Thoibao Montreal 678

R

PUB Agreement N0 40009120

Giá $1

MAR 23 2019 - ISSUE 678

MONTREAL The Vietnamese Newspaper j www.THOIBAO.COM

Québec có thể mua cổ phần SNC-Lavalin để cứu công ty và việc làm Xem trang 6

TM

2

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

3

TM

4

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

CANADA

MONTREAL - OTTAWA

Tôm nhập cảng có thể chứa vi khuẩn chống thuốc kháng sinh ột cuộc điều tra của CBC Marketplace đã tìm thấy mức độ đáng lo ngại của vi khuẩn chống thuốc kháng sinh trên tôm nhập cảng được mua tại các cửa hàng tạp hóa lớn trên khắp Canada.

Nhu cầu về tôm trên toàn cầu đã bùng nổ trong những thập niên gần đây, trị giá khoảng 39 tỉ Mỹ kim và đang lớn thêm. Riêng Canada nhập cảng khoảng 700 triệu đô-la tôm mỗi năm, với đa số đến từ các quốc gia Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc và Thái Lan. Nhưng trong khi cơn thèm tôm của chúng ta tăng lên, cách nó đến với bữa ăn của chúng ta đã thay đổi nhiều. Ngày nay, phần lớn tôm trên thế giới được nuôi đại trà trong các bè cạn vốn có thể gây bệnh. Đó là lý do tại sao đầu bếp Rob Clark của nhà hàng hải sản The Fish Counter ở Vancouver tin rằng thật khó mua được tôm tốt ở siêu thị. Clark cho biết ông đã không ăn tôm nhập cảng trong 20 năm qua. Ông nói: “Chúng có thể chứa đầy thuốc trừ sâu, thuốc kháng sinh, thuốc diệt trùng, chúng được nuôi trong các hồ bẩn thỉu”.

Mặc dù Cơ quan Kiểm soát Thực phẩm Canada (CFIA) không cho phép sử dụng bất cứ thuốc kháng sinh nào trong việc nuôi tôm, việc dùng quá liều thuốc kháng sinh trong kỹ nghệ nuôi tôm ở Á Châu khiến một số nhà nghiên cứu lo ngại về tiềm năng vi khuẩn chống thuốc kháng sinh có thể đổ bộ vào Canada thông qua hải sản nhập cảng. Để thử nghiệm tiềm năng vi khuẩn chống thuốc kháng sinh, chương trình Marketplace đã mua 51 sản phẩm tôm đông lạnh từ các cửa hàng lớn ở Calgary, Toronto, Saskatoon và Montréal, và gởi chúng đến một phòng thí nghiệm đặc biệt tại trường Đại học Saskatchewan để phân tích.

Chín trong số các sản phẩm - tức 17 phần trăm - được tìm thấy có mang vi khuẩn như E. coli và cho thấy chống lại ít nhất một loại

M

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN

Nguyễn Xuân Quý Simossica Huỳnh Chí Học ASTROLOGER - BÓI TOÁN Seetharam Guruji ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Lương Văn Tuấn AUTO SALES - BÁN XE Chino Doan-Subaru BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Coiffure Thể Giáng Tiên Salon de Beaute et Esthetique - Harmonie Spa T.M.V. Luận DENTIST - NHA SĨ Clinique Podiatrique Lê Đức Tuệ Mạnh Khoa Trần Nguyễn Thành Đệ Nguyễn Thành Đệ Tina Mai TT Nha Khoa-Jenny Du DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ

15 31 73 29 1 73 73 1 15 33 1 39 13 1 31 1

QUAÛNG CAÙO Diễm Nguyễn Denturologiste DOCTORS - BÁC SĨ Nguyễn Thị Đào ELECTRONICS-COMPUTER UNO IP TV FUNERAL - NHÀ QUÀN Nhà Quàn Côte des Neiges HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life - Bài Viết Man Of Iron Amida Life-Slim Body Acai Berry dShop-SureMeal Tiệm Thuốc Bắc Hong Ning Tiệm Thuốc Bắc Kim Huê INSURANCE - BẢO HIỂM Bùi Đắc Dũng Huỳnh Tấn Hiếu LEGAL - PHÁP LÝ Can Hung Viet NOTARY - CHƯỞNG KHẾ Nguyễn Thanh Tuyền PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Pharmacie K.Chan & T.K.Nguyen Pharmacie Kim Phuong Vu

37 35 80 43 77 80 79 29 11 25 29 9 9 1 37

thuốc kháng sinh.

Tất cả trừ một loại vi khuẩn đều có tính chống lại nhiều loại thuốc, nghĩa là chúng có thể gây nhiễm khó điều trị - được gọi là siêu khuẩn mà các loại thuốc kháng sinh không thể giết chết.

Trong một email, Cơ quan Y tế Công cộng Canada (PHAC) nói với Marketplace rằng kết quả là “đáng lo ngại” vì các gene kháng thuốc được tìm thấy “có thể di chuyển giữa các vi khuẩn”. Vì thế ngay cả khi vi khuẩn không thường gây nhiễm cho người, có nguy cơ là các gene có thể di chuyển sang vi khuẩn để gây nhiễm bệnh.

Việc chống thuốc kháng sinh được Tổ chức Y tế Thé giới gọi là một trong những mối đe dọa lớn nhất cho y tế toàn cầu, với ước tính khoảng 700.000 người chết mỗi năm trên thế giới từ các bệnh chống thuốc kháng sinh.

Một nghiên cứu năm 2014 của các nhà nghiên cứu ở Anh cảnh báo thêm rằng, nếu không được kiểm soát, sự lây lan tình trạng chống thuốc kháng sinh có thể dẫn đến nhiều ca thiệt mạng hơn ung thư vào năm 2050.

PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SỰ, HỶ SỰ C/P - “Lê Thị Kim Huê” C/T- “Lê Thị Kim Huê” P/U - “Phan Thị Kim Huệ” P/U - “Phan Thị Kim Huệ” P/U- “Nguyễn Thị Tư” PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ Bán nhà by owner Ottawa - Kanata Lời Nguyện Phật Recycle Quebec - Matériel Publicitaire Thời Báo-Lời Cảm Ơn Tour s Bus REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Đồng Xuân Việt Lan Vu Nguyễn Công Sinh Nguyễn Duy Tuyền Nguyễn Duy Tuyền Phương Nguyễn Re/Max Ottawa-John Phan Thu Vũ - Ottawa RESTAURANT-CAFE Imperial Restaurant Phở Dzũng Quán Hương Xưa Restaurant Maison Foo Lam Restaurant Phương Thảo Restaurant Song Mai

LT (THEO CBC)

64 65 67 66 63 25 73 21 57 45 33 19 7 16 17 13 4 4 15 73 11 47 37 13

Restaurant Thái Sơn SERVICES - DỊCH VỤ

59 Connect 8 Lê - Làm Sàn Alarm TPK Lớp Nhạc Clefnotes Soutien - Thông Báo Lớp Học Sửa Nhà Cửa - Thắng Trường Dạy Lái Xe Royal Vase Caravan SUPERMARKET - SIÊU THỊ Marché Đức Thành SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP dShop-LeSean Golden Moose dShopping-LeSean All Products dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo Flex Nails & Beauty Kamerycah-Fucoidan Nails R Us Beauty Supply Nurture Growth Bio-Phân Bón Vi Sinh Worldcom Beauty ZY Windows TRAVEL - DU LỊCH Savan Tours Vacances Univers Voyage Magnifique Tour

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

35 46 11 1 73 9 31 11 1 41 4 80 73 2 3 1 79 25 25 9 75 61

5

CANADA

TM

Québec có thể mua cổ phần SNC-Lavalin để cứu công ty và việc làm Thủ hiến Québec, ông François Legault không loại trừ việc giúp đại công ty SNC-Lavalin thoát bế tắc. Ông nói rằng chính phủ của ông có thể mua các cổ phần để ngăn công ty không bị bán hay giải tán.

Thủ hiến Legault nói tất cả lựa chọn đang nằm trên bàn khi đến lúc cứu công ty có trụ sở tại Montréal và hàng ngàn việc làm do công ty cung ứng.

SNC-Lavalin hiện đang đối mặt các cáo buộc gian lận xuất phát từ những giao dịch với chế độ Libye dưới thời Moammar Gadhafi trong thời gian 2001-2011. Một sự kết án có nghĩa là cấm công

ty dự thầu các hợp đồng liên bang trong 10 năm, điều này có thể làm tê liệt công ty.

C ự u T ổ n g c h ư ở n g l ý Jody Wilson-Raybould đã rời nội các của ông Trudeau hồi tháng rồi, sau đó điều trần rằng thủ tướng và nhân viên của ông đã gây áp lực không thích hợp với bà để thảo luận một thỏa hiệp đặc biệt cho phép công ty tránh bị buộc tội hình sự.

Legault nói với các phóng viên tại Bromont, Québec rằng ông đã nói chuyện với Thủ tướng Trudeau về nhu cầu tìm cách cứu SNCLavalin và các việc làm.

Người quản lý quỹ hưu trí của tỉnh bang có cổ phần

Phát triển internet tốc độ cao khắp Canada vào năm 2030 Chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau sẽ đưa ra kế hoạch nhiều năm trong ngân sách liên bang để giúp tất cả người dân Canada có được internet tốc độ cao vào năm 2030.

Tổng trưởng Tài Chánh Bill Morneau sẽ phát họa các đặc điểm của kế hoạch này trong ngân sách ngày 19/3. Nhưng một nguồn tin chính phủ nói rằng kế hoạch sẽ được chi trả bằng chi tiêu mới của liên bang và cũng sẽ trông cậy vào khu vực tư.

Một nguồn tin chính phủ nói với CBCNews rằng những đầu tư cho băng thông

rộng sẽ tập trung vào việc thu hẹp khoảng cách biệt giữa thành thị và nông thôn.

Mục tiêu là giúp những người không sống trong các thành thị lớn tham gia vào nền kinh tế tân tiến và ít lo lắng về việc phải rời nhà đi tìm việc làm.

Kế hoạch băng thông rộng sẽ là một thành phần chủ yếu trong ngân sách sẽ cũng tập trung vào việc huấn luyện kỹ năng người trưởng thành, thuốc men, người cao niên và các biện pháp mới để tạo quyền sở hữu nhà dễ dàng hơn cho những người mua nhà lần đầu tiên.

L.T (Theo CBC News)

khoảng 20% trong công ty, nhưng không đủ để thành lập một khối thiểu số.

Trong các tuyên bố của mình, ông Legault đã nhiều lần bày tỏ lo ngại rằng việc truy tố công ty có thể làm suy yếu giá trị của nó và khiến nó dễ bị nước ngoài tiếp quản. Ông đã nói rõ rằng ưu tiên của chính phủ là giữ các công ty địa phương ở Quebec.

Ngay sau cuộc bầu cử tỉnh bang vào tháng 10, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của SNC-Lavalin Neil Bruce và giám đốc điều hành cao cấp phụ trách chiến lược vận động hành lang của SNCLavalin, Erik Ryan, đã gặp Legault ở Montreal.

Một giới chức tại Văn phòng Thủ tướng nói rằng Legault và Trudeau ít nhất đã hai lần thảo luận những nỗ lực nhằm cứu các việc làm tại công ty SNC-Lavalin.

Thế Lai (Theo CBC)

MONTREAL - OTTAWA

B.C. cho phép xây các tòa nhà gỗ 12 tầng

Thủ hiến B.C. John Horgan hồi tuần trước tuyên bố chính quyền tỉnh bang sẽ thay đổi luật xây dựng để cho phép xây những tòa nhà bằng gỗ cao tới 12 tầng từ giới hạn chỉ 6 tầng hiện nay.

Sự thay đổi này xảy ra 1 năm trước những thay đổi đang được mong đợi trong luật xây dựng quốc gia. Ông Horgan đưa ra tuyên bố nói trên tại Structurlam, một công ty sản xuất gỗ ở O k a n a g a n F a l l s g ầ n Penticton, vùng mà cho đến nay đang dẫn đầu Bắc Mỹ trong các sản phẩm gỗ được sử dụng trong các tòa nhà.

Ông Horgan tin tưởng rằng các tòa nhà xây bằng gỗ sẽ có khả năng chống cháy, “bền vững môi trường”, nhờ đó sẽ làm tăng giá trị cho các sản phẩm gỗ. Ô n g H a r d y We n t z e l , tổng giám đốc điều hành Structurlam, cũng tin tưởng những thay đổi nói trên sẽ cho phép công ty của ông trở thành một nhà tiên phong trong đổi mới về thiết kế các tòa nhà, đồng thời sẽ giúp tạo ra những việc làm sử dụng các nguồn tài nguyên gỗ của tỉnh.

Cần biết, ký túc xá sinh viên Tallwood House 18 tầng bằng gỗ của đại học UBC xây năm 2016 vào lúc đó là một ngoại lệ trong luật xây dựng.

Nó đã cho các nhà phát triễn và công chúng thấy rằng gỗ từ kỹ nghệ lâm nghiệp của Canada cũng có thể hiệu quả như là thép hoặc bê tông.

Q.P (Theo The Canadian Press)

Truy lùng 4 kẻ lừa gạt Bitcoin Sở Cảnh sát Calgary (Calgary Police Service – CPS) đang trông nhờ dân chúng giúp nhận diện 4 người đàn ông nghi phạm trong một vụ lừa gạt $200,000 bitcoin đã xảy ra trên toàn Canada, bao gồm cả những cuộc “tấn công lừa gạt” nhắm vào 7 thành phố Calgary, Toronto, Montreal, Winnipeg, Sherwood Park, Ottawa và Hamilton.

Cuộc điều tra của đội bài trừ tội phạm internet (cybercrime team) thuộc CPS bắt đầu trong tháng 10/2018 khi cảnh sát nhận được tin báo về một vụ lừa gạt lớn liên quan đến các giao dịch nhắm vào một công ty bitcoin Canada. Trong vòng chỉ có 10 ngày hồi tháng 9/2018, cảnh sát tin rằng đã có 112 giao dịch lừa đảo như thế được thực hiện tại các kiosk trên toàn Canada, trong đó khoảng phân nửa là ở Calgary.

Bốn nghi phạm nói trên được cảnh sát mô tả là có “kiến thức sâu rộng, hoặc quan tâm đến tiền tệ ảo (cryptocurrency), bitcoin”. Họ bị

tố cáo đã lừa gạt một công ty bitcoin lấy mất $200,000 qua những cuộc “tấn công” gọi là “double spend attacks”, tức những hình thức lừa gạt bằng cách rút tiền từ một bitcoin kiosk, sau đó sẽ hủy bỏ từ xa giao dịch ấy trước khi công ty bitcoin kịp xử trí việc rút tiền.

Mỗi kẻ lừa đảo ở các thành phố cụ thể.

•Nghi phạm thứ nhất: lừa gạt ở Toronto, Montreal, Ottawa và Hamilton.

•Nghi phạm thứ hai: lừa gạt ở Calgary.

•Nghi phạm thứ 3: lừa gạt ở Winnipeg.

•Nghi phạm thứ 4: lừa gạt ở Sherwood Park.

Hiện các cơ quan cảnh sát, bao gồm các sở cảnh sát Toronto, Hamilton, Winnipeg, và Halton đang hỗ trợ CPS. Bất cứ ai có các thông tin gì về nhân diện và nơi ẩn náu của bất kỳ kẻ nào trong số bốn nghi phạm hãy liên lạc với CPS theo số 403-2661234, hoặc gọi ẩn danh cho Crime Stoppers.

Q.P (Theo CBC News)

Những người bị kẹt trên xa lộ tỉnh bang Quebec mùa tuyết năm 2017 được bồi thường Theo những tin tức loan báo hôm 15 tháng 3, chính quyền tỉnh bang Quebec đã chấp thuận bồi thường cho những người lái xe bị kẹt nhiều tiếng đồng hồ trên xa lộ 13 trong mùa đông năm 2017.

Trong mùa đông năm 2017, một trận bão tuyết lớn đã diễn ra tại tỉnh bang

6

Quebec và đã khiến cho hàng trăm xe bị kẹt trên xa lộ nhiều tiếng đồng hồ.

Một số những người bị kẹt này đã làm đơn kiện chính quyền tỉnh bang ra tòa, kiện chính quyền tỉnh bang Quebec đã không chậm chạp trong việc giúp đỡ những người bị nạn, và khiến họ phải ngồi trên xe với bão

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

tuyết mênh mông bên ngoài trong vòng 12 tiếng đồng hồ vào ngày 14 tháng 3 năm 2017.

Theo luật sư Marc Antoine Cloutier thì những luật sư đại diện những người bị kiện và chính quyền tỉnh bang Quebec đã đạt đến một thỏa thuận: Khoảng gần 2 ngàn người ngồi trên

600 chiếc xe bị kẹt trên xa lộ trong mùa đông năm 2017 sẽ được bồi thường, nhưng số tiền bồi thường chưa biết chính xác là bao nhiêu, trong khi các luật sư đòi phải bồi thường cho mỗi nạn nhân một số tiền là $2,500.

N.T.H (Theo CBC)

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

7

OTTAWA

TM

Tù nhân có thể chết vì việc chữa trị bệnh nghiền bị giới hạn

Ottawa-Carleton (OCDC)

Các tù nhân trong Trung tâm Tạm Giam OttawaCarleton (OCDC) đầy tai tiếng nói rằng không có đủ phương tiện trong nhà tù để chữa trị các chứng nghiền, và nếu chuyện này không được giải quyết thì sẽ đưa tới những cái chết của tù nhân. Đó là theo một báo cáo mới của một nhóm giáo sư Đại học Ottawa khi họ đã nhận được hơn 650 cú điện

thoại trong vòng ba tháng, qua Jail Accountability and Information Line (JAIL), đường dây điện thoại khẩn cấp của OCDC dành cho tù nhân.

Bản báo cáo nói rằng một nửa trong số những cú điện thoại này là từ các tù nhân được báo cáo là đã đợi nhiều tuần lễ để có được thuốc cai nghiền thay thế cho thuốc phiện. Bản báo cáo cho rằng sự chờ đợi

Khởi tố hung thủ dùng dao đâm người Cảnh sát Ottawa hôm 14-3 đã bắt giữ một người đàn ông 20 tuổi liên quan tới một vụ đâm người trên Dynes Rd. vào dịp nghỉ cuối tuần trước.

Một người đàn ông ở tuổi 20 đã được chở đi bệnh viện với những thương tích không được coi là nguy hiểm tới tính mạng sau khi người này được cảnh sát tìm thấy

khi họ đáp ứng một lệnh gọi gần Prince of Wales Dr. vào khoảng 1:20 sáng ngày 8-3.

Khaled Maayteh đã ra hầu tòa lần đầu hôm 15-3 và bị cáo buộc tội tấn công trường hợp gia trọng cũng như hiện diện bất hợp pháp trong một căn nhà và sở hữu một võ khí nguy hiểm.

N.C (Theo Ottawa Citizen)

này đã làm cho mấy chục tù nhân OCDC trải nghiệm “nhữ ng triệu chứ ng cai nghiền đau đớn nhức nhối.”

Ngay cả những tù nhân nhận được thuốc thì trải nghiệm cũng không khá hơn là bao. Họ nói không nhận được đủ liều lượng methadone hay suboxone – hai loại thuốc chính chống nghiền á phiện – và thuốc thì cung cấp thất thường.

Bản báo cáo nói rằng chuyện này vẫn tiếp diễn và hầu như bị chính quyền Ontario làm ngơ.

Các thiện nguyện viên JAIL đã nghe những tù nhân đang thụ án được một thời gian dài ngắn khác nhau và một số người đã ra tù, và những người này quy trách nhiệm cho tình trạng thiếu thuốc cai nghiền đã khiến họ bị nghiền trở lại sau khi mãn hạn tù.

C.N (Theo CTV News)

MONTREAL - OTTAWA

Rideau Canala Skatewy chấm dứt mùa trượt băng lần thứ 49 Ủy Hội Thủ Đô Quốc Gia (NCC) hôm 10-3 nói rằng đóng cửa Đường Trượt Băng Kênh Rideau bắt đầu từ 10 giờ đêm, kết thúc mùa trượt băng lần thứ 49 trên sân trượt băng lớn nhất thế giới.

Mùa trượt băng năm nay kéo dài 71 ngày, dài nhất kể từ mùa trượt băng 20042005. Mùa trượt băng bắt đầu hôm 30-12. Đường trượt băng đã mở cửa 59 ngày cho công chúng trượt băng, bằng số ngày mở cửa mùa trượt băng 2014-15. Đây là mùa được ưa chuộng nhất cho đường trượt băng, với số người tới trượt băng kỷ lục. Theo NCC thì đã có tới 1.358.663 người tới đường trượt băng tính tới

chiều 10-3, phá kỷ lục trước đó là 1.332.862 người trong mùa trượt băng 2000-01.

Ngày bận rộn nhất của mùa trượt băng năm nay là ngày 16-2 khi NCC ghi nhận 95.632 người tới trượt băng.

NCC nói toán bảo trì đã kiểm tra tình trạng mặt băng hôm 10-3 và nói rằng không thể mở cửa thêm được nữa khi dự báo thời tiết cho biết mưa và thời tiết dịu ấm sẽ làm hư hại mặt băng.

NCC khuyến khích mọi người đừng đi vào mặt sau khi đường trượt băng đã đóng cửa. Các toán công nhân sẽ tháo gỡ các cơ cấu hạ tầng trên đường trượt băng vào những ngày sắp tới.

N.Châu (Theo CTV News)

Tăng cường an ninh quanh các đền thờ Hồi giáo vùng thủ đô Cảnh sát đang tăng cường sự hiện diện quanh các nhà thờ Hồi giáo ở Ottawa và Gatineau tiếp theo sau hai vụ nổ súng chết người ở Tân Tây Lan khiến cho cộng đồng Hồi giáo vùng thủ đô bị “choáng váng cùng cực.”

Năm mươi người bị chết và 48 người khác bị thương trong những vụ tấn công vào hai đền thờ Hồi giáo ở Christchurch đầy những người tới cầu nguyện, trong cái mà thủ tướng Tân Tây Lan gọi là “một trong nhưng ngày đen tối nhất” của xứ này.

Tại Ottawa, cảnh sát nói đang thực hiện một thủ tục để giúp đỡ những người trong cộng đồng cảm thấy an toàn và được ủng hộ. Trưởng cảnh sát Charles Bordeleau nói tin tình báo cho biết không có nhóm nào ở Ottawa liên minh với nghi can ở Tân Tây Lan, nhưng có thể một tên bắt chước đơn độc nào đó vẫn luôn luôn là một điều đáng lo ngại. Ông nói chỉ riêng sự hiện diện của cảnh sát cũng đã chứng tỏ có hiệu lực rõ rệt làm nản chí những tên tấn công tài tử đơn độc.

Ở Gatineau, cảnh sát hôm 15-3 nói đã gửi thêm cảnh sát tới hai nhà thờ Hồi giáo ở đó quanh thời gian cầu nguyện.

Canada đã treo cờ rũ trên Peace Tower ở Đồi Quốc Hội hôm 15-3 để tưởng niệm các nạn nhân.

N.Châu (Tổng hợp từ Ottawa Citizen và Ottawa Sun)

Phát giác xác người trong căn chúng cư cháy ở Gatineau Cảnh sát Gatineau đang mở cuộc điều tra sau khi một xác người được tìm thấy trong một căn chúng cư bị hư hại vì đám cháy trong đêm.

Lính cứu hỏa Gatineau được gọi tới một một tòa

8

chúng cư ba tầng ở số 40 rue Robinson vào khoảng 1:45 sáng 11-3. 14 người cư ngụ trong tòa nhà này đã được di tản và lính cứu hỏa nói ít nhất hai người sẽ phải đổi chỗ ở.

Lính cứu hỏa đã kiểm soát

được ngọn lửa vào hồi 2:40 sáng, với một thiệt hại được ước lượng là $76.200.

Tuy nhiên, một xác người đã được tìm thấy trong một trong số 24 căn apartment của tòa nhà. Cảnh sát nay đã lãnh

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

trách nhiệm điều tra. Hiện vẫn chưa biết được lý lịch nạn nhân. Một nhà điều tra pháp y đã được triệu tới.

Người ta vẫn chưa biết được nguyên nhân vụ hỏa hoạn.

Những người cư ngụ trong tòa nhà này chưa có thể trở về nhà trong khi nguyên nhân cái chết còn đang được điều tra, vì vậy Hội Hồng Thập Tự hiện đang chăm sóc họ.

N.Châu (Theo CTV News)

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

9

OTTAWA & MONTREAL

TM

Cáo buộc một người tội tấn công tính dục tại một trường học

Một người đàn ông Ottawa 23 tuổi đã bị cáo buộc tội tấn công tính dục, can thiệp tính dục và thốt lời đe dọa. Đội đặc trách Tấn công Tính dục và Lạm dụng Trẻ em của cảnh sát Ottawa đã đưa ra những cáo buộc chống lại Zacharie Rosembert hôm 16-3.

Các cáo buộc này bắt nguồn từ những sự vụ xảy ra trong khoảng từ Tháng 2 tới Tháng 5, 2018, trong khi Rosembert là nhân viên của

Conseil des écoles pubiques de l’Est de l’Ontario với tư cách giám thị giờ ăn trưa tại một trường ở khu vực Vanier/ Overbrook.

Cảnh sát không tiết lộ tuổi tác và giới tính của các học sinh được coi là nạn nhân.

Cảnh sát Ottawa lo ngại rằng có thể còn có nhiều nạn nhân khác và kêu gọi những ai có tin tức gì hãy tiếp xúc với đội cảnh sát ở số 613-236-1222, ext. 5944, hoặc Crime Stoppers ở số

613-233-8477 (TIPS), hoặc gọi toll free ở số 1-800-2228477.

Trong một bản tin được phổ biến, cảnh sát nói sẽ tôn trọng ý nguyện của nạn nhân là có muốn theo đuổi vấn đề hay không. Việc các nạn nhân báo cáo sự vụ cho cảnh sát là mấu chốt cho các điều tra viên nhận diện được các nghi phạm và xác định được chiều hướng phạm tội của chúng.

N.Châu (Theo Ottawa Sun)

MONTREAL - OTTAWA

Di chuyển 800 nhân viên khỏi Terrasses de la Chaudière Hàng trăm công chức liên bang đã phải di chuyển khỏi quần thể Terrasses de la Chaudière ở trung tâm Gatineau vì những lo ngại về phẩm chất của không khí đã kéo dài từ lâu nay.

Kể từ Tháng 12 năm ngoái, gần 400 nhân viên đã phải di chuyển.

Public Service and Procurement Canada (PSPC) nói rằng thêm 300 người nữa sẽ di chuyển tới một văn phòng ở trung tâm Ottawa trễ nhất là 23-3 và 100 người nữa sẽ theo sau vào mùa hè này.

Hồi tuần này PSPC nói rằng toà nhà vẫn an toàn theo những xét nghiệm

phẩm chất không khí, nhưng cơ quan này đã nghe theo những sự lo ngại của các nhân viên.

Nghiệp Đoàn Nhân Viên Quốc Gia (UNE) nói rằng các vấn đề bắt nguồn từ tình trạng có quá nhiều người khi chính quyền cố gắng tạo những nơi làm việc cộng tác.

UNE nói các công cuộc tân trang tòa nhà đã ảnh hưởng tới phẩm chất không khí. Di chuyển nhân viên giữa các tầng hay tòa nhà không phải là một cách giải quyết, như vậy chẳng khác gì chuyển một vấn đề tới một tầng hay một tòa nhà khác.

N.Châu (Theo CBC News)

Tưởng niệm các nạn nhân vụ xả súng ở New Zealand Một số người Montréal hôm Chủ nhật 17/3 đã tập hợp bên ngoài một trạm métro, bày tỏ thương tiếc và cầu nguyện cho 50 nạn nhân thiệt mạng cù ng hà ng chụ c ngườ i bị thương trong vụ xả súng tại 2 giáo đường ở Christchurch, New Zealand.

Những người tham gia cũng mang theo tấm bảng có hình ảnh 6 người bị thiệt mạng trong vụ nổ súng tại giá o đườ ng ở Quebec City ngà y 29/1/2017.

Nhiều người Hồi giáo trong đám đông nó i rằ ng vụ tấ n công ở New Zealand mang lạ i nhữ ng ký ứ c đau thương về ngà y mà mộ t tay sú ng xông và o mộ t giá o đườ ng ở Quebec City ngà y 29/1/2017, bắ n chế t 6 ngườ i Hồ i giá o và là m bị thương 5 ngườ i khá c trong khi họ đang cầu nguyện.

Mộ t ngườ i tham gia buổ i tưở ng niệm, Imam Hassan Guillet đề cập các tin tức chưa được xác nhận rằng sá t thủ ở New Zealand đã bị ả nh hưởng bởi Alexandre Bissonnette kẻ bị kết án 6 tội sát nhân trong vụ tấn công ở Quebec City.

10

Guillet nói trong một bài diễn từ: “Cá ch Qué bec cả ngà n cây số , kẻ khủng bố gởi đến chúng ta một thông điệp bằng cách viết lên vũ khí của hắ n tên củ a kẻ sá t nhân khủ ng bố Alexandre Bissonnette”.

Guillet nó i tiế p: “Là mộ t ngườ i Canada, mộ t ngườ i Hồ i giá o, mộ t con người, một người cha, tôi thấy xấu hỗ vì chúng ta - người Québec

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

và người Canada - thay vì xuất cảng những giá trị độ lượng và cởi mở của chúng ta, chúng ta lại xuất cảng bạo lực, thù hằn và khủng bố”.

Mộ t tà i khoả n Twitter, hiệ n đã bị xó a, đượ c tin là có liên hệ đế n tay súng trong vụ thảm sát ở New Zealand dường như cho thấy 3 khẩu súng trường, một trong số đó có ghi tên Bissonnette.

Trong đám đông tham dự còn có Thị trưở ng Valé rie Plante, mộ t số chính trị gia liên bang, thành thị và các đại diện từ nhiều nhà thờ, giáo hội và các nhóm công dân. Một số biểu ngữ mang những chữ “Người Hồi giáo và người Thiên chúa giáo là cùng gia đình” Hôm thứ Bả y 16/3, Thủ tướ ng Justin Trudeau đã nó i chuyệ n vớ i Thủ tướng New Zealand, gởi lời chia buồn về 50 người thiệt mạng và hàng chụ c ngườ i bị thương trong vụ xả súng ngày 15/3.

Văn phò ng Thủ tướ ng cho biế t ông Trudeau đã nói với bà Jacinda Ardern rằng Canada chia sẻ những cảm giác đau đớn và mất mác của New Zealand.

Thị trưởng Plante nói trước đám đông: “Bạo lực này chúng tôi không muốn và thù hằn này chúng tôi cũng không muốn”. Bà nói, bất chấp tín ngưỡng, thiên hướng tính dục hay tình trạng xã hội, mọi người đều có quyền được sống an toàn.

Thế Lai (Theo GlobalNews)

TM

MONTREAL

MONTREAL - OTTAWA

Phòng khám lưu động phục vụ các trẻ em Montréal

Một nhóm nhà kinh doanh nêu một ý tưởng mới nhằm tạo cơ hội cho các trẻ em dễ dàng đến với các cơ sở chăm sóc sức khỏe hơn. Đó là mô hình phòng khám nhi khoa lưu động gọi là “Ma MobiClinique” có thể đế n các khu vực khác nhau cũng như thẳng đến từng gia đình.

Bác sĩ Rislaine Benkelfat, mộ t chuyên gia nhi khoa tạ i bệ nh việ n Nhi đồ ng Montré al, nó i bà xem đây như là một giải pháp cho một số vấn đề mà bà đang thấy trong khi làm việc.

Mục tiêu của ý tưởng này là nhằ m cung cấ p nhữ ng chăm sóc sơ cấp và thứ cấp, chứ không phải các dịch vụ khẩn cấp, nhưng sự điều trị cũng tương tự như tại phòng khám truyền thống.

Cá c dị ch vụ nà y hoà n toà n miễ n phí đố i vớ i cá c bệnh nhân.

Bước đầu tiên sẽ là một kế hoạch thí điểm trong mùa thu trong quận Southwest và năm tới sẽ lan rộng ra.

Các nhà kinh doanh phía sau kế hoạ ch muố n phá t triể n mộ t phầ n mề m ứ ng

dụ ng qua đó cá c bậ c phụ huynh có thể ghi tên lấy hẹn vào đêm hôm trước.

Bác sĩ Benkelfat nói rằng có quá nhiề u trẻ em trong khu vự c nghè o khó không nhận được sự điều trị họ cần, phòng khám lưu động sẽ giúp phá vỡ một số rào cản như phương tiện di chuyển, chỗ ở xa xôi...

Bà Benkelfat cho biết họ đang thảo luận với Québec và đang tìm kiếm yểm trợ từ các hội để kế hoạch có thể thành hình.

L.T (Theo CTVNews)

Kiến nghị kêu gọi thay đổi các túi quảng cáo Publisac Trang web của Thành phố Montréal vừa đăng một kiến nghị yêu cầu những thay đổi về cách làm thế nào để phân phối túi đựng các tờ quảng cáo Publisac. Nếu kiến nghị nhậ n đượ c 15.000 chữ ký ủng hộ thì thành phố sẽ xem xét vấn đề một cách chi tiết hơn.

Kiến nghị kêu gọi Pubisac và những tờ quảng cáo khác chỉ đượ c giao đế n nhữ ng nhà nhữ ng ngườ i muố n nhận chúng, với nhãn dán trên cử a. Kiế n nghị cũ ng muốn các túi plastic đựng các tờ quảng cáo được thay thế bằ ng mộ t sả n phẩ m khác.

Kiế n nghị cũ ng đề nghị Thà nh phố Montré al phạ t các công ty không tuân thủ điều lệ của thành phố.

TC Transcontinental công ty sản xuất túi Publisac - nói rằng một số yêu cầu trong kiến nghị là vô lý và một số yêu cầu khác có thể buộc họ phải đóng cửa.

Chủ tịch Francois Olivier nói với Canadian Press rằng các túi plastic họ dùng cho Publisac là có thể tái chế. Ông cũng cho biết nếu công ty củ a ông bị hạ n chế chỉ phân phố i quả ng cá o đế n nhữ ng ngườ i ghi tên cho dịch vụ này, công ty sẽ phải đóng cửa.

Theo điề u lệ hiệ n hà nh bất cứ cư dân nào cũng có thể lựa chọn không nhận các tờ quảng cáo bằng cách dán lên hộp thư một tấm nhãn “no junk mail”. Nhãn này có sẵn tại các Văn phòng EcoQuartier khắp Montréal.

T.L (Theo CTV)

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

11

MONTREAL

TM

Dịch vụ cho thuê xe đạp và scooter của JUMP đến Montréal Theo tin GlobalNews, kể từ mùa hè này, Bixi sẽ không còn là một dịch vụ chia sẻ xe đạp duy nhất tại Montréal.

JUMP, do Uber làm chủ, sẽ là dịch vụ mới đầu tiên gia nhập thị trường Montréal với cả xe đạp điện và scooter (loại xe 2 bánh không yên, người lái chỉ đứng, không thể ngồi). Một dịch vụ tương tự gọi là Lime cũng đang hy vọng được nối bước.

Về xe đạp, người sử dụng sẽ có thể ghi thuê qua một phần mềm ứng dụng, trả tiền thuê theo phút và sau đó trả xe tại các giá để xe của thành phố thiết lập. Khác với Bixi, các xe đạp này không cần “đậu” tại các bãi xe độc quyền chỉ định trước.

Bộ Giao Thông Québec đang thay đổi điều lệ để cho phép hai dịch vụ này đến Montréal.

JUMP và Lime đang trả lệ phí khá cao cho quyền hoạt động tại Montréal. Họ phải mở một trung tâm điều hành tại thành phố và thông báo cho khách hàng của họ những luật lệ trên đường.

Tiề n phạ t sẽ đượ c á p dụ ng nế u xe đạ p “đậu” bất cứ nơi nào khác hơn các giá để xe đạp do thành phố lắp đặt.

Eric Alan Caldwell, thành viên ban chấp hành thành phố đặc trách giao thông cho biết Québec sẽ cho phép các xe đạp và scooter không cần bãi đậu và hi vọng Montréal thông

qua một luật địa phương để có thể kiểm soát hoạt động này.

Cá c xe đạ p mớ i có thể hoạ t độ ng trong tháng 5, các xe ‘scooter’ chạy bằng điện sẽ có mặt trong tháng 6 hoặc tháng 7. Xe scooter sẽ được phép chạy trên đường và cả trên đường dành cho xe đạp, và “đậu” ở những điểm qui định gần các giao lộ. Ông Caldwell nói dịch vụ mới sẽ không đe dọa Bixi mà chúng sẽ bổ sung cho nhau.

JUMP hiện đang hoạt động tại một số thành phố ở Âu châu và Bắc Mỹ gồm New York City, San Francisco và Berlin. Montréal sẽ là thành phố đầu tiên của Canada có dịch vụ này. Trong khi đó Lime đang hoạt động ở hơn một chục thành phố trên thế giới, trong đó có Calgary.

L.T (Theo GlobalNews)

Diễn hành St. Patrick thường niên lần thứ 196 Hàng ngàn người Montréal cùng các vũ công Ái Nhĩ Lan đã bất chấp thời tiết lạnh -13 độ và nhiều gió đã tham gia cuộ c Diễ n hà nh Ngà y St. Patrick hôm Chủ nhật 17/3 trên đường Ste. Catherine.

Cuộ c diễ n hà nh thườ ng niên lần thứ 196 năm nay có lộ trình ngắn hơn mọi năm do công tác xây dựng đang được thực hiện trên đường Ste. Catherine. Cuộc diễn hành - gồm 300 xe hoa, 2.500 người tham gia, 15 ban nhạc và 300 tình nguyện viên lo việc an ninh - khởi đi từ địa điểm thường lệ là góc đường Fort vào giữa trưa và kết thúc tại đường Metcalfe.

Ken Quinn thuộ c Hộ i Ái Nhĩ Lan thống nhất tại Montréal cho biết: “Hãy ra

ngoài để quên đi chính trị và quên đi những gì đang diễn ra sai trái trên thế giới.

Hã y lắ ng nghe và i điệ u nhạc, thưởng ngoạn những xe hoa đầy màu sắc và chào đón mùa xuân sắp đến trong khoảng một tuần nữa”. Ban tổ chức muốn mọi người gác qua mọi dị biệt và dành thời gian thưởng thức tại cuộc diễn hành.

Cuộc diễn hành Ngày St. Patrick đầu tiên tại Montréal diễn ra vào năm 1824. Ông Quinn cũng ca ngợi sự trường tồn của cuộc diễn hành. Ông nói: “Một trăm chí n mươi sá u năm! Đó là cuộ c diễ n hà nh diễ n ra hà ng năm liên tụ c lâu dà i nhất Bắc Mỹ”.

T.N (Theo CTVNews)

Tuần hành thường niên chống sự bạo hành của cảnh sát

Học sinh ‘bãi khóa’ và biểu tình chống biến đổi khí hậu

Theo CTVNews, hai người bị bắt giữ trong cuộc biểu tình tuần hành thường niên chống sự bạo hành của cảnh sát diễn ra vào tối 15/3.

Một người bị cáo buộc có hành vi sai trái, một người bị cá o buộ c đã có nhữ ng lời đe dọa khi cảnh sát và những người biểu tình đụng độ trên đường phố.

Một phát ngôn nhân cảnh sát cho biết đã xảy ra nhiều vụ phá hoại, nhưng không có ai bị thương. Một số cửa kính ngân hàng bị đập vỡ.

Mặ c dù thườ ng xả y ra xung đột trong các sự kiện 15/3 nhưng số người bị bắt giữ đã giả m nhiề u trong mấy năm vừa qua.

Cuộc biểu tình bắt

Hàng chục ngàn học sinh vùng Montréal hôm 15/3 đã bã i khó a để tham gia cuộ c biểu tình tuần hành về biến đổ i khí hậ u. Cá c họ c sinh biể u tì nh nó i rằ ng thế giớ i cần hành động để giảm khí thả i độ c hạ i và cứ u hà nh tinh nà y cho cá c thế hệ tương lai.

Nhữ ng cuộ c tuầ n hà nh tương tự cũ ng diễ n ra tạ i cá c thà nh phố Canada bao gồ m Toronto, Vancouver, St. John’s, Charlottetown và Regina nhưng cuộc biểu tình tuần hành tại Montréal được mô tả là lớn nhất. Tổ chức Hòa bình Xanh (Greenpeace) ước tính hơn 150.000 người tham gia.

Những cuộc bãi khóa được thực hiện cùng ngày thứ Sáu 15/3 tại hơn 150 quốc gia lấy cảm hứng từ nhà hoạt động 16 tuổ i ngườ i Thụ y Điể n Greta Thunberg, ngườ i đã có những cuộc biểu tình đơn độ c trướ c Quố c Hộ i Thụ y Điển hồi năm ngoái và vừa

12

đầ u lú c 6 giờ chiề u vớ i nhữ ng diễ n văn tạ i quả ng trườ ng Norman Bethune trên gó c đườ ng Guy và Maisonneuve.

Những người biểu tình nói họ chống lại những trường hợp mà họ nói cảnh sát đã sử dụ ng bạ o lự c thá i quá , đồng thời muốn tìm công lý cho trường hợp Nicholas bị cảnh sát Montréal bắn chết hồi tháng 8.

Khoảng 7:30 tối cảnh sát cho biết những hành vi bất hợp pháp của những người biểu tình gây nguy hiểm đến trật tự và an toàn công cộng vì thế họ tuyên bố cuộc biểu tình bất hợp pháp và ra lệnh những người biểu tình giải tán.

Tại sự kiện hồi năm ngoái, 4 người bị thương và 3 người bị bắt giữ khi cảnh sát dùng hơi cay và bình xịt để ngăn chận đám biểu tình khoảng 200-300 người.

Thế Lai (Theo CTVNews)

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

được đề cử ứng viên cho giải Nobel Hòa Bình 2019.

Trong nhiề u tuầ n qua, các học sinh trung học khắp thà nh phố đã bã i họ c ngà y thứ Sáu ủng hộ phong trào thanh niên quốc tế cảnh báo về tình trạng ấm lên của trái đấ t. Nhưng ngà y thứ Sá u 15/3 số ngườ i tham gia đã tăng vọt do có thêm sự tham gia của các sinh viên từ các trường đại học và cao đẳng.

Cuộc biểu tình tuần hành ké o đi từ đà i tưở ng niệ m Georges Étienne-Cartier ở chân nú i Mont-Royal đế n Place-des-Arts ở trung tâm thà nh phố . Nhữ ng ngườ i biểu tình đập trống, vẫy cờ, lớ n tiế ng kêu gọ i có hà nh động để đối phó với thay đổi khí hậu.

Trước đó vào sáng thứ Sáu 15/3, nhiề u lớ p họ c đã bã i học tại các trường trung học Montré al sau khi cá c họ c sinh đứ ng chặ n bên ngoà i trường làm trở ngại các lớp học buổi sáng.

Sở họ c chí nh Montré al (CDSM) - hộ i đồ ng họ c đường lớn nhất tỉnh bang nói rằng tất cả các lớp tại 6 trường trung học đã bị hủy vào buổi sáng.

Những cuộc bãi khóa nhằm đòi những chính sách mạ nh mẽ hơn về khí hậ u diễn ra từ vài tháng qua đã lên tớ i đỉ nh cao và o ngà y 15/3 khi ước tính có nhiều ngà n họ c sinh tạ i hơn 100 quốc gia tham gia.

CDSM cho biế t cá c lớ p họ c tạ i cá c trườ ng JosephFrançois-Perrault, Académie D e R o b e r v a l , G e o rg e s Vanier, Sophie-Barat, PèreMarquette và Robert-Gravel đã đóng cửa vào sáng 15/3.

Cả hai Hội đồng các trường tiếng Pháp và tiếng Anh tại Montréal gởi thư tới các phụ huynh nói rằng các họ c sinh cầ n có giấ y phé p của cha mẹ nếu muốn tham gia cuộc biểu tình.

L.T (Theo CBC)

TM

MONTREAL - OTTAWA

UÛng hoä baùo Vieät ngöõ baèng caùch hoûi cöûa haøng ñeå laáy tôø baùo tieáng Vieät maø baïn yeâu thích

ÑOÏC VAØ COÅ ÑOÄNG THÔØI BAÙO

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

13

THẾ GIỚI

TM

Âu châu đối phó Trung cộng ở Biển Đông Nhiều quốc gia châu Âu, trong đó có Pháp, Anh, Hà Lan... sẽ đẩy mạnh các hoạt động hải quân tại tuyến đường biển huyết mạch của thế giới, trong bối cảnh có nhiều lo ngại về các hoạt động bành trướng của Trung Quốc. Đây là sự thay đổi đáng chú ý về chính sách của châu Âu đối với Biển Đông gần đây.

SCMP ngày 19/3 đưa tin, các quốc gia châu Âu sẽ tăng cường sự hiện diện ở Ấn ĐộThái Bình Dương, trong đó có các hoạt động hàng hải, nhằm đối trọng với các hoạt động ngày càng gia tăng của Trung Quốc trong khu vực.

Anh có kế hoạch triển khai một trong số các tàu sân bay tới Thái Bình Dương và đang cân nhắc thiết lập một chuỗi các căn cứ quân sự mới trong khu vực. Pháp đang thảo luận khả năng tiến hành các cuộc tập trận với Nhật Bản.

Liên minh châu Âu (EU) “đã khởi động để ghi dấu ấn tại châu Á - Thái Bình Dương”, bà Liselotte Odgaard, chuyên gia từ Viện Hudson, một tổ chức nghiên cứu tại Washington (Mỹ), cho biết hôm 18/3.

Bà Odgaard cho rằng EU đã có chính sách chung như phản đối Trung Quốc bành

New Zealand sửa luật súng ống Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern hôm 18/3 đã cam kết sẽ công bố cải cách luật sở hữu súng trong vòng 10 ngày.

Nội các của Thủ tướng Ardern đã nhóm họp và đưa ra quyết định quan trọng về việc thay đổi luật sở hữu súng.

Hành động này diễn ra sau khi nghi phạm Brenton Tarrant, một người Úc, sử dụng 5 khẩu súng gây thảm sát tại 2 nhà thờ Hồi giáo ở trung tâm thành phố Christchurch, làm 50 người thiệt mạng và 50 người khác bị thương.

Theo bà Ardern, các vụ xả súng đã cho thấy điểm sơ hở trong luật sở hữu súng của New Zealand và những điều này cần được thay đổi.

Bà Ardern cũng xác nhận một cuộc rà soát đối với các hành động của các cơ quan an ninh. Cuộc rà soát sẽ chú trọng vào các khía cạnh như lực lượng an ninh đã biết gì, hay đáng lẽ họ nên biết gì, và liệu có bất kỳ hành động ngăn

14

chặn nào đối với việc chia sẻ thông tin hay không.

Luật sở hữu súng New Zealand được ban hành vào năm 1984. Đến năm 1992, hai năm sau khi người đàn ông tâm thần David Gray bắn chết 13 người, luật có sửa đổi điều khoản liên quan đến loại súng cầm tay bán tự động kiểu quân đội. Dù có sửa đổi nhưng luật New Zealand vẫn được xem là thoải mái hơn phần lớn các nước phương Tây.

Người trên 16 tuổi có quyền xin giấy phép sở hữu súng. Sau khi vượt qua các bước kiểm tra tiền sử phạm tội, bạo lực, sử dụng ma túy, cồn, có quan hệ với thành phần nguy hiểm không…, người xin cấp phép sẽ trải qua một khóa học sử dụng súng an toàn kéo dài vài tháng, sau đó được cấp phép.

Giấy phép sẽ được gia hạn sau mỗi 10 năm. Cảnh sát có quyền thu hồi giấy phép nếu cảm thấy mối đe dọa từ người đã được cấp phép.

Hà Lê (tổng hợp)

trướng ở Biển Đông và ủng hộ tự do hàng hải, nhưng khối này cần đi xa hơn trong các sáng kiến chính sách cụ thể, “vốn sẽ cần một nhóm quốc gia cùng làm và đó cũng là điều chúng tôi nhận thấy đang ngày càng gia tăng”.

M.H (Theo DT)

MONTREAL - OTTAWA

Bão Idai tràn qua Zimbabwe và Mozambique, có thể hơn 1.000 người chết Tổng thống Mozambique Filipe Nyusi cho rằng hơn 1.000 người đã thiệt mạng do cơn bão Idai càn quét qua các nước đông nam châu Phi. Reuters ngày 19/3 dẫn lời Tổng thống Nyusi cho biết ông đã thị sát bằng máy bay qua các khu vực bị ảnh hưởng, chứng kiến nhiều ngôi làng đã bị xóa sổ và nhiều thi thể nạn nhân trôi nổi trên dòng nước lũ sau cơn bão. “Mọi thứ cho thấy có thể hơn 1.000 người đã thiệt mạng”, Tổng thống Mozambique nói.

Theo số liệu chính thức ban đầu, có 84 người thiệt mạng tại Mozambique sau khi cơn bão Idai đổ bộ vào ngày 16/3 trước khi quét qua Malawi và Zimbabwe.

Tại Zimbabwe, ít nhất 98 người chết và hơn 200 người mất tích tại Zimbabwe, Malawi ghi nhận 56 người thiệt mạng.

Một con đập lớn bị vỡ tại Beira, thành phố lớn thứ 4 Mozambique với khoảng 500.000 cư dân, khiến công tác cứu hộ càng thêm khó khăn. Nhiều nơi bị ngập sâu trong nước, đường sá sạt lở khiến nhiều khu vực bị chia cắt và mất liên lạc.

Tại Zimbabwe, nhiều gia đình bắt đầu chôn thi thể người thân, trong khi công tác cứu nạn, tìm kiếm các nạn nhân vẫn đang tiếp tục.

Trước đó vào năm 2000, cơn bão Eline đổ bộ vào Mozambique và Zimbabwe gây thiệt hại nặng nhất trong vòng 3 thập niên khi có đến 350 người thiệt mạng và 650.000 mất nhà cửa.

V.T (tổng hợp)

TT bị điều tra, Phi luật tân rút khỏi CPI Kể từ ngày 17/03/2019, Philippines không còn là thành viên của Tòa Án Hình Sự Quốc Tế (CPI).

Hồi tháng Ba năm 2018, tổng thống Rodrigo Duterte đã đưa thông báo quyết định rút Manila ra khỏi định chế Liên Hiệp Quốc này, vì bị CPI điều tra về các hành vi trấn áp đẫm máu trong chính sách bài trừ ma túy.

Quyết định có hiệu lực kể từ giờ, đúng một năm sau khi thông báo.

Hôm thứ Bảy, Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc đã thông báo cho các thành viên liên hệ là quyết định của Philippines rút khỏi CPI đã có hiệu lực.

Tổng thống Rodrigo Duterte không thích quốc tế can thiệp vào chuyện nội bộ của Philippines, nhất là chuyện đó liên hệ trực tiếp đến cá nhân ông. Đắc cử vào năm 2016, tổng thống

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Tổng thống Rodrigo Duterte

Duterte tuyên bố sẽ tiêu diệt tệ nạn ma túy và sẽ thực hiện bằng mọi phương tiện.

Tuy nhiên, các biện pháp tùy tiện bất chấp pháp luật của ông đã gây lo ngại cho công luận quốc nội và Liên Hiệp Quốc. CPI vào tháng Hai năm 2018 đã tiến hành điều tra sơ khởi.

Ngay lập tức, tổng thống Duterte tố cáo CPI vu khống chính phủ và cá nhân ông bằng những lời tấn công không thể chấp nhận được.

Từ khi ông Duterte cầm quyền, gần 5.000 người nghiện ma túy và tình nghi bán ma túy đã bị bắn chết, theo số liệu chính thức.

Nhưng đối với các nhà bảo vệ nhân quyền, muốn biết chính xác số nạn nhân, phải nhân số liệu của nhà nước lên 5 lần.

Theo CPI, cho dù Philippines không còn là thành viên của CPI, công cuộc điều tra vi phạm nhân quyền vẫn tiếp tục.

Hà Lê (Theo RFI)

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

15

TM

16

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

17

VIỆT NAM

TM

Tàn phá đất nước

Ông Nguyễn Vũ Trường Sơn

Một sếp lớn trong ngành dầu khí Việt Nam vừa từ chức giữa lúc cuộc điều tra liên quan đến vụ “mất trắng” nhiều tỉ đôla trong dự án đầu tư dầu khí tại Venezuela đang diễn ra.

Theo tường thuật của truyền thông trong nước hôm 13/3, ông Nguyễn Vũ Trường Sơn, Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), vừa nộp đơn xin từ chức.

Cục cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu-thuộc Bộ Công an VN đang điều tra dự án đầu

tư trị giá hơn 1,8 tỉ đôla của PVN tại Venezuela có nhiều khả năng sẽ bị “mất trắng”.

Theo báo cáo của Bộ Công thương trình Thủ tướng Chính phủ, PVN đã đổ tiền vào đầu tư 13 dự án tìm kiếm thăm dò, khai thác dầu khí ở nước ngoài. Trong đó, chỉ có 2 dự án là có hiệu quả kinh tế và có chuyển tiền về nước là dự án ở Nga và ở Algeria.

Còn lại 11 dự án bị xem là mất sạch, điển hình là dự án khai thác dầu nặng Junin 2 tại Venezuela, với số vốn đầu tư trong giai đoạn 2010-2015 là khoảng 1,82 tỉ đôla, theo giấy chứng nhận đầu tư mà báo Tuổi Trẻ dẫn ra.

Tr o n g b à i B a c á i l ạ trong dự án dầu khí tỉ đô ở Venezuela, báo Pháp Luật VN chỉ ra dự án này được thông qua mà không cần trình Quốc hội, yếu tố xem thường pháp luật của các lãnh đạo CSVN thời đó, đã được cả những nhà báo “lề đảng” và “lề dân” lưu ý. “Tuy chưa xin ý kiến Quốc hội nhưng

từ tháng 5-2009, PVN đã cho tiến hành các hoạt động phối hợp thăm dò, đàm phán. Đến ngày 29/6/2010, PVN đã cho ký hợp đồng với phía Venezuela”.

Bộ KH&ĐT và Bộ Tài chính đều từng cảnh báo rủi ro của dự án: “Trong một văn bản gửi cho thủ tướng khi đó (là ông Nguyễn Tấn Dũng) vào tháng 8-2010, Bộ KH&ĐT đã phân tích các rủi ro tại thị trường Venezuela” nhưng nó vẫn được thực hiện.

Sau gần 2 năm thực hiện chiến dịch “đốt lò”, các báo “lề đảng” cuối cùng đã nêu đích danh “đồng chí X” Nguyễn Tấn Dũng trong vụ PVN đầu tư ngàn tỷ ở Venezuela. Theo đó, nhà báo Hoàng Hải Vân, cựu tổng thư ký tòa soạn báo Thanh Niên, đã nêu tên 2 người cầm trịch cao nhất trong vụ “đốt tiền” ở Venezuela, cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và cựu Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh. 

MONTREAL - OTTAWA

RSF đòi Thái Lan tôn trọng quy chế tỵ nạn của blogger Bạch Hồng Quyền Thông cáo Tổ chức Phóng viên Không biên giới (RSF) cho biết mới đây cảnh sát Thái Lan đã khám xét chỗ ở của blogger Bạch Hồng Quyền, sống lưu vong tại Bangkok từ tháng 5/2017. Được Cao ủy Tỵ nạn Liên Hiệp Quốc (HCR) bảo đảm quyền tỵ nạn, ông đã giúp đỡ nhà báo Trương Duy Nhất xin quy chế tương tự vào đầu năm nay. Tuy nhiên một ngày sau khi nộp đơn, ông Nhất đã mất tích hôm 26/1 tại một trung tâm thương mại ở Bangkok.

Cũng theo RSF, có thể ông Trương Duy Nhất đã bị nhân viên an ninh Việt Nam bắt cóc với sự trợ giúp của chính quyền địa phương, gây lo ngại cho các blogger người Việt khác đang tỵ nạn tại đây.

Bị Hà Nội truy lùng vì tội “gây rối trật tự công cộng” sau những bài viết tố cáo thảm họa môi trường

Formosa, ông Bạch Hồng Quyền hiện đang hy vọng sẽ được tỵ nạn tại Canada cùng với gia đình. Ông Daniel Bastard, phụ trách châu Á-Thái Bình Dương của RSF kêu gọi chính quyền Thái tôn trọng tư cách tỵ nạn của blogger Bạch Hồng Quyền cùng với gia đình, chấm dứt mọi hành động sách nhiễu gây phương hại đến uy tín quốc tế của Thái Lan. RSF nhắc nhở, chính quyền của tướng Prayut từng đồng lõa trong các vụ bắt bớ họa sĩ biếm Khương Dã Phi (Jiang Jefei) và ông Quế Dân Hải (Gui Minhai), chủ nhà xuất bản ở Hong Kong, cả hai sau đó bị tống giam tại Hoa lục. Thái Lan hiện đứng thứ 140 và Việt Nam thứ 175 trong bảng xếp hạng tự do báo chí năm 2018 của RSF. 

Cho Trung Quốc xây cao tốc, VN “đưa đầu vào thòng lọng”

H

ơn một tuần trở lại đây, nhiều báo trong nước như VnEconomy, CafeF, Đất Việt và Thanh Niên cho hay Tập đoàn Thái Bình Dương của Trung Quốc đề xuất với Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam được tham gia đầu tư vào Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Các bản tin nói nhà đầu tư của Trung Quốc thậm chí còn sẵn sàng ứng vốn của họ ra để làm toàn tuyến.

Theo báo Tiền Phong, tổng mức đầu tư dự kiến là gần 119.000 tỉ đồng (hơn 5,3 tỉ đô la) để xây dựng mới 654 cây số đường thuộc dự án.

Khi hoàn thành, tuyến đường này được xem như xương sống của đất

nước sẽ đi qua 13 tỉnh thành, chạy từ Hà Nội tới Vĩnh Long. Nó bao gồm phần đường sẽ xây mới kể trên nối vào một số đoạn đường bộ cao tốc đã đưa vào sử dụng, như đường Pháp Vân - Ninh Bình, hay Đà NẵngQuảng Ngãi.

Hôm 18/3 đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Việt Nam, khuyến cáo nhà chức trách “cần xem xét thật kỹ” việc nhà thầu Trung Quốc muốn tham gia làm tuyến đường cao tốc huyết mạch của Việt Nam. Ông Hòa dẫn ra công trình đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông ở Hà Nội như là một bằng chứng về một số dự án do các nhà thầu Trung Quốc

Đường sắt Cát Linh - Hà Đông

18

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

làm nhưng “hiệu quả đầu tư không tốt dẫn đến đội vốn, chậm tiến độ hoàn thành, khiến dư luận bức xúc”.

Nhà báo kỳ cựu Hoàng Hải Vân thì gióng lên hồi chuông báo động rằng nếu đại công trình cao tốc BắcNam giao cho Trung Quốc, “đất nước sẽ rơi vào đại họa”. “Đây không chỉ là cái bẫy nợ nần hàng chục tỉ đô la đè nặng nhiều thế hệ, đây còn là cái thòng lọng thít chặt chủ quyền đất nước không thể thoát ra được trong khi chủ quyền biển đảo đang bị Trung Quốc đe dọa hàng ngày”.

Một nhà báo khác, ông Mạnh Quân, nêu ra một số dự án của Trung Quốc ở Việt Nam có hiệu quả tồi tệ, mà theo lời ông “đã thua lỗ hoặc phá

Cao tốc Bắc-Nam

sản với qui mô cộng lại chắc đã lên tới hàng trăm ngàn tỷ đồng”. Đó là “Dự án Đạm Ninh Bình (700 triệu đô la), 4 dự án Ethanol đã phá sản... và “đỉnh cao” đang là dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông, không biết bao giờ mới vận hành”. Nhà báo này khẳng định rằng nếu nhà thầu Trung Quốc “lại trúng thầu” trong dự án cao tốc Bắc - Nam, điều đó “có nguy cơ là thảm họa - bẫy nợ lớn nhất mà VN có thể sẽ rơi vào”. Ông Quân bày tỏ mong muốn những người có trách nhiệm “nhìn lại hết tất cả các dư án, công trình mà Trung Quốc được làm trên đất Việt Nam này và cả nhiều quốc gia khác để mà tỉnh ngộ”. 

Dự án Đạm Ninh Bình

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

19

KINH TẾ TÀI CHÁNH

TM

MONTREAL - OTTAWA

Khai thuế lợi tức 2019:

Nhớ lấy lại tiền thuế carbon!

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Ottawa: Theo tin của đài CBC phổ biến hôm 8 tháng 3, thì có nhiều người ở các tỉnh bang Ontario, New Brunswick, Manitoba và Saskatchewan tự khai thuế lợi tức năm 2018, có thể sẽ không biết để khai lấy lại tiền thuế carbon!

Trong năm nay 2019, cư dân ở các tỉnh bang Ontario, New Brunswick, Manitoba và Saskatchewan đã phải đóng thuế carbon, và chính quyền liên bang đã có những tín dụng thuế 2018 cho những cư dân sống trong các tỉnh bang vừa kể.

Vì đây là tín dụng thuế chỉ dành cho một số tỉnh bang, không cho mọi người trên toàn quốc, cho nên có nhiều người khi khai thuế trên giấy sẽ không biết.

Trong mẫu khai thuế phần tín dụng thuế “the new Climate Action Incentive” được để trong hàng 449, nhưng lại không nói rõ là để bồi hoàn thuế carbon cho những cư dân trong các tỉnh bang đã kể trên.

Theo bà Lisa Gittens của công ty khai thuế H&R Block cho biết là tuy chưa lấy thuế carbon, nhưng chính quyền liên bang sẽ trả tiền hồi thuế trước: thuế carbon bắt đầu có hiệu lực từ tháng 4 năm 2019.

Bắt đầu từ tháng 4, tiền xăng và tiền dầu dùng cho việc sưởi ấm sẽ gia tăng ở các tỉnh bang vừa kể trên, vì có thêm thuế carbon.

Cũng theo bà Gittens thì trung bình một gia đình 4 người sẽ lấy về khoảng $307 tiền hồi thuế carbon.

Thêm một loại tín dụng mới có tên là the Climate Action Benefit dành cho những người sống ở vùng thôn quê.

Muốn được thêm tín dụng về khí hậu này, địa chỉ của những người khai thuế phải ở vùng thôn quê.

Tín dụng này sẽ là 10 phần trăm của tín dụng thuế carbon, dành cho những người sống ở xa những khu thành thị và phải tốn kém xăng nhớt nhiều hơn trong việc đi lại.

Chỉ có một người trong một gia đình được quyền khai xin tín dụng thuế carbon ở các tỉnh bang Ontario, Saskatchewan, Manitoba và New Brunswick.

Finance phổ biến trong hôm 9 tháng 3, 5 người giàu nhất Canada là những nhà tỷ phú sau: Người giàu nhất Canada là gia đình ông David Thomson là chủ nhân của hệ thống tin Thomson Reuters.

Tài sản của gia đình ông David Thomson lên đến 32.5 tỷ Mỹ kim, đứng hàng đầu Canada và đứng hàng thứ 27 trên thế giới. Đứng hàng thứ nhì là ông Joseph Tsai với số tài sản lên đến 9.5 tỷ Mỹ kim và ông là nhân viên cao cấp của công ty Alibaba ở Trung quốc.

Giầu đứng hàng thứ ba là gia đình ông George Weston với số tài sản là 8.4 tỷ Mỹ kim. Gia đình ông George Weston là chủ nhân hệ thống siêu thị Loblaws. Đứng hàng thứ tư là ông James Irving, chủ nhân của hãng dầu Irving với số tài sản là 7 tỷ Mỹ kim.

Giầu đứng hàng thứ năm là ông Jim Pattison với số tài sản 6 tỷ Mỹ kim. Nhà tỷ phú này là chủ nhân của hàng loạt những công ty thương mại khác nhau.

CÔNG TY SNC-LAVALIN CÓ NGUY CƠ BỊ CẤM DỰ THẦU CÔNG CỘNG 10 NĂM Montreal: Vụ xì căng đan SNCLavalin có nguy cơ khiến đảng cầm quyền Tự Do có thể thua trong cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào tháng 10 năm nay, mà còn có những nguy cơ làm mất đi nhiều công ăn việc làm của công ty này.

Hôm 8 tháng 3, tòa án đã xác nhận tội trạng hối lộ của giới chức lãnh đạo công ty SNC-Lavalin này trong thời gian công ty này trúng thầu xây cất những công trình hạ tầng cơ sở ở xứ Lybia, nhiều năm trước đây.

Theo luật liên bang, một công ty bị tòa án xác nhận tội trạng, sẽ không được quyền tham gia các công trình

NHỮNG NGƯỜI GIÀU NHẤT CANADA Toronto: Theo tin của Yahoo

20

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

xây cất của chính quyền liên bang trong vòng 10 năm.

Công ty SNC-Lavalin là công ty xây cất với gần 20 ngàn nhân viên trên toàn thế giới, trụ sở chính ở thành phố Montreal là công ty tham dự vào phần lớn những công việc xây cất các công trình, những hạ tầng cơ sở ở Canada.

Trong năm 2017, một phần ba số thương vụ 9.3 tỷ dollars của công ty này là các công trình xây cất ở Canada.

TRỊ GIÁ ĐỒNG BITCOIN XUỐNG DƯỚI MỨC 4 NGÀN MỸ KIM New York: Trị giá của đồng tiền ảo Bitcoin đã xuống dưới mức 4 ngàn Mỹ kim một đồng, trên thị trường tiền tệ New York trong hôm thứ hai ngày 11 tháng 3.

Trị giá của đồng Bitcoin xuống còn ở mức 3,839 Mỹ kim, sút giảm 61 phần trăm trong vòng 1 năm qua.

So với giá đồng tiền ảo đã lên cao nhất ở mức $19,292 một đồng vào tháng 4 năm 2017 thì sút giảm 80 phần trăm.

Nhiều nhà đầu tư gốc Việt đã tán gia bại sản vì đầu tư vào đồng tiền ảo khi trị giá của đồng tiền này lên đến mức cao nhất.

HỘI ĐỒNG ĐỊA ỐC THÀNH PHỐ TORONTO KÊU GỌI CHÍNH QUYỀN NỚI LỎNG TRONG VIỆC MƯỢN NỢ MUA NHÀ Toronto: Hôm 9 tháng 3, hội đồng thành phố Toronto kêu gọi chính quyền nới lỏng thắt chặt trong việc cho mượn tiền mua nhà vì những suy thoái đang xảy ra trên thị trường địa ốc ở vùng thủ phủ.

Hội đồng địa ốc thành phố Toronto yêu cầu chính quyền liên bang sửa đổi lại những điều kiện cho mượn tiền mua nhà qua thử nghiệm “the

mortgage stress test” mà người mua phải làm trước khi được các ngân hàng chuẩn y cho mượn tiền. Hội đồng địa ốc vùng thủ phủ cũng kêu gọi chính quyền cho lưu hành trở lại loại nợ nhà dài hạn 30 năm.

Trong tháng hai vừa qua số nhà bán được ở vùng đại thủ phủ Toronto đã sút giảm 2.4 phần trăm tính trong vòng 1 năm, tuy nhiên giá nhà bán trung bình lại gia tăng 1.6 phần trăm, một phần do gia tăng giá bán của các căn condo.

Theo ông Jason Mercer, giám đốc phân tích thị trường của hội đồng địa ốc thành phố Toronto, nền kỹ nghệ địa ốc là một trong những rường cột cho nền kinh tế Canada.

Số nhà bán được ở vùng thủ phủ gia tăng cao nhất vào năm 2016 và bắt đầu sút giảm trong 2 năm qua.

Tuy nhiên giá nhà mướn lại gia tăng: giá mướn một căn condo một phòng ngủ ở vùng thủ phủ Toronto trong năm nay gia tăng 8.1 phần trăm, ở mức $2,145 một tháng và giá mướn 1 căn condos hai phòng ngủ lên đến $2,810 một tháng.

HÀNG TRĂM CĂN NHÀ SANG TRỌNG Ở VANCOUVER NGĂN PHÒNG CHO MƯỚN Vancouver: Trong khi giá nhà ở thành phố Vancouver gia tăng lên đến đỉnh, thì những sinh viên nghèo đang theo học ở các trường đại học trong thành phố lại có thể sống như những ông hoàng: chuyện chi mà lạ rứa?

Theo những tin tức phổ biến hôm 9 tháng 3, hiện có khoảng 800 căn biệt thự sang trọng trong vùng thủ phủ Vancouver đã được đăng bảng cho mướn trên Cragslist với giá mướn thấp hơn giá mướn condo trong thành phố.

Phần lớn những căn biệt thự sang trọng này nằm dọc theo bờ biển, và có những tiện nghi như hồ tắm, có phòng chiếu phim, có sauna, có hầm rượu, có đầy đủ giường chiếu.

Trong khi giá mướn một căn condo một phòng ngủ trung bình là $1,730 một tháng, thì giá mướn một phòng trong những căn biệt thự có đầy đủ tiện nghi này chỉ có từ $700 cho đến $1,500 một tháng.

Xem tiếp trang 23

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

21

THỜI SỰ TRONG TUẦN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Sầu tư một mình!

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

hi nói về sự cô đơn người ta hay nhắc đến một câu ca dao thông dụng là: “Đêm khuya thắp chút dầu dư, tim loan cháy lụn sầu tư một mình” Nỗi vui thì mình có thể san sẻ cho người khác, còn “nỗi sầu riêng” là những gì mình sẽ giữ kín trong lòng.

Trong truyện Kiều cũng có câu nói về nỗi sầu của riêng mình “sầu đong càng lắc càng đầy”.

Tình trạng sống cô đơn một mình không những lan tràn ở Nhật mà còn sang các nước khác.

Trong năm 2018, bà thủ tướng Anh đã thiết lập một bộ mới có tên là bộ… cô đơn để lo việc chăm sóc cho những người sống đơn độc ở xứ này.

Cô đơn cũng gây cho những tốn kém cho chính quyền nhất là ở Nhật, khi càng ngày càng có nhiều người sống lẻ loi một mình!

Theo những thống kê thì trên một phần ba những gia đình người Nhật là những gia đình chỉ có 1 người.

Thêm vào những thay đổi trong công việc: người ta có thể làm việc tại gia, làm việc một mình không cần đến sở làm, không cần phải làm chung với những bạn đồng sự.

Một kỹ sư trẻ tuổi người Nhật đã nói với các phóng viên báo chí là anh ta làm việc một mình với máy điện toán, và chỉ có lúc mà anh tiếp xúc với người bên ngoài, là khi nào ông chủ của anh ta không hài lòng với công việc anh ta làm, nói chuyện với anh ta qua điện thoại.

Trong hôm thứ hai ngày 11 tháng 3, cô Kelly Catlin, 23 tuổi, một nữ lực sĩ Hoa Kỳ từng tham dự thế vận hội mùa hè 2016 đã tự tử tại khu cư xá của trường đại học Stanford. Danh

K

vọng, tiền tài, tuổi trẻ dường như vẫn không ngăn cản được những hiểm nguy của những người không muốn sống, có thể vì đời không đáng sống?

Sống độc thân cũng là một chuyện thường tình mới ở Canada. Theo thống kê của sở thống kê Canada thì tính đến năm 2016, số gia đình chỉ có 1 người ở Canada chiếm 28 phần trăm tổng số gia đình, hay 4 triệu người sống một mình.

Theo nhận định của sở thống kê Canada thì với số căn cao ốc condos được xây cất gia tăng, đã giúp cho những người muốn sống một mình có khả năng mua nhà và tự lập. 25 phần trăm những người sống trong các căn chúng cư condo là những người độc thân.

Số người đàn ông nhất là những người đàn ông lớn tuổi sống một mình gia tăng, vì tuổi thọ của những người này đã gia tăng.

Những người sống một mình không hài lòng với cuộc sống hơn so với những người có gia đình: 61 phần trăm những người độc thân cho biết là họ hài lòng với cuộc sống, trong khi 71 phần trăm những người có gia đình là những người hài lòng với đời sống của họ.

Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì nơi này vẫn được xem như là một trong những nơi tốt nhất thế giới cho việc an cư lạc nghiệp.

Mới đây, công ty đầu tư Letter One đã sắp hạng 151 quốc gia trên thế giới về những nơi định cư lành mạnh nhất (healthiest) trên thế giới, qua bảng chỉ số giàu có hàng năm có tên là the Global Wellnes Index (GWI).

Bảng chỉ số giàu có này được công bố hôm 8 tháng 3 vừa qua cho thấy Canada là quốc gia đứng hàng đầu

Kelly Catlin

22

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Canada là quốc gia đứng hàng đầu

trong số 151 quốc gia.

Bảng sắp hạng này cũng cho thấy hạnh phúc không phải chỉ có nhiều tiền mà còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nữa.

Chỉ số GWI bao gồm nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe của dân cư, mức đường huyết, trạng thái mập, sự suy thoái tâm thần, chương trình bảo hiểm y tế công cộng, tuổi thọ, hạnh phúc...

Hoa Kỳ đứng hàng thứ 37 trong bảng sắp hạng, nước Nam Phi là nước cầm đèn đỏ.

Tưởng cũng nên nói thêm là trong năm 2018, một bảng sắp hạng khác của trường thương mại Wharton trực thuộc trường đại học Pennsylvania đã xếp Canada là quốc gia tốt đứng hàng thứ hai trên thế giới, sau Thụy Sĩ.

Chuyển qua chuyện thời sự ở Hoa kỳ thì hôm 13 tháng 3, và vài giờ sau khi Canada loan báo lệnh cấm không cho bay những chiếc máy bay Boeing 737 MAX 8s trong không phận Canada, cơ quan kiềm soát hàng không Hoa Kỳ, FAA, cũng loan báo việc cấm sử dụng tất cả những máy bay Boeing 737 MAX 8s và 9s.

Như thế hầu như việc cấm sử dụng loại máy bay Boeing 737 MAX đã lan rộng hết hoàn cầu.

Lệnh cấm đã được ban hành sau một tai nạn rớt phi cơ Boeing 737 MAX tại xứ Kenya của hãng hàng không Ethiopia và khiến 157 người tử nạn.

Tháng 10 năm ngoái 2018, một tai nạn khác cũng xảy ra với cùng loại máy bay Boeing 737 MAX: một chiếc phi cơ của hãng hàng không Nam Dương chở 187 người rớt xuống biển.

Theo các chuyên gia thì hai tai nạn có những điểm tương đồng là hệ thống điều khiển tự động của phi cơ

đã nhầm lẫn khi điều khiển đầu máy bay chúi xuống nhanh một cách bất ngờ. Tuy nhiên sẽ mất nhiều tháng để các nhà điều tra có thể biết rõ ràng nguyên nhân xảy ra tai nạn.

Theo nhận định của những chuyên gia tài chánh, việc cấm sử dụng loại máy bay Boeing 737 MAX sẽ làm thiệt hại cho công ty Boeing từ 1 tỷ Mỹ kim đến 5 tỷ Mỹ kim Cũng trong chuyện thời sự ở Hoa Kỳ, theo nhận định của nhiều chuyên gia thời cuộc thì một trong những chiến lược của đảng Dân Chủ trong cuộc tranh chức tổng thống với đảng Cộng Hòa ở Mỹ là vấn đề bảo hiểm y tế đại chúng.

Các ứng cử viên tranh chức ứng cử viên tổng thống của đảng Dân Chủ đã đồng ý về một chương trình bảo hiểm y tế đại chúng cho mọi người dân, và chỉ khác là cách thức để đi đến mục đích.

Thượng nghị sĩ Bernie Sanders của đảng Dân Chủ vừa đệ trình dự luật tại thượng viện, thiết lập một chương trình bảo hiểm y tế do chính quyền liên bang đứng ra đảm trách: tương tự như chương trình bảo hiểm y tế hiện hành ở Canada.

Trong khi đảng Cộng Hòa và tổng thống Trump không đồng ý về việc cung cấp bảo hiểm y tế đại chúng từ chính quyền, vì theo ông Trump việc cung cấp bảo hiểm y tế đại chúng do chính quyền đảm trách, là một cách khiến Hoa Kỳ tiến dần vào chủ nghĩa xã hội (socialism) và sẽ gây tốn kém cho Hoa Kỳ, khiến xứ này sẽ phải gia tăng thuế, và đây cũng là điều mà những người giàu có ở Mỹ không muốn.

Chuyển qua chuyện thời sự ở Âu Châu, theo bản tin của đài VOA, nghị viện nước Anh trong hôm 12 tháng 3, một lần nữa bác bỏ thỏa thuận của

TM

MONTREAL - OTTAWA

Thủ tướng Theresa May để rời Liên minh Châu Âu. Diễn biến này xảy ra chỉ 17 ngày trước ngày Anh dự kiến rời khỏi khối Thị Trường Chung Âu Châu.

Các nghị sĩ đã biểu quyết chống lại thỏa thuận Brexit được sửa đổi của bà May với tỉ lệ 391-242, trong khi các cuộc đàm phán vào phút cuối của bà với các nhà lãnh đạo khối thị trường chung Âu Châu , EU hôm 11 tháng 3, nhằm xoa dịu lo ngại của những người chỉ trích bà cuối cùng không đi đến đâu.

Cuộc biểu quyết này đẩy nền kinh tế lớn thứ năm thế giới vào tình thế mù mịt bất định mà không có con đường rõ ràng nào tiến về phía trước: rời EU mà không có thỏa thuận, trì hoãn ngày rời đi 29 tháng 3, một cuộc bầu cử chóng vánh, hoặc thậm chí một cuộc trưng cầu dân ý khác giờ đều là những điều có thể xảy ra!

Trong ngày thứ tư 13 tháng 3, các nghị sĩ đã biểu quyết không tán thành về việc Anh có nên rời khỏi khối thương mại lớn nhất thế giới mà không có thỏa thuận nào hay không, một tình huống mà các nhà lãnh đạo

doanh nghiệp cảnh báo sẽ gây hỗn loạn cho các thị trường và chuỗi cung ứng, và những người chỉ trích khác nói có thể gây ra tình trạng thiếu lương thực và thuốc men.

Tuy nhiên thị trường chứng khoán nước Anh cũng như đồng bản vị của xứ này đã gia tăng trị giá: có nhiều hy vọng sẽ có một cuộc trưng cầu dân ý mới, mà số người không ủng hộ việc nước Anh tách rời ra khỏi Liên Hiệp Âu Châu gia tăng?

Chuyển qua chuyện thời sự về lừa đảo tình yêu, trong hôm thứ ba ngày 12 tháng 3, sở cảnh sát Hoàng Gia RCMP ở quận Haldiman trong thành phố Hamilton đã khuyến cáo những người sử dụng mạng tìm bạn bốn phương nên cẩn thận, sau khi một phụ nữ ở thành phố Hamilton, tỉnh bang Ontario đã bị lừa tình mất 7 ngàn dollars.

Theo lời của nạn nhân, bà ta quen một người đàn ông qua mạng tìm bạn bốn phương, và đã nói chuyện qua lại trong một thời gian.

Gần đây người đàn ông này nói cho biết là ông ta có một đứa con gái nằm trong bệnh viện, mà ông ta

không có tiền chăm sóc nó, xin mượn tiền bà này.

Nạn nhân đã chuyển cho ông ta 7 ngàn dollars.

Một thời gian sau, bà này nhận được ngân phiếu từ người đàn ông, nhưng khi đem ra ký thác ở ngân hàng thì mới biết là cái ngân phiếu không có tiền bảo chứng.

Sở cảnh sát Hoàng Gia khuyến cáo cư dân không nên gửi tiền hay số thẻ tín dụng cho những người không quen biết qua mạng internet.

Cuối cùng là chuyện thời sự về sức khoẻ. Kết quả của một cuộc khảo cứu mới được công bố hôm 8 tháng 3, cho thấy là những loại thực phẩm như french fries, và potato chips có thể có những mầm mống gây bệnh ung thư.

Cuộc khảo cứu do nhiều nhóm khảo cứu y khoa quốc tế, được dẫn đầu bởi tổ chức khảo cứu ung thư thế giới, the Molecualr Mechanism and Biomakers Group (IARC).

Kết quả bản tường trình cũng được đăng tải trên tạp chí y khoa Genome Reseacrh.

Theo bản tường trình thì French fries ở nhiệt độ cao và dùng dầu chiên

công nghệ, khoai tây chiên potato chip, cũng giống như là hút thuốc, có chất hóa học acrylamide và sẽ biến hóa thành glycidamide khi vào cơ thể, và chất này cũng tìm thấy cho chất carcinogenic, chất gây ung thư trong thú vật.

Theo bộ Y tế Canada thì chất acrylamide là chất sinh ra từ một số thực phẩm, khi người ta nấu những loại thực phẩm này ở nhiệt độ cao và trong một thời gian lâu.

Chất acrylamide thấy nhiều nhất trong những loại khoai tây chiên, và cũng có một ít ở trong những loại thực phẩm khác như cookies, breakfast cereals, bánh mì.

Các nhà khảo cứu của tổ chức khảo cứu ung thư IARC đã tìm thấy trong chất glycidamide, 30 phần trăm những mầm ung thư (mutational signatures) của 1,600 loại ung thư khác nhau ở gan, thận, ống mật, ruột già, và các loại bệnh ung thư phổi, cổ và gan.

Thành ra một trong những cách phòng ngừa bệnh tật vẫn là cách kiểm soát cách ăn uống của chính mình.

nghĩa là giá nhà ở thành phố Toronto sút giảm.

Theo những tin tức loan báo hôm 8 tháng 3, một căn nhà chỉ có 1 tầng, chẳng có phòng ngủ, rộng như một cái chòi, đã được bán với giá $616,000, cao hơn giá đăng bảng bán là $599,000.

Căn nhà này cũ kỹ, mái cần sửa, sân sau căn nhà cũng cần sửa chữa lại, có 1 phòng vệ sinh,phòng khách, phòng ăn liền cái bếp nhỏ hẹp, đã được bán ngay khi trương bảng ở số 31 Cummings St. Giá bán một cái chòi ở thành phố Toronto, bằng giá bán của một căn nhà khang trang rộng 2,400 bộ vuông, có 4 phòng phủ, 3 phòng tắm, mới

được xây cất năm 2018 hiện đăng bảng bán ở thành phố London, cách trung tâm thành phố Toronto chừng 2 giờ lái xe.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

KINH TẾ TÀI CHÁNH Theo thống kê thì có khoảng 5 ngàn căn phòng trong các biệt thự này đang đăng bản cho mướn.

Sehrish Qureshi là một trong những sinh viên đã mướn được một căn phòng trong một biệt thự với giá 1,000 dollars một tháng và có hồ tắm, phòng chiếu phim và phòng chơi game.

Cô Qureshi khi dọn vào phòng của căn biệt thự này không thể ngờ được giá của căn biệt thự này lên đến 5 triệu dollars! Cô Qureshi cũng cho biết cô nghĩ là cô may mắn so với những người bạn học khác của cô phải mướn phòng trong các căn condo với giá $1,300 cho đến $1,500 một tháng.

NỀN KINH TẾ CANADA TIẾN TRIỂN MẠNH HƠN HOA KỲ Ottawa: Theo những công bố của sở thống kê Canada phổ biến hôm 8 tháng 3, trong tháng hai vừa qua, nền kinh tế của Canada tiến triển mạnh mẽ hơn nền kinh tế Mỹ.

Trong tháng hai vừa qua, có thêm 55,900 công ăn việc làm toàn phần ở Canada, so với 20 ngàn công việc mới ở Mỹ. Trong những tháng trước, hàng tháng tại Hoa Kỳ có thêm hàng trăm ngàn công việc, so với hàng ngàn công việc mới ở Canada.

Tỉnh bang Ontario là nơi có nhiều công ăn việc làm nhất trong tháng

hai, so với các tỉnh bang khác với trên 36 ngàn công việc mới. Điều này cũng dễ hiểu khi Hoa Kỳ là một cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới với 325 triệu dân so với dân số 35 triệu dân ở Canada.

Trong vòng 1 năm tính đến cuối tháng hai năm nay 2019, Canada đã có thêm trên 369 ngàn công ăn việc làm. Mức thất nghiệp ở Canada vẫn ở mức 5.8 phần trăm.

GIÁ NHÀ BÁN ĐẾN PHÁT.. KHÙNG: BỎ 600 NGÀN DOLLARS MUA MỘT CÁI CHÒI! Toronto: Nền kỹ nghệ địa ốc ở vùng thủ phủ Toronto có thể chậm bước tiến, nhưng điều đó không có

NHỮNG CĂN NHÀ “THÙNG” Ở HONG KONG Hong Kong: Hong Kong là nơi có giá nhà cửa đắt nhất thế giới, với không hiếm những người phải thuê những cái chuồng sắt là nơi ăn ngủ.

Không những thế, những người tương đối có chút đỉnh tiền bạc, nhưng không có khả năng mua nhà, đã biến những thùng chở hàng (container) thành những căn nhà bất hợp pháp.

Tuy việc chế biến những thùng chở hàng thành nhà là chuyện bất hợp pháp ở Hong Kong, nhưng số người mua những thùng chở hàng này ngày một tăng, theo như lời ông Ivan Chan, giám đốc của công ty làm nhà thùng Markbox.

Một căn nhà thùng rộng khoảng 30 mét vuông được bán với giá 150 ngàn dollars Hồng Kông hay 19 ngàn Mỹ kim, trong khi giá mướn một tháng một căn chúng cư chỉ rộng có 19 mét vuông là 4,500 dollars HK (thật ra đó chỉ là một căn phòng nhỏ rộng 3.5 mét và dài 6 mét) và không có phòng vệ sinh.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Một cái chòi 600 ngàn dollars

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

23

CHUYỆN MỖI TUẦN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Một buổi lễ trên Bãi biển Takapuna để tưởng niệm các nạn nhân vụ thảm sát. Photo / Chris Loufte

Tên khủng bố da trắng và vụ thảm sát ở Christchurch

C

á i đượ c gọ i là bả n “tuyên ngôn” đó viết bằng thứ văn chương rẻ tiền, đầy lỗi chính tả và văn phạm, được đăng trên tài khoản mạng xã hội. “(Tôi) Chỉ là một người đàn ông da trắng bình thường, 28 tuổi. Sinh ra ở Úc trong giới lao động, gia đình có thu nhập thấp.

Cha mẹ tôi là người gốc Tô cách lan, Ái nhĩ lan và Anh. Tôi chỉ là một người Da trắng bình thường, từ một gia đình bình thường.

Người đã quyết định đứng lên để bảo

ĐỖ QUÂN

đảm cho giố ng nò i củ a tôi có mộ t tương lai…” … “Để trên hết cho bọn xâm lăng biết rằng đất đai của chúng ta sẽ không bao giờ là đất đai của chúng, quê hương của chúng ta là của riêng chúng ta và chừng nào một người da trắng còn sống, chúng sẽ KHÔNG BAO GIỜ chinh phục được đất đai của chúng ta và chúng sẽ không bao giờ thay thế được giống nòi của chúng ta.”

“Một cuộc tấn công ở New Zealand sẽ khiến cho người ta chú ý đến sự

Christchurch, nhà thờ của đấng Christ Christchurch là thành phố đông dân hàng thứ ba ở New Zealand với dân số 404.500 người, sau Aukland và Wellington.

Thành phố nằm ở bờ phía đông của hòn đảo lớn South Island này được đặt tên theo tên trường Chirst Church của viện đại học Oxford, Anh quốc. Tên trong tiếng thổ dân Maori của thành phố là Otautahi.

Trong thập niên 2010, thành phố này chịu các trận động đất lớn. Trận động đất tháng 9 năm 2010 chỉ gây tổn thất lớn nhưng không có người chết. Tuy nhiên, trận địa chấn 6 tháng sau đó đã giết chết 185 cư dân và gây thiệt hại lớn – ước tính từ 20 đến 30 tỷ đô la New Zealand.

Về kinh tế, sức mạnh chính của Christchurch là nông nghiệp. Tuy nhiên, đây cũng là trung tâm kỹ nghệ sản xuất lớn hành thứ nhì của New Zealand, chỉ đứng sau Aukland. Kỹ nghệ du lịch cũng đóng góp quan trọng vào nền kinh tế của thành phố.

Christchurch cũng là cửa ngõ dẫn đến Nam cực. Trung tâm quốc tế Nam cực (International Antartic Centre) cung cấp cơ sở vật chất và là bảo tàng và trung tâm du khách tập trung vào các hoạt động hiện tại ở Nam Cực. Hải quân Hoa Kỳ và Lực lượng Vệ binh Quốc gia Hoa Kỳ, được tăng cường bởi không quân New Zealand và Úc, sử dụng Sân bay Christchurch làm điểm cất cánh cho tuyến đường tiếp tế chính đến McMurdo và Scott Bases ở Nam Cực. (Wikipedia)

24

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Thánh đường Masjid Al Noor ở Christchurch. Photo: EPA

thật về cuộc tấn công vào nền văn minh của chúng ta, rằng không nơi nào trên thế giới là an toàn, những kẻ xâm lược đã có mặt trong tất cả các vùng đất của chúng ta, ngay cả ở những khu vực xa xôi nhất trên thế giới và rằng không còn nơi nào để rời đi là an toàn và không có cảnh di dân hàng loạt.”

Chín phút sau khi văn phòng của Thủ tướng Jacinda nhận được bản “tuyên ngôn” nà y, mộ t cuộ c thả m sát diễn ra ở hai nhà thờ Hồi giáo tại Christchurch, thành phố lớn hàng thứ ba của New Zealand.

TRỰC TIẾP TRUYỀN HÌNH Xem TV, thỉnh thoảng bạn thấy có những đoạn tin tức trong khung hình có hàng chữ “Live” ở một góc. Hàng chữ đó báo cho người xem biết những gì họ đang xem đang được diễn ra ngay trong lúc này, và được truyền hình trực tiếp. Để truyền hình trực tiếp một sự kiện, cần đến cả một xe chuyên dụng với máy quay video và một hệ thống phát sóng truyền hình có cột ăng ten cao ngất ngưởng. Ngày nay, với kỹ thuật internet và các ứng dụng của mạng xã hội, bạn cũng có thể trực tiếp chuyển đưa những gì bạn muốn cho mọi người ở khắp thế

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

25

CHUYỆN MỖI TUẦN

TM

Video bị đứt đoạn, và kết thúc từ phút đó.

Gầ n như trong cả ngà y thứ Sá u 15 tháng 3, đoạn video này lan tràn nhanh trên internet, được nhiều người ghi lại, rồi tung lên Youtube.

Chân dung tên khủng bố.

Hình trong video do chính Brenton Tarrant đưa lên mạng trước khi ra tay

Áo giáp, súng và các băng đạn của Brenton Tarrant

giới xem thấy nếu họ là người theo dõi bạn trên mạng xã hội. Kỹ thuật và ứng dụng này là “livestream”, chỉ cần một chiếc điện thoại smartphone và kết nối internet.

Trong đoạn video livestream trên Facebook gần 17 phút, người theo dõ i thấ y mộ t thanh niên da trắ ng ngồi trong một chiếc xe. Hắn ta nhìn và o ố ng kí nh chiế c Go Pro đang livestream, nói: “hãy bắt đầu cuộc vui nào”, vặn máy cho nghe nhạc trên xe lên âm lượng to hơn rồi lái về hướng nhà thờ Hồi giáo ở Hartley Park. Bản nhạc hắn đang nghe là một khúc quân hành ngợi ca Radovan Karadzic, tên đồ tể Serbia chịu trách nhiệm về cuộc thanh tẩy chủng tộc người Hồi giáo ở Bosnia.

Chiế c má y thu hì nh Go Pro gắ n trên trán thu lại những hỉnh ảnh và âm thanh phía trước mặt, và cả những lời nói của hắn. Đậu xe gần bên ngoài thánh đường, hắn lấy từ trong xe ra một khẩu súng trường và đi bộ về phía cửa vào của tòa nhà.

Vào đến bên trong, hắn tưới đạn vào những người đang có mặt, không thèm nhìn vào hướng mũi súng, và nạp đạn lại nhiều lần.

Khi tiếng súng tạ m ngưng giữa những lần thay băng đạn, người ta có

26

thể nghe thấy tiếng khóc của những người bị thương.

Tên sát nhân đứng trên những người bị thương rồi bắn bồi thêm nhiều phát để chắc chắn rằng họ đã chết.

Trong suốt năm phút, hắn liên tục bắn vào những tín đồ, để lại hơn một chục xác trong một phòng.

Hắn bắn vào những người đang cố chạy thoát.

Lúc đó là vào khoảng 1 giờ 30, giờ địa phương, và nơi cuộc thảm sát diễn ra là thánh đường Hồi giáo Al Noor, giữa giờ cầu nguyện ngày thứ Sáu.

Rồi hắn trở lại xe để đổi súng, một khẩu súng có gắn kính nhắm, lại trở vào nhà thờ, và nổ súng vào tất cả nhữ ng gì đang nhú c nhí ch hay di chuyển trước mặt hắn.

Tên sát nhân trở ra bên ngoài, bắn vào một cô gái trẻ đang kêu cứu trên đường.

Sau khi đã thỏa mãn rằng tất cả các nạn nhân đều đã chết, hắn chạy ra, nổ súng vào một người đang đứng trên sân cỏ của nhà thờ.

Tên sát nhân ngồi vào xe, lái đi, cán qua xác một nạn nhân và bắn qua cửa kính xe vào một người khác.

Trong video, tên sá t nhân than rằng hắn tiếc đã “không thiêu rụi cái nhà thờ.” Ở sau xe của hắn, người ta trông thấy hai can xăng…

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MỘT TRONG NHỮNG NGÀY ĐEN TỐI NHẤT CỦA NEW ZEALAND Thủ tướng Jacinda Ardern mô tả đây là “một trong những ngày đen tối nhất của New Zealand”.

“Nhiều người trong số nhữ ng người sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi vụ nổ súng này có thể là di dân đến New Zealand, thậm chí họ có thể là người tỵ nạn ở đây. Những người này đã chọn New Zealand làm nhà của họ, và xứ sở này là nhà của họ.”

“Họ là chúng ta. Kẻ đã tiến hành vụ bạo lực nhắ m và o chúng ta thì không. Những tên này không có chỗ ở New Zealand. Không có nơi nào ở New Zealand cho những hành động bạo lực cực đoan và chưa từng xảy ra như vậy…”

Bà Thủ tướng trẻ của xứ sở mang biểu tượng lá dương xỉ và con chim Kiwi nói về vụ xả súng tại thành phố Christchurch mà hơn 17 phút diễn tiến đã được thủ phạm phát trực tiếp trên facebook, với 50 người chết và 50 bị thương, tấ t cả đề u là nhữ ng người Hồi giáo.

Cảnh sát chỉ đến hiện trường hơn 20 phú t sau khi tiế ng sú ng nổ và cú điện thoại đầu tiên gọi cầu cứu được nhận.

Không phải chỉ có một hiện trường mà tới hai.

Sau nhà thờ Hồ i giá o Ann Noor trên Deans Avenue, tên sát nhân lái xe chạ y đế n nhà thờ Hồ i giá o thứ hai cá ch đó khoả ng 5 cây số trên Linwood Avenue để tá i diễ n hà nh độ ng tà n sá t, thêm 10 ngườ i nữ a bị giết.

Trên truyền hình quốc gia tối hôm thứ Sáu, bà Arden nói với dân chúng rằng đây là một hành động có tính toán sắp xếp kỹ càng của những kẻ “mà tôi có thể mô tả là có nhữ ng quan điểm cực đoan là những người tuyệt đối không có chỗ nào ở New Zealand và, thực sự, không có chỗ nào trên thế giới.”

MONTREAL - OTTAWA

Bà Jacinda Ardern cũng cho hay có 4 người đã bị bắt giữ.

Con số nạ n nhân đầ u tiên là 49 người chết, trên hai chục người bị thương.

Ngà y 16 thá ng 3, cả nh sát cho hay họ đã tìm thấy thêm một thi thể tại hiện trường, nâng tổng số ngưởi chết lên chẵn 50, và con số người bị thương đang được điều trị cũng là 50.

MỘT NGƯỜI DA TRẮNG “BÌNH THƯỜNG” Tên sát nhân, mặc dầu vẫn được báo chí thận trọng gọi bằng từ đúng pháp luật là “nghi phạm”, và được tòa án bảo vệ quyền được hưởng một cuộ c xé t xử công bằ ng cá ch buộ c cá c phương tiên truyề n thông xó a khuôn mặt khi hắn ra tòa sáng ngày 15 tháng 3.

Trước tòa, hắn vẫn nghênh ngang, không tỏ mộ t chú t ân hậ n nà o về nhữ ng cuộ c tà n sá t. Chẳ ng nhữ ng thế, hắn còn công khai dùng ngón trỏ và ngón cái của bàn tay phải để làm một dấu hiệu của bọn thượng đẳng da trắng.

Gần như ngay khi tên sát nhân bị bắt giữ, thế giới đã biết được tên tuổi của hắn: một công dân Úc tên Brenton Tarrant, 28 tuổi, chưa từng có tiền án và cũng không nằm trong danh sách những kẻ bị chú ý của cảnh sát.

Người ta đượ c biế t sau đó rằ ng chính gia đình của tên sát nhân, ở tỉnh Grafton, cách Sydney gần 400 dặ m về phí a bắ c trong tiể u bang New South Wales, đã kinh hoàng khi thấy đoạn video về cuộc tàn sát trên Facebook. Họ đã gọi điện thoại cho cảnh sát và tuyên bố sẵn sàng hợp tác với nhà chức trách.

Cảnh sát ép chiếc xe của tên khủng bố vào lề đường. Ảnh từ video của một nhân chúng

Bà Jacinda Ardern: “Một trong những ngày đen tối nhất của New Zealand.”

TM

MONTREAL - OTTAWA

Một nạn nhân được đưa lên xe cứu thương

Brenton Tarrant làm dấu hiệu của da trắng thượng đẳng trước ống kính thông tấn khi được giải tòa. Photo: Reuteurs

Y từng là một huấn luyện viên thể dục dạy riêng – personal trainer, ở Big River Squash & Fitness Centre, một trung tâm thể dục ở quê nhà.

Từ khoảng 2010, hắn bỏ việc sau khi kiếm được ít tiền qua buôn bán tiền tệ ảo rồi lang thang qua nhiều nước ở Âu châu và Á châu: Bulgaria, Romania, Hungary, Serbia, Thổ nhĩ kỳ, Pakistan…

Bản “tuyên ngôn” mà Tarrant gửi đi, đầy lỗi chính tả và văn phạm, với nội dung sao chép những thứ rác rưởi: tinh thần kỳ thị chủng tộc, sùng bái phát xít, chống di dân và những tin nhảm về các tội ác của di dân ở các nước phương Tây. Nó cho thấy Tarrant đúng là một đối tượng lý tưởng của chủ thuyết hay thành viên điển hình, của các tổ chức da trắng thượng đẳng như hắn tự mô tả: một người da trắng sinh trưởng trong tầng lớp lao động, ít học, không có nghề nghiệp chuyên môn.

Trong “tuyên ngôn”, Tarrant khoe hắn đã tiếp xúc với Anders Brevik, tên khủng bố cực hữu đã nổ bom giết 8 người ở Oslo, và xả súng bắn chết 69 người ở tham dự trại hè Worker’s Youth League trên đảo Utoya, Na Uy năm 2011.

Brevnik xác nhận mình là một tay phát xít và Quốc xã, soạn thảo và sử dụng các tài liệu chống thánh chiến để hỗ trợ các phần tử quốc gia dân tộc cực đoan. Trên diễn đàn Nordisk, mạng của nhóm Tân phát xít Thụy điển, Brevik đã viết rằng người Hồi giáo đang xâm lăng Âu châu.

Tarrant viết rằng hắn đã nhận được

“nguồn cảm hứng đích thực” từ bản “tuyên ngôn” và các bài viết của Brevik và là đại diện cho “hàng triệu người Âu châu và những người theo chủ nghĩa quốc gia dân tộc cực đoan.”

“Tuyên ngôn” của tên sát nhân cũng nhắc đến một nhân vật lớn được hắn tôn sùng: Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tarrant viết “Trump là biểu tượng của bản sắc da trắng được tái lập và mục đích chung’, và hắn ta muốn châm ngòi cho ‘một cuộc nội chiến ở Mỹ.’

Trên những vũ khí và trang bị mà Tarrant sử dụng trong cuộc tàn sát có tên của các tên khủng bố da trắng cực đoan được viết bằng sơn trắng. Trong số các tên đó có Alexandre Bissonette, tên xả súng trong một thánh đường Hồi giáo ở Quebec, Canada năm 2017, Luca Traini, tên người Ý bắn vào người gốc Phi ở Macerata năm 2018, và tên của các tướng lãnh Âu châu đã chỉ huy các cuộc chiến chống Hồi giáo trong lịch sử.

TẠI SAO LÀ NGƯỜI HỒI GIÁO, TẠI SAO LÀ CHRISTCHURCH VÀ NEW ZEALAND? Lý do khiến Brenton Tarrant ra tay, theo hắn đưa ra trong bản “tuyên ngôn” dài đến hơn 70 trang là để trả đũa cho “vụ tấn công khủng bố ở Stockholm, vào ngày 7 tháng 4 năm 2017. Tôi không còn có thể bỏ qua các cuộc tấn công. Sự kiện thứ hai là cuộc Tổng tuyển cử Pháp năm 2017.

Khi tôi đến Pháp, (tôi thấy) cứ mỗi người đàn ông hay phụ nữ Pháp thì có gấp đôi số lượng quân xâm lược

(ý muốn nói ngưởi nhập cư/di dân).

Chính ở đó tôi đã quyết định làm một cái gì đó.”

Và lý do để hắn chọn người Hồi giáo: “Họ (người Hồi giáo) rõ ràng là một nhóm quân xâm lược, nhìn thấy ngay và đông đảo, từ một nền văn hóa có tỷ lệ sinh sản cao hơn, lòng tin tưởng xã hội cao hơn và các truyền thống vững mạnh đang tìm cách chiếm giữ đất đai của tôi, và thay thế dân tộc của tôi.”

Trong tuyên ngôn, Tarrant viết rằng hắn đã “bắt đầu lên kế hoạch cho một cuộc tấn công trước khoảng hai năm” nhưng New Zealand không phải là lựa chọn nguyên thủy cho một cuộc tấn công, và “chỉ đến New Zealand để sống tạm thời trong khi tôi lên kế hoạch và tập dượt, nhưng tôi sớm phát giác ra rằng New Zealand là một môi trường giàu mục tiêu như bất kỳ nơi nào khác ở phương tây…

“Một cuộc tấn công ở New Zealand sẽ khiến cho người ta chú ý đến sự thật về cuộc tấn công vào nền văn minh của chúng ta, rằng không nơi nào trên thế giới là an toàn, những

kẻ xâm lược đã có mặt trong tất cả các vùng đất của chúng ta, ngay cả ở những khu vực xa xôi nhất trên thế giới và rằng không còn nơi nào để rời đi là an toàn và không có cảnh di dân hàng loạt.”

T h ế n ê n c u ộ c t ấ n c ô n g v à o Christchuch là ý tưởng chỉ mới vừa đến trong đầu hắn ta trước đó ba tháng.

Thật vậy, New Zealand, khác với láng giềng Úc, là miền đất của sự bình yên và bao dung, nơi những người Hồi giáo nghĩ rằng họ sẽ được an lành và chấp nhận.

Trong lúc quan điểm và hoạt động chống di dân, tỵ nạn nói chung, và người nhập cư Hồi giáo nói riêng, nóng bỏng ở Úc, New Zealand đã tăng thêm chỉ tiêu nhận tỵ nạn, và chưa hề có hiện tượng chống người Hồi giáo.

Một thuận lợi nữa để mở cuộc tấn công ở New Zealand là luật lệ về súng đạn mặc dầu có khó khăn hơn Hoa Kỳ, nhưng vẫn khá dễ dàng. Gần 300 ngàn người New Zealand có giấy phép sở hữu súng, họ làm chủ khoảng 1 triệu 500 ngàn cây súng.

Cộng đồng Hồi giáo ở New Zealand Theo Tiến sĩ Anwar Ghani, cựu chủ tịch của Liên đoàn các Hiệp hội Hồi giáo New Zealand, mặc dù trong những thập niên gần đây đã có một dòng người nhập cư, nhưng những người Hồi giáo đầu tiên đã có mặt ở đảo quốc này từ giữa thế kỷ 19.

Theo thống kê dân số năm 2013, có 46.149 người New Zealand khai họ là Hồi giáo, gần 30% trong số đó ra đời tại đây.

Mặc dầu chỉ chiếm 1% dân số, cộng đồng Hồi giáo là một cộng đồng sinh động và phát triển ở xứ sở này.

Các cộng đồng lớn của người Hồi giáo đã đến New Zealand từ Trung Đông, Nam Á và Đông Nam Á và có một số lượng đáng kể các cộng đồng Hồi giáo Ấn Độ và Somalia.

Trong số các nạn nhân của cuộc thảm sát ở Christchurch có người từ Bangladesh, Pakistan, Ấn độ, Afghanistan và Syria.

Dân số Hồi giáo ở New Zealand tập trung chính ở Auckland, Hamilton, Wellington và Christchurch. Trong những năm gần đây, tỷ lệ người Hồi giáo đã tăng thêm nhờ có nhiều sinh viên từ các nước châu Á như Malaysia và Singapore đến New Zealand để du học.

Có ít nhất 18 nhà thờ Hồi giáo ở Auckland, 9 ở Wellington, 4 ở Christchurch, 2 ở Hamilton và 1 ở Dunedin.

Các thánh đường Hồi giáo (Mosques) là những trung tâm cộng đồng sôi động. Ở đó, giao tiếp và bài giảng thường là bằng tiếng Anh, trong khi các bài đọc từ kinh Koran bằng tiếng Ả Rập.

Hình lá dương xỉ được chiếu trên cánh buồm Hí viện Opera House ở Sydney, Úc để tưởng niệm các nạn nhân vụ thảm sát. Photo: J. D. Morgan/Getty Images

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

27

CHUYỆN MỖI TUẦN Cảnh sát là cơ quan cấp giấy phép mua và sử dụng súng và người xin giấy phép cần được xác nhận là không có án tích hình sự, vấn đề về tâm thần hoặc ma túy và một vài điều kiện khác như có chỗ cất giữ thích hợp. Có 7 cấp độ giấy phép, nhưng ngay ở cấp thấp nhất, người ta đã có thể làm chủ các súng trường bán tự động và shotgun.

Trong số các súng mà tên sát nhân Tarrant sử dụng có ít nhất một khẩu AR 15, đã được hắn cải tiến.

Cuộc tấn công tàn sát ở Christchurch đã làm rúng động cả thế giới.

Bà Thủ tướng Jacinda Ardern khẳng định với dân chúng New Zealand và thế giới: “Với những người đang xem (tin tức) ở nhà tối nay và đặt câu hỏi làm thế nào điều này có thể xảy ra ở đây, chúng tôi – New Zealand không phải là một mục tiêu vì chúng tôi là bến cảng an toàn cho những người có lòng thù ghét. Chúng tôi không được chọn cho hành động bạo lực này vì chúng tôi tha thứ cho chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, bởi vì chúng tôi là một nơi ẩn náu cho chủ nghĩa cực đoan.

Chúng tôi đã được chọn (để tấn công) vì chính thực tế rằng chúng tôi không phải là một trong những thứ này. Bởi vì chúng tôi đại diện cho sự dị biệt, sự tử tế, lòng trắc ẩn, một ngôi nhà cho những người chia sẻ giá trị của chúng tôi, nơi ẩn náu cho những người cần

TM

nơi trú ẩn. Và những giá trị đó, tôi có thể bảo đảm với quý vị, sẽ không, và không thể, bị lung lay bởi cuộc tấn công này.

Chúng tôi là một quốc gia đáng tự hào với hơn 200 sắc dân, 160 ngôn ngữ. Và trong sự dị biệt đó, chúng tôi chia sẻ các giá trị chung. Và giá trị mà chúng tôi chọn ngay bây giờ và đêm nay là tình thương và sự ủng hộ của chúng tôi đối với cộng đồng của những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thảm kịch này.

Và thứ hai, sự lên án mạnh mẽ nhất có thể về ý thức hệ của những người đã gây ra chuyện này.

Các người có thể đã chọn chúng tôi nhưng chúng tôi hoàn toàn từ chối và lên án các người.”

Trong lúc người dân ở khắp nơi trên địa cầu tổ chức các hoạt động tưởng niệm, những đêm thắp nến, các buổi lễ tôn giáo cầu nguyện, bày tỏ sự chia sẻ và đoàn kết hỗ trợ, các lãnh đạo thế giới đã nhanh chóng lên án hành động khủng bố ở Christchurch Thủ tướng Úc Scott Morrison ngay tối thứ Sáu đã phát biểu trên các phương tiện truyền thông ở Sydney chia buồn với tất cả người dân New Zealand, và “đặc biệt là những người theo đạo Hồi.” Ông nó i “Úc và New Zealand chúng ta không chỉ là đồng minh, chúng ta không chỉ là bạn hợp tác.

Thành phố Christchurch trên bản đồ New Zealand. Ảnh Google Maps

Chúng ta là gia đình. Là người trong gia đình, chúng tôi đau buồn, chúng tôi bị chấ n độ ng, chúng tôi kinh hoàng, chúng tôi căm giận.

Chúng tôi đứng ở đây và lên án cuộc tấn công xảy ra ngày hôm

Biểu tình “Áo vàng” bước sang tuần thứ 18

Bước sang tuần thứ 18, những người biểu tình quá khích đã đập phá, cướp bóc và đốt các cửa hàng trên đại lộ ChampsElysees ở Paris.

Cảnh sát chống bạo động Pháp ngày 16/3 đã sử dụng hơi cay và vòi rồng để trấn áp các đối tượng quá khích khi phong trào biểu tình “Áo vàng” bùng phát bạo lực trở lại. Vài tuần trước đó, làn sóng biểu tình diễn ra tương đối ôn hòa và căng thẳng cũng hạ nhiệt hơn.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã phải cắt ngắn chuyến đi trượt tuyết cuối tuần khi bạo lực bùng phát trở lại ở Paris.

Cảnh sát đã được huy động khi người biểu tình tràn vào đại lộ Champs-

28

Elysees, có hành vi phá hoại, châm lửa đốt phá các nhà hàng, cửa hàng túi xách, ngân hàng và một số sạp báo.

Những người biểu tình cũng cướp bóc một số cửa hàng quần áo và đốt các rào chắn. Cảnh tượng hỗn loạn khiến nhiều người liên tưởng tới những ngày bạo động khủng khiếp nhất của phe “Áo vàng” tại Paris hồi tháng 12 năm ngoái.

Những người biểu tình quá khích dùng gạch đá tấn công cảnh sát và các phương tiện của lực lượng trấn áp bạo động. Khu vực Khải Hoàn Môn chìm trong bạo lực.

Trong những tuần gần đây, quy mô của các cuộc biểu tình “Áo vàng” đã giảm bớt. Tuy vậy, Bộ Nội vụ Pháp ước tính số người biểu tình có mặt tại Paris hôm 16/3 lên tới 10.000 người trong tổng số 32.300 người trên cả nước. Cảnh sát Pháp thông báo đã bắt giữ 237 người

và các công tố viên cho biết 106 người đang bị tạm giữ chờ xét xử.

11 người đã bị thương do vụ cháy tại ngân hàng.

Cuộc đụng độ khiến 17 cảnh sát và 42 người biểu tình bị thương.

Cuộc biểu tình “Áo vàng” diễn ra nhằm phản đối chính quyền Tổng thống Macron cũng như các chính sách của tổng thống. Bất chấp nỗ lực xoa dịu của tổng thống, những người biểu tình vẫn chưa cảm thấy hài lòng và tiếp tục đấu tranh đòi quyền lợi.

Tháng 12/2018, ông Macron đã công bố gói ngân sách trị giá 11,2 tỉ Mỹ kim để thực hiện các biện pháp miễn giảm thuế, giú p đỡ người lao động thu nhập thấp và người hưu trí. Ông Macron cũng cam kết xóa bỏ kế hoạch tăng thuế nhiên liệu - một trong những lý do chính dẫn tới sự bất mãn của người biểu tình.

N.T (Theo Reuters)

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

nay bởi một kẻ khủng bố cực đoan, cánh hữu, bạo lực (người) đã cướp đi nhiều sinh mạng, đánh cắp nhiều sinh mạng, trong một cuộc tấn công sát nhân tàn độc.” ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

Trung Quốc là chủ nợ của nhiều nước trên thế giới Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, nói trước Ủy ban Quân lực Thượng viện rằng “hoạt động kinh tế săn mồi” của Trung Quốc nhằm mục đích mở rộng ảnh hưởng của nước này ra toàn cầu: “Chẳng hạn như Sri Lanka đã trao cho Trung Quốc hợp đồng thuê đất 99 năm và 70% cổ phần tại cảng nước sâu của họ. Maldives cũng nợ Trung Quốc khoảng 1,5 tỉ Mỹ kim, tương đương 30% GDP”. Ở châu Phi, Djibouti nợ Trung Quốc hơn 80% GDP và năm 2017, nước này phải cho Bắc Kinh xây căn cứ quân sự đầu tiên ở nước ngoài. Ở châu Mỹ Latinh, Ecuador đã đồng ý bán 8090% lượng dầu thô có thể xuất cảng cho Trung Quốc đến năm 2024 để đổi lấy các khoản vay trị giá 6,5 tỉ Mỹ kim.

Sau khi cho Trung Quốc thuê đất miễn thuế trong 50 năm, Argentina đã bị cấm tiếp cận và giám sát một trạm theo dõi vệ tinh của Trung Quốc trên lãnh thổ mình.

Tướng Dunford cho biết Pakistan đang nợ Trung Quốc ít nhất 10 tỉ Mỹ kim tiền xây cảng chiến lược Gwadar và các dự án khác.

Cảng Gwadar nằm ở tỉnh Balochistan, được Trung Quốc xây dựng dựa trên Hành lang kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC). Đây được xem là một trong những mối liên kết các dự án “Vành đai và Con đường” (OBOR) và “Con đường tơ lụa trên biển” đầy tham vọng của Bắc Kinh. Ông Dunford cảnh báo các quốc gia hợp tác kinh tế với Trung Quốc thông qua OBOR có thể phải trả giá nếu cam kết đầu tư không được thực hiện và biện pháp bảo vệ cũng như tiêu chuẩn quốc tế bị bỏ qua.

Dunford lưu ý: “Trung Quốc đang bành trướng bằng cách tăng cường hoạt động quân sự và cưỡng chế thông qua các nước láng giềng, ngày càng khiêu khích ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, đặc biệt là biển Đông”.

V.A (Theo PTI)

TM

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

MONTREAL - OTTAWA

Chuyện tranh cử thủ tướng của

Công chúa Thái

LÝ ANH

gày 23/01/2019, Quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn ký sắc lệnh thông báo tổ chức bầu cử Quốc hội vào Chúa nhật 24/03. Đây là cuộc bầu cử đầu tiên sau năm 2014 Tướng Prayuth Chan-ocha đảo chính lật đổ chính phủ dân chủ của nữ Thủ tướng Yingluck Shinawatra.

Từ đó, quân đội Thái Lan nắm quyền lãnh đạo đất nước. Chính quyền quân sự với tên gọi là Hội đồng Hòa bình và Trật tự (National Council for Peace and Order - NCPO), nhanh chóng hứa hẹn các cuộc bầu cử dân sự mới, nhưng đã liên tục trì hoãn.

Năm 2016, người Thái bỏ phiếu phê chuẩn một hiến pháp mới do nhóm lãnh đạo quân sự đề xuất nhằm duy trì ảnh hưởng và ngăn chặn đồng minh của cựu Thủ tướng Thaksin giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử khác. Ý đồ đó giờ đây tả tơi khi Công chúa Ubolratana được

N

Đảng Ái Quốc Thái Lan (Thai Raksa Chart Party) giới thiệu ra tranh cử Thủ tướng, khiến cuộc bầu cử nước này rơi vào tình trạng hỗn loạn.

Theo truyền thống, hoàng gia Thái Lan không tham gia chính trị, chuyện Công chúa Ubolratana được giới thiệu ra tranh cử là chuyện chưa từng có trong lịch sử nước này.

Phác họa chân dung công chúa

Công chúa Ubolratana chào đời năm 1951, là trưởng nữ của cố hoàng đế Bhumibol Adulyadej. Sau khi kết hôn với một người Mỹ năm 1972, bà từ bỏ tước vị hoàng gia, qua Hoa Kỳ sinh sống với chồng, sinh hạ ba người con, một đã qua đời năm 2004, hai người khác đang sống ở Mỹ. Sau khi ly dị, bà trở lại Thái Lan, tiếp tục cuộc sống của một thành viên trong hoàng gia.

Công chúa Ubolratana là một phụ

Dân chúng Thái Lan biểu tình yêu cầu tổ chức bầu cử Quốc hội

nữ nổi tiếng, gần gũi với tầng lớp dân nghèo, từng điều hành nhiều chương trình từ thiện do Hoàng gia tài trợ.

Bà thường tham gia các hoạt động trên các trang mạng xã hội, cũng từng diễn xuất trong vài ba cuốn phim Thái Lan. Tin công chúa Ubolratana được

Đảng Ái Quốc (Raksa Chart Party) Thái Lan đề cử ra tranh cử Thủ tướng hoàn toàn áp đảo tin Đảng Lực lượng Công dân (Palang Pracharath Party – PPRP) giới thiệu Tướng Prayut Chan-o-cha, người làm Thủ tướng Thái sau cuộc đảo chính năm 2014 cho đến bây giờ, ra tranh cử.

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

29

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Dư luận về công chúa ra tranh cử

Theo The Guardian, Anh Quốc, ông Thitinan Pongsudhirak, giám đốc Viện An ninh và Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Chulalongkorn, Bangkok Thái Lan, nhận xét, qua việc ra ứng cử, công chúa Ubolratana đã đẩy Đảng Raksa Chart nhỏ bé lên hàng đầu trên chính trường Thái Lan. Bản thân bà cũng được xem là ứng cử viên hàng đầu. Ông Thitinan nhận định: “Không rõ, vào thời điểm này, công chúa Ubolratana ra tranh cử có thể gây ra nhiều chia rẽ trên chính trường Thái Lan hay ngược lại?”.

Theo ông, là người ngoài cuộc, công chúa Ubolratana có thể giúp ngăn chặn chia rẽ trên chính trường Thái Lan. Bây giờ ra tranh cử, công chúa có thể gây chia rẽ giữa một bên là hoàng gia và một bên là quân đội.

Trong khi đó, vẫn theo The Guardian, ông Paul Chambers, giảng viên Đại học nghiên cứu Cộng đồng Asean tại Đại học Naresuan của Thái Lan, cho rằng, mặc dù trên nguyên tắc bà Ubolratana không còn tước vị công chúa, vì thế không rơi vào Luật khi quân “lèse-majesté” (phản quốc) của Thái Lan cấm dân chúng chỉ trích hoàng gia, nhưng bà vẫn là một thành viên của hoàng tộc. Theo chương 112 trong bộ luật hình sự Thái Lan, “lèse majesté” được coi là hình tội.

Vẫn theo nhận định của ông Paul Chambers, đối với Thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha, cuộc tranh cử lần này sẽ đầy thách thức vì việc tấn công vào của đối thủ hàng đầu Ubolratana sẽ vô cùng khó khăn.

Thử hỏi ở đất nước Thái Lan này, ai là người dám chống lại chị ruột của Quốc vương? Chắc chắn bà là đe dọa nhất định đối với tướng Prayuth, bởi vì, đối với người Thái, Công chúa là người có nhiều ảnh hưởng hơn một người tổ chức đảo chính sau đó lền cầm quyền.

Vua Thái không tán thành chị ruột ra tranh cử

Ngày 08/02, Quốc vương Thái Lan Vajiralongkorn ra tuyên bố, Đảng Raksa Chart đề cử Công chúa Ubolratana ra tranh cử chức Thủ tướng nước này không hợp pháp.

Việc này phá vỡ truyền thống hoàng gia Thái Lan vốn không dính líu đến chính trị.

Trong một bản tin phát trên trên các đài truyền hình nước này, trong tuyên bố của Quốc vương Vajiralongkorn chỉ rõ: “Một thành viên cấp cao của Hoàng gia tham gia vào chính trường, bất cứ bằng cách nào, vẫn mâu thuẫn với truyền thống phong tục và văn hóa của đất nước, cực kỳ

30

TM

không phù hợp với hoàng gia Thái Lan”.

Bản tuyên bố còn trích dẫn điều khoản ghi rõ trong hiến pháp Thái Lan quy định hoàng gia luôn luôn trung lập, không hoạt động chính trị: Tất cả mọi thành viên trong hoàng tộc đều phải tuân thủ các quy định, không thể tham gia chính trị, bởi vì việc làm đó đi ngược lại hiến pháp. Đảng Ái Quốc Thái bị giải tán

Ngày 07/03, Tòa án tối cao Thái Lan giải tán Đảng Ái Quốc Thái Lan (Thai Raksa Chart Party) đã đề cử Công chúa Ubolratana ra tranh cử Thủ tướng. Thai Raksa Chart Party là một chính đảng nhỏ thành lập năm 2009 tại Bangkok, được hậu thuẫn bởi cựu Thủ tướng lưu vong Thaksin Shinawatra, người bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự năm 2006.

Giới phân tích cho rằng, giải tán đảng này sẽ ngăn chặn Công chúa Ubolratana ra tranh cử, càng khiến những người ủng hộ ông Thaksin khó giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội ngày 24/03.

Phán quyết của Tòa án tối cao Thái Lan ra ngày 07/03 cho biết, đề cử Công chúa Ubolratana tranh cử Thủ tướng là đe dọa tính trung lập của chế độ quân chủ.

Tòa án còn ra lệnh cấm những người lãnh đạo đảng này hoạt động chính trị trong 10 năm, không được ra tranh cử…

Người chuyển giới ứng cử Thủ tướng

Theo bài báo “Thai Transgender Candidate Runs for Next Generation” (Người chuyển giới Thái Lan ứng cử trong cuộc bầu cử sắp tới) đăng ngày 15/02/2019 trên VOA, ông Pinit Ngarmpring là CEO và nhà quảng bá thể thao nổi tiếng trong giới hoạt động bóng đá Thái Lan, đã chuyển giới thành một phụ nữ với tên gọi Pauline Ngarmpring, đang cố gắng để trở thành Thủ tướng chuyển giới

đầu tiên của đất nước.

Bà Pauline Ngarmpring, 52 tuổi, chuyển đổi giới tính từ 3 năm trước tham gia Đảng Mahachon (tiếng Anh gọi là Great People’s Party) vào tháng 11/2018, được chọn làm ứng cử viên Thủ tướng trong cuộc bầu cử Quốc hội vào ngày 24/03. bà Ngarmpring nói về phản ứng của đám đông khi nghe tin bà ra tranh cử Thủ tướng: “Tôi nghe nhiều người nói: ‘bà ta là người chuyển giới muốn trở thành Thủ tướng của chúng tôi. Đúng là câu chuyện hết sức buồn cười và kỳ lạ’. Tuy nhiên, tôi không nghĩ như vậy. Dù bạn là ai, cũng có giá trị của mình. Bạn yêu chính mình và sau đó bạn chia sẻ với mọi người”.

Thái Lan nổi tiếng với những người phụ nữ chuyển giới, những người như bà Ngarmpring thường tự gọi mình là “loại phụ nữ thứ hai” hoặc đơn giản là “phụ nữ”. Tuy nhiên, đây vẫn là một chủ đề tranh luận trong dư luận về việc họ có phải là người chuyển giới hay tạo thành giới tính thứ ba khác biệt trong xã hội Thái Lan. Những khó khăn về kinh tế và xã hội phụ nữ chuyển giới ở Thái Lan phải đối mặt là điều khó tranh luận và Đảng Mahachon và bà Ngarmpring hy vọng sẽ có thể đại diện cho toàn thể những người dân Thái Lan thuộc giới LGBTI sau ngày 24/3.

Bà Ngarmpring nói: “Tôi không nói rằng chúng tôi tốt hơn nam hay nữ.

Tôi chỉ muốn nói rằng chúng ta đều bình đẳng”.

Năm 2015, Thái Lan ra một đạo luật cấm phân biệt đối xử giới tính hoặc khuynh hướng tình dục, nhưng vẫn có những khuyến cáo cho giáo dục và các dịch vụ khác khiến nhiều phụ nữ và những người ủng hộ giới LGBTI lên tiếng phản đối.

Bà Ngarmpring đang tham gia vận động cử tri tại các “phố đèn đỏ” ở Bangkok, nơi nhiều người dễ bị tổn thương và bị bóc lột, chẳng hạn như phụ nữ chuyển giới, đang làm

MONTREAL - OTTAWA

việc trong các tiệm massage hoặc làm nghề mại dâm. Theo hãng thông tấn AP, Đảng Mahachon đã hợp pháp hóa mại dâm trở thành một trong những chiến dịch tranh cử của mình,.

Thái Lan hiện có gần 200.000 gái mại dâm và gần 3 triệu người làm việc trong ngành mại dâm. Ngành công nghiệp tình dục này tạo ra 6,4 tỷ Mỹ kim hàng năm, đóng góp 1% GDP của Thái Lan. Ứng cử viên Ngarmpring không nghĩ rằng mình sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử, nhưng bà cho rằng, điều đó vẫn quan trọng “bởi vì tôi là người đầu tiên dám tuyên bố: Chúng ta có thể làm được! Tôi trở thành Thủ tướng hay không, không quan trọng… nhưng liên quan đến các thế hệ mai sau …”.

Dư luận về bầu cử ở Thái Lan

Những bất ổn chính trị triền miên trong gần hai thập niên qua đã tạo cơ hội cho phe quân đội tổ chức đảo chính lật đổ chính quyền dân sự của bà Yingluck Shinawatra, sau đó cầm quyền từ năm 2014. Tuy nhiên, chính quyền quân sự của tướng Prayut Chan Ocha thường lấy lý do bất ổn chính trị, chưa hội tụ đầy đủ các điều kiện cần thiết, nhiều lần thông báo hoãn tổ chức bầu cử.

Giờ đây, sau 5 năm nắm quyền lãnh đạo, tướng Prayut Chan Ocha đã có đầy quyền lực và là ứng viên hiển nhiên của cuộc bầu cử. Ông muốn thông qua lá phiếu cử tri tiếp tục nắm giữ quyền lực ông có được sau cuộc đảo chính và tạo tính hợp pháp cho chiếc ghế thủ tướng của mình.

Chính quyền quân sự Thái Lan biết rõ họ không bao giờ có được lá phiếu của người dân. Phe đối lập có rất nhiều khả năng thống lĩnh Quốc Hội.

Nhưng điều đó chẳng còn ý nghĩa gì, bởi vì, kể từ năm 2016, Thái Lan đã sửa đổi hiến pháp để quân đội có thể tiếp tục nắm giữ quyền lực. Nếu Quốc Hội do dân bầu ra thì các thành viên Thượng Viện lại do quân đội chỉ định. Nếu không đạt được đồng thuận trong việc lựa chọn Thủ tướng thì Thượng Hạ nghị viện có thể chỉ định một nhân vật không phải do dân bầu ra giữ chức vụ này. Đồng thời, hiến pháp mới củng cố quyền lực của Tòa Bảo hiến, cho phép phế truất các lãnh đạo dân sự. Như vậy, bất kể kết quả cuộc bỏ phiếu sắp tới ra sao, tướng Chan-Ocha vẫn tiếp tục làm thủ tướng…

Chúng ta cùng chờ xem kết quả cuộc bầu cử ngày 24/03 ở Thái Lan! LÝ ANH

Pauline Ngarmpring vận động bầu cử tại khu đèn đỏ

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

TM

GÓC CỦA PHAN

MONTREAL - OTTAWA

Nái ơi nái…

T

ôi thường nhớ về quê cũ từ biến cố tháng tư ở quê nhà vào năm 1975, năm đó tôi phải nghỉ hè sớm vì trường nằm sau lưng Phủ Thủ tướng nên sợ Việt cộng pháo kích vào trường học.

Nhưng sau chiến cuộc thì tôi không được học trong nội thành Sài gòn nữa vì chính sách Hộ khẩu mới.

Tôi trở về trường làng ở vùng ngoại ô với tâm tình không vui vì đã quen rong chơi ở Sài gòn đô hội, tắm hồ bơi Yết Kiêu thay vì một khúc sông bì bõm, thụt bi da Nguyễn Bỉnh Khiêm, đá banh ở sân Hoa Lư thay vì một miếng ruộng khô như mấy năm trước… Nhưng gặp lại đám bạn cũ thời tiểu học cũng nguôi ngoai nỗi buồn mới lớn, vì tôi chỉ lên Sài gòn học mới vài năm nên bạn bè dưới quê gặp lại vẫn chưa đến nỗi xa lạ.

Tôi cũng mới xa ruộng đồng, sông nước vài năm nên trở lại tắm sông, đi đào cua, bắt cá, ra đồng xông chuột cũng còn huýt sáo được để điều khiển mấy con chó săn... Chỉ thằng bạn

cùng hoàn cảnh là hơi ngỡ ngàng vì nó sanh đẻ ở Sài gòn như tôi, nhưng gia đình nó không có căn nhà khác ở ngoại ô như gia đình tôi nên nó chưa từng lội ruộng chân không. Chúng tôi dễ gần, rồi chơi thân với nhau như hai thằng Sài gòn trong khối bạn bè chung dưới quê, có nhiều đứa trong lớp còn chưa từng lên Sài gòn. Nó tên Thành, người chững chạc từ nhỏ nên nó chỉ nói với riêng tôi là gia đình nó lánh mặt người quen kẻ biết ở Sài gòn để tiện bề tìm cách ra khơi…

Hôm đó mùa cua rộ vì người ta cắp thúng đi bán cua dạo trong xóm thật nhiều. Tôi chỉ dẫn nó đi câu cua cho biết vì thấy nó lẻ loi, khó hoà đồng được với bạn học trai, chỉ bọn con gái trong lớp trong trường thích nó trắng trẻo, ăn nói nhỏ nhẹ, nhường nhịn bạn gái…

Tới hôm bọn con trai trong lớp hẹn nhau Chủ nhật đi bắt cua. Tôi rủ rê riết nó mới chịu đi theo chúng tôi.

Cả bọn cười vỡ bụng với nó đi chân đất trên bờ ruộng lần đầu nên nó té

thấy thương. Hồi đào bắt cua thì nó chỉ đứng nhìn, nên khi ra sông tắm để về thì nó không dám nhận mấy con cua bạn bè chia cho nó. Trong khi bạn bè dưới quê rất thật tình, thật lòng, “mày đem về nhà mấy con cua cho má mày vui. Lần sau đi bắt cua tụi tao sẽ chỉ cho mày tìm hang cua, đào hang cua…”

Nó ngượng ngùng đón lấy xâu cua từ tay bạn bè. Nhưng không ngờ là nó sợ cua kẹp tới xanh mặt. Nó đưa xâu cua ra trước mặt, rồi đi ngay thẳng như anh lính cầm cờ lúc duyệt binh.

Cả đám bạn cười ngặt nghẽo trên đường làng cho đến khi chỉ còn tôi với nó về chung đường. Nó hỏi tôi ghé nhà nó được không? Nó muốn tôi dạy nó rửa cua, luộc cua…

Vậy là hai đứa ở bên hè nhà nó với hàng lu nước. Tôi chỉ nó cách cầm con cua làm sao thì nó không kẹp được tay mình, rồi rửa làm sao cho sạch con cua… Nó thích thú, và cũng thuộc loại liều mạng nên tập thử cách mở dây cột con cua ra cho nó bò tự

PHAN

nhiên, rồi làm sao bắt lại bằng tay không, cách trói con cua cũng đâu phải dễ… Hồi nó làm được thì có tiếng vỗ tay, tiếng con gái khen nó, “Hay quá! Nhái giỏi quá…!”

Tôi nhìn về phía phát ra tiếng nói, rồi tôi chết trân. Cô gái nhìn tôi thán phục với ánh mắt không chớp, cúi nhẹ đầu chào, mặt hơi ửng đỏ. Nó vui vẻ giới thiệu với tôi là chị nó. Chị tên Anh Thư. Tôi cũng ngưng tay trói cua để chào Anh Thư. Không biết lẻo mép từ đâu tuôn ra miệng tôi, “chị tên là Tiểu Thư mới đúng với người. Dù tên Anh Thư cũng rất đẹp. Nhưng chị giống tiểu thư trong truyện hơn…”

Anh Thư càng thẹn thùng càng đẹp, làm tôi ngu ngơ từ độ đó. Nhưng nàng dạn dĩ hơn tiểu thư. Nàng hỏi, “Cho Thư chơi với được không?”

Thế là từ đó bên hè vang vang tiếng cười khanh khách của tiểu thư với cây que và con cua bò lung tung như tâm thần tôi bấn loạn. Đến hồi bắc nồi luộc cua, tôi mới rõ mặt dân quê vì Anh Thư chỉ biết

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

31

GÓC CỦA PHAN xài lò dầu, không biết nhóm lửa lò củi, nhưng lại muốn cắc cớ là bắc nồi lên ba hòn gạch ngoài hè, nấu bằng cành cây trong vườn nhà cho khói bay lên trời như cắm trại mới vui…

Tôi được dịp trổ tài dân đồng dân ruộng, nấu cơm bằng ống tre ngoài gò mả còn được huống gì luộc mấy con cua bên hè. Còn biết vẽ ra chuyện cắt mấy tàu lá chuối trải xuống hè xi măng, làm chén muối tiêu chanh nhanh như gió.

Anh Thư vui vẻ, hoà đồng như những người bạn bên trường Trưng Vương mà tôi bỗng nhớ tới, nhớ những gương mặt thẹn thùng khi chào nhau trong Thảo cầm viên.

Nhưng khi những xạ thủ bên Võ Trường Toản chúng tôi rút ná, bắn rớt những chùm me dốt thì thẹn thùng bay biến như chim. Các thiên thần quân sĩ của Hai Bà Trưng cột ngay hai vạt áo dài sang bên hông, mở cặp táp lấy ra bịch muối ớt để chấm me dốt. Mặt mày nhăn nhó với chua cay, nhưng tiếng cười và những đôi mắt nheo thú vị thật khó quên…

Anh Thư đưa tôi về lại khung trời Sài gòn của học sinh nam sinh mặc đồng phục, chân đi giày bata; nữ sinh mặc áo dài trắng từ Đệ thất, rất đẹp nhưng còn nét hồn nhiên vì chưa biết làm điệu như những đàn chị đã có người đưa kẻ đón trước cổng trường.

Nhưng chắc chắn là Anh Thư lớn hơn những cô bạn nhỏ của tôi vì nàng chững chạc, ý tứ hơn nhiều…

Rồi ba đứa chén cả chục con cua ngon nhất trong đời. Từ ngượng ngùng mời nhau theo kiểu cách Sài gòn của mấy đứa trẻ mới lớn, tới tranh ăn, giành nhau cái chày đâm tiêu để đập càng cua thì mới có được nhiều thịt cua hơn ăn mấy cái ngoe lỏng khỏng…

Mới lạ xa thẹn thùng lần đầu gặp gỡ, củi còn than chưa hoá ra tro mà đã mặn lòng, đùa giỡn tới lấy gạch cua quẹt lên mặt nhau để cười vang…

Tôi gọi bạn là thằng Nhái thì nó không chịu vì tên ấy chỉ để gọi ở nhà, tôi phải gọi nó là thằng Thành. Đến hỏi tên ở nhà của chị Anh Thư thì chị đỏ mặt. Thằng Nhái cũng không nói, càng kích thích tôi tò mò...

Nhưng tiệc cua chưa tàn thì tiếng mẹ của Nhái đã về, giọng bắc di cư lảnh lót từ trong bếp vọng ra bên hè, “Nái ơi Nái! Chiều rồi sao không bắc nồi cơm cho mẹ?”

Ngoài hè. Mặt chị đỏ như cua luộc, xõa tóc che đi thẹn thùng. Tôi thấy buồn như gió hiu hiu lắc lư tàu lá chuối vì biết chị lớn hơn tôi mất rồi.

Tôi đoán được vì người anh kế trong gia đình tôi tuổi con heo, cũng thường bị gọi là thằng heo nọc khi anh ương bướng, ngang ngạnh khỏi chê… Đến cả tháng sau chị ngại gặp tôi khi tôi lại cứ cố tình theo thằng Nhái về nhà nó để chỉ nó đủ trò của dân

32

TM

quê như làm ná bắn chim bằng cành ổi, làm cây chĩa xoi nhái bằng căm xe đạp, hơ trúc trên than hồng để uốn cần câu cá rô, cá sặc… Nó cứ nhất định không cho tôi gọi nó là thằng Nhái vì tên ấy chỉ người trong nhà mới được gọi. Tôi nói nó cứ gọi tôi là thằng Mập, là tên trong nhà của tôi… Nó không chịu nhưng chị nó cười híp mắt. Từ đó hết mắc cỡ với những cái tên kỳ lạ để gọi ở nhà.

Mà đã hết mắc cỡ thì tình thân thêm thương, loanh quanh xe đạp đi khám phá vùng quê cả buổi chiều. Hôm nghỉ học đi câu cá, câu cua như đi dã ngoại; hôm ở nhà lại nấu chè, nấu cháo nhái sau đêm mưa tôi với thằng Nhái đi soi được cả xâu… anh em nhà Nhái. Chuyện cười rôm rả theo nắng theo mưa để lắng đọng lại thành kỷ niệm…

Hôm thằng dốt viết luận văn tới phải đi học phụ đạo vào ngày Chủ nhật. Tôi lại giả điên đến nhà rủ nó đi đá banh với ý đồ bất chánh nên trời hại. Tôi trốn chạy không khỏi ánh mắt tiểu thư liếc qua cửa sổ đã biết là ai thập thò! Ai đã biết chuyện tiểu thư xinh đẹp như tiên giáng trần mà vẫn bị mẹ đánh đòn, chửi mắng tới động thiên đình, “Nái ơi là Nái! Con có biết… Con có biết… Con có biết…”

Người mẹ vụt chổi lông gà vào người bà thay vì đánh con gái, làm tôi cũng thấy đau đau trong lồng ngực…

Rồi mùa xuân len lén về theo gió chướng cuối năm, chị mặc áo dài theo mẹ đi chùa hôm rằm tháng Chạp. Tôi chở mẹ tôi ra chùa siêng năng hơn xưa để hai bà mẹ cầu khấn cho chồng con trong tù cải tạo được Phật tổ, Phật bà cứu khổ cứu nạn cho, còn đám trẻ có dịp luyên thuyên chuyện trên trời dưới đất mà chuyện lòng thì chớ dám hé môi. Gặp hôm có tiền trong túi thì cũng chỉ dám mời nhau qua quán nước bên đường để uống ly nước chanh, nhưng mắt không rời cửa chùa để trở lại trước khi hai bà mẹ ra về…

Tuổi trẻ đâu biết đã là mẹ thì mẹ thấy không cần nhìn cũng thấy hết trơn nên hôm gần tết, bác gái nhờ tôi chở chị về Sài gòn để biếu quà tết cho ông bà nội của chị vì bác quá bận làm ăn, lo thăm nuôi bác trai trong tù như mẹ tôi cũng lo thăm nuôi cha tôi vậy! Trong khi thằng Thành thì đạp xe đạp không được cứng cáp như tôi, lại không rành đường trên Sài gòn…

Nó cũng giả điên để miệt mài ngoài sân banh vì nó đã là chân sút sấm sét, nổi tiếng trong trường…

Mùa xuân năm ấy lạnh vô cùng, Sài gòn xuống tới 16 độ C, đói nghèo cả nước vào năm 1976, dịch bệnh lại lan tràn cùng khắp ngõ thôn chứng ghẻ ngứa mà ai cũng đồ thừa cho việt cộng đem ở rừng về thành phố.

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Nhưng có hai đứa trẻ không biết lạnh nên đạp hoài cái xe đạp loanh quanh Sài gòn, đi thăm trường cũ, trở lại nhà xưa, ngắm nhìn không chán những cánh thiệp xuân nghèo nàn nhưng không mua vì lý do để dành tiền uống nước, ăn vặt. Không ai công nhận là muốn mua, nhịn ăn uống cũng được nhưng nghĩ tới tặng nhau hơi thấy ngại! Ta bà ra đến Thảo cầm viên cả buổi để nhặt lá mục chỉ còn xương lá về nhuộm màu, rồi ép vở học trò làm bằng chia xa vì cha thằng Nhái trốn trại vào dịp tết, khi cán bộ quản giáo lơ là, lo về nhà ăn tết với gia đình họ thì có một gia đình bên thua lặng lẽ rời bỏ quê hương… *** Có thằng nhỏ mới có râu thua theo nên nó cứ gọi thầm “nái ơi nái” mỗi lần qua ngõ nhà Anh Thư. Những mùa gió chướng lại về là những mùa trông thư đợi thiệp, những dòng chữ nắn nót không còn dấu sắc huyền hỏi ngã nặng là những dòng chữ tiếng Anh vẫn chuyên chở nỗi lòng, nhưng hy vọng ngày một mong manh như những cánh hoa rơi trước sân chùa cô quạnh… Quán nước bên đường còn góc ngồi nhìn sang chùa dễ nhất, nhưng ai đã giỡ đi đâu giàn thiên lý đã xa để nhạc không lời toàn dấu lặng, nhỏ xuống đời nhau những giọt cà phê đen quánh lại…

Rồi ai cũng phải cất giấu những niềm riêng vào sâu thẳm trong hồn người để bâng khuâng khi gió chướng mơn man về, cái rét cuối năm ở Sài gòn những năm sau không lạnh, chỉ đủ để nhớ nhau khi chợt thấy người giống người trên phố, màu áo len phai theo bước người đi đã mịt mù…

Hôm tôi từ Sài gòn về nhà thăm mẹ tôi lần cuối, bái biệt mẹ tôi đi.

Căn nhà Anh Thư xưa còn đó, bên hè tráng xi măng vẫn hàng lu nước, bà bắc kỳ mới vô nam hì hụt thổi lửa cho nồi cám heo chứ không phải luộc cua ăn một lần để nhớ nhau một đời. Nhớ

MONTREAL - OTTAWA

thằng Nhái có gởi cho tôi tấm hình nó bên Mỹ, râu ria xồm xoàm như một ông Tây. Nay đến tôi đi cũng không hẹn ngày trở lại. Chị có về thăm, nhờ bụi chuối sau hè nói dùm cho tháng ngày ở lại… gió hiu hiu buồn lắc lư tàu lá tiễn tôi đi. Đâu ngờ hơn bốn mươi năm sau từ độ biết buồn. Một hôm đi làm về, quen thói ngồi cởi giày ngoài garage, sẵn tay bật cái laptop bên cạnh để đọc điện thư mới tới. Cái địa chỉ điện thư mới, lạ, làm tôi chết trân như hôm gặp chị lần đầu, anhthudang59@...

Những dòng chữ nhạt nhoà như dĩ vãng đã xa… Mập có khoẻ không?

Lâu quá không gặp! Gần đây Thư có về Việt nam chơi cho khuây khoả sau chuyện buồn riêng, chứ không còn người thân nào bên ấy… Thư có ghé thăm nhà, dù chỉ đứng ngoài nhìn lại những kỷ niệm xưa. Thư có ghé thăm gia đình Mập, mới hay bác gái đã mất. Thật xin lỗi…

Thư xin được email address và số điện thoại của Mập…

Hơn bốn mươi năm dài từ khi trao nhau chút kỷ niệm lần đầu chỉ còn lại mùi hương trong ký ức. Nay nghe lại cái tên Mập ngày nào làm chị cười híp mắt như vỡ con tim.

“Nái ơi! Hãy để ngày ấy lụi tàn.

Dù bao nhiêu tuổi cũng là phận em thì chúng ta cũng không còn là mình của ngày xưa nữa. Hương xưa đã tan theo gió đường trần, theo tháng năm đã thành thói quen khi trống rỗng bên trong, Mập vẫn thầm gọi, Nái ơi Nái theo cánh chim thiên di mùa lạnh bơ vơ, theo lá rụng những mùa thu biệt xứ, mùa hạ thèm giăng câu có Nái theo lội đồng cho biết với người ta”… Mùa xuân này mừng tiểu thư đã tròn lục giáp. Sáu mươi năm cuộc đời như những vòng quay xe đạp biết chở về đâu cái tên thân mật ở nhà nên còn mãi trong tim tiếng vọng thời gian của vòng quay lỗi nhịp…

PHAN

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

33

TM

MONTREAL - OTTAWA

KHI DƯỢC SĨ GIAN LẬN

L

CHIÊU ẤN

òng tham không phân biệt giai cấp tầng lớp xã hội, giàu nghèo, sang hèn, thất học hay khoa bảng gì cũng có thể tham. Học giả tiến sĩ phân tâm học người Mỹ Erich Fromm từng nói: “Greed is a bottomless pit which exhausts the person in an endless effort to satisfy the need without ever reaching satisfaction.” (Lòng tham là một cái hố không đáy làm cạn kiệt con người trong nỗ lực không ngừng để thỏa mãn nhu cầu nhưng không bao giờ đạt được). Người Việt chúng ta hay nói câu “Túi tham không đáy” với sự tích “Ăn khế trả vàng”.

Ba năm trước đây ở thành phố Lincoln, tiểu bang Nebraska một dược sĩ người Mỹ gốc Việt gian lận của Chương trình Medicaid của chính phủ Hoa Kỳ 14.4 triệu Mỹ-kim và bị xử án hơn chín năm tù.

Tháng vừa qua, báo chí Toronto phanh phui nhiều vụ dược sĩ trong tỉnh bang Ontario gian lận của Chương trình Phúc lợi Thuốc Ontario (Ontario Drug Benefit Program, viết tắt là ODB) hàng nhiều triệu đồng mỗi năm. Đầu năm ngoái (2018), đài truyền hình TVO có thiên phóng sự báo động về nạn nhà thuốc tây gian lận và nêu câu hỏi tại sao chính quyền Ontario không coi vấn đề đó là nghiêm trọng: “Pharmacy fraud is costing us millions. Why won’t Ontario take it more seriously?” Phóng sự đó cho biết các dược sĩ lường gạt ODB hơn một trăm triệu Gia-kim mỗi năm mà chính quyền tỉnh bang không có biện pháp mạnh để ngăn chận.

34

Phóng sự nói có một cách để bơm hàng triệu đô la vào hệ thống chăm sóc sức khỏe của Ontario mà không cần tăng thuế. Đó là chính quyền tỉnh bang chỉ cần xử lý nghiêm khắc hơn đối với việc lạm dụng chương trình thuốc men công cộng.

Tỷ lệ bách phân của những vụ nhà thuốc tây gian lận được ước lượng ít nhất là hai phần trăm (2%) của tổng số 5.9 tỷ đồng tiền thuốc mà ODB thanh toán cho khoảng 16 ngàn dược sĩ trong tỉnh bang, tức là 118 triệu Gia-kim. Con số thất thoát này chắc chắn còn gia tăng vì số người được chính phủ bao tiền thuốc càng nhiều hơn. Vậy mà theo một báo cáo, Bộ Y Tế và Chăm Sóc Dài Hạn chỉ thu hồi được khoảng 5 triệu đô la mỗi năm từ các cuộc thanh tra nhà thuốc tây.

ODB bao trả tiền thuốc cho những cư dân Ontario thuộc dạng dễ bị tổn thương nhất: trẻ em, người già và những người đang hưởng trợ cấp xã hội. Bắt đầu từ năm vừa rồi, giới người trẻ từ 24 tuổi trở xuống cũng được ODB bao trả tiền thuốc. Chính phủ thuộc Đảng Tự Do của thủ hiến Kathleen Wynne quan niệm giới trẻ đó còn trong tuổi đi học chưa ra trường, chưa có lợi tức nên cũng cần được giúp đỡ tiền thuốc men chữa bệnh. Khi một bệnh nhân đủ điều kiện điền đơn thuốc, họ sẽ không trả bất cứ thứ gì, hoặc trả một vài đô la, và ODB chi trả phần còn lại.

Bất cứ ai điền đơn thuốc một lần đều có thông tin của họ được nhập vào máy tính của nhà thuốc. Trong các trường hợp gian lận, dược sĩ

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

thường sử dụng thông tin này để liên tục điền đơn thuốc “ảo” và lập hóa đơn tính tiền để được ODB bồi hoàn.

Vì vậy, nếu bạn đã tới nhà thuốc đó chỉ một lần là họ đã có số Thẻ Y tế Ontario của bạn. Một khi đã có dữ liệu, sau đó họ có thể lập hóa đơn bất cứ lúc nào họ muốn. Nếu sự gian lận sai trái chỉ ở một con số nhỏ thì coi như không đáng kể và chẳng tạo nên sự nghi ngờ.

Chính phủ Ontario tiêu tốn ngân sách cho Chương trình ODB hơn 5,4 tỷ đô la mỗi năm. Dược sĩ lập hóa đơn thuốc cấp cho bệnh nhân thân chủ của ODB rồi gởi vể Bộ Y Tế hai tuần một lần và được thanh toán ngay sau đó.

Các dược sĩ gian dối lừa đảo bằng cách kê khai ra trên hóa đơn nhiều món thuốc hơn số thuốc thực sự mà họ bán ra cho bệnh nhân. Hậu quả là Bộ Y Tế phải hoàn trả cho dược sĩ một số tiền nhiều hơn. Điều đáng báo động nhất là khi phát giác ra sự gian lận tiềm tàng, không phải lúc nào Bộ Y Tế cũng thông báo kịp thời cho cảnh sát - hoặc bảo đảm việc thu hồi số tiền bị gian lận.

Lại nữa, cơ quan quy định và giám sát nghề dược là Ontario College of Pharmacists không phải lúc nào cũng sẵn sàng rút giấy phép hành nghề của những dược sĩ lừa đảo, những con sâu làm rầu nồi canh. Nói tóm lại, rõ ràng là nhà nước chưa phát giác và ngăn chặn những kẻ gian lận đúng như mong đợi.

Một ví dụ của sự gian lận là trong niên khóa 2015-2016, Văn phòng Kiểm Toán của Bộ khám phá ra rằng

các đơn thuốc trị giá $ 951.900 đã được thanh toán cho người chết. Bộ chỉ thu hồi lại được có $ 42,365 trong số tiền thất thoát đó. Công tâm mà nói, một phần lỗi này cũng chỉ vì vô tình chứ không cố ý; đôi khi các Cơ sở Chăm sóc Dài hạn có bệnh nhân chết mà không thông báo kịp thời cho dược sĩ; nhà thuốc cứ tự động tiếp tục phát thuốc.

Một ví dụ khác về sự thất thoát là Bộ Y Tế không thể thanh tra hết hồ sơ của tất cả các nhà thuốc. Ontario có hơn 4,400 nhà thuốc tây độc lập, chưa kể vô số nhà thuốc thuộc các thương hiệu công ty lớn và các phòng phát thuốc trong các bệnh viện. Nhưng Bộ chỉ có mười nhân viên thanh tra; số lần thanh tra năm 2017 là 286 lần, năm ngoái họ chỉ thu hồi được 9,1 triệu đô la. Rõ ràng là Bộ cần thêm thanh tra.

Thủ tục thanh tra còn nhiều sơ hở, chẳng hạn như thanh tra phải lấy hẹn trước. Điều này khiến cho dược sĩ và nhà thuốc có đủ thì giờ thu xếp lại hồ sơ cho hợp lệ và xóa hết vết tích của sự sai trái. Trong lãnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe, có những người tay nghề lão luyện biết rành mọi đường đi nước bước của hệ thống. Họ chuyên môn điều chỉnh những điều khuất tất để hợp thức hóa hồ sơ nên họ được gọi là “fixer” hoặc “cleaner”, người sửa lại cho đúng hoặc người làm cho sạch. Họ là người mà các dược sĩ ăn gian mời tới nhà thuốc để “làm sạch” hồ sơ trước khi thanh tra của Bộ Y Tế tới xét sổ sách. Tay “fixer” chuyên nghiệp chỉ cần bỏ ra chừng 3 giờ là chỉnh xong các chỗ

TM

MONTREAL - OTTAWA

không ăn khớp trong sổ sách. Họ có thể tạo ra các chứng từ giao dịch giả từ các nhà thuốc khác để làm cho các loại thuốc đó hiện hữu trong kho của nhà thuốc đang gian lận. Họ cũng dạy cho dược sĩ các mánh khóe tráo trở viện đủ mọi lý do để đánh lừa nhân viên thanh tra.

Và khi có trường hợp nghi ngờ gian lận, các nhân viên thanh tra của Bộ không thông báo kịp thời cho Đơn Vị Điều Tra Gian Lận của Sở Cảnh Sát, thế là các dược sĩ gian lận có đủ thời gian bôi xóa bằng cớ.

Một cách để dược sĩ gian lận dễ dàng là khi nhận một toa thuốc lớn của bác sĩ, nhà thuốc phát thuốc ra làm nhiều lần để có thể tính thêm lệ phí phát thuốc (dispensing fee). Một cách gian lận khác nữa là thêm vào trong hóa đơn thanh toán một vài món thuốc “vô hình” nào đó. “Vô hình” là vì bệnh nhân chẳng hề thấy và đôi khi nhà thuốc cũng chẳng hề có món thuốc đó trong số hàng tồn kho (inventory).

Các cuộc điều tra cho thấy rất ít khi nào dược sĩ gian lận bị bắt. Trong số 16 ngàn dược sĩ ở Ontario, trong năm 2017 chỉ có 39 người bị Ontario College of Pharmacists kỷ luật về tội tính tiền quá lố và hồ sơ không minh bạch. Ngay cả khi bị bắt quả tang, các dược sĩ gian lận cũng ít khi nào

bị buộc tội hình sự; chỉ có vài người ra toà trong năm 2017.

Ví dụ, hồi tháng 6 năm 2017, dược sĩ Eiman Amin đứng trước Hội đồng Kỷ luật của Ontario College of Pharmacists và nhìn nhận đã gian lận ODB gần một triệu đồng; kết quả là Amin bị treo bằng hành nghề 16 tháng và bị phạt 5 ngàn Gia-kim.

ODB đã thu hồi được số tiền bị Amin gian lận.

Trung sĩ thám tử Ted Schendera, trưởng toán điều tra gian lận y tế của Cảnh sát Ontario OPP, cho biết có những món sản phẩm y tế vô tội vạ dễ gian lận mà ít ai để ý. Ví dụ, hộp que thử tiểu đường Contour, nhà thuốc tính giá mỗi hộp 85 đô la. Có nhà thuốc ra hóa đơn cho hàng trăm hộp mỗi tháng. Mỗi tá hộp Contour lẻn vào mỗi hóa đơn tính ra thành hàng chục ngàn đô la lừa đảo mỗi năm - và đó chỉ là một sản phẩm thôi đấy. Với nhiều sản phẩm, đương nhiên lợi nhuận bất hợp pháp có thể tăng vọt lên hàng triệu đô la.

Schendera nói bởi vì thủ tục kiểm toán mất quá nhiều thời gian để hoàn tất khiến cho cảnh sát khó thực hiện các vụ bắt giữ. Sau khi bị kiểm toán, dược sĩ gian trá đã nhanh chóng bán doanh nghiệp của họ và thậm chí ôm tiền rời khỏi Canada.

Vì không được thiết lập như một hệ

thống pháp y, ODB khó thiết lập các bằng chứng dược sĩ gian lận trước tòa án hình sự. Đó là lý do tại sao nhiều trường hợp dược sĩ gian lận khó bị buộc tội và kết án. Nhân viên điều tra Cảnh sát khó thu thập bằng chứng đáng tin cậy về việc ai đã cho toa thuốc, ai đã điền đơn thuốc, ai là người đã nhập thông tin vào kho dữ liệu database của nhà thuốc, thế là họ không thể khởi tố hình sự.

Một số cuộc điều tra hình sự thành công, có kết quả cụ thể, đưa đến cáo buộc cấp tỉnh bang theo Đạo luật Quyền lợi Thuốc của Ontario (ODB Act). Mặc dù về mặt kỹ thuật, dược sĩ bị cáo buộc tội đó có thể lãnh một năm tù, nhưng trên thực tế chỉ dẫn đến một khoản tiền phạt.

Tất nhiên, Bộ không phải là cơ quan duy nhất có trách nhiệm bảo vệ công chúng. Ủy ban Kỷ luật của Ontario College of Pharmacists cũng có trách nhiệm phải có biện pháp cứng rắn đối với các dược sĩ phạm lỗi đạo đức nghề nghiệp. Mặc dù nhà trường nói rằng họ không điều tra gian lận hoặc giữ số liệu thống kê về gian lận, nhưng họ điều tra các hành vi sai trái chuyên nghiệp, bao gồm hành vi thanh toán không đúng cách như khai lố, giả mạo hồ sơ, không duy trì chứng từ thanh toán phù hợp. Hình phạt đối với những vi phạm như vậy tương đối nhẹ, như bị treo bằng hành nghề một thời gian ngắn, không đủ sức răn đe những kẻ mưu toan lừa đảo.

CHIÊU ẤN

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

35

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

TM

MONTREAL - OTTAWA

Trầm cảm và tự sát

T

CHU NGUYỄN

heo thống kê của Tổ chức y tế quốc tế (WHO) thì mỗi năm trên toàn cầu có tới 800.000 người tự mình tìm cái chết và nếu tính kỹ hơn thì trong 40 giây có một kẻ chán đời tự hủy. Ý tưởng tự sát được coi như hiện tượng bình thường xảy ra trong đời một con người ở đâu cũng vậy, nhưng tùy trường hợp, nó chỉ ám ảnh ta và sau đó rơi vào quên lãng,vì việc đời, việc người có lúc buồn lại có lúc vui.

Nhưng ở thời đại mới, hiện tượng tự sát có xu hướng tăng cao. Ở những quốc gia tiền tiến, có những thống kê theo dõi hiện tượng bi quan này để tìm phương án ngăn ngừa. Như ở Mỹ từ 1999 tới nay, xu hướng tự tử đã tăng cao 25 phần trăm.

Việc ngăn người muốn quyên sinh không dễ vì nguyên nhân dẫn tới chán đời của con người khác nhau và khá phức tạp. Có kẻ thất tình, có người nếm vị thất bại bất ngờ về tài chính, về sự nghiệp hoặc uất tức vì bị hiểu lầm... hay do bệnh hoạn nan trị. Cũng không thiếu nạn nhân cho rằng mình đã gây ra một lầm lỗi không phương cứu vãn và trong một lúc tuyệt vọng, đã đi tìm cái chết. Không mấy người quên Thúy Kiều của thi hào Nguyễn Du. Kiều vì khuyên chồng là Từ Hải ra hàng triều đình, không ngờ khiến người anh hùng Việt Đông chết đứng nơi trận tiền. Khách hồng nhan bị đẩy vào con đường cùng, bị ép lấy thổ quan, nên khi thuyền tới sông

Tiền đường, trước ngọn triều non bạc trùng trùng, đã thở than trước khi nhày xuống dòng nước bạc: Giết chồng mà lại lấy chồng, Mặt nào còn đứng ở trong cõi đời!

Thời đại chúng ta, nạn tự sát có khuynh hướng trầm trọng hơn.

Nguyên nhân dễ hiểu vì cuộc đua tìm chỗ đứng dưới bóng mặt trời trở nên khốc liệt hơn, tham vọng của con người tăng cao mà thất bại nhiều hơn thành tựu. Kẻ không thỏa ước thường tìm quên trong ma túy và mê dược dẫn tới chứng trầm cảm mỗi lúc một nghiêm trọng hơn. Ngay đối với những ai, dù mục tiêu đã thỏa, nhưng tinh thần đả suy thoái, đã mệt mỏi, và kẻ thành công nhiều khi cảm thấy bế tắc không tìm ra ý nghĩa nhân sinh nên vào một lúc lạc lõng đã tự sát. Ý kiến này của nhà tâm-bệnh học hiện đại Viktor Frankl (1905-1997).

BI KỊCH TRẦM CẢM DẪN TỚI NẠN TỰ SÁT Chứng trầm cảm là một thừ vòng “kim cô” giam hãm con người và nếu không tìm cách thoát ra hữu hiệu và tích cực thì sẽ rơi vào ám ảnh tự hủy. Theo nhà tâm bệnh học Aaron Beck, vào năm 1967, trong tác phẩm Cognitive Therapy of Depression thì kẻ bị trầm cảm dễ rơi vào vòng kiềm tỏa gồm ba lớp bi quan kết hợp chặt chẽ (negative triad): bi quan nhìn đời, bi quan nhìn mình và bi quan nhìn tương lai. Các lớp bi quan

Jonghyun tìm cái chết ở tuổi 27

36

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

này tác động vào nhau, xiết chặt với nhau, và tình trạng suy thoái tinh thần của kẻ trầm cảm, mỗi lúc một gia tăng, dẫn tới việc tìm quên và ám ảnh tự hủy.

Năm 2017, Jonghyun một ca sĩ Đại Hàn tìm cái chết ở tuổi 27 đã chứng tỏ lập luận của Beck là chính xác: Theo thông tin từ báo chí Đại Hàn thì vào lúc 18 giờ tối 18-12, 2017, rất đông cảnh sát cùng nhân viên cứu hỏa có mặt phía bên ngoài căn nhà ở Cheongdamdong (Seoul), nơi Jonghyun qua đời.

Cơ quan điều tra đã lập hàng rào phong tỏa hiện trường. Jonghyun nhiễm độc và ngạt khí than, được cảnh sát đưa tới bệnh viện Konkuk nhưng không qua khỏi.

Chị gái nạn nhân cho biết Jonghyun đã có ý định tự tử lúc 16h42 cùng ngày. Cô lo lắng và chủ động cầu cứu cảnh sát nhưng mọi chuyện đều đã trễ.

Jonghyun sinh năm 1990, là thành viên nổi bật của nhóm SHINee, được xem là một trong những ca sĩ có chất giọng tốt nhất làng Kpop (một dòng nhạc của Đại Hàn.)

Anh được biết đến với tài năng về sáng tác, cũng như nhân cách rất tốt và đời tư không tai tiếng.

Sự ra đi đột ngột của Jonghyun đã gây chấn động làng giải trí Đại Hàn nói riêng và người hâm mộ Kpop nói chung.

Thông qua mạng xã hội, hàng loạt ca sĩ đã gửi lời chia buồn, bày tỏ nỗi nuối tiếc trước sự ra đi của một người đồng nghiệp tài năng, đáng mến khi mới 27 tuổi.

Các nhà tâm lý học, tâm bệnh học đi

sâu hơn nữa vào tìm hiểu nguyên nhân trầm cảm dẫn tới tình trạng tự sát, đã cho rằng, con người chẳng phải chỉ vì không đạt được tâm nguyện giàu sang danh vọng mà rơi vào trầm cảm.

Có khá nhiều trường hợp, không khác vụ Jonghyun tìm cái chết khi khi đạt được gần như mọi ước nguyện: tiền tài, danh vọng nhưng vẫn thấy chán đời. Hết bi kịch này lại tạo nhân duyên cho bi kịch khác.

Chẳng hạn cái chết của nhà tạo mẫu nổi danh hàng đầu thế giới Kate Spade. Nguồn tin từ Daily Mail ngày 6 tháng 6, 2018 cho biết nữ thương gia tài ba và giàu có Kate Spade đã đột ngột qua đời tại một căn condo ở New York City vì treo cổ và cảnh sát New York xác định đây là một vụ tự tử.

Bên kia đại dương, chuyên viên ẩm thực và giao lưu văn hóa nổi tiếng hoàn vũ, Anthony Bourdain cũng đi tìm cái chết vào ngày 8 tháng 6 cũng bằng cách treo cổ. Tại sao vậy? Cả hai nhân vật chán đời kể trên đều công thành danh toại, có bề ngoài kiện khang và lạc quan, và được bao người ngưỡng mộ, ao ước có thể đứng bên họ. Họ chán đời vì lý do gì?

Có thể, trong cuộc sống tình cảm họ có chỗ không như ý nhưng họ đã được quá nhiều để trân trọng mạng sống. Trên đời làm gì có thứ hạnh phúc vẹn toàn! Tại sao lại chán sống?

Các nhà phân tâm học đổ xô vào tìm hiểu nguyên nhân. Phần đông cho rằng những kẻ nổi danh được nhiều thứ nhưng lại mất không ít. Họ trờ thành thần tượng, cô đơn vì ít bè bạn, thiếu kẻ tâm giao, vắng kẻ cảm thông ngoài một vài thân thích. Lẻ

Kate Spade tìm cái chết đầu tháng 6, 2018

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

37

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

Anthony Bourdain tuy đã đạt được phú quý, vinh hoa nhưng vẫn chán nơi trần thế và treo cổ vào đầu tháng 6, 2018

bóng, chán đời và ma túy dễ tới với họ. Cái chết của họ do cái lâu đài họ xây quanh mình, và dần dần nghiền nát họ.

Có cách nào ra khỏi cài vòng kim cô của trầm cảm hay không? Chỉ có phương thuốc hóa giải dần nhớ ý chí cá nhân chứ không có thần dược!

-Six Lessons for Handling Stress (Sáu bài học cần biết để khống chế Stress). Một nhà báo y học, Christine Gorman có vài lời khuyên quý giá cho những ai cảm thấy mình rơi dần vào trầm cảm Đây là lời khuyên giúp chúng ta giải tỏa áp lực hay tình trạng khẩn trương vô cùng tác hại tới thân tâm chúng ta.

Có nhiều cách tuy không phải tận diệt được tình trạng khẩn trương nhưng ít ra chúng đã giúp tái tạo tới mức cao nhất tình trạng thăng bằng cho thân tâm nghĩa là giảm thiểu tai hại xuống mức thấp nhất.

Tuy nhiên, việc làm này không ít khó khăn vì khi khẩn trương chi phối thân tâm ta, chọn lựa của ta bị hạn chế tới mức tối đa. Các nhà tâm lý nghiên cứu thái độ và cử chỉ của con người đã nhận ra phản ứng tâm lý trong trường hợp này thường là bất lực và chịu trận, dù trước đó đã có kinh nghiệm về lối thoát bế tắc.

Các nhà khoa học đã làm thí nghiệm sau đây để chứng tỏ nhận định trên. Trong phòng thí nghiệm, họ đã nghiên cứu phản ứng của loài chuột, có phần nào có cung cách tương tự như của con người trong những trường hợp khẩn trương: Trong phòng thí nghiệm nếu chúng ta cho bầy chuột một lối thoát, thì chúng sẽ tiếp nhận rất nhanh cách đào tẩu tránh một luồng điện tác dụng nhẹ vào chúng khi nghe một tín hiệu báo trước vài giây. Nhưng nếu lối thoát bị chặn và bầy chuột không tìm ra lối thoát, thì nếu lại cho tín hiệu báo trước điện sắp tác động vào chúng, bầy chuột sẽ gồng mình ra chịu chứ không chạy nữa. Sau đó, ngay cả lúc lối thoát không còn bị chặn nữa, bầy chuột chỉ co rúm lại khi nghe tín hiệu

38

báo nguy mặc dù trước đây chúng đã từng biết cách thoát khỏi sự hành hạ.

Dĩ nhiên con người thông minh hơn con vật nhưng có một điểm chung khó tránh là khi bị áp lực vào thân tâm, cái kinh nghiệm cũ để đối phó dù có biết cũng đã trở thành vô ích. Thế mà áp lực nếu xảy ra thường xuyên chất cortisol có thể tồn tại lâu dài trong máu người bị áp lực và dĩ nhiên sẽ dẫn tới hậu quả tai hại cho ta và cho người xung quanh. Như thế điều quan trọng là chúng ta không thể làm ngơ trước nguy cơ do khẩn trương tạo ra mà phải tìm cách giải tỏa bớt áp lực ngay khi nó mới chớm tác động vào thân tâm chúng ta.

Bằng cách nào?

Các nhà tâm lý đề ra bảy bước để hóa giải bớt áp lực cho dù không tránh được nó: 1 - Cố gắng thở theo nhịp bình thường

Thở hít sâu và chậm rãi, đều đều, một trong những cách thông thường nhất khi người ta suy tư và cầu

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

TM

MONTREAL - OTTAWA

nguyện. Việc này có tác dụng báo cho não bộ biết bạn đương ở vị trí an toàn xa hẳn đe dọa. Nó cũng làm cho trái tim thư giãn, làm giảm áp huyết và phóng thích những chất cặn bã trong mạch máu.

Nhà tâm lý đã nói tới phương pháp gần như là bí quyết thổ nạp của người luyện công trong võ học: Khi bị khẩn trương hãy hít vào thật sâu, rồi thở ra từ từ. Có thể bạn không nhận ra nhưng trái tim của bạn đập chậm hơn một chút xíu. Đừng ngại, nó lại gia tăng khi bạn hít vào.

Nhịp đập đều-không đều là dấu hiện tác dụng hỗ tương tốt giữa trái tim và khối óc. Mỗi lần bạn thở ra, khối óc của bạn gửi tín hiệu xuống dây thần kinh phế vị (vagus nerve) bảo nó làm chậm cơ bắp của con tim. Mỗi lần hít vào, tín hiệu yếu dần và trái tim của bạn lại có dịp phấn chấn. Kết quả hít vào tim đập nhanh hơn. Thở ra tim đập yếu hơn. Nhịp này là nhịp cổ điển giúp cho tim bền bỉ lâu dài.

ta, may lắm là tìm được một người.

Theo một nghiên cứu do Air New Zealand bảo trợ thì sự thay đổi môi trường, có thể làm nhẹ đầu óc, tái tạo sinh lực nhưng với điều kiện bạn phải quên việc điện thoại và e-mail mới được, ít ra cũng phải trong vài ba tuần nghỉ ngơi. Có thế tâm trí mới cởi mở và thân tâm mới thư giãn thực sự.

7 - Hãy làm việc gì bạn thích

2 - Nên đi nghỉ ngơi

3 - Kết giao bạn bè:

Tự cô lập với xã hội bên ngoài chỉ làm tăng thêm tình trạng tai hại về tâm trí do căng thẳng gây ra. Một nghiên cứu năm 2006 cho thấy dân Mỹ ngày nay chỉ có hai bạn thân có thể tâm sự những điều thầm kín. Số này, so với hai chục năm về trước, đã giảm từ con số ba. Ngày nay con số kẻ thông cảm

4 - Thể thao đều đặn:

Đều đều tập luyện cơ thể, có thể bảo vệ trái tim vì con tim dễ bị hao tổn nhất khi bị căng thẳng. Các nghiên cứu cũng cho thấy tập luyện có khả năng giúp trí não thay đổi điểm tập trung từ việc này sang việc khác nhanh chóng hơn và người bị căng thẳng vì một ám ảnh nhờ thế có thể khuây khỏa hay tạm nguôi quên cái gây ra tai hại cho tinh thần mình.

5 - Nên ăn nhiều rau quả

Chất antioxidant (kháng- oxy- hóa) và nhiều thành phần khác trong rau quả có thể hóa giải bớt sự phá hoại của các protein tác hại (inflammatory proteins) mà cơ thể tạo ra khi con người bị căng thẳng.

6 - Không nên thức khuya

Ngủ bất thường tăng gia hậu quả của căng thẳng lên cơ thể, có thể làm gia tăng sự mất cân bằng về chuyển hóa (metabolic imbalances) và nếu tình trạng lâu dài sẽ tác hại cho cơ thể như gây ra các bệnh tim mạch.

Cảm thấy ta làm vì nhiệm vụ sẽ giúp ta dễ dàng hơn trong việc đối phó với những tác hại của căng thẳng nhưng nên nhớ trong quá trình thực hiện phải tìm cách nghỉ ngơi đều đặn mới tốt. Và nếu bạn không tìm ra ý nghĩa của việc mình làm thì ráng tìm cho ra chẳng hạn bằng cách tham gia hội đoàn cộng đồng hay tông giáo.

Các cụ xưa khôn ngoan thực, từng ca tụng cuộc sống thư nhàn “thoát vòng danh lợi” để tránh trầm cảm: Chen chúc lợi danh đà chán ngắt, Cúc, tùng, phong, nguyệt mới vui sao!

CHU NGUYỄN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Thành Tôn một đời mê sách

T

hời giờ đi chơi như ánh chớp.

Không biết sao cho đủ. Tới Cali, người đầu tiên tôi ới bao giờ cũng là Thành Tôn. Cà phê cà pháo, ăn nhậu sương sương, ké xe của anh đi gặp bạn này bạn khác, nhưng tiết mục phải có bao giờ cũng là tới nhà anh. Có thời giờ thì được chị cho ăn mì Quảng. Không có thời giờ thì dăm ba câu chuyện vội vàng. Nhưng phải là tại nhà anh.

Chẳng phải vì anh mà vì sách.

Trong văn giới Việt Nam tại hải ngoại có hai người khổ sở vì sách là Trần Hoài Thư và Lê Thành Tôn.

Trần Hoài Thư có tên cúng cơm là Trần Quý Sách. Tên nào cũng…khổ.

Tên Hán Việt “Hoài Thư” hay tên thuần nôm “Quý Sách” đều vận vào người như nhau. Anh vất vả sưu tầm và phổ biến kho tàng văn chương thời

SONG THAO

Việt Nam Cộng Hòa. Những đầu sách anh đã tự tay in và phát hành và nhất là Thư Quán Bản Thảo là tim óc, mồ hôi và, đôi khi, nước mắt của anh.

Với tên cúng cơm và bút hiệu, anh là một người quý sách có cầu chứng tại tòa. Cái tên Lê Thành Tôn không được chính thống như vậy nhưng anh cũng là người quý sách có tiếng.

Tới thủ đô của dân tỵ nạn Việt Nam, cứ theo Thành Tôn là có thể liên lạc với toàn thể giới viết lách vẽ vời tại đây. Anh như con chim bay qua bay lại với những cuốn sách quặp nơi chân. Anh chuyển sách một cách say sưa, không bao giờ biết mệt. Trên tay anh, trên xe anh, lúc nào cũng có sách. Khi qua Mỹ định cư, hành lý của anh cũng chỉ toàn sách. Sách không phải như bánh kẹo, hũ mắm, con tôm, con cá mà người rời nước

Sách và người

mang theo dễ dàng. Sách, nhất là sách của thời trước 1975, là thứ phải

đút lót mới mang ra khỏi nước được.

Anh đã phải chi tiền. Nhưng sách

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

39

TM

Người và sách

anh mang theo đâu có phải là sách cho anh. Anh mang qua cho tác giả những cuốn sách đó dù không biết họ ở đâu, làm cách nào cho châu về hiệp phố. Những sách đó anh đã thấy trên vỉa hè sách cũ, nhiều cuốn có chữ ký tặng của tác giả. Những đứa con vất vả lưu lạc đó, anh bỏ tiền ra thu thập chờ ngày xuất cảnh. Qua tới đất tạm dung, anh tìm từng tác giả, tặng lại họ những đứa con họ phải dứt tình bỏ lại để ra đi. Nhiều cuộc hội ngộ do tấm lòng với sách của anh thật cảm động. Tôi không biết có bao nhiêu tác giả đã nhận lại được sách của họ vì anh, với bản tính khiêm nhường và lòng quý sách, đã không nói cho tôi biết. Nhưng trong những lần gặp gỡ, nhiều tác giả đã cho tôi hay họ đã nhận được sách một cách cảm động như vậy. Tôi không phải là người thân cận với Thành Tôn, chỉ khi nào qua Cali mới gặp anh, nên chuyện tôi biết chỉ loáng thoáng đây đó, qua lời kể của người này người kia. Một bạn văn thân cận của anh, nhà thơ Trần Yên Hòa, kể lại: “Có thể nói anh là một người có đầy đủ sách nhất. Điều này tôi chỉ biết qua nhận xét của tôi thôi. Anh mua đủ loại sách, dù có những quyển sách anh không thích nhưng anh vẫn mua về để làm tài liệu. Những sách cũ của các tác giả xuất bản ở Việt Nam truớc 1975, qua cuộc đổi đời 75, khi ra đi không mang theo được. Thế mà hỏi Thành Tôn, anh lại có, như những tập thơ của Du Tử Lê chẳng hạn. Khi Du Tử Lê in toàn tập thơ Du Tử Lê, Thành Tôn đã cung cấp cho Du Tử Lê những tập thơ cũ mà Du Tử Lê không còn. Hay bây giờ, nếu một bạn văn nào đó cần tài liệu cũ, Thành Tôn đều có và cho mượn ngay. Đến nhà anh, anh cho xem những tác phẩm của các nhà xuất bản An Tiêm, Ca Dao, Lá Bối… mà anh đã đem theo và còn cất giữ, mới thấy được hết tấm lòng của Thành Tôn đối với chữ nghĩa, sách vở. Anh kể,

40

khi anh đi Mỹ, quan trọng nhất là hai thùng sách anh mang theo, sau đó mới là những vật dụng cá nhân cho gia đình”.

Nhà anh là một thư viện. Đó là nói về số lượng sách. Nhưng cam đoan không có cái thư viện nào bề bộn như vậy. Trong căn nhà nhỏ, sách lấn người. Phòng khách của anh tứ bề là sách. Vài chiếc kệ sách èo uột, khặc khè ôm sách, đứng sát vách tường như e dè với từng chồng sách chênh vênh trên bàn, trên ghế. Trong các phòng khác, sách cũng chiếm thế thượng phong. Ngoài hành lang, sách cũng lủ khủ trong những thùng giấy mà những khi mưa gió, anh phải di chuyển để sách khỏi ướt. Nhà chỉ có hai vợ chồng nhưng sách của anh coi bộ làm bá chủ. Chị nói nhỏ với tôi: “Chi chứ sách của anh là không bao giờ được đụng tới!”. Sách được thể lên chân lên cẳng.

Cái quý của Thành Tôn là sự chia sẻ. Anh quý sách nhưng không giữ riêng cho mình. Anh tặng lại các tác giả. Anh sẵn sàng cung cấp tài liệu cho những ai cần tới. Anh cho biết có nhiều người đã quá quý sách của anh nên mượn và giữ luôn. Anh nói với nụ cười, dù sao họ cũng có tình với sách. Anh yêu sách như người ta yêu tình nhân nhưng cái khác của anh là sẵn sàng chia sẻ, nhường nhân tình cho người khác. Thế nhân thường tình cho anh là người dại dột nhưng anh trải lòng ra không một chút đắn đo suy nghĩ. Đó là tấm lòng của anh với sách. Quý nhưng không giữ rịt cho mình.

Anh còn một cách chia sẻ khác.

Phục chế sách để nhân ra nhiều bản.

Ngày mới sang, trước khi tặng lại cho tác giả cuốn sách anh quơ được ở vỉa hè, anh chế một bản khác để giữ. Bản chính anh mang tặng. Tới nhà anh thấy ngổn ngang đồ nghề chế sách của anh. Chỉ là những thứ tầm thường: kéo, dao cắt, keo, hồ, chỉ. Trông thô vụng và tuệch toạc.

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Nhưng dưới bàn tay khéo léo của anh chúng giúp anh gỡ tung bản chính cuốn sách, scan lại từng trang, rồi đóng lại như cũ. Nhìn cuốn sách đã bị anh…hành hạ không ai biết nó đã bị xâu xé tả tơi từng trang. Anh đưa cho tôi coi thử một cuốn. Không một vết tích sót lại của cuộc mổ xẻ tan tành trước đó. Tôi giỡn: anh là người quý sách nhưng cũng là người xé sách.

Anh không vui với chữ “xé”, nghe đau lòng quá. Anh dùng chữ “gỡ” nghe dịu dàng hơn.

Những trang sách được gỡ ra, anh scan lại trông y chang như bản chánh.

Nhiều cuốn, bản scan còn rõ hơn bản chánh. Anh ngồi khâu, đóng lại thành một cuốn mới y chang như cuốn in trước. Cầm hai cuốn sách, một origin, một nhái lại, không phân biệt được chánh phụ. Dùng chữ thời thượng, phải nói là anh clone sách! Đỉnh cao của nghệ thuật nhân bản sách của anh là cuốn thơ “Rừng Phong” của Vũ Hoàng Chương. Những trang thơ là những chữ đen in trên nền giấy hoa tiên màu lá mạ. Anh khoe tôi cuốn này. Cầm cuốn sách “giả” trên tay, tôi không nhận thấy khác bản thật một chút xíu nào. Có lẽ đây là công trình mà anh tự hào nhất nên anh không chỉ khoe với tôi. Nhà văn Trần Doãn Nho cũng đã từng được chiêm ngưỡng cuốn này. “Chàng khoe tôi một tập thơ mới tìm được của Vũ Hoàng Chương, “Rừng Phong,” in năm 1955. Bên trong, trang đầu, có mấy dòng đề tặng của tác giả cho Nguyễn Sỹ Tế, có đóng dấu triện riêng của nhà thơ. Đã bao nhiêu năm lăn lóc mà tập thơ còn rất “phong độ.” Hỏi chàng, chàng cho hay, đó là bản chế, chứ không phải là bản chính. Tôi sửng sốt, không tin. Chàng bèn đưa cho tôi một cuốn “Rừng Phong” khác, và bảo đó mới chính là bản gốc. Cầm hai tập thơ, thú thật, tôi không phân biệt cuốn nào là cuốn thật, cuốn nào là cuốn phục chế.

Chàng cho biết tập thơ này do người yêu sách mua được trên vỉa hè Paris,

MONTREAL - OTTAWA

gửi biếu ông Trần Huy Bích, chàng mượn và “chế” thành nhiều bản y chang như bản gốc, dành tặng bạn bè. Một trong “bạn bè” đó là Phạm Phú Minh. Có lần khi ghé thăm, Phạm Phú Minh mang tập thơ ra khoe. Biết đó là bản “chế,” nhưng cầm lên, tôi vẫn phân vân, không rõ là “chế” hay thật. Đáng phục tài chàng!”.

Trong hành lý trở về Montreal của tôi có ba cuốn “Bốn Mươi Bốn Bài Thơ Tuyển” của nhà thơ Trần văn Nam, một cho tôi, một tặng Luân Hoán, một tặng Nguyễn Vy Khanh.

Trần văn Nam là một nhà thơ kiêm nhà phê bình văn học rất quý những trang chữ. Mỗi lần tôi qua Cali, tới Factory, anh đều có mặt. Và có sách tặng. Gặp bạn văn, anh quý như vàng. Tôi cảm được qua những cử chỉ ân cần của anh. Nhà anh ở tuốt trên Walnut, khá xa Factory, lái xe cả tiếng, nhưng khi nào ới anh cũng có mặt tuy sức khỏe anh không được tốt. Năm nay, tới Cali, vắng anh. Anh đã ra đi một năm trước đây, ngày 10/1/2018. Tập thơ này có tìm đỏ con mắt ở các nhà sách cũng không thấy, bởi vì đó là tập thơ do Thành Tôn in ấn một cách thủ công. Anh cho biết, dự tính của anh là gom góp những bài thơ của bạn chưa in sách, tập hợp lại thành một cuốn, và chỉ chế một bản duy nhất để cúng bạn trên bàn thờ ngày giỗ đầu. Nhưng theo yêu cầu của chị Nam, anh chế khoảng chục bản để tặng tất cả các bạn văn có mặt trong buổi giỗ này. Nhu cầu ngày mỗi tăng nên anh phải chế ra tới cả trăm bản tặng các bạn văn khác. Tôi cầm ba cuốn về là vậy.

Cuốn thơ “giả” mà như thật nói lên cái tình của anh với bè bạn. Trước đó, anh cũng đã từng “xuất bản” như vậy với anh bạn nhà thơ Đạm Thạch. Đạm Thạch là một người dễ mến.

Mỗi lần tôi qua Cali đều được anh cho ké xe đi nơi này nơi khác. Ít năm sau này, anh bị bệnh, về ở với con ở Arizona. Sanh nhật Đạm Thạch,

Tại nhà Thành Tôn

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

41

TM

Nhà thơ Thành Tôn – tranh Đinh Cường

Thành Tôn cũng sưu tầm những bài thơ đã in trên nhiều báo, chế lại thành một cuốn thơ, tặng bạn giữa sự ngỡ ngàng và cảm động rớt nước mắt của bạn. Thành Tôn là như vậy.

Chẳng giữ chi cho riêng mình. Ai cần chi, ới một tiếng là anh ra tay liền, không một mảy may tính toán.

Tủ sách trong nhà anh là một kho tài tiệu anh sẵn sàng chia sẻ với mọi người. Ông mê sách Trần Hoài Thư, khi thực hiện các tuyển tập thơ văn miền Nam trong thời chiến, bộ nào cũng vài ngàn trang, cũng đã phải ới ông mê sách Thành Tôn cung cấp thêm tài liệu. Sách báo miền Nam trước đây, Thành Tôn sưu tập hầu như đầy đủ. Thiếu số báo nào, đầu sách giá trị nào, anh đi tìm mượn bạn bè, về chế lại cho kho tàng sách của anh được đầy đủ. Để có dịp là anh lại tung ra cho hoặc cho mượn.

Trong những ngày gần đây, Thành Tôn có trò chơi mới: thực hiện sách báo online. Chuyện hơi lạ. Kiến thức computer của Thành Tôn tôi biết rất rõ: chỉ là vào trang mạng, lên Facebook đọc tin tức và tác phẩm của bạn bè. Chấm hết. Anh không có một dấu vết nào trên màn hình. Ngay cả e-mail, phương tiện liên lạc văn minh hiện nay, anh cũng mù tịt. Tôi xúi anh bao nhiêu lần anh cũng lắc đầu quầy quậy. Mệt! Vậy mà anh đang thực hiện việc số hóa bộ Hợp Lưu cho Khánh Trường. Tới nay cũng đã xong trên chục số. Cứ như chuyện giả tưởng. Hỏi ra mới biết anh chỉ giữ phần gỡ báo ra từng tờ và scan lại (nghề của chàng!), chuyện sau đó, anh được sự cộng tác quý báu của một bạn trẻ rất rành computer, anh Nguyễn Vũ. Anh rất tự hào về công trình này khi khoe là bản số hóa được thiết kế để giở từng trang chỉ bằng cái click của con chuột. Lại có tiếng động giở sách y như giở bằng tay thật. Khoe xong, anh cười: chuyện làm tiếng tốn khá tiền nên chỉ có hai nhà sáng tạo được hưởng cái thú đã con ráy này!

Sách lấn người trong nhà nhưng anh vẫn mua sách mới. Dĩ nhiên chỉ

42

những sách có giá trị. Tiền có trong túi anh chỉ dùng cho sách. Anh rất khó tính với sách. Sách phải hay, dĩ nhiên, nhưng phải trình bày đẹp, bìa sách phải bắt mắt và mỹ thuật. Ưng cuốn nào là anh phải bắt cho bằng được. Cứ như đi cua đào! Sách mới ra, cuốn nào đáng mua, cuốn nào thuộc loại gặp nhau mà làm ngơ, anh rất rành sáu câu. Thường mỗi lần qua Cali tôi đều tới nhà sách với anh. Anh giới thiệu sách rành rẽ. Nhà sách anh thường lui tới, hầu như hàng ngày, là nhà sách Tự Lực. Muốn kiếm cuốn nào, đừng hỏi nhân viên nhà sách, mà hỏi anh. Anh sẽ dẫn lách qua những kệ sách san sát, tới đúng chỗ có cuốn tôi hỏi. Muốn kiếm anh, nếu không có ở nhà, thì sẽ thấy anh ở tiệm sách.

Có ngày anh ra nhà sách tới mấy lần, vì…sách vụ.

Anh là người phát hành sách cho

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

nhà xuất bản Nhân Ảnh tại miền Nam Cali, trong đó có sách của tôi.

Mỗi khi sách ra, anh hỏi nhà sách để biết số lượng, báo cho nhà xuất bản.

Nhà xuất bản sẽ order sách. Nhận được sách, anh lễ mễ khiêng ra nhà sách liền. Trong ngày nhận được bao nhiêu lần sách do các công ty chuyên chở mang tới nhà, bấy nhiêu lần anh ra nhà sách. Có sách mang ra nhà sách, không có sách anh cũng tới Tự Lực. Để kiểm xem cuốn nào đã bán hết, đề nghị order thêm. Tất cả những công việc này, anh đều làm tự nguyện, không nhận bất cứ sự đền bù nào. Tất cả chỉ vì tình yêu sách của anh.

Những ngày ở Việt Nam trước năm 1975, anh sống ở Đà Nẵng, cũng nhận làm phát hành sách tại miền Trung cho các nhà xuất bản ở Sài Gòn. Một tay anh, với chiếc xe đạp, thồ sách đi

MONTREAL - OTTAWA

giao. Có khi sách tuột giây buộc, rơi lả tả xuống đường, phải vất vả nhặt lại.

Cũng…chùa! Thì các nhà Lá Bối, An Tiêm chẳng của nhà chùa sao?

Tại hải ngoại, thời sách còn thịnh hành, anh vất vả cơm áo, vậy mà vẫn loanh quanh nơi nhà xuất bản kiêm nhà sách Văn Nghệ của ôngVõ Thắng Tiết (không còn là thầy Từ Mẫn của nhà xuất bản Lá Bối ngày xưa), trần thân với sách. Cũng…chùa, tuy thầy Từ Mẫn đã rời nhà chùa!

Tấm lòng của anh với sách khiến mọi người quên anh từng là một nhà thơ. Anh từng góp thơ trên Bách Khoa và Văn trước năm 1975 tại Sài Gòn. Thử đọc vài câu trong bài “Nói Với Cô Bé Ngồi Quán”: Ngậm lòng, quán vắng, ơn nhau Ly trơ ghế nóng, bé chau mắt nhìn Vào đây như một đức tin Khói tan đốm thuốc, đời vin tay nào Miệng cười kín nụ lao đao Tình chia nghĩa sớt, câu chào riêng ai Thơ anh lạ, rất cõi riêng. Nhưng anh không tiếp tục sáng tác sau ngày miền Nam tan tác. Anh cho biết: “Làm thơ như vậy đủ rồi. Bây giờ mình thấy làm thơ không hay, thôi không làm thơ nữa”. Đúng phong cách Thành Tôn: làm cái chi cũng phải chỉnh chu!

Trong văn nghiệp, anh chỉ kịp xuất bản một tập thơ, Thắp Tình, vào năm 1969. Tập thơ này cũng rất… Thành Tôn. Anh tự thực hiện từ đầu tới cuối: trình bày bìa, sắp chữ, đạp máy in và đóng thành sách.

Từ ngày xanh tóc đó anh đã… nghịch ngợm với sách, tới bây giờ, trắng tóc, anh cũng vẫn nghịch ngợm như xưa. Một đời sưu tầm sách, phục chế sách, chuyển sách, chia sẻ sách. Người ta nợ sách đèn, anh chỉ nợ sách. Trong tình yêu, nợ và mê thường quấn vào nhau!

SONG THAO

03/2019

TM

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

MONTREAL - OTTAWA

Tàu chiến Hoa Kỳ 2 tháng không được cập bờ vì dịch bệnh Nguồn tin từ giới chức quân sự Hoa Kỳ cho hay 25 thủy thủ và thủ y quân lục chiến trên tàu USS Fort McHenry mắc bệnh viêm tuyến mang tai do vi rút gây ra với các triệu chứng tương tự bệnh quai bị.

Trường hợp mắc bệnh đầu tiên trên tàu được phát giác vào tháng 12/2018 và ca mới đây được công bố là vào ngày 9/3.

Hạm đội 5 thuộc hải quân Mỹ cho hay nhóm mắc bệnh đều được cách ly và điều trị tại chỗ. Mọi khu vực trên tàu sau đó đã được khử trùng.

CNN dẫn thông báo của Hạ m độ i 5: “Không có trường hợp nào đe dọa đến tính mạng và nhiều người đã hết bệnh hoặc sắp bình phục”.

Cũng theo nguồn tin trên, đến cuố i tuầ n qua đã có 24/25 bệnh nhân đã quay trở lại làm việc.

Toàn bộ 703 binh sĩ trên tàu USS Fort McHenry đã được tiêm bổ sung vắc xin phòng sởi, quai bị và rubella (MMR).

Tàu USS Fort McHenry hiện đang hoạt động ở vùng Vịnh Ba Tư và giới chức quân y sẽ có mặt trên tàu trong vài ngày tới để đánh giá tình hình cũng như thời điểm an toàn cho tàu cập cảng.

Một giới chức quốc phòng Mỹ tiết lộ tàu chiến bùng phát dịch bệnh thường không được phép cập cảng trong vòng 30 ngày kể từ khi ca cuối cùng được phát giác.

C.L (Theo CNN)

Tàu USS Fort McHenry

Sản phẩm chứa asbestos, J&J phải bồi thường 29,4 triệu đô

Tòa án California xửJohnson & Johnson phải bồi thường 29 triệu USD cho một khách hàng Ảnh: REUTERS

Tòa án California vừa buộc tập đoàn Johnson & Johnson (J&J) bồi thường cho một nữ khách hàng Terry Leavitt 29,4 triệu Mỹ kim do liên quan đến sản phẩm phấn rôm chứa thạch miên (asbestos).

Phán quyết của tòa án tiểu bang California ở Oakland ngày 13/3 là thất bại pháp lý mới nhất của J&J. Hiện trên toàn nước Mỹ còn 13.000 vụ kiện liên quan đến các sản phẩm của J&J. Bồi thẩm đoàn nhận thấy các sản phẩm phấn rôm của J&J mà nguyên đơn Leavitt sử dụng có khiếm khuyết. Công ty đã không cảnh báo cho người tiêu dùng về các rủi ro sức khỏe có thể có của sản phẩm.

J&J khẳng định sẽ kháng cáo vì cho rằng quá trình xét xử có nhiều sai sót nghiêm trọng về thủ tục và chứng cứ.

Trong khi đó, luật sư của nguyên đơn là Moshe Maimon hài lòng với kết quả phiên tòa và nhấn mạnh: “Các tài liệu nội bộ của J&J được trình cho bồi thẩm đoàn một lần nữa khẳng định sự thật gây sốc vốn bị công ty J&J che đậy, lừa dối trong nhiều năm”.

Bà Terry Leavitt cho biết mình dùng sản phẩm phấn trẻ em của Johnson và nhãn hiệu phấn rôm Shower to Shower từng được J&J bán trong những năm 1960-1970. Bà phát giác mình bị u trung biểu mô năm 2017.

Trước đó, vào tháng 12/2018, Reuters đưa tin trong hàng chục năm qua, J&J đã bưng bít sự thật là trong phấn rôm của hãng có chứa thạch miên gây ung thư.

Một số vụ kiện đối với phấn rôm trước đó cho rằng sản phẩm này gây ung thư buồng trứng và ung thư trung biểu mô, một dạng ung thư có liên quan đến phơi nhiễm amiăng.

Trong 11 vụ kiện về thạch miên trong phấn rôm, ba trường hợp nguyên đơn thắng. J&J thắng ba trường hợp khác. Có năm trường hợp ban bồi thẩm không thể đưa ra phán quyết cuối cùng.

V.T (Theo Reuters)

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

43

HỒI KÝ SÂN KHẤU

TM

MONTREAL - OTTAWA

Đau với "Kỷ niệm 100 năm nghệ thuật sân khấu cải lương" SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG

T

heo học giả Vương Hồng Sển, ngày 15/3/1918, Đoàn hát Thầy Năm Tú hát tuồng Kim Vân Kiều của tác giả Mạnh Tư Trương Duy Toản tại rạp hát Thầy Năm Tú tỉnh Mỹ Tho, sự kiện này được các nhà nghiên cứu Văn Học Nghệ Thuật ghi nhận là ngày ra đời của nghệ thuật sân khấu Cải Lương Việt Nam. Tỉnh Mỹ tho được ghi nhận là cái nôi của nghệ thuật sân khấu cải lương với các sự kiện sau đây: -Gánh hát Thầy Năm Tú là gánh hát đầu tiên hát tuồng cải lương năm 1917.

- Rạp hát Thầy Năm Tú là rạp hát đầu tiên hát tuồng cải lương 1917.

- Tuồng Kim Vân Kiều là tuồng cải lương đầu tiên được hát năm 1917.

- Đoàn cải lương xuất ngoại lần đầu tiên là đoàn hát Phước Cương của ông bầu Phước George (Mỹ tho), hát tại Hội Chợ Đấu Xảo Paris năm 1931 với đào Năm Phỉ (người Mỹ tho) và kép Bảy Nhiêu.

- Tỉnh Mỹ tho sản sinh ra nhiều soạn giả Cải Lương nổi tiếng, nhiều nghệ sĩ nam, nữ tài danh. (Soạn giả có: SG Năm Châu, Lê Hoài Nở, Tám Vân, Nguyễn Phương đều là học sinh trường Collège de Mỹ tho). Soạn giả Tư Trang, Tư Chơi (Huỳnh Thủ Trung), Thanh Cao, Phi Vân, Việt Thường, Yên Ba, Kim Cương, Bảy Nam; các diễn viên: Năm Châu, Tư Xe, Hai Giỏi, Tám Mẹo, Từ Anh, Tư Đẩu, Phùng Há, Năm Phỉ, Bảy Nam, Mười Truyền, Tư Sạng, Hai Nữ, Năm Thiên, Thanh Cao, Lệ Thơ, Thanh Hương, Kim Cương, Kim Hoàng, Minh Phụng, Hùng Minh, hề Hồng Tơ, Hoa Hạ, kịch sĩ Túy Hoa,…

44

Tỉnh Mỹ Tho đáng lẽ là đơn vị đứng ra tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm Cải Lương nhưng Rạp hát Thầy Năm Tú ngày xưa đã đổi thành rạp hát bóng Vĩnh Lợi. Sau 30 tháng 4 năm 1975 bị nhà cầm quyền CS tịch thu, đổi thành nhà bán sách. Rạp Viễn Trường hư nát, không sử dụng được, vì vậy Sở VHTT TPHCM đứng ra tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm nghệ thuật sân khấu cải lương.

Tối 13 / 01 /2019, tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (quận 1 Saigon) diễn chương trình 100 năm ngày ra đời của nghệ thuật sân khấu cải lương Việt Nam. Dân ái mộ cải lương của các tỉnh Mỹ tho, Tân An, Bến Tre, Cần Thơ, Long Xuyên, Bạc Liêu, Cà Mau đến Saigon bằng mọi phương tiện chuyên chở để xem lễ kỷ niệm 100 năm nghệ thuật Cải Lương đồng thời đi chợ Tết ở đường Nguyễn Huệ.

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Sân khấu dành cho cuộc lễ rất rộng, ghế cho khán giả dự có trên 800 ghế, các ghế hàng đầu dành cho quan chức các Ban, Sở, Ngành và đảng viên của Thành phố, sau đó một số ghế dành cho nghệ sĩ nổi tiếng và khách mời của Thành phố. Khởi đầu chương trình, ông Nguyễn Thành Phong, Phó bí thư thành ủy, chủ tịch UBND Thành phố nói: «Nghệ thuật cải lương là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống người dân miền Nam, được kế thừa tinh hoa của các loại hình nghệ thuật truyền thống dân tộc như Hát Bội, Đờn Ca Tài Tử và tiếp thu những cái hay của kịch Phương Tây được nhân dân nuôi dưỡng và bảo tồn…». Ông Phong nói tiếp (khi ông Phong nói thì hình ảnh minh họa chiếu trên phông lớn căng trên sân khấu): «Sau gánh hát Thầy Năm Tú, Miền Nam có nhiều gánh hát như Đồng Bào Nam, Nam Đồng Ban, Tái Đồng Ban, Nghĩa Hiệp Ban, Trần Đắc, Phước Cương, Huỳnh Kỳ.Tân Hí Ban, Tập Ích Ban… Sau năm 1954, có các gánh hát lớn như Thanh Minh của bầu Nghĩa, Hoa Sen của bầu Bảy Cao, Kim Thanh của các ông Bầu Út Trà Ôn, …vv. Cải Lương khai sanh từ trong Nam nhưng phát triển lớn nhờ Miền Bắc. (Có nhiều tiếng la ó trong nhiều hàng ghế khán giả). Ông Phong tiếp tục: «từ năm 1923 đến năm 1927 có các gánh hát cải lương miền Nam ra Bắc diễn như gánh hát của bầu Sáu Súng, Gánh hát

Nghĩa Hiệp Ban của bầu Năm Đẩu.

Có nhiều nghệ sĩ tài danh của miền Nam ra Bắc hát: Tam Danh, Ba Du, Bảy Nhiêu, Năm Châu, Phùng Há, Năm Phỉ, Ba Vân, Tư Chơi, Phước Cương, Bảy Nam…nghệ sĩ tiền bối miền Bắc nhanh chóng tiếp thu loại hình nghệ thuật mới để xây dựng lực lượng cải lương phía bắc. Đồng thời công ty Quảng Lạc và nhóm Sán Nhiêu Điều của Ngô Nhật Miều (tục gọi là charlot Miều) bỏ tiền ra mua chuộc đáo kép giỏi miền Nam như kép Ba Vân, kép Phương Danh, đào Xuân ở lại truyền nghề hát cho các nhóm Đồng Ấu miền Bắc để sau này thành các diễn viên trụ cột của Cải Lương phía Bắc. Sau đình chiến năm 1954, các nghệ sĩ tài danh như Phương Danh, Ba Du, Tám Củi, Tư Xe, Thanh Loan, Thanh Hương, Thanh Hùng, Ngọc Hoa tập kết ra Bắc, xây dựng lý thuyết về hát, ca và sáng tác kịch bản cải lương, làm tài liệu cho các trường Đại Học Sân Khấu Cải Lương. Có thể nói: Cải lương gốc cội miền Nam – Lá cành hoa trái đất Bắc. (Nhiều khán giả la lớn: Sáu ơi Sáu, đi chợ Tết rồi về.

Mình ở xa quá phải về trước. Nhiều khán giả ở tỉnh và cả ở Saigon xô ghế, bước ra khỏi chỗ làm lễ, họ đi về phía đường Nguyễn Huệ…) Cuộc lễ chuyển qua tặng hoa và quà cho các nghệ sĩ rồi MinhVương và Lệ Thủy ca vọng cổ bài Bán Bánh Bông Lan. Sau đó nghệ sĩ khác ca vọng cổ theo kiểu đàn ca tài tử. Buổi lễ kỷ

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

45

HỒI KÝ SÂN KHẤU

TM

Lệ Thủy và Minh Vương

niệm 100 năm sân khấu cải lương trở thành một thứ lễ luộm thuộm, đầu voi đuôi chuột.

Họat động kỷ niệm 100 năm sân

46

khấu cải lương còn có biểu diễn Đờn Ca Tài Tử tại phố đi bộ Nguyễn Huệ vào tối 10 tháng 01; diễn Đờn Ca tài tử miễn phí tại nhà hát Trần Hữu

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Trang (Rạp Hưng Đạo cũ) từ mùng 2 đến mùng 5 Tết Kỷ Hợi có nhiều trích đoạn cải lương: Máu Nhuộm Sân Chùa, Cô Gái Đồ Long, Hằng Nga - Hậu Nghệ, Thu Hương Đường Bá Hổ (Toàn là tuồng Tàu).

Mùng 2 đến mùng 6 Tết, hát Rể Quý (Rể Đài Loan Hài kịch), Trà Hoa Nữ (kịch phóng tác của Pháp, và tuồng Thanh Xà - Bạch Xà (truyện Huyền thoại Tàu). Mùng 10 Rạp Vườn Lài đường Vĩnh Viễn diễn vở Thu Hương - Đường Bá Hổ (cũngTuồng Tàu). Mùng 12 hát tại rạp Công Nhân (Nguyễn Văn Hảo cũ) tuồng Long Phụng Kỳ Duyên (cũng tuồng Tàu luôn).

Tết vừa qua, các đoàn, các rạp đều hát tuồng Tàu, chắc là chuẩn bị cho năm 2020, nước Việt Nam bị biến thành tỉnh An Nam trực thuộc của Quốc Mẫu Trung Hoa Cộng Sản nên các đoàn hát hát hát tuồng Tàu bằng tiếng Việt, vài năm nữa chắc sẽ hát bằng tiếng Tàu luôn.

Tất cả hoạt động và tin tức biểu diễn các tuồng hát mà tôi kể ra trong bài này đều trích từ CLVN.com.

Ký giả giấu tên đăng trong CLVN. Com câu kết luận nguyên văn như sau: Nghệ sĩ cải lương chân chính sẽ đi về đâu?

Việc vinh danh thiếu sót những tên tuổi có nhiều đóng góp cho sân khấu

MONTREAL - OTTAWA

cải lương thể hiện sự vô trách nhiệm của những người thực hiện chương trình kỷ niệm 100 năm sân khấu hình thành và phát triển. Điều này làm tổn thương nghệ sĩ và người thân của họ.

Nhưng nếu xem hết chương trình.

Có lẽ chúng ta sẽ công nhận, những người thực hiện còn làm tổn thương đến cả những khán giả mộ điệu cải lương…(ba dấu chấm sau: ý của ký giả này nói là ai đó đã sửa đổi lịch sử cải lương, cái nôi cải lương từ trong Nam mà đưa ra Bắc thành ra người cải lương khổng lồ Bắc Kỳ.

Bao nhiêu tuồng cải lương mà họ gọi là kinh điển, khi hát kỷ niệm 100 năm cải lương thì toàn là những tuồng Tàu bá láp.

Nịnh gì mà nịnh dữ vậy mấy tía?

Hổng biết đến năm 2020 nước Việt Nam có thành tỉnh An Nam như Hội nghị Thành Đô hay không và Xì Thẩu nào làm Hội trưởng Hội SK, chú Ba Tàu và Thiếm xẩm nào sẽ làm đào kép chánh thay cho Minh Vương và Lệ Thủy? Ôi xin lỗi các bạn, buồn quá, tức quá nên nói cho xả hơi. Lễ kỷ niệm trăm năm của nghiệp Tổ mà làm theo kiểu Vô Thần như vầy, đau quá !.

SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

47

HỘP THƠ TÌM BẠN

TM

thành thật, có lòng quan tâm và chia sẻ, 1 chút bia, 1 chút thuốc lá không sao nhưng đừng cờ bạc, yêu thích mái ấm gia đình. Thư về xin cho số phone.

Cám ơn nhiều lắm.

Hộp Thư Tìm Bạn 2401 - (Trên 20 kỳ) - Em người đạo Phật, 49 tuổi, cao 1M 62, bề ngoài dễ nhìn. Việc làm ổn định, thích thiên nhiên, du ngoạn, Gym, Yoga, mong muốn được kết bạn với người hiểu biết về đạo Phật, cùng nhau chia sẻ tinh thần trong cuộc sống lận đận ở xứ người, biết nỗi khổ của người khác, rộng lượng, bao dung, chín chắn, là những điều tuổi này nên có, để đồng hành cùng nhau tới con đường tốt đẹp nhất. Thành thật cám ơn ai đã quan tâm, đến thông tin này. Xin cho số phone nếu có hình càng tốt.

2402 - (Trên 8 kỳ) - Người phụ nữ 62 tuổi, tính tình vui vẻ hòa đồng, sống một mình trong căn apartment có 2 phòng với suy nghĩ “bán anh em xa, mua láng giềng gần” muốn tìm bạn tâm giao nam hoặc nữ không phân biệt, biết cảm thông, chia sẻ những vui buồn cùng mình trả rent phòng giúp đỡ nhau trong cuộc sống.

2403 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ở tuổi 40, ổn định mọi mặt, dễ nhìn muốn quen với các bạn Nam, Bắc không phân biệt. Nếu hợp sẽ tiến xa hơn, mong gặp các anh hiền lành, có tình thương.

Thư gởi cho hình, số phone để tiện liên lạc cám ơn.

2404 - (Trên 4 kỳ) - Em dưới 50 tuổi, đã ly dị, là người phụ nữ yêu mái ấm gia đình, biết chia sẻ trong cuộc sống. Nghề nghiệp vững chắc. Kinh tế ổn định, sở trường “kinh doanh và du lịch” đã làm ăn kinh doanh hơn 20 năm. Hiện tại cũng cảm thấy cuộc sống đã ổn định và đầy đủ ... nay muốn tìm người bạn, biết quan tâm và chia sẻ trong cuộc sống... để cùng nhau đi hết quãng đời còn lại. Giàu nghèo không quan trọng. Chỉ cần có tấm lòng ... thành thật, chân tình, điều kiện hình thức trung bình, Còn phần em về hình thức nói chung, mọi mặt không làm các anh thất vọng... Xin đừng đùa giỡn, nếu không có nhu cầu, để làm mất thời gian của đôi bên. Xin chân thành càm ơn.

2405 - (Trên 8 kỳ) - Nam, đã nghỉ hưu, một mình, không tứ đổ tường.

48

Thích sống đơn giản, thoải mái. Ghét giả dối. Tôn trọng nhau, tiền và vật chất không tạo hạnh phúc đích thực.

Nặng trĩu tâm sự, lãng mạn, yêu nghệ thuật. Tìm bạn đồng cảm, hầu chia sẻ cô đơn cuối đời. Khởi duyên là bạn.

Xin vui lòng cho số phone hay email.

Hồi âm dù thư đến muộn.

2406 - (Trên 8 kỳ) - Tôi có một cháu trai 25 tuổi, người Canada, Tàu Việt, độc thân, vui tính, dễ nhìn, không cờ bạc, không hút sách (chỉ uống tí bia, hút thuốc giao thiệp) cao 1M 75, nặng 70 Kg). Thiếu niên vì hoàn cảnh không học hết đại học. Hiện nay ước mong có bạn gái dễ nhìn, cao 1M 60up. Biết nói tí tiếng Anh / Quảng Đông (HK).

Bản thân đang học nói tiếng Việt để dễ tìm hiểu. Nếu thích hợp sẽ tiến tới hôn nhân. Hoàn cảnh gia đình Ok, tìm được bạn đời sẽ có 2 dự án. #1. Mở tiệm uốn tóc. #2. Đầu tư ở VN mở nhà nghỉ.

2407 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 34 tuổi, sống ở Toronto. Ngoại hình ưu nhìn, vui vẻ, hiền lành, giản dị, chân thật, nghiêm túc, chăm chỉ, siêng năng, thích du lịch, nấu ăn, nhiếp ảnh. Mong tìm bạn trai từ 36-45 tuổi. Hiền lành, chân thật, công việc ổn định, nghiêm túc, biết chia sẻ trong cuộc sống, chung thủy. Không hút thuốc lá. Ai có nhã ý xin để lại số phone or email mình sẽ hồi âm tất cả. Xin chân thành cám ơn.

2408 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 65 tuổi, cao 1M 71, nặng 68 Kg, vui hiền, năng động. Thích tìm tòi, trang trí, du lịch, không vướng bận, không tứ đổ tường.

Sống và làm việc tại Toronto, chưa muốn về hưu. Bạn nữ nào cùng sở thích. Xin phone hoặc emai. Xin cám ơn. Thư xin Thời Báo chuyển.

2410 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, sinh năm 1957, người Nam, da trắng, cao 1M 56, dáng thon thả, nhan sắc trên trung bình, thích du lịch, đọc sách, chăm sóc nhà cửa trong và ngoài, biết thông cảm và quan tâm, hoàn toàn không vướng bận, cuộc sống ổn định, sống kiếp lưu vong 38 năm. Nay muốn tìm một người từ 64 trở lên, không quan trọng ngoại hình hay giàu nghèo chỉ cần hiền, vui,

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

2411 - (Trên 4 kỳ) - Nam 60 tuổi, cao 1M 70 nặng 67Kg, người miền Nam đang sống và làm việc gần Toronto.Trên trung bình về mọi mặt.

Nay con cái đã lập gia đình và ở riêng.

Hiện sống cuộc sống độc thân rất lâu không cờ bạc rượu chè sống cuộc sống giản dị. Trong căn nhà rộng thênh thang và lạnh lẽo không tiếng nói.

Mong mỏi tìm một người cùng cảnh ngộ yêu mái ấm gia đình để cùng nhau quan tâm chia sẻ đến cuối cuộc đời.

Thì căn nhà sẽ trở nên ấm cúng và hạnh phúc. Ai mến xin thư về xin cho số phone để tiện liên lạc. Sẽ hồi âm tất cả dù thư đến muộn. Thành thật cám ơn.

MONTREAL - OTTAWA

được kết bạn và lập gia đình với nam từ 33 đến 50 tuổi, độc thân vui vẻ, tôn trọng hạnh phúc gia đình. Xin cho email và điện thoại để tiện liên lạc tìm hiểu. Xin cám ơn.

2416 - (Trên 4 kỳ) - Nữ sinh năm 1977, chưa từng kết hôn, chưa có con, hiện đang sống ở Việt Nam. Công việc văn phòng dịch thuật tiếng Anh. Cao 1m56 nặng 48 kg, ngoại hình khá.

Thân thiện, chăm chỉ, hòa đồng. Muốn tìm bạn nam để tìm hiểu đi đến kết hôn.

Mọi liên hệ xin gởi về Thời Báo. Xin cảm ơn.

2417 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 31 tuổi, cao 1M 80, ngoại hình ưu nhìn, chưa từng kết hôn. Sống và làm việc tại Toronto đã nhiều năm nhưng tình duyên trắc trở nên đến giờ vẫn độc thân. Tính tình vui vẻ hòa nhã, không tứ đổ tường, là người trọng tình bạn, hay giúp người và yêu thích vun đắp cho mái ấm gia đình. Tốt nghiệp ĐH tại Toronto và có việc làm ổn định.

Muốn tìm bạn gái tuổi từ 25 trở lên, trước là để chia sẻ buồn vui của cuộc sống thường nhật, sau nếu hợp sẽ tìm hiểu và tính chuyện tương lai. Thư đầu xin để lại email và số điện thoại để tiện liên lạc. Sẽ hồi âm mọi thư.

2412 - (Trên 4 kỳ) - Nam, tuổi ngoài 50, cao 1M78, nặng 70Kg, tốt nghiệp đại học, hiện đang sống và làm việc ở Toronto, có business ở Canada.

Vì quá bận rộn trong công việc nên không có thời gian để tìm bạn. Nay mượn Thời Báo nhắn tin mong muốn tìm một người bạn nữ open mind. Nếu hợp sẽ tiến xa hơn trong việc làm ăn và tình cảm lâu dài. Thích travel, 2418 - (Kỳ -15/16) - Nam, 33 tuổi, exercise. Nếu các bạn thích làm quen, xin cho email or số phone có hình độc thân, trình độ đại học việc làm ổn định, không cờ bạc biết chút đỉnh rượu, càng tốt. thuốc lá. Tìm bạn gái độc thân không 2413 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 46 tuổi, vướng bận tuổi từ 28-33 biết chút tiếng cao 1M 71, độc thân, không cờ bạc Anh. Nếu có nhã ý xin cho số phone qua Canada đã lâu, vì lo đi làm nên hoặc email để tiện liên lạc.

không có bạn gái. Mình muốn lập gia 2419 - (Trên 4 kỳ) - Nữ vừa ngoài 40 đình nếu bạn gái nào có ý kết hôn xin mươi, sống tại Toronto, độc thân, cuộc cho số phone, địa chỉ và hình nếu tiện sống mọi thứ rất ổn định, nay mong và du học sinh Ok. Xin đừng đùa giỡn. được kết bạn với các anh, chân thật Cám ơn. và yêu thật lòng, cùng nhau xây dựng 2414 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 58 tuổi, mái ấm gia đình. Nếu các anh nào mến. người miền Nam, sống và làm việc Xin cho số phone để tiện liên lạc. Xin ở Toronto. Bình thường mọi phương cám ơn. diện, vui vẻ, không vướng bận, cao ráo dễ nhìn, tính hiền lành rộng lượng, vị tha thật thà, sống giản dị yêu mái ấm gia đình. Mong tìm bạn Nam, 5865 đàng hoàng chân thật, ở Toronto, không tứ đổ tường, không vướng bận, để tâm sự lúc vui buồn, nếu hợp sẽ tiến xa hơn. Xin cho số phone hoặc Email, để tiện liên lạc. Sẽ trả lời dù thư đến muộn, rất mong nhận được thư của người có thành ý. Cám ơn.

Thư xin Thời Báo chuyển.

2415 - (Trên 4 kỳ) - Mình là nữ, 33 tuổi, độc thân, người miền Nam. Hiện đang là du học sinh tại Hamilton, Canada. Ngoại hình dễ nhìn, tính tình vui vẻ, yêu cái đẹp, thích nấu ăn, tôn trọng giá trị gia đình. Mong muốn

2420 - (Trên 8 kỳ) - Tôi có cháu gái, 19 tuổi, trình độ lớp 11, cao 1M 55 vui vẻ, da trắng, dáng thon, quê Rạch Giá Linh Huỳnh. Muốn kết bạn Nam tuổi 22-35 ở Canada. Nếu có duyên xin cho nhau cơ hội tìm hiểu xa hơn. Ai có nhã ý xin thơ về Thời Báo nhờ chuyển giúp, tôi sẽ làm cầu nối cho hai người tiện liên lạc.

2421 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, Góa, người Sài gòn, ngoài 60, hiện ở Canada không vướng bận, độc lập, cuộc sống ung dung, tự toại. Sở thích nấu ăn, nghe nhạc, du lịch chăm sóc nhà cửa, biết mình là ai, nhiều thông cảm đối phương. Tìm bạn tri kỷ người Nam tuổi 60-68 có kiến thức, cùng một sở thích, thật tâm yêu muốn có mái ấm gia đình,

TM

MONTREAL - OTTAWA

chân thật. Xin thư về cho số phone, để tiện liên lạc đã Retire thích hợp hơn.

Cám ơn và đạo Phật.

cơ hội đến gần bên nhau nơi xứ lạ, tình quê. Ai có nhã ý thư nhờ tòa soạn Thời Báo chuyển giúp. Xin đừng đùa giỡn.

2422 - (Trên 4 kỳ) - Tôi tên Thành, Nam, sinh năm 1950 đã retire sống một mình tại Toronto, muốn làm quen với bạn gái, trong khi cô đơn hiu quạnh một mình, cho nên nhờ Thời Báo đăng trên mục thư tìm bạn. Nếu bạn gái nào có nhã ý thích tôi. Xin gởi thư về Thời Báo chuyển dùm. Rất mong nhận được thư bạn. Cám ơn nhớ cho số phone để liên lạc.

2429 - (Kỳ -3/4) - Lê Thị Tươi 48 tuổi, gia đình đạo Thiên Chúa, nề nếp.

Gia đình sống ở Canada còn lại chị ruột muốn làm quen với các anh sống tại Canada. Sở thích: Nấu ăn và du lịch. Rất mong làm bạn với các anh sống tại Canada nếu hợp sẻ tiến xa. Gia đình đã sống ở Canada chỉ còn lại một mình chị Lê Thị Tươi sống ở VN. Rất mong được làm bạn với các anh cùng sở thích, hợp sẽ tiến xa. Mến chào thư về Thời Báo nhờ chuyển.

2423 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, hoàn cảnh gia đình dang dở. Việc làm chuyên môn ổn định. Mong được làm quen và kết bạn với bạn Nam từ 50 tuổi trở lên. Xin cho số phone để tiện liên lạc. Xin thơ về tòa soạn Thời Báo.

Thành thật cám ơn.

2424 - (Trên 2 kỳ) - Gentleman 58 tuổi, còn độc thân, còn trẻ, con người của tôi thích thật thà, tình cảm, tôn trọng tiền bạc và vật chất, rất lãng mạn, yêu nghệ thuật, thể thao, âm nhạc, thích tâm sự...

2425 - (Kỳ -8/8) - Nam ngoài 50, sống tại Toronto, vui vẻ, hiểu biết, rộng lượng, tôn chỉ đạo làm người, tôn trọng và lắng nghe. Muốn tìm một bạn gái đi hết quãng đời còn lại khi đau ốm, bịnh hoạn lo cho nhau cho hết quãng đời còn lại. Nghề nghiệp ổn định. Xin thư về Thời Báo chuyển, sẽ trả lời dù là thư đến muộn. Xin cám ơn.

2426 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 39 tuổi, hiền lành, ngoại hình dễ nhìn, đàng hoàng, công việc ổn định, đã một lần đổ vỡ, mong tìm được người đàng hoàng hiền lành, không vướng bận mong hợp sẽ tiến xa hơn, mong tìm được chân tình thật sự. Xin đừng đùa giỡn, xin cám ơn.

2427 - (Kỳ -4/4) - Nữ, 59 tuổi độc thân, không vướng bận, tính tình hiền lành dễ hòa đồng. Cao ráo dễ nhìn, nấu ăn không tệ, biết cảm thông. Đang sống làm việc ở Toronto. Tìm bạn tri kỷ người Nam, tuổi 59-69, đàng hoàng, chân thật, không tứ đổ tường, không vướng bận. Thật tâm yêu, muốn có mái ấm gia đình, chân thật, xin cho Email và số điện thoại để tiện liên lạc tìm hiểu. Sẽ trả lời dù thư đến muộn.

Xin cám ơn.

2428 - (Kỳ -5/8) - Gởi bạn hiền thân mến. Tôi có cháu gái 26 tuổi, ở thành phố Rạch Giá, thị xã Kiên Lương, huyện Hà Tiên VN. Cháu làm nghề tóc, tánh tình hiền, vui vẻ, muốn kết bạn Nam và tìm hiểu tuổi từ 35-45.

Nếu có duyên thì xin cho nhau được

2430 - (Kỳ -3/4) - Nữ 38 tuổi, chưa từng lập gia đình, ngoan hiền lành.

Công việc ổn định. Mong tìm bạn trai 38-46 tuổi, chưa từng lập gia đình, người đàng hoàng, hiền lành. Nếu có nhã ý, xin cho số phone, email để tiện liên lạc. Xin đừng đùa giỡn. Cám ơn 2431 - (Kỳ -3/4) - Nam, độc thân không vướng bận, tuổi ngoài 50 có việc làm, trung bình về mọi mặt, yêu thích du lịch, thiên nhiên, tìm bạn gái người miền nam có cùng sở thích để làm bạn du lịch nếu hợp sẽ làm bạn tri kỷ. Nếu mến xin thư về tòa soạn.

Cám ơn.

2432 - (Kỳ -2/8) - Nữ, ngoài 40 tuổi, người Hà Nội. Hiện đang sống ở Canada ngoại hình dễ nhìn cao 1M 63 nặng 54 Kg, Tính giản dị chân thành, siêng năng thích thể thao du lịch. Sở trường kinh doanh. Mong tìm bạn nam tuổi từ 46-60, tư cách đạo đức tốt, không cờ bạc, nghiện ngập. Nếu hợp sẽ tiến tới, tình cảm lâu dài và mong muốn mở business ở Canada.

Thư về Thời Báo xin cho số phone có hình càng tốt.

2433 - (Kỳ -2/8) - Tôi có cháu gái ngoài 40 tuổi, đang sống ở Sài gòn, VN. Trông cháu trắng trẻo, nhỏ nhắn, có nhan sắc, tính tình hiền lành, năng động. Có công việc ổn định (cháu đang bán hàng tại sân bay Tân Sơn Nhất, Sài gòn) Anh nào muốn lập gia đình, tôi sẽ cho số phone để hai người liên lạc.

2434 - (Kỳ -1/8) - Tôi có một cháu gái, 18 tuổi, cao hơn 1M 60. Đang sống ở Sài gòn, VN, cháu trông xinh xắn, hiền lành. Sắp tốt nghiệp lớp 12. Anh nào muốn làm quen xin số phone tôi sẽ làm cầu nối.

2435 - (Kỳ -1/4) - Trai độc thân, 40 tuổi, chưa từng lập gia đình, đạo Công Giáo. Muốn kết bạn với các bạn gái ở Canada. Nếu hợp sẽ tiến xa. Xin cho mình số phone để tiện liên lạc. Mong thư các bạn. Cám ơn.

2436 - (Kỳ -1/4) - Cần tìm bạn trai cho em gái 29 tuổi, hiện tại ở Bạc Liêu, cái gì cũng không giỏi, chỉ được hiền, chân thật, thẳng thắn, có hiếu, vì hoàn cảnh gia đình, chưa từng lập gia đình.

Mong được gặp người có tâm tốt, để chia sẻ buồn vui. Nếu hợp có thể tiến xa hơn.

THƯ ĐÃ CHUYỂN: PTA, North York, ON - H. D., London, ON - NH., Toronto, ON - Tr. Ph., Oakville, ON - Ch. B., Montreal, QC - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - C. Tr., Guelph, ON - Một Người, North York, ON - D. H., North York, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) H. Ph., Etobicoke, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Mississauga, ON (2 thư) - L. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Ms. V., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - K. B., Woodstock, ON L. Ng., North York, ON (2 thư) - Th. D., Montreal, QC (2 thư) - H. Q. Tr., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - HTD, North York, ON - Nh. Ng., - M. L., Kitchener, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - T. Đ., Montreal, QC - N.T.N, Toronto, ON - D.H, North York, ON, - L. B., Montreal, QC (5 thư) - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (3 thư) - Th. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - D. Tr., Ottawa, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Nh. P., North York, ON - V.D., Toronto, ON - T.T., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - X.Đ., Windsor, ON - T.L., York, ON - P.Đ., Toronto, ON - C.L., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (3 thư), - Một Người, Toronto, ON - H.T.Đ., Toronto, ON T.Ng., Toronto, ON - H.Ph., Windsor, ON - M.Ng., Toronto, ON - T.L., Hamilton, ON, - X.Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON H.Q., Woodbridge, ON - Một Người,

Ottawa, ON (3 thư) - Q. Ph., Saigon, VN (5 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Ha Ph., Kitchener, ON (3 thư) - Tr. P., Mississauga, ON (2 thư) - C. Bui., Calgary, ON (2 thư) Một Người, Toronto, ON - T. Vo, North York, ON - H. K., Ottawa, ON - T. T., Toronto, ON - L. E., Vancouver, BC - Một Người, Toronto, ON - A. L., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - Ha. Ph., Kitchener, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Le., Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - D. Ly., Mississauga, ON - T. Q., Concord, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - M. L., Vancouver, BC (3 thư) - S. Le., Vaughan, ON (2 thư) - Ph. Le., Toronto, ON (5 thư) - Một Người, Toronto, ON (3 thư) - V. T., Ottawa, ON (2 thư) - Le., Toronto, ON - H. Ph., Maple, ON - Một Người, Toronto, ON - V. H., Mississauga, ON - Ha. Ph., Kitchener, ON - Một Người, Toronto, ON- Một Người, Toronto, ON (3 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON Một Người, Toronto, ON - X., Toronto, ON- Một Người, Brampton, ON - Một Người, Brampton, ON - Một Người, Brampton, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, , ON - Một Người, , ON - X. Th., Toronto, ON - L. Ly., Mississauga, ON (3 thư) Th. Le., Belleville, ON (2 thư) - Một Người, , ON - Một Người, , ON - M. H., Calgary, AB - T., Hamilton, ON D. Ng., Mississauga, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - H. Hoa, Calgary, AB - M. H., Calgary, AB - T. Ng., Toronto, ON - T. Tr., Brantford, ON - M. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - D. H., Mississauga, ON - H., Toronto, ON - Một Người, Ottawa, ON - T. Ng., Toronto, ON - S. Le., Vaughan, ON - S. Le., Vaughan, ON - Le, Toronto, ON

* NHẮN CHUNG: - Xin nhắc lại, thư nhờ chuyển xin bỏ vào phong bì nhỏ hơn, dán tem sẵn và dán kín, vì Tòa soạn không chịu trách nhiệm về nội dung thư nhờ chuyển. Bỏ thư nhờ chuyển và lệ phí ($5) vào phong bì lớn hơn, và xin nhớ ghi rõ ở mặt sau bì thư (lớn hoặc nhỏ) là muốn chuyển đến số nào (Thí dụ: Xin chuyển thư này đến mã số 1829 hay 2088 …..)

- Thư gởi xin đề rõ mục: TÌM BẠN 1114 College St. Toronto, ON. M6H - 1B6 * LỆ PHÍ THAM GIA: - Đăng Lời Tìm bạn: 10đ (tối thiểu 4 kỳ báo) – Nhờ chuyển thư: 5đ cho mỗi một thư.

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

49

TỬ VI TUẦN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu

Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần khởi từ 17/02 âm lịch (dương lịch 23-3-19), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 17, 23. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 19, 22.

Tuổi Tý

Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Tý bất ổn về mặt tài chính, còn các mặt khác giậm chân tại chỗ. Đối với nam giới: Tiền bạc trồi sụt bất thường, khó tiết kiệm và thiếu khả năng đầu tư. Tình cảm kém tươi, có nhiều cơ hội giải trí nhưng nên chừng mực, lại cần đề phòng tranh cãi hay dây dưa với pháp luật. Việc làm hay buôn bán tạm thời bế tắc hay gặp khó khăn nên kiên tâm thích ứng. Đối với nữ giới: Phòng tranh cãi hoặc bất hòa trong nội bộ và ngoài xã hội. Chưa giải quyết được một rắc rối về tài chính. Mới có hứa hẹn hỗ trợ về công việc nhưng chưa có ngay kết quả, vẫn cần lấy sức mình làm chính. Như cầu chỉnh trang, sửa chữa tăng cao, cần từng bước thực hiện.

Di chuyển nên thận trọng. Đối với các vị cao niên: Phòng cảm mạo hay té ngã. Kém hài hòa trong gia đạo. Nhưng hy vọng nhận tin vui trong tuần hoặc và có quà tặng hay được tài trợ.

Tuổi Sửu Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Sửu vẫn giữ mức chưa bình thường về sự nghiệp và tài chính. Tuy nhiên, áp lực chỉ là tạm thời Đối với nam giới: Tiền bạc chưa hồng, vẫn cần giảm chi và thủ giữ hơn là tiến công vì việc làm hay buôn bán ở thế kém ổn định. Có tin vui trong gia đình hay từ một kế hoạch đang theo đuổi hoặc về sức khỏe bản thân.

Nhưng có thể nhận tin buồn từ một người mình quan tâm. Đối với nữ giới: Tài chính có hao thoát dù có ngoại tài bù lại nên hoàn cảnh tạm ổn. Buôn bán hay việc làm trì trệ nhưng còn vững vàng. Được người quan tâm, thông cảm và có nhiều cơ hội vui chơi và đoàn tụ với thân thích. Nhưng vẫn cần chừng mực trong giải trí và giao tế để duy trì sự bình ổn về tinh thần. Đối với các vị cao niên: Có khả năng du ngoạn hay tham dự cuộc vui, hội họp hoặc thăm viếng. Đề phòng ho suyễn hay đau nhức.

Tuổi Dần

Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Dần có nhiều thay đổi chưa thuận lợi như dự tính nhưng hy vọng trong tương lai gần tình trạng thông suốt hơn. Đối với nam giới: Căng thẳng tinh thần, cần giảm chất kích thích, tập trung và thư giãn trong việc di chuyển và làm việc. Tình cảm kém tươi vì có mâu thuẫn trong giao tế, nhất là với thân thích. Tiền bạc gây áp lực, nhiều khoản cần chi ngoài dự trù vào cuối tuần. Việc làm có áp lực vì việc nhiều phải tốn công sức mà kết quả không như ý. Đối với nữ giới: Tài chính xáo trộn, vượt khỏi kế hoạch chi thu đầu năm. Lại thêm áp lực việc làm và giao tế khiến thân tâm mệt mỏi. Cần thư giãn và bồi bổ sức khỏe vì thử thách chỉ là tạm thời mà tương lai còn dài với kế hoạch lớn. Hơn nữa được sự thông cảm và khuyến khích của thân thích. Nhân một tin vui cuối tuần. Đối với các vị cao niên: Bận rộn và hao thoát vì chỉnh trang hoặc thăm viếng, đãi đằng khách khứa. Giải quyết được một khó khăn trong kế hoạch đầu năm.

50

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Tuổi Mão

Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Mão về sự nghiệp đầu tuần ổn định hơn cuối tuần. Nhận được tin phấn khởi trong giao tế giúp thân tâm bình an. Đối với nam giới: Di chuyển nhiều kể cả du lịch, thăm viếng, tiệc tùng, hội họp hoặc hoạt động xã hội. Tuy nhiên cần chừng mực trong mọi sinh hoạt. Có áp lực về tài chính và phải thận trọng phòng rủi ro gây hao thoát. Sự nghiệp khó có hướng mới nên gây mối lo âu trong tương lai gần. Cần vững tâm, trì chí trước thử thách tạm thời. Đối với nữ giới: Có tin vui về sức khỏe hay sự thành công của người thân. Phòng rủi ro trong di chuyển hay lúc làm việc. Có cơ hội đi xa du lịch, thăm viếng, bận rộn xã giao và hoạt động xã hội. Được sự quan tâm và có khả năng được nhiều chú ý khi tham dự một cuộc vui lý thú cuối tuần. Đối với các vị cao niên: Mọi áp lực chỉ là tạm thời. Nên thư giãn và “quẳng gánh lo đi và vui sống.” Cần lấy sự bảo vệ an khang làm chính.

Tuổi Thìn

Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Thìn giữ được mức ổn định về sự nghiệp, còn tài chính bình thường. Phòng áp lực về kiện khang. Đối với nam giới: Tài chính bình thường, tuy khó tiết kiệm vì chi tiêu nhiều nhưng không gây áp lực. Chưa có nguồn phụ như dự tính nên chưa thể mua sắm món bạn ưng ý. Sự nghiệp khó thăng tiến vì áp lực bên ngoài gây cho khả năng thực hiện của bản thân khó thi thố. Tạm thời tránh đầu tư món lớn và dấn thân vào đỏ đen. Coi chừng khi di chuyển và phòng ho suyễn. Đối với nữ giới: Phòng gây hiểu lầm trong ngôn ngữ hoặc do xúc động thái quá. Việc làm hay việc buôn bán vào cuối tuần kém êm xuôi. Đề phòng rủi ro khi di chuyển và trong sinh hoạt, trong nhà cũng như khi ra ngoài. Phải quyết định một vấn đề khó khăn về tình cảm và nên khoan dứt khoát vì thử thách của thời gian sẽ là tiêu chuẩn chọn lựa. Đối với các vị cao niên: Cần hoạt động điều hòa sinh hoạt và và ăn uống chừng mực. Có tin vui từ thân thích hay bè bạn hay kết quả một hoạt động công ích.

Tuổi Tỵ Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Tỵ tiếp tục chuyển sang kém ổn định về tài chính và phải đề phòng tranh cãi và rắc rối trong giao tế. Có tin vui về sức khỏe hoặc từ thân thích. Đối với nam giới: Tài chính thu nhập khó bình quân và chưa có tin mừng về lương bổng hay khoản ngoại thu hoặc kết quả một thương lượng xin tài trợ. Đề phòng mâu thuẫn trong giao tế trong nội bộ cũng như bên ngoài. Việc làm vẫn bấp bênh nhưng cần kiên tâm trước áp lực tạm thời. Đối với nữ giới: Sức khỏe đã ổn định, chỉ cần phòng đau nhức lúc giao mùa. Có cơ hội đi xa nghỉ ngơi, được người thân thông cảm va chia sẻ gánh nặng. Đề phòng rủi ro trong sinh hoạt. Việc làm phải tốn công sức hơn bình thường. Phòng chuyện tốn kém sửa chữa nhà cửa hay máy móc hoặc chu cấp cho người mình quan tâm. Đối với các vị cao niên: Có khách tới thăm và có thể du lịch hay du ngoạn. Được con cháu săn sóc. Dù thân tâm thảnh thơi nhưng đừng quên “phòng bệnh hơn chữa bệnh.”

TM

MONTREAL - OTTAWA

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Ngọ Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Ngọ có nhiều biểu hiện chưa hài lòng về tài chính và việc thực hiện kế hoạch vì áp lực công việc gia tăng và chi thu có vấn đề. Đối với nam giới: Tài chính không xứng tâm, dao động nhiều vào cuối tuần. Cần hạn chế trò may rủi vì có thể hao tài. Tình cảm êm ả và có tin mừng làm dịu sự căng thẳng. Áp lực về sự nghiệp chưa giảm và thành quả công việc chưa tăng. Một tuần phải vất vả và nhiều quan tâm, lo nghĩ. Cần thư giãn và lạc quan. Đối với nữ giới: Chớ quyết định vội vã về tình cảm hoặc về tài chính vì chưa thuận lợi. Khoan chi tiêu món lớn vì mệnh cung có hao tinh. Được người quan tâm và săn sóc. Nhức mỏi hay đau răng hoặc mục tật.

Có thể có thay đổi trong việc làm gây vất vả vì chưa có cơ may. Đau nhức giảm trong tuần này. Đối với các vị cao niên: Chưa có tin vui mong đợi từ xa nhưng có nguồn vui ở gần. Gia đình đoàn tụ thân thích thành công.

Tuổi Mùi

Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Mùi biến chuyển bình ổn về sự nghiệp nhưng tài chính có dấu hiệu gây mối quan tâm. Đối với nam giới: Việc làm diễn biến bình thường nhưng có phần bận rộn hơn. Sáng kiến và thành quả công việc có kết quả nhưng vất vả nhiều hơn trước. Tài chính hao thoát vì chi nhiều khoản ngoài dự liệu cho sửa chữa hoặc bảo trì. Thanh toán được một khoản công nợ hay thành tựu trong một thương lượng tài chính tạo hy vọng. Đối với nữ giới: Tài chính kém ổn định vì chi nhiều cho mua sắm và chỉnh trang. Coi chừng mua lầm một món đồ hay mất mát tài vật. Việc làm hay buôn bán có hướng mới cần phải thích hợp bằng tăng cố gắng thân tâm. Một tuần có nguồn vui và gặp gỡ với đối tượng hay với thân thích, bè bạn. Di chuyển nên thận trọng. Đối với các vị cao niên: Sức khỏe ổn định dần, thân tâm khoan khoái.

Cần tránh tranh tụng và và cãi lẫy có thể gây tổn hại tới giao tế.

Tuổi Thân Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Thân có xu hướng thăng tiến về sự nghiệp và tài chính. Đừng quên giữ gìn sức khỏe lúc giao mùa. Đối với nam giới: Tài chính đã ổn định nhờ tiết kiệm và nguồn ngoại thu tăng. Tình cảm đẹp, được thăm hỏi và khuyến khích nhưng có mối lo về người thân. Sinh hoạt nên thận trọng. Sự nghiệp tạm thời thoát bế tắc và đã bắt đầu tiến triển bình thường nên thực hiện kế hoạch trong năm khi thời cơ thuận lợi. Đối với nữ giới: Áp lực việc làm hay buôn bán đã thuận chiều hơn trước nhưng trở ngại khách quan khiến phài tỉnh táo và kiên trì đối phó.

Tình cảm khởi sắc, được ngưởi quan tâm nhưng gây không ít áp lực phải lựa chọn. Phòng tranh tụng hay tranh cãi, nhất là do ngôn ngữ hay cảm xúc quá mức trong các cuộc hội họp gây hiểu lầm. Đối với các vị cao niên: Tinh thần có chuyển hướng lạc quan. Tài chính ổn định nhưng vẫn cần lấy chi tiêu chừng mực và tiết kiệm làm chính.

Tuổi Dậu Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Dậu có nhiều biến động gây áp lực cho thân tâm. Nên thận trọng trọng phòng rủi ro và chớ vội vàng hành động gây thêm bất lợi. Đối với nam giới: Sự nghiệp khó ổn định nhưng tình trạng cải thiện sẽ có trong tương lai gần. Thu ít, phải chi tiêu nhiều cho việc mua sắm hay sửa chữa, nên chừng mực và cố gắng tiết kiệm. Cứ tuần tự nhi tiến, bình tĩnh gỡ rối vì thử thách sẽ qua mau. Phải lấy an toàn bản thân làm trọng, nhất là khi lái xe hay lúc bơi lội hoặc leo trèo. Đối với nữ giới: Khoan hùn hạp và vội vã đầu tư vì mệnh cung có hao tinh nên càng nóng lòng càng tạo áp lực. Coi trọng sức khỏe bằng sự thư giãn và giải trí kể cả du lịch thăm viếng, hội họp... Nhưng phòng rủi ro té ngã. Có tin vui về thân thích hay kết quả một việc làm trong dĩ vãng giúp lên tinh thần và thêm bền chí. Được người chia sẻ gánh nặng và động viên khi gặp khó khăn. Đối với các vị cao niên: Có tin vui về thuế má hay một khoản tiền tài trợ bất ngờ. Nguồn vui gia đình và liên hệ bên ngoài tốt đẹp.

Tuổi Tuất

Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Tuất chuyển sang giảm nhiều thuận lợi trong mưu sự, từ công việc tới tài chính, từ quản trị tới giao tế. Đối với nam giới: Có nhiều cuộc vui kể cả trong lãnh vực xã hội nhưng cần chừng mực trong thực hiện. Chi phí thực hiện tăng, nguồn thu giảm, công nợ thúc giục, nợ nần khó đòi...

Việc làm không giảm áp lực vì thiếu cơ may và vắng bóng quý nhân phù trợ. Tuy nhiên sự bất ổn định chỉ là tạm thời khiến trước mắt chưa thể thực thi kế hoạch mới. Cần theo dõi hiện tượng mệt mỏi không rõ nguyên nhân. Đối với nữ giới: Sinh hoạt hay di chuyển nên thận trọng. Trong nhà, ngoài phố phải lấy an toàn làm chính. Nhiều cơ hội giao tiếp và vui vẻ nhưng coi chừng dễ gây khẩu thiệt thị phi. Sự nghiệp có chuyển biến phức tạp ngoài dự toán, nhưng tạm thời ổn định. Nhận tin vui trong giao tế hay từ một công việc đang tiến hành. Đối với các vị cao niên: Nhiều cơ hội tiếp xúc với thân thích và nhiều cuộc vui trong tuần. Phòng cảm cúm lúc giao mùa.

Tuổi Hợi Trong tuần thứ ba tháng hai năm Kỷ Hợi vận trình của người tuổi Hợi bình ổn về nhiều mặt, tạo tình trạng thân tâm thư thái đón xuân mới. Đối với nam giới: Việc làm bình thường tuy không thỏa mãn nhưng tạm khả quan. Tài chính thì nguồn chính vững, nguồn phụ có thu hoạch tuy không nhiều nhưng không gây lo nghĩ. Nên chừng mực trong ẩm thực và giải trí và di chuyển nên thận trọng. Có tin vui trong gia đình và giao tế xã hội tốt đẹp. Đối với nữ giới: Việc làm tạm giữ mức thường, nhàn nhã hơn dù kết quả chưa như ý nhưng có quý nhân giúp đỡ hay cơ may xuất hiện. Phòng rắc rối như đau nhức xương khớp hay phải đi làm răng hoặc khám một chứng phụ khoa. Có khoản chi tiêu bất ngờ về thuốc men, học hành, sửa chữa hay tu bổ máy móc. Một tuần nhận tin vui và bận rộn thăm viếng Đối với các vị cao niên: Được chăm sóc, thăm hỏi hoặc nhận tặng vật, tiền tài trợ. Có điều kiên sửa sang vườn tược vui vẻ đón mùa hoa.

Chừng mực trong sinh hoạt và lúc di chuyển.

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

51

BẠN GÁI NHỎ TO

TM

Tổ ong trên lưng Hỏi: Tôi 50 tuổi. Vợ tôi 44. Lúc còn ở Việt Nam, chạy ăn ná thở, bả đã ghen tuông quá cỡ rồi. Khi thì cằn nhằn, tra hỏi. Khi thì khóc lóc ỉ ôi, tưởng tượng ra cả ngàn chuyện trên trời dưới đất để ghen. Khen chị bán xôi ngon, bả móc mỉa: “Xôi ngon hay người nấu xôi ngon? Em nấu ở nhà sao không ăn, nói là không ưa nếp?”

Thậm chí tới nhà người quen hay bạn bè ăn tiệc, khen bà chủ nhà nấu món này món kia vừa miệng, cắm bình bông đẹp hay bày dĩa trái cây khéo, về nhà là bị bả gây liền. Tôi ráng cắt nghĩa đây chỉ là những cử chỉ giao tế lịch sự để làm vui lòng bạn bè đã đối xử tốt, bỏ công, bỏ của đãi đằng mình ăn uống, thay vì mua chai rượu hay món quà chi đó tặng lại thì mình giản tiện cám ơn bạn, có chi đâu mà làm om xòm? Người ta có vợ có chồng đàng hoàng, tôi ăn cơm chớ có ăn đồ dơ đâu mà nuôi ý đồ trăng hoa bậy bạ để lãnh cái búa tạ?

Tuy nhiên, nói chi thì nói, tôi không làm sao cho bả thay đổi được tính tình ghen tuông kỳ cục mà Hoạn Thư có sống lại cũng chào thua, theo không kịp. Đã có lúc tôi tính bỏ vì chịu không nổi mấy cái tào lao quá trớn, như điên như khùng của bả làm mất mặt tôi nhiều phen nhưng có lẽ phần thì duyên nợ chưa dứt, phần thương mấy đứa con còn nhỏ, phần nữa cứ sau mỗi màn ghen tuông độc đáo có một không hai xảy ra, bả lại xuống nước than thở tại vì yêu quá, sợ mất tôi quá nên mới ghen và khi ghen thì mấy ai kềm chế được lời nói hay hành động?

Năm 1993, gia đình tôi được bảo lãnh đi Mỹ đoàn tụ gia đình. Khi đó tôi đã 30 tuổi nên quyết định không đi học chữ nữa mà học nghề thợ ống nước. Ngoài nghề chính đó ra, khi không đủ việc làm, tôi khéo tay nên ai cần sửa gì lặt vặt trong nhà tôi cũng

52

nhận làm, ở đây gọi là handyman.

Làm lụng chuyên cần chừng 5, 6 năm, tôi dành dụm mua được ngôi nhà làm nơi an cư lạc nghiệp cho gia đình. Phần vợ tôi chỉ đi may cầm chừng, để thời gian chăm sóc con cái, nhà cửa. Ba đứa con trai đều đã lớn, hai đứa ra trường và đi làm, thằng út còn một năm nữa cũng xong đại học tuy chưa đứa nào lập gia đình.

Những khi thấy mẹ chúng làm quá, chúng giả ngộ nói với bả rằng: “Má làm tụi con sợ, không dám quen cô nào hết đó!”

Nói cho ngay, tôi có cái mã coi cũng được. Cao ráo, đẹp trai, không có thùng nước lèo chang bang trước bụng. Khi cao trào Karaoke nổ ra, tôi cũng mua một dàn máy hát trong nhà cho vui, có khi mời vài cặp vợ chồng tới ăn nhậu lai rai rồi hát thi với nhau. Nhờ trời cho có giọng tốt nên tôi lúc nào cũng đoạt giải. Chỉ được chừng ít lâu, bả ngỏ ý không thích hát hò trong nhà nữa và tôi cũng cụt hứng, đành dẹp bỏ.

Nhưng đó là chuyện vui chơi, không muốn thì thôi. Đàng này trong công việc làm, tôi cũng bị bả xăm xoi gây rất nhiều phiền phức. Bả luôn kiểm soát giờ giấc, mileage trên đồng hồ cây số trong xe, điện thoại réo rắt thì ôi thôi, bất kể giờ giấc nào dẫu chẳng có điều chi quan trọng hay gấp rút cả. Chỗ nào tương đối thân tình, bả kiếm chuyện đem đồ ăn tới rồi cà kê dê ngỗng nói xấu đàn ông với các vị phụ nữ trong nhà, cô chủ, bà chủ hay bà nội, bà ngoại… Khổ nỗi những khách hàng cần tới dịch vụ chuyên môn của tôi phần đông là phụ nữ neo đơn vì nếu trong gia đình có người đàn ông, chắc họ cũng có thể tự làm lấy rồi.

Thú thật với bà là tôi rất chán. Nói ngọt không nghe, nói xẵng không nghe, tật xấu không sửa, bây giờ tôi phải làm sao? Cuộc sống gia đình

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

trông vào đồng tiền do tôi đem về, nghỉ không làm cho bả biết thân thì nợ nhà, nợ xe, tiền học của con, tiền bảo hiểm v.v… không có cũng không được, tính cách nào? Nhiều lúc tôi muốn đập luôn cái điện thoại vì giữ điện thoại mà không bắt mấy cú gọi điên khùng của bả là chỉ có nước tự vận mới hết bị nghe bà rúc rỉa, chưa kể nghề nghiệp của tôi là mong có điện thoại khách hàng kêu, càng nhiều càng tốt, vào những giờ bất thường thì càng có tiền.

Biết bà thường có cao kiến giúp giải quyết nhiều trường hợp tâm lý gia đạo khó khăn, mong bà giúp tôi kế sách nào để chấm dứt tình cảnh của tôi hiện nay với bà vợ ghen vàng trời vàng đất, không biết đàng nào mà gỡ của tôi hiện nay giống y như người đeo cái tổ ong vò vẽ trên lưng suốt ngày, suốt đêm, ngủ mà nói mớ là thức luôn tới sáng.

Cảm ơn bà rất nhiều và kính chúc sức khỏe.

Tuấn TRẢ LỜI: Trong suốt ba mươi năm làm công việc trả lời thắc mắc của độc giả, tôi từng đọc những lá thư của nhiều ông chồng có bà vợ ghen tuông kiểu “Hoạn Thư có sống lại cũng chào thua” như ông mô tả bà nhà trong thư của ông. Tôi hình dung dễ dàng hình ảnh cái tổ ong vò vẽ ông đang mang trên lưng ngày đêm, nhớ lại ngày tôi còn bé và sống trong ngôi nhà có khu vườn rộng của cha mẹ, mẹ tôi thường đốt một bó nhang thật lớn trên đầu cái sào rồi đem đặt nó gần cái tổ ong. Chỉ thoáng chốc ong bay đi hết, còn lại cái tổ không. Trong trí óc thơ ngây của tôi ngày đó, tôi nghĩ một nén nhang thì thơm lắm nhưng cả bó to như cái chổi, khói hun đến sặc sụa, ong hay người cũng chịu không nổi, phải chạy thôi.

Trường hợp ông, bà nhà đâu phải là ong (dù chích cũng đau lắm) nên làm sao dùng nhang mà xua đi được?

Chưa kể xua được “ong” rồi, cái tổ không đem vứt đi chứ cái nhà đâu có thể vứt dễ dàng như vậy, phải không ạ? Còn một cách khác nữa là dứt khoát cởi áo ra và ba chân bốn cẳng chạy thật nhanh, có phép phi thân hay tàng hình càng tốt vì ong bị động ổ sẽ đuổi theo trả thù trên cái lưng trần của người phá nơi ăn chốn ở của nó.

Tôi đoán cả hai giải pháp khả thi này chắc không phải là “cao kiến” mà ông mong đợi. Vậy tôi xin làm người kể chuyện để ông bớt buồn, bớt chán nản khi biết ra trên cõi đời này, còn nhiều ông chồng khác đau khổ hơn ông cũng chỉ bởi vì được vợ “yêu mình một cách khác thường!”

Có ông viết thư cho tôi, kể rằng

MONTREAL - OTTAWA

hôm nào nhằm ngày lễ được nghỉ làm, nếu muốn đi la cà hàng quán cà phê cà pháo mà không được phép vợ thì đã đành, đàng này bà có hẹn đi shopping mua hàng sale với bạn, ông ở nhà đọc sách, xem phim, hưởng những giây phút nhàn cư hiếm hoi cho tới khi bà về nhưng cũng không yên. Việc đầu tiên, bà quan sát nét mặt ông xem có gì lạ không? Xong lướt qua gần ông tưởng như trong một nụ hôn phớt nhưng kỳ thật (ông ấy kể) là để đánh hơi xem có mùi hương nào vương vấn không? Màn tiếp theo là kiểm soát giường xem chăn đệm có chỗ nào xô lệch hay không (đến nỗi rút kinh nghiệm, ông có buồn ngủ thì ngủ luôn trên sofa) và cuối cùng, bà hít từng cái áo treo trong closet xem có “con đĩ ngựa” nào tới đây trong lúc bà vắng nhà mà lại muốn đẹp như bà nên mặc thử áo của bà hay không? Nhân vật chồng trong lá thư này than rằng ông quá ghê sợ bà, thấy bà như một “mụ điên” tự hành xác mình mà không biết. Cuối cùng, ông đành chia tay, viết thư chỉ để tâm sự cho tôi có thêm kinh nghiệm về tâm lý ghen tuông tới mức phi lý của nữ giới, mong quý bà hiểu rằng chính thái độ ghen tuông quá đáng ấy là thủ phạm lấy đi người đàn ông của họ chứ không phải ai khác.

Còn vô số cảnh ngộ hy hữu nữa song khuôn khổ trang báo không cho phép tôi rườm rà thêm, vậy xin được ngắn gọn với ông như sau: 1/ Ông cố khách quan tự xét mình qua câu châm ngôn: “Không có lửa, sao có khói?” Nếu thực sự không có lửa mà bà nhà cứ thấy khói đen ngòm, tức là bà nhà có vấn đề. Ông cần đưa bà đi bác sĩ gia đình, nhờ sự thẩm định y khoa để biết nên nhờ tới bác sĩ chuyên khoa nào, thần kinh hay tâm lý để bà được chữa trị khỏi chứng bị ảo giác ám ảnh.

2/ Ông cũng có thể hướng sự quan tâm của bà vào một trung tâm điểm khác, tựa như đi làm đẹp, để bà có nguồn hứng khởi mới, sự bận rộn mới, thêm lòng tự tin và từ đó, nới lỏng mạng lưới kiểm soát ông.

Tôi chỉ có “cao kiến” cỡ vậy vậy giúp ông. Ngoài ra, vợ chồng có cơ hội sống gần gũi bên nhau, sẽ biết rõ điểm mạnh/điểm yếu của nhau hơn người ngoài, chúc ông có đủ tỉnh thức để biết “chưởng lực” nào hữu hiệu mà áp dụng đúng lúc, đúng chỗ, quan trọng nhất vẫn là sự thông cảm và tình thương để dìu dắt nhau thay vì “bực quá, ghét quá, chán quá” rồi buông thì mọi người đều thiệt thòi.

BÙI BÍCH HÀ

TM

PHỤ NỮ

MONTREAL - OTTAWA

Đâu phải ai cũng đẹp, đúng không? Để gương mặt không đẹp nhưng vẫn tỏa sáng? Bạn muốn biết bí quyết?

Đôi mắt biết cười

Hầu như những gương mặt tỏa sáng thường đi kèm với đôi mắt biết cười, nhẹ nhàng, duyên dáng. Lúc này, hai điều mà bạn cần phải nhớ đó là kẻ mắt và chuốt mi cong vút. Đừng kẻ mắt nước quá sắc sảo, chỉ cần lướt một đường thật mỏng ở mí trên. Gắn mi và chuốt nhẹ màu đen hoặc nâu tùy thích. Nhiều người không thích những đường nhăn đuôi mắt hay bọng mắt nặng nề của mình. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia về sắc đẹp, hai yếu tố đó lại chính là nét đẹp tự nhiên!

thể thiếu đi sản phẩm vô cùng tuyệt vời này. Tuy nhiên, thay vì ngày trước, người ta thường nhoẻn cười để xác định chỗ gò cao nhất, sau đó tán phấn lên đó. Thì giờ các chuyên gia trang điểm lại khuyên tán phấn má giống như contour: dùng miệng hóp hai má lại, rồi lấy cọ tán má hồng từ thái dương chéo xuống phía dưới tai gần đến cằm.

Nụ cười với hàm răng trắng

Điều quan trọng để có thể cười tươi và tự tin đôi lúc lại nằm ở hàm răng trắng sáng. Hiện có rất nhiều trị liệu làm trắng răng tại nhà vô cùng dễ dàng.

Linh Đỗ (tổng hợp)

Highlight thay vì contour

Bícho quyết

gương mặt rạng rỡ Vỏ chuố i chứ a hà m lượ ng dinh dưỡ ng cao như vitamin A, B, C và E. Ngoà i ra, vỏ chuố i còn bao gồm các khoáng chất thiết yếu như kẽm, mangan và sắt giúp làm dịu vùng da bị viêm, giúp da trắng sáng trở lại. Đặc biệt, vỏ chuối cũng giống như một chất tẩy da chết tự nhiên giúp loại bỏ các độc tố khỏi lỗ chân lông và khử trùng các vết thương do mụn gây ra.

Trong những ngày nóng nực, vỏ chuối sẽ giúp ngăn ngừa mụn và có một làn da khỏe mạnh.

Một vài công thức làm đẹp từ vỏ chuối tại nhà:

1. Vỏ chuối

Cắt vỏ chuối thành những miếng nhỏ. Massage da với vỏ chuối trong khoảng 10 phút.

Lưu ý: Khi thấy vỏ chuối chuyển sang màu nâu, nên đổi miếng khác và tiếp tục massage.

Sau khi massage, đợi thêm khoảng 20 phút để các chất dinh dưỡng trong vỏ chuối thẩm thấu vào da.

Rửa mặt sạch với nước lạnh.

Nên massage da mặt với vỏ chuối 2-3 lần/ngày.

2. Baking soda và vỏ chuối

Nghiền nhuyễn 1 vỏ chuối.

Trộn 1 muỗng vỏ chuối nhuyễn với 1/2 muỗng baking soda.

Đánh phấn sáng ở các vùng xương nhô ra của mặt sẽ giúp gương mặt rạng rỡ hơn. Đối với vùng chữ T (trán, sống mũi, nhân trung và dưới cằm) và vùng mắt thì nên chọn tone màu sáng hơn màu da thật của bạn. Màu sáng sẽ làm cho vùng trán trông thanh thoát hơn, sống mũi cao hơn, làm cho cằm bạn dài hơn và che đi vết thâm quầng vùng mắt. Nếu da có màu tái thì nên sử dụng highlight màu hồng, sẽ giúp da bạn trở nên tươi tắn hơn. Nếu có làn da sẫm màu thì sử dụng highlight tone vàng hoặc xanh để da sáng tự nhiên hơn.

Không thể thiếu phấn má hồng

Có dạo người ta lo ngại phấn má hồng có thể khiến đôi gò má trở nên thiếu tự nhiên.

Thế nhưng, để gương mặt rạng rỡ, không

Chăm sóc da ngày nóng với vỏ chuối Thêm nước và trộn đều hỗn hợp trên.

Massage da với hỗn hợp trong khoảng 2 phút.

Rửa sạch bằng nước ấm và lau khô bằng khăn bông mềm.

Xoa kem dưỡng ẩm không chứa dầu.

Nên thực hiện phương pháp này hàng ngày.

3. Mật ong và vỏ chuối

Nghiền nhuyễn 1 vỏ chuối.

Trộn đều 1/2 muỗng mật ong nguyên chất với 1 muỗng vỏ chuối.

Xoa đều hỗn hợp và massage đều để da hấp thụ khoáng chất. Đợi trong khoảng 15-20 phút rửa sạch với nước ấm.

Xoa kem dưỡng ẩm không chứa dầu.

Nên thực hiện phương pháp này hàng ngày.

4. Nghệ và vỏ chuối

Nghiền nhuyễn 1 vỏ chuối.

Trộn bột nghệ với vỏ chuối đã được nghiền theo tỷ lệ bằng nhau.

Thêm chút nước vào hỗn hợp trên và khuấy đều.

Massage da và để trong khoảng 15 phút.

Rửa sạch với nước ấm, sau đó lau khô bằng khăn bông mềm.

Xoa kem dưỡng ẩm không chứa dầu. Để đạt được hiệu quả cao, nên thực hiện phương pháp này hàng ngày.

5. Chanh và vỏ chuối

Nghiền nhuyễn 1 vỏ chuối và trộn với 2 muỗng cà phê nước cốt chanh.

Massage nhẹ nhàng và để khoảng 15 đến 20 phút, sau đó rửa sạch với nước ấm và lau khô.

Nên thực hiện phương pháp này hàng ngày.

Đ.L (Theo Elle)

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

53

VUI CHỤP HÌNH

TM

MONTREAL - OTTAWA

Andy Nguyễn là một người cầm máy có hạng, làm việc toàn phần trong ngành nhiếp ảnh nghệ thuật thế giới, có trong tay nhiều giải thưởng quốc tế. Anh là nhiếp ảnh gia gốc Việt đầu tiên vinh dự đoạt giải Wildlife Photographer of the Year của BBC. Nhiều tác phẩm của Andy Nguyễn được trưng bày trong các viện bảo tàng quốc gia tại Mỹ, Anh Quốc; và cho tới nay anh đã đoạt được 29 Huy Chương Vàng trên toàn cầu.

Anh hiện làm việc và cư ngụ tại vùng GTA, ON, Canada.

Kỳ 22 Andy Nguyễn

Nguồn cảm hứng bất ngờ ANDY NGUYỄN

ừ lúc bắt đầu mục Vui Chụp Hình trên Thời Báo tới giờ (22 kỳ), tôi đã nhận được nhiều lời hồi đáp và góp ý từ nhiều độc giả. Mục đích của tôi – với tính cách một tác giả, một người viết, và một người đam mê nghệ thật nhiếp ảnh – luôn luôn vẫn là: mở mang kiến thức về nhiếp ảnh, chia sẻ, giới thiệu, hướng dẫn những gì tôi biết và những gì tôi đã có kinh nghiệm, và giúp tạo nguồn cảm hứng cho những bạn độc giả có cùng đam mê.

Trong những lớp nhiếp ảnh tôi đã từng dạy, một trong những điều chủ

T

yếu tôi thường nhắc nhở các học viên là: Trong nghệ thuật nhiếp ảnh, đồ nghề (mắc tiền) không quan trọng bằng kỹ thuật chụp hình và cái nhìn nghệ thuật của người chụp.

Với những tâm tư đó, khi được biết cuộc thi nhiếp ảnh “Shot on an iPhone” do Apple tổ chức đầu năm nay vừa công bố kết quả, tôi liền muốn chia sẻ những bức ảnh đoạt giải với các bạn, mong rằng sẽ đem lại nguồn cảm hứng cho nhiều người.

Lời bình của các giám khảo được kèm theo để giúp các bạn biết thêm về mỗi tác phẩm.

Photo by Andrew Griswold (US), iPhone Xs

J.M.: “Tấm hình này đã được tính toán kỹ và thực hành một cách điêu luyện.

Mẫu hình của hậu cảnh nối liền bức ảnh và những phiên bản nhỏ hơn của kết cấu đó trong những giọt nước tạo nên nhiều hấp dẫn thị giác. Cách dùng sáng tạo chiều sâu trường ảnh ở đây quá xuất sắc.”

S.M.: ”Bố cục và sự phối hợp màu rất độc đáo, hợp với sở trường của chiếc iPhone Xs. Điều tôi thấy thú vị nhất là mẫu hình của hậu cảnh, khuếch đại và bóp méo một cách độc đáo trong mỗi giọt nước. Tôi bị lôi cuốn để tìm hiểu và cố làm sáng tỏ xem sự mẫu hình đó là gì.”

Photo by LieAdi Darmawan (US), iPhone Xs

Photo by Alex Jiang (US), iPhone Xs Max

C.M.: “Đây là một tấm hình đầy màu sắc tươi và có cảm giác của một câu chuyện trong bố cục. Zoom vô gần, bạn có thể thấy chi tiết của mỗi gia đình và phong cách riêng biệt của họ. Giàn bóng rổ được đặt ngay giữa hình, cho thêm nhiều câu chuyện phía sau bức ảnh.”

A.d.G.: “Lối kể chuyện trong kiến trúc. Có một sức sống thật phía sau bộ mặt của một tòa chung cư tầm thường trong một thành phố vô danh. Màu sắc sặc sỡ và một bố cục hoàn hảo với tấm vách bóng rổ ở ngay giữa! Cái nhìn quá hay.”

54

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

L.D.: “Tôi có cảm giác phong cảnh này đã được đối xử như một hình chân dung xưa. Kết cấu của ngọn núi gợi lại một khuôn mặt giá nua nhăn nheo. Chân dung và phong cảnh là hai phong cách thể hiện nghệ thuật sáng tạo xưa nhất bởi con người.

Có một cái gì trong đó liên quan đến lãnh vực của tiềm thức, và đây là điều quyến rũ tôi trong hình này; phần mà tôi không thể giải thích.”

TM

MONTREAL - OTTAWA

Photo by Blake Marvin (US), iPhone Xs Max

A.M.: “Tấm hình này đòi hỏi rất nhiều tính cách kiên nhẫn và canh đúng thời điểm… với khả năng chụp lập tức và Smart HDR của iPhone, chúng ta có thể thấy cả hai mắt của chú chồn Rắc Cun và những vùng bóng tối bên trong thân cây… những gì mà trước đây không thể nào chụp được với ánh sáng tự nhiên.”

Photo by Bernard Antolin (US), iPhone Xs Max

K.D.: “Nhìn như một khung cảnh đơn giản nhưng lại là một lựa chọn tốt chụp hình trắng đen để nâng cao tấm hình với một tâm trạng khác. Kỹ thuật này giúp nêu lên sự tương phản ấn tượng trong những đám mây và phong cảnh xung quanh.”

P.S.: “Cái lườm giữa chú Rắc Cun và người chụp thật vô giá, chúng ta có thể tưởng tượng rằng như nó đang nói ‘nếu chú mày thụt lùi êm xuôi thì không ai sẽ bị thiệt hại.’ Một cách dùng trắng đen hay, sự tập trung vào con chồn và bên trong ruột thân cây trống rỗng cung cấp một sự cử động nguyên bản được bắt đứng trong thời gian.”

Photo by Dina Alfasi (Israel), iPhone X

S.M.: “Tôi rất thích cách vũng nước hình trái tim bao bọc xung quanh chủ thể, bắt được một góc nhỏ của thế giới trong lúc chủ thể đi nhanh qua.”

B.K.: “Một góc nhìn độc nhất và một sáng kiến mới về đề tài chụp phản chiếu khá phổ biến.Tôi thích rằng mặc dù chủ thể rõ ràng, nhưng người xem khó biết được như thế nào tấm hình được chụp. Vũng nước có hình trái tim, với sự đối xứng hay. Chiều sâu trường ảnh trong máy iPhone đã làm cho chuyện này có thể, một máy DSLR có lẽ khó làm rõ nét mọi thứ trong hình.”

Photo by Nikita Yarosh (Belarus), iPhone 7

Photo by Darren Soh (Singapore), iPhone Xs Max

P.S.: “Một bóng phản chiếu mà nhìn giống một bức tranh, hai thế giới đã va chạm nhau. Chúng ta bị lôi cuốn ngẫm nghĩ về tấm hình này được chụp ở đâu và thế nào, con chim bay trong góc cho một dấu hiệu duy nhất của sức sống trong một bố cục gần như bán thực tế.”

C.M.: “Sự vặn vẹo và phản chiếu ở một góc cạnh lạ lùng – tấm ảnh này tạo nên một cảm giác lạ thường.”

A.M.: “Tôi yêu thích về nội dung ngày thường của tấm ảnh này: Bạn không cần phải đi du lịch tới xứ Băng Đảo để chụp một cái đẹp, nó có sẵn ngay trước mặt bạn. Cách những đường nét gặp nhau, màu sắc sống động, cảm giác của những cái củ và mới… đây chỉ là một tấm ảnh tuyệt vời.”

Lời tác giả: những tác phẩm này cho chúng ta thấy, những yếu tố tạo ảnh như khoảnh khắc, góc cạnh, bố cục, nội dung… là những thứ làm cho chúng độc đáo hơn hàng trăm hàng ngàn tấm ảnh khác dự thi. Mặc dù đồ nghề tốt có thể nâng phẩm chất ảnh tốt hơn đôi chút, nhưng cuối cùng vẫn là kỷ năng và cái nhìn nghệ thuật của người chụp tạo ra những tác phẩm có một không hai.

AN

(andyfotopro@yahoo.com)

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

55

TRUYỆN NGẮN

TM

MONTREAL - OTTAWA

“Ông Có Biết Nhà Thờ Thánh Joseph Ở Đâu Không?”

TRUYỆN NGẮN - HOÀNG CHÍNH

đường. Nơi người ta dựa vai nhau đi giữa hai hàng ghế đầy ắp những con chiên ngoan đạo. Lời chúc bình an.

Câu thề nguyền gắn bó. Làm sao mà quên được.

ắng nghiêng. Trời đã là xuân nhưng tuyết chưa tan vội. Buổi sáng, xe cộ rải đầy con phố như những con gián cun cút đuổi bắt nhau. Cô gái tất tả bước lên bậc thềm. Tòa nhà cao nghều nghệu. Con mắt ngó trước ngó sau. Váng buồn đọng trong cái nhìn. Những vẩy tuyết lấm tấm bám đầy trên tóc.

N

“Ông làm ơn cho hỏi đi lối nào thì đến nhà thờ Đức Mẹ Đồng Trinh.” Cô gái lại hỏi, hai hàm răng gõ vào nhau như cố nhai thật đều cái giá buốt cuối mùa.

“Cho tôi hỏi thăm. Lối nào dẫn đến nhà thờ thánh Joseph?” Cô nói với cái khối người lù lù trên bậc thềm.

Khuôn mặt lão già rạng rỡ nụ cười.

Nụ cười của nướu răng trông mới hiền hậu làm sao. Một nhánh cây gầy guộc rụng xuống, vướng lại trên chiếc mũ len xù của ông cụ, trông như bàn tay chỉ còn ba ngón khẳng khiu. Cô gái nghiêng người tới, rụt rè gỡ nhánh cây ra khỏi lớp len dầy.

“Nhà thờ thánh Joseph?”

Cái hình người tùm hụp ngước lên.

Con mắt đục lờ. Cô gái sựng lại. Trái tim cô thắt lại trong lồng ngực. Những vẩy cá bám đầy tròng đen, tròng trắng hai con mắt người đàn ông. Hai mi mắt mệt mỏi run run như sắp sụp xuống trong giây lát.

“Mà cô là ai thế? Cô tìm nhà thờ làm gì?” Ông già lại hỏi.

“Cháu phải đến nhà thờ...” Giọng cô gái hụt hẫng vì cơn gió vừa vắt lên vai cô cái lạnh như tấm khăn san mỏng mảnh.

“Ô. Tôi xin lỗi.” Cô gái lúng túng kéo cái túi đeo vai sát vào người.

Những ngón tay thuôn xoắn lấy sợi dây.

“Tôi ngồi đây bao nhiêu năm trời...” cái giọng già nua bị ngắt quãng bởi cơn ho. Hai bàn tay xương xẩu ôm lấy ngực. Cô gái nhấp nhổm hai bàn chân trên bậc thềm. Rồi cơn ho dịu xuống, và cái giọng phều phào cất lên, “Không có ai hỏi lối vào nhà thờ.”

“Nhà thờ thánh Joseph?” Người đàn ông thì thào. Giọng nói khàn đục và khô như âm thanh những cành cây chết cọ vào nhau.

Cô gái lùi lại một bước, “Vâng, nhà thờ thánh Joseph.” “Ở đây không có nhà thờ thánh Joseph.” Giọng nói nhám nhúa như vướng đàm, nghe như tiếng vỏ khô bị bóc ra khỏi thân cây già cỗi.

Một cơn gió nhẹ lướt qua. Vài lọn tuyết rơi xuống từ ống máng tuốt trên cao. Gió đánh vỡ những bông tuyết.

Những đốm trắng thảnh thơi đậu xuống trên chiếc mũ len xù của ông cụ.

Cô gái khẽ rùn vai vì cái lạnh vừa len vào cổ áo. “Thế ông có biết nhà thờ thánh Vincent không?”

Hai mí mắt nhàu nhò khép lại rồi lờ đờ mở ra. Cái đầu khô lắc qua lắc lại một cách sượng sùng như thể những khớp xương của chiếc cổ khẳng khiu cứ vướng vào nhau. Con mắt đục dõi vào khoảng không trước mặt. “Ở đây không có nhà thờ...”

“Nhà thờ thánh Vincent.” Cô gái

56

nhắc vội. Cặp lông mày mảnh trên vừng trán cô khẽ cau lại. Ngôi giáo đường hôm qua đâu rồi. Những ngôi giáo đường của thành phố. Những ngôi giáo đường của thuở xưa. Nhà thờ Bà Thánh Anna. Phải rồi, nhà thờ Bà Thánh Anna.

“Thưa ông, làm ơn cho con hỏi đường nào đến nhà thờ Bà Thánh Anna.”

Tiếng thở phì phò. Khói tuôn ra ngoài hai lỗ mũi sần sùi sư tử. Cái đầu gật gù như vấp phải những câu những chữ trong giọng nói ngọt ngào của người thiếu nữ. Những luống cày hằn sâu trên vầng trán người già. Những mùa màng đã qua từ thuở nào. Ký ức nhăn nheo. Hơi thở phều phào.

“Không có nhà thờ Bà Thánh Anna nào ở đây hết.”

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Cô gái toan nói, nhưng cái đầu có chiếc mũ len xù đã gật gù, “Cô là người đầu tiên.”

Một làn gió lại thổi qua. Cái lạnh lăng xăng như bầy trẻ chơi trò đuổi bắt.

Cái lạnh luồn vào cổ áo. Cái lạnh luồn lên da. Cô gái rùng mình. Nhất định phải có một ngôi giáo đường đâu đây.

Ký ức cô quả quyết như thế. Một ngôi giáo đường. Tiếng chuông ngân nga vẫn còn đâu đây. Những lời kinh râm ran. Những bài thánh ca êm đềm. Một người thanh niên cầm tay một thiếu nữ dắt lên những bậc thềm. Thôi, vào tới đây thì không được cầm tay nữa.

Tội chết! Đã dặn dò như thế mà những ngón tay thô, cứng vẫn cố níu lấy những ngón tay thon, mềm.

Cô gái ngần ngừ trên những bậc tam cấp trước ngôi nhà có mái cao hút mắt. Gió lũ lượt kéo nhau về. Tóc bay đầy trước trán. Phải có một ngôi giáo

“Mùa đông mà ông cũng ngồi ngoài này à?” Hàng lông mày mảnh trên vầng trán xanh xao cau lại cùng câu nói, cô gái ngạc nhiên nhìn quanh. Bây giờ cô mới thấy không gian vây quanh ông cụ. Những bậc thềm ẩm ướt. Tuyết tan thành những vẩy nước tròn, đọng trong khoảng xi măng bị mẻ. Một chiếc xe đẩy chất đầy những thứ không biết gọi tên như thế nào. Những chai nhựa đựng nước trống trơn. Cái soong gẫy mất tay cầm. Bọc rác đen căng đầy với một chiếc dép lòi ra ở chỗ bọc bị rách. Đôi giầy vải đen xỉn treo lủng lẳng ở tay vịn. Những mảnh tuyết đọng trên đống đồ vặt vãnh.

“Tôi ngồi gần ống cống này ấm áp, bao nhiêu năm nay, cô là người đầu tiên hỏi đường tới nhà thờ.”

TM

MONTREAL - OTTAWA

Cô gái cúi đầu, đăm đắm nhìn vào khuôn mặt sần sùi, mà tuổi tác tưởng chừng đã dài hàng thế kỷ. Cô cúi thấp, nhìn sâu vào con mắt đầy vẩy cá, thì thầm, “Ông có nhìn thấy gì không?”

“Tôi nhìn thấy cô.”

“Thấy tôi à?” Cô gái hơi thụt lui một bước, thều thào hỏi.

Cái đầu người già gật gù, “Tôi thấy một nàng tiên...” cơn ho lại bất ngờ dấy lên, bần bật đẩy cái đầu trên chiếc cổ khẳng khiu ra phía sau. “Ông có sao không?” Cô gái cuống quýt.

Cái đầu có chiếc mũ len lắc vội. Và vẫn giọng nói khô khàn, “Một nàng tiên xinh đẹp.”

Cô gái tròn con mắt, ngạc nhiên.

Ngày trước ai đó cũng đã nói với mình như thế. Mà cái người nói câu ấy là ai mới được chứ. Ông già chớp con mắt đục lờ, nhìn vào khoảng không trước mặt, phều phào giọng nói, “Nàng tiên trong cổ tích...”

Cô gái đứng thẳng người, kéo sát cổ áo chặn những vạt gió chờn vờn chung quanh. Những vạt gió làm cô

rùng mình.

“Năm lên sáu tuổi, tôi thấy cô ấy một lần. Mãi đến nay mới thấy lại,” ông già lẩm bẩm, cái đầu gật gù như vừa nắm bắt được niềm vui. “Nhưng mà cô đi tìm nhà thờ làm gì?”

Trân trọng giới thiệu 2 tác phẩm mới của Hoàng Chính Truyện dài và tập truyện ngắn:

Nét u uẩn chợt vắt ngang khuôn mặt cô gái như vạt mây đen báo trước cơn mưa buồn. Giọng cô gái ngầu đục.

“Cháu đi nhà thờ. Anh ấy chờ cháu trong nhà thờ. Đám cưới ở nhà thờ.

Mọi người chờ cháu trong nhà thờ.

Hôm nay giỗ đầu anh ấy.” Cô nói một thôi như sợ nếu không kịp nói ra, những điều muốn nói sẽ tan đi như những bông tuyết vụn trên tóc, trên vai.

Rồi cô nhìn vào hai con mắt kéo mây của thân người gẫy vụn trên thềm xi măng buốt lạnh, “Thế còn nàng tiên của ông, kể cho cháu nghe chuyện nàng tiên của ông đi.”

Nụ cười vẫn méo xệch khuôn mặt ông lão gù, “Tôi gặp nàng tiên một lần, ngoài đời chứ không phải trong cổ tích đâu. Năm lên sáu. Trước khi tôi bị mù.

Biết bao lâu nàng tiên ấy mới trở về.”

Nụ cười chợt nở ra trên khuôn mặt cô gái. Nụ cười làm tan những bông tuyết cuối mùa. Nắng ửng hồng mái ngói.

Nắng dịu dàng trên những đầu ngón tay nuột nà.

Liên lạc: hoangchinh2005@gmail.com Facebook: @hoangchinhbooks Amazon.com Giọng con gái dịu dàng, “Hôm nay là ngày đầu mùa xuân. Hôm nay là ngày 21 tháng Ba, ông có biết không? Mùa xuân đang về. Ông có biết không? Hôm nay ngày giỗ đầu anh ấy...”

Và bỗng dưng giọng cô loãng ra, như đôi cánh mỏng của cơn gió sang mùa, “Ông có biết nhà thờ Thánh Joseph ở đâu không?”

HOÀNG CHÍNH

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

57

TRÒ CHUYỆN VỚI @

TM

MONTREAL - OTTAWA

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Nàng Công Chúa Ả Rập KHÚC AN

Khi bạn đọc những dòng chữ này thì tôi không còn trên cõi đời này nữa.”

Bạn thân mến. Bạn có bao giờ nhận được một bức thư ngắn ngủi như thế chưa nhỉ? Trên thế giới có không biết bao nhiêu những tờ thư bắt đầu và kết thúc chỉ bằng một câu ấy. Ngày trước tôi cũng có lần viết một dòng ngắn ngủi như thế cho một người bạn. “Khi bạn đọc được những dòng chữ này thì tôi hoặc đang nằm trong bụng cá, hoặc đang ở trại giam, hoặc cũng có thể đang ở trại tỵ nạn nào đó ở Đông Nam Á.” Những dòng chữ để lại cho người bạn năm ấy là câu nhập đề cho một chuyện kể (hiếm hoi) có hậu, một loại hồi ký có “happy ending”, bởi tôi may mắn

“

58

có thể kể lể dông dài những tình tiết gay cấn (hoặc nhàm chán vì cứ bắt thiên hạ nghe hoài) xảy ra sau đó. Trong khi có biết bao nhiêu người khác thiếu may mắn; với họ, dòng chữ viết vội trên mảnh giấy gửi cho người ở lại, là lời chào vĩnh biệt.

Cách đây không lâu, trong một đoạn băng hình ngắn, gửi ra ngoài cái khung hào nhoáng của một vương quốc dầu hỏa ở bán đảo Ả Rập, có một cô gái, và câu nhắn gửi này: “Nếu bạn coi được băng hình này thì thật là không tốt nữa rồi, bởi tôi hoặc là đã chết hoặc là đang gặp hoàn cảnh vô cùng, vô cùng tồi tệ.”

Khi câu nhắn gửi ấy được phát tán khắp nơi trên thế giới thì người

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

gửi đi tin nhắn ấy đã bặt tông tích.

Bạn thân mến, đó là câu chuyện của một nàng Công Chúa Ả Rập, chuyện kể không từ trong cổ tích, mà chỉ mới xảy ra cách đây không lâu, ngay trong thế kỷ bạn và tôi đang sống.

Nàng Công Chúa Ả Rập. Ngay từ những ngày mới lớn tôi đã hình dung đến một chuyện tình lãng mạn có mình làm nhân vật chính, và vai nữ chính là một nàng Công Chúa Ả Rập. Có lẽ thuở bé nghe hoài những chuyện cổ tích về xứ Ngàn Lẻ Một Đêm nên trong tâm trí in đặm hình ảnh mượt mà của những nàng Công Chúa Ả Rập (dĩ nhiên là khuôn mặt trái soan, là đôi mắt đen nhánh to tròn, là sống mũi cao và thẳng, là cánh

môi mọng đỏ, là nụ cười hút hồn, là giọng nói ngào đường ướp mật).

Lớn thêm chút nữa, trong đầu vướng thêm những lời hát khơi gợi cả một khung huyền thoại đại loại như “Nhớ chuyện ngàn đêm xứ Ba Tư, và chuyện thần tiên bao thế hệ...” thật nhiều thứ nuôi dưỡng trí tưởng tượng niên thiếu biết bao lâu. Lớn thêm nhiều chút nữa, nghĩa là khi đã định cư ở Quê Hương Thứ Hai, có việc làm trong một bộ phận của Bộ Di Trú, một lần, tôi được một vị khách đến từ bán đảo Ả Rập, khu vực Trung Đông, nhờ tôi giúp làm hồ sơ bảo lãnh cho cô con gái đã qua tuổi vị thành niên, không còn nằm trong tiêu chuẩn bảo lãnh thân nhân của ông bố.

TM

MONTREAL - OTTAWA

Ông gợi ý tôi đứng ra bảo lãnh con gái ông trong diện hôn thê – lúc ấy Canada còn cho bảo lãnh vợ hay chồng sắp cưới - thấy tôi ngần ngừ, ông khách khuyến khích: “Cậu sẽ có cô vợ là một nàng Công Chúa Ả Rập.”

Bạn thân mến, tôi đã không có được một nàng Công Chúa Ả Rập làm bạn trăm năm bởi tôi yếu bóng vía, không biết tiếng Ả Rập.

Và không thích mùi dầu hỏa.

Rõ dại!

Tuy nhiên tôi không tiếc bởi có thể ông khách xứ dầu hỏa kia chỉ ví von lãng mạn hóa cuộc sống thế thôi, cũng như những thanh niên đang theo đuổi cô gái Trung Quốc thường hay lãng mạn hóa chuyện tình của mình và gọi cô gái made-in-China ấy là Cánh Hồng Trung Quốc, chứ thực ra đã mang thân phận nữ nhi thì cho dù là công chúa chăng nữa cũng luôn luôn sống trong sự đè nén, áp bức và bất công của xã hội, nhất là ở những quốc gia của khối Ả Rập hay các nước khu vực Á Châu như Trung Hoa, Việt Nam, Đại Hàn, Ấn Độ, Hồi Quốc...

Nàng Công Chúa Ả Rập có thật của ngày hôm nay là công chúa Latifa bint Mohammed al-Maktoum của United Arab Emirates, người đã gợi được sự chú ý của thế giới qua đoạn băng hình ngắn ngủi với câu nói: “If you are watching this video it’s not such a good thing, either I’m dead or I’m in a very, very bad situation.” Và khi thế giới nhận được những hình ảnh ấy thì cô đã bị bắt lại và thế giới bên ngoài không còn tin tức gì của cô nữa.

Chuyến đào thoát của Nàng Công Chúa Ả Rập Latifa được chuẩn bị thật kỹ lưỡng, hệt như những chuyến vượt biên của người Việt Nam thuở trước. Ngày trước, người Việt “có ý đồ vượt biên” thường phải gom góp tiền bạc, lén lút mua dầu, kín đáo sắm ghe, cẩn thận tìm tài công, thận trọng chờ mùa biển lặng sóng êm, và phó mạng cho biển cả... Ai đã từng vượt biên đường biển thì biết rõ những chi tiết ấy. Và điều đáng ngại nhất là sợ bị lừa, mất tiền, mất vàng và có thể mất luôn mạng sống.

Công Chúa Latifa chuẩn bị chuyến vượt biên suốt bảy năm trời. Và đây không phải là chuyến đi đầu tiên. Trong đoạn video thâu trước đó, cô cho biết đã tìm cách trốn khỏi quê nhà - xứ United Arab Emirates (UAE) - vào năm 16 tuổi. Chuyến đi bất thành, cô

bị bắt ở biên giới, và dù là một nàng công chúa, cô cũng bị 3 năm tù, thường xuyên bị đánh đập và tra tấn. “Một tên vệ binh đè tôi xuống, một đứa khác vừa đánh tôi vừa nói, ‘cha cô ra lệnh cho tụi tôi đánh cô cho chết luôn’”.

Kinh nghiệm đau thương ấy khiến chuyến đi thứ nhì, cô bỏ ra bảy năm trời để chuẩn bị.

Nàng Công Chúa Ả Rập Latifa, 32 tuổi, là một trong ba mươi người con của ông hoàng Mohammed bin Rashid alMaktoum, Thủ Tướng nước (tạm dịch là) Liên Hiệp Ả Rập Emirates. Và là người thứ nhì đã tìm cách trốn khỏi “chiếc lồng bằng vàng” theo lời cô mô tả. Năm 2000, chị của cô là Shamsa cũng tìm cách trốn khỏi sự kiềm chế của nhà cầm quyền UAE trong lúc theo học ở Anh Quốc và bị bắt cóc trở về nước để trừng phạt. Việc bắt cóc ấy vi phạm luật lệ Anh quốc nhưng cảnh sát Anh đành bó tay vì không được sự cộng tác của nhà cầm quyền UAE trong cuộc điều tra. Shamba sống tám năm trong tù và khi được thả, cô thường xuyên bị “điều trị” bằng những loại thuốc có tác dụng làm hôn ám đầu óc, làm mịt mù trí nhớ. Và cô hoàn toàn biến mất khỏi tầm nhìn của công chúng. Được sự trợ giúp của một cựu chuyên viên tình báo Pháp (Hervé Jaubert) và nữ huấn luyện viên võ thuật người Phần Lan (Tiina Jauhiainen), Latifa chuẩn bị chuyến vượt biên thật kỹ lưỡng.

Khi biết Jaubert đã từng trốn thoát khỏi UAE bằng đường biển, Latifa tìm cách liên lạc với ông để nhờ ông giúp cô trốn ra nước ngoài. Để biết chắc là mình không bị gài bẫy, vị cựu sĩ quan hải quân và là cựu chuyên viên tình báo này đã thận trọng giữ liên lạc với cô suốt mấy năm trời trước khi gặp mặt cô lần đầu.

Trong một điện thư gửi cho Jaubert, Latifa kể về thân phận của cô và của phụ nữ nói chung trong một xã hội mà phụ nữ không được coi như những con người thực sự; một thứ “subhumans”, thứ sinh vật hạ đẳng sống trong sự kìm kẹp và áp bức đầy bất công của luật lệ Hồi Giáo. Những liên lạc thường xuyên ấy giúp phá tan sự nghi ngờ nơi vị cựu chuyên viên tình báo người Pháp này và ông quyết định giúp Latifa đi tìm tự do.

Trong thời gian chờ đợi ấy, Latifa tập capoeira, một môn võ thuật của Brazil với Tiina

Jauhiainen. Hai người trở thành bạn thân, và họ gặp nhau thường xuyên. Họ dự tính sẽ vượt Ấn Độ Dương, đến Ấn Độ, từ đó sẽ bay đến Hoa Kỳ cho Latifa xin tỵ nạn.

Sau chín tháng chuẩn bị, hai người rời Dubai ngày 24 tháng Hai, 2018. Chuyến mạo hiểm của họ bắt đầu vào bữa điểm tâm buổi sáng ở một quán cà phê quen, vì họ thường đến đó nên những con mắt canh chừng nghiêm nhặt của đám cận vệ cũng trở nên lơ là. Latifa trút bỏ abaya, áo khoác ngoài của phụ nữ Ả Rập, bỏ điện thoại lại quán để không bị theo dõi, và ăn mặc như hai du khách bình thường, hai người lái xe vượt biên giới qua nước láng giềng Oman. Đó là lần đầu tiên công chúa Latifa được ngồi ở ghế trước một chiếc xe hơi. Từ thủ đô Muscat của Oman, họ dùng xuồng bơi 26 Km ra khơi để gặp Herbé Jaubert, từ đó họ lặn lội thêm 24 Km bằng xe trượt nước (jetski) nơi ghe lớn đậu với thủ thủy đoàn Philippines chờ sẵn. Chiếc ghe lớn của Jaubert treo cờ Mỹ với hy vọng mọi sự đột kích hay tấn công của đám “an ninh biển” (theo ngôn ngữ nhà nước Việt Cộng) nếu xảy ra, sẽ là một biến cố gây tiếng vang và dễ được quốc tế can thiệp. Điểm đến của họ là Goa, một tiểu bang ở phía tây Ấn Độ bên bờ Ấn Độ Dương.

Chuyến hải trình rất gian nan vì sóng biển cao tới hai mét và gió thổi mạnh. Nhưng họ cũng đến được điểm hẹn. Để chuẩn bị cả cho sự thành công lẫn thất bại của chuyến đi, Latifa dùng điện thoại nhắn tin cho gia đình, tiếp xúc nhóm Detained in Dubai - một tổ hợp các luật sư tại Anh Quốc có mục đích trợ giúp những người sống ở nước ngoài - và liên lạc với giới truyền thông, hy vọng việc loan truyền tin tức sẽ giúp bảo vệ cho cô phần nào, tuy nhiên các ký giả được liên lạc cũng như giới truyền thông không tin – vì thời buổi này, tin giả nhiều như ruồi, như muỗi – và không ai để ý đến những lời cầu cứu của một cô gái đang lênh đênh trên đại dương, có thể bị bắt trở lại bất cứ lúc nào để chết rũ trong tù. Hậu quả là cô vẫn chỉ vùng vẫy một mình trong tuyệt vọng.

Khi tàu của họ chỉ còn cách bờ biển Ấn Độ khoảng 48 km, một toán biệt kích Ấn Độ đã bất ngờ đột nhập lên tàu bắt Latifa, và đem cô lên máy bay trực thăng, đem về trao trả cho UAE. Ấn Độ và UAE

là đồng minh nên chuyện Ấn Độ tấn công tàu ngoại quốc trong hải phận Ấn Độ và bắt người trao cho UAE hoàn toàn không gây chút sóng gió nào.

Từ đó thế giới không còn nghe tin tức hay nhìn thấy hình ảnh nào của Latifa nữa.

Bạn thân mến. Câu chuyện về nàng Công Chúa Ả Rập thời hiện đại làm tôi nhớ những chuyến vượt biên của người Việt chúng ta năm xưa. Tôi nhớ những cái đầu ngoi lên từ những khoang tàu chật hẹp, những bàn tay tua tủa mọc lên, ríu rít vẫy gọi những chiếc tàu buôn lặng lẽ lướt xa dần; tôi nhớ những con tàu hung hãn với bọn thú dữ tay vung mã tấu, dao, búa; lôi kéo những hình hài nhem nhuốc, tàn tạ đem đi biệt tích; tôi nhớ những con tàu mũi nhọn bằng sắt đâm thẳng vào lườn chiếc ghe ốm đói; tôi nhớ những vòng nước xoáy khi chiếc ghe mỏng mảnh xoay tròn và chìm vào vũng nước đen ngòm, những vòng nước xoáy giống hệt những vòng nước tung tóe khi chiếc trực thăng của đám biệt kích Ấn Độ dồn cô giáo võ thuật người Phần Lan, vị cựu sĩ quan Hải Quân Pháp và nàng Công Chúa Ả Rập khao khát tự do vào một góc thân tàu và xoay đầu bay về phía tây bắc, nơi có thủ đô Dubai tráng lệ, hào nhoáng, sang trọng nhất nhì thế giới, nhưng cũng là nơi phụ nữ bị xem như những sinh vật hạ đẳng, những đồ vật do bọn đàn ông làm sở hữu chủ.

Và tôi nhớ con mắt đẵm lệ của cô giáo võ thuật người Phần Lan khi nhắc về cô bạn thân gốc hoàng gia của xứ dầu hỏa Trung Đông: “I hope she is still alive.”

Bạn thân mến, bỗng dưng tôi nhớ Công Chúa Huyền Trân nước Việt mình. Không bận tâm so sánh nàng Công Chúa nước Đại Việt của 700 năm trước với nàng Công Chúa Ả Rập thế kỷ 21, tôi chỉ hình dung ra nỗi buồn thê thiết của cái điều mà nhân gian vẫn gọi là “thân phận nữ nhi” cho dù đó là thân phận của một nàng công chúa, và nhận ra rằng những thân phận ấy thời buổi nào, đất nước nào - nếu vắng đi sự bình đẳng giới tính thì - cũng héo hắt như nhau.

KHÚC AN

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

59

GÓC ĐỜI SỐNG

TM

MONTREAL - OTTAWA

Những nơi công cộng chứa nhiều vi khuẩn hững địa điểm công cộng này là những “ổ” vi khuẩn với số lượng cực ớn.

Nhà vệ sinh công cộng Từ máy đựng xà phòng đến bồn cầu, tất cả mọi thứ trong nhà vệ sinh công cộng đều chứa vi khuẩn. Những vi khuẩn ẩn nấp trong những vật này có thể gây nhiễm khuẩn, dẫn đến các tình trạng như tiêu chảy, đau bụng... Vì vậy, lần tới khi sử dụng nhà vệ sinh công cộng, hãy rửa tay kỹ càng trong 15 giây rồi dùng giấy lót khi tắt vòi nước để tránh nhiễm khuẩn lại.

N

nước chanh.

Hồ bơi Một nghiên cứu đã cho thấy vi khuẩn Cryptosporidium có khả năng kháng chất khử trùng clo trong nước bể bơi, và là nguyên nhân hàng đầu gây ra các dịch bệnh liên quan đến bể bơi. Những người bị tiêu chảy có thể làm nước bể bơi nhiễm vi khuẩn này và clo không tiêu diệt được chúng. Vì vậy, hãy tránh đến bể bơi khi bệnh và đừng uống nước bể bơi.

Nhà hàng Kể cả những nhà hàng sang trọng với nội thất hào nhoáng cũng chứa vô số vi khuẩn. Vi khuẩn có thể có ở mọi nơi. Ví dụ, menu được chuyền qua tay nhiều người và chẳng bao giờ được lau rửa sau mỗi vị khách. Vi khuẩn cũng có thể có ở chai nước rửa tay, máy làm đá, các lọ gia vị trên bàn và cả

Nơi làm việc Bàn làm việc, bàn phím, chuột máy tính, điện thoại và bồn cầu là những vật chứa nhiều vi khuẩn nhất trong công sở. Vì chúng ta tiếp xúc với những vật này nhiều lần trong ngày, nguy cơ nhiễm khuẩn lại càng cao. Hãy dùng xịt khử trùng và nước rửa tay khử trùng để giữ nơi làm việc của bạn sạch sẽ.

Rạp chiếu phim Những người đang bị cảm lạnh hoặc cảm cúm thường đến rạp chiếu phim mà không biết rằng họ có thể để lại vi khuẩn ở chỗ ngồi của mình. Hãy hạn chế chạm tay vào ghế hết mức có thể, nhất là khi đang ăn. Cũng nên tránh đến rạp chiếu phim nếu thấy không khỏe.

ATM Mỗi nút bấm trên máy ATM chứa khoảng 1200 vi khuẩn, các loại như virus cúm hay khuẩn E.coli.

Hãy sử dụng nước rửa tay khử trùng có cồn sau khi tiếp xúc với các nút bấm này.

Thang máy Một nghiên cứu cho thấy các nút bấm thang máy có thể chứa nhiều vi khuẩn hơn cả bồn cầu. Mỗi nút bấm trong thang máy đều chứa các vi khuẩn có thể gây ngộ độc thức ăn hoặc viêm xoang. Giống như sau khi sử dụng ATM, hãy dùng nước rửa tay khử trùng sau khi tiếp xúc với các nút bấm thang máy.

Lê Lan (Theo TNO)

Nhờ đâu trẻ em Nhật có sức khỏe tốt nhất thế giới? ếu muốn sống thọ và khỏe mạnh hơn thì cách tốt nhất là rèn luyện lối sống lành mạnh từ nhỏ. Tại nhiều nơi ở Nhật Bản, trẻ em đã được dạy những điều như vậy ngay từ nhỏ.

N

Lối sống lành mạnh

Nếu một đứa trẻ sinh ra ở Nhật Bản thì chúng sẽ được hưởng một cuộc sống khỏe mạnh nhất và tuổi thọ cao nhất thế giới. Nguyên chính mang đến lợi ích này là lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh, một nghiên cứu công bố trên chuyên san The Lancet nhận thấy.

Nghiên cứu cũng cho thấy dù tỷ lệ béo phì và tiểu đường ở trẻ em trên toàn thế giới đang tăng, nhưng tỷ lệ này lại đang giảm ở Nhật.

no vừa cung cấp đủ những loại dinh dưỡng có chất lượng cao cho cơ thể. Cách ăn này không những tốt cho cơ thể mà còn làm giảm cảm giác thèm ăn trong ngày.

Các món thường thấy trong những bữa ăn của Nhật là rong biển, sushi, trái cây, rau, đậu, ngũ cốc nguyên cám, các loại chất béo lành mạnh, cá giàu a xít béo omega 3.

Những món này tương đối ít calo, nhiều dưỡng chất

quan trọng, từ đó làm giảm nguy cơ mắc béo phì, bệnh tật đồng thời giúp kéo dài tuổi thọ.

Vận động

Rất khó để những đứa trẻ mê video game hoặc thường xuyên dán mắt vào điện thoại, máy tính chịu dứt những thứ này để ra ngoài chạy chơi. Trên thực tế, trẻ muốn khỏe mạnh cần vận động, chạy chơi khoảng 60

Ăn uống theo kiểu Nhật

Theo Reader’s Digest, ăn uống theo kiểu Nhật giúp vừa

60

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

phút/ngày. Điều quan trọng là phải giúp trẻ vui khi vận động.

Các nghiên cứu nhận thấy có đến 98,3% trẻ em Nhật Bản đi bộ hoặc đạp xe đến trường. Đây là tỷ lệ cao trong số các quốc gia phát triển.

Hoạt động thể chất này là rất cần thiết. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng hoạt động thể chất phù hợp trong giai đoạn từ 5 đến 17 tuổi sẽ góp phần giúp phát

triển xương, cơ, khớp, tăng cường khả năng phối hợp các chi và kiểm soát vận động tốt.

Nuôi dưỡng lối sống gia đình

Học cách nấu những bữa ăn lành mạnh và cùng ăn vui vẻ với gia đình là cách mà nhiều trẻ em Nhật được dạy. Cách này được các nhà nghiên cứu đánh già là hiệu quả trong việc giáo dục dinh dưỡng cho con.

Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Appetite vào tháng 8/2014 đã cho thấy điều đó. Đối tượng nghiên cứu là một nhóm trẻ từ 6 đến 10 tuổi. Kết quả cho thấy cho phép trẻ vào bếp và chuẩn bị các bữa ăn lành mạnh là cách tốt để thay đổi chế độ dinh dưỡng và cách ăn uống của trẻ theo hướng lành mạnh, nhiều rau củ hơn.

V.Phan (Theo TVO)

TM

MONTREAL - OTTAWA

Những dấu hiệu hình xăm bị viêm ình xăm không chỉ hiện hữu dưới da, chúng thực sự tiếp tục tương tác với cơ thể trong suốt cuộc đời. Theo trang tin Bustle, dưới đây là 7 dấu hiệu hình xăm có thể bị viêm.

Bị nhiễm trùng Nếu không làm sạch đúng vị trí hình xăm trước khi xăm, nhiễm trùng này có thể gây ra tình trạng viêm gây đau đớn, thậm chí nguy hiểm.

“Nhiễm trùng da cục bộ phổ biến nhất trong một hình xăm mới là nhiễm trùng tụ cầu vàng, xảy ra do nhiễm trùng thứ cấp của các vị trí châm kim. Nó có thể gây ra một phát ban, phồng rộp hoặc mụn mủ, hoặc một áp xe đau đớn” , bác sĩ chuyên khoa da Tsippora Shainhouse (Hoa Kỳ) nói.

Có phản ứng với thuốc bôi có kháng sinh Sử dụng quá nhiều thuốc bôi có kháng sinh (như Neosporin hoặc Polysporin) sau khi xăm có thể làm tăng nguy cơ biến chứng.

“Viêm da dị ứng tiếp xúc có thể xảy ra do thuốc mỡ kháng sinh tại chỗ được áp dụng sau khi xăm. Tốt nhất là vệ sinh sạch sẽ vùng xăm

H

bằng xà phòng và bôi Vaseline cho đến khi nó lành hẳn. Phản ứng này thường bị nhầm lẫn là nhiễm trùng và cần được bác sĩ xem xét nếu điều đó xảy ra”, bác sĩ Shainhouse nói.

Phản ứng với mực xăm Một vấn đề khác có thể gây viêm sau khi xăm là có phản ứng dị ứng với mực xăm.

“Viêm da dị ứng tiếp xúc cũng có thể xảy ra do mực xăm thực tế.

Mực đỏ và vàng là những thứ phổ biến nhất gây ra phản ứng này”, ông Shainhouse nói. Nổi mụn hồng hoặc

các mảng da có vảy trong một phần màu cụ thể của hình xăm của bạn là một dấu hiệu cho thấy tình trạng viêm có thể do dị ứng với mực xăm.

Bị u hạt U hạt là một dạng viêm da, và có thể xảy ra sau khi xăm. Cả mực xăm và chấn thương của việc xăm mình đều có thể gây ra phản ứng này. “Ở những bệnh nhân có một số tình trạng hoặc xu hướng tự miễn và viêm tự nhiên tiềm ẩn, xăm mình thực sự có thể gây ra một khối viêm trên da, được gọi là u hạt”, ông Shainhouse

nói.

Có sẹo lồi “Bệnh nhân có khuynh hướng bị sẹo lồi có thể mắc phải tình trạng này tại vị trí hình xăm do chấn thương.

Hệ thống miễn dịch đã được chứng minh đóng vai trò trong phản ứng thái quá của phản ứng làm lành bình thường”, bác sĩ Mỹ Susan Bard nói.

Bị mủ hoặc mụn mủ Mủ hoặc mụn mủ là một dấu hiệu viêm khác do hình xăm gây ra.

Những phản ứng này rất quan trọng nên cần phải chú ý. “Điều này có thể được gây ra bởi các dụng cụ không vô trùng hoặc mực, hoặc kỹ thuật vô trùng, tạo điều kiện cho sự nhiễm trùng xâm nhập qua các lỗ nhỏ nhỏ mới được tạo ra từ thao tác xăm”, bác sĩ Bard nói.

Bị bùng phát vảy nến “Ở những người dễ bị bệnh vẩy nến, chấn thương của hình xăm có thể gây ra cơn bùng phát trong vùng xăm. Chính sự chấn thương lặp đi lặp lại từ kim xăm thực sự gây ra phản ứng miễn dịch khiến bệnh vẩy nến bùng phát,” bác sĩ Bard nói.

T.Minh (Theo KH&ĐS)

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

61

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

TM

MONTREAL - OTTAWA

Chuyện nổi trôi của bức tranh thất lạc của

Michelangelo Caravaggio

ức tranh bị thất lạc của danh họa Michelangelo Caravaggio vừa được công bố với thế giới.

Phiên đấu giá bức tranh này sẽ diễn ra ở Toulouse ngày 27/6 tới với giá ước tính lên đến 171 triệu Mỹ kim.

Năm 2014, nhà đấu giá Marc Labarbe người Pháp nhận được cuộc điện thoại bất ngờ từ một người bạn.

Trên gác xép căn nhà của họ ở Toulouse có một bức tranh bị phủ bụi, đôi chỗ loang màu do bị nước rò rỉ nhưng bức tranh trông có vẻ quý giá.

Labarbe gửi một tấm ảnh chụp bức tranh cho chuyên gia thẩm định nghệ thuật Eric Turquin ở Paris. Kết quả, Turquin đã xác định đó là một tác phẩm bị thất lạc của bậc thầy người Ý Michelangelo Caravaggio có tên Judith và Holofernes, được vẽ khoảng năm 1607.

Chuyên gia thẩm định nghệ thuật Turquin bình luận: “Đây là bức tranh xuất sắc nhất tôi từng phát giác.

Nó rất bạo lực. Gần như không thể chịu đựng được.

Nhưng Caravaggio là thế, ông tái hiện đầy sức sống những câu chuyện trong Kinh thánh”.

Theo CNN, trong kinh Cựu ước, Judith là một góa phụ ở thành phố Bethulia - nơi bị bao vây bởi quân đội của tướng Assyrian Holofernes. Để cứu thành phố, bà tìm cách quyến rũ vị tướng trong lều của ông ta rồi chặt đầu hắn. Bức tranh mô tả lại đoạn Kinh thánh này.

Chuyên gia Turquin cho rằng bức tranh có một lịch sử phức tạp, nó được vẽ sau khi Michelangelo Caravaggio chạy trốn khỏi Rome do bị buộc tội giết người.

Bức tranh phản ánh sự thay đổi rõ rệt trong phong cách mà họa sĩ Caravaggio đã xây dựng khi còn lưu

B

62

vong ở Naples. Turquin nhận xét: “Caravaggio trở nên đen tối hơn, ảm đạm hơn cho đến cuối đời. Ông ấy ngày càng cực đoan hơn”.

Có bốn tài liệu hỗ trợ việc xác định nguồn gốc của bức tranh: - Hai lá thư gửi Công tước Xứ Mantua năm 1607 mô tả bức tranh.

- Di chúc năm 1617 của người môi giới nghệ thuật và họa sĩ Louis Finson.

- Một bản kiểm kê tài sản của Abraham Vinck, cộng sự của Finson, thực hiện tại thành phố Antwerp, Bỉ năm 1619.

Sau năm 1619, theo phòng trưng bày Colnaghi, bức tranh có thể được trưng bày ở Antwerp năm 1689.

Turquin thừa nhận: “Chúng tôi không biết nó đã ở đâu sau năm 1689”.

Tr ư ớ c k h i đ ư ợ c p h á t giác ở thành phố Toulouse, chỉ có một bản sao công phu của bức Judith và

Holofernes được vẽ bởi Louis Finson là chỉ ra sự tồn tại của bản gốc.

Tất nhiên, sự tồn tại bức tranh chép của Finson cũng đặt ra vấn đề: Làm sao chúng ta có thể chắc chắn bức tranh ở Toulouse là bản gốc chứ không chỉ là một bản sao? Đối với Turquin, có hai khía cạnh chứng minh tính xác thực của nó. Đầu tiên là sự sống động của bức tranh, theo ông giả i thí ch: “Một bức tranh chép sẽ khô khan và thiếu năng lượng”.

Ngoài ra còn có một số bằng chứng hữu hình hơn: đó là sự hiện diện của ‘pentimenti’ - dấu vết của sự sửa đổi bên dưới lớp màu.

Turquin giải thích: “Người chép tranh chỉ tái tạo chính xác những gì trước mặt anh ta, nhưng họa sĩ thì thay đổi suy nghĩ của mình khi vẽ”.

Việc tác phẩm được định giá cao không làm Turquin ngạc nhiên: “Tác phẩm của các đại danh họa đang hồi

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

sinh, điều đó là rất rõ ràng”.

Bằng chứng là nhà đấu giá Christie’s đã bán bức Da Salvator Mundi (Đấng cứu thế) của Leonardo Da Vinci với giá 450,3 triệu Mỹ kim năm 2017.

Hơn nữa, tác phẩm nghệ thuật này còn được gìn giữ tốt bất ngờ với niên đại lâu đời của nó. Turquin nó i: “Ngay cả những người không đồng ý với thẩm định rằng bức tranh là của Caravaggio cũng đồng ý về chất lượng của bức tranh”.

Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571-1610), thường được nhắc tới dưới cái tên Caravaggio, là một trong những họa sĩ bậc thầy của nền mỹ thuật thế giới.

Tuy nhiên, con người nổi tiếng ấy cũng có một quá khứ “đen tối”, được chứng minh bằng những tài liệu có niên đại từ cuối thế kỷ XVI đến đầu thế kỷ XVII do chính cảnh sát Ý thu thập.

Theo đó, vào tháng 5/1606, một cuộc thanh toán đẫm

máu đã được Caravaggio và một vài người bạn (tên tuổi của họ giờ đây cũng đã được xác định rõ) sắp xếp từ trước do nợ cờ bạc.

Caravaggio giết chết nạn nhân Ranuccio Tommassoni và chạy trốn khỏi Rome.

Tr ê n đ ư ờ n g l ẩ n t r ố n , Caravaggio vẫn nhận được những lời yêu cầu vẽ tranh.

Một số tác phẩm nổi tiếng nhất của ông cũng đã ra đời trong thời gian này. Án tử hình dành cho ông đưa ra bởi chính Giáo hoàng Paul V. Theo những phát giá c mới nhất, cái chết của Caravaggio tại Porto Ercole (phía bắc thành Rome) vào tháng 7/1610 là do bệnh tật, vì ông xin được lệnh ân xá.

L.LAN (THEO TTO)

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

63

TM

64

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

65

TM

66

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

67

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

TM

Paris Jackson tự tử ?

Nhân viên trợ y đã tới ngôi nhà ở Hollywood của Paris Jackson, con gái của Michael Jackson sáng 16/3 sau khi nhận một cuộc gọi thông báo về một người đang định tự tử.

Cảnh sát Los Angeles sau đó cũng đã xác nhận thông tin.

Một phát ngôn nhân cảnh sát cho biết: “Vào khoảng 7 giờ rưởi sáng, các cảnh sát đã điều xe cứu thương tới số nhà 7200 của Hillside vì một người có ý định tự tử. Nạn nhân đã được chuyển đến một bệnh viện địa phương”.

Paris sau đó đã lên trang cá nhân và phủ nhận tin đồn mình tự tử, cô viết: “Toàn những lời nói dối, dối trá và nhiều lời nói dối hơn nữa” trong khi trang TMZ đưa tin: “Nguồn tin thân thiết với Paris nói với chúng tôi rằng cô ấy vừa được xuất viện và cô ấy được chăm sóc bởi người nhà của cô ấy”.

Một nguồn tin khác lại nói với People rằng thực tế Paris phải vào bệnh viện sau khi bị tai nạn cần điều trị y tế. Sau

Nhiếp ảnh gia lão thành Nguyễn Mạnh Đan qua đời Nhiế p ả nh gia kỳ cự u Nguyễn Mạnh Đan vừa qua đời vào chiều ngày 15/3 tại nhà riêng ở Việt Nam, sau một thời gian lâm bệnh vì tuổi già, hưởng thọ 94 tuổi.

Nhà nhiếp lã o thà nh Nguyễn Mạnh Ðan là tác giả của những bức ảnh phong cảnh Việt Nam, được giới nghệ thuật ảnh trong nước lẫn ngoài nước tôn vinh là ‘Ông vua phong cảnh’. Ông bướ c và nghề ả nh chuyên nghiệp từ khi còn trẻ . Vớ i chiếc máy ảnh Rolleiflex, ông đã ghi lạ i

nhữ ng cả nh đẹ p củ a đấ t nước Việt Nam từ vịnh Hạ Long (Hải Phòng), bãi biển Lăng Cô (Huế), đồi cát Mũi Né (Bình Thuận), làng chài Phước Hải (Bà Rịa - Vũng Tàu), đồi thông Langbian (Lâm Đồng), đến rừng đước Năm Căn (Cà Mau)…. Ông được phong tước hiệu Nghệ sĩ của Hiệp hội Nhiếp ảnh Hoàng gia Anh (RPS), Hội Nhiếp ảnh Hoa Kỳ (PSA)… và đoạt vô số giả i thưở ng về nhiế p ả nh trong nước và quốc tế.

M.H (Theo TNO)

Nguyễn Mạnh Đan - ‘Ông vua phong cảnh’

68

James Gunn trở lại sau tai tiếng

Paris Jackson

khi những xác nhận của cảnh sát Los Angeles về một cuộc gọi khẩn cấp để cứu người muốn tự tử, thợ săn ảnh thấy Paris xuất hiện với thuốc lá điện tử trên tay. Ngôi sao 20 tuổi trông rất mệt mỏi, mặc một chiếc áo khoác dài che kín cổ tay. Sau đó vào buổi tối, cô chia sẻ một bức ảnh về bữa tối ăn KFC với người nhà.

Paris gần đây cho biết cô đã không xem cuốn phim tài liệu Leaving Neverland trong đó tố cáo cha cô là người ấu dâm. Cuốn phim này gây ra

MONTREAL - OTTAWA

phản ứng dữ dội trên toàn cầu từ người ái mộ và cả những người không yêu mến anh.

Paris từng thừa nhận rằng một phần của chứng trầm cảm của cô là do đi chơi với “quá nhiều người lớn tuổi làm những việc điên rồ” vì cô không hợp với những học sinh khác ở trường. Vào tháng 1 năm nay, có thông tin rằng cô đã tự vào bệnh viên tâm lý để điều trị sức khỏe”’thể chất và tinh thần của mình.

M.N (Theo Daily Mail)

Sau hơn bảy tháng bị sa thải, James Gunn được quay lại vị trí đạo diễn “Guardians of the Galaxy 3”. Hôm 15/3, Hãng Marvel (thuộc Disney) xác nhận thông tin này.

James Gunn cũng bày tỏ sự biết ơn Disney cùng những người ủng hộ anh và hứa cải thiện hình ảnh sau vụ tai tiếng hồi năm ngoái.

Hồi tháng 7/2018, James Gunn rời ghế đạo diễn Guardians of the Galaxy 3 sau khi bị phát giác đã từng nhiề u lầ n trong quá khứ ‘phát ngôn’ đùa cợt về ấu dâm, cưỡng hiếp. Anh xin lỗi, cho biết chỉ cố gây cười chứ không cổ súy hay thực hiện các hành vi đó. Gunn cũng chưa từng bị tố cáo quấy rối, xâm hại tình dục.

Mấy tháng qua, chủ tịch Walt Disney Studios - Alan Horn - đã gặp Gunn nhiều lần để bàn bạc. Horn tái bổ nhiệm anh do hài lòng cách đạo diễn xin lỗi, ứng xử với truyền thông. Năm ngôi sao của loạt Guardians of the

Galaxy - Chris Pratt, Zoe Saldana, Bradley Cooper, Vin Diesel, Dave Bautista - đều ủng hộ Gunn. Tháng 10/2018, một nhóm khán giả ái mộ Gunn góp vốn dựng tấm bảng ở Anaheim (Mỹ), xin Disney triệu hồi Gunn.

Lúc bị Marvel sa thải, James Gunn ký hợp đồng với DC để biên kịch và đạo diễn Suicide Squad 2. Anh có thể trở thành người đầu tiên làm phim cho hai vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng vốn cạnh tranh nhau. Trước đó, đạo diễn Joss Whedon của The Avengers (Marvel) từng quay một số cảnh cho Justice League (DC) nhưng không được tính là thực hiện phim này.

James Gunn sinh năm 1966, nổi tiếng với dòng phim siêu anh hùng. Hai phần Guardians of the Galaxy do anh đạo diễn lần lượt thu 773 triệu và 863 triệu Mỹ kim toàn cầu.

Phần ba dự trù ra mắt năm 2020.

X.A (Theo Deadline)

Uông Phong kể chuyện “chinh phục” cha mẹ Chương Tử Di

Uông Phong

Mới đây khi tham gia một chương trình truyền hình thực tế, Chương Tử Di (40 tuổi) đã tiết lộ rằng cha mẹ cô ban đầu không ủng hộ cô kết hôn với nhạc sĩ Uông Phong (47 tuổi) - vì anh là người đàn ông đã có hai đời vợ, lại có con riêng. Khi ấy, Chương Tử Di rất buồn bã và suy nghĩ nhiều, cô bị giằng xé giữa một bên là cha mẹ và một bên là người yêu.

Sau cùng, Tử Di và Uông Phong vẫn tiến tới hôn nhân

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

vào năm 2015. Giờ đây, họ đã có một cô con gái ba tuổi.

Chương Tử Di cho biết trong thời điểm căng thẳng nhất, cô thậm chí còn không dám nhắc tới tên của bạn trai trước mặt cha mẹ. Sau khi hai người kết hôn, họ chuyển tới sống trong căn nhà nằm bên dưới căn nhà của cha mẹ cô, bởi: “Đó là cách rất tiện lợi để tôi có thể chạy lên nhà cha mẹ và lấy về nhà mình những món đồ thân thiết mỗi khi nhớ ra và cần tới”.

Cùng xuất hiện trong chương trình này, Uông Phong cũng tiết lộ về cách anh đã dần dần giành được thiện cảm của “nhạc phụ nhạc mẫu”. Uông Phong cho biết anh đã luôn thể hiện sự quan tâm chân thành, luôn đối xử với cha mẹ Chương Tử Di một cách vui vẻ, cởi mở như

thể họ là những người bạn đáng kính của mình.

Chương Tử Di được công chúng thế giới biết đến qua phim “Ngọa hổ tàng long” (2000). Cô được biết tới từ khi vẫn còn là một sinh viên của trường Học viện Hý kịch Trung ương (Bắc Kinh), lúc đó, cô được giao vai diễn đột phá đầu đời trong “Đường về nhà”, phim của đạo diễn Trương Nghệ Mưu.

Qua năm tháng, Chương Tử Di đã giành được một số giải thưởng diễn xuất quan trọng và được xem là một trong những gương mặt nổi bật nhất của giới sao Hoa ngữ, được công chúng thế giới biết tới.

Uông Phong cũng là một ca sĩ - nhạc sĩ có tên tuổi trong làng giải trí Hoa ngữ.

N.M (Theo Star)

TM

MONTREAL - OTTAWA

Marvel làm phim siêu anh hùng lấy cảm hứng từ Lý Tiểu Long Theo Variety, Marvel vừa cho biết kế hoạch làm phim siêu anh hùng lấy cảm hứng từ Lý Tiểu Long.

Nhân vật chính tên ShangChi, biệt danh Bậc thầy Kung Fu, đã xuất hiện trong truyện tranh Marvel từ năm 1973.

Tạo hình của anh được cảm hứng từ huyền thoại Lý Tiểu Long - người gây sốt ở phương Tây với loạt phim võ thuật.

Vào thập niên 1980, Stan Lee (tổng biên tập Marvel Comics) từng gặp gia đình Lý Tiểu Long. Ông muốn thực hiện một phim về Shang-Chi, do Brandon Lee (con trai Lý Tiểu Long) đóng chính. Tuy nhiên, kế hoạch đổ bể, sau đó Brandon qua đời năm 1994 khi đóng phim The Crow.

Hãng Marvel chưa công bố ngày công chiếu, thành phần diễn viên cũng như nội dung phim. Trong truyện,

Shang-Chi trong truyện Marvel

Shang-Chi sinh ở tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc), là con một ông trùm có dã tâm lớn.

Shang-Chi tập võ thuật từ bé, có những kỹ năng phi thường như né đạn, vận khí để ra đòn. Về sau, Shang-Chi nhận ra bộ mặt thật của bố mình, đối đầu ông. Nhân vật cũng từng gia nhập biệt đội Avengers. Đạo diễn của phim kể trên là Destin Daniel Cretton, sinh

năm 1978, nổi tiếng với phim Short Term 12 (2013). Ông đang ghi hình phim mới Just Mercy cùng Brie Larson và Michael B. Jordan - hai diễn viên cũng góp mặt trong Vũ trụ Điện ảnh Marvel. Kịch bản ‘Shang-Chi’ được giao cho David Callaham - đồng biên kịch phim “ Wonder Woman 1984”.

V.L

Justin Bieber mong được người ái mộ cầu nguyện Thời gian gần đây, cuộc sống của nam ca sĩ 25 tuổi có nhiều biến động, anh kết hôn với người mẫu Hailey Bieber (22 tuổi) và hiện đang trải qua những đợt tư vấn, trị liệu tâm lý để giúp bản thân “tìm ra hướng đi cho chương tiếp theo của cuộc đời” Trước đây, nam ca sĩ nổi tiếng thế giới đã từng chia sẻ rằng việc có được danh tiếng lớn từ khi còn rất trẻ đã có những ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe tinh thần của anh: “Tôi bắt đầu cảm thấy cái Tôi của mình quá lớn. Mọi người yêu quý tôi, nhưng tôi có lúc quá tệ, có những lúc tôi cũng rất thất vọng về mình”.

Justin Bieber tự thấy xấu hổ: “Tôi trở nên kiêu ngạo, hiếu thắng, tự phụ...

Tôi như đeo một chiếc kính râm quan sát cuộc đời... Rất nhiều khi tôi làm những việc khiến bản thân thấy

xấu hổ, sống phóng túng và đã có lúc dùng chất kích thích để tránh phải đối diện với những thực tế khiến tôi buồn bã, hổ thẹn”.

Tuy nhiên Justin Bieber khẳng định anh không quá lo lắng về tình trạng hiện tại của mình bởi anh thường “bật nảy trở lại” sau một thời gian gặp khó khăn, nhưng Justin Bieber cũng đề nghị người ái mộ hãy cầu nguyện cho mình.

V.L

Justin Bieber

Natalie Portman dạy diễn xuất

Natalie Portman

Natalie Portman là một trong những nữ diễn viên thông minh, tài năng của Hollywood. Cô từng theo học Đại học Harvard trong khoảng thời gian 1999-2003 để lấy bằng cử nhân tâm lý học. Trong thời gian ấy, cô vẫn vừa học vừa tham gia diễn xuất. Khi là sinh viên, Portman đã từng góp phần thực hiện nhiều nghiên cứu

được công bố trên các chuyên san khoa học.

Năm 2003, khi tốt nghiệp đại học, Portman chia sẻ với báo chí: “Tôi không quan tâm việc theo học đại học khi sự nghiệp đang phát triển có khiến tôi bị mất đi những cơ hội, giảm bớt phần danh tiếng và thành công hay không. Bởi tôi muốn là một người thông

minh hơn là một ngôi sao điện ảnh đơn thuần”.

Năm 2006, Portman từng có thời gian được mời tới giảng dạy ở trường đại học Columbia (Mỹ). Nữ diễn viên chia sẻ rằng ngay từ nhỏ cô đã yêu thích việc học tập, đặc biệt là việc học ngoại ngữ. Portman biết nhiều thứ tiếng như Pháp, Nhật, Đức, Ả Rập...

Portman từng ba lần được đề cử tại giải Oscar và từng giành về một tượng vàng hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc với phim “Black Swan” (2010).

Giờ đây, Portman muốn chia sẻ những bí quyết diễn xuất của mình. Nữ diễn viên 37 tuổi này đã hợp tác với một đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ giáo dục online để mở một khóa học online với học phí 90 Mỹ kim.

Portman cho biết: “Diễn xuất là một trải nghiệm của niềm vui, đó là kết quả của sự thấu cảm và thử nghiệm.

Bạn cần phải thật tự do

phóng khoáng để có thể sáng tạo, thử nghiệm những điều mới mẻ và thậm chí gây nên những sai sót, lỗi lầm, đó chính là cách mà tôi đã học tập và trưởng thành”.

Portman dự định sẽ chia sẻ những góc nhìn từ vị trí một người trong cuộc ở Hollywood. Cô cũng sẽ vận dụng những kinh nghiệm từ 25 năm tham gia diễn xuất của mình để đưa lại những chia sẻ sâu sắc xoay quanh những vai diễn đáng chú ý nhất của bản thân, để các học viên có nhiều thông tin hữu ích nhất có thể.

H.P (Theo US Today)

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

69

Petites Annonces TM

A01 : Ăn Uống Nhận đặt bò cuốn lá lốt, đông đá hoặc nướng sẵn.

Cô Chín: (514) 892-2317

C02 : Nhà Cho Thuê Nhà 8 1/2 rất rộng

tầng trệt đường Viau ST Leonard.

Giá 1550$/tháng. Vào ngay.

(514) 638-9799 (514) 566-8364

C04 : Bsmt. Cho Thuê Cho Thuê 4 1/2 demi sousol

ngay metro Fabre, sáng sủa, sạch sẽ, có chỗ để máy giặt sấy, phòng tắm mới, rộng, 3 phòng riêng, dọn vào đầu tháng 04 Ll: (514) 743-0125

C05 : Apt. Cho Thuê Nhà 5 1/2 cho thuê

giá 980$.Gần metro Fabre.

7178 Papineau.

Cho thuê phòng 600$ bao tất cả.

(514) 966-7995

C08 : Tiệm Cho Thuê Tiệm cho thuê

Làm văn phòng hoặc kinh doanh ngay trung tâm phố Tàu Ottawa (613) 867-6758

C09 : Sang Tiệm Ottawa - Cần Sang Tiệm Nails

Tiệm nails trong shopping mall lớn, cần sang tiệm, chủ muốn về hưu, giá cả phải chăng Xin gọi: (613) 915-8078

Tiệm nail Ottawa cần sang 59.000$. Khu sang,tip cao. có 5 bàn 5 ghế+2 phòng Wax. (613) 700-5834

Tiệm nail khu West Mount Cần sang gấp gấp tiệm nail, tiệm đông khách, tiền rent rẻ.

Xin liên lạc: (514) 824-8828

Cần sang tiệm Regal Nails

trong Walmart. Cách Montréal 40’, khách ổn định, lý do về hưu.

Xin liên lạc Thanh sau 6:00pm: (514) 653-6824

Tiệm nail ở Place Lasalle cần bán 3 ghế 4 bàn. Rent rẻ.

Liên lạc: (514) 595-5858 (438) 989-5252

70

Cần bán tiệm nail trong mall ở Trois Rivière.

Nhà hàng sushi

Muốn sang tiệm nail trong mall Walmark

Cần thợ cuốn sushi

Cần sang restaurant

Resto cần phụ bếp

Tiệm rất đông khách.

(819) 384-5498

Liên lạc Mai: (613) 513-7288

Les Petite Baguettes, giá phải chăng.Cần phụ bếp cuối tuần.

Chi tiết liên lạc: (438) 402-0138

C10 : Sang Business Tiệm nail ở Ottawa

Cần sang tiệm nails, good location, income ổn định, lease dài, rent rẻ Xin liên lạc: (613) 218-5499

C11 : Cần Bán Bán Spa Pédicure

4 spa Lc,Z430, 2 spa J&A, Cleo RMX, mỗi cái $800-$1000, 1 reception counter 200$ Xin gọi: (514) 814-5679

Việt TV box

HộpTV coi hơn 100 đài VN &hải ngoại 1.000chanel Canada& USA Gọi Huy: (416) 880-8396

D01 : Sơn - Sửa Nhà Đại hạ giá ,tổng thanh lý

đủ loại, đủ kích cỡ gạch men vuông của Ý.

Xin gọi: (514) 662-6293

Làm mới phòng tắm,bếp

Thay sàn, cửa. Sửa điện, nước. Đóng mộc. Hoàn hảo sous-sol.

Bình: (514) 294-6348

G01 : Cần Người Ottawa

Cần thợ Nail nữ có kinh nghiệm.

Liên lạc: (613) 440-7778 (613) 692-0053

Cần người làm bếp full &part-time

có hay không kinh nghiệm & người làm sushi Liên lạc: (438) 381-6628

Cần chef sushi cho quầy

sushi trong chợ Metro khu Montreal lương cao. full/part time.

Tel: (514) 836-9133

Tiệm phở

Tiệm phở cần phụ bếp part time, không cần kinh nghiệm.

Liên lạc: (438) 985-1634

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

Cần gấp người làm bếp & sushi chef. Lương cao+tip, L/L Phong (514) 660-1239 & phụ bếp full-time.

Xin liên lạc: (514) 743-0703 làm full/part-time.

Liên lạc anh Lực: (514) 774-0893

MONTREAL - OTTAWA

Ongles Professional

Centre Rockland cần thợ nail chân tay nước có kinh nghiệm.

Xin gọi: (514) 303-6600 (514) 586-6655

Cần Thợ

Cần thợ chân tay nước có kinh nghiệm.

Làm gần Métro Atwater.

L/L: (514) 931-9943 (514) 559-3540

Nhà hàng Nhật dưới phố cổ

Cần thợ nails nữ gấp, gấp, gấp

Nhà hàng Thái Sơn

Tiệm nail cần:

cần phụ bếp kinh nghiệm và thợ maki.

Liên lạc Hằng: (514) 262-1369 Cần serveur & người phụ bếp (514) 948-1930

Nhà hàng cần

tuyển Serveur biết tiếng Pháp, phụ bếp, Xin gọi: (514) 924-3709 (514) 262-3882

Nhà hàng vùng Répentigny

Cần tuyển chạy bàn có kinh nghiệm, rành tiếng Pháp, lương cao, tip hậu.

Xin gọi: (514) 743-8158

Nhà Hàng Vùng Longueuil Cần tìm serveur/serveuse.

Liên lạc Hữu Thọ: (514) 295-4425

Tiệm Nails Vùng Dorval

Cần thợ nail nữ biết làm bột có kinh nghiệm, bao $120/ngày trên ăn chia.

Xin liên lạc: (514) 452-9398

Cần Người

Tìm 2 người cuốn sushi việc làm ở Laval. Nếu không kinh nghiệm sẽ chỉ dẫn thêm.

Xin gọi: (514) 224-7798

G05 : Cần Người Giữ Trẻ Cần Người Giữ Trẻ Dạy luôn tiếng Việt.

Xin liên lạc Thy: (514) 945-3619

G11 : Cần Thợ Nails / Tóc Cần Thợ Nails

Cần gấp thợ nails, tiệm trong mall.

Tips cao, lương cao.

(450) 449-4356 (514) 553-1987

Tiệm Nails ở West Island

Cần thợ nails nam nữ.

Biết bột hoặc chân tay nước.

Full hoặc part-time.

(514) 421-9946 (514) 402-7608

Cần thợ nữ biết làm bột và chân tay nước.

Tel: (514) 352-0922 Thợ chân tay nước nữ có kinh nghiệm, tiệm kế métro Honoré-Beaugrand.

(514) 619-3458

Cần thợ nail

biết làm móng bột, tay chân nước kinh nghiệm.

Liên lạc: (514) 567-2294 (450) 973-4916

Tiệm Nails Tại Rockland - Ottawa

Cần thợ bột, tay chân nước, lương thỏa thuận, đưa đón tại orleans, típ hậu Cindy: (613) 252-6271

Cần thợ nails nữ

giỏi làm việc West Island.

Cần full hoặc part-time cho mùa hè L/L: (438) 288-3998 (514) 377-7690

Cần thợ nail nữ

biết làm tay chân nước, bột, biết hết càng tốt, phải biết tiếng Anh hoặc Pháp, nếu có lòng xin gọi: (514) 653-4853

Cần thợ nail

giỏi bột và shellac.

Liên lạc: (514) 261-0083

Tiệm Nail Laval Chomedey Cần thợ giỏi bio gel, bột, bao lương $130 trên ăn chia, lương trả theo tay nghề.

Xin gọi Uyên: (438) 994-7245

Tiệm ở metro Jean Talon

cần thợ nail có kinh nghiệm làm bột, tay chân nước, wax.

Lyly: (514) 553-8969 (514) 270-9898

Tiệm Nail Cần Thợ Nữ

làm tay chân nước giỏi. Đưa đón métro Côte vertu. Bao lương 120$/ngày.

Liên lạc: (514) 777-5069

RAO VAËMONTREAL T - CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI - RAO VAËT - CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI - OTTAWA TM

Ottawa - Kanata Cần gấp thợ nail nữ có kinh nghiệm móng bột, chân tay nước, waxing, thợ bột bao $120/ng. hơn chia 55%, việc làm lâu dài.

Danny: (613) 793-5678

Ottawa - Baseline Rd / Fisher Ave Cần thợ nails, chân tay nước, bao lương hoặc ăn chia Xin liên lạc: (613) 224-4777 (613) 296-3787 gặp Kính hoặc Đạt

Cần thợ nail nữ

chân tay nước, khu West Island, full hay part-time, khu sang, tip hậu.

Xin gọi: (514) 813-6399

Ottawa - Tiệm nails tuyển thợ

Cần 2 thợ nails có kinh nghiệm làm bột và tay chân nước; nếu biết waxing càng tốt.

Xin liên lạc Anna (Kim-Anh): (613) 983-6245 Salon: (613) 836-9999

Cần thợ Nails

Cần gấp thợ nail

Cần thợ nail nữ

Tiệm nail mall Anjou Montréal

nam nữ pédicure, manicure, waxing, bao lương hơn ăn chia, nhận thợ cuối tuần.

(450) 716-1693 (514) 233-0446 chân tay nước 110$-130$, thợ bột 130$-160$ + bao đồ nghề, tip cao (514) 814-1585

Tiệm nail cần thợ nữ

có kinh nghiệm bột/ chân tay nước Biết waxing càng tốt (438) 877-0300 (514) 804-5366

Diva nails Nhận thợ bột, tay chân nước.

Có kinh nghiệm, full/part-time.

Biết tiếng Anh/Pháp (514) 282-9449

Tiêm trong mall

Tiệm nail ở Laval

Cần thợ nail kinh nghiệm hay không kinh nghiệm.

Bao lương 120$ -140$ hơn ăn chia : (514) 746-3114 (514) 746-0908

Cần thợ nail làm

biết làm hết, kinh nghiệm +bao lương+bonus. Full/part-time.

Chổ làm thoải mái, (514) 909-0281

Cần tìm thợ nail

Biết làm shellac, bao lương.

Gần métro Villa Maria Không kinh nghiệm sẽ chỉ dẫn thêm (514) 481-4426

Cần thợ bột hoặc chân tay nước kinh nghiệm Tel (450) 681-0199, (514) 691-6849 chân tay nước và móng bột, tiệm ở trong Wal-Mart Orleans Tel: (613) 797-0955 (613) 590-1424 biết làm tất cả. Full/part-time.

5’ đi bộ metro Tel: (514) 564-7979

Tye Nails - Fort McMurray Alberta Cần thợ nail biết everything, lương bao $5000/tháng, trên ăn chia theo kinh nghiệm, bao chỗ ở, có xe đưa đón.

Xin goi: (587) 276-3888 (519) 697-0986

Ottawa / Orleans - Cần Thợ Nails Nam /nữ.Biết làm móng bột, chân tay nước, waxing. Bao lương trên ăn chia (613) 606-5489 (613) 841-4724

Cần thợ nail nữ

làm việc trong mall.Full/ part-time.

Bao lương hoặc ăn chia, (514) 353-3380 (514)262-0293

Tìm thợ nail

biết làm bột và chân tay nước.

Full-time.

Bao lương hoặc ăn chia 6/4 (514) 277-9939 (438) 501-9939

Cần thợ nail nữ làm chân tay nước & bột, cách Montréal 15’ Lương cao. tip hậu. liên lạc: (514) 998-6023 (450) 657-3323

Tiệm nailtrên 15 năm ngang métro Snowdon

Rộng thoáng,cần sang gấp Giá 89.000$. Cơ hội tốt đầu tư.

(514) 677-9081

Cần thợ nữ

Cần thợ chuyên chân tay nước

Cần thợ nail

Cần tìm thợ nail có kinh nghiệm làm chân tay nước, cần biết lái xe (cách Montreal 40 phút) Xin gọi: (514) 966-7547

Cần thợ nail, chân tay nước có kinh nghiệm 6255.Henri Bourrassa Ouest.

Ville St Laurent - H4R-1C7 Kim .(514) 816-6885

Tiệm nail khu Outremont

Cần thợ chân tay nước biết shellac giỏi, có kinh nghiệm càng tốt. típ cao Liên lạc Tuyết Vân: (514) 502-5617 (514) 315-8299

Nail NUBAR trong mall St Bruno

Cần thợ full hoặc part-time. liên lạc: (438) 401-8249 (450) 441-2999

490 Chabanel West cần thợ bột biết chân tay nước càng tốt, bao lương hay ăn chia 6/4.

Xin gọi: (514) 553-6838

Cần nam nữ

có kinh nghiệm về nails. Bán hàng.

Sử dụng tốt social média.

Làm việc tại Ottawa.

Nhận bảo lãnh làm việc dài hạn. Điều kiện; sinh viên đã tốt nghiệp collèges ở Canada.

L/L: (514) 946-0878

& thợ chân tay nước có kinh nghiệm. Bao lương.

Tiệm cách montréal 30’ (514) 679-2212

Cần nhiều thợ nail bột & chân tay nước kinh nghiệm. Bao lương cao hơn ăn chia. Bảo đảm income cao.

Chổ làm vui vẻ.

Full/part-time. Công việc lâu dài L/L Hiển (819) 989-0888

Tiệm nail ở Répentigny

trong mall River Nord.

Cách Montéeal 15’. Nếu cần có người đưa rước. Cần thợ bột & tay chân nước kinh nghiệm.

Bao lương cao.

Chổ làm thoải mái, vui vẻ .

Xin gọi Hiển: (819) 989-0888

Tiệm nail Place Viau Montréal

Cần thợ bột & chân tay nước.

L/L Hiển: (819) 989-0888

Cần tìm thợ nail

chân tay nước.

Tiệm ở West-Island. Part/full-time.

Chổ làm vui vẻ. Đông khách.

(438) 680-6631

Cần thợ nail

bột & chân tay nước.

Cần biết tiếng.

Làm trong mall.

(514) 546-8908

Cần thợ nail nữ

biết làm bột có kinh nghiệm.

Chổ làm vui vẻ.

Bao lương hơn ăn chia.

(438) 989-4865

Mới, Mới, Mới

Cần thợ nail biết làm chân tay nước, shellac, biết bột càng tốt .

(514) 473-4739 (450) 906-0809

Cần thợ nail gấp.

Lương cao, tip cao (514) 328-8838

Vaudreuil

West Island Cần thợ bột và chân tay nước, biết chút tiếng Anh, Pháp.

Liên lạc: (514) 467-4235

H09 : Dịch Vụ Nhận đặt cơm tháng Liên lạc: (514) 582-4379

I06 : Dạy Lái Xe Trường dạy lái xe Bảo

- Công nhận bởi A.Q.T.R và S.A.A.Q - Lý thuyết, thực hành. Nhiều năm kinh nghiệm, uy tín. 406 Jean Talon Est Mtl, Q.C, H2R 1T5 (Góc St.Denis) Métro Jean Talon.

Xin gọi Bảo: (514) 262-1152

Tiệm nails trong mall cần thợ 3 năm kinh nghiệm, bao 135$/ngày trên ăn chia 6/4.

Xe đưa đón métro Côte vertu.

(450) 510-3400

Nhận dạy kèm mùa Hè

móng bột có 2 năm kinh nghiệm.

Bao lương hoặc ăn chia.

TEX: (613) 360-2750

Nhận dạy kèm tiếng Pháp cho người lớn & trẻ em

Cần thợ nails

Cần thợ bột ,tay chân nước

khu Laval khách sang, lương tip cao. Chổ làm thân tiện. Đưa rước tại Montmorency.

(514) 581-0979

Tiệm Nail Ottawa

Cần tuyển thợ nails, lương chia 6/4.

Xin liên lạc: (613) 695-1223

Thành Phố Kingston

Tiệm nail trong Mall lớn, cần thợ chân tay nước & waxing giỏi, bao lương $130/ngày hơn ăn chia.

Xin gọi Kim: (613) 530-7273

I08 : Dạy Học Toán và Pháp văn từ lớp 1 đến lớp 10.

Xin gọi: (438) 407-8415

(438) 794-3090

I09 : Dạy Nhạc Dạy thanh nhạc cho mọi lứa tuổi Dạy luyện giọng, lấy hơi, lấy tone, phát triển kỹ năng hát.

Mạnh Duy: (514) 501-0008

M03 : Các Dịch Vụ Khác Du học, định cư dễ dàng easy income (250$/ngày).

Phải biết tiếng Pháp.

Liên lạc Hương: (514) 883-8679

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 677 |

71

TRUYỆN DÀI

TM

Băng Điểm Liêu Quốc Nhĩ dịch  Tiếp theo kỳ trước

Xuống xe, nhìn ngôi nhà im lìm.

Xá rùng mình, cửa sau mở hé, nhưng trong nhà chẳng thấy ai thức, lò sưởi bập bùng với ngọn lửa thâu đêm.

Cởi áo ngoài, Xá bước về phía phòng cha mẹ.

- Ba mẹ ơi, con về rồi nầy.

- Xá về rồi đấy à? Tiếng Hạ Chi - Sao lại về sớm thế, mới tám giờ, vào đây.

Xá mở cửa bước vào, mẹ đang ngồi, trong khi cha vẫn còn nằm trên giường.

- Làm gì về sớm thế?

Khởi Tạo hỏi, Xá bước ra ngoài.

- Con mang nhiều quà về lắm.

Tiếng Hạ Chi hỏi vọng ra.

- Chơi có vui không?

Xá không trả lời thẳng.

- Ngoại lúc nầy gầy hơn trước nhiều.

Chàng bước về phía phòng của Dương Tử.

- Dương Tử ơi, anh về rồi này.

Không có tiếng trả lời.

- Dương Tử.

Cũng không có tiếng đáp. Ngủ gì say thế. Xá bực mình gọi to.

- Dương Tử.

Yên lặng, cái yên lặng đáng sợ, Xá rùng mình, chàng đẩy cửa, cửa không khóa, chứng tỏ Dương Tử đã ra ngoài. Trong phòng vật dụng thật ngăn nắp. Dương Tử đi đâu? Xá nhìn về phía bàn, ba phong thư màu trắng đập vào mắt chàng. Một bức gởi cha mẹ, một bức cho Nguyên và một bức cho chàng.

Xá hồi hộp mở nhanh thư. “... Em chết đi thật có lỗi với anh... “ Câu nói như một lưỡi dao xuyên thấu tim Xá.

- Trời! Trời ơi... Dương Tử...

Dương Tử nó...

Xá hét to chạy ra hành lang.

- Cái gì?

Tạo vừa mặc áo vừa hỏi.

- Dương Tử nó tự tử rồi.

Khởi Tạo bàng hoàng chạy nhanh về phía phòng Dương Tử, chàng

72

tưởng là Dương Tử đang nằm trong phòng, Hạ Chi tái mặt chạy theo sau.

Xá nhủn người muốn xỉu.

- Xá, Xá hãy bình tĩnh. Khởi Tạo cho Xá một bộp tai để cậu con trai hoàn hồn, xong ông chạy về phía điện thoại nói.

- Tôi là Bác sĩ Tạo đây. Giám đốc bệnh viện... Vâng, xin cho ngay hai cô y tá, mang đủ tất cả dụng cụ rửa ruột, thuốc giải độc đến nhà tôi nhanh lên... *** - Có thể sống được không cha?

Xá nhìn gương mặi trắng bệch của cô em gái, nghẹn ngào hỏi.

Khởi Tạo bối rối.

- Nếu biết ngay từ khi nó uống thì....

Họ tìm thấy Dương Tử… Xe bệnh viện đã đến, rửa ruột xong cho Dương Tử thì đồng hồ chỉ tám giờ bốn mươi phút. Chưa hơn hai tiếng đồng hồ, vẫn còn hy vọng, Tạo đặt tay lên mạch con dò.

- Có hy vọng không cha?

- Tim thì chưa bị ảnh hưởng, nhưng...

Tạo mím môi chẳng nói tiếp. Hai cô y tá ngồi dưới chân Dương Tử sẵn sàng đợi lệnh của Tạo.

Cửa mở. Hạ Chi bước vào, phía sau là Tử Thăng, Xá quắc mắt nhìn mẹ, Hạ Chi trốn lánh. Tử Thăng bước về phía Dương Tử, yên lặng nhìn đứa con gái mình yêu như con ruột mà quặn đau.

- Có di chúc để lại không?

Tạo ngập ngừng một chút, rồi đưa bức thư Dương Tử gởi cho vợ chồng chàng trao cho Tử Thăng. Những dòng chữ nhảy múa trước mặt làm tuôn trào những giọt lệ nóng. Xá bàng hoàng, chàng không dám nhìn, cúi đầu xuống.

Bên ngoài chợt có tiếng ồn ào.

- Cái gì? Uống thuốc tự vẫn rồi à?

- ….

Giọng nói của Cao Mộc, Tạo và Hạ Chi ngẩng nhanh đầu lên, cửa bị

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

xô mạnh.

Dáng dấp to lớn của Cao Mộc choán gần hết cửa. Khởi Tạo thu người tại hỗ thẹn. Sự yên lặng nặng nề rồi cũng trôi qua với tiếng nói của Cao Mộc.

- Xin lỗi mọi người, lỗi tại tôi cả. Đi sau Cao Mộc là Bắc Nguyên, vừa ngồi xuống cạnh giường Dương Tử là Bắc Nguyên móc tấm hình trong túi ra đưa trước mặt nàng.

- Dương Tử, anh đoán đâu có sai, em thấy không, đây là hình cha mẹ ruột em đây.

Mắt Dương Tử vẫn nhắm kín, nàng không biết gì cả, trong khi mọi người chung quanh bàng hoàng. Tạo và Xá mở to mắt. Trong hình, người đàn bà trên ba mươi có gương mặt giống tạc Dương Tử mặc kimono đứng cạnh một thanh niên trẻ đẹp.

- Tất cả lỗi tại tôi cả. Cao Mộc lập lại. Dương Tử uống thuốc tự vận từ bao giờ thế?

- Không biết, có lẽ lúc mờ sáng.

- Đường tiểu thế nào?

- Không được thông.

Cao Mộc đặt tay lên mạch Dương Tử.

- May quá vẫn còn nhảy đều.

- Nhảy thì còn nhảy, tim vẫn tốt nhưng... Đối với Tạo bức ảnh kia bây giờ vô nghĩa chỉ có mạng sống của Dương Tử.

- Rửa ruột từ bao giờ thế?

- Tám giờ bốn mươi phút.

Cao Mộc đưa đồng hồ lên xem.

Mười hai giờ rưỡi.

- Ngủ suốt bốn giờ mà vẫn chưa tỉnh?

- Ừ.

Tạo nặng giọng, Cao Mộc lấy bức hình trên tay Bắc Nguyên để trước mặt Tạo.

- Anh còn nhớ đây là ai không?

- Trông quen quá...

- Hắn là Chung Quan Phu, lúc xưa học bên ban vật lý đó.

- À nhớ ra rồi!

Chung Quang Phu tuy không học cùng ngành với Tạo, nhưng rất nổi danh. Hắn đã lấy chủ nhà trọ là Huệ Tử. Chồng của Huệ Tử lúc bấy giờ được coi như mất tích sau cuộc viễn chinh. Không ngờ lấy nhau chẳng bao lâu. Huệ Tử hay tin chồng trở về và lúc bấy giờ lại có thai, nên phải tìm đến Cao Mộc nhờ vả. Phá thai tội rất nặng. Cao Mộc không muốn và đã gởi Huệ Tử ở bệnh viện một người quen. Đứa con... Không ngờ đứa con đó lại là Dương Tử.

Chung Quang Phu lúc đầu định nuôi con, nhưng chẳng may trước khi đứa con chào đời, chàng đã mang bệnh tim mà mất. Không còn cách nào hơn Huệ Tử phải trao con cho Cô Nhi viện.

MONTREAL - OTTAWA

- Lúc nghe cậu muốn có một đứa con gái, cậu lại muốn nuôi con kẻ thù để thực hiện phương châm “Hãy yêu lấy kẻ thù của người” mà không để vợ biết. Cậu có nhớ không. Khởi Tạo?

Khởi Tạo yên lặng.

- Tôi tin lời, tôi nghĩ cậu là một người quân tử, cậu sẽ thực hiện đuợc phương châm trên. Nhưng tôi lại nghĩ thêm. Với một người có ý nghĩ cao cả như vậy, thì đâu cần phải là con kẻ thù mới được? Mà là con của bất cứ một ai cậu cũng có thể yêu được hết.

Một chút yên lặng trong phòng. Xá đưa mắt nghiêm nghị nhìn cha, trong khi Hạ Chi run rẩy.

- Nói thật, tôi rất thông cảm với chị Tạo với một người dễ mềm lòng như chị ấy mà anh Tạo lại bắt nuôi con kẻ thù thì tàn nhẫn quá!

Tạo không đủ can đảm ngẩng đầu lên.

- Vì vậy, tôi đã tráo đi, thay vì mang con Thạch Thổ Thủy cho anh Tạo, tôi đã mang Dương Tử đến cho anh chị.

Bắc Nguyên chen vào.

- Tại sao bác Tạo lại nghĩ Dương Tử là con của Thạch Thổ Thủy chứ!

Tạo ấp úng.

- Vì tôi tin bạn.

- Cũng như tôi, tôi đã tin Tạo. Cao Mộc nói - Tôi đã nghĩ rằng chắc chắn cậu sẽ thực hiện được phương châm “Hãy yêu kẻ thù của người” Sự tin tưởng lẫn nhau đã gây nên bi kịch? Tạo rùng mình. Ta không ngờ cũng như Cao Mộc ta đã... Tạo đưa tay siết nhẹ Dương Tử, trong khi Hạ Chi xúc động.

- Hãy tha thứ cho mẹ, con!

Tử Thăng bước tới định dìu Hạ Chi ra khỏi phòng, nhưng Hạ Chi như con sam bám chặt vào thành giường khóc lớn.

Tiếng khóc của Hạ Chi như những nhát dao đâm mạnh vào tim Tạo. Ta, Thạch Thổ Thủy, Cao Mộc, Hạ Chi, Lâm Tịnh Phu, Chung Quang Phu và Huệ Tử đều là những kẻ có tội, đã đưa Dương Tử vào niềm đau và nỗi chết.

Gian phòng tràn ngập không khí buồn thảm, Cao Mộc thở dài, tiếng thở dài của Mộc như nhắc nhở Tạo nhớ đến bức thơ cuối cùng của Dương Tử chàng đưa cho Cao Mộc.

Xá ngồi đo mạch tim cho Dương Tử, Tạo gục đầu với hối hận, Cao Mộc và Nguyên cùng đọc thư.

Chết đi, nhưng Dương Tử chẳng phiền trách một người nào hết, mà chỉ tự trách mình. Tạo bứt rứt. Phải chi không có chuyện hờn ghen thì đâu có thảm kịch xảy ra như vậy.

- Tội thật.

Cao Mộc thở dài, nhìn Dương Tử nằm bất động trên giường. Giấc ngủ thật bình yên nhưng cũng thật lạ.

TM

MONTREAL - OTTAWA

Chàng đưa tay sờ mạch, hình như yếu hơn lúc nãy nhiều.

- Thuốc trợ tim đâu, mau lên!

Tất cả mọi người bối rối, cô y tá đâm mạnh mũi kim vào thịt, nhưng gương mặt Dương Tử vẫn bình thản như chẳng còn biết cảm xúc. Cao Mộc lo lắng.

- Uống tất cả bao nhiêu viên?

- Có lẽ khoảng trăm viên, nhưng thường ngày nó vẫn hay dùng...

Cao Mộc lắc đầu.

- Thế nầy thì nguy quá!

Bắc Nguyên trầm giọng trách.

- Phải sáng sớm đi ngay thì đã kịp rồi.

Cao Mộc trầm ngâm.

- Bất cứ người nào ở vào trường hợp của Dương Tử, chắc cũng không làm sao chọn cách nào khác hơn.

Bắc Nguyên không dằn được cơn giận.

- Nhưng nếu bác gái đừng có thái độ hằn học và tàn nhẫn như ngày hôm qua thì đâu có chuyện này xảy

ra.

- Có thể như vậy, nhưng sớm muộn gì Dương Tử cũng khổ...

Cao Mộc vừa nói vừa nghĩ. Chưa hẳn Dương Tử biết được sự thật mà vui sướng hơn. Con một kẻ sát nhân với hậu quả của một mối tình vụng trộm. Đàng nào hơn? Chưa hẳn... Đến giờ cơm tối, Dương Tử vẫn thiêm thiếp. Mọi người ngồi bàn mà chẳng ai buồn cầm đũa.

Ba ngày kế tiếp Dương Tử vẫn chưa tỉnh dậy. Tất cả bối rối. Dù tim Dương Tử vẫn đập đều nhưng tử thần cứ như lảng vảng đâu đây. Hạ Chi chẳng ngủ được, nàng khóc đến sưng húp cả mắt. Sự phiền muộn ăn năn vì lầm lẫn hay thất vọng vì sai lầm? Chẳng ai biết Xá đứng thất thần ở cạnh giường. Mọi người đều mệt mỏi, không thể để tình trạng kéo dài.

Bắc Nguyên và Cao Mộc bước sang phòng bên tạm nghỉ.

Tạo ngồi bất động bên ghế.

Dương Tử! Dương Tử! Hãy trở về

con! Nhưng Dương Tử vẫn nằm bất động. Tạo thấy bất lực. Làm một bác sĩ lừng danh như ta mà đành bó tay hay sao?

- Không còn hy vọng rồi hở cha?

Xá hỏi, Tạo yên lặng.

Không thấy cha trả lời. Xá móc chiếc nhẫn trong túi ra, những giọt nước mắt của chàng long lanh viên hồng ngọc. Chậm rãi mang vào tay Dương Tử với những tiếng nấc. “Bây giờ thì em mới biết người em kính nhất là ai rồi”. Lời của Dương Tử trong thư vẫn còn lảng vảng trong đầu Xá.

Trời tối, sự tồn tại của Dương Tử trở nên mong manh. Xá và Hạ Chi

mệt mỏi quá thiếp đi. Giấc ngủ đến với Xá chẳng bình yên. Nhiều lúc chàng cảm thấy như có một sức mạnh vô hình nào lay chàng tỉnh dậy. Giật mình trở lại giường nhìn Dương Tử, thấy em gái vẫn nằm yên, chàng mới yên lòng trở về nơi cũ.

Buổi sáng lại đến. Bắc Nguyên và Cao Mộc có vẻ tỉnh táo sau giấc ngủ dài, chỉ có Khởi Tạo mấy đêm liền không ngù, ngật ngừ bên giuờng. Tất cả những kiến thức y học có được chàng đã đem sử dụng hết. Bây giờ chỉ còn chờ đợi hoặc bó tay.

¬ Xem tiếp kỳ sau

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

73

TRUYỆN DÀI

 Tiếp theo kỳ trước

Xe buýt tới nơi, Liễu Địch đỡ giáo sư Tô lên xe.

Trước khi xe chuyển bánh, giáo sư Tô đột nhiên thò đầu ra khỏi cửa xe, chân thành nói với Liễu Địch: “Liễu Địch, khi nào đến Bắc Đại, cháu nhất định phải đi tìm tôi trước. Nhà tôi ở Trúc Ngâm Cư thuộc Kính Xuân Viện. Nếu cháu không đến, tôi sẽ giận đó.” Đây đâu phải là lời tạm biệt của người thầy, mà rõ ràng là lời dặn dò của bậc trưởng bối với hậu bối, của người cha hiền từ đối với con gái. Khóe mắt Liễu Địch ngân ngấn nước. Cô lặng lẽ dõi theo chiếc xe buýt cho đến khi nó biến mất ở đầu đường.

Không hiểu tại sao, bên tai Liễu Địch vang vọng thanh âm bi thương và khẩn thiết của giáo sư Tô: “Liễu Địch, cháu hãy ở bên cạnh thầy Chương nhiều hơn. Sau khi cháu đi đại học, thầy Chương sẽ cô độc biết bao. Ngày tháng cháu ở bên thầy không còn nhiều nữa rồi.”

Chương 12 Đúng vậy, thời gian không còn nhiều. Từ lúc kết thúc kỳ thi đại học đến khi nhận được thư của Bắc Đại, Liễu Địch trải qua hơn bốn mươi ngày chờ đợi căng thẳng. Trong khi đó, khoảng thời gian từ lúc nhận được giấy gọi cho đến ngày nộp hồ sơ chỉ có chín ngày.

Trong chín ngày này, phần lớn thời gian Liễu Địch dùng để chuẩn bị hành lý. Cô có tính tự lập từ nhỏ, bình thường không cần ba mẹ lo lắng và bận tâm. Nhưng đây là lần đầu tiên con gái đi xa, người làm cha làm mẹ không thể yên lòng. Mẹ Liễu Địch giúp cô sắp xếp quần áo, còn cô sắp xếp sách vở và đồ dùng học tập vào một chiếc va ly. Liễu Địch hết mở va ly rồi lại đóng vào, đóng vào lại mở ra, chỉ sợ bỏ sót thứ gì đó. Cô hận đến mức không thể dọn cả căn phòng nhỏ của cô đi Bắc Đại.

Ba Liễu Địch không có việc gì để làm nên ngày ngày căn dặn, dạy bảo Liễu Địch nhiều điều. Ông cứ nói mãi nói mãi, đạo lý của ông có thể thu thập thành một cuốn luận văn. Có lẽ đây là đặc điểm của các học giả.

Còn bạn bè thân hữu gần xa, không biết chui từ đâu ra, suốt ngày xuất hiện ở nhà Liễu Địch chúc

74

TM

mừng này nọ. Tuy Liễu Địch không thích nhưng vẫn tiếp đón theo phép lịch sự. Tóm lại, Liễu Địch trải qua chín ngày cuối cùng trong trạng thái bận rộn nhưng cũng rất thỏa mãn.

Mặc dù bận đến mức nào, Liễu Địch cũng không quên thầy Chương. Bên tai cô thường vang lên câu nói khẩn thiết của giáo sư Tô “Hãy ở bên cạnh thầy Chương nhiều hơn”. Do đó, mỗi buổi chiều, Liễu Địch đều dành thời gian đến trường tìm thầy Chương. Nhưng kể từ lúc Liễu Địch nhận được thư trúng tuyển, thầy Chương không còn xuất hiện ở trường. Một tuần liền, Liễu Địch không có cơ hội gặp thầy.

Trước hôm lên đường, Liễu Địch mạnh dạn tới nhà thầy Chương.

Vừa vào đến sân nhỏ, Liễu Địch thấy cửa nhà thầy Chương mở toang, cửa sổ cũng không treo tấm rèm. Đi đến cửa ra vào, Liễu Địch có thể thấy toàn bộ tình hình ở trong nhà. Thầy Chương đang giặt quần áo, tuy mắt không nhìn thấy nhưng thầy giặt đồ hết sức kỹ càng, chăm chú và thành thạo.

Liễu Địch kinh ngạc thấy hôm nay thầy Chương không mặc áo trắng quần đen như thường lệ, mà thầy mặc áo sơ mi màu mận và quần jeans màu xanh đậm. Khi thầy Chương đứng dậy giũ quần áo, Liễu Địch mới chú ý, thân hình thầy cao lớn, đôi chân thầy vừa dài vừa thẳng tắp trong chiếc quần jeans. Thầy có mái tóc ngắn đen nhánh, đường nét gương mặt cương nghị, đôi mắt đã thay cặp kính màu nâu trà. Không quan sát kỹ, khó biết thầy là người mù.

Thầy Chương bây giờ không còn vẻ âm trầm, nghiêm túc và lạnh lẽo như trước. Trông thầy trẻ trung, khỏe mạnh và rất...nam tính. Liễu Địch không nhịn được hét lên: “Thầy Chương, em không ngờ thầy đẹp trai như vậy.”

Thầy Chương ngẩn người: “Liễu Địch đấy à?”

Thầy giũ quần áo rồi lấy mấy cái kẹp: “Đẹp trai?

Cám ơn em. Đã năm năm, tôi chưa từng nghe lời tán dương tương tự.” Thầy nhún vai tự giễu rồi cầm quần áo ra ngoài sân phơi.

Năm năm chưa từng nghe qua? Vậy năm năm trước, chắc thầy thường xuyên nhận được lời tán dương từ người khác. Liễu Địch trầm tư đi vào nhà. Cô mang theo hai tấm lưới cửa sổ màu xanh lá cây, treo chúng lên hai cửa sổ nam và bắc. Có tấm lưới này, gian nhà được thông thoáng, ánh nắng rọi vào, mà người ở bên ngoài lại không nhìn thấy cảnh tượng ở trong nhà, một mũi tên trúng ba đích.

Liễu Địch lờ mờ cảm thấy, thầy Chương cũng thích màu xanh lá cây nhạt giống cô. Rất nhiều đồ ở trong nhà thầy có màu này, ví dụ drap trải giường, tấm vải phủ hòm gỗ, đèn bàn, đồng hồ báo thức, cốc chén uống trà. Cô không rõ tại sao thầy lại thích màu xanh lục, có lẽ thầy cũng giống cô, cho rằng màu xanh lá cây là tượng trưng của sự sống.

Thầy Chương đi vào nhà. Thầy đã đổ hết nước bẩn, rửa tay sạch sẽ. “Liễu Địch, bao giờ em lên đường?” Thầy trầm tư hỏi.

“Ngày mai ạ. Chuyến tàu lúc bảy giờ rưỡi tối.”

Thầy Chương hít một hơi sâu: “Nhanh thật.”

Liễu Địch không tiếp lời. Cô tìm đến cây đàn ghita cũ của thầy Chương. Nó được thầy Chương đặt ở góc bờ tường phía Bắc. Sau đó, Liễu Địch lấy ra sáu sợi dây đàn cô mới mua. Thế nhưng, Liễu Địch chưa bao giờ thay dây đàn, cô không biết tháo cũng không biết lắp dây đàn, càng không biết dùng dụng cụ nào. Sợi dây đàn gỉ sét phát tiếng kêu tưng

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

MONTREAL - OTTAWA

tưng khi Liễu Địch chạm vào. Một lúc sau, Liễu Địch mồ hôi nhễ nhại, nhưng cô vẫn không thay nổi một sợi dây đàn.

Thầy Chương thở dài: “Được rồi, để tôi làm cho.” Thầy cầm cây đàn, lấy từ ngăn kéo vài dụng cụ rồi bắt đầu làm việc. Thầy thành thạo tháo bỏ mấy sợi dây đàn cũ rồi nhanh chóng lắp sáu sợi dây đàn mới. Liễu Địch nhìn bằng ánh mắt ngạc nhiên.

Mặc dù không nhìn thấy nhưng động tác của thầy Chương vẫn rất ung dung thoải mái. Xem ra, thầy thật sự bỏ nhiều công sức vào cây đàn ghita.

Sau khi thay dây đàn, thầy Chương gảy thử rồi điều chỉnh độ căng chùng. Sau đó, thầy bắt đầu chơi một bản nhạc. Ban đầu, các ngón tay của thầy cứng ngắc vì dù sao thầy cũng năm năm không động đến cây đàn.

Nhưng chỉ một lúc sau, thầy ngày càng điêu luyện, đàn ngày càng hăng say. Các ngón tay của thầy lướt nhanh trên các phím đàn. Nốt nhạc du dương phát ra từ đầu ngón tay của thầy, như sóng vỗ vào bờ đá, như nước mưa gõ vào cửa kính, như thác nước dội ào ào, như rừng cây xào xạc...

Liễu Địch không khỏi sửng sốt, kỹ thuật chơi guitar của thầy Chương giỏi hơn “nhóm nhạc nam” của lớp cô không biết bao nhiêu lần. Liễu Địch bất giác bị tiếng đàn tuyệt diệu đó thu hút. Cô im lặng lắng nghe, nghe đến xuất thần.

Thầy Chương phảng phất chìm đắm trong dòng suối âm nhạc rung động lòng người do thầy tạo ra. Đường nét trên gương mặt thầy dần trở nên ôn hòa, khóe miệng thầy ẩn hiện ý cười dịu dàng. Thầy như chìm trong hồi ức, trong thế giới riêng của thầy.

Dần dần, thầy Chương bắt đầu cất giọng hát trầm trầm theo tiếng đàn kỳ diệu. Thầy hát bằng tiếng Anh. Thầy hát “Yesterday Once More” mà cô hát hôm liên hoan cuối năm: “Thời niên thiếu, tôi thường nghe radio, Chờ đợi những bài hát tôi yêu thích, Khi tiếng nhạc nổi lên, tôi bắt đầu hát theo, Khiến tôi mỉm cười...”

Liễu Địch không khỏi choáng váng, cô không ngờ thầy Chương có giọng hát hay như vậy. Thanh âm của thầy trầm ấm, đầy từ tính. Đáng quý hơn, thầy có thể hát ra tình cảm chứa trong ca khúc.

Liễu Địch chống tay lên cằm, ngơ ngẩn ngắm nhìn thầy, nghe thầy tiếp tục hát: “Những ngày tháng vui vẻ không kéo dài, Nó đã biến mất từ lâu, Bây giờ nó đã quay về, Như những người bạn cũ mất đi, Những bài hát mà tôi yêu thích! ...

Tôi nguyện hát lại những ca khúc này, Tôi nhớ rõ tất cả ca từ, Âm thanh cổ xưa vẫn khiến trái tim tôi xúc động, Nó hòa tan năm tháng đã trôi qua của tôi...” Đúng vậy, thời gian vui vẻ đã quay về, trở về theo tiếng đàn du dương và tiếng hát trầm ấm của thầy Chương. Thầy Chương bắt đầu hát hết bài này đến bài khác. Thầy toàn hát bằng tiếng nước ngoài, tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Tây Ban Nha. Thầy hát “Edelweiss”, “Old Man River”, “Old Folks at Home”, “The Last Rose of Summer”, “Pigeon”...

Thầy Chương quả nhiên “nhớ tất cả ca từ”. Một số bài hát đúng là “hòa tan năm tháng” của thầy.

Gương mặt nhợt nhạt của thầy ửng hồng, thần sắc ngày càng dịu dàng. Niềm vui mất đi đã thật sự trở lại.  Xem tiếp kỳ sau

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

75

THỂ THAO

TM

MONTREAL - OTTAWA

Cuộc đấu pháp lý giữa đội tuyển nữ và LIÊN ĐOÀN TÚC CẦU HOA KỲ

C

uộ c đấ u phá p lý ké o dà i trong nhiều năm qua về vấn đề bì nh đẳ ng lương bổ ng cho các cầu thủ nữ Hoa Kỳ leo thang thêm một bậc vào hôm Thứ Sáu vừa qua sau khi 28 cầu thủ của đội tuyển nữ Hoa Kỳ đệ đơn kiện Liên đoàn Túc cầu Hoa Kỳ tại toà án liên bang.

Nội dung đơn kiện nói rằng liên đoàn và cá c giớ i chứ c lã nh đạ o đã điề u hành liên đoàn qua một mô thức có tính cách kỳ thị dựa trên căn bản giới tính mà các cầu thủ nữ nói rằng bằng chứng rõ ràng nhất là sự khác biệt về việc trả lương.

Hồ sơ vụ kiện được nộp lên toà vào đúng ngày 8 Tháng 3, trùng hợp với Ngày Quốc tế Phụ nữ, là ngày để mọi người đề cao những thành quả phụ nữ đạt được trong tất cả mọi ngành nghề thuộc đủ mọi lãnh vực. Sự việc xảy ra cũng chỉ ít ngày sau khi kết thúc giải SheBelieves Cup được tổ chức tại Mỹ.

Mặc dù mức độ khác biệt về việc trả lương được mỗi bên giải thích một cách khác nhau dựa trên cách tính toán và các con số dữ liệu, một điều không thể chối cãi là các cầu thủ thuộc đội tuyển nữ được trả tiền ít hơn là các cầu thủ thuộc đội tuyển nam. Trong một số trường hợp, nội dung hồ sơ vụ kiện cho biết các cầu thủ nữ được trả tiền thưởng chỉ bằng 38% số tiền mà cầu thủ nam nhận được.

Việc các cầu thủ của đội tuyển nữ được trả tiền thấp hơn là điều khó có thể biện giải hay chấp nhận được là vì đây là đội bóng nói chung vẫn luôn được xem là hay nhất, nổi tiếng nhất và có tiềm năng khai thác thị trường nhất của bóng đá nữ trên thế giới. Kể từ khi giải World Cup Nữ lần đầu được tổ chức vào năm 1991,

HUY VŨ

đội tuyển nữ Hoa Kỳ đã thắng ba lần trong số bảy cúp vô địch (1991, 1999, 2015). Đội tuyển nữ Hoa Kỳ đang cố lấy thêm chiếc cúp thứ tư trong mùa hè này tại World Cup Nữ 2019 được tổ chức tại Pháp.

Ngược lại, đội tuyển nam Hoa Kỳ chưa thắng World Cup một lần nào, và khi đem so sánh với những thành quả của đội tuyển nữ, thì đội tuyển nam đạt được những kết quả kém hơn nhiều mà lại không nhất quán tại những cuộc thi đấu quốc tế. Vậy mà tiền thưởng của cầu thủ nữ thua xa nam.

Trong hồ sơ pháp lý người ta đưa ra bằng chứng: “Nếu mỗi đội chơi 20 trận giao hữu quốc tế trong một năm và mỗi đội thắng tất cả 20 trận đấu giao hữu đó, cầu thủ của đội tuyển nữ sẽ nhận được tối đa $99,000 hay $4,950 cho mỗi trận thắng, trong khi cùng trường hợp đó, cầu thủ của đội tuyển nam sẽ được trả trung bình $263,320 hay $13,166 cho mỗi trận, tuỳ thuộc vào cấp độ hay dở khác nhau của những đội mà họ gặp.” Vậy, tính ra 20 trận thắng toàn những đội hay nhất thế giới của đội tuyển nữ cũng chỉ nhận được tương đương 38% tiền thưởng của cầu thủ nam.

Ngoài ba lần thắng cúp World Cup, đội tuyển nữ Hoa Kỳ còn thắng bốn lần huy chương vàng Thế Vận Hội, ba lần giải “Đội thể thao của năm” của Uỷ ban Thế vận hội Hoa Kỳ và đội cũng được chọn là “Nhân vật thể thao năm 1999” do tạp chí thể thao Sports Illustrated tổ chức. Họ còn thu hút được lượng khán giả xem truyền hình rất đáng nể, với trận chung kết World Cup 2015 lôi cuốn được 23 triệu người xem và do đó trở thành trận bóng đá được nhiều người theo

Abby Wambach

76

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

dõi nhất trong lịch sử truyền hình ở Mỹ. Sự thành công của đội tuyển nữ Hoa Kỳ đã mang lại cho Liên đoàn Túc cầu Hoa Kỳ những món lợi nhuận đáng kể, nhưng với riêng các cầu thủ nữ thì lại không được đền bù một cách xứng đáng. Đúng ba năm trước, một nhóm năm cầu thủ của đội tuyển nữ đã từng đệ đơn khiếu nại tới Uỷ ban Bình đẳng Cơ hội Việc làm (EEOC) tố cáo liên đoàn bóng đá Hoa Kỳ đã vi phạm luật Title VII – là luật cấm các công ty không được phân biệt giới tính.

Mỗi khi có đơn khiếu nại như vậy thì thường EEOC sẽ điều tra và sau đó đưa ra giải pháp để tìm cách hoà giải giữa bên khiếu nại và bên bị khiếu nại.

Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, đơn khiếu nại đã bị ngâm tôm và việc khiếu nại vẫn chưa giải quyết xong.

Thế nên, đơn kiện lần này đã nói lên một điều là việc nhờ EEOC hoà giải đã thất bại.

Tháng 8 năm ngoái, cựu thủ môn Hope Solo đâm đơn kiện tố túc cầu Hoa Kỳ đã vi phạm cùng những điều như nói ở trên đối với cá nhân cô. Đơn kiện này hiện đang chờ ngày ra toà tại toà án liên bang ở California.

Kể từ khi nữ cầu thủ Abby Wambach, hiện đang giữ kỷ lục về số lần phá lưới (184) tại các trận cầu quốc tế, giải nghệ vào năm 2015 đến nay, cô vẫn thường xuyên nói rằng cô ước là mình làm được nhiều hơn nửa trong thời gian còn đang chơi để có thể đấu tranh giành được sự đối xử tốt hơn cho các cầu thủ nữ. Rõ ràng là 28 cầu thủ của đội tuyển nữ trong vụ đâm đơn kiện lần này không muốn bị cảm thấy hối hận như Wambach, và họ biết rằng trong lịch sử ba thập niên

của đội tuyển nữ Hoa Kỳ cho thấy họ chỉ thật sự đạt được những gì họ đòi hỏi khi tất cả các cầu thủ cùng quyết định đối đầu trực tiếp với Liên đoàn Túc cầu Hoa Kỳ. Không có điều gì có thể tự nhiên đến một cách dễ dàng.

Trong mấy tháng tới, trong khi nhiều con mắt đang đổ dồn về phía bóng đá nữ, thì vụ kiện chắc chắn sẽ làm cho mối quan hệ giữa liên đoàn và đội tuyển nữ ngày càng trở nên mất thiện cảm hơn.

Nhưng đó chính là lý do tại sao các cầu thủ nữ đã chọn thời điểm này để đâm đơn kiện. Với hoàn cảnh hiện nay, ta có thể tạm thời tin là sẽ không có những thay đổi lớn ở trên sân cỏ do ảnh hưởng từ vụ kiện. Liên đoàn Túc cầu Hoa Kỳ sẽ không làm điều gì gây hại và làm giảm cơ hội để thắng chiếc cúp World Cup Nữ thứ tư trong mùa hè này. Và phía các cầu thủ nữ cũng vậy.

Tất cả mọi hoạt động sẽ vẫn diễn ra bình thường. Cầu thủ vẫn tiếp tục luyện tập để chuẩn bị cho World Cup. Nhưng bên cạnh đó sẽ có nhiều cuộc bàn tán – về vấn đề bình đẳng tiền thưởng, về doanh thu, về đầu tư thêm cho bóng đá nữ. Và những cuộc bàn tán này có thể sẽ lan sang những đội tuyển nữ của các quốc gia khác và họ rất có thể cũng sẽ theo bước chân của đội tuyển nữ Hoa Kỳ.

Cuộc đấu pháp lý này sẽ không thể giải quyết nhanh được. Nhưng vụ kiện sẽ là một trong những việc làm mà các cầu thủ của đội tuyển nữ xem như là một phần di sản của họ - và cũng quan trọng không thua gì những thành quả mà họ đạt được trên sân cỏ trong suốt gần ba mươi năm qua.

HUY VŨ

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

77

GIA CHÁNH

TM

MONTREAL - OTTAWA

AN TỊNH SƯU TẦM

Muối mỡ là một loại nước chấm có lẽ còn xa lạ với nhiều người nhưng có thể nói, đây là loại muối vô cùng thích hợp với các món thịt hấp và luộc. Nước chấm mang hơi hướng Trung Hoa, muối mỡ chấm cùng gà hấp đông cô sẽ là một món ăn vừa bổ dưỡng vừa ngon miệng. Đây là món gà có thể dùng trong những buổi tiệc hoặc bữa cơm gia đình. Thịt gà hấp mềm thơm mùi tai vị, thêm chút nấm đông cô và cải thìa chống ngán chấm với muối mỡ mặn ngọt, tóp mỡ rôm rốp giòn tan trong miệng sẽ làm bạn khó quên món ăn này

Nguyên liệu 1/2 con gà chạy bộ 300 cải thìa (cải thượng hải) 300 gram nấm đông cô 1 nhánh lá dứa 50 gram hành lá 30 gram gừng 2 bông hoa hồi (tai vị) 1/2 muỗng cà phê tiêu xay 1/2 muỗng cà phê muối 1 muỗng canh dầu hào 1 muỗng dầu ăn 1 muỗng cà phê muối 1 muỗng cà phê đường 1/2 muỗng bột ngọt 200 gram mỡ heo 1 muỗng cà phê tỏi bằm 1 muỗng cà phê ớt sa tế

Cách làm

1/2 con gà rửa sạch, để cho ráo nước. Tẩm ướp nhẹ để gà có vị mằn mặn với 1/2 muỗng cà phê tiêu xay, 1/2 muỗng cà phê muối, 1 muỗng canh dầu hào. Xoa đều khắp thân gà, để yên khoảng 10 phút cho gà ngấm gia vị.

Có thể dùng vài chiếc lá dứa quấn quanh gà để khi luộc tạo độ thơm.

Chuẩn bị 1 chiếc nồi hấp có độ rộng vừa với gà. Lót phía dưới một ít đầu hành và 1 chiếc rế tre nếu có. Đặt gà vào nồi, cho nấm đông cô (ngâm mềm nếu dùng nấm khô), lá dứa, đầu hành buộc tròn, gừng tươi thái lát mỏng và hoa hồi khô. Hấp trên lửa vừa khoảng 25 - 30 phút. Để kiểm tra độ chín của gà, bạn có thể dùng xiên tre hoặc đầu đũa xiên nhẹ vào thịt gà. Cây đi xuyên qua gà mềm nhẹ là gà đã chín.

Trong thời gian đợi gà chín, chúng ta tiến hành làm muối mỡ. Mỡ heo sau khi rửa sạch và để ráo nước thì thái hạt lựu. Đặt chảo lên biếp, đợi chảo nóng mới cho mỡ vào thắn. Khi mỡ vàng và tiết ra nước mỡ thì cho thêm ít hành lá quấn tròn vào tạo hương thơm, thêm dầu màu điều để tạo màu. Sau khi mỡ chuyển vàng giòn, cho thêm tỏi và ớt sa tế vào khuấy nhanh rồi tắt bếp. Ướp chút muối để tránh văng nổ khi phi tóp mỡ.

Pha muối mỡ với định lượng 1 muỗng muối và 1 muỗng đường, thêm 1/2 muỗng cà phê bột ngọt cho vào khuấy đều chung với tỏi, sa tế là đã có ngay một chén muối mỡ ngon lành Tiếp đến, cho ít tỏi phi thơm với dầu ăn, cho cải thìa vào xào vừa chín tới với 1 ít dầu hào. Sau khi chín, bày cải lên đĩa đế lót cho phần gà hấp. Bạn không cần nên quá nhiều gia vị vì cải dùng lót phía dưới gà sẽ được hứng phần nước của gà tiết ra nên sẽ thơm và rất ngọt.

Cuối cùng là cho gà đã hấp chín lên dĩa, bày nấm xung quanh là hoàn thành. Thịt gà hấp vừa chín còn giữ được lượng nước bên trong thịt, thơm nhẹ mùi hoa hồi và lá dứa. Chấm gà cùng một ít muối mỡ thơm ngon giòn rụm, chắc chắn bạn sẽ khó quên được hương vị này. Món ăn này có thể ăn riêng hoặc ăn cùng cơm, hủ tiếu hay miến luộc cũng đều rất ngon.

Chúc các bạn thành công.

78

| No 678 | THỜI BÁO MONTREAL | 23/03/2019

TM

MONTREAL - OTTAWA

23/03/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 678 |

79