Thoibao Toronto4 2601

THURSDAY

ISSUE 2601

THỨ 5

R

JAN/03/2019 PUB Agreement N0 40009120

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

Toronto thoibao.com

2

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

5

Toronto thoibao.com

6

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

7

Toronto thoibao.com

8

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

TIN CANADA Toronto thoibao.com

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 CNS Khai Thuế 26 Dang & Associates,CA 51 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ASTROLOGER - BÓI TOÁN World Renowned Psychic 113 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Benjamin Law 105 Criminal Defence Lawyer 117 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Moses & Associates 53 Mostyn & Mostyn 87 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 Trang Nguyễn 32 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 83 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 7 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Đào Thị Thái Vân 10 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 81 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Thị Tuyết 67 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Sharon Nguyễn 107 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Mai Nguyễn 121 Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Collin Hồng 56 Dooyoung Kim 97 Đinh C.Hồng-Chiropractor 89 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17

QUAÛNG CAÙO -

Võ Hồng Khanh 71 ELECTRONICS-COMPUTER Chatr Mobile 129 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 113 Connect Staffing Serv. 69 Job Connection Inc. 91 Sam Luong-Desjardins 170 Work Centre Group 79 FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 70 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Tommy Ly 77 Vincent Su-BDO Frist Call 85 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 Truspeers Garden Florist 97 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Elena Bedding 91 Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Chao Wang-YanLi Cao 38 dShopping-SureMeal 109 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (1) 101 LeSean-Bài Viết Golden Moose Oil 129 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn 57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trinh 95 Vy To 105 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 LEGAL - PHÁP LÝ Bru-Win Int’l 103 Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans. 43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 Nam Phương Imm.&Legal 27 MISCELLANEOUS - LINH TINH Super Save Drapery 80 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lê Nguyễn Đức 15 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Nha Trang Drug Mart 13 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar. 41 PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19

PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ dShopping-All Products 131 dShopping-LeSean Products 125 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 62 ĐNH Thời Báo 2019 147 FPhone-Thời Báo Radio 128 HNV-Hội Chợ Tết CĐ 2019 171 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 140 TB Tử Vi Niên Giám 2019 111 Tech Solutions 127 Tết Gala 2019 6 Thoi Bao App 113 Thời Báo New Media 48 Thời Báo Radio 129 UNO IP TV Box 88 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Bryan Hiệp Nguyễn 97 David Thành Hướng 13 Hok Ung 10 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 95 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trần Diệu Trang 95 Trương (Troy) Võ 97 RESTAURANT-CAFE Chay Hoa Đăng 117 I Love Phở 83 O Mei Restaurant 5 Perfect Chinese Restaurant 174 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở Brothers 121 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Tonkin 119 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 SERVICES - DỊCH VỤ Canada Home Solution 7 Dạy Học & Music 118 Dạy Học & Music 176 NK New Design 174 Van Group - Du Học 40 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 B Q Signs 41 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 141 Bến Thành 58 Nation Fresh FoodsToronto 145 Nations Fresh Foods 169 Oceans Fresh Food 173 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Appolo Garden Supplies 105 Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Crystal Design & Decor 28 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 172 Nails R Us Supply 1 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 115 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 K & K Travel Agency 107 On Time Travel & Tours 107 Royal Tours 89 Tian Bao Travel 91 Tian Tian Travel 51

Trung cộng thả một công dân Canada

C

TV News ngày 29/12 đưa tin một công dân Canada bị bắt tại Trung Quốc đã trở về nước sau khi được trả tự do.

Cô giáo Sarah McIver đến từ tỉnh bang Alberta đã bị bắt hồi đầu tháng này vì bị Trung Quốc cho rằng “lao động bất hợp pháp”.

Trước đó, hai công dân Canada khác là cựu nhân viên ngoại giao Michael Kovrig cùng doanh nhân Michael Spavor cũng bị Bắc Kinh bắt giữ với cáo buộc “tham gia các hoạt động gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia” và cả hai đến nay vẫn đang bị tạm giữ.

Các vụ bắt giữ diễn ra giữa lúc nổ ra căng thẳng song phương liên quan đến vụ Giám đốc tài chính toàn cầu kiêm Phó chủ tịch Tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei, bà Mạnh Vãn Chu bị bắt tại Canada hôm 1/12 và sau đó được cho tại ngoại.

Bà này đối diện với cáo buộc che giấu, lừa gạt các ngân hàng Mỹ về mối liên kết giữa Huawei với một công ty từng có ý định bán thiết bị cho Iran bất chấp lệnh cấm vận. Giới quan sát cho rằng các công dân Canada bị bắt giữ là hành động trả đũa vụ bà Mạnh song Trung Quốc bác bỏ điều này.

Theo CTV News, Bộ Ngoại giao Canada chỉ cho biết Albertan Sarah McIver đã ra khỏi nhà tù ở Trung Quốc, chứ không nói McIver được thả lúc nào, hoặc đã trở về Canada chưa.

Phát ngôn viên Richard Walker của Bộ Ngoại giao cho biết hôm thứ Sáu tuần rồi: “Do các quy định trong Đạo luật Quyền riêng tư, không có thêm thông tin nào có thể được tiết lộ”.

Trung Quốc và Canada đều khẳng định trường hợp của McIver khác với trường hợp của Kovrig và Spavor.u

Cô giáo Sarah McIver

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

9

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Vi phạm lệnh cấm đến một hang động ở B.C. sẽ bị phạt nặng

Sarlacc’s Pit

Cơ quan kiểm soát tất cả các công viên trong tỉnh bang B.C. (B.C. Parks) hồi tuần trước thông báo đã đóng cửa không cho công chúng đến khu vực xung quanh một hang động lớn vừa mới được khám phá, đồng thời đe dọa sẽ phạt lên tới $1 triệu, hoặc bỏ tù 1 năm bất cứ người nào không chịu ra khỏi khu vực này.

Quyết định đóng cửa là nhằm bảo vệ hang động

10

khổng lồ được cho là lớn nhất này của Canada. Nó được một nhóm người trên một chiếc máy bay trực thăng tình cờ phát giác hồi tháng 3 năm nay trong một thung lũng hẻo lánh ở góc đông-bắc công viên tỉnh bang Wells Gray của B.C. Họ đặt tên cho lối vào hàng động là Sarlacc’s Pit vì nó giống hang của con thú Sarlacc trong phim Star Wars: Return of the Jedi.

Theo một nhà địa chất học

tên là Catherine Hickson, một thành viên trong đội nghiên cứu hang động trên, thì quyết định đóng cửa tuy gây ngạc nhiên nhưng rất đúng vì hang này nằm trong một địa điểm hẻo lánh với địa hình quá nguy hiểm. Theo các tính toán ban đầu, độ sâu của lối vào hang ít nhất là 135 mét, dài khoảng 100 mét, rộng khoảng 60 mét bằng với một sân túc cầu.

Rất khó để đội nghiên cứu xác định chính xác độ sâu của nó vì hang bị một lớp sương che khuất từ một thác nước đổ xuống ngay trên lối vào. Các nhà nghiên cứu cho đến giờ vẫn giữ bí mật vị trí chính xác của hang. Theo bà Hickson, hang này có thể có một ý nghĩa văn hóa cho các First Nation ở B.C. Hang động ‘Sarlacc’s Pit’ là thí dụ lớn nhất của “striped karst” – một loại hang đá cẩm thạch xen lẫn với các loại đá đại dương cổ xưa khác. u

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Đeo đàn bị tưởng là đeo súng, làm hốt hoảng cả phi trường Sở Cảnh sát Calgary (Calgary Police Service – CPS) hồi tuần trước xác nhận đã xảy ra một vụ nhầm tưởng có một người có vũ khí đang có mặt tại khu vực hành khách quốc tế của phi trường Calgary International Airport (CIA). Theo đó, một nhạc sĩ đeo một nhạc cụ đã bị người ta tưởng là đang đeo một khẩu súng trường.

Giới chức Cảng vụ Phi trường Calgary (Calgary Airport Authority – CAA) cho biết ngay sau khi nhận tin báo có người đã nhìn thấy một kẻ có vũ khí, họ lập tức gọi cho cảnh sát, đồng thời phối hợp với cảnh sát phong tỏa một vài nơi thuộc khu vực hành khách quốc tế của phi trường này bữa đó.

Phát ngôn viên CAA Reid Fiest thừa nhận vì sự nhầm lẫn mà một số chuyến bay đã bị đình hoãn, và khoảng 200 hành khách trước đó được quan thuế Mỹ thông quan rồi đã phải trải qua các thủ tục

thông quan lại. Những hành khách đến và đi, cũng như việc giao nhận hành lý đều đã bị ảnh hưởng. Mãi cho đến khoảng 3:30 chiều hôm đó, các dịch vụ bình thường của CIA mới được nối lại. Đây là lần thứ hai trong tháng 12-2018 phi trường quốc tế Calgary đã bị phong tỏa. Trước đó hôm 9-12, cảnh sát phát giác có một gói khả nghi tại một trong các lối vào. Sự việc đã làm cho giới chức phi trường phải ngừng cho phép hành khách ra khỏi khu vực thông quan và đã giữ hành khách ngồi yên tại chỗ trên ít nhất 12 máy bay trong suốt nhiều giờ liền. Cảnh sát sau đó mới xác nhận là cái i đó chỉ là một cái bao. u

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

11

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Tỷ lệ thất nghiệp của di dân ở mức thấp nhất

Phúc trình của Thống kê Canada phổ biến hôm 28 tháng 12 thì sự cách biệt giữa tỷ lệ thất nghiệp của cư dân Canada và tỷ lệ thất nghiệp của những di dân đến Canada, đã ngày một ít đi. Điều này cũng cho thấy là nền kinh tế Canada phát triển mạnh có thêm công ăn

12

việc làm cho những di dân mới đến.

Theo thống kê thì tỷ lệ thất nghiệp của dân Canada trong năm 2017 là 5 phần trăm, trong khi tỷ lệ thất nghiệp của những di dân mới đến Canada trong năm 2017 ở mức 6.4 phần trăm.

Hiện nay số di dân chiếm

24 phần trăm tổng số người đi làm ở Canada, và tỷ lệ di dân đi làm ở Canada ngày càng gia tăng theo số di dân và những người tỵ nạn được chính quyền nhận vào Canada.

Bản thống kê cũng cho thấy là phần lớn những di dân mới đến Canada một phần là những sinh viên du học được ở lại Canada, và phần lớn những di dân khác cũng là người có học thức, có nghề nghiệp chuyên môn, nên đã giúp cho nền kinh tế Canada tiến triển.

Những di dân trẻ mới đến Canada là những người đi làm, đóng thuế nuôi những người về hưu.

Những di dân đến Canada đều cư ngụ ở những thành phố lớn như Toronto, Vancouver, Montreal, Calgary.

37 phần trăm những di dân hiện sinh sống ở thành phố Toronto. u

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Dân số British Columbia gia tăng trên 5 triệu người Nhờ vào số di dân, nhất là những di dân Trung quốc giàu có, dân số của tỉnh bang British Columbia đã gia tăng.

Theo những ước tính của sở thống kê Canada thì dân số của tỉnh bang B.C. đã gia tăng trên mức 5 triệu người.

Dân số của toàn Canada cũng gia tăng mạnh nhất, kể từ năm 1971 cho đến bây giờ.

Theo Thống kê Canada thì tính đến ngày 1 tháng 10

năm 2018, dân số của toàn Canada ước tính là 37.2 triệu người, tăng 184 ngàn người trong vòng 3 tháng.

Những gia tăng dân số này gồm những di dân giàu có, cũng như hàng chục ngàn người tỵ nạn đã được chính quyền liên bang thâu nhận trong năm nay.

Dân số của Canada gia tăng cũng nhờ vào số sinh viên ngoại quốc: có khoảng 450 ngàn sinh viên ngoại quốc đang du học ở Canada. u

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

13

GTA thoibao.com Toronto

Báo động nạn trộm cắp ở các tiệm LCBO Nghiệp đoàn đại diện cho hơn 7.000 nhân viên của LCBO nói rằng ông rất lo lắng về việc số vụ trộm cắp rượu ngày càng tăng và muốn được ngồi lại với Thủ hiến Doug Ford để thảo luận về vấn đề này.

Chủ tịch OPSEU Warren “Smokey” Thomas cho biết rằng đã báo cảnh sát Toronto hơn 9.000 vụ ăn cắp ở các tiệm LCBO trong bốn năm rưỡi qua.

Có một số vụ ăn cắp trắng trợn hàng chục chai rượu

ngay trước mắt nhân viên bán hàng và những người mua sắm đứng bên cạnh. Hai người đàn ông đã đánh cắp số vodka ước tính khoảng $2,000 ở một tiệm LCBO, trong khoảng ba phút và trước mắt khoảng 40 người, để lại một cái kệ gần như trống trơn.

Hôm thứ Bảy vừa qua, ông Thomas nói rằng LCBO rất quan tâm đến vấn đề này và muốn giới chức thẩm quyền cũng quan tâm để có hành động hữu hiệu, tìm giải pháp

cụ thể.

Nhân viên của LCBO được hướng dẫn là không đụng độ khi thấy có kẻ trộm cắp rượu.

Hồi đầu tháng này, cảnh sát Chi cuộc 14 đã bắt giữ hai người được cho là có liên quan đến một đường dây trộm cắp hơn 200,000 Gia kim hàng hóa ở các tiệm LCBO. Ngoài ra còn có tới 10 người khác được cho là có liên quan đến đường dây này.

Cảnh sát cho biết các vụ bắt giữ sau một cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng phối hợp với các nhà điều tra LCBO. Theo ông Thomas, mặc dù sự an toàn của nhân viên và khách hàng là mối quan tâm hàng đầu của LCBO, nhưng họ muốn có một giải pháp nào đó để giúp giải quyết chuyện trộm cắp đang trở thành vấn nạn thực sự trong các tiệm LCBO. LCBO cho rằng sẽ rất tốt nếu như có lực lượng nhân viên an ninh của riêng mình, huấn luyện họ để làm nhiệm vụ trong tiệm LCBO. 

Công cụ giáo dục trên máy tính bảng cho những nơi không internet

Một tổ chức phi vụ lợi ở Toronto đang cung cấp các công cụ giáo dục trên máy tính bảng giá rẻ có thể được sử dụng ở các khu không có kết nối Internet. Ông Tariq Fancy, người sáng lập tổ chức phi vụ lợi Rum Rumie, đặt tại Ryerson University’s DM, cho biết tổ chức của ông đang cung cấp cho những người không có Internet các thông tin giáo dục miễn phí được tải trước vào tablet giá rẻ. Ông Tariq Fancy nhận định tưởng chừng như ai cũng có thể truy cập internet để tìm kiếm kiến thức nhưng thực tế không phải vậy.

Theo ông Fancy, máy tính

bảng Rumie cung cấp các tài liệu giáo dục có thể tùy chỉnh cho bất kỳ nhóm hoặc ngôn ngữ nào. Nội dung được tải xuống sẵn trên thiết bị và sau đó người ta có thể dùng mà không cần WiFi hoặc kết nối di động. Ông Fancy còn cho biết rằng tổ chức này biến các thiết bị công nghệ thành một thư viện hiệu quả.

Các máy tính bảng của Rum Rumie đang được những người Canada mới học tiếng Anh tại WoodGreen Community Services ở Toronto sử dụng.

Nó cũng đang được sử dụng ở nhiều nước trên thế giới.

Cướp như trong phim ở thương xá Hôm thứ Hai 31/12/2018, cảnh sát đã bắt giữ một người sau vụ cướp bằng búa tạ vào giờ mua sắm tấp nập tại CF Markville Mall ở Markham vào tối Chủ nhật.

Cảnh sát vùng York cho biết đã được báo vụ cướp có vũ khí ở khu vực trung tâm thương xá vào khoảng 6:25 tối.

Sgt. Clint Whitney, thuộc cảnh sát vùng York cho biết một số nghi phạm đã vào tiệm trang sức Lukfook, dùng búa tạ đập vỡ nhiều tủ kính, vơ vét trang sức rồi sau đó tẩu thoát.

Nhiều người cho biết đã nghe thấy tiếng súng nổ trong khu thương xá. Video trên mạng xã hội cho thấy một số người đàn ông mặc áo khoác màu cam và đeo mặt nạ lấy nữ trang của tiệm kim hoàn Lukfook và nhét chúng vào túi lớn.

Sgt. Clint Whitney thừa nhận video này phù hợp với

14

thông tin cảnh sát thu thập tại hiện trường. Tuy nhiên, cảnh sát chưa xác nhận rằng đã nổ súng bên trong thương xá.

Vụ cướp như trong phim xảy ra trong khi mall đang sầm uất khiến những người mua sắm hoảng loạn bỏ chạy.

Nhiều nhân viên bán hàng đã đóng cửa và che chắn cho khách hàng bỏ chạy vào bên trong tiệm của mình.

Một nghi phạm chạy trốn khỏi hiện trường đã bị bắt bên ngoài khu thương xá chỉ năm phút sau khi cảnh sát tới. Đoạn phim đầy kịch tính về vụ bắt giữ được một nhân chứng chia sẻ trên mạng cho thấy một người cảnh sát đã vật ngã nghi phạm và bắt giữ.

Sgt. Clint Whitney cho biết việc bắt giữ nhanh chóng nhờ có sự hỗ trợ của một công dân tìm cách cản bước nghi phạm. Người này, muốn giấu tên, kể với CP 24: “khi thấy tên cướp tôi liền chộp lấy áo khoác của hắn. Tôi

ném nó xuống và sau đó chộp lấy hắn một lần nữa, túm lấy áo len của hắn ta và chẹn cổ cho hắn nghẹt thở. Cùng lúc đó, mấy tên đồng bọn của hắn đến. Một tên đấm tôi và một tên đá vào mạn sườn tôi.

Nên hắn thoát ra được, nhưng tôi nghĩ tôi đã cản được hắn, đủ để cảnh sát tới bắt” Các nhà điều tra hiện đang tìm kiếm ít nhất 5 nghi phạm khác.

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Ông Whitney cho biết giá trị của hàng hóa bị đánh cắp vẫn chưa tính được.

Cảnh sát mong mỏi bất kỳ ai chứng kiến hoặc có video về vụ cướp này liên lạc với các nhà điều tra.

Trước đó, hôm thứ Sáu, một phụ nữ ở thành phố Toronto vừa bị cướp đột nhập vào nhà lấy đi 55 ngàn tiền mặt.

Nạn nhân cho biết bà có

một số lớn tiền mặt trong bóp, là vì đó là tiền bà vừa nhận được sau một thỏa thuận pháp lý.

Theo giới chức an ninh thì có ba tên cướp, gồm hai người đàn ông và một phụ nữ. Hai tên cướp có da mầu xậm và một tên có vẻ như là một người Phi Châu hay là một người Nam Á (người Ấn Độ, Pakistan..) 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

15

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Anh muốn lập căn cứ quân sự tại Đông Nam Á

Tờ Sunday Telegraph ngày 30/12 dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson cho biết nước này đang lên kế hoạch xây dựng căn cứ mới tại vùng Caribbean và Đông Nam Á. Đây là một phần của kế hoạch nhằm theo đuổi nỗ lực biến Anh thành “thế lực đích thực của toàn cầu”, theo đó gia tăng vai trò của nước này trên trường quốc tế sau khi

16

rời khỏi Liên minh châu Âu (gọi là Brexit).

Nó cũng đánh dấu sự thay đổi từ chiến lược Đông Suez vào năm 1968, với việc Anh rút khỏi các căn cứ quân sự ở Đông Nam Á và Vùng Vịnh.

“Chúng tôi cần phải chứng tỏ một cách rõ ràng rằng đó là chính sách đã chín muồi và Anh một lần nữa sẽ trỗi dậy như là một thế lực toàn cầu”, bộ trưởng Gavin Williamson nhấn mạnh.

Hiện Anh đang vận hành các căn cứ ở Cyprus, Gibraltar, quần đảo Falkland và Diego Garcia. Ông Williamson dự đoán “trọng tâm chính trị sẽ thay đổi khá ấn tượng” sau Brexit và Anh cần phải xây dựng “quan hệ sâu sắc hơn với Úc, Canada, New Zealand, các nước khu vực Caribê và cả châu Phi”. 

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Hiệp định CP-TPP bắt đầu có hiệu lực Chủ nhật 30/12/2018 là ngày Hiệp Định Đối Tác To à n D i ệ n v à Ti ế n B ộ Xuyên Thái Bình Dương CP-TPP, bắt đầu có hiệu lực, tạo nên một vùng mậu dịch tự do gồm 11 nước châu Mỹ, châu Á và châu Đại Dương. Đây là một sáng kiến của Washington, đề xuất năm 2008, nhưng cuối cùng lại vắng mặt Hoa Kỳ vì Tổng thống Trump rút lui.

Câu chuyện lịch sử của TPP là một tiến trình chính trị đầy biến động thăng trầm.

Vòng đàm phán đầu tiên bắt đầu vào năm 2008 với 12 thành viên. Tổng thống Mỹ Barack Obama, với ưu tư ngăn chận mối đe dọa Trung Quốc, đã nhiệt tình thúc đẩy dự án hợp tác đầy cao vọng từ kinh tế, thương mại cho đến bảo vệ môi trường, cải thiện mức sống và quyền lợi của người lao động của mỗi nước.

Nhưng từ khi Barack Obama hết nhiệm kỳ vào

đầu năm 2017, Hoa Kỳ cũng rời TPP, cho dù hiệp định bao hàm những biện pháp tự do hóa thương mại quốc tế. Tổng thống Donald Trump không mặn mà với chủ trương đa phương, do vậy bỏ TPP chỉ là phát súng đầu tiên.

Vì lợi ích lâu dài, đại cường Nhật Bản cùng nhiều thành viên khác đã không để cho hiệp định TPP biến thành giấy lộn. Với sự thúc đẩy của thủ tướng Shinzo Abe, hiệp định TPP trở thành CP-TPP có thêm từ “toàn diện và tiến bộ”, đồng thời để ngỏ cho Hoa Kỳ tái hội nhập trong tương lai. 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

17

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Tình hình bán đảo Triều Tiên khó lường trong năm 2019 Nhiều chuyên gia đưa ra những dự đoán khác nhau về tình hình bán đảo Triều Tiên trong năm 2019 dù căng thẳng có phần hạ nhiệt.

Nhà bình luận Mỹ về chính trị Đông Á Tim Shorrock cho rằng câu hỏi thật sự cho năm 2019 không phải là liệu nhà lãnh đạo Kim có sớm từ bỏ vũ khí hạt nhân hay không mà là hai miền Triều Tiên có hay không và tiếp tục hướng tới hòa bình như thế nào sau một năm cải thiện quan hệ song phương. Ông dự đoán hai miền Triều Tiên tiếp tục hướng tới hòa bình lâu dài, buộc Mỹ, với sự hỗ trợ của Tổng thống Moon, chấp nhận cách tiếp cận Bắc Hàn dần dần có hiệu quả hơn của Nam Hàn.

Cựu đặc phái viên Mỹ về đàm phán với Bắc Hàn Joseph R. DeTrani thì bày tỏ hy vọng rằng trong năm 2019 sẽ có tiến triển trong cuộc đàm giữa Mỹ và Bắc Hàn. “Sau cuộc gặp thượng

đỉnh lần 2 giữa Chủ tịch Kim Jong-un và Tổng thống Donald Trump, dự kiến diễn ra vào đầu năm 2019, các nhà thương thuyết sẽ gặp thường xuyên để thiết lập một lộ trình đưa tới sự phi hạt nhân hóa hoàn toàn và có thể xác minh của Bắc Hàn để đổi lại sự đảm bảo an ninh và hỗ trợ phát triển kinh tế. Tiến trình này có thể kéo theo sự thiết lập văn phòng liên lạc đầu tiên ở mỗi thủ đô của hai bên và Mỹ sẽ tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953)”, ông DeTrani dự đoán.

Nhà phân tích Malcolm Davis tại Viện nghiên cứu chính sách chiến lược Úc (ASPI) thì dự đoán trong năm 2019, Triều Tiên sẽ không có sự nhượng bộ đáng kể nào về chương trình vũ khí và hạt nhân, lập luận mục tiêu của Bình Nhưỡng là mở rộng kho vũ khí hạt nhân và đạt khả năng phản công bằng vũ khí hủy diệt hàng loạt này.

Chiến lược gia, nhà khoa học chính trị Mỹ Van Jackson, hiện làm việc tại Trung tâm học giả quốc t ế Wo o d r o w Wi l s o n ở Washington, dự đoán trong năm 2019, cái gai trong quan hệ giữa Mỹ và Nam Hàn có thể lớn dần vì Tổng thống Moon sẽ tiếp tục cải

18

vụ giết người sụt giảm có thể giải thích trước hết là do bị chính quyền kiểm duyệt.

Dường như có một quyết định chính trị là không thống kê các hành động phạm pháp. Điều này không chỉ cho phép tránh được các số liệu gây khó khăn cho chính quyền lọt ra bên ngoài, mà còn khiến cả những chuyện này không được biết đến ngay tại trong nước.

Tuy nhiên, nhà xã hội học này cũng cho rằng có hai nguyên nhân có thể thực sự

sẽ không dỡ bỏ những biện pháp trừng phạt nặng ký đối với Bắc Hàn. “Nhiều lệnh trừng phạt đã thành luật và tôi không thấy quốc hội có thể đưa ra bất kỳ luật nào để hủy bỏ các biện pháp trừng phạt hiện hữu”, ông Jackson nhấn mạnh. 

Binh sĩ Bắc và Nam Hàn tại vùng biên giới

Venezuela: Quốc gia nguy hiểm nhất thế giới

Thông báo hôm 27/12/2018 của Đài Quan Sát Venezuela về Bạo Lực cho thấy với hơn 81,4 vụ giết người trên 100 ngàn dân, Venezuela đã trở thành quốc gia nguy hiểm nhất thế giới, vượt qua hai nước Trung Mỹ Honduras và Salvador. Tuy nhiên, số lượng các vụ giết người năm nay tại Venezuela có phần giảm xuống.

Theo giám đốc Đài Quan S á t Ve n e z u e l a v ề B ạ o Lực (OVV), ông Roberto Briceno-Leon, việc tỉ lệ các

thiện quan hệ với miền Bắc cho dù tình trạng quan hệ Mỹ- Bắc Hàn có như thế nào đi nữa. Ông Jackson còn dự đoán trong năm tới, Bắc Hàn sẽ không công bố kho hỏa tiễn cũng như vũ khí và cũng không hủy bỏ bất kỳ đầu đạn hạt nhân nào. Mỹ

dẫn đến việc tỉ lệ các vụ giết người sụt giảm. Trước hết là do chính sách cho phép cảnh sát tiêu diệt những kẻ phạm tội. Theo ông, khoảng một phần ba trong số 23.000 vụ giết người trong năm nay là do lực lượng an ninh. Một lý do khác là nhiều phần tử côn đồ đã rời khỏi Venezuela, bởi nơi đây không còn gì để cướp nữa, do khủng hoảng kinh tế.

Khủng hoảng hiện nay đang làm biến đổi tình trạng bạo lực tại Venezuela, “đặc biệt với sự xuất hiện của các tội phạm do đói”. Nhà xã hội học Briceno-Leon giải thích: “Bởi mọi người không còn gì để ăn cả, họ rơi vào tình trạng buộc phải trở thành trộm cướp”. Như vậy, không còn là tội phạm có tổ chức khiến Venezuela trở thành quốc gia nguy hiểm nhất hành tinh, mà rõ ràng là do nỗi tuyệt vọng của những con người đang lâm vào tình trạng khốn cùng. 

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Kenya sẽ phải gán nợ cảng quan trọng cho Trung cộng?

Vay nợ Trung Quốc để xây dựng cơ sở hạ tầng nhưng dường như khó lòng hoàn trả, Kenya có thể phải trao quyền kiểm soát cảng biển tiềm năng cho Bắc Kinh.

Trang tin African Stand dẫn một nguồn tin cho biết, kết quả hậu kiểm gần đây cho thấy chính phủ Kenya dường như sẽ không thể trả được khoản vay nợ xây hàng loạt các cơ sở hạ tầng ở quốc gia châu Phi như đường cao tốc và đường sắt tiêu chuẩn (SGR) từ Mombasa tới thủ đô Nairobi, công trình có mục tiêu nhằm kết nối hoạt động xuất, nhập cảng hàng hóa.

Ngân hàng Xuất Nhập cảng Trung Quốc (CEB) sẽ nắm Cơ quan Quản lý cảng Kenya (KPA) nếu Tập đoàn Đường sắt Kenya (KRC) vỡ nợ. Khi đó, CEB sẽ thực thi quyền đối với tài sản dùng để bảo đảm tài khoản ký quỹ (gồm cảng Mombasa).

Trung Quốc có thể sẽ giành quyền kiểm soát những công trình trên đất Kenya giờ vào chính sách “ngoại giao bẫy nợ”. Một trong số những tài sản mà Kenya có thể phải bàn giao là cảng Mombasa, cảng được đánh giá là lớn và tiềm năng nhất quốc gia châu Phi. Hồi tháng 11, hãng tài chính Moody’s của Mỹ đã cảnh báo rằng Kenya có khả năng cao sẽ bị mất quyền kiểm soát những công trình chiến lược vì nợ nần Trung Quốc.

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

19

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Hoa Kỳ bắt đầu rút khỏi Syria Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, binh sĩ Mỹ đã rút khỏi căn cứ quân sự đầu tiên ở đông bắc Syria không lâu sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố rút quân khỏi đây.

Hãng tin Anadolu ngày 30/12 cho biết, khoảng 50 binh sĩ Mỹ đã rời căn cứ ở tỉnh Al-Hasakah, đông bắc Syria trên các xe thiết giáp và xe quân sự.

Nhóm binh sĩ này đã di chuyển sang Iraq.

Tổng thống Trump hôm 19/12 bất ngờ thông báo kế hoạch rút quân khỏi Syria với lý do đã đánh bại khủng bố Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Trước khi rút quân, Mỹ có khoảng 2.000 binh sĩ ở Syria để hỗ trợ lực lượng người Kurd và lực lượng đối lập với chính phủ

20

Syria. Theo kế hoạch, quá trình Mỹ rút quân khỏi Syria kéo dài khoảng 2-3 tháng.

Quyết định rút quân khỏi Syria của Tổng thống Trump đã vấp phải không ít chỉ trích ở cả trong nước và quốc tế. Các đồng minh cho rằng, tuyên bố của ông Trump rằng Mỹ đã đánh bại IS là không đúng, do vậy, các đồng minh của Mỹ tuyên bố sẽ tiếp tục chiến dịch chống khủng bố ở Syria.

Về phía Mỹ nhấn mạnh, việc rút quân khỏi Syria không đồng nghĩa với việc Mỹ ngừng chiến dịch của liên quân chống khủng bố ở Syria.

Tổng thống Trump tuần trước cũng để ngỏ khả năng đưa quân trở lại Syria qua ngả Iraq vì binh sĩ Mỹ sẽ tiếp tục hiện diện ở Iraq.

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

21

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Việt Nam sắp có thêm nhà máy sản xuất vũ khí quân sự

Bộ Quốc phòng Việt Nam hồi đầu tuần trước cho biết Việt Nam sắp thiết lập thêm một nhà máy sản xuất và sửa chữa vũ khí trong một loạt các nhà máy dự định được thiết lập trong giai đoạn từ năm 2018 đến 2025.

Việc thiết lập các nhà máy này được Bộ Quốc phòng VN cho biết là nằm trong kế hoạch nhằm hiện đại hoá quân đội đến năm 2025.

22

Việt Nam trong các năm qua đã có sự gia tăng đáng kể trong chi tiêu quốc phòng.

Theo thống kê được trang tin export.gov của Mỹ công bố, từ 2005 đến 2014, chi tiêu quốc phòng của Việt Nam đã gia tăng gần 400%.

Theo Viện Nghiên cứu Hoà bình Stockholm, trong năm 2016, chi tiêu quốc phòng của Việt Nam là 5 tỷ đô la, chiếm 8% chi tiêu chính phủ,

và dự trù sẽ tăng lên hơn 6 tỷ đô la vào năm 2020. Việt Nam đứng thứ 12 trong số các nước nhập khẩu nhiều vũ khí nhất thế giới trong giai đoạn từ 2010 - 2016.

Theo export.gov, Việt Nam trong các năm qua đã phát triển công nghiệp quốc phòng của chính mình bằng cách hợp tác với các nước khác và nhận chuyển giao công nghệ. 

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Hai ngày nghỉ lễ: 52 người chết vì tai nạn giao thông Theo số liệu thống kê của Uỷ ban An toàn Giao thông Quốc gia của VN, công bố hôm 30/12, có ít nhất 52 người chết và 26 người khác bị thương do tai nạn giao thông trong hai ngày đầu nghỉ Tết dương lịch.

Trong ngày 30/12 đã xảy ra 40 vụ tai nạn giao thông đường bộ và 2 tai nạn đường sắt làm 25 người tử vong và 11 người bị thương.

Truyền thông trong nước trích thông tin từ Cục Cảnh sát giao thông cho biết trong

ngày thứ hai của kỳ nghỉ lễ, có hơn 3.800 vụ vi phạm pháp luật, bị phạt trên 3,6 tỷ đồng.

Cũng trong ngày thứ Hai 31/12, cảnh sát đã tạm giữ gần 600 xe các loại, tước bằng lái 250 tài xế do không tuân thủ luật giao thông. Ở Việt Nam, cứ vào các dịp nghỉ lễ dài, tình trạng tai nạn giao thông gây thương vong lại gây chú ý vì tăng cao hơn so với các ngày thường, đặc biệt là dịp chạy xe. 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

23

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Nhà báo VN không được làm gì?

Hội nhà báo Việt Nam vừa công bố “Quy tắc sử dụng Mạng xã hội của người làm báo Việt Nam”, áp dụng cho cả nhà báo có thẻ và “chưa được cấp thẻ”, những người hoạt động trong lĩnh vực báo chí nói chung.

Có hiệu lực từ ngày 1/1/2019, bộ quy tắc nêu ra bốn điểm “cần làm” và tám điểm “không được làm” khi những người hoạt động trong lĩnh vực báo chí tham gia mạng xã hội.

Trong số những điểm “cần làm”, có yêu cầu phải “chia sẻ, đăng tải, cung cấp, định hướng thông tin có ích cho xã hội và đất nước”, và “thông báo cho cơ quan có thẩm quyền những thông tin sai sự thật bị phát tán trên mạng xã hội có ảnh hưởng xấu, gây tổn hại đến lợi ích của cộng đồng, đất nước, uy tín của tổ chức, cá nhân”.

Trong danh sách những điểm “không được làm”, các nhà báo được yêu cầu không

24

đăng tải, trích dẫn tin, bài, hình ảnh, ý kiến, cũng không được bình luận hoặc nêu quan điểm cá nhân “trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước” hoặc “trái với quan điểm của cơ quan báo chí nơi mình công tác”.

Họ cũng không được bình luận, nhận xét, chia sẻ thông tin “có mục đích kích động” hoặc “lôi kéo người khác phản ứng tiêu cực” đối với

các vấn đề “có yếu tố phức tạp nhạy cảm” liên quan tới chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng và đối ngoại, bên cạnh các vấn đề khác.

Những quy tắc này sẽ “trở thành cơ sở để Hội Nhà báo Việt Nam tước thẻ của những nhà báo mà họ cho là vi phạm quy tắc của hội”, nhà báo, cây viết tự do Khải Đơn nói với BBC. Việc hạn chế quyền bình luận, chia sẻ thông tin như

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

trên sẽ khiến Facebook, không gian để các nhà báo thảo luận tự do, yếu dần và biến mất, nhà báo Khải Đơn nói thêm.

Quy định này có thể không ảnh hưởng tới các nhà báo độc lập, nhà báo Khải Đơn nhận xét, nhưng sẽ ảnh hưởng rõ nét tới các nhà báo đang làm việc trong các cơ quan báo chí chính thống.

Nhà báo Khải Đơn cũng cho rằng cùng với việc chưa

từng chủ động bảo vệ nhà báo khi họ bị tấn công cả về thể chất lẫn trên mạng, hay bị bắt giam oan sai, những quy định này một lần nữa “khẳng định Hội Nhà báo Việt nam sẽ không đứng về phía quyền lợi của nhà báo.”

Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh thì cho rằng quy định này “triệt tiêu phản biện”.

“Từ đó đưa đến hàng loạt sai phạm trong hệ thống cầm quyền, hàng loạt cán bộ tham ô nhũng nhiễu qua nhiều năm mà luôn được bưng bít,” ông Chênh viết.

“Dân oan khắp cả nước từ đây mà ra, tham ô hàng ngàn tỉ từ đây mà ra, các đại án từ đây mà ra, củi tràn ngập để ông Trọng có cớ đốt lò từ đây mà ra.”

“Và tương lai do không có phản biện xã hội, vì nhà báo còn bị bịt mồm thì ai dám lên tiếng, củi cứ tiếp tục sinh sôi tràn hê thì liệu việc đốt lò có ý nghĩa gì ngoài việc lấy cớ để đấu đá phe nhóm.” 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

25

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Sáu người giết, ăn voọc sống bị khởi tố Sáu người đàn ông giết, ăn óc sống một con voọc và phát video trực tiếp trên mạng xã hội hôm 17/11 đã bị khởi tố và cấm đi khỏi nơi cư trú với cáo buộc “vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm.”

Hôm 27/12, công an huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh cho truyền thông trong nước biết tin trên.

Sáu người đàn ông bị khởi tố gồm Phan Trọng Sơn (1973), Thái Kim Hồng (1967), Thái Văn Sáng (1977), Phan Văn Hợi (1983), Thái Đình Quy (1960) và Thái Vinh Quang (1959.) Sáu bị can đều trú tại huyện Hương Khê và Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.

Thông tin ban đầu cho biết vào ngày 17/11, ông Phan Trọng Sơn bẫy và bắt được một con voọc chà vá chân nâu tại vườn quốc gia

26

Vũ Quang và bán cho ông Thái Kim Hồng với giá 1,1 triệu đồng.

Sau đó ông Hồng rủ các nghi can còn lại giết con voọc để làm mồi nhậu và phát tán video trên mạng xã hội qua tài khoản của ông Phan Văn Hợi.

Tuy chuyện này xảy ra từ 17/11, nhưng đến 27/12 sáu người đàn ông nói trên mới bị bắt giữ. Một công an nói với hãng tin AFP rằng cần thời gian để họ tìm ra các nghi phạm liên quan.

“Voọc ăn lá” là một trong những loài thú bị liệt vào danh sách nguy cấp nhất trên thế giới và chỉ được tìm thấy ở phía Bắc của Việt Nam. Việt Nam cũng là nơi sinh sống của các loài có nguy cơ tuyệt chủng khác, bao gồm rùa mai mềm khổng lồ sông Hồng, linh dương núi Saola và khỉ mũi hếch.

AFP nói các nhà phê bình cho rằng luật bảo vệ, bảo tồn đã không được thực thi một cách hiệu quả khiến nạn săn trộm vẫn tiếp tục không được kiểm soát, tạo ra nguy cơ biến mất các loài quý hiếm và có nguy cơ tuyệt chủng trong nước cũng như ở nước láng giềng Trung Quốc.

Gần đây, mạng xã hội cũng lan truyền hình ảnh một người Việt Nam cầm hai con chim Hồng Hoàng quý hiếm đã bị giết và vặt lông.

Thói quen ăn sống động vật hoang dã xuất phát từ quan niệm những vật đó có khả năng chữa những chứng bệnh; đặc biệt là những bệnh nan y cho con người.

Ngoài ra những động vật quí hiếm còn được cho là những món đặc sản thường được những người giàu có ưa chuộng để chứng minh đẳng cấp. 

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Xe chở du khách VN trúng bom ở Ai Cập Một xe chở đoàn 14 du khách Việt Nam bị trúng bom bên đường hôm 28 tháng 12 khi đang di chuyển gần Kim Tự Tháp Giza, khiến hai du khách người Việt tử vong, 10 du khách Việt cùng hai người Ai Cập khác bị thương.

Hai du khách Việt may mắn không hề hấn gì.

Bộ Nội Vụ Ai Cập ra thông cáo xác nhận tin vừa nêu; theo đó chiếc xe buýt chở khách du lịch Việt Nam đang đi trong vùng Marioutiyah gần khu vực kim tự tháp thì quả bom tự chế giấu sau một bức tường phát nổ.

Ai Cập từng phải đối phó với những tay súng Hồi Giáo suốt nhiều năm qua tại Bán

đảo Sinai. Hoạt động nổi dậy của những tay súng Hồi Giáo thường lan vào lãnh thổ chính Ai Cập nhắm đến cộng đồng Thiên Chúa Giáo thiểu số hoặc du khách nước ngoài.

Vụ nổ bom vào ngày 28 tháng 12 là vụ tấn công nhắm vào du khách ngoại quốc đầu tiên trong gần hai năm qua.

Thống kê cho thấy những vụ các tay súng tấn công nhắm vào tín đồ Thiên Chúa Giáo ở Ai Cập trong vòng hai năm qua giết chết hơn một trăm người. Những vụ tấn công thường nhắm vào các nhà thờ hay xe buýt chở khách hành hương đến những tu viện nằm trong sa mạc. 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

27

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Facebooker Huỳnh Trương Ca bị xử 5 năm 6 tháng tù

Facebooker Huỳnh Trương Ca

Hôm 28/12, một tòa án ở tỉnh Đồng Tháp đã xử Facebooker Huỳnh Trương Ca, thành viên của nhóm có tên gọi Hiến pháp, 5 năm 6 tháng tù, với cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước”.

Nhà hoạt động Nguyễn Thị Thùy, trưởng nhóm tranh đấu bảo vệ Hiến Pháp, cho biết thêm: “Anh Huỳnh Trương Ca rất bất khuất trước phiên tòa. Anh tuyên bố anh không có tội. Anh không chấp nhận 3 đặc khu kinh tế, không chấp nhận ngoài bắc mở cửa cho Trung Quốc vào, không chấp

28

nhận oan sai trong xã hội.”

Tổ chức Người Bảo vệ nhân quyền cho biết ông Ca phải tự bào chữa trong khi thẩm phán thường xuyên ngắt lời ông, không cho ông giải thích và từ chối những lời bào chữa của ông.

Trong khi đó, truyền thông trong nước đưa tin rằng ông Ca và nhóm Hiến pháp “kích động, chống phá nhà nước, kêu gọi người dân xuống đường biểu tình,” và cho rằng đó là một tổ chức “phản động.”

Ngày 4/9, Công an tỉnh Đồng Tháp và Công an tỉnh

Tiền Giang đã bắt giam ông Huỳnh Trương Ca, với cáo buộc “kích động, chống phá nhà nước,” vì kêu gọi người dân xuống đường biểu tình vào dịp lễ Quốc khánh 2/9.

Trong một video clip được phát trực tiếp trên Facebook hôm 16/8, ông Ca nói rằng dù ông “bị an ninh bố ráp và khủng bố tinh thần trong thời gian gần đây”, nhưng ông và các blogger khác “quyết tâm phát động phong trào khai hiến, đòi quyền làm người như đã quy định tại điều 25 của Hiến Pháp năm 2013: quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình”.

Trong thông điệp phát đi hôm 16/8, ông Ca kêu gọi xuống đường biểu tình một cách ôn hòa vào ngày 4/9 để đòi các quyền hiến định của người dân. 

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Vẫn chưa tìm thấy 128 du khácb Việt Nam bỏ trốn ở Đài Loan Cơ quan xuất nhập cảnh Đài Loan (NIA) hôm 29/12 cho biết vẫn chưa tìm thấy 128 trong số 152 du khách Việt Nam bỏ trốn và có thể có băng nhóm tội phạm liên quan đến vụ này.

Hãng tin CNA của Đài Loan ngày 29/12 cho biết hôm 26/12, sau khi có tin từ báo chí Đài Loan, phía Việt Nam đã có văn bản chính thức thừa nhận có một nhóm gồm 152 khách du lịch đến Đài Loan đã bỏ trốn để ở lại lao động.

Theo CNA, tính đến 4 giờ chiều ngày 29/12, đã tìm thấy 7 người đàn ông và 12 phụ nữ. Hiện vẫn còn 91 người đàn ông và 37 phụ nữ vẫn chưa tìm thấy.

NIA cho biết các băng nhóm tội phạm có thể đứng sau một loạt sự mất tích của các du khách Việt Nam vì những người đã được tìm thấy cho biết họ đã được giúp để gặp những người cần thuê người ở miền nam, trung và bắc Đài Loan.

NIA thúc giục các nơi thuê người lao động không nên thuê các lao động bất hợp pháp, trong khi kêu gọi những người bỏ trốn khác ra đầu thú, hứa sẽ bảo vệ quyền lợi cho họ.

Theo CNA, các điều tra ban đầu cho biết mỗi người Việt Nam đến Đài Loan đã phải trả khoản phí là từ 800 đến 1.200 đô la, và phải tự tìm kiếm công việc cho mình. 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

29

KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com

Nuôi dế và dùng thay cho thịt NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Trang trại nuôi dế

Denver, Colorado: Tại nhà hàng Linger ở thành phố Denver, tiểu bang Colorado, một đầu bếp đã nấu một món ăn với kiến đen trộn lẫn trong gạo trắng, và trên đĩa cơm này là rau trộn với dế và châu chấu.

Món ăn này có tên là “sweet and sour crickets” (Dế xào chua ngọt).

Nhà hàng Linger có những món ăn rất đặc biệt về những món ăn từ côn trùng..

Một kỹ nghệ mới đang phát triển dùng thịt dế làm những thức ăn như protein bars, pastas, chips..

Dùng côn trùng nhất là dế làm thức ăn có chất protein thay cho các loại thịt là một cách tiết kiệm và gìn giữ môi trường.

Nuôi dế không sản xuất nhiều khí carbon, dùng ít nước và chỗ nuôi hơn là nuôi các loại gia súc như nuôi bò,

30

nuôi heo, nuôi gà..

Thịt dế là nguồn cung cấp protein, sợi và chất mỡ fatty acids. Để có được 1 ký lô thịt, người ta cần cho bò ăn 10 ký lô thực phẩm, cho heo ăn 5 ký lô và cho gà ăn 2.5 ký lô thực phẩm, trong khi chỉ cần cho dế ăn 1.7 ký lô.

NHỮNG NGƯỜI GIẦU NHẤT THẾ GIỚI MẤT ĐI 511 TỶ MỸ KIM TRONG NĂM 2018 New York: Cuộc suy thoái của thị trường chứng khoán vào cuối năm 2018 đã khiến rất nhiều nhà đầu tư phải thua lỗ, nhiều người mất đi 50 phần trăm số tiền họ có lời từ năm 2008 cho đến nay, mà đồng thời có nhiều người giầu nhất thế giới cũng mất đi những số tiền to tát.

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Theo hãng thông tấn Bloomberg, thì trong số 500 nhà tỷ phú giầu nhất thế giới, những người này đã mất đi 511 tỷ Mỹ kim.

Tài sản của 500 nhà tỷ phú này tổng cộng chỉ còn 4,700 tỷ Mỹ kim tính đến ngày thứ sáu 21 tháng 12, so với con số 5,600 tỷ Mỹ kim vào ngày đầu năm nay.

Nếu tính vào tài sản của ông Jeff Bezos, chủ tịch điều hành công ty Amazon thì trong tháng 9 năm nay 2018, tài sản của ông Bezos đã lên đến mức cao nhất là 168 tỷ Mỹ kim, gia tăng 69 tỷ Mỹ kim trong năm, nhưng tính đến ngày cuối năm, số tài sản của ông chỉ còn 115 tỷ Mỹ kim.

CHI PHÍ ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG Ở CANADA SÚT GIẢM Ottawa: Với những cạnh tranh

theo thời gian, chi phí sử dụng điện thoại vô tuyến của ba công ty viễn thông hàng đầu ở Canada ngày một giảm, nhưng nếu so sánh thì chi phí điện thoại di động ở Canada vẫn cao hơn chi phí sử dụng điện thoại di động ở 6 quốc gia khác trong nhóm thất cường kinh tế G7.

Theo những thống kê thì chi phí sử dụng điện thoại không dây với số dữ kiện tàng kho là 2GB trung bình ở Canada trong năm 2018 là $75.44 một tháng, so với giá $81.61 một tháng trong năm 2017.

Tuy nhiên so với giá mướn điện thoại với dữ kiện 2 GB ở 4 thành phố khác ở Hoa Kỳ, thì chi phí điện thoại không dây ở Canada vẫn cao hơn 20 phần trăm.

Chi phí sử dụng điện thoại không dây trung bình ở thành phố Berlin là 45.80 Gia kim, 30.91 Gia kim ở thành phố Paris, 26.56 Gia kim ở thành phố Luân Đôn và 21.11 Gia kim ở thành phố La Mã.

Chi phí sử dụng điện thoại không dây ở thành phố Sydney, Úc Đại Lợi là 24.70 Gia kim, chỉ bằng 1 phần ba chi phí ở Canada.

SỐ DU KHÁCH RỜI PHI TRƯỜNG PEARSON LÊN ĐẾN MỨC KỶ LỤC Toronto: Ngày thứ sáu trước ngày lễ Giáng Sinh hàng năm là ngày bận rộn nhất của phi trường Pearson, và trong ngày thứ Sáu 21 tháng 12 vừa qua cũng không phải là một ngoại lệ.

Hàng loạt hành khách hoặc trên đường về thăm thân nhân ở xa, hay là những con chim trốn tuyết bay về miền nắng ấm, tránh cái lạnh của mùa đông.

Trong ngày thứ sáu 21 tháng 12, ước lượng có khoảng 135 ngàn hành khách đã sử dụng phi trường Pearson.

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

31

KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com

Và ngày sau đó thứ Bảy 22 tháng 12 cũng là một ngày bận rộn nhất trong năm của phi trường Pearson.

Ngày thứ Sáu cũng là ngày đi học chót của học sinh trước khi được nghỉ cho mùa Giáng Sinh.

NẠN LƯỜNG GẠT TRONG MÙA LỄ Winnipeg, Manitoba: Trong hôm thứ bảy ngày 22 tháng 12, sở cảnh sát Hoàng Gia RCMP ở tỉnh bang Manitoba đã khuyến cáo cư dân trong tỉnh bang cẩn thận coi chừng bị lường gạt.

Theo sở cảnh sát RCMP thì họ nhận được những báo cáo của những khách hàng có mua hàng hóa của công ty Amazon trên mạng, là những người này nhận được những email, nói là từ công ty Amazon.

Kẻ gian đã yêu cầu những người

32

này xác nhận là họ có mua những gói hàng, bằng cách ấn vào chữ “details” trong điện thư.

Sở cảnh sát đã khuyến cáo là những người nhận được, không nên ấn vào theo lời yêu cầu của kẻ gian, vì nếu ấn vào chúng có thể lấy những dữ kiện cá nhân và có thể lấy được số của thẻ tín dụng của các nạn nhân, và dùng những dữ kiện cá nhân ăn cắp được mua hàng trên mạng.

Cảnh sát cũng khuyến cáo là khi người ta nhận đuộc email nói là từ công ty Amazon thì phải xem lại địa chỉ của người gửi, xem có đúng là amazon.com hay không.

NHỮNG NƠI CÓ CHI PHÍ ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG THẤP NHẤT CANADA Ottawa: Trong mùa Lễ cũng là

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

mùa mà các công ty viễn thông cho hạ giá chi phí sử dụng điện thoại di động để thu hút thêm khách hàng.

Ba công ty điện thoại viễn thông Bell, Rogers và Telus đã hạ giá chi phí trên toàn Canada, nhưng không phải vì thế mà giá cả đồng đều ở mọi tỉnh bang.

Ba tỉnh bang mà chi phí sử dụng điện thoại không dây thấp nhất ở Canada là tỉnh bang Quebec, Manitoba và Saskatchewan.

Anh Matthew Warren ở tỉnh bang Ontario đã ký hợp đồng với công ty Rogers trong tháng 8 năm nay, với dữ kiện sử dụng là 2 GB và với giá là $75 một tháng.

Bây giờ khách hàng ở hai tỉnh bang Saskatchewan và Manitoba cũng chỉ phải trả $75 một tháng nhưng họ

có quyền sử dụng data đến mức độ 22 GB, gấp 10 số dữ kiện mà anh Warren được sử dụng.

Tại ba tỉnh bang Quebec, Manitoba và Saskatchewan khách hàng có thể sử dụng dữ kiện đến mức 31 GB và chỉ phải trả $85 một tháng, trong khi ở các tỉnh bang khác, với chi phí $85 một tháng người ta chỉ có thể sử dụng 5 GB. ĐƯỢC MÙA BÁN CÂY THÔNG GIÁNG SINH Ottawa: Theo những tin tức loan báo hôm thứ sáu ngày 21 tháng 12 thì năm nay là năm được mùa, làm ăn phấn chấn của những chủ trại trồng cây thông Giáng Sinh ở tỉnh bang Ontario.

Hai ông bà Christine và Ian Thomas, chủ trại trồng thông có tên

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

33

KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com

là Thomas Tree Farm ở vùng North Grower cho biết là số thông bán được trong năm nay ước lượng gia tăng từ 5 phần trăm cho đến 10 phần trăm.

Bà Christine cũng cho biết là trong năm nay số người mua cây thông lần đầu tiên gia tăng.

Theo sở thống kê Canada thì số thương vụ bán cây thông trong năm 2016 là 77.6 triệu dollars.

Theo bà Shirley Brennan, giám đốc điều hành của Christmas Tree Farmers of Ontario thì rất nhiều những người trẻ thuộc thế hệ millennials đã đến những trại trồng thông, tự chặt những cây thông mang về trang trí trong mùa Giáng Sinh năm nay.

Cũng theo bà Brennan thì một số những di dân và những người tỵ nạn,

34

đến Canada và ăn mừng lễ Giáng Sinh đầu tiên ở miền đất hứa, cũng muốn mua cây thông về trang trí.

Bà Brennan cũng kêu gọi người ta mua cây thông về trang trí hơn là dùng cây thông giả.

Theo ông Michael Rosen chủ tịch của công ty Tree Canada thì những trại trồng cây thông sẽ cung cấp khí oxy và làm giảm nguồn khí độc carbon dioxide trong không khí và trong những động vật nhỏ.

Một cây thông trồng trong vòng 10 năm mới có thể cắt đem bán được. ĐÁM CƯỚI DIỄN RA TRƯỚC BỂ CHỨA TÔM HÙM TRONG MỘT SIÊU THỊ Red Deer, Alberta: Trong hôm 10 tháng 12 vừa qua, một đám cưới diễn

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

ra ngay ở trước bể chứa tôm hùm của siêu thị Sobeys trong thành phố Red Deer, tỉnh bang Alberta.

Tân giai nhân và tân lang đã gặp nhau và bị tiếng sét ái tình ngay trước bể chứa tôm hùm vào tháng 3 năm 2015.

Vào ngày đó bà Tara đã dẫn đứa con gái 7 tuổi vào siêu thị Sobeys, và ông Travis Dutkiewicz là quản lý khu tiệm thịt trong siêu thị.

Trong khi bà Tara đến mua hàng ở khu bánh mì, thì đứa con gái của bà đến bên cạnh bể chứa tôm hùm. Ông Travis đứng đó mới lấy 1 con tôm hùm ra ngoài cho bé gái này xem, và lúc đó bà mẹ Tara sau khi

mua bánh mì, cũng đến nơi.

Hai người chạm mặt nhau và cuộc tình của họ bắt đầu từ đó.

Có khoảng 40 cho đến 50 khách mời đến tham dự lễ cưới tại siêu thị Sobeys.

Chủ nhân của siêu thị Sobeys đã cho cặp vợ chồng mới cưới một tuần trăng mật ở hoặc thành phố Banff hay thành phố Canmore, với tất cả phí tổn do siêu thị Sobeys trả.

Thành phố Banff và thành phố Canmore nằm gần công viên quốc gia Banff và dưới rặng núi Rocky, là một trong những thắng cảnh đẹp nhất Canada.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Tara và Travis Dutkiewicz

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

35

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Những âm mưu thống trị thế giới của Trung quốc NGUYỄN TUẤN HOÀNG

S

au khi bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei của Trung quốc bị cơ quan an ninh Canada bắt giữ theo lời yêu cầu của cơ quan an ninh Hoa Kỳ, chính quyền Bắc Kinh đã trả đũa bằng cách bắt giữ những người Canada đang vì một lý do nào đó, hiện ở Trung quốc.

Bắc kinh cũng yêu cầu Canada thả ngay lập tức bà Mạnh và đe dọa sẽ còn bắt giữ thêm những người Canada, nếu lời yêu cầu này không được thỏa mãn.

Mới đây đài truyền hình Fox News đã có một bài nhận định về việc bắt giữ bà Mạnh và âm mưu thống trị thế giới của Trung quốc.

Việc bắt giữ bà giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei là vì theo những lời tố cáo của chính quyền Mỹ, công ty Huawei đã vi phạm lệnh cấm vận của Hoa Kỳ khi tìm cách bán dụng cụ viễn thông làm tại Mỹ cho Ba Tư, đồng thời công ty Huawei cũng bị buộc tội gian lận tài chánh. Ông nội của bà Mạnh là chiến hữu của Mao Trạch Đông, và ông bố của bà là một đảng viên cộng sản, giải ngũ và thiết lập công ty viễn thông Huawei.

Bà Mạnh đang được bố huấn luyện để trở thành người lãnh đạo của công ty này trong tương lai.

Công ty Huawei hiện là công ty viễn thông lớn nhất thế giới và hàng đầu trong lãnh vực hệ thống viễn thông với kỹ thuật 5G. Theo những điều tra của các cơ quan tình báo thì công ty Huawei là cơ quan tình báo của cộng sản Trung quốc.

Công ty Huawei cũng là một phương tiện chính cho Tập Cận Bình thực hiện tham vọng thiết lập vành đai kinh tế, con đường tơ lụa với kỹ thuật 5G. Theo ông Christopher Wray, giám đốc cơ quan cảnh sát liên bang FBI thì những điện thoại tinh khôn do công ty Huawei sản xuất có thể được chế tạo để thâu thập tin tức của những người đang dùng chiếc điện thoại này.

Hệ thống điện thoại 5G nhanh gấp 100 lần hệ thống điện thoại 4G hiện đang được dùng trên thế giới. Với

36

Bà Mạnh Vãn Chu

hệ thống 5G, người ta có thể kiểm soát mọi thứ từ việc điều khiển xe tự động, cho đến việc điều khiển những hệ thống vũ khí. Nói một cách khác, nước nào dẫn đầu trong lãnh vực viễn thông 5G, có thể kiểm soát toàn thế giới.

Hiện nay một số các cường quốc trên thế giới như Hoa Kỳ, Canada, Úc Đại Lợi, Tân Tây Lan và Anh quốc đã cấm không cho các công ty viễn thông ở các quốc gia này dùng các dụng cụ của công ty Huawei, dùng cho hệ thống viễn thông 5G trong tương lai.

Nhiều quốc gia khác như Đức và Ấn Độ cũng đang ngần ngại trong việc tổ hợp và dùng dụng cụ của công ty Huawei.

Nhận định của nhiều bình luận gia

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

cho là việc bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu cũng là một chuyện nên làm, vì đã giúp thế giới biết rõ hơn về âm mưu thống trị thế giới của Trung quốc Chuyển qua chuyện tình cảm thì tuổi nào mà người ta cảm thấy cô đơn nhất?

Nhiều người cứ nghĩ là chỉ có những người già, những người sống một mình khi người phối ngẫu đã qua đời, mới là những người cô đơn.

Thật ra bất cứ ở tuổi nào người ta cũng cảm thấy cô đơn: có nhiều trường hợp của những con cái của những người giầu có, đã tự tử vì những nỗi cô đơn không kiềm chế được.

Một bản khảo cứu mới về sự cô đơn vừa được đăng tải trên tạp chí y khoa the Journal International Psychogeratrics cho thấy là những

người cô đơn nhất là những người ở lứa tuổi cuối của những năm 20s, những người ở vào lứa tuổi trung niên 55, và những người ở cuối của độ tuổi 80.

Theo giáo sư Dilip Jeste, của trường đại học California ở thành phố San Diego và là người trưởng nhóm khảo cứu, thì kết quả về những người cô đơn ở những tuổi gần 30 và ở lứa tuổi 55, đã khiến những nhà khảo cứu ngạc nhiên.

Những người ở lứa tuổi gần 30 bị cô đơn, bị suy thoái tâm thần nhiều vì họ phải đưa ra những quyết định quan trọng cho cuộc đời họ: công ăn việc làm, hôn nhân, có muốn tiếp tục sống không hôn thú , có muốn có con cái…? Những quyết định quan trọng phải làm và những suy thoái tâm thần đã khiến những người này thêm cô đơn.

Cũng theo giáo sư Jeste thì vào tuổi 55, thời gian mà người ta có “cuộc khủng hoảng giữa cuộc đời”(mid life crisis) là thời gian người ta phải chống trả lại những bệnh tật: thời gian mà người ta thường hay mắc phải những bệnh như bệnh tiểu đường, bệnh cao máu, bệnh Parkison’s và trong khi người phụ nữ phải trải qua thời gian tắt kinh (menopause).

Nhiều ông chồng đã không chịu nổi tính tình thay đổi của bà vợ trong thời gian bà này tắt kinh và vì thế đã cho nhiều vụ ly dị diễn ra ở lứa tuổi này.

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

37

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com Giai đoạn thứ ba mà người ta cảm thấy cô đơn là thời gian khi họ gần 90 tuổi: đa số những người sống đến tuổi 90 là những người góa chồng hay góa vợ và thấy là hoàng hôn của cuộc đời đã cận kề.

Cũng trong chuyện thời sự về y tế thì trẻ em ở Mỹ là những trẻ em có nguy cơ chết sớm so với trẻ em ở các quốc gia tân tiến khác.

Theo những thống kê vừa phổ biến thì 59 phần trăm những trẻ em ở Hoa Kỳ có nguy cơ bị chết trước khi đủ 19 tuổi: những người trẻ ở Mỹ đang chết dần hay bị giết ở một tỷ lệ mà nói ra thì quá xấu hổ cho cư dân của một đại cường thế giới.

Theo những bản thống kê thì trong

38

năm 2016 có trên 20 ngàn trẻ em và những thiếu niên nam nữ chết ở Mỹ, khi họ chưa đến 19 tuổi.

Tỷ lệ chết của những trẻ em ở Hoa Kỳ cao hơn so với tỷ lệ chết của trẻ em ở các quốc gia tân tiến khác như Anh, Thụy Điển hay Úc Đại Lợi.

Những trẻ em ở Mỹ chết vì súng đạn, vì tai nạn xe cộ, vì bệnh tật và vì dùng ma túy quá liều lượng.

Các giới chức có thẩm quyền đang nỗ lực tìm cách tạo những phương tiện cho trẻ em ở Hoa Kỳ có thời gian sinh sống ở tuổi thiếu niên tương tự như cuộc sống của những người trẻ khác ở các quốc gia như Đức, Tây Ban Nha hay Canada.

Ngoài ra cũng theo tin của báo

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

USA Today thì tỷ lệ số sản phụ và hài nhi chết ở Hoa Kỳ cũng cao hơn so với những tỷ lệ của 6 cường quốc kinh tế khác trong nhóm G7.

Theo tin của tổ chức March of Dimes thì hàng năm có khoảng 700 sản phụ và hài nhi ở Mỹ chết oan uổng và còn 50 ngàn sản phụ cũng như hài nhi khác bị những biến chứng bệnh tật sau khi sinh con.

Theo những thống kê thì trong năm 2014 tại Hoa Kỳ có đến 18 sản phụ chết trong số 100 ngàn ca sinh nở, cao nhất trong số các quốc gia tiền tiến, cao gấp đôi tỷ lệ sản phụ chết ở Canada, và cao gấp ba so với Thụy Điển.

Trong khi đó chi phí sinh con ở Hoa Kỳ cao nhất thế giới: một ca

sinh con phức tạp có thể tốn đến 300 ngàn Mỹ kim , và tuy có bảo hiểm trả những sản phụ vẫn phải trả 20 phần trăm chi phí và đây là một món tiền lớn cho những gia đình người Mỹ trung lưu.

Những sản phụ nghèo thì không phải trả tiền vì có chính phủ trả cho cũng như những người quá giầu cũng chẳng lo lắng nhiều về tiền bạc, mà chỉ khổ cho những gia đình người Mỹ ở giới trung lưu.

Nói đến các nhà tỷ phú cần kiệm và có một cuộc sống đơn giản thì người ta không thể không kể đến nhà tỷ phú Jim Pattison của Canada.

Người ta thường ví nhà tỷ phú Jim Pattison của Canada như nhà tỷ phú

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

39

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com Warren Buffett của Hoa Kỳ: cả hai cùng là những người tay trắng làm nên sự nghiệp và cùng có một cuộc sống hết sức giản dị.

Nhà tỷ phú Jim Pattison năm nay 90 tuổi và làm chủ một tài sản trị giá 6.3 tỷ dollars.

Mới đây người ta thấy ông Pattison lái chiếc xe vận tải pick up và tự đổ xăng tại một cây xăng ở thị trấn Russell của tỉnh bang Manitoba.

Có thể tên Pattison không là cái tên quen thuộc, nhưng ông là chủ tập đoàn Jim Pattison Group. Tập đoàn lớn hàng thứ nhì ở Canada và với chi nhánh ở 85 quốc gia trên thế giới.

Khi mới có 7 tuổi, ông Jim Pattison đã gõ cửa bán hột giống trồng cây cho những nhà hàng xóm.

Năm 1961, ông Pattison bắt đầu bằng nghề bán xe hơi, và dần dần phất lên.

Tuy là tỷ phú, nhưng có đi công tác ông vẫn kiếm những motel rẻ tiền ngủ qua đêm, và ông cũng mang theo gối và túi ngủ, phòng khi không kiếm ra motel có phòng trống, thì ông tỷ phú này trải túi ngủ, ngủ ngay trong chiếc xe vận tải pick up.

Cuối cùng là chuyện đi nhà thờ trong mùa Giáng Sinh.

Mùa Giáng Sinh đã về, mùa của

Nhà tỷ phú Jim Pattison

40

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

những thánh thiện trong năm, mùa của những việc làm từ thiện phúc đức và mùa của những ngày mà người người đi lễ đến nhà thờ.

Trong các tôn giáo, hình như là đạo Công giáo là đạo không có những ràng buộc nghiêm ngặt, buộc tín đồ phải đi nhà thờ hàng tuần như nhiều tôn giáo khác như Hồi giáo.

Rất nhiều người theo đạo Công giáo như đạo nghĩa chễnh mãng: nhiều người 1 năm đi lễ nhà thờ hai lần, một lần vào dịp lễ Phục Sinh và một lần vào ngày lễ Giáng Sinh.

Số người Canada không theo đạo nào cũng gia tăng: theo sở thống kê

Canada thì số người không theo một đạo nào đã gia tăng từ mức 8 phần trăm dân số vào năm 2001 lên đến 24 phần trăm vào năm 2011.

Vào đêm Giáng Sinh nhà thờ nào cũng đông nghẹt những bổn đạo vì có rất nhiều tín đồ chỉ đi lễ mỗi năm có… một lần.

Có hai cha ở thành phố Vancouver đã cho biết là họ rất vui mừng đón tiếp những bổn đạo đến nhà thờ: không kể là những người này đi lễ hàng tuần hay một năm đi lễ có 1 lần.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

41

ĐỌC BLOG GIÙM BẠN Toronto thoibao.com

K

Nếu cái cột điện biết đi…

hông như giai đoạn sau 1975 kéo dài đến tận đầu thập niên 1990, khi những người chạy trốn cộng sản lén lút thu vén tiền bạc, vàng vòng để vượt biên, những chuyến “vượt biên” ngày nay công khai và rất rầm rộ. Ly hương chưa bao giờ là câu chuyện vui. Rời bỏ quê hương và gia đình không bao giờ là một chọn lựa dễ dàng. Thế nhưng người ta vẫn đi, nhất quyết phải đi, bằng mọi giá phải đi, khó cách mấy cũng đi, “chết” cũng đi, nuốt nước mắt mà đi!

Thử search nhanh trên mạng về dịch vụ visa Hoa Kỳ, visa Úc, visa Canada…, sẽ thấy vô số quảng cáo “cam đoan bảo đảm đậu”. Một công ty dịch vụ visa thậm chí “treo” slogan: “Đi Mỹ không suy nghĩ!”.

Làm thế nào không thể không suy nghĩ khi quyết định phải đi, một quyết định làm thay đổi hoàn toàn cuộc đời, một quyết định có thể biến mình từ một người có của ăn của để thành một người tay trắng lạc lõng nơi xứ người. Tuy nhiên, vô số người vẫn chấp nhận lấy số phận đặt cược cho ván bài lớn nhất đời người: bằng mọi giá phải đi, sẵn sàng đón chờ tất cả may rủi để đi. Có người thậm chí nói, đi đâu cũng được, nước nào cũng được, miễn thoát khỏi Việt Nam! Nghe đau không?

Những câu chuyện “làm thế nào để đi” đang được chia sẻ công khai hàng ngày. Dịch vụ du học mọc như nấm. Dịch vụ ngân hàng “hỗ trợ vốn” du học quảng cáo nhan nhản. Các chương trình EB1, EB3, EB5 giờ được nhiều người thuộc nằm lòng. Đó là những tấm vé vượt biên hợp pháp. Những tấm vé thay đổi số phận.

Những “lá phiếu cử tri” minh chứng cho sự thất bại “toàn tập” của một chế độ. Những bằng chứng rõ ràng và cụ thể cho thấy chính sách cai trị

Chúc mừng bạn đã thoát được khỏi Việt Nam!”

của chế độ có kết quả ê hề và thảm hại như thế nào.

Có quá nhiều lý do để đi. Có người nói họ đi (hoặc muốn đi) vì đất nước không còn thuộc về dân tộc nữa. Có người nói thẳng rằng “Việt Nam bán nước cho Tàu rồi, ở lại làm gì!”. Có người nói, họ đi vì ngày càng “căm thù chế độ cộng sản”. Dù cảm tính hay không thì đó vẫn là những lý do có thực. Tuy nhiên, lý do lớn nhất và phổ biến nhất vẫn là vì tương lai con cái. Chẳng ai muốn con cái họ lớn lên trong môi trường giáo dục-y tế tồi tệ như vậy. Chẳng ai muốn tương lai con mình u ám và đen tối như số phận quốc gia. Không ai muốn để con mình trôi trên chiếc tàu vô vọng và vô định.

Chẳng ai muốn con cái phải gánh chịu những hậu quả mà chính những kẻ có trách nhiệm trực tiếp và lớn nhất cũng đang phủi tay tháo chạy.

Một người bạn nói với tôi rằng, tôi có thể mua mọi thứ ở Việt Nam, tôi

có thể sắm gần như bất kỳ chiếc xe nào, tôi có thể tậu gần như bất kỳ căn nhà nào, tôi có thể ăn bất kỳ nhà hàng sang trọng nào… nhưng có những thứ mà tôi không bao giờ có thể mua: tôi không thể mua được môi trường trong sạch, tôi không mua được ngôi trường có những giáo viên tử tế, tôi không mua được bệnh viện nơi tôi và con tôi không phải nằm vật vờ ở hành lang, tôi không mua được những con đường không bao giờ chứng kiến cảnh ngập lụt, tôi không mua được hệ thống công quyền tận tụy vì dân; và trên hết, tôi không thể mua được sự tự do – tự do cho cá nhân cũng như tự do cho tương lai con cái tôi.

“Chúc mừng bạn và gia đình đã lấy được visa định cư Hoa Kỳ!” – không có lời chúc nào nghe mỉa mai hơn vậy. Vì sao mà sau hơn bốn thập niên người ta vẫn mừng khi rời bỏ quê hương lên đường tha phương?

Vì sao mà gần nửa thế kỷ trôi qua

người ta vẫn phải “vượt biên” tỵ nạn cộng sản và “tỵ nạn” những hậu quả mà cộng sản gây ra? Vì sao mà sau những tuyên bố khẳng định chế độ đạt được hết thành tựu này đến thành công khác mà “cán bộ” cộng sản và đảng viên cộng sản vẫn bằng mọi giá đưa con cái họ ra nước ngoài?

“Chúc mừng bạn đã thoát được khỏi Việt Nam!” – không có lời chúc nào buồn và đau hơn. Một cách chính xác, lời chúc này không dành để nâng ly cho sự rời bỏ đất nước. Nó dành cho sự thoát được khỏi chế độ cai trị trên đất nước đó. Lời chúc đó là một cáo trạng cho chế độ. Chẳng ai vui (trừ “cán bộ” cộng sản) khi rời bỏ quê hương. Chẳng ai thoải mái khi bỏ hết tài sản lẫn thân nhân mà gạt nước mắt ra đi. Sự chọn lựa của họ quá khắc nghiệt: hoặc là một quê hương đang bị chế độ cộng sản tàn phá tan nát, hoặc là xứ lạ quê người nơi họ có thể dùng những ngày tháng cuối cùng của cuộc đời để gieo những mầm hạt hy vọng cho tương lai con em mình.

Khi tôi viết những dòng này, ngoài kia, trước cổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ hoặc lãnh sự quán nào đó, hàng đoàn người dài dằng dặc vẫn đang xếp hàng chờ phỏng vấn visa. Trời nắng chang chang hoặc mưa mịt mù, họ vẫn kiên nhẫn. Họ nắm chặt sấp hồ sơ trong tay. Họ đang cố nắm chặt số phận mình. Con đường phía trước dù mờ mịt như thế nào thì ít nhất nó cũng dẫn đến một lối thoát cho tương lai con em họ…

27/12/2018 MẠNH KIM

42

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

43

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

Khi kẻ ngu giả mù!

Cứ đến một năm mới, chúng ta lại có dịp mới để một điều gì đó tốt đẹp hơn năm cũ. Dù đã bằng lòng với cuộc sống an bình, sức khoẻ, có cái nhà để ở, có cái xe để đi, đời sống có tự do, nhân phẩm được tôn trọng, chúng ta vẫn mong trong những ngày tháng tới có những điều tốt đẹp, hạnh phúc hơn sẽ mang tới cho chúng ta.

Nhưng khi nghĩ về quê hương, với thân phận lưu lạc, chúng ta không khỏi ngậm ngùi về những điều oan trái, bi thảm của dân tộc mình như câu thơ của Tố Hữu đã khiến chúng ta nhớ mãi: “Bạn ơi, nguồn thảm sầu kia bởi.

Số phận hay do chế độ này?”

Một bản tin cuối năm 2018 không lấy gì làm vui và “đẹp mặt” cho lắm khi chính phủ Đài Loan vừa cho biết, 152 khách Việt vừa đến đây trong một đoàn du lịch, đã “biến mất” sau khi làm thủ tục nhập cảnh. Nói rõ là họ đã trốn ở lại để kiếm việc làm bất hợp pháp. Đây là những người tương đối khá giả, hay có khả năng vay mượn, cầm cố để đóng có tiền, vì chuyến đi này có giá cao gấp 5 lần một chuyến du lịch thông thường qua Đài Loan.

Trong khi trên diễn dàn quốc hội, có người đã cho đây là một việc nhục quốc thể thì chính quyền Việt Nam lại yêu cầu Đài Loan đảm bảo danh dự cho các du khách bị bắt. Loại danh dự mà chính phủ Việt Nam đòi hỏi phải tôn trọng là loại danh dự nào đây?

Sau sự việc này, cơ quan Du lịch Đài Loan đã đề nghị Bộ Ngoại Giao ngừng cấp visa cho các đoàn du khách đến từ Việt Nam. Tính từ tháng 8/2016 đến tháng 3/2018, ít nhất 1.946 trường hợp đã được ghi nhận ở quá hạn visa hoặc mất tích sau khi đến Đài Loan, theo thông báo của Văn phòng Thống kê Đài Loan.

Theo đó, số công dân nước ngoài

44

“mất tích” lên đến 1.597 người, có 70% người Việt. Phần lớn số người này đã xử dụng giấy tờ giả để tiếp tục ở lại Đài Loan.

Khó khăn hơn, hồi cuối tháng 2-2017 một nhóm lao động gồm 23 người ở các tỉnh tập trung ra Hà Nội, đóng khoảng 2,300 đô la cho một người ở Bắc Giang để được đưa sang Trung Quốc, từ Trung Quốc, họ mua một con tàu biển cũ để vượt biển sang Đài Loan để kiếm việc làm. Khi ra giữa biển, con tàu bị nạn, Đài Loan vớt được 16 thi thể, chỉ có vài người bơi được vào Đài Loan, bị cảnh sát tại đây bắt giữ.

Không lẽ, Việt Nam sau gần 44 năm thống nhất, độc lập, dân còn cơ cực lắm hay sao mà phải bỏ đất nước ra đi? Không phải người Việt ra đi làm chuyên viên, tham vấn cho chính phủ các quốc gia khác thua kém Việt Nam, vì Việt Nam thông minh, cần cù và đã đánh thắng ba đế quốc sừng sỏ, mà để tìm việc mưu sinh bằng lao động tay chân, ở đợ, kiếm chồng hay bán thân.

Cũng mới tháng 8-2018 đây thôi, 17 người Việt Nam trên con tàu vượt biên đến Úc, đã bị cảnh sát địa phương Úc bắt giữ ở khu vực gần cửa sông Daintree, phía Bắc tiểu bang Queensland. Cũng trước đây, năm 2015, hải quân Úc đã bắt giữ 50 thuyền nhân Việt Nam ở khu vực ngoài khơi phía bắc nước Úc, và sau đó chính phủ Úc cho một chiến hạm chở họ, trục xuất về nước.

Trong 4 tháng đầu 2013, 460 thuyền nhân Việt Nam kể cả phụ nữ và trẻ em đã vượt biển đến Úc. Do đó, chính phủ Úc đã có 15 đợt trả người xin tị nạn về nước “với những hình thức khác nhau!”.Gần 40 năm sau ngày Việt Nam thống nhất trong chế độ “xã hội chủ nghĩa”, hiện tượng người vượt biển lại tăng cao, bằng

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

tổng số thuyền nhân đến Úc trong 5 năm trước.

Năm 2017 cả nước đưa được 134.751 lao động đi nước ngoài làm việc, trong số này số phụ nữ chiếm 37,5% trong tổng số 100.000 lao động (năm 2014,) phần lớn là ra nước ngoài làm giúp việc nhà (osin.)

Mới đây, Tổng thống Indonesia Joko Widodo tuyên bố Indonesia sẽ dừng chương trình đưa phụ nữ nước này ra nước ngoài giúp việc nhà để “giữ lòng tự trọng quốc gia,” vì nhiều phụ nữ khi làm việc ở nước ngoài đã bị bóc lột sức lao động, bị xâm hại, bị bạo lực nhưng không được trả lương. Năm 2012, cựu tổng thống Bambang Yudhoyono cũng từng cam kết sẽ tạo thêm 1 triệu việc làm để khuyến khích lao động giúp việc nhà Indonesia ở nước ngoài quay về nước. Còn Việt Nam thì sao?

Chuyện đàn bà Việt Nam “xuất cảng” đi lấy chồng ngoại quốc, chỉ tính ở Đài Loan thôi, số cô dâu Việt Nam ở Đài Loan hiện nay có hơn 98.000 người, tính riêng trong năm 2017 có 6.075 phụ nữ Việt Nam lấy chồng Đài Loan.

Ngày xưa chúng ta thường nghe câu: “Ở đâu có khói là có người Tàu,” ngày nay thử coi, dân nông thôn Việt Nam di cư đi khắp nơi, lên đến số triệu, thì việc có một nhóm có mặt tại Thái Lan, Hong Kong, Trung quốc, Singapore, Đài Loan hay Nam Hàn, tệ hơn là cả Kampuchea, Lào để làm lao động trái luật thì đâu có gì lạ. Tôi nói “tệ hơn” là vì Lào, Kampuchea có thể ở dưới mức nghèo đói, so với việt Nam. Chúng ta nghĩ sao người Việt Nam đến Nga bằng đường du lịch, rồi qua biên giới vào Ba Lan kiếm việc làm?

Không bỏ nước ra đi, phải chăng Việt Nam chỉ còn tầng lớp cán bộ, đảng viên quyền lực tung hoành giàu

có, hay như bà Tám Bảnh với cái mẹt bày hành, tỏi, ớt, đã bất ngờ nổi nóng chửi đổng chính quyền đang muốn bóp cổ bà, khi nghe tin nhà nước sẽ “chiếu cố” “vặt lông vịt” đến lớp người buôn thúng, bán bưng như bà!

Ngày nay người ta rời bỏ quê hương mình không một chút vấn vương luyến tiếc. Con em du học không về, người dân đang tìm đủ mọi cách để bỏ nước ra đi: du học, hôn thú, du lịch trốn ở lại, vượt biển...

Một bài viết trên BBC cho rằng người ta muốn rời bỏ VN để con cái mình khi lớn lên được sống làm người tử tế.

Trước một cuộc di cư mệnh danh là cuộc “di cư của thế kỷ 21,” một bài báo trên VnExpress đã có đề nghị: “Chúng ta cần siết chặt các đường biên giới, cả của quốc gia lẫn các tỉnh thành, để ngăn dòng người di cư tự do và các vấn đề của nó?” Đây là một đề nghị khá buồn cười và bất khả thi!

Trong một đất nước có tình trạng như vậy, giới lãnh đạo Cộng Sản như con đà điểu chúi đầu vào cát, nhắm mắt mà lạc quan tếu táo như Nguyễn Phú Trọng: “Có lẽ nhìn lại chưa bao giờ quê hương ta đẹp như thế này, chưa bao giờ quê hương ta có đời sống văn hóa, kinh tế phát triển, xã hội ổn định, thôn xóm có nhiều hình thức hoạt động mới. Con em được học hành đến nơi đến chốn, đời sống của bà con có nghĩa có tình!”

Tôi xin tặng câu nói này của nhà văn Ái Nhĩ Lan, Samuel Beckett cho người cầm đầu đảng Cộng Sản VN:“Hãy là kẻ biết điều hợp lý, bạn chưa thử hết mọi thứ mà. Một kẻ ngu có thể giả mù nhưng ai biết con đà điểu đó thấy gì trong cát?”

Huy Phương Tháng 12/2018

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

45

Toronto thoibao.com

Nhìn lại những sự kiện thế giới nổi bật trong năm 2018 tiếp, ông Trump gọi thỏa thuận này là “tệ hại” vì không giải quyết được chương trình phi đạn đạn đạo của Iran. Quyết định này của ông Trump theo sau bởi việc tái áp đặt các chế tài nghiêm khắc lên Iran nhằm gia tăng sức ép buộc nước này nhượng bộ trước những đòi hỏi của Mỹ. Về phần mình, Iran từ chối tái đàm phán thỏa thuận và tiếp tục tỏ thái độ thách thức.

CUỘC HỌP THƯỢNG ĐỈNH TRUMP-KIM Trong một sự kiện chưa từng có tiền lệ, một tổng thống đương nhiệm của Mỹ gặp mặt một lãnh tụ của Triều Tiên. Cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un diễn ra tại Singapore vào tháng 6 nhằm thúc đẩy quốc gia cộng sản này từ bỏ chương trình hạt nhân đã trở thành tiêu điểm của truyền thông thế giới. Ông Trump sau đó hào hứng tuyên bố Triều Tiên không còn là mối đe dọa hạt nhân nữa và nhà ngoại giao hàng đầu của ông đã đưa ra một khung thời gian đầy hứa hẹn cho một “sự giải trừ lớn.” Thế giới phản ứng hồ hởi về cuộc họp lịch sử và tràn đầy hi vọng về tương lai phía trước.

Dù Triều Tiên đã tháo dỡ một địa điểm phóng phi đạn của mình, nhưng có ít tiến bộ đạt được kể từ cuộc họp Trump-Kim trong khi sự hoài nghi lớn dần về việc liệu Triều Tiên có nghiêm túc trong chuyện giải trừ hạt nhân hay không. Những hình ảnh vệ tinh hồi gần đây cho thấy nước này dường như đang mở rộng một căn cứ phi đạn quan trọng, có thể được dùng làm nơi triển khai phi đạn đạn đạo xuyên lục địa có khả năng đánh trúng Mỹ.

Triều Tiên cũng cảnh báo họ có thể khôi phục một chính sách quốc gia nhằm củng cố kho vũ khí hạt nhân nếu Mỹ không dỡ bỏ các chế tài kinh tế.

Tập Cận Bình đã định ra thời hạn hưu chiến 90 ngày mà qua đó hai nước sẽ tìm cách đạt được thỏa thuận giải quyết tranh chấp.

Xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã khiến các thị trường trên toàn cầu lo ngại rằng chiến tranh thương mại sẽ kéo dài và tác động mà nó để lại sẽ sâu rộng hơn. Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu trong năm sau, dẫn ra những rủi ro từ các cuộc chiến tranh thương mại và mức lãi suất cao hơn.

HOA KỲ TỪ BỎ THỎA THUẬN HẠT NHÂN IRAN Tổng thống Donald Trump vào tháng 5 rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran mà chính quyền tiền nhiệm kí kết cùng với với năm cường quốc thế giới khác vào năm 2015, vốn được mô tả là cơ may tốt nhất để chặn đứng Iran chế tạo bom hạt nhân. Trong một bài diễn văn truyền hình trực

CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ-TRUNG Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện thực hóa một luận điệu bảo hộ mậu dịch lúc tranh cử của mình với một cuộc chiến tranh thương mại nhắm vào Trung Quốc, áp đặt thuế quan lên hàng nhập cảng từ nước này nhằm buộc Bắc Kinh thay đổi điều mà Washington cáo buộc là những tập tục thương mại bất công. Một thỏa thuận đạt được hồi gần đây giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc

46

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU - TĂNG NHIỆT TOÀN CẦU Năm 2018 là một năm đầy những tin tức ảm đạm về sự tăng nhiệt toàn cầu và thêm những chỉ dấu nữa của biến đổi khí hậu. Thiên tai diễn ra với tần suất thường xuyên hơn và với cường độ mãnh liệt hơn: từ lũ lụt nghiêm trọng nhất ở Ấn Độ trong một thế kỉ cho tới những vụ hỏa hoạn gây tàn phá khắp bang California của Mỹ. Một báo cáo mang tính dấu mốc của Liên Hiệp Quốc vẽ nên một bức tranh đầy u ám về những hậu quả tàn khốc của biến đổi khí hậu đến năm 2040 nếu các nước không quyết liệt hành động.

Các nhà ngoại giao từ hơn 200 nước đã đạt một

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

47

Toronto thoibao.com thỏa thuận duy trì thỏa thuận khí hậu Paris năm 2015, vốn đề ra mục tiêu giữ cho nhiệt độ toàn cầu không tăng quá 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp để tránh những thiên tai liên quan tới biến đối khí hậu. Chính quyền Trump, sau khi rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận này năm 2017, đang đẩy mạnh quảng bá cho việc sử dụng than đá và đang ráo riết rút lại những quy định về bảo vệ môi trường ban hành dưới những chính quyền trước, trong khi Tổng thống Trump tiếp tục bày tỏ hoài nghi về sự tăng nhiệt toàn cầu.

bao gồm những vụ xâm hại xảy ra trên diện rộng ở bang Pennsylvania suốt nhiều thập niên qua. Đức Giáo hoàng Francis cũng loại bỏ hai Hồng y dính líu tới những vụ tai tiếng xâm hại tình dục khỏi nhóm cố vấn thân cận của ngài, bao gồm Bộ trưởng Kinh tế của Vatican. Ngài cũng sẽ triệu tập một hội nghị đặc biệt quy tụ khoảng hơn 100 người đứng đầu các Hội đồng Giám mục quốc gia cùng hàng chục chuyên viên và các lãnh đạo dòng tu khác về Vatican vào tháng 2 để tìm cách giải quyết cuộc khủng hoảng này.

PHONG TRÀO #METOO Phong trào #MeToo tiếp tục rọi ánh sáng vào những hành vi sai trái về tình dục nhắm vào những người đàn ông danh tiếng và đầy quyền thế trong xã hội Mỹ, đặc biệt là trong lĩnh vực giải trí và truyền thông. Được khơi mào bởi một bài báo của tờ The New York Times phanh phui những cáo buộc của hàng loạt nữ diễn viên nhắm vào ông trùm điện ảnh Hollywood Harvey Weinstein, phong trào này đã lan tỏa khắp mọi lĩnh vực và khắp thế giới, tạo điều kiện cho các nạn nhân bị xâm hại tình dục được cất cao tiếng nói. Ông Weinstein chính thức bị cáo buộc phạm tội hãm hiếp khi ra đầu thú cảnh sát New York vào tháng 5. Các cáo buộc hành vi tình dục sai trái cũng hạ bệ Tổng giám đốc của mạng lưới truyền hình CBS Leslie Moonves. Trong phiên điều trần đầy kịch tính trước Thượng viện Hoa Kỳ vào tháng 9, người được Tổng thống Donald Trump đề cử làm thẩm phán Tòa án Tối cao Hoa Kỳ Brett Kavanaugh phải khai chứng trước những lời cáo buộc ông từng có hành vi tấn công tình dục thời trung học.

BÊ BỐI DỮ LIỆU NGƯỜI DÙNG CỦA FACEBOOK Facebook hứng chịu sự săm soi và chỉ trích kịch liệt trong năm qua liên quan tới quyền riêng tư của người dùng kể từ khi các bài báo hồi tháng 3 tiết lộ đại công ty công nghệ này đã cho phép công ty tư vấn chính trị Cambridge Analytica thu thập dữ liệu thiếu thỏa đáng từ 87 triệu người dùng. Phát hiện này khơi ra các cuộc điều tra từ nhiều quốc gia nhắm vào Facebook và Tổng giám đốc Facebook Mark Zuckerberg phải ra điều trần trước các ủy ban của cả lưỡng viện Quốc hội Mỹ.

Facebook cũng hứng chịu tai tiếng vì cho phép các quảng cáo chính trị của Nga tràn lan trên mạng xã hội này trong cuộc vận động bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, với phần lớn có nội dung đào sâu chia rẽ trong xã hội Mỹ và bôi nhọ ứng cử viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton.

VATICAN VÀ BÊ BỐI XÂM HẠI TÌNH DỤC Giới hữu trách dân sự ở Mỹ đã điều tra quyết liệt hơn những cáo buộc xâm hại trong Giáo hội,

Sergei Skripal

Anh cáo buộc Nga cử hai điệp viên sang để thực hiện vụ tấn công, nhưng Nga phủ nhận và quy trách ngược lại Anh. Những lời cáo buộc và phủ nhận kịch liệt từ các cấp cao nhất của chính phủ đã đẩy quan hệ giữa hai cường quốc xuống mức thấp nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh, đưa tới những vụ trục xuất ngoại giao qua lại giữa các nước Châu Âu và Nga cùng các chế tài quốc tế.

VỤ SÁT HẠI NHÀ BÁO JAMAL KHASOGGI

VỤ ĐẦU ĐỘC SERGEI SKRIPAL Ở ANH Cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal và con gái bị trúng chất độc thần kinh Novichock ở thành phố Salisbury của Anh vào tháng 3, trong một trong những vụ tấn công táo tợn nhất trên lãnh thổ một nước phương Tây từ nhiều năm qua. Cảnh sát liên kết vụ tấn công này với một vụ trúng độc khác xảy ra với hai công dân người Anh vào tháng 6 khiến một trong hai người này tử vong.

Nhà báo Jamal Khasoggi

Một trong những vụ án mạng đưa tới những hệ quả sâu rộng về ngoại giao quốc tế là vụ nhà báo người Saudi Arabia Jamal Khashoggi bị giết hại trong lãnh sự quán Saudi Arabia ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 10. Những chi tiết ghê rợn về vụ sát hại dần công bố trong những ngày sau đó khơi lên công phẫn khắp toàn thế giới và cuối cùng buộc Saudi Arabia phải thừa nhận một toán nhân viên an ninh của họ đã nhúng tay vào vụ việc nhưng phủ nhận sự dính líu của Thái tử Mohammed bin Salman, nhà lãnh đạo trên thực tế của vương quốc này và thường là đối tượng bị nhà báo Khashoggi chỉ trích.

Nhưng một thẩm định tình báo của CIA xác nhận thái tử có phần chắc đã chỉ đạo vụ giết người. Các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ xem qua bằng chứng tuyên bố sự can dự của ông bin Salman là không thể chối cãi và đã thông qua nghị quyết lên án nhà lãnh đạo này. Mặc dù vậy, Tổng thống Trump khẳng định Mỹ vẫn là một “đối tác kiên định” của Saudi Arabia, lưu ý rằng vương quốc này là một đồng minh đắc lực ở Trung Đông để chống lại Iran và đồng thời là một đối tác mua nhiều vũ khí của Mỹ.

(THEO RFI)

48

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

49

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Thảm họa sóng thần trước Giáng Sinh 2018 LÝ ANH

G

iữa lúc hàng tỷ người trên thế giới hân hoan đón mừng Giáng Sinh 2018, hai ngày trước khi Đức Giáo Hoàng Francis cử hành lễ Vọng Giáng Sinh 2018 mời gọi các tín hữu hãy ngắm nhìn Chúa Hài Đồng trong máng cỏ ở Bethlehem, để vượt thắng lối sống ích kỷ, trần tục và duy tiêu thụ, khoảng chín - mười giờ tối ngày 22/12, hỏa diệm sơn Anak Krakatoa phun trào khiến đất ngầm dưới biển sạt lở, cùng với đợt thủy triều dâng cao thất thường gây ra thảm họa sóng thần, ảnh hưởng nghiêm trọng tới một số nơi xung quanh Quần đảo Sunda Lớn (The Greater Sunda islands), gồm các bãi biển tại Pandeglang, Serang và South Lampung, khiến gần ngàn người chết, chục ngàn người bị thương, hàng triệu người sống trong cảnh màn trời chiếu đất …

HỎA DIỆM SƠN DẪN ĐẾN SÓNG THẦN Ngày 23/12/2018, Cục Vật lý địa cầu, khí tượng và khí hậu Indonesia (Indonesian Agency for Meteorology Climatologyand Geophysics) loan tin, thảm họa sóng thần xảy ra khoảng 09 giờ 30 tối 22/12 do hỏa diệm sơn Anak Krakatoa gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng tới các khu vực xung quanh eo biển Sunda, gồm các bãi biển tại Pandeglang, Serang và South Lampung, khiến trên một ngàn người thương vong… Ông Sutopo Purwo Nugroho, phát ngôn viên Cơ quan Phòng chống Thiên tai Quốc gia (BNPB) cho biết, Anal Krakatoa là một trong số 127 hỏa diệm sơn đang hoạt động tại Indonesia, hình thành từ đại dương

khoảng nửa thế kỷ trước sau khi xảy ra vụ phun trào từ năm 1883, gây ra thảm họa sóng thần thảm khốc, cướp đi sinh mạng của 36.000 người.

Số người thiệt mạng trong vụ sóng thần xảy ra tối 22/12/2018 tại một số nơi xung quanh Quần đảo Sunda Lớn (The Greater Sunda islands) tiếp tục tăng.

Theo bản tin Châu Á – Thái Bình Dương, đài Tiếng nói Hoa Kỳ, ngày 25/12, nhân viên cứu trợ Indonesia đã dùng thiết bị bay và chó đánh hơi tìm kiếm người sống sót dọc bờ biển miền đông Java bị tàn phá nặng nề trong trận sóng thần giết chết ít nhất 429 người và cảnh báo con số tử vong sẽ tăng thêm khi nhiều thi thể được tìm thấy trong các đống đổ nát.

Nhân viên cứu hộ dùng máy móc hạng nặng, chó đánh hơi và camera đặc biệt tìm kiếm và đào bới thi thể khỏi các đống đổ nát và bùn đất dọc theo chiều dài 100 km ở bờ Tây của Java. Các quan chức cho biết khu vực tìm kiếm có thể kéo dài về phía nam.

Không những thế, ngày 26/12, trời mưa to gió lớn, gây ra nhiều trở ngại cho những người cứu hộ. Thực phẩm, nước sạch, chăn mền và thuốc men chỉ có thể di chuyển nhỏ giọt vào những khu vực xa xôi trên những con đường kẹt cứng xe cộ. Hàng ngàn người trú ngụ trong lều và những nơi tạm trú như nhà thờ, trường học … đang chờ hàng cứu trợ.

Sau những cơn sóng cao 2 mét đè nát xe cộ, quật ngã cây cối, cuốn đi những mảnh kim loại, những cột nhà bằng gỗ, vật dụng gia đình, để chúng lại trên đường phố và ruộng lúa, có thể nhìn thấy rõ sự tàn phá của sóng thần dọc bờ biển.

Đức Giáo hoàng Francis cử hành Lễ Vọng Giáng Sinh 2018

50

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Khu nhà đổ nát sau khi sóng thần ập vào Indonesia tối ngày 22/12

Thảm họa sóng thần ngày 22/12 xảy ra trước lễ Giáng sinh gợi nhớ những ký ức đau buồn của trận sóng thần Ấn Độ Dương do động đất gây ra vào ngày 26/12/2004 làm chết 226.000 người ở 14 quốc gia, riêng Indonesia đã có tới 120.000 người.

Ngày 23/12/2018, ký giả hãng thông tấn AFP dẫn lời tiến sĩ Richard Teeuw, giảng dạy và nghiên cứu tại Trường Khoa học Trái đất và Môi trường - Đại học Portsmouth, Anh Quốc, cho biết: “Nguy cơ xảy ra sóng thần tại một số nơi xung quanh Quần đảo Sunda Lớn vẫn rất cao khi hỏa diệm sơn Anak Krakatau đang trải qua giai đoạn hoạt động mạnh. Nó càng bất ổn sau đợt phun trào mạnh, có thể tạo thêm nhiều trận lở đất dưới lòng biển”.

Tiến sĩ Richard Teeuw cho rằng, chính phủ Indonesia cần lập bản đồ địa hình đáy biển xung quanh hỏa diệm sơn Anak Krakatau để dự báo nguy cơ lở đất. Tuy nhiên, muốn làm được việc này cần nhiều thời gian lên kế hoạch và thực hiện.

Thảm họa sóng thần tối 22/12 là thảm kịch mới nhất tác động đến Indonesia trong năm qua. Trước đó, các trận động đất liên tiếp đã san phẳng nhiều khu vực trên đảo du lịch Lombok, trong khi một thảm họa động đất kèm sóng thần cũng đã khiến hàng nghìn người trên đảo Sulawesi thiệt mạng.

GIÂY PHÚT KINH HOÀNG Seventeen là ban nhạc rock nổi tiếng ở Indonesia. Vào khoảng 8 giờ tối ngày 23/12, khi ban nhạc đang biểu diễn trước 200 nhân viên của

công ty điện lực Perusahaan Listrik Negara (PLN) tại phía tây đảo Java.

Bất ngờ thảm họa sóng thần ập đến, gây ra khung cảnh hỗn loạn, mọi người hoảng sợ, la hét bỏ chạy.

Trong một video được công bố trên Instagram, Riefian ‘Ifan’ Fajarsyah – giọng ca chính của nhóm không kìm được nước mắt khi thông báo với người hâm mộ về sự ra đi của các thành viên khác bao gồm người chơi guitar bass M. Awal ‘Bani’ Purbani và quản lý Oki Wijaya. Ngoài ra, hai thành viên khác của ban nhạc vẫn đang mất tích. Anh cũng cầu nguyện cho người vợ hiện chưa rõ tung tích an toàn trở về …

Zach, một thành viên trong ban nhạc bám được vào một mảnh vỡ của sân khấu, sau đó cố gắng bám trụ trong dòng nước hung tợn, kể lại khoảnh khắc đối diện với tử thần: “Tôi chỉ biết cầu nguyện Chúa che chở khi bị sóng cuốn trôi và nhấn chìm. Suýt chút nữa tôi đã hụt hơi”.

HỖ TRỢ NẠN NHÂN SÓNG THẦN Ngày 24/12/2018, Đài TVNZ đưa tin chính phủ New Zealand điều trực thăng Hercules chở hàng cứu trợ cho nạn nhân của sóng thần. Bên cạnh đó, New Zealand còn cam kết hỗ trợ 1,5 triệu NZD (khoảng 1 triệu Mỹ kim) giúp cứu trợ khẩn cấp và xây dựng lại sau thảm họa.

Cùng ngày, tờ The Sydney Morning Herald cũng dẫn lời Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết, chính phủ Úc Đại Lợi sẵn sàng hỗ trợ Indonesia nếu được yêu cầu.

Bà Wan Azizah Wan Ismail, Phó thủ tướng Mã Lai Á cho hay, nước này cũng sẵn sàng hỗ trợ nước láng

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

51

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

xung quanh Ấn Độ Dương, giết chết hơn 170.000 người tính riêng tại Indonesia, phần lớn ở tỉnh Aceh.

Khoảng 50.000 người ở các nước khác thiệt mạng, khiến tổng số người chết trong thảm họa lên đến xấp xỉ 220.000. Đây là một trong những thảm họa thiên nhiên tàn khốc nhất lịch sử nhân loại.

Không có cảnh báo về trận sóng thần sắp xảy ra, khiến người dân không có thời gian để sơ tán, dù thời gian con sóng tấn công các châu lục cách nhau nhiều giờ.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS), trận động đất lần này tương đương 23.000 quả bom nguyên tử thả xuống thành phố Hiroshima, Nhật Bản, năm 1945.

Nhật Bản, 2011

Sóng thần xô đổ tòa khách sạn cao tầng

giềng giải quyết hậu quả sóng thần.

Hãng thông tấn Mã Lai Á Bernama dẫn lời bà Wan Azizah nói: “Tôi rất buồn khi nghe tin thảm họa sóng thần ở Indonesia cướp đi nhiều mạng người. Tôi cầu nguyện cho người Indonesia kiên cường đối phó. Mã Lai Á sẵn sàng hỗ trợ để giảm nhẹ gánh nặng cho những anh chị em của chúng tôi ở Indonesia”.

Ngoài những nước “hàng xóm, láng giềng” với Indonesia, nhiều nước trên thế giới đang lần lượt gửi tiền và vật dụng đến hỗ trợ nạn nhân sóng thần ở Indonesia.

Tính ra, khoảng từ năm đến tám ngàn người thiệt mạng, trở thành một trong những thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất lịch sử Phi Luật Tân.

Papua New Guinea, 1998

Ngày 17/07/1998, Papua New Guinea rung chuyển bởi hai trận động đất lớn với cường độ 7 độ. Động đất kép kéo theo cơn sóng thần tàn phá 30 km bờ biển phía bắc đất nước, cuốn đi bảy ngôi làng trên đường di chuyển.

Theo thống kê chính thức, hơn 2.000 người đã thiệt mạng, nhưng

các nguồn tin địa phương cho rằng số người chết phải từ sáu đến tám ngàn người.

Hơn mười hai ngàn người rơi vào cảnh màn trời chiếu đất.

Indonesia, 2004

Ngày 26/12/2004, trận động đất mạnh 9,1 độ làm rung chuyển tỉnh Aceh nằm ở phía bắc đảo Sumatra thuộc Indonesia, gây ra cơn sóng thần thậm chí lan đến các vùng xa xôi như Somalia ở Châu Phi. Sóng thần tấn công một số nước

Ngày 11/03/2011, Nhật Bản bị tấn công bởi một trận động đất 9 độ, kéo theo cơn sóng thần cao chót vót nhấn chìm hàng loạt khu dân cư dọc bờ biển phía đông bắc đất nước. Khoảng 19.000 người đã chết hoặc mất tích khi “bức tường nước” đáng sợ di chuyển với tốc độ của một chiếc máy bay phản lực nuốt chửng tất cả mọi thứ trên đường đi của nó.

Nước làm ngập các lò phản ứng tại nhà máy nguyên tử Fukushima I gây ra vụ rò rỉ phóng xạ tồi tệ nhất kể từ thảm họa Chernobyl ở Ukraine năm 1986.

Thảm họa tạo ra vết thương khó phai trong tâm lý chung của người Nhật Bản. Đến nay, nhiều người thuộc các khu vực bị tàn phá vẫn đang phải sống ở những nơi trú ngụ tạm thời …

LÝ ANH

NĂM TRẬN SÓNG THẦN TÀN KHỐC Dưới đây là 5 trận sóng thần khiến nhiều người chết trong vòng gần một trăm năm qua: Chile, 1960

Trận động đất mạnh với cường độ 9,5 tàn phá Chile tháng 05/1960 đã gây thảm họa sóng thần trên khắp thế giới. Hơn 5.700 người ở Chile và 61 người tại Hawaii (Mỹ) đã thiệt mạng khi sóng thần tràn vào bờ biển.

Sự tàn phá còn lan đến những nước như Nhật Bản, nơi có 142 người thiệt mạng và 1.600 tòa nhà bị hư hại.

Những người sống sót tại Nhật Bản cho biết trận sóng thần năm 1960 có chiều cao lên tới 5 m.

Phi Luật Tân, 1976

Chỉ sau nửa đêm 17/08/1976, một trận động đất 7,9 độ xảy ra gần các đảo Mindanao và Sulu của Phi Luật Tân, gây sóng thần cao 5 m, cuốn trôi hàng ngàn người dân khi họ đang say sưa trong giấc ngủ.

52

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Thảm họa sóng thần ở Papua New Guinea năm 1998

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

53

VIẾT TỪ DALLAS

Toronto thoibao.com

Tháng Giêng tàn nhẫn

K

hi bài báo này tới tay bạn đọc thì những ngày nghỉ lễ đã qua và chúng ta vừa bước qua năm mới. Với thời tiết của khu vực Bắc Mỹ, đây cũng là thời gian bắt đầu của những tháng dài mùa đông đang chờ ở phía trước. Trong khi nhiều người mơ tưởng được ngồi bên lò sưởi ấm thưởng thức một tách trà nóng và nhìn ra bên ngoài với những bông tuyết rơi phất phơ trong khung cảnh thật hữu tình, thì điều thực tế là khi phải đối phó với thời tiết của mùa đông lại hoàn toàn không thơ mộng chút nào. Bên ngoài trời lúc nào cũng âm u, ngày thì ngắn, đêm thì dài, và những cơn gió quái ác làm cho cái rét như cắt vào da thịt, ngấm vào tận xương tuỷ đến tê cả người.

Thế nên có người cho rằng Tháng Giêng đầu năm là tháng tàn nhẫn nhất trong năm. Một phần là vì nó không may bị xếp phải đi sau Tháng 12, có lẽ là tháng với nhiều niềm vui nhất trong năm, tiệc tùng tiếp nối tiệc tùng và những ngày lễ nghỉ. Trong khi Tháng Giêng là khởi đầu của mùa đông, với những cơn gió lạnh run làm người ta nhớ nhung những ngày nắng ấm. Nhớ thì cứ nhớ nhưng vẫn phải đợi thêm vài chục ngày nữa cho qua hết Tháng Ba thì mùa xuân mới thực sự trở về. Thời gian chờ đợi này

54

sẽ là thời gian đau khổ vô cùng. Sự chờ đợi mang lại cảm giác lê thê bất tận, và ảnh hưởng đến tâm lý: nhiều người trở nên khó ngủ, ăn nhiều và lên cân.

Tệ hơn nữa, có người còn bị rơi vào trầm cảm. Trong một cuộc nghiên cứu gần đây cho biết có khoảng 10 phần trăm cư dân sống ở tiểu bang New Hampshire bị mắc chứng rối loạn do ảnh hưởng của mùa màng. Đối với nhiều người, hiện tượng này có thể chỉ là vì cá tính kỳ quặc của người mắc bệnh, hay tệ hơn, là vì tâm lý yếu đuối. Tuy nhiên, theo một số nhà nghiên cứu, nguyên do của chứng bệnh này nằm ở trong quá trình hoạt động của hệ di truyền, của nội tạng và, sau hết, là trong cấu trúc của những hoá chất trong cơ thể hết sức là phức tạp của mỗi chúng ta.

Khái niệm về thời gian của chúng ta xác định cách chúng ta tương tác với trái đất và với nhau trong sinh hoạt thường này. Và vì nhu cầu giao tiếp và trao đổi đưa tới hiện tượng là cuộc sống của chúng ta bị chia ra thành từng mỗi thời khắc thật chi li và chính xác đến không thể tưởng tượng nổi. Chiếc bánh thời gian của mỗi một ngày của chúng ta bị cắt ra thành nhiều phần gọn ghẽ mà có người nói rằng nếu như những thế hệ cha ông của chúng ta chẳng may sống

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

lại vào thời đại này chắc sẽ phải sửng sốt kinh ngạc biết chừng nào.

Tuy nhu cầu của cuộc sống bắt chúng ta phải chia thời gian trong ngày ra thành nhiều phần nhỏ, một số nhà nghiên cứu nói rằng có những chiếc đồng hồ vẫn không hề thay đổi cho dù kỹ thuật thay đổi và sinh hoạt trong cuộc sống của chúng ta thay đổi. Là vì mỗi một phần cơ thể của chúng ta - từ những bộ phận nội tạng cho tới những tế bào li ti - đã được sắp xếp theo đúng nhịp điệu của ngày và đêm. Hai quả thận làm việc chậm đi vào ban đêm. Đấy là điều hết sức kỳ diệu nếu ta không muốn cứ hai ba tiếng lại phải thức dậy bước vào toa lét để xả nước dư trong cơ thể. Trong khi lá gan làm việc chậm chạp nhất vào những giờ giấc buổi sáng, điều này có nghĩa là chúng ta chỉ ăn nhẹ chứ không ai lại đi nhậu nhẹt tưng bừng vào lúc hừng đông cả.

Vậy, những nhịp điệu sinh học như nói ở trên hoạt động ra sao? Theo như khoa học chứng minh, chúng ta mang theo trong cơ thể của chúng ta hơn hai ngàn tỷ đồng hồ: nào là đồng hồ tế bào, đồng hồ hệ di truyền v.v…

Và mỗi loại đồng hồ này hoạt động theo các chức năng mà chúng được giao phó. Chẳng hạn như đồng hồ hệ di truyền hoạt động hướng về mặt trời và được điều khiển bởi bộ não

HUY LÂM

và cặp mắt. Ánh sáng len vào mắt chúng ta kích động và gửi đi một tín hiệu tới một mảng tế bào li ti trong não. Khu vực não này sau đó tiết ra chất kích thích tố dùng để điều phối những chiếc đồng hồ trong những phần tế bào khác nhau của cơ thể.

Làm rối loạn hệ thống hoạt động này và tất cả mọi thứ khác sẽ trở nên lộn xộn đảo điên ngay tức khắc.

Mệt mỏi, mất ngủ, tâm trạng vui buồn bất thường chỉ là một phần của tảng băng nằm chìm bên dưới, phần nghiêm trọng hơn mà một số nhà nghiên cứu nghờ rằng nguyên nhân đưa đến một số căn bệnh ung thư có thể là do hậu quả của sự rối loạn của những chiếc đồng hồ sinh học này.

Những người đi làm ban đêm, thường tiếp cận với thứ ánh sáng nhân tạo trong những giờ giấc khuya, thường dễ mắc nhiều căn bệnh quái ác hơn là những người đi làm ban ngày.

Không chỉ thế, những chiếc đồng hồ sinh học trong cơ thể chúng ta còn có liên hệ tới sự hình thành của thái dương hệ nữa đấy. Những vòng quay của trái đất và sự xoay chuyển của mặt trăng, theo lối giải thích của một số khoa học gia, tạo nên những nhịp đập phụ nằm ở bên trong những hoá chất của tế bào con người. Những chuyến bay của phi thuyền Apollo đã mang về trái đất hơn 840 cân Anh mẫu đất

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

55

VIẾT TỪ DALLAS

Toronto thoibao.com

và đá từ mặt trăng. Kết quả phân tích khoáng chất trong đó cho thấy chúng cũng có những đặc tính hoá học giống như đất đá trong phần vỏ của trái đất, và như vậy suy ra ở những phần thể khác của thái dương hệ chắc hẳn cũng có những đặc tính tương tự như trên.

Giả thuyết hiện nay, dựa trên nhiều chứng cớ khoa học, tin rằng một tảng thiên thạch lớn cỡ bằng Hoả tinh đã va vào trái đất hơn bốn tỷ năm trước.

Một hỗn hợp của những mảnh vụn vỡ ra từ vỏ trái đất và thiên thạch kia bị đẩy vào không gian, cuối cùng kết tụ lại thành mặt trăng và làm nghiêng hẳn trục nguyên thuỷ của trái đất.

Do có thảm hoạ trên mà nay chúng ta có bốn mùa chia đều ra trong năm, cùng với ngày tháng và thời lượng 24 giờ mỗi ngày. Những chiếc đồng hồ sinh học và một số căn bệnh chúng ta mắc phải chính là những chứng tích của cái thời khắc lịch sử này của trái đất nơi chúng ta đang sống.

Loài người được sinh ra từ những vẩn bụi trong không gian thì suy ra cuộc sống của chúng ta ít nhiều gì cũng có liên quan tới vũ trụ, và sự hoạt động tuần hoàn của trái đất chắc chắn có tác động lên tâm tính và cảm xúc của chúng ta tuỳ theo mỗi khoảng thời gian của năm. Và Tháng Giêng, tháng khởi đầu của mùa đông ảm đạm, được cho là gây ảnh hưởng

56

xấu nhất lên tâm lý của chúng ta là những người sống ở phần bắc bán cầu của trái đất. Đó là ta đang bàn tới những cách giải thích của khoa học. Riêng phần ngoại cảnh cũng có nhiều lý do để làm người ta không ưa Tháng Giêng, không chỉ vì cái lạnh đáng ghét của nó mà còn vì đây là tháng mà đối với những người đi làm ở hãng xưởng hoàn toàn không có một ngày lễ nghỉ nào. Chỉ nội điều này thôi cũng đã đủ cho ta thấy Tháng Giêng kém xa Tháng 12 đi trước nó.

Thậm chí ngay cả là một người lạc quan cách mấy và đã cố tự dặn lòng là phải cố gắng tìm ra những cái tốt trong Tháng Giêng thì cũng khó có thể làm cho người ta cầm lòng mà không liên tưởng và nhớ tới những ngày lễ nghỉ cuối năm vừa qua trong sự thèm thuồng và tiếc nuối. Hãy thử tưởng tượng còn điều gì tuyệt vời hơn là được thức dậy vào sáng ngày Giáng sinh và không phải làm bất kỳ một việc gì. Tự cho phép mình được quyền lười biếng, nằm lán thêm chút nữa trên giường. Sau đó mới nhẩn nha bước xuống giường, đi vào bếp tự pha cho mình một ly cà phê thật ngon đầu ngày và từ từ thưởng thức hương vị thơm tho bằng cách uống từng ngụm nhỏ. Rồi bước đến bên cây thông Giáng sinh, lôi ra từng gói quà

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

để xem mình được tặng những món gì và hạnh phúc biết bao khi nhận ra rằng những người thân yêu chung quanh vẫn còn quan tâm đến mình. Và những ngày lễ nghỉ cũng là khoảng thời gian mình được ăn uống thoả thuê không giới hạn mà không lo sợ bị người khác phán xét hay chỉ trích.

Tháng Giêng thì không mang đến những diễm phúc đó. Đây là lúc mọi người phải đi làm trở lại, dù muốn hay không, thì đây vẫn là trách nhiệm vì ta còn phải cưu mang cho cuộc sống bản thân và gia đình. Và trước khi bước chân vào sở thì đã nghe văng vẳng những lời than van từ bên trong phát ra: nào là phải thức dậy

sớm sáng nay, nào là lên cân vì ăn uống quá điều độ trong những ngày lễ, nào là làm thế nào để có thể thực hiện được những lời hứa cho những quyết tâm đưa ra trong năm mới v.v…Ôi thôi thì đủ mọi lời than van có thể nghe thấy từ tất cả mọi ngõ ngách ở sở làm đến không thể trốn vào đâu được. Dù có nhắm mắt, nín thở, bịt tai thì những lời than van ấy vẫn cứ văng vẳng vào trong óc. Và đó là những gì sẽ xảy ra trong những ngày đầu năm.

Thế nên, Tháng Giêng bị gán cho là tháng tàn nhẫn nhất so với những tháng khác trong năm là vì vậy.

HUY LÂM

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

57

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Cái quần & cái luật an ninh mạng TƯỞNG NĂNG TIẾN

Nhà nước cộng sản xây dựng hàng loạt đạo luật ngu dân, tước đoạt quyền con người, quyền công dân của người dân. Điển hình của luật pháp ngu dân là điều 4 Hiến pháp và luật An Ninh Mạng.

Phạm Đình Trọng Ngày 6 tháng 12 năm 2018, trên

58

trang nhà VOA xuấ t hiệ n mộ t bà i viết (“Chuyện Cái Quần”) thú vị của blogger Trân Văn. Câu chuyệ n đã được phổ biến khá rộng rãi nên chỉ xin ghi lại tóm tắt, đôi đoạn: “Ông Nguyễn Quốc Hùng – chồng bà Dương Ngọc Ánh – đã thay mặt vợ xin lỗi thầy giáo Hồ Văn Khánh, giáo viên trường Trung học cơ sở

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

(THCS) Trần Huỳnh, tại một buổi họp với đầy đủ các bên được cho là có liên quan ... Sở dĩ ông Hùng phải thay mặt vợ đứng ra xin lỗi... vì bà Ánh – vợ ông Hùng nhận thức sai, hành xử không đúng đối với một… cái quần! Ông Hùng và bà Ánh có một cô con gái đang là học sinh lớp 9 trường THCS Trần Huỳnh. Sau buổi học sáng 30 tháng 11, ái nữ của họ để quên một cái quần trong hộc bàn.

Buổi chiều, học sinh nào đó đem cái quần bị bỏ quên ấy đặt lên bàn giáo viên. Khi thầy giáo Khánh vào lớp, nhìn thấy cái quần, không xác định được chủ, ông yêu cầu học sinh bỏ nó vào thùng rác.

Chiều hôm sau, ái nữ của ông Hùng, bà Ánh tìm thầy giáo Khánh để hỏi thăm về cái quần của cô. Nghe thầy giáo Khánh trả lời ông đã ra lệnh cho học sinh bảo nó vào thùng rác, cô lẳng lặng bỏ về… Chỉ một tiếng sau, ông Hùng gọi điện thoại cho thầy giáo Khánh, yêu cầu thầy giáo

Khánh hạ một bậc hạnh kiểm của học sinh đã đem quần của con gái ông đặt lên bàn giáo viên và buộc cha mẹ học sinh đó… đền quần! Thầy giáo Khánh từ chối vừa vì yêu cầu đó thái quá, vừa vì chính ông là người yêu cầu học sinh đem quần của ái nữ ông Hùng, bà Ánh bỏ vào thùng rác.

Bởi thầy giáo Khánh không đáp ứng yêu cầu của mình, ông Hùng yêu cầu thầy giáo Khánh ra quán cà phê nói chuyện. Phải sinh hoạt với lớp mà mình làm chủ nhiệm, thầy giáo Khánh hẹn ông Hùng uống cà phê vào trưa 3 tháng 12… Trưa hôm ấy, ông Hùng không đến như đã hẹn, vợ ông thay chồng nói chuyện phải trái với thầy giáo Khánh. Sau cuộc nói chuyện, bà Ánh đưa lên trang facebook của mình một video clip ghi lại bốn phút trò chuyện với thầy giáo Khánh – người mà bà nhận định là… ‘thầy giáo biến chất’.

Ngay sau đó, người ta chuyển cho nhau xem clip ấy, mạng xã hội tiếng Việt sôi lên sùng sục nhưng thiên

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

59

THƯ CỦA TIẾ N Toronto thoibao.com hạ không chỉ trích thầy giáo Khánh như bà Ánh… mong. Bà Ánh không dè chính bà trở thành tâm của trận bão mà mức độ cuồng nộ càng lúc càng lớn. Trong vòng chưa đầy một ngày, có tới 18.000 người vào trang facebook của bà Ánh chỉ trích bà vô giáo dục, thậm chí không ít người dọa sẽ trừng trị bà nếu bà không xin lỗi thầy giáo Khánh… Bà Ánh vội vàng rút clip xuống nhưng sự cuồng nộ không giảm.

Chi nhánh Bạc Liêu của Vinaphone (doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam – VNPT) – chỗ mà bà Ánh tự giới thiệu trên facebook là nơi làm việc của mình – vội vàng thông báo: Nhân viên Dương Ngọc Ánh đã chấm dứt hợp đồng lao động từ ngày 20/10/2017 với Trung Tâm Kinh Doanh VNPT – Bạc Liêu theo quyết định số 178/ QĐ –TTKD –BLU-THNS. Mọi vấn đề liên quan VNPT Vinaphone – Bạc Liêu không quản lý.

Ngoài việc kêu gọi nhau tẩy chay Vinaphone, người sử dụng mạng xã hội còn thông báo với nhau gốc gác của bà Ánh. Hóa ra bà Ánh không phải thường dân, bà là ái nữ của ông Dương Ngọc Ẩn, cựu Tỉnh ủy viên, cựu Giám đốc Sở Xây dựng Bạc Liêu – nhân vật vốn chẳng xa lạ gì với công chúng vì liên tục vi phạm pháp

60

luật từ năm này đến năm khác nhưng vẫn ung dung tại vị cho đến ngày nghỉ hưu, hưởng nhàn.”

Thiệt là trật một ly mà đi chục dặm ... Sự việc sẽ không đi quá xa như vậy nếu như đừng có internet. Mấy trang mạng xã hội (MXH) đã khiến cho đại gia đình ông Hùng, kể cả vị nhạc gia – cựu Tỉnh Ủy Viên, cựu Giám Đốc Sở Xây Dựng Bạc Liêu – phải một

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

phen điêu đứng.

Họ là nạ n nhân mớ i nhấ t (chứ không phả i là duy nhấ t) củ a Thờ i Đạ i Thông Tin. Trướ c đây, ông Vương Bình Thạnh, Chủ Tịch Tỉnh An Giang, cũng đã có lần nói như mếu rằng: “Những ngày qua mình rất khổ sở vì trở thành tâm điểm của dư luận. Nhiều người còn cho rằng ông chỉ đạo xử nặng các cá nhân nói

xấu mình trên Facebook vì mâu thuẫn với người trong cuộc.” Sau đó, theo Vnexpress: “An Giang xin lỗi cô giáo chê chủ tịch trên Facebook.”

Sau đó, vào ngày 5 tháng 10 năm 2017, ông Lê Tấn Thịnh (trưởng công an xã Quảng Điền, huyện Krông Na, tỉnh Đắk Lắk) làm náo loạn một khu chợ chồ m hổ m bằ ng nhiề u cú đá hung bạo vào thúng mẹt rau cải, tôm

Ảnh: FB: Nguyễn Xoan

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

61

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

cá… của bạn hàng ở địa phương. Chỉ vài phút sau, màn biểu diễn quyền cước của ông Thịnh được cả nước “chiêm ngưỡng” và đương sự cũng “trở thành tâm điểm của dư luận” nên đã bầy tỏ sự ân hận bằng một câu xin lỗi (nghe) rất ... dễ thương: “Tôi chưa lường trước sự việc.”

Tì nh trạ ng qú i vị lã nh tụ ở cấ p trung ương cũng thế, cũng thảm hại không kém – theo ghi nhận của tác

giả Nguyễn Thanh Anh: “Đơn cử như tháng 5/2016 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Tổng thống Mỹ Obama cho cá ăn tại khu nhà sàn của Hồ Chủ Tịch. Hành động hất cả xô cám một cách thô lỗ xuống ao cá khiến cho vị Tổng thống Mỹ cũng phải tỏ ra hơi hốt hoảng được truyền thông ghi lại trọn vẹn và là đề tài đàm tiếu suốt một thời gian.

Cũng là bà Ngân khi chào đón

đội tuyển U23 vào đầu năm nay (01/2018) cũng có những hành vi suồng sã như dúi đầu cầu thủ để vừa bắt tay vừa xoa đầu, hay vừa mới đây trong buổi lễ trao cúp vàng AFF cho đội tuyển bóng đá Việt Nam bà Ngân đã cố gắng kéo tấm bảng phần thưởng để Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có thể ghé tay cầm vào nhưng thất bại.

Những hành động đó đều được ghi hình và chia sẻ thông qua các phương

Top Ten Câu Nói Ấn Tượng 2018. FB: Trương Duy Nhất

62

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

tiện truyền thông (youtube) và mạng xã hội (facebook).

FB Nguyễn Đức Hiền nhậ n xé t: “Ngày xưa, khi không có phê-tê-bốc hay bờ lốc bờ leo gì, tất cả bạn bè thời niên thiếu và đại học đều có chung một chí hướng: Phò bác, phò đảng! Kể từ khi có mạng XH thì nhận thức mỗi người bắt đầu khác đi.” Nói cách khác là vì “bờ lốc bờ leo” nên “bác” và “đảng” không còn cửa (độc quyề n) mú a gậ y vườ n hoang như “ngày xưa” nữa.

FB Nguyễ n Thọ cho biế t thêm: “Người dân ở các nước XHCN đang mất dần thói quen nghe loa phường và đọc báo đảng. Họ bắt đầu cắm mặt vào màn hình tý hon cuả máy Smartphone để chat chit hàng giờ.”

Chả những thế, tác giả Trần Đĩnh còn “đế” thêm: “Tao vui vì luôn nhìn thấy Đảng loạng choạng lùi, trước thằng ... Thời Đại.”

Lùi là thấy mệt rồi. Loạng choạng lùi thì sắp té đến nơi. Bởi thế cần phải có Luật An Ninh Mạng để chống cho chế độ hiện hành, may ra, khỏi ngã – theo như lời xác nhận Chủ Tịch Nước Nguyễn Phú Trọng: “Cần Luật này để bảo vệ chế độ.”Được bao lâu?

Thì được lúc nào hay lúc đó thôi, chớ hỏi khó như vậy sao (nghe) bất an quá hà! 

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

63

GÓCToronto CỦA PHAN thoibao.com

Lạc quan…

PHAN

N

ếu hỏi tôi có lạc quan về đời sống ở Mỹ không? Tôi sẽ trả lời là: Tôi chấp nhận chứ không lạc quan. Chấp nhận vì không thay đổi được gì nữa khi đơn giản là bây giờ trở về Sài gòn, tôi không đủ tài chánh để mua lại căn nhà mà tôi đã bán khi đi. Tất cả những việc làm ăn ở Sài gòn đã bị gián đoạn mấy chục năm, hầu hết người quen kẻ biết đã thất lạc. Thêm sự hội nhập với đời sống Mỹ đã biến tôi thành một con người không đến nỗi khác, nhưng không còn là tôi khi ở Sài gòn thì làm sao sống nổi, thích nghi được với Sài gòn sau mấy mươi năm xa cách…

Tôi chỉ còn cách chấp nhận cuộc sống với những điều như ý và bất như ý ở Mỹ, làm bổn phận công dân để được hưởng quyền lợi ở Mỹ sau mấy mươi năm đi làm và đóng thuế.

Những điều không vui cũng đành chấp nhận vì ngoài khả năng, như việc đoàn người di dân từ Trung Mỹ đang khổ sở ở biên giới phía nam của Hoa Kỳ. Bản thân tôi cũng là người di dân nên lòng riêng thầm nguyện cho chính phủ Mỹ giúp đỡ họ, nhưng việc điều hành một quốc gia là việc của chính phủ, không thể làm theo ý nguyện riêng của ai được.

Tôi chỉ còn biết theo dõi tin tức về đoàn người di dân từng ngày, và cầu nguyện cho họ sớm được ổn định cuộc sống, cầu nguyện cho chính phủ Mỹ có cách giải quyết nhân đạo nhất mà chính phủ có thể. Cầu nguyện cho mọi người trên thế giới được bình an trên quê hương vì đâu ai muốn sống đời tạm bợ, tạm dung trên quê hương thứ hai. Người Việt di dân cũng như nhiều dân tộc khác nữa cùng tạm dung trên nước Mỹ bao la và bao dung này, người di dân nào cũng phải trải qua biết bao cực khổ

64

để ồn định cuộc sống cho mình và gia đình trên quê hương thứ hai. Thấm thía lắm! Có thể nói sống đời di dân mới thấu hiểu được tâm tư tình cảm của người lạc mất quê hương vào những ngày cuối năm nặng trĩu trong lòng tình cảm với người thân xa cách, quê hương bỏ lại… Ngồi đọc những trang báo giấy, báo mạng như nhìn lại một năm qua, nhìn lại quê nhà mà sự xa cách tính năm chứ không còn tính tháng tính ngày. Người Việt xa quê không khỏi băn khoăn, khó hiểu với người dân Việt trong nước được thế giới đánh giá là một dân tộc lạc quan vào bậc nhất nhì thế giới?!

Gõ qua Google tìm định nghĩa của từ “lạc quan” lại không khó hiểu,“Lạc quan là thái độ sống điềm tĩnh, an nhiên trước những tình huống, sự việc không mong muốn xảy ra. Người có thái độ sống lạc quan sẽ luôn thấy sự thanh thản và nhẹ nhàng trong mỗi ngày sống. Đây cũng là kỹ năng sống tích cực mà mỗi người cần rèn luyện.”

Ai chả biết đời sống của người dân trong nước, ngoài thiểu số được chế độ đặc ân nên có cuộc sống hơn cả đủ đầy; còn lại đại đa số người lao động đều chật vật với cơm áo gạo tiền, nơi ăn chốn ở; tầng lớp trí thức nghẹt thở với chế độ độc tài đảng trị, công an trị; những tiếng nói bất đồng chính kiến với nhà cầm quyền đều vướng vào vòng tù tội vì đòi hỏi tự do, dân chủ…

Nhưng những đánh giá về sự lạc quan của người Viêt trong nước qua các cuộc khảo sát xã hội của một số tổ chức, viện nghiên cứu quốc tế lại rất… lạc quan!

Theo viện Gallup, Việt nam đứng trong danh sách 10 quốc gia dẫn đầu về lạc quan. Một cuộc thăm dò khác của Viện BVA của Pháp cũng cho kết

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

quả tương tự sau khi khảo sát trên 63 quốc gia. Viện nghiên cứu Pew Research của Hoa Kỳ khảo sát trên 44 quốc gia cho hay, trong khi nhiều nước phát triển đang lo lắng cho thế hệ sau, thì Việt Nam lại là nước lạc quan nhất, 94% số người được hỏi tại Việt Nam cho rằng trẻ em trong nước hiện tại sẽ lớn lên trong điều kiện tốt hơn thế hệ cha mẹ hiện nay. Điều mâu thuẫn giữa khảo sát đánh giá về lớp trẻ trong nước với thực tế du sinh mà người Việt hải ngoại bây giờ dễ dàng nhìn thấy các du sinh Việt nam tìm đủ cách để không phải trở về nước sau khi học xong. Khi được định cư hợp pháp thì họ chỉ quyết tâm làm giàu cho bản thân, ngoài ra không có mục đích sống nào khác, không có tinh thần quốc gia dân tộc, không cần tự do dân chủ, độc lập nhân quyền vì họ đã bị tẩy não với những giá trị ấy. Có thể nói ngay cả chủ nghĩa cộng sản cũng không có trong tâm tư lớp trẻ, những thế hệ được đào tạo dưới mái trường xã hội chủ nghĩa, nhưng khi trưởng thành thì họ tôn sùng và theo đuổi chủ nghĩa cá nhân.

Người Việt hải ngoại đa số từng là con rận trong chăn xã hội chủ nghĩa nên hiểu rõ cộng sản hơn những Viện nghiên cứu, khảo sát, đánh giá quốc tế chỉ cỡi ngựa xem hoa khi nhận xét về Việt nam.

Bây giờ ta thử nhìn ra thế giới với hơn 50% người Ðức, Tây Ban Nha, Mỹ, Anh và Ý tin rằng những đứa trẻ hiện nay tại những quốc gia này sẽ nghèo hơn so với thế hệ trước, quốc gia bi quan nhất là Pháp với 86% người được hỏi tin rằng thế hệ sau sẽ sống trong điều kiện khó khăn hơn hiện nay.

Vậy tại sao nhiều cuộc khảo sát của các tổ chức quốc tế lại đánh giá

Việt Nam là quốc gia hạnh phúc hàng đầu trên thế giới. Tổ chức phi chính phủ NEF bên Anh quốc nghiên cứu về kinh tế, xã hội và môi trường cũng xếp Việt nam đứng thứ hai trong bảng xếp hạng dựa trên ba điểm chính: mức độ hài lòng với cuộc sống, tuổi thọ trung bình và môi trường sống. Travel Chanel đánh giá Việt Nam là một đất nước đang trên đà phát triển, một quốc gia hạnh phúc vào bậc nhất châu Á.

Vậy chúng ta hãy nhìn qua những đánh giá của Liên hiệp quốc về Việt nam để so sánh với những đánh giá không có những số liệu cụ thể mà chỉ cỡi ngựa xem hoa của những tổ chức, Viện nghiên cứu bất vụ lợi nên chẳng nói lên được điều gì thuyết phục.

Trong bảng xếp hạng “Good Country Index” của Liên hiệp quốc về những quốc gia đáng sống và đóng góp cho nhân loại, Việt nam được xếp thứ 124/125. Liên Hiệp quốc đánh giá một quốc gia đáng sống trên những căn bản nhất định phải có như: Đóng góp về khoa học kỹ thuật, văn hóa cho thế giới, đóng góp vào hòa bình, an ninh và trật tự thế giới, bảo vệ môi trường hành tinh, đóng góp vào sự phồn vinh và bình đẳng của thế giới, đóng góp vào việc cải thiện hành tinh và nâng cao sức khỏe con người…

Với thứ hạng 124/ 125 của Việt nam theo đánh giá của Liên Hiệp quốc đã giải thích được việc du sinh Việt nam đa số không về nước sau khi học xong; những người trong nước có cơ hội, điều kiện đều rời bỏ quê hương để đi định cư ở nước ngoài…

Liên Hiệp quốc chỉ ra được thực tế, thực trạng của một đất nước có hơn 90 triệu dân nhưng mỗi năm Việt nam có khoảng 11 ngàn người chết vì tai nạn giao thông, cho thấy ý thức của người dân về việc chấp hành luật lệ

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

65

GÓCToronto CỦA PHAN thoibao.com giao thông còn hạn hẹp, hệ thống cơ sở hạ tầng còn yếu kém, không phát triển kịp với tốc độ gia tăng dân số và đô thị hoá nhiều vùng nông thôn.

Một đất nước hạnh phúc thì vấn đề về y tế cộng đồng, chăm sóc sức khoẻ cho người dân rất quan trọng.

Vậy ai có thể lạc quan được với tỷ lệ ung thư ở Việt nam cao nhất thế giới, (75 ngàn người chết mỗi năm vì ung thư do hàng hóa giả mạo, độc hại của Trung quốc và cả Việt Nam tràn ngập thị trường.) Một đất nước có 70% dân số làm nông nghiệp mà ăn uống cái gì cũng phải có chữ “sạch” thì người dân mới bớt lo lắng: rau sạch, nước sạch, cá sạch, thịt sạch, trứng sạch, sữa tiệt trùng… Khi một cộng đồng nói nhiều đến vấn đề gì thì đơn giản là cộng đồng đó đang thiếu thứ ấy! Ở Pháp đang biểu tình dữ dội để chống chính phủ đánh thêm thuế lên xăng dầu. Rõ ràng là ở Pháp xăng dầu đã quá mắc nên chống tăng thuế xăng dầu, đòi tồng thống từ chức.

Vậy ở Việt nam cần phẩm chất hàng hoá, thực phẩm an toàn hơn nên chữ “sạch” lên ngôi. Làm sao người dân có thể hạnh phúc được trong môi trường, điều kiện sống lo sợ từ cái ăn tới ly nước uống… làm sao lạc quan được với điều kiện sống nơm nớp lo sợ đủ thứ độc hại quanh mình!

Càng khó để lạc quan về tương lai đất nước khi hệ thống giáo dục không đủ cơ sở hạ tầng cho các em nhỏ tới tuổi đến trường. Mùa tựu trường nào thì trên mặt báo trong nước cũng không thiếu chuyện phụ huynh học sinh phải luồn lách hối lộ, đi cửa sau nhờ vả thì con em mới được vào trường công. Trong khi ở những quốc gia tây phương bi quan về tương lai con em thì việc đi học là bắt buộc và miễn phí hoàn toàn đến hết bậc trung học.

Lạc quan sao nổi về tệ nạn bằng giả tràn lan trong giới lãnh đạo Việt nam cộng sản. Trong khi giới sinh viên nghèo, tốt nghiệp đại học thật nhưng không có ô dù nào che chở thì không có việc làm, phải làm những công việc không liên can đến ngành nghề được đào tạo; chỉ con cái của quan chức mới được sắp đặt vào những vị trí ngồi mát ăn bát vàng trong bộ máy công quyền.

Làm sao có thể lạc quan được với đạo đức xã hội ở Việt nam khi một cô Á hậu bán dâm nuôi miệng nhưng lại phải nuôi luôn hàng loạt báo chí của đảng mấy tháng trời vì cô chiếm trang nhất kỷ lục trên các báo. Bộ trưởng giáo dục của nước nào trên thế giới vô văn hoá hơn bộ trưởng giáo dục của Việt nam cộng sản khi tuyên bố trên báo đài, “nữ sinh viên bán dâm lần thứ tư sẽ bị đuổi học!” Coi như nền giáo dục trong nước đã mặc nhiên chấp nhận chuyện bán dâm của

66

nữ sinh viên là chuyện bình thường, chà đạp lên nhân phẩm của nữ sinh viên, rộng hơn là người phụ nữ Việt nam trong nước. Bộ giáo dục và đào tạo đã giáo dục gì và đào tạo gì cho thế hệ tương lai?

Ngoài môi trường học đường nát bét là cả một xã hội vô văn hoá khi Hội hoa xuân năm nào cũng bị người Hà thành chà đạp, cướp hoa… Ở thành phố mang tên bác thì côn đồ tràn vào tới phòng cấp cứu của bệnh viện để đâm chém tiếp băng đảng đối nghịch.

Luật pháp đứng ngoài xã hội mạnh được yếu thua. Không ai thống kê nổi bất công, bất bình đẳng và những vấn nạn diễn ra hàng ngày trong xã hội Việt nam. Bài báo “Khi cái ác leo thang” đăng trên tờ “Thesaigonntimes.vn” từ năm 2014 đến nay vẫn nguyên trạng: “thượng bất chính, hạ tắc loạn.” Người dân vi phạm pháp luật vì thiếu ý thức, hay luật pháp không nghiêm minh nên không ai coi trọng luật pháp nữa? Mặt báo hằng ngày nhan nhản việc công an đánh chết người trong đồn công an chỉ bị xử lý nội bộ nên người thi hành pháp luật càng lộng hành. Cuối cùng là pháp luật không còn hiệu lực nên tham nhũng tràn lan, mức độ khổng lồ hơn với thực trạng xã hội ngày càng mục nát. Vụ Vinashin làm thất thoát bốn tỷ đô la của dân của nước, nay khui lại để thanh trừng bè phái chứ chẳng vì công đạo gì…

Nhưng tại sao lại có sự lạc quan kỳ lạ của người Việt trong nước với những cuộc khảo sát của các tổ chức quốc tế? Tại sao khác đến nghịch chiều trái lý với nghiên cứu xếp hạng của Liên hiệp quốc? Vì sự đánh giá của Liên hiệp quốc dựa trên các số liệu cụ thể, còn những cuộc khảo sát xã hội của các tổ chức quốc tế chỉ dựa vào câu

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

trả lời của những người được phỏng vấn, họ chỉ đơn giản nói, hay đánh dấu “có” hoặc “không” trong câu hỏi đưa ra.

Người Việt trong nước lạc quan đến nổi tiếng thế giới thì phân tích những đáng giá của những Viện nghiên cứu dựa trên những câu hỏi chung chung, trả lời chung chung là “Yes or No - Có hoặc Không”.

Khi xem tới những đánh giá của Liên hiệp quốc dựa trên những con số thực tế thì phần nào chúng ta đã hiểu ra sự lạc quan ảo. Có thể chứng minh qua việc mới đây đội túc cầu Việt nam đoạt giải vô địch khu vực AFF. Cả nước vui mừng còn hơn chiến thắng Đống Đa năm xưa của vua Quang Trung. Nhìn vào hai niềm vui cũ và mới. Niềm vui đánh đuổi được quân xâm lược từ lãnh đạo minh quân, lòng dân bất khuất.

Còn niềm vui thời đại lãnh đạo Việt nam nô lệ giặc tàu, con dân chán ngán hết mọi chuyện trong nước từ xã hội tới đạo đức thì vui thể thao cho quên đi những điều đáng buồn cho một đất nước cần một đội tuyển siêu đẳng về khoa học kỹ thuật để phát triển đất nước trong thời hiện đại; cần một đội tuyển tri thức siêu việt để phục hưng đất nước, đá đổ bức tường ngu dốt và xảo trá xã hội chủ nghĩa mới là cần thực sự. Nhưng Việt nam giờ đây chỉ có những đôi chân đá banh của đội tuyển đem về cho đất nước được cái giải vô địch khu vực cỏn con, không đủ để bảo vệ biển đảo đang mất dần vào tay tàu cộng, đất đai mất dần ở phương bắc vì tiếp giáp kẻ thù truyền thống của giống nòi, đất đai phương nam ngày càng cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường do đầu tư nước ngoài của những tập đoàn tư bản ngoại bang.

Đội tuyển bóng đá không cứu được xã hội suy đồi, đạo đức xuống thấp, lòng tin của người dân vào lãnh đạo đất nước; đá banh hay không cứu được những người bất đồng chính kiến đang ngồi tù, người dân oan bị đánh chết khi từ chối cường quyền cướp đất, giỡ nhà…

Người dân trong nước còn gì hơn “lạc quan” về một giải thể thao để tự lừa dối mình đang hạnh phúc. Chưa bao giờ “Triết lý con heo” của Lưu Hiểu Ba lại đúng đến chính xác về “xã hội lạc quan” Việt nam như bây giờ.

Quyển “Triết lý con heo” của ông cho thấy sự bán linh hồn cho quỷ dữ, tự ý ngoan ngoãn đi vào cái chuồng heo để được vỗ béo, yên thân, lẩn tránh trách nhiệm phải can đảm đứng ra bênh vực đa số quần chúng nạn nhân của sự áp bức bóc lột ở khắp nơi. Và sự tồi dở nhất loạt đã phá vỡ tất cả của giới trí thức hèn kém cam tâm phủ phục trước những kẻ lãnh đạo tồi tệ, tầm thường. Khiến sự cao cả của tâm hồn và sự uyên bác thông tuệ không còn chỗ đứng nữa…

Gần một thế kỷ ở miền Bắc và hơn 40 năm trên cả nước, đảng cộng sản Việt nam bằng chính sách tuyên truyền, giáo dục nhồi sọ và chế độ công an trị đã biến nước Việt nam thành một cái trại giam khổng lồ, quan trọng hơn cả là triệt tiêu ý thức đấu tranh cho công bằng, lẽ phải. Người dân bây giờ ngoan ngoãn trước cường quyền, lạc quan với thân phận bị trị.

Nhũng người thắng cuộc mặc sức dối trá, lừa gạt làm giàu cho bản thân và đồng bọn, kiêu hãnh với bầy đàn nhân dân đã được thuần phục.

Và vốn dĩ con người tham sống sợ chết nên chỉ còn cách lạc quan để tự lừa dối mình.

PHAN

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

67

NGƯỜI VIẾT RONG

Toronto thoibao.com

NGUYỄN THƠ SINH

C

nhiên mục đích và bối cảnh của mỗi lần được tặng sẽ khác, như cách nói gần gũi của bà con mình đó là quà tặng đi, tặng lại, tặng tới, tặng lui.

Re-gifting là vậy. Thường nó là món quà có giá trị vật chất, khác với những món quà tinh thần, chẳng hạn như “quà tặng trái tim”. Vâng. Còn nhớ thuở đó, phút lưu luyến ngàn năm hồ dễ mấy ai quên, chàng tặng nàng bài thơ tỏ tình. Nàng nhận, hân hoan và xúc động biết bao, và chắc chắn nàng không thể tặng bài thơ ấy cho người khác. Trường hợp đặc biệt trong ca khúc Last Christmas của đôi song ca Wham: Last Christmas, I gave you my heart, but the very next day you gave it away, là chuyện ngoại lệ. Mùa Noel năm ngoái anh tặng em trái tim của anh, hôm sau em đem tặng trái tim ấy cho người khác… Ở đây trái tim là tình yêu. Chàng tặng tình yêu của mình cho nàng nhưng nàng lại đem tình yêu của mình trao cho người khác…

Quà tặng là một phần không thể thiếu được của mùa lễ hội cuối năm.

Bất luận quà “Ông già Tuyết” cưỡi tuần lộc đến nhà bạn rồi trèo ống khói chui xuống hay quà được UPS giao tận nhà, quà re-gifting không đóng khung trong mùa lễ hội, có thể chúng là quà trong những dịp đặc biệt như quà sinh nhật, quà lưu niệm, quà thưởng của cơ quan, quà trong các dịp hỷ sự cưới hỏi, quà công tác xa, quà khuyến mãi của công ty mà bạn là khách VIP… Đọc đến đây hẳn các bạn mỉm cười:

RE-GIFTING

ó câu: Của cho không bằng cách cho. Song có lúc của cho quan trọng ngang với cách cho. Không luận chuyện phải tặng món quà này cho người này, món quà kia cho người kia sao cho hợp, hôm nay chúng ta nói đến nguồn gốc xuất xứ của một món quà: Nó là quà mới (original) hay quà được tặng lại. Trong tiếng Anh, thuật ngữ về tặng quà kiểu này là re-gifting, diễn nôm, có nghĩa: Tặng lại món quà mình đã nhận cho một người thứ ba khác.

Chiết tự chút cho vui, “re” là tiếp đầu ngữ có nghĩa lặp lại, làm lại; “gift” là danh từ có nghĩa món quà. Ráp hai chữ “re” và “gift” lại chúng ta một từ mới: Re-gift - Một động từ có nghĩa tặng lại món quà mình đã nhận cho một người khác. Re-gifting là động danh từ mô tả hành vi tặng lại (re-gift) món quà mình đã nhận cho người khác.

Chẳng có gì sai khi nhận quà rồi tặng lại cho ai đó. Bởi tặng quà là thể hiện của nghĩa cử. Món quà mới là tâm ý của người tặng dành cho người nhận. (Chữ “mới” ở đây ngụ ý nó được tặng lần đầu, chứ quà re-gifting nhiều cái vẫn chưa bóc tem, mới nguyên.) Còn xuất xứ quà re-gifting đặc biệt hơn, nó không được mua về bằng tiền, mà nó là món quà người nhận thấy mình không có nhu cầu sử dụng nên tặng lại cho một người thứ ba khác. Như vậy quà mới chỉ có một xuất xứ. Còn quà re-gifting có thêm xuất xứ mới. Nếu cứ được tiếp tục re-gifting, nó sẽ có nhiều xuất xứ; tất

68

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Chuyện tặng lại món quà mình đã nhận có gì lạ. Quả nhiên thế. Bạn đã từng tặng quà re-gifting cho người khác. Tương tự, bạn đã từng “nhận diện” món quà mình nhận là quà regifting. Chẳng có gì là ầm ĩ cả. Giá trị của món quà không nhất thiết ở chỗ xuất xứ, nó nên xuất phát từ (a) động cơ của người tặng và (b) giá trị sử dụng của món quà. Nếu là món đồ bạn thích và đang cần, món quà re-gifting sẽ quý giá biết bao. Còn với món quà bạn không thích, không cần; chẳng sao cả, ít nhất bạn có cơ hội mỉm cười: Người ta còn nhớ đến mình!

Trong cách nhìn của người Mỹ, regifting là “pass off an item to others as a present”. Vâng. Bạn được ai đó tặng quà, bạn không thích, không có nhu cầu sử dụng, thế là bạn tìm một người khác để tặng lại. Ít nhất bạn phải tìm đúng người sao cho món quà ấy đúng “gu”. Còn tặng quà re-gifting theo kiểu: Cầm quà cho khỏi trống tay; lúc đó câu chuyện sẽ khác hẳn.

Hiện tượng re-gifting có phổ biến không? Theo thăm dò của trang Website CreditDonkey.com: 49.7% người Mỹ cho biết họ từng biết ra món quà họ nhận là quà regifting. Tuy nhiên, vẫn theo trang CreditDonkey.com, 34.3% người tham gia trắc nghiệm cho biết họ từng tặng quà re-gifting trước đó.

Khoảng lệch giữa nhóm A (49.7%) tin mình được tặng quà re-gifting và nhóm B (34.3%) thú nhận mình từng một lần tặng quà re-gifting là 15%.

Phải chăng khoảng lệch này do thói

hoài nghi nhạy cảm của nhóm A hay tính đãng trí chóng quên của nhóm B? Tuy nhiên nhận định chung của hai nhóm A và B (82.8%) quà regifting hoàn toàn okay! Theo họ đây là một tập tục chẳng có gì xấu, thậm chí nên được duy trì.

Xét về hiện tượng, quà tặng là thiện ý của người tặng. Xét về bản chất, quà re-gifting có chút khác biệt, song nếu được tặng bằng tấm lòng, giá trị của nó vẫn cao quý. Ví dụ, khi anh A nhận một món quà từ chị B và nhận ra chú C cần món quà ấy hơn. Rồi anh quyết định tặng món quà đó cho chú C. Có thể anh sẽ trăn trở: Không biết chị B có chạnh lòng khi thấy món quà của mình lại đến tay chú C? Hay chị sẽ vui hơn khi thấy anh A là người nhân ái, nghĩ đến người khác, rồi chị sẽ cảm thấy vui hơn?

Bản thân những món quà, nếu chúng có tri giác, chắc chúng sẽ vui hơn vì sự hiện diện của mình có thêm giá trị vì đã đem lại niềm vui cho nhiều người.

Chúng sẽ vui khi được bọc trong lớp giấy kiếng mới, được thắt nơ, được trao đi với nụ cười của người tặng và niềm háo hức của người nhận. Còn chuyện quà re-giifting rơi vào cảnh “ngộ nhận bất đắc dĩ”, người nhận phát giác nó không còn là cô gái trinh ngày cưới (lâu lâu) vẫn xảy ra, tuy nhiên chuyện này nhanh chóng được người ta xuề xòa, châm chế…

Nãy giờ chuyện phiếm cho vui.

Món quà là hiện thân của tấm lòng, kể cả quà re-gifting. Nếu không thiên hạ đã chẳng bận lòng tặng nó cho

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

69

NGƯỜI VIẾT RONG

Toronto thoibao.com

người khác. Thậm chí (nếu) không thuần túy 100% đại sứ của tấm lòng, ít nhất nó vẫn gánh vác sứ mệnh giao hảo. Không thế, người ta đã tống nó vào lãnh cung, tuyệt nhiên không cho nó cơ hội gặp được người tri kỷ!

Vẽ chuyện. Chắc bạn đang cười: Tặng quà thôi mà, đâu có gì nghiêm trọng. Vâng. Nói thì nói vậy, thái độ về quà re-gifting không ai giống ai, chẳng phải vì nhân cách thái độ, mà vì tâm trạng và hoàn cảnh món quà regifting được trao đi. Tốt nhất, ta nên nghĩ thoáng hơn một chút: Quà tặng là thiện chí, là đại diện của tấm lòng, bất luận nó là quà mới hay quà re-gifting.

Muốn tránh những phiền phức, khi tặng quà re-gifting bạn nên nghĩ đến hai điểm: Chân thành và tôn trọng.

Khi được nhận quà (dù là quà mới

70

hay re-gifting), bạn nên nhận ra thiện ý của người tặng và tôn trọng nó. Nếu thấy không có nhu cầu, hoặc nhận ra người khác cần món quà đó hơn, hãy chân thành hỏi ý kiến người tặng mình món quà đó trước khi tặng nó cho người khác? Có nhiều lý do tặng quà re-gifting, có thể vì tiết kiệm, vì hạn hẹp tài chánh, vì tránh tốn kém ngân sách, hoặc bạn có lòng từ thiện quyên góp, vì tiếc của, vì thấy người khác cần hơn mình… bạn nên chân thành đủ, tôn trọng người đã tặng quà cho mình trước khi tặng nó lại cho người khác?

Khi anh A hỏi chị B vì anh tôn trọng và chân thành với chị, anh sẽ có cơ hội chia sẻ lý do quyết định của mình. Vì anh chân thành, khiêm tốn và ân cần, chị B sẽ vui hơn khi thấy

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

anh đã tôn trọng hỏi chị trước khi tặng lại món quà ấy cho chú C. Khi chị B hiểu được thành ý của anh A, họ sẽ có cơ hội chia sẻ cảm xúc. Tình cảm đôi bên càng thân thiết hơn, giá trị món quà (được tặng, được nhận, sau đó được tặng lại) sẽ theo đó nhân lên, ấm áp hơn.

Có những món quà re-gifting chưa một lần mở ra. Khi được tặng lại (xác xuất) người nhận biết nó là quà regifting sẽ cao nên bạn cần thận trọng vì những thông điệp gởi gắm của người tặng trước đó nằm bên trong.

Nếu người liên quan đến quà re-gifting cùng chơi chung một nhóm, xuất xứ của món quà re-gifting có thể bị nhận diện. Tốt hơn bạn nên chia sẻ với người tặng và người nhận món quà re-gifting, lòng chân thành của bạn càng khiến mọi người quý bạn hơn!

Hãy hình dung, nếu anh A chân tình đủ, anh sẽ nói thế này: Món quà này cô B tặng cháu, nhưng cháu nghĩ chú sử dụng sẽ tốt hơn. Cháu đã hỏi ý kiến và cô ấy rất vui khi biết cháu tặng chú cái điện thoại này! Như vậy, bạn không chỉ đem thêm giá trị cho món quà và tình thân giữa ba người càng gắn bó, thắm thiết hơn; đúng không?

Vài gợi ý khi tặng quà re-gifting.

Trước tiên nó nên còn mới và sử dụng được. Món quà re-gifting nên tránh những cơ hội ngộ nhận, nhất là nó “bị”

tặng lại cho chủ cũ, lúc đó bạn phải giải thích, dù khéo nói bạn vẫn bị hiểu lầm là thiếu tế nhị. Nếu được, khi tặng quà re-gifting nên loại bỏ những dấu tích nó là quà re-gifting. Tránh tặng quà regifting gây ấn tượng mạnh, chẳng hạn như adult toys. Tâm lý chung, tránh tặng quà re-gifting không có giá trị sử dụng, hết hạn sử dụng, vì thà đi tay không còn hơn tặng món quà vô tích sự. Thà đi tay không với một nụ cười còn hơn tặng một cành hoa héo, một túi táo chua, đúng không? Trong trường hợp lưỡng lự, đắn đo, tạm thời hãy giữ lại món quà ấy cho đến khi tìm được người phù hợp.

Mong thay những món quà bạn nhận, dù quà mới hay quà re-gifting, bạn sẽ thấy ý nghĩa thông điệp của người tặng và giá trị sử dụng của món quà. Còn khi tặng quà cho người khác, bất luận là original hay re-gifting, bạn nên bỏ chút thời gian để món quà re-gifting đến đúng tay người cần và giá trị món quà chuyên chở được thông điệp chân thành bạn thực tâm muốn trao đi.

Và những món quà bạn nhận được năm nay nếu không có nhu cầu sử dụng, hãy tìm đúng người để tặng lại, tặng bằng tấm lòng với thái độ tôn trọng và lòng chân thành vì đó mới thực sự là hơi thở của một món quà…

NGUYỄN THƠ SINH

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

71

SỐNG Toronto VUI thoibao.com

Ông bà và các cháu

Con người có bố có ông Như cây có cội, như sông có nguồn (Thi ca bình dân) ên chức ông, bà có nhiều điều thích thú nhưng cũng mang nhiều trách nhiệm, cả vật chất lẫn tinh thần.

Mà ngày nay muốn làm ông bà cũng đâu có dễ, vì còn tùy thuộc ở các con. Bao giờ chúng dự định có con, và bao nhiêu đứa. Bây giờ các cô các cậu ấy tính toán có kế hoạch lắm. Ưu tiên hàng đầu là dành dụm đủ tiền mua căn nhà lớn, nhỏ cho đôi trái tim vàng. Rồi vợ chồng còn vui chơi, du lịch Á, Âu cho thoả thích trước khi nghĩ đến việc có con, nuôi con. Ông bà chẳng quyết định được gì. Chỉ một ngày nào đó, dâu con điện thoại, mẹ ơi con đã có bầu, thì vui mừng mà sửa soạn lên chức ông bà.

Rồi ông bà cũng sửa soạn để làm bổn phận của mình. Nhiều ông bây giờ than phiền bị vợ bỏ rơi, đi chăm sóc “đào, kép nhí” cả mấy tháng. Nói vậy thôi chứ ông cũng thích thú chẳng kém gì bà.

Do nhu cầu kinh tế cũng như kết qủa của đòi hỏi nam nữ bình quyền, ngày nay 64% người mẹ vừa đi làm vừa nuôi con. Họ lại còn làm việc nhà

L

72

nhiều hơn người chồng. Thì giờ dành cho con cũng ít đi. Nếu cách đây ba chục năm, cha mẹ dành 6 giờ một ngày cho con cái thì ngày nay chỉ còn một

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

nửa. Chính ở khoảng trống này mà ông, bà đóng một vai trò rất hữu ích.

Nhưng trước hết, nên giữ vài nguyên tắc căn bản.

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

73

SỐNG VUI Toronto thoibao.com Chẳng nên can thiệp vào việc nuôi cháu của các con, dành sự độc lập, quyết định cho các con. Mình đã có thời kỳ tự lựa chọn, thì bây giờ nên để chúng cũng có cái quyền đó.

Thảo luận việc kỷ luật cháu với cha mẹ chúng, và chỉ nên kỷ luật khi mình trông nom cháu. Chỉ nhận trông nom cháu khi mình cảm thấy có thể làm được. Ông bà biết tiến lui khi hoàn cảnh đòi hỏi thì đều là những quà tặng quý giá. Họ trở thành hữu ích bất cứ khi nào cần nhưng không tự đề cao; luôn luôn sẵn sàng nhưng không thường xuyên lộ diện.

Hoặc nhẹ nhàng hơn, ông bà dành thì giờ săn sóc, dạy dỗ cháu, theo chiều hướng của cha mẹ chúng.

Với các cháu thì: Chăm chú nghe điều mà các cháu nói vì đôi khi ta cũng học được ở các cháu nhiều điều hay cũng như giải tỏa được vài khó khăn của mình.

Nói với các cháu và nên đi thẳng vào vấn đề.

Nói những gì dễ hiểu, thực tế, không nên than phiền này nọ.

Cần hơn nữa là làm gương tốt cho các cháu. Trẻ con thường học hỏi về tình yêu thương nhiều hơn khi chính mắt các cháu nhìn thấy và cảm thấy hơn là chỉ được nghe kể lể dông dài.

Khi các cháu tới với mình thì cũng nên có một vài sắp xếp trước. Tránh sáo trộn với chương trình thường lệ của mình như giấc ngủ trưa, giờ ăn, giờ vận động cơ thể. Dành cho các cháu chỗ vui chơi để các cháu và mình thoải mái, không quấy rầy nhau. Chia xẻ với các cháu món ăn mà chúng thích. Con trẻ thường nhớ mãi những miếng bánh, bát canh mà bà dành cho cháu khi tuổi còn thơ.

Nhưng cũng đừng nuông chiều quá kẻo lại bị trách vốn “cháu hư tại bà” PHÂN LOẠI ÔNG BÀ Từ lâu, nhiều nhà xã hội học đã cố gắng phân loại các hình thái, mẫu mực ông bà.

Bảng phân loại của hai tác giả Berniece Neugarten và Karol Wienstein được nhiều người tán thưởng vì tính cách thực tế, dựa trên kết quả của sự trực tiếp phỏng vấn những người đã được làm ông bà. Tài liệu nghiên cứu The Changing American Grandparent của họ, công bố năm 1964, đã được coi như bản hướng dẫn cho nhiều người quan tâm đến vấn đề này. Theo các tác giả trên, có năm mẫu ông bà chính: 1- Ông bà và cháu cùng vui chơi

Đôi bên không có trách nhiệm hoặc phải tuân theo một khuôn phép, kiểu cách gì mà chỉ lâu lâu gặp nhau, viếng thăm, tự do vui chơi với nhau, rồi chia tay. Ông bà được ngày vui thoải mái mà không có vương víu gì đến việc nuôi nấng cháu.

Cháu kể với bố mẹ, hôm nay con chơi với ông bà vui quá.

2- Ông bà cư xử thân tình nhưng theo nghi thức

Tới thăm cháu, cho quà, giúp đỡ, nhiều khi ở lại trông cháu, nhưng không can thiệp, góp ý về việc nuôi cháu của cha mẹ.

3- Ông bà là nguồn kinh nghiệm, có quyền uy với con cháu .

Ông bà ở nhóm này, nhất là ông, có nhiều tài năng, kinh nghiệm, muốn con cháu phụ thuộc vào mình, còn mình thì sẵn sàng giúp đỡ, khuyên nhủ, gửi gấm bạn bè, chỗ quen biết để tương lai con cháu khá hơn.

4- Gặp nhau trong lễ nghi.

Ông bà chỉ gặp các cháu trong những ngày quan

74

trọng như tốt nghiệp ra trường, sinh nhật, để chung vui, chúc mừng rồi lại lui vào hậu trường. Ông bà đối xử rất tốt với các cháu nhưng giữ một khoảng cách, ít gặp và đặt nhẹ vấn đề quyền uy, trách nhiệm.

5- Mẫu ông bà thay thế cho cha mẹ

Ông bà hầu như thay thế cha mẹ hoặc lãnh một phần lớn trách nhiệm trong việc nuôi nấng, dậy dỗ cháu. Bố mẹ sáng trước khi đi làm, mang con gửi ông bà để được chăm sóc ăn uống, hoặc đưa đi học.

Buổi chiều đi làm về thì ghé nhà ông bà đón con, đôi khi lấy cơm mà ông bà đã nấu sẵn cho.

Nghiêm trọng hơn là khi bố mẹ vì lý do nào đó, như mắc tâm bệnh, ghiền thuốc, không hoàn tất thỏa đáng việc nuôi con, ông bà tình nguyện lãnh trách nhiệm hoặc sau khi có phán quyết của toà án. Đây là một sự hy sinh lớn lao của ông bà với những gịot máu của dòng họ, không muốn để chúng phải chịu ảnh hưởng xấu hay đi làm con nuôi người ngoài. Ông, bà hãnh diện làm việc này, nhưng phải trả một giá hơi đắt là mất phần riêng tư trong những ngày cuối của đời mình, cũng như không còn thì giờ giao du với bạn bè. Nhưng lương tâm, trách nhiệm được đặt lên hàng ưu tiên. Vả lại, làm ông bà thì các cụ cũng có một số niềm vui. Thứ nhất là thấy dòng dõi nhà mình được tiếp nối; mình được đóng vai trò cao quý làm ông làm bà; được giữ mối giao hảo giữa các cháu với bố mẹ chúng; nhận được nhiều khích lệ thương yêu từ các cháu.

CHÁU ĐỐI VỚI ÔNG BÀ Khi được hỏi các cháu nghĩ gì về ông bà thì câu trả lời thường là: ông bà vui tính, thông cảm được, thương yêu nhẹ nhàng. Ông bà cũng là người tin cẩn để tâm sự khi có vấn đề không nói với cha mẹ được.

Cháu nhìn ở ông bà như mẫu người để cháu noi gương, bắt chước, như người thầy truyền lại cho cháu những kinh nghiệm, kiến thức thu lượm trong suốt cuộc đời. Ông bà là nơi an toàn để cháu nương tựa, khi cần.

Nếu cứ thuận buồm xuôi gió thì tình giữa ông bà và các cháu nhẹ nhàng diễn ra. Ông bà tới thăm cháu, cháu tới thăm ông bà. Quà cáp trao đổi. Điện thoại thăm nom. Mà ông bà cũng đừng quên bố mẹ chúng. Con cái từng than phiền: Bây giờ bố mẹ tôi

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

chỉ hỏi han đến thằng cu thôi, còn chúng tôi thì bị lãng quên rồi. Đến thăm cũng nên báo trước, tránh xáo trộn chương trình của con, cháu.

NGANG TRÁI TRONG TÌNH ÔNG BÀ-CHÁU Cuộc đời có những bất hạnh, rủi ro nhiều khi không hẹn mà đến. Cháu thiếu tình thương hoặc mẹ hoặc cha. Đôi khi thiếu cả hai.

Ngày nay người ta ước lượng tới 24% con sống với mẹ, 3% sống với cha và 4% không cha không mẹ. Chỉ có 69% con có cả cha lẫn mẹ. Không còn yêu nhau nữa. Không hòa thuận. Sẩy đàn, tan nghé. Ông bà lại ghé vai gánh vác, lãnh trách nhiệm phụ giúp nuôi cháu mình. Thực là cháu bà nội tội bà ngoại hoặc ngược lại.

Cũng có trường hợp, con còn quá trẻ để có thai hay lập gia đình, rồi khi có cháu, lại cũng phải nhờ tới sự giúp đỡ của ông bà, vật chất cũng như tinh thần.

Nhiều ông bà mang cháu về nuôi nấng, dậy dỗ, thay cha mẹ chúng. Khi tới tuổi hiểu biết, các cháu có những nỗi buồn thiếu vắng cha mẹ, cũng như bạn bè đàm tiếu, ông bà lại lo giải quyết. Nhiều nhà xã hội học cho ý kiến là ta nên nói rõ hoàn cảnh bố mẹ chúng, kẻo khi chúng tìm ra sự thực thì sẽ mất nốt niềm tin chót còn lại ở mình.

Cũng có trường hợp, khi vợ chồng chúng nửa đường đứt gánh, mang cháu mình ra đi, Rồi giận cá chém thớt, không cho ông bà gặp cháu, gây đau lòng cho cả già lẫn trẻ.

Mong rằng những dứt tình này ít xẩy ra, để tấm thân già khỏi phải gia nhập các tổ chức nhân quyền, đòi quyền làm ông bà, như hiện đang có tại một vài quốc gia Âu Mỹ.

Và nhất là để được “Nhìn thấy cháu, nghe cháu nói mà tim già vui lên trước sự có mặt của các cháu” (1) BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

(1) “Je les regarde, et puis je les e´coute, et puis Je suis bon et mon coeur s’apaise en leur presence” Victor Hugo-L’Art d”Etre Grand Pere

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

75

CÂU CHUYỆ N THẦ Y LANG Toronto thoibao.com

Sự thật về Coenzyme

B

à Kellyanne Conway, cố vấn cho Tổng Thống Donald Trump, là tác giả của cụm từ “Alternative facts” đã đi vào “tự điển dân gian.” “Alternative facts” có thể hiểu nôm na là, “sự thật như vậy nhưng không hẳn là vậy.”

Trong “kỹ nghệ” thuốc men, có những sự thật đã bị bóp méo hay che đậy, thí dụ, liên quan đến coenzyme Q10 (CoQ10, đọc là Cô-Q-ten, là một chất chống oxide hóa, antioxidant được cơ thể sản xuất ra, nhưng cũng có trong thức ăn và thuốc bổ phụ suplement).

CoQ10 có mặt trong từng tế bào của cơ thể, với nhiệm vụ giúp biến thức ăn thành năng lượng và cũng là một chất antioxidant hữu hiệu nhất.

Các chất antioxidant có nhiệm vụ khống chế và giảm bớt sự hư hại trong cơ thể do oxidant free radical gây ra. Trong quá trình biến hóa năng lượng trong mỗi tế bào, từ “lò phát điện” ti-thể mitochondria sẽ có những hạt electron đi lạc gọi là “free radicals.” Những “cục than hồng” free radicals sẽ chạy cùng khắp cơ thể và làm hư hại màng tế bào, hư hại DNA, và hủy diệt các tế bào. Các khoa học gia cho rằng chính những free radicals này làm cho ta mau già, dẫn đến một số bệnh tật như bệnh suy tim mạch và ung thư. Một số nghiên cứu gia tin rằng CoQ10 có thể giúp đỡ một số bệnh về tim mạch vì nó tăng cường năng lượng cho các tế bào, trong đó có tế bào tim, và còn chống lại bệnh máu đông trong động mạch.

Thế thì CoQ10 là cái chi chi? Nó có thể so sánh như những cái “bugi” (spark plug) của các nhà máy phát điện li ti trong cơ thể. Xe hơi đa số chạy bằng xăng, so với 37 nghìn tỉ tế bào con người được cung cấp năng lượng từ những phân tử ATP (adenosine triphosphate). ATP được biến chế từ thức ăn với sự giúp đỡ của CoQ10. Nhưng, nếu không có CoQ10 thì không có ATP, mà không có ATP thì tế bào ngừng hoạt động vì… hết pin!

Nghiên cứu cho biết, ở tuổi đôi mươi, lượng CoQ10 cao nhất, sau đó giảm lần với tuổi tác. Khi thiếu kém CoQ10, chúng ta dễ mệt mỏi, đau nhức bắp thịt, yếu đuối, cao huyết áp, và có khi yếu tinh thần. Nếu lượng CoQ10 giảm đi 25% thì bệnh tật dễ xảy ra, và nếu giảm xuống 75% thì sẽ đi đến tử vong.

76

Trái tim là một động cơ nhỏ bé, đập khoảng 100,000 lần mỗi 24 giờ, 2.5 tỉ lần trong 70 năm, không có một ngày được… nghỉ phép. Vì thế, trái tim cần rất nhiều năng lượng. Lượng CoQ10, cũng vì thế, tập trung cao nhất trong trái tim so với tất cả các tế bào, các cơ phận khác trong cơ thể.

Hiện nay ở Mỹ, cũng như trên toàn thế giới, hàng triệu triệu người uống thuốc giảm cholesterol statin. Statin giảm cholesterol bằng cách không chế một chất xúc tác enzyme gọi là HMG-CoA reductase, giúp sản xuất ra cholesterol từ trong lá gan. Vấn đề ở đây là chất enzyme nầy cũng cần để sản xuất ra CoQ10. Nếu như thuốc statin giảm lượng cholesterol LDL xuống 30% đến 40% thì nó cũng cướp đi khoảng ngần ấy, 30-40% lượng CoQ10 ở trong trái

Một liên hệ khác, không kém quan trọng là bộ não của chúng ta chứa khoảng 25% tổng số lượng cholesterol trong cơ thể. Sau trái tim, bộ não cũng cần rất nhiều năng lượng. Tệ hại hơn trái tim, thuốc statin vừa giảm lượng cholesterol cần để bảo trì tế bào thần kinh, mà còn giảm lượng CoQ10 cần để sản xuất năng lượng cho các tế bào thần kinh hoạt động bình thường.

Không ít bệnh nhân uống statin, than phiền về sự lãng trí, và tâm tính thay đổi.

Rất nhiều bệnh nhân khi uống thuốc giảm cholesterol mà không uống thuốc phụ CoQ10. Trung bình cần khoảng 100mg đến 200mg mỗi ngày tùy theo liều lượng statin mà bác sĩ kê toa.

CoQ10 còn được sử dụng cho

tim, và nhiều nơi khác trong cơ thể. Ngoài statin, một số thuốc giảm huyết áp Beta blockers, và thuốc chống phiền muộn trầm cảm cũng giảm CoQ10, nhưng không đến nỗi “ác ôn” như statin.

Một số nghiên cứu nghĩ rằng khi nguồn CoQ10 cung cấp cho trái tim bị “trấn lột” từ năm này qua năm nọ, bệnh suy tim (heart failure) càng tăng. Nói theo kiểu ông Al Gore, “inconvenient truth,” một sự thật khó chịu, là hiện nay bệnh suy tim tăng cao nhất ở Bắc Mỹ, có thể vì nề nếp sống, có thể vì người ta sống lâu hơn, nhưng cũng có thể vì phản ứng phụ của thuốc statins.

một số trường hợp khác như:

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

1. Sau khi bị đột quỵ tim (heart attack)

Một nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân uống CoQ10 trong vòng 3 ngày sau khi bị đột quỵ tim sẽ giảm khả năng bị đột quỵ tim trở lại. Một bài tường trình đăng trên tờ báo American Journal of Cardiology cho biết chỉ cần uống 150mg CoQ10 mỗi ngày sẽ giảm nguy cơ bị tức ngực mệt tim (chest pain, angina) khoảng 50%.

2. Suy tim (Heart failure)

Có những bằng chứng là CoQ10 giúp trị bệnh suy tim khi kết hợp với những loại thuốc trị bệnh tim khác.

Q10

Hầu hết những người bị suy tim đều có lượng CoQ10 thấp, và trái tim không đủ khả năng bơm máu gây ra ứ đọng máu ở phổi và bắp chân. Một số nghiên cứu cũng cho thấy CoQ10 giúp giảm bệnh phù thủng và nước ứ đọng trong phổi vì suy tim. Xin nhắc lại, CoQ10 phải được dùng phụ thêm với các loại thuốc trị bệnh tim khác.

3. Cao huyết áp

Nghiên cứu cũng cho thấy CoQ10 hỗ trợ thêm cho thuốc trị cao huyết áp, để giảm áp suất máu.

4. Các ứng dụng khác

Ngoài ra CoQ10 cũng giúp đỡ cho các trường hợp sau khi mổ tim, sau khi hoá trị chữa bệnh ung thư, xuống cân cho bệnh béo phì, và giảm bệnh nhiễm trùng kinh niên về nướu răng.

Năng lượng là động cơ thúc đẩy sự tiến hoá của kỹ nghệ và nền văn minh nhân loại, không có năng lượng thì nền văn minh sẽ bị hủy diệt. Tương tự, sự bền bỉ của cơ thể tùy thuộc vào những nguồn năng lượng sản xuất ra bên trong từng tế bào, mà CoQ10 đóng vai trò rất quan trọng.

Cuối cùng, một sự thật khác “không tiện nói ra” là, đã từ lâu, lâu lắm, khoảng thập niên 1960, trước khi thuốc statin ra đời, người ta đã biết Niacin tức là vitamin B3 có tác dụng giảm cholesterol LDL và tăng HDL mà không có hại đến lượng CoQ10.

Tuy nhiên, thời đó cholesterol chưa bị lên án là nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch, vì thế việc dùng thuốc bổ Niacin để giảm cholesterol bị chìm vào quên lãng. Vitamin Niacin B3 có nhiều trong các loại cây trái, ngũ cốc, trà xanh. Thuốc uống phụ Niacin có thể mua được ở nhiều nơi rất rẻ tiền và không cần toa vì là thuốc bổ.

Một phản ứng phụ của thuốc là làm cho bị đỏ mặt khi mới bắt đầu uống.

Vì thế, nên uống thêm thuốc asprin 81mg khoảng 1 giờ trước khi uống Niacin vào buổi tối. Dần dà, khi đã quen phản ứng phụ sẽ biến mất. Nên tham khảo với bác sĩ về thuốc Niacin trước khi sử dụng.

Văn hào Mark Twain đã từng nói, phải thu thập sự thật trước khi xuyên tạc hay bóp méo sự thật ấy tùy theo ý thích, “Get your facts first, then you can distort them as you please.”

Xin trả sự thật lại cho sự thật, thay vì “alternative facts,” “nói như vậy nhưng không hẳn là vậy.”

BS HỒ NGỌC MINH

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

77

Toronto thoibao.com

XEM PHIM TÀU NGUYỄN NGỌC NGẠN

T

hời còn ở Sài gòn, khi phim ảnh Hồng Kông tràn sang Việt Nam từ giữa thập niên 1960, một trong những nhân vật tôi hết sức ngưỡng mộ trên màn ảnh là Mã Vĩnh Trinh, do Nhạc Huê hoặc Trần Quang Thái thủ diễn. Rồi cứ thế cho đến nay, lâu lâu các nhà làm phim Trung Quốc lại tái dựng hình ảnh Mã Vĩnh Trinh, một tay giang hồ hảo hán tung hoành trong giới anh chị ở Thượng Hải. Mới đây đài truyền hình Trung Quốc lại có bộ phim “Anh Hùng Mã Vĩnh Trinh” dài hơn 40 tập hết sức hấp dẫn. Khán giả cảm phục vì Mã Vĩnh Trinh là con nhà nghèo, mồ côi cha, sống với mẹ ở Sơn Đông, bị tù oan, vượt ngục trốn đến Thượng Hải và bắt đầu lao và cuộc đời sóng gió với bao nhiêu trận đánh sinh tử, giành đất sống để vươn lên. Các tài tử thể hiện vai Mã Vĩnh Trinh tất nhiên đều đẹp trai và đem võ nghệ cao cường của mình ra trừ gian diệt bạo.

Cho đến gần đây, khi đọc được bài báo viết về con người thật của Mã

78

Vĩnh Trinh, tôi mới biết mình bị lừa!

Dĩ nhiên hàng triệu khán giả cũng đã bị điện ảnh Trung Quốc lừa như tôi!

Bài báo đó là bản dịch tập tài liệu của Tô Trí Lương đăng trong Thân Báo năm 1879, có tựa đề là “Cận Đại Thượng Hải Hắc Xã Hội Nghiên Cứu” (Bài nghiên cứu về xã hội đen ở Thượng Hải thời cận đại). Nhờ bài báo này, tôi mới biết Mã Vĩnh Trinh không hề là anh hùng hảo hán mà thực chất chỉ là một gã du côn vô lại!

Mã Vĩnh Trinh vốn là một võ sư có nội công thâm hậu, đồng thời cũng là lái buôn ngựa ở Sơn Đông, bỏ đến Thượng Hải lập nghiệp vì lúc ấy Thượng Hải đang phát triển cực thịnh. Tháp tùng Mã Vĩnh Trinh sang Thượng Hải có một đám đệ tử khá đông vì họ Mã cần tạo vây cánh nơi xứ người.

Tới Thượng Hải, Mã Vĩnh Trinh cho vẽ câu biểu ngữ treo trước cửa nhà mình: “Quyền đả hai kinh Nam, Bắc Cước đạp hai bờ Hoàng Hà”.

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Nghĩa là quyền cước vô địch thiên hạ! Thái độ cao ngạo ấy thực không xứng đáng với phong cách và tôn chí của bất cứ môn phái nào. Nhưng Mã Vĩnh Trinh giỏi võ thật, nên không ai dám đụng đến. Gã thường ỷ thế ức hiếp người khác, bắt họ phải nộp tiền cho mình. Khi đi mua ngựa, gã

lựa con ngựa thật tốt nhưng trả giá rất rẻ. Chủ nhân không bằng lòng thì Mã Vĩnh Trinh làm bộ vỗ vào lưng ngựa, khen con ngựa đẹp, nhưng kỳ thực gã dùng nội công đập gãy xương sống con ngựa hoặc gây nội thương khiến con ngựa đó chết dần.

Tờ Thân Báo ở Thượng Hải kể:

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

79

Toronto thoibao.com Năm 1879, có người buôn ngựa là ở Thượng Hải.

Cố Trung Khê giắt 30 con ngựa đi Đến ngày hẹn, đôi bên cùng đem bán, tạm trú ở quán trọ trên đường theo đàn em lên tửu lầu. Mã Vĩnh Nam Kinh. Mã Vĩnh Trinh nghe đồn Trinh và Cố Trung Khê đang lời qua có đàn ngựa tốt bèn đến hỏi mua. tiếng lại thì bất thình lình một đệ tử Gã chọn một con đẹp nhất, trả giá của Cố Trung Khê là Mã Liên xông 20 lượng bạc, rồi giắt ngựa đi. Điều lại, hắt mạnh gói vôi bột vào mặt đáng nói là Mã Vĩnh Trinh chỉ trả giá Mã Vĩnh Trinh làm mù cả đôi mắt ngoài miệng thôi chứ không đưa tiền gã. Mã Vĩnh Trinh vội rút sợi giây cho chủ ngựa. Đã thế gã còn bắt theo xích sắt quấn quanh thắt lưng, nhắm một đứa nhỏ chuyên giắt ngựa cho hướng đối thủ vung lên đập, nhưng Cố Trung Khê. Họ Cố yếu thế nên chỉ vì mắt nhắm nghiền nên không trúng biết nuốt giận chịu nhục mà không có đối phương. Cố Trung Khê nhanh phản ứng gì. tay rút mã tấu đâm một nhát vào đầu Ít lâu sau, hai người tình cờ gặp Mã Vĩnh Trinh, rồi đưa xuống chém nhau trong một quán trà. Cố Trung lia lịa vào ống chân họ Mã. Tuy bị Khê yêu cầu Mã Vĩnh Trinh thanh thương nặng nhưng họ Mã vẫn gắng toán món nợ 20 lạng bạc. Mã Vĩnh sức vùng lên, gầm thét, vớ được cái Trinh bảo: bàn, quăng mạnh về phía Cố Trung -Mày không nghe uy danh của tao Khê. Cố Trung Khê luống cuống hay sao mà dám mở mồm đòi tiền! lao đầu nhảy qua cửa sổ. Đám đàn Tất cả lái buôn ngựa tại Thượng Hải em của cả hai bên đều án binh bất đều phải nộp tiền cho tao, mày đã động theo dõi cuộc chiến giữa hai sư không nộp còn dám đòi tiền tao hay phụ. Riêng đệ tử của Mã Vĩnh Trinh, sao! thường ngày thấy sư phụ của mình Hai bên lời qua tiếng lại rồi hẹn vô địch thiên hạ, không hề có đối nhau ngày 13 tháng 4 tại Nhất Động thủ nào dám chống cự, nay bỗng sao Thiên Trà Lâu để giải quyết cho xong cơ thất thế, máu chảy lênh láng, mắt câu chuyện. Mã Vĩnh Trinh tất nhiên nhắm nghiền, lại thêm hai ống chân coi thường địch thủ nên hân hoan bị chém, bước đi lạng quạng sắp té nhận lời ngay. Còn Cố Trung Khê thì gục, nên chúng kéo nhau bỏ chạy hết biết đây sẽ là cuộc đụng độ sinh tử xuống lầu, không đứa nào dám nán một mất một còn, nhưng nếu không lại bảo vệ sư phụ vì biết chắc sư phụ dám đối đầu thì không còn đất làm ăn đã đến ngày tàn!

80

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Quả nhiên, đêm hôm ấy, Mã Vĩnh Trinh chết trong bệnh viện. Trước khi lìa đời còn thều thào nhắc đi nhắc lại mãi với người chung quanh: - Cố Trung Khê không phải là hảo hán! Ý nói là họ Cố cho đàn em dùng bột hắt vào mặt mình tức là dùng thủ đoạn tà đạo. Nhưng bản thân Mã Vĩnh Trinh tự cho mình là hảo hán sao? Khi nói câu ấy, Mã Vĩnh Trinh chưa biết Cố Trung Khê đã chết từ hồi chiều, khi lao đầu nhảy qua cửa sổ tửu lầu xuống sân gạch!

Báo chí và cảnh sát mô tả đó là một trận đánh kinh thiên động địa tại đất Thượng Hải mà kết quả cả đôi bên cùng theo nhau về bên kia thế giới!

Người xưa thường nói: Khoẻ dùng sức. Yếu dùng mưu. Một người giỏi võ như Mã Vĩnh Trinh vì quá ngông nghênh coi thường địch thủ nên đành phải chết thảm! Đưa một nhân vật có thật ngoài đời vào màn ảnh, nhà làm phim có thể thêm bớt nhiều chi tiết để cuốn phim hấp dẫn. Nhưng việc biến đổi tính cách, thay đổi hẳn bản chất của nhân vật để kẻ tiểu nhân trở thành anh hùng, kẻ ác trở thành người hiền như trường hợp Mã Vĩnh Trinh thì thật tình tôi không hiểu được chủ đích của người làm phim. Thà là một phim hư cấu, một kịch bản hoàn toàn tưởng

tượng thì chẳng nói làm gì. Đằng này, Mã Vĩnh Trinh là một nhân vật có thật ở Thượng Hải, nằm trong hồ sơ băng đảng của cảnh sát và báo chí, mà tại sao điện ảnh lại khoác áo anh hùng cho một tên vô lại! Chúng ta đã coi bao nhiêu phim Al Capone của Mỹ. Tình tiết tuy có khác nhau, nhưng bản chất đích thực của Al Capone vẫn là một tay gangster tàn bạo khét tiếng ở Chicago thời chính quyền Mỹ cấm bán rượu. Chứ không có phim nào biến Al Capone thành 1 thương nhân lương thiện!

Nhưng dù sao đi nữa thì Mã Vĩnh Trinh cũng chỉ là một gã du đãng, các

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

81

Toronto thoibao.com nhà sản xuất dùng anh ta để làm phim đạo lý cổ truyền. Nhiều cô vợ trẻ đòi giải trí cho quần chúng, xét ra chẳng tự tử ngay trước mặt chồng để giữ có hại gì nhiều cho xã hội. Đáng nói tiết, nhưng sợ liên lụy đến cả nhà nên hơn là những nhân vật lịch sử của đành phải ra đi. Thi sĩ Tào Nghiệp Trung Hoa, nhất là phụ nữ, như Võ chứng kiến cảnh người vợ trẻ bị lính Tắc Thiên, Dương Quí Phi, Từ Hi bắt đi dâng cho vua, đã viết bài thơ: Thái Hậu v.v.. gần đây cũng được đưa Vua ưa thích gái đẹp lên màn ảnh Trung Quốc và các nhà Vợ chồng đành chia phôi! sản xuất tô vẽ cho họ những hình ảnh Nhưng vua có xài đâu! Chỉ đem về khác hẳn với sự thật lịch sử. Những nhốt trong cung coi như án tù chung người đàn bà gian ác ấy khi lên phim thân mà thôi! Mà cứ mỗi năm mỗi bỗng biến thành nhân hậu! Như thế tuyển! Đàn ông Tàu thời ấy không chẳng những đi ngược lại sự thật mà còn người đẹp để lấy mà các bậc cha quan trọng hơn nữa là quá bất công mẹ cũng hết sức lo sợ sinh con gái đối với phụ nữ nhân hậu thật chẳng đẹp! hạn Hoàng hậu Vệ Tử Phu của Hán Cung Thượng Dương nằm rất xa Vũ Đế. chỗ vua ở, là nơi tập trung các cung Như thế thì rõ ràng là khi xem phim nữ tài sắc mà Dương Quí Phi đẩy họ Tàu - loại lịch sử tiểu thuyết hay dã vào để vua không có cơ hội nhìn thấy sử - chỉ nên coi là một phương tiện họ. Đó là cách Dương Quí Phi bảo vệ giải trí thuần tuý, chứ không thể dựa ngôi vị của mình. vào đó để tìm hiểu lịch sử Trung Hoa, Thi sĩ Bạch Cư Dị cũng kể: Có lần bởi các nhà làm phim đã tuỳ tiện thay cung Thượng Dương bị lụt lớn, cung đổi hẳn sự thật, bắt câu chuyện phải nữ mười phần chết đuối hết bảy, tám. diễn tiến theo ý riêng của mình!

Tức là ít lắm cũng cả chục ngàn cô.

Dĩ nhiên người làm phim, khi đưa Sau này khi An Lộc Sơn đánh vào một nhân vật lịch sử lên màn ảnh, có kinh đô, hằng ngàn cô khác lại chết thể che đậy những mặt tiêu cực của trong đám loạn quân hoặc bị giặc nhân vật ấy, mà chỉ để khán giả thấy hãm hiếp rồi giết, trong đó có cả Mai những khía cạnh khác tốt đẹp hơn, phi Giang Thái Bình là người rất hiền mặc dầu như thế cũng đã bất công thục và vua sủng ái trước Dương Quí rồi. Thí dụ: Giả sử có kẻ làm một phi! Những thảm cảnh ấy, phim ảnh cuốn phim ca ngợi Stalin, thì đối với không hề nói đến, chỉ luôn luôn ca hàng triệu oan hồn đã chết ở Siberia, ngợi Đường Minh Hoàng là ông vua người làm phim sẽ nghĩ sao? hào hoa phong nhã mà thôi!

Tương tự như thế, tôi thấy những Dương Quí phi được vua sủng ái, bộ phim về Dương Quí Phi - Đường nắm quyền sinh sát trong cung. Một Minh Hoàng từ trước đến nay vẫn lần thái giám mang vào cho vua một thường chỉ ca ngợi họ là cặp tình cung nữ trẻ đẹp, hôm sau Dương Quí nhân yêu thơ văn và ca múa, đề cao phi biết được, liền đâm chết viên thái vũ khúc Nghê Thường mà không giám và cô gái ấy. hề nhắc đến cái ác, cái tàn nhẫn của Nghe nói trong rừng sâu có suối triều đại này. Dương Ngọc Hoàn là nước nóng, Dương Quí phi đòi đến con dâu của Đường Minh Hoàng, tắm vì nước suối sẽ làm cho tăng tức Đường Huyền tông. Đường Minh thêm nhan sắc! Vua ra lệnh 10 ngàn Hoàng cướp vợ của con, phong làm quân lính phá rừng, làm đường, bắc Quí phi, từ đó gọi là Dương Quí Phi. cầu để khiêng Dương Quí phi vào Lúc ấy vua Đường Minh Hoàng 52, tắm rồi khiêng về!

Dương Ngọc Hoàn 18. Tuy hết sức Dương Quí phi người phốp pháp say mê Dương Quí Phi nhưng ông đẫy đà, ham ăn, mê uống rượu, rất vẫn nhốt 40 ngàn cung nữ, con số khó xuống cân. Mùa hè nóng bức, kỷ lục trong lịch sử Trung Hoa. Thi thị nữ vây quanh quạt cho nàng suốt sĩ Bạch Cư Dị viết bài thơ “Thương ngày đêm. Nàng cũng thích thay Dương Bạch Phát Nhân” (Người trang phục, vua cấp cho nàng 700 Tóc Bạc Ở Cung Thượng Dương), tả thợ may và một kho vải, trong đó người cung nữ lúc nhập cung 16 tuổi có nhiều mặt hàng từ An Nam (Việt xinh đẹp. Thời gian trôi qua, đến nay Nam) tiến cống. Nàng cũng mê đồ 60 tuổi, đầu tóc bạc phơ, vẫn chưa nhìn thấy mặt vua lần nào! Đó chỉ là một trong 40 ngàn cô gái bị đưa vào cung tuổi từ 12 đến 18. Điều ác đức nhất của Đường Minh Hoàng là sai lính đi lùng khắp nước, bất kể giai cấp, thấy gái đẹp là bắt về dù người ấy đã có chồng! Không có ông vua nào mất dạy như vậy! Cho nên việc ông cướp vợ của con, ông không cảm thấy áy náy chút nào đối với con, đối với quần chúng cũng như đối với

82

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

trang sức nên vua cho nàng 300 thợ kim hoàn liên tục chế biến! Để giữ da đẹp, nàng tắm sữa dê tẩm các loại hoa quý. Kẻ hầu người hạ tấp nập ngày đêm. Đời Đường là lúc cực thịnh của thơ văn. Đường Minh Hoàng rất quý thi hào Lý Bạch, phong ông làm Hàn Lâm Học Sĩ, thường uống rượu chung với vua. Một hôm vua yêu cầu ông làm bài thơ cho vua ca ngâm.

Lý Bạch làm ngay mấy câu tán tụng nhan sắc của Dương Quí phi, trong đó ông nhắc đến Triệu Phi Yến là người đẹp tuyệt trần thời nhà Hán.

Triệu Phi Yến lừng danh trong lịch sử là có thân hình nhỏ nhắn đến nỗi vua phải xây tường chắn gió vì sợ gió thổi bay mất người yêu. Dương Quí phi căm giận Lý Bạch từ đấy bởi Dương Quí phi là người mập mà Lý Bạch dám nhắc đến người gầy! Chỉ vì câu thơ ấy mà vua không dám thăng chức cho Lý Bạch và sau cùng, nghe lời Dương Quí phi dèm pha mãi, vua đành đuổi Lý Bạch ra khỏi triều.

Cũng may vì Lý Bạch quá nổi tiếng chứ nếu không thì Dương Quí phi đã giết rồi!

Chẳng biết do ông thầy nào mách bảo, Dương Quí phi tin rằng ăn trái vải da mặt sẽ đẹp và tăng cường sinh lực như Viagara. Mà phải là trái vải của An Nam. Thế là hằng năm cha ông ta phải tiến cống trái vải tươi cho Dương Quí phi. Dân gian Trung Hoa ngày nay vẫn còn truyền tụng câu nói: Vì Dương Quí phi mê ăn vải An Nam, khiến ngựa chết dọc đường vô số! Là vì phải cho ngựa chở vải phóng thật nhanh đến độ có con ngựa ngã quị mà chết. Vải mang về phải tươi nguyên mà đường xá ngày xưa gập gành băng rừng vượt suối chứ làm gì có xa lộ như bây giờ! Từ Việt Nam đưa vải tới kinh đô nhà Đường, khoảng 4 ngàn cây số, ngựa và người kiệt sức chết gục là thường!

Rồi Dương Quí phi gian dâm với tướng rợ Hồ là An Lộc Sơn, nuôi dưỡng mầm phản loạn. Khi An Lộc Sơn khởi loạn, gây nên cuộc chiến kéo dài 7 năm, làm chết khoảng 30 triệu người, tức là 1/5 dân số Trung Hoa. Vua bỏ chạy vào đất Thục.

Quân lính uất ức nổi loạn đòi vua giết Dương Quí Phi. Vua đành gạt nước

mắt ra lệnh thắt cổ ở tuổi 38 rồi chôn nàng ở ngã ba đường tại Mã Ngôi.

Nàng chết rồi, vua chỉ cúng Dương Quí phi bằng mâm trái vải An Nam là thứ mà nàng rất mê lúc còn sống!

Như trên tôi vừa nói, phim ảnh Trung Hoa gần như chẳng bao giờ nói đến cái độc ác của Đường Minh Hoàng và Dương Quí phi khi nhốt 40 ngàn cô gái trẻ cho chết dần trong cung, mà chỉ tán tụng các thú ăn chơi và ca múa mà thôi. Đọc sử thấy cũng đau lòng!

Nhân nói về phim Tàu, tôi cũng muốn nhắc đến bộ phim dài “Tây Thi Tình Sử” mà chắc nhiều bạn đọc đã xem. Tây Thi dĩ nhiên là nhân vật hoàn toàn có thật. Nhưng tình sử Tây Thi - Phạm Lãi thì chắc là không có.

Tuy nhiên, những bộ phim về chuyện tình Tây Thi - Phạm Lãi thì không phải do các nhà làm phim cố ý xuyên tạc lịch sử, mà có lẽ do một sự hiểu lầm trong văn học Trung Hoa. Trước năm 1975 ở Sài gòn, nhiều người đã có dịp xem vở tuồng cải lương “Tây Thi Gái Nước Việt” của soạn giả Năm Châu, được chuyển thể từ vở kịch thơ cùng tên của nhóm Lưu Hữu Phước. Đặt tựa đề “Tây Thi Gái Nước Việt” không sai, bởi nhiều đọc giả, chẳng hạn Aurousseau của nước Pháp, đã khẳng định nước Việt của Tây Thi ở bên Tàu cũng là dòng Lạc Việt như VN chúng ta. Mà dù không phải là chung dòng Lạc Việt thì ít ra cũng nằm trong đại tộc Bách Việt hiện diện đông đảo trên lãnh thổ Trung Hoa thời đó.

Sử sách Trung Hoa chọn ra 10 người đẹp nhất nước Tàu, gọi là Thập Đại Mỹ Nhân, theo thứ tự thời gian, gồm có: Bao Tự, Tây Thi, Vương Chiêu Quân, Triệu Phi Yến, Điêu Thuyền, Võ Tắc Thiên, Dương Quỳnh Chi, Trương Lệ Hoa, Dương Quí Phi và Trần Viên Viên.

Trong 10 người đẹp ấy thì Tây Thi đứng đầu, được mọi người xưng tụng là “Đệ nhất mỹ nhân kim cổ”, nghĩa là từ xưa đến nay không có ai đẹp hơn! Nàng là người nước Việt, lúc đó lãnh thổ nằm ở vị trí tỉnh Triết Giang bây giờ.

Hầu như tất cả các danh sĩ Trung Hoa, qua nhiều triều đại, đều ít nhiều nhắc đến Tây Thi. Thi hào Lý Bạch có bài thơ viết về Tây Thi mở đầu bằng 4 câu: Tây Thi Việt khê nữ Xuất tại Trữ La san Tú sắc yếm kim cổ Hà hoa tu ngọc nhan Tạm dịch: Tây Thi gái nước Việt Quê trong núi Trữ La Sắc đẹp trùm kim cổ Sen hồng còn kém xa Chiến Quốc Sách viết: “Tây Thi

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

83

Toronto thoibao.com nhà nghèo mặc áo vải nhưng thiên hạ cũng là cuộc thi hoa hậu đầu tiên của đều khen đẹp”.

Trung Hoa. Hai ngàn người đẹp khắp Các sách Quân tử, Mặc tử, Trang nơi đổ về, Phạm Lãi chọn được Tây tử, Mạnh tử, Hàn phi v.v... đều có Thi và Trịnh Đán là 2 cô xuất sắc nhắc đến Tây Thi, gọi nàng là đặc nhất, trong đó Tây Thi được chú ý trưng của cái đẹp toàn diện. Trang hơn. Để tăng thêm công quỹ, Phạm tử viết: Lãi cho Tây Thi ngồi trong xe, buông “Tây Thi bị đau tim nên thường màn phủ kín, sai lính đẩy đi khắp chau mày, ai cũng khen là đẹp. Trong xóm làng, công bố rằng: Ai muốn làng có người đàn bà xấu xí cũng bắt nhìn mặt người đẹp nhất nước Việt chước Tây Thi ôm ngực chau mày. thì bỏ ra 1 đồng, lính sẽ vén màn cho Người trong làng, kẻ giàu thì đóng họ nhìn mặt Tây Thi. Quả nhiên dân cửa không thèm nhìn. Người nghèo chúng hiếu kỳ đổ ra xem đầy đường, nhìn thấy thì kéo vợ bỏ đi!”

Phạm Lãi thu được món tiền rất lớn.

Từ đó người Trung Hoa có câu tục Phạm Lãi huấn luyện, chỉ dẫn và ngữ “Đông Thi chau mày”, để nhắc giao nhiệm vụ cứu nước cho Tây Thi nhở rằng: Đừng thấy Tây Thi chau và Trịnh Đán, rồi mới đưa sang dâng mày mà bắt chước. Tây Thi chau mày cho Ngô Phù Sai. Vua Ngô cực kỳ thì đẹp, nhưng Đông Thi chau mày mừng rỡ, xây Đài Cô Tô để cùng vui thì rất khó coi! hưởng với hai giai nhân. Tây Thi và Tác giả Bao Phác Tử viết: “Tây Trịnh Đán sắc đẹp ngang ngửa, nhưng Thi đau tim nằm ở ven đường, mùi vua Ngô chú ý đến Tây Thi hơn. Trịnh lan xạ thơm ngát, ai nhìn thấy cũng Đán buồn rầu sinh bệnh, một năm sau khen đẹp.” mất. Từ đó vua Ngô lại càng say đắm Sách Liêm Sử Tuyển Chú kể: “Khi Tây Thi hơn. Nàng nói gì vua cũng nước Việt đưa Tây Thi sang nước nghe, hoàn toàn trúng kế mỹ nhân của Ngô, tới đất Uyển Trung, quân sĩ nhìn Phạm Lãi và Văn Chủng. thấy đều bảo nhau: Cô gái Việt này Khi thời cơ đến, nước Việt dốc toàn là tiên nữ chứ không phải là người”! lực phục hận, đánh chiếm nước Ngô, Sách Tuyển Mỹ Sử (Lịch Sử Tuyển giết Phù Sai, tạo thanh thế lừng lẫy.

Chọn Người Đẹp) của Cao Tự Thanh Vinh Quang ấy có một phần công lao kết luận: của Tây Thi. “Trung Hoa tuy không có Thần Sắc Người đời sau đặt câu hỏi: Đẹp, nhưng Tây Thi là hoá thân của -Nước Việt chiến thắng rồi, số phận nhan sắc, là biểu trưng của cái đẹp từ Tây Thi ra sao? xưa đến nay. Nàng chính là Thần Sắc Có mấy giả thuyết được nêu ra như Đẹp bằng xương bằng thịt trong lòng sau: người Trung Hoa”.

1. Nước Việt đón Tây Thi về, Thật ra, một người đẹp siêu hạng nhưng chưa kịp khen thưởng thì vợ như Tây Thi cũng sẽ chẳng có mấy vua Câu Tiển bảo: ai biết đến nếu nàng không tình cờ - Cái vật vong quốc này, để làm gì! đi vào lịch sử của thời Đông Chu Rồi ra lệnh cho lính cột tảng đá lớn Liệt Quốc. Bấy giờ là khoảng 500 vào cổ Tây Thi và quăng xuống sông! năm trước CN, cùng thời với Khổng 2. Nhiều người không tin, hoặc Tử, nước Việt và nước Ngô là hai không muốn tin cái kết cục bi thảm nước láng giềng nằm phía nam sông ấy. Họ quả quyết rằng sau khi dẹp Dương Tử. Lúc ấy, vua Hùng Vương được nước Ngô, Phạm Lãi vì biết rõ đã lập nước Văn Lang được 200 năm vua Câu Tiễn nhẫn tâm và vô ơn, nên ở Phong Châu tức tỉnh Vĩnh Phú bây bỏ trốn, đem theo Tây Thi. Chúng giờ. Nhờ nước Văn Lang nằm sâu ở ta từng đọc những cuốn tiểu thuyết phía nam, cách biệt hẳn các chư hầu dày cộm hoặc xem những bộ phim nhà Chu, nên tránh được những cuộc nhiều tập nói về chuyện tình Phạm chiến tương tàn suốt mấy trăm năm Lãi - Tây Thi như tôi đã nhắc ở trên. trên đất Trung Hoa. Trước năm 1975 ở Sài gòn, cũng có Ở vào cái thời mà các quốc gia vở tuồng cải lương “Trăng Nước Ngũ lúc nào cũng lăm le xâm chiếm lẫn Hồ” mô tả chuyện tình thơ mộng của nhau, Ngô-Việt cũng không thoát Phạm Lãi - Tây Thi rong chơi Ngũ khỏi thông lệ ấy. Hai nước dốc toàn Hồ sau khi giúp Câu Tiễn đánh dẹp lực thanh toán nhau. Việt thua, vua nước Ngô. Thế hệ này qua thế hệ Câu Tiễn bị bắt làm tù binh. Suốt khác, ai cũng cho rằng chuyện tình 10 năm Câu Tiễn nằm gai nếm mật, trai tài gái sắc ấy là có thật, chứ nỡ nuốt nhục làm tôi mọi cho vua Ngô nào để một giai nhân tuyệt sắc như Phù Sai, bề ngoài hết lòng thần phục, Tây Thi bị dìm cho chết đuối! nhưng trong lòng vẫn nuôi chí phục 3. Lại cũng có người nghĩ ra một hận. Đại phu Văn Chủng, vị trung cái kết cục thứ ba nhẹ nhàng hơn. thần đa mưu túc trí của Câu Tiễn, Họ nói: Sau khi thành công, Tây Thi hiến kế mỹ nhân vì biết vua Ngô đam xin trở về nguyên quán và lại quay về mê tửu sắc. Tướng quốc nước Việt là công việc giặt lụa như cũ. Một hôm Phạm Lãi mở cuộc tuyển mỹ nhân, nàng ra bờ sông và trượt chân ngã

84

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

xuống chết đuối!

Thuyết này được lưu truyền ngay tại quê quán của Tây Thi, có thể vì người ta không muốn chấp nhận chuyện nàng bị cột đá vào cổ rồi quăng xuống nước và cũng có thể người ta nghĩ ra thuyết này để làm nhẹ bớt cái ác độc của vợ vua Câu Tiễn.

4. Tuy nhiên, đáng chú ý hơn cả là theo sách Ngô Việt Xuân Thu của Triệu Hoa, một người nước Việt, thì chuyện tình Phạm Lãi - Tây Thi bắt nguồn từ sự nhầm lẫn của thi sĩ Đỗ Mục. Triệu Hoa viết: “Ngô vong hậu, Việt phù Tây Thi vu giang, lệnh tuỳ chi di dĩ chung”. (Sau khi nước Ngô mất, nước Việt ném Tây Thi xuống sông, cho chết trong chi di).

Khi Phạm Lãi bỏ trốn Câu Tiễn, ông đổi tên thành Chi Di Tử Bì, chạy sang nước Tề. Vì vậy Đỗ Mục mới lầm tưởng là Tây Thi theo Chi Di tức là theo Phạm Lãi. Đỗ Mục viết: Tây tử hạ Cô Tô Nhất kha trục Chi Di (Tây Thi xuống khỏi đài Cô Tô, lên thuyền theo Chi Di). Dựa theo lời của Đỗ Mục, dân gian tin là Phạm Lãi - Tây Thi bắt đầu cuộc tình bên nhau. Kỳ thực hai chữ “chi di” trong sách Ngô Việt Xuân Thu của Triệu Hoa có nghĩa là cái túi da, chứ không phải tên của Phạm Lãi. Sở dĩ nói đến cái túi da là vì khi nước Việt dâng Tây Thi cho vua Ngô thì Ngũ Viên hết lời ngăn cản vua Ngô đừng nhận.

Ngũ Viên viết một bài sớ rất dài kể lại bao nhiêu kinh nghiệm vua chúa mất nước vì mỹ nhân, rồi tâu vua Phù Sai: - Đại vương đón đứa con gái này về thì tôi sợ mai kia đại vương chết không có đất chôn! Đây là âm mưu của bọn Phạm Lãi, Văn Chủng. Đại vương không thể xem thường được!

Vua Ngô tức lắm. Sau này Ngũ Viên cứ can mãi, liên tục cảnh giác vua về toan tính của nước Việt đang quyết tâm phục hận. Vua Ngô chẳng những không nghe còn quăng thanh gươm Chúc Lâu cho Ngũ Viên, bắt ông tự tử. Ông cầm thanh gươm quay lại bảo quân lính: - Ta chết có tiếc gì thân! Nhưng các ngươi hãy móc mắt ta treo ở cổng thành, để mai kia ta nhìn thấy quân Việt tiến vào chiếm nước Ngô!

Dứt lời, Ngũ Viên đâm cổ! Vua Ngô Phù Sai càng tức giận, truyền chặt đầu Ngũ Viên, rồi thân ông thì vua truyền bỏ vào túi da (chi di) và thả trôi sông.

Rồi mọi chuyện đều xẩy ra đúng như Ngũ Viên tiên đoán. Việt vương Câu Tiễn vốn là người tàn nhẫn và vô ơn, nên chính ông truyền bỏ Tây Thi vào cái túi da và quăng xuống sông, giống như vua Ngô đã làm với trung thần Ngũ Viên. Câu Tiễn bảo Tây Thi: - Nàng hãy xuống đó mà gặp lại

Ngũ Viên! Ý nói là ông đang trả thù cho Ngũ Viên, dù Ngũ Viên là bên địch.

Trước khi bỏ trốn, Phạm Lãi có khuyên Văn Chủng cùng đi, nhưng Văn Chủng ở lại nên quả nhiên cũng bị Câu Tiễn bắt tự tử bằng thanh kiếm Chúc Lâu mà ông tịch thu được của vua Ngô! Văn Chủng cầm thanh gươm lên và nói: - Thanh kiếm này vua Ngô đã từng giết Ngũ Viên. Ta chỉ là kẻ tầm thường mà được cùng chết với Ngũ Viên thì có gì phải ân hận! Huống chi ta ngu muội không biết nghe lời Phạm Lãi thì chết là đáng rồi!

Rồi ông đâm cổ chết!

Như vậy thì chính vua Câu Tiễn mới là kẻ tàn ác giết Tây Thi chứ không phải bà vợ! Mạnh Tử viết: “Tỷ Can bị mổ tim vì cứng cỏi, Mạnh Bôn bị giết chết vì dũng mãnh, Tây Thi bị dìm nước vì xinh đẹp.... Đó chỉ là những bi kịch nhân gian do các bạo chúa vong ơn thời trước gây nên”.

Tóm lại, thưa bạn đọc, ngày nay chúng ta coi phim bộ nói về chuyện tình Phạm Lãi - Tây Thi, xin nhớ rằng đó chỉ là một chuyện hoàn toàn hư cấu, chứ thật ra Tây Thi đã bị dìm chết ngay sau khi hoàn tất nhiệm vụ rồi, đâu còn cơ hội rong chơi với Phạm Lãi nữa!

Thi hào Lý Bạch viết về Tây Thi qua bài thơ Vịnh Trữ La Sơn, đã ngậm ngùi kết thúc bằng hai câu: Nhất phá Phù Sai quốc Thiên thu cánh bất hoàn!

Nghĩa là: Một khi diệt xong vua Ngô Phù Sai Tây Thi vĩnh viễn ra đi không trở lại!

Nước Việt của Câu Tiễn sau khi diệt nước Ngô, trở nên hùng mạnh bá chủ chư hầu. Nhưng sau khi Câu Tiễn chết, nước Việt suy yếu dần, đến năm 333 trước CN thì bị nước Sở diệt, mà Sở cũng nằm trong dòng Bách Việt. Nước Việt mất, nhiều đợt dân Việt dùng thuyền di tản xuống phía nam, hội nhập vào nước Văn Lang của vua Hùng, như nhiều hình ảnh còn khắc ghi trên mặt trống đồng.

Những người trong đại tộc Bách Việt ở lại lãnh thổ Trung Hoa, (Quí Việt, Mân Việt, Âu Việt, và cả Lạc Việt) dần dà bị đồng hoá với Hán tộc. Đại tộc Bách Việt ngày nay chắc chỉ còn lại duy nhất nhánh Lạc Việt, tức là người Việt Nam chúng ta mà thôi.

Người Bách Việt trên đất Trung Hoa không còn nữa nhưng ngày nay sách vở vẫn quen gọi dân vùng Triết Giang, Phúc Kiến là “Việt nhân” bởi quả thực vùng này từng là cái nôi của người Việt cả ngàn năm, trước khi Tần Thuỷ Hoàng thống nhất Trung Hoa năm 221 trước CN. NGUYỄN NGỌC NGẠN

2018

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

85

PHIẾM

Toronto thoibao.com

Đ

i máy bay ngày nay thiệt ngại. Chuyện ngại này không ăn nhậu chi tới máy bay. Ghế máy bay êm như nhung, các em tiếp viên tuy hơi có tuổi nhưng vẫn còn nụ cười, vẫn được uống tuy không còn được ăn free như trước, vậy thì có chi mà ngại.

Sợ thì có. Ông sui gia của tôi, sanh đẻ ở Mỹ, vậy mà rét, hơn sáu chục năm trên trần thế ông chưa từng một lần bước chân lên thang máy bay. Chỉ nguyên cái cảm giác bị nhấc bổng lên trời đã đủ làm ông…són. Bà bạn già người Mỹ của tôi cũng rứa. Nói tới máy bay là bà rùng mình, làm như nó sắp nuốt chửng bà. Khi tôi mới qua, gặp bà, nghe tôi kể ngồi máy bay từ Việt Nam, mất gần một ngày trời, đổi hai ba chặng mới tới, bà nhìn tôi với ánh mắt ngưỡng mộ. Cậu không sợ sao?

Tôi tỉnh bơ: có chi mà sợ? Bà làm dấu thánh giá, lắc đầu quầy quậy: sợ nó rớt!

Vì sợ nó rớt nên bây giờ đi máy bay mới ngại.

Ngại ở giai đoạn trước khi lên máy bay. Kể từ vụ 9/11 năm 2001 khi không tặc cho máy bay đâm vào hai tòa nhà ở Nữu Ước, hành khách bị khám xét tanh bành trước khi leo lên máy bay. Kể cũng đúng thôi. Phải xét cho kỹ để giữ an toàn cho hành khách. Chịu khó bị xét nét còn hơn máy bay nổ văng người trên không. Biết vậy, lợi thì có lợi nhưng ngại vẫn cứ ngại. Tới bây giờ, tôi vẫn không nhớ được trước khi vụ 9/11 xảy ra, chúng ta bị khám xét như thế nào. Hình như rất qua quít. Đi ngang quầy khám, cười tươi với mấy anh chị an ninh là phơi phới chắp cánh.

Nay tình hính đã khác, khác rất nhiều. Mấy

XÉT SONG THAO

anh chị mặc đồng phục, mặt căng thẳng, bói không ra cái nhếch mép, nụ cười mất tiêu, trông rất…hình sự! Móc hết đồ trong túi, cởi áo khoác, cởi giầy, tay giơ lên đầu hàng khi qua cổng điện tử, xoay người trong phòng phóng xạ, làm chim bay cò bay để cho những chiếc dùi cui điện tử dò quanh người, đủ món ăn chơi. Không biết tôi kể còn thiếu sót món chi không. Từ ngại tới bực tức, dân bay đã nhiều lần than van trên các phương tiện truyền thông. Tiếng than van hình như đã thấu tới…trời. Ngày 11/12/2018 vừa qua, báo chí Canada đã loan tin xả chút xú bắp cho dân bay thở. Chuyện thế này: nhân mùa lễ cuối năm, dân chúng đi chơi nhiều, bay cũng lắm, Cơ quan An Toàn Vận Tải Hàng Không Canada (Canadian Air Transport Security Authority), viết tắt là CATSA, đã ra thông báo về những thứ được và không được mang theo trong hành lý xách tay để dân bay tránh vi phạm hầu tránh mất nhiều thời gian khám xét tại phi trường. Mỗi người nhanh hơn một chút, cảnh chờ đợi sẽ ngắn đi, mọi người đều vui vẻ trong những ngày lễ.

Phát ngôn viên Christine Langlois của CATSA trình bày: “Chúng tôi khuyên hành khách dùng máy bay nên đóng va-ly trước để có thời gian kiểm soát lại những vật dụng mang theo hầu có một chuyến đi suôn sẻ. Đây là mùa của hoan vui và yêu thương chứ không phải mùa của phiền toái”. Trung bình có khoảng 55 ngàn hành khách sử dụng phi cảng Trudeau của Montreal. Mỗi người đều có thể giúp nhau rút ngắn lại thời gian chờ đợi khi qua cửa khám xét của an ninh quan

Đồ giả nhưng vẫn không nên mang theo khi đáp máy bay

86

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019

Pat-down

thuế. Giới chức phi trường tiên đoán bốn ngày nhộn nhịp nhất sẽ là 21 và 23 tháng 12 cũng như ngày 6 và 7 tháng 1 năm 2019. Nếu hành khách nào cũng qua cửa khám xét trơn tru thì quá tốt, nhưng trong số ước tính khoảng 19 triệu hành khách của phi cảng Montreal, ít nhất cũng có tới 1 triệu 300 ngàn người phải dừng lại lâu hơn vì có vấn đề với hành lý. Có những thứ chúng ta tưởng có thể bỏ vào hành lý xách tay được như lưỡi cưa, búa, keo xịt tóc nhưng thực ra đó là những thứ cấm kỵ vì có thể gây nguy hiểm nếu được dùng với mục đích xấu khi đang bay.

Nếu mang theo những thứ này lên máy bay, nhân viên kiểm soát sẽ phải bắt bỏ lại. Cơ quan CATSA nhấn mạnh là hành khách phải bỏ lại chứ nhân viên của CATSA không bao giờ tịch thu. Đó là quan nói. Dân lại thấy khác. Tôi đã có kinh nghiệm với chuyện này. Hơn một lần, tôi đã phải bỏ dao nhíp tại phi trường. Tiếc chết đi được! Con dao nhỏ xíu, có chi mà tiếc. Nhưng dao loại xịn mác Swiss Army thì không nhỏ xíu chút nào, tôi muốn nói tới số tiền phải bỏ ra để mua con dao đó. Khi các ngài không cho mang lên máy bay, tiếng là không tịch thu nhưng hành khách vẫn mất. Hành khách có vài option. Trước hết có thể đưa cho người nhà ra tiễn mang về. Đây là chuyện lý thuyết. Khi hành khách đã vào trong khu hạn chế thì người nhà đã về mất tiêu, đâu có ai đứng hóng nhìn vào trong cho tốn thêm tiền gửi xe. Giá gửi xe tại các phi trường không hề rẻ, khoảng 12 đô mỗi giờ. Ngày nay đi máy bay là chuyện quá thông thường, người nhà có đưa tới thì cũng thả ngoài cửa rồi ra về chứ ít ai muốn tốn tiền gửi xe, chỉ để bịn rịn với nhau. Chỉ có trường hợp tiễn người thật thân, đi xa lâu ngày, mới có chuyện dùng dằng nửa ở nửa về. Vậy chuyện đưa đồ bị cấm cho người

Toronto thoibao.com

03/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2601

87

Toronto thoibao.com

88

Issue 2601 | thoibao.com | THỜI BÁO | 03/01/2019