Thoi Bao 2636 P1

SATURDAY

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

ISSUE 2636

THỨ 7 MAY 04 2019

R

PUB Agreement N0 40009120

XEM NHÀ VĂN - MC NGUYỄN NGỌC NGẠN TRANG 136 VÀ THỦ TƯỚNG TRUDEAU TRONG “MỘT BUỔI CHIỀU VỚI RT. HON JUSTIN TRUDEAU”

Ảnh: Thai Ha

Toronto thoibao.com

2

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

TIN CANADA Toronto

MUÏC LUÏC QUAÛNG CAÙO ACCOUNTING - KẾ TOÁN

Kim Hoa Lưu Mây V.Nguyễn-CPA,CA TaxCare Luân Lê CPA TNC Accounting & Tax

61 21 99 19

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Maruthi Astrologer-T.Ramji 78 Phong Thủy Gia Đạt La 51 Phong Thủy Vi Diệu 29

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Huong Law Office 97 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 117 Lily Nguyễn Trần 115 Phan Tấn Thiện 35 Poquiz Tran 63 Steven Le 121 Trương Tấn Hùng 17 Vi Vo - Vo Law 125

AUTO BODY - GLASS - REPAIR ACME Auto Centre Active Green+Ross Auto AMC Auto Mechanic High Tech Auto Service Highlight Auto Collision Nhien Phat VN Auto Omega Auto Body Paul’s Auto Service Rutherford Transmission Vina Auto Repair

AUTO SALES - BÁN XE

Northwest Lexus Number 7 Honda Ready Honda

50 71 39 6 27 75 39 71 55 9 77 83 37

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC

Mỹ Hương 87 Polly’s Nails 125 Young & Beauty Spa 103

DENTIST - NHA SĨ

Hoàng Bảo-Châu Sophia Nguyễn Thanh Nhàn Phạm Tiến Lộc Phí Thịnh Long Sharon Nguyễn Tom Mạnh Nguyễn Trần Công Minh Trần Hiếu Liêm Trương Văn Bé Văn Xuân Hội Võ Châu Bảo

37 1 10 1 95 61 24 1 1 31 1

EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI

Campbell-Tuyển Người 125 Connect Staffing Serv. 109 Explore Employment Agency 87

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

All Debt Solutions 57 Bế Minh Đức 61 Billy Triệu-Công Triệu 21 Goldhar & Associates 105 Linh Nguyễn 93 Nancy Truong 51 Phong (Vincent) Su 49 Phượng Cao 1 Robert Huynh 12 Ted Ang-RBC Mortgage 25 Tommy Ly 63 Vicky Tan 42 Vy Nguyễn 81

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Mai Táng Quốc Tế-SCI 127 Nhà Quàn Glen Oaks 69 The Simple Alter.Funeral 127

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ P & S Furniture Paramount Furniture Ulti - Matt Inc.

37 55 69

HEARING AIDS - TRỢ THÍNH

Lifetime Hearing Centre 76 Trợ Thính Life Care Hearing 77

HERBALIST - ĐÔNG Y

Amida Life Acai Berry 55 Bài Viết Amida Life Man Of Iron 134 Châm Cứu Đông Y 99 dShopping-SureMeal 78 LeSean-Bài Viết Golden Moose Oil 78 Y Sĩ Lưu Bình 45

INSURANCE - BẢO HIỂM

Bành Ngọc Muội-Ampex Đăng Nguyễn Hà (Janet) Trần

17 45 44

HIền Quang 16 Hoàng Nga 11 Jennifer Phương Nguyễn 31 Lợi Nguyễn - Allstate 29 Lynn (Phụng) Lâm 23 Mai Phương Trần-Able Ins. 97 Nga (Ivory) Nguyễn 121 Nguyễn Mỹ Linh 41 Steven Hiền Trần 69 Tany Thanh Le Ly 51 Trần Diệu Trinh 64 Trần Thiện 44 Trương Phát Tài (Tony) 111 Vy To 14

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

Alena Fine Jewellery DT Jewellery

LEGAL - PHÁP LÝ

Bond Legal Services Lá Phong Immigration Le Immigration

18 65 46 53 91

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG Kim Phượng Video Mini Cash Mart Sexy Nails

41 17 65

OPTICAL - MẮT KIẾNG

ABC Optical 45 BT Optical 47 Fresh Eyes Optical 101 TN Optical 99 Vina Vision Optical 153

OPTOMETRIST - ĐO MẮT

Chánh Ngô Lý Gia Khương Vũ Thuỳ Oanh

75 45 99

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY J.C. Pharmacy Lily Pharmacy Nam Pharmacy Wellcare Pharmacy I.D.A.

49 97 9 17

PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ

Foot Specialist-Lương.T.Ái 41 Orthotic Comfort Inc. 16

PRINTING - NHÀ IN

Forever Printing & Signs

19

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ P/U- “Lê Thị Bưởi” P/U- “Lê Thị Bưởi” P/U- “Lê Thị Bưởi”

137 139 141

PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ

dShopping-All Products 135 dShopping-LeSean Products 160 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 32 ĐNH Thời Báo 2019 158 Lời Cảm Ơn (1)-Nhà Thuốc Đức Hội 119 Lời Cảm Ơn (2)-Nhà Thuốc Đức Hội 125 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 140 Taste Of VN Festival 155 Tech Solutions 156 Thời Báo New Media 154 Thông Báo 75 UNO IP TV Box 102

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Brian Quang Lâm 59 Châu Dũng (Jimmy) Trần 115 Cúc Huỳnh 35 Danny Huy Nguyễn 11 Dean Trần 33 Dương Minh Thi 25 Dzung Lily Trần 23 Đức Dũng Nguyễn 17 Hiếu Hồ 119 Hồ Trọng Bích 25 Hứa Tấn Khánh 34 Huỳnh Hữu Tỷ 93 Jason Ang 16 Jimmy Hoàng Lê 52 John Nguyen 7 Johnny Phan-Vy Nguyễn 80 Keng Pham 19 Khánh Ly Trần 42 Kim Hien Nguyen 26 Lê Quốc Tuấn 8 Mark Tran 13

Mike Phan 95 Nancy Nguyễn-Thọ Lê 109 Nguyễn Bá Thành 113 Nguyễn Viết Tốn 21 Pauline (Phương) Hà 48 Phan Chánh Nghĩa 111 Phú Nguyễn 22 Phước Tạ 73 Quang Nguyễn 39 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 102 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 15 Thanh Phạm 23 Tiến Nguyễn 9 Trần Hùng (Jim) 20 Trans Asian 6 Tuấn Văn 13 Việt Nguyễn 91 Wendy Uyên Lê 33 William Nguyễn 93 Zin Nguyễn 73

thoibao.com

Trên 100 ngàn người không có quốc tịch nhưng vẫn cứ đi bầu cử

RESTAURANT-CAFE

Bánh Cuốn Thanh Trúc 61 Bún Bò Huế 13 Chay Hoa Đăng 96 Cơm Bún Phở Việt 117 Cơm Tấm 168 36 Dynasty House Seafood 31 Hủ Tiếu Nam Vang Hồng Phát 67 Nhà Hàng Bò 7 Món 67 Phở An 2 88 Phở Ao Sen 65 Phở Challenge 123 Phở Chay 88 111 Phở Con Bò 43 Phở Friendly 18 1 Phở Lam 63 Phở Linh 15 Phở Mì Việt Hoa 68 Phở Mỳ Tân Ký 119 Phở Queen City 87 Phở Tiến Phát 67 Phở Tiến Thành 11 Phở Trúc Lâm 119 Phở VExpress 4 Phở Việt Express 71 Phở Việt Nam/Phở Toronto 129 Phở Weston 63 Phố Xưa 67 Picko Lime Cuisine 87

SERVICES - DỊCH VỤ

B2A Learning Center 34 Bus Tours Phục Vụ CĐ 121 Co-op Tiêu Dao 96 Dạy học:TTGD Hùng Vương 19 Van Group - Du Học 43

SIGNS - BẢNG HIỆU

New Signs & Services

93

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

Bến Thành 107 Btrust Supermarket 157 Nations Fresh Foods 131 Oceans Fresh Food 3

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Buffalo Cook Ware 49 Jessica Nail Supplies 2 Kimmy Skincare 117 Monument Direct 127 Nina Nail Supplies 13 Nurture Growth Bio Fertilizer 4 Pacific Range Hood 85 Piano Depot 20 Sakura Turbo Hood 89 TJ Home Medical Equipment 109

Theo những tin tức loan báo hôm 1 tháng 5, cơ quan đặc trách bầu cử liên bang, Elections Canada đã khám phá và loại bỏ tên của 103 ngàn người không cho tham gia vào những cuộc bầu cử liên bang trong tương lai, vì những người này không có quốc tịch Canada.

Những người này sẽ bị loại không được tham gia vào cuộc bầu cử dân biểu liên bang sắp diễn ra trong tháng 10 năm nay.

Tính đến năm 2018, có 27.1 triệu cử tri được quyền đi bầu trong các cuộc bầu cử liên bang.

Theo cơ quan đặc trách bầu cử Canada thì số cử tri được quyền đi bầu, thay đổi hàng năm vì mỗi năm có khoảng 3 triệu người Canada đổi chỗ ở, 300 ngàn người chết, 100 ngàn người có quốc tịch và khoảng 400 ngàn thiếu nhi đủ 18 tuổi, tuổi được quyền đi bầu. u

Thêm một người Canada bị tòa án Trung quốc tuyên án tử hình

Trong phiên tòa hôm 30 tháng 4, một tòa án ở miền nam Trung quốc đã tuyên án 11 người bị tố cáo là có liên quan đến việc sản xuất thuốc lắc, methamphetamine.

Tất cả những bị cáo thì hoặc bị án tử hình hay án tù chung thân.

Trong số những người bị án có 4 người Mễ Tây Cơ, một người Mỹ và một người Canada.

Phiên tòa đã không được công khai, cho nên người ta không biết người nào bị

án tử hình và người nào bị án chung thân, nhưng theo những nguồn tin của thông tấn xã Trung quốc thì một trong những người bị án tử hình là một người có quốc tịch Canada, có tên là “Fan Wei”: người ta cũng không biết Fan Wei là tên thật hay chỉ là một biệt danh của người này.

Như thế trong vòng mấy tháng qua có đến hai người Canada bị kêu án tử hình ở Trung quốc.

Tuyên bố với báo chí

trong hôm thứ Tư 1 tháng 5, bà tổng trưởng ngoại giao Canada cho là việc kết án tử hình một người Canada là tàn khốc và không có nhân tính.

Người ta cũng nghĩ là các án tử hình, cũng như những việc bắt giữ nhiều người Canada của chính quyền Trung quốc mới đây, là những vụ “ăn miếng trả miếng” vì Canada đã bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Trung quốc Huawei mới đây? u

TAILOR - TEXTILE - NHÀ MAY Cash One Hour Cleaners

TRAVEL - DU LỊCH

Advance Travel & Tours Golden Bell Tours Hai Van Travel K & K Travel Agency Royal Tours Transcontinent Travel Vacances Univers Vikit Tours

VIDEO STORE - TIỆM BĂNG Châu Video

70

29 90 65 95 53 21 79 28 70

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

5

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Công ty Toyota bành trướng hoạt động ở Ontario Trong cuộc họp báo diễn ra hôm thứ ba 30 tháng 4, ông Fred Volf, chủ tịch công ty làm xe hơi Toyota chi nhánh ở Canada cho biết là công ty này sẽ thiết lập thêm hai hàng “line” làm xe hơi Lexus SUV tại tỉnh bang Ontario, và việc sản xuất thêm xe hơi Lexus sẽ bắt đầu vào năm 2022.

Thủ tướng Justin Trudeau cũng đến hiện diện trong cuộc họp báo này ở thành phố Cambridge, tỉnh bang Ontario.

Quyết định này cho thấy công ty Toyota sẽ duy trì việc sản xuất xe hơi về lâu về dài ở tỉnh bang Ontario.

Hồi năm ngoái, công ty Toyota cũng loan báo là sẽ đầu tư thêm vào hai cơ xưởng sản xuất xe hơi ở hai thành phố Cambridge và Woodstock một số tiền là 1.4 tỷ dollars, trong khi chính quyền liên bang sẽ tài trợ thêm cho công ty này trong việc phát triển cơ xưởng ở Canada, số tiền 110 triệu dollars.

Hai loại xe Lexus NX và RX sport hiện nay chỉ được sản xuất ở Nhật, và trong tương lai sẽ được làm ở Canada. Đây là một tin mừng cho nền kỹ nghệ làm xe hơi ở tỉnh bang Ontario: trong những tháng qua, các công ty GM và Chrysler đã loan báo sẽ đóng cửa các cơ xưởng làm xe hơi ở Canada và sẽ làm mất đi khoảng 4,500 công ăn việc làm.

Công ty Toyota hiện có khoảng 8 ngàn nhân viên làm việc trong các cơ xưởng ở Canada. u

Các bác sĩ sản khoa Canada khuyến cáo không nên ăn nhau thai Trong một bài nghiên cứu được đăng trên tạp chí the Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada, một nhóm các bác sĩ sản khoa của Canada đã khuyến cáo người ta không nên ăn nhau của sản phụ (placenta).

Theo bản tường trình này thì không có những chứng cớ nào cho thấy là nhau của sản phụ có giúp ích cho sức khỏe mà có thể còn có hại nữa.

Nhau là một cơ quan tạm thời cung cấp khí oxy và chất dinh dưỡng cho bào thai, và khi sinh con xong thì cái nhau ấy thường được vứt đi.

Theo nữ bác sĩ sản khoa Jocelynn Cook thì không có một chứng cớ nào cho

thấy là ăn nhau có lợi cho sức khỏe.

Vào năm 2017, theo cơ quan kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tật Hoa Kỳ, CDCP, thì một hài nhi phải gửi đến bệnh viện vì bị nhiễm trùng Group B streptococcus, từ nhau của bà mẹ.

Tuy Việt Nam cũng cấm không cho dùng những thuốc làm từ nhau người sản phụ, nhưng vẫn có những thuốc có tên là tử hà sa được đưa lậu từ Trung quốc qua.

Nhau thai người nếu không kiểm soát và ăn vào thì vô cùng nguy hiểm: có thể lây nhiễm các bệnh như viêm gan, HIV và nhiều bệnh truyền nhiễm khác. u

Người tỵ nạn vẫn ào ạt đến Canada Theo những tin tức loan báo hôm 30 tháng 4, trong khi bộ di dân nỗ lực giải quyết số người tỵ nạn “truyền thống” đến Canada, thì hàng

6

loạt những người tỵ nạn khác, những người tỵ nạn chính trị (asylum) vẫn hàng hàng lớp lớp vượt biên giới Hoa Kỳ qua Canada xin tỵ nạn.

Theo tin của bộ di dân thì cơ quan này đã giải quyết gần như hết con số 32 ngàn người xin tỵ nạn bình thường, và hiện giờ phải quay sang đối

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

phó với những người tỵ nạn vượt biên giới.

Kể từ năm 2017, có đến trên 41 ngàn người vượt biên giới Mỹ sang xin tỵ nạn ở Canada.

Nhiều dư luận đã than phiền là chính quyền liên bang đã không có những biện pháp ngăn chận số người vượt biên giới bất hợp pháp này. u

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

7

Toronto thoibao.com

Tình đẹp như tranh Em nũng nịu em dúi đầu vô ngực Tay dịu dàng ve vuốt nhẹ lưng anh Có bầy chim từ đâu đến xây thành Chất hạnh phúc tràn đầy vun tới nóc Thoang thoảng nhẹ mùi hương lan của tóc Sợi đen huyền óng ả đẹp như tơ Chiều ngoài hiên đã xuống, chút sương mờ Đang lảng đảng chập chờn trên hoa lá Mùa lễ hội, trời bên ngoài băng giá Em từ xa đạp gió lướt mây sang Viết vào tim anh những chữ nạm vàng "Yêu tha thiết yêu anh hoài anh nhé” Ba năm dài với thời gian lặng lẽ Kết tình yêu qua điện thoại đường xa Tình vun trồng đã kết nụ nở hoa Yêu tha thiết và nhớ nhau tha thiết...

Tình đôi lứa đẹp như tranh diễm tuyệt Đến bây giờ mới được cạnh kề nhau Mật tình yêu chưa nếm đã ngọt ngào Hương trinh nữ nụ hoa đời chưa nở Hạnh phúc nào hơn trong lần gặp gỡ Giữa bước đời đầy trắc trở chông gai Cõi thiên thai có thật ở nơi nầy Em âu yếm dìu anh vào lối mộng!

THYLANTHẢO

8

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

9

Toronto thoibao.com

10

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

11

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Học sinh, giáo viên không được dùng mạng xã hội đưa thông tin giáo dục tiêu cực

Truyền thông trong nước loan tin ngày 1/5, trích Thông tư 06/2019 của Bộ giáo dục và Đào tạo về Quy tắc ứng xử trong cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, và giáo dục thường xuyên cho biết: Từ ngày 28/5 trở đi, học sinh, giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục không được sử dụng mạng xã hội để

12

phát tán, tuyên truyền, bình luận những thông tin, hình ảnh trái thuần phong mỹ tục, đường lối của đảng, chính sách pháp luật nhà nước hoặc môi trường giáo dục.

Bộ Giáo dục và Đào tạo trước đó có giải thích rằng Bộ Quy tắc ứng xử trong cơ sở giáo dục “để ngăn ngừa, xử lý kịp thời các hành vi

tiêu cực, xây dựng văn hóa học đường, đảm bảo môi trường giáo dục an toàn và chống bạo lực học đường”.

Trong cả hai nội dung quy định cho phụ huynh và học sinh đều nhắc đến việc không bịa đặt thông tin, không xúc phạm tinh thần và danh dự giáo viên, cán bộ quản lý và nhân viên ngành giáo dục.

Việt Nam thời gian qua đã gia tăng việc kiểm soát thông tin trên các trang mạng xã hội với việc đưa vào luật An Ninh mạng bị quốc tế chỉ trích là góp phần bóp nghẹt tự do bày tỏ ý kiến của người dân.

Từ đầu năm đến nay, có ít nhất 8 facebookers đã bị bắt giữ vì đưa tin và những có những bình luận trên facebook bị công an xác định là xuyên tạc. 

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Năm ngày, gần 100 người chết vì tai nạn giao thông Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia Việt Nam mới đây cho biết trong 5 ngày từ 27-1/5/2019, cả nước đã xảy ra tổng cộng 137 vụ tai nạn giao thông, làm thiệt mạng 96 người, bị thương 96 người.

Truyền thông trong nước loan tin hôm 1/5 cho biết trong số 137 vụ tai nạn giao thông có 135 vụ tai nạn

đường bộ và 2 vụ tai nạn đường sắt.

Bộ Giao thông- Vận tải Việt Nam mới hồi cuối tháng 3 cũng cho biết chỉ trong vòng 3 tháng đầu năm 2019, cả nước đã xảy ra hơn 4 ngàn vụ tai nạn giao thông, làm chết 1905 người và hơn 3 ngàn người bị thương. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

13

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Nhật lại đòi nợ Việt

Dự án Metro số 1 Bến Thành-Suối Tiên

Dự án Metro số 1 Bến Thành-Suối Tiên được khởi công xây dựng năm 2007 với nguồn vốn vay của Nhật Bản. Hiện tại, chính phủ Việt Nam vẫn đang nợ tiền công phải trả cho các nhà thầu Nhật.

Theo truyền thông trong nước, chính phủ Nhật lại một lần nữa đề nghị Việt Nam đẩy nhanh việc thanh toán cho các nhà thầu của họ trong dự án đường sắt đô thị TPHCM tuyến số 1. Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Umeda Kunio đã đưa ra lời đề nghị này trong cuộc gặp mặt với Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ trong khuôn khổ hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản – Bắc Trung Bộ” ngày 26/4. Đáp lời Đại sứ Nhật, ông Huệ khẳng định chính phủ Việt Nam “đang tiếp tục giải quyết các thủ tục để đẩy nhanh tiến độ và xử lý dứt điểm việc thanh toán,” theo VN Express. Đại sứ Kunio cũng chính là người gửi một bức thư tới lãnh đạo Việt Nam hồi cuối năm

14

ngoái, trong đó ông cho biết rằng TP HCM đã “chậm thanh toán” cho các nhà thầu thi công và nhà thầu tư vấn số tiền lên đến hơn 100 triệu USD (tính đến ngày 16/11/2018).

Cũng trong bức thư này, Đại sứ Kunio nói “áp lực lên các nhà thầu đã đến mức giới hạn” và cảnh báo “nếu đến cuối tháng 12 (năm 2018) mà các vấn đề này không được giải quyết, dự án sẽ buộc phải ngừng thi công.” Được biết, tuyến Metro số 1 Bến ThànhSuối Tiên được Thủ tướng Việt Nam thông qua vào năm 2006. Sau đó, Việt Nam ký vay vốn ODA của Nhật Bản để thực hiện dự án này vào năm 2007, với tổng mức đầu tư ban đầu là 17.000 tỉ đồng.

Tuy nhiên đến năm 2009, mức đầu tư này đã được tính toán lại và “đội vốn” lên gần gấp 3 lần, tới 47.000 tỉ đồng. Trong tổng số này, vốn vay ODA của Nhật là gần 42.000 tỉ đồng, chiếm 88,4%, và phần còn lại là vốn đối ứng của TPHCM. Việc điều chỉnh này cũng khiến cho dự án phải lùi lại 6 năm, đến năm 2012 mới được chính thức khởi công lại.

Do việc điều chỉnh tổng mức đầu tư vào năm 2018 và 2019, số vốn còn lại “đã không được rót về thành phố”, theo VN Express.

Với lý do đó, VN Express cho rằng tuyến metro này rất có thể sẽ không được hoàn thành vào năm 2020 theo như dự kiến hiện nay vì thiếu vốn. 

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Trong vòng 1 tháng, xăng tăng giá 3 lần Giá xăng tại Việt Nam tiếp tục tăng thêm gần 1 ngàn đồng một lít kể từ 4 giờ chiều ngày 2 tháng 5.

Thông báo chính thức về giá xăng mới được đưa ra đúng như nhận định mà giới chuyên gia đưa ra trong những ngày qua. Đây là lần thứ 3 trong vòng 1tháng qua giá xăng tại Việt Nam tăng mạnh. Giá bán lẻ xăng E5 RON 92 là gần 21 ngàn đồng, và xăng

RON 95 vượt mức 22 ngàn đồng. Mức giá bán lẻ này là cao nhất tại Việt Nam từ kể từ tháng 10 năm ngoái đến nay.

Gần đây, phó thủ tướng chính phủ Việt Nam, ông Vương Đình Huệ đồng thời là Trưởng Ban chỉ đạo Điều hành giá, có yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài Chính điều hành giá xăng dầu phù hợp với diễn biến giá thế giới. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

15

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Trung cộng bắt đầu thực hiện lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông

Tân Hoa Xã hôm 1/5 cho biết Trung Quốc vừa bắt đầu thực hiện lệnh cấm đánh bắt cá từ ngày 1/5 trên một loạt các vùng biển bao gồm Bột Hải, Hoàng Hải, Đông Hải và Biển Đông.

Theo Tân Hoa Xã, lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông sẽ áp dụng tại khu vực biển phía bắc vĩ tuyến 12.

Cơ quan hải giám của Trung Quốc cho biết việc thực hiện lệnh cấm sẽ được thực hiện nghiêm ngặt 24 giờ một ngày và bất cứ vi phạm nào trong thời gian

16

này cũng sẽ bị xử lý ngay lập tức.

Hàng năm, vào dịp hè, Trung Quốc đều áp dụng lệnh cấm đánh bắt cá kéo dài 3 tháng ở khu vực Biển Đông với lý do để bảo vệ nguồn cá phát triển.

Việt Nam đã nhiều lần lên tiếng phản đối lệnh cấm đánh bắt cá này của Trung Quốc, coi lệnh này là đi ngược lại tinh thần về tuyên bố của các bên ở Biển Đông (DOC) và trái với thỏa thuận về nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Khu vực Biển Đông là vùng biển đang tranh chấp giữa Trung Quốc với một số nước bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan. Trung Quốc là nước đòi chủ quyền phần lớn khu vực này qua đường đứt khúc 9 đoạn chiếm tới khoảng 90% diện tích Biển Đông.

Từ năm 1999, Trung Quốc đã tự ban hành lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông, bất chấp sự phản đối của các nước trong khu vực. 

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Nhiều kiến trúc sư đề nghị bảo tồn nhà thờ Bùi Chu Khoảng 20 kiến trúc sư và nhà bảo tồn ở Việt Nam vừa gửi đơn đề nghị Thủ tướng VN, Bộ trưởng Bộ văn hóa thể thao và du lịch cùng Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định cứu lấy nhà thờ Bùi Chu đã có 134 năm tuổi đang sắp có nguy cơ bị phá để xây mới.

Trước đó, vào ngày 11/3, Giám mục Giáo phận Bùi Chu, Thomas Vũ Đình Hiệu, đã có thư ngỏ gửi giáo xứ Dốc Mơ kêu gọi quyên góp tiền để xây mới nhà thờ Bùi Chu với lý do nhà thờ đã xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng tới việc thờ phượng và gây nguy hiểm đến tính mạng của bà con giáo dân.

Theo Tuổi Trẻ, một nhóm kiến trúc sư đã trực tiếp đến khảo sát tại nhà thờ Bùi Chu trong hai ngày 29 và 30/4, dưới sự giám sát online của Tiến sĩ, KTS Nguyễn Hạnh Nguyên – Đại học Kiến trúc TPHCM

và Thạc sĩ, KTS Cao Thành Nghiệp. Sau khi khảo sát, các kiến trúc sư kết luận công trình chỉ hư hỏng nhẹ, phần mái bị thấm dột, trần mái một số chỗ bong tróc nhưng kết cấu khung chịu lực còn tốt, đảm bảo khả năng chịu lực lâu dài nếu được gia cố thêm.

Câu chuyện nhà thờ Bùi Chu những ngày qua đã trở thành đề tài gây chú ý trên mạng xã hội với nhiều lời kêu gọi Hội đồng giám mục Việt Nam phải cứu lấy nhà thờ cổ mặc dù nhà thờ chưa được xếp hạng di sản được công nhận, có nghĩa là việc phá dỡ và xây mới không phải xin phép nhà nước. 

Nhà thờ Bùi Chu

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

17

Toronto thoibao.com

T

Nói chút chuyện văn nghệ: NHỮNG MỐI TÌNH KHÁC NƯỚC

ĐOÀN DỰ ghi chép

HƯA QUÝ BẠN, ý Đoàn Dự tôi muốn nói những mối tình “khác nước” là những mối tình mà người con trai và người con gái khác chủng tộc, ví dụ người Việt Nam lấy người Pháp, người Mỹ, người Nhật, người Hoa chẳng hạn. Nhưng nếu nói “khác chủng tộc” xem ra có vẻ…thiếu đoàn kết quá, dùng hai chữ “khác nước” thì nhẹ nhàng hơn. Tuy nhiên, nói “khác nước” cũng có cái sai, bởi vì giả thử cháu chắt của quý bạn – tức thế hệ thứ 3, thứ 4 – vẫn “Việt Nam rặt” vì bố mẹ nó là người Việt, song nó sinh ra ở Mỹ, quốc tịch Mỹ rồi nó yêu thương và lấy một cô hay cậu người Mỹ thì nói “khác nước” thế nào được, nó cũng ở bên Mỹ cơ mà?

Nói chơi vậy thôi, ngày xưa người ta còn quan niệm hẹp hòi nên mới phân biệt nọ kia chứ bây giờ thì thoải mái, các cô cậu ấy muốn lấy ai cũng được, miễn sao họ yêu nhau thương,

18

tình yêu là trên hết. Sau đây Đoàn Dự tôi xin trình bầy hầu quý bạn ba câu chuyện về ba mối tình khác nhau để quý bạn coi chơi cho vui. “Coi chơi” vậy thôi chứ chuyện của người ta, họ muốn lấy ai thì lấy, muốn yêu ai thì yêu, mình chả cần phải để ý làm gì mất công.

Thứ nhất, tôi xin tóm tắt nội dung cuốn phim Sayonara (tiếng Nhật: Tạm biệt) do Mỹ thực hiện năm 1957, chiếu tại các rạp Sài Gòn khoảng năm 1961-62, rất nổi tiếng với mối tình lãng mạn của anh chàng thiếu tá phi công Lloyd do Marlon Brando đóng và cô nàng Geisha xinh đẹp do Miiko Taka đóng. Quý bạn đã coi phim này chưa, thú vị lắm, đôi trai tài gái sắc, nhất là cô Miiko Taka, đàn ông xem phim đó xong là muốn “ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật” ngay lập tức.

Thứ hai là mối tình cũng lãng mạn không kém của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn, tác giả bản nhạc Nắng Chiều

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

bất hủ với cô gái người Nhật Shoshi Koe. Câu chuyện mang tính “tình sử” này tôi thuật lại theo lời kể của nhà thơ Du Tử Lê.

Còn chuyện thứ ba là mối tình sắp đến ngày cưới nhưng lại tan vỡ của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và cô Michiko Yoshii, tôi thuật theo hồi ký của GS Trần Văn Khê chứ không phải do tôi tưởng tượng ra để “ăn theo” người nổi tiếng. Tôi không làm như vậy. Các cụ ta đã dạy: “biết thì thưa thốt, không biết thì dựa cột mà nghe” và “nói có sách mách có chứng”, tôi không đặt chuyện. Bây giờ xin mời quý bạn xem chơi cho vui.

PHIM SAYONARA “Sayonara” theo tiếng Nhật có nghĩa là “Tạm biệt”, tương đương với từ “goodbye” trong tiếng Anh chứ không phải “farewell” (Vĩnh biệt) như nhiều người hiểu lầm. Tự điển Nhật-Anh giải thích: Ví dụ một cô gái

Miiko Taka lúc bình thường

tên là Naoko hay Takeshi đi chơi xa, bà mẹ đưa tiễn. Khi sắp đi, cô ta nói: “Sayonara, kaa-chan” (Tạm biệt mẹ) ; bà mẹ nói: “Sayonara, Naoko-chan” (Tạm biệt Naoko của mẹ”. Trường hợp ông bố thì cô ta nói: “Sayonara, tou-chan” (Tạm biệt bố); ông bố nói: “Sayonara, Naoko” (Tạm biệt con, Naoko). Chỉ có thế thôi, rất đơn giản, chẳng “vĩnh biệt” một tí nào cả.

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

19

Toronto thoibao.com Các giải thưởng của phim Sayonara

Sayonara là bộ phim do Mỹ sản xuất năm 1957, chuyển thể theo cuốn tiểu thuyết cùng tên Sayonara của nhà văn Mỹ James Michener, với hai diễn viên chính là Marlon Brando Mỹ và Miiko Taka Nhật, cùng các diễn vien khác nhưng cũng rất nổi tiếng là Red Buttons, Miyoshi Umeki và Kent Smith..vv..

Phim này được giải thưởng của Hàn lâm viện Nghệ thuật Mỹ về diễn viên xuất sắc nhất và diễn viên được yêu thích nhất, cùng nhiều giải thưởng khác như về hình ảnh, về âm nhạc.

Marlon Brando và Miiko Taka trong phim Sayonara

20

Phim lấy bối cảnh cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) sau đệ nhị thế chiến giữa hai phe Mỹ + Nam Hàn và Trung Cộng + Bắc Hàn, chàng thiếu tá phi công Mỹ Lloyd Gruver là một anh hùng Không quân, đã hạ được 9 chiếc máy bay MIG của địch. (MIG: Máy bay do Nga sô chế tạo, hỗ trợ cho Trung Cộng và Bắc Hàn). Về mặt đời tư và danh vọng, mọi việc đều diễn biến tốt đẹp đối với chàng thiếu tá cao lớn đẹp trai Lloyd, bởi vì cô bạn gái của chàng là Eileen - con gái của một vị tướng, cấp chỉ huy của Lloyd trong Không quân - rất yêu chàng.Trong dịp Lloyd được nghỉ phép, Eileen bay từ Mỹ sang Nhật, hò hẹn gặp chàng tại đảo Kobe để cùng nhau nghỉ vài ngày.

Trong khi đó chàng phi công phụ (co-pilot) Joe Kelly – cấp dưới rất thân thiết của Lloyd – yêu một cô gái Nhật tên Katsumi. Lúc ấy, mới sau thế chiến thứ hai (1939 - 1945), giữa Nhật và Mỹ vẫn còn coi nhau như “thù địch”, nên quan hệ tình cảm giữa Katsumi và Joe gặp nhiều khó khăn, chống đối. Vì vậy, trong đám cưới không hợp lệ của Joe và Katsumi, Joe nhờ Lloyd làm phù rể, Lloyd rất do dự, cuối cùng rồi cũng đồng ý.

Nhưng không ngờ, sau khi Eileen trở về Mỹ, chính Lloyd cũng bị trúng “tiếng sét ái tình» khi lần đầu tiên gặp

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

gỡ cô kỹ nữ (Geisha) Nhật tên Hana Ogi. Ban đầu, Hana rất lãnh đạm với Lloyd vì cha nàng bị bom của Mỹ mà chết, nhưng từ từ, qua sự giúp đỡ của Joe, họ đã tiến lại gần nhau và yêu nhau tha thiết.

“Sayonara” không phải là một phim nói về chiến tranh, bởi vì trong trọn cuốn phim không có một tiếng súng, không có trận đánh nào diễn ra. Đây là một phim hoàn toàn tình cảm, trong đó pha lẫn những thực tế hơi lạ đối với khán giả “không phải người Nhật”. Ví dụ hàng năm, cứ đến ngày 6 tháng 8 và 9 tháng 8 là người Nhật lại khiêng những thùng gỗ lớn đã chuẩn bị sẵn ra đường, bên trong chứa các gậy gỗ hay gậy tre rồi dân chúng thi nhau lấy các cây gậy đó chạy đi hò hét, đánh bất cứ người Mỹ nào họ gặp trên đường để “kỷ niệm” hai ngày 6/8/1945 và 9/8/1945 Mỹ thả hai quả bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki làm chết tổng cộng hơn 210.000 người khiến vua Nhật Minh Trị thiên hoàng phải đầu hàng Đồng minh vô điều kiện vào 6 hôm sau tức 15/8/1945.

Trong những ngày “kỷ niệm” đó, lính Mỹ được lệnh không được ra khỏi doanh trại, còn nếu lỡ bị đánh thì chỉ…chạy, không được phép đánh lại. Joe rất lo cho vợ ở nhà, chàng sợ dân chúng quá khích sẽ xông vào

đánh cả những cô gái lấy Mỹ. Sự thực không phải như thế, người Nhật rất tôn trọng phụ nữ, mặc dầu rất ghét nhưng họ vẫn giữ nguyên tắc, không động tới các cô đó.

Sau đó Lloyd và Hana Ogi làm đám cưới với nhau. Tất nhiên phù rể là chàng co-pilot Joe Kelly và phù dâu là Katsumi mặc dầu lúc đó Katsumi đang mang thai. Đám cưới rất vui, nhiều chuyện tức cười vì hai chàng phi công còn lóng ngóng chưa hiểu phong tục Nhật. Tuy vui thì vui song cả Joe lẫn Lloyd đều lo lắng không yên vì họ hiểu nếu có lệnh trở về Mỹ, họ sẽ không được phép đem vợ về theo, họ không biết phải làm cách nào.

Miiko Taka lúc bình thường

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

21

Toronto thoibao.com Thế rồi đùng một cái, Joe có lệnh chuyển về Mỹ. Chàng phát điên lên được còn Katsumi thì buồn rười rượi, cố gắng chịuu đựng nhưng không khóc. Phụ nữ Nhật rất can đảm, ít khi khóc. Sau hết, hai vợ chồng giải quyết bằng cách cùng nhau uống thuốc ngủ tự tử. Họ nằm bên cạnh nhau, rất thân thiết, thêm có cái thai trong bụng Katsumi…

Trong khi đó thì Lloyd nghe tin vừa có lệnh quân nhân Mỹ được quyền đem vợ về nước. Chàng mừng rỡ chạy về báo tin cho Joe biết. Nhưng Joe và Katsumi đã chết...

Lễ tang cho vợ chồng người bạn xong, ít lâu sau Lloyd được lệnh chuyển về Mỹ. Lần này thì có Hana Ogi vợ chàng đi cùng. Trước khi hai người lên máy bay, các phỏng viên hỏi chàng có điều gì để nói không, chàng chỉ trả lời ngắn gọn: “Sayonara!” với ý nghĩa tạm biệt bởi vì quân đội là gia đình chàng, nước Nhật là quê hương của vợ chàng, chàng tạm biệt và hẹn nếu có dịp thì sẽ gặp lại…

MỐI TÌNH CỦA NHẠC SĨ LÊ TRỌNG NGUYỄN VÀ CÔ GÁI NHẬT Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn tên thật là Lê Trọng (người miền Trung họ tên nhiều khi chỉ gồm hai chữ), lúc sáng tác nhạc ông lấy thêm chữ “Nguyễn” là họ mẹ vào thành bút hiệu Lê Trọng

22

Nguyễn. Ông sinh ngày 1 tháng 5 năm 1926 tại huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam và bắt đầu viết nhạc từ năm 1946 khi 20 tuổi, với các tác phẩm như Đừng Quên Nhau, Trăng Lại Sáng, Thuyền Lãng Tử, Lời Việt Nữ, Ngày Mai Trời Lại Sáng, Nắng Chiều... Nhưng trong số đó bản Nắng Chiều nổi tiểng nhất, không phải chỉ ở trong nước mà còn ở các nước khác như Nhật Bản, Đại Hàn, Hong Kong, Đài Loan…Ở các nơi này, người ta chuyển lời Việt thành lời của các nước đó thường là rất tài tình, do các ca sĩ danh tiếng hát khiến công chúng nước sở tại hết sức hâm mộ.

Lê Trọng Nguyễn có năng khiếu âm nhạc từ nhỏ và tự học nhạc. Lớn lên, do giỏi tiếng Pháp, ông liên lạc, xin học hàm thụ tại trường École Universelle của Pháp. Sau khi học xong, ông trở thành hội viên của Hội Nhạc sĩ Pháp SACEM (Société des Auteurs, Compositeurs et Éditeurs de Musique). Ông đã từng dạy nhạc tại trường Trung học Nguyễn Duy Hiệu ở Quảng Nam. Sau, nhờ giỏi ngoại ngữ, lại biết phương pháp quản trị kinh doanh nên ông được nhiều công ty thương mại mời làm giám đốc, điều hành công ty của họ, như công thương mại của Pháp tại Đà Nẵng,

Công ty Mekong của VN ở Sài Gòn.

Năm 1970, ông lập gia đình. Người vợ của ông tên Nguyễn Thị Nga, một cô gái cũng gốc Quảng Nam, thuộc một gia đình trí thức, rất yêu và cảm phục ông từ khi còn ít tuổi. Ông bà sinh được 4 người con, 1 trai, 3 gái và sống tại Sài Gòn nhiều hơn tại các nơi khác.

Sau biến cố 1975, ông mở lớp dạy nhạc tại tư gia và tự tay chế tạo các loại đàn để “tạm thời” sinh sống.

Năm 1983 ông cùng gia đình vượt biên trót lọt sang Thái Lan rồi được các bạn bảo lãnh sang Mỹ, định cư tại Rosemead, thuộc tiểu bang California, Mỹ.

Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn mất ngày 9/1/2004 tại bệnh viện City of Hope ở Rosemead vì bệnh ung thư phổi, thọ 78 tuổi.

Sau đây là bài nói về mối tình của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn lúc còn trẻ tuổi chưa lập gia đình và cô gái Nhật Shoshi Koe, do nhà thơ Du Tử Lê kể, chúng tôi xin ghi lại.

Chuyện “Nắng Chiều” Sài Gòn

Miiko Taka lúc đóng vai kỹ nữ (Geisha) trong phim

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Lê Trọng Nguyễn lúc lớn tuổi ở Rosemead, CA, USA

Giữa thập niên 1960, trong chương trình nhạc FM, thỉnh thoảng người nghe lại bắt gặp một nhạc phẩm rất quen thuộc, bài Nắng Chiều của Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn, được hòa tấu bởi dàn nhạc Symphony of the New York City. Có thể nói đấy là

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

23

Toronto thoibao.com một trong vài nhạc phẩm Việt Nam Chiều ghi lại kỷ niệm cuộc tình của đầu tiên cất cánh bay lên và ra khỏi hai người. không gian hạn hẹp của đất nước.

Cuối thập niên 1950s, hết nhiệm Nhạc phẩm hòa tấu này thỉnh thoảng kỳ, người con gái xứ Mặt Trời Mọc vẫn còn được nghe. Tuy nhiên, ít ai này mang nhạc phẩm Nắng Chiều biết được lai lịch của nhạc phẩm về nước, chuyển sang lời Nhật, đưa Nắng Chiều. trình bày trên đài phát thanh Nhật Bản Sinh thời, nhạc sĩ Hoài Bắc Phạm do nữ ca sĩ Satsuki Midori hát. Chỉ Đình Chương, một người bạn rất một sớm một chiều nhạc phẩm Nắng thân với Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn Chiều với tên Nhật là “Bản nhạc tình kể rằng, nhạc phẩm Nắng Chiều là ca cảm Việt Nam” đã nổi tiếng khắp xứ khúc đầu tay của Lê Trọng Nguyễn. Phù Tang. Đấy là lần đầu tiên dân Giữa thập niên 1950, khi Lê Trọng Nhật biết tới nền tân nhạc Việt.

Nguyễn gặp một thiếu nữ Nhật Đầu thập niên 1960s, Shoshi Koe Bản làm việc cho tòa lãnh sự Nhật vận động với bộ ngoại giao Nhật, ở Saigòn. Hai người yêu nhau, Lê xin trở lại làm việc tại Saigòn. Năm Trọng Nguyễn bèn viết ca khúc Nắng 1961, Shoshi được toại nguyện. Cuộc tình giữa một nhạc sĩ Việt Nam và một cô gái Nhật được nối tiếp. Ở thời điểm 1963, Lê Trọng Nguyễn sáng tác thêm hai ca khúc. Đó là các bản Sao Đêm và Chiều Bên Giáo Đường.

Cả hai ca khúc vừa kể của ông đều được những người làm nhạc và yêu nhạc ở Saigòn đón nhận như những hạt ngọc quý của tân nhạc Việt Nam thời gian ấy, vì tính nghệ thuật cao của chúng.

Vẫn theo dư luận thì cuộc tình dị biệt chủng tộc kia chỉ kéo dài thêm được 3 năm, thình lình bị đứt đoạn.

Cuối năm 1963, Shoshi bị gia đình gọi về nước.Trước khi chia tay người Bản nhạc Nắng Chiều in lần đầu tiên yêu, Shoshi nói cô sẽ vận động để

24

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

trở lại Việt Nam hoặc đưa Lê trọng Nguyễn qua Nhật Bản để chính thức thành hôn. Nếu không làm được điều ấy, cô sẽ chấm dứt đời sống của mình. Một năm sau, năm 1964, các báo ở Tokyo đồng loạt đăng tải về cái chết của Shoshi, đồng thời chuyện tình giữa cô và một nhạc sĩ Việt Nam được nhắc tới...”

NGƯỜI PHỤ NỮ NHẬT SUÝT THÀNH VỢ CỦA NHẠC SĨ TRỊNH CÔNG SƠN Ai cũng biết, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 62, không có vợ con gì. Thế nhưng, xung quanh cuộc đời ông có rất nhiều bóng hồng thấp thoáng.

Có bóng hồng hiện đại trong ca khúc của ông, mà cũng có bóng hồng do công chúng thêu dệt. Vì sao chọn mối tình với người phụ nữ Nhật Michiko Yoshii làm điểm nhấn cho phim tình cảm do gia đình và một số nghệ sĩ sẽ thực hiện về Trịnh Công Sơn vào cuối năm 2019?

Michiko Yoshii từng là một nghiên cứu sinh của Đại học Paris, sang Việt Nam để tìm tư liệu làm luận án về âm nhạc Trịnh Công Sơn. Michiko Yoshii kém Trịnh Công Sơn 20 tuổi.

Những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, người Sài Gòn thường thấy một phụ nữ Nhật thường xuyên lui tới con hẻm 47 đường Phạm Ngọc Thạch

NS Trịnh Công Sơn lúc quen Michiko Yoshii

(đường Duy Tân cũ) để thăm viếng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, đó chính là Michiko Yoshii.

Cầu nối để Michiko Yoshii hạnh ngộ nhạc sĩ Trinh Công Sơn chính là giáo sư Trần Văn Khê. Khi Michiko Yoshii muốn tìm hiểu về văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam, giáo sư Trần Văn Khê đã tận tình hướng dẫn. Và khi Michiko Yoshii muốn làm luận án về âm nhạc Trịnh Công Sơn thì giáo sư Trần Văn Khê cũng ủng hộ hết lòng. Vì vậy, để hiểu rõ thêm một chút về Michiko Yoshii, có lẽ không có tài liệu nào đáng tin cậy bằng những điều được giáo sư Trần Văn Khê viết ra.

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

25

Toronto thoibao.com

Michiko Yoshii và chân dung của cô do TCS vẽ

Trong một văn bản gửi cho các bạn đồng nghiệp Việt Nam, giáo sư Trần Văn Khê đã nói chi tiết về Michiko Yoshii như sau: “Xin giới thiệu vài nét về thí sinh Michiko Yoshii, mà nếu theo truyền thống các nước Đông Nam Á phải để họ trước tên là Yoshii Michiko. Viết theo chữ Hán, đọc âm Việt, Yoshii là “Cát Tỉnh”, còn Michiko là “Mỹ Tri Tử”. Cát nghĩa là tốt; Tỉnh là cái giếng; Mỹ là đẹp; Tri là biết ; còn Tử là chữ dành riêng cho phụ nữ Nhật (cũng tựa như chữ “Thị” của phụ nữ Việt Nam). Vậy Yoshii là họ, Michiko là tên.

Michiko là một thiếu nữ duyên dáng, tóc ngăn ngắn vừa phủ xuống ót, miệng lúc nào cũng mỉm cười vui vẻ.

Trước khi soạn luận án về Trịnh Công Sơn thì cô đã có bằng Cao học (M.A: Master of Arts) về Văn học Nhựt Bổn với chủ đề về một ca sĩ Nhựt nổi

26

tiếng đương thời là Miyuki Nakajima.

Michiko có giọng hát rất hay, biết đờn piano và lục huyền cầm”.

Rõ ràng là Michiko Yoshii từ yêu nhạc mới yêu người. Ngược lại, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cũng có cảm tình với Michiko Yoshii. Dù từng nhủ không kết hôn, nhưng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn ở tuổi 50 đã từng chuẩn bị để cưới Michiko Yoshii làm vợ. Các em gái của Trịnh Công Sơn kể rằng, khi biết tin hai người chuẩn bị cho cuộc trăm năm vuông tròn, thì gia đình rất hân hoan. Những người nhà của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đang ở Canada cũng háo hức đi sắm đồ cưới cho anh trai.

Còn tại Việt Nam, mẹ ruột của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn thì đặt mua một cặp nhẫn cưới cho hỉ sự của con trai.

Vì sao đám cưới giữa nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và Michiko Yoshii không thành? Có nhiều lời giải thích khác nhau. Khi nhạc sĩ Trịnh Công Sơn còn sống, ông chỉ cười lặng lẽ khi nhắc chuyện này. Tuy nhiên, theo những người quen biết thì lý do chính hơi bất ngờ. Lúc đó, Michiko Yoshii cho biết do ba mẹ của cô đã rất già không thể sang Việt Nam nên muốn nhờ ông bà đại sứ người Nhật tại Việt Nam thay thế cha mẹ, đại diện nhà gái trong ngày hai bên gặp gỡ nhau. Theo phong tục cưới hỏi của người Nhật, ông bà đại sứ phải ngồi để Trịnh Công Sơn và

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Michiko Yoshii quỳ gối lạy tạ. Trịnh Công Sơn không đồng ý điều này với lý do người mẹ sinh ra ông nhưng cả đời ông còn chưa quỳ xuống lạy bao giờ thì không lẽ nào ông lại quỳ gối trước ông bà đại sứ Nhật….

Hiện tại, Michiko Yoshii đã là một giáo sư và có mái ấm hạnh phúc ở Nhật. Thỉnh thoảng bà vẫn sang Việt Nam để thực hiện các chương trình từ thiện và không quên ghé lại thắp nhang cho nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Theo gia đình nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, trong di cảo của ông có nhiều ca khúc và bài thơ viết tặng cho Michiko Yoshii chưa công bố bao giờ. Trong một đoản văn, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn bộc bạch: “Đời sống vốn không bất công. Trong tình yêu, người giả thế nào cũng thiệt, người thật thế nào cũng được đền bù. Tình yêu thời nào cũng có. Nhưng có tình yêu kết thúc bi thảm đến độ có khi con người không dám yêu. Yêu mà khổ quá thì yêu làm gì, có người đã nói như vậy. Tôi đã có dịp đứng trên hai mặt của tình yêu, và dù sao chăng nữa, tôi vẫn muốn giữ lại trong lòng một ý nghĩ bền vững: Cuộc sống không thể thiếu tình yêu!”. Đưa chuyện tình của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và Michiko Yoshii lên màn ảnh thì hấp dẫn đấy. Thế nhưng, tìm người đóng vai Trịnh Công Sơn không dễ chút nào. Khi còn sinh thời, đạo

diễn Lê Dân (1928-2016) đã từng ấp ủ bộ phim “Trịnh Công Sơn – sống và yêu” nhưng vẫn không tìm ra diễn viên phù hợp với vai Trịnh Công Sơn. Khi nhạc sĩ Trịnh Công Sơn còn sống, có một bộ phim lấy cảm hứng từ chính cuộc đời ông có tên là “Em còn nhớ hay em đã quên” của đạo diễn Nguyễn Hữu Phần. Khi bộ phim “Em còn nhớ hay em đã quên” ra mắt tại Sài Gòn, phóng viên hỏi nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: “Thưa ông, đây có phải là cuộc đời ông và xuất xứ những bài hát của ông không?”. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trả lời ngay: “Không, đó là cuộc đời do ông Nguyễn Hữu Phần bịa ra đấy... Nhưng nó rất giống với cuộc đời tôi, ngay cả cái cậu Lê Công Tuấn Anh cũng giống hình dáng tôi ngày trước lắm...”. ĐOÀN DỰ ghi chép

Michiko Yoshii hiện nay (có chồng TS âm nhạc gốc Việt và 1 con trai)

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

27

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

Cờ Vàng trên kỳ đài Nghị viện Ontario

H

Ban Thép Súng hợp ca hùng ca

ôm Chủ nhật 28/04, lần thứ ba lá cờ Vàng, biểu tượng của Tự Do, Dân chủ và Nhân bản đã được thượng kỳ lên kỳ đài nghị viện tỉnh bang Ontario nhân ngày Quốc hận 30 tháng 4.

Hơn 150 đồng hương đã đến tham dự buổi lễ Thượng kỳ và Tưởng niệm Quốc hận được Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH phối hợp với mạng lưới Canadian Vietnamese Network, VOICE Canada và các hội đoàn tổ chức trước tiền đình Viện Lập Pháp

28

Ontario, 111 Wellesley St. West, Toronto.

Sau nghi thức khai mạc, dân biểu tỉnh bang Ontario, Roman Baber, đơn vị York Centre, trong bài phát biểu, đã nhấn mạnh: “Tự do không thể tự nhiên mà có được. Tự do có cái giá phải trả để đạt được và không miễn phí”.

TNS Ngô Thanh Hải, dịp này, đã đề cập đến hiện tượng phân hóa trong Cộng đồng. “Nhưng một số trong chúng ta đã cố tình quên đi những giá trị căn bản của con người: Tự do, Dân

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Andrew Lu, đại diện thế hệ trẻ

chủ, Nhân quyền mà chúng ta đã tranh đấu từ khi chúng ta đến Canada. Chúng ta phải tiếp tục cuộc tranh đấu, không chia rẽ. Chúng ta đã đóng góp cho xứ sở này, chúng ta đã lớn mạnh nhưng giữa chúng ta lại có sự chia rẽ trầm trọng. Ai sẽ hưởng lợi? Cộng sản VN sẽ hưởng lợi. Chúng ta phải chịu trách nhiệm về việc này.Chúng ta chống CSVN, những người làm lợi cho Cộng sản nhưng không chống anh em một nhà, không chống những người chống Cộng. Cờ Vàng Ba sọc đó, không chỉ

của riêng ai, không của cá nhân nào, đoàn thể nào mà là của Cộng đồng người Việt hải ngoại, của những người quốc gia không Cộng sản”.

Lễ Thượng kỳ kết thúc vào lúc 2 giờ trưa cùng ngày sau phần trình bày cảm tưởng của bác sĩ Andrew Lu, đại diện thế hệ trẻ trưởng thành ở Canada.

Lá Cờ Vàng đã phất phới trên kỳ đài Nghị viện Ontario trọn ngày Chủ nhật 28/04. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

29

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

44

Tưởng niệm năm Quốc hận

MISSISSAUGA

Để tưởng niệm các quân, công cán chính đã ngã xuống vào những ngày-dài-nhất của miền Nam trong tháng 4 nghiệt ngã, truy điệu các vị anh hùng đã tuẩn tiết, vị quốc vong thân và tưởng nhớ đến hàng trăm ngàn đồng bào đã bỏ mình trên đường tìm Tự do, hôm thứ bảy 27 tháng 4, vào lúc 11 giờ sáng, Hội Cựu Quân nhân Quân lực Việt Nam Cộng Hòa, phối hợp với các tổ chức thanh niên, đoàn thể quốc gia, hội đoàn quân đội, đã tổ chức lễ thượng kỳ tại quảng trường Celebration Square, 300 City Centre Drive, Mississauga.

Hơn 250 đồng hương đã đến tham dự ngày Tưởng niệm Quốc hận được tổ chức tại Mississauga.

Ngoài đại diện các hội đoàn, hiện diện trong buổi lễ còn có bà Thị trưởng Mississauga, Bonnie Crombie, dân biểu liên bang Peter Fonseca, đại diện Thủ tướng Justin Trudeau, các dân biểu tỉnh bang, và nghị viên thành phố Mssissauga Sau nghi thức Thượng kỳ VNCH, mặc niệm, đặt vòng hoa trước đài Tử sĩ và phát biểu mở đầu buổi lễ, của Chủ tịch Hội Cựu quân nhân, ông Đồng Văn Minh, Thị trưởng Mississauga, bà Bonnie Crombie, đã cảm ơn Cộng đồng người Việt, trong 3 năm qua, hưởng ứng chiến dịch Food Drive, so với các cộng đồng bạn, đã quyên góp thực phẩm với số lượng vượt trội cho những người cần được giúp đỡ.

“Cộng đồng người Việt, là những cựu thuyền nhân, đã đối diện với biết bao khó khăn khi mới định cư tại Canada. Sau

30

một thời gian ổn định cuộc sống, đã đền đáp lại những gì đã nhận được, chung tay với nhiều tổ chức từ thiện và bảo trợ những tân thường trú nhân.

Tôi rất tự hào được đứng ở nơi này, lấnh thứ hai, cùng quý vị, cử hành lễ thượng kỳ, giương cao lá cờ Di sản, biểu tượng của Tự do”, Thị trưởng Bonnie Crombie, nói.

Lá Cờ Vàng, biểu tượng của người Việt tỵ nạn Cộng sản đã phất phới tung bay trong 24 giờ trên kỳ đài thành phố Mississauga, trọn ngày 27/04.

Ngày Quốc hận 30/04 tại Mississauga đã kết thúc vào lúc 2 giờ chiều cùng ngày.

Tưởng cũng nên nhắc lại, ngày 15 tháng Tư năm 2015, Hội đồng thành phố Mississauga đã thông qua quyết định số 0096-2015 công nhận ngày 30 tháng Tư là “Ngày Hành trình tìm Tự do”.

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Hợp ca Quốc ca VNCH

Thị trưởng Mississauga, Bonnie Crombie, nghị viên Ron Starr

Nghi thức khai mạc

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

31

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

TÒA THỊ CHÍNH TORONTO

Hội Cựu Quân nhân Quân lực Việt Nam Cộng Hòa, sau khi thực hiện các lễ Thượng kỳ tại thành phố: Brampton, Mississauga và Nghị viện tỉnh bang Ontario, hôm thứ Ba 30/04, đúng ngày đau buồn nhất trong lịch sử cận đại của dân tộc Việt Nam, đã tổ chức lễ Tưởng niệm Quốc Hận thứ 44 tại Tòa Thị chính Toronto, 100 Queen St. West, Tornto.

Lá cờ Vàng di sản đã được thượng kỳ trên kỳ đài thành phố trong tiếng hợp ca Quốc ca VNCH của Ban Thép Súng. Tương tự như ở ba địa điểm: Nghị viện tinh bang Ontario, Mississauga, lá Cờ Vàng đã ngạo nghễ trên kỳ đài Tòa Thị chính Toronto trong 24 giờ. 

Hợp ca ca khúc “Cờ bay trên Cổ thành Quảng Trị”

Lá Cờ Vàng tung bay trên kỳ đài Tòa Thị chính Toronto

32

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Hợp ca Quốc ca VNCH

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

33

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com

Thời đại khủng hoảng và nạn lừa đảo!

Ở

Việt nam, vụ nước hoa Thanh hương, thập niên 90, đã khiến nhiều nhà đầu tư, đã trắng tay sau tháng tư đen, 1975, lại thêm tay trắng vì một vụ đầu tư ảo. Nhiều người muộn màng nhận ra chỉ vì tin người, chỉ vì tham lợi trước mắt, trở thành nạn nhân lừa đảo từ một tay bịp tài tử. Tưởng rằng tệ nạn này chỉ có ở những nơi luật lệ, quản lý còn lỏng lẻo và dân chúng còn chưa có hiểu biết về điều hành tài chính và kinh nghiệm về đầu tư. Còn ở những quốc gia tư bản như Mỹ thì hiếm khi xảy ra bẫy lừa những ai vội vàng làm giàu mà quên “chọn mặt gửi vàng.” Tưởng thế là sai. Ở Mỹ tệ nạn lừa đảo tài chính kiểu “thả mồi ảo câu cá thực,” đã xảy ra từ lâu và đến nay vẫn đang tiếp diễn. Hiển nhiên, ở thế giới tự do, kẻ lừa đảo không phải chỉ muốn câu những con cá nhỏ mà thực hiện những kế hoạch cực kỳ tinh vi, giả mà thực, thực mà giả, thiên hình vạn trạng nên câu được

34

CHU NGUYỄN

những loại kình ngư béo bở! Tuy nhiên, căn bản vẫn là kế hoạch cổ điển thịnh hành từ đầu thế kỷ trước nhưng sang tân- thiên- niên- kỷ, kẻ bịp đóng vai tỷ phú, địa vị xã hội cao, thả mồi to, tạo hấp dẫn lớn, kiên nhẫn từng bước, nên dù loài thủy tộc có khôn cách mấy chăng nữa cũng khó thoát lưới ngư ông.

Kế hoạch quen thuộc thường dùng được gọi là kế hoạch Ponzi (Ponzi scheme) PONZI LÀ AI? Charles Ponzi sinh năm 1882 tại Ý. Dù được nhận vào học tại Đại học Rome, Ponzi xem đó như là một kỳ nghỉ dài để rồi khi hết tiền, ông ta buộc phải bỏ học và lên tàu tới kiếm sống ở Boston, Massachusetts (Mỹ).

Toàn bộ số tiền mang theo cũng bị ông nướng sạch vào các cuộc đỏ đen và chỉ còn vỏn vẹn $2.50 khi tàu cập bến.

Tại xứ sở mới, Ponzi dành ra vài năm làm nhiều việc để kiếm sống.

Thậm chí, có lúc ông rửa bát cho một nhà hàng và ngủ ngay trên sàn nhà.

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Nhưng nhờ làm việc chăm chỉ, Ponzi được thăng cấp lên vị trí bồi bàn để rồi bị sa thải vì tội lừa gạt khách hàng và trộm cắp.

Thất nghiệp, Ponzi tìm tới Montreal, Canada và trở thành người thu ngân trong chi nhánh mới mở của ngân hàng Banco Zarossi. Để thu hút khách, ông chủ Zarossi trả khoản lợi tức gấp đôi các đối thủ cạnh tranh cho bất cứ ai chịu gửi tiền vào ngân hàng của ông ta. Dù ăn nên làm ra, kỳ thực ngân hàng đang gặp rắc rối vì các khoản nợ xấu và hoàn toàn không có bất kỳ một khoản đầu tư nào. Để duy trì hoạt động, Zarossi thường lấy tiền của người sau trả cho người trước.

Zarossi trốn sang Mexico trước khi ngân hàng sụp đổ.

Ponzi học được kinh nghiệm của chủ cũ, bắt đầu mở công ty mang tên “Securities Exchange Company” ở Boston và tìm sự giúp đỡ tài chính. Ông kêu gọi bạn bè cho mượn tiền và hứa trả họ lãi suất lên tới 50% trong vòng 45 ngày. Một vài người mạnh dạn bỏ tiền đầu tư và được trả lãi như đã

cam kết. Tiếng lành đồn xa, các khoản đầu tư thi nhau chảy về. Ponzi thuê mướn hàng loạt nhân viên và hứa sẽ trả khoản lợi tức khổng lồ cho các nhà đầu tư. Tới tháng 2/1920, Ponzi đã có trong tay 5.000 USD, một khoản tiền khổng lồ khi đó. Đến tháng 3, ông đã có 30.000 USD. Tiền làm Ponzi lóa mắt. Ông thuê mướn hàng loạt nhân công và gom tiền tại toàn bộ các khu vực New England và New Jersey. Nhà đầu tư được trả lãi lớn đã mạnh dạn động viên bạn bè, người thân tham gia. .Tới tháng 5, Ponzi đã có 420.000 USD. Người người bán nhà, lấy tiền tiết kiệm, mang tới cho Ponzi. Phần lớn khi nhận được tiền lãi lại tái đầu tư cho Ponzi với hy vọng sẽ được hưởng lợi tức lên tới 100%. Vào tháng 7, Ponzi đã có gần 8 triệu USD. Thành công trong việc huy động vốn nhưng Ponzi lại chẳng thể nào kiếm đủ để đầu tư và sinh lãi. Dù vậy, ông sống rất xa hoa, mua cả lâu đài, xe hạng sang, đầu tư vào các ngân hàng, doanh nghiệp… Tới tháng 8 cùng năm, người ta phát giác Ponzi

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

35

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com đang trả lãi cho nhà đầu tư cũ bằng tiền của nhà đầu tư mới. Hành động này vốn được gọi là “cướp người này trả cho người kia”, giờ đã có cái tên chính thức là “kiểu lừa Ponzi”. Cho tới khi đổ bể, bằng cách lừa đảo này Ponzi đã khiến các nhà đầu tư mất trắng 20 triệu USD, đồng thời khiến 6 ngân hàng phá sản.

Năm 1920, Ponzi bị truy tố vì tội lừa đảo và phải thụ án một thời gian trong các nhà tù liên bang trước khi bị trục xuất về Italy vào năm 1934. Ông ta chết trong cảnh trắng tay tại Rio de Janeiro (Brazil) vào năm 1949 và được chôn trong một nghĩa trang của người nghèo.

Thủ thuật Ponzi được thế hệ sau nâng lên cao hơn nhờ các tay siêu bịp của thế kỷ 21 như như Bernie Madoff và Allen Stanford.

tịch hãng này đến ngày 11 tháng 12 năm 2008. Ông nguyên là chủ tịch của sàn giao dịch chứng khoán NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotations).

Bernie Madoff được xem là biểu tượng của tội phạm tài chính hiện đại. Năm 2008, ông bị cáo buộc vận hành một vụ lừa đảo Ponzi trị giá 50 tỷ USD, lớn nhất trong lịch sử. Với uy tín ở Phố Wall, các quỹ đầu tư của

BERNIE MADOFF Bernard Lawrence Madoff (sinh ngày 29 tháng 4 năm 1938) là một doanh nhân người Mỹ. Madoff bắt đầu sự nghiệp tài chính ở tuổi 22 với 5.000 USD trong tay, khoản tiền ông tự kiếm được nhờ làm các công việc trong kỳ nghỉ hè, chẳng hạn như lắp đặt hệ thống tưới vườn ở New York. Đến năm 1960, Ông sáng lập hãng Bernard L. Madoff Investment Securities LLC ở phố Wall và là chủ

36

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

công ty Madoff hấp dẫn các nhà đầu tư bởi lời hứa lợi nhuận cao và chi phí thấp. Vì thế hàng chục ngàn nhà đầu tư (cá nhân và doanh nghiệp) đã đầu tư vào quỹ của Madoff qua các đối tác của công ty này và ký gửi cho ông ta hàng chục tỷ USD. Đồng thời các nhà đầu tư đó đã được Madoff trả lãi suất rất cao, luôn ở mức 2 con số (10,5% lãi mỗi năm) mà không hề biết rằng số tiền lãi đó chỉ đơn giản là lấy tiền của nhà đầu tư sau trả cho

nhà đầu trước theo như mô hình lừa đảo kiểu Ponzi.

Hàng loạt ngân hàng, tổ chức tài chính trên thế giới sau đó đã phải thừa nhận họ đã sập bẫy của Madoff. Danh sách những nạn nhân của Madoff ngày một dài hơn và trong đó có rất nhiều tên tuổi các ngân hàng hàng đầu trên thế giới như Santander của Tây Ban Nha, ngân hàng Anh HSBC, ngân hàng Hoàng gia Scotland, ngân hàng BNP của Pháp, ngân hàng

Đại bịp Madoff (hình giữa) và những nạn nhân nổi tiếng của lão

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

37

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com Nomura (Nhật Bản)… Không chỉ có các thể chế tài chính mà những tổ chức nhân đạo cũng bị ảnh hưởng.

Nhiều tổ chức nhân đạo đã phải đóng cửa và sa thải nhân viên sau khi bị mất toàn bộ tiền vào quỹ của Madoff.

“Nạn nhân” của Madoff bao gồm từ những nhân vật nổi tiếng như Elie Wiesel, người đoạt giải Nobel Hòa Bình năm 1986, đạo diễn Steven Spielberg (Mỹ) đến các triệu phú, các công ty tư vấn đầu tư và quỹ phòng hộ (hedge)… Thậm chí siêu lừa Allen Stanford cũng trở thành 1 nạn nhân của Madoff với số tiền đầu tư lên đến 400.000 USD. Có thể nói cú lừa thế kỷ này của Madoff chẳng khác nào thảm hoạ sóng thần quét sạch các tổ chức tài chính trên thế giới và đây được coi là vụ “vỡ hụi” khủng khiếp nhất trong lịch sử thế giới với tổng thiệt hại lên đến 64.8 tỷ USD. Kết thúc vụ án, Madoff phải ra vành móng ngựa vào tháng 12 năm 2008 chịu mức án phạt 150 năm tù.

Tuy nhiên, mức phạt này chưa phải là kết cục làm hài lòng những “nạn nhân” của siêu lừa Bernard Madoff.

Bởi với họ, những người đã mất toàn bộ tài sản, gia đình tan nát, thậm chí có người đã tự tử vì tay trắng thì quãng đời còn lại trong lao tù của Madoff vẫn là sự trừng phạt “nhẹ nhàng”. ĐÀN EM ALLEN STANFORD KHÔNG THUA ĐÀN ANH MADOFF! Đúng là theo luật giang hồ “tiền giang hậu lãng suy tiền lãng, nhất bối tân nhân thắng cựu nhân”(Trên sông dài, đợt sóng sau đẩy làn sóng trước, một nhóm hảo thủ mới thắng bọn già cả). Đầu tháng 03, 2012, kết thúc một vụ án lừa đảo bạc tỷ Mỹ kim và nhân vật từng là một đại phú ông ở Mỹ, được phong tước hiệp sĩ tham dự hàng quý tộc Anh quốc, đồng thời là nhà Mạnh thường quân trong công tác từ thiện và bảo trợ thể thao, bỗng nhiên rớt đài và lãnh bản án 20 năm tù và rơi vào hàng ngũ khố rách áo ôm. Tỷ phú ngã ngựa là ai vậy?

Allen Stanford sinh năm 1950, ở Mexia, Texas, xuất thân từ một gia đình kinh doanh nổi tiếng, tốt nghiệp B.A. ngành tài chính tại Baylor University.

Vào thập niên 1980, Stanford cùng cha mở công ty địa ốc ở Houston mua nhà vào lúc giá hạ và bán ra vào lúc giá cao nên thu lời khả quan. Được đà, chuyên viên tài chính này, vào năm 1986, mở một một ngân hàng trên đảo Montserrat (hòn đảo thuộc Anh ở West Indies vùng Caribbean) và khi ở nơi này thắt chặt luật lệ ngân hàng , thì Stanford chuyển hoạt động kinh doanh tiền tệ

38

Allen Stanford ra tòa về tội lừa đảo và tiến dần tới bước đường cùng

sang đảo quốc Antigua (ANTIGUA and Barbuda cũng ở West Indies, Caribbean thuộc Anh.) Ngân hàng của Stanford chuyên đầu tư, bán loại dịch vụ phát hành “chứng nhận ký gửi” (certificates of deposit hay gọi tắt là CD với lãi suất cao) cho các tay giàu có ở châu MỹLatin và Mỹ quốc. Ở Antigua, ông ta trở thành một nhà từ thiện và bảo trợ môn bóng cricket với các trận đua tài hàng chục triệu USD, và thường được gọi là Đức ông Allen (Sir Allen) vì được nữ hoàng Elizabeth II của Anh phong tước hiệp sĩ của vùng Antigua and Barbuda vào năm 2006.

Vào năm 2008, Allen Stanford được tạp chí Forbes xếp vào hạng 205 trong danh sách những người giàu nhất Mỹ.

Allen Stanford ăn chơi có tiếng, được giới quý tộc gọi là công tử Caribbean (Caribbean Playboy) và huy hoắc tiền bạc rộng rãi cho người thân. Ông ta mua một lâu đài cho một bạn gái và cô con gái lớn được cha tậu cho một condo bạc triệu ở Houston. Ông ta có du thuyền tráng lệ Sea Eagle dài 112 ft và hàng tá xe hơi lộng lẫy.

Trên đỉnh giàu sang như thế tỷ phú chợt rớt xuống nấc thang cuối cùng của xã hội và có nguy cơ bóc lịch tới tuổi tám chục.

Vào lúc thịnh thời, Stanford từng được tờ Houston Chronicle ca tụng là “ nhà hảo tâm, nhà Mạnh thường quân của môn cricket, vị chủ nhân và là nhân vật công chúng hàng đầu.”

Stanford cũng hoạt động trong lãnh vực báo chí. Ông ra có trong tay hai tờ báo đều gọi là The Sun ở “Antigua and Barbuda” và “Saint Kitts and Nevis” Khi xuống ngựa 2012, huy chương và tước hiệu lại bị hoàng gia Anh lột sách để trả lại nguyên dạng Allen

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Stanford. Báo chí trong tay phải đóng cửa, tài sản bị niêm phong, bạn bè xa lánh, bệnh tật toàn thân, râu tóc bạc phơ, thân bại danh liệt là hình ảnh của Stanford ngày nay.

Khi ra tòa, Allen Stanford khai là mình trắng tay không còn mướn nổi luật sư bào chữa nếu các công ty bảo hiểm không thực hiện cam kết bảo trợ. Do đó dàn biện hộ cho ông ta được công quỹ trả hàng triệu Mỹ kim.

Khi còn bị tạm giam chờ ngày ra trước vành móng ngựa, Stanford bị một tù nhân khác đánh trọng thương ở đầu. Cũng vì thế vụ án kéo dài vì Stanford khai rằng mất trí nhớ không thể ra tòa được.

Mánh mung lường gạt khách hàng của họ không có gì lạ và thường được gọi là Mẹo bịp Ponzi (Ponzi scheme).

Thủ đoạn bịp Ponzi rất đơn giản: Dụ kẻ cả tin đầu tư vào một kế hoạch tưởng tượng “một vốn bốn lời” rồi lấy tiền của người đầu tư sau trả lãi cho người góp vốn trước và một phần thu vào túi mình. Kế hoạch diễn tiến, tháp lừa càng cao (nên mới có tên là pyramid scheme), ngọn tháp càng nhỏ vì tiền lừa gạt được của thân chủ trong thực tế không sinh lời mà thu vào túi kẻ lừa bịp và bị phân tán hoặc ăn xài phung phí và trả lời quá nặng.

Lúc kẻ lừa đảo không còn khả năng chi trả, khách hàng nghi ngờ đòi rút tiền về, thế là “tháp” đổ nhào và kẻ đầu tư trắng tay.

Muốn cho câu khách, Stanford phải đóng vai phú quý và danh vọng.

Tài sản riêng của ông ta trước khi vào tù được đánh giá khoảng 2,2 tỷ USD. Ông ta ở những dinh thự sang trọng, đắt giá nhất, ăn mạc bảnh bao nhất, đi xe luých nhất và còn tìm cách chứng mình có liên hệ mình với “cụ tổ” “Leland Stanford,” người thành lập đại học Stanford nhưng không thành công!

Tháp lừa rung rinh từ 02, 2009 cho

biết Ủy ban điều hành chứng khoán của Mỹ có tên là SEC (Securities and Exchange Commission) đã đệ đơn tại tòa án liên bang Dallas, Texas, buộc tội Standford, và hai giám đốc điều hành của tập đoàn tài chính Stanford về âm mưu lừa đảo với quy mô lớn tới trên dưới bảy tỷ USD. Nạn nhân từ Texas tới hải đảo Caribbean đã rơi vào tròng trước thủ đoạn rao bán loại “chứng chỉ ký thác” với lãi suất cao của nhóm Stanford.

“Chứng chỉ ký thác” cũng là cách đầu tư thông dụng của các tay dư tiền bạc mà muốn sinh lời mau. Về nguyên tắc, CD cũng tương tự như một trương mục tiết kiệm (saving account) nhưng định kỳ (hoặc 3, 6 tháng hoặc từ 1 tới 5 năm...) với lãi suất cố định, thường cao hơn lối ký gửi thông thường ở ngân hàng và được bảo đảm “ít nguy cơ hơn trước dao động tài chính.” Khi đáo hạn thân chủ sẽ lãnh cả vốn lẫn lời một lần.

Giới hữu trách của ủy ban điều hành chứng khoán Mỹ vào ngày thứ ba 17-02-09 cho biết Allen Stanford đã bịa ra một kế hoạch đầu tư để bán 8 tỷ USD “chứng chỉ ký thác” với lời hứa có lãi suất cao nhưng trong thực tế chỉ là hư ảo.

Khi phát giác ra nội vụ, lập tức ủy ban điều hành SEC đã ra lệnh phong tỏa tài sản của Stanford và ba công ty của ông ta, trong đó có Stanford International Bank có trụ sở ở đảo Antigua thuộc vùng Caribbean và Stanford Group và Stanford Capital Management ở Houston. Cuối cùng, tháng sáu, 2009 Stanford bị bắt tại nhà bạn gái.

Vụ lừa đảo mới này không những làm rung động nước Mỹ mà còn gây ảnh hưởng tới giới tài chính toàn cầu vì ngân hàng quốc tế của Stanford ở Antigua có 30 ngàn khách hàng ở 131 quốc gia.

Vụ án kéo dài từ 2009 tới 2012, mới có kết quả.

Vào ngày 06-03-12, tại tòa Houston dưới quyền chủ trì của chánh án David Hittner, bồi thẩm đoàn sau nhiều ngày bàn luận ráo riết đã đưa ra kết luận Allen Stanford mắc tội lừa đảo bằng một kế hoạch có quy mô lên tới 7 tỷ Mỹ kim.

Chính quyền Mỹ tuy từ tháng hai, 2009, đã thành công trong việc đóng cửa một đế chế tài chính do Stanford lập ra để lừa đảo khách hàng nhưng dư luận cho rằng họ đã thất bại để cho thủ đoạt lường gạt kéo dài quá lâu dù đã có dấu hiệu bất thường khiến nhiều nạn nhân mắc bẫy. Mặc dù Allen Stanford lãnh án tù 110 năm nhưng nạn nhân của ông ta chỉ bớt phẫn nộ chứ không nguôi ấm ức vì tiền họ bỏ ra đã theo dòng nước về đông!

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

39

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com NHÀ THỜ ẢO VÀ NẠN NHÂN THỰC Nguồn tin cuối tháng 3, 2019 của tờ Los Angeles Times cho biết cơ quan điều hành hoạt động tài chính của Mỹ, SEC (Securities and Exchange Commission) đã ra lệnh chấm dứt hoạt động của quỹ tín dụng CHS Trust và CHS Asset Management Inc của Kent R.E. Whitney và David Lee Parrish vì chúng chỉ là hình thức trá hình tôn giáo để lừa đảo các nhà đầu tư gốc Việt.

Cục Điều tra Liên bang (FBI) đang tiến hành điều tra cáo buộc hai kẻ mượn danh mục sư của một giáo hội hữu danh vô thực có tên là The Church of Healthy Self (CHS) tổ chức mô hình đầu tư kiểu Ponzi và lừa đảo hàng trăm người Việt, khiến họ bị mất tới trên dưới 25 triệu Mỹ kim Nguồn tin tòa án cho biết, hai đối tượng chính trong nghi án lừa đảo này là Kent Whitney, 37 tuổi, và David Lee Parrish, 47 tuổi. “Trụ sở hoạt động” của nhà thờ đặt tại một khu mua sắm ở khu Little Saigon, thuộc Westminster, hạt Orange (Quận Cam), bang California.

Các đối tượng tự lập một quỹ tín dụng, kêu gọi cộng đồng người Việt đầu tư mà không bị đóng thuế vì đóng góp cho cơ sở từ thiện về lý thuyết là phi lợi nhuận, nhưng vẫn phân lời cho người đầu tư mỗi năm từ 12-43%.

Những người đóng góp còn được thưởng 100 USD cho mỗi khoản đầu tư 10.000USD mà mình giới thiệu cho nhà thờ. Mục sư khuyến khích những người tham gia lôi kéo thêm bạn bè và người thân gia đình đầu tư vào quỹ của CHS. Khi tìm ra dấu hiệu man trá, đầu tháng 3, theo đề nghị của Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch (SEC), một thẩm phán Tòa sơ thẩm liên bang đã cho đóng băng tài sản của CHS. Nhà thờ đã đóng cửa từ ngày 14/3.

Bên trong văn phòng vẫn còn một tấm poster quảng bá về giải golf “Đường đến thiên đàng” dành cho người nổi tiếng, tổ chức ở Newport Beach vào tháng 1.

Sau khi CHS bị đóng băng tài sản, FBI thu hồi được 4,4 triệu USD từ các tài khoản của cơ sở này. Mô hình đa cấp chủ yếu nhắm vào người lớn tuổi gốc Việt trong khu vực Westminster và San Jose.

Cơ quan điều tra cho biết “một số nạn nhân có lẽ đã bị lừa hết tài sản”.

“Nhiều người giờ đây rơi vào cảnh không còn tiền để trả các chi phí như các khoản vay thế chấp, điện nước, bảo hiểm hay trang trải các chi tiêu thường nhật”.

SEC mô tả cơ sở của Whitney và Parrish là “nhà thờ ảo”. Trang mạng

40

Kent Whitney của tổ chức lừa đảo CHS (Church of Healthy Self) ở Orange County

của CHS cung cấp đường dẫn đến các kênh YouTube, đăng tải nhiều đoạn video tôn giáo và các đơn cầu nguyện trực tuyến. Điều tra của SEC cho biết: “CHS không tổ chức các hoạt động tôn giáo thường gắn liền với một nhà thờ bình thường. Sứ mệnh chủ đạo của nhà thờ này dường như chỉ là thu gom tiền quỹ từ các nhà đầu tư”.

Whitney và Parrish đang bị FBI điều tra nhưng vẫn chưa bị truy tố với bất kỳ tội danh nào, theo công tố viên Kyra Andrassy.SEC cho biết Kent Whitney là người sáng lập ra nhà thờ CHS vào năm 2014. Người này từng nhận mức án 44 tháng tù giam cũng với tội danh lừa đảo ở Chicago, bắt đầu thụ án từ tháng 12/2011. Whitney bị cáo buộc quỵt gần 600.000 USD từ 10 nhà đầu tư, tham gia vào đường dây lừa đảo chứng khoán trị giá

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

gần 96 triệu USD. Tháng 8/2014, chỉ hai tháng sau khi ra tù, Whitney trở thành “mục sư” nhờ một chương trình sắc phong trên mạng. Sau một tháng, Whitney thành lập CHS và tự nhận mình có “sự kết nối đặc biệt với Chúa trời”. Ông giấu nhẹm thông tin về án tù ở Chicago.

David Lee Parrish, “mục sư” còn lại của nhà thờ, từng bị cáo buộc là đồng phạm của Whitney trong vụ lừa đảo chứng khoán khiến y phải vào tù.

Parrish cũng là giám đốc điều hành quỹ tín dụng CHS. CHS sử dụng các đoạn video trên YouTube, mua quảng cáo trên các đài truyền hình và phát thanh của người Việt tại Quận Cam để lôi kéo người đầu tư.

Trên thực tế, những “mục sư” này đã dùng tiền quỹ để trang trải cho lối

sống xa xỉ của bản thân. Họ mua từ đồng hồ Rolex, xe sang Bentley, đồ thời trang Gucci và súng đắt tiền.

Tiền của quỹ tín thác còn là nguồn thu để những người này trả tiền thuê các bất động sản ở khu Newport Beach lân cận với giá từ 7.50011.000 USD/ tháng.

Cảnh sát đã tiến hành lục soát nơi ở của Parrish và Whitney. Các điều tra viên tìm thấy súng trường tấn công với hai băng đạn và ống nhắm laser.

Cảnh sát còn thu giữ súng ngắn bán tự động Uzi có thiết bị giảm thanh.

Nhiều khẩu súng ngắn và súng săn cũng được tịch thu.Các điều tra viên còn tìm thấy nhiều trang sức, máy tính, trang phục đắt tiền, dụng cụ thể thao, ba điện thoại di động và hơn 53.000 USD tiền mặt. Giới chức địa phương còn xác định được ít nhất ba ngôi nhà của những người đầu tư chuyển cho nhà thờ sử dụng. công tố viên Andrassy cho biết: “Thật đau lòng khi nghe câu chuyện của những người đầu tư. Chúng tôi đã trao đổi với một vài người. Họ quyên góp hết tài sản cho nhà thờ, nghĩ rằng mình tìm ra được một nơi đầu tư an toàn”, FBI đang điều tra cáo buộc mô hình gây quỹ đa cấp của nhà thờ CHS đã bòn rút gần 25 triệu USD từ những nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo Orange County Weekly, bà Andrassy lo ngại số tiền bị hai “mục sư” biển thủ có thể lên đến gần40 triệu USD,.

Whitney và Parrish vẫn tiếp tục lảng tránh báo chí. Luật sư đại diện cho Kent Whitney là Ken White cũng từ chối mọi bình luận về hồ sơ điều tra của SEC. CHU NGUYỄN

Trụ sở CHS ở Westminster, California

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

41

Toronto thoibao.com

42

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

43

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Tiết lộ thông tin về Huawei, Bộ trưởng Quốc phòng Anh bị cách chức

Bà Penny Mordaunt

Thủ tướng Anh Theresa May đã cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Gavin Williamson sau khi cuộc điều tra cho thấy ông này đứng sau vụ rò rỉ thông tin liên quan đến tập đoàn Huawei cho báo chí.

Theo BBC ngày 2/5, trong cuộc gặp với Bộ trưởng

44

Williamson, Thủ tướng Anh nói bà có “bằng chứng thuyết phục” rằng ông này phải chịu trách nhiệm về việc tiết lộ thông tin từ Hội đồng an ninh quốc gia Anh liên quan tới Huawei.

Theo đó tại cuộc họp của Hội đồng an ninh quốc gia Anh hôm 23/4, Thủ tướng

May đã quyết định cho phép tập đoàn Trung Quốc Huawei cung cấp một số thiết bị viễn thông “không cốt lõi” cho mạng dữ liệu di động 5G ở Anh. Thông tin này không lâu sau đó đã được đăng trên tờ The Telegraph khiến chính phủ Anh quyết định mở cuộc điều tra.

Theo quy định, các thành viên tham gia cuộc họp của Hội đồng an ninh quốc gia Anh phải giữ bí mật nội dung thảo luận và việc tiết lộ thông tin cho báo giới là vi phạm luật an ninh của nước này.

Chính phủ Anh cũng thông báo bà Penny Mordaunt, Bộ trưởng phụ trách Phát triển quốc tế, đã được bổ nhiệm thay thế ông Williamson, trở thành nữ Bộ trưởng Quốc phòng đầu tiên của nước này. 

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Putin “mua” bảo kiếm của Kim Jong Un giá 1 đồng xu Tại cuộc gặp thượng đỉnh ở thành phố Vladivostok ngày 25/4, Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un đã tặng nhau những thanh bảo kiếm - tượng trưng cho tình cảm trân trọng giữa hai bên.

Theo thông tấn xã AP, ông Kim Jong Un đã tặng ông Putin một thanh kiếm truyền thống của người Triều Tiên. Đáp lại, tổng thống Nga tặng ông Kim một thanh bảo kiếm khác cùng bộ tách trà thích hợp để dùng trên đoàn tàu bọc thép của ông.

Truyền thông nhà nước của Nga dẫn lời ông Kim Jong Un nói với ông Putin: “Khi các loại vũ khí hiện đại chưa có, người ta sử dụng những thanh kiếm này. Đó là hiện thân cho sức mạnh, tâm hồn và người dân chúng tôi ủng hộ quý vị”. Ông Putin cảm ơn ông Kim về món quà, nhưng nói thêm trong văn hóa của Nga có quan niệm tặng quà vũ khí là điều cấm kỵ. Để tránh điều không may mắn, Tổng thống Putin đưa nhà lãnh đạo Bắc Hàn một đồng xu để “mua” tượng trưng thanh bảo kiếm được tặng. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

45

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Nhà sáng lập WikiLeaks lãnh án gần 1 năm tù

Người ủng hộ ông Assange bên ngoài tòa án ở London. Ảnh: AFP

Hôm 1/5, nhà sáng lập WikiLeaks Julian Assange bị giải đến tòa án ở thủ đô London của Anh để nghe tuyên án về tội vi phạm quy định tại ngoại hồi năm 2012. Ông Julian Assange chạy trốn vào đại sứ quán Ecuador ở London hồi năm 2012 và tỵ nạn ở đó vì sợ bị dẫn độ sang Thụy Điển, nơi ông đối diện với cáo buộc quấy rối tình dục.

Chính phủ Ecuador hồi tháng 4 chấm dứt quy chế tỵ nạn với người sáng lập WikiLeaks và ông ngay lập

46

tức bị cảnh sát Anh bắt giữ với cáo buộc trốn nộp tiền bảo lãnh và không xuất hiện trước tòa liên quan đến vụ việc vào năm 2012.

“Tôi thành thật xin lỗi những người cho rằng tôi đã không tôn trọng họ khi hành động như vậy. Tôi cảm thấy khó khăn khi ở trong tình cảnh đáng sợ đó. Tôi đã làm điều mà tôi cho là tốt nhất”, Reuters trích bức thư của ông Assange gửi lên tòa án.

Thẩm phán Deborah Taylor nói ông Assange đã lợi dụng

đặc quyền để coi thường luật pháp và hệ thống tư pháp của Anh qua đó, tuyên án công dân Úc này gần 1 năm tù giam (50 tuần). Ông Assange lo sợ việc bị dẫn độ sang Thụy Điển vì sau đó có thể tiếp tục bị dẫn độ sang Mỹ, nơi ông đối diện với các cáo buộc liên quan việc WikiLeaks đã thu thập và công bố các tài liệu mật về cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan cùng nhiều bí mật ngoại giao, khiến hình ảnh và an ninh của Mỹ bị tổn hại.

Ngay sau khi ông Assange bị đưa ra khỏi đại sứ quán Ecuador hôm 11/4, giới công tố Mỹ truy tố ông với tội âm mưu với cựu phân tích viên tình báo quân đội Mỹ Chelsea Manning để truy cập trái phép hệ thống máy tính mật của chính phủ vào năm 2010. Ông Assange đối diện mức án 5 năm tù nếu bị tuyên có tội. 

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Ăn sầu riêng cũng làm máy đo báo có nồng độ cồn?

Một tài xế ở huyện Như Đông thuộc tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) đã một phen hoảng hồn khi máy đo báo có nồng độ cồn dù ông này không hề uống một giọt bia hay rượu.

Theo BBC ngày 2/5, tài xế không được nêu tên đã bị cảnh sát giữ lại vì nghi lái xe trong tình trạng có men rượu bia.

Tài xế này cũng không vượt qua được cuộc kiểm tra bằng máy đo nồng đồ cồn. Tuy nhiên, bác tài luôn miệng kêu oan, đồng thời giải thích rằng ông ta không hề uống rượu bia mà chỉ mới ăn sầu riêng.

Tài xế đã được chứng minh vô tội sau khi kết quả xét nghiệm máu tiếp theo không tìm thấy rượu bia trong cơ thể người này.

Chuyện này khiến các viên cảnh sát sở tại bán tin bán nghi và họ đã tự tiến hành cuộc thử nghiệm riêng.

Kết quả cuộc thử nghiệm của cảnh sát đã giúp giải oan cho bác tài xế khi máy đo cũng báo có nồng độ cồn trong hơi thở viên cảnh sát dù anh này chỉ ăn sầu riêng.

Giới chuyên môn khuyên các bài tài nên cẩn thận khi lái xe, hạn chế ăn sầu riêng, trái vải cũng như dùng dung dịch súc miệng. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

47

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Quốc vương Thái Lan tấn phong nữ tướng làm hoàng hậu Quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn hôm 30/4 loan báo ông đã kết hôn với người phối ngẫu của mình, Tướng Suthida Vajiralongkorn, và phong bà là Hoàng hậu Suthida.

Thông báo, đăng trong Công báo Hoàng gia, được đưa ra ngay trước khi diễn ra lễ đăng quang chính thức của nhà vua, 66 tuổi, vào ngày 4 tháng 5.

Q u ố c v ư ơ n g Vajiralongkorn, còn được biết đến với danh hiệu Quốc vương Rama X, đã lên kế vị sau cái chết của người cha rất được kính trọng, Quốc vương Bhumibol Adulyadej, vào tháng 10 năm 2016, sau 70 năm trị vì.

Năm 2014, Quốc vương Vajiralongkorn bổ nhiệm bà Suthida Tidjai, một cựu tiếp viên hàng không của Thai Airways, làm phó chỉ huy đơn vị cận vệ của mình.

48

Quốc vương Maha Vajiralongkorn và Hoàng hậu Suthida

Một số nhà quan sát hoàng gia và truyền thông nước ngoài đã nghi ngờ về mối quan hệ tình cảm giữa bà Suthida với nhà vua, nhưng trước đây cung điện chưa bao giờ thừa nhận mối quan hệ giữa họ.

Quốc vương Thái đã biến bà Suthida thành một vị tướng quyền lực vào tháng 12 năm 2016, và trở thành phó chỉ huy của đội cận vệ của nhà

vua vào năm 2017. Ông cũng phong cho bà là Thanpuying, một tước hiệu hoàng gia có nghĩa là “Đức bà”.

Mặc dù nhà vua đã lên ngôi sau cái chết của cha, nhưng lễ đăng quang chính thức của ông chỉ diễn ra sau thời gian để tang Quốc vương Bhumibol, người đã được hỏa táng theo nghi lễ hoàng gia một năm sau khi ông qua đời. 

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Tân tây lan chi bạc triệu mua máy làm đá bào cho nhà tù Theo tờ The Guardian ngày 29/4, đợt nắng nóng như thiêu đốt tại New Zealand năm nay đang làm dấy lên tranh cãi dữ dội về việc Bộ Cải huấn chi hơn 1 triệu NZD sắm 193 máy làm si rô đá bào trang bị cho các nhà tù để nhân viên giải nhiệt. Phe đối lập và nhiều cư dân mạng chỉ trích dữ dội động thái bị cho là lãng phí tiền thuế này.

Tuy nhiên, theo giới chức Bộ Cải huấn, thời tiết nóng kỷ lục, với nhiệt độ có khi lên tới 38,4oC, khiến các

nhân viên dễ nổi cáu và xung đột với phạm nhân.

Bên cạnh đó, họ còn phải thường xuyên mặc áo giáp chống dao nặng 6 kg tại các nhà tù trên cả nước, với tổng cộng khoảng 9.000 phạm nhân. Một giới chức cho hay nhờ những ly si rô đá bào mát lạnh cùng khăn ướt và quạt đã giúp các nhà tù không xảy ra chuyện xung đột nào lớn giữa nhân viên nhà tù và phạm nhân cũng như được các nhân viên hoan nghênh nhiệt liệt. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

49

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Sóng biển mỗi lúc một cao Các đại dương trên thế giới đang trở nên cuồng nộ hơn trong 33 năm qua, với những con sóng ngày càng cao và gió dữ dội hơn bao giờ hết. Đó chính là kết luận rút ra từ cuộc nghiên cứu do các chuyên gia thuộc Đại học Melbourne (Úc) thực hiện.

Dựa trên dữ liệu được truy xuất từ tổng cộng 31 vệ tinh khác nhau trong giai đoạn từ năm 1985 - 2018, họ đã xây dựng được cơ sở dữ liệu lớn nhất từ trước đến nay về sóng và gió biển. Các chuyên gia phát hiện nơi diễn ra thay đổi lớn nhất là Nam Đại Dương, với tốc độ gió dữ tăng lên 5,3 km/giờ, tổng cộng 8% trong thời gian nghiên cứu. Độ cao của sóng lớn tăng thêm 30 cm, hay 5% trong cùng thời kỳ. Sức gió mạnh hơn cũng diễn ra ở vùng xích đạo ở Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, cũng như Bắc Đại Tây Dương, với số liệu ghi nhận vận tốc gió tăng thêm

50

Những cơn cuồng nộ của đại dương sẽ xảy ra thường xuyên hơn /AFP

2,16 km/giờ, theo báo cáo trên chuyên san Science.

Giáo sư Ian Young, đồng tác giả cuộc nghiên cứu, cho hay dù các thống kê 5% cho

sóng biển và 8% đối với gió biển tạo cảm giác không quá đáng kể, nhưng nếu tiếp tục xu hướng này, kết hợp với viễn cảnh thay đổi khí hậu,

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

mức độ ảnh hưởng sẽ vô cùng nghiêm trọng. Những cơn cuồng nộ của đại dương sẽ xảy ra thường xuyên hơn và mức độ tàn phá cũng dữ

dội hơn, làm tăng nguy cơ gây ngập lụt vùng duyên hải và làm trầm trọng hơn tình trạng xói mòn bờ biển, từ đó đe dọa các khu vực dân cư.

Gerd Masselink, giáo sư của Đại học Plymouth (Anh) đánh giá cao kết quả nghiên cứu của nhóm chuyên gia Úc, đồng thời cho rằng nó đã phản ánh thực tế diễn ra trong 10 năm qua.

“Khu vực duyên hải đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ những thay đổi của sóng và gió biển”, Đài CNN dẫn lời Giáo sư Masselink. Ông cho hay bão tố ngày càng chết chóc hơn trước và tình hình càng thêm tệ hại vì tình trạng này đi cùng với hiện tượng nước biển dâng cao. “Giống như thể hiệu ứng kép đang diễn ra”, giáo sư Anh diễn giải. Hiện vẫn chưa rõ cơ chế đằng sau xu hướng mới của các đại dương. “Thay đổi khí hậu có thể đóng vai trò khiến các đại dương “dữ tợn” hơn”, theo Giáo sư Ian Young. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

51

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Bí ẩn dàn radar ở Chernobyl Trong thời Chiến tranh lạnh, Liên Xô đã xây dựng dàn radar tầm xa khổng lồ được mệnh danh là “bức tường thép”, nằm gần Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl với kinh phí được cho là gấp đôi số tiền xây dựng nhà máy.

Hệ thống radar có tên chính thức là Duga-3 hay Chernobyl-2 là một trong những cơ sở quân sự tối mật và quan trọng nhất của Liên Xô. Radar Duga-3 được bảo vệ bởi những lớp an ninh nghiêm ngặt và chỉ được nhắc đến bằng mã số hoặc tên giả. Trên bản đồ của Liên Xô, cơ sở này được ngụy trang là một trại hè cho học sinh trẻ em. Dân trong vùng thì được bảo rằng đây là một tháp phát sóng vô tuyến.

Duga-3 có cấu trúc cao lớn kỳ lạ như một bức tường thép, ước tính nặng 14.000 tấn. Với chiều cao 150 m và dài gần 700 m, dàn radar này được cho là tương đương một tòa nhà 50 tầng và có

52

thể được nhìn thấy từ cách xa hàng cây số.

Tờ Newsweek dẫn lời một số hướng dẫn viên tại Chernobyl cho hay khi Duga3 còn hoạt động, có hơn 1.500 quân nhân, nhà khoa học, kỹ sư cùng gia đình sinh sống và làm việc tại cơ sở này. Thời đó được cho là có cả chung cư và nhà trẻ nhưng đều bị bỏ hoang sau thảm họa hạt nhân năm 1986.

Dưới chân dàn radar là hàng đống những chiếc máy tính, máy vô tuyến cũ và xe hơi bị bỏ lại. Các tòa nhà từng được trang trí bằng những bức tranh tường tuyên truyền với hình binh lính và chiến đấu cơ Liên Xô nay cũng trở nên hoang phế.

Bức màn bí ẩn bao trùm Duga-3, chẳng hạn như có người cho rằng đây là hệ thống kiểm soát tâm trí của Liên Xô nhắm vào người Mỹ và những tín hiệu phát ra có thể thay đổi hành vi của con người hoặc thậm chí phá

Dàn radar Duga-3 có biệt danh “bức tường thép”

hủy tế bào não. Một số giả thuyết khác thì cho rằng mục tiêu của Duga-3 là nhằm gây nhiễu sóng của phương Tây hoặc gây trở ngại cho việc liên lạc với tàu ngầm. Tuy nhiên, sau khi Liên Xô tan rã vào đầu thập niên 1990, Nga bắt đầu cho giải mật một phần tài liệu liên quan đến Duga-3 cộng thêm nguồn tin tình báo phương Tây đã phần nào mang đến câu trả lời về hoạt động thật sự của dàn radar khổng lồ này.

Trên thực tế, Duga-3 được coi là một trong những trạm

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

radar mạnh nhất của Liên Xô và có khả năng phát hiện sớm tên lửa đạn đạo liên lục địa của Mỹ bằng cách phát tín hiệu vào tầng điện ly. Ngoài Chernobyl, Liên Xô còn xây dựng một dàn radar tương tự tại vùng Viễn Đông, hướng về phía Mỹ.

Báo Fakty (Ukraine) dẫn lời ông Volodymyr Musiyets, cựu chỉ huy của cơ sở radar ở Chernobyl, cho biết mục đích duy nhất của Duga-3 là phát giác cuộc tấn công hạt nhân nhắm vào lãnh thổ Liên Xô.

“Duga-3 có thể phát giác cuộc

tấn công hạt nhân trong 2 - 3 phút đầu tiên kể từ khi tên lửa đối phương rời bệ phóng”, ông Musiyets nói. Lực lượng tình báo quân sự của NATO cũng đã từng tiếp cận và chụp được ảnh hệ thống radar này.

Trong những báo cáo tình báo được giải mật sau này, NATO gọi Duga-3 là Steel Yard (Sân thép).

Hệ thống Duga-3 ngừng hoạt động từ năm 1989, 3 năm sau vụ nổ tại lò phản ứng số 4 ở nhà máy Chernobyl, gây ra một trong những thảm họa hạt nhân nghiêm trọng nhất trong lịch sử. Đến nay, giới quan sát vẫn chưa thống nhất về lý do Duga-3 “tắt đài”.

Theo một số chuyên gia, vào thời điểm đó Chiến tranh lạnh đang đi đến hồi kết trong khi Liên Xô gặp nhiều khó khăn nên không thể duy trì nguồn lực cho radar. Các ý kiến khác cho rằng công nghệ này đã trở nên lạc hậu và bị thay thế bởi hệ thống cảnh báo từ vệ tinh chính xác hơn.

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

53

CHUYỆToronto N CUỐthoibao.com I TUẦN

Chuyện kể sau ngày

T

ừ hai tuầ n nay, trên báo, trên mạng xã hội những chuyện kể ngày 30 tháng Tư.

Cũng phải, 44 năm rồi, phải kể chớ không nó quên – lest we forget, nhứt là khi những người kể đã thuộc hàng 7, 8 bó trở lên, thấy trời gần và đất cũng gần rồi.

Ký Gà cũng có chuyện 30 tháng Tư, nhưng thấy chuyện của mình so với chuyện của bà con thì quá tầm tường, nỗi đau của mình so với nỗi đau của bà con thì quá nhỏ bé, mất mát của mình so với mất mát của bà con quá ít ỏi, nên không dám kể ra.

Bởi vậy cho nên tới bữa nay mới dám góp chuyện, cũng là vì sợ “để lâu sẽ mất”. Mất mát đó không phải cho chí nh mì nh và nhữ ng ngườ i thuộ c thế hệ đang dầ n về vớ i ông bà mà cho đám trẻ sau nầy. Mà, nói thiệt, lo hơn nữa vì thấy đang mất, bởi nhìn lại thấy đã “mòn” bộn rồi. Đó là chuyệ n chữ nghĩ a sau 30 tháng Tư.

Số là thời KG chưa dzìa hưu, hồi còn làm siêng bước vô tòa soạn Thời Báo, KG vẫn thường xuyên được các em cháu nhỏ tuổi hỏi thăm. (Hổng phải “hỏi thăm sức khỏe” nghen vì khi được các em hỏi thăm là chuyện KG mừng hết lớn). Phần lớn, những câu hỏi của cáu là chú ơi, chữ nầy con dùng như vầy có trúng hông?

Bởi cá c em đượ c dặ n rằ ng “coi chừng chữ ...Việt cộng”.

Ai cũng biết bà con ở ngoài nầy, đọc báo tiếng Việt, đều muốn biết các tin tức ở trong nước.

Nhưng để có tin trong nước, phải dựa vô các tin của báo chí trong nước – dù là báo quốc doanh, trừ phi có đặc phái viên, phóng viên thường trú

KÝ GÀ

hoặc văn phòng địa phương ở trong nướ c (Cộ ng tá c viên trong nướ c, Thời Báo cũng có, nhưng không đủ).

Những chủ bút, biên tập viên có tay nghề thường phải “edit” lại, nghĩa là trình bày cái mà mình đọc được “giữa những dòng chữ.”

Sau đó, các thông tin đó được lên bá o đế n vớ i độ c giả qua hai cá ch.

Hoặc là ở dạng thông tin thuần tuý, hoặ c là thêm vô mộ t cá ch kí n đá o nhậ n đị nh, quan điể m củ a mì nh.

Nhưng không “nguyên con”.

Hổng phải báo nào cũng lảm như vậy được, bởi không “có nghề” hoặc “không có tiền.”

Thời Báo là tờ báo... kỳ cục nhứt trong số các báo ở Canada và cũng kỳ cục nhứt nhì trong số các báo ở Huê kỳ. Đó là bị độc giả săm soi từng câu, từng chữ. Hơi một chút là viết, là phôn vô mắng mỏ.

Trong lúc đó, có những tờ báo khác rinh nguyên con, không thiếu một dấu phết (chỉ gạch bỏ...xuất xứ hoặc tên tác giả, như ABC, Công an Thành phố...) nhưng... bình an vô sự!

Tỷ như có lần, TB đăng một tấm hình về một địa điểm ở Việt Nam, trong hình có một cái cờ của Cộng hò a Xã xệ Chủ nghĩ a Việ t Nam. Ngày hôm sau, tòa soạn nhận được phôn, mắng mỏ là “Treo cờ VC trên báo”. Rầu hết sức, nếu vậy hỏng lẽ các tờ báo Tây đăng những tấm hình được các phóng viên chiến trường chụp ở I rắc, A phú hãn, Libya... đều mắc tội treo cờ khủng bố IS? Còn chuyện “xài chữ Việt cọng” thì khỏi nói. Hầu như vài ba tuần lại có một cú điện thoại, hoặc về sau nầy, một cái email.

Trở lạ i vớ i chuyệ n chữ nghĩ a ở Thời Báo nghen.

Quá sức lòng thòng

54

30 tháng 4

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Một cách ngắt câu…đúng chô

Nói cho ngay, hồi đó KG khá dốt (nay còn dốt hơn, vì già thêm), may nhờ đượ c sự chỉ bả o củ a (và dự a hơi) ông cố chủ bút Nguyễn Quốc Hùng (tác giả Từ điển Hán Việt và dịch giả hàng chục tiểu thuyết cổ điển lẫn tân thời của Trung Hoa – Trung Hoa chớ không phải Trung quốc, từ Hồng lâu mộng tới Những cuộc tình Hương cảng) nên cũng sáng mắt ra chút đỉnh. Bởi vậy, cũng làm le chỉ dẫn cho em cháu và được các em tin cậy... chút đỉnh. Rất tiếc, ổng tài hoa bạc mệnh, mất sớm nên KG mất chỗ dựa vững chắc. Được cái hên, nhờ còn giáo sư Hoàng Minh Hùng và giáo sư Lý Anh để nhờ vả, thêm vào đó là hai cuốn Từ điển Hán Việt của cụ Thiều Chửu và cụ Đào Duy Anh và một số từ điển trên mạng, nên KG cũng đỡ hụt giò. Gặp câu hỏi bí quá, KG thường sử dụng chiêu hưỡn binh “Chú hổng biết, để chú tìm hiểu rồi trả lời sau nghen.”

Về chuyện “chữ Việt cọng” Lúc đó, KG đã giải thích cho các em rằng không có chữ VC mà chỉ có chữ được VC dùng, và bị VC dùng sai, dùng tầm bậy không trúng chỗ, cùng những chữ mà họ nhập cảng (không phải nhập khẩu) từ Trung cộng về để xài.

Tất cả các chữ đều có quyền sống, quyền... làm chữ vì nó là phương tiện để ghi lại, và truyền lại kiến thức của con người.

Hồi 1975, sau khi “tiến về Sài gòn”, Việt cộng không hề có cầu chứng tại tòa chữ nào hết. Họ bưng vô miền

Nam một rổ chữ sẵn có ở ngoải để xài. Tội nghiệp dân miền Nam phải tự dịch cho nhau để tạm hiểu “bên thắng cuộc”, nhiều lúc, dịch sai hay hiểu sai đã phải trả giá đau thương.

Những từ mới đầy xảo trá và gian dối hồi đó, như “lưu dung” – hiểu lầm là lưu dụng, tới khi bị sa thải mới biết chỉ có nghĩ a là xà i tạ m rồ i quăng, “họ c tậ p” nghĩ a là ở tù , “đá nh tư sản” là ăn cướp, v.v...

Rồi sau đó, khi báo chí cách mạng trăm hoa đua nở, phải có thêm chuyện để bán báo vì chuyện chánh trị dăn chán ngắt, họ mới “chế ra” những chữ tầm bậy, trật lất nhưng cứ vậy mà thi đua, a dua xài búa xua, bất chấp quy luật của ngôn ngữ, để có những từ ngữ thuộc loại quái thai, dị hợm. Điều tức cười (tức mình mà không thể nín cười) là mặc dầu có tới hàng ngàn phương tiện truyền thông (gọi tắt là “báo đài”), hàng chục ngàn nhà báo (gần như tất cả đều tốt nghiệp đại học) và cũng hàng chục ngàn giáo sư tiến sĩ, phó tiến sĩ, họ đều...làm biếng (nhưng khoái xài chữ cho kêu rổn rảng). Thêm vào đó là tánh chưa phải là trưởng giả nhưng học làm sang.

KG chỉ cho cá c em rằ ng viế t là sử dụng chữ nghĩa. Ngay chính hai chữ “chữ nghĩ a” đã mang sẵ n “ý nghĩa” rồi, và mỗi chữ có một nghĩa khá c nhau. Đặ t chữ và o đú ng chỗ mang đúng nghĩa của nó để diễn tả điều mình muốn nói, đó là viết. Vậy nhưng, như đã nói ở trên, Việt cọng ...làm biếng tổ.

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

55

CHUYỆToronto N CUỐthoibao.com I TUẦN Rồi KG dẫn vài thí dụ của những chữ bị xài nát nước, lặp đi lặp lại (do làm biếng) tới mức người có chút suy nghĩ phải đặt câu hỏi “Hổng lẽ tiếng Việt nghèo tới cỡ đó hay sao”?.

Chữ “phát hiện” chẳng hạn. Tiếng Việt có phát minh, phát kiến, phát giác, khám phá, tìm ra, tìm thấy, tìm được...Giàu lắm chớ, và nếu được dù ng đú ng nơi đú ng chỗ , hay lắ m chớ. Nhưng nếu đọc báo VC, bạn sẽ thấy chỉ có... phát hiện.

Rồi “bức xúc”. Cái gì cũng bức xúc hết trọi. Họ làm biếng (không dám chê họ dốt) không thấy rằng có nhiều chỗ, đặt những chữ bực dọc, bực bội, bất mãn, bất bình, không bằng lòng, không thỏa mãn... vô sẽ trúng và hay hơn rất nhiều.

Từ “hoành tráng”, theo Hán Việt từ điển của học giả Đào Duy Anh, chỉ có nghĩa là quy mô to lớn nhưng nay mọi thứ đều hoành tráng tuốt luốt, từ mấy cái đám cưới hoành tráng tới luôn cả những... “cậu nhỏ” hoành tráng!

Những chữ vừa kể ở trên đâu có tội gì, mà cũng hổng phải do VC sáng tạo ra. Chúng có sẵn từ lâu, và cũng hay lắm chớ, nếu được dùng đúng nơi, đúng chỗ. Nhưng vì bị lạm dụng do làm biếng và...bày đặt, đua đòi, bắt chước, a dua nên tạo ra sự khó chịu, chướng tai gai mắt và dĩ nhiên

Ta, Tây, Tàu liên hoan trên tấm biển này

là... trật lất!

Vài thí dụ về chuyện chưa phải là trưởng giả nhưng đã học làm sang là chuyệ n nhậ p cả ng chữ củ a Tà u (cộng) về, cho rằng phải dùng mới sang, trong lúc ở tiếng Việt những từ này đã có sẵn, vả dễ hiểu hơn nhiều (nhưng ...hổng sang?): Ca từ: lời bài hát; đại trà: ở mức độ rộng hơn, ở quy mô lớn; phản cảm: trái tai gai mắt, khó chịu, xốn mắt, đáng ghét...

Rồi cũng vì cái tánh “làm le, khoái xài chữ cho nổ”, chưa kể tới chế ra chữ ngớ ngẩn, ghép một chữ Hán với một chữ Nôm, như “cát tặc”, gần đây hơn, “cưỡng hôn”, đọc mà... hết biết.

Hoặc sử dụng lung tung bất chấp văn phạm: danh từ làm động từ, động từ làm danh từ. Tỷ như chữ “sở hữu”, một danh từ (Việt Nam tự điển, Hán Việt tự điển của Đào Duy Anh đều

nó i vậ y hế t), nhưng bị mang là m động từ một cách khơi khơi: Nàng sở hữu chiều cao 1.70 mét, Ca sĩ AA sở hữu một thể hình...” (Ông thầy Anh văn ESL của KG nói tiếng Ăng lê có xài chữ possess – sở hữu, như một động từ, nhưng khi dịch động từ nầy sang tiếng Việt thì nên xài chữ “có” hay “làm chủ”). Ấn tượng, một danh từ khác, cũng bị mang làm động từ “Tôi rất ấn tượng với...” thay vì “Tôi có/ bị ấn tượng...”. (Cũng ông thầy ESL của KG nói, tiếng Ăng lê cũng vậy I am impressed là tui bị ấn tượng, còn khi nói I impress thì có nghĩa là tui gây/tạo ấn tượng). Tâm tư, vốn là một danh từ, có nghĩa là “nỗi lòng” hay “niềm riêng” được xài như động từ, vời nghĩa “băn khoăn, lo lắng, nghĩ ngợi...”.

Hoặc khoái chữ Tây, tính dùng chữ

GÓC ĐỜI SỐNG

Thói quen tưởng vô hại lại có thể gây loãng xương

Thiếu canxi có thể làm giảm mật độ xương và tăng nguy cơ bị loãng xương. Không chỉ có vậy, một số thói quen thường ngày cũng góp phần gây loãng xương.

Ngồi nhiều Một lối sống thụ động, ít vận động, ngồi nhiều sẽ làm tăng nguy cơ loãng xương. Đối với xương, muốn chúng khỏe mạnh thì phải vận động, từ đi bộ đến các bài tập sức mạnh như nâng tạ.

Xương sẽ thích ứng với cường độ tập và tăng mật độ xương bên trong, bác sĩ chỉnh hình Jonathan Lee tại Hệ thống Y tế Montefiore (Mỹ) cho biết. Ăn low carb Chế độ ăn low carb với ít tinh bột hoặc chế độ ăn dựa chủ yếu vào protein đều không tốt

56

cho xương. “Ăn nhiều protein có thể khiến thận bài tiết nhiều canxi ra khỏi cơ thể”, bác sĩ Lee tiết lộ.

Canxi là một trong những nguyên liệu quan trọng giúp phát triển và duy trì sức khỏe xương. Mất canxi có thể làm giảm mật độ xương và gây loãng xương. Tuy nhiên, một số nghiên cứu lại phát hiện là protein giúp cơ thể hấp thụ nhiều canxi hơn.

Do đó, ăn protein ở mức độ vừa phải mới tốt. Ăn mặn Ăn nhiều muối không chỉ dễ gây huyết áp cao mà còn dẫn đến loãng xương. Khi ăn nhiều muối, thận sẽ hoạt động nhiều hơn để loại bỏ natri khỏi cơ thể, quá trình này cũng khiến canxi bị đào thải ra ngoài.

Một nghiên cứu ở Nhật thấy rằng những phụ nữ mãn kinh ăn nhiều muối có nguy cơ gãy xương cao gấp 4 lần những người ăn ít muối.

Giảm cân quá nhiều Khi giảm cân quá nhiều lại có thể gây hại cho xương.

Chỉ số BMI từ 18.5 đến 24.9 được xem là khỏe mạnh. BMI dưới 18.5 được xem là gầy.

Họ có thể đang bị thiếu dinh dưỡng và có nguy cơ cao hơn bị loãng xương.

N.Q (theo Reader’s Digest)

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

“týp” thay vì chữ Việt “loại”, nhưng lộn thành “tuýp”, có nghĩa là...cái ống!

Nãy giờ, khoe khoang mấy ông thầy chắc đủ rồi, xin trở lại với mối lo của KG. Mối lo mất mát sự giàu có, phong phú, xúc tích, bóng bẩy của tiếng Việt ở “ngoài nầy” (ở trong nước mất rồi). Đó là chuyện ít lâu nay, cách dùng chữ làm biếng đó đã xâm nhập vô văn chương, chữ nghĩa của những ngườ i viế t ở Huê kỳ , Canada, Ú c châu, Âu châu... Đọc sách, báo ngoài nầy, KG thấy lo không phả i cho chí nh mì nh và những người thuộc thế hệ đang dần về với ông bà mà cho đám trẻ sau nầy.

Những chữ phản cảm, búc xúc, ca từ, sở hữu, hoành tráng, tư vấn... đã ... “vô tư” xuất hiện bộn trên mặt báo, trên các trang sách... của những người viết mà KG biết chắc rằng là “phe ta”. Thậm chí cả “cặp đôi” (đã cặp rồi còn đôi nữa thì thành ...bốn), “tuýp người”...

Thiệt tình, “tâm tư” quá!

KÝ GÀ

Tái bút: Xin giới thiệu cùng bà con một trang blog giá trị để tham khảo tiếng Việt trước và sau 1975 http://tieng-viet-dtk.blogspot.com/ Ở Facebook cũ ng có mộ t số n h ó m, d iễ n đ à n v ề ch ữ n g h ĩ a như https://www.facebook.com/ groups/910606849005609/

Phương pháp mới để kiểm soát đường huyết!

Theo những phát hiện của một nghiên cứu gần đây, hạn chế khoảng thời gian ăn trong ngày có thể có lợi cho đường huyết.

Các nhà nghiên cứu đã đánh giá tác động của việc hạn chế khoảng thời gian ăn trong ngày ở 15 nam giới trong một tuần.

Những người đàn ông này có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao, đã hạn chế khoảng thời gian ăn trong ngày của họ xuống còn 9 10 tiếng một ngày.

Kết quả cho thấy rằng không phải là loại thực phẩm ăn vào, mà chính việc hạn chế khoảng thời gian ăn trong ngày xuống còn 9 - 10 tiếng, lại có thể cải thiện việc kiểm soát đường huyết.

Fred Rochler, người đã tham gia vào một nghiên cứu tiếp theo, đã thực hiện hạn chế khoảng thời gian ăn trong ngày, trong đó ông ăn uống bình thường, không kiêng cữ, trong khoảng thời

gian từ 9 giờ 30 sáng đến 7 giờ 30 tối trong một thử nghiệm kéo dài 8 tuần.

Mới đầu còn hơi khó, nhưng sau cũng dễ quen dần.

Có nhiều chọn lựa, có thể ăn từ 7 giờ 30 sáng đến 5 giờ 30 chiều, hoặc 8 giờ 30 sáng đến 6 giờ 30 chiều hoặc thậm chí 10 giờ sáng đến 8 giờ tối.

Tuy nhiên, ông chỉ ăn đến 7 giờ 30 tối vì thấy giờ giấc này phù hợp với lối sống của mình.

Qua thử nghiệm, khả năng dung nạp đường huyết lúc đói của ông đã cải thiện đáng kể. Nó đã thay đổi từ mức độ “rủi ro tăng cao” xuống còn “bình thường”, mặc dù ăn uống không kiêng cữ gì, ông Roch Rochler khẳng định.

Những kết quả ban đầu này hứa hẹn một phương pháp có nhiều triển vọng dễ thực hiện trong việc kiểm soát đường huyết.

T.Lan (theo The Health Site)

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

57

ĐỊA ỐC

Toronto thoibao.com

An Cư Lạc Nghiệp QUANG LAM Real Estate Broker

V

Cell: (416) 804 - 5111

ới nhiều bản tin gần đây liên quan đến việc các du khách nước ngoài đang đầu tư nhiều vào địa ốc Toronto, chúng ta cũng có thể nhìn xu hướng qua tầm nhìn rộng hơn, bằng cách so sánh tổng số địa ốc có chủ nhân là người nước ngoài, với địa ốc mà các cư dân hiện đang sở hữu. Xu hướng khách nước ngoài đang đổ xô đầu tư vào địa ốc Canada là thật, tuy nhiên, phần trăm ấy là bao nhiêu?

TRONG & NGOÀI: AI SỞ HỮU ĐA PHẦN ĐỊA ỐC CANADA ?

Theo bản tường trình mới nhất vừa phát hành vào tháng Ba, 2019, của Canada Mortgage and Housing Corporation, trong năm 2018, 2.5% địa ốc Toronto có chủ là khách nước ngoài, 1.3% được đứng tên chung khách nước ngoài với cư dân Canada. Trên toàn tỉnh bang Ontario, 2.1% địa ốc đang thuộc về khách ngoại quốc và 1.2% thuộc về khách ngoại quốc cùng đồng sở hữu với công dân hay thường trú nhân Canada.

Ngoài khu vực Toronto, các vùng trong Ontario có nhiều nhà do khách nước ngoài sở hữu gồm có Kingston, Windsor, St. Catherines, Niagara...v.v, tuy nhiên các vùng như Mississauga, Brampton, Oakville, Orangeville, Hamilton... đang được nhiều khách nước ngoài muốn đầu tư hoặc muốn mua để ở trong vài năm gần đây, và hứa hẹn sẽ là những địa điểm thu hút khách ngoại quốc trong năm 2019 và sau đó.

Cũng theo thống kê của CMHC, trong năm 2018, trong tổng số khách nước ngoài sở hữu các thể loại địa ốc trong khu vực Toronto, 6% là condo, 2.2% nhà dãy, 1.8% nhà semi, và 1.4% nhà độc lập. Cũng dựa trên tổng số trong Toronto, 1.1% nhà độc lập tại Toronto hiện nay nằm dưới quyền sở hữu chung của khách nước ngoài đồng đứng tên với cư dân canada, 1.3% nhà semi, 1.2% nhà dãy, và 1.7% condo. Tính trong toàn tỉnh bang Ontario, 4.8% condo, 1.9% nhà dãy, 1.6% nhà semi và 1.5% nhà độc lập hiện đang dưới quyền sở hữu của người nước ngoài.

Các con số trên đều cho thấy condo là lựa chọn ưng ý nhất cho khách nước ngoài, do giá thành phải chăng và lối sống tiện nghi, hiện đại, gần các khu sinh hoạt, trường học, v.v. Nếu như vào năm 1980, chỉ khoảng 3% những dự án condo mới xây được người ngoại quốc chọn mua, thì vào năm 2017, con số này đã tăng lên 7.3%, và 1.7% được người ngoại quốc và cư dân đồng đứng tên sở hữu.

Với nếp sống mới nhuận theo xu hướng thiên về trải nghiệm và không đặt nặng tầm quan trọng vào tài sản, không gian sống nay hẹp hơn, giảm thiểu tối đa những gì không cần thiết như sân vườn, phòng chơi, phòng tập thể dục riêng.

Halton.

Người Canada và ngay cả người nước ngoài cũng đang chọn cho mình lối sống ít ràng buộc thời gian, nhưng đầy đủ tiện nghi nhất.

Theo báo cáo mới ra trong tháng Tư, năm 2019 của Toronto Real Estate Board, danh sách condo đăng bán trong quý 1 của năm nay đã tăng 2.4% so với quý 1, năm 2018. 8,222 căn condo mới đã được đăng bán trên thị trường, tạo thêm nhiều lựa chọn cho những người mua đang yêu chuộng condo. Giá trung bình của một căn hộ đã tăng 4.5% từ $533,520 trong quý 1, năm 2018, tăng lên $557,377 trong quý 1, năm 2019.

69% giao dịch condo nằm trong khu vực Toronto, và giá trong vùng này đã tăng 5.4%, với giá trung bình là $603,243.

14% condo đã được bán trong vùng Peel (nơi có nhiều dự án condo mới như Aviva, Square One Condos: Parkside Village, Edge Tower 2, Keystone, Exchange Districts…), 9% trong vùng York, 3% trong vùng Durham và 5% trong vùng

Trong ba tháng đầu của 2019, 4,731 đơn vị condo đã đước bán ra: 247 đơn vị nằm trong vùng Halton, 679 đơn vị nằm trong vùng Peel, 3,247 đơn vị trong vùng Toronto, 427 đơn vị trong vùng York, 118 đơn vị trong vùng Durham, và 13 đơn vịở các vùng khác trong tỉnh bang. Giá condo trung bình trong vùng Halton là $459,420, trong vùng Peel là $439,141, vùng York là $514,834, và vùng Durham là $358,287. 33% khách mua condo chọn mua condo hai phòng ngủ, 24% đã mua một phòng ngủ + den, 21% mua một phòng ngủ, 13% mua hai phòng ngủ + den, 7% mua ba phòng ngủ, và 2% mua bachelor condo. Hiện nay, giá thuê trung bình của một condo đã tăng lên khoảng $2,100-$2,200 một tháng, và 3,882 căn condo đã được mướn trong quý 1 năm nay. Giá thuê trung bình của căn hộ hai phòng ngủ là $2,811, và 2,369 căn hộ đã được người tìm thuê.

T

uy địa ốc Canada đang trong giai đoạn được nhiều khách đầu tư ngoại quốc đặt tầm ngắm, đa số địa ốc hiện nay vẫn nằm trong tay cư dân và công dân Canada. Và các ngân sách mới của chính phủ sẽ tiếp tục can thiệp để giữ lại đa phần địa ốc cho những ai sống tại Canada. Nhưng hiện nay cũng là thời điểm lý tưởng cho các du khách nước ngoài muốn sở hữu một căn nhà thoáng đoãng hoặc một căn hộ ấm cúng. Với giá thành ổn định, và các luật lệ nhà cửa mới chưa được áp dụng, khách ngoại quốc nếu mua nhà trong dịp này sẽ rất thuận lợi.

Quý vị có bất kỳ thắc mắc gì thêm, hãy liên lạc trực tiếp với Quang Lâm theo số 416-804-5111 hoặc vào trang nhà www.QuangLamTV.com để được tư vấn thêm những vấn đề liên quan đến việc mua bán và thuê bất động sản.

58

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

59

ĐỪNG Toronto SỢ COMPUTER thoibao.com

Cách tăng dung lượng ổ C trên Windows Ổ C bị đầy khiến máy tính chạy chậm, máy nóng và đôi lúc sập nguồn? Bạn muốn mở rộng ổ đĩa điều hành (ổ C:\) mà không mất dữ liệu?

Sau đây là 2 cách để người dùng mở rộng ổ C trên Windows 7,8,10.

Cách 1: Sử dụng tính năng quản lý ổ đĩa của Windows Lưu ý quan trọng: Nếu không sử dụng tính năng này đúng cách, có thể làm mất dữ liệu của mình. Và tính năng quản lý ổ đĩa của Windows có chức năng giới hạn.

1.Mở File Explorer bằng cách nhấn Windows + E. 2.Nhấp chuột phải vào This PC hoặc My Computer (tùy thuộc vào

phiên bản hệ điều hành của bạn).

3.Chọn Manage.

4. Chọn Disk Management trong cửa sổ Computer Management.

Nhìn ảnh chụp màn hình bên trên, chúng ta thấy các ổ C, E, F theo thứ tự. Nếu bạn muốn tăng không gian ổ đĩa C, phải có không gian trống để phân bổ cho ổ C. Vì thế, cần xóa một ổ đĩa nào đó và phần không gian sẽ được chuyển sang ổ C. Trước khi xóa ổ đĩa thì hãy đảm bảo rằng đã chuyển tất cả dữ liệu ở đó sang ổ đĩa khác hoặc ổ cứng ngoài.

5. Nhấp chuột vào ổ E hoặc ổ đĩa bất kỳ nào khác muốn xóa (trừ ổ C).

6. Chọn Delete Volume. Nếu ổ đĩa

lớn, hãy sử dụng tùy chọn Shrink Volume để thu nhỏ ổ đĩa. Ví dụ, ổ E của bạn là 150 GB và chỉ cần thêm 50 GB vào ổ C. Nếu chọn Delete Volume thì toàn bộ 150 GB sẽ được chuyển tất sang ổ C. Còn nếu chọn Shrink Volume, ổ E sẽ được thu nhỏ còn 50 GB, còn 100 GB chưa được phân bổ ở ổ E bạn chỉ cần đổi tên thành một chữ cái khác để tạo thành ổ đĩa mới. Bây giờ hãy xóa ổ E 50 GB để dung lượng đó được chuyển sang ổ C. 7. Nhấp chuột phải vào ổ C. 8. Chọn phần Extend Volume. Chọn Next và Finish.

Khi sử dụng tùy chọn Disk Management, người dùng phải xóa không gian của các ổ đĩa khác (ngoại trừ ổ C), bởi không thể tạo không gian chưa phân bổ còn lại cho bất kỳ ổ đĩa nào bằng cách sử dụng Shrink Volume. Chỉ có thể tạo không gian chưa phân bổ ở ngay ở ổ đĩa đó. Để mở rộng ổ đĩa C mà không xóa bất kỳ ổ đĩa nào, cần phải sử dụng công cụ phân vùng ổ cứng của bên thứ 3.

Cách 2: Sử dụng Macrorit Partition Expert Nhu liệu này rất dễ sử dụng, miễn phí (hoặc nếu mua bản pro thì cũng rẻ hơn nhiều so với các nhu liệu cùng loại khác) và hoạt động nhanh. Bên cạnh đó, Macrorit Partition Expert cung cấp nhiều tính năng khác ngoài chức năng chia vùng ổ cứng.

1.Chọn ổ E. 2.Nhấp vào Resize/Move Volume ở menu trái.

3. Chỉ cần kéo từ bên trái để tạo không gian chưa phần bổ còn lại sang ổ E và ấn OK. Chỉ cần kéo từ bên trái để tạo không gian chưa phần bổ còn lại sang ổ E và ấn OK. 4. Một lần nữa bạn trở về màn hình chính. Chọn ổ C và sẽ thấy một cửa sổ khác và kéo về bên phải.

5. Nhấp OK. 6. Nhấp vào Commit phía trên cùng. Nó sẽ khởi động lại máy tính và trong vòng 10 phút, không gian ổ C đã được mở rộng. 

Tải ảnh Instagram không cần app

Không giống với Facebook để tải ảnh trên Instagram về thông thường chúng ta sẽ phải cài đặt app trợ giúp.

Với vài mẹo nhỏ cơ bản, tận dụng

60

ứng dụng Notes có sẵn trên iPhone bạn hoàn toàn có thể tải ảnh trên Instagram về máy.

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Bước 1: Mở ứng dụng Instagram trên iPhone lên và tìm đến bức hình bạn muốn tải về máy.

Tại bức ảnh này hãy nhấn đến dấu ba chấm phía trên góc phải và chọn Copy Link - Sao chép liên kết.

Bước 2: Mở trình duyệt web và nhấn giữ chọn Paste and Go trên thanh địa chỉ của trình duyệt.

Bước 3: Tiếp tục nhấn giữ vào bức ảnh hiển thị trên trình duyệt --> Copy.

Bước 4: Mở ứng dụng ghi chú - Notes có sẵn trên iPhone sau đó nhấn giữ phần ghi chú mới và chọn Paste - Dán.

Ngay sau đó sẽ thấy hình ảnh trên Instagram đã xuất hiện trên giao diện của ứng dụng Notes. Lúc này có thể lưu hình ảnh lại bằng cách nhấn vào nút chia sẻ và lưu hình ảnh về máy. 

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

61

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Không Bao Giờ Nhạt Phai KHÚC AN

44 năm trước, tôi ở Sài Gòn. Bây giờ tôi ở Xứ Tuyết.

Năm nào vào ngày này tôi cũng có mặt trong lễ tưởng niệm ngày 30 tháng Tư. Năm nào tôi cũng cầm chắc trong tay hai lá cờ. Cờ vàng ba sọc đỏ và lá cờ trắng có hình lá phong màu đỏ. Như đứa bé sợ mất đi báu vật của riêng mình, tôi giữ hai lá cờ thật kỹ. Năm nay tôi đến nơi hành lễ với hai lá cờ quen thuộc trong tay nhưng khi tan lễ ra về, trong tay tôi chỉ còn một lá cờ.

Ngày 30 tháng Tư năm nay lạnh tê người. Trời lộng gió.

Những lá cờ phần phật như những cánh buồm. Gió nồng nhiệt kéo những cánh buồm ra khơi. Phần lớn những người tụ tập nơi đây chắc xưa kia đã trông chờ những phút biển lặng sóng êm giúp họ đến bến bờ bình an. Khu vực hành lễ trống trải. Không có nơi nào khuất gió. Cuối tháng Tư mà vẫn còn những ngày lạnh điếng người. Mọi người co ro trong cái lạnh bất ngờ.

Bất ngờ bởi mới hôm qua nắng còn ấm và gió rất hiền.

Hôm nay cái lạnh ụp xuống, và gió lồng lên cuồng nộ. Tôi co ro. Tay níu chặt hai lá cờ.

Bên cạnh tôi hai ông bà cao niên cũng co ro sát bên nhau.

Bà cụ mặc áo dài hai tà áo bay phất phới phía dưới chiếc áo khoác dài quá đầu gối, tay níu vành chiếc nón lá. Ông cụ mặc bộ quân phục rằn ri, bên ngoài khoác chiếc áo lạnh cũng rằn ri. Bất chợt gió thổi bay chiếc nón của bà cụ. Tôi quay nhìn bà và nhanh chân đuổi theo chiếc nón, như đứa bé chơi trò đuổi bắt. Chiếc nón lá chợt như con vật biết đùa giỡn. Lăn tròn rồi chồm lên, rồi bất chợt đổi hướng.

Cuối cùng tôi cũng bắt

62

được nó, vừa thở hì hạch vừa đưa lại cho bà. Ông cảm ơn, bà khẽ gật đầu tay cầm chặt vành nón. “Chắc không dám đội nữa rồi,” ông cụ nói. Tôi mỉm cười nhìn hai ông bà.

Cả hai mái đầu đều bạc trắng và rối tung trong gió. “Gió quá bác nhỉ,” tôi gợi chuyện.

Bà cụ cười. Ông cụ cũng cười, và ngước nhìn những lá cờ tung bay trong gió, ông nói, “Gió thế mà lại hay, có gió Quốc Kỳ của mình mới ngạo nghễ tung bay, cậu thấy không?” Tôi ngẫm nghĩ. Ông cụ nói đúng quá. Gió thế mà lại hay. 30 tháng Tư năm nào cũng không mưa thì gió. Tôi gật đầu biểu đồng tình với ông cụ. “Năm trước mưa tầm tã, cậu nhớ không? À quên, năm trước cậu có ra đây không?” Ông cụ gợi chuyện.

Tôi nhanh nhẹn trả lời là có.

Và tôi nhớ cái mưa trái mùa ngày 30 tháng Tư năm trước.

Mưa dầm dề suốt buổi lễ. Tôi

thêm, “Nhưng năm trước nữa thì trời nắng đẹp.”

Tôi nhớ cái nắng rực rỡ của ngày 30 tháng Tư cách đây hai năm. Nắng vàng và gió nhẹ. Tôi nhớ cả một rừng Cờ Vàng phủ kín khu vực hành lễ. Ông cụ ngập ngừng suy nghĩ. Những nếp nhăn vạch lên vầng trán lấm tấm những đốm sắc tố mà tuổi già đem lại. “Hai năm trước tôi ở đâu nhỉ?” Ông cụ lẩm bẩm. Và ông bật lên tiếng reo nho nhỏ, “Nhớ rồi, ba mươi tháng Tư hai năm trước nữa tôi đi Ottawa. Tôi với nhà tôi đi dự ngày Quốc Hận ở tận thủ đô Ottawa.” Tôi xoay qua nhìn hai ông bà với tất cả sự mến phục. Nhìn vóc dáng và nghe giọng nói, tôi thầm đoán ông cụ cũng ngoài bảy mươi; dám tám mươi không chừng. Nghĩa là những ngày binh đao, ông đã là người thanh niên ngoài hai mươi tuổi. Người lính trẻ năm xưa

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

chắc hẳn đã nhiều lần đối diện với cái chết, đã nhiều lần nghe tiếng đạn xé gió, đã nhiều lần chứng kiến người chết trong chiến tranh. Chắc ông cũng nhiều lần vuốt mắt những đồng đội hy sinh. Và có lẽ ông cũng đã trải qua cái nơi mà bọn cầm quyền trong nước gọi bằng cái tên rất mập mờ đánh lận con đen là “trại học tập cải tạo.”

Tiếng loa phóng thanh nhắc mọi người đứng dậy để chào quốc kỳ Canada và Việt Nam Cộng Hòa. Chúng tôi ngưng trò chuyện. Mắt hướng về phía lễ đài. Những lá cờ phần phật bay trong gió.

Những người lính năm xưa trong quân phục của binh chủng cũ, dàn chào theo lễ nghi quân cách. Oh Canada, we stand on guard for Thee.

Tôi hát bài quốc ca Canada và trong thoáng chốc tôi nhớ đến những lần chiến đấu cơ F-18 của Không Quân Xứ

Tuyết phải áp tải những chiến đấu cơ của Nga Sô – làm như vô tình – bay lạc vào không phận North-West Territories của Canada. Và tôi nhớ những tới hơn sáu trăm ngàn nam và nữ quân nhân Canada trong Thế Chiến I và hơn một triệu chiến binh Canada gồm bộ binh, hải quân và không quân trong Liên Hiệp Anh tham gia Thế Chiến II với 42 ngàn hy sinh và 55 ngàn bị thương. Và hơn 26 ngàn binh sĩ Canada tham gia chiến tranh Hàn Quốc vừa chiến đấu, vừa bảo vệ hòa bình trong lực lượng Liên Hiệp Quốc. Những người sẵn sàng hy sinh mạng sống họ để “stand on guard” cho đất nước này.

Rồi tới bài Quốc Ca Việt Nam Cộng Hòa, tôi chỉ hát được đôi câu thì lồng ngực đã đầy ứ cơn xúc động. Lá cờ vàng phất phới trên kỳ đài gợi nhớ đến buổi sáng thứ Hai, bọn học trò xếp hàng nghiêm chỉnh trong sân trường. Thuở ấy lễ chào quốc kỳ bao giờ cũng là nghi thức thiêng liêng. Và bỗng dưng tôi nhớ cả cô gái học chung trường, cái người học giỏi nhất trường ấy, hầu như thứ Hai nào cũng được vinh dự kéo cờ trong lễ chào cờ.

Và tôi vẫn nhớ thuở ấy tôi không những phục cô ta vì cô ta học giỏi mà còn phục vì không hiểu sao cô ta kéo cờ thật đều, thật từ tốn mà bao giờ cũng vừa chấm dứt bài Quốc Ca thì lá cờ cũng lên tới ngọn của cột cờ. Hai điều kỳ lạ ấy trong tôi – cho đến bây giờ - vẫn là những điều bí hiểm không có lời giải đáp. Lá Cờ Vàng Ba Sọc Đỏ cũng in đặm trong tôi hình ảnh chiếc quan tài người lính tử trận phủ quốc kỳ, và cũng

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

63

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com lá cờ ấy phủ trên những ngôi mộ còn nồng mùi đất mới.

Xong hai bài quốc ca, tôi mới nhận ra ông cụ đứng bên tôi đưa tay ngang trán để chào như những người lính vẫn chào. Tôi lại mỉm cười với ông, và ngắm ông kết thúc cái chào kính bằng động tác dứt khoát của cánh tay. Động tác ấy vẽ trong trí tôi hình ảnh một người lính còn trẻ, một vóc dáng “lính trận miền xa” đáng mến, đáng phục. Ông cụ quay qua tôi nói nhỏ, “Tôi vẫn còn chứng chỉ tại ngũ. Tôi sẽ là lính suốt đời.”

Câu nói làm tôi xúc động.

Và tôi hiểu vì sao những người lính Việt Nam Cộng Hòa dù chỉ còn hai bàn tay trắng, dù phải sống âm thầm ở quê hương thứ hai, họ vẫn không bao giờ quên rằng họ là những chiến binh đã một lần thề sống chết với quê hương, họ vẫn sẽ mãi mãi là người lính trung thành với lá Quốc Kỳ đã bao lần phủ kín xác thân những đồng đội của họ.

Những bài diễn văn, những tràng vỗ tay, những bài ca

64

rộn rã không gian. Ông cụ chào tôi rồi xin phép đưa bà cụ tìm nơi khuất gió bởi cụ không được khỏe. Tôi bắt tay người lính già thật chặt, lòng tràn đầy cảm mến. Trời lạnh, những cô gái áo trắng, cờ vàng quấn quanh cổ, rộn ràng những lời ca. Tôi vỗ tay hòa chung với họ, chung nhịp đập với những trái tim luôn hướng về quê nhà khốn khổ bên kia Thái Bình Dương.

Những bài diễn văn ngắn nhưng đầy xúc động. Những khẩu hiệu rộn ràng sớm mai.

Thank you Canada. Lời cảm tạ của những di dân đến từ vùng đất chết. Mọi người hô vang lời cảm tạ. Không có Canada mình sẽ sống ở đâu.

Lời cảm ơn loang trong tâm tư tôi như viên thuốc trợ tim ngậm dưới lưỡi cho tan đi và thấm vào niêm mạc, điều hòa những nhịp tim. Những người muôn năm trước đến nơi này, khai phá đất đai, tạo lập một môi trường khả dĩ sống được cho những người đến sau. Bỗng dưng tôi thương tổ tiên tôi thuở trước đã khai phá, mở rộng giang sơn đất Việt. Bây giờ lũ con cháu phá cho tan hoang. Bây

giờ lũ quái thai đem quê nhà đi bán, đi cho. Tôi đứng lặng trong gió, tay nắm chắc hai cán cờ nhỏ như cây bút, một cờ vàng với ba sọc đỏ, một cờ trắng với lá phong đỏ phất phới bay. Gió ập hai lá cờ lên mặt, tôi hít hà mùi vải mới.

Hai lá cờ quê hương.

“Excuse me, what’s going on here?” Giọng nói của một người lạ cắt ngang dòng suy tưởng. Tôi quay qua nhìn.

Một đôi thanh niên nam nữ nhìn có nét người Trung Đông đứng bên nhau, chờ một lời giải thích. Tôi nhìn ánh mắt tò mò của người thanh niên cao hơn tôi gần một cái đầu và cô gái đứng bên, tay kéo mép khăn trùm đầu che một phần khuôn mặt, để ló ra đôi mắt đen nhánh.

Tôi mỉm cười với họ, thay cho câu chào và tôi sốt sáng giải thích cho đôi thanh niên nam nữ ấy về cái ngày 30 tháng Tư hơn bốn mươi bốn năm trước. “Lần đầu tiên tôi biết là đã từng có một nước Việt Nam Cộng Hòa!” Người thanh niên gật gù với vẻ thích thú.

“Thế còn lá cờ này?” Anh ta chỉ vào lá cờ vàng tôi cầm

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

trong tay. “Cờ nước Việt Nam Cộng Hòa ngày trước,” tôi giải thích. Đôi bạn trẻ tròn con mắt ngạc nhiên. Nhìn nét trẻ trung trên khuôn mặt hai người tôi đoán họ không quá ba mươi tuổi. Tôi hăng hái kể cho họ nghe rằng trước đây Việt Nam bị chia thành hai quốc gia, như nước Đại Hàn bây giờ. “Yeah, I know, Kim Jong-Un.” Người thanh niên lẩm bẩm. Tôi kể vắn tắt rằng năm 1975, miền Bắc cộng sản xâm chiếm miền Nam, lá cờ tôi đang cầm trên tay là cờ Việt Nam Cộng Hòa ngày trước. Và tôi giải thích cho họ vì sao lá cờ di sản này mãi mãi là biểu tượng của tự do.

“Bây giờ ở Việt Nam người ta dùng lá cờ nào?” Người thanh niên lại hỏi. Tôi giải thích rằng bọn cầm quyền trong nước dùng lá cờ của Đảng Cộng Sản làm quốc kỳ, nhưng lá cờ tôi đang cầm trong tay mới là lá cờ của tự do, nhân bản và là di sản của cả một đất nước.

Tôi kể sơ cho đôi bạn trẻ ấy nghe về nền cộng hòa non trẻ của miền Nam nước Việt, về Sài Gòn, về Hà Nội, về Huế khi màu đỏ chưa loang

trên dải đất quê hương.

Người thanh niên cảm ơn và nói bây giờ anh mới biết trước kia – khi anh chưa chào đời – đã có một nước Việt Nam đúng nghĩa. Trước khi dời bước, cô gái hỏi xin lá cờ vàng của tôi. Và cô nói một câu dài (nãy giờ cô chỉ chăm chú nghe), “I love the beautiful meanings this flag carries.” Tôi thích những ý nghĩa cao đẹp mà lá cờ này gói ghém.

Tôi tặng đôi bạn trẻ lá cờ.

Cô gái cầm lá cờ trên tay, mắt cười rạng rỡ. Đôi bạn bước lẫn vào đám đông. Chiếc khăn trùm đầu cô gái Ả Rập phất phới bay cạnh lá cờ vàng ba sọc đỏ. Lại một hình ảnh tuyệt đẹp mà tôi có được ngày 30 tháng Tư năm 2019.

Tan lễ, tôi về không với hai lá cờ trong tay như ngày 30 tháng Tư những năm trước, nhưng trong ký ức tôi, hình ảnh người lính già “vẫn còn chứng chỉ tại ngũ” và hình ảnh cô gái Trung Đông cầm lá cờ quê hương tôi sẽ không bao giờ nhạt phai.

KHÚC AN

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

65

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto

Lời người dịch: Vivian Gornick (1935- ) người Mỹ, là nhà phê bình, người viết tiểu luận và hồi ký. Bằng ngôn ngữ văn chương tinh tế, diễn tả rõ nét những biểu lộ tâm lý phức tạp, tác phẩm dẫn người đọc vào những góc cạnh tâm tư của hai người nữ trong suốt cuộc hành trình xem ra đơn giản nhưng cũng vô cùng phức tạp giữa mẹ và con gái. Fierce Attachments: a Memoir gây nhiều tranh cãi khi tác giả thú nhận đã hư cấu nhiều phần trong cuốn hồi ký này. Bản dịch Những Ràng Buộc Gay Go trích đoạn Fierce Attachments: a Memoir của Vivian Gornick, Simon & Schuster Inc. (New York) xuất bản năm 1987. Câu chuyện trong trích đoạn này xảy ra vào tháng Tư khiến chúng ta không khỏi hình dung ra một người mẹ - đến từ đất nước Việt Nam - và cô con gái - lớn lên ở xứ người - trong buổi lễ tưởng niệm nạn nhân cuộc thảm sát Mậu Thân. Niềm đau quen thuộc với người mẹ bao nhiêu thì - rất có thể - xa lạ với cô con gái lớn lên ở xứ người bấy nhiêu.

Những Ràng Buộc

Gay Go

Đ

ó là một buổi trưa u ám vào tháng Tư, ấm và xám ngắt, không khí ngọt ngào hương mùa xuân mới. Thứ thời tiết gợi lên những khuấy động không tên trong những phần không thể nhận diện được. Tình cờ, đó cũng là ngày kỷ niệm cuộc nổi dậy của khu Ghetto ở Warsaw. Mẹ tôi muốn tham dự lễ tưởng niệm thường niên tại trường cao đẳng Hunter. Bà rủ tôi đi cùng. Tôi từ chối, nhưng đồng ý đi với bà dọc đại lộ Lexington tới trường học. Trong lúc đi bên nhau, mẹ tôi kể lại một cuộc phiêu lưu mà bà đã trải qua ngày hôm qua trên đường phố.

Bà kể, “Lúc mẹ đứng trên lề đường chờ đèn xanh, có một con bé, chắc cũng khoảng bảy tuổi, đứng cạnh mẹ.

Bỗng nhiên, đèn chưa đổi màu, mà nó bước xuống đường. Mẹ kéo nó vào lề đường và bảo nó, ‘Cháu à, đừng bao giờ băng qua đường lúc đèn đỏ. Chỉ qua đường lúc có đèn xanh.’ Con bé nhìn mẹ với đầy vẻ thương hại trên nét mặt rồi nói: Bà ơi, bà nhìn đời lộn tùng phèo hết trơn rồi!”

- Hồi ký - Vivian Gornick - Bản Việt ngữ - Hoàng Chính

lúc này mẹ cần một ly cà phê. Sẽ không có cách nào đánh lạc hướng sự ham muốn mà mẹ xem như nhu cầu ấy cho tới khi một ly chất lỏng bốc khói được bàn tay mẹ nâng lên môi.

“Lại đại lộ Thứ Ba đi,” tôi nói. “Chỗ đó thế nào cũng có tiệm mở cửa.”

Chúng tôi băng qua đường và đi về hướng đông.

“Sáng nay mẹ nói chuyện với Bella,” lúc đi phía bên kia đường, mẹ vừa nói vừa lúc lắc cái đầu. “Con người thật là tàn nhẫn! Mẹ không hiểu nổi. Bà ấy có thằng con trai làm bác sĩ, con phải hiểu cho mẹ, nó đối xử với mẹ nó thật là tồi tệ. Mẹ hoàn toàn không hiểu nổi. Nó chỉ cần mời mẹ nó về nghỉ cuối tuần ở miền quê với nó, có chết chóc gì chứ?”

“Miền quê? Con tưởng con trai bà Bella sống ở Manhattan chứ.”

“Nó sống ở Long Island.” “Đó là vùng quê à?”

“Con bé ấy sẽ không sống được tới tám tuổi đâu,” tôi nói.

“Không quê nhưng cũng đâu phải West End Avenue!”

“Mẹ cũng nghĩ vậy.” Mẹ tôi cười.

“Được rồi, được rồi, thế bây giờ nó làm gì?”

Chúng tôi ở trên đường Lexington phía dưới khu phố Bốn Mươi. Ngày Chủ nhật. Đường phố vắng tanh, cửa tiệm và nhà hàng đóng cửa, rất ít người ra đường.

“Mẹ cần một ly cà phê,” mẹ tôi thông báo. Ước muốn của mẹ tôi đơn giản nhưng không thể tranh cãi gì hết. Mẹ xem chúng như những nhu cầu. Ngay

66

“Vấn đề không phải là bây giờ nó làm gì, mà là nó thường hay làm gì.

Sáng nay bà ấy nói chuyện với đứa cháu nội và đứa cháu bảo bà là chiều hôm qua có nhiều người đến nhà nó, rằng họ ăn uống ngoài sân thật vui vẻ.

Con thử nghĩ xem bà Bella sẽ cảm thấy thế nào. Mấy tháng nay nó chẳng có đá động đến bà ấy được một câu. Cả thằng con ruột lẫn đứa con dâu đều không nghĩ gì đến mẹ hết.”

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

“Mẹ à, có bà mẹ như bà Bella không hiểu làm cách nào thằng con trai ấy sống sót được, nói gì đến việc học xong Y Khoa, ấy là chuyện khó tin nhưng có thật, mẹ cũng biết mà.”

“Bà ấy là mẹ nó mà.” “Ôi, Trời.” “Đừng có Ôi, Trời tao. Đúng như thế đấy. Bà ấy là mẹ nó. Hiển nhiên và đơn giản. Bà ấy hy sinh hết mọi thứ để nó có được mọi thứ.”

“Được chứ hả?” mẹ tôi hân hoan nói với tôi.

“Nó mà không nhớ thì nó là thứ mọi rợ!”

Nếu tôi nói, “Mẹ à, chỗ này quá tệ,” bà sẽ nói, “Con gái mơ mộng của mẹ ơi. Mẹ lớn lên trong một căn chung cư không có nước nóng với nhà cầu ngoài hành lang, trong khi với con thì như thế này vẫn chưa thể hài lòng. Thôi được, con chọn chỗ khác vậy,” và chúng tôi sẽ phải lặn lội ngược lại đường số Ba. Thành ra tôi gật đầu đồng ý, ngồi với bà trong một ngăn nhỏ cạnh cửa sổ, và chuẩn bị uống một ly cà phê dở chết người trong khi tiếp tục cuộc chuyện trò nặng nề về đề tài con cái và cha mẹ.

“Cho dù là như vậy đi nữa. Việc ấy cũng không thể cấm nó rủ bạn bè lại chơi trong một buổi chiều Chủ Nhật đẹp trời đầu mùa xuân.”

“Nóng,” mẹ tôi nói với người bồi bàn tóc đen, mí mắt dầy bụp đang chậm chạp tiến đến bàn chúng tôi. “Tôi muốn cà phê nóng.”

“Nó nên làm, cho dù nó muốn hay không muốn. Đừng nhìn mẹ như thế.

Mẹ biết mẹ đang nói gì.”

Hắn nhìn mẹ tôi trừng trừng với rất ít biểu lộ trên nét mặt khiến hai chúng tôi chắc chắn là hắn không hiểu gì hết ráo. Rồi hắn quay về phía tôi, cặp lông mày nhướng lên tra hỏi. Mẹ tôi đặt tay lên cánh tay hắn, nghiêng đầu qua một bên và cười hết sức thân thiện với hắn.

“Cháu từ đâu tới vậy?” bà hỏi.

“Có thứ gì? Cái tật điên điên khùng khùng của bà ấy chắc? Hay là chứng lo lắng vẩn vơ của bà ấy?”

“Bà ấy cho nó một đời sống. Dễ hiểu và đơn giản. Bà ấy đẻ ra nó mà!”

“Chuyện ấy đã lâu lắm rồi, mẹ à. Nó chẳng nhớ xa tới mức ấy được đâu.”

Chúng tôi tìm ra quán cà phê ở đường số Ba, một cái muỗng trơn nhẫy di động lật ngửa với bàn ghế nhựa, bọc da nhân tạo, đèn trần bằng sắt tây với bóng đèn hình dạng những cây nến thắp sáng trong buổi trưa có bóng tối giả tạo.

“Mẹ à,” tôi nhằn.

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

67

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto Vẫn níu chặt cánh tay người bồi bàn, mẹ tôi nhắc lại, “Ở đâu?”

Người bồi bàn mỉm cười. “Hy Lạp,” hắn trả lời. “Tôi Hy Lạp.”

“Người Hy Lạp,” bà nói, như thể thẩm định giá trị cái quốc tịch mà người bồi bàn vừa nói cho bà nghe.

“Tốt. Tôi thích người Hy Lạp. Nhớ nhé. Nóng. Tôi muốn cà phê nóng.”

Hắn bật cười. Bà nói đúng. Mẹ biết rõ điều mình đang nói. Chỉ có tôi là người mù tịt giữa thế gian này, chứ không phải bà.

Gọi cà phê xong, mẹ tôi trở lại với cuộc thảo luận. “Vô ích. Nói gì thì nói, con cái bây giờ không còn thương yêu bố mẹ như ngày xưa lúc mẹ còn nhỏ.”

“Mẹ à, mẹ thực sự tin điều đó sao?”

“Tin chứ! Bà ngoại chết trong vòng tay dì của con, có đàn con vây quanh.

Còn lúc mẹ chết thì sao đây, con thử nói cho mẹ biết xem? Dám chắc người ta chỉ phát hiện ra sau cả tuần lễ. Ngày này qua ngày khác. Mẹ chẳng nghe tin tức gì của con hết. Anh mày thì mỗi năm mẹ gặp được ba lần. Hàng xóm ư?

Ai? Ai ở đó mà xem tao còn sống hay đã chết? Manhattan đâu có như The Bronx, con biết mà.” “Đúng vậy. Cốt lõi là như thế.

Manhattan không là The Bronx. Chẳng

68

phải bà ngoại chết trong vòng tay của dì vì dì yêu bà hơn tụi con yêu mẹ. Mẹ cũng biết dì ghét bà ngoại mà. Dì ấy có mặt ở đó vì bổn phận dì ấy phải ở đó, và vì dì ấy ở gần bà ngoại suốt phần đời dì ấy sau khi đã có chồng. Điều ấy không ăn nhập gì đến tình yêu hết. Đó không phải là cuộc sống tốt đẹp hơn, đó là cuộc sống di dân, cuộc sống của dân lao động, cuộc sống từ một thế kỷ khác.”

“Mày muốn gọi nó là gì thì gọi,” mẹ tôi giận dữ đáp lời, “nhưng đó vẫn là một lối sống nhân bản hơn.”

Chúng tôi im lặng. Người bồi bàn trở lại với ly cà phê. Mẹ tôi cầm lấy ly cà phê trước khi người bồi bàn kịp quay đi. Bà hớp một ngụm, nhìn theo cái lưng của người bồi bàn một cách khinh miệt. “Thế này mà là nóng đây hở?” bà nói. “Không nóng gì hết.”

“Gọi nó lại.”

Bà lấy tay lùa không khí ra xa. “Thôi được rồi. Uống thế này cũng được, cũng chẳng chết ai.” Rõ ràng là câu chuyện đã làm mẹ tôi xuống tinh thần.

“Thật ra, điều mẹ muốn nói là, nếu nó không phải là con bà Bella thì bà ấy đã chẳng thèm nhìn nhận nó nữa.”

“Mình phải xét cả hai bên, đúng không nào? Chắc chắn nó chẳng nhìn

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

nhận bà ấy nữa nếu bà ấy không phải là mẹ nó, đúng không?”

Từ phía bên kia cạnh bàn, mẹ tôi nhìn tôi chằm chặp. “Ý mày muốn nói gì, hở con gái thông minh của mẹ?”

“Con nói là tình yêu bây giờ phải tự mình gặt hái lấy. Ngay cả giữa mẹ và con trai.”

Miệng bà há hốc và mắt bà đượm niềm thương hại. Điều tôi vừa nói tệ hại tới mức có thể làm mẹ tôi cấm khẩu. Rồi, lắc đầu nguây nguẩy, bà nói, “Mẹ sẽ nói cho con nghe như con bé kia đã nói với mẹ, Thưa cô, cô nhìn mọi việc lộn tùng phèo hết trơn rồi!”

Ngay lúc ấy người bồi bàn đi qua mang theo bình cà phê bốc khói. Bàn tay mẹ tôi bung ra, làm hắn lảo đảo suýt ngã. “Nóng không?” bà hỏi. “Ly này không nóng.” Hắn ngừng lại, nhún vai, đổ cà phê vào tách của bà. Bà uống một cách ham hố và gật đầu một cách hằn học.

“Nóng đấy.” Cuối cùng bà cũng hài lòng. “Đi thôi,” bà vừa nói vừa đứng dậy, “Muộn rồi.”

Chúng tôi ngược lối cũ và tiếp tục rảo bước trên đại lộ Lexington.

Không khí ngọt ngào hơn ban nãy, ấm hơn, đầy hơn, với chút hơi hướm của mưa ở cái cạnh sáng màu xám của nó. Ngon lành! một dòng mơ ước không dự báo dâng cao trong tôi, nhưng, như thông lệ, không lan xa được. Thay vì dâng thẳng lên cao và trong vắt, nó xoắn lại, quyện vào trong, và nhanh chóng bóp nghẹt chính nó đến chết đi; một tiến trình mà tôi đã quen thuộc đến độ trầm cảm vì nó.

Tôi liếc xéo mẹ tôi. Chẳng lẽ tôi đang tưởng tượng điều này, nhưng đối với tôi, dường như khuôn mặt mẹ tôi cũng phản chiếu cùng một hành trình điên dại của cảm xúc đổi chiều. Đôi má đặm sắc mầu, nhưng con mắt bà hoảng hốt và miệng bà trễ xuống. Tôi tự hỏi bà thấy gì khi bà nhìn tôi? Tâm trạng của ngày bắt đầu chuyển hướng một cách nguy hiểm.

Chúng tôi ở khu phố Năm Mươi.

Những khung kính cửa sổ khổng lồ đầy mầu sắc và thiết kế viền dọc đại lộ. Chủ Nhật dễ chịu biết bao nhiêu, những cửa tiệm đóng cửa, không có quyết định nào phải chọn. Chúng tôi chia sẻ sở thích về thời trang, mẹ tôi và tôi, về việc diện áo quần, nhưng cả hai chúng tôi không thể đua đòi chuyện mua sắm. Chúng tôi luôn mặc hoài một thứ áo quần mà chúng tôi vội vã lấy ra được từ hàng móc áo gần nhất.

Khi chúng tôi đứng như lúc này đây, trước cửa sổ cửa tiệm, buộc phải nhìn nhận có những phụ nữ chọn lựa trang

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

69

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto phục thật tỉ mỉ, chúng tôi biết rõ về sự bất lực hổ tương, và chúng tôi trở thành thứ mà chúng tôi thường là: hai người đàn bà với những ức chế giống nhau một cách đáng chú ý gắn bó với nhau vì đã từng sống trong quỹ đạo của nhau gần như suốt đời họ. Trong những khoảnh khắc ấy sự kiện chúng tôi là mẹ và con gái khuấy lên một cung bậc lạ lẫm. Tôi biết chính xác là vì chúng tôi là mẹ và con gái nên những đáp ứng của chúng tôi là những hình ảnh phản chiếu của nhau, thế nhưng chuyện hiếu thảo dường như không có chỗ đứng. Trái lại, ý tưởng gia đình, của sự việc chúng tôi là máu mủ, của đời sống gia đình xem ra rối quyện vào với nhau: một sự bất định nơi mẹ cũng như nơi tôi. Chúng tôi đã quá quen nghĩ về mình như hai người đàn bà, phận bạc và kém cỏi (mẹ góa phụ, tôi ly dị), mãi mãi không đủ khả năng để tạo một mái gia đình cho riêng mình. Vậy mà khi chúng tôi đứng trước cửa sổ cửa tiệm, “đời sống gia đình” dường như còn là một mảnh ước mơ không được kiểm chứng hiện diện nhiều nơi mẹ cũng như nơi tôi. Những áo quần bên trong cửa sổ làm tôi cảm thấy suốt đời hai chúng tôi cùng lẫn cẫn về câu hỏi chúng tôi là ai, và làm cách nào đến được nơi ấy.

Bỗng dưng, tôi thấy khốn khổ. Khốn khổ cùng cực. Một luồng cảm quan thất bại xuyên qua tôi. Tôi cảm thấy não nề, không phương hướng hoặc chủ đích, mọi phấn đấu thường nhật của

70

tôi nhỏ bé và lạc lõng. Tôi nói không nên lời. Không phải là im lặng, nhưng là không nói nên lời. Mẹ tôi thấy tôi xuống tinh thần. Bà lặng thinh. Chúng tôi tiếp tục đếm bước, không ai nói năng gì.

Chúng tôi đến đường 69, rẽ ở khúc quanh, và tiến đến lối vào thính đường Hunter. Những cánh cửa mở rộng. Bên trong, hai ba trăm người Do Thái ngồi lắng nghe những chứng nhân hồi tưởng lại trang sử không thể nói nên lời của họ. Những chứng nhân này là chất keo kết dính. Họ nhắc nhở và thuyết phục. Họ chữa lành và nối kết. Hãy để người ta tự tìm ra ý nghĩa cho chính họ.

Những bài diễn văn vo ve kéo dài. Mẹ tôi và tôi đứng đó, trên lề đường, lẻ loi bên nhau, ngả người trên thanh âm của sự hình thành văn hóa đang bập bềnh trôi về phía chúng tôi. “Chúng ta là một dân tộc bị nguyền rủa,” người thuyết giảng công bố. “Từng chu kỳ chúng ta bị hủy diệt, chúng ta lại phấn đấu vươn lên, chúng ta tái sinh. Đó là định mệnh của chúng ta.”

Ngôn ngữ như chất adrenaline tác động trên mẹ tôi. Hai má bà ửng đỏ.

Nước mắt thắp sáng hai mắt bà. Đường viền xương hàm bà chằng cứng. Da bà phục hồi sự trẻ trung. “Vào bên trong đi,” mẹ nhỏ nhẹ nói với tôi, tin rằng bà đang làm cho tôi một điều tốt đẹp. “Đi.

Con sẽ thấy dễ chịu hơn.”

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Tôi lắc đầu từ chối rồi tôi nói, “Làm người Do Thái chẳng còn giúp con được gì.”

Mẹ nắm chặt cánh tay tôi. Mẹ không xác định cũng không phủ nhận điều tôi nói, mà chỉ nhìn thẳng vào mặt tôi.

“Hãy nhớ này,” bà nói. “Con là con gái của mẹ. Cứng rắn. Con phải cứng rắn.”

“Ô, mẹ à!” Tôi khóc, và cuộc sống yêu chuộng tự do ham hố một cách đáng sợ của tôi đầy ắp trong tôi và tràn xuống khuôn mặt có lớp da mềm, khuôn mặt mà mẹ đã cho tôi.

BẢN TIẾNG VIỆT – HOÀNG CHÍNH

Trân trọng giới thiệu 2 tác phẩm mới của Hoàng Chính Truyện dài và tập truyện ngắn:

Liên lạc: hoangchinh2005@gmail.com Facebook: @hoangchinhbooks Amazon.com

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

71

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT Toronto thoibao.com

“Thằng gù Nhà thờ Đức Bà”

thành best-seller sau vụ hỏa hoạn ở Paris

N

hững người dân Pháp hoài cổ đã chứng tỏ lòng yêu nước của họ bằng cách đẩy quyển tiểu thuyết “Notre Dame de Paris” của đại văn hào Victor Hugo lên hàng đầu danh sách những cuốn sách bán chạy nhất của Amazon tại Pháp.

Chỉ một ngày sau thảm họa xảy ra với công trình kiến trúc lịch sử hơn 850 tuổi của nước Pháp, ngày 16/4, cuốn tiểu thuyết viết năm 1831 với bối cảnh nhà thờ Đức Bà Paris bỗng được bạn đọc quan tâm đặc biệt trở lại, mặc dù nó cũng từng là cuốn sách bán chạy khi ra mắt những năm 30 của thế kỷ 19.

Phiên bản gốc bằng tiếng Pháp của tiểu thuyết (Notre Dame de Paris) đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất tại Pháp và phiên bản tiếng Anh “The Hunchback of Notre-Dame” cũng giữ vị trí số 1 sách bán chạy nhất ở cả 2 tiểu mục tiểu thuyết lịch sử trên trang Amazon.

Trong khi đó, một phiên bản khác củ a câu chuyệ n bao gồ m lờ i bì nh của giáo sư văn học Pháp Gabrielle Chamarat chiếm vị trí số 2 trong danh sách.

Hai phiên bản khác của tiểu thuyết nổi tiếng này chiếm vị trí 6 và 7.

Bên cạnh câu chuyện về Quasimodo, những cuốn sách khác về nhà thờ Notre Dame cũ ng nằ m trong danh sách. Một quyển sách lịch sử nghệ thuật về kiến trúc của nhà thờ với nhiều thiết kế phức tạp đã chiếm vị trí thứ 4 của danh sách và một quyển sách về lịch sử nhà thờ với những thông tin cho du khách chiếm vị trí thứ 9. Hai quyển khác nằm ở vị trí 72 và 83 của danh sách.

Phiên bản hoạt hình phát triển từ tiểu thuyết này của hãng Disney cũng đã vọt lên, đứng vào danh sách 10 phim được xem nhiều nhất trong số các phim gia đình.

Quyể n sá ch kể câu chuyệ n củ a Quasimodo, anh chàng gù xấu xí phụ trách kéo chuông trong nhà thờ trong thế kỷ 15 và yêu cô gái du mục xinh đẹp tên Esmeralda. Câu chuyện thực sự đã lôi kéo sự ủng hộ cho việc đại tu bổ vô cùng cần thiết tại nhà thờ sau khi văn hào Victor Hugo mô tả thánh đường này đầy những biến dạng và hư hỏng.

Sau tất cả những thông điệp vận động không biết mệt mỏi, nhà văn

72

Một ấn bản rất xưa của Notre Dame de Paris

Hugo cũng đã được chứng kiến khi ông còn sống công tác tu bổ quy mô lớn với Nhà thờ Đức Bà Paris do các kiến trúc sư Jean-Baptiste-Antoine Lassus và Eugene Viollet-le-Duc đảm nhiệm.

Tiểu thuyết Nhà thờ Đức Bà Paris lấy bối cảnh nước Pháp năm 1482, dưới triều đại của Louis XI. Tác giả nhiều lần đến nhà thờ để ngắm kiến trúc cổ kính nơi đây. Victor Hugo muốn công trình tráng lệ được mô tả như một chứng nhân lịch sử, vượt qua thời gian và những biến cố. Vì thế, ông xây dựng số phận các nhân vật gắn bó chặt chẽ với nhà thờ.

Trong đó, chàng gù Quasimodo người kéo chuông ở nhà thờ - là nhân

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

vật trung tâm. Là một kẻ dị dạng được giám mục Claude Frollo nuôi dưỡng từ nhỏ, Quasimodo sống an phận trong nhà thờ, tránh để lộ ngoại hình vô cùng xấu xí. Mọi chuyện thay đổi khi vị giám mục phải lòng nàng Esmeralda xinh đẹp. Ông ta sai Quasimodo bắt cóc cô. Do ít được tiếp xúc với thế giới bên ngoài, chàng gù nhanh chóng phải lòng vũ nữ tốt bụng. Tuy nhiên, Esméralda dành trọn trái tim cho đại úy Phoebus, người đã cứu cô. Họ bị cuốn vào vòng xoáy ghen tuông, thù hận khi giám mục Claude Frollo đánh mất cả lý trí và nhân tính. Trong tiểu thuyết, nhà thờ là nơi Quasimodo bị bỏ lại từ khi còn là một đứa trẻ, chốn anh ta

nương náu khi trưởng thành, địa điểm bí mật che giấu nàng Esmeralda tội nghiệp và cũng là hầm mộ kết thúc cuộc đời của hai người.

Mặc dù nhà văn Hugo lấy bối cảnh thời gian của câu chuyện lãng mạn vào năm 1482, dưới thời cai trị của vua Louis XI, nhưng phần lớn nội dung cuốn sách lại là những suy tư về kiến trúc đặc biệt của tòa công trình được xây dựng theo phong cách kiến trúc Gothic mà đại văn hào Pháp vô cùng yêu quý, ngưỡng mộ.

Không ít nhà phê bình thậm chí còn cho rằng trên thực tế, nhân vật trung tâm của tiểu thuyết này chính là nhà thờ. Nói vậy có lẽ không hề quá, bởi nhà văn Hugo đã dành tới 2 chương trong cuốn sách chỉ để mô tả công trình lịch sử được khởi công xây dựng năm 1163 và hoàn tất vào năm 1345.

Theo trang AFR (Úc), đã có hơn 12 phim có kịch bản được phát triển từ nội dung cuốn sách này của nhà văn Victor Hugo.

Tác phẩm được chuyển thể thành phim câm lần đầu năm 1905 với tên Esmeralda. Hai phim câm tiếp theo ra đời lần lượt năm 1911 và 1917 với tên The Hunchback of Notre Dame và The Darling of Paris. Tác phẩm lần đầu được chuyển thể thành phim với yếu tố kinh dị năm 1923, qua tác phẩm The Hunchback of Notre Dame do Wallace Worsley đạo diễn. Phim sau đó được các nhà sản xuất dựng lại năm 1939, 1956 và 1986. Năm 1996, Disney lần đầu chuyển thể tiểu thuyết thành phim hoạt hình, do Kirk Wise và Gary Trousdale đạo diễn. Nhà thờ Đức Bà Paris cũng được xây dựng thành nhiều loạt phim truyền hình cùng tên, chiếu vào các năm 1966, 1977, 1982, 1986.

Trên sân khấu, tác phẩm được Ken Hill dàn dựng, diễn tại Nhà hát Quốc gia Hoàng gia London, Anh năm 1977. Năm 2010, vở kịch được Pip Utton dựng lại, mang ra trình diễn ở lễ hội nghệ thuật Fringe, Edinburgh, Anh. Nhạc kịch Nhà thờ Đức Bà Paris, công diễn lần đầu năm 1988 ở Pháp, được Sách kỷ lục Guinness công nhận là nhạc kịch bán vé chạy nhất trong năm đầu ra mắt.

L.T (THEO NEW YORK POST)

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

73

VIẾTToronto TỪ SÀIthoibao.com GÒN

B

iên chế là từ mà sau năm 75 mới thấy, không giải thích chắc chắn người không sống ở Việt Nam khó mà đoán nổi. Đó là một chỗ làm việc chính thức trong cơ quan, xí nghiệp theo quy định của nhà nước.

Và khi được nhận vào làm việc chính thức ở những nơi đó thì người ta nói là “vô biên chế”.

Tư chức thường cho là bị bóc lột sức lao động, lương dù có thể hơn nhưng được cho không xứng đáng với sức lực vắt ra đến kiệt quệ. Làm cho tư nhân cũng không ổn định khi có thể bị cho nghỉ việc bất cứ lúc nào.

Thất nghiệp là một tình trạng đáng sợ và chẳng ai muốn đối mặt vói nó.

Vì thế rất nhiều người muốn vào làm việc cho nhà nước, vô biên chế hẳn hoi. Dẫu có phần nhàm chán với tình cảnh đều đặn sáng vác ô đi tối vác ô về ngày nào cũng y như ngày nấy tới suốt đời, nhưng bù lại là sự chắc chân. Không bao giờ thấp thỏm sợ đuổi việc. Sống yên ổn an nhàn cho dù với số lương èo uột khó theo kịp mức sống lạm phát.

Tuy nhiên không phải cứ ai thích đều được nhận vào biên chế hết mà số biên chế được đưa xuống từng nơi có giới hạn. Sở này có bảy chục biên chế, phòng kia có năm thôi…

Có bao nhiêu biên chế tức chỉ bấy nhiêu lương rót xuống. Nếu thêm người, nơi đó phải có quỹ riêng để trả lương. Ví dụ ở những trường học có bán trú, học sinh ở lại trường ăn và ngủ trưa đến chiều mới về. Người nấu ăn và dọn dẹp không có biên chế tức không nhận lương từ quỹ lương của nhà nước mà do phụ huynh chi trả hoặc từ quỹ trường có từ tiền cho thuê mặt bằng làm trung tâm dạy thêm, bãi giữ xe… chẳng hạn.

Quy định về biên chế lắm khi không sát sao với tình hình thực tế.

Nghĩa là công việc cần phải có mười người làm nhưng biên chế chỉ cho bảy thôi hoặc ngược lại, công việc chủ cần ba người là đủ nhưng biên chế rót cho mười người.

Những nơi không có quỹ nhưng công việc nhiều làm không xuể, cơ sở phải xin thêm người tức xin thêm biên chế để có tiền trả lương. Cấp trên đồng ý với đề nghị đó để đưa thêm mấy suất lương xuống. Thường khi thì cũng có mối quen biết nhau.

Người này người kia muốn đưa người quen người nhà vào biên chế. Vì thế

74

BIÊN CHẾ

thỏa thuận nhau cơ sở ở dưới đưa yêu cầu lên và cấp trên duyệt xét để đưa người quen vào.

Tiền lương trả cho công chức lấy từ ngân sách nhà nước mà được ví như bầu sữa không cạn! Bình quân cứ chín người dân Việt phải nuôi một người làm việc hưởng lương hoặc phụ cấp từ ngân sách nhà nước. Giảm nơi này, phình ra nơi khác. Tăng lương, tăng chức lẫn nhau.

Mặc dù biết là cồng kềnh và tốn quỹ nhà nước nhưng giảm thì khó khăn tới mức không thể giảm được như ở đài truyền hình Hà Nội nơi mà 40% nhân sự lèng èng là con ông, cháu bà! Vả chăng không bắt bẻ được gì vì họ chỉ lượn ra lượn vào, không vi phạm kỷ luật, không cãi cọ với sếp, không gây xích mích với đồng nghiệp… Nói chung là không… làm gì cả! Đó là không kể, trong 500 biên chế của tổng số 700 người lao động của đài, có tới gần 140 người là “cán bộ chủ chốt”, đến mức “chưa có cơ quan truyền thông nào cán bộ chủ chốt nhiều như thế”.

Bởi vì ngoài tiền lương chính thức, còn rất nhiều phụ cấp chung quanh. Ai cũng làm sếp để nhận thêm phụ cấp trách nhiệm, bổng lộc nữa. Thế nên lắm chỗ số lượng lãnh đạo còn nhiều hơn nhân viên thừa hành. Ba, bốn ông sếp, bà sếp chỉ huy một tên nhân viên quèn. Sở Lao động, Thương binh & Xã hội tỉnh Hải Dương có bốn mươi bốn trưởng, phó phòng điều khiển hai nhân viên.

Nghe mà “ớn lạnh”.

Do duyệt biên chế một cách dễ dãi như thế đưa đến kết quả là chẳng bao lâu số lượng biên chế tăng cao. Điều đó có nghĩa bộ máy hành chánh nhà nước nhanh chóng nở phình ra. Số lượng vụ, cục và tổng cục tăng đều đều đáng kể, trở nên cồng kềnh, hao tốn ngân sách mà thực tế vẫn không chạy việc chút nào do chồng chéo, nặng nề ngang dọc đè lên nhau.

Hầu hết công chức đều kêu ca đồng lương không đủ sống và vẫn lắm kẻ ao ước xin được vào chân biên chế nhà nước và tìm đủ mọi cách chạy chọt để đạt mục đích Hàng trăm sinh viên, thậm chí rất nhiều thạc sĩ sư phạm ở Thanh Hóa phải xin vào các nhà máy làm công nhân.

Chạy tiền để xin việc là chuyện thường xảy ra. Thế nên mới có chuyện một ông nông dân mắc nợ

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

đầm đìa dám tự xưng là cháu của chủ tịch huyện kiêm trưởng phòng kinh tế huyện, nhận hơn nửa tỷ đồng của năm người để chạy vào làm nhân viên thuế, giáo viên mầm non…

Một thiếu phụ ở Hà Nội tự xưng là cán bộ giáo dục lừa 167 người trên cả nước để chạy trường, chạy việc với số tiền gần ba chục tỷ đồng. Một trưởng công an xã nhận 300 triệu để chạy lừa cho một cô gái vào ngành công an. Hiệu trưởng trường cấp 2 ở Daklak nhận 210 triệu hứa lèo tuyển một giáo viên vào diện hợp đồng rồi sẽ đưa vào biên chế chính thức để cuối cùng “xôi hỏng bỏng không”.

Cũng ở Daklak, một hiệu trưởng trường cấp 2 nhận gần 1,2 tỷ đồng để chạy việc cho mười hai người, trong đó có một người nộp ba trăm triệu để chạy vào làm ở trường cao đẳng sư phạm. Trường hợp đau lòng khác không có tiền chạy vào biên chế đành đánh đổi bằng tình. Một cô giáo đồng ý vào nhà nghỉ với hiệu phó lời hứa hẹn vào biên chế rồi bị hiệu phó dùng clip nóng khống chế đưa đến hậu quả danh dự bị chà đạp, người mất việc, kẻ mất chức, hai gia đình tan vỡ.

Kết quả của việc chạy chọt là Daklak dư ra tới năm trăm giáo viên.

Một giáo viên Mỹ thuật đã phải chạy tiền để xin một chân đứng lớp ở trường tiểu học. Nhưng không phải chỉ thế là chắc chân rồi mà còn phải tiếp tục chạy hiệu trưởng để được ký hợp đồng từng năm. Tính ra tốn hàng trăm triệu mà vẫn chờ đợi mỏi mòn hàng chục năm hy vọng tới ngày được xét duyệt vào một chỗ biên chế trống. May mắn được lãnh chút đồng lương nhỏ nhoi hay dạy không lương. Cơ may ấy hoặc chẳng bao giờ tới hoặc tới nhỏ giọt với ai đâu.

Trong lúc đó, giáo viên vẫn cứ ùn ùn nhận thêm vào dẫn tới việc dư thừa,

SGCN

không có đủ lớp để dạy. Không kể hiệu trưởng còn bớt xén tiền lương giáo viên. Một giáo viên Toán trường Ngô Mây lãnh lương khoảng hai triệu nhưng bất ngờ phát giác kho bạc đã trả gần mười triệu đồng.

Vô số trường hợp chạy vào biên chế. Chạy nhiều hay ít tiền, việc vừa ý hay không, chạy thành công hay bị lừa gạt... là những câu chuyện khác nhau kể hoài không cạn.

Một số công việc cũng kiếm khá lắm chứ chẳng chơi. Như làm giáo viên có thể mở lớp dạy thêm; bác sĩ, y tá làm ở phòng mạch tư; nhân viên thuế, địa chính, hải quan… có thể nhận “bồi dưỡng”, những nơi thường nhận dự án, công trường…

Ngoài ra những ngành nắm quyền sinh sát lợi tức rất cao. Một doanh nghiệp mới thành lập, khi nộp báo cáo điều tra, ông chủ lẹ tay nhét một phong bì vào hộc bàn của cán bộ.

Khi được hỏi “Làm gì kỳ vậy, chúng tôi chỉ nhận báo cáo chứ không nhận tiền”. Ông chủ ngập ngừng gãi đầu vì quen làm việc với bên thuế là vậy đó. Ở tỉnh lẻ, miền núi xa xôi… làm gì có nhiều công ty, xí nghiệp tư nhân.

Vì thế người ta cố gắng mọi giá chen chân vào nhà nước. Mà phải chạy chân biên chế chắc chắn chứ không phải ký một bản “hợp đồng” bấp bênh đâu. Bởi hợp đồng chỉ có giới hạn thời gian. Hết thời hạn chẳng biết có được tiếp tục ký không nên lúc nào cũng sống trong nơm nớp lo âu bị sa thải lúc nào.

Hai năm gần đây, do tình trạng dôi dư giáo viên, các huyện Vĩnh Lộc, Yên Định, Thạch Thành, Cẩm Thủy... cắt giảm biên chế, chấm dứt hợp đồng đứng lớp khiến nhiều thầy cô rơi vào cảnh thất nghiệp. Để thắt chặt tình trạng hỗn loạn kể trên thì bây giờ muốn vào biên chế,

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

75

VIẾTToronto TỪ SÀIthoibao.com GÒN

giáo viên lâu năm cũng phải thi tuyển như giáo sinh mới ra trường rồi bổ sung thêm bằng Anh văn, vi tính…

Các ông già bà già mới nghe đã thấy ngao ngán. Ngày xưa đâu có mấy món hóc búa này. Bây giờ tóc hoa râm, trí não chậm chạp, chưa thi đã thấy muốn rớt rồi!

Giỏi hiển nhiên như gần ba trăm cô giáo ở huyện Sóc Sơn (Hà Nội) là chuyện lạ. Nào đạt giáo viên dạy giỏi, nào bằng cấp đầy mình, thành tích xuất sắc… thế nhưng khi thi viên chức để vào chính ngạch, họ vẫn trượt mà không hiểu tại sao. Có gì mà không hiểu, chẳng qua những chỗ ấy dành cho quen biết và tiền bạc chứ không phải cho người giỏi.

Thành thử những người lão làng trong nghề không ngại tham dự các cuộc thi tuyển vì năng lực kém mà

76

chỉ sợ cuộc thi không bảo đảm tính công bằng, minh bạch.

Vào được biên chế rồi thì coi như cứ tà tà an hưởng tới lúc về hưu. Dù là người chây lười, người lạc hậu, người bê bối… vẫn bình chân như vại. Không ai cách nào bẩy đi cho được.

Biên chế giữ chặt không buông nên không thể thay thế người dở.

Người giỏi chờ hoài không tới phiên mình đâm ra chán nản. Chắc phải đợi người về hưu hoặc bệnh tật nặng gì đó thì mới dư một suất biên chế cho người mới. Nhưng vé đó cũng chẳng dành cho người giỏi vì còn xếp hàng rất xa sau lưng đám quen biết con ông cháu cha. Ông giáo già đứng lớp lâu năm nhưng vẫn dạy rất kém, phát âm “lúng búng ngậm hột thị”, nói năng lắp bắp không rõ chữ… nhưng do đã vào biên chế chính thức nên không thể buộc ông thôi việc. Hiệu trưởng đành kiên nhẫn đợi ông tới ngày về hưu. Phụ huynh thở dài con họ lọt vào lớp của ông coi như “rồi đời”, phải cho học thêm không thì chẳng hiểu bài. Ông khác có bằng kỹ thuật cơ khí và làm giám đốc một công ty máy tính. Công ty bị sáp nhập, ông được chuyển về một đơn vị nghiên cứu kinh tế, vẫn giữ nguyên chức vụ

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

giám đốc. Đâu có biết gì vì trái ngành nghề, ông chỉ huy lơ ngơ, nhân viên dưới quyền che miệng cười thầm.

Thôi kệ, chuyên môn đã có mấy ông phó lo, còn ông đã vào biên chế giám đốc thì mãi mãi ngồi ghế giám đốc, hơn nữa lại là giòng dõi cách mạng.

Nhằm tinh giản biên chế nên nhà nước “khoán quỹ lương” tức là đưa xuống cơ sở một số tiền lương nhất định. Liệu cơm gắp mắm, ít người thì chia nhau nhiều, nhiều người chia nhau ít. Ai cũng muốn tăng thu nhập nhờ khoán quỹ lương nên không muốn thêm người. Điều này được coi là có kết quả tốt cho việc tinh giản biên chế là

vấn đề khiến cho nhà nước nhức đầu bấy lâu vì theo số liệu năm 2017, có trên 2,7 triệu công viên chức (tăng 100%) trong khi dân số chỉ tăng 20% (khoảng 92 triệu người). Lại có nhiều kiểu tinh giản như ở Saigon trợ cấp cho người nghỉ hưu trước tuổi. Hà Nội khuyến khích cán bộ tự giác làm đơn xin nghỉ.

Nhiều cách, nhiều kiểu nhưng biện chế vẫn là vấn đề nhức đầu khó giải quyết.

SGCN

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

77

Toronto thoibao.com

78

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019

Toronto thoibao.com

04/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2636

79

Toronto thoibao.com

80

Issue 2636 | thoibao.com | THỜI BÁO | 04/05/2019