua ngạch cửa. Muốn đóng cửa, khách dang hai tay, ra bộ kéo hai cánh cửa vô hình, vậy là đóng cửa lại, vô nhà rồi. Một chiếc xe được tượng trưng bằng hai lá cờ trắng có vẽ hình bánh xe. Một tên chạy hiệu cầm hai lá cờ đó đưa ngang ra. Người đi xe bước vào giữa hai lá cờ đó, vừa đi vừa hát, tên chạy hiệu cầm cờ tượng trưng cho chiếc xe cũng bước nhịp nhàng với người ngồi trên xe, như vậy là một cuộc hành trình.

Một thiếu nữ cầm chèo, vừa chèo vừa đi từng bước theo nhịp chèo là ngồi thuyền trên sông.

Kỹ thuật hát bội bất chấp các định luật về thời gian và không gian. Tất cả các tuồng đều có những màn nho nhỏ đưa khán giả từ nơi nầy đến nơi khác, từ năm nầy đến năm khác, không giao thời chuyển tiếp. Ta không thể dùng phép phân tích trong nghệ thuật Tây Phương để tìm hiểu nghệ thuật Hát Bội.

Anh Đinh Bằng Phi đồng

48

Phòng hoá trang

ý đề nghị của tôi, anh sẽ viết tóm tắt các cách ước lệ về động tác, về đạo cụ và cách bài biện trên sân khấu. Từng tuồng anh cũng viết tóm tắc bằng Pháp văn cho các sinh viên biết nội dung tuồng, để khi xem hát tuồng đó, các anh hiểu chuyện tuồng và tự phân tích động tác cùng cách ca, diễn của diễn viên để hiểu cách diễn tuồng Hát Bội ra sao.

Còn Phương pháp thứ hai? Anh Đinh Bằng Phi hỏi tôi.

Phương pháp thứ hai là tổ chức cho các sinh viên Pháp theo đoàn hát, di chuyển đến các nơi

đoàn hát trình diễn (đình, miếu, sân, bãi diễn). Các sinh viên Pháp phải đi chung với đoàn hát, ở nơi các diễn viên ở, ăn, uống như các diễn viên, xem các đêm hát, theo dõi phản ứng của khán giả ở nông thôn, thành thị…và các sinh viên viết những nhận xét về tuồng, cách diễn, diễn viên và khán giả để đánh giá sự nhận xét của từng cá nhân đối với nghệ thuật và nghệ sĩ hát bội.

Trong dịp Tết 1995 năm đó, hát chầu cúng Kỳ Yên được mùa. Ngày 6/2/1995 hát ở đình Sơn Trà, Tân Định quận 1; ngày 7/2 hát ở Miễu Bà ấp 4 xã Phước

Nhóm kịch trẻ BouGrelas

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Đông, huyện Cần Đước; 8/2 hát miễu Bà xã Đông Thạnh huyện Hốc Môn; 13, 14/2 hát ở Đình Thần Xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh; 15/2 hát ở sân khấu ngoài trời vườn Tao Đàn Saigon, bốn sinh viên Pháp đều có mặt ở các điểm diễn vừa kể. Ba lô đeo vai, trang bị sách vở, máy ảnh, máy quây video du kịch, họ theo dõi, ghi chép, ghi hình các cuộc tế lễ ở đình, miếu, các đêm diễn Hát Bội với sự chăm chú, đam mê. Các sinh viên cũng viếng các nông thôn nơi đoàn hát diễn cùng với cô Ngọc Giao, cô giáo hướng dẫn kiêm thông dịch viên, các anh đã xin phép Ban tổ chúc tế tự, tìm hiểu phong tục tập quán của dân chúng qua các lễ hội.

Trước giờ biểu diễn, trưởng đoàn hát Đinh Bằng Phi dẫn các anh sinh viên vào hậu trường để xem các nghệ sĩ hóa trang, thay đổi xiêm y tùy theo vai tuồng.

Các sinh viên chụp ảnh, ghi chú, trò chuyện với các diễn viên. Anh Đinh Bằng Phi và cô Ngọc Giao thông dịch để các sinh viên

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

49

HOUSTON

TM

hiểu rõ vì sao mặt của nhân vật tuồng vẻ như thế, dùng màu sắc như vậy…Kể từ sau bến diễn ở Cần Đước, diễn viên trong đoàn đều biết tên của từng sinh viên Pháp đó: Philippe, Cyril, Marco, Soupha. Và các anh sinh viên cũng biết tên các diễn viên: ai là Công Khanh, Xuân Quan, Minh Biện, Hữu Nhi, Hoàng Bé, Nguyễn Hoàn, ai là Kim Chắc, Kim Thanh, Ngọc Diệp, Phượng Loan, Ngọc Nga, Kiều Nga. Nhạc sĩ nào sử dụng nhạc khí gì, các anh đều nói trúng. kể cả hậu đài các anh cũng biết tên. Các anh cũng dùng cơm chung với đoàn khi hát ở địa điểm nào, được Ban quí tế chiêu đãi.

Khi dọn điểm diễn, các anh di chuyển bằng xe Honda mà các anh mướn ở Saigon, lúc đó các anh tự lo thức ăn.

Qua các điễm diễn mùa cúng Kỳ Yên, các anh đã được xem các tuồng: Tứ Linh Hội, Chung Vô Diệm, Ngọc Huỳnh Lân, San Hậu, Song Nữ loạn viên môn, Ngũ Sắc Châu.

Sau mỗi lần xem xong, các anh đã ngồi lại trao đổi với nhau nhận xét của mình về các nhân vật, cách hóa trang, vũ đạo, âm nhạc, các sự kiện và tình huống trong tuồng. Trưởng đoàn Đinh Bằng Phi theo dõi, bổ sung nhận xét và giúp ý kiến thêm cho các cuộc hội thảo hào hứng đó.

Thời gian nghiên cứu về Hát Bội của các anh sinh viên Pháp chấm dứt, sau một tiệc long trọng do Viện Đại Học Dân Lập Ngoại

50

Ngữ và Tin học tổ chức, anh Ruffini Philippe phát biểu: “Sân khấu Hát Bội mà chúng tôi được phép thâm nhập và tìm hiểu là một viên ngọc sáng giá trong một nền văn hóa phong phú và đa dạng.

Dù không hiểu được ngôn ngữ, chúng tôi qua xem hát cũng hiểu được phần nào cốt chuyện mà quí vị đã trình diễn. Trong không khí tưng bừng về âm thanh và màu sắc, các diễn viên tài năng đã diễn lại những đoạn đời của một thời quá khứ bằng tất cả nhiệt tình và cảm xúc của mình.

Khán giả được thấy những vị anh hùng, những trang liệt nữ, kẻ lành, người dữ, hòa quyện nhau trong một nền luân lý tốt đẹp.»

Anh Cyril khen các nghệ sĩ dù tuổi cao như các ông Minh Biện, Hoàng Bé, Hoàng Thung, Kim Chắc đã hoạt động nghệ thuật hết mình, dù tuổi đời trên bảy mươi, các ông bà cũng gắng bó với nghệ thuật Hát Bội một cách hết mình…»

Anh Marco tiếp thêm: «Ở đây khán giả đã bị thuyết phục, bất chấp thời tiết oi nóng, mọi người đều chú mục vào sân khấu, như có một sợi giây vô hình

buộc chặt người diễn với người xem. Chúng tôi đã làm quen với những anh chị làm nghệ thuật hậu trường, tuy bất đồng ngôn ngữ, nhưng qua thái độ, nụ cười, ánh mắt, chúng tôi đã cảm được một tình cảm vô cùng tốt đẹp của mọi ngưởi đối với chúng tôi.»

Anh Soupha nói cảm tưởng của anh trong thời gian tìm hiểu Hát Bội: “Chúng tôi khó quên được thời gian làm việc chung với đoàn Hát Bội. Xin cảm ơn Ban phụ trách, các diễn viên, nhạc sĩ, công nhân sân khấu đã dành cho chúng tôi những tình cảm tốt đẹp nhất. Chúng tôi cũng được hân hạnh tiếp xúc với nghệ sĩ nhân dân Thành Tôn, người đã được giới Hát Bội ưu ái kính nể.

Tuy chưa đi sâu được vào bộ môn sân khấu truyền thống của quí vị, chúng tôi cũng tiếp thu được phần nào cái hay cái đẹp của nghệ thuật và vô cùng thán phục những con người đã đeo đuổi, gắn bó cuộc đời của mình vào sự nghiệp cao quí nầy. Về nước, bằng tất cả khả năng, chúng tôi sẽ giới thiệu bộ môn Hát Bội của đất nước Việt Nam với các bạn thanh niên của

Đinh Bằng Phi và Nguyễn Phương năm 1995

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chúng tôi và chứng minh rằng chuyến du khảo kỳ nầy thật vô cùng bổ ích và lý thú.»

Năm sau 1996, anh Đinh Bằng Phi có dịp qua Pháp, anh gặp tôi đang đến thăm con gái tôi ở Paris, Đinh Bằng Phi rủ tôi đi Bordeaux xem lễ «Trận chiến ở Castillon», chúng tôi gặp lại nhóm bốn sinh viên Pháp từng qua Việt Nam nghiên cứu Hát Bội.

Nhóm sinh viên do anh Raffini đứng đầu , tập họp được hai chục sinh viên học nghệ thuật sân khấu, thành lập Nhóm sân khấu La Source. Nhóm nầy tổ chức hát hài kịch “Couple ouvert à deux battants» (Chuyện vợ chồng mở toang hai cánh cửa). Hài kịch này áp dụng kỹ thuật diễn ước lệ, tượng trưng như kỹ thuật Hát Bội của VN, sân khấu cũng trang trí ước lệ như sân khấu Hát Bội. Kịch đã tạo những trận cười liên tục, thành công rực rỡ và báo chí Văn Nghệ Pháp viết nhiều bài giới thiệu một lối diễn kịch mới, thu hút sự thưởng thức cao độ của khán giả. Đinh Bằng Phi được nhóm kịch sĩ La Source gọi anh bằng Mon Maitre (Thầy tôi), anh Đinh Bằng Phi nhìn tôi cười như mếu: «Việt Nam thì dẹp bỏ Cải Lương, Hát Bội, dẹp bỏ nghệ thuật sân khấu!».

Nhớ chuyện sân khấu xưa và cái chết của sân khấu hiện nay, đứt ruột bầm gan!

SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG Tháng 5/2019

TM

VIẾT TỪ DALLAS

HOUSTON

Bao nhiêu con là lý tưởng?

T

rong nhiề u cuộ c thăm dò , các nhà nghiên cứu đưa ra câu hỏi một gia đình có bao nhiêu con thì là lý tưở ng nhất. Có người cho là bốn, người thì hai, thậm chí có người nói rằng không có đứa con nào mới là lý tưởng. Lẽ đương nhiên, không có câu trả lời nào đúng hoàn toàn mà cũng không có câu trả lời nào sai, tất cả là còn tùy ở quan điểm của mỗi gia đình và của xã hội nơi người ta sống. Đã có mộ t số cuộ c nghiên cứ u được thực hiện để thử tìm cho được con số chính xác bao nhiêu con thì có thể mang đến cho cha mẹ cuộc sống hạnh phúc nhất. Một cuộc nghiên cứu vào giữa thập niên 2000 nói rằng có

HUY LÂM

thêm đứa con thứ hai hoặc thứ ba sẽ không là m cho cha mẹ hạ nh phú c hơn, và vì vậy, để có được cuộc sống hạnh phúc nhất thì nên ngừng lại ở một con mà thôi... Một cuộc nghiên cứu gần đây hơn ở Âu châu cho thấy hai là con số lý tưởng, và có thêm con không chắc là sẽ mang thêm niềm vui sướng cho cha mẹ.

Tại Hoa Kỳ, theo kết quả thăm dò của viện Gallup, gần một nửa số người lớn Mỹ cho rằng hai con là con số lý tưởng, và ba con là sự lựa chọn thứ nhì với 26 phần trăm người chọn. Vậy, ta thấy hai con là con số được nhiều người Mỹ và Âu châu chọn nhất.

Con số lý tưở ng hai con xem ra đã có một sự khác biệt khá lớn trong

quan điểm của các bậc cha mẹ thời nay nếu đem so với thời gian nửa thế kỷ trước: Năm 1957, chỉ có 20 phần trăm người Mỹ nói rằng một gia đình lý tưởng nghĩa là có hai con hoặc ít hơn, trong khi 71 phần trăm nói rằng ba hoặc nhiều hơn. Và dường như kinh tế đóng một vai trò quan trọng trong sự chuyển hướng này. Thời kỳ “Baby Boom” ở Mỹ (sau Thế chiến II), phần đông các gia đình có từ ba, bốn, hoặc năm con. Con số này sau đó bắ t đầ u giả m xuố ng do chi phí nuôi con tăng và ngày càng có thêm nhiều phụ nữ gia nhập vào lực lượng lao động và đồng thời giới phụ nữ này cũng ngày càng tỏ ra thất vọng với quan niệm của xã hội vẫn cứ xem

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

51

VIẾT TỪ DALLAS

họ chỉ là những cái máy đẻ.

Mà các chi phí nuôi dạy con cái không chỉ là vấn đề tài chánh, người ta còn phải cộng thêm vào cả về phần tinh thần và sức khoẻ nữa. Là vì việc nuôi dạy, chăm sóc con cái theo lối mớ i đò i hỏ i quá nhiều thời giờ và công sức là m cho cá c bậ c cha mẹ thời nay cảm thấy mệt mỏi đuối sức và vì vậy họ đâm ra sợ có con. Nhưng đồng thời, chỉ có một con cũng có nghĩa là những bậc cha mẹ đó mất cơ hội để có được ít nhất một trai và một gái, là điều mà trong nửa thế kỷ qua cha mẹ nào cũng mong ước.

Các cặp vợ chồng thường có khuynh hướng ngưng sanh thêm con sau khi họ có được cả trai lẫn gái. Và đây rất có thể là một lý do khác nữa vì sao hai con là con số được nhiều người chọn - mặc dù trong một nghiên cứu khác cho biết nếu tất cả là con gái hay con trai thì cũng không có ảnh hưởng gì đến hạnh phúc của những bà mẹ với ước muốn có ít nhất một trai và một gái.

Tuy nhiên cũng có nhiều người khác muốn có nhiều hơn hay ít hơn hai con.

Nói chung, các chuyên gia về gia đình đồng ý rằng số con thích hợp nhất là tuỳ thuộc ở sự mong muốn hay không của mỗi gia đình. Khi một cặp vợ chồng cảm thấy là họ thích con nít, có đủ sức để có đông con, có thể còn có sự trợ giúp từ gia đình, như ông bà nội ngoại ở gần chẳng hạn, và có được thu

52

HOUSTON

TM

nhập khá, vậy thì có một gia đình đông con có thể là chọn lựa tốt nhất cho họ.

Bằng không ngược lại thì nên có một gia đình nho nhỏ thôi.

Riêng trong những trường hợp khi mà sự mong muốn có con và thực tế cuộc sống không cùng đi chung trên một con đường thì sao? Theo kết quả một cuộc nghiên cứu có tên Khảo sát Xã hội Tổng hợp của Đại học Chicago, năm 2018, có 40 phần trăm phụ nữ Mỹ ở độ tuổi từ 43 đến 52 có ít con hơn là con số mà họ cho là lý tưởng. Một phần lý do là vì phụ nữ ngày nay có con trễ hơn so với những thế hệ trước đó, và họ cũng là những phụ nữ lập gia đình trễ. Và hai điều này gộp lại có nghĩa rốt cuộc một số khá đông phụ nữ có ít con hơn là họ muốn, hoặc khi mà chính họ hy vọng có được một hai đứa cho vui cửa vui nhà thì lại không có đứa nào vì tuổi đã lớn nên khó sinh con.

Cha mẹ có thể là người quyết định có bao nhiêu đứa con thì sẽ mang đến cho họ cuộc sống hạnh phúc nhất, thế còn hạnh phúc của những đứa con thì sao? Và có bao nhiêu anh chị em trong nhà sẽ là con số lý tưởng cho những đứa con?

Nói chung, mặc dù con đông trong nhà thì dễ có chuyệ n cã i vã , tranh giành nhau, mối quan hệ giữa các anh chị em trong nhà thường có khuynh hướng tích cực. Trên thực tế, có nhiều bằ ng chứ ng cho thấ y có thêm anh

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chị em trong nhà sẽ làm thăng tiến nhữ ng kỹ năng xã hộ i củ a trẻ em, và những anh chị em nào giữ được mối quan hệ tốt đó khi đã lớn tuổi thì thường có sức khoẻ tốt hơn. Thậm chí một nghiên cứu còn cho thấy có sự tương quan giữa có nhiều anh chị em trong nhà và nguy cơ ly dị giảm sau này, là vì sống trong một gia đình có nhiều anh chị em có thể mang đến cho người ta những kỹ năng xã hội mà họ có thể sử dụng những kỹ năng đó cho cuộc sống của họ sau này.

Tuy nhiên, ít nhất có một kết quả không mấy khả quan trong một gia đình đông con: Càng có đông anh chị em thì thường ít có cơ hội được học cao. Nhưng điều này chỉ áp dụng trong trường hợp nhà thật đông con vì thời giờ cha mẹ dành cho mỗi đứa con sẽ ít đi, tiền ăn học cho mỗi đứa cũng bị chia mỏng ra. Nhưng trong trường hợp nhà có hai con thì những đứa con này có khuynh hướng học cao hơn là trường hợp nhà chỉ có một đứa. Thế nên điều quan trọng là cha mẹ phải có chuẩn bị trước nếu họ biết là sẽ phải lo cho hai hoặc ba thay vì chỉ một đứa.

Câu hỏi có bao nhiêu anh chị em trong nhà thì sẽ mang lại nhiều hạnh phúc nhất cho những đứa con thực ra khó mà có được câu trả lời chính xác. Câu trả lời tương đối được nhiều người chấp nhận là tùy ở ý thức của các bậc cha mẹ có lo lắng và chăm sóc đầy đủ cho gia đình hay không.

Có bao nhiêu con trong mộ t gia đình được xem là lý tưởng là vấn đề thuộc phạm vi hẹp và là sự lựa chọn riêng tư. Nhưng nếu nhìn ở phạm vi rộng hơn, bao nhiêu con trong một gia đình là lý tưởng nhất cho xã hội?

Khi nói đến vấn đề dân số bao nhiêu để có thể bả o đả m cho mộ t xã hộ i được phát triển vững vàng về lâu về dài, các nhà dân số học không chỉ đưa ra một con số (trung bình là khoảng 2.1 con cho mỗi phụ nữ) mà họ còn đặt cho một cái tên hẳn hoi là “mức sinh sản để thay thế.”

Số con đông hay ít có thể là lý

TM

HOUSTON

tưởng với một gia đình nào đó nhưng không chắc lý tưởng cho xã hội. Nếu như tỷ lệ sinh sản quá thấp sẽ tạo ra tình trạng là số người đi làm nhỏ hơn so với số người già đã nghỉ hưu. Như dân số nước Nhật chẳng hạn, trong một thập niên qua đã co lại, và dân số người già tăng đều trong khi tỷ lệ sinh sản thấp (1.43 con cho một phụ nữ) làm cho chính phủ của họ lo ngại làm sao để duy trì được lực lượng lao động và những chương trình phúc lợi xã hội. Người đi làm ít thì đóng thuế ít và sẽ không đủ tiền tài trợ cho các chương trình xã hội. Mà tỷ lệ sinh sản cao, đặc biệt là khi tỷ lệ tử vong thấp, sẽ làm cho dân số tăng quá nhanh, đòi hỏi chính phủ phải xây dựng, mở mang thêm hạ tầng cơ sở và như vậy sẽ hút đi một phần lớn ngân sách của quốc gia, kết quả là có thể làm cho ngân sách quốc gia bị thiếu hụt.

Nhưng theo lẽ thông thường, khi tình hình kinh tế và xã hội thay đổi thì quan niệm về gia đình của người ta

cũng thay đổi theo, và trong ý nghĩa đó, nước Mỹ là một thí dụ. Vào đầu thế kỷ 19, một phụ nữ tiêu biểu có từ 7 đến 10 đứa con, nhưng khi bước sang đầu thế kỷ 20, con số đó rớt xuống chỉ còn 3. Tại sao vậy? Theo Steven Mintz, giáo sư sử của Đại học Texas tại Austin, là vì con cái không còn là tài sản kinh tế nữa để có thể đi làm giúp đỡ gia đình. Nay người ta đi làm trong các hãng xưởng nên không cần con cái phụ giúp như khi còn làm

việc đồng áng trước đây, hoặc giả những người còn bám trụ nghề nông thì nay đã có máy móc phụ giúp nên cũng không cần đến con cái.

Nhìn ở một vài khía cạnh nào đó, ta thấy xã hội nơi chúng ta đang sống cũng được thiết kế để cho phù hợp với một gia đình trung bình thời nay, chẳng hạn, một chiếc xe tiêu biểu ở Mỹ có thể ngồi thoải mái cho bốn người (cha, mẹ và hai đứa con).

Khách sạn cũng thế: Một căn phòng tiêu biểu với hai giường ngủ vừa đủ cho bốn người nằm, gia đình nào đông hơn thì cần phải mướn thêm phòng vì quy định của hầu hết khách sạn chỉ cho ở tối đa bốn người.

Với cấu trúc của một xã hội được xây dựng như trên, và với một gia đình nằm bên trong xã hội đó cũng đi theo mô hình trên, vậy thì ta đã có thể xác định được số con lý tưởng cho một gia đình vào thời điểm này là bao nhiêu rồi.

HUY LÂM

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

53

VIẾT TỪ SÀI GÒN

B

Tiền trao cháo múc

uôn bán chính ngạch là chính thức đưa hàng xuất cảng qua hàng rào quan thuế, Tiểu ngạch là mua bán thẳng với nhau qua các cửa khẩu biên giới tiền trao cháo múc mà không cần tới một ràng buộc giấy tờ nào. Chỉ cần tờ khai, phí qua biên giới là xong.

Buôn bán tiểu ngạch giúp công ty trong nước bán được hàng hóa một cách nhanh chóng, thuận tiện, giảm chi phí, tiện thanh toán và dễ trốn thuế.

Hàng hóa, ví dụ như nông sản, thu hoạch ngoài ruộng rẫy xong, cứ thế chất lên xe chạy thẳng một mạch tới biên giới. Khỏi như chính ngạch cần hóa đơn, chứng từ thanh toán, hợp đồng ngoại thương... vô cùng rắc rối vì qua bao nhiêu ải để có những thứ giấy tờ ấy.

Loại buôn bán này quá sức đơn giản, xem chừng hạp với nhiều VN mặc dù chất chứa nhiều rủi ro trong đó. Khi xảy ra tranh chấp thường chịu thua thiệt vì chẳng có giấy tờ hợp lệ nào đưa ra chứng minh để cãi cọ.

Không có hợp đồng để buộc phải trả tiền khi nhận hàng tức là chẳng biết tương lai mịt mùng ra sao.

Khách đặt hàng, thường là đặt miệng, rồi không nhận hàng hoặc nhận hàng không trả tiền ngay. Trả

54

HOUSTON

TM

SGCN

Buôn bán tiểu ngạch

nhiều lần, trả một phần hoặc cuối cùng biến mất.

Cháo múc đi rồi mà chẳng thấy tiền đâu.

Ngoài thị trường trong nước thì hàng hóa VN phải trông cậy vào việc xuất cảng. Thị trường Âu Mỹ, mặc dù rất chuộng nông sản vùng nhiệt đới nhưng VN khó mà đáp ứng nổi các tiêu chuẩn khắt khe về vệ sinh an toàn thực phẩm. Dính chút xíu thuốc trừ sâu, vỏ bị dập, thâm đen… hàng hóa đều bị trả về toàn bộ. Một doanh nghiệp bị lỗi con sâu làm rầu nồi canh, các doanh nghiệp khác chịu tiếng xấu lây. Việc xuất khẩu chính ngạch vì thế càng khó khăn.

VN có xuất nhập cảng tiểu ngạch với ba nước láng giềng là Lào, Campuchia và TQ. Trong đó, giao thương với TQ nhiều nhất vì thị trường rộng lớn và đường biên giới rộng dài qua bảy tỉnh: Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng,

Lạng Sơn, Quảng Ninh.

VN thường xuất lương thực, thực phẩm, trà, cà phê, nông sản tươi, sơ chế… Nhập xăng dầu, trái cây, thuốc lá, mỹ phẩm, đồ chơi trẻ em, quần áo…

Nông sản số lượng nhiều chủ yếu đưa sang TQ. Thứ gì cũng có thể xuất qua xứ đông dân đó. Cũng có một số ít xuất khẩu chính ngạch như măng cụt, sữa nhưng hầu hết đều là xuất khẩu tiểu ngạch.

Trước kia người dân thường khổ sở vì chạy theo yêu cầu thương lái TQ. Cứ rộ những món hàng thu mua ồ ạt, được một thời gian, đột ngột bị ngưng mua chẳng hiểu lý do. Những món hàng xuất khẩu tiểu ngạch này rất lạ đời. Lái hết mua lá điều khô Bình Phước lại mua rễ tiêu Pleiku “nghe nói” làm thuốc bắc. Đồng Nai đua nhau chặt phá vườn tiêu để lấy rễ, thậm chí đào trộm rễ tiêu để bán, dân Quảng Ngãi bán cau non “nghe nói” để làm kẹo, bán ồ ạt

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

kẻo trộm nó tới hái dùm.

Vừa hái cau non bán vừa gấp gáp trồng thêm tới khi cau đậu trái thì chẳng thấy ma nào đoái hoài. Ngoài ra còn lá trầu Bình Định, chuối Phú Yên, lá khoai lang non Vĩnh Long, đuôi và móng trâu, rễ hồi, gỗ trắc non cả rễ, trâm cổ thụ… Ai cũng biết những cây trâm cổ thụ hàng trăm năm bị đốn đi sẽ khiến cây nhỏ chung quanh cũng chết vì không có gì giữ nước.

Khi rừng trâm bị xóa sổ thì thương lái cũng biến mất để lại rừng xưa thành khu đất trọc…

Việc mua các loại hàng hóa có tính chất phá hoại như mua giun đất, lá non mãng cầu xiêm, nụ hoa thanh long, lá khoai lang (làm giảm tuổi thọ và năng suất của cây), mua tận diệt gốc cây dược liệu, dây giống, móng chân trâu, thu gom nguyên liệu hải sản bằng cách phá giá khiến doanh nghiệp chế biến VN khóc dở…

Huyện Củ Chi từng cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất nuôi ốc bươu vàng. Không biết chế biến ra bao nhiêu tấn thức ăn gia súc nhưng đã tàn hại nhiều cánh đồng lúa. Khi nhận ra được hiểm họa ốc bươu vàng, thu hồi đất thì con ốc đã lan ra gần khắp huyện.

Suốt thời gian qua, VN đã quá quen thuộc với cảnh dội khẩu. Trong khi có

TM

HOUSTON

những mặt hàng nông sản đang bị khai thác tận diệt để bán sang Trung Quốc thì một số nông sản khác tồn ứ, bỏ không do thương lái Trung Quốc ngừng mua. Hết dưa hấu, thanh long, hết chuối đến khoai mì, cá sấu, lợn dày mỡ…

Hết khổ vì dưa lại thua vì ớt là vậy. Cũng như dưa hấu, ớt là cây trồng lệ thuộc quá nhiều vào thị trường TQ với khoảng 80% sản lượng, chủ yếu xuất tiểu ngạch nên giá cả luôn bấp bênh. Việc trồng ớt với diện tích lớn, không theo quy hoạch do thấy giá cao thì ồ ạt xuống giống, dẫn đến thua lỗ cho nông dân là điều khó tránh khỏi.

Các sản phẩm dội chợ này đổ đống bên vệ đường thống thiết kêu gọi người dân giải cứu. Ai nấy cũng

mủi lòng, bảo nhau dân ta dùng hàng ta, xúm lại mua giúp nông dân. Nhưng mua dăm lần thì sự việc trở nên nhàm và ai nấy chán nản. Cần phải có cách giải quyết hữu hiệu chứ cả một nền kinh tế nông nghiệp cứ trông cậy vào lòng tốt người dân giải cứu hoài thì quá vô lý.

Các loại hàng hóa kể trên đến từ miền Trung và miền Nam đường xa tốn tiền

vận chuyển ăn dầm nằm dề nơi biên giới tới mức thối hỏng, đành quay đầu xe bán tống tháo thị trường nội địa hoặc trút xuống vệ đường mặc kệ thành đống rác. Nhưng các loại nông sản trồng sát biên giới, tình hình cũng chẳng khấm khá hơn. Mùa dứa chín rộ ở Mường Khương, Lào Cai thuận tiện vận chuyển vì nhiều nơi chỉ cách TQ con suối nhỏ nhưng vẫn có lúc

không bán được, chỉ chậm ba ngày là dứa hỏng, chủ hàng đành thuê người đem đổ cả xe tải bên đường, cũng như thanh long, dưa hấu, cà chua… ép đàn gia súc trâu bò ăn phát ngán.

Rồi chuối Khánh Hòa, khoai lang Vĩnh Long, chanh Long An, tôm hùm Phú Yên, heo Đồng Tháp… Tất cả giống nhau chỉ là một kịch bản duy nhất. Mua ồ ạt giá cao lúc đầu rồi dừng lại đột ngột để hàng dồn đọng lại.

Nông sản VN xuất sang TQ rất nhiều, khi TQ muốn nhập giá cao, khi nhập đủ họ dừng lại, giá rớt, hàng ngàn tấn nông sản ứ đọng, các vùng chuyên canh lao đao gây thiệt hại rất lớn cho nông dân và các doanh nghiệp.

Xuất tiểu ngạch thường

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

55

VIẾT TỪ SÀI GÒN

từ các doanh nghiệp nhỏ nên rất ít thông tin về việc thay đổi các chính sách của TQ, kết quả nhiều khi hàng lên đến cửa khẩu mới chưng hửng. Ví dụ vải chính vụ mỗi ngày qua cửa khẩu hàng vài ba trăm tấn. Thế nhưng bỗng nhiên tới một mùa, hàng tới biên giới khựng lại bởi hàng loạt quy định ngặt nghèo về nơi trồng, phương thức vận chuyển, giấy chứng nhận kiểm dịch chính thức, không được dùng thực vật như lá, hoa quả, rơm rạ làm vật liệu chèn lót, cành cuống không được quá 15cm… Thậm chí, nếu qua kiểm dịch phát hiện sinh vật hại, hoặc chất độc hại theo quy định của TQ, hàng sẽ bị tiêu hủy, giải quyết dịch hại, chi phí giải quyết chủ hàng phải chịu.

Bên cạnh đó là sự đổi thay xoành xoạch chẳng biết đàng nào mà lường.

Chẳng hạn, hiện nay có khoảng 50 đến 60 % cao su xuất khẩu qua TQ theo đường tiểu ngạch, qua các cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh), Bát Xát (Lào Cai), Tà Lùng (Cao Bằng). Khi giá cao su tăng mạnh, các doanh nghiệp vội vã đánh hàng sang TQ thì tại cửa khẩu, TQ hạn chế mua, buộc các doanh nghiệp VN phải kéo giá thấp. Các loại hàng hóa khác cũng thế. Các công ty VN thu mua nông sản, thuê container đóng hàng tới biên giới, rồi đứng đó xếp hàng đợi… người ta tới mua. Chẳng phải đơn giản người ta tới mua mà thông qua đầu nậu với đủ thứ chi phí và trăm điều

56

HOUSTON

TM

khó dễ.

Ngoài thuận lợi về địa lý, việc đi lại tự do của cư dân biên giới hai nước và khi Hiệp định mậu dịch tự do ASEAN - TQ có hiệu lực đã giúp việc trao đổi hàng hóa lưu thông hơn trước. Nhưng do sự cạnh tranh của hàng hóa TQ tốt hơn đã biến những thuận lợi trên thành bất lợi đối với VN. Thực tế, thương lái TQ chỉ muốn mua hàng của VN qua đường tiểu ngạch do được phía họ giảm 50% thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng đối với phương thức này. Từ đó dễ mua hàng giá cao hơn doanh nghiệp trong nước thu mua. Ngược lại, phía TQ lại mua nguyên liệu thô qua đường chính ngạch vì được ưu đãi thuế để nhập các loại này.

VN nhập ồ ạt hàng hóa của TQ, đặc biệt là thực phẩm, nguyên phụ liệu, trái cây… Do hàng TQ chủ yếu được nhập theo đường tiểu ngạch nên việc kiểm tra chất lượng rất lỏng lẻo. Đa số đặc sản Đà Lạt đều có xuất xứ từ TQ từ mứt, trái cây như dâu, lựu, táo… đến chanh, khoai tây…

Trong khi phía TQ có hàng rào kỹ thuật gắt gao, việc kiểm tra hàng VN rất chặt chẽ tại các cửa khẩu thì hàng hóa kém chất lượng TQ lại dễ dàng xâm nhập VN như vào chỗ vườn không nhà trống.

Một ví dụ cho tình trạng này là khách du lịch đi bằng đường bộ vào TQ sẽ không được mang theo bất kỳ loại trái cây nào; trong khi có thể mang ngược về VN thoải mái.

S a u n à y, n h i ề u n ơ i , không đợi hàng VN chở sang biên giới mà thương lái TQ sang đầu nguồn của VN để cất hàng. Họ vào tận vườn để chọn mua trái cây, thuê người chở đi, ra tận cảng cá chọn mua từng mẻ, mở luôn nhà máy sơ chế tại chỗ rồi mới vận chuyển sang TQ. Thậm chí nhờ người (hoặc lấy vợ VN) mua dùm, thuê đất trồng trọt, chăn nuôi…

Do chỉ xuất hàng thô, lại hàng thô từ gốc và giá cả bị thao túng như vậy, đầu nậu thu mua muốn cho giá bao nhiêu, nông dân, ngư dân... đành chịu vì không có sự chọn lựa nào khác.

Thành thử hàng hóa VN một sương hai nắng cặm cụi làm lụng nhưng bán số lượng lớn vẫn chẳng được bao nhiêu lời. Bởi nói chung buôn bán tiểu ngạch chỉ giao dịch với đầu nậu chứ không thật sự tìm được đầu mối của cung và cầu.

Vi ệ c x u ấ t c ả n g t i ể u ngạch cũng lắm nhiêu khê, mệt mỏi. Hôm nay nhập cửa khẩu này, mai chuyển sang cửa khẩu khác qua những con đường hư hỏng khó đi, phân loại hàng ở chỗ này, giao hàng lại nơi khác, hàng ít thì không gom đủ hàng, hàng nhiều thì bị ách lại cho rớt giá, gian nan đủ điều mà doanh nghiệp VN vẫn phải bấm bụng lao theo.

Cũng phần nào do lối làm ăn của VN ăn xổi ở thì và không giữ uy tín như thường thấy. Dưa hấu thời gian đầu là loại trái cây ưa thích thị trường hút hàng.

Thấy vậy, chỗ nào cũng đua nhau trồng, cả những

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nơi không hợp thổ nhưỡng, khí hậu vẫn rủ nhau xuống giống ào ạt. Kết quả chẳng những cung nhiều hơn cầu ế là đương nhiên mà chất lượng sản phẩm tệ tới nỗi mang ra chợ kêu gọi giải cứu, thiên hạ hăng hái giúp đỡ lắm nhưng mua phải những món hàng kém cỏi cũng đâm ra bớt nhiệt tâm. Trong nước còn vậy.

Dội khẩu là đúng rồi! Nếu cứ bán hàng chất lượng dễ dãi sẽ dần dần phá hoại nền sản xuất. Đơn giản là doanh nghiệp buôn bán hàng hóa chất lượng thấp; không chịu đầu tư cải thiện mẫu mã, chất lượng thì cuối cùng hậu quả chính nông dân và doanh nghiệp sẽ gánh chịu hậu quả. Đó là không kể sau một thời gian sang VN mua bán, tìm hiểu các loại nông sản, TQ đã tự phát triển nông nghiệp của mình. Đơn cử vải thiều VN nổi tiếng. Sau nhiều năm xuất khẩu ồ ạt sang TQ thì năm ngoái thị trường VN đã bắt đầu thấy xuất hiện quả vải TQ to hơn, đẹp hơn, ngọt hơn… Nhiều người ngay trên đất vải đã phải mua loại trái cây này vừa nếm thử quả lạ vừa không thể phủ nhận ưu điểm nổi trội của nó so với các loại nông sản trong nước ít có sự đầu tư nghiên cứu để cải tạo giống má.

Ai cũng biết rành rành như vậy nhưng thay đổi đế phát triển lên thì… khó quá. Làm không được!

SGCN

TM

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

HOUSTON

Chuyện Quốc vương Thái Lan

T

rong 3 ngày từ 04 đến 06/05/2019, Quốc vương Thái Lan Maha Vajirusongkorn, 66 tuổi, làm lễ đăng quang, chính thức trở thành Quốc vương Rama X, vị vua thứ mười của triều đại Chakri.

Trước đó, ngày 01/05, ông sắc phong nữ tướng Suthida Vajirusongkorn Na Ayudhya, 40 tuổi, chỉ huy đội vệ sĩ hoàng gia Thái Lan làm hoàng hậu

phong hậu

LÝ ANH

LỄ ĐĂNG QUANG

Sau hai năm tuyên bố nối ngôi vua cha là cố quốc vương Bhumibol Adulyadej, lễ đăng quang của quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn cử hành vào sáng ngày 04/05, tại Đại Hoàng cung ở Bangkok từ 10 giờ 09 phút (trong văn hóa Thái Lan, 9 là con số đặc biệt tốt lành).

Nghi thức đầu tiên là tắm tẩy trần ở Cung Chakrabat Biman. Quốc vương mặc áo choàng trắng, ngồi

trong một cấu trúc giống ngai vàng. Ông nhúng tay vào bát nước nhỏ xoa lên đỉnh đầu, sau đó rưới nước lên người. Nước dùng cho nghi thức này thu thập từ 5 con sông quan trọng trên khắp đất nước Thái Lan và 4 ao cổ ở Suphan Bur, một tỉnh ở miền trung Thái Lan. Khi nghi thức quán đỉnh (rót nước thiêng lên đầu) diễn ra tại Điện Baalu Daksin, Vajiralongkorn mặc quần áo quốc vương,

ngồi hướng mặt về phía đông trên chiếc ghế hình bát giác làm bằng gỗ sung.

Phía trên là chiếc dù 7 tầng màu trắng, tượng trưng chưa đăng cơ.

Quốc vương lần lượt xoay người theo 8 hướng được dâng 8 bình nước thiêng để nhúng tay và xoa lên mặt. Trong số 8 người dâng nước có em gái quốc vương là công chúa Maha Chakri Sirindhorn cùng các giới chức cấp cao như Thủ tướng Thái Lan

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

57

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

Prayuth Chan-ocha, Chủ tịch Quốc hội Pornpetch Wichitcholchai và Chánh án Tòa án Tối cao Cheep Jullamon.

Sau đó, quốc vương được trao chiếc dù trắng 9 tầng, biểu tượng đã đăng cơ. Nước thiêng sử dụng trong nghi thức này được thu thập từ 107 nguồn nước tại 76 tỉnh và trong khuôn viên đại hoàng cung. Nước được làm lễ ban phước ở nhiều ngôi chùa lớn ở khắp Thái Lan và sau đó được hòa lẫn với nhau tại Wat Suthat, một trong những ngôi chùa lâu đời nhất Bangkok.

Bây giờ quốc vương mới ngồi lên ngai vàng có tên Phatharabit - chiếc ghế mạ vàng nằm giữa hai chiếc bàn cao. Khi được trao đại vương miện chiến thắng. ông tự đội lên đầu. Vương miện cao 66 cm, nặng 7,3 kg, trên đính nhiều kim cương và vàng. Trên phần đỉnh của vương miện gắn một viên kim cương lớn từ vùng Kolkata, Ấn Độ, mang tên Phra Maha Wichian Mani.

HOUSTON

TM

Quốc vương Thái Lan đăng quang ngày 04/05/2019

Vương miện tượng trưng cho đỉnh núi Meru, vốn được coi là nơi ở trên trời của thánh Indra trong Hindu giáo và trọng lượng của nó tượng trưng cho những gánh nặng mà quốc vương phải mang.

Sau đó quốc vương được trao bảng vàng khắc tước hiệu chính thức, ấn tín và các báu vật gồm gươm chiến thắng, quyền trượng hoàng gia, quạt và chổi hoàng gia, đôi hài hoàng gia. Các báu vật này lần lượt tượng trưng cho sức mạnh bảo vệ đất nước, tính chính thống của quốc vương, nhiệm vụ xua đuổi những rắc rối người dân

hứng chịu…

Ngoài ra, còn có 4 vật dụng hoàng gia (đồ vật bằng vàng tượng trưng cho địa vị, sự giàu có như cơi trầu, bình nước) và 8 vũ khí tối cao (các vũ khí như thương, kiếm, đinh ba tượng trưng cho vũ khí của thần Shiva và Vishnu) cũng được dâng lên.

Một giờ 19 phút chiều 04/05, nghi thức tiếp quản cung điện diễn ra tại Cung Chakrabat Biman. Một đoàn nữ thành viên hoàng gia tháp tùng quốc vương vào phòng ngủ, mang theo các vật dụng hoàng gia và những vật tốt lành bao gồm một con mèo, đá mài, và 4

Tân quốc vương đội lên đầu vương miện chiến thắng nặng 7,3kg

58

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chiếc khay đựng quả bầu, gạo, đậu, vừng.

Khi quốc vương ngồi trên giường, ông được trao bó hoa cau làm bằng vàng và một chiếc chìa khóa vàng, biểu thị quyền sở hữu của ông đối với hoàng cung. Nhà vua nằm xuống giường, lắng nghe lời chúc phúc từ các nữ thành viên hoàng gia và các quan chức khác.

2 giờ chiều, các thành viên hoàng gia, hội đồng cơ mật và các quan chức yết kiến quốc vương với những lời chúc tốt đẹp tại điện Amarindra Vinicchaya.

4 giờ chiều, quốc vương được rước bằng kiệu đến chùa Phật Ngọc nằm bên trong khuôn viên của đại hoàng cung tuyên bố thay mặt hoàng gia bảo trợ Phật giáo Thái Lan. Các phần tiếp theo ít quan trọng hơn của lễ đăng quang sẽ diễn ra trong hai ngày tiếp theo. Ngày 05/05, quốc vương phong tước vị cho các thành viên hoàng gia, sau đó ngồi lên kiệu và đoàn rước khởi hành từ đại hoàng cung, diễu hành xung quanh thành phố để người dân chiêm ngưỡng tân quốc vương và bày tỏ lòng tôn kính. 21 phát đại bác được bắn khi đoàn rước khởi hành.

Chiếc kiệu do 16 người khiêng, cứ 500 mét lại đổi người một lần. Tổng cộng đoàn rước có 1.300 người, trong đó có Thủ tướng và các thành viên trong nội các.

Trên quãng đường diễu hành 7 km, đoàn rước sẽ dừng ở ba ngôi chùa lớn

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

59

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

HOUSTON

TM

Người dân Thái Lan đón chào tân quốc vương

để quốc vương bày tỏ lòng thành kính trước các tượng Phật trước khi trở lại hoàng cung.

4 rưỡi chiều ngày 06/05, quốc vương đứng trên ban công Điện Suddhaisavarya Prasad đón nhận những lời chúc tốt đẹp từ người dân. Một tiếng sau, ông tiếp kiến các phái đoàn ngoại giao quốc tế tại Điện Chakri Maha Prasad. ƯỚC VỌNG CỦA DÂN THÁI

Quốc vương Maha Vajiralongkorn chính thức trở thành quốc vương Rama X, vị vua thứ mười của triều đại Chakri là sự kiện được nhiều người quan tâm với câu hỏi: “Giữa lúc bối cảnh chính trị Thái thường xuyên bất ổn. liệu tân quốc vương có hoàn thành sứ mệnh vua cha gây dựng không?”.

Hơn một tháng sau khi vua cha Bhumibol Adulyadej qua đời ngày 12/10/2016, hoàng thái tử Maha Vajiralongkorn, được hoàng cung Thái Lan suy tôn làm quốc vương Rama X của vương triều có lịch sử 234 năm và trở thành nguyên thủ của vương quốc Thái Lan dưới thể chế quân chủ lập hiến.

Trước khi nối

60

ngôi, hoàng thái tử Vajiralongkorn có cuộc sống vương giả xa hoa, chủ yếu ở nước ngoài, tự do theo đuổi sở thích riêng. Ông sống xa rời cuộc sống hoàng gia, không mấy quan tâm đến thời cuộc của đất nước. Bởi thế, ngay từ khi nhận lời lên nối ngôi vua tháng 12/2016, nhiều người nghi ngờ vai trò của tân vương đối với nền quân chủ Thái Lan đang gặp nhiều biến động trong những năm gần đây.

Nhiều ý kiến cho rằng, thái tử Vajiralongkorn sẽ gặp nhiều khó khăn để có được uy quyền và danh tiếng như vua cha. Bởi cố quốc vương Bhumibol được coi là người có ảnh hưởng tới nền chính trị Thái Lan trong nhiều thập kỷ qua …

Từ khi tuyên bố kế nhiệm ngai vàng của vua cha, dù chưa chính thức đăng cơ nhưng quốc vương Rama X đã có những bước đi được đánh giá nhằm xóa mờ những dị nghị của người dân Thái Lan về khả năng cai quản vương quốc. Ông Michael Vatikiotis, giám đốc khu vực Châu Á của tổ chức Phi chính phủ Trung tâm Đối thoại Nhân đạo, nhận xét: “Một trong những thay đổi ấn tượng nhất là tổ chức lại hoàng gia”.

Từ năm 2017, dù chưa đăng quang, quốc vương Rama 10 đã ra quyết định nắm cục tài sản hoàng gia (CPB), quản lý một tài sản ước tính khoảng từ 30 đến 60 tỷ Mỹ kim. Khối tài sản này, trước đây do một bộ trưởng Tài Chính có chân trong Hội đồng hoàng gia, quản lý. Ông cũng đã sa thải một số viên chức được cho là có thế lực trong hoàng cung dưới thời cha mình vì tội biển thủ. Có không ít nhân vật trong hoàng gia hoặc bị sa thải, hoặc bị bỏ tù vì tư lợi, tham ô công quỹ.

Tân quốc vương

Vajiralongkorn còn tăng cường hệ thống an ninh, tăng số lượng cảnh sát tinh nhuệ vào đội bảo vệ hoàng gia gấp 4 lần trước đó.

Cũng như ở nhiều nền quân chủ lập hiến khác, quốc vương có vai trò là người bảo đảm sự đoàn kết, ổn định đất nước. Với một quốc gia như Thái Lan, từ năm 1932 đến nay đã trải qua 12 cuộc đảo chính quân sự, vai trò của quốc vương hết sức quan trọng, đòi hỏi một người có tầm ảnh hưởng lớn trong mọi giới chức, tầng lớp xã hội.

Với vai trò này, quốc vương Rama X đã có những bước đi cụ thể.

Năm 2017, ông cho sửa đổi hiến pháp, xóa bỏ quyền can dự của chính phủ vào nội dung một số chiếu chỉ của triều đình.

Gần đây nhất, quốc vương Vajiralongkorn đã hai lần tỏ thái độ can dự vào cuộc bầu cử quốc hội ngày 24/03/2019 vừa qua. Đây là cuộc bầu cử đầu tiên sau vụ đảo chính quân sự năm 2014. Đầu tiên là việc nhà vua thẳng thừng phản đối việc chị gái ông, công chúa

Quốc vương Vajiralongkorn tấn phong hoàng hậu trước lễ đăng quang

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

Ubolratanan, ra ứng cử chức thủ tướng dưới màu cờ của đảng thân cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra đồng thời là đối thủ không đội trời chung của chính quyền quân sự hiện nay.

Trước ngày bầu cử, quốc vương Vajiralongkorn lên tiếng kêu gọi người dân Thái bầu chọn những người xứng đáng để tránh đất nước rơi vào hỗn loạn…

Tóm lại, người dân Thái Lan hy vọng tân quốc vương mang lại cuộc sống yên bình và hạnh phúc cho người dân như cố quốc vương Bhumibol Adulyadej đã mang đến cho họ.

TẤN PHONG HOÀNG HẬU

Ngày 30/04, một thông báo của hoàng gia Thái

Lan cho biết, ngày 01/05, tân quốc vương Maha Vajirusongkorn kết hôn với bà Suthida Tidjai, nữ tướng chỉ huy đội vệ sĩ của hoàng gia. Tân quốc vương từng kết hôn ba lần. Ông ly dị người vợ thứ ba là công chúa Srirasmi vào năm 2014. Bà Suthida là người vợ thứ tư của quốc vương, nhưng là người đầu tiên được sắc phong hoàng hậu.

Ngày 01/05, lễ phong hậu đã diễn ra tại cung điện Dusit ở Bangkok. Bà Suthida mặc váy lụa truyền thống. Quốc vương mặc quân phục màu trắng.

Tân hoàng hậu nhũ danh là Suthida Tidjai, sinh ngày 03/06/1978.

Năm 2000, bà ghi danh theo học tại trường Nghệ thuật truyền thông Albert

Laurence thuộc Đại học Assumption, từng là một tiếp viên hàng không của Thai Airways.

Bà trở thành nhân tình của Thái tử Vajiralongkorn trước khi ông ly dị với Thái tử phi Srirasmi Suwadee.

Gia nhập quân ngũ năm 2010, bà thăng tiến thần tốc trong hệ thống cấp bậc. Chỉ 4 năm sau, tháng 08/2014, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy cận vệ gia đình của thái tử Vajiralongkorn với cấp bậc Thiếu tướng.

Sau khi thái tử Maha Va j i r a l o n g k o r n l y d ị người vợ thứ 3, từ tháng 12/2014, nhiều hình ảnh cho thấy bà thường xuyên xuất hiện bên cạnh thái tử không giống hình ảnh một cận vệ hoàng gia. Các nguồn tin không chính

thức cho rằng, bà đã trở thành tình nhân của hoàng thái tử một cách bán chính thức. Tháng 10/2016, các báo cáo truyền thông quốc tế gán cho bà như là người phối ngẫu của tân vương, mặc dù hoàng gia không bao giờ chính thức tuyên bố mối quan hệ của họ.

Ngày 01/12/2016, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy bộ phận đặc nhiệm của ngự lâm quân và được thăng quân hàm đại tướng.

Ngày 01/06/2017, bà được bổ nhiệm làm quyền chỉ huy quân sự Hoàng gia Thái Lan sau khi tổ chức lại bộ tư lệnh an ninh hoàng gia…

LÝ ANH

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

61

HỌ ĐÃ LÀM GIÀU NHƯ THẾ

HOUSTON

TM

Vua thuốc lá người da đỏ CANADA

N

HOÀNG CHIÊU ẤN

ói thật, với định kiến, tôi luôn nghĩ hơi tiêu cực về người thổ dân bản địa Canada. Tôi nghĩ dường như họ không thoát ra được khỏi bóng ma quá khứ luôn theo đuổi ám ảnh họ, trì kéo bước chân họ, không cho họ tiến lên.

Vì thế tôi rất ngạc nhiên khi biết có một người Canada “da đỏ” thành công trong kinh doanh và giàu kinh khủng luôn.

Đó là đại phú gia (tycoon) Ken Hill, “ông vua thuốc lá” của Canada. Có người bảo ông là một tỷ phú, nhưng không ai biết chắc điều đó. Ông là người bộ tộc da đỏ Mohawk, lớn lên trong một gia đình có 11 anh chị em cùng sống trong một ngôi nhà nhỏ ở Six Nations, khu tự trị đông dân nhất Canada nằm về phía tây nam thành phố Hamilton thuộc tỉnh bang Ontario. Ông có tướng tá cao lớn

Một tiệm bán thuốc lá trong khu da đỏ

Cơ xưởng sản xuất thuốc lá của công ty GRE ở Six Nations gần thành phố Brantford, Ontario

62

Ken Hill

như một võ sĩ quyền anh hạng nặng nhưng nói năng thì rất nhỏ nhẹ từ tốn. Mẹ của ông thường khuyên ông rằng “Con đừng nên nghĩ rằng con là người đàn ông cừ khôi nhất thiên hạ, bởi vì luôn có người cừ khôi hơn con”. Đến tuổi trưởng thành, Ken sớm tham gia chính trị trong cộng đồng khu tự trị Six Nations. Năm 1985, ông giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử và trở thành một trong 12 ủy viên hội đồng, cầm đầu bởi tù trưởng để điều hành khu tự trị, là “quốc gia” riêng của người da đỏ”.

Tỷ phú người Mỹ Warren Buffett từng nói, “Tôi thích kinh doanh thuốc lá. Nó chỉ tốn một xu

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

để làm, xong bán ra với giá một đô la, và nó làm cho người ta ghiền”. Ken Hill nghe câu nói đó có lý nên muốn đi vào ngành kinh doanh thuốc lá.

Thuốc lá là một ngành công nghiệp trị giá 10 tỷ đô la một năm ở Canada.

Chỉ mất khoảng 24 xu để tạo ra một gói 20 điếu thuốc, gói đó được bán ra với giá gấp 50 lần số tiền đó. Nhưng không phải tất cả số tiền sai biệt giữa vốn và giá bán đều là tiền lời.

Thuốc lá phải chịu thuế rất cao của chính phủ. Chính phủ bảo đánh thuế cao để cho người hút thấy nó mắc rồi bớt mua và bớt hút.

Nhưng người da đỏ thì là ngoại lệ nên được miễn thuế.

TM

HOUSTON

Theo Điều khoản 87 của Đạo luật Người Da Đỏ (Indian Act) ký kết từ năm 1876, mọi thứ hàng hóa được “quốc gia người da đỏ” (First Nations) sản xuất và bán ra, gồm cả thuốc lá, đều được chính phủ Canada miễn thuế.

Sự miễn trừ này giữ cho chi phí thấp hơn đáng kể so với đối thủ cạnh tranh, mang lại cho những người bán thuốc lá thổ dân bản địa một lợi thế tài chính lớn so với mọi công ty thuốc lá khác trong hay ngoài nước. Đây là một mô hình kinh doanh đột phá còn hơn là Uber giựt mối của taxi. Ken Hill giới thiệu thuốc lá giá rẻ ra thế giới, làm giàu một cách dễ dàng.

Năm 1993, Ken Hill

Ngôi nhà khổng lồ của Ken Hill trong khu tự trị da đỏ Six Nations rộng 22.000 feet vuông, với hai hồ bơi và một sân bê tông đôi khi được dùng làm bãi đáp trực thăng

hợp tác với Jerry Montour, một đồng hương bộ tộc Mohawk, thành lập công ty sản xuất thuốc lá Grand River Enterprises (GRE).

Kế hoạch làm ăn của họ được tất cả các cộng đồng da đỏ ủng hộ nhiệt liệt.

Công ty hoạt động như một sự hợp tác giữa Hill, Montour và tám người da

đỏ khác. Họ xây một nhà máy làm thuốc lá trên đất đai tự trị Six Nations, sản xuất và bán tại các tiệm trong khu vực thuộc người da đỏ.

Tôi còn nhớ thời gian đó nhiều đồng hương người Việt mình cũng lái xe đến đó để mua thuốc lá rẻ, lúc đó còn gọi là thuốc lậu.

Một số người Việt làm chủ tiệm chạp phô góc đường cũng bán thuốc lá lậu để kiếm lời. Đến năm 1996, GRE mới trở thành một công ty có đăng bộ chính thức và có giấy phép của chính phủ liên bang để sản xuất thuốc lá và bán công khai. Đổi lại, công ty đồng ý trả thuế tiêu thụ đặc biệt thích đáng cho chính phủ.

Lúc đầu, Ken Hill và ban quản trị của GRE đều nghĩ rằng theo Đạo Luật Người Da Đỏ, họ không bị buộc phải trả thuế tiêu thụ đặc biệt. Sở thuế vụ không đồng ý nên dẫn đến nhiều vụ kiện dai dẳng cho đến năm 1996 mới giải quyết xong.

Sau khi nhận được giấy phép chính thức hoạt động, GRE bắt đầu bán thuốc lá

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

63

HỌ ĐÃ LÀM GIÀU NHƯ THẾ

trong các khu bảo tồn trên khắp lãnh thổ Canada.

Các nhãn hiệu thuốc lá như Sago và Putter, được dán kín bằng băng xé màu hồng đào để cho biết đó là thuốc lá da đỏ, được miễn thuế, bán với giá khoảng 30 đô la một cây, mỗi cây 10 gói, mỗi gói 20 điếu thuốc, trung bình rẻ hơn gấp bốn lần giá thị trường.

Nếu mua thuốc điếu không có đóng gói, bạn chỉ trả 8 đô cho một bao 200 điếu.

Sau 5 năm hoạt động, đến năm 2002, GRE là một thành công đáng kinh ngạc và là một cổ máy tài chính đẻ ra tiền và mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng da đỏ. Doanh thu năm đó là 86 triệu đô la; Ken Hill nhận được 1,9 triệu đô la tiền thưởng. Đến năm 2005, theo một cuộc điều tra của tờ báo Hamilton Spectator, doanh thu của GRE đã ở mức trên 300 triệu đô la. Chỉ có 25% sản phẩm của GRE được bán ra ở Canada, phần còn lại để xuất cảng. Chỉ riêng ở Mỹ, GRE bán khoảng sáu triệu điếu thuốc mỗi ngày, hơn 2,2 tỷ điếu mỗi năm. Để đáp ứng mức phát triển, công ty chuyển đến một nhà máy mới, cũng trong khu Six Nations, lớn gấp 25 lần cơ xưởng ban đầu. Đến cuối thập niên hoạt động đầu tiên, GRE đã bán được một tỷ đô la thuốc lá.

GRE hiện là công ty tư nhân lớn nhất trong Six Nations, với hàng ngàn người dựa vào đó để kiếm sống, từ công nhân nhà máy đến nông dân trồng

64

HOUSTON

TM

đến chủ cửa hàng. Công ty xuất cảng sang Hoa Kỳ thông qua hai nhà phân phối, đồng thời cũng xuất cảng sang các nước Caribbean Trung Mỹ. Năm 2006, GRE kiếm được một hợp đồng béo bở trị giá 70 triệu đô la để cung cấp các sản phẩm thuốc lá cho quân đội Đức, bèn mở một nhà máy mới gần Berlin.

GRE hiện là nhà xuất cảng thuốc lá lớn nhất ở Canada; Ken Hill trở thành một người rất giàu có.

Và ông cũng hưởng thụ tối đa cuộc sống xa hoa hiếm thấy đối với một người gốc da đỏ, nhưng lại ít muốn xuất hiện trước sự dòm ngó của công luận, thường từ chối các lời mời xin phỏng vấn. Tôi có tìm tên Kenneth Hill trên Wikipedia nhưng chẳng thấy. Báo chí thì chỉ biết về cuộc sống riêng tư của ông qua các tài liệu tòa án.

Ngôi nhà của ông ở trong “xứ da đỏ” Six Nations có một nhà chứa xe khổng lồ có trang bị một bar rượu đầy đủ và có cả sàn diễn múa cột cho vũ nữ thoát y trình diễn, cộng với một bộ

sưu tập xe hơi và xe máy khổng lồ gồm một chiếc Lamborghini, một chiếc Hummer biến cải cho dài thêm, hai chiếc Range Rovers, hai chiếc Bentley, hai chiếc McLarens mui trần, ít nhất hai chiếc Ferraris, ba chiếc Porsches và bốn chiếc Rolls-Royces.

Ken có tài sản ở nhiều nơi, có du thuyền hạng sang và thường xuyên xuất ngoại vì công việc và để vui chơi nữa.

Thuốc lá không phải là doanh nghiệp duy nhất của Ken Hill. Ông còn sở hữu hoặc có phần hùn trong hơn 40 doanh nghiệp thương mại khai thác quán ăn, tiệm bách hóa, đội thể thao, trạm xăng, nhà hàng, công ty xây dựng, trường d ạ y l á i m á y b a y, s p a , trường đua xe mô tô, công ty môi giới bảo hiểm, công ty đầu tư, sân golf, phòng tập thể dục và một tờ báo.

Công ty nước suối Wahta Springs của ông giành được hợp đồng cung cấp nước đóng chai cho địa điểm hòa nhạc SARSStock ở Toronto năm 2003, một buổi gây quỹ có ban

Hình: Bộ sưu tập xe của Ken Hill trong nhà kho khổng lồ trông như là một đại lý bán xe hơi

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nhạc Rolling Stones trình diễn. Một doanh nghiệp khác của ông là SixNet, nhà điều hành hệ thống máy chủ lưu trữ các trang mạng chơi gêm cờ bạc trực tuyến như Absolute Poker, một trong những diễn đàn cờ bạc trực tuyến lớn nhất trên Internet. Để cho lại, ông cũng đồng sáng lập Dreamcatcher Foundation, một tổ chức từ thiện cung cấp tài trợ cho cộng đồng người da đỏ trong các lĩnh vực nghệ thuật, văn hóa, giáo dục, thể thao và y tế. Đa số họ xem ông như là ân nhân, nhưng cũng có người tiếc số tiền thuế mấy mươi triệu đóng cho chính quyền mỗi năm thay vì giúp xứ da đỏ.

Ken Hill chắc là người chịu chơi, chơi điệu, chơi sang cho nên được nhiều người nổi tiếng ưa thích giao tiếp như diễn viên điện ảnh Tommy Lee, võ sĩ quyền anh Mike Tyson và ca nhạc sĩ Rod Stewart cùng nhiều người nổi tiếng khác. Vào năm 2009, Ken thiết lập cơ sở phòng thu âm riêng đặt tên là Jukasa, chỉ cách nhà một khoảng ngắn, để cho cậu con là Josh cùng các nghệ sĩ da đỏ thu nhạc và thu hình.

Với tài sản kếch sù, năm 2008 Ken Hill và công ty GRE thuê luật sư kiện chính phủ Canada về cáo buộc vi phạm Đạo luật Người Da Đỏ khi chính phủ bắt GRE đóng thuế tổng cộng 400 triệu đô mà lại không ra tay ngăn chận nổi nạn thuốc lá giả hoành hành gây thiệt hại

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

65

HỌ ĐÃ LÀM GIÀU NHƯ THẾ

cho công việc kinh doanh của GRE. Đơn kiện đòi mức bồi thường là 3 tỷ.

Vụ kiện đó không rõ lý do tại sao đã bị xếp lại, có thể là do một thỏa thuận bên ngoài tòa án. Ngược lại, GRE cũng bị một số chính quyền tiểu bang Hoa Kỳ kiện đòi bồi thường chi phí y tế đã tốn kém cho những người hút thuốc bị bệnh.

Theo nguyên tắc, tất cả các công ty sản xuất thuốc lá phải ký kết với chính quyền Thỏa thuận Hòa giải Chính yếu (Master Settlement Agreement), nhưng công ty GRE của Ken Hill không ký. Ken Hill và công ty GRE không phải là tay vừa, kiện ngược lại chính phủ Mỹ đã không tuân hành theo các điều khoản của Hiệp ước Thương mại NAFTA. Năm 2011, tòa án tuyên bố họ không có quyền tài phán đối với GRE và bác bỏ đơn kiện.

Năm nay Ken Hill 60 tuổi. Trong cuộc đời, tính kể từ khi trở thành một ông tỷ phú, Ken trải qua không biết bao nhiêu là vụ kiện tụng. Người Việt mình hay dùng câu tục ngữ “Nắm người có tóc; không ai nắm kẻ trọc đầu”. Câu này đem áp dụng với trường hợp của Ken Hill lại càng đúng hơn, vừa kiện trong công việc làm ăn vừa bị kiện trong đời tư.

Năm 2008, lúc đã 49 tuổi, Ken gặp Brittany Beaver mới 21 tuổi, một phụ nữ lai, có cha da đỏ và mẹ da trắng, từng lớn lên trong quốc gia da đỏ

66

HOUSTON

TM

Six Nations. Đó là lúc Brittany vừa bị mất việc người hầu bàn của nhà hàng Shoeless Joe’s ở Cambridge, Ontario. Đang lúc khó khăn, Brittany liên lạc với một người bạn học cũ; người đó chính là Josh, cậu con trưởng của Ken Hill chứ không ai khác.

Brittany nhờ Josh xin việc làm giùm.

Một tuần sau, Brittany được gọi đến tiệm Village Café, một cơ sở kinh doanh cũng do Ken Hill làm chủ. Ông chủ thấy cô gái đi xin việc có mái tóc nâu buông dài, khuôn mặt thon khả ái và giọng nói lanh lảnh, sôi nổi. Ông chủ phỏng vấn qua loa, giải thích về công ty của ông cũng qua loa, xong chở cô nhân viên sắp mướn đi một vòng thăm viếng một số cơ sở kinh doanh. Ken hỏi Brittany “You” có thẻ thông hành không? Brittany đáp “Dạ chưa ạ”. Ken bảo nàng hãy xin passport ngay đi vì có việc cần.

Việc cần mà Ken muốn nói đây là việc Ken sẽ thuê Brittany làm một người trình bày giới thiệu sản phẩm. Đó chỉ là trên lý thuyết; thực tế là Brittany đóng vai người bạn đồng hành của Ken để cùng đi đây đi đó trong những chuyến công tác xa. Từ một cô gái chưa hề đi máy bay và chưa hề ra khỏi nước, Brittany cùng đi với Ken bằng vé hạng nhất đi Las Vegas, Bahamas, được ông mua tặng toàn những món đắt tiền, kể cả xa hơi Audi. Chuyện gì đến sẽ

đến. Đầu năm sau, Brittany có thai. Tháng 8 năm 2009 Brittany sinh con trai. Ông mua cho nàng một căn nhà ở Waterloo.

Tuy cấp dưỡng rộng rãi cho “vợ con”, nhưng ít khi ông dành thì giờ bên họ, chỉ rộng rãi về của cải nhưng tiện tặn về tình thương yêu, một điều mà chẳng có người vợ nào muốn. Mối liên hệ giữa họ với nhau có lúc sóng gió nhưng cũng có lúc êm xuôi kéo dài cho đến tháng 12 năm 2015, Brittany Beaver đệ đơn kiện Ken Hill.

Bạn có thể tự hỏi tại sao Brittany Beaver lại kiện Kenneth Hill? Chẳng phải ông ta đã chu cấp cho cô vợ trẻ hai căn nhà, những chiếc xe hơi sang trọng và một khoản trợ cấp tiền mặt hàng tháng rất lớn hay sao? Ông cũng thanh toán cho cô những hóa đơn nha khoa, thuế thổ trạch cùng những tiện ích của cô. Các hồ sơ tòa án cho thấy ông ta hỗ trợ năm đứa con khác và các người vợ trước một cách êm thắm mà không cần sự can thiệp từ tòa án.

Tại sao bây giờ đến cô vợ Brittany này lại kiện? Câu trả lời là bởi vì Brittany Beaver tin rằng Ken Hill đáng giá hàng tỷ đô la. Căn cứ trên lối sống thượng lưu của ông, người ta chỉ biết là tài sản của ông ta rất lớn nhưng không biết chính xác là bao nhiêu.

Theo hồ sơ thuế lợi tức năm 2015 của Ken Hill, nguồn lợi tức duy nhất qua mẫu T4 của công ty Grand River Enterprises

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nộp cho Sở Thuế Vụ là $ 2,109,504. Hết. Ông phủ nhận cáo buộc của Brittany cho rằng ông là một tỷ phú, nhưng cô không có cách nào để chứng minh điều đó. Theo Đạo luật Người Da Đỏ, ông không cần phải khai thuế cho lợi tức làm việc trong khu tự trị da đỏ Six Nations Reserve.

Tài liệu tòa án liệt kê ông không có tài sản đầu tư, tài khoản ngân hàng, kế hoạch tiết kiệm hoặc bảo hiểm nhân thọ nào khác.

Vào năm 2017, sau bao nhiêu phiên xử qua nhiều cấp tòa án với hồ sơ dầy cộm hơn 40 ngàn chữ, Tòa Thượng Thẩm (Superior Court) đã xử Ken Hill phải trả cho Brittany Beaver 33.000 đô la mỗi tháng tiền trợ cấp nuôi con trên cơ sở tạm thời, như theo Đạo Luật Gia Đình ấn định. Ken Hill liền kháng cáo. Năm ngoái, 2018, Tòa Phúc Thẩm (Court of Appeal) đã đảo ngược một phần phán quyết của Tòa Thượng Thẩm, vừa chấp thuận việc cấp dưỡng vừa phán quyết Ken Hill có quyền tiếp tục thách thức tranh cãi về Đạo Luật Người Da Đỏ.

Thế mới biết làm tỷ phú cũng gặp lắm chuyện nhức đầu và chưa chắc đã sung sướng.

HOÀNG CHIÊU ẤN

(Dựa theo nhiều nguồn tài liệu)

TM

CHUYỆN BÊN NHÀ

HOUSTON

Những kẻ tự mình đánh mất tương lai ĐOÀN DỰ ghi chép

“Không, tôi nghĩ rằng tôi sẽ tự tử”. “Hừ, ai cũng nghĩ giết người xong sẽ tự tử. Nhưng mười người thì đến bảy, tám người vẫn sống dù có tự tử hay không”.

BÁC SĨ VIẾT THƯ THÚ TỘI NGAY TẠI HIỆN TRƯỜNG GIẾT VỢ

Ngày 10/9/2018, Công an tỉnh Cao Bằng cho biết đang tạm giữ Triệu Văn Hải (42 tuổi) để làm rõ hành vi giết vợ là chị Đặng Thị Hiếu (30 tuổi).

Cảnh sát cũng đang tiếp tục tìm kiếm thi thể chị Hiếu.

Theo cảnh sát, ngày 31/8, anh Triệu Văn Hùng (em ruột của BS Triệu Văn Hải) thấy nhà anh trai ở phường Sông Hiến (thành phố Cao Bằng) khóa cửa, im lặng bất thường nên trèo lên sân thượng, theo lối cửa của cái tum phía trên cầu thang để xuống.

Trong nhà, đồ đạc bị xáo trộn, giường và phòng vệ sinh có nhiều vết máu. Anh Hùng tìm thấy một quyển sổ tay trên bàn ăn, trong đó có bức “tâm thư” của anh trai để lại. Trong thư, BS Hải viết rằng, kể từ khi lấy chị Hiếu hồi tháng 4 - 2018, vợ chồng thường xảy ra xích mích. Bởi vậy, ông ta đã giết vợ và cũng xác định chính mình sẽ chấm dứt cuộc đời từ đây.

Cuối thư, BS Hải gửi lời xin lỗi mẹ rằng mình đã phụ công ơn nuôi dưỡng của mẹ lo cho mình ăn học trong hoàn cảnh khó khăn trở thành một bác sĩ như ngày nay.

Anh Hùng kinh hoàng,

Vết trượt dài của một bác sĩ

Căn nhà của BS Hải, nơi Hải sát hại chị Hiếu

không hiểu tính mạng anh mình và chị dâu ra sao nên bèn chạy về nhà báo cho mẹ biết rồi gọi điện thoại báo công an.

Sau 8 ngày lùng sục, tối 7/9/2018 công an tỉnh Cao Bằng đã tìm thấy BS Hải tại Hà Nội, còn xác chị Hiếu thì vẫn chưa thấy.

BS Hải cho biết, trưa 30/8/2018, hai vợ chồng xảy ra to tiếng, trong lúc bực tức dẫn đến xô xát, Hải đã đẩy vợ ngã đập đầu xuống sàn gạch khiến chị Hiếu bị thương nặng, bất tỉnh. Hải sợ vợ sẽ chết, không thể cứu chữa được nên bèn bóp cổ vợ cho chết hẳn rồi kéo xác vào trong nhà tắm, lau các vết máu trên mình vợ, quấn bông băng cẩn thận cho máu khỏi dây ra rồi cho xác vợ vào trong bao tải.

Xác dài hơn cái bao, đầu và nửa thân mình phía trên ló ra ngoài, Hải bèn lấy thêm một chiếc bao tải khác tròng vào cho kín

rồi khâu chỗ nối của hai chiếc bao lại với nhau. Đến đây, nhân viên điều tra ngắt lời: “Khâu bao tải thì phải có kim lớn và loại chỉ lớn. Như vậy anh đã chuẩn bị sẵn nên mới có các thứ đó trong nhà?”. Hải biết mình nói lỡ nhưng không trả lời được.

Nhân viên điều tra lại hỏi: “Sau đó anh uống rượu và viết thư xin lỗi mẹ?’.

“Vâng”. “Cuối cùng thì anh phi tang xác chị Hiếu ở đâu? Anh nói thật đi để chúng tôi tìm kiếm, đem xác chị ấy về cho gia đình họ mai táng”. Hải cho biết đến khoảng gần nửa đêm, anh ta dùng xe gắn máy chở bao tải đến cầu Sông Mãng (phường Đề Thám, thành phố Cao Bằng) ném xuống sông. Hôm sau, Hải lấy chiếc xe máy của vợ đem đi bán được 11 triệu đồng rồi dùng xe máy của mình bỏ trốn. “Anh không sợ xác chị Hiếu sẽ nổi lên người ta khám phá ra?”.

Theo các nhà chức trách địa phương, Hải tốt nghiệp trường y tế trung cấp (tức ngạch y tá), công tác tại Bệnh viện huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Sau khi kết hôn với một nữ giáo viên và có hai con, Hải xin được học “đôn cấp” (còn gọi là học “liên thông”) tại Đại học Y Dược Hà Nội. Sau 3 năm, Hải tốt nghiệp, trở về Cao Bằng làm bác sĩ từ 6 năm nay.

Trong thời gian này, tuy có vợ đấy nhưng Hải gian díu với một phụ nữ khác tên Đặng Thị Hiếu, làm việc tại Sở Nông nghiệp tỉnh Cao Bằng. Gia đình thường xảy ra xích mích, cô giáo - người vợ chính thức của Hải – ghen tuông, thường bị Hải đánh đập, chịu không nổi nên đã 3 lần nộp đơn ra tòa xin ly dị. Năm 2014, toà cho hai người ly hôn và vợ Hải được quyền nuôi 2 con với trách nhiệm cấp dưỡng của Hải.

Sau khi ly hôn với vợ, tháng 4/2018 Hải cưới người phụ nữ mình đã gian

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

67

CHUYỆN BÊN NHÀ

HOUSTON

TM

Hiện trường vụ án mạng.

(Người đứng chống tay là anh Hùng, em BS Hải)

díu tên Đặng Thị Hiếu, rồi mua đất, xây nhà kèm theo phòng khám bệnh bên cạnh tại thành phố Cao Bằng Dù mới lấy nhau được mấy tháng song giữa hai người cũng thường xảy ra cơm không lành canh không ngọt. Chị Hiếu đang có ý định xin chuyển công tác sang một huyện khác sinh sống để tránh người chồng “không thể chiều nổi” thì bị Hải sát hại như đã nói trên.

Hải đã bị bắt chờ ngày ra toà và người ta đã tìm thấy xác chị Hiếu.

SINH VIÊN ĂN CƯỚP LẦM NHÀ CON GÁI CỦA TƯỚNG CÔNG AN

Chủ nhật, 18/11/2018. – Lê Đình Kiên là sinh viên được học bổng, du học tại Trung Quốc. Nghỉ hè, cậu về nhà chơi cho thoải mái để làm tiếp luận án thi tốt nghiệp Thạc sĩ Kinh tế (Master of Economics).

Do bố mẹ hay cãi nhau, gia đình lộn xộn, Kiên muốn có tiền mua nhà cho mẹ ở riêng ra để khỏi bị bố “bắt nạt”. Anh ta mua các hung khí, đem về cất giấu rồi mang theo, trèo vào một

68

căn biệt thự để ăn cướp.

Không ngờ đó là nhà con gái của một tướng công an và anh ta bị bắt. Lỗi này tất nhiên là tại anh ta song một phần cũng tại ông bố hay uống rượu, đánh bạc, luôn luôn hạch tiền vợ.

Chỉ ít lâu nữa, trình xong luận án Thạc sĩ Kiên sẽ học lên Tiến sĩ Kinh tế (PhD of Economics) vì cậu học giỏi, lại biết tiếng Hoa do tự học từ lâu, được học bổng tức là không phải đóng học phí mà chỉ cần tự “lao động” kiếm ăn ở TQ để đi học mà thôi. Thật đáng tiếc cho cậu sinh viên đã thương mẹ một cách dại dột này!...

Suốt phiên xét xử tại TAND Thành phố Hà Tĩnh, Lê Đình Kiên (26 tuổi, địa chỉ thường trú tại phường Thạch Linh, TP.Hà Tĩnh) liên tục khóc, cúi đầu thừa nhận vì tình thương mù quáng của mình nên đã dại dột đi ăn cướp, đẩy gia đình vào nỗi bi quan không thể cứu chữa.

Trên các ghế trong hội trường, nhiều người thân thở dài, tiếc nuối cho cậu thanh niên học thức cao, chỉ vì suy nghĩ nông cạn

Lê Đình Kiên

mà vướng vòng lao lý, coi như chấm dứt tương lai.

Trông Kiên khá đẹp trai, vóc dáng khoẻ mạnh, mắt đeo kính cận, nét mặt đầy vẻ u buồn, ân hận. Cậu khóc và khai đang học năm cuối Thạc sĩ Kinh tế tại Trung Quốc (VN còn gọi là Cao học, thường là 4 năm, sau đó sẽ học lên Tiến sĩ). Mỗi lần về thăm nhà, thấy bố và mẹ thường xảy ra mâu thuẫn nên cậu rất buồn và thương mẹ. Đầu óc cậu nảy ra ý định đi ăn trộm, ăn cướp để có tiền mua nhà, đưa mẹ đi nơi khác ở, không ở với bố nữa.

Kiên khai, cuối năm 2017, cậu từ Trung Quốc về nhà ăn Tết, đồng thời cũng được nghỉ để làm luận án thi tốt nghiệp. Xe đò Trung Quốc ngừng tại cửa khẩu Lạng Sơn. Cậu xuống xe, trình giấy tờ xong bèn vào chợ Tam Thanh mua một cuộn dây dù loại lớn dùng để leo trèo, đèn pin và một con dao nhọn. Về đến nhà ở Hà Tĩnh, Kiên tiếp tục đi sắm thêm quần áo sậm màu, khăn che mặt, giày thể thao, cất giấu trong

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nhà chờ cơ hội ra tay… ăn trộm!

Tuy phải lo làm luận án Cao học (bằng tiếng Hoa, đôi khi chú thích thêm tiếng Anh) nhưng đầu óc Kiên vẫn nghĩ đến chuyện đi ăn trộm. Có những hôm Kiên đi bộ, lang thang khắp Thành phố Hà Tĩnh để tìm mục tiêu. Khi qua Khu Đô thị Sông Đà, thấy một ngôi biệt thự sang trọng có vẻ giàu có. Ngoài lề đường đậu một chiếc xe nhà màu trắng, trong gara lại có một chiếc xe khác cũng màu trắng, tất cả trông còn mới tình. Gần với biệt thự về phía bên phải có những hàng cây có thể leo lên được để quan sát, còn hàng rào sắt chung quanh biệt thự cũng đơn giản, có thể trèo vào được. Kiên quyết định sẽ “ăn trộm” biệt thự này. Chàng mắc ăn học ở bên Trung Quốc, ít khi về nhà nên không biết rằng đó là ngôi biệt thự mới xây cất được ít lâu nay của gia đình chị Trần Hà Quy, con gái ông Trần Công Trường, thiếu tướng công an, phó Cục trưởng Cục An ninh mạng thuộc Bộ Công an, đang làm việc tại Hà Nội

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

69

CHUYỆN BÊN NHÀ

nhưng thường cũng hay vào công tác tại Hà Tĩnh và nhiều nơi khác.

Khoảng 2 giờ đêm 9/5/2018, Kiên đem theo hung khí, mặc quần áo sậm màu, đi giày ba ta, đội mũ, đeo khăn bịt mặt, rồi trèo qua hàng rào sắt, xuống sân nhà chị Quy. Kiên tìm cách mở cửa biệt thự để vào bên trong, song các cánh cửa rất chắc chắn, không thể mở được. Hắn bèn kiên nhẫn kiếm chỗ có bóng tối ở đầu hành lang, ngồi chờ ở đó. Đến khoảng 5h30, trong nhà có tiếng lạch cạch rồi chị Nguyễn Thị Thuận (người giúp việc) mở cửa.

Kiên xông tới, kề mũi dao nhọn vào cổ họng chị Thuận, khống chế, bắt phải đưa vào gặp chủ nhà. Đến đây, chủ tọa ngắt lời, hỏi: “Tay đang có dao, nếu chị người làm hay nhà chủ chống cự thì bị cáo sẽ hành động như thế nào?

Giết người ta à?”. Kiên thưa: “Bị cáo không nghĩ

70

HOUSTON

TM

Ngôi biệt thự của gia đình chị Trần Hà Quy

tới điều đó. Khi gặp chủ nhà tức chị Quy, bị cáo chỉ nói với chị: “Chị cứ yên tâm, tôi đang cần tiền, chỉ muốn lấy tiền rồi đi ngay chứ không muốn làm hại ai cả”. Chị Quy nói nhà có đồng nào thì gửi vào ngân hàng hết chứ đâu có tiền. Bị cáo hỏi: “Thế hai chiếc xe trong gara là xe của ai?”. Chị Quy nói: “Xe của bố mẹ hai bên cho chứ chúng tôi mới xây nhà, làm gì có tiền”. Bị cáo giơ con dao lên: “Còn lại bao nhiêu chị đưa hết ra đây. Tôi lấy xong sẽ đi ngay, không làm hại chị”.

Chị Quy mở tủ, lấy ra một xấp giấy 500 ngàn, nói là 170 triệu đồng. Nhận xong số tiền đó, bị cáo phát hiện ra trong góc phòng có chiếc két sắt, bèn yêu cầu chị Quy mở ra. Thấy trong két có cuốn sổ tiết kiệm gửi ngân hàng nhiều tiền, bị cáo đề nghị chị đi rút về.

Chị nói: “Trong một ngày chỉ rút được không quá 100 triệu đồng». Bị cáo nói:

“Trăm triệu cũng được, chị đi rút đem về đây”.

Chủ toạ hỏi: “Nếu chị Quy đi, bị cáo sẽ làm cách nào kiểm tra được chị?”.

Kiên thưa: “Bị cáo đưa cho chị Quy một chiếc điện thoại và nói: “Chiếc điện thoại này có cài phần mềm giám sát và kết nối FaceTime. Nó chuyển về toàn bộ hình ảnh việc chị đi rút tiền. Nếu chị tắt máy hoặc báo cảnh sát thì tôi sẽ giết cả 4 con tin đang bị giữ trong nhà của chị”.

Chủ toạ hỏi: “Bốn con tin đó gồm những người nào?”. Kiên trả lời: “Dạ thưa, gồm hai đứa con của chị Quy, bố chồng chị và người giúp việc”. “Chồng chị Quy đi đâu sao không có ở nhà?”. “Dạ thưa bị cáo không rõ, hình như anh ấy đi công tác xa”.

Chị Trần Hà Quy có mặt trên ghế nhân chứng cùng với bố chồng và người làm công tên Nguyễn Thị Thuận, bèn nói đỡ: “Thưa quý toà, nhà tôi làm trong

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Bộ Ngoại giao, đang đi công tác với phái đoàn ra nước ngoài nên không có mặt ở nhà. Tôi xác nhận tất cả những điều bị cáo Lê Đình Kiên vừa khai đều đúng sự thật. Y không tỏ ra là một tên cướp nguy hiểm và cũng không làm điều gì xúc phạm đến chúng tôi”. Đoạn, chị trình bày thêm: “Khi nghe bị cáo đề nghị tôi ra ngân hàng rút tiền còn y ở nhà canh giữ các con tin, tôi rất mừng. Mặc dầu tôi cũng hiểu chút ít về điện thoại cài phần mềm giám sát và có kết nối FaceTime, nó sẽ chuyển hình ảnh về cho bị cáo rất cặn kẽ nhưng tôi cũng có thể lợi dụng được”. Rồi chị kể tiếp: “Lúc đến ngân hàng sau đó ghi phiếu xin rút 100 triệu đồng, tôi nhìn chăm chăm vào mặt nhân viên ngân hàng, đưa mắt ra hiệu ngầm cho anh ta để ý rồi tay trái làm bộ giữ miếng giấy, tay phải ghi số điện thoại của bố tôi vì biết hiện ông đang có mặt tại cơ quan công an Hà Tĩnh, cùng với dòng chữ: “Bố về ngay, nhà con có cướp” rồi đưa cho anh nhân viên ngân hàng. Anh ta hơi ngạc nhiên, coi kỹ tấm phiếu rồi chợt hiểu và nhanh trí nói: “Chị muốn rút 100 triệu đồng, số tiền hơi lớn nên tôi phải vào xin ý kiến giám đốc. Chị vui lòng chờ một lát…”. “Vâng”. Thật ra anh ta vào nói sơ với ông giám đốc rồi gọi cho bố tôi theo số điện thoại đã ghi. Ngay lập tức, bố tôi kêu hai cận vệ đi cùng rồi mọi người khống chế, bắt bị cáo ngay tại nhà tôi một

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

71

CHUYỆN BÊN NHÀ cách mau chóng”.

Tại phiên xử, ông Trường cùng hai nhân viên cận vệ lấy lý do phải về Hà Nội, xin phép vắng mặt. Về phía gia đình Lê Đình Kiên thì có mẹ bị cáo và một số bà con họ hàng nhưng ai cũng buồn, có nhiều người khóc, không ai nói được lời nào. Trước khi toà nghị án, chị Quy đứng lên xin toà giảm nhẹ hình phạt cho Kiên để anh ta còn có cơ hội sửa chữa lỗi lầm.

Vị chủ toạ nói: “Bị cáo học thức cao, được học bổng du học điều đó rất hiếm, nếu thương mẹ thì phải chờ học xong, đi làm kiếm tiền nuôi mẹ. Bây giờ thì tiền không có, tương lai cũng không, toà sẽ nhân nhượng, giảm thiểu hình phạt nhưng cái gì cũng phải căn cứ theo pháp luật, không thể khác hơn được”.

Cuối cùng, Kiên bị toà tuyên án 7 năm tù giam về tội “âm mưu cướp tài sản”.

Kiên rất buồn, bị còng tay đi theo hai người cảnh sát tư pháp ra xe bít bùng còn bà mẹ thì ngất xỉu.

CHỒNG VIỆT ĐÁNH VỢ VIỆT Ở NHẬT BẢN, CẢ HAI BỊ ĐUỔI VỀ NƯỚC

N g ư ờ i Vi ệ t r a n ư ớ c ngoài xuất khẩu lao động, học tập hay làm việc, nếu không nắm vững được luật pháp nước sở tại có thể sẽ chuốc cho mình những hậu quả khôn lường. Báo chí trong nước đa số đều đăng câu chuyện xung đột giữa hai vợ chồng người Việt (người chồng có visa với nghề nghiệp là kỹ sư;

72

HOUSTON

TM

vợ có visa với lý do theo chồng), khiến họ phải rời Nhật Bản trong nước mắt, chuyện do một Việt kiều ở Nhật kể lại.

Một hôm vợ chồng họ cãi nhau, người chồng đánh vợ, vợ chạy ra đường.

Tình cờ có một người đàn ông dắt chó đi dạo, thấy chị vợ hớt hải chạy từ trong nhà ra, ông ta bèn gọi điện thoại cho cảnh sát. Chưa đầy 10 phút sau, cảnh sát tới và dẫn cả hai về đồn để lấy lời khai.

Từ tối hôm ấy vợ chồng bị cách ly, sống riêng. Một tháng sau, anh chồng bị cơ quan xuất nhập cảnh Nhật thông báo không gia hạn visa cho hai người được do cơ quan cảnh sát và Viện kiểm sát báo lên là hai người vi phạm pháp luật về cuộc sống gia đình. Hai vợ lẫn chồng bị trục xuất về nước một cách lãng xẹt.

Lúc gặp nhau trong Viện kiểm sát để trình bày, hai vợ chồng khóc hết nước mắt cả hai tiếng đồng hồ.

Phía Viện kiểm sát, họ để

Kiên khóc vì căm hận mình ngu dại

mặc cho hai vợ chồng khóc thoải mái suốt thời gian đó, cuối cùng họ hỏi đã khóc xong chưa để họ đánh văn bản tiếp.

Hai vợ chồng trình bày nghe thảm lắm. Chị vợ bảo: “Anh ấy chẳng đánh em bao giờ cả. Hôm ấy là lần đầu tiên anh ấy định đánh, em chạy ra ngoài chút xíu để anh ấy hết nóng rồi sẽ trở lại, vậy mà sự việc lại ra như thế đây. Các ông làm ơn bỏ qua, sau này hễ có chuyện gì em cũng sẽ không làm cho anh ấy nóng giận”.

Người của Viện kiểm sát lạnh tanh: “Tôi hiểu và thông cảm cho chị, nhưng luật pháp nó như vậy thì biết thế nào. Thôi chịu khó về Việt Nam rồi tìm đường qua lại”. Điều đáng nói, anh chồng mới sang được 2 năm, tốn phí 170 triệu đồng chưa trả hết nợ, bây giờ bị buộc phải về nước chỉ vì chị vợ khi khai ở đồn cảnh sát đã lỡ ký vào biên bản thừa nhận là mình bị

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chồng đánh.

Qua vụ này mọi người mới thấy luật lệ ở Nhật rất nghiêm ngặt, không thể có chuyện xính xái được. Ở Việt Nam mình, nhiều ông rượu vào là về đánh vợ, thậm chí bố vợ vào can cũng bị đánh luôn chứ chẳng kiêng nể ai cả. Ở Nhật, dạy con cũng phải ngó trước ngó sau, ra nơi công cộng lỡ tay đánh con mà hễ có ai quay phim lại thì bị tước quyền nuôi con chứ chẳng phải chuyện vừa.

Tại Nhật Bản bạo lực bị cấm ngặt và bị xử rất nghiêm khắc trong bất cứ trường nào. Ra quán nhậu hoặc lúc gây gổ nhau, mấy gã đàn ông dù hùng hổ đến mấy cũng chẳng anh nào dám ra tay trước, hễ động tay chân là sẽ bị “nhúp” ngay trong khi anh kia khôn ngoan cứ ỳ ra mặc cho mình đánh. ĐOÀN DỰ

TM

HOUSTON

Thân phận dư thừa

Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

¬¬ Tiếp theo kỳ trước Có chứ. Nhưng bà dẫn chúng tôi đi đâu đây? Còn cái túi khi nãy là túi gì vậy?

Bà ta chỉ nói: - Cứ giữ lấy đã. Còn bây giờ thì đi theo tôi tới chỗ có xe.

Chúng tôi cuốc bộ, hết sức vất vả vì mớ hành trang mang theo trong vòng một tiếng đồng hồ.

Thành phố khuất dần ở phía sau. Càng đi về phía ngoại ô, những toà buyn đinh lớn càng được thay thế bằng những nhà cất sơ sài bằng tôn. Dọc theo bờ sông bao quanh Sài Gòn, có nhiều dẫy nhà lụp xụp cất trên những cái cọc đóng nhô lên trên mặt nước. Từ ngoại vi của thành phố, chúng tôi xa dần những khu ổ chuột và cánh đồng lúa mênh mông hiện ra trước mắt chúng tôi tưởng như đến tận chân trời.

Khi tâm trí của tôi đã

trở nên đờ đẫn thì bà Tám quyết định dừng chân.

Ngay trước mặt chúng tôi là căn cứ quân sự của cộng sản, bao quanh là hàng rào kẽm gai và đồng cỏ trống.

Chúng tôi nhốn nháo bước lùi xa mụ già. Một toán bộ đội ùa ra, có lẽ hầu hết chẳng có ai quá tuổi mười tám lấy được một ngày. Họ ghìm súng cảnh giác khi thấy chúng tôi tiến lại gần.

Nhiều người trong toán họ nhận ra bà già. Có anh reo lên mừng rỡ: - Má Tám ơi, má có khoẻ không? Má có cái gì cho chúng con không?

Mẹ tôi quá sợ hãi để lên tiếng. Bà nắm lấy cánh tay tôi. Chị Loan hỏi bà già: - Chuyện gì thế này?

Chúng tôi có làm gì chống đối bà đâu?

Bà ta thì thào: - Cứ bình tĩnh đi. Tôi đi kiếm xe cho mọi người đây mà. Bớt giọng xuống để một mình tôi lo.

Rồi bà quay lại phía

những anh bộ đội cười vui vẻ: - Má đem vài cái bánh bao nhân thịt cho các con đây.

Quay sang chị Loan, bà ra lênh.: - Con đem đồ ăn lại cho các đồng chí ấy đi, cưng.

Chị Loan thì thào: - Đồ ăn nào?

Bà ta thì thào lại: - Thì cái bọc nhỏ tôi đưa lúc nãy đó, đưa cho họ.

Mấy người lính đỡ lấy cái túi chị Loan trao cho.

Họ xé lớp bao bên ngoài thấm đầy dầu mỡ ra rồi ăn ngấu nghiến. Lúc bánh đã hết, họ nhìn bà Tám nhoẻn miệng cười trên răng còn dính mấy mẩu bánh trắng, hỏi bà Tám: - Những ai đi với má thế?

- Toàn là những người tốt, bạn của má cả. Họ muốn nhờ xe đi Nha Trạng.

Có toán nào tối nay đi có thể cho họ theo không?

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

73

TRUYỆN DÀI TRUYỆN DÀI

Một anh bộ đội sốt sắng cho tin: - Có, thực ra thì có đấy.

Với má Tám thì chuyện gì cũng xong cả. Đại đội balẻ-sáu sẽ ra Huế vào lúc 8 giờ tối hôm nay. Xe có thể ngừng cho họ xuống Nha Trang vào khoảng chiều mai. Nhưng mà họ phải chờ ở bên ngoài, chúng con không thể mang họ vào theo căn cứ được, phải không, má?

- Đúng, đúng. Cám ơn các con. Chờ má chút để má dặn dò mấy người này cái đã.

- Được chứ, má.

Bà ta quay lại chúng tôi và giọng nhỏ lại: - Thấy chưa tôi đã tìm được xe đi rồi. Mấy chú này tốt lắm, chả gây rối cho tôi bao giờ. Chờ ở ngay chỗ này, đứng chung vào với nhau để họ có thể nhìn thấy mấy người và chớ có đi đâu bất tử, sắp giới nghiêm rồi đó. Tiền đâu, đưa cho tôi!

Mẹ tôi hỏi: - Vậy chứ bà đi đâu? Bà đâu có thể bỏ tụi tôi giữa chừng như thế này.

- Tôi không thể ở lại với mấy người được. Tôi cũng phải về nhà trước giờ giới nghiêm chớ. Tin tôi đi.

Mẹ tôi luồn tay vào trong áo lấy ra một xấp tiền giấu trong ngực. Bà Tám vồ ngay lấy không để cho những anh bộ đội nom thấy. Món tiền biến đi thật nhanh y như lúc nó xuất hiện vậy.

Mẹ tôi hỏi: - Vé đâu?

- Làm gì có vé. Đừng lo.

Mọi sự tôi sắp xếp xong

74

HOUSTON

TM

hết cả rồi.

- Làm sao tôi tin được.

Bà lại lừa bịp chúng tôi một lần nữa phải không?

Rồi bà cố nén: - Trước đây bà nói là năm trăm đồng trả cho vụ vé. Nhưng bà lại dẫn chúng tôi tới đây, ngay cổng trại lính, trước mũi súng của họ rồi bảo chúng tôi ngồi chờ xe cho quá giờ giới nghiêm. Làm sao chúng tôi tin được bà trong tình trạng này kia chứ?

Bà già nhổ toẹt một búng đờm xuống đất: - Tôi đã nói là khỏi lo.

Mọi sự đã sắp xếp cả rồi.

Mà tôi làm chuyện này chính là muốn giúp mọi người đấy chứ, sao cô dám buông ra với tôi những câu hỏi xấc xược đến như thế.

Không biết tôi còn muốn giao dịch với cô nữa không đây? Có câm ngay cái mồm trước khi tôi nổi nóng lên bây giờ không nào.

Rồi bà nhìn mẹ tôi với vẻ khinh thị. Ông tôi chen vào. Coi như không có mẹ tôi ở đó: - Làm thế nào bà quen được mấy anh bộ đội này?

- Quen với họ à? Rõ hỏi vớ vẩn! Tôi cho mấy người hay, tất cả bọn họ đều là con tôi hết đó. Tôi đã nuôi và chăm lo cho hàng trăm đứa trong cả chục năm trời nay, ngay trước mũi bọn tư bản mấy người đó.

Mụ cười đầy khinh bỉ và tiếp: - Thấy đó cái bọn khố rách áo ôm như tụi tui thật ra rất gần gũi Việt cộng. Ông có thể nói tôi là một trong những người mẹ của chiến sĩ và cả đống những

chàng trai ngon lành thế này đều là con của tôi.

Thôi, viiệc của tôi đã xong, tôi phải về trước khi trời tối. Chúc đi đường bình an.

Bà ta quay lại phía những anh bộ đội vẫy tay chào. Dù đã có tuổi, bà gồng gánh nhanh nhẩu, chẳng có vấn đề gì. Cất cao giọng bà ngâm lên một bài thơ ca ngợi một anh hùng đã hy sinh trong chiến tranh, đồng thời tiến về phía thành phố, khuất dần trong bụi bậm của buổi chiều.

Mãi tới gần chín giờ tối chiếc xe nhà binh mới khởi sự rời khỏi doanh trại. Xin cảm ơn lời gởi gắm ân tình của bà Tám vì chúng tôi không gặp trở ngại nào lúc lên xe. Những người bộ đội đã kéo chúng tôi lên phía sau của chiếc xe vận tải khi sắp sửa rời Sài Gòn. Dễ có đến bốn chục người co cụm lại với nhau trong một khoảng không gian chật hẹp, tuy nhiên họ cũng hào hiệp để có thể dành cho gia đình chúng tôi hẳn một khoảng riêng trên băng ghế sau ở phía cuối xe. Chúng tôi nhích về phía của mình, cố gắng thu gọn lại được chừng nào tốt chừng đó. Tôi ngồi trên đùi của chị Loan, trong khi em tôi thì cuộn mình ở giữa ông bà ngoại. Cạnh đó là mẹ tôi ngồi ẩn mình trong góc tối, tay ôm ghì lấy bụng.

Những anh bộ đội mỉm cười chào đón chúng tôi.

Quân phục của họ dính đầy mồ hôi và những cáu bẩn, cứ y như thể là đã nhiều tháng qua chúng chưa hề

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

được đem đi giặt. Nhiều người trong số họ ngồi bệt trên sàn xe vì chẳng còn chỗ trống nào trên ghế.

Họ đảo mắt nhìn anh em tôi với vẻ tò mò. Tôi cũng nhìn lại họ và mỉm cười.

Cuộc hành trình đi tới Nha Trang mất hơn tám tiếng. Trên hai phần ba chặng đường, tôi đã ngủ lơ mơ trong tay một anh bộ đội trẻ. Có lúc anh vừa nghịch ngợm mái tóc xoăn của tôi vừa kể cho tôi nghe về gia đình của anh hiện còn ở ngoài Bắc. Anh ta cũng có một đứa em tật nguyền phải chống nạng mà đã hơn năm năm anh chưa hề gặp lại.

- Này chú em, chú ý nhớ tớ sẽ daỵ cho chú vài điều.

Anh ta nói bằng một giọng nồng nhiệt khi liếc mắt về phía mẹ tôi như để xin một sự đồng tình. Mẹ tôi ngồi nhích thêm về phía sau mà không nhìn anh ta.

- Chú ý nhớ. Nghe tớ nhắc cho về năm điều Bác Hồ dạy, nhi đồng miền nam rồi cũng phải học. Chỉ có năm điều thôi, sẵn sàng chưa?

Lông mày của anh nhướng hết cả lên chứng tỏ anh ta đang hào hứng.

Tôi hỏi: - Bác Hồ là ai vậy?

Anh ta kéo nhích ngay tôi lại gần hơn, vẻ ngạc nhiên biểu lộ trên nét mặt.

Rồi anh ta nói: - Ơ! Cái thằng cu này!

Bác Hồ là ai à? Bác Hồ là bác Hồ Chí Minh đấy, vị cứu tinh dân tộc, chủ tịch vĩ đại của chúng ta đấy.  Xem tiếp kỳ sau

TM

NGƯỜI VIẾT RONG

HOUSTON

LẲNG LƠ NGUYỄN THƠ SINH

Lẳng lơ cũng chẳng có mòn, Chính chuyên cũng chẳng sơn son để thờ.

(Ca dao Việt Nam)

N

ói tới lẳng lơ ai cũng biết.

Thường đó là đặc tính của người thiếu đứng đắn, cợt nhả, không trang nghiêm, thiên về những bông đùa tình tứ vượt ngoài khuôn khổ kỳ vọng xã hội. Chẳng ai muốn mình là kẻ lẳng lơ. Tuy nhiên vẫn có người mang nhân cách này, hẳn nhiên họ không ra miệng quảng cáo mình là người lẳng lơ, nhưng ánh mắt, nụ cười, những cử chỉ khêu gợi, những đưa đẩy bóng gió gần xa bộc lộ khá rõ nhân cách lẳng lơ của họ.

Gần đây Mr. Kim Jong Un khăn gói quả mướp đi Nga khiến thế giới xôn xao. Hẳn nhiên người ta nhớ lại cuộc gặp gỡ thượng đỉnh lần thứ hai giữa ông và đương kim Tổng thống Mỹ tại Hà Nội. Không ít tỏ ra nôn nóng muốn biết Mr. Kim có đem về bất cứ thành quả nào cho thần dân của ông ở quê nhà.

Vâng. Báo chí có dịp loan tin dồn dập, những

thước phim vàng, ồn ào chí chóe; kẻ thì cười khẩy cho rằng mối quan hệ giữa Mr. Kim và Tổng thống Nga cuối cùng rồi cũng rứa, cũng giống cảnh Mr. Kim rậm rật đi gặp Tổng thống Trump tại Hà Nội (tất tần tật) thuần túy chỉ là buôn nước bọt. Kim và Trump, một bên thì đẩy đưa, một bên thì màu mè hoa lá cành. Lời lẽ mềm mại ngọt nhạt ban đầu khiến thiên hạ tin rằng mối lương duyên ấy sẽ đẻ trứng vàng. Ai dè. Một kẻ bay nửa vòng trái đất. Một người ngồi xe lửa hơn 60 giờ đồng hồ. Cuối cùng là tẽn tò. Đường ai nấy đi.

Cả hai đều thất vọng vì cứ ngỡ màn giao dịch buôn nước bọt ấy sẽ thành công cuối cùng chỉ phí thời gian,

chẳng đem lại bất cứ tích sự nào. Lần này cũng thế, Mr. Putin thiên hạ biết tỏng lão ta làm gì có thiện chí với Bình Nhưỡng, song chỉ là phô bày thanh thế với thế giới: Này các vị, Trump ngồi được với Kim, tôi cũng ngồi được, đấy, quý đã vị đã thấy rõ cả rồi nhé!

Hồi Mr. Kim gặp Mr. Trump có vẻ chân tình lắm. Khổ. China đã ngán chuyện phải gồng gánh một Bắc Hàn đất đai khô cằn, hạ tầng cơ sở kinh tế chẳng có gì, chỉ được mỗi cái “bài vị bom nguyên tử” sau nhiều lần thử (hết tầm ngắn, tầm trung, rồi đến tầm xa) khiến thế giới rặm mắt nhiều hơn là lo lắng. Thành ra tuy không ra miệng phủi tay nhưng ai cũng rõ Trung Quốc đang

bảo Bình Nhưỡng: Thôi chú mày muốn làm gì thì làm, tranh thủ được cái khoản được Mỹ tháo vòng kim cô cấm vận là phe ta thành công rồi!

Thế mới có chuyện Mr. Kim hai lần rời đô đi xứ lạ gặp Mr. Dotard (Nickname Mr. Kim đặt cho Tổng thống Trump) tại Singapore và tại ở Hà Nội. Chẳng hiểu do rào cản ngôn ngữ, thông dịch viên kém cỏi chuyên môn hay do tham vọng hai bên đều lớn, cuối cùng trò chơi ve vãn chỉ dừng lại ở chỗ khách sáo đãi bôi “vành ngoài bảy chữ” bên ngoài, còn điểm cốt lõi chủ chốt “vành trong tám nghề” bên trong chẳng thấy đâu. Hóa ra bên có túi bạc thì kè kè giữ chặt, bên có chút má phấn thì chảnh chẹ “bán nghệ chứ không bán thân”, cuối cùng đẻ ra cái vụ lôi thôi tại Hà Nội hồi tháng hai khiến cả hai cùng tê tái, ê chề mất mặt với thế giới.

Nhất định lần này cũng chẳng ăn thua gì.

Không phải Hà Nội và Vladivostok phong thủy

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

75

NGƯỜI VIẾT RONG giống nhau mà vì Putin đâu phải là gã nghệch để ả đào Kim Jong Un (chỉ cần) vén váy là hắn sẽ hồn điên phách đảo. Nói toạc ra, Putin lão luyện, gian hùng, rán sành ra mỡ, moi được của gã một đồng không hề dễ. Vả lại, quan sát kỹ, kẻ đáng nói chuyện với Kim Jong Un đâu phải là Mr. Putin mà phải là Mỹ, Nam Hàn, Nhật Bản. Còn Nga, xơ múi quái gì nếu Bình Nhưỡng từ bỏ vũ khí hạt nhân, ngược lại dây vào Bắc Hàn có khi chỉ tổ rách việc. Rõ ràng Nga đang trong cảnh “ốc không mang nổi ốc” đâu thể “làm cọc cho rêu”, hà hơi tiếp sức Bắc Hàn thời kỳ “giáp hạt” sắp tới làm gì Nga có cửa.

Ai cũng rõ Bắc Hàn bây giờ đang trong tình trạng khó khăn, rối như mớ bòng bong. Kinh tế thế giới không khởi sắc gì cho lắm, khoản tiền do mấy đoàn văn công múa hát biểu diễn tại nước ngoài hay từ những xí nghiệp nơi công nhân Bắc Hàn thực tế chỉ là những lao nô chuyển thẳng vào tài khoản của chính phủ hiện đang giảm trầm trọng. Giữa lúc đó nạn đói luôn rình rập đe dọa. Trò in tiền giả hoặc những trò “tin tặc” tống tiền đâu phải lúc nào cũng lừa được thiên hạ. Hơn nữa Bắc Hàn đất hẹp, danh sách vị trí thử bom nguyên tử (testing site) càng lúc càng thu hẹp, đã thế kết quả thử bom chỉ dừng lại ở mức thử cho vui. Thành ra Bắc Hàn hiểu ra mình cần thay đổi chiến thuật,

76

HOUSTON

TM

không thể kéo dài mãi tình trạng càng lúc càng bất lợi hiện nay.

Nga cũng thế. Èo uột.

Vá víu. Kinh tế chẳng có gì sáng sủa. Đã thế từ khi cướp Crimea từ tay Ukraine hồi mùa xuân 2014 tự nhiên phải đổ ra biết bao tiền của vào đây. Ai chẳng lạ, Nga vốn dĩ nghèo nhưng chơi sang, đốt tiền cho các dịp đại hội thể thao lớn (Sochi Olympic mùa hè 2014 hay World Cup Hè 2018) trong khi đời sống dân tình trong nước khổ sở trăm bề bởi nạn lạm phát. Nay tự nhiên Kim Jong Un qua Vladivostok yết kiến ông anh cả Putin, Putin chỉ cần đáp máy bay. Sẵn đang quỡn, có dịp khuấy đục bùn lên cho đỡ buồn, rõ ràng canh bạc Vladivostok lần này Putin chỉ có lợi, chẳng lo chuyện lỗ lã gì…

Khổ cho Kim Jong Un. Cay cú lắm chứ. Bị vỗ mặt tại Hà Nội, cú đấm nội thương uống bao nhiêu mật gấu vẫn chưa tan hết máu bầm. Thông tin từ Bình Nhưỡng cho biết bốn

viên chức bộ ngoại giao bị xử bắn vì làm hỏng chuyện lớn giữa Lãnh tụ Kim với Washington. Nghe đâu lý do họ bị hành quyết vì cả gan bán tin mật cho Uncle Sam nên Mr. Trump mới giành được thế thượng phong. Nay đang bấn bức, lại sốt ruột, Kim Jong Un như ả đào túng thiếu không thể đợi lâu vội vàng đánh tiếng muốn gặp Putin để thương thảo (tuyệt nhiên) không hiểu Nga tuy có máu mặt trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân, nhưng dây vào Kim Jong Un với mớ kiến thức kỹ thuật hạt nhân ba vạ, đầu cá vá đầu tôm, chẳng phải Putin tự nhiên mua việc vào người hay sao.

Khôn lanh, gian xảo, Putin nói ngay (gần như chặn họng Kim Jong Un) tại lần gặp gỡ thượng đỉnh Vladivostok ông ta sẽ thảo luận với Trung Quốc và Mỹ về câu chuyện giữa mình với Kim Jong Un. Đấy. Đã bảo rồi. Putin keo kiệt lõi đời, mặt chuột, mắt lươn, chẳng hiểu sao Kim Jong

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Un lại tìm đến Putin? Phải chăng ả đảo họ Kim túng làm càn, sảy nồi vơ rế, không thể chờ đợi xem coi Tổng thống Trump có quay lại hay không? Nay biết Putin chẳng mặn mà gì, buôn môi bán mép, không cho Kim có dịp mơ tưởng hão huyền về một mạnh thường quân hào phóng tốt bụng, họ Kim càng rơi vào thế đáng thương hơn.

Của đáng tội, chẳng trách Kim Jong Un được.

Tổng thống Trump rống to như cọp thật nhưng chỉ là cái vía của kẻ buôn vịt trời. Đúng thế. Ông ta ve vãn Little Rocket Man (Tổng thống Trump từng gọi Kim Jong Un như thế) nhưng thẩm quyền thực tế không to như thiên hạ tưởng.

Muốn ban phát cho Bình Nhưỡng cái gì cũng phải thông qua Quốc hội, đặc biệt những chương trình lớn, rồi thì các mảng to như nhân quyền, gởi đoàn thanh tra kiểm chứng giải trừ hạt nhân, tháo gỡ bao nhiêu phần trăm cấm vận, rút quân khỏi Nam Hàn,

TM

HOUSTON

đóng cửa các căn cứ quân sự ở Nhật… ôi thôi, đủ cả, to lắm. Mà Tổng thống Trump thì làm gì có lắm quyền hành đến thế. Hai lần đi Á Châu (được coi) là dịp ra ngoài cho nhẹ óc vì trong nước đang lắm chuyện nhức đầu, nhất là tại Hà Nội Mr. Trump hồn một nơi, xác một nẻo khi viên luật sư cũ Michael Cohen điều trần trước Quốc hội khai tuốt tuồn tuột những điều bê tha cấm kỵ của ông.

Tất nhiên khi gặp Putin họ Kim sẽ thanh minh thanh nga, sẽ kể tội, rồi đổ thừa Tổng thống Trump làm hỏng chuyện lớn. Rồi họ Kim đề cao Nga, vuốt đuôi; nhưng Putin cáo già, những trò bẻm mép cỏn con ấy ông

ta ngồi nghe mà ngáp vặt. Ông ta chỉ gật gù toan tính xem vụ này phải xử như thế nào cho lợi nhất, sẽ lôi kéo được ai, hay ít nhất ông ta sẽ mượn vở kịch này để đánh bóng mình lăng xê, hoặc tạo cơ hội len chân vào sân khấu chính trị thế giới.

Gẫm lại, Putin lọc lõi, tinh ranh, cái gì trong óc ông ta cũng có giá trị khai thác, tỷ như vụ thọc gậy bánh xe mùa phiếu 2016 tại Mỹ vậy!

Tội nghiệp cho Kim Jong Un, cứ tưởng được Putin tiếp đón sẽ hãnh diện lắm.

Nào ngờ mình là kẻ đứng ngoài ánh sáng, Putin là kẻ nấp trong bóng tối. Hành động yết kiến Vladimir Putin của Kim Jong Un càng bộc lộ điểm yếu của mình, chẳng khác nào Kim

Jong Un bắc loa loan tin với thiên hạ mình đang trong tình thế ngổn ngang, nôn nóng; thế mới có chuyện làm chuyện nực cười, bưng tấm bài vị bom hạt nhân gạ bán cho kẻ chẳng có nhu cầu mua, thậm chí cho không Putin cũng chẳng thèm.

Hóa ra không phải Kim Jong Un lẳng lơ. Mà Putin cũng chẳng phải kẻ háo sắc. Chỉ là một vở diễn; có thể Kim Jong Un thừa biết giá trị của mình chẳng đủ hấp dẫn ai cả, ngay cả Mỹ, Kim cũng chẳng mồi chài được, thế thì làm sao lừa được Putin; nên chuyện đi Vladivostok chỉ là chuyện vớt vát mặt mũi, đánh tiếng với Mr. Dotard là “hàng” của Kim không bán được

chỗ này thì sẽ có chỗ khác lăn xả vào mua!

Hay là vở diễn này do Trung Quốc nhúng tay vào viết kịch bản? Nga được mời đóng một vai quan trọng. Có thể Nga sẵn lúc này đang quỡn muốn trở thành bà mối, thành cò lái, uốn ba tấc lưỡi, vừa tạo được mặt mũi với thế giới, vừa được Bắc Hàn mang ơn; chứ Putin là kẻ lõi đời, ăn trùm thiên hạ, đâu dại dột gì ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng, đúng vậy không, thưa quý vị?

NGUYỄN THƠ SINH

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

77

GÓC CỦA PHAN

HOUSTON

TM

Những mảnh vỡ…

PHAN

C

ó những rạn nứt rất dễ hàn gắn lại trong thời đại có rất nhiều loại keo thật tốt dùng cho gỗ, thủy tinh, kim loại, nhựa, v.v… nhưng không phải tất cả những rạn nứt, mảnh vỡ đều được lắp ghép lại vì có những rạn nứt không đáng để người ta bỏ công hàn gắn. Nên đồng thời cũng có những rạn nứt, tì vết, mảnh vỡ, người ta bỏ ra rất nhiều công sức, thậm chí cả đời cũng không hàn gắn được…

Thuở bé tôi có đọc câu chuyện ngụ ngôn cho trẻ em. Truyện kể rằng: Có cậu bé nọ chẳng thể hài lòng về ai hết nên cậu không có bạn trong trường, không bạn bè trong khu phố; thậm chí anh chị em trong nhà cũng không ai chơi với cậu vì cậu chẳng thể hài lòng về ai được hết.

Một hôm cậu nói cha cậu: “Con rất giận thằng con ông hàng xóm nhà mình. Nó rủ con chơi banh nhưng nó chơi quá dở. Con chỉ muốn đấm cho nó một cái cho bớt giận…”

Cha cậu nói: “Thôi bây giờ như vầy! Mỗi lần con giận ai thì con cứ đóng lên bờ rào nhà mình một cây đinh.” Nói xong, cha cậu trao cho con trai hộp đinh với cây búa.

Không lâu sau, cậu bé đi tìm cha để xin thêm đinh vì cậu đã đóng hết hộp đinh lên bờ rào. Nhưng cha cậu lại nói với con trai, “Bây giờ nhà ta không còn đinh nữa. Thôi thì mỗi lần con giận ai, con cứ về bờ rào nhà mình mà nhổ ra một cây đinh.”

Thời gian nhổ đinh có lâu hơn thời gian đóng đinh vì cậu bé đã lớn, biết suy nghĩ, suy xét hơn. Nhưng cũng đến hôm cậu trả lại cho cha hộp đinh và cây

78

búa. Cậu nói với cha, “Con đã nhổ hết những cây đinh trên bờ rào nhà mình.

Và con thấy không còn giận ai nữa, nên con trả lại cha hộp đinh và cây búa.”

Người đàn ông nhìn chàng thanh niên đã trưởng thành. Ông nói, “Con có thể nhổ ra hết những cây đinh trên bờ rào nhà ta. Nhưng những vết đinh đen xỉn trên bờ rào sẽ không bao giờ liền lại được. Nếu không có những vết đinh xấu xí ấy thì bờ rào gỗ nhà ta trông rất đẹp… ” Tôi còn nhớ khi đọc xong câu chuyện, tôi nhìn ngắm những vết sẹo trên chân tay tôi, rất nhiều. Nếu lần đó không trèo cây trộm trái thì không bị cái sẹo dài trên bắp tay, lần kia không chui rào kẽm gai để bẻ mía trộm thì đã không bị cái sẹo dài trên

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

bắp chân, lần nọ không biểu diễn ngậm dầu phun lửa thì không có cái sẹo bị phỏng trên ngực… Lần ngu nhất là mới học lớp ba mà dám đón đường đập thằng lớp năm, bị nó đập cho một trận đến gãy xương ngón tay, phải băng bột.

Theo thời gian lớn lên, những khi bất chợt nhìn lại những vết sẹo tuổi nhỏ. Tuổi nhỏ qua đi với rất nhiều kỷ niệm vui buồn thì còn lại vài vết sẹo để nhớ rong chơi. Nhưng tuổi già gõ cửa mà ngồi nghĩ về tì vết thì hơi nặng nề. Một lần chơi không đẹp với bạn bè cứ áy náy trong tâm, nhất là khi bạn bè đã kẻ còn người mất. Muốn nói câu tạ tình, tạ tội với nhau một lần thì tội tình cũng chỉ còn những tì vết không phai…

TM

HOUSTON

Nắn mảnh vỡ còn trong da thịt.

Nhiều lần tôi định đi mổ để lấy ra cho rồi! Nhưng lấy ra là mất đi một đoạn đời đã ghim mảnh vỡ vào da thịt mình. Có những mảnh vỡ không keo gì gắn hàn lại được. Như tôi đọc một câu chuyện đã lâu, có bà lão nọ cứ ngày ngày đi nhặt mảnh chai trên bãi biển. Khách thập phương đến tắm biển cứ xem bà như một bà cụ lẩm cẩm, rỗi nhàn; người địa phương lại nghĩ bà đã lú lẫn; chỉ cô bé nọ được bà chia sẻ tâm tư khi cô hỏi bà, “Bà ơi! Bà nhặt mảnh chai trên bãi biển thì đến bao giờ mới hết mảnh chai?”

Bà lão trả lời, “Bà nhặt tới hết đời bà thôi cháu ơi! Vì mảnh chai trên bãi biển này đã giết chết đứa cháu gái của bà. Nó cũng xinh đẹp như cháu vậy!” Đã là mảnh vỡ nghĩa là không trọn vẹn. Nhưng một mảnh vỡ tượng trưng có giá trị không quên, một mảnh vỡ nhân bản do trái tim bà lão nhặt mảnh chai trên bãi biển không muốn có thêm một bé gái thiên thần nào qua đời vì bị mảnh chai trên bãi biển cắt đứt bàn chân con, rồi làm độc, rồi hoại tử, rồi cướp đi sinh mạng của những thiên thần… Mảnh vỡ thủy tinh có thể hàn gắn, nhưng mảnh vỡ trong tim người bà yêu thương đã

vĩnh viễn mất đi đứa cháu gái thiên thần thì keo nào dán lại được?

Hay có những mảnh vỡ muôn đời không hàn gắn được, mà nhớ đến thì mảnh vỡ chỉ khứa sâu hơn vào tim ta. Câu chuyện của chàng trai nọ yêu thích nước Đức. Anh ta làm lụng và dành dụm đến khi có đủ tiền đến nước Đức để khám phá.

Anh xin thuê một căn phòng trong căn nhà của một người già - sống một mình. Anh ưng ý tất cả nên xin ký hợp đồng năm năm. Ông già chủ nhà khuyên anh ta nên ký hợp đồng ở thử năm ngày thôi - anh bạn trẻ; vì…

Trong năm ngày ở thử, anh vô tình làm vỡ cái ly uống nước của ông cụ mà anh nghĩ là đồ cổ. Anh gọi báo cho ông cụ hay thì ông cụ vẫn nói là không sao đâu, anh vô tình thôi mà!

Nơi đây, rác mỗi ngày bạn chỉ cần để bao rác trước cửa phòng bạn chứ không cần trước cửa nhà, sẽ có người thu gom cho bạn. Nên ngày thứ năm ở thử, hết. Ông cụ vẫn tới ký hợp đồng cho thuê phòng 5 năm. Anh bạn trẻ xin bồi thường cái ly bị vỡ, trong khi ông cụ hỏi cái ly vỡ nay đâu?

Anh nói, “Trong bao rác trước cửa phòng.” Ông cụ đổi sắc mặt. Đi vào nhà lấy thêm cái bao rác mới. Sau đó cụ

đổ bao rác trước phòng anh bạn trẻ ra. Lựa miểng ly bỏ riêng một bao, cụ ghi bên ngoài, “miểng thủy tinh vỡ - nguy hiểm”. Bao nhiêu rác bình thường cho vào túi rác thứ hai, cụ ghi bên ngoài, “an toàn”.

Sau đó cụ nói với anh bạn trẻ, “Cái ly không đáng giá gì. Nhưng anh hãy dọn đi ngay bây giờ, vì anh sống mà không biết nghĩ cho người khác!”

Từ đó, anh bạn trẻ mỗi lần thăng chức trong đời, đều nhớ tới ông cụ lời răn, “anh sống không biết nghĩ tới người khác” nên anh thăng chức hoài vì anh đã sống ngược lại… nên thăng chức hoài.

Trong cuộc đời chúng ta, những tì vết ấu trĩ làm đau nhức khi về già, những vụn vỡ trong đời làm tan nát tương lai; nhưng bao giờ cũng có những mảnh vỡ làm thức tỉnh.

Chuyện còn lại chỉ là cách chúng ta tiếp nhận những gì không thay đồi được nữa. Những tì vết, những mảnh vỡ làm nên vũ trụ thì sao con người chỉ biết nói mình là hạt cát trong sa mạc, hạt bụi trong vũ trụ… khiêm nhường một cách hống hách hay ngu muội khi thực chất mỗi người là một mảnh vỡ - còn ý nghĩa của mỗi mảnh vỡ là tùy thuộc…

PHAN

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

79

CHUYỆN MỖI TUẦN

HOUSTON

TM

Một chiếc F-35A do Mitsubishi Heavy Industries sản xuất đang bay trên không phận Nhật bản

Nhân vụ máy bay F-35 của Nhật rơi, kể lại một chuyện cũ

H

ôm thứ Ba 7 tháng 5, Nhậ t bả n công bố họ đã thu hồ i được một số mảnh vụ n củ a chiế c chiế n đấ u cơ tàng hình F-35 rớt hồi tháng 4.

Tuy nhiên, vẫ n cò n có thêm nhiều thứ khác nữa được thu hồi để có thể biết được điều gì đã khiến cho tai nạn xảy ra. Bộ trưởng Quố c phò ng Nhậ t, ông Takeshi Iwaya, nó i rằ ng sau gầ n mộ t thá ng vớ i nhữ ng nỗ lự c tì m kiế m, thi thể của viên phi công và thân của chiếc máy bay lâm nạ n vẫ n chưa đượ c tìm thấy .

Các chuyên gia cho biết Nhật Bản và Mỹ rất muốn

80

ĐỖ QUÂN

ngăn không cho Nga hay Trung cộng có đượ c các mảnh vỡ từ chiế c máy bay này. Ông Iwaya thừa nhận tháng trước rằ ng trên chiế c F-35 đó có “một lượng bí mật đáng kể cá c bí mậ t cần được bảo vệ”.

Một số mảnh vỡ, bao gồm một phần của cái data recorder – hộp ghi dữ liệu chuyến bay, đã được thu hồi “vào hoặc sau ngày 3 tháng 5”, nhưng ông thêm “Bộ Quố c phòng đang nghiên cứ u cá c bộ phận này nhưng vào thời điểm này, bộ nhớ rất quan trọng (của máy ghi dữ liệu chuyến bay) chưa được thu hồi.”

Chiế c phả n lự c chiến đấu cơ và viên phi công xấ u số bị mất tích vào ngày 9 tháng 4 khi đang bay ở cách căn cứ Misawa khoả ng 135 cây số về hướng đông trong một phi vụ huấn luyện.

Sau khi cất cánh từ căn cứ không quân Misawa cùng với ba máy bay khác đượ c khoả ng 30 phú t, chiế c F-35 nà y mất liên lạc.

Theo Lực lượng Tự vệ không quân của Nhật Bản, đây là trường hợp đầu tiên được báo cáo về một vụ tai nạn của F-35A. Chiếc Lockheed Martin F-35A bị rơi này còn mới toanh, chưa đầy một năm

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

tuổi, và mớ i có 280 giờ bay, là chiếc đầu tiên được Tập đoàn Kỹ nghệ nặng Mitsubishi lắp ráp tại Nhật Bản.

Nhật Bản đang tiến hành thay thế nhữ ng máy bay chiến đấu F-4 (thời chiến tranh Việ t nam gọ i là những chiếc Phantom?) đã quá già bằng loại F35-A, mỗi chiếc có giá hơn 10 tỷ Yên (90 triệu Mỹ kim),.

Phi độ i F35A là một phần quan trọng trong những nỗ lực của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm nâng cao năng lực quân sự của quốc gia để đáp ứng vớ i tì nh hì nh ở Đông Á, khi Tậ p Cậ n Bì nh đang nhanh chóng hiện đại hóa

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

81

CHUYỆN MỖI TUẦN quân đội Trung cộng.

Không chỉ có Nhật Bản mới ra sức tìm kiếm chiếc F-35A bị rơi. Hoa kỳ cũng sốt sắng trong hoat động nà y. Họ đã thuê cả mộ t chiếc tàu chuyện môn về hỗ trợ lặ n cho cá c hoạ t động sâu dưới đáy biển.

Nỗ lực này có lý do hiển nhiên. Bộ trưở ng Iwaya nói với báo chí, “F-35A là một chiếc máy bay chứa một lượng bí mật đáng kể cần được bảo vệ.”

“Với sự giúp đỡ của Hoa Kỳ, chúng tôi sẽ tiếp tục đảm nhận vai trò đi đầu trong việc điều tra nguyên nhân vụ tai nạn”, ông nói.

Akira Kato, giáo sư chính trị quốc tế và an ninh khu vực tại Đại học JF Oberlin của Tokyo, cho biết các đối thủ - Trung Quốc và Nga, sẽ rất thích có được vài thứ liên quan đế n loạ i má y bay tố i tân này, “ngay cả một con ốc.”

Một chuyên gia quốc phòng, cũ ng là giáo sư tại Đại học Takushoku ở Tokyo, ông Hideshi Takesada, nó i sẽ không có gì đáng ngạc nhiên nếu Moscow và Bắc Kinh tiến hành các hoạt động bí mật để tìm kiếm một số mảnh vỡ. Ông Takesada nói “Ngay cả khi Nhật Bản và Mỹ tìm được (chiếc máy bay), họ có thể không tiết lộ chi tiết, gồm cả vị trí chính xác nơi tì m đượ c” do lo ngại rằng Trung Quốc và Nga có thể mò tới để xem có vớt vát được cái gì không.

Hôm 9 tháng 4, những mảnh nhỏ của đuôi máy

82

HOUSTON

TM

bay là những thứ đầu tiên của chiếc máy bay lâm nạn đã được tìm thấy.

“Máy bay và phi công vẫn mất tích”, phát ngôn viên của không quân nói.

Các nhà điều tra đã không thể làm sáng tỏ số phận của chiếc máy bay bị mất, ông nói thêm.

Các tàu tìm kiếm được trang bị thiết bị sóng siêu âm có thể dò quét đáy

Lockheed Martin F-35 Lightning II là một gia đình gồm nhiều phiên bản phản lực chiến đấu cơ đa năng tàng hình một chỗ ngồi, mộ t độ ng cơ, hoạ t động trong mọi thời tiết.

Kiểu chiến đấu cơ thế hệ thứ năm này được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ tấn công mặt đất và trên không.

Có ba model chính: F-35A cất cánh và hạ cánh thông thường (CTOL), F-35B cất cánh đườ ng băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL), và F-35C cất cánh bằng cách đượ c phó ng lên từ hà ng không mẫ u hạ m và bắ t lạ i khi hạ cá nh (arrested recovery) (CATOBAR).

F-35 ra đờ i từ thiế t kế t h í n g h i ệ m Lo c k h e e d Martin X-35, được công ty Lockheed Martin chế tạ o vớ i sự hợ p tá c củ a nhiều nhà thầu phụ, bao gồm Northrop Grumman, Pratt & Whitney, và BAE Systems.

Là chương trình quân sự lớn nhất và đắt nhất từ trước đến nay, F-35 trở thành đề tài soi mói và chỉ

biển ở độ sâu đến 1.500m (4.922 ft), nơi chiếc F-35 có thể đang nằm. Đệ thấ t Hạm đội của Hoa Kỳ cho biết đội trục vớt của Hải quân Mỹ cũ ng đưa chiế c DSCV Van Gogh, một tàu dân sự chuyên sử dụ ng và o cá c công tác và công trình cần đến sự hỗ trợ của dụng cụ và thiế t bị lặ n. Khu vực diễn ra hoạt động tìm kiếm

F-35

trích ở Hoa Kỳ và nhiề u quốc gia khác. Vào năm 2013 và 2014, các nhà phê bình cho rằng chiếc máy bay này đã “đầy những lỗi thiết kế”, với nhiều người quy lỗi cho thủ tục tạo mãi trong đó Lockheed được phép “thiết kế, thử nghiệm và sản xuất F-35 cùng một lúc”, thay vì xác định và sửa chữa “các sai sót trước khi đưa và o dây chuyền sản xuất”. Vào năm 2014, chương trình này đã “vượt quá ngân sách 163 tỷ đô la và chậm bảy năm so với kế hoạch”.

F-35 bay lần đầu tiên vào ngày 15 tháng 12 năm 2006. Vào tháng 7 năm 2015, Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ tuyên bố phi đội máy bay chiến đấu F-35B đầu tiên sẵn sàng được điều động. Tuy nhiên, thí nghiệm độ bền của Bộ Quốc phòng Mỹ cho thấy tuổi thọ của những chiếc F-35B được sản xuất sớm thấ p hơn khoảng 8.000 giờ bay đượ c mong đợ i nhiề u và có thể thấp tới mức chỉ có 2.100 giờ bay.

Lô thứ 9 và các chiếc mới hơn có các thay đổi thiết

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

rộng khoảng 5.000 hải lý (17.150 km vuông) cho biết trong một bản phát hành.

Các tàu duyên phò ng của Nhật đã ra lệnh cho tất cả mọi tàu bè khác tránh xa khu vực tìm kiếm, nằm trong vùng biển quốc tế.

Giữ cho kín bí mật quân sự của mình, và tìm kiếm bí mậ t quân sự củ a đố i phương là chuyệ n ngà n

kế nhưng chưa đượ c thử nghiệm tuổi thọ phục vụ.

Không quân Hoa Kỳ tuyên bố phi đội F-35A đầu tiên sẵn sàng đượ c điề u độ ng vào tháng 8 năm 2016. Hải quân Hoa Kỳ tuyên bố F-35C đầu tiên sẵn sàng vào tháng 2 năm 2019. Năm 2018, F-35 của Không quân Israel đã có phi vụ chiến đấu đầu tiên. Đế n cuố i năm 2018, Lockheed Martin đã giao đượ c 355 chiế c F-35 thứ 300 cho khách hàng của 10 quố c gia trong tổ ng số hơn ba ngàn chiếc đã đượ c đặ t hà ng. Trong số chín quốc gia tham gia chương trình từ ban đầu Úc, Canada, Đan Mạch, Ý, Hà Lan, Na Uy, Thổ Nhĩ Kỳ, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ - sáu nướ c đã nhận được các máy bay đầu tiên của họ. Ngoài ra còn có ba khách hàng bán quân sự ngoại quốc là Israel, Nhật Bản và Đại Hàn.

Giá thành mỗi chiếc cho lô sả n xuấ t F-35A thứ 11 là 89.2 triệu Mỹ kim, được dự kiến đến năm 2020 sẽ giảm xuống còn 80 triệu/ chiếc.

TM

HOUSTON

Phi đội F-35 đầu tiên của Nhật Bản vừa bắt đầu hoạt động tại căn cứ không quân Misawa.PHOTO: REUTERS

Những cái tên quen, lạ Trên báo chí Việt ngữ, kể cả BBC và VOA Việt ngữ, chiếc F-35 rơi ở Nhật được gọi là “máy bay tiêm kích” hay “đánh chặn”. Từ này khá lạ với người Việt ở nước ngoài, vì mới chỉ được đưa vào sau năm 75 từ miền Bắc, dựa theo cách gọi của Trung cộng.

Ngày trước, máy bay quân sự mang ký hiệu F được gọi là phi cơ chiến đấu hay khu trục (tiếng Anh “fighter”), loại máy bay được thiết kế và sản xuất cho mục đích chính là chiến đấu với phi cơ địch trên không.

Các ký hiệu của các loại phi cơ quân sự thường thấy khác gồm: B (Bomber): phóng pháo cơ hay oanh tạc cơ, dùng để thả bom, A (Attack): máy bay tấn công, nay từ “mới” là “cường kích, T (Training): máy bay huấn luyện và C (Cargo): máy bay vận tải.

đời nay. “Để làm gì?” là câu hỏi không khó trả lời.

Mỗi phe tìm đủ mọi cách để biết được địch thủ đã tiến tới mức nào, hơn kém mình bao nhiêu, để chế tạo ra những vũ khí đối phó hoặc sẵn sàng áp dụng kỹ thuật phát minh của địch với nhiều cải tiến.

F-35 hiện đang được coi là chiếc chiến đấu cơ tối tân nhất thế giới với rất nhiều đặc tính và khả năng, như cất cánh trên phi đạo ngắn, gần như vô hình với radar, xoay chuyển nhanh và những

thiết bị điện tử độc đáo. Để rơi vào tay địch coi như khỏi sản xuất tiếp, vì đối phương sẽ căn cứ vào các tính năng đó để tìm biện pháp vô hiệu hóa.

Có nhiều cách để có được các bí mật này. Với máy bay, có thể là bắn rơi trong chiến đấu, vớt được trong tai nạn trên biển, hoặc “bắt giữ” được như trường hợp Iran “chiếm quyền điều khiển” chiếc drone của Mỹ. Nhưng cũng có trường hợp trúng số, một phi công địch đào ngũ mang nguyên con một

chiếc phi cơ quý báu về cho mình.

N h ữ n g v ụ đ à o n g ũ này không hiếm. Theo Wikipiedia, chỉ trong thời kỳ chiến tranh lạnh, đã có đến gần 190 vụ đào ngũ mang theo máy bay sang một nước khác, phần lớn là nước phe đối nghịch ở khắp thế giới.

Phía Cộng sản, nước có nhiều phi công bay sang đất địch nhiều nhất là Trung cộng với 16 vụ, Nga và Ba Lan mỗi nước 6 vụ Bắc Hàn 5 vụ. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại cũng không thiếu, như Trung hoa Dân quốc sang Trung cộng 10 vụ, Nam Hàn sang Bắc Hàn 4 vụ và… Hoa Kỳ sang Cuba 3 vụ!

Vẫn theo Wikipedia, Việt Nam Cộng hòa đã có 4 vụ. Tuy nhiên, vụ đầu tiên - phi công Nguyễn Văn Cử (1962) không phải là đào ngũ sang phe địch. Ông Cử dùng máy bay A 1 Skyraider thả bom Dinh Độc lập (cùng với chiếc máy bay thứ hai của phi công Phạm Phú Quốc) rồi bay sang Cam bốt tỵ nạn.

Ba vụ còn lại vào năm 73 với hai chiếc trực thăng UH 1A. Ngày 7 tháng 11 năm 1973, Hồ Duy Hùng, vốn là một Thiếu úy phi công trực thăng vũ trang của Việt Nam Cộng hòa bị sa thải, thực chất là một điệp viên được cài vào Không lực Việt Nam Cộng hòa, đã đánh cắp một chiếc máy bay trực thăng vũ trang UH-1A tại Đà Lạt và hạ cánh tại Dầu Tiếng, thuộc vùng kiểm soát của Mặt trận Dân tộc

Giải phóng miền Nam Việt Nam. và, nổi tiếng nhất là vụ Nguyễn Thành Trung xách một chiếc F 5A dội bom Dinh Độc lập rồi sang phía địch.

Trên mạng The Avionist (Theavionist.com), có một đoạn phim quay cảnh không chiến thực tập – mock dogfight, trong đó một chiếc F-5 mang huy hiệu …không quân Liên Xô quần thảo với một chiếc MiG-21 của Liên Xô.

C h i ế c F 5 F r e e d o m Fighter này, do công ty Northrop sản xuất, là cống phẩm của Cộng sản Việt Nam cho Nga, một trong số các máy bay mà quân đội Bắc Việt hốt được tại căn cứ không quân Biên Hòa năm 1975. Đây là phiên bản F-5E, được Liên Xô đặc biệt quan tâm, vì Hoa Kỳ đang tích cực chào hàng kiểu máy bay chiến đấu mới này với các đồng minh.

Có tin rằng khả năng của chiếc F-5 trong cuộc thực tập chống lại MiG-21 đã gây nhiều ấn tượng cho các phi công Liên Xô ở Trung tâm Thí nghiệm Phi hành Chkalov của Nga. Trước đó, các kỹ sư Liên Xô đã từng cho rằng MiG21 “tiên tiến” hơn, nhưng chiếc F-5 đã giành chiến thắng trong tất cả các cuộc giao chiến giả.

D ữ l i ệ u t ừ c á c t h í nghiệm với F-5 rõ ràng đã đóng góp cho sự phát triển của loại MiG-23 sau này.

Nhưng đổi lại với vụ H o a K ỳ m ấ t F - 5 , M ỹ ngay sau đó đã được tặng

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

83

CHUYỆN MỖI TUẦN không một chiếc MiG 25 củ a Nga. Nó i cho đú ng, chiế c má y bay nà y đượ c Nhật tặng cho Mỹ, sau khi Trung úy phi công Viktor Ivanovich Belenko củ a Lự c lượ ng Phò ng không Nga hạ cá nh mộ t chiế c MiG 25 xuống đất Nhật.

Vụ đào ngũ này xảy ra năm 1976, và có lẽ đó là lý do nhiều người Việt không biết. Ở trong nước, VC dại gì đưa tin Liên xô vĩ đại có phi công đào ngũ, ở nước ngoà i, ngườ i Việ t di tả n còn chưa an cư nên cũng chẳng thèm chú ý (?)

MỘT KIỂU CHIẾN ĐẤU CƠ BÍ MẬT Vào khoảng năm 1970, các vệ tinh do thám củ a Mỹ rình rập các phi trườ ng Liên Xô đã chụ p ả nh đượ c một loại máy bay mới đang được bí mật thử nghiệm. Chúng trông giống như những chiếc máy bay chiến đấu khổng lồ và quân đội Tây phương để ý đến một tính năng đặc biệt; chúng có đôi cánh rất to.

Cho cá c chiến đấu cơ, diện tích cánh lớn rất hữu ích - nó giúp tạo ra lực nâng và cũng làm giảm trọng lượng phân bổ trên cánh, giúp nó nhanh nhẹn và dễ xoay trở hơn. Máy bay phản lực Liên Xô này dường như kết hợp khả năng này với một cặp động cơ khổng lồ. Chiếc má y bay mớ i nà y có thể bay nhanh đến mức nào?

Liệu có loại máy bay nào của Không quân Hoa Kỳ hoặc một nước khác theo

84

HOUSTON

TM

kịp nó?

Ngườ i ta cũ ng thoáng thấ y nó ở Trung Đông.

Vào tháng 3 năm 1971, Israel đã ghi nhậ n một chiếc máy bay mới có tốc độ lên đến Mach 3.2 - gấp ba lần tốc độ âm thanh - và lên cao đến 63.000ft (gần 20 km). Người Israel và các cố vấn tình báo Hoa Kỳ, chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì giống như vậy.

Sau một cảnh tượng thứ hai vài ngày sau đó, các máy bay chiến đấu của Israel đã được tung lên để cố đánh chặn chiế c máy bay đó nhưng chỉ hoà i công. Đế n tháng 11, Israel đã phục kích một trong những tên xâm nhập bí ẩn này, họ bắ n phi đạ n đó n đầu nó ở độ cao 30.000ft.

Nhưng vẫ n không xong.

Mục tiêu bí ẩn của các phi đạn đã vọt qua với tốc độ gần gấp ba lần tốc độ âm thanh - nhanh đến mức vào thời điểm các phi đạn phát nổ, nó đã ra khỏi khu vực nguy hiểm.

Ngũ giá c đà i suy luậ n rằng chiếc máy bay phản

F-35 trong dây chuyển sản xuất

khỏi buồng lái, rú t sú ng lụ c bắ n lên trờ i hai phát trong khi nhiều người lái xe trên con đường cạnh sân bay ngừ ng xe lạ i để chụ p ả nh cả nh tượ ng kỳ lạ này. Và i phút sau, khi xe củ a phi trườ ng đưa các giới chức sân bay đến chỗ anh ta, viên Trung úy phi công 29 tuổi Viktor Ivanovich Belenko tuyên bố rằng anh ta muốn đào thoát.

lực này là cùng một chiếc đã được nhìn thấ y trong cá c không ả nh chụ p từ vệ tinh ở cá c phi trườ ng Nga và …bắt đầu lo lắng.

Phe Tự do đang bất ngờ với triển vọng về một loại chiến đấu cơ của Liên Xô có thể bay nhanh hơn và xoay chuyể n nhanh hơn tất cả những gì mà Không quân Hoa Kỳ đang có.

Cho đến ngày 6 tháng 9 năm 1976.

Hôm đó, gần thành phố Hakodate trên hòn đảo phía bắc Hokkaido củ a Nhật bản, một chiếc máy bay xuất hiện từ trong mây. Chưa có người nào ở phương Tây đã từng thấy một chiếc máy bay như thế trước đây Đó là một máy bay phản lực hai động cơ khổ ng lồ màu xám, thân và đuôi có sơn những ngôi sao đỏ của Liên Xô.

Chiế c phản lực cơ hạ cánh trên phi đạo của phi trườ ng Hakodate, nhưng phi đạo không đủ dài, khiến cho nó cày thêm cả trăm mé t trên đấ t ruộ ng trước khi ngừng lại được.

Viên phi công trèo ra

BÍ MẬT MIG-25 Trong thậ p niên 1950, Liên Xô phần lớn đã bắt kịp với những tiến bộ nhảy vọt trong ngành hàng không. Họ có các máy bay ném bom có thể bay nhanh và cao gần bằng B-52 của Mỹ. Cá c máy bay chiến đấu của họ - mộ t số lớ n được chế tạo bởi đội ngũ thiết kế MiG - đã đủ sức cạnh tranh với các chiế n đấu cơ của Mỹ, mặc dù hệ thống radar và các thiết bị điện tử khác chưa tinh vi bằng.

Nhưng bước nhảy vọt về kỹ thuật cần thiết để đưa tốc độ một chiếc máy bay từ Mach 2 lên Mach 3 là một thách thức to lớn. Và đây là những gì các nhà thiết kế Liên Xô sẽ phải làm, càng nhanh càng tốt. Để bay nhanh như vậy, máy bay chiến đấu mới sẽ cần động cơ có lực đẩy khổng lồ. Tumansky, nhà thiết kế động cơ hàng đầu của Liên Xô, đã chế tạo một động cơ mà họ tin rằng có thể thực hiện công việc, R-15 turbojet, vốn được dành cho dự án

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

85

CHUYỆN MỖI TUẦN

HOUSTON

TM

Một tàu của Cảnh sát biển Nhật Bản và máy bay quân sự Hoa Kỳ tìm kiếm chiếc F-35A ở vùng biển

Chiếc F-5E lấy được từ Biên Hòa mang huy hiệu Liên xô trong đoạn phim chiến đấu với MiG - 21

phi đạ n hành trình tầm cao. Loại MiG mới sẽ cần hai động cơ như thế, mỗi cá i có thể tạ o ra lự c đẩy 11 tấn.

Bay quá nhanh cũ ng sẽ tạo ra lượng nhiệt ma sát khổng lồ. Loại SR-71 Blackbird củ a Mỹ dù ng titanium, có thể chịu được sức nóng khủng khiếp.

Nhưng titanium đắt tiền và khó uốn ép. MiG đã dùng thép và một phần lớn thân chiế c MiG-25 được hàn bằng tay.

MiG-25 là mộ t phả n lự c cơ rấ t lớn, chiều dài 64ft (19,5m), nó chỉ ngắn hơn chiế c oanh tạ c cơ Lancaster trong Thế chiến II. Khung máy bay cần phải lớn đến mức đó để chứa động cơ và lượng nhiên liệu khổng lồ cần

86

thiết. MiG-25 có thể mang theo đến chừng 30.000lbs (13.600kg) nhiên liệu.

Và vì khung máy bay bằng thép nặng đó, MiG-25 phải có đôi cánh lớn như vậy - không phải để giúp nó chiến đấu với máy bay chiến đấu của Mỹ, mà chỉ đơn giản là để giữ nó trên không.

Các máy bay MiG được thiết kế để cất cánh và tăng tốc lên Mach 2.5, được các giàn radar lớn trên mặt đất hướng dẫn để tiếp cận các mục tiêu. Đế n khoả ng cá ch trong vòng 50 dặm (80km), hệ thống radar trên má y bay sẽ có thể thay chỗ và phóng đi các phi đạn mà nó mang theo, cá c phi đạ n nà y cũ ng to kềnh, dài khoảng 20 feet dài (6m).

MiG 25 cũng có một phiên bản do thám, không được trang bị vũ khí, nhưng mang theo máy ảnh và các cảm biến khác.

Không có trọng lượng của phi đạ n và radar, phiên bản này nhẹ hơn - và có thể bay nhanh đến Mach 3.2. Đó chính là chiếc mà Israel phát giác năm 1971.

Vào đầu thập niên 970, các cấ p chỉ huy quốc phòng ở Mỹ không biết gì về những khả năng của MiG, mặc dù họ đã đặt cho nó mã hiệ u là ‘Foxbat’.

Họ chỉ biết nó từ những bức ảnh mờ được chụp từ không gian và từ những đốm sáng trên màn hình radar phía trên Địa Trung Hải. Và như thế, MiG sẽ vẫn là một mối đe dọa bí ẩn.

VIÊN PHI CÔNG LIÊN XÔ VỠ MỘNG CỘNG SẢN CHỦ NGHĨA Viktor Belenko đã từng là một công dân Liên Xô kiểu mẫu. Ra đời ngay ở chân của dãy núi Kavkaz sau khi Thế chiến II kết thúc, anh ta đi “nghĩa vụ quân sự” và đủ điều kiện trở thành phi công chiến đấu - một vị trí có những đặc quyền nhất định so với các công dân “thường thườ ng bậ c trung” củ a Liên Xô.

Nhưng Belenko đã vỡ mộng. Có một đưa con, và đang đối mặt với một cuộc ly hôn, anh ta bắt đầu đặt câu hỏi về bản chất của xã hội Liên Xô, và thắc mắc không hiể u nước Mỹ có xấu xa như chế độ Cộng sản trình bày hay không.

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Belenko nói với tạp chí Full Context vào năm 1996, “Tuyên truyền của Xô viết tại thời điểm đó miêu tả bạn là một xã hội hư hỏng đã tan rã. Nhưng trong đầu tôi đặt câu hỏi.”

Belenko nhận ra chiếc máy bay chiến đấu mới to lớn mà anh đang huấn luyện có thể là chìa khóa để trốn thoát. Lú c đó , anh đóng quân tại căn cứ không quân Chuguyevka ở Primorsky Krai, gần thành phố phía đông Vladivostok, nơi Nhật Bản chỉ cách có 400 dặm (644km). Loạ i MiG mới nà y có thể bay nhanh và có thể bay cao, nhưng hai động cơ uố ng nhiên liệ u của nó khiến cho nó không thể bay xa lắm - chắc chắn không đủ để đến một căn cứ không quân Mỹ.

Hôm 6 tháng 9 năm 1976, Belenko có một phi vụ huấn luyện cùng mộ t số phi công khá c. Tấ t cả các chiếc MiG đều không được vũ trang. Anh ta đã vạ ch trong đầ u một lộ trình khó khăn, và chiế c MiG của anh ta có một thùng nhiên liệu đầy.

Anh bỏ đội hình, và chỉ trong vài phút, anh ta đã vượt qua những con sóng, hướng về Nhật Bản. Để trốn tránh radar quân sự của cả Liên Xô và Nhật Bản, Belenko phải bay rất thấp - khoảng 100ft (30m) trên mặt biển. Khi đủ xa vào không phận Nhật Bản, anh ta đã đưa chiếc MiG lên tới 20.000ft (6.000m) để radar của Nhật Bản có thể bắt được. Người Nhật ngạc nhiên đã cố gắng bắt

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

87

CHUYỆN MỖI TUẦN

HOUSTON

TM

Chuyên viên Mỹ và Nhật xem xét chiếc MiG-25 của Trung úy Belenko đáp xuống Hakdodate

Căn cước quân nhân của Belenko đang được trưng bày trong Viện Bảo tàng CIA

liên lạc với chiếc máy bay không xác định này, nhưng radio của Belenko đã được điều chỉnh sai tần số. Máy bay chiến đấu của Nhật Bản đã được tung lên chặn, nhưng sau đó, Belenko đã cho máy bay xuống thấp, dưới lớp mây dày một lần nữa và biến mất khỏi màn hình radar của Nhật Bản.

Tất cả thời gian này, viên phi công Liên Xô đã bay bằng phỏng đoán, bằ ng ký ứ c của các bản đồ mà anh ấy đã nghiên cứu trước khi cất cánh.

88

Belenko đã có ý định lái máy bay của mình tới căn cứ không quân Chitose, nhưng vì hế t nhiên liệu, anh đã phải đáp xuống sân bay gần nhất đế n đượ c: Phi trường Hakdodate.

Khi chiếc MiG bất ngờ hạ cánh xuống Hakdodate, người Nhật đột nhiên thấy mình có một phi công đào tẩu - và một máy bay chiến đấu đã mà các cơ quan tình báo phương Tây đang săn lù ng. Sân bay Hakodate nhanh chóng tấp nập các hoạt động tình báo. CIA

không thể ngờ họ hên tới mức đó.

Sau khi được đưa đến căn cứ không quân gần đó, chiếc MiG quý báu đã được xem xét từng chi tiết.

CŨNG CHẲNG CÓ GÌ TO TÁT LẮM Stephen Trimble, chủ bú t tạ p chí Flightglobal củ a Mỹ nó i rằ ng sau khi phân tách MiG-25 và kiểm tra từng mảnh một trong vài tuần lễ, người Mỹ có thể hiểu chính xác những gì các máy bay này có thể

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

làm được, Trimble nói.

Roger Connor, người curator (giá m tuyể n?) h à n g k h ô n g c ủ a Vi ệ n Smithsonian nhậ n xé t rằ ng MiG -25, loạ i siêu chiến đấu cơ mà Ngũ giá c đà i đã từ ng sợ hãi thậ t ra không đá ng sợ . Ông Connor nó i “đó là một chiếc máy bay đắt tiền, cồng kềnh, và đặc biệt thiếu hiệu quả trong chiến đấu.”

Khi được nhìn tận mắt, bắ t tậ n tay, phương Tây thấ y rằ ng chiế c MiG mà mình đã rất lo ngại hóa ra là một con cọ p giấy. Hệ thống radar khổng lồ của nó đã lạc hậu so với radar Mỹ rấ t nhiề u. Trong khi Mỹ dù ng transitor, radar củ a MiG 25 cò n xà i cá c bó ng đè n chân không (vacuum tube) cổ lỗ sĩ .

Các động cơ khổng lồ đòi hỏi nhiều nhiên liệu đến mức tầm bay củ a MiG ngắn đến đáng ngạc nhiên.

Nó có thể cất cánh nhanh chóng, và bay theo một đường thẳng rất nhanh để phóng phi đạn hoặc chụp ảnh. Chỉ có thế!

TM

HOUSTON

Chiếc MiG mà Liên Xô đã giấu kín trong nhiều năm sau đó đã được lắp lại một phần, và được chất lên một chiếc thuyền để trả lạ i cho Liên Xô.

Lô hà ng nà y đượ c kè m theo một hóa đơn. Người Nhật đã tính tiền Liên Xô 40.000 đô la cho chi phí vận chuyển và thiệt hại mà Belenko đã gây ra tại sân bay Hakodate.

Belenko đã không về Liên Xô cù ng với chiếc máy bay của mình. Anh ta được phép đến Hoa Kỳ - và được đích thân Tổng thống Jimmy Carter cho nhậ p quốc tịch Hoa Kỳ.

Tại Mỹ, Belenko trở thành kỹ sư hàng không và một

cố vấ n củ a Không quân Mỹ.

Căn cướ c quân nhân của Belenko và những ghi chú mà anh viết nguệch ngoạc trên một miếng lót đầu gối khi bay trên Biển Nhật Bản hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng CIA ở Washington DC. Về sau nà y, ngườ i ta được biết thiết kế của MiG – 25 đã được sửa đổi rất nhiều để tạo ra MiG-31, một máy bay chiến đấu tốt hơn rất nhiều. MiG-31 được đưa vào sử dụng vài năm trước khi Chiến tranh Lạnh kết thúc và hàng trăm chiếc hiện vẫn đang tuần tra biên giới rộng lớn củ a Nga. Các nhà quan

sát phương Tây đã có rất nhiều cơ hội để thấy MiG31 tại các cuộc trình diễn airshow, tuy phần lớn các chi tiế t về loạ i má y bay này vẫn được bảo vệ kỹ. Đến nay, chưa có thêm phi công Nga nào đà o

Cách đơn giản giúp kiểm soát cơn giận

Viết thư tha thứ Bạn không cần phải gửi nó. Chỉ cần viết ra sẽ làm giảm bớt sự tức giận mà đang mang.

Một nghiên cứu lớn từ Đại học Hope ở Michigan (Mỹ) đã thấy rằng khi các thiện nguyện viên nghĩ về một người mà họ tức giận, huyết áp, nhịp tim và căng cơ tăng vọt. Nhưng khi họ tưởng tượng mình tha thứ cho người khác thì chỉ cần tưởng tượng thôi là huyết áp đã không tăng lên nhiều như vậy.

Nắm bắt sự đồng cảm Sự đồng cảm thực sự có nghĩa là đi vào đầu người khác và cả trái tim để hiểu và cảm nhận trải nghiệm cá nhân đó. Bạn có thể làm điều này theo nhiều cách:

thoá t và bay mộ t chiếc MiG-31 sang một đất nước khác.

ĐỖ QUÂN (sưu tầm & tổng hợp)

Cọp giấy MiG-25

GÓC ĐỜI SỐNG

M

ột cơn giận dữ có thể kéo theo rất nhiều điều tồi tệ trong cuộc sống mà có lẽ ta không thể lường trước được.

Có thể kiểm soát được cơn giận dữ bằng các kỹ thuật êm dịu tinh thần được liệt kê dưới đây.

10 điều đơn giản mà hiệu quả giúp bạn kiểm soát cơn giận dữ - ảnh 1 Hít thở sâu ba lần Khi giận dữ, cơ thể trở nên căng thẳng, Robert Nicholson, tiến sĩ, trợ lý giáo sư về y học cộng đồng và gia đình tại Đại học

Saint Louis (Mỹ) nói. Hít thở sâu giúp bạn học cách bình tĩnh lại bằng cách hạ thấp cơn giận bên trong.

Hít thở sâu chỉ là một trong nhiều cách bạn có thể chấm dứt tâm trạng tồi tệ. Đi dạo Năm phút đi bộ bên ngoài hoặc một hoạt động bình tĩnh khác như yoga là cả hai cách tuyệt vời để đối phó với sự tức giận.

Cười Điều này không chỉ xoa dịu sự tức giận mà còn nhắc nhở mọi người rằng bạn đang có tình yêu và sự tha thứ.

hình dung tình huống qua mắt người khác; viết một câu chuyện từ góc nhìn của người khác về tình huống này...

Viết thư Nếu đang tìm kiếm cách bình tĩnh nhanh, hãy viết thư liên tục. Đây là hoạt động tinh thần giúp xoa dịu cơn giận dữ và thể hiện nó một cách lành mạnh.

Làm một điều gì đó Lên xe đạp và đi trong nửa giờ. Hoặc nhảy lên xuống trên tấm bạt lò xo.

Hoặc đi bơi hoặc đi dạo trong khu vườn của bạn.

Bất kỳ loại hoạt động thể chất mạnh mẽ nào cũng cung cấp cho bạn các công cụ để học cách đối phó với sự tức giận.

T.L (Theo Reader)

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

89

TRÒ CHUYỆN VỚI @

HOUSTON

TM

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Khi Sát Thủ Hồi Hương

C

ách đây hơn một chục năm, vào một buổi sáng mùa xuân, đang lang thang trên Phố Tàu, tôi bị đón đầu và chặn lại bởi một cô gái tóc vàng. Vóc dáng thon gọn, khuôn mặt cân đối, cặp môi xinh, đôi mắt đẹp. Tôi nhận ngay ra những điều lặt vặt đó (Thiệt tình!) Và vài giây sau nữa tôi mới phát hiện thêm là trên tay cô cầm một cái microphone, và sau lưng cô là một thanh niên vác chiếc máy quay phim có chữ CTV nằm trong khung hình tròn, hình vuông và hình tam giác với ba màu khác nhau. Ống kính máy quay phim chiếu thẳng vào tôi.

Như một phản xạ tự nhiên, tôi mỉm cười - với cô gái hay với máy quay phim, tôi không còn nhớ rõ. Cô gái Good morning bằng giọng rất trong. Tôi cũng chào lại, nhưng môi vẫn không quên gắn chặt nụ cười trong lúc lòng rối bời vì không biết

90

KHÚC AN

ban nãy ngồi với ly cà phê và chiếc bánh muffin trong quán nhỏ, có dính vụn bánh ở bất kỳ chỗ nào trên mặt hay không.

Cô gái hỏi tôi nghĩ gì về chuyện Thế Vận Hội Mùa Hè năm 2008 được tổ chức ở Bắc Kinh. Bạn còn nhớ lần biểu dương thế lực bành trướng rầm rộ của nước Tàu qua việc xây dựng những sân đấu, qua những màn trình diễn được xem như “vô cùng ấn tượng” và cũng không kém phần huyênh hoang, và đe dọa ngầm gửi ra bốn phương trời của nhà cầm quyền Bắc Kinh? Và chắc bạn cũng nhớ một bé gái hát hay phải hát trong bóng tối để bé gái khác có khuôn mặt đẹp được xuất hiện trước ống kính của thế giới?

Nhưng đó là chuyện “hậu” thế vận. Khi cô phóng viên đài truyền hình phỏng vấn tôi trên Phố Tàu thì những chi tiết nhỏ nhặt ấy chưa bị phơi ra ánh sáng, thành ra

câu trả lời của tôi chỉ nhắm sự kiện Trung Cộng xâm chiếm Tây Tạng và không ngừng đàn áp người dân nước này. Trong lúc tôi bày tỏ cảm nghĩ về chuyện vi phạm nhân quyền, về mưu toan bành trướng của nước Tàu thì vô số khách qua đường người Châu Á đứng vây quanh, trong đó nhất định phải có nhiều vị đến từ nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Điều đó lại càng làm tôi hăng chí phản đối chuyện tổ chức Thế Vận Hội ở Bắc Kinh.

Cuộc phỏng vấn chớp nhoáng trên đường phố kết thúc. Tôi cảm ơn rồi chia tay cô gái tóc vàng và anh chàng vác máy quay phim của CTV. Suốt ngày hôm đó tôi cảm thấy yêu đời gấp bội với ý nghĩ mình sẽ xuất hiện trên TV. Buổi tối, tôi ngồi dán mắt lên màn hình TV chờ xem tin tức.

Và chắc bạn cũng đoán ra “cái kết bất ngờ”. Tôi xem

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

phần tin tức suốt một tiếng đồng hồ không chừa một phút nào, kể luôn phần quảng cáo mà CTV không hề chiếu một cuộc phỏng vấn nào về cái chuyện Thế Vận Hội Mùa Hè ở Bắc Kinh. Giấc mơ “Showbiz” của tôi lơ lửng phút giây rồi tan nhanh như những vòng khói thuốc thuở nhỏ đua đòi người lớn, hút một hơi dài và cố thả thành những vòng khói đan rối vào nhau.

Bạn thân mến. Giấc mơ showbiz nhỏ bé của tôi chỉ bất ngờ bị khơi lên bởi cô gái CTV tóc vàng và tan biến ngay sau bản tin buổi tối của đài truyền hình nhưng tôi vẫn nhớ đến bây giờ, vì vậy tôi hiểu với những người mơ ước được xuất hiện trước ống kính, trên màn ảnh nhỏ, màn ảnh lớn... từ thời mới lớn, thì giấc mơ của họ lớn lao đến độ nào!

Cô gái Việt tên Đoàn Thị Hương cũng có giấc mơ ấy. Bạn biết chuyện cô gái

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

91

TRÒ CHUYỆN VỚI @

HOUSTON

TM

sát. Ngay khi được trả tự do, trên người còn mặc áo giáp chống đạn Hương đã nói với báo giới về ước mơ trở thành diễn viên hay ca sĩ sau khi trở về quê hương. Và khi trở về Việt Nam cô được hộ tống bởi Cục Trưởng Cục Lãnh Sự (Bộ Ngoại Giao Việt Cộng), Chủ Tịch Liên Đoàn Luật Sư Việt Cộng, 3 luật sư Malaysia, với sự đón tiếp hùng hậu của giới truyền thông, cô được săn đón như một siêu sao, trong sự bảo vệ của lực lượng công an và cô có ngay một lượng fans đáng kể.

Một tay làm thơ có bút hiệu Phong Ba đã viết những dòng (của cái gọi là) thơ như thế này: vừa thoát án tù ở Malaysia, trở về quê hương, được đón tiếp rầm rộ bởi bọn phóng viên báo chí, được bảo vệ rình rang bởi lực lượng công an Việt Cộng, đã nói về giấc mơ được lấp lánh dưới ánh đèn sân khấu, được đắm mình trong không gian “showbiz” của mình như thế nào không?

Biên bản tóm tắt từ tòa Thượng Thẩm Kuala Lumpur ghi rằng: Đoàn Thị Hương, 30 tuổi, bị bắt ngày 14 tháng Hai 2017 với cáo buộc cùng nghi phạm người Indonesia dùng chất độc VX sát hại một công dân Bắc Triều Tiên có tên trên giấy tờ là Kim Chol ở sân bay Kuala Lumpur, ông Kim Chol đã từ trần trên đường đến bệnh viện cấp cứu. Nạn nhân Kim Chol

92

được xác định là ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ với Kim Jong-un, chủ tịch nước Cộng Hòa Nhân Dân Triều Tiên.

Thứ chất lỏng mà hai cô gái tạt vào mặt nạn nhân rồi đắp vội miếng vải nhỏ lên - được ghi nhận là chất độc thần kinh VX tên tắt của “Venomous agent X”, loại hóa chất ức chế sự dẫn truyền luồng thần kinh đến toàn bộ hệ thống bắp thịt của cơ thể. Hậu quả là sự tê liệt toàn thân trong đó có hoành cách mạc giữ vai trò quan trọng trong cử động hô hấp. Liệt cơ hoành, nạn nhân sẽ ngưng thở. VX mạnh hơn cả sarin mà tay đạo sĩ Aum Shinrikyo

sử dụng năm 1995 để tấn công xe điện ngầm ở Tokyo. Các chất này bị cấm trong các công ước quốc tế và Liên Hiệp Quốc xếp nó vào loại vũ khí hủy diệt hàng loạt. Đoàn Thị Hương ban đầu bị cáo buộc tội giết người, nhưng sau đó đã nhận tội nhẹ hơn là cố ý gây thương tích bằng vũ khí nguy hiểm và bị tuyên án 3 năm 4 tháng tù. Sau hơn hai năm bị giam giữ sáng ngày 3 tháng Năm 2019, cô được giảm án và trả tự do trước thời hạn.

Bốn người Bắc Hàn cùng bị cáo buộc giết Kim Jong-nam, đã nhanh chân rời khỏi Malaysia sau vụ ám

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

“Cảm ơn em trở về trong rạng rỡ. Nở nụ cười Việt Nam. Nụ cười chiến thắng, nụ cười hân hoan. Hơn mọi huy chương vàng rạng danh tổ quốc. Đất nước mở rộng vòng tay. Đón em vào lòng nghẹn ngào rạo rực.

Mừng vui tột bực. Em là chân lý hiện sinh. Nụ cười lung linh. Đưa Việt Nam vươn mình ra thế giới.

Khắp năm châu nụ cười em sáng chói. Vô đối tự hào.

Em về đây trong hạnh phúc dạt dào. Để nụ cười bay tới các vì sao. Ngạo nghễ khắc vào vũ trụ. Hai chữ Việt Nam. Đoàn Thị Hương. Đoàn Thị Hương. Đoàn Thị Hương. Kiêu hãnh tên em - vầng dương lấp lánh.”

Bạn thân mến, bạn có nổi da gà sau khi đọc những câu gọi-là-thơ ấy không? Lẽ ra sau mỗi câu tôi phải xuống hàng cho có vẻ thơ nhưng

TM

HOUSTON

làm vậy thì tốn giấy in báo một cách vô ích. Nước Việt Cộng đã nổi tiếng khi gã lãnh tụ già bị các nước láng giềng Đông Nam Á lưu ý không được hôn trẻ con, đã vang danh thế giới nhờ ăn trộm ăn cắp ở nước ngoài, đã lưu danh muôn thuở ở cái sự ma dê in Việt Nam, thì chuyện cuồng lên vì một sát thủ người Việt “đưa Việt Nam vươn mình ra thế giới” khi giúp ông vua độc tài họ Kim trừ khử được người anh cùng cha khác mẹ - cũng chẳng có gì lạ. Điều làm tôi lo lắng là biết đâu đám lãnh chúa trong trong ngành giáo dục đem ngay cái bài gọi là thơ ấy vào chương trình học của học sinh tiểu học thì tai hại biết chừng nào. Các thế hệ tương lai sẽ được định hướng bằng những giá trị hoàn toàn mới mẻ: vinh danh sự ngu dốt và những hành vi bạo tàn.

Tôi nghĩ nếu một kẻ sát nhân (ngộ sát thì cũng là sát) được đón tiếp như một anh thư trở về sau khi hoàn tất một sứ mạng cao cả cho quê hương thì một ngày không xa, cô gái thoát chết kia sẽ được mời đóng phim, mời viết hồi ký; cô sẽ cao hứng kể lại những bí mật trong sứ mạng ám sát Kim Jong-nam và cô sẽ rơi ngay vào tầm nhắm của bọn sát thủ Bắc Hàn. Trong khi Siti Aisyah, cô đồng phạm người Indonesia, ngay sau khi được trả tự do hôm 11 tháng Ba, về nước và đã được đến một chỗ ở bí mật vì “sự an toàn của chính cô”.

Câu chuyện về nữ sát thủ người Việt khiến tôi nhớ tới một sát thủ người Canada.

Đó là câu chuyện về một thanh niên Canada tên Omar Khadr. Omar chào đời tại Toronto năm 1986.

Năm 15 tuổi, Omar bị bắt tại Afghanistan sau khi bị tình nghi đã ném lựu đạn giết một binh sĩ Hoa Kỳ và làm bị thương một người lính khác. Trong cuộc chạm súng giữa lính Mỹ và quân Taliban, Omar bị bắt, bị giam giữ và bị truy tố với nhiều tội danh. Một trong những lý do chính là khi lục soát công sự phòng thủ của nhóm Taliban, lính Mỹ tìm được một video trong đó Omar loay hoay với dây nối ngòi nổ trong khi một đồng bọn ráp nối những khối chất nổ. Omar và đồng bọn vừa chôn mìn vừa nói giỡn với gã quay phim. Những quả mìn này sau đã bị lính Mỹ phát hiện trong khoảng đường giữa nối liền hai thị trấn Gardez và Khost.

Khi bị thẩm vấn vào ngày 17 tháng 9, 2002, Omar khai là giúp dân quân kháng chiến vì được tuyên truyền là Hoa Kỳ đang gây chiến tranh chống lại Hồi Giáo và nghe nói giết một lính Mỹ thì được thưởng 1,500 đô la. Và Omar nhìn nhận là “Tôi muốn giết thật nhiều lính Mỹ để có nhiều tiền.”

Thế là Omar bị giải về Guantanamo, một trại giam của Quân Đội Mỹ trong vịnh Guantánamo thuộc lãnh thổ Cuba.

Ngày 25 tháng 10, 2010 Omar nhận tội sát nhân (nạn nhân là binh sĩ Speer), tội mưu sát, tội âm mưu, cung cấp tài liệu yểm trợ khủng bố và làm gián điệp.

Sau khi nhận tội, ngày 29 tháng 10, 2010, trên bục

nhân chứng, Omar xin lỗi bà quả phụ Speer, “Tôi thực tâm hối tiếc về nỗi đau đã gây ra cho gia đình bà. Tôi ước mong có thể làm được điều gì đó để xoa dịu nỗi đau đó.” Và thú nhận tám năm trong tù đã dạy anh ta “nét đẹp của đời sống.”

Ngày 25 tháng 3, 2019 Omar chính thức được trả tự do. Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên, Omar xin công chúng cho anh một cơ hội để chứng minh cho mọi người thấy là anh không phải như hình ảnh mà các giới chức chính quyền mô tả.

Năm 2013 Omar kiện chính phủ Canada vì đã đồng lõa với chính phủ Mỹ trong việc vi phạm quyền lợi của anh trong giai đoạn anh bị cầm tù ở Guantanamo. Chính phủ Canada xin lỗi và bồi thường cho Omar 10.5 triệu đồng Canada. Trong một cuộc phỏng vấn, Omar hy vọng chuyện dàn xếp và bồi thường không đem lại đau xót cho gia đình chiến binh Speer và nếu có, thì anh ta xin lỗi vì chuyện ấy.

Bạn thân mến. Chắc bạn cũng đồng ý là hai nhân vật Hương và Omar có vài nét tương đồng. Cả hai đều “tiếp cận” với những nhân vật quan trọng trên thế giới.

Hương tiếp xúc (dù thoáng qua) với Kim Jong-nam, Omar đã từng gặp Osama bin Laden. Omar (có thể đã) giết một lính Mỹ và làm bị thương một chiến binh khác (nói là có thể vì sau này Omar cho biết đã nhận tội vì muốn được chuyển từ Guantanamo về Canada, và người ta không xác định được kẻ quăng lựu đạn

vào lính Mỹ là Omar hay là một kháng chiến quân Afghanistan nào khác), còn cô Hương thì chắc chắn đã giết Kim Jong-nam.

Sự khác biệt ở đây là khi được trả tự do, một người không ngừng xin lỗi và cảm ơn, còn một người quên bẵng đi rằng đã có bao nhiêu người lo lắng, trăn trở, buồn phiền vì mình.

Và một lời xin lỗi gửi đến những thân nhân của nạn nhân Kim Jong-nam cũng hoàn toàn không có.

Thế nhưng bỗng dưng tôi nhớ ra rằng Omar chào đời ở Canada, nơi “cảm ơn” và “xin lỗi” là những lời đầu tiên đứa bé được chỉ dạy, còn cô Hương năm nay ba mươi tuổi nghĩa là cô ấy chào đời sau 1975, và lớn lên trong một xã hội mà mọi giá trị đều bị đảo lộn, cái xã hội mà câu nói đầu tiên - bằng cái giọng gầm gừ thú dữ - với người đối diện là: “Mày có biết bố tao là ai không?” thì chả ai dám trông mong gì. Có điều tôi nghĩ trong tương lai, khi cô Hương trở thành siêu sao của showbiz nước Việt Cộng, đám lâu la Bắc Bộ Phủ chắc không ai dám để cô lại gần, và cứ thấy cô ta cầm mảnh khăn nhỏ trong tay là trái tim những ông quan Tư Bản Đỏ cũng sẽ khua dồn dập như trống trận.

KHÚC AN

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

93

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ

HOUSTON

TM

CÁI GIÁ PHẢI TRẢ CHO CUỘC CHIẾN THƯƠNG MẠI MAI LOAN

T

rong ngày thứ Hai đầu tuần này, Tổng thống Trump tiếp tục nhấn mạnh với những người ủng hộ ông mạnh mẽ rằng Trung Cộng, chứ không phải là giới tiêu thụ tại Hoa Kỳ, mới chính là người phải lãnh nhận những hậu quả của chiến dịch tăng thuế trên hàng hoá nhập cảng vào nước Mỹ mà ông vừa mới quyết định áp đặt.

Trong một mẩu tin nhắn mới nhất được bắn ra trên mạng Twitter, ông Trump đã viết: “Không có lý do gì khiến người dân tiêu thụ ở Mỹ phải trả chi phí cho thuế quan này. Những loại thuế quan này có thể được hoàn toàn tránh được nếu như bạn mua hàng từ một nước không nằm trong danh sách bị đánh thuế, hoặc là mua hàng sản xuất tại Hoa Kỳ. Như vậy sẽ không có thuế quan gì hết.”

Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình “Fox News Sunday” của một đài truyền hình, ông Larry Kudlow, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế tại Toà Bạch Ốc đã không thể phủ nhận một sự thật không mấy lạc quan để xác nhận rằng việc áp đặt thuế quan lên hàng hoá nhập cảng vào từ Trung Cộng thật ra chẳng khác gì một món tiền thuế tính thêm mà các công ty của Mỹ sẽ đổ lên đầu của dân chúng và các cơ sở tiểu thương ở Mỹ sẽ phải gánh chịu.

Trong chương trình này, nhà báo Chris Wallace đã cho chiếu lại một đoạn phim ngắn trong đó TT Trump phát biểu rằng nước Mỹ “có thể thu vào mỗi năm 120 tỷ Mỹ-kim từ tiền thuế quan này, phần lớn là do phía Trung Cộng sẽ phải chi trả, chứ

94

chúng ta sẽ không phải trả. Nhiều người cứ tìm cách diễn giải theo nhiều chiều hướng khác nhau. Nhưng quả thật là chi phí này cuối cùng sẽ do phía Trung Cộng chi trả.”

Và liền sau đó, ông Wallace đã chất vấn ngay vị cố vấn kinh tế cao cấp của chính quyền Trump: “Này anh Larry ơi, điều đó hoàn toàn không đúng. Không phải Trung Cộng là nước phải trả tiền thuế quan. Mà đó là những công ty của Mỹ nhập cảng hàng hoá của Tầu vào Hoa Kỳ, coi như họ phải trả thêm tiến thuế nhiều hơn, để rồi sau đó là sẽ chuyển sang cho người dân tiêu thụ của Mỹ phải lãnh đủ.” Ông Kudlow không còn cách nào khác hơn để xác nhận điều này: “Nói như vậy coi như cũng phải. Thật ra, cả hai bên đều sẽ phải trả. Cả đôi bên đều phải trả giá cho những vụ như thế này.”

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Trong ngày thứ Sáu vừa qua, chính quyền Trump đã tuyên bố chính sách tăng thuế quan tổng số khoảng 200 tỷ Mỹ-kim hàng hoá nhập cảng từ Trung Cộng từ 10% lên thành 25% sau khi những cuộc đàm phán thương mại giữa đôi bên trong những tháng vừa qua không đi đến kết quả tốt đẹp. Sau đó, TT Trump đã bắn ra một mẩu tin nhắn để nói rằng “Trung Cộng “đã hủy bỏ giao kèo” và muốn “tìm cách thương thuyết trở lại”. Để phản ứng trước quyết định từ phía Hoa Kỳ, Trung Cộng cũng loan báo trong ngày thứ Hai đầu tuần rằng họ sẽ tăng thuế quan lên số hàng hoá của Hoa Kỳ mà phía Tầu nhập cảng vào với tổng trị giá vào khoảng 60 tỷ Mỹ-kim, bao gồm đủ loại như các cục pin và những thực phẩm như rau củ và cà-phê. Chính sách tăng thuế mới này sẽ bắt đầu được áp dụng vào ngày 1 tháng 6 sắp tới.

TM

HOUSTON

Trong một bài phân tích và tổng hợp đăng trên nhật báo New York Times, ba nhà báo Jeanna Smialek, Jim Tankersley và Mark Landler cũng thuật lại chi tiết về lời xác nhận của ông Larry Kudlow để cho thấy cái giá phải trả mà người dân và đất nước của đôi bên phải lãnh đủ, chứ không phải chỉ riêng có Trung Cộng, khi xảy ra một cuộc chiến, dù là chiến tranh quân sự hay thương mại.

Thật ra, nhận định của ông Kudlow cũng chẳng phải là điều gì mới lạ, vì đó cũng là nhận định chung của hầu hết các kinh tế gia trên toàn cầu dù theo bất cứ khuynh hướng nào.

Nó không đơn giản như lời tuyên bố và hứa hẹn của TT Trump với khối đông cử tri vẫn còn ủng hộ ông cuồng nhiệt rằng Hoa Kỳ nhờ có sức mạnh vượt trội nên có thể mạnh tay và đơn phương quyết định, và rằng những cuộc chiến mậu dịch rất dễ thắng vì những quốc gia làm ăn với Hoa Kỳ phải gánh chịu phần lớn chi phí.

Nhưng ông Kudlow cũng nói thêm rằng một cuộc chiến mậu dịch kéo dài giữa đôi bên sẽ khiến cho nước Mỹ được lợi hơn về mặt tài chính. Do đó, cái giá phải trả cũng rất xứng đáng để cho người dân Mỹ phải chịu hy sinh trong những ngày tháng tới để từ đó có thể khiến cho phía Trung Cộng

phải đối xử công bằng hơn với các công ty và hãng xưởng của Hoa Kỳ.

Sau đó, ông Kudlow đã giải thích tiếp: “Chúng ta bắt buộc phải làm điều mà chúng ta cần phải làm.

Chúng ta đã phải chịu đựng những chính sách làm ăn không công bằng trong bao nhiêu năm qua; và vì thế trong nhận định của tôi, những hậu quả về kinh tế sẽ rất nhỏ để có thể đạt được sự cải thiện về mậu dịch và mở ra các thị trường mới cho Hoa Kỳ, và đó là điều đáng cho chúng ta phải cương quyết dấn thân để đạt được.” Đa số các thị trường trên thế giới đều trải qua những biến động phản ảnh những khó khăn sắp tới. Các thị trường cổ phiếu ở Á châu và Âu châu đều tụt giá trong ngày thứ Hai đầu tuần. Và những biến chuyển trên thị trường trao đổi trong tương lai cho thấy là thị trường Wall Street cũng tụt giá.

Các viên chức cao cấp phía Mỹ tiếp tục nhấn mạnh rằng những cuộc thương thuyết giữa đôi bên đều mang tính xây dựng, và họ sẽ tiếp tục như vậy. Ông Kudlow còn nói thêm rằng cả hai bên có thể sẽ tiếp tục trong một cuộc họp tay đôi giữa TT Trump và lãnh tụ Xi-jinping của Trung Cộng trong kỳ họp của khối G20 tại thành phố Osaka, Nhật bản vào tháng tới.

Tập Cận Bình và TT Trump

Tuy nhiên, TT Trump lại bắn ra những thông điệp không rõ rệt khi tỏ dấu hiệu rằng có thể ông sẽ hài lòng với việc duy trì biện pháp tăng thuế trong lâu dài.

Các chuyên viên nhận định rằng có lẽ TT Trump quá lạc quan về sức mạnh của nền kinh tế Hoa Kỳ nên tỏ vẻ tự tin trong quyết định leo thang cuộc chiến mậu dịch đối đầu với Trung Cộng lần này. Tuy nhiên, điều này có thể là một ván bài đánh cược có thể gây ra những hậu quả tai hại trong lâu dài tuỳ theo quyết định của TT Trump sẽ đánh mạnh đến mức nào và những thành quả hay hậu quả nào sẽ xảy ra trong những ngày tháng tới. Đa số các chuyên gia đều cho rằng việc tăng thuế quan này sẽ không tác động đến mức đẩy nền kinh tế Mỹ đi vào tình trạng suy thoái, nhưng nhiều phần là nó sẽ làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế, nhất là nếu như TT Trump quyết định “đánh tới cùng” trong trận chiến khi đe doạ là sẽ áp đặt tăng thuế quan lên tất cả mọi hàng hoá nhập cảng từ Trung Cộng. Thống kê của chính phủ Mỹ cho biết trong năm 2018 vừa qua, Hoa Kỳ đã nhập cảng số hàng hoá của Trung Cộng có trị giá lên đến khoảng 540 tỷ Mỹ-kim.

Một trong những cuộc nghiên cứu về hậu quả của cuộc chiến thương mại cho thấy là mức lợi tức của giới tiêu thụ Mỹ mỗi tháng bị tụt giảm khoảng 4.4 tỷ Mỹ-kim, xuyên qua việc tăng thuế quan khiến hàng hoá nhập cảng trở nên đắt hơn. Tính đổ đồng, có thể coi như mỗi gia đình ở Mỹ đã bị tụt giảm lợi tức khoảng $419 trong một năm. Với chính sách tăng thêm thuế quan lần này, sự tụt giảm về lợi tức có thể lên đến $800 cho mỗi gia đình.

TT Trump và các phụ tá kinh tế của ông đều nhấn mạnh rằng chính sách cứng rắn của ông cuối cùng sẽ đem lại lợi ích cho nền kinh tế của Hoa Kỳ, xuyên qua hai diễn biến: một là buộc phía Trung Cộng sẽ phải mở rộng thị trường nội địa của mình, và

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

95

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ

hai là sẽ đối xử với các công ty và hãng xưởng của Mỹ hoạt động tại Trung Cộng một cách công bằng hơn, thay vì bị xử ép như từ trước tới nay.

Hoặc một kết quả khác nữa cũng rất khả quan, đó là sẽ khuyến khích hoặc thúc đẩy các hãng xưởng phải chuyển hướng để trở về sản xuất và lắp ráp hàng hoá ngay trong nước Mỹ.

Tuy nhiên, quyết định kéo dài cuộc chiến mậu dịch có thể làm đảo lộn tất cả những dự phóng đầy lạc quan về viễn tượng phát triển kinh tế mạnh mẽ như việc thuê mướn nhân viên, tăng trưởng đầu tư một cách mạnh mẽ, và có thể sẽ thay đổi những tiên đoán về tăng trưởng kinh tế đầy lạc quan trong năm 2019 có thể lên đến tỉ lệ 3.2%. Đó cũng là nhận định của ông Rob Martin một cựu trưởng toán của Ngân hàng Trung ương Mỹ và giờ đây là giám đốc điều hành của cơ quan UBS. Ông Martin và nhiều chuyên gia cho rằng những biện pháp tăng thuế quan do TT Trump áp đặt, nếu được tiếp tục duy trì, có thể sẽ làm tăng lên rủi ro về suy thoái kinh tế. Nếu như chính sách tăng thuế quan được áp dụng lên mọi thứ hàng xuất cảng của Trung Cộng, điều này có thể dẫn đến hậu quả là mức GDP, tổng sản lượng nội địa, có thể bị tụt giảm đến 1%.

Dĩ nhiên một cuốn chiến mậu dịch

96

HOUSTON

TM

kéo dài sẽ đem đến những hậu quả tai hại cho nền kinh tế của Trung Cộng. Trong 6 tháng sau cùng của năm ngoái, nền kinh tế của Trung Cộng đã tụt giảm so với trước đây, một phần vì chính sách áp đặt thuế quan của chính quyền Trump đã làm giảm niềm tin về thương mại khắp nơi. Sau đó, chính quyền Trung Cộng đã ồ ạt đổ ra hàng tỷ Mỹ-kim vào hệ thống tài chính và áp lực các ngân hàng quốc doanh hãy tiếp tục tài trợ tín dụng cho nhiều cơ sở thương mại.

Trong lúc TT Trump tiếp tục lạc quan về những dự phóng trong tương lai, nhiều chuyên gia tài chính khác lại không có cùng quan điểm như vậy.

Các chuyên gia thuộc cơ quan Tax Foundation, một viện nghiên cứu tại thủ đô Washington trước đã đưa ra những dự phóng về sự tăng trưởng kinh tế to lớn từ chính sách cắt thuế do TT Trump đề nghị, giờ đây lại cho rằng những biện pháp áp đặt tăng thuế quan mà chính quyền Trump vừa mới áp đặt coi như sẽ triệt tiêu tất cả những lợi ích mà chính sách và dự luật cắt thuế thông qua từ năm 2017.

Nhiều chuyên gia tiên đoán rằng lợi tức thu về từ tiền thuế quan mới áp đặt sẽ giảm bớt dần, sau khi các công ty và hãng xưởng bắt đầu cảm thấy không thể tiếp tục chịu đựng chính sách phải trả thêm thuế quan này và

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

sẽ chấm dứt việc nhập cảng hàng hoá từ Trung Cộng. Dĩ nhiên nhiều công ty và hãng xưởng của Trung Cộng cũng sẽ bị thiệt thòi khi các công ty khác sẽ mua hàng hoá sản xuất tại Hoa Kỳ hoặc quay qua việc tìm mua hàng hoá tại các quốc gia khác ngoài Trung Cộng, chẳng hạn như các nước Mã Lai Á hoặc Việt Nam v.v… Để kết luận, các chuyên gia và nhà báo đều cho rằng không ai chối cãi rằng chính sách áp đặt thuế quan lên các hàng nhập cảng từ Trung Cộng sẽ khiến cho ngân sách của Hoa Kỳ sẽ gia tăng trong giai đoạn đầu, nhưng điều quan trọng là không phải người dân và chính quyền Trung Cộng sẽ phải đón nhận những hậu quả, nhưng chính những người dân tiêu thụ tại Hoa Kỳ mới chính là nạn nhân phải lãnh đủ, xuyên qua việc phải trả giá cao hơn vì những công ty nhập cảng hàng hoá của Tầu sẽ phải đóng thêm thuế quan này và sau đó sẽ chuyển sang cho giới tiêu thụ bằng cách tăng lên giá bán. Đó là chưa kể trong đường dài, những chính sách áp đặt thuế quan có thể sẽ làm đảo lộn tất cả những dự phóng đầy lạc quan về tăng trưởng kinh tế như tình trạng tốt đẹp hiện nay.

MAI LOAN

Houston, Texas, ngày 13/5/2019

UÛng hoä baùo Vieät ngöõ baèng caùch hoûi cöûa haøng ñeå laáy tôø baùo tieáng Vieät maø baïn yeâu thích ÑOÏC VAØ COÅ ÑOÄNG THÔØI BAÙO

TM

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

HOUSTON

Con trẻ mê game BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

N

ếu có nhiều bậc phụ huynh e ngại con mình hồi này chẳng học hành gì mà suốt ngày chỉ ngồi chơi game qua internet thì cũng không ít cha mẹ tỏ vẻ hãnh diện khi thấy mấy cháu điều khiển các loại trò chơi một cách thành thạo, nhanh nhẹn.

Chơi game hoặc trò chơi điện tử đã trở thành một sinh hoạt phổ thông không những với con trẻ mà cả người lớn.

Theo Interactive Digital Software Association, có tới 60% dân chúng Hoa Kỳ tham gia trong đó, 61% là người lớn tuổi với 43% là nữ giới. Tuổi trung bình là từ 26 tới 33.

Một nghiên cứu khác của Victoria J. Rideout cho biết gần 50% các em dưới 6 tuổi đã biết dùng computer và hơn 30% các cháu chơi video game.

Càng ngày game càng trở nên tinh xảo, đa dạng, thực dụng và đã mang lại nhiều tỷ mỹ kim cho giới sản xuất.

Game được manh nha từ thập niên 1940 rồi tới thập niên 1950 thì video game đầu tiên xuất hiện. Thập niên 1960 chơi game trên computer được giới thiệu rồi tới các loại game khác như arcade, hộp máy (console), máy vi tính cá nhân.

Máy chơi game cầm tay xuất hiện vào năm 1989.

Cuối cùng thì ngay cả trên cell phone, game cũng được trang bị từ năm 1998 để bà con chơi ngắn hạn trong khi chờ xe bus, hẹn đào chờ kép.

Thành ra, game có thể chơi online hoặc offline rất dễ dàng.

Game có nhiều chương trình khác nhau về thể dục, thể thao, hành động, thám hiểm, khoa học, giải trí, huấn luyện trí tuệ với mầu sắc hấp dẫn, âm thanh kích thích lôi cuốn, hình ảnh đẹp lại tiện lợi có sẵn, cho nên số thời gian mà các cháu chơi có chiều hướng gia tăng.

Tuy nhiên, một số chương trình chứa những nội dung quá kích động, tình dục hoặc bạo hành khiến cho phụ huynh cũng như các nhà giáo dục, xã

hội bắt đầu e ngại là game sẽ ảnh hưởng tới đời sống của các cháu. Đã có nhiều nghiên cứu phân tích lợi hại của trò chơi có tính cách thời đại này.

LỢI ĐIỂM

Hãy hình dung một em bé đang chơi game trên máy vi tính: cậu ta gò lưng chăm chú cặp mắt trên màn hình, tay nhoay nhoáy lướt con chuột hoặc trên phím như một nhà ảo thuật, mắt dán vào hình ảnh của game. Cậu ta tập trung vào diễn tiến của trò chơi, nét mặt luôn luôn thay đổi từ căng thẳng sang vui hớn hở, có lúc suy tư nheo trán, một thoáng thất vọng với những cử động, những suy nghĩ đối phó, giải quyết phối hợp với nhau. Để rồi khi kết thúc cuộc chơi thì thoải mái cười khi thắng, hoặc hơi buồn

khi ít thành công.

Khi chơi game với người khác thì cháu ra sức ganh đua để cố đạt thắng lợi.

Từ cuộc đấu trí với nội dung của game, cậu bé đã thu hoạch được một số lợi điểm: • Game tạo ra không khí lôi cuốn, thú vị, sôi nổi có tác dụng kích thích các hoạt động tinh thần và thể chất của cậu ta.

• Vào cuộc chơi là phải có phản ứng, xét đoán nhanh nhẹn nhờ đó cháu bé tạo được thói quen nhậm lẹ đối phó với tình thế mới ở ngoài đời.

• Chơi game là muốn thắng: cậu phải tập trung ý chí, nghĩ ra phương thức tốt, bám sát trò chơi. Lâu ngày thành quen, sẽ tăng lòng tự tin, cố gắng.

• Trẻ em kém khả năng phát triển trí tuệ, không phản ứng được với sự việc

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

97

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

xảy ra ở xung quanh, có thể thay đổi với chơi game. Giác quan các cháu mở rộng và trở nên nhanh nhẹn khôn ngoan hơn sau một thời kỳ chơi những game có nội dung giáo dục, khoa học.

• Chơi game chung với bạn bè, hòa nhập với nhau, tạo cho các cháu tinh thần ganh đua đồng đội, công bằng, hợp tác.

• Với các game kích thích óc tò mò về các sinh hoạt thể chất và tinh thần, các cháu tạo ra thói quen học hỏi.

• Con trẻ thường là bốc đồng, hấp tấp, gây gián đoạn (phá bĩnh) và muốn được chú ý… Nhưng chơi game với người khác, cháu phải đợi tới lượt, tiêm nhiễm dần dần tính kiên nhẫn, tôn trọng quy luật, đợi tới kết thúc để biết kết quả cuộc chơi, được thua vui vẻ.• Trong khi chơi với bạn, các cháu phải đối thoại, hành động qua lại thương lượng với nhau, phải suy nghĩ tìm giải đáp. Nhờ đó luyện được khả năng nghe và nói tốt hơn đồng thời cũng tăng sự gần gũi, thân mật.

• Chơi game là phải nhanh mắt nhanh tay đối phó kịp thời, tạo cho cháu thói quen phối hợp các động tác này.

Game cũng được áp dụng trong y học.

• Tập trung vào game được dùng để giảm sự chú ý của bệnh nhân vào một rối loạn nào đó như cơn đau, nôn ói khi đang hóa trị ung thư… Chẳng khác chi cảnh Quan Công chăm chú đánh cờ quên đau để Hoa Đà mổ

98

HOUSTON

TM

da trị vết thương làm độc mà không dùng thuốc tê.

• Bệnh nhân tai biến, giảm khả năng cử động, phát ngôn được cho chơi game để tập phục hồi phần nào các chức năng này.

Trong tạp chí y khoa British Medical Journal tháng 6 năm 2005 Giáo sư Mark Griffiths nêu ra kết quả nghiên cứu của nhiều khoa học gia áp dụng video game như một sinh trị liệu (physiotherapy) hoặc lao động trị liệu để phục hồi chức năng, trị nhiều bệnh trẻ em như kém học hỏi, khó khăn phát ngôn, tự kỷ ám thị, quá năng động, liệt hạ chi vì tổn thương cột sống.

Khi chơi game, các bệnh nhân này có thể tập để lấy lại các chức năng co duỗi cơ bắp, xương khớp. Ông cũng nêu ra trường hợp em bé bị bệnh thiếu máu sickle cell đang nhận hóa trị nhờ chơi game mà bớt cảm giác đau đớn, nôn ói; một bé khác bị bệnh ngoài da, luôn tay cấu vào môi. Bác sĩ cho cháu chơi game và cháu bỏ được thói quen làm tổn thương da.

Giáo sư tâm lý Douglas Gentile, Đại học Iwoa, nêu ra trường hợp các bác sĩ phẫu thuật laparoscopy mổ nhanh hơn tới 27% và ít phạm lỗi tới 37% so với bác sĩ không chơi game. Nhờ chơi game, đôi bàn tay họ trở nên nhanh nhẹn và trí óc sáng suốt.

BẤT LỢI

Đó là chơi game vừa phải chứ còn chơi say mê quên ăn quên ngủ, ăn uống qua loa là lại không tốt.

Nhiều nhận xét cho thấy say mê chơi game có thể đưa tới một số hậu quả tạm thời như hoang tưởng, nghe thấy âm thanh không có thực, đau cổ tay, cổ, khuỷu tay, bệnh dây thần kinh ngoại vi hoặc mập phì vì suốt ngày chơi game, không vận động.

Các cháu cũng có thể trở nên ngỗ nghịch hung bạo, giảm giao tế với gia đình bạn bè, chểnh mảng học hành vì tiêm nhiễm nội dung xấu của game.

Vì vậy các bậc phụ huynh nên: • Giới hạn thời gian chơi, tối đa 1 giờ mỗi ngày, ở nhà cũng như ở ngoài.

• Đòi hỏi hoàn tất bài học hoặc các bổn phận khác trước khi chơi game.

• Coi bảng đánh giá game và nội dung của game, tránh game có tính cách bạo động đánh lộn, tiêu diệt. Lựa game cần xử dụng trí óc suy luận, mưu lược, hành động.

• Để ý coi con em có dấu hiệu lạm dụng hoặc ghiền game, ngưng cho chơi nếu cháu tỏ vẻ ám ảnh, say mê.

Nghiên cứu cho hay hiện nay cứ 5 em thì 1 em ghiền chơi game.

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

• Đ ừ n g đ ể máy ch ơi game, computer trong phòng ngủ của các cháu mà để nơi nào dễ kiểm soát.

•Quan sát khi cháu chơi game trên internet với người khác, lưu ý các cháu đừng hẹn gặp người lạ mặt, tránh gặp người có hành vi tác phong xấu. Đa số bác sĩ tiểu nhi đều đồng ý nội dụng bạo động của truyền thông bao gồm TV, game… đều gây ảnh hưởng không tốt cho con trẻ.

• Lưu ý các cháu không cho người lạ biết lý lịch của mình.

KẾT LUẬN

Mọi sự trên đời đều có mặt lợi và hại, kể cả chơi video game hoặc máy vi tính. Nếu áp dụng được luật trung dung, vừa phải của cổ nhân thì lợi nhiều hơn hại. Đối với vấn đề game, các bậc phụ huynh nên thảo luận, hướng dẫn để các cháu vừa giải trí, vừa học hỏi mở mang trí tuệ, kiện toàn khéo léo hành động, mở rộng giao tế bạn bè.

Chơi game cũng chẳng khác chi “ăn quá no trở thành bội thực, khó tiêu, bệnh hoạn”♦

TM

THẾ GIỚI ĐÀN ÔNG

HOUSTON

Đàn ông chớ có bỏ qua dấu hiệu cảnh báo sức khỏe

5

Suy giảm cương dương Không người đàn ông nào muốn nói hoặc thậm chí nghĩ về rối loạn chức năng cương dương (ED), nhưng đó có thể là dấu hiệu cho một căn bệnh nghiêm trọng hơn nhiều.

Nếu ở độ tuổi từ 45 đến 50 và vấn đề sức khỏe duy nhất là “trên bảo dưới không nghe”, theo Joseph Alukal, bác sĩ tiết niệu tại Trung tâm Sức khỏe Nam giới thuộc Đại học New York (Mỹ), thì đây là báo hiệu thiếu lưu lượng máu ở các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như tim và não.

Nếu mắc ED, có khả năng sẽ bị cơn đau tim hoặc đột quỵ trong 10 năm tới nếu kèm thói quen hút thuốc lá hoặc bệnh gia đình mắc bệnh tim.

Khó nuốt Khó nuốt (chứng khó nuốt) là một triệu chứng mà nam giới đừng bao giờ bỏ qua, David Poppers, bác sĩ tiêu hóa tại Trung tâm Sức khỏe Đàn ông Tisch ở Thành phố New York (Mỹ) cho biết. Đây là một trong những dấu hiệu của trào ngược a xít và nó cũng có thể là

điềm báo về tình trạng dị ứng hoặc có thể là ung thư thực quản và cần gặp bác sĩ. Trào ngược a xít mạn tính có thể gây ra những thay đổi tiền ung thư ở thực quản. Điều trị có thể giúp ngăn ngừa bệnh ung thư thực quản.

Vì vậy, đừng bao giờ bỏ qua những triệu chứng ung thư vòm họng sớm này.

Giảm cân ngoài ý muốn Nếu giảm cân đột ngột và giảm nhiều cân không chủ ý thì đó có thể là vấn đề nghiêm trọng. Bác sĩ có thể sẽ yêu cầu một loạt các xét

nghiệm để xác định nguyên nhân giảm cân. Điều này không thể xem nhẹ.

Ruột trục trặc Ti ế n s ĩ P o p p e r n ó i : Những thay đổi trong nhu động ruột có thể là một dấu hiệu của ung thư ruột kết.

Tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài hơn vài ngày và cảm giác rằng bạn cần phải đi tiêu mà không thuyên giảm cũng là dấu hiệu cảnh báo ung thư ruột kết.

Ung thư ruột già đang gia tăng. Đây là lý do tại sao các hướng dẫn sàng lọc ung thư ruột kết mới từ Hiệp

hội Ung thư Mỹ khuyên những người trưởng thành nên được sàng lọc bệnh ung thư này bắt đầu ở tuổi 45 thay vì 50.

Tiểu khó Nếu thường xuyên gặp khó khăn khi đi tiểu, có máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch hoặc nếu bị rối loạn cương dương không giải thích được, đây có thể là triệu chứng của ung thư tuyến tiền liệt. 

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

99

THẾ GIỚI ĐÀN ÔNG

HOUSTON

TM

Vì sao đàn ông chu đáo “yêu” giỏi?

T

heo cuộc nghiên cứu được công bố trên chuyên san The Journal of Sex Research, biểu hiện tình dục của một “đối tác” có thể tùy thuộc không chỉ vào thể chất mà cả sự tận tâm của bạn tình.

Cuộc nghiên cứu trên gần 1.000 người ở Đức cho thấy những người tận tâm có hoạt động tình dục tốt hơn những người ít nhiệt tình hơn.

Nhóm nghiên cứu do chuyên gia Julia Velten thuộc Đại học Ruhr Bochum cho biết “những đàn ông chu đáo và biết nghe lời cảm thấy cần phải thỏa mãn cho người chung chăn gối của mình về mặt

tình dục”.

Các nhà nghiên cứu đã phỏng vấn từng người và bạn tình của họ qua điện thoại về những đặc điểm tính cách, phản ứng tình dục và chi tiết về hoạt động tình dục của họ.

Với phụ nữ, biện pháp này kết hợp sự thỏa mãn về tình dục, sự khêu gợi, ham muốn, sự bôi trơn, đau đớn và tần suất cực khoái.

Với đàn ông, cuộc nghiên cứu tập trung vào khả năng cương cứng nhưng cũng

bao gồm các câu hỏi về ham muốn, sự thỏa mãn và trạng thái cực khoái.

Tất cả các đối tượng trong cuộc nghiên cứu đều ở trong những mối quan hệ lâu dài và có tuổi bình quân 51. 

Những điều thú vị về ria mép

C

ho dù có muốn hay không thì ria mép đàn ông vẫn tiếp tục mọc dài ra, thậm chí là còn mọc nhanh với tốc độ đáng kinh ngạc. Đấy chỉ là một trong số nhiều điều về ria mép có thể khiến mọi người ngạc nhiên.

Ria mép mọc nhanh hơn chúng ta vẫn nghĩ Trung bình, tóc chúng ta mọc dài ra với tốc độ 0,35 mm/ngày, tức gần 13 cm đến hơn 15 cm/năm. Ria mép đàn ông cũng mọc nhanh với tốc độ này, theo Reader’s Digest.

100 |No 653 - May 17 2019 |

Không ít người phải cạo râu gần như mỗi ngày. Theo tính toán của các nhà nghiên cứu, nếu một người đàn ông bắt đầu thói quen cạo râu từ năm 14 tuổi thì đến khi chết, trung bình họ dành khoảng 5 tháng cho việc cạo râu.

Mọc nhanh hơn vào mùa xuân và hè Các bằng chứng khoa học cho thấy ria mép mọc nhanh hơn bất kỳ loại lông tóc nào trên cơ thể. Chúng đặc biệt mọc nhanh hơn vào mùa xuân và hè so với mùa thu và đông.

Thấm nước rất tốt Một điều có thể khiến

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

không ít người ngạc nhiên là ria mép nam giới có thể hấp thụ một lượng nước tương đương 20% trọng lượng của chính nó, theo Reader’s Digest.

Mang lại hình ảnh tích cực lẫn tiêu cực Trong một cuộc thăm dò do tờ The Guardian của Anh thực hiện năm 2008, 61% số người được hỏi thừa nhận những nam giới để ria mép là những người đàn ông lịch lãm và tinh tế.

Trong khi đó, 39% cho rằng ria mép mang lại cảm giác tiêu cực ở nam giới. 

TM

THỂ THAO

HOUSTON

Kiểm soát lực sĩ liên giới tính HUY VŨ

T

oà án Trọng tài về Thể thao tại Thụy Sĩ hôm 1 Tháng 5 đã đưa ra phán quyết có liên quan đến việ c xá c đị nh giớ i tí nh trong thể thao và cho phé p Liên đoà n Điề n kinh Quốc tế (IAAF) được áp dụng quy đị nh mớ i về việ c kiể m soá t nồ ng độ testosterone củ a cá c nữ lực sĩ khi tham gia trong các cuộc đua điề n kinh có khoả ng cá ch bậ c trung (mid-distance).

Khi quy định mới này có hiệu lực bắt đầu từ ngày 8 Tháng 5, những lực sĩ nào bị IAAF xếp vào loại liên giới tính (intersex) sẽ bắt buộc phải uống thuốc để làm giảm bớt nồng độ testosterone trong người thì mới hội đủ điều kiện tham gia vào những cuộc đua trong khoảng cách từ 400 đến 1500 mét dành cho nữ giới. Cụ thể hơn, quy định mới bắt buộc nồng độ testosterone trong máu của những lực sĩ này, ít nhất sáu tháng trước mỗi cuộc đua, phải được giữ ở mức khoảng hai lần cao hơn nồng độ trung bình của một phụ nữ bình thường.

Phán quyết của toà án là nhằm để phân giải cuộc tranh cãi xoay quanh vấn đề mâu thuẫn về việc xác định giới tính và sự công bằng trong thể thao, một phần là vì cuộc tranh cãi này xảy ra vào thời điểm khi mà vóc dáng bề ngoài không còn được xem là yếu tố duy nhất để xác định giới tính của một nữ lực sĩ nữa. Và những lực sĩ như Caster Semenya của Nam Phi và Francine Niyonsaba của Burundi

Caster Semenya

từ lâu nay vẫn tự nhận họ là phụ nữ.

Nhưng thực sự họ có phải hoàn toàn là phụ nữ hay không?

Cũng xin được nhấn mạnh ở đây là phán quyết trên chỉ áp dụng cho thể thao và những lực sĩ nào đạt đủ tiêu chuẩn để được chạy trong một số ít cuộc đua dành cho nữ lực sĩ với khoảng cách bậc trung. Và trong phạm vi hạn hẹp, phán quyết chỉ tập trung vào những lực sĩ mang một loại nhiễm sắc thể hiếm.

Quyết định của toà án cũng chỉ áp dụng cho những lực sĩ được IAAF xác định là lực sĩ liên giới tính – nghĩa là những lực sĩ này phải có cả hai nhiễm sắc thể X và Y (Y là loại nhiễm sắc thể của nam giới). Từ lâu nay, những ai có mang trong người cả hai nhiễm sắc thể X và Y thì vẫn

thường được xác định là nam giới.

Với riêng phụ nữ thì được xác định là có hai nhiễm sắc thể X. Ngoài việc trong người có mang nhiễm sắc thể Y, những lực sĩ bị ảnh hưởng còn phải mắc một chứng bệnh được gọi là “rối loạn phát triển tính dục”, có nghĩa là những người này có bộ phận sinh dục không hẳn là của nam hay của nữ. Và trong phán quyết còn nói rõ là họ phải có nồng độ testosterone ngang bằng với nam giới, là mức cao hơn rất nhiều mà những lực sĩ với hai nhiễm sắc thể X có thể đạt được một cách tự nhiên. Điều này còn có ngụ ý rằng những lực sĩ này hoặc là có mô tinh hoàn hoặc là có tinh hoàn thực sự, mặc dù những người liên giới tính thường không có bộ phận sinh dục rõ ràng.

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

101

THỂ THAO

HOUSTON

TM

Francine Niyonsaba

Trong cuộc đua 800 mét vừa qua tại Qatar, là cuộc đua cuối cùng mà các lực sĩ liên giới tính không bị bắt buộc sử dụng thuốc giảm testosterone, Semenya và Niyonsaba đã về nhất, nhì, và hơn nữa đã bỏ xa tất cả các nữ lực sĩ khác. Thời gian đến đích của Semenya là 1 phút 54.98 giây.

Thời gian về đến đích của Niyonsaba là 1:57:75. Về hạng ba với thời gian 1:58:83 là Ajee Wilson của Hoa Kỳ, là nữ lực sĩ đang giữ kỷ lục trong cuộc đua cùng thể loại 800 mét của Mỹ. Hạng tư là Nelly Jepkosgei, nữ lực sĩ Kenya chạy nhanh thứ ba trên thế giới. Thời gian về đích của cô là 1:59. Hạng năm là Raevyn Rogers, bốn lần vô địch điền kinh đại học Mỹ, với thời gian về đích là 1:59:07.

Câu hỏi được đặt ra đã từng làm ồn ào trong thế giới điền kinh trong một thập niên qua là những lực sĩ với hai nhiễm sắc thể X có thể nào tranh đua được với những lực sĩ liên giới tính hay không. Bất cứ ai dự thi điền kinh ở cấp độ cao đó phải là một lực sĩ đầy tài năng, trải qua chương trình huấn luyện thật gay go và gian khổ. Chỉ có testosterone không thôi sẽ không đủ yếu tố để có thể đẩy một lực sĩ điền kinh đang chạy từ phía sau đám đông lên thẳng bục nhận huy chương.

Tuy nhiên, theo một cuộc nghiên cứu được thực hiện trong nhiều năm từ các khoa học gia làm việc

102 |No 653 - May 17 2019 |

chung với IAAF, có thêm nồng độ testosterone quả thật có giúp cho lực sĩ, ít nhất là trong những cuộc đua ngắn. Các bác sĩ chuyên khoa nội tiết đồng ý rằng testosterone mang đến những lợi thế mà những lực sĩ với hai nhiễm sắc thể X không có. Nó làm tăng số hồng huyết cầu trong người lên và giúp đưa thêm lượng dưỡng khí oxy tới các cơ bắp. Nó làm tăng kích thước và sức mạnh của cơ xương (skeletal muscles) để có thể tạo ra những sải chân mạnh mẽ hơn giúp người lực sĩ chạy nhanh hơn.

Các nhà sinh lý học còn nói rằng đó là lý do vì sao người ta đã phải chia các cuộc đua ra riêng biệt cho nam và nữ giới, không có lẫn lộn. Những nữ

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

lực sĩ chạy nhanh nhất thế giới cũng không thể bao giờ chạy nhanh cho được bằng những nam lực sĩ nhanh nhất. Đó là một sự thật.

Lý do đằng sau phán quyết của toà án và những quy định mới về việc kiểm soát nồng độ testosterone rằng quả thật đây là quyết định mang tính phân biệt đối xử với một số cá nhân ít ỏi có mang trong người nhiễm sắc thể XY và chứng rối loạn phát triển tính dục, là những cái không do chính họ được lựa chọn. Theo như phán quyết, điều kiện để được xác định là một lực sĩ liên giới tính là rất hiếm – nhưng cũng khó biết được là có bao nhiêu trường hợp như thế trong thể thao và có thường xuyên xảy ra không.

Tuy nhiên, những người bảo vệ phán quyết thì cho rằng nếu không áp dụng quy định mới thì cũng lại là phân biệt đối xử đối với hàng triệu những lực sĩ với nhiễm sắc thể XX, là những người không có được lợi thế mà testosterone mang lại như những lực sĩ liên giới tính – trừ phi họ tự tiêm testosterone cho chính họ, và điều đó sẽ khiến họ bị loại khỏi các cuộc đua.

Thế nên phán quyết của toà án cho quy định mới về các lực sĩ liên giới tính là điều hợp lý.

HUY VŨ

TM

THẾ GIỚI QUANH TA

HOUSTON

Vì $ao Người Thuỵ $ĩ vẫn Thích Xài Tiền Mặt

N

gười Thụy Sĩ đã chống lại xu hướng quốc tế bằng cách đưa ra đồng tiền giấy có giá trị cao nhất. Vì lý do gì mà họ thích tiền mặt?

Tháng trước, người Thụy Sĩ đã đưa ra một tờ tiền mới thông minh để cất vào ví của họ. Tờ tiền 1.000 franc màu tím là tờ tiền cuối cùng được Ngân Hàng Quốc Gia Thụy Sĩ (SNB) chỉnh lại.

Tờ tiền này hơi nhỏ hơn và có hình 2 người bắt tay trên quả địa cầu; chủ đề là sự tinh tế trong giao tiếp.

Và đây không phải tờ tiền bình thường, nó là một trong những tờ tiền giá trị nhất thế giới, trị giá khoảng 880 euro (1,007 đô la Mỹ, 764 bảng). Theo số liệu mới nhất của SNB, có hơn 48 triệu tờ được lưu hành, chiếm khoảng 60% giá trị

Tờ tiền 1.000 franc là một trong những tờ tiền có giá trị nhất thế giới

Các tờ tiền giấy có mệnh giá cao làm cho việc rút một số tiền lớn dễ dàng hơn

của tất cả các tiền giấy ở Thụy Sĩ.

Nhưng cuộc cải cách này diễn ra trong khi các quốc gia khác đang giảm dần các tờ tiền giá trị cao và việc sử dụng tiền mặt đang giảm ở các quốc gia châu Âu, tuy với tốc độ rất khác nhau.

Mang ví theo Khi thảo luận về tờ tiền mới vào đầu tháng 3, phó giám đốc ngân hàng SNB Fritz Zurbruegg cho rằng tiền mặt với người Thụy Sĩ

như một "hiện tượng văn hóa" và nói tờ tiền 1.000 franc "đáp ứng mong muốn của mọi người". Nó được ưa chuộng do có giá trị mua cao để mua hàng giá trị cao và thanh toán hóa đơn tại bưu điện, cũng như là "kho giá trị". Ở Thụy Sĩ, tiền mặt vẫn là phương cách thanh toán chính. Ở đây, có một giả định là mọi người đều mang theo tiền mặt, ngay cả trong nền kinh tế ngày

càng số hóa. Hầu hết người dân không bị ảnh hưởng đến việc mua một sandwich hoặc trả tiền cắt tóc khi máy thanh toán bị hỏng.

Nếu phải trả tiền một ly cà phê với một tờ 100 franc, bạn không cần phải xin lỗi - sẽ không ai hỏi bạn có tiền lẻ không. Và đối với những mặt hàng nhiều tiền, một số ngân hàng thậm chí cho phép bạn rút tới 5.000 franc mỗi ngày (hoặc 10.000 mỗi tháng) tại máy rút tiền mà không cần thông báo trước. Mua một chiếc xe hàng chục ngàn bằng tiền mặt cũng không phải là điều bất thường.

Một khảo sát của SNB năm 2017 về hành vi thanh toán của 2.000 người Thụy Sĩ tham gia cho thấy họ đã thực hiện 70% giao dịch bằng tiền mặt. Thẻ debit chiếm 22%, tiếp theo là

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

103

THẾ GIỚI QUANH TA thẻ credit 5%. Các phương cách mới như các ứng dụng thanh toán và thanh toán 'thẻ không tiếp xúc' được thực hiện ít hơn nhiều.

'Tiền thật' Vậy tại sao người Thụy Sĩ thích tiền mặt? Hai lý do đơn giản là tiền mặt được coi là một phần của văn hóa của họ và người ta tin rằng việc sử dụng nó cho phép họ theo dõi chi tiêu dễ dàng hơn. Ở Basel, Chris Troiani, 53 tuổi, đã xác nhận điều này, nói rằng nhiều người mà bà biết vẫn thấy yên tâm khi có trong ví các tờ tiền giá trị lớn.

Philippe Chappuis, 44 tuổi, thích thanh toán bằng thẻ hoặc sử dụng ứng dụng thanh toán di động - nhưng là vì lý do tiện dụng. "Tôi không thích ví tiền luôn nhồi đầy xu," ông nói. Tuy nhiên, ông có thể hiểu tại sao người ta thích tiền mặt, ông nói việc sử dụng lãi suất âm của SNB đã dẫn đến sự không chắc chắn về cách các ngân hàng có thể sẽ phản ứng và làm tăng mối lo ngại về việc chỉ tồn tại ở mức ảo. Tiền mặt thì hữu hình hơn, ông nói cảm giác: "Bạn có thể chắc chắn là mình sở hữu nó."

Jürgen Engler, giống như các nhà buôn ở siêu thị ở Basel, chỉ chấp nhận tiền mặt. "Chỉ 2 hoặc 3 khách hàng là thanh toán bằng thẻ mỗi tháng," ông nói.

"Khi đến các cửa hàng, tôi thích thanh toán bằng thẻ, nhưng khi đi chợ hoặc đến nhà hàng, tôi luôn trả bằng tiền thật."

Tuy nhiên, bất chấp sự phổ biến của tiền mặt,

HOUSTON

TM

việc sử dụng các ứng dụng thanh toán di động như TWINT hoặc V Pay đang bắt đầu phát triển. Nghiên cứu được thực hiện vào năm 2017 đã kết luận tỷ lệ người tiêu dùng Thụy Sĩ thỉnh thoảng sử dụng thanh toán di động đang tăng lên.

Jane Kettner, 29 tuổi, là một phần của thế hệ trẻ đang áp dụng các phương thức thanh toán mới này, nhưng cô vẫn thấy việc thanh toán bằng tiền mặt giúp cô kiểm soát tốt hơn chi tiêu của mình. "Khi ta dùng điện tử, ta tiêu pha vung tay hơn," cô nói.

Nó một điểm được nhắc lại bởi Miguel Brendl, một nhà tâm lý học và giáo sư tiếp thị tại Đại học Basel.

"Suy nghĩ phàm tục cho cảm giác khi chi tiêu một đồng franc ảo thì ít hơn là tiêu một đồng franc thực thể, nhưng ngay cả khi điều này là đúng, và nó có thể đúng thật, thì chỉ điều này thôi là không đủ để giải thích tại sao một xã hội lại thích tiêu tiền mặt," ông bình luận.

Ngoài ra còn có yếu tố danh tính: người Thụy Sĩ được nhận diện bằng tiền mặt một phần vì cái cách họ nhìn nhận bản thân. Đây là một quốc gia coi trọng sự riêng tư và không thích bị ai nói phải làm gì. Họ thấy mình khác với người các nước láng giềng Châu Âu và bảo vệ chặt chẽ những truyền thống đã tách biệt họ ra, như ngôn ngữ, hệ thống chính trị và tiền tệ.

Các nước láng giềng chỉ ra rằng các tờ tiền có mệnh giá cao sẽ giúp bọn

104 |No 653 - May 17 2019 |

tội phạm rửa tiền: 17 trong số 19 ngân hàng trung ương của Eurozone đã đồng ý ngừng sản xuất tờ 500 euro để giúp ngăn chặn tội phạm, và ngân hàng Bundesbank của Đức và Ngân Hàng Quốc Gia Áo sẽ sớm làm theo.

Tiền giấy mệnh giá cao cũng làm cho việc rút số tiền lớn từ tài khoản ngân hàng dễ dàng hơn, đặc biệt là vào cuối năm khi người Thụy Sĩ phải khai giá trị tiền của họ ở các bảng sao kê ngân hàng. Fritz Zurbruegg bác bỏ ý kiến cho rằng tờ tiền 1.000 franc được bọn tội phạm được sử dụng nhiều hơn người khác, nhưng chấp nhận rằng nếu nhu cầu tiền mặt của người mua hàng tăng lên vào dịp Giáng sinh, thì đó "cũng có thể là các yếu tố khác như trốn thuế."

Quyền riêng tư, sự tiện lợi Patrick Comboeuf thuộc Viện Kinh Doanh Kỹ Thuật Số của Đại học Khoa Học Ứng Dụng HWZ ở Zurich và thành viên hội đồng quản trị của Fintechrockers, một ban chuyên gia đầu não được tạo ra bởi một nhóm đa dạng các nhà hoạt động, tin rằng Thụy Sĩ sẽ rời xa tiền mặt kịp thời. "Đòn bẩy lớn nhất hướng tới việc áp dụng có hiệu quả hơn việc thanh toán không dùng tiền mặt là trải nghiệm đỉnh cao của người sử dụng. Thật không may, đây cũng là điều bị lãng quên nhất trong bất kỳ khái niệm nào đang có ở Thụy Sĩ ngày nay," ông nói. Nhưng ông tin rằng kỷ nguyên kỹ

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

thuật số đang chuyển sức mạnh từ ngành dịch vụ tài chính sang người tiêu dùng, dẫn đến sự tập trung nhiều hơn vào dịch vụ khách hàng.

Ti ề n đ i ệ n t ử (cryptocurrency) và công nghệ ví điện tử blockchain vẫn là chủ đề nóng đối với các công ty khởi nghiệp Thụy Sĩ cũng như các công ty đã thành lập, và một nghiên cứu gần đây của Đại học Lucerne cho thấy sự tăng trưởng fintech của Thụy Sĩ là đáng kể trong năm 2018 cả về số lượng công ty và vốn đầu tư mạo hiểm.

Jonathan Rea, giám đốc điều hành của Foinder, một công ty tư vấn kinh doanh có trụ sở tại Thụy Sĩ, tin rằng bất kỳ việc chấp nhận áp dụng đại trà tiền điện tử nào để thay thế cho các giao dịch hàng ngày thì ít nhất cũng phải 10 năm nữa. "Để việc áp dụng đại trà xảy ra, nó phụ thuộc vào sự phân tích chọn lọc giữa các yếu tố: quyền riêng tư, sự thuận tiện, danh tính cá nhân và giá trị cảm nhận của tiền mặt như một sự bảo vệ chống lại bị nợ nần," ông nói.

Tại lúc này, nhiều người Thụy Sĩ vẫn coi trọng sự ẩn danh và tự do mà tiền mặt dành cho họ. Các tờ tiền mới đang tiến ra thế giới. Nói một cách đơn giản, chúng là những đồ trang hoàng. Với điều kiện bạn có thể giữ chúng đủ lâu trong ví.

GILLIAN MILLAR/BBC CAPITAL

TM

TỬ VI TUẦN

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần khởi từ 14/04 âm lịch (18/05 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 19, 20. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 16, 18.

Tuổi Tý: Vận trình của người tuổi Tý tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có nhiều biến động không như ý về cả sự nghiệp lẫn sức khỏe. Đối với nam giới: Tình cảm dao động khó khống chế nên đối nội, đối ngoại có mâu thuẫn. Tiền bạc tạm ổn định nhưng việc làm có áp lực, tương quan với đồng nghiệp nơi làm việc bế tắc. Tiêu hóa có vấn đề. Cần thư giãn, điều độ và chừng mực trong di chuyển và lúc làm việc. Đối với nữ giới: Áp lực việc làm và giao tế khiến thân tâm mệt mỏi, cần thư giãn và lạc quan. Ngôn ngữ và cảm xúc nên thận trọng tránh gây hiểu lầm. Có thể mất đồ đạc, tiền bạc hay hư hỏng máy móc... Có thể đau răng hay nhức khớp. Nhận tin vui từ một người quan tâm. Đối với các vị cao niên: Tài chính tạm ổn và tinh thần hưng phấn nhờ hoạt động xã hội. Tiệc tùng, chung vui và cơ hội giải tỏa một mâu thuẫn về gia đình.

Tuổi Sửu: Vận trình của người tuổi Sửu tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có thể gặp những ngày nhiều giao hòa về tình cảm và sự nghiệp có hướng mới tạo nguồn vui sống trong mùa hoa nở. Đối với nam giới: Có thể có công việc tốt hơn chờ đợi và sự nghiệp có hướng mới nên quyết định những kế sách quan trọng. Khoan có ý định cộng tác một đề nghị hấp dẫn và tuần này nên thủ hơn là công. Tình cảm nên giữ cái cũ và hòa giải hơn là vội vàng chọn cái mới, vì sẽ khó tránh ân hận sau này. Đối với nữ giới: Giảm hao hụt tài chính vì sửa chữa máy móc hay nhà cửa hoặc do việc hiếu-hỷ... lại có nguồn phụ thu giúp tài chính ổn định. Có cơ hội viễn du và đi xa có lợi. Được người quan tâm và thông cảm nhưng nên tránh quyết định vội vàng một đề nghị dự cuộc vui cuối tuần. Đối với các vị cao niên: Có quà biếu, tin thăm hỏi hay chúc tụng, hay được tài trợ trong tuần. Cần đề phòng khi di chuyển và rủi ro nơi làm việc hay nơi cư ngụ.

Tuổi Dần: Vận trình của người tuổi Dần tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi suy thoái về mặt tài chính, còn các mặt khác tạm ổn định. Một tuần được thăm hỏi và nhiều sôi nổi trong sinh hoạt. Đối với nam giới: Tài chính bớt hao hụt vì nguồn thu tăng mà khoản chi giảm. Có thay đổi trong công việc nhưng phải thêm thì giờ và lao lực hơn trước.

Nhiều dịp chung vui, hội họp tạo nguồn hưng phấn và năng suất, đồng thời cải thiện giao tế trong ngoài.

Tuy nhiên, tất cả phải chừng mực. Đối với nữ giới: Giải quyết được một rắc rối về tài chính, thu hồi được nợ hoặc nhận sự tài trợ giúp giải tỏa áp lực tài chính. Nhờ có quý nhân phù trợ nên bước đầu có thể thực hiện một kế hoạch quan trọng.

Có đề nghị hợp tác nhưng chưa thể nhận ngay vì coi chừng có kẻ ghen ghét, gièm pha tạo thêm áp lực. Đối với các vị cao niên: Có dịp tu bổ vườn tược hay nơi cư ngụ. Di chuyển nên thận trọng và nên chừng mực trong ẩm thực.

Tuổi Mão: Vận trình của người tuổi Mão tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chưa giảm áp lực về tài chính và sự nghiệp còn giậm chân tại chỗ.Tuy nhiên, có một tuần thuận tiện cho sinh hoạt gia đình và hòa đồng xã hội. Đối với nam giới: Sự nghiệp gặp trở ngại, ít việc hoặc nhiều việc mà thu nhập giảm. Buôn bán hay việc học chưa tiến triển như ý vì có thử thách mới. Tiền bạc rơi vào tình trạng “giật gấu vá vai,” chưa có nguồn phụ mà có khoản chi thêm. Tuy nhiên, có tin vui trong gia đình hay về bè bạn bên ngoài. Đối với nữ giới: Tình cảm êm đềm, trong ngoài thông cảm và chung vui. Được người quan tâm và động viên hoặc chia sẻ gánh nặng nhất là về tinh thần.

Tài chính kém ổn định vì chi thu chênh lệch nhiều vào cuối tuần. Để ý phòng đau nhức hay ho suyễn vì dị ứng lúc giao mùa.. Đối với các vị cao niên: Coi chừng cảm cúm và khoan thay đổi sinh hoạt cũ quá đột ngột. Nếu muốn, phải tuần tự từng bước một.

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

105

TỬ VI TUẦN

HOUSTON

TM

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Vận trình của người tuổi Thìn tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi hy vọng có nhiều điểm khả quan về tài chính và sự nghiệp. Nhưng có nhiều chuyện rắc rối trong giao tế. Đối với nam giới: Có áp lực về sự nghiệp nhưng cũng có quý nhân giúp đỡ trong việc làm. Sinh hoạt nên thận trọng và tránh tranh cãi và tranh tụng vì bất lợi. Buồn phiền vì bị hiểu lầm nhưng có cơ hội giải tỏa ngộ nhận. Hạn chế mua sắm, đầu tư bấp bênh hay chơi trò may rủi để giữ tài chính ở mức ổn định hiện giờ. Đối với nữ giới: Có kẻ cạnh tranh bất chính, ghen ghét và gièm pha, nên tránh va chạm với đồng nghiệp và thân thích. Thay đổi công việc hay mưu tính quá đột ngột không có lợi vì sẽ gây rắc rối sau này. Chớ quyết định vội vã trong việc cộng tác và thực hiện dự án cũng như trong giao tế. Di chuyển hay làm việc nên thận trọng để tránh rủi ro. Phòng ho suyễn. Đối với các vị cao niên: Gia đình có thể thêm người hay được đoàn tụ. Có tin vui về giấy tờ nhà đất hay thuế má. Đề phòng sức khỏe trong buổi giao mùa, nhất là do dị ứng tạo thành.

Tuổi Tỵ: Vận trình của người tuổi Tỵ tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi hy vọng có cơ hội thăng tiến trong việc thực hiện dự án và có cơ may về tài chính. Tuy nhiên, phải coi duy trì an khang là công việc hàng đầu. Đối với nam giới: Việc làm tiến triển tốt. Sáng kiến đưa tới giải quyết khó khăn và thành tựu một công việc bỏ dở từ trước. Có cơ may về tài chính như đòi được nợ hay có người giúp đỡ hoặc bán được món đồ cao giá so với giá thị trường. Tuy nhiên cần theo dõi các chứng trạng bất thường trên cơ thể để sớm phòng bệnh và chữa bệnh. Đối với nữ giới: Sinh hoạt, nhất là khi ra ngoài, nên thận trọng và phòng ngôn ngữ gây va chạm. Việc làm có áp lực nhưng có quý nhân hay cơ may giúp đỡ nên đạt thành quả khả quan. Một tuần nhiều nguồn vui về tình cảm và tài chính, lại có cơ hội tiệc tùng và gặp gỡ thân thích, nhận tặng vật vả thăm viếng, du ngoạn... Đối với các vị cao niên: Hoàn cảnh sống sung túc… nên thư giãn và điều độ vì sức khỏe kém ổn định, phòng tiêu hóa hoặc bài tiết có vấn đề

106 |No 653 - May 17 2019 |

Tuổi Ngọ: Vận trình của người tuổi Ngọ tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có khả năng kém ổn định về công việc và tình cảm dao động. Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với nam giới: Coi chừng giao tế có vấn đề, và việc làm có áp lực do sự thay đổi gây ra. Áp lực bên ngoài hay từ thân thích khiến bất an, hay nổi giận hoặc buồn bực. Cần trấn tĩnh đương đầu với trở ngại do bận rộn và thành quả không như ý. Có nguồn phụ thu và tin mừng về tài chính. Đối với nữ giới: Phải quyết định một vấn đề khó khăn về việc làm và trong giao tế, lại chưa có người giúp đỡ, hỗ trợ tinh thần và chia sẻ gánh nặng. Đề phòng khẩu thiệt thị phi, vì sẽ tăng áp lực lên tinh thần và sức khỏe kém ổn định khiến thêm tiêu cực. Đừng quên: sức khỏe là vàng! Đối với các vị cao niên: Có khách tới thăm nhà hay có tin mừng về bạn bè. Tài chính tuy chưa đủ dùng nhưng có cơ hội an nhàn và thoải mái. Di chuyển nên thận trọng.

Tuổi Mùi: Vận trình của người tuổi Mùi trong tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chuyển sang vượng hơn về tiền bạc và việc làm nhưng đề phòng khẩu thiệt thị phi và giữ an toàn cho thân tâm. Đối với nam giới: Có tin vui về tài chính: được trả nợ hay có nguồn thu nhập mới hoặc được tài trợ. Được người quan tâm an ủi, nhưng có nhiều rắc rối trong công việc khiến phải thêm lao tâm, lao lực mới đạt thành quả như ý. Có đề nghị hợp tác nên cân nhắc và có thể chấp nhận vì có lợi lâu dài. Đối với nữ giới: Việc làm chuyển biến tốt vì kế hoạch cũ thoát dần bế tắc nhờ cơ hội mới, nhân sự mới. Nên nhường nhịn người thân và cải thiện giao tế với đồng nghiệp, đồng học hay khách hàng. Có nguồn vui trong gia đình liên quan đến đối tượng hay con cái thành công. Đề phòng rắc rối với luật pháp về tài chính hay giấy tờ, thuế má. Đối với các vị cao niên: Tìm được nguồn vui mới trong sinh hoạt cũ. Có cơ hội hội họp bạn bè, thân thích hoặc thăm viếng, du ngoạn.

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Vận trình của người tuổi Thân tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có thể chuyển sang kém thuận lợi nhất là về sự nghiệp và tình cảm. Đừng quên: nhân hòa vạn sự hưng. Đối với nam giới: Việc làm chưa giảm áp lực vì không được người giúp đỡ và hoàn cảnh bên ngoài dao động. Dự án cũ khó thành tựu nếu không cải thiện, nên thu nhỏ mục tiêu cho hợp với mình, và thêm cố gắng mới được. Tình cảm tuy chưa có xáo trộn lớn nhưng cũng nhiều phiền muộn và gây tranh cãi, nên lùi một bước để giữ sự ổn định. Đối với nữ giới: Nhận tin vui từ xa nhưng coi chừng có tranh cãi với người thân hay có sự phiền muộn vì phải lo giải quyết một rắc rối. Được người cảm thông nhưng nên hạn chế đà lòng để tránh gây sức ép lên thân tâm. Tuy sự nghiệp giảm áp lực, nhưng chưa có hướng mới cải thiện lâu dài và tài chính còn ở tình trạng bế tắc. Đối với các vị cao niên: Phòng đau nhức như đau răng hay đau khớp. Trong tuần có tin vui về đoàn tụ hoặc thân thích thành công và thu hoạch về tài chính.

Tuổi Dậu: Vận trình của người tuổi Dậu tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chuyển sang bình thường về việc làm, tuy nhiên sức khỏe có chút rắc rối hoặc có rủi ro tạo ra hao tốn tiền bạc. Một tuần được săn sóc và thăm hỏi. Đối với nam giới: Có tin vui trong gia đình và giao tế xã hội tốt đẹp. Nên hạn chế ăn uống trong các cuộc vui vì có dấu hiệu bao tử có chút rắc rối. Phòng rủi ro nhất là lúc ra ngoài, gây hao tốn bất ngờ. Sự nghiệp tạm suôn sẻ dù có chút cạnh tranh hay áp lực do hoàn cảnh thay đổi gây ra khiến phài thêm cố gắng. Đối với nữ giới: Có món tiền bất ngờ như đòi được nợ hay được thưởng, tăng thu nhập, tuy nhiên lại có khoản chi ra vì máy móc hay nhà cửa hư hỏng. Sức khỏe có chút vấn đề như ho, cảm hoặc đau nhức, kể cả nhức răng. Có mối quan tâm tới đối tượng hoặc thân thích. Đối với các vị cao niên: Có khoản chi tiêu bất ngờ trong gia đình. Nhiều cơ hội được nhiều người nể trọng trong các cuộc họp mặt và tiệc tùng.

Tuổi Tuất: Vận trình của người tuổi Tuất tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chuyển sang ổn định về sự nghiệp nhưng tài chính còn kém thuận lợi. Kế hoạch tài chính ngắn hạn khó thành công như ý. Đối với nam giới: Việc làm tiến triển đều, dự án mới có cơ hội bước đầu thực hiện. Tuy nhiên, tiền bạc chưa vượng vì nguồn phụ hao thoát và chi tiêu cho mục tiêu kinh tài sắp tới sẽ gây hao tốn mà thành quả ít. Di chuyển và giao tế nên thận trọng, coi chừng việc tưởng bình thường cuối cùng tạo rắc rối. Đối với nữ giới: Công việc trước đây tưởng khai thông đã bắt đầu gây khó khăn.Tránh ngôn ngữ và cảm xúc quá mức gây mâu thuẫn và tranh cãi. Áp lực tài chính chưa giảm nhưng có cơ may hoặc quý nhân giải quyết một bế tắc như sẵn sàng tài trợ hoặc cộng tác. Coi chừng tiêu hóa có chút rắc rối và ho cảm, đau nhức do dị ứng. Đối với các vị cao niên: Tài năng lại có dịp thi thố và gặt hái thành tựu. Có dịp tích cực hoạt động từ thiện hay cộng đồng.

Tuổi Hợi: Vận trình của người tuổi Hợi tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi tiếp tục chuyển biến theo hướng suy thoái về công việc và tiền bạc. Nên “quẳng gánh lo đi mà vui sống.” Đối với nam giới: Việc làm chưa có dấu hiệu ổn định, thiếu yếu tố để giải quyết một rắc rối. Nhưng áp lực chỉ là tạm thời, cần tĩnh tâm và cố gắng vượt thử thách hơn là bi quan và thụ động. Tình cảm bên trong hài hòa nhưng bên ngoài khó tránh xáo trộn. Phải chi tiêu nhiều cho việc mua sắm hay sửa chữa hoặc tài trợ cho thân thích hoặc cho một kế hoạch bị bế tắc. Phòng té ngã hay mất giấy tờ. Đối với nữ giới: Phòng hao thoát tiền như mất đồ, mua lầm món đồ, mất tài vật... Chưa có tin tốt về thuế má hay vay mượn. Sự nghiệp trắc trở và sức khỏe có chút áp lực. Tăng áp lực tinh thần và thể xác vì công việc bề bộn, thành quả ít. Hy vọng có nguồn vui đôi lứa và giao tế bên ngoài tốt đẹp, giúp củng cố sự lạc quan và lòng kiên trì ứng phó. Đối với các vị cao niên: Di chuyển nên thận trọng và phòng cảm cúm hay phong thấp khiến đi lại khó khăn.

Có tin mừng về một việc làm trong dĩ vãng và có cơ hội tiệc tùng, vui chơi với bè bạn và thân thích.

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

107

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

HOUSTON

TM

Những chuyện nghe xong không thể… bỏ SAN HÀ

Do 2 thuốc generic chưa có để cung ứng, người bệnh ung thư phổi muốn tiếp tục liệu trình điều trị phải dùng biệt dược gốc với chi phí đắt hơn 7 lần

THIẾU THUỐC UNG THƯ, NGƯỜI BỆNH PHẢI DÙNG THUỐC ĐẮT GẤP 7 LẦN

Việt Nam mỗi năm có khoảng 23.600 bệnh nhân được phát hiện mắc ung thư phổi. Hơn 20.000 người chết mỗi năm do bệnh này. Trước đây ung thư phổi đứng hàng đầu trong các bệnh ung thư ở nam giới, năm 2018 ung thư phổi xếp thứ hai sau ung thư gan.

Bệnh Viện K cho biết, gần một tháng trở lại đây, bệnh viện thiếu các loại thuốc chữa ung thư phổi.

Các nhà thầu thông báo từ 2 đến 4 tháng nữa mới có hàng.

Hai thứ thuốc chữa ung thư có giá 2,6 triệu đồng/lọ và 882.000 đồng/lọ.

Tuy nhiên do chưa có hai thứ thuốc nói trên, nếu

bệnh nhân muốn tiếp tục chữa trị, buộc phải dùng biệt dược gốc có giá lên tới 24 triệu đồng hoặc 5,7 triệu đồng/lọ. Tuy nhiên thuốc này Bảo hiểm y tế chỉ thanh toán 50%. Để điều trị ung thư phổi, cần ít nhất 6 chu kỳ, mỗi chu kỳ 21 ngày.

N h ư v ậ y, n ế u đ i ề u trị bằng biệt dược gốc thì bệnh nhân phải chi khoảng 20 triệu đồng/ chu kỳ nhân với 6 chu kỳ, tổng cộng là 120 triệu đồng.

Nếu điều trị bằng hai loại thuốc thường chữa kể trên, bệnh nhân chỉ phải trả tất cả khoảng 15,6 triệu đồng.

Như vậy, số tiền bệnh nhân phải trả chênh lệch giữa dùng biệt dược gốc và thuốc bình thường lên

108 |No 653 - May 17 2019 |

tới hơn 7 lần.

Nếu không có tiền mua biệt dược gốc sẽ phải dừng điều trị. Việc uống thuốc gián đoạn khiến bệnh nhân mất toàn bộ chi phí điều trị trước đó mà không mang lại kết quả.

Tại bệnh viện Ung bướu Hà Nội, từ cuối tháng 1/2019, 2 loại thuốc nói trên đã gần hết. BV đã xin phép Sở Y tế Hà Nội mua thêm thuốc tương tự có giá gần 6 triệu đồng và hơn 1 triệu đồng, dự định dùng đến hết tháng 4 trong lúc chờ thuốc đấu thầu quốc gia.

Sau đó vài ngày, bệnh viện đã có thuốc. Tuy nhiên đến cuối tháng 4 vừa qua, lọ thuốc cuối cùng cũng đã hết.

Hiện tại, các bệnh nhân muốn điều trị cũng phải tạm chuyển sang dùng biệt dược với giá đắt hơn gấp nhiều lần mà không phải bệnh nhân nào cũng có tiền mua.

Sở dĩ các doanh nghiệp cung cấp thuốc chậm do đấu thầu chậm. Trung tâm đấu thầu thuốc quốc gia thỏa thuận với các nhà thầu. Sau đó bệnh viện mới làm hợp đồng mua thuốc.

Rồi các đơn vị trúng thầu mới đi làm thủ tục nhập hàng, đặt số lượng sản xuất. Vì thế chưa thể có

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

thuốc ngay!

Quả thực nghe đã thấy phát mệt, các thủ tục quá sức rắc rối. Đi vòng vèo mãi mà thuốc men vẫn chưa tới bệnh viện. Trong lúc chờ đợi các ban ngành họp hành để ra quyết định thì bệnh nhân cắn răng mua thuốc mắc tiền, không thì bệnh nặng lên chờ chết.

Mặc kệ bệnh nhân, thủ tục vẫn cứ là thủ tục…

ỒN ÀO CHUYỆN NAM SINH LỚP 10 LÀM BẠN GÁI MANG THAI

Vừa qua có tin một thiếu niên ở trường THPT Phong Châu (huyện Lâm Thao, Phú Thọ) đã làm một nữ sinh cùng trường có thai.

Em Đ. (nam sinh lớp 10) với em H. (nghỉ học vào ngày 11/2/2019) có tình cảm với nhau dẫn đến em H. mang thai và có con. Đến ngày 17/4, em H. đã sinh 1 bé trai và làm khai sinh tại xã Sơn Vi, trong giấy khai sinh không có cha.

Sau khi H. sinh con trai, được sự cho phép của gia đình cháu H., cha của nam sinh đã đến đón mẹ con cháu H. về nhà ông ở cho đến nay.

Sự việc xảy ra khi Đ. dưới 16 tuổi và H. 14 tuổi 10 tháng. Do vậy, Đ. không phải chịu trách nhiệm hình sự về chuyện này.

TM

HOUSTON

bước để trẻ sớm nhận thức được vấn đề. Nếu giáo dục muộn, hậu quả xảy ra rồi, sẽ không còn tác dụng.

Vẽ đường cho hươu chạy, các thế hệ trước không cần giáo dục mà vẫn ổn là những suy nghĩ cần được thay thế. Ảnh hưởng sức khỏe và tinh thần

Câu chuyện nữ sinh ở Phú Thọ mang thai với nam sinh lớp 10, buộc phải nghỉ học và đã sinh con khiến nhiều người “vừa thương vừa giận”. Trước đó, tại Lào Cai, nữ sinh lớp 8 bị thầy giáo xâm hại nhiều lần tại trường cũng phải nghỉ học, chờ sinh con lỡ dở việc học hành.

CÓ CẢ LỖI CỦA NGƯỜI LỚN

Ở tuổi vị thành niên, các em còn thiếu kinh nghiệm sống, sức khỏe, kinh tế để chăm sóc con. Sinh con ở tuổi vị thành niên đồng nghĩa việc các em phải nghỉ học một thời gian, thậm chí nhiều bạn nghỉ học hẳn, khiến tương lai bị lỡ dở.

Một nghiên cứu mới đây cho thấy trong số học sinh trung học thừa nhận từng có quan hệ tình dục, 29,5% nam sinh cho biết không sử dụng bao cao su trong lần quan hệ gần nhất.

Hậu quả do các em gây ra nhưng trong đó cũng có phần lỗi của người lớn vì đã chưa sát sao trong việc giáo dục giới tính, giúp các em biết các biện pháp tự bảo vệ mình.

Trẻ bây giờ dậy thì sớm hơn. Các em tiếp cận nhiều Internet, trong đó có cả thông tin lành mạnh và xấu độc. Trong khi đó, việc giáo dục giới tính trong nhà trường muộn và chưa bắt kịp cuộc sống. Phần lớn cha mẹ cũng tránh nói chuyện với con về chủ đề được cho là nhạy cảm này. Ở các trường tư thục, hoạt động giáo dục giới tính thực tế, hiệu quả và đa dạng. Tuy nhiên, với trường công lập, giáo dục giới tính chủ yếu dựa vào kiến thức trong sách giáo khoa. Đến lớp 5, các em mới học những bài đầu tiên về tuổi dậy thì và xâm hại tình dục là quá muộn.

Giáo dục cần đi trước một

Nữ sinh dậy thì mang thai có nguy cơ vì cơ thể của các em chưa phát triển đầy đủ, quan trọng hơn là chưa đủ chín chắn về tinh thần. Người mẹ nhỏ có thể bị trầm cảm trước cuộc sống thay đổi quá nhanh và đột ngột ở độ tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”.

Việc sinh sản vì vậy cũng không dễ dàng. Khi giữ thai nhi, các em có thể phải sinh mổ, biến chứng dễ xảy ra, ảnh hưởng sức khỏe. Nếu phá thai, trẻ cũng gặp rất nhiều khó khăn. có thể bị sang chấn tâm lý lâu dài.

Gần đây rộ lên các vụ ăn trái cấm quá sớm. Chịu hậu quả nặng nề chính là các bé gái nhưng xem chừng đôi khi tiếng chuông gióng lên chẳng ai nghe cả các thiếu ni6en lẫn phụ huynh. Tới hồi sự việc xảy ra thật khổ trăm bề thì đã muộn!

Đường mới làm chỉ cần dùng tay cào nhẹ là vỡ vụn

Biển Hồ tại Pleiku là thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh Gia Lai. Đây không chỉ là địa điểm du lịch lớn mà còn cung cấp nguồn nước cho hàng triệu người dân Pleiku.

Năm 2014, tỉnh Gia Lai đã phê duyệt dự Khu Du

lịch Biển Hồ với kè chắn đất, ốp mái ta luy với số tiền 28,5 tỉ đồng. Sau nhiều thời gian chậm tiến độ, công trình mới hoàn thành cách đây không lâu.

Tuy nhiên, hiện nay tại khu du lịch này nhiều chỗ đã xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Điển hình con đường nhựa dẫn vào khu du lịch hư hỏng phần thảm nhựa bề mặt khi có nhiều vết nứt toác rộng, chỉ cần dùng tay cào nhẹ thì lớp đá trên bề mặt rơi rụng một cách rời rạc.

Ngoài ra, nhiều đoạn đường bị nước mưa chảy qua gây xói mòn. Trước tình trạng này, các cơ quan quản lý đã cắm biển cảnh báo du khách không nên đến gần khu vực sạt lở. Ông Phan Xuân Vũ, nguyên giám đốc Sở VHTT-DL Gia Lai, cho rằng khi đương chức dù là chủ đầu tư nhưng ông có thuê công ty giám sát. Khi nghỉ hưu ông đã bàn giao cho giám đốc mới nên không còn nắm rõ!

Trước đó, Thanh tra tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều sai phạm tại như thi công chậm chạp, thi công sai so với hồ sơ được phê duyệt trước đó, thậm chí thay đổi thiết kế… Đặc biệt, chủ đầu tư, các công ty tư vấn và công ty thi công đã nghiệm thu công trình cho dù nó chẳng đúng theo hồ sơ thiết kế. Tổng giá trị sai phạm so với hợp đồng là hơn 2,5 tỉ đồng. Ôi chỉ là chuyện thường ngày ở huyện thôi mà!

SAN HÀ

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

109

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

HOUSTON

TM

Julio Iglesias nhận giải Grammy thành tựu trọn đời

Julio Iglesias

Danh ca Julio Iglesias hôm 11/05 đã được trao tặng giải “Grammy Thành tựu trọn đời” trong buổi lễ do Viện Ghi Âm tổ chức tại Los Angeles. Đây là g iải thưởng được quyết định bởi các chuyên gia và các học giả về âm nhạc trên khắp thế giới. Vinh dự này đến với Julio Iglesias đúng vào thời điểm ông ăn mừng 50 năm sự nghiệp ca hát.

Album phòng thu đầu tay của Julio Iglesias mang tựa đề ‘‘Yo Canto’’ từng được phát hành vào năm 1969, cách đây đúng nửa thế kỷ.

Trong 50 năm sự nghiệp, danh ca Tây Ban Nha đã từng lập kỷ lục với hơn 300 triệu đĩa nhạc bán trên thế giới, trong đó có khoảng 12 triệu chỉ riêng trên thị trường Pháp.

Sự nghiệp của Iglesias được đánh dấu bằng một tai nạn xe hơi vào năm

110

1962 khi 20 tuổi, khiến anh rất ít hy vọng được đi lại. Ước mơ trở thành một cầu thủ bóng đá tan biến, nhưng Iglisias đã khám phá ra một niềm đam mê mới: âm nhạc.

Anh bắt đầu chơi guitar với cây đàn do người phụ tá của cha anh tặng, những bài hát đầu tiên xuất hiện trong trong thời gian phục hồi sức khỏe. Iglisias đến London để học tiếng Anh đồng thời hát một số đêm tại Air Port Pub, và vào ngày 17/7/1968 anh đã giành được giải thưởng của Lễ hội ca nhạc quốc tế Benidorm với ca khúc “La vida sigue igual” mà anh sáng tác trong thời gian dưỡng thương. Một câu chuyện khác bắt đầu từ đây.

Gần tám năm sau lần xuất hiện ở Benidorm, Julio không chỉ biểu diễn lần đầu

tiên tại Madison Square Garden ở New York, mà còn đánh bại các kỷ lục phòng vé bằng những buổi hết vé trong thời gian ngắn hơn bất kỳ nghệ sĩ nào khác. Năm 1982, Julio cũng ghi dấu ấn tại Nhật Bản bằng cách bán 1,2 triệu bản đĩa “De niña a tees” trong sáu tháng.

Năm 1987 với album Julio Iglesias, Julio là nghệ sĩ đầu tiên bán được hơn hai triệu bản tại Hoa Kỳ với một đĩa bằng tiếng Anh. Năm 1988, Julio là người đầu tiên có một chương trình trực tiếp đặc biệt trên truyền hình Trung Quốc với 400 triệu người xem.

Với giải thưởng “thành tựu”, Julio Iglesias nhập hội với một câu lạc bộ gồm toàn là những tên tuổi lẫy lừng nhất thế giới như Bing Crosby, Frank Sinatra, E lvis Presley, Ella Fitzgerald, Leonard

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Bernstein, Aretha Franklin, Michael Jackson, Antonio Carlos Jobim, ban nhạc Queen. Ở tuổi 75, Julio Iglesias dự trù thực hiện chuyến lưu diễn mừng 50 năm sự nghiệp, vì như ông nói chừng nào còn hơi sức, thì ông vẫn muốn hát cho công chúng để đền đáp lòng trung thành tuyệt đối của giới hâm mộ.

Theo ban tổ chức lễ trao giải Grammy danh dự, chưa có ai trong giới nghệ sĩ La Tinh lập nhiều thành tích bằng Julio Iglesias. Ông đã từng hát bằng nhiều thứ tiếng với những tên tuổi lẫy lừng nhất Diana R o s s , S t e v i e Wo n d e r, Dolly Parton, Placido Domingo, Sting, Willie Nelson, Charles Aznavour, Johnny Hallyday.

Julio Iglesias đã ghi âm khoảng 80 album đủ loại với 14 thứ tiếng khác nhau. Ông cũng từng được trao tặng rất nhiều giải thưởng quan trọng, trong đó có giải Grammy, Latin Grammy Awards, Billboard Latin Music, Wo r l d M u s i c Aw a r d s (WMA), American Latin Media Award (ALMA), Country Music Association (CMA).

L.T

(Theo efe.com và Spain’s News)

TM

HOUSTON

Người phụ nữ gốc Việt đứng sau thành công của Avengers: End Game

Trinh Tran

Sau hai tuần công chiếu, doanh thu phòng vé của “Avengers: End Game” đã bỏ xa mốc 2 tỉ Mỹ kim, trở thành phim ăn khách thứ hai mọi thời đại, chỉ đứng sau siêu phẩm Avatar. Từ trước đến nay, chưa tác phẩm chiếu rạp nào đạt được con số hơn 2 tỉ Mỹ kim nhanh như vậy, đến như “Avatar” cũng phải mất 47 ngày.

“End Game” thành công như vậy, bên cạnh những gương mặt như “cha đẻ” Marvel – ông Stan Lee, chủ tịch Marvel Kevin Feige, anh em đạo diễn Russo; hay dàn diễn viên (Robert Downey Jr, Scarlett Johansson, Chris Evans, Chris Hemsworth…), còn có sự đóng góp thầm lặng của những người làm việc tại hậu trường. Nổi bật nhất là nữ giám đốc sản xuất gốc Việt, Trinh Tran, người được ví như “vũ khí bí mật của Marvel”.

Tên cô luôn xuất hiện khi kết thúc mỗi tác phẩm.

Cô là một trong những gương mặt đầu tiên đặt nền móng cho hành trình hơn 10 năm của “vũ trụ điện ảnh Marvel”.

Trinh Tran được sinh ra ở Sài Gòn, theo bố mẹ sang Mỹ định cư từ khi còn nhỏ. Cô bắt đầu gia nhập Marvel Studio vào năm 2007, với vai trò phụ tá giám đốc sản xuất Charlie Davies và giám đốc tài chính Matt Finick. Thời điểm này, “Iron Man” – tác phẩm mở đầu cho thiên sử thi Đá Vô cực (Infinity Saga) của MCU - đang ở giai đoạn sản xuất hậu kỳ.

Ban đầu, cô làm phụ tá sản xuất cho các phim Iron Man, The Incredible Hulk; sau đó chuyển sang làm phụ tá đạo diễn Louis D’Espocito trong các tác phẩm Iron Man 2, Thor, Captain America: The First Avenger.

Qua nhiều năm làm phụ tá, kinh nghiệm và tài năng của người phụ nữ gốc Việt này được Marvel công nhận. Cô được đề bạt vào vị trí giám đốc sáng tạo của “Captain America: Winter Soldier” và “Captain A m e r i c a : C i v i l Wa r ” ; rồi giám đốc sản xuất của “Captain America: Civil War”, “Avengers: Infinity War” và mới nhất là siêu phẩm “Avengers: Endgame”.

Không chỉ tạo dựng sự nghiệp cho mình, Trinh Tran góp phần không nhỏ trong việc thúc đẩy sự đa

dạng sắc tộc và nâng cao vị thế của phụ nữ trong vũ trụ điện ảnh MCU. Cô chia sẻ trên Shondaland: “Chúng tôi luôn muốn nữ anh hùng tỏa sáng ngang ngửa với các nam đồng nghiệp của họ. Vì vậy, có thể nhìn vào “End Game” và thấy, tất cả những phụ nữ trên đó dã sát cánh cùng những người đàn ông trong cuộc chiến bảo vệ trái đất. Đây là điều thú vị so với vài năm trước, khi đó, chúng tôi có Avengers và bạn chỉ thấy mỗi Black Widow là nữ…”.

V.T (Theo Shondaland)

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

111

GIA CHÁNH

HOUSTON

TM

Thịt Bò Sốt Tiêu Bò sốt tiêu đen là món hấp dẫn. Mới nghe qua cứ tưởng món ăn sẽ chế biến cầu kỳ phức tạp nhưng thực ra công thức, cách làm lại vô cùng đơn giản. Thịt bò được tẩm ướp nhanh và đơn giản để giữ được vị ngọt tự nhiên, tươi mới. Sốt tiêu đen hấp dẫn chỉ với vài gia vị quen thuộc.

Nguyên liệu: 500 gram thịt bò mềm 2 muỗng cà phê tiêu 2 muỗng canh dầu hào 1 muỗng canh rượu trắng 2 muỗng cà phê nước tương 1 muỗng cà phê dầu mè 1 muỗng cà phê đường 1 muỗng cà phê tỏi bằm nhuyễn 1 trái ớt chuông 1 củ hành tây

Cách làm:

1 - Tiêu giã nhuyễn rồi trộn đều với 1 muỗng cà phê tỏi bằm, 1 muỗng canh rượu trắng, 1 muỗng cà phê dầu mè, 2 muỗng canh dầu hào và 2 muỗng cà phê nước tương và 1 muỗng đường

3 - Hành tây và ớt chuông cắt miếng vuông nhỏ.

4 - Đun nóng 2 muỗng canh dầu ăn rồi cho thịt đã ướp vào, đảo đều tay.

2 - Thịt bò rửa sạch, cắt khối vuông nhỏ rồi ướp với hỗn hợp tiêu trong khoảng 15 phút.

5 - Khi thịt bò chín và chuyển màu nâu nhạt thì cho hành tây và ớt chuông vào xào chín thì cho ra dĩa và thưởng thức. 

112

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

Gỏi Giá Trộn

Gỏi giá trộn là món ăn đơn giản, nhanh gọn, không mất nhiều thời gian. Nguyên liệu chính là giá, đậu hũ. Đây hứa hẹn sẽ là món ăn ngon khi đã ngán thịt, đem lại cảm giác thanh nhẹ đưa cơm cho cả nhà

Nguyên liệu: 300 gram giá 100 gram cà rốt 2 miếng đậu hũ chiên sẵn 2 muỗng canh dầu ăn 2 muỗng canh nước tương 1 muỗng canh đường 1 muỗng nước cốt chanh ¼ muỗng cà phê ớt bột 4 nhánh hành lá

Cách làm: 1 - Hành lá rửa sạch, xắt hay bào sợi. Giá nhặt vỏ, rửa sạch cho vào cái rổ, chần sơ qua nước sôi. Cà rốt gọt vỏ, bào thành sợi dài.

3 - Hòa tan 2 muỗng canh nước tương, 1 muỗng canh đường trắng, 1 muỗng canh nước cốt chanh, 1/4 muỗng cà phê ớt bột trong chén, khuấy đều.

2 - Đậu hũ chiên cho vào chảo dầu ăn, chiên lại cho vàng giòn. Vớt đậu hũ ra, cắt thanh dài.

4 - Cho giá, hành lá, cà rốt, đậu hũ chiên vào tô, rưới đều hỗn hợp nước tương vào, trộn đều.

5 - Bày món ăn ra đĩa và dùng với cơm trắng. Chúc các bạn thành công, ngon miệng 

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

113

PHỤ NỮ

HOUSTON

TM

Những điều có thể bạn chưa biết về nám da Corticosteroids thường Nám da là gì? không thể sử dụng lâu Để hiểu rõ về sự Trong những chứng dài ở liều lượng cao và hình thành của các còn có thể hại da nếu mảng nám, cần hiểu về tăng sắc tố da, nám da dùng không đúng cách. melanin. Melanin hay luôn làm nhiều người Vì vậy với nám da, còn gọi là hắc tố, được phòng ngừa vẫn là liệu tạo nên bởi các tế bào đau đầu không chỉ vì pháp tốt nhất. melanocytes ở lớp đáy ảnh hưởng đến thẩm mỹ Cái tên “mặt nạ thai biểu bì. Melanin có khả kỳ” ra đời vì có rất nhiều năng hấp thụ và làm mà còn vì độ bướng bỉnh phụ nữ xuất hiện nám tan tia UV. Vì vậy khi và khó điều trị. da ở thời kỳ mang thai. ra nắng lâu hay thường Trong thời gian này, các xuyên, da sẽ sinh ra bà mẹ sẽ cần cẩn thận nhiều melanin hơn và với những sản phẩm trở nên rám nắng. Khi chăm sóc da cũng như da sinh ra quá nhiều mỹ phẩm để không ảnh melanin, những mảng hưởng tới thai nhi. Thực sạm, nám da sẽ được tế, hầu hết những vết nám hình thành. da sẽ mờ dần đi sau khi Nguyên nhân cụ thể sinh vài tháng. Vì vậy gây nám vẫn chưa được khi gặp phải chiếc “mặt chứng minh, tuy nhiên, nạ” khó ưa này, tốt nhất phó giáo sư Adam hãy nhẫn nại chờ đợi hết Friedman thuộc George thời kỳ cho con bú. Nếu Washington University những vệt nám chưa mờ cho rằng nội tiết tố cũng Demi Lovato cũng từng trải qua tình trạng da thâm nám hết, lúc này bạn mới nên đóng một vai trò quan trị nám. trọng với tỉ lệ mắc phải Nếu bị nám khi sử dụng tăng theo việc sử dụng Phòng ngừa hơn chữa trị thuốc tránh thai, điều trị nội tiết tố Rất tiếc, hiện nay chưa có một thuốc tránh thai dạng viên, ngừng cũng như thời kỳ mang thai. Theo phương pháp nào có thể trị hoàn uống thuốc tuy không làm nám biến nghiên cứu của Hiệp hội Da liễu Anh toàn nám da. Khác với những chứng mất nhưng cũng có thể ngừa việc quốc, 50% phụ nữ mang thai có thể bị tăng sắc tố da khác, nám da có liên những mảng nám quay lại, sậm hơn nám trong thời kỳ mang thai. Vì vậy, quan đến nội tiết tố. Do đó, trị liệu với diện tích lớn hơn.

Quan trọng nhất, hãy làm bạn với nám da cũng được biết đến với cái tên laser hay lột hóa học ở nồng độ cao “mặt nạ thai kỳ”. không thể loại bỏ tận gốc mà chỉ có kem chống nắng càng sớm càng Bên cạnh đó, yếu tố di truyền cũng thể làm mất vết nám tạm thời. Bên tốt. Kem chống nắng cũng chính là rất quan trọng. cạnh đó, những trị liệu này nếu không sản phẩm phòng ngừa lão hóa quan Ngoài ra, bức xạ tia cực tím (UV) được thực hiện và giữ gìn kỹ lưỡng trọng nhất, nhưng cũng đồng thời là không chỉ gây nám mà còn làm cho có thể gây tổn thương da tạm thời thứ nhiều người “lười” dùng nhất. những mảng nám da trở nên tối màu hoặc vĩnh viễn. Ngoài ra, những chất Chuyên gia da liễu nổi tiếng ở Anh và lan rộng hơn. làm trắng da như Hydroquinone hay quốc, Sam Bunting có nói rằng: gần

114

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

Do nội tiết tố và mụn

như tất cả mọi người đều không dùng đủ kem chống nắng. Hầu hết chỉ dùng có 1/4 số lượng kem chống nắng cần thiết để bảo vệ làn da khỏi tia cực tím. Điều trị mảng nám Các mảng nám hình thành do sự sinh ra vượt trội của hắc tố melanin.

Do đó, một trong những cách ngăn chặn nám hiệu quả chính là giảm thiểu hoạt động của các melanocytes.

Qua đó, sự sản sinh melanin được giảm bớt bằng việc ngăn ngừa enzyme, còn được gọi là tyrosinase.

Khi melanin được sản xuất, nó phải được vận chuyển đến các tế bào da trước khi chúng có thể xuất hiện trên da. Vì vậy ngăn chặn quá trình này sẽ khiến hắc tố không xuất hiện trên bề mặt da. Các mảng nám sẽ mờ

dần đi và biến mất. Điều khó khăn trong việc trị nám là không một ai giống ai. Mỗi người bị nám do yếu tố khác nhau, cường độ khác nhau sẽ cần phối hợp điều trị khác nhau.

Tuy nhiên về cơ bản, với những mỹ phẩm không cần chỉ định của bác sĩ, một chu trình chăm sóc da phối hợp giữa retinoid, chất chống ôxy hóa mạnh như vitamin C cùng với một hoạt chất có thể ức chế sự chuyển đổi của melanin.

Retinoid là một trong những thành phần vô cùng quan trọng trong việc trị nám. Khi mới sử dụng, bạn có thể bắt đầu với những sản phẩm retinol hoặc retinoic acid đang có mặt trên thị trường. Paula’s Choice Clinical 1% Retinol Treatment hay Drunk Elephant A-Passioni Retinol Cream đều chứa retinol ở hàm lượng 1% và được chuyên gia da liễu cũng như các beauty blogger nổi tiếng đánh giá cao. Khi sử dụng retinoid, da bạn sẽ dễ bị kích ứng hơn dưới ánh sáng mặt trời. Đó là lý do retinoid phù hợp nhất khi sử dụng trong chu kỳ chăm sóc da buổi tối. Tuy nhiên, không nên sử dụng retinoid trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú.

Vitamin C được biết là một trong những chất chống ôxy hóa mạnh và cũng là thần dược trong làm đẹp.

Không chỉ dừng lại ở việc thúc đẩy sản sinh collagen chống lão hóa, vitamin C còn hỗ trợ làm sáng da bằng cách ức chế sản sinh melanin

và ngăn ngừa quá trình ôxy hóa của melanin. Trái ngược với retinoid, vitamin C phát huy tối đa năng lực khi sử dụng vào chu kỳ chăm sóc da buổi sáng.

Khi nhắc đến thành phần hoạt chất ngăn chặn lượng melanin được truyền sang tế bào da, với những nhiên cứu hiện nay, có rất nhiều hoạt chất mang lại hiệu quả cao, có thể dùng trong thời gian dài nhưng vẫn an toàn.

Trong đó có thể kể đến Azelaic acid, chiết xuất từ dâu tằm hay cam thảo.

Azelaic acid ở nồng độ 20% mang lại hiệu quả cao hơn Hydroquinone 2% trong việc làm sáng vết thâm nám mà không mang lại nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như Hydroquinone.

Ngoài ra, chiết xuất từ rễ cam thảo chứa 2 thành phần hiệu quả trong việc làm mờ vết thâm nám: glabridin và liquiritin. Glabridin giúp ức chế hiệu quả của enzyme tyrosinase trong khi liquiritin mang lại tác dụng làm sáng da. Chiết xuất từ quả dâu tằm cũng hoạt động tương tự như rễ cam thảo trong việc hạn chế tyrosinase.

Khi sử dụng những hoạt chất mạnh kể trên, đôi khi da khó tránh khỏi tình trạng bong, tróc nhẹ. Hãy luôn lưu ý bảo vệ da khỏi ánh sáng tối đa cũng như phối hợp với một chu trình chăm sóc da, dưỡng ẩm đầy đủ để có được làn da sáng, khỏe mạnh và mịn màng.

V.T (Theo ELLE Team)

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

115

BẠN GÁI NHỎ TO

HOUSTON

TM

Bắt đầu lại bằng yêu thương…

HỎI: Cha mẹ cháu ly dị đã hơn 5 năm rồi, từ khi cháu chưa xong trung học. Vì vậy, khi cố gắng giữ quyết tâm vào đại học, cháu trải qua quá nhiều khó khăn về mọi mặt, khiến cháu luôn oán hận bố cháu mà theo cháu biết, là người đã gây ra tất cả khổ đau cho cả nhà.

Sau đó, vì hoàn cảnh, cháu xa gia đình và sống tự lập để lo thân. Mới đây, cháu nghe tin cha mẹ cháu làm hòa và về lại với nhau trong căn nhà chỉ còn lại hai người. Cháu không biết nên buồn hay vui vì xem ra mọi sự đều đã lỡ làng và khác hết so với ngày xa xưa. Thêm nữa, có vẻ như cha mẹ cháu khi cần có sự chọn lựa ảnh hưởng đến

116

cuộc sống của con cái, đã không ai nói gì với chúng cháu cả mà tự ý làm điều cha mẹ muốn. Nay ông bà tái hợp, cũng không ai nói gì với đám con nên chúng cháu cảm thấy chúng cháu như người đứng ngoài.

Tuần vừa qua, cô cháu làm đám giỗ ông nội. Cháu đang được nghỉ học nên ghé qua cô. Trong một lúc vui chuyện, cô cháu bỗng nói cho cháu biết lý do làm cha mẹ cháu bỏ nhau là do chị cháu một hôm thình lình nhận được cái text bố cháu gởi cho bạn gái của ông mà lầm qua phone của chị và chị đem mách mẹ, gây ra đổ vỡ và tan hoang gia đình.

Bây giờ nhớ lại, cháu chỉ nhớ sau biến cố này, tình cảm giữa cha con

cháu thay đổi nhiều lắm.

Cháu không biết phần bố cháu nghĩ gì nhưng cháu thì tránh mặt ông tối đa, kể cả cơ hội chuyện trò bình thường. Trong lòng cháu, cháu sẽ không bao giờ tha thứ ông về cái tội cố tình và liều lĩnh làm một việc mà ông dư biết sẽ đẩy mẹ cháu vào chỗ đau đớn và gia đình tan nát. Thời gian qua, cả cháu lẫn ông rồi cũng dần dần yên ổn trong hoàn cảnh mỗi người và riêng cháu hầu như đã quên cả tình cha con với quá nhiều phiền lụy cho cháu.

Cháu cũng không biết cô cháu đem kể lại câu chuyện cái phone của chị cháu với ý gì nhưng cháu biết cháu sẽ không đôi co với chị cháu về chuyện

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

này. Cháu chỉ cần nói với người trên một điều: cha mẹ có quyền sống cuộc đời của cha mẹ theo ý cha mẹ nhưng đừng bắt con cái chịu trách nhiệm về việc cha mẹ làm. Chúng đứng ngoài. Chúng vô tội.

Chúng vô can. Thậm chí chúng là nạn nhân. Chúng không hề được cha mẹ thương quý và hy sinh cho chúng như cha mẹ thường nghĩ. Để được học hỏi thêm từ cô, một phụ huynh, một nhà giáo mà cháu và bạn bè cháu hâm mộ và tín nhiệm nhiều năm qua với các chương trình cô đã thực hiện, xin cô (và thính giả của cô) cho cháu được lắng nghe nếu quý vị có lời khuyên nào cho cháu trong trường hợp này? Cháu vẫn biết tình phụ mẫu và con cái là một đặc ân lớn trong cuộc đời của một người nhưng sao có khi thực tế cho chúng cháu thấy không phải vậy?

Giấu tên TRẢ LỜI: Cô rất thông cảm với sự phẫn hận của cháu trong câu chuyện gia đình cháu kể qua thư. Cô có thể cam đoan với cháu một điều chắc như đinh đóng cột: tình cha/ tình mẹ đối với con cái là bản năng ông trời cài đặt vào mọi ông cha/bà

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

117

BẠN GÁI NHỎ TO mẹ từ buổi khai thiên lập địa của loài người, đúng cho mọi chủng tộc, mọi thế hệ, song hành cùng nghĩa vụ truyền giống để sự sống sinh sôi, nẩy nở, chỉ khác nhau ở cung cách biểu lộ thường tùy thuộc vào văn hóa, môi trường sống của cha mẹ. Ngay cả những ông cha hay những bà mẹ làm tan nát gia đình, họ thường phải trả trong âm thầm, một cái giá không nhỏ cho tình cảnh họ gây ra.

Nếu hiểu như thế, tin được thế, các con nên lấy lỗi lầm của cha mẹ làm bài học cho mình và thương cảm hơn nỗi lòng của cha mẹ. Thay vì trách móc, oán hận vốn là những cảm xúc tiêu cực, khơi sâu thêm vết

118

HOUSTON

TM

thương của nhau và không ích lợi gì cho ai cả, hãy cảm thông. Khi chưa hiểu hết ngọn ngành, nên cho cha mẹ hưởng cái ân huệ người Mỹ gọi là “benefit of doubt”để có thêm thời gian: các con khôn lớn hơn, xét đời chín chắn hơn, mọi việc cũng từ từ ra ánh sáng hơn, sẽ tránh được cái việc đổ dầu vào đốm lửa vừa bén và thiêu rụi hết.

Trường hợp cháu, không phải chỉ vì một cái tin nhắn trên điện thoại mà cha mẹ cháu chia tay đâu. Cùng lắm, nó là cái giọt nước làm tràn cái ly đã đầy thôi. Cha mẹ cháu phải trải qua nhiều năm sống trong mâu thuẫn, bất hòa, thậm chí xung đột mà các con ít nhiều có thể đã thấy

nhưng...không quan tâm, vô tình áp dụng chủ trương đời ai nấy lo, chuyện của ai người đó giải quyết, giữa cha mẹ và con cái không có trao đổi, chia sẻ nên khi hữu sự, cha mẹ không có thói quen đối xử với các con như người trong cuộc dù chúng đã đủ khôn lớn.

Hiểu vậy và nhận một phần trách nhiệm là cách xây dựng, trau dồi nhân cách của một người, cho chúng ta ý thức công bằng, sự khiêm nhượng và can đảm, không có gì thiệt thòi cả.

Chưa kể nhận trách nhiệm để thấy mình ở trong, sẽ cho chúng ta có cái nhìn thoáng hơn để đi tìm giải đáp thay vì khăng khăng đổ riệt cho người khác và sinh lòng oán hận.

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Trên đây là một vài nhận xét và gợi ý của cô, có thể sẽ làm cháu không vui nhưng cô hy vọng sẽ giúp cháu suy nghĩ thêm, ra khỏi bế tắc để thấy gia đình hàn gắn được là cái phước lớn, cháu nên mừng cho mình và tôn trọng sự riêng tư của cha mẹ một khi cái riêng tư này cũng là cái chung của tất cả các bên liên hệ. Hãy bắt đầu lại bằng yêu thương để thấy yêu thương là cái đích sống cao cả và toàn vẹn nhất.

Sau cơn mưa, trời lại sáng.

Chúc cháu sớm tìm lại sự bình an trong tâm hồn.

BÙI BÍCH HÀ

TM

HOUSTON

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

Kỷ niệm ngày thành lập nhóm Việt Dance

C

BẠCH CÚC

hiều Chủ nhật 12/5, tại nhà hàng Kim Sơn 12750 SW FWY, Stafford TX 77477, nhóm Việt Dance tổ chức buổi dạ tiệc, dạ vũ kỷ niệm một năm thành lập, do nhóm thanh thiếu niên yêu thích ca múa nhạc lập ra, với chủ đề “Mẹ” nhân ngày Hiền Mẫu, với sự hiện diện của các ca nhạc sĩ nổi tiếng của Houston, gia đình và thân hữu tham dự.

Chương trình văn nghệ đêm nay rất đặc sắc với các bài hát viết về Mẹ làm xao xuyến ngậm ngùi, các em biểu diễn những điệu múa dân gian rất đẹp cũng như những điệu mới tươi trẻ như Hit Hop làm sôi nổi khán phòng, với những màn trình diễn trang phục trẻ trung đẹp mắt.

Nhóm Việt Dance là nhóm ca vũ nhạc thiện nguyện, các em đem lời ca điệu múa đến với cộng đồng người Việt, hội đoàn, nhà thờ và chùa. 

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

119

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

120

| No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

121

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

122

| No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

123

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

HOUSTON

TM

ĐẠI LỄ PHẬT ĐẢN BẠCH CÚC

V

ào lúc 10 giờ sáng ngày 5/5, Đại lễ Phật Đản Phật lịch 2643 do Giáo Hội VN Thống Nhất Hải Ngoại tại Hoa Kỳ cử hành trọng thể tại chùa Liên Hoa thành phố Houston.

Hiện diện có Chư Tôn Đức Tăng Ni và hàng ngàn Phật tử gần xa đến tham dự với lòng biết ơn Đức Từ Phụ đã dẫn dắt chúng sinh trên con đường quan minh chính pháp, đồng thời nghe thông bạch về ngày Phật Đản của viện Hóa Đạo.

Tiếp sau lễ cầu nguyện đặt viên đá đầu tiên khởi công xây dựng chánh điện, cử hành Đại Lễ Phật Đản tụng kinh niệm Phật, lễ Tắm Phật và kết thúc với phần thọ trai tại chùa Liên Hoa. 

124 |No 653 - May 17 2019 |

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

125

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

126

| No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

TM

HOUSTON

C01 : Nhà Bán Nhà bán Nhà rộng 3,635 sf, xây năm 2007, corner lot Richmond River WestPark. Có 4 phòng ngủ, 3.5 phòng tắm.

Xin gọi chị Lee: 713-291-0966

C03 : Phòng Share/Thuê Phòng cho share Nhà mới, gần Hong Kong 3, dư phòng cho share. Bao điện, nước, giặt, sấy, internet.

Liên lạc cô Vân: 832-868-0622.

C02 : Nhà Cho Thuê Townhome cho thuê 7917 Cook Rd, 2 phòng, gần chợ Mỹ Hoa và HongKong 4. Nhà khang trang, sạch đẹp, có máy giặt, máy sấy, tủ lạnh, máy rửa chén, cửa sắt

an toàn xung quanh. Khu yên tĩnh. Bao nước. Giá thuê $810/tháng.

Xin gọi anh Phú: 713-775-6871

C09 : Sang Tiệm Sang tiệm Về hưu bán tiệm Liquor vùng Northwest địa điểm tốt, parking rộng, khách đông. Liên lạc cô Vĩnh 832-489-8611 (cell) or Jessica 713-817-1883; Bán building có tiệm giặt và 26,000sqt có auto shop gần downtown.

Xin gọi: 281-797-4253 Sang Tiệm Tiệm Phở khang trang vùng I10 West, San Antonio, TX - hoạt động .. năm, đông khách, ổn định, không người trông coi cần sang lại. Tiệm rộng sqf.

Xin gọi: 281-300-0392

C11 : Cần Bán Bán Nhà Hàng Nhà hàng trên đường Bellaire, địa điểm đẹp, không người trông coi cần sang lại. Xin gọi hoặc để lại lời nhắn: 713-540-3686 Bán Tiệm Nails Tiệm vùng Spring, trong khu shopping lớn, cạnh Spouts Farmers Market.

Tiệm có 16 ghế, 8 bàn, 2 phòng facial, lượng khách ổn định. Vì không người trông coi cần sang gấp với giá rẻ. Ai tới trước mua trước, xin gọi ngay: 281-736-7319 Bán Tiệm Nail Tiệm Khu Mix, rộng 1,000 sqf, khách đông, income ổn định, cần sang gấp. Địa chỉ: 8914 Clarkcrest St, Houston, TX 77063.

Xin gọi Vân: 713-266-0219 or 832-202-9203

Bán Nông Trại Bán nông trại trồng rau Việt Nam như: rau thơm, bầu bí, mướp huơng, cà pháo … Đất 10 mẫu và căn nhà 10 năm tuổi rộng 3,000 sqf. Địa điểm vùng Pearland. Muốn biết thêm chi tiết xin gọi: 281-703-1965

D06 : Điện - Nước Thợ Điện - Châu Đặng Chuyên sữa chữa và làm mới. Bảo đảm, uy tín, kinh nghiệm và giá cả phải chăng.

A Chau (Electrician): 281-730-4560 Free estimate

D08 : Điện Lạnh - Sưởi - Bếp Long A/C & Appliance Commercial & Residential

Chuyên sửa máy lạnh, máy heat (sưởi), tủ lạnh, máy giặt sấy, lò nấu ăn, bình nước nóng.

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

127

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI Có license & bảo hiểm: TACLA44251C. Mọi sửa chữa có bảo đảm.

Có kinh nghiệm làm ở Sears.

Liên lạc: 713-505-7534

D09 : Diệt Gián Chuột Chuyên Môn Diệt Gián Chuyên môn diệt gián cho tư gia, cơ sở thương mại và nhà hàng, rất hiệu nghiệm, được bảo đảm 1 năm cho tư gia. Việc làm kỹ lưỡng, uy tín, trên 30 năm kinh nghiệm. Giá cả hợp lý Xin gọi Sơn Nguyễn: (home): 346-400-9805 & 832-762-6641

G01 : Cần Người Cần Người Cần tìm 1 phụ nữ đến nhà ở chung với người lớn tuổi cho vui. Điều kiện dễ dàng. Nhà gần Nhà Thờ, Chùa, Free Way, chợ.

Xin gọi bà Bảy: 713-541-4197 Cần Người Nhà ở khu Northwest, gần nhà thờ La Vang, chợ Hưng Đông & chợ Thắng Hưng. Cần tìm 1 người để chăm sóc 2 cụ, vẫn còn sinh hoạt bình thường. Làm 32 giờ/tuần, từ thứ Hai đến thứ Năm.

Xin liên lạc Huyền: 281-813-4249.

128

New New New! Cần Người Nhà hàng khu Pearland, cần người chạy bàn và người phụ bếp.

Xin liên lạc: 713-498-2249 or 832-348-6251 Cần Người giúp chăm sóc tại gia & giúp công việc nhà cho 1 bà cụ, nhà khu Southwest.

Liên lạc cô Nga (từ 10 giờ sáng - 8 giờ tối): 713-933-9760

I06 : Dạy Lái Xe Dạy Lái Xe - John Lai Chuyên nhận dạy lái xe cho người 18-60 tuổi, lý thuyết bằng tiếng Việt.

Bảo đảm 90% đậu, giá rẻ tận tâm, vui vẻ, uy tín, đúng giờ, dạy dễ hiểu, xe có 2 thắng. We offer Driving Education Programs for 18-60 years old, Vietnamese Drivers Permit Test. Guarantee 90% pass, cheap price, loyalty, easy understand always on me.

G11 : Cần Thợ Nails / Tóc Cần thợ Nails Mùa thuế đến, rất cần thợ bột, biết làm tay chân nước, biết wax càng tốt. Bao lương $800 trở lên, tip cash out. Tiệm ở Airline & Little York.

Xin liên lạc Tâm: 281-591-6515 (w) or 713-858-8881 (c).

Cần thợ Nails New New New. Cần thợ tay chân nước (nếu biết đắp bột càng tốt). Fulltime / Part-time. Bao lương hoặc commission.

Tiệm ở Houston. Khách dễ chịu. Làm việc thoải mái. Nghỉ ngày Chủ Nhật.

Xin gọi: 281-871-8366

| No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

John Lai (Driving Instructor): 832-326-5628 Nam Driving School, Inc. (Since 2008) Trường chuyên dạy lái xe và bằng viết cho Teen & Adult. Trường có chấm thi lái xe cho mọi người.

Thi bằng lái và viết tại đây: 11011 S Wilcrest Dr, Ste E108, Houston, TX 77099.

Phone: 281-561-8999 or 281-468-0080

Lá Thư Đi Trước TM

HOUSTON

317 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50, cao 5-3, nặng 120lbs, Công giáo, cần tìm bạn đồng hành (nam / nữ OK). Lịch sự, vui vẻ, chia sẻ hạnh phúc tuổi già.

Có kinh nghiệm nhà hàng, thích nấu ăn, yêu mái ấm gia đình, thích làm từ thiện. Ai mến xin được làm bạn. Thư đầu xin gởi về Thời Báo Houston 318 - (Trên 4 kỳ)- Nam, 50 tuổi, ly dị, cô đơn, có việc làm ổn định, không tứ đổ tường. Cần tìm bạn gái ở Houston, biết yêu mái ấm gia đình Việt Nam, tuổi từ 40-45, độc thân hoặc đã ly dị. Hợp sẽ tiến xa. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ.

319 - (Trên 4 kỳ)- Nữ, 31 tuổi, đang ở Việt Nam, chưa lập gia đình, có học, có việc làm, trên trung bình mọi phương diện, đạo Phật. Muốn làm quen với bạn nam độc thân thành thật, từ 40 tuổi trở xuống, không tứ đỗ tường, cùng tôn giáo. Xin đừng đùa giỡn. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ.

321 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, sinh năm 1962, đang làm việc tại Bình Dương, Việt Nam. Sở thích: nấu ăn, đọc sách, du lịch, xem phim … Tính tình hòa nhã, yêu mái ấm gia đình, quan tâm chăm sóc người thân. Hiện đang sống độc thân, không con cái. Mong nhận được thư của các anh, tuổi từ 56-60, không tứ đổ tường, chân thành, cùng sở thích, cùng cảnh ngộ.

322 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 61 tuổi, sống ở Houston - TX, người miền Nam, vần còn đi làm. Muốn tìm nam, góa vợ, tuổi từ 62-72, có học thức, không tứ đổ tường, ngoại hình dễ nhìn, chân thật, yêu mái ấm gia đình, sống ở Houston, để làm bạn, nếu hợp sẽ cùng nhau nương tựa đến hết đời. Rất mong thư.

323 - (Trên 4 kỳ) - Đàn ông, tuổi đã về hưu, độc thân, đang sống một mình.

Muốn làm quen phái nữ, tuổi từ 60-66.

Góp gạo thổi cơm chung. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ.

324 - (Trên 4 kỳ) – Nữ, 48 tuổi, tìm bạn gần xa, không phân biệt tuổi tác.

Nếu hợp sẽ tiến xa. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ.

325 - (Trên 4 kỳ) - Cần tìm những người bạn tốt đã về hưu. Thư đầu nhờ tòa soạn Thời Báo chuyển dùm.

326- (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, người miền nam, đạo công giáo, chồng chết đã lâu, muốn làm quen, kết bạn với người đồng đạo, thường siêng đi lễ, để giúp đỡ lẫn nhau lúc tuổi già. Điều kiện: phải vợ chết đã lâu, lớn tuổi hơn, là người thành thật, không vướng bận con cái, không cờ bạc rượu chè, không lăng nhăng, không lừa dối. Nếu hạp sẽ tiến tới.

327- (Trên 4 kỳ) - Nữ, sống tại Houston - TX, 62 tuổi, người miền Nam, độc thân đã lâu, sức khỏe tốt, công việc ổn định, có nhà riêng. Rất mong được làm quen với phái nam, tuổi từ 62-67, có kiến thức, nhân hậu, đế an ủi nhau suốt quảng đời còn lại. Điều kiện: phải là người miền Nam và trong độ tuổi mà tôi muốn tìm (nếu không xin đừng làm mất thời gian của nhau).

328 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, diện mạo trên trung bình, việc làm ổn định, thích nấu ăn, văn nghệ và du lịch. Tìm bạn Nam từ 57-67, nếu là người Công Giáo hoặc người miền Nam thì thật là vui.

Xin đừng đùa giỡn. Thành thật cám ơn.

329 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, 59 tuổi, trình độ đại học, việc làm tốt, trên trung bình về mọi phương diện. Thích du lịch và văn nghệ. Không tứ đổ tường. Tìm bạn nam cùng sở thích, ở Houston càng tốt.

Xin gửi thư đầu về Thời Báo Houston.

330 - (Trên 8 kỳ) - Thanh Lam, 19 tuổi, quê ở Long Xuyên, đang học đại học năm 2, vui vẻ, dễ nhìn. Muốn kết bạn trai thật lòng, nếu thấy hạp sẽ tiến xa hơn.

331 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50,

LÁ THƯ ĐI TRƯỚC công dung ngôn hạnh, cuộc sống ổn định. Muốn tìm bạn nam làm nghề đánh cá or đi tôm, ngoại hình dễ nhìn, tuổi từ 52-57, cần thành thật, vui tính và không bị ràng buộc. Xin thư về Thời Báo Houston.

332 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, nấu ăn ngon, sạch sẽ, đẹp hay xấu tùy theo người đối diện. Ly di, sống độc thân đã lâu, kinh tế vững, có nhà riêng, tự do, không vướng bận. Muốn làm quen với các anh từ 50 trở lên. Phải có công ăn việc làm, không tứ đổ tường, chung thủy, thành thật. Nếu hợp sẽ đi hết tương lai còn lại. Cho xin hình và phone để liên lạc. Dù thư đến muộn vẫn hồi âm tất cả.

333 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 64 tuổi, việc làm ổn định, thành thật, không hút thuốc, không rượu chè cờ bạc. Tìm nữ dưới 58 tuổi, sống ở Houston, để làm bạn và chăm sóc nhau tuổi già. Không phân biệt tôn giáo. Cần người thành thật. Thư đầu nhờ Thời Báo chuyển hộ.

Xin cho số phone. Cảm ơn!

334 - (Trên 8 kỳ) - Nam, 56 tuổi, người Công giáo, có nhà cửa, công ăn việc làm, không vướng bận con cái. Muốn tìm người 50-56 tuổi, cùng cảnh ngộ. “Áo anh sứt chỉ đường tà, vợ anh chết sớm mẹ già chưa khâu”.

Ai thương thì nhờ khâu giùm, ấm êm chăn gối lạnh lùng có đôi.”

335 - (Trên 12 kỳ) - Đàn ông về hưu (công nhân), hiện tại độc thân, muốn tìm phụ nữ người miền nam, cùng hoàn cảnh nghèo, chân thật. Quyết tâm cùng tôi đi tiếp con đường còn lại. Điều kiện: tuổi trên 60, so đo, tính toán xin miễn gửi thư.

336 - (Trên 4 kỳ) - Nam 68 tuổi, mới về hưu, sức khỏe tốt, sống tại Houston, TX. Không vướng bận. Có nhà riêng, ở một mình, cuộc sống rất ổn định. Độc thân đã lâu nên muốn có người vợ hiền, nhân hậu, vui tính cùng kết hợp sống chung. Tuổi từ 60 trở lên, thành thật.

337 - (Trên 4 kỳ) - Đàn ông độc thân, người niềm nam, đạo Phật, đã về hưu. Mong tìm bạn gái để tâm sự. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ 338 - (Trên 4 kỳ) - Nữ 55 tuổi, ở Houston, TX. Cuộc sống ổn định, thích

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

129

LÁ THƯ ĐI TRƯỚC

HOUSTON

TM

giãn dị, trầm tĩnh, rất hiền lành, người Bắc, đạo Công giáo. Cao 5 feet, trông rất trẻ hơn tuổi, dáng người thon nhỏ. Ở góa đã lâu, nay muốn kết bạn nam, nếu có duyên sẽ lâu bền.

339 - (Trên 4 kỳ) - Nam mới về hưu, ly dị, không vướng bận con cái. Hiện sống rất cô đơn ở Houston. Sức khỏe tốt, không tứ đổ tường. Mong tìm bạn gái tuổi từ 50-62, hiền, chân thật để chia sẻ, giúp đở nhau trong quảng đường còn lại. Xin vui lòng cho số phone. Thank you 340 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, tên Thanh Sang, gần 24 tuổi, trông cũng dễ nhìn, đạo Công giáo, học xong 4 năm đại học, có việc làm. Muốn tìm 1 bạn trai đồng đạo, hơn tuổi mình, chăm chỉ làm ăn, nhìn về tương lai. Xin 1 tấm ảnh và sẽ tặng lại để coi xem có dể nhìn thật không.

341 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, cư ngụ ở Houston TX, độc thân. Tìm bạn nam, không phân biệt tuổi tác. Nếu hợp sẽ tiến xa.

342 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 66 tuổi, sĩ quan chế độ cũ VNCH, sống chân thành, đạo đức, con cái trưởng thành, không vướng bận. Tìm bạn tri âm nữ, dưới 55 tuổi, hiền, thật lòng nương tựa nhau cuối đời. Tìm con làm dưỡng tử, đỡ đầu, 1 trai, 1 gái, tính hiền lành, chân thành.

343 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 58 tuổi, ở Houston. Góa phụ, không con nên rất cô đơn. Mong mỏi tìm 1 người bạn hoặc anh trên tinh thần, tuổi từ 60 trở lên, thành thật, cùng ở Houston.

Thư đầu gửi về Thời Báo Houston xin chuyển hộ.

344 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50, muốn tìm bạn nam hoặc nữ tuổi từ 5060 để tâm sự cũng như đi nghe nhạc sóng cuối tuần cho đời bớt cô đơn.

(Nữ fren only). Cần thành thật, độc thân và dễ tính. Xin thư về Thời Báo nhờ chuyển.

345 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, ngoại hình dễ nhìn, còn đi làm, thích nghe nhạc xưa và du lịch. Mong tìm bạn nam cùng sở thích, tuổi từ 58 trở lên. Mong thư bạn.

346 - (Trên 8 kỳ) - Nam, 58 tuổi, ở Mỹ đã lâu, không vướng bận, không rượu, không cờ bạc. Muốn tìm bạn

130 |No 653 - May 17 2019 |

nữ từ 48-55 tuổi sống ở Housotn hay vùng phụ cận. Cùng nhau đi uống café cuối tuần, chia sẻ buồn vui. Nếu hợp sẽ tiến xa. Ai mến xin thư về (kèm theo số phone và hình). Xin chân thành cảm ơn!”.

347 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, 32 tuổi, tốt nghiệp đại học, tính tình hiền lành. Đang sống ở Đà Lạt, là nhân viên văn phòng, 1 lần li dị. Xin được làm quen bạn trai có kiến thức, đạo đức, đạo Phật giáo, người ở Houston càng tốt. Hợp sẽ tiến xa hơn. Xin đừng đùa giỡn 348 - (Trên 4 kỳ) Nữ, 62 tuổi, sống ở Katy, Texas, Phật giáo, người Bắc, đại học, đẹp và hiền, có trách nhiệm, có nhà riêng, kinh tế ổn định. Cần tìm bạn thực sự, không tứ đỗ tường, nếu hợp sẽ cùng chăm sóc nhau khi tuổi già.

349 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, sinh năm 1987, đang sống ở Việt Nam, chưa lập gia đình, có việc làm ổn định, người miền nam, đạo Phật. Muốn làm quen bạn nam, tính tình chân thật, nếu đang ở Houston càng tốt. Thư đầu xin gửi về địa chỉ Thời Báo.

350 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 62 tuổi, sống ở Houston - Texas đã lâu. Đạo Phật, người miền nam, hiền, thành thật, vui tánh, trọng đạo đức, cuộc sống đơn giản, thoải mái, thích đi du lịch, trồng

NHẮN CHUNG:

trọt, yêu mái ấm gia đình. Mong tìm bạn trai từ 60-68 tuổi, cùng đạo, cùng lối sống, lịch sự, khỏe mạnh. Hầu giúp đỡ, an ủi nhau và enjoy phần đời còn lại.

351 - (Trên 4 kỳ) - Nữ lưu thường tình, 55 tuổi, sống ở Houston - TX, hiền lành, chân thật, đạo đức, yêu cuộc sống gia đình, trân trọng tình nghĩa. Ước mong tìm gặp các anh tuổi từ 6070, sức khỏe tốt, có lối sống lành mạnh cho một gia đình hạnh phúc (Không cờ bạc, hút sách, nhậu nhẹt ...). Sẽ trả lời dù thư đến trễ. Xin hình và số phone trước.

352 - (Kỳ 3/8) - Nữ, 30 tuổi, trung bình về mọi phương diện, đạo Tin Lành, chuyên viên trang điểm cô dâu, sống và làm việc tại Long An, đã 1 lần dang dỡ. Muốn tìm bạn để chia sẽ những lúc vui buồn, không phân biệt tuổi tác, nếu hợp sẽ tiến xa hơn. Thư đầu gửi về văn phòng Thời Báo, xin kèm theo số phone để tiện liên lạc.

353 - (Kỳ -2/4) - Nữ, tuổi 65, duyên dáng, đẹp, thành thật, thích âm nhạc.

Cần tìm bạn từ 65-70, độc thân, tính tình chân thành, cùng một ý thích. Xin gửi thư đầu về Thời Báo nhờ chuyển.

THƯ ĐÃ CHUYỂN: T. Le., Pearland, TX - Một Người,

- Lời Tìm Bạn xin viết trong vòng 60 chữ trở lại, kèm tên, địa chỉ đầy đủ để giúp việc chuyển thư được nhanh chóng.

- Thư Nhờ Chuyển xin bỏ vào phong bì nhỏ hơn và dán kín, KHÔNG CẦN dán tem, tòa soạn không chịu trách nhiệm về nội dung thư nhờ chuyển. Bỏ Thư Nhờ Chuyển và lệ phí vào phong bì lớn hơn, và xin nhớ ghi rõ ở mặt sau bì thư (lớn hoặc nhỏ) là muốn chuyển đến số nào.

- Thư xin đề rõ: Thời Báo Houston / “Lá thư đi trước” 11205 Bellaire Blvd., #B4, Houston, TX 77072 LỆ PHÍ THAM GIA: - Đăng Lời Tìm Bạn: 10 USD (tối thiểu 4 kỳ báo, Thời Báo Houston được lược bớt nội dung).

- Nhờ chuyển thư: 5 USD cho mỗi thư. Xin trả bằng Chi phiếu, chỉ cần ghi trả cho “Thoi Bao”.

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

131

HOUSTON

TM

132

|No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

133

HOUSTON

TM

134 |No 653 - May 17 2019 |

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TM

HOUSTON

No 653 - May 17 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

135

www.dshopping.ca

Tel: 1.866.898.6925

www.thoibao.com

-

Printed in Canada - Giá bán ngoài Houston: $3