ThoibaoToronto5 2607-1 by thoibaohouston

THURSDAY

ISSUE 2607

THỨ 5

JAN/24/2019 PUB Agreement N0 40009120

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

MỘT BÓ HOA NHỎ VÀ HÀNG TRIỆU NÉN HƯƠNG LÒNG TƯỞNG NHỚ CÁC ANH HÙNG VỊ QUỐC VONG THÂN Ảnh chụp tại Hội Tết Người Việt Toronto vào ngày 19/1

Photo: Đỗ Quân

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

CANADA Toronto thoibao.com

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 CNS Khai Thuế 26 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đỗ Kỳ Anh, C.A. 13 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ASTROLOGER - BÓI TOÁN Huỳnh Hồng 67 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Akai Seto & Friend 79 Benjamin Law 105 Criminal Lawyer Davoudi 117 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Moses & Associates 53 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 3D Collision 121 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 83 TACH Automotive 82 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 173 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 81 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Sharon Nguyễn 107 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Dooyoung Kim 97 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71 ELECTRONICS-COMPUTER Chatr Mobile 51 Spectacular Sounds 32 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 109 Cần Thư Ký 41

QUAÛNG CAÙO -

Connect Staffing Serv. 69 FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 68 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Thịnh (Tony) Vũ 15 Tommy Ly 77 Vina Financial Group 170 Vincent Su-BDO Frist Call 85 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 Truspeers Garden Florist97 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Chao Wang-YanLi Cao 38 dShopping-SureMeal 111 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (1) 101 Nissan-Thuần Linh Chi 7 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn 57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trinh 95 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 LEGAL - PHÁP LÝ Attinson & Associates 40 Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans. 43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 Nam Phương Imm.&Legal 27 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG CIBC-Global Money Transfer 5 Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar. 41 PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19 PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176 PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ C/P- “Hoàng Phú Vi” 139 C/T - “Nguyễn Thị Thìn” 147 C/T- “Luyện Học Quảng” 149 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ Chùa Cam Lộ Vương-C/T Tết 19 125 Chùa Hoa Nghiêm-C/T Tết

2019 137 Chùa Pháp Vân-C/T Tết Kỷ Hợi 103 dShopping-All Products 89 dShopping-Bài Viết Haed FX 88 dShopping-LeSean Products 126 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 142 ĐNH TB 2019-Thông Báo 144 ĐNH Thời Báo 2019 143 FPhone-Thời Báo Radio 87 GXCTTĐ-C/T Tết Kỷ Hợi 2019 135 Học Bổng Bonnie Crombie 115 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 48 TB Tử Vi Niên Giám 2019 110 Tech Solutions 127 Thoi Bao App 128 Thời Báo New Media 146 Thời Báo Radio 128 UNO IP TV Box 86 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Bryan Hiệp Nguyễn 97 David Thành Hướng 13 Hok Ung 10 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 113 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trần Diệu Trang 95 Trương (Troy) Võ 97 RESTAURANT-CAFE I Love Phở 133 O Mei Restaurant 6 Perfect Chinese Restaurant 174 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở Brothers 117 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Tonkin 119 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 SERVICES - DỊCH VỤ Canada Home Solution 173 Dạy Học & Music 176 Mai Tutor 122 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 129 Bến Thành 58 Nation Fresh FoodsToronto 145 Nations Fresh Foods 141 Oceans Fresh Food 131 Pacific Market 171 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Áo Dài Việt 105 Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Crystal Design & Decor 28 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 91 Flex Nails & Beauty 172 Nails R Us Supply 1 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 170 QC Hardwood Flooring 174 Spa One Depot 169 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 K & K Travel Agency 107 On Time Travel & Tours 107 Oriental Tours 95 Royal Tours 87 Tian Tian Travel 51

Canada tạm ngưng thảo luận tự do thương mại với Trung Quốc

ại sứ Canada tại Trung Quốc cho biết những cuộc thảo luận về tự do thương mại giữa hai nước hiện đã chết và chắc chắn sẽ không thể khôi phục trong tương lai gần. Theo thông tấn xã AFP, đại sứ Canada tại Trung Quốc, ông John McCallum, vừa trở về Canada để tường trình trước các nhà lập pháp về diễn biến xung đột ngoại giao với Trung Quốc. Phát biểu trước báo giới, ông John McCallum cho biết mặc dù giới kinh doanh Canada mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ thương mại với Trung Quốc, nhưng các cuộc thảo luận về tự do thương mại giữa hai nước được khởi động từ tháng 9/2016 hiện đã chết và chắc chắn sẽ không được khôi phục trong tương lai gần. Ông McCallum nói: “Canada đầu tư rất nhiều vào Trung Quốc. Ngành công nghiệp du lịch, các trường đại học và nông dân của chúng ta đều phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, và tôi nghĩ Trung Quốc sẽ đóng vai trò rất quan trọng trong tương lai của Canada”. Tuy nhiên ông cũng nói, ngay lúc này Ottawa đang bận bịu với việc giải quyết để hai công dân Canada đang bị bắt tại Trung Quốc được thả và đề nghị ân xá án tử hình vừa tuyên với công dân thứ ba tại Trung Quốc. Đại sứ McCallum khẳng định các nhiệm vụ bảo hộ công dân hiện đang là ưu tiên số một của chính quyền. Căng thẳng ngoại giao giữa Canada và Trung Quốc bùng nổ sau vụ bà Mạch Vãn Chu, giám đốc tài chính công ty Huawei (Trung Quốc) bị bắt tại Vancouver tháng 12 năm ngoái theo yêu cầu của chính quyền Mỹ.

Mặt khác, Tổng trưởng An ninh công cộng Canada, ông Ralph Goodale, ngày 18/1 tuyên bố nước này sẽ không để bị bắt nạt trước những đe dọa từ Trung Quốc liên quan tới việc cân nhắc sử dụng thiết bị 5G của Huawei. Trước đó đại sứ Trung Quốc tại Canada, ông Lu Shaye, cảnh báo Ottawa sẽ lãnh hậu quả nếu đưa ra quyết định cấm hãng công nghệ Trung Quốc tham gia cung cấp thiết bị viễn thông phát triển hạ tầng mạng di động 5G vì các lo ngại bảo mật. Ông Goodale nói: “Chúng tôi đã bày tỏ hết sức rõ ràng là chúng tôi sẽ không gây tổn hại cho an ninh quốc gia. Chúng tôi sẽ khai triển các phân tích thích hợp và đưa ra quyết định mà chúng tôi tin là có lợi cho Canada”. Ông cũng khẳng định Ottawa sẽ không lo ngại trước những đe dọa của Trung Quốc về mạng 5G. Cũng theo ông Goodale hiện tại Canada vẫn đang tiếp tục thẩm định những vấn đề bảo mật và kỹ thuật với sự cẩn trọng lớn về mạng 5G. Ottawa đang cân nhắc các vấn đề an ninh liên quan đến việc cho phép tập đoàn công nghệ Huawei của Trung Quốc giúp phát triển hạ tầng di động thế hệ tiếp theo ở Canada, vốn hứa hẹn sẽ nhanh gấp 10-20 lần các kết nối không dây hiện tại. Suốt nhiều năm qua, các cơ quan tình báo phương Tây liên tục khuyến cáo về mối liên hệ giữa Huawei với Chính phủ Trung Quốc cũng như khả năng thiết bị của hãng được dùng cho mục đích do thám. Nhưng, không giống các nước thành viên khác trong liên minh chia sẻ thông tin tình báo Five Eyes, Chính phủ Canada hiện vẫn chưa ban hành lệnh cấm thiết bị Huawei theo kêu gọi của Mỹ. u

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CANADA Toronto thoibao.com

Thủ tướng Trudeau gặp dân tại cuộc họp ở St-Hyacinthe

hủ tướng Justin Trudeau tuần qua đã bị chất vấn về nhiều vấn đề như môi trường, đường ống dẫn dầu, di trú trong buổi gặp gỡ người dân tại Tòa thị sảnh Saint-Hyacinthe, cách Montréal khoảng 50km về phía đông. Thủ tướng đã được hoan hô, thỉnh thoảng bị truy hỏi thêm, khi trả lời những câu hỏi về nhiều vấn đề, từ môi trường đến di trú và thỏa hiệp NAFTA trong suốt cuộc họp kéo dài 2 tiếng đồng hồ. Một người dân đặt câu hỏi làm cách nào Thủ tướng có thể bênh vực những biện pháp bảo vệ môi trường sau khi chính phủ chọn giải pháp mua lại đường ống dẫn dầu Trans Mountain - một kế hoạch sẽ gây thêm khí thải carbon. Ông Trudeau đáp rằng việc phát triển kinh tế và việc bảo vệ môi trường phải cùng đồng hành tay trong tay. Tuy nhiên ông nói rằng người dân Canada sẽ còn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch trong tương lai gần, và trong khi đó nước này cũng cần

những đường ống dẫn để đưa dầu ra thị trường. Thủ tướng nhấn mạnh rằng đường ống dẫn dầu an toàn hơn chuyên chở dầu bằng xe lửa. Trao đổi trở nên sôi nổi về vấn đề nhập cư khi một phụ nữ hỏi thủ tướng tại sao chính phủ của ông đã ký Hiệp ước toàn cầu LHQ về an toàn di trú mà không tham khảo ý kiến với người dân. Thủ tướng trả lời rằng toàn thế giới đang rơi vào cuộc khủng hoảng di dân và rằng ký kết hiệp ước sẽ cho phép Canada chia sẻ và hợp tác với các quốc gia khác về các vấn đề di trú. Ông Trudeau nói rằng quyết định của Ottawa trong việc ký kết hiệp ước di trú LHQ không hạn chế chủ quyền hay khả năng của Canada khi chọn những người nhập cư. Ông nói: “Đó là một hiệp ước không hạn chế Canada về chủ quyền ấn định cách nào và ai mà chúng ta sẽ chấp nhận làm di dân”. Ông nói thêm: “Có nhiều thông tin sai lầm lan truyền về vấn đề này”.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Ông cũng nhấn mạnh đến sự rộng lượng của Canada đối với 25.000 người tỵ nạn Syrie đến đây trong mấy năm qua là bằng chứng của việc chấp nhận những người mới đến. Ông Trudeau nói: “Tôi tin rằng chúng ta đã công bằng hợp lý trong việc tiếp tục thể hiện tinh thần lãnh đạo của chúng ta về nhập cư đối với toàn thế giới”. Ông cũng bị chất vấn về sự chống đối của người bản địa đối đối với đ ư ờ n g ố n g d ẫ n d ầ u ở B r i t i s h Columbia mà đỉnh điểm là 14 người bị bắt trong một vụ phong tỏa đường ống ở tây bắc B.C. Ông thừa nhận rằng cách giải quyết tình hình đã là “một sai lầm” và cho biết con đường hòa giải vẫn còn gập ghềnh. Ông nói: “Chúng tôi đang làm hết sức mình nhưng chúng tôi vẫn còn sai lầm, và đó không phải là một tình hình tích cực và lý tưởng tại Wet’suwet’en”. Trả lời những thắc mắc của các nông gia trong kỹ nghệ sữa, Thủ tướng cam kết rằng họ sẽ không bị

đòi hỏi nhượng bộ thêm khi chính phủ liên bang tìm tới những thỏa hiệp thương mại quốc tế. Ông nói: “Tôi bảo đảm rằng sẽ có những bồi thường thích hợp, không được xác định bởi tôi, chính phủ liên bang, mà bởi chính các nhà sản xuất trong kỹ nghệ sữa như các bạn”. Buổi gặp người dân tại St-Hyacinth là sự kiện mới nhất trong một loạt các cuộc gặp gỡ công chúng theo kiểu hỏiđáp được tổ chức trên khắp nước. Trước đó ông Trudeau đã có những cuộc gặp tương tự tại các tòa thị sảnh ở British Columbia, Saskatchewan và Ontario. u

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CANADA Toronto thoibao.com

Các công ty trồng cần sa tranh nhau cái tên POT

Sau khi Canada cho hợp thức hóa chuyện lưu hành cần sa, thì hàng chục công ty lớn nhỏ trồng cần sa đã mở cửa hoạt động như là công ty Canopy, Aurora, v.v... và công ty nào cũng muốn lấy những ký hiệu mà các nhà đầu tư có thể hình dung ra là họ đã đầu tư vào một công ty trồng cần sa, như công ty Canopy lấy ký hiệu trên thị trường chứng khoán Toronto và New York là WEED.

Tuy nhiên những công ty này không có công ty nào có ký hiệu là POT, ký hiệu gần gũi nhất của một công ty trồng cần sa. Vì ký hiệu POT trên thị trường chứng khoán New York và Toronto là của công ty Potash Corp, một công ty về phân bón. Mới đây công ty Potash tổ hợp với công ty Agrium thành một công ty mới, và không dùng ký hiệu POT nữa.

Một công ty muốn dùng lại ký hiệu cũ của một công ty đã hủy hỏ trên thị trường, phải chờ đợi 1 năm. Ngày 30 tháng 1 sắp đến là đúng 1 năm, và vì có quá nhiều công ty trồng cần sa muốn dùng ký hiệu POT cho nên ban giám đốc của hai thị trường chứng khoán Bắc Mỹ quyết định bốc thăm: công ty này may mắn trúng thăm thì sẽ được quyền dùng tên POT này! u

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Cựu thị trưởng 97 tuổi nhận việc với lương 150 ngàn một năm Hôm 18/01, Thủ hiến Doug Ford của Ontario đã bổ nhiệm bà Hazel McCallion, cựu thị trưởng thành phố Mississauga vào chức vụ cố vấn đặc biệt cho thủ hiến trong lãnh vực thị chính, với số lương 150 ngàn dollars một năm. Bà McCallion năm nay 97 tuổi, là thị trưởng thành phố Mississauga trong khoảng

36 năm từ năm 1978 cho đến năm 2014. Trong thời gian bà làm thị trưởng và khi hết hạn phải tái ứng cử, bà McCallion còn có biệt danh là Bão Tố, chẳng thèm chi ra một xu cho việc tái tranh cử, mà không ứng cử viên nào có thể hạ được bà cho đến khi bà về hưu năm 2014 thì bà Bonnie Crombie mới ra ứng cử và trở thành thị trưởng. u

Bà Hazel McCallion

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CANADA & GTA Toronto thoibao.com

Ảnh hưởng của việc chính phủ Mỹ đóng cửa lan qua Canada Những người Canada sống dọc theo biên giới Canada và Hoa Kỳ đã lo lắng vì những ảnh hưởng của việc chính phủ Mỹ đóng cửa với đời sống của họ trong những ngày sắp tới. Tuy nhiên theo ý kiến của ông Barry Choi, một chuyên gia về du lịch ở thành phố Toronto, thì chúng ta phải chịu thôi, không làm gì được. Cuộc đóng cửa một phần của chính quyền Mỹ đã bắt đầu từ ngày 22 tháng chạp và kéo dài cho đến nay và là cuộc đóng cửa chính quyền Mỹ lâu nhất từ trước đến nay. Theo ông Choi thì nhiều khách hàng đã tìm cách thay đổi chương trình du lịch, mà phải bay qua Mỹ, bằng cách phải ra phi trường sớm hơn, tránh bị trễ giờ hay đổi nơi đến hoặc hủy bỏ luôn chuyến du lịch. Cũng theo ông Choi thì những sự chậm trễ thường xảy ra ở những phi trường

Chính phủ Mỹ đóng cửa

lớn: như có ngày những hành khách đi qua Mỹ qua phi trường Pearson ở Mississauga phải chờ 4 tiếng đồng hồ khi qua trạm kiểm soát của cơ quan an ninh biên giới Hoa Kỳ, trong khi các hành khách qua phi trường ở Calgary lại không bị trì trệ. Ông Choi cũng cho biết việc qua biên giới Mỹ bằng đường bộ đã không có những trễ nãi. Cũng theo ông Choi, để tránh việc trì trệ vì việc chính

phủ Mỹ đóng cửa, người ta có thể thay vì qua Mỹ du lịch, thì du lịch ở tại Canada hay qua Mễ Tây Cơ. Tổng thống Trump đã không chịu ký vào dự thảo cho phép chính quyền Mỹ mượn thêm tiền, nếu hạ viện Mỹ không đồng ý cho ông thêm 5.7 tỷ dollars để hoàn thành việc xây một bức tường biên giới với Mễ Tây Cơ: lời hứa mà ông ta đã hứa khi ra tranh cử chức tổng thống Hoa Kỳ vào năm 2016. u

Coi chừng tài xế taxi gian manh Bốn người đàn ông, một phụ nữ và một thiếu niên đang bị cáo buộc hơn 250 tội danh lường gạt liên quan đến nạn gian lận trên xe taxi. Cảnh sát Toronto cho biết băng này ra tay khi hành khách đi xe taxi vào buổi tối và buổi sáng và thanh toán bằng thẻ credit hoặc thẻ debit. Đó là lúc thuận tiện để tài xế sẽ tráo thẻ của họ bằng thẻ giả và đánh cắp thông tin cá nhân. Khi hành khách nhập mã PIN, thì trên thiết bị đọc thể báo lỗi và giao dịch sẽ hiển thị không thực hiện được. Kế đó, tài xế sẽ kêu khách đưa lại máy để họ coi lại để tráo thẻ của khách bằng thẻ giả. Sau đó đám tài xế bất lương này đến ngân hàng, dùng mã PIN được lấy từ thiết bị đọc thẻ để rút tiền. Det.-Const. Kristin Thomas, thuộc cảnh sát Toronto cho biết nếu gom tất cả lại thì băng tài xế này lấy được cả triệu bạc. Cảnh sát đã nhận được tin báo về kiểu lừa đảo này trong

suốt năm 2018, nhưng một vài tháng gần đây mới rộ lên. Từ ngày 19 tháng 12 đến 15 tháng 1, sáu nghi phạm đã bị bắt giữ, gồm hai anh em Alex và Adam Ghakhar, cùng 22 tuổi, Mohammad Sarwar, 25 tuổi, Tracy Begley, 48 tuổi và một cậu bé 16 tuổi không nêu tên. Các nghi phạm phải đối mặt với tổng cộng 262 cáo buộc liên quan đến gian lận, bao gồm trộm danh tính, sở hữu tài sản có được do phạm tội và lừa đảo hơn 5,000 Gia kim. Bà Thomas cho biết các nghi phạm đều biết nhau, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết nào khác về mối quan hệ giữa họ. Giám đốc điều hành Beck Taxi, bà Kristine Hubbard cho biết vụ lừa đảo này đã khiến Beck Taxi đẩy mạnh các biện pháp bảo mật như đảm bảo tất cả các thiết bị đọc thẻ trong xe của họ đều được gắn tên với logo của công ty. Những người bị các nghi

phạm rút tiền đã được các ngân hàng hoặc công ty tín dụng trả lại. Vì vậy, nạn nhân cuối cùng thực sự là ngân hàng và danh tiếng của ngành công nghiệp taxi. Bà Thomas cảnh báo rằng các vụ lừa đảo như trên vẫn tiếp tục xảy ra sau khi hàng loạt vụ bắt giữ được thực hiện. Kiểu lừa đảo này dường như đang hoạt động trên khắp thành phố Toronto và các thành phố lân cận. Do đó, hành khách taxi chú ý khi trả tiền bằng thẻ. Cần để mắt đến thẻ của mình mọi lúc. Cũng nên ghi lại số xe và tên công ty taxi của bất kỳ tài xế nào có hành vi khả nghi. u

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Thu hồi cá Hồi nghi nhiễm Listeria Cơ quan Kiểm tra Thực phẩm Canada (Canadian Food Inspection Agency – CFIA) hôm 17/1 xác nhận đã phát lệnh thu hồi các miếng salmon nuggets được một công ty ở Delta, B.C. sản xuất vì nghi ngờ chúng có thể nhiễm vi khuẩn listeria. Loại cá đang bị thu hồi là Salmon Village-brand Hot Smoked Atlantic Salmon Nuggets hương Maple, đựng trong các bịch có trọng lượng 150 gram, với mã số sản phẩm UPC là 8 28684 00108 9. Chúng đã được bán ra ở các tỉnh bang B.C., Alberta, Manitoba và Saskatchewan.

CFIA khuyên ai đã mua rồi thì không nên ăn mà hãy quăng bỏ, hoặc trả về nơi bán. Cho đến nay chưa có ghi nhận nào về những trường hợp ngã bệnh do đã ăn loại thực phẩm này. Thực phẩm nhiễm vi khuẩn Listeria Monocytogenes không thể phân biệt được bằng màu sắc hay mùi vị nhưng vẫn có thể làm cho người ăn phải nó mắc bệnh. Các triệu chứng ngộ độc thức ăn có thể bao gồm ói mửa, sốt dai dẳng, đau nhức cơ, nhức đầu và cổ bị cứng. Phụ nữ mang thai, người già và người có hệ miễn dịch suy yếu đặc biệt sẽ có nguy cơ nhiễm cao. u

TTC lại tính chuyện tăng giá vé

Hành khách của TTC chuẩn bị móc hầu bao trả thêm tiền vì TTC đang đề nghị được tăng giá vé. Theo phúc trình của TTC, từ ngày 1 tháng Tư, TTC có kế hoạch tăng giá vé 10 xu. Mức tăng sẽ được áp dụng trên các cả loại vé, ngoại trừ giá vé tiền mặt dành cho người lớn, vẫn giữ ở $3,25. Nhân viên của TTC cho biết mức tăng này có thể mang về cho TTC thêm khoảng 26 triệu doanh thu. TTC còn đề nghị Hội đồng thành phố tăng trợ cấp thêm 22 triệu Gia kim. Đề nghị tăng giá vé này

cần được Hội đồng thành phố chuẩn thuận. Cũng liên quan tới TTC thì một tai nạn xe bus vừa xảy ra khiến 10 người bị thương. Theo cảnh sát Toronto, mười người đã được chuyển đến bệnh viện với những vết thương nhẹ sau vụ tai nạn xe buýt tại Lawrence East Station vào ngay sau 5:30 chiều thứ Hai mới đây. Phát ngôn viên của cảnh sát Toronto, bà Katrina Arrogante, cho biết xe buýt đâm vào một hàng rào nhưng nguyên nhân vụ va chạm vẫn chưa được biết. u

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

GTA thoibao.com Toronto

Một cụ ông bị “lừa tình” mất hơn 700 ngàn Vào năm 2015, bà vợ của ông Robert Hogg ở thành phố Toronto qua đời, sau 44 năm chung sống. Sau một thời gian sống cô đơn, vào năm 2017 và ở tuổi 67, ông Robert Hogg đã tìm bạn bốn phương trên mạng Match.com. Qua mạng này, ông Hogg làm quen với một người đàn bà có tên là Sophia Goldstein, mà sau này người ta mới biết

người này chẳng có mặt trên đời, và chỉ là một cái tên giả của băng chuyên lường gạt người. Qua những lời ngon ngọt, trong vòng 8 tháng trời từ tháng 9 năm 2017 cho đến tháng 4 năm 2018, ông Hogg đã ra ngân hàng TD, gửi tiền 19 lần cho một người “đàn bà” chưa bao giờ gặp mặt. Sau khi lấy hết tiền để dành trong trương mục tiết kiệm,

Ông Dayle Hogg cho biết chuyện ông bố bị lừa

ông Hogg đã ra ngân hàng xin dùng căn nhà làm vật thế chấp để mượn thêm 300 ngàn dollars và gửi cho kẻ lường gạt. Tổng số tiền mà ông Hogg gửi cho băng đảng lường gạt ở Mã Lai Á lên đến 732 ngàn dollars. Người thân của gia đình ông Hogg đều không biết chuyện này, cho đến khi ông này qua đời vì bệnh ung thư tụy tạng vào tháng 9 năm 2018. Lúc đó người con trai của người quá cố là ông Dayle Hogg mới coi lại giấy tờ thì mới biết chuyện ông bố bị lừa. Theo thống kê, trong năm 2016, số tiền mà những người Canada bị kẻ gian lường gạt lấy mất vào khoảng 17 triệu dollars, và số tiền bị lường gạt gia tăng lên 25 triệu dollars vào năm 2018. 

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Tìm thân nhân của người phụ nữ vô gia cư bị xe rác đụng chết

Cảnh sát Toronto đã xác định được danh tính người phụ nữ vô gia cư bị xe chở rác đụng chết ở trung tâm thành phố hôm thứ Ba tuần qua. Đây có thể là một phụ nữ gốc Việt. Bà Hang Vo được cho là đang ngủ ở một con hẻm giữa các tòa nhà ở University Avenue gần York Street vào khoảng 6 giờ sáng thì một chiếc xe chở rác chạy vào cán chết. Khi đó người phụ nữ 58 tuổi này đang ngủ trên một

miếng vỉ hơi thông hơi để lấy ấm. Bà Hang Vo đã chết ngay tại hiện trường. Cho tới hôm thứ Sáu 18/01, các nhà điều tra vẫn chưa tìm được thân nhân của bà Hang Vo. Trong thông cáo báo chí, cảnh sát đã công bố nhân dạng của nạn nhân với hy vọng bạn bè, người thân của bà Hang Vo liên lạc với cảnh sát. Bà Hang Vo mô tả là cáo 5’6, nặng 120 pound,có mắt nâu. Bà Hang Vo từng ở nhiều nhà tạm trú ở Toronto 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Hoa Kỳ: Quân đội TQ hiện đại đến mức có khả năng chiếm Đài Loan Một phúc trình của Cơ quan tình báo Quốc phòng Mỹ mới đây được CNN trích dẫn cho biết trong các năm qua quân đội Trung Quốc đã hiện đại hóa nhanh chóng với các công nghệ mới để cải thiện khả năng chiến đấu trong các xung đột khu vực như Đài Loan. Báo cáo có tựa tạm dịch là “Sức mạnh quân đội Trung

Quốc” đánh giá việc “thống nhất được với Đài Loan và chặn được bất kỳ nỗ lực nào từ phía Đài Loan đòi tuyên bố độc lập từ trước đến nay vẫn là mục tiêu chính trong nỗ lực quân đội hóa của Trung Quốc”. Bắc Kinh đã chuẩn bị khả năng lực lượng nước ngoài sẽ can thiệp vào Đài Loan và điều này khiến quân đội

Trung Quốc phải phát triển một loạt các hệ thống đánh chặn và từ chối tấn công khu vực. Báo cáo mới của Bộ Quốc phòng Mỹ cũng cho biết quân đội Trung Quốc giờ đây đã có được những công nghệ tiên tiến bao gồm cả những thiết kế cho hải quân, hỏa tiễn tầm trung, vũ khí siêu âm. Kết quả của những hướng tiếp cận nhiều chiều đối với việc tiếp nhận các công nghệ mới đã giúp quân đội Trung Quốc có được một số vũ khí hiện đại nhất thế giới, thậm chí trong một số lĩnh vực là dẫn đầu thế giới. Trang tin Rappler của Philippines trích lời một giới chức tình báo cao cấp của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cho biết ông ta rất lo lắng về khả năng các tướng quân đội Trung Quốc giờ đây có thể thấy tự tin để xâm lược Đài Loan. 

Phát giác địa điểm nghi là căn cứ hỏa tiễn bí mật của Bác Hàn Theo Reuters hôm 22/1, một nhóm nghiên cứu tuyên bố đã phát giác địa điểm mà họ cho là cơ sở hỏa tiễn đạn đạo bí mật đang trong tình trạng vận hành ở Bắc Hàn, được cho là nằm trong số 20 địa điểm luôn giấu kín của nước này. Beyond Parallel, một dự án nghiên cứu do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) trụ sở tại Washington D.C (Mỹ) tài trợ, đã công bố phát giác mới về Sino-ri, địa điểm đủ sức chứa một trung đoàn pháo binh với các hỏa tiễn đạn đạo tầm trung Nodong-1.

Các nhà nghiên cứu CSIS vào tháng 11 năm ngoái cũng tuyên bố tìm ra 13 trong số ước tính 20 căn cứ hỏa tiễn chưa từng được tiết lộ, làm dấy lên quan ngại trong giới chuyên gia hạt nhân rằng Bình Nhưỡng có thể không dễ dàng từ bỏ kho vũ khí hạt nhân. Địa điểm mới tìm thấy cũng được cho là trụ sở của lữ đoàn hỏa tiễn Nodong, thuộc Lực lượng Hỏa tiễn Chiến lược của Triều Tiên, và cũng có thể đóng vai trò trong dự án phát triển hỏa tiễn đạn đạo mới nhất của Bình Nhưỡng là Pukkuksong-2. Nằm cách vùng phi quân sự khoảng 212 km về hướng bắc, các hỏa tiễn Nodong nếu bố trí tại đây có thể đặt toàn bộ phần còn lại của bán đảo Triều Tiên và đa số lãnh thổ Nhật Bản vào tầm tấn công hạt nhân hoặc tầm tấn công phủ đầu bằng vũ khí thường. Thông tin trên được tiết lộ trong bối cảnh cuộc thượng đỉnh Mỹ - Bắc Hàn lần hai đang cận kề. Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 19/1 cho hay đã chọn được địa điểm tổ chức.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Mexico: nổ ống dẫn nhiên liệu, ít nhất 85 người thiệt mạng Theo AFP, Bộ trưởng Y tế Mexico Jorge Alcocer ngày 20/1 xác nhận có 85 người thiệt mạng và 65 người nhập viện tại Hidalgo. Ngoài ra còn có nhiều nạn nhân bị thương nặng đã được chuyến đến thủ đô Mexico City để điều trị đặc biệt. Chiến dịch tìm kiếm thi thể nạn nhân tại hiện trường vụ nổ ở bang Hidalgo đã kết thúc vào cuối ngày 19/1. Tuy nhiên, người thân nạn nhân kêu gọi chính quyền tiếp tục tìm kiếm thi thể và đưa nhân viên pháp y trở lại tới hiện trường. Lễ tang đã bắt đầu diễn ra nhưng việc trao lại thi thể đang được tiến hành chậm vì nhiều nạn nhân bị lửa thiêu cháy đến mức không thể nhận dạng được. Giới công tố Hidalgo cho hay có 54 thi thể không thể nhận dạng được, cần phải phân tích ADN. Theo tin AFP, Thống đốc bang Hidalgo Omar Fayad cho biết vụ nổ xảy ra khi

TIN VẮN Mỹ “đã chọn địa điểm” cho thượng đỉnh Trump- Kim lần thứ nhì. Họp báo ngày 19/01 tổng thống Trump cho biết “đã chọn” địa điểm họp thượng đỉnh Mỹ- Bắc Hàn lần 2. Tuy nhiên ông không đưa ra thêm một chi tiết nào. Bản tin của Yonhap ngày 20/01 cho biết đại diện đặc biệt của Hoa Kỳ về Bắc Hàn ông Stephen Biegun đã có mặt tại Thụy Điển để “khởi động đàm phán với thứ trưởng Ngoại Giao Bắc Hàn, Choe Son Hui”.

Serbia: Hàng ngàn người xuống đường phản đối chính sách của tổng thống. Hôm 19/01 là hồi thứ 7 của phong trào phản kháng Serbia. Hàng ngàn người tuần hành trên đường phố ở thủ đô Beograd và trên toàn quốc phản đối chính quyền đàn áp đối lập. Đoàn tuần hành dương cao những biểu ngữ tố cáo chế độ “độc tài và tham ô” của tổng thống

nhiều người dân đang dùng xô và can nhựa lấy trộm nhiên liệu từ ống dẫn bị rò rỉ. Ông cho biết: “Đây là khu vực thường xuyên xảy ra các vụ đánh cắp nhiên liệu, chính quyền địa phương biết về nó từ trước”. Tổng thống Mexico, Andres Manuel Lopez Obrador bày tỏ sự đau buồn trước thảm kịch, kêu gọi chính phủ trợ giúp những người bị ảnh hưởng tại Tlahuelilpan. Mexico phải đối mặt với nạn ăn cắp xăng dầu do các băng nhóm tội phạm cấu kết với công nhân ngành dầu khí gây ra trong nhiều năm qua, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhiên liệu tại quốc gia này. Vụ nổ xảy ra khi các trạm xăng ở một số bang và Thủ đô của Mexico đã cạn kiệt trong gần hai tuần. Chính quyền đã đóng cửa một số đường ống quan trọng để nỗ lực trấn áp hành vi trộm cắp nhiên liệu. 

Aleksandar Vucic. Bulgari, phong trào phản khán chống bóc lột lao động. Trên hai ngàn người biểu tình tại Budapest hôm 19/01 phản đối luật lao động bị gọi là luật “nô lệ”, cho phép giới chủ bắt nhân viên làm thêm 400 giờ phụ trội nhưng ba năm sau mới phải thanh toán lương cho những người làm công này. So với đỉnh điểm hồi tháng 12/2018, số người tham gia giảm mạnh, đang từ 15.000 tại thủ đô Budapest trước lễ Giáng Sinh và Tết dương lịch, nay chỉ còn khoảng 2.000. Nhiều nông dân Achentina chết vì siêu vi của thú hoang. Trong vòng sáu tuần, 14 nông dân ở Buenos Aires chết vì hantavirus. Nạn nhân mới nhất là một phụ nữ 34 tuổi qua đời hôm 19/01với triệu chứng suy thận và sốt xuất huyết. Làng Epuyén, với 3500 dân là nơi bị thiệt hại nặng nhất: 10 người chết trong những ngày đầu tháng 1 trong số 94 trường hợp bị chuột hoang lây nhiễm. 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Hoa Kỳ đòi Nga phá hủy hệ thống hỏa tiễn mới Hoa Kỳ vừa kêu gọi Nga phá hủy một hệ thống hỏa tiễn hành trình mới mà Washington nói là “vi phạm trực tiếp và liên tục” Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), và cáo buộc Moscow gây bất ổn cho an ninh toàn cầu. Reuters ngày 21/1 đưa tin, phát biểu tại một hội nghị về giải trừ quân bị do Liên hợp quốc bảo trợ ở Geneva (Thụy Sĩ), Đại sứ Mỹ về giải trừ quân sự Robert Wood cho hay, hệ thống hỏa tiễn hành trình mới của Nga có khả năng mang cả đầu đạn hạt nhân lẫn thông thường và gây ra “mối đe dọa mạnh mẽ và trực tiếp đối với châu Âu và châu Á” vì nó có tầm xa từ 500 đến 1.500km. Phái đoàn Nga không có phản ứng tức thì nào tại diễn đàn Geneva gồm 65 quốc gia thành viên. Theo ông Wood, Nga đã phóng thử “hỏa tiễn trái phép”, được biết tới với tên gọi SSC8/9M729, và không có các bước đi thích hợp nhằm quay lại việc tuân thủ hiệp ước INF. Ngoài ra, ông Wood cũng chỉ trích sự ủng hộ của Nga đối với Tổng thống Syria Bashar al-Assad và việc Moscow cung cấp cho Iran các vũ khí tiên tiến như hệ thống phòng thủ hỏa tiễn S-300.

Cũng theo ông Wook, vụ đầu độc nhằm vào cựu điệp viên Nga Sergei Skripal và con gái Yulia tại Anh hồi tháng 3 năm ngoái cho thấy “hành động liều lĩnh” của Nga và sự thất bại trong việc tuân thủ các nghĩa vụ của nước này theo Hiệp ước INF vốn cấm sử dụng vũ khí hóa học. Anh cáo buộc các nhân viên tình báo quân đội Nga liên quan tới vụ đầu độc trên, nhưng Moscow kịch liệt bác bỏ mọi sự liên quan trong vụ việc. Hiệp ước INF được ký kết giữa Mỹ và Liên Xô vào năm 1987 nhằm loại bỏ hỏa tiễn đạn đạo thông thường và hạt nhân phóng từ mặt đất, cũng như hỏa tiễn hành trình có tầm bắn từ 500-5.000km. Mỹ đã tuyên bố sẽ rút hỏi Hiệp ước vào đầu tháng 2 tới, dựa trên lý do Nga không tuân thủ các điều khoản của hiệp ước này. 

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Iran dọa xóa sổ Israel Tư lệnh Không quân Iran, Chuẩn tướng Aziz Nasirzadeh, cảnh báo các binh sĩ của nước này sẵn sàng đối đầu và xóa sổ Israel khỏi Trái Đất sau các cuộc không kích của Tel Aviv nhằm vào các mục tiêu của Tehran tại Syria. Theo Sputnik, đáp lại những tuyên bố cứng rắn từ Iran, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết những ai đe dọa Iran và muốn phá hủy nước này sẽ phải chịu “hoàn toàn trách nhiệm”. Ông Netanyahu tuyên bố cuộc không kích gần đây của Israel đã nhắm mục tiêu tới không chỉ các lực lượng Iran đồn trú tại Syria, mà còn lực lượng Syria ủng hộ Tehran. Phát biểu của Chuẩn tướng Nasirzadeh được đưa ra sau cuộc không kích gần đây của Không quân Israel tại Syria. Lực lượng phòng không Syria đã đánh chặn được hầu hết các hỏa tiễn của Israel. Theo trung tâm kiểm soát phòng không Nga, 4 binh sĩ Syria đã thiệt mạng và 6 người khác bị thương trong vụ tấn công.

Thủ tướng Israel ngày 15/1 kêu gọi Iran “rời khỏi Syria nhanh chóng”, đồng thời cảnh báo các cuộc không kích của Israel nhằm vào các mục tiêu quân sự được cho là của Iran sẽ vẫn tiếp diễn. Đáp lại, người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran Mohammad Ali Jafari tuyên bố Tehran sẽ vẫn duy trì “các cố vấn quân sự, lực lượng cách mạng và vũ khí” tại Syria, bất chấp lời đe dọa của Israel. Ông Jafari cũng cảnh báo Israel đừng “vuốt đuôi sư tử”, nếu không các hỏa tiễn của Iran sẽ “gầm rú và rơi xuống đầu” Israel. Israel vẫn tiến hành các cuộc không kích trên lãnh thổ Syria trong những năm gần đây với mục tiêu tấn công các lực lượng quân sự và nhà kho của Iran cũng như lực lượng Hezbolla. Trong khi đó Iran duy trì hiện diện quân sự tại Syria để ủng hộ cuộc chiến chống phiến quân của chính quyền Tổng thống Bashar alAssad. 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Dân kỷ niệm trận hải chiến Hoàng Sa Khoảng gần 20 người dân ở Hà Nội và Sài Gòn hôm 19/1 đã tổ chức các lễ tưởng niệm những chiến sĩ Việt Nam Cộng hoà đã tử trận trong cuộc chiến bảo vệ Hoàng Sa vào năm 1974 trong trận hải chiến với Trung Quốc, bất chấp những ngăn cản từ chính quyền. Tại Hà Nội, 13 người chia làm hai nhóm đã tới tượng đài vua Lý Thái Tổ ở trung tâm thành phố để thắp hương tưởng niệm 74 chiến sĩ đã ngã xuống. Trong khi đó, ở Sài Gòn, chỉ 4 người thuộc câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng đến được tượng Trần Hưng Đạo để thắp hương tưởng niệm. Trước đó, một số facebooker và các nhà hoạt động đã bị an ninh ngăn chặn không cho đi ra ngoài để làm lễ kỷ niệm cuộc hải chiến Hoàng Sa. Có người cho biết họ bị an ninh gọi điện trực tiếp, khuyên không nên đi, có

Tượng đài Lý Thái Tổ hôm 19/1/2019 Courtesy FB Dũng Trương

người cho biết họ bị an ninh canh gác trước cửa nhà mấy ngày liền. Từ vài năm trở lại đây, nhiều người dân Việt Nam hàng năm đều tổ chức các buổi tưởng niệm các cuộc chiến bảo vệ lãnh thổ trước Trung Quốc như hải chiến Hoàng Sa năm 1974, hải chiến Trường Sa năm 1988 và cuộc chiến Biên giới 1979. Tuy nhiên, các buổi tưởng niệm này thường bị công an, an ninh tìm cách ngăn cản. Phúc trình của Tổ Chức Bảo Vệ Nhân Quyền Việt Nam (VNHR) cho biết hai nhà hoạt động dân sự là ông Trương Văn Dũng, ở Hà Nội và bà Dương Thị Tân, ở Sài Gòn bị lực lượng an ninh tấn công vào ngày 19 Tháng 1, khi họ tham gia buổi lễ tưởng niệm các chiến sĩ Việt Nam Cộng hoà. Theo đó, ông Trương Văn Dũng không bị thương nặng nhưng bà Dương Thị Tân ở Sài Gòn bị bất tỉnh và những kẻ tấn công đã đưa bà đến bệnh viện để điều trị trong tình trạng nguy cấp. Sau khi tiến hành kiểm tra, bệnh viện cho hay bà bị chấn thương cột sống nghiêm trọng. Mặc dù nhiều tờ báo lớn trong nước hôm 19 Tháng 1 đã “được quyền” chỉ đích danh Trung Quốc cưỡng chiếm Hoàng Sa của Việt Nam, nhưng cuối cùng, việc ngăn chặn, tấn công những người tổ chức tưởng niệm các chiến sĩ VNCH đã ngã xuống vì bảo vệ biển đảo vẫn diễn ra như những năm trước. 

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Tù nhân Nguyễn Văn Hóa được đề cử giải Tự do báo chí Tổ chức Freedom Now vừa đề cử tù nhân lương tâm, nhà báo Nguyễn Văn Hóa, cho giải thưởng Tự do báo chí 2019 của UNESCO có tên Guillermo Cano World Press Freedom Prize. Thông cáo báo chí của Freedom Now hôm 18/1 trích lời Giám đốc điều hành Freedom Now, Maran Turner, nhận định việc chính phủ Việt Nam truy tố anh Nguyễn Văn Hóa là đi ngược lại các giá trị của UNESCO. Freedom Now cho rằng nhà báo Nguyễn Văn Hóa xứng đáng được khen ngợi vì đã đưa tin về những mối đe dọa của ô nhiễm môi trường và sự thất bại của chính phủ trong việc bảo vệ người dân khỏi những mối nguy này.Trước khi bị bắt vào tháng 11/2017, anh Nguyễn Văn Hóa đã quay được những hình ảnh về tình trạng ô nhiễm biển ở 4 tỉnh miền Trung Việt Nam, và những phản đối của người dân về tình trạng ô nhiễm biển do công ty gang thép

Formosa ở Hà Tĩnh xả thải ra biển gây nên từ tháng 4 năm 2016.Mặc dù bị bắt từ tháng 11/2017, nhưng mãi đến tháng 4/2017, chính quyền Việt Nam mới có thông báo chính thức về việc bắt giữ này và cáo buộc Nguyễn Văn Hóa tội tuyên truyền chống nhà nước theo điều 88 Bộ Luật Hình sự cũ. Vào ngày 27/11/2017, nhà báo Nguyễn Văn Hóa bị bất ngờ đưa ra xử kín tại tòa án Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh. Nguyễn Văn Hóa bị kết án 7 năm tù và 3 năm quản chế. Vào tháng 10/2018, trong một bức thư gửi về cho gia đình mình, nhà báo Nguyễn Văn Hóa cho biết anh đã bị đánh đập, bức cung. Giải thưởng Tự do báo chí Thế giới Guillermo Cano của UNESCO được đặt theo tên của một nhà báo người Colombia là Cuillermo Cano Isaza, người đã bị ám sát ngay trước trụ sở tòa báo của mình ở Bogota hồi tháng 12/1986. 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Cướp đất Vườn rau Lộc Hưng rồi cắm cọc phân lô Vào ngày 21/1, chính quyền địa phương ở phường 6, quận Tân Bình đã cho người đến cắm cọc phân lô trên khoảng đất 4.8 ha Vườn rau Lộc Hưng mà không được sự đồng ý của người dân ở đây. Ông Cao Hà Chánh, đại diện những hộ dân Vườn rau Lộc Hưng đã bị chính quyền cưỡng chế vào các ngày 4/1 và 8/1 vừa qua, cho Đài Á Châu Tự Do biết về tình hình xảy ra vào hôm 21/1 như sau: “Ngay bây giờ trên đất của bà con thì họ đã cưỡng chế nhà hết rồi, xong rồi họ cứ cào xới lên. Cuối cùng qua nay thấy họ cắm mốc phân

lô, cứ 5 mét 20 gì đó. Bà con kéo ra đề nghị gặp người chỉ đạo, gặp lãnh đạo phường quận nhưng không được. Bà con phản ứng và yêu cầu không được làm gì trên đất này vì đây là đất vẫn thuộc bà con mà lãnh đạo các cấp chưa đối thoại với dân”. Vào các ngày 4/1 và 8/1 vừa qua, chính quyền phường 6, quận Tân Bình đã huy động lực lượng và máy móc đến cưỡng chế, phá bỏ hàng trăm căn nhà trên mảnh đất 4,8 ha Vườn rau Lộc Hưng. Chính quyền quận Tân Bình cho báo chí trong nước biết việc cưỡng chế được thực hiện đối với

Khu đất Vườn rau Lộc Hưng bị phân lô cắm cọc

112 nhà xây dựng trái phép từ ngày 1/1/2018. Tuy nhiên, những người dân Lộc Hưng cho biết, chính quyền đã phá dỡ khoảng 200 căn nhà, cào xới đất, xoá sạch các ranh giới giữa các lô đất, phá bỏ hoa màu của người dân. Những người dân Lộc Hưng đã sống ở đất vườn rau nhiều đời, từ thời ông bà cha mẹ vì đất vườn rau thuộc hội Thừa sai Paris cho người dân dùng để sống và canh tác từ thời Pháp. Thậm chí sau vụ cưỡng chế, người dân ở đây đã đưa lên mạng hình

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

ảnh những khế ước đất có từ thời Pháp của họ. Người dân cũng cho biết họ đã nhiều lần yêu cầu địa phương cho họ đăng ký quyền sử dụng đất nhưng không được trả lời. Điều này đã dẫn đến khiếu kiện kéo dài của nhiều hộ dân ở đây lên chính quyền thành phố từ năm 1999 đến 2008 mà không có câu trả lời dứt khoát. Trong khi đó, chính quyền địa phương nói với truyền thông trong nước rằng mảnh đất này thuộc Bưu điện thành phố cho bà con mượn trồng

rau và đã được quy hoạch để xây trường học. Sau vụ cưỡng chế, chính quyền quận Tân Bình nói với báo chí trong nước rằng việc cưỡng chế chỉ phá nhà xây trái phép nhưng không lấy đất. Tuy nhiên, chị Thi cho biết, sau ngày 8/1, người dân Vườn rau đã không thể quay lại đất của mình vì bị cấm, và cuộc sống của họ giờ hết sức khó khăn, phải đi tìm nhà ở thuê, ở trọ, trong khi Tết cổ truyền đang đến gần. Còn đất của họ thì bị phân lô như vừa kể trên. 

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

HRW: Nhân quyền Việt Nam ‘xuống cấp nghiêm trọng’ Trong bản Phúc trình Toàn cầu 2019 được công bố ngày 17/01/2019, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) cho hay tình hình nhân quyền tại Việt Nam ‘xuống cấp nghiêm trọng’. HRW nhận định chính phủ Việt Nam “xâm phạm các quyền dân sự và chính trị cơ bản” như quyền tự do biểu đạt, quyền tự do báo chí và tiếp cận thông tin, quyền tự do lập hội và nhóm họp, quyền tự do thực hành tôn giáo... Việt Nam cũng bị cáo buộc bỏ tù nặng hơn những người bất đồng chính kiến, và ban hành luật An ninh mạng hà khắc để bóp nghẹt thêm quyền tự do ngôn luận. Chính quyền Việt Nam không cho báo chí tư nhân hoạt động, ngoài ra còn cấm thành lập các tổ chức nhân quyền, công đoàn độc lập hay các nhóm chính trị, bản báo cáo cho hay.

Những người ‘dám’ đặt câu hỏi về các dự án, chính sách của chính phủ, hoặc tìm cách bảo vệ đất đai và tài nguyên địa phương thì sẽ bị theo dõi, tước quyền đi lại, quản thúc tại gia, giam giữ tùy tiện và bị thẩm vấn. Tr o n g k h i đ ó , c ô n đ ồ dường như hợp tác với công an trong các vụ đàn áp các nhà hoạt động. Cảnh sát thẩm vấn kéo dài người bất đồng chính kiến, giam giữ họ trong nhiều tháng mà không cho gặp gia đình hoặc tư vấn pháp lý. Các tòa án thì được chỉ đạo để ra bản án trong các vụ án chính trị với án tù ngày ngày nặng hơn. Bản phúc trình điểm lại danh sách 12 nhà bất đồng chính kiến bị Việt Nam bỏ tù năm 2018 với tội danh “tuyên truyền chống phá nhà nước”. Ngoài ra, báo cáo đề cập đến các vụ tấn công người bất đồng chính kiến như ném đá và vật liệu nổ tự chế vào

nhà hoạt động công đoàn độc lập Nguyễn Thị Minh Hạnh, không cấp thông hành cho luật sư Lê Công Định, tạm giữ tiến sĩ Nguyễn Quang A trong nhiều giờ để ngăn cản ông bay đi Úc... Trước đó, hôm 16/1, văn phòng Thượng nghị sĩ Ngô Thanh Hải tại Canada đã phát đi thông cáo báo chí cho hay Việt Nam sẽ báo cáo nhân quyền phổ quát định kỳ tại Geneve. “Việc Việt Nam báo cáo về nhân quyền phổ quát định kỳ là cơ hội lớn để Canada bày tỏ mạnh mẽ quan điểm về tình trạng nhân quyền tồi tệ tại Việt Nam,” thông cáo cho hay. Thông cáo này được công bố nhân sự kiện Việt Nam sắp tới sẽ có Đánh giá định kỳ toàn cầu (UPR) trước Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc (OHCHR) vào ngày 22/1/2019. 

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Xe tải tông chết 8 người bộ hành Vụ tai nạn thảm khốc xảy ra vào chiều 21/1, trên quốc lộ 5 đoạn cầu vượt Lương Xá, xã Kim Lương, huyện Kim Thành, Hải Dương. Khoảng 14 giờ15, chiếc xe tải lưu thông hướng Hà Nội – Hải Phòng, khi qua cầu vượt Lương Xá thì đâm vào đoàn hơn 10 người đang đi bộ trên đường. Có 7 người chết tại chỗ, nằm la liệt trên đường, 1 người chết tại bệnh viện, 3 người khác bị thương trong tình trạng rất nguy kịch. Mới đây, đầu năm 2019, một xe container đâm vào hàng loạt người đi xe máy chờ đèn đỏ làm 4 người chết, 18 bị thương ở Bến Lức, Long An hôm 2/1.

Tai nạn ở Hải Dương thêm vào con số tai nạn giao thông vốn đã cao ở Việt Nam. Trong sáu tháng đầu năm 2018 có hơn 4.500 người tử vong và gần 7.000 người bị thương vì tai nạn giao thông. Tháng 9/2018, vụ va chạm xe bồn và xe đò ở Lai Châu làm 13 người chết và ba người khác bị thương. Cuối tháng 7 cùng năm, mộ t vụ xe rước dâu chạy trên Quốc lộ 1 ở Quảng Nam “đấu đầu với ôtô đầu kéo chạy chiều ngược”, khiến 13 người tử vong. Con số các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng thường tăng cao trong các dịp nghỉ lễ ở Việt Nam. 

Hiện trường tai nạn

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

VIỆ T NAM Toronto thoibao.com

Hàng trăm người biểu tình tại LHQ khi phái đoàn VN báo cáo UPR Cả sáng và chiều ngày 22/1, hàng trăm người gốc Việt đã biểu tình trước trụ sở LHQ tại Geneva, Thụy Sĩ, để phản đối tình trạng vi phạm nhân quyền tại Việt Nam. Vào lúc 14 giờ 35 ngày 22/1, giờ Geneva, trong khi diễn ra Kỳ kiểm điểm lần thứ 3 cơ chế Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát về nhân quyền (UPR) của Việt Nam thì hàng trăm người từ Hoa Kỳ, Úc, châu Âu, và cả Việt Nam đã biểu tình. Trong phiên điều trần tại UPR kỳ thứ 32 được tường thuật trực tiếp, Bộ Ngoại Giao Việt Nam báo cáo rằng Việt Nam thực hiện được hơn 96% khuyến nghị nhân quyền của Liên Hiệp Quốc. Có mặt tại Geneva hôm 22/1 khi đang diễn ra cuộc biểu tình buổi chiều bên ngoài trụ sở LHQ, nhà hoạt

động Đặng Xuân Diệu cho VOA biết có khoảng 400 người tham gia, họ hô to các khẩu hiệu chống đàn áp nhân quyền và trả tự do cho các tù nhân lương tâm. Ông Diệu cho biết bà Nguyễn Thị Quý, vợ tù nhân lương tâm Lê Đình Lượng đang thụ án 20 năm tù, và bà Nguyễn Thị Kim Thanh, vợ tù nhân lương tâm Trương Minh Đức đang thụ án 12 năm tù, từ Việt Nam sang, đã có mặt trong đoàn biểu tình. Trước đó hai bà đã gặp gỡ với các chính giới châu Âu tại hội thảo nhan đề “Những Thách Thức của tình trạng Nhân Quyền tại Việt Nam hiện nay.” Vào 10 giờ sáng hôm 22/1, hàng trăm người đã tham gia một cuộc biểu tình tại trụ sở LHQ ở Geneva do Phong Trào Giới Trẻ Thế Giới Vì Nhân Quyền tổ chức với các

bài hát, khẩu hiệu kêu gọi tôn trọng nhân quyền và chống Trung Quốc xâm lược được thể hiện bằng tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Pháp. Luật sư Trần Kiều Ngọc,

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Chủ tịch Phong Trào Giới Trẻ Thế Giới Vì Nhân Quyền, nói: Cái thông điệp mà ban tổ chức cuộc biểu tình muốn gửi đến nhà cầm quyền Việt

Nam là họ đừng nghĩ rằng quốc tế và đồng bào chúng ta sẽ làm ngơ hay không biết gì về những điều dối trá. 

Cộng đồng Việt Nam biểu tình tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 22/1/2019 - Photo Đặng Xuân Diệu

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

ĐỌC BLOG GIÙthoibao.com M BẠN Toronto

Thảm nạn từ ‘hiện đại’ và rùng mình với ‘thông minh’

Huyện Thanh Trì là một trong 4 huyện có lộ trình sẽ lên thành quận trong thời gián sắp tới (Ảnh: Môi trường và Đô thị)

hính quyền thành phố Hà Nội vừa đề nghị chuyển bốn đơn vị hành chính cấp huyện: Hoài Đức, Thanh Trì, Đông Anh, Gia Lâm, thành bốn đơn vị hành chính cấp quận. Có hai lý do để chính quyền thành phố Hà Nội đưa ra đề nghị này: Phát triển bốn huyện đang đô thị hóa thành quận có quy hoạch hiện đại, bộ máy hoạt động hiệu quả. Giảm được ngay 164 cán bộ chuyên trách và 2.000 đại biểu hội đồng nhân dân cấp xã. Cho dù chính quyền thành phố Hà Nội không cho biết chi tiết, chênh lệch giữa chi tiêu hàng năm của bốn đơn vị hành chính cấp quận sẽ tăng thêm bao nhiêu so với bốn đơn vị hành chính cấp huyện và tác động kinh tế - xã hội, cũng như hiệu quả thu - nộp ngân sách sau chuyển đổi từ huyện thành quận sẽ như thế nào nhưng theo thông lệ, đề nghị vừa kể sẽ được chấp thuận! Ở Việt Nam, gần như hệ thống chính trị, hệ thống công quyền chẳng bao giờ lắc đầu với những đề nghị mà mục tiêu được gắn vào hai từ “hiện đại”! Cách nay 11 năm, “hiện đại” được dùng như động cơ đẩy đề nghị “mở rộng Hà Nội” băng băng vượt qua tất cả phản biện với những phân tích hết sức cặn kẽ, thấu đáo để trở thành hiện thực. Năm ngoái, sau mười năm “mở rộng Hà Nội”, người ta nhận ra, các ý kiến phản biện đúng đến đau lòng: Càng rộng thì chất lượng môi trường sống càng tồi tệ. Các vấn nạn kinh tế - xã hội càng ngày càng nghiêm trọng. Tương lai càng lúc càng mờ mịt.

“Hiện đại” chỉ mở đường cho đủ loại dự án ngốn cả công thổ lẫn ruộng vườn của những người lương thiện, giúp đủ loại khu dân cư cao cấp, trị giá nhiều ngàn tỉ đồng mọc lên như nấm rồi bỏ hoang, biến một số cá nhân thành đại gia, biến một số doanh nghiệp thành vài ba tập đoàn khổng lồ, không tương xứng chút nào với hàng trăm ngàn người mất nhà cửa, sinh kế, càng kêu thì oan khiên càng dày như ở phường Dương Nội, quận Hà Đông. “Hiện đại” khiến chính quyền thành phố Hà Nội mạnh dạn gật đầu với ý tưởng “xây dựng trụ sở Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các phường, thị trấn, xã” theo mẫu chung về “hình khối ngôn ngữ kiến trúc, bố cục công trình, vật liệu xây dựng hoàn thiện và màu sắc” (4), dù đề nghị ấy ngốn hàng ngàn tỉ đồng, song làm ngơ trước những thực trạng kiểu như, toàn bộ học sinh

trường Tiểu học Chu Văn An, tọa lạc tại phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai phải nghỉ học luân phiên vì thiếu phòng học. Dẫu luôn luôn được “đính kèm” với “hiệu quả hoạt động của bộ máy” nhưng “hiện đại” không giúp bộ máy công quyền của thành phố Hà Nội tránh được lạm quyền, công khai xâm hại các quyền căn bản của công dân, vi phạm cả hiến pháp lẫn nhiều qui định pháp luật khi công bố lệnh cấm dân chúng ghi âm, ghi hình lúc làm việc với các viên chức đặc trách tiếp dân, do vậy, bị nhiều giới khuyến cáo phải sớm thu hồi (6). “Hiện đại” không đồng nghĩa với trách nhiệm nên sẽ không có ai bị truy cứu trách nhiệm, tất nhiên sẽ chẳng có viên chức “hiện đại” nào đủ tự trọng để từ chức. *** Tuy “sinh sau, đẻ muộn” nhưng mức độ phổ biến của “thông minh” đang có xu hướng qua mặt “hiện đại”. Theo báo giới Việt Nam thì chính quyền TP.HCM vừa đề nghị chính phủ Việt Nam cho phép giảm diện tích “Dự án Khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm” từ 10 lô đất xuống còn sáu lô đất, giảm vốn đầu tư từ 2,1 tỉ Mỹ kim xuống còn 900 triệu Mỹ kim, giảm số lượng nhà đầu tư từ bảy thành bốn. “Dự án Khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm” vốn là “lõi” của “Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm”. Dự án này hứa hẹn khai sinh một “trung tâm tài chính – thương mại - dịch vụ tổng hợp” song hành với một “khu dân cư

đa chức năng”. Khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm” sẽ ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý, điều hành, phục vụ dân chúng theo mô hình “khu đô thị sinh thái thông minh”. “Dự án Khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm” từng được quảng bá là sẽ kết nối với “Khu đô thị mới Thủ Thiêm” để nâng cao giá trị của “Khu đô thị mới Thủ Thiêm”. Mục tiêu tạo tác một “khu phức hợp thông minh” đã giúp hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở TP.HCM thẳng tay cưỡng chế – thu hồi đất, còn hệ thống chính trị, hệ thống công quyền trung ương nhắm mắt làm ngơ. Nay, hệ thống công quyền từ TP.HCM đến trung ương đang loay hoay, chưa biết sẽ giải quyết thảm nạn Thủ Thiêm bằng cách nào. Do cách thức thực hiện “Khu phức hợp thông minh Thủ Thiêm” không… thật sự thông minh nên cuối cùng, không bứng được “hai công trình văn hóa tâm linh” (Nhà thờ Thủ Thiêm và Tu viện của Dòng Mến Thánh giá ở Thủ Thiêm) nên đành thu hẹp qui mô. Bất kể thế nào thì “thông minh” vẫn còn đất sống, những dự án để tăng mức độ “thông minh” của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam vẫn thọc vòi vào công khố, hút hết ngàn tỉ này đến ngàn tỉ khác. Tự thân hiện đại, thông minh vốn tích cực nhưng khi trôi qua miệng của các viên chức hữu trách trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam, “hiện đại” đồng nghĩa với đại họa, còn “thông minh” liên tục làm thiên hạ bàng hoàng, phẫn nộ. 22/01/2019 TRÂN VĂN

Mục tiêu tạo tác một “khu phức hợp thông minh” đã giúp hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở TP.HCM thẳng tay cưỡng chế – thu hồi đất Thủ Thiêm

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Một người Việt trúng thăm, được mở tiệm bán lẻ cần sa NGUYỄN TUẤN HOÀNG

rong hôm 11 tháng 1, cơ quan kiểm soát về bia rượu và trò giải trí ở tỉnh bang Ontario đã bốc thăm danh sách 25 người được quyền mở tiệm bán lẻ cần sa trong tỉnh bang này. Danh sách 25 người được bốc thăm trong số 17 ngàn người và các công ty nộp đơn. Phần lớn trong số 25 phiếu trúng là những nhà thương mại, chứ không phải là các công ty. Trong số những người may mắn trúng thăm có ông David Nguyễn ở vùng đại thủ phủ Toronto. Trong vòng 5 ngày, 25 người may mắn trúng thăm sẽ phải nộp đơn đúng cách thức, với tiền lệ phí 6 ngàn dollars không được trả lại, và một trương mục tín dụng có 50 ngàn dollars. Những tiệm bán lẻ cần sa sẽ được mở cửa hoạt động vào ngày 1 tháng 4 sắp đến.

Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì hiện có những nguy hiểm cho những người Canada du lịch qua Trung quốc. Một gia đình người Canada gốc Trung quốc đã bị cấm không cho trở về Trung quốc thăm ông bố đang đau nặng, theo như những tin tức loan báo hôm thứ năm ngày 17 tháng 1 vừa qua.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Vào hôm 9 tháng 1, bà Ti Anna Wang cùng gia đình từ Canada về Hàng Châu thăm ông bố đang đau nặng. Khi đến phi trường Bắc Kinh, ông chồng và đứa con gái 11 tháng được cho vào, nhưng bà Wang bị nhân viên an ninh từ chối không cho đi qua. Cuối cùng cả gia đình bà Wang đã

được phi cơ chở qua một đảo của Nam Hàn. Trong hôm thứ tư ngày 16 tháng 1, bà Wang và gia đình đáp máy bay trở lại Toronto. Khi phi cơ đến phi trường Bắc Kinh, và chờ để chuyển sang một phi cơ khác trên chặng đường dài trở lại Canada, 6 nhân viên an ninh đã lên phi cơ, không cho bà Wang dùng điện thoại cầm tay cũng không cho bà này liên lạc với tòa đại sứ Canada ở Bắc Kinh. Cả gia đình bà sau đó lại được phi cơ chở lại Nam Hàn. Bố của bà Anna Wang là Vương Băng Dương (Wang BingZhang) là một trong những người tù bị giam cầm lâu nhất ở Trung quốc. Ông Vương bị nhân viên an ninh Trung quốc, qua Việt Nam bắt giữ và giải giao về Trung quốc vào năm 2002 về những tội danh được gọi là “do thám và khủng bố”.

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com Theo thân nhân của ông Vương thì ông ta bị bắt giữ vì ủng hộ việc tranh đấu cho tự do dân chủ ở Trung quốc. Ông Vương là thường trú nhân của Canada và có bằng tiến sĩ trường đại học McGill. Những căng thẳng đang diễn ra giữa Trung quốc và Canada, sau khi cơ quan an ninh Canada, theo lời yêu cầu của Hoa Kỳ, bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei, khi bà này đến Vancouver vào tháng chạp năm ngoái 2018. Hiện nay bộ ngoại giao Canada lên tiếng khuyến cáo cư dân ở Canada nên cẩn thận, khi du lịch qua Trung quốc. Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì chính quyền liên bang đã mở vòng tay đón nhận một thiếu nữ tỵ nạn đến từ xứ Saudi Arabia. Trong hôm thứ bảy ngày 12 tháng 1, bà Chrystia Freeland, tổng trưởng ngoại giao đã ra phi trường Pearson, đón cô Al Qunun đến từ một chuyến bay từ thành phố Seoul, Nam Hàn. Trước đó trong ngày thứ sáu, Thủ tướng Justin Trudeau cũng cho biết là Canada đã chấp thuận nhận cô thiếu nữ người Saudi này. Trong ngày thứ hai 7 tháng 1 trước đó, trong một chuyến bay đến Thái Lan, cô Al Qunun đã tử thủ trong phòng của một khách sạn ở phi trường Vọng Các, Thái Lan. Cô Qunun đã dùng mạng xã hội để thông báo là cô xin tỵ nạn, chạy trốn khỏi gia đình mà cô cho là đã bạo hành cô. Trong chuyến thăm viếng xứ Kuwait với gia đình, cô Qunun đã tìm cách bay qua Thái Lan và xin tỵ nạn. Theo lời cô Qunun, thì cô đã bị bố của cô bạo hành và buộc phải lấy một người đàn ông mà gia đình cô đã chỉ định. Cũng theo lời cô Qunun thì nếu không tuân lời gia đình, cô ta sẽ bị giết khi trở về xứ Saudi. Trở lại chuyện thời sự ở Canada theo bản tin của đài CBC phổ biến hôm 12 tháng 1, có nhiều gia đình trẻ, có nghề chuyên môn, nhưng đã không thể mua nhà ở thành phố Vancouver, mà phải di chuyển đến một thành phố khác, như trường hợp của anh Iain Reeve. Anh Reeve ở lứa tuổi 30, sinh ra ở thành phố Vancouver, tốt nghiệp ở trường đại học ở tỉnh bang British Columbia. Anh Reeve và vợ đã có công ăn việc làm tốt, nhưng trong nhiều năm tiết kiệm, cũng không có đủ tiền mua nhà. Cuối cùng anh Reeve và vợ đã phải di dân qua thành phố Ottawa, kiếm được việc làm khác và đã có thể mua nhà ở vùng thủ đô.

Cô Al Qunun

Cũng theo anh Reeve thì muốn có một cuộc sống ổn định, gia đình anh cần có nhà, chứ không thể di chuyển mướn nhà từ nơi này sang một nơi khác. Theo sở thống kê Canada, rất nhiều những người có nghề chuyên môn, đã bỏ Vancouver di chuyển sang 1 tỉnh bang khác. Bà Carole James, bộ trưởng tài chánh tỉnh bang B.C. nhận là thành phố Vancouver đang ở trong tình trạng thất thoát những chất xám (brain drain), những người trẻ có nghề chuyên môn đã di chuyển ra khỏi thành phố Vancouver, vì họ không kiếm được nhà. Giá trung bình một căn condo ở thành phố Vancouver trong tháng chạp năm 2018 đã ở mức $664,100, trong khi giá trung bình một căn nhà độc lập ở thành phố Vancouver lên đến trên 1 triệu dollars. Căng thẳng giữa Trung quốc và Canada ngày một lớn, khi tòa án Trung quốc vừa tuyên án tử hình một người Canada. Trong phiên tòa diễn ra ở miền đông bắc Trung quốc hôm thứ hai 14 tháng 1, một bị cáo người Canada đã bị tuyên án tử hình trong một phiên tòa xử lại. Bị cáo Robert Lloyd Schellenberg trước đây đã bị tuyên án 15 năm tù về tội tìm cách chuyển 222 ký lô thuốc lắc từ một hải cảng Trung quốc qua Úc Đại Lợi. Bị cáo này đã bị xử lại và bị tuyên án tử hình đã gây những công phẫn trên thế giới và nhất là từ chính quyền liên bang Canada. Theo nhận định của nhiều bình luận gia thì việc xử lại bị cáo người Canada này, có liên quan đến việc cơ quan an ninh Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei trong tháng chạp năm ngoái 2018. Từ khi bà Mạnh bị bắt, có đến 13 người Canada đã bị chính quyền Trung quốc bắt giữ, về nhiều tội danh khác nhau. Chuyển qua chuyện thời sự thế giới thì trong cuộc bỏ phiếu diễn ra trong ngày thứ ba 15 tháng 1, các nhà lập

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

pháp của nghị viện nước Anh đã bỏ phiếu bác bỏ thỏa hiệp Brexit với 432 phiếu chống và 202 phiếu thuận, việc nước Anh tách rời ra khỏi liên hiệp Âu Châu. Đây là một thất bại lớn lao của bà thủ tướng nước Anh, Theresa May, sau hơn hai năm sửa soạn. Ngay sau khi có kết quả cuộc bầu phiếu, ông Jeremy Corbyn, thủ lãnh đảng Lao Động ở nghị viện Anh đã đưa dự thảo bất tín nhiệm chính quyền của thủ tướng May, và thủ tướng May có thể bị bất tín nhiệm trong cuộc bầu phiếu trong ngày thứ tư. Theo dự trù, Anh sẽ tách rời khỏi liên hiệp Âu Châu vào ngày 29 tháng 3, và nếu việc tách rời không có một thỏa thuận Brexit thì sẽ là một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Cũng theo nhận định của nhiều bình luận gia thì việc nghị viện Anh bác bỏ một thỏa hiệp tách rời khỏi Âu Châu, có thể dẫn đường cho nước Anh quay trở lại hiệp hội này qua một cuộc trưng cầu dân ý thứ nhì? Trở lại chuyện thời sự tài chánh thì theo thống kê của hiệp hội những nhà địa ốc Canada, CREA, phổ biến hôm 15 tháng 1, số nhà bán được trong tháng 12 vừa qua đã sút giảm, và số nhà bán được ở Canada đã sút giảm 4 tháng liên tiếp.

Cũng theo hiệp hội những nhà địa ốc Canada, số nhà bán được trong năm 2018 đã ở mức thấp nhất kể từ năm 2012 cho đến nay. Theo bà Barb Sukkau, chủ tịch hiệp hội những nhà địa ốc Canada thì nguyên do của số nhà bán được sút giảm, là vì những luật lệ mới của chính quyền trong thể thức mượn tiền nợ nhà, khiến nhiều người muốn mua mà không đủ điều kiện. Giá nhà trung bình một căn nhà ở Canada hiện nay là $472,000, sút giảm 4.9 phần trăm trong vòng 1 năm. Theo ông Robert Kavcic, kinh tế gia thâm niên của BMO Capital Markets, thị trường nhà cửa ở hai vùng thủ phủ Toronto và Vancouver đã bớt nóng, và đặc biệt là thị trường nhà cửa ở vùng thủ phủ Vancouver hiện nay là vào tay người mua chứ không phải do quyết định của người bán, như những năm trước. Cuối cùng là chuyện một ông thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, từng chỉ trích chương trình bảo hiểm y tế đại chúng của Canada, sắp sửa qua Canada chữa bệnh. Theo những nguồn tin báo chí phổ biến hôm 14 tháng 1, ông Rand Paul, thượng nghị sĩ tiểu bang Kentucky của Hoa Kỳ sẽ qua Canada chữa bệnh. Cũng theo những tin tức thì thượng nghị sĩ Paul sẽ được giải phẫu bệnh ruột lòi (hernia) ở bệnh viện Shouldice Hernia ở vùng Thornhill, trong đại thủ phủ Toronto. Thượng nghị sĩ Rand Paul, nguyên là một bác sĩ chuyên khoa mắt, đã từng lên tiếng chỉ trích hệ thống bảo hiểm sức khỏe đại chúng của Canada là một hệ thống “nô lệ”, và nay lại qua xin chữa bệnh! Cũng theo những nguồn tin báo chí, chi phí mà ông thượng nghị sĩ Paul phải trả cho cuộc giải phẫu là từ $4,000 cho đến $8,000, chắc chắn rẻ hơn ở Hoa Kỳ! NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Ông Rand Paul

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com

Ngân hàng Royal cắt giảm lãi suất nợ nhà NGUYỄN TUẤN HOÀNG

COI CHỪNG TIỀN GIẢ Toronto: Theo tin của đài CTV phổ biến hôm thứ tư ngày 16 tháng 1, một người đàn ông trong thành phố Toront, đã bị kẻ gian dùng tiền giả mua chiếc iPhones thật. Ông Michael Boddy ở Richmond Hill đã đăng quảng cáo trên mạng internet bán chiếc iPhones với giá 1,260 dollars.

Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm thứ tư ngày 16 tháng 1, ngân hàng Royal, ngân hàng lớn nhất Canada đã cho cắt giảm mức lãi suất nợ nhà 5 năm cố định, từ mức 3.89 phần trăm xuống còn 3.74 phần trăm. Theo nhận xét của những chuyên gia tài chánh, 5 đại ngân hàng còn lại của Canada sẽ phải theo gót cắt giảm mức lãi suất nợ nhà cho khách hàng. Sáu đại ngân hàng của Canada theo

thứ tự từ lớn đến nhỏ là ngân hàng Royal, Toronto Dominion, Bank of Nova Scotia, Bank of Montreal, Bank of Commerce và National Bank. Cũng theo các chuyên gia ngân hàng thì hiện có những cạnh tranh trong việc cho mượn nợ nhà của các công ty tài chánh tư nhân, đã khiến các ngân hàng lớn phải giảm mức lãi suất để thu hút thêm khách hàng.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Có người nhận mua và hẹn đến một địa điểm công cộng, trao tiền mặt lấy điện thoại. Cũng theo lời ông Boddy, lúc mà gặp kẻ mua thì trời đã tối, và kẻ gian đã đưa cho ông 63 tờ giấy 20 dollars. Khi về đến nhà, ông Boddy mới biết đó là tiền giả. Theo sở cảnh sát Hoàng Gia RCMP, số tiền giả ở Canada được kẻ gian dùng

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com mua hàng hóa đã gia tăng cao từ năm 2015 cho đến nay, nhất là khi có những máy in hình màu ngày càng tối tân. Các giới chức an ninh đã khuyến cáo cư dân nên cẩn thận khi nhận tiền của người mua, vì tiền giả loại $20 đã thấy ở vùng thung lũng Fraser ở tỉnh bang British Columbia, và tiền giả loại $100 cũng thấy xuất hiện ở thành phố London, tỉnh bang Ontario. MỘT NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG LƯỜNG GẠT CỦA KHÁCH HÀNG 320 NGÀN Ottawa: Theo những tin tức loan báo hôm 11 tháng 1, một nhân viên giao dịch trong ngân hàng Bank of Montreal, làm việc bán thời gian, đã lường gạt của khách hàng một số tiền lên đến 320 ngàn dollars. Theo sở cảnh sát thành phố Ottawa, nghi can Osman Wisse, 24 tuổi, đã lợi dụng chức vụ, thâu thập những dữ kiện cá nhân của nhiều khách hàng, và chuyển những dữ kiện này cho

các băng đảng tội ác ở hai thành phố Toronto và Edmonton. Những băng đảng ở hai thành phố này, dựa vào những dữ kiện được cung cấp, giả danh là những khách hàng, đến ngân hàng nói là họ mất thẻ debit, và cung cấp những dữ kiện cá nhân mà chúng đã ăn cắp được, xin thẻ debit mới với mật mã mới. Chúng dùng thẻ debit mới, rút tiền trong trương mục của khách hàng. KHÔNG ĐỦ CẦN SA CHO NHU CẦU Ở CANADA Toronto: Tuy cần sa đã được hợp thức từ ngày 17 tháng 10 năm ngoái và tuy có hàng loạt các công ty trồng cần sa đã chuẩn bị trồng từ nhiều tháng qua, nhưng số cần sa cung cấp cho cư dân ở Canada vẫn không đủ cho nhu cầu, theo như những tin tức loan báo hôm thứ bảy ngày 12 tháng 1. Theo các nhà chuyên môn, tình trạng thiếu cần sa ở Canada có thể sẽ còn kéo dài trong 3 năm sắp tới.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Vì thiếu cần sa, các tiệm bán cần sa do chính quyền tỉnh bang Quebec làm chủ, chỉ mở cửa bán 1 tuần 3 ngày. Tỉnh bang Alberta không ban hành thêm giấy phép mở tiệm bán lẻ cần sa, chính quyền tỉnh bang Ontario chỉ cho mở 25 tiệm bán lẻ cần sa trong những tháng sắp tới. Vào giữa tháng 12 năm ngoái, 50 phần trăm các cửa tiệm bán lẻ cần sa ở Canada đã không còn cần sa để mà bán. Theo nhận định của ông Chuck Rifici, chủ tịch điều hành công ty trồng cần sa Auxly Cannabis Group ở thành phố Toronto thì sự thiếu hụt cần sa ở Canada có thể kéo dài trong 3 năm sắp đến.

ĐÂY LÀ LÚC NÊN MUA CỔ PHIẾU CỦA CÁC NGÂN HÀNG BẮC MỸ? Toronto (tin tổng hợp): Trả lời cuộc phỏng vấn của đài BNN Bloomberg trong hôm 11 tháng 1, ông Stéfane Marion, kinh tế gia trưởng và chiến lược gia của ngân hàng National Bank of Canada đã cho là sau những thời kỳ suy thoái, cổ phiếu của các ngân hàng ở Canada đã xuống đến mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua và bây giờ là lúc nên mua các loại cổ phiếu này. Cũng theo chiến lược gia Marion, giá cổ phiếu của các ngân hàng Canada hiện nay ở mức 9 lần so với số lợi nhuận và ông ta chưa hề thấy giá cổ phiếu của các ngân hàng Canada ở mức đó.

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com Cổ phiếu của các ngân hàng Canada cho tiền lời cổ phiếu hàng năm trung bình là 4 phần trăm. Theo nhận xét của ông Marion, người ta không dám mua cổ phiếu của các ngân hàng Canada là vì sợ mức lãi suất ngân hàng gia tăng, cuộc chiến mậu dịch với ông Tump, giá dầu khí sút giảm và nguy cơ có sự suy thoái của thị trường địa ốc. Ông Marion cũng tiên đoán là quỹ Dự Trữ Liên Bang Hoa Kỳ sẽ không tiếp tục cho tăng mức lãi suất căn bản, trị giá của đồng Mỹ kim sẽ xuống thấp và sẽ giúp cho sự phục hồi của giá cổ phiếu của các ngân hàng Canada. Sáu đại ngân hàng chính của Canada là Royal Bank, TD Bank, Bank of Nova Scotia, Bank of Montreal, CIBC và National Bank. Trong khi đó giá cổ phiếu của các ngân hàng lớn ở Hoa Kỳ cũng sút giảm trong những tháng cuối năm ngoái 2018, và cũng theo nhận định của nhiều chuyên viên tài chánh Mỹ, đây cũng là lúc nên mua cổ phiếu của những ngân hàng Mỹ. Trong năm 2018, chỉ số về ngân hàng của chỉ số SP 500 đã sút giảm 18.4 phần trăm. Theo bà Lisa Welch, quản lý quỹ đầu tư John Hancock Regional Bank Fund ở thành phố Boston, bây giờ là cơ hội mua cổ phiếu của các ngân hàng Mỹ với giá rẻ. Bà Welch cũng cho là bà không đồng ý với những tiên đoán của những nhà đầu tư cho là nền kinh tế Mỹ trên đường đi vào vòng suy thoái. MỘT THIẾU NIÊN 16 TUỔI TRỞ THÀNH CHỦ CHO MƯỚN NHÀ London, Ontario: Theo những tin tức loan báo hôm 12 tháng 1, em Tyson George, 16 tuổi đã bỏ tiền đặt cọc mua một căn nhà thứ ba ở thành phố London, tỉnh bang Ontario. Vào cuối năm 2017, em Tyson đã có tiền đặt cọc mua 1 căn nhà trong thành phố London, để cho thuê. Tháng 6 năm 2018, em Tyson lại có thêm tiền để mua trả góp căn nhà thứ nhì và bây giờ là căn nhà thứ ba. Giá của ba căn nhà mà em Tyson

mua, vào khoảng trên 110 ngàn dollars. Em Tyson đã có tiền đặt cọc mua nhà bằng cách mua lại những đồ cũ, sửa sang và bán đấu giá những món đồ này qua mạng internet. Trả lời những câu hỏi của các phóng viên báo chí, em Tyson cho biết em đã phấn khởi vì thấy quá dễ dàng trong việc kiếm tiền. Khi còn nhỏ, em Tyson đã theo ông ngoại đi mua đồ đấu giá ở thành phố London. Em đã mua một máy hút bụi Filter Queen với giá $100. Em mang về đăng trên mạng Kijiji và bán với giá $250. Em Tyson cũng cho biết em mua và bán mọi thứ từ giường chiếu, máy laptop, quần áo, iPads.. Vào năm 2017, khi em 17 tuổi, em đã bỏ tiền down mua một căn nhà trị giá $113,000 trên đường Wellesley Crescent, và tháng 6 năm 2018, bỏ tiền down mua một căn nhà khác trị giá $155,000 trên đường Trafalgar Street. Mục tiêu của em Tyson là làm chủ 100 căn nhà cho thuê khi em này đến 30 tuổi. CHÍN NGƯỜI LÀM CÙNG SỞ TRÚNG LÔ ĐỘC ĐẮC 60 TRIỆU Guelph, Ontario: Theo những tin tức loan báo hôm 12 tháng 1, có 9 người cùng làm việc trong một xưởng ở thành phố Guelph, tỉnh bang Ontario, đã trúng số lô độc đắc Lotto Max 60 triệu dollars. 9 tân triệu phú này là những người cùng làm một hàng line trong một hãng sản xuất phụ tùng xe hơi. Những người bạn đồng sự này đã quyết định bỏ tiền mua vé số chung mới bắt đầu từ năm ngoái 2018. Theo ông Ala Hirmiz, một trong những tân triệu phú thì họ không những là bạn cùng làm chung mà còn là những người trong một đại gia đình. Trong số 9 người may mắn này, phần lớn là những di dân mà có người mới đến Canada trong những năm qua. Những tân triệu phú cho biết họ sẽ dùng tiền trúng số đi du lịch, trở lại trường đi học hay bỏ tiền mở cơ sở thương mại.

Anh Nic Merry

MỘT THIẾU NIÊN BIẾN THÚ VUI THÀNH MỘT NGHỀ KIẾM RA TIỀN Cole Harbour, Nova Scotia: Nhiều năm trước khi còn là học sinh lớp 11 ở trường trung học Cole Harbour, tỉnh bang Nova Scotia, anh Nic Merry đã dùng tài sửa những màn hình của điện thoại, sửa cho bạn bè và được trả công bằng những chầu cà phê Tim Hortons. Khi lên đại học, anh Merry đã dùng phòng ngủ trong đại học xá là nơi anh sửa máy điện thoại cho khách hàng. Vào năm 2013, anh Merry đã bỏ học, khi đang học năm thứ hai trường đại học Saint Mary’s ở thành phố Halifax, tỉnh bang Nova Scotia. Anh Merry mở tiệm sửa máy điện thoại và dùng tầng hầm của căn nhà của ông bà ngoại ( nội) của anh ở thành phố Dartmouth làm trụ sở. Từ đó phất lên, anh Merry năm nay 24 tuổi và công ty sửa điện thoại

của anh đã có 5 chi nhánh và anh dự tính sẽ tiếp tục bành trướng, mở thêm nhiều chi nhánh trên toàn tỉnh bang Nova Scotia. ONTARIO KHÔNG TĂNG LỆ PHÍ SĂN THÚ TRONG NĂM NAY Toronto: Theo những tin tức loan báo 12 tháng 1, để khuyến khích nhiều người tham dự vào môn thể thao săn bắn trong mùa đông, chính quyền tỉnh bang Ontario đã quyết định không gia tăng lệ phí mua giấy phép săn thú trong mùa đông năm nay. Đồng thời Ontario cũng hủy bỏ thâu thuế dịch vụ $2 cho những thợ săn. Theo lời ông John Yakabuski, bộ trưởng năng lượng thiên nhiên của tỉnh bang Ontario thì chính quyền tỉnh bang đã dễ dàng cho cư dân trong tỉnh bang việc tham dự một môn thể thao ngoài trời trong mùa

đông, và việc không gia tăng lệ phí săn bắn, sẽ giúp tiết kiệm 1.6 triệu dollars cho những thợ săn khi phải mua giấy phép. Ngoài việc không tăng lệ phí, chính quyền tỉnh bang cũng cắt giảm những thủ tục rườm rà trong việc xin giấy phép săn bắn. Tỉnh bang Ontario đã thâu vào hàng năm 500 triệu dollars cho ngành kỹ nghệ săn bắn. Tyson George

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

9 người trúng số lô độc đắc Lotto Max 60 triệu dollars

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng 1. Nội dung tin Cộng đồng xin ngắn, gọn, rõ ràng, viết bằng font tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: tincongdongthoibao@gmail.com 2. Các dịch vụ phục vụ Cộng đồng sẽ được đăng tải cách 3 tuần một lần và tùy thuộc vào số trang dành cho đề mục tin Cộng đồng. 3. Tùy theo tính chất và thời gian tính của bản tin, tòa soạn sẽ sắp xếp thứ tự ưu tiên đăng tải. Tuy nhiên, chỉ đăng tối đa trong 3 kỳ báo. 4. Hạn chót nhận bản tin Cộng đồng hằng tuần là 6:00pm Chủ nhật. Đại nhạc hội Thời Báo 2019 Quỹ Cộng Đồng Thời Báo trân trọng thông báo: Đại nhạc hội Thời Báo 2019 sẽ được tổ chức tại Living Arts Center – Hammeron Hall, 4141 Living Arts Drive, Mississauga ON L5B 4B8 vào ngày thứ Bảy 01 tháng 06 năm 2019 từ 7:00pm đến 11:30pm, với sự góp mặt của MC Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn & Nguyễn Cao Kỳ Duyên và các ca sĩ: Don Hồ, Ngọc Anh, Dương Triệu Vũ, Mai Thiên Vân, Như Ý và Hoàng Anh Khang cùng ban nhạc The Liberty. Quý đồng hương muốn biết thêm chi tiết về bảo trợ hay đặt vé trước, xin liên lạc VP Thời Báo: (416) 925-8607. Hội Người Việt Toronto *HNV thay mặt Ban Tổ chức cám ơn quý đại diện tôn giáo, hội đoàn, tổ chức, thiện nguyện viên, mạnh thường quân, đồng hương đã ủng hộ tham dự, đóng góp tâm sức tài năng để giúp duy trì văn hóa Việt vào dịp Hội Chợ Tết Kỷ Hợi 2019. *Giải thưởng dây chuyền kim cương do tiệm vàng Alena tặng đã được công bố trong HCT: vé vào cửa có số 05999. Quý vị nào có vé vào cửa với số này, xin liên lạc với Hội Người Việt: (416) 636-8887 để lấy hẹn nhận giải thưởng. Hạn chót: Thứ sáu 15/02. *Lớp vi tính căn bản miễn phí mớ i cho cao niên đến cuối tháng 3. Khóa học tại văn phòng 1364 Dundas St. West: Thứ Ba và Thứ Năm từ 1:00pm đến 3:00pm. Liên lạc ghi danh: (416) 536-3611 hay email “thaihungvatoronto@gmail. com”. Khóa học tại văn phòng 3585 Keele St., unit 13: Thứ Hai và Thứ Tư, từ 6:00pm đến 8:00pm. Liên lạc ghi danh: (416) 636-8887 hay email vktran0602@gmail.com *Lớp Tai Chi mỗi thứ Ba và thứ Năm từ 9am đến 10am tại 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Võ Bá Thọ (416) 769-0173, VP/HNV (416) 536-3611. *Lớp Khí Công mỗi thứ Ba và thứ Sáu từ 7pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Tư Trịnh (416) 826-0855, VP/HNV

(416) 636-8887. *Lớp Line Dance mỗi Chủ nhật từ 5pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Kim Phạm (647) 800-5206. *Lớp luyện giọng chuẩn Anh Văn: Mỗi thứ Ba và thứ Năm, từ 10:30am -12:30pm tại VP/HNV, 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Tony De Mazia (416) 516-5979. *Dịch vụ “Tư Vấn Nghiện Cờ Bạc” nhằm giúp cho các cá nhân và thân nhân trong gia đình hiểu rõ tác hại của cờ bạc. Liên lạc chi tiết: (416) 567-3625. Đường dây miễn phí 1-866-330-7255. Hội Cao Niên Việt-Nam Toronto Tiệc Tất niên Mậu Tuất sẽ được tổ chức vào lúc 1:30pm ngày thứ Bảy 26/01 tại trụ sở Hội Người Việt, 1364 Dundas St. West, Toronto, ON. M6J 1Y2. Liên hoan mừng Sinh nhật tháng 1 vẫn diễn ra như thường lệ. Sẽ có sự hiện diện của các vị khách mời và các diễn giả thân thiết với Hội Cao Niên. Miễn phí. Hội Cao Niên Việt Nam Mississauga Tiệc Tân niên mừng Xuân Kỷ Hợi sẽ được tổ chức từ 11:00am đến 4:00pm ngày thứ Bảy 09/02 tại 377 Burnhamthrope Road East, Unit 116. Khai mạc lúc 12:30pm, 1:30pm lễ dâng hương, 2:00pm ẩm thực, 4:00pm: bế mạc. Văn nghệ sẽ do ban nhạc Sống Vui, bạn Phương Nam và Hội Cao Niên Việt Nam Mississauga phụ trách. Liên lạc: Bà Trần Thị Điệp (905) 212-7164. Hội Người Việt Kitchener Sẽ tổ chức Hội Chợ Tết vào ngày 26/01 từ 5:00 chiều tới 12:00 giờ khuya. Địa điểm: 655 Wabanaki Drive, Kitchener ON N2C 2G3. Vé vào cửa: $15/người lớn và $8/trẻ em 6-12 tuổi, bao gồm thức ăn. Liên lạc chi tiết: Tôn mộng Hoàng (519) 807-7534, Nguyễn Thành Lân (519) 748-4911. Email: quangngocton@ yahoo.ca hoặc www.facebook.com/ hoinguoivietkw. Hội đón nhận các đóng góp tài chánh, vật thực của cá nhân và hội đoàn. Tham gia trình

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

diễn văn nghệ, liên lạc: Nguyễn Thành Lân (519) 748-4911. *Lớp thi nhập tịch: Chủ nhật từ 10:00am đến 12:00pm. Liên lạc: (519) 650-2517. *Dạy Toán từ lớp 7 trở xuống: Thứ Bảy từ 11: 00am đến 1:00pm tại VP Hội. Miễn phí- Hướng dẫn thi bằng viết lái xe, có tài liệu tiếng Việt. *Tặng hộp quà “Welcome Pack” cho những người mới định cư sau ngày 1/1/2014, trên 18 tuổi. Liên lạc: Cô Hoàng (519) 893-3139, (519) 807-7534. *Lớp Line Dance: Chủ nhật từ 2:00pm tới 4:00pm. *Điền các mẫu đơn xin trợ cấp xã hội, hưu trí, tiền già, tiền bệnh, xin việc làm, nhà ở của chánh phủ. Liên lạc VP Hội: Thứ Tư từ 1:00pm3:00pm- Các ngày khác: Từ 3:00pm đến 6:00pm- Thứ Bảy từ 10:00am đến 3:00pm. Liên lạc V/P Hội: (519) 954-l473. Ngoài giờ, xin liên lạc (519) 893-3139 hoặc (519) 7484911. Địa chỉ VP/Hội: 114-265 King St.E. Kitchener. Email: kw.vna75@ gmail.com *Cư dân Guelph cần những dịch vụ của Hội, liên lạc: Cô Qui Lam (LiLy): (519) 836-2222 Ext: 222. Nhóm “Sống vui sống khỏe” sinh hoạt thứ sáu từ 1:00pm đến 3:00pm tại West End Centre. *Trường Việt ngữ tại thành phố Cambridge vẫn còn nhận học sinh. Ghi danh tại trường Hespeler Public School, 300 Winston Blvd., Cambridge, ON N3C 3J6. Liên lạc chi tiết: Cô Thu Trinh (519) 2403281. Trung tâm Cộng đồng Mississaga * Ngày 06/04: Khai thuế miễn phí cho người có thu nhập thấp. Liên lạc TT để biết thêm chi tiết và ghi danh. *Giúp điền đơn và hướng dẫn thi quốc tịch, trợ giúp các thủ tục cần thiết cho đồng bào - Phát tặng phẩm cho người mới định cư (dưới 3 năm). Xin đem theo thẻ thường trú. *Sinh hoạt trung tâm: Thứ tư: Tài chi (3:30pm - 4:30pm), Thứ bảy: Line dance (10:00am – 12:00pm), Belly dance (12pm- 1:00pm), lớp kèm Toán (1:00pm – 2:30pm); Anh Văn (2:30pm- 4:00pm); Chủ nhật: Càn Khôn Thập Linh (10:00am-12:00pm); Vi tính căn bản (10:00am-11:30am); Phá p văn (1:30pm- 3:00pm); Đàn dân tộc (11:30am-1:30pm); Karaoke (11:45am -1:15pm); Khiêu vũ Ballroom/Latin (12:00pm-3:00pm); Keyboard, Guitar (1:30pm-3:00pm). Anh văn từ lớp 1 đến lớp 7 cho thường trú nhân. Có cấp vé xe bus và giữ trẻ miễn phí. Liên lạc Trung

tâm: (905) 891-3825. Tết Gala 2019 VOICE Canada và Mạng lưới Canadian Vietnamese Network sẽ tổ chức Tết Gala 2019 vào ngày 16/02 năm 2019 tại Chateau Le Jardin, West Wing, Grand Versailles, 8440 Hwy 27, Woodbridge, ON, L4L 1A5. Hội trường có sức chứa 900 chỗ ngồi. Parking rộng- Miễn phí. Chương trình: Tiệc cocktail, Múa Lân, Dạ tiệc, Trình diễn thời trang- Văn nghệ dạ vũ với các ca sĩ: Nguyễn Hồng Nhung, Đan Nguyên, Như Loan- MC: Trịnh Hội, Đoan Nguyên. Ban nhạc: Liberty. Giá vé ủng hộ: $75, $85, $100. Vé có bán tại: T&T Mediacal Clinic, 3175 Rutherford Rd, #28, Vaughan L4K 5Y6- Cash One Hour Cleaner, 2013 Finch Ave. W. North York- M3N2V3, V/P Thời Báo, 1114 College St, Toronto, 1065 Place Canadian Unit 307, Mississauga- L4W0C2. Một phần ngân khoản thu được sẽ được sử dụng để bảo trợ đồng bào tỵ nạn ở Nam Dương. Bảo trợ và đặt mua vé, xin liên lạc: Đỗ Kỳ Anh (416) 417-8098, James Nguyễn (416) 7383261, Julia Le (647) 272-4665. Trung tâm Hướng dẫn Luật pháp Hoa- Việt-Khmer-Lào Cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí trong lãnh vực bảo lãnh gia đình, quyền lợi của người thuê nhà, luật lao động và khiếu nại các phúc lợi xã hội. Có thể mở hồ sơ đại diện cho quý vị nếu đủ điều kiện hay giới thiệu quý vị đến các dịch vụ thích hợp. Tổ chức các hoạt động giáo dục cộng đồng về các lĩnh vực pháp luật và vận động cải cách luật pháp. Tư vấn trên điện thoại. Giờ làm việc: Thứ Hai, Thứ Năm và Thứ Sáu: Từ 9:00am đến 5:00pm; Thứ Ba: 12:00pm đến 7:00pm; Thứ Tư: 1:00pm đến 5:00pm. Nếu cần TT sẽ làm hẹn. Thứ Tư từ 1:00pm- 4:00pmQuý vị có thể đến không cần hẹn, phục vụ theo số thứ tự. Địa chỉ TT: 180 Dundas Street West, Phòng 1701, Toronto, ON, M5G 1Z8. Liên lạc TT: (416) 971-9674. Website: www.csalc.ca. Đường dây viễn liên miễn phí Ontario: 1-(844) 971-9674. Lễ Tưởng Niệm tại Bia Đài Tưởng niệm VNCH Nhằm tưởng nhớ công ơn các anh hùng chiến sĩ VNCH và đồng bào đã hy sinh mạng sống để bảo vệ Tự do, Nhân quyền, Toàn vẹn lãnh thổ các buổi lễ sẽ được tổ chức tại BĐTN-VNCH ở trong khuôn viên Nghĩa trang Glen Oaks, 3164 Ninth Line, Oakville trong năm 2019: Thắp nhang đầu năm Kỷ Hợi ngày 09/02

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com lúc 12:00pm (10 phút), Lễ Tưởng niệm Cầu siêu (mùa Quốc Hận 30.4.) vào ngày 04/05 lúc 12:00pm, Lễ Cầu siêu độ Vong linh ngày 10/08 lúc 12:00pm. Liên lạc: (416) 909-7237, (416) 895-9276. Lớp Càn Khôn Thập Linh Mississauga Bắt đầu từ ngày 26/01, lớp Càn Khôn Thập Linh tại chùa Tích Lan do bác sĩ Cường phụ trách sẽ dời về trụ sở Hội Cao Niên Mississauga, số 377 Burhamthorpe Road East , lầu 2. Lớp A (Regular Tài Chi CK10 và ngồi thiền): Mỗi thứ bảy từ 12.30pm đến 2:00pm. Lớp B (Light Tài Chi): Mỗi tháng một lần, vào những ngày thứ bảy cuối tháng từ 2:30pm đến 3:30pm. Liên lạc chi tiết: (905) 8484804, (416) 451-6374. Nhạc kịch “A Perfect Bowl of Phở” Nhạc kịch của một tác giả trẻ tuổi người Canada gốc Việt, Nam Nguyễn, nói về các món ăn của người Việt Nam. Vở kịch sẽ được trình diễn bằng tiếng Anh, dưới sự bảo trợ của công ty fu-GEN, tại Factory Studio Theatre, 125 Bathurst St., Toronto, từ ngày 23/01 đến 10/02. Để mua vé xin vào website http:// www.factorytheatre.ca/what-s-on/ fugendoublebill/. Mua trước ngày 23/01 sẽ được giá đặc biệt $25, với số Code là “Early”. Nhóm Tình Người Sẽ tổ chức “Xuân Hội Ngộ” vào ngày 26/01 từ 11:00am – 6:30pm tại 2185 Stavebank Rd, Mississauga. Có gian hàng trò chơi thiếu nhi, sớ Táo quân, lô tô xổ số, nhiều gian hàng thực phẩm, hái lộc xuân. Văn nghệ xuân do các nhóm trẻ và ca sĩ Toronto trình diễn. Vé vào cửa: $10/người, trẻ em từ 1 tuổi đến 12 tuổi miễn phí. Văn nghệ Dạ vũ từ 7:30pm - 1:00am. Giá vé $20. Cơ sở thương mại muốn đặ t gian hà ng trong Hộ i Chợ Tế t, hoặc ủng hộ, liên lạc: Phiên – Mến (289) 815-0316, (905) 616-5056, Phương Loan (647) 923-8544, An Nhiên (416) 825-4609. Cần thiện nguyện viên HCT. Sẽ cấp giờ thiện nguyện cho các em. Nhóm Tiếng Nước Tôi Để tạo điều kiện cho các em học hỏi nhiều hơn về ngôn ngữ, địa lý, văn hoá và lịch sử Việt Nam, sẽ tổ chức cuộc thi Đố Vui Để Học vào ngày 31/03 dành cho các em từ lớp 3 đến lớp 12 trong vùng GTA (Toronto, Mississauga, Brampton và các vùng phụ cận). Tất cả các học sinh các lớp Việt ngữ hoặc được dạy tiếng Việt

ở nhà, đều có quyền ghi tên dự thi. (Cần photo ID hoặc Thẻ Học sinh có hình). Hạn chót để ghi tên dự thi & nhận bài học: Ngày 15/03. Giải nhất: 1 cái mini Ipad, giải nhì: 1 cái headphones, giải ba: $100. Liên lạc chi tiết, lấy bài vở, ghi tên dự thi hoặc bảo trợ cuộc thi: cô Kim Uyên (905) 891-3825 ext. 102, email vccmis01@ rogers.com, Công Thuận (647) 9280787, email: thuanle777@hotmail. com Nhóm Sống Vui Lớp tập luyện hát nhạc sống tại Northwood Community Center, 14 Clubhouse Court, North York sinh hoạt hàng tuần vào ngày Chúa nhật từ 2:30pm - 9:30pm. Miễn phí. Liên lạc chi tiết: Lưu Đức Phụng (647) 8552208, Thụy (647) 290-5299. Quỹ Từ Thiện Từ Tâm Danh Sách số 15, gồm có 51 gia đình cũ và 8 gia đình mới sẽ được bắt đầu vào tháng 2. Chương trình giúp đỡ một gia đình nghèo $20 CAD một tháng ($240 một năm). Tăng $5 đô la vì tiền Gia kim bị xuống giá và vật giá lên. Chương trình đã đem lại niềm vui và ổn định đời sống cho các gia đình có con thơ, người lớn bị bệnh hiểm nghèo, các cụ già không nơi nương tựa tại miền Trung và Nam, Việt Nam. Hằng tháng, thiện nguyện viên của Quỹ Từ Thiện Từ Tâm tại địa phương mang đến tận nhà 10 kg gạo, nước mắm hoặc xì dầu, dầu ăn, các dinh dưỡng khác và tiền mặt hơn $100 ngàn. Nếu quý vị muốn giúp nuôi một gia đình hoặc một em học sinh nghèo, xin xem chi tiết hoàn cảnh của mỗi gia đình và hình ảnh tại trang nhà: www. tutamfoundation.org. Liên lạc Phi: (647) 718-1497. Ghi danh các lớp Việt ngữ Toronto và phụ cận Quý Phụ huynh đến trường ghi danh cho các em xin nhớ đem theo Ohip, số học sinh OEN và học phí trọn năm 20$: Toronto: Các Lớp Việt ngữ Trường Brookhaven Public School, 70 Brookhaven Drive M6M 4N8. Ghi danh: Thứ Ba từ 3:15pm- 5:45pm. Etobicoke: Các Lớp Việt ngữ Trường West Glen Public School, 47 Cowley Ave, Etobicoke, M9B 2E4. Ghi danh: Thứ Bảy từ 9:00am - 11:30am. North York: Các Lớp Việt ngữ Trường Firgrove Public School, 270 Firgrove Crescent, M3N 1K8. Ghi danh: Thứ Tư từ 3:30pm – 6:00pmCác Lớp Việt ngữ Trường Calico Public School, 35 Calico Drive , M3L 1V5. Ghi danh: Thứ Sáu từ 3:15pm

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

– 5:45pm. Liên lạc chi tiết: Cô Diệu Phương (416) 246-9912, cô Pauline (416) 716-3177 Việt ngữ Brampton Niên học 2018-2019: Các lớp ghi danh cho đến 31/03 (trừ lớp tín chỉ). Xin quý phụ huynh hãy ghi danh cho đủ số lượng để duy trì các lớp học tiếng Việt cho các em. http://www.peelschools.org/ adulteducation/intllanguages/Pages/ default.aspx. Liên lạc chi tiết: (905) 891-3825. Thánh thất Cao đài Kitchener *Thứ Bảy 26/01: Lễ đưa Chư Thánh triều Thiên- Thượng sớ vào giờ Ngọ -(12 giờ trưa). *Thứ Bảy 02/02: Tiệc chay mừng Xuân Kỷ Hợi- Hái Lộc đầu năm. *Thứ Hai 04/02 lúc 12 giờ đêm: Lễ đón Giao thừa tân niên: Đàn cúng Rước Chư-Thánh được kỉnh Lễ vào 12 giờ đêm. Sau giao thừa, toàn Đạo mừng Xuân chúc Tết, khoản đãi thức ăn. Thứ Bảy 09/02: Vía Đức Chí Tôn -Cúng Sao giải hạn. Địa chỉ Thánh thất: 259 Courtland Ave East, Kitchener, N2G-2V6. Liên lạc: Mỹ Lệ Nguyễn (519) 743-8996, CTS Trần văn Hùng (519) 590-0760, Lê Trân Tâm (226) 600-8883. Thánh thất Cao Đài Toronto *Ngày 27/01: Đại lễ đưa Chư Thánh. *Khuya ngày 04/02: Đại lễ rước Chư Thánh, Thư Chúc Tết của HH Lễ Sanh Quyền đầu Tộc Đạo, Hái lộc, Lì xì. *Ngày Chúa nhật 03/02: Không Đảnh Lễ Đức Chí Tôn, *Ngày 10/02: Đại lễ Vía Đức Chí Tôn- Ngày 17/02: Đại lễ Rằm Thượng ngươn. Phật Giáo Hòa Hảo Toronto Liên hoan mừng Xuân Kỷ Hợi sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật

03/02 từ 11:00am đến 4:00pm tại Armour Heights Community Centre, 2140 Avenue Rd., Toronto. Liên lạc: Nguyễn Trung Hiếu (905) 619-0398, Võ Mộng Hoàng (519) 893-3139, Võ Tuyết Đông (416) 725-8649. Hội Thánh Tin Lành Đắc Thắng VN Thờ phượng: Chúa nhật 2:00pmLớp học Kinh Thánh tại Jane & Steeles – Thứ Năm 7:30pm- Nhóm học Kinh Thánh tại Mississauga: Thứ Sáu 8:00pm. Địa chỉ Hội Thánh: 3194 Weston Road, North York M9M 2T6- Liên lạc: Mục sư Khánh Thái (416) 970-6292. Giáo xứ Các Thánh Tử đạo Việt Nam * Hội Chợ Tết Cộng đoàn: Thứ Bảy 26/01 lúc 6:30pm tại hội trường nhà thờ St. Cecilia: Múa Lân, Sớ Táo Quân, Vè Tết, văn nghệ, Karaoke, Lì xì, Lô tô, Bầu Cua... Thức ăn và bánh kẹo Tết, trò chơi Thiếu Nhi. Vào cửa tự do. *Hội Chợ Tết Thiếu nhi: Thứ Bảy 02/02 (1:00pm-4:00pm) tại trường James Culnan 605 Willard Ave. Toronto: Múa Lân, văn nghệ Tết, Lì xì, trò chơi, gian hàng Thiếu nhi vui xuân- 5:00pm: Thánh lễ Chúa nhật IV mùa thường niên tại nhà thờ St. Cecilia. *Thứ Hai 04/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Tạ Ơn và đón Giao thừa năm Kỷ Hợi, nghi thức Chúc Tụng Chúa, hái lộc Lời Chúa và phát lộc đầu năm. *Thứ Ba 05/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Minh niên, cầu Bình an. *Thứ Tư 06/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Kính nhớ Tổ tiên, Cầu cho Cha Mẹ. *Thứ Năm 07/02 lúc 7:30pm: Thánh lễ Thánh hóa công việc làm. *Chúa nhật 10/02: Ngày Thế giới cầu cho bệnh nhân (Thánh lễ Chúa nhật V mùa thường niên); Xin các gia đình đưa các thân nhân đau, yếu,

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

TIN CỘNG ĐỒNG

Toronto thoibao.com

bệnh đến tham dự Thánh lễ 5:00pm Thứ Bảy 09/02 hoặc Chúa nhật 10/02 lúc 1:00pm và 4:00pm để nhận Bí tích Xức Dầu Thánh và chúc lành. Địa chỉ nhà thờ St. Cecilia 161 Annette St. Toronto. Liên lạc VP/Giáo xứ: (416) 769-8104. Cộng đoàn Đức Mẹ La Vang Thánh lễ mừng Xuân Kỷ Hợi: *Thánh lễ Giao thừa: Thứ Hai 04/02 lúc 7:30pm. *Thánh lễ đầu năm Tết Nguyên đán: Thứ Ba 05/02 lúc 7:30pm- Cuối Thánh Lễ, sẽ có hái lộc Lời Chúa đầu Xuân và lì xì cho trẻ em. *Thánh lễ cầu cho Ông bà, Tổ tiên: Thứ Tư 06/02 lúc 7:30pm. *Thánh lễ Thánh hóa công việc làm: Thứ Năm 07/02 lúc 7:30pm. Địa chỉ nhà thờ: Thờ Ss. Salvador D o M u n d o , 1 2 1 2 M e l t o n D r. Mississauga, ON, L4Y 4B1. Cộng đoàn Giáo xứ Đức Mẹ VNHamilton Sẽ tổ chức Tết Kỷ Hợi vào ngày thứ Bảy 02/02. Chương trình: 11.00am Thá nh lễ . 12: 00pm -6.00pm: Hộ i chợ với nhiều món ăn truyền thống, đặc sắc, trò chơi giải trí vui xuân, múa lân đón Tết. Địa chỉ Giáo xứ: 1393 Cannon St. East, HamiltonL8H 1W2. Liên lạc Cộng đoàn: (905) 544.7011. Hành hương Rô-ma- Thánh địa Israel Linh mục Phê-rô Nguyễn Thế Tuyển sẽ hướng dẫn chuyến đi hành hương Rô-ma, Ý và Thánh địa Israel từ ngày 27/10 đến ngày 08/11. Liên chi tiết với nhân viên International Heritage Tours: Mr. Stan (647) 4639057; Email: stan@ihtours.com hoặc Linh mục Tuyển (289) 971-1234; Email: pherotuyen@gmail.com. Giáo hội Phật Giáo VN Thống nhất Hoa Kỳ-Canada Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm, Tỳ Kheo Đỗng Tuyên sẽ đảm nhiệm khóa tu học Phật pháp Bắc Mỹ lần thứ 9 tại San Jose, California từ ngày thứ Năm 25/07 đến thứ Hai 29/07. Địa điểm: Hotel Double Tree by Hilton Newark, 39900 Balentine Drive, Newark, CA 94560. Chi phí mỗi người $ 300.00 USD (phòng ngủ cho 4 người), Vợ chồng $500.00 USD” bao gồm đưa rước phi trường, phòng ngủ, 3 bữa ăn trong ngày. Hạn chót ghi danh: Ngày 30/06. Xin mua vé máy bay đến 1 trong 3 phi trường “San Jose, San Francisco hoặc Oakland” nói trên trước 3:00pm ngày 25/07 để tiện việc đưa đón. Xem hình ảnh “Khóa Tu Bắc Mỹ lần thứ 8 2018” tại HawaiI xin vào trang nhà:

https://quangduc.com/p222a63585/ day-03-hinh-anh-khoa-tu-hoc-bacmy-ky-8-ngay-13-9-2018. Xin vào trang nhà “Quangduc.com” để download Phiếu Ghi danh và xem Thông bạch: https://quangduc.com/ a64339/thong-bao-khoa-tu-hoc-bacmy-lan-thu-9 Liên lạc: 1(650) 538-6900, 1(916) 346-6583. Chùa Pháp Vân *Lễ hoàn kinh Diệu Pháp Liên Hoa sẽ được cử hành vào lúc 7:00pm ngày thứ Ba 29/01. *Sẽ tổ chức lễ hiệp kỵ chư vị Hương linh quá cố hữu công và chư hương linh phụng thờ ký tự tại chùa vào lúc 11:00am ngày Chủ nhật 03/02. Kính mời quý Phật tử, quý đồng hương có phụng thờ hương linh tại chùa về tham dư lễ. *Gian hàng bán thức ăn chay sẽ mở cửa phục vụ trong mùa Tết kể từ ngày 20/01 cho đến 15 tháng Giêng ÂL. Ngoài những món chay truyền thống, còn có bánh tét nhân đậu xanh và nhân chuối Xiêm (tươi). Liên lạc chi tiết: (905) 712-8809- Trang nhà: www.phapvan.ca. Chùa Huệ Quang *Chủ nhật 03/02 lúc 10:30am: Cúng cầu siêu Chư Tiên linh cuối năm. Kính mời quý gia đình có phụng thờ hương linh tại chùa tham dự. Tuần nầy không có khóa tu Tịnh Độ. *Thứ Hai 04/02 lúc 9:30pm: Lễ đón Giao thừa. Thứ Ba 05/02: Mừng Xuân Di Lặc- Chủ nhật 10/02 lúc 10:30am: Lễ Khai kinh và Cúng đèn Dược sư. Từ thứ Hai 11/02 đến thứ Bảy 16/02, chùa có khóa lễ Tụng kinh Dược Sư vào lúc 6:30pm. Chủ nhật 17/02 lúc 10:30am: Lễ Hoàn kinh Dược Sư, Dâng sớ cúng cầu an. Địa chỉ chùa: 616 Trethewey Drive. Liên lạc Chùa: (416) 240-7604. Chùa Kim Quang Toronto *Chủ nhật 03/02: Lễ Sám hối cuối năm Mậu Tuất. Thứ Hai 04/02: Lễ Cung đón Giao Thừa mừng Xuân Kỷ Hợi lúc 10:00pm. *Lễ Thọ Trì Kinh Diệu Pháp Liên Hoa vào thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu từ 7:00pm đến 8:30pm. Chùa có phát hành các loại thực phẩm chay. Liên lạc Chùa : (416) 658-9566. Chùa Hương Đàm Thứ Hai 04/02 lúc 6:00pm: Sám hối cuối năm -7:30pm: Hát cho nhau nghe-11:00pm: Lễ đón Giao Thừa, múa lân, phát lộc đầu năm.Thứ Ba 05/02, Thứ tư 06/02, Thứ Năm 07/02 lúc 11:00am: Cúng Phật, cúng linhChùa mở cửa suốt 3 ngày Tết- Chủ

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

nhật 10/02 lúc 11:00am: Cúng ngọ, Khai kinh Dược Sư - Văn nghệ mừng xuân, Xổ số vui xuân - Tụng Kinh Dược Sư mỗi đêm lúc 8:00pm từ 6/01 đến 12/01 Kỷ Hợi. Chủ nhật 17/02 lúc 11:00am: Lễ Cầu an đầu năm. Địa chỉ Chùa: 208 Brucedale Ave. E Hamilton. Liên lạc Chùa: (905) 387-5905. Niệm Phật đường Vô Lượng Quang Ngày 04/02 lúc 9:00pm: Lễ đón giao thừa - 9:00pm - 10pm: Sám hối cuối năm - 10:00pm-11: 45pm: Tụng kinh Vô Lượng Thọ- 12:00am: Đón giao thừa- Hái lộc đầu năm. Mùng 1 đến mùng 8 Tết. (05/02– 12/02): Từ 10am - 12pm Tụng kinh Vô Lượng Thọ- Cúng Ngọ- Hái lộc - Thọ trai- Từ 2pm - 6pm: Niệm Phật kinh hành. Địa chỉ NPĐ: 12 Orchardcroft Cres. North York. Toronto. Liên lạc NPĐ: (647) 760-5077 Chùa Huê Lâm *Sẽ cử hành đại lễ Giao Thừa vào lúc 9:00pm ngày thứ Hai 04/02. Có thuyết pháp và hái lộc đầu xuân. *Thứ Ba 05/02 (mồng 1 Tết) lúc 10:30am: Lễ Rước Vía Đức Phật Di Lặc, Khai kinh Dược Sư, tuyên đọc Sớ cầu an đầu năm.

*Chủ nhật 10/02 lúc 10:30am: Khóa lễ đặc biệt Cúng Sao Hội đầu năm, tụng Kinh Dược Sư, dâng sớ Cúng Sao giải hạn. *Chủ nhật 17/ 02 lúc 10:30am: Đại lễ cúng Rằm Thượng Ngươn, khóa lễ Dược Sư, tuyên đọc Sớ Cầu an. Địa chỉ Chùa: 236 Rhodes Ave, Toronto M4L 3A1. Liên lạc Chùa: (416) 7787315. Có parking miễn phí. Chùa Linh Sơn Chủ nhật 27/01: Khóa Tịnh Tu Tam Nghiệp (9:30am-5:00pm)- Chủ nhật 03/02: 11:00am: Khóa lễ Tất niên, Cúng Tiến Linh Hương Linh Ký TựThứ Hai 04/02: Lễ đón Giao Thừa lúc 11:00pm: Tụng kinh, Múa Lân, Đốt pháo, Hái lộc, Lì Xì. Chùa sẽ mở cửa suốt 3 ngày Tết để Phật tử hái lộc đầu năm. Chùa có phát hành Bánh Tét, Bánh Chưng. Liên lạc Chùa: (416) 748-0999. Chùa Phật quốc Phổ Hiền Thứ Hai 04/02 từ 10:00pm: Lễ cúng gia tiên, Giao thừa, vía Phật Di Lặc, cầu an, hái lộc mừng Xuân - Thứ Ba 19/02: Lễ Thượng Nguyên- Dâng Sao Giải hạn đầu năm. Địa chỉ Chùa: 297 Garyray Drive, Toronto, Ontario, M9L 1P2. Liên lạc Chùa: (416) 7457388.

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Kim đi Bắc Kinh gặp Tập LÝ ANH

gày 07/01/2018, Kim Jongun đáp tàu hỏa đặc biệt đi Bắc Kinh gặp Tập Cận Bình. Đây là chuyến đi thứ nhất trong năm 2019 nhưng là chuyến đi thứ 4 kể từ ngày chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chấm dứt khẩu chiến, bắt đầu có “quan hệ mới” kể từ đầu năm 2018… Theo các nhà bình luận thời sự, chuyến thăm thứ tư của Kim tới Trung Quốc chứng minh Bình Nhưỡng muốn toàn thế giới biết rằng, họ có mối quan hệ thân thiết với Bắc Kinh hơn Hoa Thịnh Đốn hay Hán Thành. Mối quan hệ này càng gắn bó có thể giúp Bắc Hàn tạo sức ép với Hoa Kỳ cũng như giúp Kim Jong-un giành ưu thế trong các cuộc đàm phán với Donald Trump…

KIM LÀM GÌ Ở BẮC KINH? Theo các bản tin của thông tấn xã quốc doanh Trung Quốc, nhận lời mời của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Kim Jong-un đã cùng Đệ nhất phu nhân Ri Sol-ju đi thăm Trung Quốc từ 07 đến 10/01/2019. Tin của hãng thông tấn Đại Hàn Yonhap cho rằng, có thể Tập và Kim gặp nhau lần này bàn về cuộc gặp lần thứ hai giữa Kim và Trump. Năm ngoái, Kim cũng tới Trung Quốc trước khi có cuộc gặp lịch sử với Donald Trump tại Tân Gia Ba vào tháng 06/2018. Cũng theo tin của Yonhap, một đoàn tàu bí mật trong đó có Kim Jong-un và Đệ nhất phu nhân cùng những cố vấn thân cận đã tới biên giới Trung Quốc vào lúc 10 giờ 15 tối 07/01. Đoàn tàu đến Bắc Kinh lúc 10 giờ sáng ngày 08/01.

Đây là lần thứ 4, Kim Jong-un đi Bắc Kinh gặp Tập Cận Bình

Các khách sạn xung quanh cầu Áp Lục Giang (còn gọi là cầu Hữu nghị Trung Triều) nối thành phố Đan Đông với thị trấn Sunujiu của Bắc Hàn không cho phép du khách đặt những phòng hướng ra sông Áp Lục, để không ai nhìn thấy đoàn tàu. Sáng ngày 08/01, Tân Hoa xã thông báo về chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Kim Jong Un theo lời mời của Tập Cận Bình. Đây là lần đầu tiên truyền thông Trung Quốc được phép loan tin những chuyến thăm Trung Quốc của các vị cầm đầu Bắc Hàn sớm hơn thường lệ. 08/01 là ngày sinh nhật của Kim Jong-un, khi hội đàm Tập Cận Bình đã nâng ly chúc mừng ngày sinh nhật lần thứ 35 của Kim Jong-un. Sáng 09/01, trước khi trở về Bình Nhưỡng vào buổi chiều, Kim Jongun đã đi thăm xưởng chế tạo thuốc đông y Đồng Nhân Đường (Tong

Kim Jong-un và các cố vấn trên đoàn tàu đến Bắc Kinh

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Ren Tang) ở phía đông nam thủ đô Bắc Kinh. Chuyến thăm tới nhà máy sản xuất thuốc của Trung Quốc diễn ra một tuần sau khi Kim nhấn mạnh trong thông điệp đầu năm 2019: Bình Nhưỡng muốn nâng cao ngành công nghiệp quốc gia bao gồm lĩnh vực dược phẩm. Bắc Hàn là nơi sản xuất nhiều sâm Cao Ly được thế giới ưa chuộng. Hãng sản xuất thuốc đông ty Đồng Nhân Đường thành lập năm 1669, hiện nay là một trong những cơ sở sản xuất cao đơn hoàn tán hàng đầu ở Trung Quốc. Sáng 09/01, cảnh sát Trung Quốc phong tỏa những con đường lớn dẫn tới hãng thuốc Đồng Nhân Đường, hàng trăm cảnh sát trang bị vũ khí cũng xuất hiện để đảm bảo an ninh trên tuyến đường đoàn xe Kim đi qua. Trưa 09/01, Kim Jong-un ăn trưa tại khách sạn Bắc Kinh trước khi về nước. Tính ra, Kim chỉ ở Bắc Kinh 3 ngày, rút ngắn thời gian một ngày. Theo tin của hãng thông tấn Bắc Hàn - KCNA, các cố vấn cùng Kim Jong-un thăm Bắc Kinh lần này gồm nhiều quan chức hàng đầu của Bình Nhưỡng. Đó là các ông: Kim Yongchol, Ri Su-yong, Pak Thae-song, Ri Yong-ho và No Kwang-chol. Trong những người này, Kim Yong-chol là Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Đảng Lao động Bắc Hàn, một chiến lược gia chủ chốt của Bình Nhưỡng trong các cuộc đàm phán phi nguyên tử với Hoa Kỳ. Ông Ri Su-yong, là quan chức ngoại giao hàng đầu, cũng là người đóng vai trò

quan trọng trong việc xây dựng chính sách đối ngoại của Bắc Hàn. Ông Ri có mối quan hệ thân thiết với gia tộc họ Kim suốt nhiều thập kỷ qua, hiện nay là cố vấn được Kim Jong-un tin cậy nhất. TẬP CẬN BÌNH CAM KẾT ỦNG HỘ BẮC HÀN Theo bản tin của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc CCTV, khi tiếp Kim Jong-un, Tập Cận Bình đã dành nhiều lời ca ngợi họ Kim, hoan nghênh kết quả Hội nghị Thượng đỉnh Bắc Hàn – Hoa Kỳ và cam kết duy trì quan hệ hữu nghị với Bình Nhưỡng. Tập Cận Bình nói: “Bất luận tình hình khu vực và quốc tế thay đổi ra sao, lập trường kiên định của Trung Quốc trong việc ra sức củng cố và phát triển quan hệ Trung - Triều vẫn không thay đổi”. Kim Jong-un đáp lại cũng hy vọng hợp tác với Trung Quốc và các bên khác để thúc đẩy tiến trình hòa bình. Họ Tập còn nói ông vui mừng nhìn thấy quyết định của Bắc Hàn về việc thúc đẩy cải cách kinh tế. Tập cho biết, theo kinh nghiệm của Trung Quốc, quá trình cải cách mở cửa của Trung Quốc đã tạo điều kiện cho người dân nước này được nhìn ra thế giới. Trung Quốc vốn là đồng minh truyền thống đồng thời là bạn hàng lớn nhất của Bắc Hàn, nhưng đã không bằng lòng khi Bình Nhưỡng đẩy mạnh chương trình phát triển hỏa tiễn và nguyên tử trong những năm qua.

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Xe chở Kim Jong-un chạy trên đường phố Bắc Kinh được cảnh sát hộ tống

Trong hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ và Bắc Hàn tại Tân Gia Ba ngày 12/06/2018, mặc dù không xuất đầu lộ diện, Trung Quốc đã có ảnh hưởng lớn đến Bình Nhưỡng. Trước Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều, Kim Jong-un đã hai lần đến Trung Quốc gặp Tập Cận Bình. CƠ HỘI ĐẦU TƯ VÀO BẮC HÀN Trong thông điệp đầu năm 2019, Kim Jong-un từng nhấn mạnh mong muốn hiện đại hóa nền kinh tế Bắc Hàn. Tuy nhiên, Bình Nhưỡng không thể một mình thực hiện điều này, cần viện trợ và đầu tư từ nước ngoài. Các nhà nghiên cứu Bắc Hàn đánh giá nước này có thể trở thành nơi hấp dẫn với tiềm năng khổng lồ cho các nhà đầu tư quốc tế. Trong tương lai, khi cấm vận kinh tế được nới lỏng, các khoản viện trợ chính thức có thể được Đại Hàn, Trung Quốc, Nhật Bản và cả các nước phương Tây rót vào Bình Nhưỡng. Trong khi đó, nguồn đầu tư tư nhân sẽ phải tìm đường vòng để vào quốc gia bí ẩn nhất thế giới này. Các quỹ đầu tư bước đầu có thể tiến vào Bắc Hàn thông qua con đường gián tiếp, như đầu tư vào cổ phiếu của những công ty có tiềm năng kinh doanh với miền bắc Bán đảo Triều Tiên. Tóm lại, cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài đổ vốn vào Bắc Hàn rất đa dạng. Bình luận của South China Morning Post ( SCMP) phát hành ở Hương Cảng cho rằng, Bắc Hàn có thể học tập Trung Quốc xây dựng các đặc khu kinh tế dành cho đầu tư nước ngoài. Công ty Hyundai và nhiều công ty

khác của Đại Hàn nhiều khả năng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong thời gian tới. Bên cạnh đó, những công ty lớn của Nhật Bản như Mitsubishi và Komatsu cũng sẽ có cơ hội. Đó là chưa kể đến những công ty của Trung Quốc, chỗ dựa kinh tế của Bắc Hàn trong nhiều năm qua. Bắc Hàn có trữ lượng khoáng sản dồi dào, từ vàng, graphite đến quặng sắt, đồng và kẽm. Một số mỏ quặng được ước đoán có trữ lượng lớn hàng đầu thế giới với tổng giá trị hơn 10.000 tỷ Mỹ kim. Số tiền thu về từ khai thác khoáng sản có thể đáp ứng được mục tiêu hiện đại hóa nền kinh tế Kim Jongun đang theo đuổi. Việc khai thác trữ lượng khoáng sản dồi dào này chắc chắn sẽ cần đến hỗ trợ công nghệ và tài chính từ nước ngoài. Jesper Koll, lãnh đạo quỹ đầu tư WisdomTree ở Tokyo, nhận định: “Khi Bắc Hàn từng bước thoát khỏi cô lập trong nhiều thập niên qua, tiềm năng khổng lồ sẽ mở ra cho các nhà đầu tư”. Trong khi đó, Trung Quốc phát đi nhiều tín hiệu rõ rệt muốn nối lại đầu tư vào Bình Nhưỡng. New York Times từng loan tin, Hãng hàng không Air China đã chính thức nối lại đường bay Bắc Kinh – Bình Nhưỡng sau hơn 8 tháng ngưng hoạt động vì nhu cầu sử dụng quá thấp. Tháng 05/2018, Tập Cận Bình đã đích thân đón tiếp đoàn lãnh đạo cấp địa phương của Bắc Hàn. Phái đoàn này được tham quan Bắc Kinh, Thượng Hải, Thiểm Tây là quê hương của Tập Cận Bình… Dịp này họ được nghe giới thiệu về những chính sách phát triển đô thị và công nghiệp của Trung Quốc.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Trong cuộc gặp ở Đại Liên đầu tháng 05/2018, Tập và Kim cũng thảo luận về phát triển kinh tế. Bắc Hàn là đất nước bị bao vây bởi cấm vận nhiều thập niên đang cần cải tạo hệ thống hạ tầng cơ sở, từ giao thông năng lượng đến mạng lưới liên lạc viễn thông. Trung Quốc có thể giúp Bắc Hàn trùng tu các bến cảng và tuyến đường xuống cấp tại nước láng giềng. Số tiền viện trợ cơ sở hạ tầng khổng lồ này sẽ dựa vào một phần vốn đầu tư của “Sáng kiến Vành đai và Con đường” Bắc Kinh đang theo đuổi… DƯ LUẬN VỀ CHUYẾN ĐI BẮC KINH CỦA KIM Dư luận quốc tế, đặc biệt những nước liên quan như Đại Hàn và Nhật Bản, vô cùng quan tâm tới chuyến thăm Trung Quốc lần thứ 4 của Kim Jong-un. Ngày 08/01, trong một cuộc họp báo, Chánh Văn phòng Nội các Yoshihida Suga cho biết, chính phủ Nhật Bản đang rất quan tâm tới chuyến thăm Trung Quốc của chủ tịch Bắc Hàn, đồng thời đang nỗ lực

để thu thập, phân tích thông tin và mong muốn nhận được sự phản hồi tích cực từ Bắc Kinh. Ông Suga từ chối bình luận về ý định của Bình Nhưỡng và Bắc Kinh hay tác động của chuyến thăm ở thời điểm này. Trong khi đó, Đại Hàn cũng lên tiếng hoan nghênh chuyến đi Bắc Kinh của Kim Jong-un nhằm góp phần vào nỗ lực phi nguyên tử cũng như thiết lập một nền hòa bình lâu dài trên Bán đảo Triều Tiên. Tại cuộc họp báo sáng 08/01, phát ngôn viên Phủ tổng thống Đại Hàn Kim Eui-kyeom cho biết, Hán Thành đã được Bình Nhưỡng và Bắc Kinh thông báo trước về chuyến thăm của Kim Jong-un với hy vọng cuộc gặp lần này giựa Kim và Tập dẫn tới cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ hai giữa Kim Jong-un và Donald Trump diễn ra tốt đẹp. Theo các nhà nghiên cứu, chuyến thăm tới Trung Quốc của Kim Jongun có thể nhằm thể hiện với thế giới về một mối quan hệ Triều - Trung vững chắc cũng như nhằm cải thiện hình ảnh của Bắc Hàn. Một số người bình luận, Bình Nhưỡng lựa chọn thời điểm đầu năm để thực hiện chuyến thăm Bắc Kinh, Kim Jong Un muốn ngầm khẳng định lại cam kết mạnh mẽ họ Kim đã đưa ra trong thông điệp đầu năm mới 2019: Theo đuổi đến cùng nỗ lực phi nguyên tử hóa, xây dựng một Bán đảo Triều Tiên hòa bình và ổn định. Trước đó các hãng truyền thông phương Tây cũng đưa tin Kim Jongun cùng phái đoàn Bắc Hàn đi thăm Bắc Kinh trong thời gian 4 ngày. Chuyến đi này diễn ra trong bối cảnh có những dấu hiệu cho thấy sắp diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ hai giữa Kim Jong-un và Donald Trump. Một quan chức Tòa Bạch ốc cho biết, chuyến đi bất ngờ đến Bắc Kinh của Kim Jong-un liên quan đến Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều sắp tới. Hiện giờ hai bên đang thương lượng về địa điểm và thời gian… LÝ ANH

Tập Cận Bình nâng ly mừng sinh nhật thứ 35 của Kim Jong-un

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

Thay đổi… N

PHAN

hững buổi sáng cuối tuần, người bạn trẻ mới qua Mỹ định cư thường hay gọi anh em làm chung đi uống cà phê. Tâm lý ấy thì những người đã định cư lâu đều hiểu được vì ai cũng từng trải qua nên có nhiều người thông cảm với anh mà ra quán cho có bạn. Nhưng chỉ vài lần rồi thôi. Hôm cuối tuần anh bạn trẻ than thở với tôi, “sao mấy anh đâu còn bận con nhỏ, cuối tuần đâu phải đi làm thêm, học thêm gì nữa đâu, mà sao gọi mấy anh đi uống cà phê khó quá!” Tôi nghĩ trên đường lái xe từ hãng về nhà, những thay đổi lớn trong đời người thường diễn ra ồn ào, náo nhiệt để mau bình lặng đi. Như chuyện đám cưới của một người bạn trẻ trong hãng sẽ rất ồn vì mọi người bàn nhau chuyện chung vui; các bà, các cô, các em gái càng bàn chi tiết hơn tới chuyện quần áo, trang sức, kiểu tóc cho bữa tiệc đám cưới càng huyên náo càng vui… Nhưng chỉ vài năm sau, phong độ của chú rể ngày nào như tài tử điện ảnh; thì nay lầm lũi xách cái giỏ em bé đi bác sĩ mùa lạnh. Sáng vô hãng thì mắt nó đỏ hoe vì đêm qua “con em quấy quá mà bà xã em cũng bệnh luôn rồi…” Chẳng ai còn buồn nhìn tới cái mặt sầu bi như mùa đông của nó. Mấy cô, mấy chị vốn từ tâm thì hỏi han là phụ, chỉ dạy cho nó chút kinh nghiệm nuôi con nhỏ thì lại cứ râm ran như đàn gẩy tai trâu vì nó còn đầu óc đâu mà nghe. Cánh đàn ông cảm thông bằng cách làm tràn phần việc của nó để nó còn sức mà trông con đên nay, an ủi vợ đêm mai… Có đùa với nhau một chút thì các ông vẫn giữ lập trường, “hôn phối là ngõ cụt mà sao đàn ông cứ như con thiêu thân lao vào ánh đèn…” Tôi nghĩ, những thay đổi lớn trong đời người như

chuyện từ độc thân tiến tới hôn nhân, chỉ ồn ào, huyên náo rất ngắn; và sau đó là tháng năm dài mà đôi nam nữ trẻ trung kia xuất hiện những nếp nhăn trên mặt, tóc bạc tính sợi được vài năm, rồi tính gì nổi nữa khi tóc đã muối tiêu, rồi muối nhiều hơn tiêu là thấy tiêu đời thật rồi! Nhưng có những thay đổi trong đời người không diễn ra ồn ào, đại sự như chuyện thành hôn, ly dị, sinh tử… Những thay đổi âm thầm theo ngày tháng đến bản thân mỗi người không nhìn ra, nhưng khi nhìn lại thì đã không còn là mình của ngày xưa nữa. Những ngày cuối tuần hồi mới qua Mỹ, tôi với những anh em làm chung cũng í ới nhau ra quán cà phê như người bạn trẻ mới qua Mỹ bây giờ. Khác chăng là xưa thì cô hàng cà phê xướng lên, “Ai là anh Tuấn, anh Hưng… có điện thoại.” Vậy là anh Tuấn, hay anh Hưng đến cái điện thoại bàn của tiệm cà phê để nói chuyện với một người bạn sắp tới quán nhưng muốn xác định rõ với bạn bè là quán nào trước khi cúp điện thoại nhà và ra đi. Không được như anh bạn trẻ bây giờ là cứ ra ngồi quán trước đã, rồi mới nhắn tin cho mọi người… Những người bạn của ngày ấy, nay đã rơi rụng nhiều. Những người dọn nhà đi tiểu bang khác vì muôn vàn lý do thì nay cũng muôn vàn khó có cơ hội gặp lại. Những người còn ở chung thành phố thì hầu như chỉ gặp nhau khi đi thăm bệnh trong bệnh viện, đi đám ma người này, đám cưới con cái của người kia; gặp nhau không còn bù khú như xưa, dạy nhau những trò quỷ quyệt để lừa vợ nhà mà đi cá độ đá gà, thụt bi da độ, rồi đi nhậu với nhau mà bên thắng độ cũng không giàu, bên thua độ cũng không nghèo; hai bên quắc cần câu hai ngày cuối tuần là thành công trọn vẹn.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Nhưng niềm vui đơn giản của những người lao động ấy đã thầm lặng ra đi, để còn lại vài mái đầu bạc, giữ liên lạc với nhau theo thông báo chung là ai đồi số điện thoại thì phải thông báo cho mọi người biết! Nhưng để làm gì? Câu trả lời không khó, nhưng không ai muốn nghĩ tới việc giữ liên lạc để thông báo tin buồn nhiều hơn tin vui: Nay ông này mới bị đột quỵ, mai ông kia mới dính ung thư, ông nọ chơi sang là không bệnh vặt mà đi tàu suốt cái rột với một cơm cảm lạnh chỉ vài ngày. Mấy ông bạn nghèo thì buồn luôn với cả tin vui là bạn bè gả con gái, cưới con dâu cho con trai họ, vì tiền già mùa cuối năm mua thuốc uống còn không đủ, mỗi tháng cuối năm được mời một đám cưới còn kham nổi chứ hai đám trở lên thì mặc ấm cách mấy cũng đổ bệnh; thêm cái đám ma nữa thì chắc chắn không buồn cho người quá cố mà lại giận cái ông chết không biết chọn mùa, chẳng thông cảm cho bạn bè gì hết! Thời gian làm thay đổi chúng ta từng ngày đến khó nhận biết, chỉ khi đối diện với một người ban trẻ, mới qua Mỹ, là mình của ba mươi năm trước. Chúng ta đến phải đi tìm lại mình vì thói quen hằng ngày, sinh hoạt hàng tuần gì cũng đã thay đổi đến khác hẳn. Bây giờ, những bạn già đã về hưu thì mày mò học hỏi kỹ thuật chụp hình. Ông nào hiện đại hơn thì học xài photoshop để chỉnh sửa hình ảnh cho mấy đứa cháu nội, cháu ngoại. Tiêu khiển bớt thời gian rảnh và rèn luyện trí óc làm việc thường xuyên để tránh bệnh lãng quên. Mấy ông tiền già không đủ trả tiền childsupport thì lừ đừ đi làm như bị bắt quân dịch ngày xưa. Mấy ông vô tội thì cũng chỉ lặng lẽ pha ly cà phê sáng rồi tót lên xe đi làm

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

buồn bã như mùa đông của anh. Hai hôm nghỉ cuối tuần thì chỉ muốn ở nhà một mình, không muốn bước ra khỏi cửa nhà vì ngoài kia đã quá thời của mình, không còn hứng thú ra quán khi đã chán chốn đông vui. Nhưng cũng pha ly cà cho thói quen hơn là nhu cầu, ly trà sáng không còn đòi hỏi danh trà như xưa vì ngay cái nhân danh cũng đã bụi mờ, chẳng còn muốn ai biết tới mình khi mình không còn muốn biết tới ai nữa! Mấy người bạn già còn hứng thú chăm sóc cây kiểng, coi ra khá nhất vì tinh thần họ lạc quan hơn những người ù lì trên sofa, mở tivi… để ngủ. Tôi còn được ông bạn đã về hưu nhưng thích đọc. Ông lang thang trên mạng như những con ma đêm, thỉnh thoảng lại thảy cho tôi một đường link - không ghi chú gì vì như thế là nói hết thân tình, khi người ta hiểu ra lúc có miếng ăn ngon, ly trà thơm, ta nghĩ đến ai đó là đã cho đi một nửa; khi đọc đoạn văn hay, ta link đi cho ai thì đoạn văn hay gấp đôi. Tôi với ông bạn bình thường trở thành thân thiết từ ngẫu nhiên. Khi ông còn đi làm và chung xưởng nên ông hay gọi tôi là học giả (theo nghĩa trêu đùa tức là tôi chưa bao giờ học thật). Còn ông có thói quen hay gánh, ông cứ thích xỏ cái hốt rác vào đầu cán của cây chổi quét nhà, rồi gánh đi lòng vòng chứ có quét gì đâu! Nhưng sếp hỏi ông đang làm gì thì ông nói ngay là ông đang quét dọn chỗ làm, dơ bẩn quá, ông không làm việc được! Gặp ông sếp thích sạch sẽ, ngăn nắp nên lại thường tuyên dương ông già… ngồi lâu phù cẳng nên kiếm chuyện đi tới đi lui. Nên tôi gọi ông là lão tiều phu, vì ông hay gánh như tiều phu gánh củi. Tới một hôm tình cờ, tôi đọc được câu chuyện lão tiều phu và học giả (không nhớ trên mạng nào). Nhưng tôi thích thú vô cùng vì trúng phóc như chuyện đùa của tôi với ông. Tôi copy đường link và gởi cho ông. Ông cũng khoái mà thành bạn thân với nhau hơn vì từ đó chúng tôi hay chia sẻ những gì đọc được mà thấy có lý! Câu chuyện lâu rồi nên tôi chỉ nhớ nội dung… Có học giả nọ có việc đi về nơi thôn dã. Đến phải qua sông thì đi đò. Nhưng sông thì rộng mà đò thì chậm. Trên đò chỉ có ông lão chèo đò và lão tiều phu gánh củi với học giả. Học giả buồn nên nói với lão tiều phu, “Lão tiều ạ! Sông thì rộng mà đò thì chậm. Tôi với lão chơi đố. Tôi rất công bằng với lão, là tôi không trả lời được câu hỏi của lão thì tôi thua lão một đồng. Nhưng lão không trả lời đươc câu hỏi của tôi thì lão chỉ thua cho tôi năm hào.” Lão tiều phu đồng ý nên học giả mời lão ra câu đố trước. Lão tiều hỏi, “Thưa học giả. Vật gì dưới nước nặng ngàn cân, nhưng khi lên bờ chỉ còn nặng mười cân?” Học giả nghĩ không ra nên đành móc túi đưa cho lão tiều một đồng. Xong học giả nói: “Thưa lão

tiều, xin chỉ giáo cho tôi là vật gì mà dưới nước ngàn cân, nhưng lên bờ chỉ còn mười cân?” Lão tiều phu nói, “Tôi cũng không biết!” Lão nói xong cũng móc túi thua cho học giả năm hào… vì cái tội không biết, không trả lời được. Lão chỉ nói thêm, “Thật ngại quá! Hôm nay, ngoài tiền bán củi tôi lại có thêm được năm hào của học giả…” Câu chuyện cụt nhưng đem lại ý nghĩ dài làm cho chúng tôi trở thành bạn thân sau nhiều lần đàm đạo. Lão tiều phu đúng tính cách của lão tiều bạn tôi, học giả đúng tích cách của kẻ không học thật trong mắt lão tiều ưa đi quét dọn… giả bộ. Cuộc đời thú vị khi có tri kỷ nói ít hiểu nhiều. Tôi với lão tiều thời thế trao đồi email-không một lời nhắn gởi. Nay đọc link của lão vào một ngày cuối tuần… Link dẫn tới hình ảnh chàng trai ngoại quốc đuổi theo, tặng chiếc áo ấm cho người đàn ông co ro giữa mưa lạnh ở Hội An khiến nhiều người ấm lòng Khoảnh khắc vô giá này đang được chia sẻ chóng mặt trên nhiều trang mạng xã hội Và tôi đọc thấy những lời “comment”: Trong xã hội ngày nay, khi nhiều người coi lòng tốt là một thứ “xa xỉ phẩm” thì những hành động dù nhỏ nhoi, đơn giản, nhằm giúp đỡ người khác cũng trở thành “hành động lạ” và hiếm hoi hơn bao giờ hết. Thế nhưng, đừng vội bi quan, vẫn còn đó rất nhiều người tốt bụng, sẵn sàng giúp đỡ người khác mà không đòi trả công. Những hành động tốt đẹp ngẫu nhiên không đòi hỏi, vụ lợi, là minh chứng rõ ràng nhất cho câu nói: tình người vẫn luôn tồn tại trong thế giới này. Chia sẻ hình ảnh chụp một chàng trai nước ngoài cao lớn cởi áo khoác đưa cho một người ăn xin đang co ro trong mưa rét, chủ nhân bức ảnh, anh Nguyễn Phong kèm theo đoạn trạng thái: ‘Không cùng chung màu da. Không cùng chung quốc tịch.Không cùng chung rất nhiều thứ… Thế nhưng họ sẵn sàng chia sẻ ngay sự ấm áp họ đang có cho người cần giúp đỡ mặc dù người

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

đó ở một phương trời xa lạ, chỉ vô tình gặp thoáng qua giữa dòng đời vội vã. Họ làm được như vậy, tại sao chúng ta lại không? Một vị khách nước ngoài tiến đến và trao chiếc áo ấm cho một người Việt hoàn cảnh khó khăn khi thấy chú ấy đang mặc phong phanh và đi trần giữa cơn mưa phùn mùa đông lạnh giá tại Hội An. Tôi ghi lại khoảnh khắc này đúng ngày đầu năm 2019, cảm giác tôi thật sự ấm cúng khi chứng kiến khoảnh khắc này. Tôi tự kiểm điểm lại bản thân mình về thời gian đã qua. Còn các bạn thì sao?’ Anh Phong cho biết thêm, bức ảnh trên được anh vô tình chụp khi đi du lịch tại Hội An, Đà Nẵng, vào dịp Tết Dương lịch đầu năm. Chứng kiến cụ ông ăn xin đầu trần chân đất một mình lang thang trên phố dù nhiệt độ ngoài trời khá rét, nhiều người đã không khỏi xót xa. Nhưng rồi họ cũng thấy ấm lòng với thứ tình người khác màu da, khác quốc tịch kia của vị khách nước ngoài khi anh tiến đến tặng chiếc áo cho ông cụ. ‘Khá bất ngờ vì mọi người quan tâm và chia sẻ. Như vậy chứng tỏ xã hội vẫn không phải quá thờ ơ. Còn rất nhiều ngưòi muốn cản thông, chia sẻ. Nhất là giới trẻ. Mình mừng vì điều đấy‘ - anh Phong vui mừng khi bức ảnh nhận được tín hiệu phản hồi tích cực từ cộng đồng mạng. Xin miễn thứ cho văn chương trong nước bây giờ. Sau 43 năm cưỡng chiếm miền nam, tiếng Việt của người trong nước lủng củng còn hơn tiếng Việt của bọn trẻ học tiếng Việt ở những Trung tâm tiếng Việt ở hải ngoại. Nhưng thôi! Bông hoa trái mùa càng đẹp, trong hoàn cảnh Việt nam bây giờ mà đời sống vẫn còn những hính ảnh đẹp là quý rồi! Nhưng sẽ đẹp hơn nhiêù nếu người tặng áo ầm cho người không nhà là một thanh niên, thiếu nữ người Việt! Chứ với người nước ngoài thì chuyện ấy cũng thường thôi! Dù sao cũng cảm ơn lão tiều hãng Mỹ, già tới ngồi lâu là bị phù chân nhưng thấy đẹp vẫn muốn chia sẻ cho đời thêm vui… PHAN

Khoảnh khắc đẹp khiến ai cũng thấy ấm lòng (Hình ảnh được post)

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

Sóng vỗ, bèo trôi HUY PHƯƠNG

“Từ con lưu lạc quê người Bèo trôi sóng vỗ chốc mười lăm năm.” (Truyện Kiều) Ông Thầy Tử Vi không vui, nói với tôi: “Cứ như lá số này của gia đình ông, thì trong vận hạn 10 năm sắp tới của ông xem như là một vận xấu kéo khá dài. Số ông có Thái Dương hãm ư di cung, nan chiêu tổ nghiệp, ly tổ vi hung. Số ai có sao Thái Dương cư cung Thiên Di, khó bảo toàn tổ nghiệp ở quê hương, vận này rất xấu! Số cháu trai thì Vũ Phá Tỵ Hợi Di

cung- Tha phương cầu thực lao tâm phất lực. Hai sao Vũ Khúc, Phá Quân ở cung Di, phải vất vả lắm mới có miếng ăn, không chừng phải bỏ xứ ra đi!” Bấy giờ gia đình chúng tôi đang ở trong tâm trạng phấn khởi, đã khám sức khỏe xong đang chờ chuyến bay đi Mỹ, số này tất ứng vào chuyện “phải bỏ xứ ra đi,” nhưng nói tới đây, là vận 10 năm không tốt thì chắc là số tử vi này chấm sai. Trước đây đã có bao nhiêu người bỏ thân trên biển cả, chỉ mong có dịp đặt chân đến một nơi nào đó ở ngoài đất nước Việt Nam.

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Bây giờ có cơ hội xuất ngoại bằng máy bay, không phải chui nhũi, trốn tránh, bảo toàn được sinh mệnh, hẳn phải là gặp phước Trời, trăm người chưa được một. Vào thời buổi này, ai cũng mong có dịp xuất ngoại, hàng xóm trầm trồ, mơ ước có được hoàn cảnh của người bỏ nước ra đi, mà lá số tử vi lại cho rằng gặp vận xấu? Nhiều gia đình ngày lên phi trường đi Mỹ, Bố và con trai thì đóng vest và cà vạt, Mẹ và con gái thì lên đồ đầm, cho vẻ vang, đẹp đẽ với thiên hạ, chòm xóm, đâu phải là một chuyến đi đày, phải lìa quê, ly tổ! Theo văn hóa Việt Nam hay Á Đông, phúc đức cho một đại gia đình nào được xếp vào cảnh “tứ đại đồng đường” (bốn đời sống chung dưới một mái nhà!) Có phước báu mới được sinh ra, lớn lên, và chết trong cùng một căn nhà đó, hay nói rõ là trên một cái giường, trong một căn phòng duy nhất. Sống lưu lạc xa quê vì sinh kế, dược gọi là tha phương cầu thực, với một người

không biết quê quán ở đâu đến đây, được gọi bằng thành ngữ “trôi sông lạc chợ!” Không gì thê thảm bằng người bị tách ra khỏi cội nguồn, đẩy ra khỏi quê hương, ngày trước là lũy tre làng, cây đa bến cũ, con đò sông xưa. Cũng bởi vậy tâm trạng người xa quê xót xa biết bao nhiêu. Người con gái đi lấy chồng xa, với “chiều chiều ra đứng ngõ sau,” người lưu xứ buổi chiều, lòng chạnh hỏi: “quê nhà biết ở nơi đâu?” Cùng với tâm sự u hoài, ưu thời mẫn thế, đêm qua trời “chớp bể với mưa nguồn,” người quân tử thức giấc với nỗi buồn triền miên, khó lòng dỗ giấc ngủ trở lại. Đó có thể là nỗi buồn của người phải tha phương vì sinh kế, mới nghe qua cũng đã thấy chạnh lòng. Nhà văn Lưu Dân ở Úc đã từng đặt câu hỏi: “Làm người dân lưu vong, có dễ không, hả bạn?” Ông đã sống hơn nửa đời ở Úc, nơi đã cho ông cơ hội và quyền con người.

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

Toronto thoibao.com Ông xúc động mỗi lần nghe bài hát rằng bố mẹ tôi lúc nào cũng vẫn cảm “I Still Call Australia Home” và cảm thấy như ở ngoại quốc!” thấy ấm áp hơn mỗi lần đi xa trở về, Nỗi lạc lõng, xót xa, ray rứt ấy bao nhưng ông đã có nửa đời trước sinh giờ mới hết? ra và lớn lên, ăn miếng cơm và uống Đài Loan là một hòn đảo lưu vong miếng nước ở Việt Nam, nơi ông xa nguồn cội, nhưng Đài Loan ngày được hấp thụ nền văn hóa đẹp đẽ và nay đã có tất cả những gì là quê tình tự quê hương ngọt ngào. Ông tỏ hương. Chúng ta đem theo được một ý hoang mang về căn cước (identity Little Saigon đến đây, nhưng là một crisis) của mình, và cho rằng mình đã Little Saigon với thể chế, luật pháp vượt qua cơn khủng hoảng đó nhưng và ngôn ngữ của nước Mỹ. thỉnh thoảng nó vẫn nhói lên như một Chúng ta lưu vong nhưng chúng ta nhắc nhở về quê hương đã xa và mái đã trở thành người dân của một quốc ấm đang có. gia khác, một hai thế hệ sau, hình Và ông đã tự hỏi: “Bây giờ, tôi là ảnh Việt Nam sẽ còn lại rất mờ nhạt, người Úc hay Việt?” Trong tác phẩm “Sống Chẳng Còn Quê,” xuất bản ở Úc, BS.Trần Xuân Dũng đã tâm sự: “Lúc nào tôi cũng khắc khoải về nước Việt Nam đã mất.” Ông cho rằng Trần Văn Thủy, một đạo diễn miền Bắc viết trong tác phẩm của ông “Nếu Đi Hết Biển” đại khái nếu đi hết biển qua các Đại Dưong, Châu Lục, đi mãi, đi mãi, thì sau cùng cũng lại trở về với quê mình, làng mình. Nhưng Trần Văn Thủy đã nhầm, người ta yêu quê hương nhưng khi quê hương ấy nằm trong tay những kẻ trời không dung, đất không tha như bọn Việt Cộng, thì thà “Sống Chẳng Còn Quê” còn hơn. Trong trang cuối cuốn sách, ái nữ của tác giả, thế hệ sau, đã viết: “Tôi coi nước Úc là nhà, nhưng tôi biết

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

thậm chí sẽ không còn cả tiếng nói và chữ viết. Không phải chỉ chúng ta đang ở Mỹ, mà rồi đây nhiều thế hệ sau, ở Đài Loan, Đại Hàn, Trung Quốc, thậm chí ở cả Kampuchea, Lào, Thái Lan... có những người kể chuyện cho con cháu nghe, bằng tiếng bản xứ rằng, ngày xưa thật xa, họ có một bà Nội, bà Ngoại, bà Cố người Việt lưu lạc tới đây kết hôn với một người chồng địa phương! Sống lưu vong, Thiếu Tướng Nhảy Dù Lê Quang Lưỡng, lúc chết, không muốn phủ quốc kỳ, vì thẹn đã không

được “da ngựa bọc thây,” ông tâm sự rằng, lúc cuối đời, ly rượu uống vào nghe đắng cả lòng. Lưu vong là sống tạm bợ nơi nào đó không phải là quê hương, lý do vì quê hương đang có vấn nạn, lưu vong không phải là đi làm ăn xa, để mỗi cuối năm lại “về quê ăn Tết.” Vậy thì lưu vong và ly hương hẳn đã khác nghĩa nhau. Mỗi năm đã chẳng có hàng chục nghìn người Việt ly hương hớn hở “về quê ăn Tết” đó sao? HUY PHƯƠNG

(1/19)

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com Kim cương xanh. Photo: fourmine.com

Lời nguyền của viên kim cương xanh

ĐỖ QUÂN

ụ cô gá i 18 tuổ i Rahaf Mohammed bỏ trố n gia đình và được Cao Ủy Liên hiệ p quố c công nhậ n là người ty nạn, đến Canada trong vòng chưa đầy 72 giờ đồng hồ sau, là một trường hợp hãn hữu. Tổng cộng thời gian kể từ khi cô bắt đầu bày tỏ ý định xin tỵ nạn cho đến khi cô đến được quố c gia cho định cư chưa đầy hai tuần lễ. Nhữ ng chuyên viên về di trú và tỵ nạn của thế giới cho rằng trường hợp này hết sức đặc biệt. Trong lúc đó , cá c nhà bá o không phủ nhậ n, nhưng thêm rằ ng cô đã rấ t khôn khéo và may mắn khi khai thác sức

mạnh của internet và mạng xã hội để giúp mình. Nhưng cũ ng có nhữ ng nhà bá o khác đưa thêm một yếu tố nữa vào trườ ng hợ p may mắ n củ a Rahaf. Đó là việc cô đổi phi cơ, và khởi sự cuộc vận động tìm tự do của mình ở Thái Lan. Câu chuyện mà các nhà báo này đưa ra sau đó liên quan đến một sự kiện đã diễn ra giữa Thái Lan và Saudi Arabia cách đây nhiều thập niên. Một câu chuyện mang màu sắc của một cuốn phim hành động phiêu lưu, có trộm đạo, có vàng bạc kim cương, và còn những câu hỏi cho đến nay chưa có lời giải đáp.

Thông cáo của Saudi Arabia về việc đưa cô Rahaf về Kuwait

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Thái Lan không phải là một quốc gia dễ dàng với người tỵ nạn. Điều này thể hiện qua những khó khăn mà các tổ chức bênh vực người tỵ nạn quốc tế đã gặp phải khi hoạt động ở xứ Chùa Tháp, trong đó có cả các tổ chức giúp người Việt như VOICE. Ở trường hợp của cô Rahaf, chính quyền do giới quân sự cầm đầu, có chính sách trục xuất nghiêm ngặt. Vì vậy, Ryiadh đã hoàn toàn tin tưởng rằng Rahaf sẽ được đưa về. Tòa đại sứ Saudi Arabia ở Bangkok ngay hôm 6 tháng 1 đã ra thông báo lạc quan, rằng “Cô sẽ bị trục xuất về Kuwait nơi gia đình cô sống”. Thế nhưng Thái Lan cuối cùng đã quyết định không trục xuất Rahaf. Thay vào đó, họ cho phép cô gặp đại diện của UNHCR. Năm ngày sau khi cô trốn khỏi gia đình, LHQ tuyên bố cô là người tỵ nạn và vài ngày sau đó, Rahaf đã lên máy bay tới Canada. Người ta cho rằng có một vài lý do giúp cô Rahaf được giải quyết dễ dàng và nhanh chóng đến thế. Theo Thitinan Pongsudhirak, g i á m đ ố c Vi ệ n A n n i n h v à Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Chulalongkorn ở Thái Lan, một phần là do sự hỗ trợ quốc tế đối với Rahaf (và sự hiếu kỳ đi kèm với nó) buộc chính phủ Thái Lan phải hành động. “Rahaf Mohammed là người rất khôn ngoan trong các biện pháp giao tiế p và về bả n năng”, và do các cơ quan nhân quyền quốc tế đã hành động nhanh chóng. Tuy nhiên, có một yếu tố quan trọng khác có thể đóng vai trò trong câu chuyện.

Sau vụ bà Chrystia Freeland lên tiếng về một nhà báo bị giữ ở Saudi Arabia dẫn đến cơn thịnh nộ của Riyahd năm ngoái, nhiều người Canada cứ nghĩ rằng Saudi chỉ cáu kỉnh với Canada. Thực ra, cái quốc gia giàu có (và khó chịu) này, cũng chẳng thân thiện với bao nhiêu nước. Người ta còn nhớ rằng tất cả các hung thủ trong vụ 911 là người Saudi. Và Saudi cũng có ân oán – khá nặng nề, với Thái Lan, nhưng nguyên cớ không giống như trường hợp Canada. Người theo dõi quan hệ Thái Lan Saudi Arabia nhiều năm đều biết giữa hai quốc gia này từ vài thập niên gần đây đã có nhiều căng thẳng, và có lần quan hệ chính trị giữa hai nước đã trở thành một “ác mộng ngoại giao.” Và vụ này được cho là đã có thể gó p phầ n và o số phận củ a Rahaf Mohammed Al-Qunun. TÊN TRỘM THÀNH RIYADH Câu chuyện đó, được kể sau đây, có đủ màu sắc trinh thám, giật gân, thần thoại, ma quái... của một cuốn phim Hollywood. Nhưng chuyện có thật 100%. Tuy không phải là thành Bagdadh trong truyền Ngàn lẻ một đêm, thành Riyadh cũng có những kho châu báu khổng lồ. Riyadh là thủ đô của Saudi Arabia, xứ dầu hoả và các kho báu đầy nữ trang và vàng bạc nằm trong các dinh thự và cung điện của những ông hoàng, bà chúa Ả rập. Cung điện của ông Hoàng Faisal bin Fahd là một trong những nơi như thế.

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Kriangkrai Techamong (bên phải) trước các tang vật, số nữ trang trộm được từ Saudi Arabia

Câu chuyện bắt đầu năm 1989 với Kriangkrai Techamong một người làm vườn đã phục vụ thâm niên ở cung điện đó. Anh ta là một trong số hơn 200 ngàn người Thái đang làm việc ở Saudi Arabia vào thời gian đó. Họ làm những công việc phục vụ thấp kém mà người Saudi Arabia không làm, nhưng với người Thái thì lương bổng của các việc này gấp đôi, có thể gấp ba, những gì họ có thể kiếm được ở Thái Lan. Hàng năm, các người lao động này gửi được nhiều triệu Mỹ kim về Thái cho gia đình họ. Thỉnh thoảng, ngoài công việc ở ngoài vườn, Kriangkrai được giao thêm việc quét dọn trong lâu đài. Nhờ những dịp này, anh biết được đường ra lối vào, và nơi có vàng bạc châu báu. Thù lao của Kriangkrai trong công việc không được hậu hĩ cho lắm, thế nên anh đã tính đến chuyện phải tự đền bù công lao của mình. Một buổi tối, anh làm vườn này đã leo lên tầng hai, chui qua cửa sổ của một phòng ngủ, cạy cái két sắt trong phòng và ẵm đi gần 100 kí lô nữ trang. Anh tin rằng số vàng bạc mà anh khuân đi chỉ là ba cái đồ lẻ tẻ, không nhằm nhò gì so với tài sản khổng lồ của ông hoàng Faisal bin Fahd. Vào thời điểm đó, trị giá của số nữ trang mà Kriangkrai lấy đi chừng 20 triệu đô la Mỹ, có nhiều viên hồng ngọc to bằng quả trứng, nhưng đặc biệt trong số đó có một món rất quý: một viên kim cương xanh dương 50 carat. Những gì diễn ra sau đó đã trở thành một truyện dài đầy kịch tính với đủ loại màu sắc: trộm cắp, ám sát, bùa ngải, tham nhũng và xung đột ngoại giao tiếp tục cho đến ngày nay. Người ta đặt tên cho nó là “The Blue Diamond Affair” (vụ viên kim cương màu xanh).

chụp tại một buổi gala từ thiện cho thấy một số bà vợ quan đeo những sợi dây chuyền kim cương mới. Chuyện các bà có dây chuyền mới không lạ, vì nhiều quan chức Thái Lan từ lâu đã không chỉ sống bằng lương, “quà cáp” của họ mới là chính. Nhưng kẹt một cái là những sợi dây chuyền đó mang những điểm tương đồng với những món nữ trang bị đánh cắp từ cung điện ở Riyahd. (Có người còn dám đặt câu hỏi, một tội chết ở Thái Lan, trên mạng rằng phải chăng viên ngọc của Hoàng hậu đang mang cũng nằm trong số đó.) Vậy là hoàng gia Saudi nổi giận, cảnh sát và giới thượng lưu Thái Lan đã làm ảo thuật, tráo đổi những viên ngọc quý. Riyadh đã nhanh chóng hành động. Họ phái ba nhà ngoại giao và Mohammad al-Ruwaili, một doanh nhân có quan hệ mật thiết với gia đình hoàng gia Saudi Arabia, sang Thái để điều tra. Ngày 1 tháng 2 năm 1990, ba nhà ngoại giao Saudi bị ám sát tại Bangkok. Vài ngày sau, đến lượt alRuwaili mất tích, người ta tin rằng ông này cũng đi theo ba ông Ả rập kia. Trong khi mọi hướng điều tra đều dẫn đến các liên kết giữa cuộc điều tra vụ trộm nữ trang và bốn vụ sát nhân, một bức điện mật của Hoa Kỳ năm 2010, đánh đi từ Bangkok cho rằng vụ giết các nhà ngoại giao của Saudi là “gần như chắc chắn là… nằm trong thù hận giữa Saudi và Hezbollah.” Phía Saudi, mặc dù thừa nhận có thể là Hezbollah, nhưng vẫn nghi ngờ rằng các vụ giết người có bàn tay của cảnh sát Thái Lan. Lập tức, Riyadh nhanh chóng trục xuất hàng loạt công nhân Thái Lan trong nước. Từ hơn 200.000 công dân Thái Lan vào năm 1989, số lao động Thái ở Saudi Arabia tuột nhanh, đến năm 1991 chỉ còn có 10.000 người. Đồng thời, Saudi đã ngừng các giao dịch giữa hai nước, và đã hạ cấp các quan hệ ngoại giao. Riyadh

triệu hồi đại sứ của họ, thay vào đó bằng một đại diện ngoại giao (chargé d’affaires) có tiếng là nghĩ gì nói nấy và dai hơn đỉa, ông Mohammed Said Khoja, để tiếp tục điều tra. Khoja đúng là một nhân vật đáng gờm. Ông nhất định phải giải quyết cả bí ẩn về những viên ngọc bị mất tích và những vụ sá t hạ i cá c đồng hương của ông ta theo cách khiêu khích và thẳ ng thừ ng nhất. Khoja công bố rằng bất cứ người chủ bất hợp pháp nào của viên kim cương xanh sẽ bị nguyền - có nghĩa là sẽ gặp những chuyện xúi quẩy, những tai họa. Tuyên bố của Khoja làm nhiều ngườ i dân Thá i, nhữ ng ngườ i rấ t quen thuộc với bùa ngải, yểm chú và vẫn thường xuyên đeo bùa hộ thân, hoảng hốt. Ông ta cũng chẳng ngại gì để lên tiếng tố cáo các quan cảnh sát quốc gia Thái Lan. Trong một cuộc phỏng vấn năm 1994 với tờ New York Times, Khoja đã giải thích rằng khẩu súng Smith & Wesson .38 mạ kền mà ông ta luôn mang kè kè bên hông, là để bảo vệ ông, không phải khỏi bọn Hezbollah hay “những tên khủng bố quốc tế”, mà là khỏi cảnh sát Thái Lan, tổ chức “lớn hơn cả chính phủ.” Đầu năm đó, Darawadee Srithanakhan, vợ của người buôn kim hoàn, và cậu con trai 14 tuổi của anh thợ kim hoàn Santhi bất ngờ được tìm thấy nằm chết trong một chiếc xe hơi. Cảnh sát Thái Lan tuyên bố hai người tử vong trong một vụ tai nạn xe cộ, nhưng Khoja nhất định không tin. “Viên chỉ huy pháp y cứ tưởng là chú ng tôi ngu lắ m. Đây không phải là một tai nạn”, ông ta nói với tờ Washington Post. Santhi trước đó đã báo cáo rằng anh ta đã nhận được một cú điện thoại báo rằng vợ và con của anh bị bắt cóc và anh ta đã phải trả 2,5 triệu baht (gần 70 ngàn Mỹ kim) để chuộc mạng họ. Dưới áp lực của Saudi Arabia, cảnh sát Thái Lan tiếp tục điều tra vụ tai nạn này. Vài tháng sau cái chết

Đại diện Saudi Arabia, ông Khoja và những hình ảnh về vụ trộm. Ảnh: Getty Images

Tướng cảnh sát Chalor Kerthes bị bắt

Kriangkai đã chuyển hết được số nữ trang anh trộm được ra ngoài cung điện. Người ta cho rằng anh đã bỏ chúng vào các bao đựng rác của máy hút bụi. Sau đó, anh gửi về quê nhà ở miền bắc Thái Lan qua hãng vận chuyển DHL rồi chính anh cũng nhanh chóng hồi hương. Về đến tỉnh nhà Lampan, chàng đạo chích khôn mà không ngoan Kriangkrai loay hoay vất vả tìm chỗ tiêu thụ số hàng đã khoắng được. “May” cho anh, một tay thợ kim hoàn nữ trang ở địa phương tên Santhi Sithanakan đánh hơi được. Ông ta tìm đến Kriangkai và …mua mão cả lượng hàng này với một giá rẻ mạt. Nhưng rồi ông hoàng Faisal bin Fahd đã phát giác ra vụ trộm, và nhanh chóng đi đến kết luận về thủ phạm. Ông thông báo cho nhà chức trách Thái Lan. Thế là cảnh sát Thái được dịp lập chiến công: Kriangkrai lập tức bị bắt, chuyện quá dễ. Santhi đương nhiên cũng không thoát, và số nữ trang bị trộm được thu hồi. Hỉ hả trước chiến công oanh liệt, Trung tướng Chalor Kerthes, người đứng đầu cuộc điều tra, đã dẫn cả một phái đoàn Thái sang Saudi để hoàn lại số nữ trang bị mất cắp cho ông Hoàng bin Fahd. Có vẻ như câu chuyện về một vụ trộm táo bạo nhưng lại chỉ được tính toán dở ẹc này đã nhanh chóng kết thúc có hậu: vật hoàn cố chủ. KHI CÁC ÔNG HOÀNG NỔI GIẬN Chuyện diễn ra sau đó - tuy đúng là “có hậu”, đã không phải là một cái hậu như mọi người đã tưởng. Khi kiểm tra các nữ trang được trả lại, phía Saudi nhận thấy hai điều: gần như tất cả các viên đá quý đều là đồ rởm, và quan trọng hơn, họ không thấy viên kim cương 50 cara màu xanh dương. Trong khi đó ở Thái Lan, tin đồn đang lan truyền trên báo chí địa phương rằng một số những bức ảnh

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

của vợ con ông Santhi, Trung tướng Chalor Kerdthes, người đứng đầu cuộc điều tra ban đầu về vụ trộm, bị buộc tội dàn dựng vụ bắt cóc và sát nhân có dự mưu. Sau khi lấy được tiền chuộc, việc giết hai con tin và tạo dựng tai nạn để diệt khẩu an toàn hơn. Để cho họ sống, sau này lỡ họ nhận dạng thì khổ. “Trong những tội ác giật gân nhất của Thái Lan, các nghi phạm chính thường là cảnh sát.” Tạp chí The Economist, ấn bản Á châu ngày 17 tháng 10, 2008 Tuy nhiên, khi ở trong tù, Chalor vẫn kêu oan. Ông tướng cảnh sát này nói, “Không phải bất cứ ai ở trong tù cũng là người có tội.” Trong tù, Chalor, một tay chơi nhạc rock có hạng, thích đóng giả Elvis Presley, vẫn vui vẻ chơi trong một ban nhạc và còn thu âm những bản nhạc, trong đó có cả bản cover tiếng Thái cho đĩa Jailhouse Rock của Elvis Presley. Bản án tử hình của Chalor được phúc thẩm, và giữ nguyên, nhưng sau đó được giảm xuống còn 50 năm theo lệnh ân xá của Hoàng gia. Năm 2013, ông được âm thầm trả tự do, lý do già và bệnh. Chalor cũng tin rằng những viên ngọc của Hoàng gia Saudi đúng là chỉ đem lại điềm xấu cho người “không chính chủ.” Thời gian trôi qua, hạn thời hiệu 20 năm của Thái Lan đang dần đến và áp lực trên đầu các nhà điều tra tăng lên. Trong một nỗ lực cuối cùng vào đầu năm 2010, chỉ một tháng trước thời hiệu 20 năm, Cục Điều tra Đặc biệt của Thái Lan - DSI, một dạng nhái của FBI, đã mở lại trường hợp mất tích của doanh nhân al-Ruwaili.

Năm cảnh sát sau đó đã bị truy tố tội bắt cóc và sát nhân. Nhưng tấ t cả năm sĩ quan cảnh sát bị buộ c tộ i - toà n là tướ ng vớ i tá, đã bác bỏ các cáo buộc và tuyên bố sẽ chiến đấu đến cùng tại tòa án. Ngườ i có cấ p bâc cao nhấ t trong nhóm, Trung tướng cảnh sát Somkid Boonthanom đã la lối rằng đây là một âm mưu chính trị. Boonthanom nói với tờ The Nation ở Bangkok rằng ông ta đã chứng kiến “các nhân vật bên ngoài đe dọa và gây áp lực” lên các công tố viên. Kết quả là... cả năm nghi can đều được tha bổng vì thiếu bằng chứng. Ateeq al-Ruwaili, người anh trai của doanh nhân Mohammad alRuwaili, nói với giới truyền thông rằng ông ta thất vọng với nền công lý của Thái Lan, và hy vọng sẽ kháng cáo bản án. VÀO CHÙA ĐI TU Hơn hai mươi lăm năm sau, vụ trộm “Kim cương xanh” lại trở thành đề tài của báo chí thế giới. AP lẫn Reuteurs đều loan tin hôm 17 tháng 3 năm 2016 ở chùa Wat Tha Makwaen thuộc tổng (tambon) Mae Pa thuộc quận Thoen, tỉnh Lampang, có một người đàn ông 60 tuổi xuống tóc, mặc áo cà sa trắng để trở thành một nhà sư. Phá p danh bằ ng tiế ng Thá i củ a ông được báo chí Phương Tây dịch sang tiếng Anh thành “He Who Has Diamond Knowledge” (người có kiến thức kim cương?). Tục danh của ông là Kriangkrai Techamong. Cũng tại đây, một người đàn ông lớ n tuổ i hơn, ngồ i xe lăn vì bị tê liệt, đã đến gặp các sư ở chùa này để xin sám hối. Ông ta tên là Chalor Kerdthes.

Ateeq al-Ruwaili, anh của Mohammad al-Ruwaili, người mất tích, nói với giới truyền thông rằng ông ta thất vọng với nền công lý của Thái Lan Photo: Surapol Promsaka na Sakolnakorn)

Cả Kriangkrai Techamong lẫ n Chalor Kerthes đều nói với báo chí rằng họ tin rằng viên kim cương xanh, và những viên đá quý của Hoàng gia Saudi, đã mang đến cho những người sở hữu chúng một cách bất hợp pháp nhiều tai ương, hoạn nạn. Kriangkrai nói với nhật báo Thairath, “Tôi tin chắc rằng tất cả những bất hạnh của tôi là kết quả của một lời nguyền từ viên kim cương Saudi mà tôi đã đánh cắp, vì vậy tôi đã quyết định đi tu trong suốt quãng đời còn lại của mình để chuộc nghiệp xấu”. Kriangkrai nói mới gần đây, ông vừa hút chết trong một tai nạn xe hơi, khi chiếc xe của ông bị một chiếc xe tải lớn đụng nát. Nhưng nếu nhìn kỹ lại, người ta thấ y Kriangkrai, nhân vậ t chí nh, người gây ra cớ sự, lại là kẻ gặp ít hoạn nạn nhất. Ông ta chỉ ngồi tù có 3 năm (có báo nói là 5 năm) nhờ công dẫn cảnh sát đến thu hồi (?) số của quý đã bán cho Santhi.

Đại diện Saudi Arabia ở Thái lan, ông Abdalelah Alsheaiby (trái), cùng với các thân nhân của doanh nhân Mohammad al-Ruwaili, tại một buổi họp báo sau khi tòa tha bổng 5 sĩ quan cảnh sát. Photo: Thanarak Khoonton, Bangkok Post

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

VỪA GIỎI, VỪA MAY Cho tớ i mã i ngà y nay, quan hệ ngoại giao giữa Thái Lan và Saudi Arabia vẫ n cò n nằ m ở cấ p độ Đạ i biện mặc dù hai nước vẫn duy trì tòa đại sứ. Tuy quan hệ kinh tế đã khá hơn, nhưng con số lao động Thái ở Saudi vẫn còn bị hạn chế ở mức rất thấp. Saudi Arabia không cấp chiếu khán lao động cho người Thái và không khuyến khích công dân của họ đến thăm xứ Chùa Tháp. Du lịch đến Thái lan là một tội bị phạt tiền hay cả tiền lẫn tù. Mặc dù có lệnh cấm du lịch, nhiều người Saudi vẫn tìm được cách đến Vương quốc Thái Lan, qua những ngả đường không trực tiếp, như kiểu người Mỹ đi Cuba. Họ đi qua các sân bay gần nhất đến Bangkok. Theo Wikipedia, tới 70% người mang quốc tịch Saudi Arabia đi du lịch đến Thái là người độc thân (phải chăng vì những hấp dẫn “cởi mở” ở Thái?) và 70 phần trăm là người độc thân. Các đường bay từ Saudi sang Đông Nam Á hầu hết phải qua ngả Phi luật tân và Nam dương, những quốc gia cung cấp lao động cho Saudi Arabia. Nhữ ng chuyế n đi Thái Lan qua con đường chính thức từ Sausi phải là các chuyến công tác chính thức. Doanh gia tư nhân phải được phép của Phòng Thương mại và Kỹ nghệ SA, với đòi hỏi một chuyến thăm kinh doanh chính thức của chính phủ. Các chuyến thăm doanh nghiệp cá nhân phải được Phòng Thương mại và Công nghiệp ủy quyền. Nhữ ng năm gầ n đây, băng giá trong quan hệ ngoạ i giao Saudi Thái cũng tan dần theo với chuyện làm ăn buôn bán, nhưng hai bên vẫn chưa có thể xó a đi sự cay cú lẫ n nhau vì viên kim cương xanh vẫ n biệt tăm biệt tích. Nhà báo Mythili Sampathkumar dẫn lời Giáo sư Pongsudhirak, nói

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Kriangkrai Techamong (trái) nói chuyện với Chalor Kerdthes (phải) trước lúc thụ pháp ở Lampang. Photo: Aswin Wongnorkaew)

rằng sau gần ba thập niên, mối quan hệ đã cải thiện nhiều. Theo ông, Saudi có vẻ đã chuẩn bị tiến thêm, nhưng quan hệ vẫn còn chưa trơn tru, do thực tế là các sĩ quan cảnh sát cao cấp của Thái Lan đã tham gia vào các cuộc điều tra vụ viên kim cương xanh đã được lên lon, thăng cấp. “Băng tan

với tốc độ chậm chạp của băng hà. Và những mối quan hệ mờ nhạt này có thể đã góp phần vào quyết định của Thái Lan về việc không trục xuất Al- Qunun.” Ngoài chuyện vẫn chưa hết căng thẳng với Riyadh, điều đáng chú ý là chính phủ Thái không phải là

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

một trong các chính phủ có quan hệ tốt nhất với Cao Ủy Tỵ Nạn LHQ. Theo Giá o sư Pongsudhirak, “cá c chính phủ dân chủ quan hệ tốt hơn với UNHCR, và các chính phủ độc tà i hoặ c do quân độ i lã nh đạ o thì kém hơn.” Thái là quốc gia có chánh quyền quân sự.

Trong hai năm 2015 và 2016, Thái Lan đã trục xuất 62 người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ trở về Trung Quốc mặc dù UNHCR đã phản đối rất mạnh. Cũng trong năm 2015, một học giả - ra đời ở Trung quốc nhưng là một công dân Thụy Điển, ông Michael Gui đã mất tích ở Thái Lan sau khi xuất bản một quyển sách về chính phủ Trung Quốc với những chi tiết độ ng trờ i về các thành viên trong nội các của Chủ tịch Tập Cận Bình. Người ta cho rằng chính quyền Thái Lan có thể đã “tạo điều kiện” cho ông Gui “trở về nơi chôn nhau cắt rốn” của mình. Thêm mộ t thực tế nữ a là chí nh quyền quân sự Thái Lan đang chuẩn bị tổ chức các cuộc bầu cử trong vài tháng tới. Họ không muốn dòng tweet kêu cứu của Rahaf Mohammed Al-Qunun kéo dài gây chú ý để quốc tế nhắm vào Thái lan. “Mộ t đoạ n kế t đẹ p sẽ tố t hơn”, ông Pongsudhirak nói. Nếu AlQunun bị trục xuất về Saudi Arabia để đối mặt với cá i chế t không thể tránh khỏi vì từ bỏ Hồi giáo, phản đối cha anh, Thái Lan nhất định sẽ bị quốc tế lên án của quốc tế nhiều hơn nữa. Đó là điều không vui, rất không vui, cho chế độ quân sự ở Thái Lan. ĐỖ QUÂN

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

THƯ CỦA TIẾN Toronto thoibao.com

Chiều tảo mộ TƯỞNG NĂNG TIẾN

Ai liều tảo mộ chiều nay Mà hương tảo mộ bay đầy hoàng hôn Phùng Cung “Vừa rồi tôi có đi Tây Nguyên dự lễ bỏ mả của gia đình ông Y Ngông Niết Đam. Người Ê đê có một tục lệ rất đặc biệt. Khi nhà có người chết, gia đình con cháu hàng ngày vẫn nuôi nấng, vẫn mang cơm nước ra mộ, khi có điều kiện họ làm lễ bỏ mả. Đó là bữa tiệc linh đình chia tay vĩnh viễn với người chết. Sau đó họ không quan tâm đến ngôi mộ ấy nữa, để linh hồn người chết được siêu thoát, không còn vướng víu cõi trần.” (Trần Đăng Khoa. Chân Dung và Đối Thoại. Hà Nội: Thanh Niên, 1988). Bỏ mả, thực ra, không phải là “một tục lệ rất đặc biệt của người Ê đê” mà là tập tục chung của nhiều sắn dân bản địa – ở Việt Nam: “Đối với người Roglai - sắc dân sống rải rác các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, và Lâm Đồng - lễ cúng bỏ mả có nghĩa là người sống từ giã người chết. Lễ này được cử hành sau mùa gặt hái đầu tiên, tính từ ngày người chết qua đời. Mùa gặt hái hoàn tất, mọi người đều rảnh rang nên lễ cúng bỏ mả làm linh đình lắm. Có giết trâu mổ bò, mới thầy cúng làm lễ cho người khuất rồi đãi làng nước. Sau lễ bỏ mả là hết, ngôi mộ không được ai chăm sóc nữa. Người Rhadé, đa số sinh sống tỉnh Darlac và Quảng Đức, cũng có lệ bỏ mả vào mùa gặt năm sau. Người nhà ra mộ khóc lóc một lần cuối rồi mộ bị bỏ hẳn. Kỷ niệm của người chết cũng chìm dần vào quên lãng. Người Bahnar - sắc dân sống ở Đông Nam Kômtum, Tây Bắc Pleiku, và phía Tây Bình Định - cũng chỉ chăm sóc mộ phần một năm... Sau đó họ làm lễ tạ rồi san phẳng, và từ đây không còn ai ngó tới.” (Toan Ánh. “Tang Lễ Của Đồng Bào Thượng.” Nhật báo Cách Mạng Quốc Gia, Sài Gòn 01 Sept 1963). Bỏ mả, hay bãi mả là điều bắt buộc trong nếp sống du canh. Tục tảo mộ hằng năm, chắc chắn, chỉ bắt đầu khi nhân loại tiến đến giai đoạn định canh. Còn tôi thì phải mãi cho đến cuối 2014, mới được rủ đi tảo mộ (lần đầu) khi đang lơ ngơ giữa một chiều Xuân, nơi đất lạ. Cái nắng của những buổi chiều cuối năm thường khiến tôi hay bị nặng lòng, dù ở bất cứ đâu. Nhưng

phải trải qua một buổi chợ chiều, chợ tết, ở một làng quê nơi đất lạ thì mới hiểu ra thế nào là nỗi buồn xa xứ. Dân Việ t tú m tụ m dọ c mé sông Tonle Sap, đoạn chảy qua xã Phsar Chhnang (tỉnh Kampong Chhnang) có thể đông đến vài ngàn. Tuy thế, cái đám người trôi sông lạc chợ nhếch nhác, te tua, rách nát này không tạo nổi không khí Tết cho khu chợ cạnh bờ.

(toàn với khô hay cá vụn nhỏ li ti) của những người suốt đời sống lênh đênh thì mới hiểu được rằng được mời ăn gà là một hân hạnh không thể chối từ – dù tôi chả mặn mà gì với gà và vịt! May mà từ chợ đến nghĩa địa gần thật, chỉ chừng hơn cây số. Đang là mùa khô, nước rút nên mới lộ ra vài chục tấm mộ bia thô kệch và xấu xí. Chả ai sống qua tuổi sáu mươi. Khi còn tại thế (chắc) họ chưa bao giờ được giáp mặt với một ông nha sĩ, hay bác sĩ – dù chỉ một lần.

Kampong Chhnang 2014

May mà vẫn còn vài cái cặp đèn lồng đỏ, năm bảy cây quất, và mấy chậu cúc vàng của những gia đình gốc Hoa nên hè phố trông cũng đỡ phần ảm đạm. Tôi cứ nhìn mãi một em gái nhỏ, đứng bán đôi cành mai đã héo mà không khỏi cảm thấy có đôi chút bận lòng. Như mọi người Việt khác ở bến sông này, tôi cũng là kẻ phiêu bạt không nhà nên chả có chỗ để cắm hoa. Muốn biếu em một số tiền nho nhỏ, đủ để sắm sửa một bữa cơm chiều cuối năm tươm tất cho gia đình nhưng đang loay hoay biết chưa biết cách sao cho tế nhị thì chợt nghe tiếng đồng hương quen thuộc: - Sao ông thầy lang thang gì mình ên vậy? Đi tảo mộ với tụi em nha, gần xịt thôi hà. Thấy tôi hơi ngần ngừ, bà vợ rụt rè thêm: - Dạ, sẵn bữa nay có làm gà với mua được xị rượu để cúng nên mới dám mời ông thầy … Nghe cách xưng hô nên tôi đoán là họ có con đang theo học ở trường làng Kandal, dưới bến sông. Không ai biết tôi tên gì cả, họ chỉ thấy ông già này thường lui tới ngôi trường này và hay chơi đùa với lũ trẻ con nên gọi tôi bằng “thầy” cho nó tiện việc sổ sách – thế thôi. Phải nhìn thấy cảnh nuôi gà trên những túp lều nổi tả tơi, và những bữa cơm đạm bạc quanh năm

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Kampong Chnnang 2014

Sau khi thắp hương, nhổ cỏ, vun xới mộ phần, mọi người ngồi quanh chuyện trò ăn uống. Dường như ai cũng cảm thấy mãn nguyện vì đã làm xong chút bổn phận, cuối năm, với kẻ đã khuất. Khó có thể ngờ rằ ng đượ c đó là lầ n tả o mộ cuối cùng của cộng đồng người Việt ở xã Phsar Chhnang. Năm sau, từ Phnom Penh, thông tí n viên Sơn Trung ̣(RFA) tường thuật: “Làng nổi của người Việt bị di dời… Theo thông báo của chính quyền tỉnh Kampong Chhnang thì việc di dời sẽ được thực hiện từ ngày 10 tháng 10 và chấm dứt trước ngày 25 tháng 10 năm 2015.” Tháng 10 thì Á Châu vẫn còn mưa, và mưa tầm tã. Bia mộ vẫn còn chìm sâu dưới nước. Với cái “thông báo” bất ngờ (và bất nhơn) trên thì chắc chắn không ai có cơ hội tạ mả, trước khi tiếp tục trôi xuôi theo kiếp lục bình. Ở trời Âu, có những kẻ may mắn hơn nên được nằm yên mãi mãi trong những mộ phần và được thăm viếng thường xuyên: “Tôi vào tiệm tạp hóa Tàu ở Luân Đôn mua một thẻ nhang ngắn rồi xuống Portsmouth, bắt phà qua Normandy… Bây giờ là mùa đông. Khi phà tiến gần vào bờ cho đến khi cặp bến Ouistreham nằm phía cực đông của bờ biển Normandy, trời còn rất

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

THƯ CỦA TIẾN Toronto thoibao.com tối. Sao Mai sáng long lanh, các ngọn đèn rải thưa quanh bến tàu, ánh sáng vàng đứng bóng, không hắt hiu… Tôi đi bộ dọc bờ biển từ hướng đông, bắt đầu từ chỗ giáp mép biển của con kênh đào từ Caen (cách biển chừng 16 cây số). Cứ khoảng 100 thước, một tấm biển tưởng niệm, hình ảnh thế hệ các người lính hôm nay thuộc binh chủng đã đổ bộ, và tên tuổi của một người lính tử trận ngày 6.6.1944… Từ nơi này đi bộ hai cây số đến nghĩa trang đồng minh ở làng Ranville, ngôi làng đầu tiên trên đất Pháp được giải phóng sau khi người lính Dù chiếm giữ cầu Pegasus. Trên bản đồ là nghĩa trang của Anh, nhưng ở góc bên trái từ cổng vào có 330 bia mộ người lính Đức, chia cùng mảnh đất nghĩa trang với 2.235 người lính nhảy dù thuộc quân đội Anh, Úc, New Zealand, Bỉ, Pháp, Ba Lan…

chủng được thay bằng dấu Thập tự Sắt. Dưới bầu trời xám đục, đài thánh giá trắng có hình cây kiếm mũi hướng xuống đất nổi bật ngay giữa nghĩa trang. Những linh hồn nơi đây không còn chiến tranh nữa. Kiếm đã cắm hay cất. Không có một chữ ‘hòa giải’ nào trong nghĩa trang chung này. Nhưng các bia mộ của người lính Đức và người lính đồng minh nằm bên nhau. Người sống không thù hận nên người chết yên lành.” (Hồ Đắc Túc. “Những Mộ Phần Bên Nhau”. Dân Luận 01/01/201̣9).

Cù ng lú c vớ i Hồ Đắ c Tú c, Ngô Thanh Tú cũ ng đi tả o mộ ở quê nhà (Nghĩ a Trang Quân Đội Biên Hoà) nhưng với tâm trạng hoàn toàn không thư thái: “Cứ mỗi bước chúng tôi đi đều phải chịu sự giám sát của ít nhất hai bảo vệ nơi này. Ánh mắt soi mói, những câu hỏi vô duyên, như: chụp hình để làm gì? Có động cơ gì không? làm chúng tôi vô cùng khó chịu. Người bạn đi cùng tôi nói, dường như cái chủ trương truy cùng giết tận còn được áp dụng cho cả người chết. Chế độ này ko chỉ trả thù người chết mà còn sợ họ đội mồ sống dậy nên kiểm soát rất chặt chẽ.” FB Từ Đức Minh cho biết thêm: “Với bản chất thú tính, bất chấp luân lý và tình người. Người Cộng Sản không cần biết thế nào là nghĩa tử, nghĩa tận. Họ chủ động giáo dục cho đám con trẻ gọi mộ người lính Việt Nam Cộng Hòa là ‘mả ngụy’, ‘mả giặc’. Người ta canh tác rau trên mộ, tưới nước phân dơ bẩn, thả trâu bò lội giẫm đạp lên mộ. Khốn nạn hơn nữa , họ cho người đào giữa ngôi mộ và trồng lên đó những cây to. Mấy năm sau cây lớn làm xập mộ… Người sống mà họ còn ủi cho sập nhà, sập cửa thì xá gì đến chuyện mộ bia! TƯỞNG NĂNG TIẾN

Muoán coøn baùo tieáng Vieät ñeå ñoïc, caàn uûng hoä baùo chí Vieät ngöõ

Nghĩa trang Quân đội Đồng minh Ranville: Các ngôi mộ của người lính Đức ở khu vực phía xa bên trái. Ảnh HĐT/12.2018

Mỗi ngôi mộ người lính Đức đều có bia như các ngôi mộ của người lính đồng minh, tên tuổi, ngày sinh và ngày chết, chỉ khác là huy hiệu binh

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Ảnh lấy từ FB TĐM

ÑOÏC VAØ COÅ ÑO ÑOÄNG THÔØI BAÙO

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CÂU CHUYỆ N THẦY LANG Toronto thoibao.com

Ẩm thực dưỡng sinh T

BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

ừ trên 2000 năm trước, cha đẻ của nền y học Tây Phương Hippocrates đã chủ trương rằng, để phòng ngừa và điều trị một số bệnh tật, ta chỉ cần áp dụng những chế độ ăn uống cân bằng hợp lý và sống hòa thuận với luật lệ thiên nhiên. Vua Hoàng Đế bên Trung Hoa xưa, ngoài việc trị quốc an dân còn chỉ dẫn dân chúng về bệnh tật cũng như cách sản xuất lương thực và sử dụng những món ăn cần thiết để duy trì sức khỏe. Các vị danh y Tuệ Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông của Việt Nam mình đều nhấn mạnh vai trò quan trọng của ẩm thực trong việc ngăn ngừa và chữa trị một số bệnh. Các ngài đã chủ trương: “Muốn cho phủ tạng được yên; Bớt ăn mấy miếng, nhịn thèm hơn đau”. Hoặc: “Chết vì bội thực cũng nhiều, Ngờ đâu lại có người nghèo chết no”. Coi như vậy thì ta thấy dinh dưỡng có ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người. Theo Hiệp Hội Y Khoa Hoa Kỳ, Khoa học Dinh Dưỡng là môn học về: - Thực phẩm và các chất dinh dưỡng; - Tác dụng của chất dinh dưỡng tới sức khỏe và bệnh tật;

- Diễn tiến mà cơ thể tiếp nhận, tiêu hóa, hấp thụ, chuyên trở, sử dụng và sa thải cặn bã của thực phẩm ra ngoài. Còn sự dinh dưỡng là diễn tiến trong đó thực phẩm được đưa vào cơ thể và cách thức cơ thể sử dụng những thức ăn đó vào các nhu cầu của tế bào, cơ quan. Dinh dưỡng có ba mục đích chính: 1-Tạo điều kiện thuận lợi để cơ thể có một sức khỏe lành mạnh; 2-Phòng ngừa các bệnh liên quan tới dinh dưỡng; 3-Khôi phục sức khỏe sau thời kỳ bệnh tật, thương tích. Ta có câu nói “Ăn ra sao thì người là vậy” tương đương với câu: “You are what you eat” của Âu Mỹ. Đi xa hơn nữa, nhiều người còn tin rằng “ăn gì, bổ ấy”. Thực phẩm ăn vào sẽ có ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe của ta trong suốt các giai đoạn khác nhau của đời người. Do đó ăn uống không đúng với tình trạng sinh lý và cấu tạo của cơ thể sẽ đưa tới nhiều hậu quả xấu. Và đôi khi chỉ với một vài thay đổi nhỏ về ẩm thực cũng cải thiện sức khỏe rất nhiều. Cứ nhìn người Á Châu trước đây, lấy căn bản thức ăn là gạo, ít calcium, thường đều nhỏ con hơn dân Âu châu ăn lúa mì nhiều calcium, nhiều đạm chất. Quan sát người Việt ta vào hơn nửa thế kỷ trước, dân miền Bắc, miền Trung dinh dưỡng thiếu hụt nên cơ thể

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

nhỏ hơn so với người sanh trưởng ở miền Nam, gạo lúa dư thừa. Con cháu chúng ta ngày nay, dinh dưỡng tốt nên cháu nào cũng to lớn hơn bố mẹ, ông bà. Cho nên mỗi người cần có một thói quen ăn uống lành mạnh. Nhiều người ý thức được việc đó nhưng ít người thực hiện được. Vì thế, càng tìm hiểu nhiều về ích lợi cũng như rủi ro của dinh dưỡng với sức khỏe ta càng dễ dàng sắp đặt việc ăn uống cho mọi sự được hanh thông. Lời khuyên và các tài liệu về cách ăn uống rất nhiều và khác nhau nhưng mục đích đều hướng về sự bảo vệ sức khỏe. Vì quá nhiều nên có khi ta cũng bối rối, không biết theo lời khuyên nào. Và đã tùy tiện làm theo ý thích của mình. Thế là ta đã tạo ra một thói quen đôi khi xấu nhiều hơn là tốt. Ngoài ra, thói quen ăn uống cũng thay đổi tùy chủng tộc, văn hóa, khả năng cung cầu, tâm trạng, nếp sống cá nhân, sự hấp dẫn của món ăn. Biết rõ điều này, chính quyền mỗi quốc gia đều đưa ra những tiêu chuẩn về dinh dưỡng cho dân chúng, ấn định nhu cầu tối thiểu để cơ thể tăng trưởng mạnh, trí óc phát triển tốt đồng thời tránh bệnh tật cũng như kéo dài tuổi thọ. THỰC PHẨM VÀ CHẤT DINH DƯỠNG Chúng ta cần phân biệt thực phẩm (Foods) với chất dinh dưỡng ( Nutrients).

Thực phẩm là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng. Thịt, cá, rau, trái cây, gạo là thực phẩm. Đa số thực phẩm cần được nấu nướng, chế biến trước khi trở thành món ăn. Chất dinh dưỡng là những chất nuôi sống cơ thể và có trong thực phẩm. Các chất này rất cần thiết cho sự thành hình của bào thai, sự lớn của trẻ sơ sinh, sự tăng trưởng từ tuổi thơ tới tuổi trưởng thành và sự duy trì tốt cho cơ thể trong suốt cuộc đời. Tình trạng cơ thể lại tùy thuộc rất nhiều vào chế độ dinh dưỡng mà ta áp dụng. Mỗi chất dinh dưỡng có một hoặc nhiều công dụng như: a-cung cấp năng lượng cho các sinh hoạt của cơ thể; b-cung cấp vật liệu để cấu tạo, tu bổ mô, tế bào; c-tham dự vào sự điều hòa các sinh hoạt cơ thể. Các nhà khoa học ước lượng có tới vài chục chất dinh dưỡng khác nhau dưới dạng đơn thuần hoặc hỗn hợp. Sáu nhóm chính là: chất tinh bột, chất đạm, chất béo, sinh tố, khoáng chất, và nước. Mỗi loại thực phẩm chứa một số chất dinh dưỡng khác nhau, nên ta không thể phụ thuộc vào một thứ thực phẩm để có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Chất dinh dưỡng được coi là thiết yếu khi thiếu sẽ làm suy giảm một số

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

CÂU CHUYỆ N THẦY LANG Toronto thoibao.com chức năng của cơ thể. Nếu chất này được bổ sung trước khi tổn thương xẩy ra thì chức năng sắp hư hao có thể trở lại bình thường. Ngoài chất bổ dưỡng, năng lượng là nhu cầu kế tiếp mà chất dinh dưỡng phải cung cấp cho cơ thể. Đạm, béo và tinh bột đều cung cấp năng lưọng. Sinh tố, khoáng, nước không cho năng lượng nhưng rất cần thiết. Ngoài ra còn vài chất không được coi như dinh dưỡng như chất xơ, rượu, đường nhưng cũng cho năng lượng. Một chế độ dinh dưỡng giầu về lượng và phẩm cũng chưa đủ để có một sức khỏe tốt. Cơ thể còn cần biết cách sử dụng các chất này trong các nhu cầu về năng lượng, kiến tạo cũng như tu bổ sau khi bị thương tích, bệnh hoạn CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG Một chế độ dinh dưỡng có thể: a-Thỏa đáng như ước muốn khi có vừa đủ chất dinh dưỡng cho các sinh hoạt, chức năng của các bộ phận cũng như có dự trữ cho nhu cầu cấp bách. b-Không đầy đủ khi thu nhập ít hơn sự tiêu dùng. Cơ thể sẽ lấy vật liệu từ kho dự trữ để tu bổ, tạo tế bào mới. Kho sẽ vơi dần dần nếu không được bổ sung. Chẳng hạn, hồng huyết cầu chỉ sống khoảng 120 ngày, tế bào niêm mạc ống tiêu hóa cần được thay thế mỗi tuần lễ. Các thay thế đều cần vật liệu từ chất dinh dưỡng. Nếu chỉ thiếu dinh dưỡng trong ngắn hạn thì kho dự trữ còn chịu đựng được, kéo dài lâu là cơ thể bắt đầu có khó khăn. c-Quá mức, mang vào liên tục nhiều hơn nhu cầu sẽ tạo ra tình trạng dư thừa, rủi ro. Chẳng hạn sắt rất cần cho việc tạo huyết cầu tố, nhưng quá nhiều sẽ đưa tới suy gan; tiếp thu nhiều năng lượng quá sẽ đưa đến mập phì. Tưởng cũng nên nhớ là mọi người đều cần các chất dinh dưỡng như nhau, bất kể lớn nhỏ, giống tính chủng tộc, tuổi tác, sinh hoạt. Nhưng về số lượng thì mỗi cơ thể có nhu cầu riêng.

Cơ thể càng to lớn thì nhu cầu càng cao; một người hoạt động chắc chắn là cần nhiều thực phẩm hơn người sống tĩnh tại; khi ngủ nghỉ, nhu cầu năng lượng giảm đi; khi cơ thể run vì lạnh thì cần thêm năng lượng để khỏi cóng giá. Phần ăn cũng phải phù hợp với mỗi người, không gây ngây ngất mệt mỏi vì ăn quá no; đừng ăn quá ít để không có đủ sức làm việc. Tâm lý chung khi ăn thì con người chỉ nhìn thấy món ăn trước mặt chứ cũng ít quan tâm tới chuyện dinh dưỡng, bệnh tật. Thành ra nếu có một hướng dẫn để lựa món ăn thích hợp với nhu cầu mà vẫn thỏa mãn khẩu vị là điều tưởng như cũng hữu ích vậy. Các chuyên viên dinh dưỡng và y tế đều khuyên nên: 1-Ăn nhiều thực phẩm khác nhau vì mỗi loại có chất dinh dưỡng mà loại khác không có. Chẳng hạn sữa mẹ được coi như gần hoàn hảo, nhưng lại có ít sắt và sinh tố D. Sữa bò có nhiều đạm nhưng rất ít sắt và không có chất xơ. Thịt động vật có vú nhiều đạm nhưng ít calcium. Trứng có rất ít calcium vì hầu hết nằm ở vỏ trứng, và cũng không có sinh tố C. Như vậy ta cần ăn mỗi thứ một ít để có đủ các chất dinh dưỡng. 2-Duy trì trọng lượng cơ thể ở mức trung bình. Để tránh quá cân, chỉ nên ăn vừa đủ số năng lượng mà cơ thể cần cho các sinh hoạt hàng ngày. 3-Giảm chất béo động vật bão hòa và cholesterol: cholesterol không quá 300mg/ngày; bão hòa 10% tồng số năng lượng ăn vào; dùng dầu thực vật với chất béo bất bão hòa. Tiêu thụ chất béo nói chung 30% tổng số năng lượng mỗi ngày. 4-Giảm thịt động vật có nhiều mỡ; ăn thịt bỏ bớt mỡ; ăn nhiều cá. Tự nó, thịt không có hại cho người khỏe mạnh. Nhưng nhiều thịt thường là lại nhiều chất béo và nhiều năng lượng. 5-Dùng sữa đã gạn bớt chất béo. 6-Ăn thêm thực phẩm có chất xơ; nhiều rau trái. 7-Tránh tiêu thụ quá nhiều đường tinh chế. Đường không gây bệnh tiểu

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

đường, bệnh tim như nhiều người hiểu, nhưng vì có nhiều calorie nên dễ đưa tới mập phì. 8-Giới hạn muối khoảng 2200 mg mỗi ngày. 9-Nếu uống rượu thì uống vừa phải thôi: 350 ml bia; 150 ml rượu vang; 50ml rượu mạnh, hai lần mỗi ngày cho nam giới; nữ giới thì một lần thôi. Y khoa học đã nhận thấy một chế độ dinh dưỡng sai là nguy cơ đưa tới một số bệnh. Sai có thể là quá nhiều, quá thiếu hoặc không cân bằng. Thiếu dinh dưỡng, cơ thể sẽ không phát triển, trí não kém, sức đề kháng với bệnh tật giảm, cơ thể suy nhược và đưa tới mệnh yểu. Dinh dưỡng dư thừa là nguy cơ đưa tới các bệnh kinh niên, như là bệnh tim, ung thư, cao huyết áp, tai biến đông mạch não, tiểu đường, Rồi lại còn xơ gan, tai nạn, tự tử do tiêu thụ nhiều rượu, vài bệnh ung thư hoặc sâu răng, viêm túi ruột. Dinh dưỡng sai mà lại thiếu vận động cơ thể còn đưa tới nhiều ảnh hưởng không tốt khác nữa cho sức khỏe. Ngoài ra, ảnh hưởng của dinh dưỡng không đúng cũng gây ra tổn thương về nhiều phương diện cho các thế hệ kế tục. NGHỆ THUẬT ẨM SINH Mục tiêu chính của ăn uống là để có chất bổ dưỡng nuôi cơ thể, như các cụ ta vẫn nói “Ăn để sống chứ chẳng phải sống để ăn”. Nhưng ăn uống cũng là cả một nghệ thuật và còn đáp ứng một số nhu cầu thế tục khác: - Ăn uống nói lên sự gắn bó, thương yêu của con cái với cha mẹ; - Ăn uống tượng trưng cho nền văn hóa truyền thống của chủng tộc mình; - Khi ăn uống là ta cũng làm công việc giao tế, liên hệ tốt với mọi người; - Nấu một món ăn ngon làm ta hãnh diện với óc sáng tạo của mình; - Tiệc tùng tại một nhà hàng danh tiếng về phẩm chất chứng tỏ mình là

người thời thượng, sành ăn; - Biết cất giữ thực phẩm chứng tỏ mình là người lo xa, cẩn thận; - Cũng có người ăn để hy vọng giải quyết cảm xúc khó khăn, căng thẳng hoặc dùng ăn uống để kiểm soát, kiềm chế người khác; - Tùy theo cảm nghĩ của mình mà việc ăn uống trở thành hấp dẫn, ngon lành hoặc phải miễn cưỡng, ngồi ăn cho xong bữa. Người Việt ta vẫn quan niệm: thức ăn ngon phải hợp với thời tiết, mùa nào thức đó; rồi phải có chỗ ăn ngon chứ không phải bạ đâu ngồi đó mà ăn; cần bạn bè tâm giao, biết thưởng thức để cùng ăn chứ không phải “thực bất tri kỳ vị” và có một không khí vui vẻ thân mật thì món ăn ngon thêm lên. Ăn đúng cách đòi hỏi sự hiểu biết về thức ăn và nhu cầu của cơ thể trong các giai đoạn khác nhau của đời người. Do đó, ta nên đặt thực phẩm đúng vị trí, hiểu sự quan trọng của chúng rồi tạo ra một mẫu mực để ăn đúng đắn. “Vừa phải, cân bằng, đa dạng” rất cần để thỏa mãn nhu cầu năng lượng và mang lại sức khỏe tốt thay vì ăn để xoa dịu xúc động hoặc vì mục đích khác. Khi nào thì ăn và ăn làm sao cần có kế hoạch rõ ràng rồi cứ thế mà thực hiện, lâu dần sẽ thành thói quen.Thói quen này tùy thuộc vào nhiều yếu tố như hiện trạng sức khỏe; hiểu biết về dinh dưỡng; tín ngưỡng, tôn giáo, chủng tộc; trình độ giáo dục; nhề nghiệp; tình trạng kinh tế cá nhân; sống ở thành thị hay thôn quê; ảnh hưởng từ bạn bè; hương vị và vẻ hấp dẫn của món ăn; cách thức món ăn được quảng cáo. Thưa: đó là cả một nghệ thuật. Nghệ thuật Ẩm Thực Dưỡng Sinh. BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

VIẾTToronto TỪ DALLAS thoibao.com

Loài ỐC

SÊN tội nghiệp HUY LÂM

úng vào ngày đầu năm 2019, nước Mỹ nhận được một tin buồn - đó là bản cáo phó ngắn thông báo cho biết về sự ra đi của một con vật được cho là cô đơn nhất trong tất cả các con vật cô đơn: chú ốc sên có cái tên rất đáng thương - George Cô Đơn (Lonely George). George là giống ốc sên sống trên đả o Hawaii và là thà nh viên cuố i cù ng củ a giố ng ố c sên số ng trên cây có tên khoa học là Achatinella apexfulva. Chú mất vào đúng ngày đầu của năm mới thọ... 14 tuổi, là tuổi thọ khá cao của giống ốc sên này. Sự ra đi của George cũng có nghĩa là cả dòng tộc của chú tuyệt chủng, từ nay biến mất khỏi thế gian. George đượ c sinh ra trong mộ t phòng thí nghiệm cấy giống tại Đại học Hawaii vào đầu thập niên 2000 cùng với một số ốc sên cùng giống khác, nhưng rồi sau đó không lâu, tất cả những con ốc sên khác đều chết hết mà không có nguyên do. Đó là

khi chú được mang cái tên như nói trên - đặt theo tên của một George Cô Đơn khác (Lonesome George), là con rùa cuối cùng của giống rùa khổng lồ số ng trên đả o Pinta thuộ c quầ n đảo Galápagos. Chú rùa Lonesome George qua đời năm 2012 sau một cơn quỵ tim và cũng không có rùa... nối dõi. Trong hơn một thập niên kể từ khi George trưởng thành, các nhà nghiên cứu đã cố công đi tìm cho George một người bạn tình nhưng đều không thành công và George suốt đời sống cu ki như thế , và buồ n hơn nữ a là sự tuyệt chủng của cả một dòng họ. Mặc dù ốc sên là giống lưỡng tính, có bộ phận sinh dục của cả đực lẫn cái, nhưng bắt buộc phải có hai con giao cấu với nhau thì mới sinh được ốc sên con, và thường chỉ sinh sản từ một tới bốn ốc sên con mỗi năm, chứ không như nhiều loại ốc sên thông thường khác có khả năng đẻ vài chục ốc sen con mỗi năm. Ốc sên con của

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

VIẾTToronto TỪ DALLAS thoibao.com giống này lúc sinh ra đã có chiếc vỏ tí hon hoàn thiện rồi. Hầu hết loài ốc sên sống trên cây này thích bám vào lá cây và sống trên cùng một cây đó cho đến hết cuộc đời của chúng. Và dù là giống lưỡng tính, các nhà nghiên cứu vẫn cứ gán cho George cái mác nam giới và gọi George là “chàng”. Lý do có sự thiên vị này thì không rõ, nhưng có thể là vì hầu hết các nhà nghiên cứu đều là đàn ông chăng. Suốt cuộc đời của chàng, George Cô Đơn là khuôn mặt biểu tượng cho sự tranh đấu để tồn tại của nhiều giống ốc sên trên đảo Hawaii. Cái chết của chàng gây thêm sự chú ý và quan tâm về những giống ốc sên địa phương rất đa dạng trước đây thật đông đảo mà nay bị rơi vào hoàn cảnh hết sức tuyệt vọng. Khi còn sống, chàng George và một số loài ốc sên đang có nguy cơ tuyệt chủng khác được sống trong những chiếc hộp, trông giống như những chiếc tủ lạnh loại lớn, và được chăm sóc cẩn thận. Trong những chiếc hộp này, các nhân viên có thể kiểm soát được nhiệt độ, ánh sáng và độ ẩm 24 giờ mỗi ngày. Cứ hai tuần một lần, những chú ốc sên này được lấy ra khỏi nơi cư trú và những chiếc hộp được làm vệ sinh sạch sẽ. Những chú ốc sên sống trong phòng thí nghiệm được cho ăn những loài thảo mộc địa phương và món ăn chính của chúng là một loại nấm đen mọc trên vỏ và lá của một số cây địa phương. Thậm chí những chiếc hộp đựng các chú sên còn được trang bị hệ thống phun nước để cứ mỗi tám tiếng lại phun nước một lần giống như một cơn mưa nhỏ vậy. Nghĩ cho cùng, mặc dù sống cô đơn một mình không thân thích nhưng quả thật George được chăm sóc quá chu đáo và có thể nói còn sướng hơn cuộc sống của nhiều người vô gia cư cầu bơ cầu bất ở bên ngoài xã hội kia, không có lấy một mái nhà che nắng che mưa, bữa đói bữa no, không sao biết trước được ngày mai sẽ như thế nào. Từng có thời kỳ trước đây, dòng họ của George là một trong những dòng họ ốc sên đông đúc nhất của Hawaii. Ta có thể đi ngược thời gian trở lại năm 1787 khi một vị thuyền trưởng, cũng là nhà thám hiểm và tay buôn da thú người Anh tên là George Dixon được trao cho một vòng hoa trên có đính một chiếc vỏ ốc thuộc tổ tiên của George Cô Đơn khi ông này cập bến O’ahu. Một vài tài liệu từ thế kỷ 19 có ghi rằng người ta có thể thu nhặt được 10,000 vỏ ốc hay nhiều hơn nữa trên các bãi biển chỉ trong một ngày. Nhưng nay thì dò ng họ đó đã

George Cô Đơn (Lonely George)

không còn trên cõi đời này. Một điều khá bất ngờ là nếu ta cho rằng nguyên do chính của sự tuyệt chủng là vì hiện tượng khí hậu biến đổi thì lại hoàn toà n không đú ng, mà thậ t sự ra là do con ngườ i đã đưa đế n cá i chế t của toàn bộ dòng họ ốc sên này. Một trong những lý do là tính tham lam của những người sưu tầm, với một ví dụ điển hình là ông John Thomas Gulick, một nhà nghiên cứu, đối thủ cạnh tranh của Charles Darwin, sống vào thế kỷ 19, và chính ông này đã thu gom hơn 44,000 con ốc sên cho bộ sưu tập cá nhân của ông. Thêm vào đó là những giống thú từ những nơi khác xâm nhập vào đảo cũng nằm trong danh sách những lý do đưa đến sự tuyệt chủng của loài ốc sên. Những di dân gốc Polynesia từ khu vực trung và nam Thái Bình Dương đã mang đến đảo một số loài chuột từ hàng ngàn năm trước, và sau này, vào thế kỷ 19, người Âu châu lại cũng mang thêm một số loài chuột khác nữa đến. Mà chuột thì rất thích ăn thịt ốc sên. Ngoài ra, ốc sên còn bị những loài khác như thằn lằn, rắn, kỳ nhông, chim và nhiều giống khác ăn thịt vì những loài thú nầy cần chất vôi mà vỏ của ốc sên thì rất giàu chất vôi. Và sai lầ m củ a con ngườ i cũ ng đóng một vai trò gây ra cuộc tuyệt chủng. Vào thập niên 1950, người ta đưa một loài ốc sên có tên khoa học là Euglandina rosea từ Florida đến để chống lại và tiêu diệt loài ốc sên khổng lồ gốc Phi châu là Achatina fulica. Giống ốc sên Phi châu này là loài ăn thảo mộc và rất có hại cho nhà nông vì chúng ăn luôn cả lúa,

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

bắ p, khoai, v.v... Tuy nhiên, loà i ố c sên Euglandina rosea là giố ng ăn thịt, và khi ăn thì chúng không biết phân biệt loài ốc sên nào nên ăn, loài nào nên tránh, và vì vậy chỉ trong vòng một năm sau khi người ta mang chúng tới đảo thì nhiều loài ốc sên địa phương, trong đó có dòng họ của George Cô Đơn, đã bị săn bắt cho đến tuyệt chủng. Loài ốc sên sống trên cây ở Hawaii đóng một vai trò quan trọng cho hệ sinh thá i vì chú ng ăn lá cây và ăn luôn cả nhữ ng loạ i nấ m đen mọ c trên lá và trên thân cây - và nhờ vậy, chúng vô tình giúp bảo vệ các giống cây trên đảo tránh không bị nhiễm những căn bệnh có thể làm chết cây. Ở một vài khía cạnh nào đó, loài ốc sên này khá đặc biệt, chúng gần giố ng nhữ ng loà i có vú hay chim chứ không như những loài thú không xương khác: Thông thường chúng số ng thọ hơn mườ i tuổ i, phả i mấ t bốn năm hoặc hơn thì mới đủ trưởng thành để có con, và khi sanh con thì chỉ được vài con mỗi năm. Chúng được nhắc đến trong truyện cổ tích của thổ dân trên đảo kể rằng loài ốc sên sống trên cây có giọng hát rất hay, và được xưng tụng là ‘tiếng nói của rừng xanh’. Người ta không rõ do đâu mà có truyện này vì ốc sên không phát ra tiếng động. Nhưng nếu giả dụ tổ tiên của con ốc sên George Cô Đơn thật sự biết hát thì tiếng hát đó từ nay sẽ vĩnh viễn không còn cất lên được nữa. Khoảng một thập niên trước, các nhà khoa học tin rằng có tới hơn 90 phần trăm các giống ốc sên sống trên đảo Hawaii đã biến mất. Tuy nhiên

sau đó các nhà nghiên cứu tìm lại được khoảng vài chục giống mà họ nghĩ rằng đã tuyệt chủng, và tìm ra một số giống ốc sên mới. Những giống ốc sên nào vẫn còn tồn tại trên đảo Hawaii thì nay đang trong tình trạng hết sức nguy ngập. Hầu hết chỉ được tìm thấy sống dồn lại quanh quẩn ở một chỏm núi hay một thung lũng nào đó, và trong mấy năm gần đây, dân số của ốc sên đã giảm sụt nhanh là vì những giống thú do con người mang đến từ nơi khác đã bắt đầu xâm lăng vào những nơi trú ẩn cuối cùng của những loài ốc sên tội nghiệp này. Và tình trạng này cũng đang xảy ra ở khắp nơi trên thế giới. Những giống ốc sên sống dưới đất đại diện cho khoảng 40 phần trăm những giống thú bị tuyệt chủng kể từ thập niên 1500, cùng thời gian khi người Âu châu tìm ra lục địa Mỹ châu, và thường thì chúng biến mất trước khi khoa học phát giác ra, và nhiều giống hiện nay đang trên bờ vực tuyệt chủng. Nếu có được điều gì có thể gọi là lạc quan rút ra được từ câu chuyện buồn về cái chết của chú ốc sên George Cô Đơn thì đó là nó đã gây được sự chú ý về cuộc khủng hoảng tuyệt chủng mặc dù còn tiềm ẩn nhưng đã ảnh hưởng mạnh đến sự tồn vong của các giống ốc sên trên thế giới trong khi nhiều nhà khoa học tin rằng nay vẫn còn đủ thời gian cho chúng ta làm điều gì đó để cứu vớt giống vật tội nghiệp này. HUY LÂM

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

NGƯỜI VIẾT RONG

Toronto thoibao.com

CON LỢN ĐẤT

của Tổng thống Trump NGUYỄN THƠ SINH

ột trong những câu ca dao khôi hài dí dỏm nhắc đến con lợn nhiều người Việt mình biết đến: Đương khi lửa tắt cơm sôi, Lợn kêu con khóc, chồng đòi tòm tem. Bây giờ con đã ngủ êm, Lợn no cơm chín tòm tem thì tòm! Bốn câu lục bát ấy đã vẽ lên một bức tranh quê nói về đời sống dân dã bình yên của những cặp vợ chồng hiền hòa chân chất. Họ chịu thương chịu khó, đời sống quen thuộc với tiếng trâu ọ, tiếng lợn réo vốn khác hẳn đời sống của người có tiền,

những đại gia rủng rẻng, người có vai vế, các chính khách quyền cao chức trọng chốn phồn hoa đô hội. Thời gian trôi đi, chó đá sang sông, vẳng đưa giọng người già lẩy thơ Kiều thuở nào đâu còn nữa. Vâng, những ký ức ngọt ngào hoài cổ ấy đã biến mất? Những tiếng rao hiền hòa: Ai mài dao, mài kéo không? Chai nhôm dép đứt thau mủ bể… Hay hình ảnh vại nước ngoài cổng ngõ với cái gáo dừa khách qua đường khát nước tạt vô múc uống, bàn ủi con gà, chiếc cối đá xay bột gói bánh ít, đổ bánh đúc, bánh xèo, bát điếu của người nghiện thuốc lào, những bộ ván bóng lộn nước gỗ, những ô trầu, những con

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

lợn đất ngày đầu năm... Nói đến lợn đất, chợt nhớ đến thuở ấu thơ. Đầu năm, mẹ đi chợ mua cho mấy anh chị em mỗi đứa một con

lợn đất nung. Lời mẹ ân cần: Chịu khó bỏ tiền vào con heo đất cuối năm đập ra sẽ có tiền mua đồ chơi, mua kẹo bánh, tập vở, bút, mực… Mấy

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

NGƯỜ I VIẾTthoibao.com RONG Toronto anh em háo hức vui sướng, nâng niu những con lợn đất sơn đỏ, sơn vàng, ngộ nghĩnh hết sức dễ thương! Trong tiếng Anh, lợn đất có tên piggy bank. Không biết do trùng hợp ngẫu nhiên hay do hai nền văn hóa Âu - Á cùng đánh giá cao giá trị “tằn tiện bỏ ống” qua hình ảnh con heo đất. Tra tìm trên mạng, piggy bank đã có từ lâu. Cụ thể nó hiện diện cách đây hơn sáu thế kỷ, gần như piggy bank xuất hiện trước những ngân hàng (bank) trở thành hình thức tiết kiệm sơ khai hiệu quả, tuy không có tiền lãi, nhưng số tiền để dành có thể gom lại thành món lớn hữu ích khi cần. Thời trung cổ (Middle Age) kim loại hiếm hoi nên vật dụng trong nhà được làm từ đất nung, đặc biệt là đất nung màu cam (gạch son) gọi là pygg. Tiền bỏ ống thời đó được quẳng vào những lọ gốm gọi là pygg pot. Sau đó từ pygg du nhập đến các nước sử dụng tiếng Anh cổ trở thành piggie, rồi nó được rút ngắn thành pig. Dần dà khái niệm piggy bank ngân hàng bỏ ống đất nung ra đời nên chữ pig (con lợn) liên hệ với piggy (đất nung) trở thành sự trùng hợp rất đỗi dễ thương. Bỏ ống là hình thức quỹ tiết kiệm cơ bản cổ xưa phòng lúc cơ nhỡ. Đơn giản đây là cóp nhặt, tích tiểu thành đại, mưa dầm thấm đất, quên đi sẽ có món lớn. Hoặc muốn có số tiền lớn, người ta nhịn ăn, nhịn xài với mục đích để dành món tiền đó. Theo năm tháng, số tiền bỏ ống lớn dần, kiểu nuôi con gà mái nhỏ lớn lên sẽ có ổ trứng, ổ trứng nở thành đàn gà nhỏ, nuôi chúng lớn, đem bán lấy tiền mua con lợn nhỏ. Lợn ăn cám lớn dần, lúc đẫy tạ mổ thịt đủ tiền mua con nghé nhỏ. Nghé lớn lên thành trâu nái. Rồi trâu mẹ đẻ ra nghé con. Bán vài con nghé mua được miếng ruộng nhỏ… Trên lý thuyết, chuyện trở nên giàu có là điều chẳng lạ lẫm gì. Uy tín đạo đức của các chính khách cũng thế, không phải tự nhiên mà có, song nó là quá trình gầy dựng cóp nhặt, đôi khi một đời chắt chiu. Uy tín đạo đức giống một véc-tơ, có môđun và hướng biểu diễn cụ thể. Nó là vốn quý khẳng định giá trị lai lịch. Uy tín đạo đức không xuất hiện qua đêm. Nó là nhân cách đã được kiểm chứng. Muốn trở thành ông nghị hay một bà dân biểu, người ta không thể bỏ qua những va vấp kinh nghiệm chính trường. Nói khác đi, đa phần theo nghiệp quan từ bé, ban đầu là công chức nhỏ, sau làm quan to tại những vị trí then chốt trong bộ máy hành chính nếu họ được dân tin tưởng. Với Tổng thống Trump - chưa hẳn ông đã nghĩ đến nghiệp quan. Ông xuất thân giai cấp thượng lưu. Giàu trong bụng mẹ giàu ra, đâu

hiểu gì nhiều về chắt chiu bỏ ống kiểu piggy bank. Bố ông là Frederick Christ Trump (1905-1999) từng kinh doanh bất động sản thành công tại New York. Ông sinh ra đã ngậm cái thìa bạc trong miệng. Tiền đẻ ra tiền. Chuyện ông ung dung hưởng nhàn lọ phải cầu! Đùng một cái ông ra ứng cử, chẳng phải gà nòi, gà niếc gì, thế mà những con ác kê “gà cùng một mẹ” khác lần lượt rách ngực, nghoẹo cổ, gãy cánh, xuội vai… bỏ cuộc, cho phép ông ung dung đá trận cuối với Hillary Clinton rồi cất tiếng gáy vang lừng: I won! Chuyện này khiến nhiều người chưng hửng. Họ ngạc nhiên. Không tin nổi. Như người Mỹ thường nói: Pig can not ﬂy! Lợn không thể bay được. Nhưng ông đã chứng minh điều ngược lại. Lợn có thể bay. Thậm chí bay rất cao. Không ít người chủ quan đã té ngửa đêm 8 tháng 11 năm 2016, Cựu ngoại trưởng Hillary Clinton thắng 227 phiếu cử tri đoàn (còn ông được 304 phiếu); nên dù thắng 2.87 triệu phiếu phổ thông bà vẫn là người thất cử. Sau đó cử tri Mỹ (gồm cả hai phe) đưa ông một con lợn đất rồi bảo: Đây là piggy bank của ông. Hãy cầm lấy. Mùa phiếu midterm 2018 đập ra xem ông để dành được bao nhiêu chiến tích. Rõ ràng mùa phiếu midterm 2018 chẳng thuận lợi cho ông chút nào; Hạ viện rơi vào tay Đảng Dân chủ. Nhớ hồi ông nhậm chức. Khá đình đám. Những chiến dịch cải tổ của ông được lưỡng viện quốc hội ủng hộ (bằng mặt hay bằng lòng ở đây tạm không bàn đến) chỉ dừng lại ở mức nửa vời miễn cưỡng. Obamacare không thể bị xóa sổ hoàn toàn. NAFTA về cơ bản chỉ được cập nhật chút đỉnh với cái tên mới USMCA (US-Mexico-Canada Agreement) bề

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

thế kém hẳn đi. Bức tường ngăn đôi Mỹ-Mễ thì gần như thui chó nửa mùa hết rơm… Nhắc lại, các chương trình ông muốn cải tổ dựa trên triết lý Make America Great Again hay America First thực ra thuần túy chủ nghĩa quốc gia. Ông muốn Mỹ rút lui khỏi vai trò giương cao ngọn cờ dân chủ, dân quyền. Ông muốn Mỹ từ bỏ cương vị đại diện công lý vì nó tốn kém ngân sách. Còn chính sách lãnh đạo quốc nội, ông bênh vực người giàu và gây áp lực cho người nghèo. Từ food-stamp, welfare, cho đến các chương trình phúc lợi xã hội bị cắt giảm. Nội luật thuế mới đây đủ thấy ông khôn khéo. Ai cũng được giảm thuế, nhưng xét kỹ, người hưởng lợi nhiều hơn vẫn là giới giàu, càng giàu (như gia đình ông) càng hưởng lợi nhiều. Ngân hàng trung ương FED (tăng lãi suất) gây bất lợi cho giới giàu nên ông hậm hực. Thực ra lãi suất tăng chỉ khổ cho người vay mượn tín dụng. Còn giới giàu thiệt thòi vì cơ hội hốt bạc khó hơn trước. Ngoài ra ông lo lãi suất tăng giới chủ hãng ngại bỏ vốn làm ăn đổ tiền vào những đầu tư phi-sản-xuất có lợi hơn khiến kinh tế chậm lại. Trong lúc đó lời hứa trước đây với các cử tri ủng hộ đã giúp ông đoạt chìa khóa Bạch ốc vẫn phải giữ. Muốn họ ủng hộ ông phải tỏ ra có thành ý. Hứa thì dễ, bắt tay thực hiện mới khó. Đã trót hứa, ông đâu thể nuốt lời. Họ yêu cầu con lợn đất mùa phiếu 2020 ông đập ra phải có những thành tích có lợi cho họ. Vì thế ông luôn bẳn gắt cáu kỉnh thấy nhiều kế hoạch bị thọc gậy bánh xe. Điều ông lo lắng hiện nay: Tính khả thi các lời hứa với các fans cử tri càng lúc càng khó thực hiện trọn vẹn. Không luận kinh tế Mỹ hai năm qua khởi sắc thấy rõ. Phải chăng

đây là hội chứng tuần trăng mật? Sẽ có những biến động bất lợi? Thị trường chứng khoán Mỹ dao động thất thường hồi cuối năm 2018 ai cũng biết. Chính phủ phải đóng cửa, trong đó nhiều bộ phận xung yếu bị ảnh hưởng. Mối quan hệ giữa Bạch ốc và Ngũ giác đài gởi đi những tín hiệu lủng củng. Mùa phiếu midterm 2018 càng khiến bài toán “con lợn đất 2020” của ông thêm phần gay cấn. Cử tri Mỹ bắt đầu nhận ra kế hoạch cải tổ táo bạo của ông vẫn không tránh khỏi qui luật: Đồng xu nào cũng có hai mặt, kế hoạch nào cũng có những kẽ hở, những lỗ hổng. Con lợn đất midterm 2018 đã đập bể. Tổng thống Trump chưa để dành được nhiều. Nay người ta đưa ông một con lợn đất khác, bảo: Hai năm nữa, mùa phiếu 2020 đập ra xem có khá hơn không? Khó xử đây, vì xét kỹ, các fans của ông muốn kiểm chứng xem họ đã một lần giao trứng cho ác? Thời gian thoi đưa. Những tờ lịch rớt xuống thật nhanh. Chẳng mấy chốc Tổng thống Trump buộc phải đập con lợn đất 2020 tính sổ với cử tri Mỹ. Không biết piggy bank 2020 của Tổng thống Trump lần này có gì bên trong? Government shutdown. The Wall. Syria. Pakistan. Trade War với Trung Quốc. USMAC (tên cũ NAFTA). Nội các của ông thay người như thay áo, ai đi, ai ở? GMC đóng cửa sa thải nhiều nhân viên. Hạ viện thuộc về Đảng Dân chủ. Tiến trình truất phế. Hồ sơ thuế cá nhân của ông… Nhiêu đó thôi đã đủ thừa hứng thú khi cử tri Mỹ đập con lợn đất thứ hai của ông. NGUYỄN THƠ SINH

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019

Toronto thoibao.com

24/01/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2607

Toronto thoibao.com

Issue 2607 | thoibao.com | THỜI BÁO | 24/01/2019