Thoibao Toronto5 2619

THURSDAY

ISSUE 2619

THỨ 5

R

MAR/07/2019 PUB Agreement N0 40009120

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

LÃI SUẤT NỢ NHÀ mối lo của năm 2019 Xem trang 90

ĐỔI GIỜ Thời gian tận dụng ánh sáng mặt trời Daylight Saving Time sẽ bắt đầu từ 3 giờ sáng Chủ nhật 10/03. Tối thứ Bảy này, trước khi đi ngủ, quý độc giả nhớ chỉnh đồng hồ nhanh lên một tiếng.

Toronto thoibao.com

2

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

5

Toronto thoibao.com

6

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

7

Toronto thoibao.com

8

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

CANADA Toronto thoibao.com

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 CNS Khai Thuế 26 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đỗ Kỳ Anh, C.A. 13 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ASTROLOGER - BÓI TOÁN Huỳnh Hồng 44 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Akai Seto & Friend 44 Benjamin Law 105 Criminal Lawyer Davoudi 117 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Moses & Associates 53 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 3D Collision 121 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 81 TACH Automotive 83 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 7 MIssissauga Toyota 133 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 The Loan Arranger 115 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 79 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Sharon Nguyễn 107 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Dooyoung Kim 97 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71 ELECTRONICS-COMPUTER Chatr Mobile 51 HD Telecom 176 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 109

QUAÛNG CAÙO -

Campbell-Tuyển Nhân Viên 105 Connect Staffing Serv.

69 Tuyển Driver & Worker 148 FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 70 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Thịnh (Tony) Vũ 15 Tommy Ly 77 Vina Financial Group 119 Vincent Su-BDO Frist Call 85 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 Truspeers Garden Florist 97 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life Man Of Iron 68 Amida Life-Slim Body Green Coffee 68 Bài Viết Amida Life Acai Berry 88 Chao Wang-YanLi Cao 42 Chengji Li 116 dShopping-SureMeal 92 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (1) 101 Siêu Dưỡng Ẩm Intense Hydrating 5 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn 57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trinh 95 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 LEGAL - PHÁP LÝ Attinson & Associates 40 Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans.

43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 Nam Phương Imm.&Legal 27 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar.

41 PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19 PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ C/P- “Lê Thuần Phong” 141 P/U- “Lê Thuần Phong” 140 P/U- “Lê Thuần Phong” 139 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ dShopping-All Products 89 dShopping-Bài Viết Haed FX 131 dShopping-LeSean Products 125 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 86 ĐNH Thời Báo 2019 170 FPhone-Thời Báo Radio 111 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 105 Quỹ CĐTB-Thông Báo 122 Tech Solutions 128 Thoi Bao App 103 Thời Báo New Media 168 Thời Báo Radio 116 UNO IP TV Box 48 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Bryan Hiệp Nguyễn 97 David Thành Hướng 13 Hiếu Hồ 103 Hok Ung 10 Kelly Nguyễn 119 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 87 Sang Tiệm Bánh mì Mai Lan 148 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trần Diệu Trang 95 Trương (Troy) Võ 97 Vincent Trịnh 91 RESTAURANT-CAFE I Love Phở 113 Perfect Chinese Restaurant 7 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở Brothers 117 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Tonkin 117 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 Tịnh Tâm Trai 67 SERVICES - DỊCH VỤ Canada Home Solution 6 Dạy Học & Music 176 Mai Tutor 103 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 B Q Signs 41 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 147 Bến Thành 58 Nation Fresh FoodsToronto 129 Nations Fresh Foods 143 Oceans Fresh Food 169 Pacific Market 173 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Crystal Design & Decor 28 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 172 Flex Nails & Beauty 174 Nails R Us Supply 1 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 115 QC Hardwood Flooring 6 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 K & K Travel Agency 107 On Time Travel & Tours 107 Oriental Tours 95 Royal Tours 87 Tian Tian Travel 51

Canada hợp tác với NASA để lập trạm thám hiểm mặt trăng hủ tướng Justin Trudeau tuần qua loan báo, Canada sẽ hợp tác trong một dự án của Cơ quan Không gian Mỹ NASA nhằm thiết lập một tiền đồn thám hiểm mặt trăng. Ông Trudeau tuyên bố tại Cơ quan Không gian Canada ở Longueuil, ngoại ô Montréal: “Canada đang tiến đến mặt trăng”.

NASA đang bắt tay sáng tạo một trạm không gian quay quanh quỹ đạo mặt trăng.

Trạm Lunar Gateway được hy vọng hoạt động đầy đủ vào năm 2026. Ông Trudeau cho biết: “Lunar Gateway sẽ là một trong những dự án nhiều tham vọng nhất từng được con người thực hiện từ trước tới nay. Tiền đồn mặt trăng này không chỉ sẽ cho phép con người hiện diện lâu dài ở mặt trăng mà còn phục vụ như một trạm phóng đến Hỏa tinh và xa hơn nữa”.

Theo cơ quan NASA, kế hoạch này nhằm thiết lập một “kiến trúc mặt trăng bền vững” cho phép đưa người và trang thiết bị đi/về thường xuyên giữa trái đất và mặt trăng.

NASA mô tả trạm không gian này như một bước đầu tiên tiến đến khám phá không gian sâu xa hơn.

Thủ tướng Trudeau nói rằng sự hợp tác trong kế hoạch Lunar Gateway sẽ là một phần của chiến lược không gian mới của liên bang Canada, theo đó chính phủ sẽ đầu tư 2,05 tỉ đô-la trong 24 năm tới. Ông cho biết, việc đầu tư sẽ tạo ra nhiều trăm việc làm có lương cao và đóng góp hàng năm 100 triệu đô-la vào tổng sản lượng quốc nội của Canada.

Phần đóng góp chính của Canada vào Lunar Gateway sẽ là phát triển một hệ thống robot thông minh được biết đến với tên gọi Canadarm 3, có nhiệm vụ sửa chữa và bảo trì trạm không gian lớn bằng một phần năm Trạm không gian ISS hiện có. Ông Trudeau cho biết thêm rằng Canadarm là bộ phận quan trọng và cần thiết cho tàu con thoi không gian, Canadarm 2 xây dựng trạm ISS và sắp tới “cánh tay robot” sửa chữa và bảo trì cho Lunar Gateway sẽ được thực hiện

T

tại Canada bởi người Canada.

Theo giáo sư Matt Dobbs thuộc Viện không gian trường McGill, trong những năm gần đây Canada đã đánh mất vị thế dẫn đầu trong cuộc chạy đua không gian. Loan báo của ông Trudeau thay đổi điều đó. Ông nói: “Nếu khoản tài trợ này được chi đều khắp cơ quan và được sử dụng cho công nghệ tân tiến, với viễn vọng kính, xe thám hiểm và các robot, đó sẽ là điều tốt. Sẽ có những lợi ích ‘ăn theo’ trên Trái đất”.

Hồi tháng 11 năm ngoái, giới chức NASA Jim Bridenstine đã đến thăm Ottawa để bàn về sự hợp tác của Canada trong dự án mặt trăng. Lúc đó ông nói rằng ông hy vọng trình độ chuyên môn về robots và trí thông minh nhân tạo có thể tạo ra một ‘Canadarm’ mới. Ông nói thêm: “Nếu người Canada muốn tham gia vào sứ mạng đến mặt trăng với các phi hành gia, chúng tôi rất chào đón”. Đại sứ Mỹ tại Canada, Kelly Craft nói rằng loan báo của ông Trudeau đánh dấu “sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới về hợp tác không gian Mỹ-Canada”.Đó cũng là một thông điệp cho thế hệ kế tiếp của các nhà thám hiểm không gian của Canada.

Phi hành gia Canada David Saint-Jacques đang làm việc trên trạm không gian ISS cũng góp tiếng nói: “Canada mời các bạn đến một giấc mơ lớn”.

NASA muốn Lunar Gateway sẽ bay quanh quỹ đạo mặt trăng bắt đầu vào năm 2021. Nó sẽ nằm xa trái đất gấp 1.000 lần so với trạm ISS. u

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

9

CANADA Toronto thoibao.com

Thận trọng kẻo bị ngộ độc nấm

Một bài nghiên cứu đăng trên tập san y khoa B.C. (B.C. Medical Journal) mới đây cho thấy loài nấm độc Death Cap Mushroom (DCM) gây chết người nhất thế giới đang trở nên phổ biến hơn ở các vùng thành thị thuộc miền tây-nam của tỉnh bang B.C. Đồng tác giả nghiên cứu Dr. Omar Ahmad, trưởng khoa y học cấp cứu và chăm sóc đặc biệt cho sở y tế Island Health, cùng với các đồng nghiệp đã khuyên các bác sĩ trong tỉnh cần biết cách nhận diện một trường hợp ngộ độc DCM bằng cách để ý những triệu chứng đặc trưng của nó.

Nấm Amanita phalloides (tên khoa học của DCM) đã

10

gây ra 90% số ca tử vong liên quan đến nấm trên thế giới. Loài nấm DCM xâm nhập vào B.C. trên các cây châu Âu được nhập cảng vào để làm đẹp cho Vancouver, Victoria và những vùng khác của tỉnh bang hồi thập niên 1960. Chúng chỉ xuất hiện trong các vùng này trong 20 năm qua, thường được tìm thấy gần các cây Sồi Garry chỉ có ở B.C. Người ta dễ nhầm loài nấm này với nấm rơm-có thể ăn được nhưng không có ở những vùng này. Khi trưởng thành, tai nấm DCM sẽ bung phẳng ra và đổi màu. Trong các giai đoạn đầu, DCM có thể bị nhầm là một loài nấm khác có tên nấm puffball.

Những người đi hái nấm có thể đã hái phải loại nấm này vì nó đang mọc lên khá nhiều ở các khu vực thành thị như Vancouver, Victoria và Thung lũng Fraser.

Cho đến nay đã có 3 người phải nhập viện sau khi ăn nấm DCM. Hai người, 1 ở Victoria và 1 ở Vancouver,

đã may mắn được cứu sống, trong khi trường hợp thứ 3 của một bé trai 3 tuổi ở Victoria thì đã thiệt mạng hồi năm 2016.

Theo bài nghiên cứu nói trên, khi ăn phải nấm DCM thì phải từ 6 đến 12 giờ sau bệnh nhân mới sẽ cảm nhận những triệu chứng giống như cúm, bao gồm buồn nôn, tiêu chảy và ói mửa.

Các triệu chứng ngộ độc DCM cũng có thể biến mất trong một khoảng thời gian, làm cho bệnh nhân cứ nghĩ mình đã qua khỏi, nhưng mà kỳ thật các độc tố của nó vẫn tiếp tục gây tổn hại cho người bệnh một cách thầm lặng để sẽ bắt đầu gây hủy hoại to lớn cho gan và thận. Đến giai đoạn thứ 2 thì gần như các bác sĩ không thể làm gì được để cứu chữa.

Dr Ahmad thúc giục các nhà chuyên môn y tế cần hết sức thận trọng, đặc biệt nếu bệnh nhân nói họ đã ăn nấm puffball hay nấm rơm – hai loài nấm trông rất giống DCM. u

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Khuyến cáo: đừng dừng xe lại để giúp người không quen biết Cảnh sát RCMP Alberta vừa khuyến cáo những người lái xe hơi đừng dừng xe lại trên đường để giúp đỡ những người lạ mặt đang xin được trợ giúp, vì có một người tốt bụng đã bị hành hung khi làm như thế hôm 22/2.

Sự việc xảy ra vào lúc khoảng 9:30 tối, ở Parkland County, phía tây Edmonton.

Nạn nhân là một cô gái trẻ 17 tuổi, đang lái xe trên Range Road 20 thì cô nhìn thấy một chiếc xe tải đang đậu có bật đèn chớp sáng ở trên làn xe bên hông (shoulder lane). Một người đàn ông lúc ấy đã đứng giữa đường đang vẫy tay về phía cô. Thấy thế cô ta đã tấp xe vô lề, tắt máy, bước ra ngoài rồi tiến đến ông ta định hỏi han để giúp đỡ. Bất thình

lình ông ta đã chụp lấy vai cô và đấm vào mặt cô nhiều lần.

Khi cô ngã xuống đất thì cũng là lúc có một chiếc xe khác chạy đến và kẻ hành hung cô đã nhảy lên đào tẩu.

Chuyện người tốt gặp nạn như thế này theo lời cảnh sát không phải là lần đầu tiên xảy ra. Cảnh sát tin đây thực ra là một trò dàn cảnh để cướp xe nhưng bất thành.

Phát ngôn viên RCMP Stony Plain, Const. Shelley Nasheim, vì chuyện này đã khuyến cáo dân chúng khi thấy ai đang gặp khó khăn xin được trợ giúp thì hãy thận trọng, đừng dừng xe lại, thay vào đó hãy lưu ý địa điểm ấy rồi tấp xe vô lề ở một chỗ khác an toàn để liên lạc với cảnh sát. u

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

11

CANADA Toronto thoibao.com

Thu hồi chicken nugget nghi nhiễm vi khuẩn Cơ quan Kiểm tra Thực phẩm Canada (Canadian Food Inspection Agency – CFIA) xác nhận đang cho thu hồi các bịch “chicken nuggets” có tên thương hiệu là “Compliments” vì nghi chúng có thể đã nhiễm vi khuẩn salmonella.

Những bịch chicken nugget đang bị thu hồi này có trọng lượng 1.5 kg, với hạn dùng tốt nhất là trước ngày 18/7/2019, và mã số UPC là 0 55742

12

33690 0, được bán ra trên toàn quốc, ngoại trừ ở Quebec.

CFIA cho biết quyết định thu hồi có sau cuộc điều tra nguyên nhân của một vụ bộc phát bệnh có liên quan đến vi khuẩn trong thực phẩm. Cũng vì rủi ro nhiễm salmonella mà vào ngày 25/1, CFIA đã cho thu hồi các bịch chicken nuggets “Crisp & Delicious”, loại trọng lượng 1.6 kg, với hạn dùng tốt nhất trước ngày 19-7-2019. Cả

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Taxi trên sông ở Montreal sẽ hoạt động từ tháng 5 tới hai thương hiệu đang bị thu hồi đều được công ty Sofina Foods sản xuất.

CFIA khuyên những ai đã mua hai thứ thực phẩm nói trên nên quăng chúng đi, hoặc trả lại cho cửa tiệm đã bán ra.

Theo Cơ quan Y tế Công cộng Canada (Public Health Agency of Canada), hiện trên toàn Canada có 59 ca bệnh liên quan đến vụ bộc phát vi khuẩn này nhưng không có ca nào phải vào bệnh viện. Riêng tỉnh bang B.C. thì đã có 4 trường hợp.

Thực phẩm nhiễm salmonella không thể phân biệt được bằng màu sắc hay mùi vị nhưng vẫn có thể làm cho người ăn phải bị bệnh.

Các triệu chứng bao gồm sốt, nhức đầu, ói mửa, buồn nôn, đau quặn bụng và tiêu chảy.

Trẻ em, người già, phụ nữ có thai và những người có hệ miễn dịch suy yếu dễ bị nhiễm salmonella nhất, đôi lúc có thể dẫn đến tử vong. u

Dịch vụ taxi đường thủy từ đầu đông Montréal đến Vieux Port sẽ tiếp tục hoạt động trong ít nhất 3 năm nữa sau một đợt chạy thử nghiệm thành công.

Chính phủ vừa gọi thầu khai thác dịch vụ Taxi đường thủy, sẽ hoạt động bắt đầu vào giữa tháng 5 sắp tới và chạy 23 tuần cho đến giữa tháng 10.

Công ty điều hành dịch vụ phà trong tỉnh bang Quebec nói rằng những nhà cung cấp dịch vụ phải có những chiếc tàu con thoi có thể vận chuyển khoảng 100 hành khách và 30 xe đạp một giờ.

Trong giờ cao điểm, số chuyến sẽ tăng gấp đôi, mỗi 30 phút một chuyến t h a y v ì m ỗ i g i ờ m ộ t chuyến như năm ngoái.

Vào những ngày lễ, cuối tuần và ngoài giờ cao điểm trong tuần, dịch vụ taxi này sẽ chạy mỗi 60 phút một chuyến.

Năm ngoái, 4.604 hành khách đã dùng thử dịch vụ này trong kế hoạch thí điểm 5 ngày, giữa Pointeaux-Trembles và Vieux Port, Montréal.

M ỗ i c h u y ế n m ấ t khoảng 22 phút so với khoảng một giờ dùng xe hơi trong giờ cao điểm.

Trong thời gian thí điểm giá vé là $3.25, tương đương giá vé xe buýt trong thành phố.

Thị trưởng Montreal, bà Valérie Plante cho biết nếu có kết quả tốt bà sẽ cho mở rộng dịch vụ taxi trên sông. Bà nói: “Nếu chúng ta xem xét nghiêm chỉnh về vấn đề biến đổi khí hậu và giảm khí thải độc hại thì đây là một cách để thực hiện. Chúng ta cần yểm trợ phương tiện giao thông công cộng tốt hơn và tìm cách tài trợ”. u

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

13

GTA

Toronto thoibao.com

Trẻ em dưới 12 tuổi được đi xe Go Transit miễn phí Trẻ em từ 12 tuổi trở xuống sẽ được phép đi xe miễn phí GO Transit bắt đầu từ ngày 9 tháng 3.

Bộ trưởng Giao thông Jeff Yurek đã đưa ra thông báo này tại trung tâm thành phố Toronto, vào sáng thứ Năm tuần qua. Ông Yurek nhận định: với ưu đãi này, các gia đình ở vùng GTHA có thêm cơ hội đưa con em khám phá thêm nhiều hoạt động vui chơi trong vùng.

Như vậy là sau TTC và UP Express, tới lượt GO cho trẻ em đi xe miễn phí.

Theo Bộ trưởng Yurek, đây là một bước nữa để tích hợp các hệ thống vận chuyển, hành khách có con

em có thể cùng nhau đi lại liền mạch.

Hiện tại, trẻ em từ sáu đến 12 tuổi muốn đi xe GO Transit phải trả một nửa giá giá vé của người lớn. Trẻ em dưới sáu tuổi mới có thể đi xe miễn phí.

Metrolinx, cơ quan vận chuyển tỉnh bang, chịu trách nhiệm vận hành GO Transit, đã khởi động dự án thí điểm Free Kids GO Free vào tháng 4 năm ngoái trên tuyến Barrie. 

Cư dân Toronto có thể bị tăng thuế 20%

Theo nghiên cứu mới đây của trung tâm khảo cứu của trường đại học Ryerson, dân Toronto có thể phải móc hầu bao đóng thuế nhiều hơn.

Sử dụng dữ liệu từ cuộc điều tra dân số năm 2016, Centre for Urban Research and Land Development thấy rằng thành phố Toronto cần

tăng thuế 20% để nâng cấp kiến trúc hạ tầng và các dự án trong tương lai để đối phó với sự gia tăng dân số. Tuy nhiên, bản tường trình cũng cho là việc gia tăng 20 phần trăm thuế có thể được chia ra cho nhiều năm.

Theo giáo sư Frank Clayton, tác giả bản khảo cứu,

chính quyền Toronto nhiều năm qua đã phải giải quyết những khó khăn trong việc sửa sang hạ tầng cơ sở và thiết lập thêm những hạ tầng cơ sở cho di dân mới đến.

Phúc trình cho thấy dân Toronto chỉ chi 2,74% thu nhập hàng năm cho thuế đất, đây là mức thấp thứ hai trong vùng GTA và Hamilton và thấp hơn mức trung bình 3,5% của cả vùng. Cho nên nếu chịu mức tăng thuế 20%, Toronto cũng chỉ sẽ chỉ nằm ở mức giữa so với 28 thành phố khác.

Theo nghiên cứu, Milton, Hamilton và Burlington nằm trong số các thành phố có mức thuế trung bình ít hơn Toronto. 

Nhóc tì 13 tuổi lái xe SUV gây tai nạn Hôm thứ Ba 5/3, cảnh sát vùng Halton cho biết ba thiếu niên, bao gồm cậu bé 13 tuổi cầm lái, đang ở trong bệnh viện sau vụ va chạm ở Oakville vào sáng sớm thứ Bảy tuần qua.

Tai nạn xảy ra trên xa lộ 401 gần thành phố Oakville.

Theo cảnh sát, chiếc SUV bị lạc tay lái, lủi vào hàng rào

14

cản bằng sắt và sau đó ủi vào dải bê tông ngăn cách.

Một thiếu niên 14 tuổi bị thương nguy kịch, một thiếu niên 16 tuổi khác bị thương nặng nhưng tình trạng ổn định. Còn cậu nhóc lái xe chỉ bị thương nhẹ.

Const. Oliver Cave, thuộc cảnh sát Halton, cho biết chiếc xe là của cha mẹ cậu

bé 13 tuổi và cảnh sát đang điều tra tìm lý do làm thế nào yên hùng xa lộ này có thể lấy xe lái ra xa lộ, cũng như xác định mối quan hệ giữa cậu nhóc và hai hành khách.

Các nhà điều tra tin rằng sự thiếu kinh nghiệm của người lái xe, cùng với chạy quá tốc độ là nguyên nhân gây ra tai nạn. 

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Xe điện ngầm TTC ngưng hoạt động ban đêm tuyến 1 Việc đóng cửa xe điện ngầm hàng đêm trên tuyến số 1 đã bắt đầu trong tuần này để TTC cho tu bổ, sửa chữa, và đẩy nhanh việc hiện đại hóa hệ thống tín hiệu.

Cho tới tối thứ Năm tuần này sẽ không có xe điện ngầm chạy giữa các trạm St. Clair West và Union Station sau 11 giờ đêm.

Xe buýt đưa đón và dịch vụ Wheel-Trans sẽ chạy thay thế.

Subway Dupont và Museum đóng cửa lúc 11 giờ, nhưng các trạm subway khác vẫn mở để bán vé và cho hành khách vào đi xe buýt.

Việc đóng cửa hoạt động ban thêm theo tiếp theo sẽ

là ở giữa các trạm Finch và Lawrence vào tuần tới, từ 11 tháng 3 đến 14 tháng 3.

Việc đóng cửa hàng đêm sẽ còn ở trên các phần khác của tuyến subway số 1 trong suốt cả năm, trong khi TTC mở rộng Automatic Train Control trên toàn hệ thống.

TTC cho biết hệ thống tín hiệu mới khi hoàn thành sẽ có nhiều xe chạy thường xuyên.

Bán bảo hiểm xe giả, một người bị bắt Cảnh sát tỉnh bang Ontario vừa đưa ra cảnh báo sau khi bắt giữ một người đàn ông với cáo buộc bán bảo hiểm xe hơi giả.

Cảnh sát cho biết đã bắt giữ một người đàn ông 38 tuổi hồi tháng 2 và cáo buộc tội ông ta hai tội danh lừa đảo dưới 5,000 Gia kim và giả mạo giấy tờ.

Nghi phạm là cư dân

Toronto, đã bán bảo hiểm giả dưới tên công ty Reef Car Insurance.

Cảnh sát e rằng có nhiều nạn nhân không biết rằng bảo hiểm mình mua không có giá trị. Cảnh sát cũng kêu gọi mọi người kiểm tra tính hợp lệ của bảo hiểm xe hơi của mình và liên lạc với cảnh sát nếu có bất kỳ lo ngại nào. 

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

15

THẾ GIỚ I Toronto thoibao.com

“Công chúa” Huawei kiện chính phủ Canada Vụ giám đốc tài chính của tập đoàn viễn thông Trung Quốc Hoa Vi (Huawei) bị chính quyền Canada bắt giữ đầu tháng 12/2018, có thêm diễn biến mới. Ngày 03/03/2019, các luật sư của bà Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou) thông báo đệ đơn khởi kiện chính phủ Canada lên tư pháp bang British Colombia.

AFP dẫn lời các luật sư của bà Mạnh Vãn Châu cho hay giám đốc tài chính Hoa Vi quyết định khởi kiện vụ án dân sự chống lại chính phủ Canada, bị cáo buộc vi phạm các quyền hiến định của đương sự, trong vụ bà Mạnh bị bắt giữ ngày 01/12/2018 tại phi trường Vancouver, trong lúc đang trong thời gian chờ đợi giữa hai chuyến bay. Hồ sơ khởi kiện, được nạp tại Tòa Án Tối Cao bang British Colombia.

Bên bị kiện là một số thành

16

viên trong chính phủ Canada, một số nhân viên ngành thuế quan và cảnh sát liên bang.

Các luật sư đặc biệt tố cáo các nhân viên hải quân đã xâm phạm quyền hợp pháp của bà Mạnh Vãn Châu khi thẩm vấn, lục soát các điện thoại cầm tay và máy tính cá nhân cũng như hành lý trong khoảng thời gian ba giờ đồng hồ, trong khuôn khổ một cuộc kiểm tra thông thường của nhân viên công lực tại sân bay, trước khi có quyết định bắt giữ chính thức.

Lãnh đạo tài chính Hoa Vi khởi kiện đúng vào ngày thứ Sáu 01/03, ngày mà Tư pháp Canada chính thức khởi động thủ tục dẫn độ bà Mạnh Vãn Châu sang Hoa Kỳ, theo yêu cầu của Tư pháp Mỹ.

Bộ trưởng Tư Pháp Mỹ cáo buộc tập đoàn Hoa Vi và giám đốc tài chính Mạnh Vãn Châu đã vi phạm các quy định cấm vận của Hoa Kỳ đối

với Iran, cũng như đã đánh cắp nhiều bí mật công nghiệp của tập đoàn viễn thông Mỹ T-Mobile.

Kể từ giữa tháng 12/2018, bà Mãnh Vãn Châu được nộp tiền bảo lãnh để tại ngoại.

Lãnh đạo tài chính Hoa Vi phải nộp hộ chiếu và mang vòng giám sát điện tử.

Quan hệ Canada và Trung Quốc xấu đi trầm trọng với vụ này. Bắc Kinh lên án vụ bắt giữ và liên tục yêu cầu Ottawa trả tự do cho lãnh đạo tài chính Hoa Vi. Ngày 06/04, bà Mãnh Vãn Châu phải ra trình diện trước một thẩm phán ở Vancouver, để chuẩn bị cho một phiên tòa liên quan đến vấn đề dẫn độ. Thủ tục dẫn độ có thể sẽ kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm, do đương sự có nhiều cơ hội khiếu nại phúc thẩm. 

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Trung cộng tiếp tục tăng ngân sách quốc phòng Một quan chức Trung cộng tuyên bố nước này sẽ duy trì “mức tăng phù hợp và hợp lý” về chi tiêu quốc phòng cho năm 2019.

C ụ t h ể , ô n g Tr ư ơ n g Nghiệp Toại, phát ngôn viên kỳ họp thứ 2 của quốc hội Trung Quốc khóa 13, khai mạc vào ngày 5/3, cho hay: “Trung Quốc duy trì mức tăng phù hợp và hợp lý về chi tiêu quốc phòng nhằm đáp ứng nhu cầu bảo vệ an ninh quốc gia và cải cách quân đội theo đặc tính Trung Quốc”. Ông Trương đưa ra tuyên bố trên một ngày trước khi quốc hội Trung Quốc công bố ngân sách quốc phòng cho năm 2019, theo tờ The Japan Times.

Hồi năm ngoái, Trung Quốc tăng chi tiêu quốc phòng 8,1% so với năm 2017, lên 1.110 tỉ nhân dân tệ (165 tỉ USD), mức tăng cao nhất trong 3 năm trong bối cảnh Chủ tịch Trung

Quốc Tập Cận Bình muốn phát triển quân đội nước này thành lực lượng “đẳng cấp thế giới”.

Trung Quốc gia tăng ngân sách quốc phòng ở mức 1 con số kể từ năm 2016 sau 5 năm liên tiếp tăng ở mức 2 con số và trở thành quốc gia có chi tiêu quốc phòng lớn thứ 2 thế giới, chỉ sau Mỹ.

Hồi tháng 8/2018, Tổng thống Trump phê duyệt khoản ngân sách quốc phòng 716 tỉ USD. Đến tháng 12, một giới chức Hoa Kỳ tiết lộ với Reuters rằng ông Trump muốn nâng ngân sách quốc phòng cho năm 2019 lên 750 tỉ USD. 

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

17

THẾ GIỚ I Toronto thoibao.com

Tổng thống tự phong Venezuela có thể lãnh án 30 năm tù Hôm 04/03, lãnh đạo đối lập Juan Guaido trở về nước trước nguy cơ bị chính quyền Maduro bắt giam.

Hôm 22/02, ông Guaido đã tới Colombia nhằm đưa hàng cứu trợ nhân đạo vào trong nước nhưng không thành. Ông Guaido đang bị cấm rời khỏi đất nước vì đang bị điều tra vì tội “tiếm quyền”.

Tòa án Venezuela có thể trừng phạt nặng thủ lãnh đối lập Guaido vì vi phạm lệnh cấm xuất ngoại.

Sputnik dẫn lời Phó chánh án Tòa án Tối cao Venezuela

Juan Carlos Valdez: “Chuyến đi của Guaido tới Colombia ngày 22/2 vi phạm lệnh cấm xuất ngoại của tòa án tối cao Venezuela. Ông ta trốn tránh công lý. Chuyện gì xảy ra với những người bỏ trốn khi họ quay lại đất nước? Họ sẽ bị bắt và tống giam, Guaido có thể đối mặt với án tù 30 năm.

Cuộc đọ sức giữa Maduro và Guaido có nguy cơ làm bùng lên căng thẳng và bạo động trong nước, khiến cộng đồng quốc tế cũng như người dân Venezuela không khỏi lo ngại.

Ông Juan Guaido

Phát biểu trong phiên họp về tình hình ở Venezuela của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, đặc phái viên Mỹ Elliott Abrams tuyên bố Mỹ sẽ thông qua các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào Venezuela trong tuần này nhằm vào các viên chức cao cấp của chính quyền Maduro.

Hàng viện trợ nhân đạo Mỹ đang là chủ đề xung đột giữa các bên trong cuộc khủng hoảng tại Venezuela. Guaido đòi chính quyền Venezuela cho phép hàng viện trợ của Mỹ đi qua biên giới và kêu gọi quân đội ủng hộ, trong khi Tổng thống Maduro cáo buộc đây là hoạt động “viện trợ giả hiệu” để tạo cớ cho Mỹ can thiệp quân sự vào nước này.

Venezuela đã đóng cửa biên giới trên bộ với Brazil, tạm đóng cửa biên giới với Colombia và điều thêm quân tới khu vực này để ngăn chặn mọi chuyến hàng viện trợ từ nước ngoài. 

Mã Lai sẵn sàng nối lại tìm kiếm MH370 Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cam kết sẽ nối lại chiến dịch tìm kiếm máy bay MH370 của hãng hàng không Malaysia Airlines chở 239 người mất tích gần 5 năm trước.

Trả lời phỏng vấn hãng tin 9 News Australia hôm 4/3, Thủ tướng Malaysia cho biết: “Miễn là vẫn còn hy vọng, chúng tôi sẽ tiếp tục nghĩ cách tìm ra”. “Chúng tôi dự định sẽ tiếp tục cuộc tìm kiếm. Mất máy bay là một chuyện, nhưng mất mạng người lại là chuyện khác”.

Tại mộ t sự kiệ n hôm 3/3, Bộ trưởng Giao thông Malaysia Anthony Loke cũng cho biết: “Nếu chúng tôi nhận thấy công nghệ mới có thể hiệu quả hơn cho việc tìm kiếm, chúng tôi sẵn sàng nối lại chiến dịch tìm kiếm”.

Máy bay MH370 mất tích hôm 8/3/2014 khi trên đường từ Kuala Lumpur đi Bắc Kinh với 239 người trên khoang. Nhiều giả thuyết đã được đưa ra nhưng đến nay các nhà điều tra vẫn chưa thể tìm ra lý do mất tích của MH370.

Một chiến dịch tìm kiếm quy mô

18

Kho vũ khí hạt nhân đáng sợ của Ấn Độ - Pakistan

lớn với sự phối hợp của Malaysia, Trung Quốc và Úc cùng với sự hỗ trợ quốc tế đã được triển khai ngay sau khi máy bay mất tích. Tuy nhiên, chiến dịch này đã tạm ngừng từ tháng 1/2017 sau khi tốn khoảng 150 triệu USD song không thể tìm ra dấu vết.

Cuộ c tì m kiế m thứ hai do công ty Ocean Infinity của Mỹ thực hiện vớ i cam kế t “không thấ y, không lấy tiền”. Cuộc tìm kiếm cũng kết thúc vô vọng sau 90 ngày dò quét khoảng 112.000km2 đáy biển ở Ấn Độ Dương.

Cho đến thời điểm hiện tại, dấu vết duy nhất được cho là có liên quan đến MH370 là những mảnh vỡ trôi dạt vào vùng biển phía đông châu Phi và các đảo lân cận, những khu vực rất xa nơi mà giới chuyên gia cho rằng chiếc máy bay đã biến mất. 

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Cộng đồng quốc tế đang hồi hộp dõi theo từng diễn biến trong cuộc đối đầu Ấn Độ - Pakistan tại khu vực tranh chấp Kashmir.

Cử chỉ hòa bình của Pakistan hôm 28/2 - thả phi công người Ấn Độ bị bắt giữ sau cuộc đụng độ trên không giữa chiến đấu cơ hai nước - chưa đủ giúp tình hình hạ nhiệt. Đụng độ vẫn xảy ra gần đường Ranh giới kiểm soát (LoC) chia cắt Kashmir một ngày sau đó, khiến 6 dân thường và 2 binh sĩ Pakistan thiệt mạng.

Mối bận tâm hàng đầu hiện nay tập trung vào kho vũ khí hạt nhân của 2 quốc gia Nam Á này. Chuyên gia Shuja Nawaz của Hội đồng Atlantic (Mỹ) cảnh báo với đài CNBC rằng nguy cơ nổ ra chiến tranh toàn diện Ấn Độ - Pakistan với sự tham gia của vũ khí hạt nhân có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho cả khu vực và thế giới.

Trong cuộc đối đầu như thế, theo đánh giá của tạp

chí The National Interest (Mỹ), kho vũ khí hạt nhân của Pakistan thật sự đáng sợ.

Một thành viên Ủy ban Năng lượng nguyên tử Pakistan tiết lộ nước này đã hoàn tất bản thiết kế bom hạt nhân đầu tiên vào năm 1978. Đến năm 1998, Ấn Độ cho thử 6 bom hạt nhân trong vòng 3 ngày. Không chịu thua kém, Pakistan vào 3 tuần sau đó tiến hành 5 vụ thử trong vòng một ngày.

Số liệu của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (Thụy Điển) vào năm ngoái ước tính Pakistan có 140-150 đầu đạn hạt nhân, trong khi con số này của Ấn Độ là 130-140. Hai quốc gia này có thể nhanh chóng trở thành cường quốc hạt nhân lớn thứ 3, thứ 4 thế giới, chỉ đứng sau Mỹ và Nga. Vì thế, giới phân tích cho rằng đã đến lúc khu vực này cần một thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân với hy vọng giữ mọi chuyện trong tầm kiểm soát. 

TIN VẮN Công dân Canada bị Trung Quốc nghi là gián điệp. Hôm 04/03, báo chí chính thức Trung Quốc loan tin chính quyền Bắc Kinh nghi ngờ nhà cựu ngoại giao Canada Michael Kovrig, bị bắt tháng 12 năm ngoái, làm gián điệp và ăn cắp bí mật nhà nước. Theo Tân Hoa Xã, một công dân Canada khác, nhà tư vấn Michael Spavor đang bị giam ở Trung Quốc, thì bị xem là một nguồn cung cấp

Hàn, đoàn tàu đặc biệt của Kim Jong Un hôm 4/3 đã đi qua thành phố Thiên Tân (đông –bắc Trung Quốc), mà không ghé Bắc Kinh.

Ông Kim Jong Un

Ông Michael Kovrig

thông tin cho Michael Kovrig.

Kim Jong Un không ghé Bắc Kinh. Không như nhiều đồn đoán nói rằng trên đường từ Việt Nam về nước, sau thượng đỉnh với tổng thống Trump, lãnh đạo Bắc Hàn có thể dừng lại Quảng Đông hoặc Bắc Kinh để gặp lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình. Tuy nhiên, theo hãng tin Nam

Pháp – Ý “hòa giải” nhờ Leonardo da Vinci. Quan hệ giữa Ý và Pháp rơi vào khủng hoảng từ nhiều tuần nay, sau việc một số lãnh đạo chính phủ Ý bày tỏ ủng hộ phong trào Áo Vàng tại Pháp, chỉ trích tổng thống Pháp. Hôm 3/3, tổng thống Pháp Emmanuel Macron có bài phát biểu trên truyền hình Ý kêu gọi “hòa giải” và thông báo ông sẽ cùng nguyên thủ Ý Sergio Matteralla cử hành lễ kỷ niệm 500 năm ngày mất của Leonardo da Vinci. Thiên tài da Vinci được coi là một biểu tượng cho hợp tác lâu đời Pháp - Ý. 

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

19

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

HRW: Đàn áp có hệ thống tại Việt Nam Khoảng 24% trẻ em Việt dưới

Ông Phil Robertson

Đối thoại nhân quyền Liên Minh Châu Âu và Việt Nam lần thứ 8 diễn ra hôm 4/3 tại Brussels, Bỉ. Nhân dịp này Human Rights Watch, Liên Đoàn Nhân Quyền Quốc Tế và Ủy Ban Nhân Quyền Việt Nam ra thông cáo kêu gọi EU thúc ép Việt Nam tôn trọng nhân quyền.

Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch ra thông cáo kêu gọi Liên Minh Châu Âu hãy thúc ép chính phủ Hà Nội trả tự do ngay cho những tù nhân chính trị, những người đang bị bắt giữ; chấm dứt đàn áp tự do ngôn luận, tự do lập hội, tự do hội họp và đi lại;

20

cho phép tự do thông tin; ngưng can thiệp vào hoạt động tôn giáo; và có những biện pháp cụ thể chặn đứng nạn bạo hành của công an. Ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Phụ Trách Khu Vực Châu Á của HRW, nêu rõ trong thông cáo báo chí ra ngày 4 tháng 3 rằng ‘Việt Nam tăng cường đàn áp trong vài năm qua đối với giới vận động cho những quyền chính trị và dân sự căn bản của người dân; trừng phạt giới này với những bản án nặng nề.

HRW cho rằng đối thoại nhân quyền là một công cụ quan trọng để EU thể hiện với Việt Nam về mức độ nghiêm túc về trách nhiệm thúc đẩy nhân quyền, nhưng đó không phải là cơ hội duy nhất một lần rồi xong.

Thống kê của HRW cho thấy trong năm 2018, Việt Nam kết án tù ít nhất 42 bloggers và nhà hoạt động nhân quyền trong nước theo những điều luật hà khắc.

Số này gấp ba lần các bản án trong năm 2017. Trường hợp bị án nặng nhất là nhà hoạt động nhân quyền và môi trường Lê Đình Lượng với bản án 20 năm; Ông Lưu Văn Vịnh 15 năm tù, nhà hoạt động công đoàn và môi trường Hoàng Đức Bình 14 năm tù…

Một trường hợp đang bị mất tích sau khi đến Thái Lan xin qui chế tị nạn là blogger Trương Duy Nhất được HRW nêu ra; theo đó việc đột ngột mất tích của blogger và nhà báo độc lập này gợi đến vụ cựu quan chức dầu khí Trịnh Xuân Thanh bị các nhân viên công quyền Việt Nam bắt cóc ở Đức rồi đưa về Việt Nam vào tháng 7 năm 2017.

Kể từ cuộc đối thoại nhân quyền EU- Việt Nam vào năm ngoái cho đến nay tình trạng đàn áp các tiếng nói chỉ trích chính phủ, các bloggers, các nhà hoạt động, và những người bảo vệ nhân quyền tiếp tục gia tăng. 

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

5 tuổi bị thấp còi

Đó là nhận định của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Cường, Phó Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam phát biểu trong sự kiện ra mắt một sản phẩm dinh dưỡng của Đại Hàn tại Hà Nội hôm 3/3.

Như vậy, cứ bốn trẻ em Việt Nam dưới 5 tuổi thì có một em bị thấp còi, suy dinh dưỡng. Ông Trần Văn Cường khẳng định thực trạng này đặt ra những thách thức cho Việt Nam, dẫn chứng mỗi 1% tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi còn tồn tại, có thể gây thiệt

hại hơn 20 triệu USD một năm.

Báo cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam cho biết Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân.

Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em được nói đã giảm nhanh và bền vững.

Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ em Việt Nam được báo cáo vào năm 2000 là 30%. 

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

21

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Bị cáo buộc xuyên tạc Thượng đỉnh Trump-Kim, một Facebooker bị bắt Ông Nguyễn Văn Công Em, một người sử dụng mạng xã hội Facebook, bị bắt khẩn cấp và nơi ở bị khám xét với cáo buộc sử dụng các tài khoản Facebook xuyên tạc những nội dung Hội nghị Thượng đỉnh Trump-Kim diễn ra ở Hà Nội trong hai ngày 27 và 28 tháng 2.

Truyền thông trong nước loan tin vào ngày 2 tháng 3 cho biết rằng Cơ quan An Ninh Điều Tra của tỉnh Bến Tre đã bắt khẩn cấp ông Nguyễn Văn Công Em hôm 28 tháng 2.

“Tội” của ông Nguyễn Văn Công Em, theo công an, là “sử dụng 4 tài khoản Facebook khác nhau để đăng,

Ông Nguyễn Văn Công Em

22

chia sẻ bài viết và phát trực tiếp một số video bị cho có nội dung xuyên tạc Thượng đỉnh Mỹ- Trung, đồng thời có kêu gọi biểu tình trong thời điểm sự kiện này diễn ra ở Hà Nội”. Ông Nguyễn Văn Công Em sinh năm 1971 và cư trú tại ấp Chợ, xã Mỹ Thạnh, huyện Giồng Trôm, Tỉnh Bến Tre. Một số người sử dụng Facebook trong thời gian qua cũng bị công an làm việc hay phạt tiền với cáo buộc sử dụng tài khoản cá nhân trên mạng xã hội này để tuyên truyền chống đảng cộng sản Việt Nam, chỉ trích chính phủ Hà Nội, kêu gọi biểu tình. Đó là trường hợp các Facebooker Đặng Trí Thức, 54 tuổi, và ông Phan Chí Toàn 35 tuổi cũng ở Bến Tre; Facebooker Trần Ngọc Phúc, sinh năm 1988, trú tại xã Tân Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. 

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

40 làng nghề ở Hà Nội ô nhiễm nghiêm trọng

Có đến 40 làng nghề bị phát giác gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khi cơ quan chức năng khảo sát, lấy mẫu và phân tích môi trường tại 65 làng nghề theo Đề án Bảo vệ môi trường làng nghề ở Hà Nội.

Truyền thông trong nươc loan tin vừa nêu hôm 1/3.

Việc khảo sát do Sở Tài nguyên- Môi trường Hà Nội

thực hiện theo Đề án “Bảo vệ môi trường làng nghề trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030”.

Cụ thể, có 57 làng nghề ô nhiễm môi trường nước, 22 làng nghề ô nhiễm môi trường không khí, về môi trường đất chỉ kiểm tra 37 làng nghề và có 5 làng nghề ô nhiễm. 

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

23

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Tài xế xe đò giúp em bé giữa đường lãnh án 2 năm

Tài xế Nguyễn Ngọc Dũng

Theo hồ sơ vụ án, ngày 18/3/2018, anh Nguyễn Ngọc Dũng (30 tuổi, ngụ P.Tân An, TP.Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) chạy xe đò 16 chỗ BS 47B - 012.50 chở hơn 10 hành khách theo hướng từ Gia Lai - Đắk Lắk. Đến khoảng 18 giờ cùng ngày, khi đi qua Km 173+500m (thuộc địa phận Tổ dân phố 4, P.Thiện An, TX.Buôn Hồ, Đắk Lắk), anh Dũng phát giác cháu Trương Minh Huy (2 tuổi) chạy từ bên trái (theo chiều lưu thông của xe anh Dũng) ra giữa đường.

Thấy cháu nhỏ vừa chạy vừa khóc, không có người lớn đi cùng nên anh Dũng

24

dừng xe, nói với Lê Thanh Toàn (26 tuổi, phụ xe) xuống bế cháu bé vào lề đường. Sau đó, anh Toàn xuống xe, đưa cháu nhỏ vào lề đường và có hỏi vài người xung quanh “Con ai đây?”. Tuy nhiên, mọi người đều lắc đầu không biết.

Dũng bảo anh Toàn bế cháu nhỏ lên xe và tiếp tục chạy về hướng TP.Buôn Ma Thuột. Khi lên xe, cháu Huy vẫn tiếp tục khóc nên Dũng vừa lái xe, vừa dỗ cho cháu ngủ.

Vào thời điểm đó, một người dân tại TX.Buôn Hồ đã ghi lại biển số xe của Dũng vì nghi ngờ tài xế này bắt cóc trẻ con. Tiếp đó, người thân của cháu Huy đi tìm và được thông báo về việc cháu nhỏ “bị bắt” lên xe BS 47B 012.50, đang chạy về hướng TP.Buôn Ma Thuột.

Ngay lập tức, người thân của cháu nhỏ đã gọi điện báo tin đến Công an TX.Buôn Hồ.

Sau đó, cảnh sát của Trạm

CSGT Krông Búk đã bố trí lực lượng chốt chặn. Khi thấy xe anh Dũng như tin báo, cán bộ CSGT đã ra hiệu lệnh dừng xe, kiểm tra.

Ngay trong đêm 18/3, anh Dũng, phụ xe và hơn 10 hành khách đi cùng được đưa về trụ sở Công an TX.Buôn Hồ để lấy lời khai, làm rõ về hành vi “giữ người trái pháp luật”.

Tại trụ sở công an, anh Dũng nhiều lần khai với cơ quan điều tra như kể trên. Dù vậy, sau một thời gian điều tra, thu thập chứng cứ, Công an TX.Buôn Hồ đã khép tội anh Dũng về hành vi “giữ người trái pháp luật”.

Ngày 21/11/2018, TAND TX.Buôn Hồ đã xét xử sơ thẩm vụ này. Tại tòa, chị Võ Thị Minh Anh (hành khách trên xe) khai: “Khi bế lên xe, Dũng đã lau mặt, dỗ cho cháu bé không khóc và cho cháu ngủ. Khi đến gần trạm CSGT, tài xế đã chủ động giảm tốc độ, tấp vào lề đường trước khi CSGT ra tín hiệu”.

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Còn anh Nguyễn Hùng Cang (một hành khách khác) khai rằng anh không nhớ rõ chi tiết sự việc, nhưng hôm đó, tài xế Dũng vừa lái xe, vừa dỗ cháu bé và nói: “Chắc bố mẹ nó cãi nhau, làm gì thì làm chứ phải quan tâm đến con cái, chắc phải gửi vào chùa cho có phụ nữ chăm sóc”.

Dù còn nhiều ý kiến tranh cãi, nhưng HĐXX phiên tòa sơ thẩm đã tuyên phạt anh Dũng mức án 2 năm tù. Sau đó, anh Dũng có đơn kháng cáo, kêu oan.

Ngày 21/2/2019, TAND tỉnh Đắk Lắk đã mở phiên xét xử phúc thẩm. Tại phiên tòa này, bà Lương Thị Ái Nhi, mẹ của cháu Huy (cháu bé được Dũng bế lên xe), đã có đơn xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự với Dũng.

Trong đơn, bà Nhi viết: “Thật lòng tôi cũng cảm ơn anh Dũng vì đã cứu con tôi khỏi nguy hiểm khi không có bố mẹ bên cạnh. Bản thân tôi và gia đình không muốn anh

Dũng phải đi tù vì hành động như thế…”.

Theo thông tin trên báo Thanh Niên, phiên tòa phúc thẩm không có luật sư bào chữa cho bị cáo, HĐXX vẫn giữ nguyên quan điểm về tội danh “giữ người trái pháp luật” đối với bị cáo Dũng.

Tuy nhiên, nhiều tình tiết liên quan đã được xem xét và bị cáo Dũng được giảm án từ 2 năm tù xuống mức 15 tháng tù giam.

Sau phiên tòa phúc thẩm, anh Dũng vẫn khẳng định mình không phạm tội, không hổ thẹn với lương tâm vì đã làm được việc tốt là cứu cháu bé khỏi nguy hiểm. “Nếu gặp lại trường hợp tương tự, tôi vẫn sẽ hành động như vừa rồi chứ không thay đổi. Giờ tôi có nói thế nào cũng không diễn tả hết được hoàn cảnh nguy hiểm của cháu bé lúc đó. Tôi chỉ ước rằng giá như cháu biết nói, tôi sẽ hỏi cháu kỹ hơn và không vướng vào lao lý như hôm nay”, anh Dũng nói. 

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

25

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Những quán cà phê “Chết” Toronto thoibao.com

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Montreal: Hàng tháng, có vài chục sinh viên trường đại học McGill ở thành phố Montreal, họp nhau ăn bánh, uống trà và nói về cái…chết!

Chết là điều chẳng ai muốn đề cập đến và chẳng ai muốn chết, nhưng những vấn đề về cái chết lại được bàn luận trong quán cà phê gọi là quán cà phê Chết!

26

Trong những quán cà phê Chết, những khách hàng là những người không quen biết nhau, ngồi lại ăn bánh uống trà và thảo luận, thảo luận cả những điều về cõi sống.

Theo bà Amanda Brown, người tổ chức ra quán cà phê Chết ở trường đại học McGill thì quán cà phê là chỗ an toàn cho người ta chia sẻ về cuộc

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

đời mà nếu nói ở chỗ khác, là một điều cấm kỵ.

Tiệm cà phê Chết ở trường đại học McGill mở một tháng 1 lần và bắt đầu từ tháng 10 năm ngoái 2018 và càng ngày càng có đông khách hàng.

Trong buổi họp trong tháng 2 vừa qua, có khoảng 40 khách hàng đến tham dự.

Tiệm cà phê Chết đầu tiên được mở vào tháng 9 năm 2011 tại thành phố London, nước Anh và người sáng lập là ông Jon Underwood và bà mẹ.

Tháng 6 năm 2017, ông Underwood đã qua đời vì bệnh ung thư.

Sau này hàng loạt những quán cà phê Chết đã được mở ra trên toàn thế giới mà riêng Canada cũng đã có đến trên 700 quán cà phê Chết!

Hàn, Kim Jong Un, cũng là thời gian có những ký kết những hợp đồng thương mại giữa các công ty Việt Nam và các công ty Hoa Kỳ.

Theo những tin tức loan báo thì công ty Viet Jet đặt mua 100 chiếc Boeing 737 MAX với giá bán tổng cộng lên đến 12.7 tỷ Mỹ kim.

HAI HÃNG HÀNG KHÔNG VIỆT NAM MUA MÁY BAY BOEING TRỊ GIÁ TRÊN 15 TỶ MỸ KIM Hà Nội: Trong dịp tổng thống Trump đến Hà Nội dự hội nghị thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Bắc

Công ty Viet Jet cũng bỏ ra 5.3 tỷ Mỹ kim mua các động cơ máy bay của công ty General Electric.

Hãng hàng không Bamboo đặt mua 10 chiếc Boeing 787 với giá 2.9 tỷ Mỹ kim.

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

27

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com

SỐ DU KHÁCH NGOẠI QUỐC ĐẾN CANADA LÊN ĐẾN MỨC KỶ LỤC Ottawa: Theo những công bố vừa phổ biến, trong năm 2018 vừa qua, số du khách ngoại quốc đến Canada đã lên đến một kỷ lục mới.

Trong năm qua số du khách ngoại quốc đến Canada đã lên đến mức trên 21 triệu người.

Cũng theo bản công bố thì phần lớn những du khách này là những du khách đến từ Trung quốc, Pháp và Mễ Tây Cơ.

Trong số này thì có đến trên 700 ngàn du khách đến từ Trung quốc, gia tăng 6 phần trăm so với số du khách đến trong năm 2017.

Trên 600 ngàn du khách đến từ Pháp và trên 400 ngàn du khách đến từ Mễ Tây Cơ.

28

Số du khách gia tăng nhờ vào việc thiết lập thêm những tòa lãnh sự cung cấp chiếu khán cho du khách ở các thành phố lớn ở Trung quốc, và các công ty hàng không đã thiết lập thêm những đường bay ngoại quốc, giảm giá vé, khiến số du khách gia tăng.

GIÁ CỔ PHIẾU CỦA CÔNG TY NIKE SỤT GIÁ, SAU KHI GIẦY CỦA MỘT TUYỂN THỦ BÓNG RỔ BỊ...

HÁ MÕM! New York: Giá của cổ phiếu công ty Nike trên thị trường chứng khoán New York đã giảm mạnh trong hôm thứ sáu ngày 22 tháng 2, sau khi giầy của một tuyển thủ của một đội bóng rổ, bị há mõm khi anh ta đang chơi banh trên sân.

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Giầy của Zion Williamson bị rách đế

Trong một trận tranh tài của hiệp hội bóng rổ sinh viên Mỹ, NCAA, tuyển thủ Zion Williamson của đội bóng rổ trường đại học Duke đã trượt chân té ngã trên sân banh, và người ta thấy nguyên cái đế của một chiếc giầy hiệu Nike mà anh này đang đi, bị toác hẳn ra.

Theo những nhận định của nhiều chuyên gia thì đế của chiếc giầy Nile PG 2.5 đã bong hẳn ra ngoài và khiến người tuyển thủ này trượt chân té.

Giá cổ phiếu của công ty Nike trụt giá 2 phần trăm và còn ở mức 83 Mỹ kim một cổ phiếu trong hôm thứ sáu.

NGƯỜI TỶ PHÚ CHỦ NHÂN ĐỘI NEW ENGLAND PATRIOTS BỊ BUỘC TỘI MUA DÂM Jupiter, Florida: Theo những tin tức loan báo hôm thứ bảy thì cảnh sát thành phố Jupiter, tiểu bang Florida đã nhận được hai videos chiếu cảnh mua dâm của một tỷ phú tại một tiệm đấm bóp trong thành phố.

Bị cáo là ông Robert Kraft, chủ nhân của đội banh bầu dục New England Patriots, đội vừa đoạt cúp Super Bowl.

Tuy nhiên người tỷ phú 77 tuổi đã bác bỏ những tố cáo.

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

29

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com nợ: công ty này đến khóa trái cửa văn phòng và tịch thu những vật dụng đáng giá.

Ông Daniel Kerr

Cảnh sát đã không bắt giữ ngay ông Kraft, nhưng đã gửi lệnh bắt đến cho luật sư của ông này.

Chi tiết về những vụ mua dâm của ông tỷ phú này đã không được tiết lộ.

Hiện nay có những cuộc tảo thanh tệ trạng mại dâm ở các thành phố của tiểu bang Florida, từ thành phố West Palm Beach lên đến thành phố Orlando.

Cảnh sát đã gắn những máy camera ở trong các tiệm massage trong các thành phố.

Vì thế quý ông mà đi nghỉ hè ở Florida, muốn đi đấm bóp, thì cũng phải nên… nhìn trước ngó sau, kẻo bị thâu phim làm tài tử chính phim sex. Ông Daniel Kerr, cảnh sát trưởng thành phố Jupiter đã nói với các phóng viên báo chí là ông ta kinh hoàng khi biết tin là một tỷ phú mà số tài sản lên đến 6 tỷ Mỹ kim, đã không có khả năng mướn một người đấm bóp riêng? Ông tỷ phú Kraft đã mua dâm trong tiệm đấm bóp có tên là the Orchids of Asia Day Spa trong một khu thương xá trong thành phố Jupiter.

Hình phạt dành cho những khách làng chơi đầu tiên của các cơ quan an ninh tiểu bang Florida là công bố tên tuổi và bắt những bị cáo phải làm 100 giờ cho những công tác từ thiện.

GIÁ NHÀ BÁN KHỦNG Ở TORONTO: CỬA HÀNG BÁN THỨC ĂN ĐƯỢC ĐỀ BÁN VỚI GIÁ 820 NGÀN DOLLARS Toronto: Nhiều chuyên gia tài chánh đã nhiều lần lên tiếng là giá nhà ở thành phố Toronto đã lên quá cao, nhưng dường như sẽ không xuống, mà giá có xuống thì chắc cũng chẳng xuống nhiều. Điển hình là một cửa hàng bán thức ăn ở thành phố Toronto vừa mới đề bảng bán với giá 820 ngàn dollars. Đây là cửa hàng bán thức ăn Ấn Độ và Sri Lanka.

Cửa hàng này không phải là một căn nhà, vì không có phòng ngủ, không có phòng tắm, chỉ có một

30

chỗ đi tiểu cho đàn ông và một bồn cầu, và một cái bếp nấu thức ăn cho nhà hàng.

Cửa hàng này ở số 307 Welleslet St. E. và được quảng cáo bán là chủ nhân mới có thể biến cửa hàng này thành nhà ở, văn phòng bác sĩ hay văn phòng luật sư.

CÁC BỆNH NHÂN BỊ MẤT CẢ NGÀN DOLLARS KHI VĂN PHÒNG NHA SĨ BỊ NGÂN HÀNG XIẾT NỢ Calgary, Alberta: Cuối tháng 1 vừa qua, ngân hàng Royal đã chiếm văn phòng của nha sĩ Richard Halpern, vì ông nha sĩ này nợ ngân hàng mà không trả.

Nha sĩ Halpern chuyên khoa về niềng răng (orthodontist) và nhiều bậc cha mẹ của trẻ em đã lên tiếng cho biết là họ trả tiền trước cho ông nha sĩ này trong việc niềng răng cho con cái của họ, và nhiều em chỉ mới được niền răng có một phần và nhiều em khác thì chưa được bắt đầu.

Bà Dawn Moore cho biết là bà đã trả trước $7,800 cho văn phòng nha sĩ Halpern cho việc niềng răng cho đứa con gái 14 tuổi từ tháng 11năm ngoái 2018, và cho đến nay thì đứa con gái của bà vẫn chưa được niềng răng.

Nha sĩ Halpern có khoảng 500 bệnh nhân.

Cũng theo những tin tức báo chí thì công ty do nha sĩ Halpern làm chủ đã thiếu nợ ngân hàng Royal một số tiền là 2.8 triệu dollars, không trả, và ngân hàng này đã thuê công ty xiết

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

NHỮNG PHÓNG VIÊN THAM DỰ HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH TRUMP-KIM ĐƯỢC ĂN UỐNG MIỄN PHÍ Hà Nội: Trong những ngày có cuộc họp thượng đỉnh Trump- Kim tại Hà Nội, khoảng 3,500 phóng viên ngoại quốc và Việt Nam tham dự và gửi bài tường thuật, đã được chính quyền thành phố Hà Nội cho ăn miễn phí.

Trung tâm báo chí quốc tế (IMC) đã đãi tiệc buffet với gần 40 món ăn, trong đó có 9 món truyền thống được nấu bởi các đầu bếp thượng thặng ở Hà Nội, gồm những món như bún chả, phở, bún thang, bún bò,...

Nhà ăn mở cửa 24 tiếng một ngày trong suốt thời gian có cuộc họp thượng đỉnh.

Tiệc buffet có các món thay đổi hàng ngày và sẽ mở vào buổi trưa và buổi chiều, còn những lúc khác thì có những thức ăn nhẹ và nước uống.

CHÍNH QUYỀN TỈNH BANG NOVA SCOTIA TIẾP TỤC TÌM THÊM BÁC SĨ Halifax: Trong năm 2019, chính quyền tỉnh bang Nova Scotia sẽ tiếp tục tìm kiếm thêm những bác sĩ đến phục vụ ở tỉnh bang này.

Từ tháng tư năm 2018 cho đến tháng 12 năm 2018, có thêm 56 bác sĩ chuyên khoa đến làm việc ở tỉnh bang Nova Scotia, nhưng đồng thời lại có 50 bác sĩ chuyên khoa hoặc về hưu hoặc di chuyển sang một nơi

khác, khiến cho số gia tăng của bác sĩ chuyên khoa ở tỉnh bang Nova, Scotia chỉ có 6 bác sĩ. Trong khi số bác sĩ chuyên khoa cần thêm vẫn không có đủ.

Theo những thống kê thì trong thời gian từ năm 2016 cho đến năm 2025, tỉnh bang Nova Scotia sẽ cần thêm 1 ngàn bác sĩ nữa.

MỘT PHỤ NỮ CHẾT VÌ DÙNG THUỐC TRỊ BỆNH TIỂU ĐƯỜNG RỞM Hà Nội: theo những nguồn tin báo chí trong nước phổ biến hôm thứ sáu ngày 22 tháng 2, một phụ nữ đã chết vì bị bệnh tiểu đường và tự ý mua thuốc uống chữa bệnh.

Bà Vũ thị Hương Nga, 63 tuổi, bị bệnh tiểu đường từ 3 năm nay, nhưng lại không đi bác sĩ mà tự mua thuốc uống.

Cũng theo các nguồn tin báo chí thì bà Nga đã uống một loại thuốc trị tiểu đường có tên là “tiểu đường hoàn” do một người quen giới thiệu.

Cho đến sau tết thì bà này trở nên mệt mỏi, kém ăn và buồn nôn.

Thân nhân đã đưa bà này vào bệnh viện chữa trị , nhưng đã không kịp và bệnh nhân đã qua đời vào ngày 19 tháng 2.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

ĐÍNH CHÍNH

Văn phòng bác sĩ Richard Halpern

Thời Báo Thứ Năm số 2617, ra ngày 28/02/2019, trong bài Những thay đổi đáng chú ý của mùa thuế năm nay có chi tiết không chính xác, xin đính chính như sau: số tiền tối đa được cho vào quỹ TFSA bắt đầu từ năm 2019 là $6,000, chứ không phải là $5,500.

N.T.H

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

31

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Một cách thức mới để xin làm thường trú nhân ở Canada NGUYỄN TUẤN HOÀNG

T

heo những tin tức loan báo hôm 25 tháng 2, chính quyền liên bang Canada đã cho công bố hai chương trình tiên khởi trong việc giúp cho những người làm nghề chăm sóc người (caregivers) được qua Canada với gia đình và có thể xin vào thường trú nhân.

Dưới chương trình mới, những người ngoại quốc qua Canada làm nghề chăm sóc sức khỏe có quyền thay đổi công việc, sau khi qua Canada, mà không bị bắt buộc phải hành nghề chăm sóc người theo như những chương trình cũ.

Những người qua Canada làm nghề chăm sóc người trong tương lai có quyền mang theo gia đình, mà người phối ngẫu có quyền xin việc làm và những đứa con có quyền đi học.

Theo ông tổng trưởng di dân Ahmed Hussen thì những người ngoại quốc qua Canada hành nghề chăm sóc người đã giúp cho những gia đình người Canada và bây giờ là lúc Canada cho lại những phần thưởng cho những người này.

Theo ông tổng trưởng Hussen thì những người sang Canada làm nghề caregivers sẽ được mang theo gia đình, có quyền thay đổi công việc sau khi qua Canada, người phối ngẫu có quyền xin việc làm và con cái được đi học cũng như họ có những triển vọng được nhận vào thường trú nhân.

Như thế nghề chăm sóc người có thể là một nghề sẽ thu hút những người ngoại quốc muốn đến Canada định cư, và đây cũng là một cách hay nhất cho những người không có nghề chuyên môn, nhưng lại muốn di dân qua Canada.

Chuyển qua chuyện thời sự thế giới thì cuộc họp thượng đỉnh giữa tổng thống Trump và nhà lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un ở Hà Nội đã bất ngờ bế mạc sớm hơn dự tính, khi cả hai bên đã không đạt được những mong ước: trong khi ông Trump muốn Bắc Hàn phải hủy bỏ những chương trình chế tạo vũ khí nguyên tử trước khi hủy bỏ lệnh cấm vận, thì nhà lãnh đạo Kim lại muốn Hoa Kỳ phải hủy bỏ lệnh cấm vận trước.

Nhiều bình luận gia đã cho là có tay trong của Trung quốc,trong việc “chọc gậy bánh xe” này?

Cuộc họp trong hôm thứ năm giữa hai nhà lãnh tụ đã kết thúc sớm hơn

32

dự định, và cả hai nhà lãnh tụ đã không dự bữa tiệc tiễn hành như đã dự trù.

Phái đoàn của bộ ngoại giao Bắc Hàn đã tức tốc rời Hà Nội lên đường qua Bắc Kinh, trong khi tổng thống Trump cũng lên phi cơ trở lại Hoa Kỳ. Trong khi nhà lãnh tụ Kim ở lại Việt Nam thêm hai ngày trong cuộc viếng thăm chính thức. Ông Trump trở lại Mỹ sẽ phải đối diện với một cuộc chiến mới: cựu luật sư Michael Cohen, người cựu nhân viên thân tín và là cựu luật sư riêng của ông Trump, đã lên tiếng công khai gọi ông Trump là một kẻ kỳ thị chủng tộc và là một kẻ gian manh, lừa đảo.

Chuyển qua chuyện thời sự ở Canada , theo những tin tức loan báo thì trong tháng hai năm nay, chính quyền tỉnh bang Quebec đã hủy bỏ 18,139 đơn xin di dân của những di dân ngoại quốc có nghề chuyên môn, qua chương trình thâu nhận di dân cũ của chính quyền tỉnh bang tiền nhiệm.

Tân chính quyền tỉnh bang Quebec CAQ đã đưa ra những đường lối khác trong việc thâu nhận di dân vào Canada.

Tuy nhiên hiệp hội những luật sư chuyên về di dân ở tỉnh bang Quebec đã tìm cách ngăn việc hủy bỏ việc thâu nhận những di dân có nghề chuyên môn này, bằng cách xin phán quyết của tòa thượng thẩm tỉnh bang.

Theo lời đệ trình của hiệp hội những luật sư di trú thì chính quyền tỉnh bang Quebec phải tôn trọng những luật lệ cũ và phải tiếp tục cứu xét đơn xin di dân của 18 ngàn người đã nộp đơn, trước khi những luật lệ mới được công bố.

Theo ông Simon Barrette, bộ

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

trưởng di dân tỉnh bang Quebec thì đường hướng mới của chính quyền tỉnh bang trong việc thâu nhận thêm di dân là những di dân có những nghề mà tỉnh bang Quebec đang cần, nhấn mạnh vào việc phải biết nói tiếng Pháp và tôn trọng những giá trị của tỉnh bang này.

Nhiều tổ chức thương mại ở tỉnh bang Quebec cũng lo ngại là việc hủy bỏ không cứu xét đơn xin của trên 18 ngàn di dân, sẽ gây khó khăn thêm cho việc tìm đủ nhân viên cho các cơ sở này: tỷ lệ thất nghiệp ở tỉnh bang Quebec hiện nay ở mức 6.1 phần trăm, mức thất nghiệp thấp nhất của tỉnh bang này từ trước đến nay.

Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì theo kết quả cuộc thăm dò dân ý của cơ quan thông tấn Canadian Press phổ biến hôm 22 tháng 2, thì phần lớn những người được hỏi ý kiến đã tỏ vẻ thất vọng về chính sách của đảng cầm quyền Tự Do. 46 phần trăm những người được hỏi ý kiến đã cho là tình hình Canada đã tồi tệ hơn kể từ khi thủ tướng Trudeau lên nắm quyền, 22 phần trăm những người được hỏi ý kiến cho là tình hình của Canada tốt đẹp

hơn và 27 phần trăm nghĩ là tình hình Canada không thay đổi.

Những cư dân ở các tỉnh bang miền tây là những người không đồng ý nhất: 56 phần trăm những người ở tỉnh bang Alberta, được hỏi ý kiến cho là tình hình của Canada ngày thêm tồi tệ kể từ năm 2015 cho đến nay, năm mà thủ tướng Trudeau và đảng Tự Do lên nắm quyền.

Trở lại chuyện thời sự về kinh tế, theo kết quả của những cuộc nghiên cứu về thị trường cần sa của ngân hàng đầu tư Jefferies Group ở thành phố New York, trong vòng 1 thập kỷ tới, trị giá của nền kỹ nghệ cần sa trên thế giới có thể lên đến 130 tỷ Mỹ kim.

Theo sự tiên đoán của các chuyên gia của ngân hàng đầu tư, lần lượt các quốc gia khác trên thế giới như Hoa Kỳ, các quốc gia ở Âu Châu, châu Mỹ La Tinh.. sẽ hợp thức hóa việc sử dụng cần sa, và như thế nhu cầu tiêu thụ cần sa sẽ gia tăng mạnh trong những năm sắp tới.

Cũng theo những tiên đoán thì cần sa không những sẽ dùng trong mục đích y khoa mà còn dùng ở các nền kỹ nghệ khác như dược phẩm, rượu,

Chính quyền tỉnh bang Quebec đã hủy bỏ 18,139 đơn xin di dân

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

33

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

ngành chăm sóc thú vật, v.v...

Các chuyên gia đầu tư cũng tiên đoán là đến năm 2029 thì nền kỹ nghệ cần sa ở Hoa Kỳ sẽ qua mặt Canada: trị giá của nền kỹ nghệ cần sa ở Mỹ sẽ ở mức 21.7 tỷ Mỹ kim so với 5.8 tỷ Mỹ kim ở Canada.

Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì theo kết quả các cuộc bầu cử phụ, byelection, diễn ra hôm thứ hai ngày 25 tháng 2, thủ lãnh đảng NDP liên bang, ông Jagmeet Singh, đã thắng trong cuộc bầu cử dân biểu liên bang phụ ở vùng Burnaby South, tỉnh bang British Columbia. Ông Singh nguyên là cư dân ở thành phố Brampton, tỉnh bang Ontario, nhưng sau khi đắc cử chức thủ lãnh đảng NDP liên bang, ông đã di chuyển về thành phố Burnaby, nơi có đông những người Canada gốc Sikh.

Theo kết quả cuộc kiểm phiếu thì ông Singh đã thắng với 38 phần trăm số phiếu bầu, ứng cử viên của đảng Tự Do chiếm 26 phần trăm số phiếu và ứng viên của đảng Bảo Thủ chiếm 22 phần trăm số phiếu.

Số cử tri đi bầu ở vùng Burnaby South thưa thớt, chỉ có 30 phần trăm số cử tri đã đi bỏ phiếu.

Tuy đảng NDP thắng ở vùng Burnaby South, nhưng lại thua phiếu đảng Tự Do ở vùng Outremont tỉnh bang Quebec.

34

Tưởng cũng nên nói thêm là trong cuộc bầu cử dân biểu liên bang năm 2015, đảng NDP đã thắng lớn ở tỉnh bang Quebec: chiếm tổng số 44 ghế trên toàn quốc trong số đó có 16 ghế ở tỉnh bang Quebec.

Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì mới đây có một cuộc chiến tranh “cao thấp” về tượng một con moose ở Canada và ở Na Uy. Theo những tin tức loan báo hôm 26 tháng 2, một viên chức xứ Na Uy sẽ qua thành phố Moose Jaw, tỉnh bang Alberta để đánh giá xem ở đâu có tượng con nai sừng tấm ( moose) cao nhất thế giới?

Trước đây tại thành phố Moose Jaw có tượng con nai sừng tấm cao nhất thế giới, nhưng mới đây tại thành phố Stor Elvdal ở Na Uy có dựng tượng một con moose có tên là Storelgen, và được xem là cao hơn tượng con moose ở Canada , Mac the moose, chút đỉnh.

Hai thành phố Moose Jaw và Stor Elvdal hiện đang tranh nhau danh hiệu là nơi có tượng con moose cao nhất thế giới.

Bà Linda Otnes, phó thị trưởng thành phố Stor Elvdal đã đến thành phố Moose Jaw họp với giới chức của thành phố này, mà người ta đã gọi cuộc họp này là một cuộc họp thượng đỉnh về con moose!

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Trong khi đó, để sửa chữa lại tượng con Mac the moose cho cao hơn tượng con moose ở Na Uy, giới chức chính quyền thành phố Moose Jaw đã mở cuộc quyên tiền, để có thể làm cho tượng con moose cao hơn bằng cách cho nó đội mũ, và đi giầy skate!

Cuối cùng là bí quyết sống lâu và sống vui của một tỷ phú. Trong cuộc phỏng vấn mới đây của báo chí, nhà tỷ phú Charlie Munger, cánh tay mặt của nhà tỷ phú Warren Buffett trong lãnh vực đầu tư, đã nói về những bí quyết của ông về cách sống lâu và sống hạnh phúc.

Nhà tỷ phú Munger năm nay 95 tuổi, ngoài việc là phụ tá cho nhà tỷ phú Buffett, ông còn là chủ nhiệm tờ báo the Daily Journal và là thành viên hội đồng quản trị công ty Costco, là một biểu hiệu thực nhất của một

người sống lâu và sống hạnh phúc.

Trả lời những câu hỏi của phóng viên đài CNBC ở thành phố Los Angeles hôm 22 tháng 2, ông Munger nói là hiện nay có những câu hỏi của nhiều người về cách làm sao sống lâu và sống hạnh phúc, và câu trả lời hết sức đơn giản.

Theo nhà tỷ phú Munger thì “bạn không nên ghen ghét, không oán giận ai, không bao giờ chi tiêu quá số tiền bạn kiếm được, vui vẻ chấp nhận những gì xảy đến cho bạn, chỉ giao thiệp với những người tin cậy và làm những gì mà bạn phải làm.”

Luôn luôn vui vẻ trong bất cứ hoàn cảnh nào đó là bí quyết sống của nhà tỷ phú Munger.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

35

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

Toronto thoibao.com

NHỮNG CHUYỆN QUEN MÀ VẪN KHÔNG TÀI NÀO HIỂU NỔI! Duy Thức

S

ống ở bên này, ngày ngày va chạm với bao chuyện trái tai gai mắt mà người ta còn không hiểu nổi sao dân Việt càng ngày càng gánh chịu nhiều chuyện bất cập, chuyện đau lòng đến thế…

Cấp bò lở mồm long móng cho dân nghèo: ‘Không cố tình’ Việc cấp phát gia súc cho dân nghèo từng nhiều lần tai tiếng khi vỡ lở ra là dê, bò… không đến tay dân nghèo mà “đi lạc” vào nhà chủ tịch xã và bà con các quan chức trong xã.

Kỳ này, bò không đi lạc nữa, có vào nhà dân nghèo đàng hoàng nhưng khổ quá, lại là bò bệnh. Lúc trước không có mấy con bò này thì bò của xã Xuân Hóa (huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình) vẫn sống mạnh khỏe yên lành nhưng từ lúc bò bệnh của công ty Tân Thành đưa về, dân làng trở nên khốn khổ.

Chủ tịch xã nói: Quy trình và thủ tục cấp bò cho người dân được làm rất đầy đủ”. Tất nhiên rồi, quy trình và thủ tục đầy đủ thì mới giải quyết được số tiền nằm trong khoản từ trên rót xuống để mua bò cho dân. Việc bò, lợn ở địa phương bị long móng lở mồm trong thời điểm này là do có dịch bệnh, hoàn toàn không có chuyện Công ty Tân Thành cố tình cấp bò bị bệnh cho dân.

Cán bộ xã chối đây đẩy trách nhiệm.

Bò bệnh là tại nhằm lúc ngẫu nhiên có dịch chứ đâu phải lỗi xã cấp bò bệnh.

Nói cho ngay, bò bệnh nếu không phải cán bộ mua, thì đâu có bán cho ai được.

Chuyện là cuối năm 2018, tiền do huyện cấp về xã. Xã chủ trì liên hệ với Công ty Tân Thành cung cấp 130 con bò giống cho 130 hộ nghèo và cận nghèo xã Xuân Hóa. mỗi con có giá khoảng 11 triệu đồng, trong đó huyện chi 7 triệu đồng, số còn lại người dân bỏ thêm.

Trong khi đó, ông Đinh Cơ Đồ, trú tại thôn Tân Xuân cho biết: “Con tôi đi nhận bò, ngân sách cho 7 triệu đồng, là tiền của nhà nước giúp hộ nghèo, vậy mà họ không cho chọn con giống tốt. Bò bị ốm yếu thế cũng bắt chúng tôi đưa bò về. Được vài ngày thì lở mồm long móng, lây sang 3 con trâu bò khỏe mạnh của gia đình. Chúng tôi tự chèo chống, tự lo chăm sóc sức khỏe cho trâu bò, còn cán bộ xã thì không đoái

36

Đàn lợn xã Xuân Hóa bị long móng lở mồm chết hàng trăm con

hoài gì”. Ông Đinh Thanh Cường ở thôn Cây Dầu cũng nói: “Lần đầu, công ty này đưa chúng tôi về trại bò ở huyện Bố Trạch nhưng không cho chọn bò.

Người dân phát giác bò ở đây bệnh lở mồm long móng không nhận bò.

Lần thứ hai, họ đưa người dân trở lại trại bò cũ, cũng không cho chọn mà ép bốc thăm, không cho chọn con tốt.

Tôi bốc thăm một con 11 triệu đồng, họ chở lên được vài ngày thì phát bệnh, nay nó đã chết, còn lây qua toàn bộ 5 con trâu bò khác của gia đình khiến chúng tôi kiệt quệ. Công ty này còn lớn tiếng nói ai không chọn bò thì gạch tên, khiến dân phải miễn cưỡng nhận bò bệnh. Bò này do dân bỏ tiền mua, nhà nước hỗ trợ thì làm sao dọa dân kiểu đó được”.

Thế là rõ. Xã liên kết với công ty bán bò để công ty này, thay vì phải tiêu hủy bò bệnh thì đẩy đi được hơn trăm con với giá hời. Ồn ào vậy mấy bữa cũng chìm xuồng thôi. Chỉ khổ người dân tiền đã mất, tật lại mang.

CHA BỊ ĐÂM CHẾT VÌ NGHI BẮT CÓC… CON Khi anh Lê Hoài Bảo (28 tuổi, quê Kiên Giang) dắt con đi chơi gần công viên tại thị trấn Hậu Nghĩa chắc chắn anh đâu ngờ mình sẽ không bao giờ trở về nữa. Câu chuyện bắt đầu vào chiều ngày 21/2/2019, khi anh Bảo kéo tay con vì đứa bé đang ham chơi không chịu về. Thấy cảnh giằng co giữa hai cha con, bà bán vé số dạo gần đó la lên “bắt cóc trẻ em”. Điền (26 tuổi) đứng gần đó cùng nhóm bạn kéo đến. bao vây anh Bảo đấm, đá liên hồi. Cái kết thương tâm, oan uổng dành cho anh Bảo là bị Điền đâm nhiều nhát dao kết liễu mạng sống.

Truy ra thì tên Điền nói đang bị

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Bò giống sau khi nhận về phát dịch bệnh và chết, xã thờ ơ

say xỉn nên không kềm chế nổi. Còn bà vé số dạo cho biết bà chỉ nói chú buông nó ra chứ đâu có hô hoán bắt cóc gì đâu.

Qua vụ này mới thấy nạn bắt cóc trẻ em gia tăng tới mức tới mức báo động. Đáng lẽ bắt cóc là một sự việc hiếm hoi, họa hoằn mới xảy ra thì nay đã thành nỗi bất an thường trực của dân chúng, Người dân nơm nớp nghĩ tới cảnh bắt cóc không biết xảy ra lúc nào, giờ nào tai họa cạnh mình. Mới ngoảnh đi ngoảnh lại, con cháu mất tiêu không manh mối. Ở những bản làng sát biên giới, nạn bắt cóc trẻ con, nhất là các bé trai, đã trở thành cái họa. Khi nước láng giềng sát cạnh luôn khát con trai là hậu quả chính sách một con kéo dài trong nhiều năm, mua bán phụ nữ và trẻ em đã trở thành một việc quen thuộc của xứ này. Chỉ có điều nó lại vượt qua biên giới, lây lan sang VN. Trước kia, ngay từ tiểu học, trẻ em đã có thể đi học một mình nhưng nay cho đến trung học, học sinh mười bảy, mười tám tuổi lớn tồng ngồng, dù đi học mấy chặng một ngày, vẫn phải được cha mẹ đưa đón tận nơi rất mất công, mất thời giờ.

Thỉnh thoảng lại thấy rộ lên tin trẻ bị bắt cóc hay mất tích. Anh Lương Thế Huynh (Lâm Đồng) làm việc trước ao, đứa con 3 tuổi ở trên nhà bỗng dưng biến mất. Người cha đau khổ bỏ công bỏ việc, bỏ gia đình, suốt mấy năm trời chạy xe miệt mài khắp nơi tìm con biệt vô âm tín.

Chẳng những buôn bán trẻ em mà gần đây còn rộ lên việc buôn bán bào thai. Tức là các phụ nữ mang thai được đưa sang TQ sinh nở, nhận món tiền rồi quay về VN. Đứa bé được bán từ lúc còn là trứng nước trong bụng mẹ.

Trung tuần tháng 8/2018, Lữ Thị P. đón xe ra Móng Cái (Quảng Ninh) khi thai nhi trong bụng đã được 8 tháng. Ở đó có người chờ sẵn rồi dẫn P. vượt biên sang Trung Quốc.

Bên chiếc giường ọp ẹp, P. ngắm nghía, vuốt ve hết tivi rồi sang loa thùng. Không một chút mảy may buồn rầu khi phải bán đi đứa con máu mủ của mình, người mẹ trẻ cười khoe: “Sau khi bán đứa trẻ sơ sinh được 80 triệu đồng trở về, ngoài trả một phần nợ, gia đình còn sắm được một chiếc xe máy 27 triệu đồng, ti vi 2,5 triệu đồng và loa thùng 5 trăm

Công viên thị trấn Hậu Nghĩa - nơi anh Bảo bị giết hại

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

37

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

Toronto thoibao.com

Anh Huynh với tấm bảng tìm con mải miết chạy xe khắp nơi tìm con trai bị mất tích một cách bí ẩn

nghìn đồng… số tiền còn lại thì để dành mua gạo! Đến nay thì tiền bán con đã tiêu hết rồi nhưng vẫn còn nợ 3 triệu đồng nữa”.

Không còn lời lẽ nào biện minh cho hành động vô nhân của những bà mẹ này. Chắc chỉ có thể giải thích do quá ngu dốt, quá nghèo. Nghèo triên miên tới mức chẳng còn nghĩ ngợi được gì. Và sẽ còn nghèo mãi như vậy không thấy lối thoát.

TIỆM GAME BẮN CÁ VÂY TRƯỜNG HỌC Ở quận Bình Thạnh, tiệm game HLC trên đường Nguyễn Xí chỉ cách Trường THPT Thanh Đa vài bước chân. Tiệm game không biển hiệu cạnh nhà 288 Nơ Trang Long (phường 12, quận Bình Thạnh) cũng hoạt động gần như 24/24 giờ, đổi tiền, đổi điểm thoải mái. Tiệm này nằm rất gần với Nhà văn hóa lao động quận Bình Thạnh và Trường CĐ Y dược Sài Gòn gần đó.

Ngay cạnh Trường THCS Ngô Sỹ Liên (phân hiệu 2, phường 5, quận Tân Bình, SG) là một tiệm game hoạt động gần như 24/24 giờ với hàng loạt

game thủ “khát nước”.

Tiệm game cuối là 1 trong 7 chi nhánh của một Công ty chuyên kinh doanh trò chơi điện tử được cấp phép đàng hoàng. Điều đáng nói là nó nằm cạnh trường học, người chơi được tự do đổi điểm thành tiền.

Trước đó, vào đầu năm 2018, Một đoàn kiểm tra cũng đã kiểm tra, xử phạt cơ sở trên vì kinh doanh chơi trò chơi điện tử - máy bắn cá, tiệm kinh doanh quá gần trường học.

Game chính là một dạng cờ bạc sát phạt đỏ đen, chẳng những phát triển ở thành phố mà còn ồ ạt đổ xuống miền quê càn quét cả thanh niên và trẻ em mà ngay cả phụ nữ, nam giới cũng bị hút vào trò chơi này. Mặc dù ai cũng biết các máy đánh bạc thường đã gài sẵn chương trình thắng hay thua. Chủ máy cho ăn một chút để nhử rồi sau đó thua triền miên cách mấy cũng không thể dứt ra được. Biết thế mà ai cũng lao vào.

Tưởng chừng chỉ là trò chơi giải trí vô hại ở tiệm game, té ra nó cũng khiến khách hàng nướng vào hàng trăm triệu như chơi.

Vì nghiện game mà xảy ra lắm chuyện: nợ nần, bán nhà, bán đất, đánh

nhau, đâm chém gây thương vong, tù tội, gia đình ly tán… Sau khi thua sạch tiền tại tiệm game bắn cá, Dương Kim Phi chạy xe đi cướp giật tài sản. Đến đường Lê Khôi (phường Phú Thạnh), Phi áp sát một phụ nữ giật chiếc iPhone rồi bỏ chạy, trốn vào tiệm game bắn cá.

Nguyễn Văn Sơn (48 tuổi) thua game đã cầm điện thoại, cầm luôn chiếc xe của bạn cho mượn rồi bỏ trốn. Sơn bị bắt một ngày sau đó…

Nguy hiểm nhất là đám thanh thiếu niên, không phải học sinh tiểu học, trung học mà ngay cả đại học cũng nghiện game tới mức bỏ bê việc học.

Rất lạ là hậu họa hiển nhiên như vậy nhưng những tiệm cờ bạc trá hình này vẫn được cấp phép công khai mở tràn lan. Việc kiểm tra xử phạt lại càng chẳng thấy đâu là nghĩa làm sao thì chẳng thấy quan nào trả lời?

TÀI XẾ PHÊ MA TÚY ÔM VÔ LĂNG Sau hàng loạt tai nạn giao thông kinh hoàng của xe khách, xe container, xe đầu kéo..., gần đây xảy ra vụ tài xế container có sử dụng chất kích thích gây tai nạn liên hoàn khiến bốn người chết, hàng chục người bị thương tại Long An. Hỏi ra mới tá hỏa biết bấy lâu nay, đa số các tài xế vẫn dùng ma túy và đó một hiện tượng phổ biến trong giới cầm vô lăng. Chẳng những dùng ma túy mà khi kiểm tra còn phát giác một số tài xế mang theo hung khí bên mình

Sau một tháng kiểm tra từ ngày 16/1 đến 15/2, Tổ kiểm tra gần 8.000 trường hợp, qua đó phát giác 27 tài xế container dương tính với chất ma tuý, 90 trường hợp có nồng độ cồn…

Thật ra cũng chẳng phải lỗi hoàn toàn của tài xế mà lý do chính là cường độ làm việc quá cao. Một chuyến xe đường dài chạy thâu đêm suốt sáng vài ngày, xe Bắc Nam cả tuần liền, họ chẳng được nghỉ ngơi bao nhiêu. Vừa đến bến lại quay đầu xe tiếp tục chạy. Mệt mỏi và buồn ngủ khiến ai nấy phải tìm đến ma túy để giữ sự tỉnh táo. Ngay cả lúc thay phiên, được nghỉ ngơi thì cũng không chợp mắt được vì cơ thể đã bị chất kích thích như cà phê, thuốc lá, nước tăng lực, thậm chí heroin… làm chủ. Ở các nước tiên tiến có quy định tài xế chạy bao nhiêu km thì được nghỉ ngơi trước khi chạy chuyến kế tiếp nhưng VN thì không. Tài xế giống như công nhân tăng ca, buộc phải chạy theo công việc đến vắt kiệt sức mới đủ sống. Với đặc thủ nghề chạy xe, nhất là chạy xe đường dài thì không đơn giản là gắng sức mà còn dính đến tính mạng con người trên đường chạy cũng mặc kệ thôi.

Chẳng có luật Lao động hay luật Giao thông nào bảo vệ cho tài xế và giao thông trên đường cả. Chắc là tài xế còn oán mấy vụ kiểm tra, trước giờ có ai để ý gì đâu, giờ tự nhiên bày ra làm mấy nồi cơm bị thiệt hại!

DUY THỨC

Kiểm tra nước tiểu phát giác có ma tuý

Nhiều tài xế dùng ma túy và mang theo hung khí

38

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

39

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng 1. Nội dung tin Cộng đồng xin ngắn, gọn, rõ ràng, viết bằng font tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: tincongdongthoibao@gmail.com 2. Các dịch vụ phục vụ Cộng đồng sẽ được đăng tải cách 3 tuần một lần và tùy thuộc vào số trang dành cho đề mục tin Cộng đồng.

3. Tùy theo tính chất và thời gian tính của bản tin, tòa soạn sẽ sắp xếp thứ tự ưu tiên đăng tải. Tuy nhiên, chỉ đăng tối đa trong 3 kỳ báo.

4. Hạn chót nhận bản tin Cộng đồng hằng tuần là 6:00pm Chủ nhật. Đại nhạc hội Thời Báo 2019 Quỹ Cộng Đồng Thời Báo trân trọng thông báo: Đại nhạc hội Thời Báo 2019 sẽ được tổ chức tại Living Arts Center – Hammeron Hall, 4141 Living Arts Drive, Mississauga ON L5B 4B8 vào ngày thứ Bảy 01 tháng 06 năm 2019, từ 7:00pm đến 11:30pm, với sự góp mặt của MC Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn và các ca sĩ: Don Hồ, Ngọc Anh, Dương Triệu Vũ, Mai Thiên Vân, Như Ý và Hoàng Anh Khang cùng ban nhạc The Liberty. Quý đồng hương muốn biết thêm chi tiết về bảo trợ hay đặt vé trước, xin liên lạc VP Thời Báo: (416) 925-8607

các vùng phụ cận sẽ tổ chức Lễ Thượng kỳ Tưởng niệm ngày Quốc Hận vào sáng thứ Bảy 27/04 tại Toronto City Hall. Buổi lễ sẽ do hơn 25 Hội đoàn cùng đứng ra tổ chức. Ngoài ra tại tiền đình Quốc Hội ở Ottawa cũng sẽ có Lễ Thượng kỳ vào sáng thứ Ba 30/04 với sự tham dự của nhiều cấp chính quyền Canada, do Liên hội Người Việt Canada và nhiều hội đoàn khắp nơi cùng đóng góp. Các chi tiết sẽ được cập nhật thêm trong thời gian tới. Kính mời các hội đoàn tiếp tục ghi danh vào ban tổ chức để cùng chung tay chuẩn bị cho ngày lễ. Liên lạc: Bs Lê Thuần Kiên (647) 824-2830, Lê Đức Vân (416) 249-7967.

Lễ Thượng kỳ Quốc Hận 30 tháng 4 Cộng đồng Việt Nam vùng GTA và

Hội Người Việt Toronto *Đêm Văn nghệ Dạ vũ gây quỹ ủng hộ Lễ Thượng kỳ Cộng đồng và Tưởng

40

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

niệm Quốc Hận 2019 sẽ do các hội đoàn trong cộng đồng và vùng phụ cận tổ chức vào ngày thứ Bảy 30/03 từ 6:30pm đến 12:30am tại Anapilis Hall, 2185 Stavebank Rd., Mississauga ON L5C 1T3. Giá vé: VIP $50, Gold $40. Mọi ủng hộ về tài chánh sẽ được cấp giấy khai thuế. Liên lạc: Vũ Hưng (416) 875-5705, Nguyễn Duy (416) 618-7306, Văn Khang (647) 975-3789, Ái Ly (416) 873-6876, Diễm Hương (647) 384-6516. Vé có bán tại 2 văn phòng HNV Toronto, 1364 Dundas St. W. (416)-536-3611 và 3585 Keele St., Unit 13 (416) 636-8887. *Đại hội đồng thường niên sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 16/06 từ 10:30am đến 2;00pm tại văn phòng North York, 3585 Keele Street, Unit 13. Để lấy đơn gia nhập hội viên xin vào mạng www.vatoronto.ca/vn/form. php hay liên lạc HNV Toronto: (416) 536-3611, (416) 636-8887. Để được bầu cử ngày 16/06, hội viên mới cần ghi tên gia nhập Hội và đóng niên liễm trước 5:00pm ngày thứ năm 16/05. *Hội viên thường trực muốn ứng cử vào HĐQT, liên lạc Ủy ban Đề cử và Phát triển Hội: email AGM@ vatoronto.ca,. Để nhận mẫu đơn và Điều lệ HNV Toronto, xin vào mạng www.vatoronto.ca/vn/form.php. Đơn ứng cử gửi về: email AGM@

vatoronto.ca, hoặc HNV Toronto 1364 Dundas St. W. Toronto, ON M6J 1Y2. Hạn chót nộp đơn ứng cử: Ngày 19/04 trước 4:00pm. *Lớp tập Tai Chi: Thứ Ba và thứ Năm từ 9am đến 10am tại 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Võ Bá Thọ (416) 769-0173, VP/HNV (416) 536-3611. *Lớp tập Khí công: Thứ Ba và thứ Sáu từ 7pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Tư Trịnh (416) 826-0855, VP/HNV (416) 6368887. *Dịch vụ “Tư Vấn Nghiện Cờ Bạc” nhằm giúp cho các cá nhân và thân nhân trong gia đình hiểu rõ tác hại của cờ bạc. Liên lạc chi tiết: (416) 5673625 hoặc 1(866) 330-7255. Đặc san “Tháng Tư Đen” Hội Người Việt Toronto và các Hội đoàn vùng phụ cận sẽ thực hiện một E-Book (báo Điện tử) chủ đề “Tháng Tư Đen”, phát hành vào ngày 15/04 để phổ biến trên các diễn đàn, trang mạng. E-Book “Tháng Tư Đen” gồm những bài bình luận, truyện ngắn, tùy bút, thơ, nhạc nói lên những sự đau thương, mất mát do biến cố “Tháng Tư Đen” gây ra từ năm 1975 đến nay.

Sẽ có những trang giới thiệu các tổ chức, hội đoàn bảo trợ, quảng cáo các

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

41

TIN CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com dịch vụ trong cộng đồng. Số tiền nhận được từ các nhà bảo trợ, quảng cáo sẽ góp vào quỹ tổ chức Lễ Thượng kỳ Cộng Đồng ngày 27/04. Liên lạc: Đặng Hoàng Sơn <dang_hoang_son@yahoo. com>. Hạn chót nhận bài: Ngày 01/04.

Hội Phụ Nữ VN Toronto *Sẽ phối hợp với Hội Người Việt Toronto, Hội Bảo tồn Văn hóa Hùng Vương Toronto, Hội Cựu SVSQ/TB Thủ Đức tổ chức Lễ Tưởng niệm Hai Bà Trưng tại Oakdale Community Centre, 350 Grandravine Dr. (Jane St & Sheppard) vào lúc 1:00pm ngày thứ Bảy 16/03. Liên lạc chi tiết: (647) 7232165. *Sẽ tổ chức 5 đợt trại hè 2019 cho thiếu nhi: Đợt 1: từ 15/7 đến 19/7; Đợt 2: từ 22/7 đến 26/7; Đợt 3: từ 29/7 đến 2/8; Đợt 4: từ 12/8 đến 16/8; Đợt 5 từ: 19/8 đến 23/8. Lệ phí: $90/1 người/1 đợt. Hạn chót ghi danh cho các đợt 1, 2 và 3: Ngày 12/07. Hạn chót để ghi danh cho các đợt 4 và 5: Ngày 30/07.

Liên lạc: Cherie Nguyễn (647) 7232165, cnguyen@vwat.org. *Cần thiện nguyện viên cho trại hè thiếu nhi. Liên lạc: cnguyen@vwat. org. Học sinh sẽ được xác nhận số giờ làm thiện nguyện. *Giúp thông dịch tại bệnh viện, bác sĩ chuyên khoa cho cao niên trên 55 tuổi. Gọi trước ngày hẹn 5 ngày. Liên

42

lạc: Thu Lê (647) 723-2165 x 114. *Hội thảo: Ngăn ngừa và điều trị bệnh gan: 10am – 12pm ngày thứ ba 19/03. Diễn giả của Canadian Liver Foundation. *Nhận khai thuế miễn phí vào thứ Hai và thứ Năm cho người mới tới và người có thu nhập thấp. Liên lạc: Thủy Nguyễn (647) 723-2165 x 112. *Chương trình cho cao niên: Thể dục theo nhạc: Thứ Ba (9:00am- 9:45am), Thứ Sáu (9:15am-10:45am). Lớp Càn Khôn Thập Linh: Thứ Hai, Thứ Tư từ 10:00am-12:00pm.

Trung tâm Cộng đồng Mississaga *Phát tặng phẩm cho người mới định cư (dưới 3 năm). Xin đem theo thẻ thường trú. *Ngày 06/04: Khai thuế miễn phí cho người có thu nhập thấp. Liên lạc Trung tâm: (905) 891-3825 để biết thêm chi tiết và ghi danh. *Giúp điền đơn và hướng dẫn thi quốc tịch, trợ giúp các thủ tục cần thiết cho đồng bào. Dịch vụ miễn phí, liên lạc TT để lấy hẹn: (905) 891 3825. *Niên học 2018-2019: Các lớp ghi danh cho đến 31/03 (trừ lớp tín chỉ).

Xin quý phụ huynh hãy ghi danh cho đủ số lượng để duy trì các lớp học tiếng Việt cho các em. http://www.peelschools.org/ adulteducation/intllanguages/Pages/

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

default.aspx. Liên lạc chi tiết: (905) 891-3825.

Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario Tiếp tục truyền thống đã được gìn giữ trong 30 năm qua và được sự yểm trợ của 32 đoàn thể, tổ chức chính trị vùng GTA, ở các tỉnh bang, hội đoàn quân đội trong và ngoài Canada (sẽ tiếp tục cập nhật thêm các Hội đoàn tham gia vào BTC trong thời gian tới), Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario, sẽ phối hợp với các hội đoàn quốc gia đồng tổ chức lễ Thượng kỳ Quốc hận 30 tháng 4 năm 2019 tại các địa điểm sau: *Tại Toà Thị Chính Brampton: Ngày thứ bày 20/04 (thay vì ngày Chúa nhật 21/04 như dã thông báo trước đây, vì 21/4 là ngày lễ Phục sinh nên City Hall Brampton đã đề nghị đổi lại vào ngày Thứ Bảy 20/04). *Tại Toà Thị Chính Mississauga: Ngày Thứ Bảy, 27/04 *Tại Toà Thị Chính Toronto (đúng ngày 30/4): Thứ Ba, 30/04 *Tại Queen’s Park – Nghị viện Tỉnh bang Ontario: Ngày Chúa Nhật 28/04 (hiện đang liên lạc). *Lá Quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa, biểu tượng của người Việt tỵ nạn Cộng sản, sẽ được thượng kỳ tại kỳ đài thành phố Toronto và Mississauga và sẽ

phất phới tung bay trong 24 giờ tại hai địa điểm này. Riêng tại thành phố Brampton, lá Cờ vàng sẽ ngạo nghễ trên kỳ đài Tòa Thị chính liên tục trong 10 ngày từ ngày 20/04 đến ngày 30/04.

Liên lạc Ban Tổ chức: Toronto: Đồng Văn Minh (519) 635-2493 – Mississauga: Lưu Đức Phụng (647) 855- 2208, Julia ( 647) 272-4665Queen’s Park : Lương Tuyến (289) 689- 2862, Đỗ Kỳ Anh (416) 4178098- Brampton: Vũ Đắc Chính (416) 526-0106, James Huy Nguyễn (416) 738-3261.

Hội Cao Niên Việt-Nam Toronto Buổi sinh hoạt tháng 3 và mừng sinh nhật các Cụ có ngày sinh trong tháng 2 và tháng 3 lúc 1:30pm ngày thứ Bảy 16/03, tại trụ sở Hội Người Việt, 1364 Dundas St. West, Toronto, ON. M6J 1Y2. Đông y sĩ Trần Tư Luật sẽ bắt mạch và châm cứu cho các Cụ.

Diễn giả Mục Sư Trần An Ninh sẽ nói chuyện về đề tài “Phước hạnh của đau khổ”.

Hội Cựu Quân Nhân gây quỹ tổ chức lễ Thượng kỳ Để có kinh phí tổ chức các lễ Thượng kỳ vào tháng 4, Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario và các Hội đoàn bạn sẽ tổ chức một buổi gây quỹ vào lúc 6:00pm, ngày thứ Bảy 16/03 tại

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

43

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com The Army- Navy- Air Force Veteran Club, 765 Third St. Mississauga. L5E 1B8. Vé ủng hộ $35 (gồm Buffet và dạ vũ). Văn nghệ do các ca sĩ Toronto và vùng phụ cận đảm trách, Ban nhạc Sunrise, Âm thanh Nguyên Khang.

Liên lạc: Trưởng BTC: Lê Hùng (416) 629-5668 – Phó BTC Đỗ Dạn (647) 606-8456 -TTK/BCH Lương Tuyến (289) 689-2862.

Trung tâm Sức khỏe Cộng đồng Parkdale Queen West Buổi hội thảo miễn phí về “Làm thế nào để giúp con chúng ta thành công ở trường?” cho các bạn làm nails có con ở lứa tuổi đến trường. Có giữ trẻ, ăn trưa nhẹ và 2 vé TTC cho người tham dự. Có thông dịch viên tiếng Việt. Thời gian: Ngày thứ ba 12/03 từ 11:00am đến 1:00pm. Địa điểm: Suite 223, 720 Spadina Avenue, Toronto, ON M5S 2T9. Liên lạc ghi danh: trinhhoa@ gmail.com hoặc (416) 454-2258. Số lượng giới hạn, xin ghi danh trước. Địa chỉ TT: 168 Bathurst Street, Toronto, ON, M5V 2R4. Liên lạc TT: (416) 703-8482 x 2308. Trang web: https://pqwchc.org/ Hội Cao Niên Việt Nam North York Sinh hoạt chủ nhật hàng tuần: Từ 10:00am- 11:00am: Thể dục Zumba-

44

11:15am- 12:15pm: Tài Chi. Line dance: Thứ hai, thứ sáu 7:00pm9:00pm. Liên lạc: Cô Phụng (905) 8236854. Liên lạc Hội: Sinh Ma (416) 6299199- Email: vietseniornorthyork@ gmail.com. Địa điểm sinh hoạt: 23 Grandravine Drive, North York.

Hội Thân hữu Quảng Ngãi Ontario Sẽ tổ chức tiệc Tân niên vào lúc 6:00pm ngày thứ Bảy 09/03 tại nhà hàng Anh Vũ (Viet House cũ), số 3200 Dufferin St, North York, M6A 3B2.

Chương trình: Văn nghệ, ra mắt Ban Chấp hành nhiệm kỳ mới, bàn về các sinh hoạt Hội. Giá vé tham dự: $35, trẻ em từ 6 tới 10 tuổi: $20. Liên lạc chi tiết: Liên (647) 977-3165, Bích Thi (416) 305-8050.

với một thân nhân trong gia đình.Liên lạc: chị Hoàng (519) 807-7534. *Khai thuế miễn phí cho các gia đình có thu nhập thấp vào sáng chủ nhật 10:00am-12:00pm. Liên lạc VP/Hội để lấy hẹn trước. *Lớp hướng dẫn thi nhập tịch: Chủ Nhật từ 10:00am đến 12:00pm. Liên lạc: (519) 650-2517. *Dạy Toán từ lớp 7 trở xuống: Thứ Bảy từ 11: 00am đến 1:00pm tại VP Hội. Miễn phí- Hướng dẫn thi bằng viết lái xe, có tài liệu tiếng Việt *Trường Việt ngữ tại thành phố Cambridge vẫn còn nhận học sinh.

Ghi danh tại trường Hespeler Public School, 300 Winston Blvd., Cambridge, ON N3C 3J6. Liên lạc chi tiết: Cô Thu Trinh (519) 240-3281.

Hội Người Việt Kitchener *Sắp tới kỳ bầu lại ban Chấp hành Hội. Để có thể ra ứng cử, xin hãy gia nhập hội viên 90 ngày trước ngày bầu cử. Ứng viên cần có một người trong ban chấp hành đương nhiệm giới thiệu. *Ngày thứ Bảy 16/05 từ 1:00pm03.00pm sẽ có buổi hướng dẫn và thực hành tự chữa các bệnh thoái hóa vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa, đau đầu gối, rối loạn tiền đình, tê thấp chân và tay, ù tai, kết hợp theo phương pháp Bấm huyệt, Khí công và Vật lý trị liệu. Để tiện việc hướng dẫn, nên đi theo cùng

Cộng đồng North York *Sẽ tổ chức dạ vũ (có ăn tối),vào ngày 09/03 để gây quỹ sinh hoạt tại Pinecrest Event Centre, 17 Vinyl Court, Woodbridge, L4L3A3, (416) 265-2121 từ 6:30pm- 1:30am với các ca sĩ Toronto, ban nhạc Sunrise, âm thanh Nguyễn Hoàng. *Nhận khai thuế, cố vấn tài chánh cho độc thân và gia đình có lợi tức thấp. Giúp điền đơn cho người già, về hưu, nhận trợ cấp xã hội. Liên lạc: Cô Khiết (416) 661-6335. *Lớp học tiếng Việt và Toán. Ghi

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

danh: Ô. Liêm (416-737-6670), cô Vinh (416-247-4273). *CLB Bóng bàn: Mỗi tối từ 6:00pm – 10:00pm, thứ bảy, chủ nhật từ 1:00pm- 5:00pm. Cờ Tướng: Mỗi thứ bảy từ 11:00am – 5:00Pm. Địa điểm: Driftwood Community Centre (4401 Jane St. Nhóm Sống Vui Lớp tập luyện hát nhạc sống tại Northwood Community Center, 14 Clubhouse Court, North York sinh hoạt hàng tuần vào ngày Chúa nhật từ 2:30pm - 9:30pm. Miễn phí. Liên lạc chi tiết: Lưu Đức Phụng (647) 8552208, Thụy (647) 290-5299 Lớp Càn Khôn Thập Linh Mississauga Lớp Càn Khôn Thập Linh tại chùa Tích Lan Mississauga sẽ dời về 2 địa điểm mới: *Active Adult Center Auditorium (trụ sở Hội Cao Niên Mississauga) 377 Burhamthorpe Road East, lầu 2 vào các ngày thứ bảy từ 12:30pm đến 2:00pm. *Karate Club Eagle 1825 Dundas Street East , Unit 12 vào các ngày Chủ nhật từ 4.00pm đến 5.30pm. Liên lạc  Xem tiếp trang 133

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

45

Toronto thoibao.com

Franco Nguyễn:

Vững vàng trên sân khấu hài Bắc Mỹ VPY

Đ

ể có thể bước vào sân khấu nghệ thuật dòng chính Bắc Mỹ, diễn viên phải vượt qua một hành trình truân chuyên, đầy gai góc. Với một kịch sĩ có nguồn gốc sắc tộc thiểu số, di dân, khó khăn nhân lên gấp bội. Muốn tạo được vị trí vững vàng trên sân khấu, nghệ sĩ hài phải có khả năng diễn xuất thu hút khán giả và phải có chứng từ được các công ty giải trí công nhận.

Một ca sĩ bán hết trên 10.000 đĩa CD mới có hy vọng được các công ty chuyên ngành ca nhạc lưu ý. Tuy nhiên, 10.000 đĩa này phải được các công ty phát hành CD chứng nhận và nếu do công ty thương mại điện tử đa quốc gia Amazon phân phối, số lượng được khán thính giả đã mua băng đĩa phải được Amazon xác minh. Đó chính là rào cản khiến cho các diễn viên, ca, nghệ sĩ Việt Nam trong nước và ở hải ngoại khó bước vào lãnh vực điện ảnh, ca nhạc, kịch nghệ Bắc Mỹ.

Franco Nguyễn đã đi qua đoạn đường gian nan đó và xác định được vị thế của một diễn viên hài trong lòng khán giả Bắc Mỹ.

Thân phụ và thân mẫu Franco Nguyễn quê quán ở Sóc Trăng và Bạc Liêu, vượt biên vào đầu thập niên 80, tạm trú trong trại tỵ nạn ở Mã Lai, và được Canada đón nhận vào năm 1982. Gia đình Franco Nguyễn nhập cư ở Winnipeg, tỉnh bang Manitoba và sau đó chuyển về sống ở Toronto.

Franco Nguyễn học trung học ở Bloor Collegiate Institute, tốt nghiệp đại học với văn bằng Cử nhân “Bachelor of Fine Arts” chuyên

ngành điện ảnh và video Viện đại học York, Toronto. Franco Nguyễn đã theo học chương trình “Second City Long Form Conservatory” nghiên cứu nghệ thuật trình diễn ngẫu hứng trên sân khấu và hoàn tất bậc Cao học với học vị“Master of Fine Arts” chuyên ngành sản xuất phim và video, cũng ở đại học York.

Tài năng diễn xuất nổi bật trên sân khấu hài kịch Bắc Mỹ Franco Nguyễn là chuyên viên phim ảnh và là thành viên của nhóm HouseCo, thuộc công ty Second City có hơn nửa thế kỷ hoạt động trong ngành hài kịch. Các diễn viên hài nổi tiếng trên thế giới như Aurora Brown, Dan Ackroyd, John Candy,

Franco Nguyễn (đứng) trong chuyến trở về Việt Nam

46

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Ryan Stiles, Martin Short đã khởi đầu sự nghiệp diễn hài từ sàn diễn của Second City.

Franco Nguyễn đã từng vào chung kết giải Tim Sims. Giải thưởng này được đặt tên của một diễn viên được khán giả Bắc Mỹ rất hâm mộ. Franco Nguyễn cũng là một trong 4 diễn viên tranh tài vòng chung kết giải thưởng Bob Curry Fellow trong lễ hội “NBC Universal Breakout Festival” ở Chicago, Hoa Kỳ.

Franco Nguyễn còn là thành viên đoàn “hài kịch phối hợp với minh họa” (sketch comedy) TallBoyz II Men gồm 4 diễn viên: Tim Blair (NBC Break Out Comedy Fest, JFL42, The Sketchersons), Vance

Banzo (TIFF, OFF-JFL), Franco Nguyễn (Bob Curry Fellow, NBC Break Out Comedy Fest, StandUp NBC, Second City EdCo.) và Guled Abdi. Trong ngày tiếu vương hội “Toronto Sketch Comedy festival” năm 2017, nhóm này đã đoạt giải Producer’s Pick và thắng luôn giải Best Newcomers của chương trình “Montreal Sketchiest” cũng trong năm này.

Nhóm kịch TallBoyz II Men được thành lập sau khi các nghệ sĩ hài này đồng diễn trong một chương trình tấu hài độc thoại ở Toronto. Bốn diễn viên đồng ý kết hợp vì lợi ích chung.

Năm 2018, nhóm Boyz đoạt giải “Outstanding Comedy short” trong

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

47

Toronto thoibao.com

chương trình “Best Of the Fest” được tổ chức tại Toronto và SketchFests ở Montreal. Nhóm TallBoyz II Men còn được trao giải The Best Comedy ở lễ hội Toronto Fringe với vở hài kịch“A 6IX NNNNNN Revue”.

Franco Nguyễn còn là thành viên kỳ cựu The Pepperoni Pizza Cats, đạo diễn đồng thời là nhà sản xuất của đoàn hài kịch “Fusion”.

GOOD MORNING VIET MOM Sau 28 năm định cư ở Canada, năm 2010, Franco Nguyễn lần đầu tiên trở về Việt Nam để thăm bà ngoại khi đó đang trải qua những ngày cuối của cuộc đời. Trong chuyến đi này, và hai lần kế tiếp, Franco Nguyễn bất ngờ gặp một chủ đề mới: Mẹ của anh, tạo nguồn cảm hứng cho anh dựng tiểu phẩm “Good morning Viet Mom”.

Good morning Viet Mom là tiết mục hài độc thoại do Franco độc diễn chia sẻ câu chuyện về sự trưởng thành của cá nhân Franco trong

48

những tháng ngày sống với mẹ và về đất nước Việt Nam. Là một chuyên viên phim ảnh, đạo diễn kịch nghệ, nhà biên kịch, Franco Nguyễn đã tích hợp các trích đoạn video và phim tài liệu trong Good morning Viet Mom để minh họa cho câu chuyện sống động hơn, mang đến cho khán giả không khí vui tươi, tràn ngập tiếng cười trong 65 phút liên tục không gián đoạn.

Good morning Viet Mom đã bán hết vé, không còn ghế trống tại cả hai lễ hội Toronto Fringe và Next Stage Theatre và trong tuần này Franco Nguyễn sẽ trình diễn tiết mục này ở Living Arts Centre, Mississauga, sau đó đến Victoria, B.C. Sau Good morning Viet Mom, Franco Nguyễn hiện đang chuẩn bị tiết mục độc diễn “Soaring in Liquid Skies” để ra mắt khan giả vào mùa Hè năm nay tại lễ hội Toronto Fringe Festival.

“Tôi học phim ảnh và video và sử dụng phương cách này để kể lại một câu chuyện nào đó. Tôi chọn hài kịch để có thể thu hút khán giả trong khoảnh khắc. Với phim ảnh, cần có một tiến trình lâu dài mới nhận được sự phản hồi của khán giả trong khi diễn hài, phản hồi của khản giả đến với diễn viên trong mỗi đêm trình diễn, ngay sau khi ý tưởng được

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

chuyển thành lời rời khỏi đôi môi của diễn viên”, Franco Nguyễn, cho biết.

Kết thúc phần phỏng vấn, Franco Nguyễn, thể hiện rõ chất hài của diễn viên ngay trong đối thoại, hóm hỉnh: “Mẹ tôi trước đây thường tìm nơi cư ngụ qua mục Rao vặt và các phòng khám Nha khoa trong tờ Thời Báo.

Nếu không có Thời Báo, tôi có thể lâm vào trường hợp vô gia cư và là người có một hàm răng khó coi”.

Good morning Viet Mom sẽ được Franco Nguyễn độc diễn trên sân khấu RBC Theatre, Living Arts Centre, 4141 Living Arts Drive, Mississauga ON L5B 4B8, từ ngày 05/03 đến ngày 07/03. Giá vé từ $35.00 đến $78.25 Bạn đọc nếu muốn dự khán tài năng diễn xuất hài của Franco Nguyễn xin gọi: 905-306-6116 VPY

“Đây là một câu chuyện trung thực, cảm động, về di sản và tình yêu, tuy có bất kính trong việc tìm hiểu về gia đình” Tờ Globe & Mail nhận định “Franco Nguyễn có khả năng thu hút và năng lượng khi trình diễn.

Good morning Viet Mom đưa ra những hiểu biết sâu sắc về sự trải nghiệm và mối quan hệ phổ biến giữa cha mẹ và con cái là di dân. Đó là một chương trình xứng đáng được tồn tại. lưu giữ lâu dài”.

Tạp chí NOW

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

49

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 hạ màn!

LÝ ANH

hác với những điều mọi người mong muốn, hội nghị Thượng đỉnh Kim Trump lần 2 không mang lại kết quả. Trong ngày họp thứ hai (28/02), Donald Trump và Kim Jong Un đã bất ngờ hủy bữa ăn trưa, ra khỏi nơi họp trước giờ dự kiến, không ký kết tuyên bố chung …

K

BUỔI GẶP MẶT ĐẦU TIÊN Theo lịch trình, hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim lần thứ 2 diễn ra trong 2 ngày 27 và 28/02/2019. Tối 27/02, hai nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Bắc Hàn đã có cuộc gặp kéo dài khoảng 20 phút tại khách sạn Metropole, Hà Nội. Sau khi thảo luận, Kim và Trump cùng vào ăn tối.

Ngồi cạnh Tổng thống Donald Trump tại khách sạn Metropole, thông qua người thông dịch, Kim Jong-un nói trước mặt một số ký giả quốc tế: “Nhiều người hoan nghênh hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ 2, cũng có nhiều người hoài nghi kết quả của cuộc gặp lần này.

Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng, họ đang theo dõi giây phút chúng tôi ngồi cạnh nhau như xem phim viễn tưởng.

Cho đến nay, chúng tôi đã làm được khá nhiều việc. Đây là lúc chúng tôi nên đến Hà Nội, ngồi cạnh nhau đối thoại tuyệt vời. Tôi sẽ cho các bạn thấy rằng, chúng tôi cố làm hết sức mình mang lại kết quả tốt nhất trong ngày hôm nay”. Đáp lời Kim Jong-un, Tổng thống Trump nói: “Thật là tuyệt vời, khi lại được cùng ông ngồi ở đây.

Tôi chắc rằng những năm qua chúng ta đã ở bên nhau rất nhiều. Bữa tối rất tuyệt và rất nhiều ý tưởng đã được đưa ra. Điều quan trọng là mối quan hệ giữa hai bên đang rất mạnh mẽ. Chúng

50

tôi có mối quan hệ tốt, nhiều điều tốt đẹp đã xảy ra”.

Tổng thống Hoa Kỳ lại nói: “Hai bên không nhất thiết phải đạt được thỏa thuận hôm nay nhưng về lâu dài sẽ đạt được. Tôi biết, tôi sẽ có được thành công tuyệt vời cùng Chủ tịch Kim, Bắc Hàn sẽ trở thành một cường quốc kinh tế. Điều tôi rất trông đợi là với hướng đi đúng đắn, chúng tôi sẽ có được những thứ đặc biệt. Tốc độ không phải là điều quan trọng với tôi. Tôi đánh giá cao vừa qua không xảy ra vụ thử nghiệm hỏa tiễn, vũ khí nguyên tử, hay bất kỳ thứ gì.

Tôi đánh giá cao điều đó”. Ông Trump khẳng định, ông không vội phi nguyên tử hóa. Ông nói: “Chúng tôi đã hình thành một mối quan hệ đặc biệt và tôi chỉ muốn nói là tôi tôn trọng Chủ tịch Kim, tôn trọng Bắc Hàn”.

Nhiều người nhận xét, buổi gặp mặt đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Bắc Hàn thật vui vẻ, ai cũng mong hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 tại Hà Nội đạt kết quả tốt đẹp …

HỤT HẪNG Ngày 28/02, Trump và Kim đi bộ dọc hồ bơi khách sạn.

Thậm chí, Kim Jong-un còn phát biểu với truyền thông quốc tế rằng, nếu không có thiện chí, ông đã không đến Việt Nam. Kim còn nói, ông hoan nghênh ý tưởng mở văn phòng liên lạc của Mỹ ở Bình Nhưỡng, Donald Trump cũng tán thưởng điều đó.

Tuy nhiên, khi ký giả được báo hiệu chuẩn bị cho họp báo, thì tình hình thay đổi vì hai bên không đáp ứng yêu cầu của nhau.

Theo kế hoạch ban đầu, ngày 28/02 sẽ ký tuyên bố chung, hai nhà lãnh đạo Mỹ Triều cùng nhau ăn trưa, nhưng kế hoạch này đã không được thực hiện do cả

Tổng thống Trump và chủ tịch Kim gặp nhau ở Hà Nội

Trump và Kim đi bộ dọc hồ bơi khách sạn

hai cùng đột ngột hủy bỏ hội nghị, dẫn đến việc Hoa Kỳ và Bắc Hàn không ký kết được tuyên bố chung về phi nguyên tử hóa và kết thúc lịch trình làm việc sớm hơn dự kiến.

Tại cuộc họp báo sau buổi đàm phán chiều ngày 28/02, Tổng thống Trump cho biết lý do chủ yếu hai bên không đạt được thỏa thuận do Bắc Hàn muốn được dỡ bỏ toàn bộ lệnh trừng phạt, nhưng Hoa Kỳ không thể làm điều đó lúc này.

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Tổng thống Trump cho rằng, lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un cam kết tháo dỡ toàn bộ khu liên hợp Yongbyon (cơ sở nghiên cứu và sản xuất trọng yếu trong chương trình nguyên tử của Bắc Hàn). Đổi lại, ông Kim muốn Mỹ dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt, điều mà Mỹ không chuẩn bị để thương thảo.

Tại buổi họp báo, Tổng thống Trump cho biết, ông Kim chỉ đề nghị hủy bỏ Yongbyon chứ không phải toàn bộ hệ thống sản xuất vũ

khí nguyên tử ở Bắc Hàn.

Donald Trump nói, khi ông nhắc đến một cơ sở sản xuất vũ khí nguyên tử khác ngoài Yongbyon, phái đoàn Bắc Hàn tỏ ra ngạc nhiên bởi những gì ông Trump đã biết.

Kết quả hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ 2 tại Hà Nội được xem như là một bước lùi đối với ông Trump, người luôn nói về quan hệ thân thiết giữa hai ông Trump và Kim, luôn luôn còn coi đó là một thành tựu quan trọng.

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

51

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

TRUMP NÓI VỀ THƯỢNG ĐỈNH MỸ - TRIỀU Tối ngày 28/02 (giờ miền đông Hoa Kỳ), sau khi về Mỹ, trả lời phỏng vấn của Sean Hannity, ký giả đài Fox News, Tổng thống Donald Trump giải thích lý do tại sao ông dừng các cuộc đàm phán với Kim Jong-un tại Việt Nam. Tổng thống Trump cho biết, cuộc hội đàm giữa ông với Chủ tịch Kim tại Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai không đạt được kết quả. Trump và Kim cũng không ký bất cứ thỏa thuận nào.

Donald Trump giải thích, trong khi ông muốn phi nguyên tử hóa hoàn toàn Bán đảo Triều Tiên thì Kim Jongun chỉ đồng ý phi nguyên tử tại một số khu vực. Thêm vào đó, ông Trump không muốn nới lỏng các biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump lưu ý mối quan hệ giữa ông với Chủ tịch Kim vẫn không thay đổi, đồng thời bày tỏ sự lạc quan trong tương lai. Ông Trump mô tả ông Kim là người rất khác biệt.

Tổng thống Hoa Kỳ nói thêm: “Tôi nghĩ rằng chúng tôi đã có 2 ngày rất tốt đẹp nhưng tôi không nghĩ rằng chúng tôi đã sẵn sàng”. Sau đó, cuộc họp báo chuyển sang các chủ đề khác.

BẮC HÀN NÓI GÌ?

Theo bản tin của hãng Thông tấn Trung ương Triều Ti ê n ( K C N A ) , h ộ i n g h ị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần thứ hai là cơ hội quan trọng để Bắc Hàn và Hoa Kỳ tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau.

Theo ghi nhận của hãng thông tấn KCNA: Hai bên đồng ý giữ liên lạc chặt chẽ với nhau để hướng đến phi nguyên tử Bán đảo Triều Tiên và sự phát triển mang tính lịch sử về mối quan hệ giữa Bắc Hàn và Hoa Kỳ trong tương lai. Tiếp tục các cuộc đối thoại hiệu quả để giải quyết những vấn đề được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh Hà Nội. Chủ tịch Kim Jong-un gửi lời cảm ơn đến Tổng thống Donald Trump đã cố gắng cho cuộc gặp thành công và nói lời tạm

52

biệt, đồng thời hứa hẹn về một cuộc gặp tiếp theo.

Tuy nhiên, hãng thông tấn này không đề cập đến hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều kết thúc hôm 28/02 đã không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào hay không ký tuyên bố chung.

Sau các cuộc hội đàm diễn ra trong hai ngày 27 và 28/02, ông Trump cho hay Bình Nhưỡng yêu cầu Hoa Thịnh Đốn dỡ bỏ hoàn toàn lệnh trừng phạt, điều mà ông không thể chấp nhận. Tuy nhiên, giới chức Bắc Hàn đã bác bỏ thông tin này. Họ cho biết, Bắc Hàn chỉ yêu cầu giảm một phần lệnh trừng phạt đổi lấy việc tháo dỡ khu phức hợp hạt nhân chính ở Yongbyon.

Trong cuộc họp báo vào lúc 0 giờ sáng ngày 28/02 ở khách sạn Melia (Hà Nội), Bộ trưởng Ngoại giao Bắc Hàn Ri Yong-ho khẳng định, nước này muốn được dỡ bỏ các lệnh trừng phạt theo 5 nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thông qua vào năm 2016 và 2017. Ông Ri Yong-ho cho rằng, những biện pháp trừng phạt đó ảnh hưởng dữ dội đến đời sống của dân chúng Bắc Hàn.

Theo ông, tại hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều, Bắc Hàn đề nghị viết cam kết dừng thử nghiệm vũ khí nguyên tử và hỏa tiễn tầm xa để xoa dịu những lo ngại của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Hoa Thịnh Đốn đòi hỏi Bình Nhưỡng phải hành động nhiều hơn nữa trong việc phá hủy cơ sở Yongbyon. Đó là điều hai bên chưa sẵn sàng đi đến thỏa thuận chung. Ông Ri nhấn mạnh, xây dựng lòng tin sẽ tạo điều kiện cho việc thúc đẩy phi nguyên tử Bán đảo Triều Tiên, nhưng quan điểm của Bình Nhưỡng về vấn đề này không thay đổi dù Hoa Thịnh Đốn thúc đẩy các cuộc đàm phán tiếp theo.

Ngoại trưởng Ri cũng nói thêm, có thể không có thêm cơ hội tốt cho hai bên như hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều tại Hà Nội.

QUAN HỆ MỸ - TRIỀU SAU THƯỢNG ĐỈNH HÀ NỘI Tổng thống Trump và Kim Jong-un tỏ vẻ hòa hợp tại hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều

Hà Nội chào đón Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim

Dù không đạt kết quả, Kim Jong-un vẫn tươi cười khi bắt tay từ biệt Donald Trump

ở Hà Nội, y hệt họ đã làm tại hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ nhất tại Tân Gia Ba. Cả hai đi bộ bên hồ bơi cho các phóng viên chụp ảnh dù không nói gì nhiều.

Sau cuộc hội đàm tại Hà Nội, ông Trump nói ông Kim là “một người đàn ông ít nói” và mô tả mối quan hệ của hai ông “rất mạnh mẽ”.

Mặc dù không đạt được thỏa thuận gì, hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần 2 vẫn được xem là bước tiến quan trọng trong việc phát triển mối quan hệ của hai nước Hoa Kỳ và Bắc Hàn.

Cuối năm 2017, họ đã đe dọa lẫn nhau khi Donald Trump gọi Kim Jong-un là “Gã hỏa tiễn nhỏ bé”, Kim gọi Trump là “Lão già loạn trí”.

Trước hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn lần 2, Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng đã có một cuộc đàm phán về tuyên bố kết thúc cuộc Chiến tranh Triều Tiên từ 1950 đến1953. Giờ đây, hội nghị Thượng Trump -

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Kim tại Hà Nội bỗng nhiên cụt hẫng, mục đích của cuộc đàm phán nói trên chắc còn phải bươn chải nhiều! Đối với Đại Hàn Theo BBC News, công ty cung cấp thông tin toàn cầu IHS Markit, có trụ sở tại London thành lập năm 2016 khi IHS Inc. và Markit Ltd sát nhập từng nhận xét về Thượng đỉnh Trump – Kim lần thứ 2: “Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần 2 tại Hà Nội không đạt thỏa thuận, không ký tuyên bố chung, Đại Hàn là bên chịu thiệt thòi nhất”.

Theo IHS Markit, tỉ lệ ủng hộ Tổng thống Moon Jae-in của dân chúng thường xuyên giảm xuống, chỉ tăng ngắn ngủi khi diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh Nam Bắc Hàn tháng 09/2018. Theo nhận định của IHS Markit, khi Hoa Kỳ và Bắc Hàn không đạt được thỏa thuận, ông Moon chỉ còn dựa vào chính sách đối nội để thu hút cử tri. Nhưng cử tri Đại Hàn lại phê phán chính phủ không

nâng cao và phát triển kinh tế, khiến nhiều người dân Đại Hàn thất nghiệp, nay tăng thêm rủi ro về ngoại giao Mỹ - Triều, uy tín của Tổng thống Moon ngày càng xuống dốc.

Hãng tin Yonhap của Đại Hàn bình luận: “Thượng đỉnh Mỹ Triều lần 2 không kết quả, Tổng thống Donald Trump sẽ gặp phải những chỉ trích nặng nề về ngoại giao của ông đối với Bình Nhưỡng. Nỗ lực thúc đẩy hợp tác kinh tế Nam – Bắc Hàn của Hán Thành sẽ thất vọng nặng nề.

Thượng đỉnh Mỹ Triều lần 2 không đạt được thỏa thuận, không ký tuyên bố chung, Tổng thống Donald Trump vội họp báo sớm hơn quy định khoảng 2 giờ, sau đó ông lên Air Force One trở về Hoa Thịnh Đốn. Trong 2 ngày 01 và 02/03, Kim Jong-un có một số hoạt động ở Việt Nam. Ngày 03/3 mới trở về Bình Nhưỡng.

LÝ ANH

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

53

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

Cali, những đêm mưa HUY PHƯƠNG

“Đêm qua chớp bể mưa nguồn, Hỏi người quân tử có buồn hay không?”

(Ca dao) Nửa đêm thức giấc nghe tiếng mưa rả rích trong vườn. Bây giờ không phải là tiếng nước tưới cây trong vườn nữa, mà mưa thật rồi. Cali đã qua đi những ngày khô cạn! Mấy tuần nay, Cali đang sũng nước. Cái “tiểu bang vàng” này hết chịu cảnh hạn hán, cháy rừng dữ dội, bây giờ lại đến lúc lũ lụt, đất chuồi, buổi sáng thức giấc đã nghe trong cell phone tiếng báo động inh ỏi. Thế giới này quả là bất an, hết lo chuyện nắng lại lo chuyện mưa. Đêm thức giấc nghe mưa, đôi khi khó ngủ lại: “Nghe trời nằng nặng nghe ta buồn buồn!”

Ai yêu thơ nhạc tiền chiến ngày cũ, nghe mưa mà không nhớ đến Huy Cận. Ai đã đi nhiều nơi trên đất nước, nghe mưa mà không nghĩ đến mưa dầm xứ Huế, như “mưa trên xứ Huế,” “cứ kéo dài ra đến mấy ngày!”

Đã sống ở Saigon, ai mà không nhớ mưa Saigon, chợt đến rồi chợt đi, như mối tình thoáng qua mau: “Dễ thương quá, mưa Sài Gòn bất chợt Hiên nhà ai, mình ghé lại đụt nhờ Chỗ quá nhỏ, hai mình ngồi sát lại Tóc vô tình buông xõa vướng vai ai”(NTN)

những giọt nước trước hiên nhà mà nay lẩm cẩm, nhớ nhớ quên quên.

Cơn mưa làm buồn những kẻ không nhà, làm lạnh những người nghèo khó mà phên mái không ngăn nỗi giọt mưa hung bạo, sao còn có người lại “lạy Trời mưa xuống, lấy nước tôi uống, lấy ruộng tôi cày”, vậy cơn mưa đêm nay làm cho ai buồn mà làm cho ai vui? Trong văn thơ âm nhạc, ít khi thấy mưa nhỏ những giọt tí tách reo vui, mà tiếng mưa bao trùm cả không gian, phủ kín một cõi tâm hồn băng giá cho những chiều tiễn biệt, những sân ga, những đêm buồn cho lữ khách xa nhà, những lúc trở mình quạnh hiu cho những người đơn chiếc.

Vậy thì mưa lúc nào cũng buồn, như cuộc đời với những ngày u ám, khó khăn nên ai cũng muốn có chút dành dụm cho những này trái gió trở trời, hay mưa giầm gió bấc. (Saving for the rainy days.)

La Fontaine có câu chuyện ngụ ngôn về Kiến và Ve. Ve suốt màu Hè lo ca hát, trong khi kiến lo vun quén lương thực kiếm cho đầy kho đụn. “Đến kỳ (mưa giầm) gió bấc thổi, nguồn cơn thật bối rối,” Ve không có cái ăn phải cầm rổ sang vay mượn cô Kiến, bị cô Kiến lên lớp dạy đời: - “Xưa Chú hát, nay thử múa coi đây!”

Nhưng quan niệm về cuộc sống, biết ai hạnh phúc hơn ai!

Những ngày mưa, buồn cho ai mà vui cho ai? No ấm, sum họp là vui. Nghèo khó, chia lìa là buồn bã.

Cơn mưa ngày nào của một tuổi ấu thơ, có bong bóng phập phồng cho “mẹ đi lấy chồng, con ở với ai?” Cơn mưa nào ngoài thành phố mà như mưa khóc trong lòng tôi? Có ai đến thăm ai một chiều mưa? Cho nên mỗi người một tâm sự, mỗi người nghe mưa đều có một hoài niệm, thương nhớ riêng của mình!

Những cơn mưa làm Phạm Đình Chương chạnh lòng nghĩ đến “Mưa Saigon - Mưa Hà Nội” cách biệt mà xót xa. Ngày nay trời đang mưa trên toàn cõi quê hương của người đi tìm nắng ấm, không còn là mưa Saigon hay mưa Hà Nội nữa.

Không như ở tiểu bang Washington, người Cali nhiều khi thèm một cơn mưa. Mới thuở nào thơ ấu còn chạy tắm mưa, mà nay đã là ông bà cụ, nhớ thuở nào tuổi dậy thì còn ngữa bàn tay để đón

54

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Hạn hán lâu ngày mà gặp cơn mưa là một trong bốn cái sướng của người xưa: “Cửu hạn phùng cam vũ Tha hương ngộ cố tri Động phòng hoa chúc dạ Kim bảng quải danh thì!”

Nhưng gặp những ngày mưa lê thê, tầm tã, người ta lại mong ngày nắng. Ai cũng có hy vọng rằng “sau cơn mưa, Trời lại sáng!” hay “sau cơn mưa có cầu vồng hiện ra!”

Vậy mà có người: “Tháng sáu trời mưa, trời mưa không ngớt Trời không mưa anh cứ lạy trời mưa!”(Nguyên Sa) Đêm mưa, thức giấc, lòng ngổn ngang trăm mối, như Lý Quân Ngọc đời Đường, ngồi khêu than hồng trước lò thâu đêm: “Cô đăng chiếu bất mị Phong vũ mãn Tây lâm Đa thiểu quan tâm sự Thư khôi đáo dạ thâm!” (Đèn lẻ loi khó ngủ Mưa ào ạt bên thềm Lòng ngổn ngang tâm sự Ngồi khều than suốt đêm!

HP tạm dịch) Đời nay, đêm mưa lạnh đã có lò sưởi, không cần than củi, nhưng tâm sự người nay không khác gì người xưa, nằm nghe mưa mà nhớ ai. Nhớ ngày, nhớ tháng, nhớ cảnh, nhớ người, nhớ nhà, nhớ nước, nhớ những bậc sinh thành đã khuất núi, nhớ đến “những dặm mòn lẻ loi...” Nhớ đến Phạm Đình Chương, Huy Cận, Nguyễn Bính, Nguyên Sa, Nguyễn Tất Nhiên...

Vậy, cho nên nửa đêm nay, thức giấc nghe mưa, làm sao ngủ lại được?

Và dù không mưa, nói như Trần Tế Xương: “Trời không chớp bể với mưa nguồn, Đêm nảo đêm nao tớ cũng buồn!”

HUY PHƯƠNG

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

55

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Gián điệp ở ta & gián điệp từ Tầu TƯỞNG NĂNG TIẾN

BÀI VIẾT ĐƯỢ C TÁ C GIẢ DÀ NH RIÊNG CHO THỜI BÁO CANADA, MỌI HÌNH THỨC SAO CHÉP PHẢI ĐƯỢC SỰ ĐỒNG Ý CỦA THỜI BÁO

M

ột tờ tuần báo vừa cho đăng một bài phỏng vấn do nhà văn Phạm Thị Hoài thực hiện, với lời mở đầu rất giản dị và ngắn gọn: “Cuộc trò chuyện này được thực hiện qua thư điện tử, với nhà bất đồng chính kiến Phạm Hồng Sơn, người từng bị chính quyền Việt Nam kết án 13 năm tù, sau giảm thành 5 năm tù và 3 năm quản thúc, nay sống tại Paris, Pháp.”

Chỉ đôi dòng giới thiệu thế thôi thì tôi e hơi bị thiếu. Tưởng cũng nên viết thêm năm bẩy chữ nữa, cho nó rõ ràng, theo như nguyên văn bản tin của TTXVN: “Phạm Hồng Sơn bị kết án 13 năm tù về tội gián điệp.”

Sau năm năm bị giam giữ , nhà nước CSVN vẫn chưa biết tù nhân chính trị này hoạt động tình báo ra sao nên ông được phóng thích, và chỉ bị quản thúc tại gia thôi. Thiệt là phúc đức và may mắn. Ít ra thì cũng may mắn hơn một người tù khác: Nguyễn Hữu Đang Ngày 21 tháng 1 năm 1960, nhân vật này bị kết án 15 năm tù vì tội “phá hoại chính trị” và “làm gián điệp” bởi Toà Án Nhân Dân Hà Nội. Đây là một “phiên toà kín” nên không ai biết ông Thứ Trưởng Bộ Thanh Niên / Thứ Trưởng Bộ Tuyên Truyền (trong nội các đầu tiên của Nhà Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà) đã “làm gián điệp” cho quốc gia hay thế lực thù địch nào, và “phá hoại chính trị” ra sao?

Mười lăm năm sau, sau khi mãn hạn tù, Nguyễn Hữu Đang lủi thủi trở về làng quê ở Thái Bình. Nơi đây - trong thời gian 15 năm quản chế - ông sống sót nhờ thịt của … côn trùng và ếch nhái. Mười lăm năm sau nữa, khi đương sự đã bước vào tuổi bát tuần thì … “thánh đế (bỗng) hồi tâm. Thế là ông được cấp thẻ cử tri, và cho lĩnh lương hưu, cứ y như thể là chưa bao giờ có chuyện gì đáng tiếc xẩy ra hết trơn hết trọi.

Lại thêm một trường hợp may mắn nữa, nếu so sánh với trường hợp ít may mắn hơn (chút nữa) của một tù nhân gián điệp khác nữa: Nguyễn Văn Phổ.

Tuy chỉ đượ c công luậ n biế t đế n qua tác phẩm Chuyện Kể Năm 2000 nhưng đây không phải là một nhân

56

vật hư cấu. Ông bị tù với tội danh “gián điệp” và “đốt bệnh viện,” dù cái bệnh viện này không hề bị cháy.

Sau gần 20 mươi năm bị giam giữ, Nguyễn Văn Phổ được tha. Khi ra khỏi tù thì mắt bị mù, nhà cửa bị tịch thu, và vợ đã đi tu - theo lời của một người bạn đồng tù: “Tôi nhớ ngày tôi đến Thanh Xuân Bắc thăm anh khi cả hai chúng tôi đã được ra tù. Chúng tôi ôm lấy nhau.

Câu đầu tiên tôi hỏi anh là hỏi về chị Phổ, người phụ nữ ‘chờ chồng từ năm 33 tuổi đến năm 51 tuổi vẫn chờ đợi và không chịu tuyệt vọng.’

- Chị đâu rồi anh?

- Nhà tôi vào Sài Gòn đi tu rồi.

Quá bất ngờ. Tôi chỉ muốn kêu trời. Hoặc thét lên một tiếng. Nhưng họng tắc nghẹn.

- Chị tu ở đâu. Anh cho tôi địa chỉ.

Tôi sắp vào trong ấy. Để tôi đến thăm chị.

Phổ lấy giấy bút. Tôi nhìn theo tay anh: Sư cô Trí Tuệ Tịnh xá Tòng Lâm 260 Nguyễn Thị Minh Khai (Xô Viết Nghệ Tĩnh cũ), Quận 3, TPHCM Đưa tờ giấy cho tôi, anh hỏi: - Anh có đọc được không?

Tôi ngơ ngác, không biết anh hỏi gì.

- Mắt tôi không nhìn thấy gì nữa.

Tôi viết theo quán tính. Tôi nhận ra anh vì nghe giọng nói của anh.

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Tôi khóc. Hôm ấy tôi đã không giữ được nước mắt. Những giọt nước mắt nóng bỏng. Những giọt nước mắt lặn vào trong. Suốt thời gian ở tù, cùng một toán, cùng là tổ trưởng, chưa một lần Phổ nói với tôi vì sao anh phải vào tù, vì sao anh tù lâu đến thế. Trong tù không ai nói với ai điều vì sao ấy. Chỉ đến khi chiếc máy bay không người lái của Mỹ bay qua khu vực trại, tiếng rầm rầm trên trời ập đến rất nhanh và tắt đi cũng rất nhanh để lại dấu vết là một vệt khói mảnh vắt ngang bầu trời rất lâu mới tan, Nguyễn Văn Phổ ngước mắt nhìn vệt khói nói một mình: - Tiên sư cái thằng Mỹ. Mình bị nghi là gián điệp Mỹ mà nó còn mạnh thế này thì đến bao giờ được ra hở giời?

Anh chỉ nói vậy. Qua đó chúng tôi biết anh bị nghi làm gián điệp cho Mỹ. Theo nhiều người kể lại, Nguyễn Văn Phổ tham gia quân đội ngay trong những ngày đầu kháng chiến chống Pháp năm 1946. Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người ký giấy cho anh trở vào Hà Nội hoạt động tình báo. Tổ tình báo của anh có ba người.

Anh, nhà văn Vũ Bằng, và một đảng viên ít tuổi nhất làm tổ trưởng. Năm 1954, khi hiệp nghị Genève được ký kết, cả tổ được lệnh chuyển vào Nam, nhưng Phổ đã xin được ở lại Hà Nội. Ít ngày sau anh bị bắt vì tội đã đốt -

hay định đốt? - nhà in Ideo.

Anh bị xử tù 15 năm. Sau đó xử lại, mức án rút xuống còn 8 năm rưỡi, và thực tù hơn 17 năm. Anh cười: - Cái tổ tình báo của tôi chỉ có mỗi Vũ Bằng là không bị bắt. Cái anh tổ trưởng đảng viên ít tuổi kia khi vào Nam cũng bị ta bắt như tôi. Vũ Bằng thật là may…

Rồi anh rủ rỉ: - Tôi về được ít ngày thì một cô sĩ quan công an đến nói năng rất lễ phép, tế nhị. Bác làm cho chúng cháu cái thu hoạch. Cháu biết bác cũng chẳng muốn nghĩ đến những chuyện ấy nữa nhưng đây là ý kiến cấp trên của cháu.

Tôi bảo: Cô nói tôi cũng làm nữa là cấp trên của cô. Tôi viết. Cuối cùng nó lại như một bản thanh minh anh ạ.

Mới nghĩ nộp ngay cũng phí. Tôi đem thuê đánh máy. Gửi Viện Kiểm Sát một bản. Tháng sau đến Viện Kiểm Sát. Anh cán bộ phụ trách việc của tôi rất phấn khởi nói: Việc của bác thế nào cũng được xử lại. Cháu đang trình viện trưởng. Nửa tháng nữa mời bác quay lại.

Y hẹn, tôi tới. Anh cán bộ kiểm sát ỉu xìu: Không xong rồi bác ơi. Đồng chí viện trưởng không duyệt.

Tôi cũng chẳng nghĩ ngợi gì. Tù thì tù rồi. Cũng sắp về với tổ tiên rồi.

Bẵng đi lâu lâu, đã quên hẳn chuyện khiếu nại, thì anh cán bộ viện kiểm

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

57

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ Tịch Tập Đoàn Huawei Ảnh: TTXVN

sát tới nhà: Bác ơi! Bác làm sổ hưu đi. Vụ của bác xử lại rồi. Trắng án.”

(Bùi Ngọc Tấn. Hậu Chuyện Kể Năm Hai Ngàn. Tiếng Quê Hương: Fall Church, VA, 2015).

Nghĩ cho cùng thì đây cũng cứ là một trường hợp… may mắn: trắng á n! Chả hiể u đã bao nhiêu mả nh đời, bao nhiêu gia đình đã tan nát vì những cái án “trắng tinh” như thế.

Tuy thế , vì an ninh quố c gia nên chiến thuật “thà bắt lầm hơn bỏ sót”

58

vẫn là một chính sách xuyên suốt từ thời cụ Nguyễn Hữu Đang cho đến đám cháu chắt về sau - như lứa Phạm Đoan Trang: “… có một tội rất nặng luôn lơ lửng trên đầu những người làm việc với các cá nhân, tổ chức nước ngoài: gián điệp. Làm cộng tác viên cho báo đài nước ngoài: gián điệp. Gặp gỡ các cơ quan ngoại giao để thảo luận về tình hình nhân quyền và dân chủ trong nước và quốc tế: gián

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

điệp. Gửi báo cáo - nghiên cứu cho các tổ chức nước ngoài: gián điệp.

Vận động nhân quyền cho Việt Nam trên trường quốc tế, phản ánh tình hình nhân quyền trong nước ra nước ngoài: gián điệp. Vân vân.”

Cẩn tắc vô áy náy! Tôi hoàn toàn tán đồng sự cẩn trọng cùng mức độ nghi ngại (quá cao) của Đảng và Nhà Nước Việt Nam, và chỉ hơi băn khoăn khi biết tin Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố muốn Huawei hợp tác với các doanh nghiệp Việt trong lĩnh vực an toàn thông tin - vào ngày 13 tháng 1 vừa qua.

Hoá ra người đứng đầu “Chính Phủ 4.0” không hay biết gì ráo về những lo ngại của cả thế giới hiện nay về những hoạt động tình báo của công ty Hoa Vi. Ngài cũng phớt lơ luôn sự kiện một quan chức Huawei đã bị

bắt tại Ba Lan với cáo buộc làm gián điệp, chỉ vài hôm trước đó, cùng lời tố cáo về hoạt động tình báo của tổ chức này .

Nhà nước ta vốn rất cẩn trọng và nhậy cảm về những hoạt động tình báo, sao bỗng dưng lại khinh xuất và mù mờ thế? Thế mới biết chủ trương cẩn trọng (thà bắt lầm còn hơn bỏ sót) của nhà nước ta chỉ áp dụng với đám dân mình thôi, chứ còn với bọn tình báo nước lạ thì chính sách lại hoàn toàn khác. Rất “vô tư” và hoàn toàn “thoải mái,” hay nói quá ra (chút xíu) là sẵn sàng “nhận giặc làm cha!” Tội danh này, xét ra, còn nặng hơn tội làm gián điệp cho nước ngoài nhiều.

TƯỞNG NĂNG TIẾN

UÛng hoä baùo Vieät ngöõ baèng caùch hoûi cöûa haøng ñeå laáy tôø baùo tieáng Vieät maø baïn yeâu thích ÑOÏC VAØ COÅ ÑOÄNG THÔØI BAÙO

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

59

NGƯỜ I VIẾT RONG Toronto thoibao.com

CỌP GIẤY HAY CỌP THẬT ?

NGUYỄN THƠ SINH

ần đây chúng ta nghe nói nhiều về cựu luật sư Michael Cohen của Tổng thống Trump. Ông là người sửa sai, đứng mũi chịu đòn, đưa ngực ra hứng

G

60

đạn cho Tổng thống Trump.

Vậy mà giờ đây tình hình đã khác khi mối quan hệ giữa hai người không còn cơm lành canh ngọt.

Vâng. Miếng ngon nhớ lâu, điều đau nhớ đời. Ai cũng

nghĩ đến cách chọn bạn mà chơi. Tuy nhiên ở đời mấy ai dám nói chắc mình biết trước những điều thị phi ở đời để tránh! Nếu biết trước làm gì có chuyện mua phiền, chuốc phức. Và lần này mối quan

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

hệ giữa Tổng thống Trump và người ủng hộ ông có đổi thay sau buổi điều trần của viên luật sư (vốn đã bị bãi chức bởi liên đoàn luật sư Tiểu bang New York) trước Quốc Hội Mỹ?

Thực ra chuyện này không khó hiểu. Cũng như hồi nhỏ mình đi học, lấy viết chì tô đậm lên những nét chữ in trên tờ giấy. Tô đi, tô lại.

Cuối cùng nét mực chỉ đậm thêm chứ nét chữ vẫn không khác trước đó. Và nếu cứ tô đi tô lại mãi, giấy sẽ rách.

Tương tự, nếu đối thủ của Tổng thống Trump càng khắc họa sâu hơn những thói hư tật xấu của ông, các fans ủng hộ càng ủng hộ ông hơn.

Giữa lúc Tổng thống Trump đang bận bàn chuyện quốc sự với Chủ tịch Nhà nước Bắc Hàn Kim Jong Un,

tại Washington D.C. một vở kịch đầy những chi tiết nóng hổi được trình diễn.

Vâng. Bữa đó Cựu luật sư Michael Cohen đã nói tuốt tuồn tuột những gì ông biết về Tổng thống Trump. Đảng Cộng Hoà rất cay cú. Bởi cách đây vài tháng, tức lúc đó Đảng Cộng Hoà còn đang nắm ưu thế, chuyện mặt mũi Tổng thống Trump bị người ta bôi tro trát trấu kiểu này hoàn toàn không thể xảy ra.

Nhưng nay tình thế đã khác. Đảng Dân Chủ nắm thế thượng phong tại Hạ viện nên chuyện chân dung Tổng thống Trump được vẽ “sao cho trung thực hơn” cuối cùng đã xảy ra.

Báo chí có dịp loan tin.

Một hỷ sự chứ không đùa.

Càng ngẫm lại càng thấy thương Tổng thống Trump.

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

61

NGƯỜ I VIẾTthoibao.com RONG Toronto

Đàm phán với cái xác không hồn

Ông có xấu, có bừa bãi, có tật nọ tật kia (thì) cuối cùng vẫn một kiếp người. Cổ nhân có câu: Cờ đến tay ai người nấy phất. Chuyện ông hợm hĩnh, lộ liễu, oang oang; gẫm lại thực ra quả chẳng có gì quá đáng cho lắm. Thậm chí nhiều người quý ông bởi cái tánh thẳng ruột ngựa ấy. Họ nghĩ: Đã theo nghiệp quan anh nào chả thế. Người Hoa có khái niệm cẩu quan (quan chó), tức lòng tham có phát sinh hay không phần nhiều do những kẽ hở mang tính hệ thống để họ có thể moi móc. Ông bà mình có câu: Chó treo mèo đậy. Chuyện chính sự tại Mỹ gần đây Tổng thống Trump tha hồ ký nhiều sắc lệnh có lợi cho bản thân ông và giới giàu thực ra đều là hợp hiến cả!

Cay cú lắm khi thấy Michael Cohen tha hồ thao thao bất tuyệt nhưng Tổng thống Trump làm gì được bây giờ? Nếu theo dõi kỹ buổi điều trần, hình ảnh của Tổng thống Trump ít nhiều đã bị xấu đi. Mr. Michael Cohen đã mạnh miệng tố cáo Mr. Trump bằng những lời nặng nề: Nào là conman, là racist, là cheat... những từ đó nặng nề lắm; song Tổng thống Trump (theo nhiều người nhận định tỏ ra rất kiềm chế) vì ông không làm lớn chuyện thêm. Ngược lại, ông chỉ nói nhỏ nhẹ về hành vi của Mr. Michael Cohen là ông ta nói khoác để mong được giảm án (nguyên văn): He is lying in order to reduce his prison time.

Tại sao Tổng thống Trump lần này lại hiền như bụt đến thế? Ông đâu phải là người

62

dễ bị hiếp đáp. Hơn nữa, mặt mũi của ông đâu phải cái thớt mùn để dao nhụt, dao cùn tha hồ băm vằm thẳng cánh. Đường đường ông cũng là một Tổng thống Mỹ. Nhưng làm lớn chuyện thì được ích gì? Ít nhất những gì viên luật sư bị bãi chức họ Cohen nói ra đều có lý cả. Không thể bưng bít mãi được. Giấy làm sao gói được lửa. Đã thế, tại sao không im lặng để tránh bị người ta được đà bới móc. Xem ra không phải Tổng thống Trump khôn ra, mà lần này ông biết rõ mình không thể vuốt mạnh vì tay ông đang cầm lưỡi kiếm. Thế mới biết câu: Kiến ăn cá, cá ăn kiến quả nhiên thâm thúy thật!

Cũng may lần này ông bận đi công cán ở Việt Nam, cách xa Washington 8.000 dặm (nửa vòng trái đất chứ đâu ngắn ngủi gì), thành ra chuyện ông bị vạch mặt thôi kệ muốn ra sao thì ra. Thực tế bụng ông nóng như lửa đốt. Thân xác ông ở Hà Nội nhưng tâm can thì nằm cả ở Mỹ, sốt ruột sốt gan, đi gặp gỡ Mr. Kim Jong Un thực tế chỉ là trò ve vãn, bởi nói toạc ra ông đâu cần đi Việt Nam làm gì cho nhọc xác. Việc cỏn con ấy giao cho ai làm mà chẳng được. Thân phận của ông chẳng lẽ không thừa phong thái gởi một đại diện thay thế. Hơn nữa điều Bình Nhưỡng cần đâu phải là được Tổng thống Mỹ thân chinh khăn gói quả mướp lặn lội đường xa. Mà điều Bắc Hàn cần là một lệnh tháo bỏ cấm vận để Kim Jong Un không hổ thẹn với thần dân của mình.

Cuối cùng vở hát do viên luật sư bị tước bằng hành nghề họ Cohen trước một cử tọa quan trọng đã trở thành một cú vả choáng váng. Cay lắm. Tổng thống Trump hôm thứ Tư gặp Chủ tịch Kim còn bình tĩnh. Qua một đêm theo dõi tin tức. Vâng. Thứ gì bây giờ Hà Nội cũng có, Fox News, ABC News, BBC... đủ cả. Thành ra sau khi trực tiếp theo dõi buổi điều trần do viên thuộc hạ cũ họ Cohen tha hồ làm mưa làm gió, ông buộc bị choáng. Vâng. Ông bước vào bàn đàm phán với cái xác không hồn. Khuôn mặt ông vẫn bình thản, nhưng khuôn mặt và lời nói của Mr. Michael Cohen cứ sang sảng như muôn ngàn mũi kim nhức nhối, vô tình ảnh hưởng rất lớn đến tâm trạng đàm phán hôm thứ Năm.

Cuối cùng là gì? Tưởng là một bữa cỗ to. Pháo hoa và những khúc khải hoàn hoành tráng tưng bừng. Nhưng không. Điều đó không thể xảy ra. Theo lời ông, sometimes we need to walk, tức có lúc phải đứng dậy, không đàm phán, đàm phiếc gì nữa. Thế là bữa tiệc chuẩn bị cho lễ ký kết thoả thuận Bắc Hàn - Mỹ tại khách sạn Metropole Hotel đã bị hủy bỏ vào phút chót. Chủ tịch Kim bị hớ to, cay cú tẽn tò, thế mới biết đánh đu với tinh thật chẳng thể ngờ chuyện gì sẽ xảy ra, kẻ cướp gặp bà già, bên tám lạng, bên nửa cân, bên vỏ quýt, bên móng tay nhọn, cuối cùng là chuyến đi xe lửa của Chủ tịch Kim kéo dài hơn 60 giờ đồng hồ hoá thành công toi.

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Vâng. Giận cá chém thớt.

Chuyện cháy lan khi tâm trạng không được bình tĩnh thường là thế. Nếu lần này đi Việt Nam Tổng thống Trump không chịu áp lực từ Washington, rất có thể ông sẽ rộng lượng hơn, hào phóng hơn, gì chứ, cho Bắc Hàn một chút nhiều hơn cũng chẳng đi đâu mà thiệt. Nhưng kẹt cái, bên ngoài Tổng thống Trump đang đối diện với một Kim Jong Un nhưng trong đầu ông đang ngổn ngang bao nhiêu điều bực bội cay cú, thế là ông dễ nổi cáu, dễ ngứa người, dễ hất cả một mâm cỗ chỉ vì những cay cú bực bội đang làm ông nổi giận.

Hể hả nhất có lẽ là những kẻ thù ghét ông. Vâng. Có thế chứ. Tình hình dạo gần đây không thuận lợi suôn sẻ cho ông chút nào. Bức tường Mỹ - Mễ cù nhày đến nỗi phải đem lá bùa hộ mệnh National Emegency ra đối phó, nhưng tình thế này xem ra khó tránh cảnh được vạ má sưng. Khổ, đâm lao phải theo lao, một khi đã cưỡi cọp thì phải ngồi trên lưng cọp cho đến tàn canh bạc. Thế mới biết làm Tổng thống Mỹ đâu có sung sướng gì. To là thế, nhưng vẫn không tránh bị đám nhãi ranh nó phỉ nhổ cho. Chợt nhớ đến Cựu tổng thống Barack Obama bị Tổng thống Philipines gọi là SOB (son of the bitch). Nay nhìn thấy cảnh Tổng thống Trump tơi tả bởi một loạt tấn công liên hoàn kế từ khi Đảng Dân Chủ nắm thế tại Hạ viện, những ai từng cay cú với MAGA, với Trumpcare, với Shithole, với hàng loạt những điều trung ngôn nghịch nhĩ ông tuyên bố sẽ cảm thấy hả

dạ.

Nào đã yên. Nay mai sẽ có nhiều yêu sách, nhiều đòi hỏi, cả trát nữa... Nào là hồ sơ thuế cá nhân, nào là những điều trần lạm quyền, rồi vụ điều tra của Mr. Mueller nữa, sẽ có nhiều cá nhân liên quan bị chất vấn, tỷ như ai cho phép ông tự ý chỉ thị cho con rể Jared Kushner được quyền hưởng quy chế lý lịch an ninh cấp cao nhất (highest security clearance hay còn gọi là top secret)... Xem ra cái thế thắng - như - chẻ - tre của ông khi Đảng Cộng Hoà còn nắm lưỡng viện Quốc hội đã hết, ngược lại, con đường trước mặt của ông sẽ đầy những chông gai, không còn chân cứng đá mềm như trước đây nữa.

Chợt nghĩ lại càng thấy tội nghiệp cho Tổng thống Trump. Ông ra làm quan.

Cờ đến tay ông thì ông phất cờ có gì là quá đáng. Hay tại vì ông thẳng ruột ngựa, bắn súng rút ra từ bên hông, thành ra những lời nói bộc toạc ấy khiến thiên hạ ghét!

Hay cứ gẫm theo kiểu ông bà mình để lại: Không có lửa làm sao có khói. Hay bụt trên toà gà nào mổ mắt? Hay là tay trót nhúng chàm làm sao gột được.

Liệu lần này ông có chứng minh được mình là cọp thật hay cọp giấy. Cọp thật khi chết sẽ để lại da nếu không bị chết cháy. Còn cọp giấy, chỉ cần một mồi lửa thôi sẽ đủ để thiên hạ nhìn thấy những khung tre cột buộc bên trong... Tóm lại một câu, cọp giấy hay cọp thật khi hết thời cuối cùng đều khốn đốn như nhau.

NGUYỄN THƠ SINH

Người về lặng lẽ sao đành!

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

63

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Vài nhân vật chính trong chiến dịch thỉnh nguyện chống lại du lịch đẻ con ở Richmond: Từ trái sang phải: Serge Biln, Ann Merdinyan, Robert Ingves, Kerry Starchuk và Gary Liu Photo: Richmond News

Đất lành, chim đến đẻ Phần 2: Canada, đầu tư dài hạn

D

ĐỖ QUÂN

u lịch đẻ con không phải chỉ có ở Hoa kỳ. Ở quốc gia nằm trên vỹ tuyến 45 độ Bắc cũng thế. Canada chẳng khác Hoa kỳ mấy, thậm chí còn có nhiều mặt tốt hơn Mỹ, như hệ thống y tế.

Khỏi cần phải nói, đa số du khách bụng bầu đền Canada là người Hoa, và miền đất chọn lựa của họ là tỉnh bang British Columbia.

Và du lịch đẻ con cũng hoàn toàn hợp pháp ở Canada.

Melody Bai là một tiếp viên hàng không người Trung quốc, hai mươi tá m tuổ i. Cô đế n Vancouver vào những tháng cuối của thai kỳ.

Nơi cô Bai đến đã có sẵn một môi trường đầy đủ tiện nghi để phục vụ cho các phụ nữ mang thai chờ đợi cô: Một nhà nuôi trẻ sơ sinh rộng rãi, nơi cô sẽ trú ngụ suốt 4 bốn tháng và được một quản gia nói tiếng Quan Thoại chăm sóc.

Tại đây có những nhân viên chăm sóc cung cấp đủ mọi dịch vụ: từ mátxa vú để kích thích việc tiết sữa, đi mua sắm ở các trung tâm thương mại, các bài giảng về sinh nở cùng với các bà mẹ tương lai (người TQ) khác.

Bai, nói qua điện thoại từ Thượng Hải, với nhà báo Dan Bilefsky của tờ The New York Times, vài tháng sau khi cô trở về Trung quốc với đứa trẻ sơ sinh và thông hành Canada

64

của đứa bé trong tay: “Đó là một sự đầu tư vào giáo dục cho con tôi, giáo dục. Chúng tôi chọn Canada vì môi trường xã hội và thiên nhiên tốt hơn.” Ở Richmond có khoảng hai chục “baby house”, như nơi Bai vừa đến, đang hoạt động. Một số hoạt động công khai, mộ t số hoạ t độ ng dướ i bảng hiệu của các công ty du lịch, hoặc nhà nghỉ mát cho thuê. Một số là nhà, một số là apartment. Hầu hết được đặt qua các chuyên viên du lịch và đại lý ở Trung quốc.

Baoma Inn, ở một vùng ngoại ô xanh tươi của Richmond, là một trong những hoạt động như vậy. Đứng cao hơn những ngôi nhà chung quanh, “nhà trọ” này vào năm 2015 và có ít nhất tám phòng ngủ và 10 phòng tắm.

Một vị trí lý tưởng, nó nằm đối diện một công viên và chỉ cách Bệnh viện Richmond 4km.

Lúc nhà báo Dan Bilefsky đến gõ cửa “nhà trọ”, sau khi trông thấy một phụ nữ có bầu sau cánh cửa sổ ở tầng hai, ông đượ c mộ t ngườ i đà n ông ra mở cửa. Người này cáu kỉnh xác nhận đây là một baby house, rồi đóng sầm cửa lại.

Nhưng qua một cuộc điện đàm đến đây để hỏi thăm về dịch vụ - bằng tiếng Quan thoại, ông được cho hay cơ sở nà y cung cấ p dị ch vụ "mộ t

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Bệnh viện Richmond. Photo: Richmond Hospital Foundation

cửa", gồm cả những cuộc hẹn bảo đả m vớ i bá c sĩ sả n khoa số 1 củ a B.C., người nói tiếng Quan thoại và có tay nghề “không một tai nạn nào” Khách hàng thường ở lại trong ba tháng, trong đó có một tháng sau khi sinh, để có thời gian là m passport và hồi sức, theo phong tục của người Hoa. Người ở Baoma Inn nói thêm rằng cơ sở của ông ta có bảy văn phòng bán hàng tại Trung Quốc. Chi phí cho ba tháng lưu trú tại một apartment hai phòng ngủ, chưa tính các bữa ăn và chăm sóc trước khi sinh, là khoảng 25.000 đô la Canada.

TRUNG TÂM DU LỊCH ĐẺ CON Richmond là một thành phố gần bên Vancouver, nơi có hơn phân nử a (53%) trong tổ ng số cư dân khoảng 200.000, là người gốc Hoa. Theo một báo cáo gần đây, các bà mẹ không phải là cư dân chiếm một phầ n năm số ca sinh con tại Bệnh viện Richmond. Đây là số ca đỡ đẻ cho nhữ ng người không phải cư dân cao nhất trong tất cả các bệnh viện ở Canada.

Theo các dữ liệu mới của Vancouver Coastal Health Authority (Cơ quan Y tế Duyên hải Vancouver / VCH), các ca sinh nở của các bà mẹ

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

65

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Ngộ nhận Theo nguyên tắc “jus soli” người được sinh ra ở Canada sẽ tự động có quốc tịch. Khi một đứa trẻ được sinh ra ở đây, nó được cấp giấy khai sinh và có thể xin thông hành (passport) Canada ngay.

Quốc tịch Canada mà một đứa trẻ đượ c sinh ra ở Canada (trừ trườ ng hợ p cha mẹ là viên chứ c ngoạ i giao ngoạ i quố c) đem lạ i cho em bé đó cá c quyề n: 1. Quyền cư trú tại Canada hoặc đến Canada bất cứ lúc nào mà không cần chiếu khán (visa); 2. Khả năng nhận và hưởng các phúc lợi như giáo dục miễn phí và phúc lợi xã hội.

Tuy nhiên, không như nhiều người hiể u lầ m tưở ng, cha mẹ củ a đứ a trẻ ra đời ở Canada không phải là đương nhiên có đượ c chiế u khá n thường trú lâu dài. Người mẹ đến Canada bằng visa du lịch để đẻ con phải đem đứa trẻ về quê nhà và nộp đơn xin trở lại sau đó, thường là khi đứa con đã trưởng thành và có thể bảo lãnh cho họ. Nếu cha mẹ của em bé đó quyết định ở lại Canada với em, họ phải xin visa tạm trú, như du lịch, du học, hoặc làm việc và phải hội đủ các điều kiện để được xét cấp loại chiếu khán đó.

Trong phần lớn các trường hợp, passport Canada của đứa con chỉ là chứng chỉ bảo hiểm với hy vọng sẽ đem đến cho con cái họ những lựa chọn tốt hơn, không phải là một đường tắt để vào Canada.

ngoại quốc ở bệnh viện Richmond đã tăng 23,8% trong năm tài chánh 2017/2018 - so với năm 2016/2017 và chiếm 22,1% tổng số trẻ ra đời tại các bệnh viện bên ngoài Vancouver.

Nếu tính từ năm tài chánh 2015/2016 – năm mà ở Bệnh viện Richmond có 299 trẻ sơ sinh có mẹ không thường trú, tỷ lệ này đã tăng đến 58,5%, với 414 trẻ trong năm tài chánh 2017/2018.

Ngược lại, trong năm vừa qua, trẻ sinh tại Bệnh viện Richmond có mẹ là cư dân Canada tại Bệnh viện Richmond đã giảm 9,4%, xuống còn 1.671 trẻ.

(Mộ t nghiên cứ u năm 2018 cho thấy Bệnh viện Richmond đứng đầu cả nước về số ca sinh đẻ của các phụ nữ không phải là cư dân nhất nước.

Bệnh viện xếp hạng nhì là Scarborough and Rouge Hospital ở Toronto, Ontario) Một đầu tư quá lâu dài, nhưng tại sao vẫn còn nhiều người TQ muốn đến Canada đề đẻ con?

Tháng 7 năm 2016, các nhà điều tra của bộ y tế tại B.C. đếm được 26 “khách sạn hộ sản” ở tỉnh, tăng gấp ba lần kể từ năm 2009.

66

Nhà trọ Baoma Inn, bên phải. Photo: Alana Paterson for New York Times

Ngoài việc cha mẹ có thể được bảo lãnh sang Canada khi đứa trẻ thành niên, em bé cũng có thể “về” Canada bất kỳ lúc nào để sống với một người giám hộ (có quốc tịch hay là thường trú nhân), được đi học và được hưởng phúc lợi y tế, xã hội.

Ngay cả ở TQ, đứ a trẻ cũ ng có thêm một số lợi thế, trẻ có passport ngoại quốc dễ dàng đươc nhận vào các các trường quốc tế, nơi có tiêu chuẩn giáo dục cao nhưng thường có giá cả phải chăng hơn các trường tư thục của TQ. Như trường hợp của cô Melody Bai kể trên, vì con cô là người Canada, hai vợ chồ ng cô tiế t kiệ m chừ ng 150 ngàn đô la Canada tiền học phí khi theo học ở một trường quốc tế tại Thượng hải. Sau khi giỏi tiếng Anh và làm, quen với văn hóa Tây phương, thằng bé có thể sang Canada để học tiếp.

Theo Will Tao, một luật sư di trú tại Vancouver, thêm một lý do nữa là tình hình của TQ không ổn định. Ông nói rằng tất cả mọi thứ ở TQ đều nằm trong tay chính quyền. Nhiều người đã có thể phất lên giàu có, nhưng họ nhận ra cái nền của họ không phải là vững. Một lúc bất chợt nào đó, khi mọi chuyện đảo lộn, những gì họ vất vả để có được sẽ ra sao? “Canada trở thành “Plan B”, một kế hoạch ổn định.”

Không chỉ riêng Richmond và BC là mới có hiện tượng (và phong trào) du lịch đẻ con. Trong khi không có dữ liệu nào đưa ra công khai cho Ontario, bệnh viện Sunnybrook ở Toronto cũng báo cáo sự gia tăng các ca người ngoại quốc đến sinh con vào năm 2015, với cá c bà ngườ i Hoa, ngườ i Nigeria, người Saudi Arabia lẫn người các Tiểu vương quốc Ả rập. Năm 2013, chính quyền Montreal cũng ghi nhận phụ nữ từ Haiti và các quốc gia Bắc Phi nói tiếng Pháp, thường xuyên đến đây để sinh con ở Canada.

(Bệnh viện Sunnybrook ở Toronto hiện nay đã từ chối không cung cấp dịch vụ điều trị có nguy cơ cao và siêu âm cho phụ nữ nước ngoài không có bảo hiểm OHIP.)

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Trong khi ngày càng có thêm nhiều phụ nữ mang thai đến Canada để đẻ con, một số người Canada đang phản đối rằng những người này họ đang lạ m dụ ng hệ thống y tế , thử thá ch giới hạn của sự khoan dung và thay đổi quan niệm về quyền công dân.

Năm 2015, bà Kerry Starchuk, một cư dân lâu đời ở Richmond, soạn và tung ra một bản thỉ nh nguyệ n (e397), kêu gọi chính phủ liên bang loại bỏ quyền công dân tự động khi sinh ra ở Canada. Kiến nghị được bà Alice Wong, dân biểu đảng Bảo thủ đại diện cho Richmond, cùng ký. Họ cho rằng du lịch đẻ con có thể rất tốn kém cho tiền thuế của dân chúng và “lợi dụng hệ thống y tế công cộng và các chương trình an sinh xã hội của Canada.”

Trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 10 năm đó, kiến nghị của Starchuk đã thu được 8,568 chữ ký từ khắp nước, đủ để bà Wong đưa ra Hạ viện.

Bà Wong viết trong một tuyên bố rằ ng việ c số ngườ i không phả i là cư dân đế n đẻ con ở bệ nh việ n Richmond ngà y cà ng tăng đã dẫ n đến vấn đề “quá tải”.

Thỉnh nguyện được trình lên Quốc hội vào tháng 10, 2015 để xem xét và được thả o luậ n vào tháng 12 và… không thành công. Ông John McCallum, Tổng trưởng Bộ Di trú, Tỵ nạn và Công dân vụ ngày đó, đã phản hồi, “Có thể có những trường

hợp những bà mẹ sắp sanh là công dân nước ngoài đến Canada để sinh con, nhưng bãi bỏ quyền công dân của người sinh ra ở Canada sẽ thể hiện một sự thay đổi đáng kể đối với cách thụ đắc quốc tịch Canada.”

Về mặt tài chánh, theo hồ sơ được công khai, hóa đơn chưa được trả cho bệnh viện của các ca đẻ của các bà mẹ không phải là cư dân tỉnh B.C. trong năm 2014 và 2015 là 693,869 đô la.

Các bà mẹ là du khách vào bệnh viện Canada để đẻ con phải trả bệnh viện phí. (Cô Melody trả 10 ngàn đô, và cho rằng “Giá rất phải chăng”.)

Vấn đề “lạm dụng các chương trình an sinh xã hội” cũng không phải là chính xác.

Người ở Baoma Inn đã nói với nhà báo Dan Bilefsky của tờ The New York Times rằng “Tất cả phụ nữ đều quay trở lại Trung Quốc. Họ không được hưởng, và họ không cần, bất kỳ lợi ích xã hội nào từ chính phủ Canada.”

Cô Bai, nói cô đã chi tất cả 60.000 đô la Canada, bao gồm nhà ở và bệnh viện phí, như thế, cô đóng góp cho hệ thống chăm sóc sức khỏe của Canada và cho nên kinh tế địa phương.

“Con tôi sẽ không hưởng bất kỳ lợi ích sức khỏe nào của Canada, vì chúng tôi đang sống ở Trung Quốc.”

Bà Carrie Stephanson, phát ngôn nhân củ a VCH, nó i cơ quan y tế mong đợi người nước ngoài có bảo hiểm du lịch hoặc một số phương tiện thanh toán khác. Phụ nữ có thai

Em bé TQ cầm thông hành Canada. Photo: Baoma Inn

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

67

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Em bé Triệu Đô la Vào mùa xuân năm 2012, bà Yan Xia được đưa vào Bệnh viện Richmond ở British Columbia.

Bà hạ sinh một đứa con ở đó, nhưng do một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng nào đó, bà Yan một người không phải là cư dân Canada, và đứa con (một công dân Canada mới ra đời), phải vài tháng sau mới được cho xuất viện.

Họ để lại cho Bệnh viện Richmond một hóa đơn viện phí khổng lồ: 313.000 đô la. Với tiền lãi (2% / tháng theo nguyên tắc của Bệnh viện) nay hóa đơn này nay (2018) đã lên đến gần 1,2 triệu đô la Canada.

Cơ quan y tế Vancouver Coastal Health đã nộp đơn kiện Yan Xia ngày 12 tháng 4, nhưng nơi ở hiện tại của hai mẹ con vẫn chưa được biết (nếu đoán là Trung Quốc chắc cũng chẳng sai).

không phả i là cư dân khi đế n bất kỳ một bệnh viện nào ở B.C. sẽ đặt cọc một khoản tiền 8.200 đô la cho một ca sinh bình thường và 13.300 đô la nếu là sinh mổ. Nếu họ ở lại bệnh viện ít nhất một đêm, có thể phải trả thêm bệnh viện phí. Trong năm 2018, hóa đơn của các thân chủ không thường trú đền sinh con là 6,2 triệu đô la và VCH đã thu được 82% số tiền đó.

Trong lú c con số 693,869 đô la không lớn so với tổng ngân sách của Y tế BC hàng năm, khoảng 18 tỷ đô la, một số gia đình ở Richmond đã phàn nàn về việc bị đẩ y sang các bệnh viện khác khi họ đến bệnh viện địa phương.

Thá ng 3 năm 2018, bà Kerry Starchuk lạ i tung ra thỉ nh nguyệ n

68

thư. Thỉnh nguyện thư được Dân biểu địa phương Joe Peschisolido bảo trợ, trong 4 thá ng đã thu đượ c hơn 10 ngàn chữ ký.

Thỉ nh nguyệ n thư củ a Starchuk cho rằ ng du lịch đẻ con về cơ bản làm mất giá trị của quốc tịch Canada. Thỉ nh nguyệ n thư nêu ra các chi phí liên quan đến giáo dục, chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội, và khẳng định rằng công dân Canada và thường trú nhân Canada đã bị công dân nước ngoài giành mất chỗ tại các bệnh viện địa phương, do đó buộc [họ] phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế tại các cơ sở khác.

Nhóm này kêu gọi chính phủ liên bang nhanh chóng thực hiện các biện pháp cụ thể nhằm giảm thiểu và loại bỏ loại hoạt động này, cũng như

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Các bà bầu ở Vancouver. Photo: Baoma Inn

tuyên bố công khai không ủ ng hộ “Du lịch đẻ con” do sự không công bằng của việc làm này và các hậu quả tiêu cực liên quan đến nó.

Hồi tháng Tám năm 2018, các thành viên dự đại hội toàn quốc của đảng Bảo thủ Canada đã bỏ phiếu chấm dứt quyền hưởng quốc tịch theo nơi sinh trừ khi một trong hai bố mẹ là người Canada hoặc là thường trú nhân tại Canada.

Thủ lãnh đảng Bảo thủ Andrew Scheer nói đảng của ông sẽ xem xét việc soạn thảo một chính sách tập trung giải quyết tình trạng gọi là “du lịch sinh con”.

CHƯA ĐẾN NỖI TRẦM TRỌNG? Đề tà i “Birth Tourism” lạ i vừ a rộ lên cuố i năm 2018 sau khi ông Andrew Griffith, mộ t nhà nghiên cứ u, công bố rằ ng số liệ u củ a Thố ng kê Canada về số trẻ em có mẹ không phả i là cư dân Canada không chính xác.

Sử dụng số liệu của Viện Thông tin Y tế Canada (CIHI), nơi thu lượm thông tin thanh toán trực tiếp từ các bệnh viện, ông Andrew Griffith đã thấy rằng năm 2016 có hơn 3.200 em bé được sinh ra ở Canada bởi các bà không phải là cư dân Canada. Thống

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

69

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Thủ lãnh Đảng Bảo thủ Andrew Sheer. Ảnh chụp màn hình Global News

kê Canada chỉ ghi có 313 em bé! Ông Griffith nhận định rằng điều nà y cho thấ y chẳ ng nhữ ng con số thực tế là cao hơn, mà hoạt động này – du lịch đẻ con, lại đang phát triển. Ông viết trong bài báo của mình, «(Dữ liệu) cho thấy sự tăng trưởng đều đặn về số trẻ sinh ra trong bệnh viện của các phụ nữ là cư dân của các quốc gia khác, theo số lượng và tỷ lệ phần trăm tuyệt đối, ở tất cả các tỉnh trừ Quebec. Những ca sinh này tổng cộng chỉ hơn một phần trăm của tất cả các ca sinh mà trẻ sống ở Canada.”

Tổng trưởng Di trú Ahmed Hussen cho biết bộ của ông đã tiến hành một cuộc nghiên cứu sâu hơn để có được

70

hình ảnh rõ hơn về phạm vi của vấn đề này và các tác động của nó với đất nước Canada.

Tuy nhiên, ông Hussen nói Canada không thu thập thông tin về việc phụ nữ khi vào Canada đang có thai hay không, và phụ nữ cũng không thể bị từ chối nhập cảnh chỉ vì đang mang thai hoặc có thể sinh con ở Canada.

Trong lúc Tổng thống Mỹ Donald Trump hăm dọa sẽ chấm dứt quyền công dân tự động của trẻ ra đời trên đấ t nướ c, cá c đờ i chí nh phủ củ a Canada đều có vẻ như không mặn mà lắm với thay đổi hiện trạng.

Chính phủ Bảo thủ của cựu Thủ tướng Stephen Harper đã từng xem xét việc này, nhưng thấy không có lợi lộc gì mà chỉ thêm tốn kém và phiền hà.

Nhiều người Canada - 40% trở lên - không có thông hành và dùng giấy khai sinh để chứng minh quốc tịch. Thay đổi luật lệ về “birthright citizenship” có nghĩa là họ cần các hình thức căn cướ c mới để chứng minh quyền công dân của mình và để nhận các dịch vụ của chính phủ.

Một viên chức cao cấp chính phủ nói với Thông tấn Canadian Press rằng theo một ước tính năm 2013, chi phí này sẽ từ 20 triệu đô la đến 30 triệu đô la, cộng thêm 7 triệu đô la chi phí thêm cho chính phủ liên bang mỗi năm. Đó là chưa tí nh

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

chi phí củ a các tỉnh và vùng lãnh thổ, còn cao hơn bởi vì cấ p chí nh quyề n nà y phả i chịu trách nhiệm cho nhiều hồ sơ, giấy tờ của cá nhân người dân hơn chính phủ liên bang.

Ông Mathieu Genest, phát ngôn nhân của Tổng trưởng Hussen nói: “Chính phủ Bảo thủ đã không thay đổi chính sách, chính phủ Tự do cũng vậy.” ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

Một tài khoản Twitter quảng cáo chào mời người Nigeria đến Canada đẻ con Ảnh từ mạng Reddit

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

71

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

Một sáng cuối đông…

PHAN

K

hi nào thì người ta hết cần tính chính xác là mình mười hai tuổi hay mười ba? Những năm tháng ấy không lâu trong đời người khi người hỏi chán chường hỏi, “Anh được mấy bó rồi?”. Người kia thườn thượt trả lời, “mới về hưu!” … là chuyện sáng nay trên bàn cà phê nhưng chỉ còn bình trà với mấy cái tách, mấy người bạn già nói chuyện tuổi tác nghe rùng mình, ai cũng có sáu bảy bó tuổi. Mấy ông già không thèm tính số lẻ chi cho mất công nữa, chỉ căn cứ vào bệnh tật của từng người mà đoán ra ai đưa ai trong cuộc cùng này. Nghe ghê quá nên tiểu nhị tôi kể chuyện hai chú nhóc nhà tôi cho mấy ông bạn già nghe, cho bớt lạnh lùng tuyết đá đầy trời…

Hôm đó, tôi đang lái xe xuyên bang, vợ ngồi bên cạnh, băng ghế sau là bà chị với mấy cái va li. Gối, mền đem theo cho hai chú nhóc là thằng nhỏ nhà chị, 8 tuổi, thằng lớn nhà tôi, 6 tuổi. Hai đứa dọn va li lên băng sau để tuôn gối, mền xuống khoang sau

72

cùng của cái xe wagon. Chúng chơi ráp logo chán thì ngủ khò. Hồi cả đứa hai thức dậy, thằng lớn hỏi thằng nhỏ,

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

“Năm nay, em bao nhiêu tuổi rồi Nhí?”

Thằng nhỏ trả lời, “Nhí 6 tuổi. Còn

anh Jame?”

Jame thở dài như người lớn, nói: “Anh 8 tuổi…”

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

73

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

Hai đứa im lặng vì còn ngái ngủ.

Chị tôi, vợ tôi cũng mơ màng theo dòng nhạc liu riu trong xe. Nhưng bỗng hai người mẹ bừng tỉnh, cười không nhịn được với triết lý của Jame khi nó bỗng thở hắt ra chân lý với Nhí, “Anh Jame biết rồi Nhí ơi! Nữa anh già, anh chết. Hai năm sau em chết, vì anh lớn hơn em hai tuổi.”

Nghe đến đó, mấy ông bạn già cười cho triết lý con nít. Nhưng một ông bạn lớn hơn tôi nguyên con giáp, nói: “Nếu cái nguyên tắc đó mà đúng, thì mày chơi với ai cả chục năm trời còn lại khi tụi tao chết ráo trước mày?”

Thiệt là bi quan khi tuổi đời đã trộng bó, bạn bè chỉ còn chuyện tào lao mỗi khi gặp nhau. Những chuyện làm ăn, hơn thua, sĩ diện, mặt mũi…, cả chuyện hấp dẫn mọi thời đại là chuyện gái gú của cánh đàn ông cũng xuôi lơ từ khi giã từ vũ khí hết rồi.

Nhưng bạn già vẫn gặp nhau để tào lao như tuổi mới lớn. Chỉ khác là bâng khuâng thuở bé thì nay hụt hẫng tuổi già…

Chia tay mấy ông bạn già sau chầu cà phê sáng cuối tuần. Có người phải về vì bà xã nhằn, “bộ ông tâm thần nặng lắm rồi hay sao mà trời này còn lái xe đi uống cà phê”; Người khác phải về vì tới giờ cho vợ tôi uống thuốc!

Người nói không có ý gì với hoàn cảnh thật trong đời sống hôm nay, nhưng người nghe nghe ra câu, “trẻ cậy cha già cậy con” thì nay chỉ còn vế đầu… Ông bạn này chăm sóc bà vợ nằm một chỗ đã lâu. Con cái chỉ giúp được chút tiền, thăm hỏi, chứ không có thời gian chăm sóc mẹ. Và không lẽ mỗi lần con cái ghé nhà thăm mẹ thì anh hỏi tiền, nên anh rút sạch tiền 401 K của mấy chục năm đi làm và dành dụm được để lo cho chị. Vì theo anh, đưa bà ấy vô viện dưỡng lão thì khác nào kết án tử cùng ngày. Nên bạn bè tôn trọng, chỉ biết cầu ơn trên cho anh còn sức khoẻ để lo cho chị nhà không may.

Dĩ nhiên có người khác bực mình với bạn đời là già rồi chứ bộ còn trẻ lắm sao, đi một chút là ghen lồng ghen lộn, gọi cháy phôn.

Chắc tôi chưa già nên ngồi nghĩ về hạnh phúc của người còn có ai trông, còn được ghen tuông, chả bù cho những người già cô lẻ như ông bạn sau khi chia tay bạn bè ở quán cà phê, ông bước sang nhà hàng có bán thức ăn togo để mua hộp cá kho, lon canh cải… rồi về bắc nồi cơm cho chính mình.

Chuyện của Jame và Nhí theo tôi suốt đường về nhà. Câu chuyện trở thành kỷ niệm của gia đình vì vẫn còn được nhắc lại mỗi khi gia đình sum họp dù chúng đã trưởng thành, có gia đình riêng. Tôi nghĩ vẩn vơ đến những trang báo đã đọc về những nghiên cứu trên những báo

74

khoa học nói về việc khi một trong hai người của một đôi vợ chồng già mất đi, chỉ vài năm sau, người kia cũng lên đường. Bằng chứng là bà Bush mẹ mất hôm tháng tư năm ngoái thì ông Bush cha cũng tạ thế vào cuối tháng mười một năm ngoái, chỉ bảy tháng sau…

Tôi để ý qua những trang đã đọc.

Nếu người còn lại là vợ thì thường u buồn, trống vắng, lẻ loi, chơi vơi… là nguyên nhân sinh bệnh mà chết.

Nhưng người còn lại là chồng thì lại chết vì lý do sức khoẻ sa sút nhanh, bởi thiếu sự chăm sóc của người vợ đã tạo thành thói quen ăn uống, ngơi nghỉ mấy mươi năm cho ông.

Với những bài viết của những giáo sư tâm lý học, thường những giáo sư để ý nhiều tới tâm lý của cụ ông hay cụ bà sau khi thiếu vắng người bạn đời đã sống bên mình mấy mươi năm, rồi bỗng mất đi, khoảng trống tâm lý ấy không gì bù đắp nổi nên người còn lại bị hụt hẫng tâm lý, ảnh hưởng đến sinh lý mất ổn định, là nguyên nhân dẫn đến cái chết sớm hơn.

Tôi nghĩ tới hai vợ chồng bằng tuổi nhau thì tuyệt vời với triết lý của Jame trên đường về từ quán cà phê của một buổi sáng tuyết đá đầy trời. Về được tới nhà sau mấy cú bị trượt bánh xe trên đường làm hú vía. Nhìn ra khung cửa mùa đông không gió, tuyết trắng đồi bluebonnet sau nhà. Rồi màu xanh hoa biểu tượng sẽ nhú xuân lên trong nắng tràn nay mai. Những đứa trẻ hân hoan áo mới, cười thật tươi cho ba mẹ chụp hình trong những vạt bluebonnet xanh ngát.

Nhớ lại chiều qua, chắc đứa trẻ của những mùa hoa cũ là người phụ nữ cầm máy ảnh chụp hình cho con trai nhỏ của cô ấy đang chơi trượt tuyết dã chiến trên đồi bluebonnet.

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Tháng sau, cô ta lại đưa con gái đến chụp hình với hoa… Cô bé Mỹ của những mùa hoa, mùa tuyết trước đã làm mẹ của trẻ con tự bao giờ. Rồi một hôm tóc trắng, bà ngoại, bà nội người Mỹ ấy lau bụi lại tấm ảnh mà ba mẹ cô đã từng chụp cho cô năm cô mấy tuổi cũng trên đồi hoa này.

Bà cụ Mỹ lau lại tấm ảnh của mình lần cuối để cất vào hư vô … Đời người dài hay ngắn tùy mỗi suy nghĩ riêng. Nhưng chung nhất vẫn là mọi sự không còn quan trọng nữa khi tuổi tác đã tính bó với cuộc đời.

Ngày xưa, ai sống được tới sáu mươi tuổi thì con cháu đã làm lễ mừng thọ cho người đó. Ai sống tới tám mươi là hiếm lắm đối với ngày xưa nên làm lễ mừng thượng thọ. Nhưng bây giờ một người vừa retire, hết nợ đời, nợ gia đình, như mấy ông bạn. Họ đã trở về căn nhà vắng vì con cái đã ra riêng. Ai còn đủ vợ chồng thì… nhắc nhau uống thuốc. Nói chuyện gì đây ngoài bệnh tật, chuyện niềm tin sống lại khi hết tự tin thì rủ nhau đi chùa, nhà thờ thay vì vũ trường, quán nhạc… Thật hữu lý khi nhớ lại người Việt hải ngoại từng nói, “Mỹ là thiên đàng của tuổi trẻ, địa ngục của tuổi già”.

Nhớ thập niên ba mươi, khi Walter B. Pitkin viết cuốn, “Life Begins at Forty -Cuộc đời bắt đầu ở tuổi bốn mươi”. Cuốn sách liền nổi tiếng trong bối cảnh xã hội Mỹ thừa hưởng những thành tựu mới mẻ của khoa học và y học; tuổi thọ của người Mỹ tăng cao từ trung bình 40 lên 60.

Tác phẩm được dựng thành phim ăn khách. Tựa đề, “Cuộc đời bắt đầu ở tuổi bốn mươi” trở thành câu cửa miệng trong giao tiếp xã hội Mỹ bấy giờ. Sức ảnh hưởng của tác phẩm kéo dài tới năm ‘80, John Lennon còn viết ca khúc “Cuộc đời bắt đầu ở tuổi

bốn mươi”.

Tuổi bốn mươi là tuổi hồi xuân của những thế hệ trước thì nay đã trở thành tuổi đời lý tưởng trong xã hội hiện đại nhờ khoa học và y học giúp cho con người về sức khoẻ. Nhưng người ta đâu cần chỉ có sức khoẻ là ổn hết, vì đến tuổi nào đó trong đời người, những yếu tố không quan trọng khi tuổi trẻ trở thành ám ảnh lúc tuổi già, những sở thích thay đồi theo thời gian; thói que, tình cảm…

Người ta nghiên cứu ra được tuổi 40 đã bắt đầu triệu chứng hay quên và thiếu tập trung. Sức làm việc trên máy điện toán chậm hơn 15% so với tuổi hai mươi. Một nghiên cứu khác cho biết, mức trầm cảm lên cao nhất cho đàn bà ở khoảng 40 tuổi, đàn ông thì 50.

Dường như sau ngưỡng “ngũ thập tri thiên mệnh” thì người giàu hay nghèo, sướng hay khổ, học thức hay bình dân… đều thu về ốc đảo bất phùng thời để tự cô lập mình. Khoa học giúp được con người tăng tuổi thọ, nhưng tâm lý mở để sống dung hoà thì thuốc tiên chưa có!

Một sáng tuyết đá đầy trời như tóc trắng của mấy ông bạn già. Tuyết đá rồi tan đi khi nắng lên. Các ông rồi quá vãng để buồn vui thời đại nào chôn vùi theo theo thời đại đó.

Khoa học kéo dài tuổi thọ của con người như cho chim lồng cá chậu uống thuốc trường sinh. Trong khi ý nghĩa của cánh chim là bầu trời; biển rộng cho cá phóng đường bơi không giới hạn… Người ta sống thêm mấy mươi năm nhờ khoa học, nhưng sống với thời đại của mình đã qua thì cuộc sống ấy đã hết ý nghĩa từ khi bắt đầu.

PHAN

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

75

VIẾT TỪ DALLAS

Toronto thoibao.com

Những căn nhà TÍ HON ở Mỹ HUY LÂM

T

rước đây, nhiều thành phố ở Mỹ thường không khuyến khích những người chủ nhà xây thêm những căn nhà hay chung cư nhỏ trên mảnh đất của họ. Hơn nữa, thành phố còn tìm cách đặt ra một số luật lệ để ngăn cản những ai có ý định này. Lý do là vì họ sợ nếu không kiểm soát, mạnh ai nấy muốn xây gì thì xây, rốt cuộc sẽ thành ra lung tung cả, không đâu vào đâu, và làm xấu đi không chỉ một khu xóm mà có khi cả một phần diện tích của thành phố.

Nhưng nay ngày càng có nhiều thành phố như Austin (Texas), Boston, Boulder (Colorado), Los Angeles, và Portland (Oregon), nhận ra rằng những căn nhà nhỏ này là cách để giúp những người mướn nhà với một ngân sách eo hẹp vẫn có thể mướn được một chỗ ở nằm trong phạm vi của thành phố thay vì phải đi ra khu vực ngoại ô.

Những căn nhà nhỏ này thường chỉ độ vài trăm bộ vuông - tương đương với một căn chung cư một phòng, nhưng cũng có nhiều căn thuộc loại tí hon chỉ từ hai trăm bộ vuông đổ lại.

Mặc dù nhỏ nhưng những căn nhà tí hon này cũng có một nhà bếp, một phòng tắm với gần như đầy đủ tiện nghi như một căn nhà bình thường vậy. Thiết kế cho loại nhà tí hon này rất đa dạng, đủ mọi kiểu, nhưng tựu trung thì nhìn giống một căn nhà bình thường - cũng có cửa chính, cửa sổ, có nhà còn có hàng hiên phía trước với mái che - với kích cỡ được thu nhỏ lại.

Không phải mới đây người ta mới xây nhà tí hon mà phong trào này đã bắt đầu ở Mỹ từ hơn chục năm nay, và gây được sự chú ý là bởi ông Jay Shafer, người đã từng thiết kế và sống trong một căn nhà rộng chỉ 96 bộ vuông. Và với cuộc suy trầm kinh tế xảy ra năm 2008, phong trào nhà tí hon có cơ hội gây thêm sự chú ý của quần chúng, một phần là do giá cả tương đối rẻ, nằm trong tầm khả năng tài chánh của nhiều người, phần khác là nhà tí hon thân thiện với môi trường thiên nhiên vì không cần quá nhiều vật liệu để xây và không phí phạm không gian.

Trên thực tế, nhân loại từ xa xưa vẫn luôn sống trong những căn nhà

76

Jay Shafer

nhỏ. Dân tộc Bắc Âu và nhiều dân tộc khác có truyền thống sống trong những căn nhà nhỏ. Thời Trung Cổ, người ta kê nhiều giường trong một căn phòng và nhiều người ngủ chung trên một chiếc giường. Một căn nhà của những người Pilgrims đầu tiên tới Mỹ chỉ lớn độ một trăm sáu mươi lăm bộ vuông, vừa đủ để kê một chiếc giường, một chiếc bàn và một chiếc tủ nhỏ là hết chỗ. Năm 1987, một kiến trúc sư tên Lester Walker xuất bản một tập sách với nhiều ảnh chụp và tranh vẽ có tựa đề “Những căn nhà tí hon” (Tiny Houses) đã gây ảnh hưởng lên một số độc giả là những người sau này đã xây những căn nhà tí hon này. Trong cuốn sách của Walker có ảnh chụp những căn nhà rộng hai trăm bộ vuông được xây ở Texas vào cuối thế kỷ 19 bởi những nông dân gốc Đức để sử dụng khi họ tới chơi ở thị trấn vào cuối tuần;

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

và những căn nhà rộng hai trăm bốn mươi bộ vuông mà thành phố San Francisco xây năm 1906 cho những nạn nhân sống sót sau cơn động đất khủng khiếp xảy ra lúc đó.

Phong trà o xây nhà tí hon đượ c khở i sự là từ nhậ n đị nh cho rằ ng những căn nhà ở hiện nay quá lớn, ngoài việc phí phạm không gian và thiệt hại cho môi trường thiên nhiên, cò n là mộ t mó n nợ lớ n cho ngườ i chủ của chúng. Người ta phải lo làm việc quần quật để trả nợ hàng tháng cho ngân hàng. Đó là chưa kể nhà lớn thì cần phải lo bảo trì luôn, vừa tốn kém tiền bạc vừa mất nhiều công sức, và rốt cuộc không có thì giờ để hưởng thụ căn nhà. Ngược lại nhà nhỏ thì khác, dễ bảo trì, khá đẹp mà giá lại không quá cao, nên cuộc sống của người chủ căn nhà tí hon thoải mái hơn, đỡ phải lo lắng vì món nợ lớn (thường phải mất 30 năm mới trả

xong), thế nên họ được sống thong dong hơn và có nhiều thì giờ hưởng thụ hơn.

Dọ n và o số ng trong loạ i nhà tí hon đòi hỏi người ta phải thay đổi lối sống triệt để. Vì đó chính là một phần của sáng kiến phong trào nhà tí hon với lối sống mới đạt đến sự tối giản, và đương nhiên là tạo ra những thử thách mới trong một không gian bé nhỏ.

Muốn sống trong những căn nhà tí hon đó người ta bắt buộc phải bỏ bớt đi những vật dụng không cần thiết và chỉ giữ lại những gì rất cần cho cuộc sống mà không có không được. Điều này đòi hỏi nhiều người phải thay đổ i trong lố i suy nghĩ thông thườ ng vì cuộ c số ng trong nhữ ng căn nhà tí hon sẽ khác hẳn với cuộc số ng bì nh thườ ng mà họ từ ng trả i nghiệm trước đó.

Sống trong những căn nhà tí hon không chỉ đưa đến những giới hạn về vật chất mà còn về tinh thần nữa.

Những căn nhà tí hon có thể thích hợp đối với những người độc thân hoặc những cặp vợ chồng trẻ không con, nhưng nế u mộ t khi ngườ i ta quyết định muốn có con thì rất có thể cần phải dọn tới một chỗ ở rộng hơn.

Loại nhà tí hon còn giới hạn một vài sinh hoạt khác trong nhà. Ví dụ như khi có nhiều bạn đến chơi cùng một lúc thì sẽ gặp khó khăn ngay vì nếu chỉ giữ bạn ngoài sân mà không mời vào trong nhà thì kỳ quá, mà mời vào trong thì chỗ đâu chứa. Chẳng lẽ mỗi khi bạn đến chơi thì lại kéo nhau ra tiệm thì còn đâu là thân tình.

Những người ủng hộ và vận động cho phong trào nhà tí hon nói rằng những thử thách này là một phần của lối sống mới. Nó buộc người ta phải lựa chọn những gì thật sự quan trọng đố i vớ i cuộ c số ng củ a họ , và điề u này giúp người ta đơn giản hoá cuộc sống. Nếu có bạn đến chơi thì phải ráng xoay sở: trời nắng thì kiếm một bóng cây để ngồi đàm đạo; trời lạnh thì có lẽ cần... một lò sưởi lớn.

Tuy nhiên, điểm hấp dẫn nhất của những căn nhà tí hon là chi phí thấp.

Nhà nhỏ đương nhiên là giá thấp hơn nhiều so với nhà lớn. Hơn thế, nhờ không gian nhỏ, những chi phí như tiền điện cũng rất thấp, và như vậy có

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

77

VIẾT TỪ DALLAS

Toronto thoibao.com

nghĩa là nhà nhỏ tiết kiệm được năng lượng. Một căn nhà trung bình ở Mỹ cần 12,733 kilowatts một năm mới đủ và thải ra khoảng 16,000 cân Anh khí carbon dioxide. Trong khi một căn nhà tí hon chỉ sử dụng 914 kilowatts năng lượng mỗi năm và thải ra 1,144 cân Anh khí carbon dioxide.

Do đó một căn nhà tí hon chỉ cần một máy phát điện trung bình hay một hệ thống những tấm thu năng lượng mặt trời - hoặc là cả hai - là có thể sản xuất đủ điện xài cho cả căn nhà. Nước dùng thì không nhất thiết phải nước máy mà có thể lấy từ giếng hoặc thùng chứa nước mưa sau khi được lọc lại cho sạch và an toàn để cho người dùng.

Hiện nay tại nhiều thành phố ở Mỹ đang gặp vấn nạn người vô gia cư ngày càng nhiều, đặc biệt là ở những khu vực giá nhà cho mướn quá cao vượt quá khả năng tài chánh của nhiều người. Thế nên có người nghĩ rằng loại nhà tí hon này có thể là giải pháp để giải quyết vấn đề nan giải trên bằng cách di rời người vô gia cư khỏi đường phố và đưa họ vào một căn nhà tí hon, cho họ một chỗ để ở và giúp họ lấy lại được lòng tự trọng.

Tại thành phố Eugene, Oregon, một khu nhà tí hon được gọi là Làng Cơ hội (Opportunity Village) có được 30 căn nhà tí hon làm nơi trú ngụ cho

78

những công dân đang cần một nơi để ở. Mỗi người ở đây sống trong một không gian 80 bộ vuông và dùng chung nhà bếp, phòng khách và nhà tắm. Những căn nhà này được xây bởi những thiện nguyện viên, sử dụng những vật liệu xây cất được hiến tặng và $100,000 tiền quyên góp. Tính ra trung bình mỗi căn nhà chỉ tốn khoảng hơn $3,000 - là một giá quá rẻ. Tại Oakland, California, một nghệ nhân đã biến cải những thùng sắt chở hàng bị bỏ phế thành những căn nhà tí hon cho những người vô gia cư sống lây lất trong thành phố.

Mặc dù loại nhà tí hon ngày càng gây được sự chú ý của quần chúng, thị trường nhà tí hon đến nay kể ra vẫn còn tương đối nhỏ. Rất khó để có được con số chính xác hiện nay ở Mỹ có bao nhiêu căn nhà tí hon này là vì định nghĩa thế nào là căn nhà tí hon vẫn còn khá mơ hồ, tuy nhiên, dựa trên nhiều hồ sơ của sở nhà đất cho biết có ít hơn một phần trăm số căn nhà bán ra có diện tích nhỏ hơn 1,000 bộ vuông.

Trong khi, trên thực tế, thị trường nhà tí hon tuy còn khiêm nhượng nhưng không hẳn là một điều xấu, mặc dù vẫn còn nhiều thử thách đối với phong trào nhà tí hon ở Mỹ. Thị trường còn quá nhỏ làm cho nhà tí hon khó bán hơn, và vì vậy mua một

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

căn nhà tí hon vẫn bị xem như một đầu tư nhiều rủi ro hơn so với mua một căn nhà bình thường khác.

Phong trào nhà tí con có còn tiếp tục phát triển và tồn tại trong tương lai hay không là điều không ai dám đoán trước. Chỉ có thời gian mới có câu trả lời. Thật khó có thể nói trước về bất cứ điều gì liên quan tới nhà tí hon vì đây là một địa hạt còn quá mới và chưa được khám phá

cho thật rốt ráo. Nhưng thật tình mà nói phong trào nhà tí hon vẫn còn phải đối diện với một vài thử thách lớn. Muốn cho xu hướng xây nhà tí hon được tồn tại thì không chỉ là cần thay đổi một số luật lệ xây cất để tạo điều kiện thuận lợi mà ngay cả xã hội cũng phải thay đổi lối suy nghĩ khi người ta định nghĩa một căn nhà thật sự là như thế nào.

HUY LÂM

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

79

PHIẾM

Toronto thoibao.com

B

SONG THAO

ảo rằng tôi qua Cali để nghe tiếng pháo tết không hẳn là không đúng. Nơi nào có tiếng nổ là tôi lân la tới.

Vừa đã con ráy vừa hểnh mũi hít mùi pháo. Có lẽ mùi pháo mới là thứ tôi tìm kiếm. Cái mùi chi lạ! Nó nhắc lại cả một thời tôi-thơ-dại đuổi theo từng tiếng nổ, từng mùi tết. Chiều ba mươi tết, đứng trước tiệm phở Quang Trung trên đường Bolsa, nhìn qua một dọc cửa hàng thi nhau đốt pháo đóng cửa tiệm để sửa soạn đón năm mới, tôi đã ngây người, hồn lạc về quá khứ. Tiếng pháo kéo tôi về những ngày xa xưa khi tiếng súng chưa rền rã trên đất nước. Thời thanh bình tạo cho tuổi thơ tôi những ngày tết rộn ràng bám riết vào trí óc tôi cho tới bây giờ.

Nhưng tiếng pháo giao thừa mới là tiếng pháo rộn rã nhất. Tôi nghe tiếng pháo của giờ phút tiễn chú gâu gâu ra đi và đón chào chú ủn ỉn tại chùa Huệ Quang. Sân chùa chật kín người. Đứng trong chánh điện nhìn ra, tôi giơ cao chiếc điện thoại thu hình những tia sáng lấp lóe cùng với tiếng nổ ròn rã hợp cùng mùi khét khét tạo nên năm mới. Khi kiểm lại màn hình mới thấy chỉ có tiếng nổ với những đầu người và những bàn tay giơ cao che lấp hết màn hình. Coi như thất bại đầu năm. Ít năm trước, cũng trong dịp qua Cali đón tết, tôi đón giao thừa tại chùa Điều Ngự. Lúc đó chùa còn đang xây cất, chánh điện chưa hoàn tất, đất chùa rộng mênh mông cũng chật kín người. Những con ngựa sắt nằm một dọc cõng kín những giây pháo hồng nối tiếp nhau.

Tôi thủ sẵn máy quay phim và quay được toàn cảnh pháo giao thừa nổ dài tới 13 phút. Chưa bao giờ trong đời tôi lại đã đời với tiếng pháo như giao thừa năm đó.

Cũng may, năm nay có vụ đốt pháo khai xuân của nhà sách Tự Lực, nhà sách lớn nhất Cali, nơi những cuốn sách của tôi và bằng hữu có cơ hội khoe mặt với độc giả. Được mời tới dự cuộc tiếp tân trước giờ đốt pháo, tôi được sống trọn vẹn với một cuộc đốt pháo khá lớn. Bãi đậu xe trước cửa tiệm sách đã được dành riêng cho vụ đốt pháo đầu năm này. Tôi chứng kiến từ khi các cối pháo to đùng được ôm từ trong nhà ra. Nhìn

80

CALI

một cối pháo lớn bằng chiếc mâm loại nhỏ được bưng ra, tôi đã thấy rộn ràng. Trong đời tôi chưa bao giờ được trông thấy một cối pháo như vậy. Pháo thường chỉ là những bánh dài chừng vài tấc, dài lắm cũng chỉ nửa thước là cùng. Cối pháo này khi mở ra nằm thõng thượt tới chục thước. Một cối đã vậy, chủ nhân nhà sách đẹp trai vui tính cùng các nhân viên cứ kìn kìn vác ra tới gần chục cối. Trông thấy mà ngốt. Những chiếc thang nhôm xếp hàng dài cõng pháo không nổi. Pháo phải trải ra từng dây trên nền xi măng. Chờ cho pháo nằm vào vị trí xong xuôi, chủ nhân nhà sách mới châm ngòi khai pháo.

Tôi quay phim hình những tia sáng ngoằn ngoèo chạy qua chạy lại cùng với những tiếng nổ chát chúa và mùi pháo thơm lừng cả khu. Được hơn ba phút tiếng pháo mới dứt. Ba phút nổ hình như dài hơn thời gian ba phút thông thường của chiếc kim đồng hồ.

Tôi ngây ngất với pháo. Nếu nói tôi trẻ lại vài chục năm cũng không lạ. Đam mê ngày nhỏ nhít nơi quê nhà như gần xịt với những gì đang diễn ra trước mắt nơi quê người.

Pháo là thứ tôi đi tìm trong những ngày đầu xuân năm nay, nhưng chẳng chỉ có pháo. Tới nơi được xưng tụng là thủ đô tỵ nạn của người Việt, tôi còn tìm được nhiều thứ khác. Như bạn bè chẳng hạn. Những bạn bè ngày còn mài đũng quần trên ghế trường Dũng Lạc Hà Nội. Bạn bè những ngày Chu Văn An Sài Gòn.

Trong những lần gặp gỡ từng nhóm nhỏ hay trong lần tham dự buổi mừng Tân Niên của Chu Văn An Nam Cali, chúng tôi mặc sức nhắc lại những ngày xa xôi đó. Những chàng trai

Mâm pháo của nhà sách Tự Lực

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

năm xưa, nay tuổi trẻ đã trốn mất tiêu, vẫn hăng say lớn tiếng như xưa.

Sự hăng say này đã có một hậu quả tức cười. Trên sân khấu, ai nói chi thì nói, trên các bàn ăn, chúng tôi nói mạnh bạo hơn. Chẳng ai thèm nghe.

Có nhiều ông trên sân khấu đã…dỗi!

Có ông dọa đi xuống. Chúng tôi vẫn chẳng care. Hỏi ra mới biết mỗi lần họp mặt Chu Văn An đều như vậy.

Tình đồng môn át tiếng hát trên sân khấu! Ngày đó, có lúc chúng tôi đã cãi cọ, mắng mỏ nhau. Có bạn còn nhắc tới những trận thượng cẳng tay hạ cẳng chân với nhau để rồi cười xòa nâng ly bia chạm nhau chan chát.

Chúng tôi làm lơ những mái tuyết trên đầu, những nếp nhăn trên má, những gậy gộc chống đỡ, những bước thấp bước cao liêu xiêu, để trở về với những ngày tháng nghịch ngợm xưa. Những ông thầy với những hỗn danh được chúng tôi gán cho, những ông giám thị, tổng giám thị khó ưa được chúng tôi mang ra nhắc nhở với những tiếng cười khoái trá. Cả một thời làm quỷ làm ma tái hiện lại nơi những kỷ niệm được tranh nhau nhắc nhở lại. Trong tiếng cười hình như có những tiếc nuối. Những bậc thầy, bạn bè ngày xưa nay không còn nữa khiến hụt hẫng trong mỗi chúng tôi. Chúng tôi đã đi qua những ngày bom đạn, những khét lẹt chiến trường, những nhục nhã tù đầy, những sống chết vượt biển để còn có lúc nhìn được mặt nhau như hôm nay. Kề cận cái chết có thể xảy ra bất cứ lúc nào mà ngày nay, sau bao nhiêu can qua, chúng tôi vẫn còn ngồi lại được với nhau, nhìn vào mắt nhau, nắm tay

nhau kể cũng là phúc phận. Tiếng cười pha lẫn nước mắt. Nước mắt vui lẫn lộn với nước mắt buồn. Dù sao chúng tôi vẫn còn có nhau. Tới tận bây giờ.

Hà Túc Đạo từ Bắc Cali xuống và Đoàn Vinh có mặt tại chỗ đã cùng tôi từ Canada sang bày bàn rượu nhớ tới thời làm báo tại Sài Gòn. Bàn nhậu ngày đó đông đảo anh em tay dính mực in nay thu hẹp lại còn có ba tên vừa uống vừa ngậm ngùi nhắc tới những cuộc rượu năm xưa chỉ tàn khi giờ giới nghiêm tới. Cuộc sống bạt mạng những ngày thanh xuân đó được nhắc nhở lại với những tiếc nuối vu vơ. Có một thời người ta sống và có một thời người ta gặm nhấm lại cuộc sống. Chúng tôi đang ở cái thời sau, thời áp chót của cuộc đời. Chia tay nhau biết có còn ngày gặp lại? Chúng tôi như cố quăng đi những muộn phiền của thời gian để vui với cái thời không còn nữa.

Tung hê những ngày tháng cũ, tới Cali nhất định phải lê la hàng quán.

Cali là nơi cái bao tử được chiều chuộng hết cỡ. Muốn ăn chi có nấy.

Từ những món sang cao lâu tửu quán tới món dân dã đường phố, có đầy đủ hết. Cứ nghếch mặt đọc tên tiệm ăn cũng ngộ ra khối điều hay. Tên những hàng quán tôi đã thấy trong mấy lần qua Cali trước đây hầu như vẫn còn nguyên. Đó là những cửa tiệm có tiếng nấu ngon. Nơi được gọi là thủ đô của người Việt tỵ nạn, các quán hàng đông đảo cạnh tranh mãnh liệt, có nấu ngon mới trụ được lâu dài.

Nhưng lần này tôi thấy những tên quán lạ hoắc như Tràm Chim, Chợt

Sẵn sàng nổ!

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

81

PHIẾM

Toronto thoibao.com Nhớ, Quê Anh Quê Em. Tôi cũng muốn vào thử nhưng cuộc phiêu lưu nào cũng có cái giá của nó, tôi đang đi chơi tại một nơi có những hàng quán quen thuộc nên ngại phiêu lưu.

Nếu lưu lại thời gian dài hơn, có lẽ tôi cũng… xông pha.

Chẳng phải đi đâu xa, cứ ra ngoài chợ tết trước mặt khu Phước Lộc Thọ hay hai khu Hội Tết Sinh Viên và Hội Tết ở khu Mile Square, là cái miệng cũng đủ đã điếu. Mực nướng, tôm nướng, thịt nướng, bắp nướng, khoai lang nướng và không biết bao nhiêu thứ dân dã khác. Cứ nếm chỗ này một miếng, chỗ kia một miếng cũng đã đầy cái bụng. Nhất là uống thêm một ly nước mía nguyên chất 5 đô nữa là…tết quá tết!

Món hẩu của tôi là phở. Ngoài những cái tên tiệm quen thuộc từ những lần trước, mấy ông bạn thổ công có cho tên mấy tiệm phở nhỏ nhưng rất ngon. Phần vì không có thời giờ, phần vì cái bụng chỉ chứa được ba bữa mỗi ngày, nên tôi cũng chưa phiêu lưu được. Đành cứ bổn cũ soạn lại. Cứ theo tiền nhân tới những Quang Trung, Nguyễn Huệ. Nhưng chỉ hai ngày trước khi tới Little Saigon, tôi đã đọc được tin Phở 79 trên đường Hazard, thuộc thành phố Garden Grove, được trao giải thưởng James Beard, được ví như giải Oscar trong lãnh vực ẩm thực. Giải được trao cho các đầu bếp giỏi nhất, những nhà hàng ngon nhất hay các ký giả chuyên viết về ẩm thực hay nhất.

Cái độc đáo là chưa có một nhà hàng nào trong khu vực Orange County nhận được giải thưởng cao quý này.

Năm nay giải được trao cho bốn nhà hàng ở Los Angeles và Phở 79 trong hạng mục “Các Nhà Hàng Bất Hủ Ở Hoa Kỳ”. Ông Nguyễn Tiến Dũng, người quản lý buổi sáng của Phở 79 trả lời phỏng vấn của báo Người Việt: “Phở 79 chúng tôi từng nhận nhiều giải thưởng ẩm thực của các thành phố hay các tờ báo, nhưng đây là lần đầu tiên nhận được giải thưởng cao quý này, như giải Grammy của ẩm thực. Khi nghe tin, chúng tôi rất bất ngờ vì không nghĩ mình được chọn… Đây là giải thưởng cao quý

82

nhất nên chúng tôi rất hãnh diện cho mình và hãnh diện cho người Việt sống ở Quận Cam. Tổ chức James Beard nhìn nhận người Việt Nam là một phần của nước Mỹ và phở là một món ăn của người Mỹ. Ngoài ra họ còn công nhận sự đóng góp của người Việt Nam cho ẩm thực Mỹ và công nhận sự thành công của người Việt ở Quận Cam”. Cái tên Phở 79 làm tôi thắc mắc. Đó là thời điểm nào mà được chọn làm tên tiệm? Phở 54 hay Phở 75 thì còn có ý nghĩa.

Nhưng theo ông Dũng thì năm 79 là năm ông vượt biên tới Hoa Kỳ. À, có vậy chứ! Cái thời khắc sống chết đó được ghi nhận là phải. Dân theo đạo phở như tôi, tới Sài Gòn Nhỏ vào đúng lúc huy hoàng của Phở 79, nhất định phải ăn cho biết tô phở danh giá này ngon như thế nào là điều dĩ nhiên. Một ngày Chủ Nhật, tôi ghé tiệm. Hàng người dài dằng dặc đội mưa đứng xếp hàng như rồng rắn làm tôi dội. Biết bao nhiêu tiếng đồng hồ nghểnh cổ mới tới lượt mình? Đi chơi, thời giờ như vàng bạc, ai lại tung hê cả đống vàng bạc cho tô phở dù là tô phở được công nhận là xuất sắc. Thua! Nhưng dân ghiền phở như tôi dễ gì thua liền như vậy. Lần thứ hai, vào một ngày thứ năm, tôi lại lân la tới. May mắn, chỉ có vài người trong hàng chờ trước cửa tiệm. Rồi tôi cũng được kéo ghế. Tô phở tái vè dậy mùi khi được đặt trước mặt tôi. Rõ ra mùi phở. Phở là một món ăn dễ nấu nhưng khó ngon. Ai cũng có thể nấu phở, nhất là những gia đình ở hải ngoại, nhưng phở là một thứ…chia rẽ. Chục người nấu thì có chục trường phái. Cái miệng nếm phở cũng ít có sự đồng thuận. Người thích thế này, người thích thế kia. Tôi hợp gu với tô phở 79. Nhất là có gọi thêm chén đuôi bò hầm ăn thêm với phở. Đuôi bò hình như được tạo hóa sanh ra để nấu phở. Nó làm cho phở đậm đà, dậy mùi phở hẳn lên. Hình như bàn nào cũng có chén đuôi bò chứng tỏ phở 79 hầm một số lượng đuôi bò kha khá. Tôi trả tiền cho ông Dũng tại cái quầy đặt trước bức tường có treo hàng hàng lớp lớp bằng khen.

Tôi nói một vài câu khen ngợi nhưng

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Hàng ăn san sát nhau trong hội Tết Sinh Viên

Phở 79

Bằng khen trên tường Phở 79

chỉ nhận được nụ cười và câu cám ơn gọn lỏn của ông. Ông quá bận thu tiền của hàng người đứng chờ. Cũng có thể ông nhận quá nhiều lời khen nên câu khen của tôi rơi vào sự nhàm chán hàng ngày.

Cả hai lần tôi tới Phở 79, trời đều mưa lớn. Lần đón giao thừa ở chùa Huệ Quang, trời cũng mưa tầm tã.

Cali nay đã đổi khác. Trước đây, bói cả năm không ra một cơn mưa, mỗi lần về Quận Cam, tôi đều dọa bạn bè muốn tặng một cây dù đi mưa làm quà. Nói vậy cũng như tặng ca sĩ Thiên Tôn chiếc lược. Nhưng nay chiếc dù là thứ người dân Cali phải có. Thêm vào những cơn mưa là thời

tiết lạnh buốt. Dân xứ lạnh như tôi mà còn áo lớp trong lớp ngoài như đang ở Montreal. Mấy ông bạn mắng yêu là tôi mang mưa lạnh từ Canada qua. Nói vậy là oan cho tôi. Nếu phải mang chút thời tiết qua, tôi sẽ mang nàng tuyết qua cho các ông o bế!

Nhưng qua Cali là đi trốn tuyết, đời nào tôi lại lễ mễ ôm cô nàng trắng phau qua cho vất vả. Qua xứ Cali là đi tìm sự ấm áp. Tôi đã tìm thấy nơi những bạn học cũ, nơi những bạn làm báo xưa. Tình bạn như rượu quý, càng lâu càng ngon. Nhưng tình bạn văn tại Cali lại có cái ấm áp khác.

Muốn kiếm gặp bạn văn tại nơi quê hương ngoài quê hương này, cứ

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

83

PHIẾM

Toronto thoibao.com

Gặp “ông đồ” Jimmy Nhựt Hà

Tại nhà Nguyễn Đình Toàn

Từ trái: Thành Tôn, Song Thao, Nguyễn Mạnh Trinh, Nguyên Khai, anh chị Cung Tích Biền với Tràm Cà Mau

Bạn làm báo ngày xưa: Đoàn Vinh, Song Thao, Hà Túc Đạo

Từ trái: Song Thao, Trúc Chi, Trần Huy Bích, Tràm Cà Mau

cà phê cà pháo nơi Factory. Tôi đã ngồi bên những Phạm Phú Minh, Nguyên Khai, Cung Tích Biền, Thành Tôn, Nguyễn Mạnh Trinh như những lần trước. Chuyện của nhiều năm gộp lại nở như pháo ran.

Ngồi ở Factory như ngồi ở bàn nhậu đường Phạm Ngũ Lão trước kia ở Sài Gòn. Lâu lâu lại có người xẹt qua, ngồi xuống, uống chút đỉnh rồi bay. Phạm Quốc Bảo đã xẹt qua như vậy. Tràm Cà Mau cũng đã xẹt qua như vậy. Lần đầu tôi gặp anh nhưng chúng tôi đã biết nhau trên những trang chữ. Anh đã nối lại gặp gỡ với tôi tại một quán ăn chay. Tại đây tôi gặp nhà viết tùy bút Trúc Chi. Mái tóc để dài bạc phơ đã đánh lừa tôi.

Tôi ngỡ gặp anh lần đầu nhưng anh nhắc đã gặp tôi những năm trước tại nhà Nguyễn Mộng Giác. Ngày đó tóc anh chưa đổ tuyết và sợi tóc chưa dài theo năm tháng như ngày nay.

Cũng tại quán chay này, tôi gặp Trần

84

Huy Bích, bút hiệu Từ Mai, chuyên nghiên cứu cổ học, bạn học xưa tại Chu Văn An, con người vô cùng cẩn tắc ngày đó được chúng tôi đặt cho biệt danh “thầy đồ”. Ngày nay thầy đồ Bích vẫn cẩn tắc như xưa. Mở miệng là ra thơ chữ Hán rối mò. Anh dặn đi dặn lại lần tới nhất định phải tới trú tại nhà anh. Từ khi chị bỏ anh ra đi, anh cu ky một mình, cần có bạn cho đầy chặt nhà cửa. Tôi gọi đùa anh là nhà “Vũ Hoàng Chương học” vì anh đang bỏ nhiều công sức phanh phui cái gia tài văn học đồ sộ của nhà thơ, thầy dạy chúng tôi năm Đệ Nhị, năm cuối cùng còn môn Việt Văn trong chương trình học. Chúng tôi có một điểm chung là rất quý trọng thơ, cuộc sống hết mình với chữ nghĩa, và cái chết can cường chỉ ít bữa sau khi từ ngục tù cộng sản trở về của thầy Vũ Hoàng Chương.

Một ông đồ khác tôi tình cờ gặp tại

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

Bạn Chu Văn An: Trần Huy Bích, Song Thao Tạ Trung Sơn, Nguyễn Tiến Đức và Trần Minh Công

Hội Tết Sinh Viên. Đó là Jimmy Nhựt Hà. Ông đồ này trẻ măng, chẳng biết có rành chữ Hán không, nhưng là người đang giữ lại kho tàng âm nhạc Việt Nam. Anh đang giữ hai chương trình trên đài SET và đài SBTN: “Jimmy Show” và “Tác Giả và Tác Phẩm”. Chương trình đầu chuyên phỏng vấn các ca sĩ và tác giả không còn trẻ. Chương trình sau giới thiệu những tác phẩm của các nhạc sĩ nổi danh từ xưa. Tôi rất trân trọng công việc làm của chàng trai trẻ đẹp này.

Trên TV anh diện đúng mốt nhưng cũng có lúc anh mặc áo dài khăn đóng như một cụ đồ xưa. Chính nhờ bộ quốc phục này mà tôi nhận ra anh ngay. Anh là bạn Facebook của tôi.

Tôi xưng tên là anh vồn vã liền. Sự

vồn vã rất chừng mực ra dáng một ông đồ. Anh cho biết là bạn bè vẫn nói con người anh thuộc về thế kỷ trước. Tôi nhìn anh như một hậu sinh khả úy!

Khánh Trường không còn đàn đúm với bạn bè được như xưa.

Nhiều căn bệnh thâm niên đã giữ anh trong chiếc xe lăn quanh quẩn trong nhà. Con người bị thần chết chê không thèm với tay tới vẫn lui tới “tiệm” lọc thận tuần ba lần. Cuộc sống dính vào chiếc xe lăn, với nhiều người là không khá, nhưng với Khánh Trường là chuyện nhỏ. Anh vẫn tươi cười, vọc computer bằng những ngón tay lọng cọng. Từ cái lọng cọng này anh đã sản xuất ra những bìa báo

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

85

PHIẾM

Toronto thoibao.com đầy mỹ thuật. Tôi được hưởng lây bằng những bìa sách anh vẽ cho những cuốn sách của tôi. Anh là họa sĩ làm bìa sách nhiều nhất hiện nay. Anh vốn là dân chết đến…bàn tọa cũng không care nên vẫn mưu toan những chuyện ít ai có can đảm làm. Một trong những chuyện anh đang thực hiện là ra tập san “Mở Nguồn”, tiếp nối cho Hợp Lưu, một tờ báo giấy đàng hoàng, chuyện ít ai nghĩ tới. Anh sống với định mệnh của anh: xông vào những chuyện không ai dám làm.

Muốn gặp anh bạn văn Nguyễn Đình Toàn phải tới nhà anh. Anh… tu, ít xuất hiện bên ngoài. Vẫn lối nói chuyện dí dỏm, vẫn tiếng cười nhè nhẹ, anh thanh thản sống trong nghịch cảnh. Cuộc sống tới lúc phải hết mà chưa hết được là cuộc sống của “những điều trông thấy mà đau đớn lòng”. Anh nhắc lại câu Kiều như một giỡn cợt nhưng nghe ra rất nẫu lòng. Dù sao còn nhìn được nhau, ngồi với nhau, nhắc chuyện xưa, nhìn chuyện nay cũng đã là một may mắn.

Một thứ may mắn tội nghiệp.

Lần tới Cali này, tôi trả được món nợ từ mấy năm qua. Hai lần trước, tôi đã nhận lời với nhà thơ Nguyễn Mạnh Trinh lên đài phát thanh Little Saigon cũng như đài truyền hình Hồn Việt để chuyện trò. Vậy mà những

86

bất ngờ này tiếp nối bất ngờ khác khiến tôi chưa lên đài được. Lần này, bắt được tôi ở Factory, anh Trinh túm lấy, nhất định không buông ra. Cuối cùng, chúng tôi và cô Nhã Lan cũng đã trò chuyện được với nhau trước máy thâu hình. Buổi thâu hình khó khăn này chỉ chấm dứt trước nửa đêm. Trên đường đưa tôi về, anh Trinh lạc lung tung. Chuyện nhỏ!

Cái nợ văn chương cũng là chuyện nhỏ. Thực ra, làm chi có cái gọi là nợ giữa những người viết lách chúng tôi. Chúng tôi đang tham dự vào một trò chơi. Đã gọi là chơi thì chỉ có vui chơi. Chơi được lúc nào vui lúc đó, dù biết rằng một ngày nào đó sẽ chẳng còn đủ sức chơi.

Nằm giữa khu Bolsa là một nghĩa địa bát ngát. Trong những ngày lưu lại đây, tôi đã ngồi trên xe qua lại không biết bao nhiêu lần. Mỗi lần đi qua, tôi nhìn vào trong đám cỏ xanh tươi với những mộ chí nằm đều tăm tắp mà lòng chợt chùng lại. Bạn bè tôi nằm trong đó. Ông bạn Thành Tôn, người đã cho tôi đi ké xe nhiều lần, ngậm ngùi nói: “Trong đó bạn bè ta ngày càng đông vui!”. Câu nói rơi vào thinh không. Hình như không ai nói, không ai nghe!

SONG THAO

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019

03/2019

Khánh trường ngồi giữa Song Thao và Tạ Quốc Quang

Với Tràm Cà Mau

Toronto thoibao.com

07/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2619

87

Toronto thoibao.com

88

Issue 2619 | thoibao.com | THỜI BÁO | 07/03/2019