thoi bao toronto thu 5 2609-1

THURSDAY

ISSUE 2609

THỨ 5

R

JAN/31/2019 PUB Agreement N0 40009120

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

ĐẾN GENEVA VẠCH TRẦN SỰ THẬT VỀ NHÂN QUYỀN Ở VN

ẢNH: PHÓNG VIÊN CARLOS SERRA

Xem trang 130

Toronto thoibao.com

2

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

5

Toronto thoibao.com

6

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

7

Toronto thoibao.com

8

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

CANADA Toronto thoibao.com

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN

A.T Services-Trần A.Tuyết A+Vaughan Tax&Acc. CNS Khai Thuế Dang & Associates,CA Diệu Hiền Võ CGA Đồng Hương Services Thy Nguyễn-BTN Tax Vinh Hoa Ngô-CGA

1 39 26 79 43 17 59 73

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Benjamin Law 105 Criminal Lawyer Davoudi 117 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Moses & Associates 53 Mostyn & Mostyn 91 Nguyen Law Chambers 48 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93

AUTO BODY - GLASS - REPAIR

369 Auto Service 81 3D Collision 121 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 83

AUTO SALES - BÁN XE

Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 5 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho Le’s Hair Thanh - Xâm

31 26 19

DENTIST - NHA SĨ

Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Đào Thị Thái Vân 13 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 81 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Thị Tuyết 82 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Sharon Nguyễn 107 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1

DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ

Mai Nguyễn 103 Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1

DOCTORS - BÁC SĨ

Collin Hồng 66 Dooyoung Kim 97 Đinh C.Hồng-Chiropractor103 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71

ELECTRONICS-COMPUTER

Chatr Mobile 51 Tinker & Hack 111

EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI

Biview-Tuyển Người 109 Connect Staffing Serv. 69

QUAÛNG CAÙO -

Job Connection Inc. 95 Sam Luong-Desjardins 171 Work Centre Group 82

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 76 Cindy Trần 68 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Tommy Ly 77 Vina Financial Group 172 Vincent Su-BDO Frist Call 85

FLORIST - TIỆM HOA

California Florist 41 Hùng Flowers 39 Truspeers Garden Florist 97

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Elena Bedding Tủ thờ & Mattress

95 39

HERBALIST - ĐÔNG Y

Amida Life Acai Berry 148 Bài Viết Amida Life Man Of Iron 131 Chao Wang-YanLi Cao 36 dShopping-SureMeal 172 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (2) 101 LeSean-Bài Viết Golden Moose Oil 142

INSURANCE - BẢO HIỂM

Hạ Nguyễn Jennifer Phương Nguyễn Judy Thu Trần Lâm Chí Vân Lê Phạm Duy Maria Phương Nguyễn Nguyễn Đình Nghĩa Nguyễn Mỹ Linh Peter Tiến Nguyễn Thiện Tâm Nguyễn Tôn Mỹ Lan Trần Diệu Trinh Vy To

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

Maxxy Jewellery

LEGAL - PHÁP LÝ

Cathy Nguyễn Chu Văn Viên Global Migration&Trans.

Jenny Thúy Nguyễn Le Immigration Nam Phương Imm.&Legal

21 57 75 27 67 13 37 23 41 93 15 95 41 4 29 26 43 85 75 27

MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express

33

OPTICAL - MẮT KIẾNG

ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65

OPTOMETRIST - ĐO MẮT

Bùi Thanh Phong 79 Lê Nguyễn Đức 15 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy J.C. Pharmacy Lily Pharmacy-Vaughan Nam Pharmacy Nha Trang Drug Mart Pacific Phar.-Toronto Pharmacia Drugs R.O.O.T.S Four Winds Saigon Pharmacy University Hlth Ctr Phar.

45 39 57 21 67 43 57 26 11 41

PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống

PRINTING - NHÀ IN

Webnews Printing

19

176

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ C/T- “Hoàng Phú Vi” C/T- “Hoàng Thị Minh” P/U- “Trần Thị Bĩnh”

137 139 135

PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ

Chùa Cam Lộ Vương-C/T Tết 19 125

Chùa Hoa Nghiêm-C/T Tết 2019 122 Chùa Linh Sơn-C/T Tết 2019 123 Chùa Pháp Vân-C/T Tết Kỷ Hợi 127 dShopping-All Products 89 dShopping-LeSean Products 126 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 146 ĐNH TB 2019-Thông Báo 168 ĐNH Thời Báo 2019 169 FPhone-Thời Báo Radio 128 Học Bổng Bonnie Crombie 115 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 148 Summer Internship Program 5 TB Tử Vi Niên Giám 2019 110 Tech Solutions 88 Thời Báo New Media 145 Thời Báo Radio 112 UNO IP TV Box 86 VIETV Canada 176

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Bryan Hiệp Nguyễn 97 David Thành Hướng 13 Hok Ung 10 Kelly Nguyễn 133 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 113 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trần Diệu Trang 95 Trương (Troy) Võ 97

RESTAURANT-CAFE

I Love Phở 119 O Mei Restaurant 6 Perfect Chinese Restaurant 174 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở Brothers 117 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Tonkin 117 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27

SERVICES - DỊCH VỤ

Canada Home Solution 174 Dạy Học & Music 96 Dạy Học & Music 176 Van Group - Du Học 42 Viet Home Inspection 97

SIGNS - BẢNG HIỆU

A Signs & Printing Bảng Hiệu Nam Signs

59 77

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

Ample Supermarket 129 Bến Thành 58 Nation Fresh Foods-Toronto 147 Nations Fresh Foods 170 Oceans Fresh Food 141 Pacific Market 173 Siêu Thị Kiến Hưng 175

Ông Hussen công bố kế hoạch thu hút di dân tới vùng nông thôn Tổng trưởng Di trú liên bang Ahmed Hussen tuần qua loan báo tại Sudbury, Ont. một kế hoạch thí điểm nhằm thu hút, giữ chân những di dân lành nghề ở vùng nông thôn, vùng xa xôi và các cộng đồng phía bắc.

Kế hoạch có mục tiêu lấp đầy khoảng trống lao động khi các cộng đồng trên khắp Canada phải đối mặt với tình hình giới trẻ bỏ đi nơi khác và dân số đang già đi.

Khoảng 78 phần trăm những người mới tới chọn định cư tại các thành phố lớn như Toronto, Montréal và Vancouver theo những chương trình di dân kinh tế liên bang. Ông Hussen nói rằng kế hoạch thí điểm này sẽ khuyến khích các công nhân lành nghề và gia đình họ đến định cư trong các cộng đồng cần đến họ nhất.

Chính phủ liên bang sẽ trực tiếp làm việc với các cộng đồng và các nhóm giúp những người mới đến các vấn đề như việc làm, dạy ngôn ngữ và những trợ giúp xã hội khác. Ông Hussen nói rằng “cơ cấu chào đón” đó giúp họ chuyển đổi thành công sang đời sống mới tại Canada, và ở trong các cộng đồng nơi họ tới.

Tổng trưởng Di trú nói: “Chúng ta biết rằng những người mới tới càng sớm có những công cụ đó thì họ càng sớm có thể đóng góp cho Canada”. Ông Hussein cho biết các di dân sẽ được chọn cho kế hoạch thí điểm này căn cứ vào việc thích ứng giữa tay nghề của họ với nhu cầu cộng đồng, và có thể đến từ bất cứ nghề nào - từ tài xế xe vận tải, dạy học đến chuyên viên phòng thí nghiệm. Ông ước tính khoảng 3.000 người cùng gia đình họ có thể tham gia kế hoạch thí điểm này.

Theo thống kê từ văn phòng của ông Hussen, con số công nhân tiềm năng trong vùng nông thôn Canada đã sụt giảm khoảng 23 phần trăm trong khoảng thời gian 20012016 do tình trạng dân số già đi. Nông thôn Canada đóng góp khoảng 30 phần trăm GDP của Canada.

Kế hoạch thí điểm này thiết l ậ p t h e o m ộ t c h ư ơ n g t r ì n h tương tự tại các tỉnh bang trong vùng Đại Tây Dương tung ra năm 2017 Tổng trưởng Ahmed Hussen và được coi là thành công trong việc giúp lấp khoảng trống lao động trong vùng.

Theo sáng kiến đó, 4 tỉnh bang vùng Đại Tây Dương tiến cử khoảng 2.500 công nhân trong năm 2018 để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động. Khái niệm này nhắm làm tăng dân số địa phương bằng cách xây dựng những mối ràng buộc giữa cộng đồng với những người mới tới để họ ở lại thay vì dọn đến các thành phố lớn hơn.

Khi được hỏi về việc có một số người mang tư tưởng chống nhập cư, ông Hussen nói: “Đối với những người cố gắng gieo rắc nỗi sợ và sự chia rẻ chống nhập cư trong người dân Canada, tôi nghĩ họ đang làm công việc chống lại lợi ích quốc gia”.

Liên quan về vấn đề này, trong buổi gặp dân tại Miramichi, New Brunwick hôm 24/1, Thủ tướng Justin Trudeau cảnh báo cử tri thận trọng về sự gieo rắc sợ hãi về nhập cư, ông cho rằng vấn đề này sẽ là đề tài nóng bỏng trong chiến dịch tranh cử vào mùa thu sắp tới.

Thủ tướng Trudeau cho rằng thế giới ngày càng sợ hãi, hẹp hòi và lo âu về vấn đề nhập cư. Ông nói: “Khi chúng ta phải đối mặt với những lo lắng, rất dễ để những nỗi sợ hãi đó trỗi dậy và trở nên trầm trọng hơn - khiến mọi người chỉ tay và đổ lỗi”. Ông Trudeau nói tiếp rằng có những người đang cố gắng tạo ra sự sợ hãi, không khoan dung và thông tin sai lệch về vấn đề nhập cư trên khắp Canada, mặc dù ông không nêu tên bất kỳ cá nhân hoặc nhóm nào. u

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Áo Dài Việt 105 Appolo Garden Supplies 103 Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Crystal Design & Decor 28 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 143 Nails R Us Supply 1 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nước Mắm Nhĩ Red Boat 112 Nurture Growth Bio Fertilizer 87 Spa One Depot 7 Supply For You 59

TRAVEL - DU LỊCH

Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 K & K Travel Agency 107 On Time Travel & Tours 107 Royal Tours 87 Tian Bao Travel 90 Tian Tian Travel 51

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

9

CANADA Toronto thoibao.com

John McCallum bị cách chức Đại sứ tại Trung Quốc Trong một bản tuyên bố hôm 26/1, Thủ tướng Justin Trudeau cho biết: “Tối qua, tôi đã yêu cầu và chấp nhận sự từ chức Đại sứ Canada tại Trung Quốc của ông John McCallum”. Một phát ngôn nhân của Thủ tướng xác nhận ông Trudeau đã đích thân báo tin cho ông McCallum. Ông Trudeau cho biết Jim Nickel, phó phái đoàn ngoại giao của Tòa Đại sứ Canada ở Bắc Kinh, sẽ giữ chức trưởng đoàn ngoại giao Canada tại Trung Quốc và quyết định này có hiệu lực ngay lập tức.

Thủ tướng Trudeau cảm ơn McCallum, người từng giữ chức tổng trưởng trong nội các của ông, vì 20 năm cống hiến cho chính quyền.

Tuyên bố không nói rõ lý do việc giải nhiệm ông McCallum trong bối cảnh cuộc khủng hoảng ngoại giao với Trung Quốc. Quyết định này cũng chấm dứt một tuần đầy khó khăn của McCallum sau khi ông có những tuyên bố gây tranh cãi về yêu cầu

10

dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc công ty Huawei.

Con gái nhà sáng lập Huawei, đã bị bắt ở Canada hồi tháng 12/2018 và đối mặt với việc dẫn độ về Hoa Kỳ vì những cáo buộc công ty đã vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran Ngày 22/1, ông McCallum - một thành viên lâu đời của đảng Tự Do - được cho là đã nói với các phóng viên báo Hoa ngữ tại Toronto rằng ông nghĩ bà ấy có cơ hội vững mạnh để chống lại sự dẫn độ của Mỹ và nêu một số lập luận mà ông nghĩ có thể giúp bà ta. Đến ngày 24/1, ông cho biết ông đã nói nhầm trong những phát biểu đó. Rồi chỉ ngày hôm sau, ông lại nói với phóng viên của StarMetro Vancouver rằng sẽ “tuyệt vời cho Canada” nếu Mỹ từ bỏ yêu cầu dẫn độ bà Mạch. Ông còn nói thêm rằng nếu Mỹ và Trung Quốc đạt thỏa thuận về vụ Mạnh Vãn Chu, nó sẽ bao gồm việc trả tự do

Ông McCallum

cho 2 công dân Canada đang bị Trung Quốc bắt giữ.

McCallum nói với Star: “Chúng ta phải bảo đảm rằng nếu Mỹ thực hiện một thỏa hiệp như vậy, nó cũng sẽ bao gồm việc trả tự do cho 2 người của chúng ta. Và Mỹ biết rõ điều đó”.

Cựu Đại sứ tại Trung Quốc Guy Saint-Jacques nói ông tin rằng đó là những

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

bình luận mới nhất đưa đến quyết định cách chức ông McCallum. Ô n g l ư u ý r ằ n g ô n g McCallum đã từng là Tổng trưởng Nhập cư và Tị nạn trong thời gian 2015-2017, cao điểm của nỗ lực của Canada nhằm tái định cư những người tị nạn Syria.

McCallum cũng có mối ràng buộc riêng tư với Trung

Quốc. Vợ ông là người gốc Hoa và 3 con trai của ông đều cưới vợ người Hoa. Trong cuộc họp báo hàng ngày tại Bắc Kinh hôm 28/1, phát ngôn nhân của Ngoại trưởng Trung Quốc Geng Shuang nói rằng vấn đề ông McCallum “là một vấn đề nội bộ của Canada, Trung Quốc sẽ không bình luận”.u

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

11

CANADA Toronto thoibao.com

Cựu chiến binh Canada cuối cùng trong thế chiến II qua đời Ông Fred Sutherland, cựu chiến binh Canada cuối cùng trong Phi đội 617 (về sau được gọi là phi đội Dambusters) trong cuộc chiến tranh thế giới lần II, vừa từ trần hôm thứ Ba 22-1 hưởng thọ 95 tuổi. Ông Sutherland là người gốc ở Rocky Mountain House, Alberta, là 1 trong chỉ 2 thành viên còn lại của

phi đội 617. Đây là đơn vị huyền thoại mà hồi năm 1943 đã thả những “trái bom dội” kỹ thuật cao mới vào lúc ấy (bouncing bombs) lên một đập nước của Đức quốc xã, một cơ sở quan trọng trong bộ máy chiến tranh công nghiệp của trùm phát xít Adolf Hitler.

Lúc đó Sutherland chỉ là một trung sĩ xạ thủ mới 20

Ông Fred Sutherland

12

tuổi. Tổng cộng đã có 53 trong số 133 phi công của phi đôi 617 tử trận và ít nhất 1,300 người khác trên mặt đất thiệt mạng vì những quả bom này cũng như vì những trận lụt sau đó do vỡ đập.

Sau khi chiến tranh kết thúc, ông Sutherland tiếp tục học ngành lâm nghiệp.

Sau khi tốt nghiệp ông về làm việc ở Rocky Mountain House, tận phía nam thị trấn quê nhà Peace River của ông. Ông cưới người vợ tên là Margaret và có với nhau 3 con. Họ đã sống với nhau suốt 73 năm cho đến khi bà qua đời năm 2017.

Hồi tháng 4-2018, ông Sutherland đã được tôn vinh vì lòng can đảm của mình qua một bức chân dung được một họa sĩ nổi tiếng tên là Dan Llywelyn Hall vẽ lại. Bức này đã được tặng lại cho viện bảo tàng Bomber Command Museum of Canada ở Nanton. u

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Edmonton vẫn sẽ dùng calcium chloride để chống đông Hội đồng Thành phố Edmonton (Edmonton City Council – ECC) hôm thứ Ba 22-1 vẫn quyết định vẫn sẽ thực hiện chương trình dùng hỗn hợp muối - calcium chloride đang gây ra nhiều tranh cãi để dọn sạch gần 3,000 cây số đường sá trong thành phố.

Tại một cuộc họp diễn ra vào cùng ngày này, ECC cụ thể đã đồng ý sẽ tiếp tục dự án thử nghiệm trên cho đến cuối mùa đông năm nay, bất kể có phát giác hỗn hợp nói trên sẽ làm hư đường sá 20% nhiều hơn khi chỉ dùng muối.

Cần nhắc lại, ECC hồi tháng 10 năm ngoái đã biểu quyết triễn hạn dự án trên thêm năm thứ hai. Tỉnh

bang Alberta thì hiện đang dùng một dung dịch có chứa calcium chloride trên các xa lộ như Anthony Henday Drive, trong khi thành phố Edmonton thì đã dùng nó rồi trên 3% các con đường của mình. Ông Gord Cebryk, phó giám đốc đặc trách các hoạt động của thành phố Edmonton, cùng với nhiều nghị viên ECC khác đã đề nghị vẫn nên tiến hành dự án thử nghiệm hỗn hợp muối - calcium chloride để giúp Edmonton cuối cùng có thể rút ra những kết luận đầy đủ về tác động của calcium chloride lên đường sá, và cũng để xác định tác động ăn mòn của muối. u

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

13

CANADA & THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Hiệu quả chích ngừa cúm năm nay đạt 72%

Đây là ước tính từ một nghiên cứu khoa học được xuất bản bởi các nhà nghiên cứu Canada và được đăng trên Eurosurveillance - một tập san của châu Âu chuyên về các bệnh truyền nhiễm và dịch tễ học.

Nghiên cứu nói trên sử dụng các dữ liệu từ Canadian Sentinel Practitioner Surveillance Network - một mạng lưới cung cấp các mẫu vi rút cúm được dùng để xác định độ hiệu quả của vaccine ngừa cúm. Các dữ liệu này

được chia sẻ với tổ chức y tế thế giới (WHO) nhằm giúp xác định cách thức bào chế vaccine cúm cho mùa cúm tiếp theo. Alberta hiện có khoảng 70 bác sĩ đang có mặt trong mạng lưới này.

Theo Dr. James Dickinson, giáo sư Trường Y khoa Cumming trực thuộc Đại học Calgary và cũng là người dẫn đầu mạng lưới giám sát nói trên ở Alberta, thì một phần lý do vaccine ngừa cúm năm nay có hiệu quả khá cao như thế là do dòng cúm H1N1 nổi

Một cộng đồng ở B.C. không có bác sĩ

trội nhất năm nay đã biển đổi chậm hơn dòng H3N2, tức là dòng trội nhất trong dịch cúm hồi năm ngoái. Ước tính giữa mùa về mức độ hiệu quả của vaccine ngừa cúm H3N2 năm ngoái chỉ là 20%.

Theo Dr Dickinson, dự đoán của WHO đưa ra trong tháng 2, tháng 3 năm ngoái hóa ra là khá đúng. Số ca mắc bệnh cúm đã bắt đầu giảm, dù theo kinh nghiệm đã có từ trước thì vẫn còn có thể có một số ca nữa vào cuối mùa cúm năm nay. u

Đó là Peachland, một thị trấn nằm ở mạn tây của Lake Okanagan thuộc vùng miền nam Interior với dân số chỉ khoảng 5,000 người.

Beach Avenue Medical, y viện duy nhất ở thị trấn này, hiện vỏn vẹn chỉ có 5 bác sĩ, sẽ đóng cửa vào ngày 31-32019 khi giám đốc y viện này về hưu. Tất cả 4 bác sĩ còn lại sau đó lại sẽ chuyển đi nơi khác, bỏ lại các cư dân không có lấy một bác sĩ nào.

Trước viễn cảnh nói trên, Đại học British Columbia (University of British Columbia – UBC) cho biết sẽ tạo các cơ hội đào tạo nội trú cho các bác sĩ mới

trong các bệnh viện ở South Okanagan với hy vọng sẽ giúp hấp dẫn và giữ chân họ.

UBC cũng đang chạy đua với thời gian để tránh cho các cộng đồng khác trong vùng miền nam Interior này không đối mặt với một tình huống tương tự.

Chương trình đào tạo của UBC bắt đầu từ năm 2011 hiện đang có ở Kamloops, Penticton, Trail và bệnh viện đa khoa Kelowna. Để theo được chương trình này, một sinh viên y khoa sẽ phải mất 4 năm để hoàn thành khóa đào tạo cử nhân, và đôi khi sẽ mất tới 5 năm nữa sau đó mới hoàn tất được quá trình đào tạo thực tập nội trú. u

Venezuela khai triển vũ khí đến biên giới Quân đội Venezuela được cho là điều động nhiều loại vũ khí hạng nặng tới sát biên giới với Colombia nhằm ngăn chặn nguy cơ can thiệp từ nước ngoài.

Hôm 28/01, chuyên trang quân sự Defence Blog dẫn các nguồn tin từ quân đội Venezuela cho hay điều một số xe tăng chiến đấu chủ lực, thiết giáp và pháo tự hành 152 mm 2S19 MSTA-S do Nga sản xuất đã được đưa đến khu vực biên giới giáp Colombia. Những đoạn phim do nhân chứng ghi lại cho thấy đoàn xe quân sự nối đuôi nhau trên đường đến biên giới. Theo nguồn tin, động thái này nhằm ứng phó nguy cơ Colombia trở thành bàn đạp để nước ngoài đổ quân vào Venezuela sau khi một số giới chức Mỹ tiết lộ “không loại trừ khả năng can thiệp quân sự”. Quan hệ giữa Venezuela và Colombia khá căng thẳng trong nhiều năm qua và chính quyền Bogota đã lên tiếng ủng hộ ông Juan Guaido, thủ lĩnh đối lập tự xưng là “tổng thống lâm thời” của Venezuela hồi tuần trước.

Phản ứng về những thông tin trên, Bộ Quốc phòng Colombia khẳng định sẽ không cho phép nước nào

14

Hình ảnh được cho là các đoàn xe chở vũ khí hạng nặng của Venezuela tiến về biên giới Colombia

sử dụng lãnh thổ để can thiệp vào Venezuela.

Cũng trong ngày 28/1, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cùng Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino dự cuộc diễn tập quân sự ở TP.Puerto Cabello, miền bắc nước này. Hình ảnh trên truyền hình cho thấy nhiều xe tăng xếp thành hàng và binh sĩ khai hỏa nhắm vào các mục tiêu giả định.

Reuters dẫn lời Tổng thống Maduro

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

tuyên bố cuộc diễn tập “cho thế giới thấy ông có được sự ủng hộ của quân đội” và các lực lượng vũ trang Venezuela sẵn sàng bảo vệ đất nước. Theo dự kiến, quân đội Venezuela sẽ tiếp tục tiến hành tập trận chống xâm lược quy mô lớn từ ngày 10 – 15/2. Đến nay, giới tướng lĩnh lực lượng vũ trang Venezuela vẫn tỏ dấu hiệu tiếp tục trung thành với ông Maduro.

Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo còn bác

bỏ tối hậu thư kêu gọi tổ chức bầu cử sớm của nhiều nước châu Âu.

Tuy nhiên, ông cũng tỏ dấu hiệu không muốn đẩy căng thẳng với phương Tây leo thang khi rút lại lệnh trục xuất các nhà ngoại giao Mỹ. Thay vào đó, Bộ Ngoại giao Venezuela đặt thời hạn 30 ngày để hai bên thành lập “văn phòng lợi ích” ở nước kia nhằm duy trì liên lạc cơ bản trong bối cảnh đã cắt đứt quan hệ ngoại giao chính thức. u

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

15

THẾ GIỚ I Toronto thoibao.com

Úc: Bắc Kinh gây ra nỗi lo lắng tại Biển Đông Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne kêu gọi Trung Quốc giải quyết căng thẳng ở Biển Đông theo luật pháp quốc tế, sau khi Bắc Kinh bất ngờ giam giữ ông Dương Hằng Quân, một nhà văn mang song tịch Úc – Trung Quốc.

AP loan tin vừa nêu ngày 28/1, trích lời phát biểu của Bộ trưởng Pyne tại một diễn đàn ở Singapore có sự tham dự của đại diện quốc phòng từ 24 nước. Ông Pyne cho biết các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh bồi lắp nên ở vùng biển tranh chấp đã làm gia tăng sự lo lắng cho nhiều nước. Theo ông này nếu Trung Quốc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông theo luật pháp quốc tế thì điều này sẽ tạo niềm tin vào Trung Quốc trong việc hỗ trợ và cổ súy văn hóa tôn trọng quyền của tất cả các quốc gia. Ông nói rằng Úc sẵn sàng tham gia vào các hoạt động đa phương tại vùng biển quốc tế, nơi có tầm quan trọng lớn đối với thương mại toàn cầu cũng như giàu trữ lượng cá và tiềm năng dầu khí.

Trung Quốc đang gây áp lực với các nước láng giềng nhỏ hơn ở vùng Biển Đông mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ. Bộ trưởng Quốc phòng Úc khẳng định mặc dù Úc không mong muốn kiềm hãm Trung Quốc,

16

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne

nhưng lại muốn các quốc gia tại khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương không phải đưa ra lựa chọn giữa lợi ích kinh tế và chủ quyền.

Về chi tiêu quốc phòng của Úc, Bộ trưởng Pyne cho biết Canberra sẽ đầu tư hơn 90 tỷ đô la Úc vào một đội tàu ngầm, tàu khu trục và các tàu khác để tăng cường khả năng hàng hải. Ông cho biết thêm rằng Nước này hy vọng sẽ tăng ngân sách quốc phòng lên hơn 2% tổng sản phẩm quốc nội vào năm 2021. Ông Pyne đã đến thăm Bắc Kinh vào tuần trước cho một cuộc họp với người đồng cấp Trung Quốc, Ngụy Phượng Hòa. Họ đã thảo luận về việc giam giữ nhà văn người Úc gốc Hoa, ông Dương Hằng Quân, người mà Trung Quốc đã cáo buộc gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia. 

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Hoa Kỳ mất 11 tỉ đô la vì chánh phủ đóng cửa Cơ quan ngân sách của Quốc Hội Mỹ hôm 28/01 công bố báo cáo cho thấy tình trạng shutdown kéo dài 35 ngày vừa qua khiến Hoa Kỳ mất 11 tỉ đô la.

Trong số 11 tỉ đô la thiệt hại mà do tình trạng shutdown gây ra, có 3 tỉ đô la bị mất hẳn. Không được trả lương trong vòng 35 ngày, 800.000 nhân viên chính quyền liên bang đã phải giảm chi tiêu xuống mức tối thiểu, nhưng sau khi được nhận lại tiền lương, họ sẽ vẫn phải chi tiêu thận trọng, vì không thể loại trừ khả năng chính phủ lại tiếp tục bị tê liệt một phần kể từ ngày 15/02.

Tình trạng nhiều cơ quan liên bang bị đóng cửa cũng gây ra những tác hại cho

lĩnh vực tư nhân : các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, lao động cho chính quyền cũng mất nhiều thu nhập, và khoản thất thu đó sẽ không được bồi hoàn.

Do chính phủ bị tê liệt một phần, nhiều cơ quan không thể xin được giấy phép liên bang trong suốt hơn một tháng và việc nhận được tiền vay từ chính phủ cũng bị hạn chế.

Theo báo cáo, những sự chậm trễ nói trên cũng có thể khiến các công ty trì hoãn đầu tư và tuyển dụng lao động.

Sau giai đoạn shutdown dài nhất trong lịch sử nước Mỹ, dự báo thường niên về tăng trưởng kinh tế của Mỹ đã được xem xét lại theo đó tỷ lệ này sẽ giảm 0,2%. 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

17

TIN THẾ GIỚ I Toronto thoibao.com

Phi luật tân:

Bốn bộ trưởng Thái từ bỏ nội các

Bốn bộ trường tuyên bố từ bỏ nội các của Thủ tướng Prayut Chan-ocha

Trước sức ép của phe đối lập, bốn bộ trưởng trong nội các của Thủ tướng Prayut Chan-ocha tuyên bố từ chức để chuẩn bị cho cuộc đua giành ghế trong quốc hội Thái Lan. Sáng 29/1, Bộ trưởng công nghiệp Uttama Savanayana, Bộ trưởng thương mại Sontirat Sontijirawong, Bộ trưởng khoa học và công nghệ Suvit Maesincee, và Bộ trưởng văn phòng chính phủ Kobsak Pootrakook vào Tòa

nhà chính phủ để chào tạm biệt Thủ tướng Prayut trước khi trình đơn xin từ chức cho người đứng đầu chính phủ.

Các bộ trưởng cho biết quyết định rút khỏi nội các nhằm tập trung nguồn lực cho đảng mới và chiến dịch tranh cử. Bốn bộ trưởng là những thành viên và lãnh đạo của Palang Pracharat, thành lập hồi năm 2018, ủng hộ quân đội và Thủ tướng Prayut.

Tuần trước, đảng này tuyên bố chọn ông Prayut là ứng cử viên thay mặt đảng để chạy

Đánh bom đẫm máu nhà thờ, ít nhất 21 người chết đua giành chức thủ tướng trong chính quyền dân sự sắp tới.

Các đảng đối lập gây sức ép buộc các bộ trưởng rời khỏi chức vụ kể từ khi họ tham gia vào Palang Pracharat từ nhiều tháng trước. Phe đối lập cũng giục Thủ tướng Prayut từ chức và giải tán nội các vì cho rằng chính quyền sẽ lạm quyền trong điều hành chính sách và luân chuyển nhân sự nhằm tạo lợi thế cho phe thân hữu trong thời gian chuyển tiếp, chuẩn bị cho bầu cử.

Các bộ trưởng phủ nhận cáo buộc và nói rằng chỉ từ chức khi nhà vua Maha Vajiralongkorn chuẩn y sắc lệnh bầu cử. Tuần qua sau khi sắc lệnh bầu cử được chuẩn y, Ủy ban bầu cử quốc gia tuyên bố sẽ tổ chức tổng tuyển cử, bầu chọn chính quyền mới vào cuối tháng 3/2019. 

Ba tây:

vỡ đập, ít nhất 34 người chết, hơn 250 người mất tích Ít nhất 34 người đã thiệt mạng và khoảng 250 người mất tích sau vụ vỡ đập nước thải thuộc khu khai thác quặng khiến bùn lầy tràn tới thị trấn Brumadinho lân cận. Bùn lầy chôn vùi quán ăn tự phục vụ ở gần đập, nơi hàng trăm công nhân đang ăn trưa.

Chính quyền nước này xác nhận 366 người đã được giải cứu trong khi vẫn còn 256 người mất tích.

Romeu Zema, thống đốc bang Minas Gerais, đông nam Brazil cho biết, có rất ít cơ hội tìm thấy người còn sống. Ông Zema nói: “Từ giờ, tỷ lệ tìm thấy người

18

sống sót là tối thiểu và rất có thể chúng tôi sẽ chỉ tìm được các thi thể”.

Hơn 100 lính cứu hỏa và khoảng 100 người khác tham gia công cuộ c tìm kiếm tại hiện trường. Đội cấ p cứu sử dụng máy ủi tìm kiếm người sống sót, trong khi trực thăng giải cứu người mắc kẹt trong bùn.

Chưa rõ nguyên nhân khiến con đập thuộc sở hữu của Vale, công ty khai thác lớn nhất Brazil, bị vỡ. CEO của Vale cho hay con đập đang trong thời gian ngừng hoạt động. Chất thải trong đập đổ vào một con đập khác và tràn ra. Công ty này tuyên bố đã lập nơi ở tạm cho người dân Brumadinho mất nhà cửa, trong khi chính quyền thị trấn cảnh báo người dân tránh xa sông Paraopeba, nơi đang bị bùn đất từ đập vỡ tràn vào. 

Hai quả bom phát nổ vào hôm 27/1 bên ngoài một nhà thờ Công giáo La Mã ở phía nam Philippines khiến ít nhất 21 người chết, 71 người bị thương.

Cảnh sát trưởng quốc gia Philippines Oscar Albayalde cho hay quả bom đầu tiên phát nổ trong hoặc gần nhà thờ Jolo khi tại đây đang diễn ra lễ cầu nguyện. Quả bom thứ hai nổ bên ngoài nhà thờ trong lúc nhà chức trách đang phản ứng với vụ đầu tiên.

Theo báo Guardian, những người thiệt mạng bao gồm cả binh sĩ và dân thường.

Tổ chứ c Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS đưa ra một thông cáo chính thức thừa

nhận hai kẻ đánh bom tự sát thuộc tổ chức này đã cho kích hoạt hai đai bom trong nhà thờ và khu đậu xe. Đảo Jolo, tỉnh Sulu, lâu nay chìm trong bất ổn bởi sự hiện diện của phiến quân Abu Sayyaf, lực lượng bị Mỹ và Philippines liệt vào danh sách tổ chức khủng bố vì hoạt động đánh bom, bắt cóc và chặt đầu con tin.

Abu Sayyaf đang giữ ít nhất 5 con tin, gồm một công dân Hòa Lan, hai công dân Malaysia, một công dân Indonesia và một công dân Philippines, tại các căn cứ nằm trong rừng sâu, chủ yếu gần thị trấn Patikul, cách Jolo không xa. 

TIN VẮN Trung Quốc: Phóng viên quốc tế bị cản trở hoạt động. Theo kết quả một cuộc thăm dò ý kiến được công bố hôm 29/01, đại đa số nhà báo nước ngoài hoạt động tại Hoa lục cho biết môi trường làm việc ngày càng suy thoái, năm 2018 tệ hơn năm 2017: lo sợ điện thoại bị nghe lén (91%), thời gian chờ visa hành nghề kéo dài, bị theo dõi khi đi làm phóng sự, thậm chí bị câu lưu.

Phái đoàn Liên Hiệp Châu Âu đến Tân Cương.

Sau chuyến viếng thăm ba ngày tại Tân Cương từ ngày 11 đến 13 tháng 1, phái đoàn Liên Hiệp Châu Âu hôm 28/01, cho biết đã bị quan chức Trung Quốc theo dõi

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

sát sao. Tuy nhiên, phái đoàn cũng thu thập được một số thông tin về tình trạng giam cầm người Duy Ngô Nhĩ và các cộng đồng thiểu số khác trong các nhà tù tập thể.

Phong bì chứa chất bột nghi là chất kali xyanua được gửi đến hàng chục doanh nghiệp ở Tokyo.

Trong bức thư gửi đến trụ sở báo Asahi tại Tokyo, người gửi đe dọa sẽ phân tán chất độc kali xyanua nếu Asahi không trả 35 triệu won (31.000 đô la) bằng Bitcoin, nhưng không nói rõ phải trả cho ai. Các phong bì tương tự đã được chuyển đến các văn phòng của nhiều tờ báo, công ty dược phẩm và thực phẩm.

Truyền thông Nhật cho biết tên người gửi ghi trên phong bì là lãnh đạo của giáo phái Aum Shinrikyo, người đã bị xử tử trong năm 2018.

Mỹ đón một đợt lạnh giá kỷ lục. Theo dự báo, tại một số khu vực, ngày 30/01/2019, nhiệt độ ở Chicago,

Minneapolissẽ giảm xuống còn -25%. Ở miền đông bắc, nhiệt độ những ngày tới có thể sẽ xuống tới -48 độ C, nhiệt độ cảm nhận có thể xuống tới -55 độ C. Nhiều chuyên gia khí hậu đánh giá đây sẽ là đợt lạnh nhất ở Mỹ tính từ 20 năm qua.

Minh Bạch Quốc Tế: Mỹ bị loại khỏi top 20 các nước trong sạch nhất. Trong bảng xếp hạng theo Chỉ Số Cảm Nhận Tham Nhũng (CPI) 2018, được tổ chức phi chính phủ Minh Bạch Quốc Tế công bố hôm nay, 29/01/2019, lần đầu tiên từ năm 2011 đến nay, Hoa Kỳ không nằm trong danh sách 20 quốc gia và vùng lãnh thổ được xem là “ít tham nhũng” nhất trên tổng số 180 quốc gia và lãnh thổ trên thế giới. 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

19

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

VN xác nhận bắt giữ công dân Úc Châu Văn Khảm Hôm 29/1, hãng tin AAP của Úc cho biết chính quyền Việt Nam xác nhận đã bắt giam ông Châu Văn Khảm, cho rằng công dân Úc gốc Việt này đã “vi phạm pháp luật Việt Nam.” Hãng tin Úc trích lời Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng, phản hồi qua email cho hãng tin DPA hôm 28/1 cho biết ông Khảm bị tạm giam “để điều tra vì vi phạm pháp luật Việt Nam.” Chính quyền Việt Nam cũng xác nhận đang giam giữ ông Nguyễn Văn Viên, một thành viên của Hội Anh em Dân chủ, người mà ông Khảm đã thu xếp gặp tại Sài gòn trong chuyến đi từ Úc về Việt Nam. Trước đó, hôm 25/1, ông Nguyễn Đỗ Thanh Phong, đại diện của Việt Tân tại Úc, cho VOA biết ông Châu Văn Khảm và ông Nguyễn Văn Viễn, đã bị

20

Ông Châu Văn Khảm

chính quyền Việt Nam bắt giữ hôm 12/1 nghi do tham gia các hoạt động dân chủ.

Hãng tin ABC News hôm 25/1 trích lời một phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc nói đã nhận được thông tin từ gia đình cho biết ông Châu Văn Khảm, một thương gia 70 tuổi đã nghỉ hưu ở Sydney, đã bị bắt tại Việt Nam sau hai tuần mất liên lạc.

Hội Anh em Dân chủ hôm

25/1 cũng lên tiếng về trường hợp ông Nguyễn Văn Viễn bị bắt giữ.

Thông cáo của Hội viết: “Ngày 14/1 một đoàn công an sắc phục và thường phục của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam bất ngờ xuất hiện ập vào căn nhà trọ của ông Viễn lục soát, sau khi trương ra lệnh khám nhà với cáo buộc ông Viễn có hành vi “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.” 

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Tài xế phản đối trạm BOT bị tấn công Sáng 28/1/2019, ông Hà Văn Nam, tài xế ở Thái Bình tham gia phản đối nhiều trạm thu phí BOT bất hợp lý bị bắt đi khi đang phát trực tiếp trên tài khoản Facebook cá nhân. Đoạn video hỗn loạn được lưu lại thể hiện một nhóm người dường như đang khống chế ông Nam lên xe, buộc ông này im miệng bằng băng keo và nói với nhau là “chở về đồn”.

Một nguồn tin cho Đài Á Châu Tự Do biết ông Nam được thả ra vài tiếng sau đó trong tình trạng bầm dập người vì bị đánh.

Cũng tin liên quan, trạm thu phí BOT Tân Đệ ở tỉnh Thái Bình đã bị tháo dỡ để đưa về tuyến đường tránh Đông Hưng.

Hoạt động tháo dỡ trạm thu phí đường bộ BOT Tân Đệ được nhà đầu tư là Công ty Cổ Phần Tasco tiến hành theo yêu cầu của Bộ Giao ThôngVận Tải. Bộ này yêu cầu việc

tháo dỡ phải được hoàn tất trước ngày 28 tháng 1.

Vào tháng 7/2018, Bộ GT-VT khẳng định việc thu phí của BOT Tân Đệ (Thái Bình) trên Quốc lộ 10 để thu hồi vốn cho dự án đường tránh thị trấn Đông Hưng là đúng, thời gian thu phí trạm BOT Tân Đệ đến năm 2021.

Năm 2018, trạm thu phí Tân Đệ từng nhiều lần phải xả trạm do giới tài xế và người dân liên tục phản đối. Lý do phản đối được người dân cho rằng trạm BOT Tân Đệ đã hết hạn thu phí nhưng phía nhà đầu tư vẫn duy trì hoạt động để hoàn kinh phí làm Quốc lộ 10 đoạn tránh thị trấn Đông Hưng, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Đây là điều bị giới tài xế và dân chung cho là hoàn toàn vô lý. 

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

21

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Việt Nam trong top 20 nước đàn áp Thiên chúa giáo tệ hại nhất Việt Nam trong top 20 nước đàn áp tín đồ Thiên Chúa giáo nặng nề nhất trên tổng số 50 nước được tổ chức OpenDoors theo dõi và đánh giá trong năm 2018.

Phúc trình vừa công bố của cơ quan giám sát toàn cầu chuyên bảo vệ các tín đồ Thiên Chúa giáo bị đàn áp trên thế giới nhấn mạnh vào sự đàn áp đối với hai nhóm tín đồ Thiên Chúa giáo: các sắc tộc thiểu số và những người hoạt động chính trị chống chính quyền.

Báo cáo của OpenDoors nói chính quyền Việt Nam do Đảng Cộng sản lãnh đạo từ cấp trung ương đến cấp địa phương ‘theo dõi các hoạt động của người theo Thiên Chúa giáo và gây áp lực lớn lên các tín đồ’.

OpenDoors ghi nhận trong năm 2018 Việt Nam đã bỏ tù một số nhà hoạt động, blogger Công giáo và mục sư Tin Lành. Báo cáo dẫn ra trường hợp của giáo dân Nghệ An Lê Đình Lượng bị kết án 20 năm tù về cáo buộc ‘hoạt động lật đổ chính quyền’ cùng vụ trục xuất luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài và thành viên ‘Hội Anh em Dân chủ’ Lê Thu Hà sang Đức. Ông Đài và bà Hà đều là tín đồ Thiên Chúa giáo. Hồi tháng 10 năm 2018, một tín đồ Công giáo khác là blogger nổi tiếng Nguyễn Ngọc Như Quỳnh được phóng thích sau hai năm thụ án với điều kiện phải sang Mỹ sống lưu vong.

22

Vẫn theo OpenDoors, năm qua có một số giáo xứ và tu viện ở Hà Nội, Huế và Sài gòn bị tấn công và ‘bị áp lực của các côn đồ do chính quyền thuê’, phải chấp nhận bị cưỡng chế thu hồi đất.

Một nhóm con chiên Thiên Chúa giáo khác đặc biệt bị ngược đãi ở Việt Nam là các sắc dân thiểu số, theo OpenDoors. Tổ chức này cho biết đa số người cải đạo sang Thiên Chúa giáo là các dân tộc thiểu số ở vùng sâu vùng xa của Việt Nam và ước tính có đến 80% tín đồ Tin Lành ở Việt Nam là người dân tộc thiểu số.

Phúc trình chỉ ra một số hình thức ngược đãi chẳng hạn như học sinh theo đạo bị phân biệt đối xử ở trường và không được quan tâm như các bạn học khác hay không được chăm sóc y tế. 

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Xuất cảng gạo, cà phê của VN giảm, nhập siêu tăng Tin tức vào ngày 29 tháng 1 do truyền thông trong nước được Reuters dẫn lại cho biết lượng cà phê hạt và gạo giảm tương ứng 19,1% và 18,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Việt Nam là quốc gia xuất cảng cà phê robusta hàng đầu thế giới, và đứng hàng thứ ba về gạo trên thế giới.

Xuất cảng dầu thô cũng giảm về giá trị là 12,4% trong khi số lượng xuất lại tăng 28,6%.

Trong khi đó các sản phẩn dầu và khí hóa lỏng nhập khẩu lại tăng lên.

Nhìn chung, theo tờ VNEconomy Việt Nam nhập siêu 800 triệu đô la Mỹ trong tháng 1 năm 2019.

Hai châu lục mà Việt Nam buôn bán nhiều nhất trong năm 2018 là Châu Á và Châu Mỹ, trong đó Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất. 

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

23

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Khoảng 80% người Việt ở Cam bốt đã có giấy tờ hợp pháp Khoảng từ 70 đến 80% người Việt hiện đang sinh sống ở Campuchia đã có giấy tờ hợp pháp bao gồm cả giấy chứng nhận cư trú dài hạn để có thể xin quyền công dân. Báo Người đưa tin hôm 29/1 trích lời ông Lương Thanh Nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cho biết như vậy.

Theo ước tính mà ông Lương Thanh Nghị đưa ra, hiện có khoảng 110.000 người Việt đang sống ở Campuchia, chủ yếu bên dòng sông Tonle Sap.

Ông Lương Thanh Nghị

24

“Những năm qua, Việt Nam và Campuchia đã hợp tác để giải quyết vấn đề giấy tờ hợp pháp cho người Việt ở Campuchia”, ông Nghị được báo trích lời cho biết. Ông thừa nhận vẫn còn nhiều người Việt ở đây chưa có giấy tờ. Tuy nhiên, vào tháng 9/2017, chính phủ Campuchia đã ra quyết định hợp tác với chính phủ Việt Nam để cấp giấy tờ hợp pháp cho người Việt ở đây.

Hôm 22/1 vừa qua, báo Phnom Penh Post trích lời người đại diện Bộ Nội vụ Campuchia cho biết người có quốc tịch Việt Nam chiếm đến 90% số người nước ngoài không có giấy tờ cư trú hợp pháp bị bắt giữ ở Campuchia trong năm 2018.

Bộ Nội vụ Campuchia cho biết cơ quan này sẽ tiếp tục nỗ lực thu giữ các giấy tờ cư trú giả và bất hợp pháp của

người nước ngoài trong vòng sáu tháng tới.

Theo quy định của Campuchia, những người đã được cấp giấy chứng nhận cư trú dài hạn, sau 7 năm có thể xin làm công dân Campuchia. Ông Lương Thanh Nghị thừa nhận người Việt ở Campuchia hiện đang đối

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

mặt với nhiều khó khăn về văn hóa, ngôn ngữ và hiểu biết pháp luật và điều này gây khó khăn cho họ khi xin giấy tờ hợp pháp.

Người đại diện Ủy ban Nhà nước về người Việt ở nước ngoài cũng nói rằng việc chính quyền Campuchia di dời những gia đình người

Việt sống trên sông Tonle Sap lên bờ là với mong muốn cải thiện điều kiện sống cho họ.

Tuy nhiên, những người Việt ở Tonle Sap nói với Đài Á Châu Tự Do rằng họ không muốn di dời vì mất nguồn sống từ nghề cá trong khi chi phí trên bờ lại cao hơn. 

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

25

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Tìm kiếm thân nhân của một phụ nữ Việt homeless vừa bị xe cán chết NGUYỄN TUẤN HOÀNG

T

heo bản tin phổ biến hôm thứ tư ngày 23 tháng 1, sở cảnh sát thành phố Toronto đang nhờ công chúng tìm kiếm dùm thân nhân của một phụ nữ Việt, không nhà, bị xe đổ rác cán chết, khi bà ta nằm ngủ trên một lỗ sưởi trong con hẻm ở trung tâm thành phố Toronto.

Theo bản tin thì nạn nhân là bà Hằng Võ, 58 tuổi, là một người không gia cư, đã ngủ trên con hẻm của đường University Avenue gần đường Adelaide Street West vào sáng sớm hôm thứ ba 15 tháng 1, và bị một xe đổ rác de xe vào ngõ hẻm và cán chết bà này.

Hiện nay sở cảnh sát thành phố vẫn chưa tìm ra thân nhân của nạn nhân.

Những ai có tin tức về thân nhân bà Võ, xin liên lạc với sở cảnh sát thành phố ở số 416-808-1900.

Qua bản tin vừa được cảnh sát công bố, chúng ta không khỏi giật mình và thương xót vì không ngờ có những người Việt sinh sống ở Canada, mà

26

Bà Hằng Võ

vẫn có cuộc sống quá khổ cực, phải ngủ ngoài trời trong những ngày mùa đông rét mướt và cuối cùng là bị xe cán phải.

Cái chết của bà Hằng Võ cũng là một tiếng chuông báo động cho cộng đồng những người Việt đang sinh sống ở Canada, là việc làm từ thiện cấp bách và cần thiết nhất là việc giúp đỡ những người Việt không nhà.

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Trong khi đó Canada vừa được chọn là quốc gia hàng đầu thế giới về phẩm chất của cuộc sống.

Theo bản tường trình hàng năm về các quốc gia tốt nhất trên thế giới của báo the U.S. News and World Report, phổ biến trong hôm thứ tư ngày 23 tháng 1, thì trong ba năm liên tiếp, Thụy Sĩ là quốc gia tốt nhất trên thế giới cho việc sinh sống (best country).

Báo U.S. News and World Report

đã xếp đặt những nơi có cuộc sống tốt nhất trên thế giới, dựa vào những sự lựa chọn về văn hóa, kinh tế, thương mại, cũng như về phẩm chất của đời sống (quality of Life).

Nhưng nếu nói riêng về phẩm chất của đời sống thì Canada đứng hàng đầu.

Báo U.S. News and World Report đã sắp xếp dựa theo 20,300 ý kiến gửi về của những cư dân ở 36 quốc gia trên thế giới.

Bản sắp xếp bao gồm 80 quốc gia hàng đầu.

Năm quốc gia tốt nhất trên thế giới theo thứ tự là Thụy Sĩ, Nhật, Canada, Đức và Anh. Nếu nói về phẩm chất của cuộc sống thì ba quốc gia đứng hàng đầu theo thứ tự là Canada, Thụy Điển và Đan Mạch.

Ba quốc gia có quyền lực hàng đầu theo thứ tự là Hoa Kỳ, Nga và Trung quốc.

Ba quốc gia đứng đầu về giáo dục là Anh, Hoa Kỳ và Canada.

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

27

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Ba quốc gia tốt nhất cho những người hưu trí là Tân Tây Lan, Thụy Sĩ và Úc Đại Lợi.

Chuyển qua chuyện thời sự ở Hoa Kỳ, thì chính quyền Mỹ sẽ chính thức đòi dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu. Theo tin của báo Globe and Mail phổ biến hôm thứ hai ngày 21 tháng 1, thì chính quyền Mỹ sẽ chính thức đòi dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei của Trung quốc.

Bà Mạnh đã bị cơ quan an ninh Canada bắt giữ hôm 1 tháng 12 năm ngoái ở phi trường Vancouver, theo lời yêu cầu của cơ quan an ninh Mỹ.

Hoa Kỳ muốn bắt giữ bà giám đốc tài chánh công ty Huawei vì theo những tố cáo là công ty viễn thông Huawei đã vi phạm lệnh cấm vận của

28

Hoa Kỳ khi công ty Huawei này bán cho xứ Ba Tư những dụng cụ viễn thông có những bộ phận làm từ Mỹ.

Theo luật của Canada thì cơ quan an ninh Canada chỉ giữ những bị cáo theo lời yêu cầu của các quốc gia đồng minh trong vòng 60 ngày, và như thế Canada sẽ chỉ giữ bà Mạnh cho đến hết ngày 30 tháng giêng năm nay. Nếu Hoa Kỳ không gửi thư yêu cầu dẫn độ, thì Canada sẽ buộc phải thả bà Mạnh.

Trở lại chuyện thời sự ở Canada thì theo những tin tức loan báo hôm thứ tư ngày 23 tháng 1, tuy có hàng chục công ty trồng cần sa hoạt động đêm ngày, kể từ khi việc lưu hành cần sa được hợp thức hóa vào ngày 17 tháng 10 năm ngoái 2018, nhưng dường như cần sa cung cấp cho khách hàng

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Tala and Rotana Farea

vẫn không đủ: mức cầu vẫn nhiều hơn mức cung.

Theo ông Chuck Rifici, chủ tịch điều hành công ty trồng cần sa Auxly ở Toronto thì số cần sa thiếu hụt có thể kéo dài cho đến năm 2022, tức là trong nhiều năm sắp tới, các công ty trồng cần sa ở Canada vẫn không cung cấp đủ cho nhu cầu những người tiêu thụ.

Trong khi hàng loạt những nông trại trồng cần sa được thiết lập thêm ở Canada, thì hàng loạt những sản phẩm liên quan đến cần sa cũng đang được chế biến: từ bánh có chứa cần sa, dầu chữa bệnh cần sa, rượu bia có cần sa cũng đang được các công ty thử nghiệm và tung ra thị trường.

Nói về chuyện thời sự thế giới thì có những phụ nữ Saudi tìm cách thoát khỏi hệ thống kìm kẹp của những người đàn ông.

Theo những tin tức loan báo hôm thứ ba ngày 22 tháng 1, bác sĩ Barbara Sampson, y trưởng giảo nghiệm của thành phố New York đã cho biết là cái chết của hai phụ nữ người Saudi Arabia, nhảy xuống sông trong thành phố New York trong tháng 10 vừa qua, là tự tử.

Hai nạn nhân là hai chị em: cô Tala Farea 16 tuổi và cô chị là Rotana 22 tuổi, đã cột tay chân chung với nhau, trước khi nhảy xuống sông Hudson tự tử.

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

29

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Cô Rahaf al Qnnun

Người ta tìm thấy xác chết của hai nạn nhân vào ngày 24 tháng 10 tại khu vực bờ sông gần vùng Upper West Side của thành phố Manhattan.

Theo bác sĩ giảo nghiệm Sampson thì hai nạn nhân đã mặt đối mặt, cột tay, dán băng keo vào nhau, và không thấy có những dấu hiệu bị bạo hành.

Hai phụ nữ người Saudi này đến Hoa Kỳ vào năm 2015 cùng với bà mẹ và hai người anh (em) trai.

Cũng theo những người bạn quen biết với hai phụ nữ này, thì có áp lực gia đình buộc hai phụ nữ này phải về lại Saudi và họ đã nói là họ thà chết chứ không trở lại Saudi, nơi mà hai phụ nữ này nghĩ là họ sẽ không có tự do.

Mới đây chính quyền liên bang đã chấp thuận cho cô Rahaf al Qnnun, 18 tuổi được tỵ nạn ở Canada, sau khi cô này tìm cách chạy trốn khỏi gia đình, trong một chuyến đi nghỉ hè ở Kuwait.

Cô Rahaf này đã lẻn tìm cách mua vé máy bay trốn sang Thái Lan. Khi đến Thái Lan, cô này đã tử thủ trong 1 phòng tại một khách sạn, dùng mạng internet thông báo sự kiện và cho biết cô ta sẽ tự tử nếu bị bắt trở lại gia đình.

Theo những tin tức loan báo hôm thứ hai ngày 21 tháng giêng, thì lại thêm 1 thiếu nữ nữa ở Saudi cũng lên tiếng kêu cứu.

Cô này hiện vẫn còn ở trong xứ Saudi cho nên không dám lộ diện. Cô ta thông tin trên mạng Twitter bằng tiếng Ả Rập là cô ta tên là Nojoud al Mandeel, cầu cứu xin được trợ giúp để rời Saudi.

Những phụ nữ Saudi tìm cách trốn khỏi gia đình , và khi bị bắt lại thì họ sẽ bị chính bố mẹ ruột của họ giết chết, mà chính quyền Saudi ngoảnh mặt làm ngơ.

Những người phụ nữ Saudi đang tìm cách trốn chạy khỏi một hủ tục ép buộc những người phụ nữ ở xứ Saudi: nơi mà những người phụ nữ phải tuân lệnh bố, chồng và anh em

30

Bà Tuyết Trần

trai của họ.

Học giả người Saudi là ông Hala Aldosari đã nói là việc người đàn bà phải tuân phục những người đàn ông ở Saudi, là những biểu tượng tương tự như chuyện dân chúng trong một quốc gia phải thần phục ông vua của xứ này.

Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì hiện có nhiều người giàu có ở Việt Nam, đã chọn Canada là quê hương. Một trong những tỉnh bang mà luật lệ di trú dễ dàng nhất ở Canada là tỉnh bang Prince Edward Island, nằm ngoài khơi Đại Tây Dương ở miền đông Canada.

Chính vì thế mà tỉnh bang này có rất nhiều di dân đến từ Trung quốc và Việt Nam. Báo the Guardian ở thành phố Charlottetown, tỉnh bang P.E.I. mới đây có một bài nói về một gia đình di dân gốc Việt.

Bà Tuyết Trần cùng chồng là Kiến Chu cùng 3 đứa con đã di dân từ Việt Nam qua tỉnh bang này vào năm 2014 theo diện di dân đầu tư qua chương trình di dân the Provincial Nominee.

Trả lời các câu hỏi của phóng viên báo chí hôm 21 tháng 1, bà Tuyết cho biết thành phố Charlottetown là một nơi tuyệt vời cho gia đình 5 người của bà.

Theo bà Tuyết thì nhờ vào việc di cư mà các con của bà được hấp

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

thụ một nền giáo dục tốt nhất trên thế giới. Đứa con gái tên Ngân 22 tuổi, đang học ở trường đại học UPEI ở thành phố Charlottetown, đứa con gái thứ nhì tên là Bình năm nay 18 tuổi, đang học ở trường đại học Dalhousie ở thành phố Halifax, và đứa con trai Thành 11 tuổi đang học ở trường cao tiểu. Ông Chu hiện làm việc trong một tiệm bán thực phẩm, trong khi bà Tuyết làm chủ một chúng cư 17 căn cho thuê và đang xây cất thêm 1 chúng cư 36 căn nữa ở thành phố Charlottetown Cuối cùng là chuyện tình nghĩa vợ

chồng của những người giàu có. Theo những tin tức loan báo hôm thứ tư ngày 23 tháng 1, một phụ nữ ở thành phố Montreal đã xin ly dị với ông chồng tỷ phú và đòi chia tài sản 13 triệu dollars, cũng như hàng tháng ông này phải trợ cấp cho bà 50 ngàn dollars, và cộng thêm $300,000 trả tiền cho luật sư làm thủ tục ly dị.

Hai ông bà này, mà tên tuổi theo báo National Post đã không được tiết lộ, có một cuộc sống huy hoàng với những chuyến đi du lịch đến những danh lam thắng cảnh trên thế giới, với nhà cao cửa rộng, với những bữa ăn trong các nhà hàng nổi tiếng với giá 400 Mỹ kim.

Bà này cũng được chồng cho hàng tháng $20,000 tiền tiêu vặt cộng thêm $10,000 tiền mỹ phẩm.

Lý do để mà bà vợ đưa ông chồng tỷ phú ra tòa xin ly dị, là trong một chuyến đi chơi, ông chồng đã bắt bà này phải bỏ tiền ra trả cho việc mướn phim coi trên phi cơ, mà phí tổn coi phim cộng cả thuế là 6 Mỹ kim.

Có thể đã đến lúc mà bà vợ nghĩ là “tiền bạc cũng không mang lại.. hạnh phúc?”, thì nên chia tay!

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

31

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com

Các công ty viễn thông tăng giá tiền cung cấp dịch vụ internet NGUYỄN TUẤN HOÀNG

giao thông, những xe không người lái sẽ phải có những điều kiện sau: hoặc có người ngồi trên xe hay có người điều khiển túc trực tầm xa.

Việc thử xe không người lái ở tỉnh bang Ontario bao gồm 9 công ty và tổ chức, gồm cả công ty Black Berry, công ty Magna, công ty Uber và trường đại học Waterloo.

Vancouver: Sau khi công ty viễn thông Shaw cho tăng giá dịch vụ internet hai lần trong năm ngoái, cụ Sean Barry, 71 tuổi, ở thị trấn Powell River, tỉnh bang British Columbia đã chuyển sang dùng dịch vụ của công ty Telus, và mới đây cụ Barry lại được thông báo là cụ sẽ phải trả thêm $5 tiền dịch vụ internet từ công ty Telus.

Trong năm 2018, các công ty viễn thông Telus, Bell, Rogers và Shaw đã cho tăng giá dịch vụ internet, và mới đây các công ty Telus, Bell và Shaw cũng loan báo giá dịch vụ internet sẽ gia tăng trong vài tháng sắp tới.

Bắt đầu từ ngày 25 tháng hai, giá mướn các dịch vụ internet của công ty Telus sẽ gia tăng từ $2 cho đến $5 một tháng, tùy loại.

Trong tháng hai, khách hàng của công ty Bell ở vùng Đại Tây Dương sẽ phải trả thêm $5 một tháng, trong khi khách hàng ở các tỉnh bang Quebec và Ontario sẽ phải trả thêm tùy loại internet mà tiền gia tăng lên đến $6 một tháng.

Theo những thống kê thì dịch vụ internet tại gia là dịch vụ gia tăng mạnh nhất của các công ty viễn thông ở Canada.

86 phần trăm tư gia ở Canada đã có gắn dịch vụ internet.

Nhu cầu của khách hàng ngày một gia tăng, và đòi hỏi thêm nhiều dữ kiện và vận tốc vận chuyển nhanh.

Các công ty viễn thông nói là họ gia tăng tiền dịch vụ, để có phương tiện tân trang lại hệ thống internet với vận tốc cao.

Canada phổ biến hôm thứ ba ngày 22 tháng giêng thì trong tháng 11 năm 2018, một tháng sau ngày Canada hợp thức hóa việc lưu hành cần sa, số thương vụ cần sa trong tháng 11 là 54 triệu dollars, so với số thương vụ 43.1 triệu dollars trong hai tuần lễ của tháng 10, sau ngày cần sa được hợp thức hóa là ngày 17 tháng 10 năm 2018.

Theo những than phiền của các tiệm bán lẻ cần sa, kể cả những tiệm do chính quyền các tỉnh bang quản trị, thì họ đã không nhận đủ những loại cần sa theo nhu cầu của khách hàng, và vì thế số thương vụ cần sa đã sút giảm.

XE KHÔNG NGƯỜI LÁI ĐƯỢC LƯU HÀNH Ở ONTARIO Toronto: Trong hôm thứ tư ngày 23 tháng 1, ông Jeff Yurek, bộ trưởng giao thông tỉnh bang Ontario đã loan báo là chính quyền tỉnh bang Ontario chấp thuận cho các công ty làm xe hơi được quyền thử xe không người lái trên các xa lộ trong tỉnh bang, bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm nay.

Tuy nhiên cũng theo ông bộ trưởng

SỐ THƯƠNG VỤ CẦN SA TRONG THÁNG 11 NĂM 2018 LÀ 54 TRIỆU DOLLARS Ottawa: Theo tin của sở thống kê

32

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

NGÀY THỨ HAI SẦU THẢM NHẤT TRONG NĂM Yahoo: Theo những thống kê the Financial Blues Survey của hai tổ chức Credit Canada và the Financial Planning Standard Councils, thì ngày thứ hai trong tuần lễ thứ ba trong tháng giêng, được gọi là là ngày “Blue Monday”, ngày thứ hai buồn nhất trong 1 năm, và thời gian từ ngày Blue Monday cho đến ngày lễ Tình Nhân Valentine, là thời kỳ mà người ta bị suy thoái tinh thần nhiều nhất.

Theo những thống kê thì 53 phần trăm những người được hỏi ý kiến cho biết là thời gian giữa tháng giêng là thời gian mà họ cảm thấy bi quan về tình hình tài chánh của những người này.

Tỷ lệ buồn vì tài chánh gia tăng lên đến 68 phần trăm cho những người trẻ ở lớp tuổi từ 18 tuổi cho đến 44 tuổi.

Cũng trong thời gian này 20 phần trăm những người đã tiêu quá nhiều: tiền nợ thẻ tín dụng của họ nhiều hơn là số tiền họ để dành trong trương mục tiết kiệm.

Theo bà Laurie Campbell, phát ngôn viên của Credit Canada thì thời gian giữa tháng giêng hàng năm là thời gian mà những người Canadians cảm thấy chán đời nhiều nhất:

- Thời tiết khắc nghiệt của mùa đông, với ngày ngắn đêm dài, với bão tố, lạnh lẽo diễn ra khiến người ta cảm thấy tinh thần suy thoái.

- Thêm nữa, hai tuần sau ngày tết dương lịch đầu năm và sau ngày lễ Giáng Sinh, người ta mới nhận được những hóa đơn gửi về, những báo cáo của các công ty thẻ tín dụng, cho thấy là họ mua sắm quá nhiều trong những ngày lễ, và là thời gian phải trả nợ.

Nhiều người gặp khó khăn trong việc trả tiền nợ thẻ tín dụng đúng thời hạn.

Bà Campbell cũng khuyến cáo mọi người là nên để dành một số tiền dành cho những trường hợp khẩn cấp.

Cách hay nhất vẫn được truyền tụng là ngay sau khi bạn lĩnh lương, bạn bỏ ngay 10 phần trăm số lương đó vào một trương mục tiết kiệm.

MỘT CỤ ÔNG Ở CANADA BỊ “LỪA TÌNH” MẤT TRÊN 700 NGÀN DOLLARS Toronto: Vào năm 2015, bà vợ của ông Robert Hogg ở thành phố Toronto qua đời, sau 44 năm chung sống.

Sau một thời gian sống cô đơn, vào năm 2017 và ở tuổi 67, ông Robert Hogg đã vào mạng internet, tìm bạn bốn phương trên mạng Match.com.

Qua mạng này, ông Hogg làm quen với một người đàn bà có tên là Sophia Goldstein, mà sau này người ta mới biết người này chẳng có mặt trên đời, và chỉ là một cái tên giả của băng đảng chuyên lường gạt người.

Qua những lời ngon ngọt, trong vòng 8 tháng trời từ tháng 9 năm 2017 cho đến tháng 4 năm 2018, ông Hogg đã ra ngân hàng TD, gửi tiền 19 lần cho một người “đàn bà” chưa bao giờ gặp mặt.

Sau khi lấy hết tiền để dành trong

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

33

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com triệu dollars vào năm 2018.

Hình ảnh người đàn bà trên mạng đã lừa ông Robert Hogg

trương mục tiết kiệm, ông Hogg đã ra ngân hàng xin dùng căn nhà làm vật thế chấp để mượn thêm 300 ngàn dollars và gửi cho kẻ lường gạt.

Tổng số tiền mà ông Hogg gửi cho băng đảng lường gạt ở Mã Lai Á lên đến 732 ngàn dollars.

Người thân của gia đình ông Hogg đều không biết chuyện này, cho đến khi ông này qua đời vì bệnh ung thư tụy tạng vào tháng 9 năm 2018.

Lúc đó người con trai của người quá cố là ông Dayle Hogg mới coi lại giấy tờ thì mới biết chuyện ông bố bị lừa.

Theo những thống kê thì trong năm 2016, số tiền mà những người Canadians bị kẻ gian lường gạt lấy mất vào khoảng 17 triệu dollars, và số tiền bị lường gạt gia tăng lên 25

34

MỘT CÔNG TY CẦN SA HOA KỲ MUA LẠI MỘT CÔNG TY TRỒNG CẦN SA Ở CANADA Ohio: Theo những tin tức loan báo hôm thứ ba ngày 22 tháng 1, công ty trồng cần sa Green Growth Brands ở tiểu bang Ohio, Hoa Kỳ đã chính thức loan báo mua lại toàn bộ cổ phiếu của công ty trồng cần sa Aphria ở Canada.

Công ty Green Growth Brands sẽ

Bà Hazel McCallion và Thủ hiến Doug Ford

hoán đổi mỗi cổ phiếu của công ty Aphria lấy 1.5714 cổ phiếu của công ty Green Growth và trị giá tổng cộng của việc mua lại toàn bộ công ty trồng cần sa Aphria lên đến 2.8 tỷ Gia kim.

BÀ CỰU THỊ TRƯỞNG 97 TUỔI, NHẬN VIỆC VỚI LƯƠNG 150 NGÀN DOLLARS MỘT NĂM Mississauga, Ontario: Trong hôm thứ sáu ngày 18 tháng 1, thủ hiến Doug Ford của tỉnh bang Ontario, đã

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

bổ nhiệm bà Hazel McCallion, cựu thị trưởng thành phố Mississauga vào chức vụ cố vấn đặc biệt cho thủ hiến trong lãnh vực thị chính, với số lương 150 ngàn dollars một năm.

Bà McCallion năm nay 97 tuổi, là thị trưởng thành phố Mississauga trong khoảng 36 năm từ năm 1978 cho đến năm 2014.

Trong thời gian bà làm thị trưởng và khi hết hạn phải tái ứng cử, bà McCallion còn có biệt danh là Bão Tố, chẳng thèm chi ra một xu cho việc tái tranh cử, mà không ứng

cử viên nào có thể hạ được bà cho đến khi bà về hưu năm 2014 thì bà Bonnie Crombie mới ra ứng cử và trở thành thị trưởng.

CÁC CÔNG TY TRỒNG CẦN SA TRANH NHAU CÁI TÊN POT Toronto: Sau khi Canada cho hợp thức hóa chuyện lưu hành cần sa, thì hàng chục công ty lớn nhỏ trồng cần sa đã mở cửa hoạt động như là công ty Canopy, Aurora.v.v. và công ty nào cũng muốn lấy những ký hiệu mà các nhà đầu tư có thể hình dung ra là họ

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

35

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com là của công ty Potash Corp, một công ty về phân bón.

Mới đây công ty Potash tổ hợp với công ty Agrium thành một công ty mới, và không dùng ký hiệu POT nữa.

Một công ty muốn dùng lại ký hiệu cũ của 1 công ty đã hủy hỏ trên thị trường, phải chờ đợi 1 năm.

Ngày 30 tháng giêng sắp đến là đúng 1 năm, và vì có quá nhiều công ty trồng cần sa muốn dùng ký hiệu POT cho nên ban giám đốc của hai thị trường chứng khoán Bắc Mỹ quyết định bốc thăm: công ty này may mắn trúng thăm thì sẽ được quyền dùng tên POT này!

đã đầu tư vào một công ty trồng cần sa, như công ty Canopy lấy ký hiệu trên thị trường chứng khoán Toronto và New York là WEED. Tuy nhiên những công ty này

36

không có công ty nào có ký hiệu là POT, ký hiệu gần gũi nhất của một công ty trồng cần sa.

Vì ký hiệu POT trên thị trường chứng khoán New York và Toronto

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

COI CHỪNG BỊ KẺ GIAN ĂN CẮP MẬT MÃ THẺ TÍN DỤNG KHI TRẢ TIỀN TẮC XI Toronto: Trong hôm thứ sáu ngày 18 tháng 1, cảnh sát thành phố Toronto đã buộc 4 người đàn ông, một phụ nữ và một thiếu niên về những tội danh ăn cắp mật mã thẻ tín dụng,để lấy tiền của các nạn nhân.

Cách lường gạt của chúng như sau: những tên này là những tài xế tắc xi hay xe uber, và khi khách hàng trả tiền bằng thẻ tín dụng, chúng sẽ đưa máy cho nạn nhân bỏ số mật mã vào, và chúng đã thiết lập sẵn để khi máy cà vào thì máy không chịu nhận.

Kẻ gian yêu cầu đưa máy để chúng

sửa lại: chúng sẽ ăn cắp mật mã, và tráo thẻ tín dụng của khách hàng bằng 1 thẻ giả.

Sau đó, chúng ra máy ATM ở ngân hàng, dùng thẻ thật và số PIN ăn cắp được rút tiền ra từ ngân hàng.

Theo sự khuyến cáo của cảnh sát thì khi đi xe tắc xi và trả tiền bằng thẻ tín dụng hay thẻ trả tiền (debit), thì khi nhận lại thẻ từ người tài xế, phải cẩn thận kiểm soát lại xem có đúng là thẻ của mình hay thẻ giả?

6 nghi can bị buộc tội là Alex Ghakhar, 22, và Adam Ghakhar 22, Mohammad Sarwar, 25, Tracy Begley, 48, và một thiếu niên 16 tuổi.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

37

Toronto thoibao.com

Ngày 2 Tháng 2 Groundhog Day

L

PHAN HẠNH

à cư dân vùng Bắc Mỹ, chắc bạn biết ngày 2 tháng 2 mỗi năm còn gọi là Groundhog Day. Groundhog Day cũng là tên một cuốn phim hài nổi tiếng của Mỹ ra mắt khán giả năm 1993.

Bạn có thấy nó bao giờ chưa; hoặc biết nó là con gì chưa? Tên Việt của nó là gì?

Tôi không biết tên Việt của nó là gì nhưng tôi đã thấy, đã gặp nó rồi, ít ra cũng có thể gọi là chạm mặt nhiều lần qua hơn bốn mươi năm tôi sống ở Bắc Mỹ là vùng thổ địa của groundhog.

Thuở đó gia đình tôi cư ngụ ở khu vực Flemingdon Park gần ngã tư chính Eglinton Ave East và Don Mills Rd và gần sân gôn Flemingdon Park Golf Club; một khúc sông Don River chảy ngang qua sân gôn này.

Có những buổi chiều lang thang đi dạo mát quanh xóm nhằm ngoài giờ đóng cửa của sân gôn, chúng tôi bắt gặp con vật gì màu nâu to bằng con mèo từ dưới hang trong lòng đất leo lên ven bờ sông. Thân hình nó tròn trịa cục mịch, chân ngắn, phần thân trước nhỏ, không cân xứng với chân sau. Nó di chuyển chậm chạp quanh quẩn miệng hang.

Có lần chúng tôi gặp ông nhân viên phụ trách bảo trì sân gôn. Ông tên Dominic, khoảng 50 tuổi. Tôi đoán ông ta là một di dân gốc người Bồ Đào Nha. Ông lái một chiếc xe đặc dụng chạy trên sân cù để đi thu nhặt các mảnh rác. Ông lịch sự cảnh cáo, bảo tôi vào địa phận của sân cù ngoài giờ làm việc thì tạm được, nhưng trong giờ làm việc thì tuyệt đối không. Nếu người quản lý bắt gặp, ông ta có thể gọi cảnh sát bắt giữ về tội xâm phạm địa phận riêng thuộc quyền sở hữu của người khác.

Tôi xin lỗi ông và bảo với ông rằng tôi là di dân mới dọn đến khu này nên dạo chơi để làm quen với khung cảnh mới. Ông có vẻ thông cảm. Tôi chỉ con vật lạ trên sân cỏ và hỏi ông đó là con gì. Ông bảo đó là con groundhog. Ở khu vực đó khoảng mười năm, tôi có dịp tập làm quen với môn thể thao đánh gôn. Sân gôn Flemingdon thuộc loại sân nhỏ chỉ có 9 lỗ thay vì 18 lỗ. Thời gian trung bình để hoàn tất nguyên vòng sân là nửa giờ cho mỗi người. Nếu hai người thi đấu thì mất khoảng một giờ. Một lần tôi đi đánh gôn với một người bạn làm chung sở. Trong lúc chờ đợi đến phiên, tôi thấy một con groundhog đi

38

lởn vởn trên sân cỏ xa xa phía trước.

Một người thuộc toán trước cũng thấy con groundhog. Thay vì cứ đánh thẳng đến hướng cờ cắm đánh dấu lỗ, anh ta nhắm ngay con groundhog mà quất banh. Tôi thấy con groundhog ngã xuống nằm giãy giụa. Tay đánh gôn đó reo lên cười khoái trá. Lần đầu tiên tôi thấy một người hành xử ác độc với thú vật.

Cư ngụ vùng phía đông của thành phố Toronto độ mười năm, gia đình tôi dọn về nhà khác ở Etobicoke, phiá tây. Ngôi nhà lần này nằm trên miếng đất rộng hơn, mảnh vườn sau giáp ranh bờ một con lạch nhỏ chảy ra sông Credit River. Tôi lên liếp trồng một số rau quả như cà chua, đậu ve, bí ngòi (zucchini) và bí ngô Nhật (buttercup squash). Gần đến mùa thu hoạch vào cuối tháng Chín năm đó, một hôm từ trong nhà nhìn qua cửa sổ, tôi trông thấy một con groundhog khá to đang lãng vãng giữa các luống rau quả ở vườn sau. Nó ngừng lại và cúi xuống cạp một quả bí ngòi. Tôi đứng bên cửa sổ gõ ngón tay lên mặt kính. Con groundhog ngước lên nhìn tôi xong lại cúi xuống ngoạm ăn tiếp. Bí ngòi và bí ngô Nhật là loại quả dễ trồng ở xứ lạnh cho nên giá bán của chúng ở các chợ địa phương Toronto tương đối rẻ hơn so với các loại bầu bí của người mình chỉ hợp với khí hậu nhiệt đới. Ý tôi muốn nói là bí ngòi chẳng có giá trị gì, con groundhog muồn ăn thì cứ ăn, tôi chỉ thấy vui muốn đùa phá nó xem nó phản ứng ra sao thôi.

Nó làm hang bên bờ lạch, ngăn cách với vườn sau nhà tôi bằng một hàng rào mắt cáo. Dọc theo bờ lạch là một lối mòn người ta hay đi tắt.

Trước đó tôi hay thấy nó ngồi trên miệng hang trông trời ngó đất. Mỗi khi có người đi tới là nó rút tọt xuống hang. Có khi trẻ con chơi nghịch, bẻ nhánh bụi cây mọc sát mé nước rồi ghim xuống miệng hang groundhog nhằm mục đích bít lối ra của nó.

Nhưng theo tài liệu, hang groundhog có ít nhất là hai lối để ra vào. Đến lần thấy nó trong vườn nhà giữa các luống rau quả, tôi ngạc nhiên tự hỏi không biết nó vào vườn bằng lối nào. Tôi bèn đi ra vườn để quan sát. Thấy tôi, nó bỏ trái bí ngòi đang ăn dang dở và bò nhanh về hướng hàng rào và chui qua một khoảng hở dưới hàng rào. À... thì ra trước đó nó đã khoét một ít đất mềm dưới hàng rào để chui vô ăn trộm bí ngòi.

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Ông Mario ở nhà đối diện qua chơi thấy vậy mới bảo groundhog phá phách dữ lắm; tôi nên bít hết các kẻ hở dưới hàng rào. Nếu không, chúng sẽ ăn sạch hoa mầu của tôi. Nghe vậy, tôi tìm gạch đá tấn dọc theo chân hàng rào. Mấy hôm sau, tôi lại thấy nó đang ăn buffet trong vườn. Tôi chạy ra (lúc đó chân tôi chưa yếu) đuổi nó. Thật ngạc nhiên, cái thân dáng mập mạp đó vừa thấy tôi đã chạy đến hàng rào và leo lên các mắt cáo để thoát qua bên kia dễ dàng như một con sóc. Sau này tôi mới biết nó cũng là một loài sóc.

Có người dịch groundhog ra tiếng Việt là chuột chũi, người khác lại gọi nó là ngân thử; tôi nhận thấy cả hai tên gọi này đều do sự nhầm lẫn nên không chính xác. Tra cứu từ điển, tham khảo các sư phụ Già Hú, Gú Gồ, Quý Kỳ và National Geographic để tìm hiểu và kiểm chứng, tôi được biết: a) Chuột chũi (mole trong tiếng Anh, tên khoa học là Talpidae) thuộc loài chuột, trung bình dài 20 cm, nặng 500 grams, hai chân trước to và nhiều móng dài, hai chân sau nhỏ và ngắn, lông ngắn và dày rậm, mắt và tai nhỏ hầu như không thấy đâu.

Thức ăn của chúng là côn trùng, chủ yếu là giun đất.

Groundhog không thể bị đánh đồng với chuột chũi hay chụt chù.

Groundhog có hình dáng và nhiều đặc tính khác hẳn. Groundhog có tên khoa học là Marmota monax, thuộc loài sóc đất được biết dưới tên gọi chung là marmots, là loài thú chỉ ăn trái cây rau quả. Các tên gọi khác của groundhog là woodchuck, chuck, wood-shock, groundpig, whistlepig, whistler, thickwood badger, Canada marmot, monax, moonack, weenusk, red monk, land beaver. Người Canada gốc Pháp gọi groundhog là marmotte hoặc siffleux.

Sau khi nghiền ngẫm suy đi xét lại, tôi nghĩ thôi thì cứ tạm gọi groundhog là con sóc đất Bắc Mỹ cho rồi. Nó không phải là loài heo lợn ăn tạp; nó thuộc gia đình sóc, sống trong hang ở dưới mặt đất, gọi nó là sóc đất là xứng hợp nhất. Vậy ở phần còn lại của bài viết, tôi xin gọi groundhog là sóc đất vậy. Chữ heo đất đã được dùng để dịch chữ piggy bank mất rồi, nếu dịch Groundhog Day là Ngày Heo Đất thì không khéo người ta lại tưởng ngày đập con heo đất bỏ ống rồi lấy tiền đi du lịch.

Groundhog Chuột chũi

b) Ngân thử theo nghĩa Hán Việt là con chuột bạc, là cái tên đẹp đẽ thi vị được người Tàu gán cho con chuột chù (shrew trong tiếng Anh, tên khoa học là Soricidae). Chuột chù cũng từa tựa như chuột chũi nhưng thân hình nhỏ hơn, trọng lượng trung bình là 100 gram, có mũi dài hơn. Sự gán ghép này hơi quá khiên cưỡng nếu không muốn nói là mỉa mai.

Chuột chù

Sóc đất Bắc Mỹ là thành viên lớn và nặng cân nhất trong gia đình loài sóc, trung bình dài 30 cm, nặng 6 kí lô, lớn và nặng hơn chuột chũi, chuột chù nhiều. Mặc dù chúng sinh hoạt hầu hết thời giờ trên mặt đất, chúng có thể trèo cây và bơi lội giỏi nữa. Chúng thường làm ổ ở những khu vực đồng cỏ ven bìa rừng, ven bờ suối. Ở đấy, chúng ăn các loại cây cỏ, quả hạt. Nhà nông chắc chắn là không ưa chúng vì hai lẽ: một là chúng phá phách mùa màng, và hai là lâu lâu có con bò con ngựa nào đó của chủ nuôi bị gãy chân vì sụp lỗ hang sóc đất.

Theo các tài liệu, sóc đất Bắc Mỹ là một trong 15 loài sóc đất (marmots).

Loài gặm nhấm này sống một lối sống ăn uống khác thường. Một là

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

39

Toronto thoibao.com ăn thả giàn, ăn lấy ăn để suốt mùa hè và mùa thu để dự trữ chất béo tối đa cho cơ thể. Sau Lễ Tạ Ơn, mùa màng trên những cánh đồng đã được thu hoạch xong, sóc đất nhà ta cũng đã no cành hông, con nào con nấy mập ú.

Hai là không ăn mấy tháng trời trong mùa đông dài, chỉ cuộn mình ngủ triền miên.

Sau đợt sương giá đầu tiên, chúng rút vào hang dưới lòng đất và ngủ vùi cho đến mùa xuân, sống nhờ chất béo dự trữ đó. Trong khi ngủ đông, nhịp tim của nó giảm xuống đập thật chậm; nhiệt độ cơ thể của nó không ấm hơn bao nhiêu so với nhiệt độ bên trong hang.

Chính vì đặc tính ngủ đông của nó đã tạo ra phong tục rất phổ biến ở Bắc Mỹ là Groundhog Day, Ngày Sóc Đất, được tổ chức vào ngày 2 của tháng Hai hàng năm. Truyền thống chỉ định rằng nếu một con sóc đất nhìn thấy bóng nó vào ngày hôm đó (trời có nắng) thì mùa đông sẽ còn kéo dài thêm sáu tuần lễ nữa; nó sẽ trở vào hang làm một giấc dài thật dài không cần biết trời trăng gì nữa.

Còn nếu như trời u ám nó không thấy bóng của nó trên mặt tuyết, điều đó có nghĩa là mùa xuân sẽ đến sớm hơn. Vào mùa xuân, sóc đất mẹ sinh một lứa nửa tá con và nuôi dưỡng chúng cho đến khi mùa đông đến.

Sở khí tượng Canada có làm một một cuộc nghiên cứu để xem độ chính xác của các dự đoán thời tiết sóc đất trong 30 năm qua là bao nhiêu thì thấy rằng chúng cũng không đến nỗi tệ lắm: 37% là đúng. Chuyên viên khí tượng người khỏi sợ thất nghiệp.

Sóc đất sống dưới lòng đất trong hang do chúng đào. Các hang này có thể sâu gần hai mét dưới lòng đất tạo thành một hệ thống đường hầm dài tổng cộng gần 20 mét kết nối nhiều lối thoát khác nhau để chúng có thể dễ bề trốn thoát khi bị săn bắt. Tuy hang có lối thoát khẩn cấp như vậy nhưng chưa hẳn là nơi ẩn trú tuyệt đối an toàn. Đôi khi gặp mối nguy hiểm đe dọa, chúng cũng phải tạm rời hang để trốn trên cây hoặc bơi qua lạch nước.

40

Sóc đất là những kỹ sư kiến tạo xây dựng giỏi; hang và đường hầm của chúng đào rất tốt. Các con thứ khác đôi khi cũng vào đó ở đậu, còn ăn nhờ có hay không chưa biết.

Trong thời gian ngủ đông, nhiệt độ cơ thể của chúng giảm từ 99°F xuống khoảng 40°F, nhịp tim của chúng giảm xuống rất nhiều, từ 80 nhịp mỗi phút xuống còn 5 nhịp mỗi phút. Hơi thở cũng giảm từ 12 nhịp thở một phút xuống còn 1 hơi mỗi 5 phút, sát ranh giới của cái chết; quả thật là kỳ diệu! Qua mùa ngủ đông, trọng lượng cơ thể của chúng sụt đến phân nửa, từ 6 kí xuống còn 3 kí. Bạn nào muốn giảm cân thì bắt chước sóc đất ngủ đông thử xem nhá.

Con vật ngủ đông lớn nhất là gấu có nhịp tim khi ngủ đông xuống tới khoảng 10 nhịp mỗi phút. Dơi cũng có thể ngủ đông và khi đó nhịp tim của chúng sẽ chậm lại từ 1.000 nhịp mỗi phút xuống chỉ còn 25 nhịp.

Nhịp tim con người khi ngủ trung bình từ 60 đến 100 nhịp mỗi phút. Đồng hồ cơ thể của sóc đất được cho là có thể điều chỉnh theo sự thay đổi của mùa. Giới chuyên gia sinh vật học nghiên cứu sóc đất nói rằng cơ thể của chúng trải qua những thay đổi nội tiết tố, cụ thể là melatonin, một loại hormone gây ngủ, và nó cũng kiểm soát sự thức giấc của chúng khi ngủ đông. Toàn bộ vòng đời của sóc đất rất thú vị; những khám phá tìm hiểu về chúng cũng khá ly kỳ đấy chứ.

Sóc đất là thành viên duy nhất trong họ nhà sóc có cột sống cong giúp cho chúng cử động dễ dàng trong mọi điều kiện không gian. Chúng có hai lớp lông, lớp ngoài chống thấm nước và lớp trong giữ nhiệt. Với hai bàn chân trước mạnh mẽ và móng vuốt dày, chúng đào hang rất thành thạo. Chúng đào hang sâu đến hai thước dưới lòng đất để bảo đảm nhiệt độ trong hang ổn định.

Răng của chúng phát triển cả đời nên không hề bị hao mòn mặc dù chúng nhai suốt ngày và không cần đi gặp nha sĩ. Chúng ăn mà không uống. Thay vì uống nước, chúng thích gặm cỏ non để cung ứng nước cho cơ thể. Hai cái răng bừa của chúng làm việc tối đa!

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Mùa sinh sản của sóc đất kéo dài từ tháng 3 đến giữa hoặc cuối tháng 4, đôi khi bắt đầu ngay sau thời gian ngủ đông. Thời gian mang thai của sóc đất mẹ là khoảng 28 đến 32 ngày.

Sóc đất đực chắc chắn không phải là người chồng, người cha tốt vì hắn bỏ đi mất trước khi lũ con chào đời. Sóc đất mẹ thường thường sinh sáu nhóc con mỗi lứa và một mình nuôi lũ con trong khoảng năm, sáu tuần lễ trước khi chúng có thể tự túc ra riêng đi kiếm ăn. Đời sống của sóc đất hoang dã không dài, trung bình chỉ khoảng sáu năm, trong khi những con do người nuôi dưỡng (trong sở thú) có thể sống đến 14 năm. Đó là cái giá phải trả của những ai muốn sống đời hoàn toàn tự do và không bị ràng buộc.

Theo bản năng tự nhiên (do trời sinh), sóc đất có khuynh hướng cộc cằn, hay gây gỗ kiếm chuyện với nhau, và khó dạy. Đó là đặc tính chung của loài sóc; mấy trự sóc đất này còn lì lợm hơn. Chúng cần phải học cách cư xử và trau dồi kỹ năng giao tiếp xã hội mới được. Tôi có thấy ai nuôi chúng làm con vật cưng đâu. Có nhiều người tỏ thiện chí muốn sống chung hòa bình với chúng và bị chúng cắn rồi đó. Chính vì vậy mà sóc đất là loài sống đơn độc, hang ai nấy ở. Chúng tìm bạn tình cũng chỉ với mục đích sinh sản duy trì nòi giống mà thôi. Cách cua đào của mấy anh sóc đất cũng kém lãng mạn nữa. Người ta tặng hoa, tặng thơ, tặng nhạc hay bao đi xem phim, ăn kem, v.v., còn sóc đất đực cả quỷnh tán đào bằng cách huýt sáo! Vì vậy mà chúng có tục danh “whistlepig”.

Giáo sư sinh vật học Stam Zervanos của Trường Đại Học Pennsylvania cho biết các anh sóc đất đực hay ra

khỏi hang khoảng đầu Tháng Hai để thăm dò xem “xuân về hay chưa” để các anh còn có dịp giao phối với bạn tình. Các anh chui ra khỏi giấc ngủ dài vừa để thăm dò thời tiết vừa để đi tuần tra mấy cái hang của các chị sóc đất trong phạm vi lãnh thổ của chàng. Các anh huýt sáo như muốn hỏi “đằng ấy có còn đó không, có thức dậy chưa?”

Sóc đất được một điểm tốt là biết giữ gìn sạch sẽ, giữ chỗ ngủ tươm tất, chịu khó thường xuyên thay cỏ tươi lót chỗ nằm cho thơm tho, mùi cỏ úa hôi hám chúng không chịu được.

Chúng cũng chịu khó thay bộ áo lông mới mỗi năm một lần.

Chúng có hai răng cửa bự cho nên chúng trông rất giống con hải ly, chỉ khác cái đuôi. Hải ly ở dưới nước, sóc đất sống trên bờ cho nên chúng còn được gọi là landbeaver. Nếu vậy, hay là chúng ta gọi sóc đất là con thổ ly, và Groundhog Day là Ngày Thổ Ly. Bên Mỹ có con thổ ly nổi tiếng nhất là Punxsutawney Phil ở tiểu bang Pennsylvania; Canada phe ta có con thổ ly Wiarton Willie ở tỉnh bang Ontario cũng nổi tiếng nhất xứ.

Chúng nổi tiếng là những nhà khí tượng tiên đoán thời tiết trật thì nhiều nhưng trúng chẳng bao nhiêu. Có sao đâu, đó là dịp lễ hội cho vui và cho quên cái lạnh của mùa đông dài đó mà. Tôi chỉ mong con thổ ly Wiarton Willie bước ra khỏi hang và không thấy cái bóng của nó để cho mùa đông chóng qua và mùa xuân mau tới. Giống như loài sóc đất / thổ ly, tôi cũng ngủ li bì trong những ngày đông đêm dài ngày ngắn.

PHAN HẠNH

1/2019

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

41

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng 1. Nội dung tin Cộng đồng xin ngắn, gọn, rõ ràng, viết bằng font tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: tincongdongthoibao@gmail.com 2. Các dịch vụ phục vụ Cộng đồng sẽ được đăng tải cách 3 tuần một lần và tùy thuộc vào số trang dành cho đề mục tin Cộng đồng.

3. Tùy theo tính chất và thời gian tính của bản tin, tòa soạn sẽ sắp xếp thứ tự ưu tiên đăng tải. Tuy nhiên, chỉ đăng tối đa trong 3 kỳ báo.

4. Hạn chót nhận bản tin Cộng đồng hằng tuần là 6:00pm Chủ nhật. Đại nhạc hội Thời Báo 2019 Quỹ Cộng Đồng Thời Báo trân trọng thông báo: Đại nhạc hội Thời Báo 2019 sẽ được tổ chức tại Living Arts Center – Hammeron Hall, 4141 Living Arts Drive, Mississauga ON L5B 4B8 vào ngày Thứ Bảy 01 tháng 06 năm 2019 từ 7:00pm đến 11:30pm, với sự góp mặt của MC Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn & Nguyễn Cao Kỳ Duyên và các ca sĩ: Don Hồ, Ngọc Anh, Dương Triệu Vũ, Mai Thiên Vân, Như Ý và Hoàng Anh Khang cùng ban nhạc The Liberty. Quý đồng hương muốn biết thêm chi tiết về bảo trợ hay đặt vé trước, xin liên lạc VP Thời Báo: (416) 925-8607.

VOICE Canada - Mạng lưới CVN City Mississauga sẽ phối hợp

42

với VOICE Canada và Mạng lưới Canadian Vietnamese Network (CVN) sẽ tổ chức buổi lễ mừng xuân Kỷ Hợi tại Great Hall, Mississauga Civic Centre, 300 City Centre Drive, Mississauga vào ngày Thứ tư 06 tháng 02. từ 12:00pm đến 2:00pm.

Sẽ có sự tham dự của bà Thị trưởng Bonnie Crombie và các nghị viên Hội đồng thành phố Mississauga cùng với các hội đoàn, Cơ sở tôn giáo, truyền thông: Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH, Cộng đồng North York, Từ Tâm Foundation, Trung tâm Văn hóa Phật giáo Pháp Vân, Thời Báo Media, Trung tâm Cộng đồng Mississaga. Chương trình: Nghi lễ- Ăn trưa. Tham dự miễn phí. Vào cửa tự do. Kính mời quý đồng hương ghi danh sớm và cho biết số người tham dự để ban tổ chức chuẩn bị thực

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

phẩm. Liên lạc chi tiết và ghi danh: Đỗ Kỳ Anh (416) 417-8098, Julia Lê (647) 272-4665.

Mạng lưới Canadian Vietnamese Network (CVN) Thân mời học sinh trung học Canada gốc Việt cư ngụ ở tỉnh bang Ontario ghi danh Học bổng Bonnie Crombie dành cho học sinh Canada gốc Việt đã và sẽ tốt nghiệp trung học phổ thông niên khóa 2017-2018, 2018-2019, 2019-2020. Hạn chót ghi danh: Ngày 11 tháng 2.

Học bổng Bonnie Crombie được thực hiện với mục đích: - Vinh danh những học sinh có kỹ năng lãnh đạo hoặc có những hoạt động đề cao, giới thiệu văn hóa Việt Nam với các cộng đồng bạn và tham gia các sinh hoạt cộng đồng Việt.

-Để công nhận những học sinh đã đạt được thành quả tốt ở bậc trung học, nổi bật trong lãnh vực thể thao, sinh hoạt học đường, học vấn xuất sắc.

- Để tài trợ sinh viên có nhu cầu tài chính Một giải thưởng duy nhất: 2.500 Gia kim. Điều kiện ghi danh: Đơn ghi danh, học bạ hai năm cuối bậc trung học, giấy giới thiệu, khen thưởng của trường hoặc bản tóm tắt tiểu sử. Để lấy đơn ghi danh, xin vào

trang mạng: bit.ly/mccvn2019 Cần biết thêm chi tiết, xin vui lòng liên lạc: Anne (416) 357-5727; Julia (647) 272-4665 Email: scholarshipcvn@gmail.com Hội Người Việt Toronto *Lớp vi tính căn bản miễn phí mớ i cho cao niên đến cuối tháng 3. Khóa học tại văn phòng 1364 Dundas St. West: Thứ Ba và Thứ Năm từ 1:00pm đến 3:00pm. Liên lạc ghi danh: (416) 536-3611 hay email: “thaihungvatoronto@gmail. com”. Khóa học tại văn phòng 3585 Keele St., unit 13: Thứ Hai và Thứ Tư, từ 6:00pm đến 8:00pm. Liên lạc ghi danh: (416) 636-8887 hay email vktran0602@gmail.com *Lớp luyện giọng chuẩn Anh Văn: Mỗi thứ Ba và thứ Năm, từ 10:30am -12:30pm tại VP/HNV, 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Tony De Mazia (416) 516-5979. *Lớp Tai Chi mỗi thứ Ba và thứ Năm từ 9am đến 10am tại 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Võ Bá Thọ (416) 769-0173, VP/HNV (416) 536-3611. *Lớp Khí Công mỗi thứ Ba và thứ Sáu từ 7pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Tư Trịnh (416) 826-0855, VP/HNV (416) 636-8887.

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

43

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com *Lớp Line Dance mỗi Chủ Nhật từ 5pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Kim Phạm (647) 800-5206. *Dịch vụ “Tư Vấn Nghiện Cờ Bạc” nhằm giúp cho các cá nhân và thân nhân trong gia đình hiểu rõ tác hại của cờ bạc. Liên lạc chi tiết: (416) 567-3625. Đường dây miễn phí 1-866-330-7255.

Hội Cao Niên Việt Nam North York *Sinh hoạt chủ nhật hàng tuần: Từ 10:00am- 11:00am: Thể dục Zumba11:15am- 12:15pm: Tài Chi. Thứ bảy 02/02 từ 10:00am đến 3:00pm: Tiệc Tết và sinh nhật cho hội viên có ngày sinh trong tháng 1 và 2. Line dance: Thứ hai, thứ sáu 7:00pm-9:00pm.

Liên lạc: Cô Phụng (905) 823-6854.

Liên lạc: Sinh Ma (416) 629-9199Email: vietseniornorthyork@gmail. com. Địa điểm Hội sinh hoạt: 23 Grandravine Drive, North York.

Hội Cao Niên Việt Nam Mississauga Tiệc Tân niên mừng Xuân Kỷ Hợi sẽ được tổ chức từ 11:00am đến 4:00pm ngày thứ bảy 09/02 tại 377 Burnhamthrope Road East, Unit 116. Khai mạc lúc 12:30pm, 1:30pm lễ dâng hương, 2:00pm ẩm thực, 4:00pm: bế mạc. Văn nghệ sẽ do ban nhạc Sống Vui, bạn Phương Nam và Hội Cao Niên Việt Nam Mississauga phụ trách. Liên lạc: Bà Trần Thị Điệp (905) 212-7164.

Hội Người Việt Kitchener *Hôi cảm ơn những đóng góp tinh thần, tài chánh, vật thực, các tiết mục văn nghệ của các cá nhân, hội đoàn cho Hội Xuân được tổ chức hôm 26/01 tại 655 Wabanaki Drive, Kitchener. *Lớp hướng dẫn thi nhập tịch: Chủ Nhật từ 10:00am đến 12:00pm. Liên lạc: (519) 650-2517. *Dạy Toán từ lớp 7 trở xuống: Thứ Bảy từ 11: 00am đến 1:00pm tại VP Hội. Miễn phí- Hướng dẫn thi bằng viết lái xe, có tài liệu tiếng Việt *Tặng hộp quà “Welcome Pack” cho những người mới định cư sau ngày 1/1/2014, trên 18 tuổi. Liên lạc: Cô Hoàng (519) 893-3139, (519) 807-7534. *Lớp Line Dance: Chủ nhật từ 2:00pm tới 4:00pm. *Điền các mẫu đơn xin trợ cấp xã hội, hưu trí, tiền già, tiền bệnh, xin việc làm, nhà ở của chánh phủ.

Liên lạc VP Hội: Thứ Tư từ 1:00pm3:00pm- Các ngày khác: Từ 3:00pm đến 6:00pm- Thứ Bảy từ 10:00am đến 3:00pm. Liên lạc V/P Hội: (519) 954-l473. Ngoài giờ, xin liên lạc

44

(519) 893-3139 hoặc (519) 748-4911. Địa chỉ VP/Hội: 114-265 King St.E. Kitchener. Email: kw.vna75@gmail. com *Cư dân Guelph cần những dịch vụ của Hội, liên lạc: Cô Qui Lam (LiLy): (519) 836-2222 Ext: 222.

Nhóm “Sống vui sống khỏe” sinh hoạt thứ sáu từ 1:00pm đến 3:00pm tại West End Centre. *Trường Việt ngữ tại thành phố Cambridge vẫn còn nhận học sinh. Ghi danh tại trường Hespeler Public School, 300 Winston Blvd., Cambridge, ON N3C 3J6. Liên lạc chi tiết: Cô Thu Trinh (519) 2403281.

Hội Phụ Nữ VN Toronto *Giúp thông dịch tại bệnh viện, bác sĩ chuyên khoa cho cao niên trên 55 tuổi. Gọi trước ngày hẹn 5 ngày. Liên lạc: Thu Lê (647) 723-2165 x 114. *Hội thảo: “Thay đổi lối sống góp phần điều trị bệnh tiểu đường loại 2 hiện đang gia tăng như bệnh dịch”: 11am-1pm ngày thứ Tư, 13/02. Diễn giả: Bs Võ Hồng Khanh. *Lớp tiếng Anh: Thứ bảy từ 1:00pm- 3:00pm. Liên lạc: Thảo Phạm (647) 723-2165 x 115 (thứ Bảy), Email: tpham@vwat.orgLớp luyện thi quốc tịch: Thứ bảy từ 3:00pm- 5:00pm. Liên lạc Chiểu Nguyễn (647) 723-2165 x113- Email chieunguyen@vwat.org. *Nhận khai thuế miễn phí vào thứ Hai và thứ Năm cho người mới tới và người có thu nhập thấp. Liên lạc: Thủy Nguyễn (647) 723-2165 x 112. *Các chương trình dành cho cao niên: Thể dục theo nhạc (Thứ Ba, Thứ Sáu), Lớp Càn Khôn Thập Linh (Thứ Hai, Thứ Tư), lớp học computer và Anh văn căn bản (Thứ Năm) đã hoạt động trở lại bình thường. *Bắt đầu từ thứ bảy 16/02 sẽ có thêm lớp computer từ 10:00am đến 11:00am. Liên lạc chi tiết: Thu Lê, 647-723-2165 x 114.

Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario *Để có kinh phí tổ chức Lễ Thượng kỳ hằng năm, Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario và các Hội đoàn bạn sẽ tổ chức một buổi gây quỹ vào lúc 6:00pm, ngày thứ bảy 16/03 tại The Army- Navy- Air Force Veteran Club, 765 Third St. Mississauga. L5E 1B8. Vé ủng hộ $35 (gồm Buffet và dạ vũ). Văn nghệ do các ca sĩ Toronto và vùng phụ cận đảm trách, Ban nhạc Sunrise, Âm thanh Nguyên Khang.

Liên lạc: Trưởng BTC : Lê Hùng (416) 629-5668 – Phó BTC Đỗ Dạn (647) 606-8456 -TTK/BCH Lương Tuyến( 289).689-2862. *Lễ Thượng kỳ Tưởng niệm Quốc

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

hận 30/04: Tháng 4/2019. Đang chờ hồi đáp của City Hall. Sẽ thông báo chi tiết sau. Trưởng BTC: Đồng Văn Minh (519) 635-2493 – BCH : Lương Tuyến (289) 689-2862, Lê Thị Ba (416) 818-2498. *Kỷ niệm ngày Quân lực VNCH 19/06: 6:00pm ngày Thứ Bảy 15/06/2019. Địa điểm : Hội trường John Paul II, 4300 Cawthra Rd., Mississauga, ON. Sẽ có sự hiện diện của Cựu Thiếu tướng Lê Minh Đảo, MC Nam Lộc. Ban nhạc Liberty.

Các chi tiết khác sẽ thông báo sau.

Trưởng BTC: Đồng Văn Minh (519) 635-2493, Phó BTC : Nguyễn Minh Khoa (647) 295-8468, BCH : Vũ Đắc Chính (416) 526-0106, Lương Tuyến (289) 689-2862.

Trung tâm Cộng đồng Mississaga *Sinh hoạt trung tâm: Thứ tư: Tài chi ( 3:30pm - 4:30pm),Thứ bảy: Line dance (10:00am – 12:00pm), Belly dance (12pm- 1:00pm), lớp kèm Toán (1:00pm – 2:30pm); Anh Văn (2:30pm- 4:00pm); Chủ Nhật: Càn Khôn Thập Linh (10:00am-12:00pm); Vi tính căn bản (10:00am-11:30am); Phá p văn (1:30pm- 3:00pm); Đàn dân tộc (11:30am-1:30pm) Karaoke (11:45am -1:15pm); Khiêu vũ Ballroom/Latin (12:00pm-3:00pm); Keyboard, Guitar (1:30pm-3:00pm). *Anh văn từ lớp 1 đến lớp 7 cho thường trú nhân. Có cấp vé xe bus và giữ trẻ miễn phí. *Ngày 06/04: Khai thuế miễn phí cho người có thu nhập thấp. Liên lạc TT để biết thêm chi tiết và ghi danh. *Giúp điền đơn và hướng dẫn thi quốc tịch, trợ giúp các thủ tục cần thiết cho đồng bào - Phát tặng phẩm cho người mới định cư (dưới 3 năm).

Xin đem theo thẻ thường trú. Liên lạc Trung tâm: (905) 891-3825. *Niên học 2018-2019: Các lớp ghi danh cho đến 31/03 (trừ lớp tín chỉ).

Xin quý phụ huynh hãy ghi danh cho đủ số lượng để duy trì các lớp học tiếng Việt cho các em. http://www.peelschools.org/ adulteducation/intllanguages/Pages/ default.aspx. Liên lạc chi tiết: (905) 891-3825.

Cộng đồng North York *Liên hoan Tết Kỷ Hợi được tổ chức vào ngày 26/01 tại Driftwood Community Centre vì bị mất điện nên thành phố đã yêu cầu Ban Tổ chức ngưng vì lý do an ninh và an toàn.

BTC thành thật xin lỗi và cảm ơn các hội đoàn, mạnh thường quân, thương mại, ca sĩ Toronto, thiện nguyện viên đã đóng góp cho buổi liên hoan. *Sẽ tổ chức dạ vũ vào ngày 09/03 để gây quỹ sinh hoạt tại Midlan

Banquet Hall, 1989 Dundas St, Mississauga từ 7:00pm- 1:00am. *Nhận khai thuế, cố vấn tài chánh cho độc thân và gia đình có lợi tức thấp. Giúp điền đơn cho người già, về hưu, nhận trợ cấp xã hội. Liên lạc: Cô Khiết (416) 661-6335. *Lớp học tiếng Việt và Toán. Ghi danh: Ô. Liêm (416-737-6670), cô Vinh (416-247-4273) Tết Gala 2019 VOICE Canada và Mạng lưới Canadian Vietnamese Network sẽ tổ chức Tết Gala 2019 vào ngày 16/02 năm 2019 tại Chateau Le Jardin, West Wing, Grand Versailles, 8440 Hwy 27, Woodbridge, ON, L4L 1A5. Hội trường có sức chứa 900 chỗ ngồi.

Parking rộng- Miễn phí. Chương trình: Tiệc cocktail, Múa Lân, Dạ tiệc, Trình diễn thời trang- Văn nghệ dạ vũ với các ca sĩ: Nguyễn Hồng Nhung, Đan Nguyên, Như Loan, Hoàng Quân - MC: Trịnh Hội, Đoan Nguyên. Ban nhạc: Liberty. Gía vé ủng hộ: $75, $85, $100. Vé có bán tại: T&T Medical Clinic, 3175 Rutherford Rd, #28, Vaughan L4K 5Y6- Cash One Hour Cleaner , 2013 Finch Eve W. North York- M3N2V3, V/P Thời Báo, 1114 College St, Toronto, 1065 Canadian Place Unit 307, Mississauga- L4W0C2. Một phần ngân khoản thu được sẽ được sử dụng để bảo trợ đồng bào tỵ nạn ở Nam Dương. Bảo trợ và đặt mua vé, xin liên lạc: Đỗ Kỳ Anh (416) 4178098, James Nguyễn (416) 738-3261, Julia Le (647) 272-4665. Đảng bộ Việt Tân Toronto Tiệc và văn nghệ đón mừng Tân Niên sẽ được tổ chức vào lúc 1:00pm ngày Chủ nhật 17/02 tại Câu Lạc Bộ Hải Lục Không Quân Canada, 765 Third St., Mississauga. Nhân dịp này ông Lý Thái Hùng, Tổng bí thư Việt Nam Canh Tân Cách Mạng Đảng sẽ tiếp xúc với quý vị và trình bày về những nỗ lực trong năm tới để yểm trợ công cuộc đấu tranh chung hầu sớm mang lại tự do, dân chủ cho dân tộc Việt Nam. Vào cửa tự do Lễ Tưởng Niệm t ại Bia Đài Tưởng niệm VNCH Nhằm tưởng nhớ công ơn các anh hùng chiến sĩ VNCH và đồng bào đã hy sinh mạng sống để bảo vệ Tự do, Nhân quyền, Toàn vẹn lãnh thổ các buổi lễ sẽ được tổ chức tại BĐTN-VNCH ở trong khuôn viên Nghĩa trang Glen Oaks, 3164 Ninth Line, Oakville trong năm 2019: Thắp nhang đầu năm Kỷ Hợi ngày 09/02 lúc 12:00pm (10 phút)- Lễ Tưởng niệm Cầu siêu (mùa Quốc Hận 30.4) vào ngày 04/05 lúc

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

45

TIN CỘNG ĐỒNG

Toronto thoibao.com

12:00pm- Lễ Cầu siêu độ Vong linh ngày 10/08 lúc 12:00pm. Liên lạc: (416) 909-7237, (416) 895-9276.

Nhóm Tiếng Nước Tôi Để tạo điều kiện cho các em học hỏi nhiều hơn về ngôn ngữ, địa lý, văn hoá và lịch sử Việt Nam, sẽ tổ chức cuộc thi Đố Vui Để Học vào ngày 31/03 dành cho các em từ lớp 3 đến lớp 12 trong vùng GTA (Toronto, Mississauga, Brampton và các vùng phụ cận). Tất cả các học sinh các lớp Việt ngữ hoặc được dạy tiếng Việt ở nhà, đều có quyền ghi tên dự thi.

(Cần photo ID hoặc Thẻ Học sinh có hình). Hạn chót để ghi tên dự thi & nhận bài học: Ngày 15/03. Giải nhất: 1 cái mini Ipad, giải nhì: 1 cái headphones, giải ba: $100. Liên lạc chi tiết, lấy bài vở, ghi tên dự thi hoặc bảo trợ cuộc thi: cô Kim Uyên (905) 891-3825 ext. 102, email vccmis01@ rogers.com, Công Thuận (647) 9280787, email: thuanle777@hotmail. com Nhóm Sống Vui Lớp tập luyện hát nhạc sống tại Northwood Community Center, 14 Clubhouse Court, North York sinh hoạt hàng tuần vào ngày Chúa nhật từ 2:30pm - 9:30pm. Miễn phí. Liên lạc chi tiết: Lưu Đức Phụng (647) 8552208, Thụy (647) 290-5299.

Lớp thể dục dưỡng sinh Khai Tâm Tiếp tục nhận học viên mới dưới sự hướng dẫn của bác sĩ Dương Huỳnh Nguyên. Sau phần thể dục dưỡng sinh sẽ có Tài Chi dance, trau dồi y học thường thức và ấn huyệtChủ Nhật: 1:30pm-3:30pm, lầu 2, 23 Grandravine Community Center, North York.

Liên lạc: Cô Xuân (416) 614-8006.

Trang nhà: https://sites.google.com/ site/cktltoronto/home.”

Nhạc kịch “A Perfect Bowl of Phở” Nhạc kịch của một tác giả trẻ tuổi người Canada gốc Việt, Nam Nguyễn, nói về các món ăn của người Việt Nam. Vở kịch sẽ được trình diễn bằng tiếng Anh, dưới sự bảo trợ của công ty fu-GEN, tại Factory Studio Theatre, 125 Bathurst St., Toronto, từ ngày 23/01 đến 10/02. Để mua vé xin vào website http:// www.factorytheatre.ca/what-s-on/ fugendoublebill/. Mua trước ngày 23/01 sẽ được giá đặc biệt $25, với số Code là “Early”.

Quỹ Từ Thiện Từ Tâm Danh sách số 15, gồm có 51 gia đình cũ và 8 gia đình mới sẽ được bắt

46

đầu vào tháng 2.

Chương trình giúp đỡ một gia đình nghèo $20 CAD một tháng ($240 một năm). Tăng $5 đô la vì tiền Gia kim bị xuống giá và vật giá lên. Chương trình đã đem lại niềm vui và ổn định đời sống cho các gia đình có con thơ, người lớn bị bệnh hiểm nghèo, các cụ già không nơi nương tựa tại miền Trung và Nam, Việt Nam. Hằng tháng, thiện nguyện viên của Quỹ Từ Thiện Từ Tâm tại địa phương mang đến tận nhà 10 kg gạo, nước mắm hoặc xì dầu, dầu ăn, các dinh dưỡng khác và tiền mặt hơn $100 ngàn. Nếu quý vị muốn giúp nuôi một gia đình hoặc một em học sinh nghèo, xin xem chi tiết hoàn cảnh của mỗi gia đình và hình ảnh tại trang nhà: www. tutamfoundation.org. Liên lạc Phi: (647) 718-1497.

Phật Giáo Hòa Hảo Toronto Liên hoan mừng Xuân Kỷ Hợi sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 03/02 từ 11:00am đến 4:00pm tại Armour Heights Community Centre, 2140 Avenue Rd., Toronto. Liên lạc: Nguyễn Trung Hiếu (905) 619-0398, Võ Mộng Hoàng (519) 893-3139, Võ Tuyết Đông (416) 725-8649.

Thánh thất Cao đài Kitchener *Thứ Bảy 02/02 lúc 11:00am: Tiệc chay mừng Xuân Kỷ Hợi- Hái Lộc đầu năm. Sẽ biếu một số Lịch ăn chay đẹp và DVD Kinh Cao đài (số lượng giới hạn) *Thứ Hai 04/02 lúc 12 giờ đêm: Lễ đón Giao thừa tân niên: Đàn cúng Rước Chư-Thánh được kỉnh Lễ vào 12 giờ đêm. Sau giao thừa, toàn Đạo mừng Xuân chúc Tết, khoản đãi thức ăn. Thứ Bảy 09/02 lúc 12 giờ trưa: Vía Đức Chí Tôn -Cúng Sao giải hạn. Địa-chỉ Thánh thất: 259 Courtland Ave East, Kitchener, N2G-2V6. Liên lạc: Mỹ Lệ Nguyễn (519) 743-8996, CTS Trần văn Hùng (519) 590-0760, Lê Trân Tâm (226) 600-8883.

Hội Thánh Tin Lành Đắc Thắng VN Kính mời quí đồng hương và thân hữu đến tiệc tất niên với bánh chưng và các món ăn của ngày Tết vào ngày Chúa nhật 03/02 lúc 2:00pm. Địa chỉ Hội Thánh: 3194 Weston Road, North York M9M 2T6- Liên lạc: Mục sư Khánh Thái (416) 970-6292.

Hành hương Rô-ma- Thánh địa Israel Linh mục Phê-rô Nguyễn Thế Tuyển sẽ hướng dẫn chuyến đi hành hương Rô-ma, Ý và Thánh-địa Israel từ ngày 27/10 đến ngày 08/11. Liên chi tiết với nhân viên International Heritage Tours: Mr. Stan (647) 463-

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

9057; Email: stan@ihtours.com hoặc Linh mục Tuyển (289) 971-1234; Email: pherotuyen@gmail.com.

Hành hương 5 nước Châu Âu 2019 Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, Toronto sẽ tổ chức chuyến hành hương 14 ngày đến 5 nước Âu Châu từ ngày 22/09 đến ngày 05/10, 2019 do Linh mục Giuse Phạm Hồng Chương hướng dẫn: •Ba Lan: Quê hương Thánh Giáo Hoàng John Paul II, Đền Thánh Lòng Chúa Thương Xót, nhà dòng nữ tu Faustina, nhà thờ làm bằng muối cổ kính nhật thế giới dưới lòng đất, Hoàng gia Ba Lan, Czetochowa Đức Mẹ Black Madonna, Vương Cung Thánh Đường nơi Đức Maria làm phép lạ. Nhà thờ Chánh Tòa Thánh Giáo Hoàng John Paul II. •Tiệp Khắc: Thành phố lớn thứ 2 tại Âu Châu, Tour trung tâm Thành Phố Prague, viếng Vương Cung Thánh Đường Chúa Giêsu Anh Hài, đền Đức Mẹ chiến thắng, trung tâm thương mại Prague.

•Bồ Đào Nha: Phép lạ Mình Thánh Chúa, đền Thánh Antôn, Tu viện Jeronimos, Đức Mẹ Fatima, nhà các em trẻ.

•Tây Ban Nha: Thành phố Salamanaa, Thánh Nữ Tê Rê Xa Avila, Madrid, và Toledo, Thăm cung điện nhà vua nước Tây Ban Nha. •Pháp: Đức Mẹ Lộ Đức, tắm nước suối xin ơn chữa lành, Paris. Liên lạc chi tiết: Long Thủy qua email: tina. thuytran08@gmail.com, hoặc (905) 763-0443.

Giáo xứ Các Thánh Tử đạo Việt Nam *Hội Chợ Tết Thiếu nhi: Thứ Bảy 02/02 (1:00pm-4:00pm) tại trường James Culnan 605 Willard Ave. Toronto: Múa Lân, văn nghệ Tết, Lì xì, trò chơi, gian hàng Thiếu nhi vui xuân- 5:00pm: Thánh lễ Chúa nhật IV mùa thường niên tại nhà thờ St. Cecilia. *Thứ Hai 04/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Tạ Ơn và đón Giao thừa năm Kỷ Hợi, nghi thức Chúc Tụng Chúa, hái lộc Lời Chúa và phát lộc đầu năm. *Thứ Ba 05/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Minh niên, cầu Bình an. *Thứ Tư 06/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Kính nhớ Tổ tiên, Cầu cho Cha Mẹ. *Thứ Năm 07/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Thánh hóa công việc làm. *Chúa nhật 10/02: Ngày Thế giới cầu cho bệnh nhân: (Thánh lễ Chúa nhật V mùa thường niên); Xin các gia đình đưa các thân nhân đau, yếu, bệnh đến tham dự Thánh lễ 5:00pm Thứ Bảy 09/02 hoặc Chúa nhật 10/02

lúc 1:00pm và 4:00pm để nhận Bí tích Xức Dầu Thánh và chúc lành. Địa chỉ nhà thờ St. Cecilia 161 Annette St. Toronto. Liên lạc VP/Giáo xứ: (416) 769-8104.

Cộng đoàn Đức Mẹ La Vang Thánh lễ mừng Xuân Kỷ Hợi: *Thánh lễ Giao thừa: Thứ hai 04/02 lúc 7:30pm. *Thánh lễ đầu năm Tết Nguyen đán: Thứ ba 05/02 lúc 7:30pm- Cuối Thánh Lễ, sẽ có hái lộc Lời Chúa đầu Xuân và lì xì cho trẻ em. *Thánh lễ cầu cho Ông bà, Tổ tiên: Thứ tư 06/02 lúc 7:30pm. *Thánh lễ Thánh hóa công việc làm: Thứ năm 07/02 lúc 7:30pm. Địa chỉ nhà thờ: Thờ Ss. Salvador D o M u n d o , 1 2 1 2 M e l t o n D r.

Mississauga, On, L4Y 4B1.

Cộng đoàn Giáo xứ Đức Mẹ VNHamilton Sẽ tổ chứ c Tế t Kỷ Hợ i và o ngày Thứ bảy 02/02. Chương trình: 11.00am Thánh lễ. 12: 00pm -6.00pm: Hội chợ với nhiều món ăn truyền thống, đặc sắc, trò chơi giải trí vui xuân, múa lân đón Tết. Địa chỉ Giáo xứ: 1393 Cannon St. East, Hamilton- L8H 1W2. Liên lạc Cộng đoàn: (905) 544.7011.

Giáo hội Phật Giáo VN Thống nhất Hoa Kỳ-Canada Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm, Tỳ Kheo Đỗng Tuyên, sẽ đảm nhiệm khóa tu học Phật pháp Bắc Mỹ lần thứ 9 tại San Jose, California từ ngày thứ năm 25/07 đến thứ hai 29/07. Địa điểm: Hotel Double Tree by Hilton Newark, 39900 Balentine Drive, Newark, CA 94560. Chi phí mỗi người $ 300.00 USD (phòng ngủ cho 4 người), Vợ Chồng $500.00 USD” bao gồm đưa rước phi trường, phòng ngủ, 3 bữa ăn trong ngày.

Hạn chót ghi danh: Ngày 30/06. Xin mua vé máy bay đến 1 trong 3 phi trường “San Jose, San Francisco hoặc Oakland” nói trên trước 3:00pm ngày 25/07 để tiện việc đưa đón. Xem hình ảnh “Khóa Tu Bắc Mỹ lần thứ 8 2018” tại HawaiI xin vào trang nhà: https://quangduc.com/p222a63585/ day-03-hinh-anh-khoa-tu-hoc-bacmy-ky-8-ngay-13-9-2018. Xin vào trang nhà “Quangduc.com” để download Phiếu Ghi danh và xem Thông bạch: https://quangduc.com/ a64339/thong-bao-khoa-tu-hoc-bacmy-lan-thu-9 Liên lạc: 1(650) 538-6900, 1(916) 346-6583.

Chùa Pháp Vân *Sẽ tổ chức lễ hiệp kỵ chư vị Hương linh quá cố hữu công và chư

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

47

TIN CỘNG ĐỒNG

Toronto thoibao.com

hương linh phụng thờ ký tự tại chùa vào lúc 11:00am ngày Chủ nhật 03/02. Kính mời quý Phật tử, quý đồng hương có phụng thờ hương linh tại chùa về tham dư lễ. *Gian hàng bán thức ăn chay sẽ mở cửa phục vụ trong mùa Tết kể từ ngày 20/01 cho đến 15 tháng Giêng. Ngoài những món chay truyền thống, còn có bánh tét nhân đậu xanh và nhân chuối Xiêm (tươi). Liên lạc chi tiết: Cô Yến (905) 712-8809- Trang nhà: www.phapvan.ca.

Chùa Cam Lộ Vương Đại lễ Giao thừa mừng Tân Nguyên Đán Kỷ Hợi sẽ được cử hành lúc 9:30pm ngày thứ hai 04/02 tại chánh điện chùa mới. Chương trình: Cung cử Chung Trống Bát Nhã; Niệm hương bạch Phật; Lễ Cúng Tổ Tiên Ông Bà. Lễ Cúng Giao Thừa. Thông điệp chúc Tết của Thượng tọa trú trì.

Lễ dâng đèn Lưu Ly cúng Đức Phật Bổn Sư chánh điện chùa mới. Đúng 12:00 đêm: Khai Chung bản và Cung cử 9 hồi Chung Trống Bát Nhã cung đón Tân niên Kỷ Hợi. Hái lộc đầu năm. Tiệc chay với Bún riêu, Cháo chay. Liên lạc Chùa: (905) 303-2298.

Chùa Xá Lợi Lễ đón Giao thừa sẽ bắt đầu lúc 10:30pm ngày thứ hai 04/02: Lễ Phật,

48

Chư Tôn Đức chúc tết đầu năm, đốt pháo, múa Lân, hái lộc, Lì xì. Địa chỉ Chùa: 338 Weston Road Toronto.

Liên lạc Chùa: (416) 604-4944.

Chùa Từ Thuyền Tết Nguyên Đán: Chủ Nhật 03/02 lúc 11am: Cúng ngọ, hiệp kỵ và tất niên- Thứ Hai 4/2 lúc 8pm: Sám hối cuối năm, múa lân, đón Tết- Thứ Ba 5/2 lúc 7:00pm: Khai đàn Dược Sư- Thứ Tư 6/2 lúc 7:00pm: Tụng kinh Dược Sư mỗi đêm. Thứ bảy 9/2: Hành hương thập tự. Địa chỉ Chùa: 241 Queen St W, Brampton, ON L6Y 1M6. Liên lạc Chùa: (905) 783-9425, (905) 456-7132.

Chùa Huệ Quang Chủ nhật 03/02 lúc 10:30am: Cúng cầu siêu Chư Tiên linh cuối năm.

Kính mời quý gia đình có phụng thờ hương linh tại chùa tham dự. Tuần nầy không có khóa tu Tịnh Độ.

Thứ hai 04/02 lúc 9:30pm: Lễ đón Giao thừa- Thứ ba 05/02: Mừng Xuân Di Lặc- Chủ nhật 10/02 lúc 10:30am: Lễ Khai kinh và Cúng đèn Dược sư. Từ thứ hai 11/02 đến thứ bảy 16/02: Tụng kinh Dược Sư vào lúc 6:30pm. Chủ nhật 17/02 lúc 10:30am: Lễ Hoàn kinh Dược Sư, Dâng sớ cúng cầu an. Địa chỉ chùa: 616 Trethewey Drive. Liên lạc Chùa:

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

(416) 240-7604.

Hội Thiền Tánh Không Ontario Sinh hoạt hàng tháng vào ngày Chủ nhật 24/02 từ 10:30am đế n 4:30pm. Địa điểm: Chùa Tích Lan, 3133 Cawthra Rd, Mississauga.

Liên lạ c: (647) 403-0371- Email: tanhkhongontario@gmail.com, www. hoithientanhkhongontario.org Niệm Phật đường Vô Lượng Quang Ngày 04/02 lúc 9:00pm: Lễ đón

giao thừa - 9:00pm - 10pm: Sám hối cuối năm - 10:00pm-11: 45pm : Tụng kinh Vô Lượng Thọ- 12:00am: Đón giao thừa- Hái lộc.

Mùng 1 đến mùng 8 Tết. (05/02– 12/02): Từ 10am - 12pm Tụng kinh Vô Lượng Thọ- Cúng Ngọ- Hái lộc - Thọ trai- Từ 2pm - 6pm: Niệm Phật kinh hành Địa chỉ NPĐ: 12 Orchardcroft Cres. North York. Toronto. Liên lạc NPĐ: (647) 760-5077

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

49

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Trước thềm Thượng đỉnh

Kim - Trump lần thứ hai

au bảy tháng kể từ Hội nghị Thượng đỉnh Kim - Trump ở Tân Gia Ba vào tháng 06/2018, Bắc Hàn tháo dỡ các cơ sở thử nghiệm hỏa tiễn, sẵn sàng đóng cửa cơ sở nguyên tử Yongbyon theo thỏa thuận tại Hội nghị Thượng đỉnh Nam – Bắc Hàn tháng 09/2018, Hoa Kỳ vẫn cho là chưa đủ, tiếp tục duy trì các biện pháp trừng phạt.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn tổ chức vào tháng 06/2018 ở Tân Gia Ba, Trump và Kim thống nhất hướng đến phi nguyên tử hóa bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên… hai bên đã rơi vào bế tắc do Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng diễn giải quá trình phi nguyên tử theo cách nhìn nhận khác nhau.

Hoa Thịnh Đốn cho rằng, phi nguyên tử hóa có nghĩa là Bắc Hàn phải xóa bỏ hoàn toàn kho vũ khí chiến lược của mình. Trong khi đó, Bình Nhưỡng cho rằng họ phải nhận được đối xử tương xứng là Mỹ và cộng đồng quốc tế phải chấm dứt trừng phạt kinh tế.

Bởi vậy, trong thông điệp

S

đầu năm 2019, Kim Jongun cảnh báo: “Tôi sẵn sàng ngồi xuống đối thoại với Tổng thống Hoa Kỳ bất cứ thời điểm nào, cố gắng đạt được những gì cộng đồng quốc tế mong đợi. Tuy nhiên, nếu Hoa Kỳ muốn thử thách lòng kiên nhẫn của chúng tôi, dùng vũ lực và tiếp tục duy trì các biện pháp trừng phạt, chúng tôi sẽ tìm một hướng đi mới để bảo vệ chủ quyền, đạt được hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên”.

Trong những bài phát biểu trên các phương tiện truyền thông và trong các cuộc gặp giới chức Trung Quốc và Đại Hàn, Kim Jong Un từng đưa ra các yêu cầu nhằm phá vỡ bế tắc trong các cuộc đàm phán giải trừ vũ khí nguyên tử. Câu hỏi đặt ra là Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chấp nhận hay không?

Ngày 07/01, Kim Jongun lên đường đi Bắc Kinh gặp Tập Cận Bình, cùng đi với Kim Jong-un có ông Kim Yong Chol, phó chủ tịch Đảng Lao Động Bắc Hàn, chiến lược gia chủ chốt trong các cuộc đàm phán phi nguyên tử với Hoa Kỳ và một số cố vấn khác.

Kim Yong-choi, đặc sứ nguyên tử của Bắc Hàn

Đặc sứ Bắc Hàn Kim Yong-choi đi Mỹ

Từ Bắc Kinh về Bình Nhưỡng một tuần lễ, Kim Yong-chol lại đi Hoa Thịnh Đốn gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo và Tổng thống Donald Trump. Ngày 17/01, ông quá cảnh Bắc Kinh chuyển máy bay đi Hoa Thịnh Đốn. Ji Jae-ryong, Đại

Kim Yong-choi và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo

50

LÝ ANH

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

sứ Bắc Hàn ở Trung Quốc đã ra sân bay đón tiếp.

Ngày 18/01, hai ông Mike Pompeo và Kim Yong Chol đã gặp nhau ở Hoa Thịnh Đốn bàn về Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ hai giữa Tổng thống Donald Trump và chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un.

Ngoại trưởng Pompeo cùng ông Stephen Biegun, đại diện đặc biệt của Hoa Kỳ về Bắc Hàn, đã có cuộc thảo luận tốt đẹp với ông Kim Yong Chol về các tiến triển trong cam kết Trump và Kim tại cuộc gặp thượng đỉnh hồi tháng 6/2018 ở Tân Gia Ba. Sau khi gặp Ngoại trưởng Mike Pompeo, Kim Yong Chol đã đến Tòa Bạch ốc gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump gần 2 tiếng đồng hồ.

Hai ông đã cùng nhau thảo luận về từ bỏ vũ khí nguyên tử ở Bán đảo Triều Tiên và Hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim lần thứ hai diễn ra vào cuối tháng 02/2019. Sau đó, Ngoại trưởng Mike Pompeo đã mời ông Kim Yong Chol dùng bữa trưa.

Sau cuộc hội đàm giữa Donald Trump và Kim Yong Chol, phát ngôn viên Tòa Bạch ốc loan tin, Hội nghị Thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un sẽ diễn ra vào cuối tháng 02/2019.

Tuy nhiên, nếu Bình Nhưỡng không làm tốt việc giải trừ vũ khí nguyên tử trên Bán đảo Triều Tiên, Hoa Thịnh Đốn vẫn tiếp tục trừng phạt kinh tế.

Hoa Kỳ và Bắc Hàn đạt được nhiều tiến bộ?

Hôm 19/01, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói với truyền thông, ông và Đặc phái viên nguyên tử Kim Yong Chol đã có một cuộc họp vô cùng tốt đẹp. Khi bàn về giải trừ vũ khi nguyên tử, hai bên đã đạt được nhiều tiến bộ.

Tổng thống Donald Trump nói với các ký giả có mặt tại Tòa Bạch ốc: “Chúng tôi nhất trí Thượng đỉnh Hoa Kỳ và Bắc Hàn sẽ diễn ra vào cuối tháng 02/2019. Chúng

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

51

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

tôi đã chọn một nước tổ chức hội nghị. Sau này sẽ công bố tên nước này. Ông Kim Jong-un và tôi đang mong đợi hội nghị này. Chúng tôi đã đạt rất nhiều tiến bộ liên quan đến việc giải trừ vũ khí nguyên tử, chúng tôi cũng đang bàn đến rất nhiều chuyện khác. Mọi việc đang diễn ra tốt đẹp”.

Tổng thống Donald Trump không cho biết nội dung cuộc hội đàm giữa ông và đặc sứ Kim Yong Chol.

Dư luận cho rằng, dù ông phát biểu lạc quan, vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy những thu hẹp về đòi hỏi của Hoa Kỳ là Bắc Hàn phải từ bỏ chương trình vũ khí nguyên tử, trong khi đó Bình Nhưỡng yêu cầu Hoa Thịnh Đốn phải xóa bỏ trừng phạt đối với Bắc Hàn. Ông Trump cũng không nói cụ thể nước nào được chọn để tổ chức hội nghị thượng đỉnh, nhưng… theo hãng thông tấn Reuters, có thể Việt Nam là nước được lựa chọn.

Sau Hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim lần thứ nhất diễn ra tại Tân Gia Ba vào tháng 06/2018, dư luận cho rằng, lần đầu tiên một Tổng thống tại nhiệm của Hoa Kỳ và một lãnh tụ Bắc Hàn họp Hội nghị Thượng đỉnh, sau đó đưa ra những cam kết mơ hồ về giải trừ vũ khí nguyên tử tại Bán đảo Triều Tiên. Đặc biệt, Kim Jong-un chưa thực hiện những gì Hoa Thịnh Đốn cho là các bước cụ thể nhằm phi nguyên tử hóa.

Những người chỉ trích các nỗ lực của Hoa Kỳ nhận xét, Hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim tại Tân Gia Ba chỉ nâng cao tầm vóc quốc tế của Kim Jong-un, kết quả không đạt được gì nhiều.

Một số người còn nghĩ rằng, có thể Trump coi Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn lần thứ hai là tấm bình phong che giấu những rắc rối đang xảy ra tại Hoa Kỳ. Địa điểm Thượng đỉnh Kim - Trump lần thứ hai

Dư luận cho rằng, rất có thể Hội nghị Thượng đỉnh Trump - Kim lần 2 vẫn diễn ra ở Châu Á do chuyên cơ của Kim Jong-un không bay xa được. Tờ Korea Times dẫn lời Tổng thống Trump tháng trước nói rằng, địa điểm cuộc họp lần tới sẽ là nơi trong phạm vi hoạt động của máy bay. Theo tờ báo này, máy bay Ilyushin IL-62M của Kim Jong-un chỉ có thể bay xa tối đa 7.000km.

Một số người cho rằng, Việt Nam có thể là địa điểm sáng giá được nhắm tới nhiều nhất. Các thông tin gần đây cho hay, ông Mark Lambert, quyền phó trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, đã tới thăm Việt Nam vào tháng trước. Hãng thông tấn Yonhap của Đại Hàn cũng cho biết, trong chuyến thăm Đại Hàn tháng 12/2018, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân từng nói với Tổng thống Moon Jae-in, đề nghị Hán Thành

Tổng thống Donald Trump gặp Kim Yong-choi với sự có mặt của Ngoại trưởng Mike Pompeo

ủng hộ để Việt Nam được chọn làm nước tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ và Bắc Hàn lần thứ hai.

Tháng 11/2018, Ngoại trưởng Bắc Hàn Ri Yong-ho cũng đã tới thăm Việt Nam. Vẫn theo tin của Yonhap, trong chuyến thăm của ông Ri, chính phủ Việt Nam đã nói với ông, Việt Nam muốn tổ chức cuộc Hội nghị Thượng đỉnh Trump - Kim lần thứ hai.

Korea Times trích dẫn lời phát biểu của Shin Eom-chul, một thành viên cao cấp của Viện Nghiên cứu Chính sách Asan (The Asan Institute for Policy Studies): “Việt Nam có quan hệ tốt với Trung Quốc, cũng có quan hệ tốt với Hoa Kỳ. Việt Nam cũng là nước có mô hình kinh tế mở cửa, Bắc Hàn đang muốn tham khảo”.

Mông Cổ cũng được coi là

Kim và Trump tại Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn lần thứ nhất tại Tân Gia Ba

52

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

địa điểm có thể tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim. Korea Times trích dẫn lời của giáo sư Park Won-gon, giảng dạy tại Đại học Handdong Global như sau: “Bắc Hàn thích Mông Cổ hơn vì lãnh tụ của họ có thể tới đó bằng tàu hỏa”.

Nhưng ông Shin Eomchul lại cho rằng: “Có thể Bắc Hàn thích Mông Cổ hơn, nhưng Hoa Kỳ không muốn, lý do vì Mông Cổ lệ thuộc vào Trung Quốc”.

CNN World New của Hoa Kỳ cũng đề cập tới Việt Nam, nhưng không loại trừ Indonesia, Hawaii, Mông Cổ và Bàn Môn Điếm là những địa điểm có thể tổ chức cuộc gặp mặt lần hai giữa Trump và Kim. Ngày 06/01/2019, Tổng thống Donald Trump từng nói với truyền thông, các cuộc thương lượng đang được tiến hành để chọn nơi làm địa điểm Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 2 giữa hai nguyên thủ Hoa Kỳ và Bắc Hàn, mọi chú ý đang đổ dồn vào quốc gia được lựa chọn.

Ngày 21/01, một hãng thông tấn của Đại Hàn đưa tin, nếu tổ chức ở Việt Nam, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thích thành phố Đà Nẵng, lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un lại muốn tới thủ đô Hà Nội.

Tổng thống Trump từng tới Đà Nẵng tham dự Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC), sau đó bay ra thủ đô Hà Nội thực hiện chuyến công du Việt Nam lần đầu tiên của

Tổng thống thứ 45 Hoa Kỳ.

Trong khi đó, theo tìm hiểu của ký giả đài VOA, hơn 60 năm trước, Chủ tịch Bắc Hàn Kim Nhật Thành, ông nội của Kim Jong Un, từng tới thăm Việt Nam. Yonhap còn cho biết thêm, ngày 21/01, Ngoại trưởng Đại Hàn Kang Kyung-wha và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã điện đàm trao đổi những vấn đề liên quan đến Bắc Hàn, nhất là chuyến thăm mới đây của đặc sứ Kim Yong Chol tới Hoa Thịnh Đốn gặp và đàm phán với Ngoại trưởng Hoa Kỳ và Tổng thống Trump.

Sau đó, Mỹ thông báo rằng, Tổng thống Trump và lãnh tụ Kim Jong-un sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ Bắc Hàn lần thứ hai vào cuối tháng 02/2019.

Hãng thông tấn Reuters loan tin, trả lời các phóng viên tại Tòa Bạch ốc về cuộc họp với ông Kim Yong Chol, đặc sứ của Bắc Hàn, Tổng thống Trump nói: “Hoa Kỳ và Bắc Hàn đã chọn một nước tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh, nhưng sẽ thông báo trong tương lai. Ông Kim Jong-un rất nóng lòng, tôi cũng vậy” …

Theo Yonhap, nếu được chọn, Việt Nam dự định tổ chức cuộc họp thượng đỉnh tại thành phố biển Đà Nẵng, nơi từng tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Châu Á -Thái Bình Dương (APEC) tháng 11/2017.

LÝ ANH

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

53

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

Rồi cũng qua đi…

PHAN

T

ôi hiện đang sống nhờ nhà người bạn độc thân đã được hơn năm. Nói rõ ra là ở trọ, tiếng Việt bên Mỹ nói cho dễ hiểu là “share phòng”. Nhưng chuyện của tôi với anh bạn trẻ lại không đúng vào trường hợp nào hết. Nên phải kể lại chuyện từ mấy năm trước tôi bị mất việc làm, bị nhà băng kéo xe vì trả không nổi, bị nhà băng lấy luôn nhà cũng vì trả không nổi tiền nhà; vợ tôi lại quyết lòng ra đi khi tuổi già gõ cửa, con cái lớn khôn. Có những người bạn an ủi tôi rằng khi duyên nợ đã hết, ý trời đã định. Người bạn khác lại khuyên tôi nên lưu ý bà xã hơn vì đàn bà cao thượng lắm! Khi họ mang trọng bệnh trong người lúc về già lại chia tay người phối ngẫu, là thương, là yêu, là không muốn phiền lụy, chứ không phải giận hờn gì đến không tha thứ được… Tôi nghe đến người bạn đầu đường xó chợ thì theo anh ta, đàn bà họ thâm độc như Tàu cộng, thù anh đã lâu nhưng để bụng cho đến lúc buông anh ra cũng không ma nào nhặt mới là trả thù!

Tôi sụp đổ hoàn toàn, không còn gì hết. Đến mướn một căn phòng chung cư cũng không trả nổi vì tiền thất nghiệp không nhiều lại phải cơm đường cháo chợ, rồi đổ vào rượu bia cuối ngày nơi quán xá… Trong bước đường cùng của sự xuống dốc ấy, bạn bè không bỏ mặc nhưng tôi còn mặt mũi nào để gặp ai nên cứ một mình một bóng cho tới một đêm gục tại bàn vì say rượu ở một quán karaoke của người Việt trong thành phố.

Sáng hôm sau tỉnh dậy ở một căn nhà xa lạ mà tôi chỉ mới đến đây lần đầu. Tôi chỉ chuyển thế nằm thành ngồi trên sofa để định thần vì hoang mang không biết mình đang ở đâu?

Nhưng từ trên lầu, người đàn ông còn trẻ bước xuống cầu thang. Anh

54

hỏi thăm tôi đã tỉnh chưa, tối qua có ngủ được không? Anh hướng dẫn tôi đi đánh răng, rửa mặt…

Kết thúc câu chuyện ở quán cà phê, có ăn sáng. Người chủ nhà tên là Hoàng, là kỹ sư điện tử đang làm việc cho hãng điện tử của Nhật trong thành phố. Hoàng bị vợ ly dị trước tôi mấy năm, trải qua hoàn cảnh của tôi hiện tại nên người bạn trẻ cũng hay la cà sau ngày làm cho đỡ buồn. Hoàng biết tôi cũng hay lui tới quán karaoke vì Hoàng cũng hay tới đó chơi… Đêm qua anh đưa tôi về nhà anh ngủ trong trạng thái tôi không biết gì nữa! Quan trọng nhất của sự giúp đỡ là Hoàng trao cho tôi chìa khóa nhà anh và nói, “Từ nay anh Tuấn cứ về nhà em mà ở, em sống có một mình.

Anh không phải trả tiền share phòng cho em cho tới khi anh có việc làm lại thì anh em mình tính sau. Chuyện ăn uống thì anh thấy trong tủ lạnh có gì anh cứ ăn nấy… cho tới khi anh có việc làm rồi thì anh em mình tính lại…”

Cảm ơn Hoàng đã vực tôi dậy sau cơn khủng hoảng. Tôi xin được việc làm thì Hoàng lại cho tôi mượn mấy ngàn để mua cái xe cũ mà đi làm. Hai anh em độc thân sống với nhau khá ổn dù không hợp tánh tình nhau cho lắm. Hoàng vẫn không lấy tiền share phòng tôi, vẫn mua thức ăn bán sẵn về nhà, để vào tủ lạnh để hai anh em có cái ăn khi đói.

Sống với nhau được chừng ba tháng thì tôi xin phép Hoàng cho tôi được nấu ăn. Hoàng đồng ý nên tôi bắt đầu mua sắm đồ nhà bếp, đi chợ… Phần tôi bớt áy náy khi tôi cũng cương quyết không nhận tiền Hoàng phụ tôi tiền chợ.

Nay tết Việt lại về trong không khí tết ở những khu thương mại của người Việt. Tôi đang lang thang trong

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

chợ Việt mà không biết mua gì để chuẩn bị cho một cái tết vì bao năm trước vợ tôi đã lo liệu hết mọi chuyện nên tôi không biết phải mua sắm gì để cúng kiếng trong nhà, đó khách viếng thăm…? Tôi mua thịt với trứng để về kho nồi thịt kho ăn tết. Mua mấy cây chả lụa với mấy cây nem chua, hũ củ kiệu, hai đòn bánh tét, một galon rượu đế của người Việt tự nấu ở nhà rồi đem ra bãi đậu xe của chợ mà bán. Cái không khí chợ tết khác ngày thường làm lòng tôi nôn nao những ký ức tuổi nhỏ xa mù trong ký ức, chút bâng khuâng trong thời tiết lạnh lẽo thì đã thường vì thực tâm tôi đã quên nhiều hình ảnh quê nhà vì đi từ khi còn quá nhỏ. Nỗi chạnh lòng nhoi nhói trong tim nhiều hơn khi năm hết tết đến và những nhớ thương đến vợ con. Nhưng háo hức xuân về hãy còn trong không khí tết, nên tôi thoáng nghĩ, nếu đủ tiền trong túi, không chừng tôi hỏi mua luôn cả ngôi chợ để đem không khí tết về nhà, cái không khí mà bao năm qua tôi không hề để mắt tới những người đàn bà đi chợ tết, họ săm soi miếng thịt, con cá, lọn rau, mua cây chổi quét nhà cũng coi kỹ hơn cả đàn ông đi mua cái nhà, chiếc xe hơi… Nay đã đến đời con tôi đi chợ tết để mua sắm cho gia đình riêng của nó, tôi mới hiểu được phần nào nỗi lo toan trước đây của vợ tôi. Nhưng giờ chỉ còn cầu mong cho nhau được bình yên và sức khoẻ.

Cuối cùng thì tôi cũng đã chất được lưng lưng cái xe chợ mà tôi không nhớ hết là tôi đã mua những gì. Ra quầy tính tiền đợi hơi lâu vì chợ tết mà! Cả không gian tết, không khí tết trong chợ Việt nam làm tôi hưng phấn, nhưng hụt hẫng cũng nhiều; nhạc xuân trong chợ là những bài hát về xuân, nhưng tân thời tới tôi không biết nổi xuất xứ, nghe tiếng hát không đoán ra ca sĩ được bởi nhạc bây giờ ở hải ngoại bay về

trong nước, nhạc xuân bên quê nhà bay sang với những lời nhạc lạ hoắc; ca sĩ thì chắc hàng con cháu lớn lên bên đây nên hát tiếng Việt không rành, chỉ ngược đời là con cháu bên Việt nam thì lại cố tình không rành tiếng Việt để hát lơ lớ như người ngoại quốc hát tiếng Việt…

Tôi suy nghĩ lung tung mọi cách để giải thích hiện tượng một người còn sống mà sao không hiểu biết gì hết về thế giới xung quanh, cộng đồng mình ngay khi còn thở. Nhưng người bạn trẻ đứng quầy tính tiền đã cắt đứt suy nghĩ mông lung trong đầu tôi, “Chú ơi! Bỏ đồ lên cho con tính tiền nhanh đi chú. Người đợi tính tiền nhiều quá… con bị bà chủ rầy!”

Phải rồi. Tôi cũng bắt đầu từ đó đó! Từ khi gia đình tôi di tản sang Mỹ. Khi ấy chưa đông người Việt nên năm cuối trung học tôi đi làm thêm cho chợ Mỹ vào mùa lễ. Cũng đứng tính tiền cho khách hàng tới mờ mắt, thì một hôm bị tiếng sét ái tình đánh gục, tôi phải lòng một cô gái Việt hiếm hoi thời ấy đi chợ Mỹ. Tôi không làm được gì hơn là ghi vội tên tôi và số điện thoại nhà tôi lên hoá đơn tính tiền của cô gái.

Tôi mong hết giờ làm để về nhà trực điện thoại. Nhưng chưa hết giờ thì bà sếp của chợ đã có lệnh gọi tôi vào văn phòng của bà trong chợ.

Tờ hoá đơn của khách hàng có tên tôi và số điện thoại nhà tôi nằm trên bàn làm việc của bà. Bà chỉ hỏi tôi, “Đây có phải là chữ viết của cậu?”

Tôi biết ơn trường học ở Mỹ đã dạy tôi có làm thì nhận, không chối tội!

Tôi tạ ơn trên mùa lễ năm đó đã cho tôi bài học nhớ đời về phái nữ đầu tiên. Nhưng những thổn thức với nụ cười mê hồn, lại còn ánh mắt nheo nheo của kẻ phản bội đã làm tôi đã bị đuổi việc… sao về nằm nhà mùa lễ cuối năm lại không thấy hận thù mà nhớ nhớ thương thương. Dù tôi

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

55

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

vẫn kệ điện thoại reo tới mẹ tôi rầy, “Thằng này! Mẹ đang bận tay trong bếp. Sao không bắt điện thoại xem ai gọi?”

Mẹ tôi nói tiếng Anh mấy năm mới sang Mỹ thì chính mẹ tôi còn không hiểu mình nói gì! Nhưng khi tôi nghe mẹ tôi cười thật tươi, “À ra cháu là người Việt mình à? Cháu là bạn thằng Tuấn nhà cô à? Cháu tên là gì… à?”

Tôi nhào tới cái điện thoại như cơn gió lốc.

Thì ra người ta rất hối hận với việc chơi khăm nhau để làm kỷ niệm lần đầu, chứ không ai có lòng hại người tới mất việc. Không có lòng sao trở lại chợ để… hay tin tôi đã bị đuổi việc!

Thế là kinh nghiệm làm người cho cả hai đứa nhóc là không nên giỡn ác vì có thể hại người khác tới mất việc làm. Và ý thức của trường Mỹ đã dạy chúng tôi là phải có trách nhiệm với hậu quả của việc mình làm. Người làm cho tôi bị mất việc làm trong mùa lễ thì phải có trách nhiệm rủ tôi đi chơi lễ, trả tiền ăn vặt cho tôi vì đàng ấy cũng đang đi làm thêm mùa lễ, có đồng ra đồng vào…

Rồi lên bậc đại học thì cùng con nhà nghèo, di dân mới tới Mỹ nên chọn trường cho học bổng toàn phần là chọn lựa duy nhất, việc địa lý cách xa tới bờ đông bờ tây cũng cắn răng chịu đựng nhớ thương thôi!

Ngày xưa còn thơ viết tay bay đi bay lại, tiền mặt rất nhiều khi không còn xu nào trong túi nhưng tem bưu điện để gởi thơ thì lúc nào cũng có sẵn trong cái ví lép xẹp của sinh viên. Tôi nhớ mãi qua thư từ trao đổi, tôi hy vọng tết Việt nam năm đó là thời gian gia đình không biết vì ở Mỹ đâu có nghỉ tết Việt. Cha mẹ tin tôi đang học ở trường, nhưng tôi lén một cái cuối tuần bay từ bờ đông sang bờ tây để gặp nhau chứ nhớ nhung khi đã phải lòng nhau thì ai chịu nổi…

Lần đó tôi từ bờ tây bay trở về bờ đông nơi tôi theo học với món quà tết ấm áp hơn hết trên đời vì em cũng vừa đi học vừa đi làm thêm để kiếm tiền tiêu vặt như tôi. Nhưng

56

tôi kiếm được không bao giờ đủ xài, còn em thì dành dụm được để mua cho tôi cái mền. Chẳng biết nó bằng chất liệu gì mà nhẹ tênh, không nặng trịch như những cái mền nhà thờ cho gia đình tôi hồi mới tới Mỹ. Hay hơn nữa là cái mền nhẹ hều, đắp lên người như mặc áo lụa mát rượi vào mùa hè, nhưng mùa đông lại rất ấm; nhưng hai đứa không chờ nhau được tới ra trường để đắp chung cái mền kỷ niệm.

Hồi em sang ngang, tôi bỏ giặt cái mền tốn khá nhiều tiền tôi lúc ấy, nhưng tôi thấy là việc nên làm.

Sau đó bỏ hết thơ tình vô cái áo gối đựng được cái mền. Hành trang vào đại học thì tôi không nhớ nhưng nhớ hành trang hôm tạm biệt bạn bè và ngôi trường. Tôi đem về nhà như bảo vật, cất kỹ trong phòng riêng.

Nhiều năm sau tôi vẫn nuôi hy vọng có ngày đắp chung cái mền kỷ niệm nên cứ để dành. Đâu ngờ tới hôm trước đám cưới tôi. Mẹ tôi bảo, “Mẹ hiểu bảo bối của con trong phòng con vì mẹ đã đọc nhiều bức thư trong đó, từ nhiều năm qua.

Nhưng nay, quá khứ ấy qua rồi! Con cũng lập gia đình nay mai. Thôi bỏ đi con ạ! Vợ con đâu có lỗi gì với quá khứ ấy, mà nó…”

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Tôi không chối cãi được lời mẹ tôi - hoàn toàn đúng. Nhưng cuộc tình đầu nơi xứ lạ quê người, khi còn rất ít người Việt nên càng trân quý, tôi càng muốn giữ gìn kỷ niệm như cái thú đau thương của riêng tôi.

Chỉ không ngờ khi muốn nhìn lại những lá thơ thương nhớ một thời, nhìn lại kỷ niệm lần cuối. Tôi lôi cái mền ra khỏi cái áo gối ngày xưa… như bốc từng nắm lá mục ra khỏi quá khứ là cái áo gối. Cái mền tự hủy theo thời gian, chỉ lòng người bám víu vào dĩ vãng và những kỷ niệm, dù đẹp đẽ thì cũng là dĩ vãng, quá khứ không còn nữa…

Tôi châm lửa đốt hết ở sân sau nhà.

Có lá thơ đã cháy thành tro nhưng vẫn đọc được tên em ở cuối dòng thương nhớ. Rồi thì mưa gió tuyết sương sẽ xóa hết tro tàn, nhưng lòng tôi có quên được không người con gái mà từ lần đầu gặp gỡ tới lúc chia tay tôi chỉ có cảm giác hạnh phúc khi được ở bên nhau…

Cũng không ngờ mẹ tôi xuất hiện, trao ra lá thơ em đã gởi cho bà nhưng bà giấu tôi đã bao năm, nay bảo “đốt luôn lá thơ này đi con. Mẹ xin lỗi đã không cho con hay về lá thơ này nhiều năm qua vì mẹ nghĩ là tốt hơn cho cả hai đứa…”

Tôi bật quẹt châm lửa mà không đọc trước khi đốt. Bởi giữ gìn cái mền bao năm cũng chỉ còn từng bốc như lá mục, còn đau đớn hơn cả khi cố xếp cho gọn để cho nó vào cái bao gối năm xưa; có những điều không nên biết thêm nữa khi việc đã qua, tình cảm không thể cứu vãn là đã đủ khổ tâm cho cả hai… *** … Thì ra tôi đã chất hết được những thứ mua được ở chợ Việt vào xe để về ăn tết với người bạn trẻ

không hạp tính tình nhau nhưng lại thông cảm cho nhau nhiều. Nhưng sao tôi cứ đứng trong gió lạnh mà thả lòng hồi tưởng. Rồi lại còn bao nhiêu chuyện tiếp nối theo dòng đời mà hệ lụy không có điểm dừng.

Hầu hết những lời khuyên về cách sống là sống cho hiện tại vì quá khứ không thể quay về, tương lai thì không biết trước. Nhưng tôi về đến nhà. Đứng sững nhìn Hoàng đang tự băng bó vết thương trên tay nơi bồn rửa chén. Anh bị đứt tay vì rửa và bị vỡ hai cái ly cao chân của vợ chồng anh đã uống rượu trong ngày cưới.

Tuy đã ly dị nhau nhưng anh vẫn giữ làm kỷ niệm nên còn trẻ và đã ly dị lâu rồi mà anh vẫn độc thân. Có lẽ người vợ đã ly dị Hoàng cũng không thay đổi được hiện tại nếu cô chứng kiến cảnh này vì dòng đời trôi chảy mỗi người theo những ngã rẽ không mong nên xuất hiện bất ngờ. Nên có lẽ ai cũng phải đích thân trả giá cho quá khứ đã qua để lắng đọng những sôi nổi tuổi trẻ thành những sợi tóc bạc đã lấm tấm trên mái tóc người bạn trẻ… đến hôm nào trắng phau như tóc tôi mới hiểu được con người không thể cất giữ được mãi tình yêu và tuổi trẻ vì mùa đông ảm đạm cũng qua đi, xuân về đẹp đẽ rồi cũng qua đi. Không nên cất giữ mà nên hưởng thụ hiện tại vì tương lai của hiện tại nào cũng không tồn tại niềm vui và hạnh phúc, còn chăng chỉ là những mảnh vỡ của cặp ly rượu cưới không bao giờ xài lại lần thứ hai, cái mền hiện tại nồng ấm không đắp thì tương lai của nó là những bốc lá mục…

Thì ra tôi với Hoàng không hạp tánh tính nhau về nhiều quan niệm nhưng chung sống được vì cùng là những người thích lưu giữ quá khứ nên quên đi sẽ nhẹ nhàng hơn…

PHAN

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

57

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

Vào tù để được ăn no?

Năm 1979, khi Trung Cộng cất quân đánh vào các tỉnh biên giới miền Bắc, Bộ Công An CSVN vội vã thảo kế hoạch đưa chúng tôi, những người tù VNCH về sâu phía Nam. Để lấp trống các trại tù ở Phú Sơn, Bắc Thái, công an đưa một số tù hình sự về thay thế nơi chúng tôi sắp từ giã ra đi.

Có được nhìn thấy tận mắt, những đoàn tù hình sự Bắc Việt, mới thấy số phận những người tù thất trận của miền Nam được tập trung đưa ra Bắc, mặc dầu đã gian khổ, lao động cật lực, ăn uống thiếu thốn, vẫn còn sung sướng hơn họ nhiều. Tuổi của người tù hình sự chỉ khoảng từ 15 đến 30. Đó là những người đi chân đất với

58

thân thể gầy còm, quần áo rách nát, ghẻ lở, cùng những đôi mắt thất thần, luôn đảo mắt nhớn nhác nhìn chung quanh, vì sợ hãi canh chừng những cú đá, ngọn roi của bọn đầu gấu coi tù, cũng như luôn nhìn xuống đất để mong tìm được một mẩu sắn, hay lát khoai khô của ai vứt bỏ mà cho vào miệng.

Trước khi lên xe Molotova để chuyển trại, buổi trưa nay, chúng tôi, những người tù miền Nam được bồi dưỡng một chén cơm trắng và ba miếng thịt vịt. Trong khi chúng tôi vừa xong bữa thì đoàn tù hình sự tràn vào nhà ăn. Những người tù khốn khổ này chăm chú nhìn xuống nền đất,

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

nhặt những mẩu xương vịt mà chúng tôi đã gỡ phần thịt, nhai và vứt bỏ, nhặt từng hạt cơm trắng rơi lẫn trong đất để cho vào miệng. Kinh ngạc lẫn đau xót, khi lần đầu tiên trong đời, chúng tôi mục kích cái đói đã đày đọa con người tới mức tồi tệ như thế.

Kể ra thì lâu, nhưng cái khoảnh khắc đó xẩy ra rất nhanh. Trong khi các em nhặt nhạnh, tìm bất kể thứ gì có thể cho vào miệng, thì bọn “đầu gấu” hò hét, tay cầm roi tre quất túi bụi vào những thân thể gầy trơ xương ấy, khiến các em chạy tán loạn. Ngoài hàng rào kẽm gai, một người tù còn trẻ, hai tay bị trói ngược lên hàng rào, đang bị một tên đầu gấu dùng roi tre quất vào mặt, vào mình túi bụi. Đói quá, khi vào nhà ăn, em đã chụp lấy chén cơm của một người tù “cải tạo” chưa ăn xong.

Trong các trại tù, “quản giáo” là những tên cai tù, áp dụng chính sách “tự quản,” tức là tù chỉ huy và kiểm soát lấy bọn tù, những tên cai tù và bộ đội “bảo vệ” công an chỉ là những người giám sát. Với chính sách tự quản, bọn công an trại tù khi thành

HUY PHƯƠNG

lập một đội tù, thường tuyển lựa những tên tù to con, hung hãn nhất để làm “đội trưởng.” Giới giang hồ gọi những người này là “đầu gấu” hay “đại bàng,” là những tên được cai tù cho phép hành động để khống chế đàn em cũng như hoàn tất những chỉ tiêu, kế hoạch do ban chỉ huy trại tù đề ra.

Có trách nhiệm, tất phải có quyền lợi. Đến mỗi bữa ăn, mỗi đội 20 tên tù, được nhà bếp cung cấp cho một thau nhôm cơm, bo bo, khoai lang hay bột mì luộc. Nếu chia ra đồng đều thì mỗi người tù cũng có được một chén thức ăn, không lấy gì làm no, nhưng cũng có thể sống lất lây qua ngày để chờ di chuyển đi trại khác hay lên đồi sắn (nghĩa địa.) Nhưng thau cơm này, trong chế độ tù hình sự của Bắc Việt là được ban phát riêng cho tên tù đội trưởng! Hắn có quyền ăn bao nhiêu cũng được, phân phát cho ai (đàn em,) có quyền giữ lấy hay cho ai, không cho ai ăn là quyền của hắn.

Trại tù lấy miếng ăn để sai khiến đội trưởng, đội trưởng dùng thau thức ăn này để sai khiến đội viên. Thằng tù trở thành một con vật hèn mọn nhất,

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

59

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

Toronto thoibao.com sẵn sàng quỵ lụy, lạy lục hay nịnh còn nhớ cha mẹ là ai, quê quán ở đâu, hót “đội trưởng” để hy vọng hôm điều này cũng có nghĩa là em không nay có hạt cơm hay củ khoai bỏ vào có nơi về, sẽ ở trong các trại tù này mồm cho khỏi chết. Những thằng “đại cho đến chết. bàng” này cũng có quyền sinh sát, Thưa Ông Tô Lâm. Tôi biết tình hành hạ bọn tù cho đến “thân tàn ma hình trong các trại tù hình sự năm dại,” ban phát thương ghét qua thau 1979, khi ông còn “ắc-đơ” trong cơm. Bởi vậy thằng đội trưởng nào trường đào tạo công an, với bây giờ cũng béo mập, mạnh mẽ, ra ngoài -2019, khi ông đã lên tột đỉnh vinh lao động chỉ cầm một ngọn roi ngoe quang, vừa là thượng tướng, vừa là nguẩy, người tù phục tùng tối đa vì ủy viên bộ chính trị, vừa là dân biểu, không biết trưa nay, tên đại bàng” này vừa bộ trưởng công an, chế độ tù hình có “cúp” phần ăn của mình không? sự hẳn là có khác!

Buổi tối về trại, hắn được người Ông vừa phấn khởi khen ngợi chế đấm lưng, quạt hầu, châm thuốc lào... độ ăn, mặc, ở, sinh hoạt, chăm sóc y Chung quanh một bầy hồn ma ghẻ tế trong lao tù Cộng Sản là tuyệt hảo, lở, đói kinh niên luôn luôn lấm lét vì sung sướng hơn cả người dân bình sợ hãi, chỉ mong làm gì đó cho được thường trong xã hội. Ông còn can lòng “đại bàng!” Và nếu tù hình sự đảm đem đời sống thấp kém ở quê có thăm nuôi, thì đội trưởng phải là quán ông, xứ Văn Giang, Hưng Yên, người có toàn quyền sử dụng ưu tiên. dân nghèo không có nỗi được một Đó là chuyện nội bộ, tự quản, đừng tháng 17 kg gạo, và rau, thịt, đường, hòng kêu ai, Trời thì cao mà Đất thì muối như những tù nhân. Ông lo ngại không biết nghe. với tình trạng ở tù no đủ như thế này, Trại Phú Sơn còn nhớ câu chuyện không khéo rồi đây, người dân tìm của người tù hình sự 15 tuổi, người cách phạm pháp để vào tù cho được quắt queo như đứa trẻ lên mười. Năm ăn no, kể cả bà con láng giềng của 12 tuổi, em có cái tội là đánh lộn với ông bộ trưởng. con trai viên trưởng công an xã chảy Ông ca ngợi, đánh bóng đời sống no máu mũi. Trong đợt thanh lọc “tệ nạn đủ trong tù, địa hạt mà ông có trách xã hội” năm đó, theo tiêu chuẩn mỗi nhiệm quản lý còn no hơn thằng dân ở xã phải gửi hai người vào tù, em ưu quê ông, hóa ra những lời nói này có tiên được công an xã chiếu cố xếp tác dụng chửi cả chế độ, cái chế độ mà hàng đầu. Em đã lưu lạc ba năm qua đảng trưởng của ông đã từng lên tiếng các trại tù miền Bắc, bây giờ không ca ngợi: “Đất nước ta chưa bao giờ có

60

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

được như ngày hôm nay!” Cái ngày mà thằng dân muốn vào nhà tù cho có miếng ăn!

Trong các chế độ giam cầm con người trên thế giới này, vượt lên cả hai đàn anh là Liên Xô và Trung Cộng, Việt Cộng có cái chế độ nhà tù bất nhân, khốn nạn nhất trên thế giới.

Cái nhà tù mà hôm nay, ông Tô Lâm đã phấn khởi cho rằng không khéo có người cố gây ra điều phạm pháp để vào tù cho được ăn no.

Nhưng nghĩ cho cùng, chế độ Cộng Sản có bao giờ tốt đẹp lên được đâu.

Cái chính sách tự quản giết người dùng cho các trại tù hình sự vẫn còn đó. Thằng “đầu gấu” giờ này hẳn mập hơn, phong lưu hơn, có cả radiocassette, TV, tủ lạnh chưa biết chừng.

Nhưng số phận thằng tù mỗi tháng

được 17 kg gạo, chắc phải xem lại. Đã vậy thì tù đâu còn cần thăm nuôi, đã vậy thì bọn quản giáo nhà tù đâu có cơ hội “mua đài, mua xe!”

Tám năm nay, từ ngày Tô Lâm ngồi ghế bộ trưởng công an, đã có bao nhiêu người dân chết trong nhà giam, bằng cách treo cổ tự tử trên song sắt cửa sổ, tự đâm vào cổ bằng dao rọc giấy, chạy bị té hay vì “rửa bát bẩn,” mà tất cả kết quả giám định pháp y này không được công khai vì chính sách của đảng xem đây là “bí mật nhà nước!”

Chỉ vì 17 kg gạo mà phải chết oan ức như vậy, ai mà còn đám gây tội để được vào tù nữa, hỡ ông Tô Lâm?

Huy Phương (1/2019)

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

61

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Venezuela: Chuyện phải đến ĐỖ QUÂN

H

ôm thứ Tư 23 tháng 1, Victor Drax, người viết cho mạng tin tức Caracas Chronicles, đi đến địa điểm của cuộc biểu tình quan trọng nhấ t ở Caracas, Venezuela. Anh chuẩn bị để chứng kiến những xung đột giữa người biểu tình với cảnh sát và binh lính. Người dân Venezuela đã quá quen với những sự kiện đầy bạo lực đó từ năm năm nay.

Khi đến quảng trường chính, Drax thấy một đám đông lớn, hàng chục ngàn người. Họ hò reo “Tuyên thệ đi!

Tuyên thệ đi!”

Len lỏi vào gần trung tâm của đám đông, anh trông thấy Juan Guaidó, vị chủ tịch quốc hội 35 tuổi - cách đây vài tháng vẫn còn là một nhân vật vô danh, đứng sau một bục diễn thuyết có quốc huy của Venezuela. Ông ta giơ bàn tay phải lên và tuyên thệ trở thành Tổng thống lâm thời của Venezuela! Ông Juan Guaidó, mặc quần jeans và áo blazer xanh, tuyên bố trước đám đông cuồng nhiệt: “Hôm nay, ngày 23 tháng 1 năm 2019, tôi tuyên thệ chính thức đảm nhận quyền lực của hành pháp với tư cách là tổng thống của Venezuela”.

“Tôi thề sẽ đảm nhận tất cả các quyền lực của tổng thống để bảo đảm chấm dứt sự soán vị...”

Từ Caracas, Drax trả lời một cuộc phỏng vấn bằng điện thoại viễn liên của tờ The Globe and Mail (Canada) “Trong thâm tâm, tôi đã hy vọng là ông ấy sẽ làm điều đó. Tôi nghĩ rằng ông ấy sẽ làm thế vì đã có những tin đồn – nhưng việc được chính tai nghe thấy ông vẫn còn làm cho tôi chấn động – và thú thật, khá xúc động.

Chung quanh tôi người ta gào thét và bật khóc...”

62

Juan Guaidó tuyên thệ nhận nhiệm vụ tổng thống lâm thời của Venezuela. Ảnh chụp qua vô tuyến truyền hình

Sau khi tuyên thệ tự nhận nhiệm vụ lãnh đạo Venezuela, Guaidó đã nói với những người ủng hộ ông: “Chúng tôi biết rằng điều này sẽ có hậu quả…” Ông muốn nói đến có thể mình sẽ nhanh chóng bị bắt giữ.

Drax cũng thế, và anh đã khá bất ngờ, mãi cho đến lúc anh trả lời cuộc phỏng vấn, tức là hơn một ngày sau, Guaidó vẫn còn tự do.

Như thế , hiệ n nay Venezuela có đến hai tổng thống.

Người thứ nhất là Nicolas Maduro, được bầu lên thêm một nhiệm kỳ 5 năm nữa, qua một cuộc bỏ phiếu vào tháng 5 năm 2018.

Người thứ hai là Juan Guaidó, vị Chủ tịch Quốc hội tự xưng là tổng thố ng lâm thờ i, việ n lẽ Maduro là “kẻ soán vị” thắng trong cuộc bầu cử bị cử tri tẩy chay vì hầu hết các đối thủ sáng giá bị cấm không cho tranh cử, và bị hầu hết các quốc gia coi là có gian lận.

Sự kiện vừa diễn ra hôm thứ Tư 17 tháng 1 tại Caracas là diễn biến mớ i nhấ t củ a nhữ ng cuộ c xuố ng đường, biểu tình phản đối chính phủ Manduro đã diễn ra thường xuyên ở Venezuela từ năm năm nay.

Tuy nhiên, những người lưu ý đến thành phần của khối người tham gia cá c cuộ c biể u tì nh đã thấ y có mộ t thay đổi lớn. Thay vì những người thuộ c giớ i trung lưu, vẫ n bị phe Maduro cho là phản đối chính phủ vì mất quyền lợi, vị thế... nay, số đông là những thợ thuyền, những người lao động mà Chavez và Maduro đã và vẫn đang dắt tay lên chủ nghĩa xã hội.

MỘT CUỘC CÁCH MẠNG TỆ HẠI Venezuela trướ c “cá ch mạ ng Bolivar” là một nước vào hạng trung

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Juan Guaidó tại cuộc biểu tình ở Caracas hôm 23 tháng 1, 2019.

Photo: AP/Fernando Llano

ở Nam Mỹ , từ ng là niề m mơ ướ c củ a nhiề u quố c gia Nam Mỹ vì là một trong những nước xuất cảng dầu hỏ a nhiề u nhấ t thế giớ i nhờ đượ c Thượ ng đế đã i ngộ tặ ng cho mộ t kho dầ u hỏ a và khí đố t khổ ng lồ .

Tuy nhiên, cũ ng lạ i như nhiề u quốc gia Nam Mỹ khác, Venezuela chì m trong hệ thố ng chí nh trị đầy tham ô nhũng lạm, với tầng lớp lao độ ng là khố i dân thiệ t thò i nhấ t.

Năm 1982, Trung tá Hugo Chávez, một sĩ quan chuyên nghiệp trong quân đội Venezuela, mê Simon Bolivar và Che Guevara và bất mãn với hệ thống chính trị đầy tham nhũng, thành lập phong trào chính trị Revolutionary Bolivarian Movement-200 (MBR200 Phong trào Cách mạng Bolivar).

Sau hai cuộ c đảo chánh nhằ m lật đổ Tổng thống Carlos Andrés Pérez thấ t bại, Chávez bị bắt giam. Đế n năm 1993, Chavez được Tổng thống Rafael Cadera ân xá.

Trong cuộ c tuyể n cử năm 1998, Hugo Chavez thắng lớ n nhờ chủ trương dân túy (populism), hứa hẹn giao quyền cho “nhân dân” để chống lại giới tinh hoa, những kẻ ăn trên

ngồi chốc của các đảng phái chính trị truyền thống đã cai trị, và ăn cắp của nhân dân Venezuela.

Nhưng thực tế, Chavez muốn nắm trọn quyền lực, và nắm lâu dài, để tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. Lên nắm quyền, Chavez lập tức xóa bỏ Quốc hội (Congress) cũ, thay thế bằng một Nghị viện Quốc gia (National Assembly), viết lại hiến pháp, kéo dài nhiệm kỳ tổng thống là 6 năm, và không hạn chế số nhiệm kỳ được bầu lại.

Chavez đưa nhiều sĩ quan cao cấp thân tín vào nắm các vị trí chủ chốt trong quân đội, trong hệ thống nhà nước, và trong các tổ hợp kinh tế quốc doanh. Chavez cũng siết chặt hệ thống truyền thông. Năm 2007, ông ta ra lệnh đóng cửa hệ thống “RCTV” và năm 2009, dẹp hàng chục đài phát thanh lớn nhỏ.

Trọng tâm chính sách cách mạng xã hội chủ nghĩa của Chavez là nỗ lực nâng cao đời sống của tầng lớp bình dân và trung lưu bằng cách đáp ứng đầy đủ nhu cầu của tầng lớp này: nhà ở, trường học, bệnh xá và nhân viên y tế. Nhà nước sẽ cung cấp điện,

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

63

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Bác tài xe bus Nicolas Maduro

Những người biểu tình chống chính phủ giơ tay trong khi Juan Guaidó tuyên thệ Photo AP / Fernando Llano

nước, hơi đốt đến mọi nơi với giá thật rẻ nhờ trợ giá. Các tiểu thương, kinh doanh gia đình ở một số ngành nghề và mặt hàng sẽ được cho vay tiền với lãi suất thấp, thậm chí không lãi...

Tiền cho các chương trình này là công quỹ, và nguồn chính của công quỹ là tiền bán dầu thô.

Giai đoạn đầu của nhiệm kỳ tổng thố ng, Chavez gặ p may vì đượ c cả dân chú ng và dầ u thô ủ ng hộ giá dầu lúc đó trên 100 đô Mỹ một barrel. Vì thế, Chavez thực hiện được nhiều mục tiêu mà trong những tình huống khác không dễ đạt được như xây thêm nhà ở , trườ ng họ c, bệ nh xá, thiết lập hệ thống cung cấp điện, nước, hơi đốt, với giá rẻ...

Ngân sách bao sân cho các chương trình xã hội kiểu chủ nghĩa xã hội đó đa phần được lấy từ công ty Petróleos de Venezuela, S.A. (công ty quố c doanh dầu mỏ và khí đốt quốc gia, gọi tắt là PDVSA). Để tiến hành cách mạng chủ nghĩa xã hội, chính quyền Chavez ra tay kiể m soá t đồ ng tiề n để ngăn ngừ a việc chuyển vốn ra nước ngoài và nắ m chặ t kinh tế . Nhưng kế t quả của việc ấn định tỷ giá một cách độc đoán, và ngớ ngẩn, là lạm phát và thâm hụt ngân sách. Thế là lạm phát lên đến như pháo thăng thiên. Để đối phó, nhà nước in thêm tiền.

In nhiều đến mức hết giấy in, phải

64

đặt in ở ngoại quốc và chở về bằng phi cơ vận tải. Nhưng rồi các công ty in tiền này đã không chịu in tiền cho Venezuela nữa vì nhà nước này không có tiền trả.

Bên cạnh kiểm soát tiền tệ là kiểm soát giá cả thị trường. Khi thấy các mặt hàng nhu yếu có giá cao, chính quyền Chavez xiết các nhà bán lẻ, buộc tội họ tích trữ hoặc tăng giá để móc túi khách hàng để rồi sau đó nhà nước ban hành quy định giá. Kết quả, biện pháp này dẫn thẳng đến đến tình trạng thiếu hàng và chợ đen.

Chính quyền phản ứng bằng cách bắt giữ các lãnh đạo của các công ty bán lẻ!

Venezuela là nướ c có hệ thống kiểm soát giá - nghĩa là quy định giá cả, rộng nhất thế giới. Vì kiểm soát giá , người nông dân không trồng trọt. Trồng làm gì khi sản phẩm phải bán ra thấp hơn chi phí sản xuất. Khi không có nông sản, các công ty chế biến nông sản đóng cửa. Rồi vì giá bị kiểm soát, người có sản phẩm, có hàng sẽ đưa hàng ra chợ đen để bán với giá cao hơn.

Về phí a kỹ nghệ , chính phủ Chavez quố c doanh phầ n lớ n khu vự c kỹ nghệ dầ u hỏ a, và áp đặt mứ c thuế trời cao ngấ t trờ i - 50 phần trăm, lên cá c dự á n tư nhân còn sót lại. Không riêng gì dầu hỏa, Chavez quốc hữu hóa nhà máy gạo,

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

các nhà sản xuất sản phẩm nông nghiệp lớ n, “thu hồ i” hàng triệu hecta đất nông nghiệp; tóm thu một số ngân hàng và đóng cửa những ngân hà ng khác; quốc hữu hóa kỹ nghệ xi măng; cá c mỏ vàng, nhà máy thép lớn nhất và công ty viễn thông lớn nhất nước; tịch thu công ty sản xuất điện lớn nhất quốc gia, và nhiều cơ sở kỹ nghệ tư nhân khác...

Dĩ nhiên việc giá dầu thô sụt giảm cũ ng là mộ t tá c nhân dẫ n đế n tình trạng suy sụp của nền kinh tế Venezuela, nhưng đó chỉ là một tác động, trong khi chính sách kinh tế vắt sữa bò nhưng không cho bò ăn củ a Chávez đã là m nặ ng thêm tá c động này. Từ năm 2014, Venezuela đã phải... nhập cảng dầu thô vì thiếu đầu tư, kỹ nghệ dầu hỏa lụn bại.

Bên cạ nh đó là tì nh trạ ng tham nhũ ng chẳ ng thua gì cá c chế độ trước - và tình trạng thiếu tiền. Các chính sách xã hội vung tay trợ cấp, trợ giá, của Chavez dẫn đến bội chi, rồi khan hiếm hàng hóa và lạm phát tăng cao.

Nicolás Maduro, truyền nhân của Chávez, vẫn duy trì nhiều chính sách của Chávez và tiếp tục con đường tiến đến chủ nghĩa xã hội.

Kết quả là người dân Venezuela, những người ở tầng lớp lao động đã trông đợi vào ánh sáng xã hội chủ nghĩa của Chavez, nay đã phải đi bới rác để kiếm một chút gì bỏ vào miệng trong khi lạm phát, theo IMF, tăng lên đến 1.300.000 phần trăm! Đến cuối năm 2018, giá cả cứ 19 ngày lại tăng gấp đôi!

Theo cá c số liệ u củ a Liên hiệ p quố c, từ năm 2013, khi Maduro kế vị Chavez, đã có ít nhất 3 triệu ngườ i Venezuela (10 phầ n trăm dân số ) rờ i bỏ đấ t nướ c. Nhữ ng ngườ i ra đi không chỉ là nhữ ng ngườ i thuộ c giai cấ p thượ ng lưu, trung lưu, mà còn rất nhiều người thuộc giới lao động. Họ đi vì không muốn chết đói, để thoát khỏi thảm họa kinh tế tồi tệ nhất trước nay của thế giới.

Xã hội chủ nghĩa kiểu Hugo Chavez và Maduro Chỉ cần đi theo con đường của Venezuela. Tấn công vào quyền sở hữu và thương mại, cướp bóc những người giàu có, bãi bỏ hệ thống giá cả, bắt tù những người bất đồng chính kiến, nghiền nát phe đối lập, phá hủy hệ thống tự do tự nhiên, tức là hệ thống đã nuôi sống thế giới này. Đấy là chủ nghĩa xã hội. Đấy là con đường dẫn tới địa ngục trần gian.

Jeffrey Tucker, Foundation for Economic Education (Phạm Nguyên Tường dịch) VỊ TỔNG THỐNG TỰ PHONG Ngày 5 tháng 1, Nghị viện Quốc gia (tên mới của Quốc hội Venezuela), nơi phe đối lập giành được đa số vào năm 2016, đã bầu Juan Guaidó làm Chủ tịch.

Juan Guaidó, khuôn mặt trẻ của phe đối lập gần như không được biết đến cả trong và ngoài Venezuela, và được đưa lên sân khấu chính trị một cách tình cờ. Guaidó đã trở thành chủ tịch quốc hội vào ngày 5 tháng 1 vì đến phiên đảng Voluntad Popular (Ý Dân), đảng của ông, lên nắm ghế chủ tịch theo thỏa thuận chia sẻ quyền lực giữa các đảng đối lập trong nghị hội. Ở tuổi 35, Guaidó không phải là một đảng viên cấp cao của Voluntad Popular nhưng các thủ lãnh của đảng này lại không còn ai. Họ hoặc bị quản thúc tại gia, đang ẩn náu hoặc đã lưu vong. Ông ta có sức lôi cuốn và đã nhanh chóng chứng tỏ các kỹ năng lãnh đạo của mình. Trong hai tuần đầu tiên với tư cách là người đứng đầu Nghị viện, Guaidó đã lãnh đạo việc soạn thảo một số điều luật quan trọng, trong đó có luật cho ân xá các thành viên của quân đội, trong trường hợp họ đào ngũ.

Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino López đọc thông điệp ủng hộ Tổng thống Maduro ở Caracas. Ảnh của Phòng Báo chí Bộ Quốc phòng Venezuela

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

65

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com đương nhiệm Maduro.

Juan Guaidó bị lôi ra khỏi xe trên đường ngày 13 tháng 1, 2019 Ảnh trên mạng Twitter

Guido lên tiếng kêu gọi dân chúng xuống đường đông đảo vào dịp kỷ niệm ngày lật đổ chế độ độc tài của Tổng thống Marcos Perez Jimenez (23/01/1958). Và khi đường phố chật kín, ông đã hành động, dựa vào một điều khoản trong hiến pháp Venezuela về trườ ng hợ p chứ c vụ tổng thống bị bỏ trống. Theo đo chủ tịch quốc hội được phép nắm quyền lực tạm thời và tuyên bố bầu cử mới trong 30 ngày nếu cơ quan lập pháp xét là tổng thống không hoàn thành cá c nhiệm vụ căn bả n hoặc đã bỏ trống vị trí. Điề u khoả n nguyên thủ y nhắ m vào trường hợp khi tổng thống qua đời hoặc bị bệnh nặng nhưng trong trường hợp này, Guaidó diễ n giả i là tính bất hợp pháp của tổng thống

66

ĐÃ XONG CHƯA? Trên mạng xã hội của người Việt rất nhiều bình luận lạc quan, cho rằng chế độ Maduro đã sụ p đổ và mù a xuân đã đến với Venezuela.

Trên thực tế, chuyện chưa đâu vào đâu cả.

Về phía quốc tế, Hoa Kỳ, Canada, Brazil, Argentina, Chile, Colombo, Honduras, Peru. Paraguay và gần đây nhất, Úc và Israel công nhận Juan Guaidó. Liên Âu từ lâu nay vẫn xác định Maduro lên cầm quyền nhờ gian lận. Pháp, Đức, Anh và Tây ban nha vừa tuyên bố nếu Maduro không tổ chức bẩu cử lại trong vòng 8 ngày, họ sẽ công nhận Juan Guaidó.

Tối hậu thư này bị Maduro bác bỏ.

Trong lú c đó , Nga, Trung cộ ng, Cuba, Thổ nhĩ kỳ tuyên bố ủng hộ Maduro (Việt Nam chưa lên tiếng!)

Maduro đã yêu cầ u Hoa kỳ rú t giới chức ngoại giao về nước, nhưng Trump khẳng định “chấp”, duy trì tòa đại sứ ở Caracas.

Về mặt quốc nội, Maduro vẫn còn nắm giữ công an và quân đội. Các cấp chỉ huy cao - cỡ tướng tá, trong quân đội Venezuela là những người hưởng nhiều bổng lộc, quyền lợi và giàu tiền của từ tham nhũng là những ngườ i sẽ số ng chế t vì chế độ . Bộ

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Vài nét về Juan Guaidó Juan Guaidó sinh ra trong một gia đình có bảy người con thành phố cảng La Guaira thuộc bang Vargas, một trong các bang nghèo nhất Venezuela.

Khi Hugo Chávez lên nắm quyền năm 1999, Guaidó mới được 15 tuổi, một trận lũ quét do mưa lớn gây ra đã quét qua La Guaira, giết chết hàng chục ngàn người và phá hủy các khu vực lớn của thành phố.

Juan Guaidó và gia đình sống sót sau thảm kịch Vargas. Những người gần gũi với ông nói rằng trải nghiệm này, và phản ứng vô trách nhiệm của chính phủ với thảm kịch đó, đã đưa Guaidó trở thành một nhà hoạt động xã hội và chính trị để rồi trở thành một trong các thành viên sáng lập Voluntad Popular, cùng với Leopoldo López, một cựu tù nhân chính trị nổi tiếng.

Guaidó theo học ngành kỹ sư công nghiệp tại trường đại học và sau đó lấy các bằng cao học tại Đại học George Washington ở thủ đô của Hoa Kỳ và Học viện Estuto de Estudios Superiores de Ad quảnración, một trường kinh doanh tư của Venezuela.

Sau nhiều năm hoạt động trong giới sinh viên, Guaidó được bầu vào Nghị viện Quốc gia năm 2011 và trở thành đại diện của bang Vargas năm 2016.

Trong thời gian ở Nghị viện, Guaidó đã tập trung vào việc điều tra các vụ án tham nhũng được đưa ra ánh sáng trong thời chính quyền Maduro. Ông hiện đang làm việc với các tổ chức đa phương và tư nhân để thu hồi tiền bị đánh cắp một khi có một chính phủ mới để giúp chống lại cuộc khủng hoảng nhân đạo của Venezuela.

Guaidó, được cho là đã bị thương trong các cuộc biểu tình lớn chống lại chính phủ Maduro vào năm 2017, nói với hãng tin AP rằng ông vẫn còn những viên đạn găm vào cổ.

Chỉ vài ngày sau khi trở thành người lãnh đạo Nghị hội Quốc gia, hôm 1 tháng 1, Guaidó đã bị lực lượng an ninh nhà nước đã bắt giữ, tuy nhiên, ông đã được thả ra sau nhiều giờ giam giữ và lại đi đến một cuộc biểu tình.

trưở ng quố c phò ng mang tên Nga Vladimir Padrino tuyên bố quân đội trung thành với Maduro.

Hôm Chủ nhật, Maduro đã cùng

với Padrino tham dự một cuộc duyệt binh, với xe tăng, súng phòng không do Nga sả n xuấ t để phô trương quyền lực.

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

67

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Cuộc trình diễn sức mạnh đi kèm với một chiến dịch tuyên truyền trên mạng của chính phủ với khẩu hiệu

Nơi 3 triệu người Venezuela tìm đến sau khi bỏ chạy khỏi thiên đường xã hội chủ nghĩa Venezuela. Đồ họa của BBC

“Luôn trung thành, không bao giờ là kẻ phản bội.”

Nhưng điề u đá ng chú ý là mặ c dầu Maduro diệu võ dương oai, Juan Guaidó vẫn còn tự do, không bị bắt như chính ông và nhiều người đã dự kiến. Cùng ngày Chủ nhật, ông và những người ủng hộ ông đã gửi thông điệp đến quân đội Venezuela. Họ trao tận tay các binh sĩ những truyền đơn kêu gọi ủng hộ nền dân chủ và giải thích các điều kiện ân xá cho những binh sĩ trở về với nhân dân.

Juan Guaidó tuyên bố “Tôi ra lệnh cho các bạn không được bắn. Tôi ra lệnh cho các bạn không được đàn áp dân chúng.”

“Chúng tôi đang chờ đợi các bạn

Nicolas Maduro và Juan Guaidó

68

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

và cam kết của bạn với hiến pháp của chúng ta. Đừng bắn vào những người đã ra mặt để bảo vệ gia đình, công việc và nguồn sinh kế của các bạn”.

Những ngày tới sẽ là những ngày đầu căng thẳng, và có thể đẫm máu, ở Venezuela.

Trong đoạ n kế t củ a bà i viế t “Ở một nước sắp lên đến thiên đường xã hộ i chủ nghĩ a”, cá ch đây hai năm trên Thờ i Bá o, sau khi kể lể về thảm kịch của Venezuela, người viết đã kết luận “Ngày mai trời có thể sá ng”: Tì nh hì nh ở Venezuela rõ ràng là thảm thật. Tuy nhiên, với dân Venezuela, ngà y mai trờ i vẫ n có thể sáng (chứ không tù mù như tương lai của Việt Nam).

Nhận định này nay vẫn còn đúng, và là một nỗi đau.

Nhiều người trong nước, và cả hải ngoại, đã vội vã suy đoán rằng những gì đang diễn ra ở Venezuela rồi sẽ diễn ra ở Việt Nam, nhanh thôi.

Cò n lâu lắ m, Việ t Nam chẳ ng giống Venezuela chút nào cả, ngoài cái nhãn hiệu “xã hội chủ nghĩa”. Ở Venezuela, ít ra còn có những tổ chức đối kháng, những đảng đối lập công khai hoạt động và liên hiệp với nhau trở thành một liên minh (khác với Việt Nam, nơi tất cả mầm mống đối kháng vẫn còn bị cô lập), thậm chí còn có ghế trong Quốc hội. Người phản đối chính quyền Venezuela đã xuống đường hàng ngày, mặc dù bị đàn áp và đụng độ với phe ủng hộ chính phủ. ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

Nhiều người dân Venezuela đã phải tìm đến các cơ sở từ thiện để có bữa ăn Photo Getty Images

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

69

THƯ CỦA TIẾN

Đêm Tam Giác Vàng & Ngày trên cầu biên giới

Toronto thoibao.com

TƯỞNG NĂNG TIẾN

Đường đời muôn vạn nẻo Đâu lối về quê hương?

Giao Chỉ – Vũ Văn Lộc Xong mấy việc lặt vặt ở Nam Vang, tôi qua Chiang Rai. Đây là một tỉnh lỵ ở cực bắc của Thái Lan, nằm một phầ n trong khu Tam Giá c Và ng, thuộc vùng tam biên giữa Miến, Lào và Thái. Vì không “gây thương để nhớ” cho ai – ngoài dăm ba đứa trẻ thơ đen đủi, và ngơ ngác giữa Biển Hồ – nên tôi cứ lặng lẽ mà đi thôi, chả có song ca (hay hát đôi) bài Biệt Ly với bất cứ ai! Ấy thế mà vừa xuống phi trường Mae Fah Luang, đã thấy tin nhắn của cố nhân qua fb: - Còn ở Phnom Penh không? Đáp: - Sang Thái rồi. Tính mai chạy lên Tam Giác Vàng, rồi mốt đi bộ qua Miến Điện chơi chút xíu...

- Trời! Muốn qua Burma thì nên xin visa cho nó đàng hoàng, dù có hơi tốn kém và mất công hơn chút xíu. Cũng như Golden Triangle, Myanmar không phải là đất lành đâu nha – thí chủ à!

Tôi cười (khà khà) mình ên. Ông bạn này đã từng ra vô Việt Nam vài lầ n, và lầ n nà o cũ ng là m hao tố n không ít giấy mực của báo Quân Đội Nhân Dân (vớ i rấ t nhiề u lờ i lẽ vu khống và bịa đặt bẩn thỉu) vậy mà sau khi trở thành một nhà sư – sư Minh Trí bỗ ng trở nên cẩ n thậ n và hiề n lành thấy rõ. Ông bạn (vong niên) khác – một

70

nhà văn tăm tiếng, và nổi tiếng lang bạ t kỳ hồ – cũ ng nó i đế n Golden Triangle, với ít nhiều dè dặt: “Với diện tích khoảng 195 ngàn km2 với lịch sử là những năm máu me liên quan tới sản xuất và buôn bán ma túy đem lại lợi nhuận hàng triệu đôla nên có tên là Tam Giác Vàng. Đây là khu vực nổi tiếng với huyền thoại về những đoàn xe do lừa kéo có võ trang chuyên trở toàn thuốc phiện trong một vùng rừng núi rộng lớn không luật pháp chỉ có quyền uy bằng súng đạn giữa các lãnh chúa...

Phúc và họa, khúc sông Mekong chảy qua khu Tam Giác Vàng đôi khi đỏ ngầu ấy vừa là mạch sống và cũng là dòng chảy có lẫn máu và cả nổi trôi những xác chết.” (Ngô Thế Vinh.

Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóng. Văn Nghệ: California, 2000).

Tôi chạ y tớ i nơi thì “khúc sông Mekong chảy qua khu Tam Giác Vàng” chả còn máu me gì nữa, xác chết cũng không, chỉ thấy tấp nập ghe thuyền cùng những đoàn người ồn ào (xì xào) đến từ Trung Hoa Lục Địa.

May là họ đi theo tour nên sự náo nhiệt cũng mất hẳn, khi những chiếc xe bus to đùng chất đầy du khách đã rời bãi đậu, lúc vừa nhạt nắng.

Có lẽ chỉ mỗi mình tôi còn ở lại, ngơ ngác giữa trời chiều, với dòng nước đục ngầu phù sa đang mải miết và cuồn cuộn cuốn nhanh. Rồi ngày tàn, đêm đến. Đêm Golden Triangle êm ả và tĩnh lặng. Hàng quán đóng im ỉm, đèn đóm lờ mờ. Phố xá vắng

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

tanh. Chỉ thấy năm ba con chó ốm loanh quanh, thơ thẩn.

Nhà trọ nằm cạnh bờ, nhìn ra khúc giao lưu của hai nhánh sông từ Lào và Miến. Từ đây Khong River sẽ tiếp tục xuôi dòng theo nước Thái, vượt qua Cambodia, rồ i trở thà nh Cử u Long Giang khi vào đến xứ mình. Ôi, xứ mình! Sao cứ nhắc đến quê nhà là tôi cảm thấy hơi nặng lòng, và muốn... ực vài ly. May là giữa con lộ vắng vẻ chạy ngang Tam Giác Vàng có một tiệm Seven Eleven, mở cửa 24/24, rượu bia không thiếu. Đêm nay mà không say rất uổng.

Mà nào có riêng gì đêm nay. Đêm nào tôi cũng “xỉn” thấy mẹ luôn, dù (thường) chỉ uống một mình!

Sá ng, cà phê thuố c lá xong, tôi ghé lên chùa chút xíu (chùa Prathat Pukhao) cho bà má vui lòng nơi chín suối. Chả có một mống khách thập phương nà o rá o trọ i. Cũ ng không thấy sư sãi, hay nghe ê a chuông mõ gì cả . Chỉ có tiế ng chim lưa thưa, và thánh thót, tự trên những nhánh cây cao.

Cảnh vật trầm lắng, điêu tàn, và hoang phế . Riêng mỗ i tượ ng Phậ t Thích Ca, đứng sừng sững giữa trời xanh, là trông còn rõ vẻ vẫn thách thức với thời gian.

Chùa chiền, thánh thất, giáo đường, đền miếu... đều là những nơi hoàn toà n không hợ p vớ i cá i tí nh hiế u động của tôi nên cũng chả muốn nấn ná làm chi. Thôi thì đi chỗ khác chơi để chư Phật, cùng chư tăng, đỡ phải phiền lòng hay chướng mắt!

Cha tài xế taxi “dụ” đưa tôi đi lên Mae Sai, tới tận cửa khẩu Thái/ Miến luôn, với giá 600 baht. Khoảng hai mươi Mỹ Kim thì cũng chả là bao nhưng tôi vốn không ưa quăng tiền qua cửa sổ nên kiên nhẫn đứng đón một cái xe đò, chỉ tốn 30 baht (cỡ một đô la) là hết mức.

Có thời gian (không ngắn) tôi chạy xe lôi và “đứng bến” ở bến xe Lạc Hồng – Rạch Giá. Bốn mươi năm đã qua tôi mới lại có dịp bước lên một chiếc xe đò già nua, xộch xệch, và thân thuộc với quãng đời xưa cũ. Nó khiến tôi chợt nhớ lại thời mình còn là một chú lơ xe nên vui vẻ và lăng xăng đỡ đần hành khách, lên xuống, dọc đường.

Vô tớ i trung tâm huyệ n lỵ Mae Sai hồ i nà o không hay. Xe vừ a ngừ ng bá nh, tôi lạ i hăng há i phụ giú p mọ i ngườ i vớ i mớ hà nh lý cồng kềnh của họ. Nhờ vậy nên bác tài hào phóng phẩy tay, khi thấy tôi loay hoay móc ví.

Thank you, sir! Đỡ được đồng nào hay đồng đó.

Tôi chỉ là một thằng tị nạn, đi phượt cho nó quên đời, chớ có phải khách du lị ch (thứ thiệ t) đâu mà bầ y đặ t chảnh làm chi.

Từ đây đi bộ tới cửa khẩu cỡ chừng hơn tiếng là cùng nhưng (thôi) cứ bắt cái xe tuk tuk cho nó khoẻ thân, và lẹ làng chút xíu, dù tôi chả có hẹn hò với bất cứ ai ở bên kia biên giới.

Tôi chỉ nôn nao muốn biết coi cái vụ “vượ t biên bằ ng đườ ng bộ ” nó lạ lẫm ra sao thôi. Và sự thực thì nó chả ra cái (con bà) gì cả. Lằn ranh thiên nhiên giữa hai nước chỉ là một dòng nước đục, nối liền bởi một cây cầu ngăn ngắn. Ngay chính giữa cầu là hai lá cờ khác mầu, cắm kế cạnh nhau. Bên này là nước Thái, nhích thêm một gang tay là qua đất Miến rồi. Hết.

Thủ tụ c nhậ p cả nh cũ ng giả n dị không kém, cứ y như mua một cái vé vô cử a coi đá banh hay coi cả i lương vậy hà. Thảo nào mà không ít du khách thích ghé ngang đây chỉ vì muốn có con dấu của hải quan Miến Điện (ịn trong sổ thông hành, để kỷ niệm chơi) với giá là 500 baht – cỡ 15 U.S.A dollar – tiền lệ phí.

Tôi không cần cái thứ “kỷ niệm” vớ vẩn như thế vì đã đến Yangon, đôi lần, bằng máy bay rồi. Tôi cũng đã có dịp ngược xuôi giữa Mandalay và Bagan – đôi bận – bằng thuyền, dọc theo dòng sông Irrawaddy. Tôi chả lạ gì với cái nghèo, hiển hiện khắp nơi, ở xứ sở này nhưng vẫn cảm thấy (đôi chút) ngỡ ngàng vì sự nhếch nhác và bệ rạc của thành phố cận biên – Tachileik.

Mấ y chú xe ôm đề u mờ i chà o khách với câu hỏi mở đầu (nghe) hơi sống sượng: - Lady?

Bộ ở đây không còn có sản phẩm gì khác, ngoài gái gú, sao Trời? Cách đây chưa lâu, chỉ mớ i đôi ba năm trước, tôi còn cảm thấy vô cùng xúc động khi (lần đầu tiên) nhìn thấy hàng

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

71

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Chùa Prathat Pukhao – ảnh chụp 09/ 2018

chữ “Moving Myanmar Forward” in trên một chiếc taxi ở tỉnh Bago. Ở thời điểm này, Miến Điện đang nỗ lực chuyển động và cố nhoai mình về phía trước – moving forward – dưới sự thúc đẩy của hai nhân vật sáng giá, được cả thế giới mến mộ: tổng thống Thein Sein và nhà lãnh đạo đối lập Aung San Suu Kyi. Tuy nhiên, vào tháng 8 năm 2018 vừa qua, Viện Bảo Tàng Holocaust của Hoa Kỳ đã thu hồi giải thưởng nhân quyền trao tặng cho Suu Kyi vì “đã không tỏ thái độ thích đáng trước

72

các vụ giết người tập thể nhắm vào cộng đồng sắc tộc thiểu số Hồi Giáo Rohingya.” Sang tháng 9, Hạ viện Canada lại tước danh hiệu công dân danh dự của bà cũng vì những lý do tương tự. Đến tháng 11 năm 2018, theo BBC, Tổ Chức Ân Xá Quốc Tế sẽ tước giải thưởng cao nhất họ đã trao cho Aung San Suu Kyi vì “thất vọng sâu sắc về chuyệ n bà không lên tiếng bảo vệ cho người thiểu số Rohingya theo đạo Hồi.”

Burma, xem ra, không “nhoai” đượ c bao xa. Và nhân loạ i, xem

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

chừ ng, đã đặ t kỳ vọ ng (cũ ng như gánh nặng) quá lớn trên đôi vai mảnh mai của người phụ nữ lãnh đạo dân sự của xứ Chùa Vàng.

Tôi vẫ y mộ t cá i cyclo, ra dấ u là mì nh muố n dạ o quanh mộ t vò ng thành phố. Tuy thế, chỉ sau vài phút đã phải lật đật nhẩy xuống vì nghe tiế ng hơi thở nặ ng nhọ c sau lưng.

Hóa ra là con đường dốc quá. Đến lúc đó tôi mới để ý đến thân thể còm nhom của người phu xe, và không dưng lại chợt nhớ đến những ngày tháng đạp xe lôi kiếm sống của chính

mình nên dúi vội cho ông bạn đồng nghiệp một nắm tiền – chắc đủ nhậu cả tuần, hay cả tháng – cùng với lời cảm ơn và từ biệt.

Loay hoay mộ t lú c rồ i tôi cũ ng nhắm hướng cây cầu biên giới mà quay trở lại thôi. Thôi, cũng từ biệt xứ Miến luôn dù chưa biết là rồi sẽ đi đâu nữa? Đi đâu thì đi miễn là đừng có tìm cách quay về, chúng túm được là bỏ mẹ!

TƯỞNG NĂNG TIẾN

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

73

NGƯỜ I VIẾTthoibao.com RONG Toronto

VẼ SỰ

N

ói đến hai chữ “vẽ sự” người mình hiểu ngay đó là hành vi mang tính bới việc, bốc đồng, rảnh rang, đôi khi gây ra những ngộ nhận khôi hài, những ảnh hưởng buồn cười, rách việc. Thành ra khi thấy những hành vi vô bổ, lùm xùm, mang tính trẻ con, người ta mỉm cười rồi bảo: Đúng là vẽ sự!

Lần này Tổng thống Trump thân chinh đi Châu Á gặp Kim Jong Un giải quyết câu chuyện Bán đảo Triều Tiên - Một chương trình nghị sự vốn cần thiết cho Bắc Hàn nhiều hơn cho Hoa Kỳ. Giới báo chí không thể tỏ ra hời hợt. Lầu Năm Góc thì chín người, mười ý. Bởi lâu nay thế chân vạc tại vĩ tuyến 38 tồn tại kiểu “lửng lơ con cá vàng” vốn cần thiết với không ít sách lược trên bản đồ địa lý quân sự thế giới. Tất nhiên nhân vụ này lắm kẻ đầu nậu chính sách sẽ quan tâm đến, có điều toan tính của họ luôn được che đậy bởi những bức bình phong khó nhận ra.

Với nhiều nhà bình luận Mỹ, cuộc gặp mặt thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Kim Jong Un thực tế chỉ là chiêu tung hỏa mù vốn thường thấy mỗi khi Tổng thống Trump gặp rắc rối tại sân nhà. Vâng. Bức tường ngăn đôi Mỹ-Mễ rõ ràng chẳng đi đến đâu.

Tình trạng Chính phủ đóng cửa một phần xem ra bất lợi cho ông nhiều hơn. Đã thế, Hạ viện càng lúc càng tỏ ra rắn mắt, bảo không được, chỉ giỏi trong việc thọc gậy bánh xe. Giữa lúc đó FBI muốn lật lại vụ điều tra ông dính dáng với Nga. Còn viên luật sư cũ của ông. Mr. Michael Cohen

74

NGUYỄN THƠ SINH

không ngớt phát biểu linh tinh, nào là tin nhầm người, dại dột cung cúc giúp ông gian lận dối trá mùa phiếu 2016… Tóm lại, bầu không khí hiện tại rất xấu cho Tổng thống Trump buộc ông tìm cách né tránh bằng cách tung hỏa mù, đánh lạc hướng...

Liệu các nhà bình luận Mỹ nhận xét đúng? Còn các chính khách thì sao? Họ nghĩ gì về chuyến đi của Tổng thống Trump? Dĩ nhiên phải xem họ là ai, thuộc đảng phái nào?

Nếu thuộc Đảng Dân chủ dĩ nhiên họ muốn ông thất bại, bởi điều đó khiến Tổng thống Trump giống một tay hề, chỉ giỏi trong việc khua chiêng, gióng trống. Còn là người của Đảng Cộng hòa thì phải đợi xem người đó “bằng mặt” hay “bằng lòng” với ông? Vì thế chuyện này xét kỹ (bất luận Tổng thống Trump vẽ sự hay thực tâm) đều tạo ra những ảnh hưởng nhất định vốn dĩ không nên xem nhẹ.

Còn giới truyền thông sẽ nghĩ gì?

Tất nhiên họ sẽ chờ xem phản ứng các bên liên quan ra sao. Họ thừa hiểu Bắc Hàn rất cần thái độ nương tay của Hoa Kỳ, nhưng đừng ép họ phải nhượng bộ quá đáng, nhất là nên chừa lại chút mặt mũi cho họ. Thành ra giới báo chí đợi xem Bắc Hàn đã hiểu được “chiêu làm việc” của Tổng thống Trump chưa, hay vẫn còn nhẹ dạ cả tin như mấy lần trước.

Còn dư luận Mỹ nói chung thì sao? Câu hỏi này truy tận gốc, mổ xẻ tử tế cần hẳn một bài báo vẫn chưa đủ. Tại sao? Bởi người Mỹ thường không quan tâm đến những chuyện chiến tranh bên ngoài mà chỉ

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

khi đụng chuyện họ mới để ý đến.

Thành ra vấn đề Bắc Hàn người Mỹ không lạ, nhưng đa số chỉ hiểu loáng thoáng về nó qua tên gọi Korean War. Môn sử được dạy trong trường học nhưng dân Mỹ mấy ai biết là Bắc Hàn và Nam Hàn hiện tại chỉ đình chiến (truce) chứ chưa kết thúc chiến tranh thực sự. Hơn nữa kinh nghiệm di dân góp phần không nhỏ, tỷ như người Việt mình, trải nghiệm nội chiến nồi da xáo thịt có sự tham gia ảnh hưởng bên ngoài đâu khác gì tình hình tại Bán đảo Triều tiên nên cách nhìn sẽ khác. Di dân gốc Nhật, gốc Hàn, gốc Trung Quốc chắc chắn sẽ nhìn khác người Mỹ gốc. Họ nghĩ đến chuyện Nam Hàn có thể bị bán đứng! Gì chứ, ai lạ gì Chú Sam, và Chú Sam càng khó hiểu hơn dưới trướng Tổng thống Trump.

Còn bản thân Tổng thống Trump, ông muốn gì trong chuyến đi này?

Với biệt danh đa nghi như Tào Tháo ông đâu dễ hé lộ mục đích của ông.

Phải công nhận là ông giỏi. Cực giỏi là đằng khác. Quá trình áo gấm đi đêm với Nga ai cũng ngửi mùi tanh, nhưng do giỏi bưng bít, một ly không sơ hở, ông thực sự khiến dư luận Mỹ và nhiều chính trị gia thán phục vì tài giấu kín các chi tiết. Nên ông muốn gì (hay hy vọng điều gì) nào ai biết.

Nếu đoán mò: Phải chăng đó là một tiến trình đàm phán thành công. Cả thế giới thán phục. Ông sẽ bưng về cho Mỹ một mối lợi to. Viện trợ cho Nam Hàn giảm hẳn xuống. Bản đồ Hòa bình thế giới được vẽ lại. Công lao to tát tày trời. Ông sẽ có dịp đánh bóng uy tín (chứ) vụ này thực ra đâu

ăn nhập gì đến lợi ích các thành phần cử tri ủng hộ ông năm 2016.

Vậy còn Kim Jong Un thì sao, thực sự họ Kim kia muốn gì? Nhận định chung họ Kim đã kém mặn mà với Mr. Dotard (nickname do họ Kim ưu ái tặng Tổng thống Trump) vì thừa hiểu không ai nuốt lời nhanh như Tổng thống Trump. Họ Kim càng ngán ngẩm hơn bởi uy tín Tổng thống Trump với Hạ viện Mỹ hiện đang rất xấu. Đã thế, quá trình kình địch căng thẳng giữa hai bên gấu ó ra sao ai cũng biết. Nếu đàm phán không thành với Bắc Hàn, hoặc Mr. Dotard nhượng bộ quá nhiều cho Bình Nhưỡng, Hạ viện đâu dễ gì bỏ qua.

Nãy giờ nói chuyện ngoài lề, đi thẳng vào vấn đề, liệu chuyến đi của Tổng thống Trump sẽ thành công?

Ai cũng biết, Tổng thống Trump giỏi chơi trèo, lợi ích phải to ông mới chịu ký, lại còn chuyện phải giữ mặt mũi nữa. Còn Mr. Kim, ông ta làm sao dám cả gan lấy bài vị “bom hạt nhân” của tổ tiên trên bàn thờ rồi trao cho kẻ lạ (từng một thời không đội trời chung) muốn làm gì cũng được.

Cả hai đều hám lợi. Thập thà thậm thụt… bên nào cũng muốn miếng ngon. Ai là bụt? Ai là ma? Hơn nữa sẽ có tiếng nói của Nam Hàn nữa. Vị trí của Lầu Năm Góc đâu thể vứt xó.

Phản ứng các nước đồng minh của Mỹ? Úc sẽ nghĩ gì khi nhận ra sự vắng bóng của Mỹ tại Bán đảo Triều tiên (vô tình) tạo cơ hội cho Trung Quốc bành trướng. Nhật nữa, họ sẽ có những phản ứng nhất định nào đó?

Nên thành công phải xét ở khía cạnh nào, áp dụng với ai?

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

75

NGƯỜ I VIẾTthoibao.com RONG Toronto Tóm lại một câu: Đây là chuyện nói vậy biết vậy. Hiển nhiên hòa bình ai cũng muốn. Song đâu cần phải cái “deal” này Bắc Hàn mới bắt tay Nam Hàn, thân thiện với nhau. Thay vào đó, khi thời cơ chín muồi chuyện gì xảy ra sẽ xảy ra. Xu thế thời đại và sự phát triển Internet từ từ góp phần xóa sổ khu vực phi quân sự DMZ (demilitarized zone) tại vỹ tuyến thứ 38! Nhất là Trung Quốc xem ra không cần đến con cờ Bắc Hàn nữa.

Nhân đây xin nhắc lại tình hình chiến cuộc Bán đảo Triều Tiên.

Người Mỹ gọi đó là Korean War. Có lúc họ bảo đó là Korean Conflict bắt đầu năm 1950 khi Bắc Hàn xua quân chiếm đóng Nam Hàn. Để ngăn chặn làn sóng đỏ cộng sản, Mỹ đã can thiệp. Họ chống lại Bắc Hàn (tên cúng cơm đầy đủ Democratic People’s Republic of Korea - Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên) sau khi Liên Hiệp Quốc tố cáo Bắc Hàn gây hấn. Cố tổng thống Mỹ Harry S. Truman (1884-1972) gọi vụ can thiệp của Mỹ lần đó là hành động bảo an (police action) nên không cần Quốc hội ban lệnh tuyên chiến chính thức (official declaration of war).

Tướng Douglas MacArthur (18801964) đưa quân đội Mỹ đến Inchon đẩy lùi lực lượng Bắc Hàn về nước, sau đó Trung Quốc nhảy vào giúp

76

Khu vực phi quân sự DMZ (demilitarized zone) tại vỹ tuyến thứ 38

Bắc Hàn giành lại không ít lãnh thổ chiếm đoạt được trước đó! Sang năm 1953, hai bên đều không có khả năng chiến thắng (vì thực chất đây chỉ là một proxy war cù nhày, một “cuộc chiến trên bàn cờ” giữa Trung Quốc và Mỹ) nên thỏa thuận đình chiến (truce) đã được ký ngày 27 tháng 07 năm 1953. Từ đó đến nay hơn sáu thập niên trôi qua, Bán đảo Triều Tiên thực tế vẫn trong tình trạng chiến tranh trong đó hiệu lực đình chiến có thể bị phá vỡ bất cứ lúc nào.

Vâng. Chuyến đi lịch sử của Tổng

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

thống Mỹ Donald Trump gặp Mr. Kim Jong Un lần này rồi sẽ ra sao?

Trung Quốc sẽ nghĩ gì về biến cố này? Sẽ có sự sắp đặt mang tính bú mớm nào đó của Trung Quốc? Hay Mr. Kim Jong Un sẽ hạ mình, nuốt nghẹn, thậm chí là phản chủ hòng đem lại những điều tử tế cho dân tộc? Nam Hàn sẽ phản ứng ra sao?

Ai thực sự có lợi trong những canh bạc đàm phán lần này? Liệu có quá sớm hy vọng vào một Giải Nobel Hòa Bình cho Tổng thống Trump?

Việt Nam sẽ trở thành điểm hẹn cho

lần gặp gỡ thượng đỉnh dự trù tiến hành vào tháng 2 sắp tới? Uy tín của Tổng thống Trump sau chuyến đi này sẽ khá hơn vì mọi chuyện diễn ra thuận lợi tốt lành, thuần túy với tinh thần lương tâm nhân bản chứ không phải một cuộc trao đổi mua bán sang nhượng có lợi cho bóng tối.

Hay tệ hơn, nó chỉ là một trò “vẽ sự” do Tổng thống Trump nghĩ ra để khuấy đục bầu không khí chính trị đang mòi bất lợi cho ông?

NGUYỄN THƠ SINH

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

77

PHIẾM

Toronto thoibao.com

TẾT SONG THAO

N

ói tới “tết” người ta nghĩ ngay tới Tết Nguyên Đán. Nhưng tết đâu phải chỉ là thời gian giao mùa giữa năm mới và năm cũ.

Ngoài Tết Nguyên Đán, chúng ta còn có Tết Đoan Ngọ, Tết Trung Thu. Vậy tết là một ngày hội, một ngày vui được dân gian đón nhận. Những khi năm cùng tháng tận, tôi thường ôn lại dĩ vãng, nhớ lại những gì mình làm được cũng như chưa làm được trong năm cũ. Nhưng, từ bao năm nay, nỗi nhớ dằng dai hơn nhiều, từ ngày được tha khỏi cái gọi là trại cải tạo của Việt cộng. Đối với những người đã bước chân vào vòng tù mà không có tội, án cũng chẳng có, ngày tháng mênh mông như trong những đám mây, thời gian như một thách đố không có lời giải đáp, chuyện được thả cho về với gia đình là chuyện chết đi sống lại. Đó mới là ngày vui, ngày hội, ngày tết đích thực. Ngày về là…tết!

Thường trong các dịp tết, trại cho một số trại viên về, như một trình diễn về cái gọi là nhân đạo của chế độ. Dù chẳng ai tin vào sự nhân đạo của một chế độ lấy chuyên chế làm kim chỉ nam, nhưng cứ được bước ra ngoài vòng cương tỏa của tù tội là tết rồi. Chuyện về là chuyện trúng số. Thần tài gõ vào đầu anh nào, anh ấy hưởng. Tôi may mắn được gõ đầu vào ngay cái tết đầu tiên trong tù. Trong truyện ngắn “Tết Trước Tết”, tôi đã tả lại giây phút…thiêng liêng đó. Sau ba chục ngày vô cũi, chuyện ra về là chuyện canh cánh bên lòng của chúng tôi. Cán bộ cứ ra rả tuyên truyền: “Về hay không là tùy các anh có học tập tốt không thôi!”.

Chẳng ai nhét được câu dối trá này vào trong đầu.

Rồi ngày định mệnh cũng tới. “Sáng hôm sau, 26 tết, cán bộ tất tưởi tay cầm cuộn giấy lên kêu họp nhà. Mọi người vội vàng vào hàng ngũ. Chưa bao giờ anh em lại tập họp nhanh nhẹn đến như vậy.

Tôi nhìn quanh. Mọi khuôn mặt đều căng lên hồi hộp. Bụng tôi đánh lô tô. Đang ngồi tôi đứng lên nói với đám bạn quen ngồi cạnh:“Đứng lên một cái lấy hên!”. Chẳng ai cười. Người nào cũng còn đang bận đội một thúng chì trên đầu. Mọi cặp mắt đều dồn vào tờ giấy trên tay cán bộ. Tôi thấy trang giấy đen kịt chữ. Chắc cũng phải vài chục tên. Có tên tôi trong đó không? Tôi nhấp nhổm như muốn soi thủng những con chữ trên tờ giấy. Cán bộ lên tiếng yêu cầu im lặng. Căn phòng lặng ngắt tức thì.

Cán bộ giáo đầu cà kê về chính sách khoan hồng của nhà nước. Tim tôi nhảy loạn xạ. Được về hay ở lại? Hai tình huống xa nhau như Thiên ĐàngĐịa Ngục. Tai tôi hững hờ với những sáo ngữ rỗng tuếch đang phát ra từ cái miệng bôi mỡ. Rồi giây phút định mệnh cũng đến. Tên người đầu tiên được xướng lên. Kẻ diễm phúc đứng phắt dậy mặt mũi ngơ ngác tái mét. Tôi bấm đốt ngón tay đếm từng tên. Ngón tay cái chạy gần hết bốn ngón tay kia thì tên tôi được đọc lên. Tôi đứng phắt dậy. Có phải chân tôi đang chạm đất đây không? Đầu tôi lỏng le như chẳng có gì ở trong. Mặt mũi tôi tê rần. Tai tôi lùng bùng nghe tiếng quản giáo hỏi: “Anh ở nhà

78

Lao động trong tù cải tạo

này à? Sao tôi ít thấy mặt anh?”. Lạy trời đừng có gì trục trặc. Môi tôi như gắn hàm thiếc không nói năng được gì. Tai tôi lại lùng bùng nghe: “Anh ngồi xuống!”. Tôi ngồi phịch xuống. Chiều nay mình sẽ ở nhà mình. Tôi cố làm quen với ý nghĩ mới mẻ này. Những khuôn mặt quanh tôi nhũn ra khi cán bộ gấp tờ giấy lại. Tôi nhìn thấy nét bàng hoàng hoảng hốt, tôi nhìn thấy những giọt nước mắt vội vã, tôi nhìn thấy những khuôn mặt nặng nề cố nuốt nỗi thất vọng. Và tôi cũng nhìn thấy nỗi mừng vui cố giấu kín của những người có tên”.

Tết đến với tôi, tết đến với nhiều anh em khác trại, khác thời gian. Nhưng có đang là mùa hè nóng cháy, được kêu tên ra về vẫn…tết! Tác giả Phạm Đăng Quỳnh kể lại về ngày “tết” của người cha.

“Ba nói sáng đó vẫn đi làm bình thường thì ba bất ngờ được tách ra, cho nên anh em bạn tù ai cũng không biết ba được về mà tâm sự hay gửi nhắn gì cho gia đình. Các chỉ huy trại bỗng dưng nhỏ nhẹ lạ thường:“Anh đã biết lao động sản xuất. Lao động là vinh quang anh có biết không? Bác Hồ kính yêu đã dạy như thế. Từ một người chỉ biết ăn bơ thừa sữa cặn của đế quốc, lười biếng lao động, có nợ máu với nhân dân, nhờ cách mạng khoan hồng, giáo dục , bây giờ anh đã được trở về với nhân dân. Hãy nhớ hăng say lao động sản xuất để đền đáp công ơn của cách mạng. Những gì anh đã trải qua mấy năm nay ở đây, khi về anh không được kể lại với bất cứ ai. Đã có nhiều người không làm như vậy phải quay lại trại. Chính quyền cách mạng sẽ đưa họ trở lại đây cho chúng tôi. Anh phải nhớ là chúng tôi không muốn gặp lại anh ở đây một lần nữa, anh nhé! Anh nhớ đấy!”. Ba nói , dù đã quen với cuộc sống tù tội ở đây, nhưng khi nghe các nhà quản giáo nói đến chuyện quay trở lại “ địa ngục trần gian” này ba không khỏi nổi da gà. Đó là lý do ba tôi và hầu hết những “con trời’ khác khi thoát nạn , trở về ai hỏi gì cũng không dám kể lại. Họ chỉ tập trung làm lụng nuôi sống gia đình, im lặng , khép kín, có vài người còn trầm cảm”.

Một trường hợp được tha về khác, cũng đúng vào dịp Tết Nguyên Đán, do một tác giả không ghi tên kể lại: “Mọi bữa, sắp hàng xong là ra cổng. Bữa nay sao lại dềnh dàng? Hóa ra đợi nghe đích thân trại trưởng tuyên đọc “lệnh tha” nhân dịp Tết Nguyên Đán sắp tới! Cả mười mấy đội, sáu bảy trăm nhân

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

mạng đều nhốn nháo. Tiếng là thiếu tá mà coi bộ trại trưởng đọc chữ không rành. Trong khi thiên hạ nhấp nha, nhấp nhổm, ông ê a đánh vần thật là sốt ruột. Tiếng ông thì nhỏ mà gã tù tui thì điếc lác sợ không nghe được nên mới nhờ anh bạn đứng kế bên nhắc chừng dùm. Quả nhiên lát sau bỗng thấy anh bạn nắm áo vừa giật vừa hô: có tên rồi kìa! Tôi nghe rồi ngẩn ngơ như lạc vào trong mơ ! Ngơ ngẩn hồi lâu mới giật mình, tỉnh lại bèn chạy u về phòng giam lo thu xếp đồ đạc. Bao nhiêu đồ dồn vô sac marin, chiếc thùng sắt để lại cho thiếu tá Huấn,chánh sở tạo tác NQS như đã hứa. Thiếu tá Tú, thường trực thi đua mới hướng dẫn qua Khu B tạm trú qua đêm.

Buổi cơm chiều mới thật là hào hứng. Trại khoản đãi giã biệt bằng cơm trắng thay sắn dui. Lại gặp anh Nguyễn Mỹ, trưởng ty thuế vụ Biên Hòa cùng được thả. Hai anh em chén cơm trắng thịt kho thả cửa. Nôn nao, không sao ngủ được bèn làm đêm không ngủ. Bịch thuốc lào tới sáng đã khuyết một phần tư! Đêm dài rồi cũng trôi qua. Sáng lại đã thấy cán bộ tới làm thủ tục ra tù. Lần cuối cùng lăn tay, nhận lãnh giấy ra tù. Cầm tấm giấy vàng úa mà nâng niu như lịnh thiên tào tha mạng!”.

Bà Thanh Minh, một vợ tù cải tạo, mòn mỏi trông chờ chồng về. Như có sự sắp đặt của trời đất, một bữa bà thấy ông lù lù xuất hiện ở cửa nhà.

“Buổi tối, ngày 30-4-1980, tôi và đứa con đang ngồi ăn cơm, thì chồng tôi bước vô nhà. Trông chồng tôi gầy ốm, đen đúa, quần áo lếch thếch, lưng đeo ba lô. Đâu còn phong độ của thời huy hoàng ngày xưa. Tôi sững sờ, đánh rơi đũa chén, líu lưỡi, không nói nên lời. Chồng tôi cho biết, anh ấy đã được trả tự do vài ngày trước đây. Ra trại Vĩnh Phú, anh ấy về Hà Nội, ngủ ngoài trời một

Sổ trình diện quản chế của những tù cải tạo trở về

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

79

PHIẾM

Toronto thoibao.com đêm tại sân ga xe lửa. Ngay khi tới Hà Nội, anh ấy đã đến bưu điện, gởi điện tín báo tin mừng, một ngày trước lên xe lửa về Nam. Xe chạy từ Hà Nội vô Sài Gòn mất thêm hai ngày nữa. Thế mà, điện tín lại đi chậm hơn xe lửa. Do đó, sự xuất hiện của chồng tôi đã đem lại cho tôi một sự mừng rỡ, một hạnh phúc bất ngờ, tưởng chỉ có trong giấc mơ mà thôi. Tôi đề nghị hai đứa ra phố ăn cơm tiệm để mừng ngày thoát cảnh tù đày. Chồng tôi nói: “Thôi! Ăn cơm tù nhiều năm quen rồi, bây giờ có ăn cơm nguội cũng sướng như tiên rồi”. Đúng là bị méo mó nghề nghiệp ở tù”. Đường về có năm bảy lối, lối nào cũng là… tết. Tùy theo những năm tháng ở tù dài hay ngắn, những người về như lạc về cõi thiên thai. Những ngày trong tù, chúng tôi sống như thời tiền sử.

Quần áo vá chằng vá đụp, thân hình mốc thếch ghẻ lở trơ xương. Chỉ vài tháng trong trại đã biến những sĩ quan hào hoa, những cấp chỉ huy quần dài áo rộng trong các công sở thành những vật-người.

Chúng tôi lượm từng mảnh kim khí, tấm cạc tông, chiếc đinh rỉ hay những thứ ngày xưa chúng tôi coi là rác rưởi. Bất cứ thứ gì cũng có lúc dùng tới.

Những chiếc dép cao su ngày đi mới tinh, qua ngày tháng, đứt quai, mòn đế, chúng tôi buộc lại bằng những sợi ni lông đủ màu, trông cứ như phường chèo tất cả. Về lại chốn phố phường, chúng tôi trông chằng giống con giáp nào.

Vĩnh biệt ta-mười-năm chết dấp Chốn rừng thiêng im tiếng nghìn thu Mười năm mặt sạm soi khe nước Ta hóa thân thành vượn cổ sơ ...

(Tô Thùy Yên) Ngày về, ngày tết của riêng chúng tôi, lòng chúng tôi như mềm đi vì tình nghĩa đồng bào. Những

Ngày về của Đại Tá Nguyễn Công Vĩnh

80

người dân miền Nam, quen hay không quen, đã đón chúng tôi như những người thân từ địa ngục trần gian trở về. Một đoạn trong nhật ký của ông Vương văn Ba kể lại ngày về: “Hôm nay là một trong những ngày vui nhất của đời mình: ngày ra Trại, ngày được phóng thích. Có phải chăng đây là một sự ngẫu nhiên hay sự an bài của đấng thiêng liêng: 15.6.1975 ngày đi học tập cải tạo, 15.6.1983 ngày bước ra khỏi trại, đúng 8 năm tròn không thiếu hay dư một ngày nào. Hôm ấy, 14.6.1983, tức trước một ngày ra Trại, đang ngồi ăn cơm trưa thì anh Oanh làm nhà bếp kề tai nói nhỏ : “Anh Ba hãy bình tĩnh nghe tôi nói, anh có tên trong danh sách về”. Mình yên lặng nhìn anh ấy xem coi có nói chơi hay thật và nói cám ơn. Buổi chiều cả Trại ra sân tập hợp để đi làm. Trước khi đi làm có lệnh đọc danh sách tha. Đợt phóng thích này có tất cả 30 người về : bọn này 22 người, có 1 chính trị địa phương và 7 người trại khác. Ngay chiều hôm đó lên trên cơ quan làm thủ tục về, sáng hôm sau có xe của Trại đưa ra huyện Tân Kỳ, tại đây đáp xe đò ra Vinh. Vinh là thị xã tỉnh Nghệ Tĩnh, chiều ngày 15.6.1983 có mặt tại ga Vinh, nhờ một số các em trẻ tuổi từ Huế ra đây ký hợp đồng với chính phủ xây cất nhà ga giúp đỡ. Các em này hầu hết có gia đình đi cải tạo, nên các em rất thông cảm bọn này, dành chỗ cho nghỉ ngơi để đợi tàu hỏa. Đêm ấy tại Vinh mình ăn ở uống tợn quá, gặp gì ăn nấy, ăn từ 19g00 đến 21g00. Lúc 21g30 loa phóng thanh báo tàu Thống Nhất từ Hà Nội đi Sàigòn đến. Các bạn trẻ người Huế hướng dẫn cả bọn 22 người đi chui ngõ ngách đặc biệt để vào chỗ tàu đậu, xong họ lên năn nỉ với các anh em Kiểm soát viên vé tàu để cho đi. May mắn thay, bọn này gặp các Kiểm soát vé người trong Nam nên họ cho đi tàu khỏi mua vé, dĩ nhiên bọn này phải ngồi nhờ hai đầu lên xuống của toa và chia ra mỗi toa vài người.. Tàu chạy đến Quảng Trị thì trời đã sáng, từ đó trở đi mình ăn uống lu bù, gặp ga lớn ăn theo ga lớn, ngừng ga nhỏ ăn theo ga nhỏ. Thật là khủng khiếp cho kiếp tù đày : đói và thèm. Đến ga Nha Trang lúc 23g00 ngày 16.6.1983, xuống ga tôi và bạn Tuệ, hai người thuê một chiếc xích lô về nhà mẹ Khoa ở đường Nguyễn Thái Học”.

Tác giả Phạm Đăng Quỳnh kể chuyện về của người cha. “Mãn hạn tù cải tạo, ba được ban chỉ huy trại dặn dò cả buổi, rồi phát cho ít tiền. Số tiền ít ỏi này không đủ để đón xe từ trại về nhà, nhưng không sao. Dù cơ thể chỉ còn bộ xương dính da, nhưng niềm vui bất ngờ được ra tù như liều thuốc

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Kỷ vật trại cải tạo

Chiếc vòng bằng ống phóng M79 có khắc tên người thân

kích thích, làm cho con người ba hưng phấn hẳn, ba cảm thấy khỏe như thanh niên, xách tay nải ba rời trại. Bước ra đường, ba nghĩ mình đủ sức đi bộ về tới nhà, dù đoạn đường gần vài trăm cây số. Hoặc đi bộ đến khi nào kiệt sức thì sẽ đón xe đò, nhưng không, không bao giờ mình kiệt sức. Chắc chắn vậy.

Hoặc chỉ đón xe đi hết địa phận tỉnh Bình Định thôi, rồi xin đi nhờ xe về Quảng Ngãi. Không được, đời mình có lúc như đã tận cùng có thèm xin xỏ ai đâu.

Thôi cứ đi bộ. Rồi một chiếc xe đò đột ngột dừng lại phía trước. Anh lơ xe nhảy xuống: “ Mời ông “con trời” lên xe”. “Chú đi bộ được rồi em ơi”. “Ông cứ lên xe, tụi tui không lấy tiền đâu. Chưa kịp suy nghĩ, chú thanh niên to khỏe ôm ba bỏ lên chiếc xe cũ kỹ, ba như chưa kịp định thần, cảm giác vừa vui vui vừa buồn buồn pha chút xấu hổ. Ba hỏi: “Sao mấy em gọi tui là “con trời?”. “ Ông nhìn cái lưng áo của ông có hai chữ CT tổ bố, không phải con trời thì là cái gì? Tụi tui chở nhiều rồi, không lấy tiền ai hết, mà có lấy thì mấy ông tiền đâu đưa? Ông yên tâm, lát nữa tụi tui gửi xe quen cho ông về tận Quảng Ngãi luôn. Mà ông có tự đón xe thì cũng không ai lấy tiền của ông đâu, đừng lo”.

Tôi về từ Long Thành, xe tải bộ đội chạy thẳng về Sài Gòn, đổ xuống vườn Tao Đàn. Xe vừa vào tới thành phố, đồng bào chạy theo reo hò. Cứ như đoàn quân chiến thắng trở về. Chúng tôi chỉ là những tên chiến bại nhưng được chào đón như những người thân yêu về lại quê hương. Chỉ có tình người của những người cùng chia nhau chiến bại mới òa lên được niềm vui rộng rãi như vậy. “Đoàn xe bộ đội đưa chúng tôi về bò ra khỏi con đường đất bụi mịt mù gặp Quốc lộ 15 quẹo mặt. Đường về Saigon. Nỗi bàng hoàng chưa rời khỏi chúng tôi. Ôm nỗi vui mừng quá lớn lao mà chúng tôi ngồi im thin thít không dám nói năng gì. Gió lồng lộng tung hồn tôi lên cao. Tôi nhắm mắt tận hưởng nỗi sung sướng tưởng chừng như nổ tung người ra. Cầu Xa Lộ. Ngã tư Hàng Xanh. Saigon đây rồi. Đoàn xe chạy qua chợ Bến Thành, vào vườn Tao Đàn. Dân chúng đổ xô chạy theo. Khi xe ngừng cho chúng tôi xuống thì con đường nhựa giữa vườn nối liền hai cổng đường Nguyễn Du và đường Hồng Thập Tự đã đầy nhóc người. Những câu hỏi tíu tít trả lời không kịp. Mọi người, nhất là các bà có chồng đi học tập, muốn níu chúng tôi lại hỏi chuyện. Chúng tôi thì muốn bay về nhà ngay.

Tôi vất vả luồn lách ra được tới đường Hồng Thập

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

81

PHIẾM

Toronto thoibao.com

Tự. Một anh xe ôm trờ tới: “Thầy lên xe em chở về”. Tôi leo lên xe. Anh xe ôm vui tính bắt chuyện suốt đoạn đường về tới Thị Nghè. Tới nhà tôi bước xuống bảo chờ tôi vào lấy tiền ra trả. Anh khoát tay: “Tiền nong gì thầy! Em là lính cũ. Các thầy về là mừng rồi. Thôi, chào thầy em đi”.

Người dân miền Nam cùng chung một tấm lòng với những người trở về nhưng mỗi chúng tôi gặp một cách đón mừng riêng. Cách nào cũng làm chúng tôi rớt nước mắt. Vị tác giả vô danh ghi lại một cách đón khác khi hỏi mua thuốc lá của một cô gái trên lề đường. “Hắn sực nhớ lúc nãy cô gái có liếc mắt xuống đôi chân hắn. Hắn chợt thoáng “lý đoán” ra nguyên nhân. Nhìn thẳng vào mặt cô bán thuốc, với vẻ nghiêm trang, hắn nói:“Anh vừa từ trại cải tạo ra, đang trên đường về, nên đành phải mang đôi dép này”. Khi hắn vừa mới nói đến “Anh vừa từ trại cải tạo ra”, cặp mắt cô gái sáng lên và đôi má cô ửng hồng, nhếch lên để lộ ra cái lúm đồng tiền. Hình như cô muốn nói điều gì mà không cất lên được. Cô luống cuống lấy trong hộc ra gói thuốc Hoa Mai còn nguyên rồi bằng hai tay đưa lên sát ngực hắn, với ánh mắt thương cảm trìu

82

mến: “Anh cầm lấy, em biếu anh. Rất tiếc bây giờ không còn thuốc trước 75”.

Tác giả Nguyễn Minh Châu, trong hồi ký “Cuộc Đời Đổi Thay”, cũng nhận được những yêu thương của đồng bào khi từ Yên Bái trở về Nam. Khi xe ghé Huế để ăn trưa, anh được đồng bào o bế nồng hậu. “Ðến thành phố Huế, hai anh bộ đội cho chúng tôi xuống xe để ăn trưa. Ðồng bào hay tin tù cải tạo được về Nam từ các trại tù miền Bắc đã đổ xô tới bao vây chúng tôi. Các bà cụ già và các phụ nữ nhìn thấy chúng tôi mặt mày xanh xao hốc hác, bơ phờ và ốm gầy nên động lòng khóc nức nở. Chúng tôi bị cấm không cho tiếp xúc với đồng bào, nhưng khi nhìn qua ánh mắt của mấy bà tôi hiểu là các bà rất thương cảm chúng tôi và họ hình dung bóng dáng chồng con hay anh em của họ cũng tiêu điều như chúng tôi vậy, nên họ mủi lòng không cầm được nước mắt. Có một bà cụ chửi khe khẽ rằng: “Ðồ quân khốn nạn! Chúng bay đày đọa mấy người cải tạo ra nông nỗi này!”. Một điều làm cho tôi luyến tiếc là phố Huế ngày xưa thanh bình thơ mộng, nay sao tôi thấy tiêu điều buồn tênh! Có lẽ phố Huế cũng buồn theo vận nước? Anh em chúng tôi chia ra từng toán vào các quán ăn cạnh nhau trên một đường phố. Các người chủ quán đều không tính tiền và còn cho uống beer và nước ngọt thật ngon lành vì mấy năm nay đâu được có những thứ này”. Ông bạn nhà thơ Quan Dương được ra về vào năm 1981, đu theo xe đò tới Ninh Hòa thì nhảy xuống, cuốc bộ hai cây số về nhà.

Chiếc xe đò rùng mình nín thở Quẳng xuống đường một nhúm xương khô Gã lính ngụy lưu đầy ngơ ngác Chưa dám tin mình đã trở về.

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Những người về từ ngục tù Cộng sản chúng tôi ấm lòng khi được đồng bào miền Nam đón tiếp nồng hậu. Hình như họ nhìn thấy chính họ trong cái tiều tụy của chúng tôi. Đồng bào, hai chữ thật thân thương. Nhưng cũng thật rắc rối.

Chúng tôi vừa thoát khỏi bàn tay nghiệt ngã của một thứ “đồng bào”, để được đón nhận thân tình từ một thứ “đồng bào” khác. Vận nước tới lúc như vậy, vận nước cũng sẽ tới lúc khác vậy. Để cho hai chữ “đồng bào” trở về đúng nghĩa của nó. Dù sao, những con người rách nát cả thể xác lẫn tinh thần chúng tôi cũng lê được cái thân tàn về với đồng bào miền Nam thân yêu.

Và chúng tôi đã được đón nhận như những đứa con hẩm hiu tìm về được căn nhà cũ. Vậy là vui rồi. Vui như tết!

SONG THAO

Trung Tá Nguyễn Minh Châu, tác giả hồi ký “Cuộc Đời Đổi Thay”

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

83

THỂ THAO Toronto thoibao.com

Trận Super

Patriots

Bowl lần thứ 53 đụng

Rams

HUY VŨ

S

au hai trận bán kết (conference championship) hôm Chủ nhật 20/01 và lần đầu tiên cả hai trận bán kết đã phải chơi thêm giờ mới quyết định được trận đấu, với kết quả hai đội Los Angeles Rams và New England Patriots sẽ gặp nhau trong trận vô địch Super Bowl năm nay. Đội Rams đã phải lội ngược dòng sau khi bị dẫ n trướ c 13-0 để đá nh bại đội New Orleans Saints với tỷ số 26-23 sau khi cầu thủ Greg Zuerlein đá trái field goal 3 điểm cuối cùng để kết thúc trận đấu. Lần cuối đội Rams chơi trong trận Super Bowl là năm 2002 – và đối thủ của họ không ai khác hơn là đội Patriots. Trận này, Patriots đã đánh bại Rams với tỷ số 20-17. Tuy nhiên, đội Rams lúc đó còn ở thành phố St. Louis cũng đã thắng cúp vô địch Super Bowl hai năm trước đó.

Trận bán kết kia, đội Patriots đánh bại đội Kansas City Chiefs với tỷ số 37-31 để quay trở lại chơi trong trận Super Bowl năm nay, và đây lần thứ ba trong ba năm liên tiếp đội Patriots có mặt ở Super Bowl.

Cặp bài trùng huấn luyện viên Bill Belichick và quarterback Tom Brady

84

một lần nữa chứng minh cho thấy Patriots đến nay vẫn là đội khống chế bộ môn bóng bầu dục NFL và vẫn được nể sợ y như khi họ thắng cúp vô địch Super Bowl lần đầu cách đây 17 năm. Kể từ đó đến nay bóng bầu dục NFL đã có nhiều thay đổi nhưng cặp bài trùng này vẫn như xưa, không tỏ ra có chút gì sa sút. Đội Patriots gặp

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

lại Rams lần này cũng có thể xem như trận Super Bowl 2002 đấu lại; tuy nhiên, nhìn ở một góc độ nào đó, đây là hai đội hoàn toàn trái ngược nhau, có thể nói một đội thuộc quá khứ (Patriots) đụng một đội thuộc tương lai (Rams). Ở tuổi 32, Sean McVay của đội Rams là huấn luyện viên trẻ tuổi nhất

có mặt tại Super Bowl. Ở tuổi 66, huấn luyện viên Bill Belichick của Patriots đã lập được kỷ lục của NFL với 30 trận thắng ở vòng tranh vô địch (playoff). Ở tuổi 24, Jared Goff của đội Rams là quarterback trẻ nhất đã thắng trận bán kết của nhóm NFC (NFC championship). Ở tuổi 41, Tom Brady của Patriots sẽ là cầu thủ quarterback lớn tuổi nhất chơi trong trận Super Bowl. Đội Rams trở lại chơi trận Super Bowl lần đầu tiên kể từ Super Bowl 2002 đụng đội Patriots, lúc ấy tên đội là St. Louis Rams. (Đội Rams di chuyển từ St. Louis về Los Angeles hai năm trước.) Và đây cũng là lần đầu tiên đội được gọi là Los Angeles Rams kể từ Super Bowl 1980, trận này Rams thua Pittsburgh Steelers. Đội Patriots trở lại chơi trận Super Bowl năm nay là lần thứ ba trong ba năm liên tiếp, là lần thứ tư trong năm năm và là lần thứ chín kể từ khi huấn luyện viên Belichick đưa đội Patriots lên đài danh vọng và mở ra một triều đại mới của bộ môn bóng bầu dục NFL từ năm 2002 sau khi thắng St. Louis Rams.

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

85

Toronto thoibao.com

86

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019

Toronto thoibao.com

31/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2609

87

Toronto thoibao.com

88

Issue 2609 | thoibao.com | THỜI BÁO | 31/01/2019