THURSDAY
ISSUE 2645
THỨ 5
R
JUNE 06 2019 PUB Agreement N0 40009120
THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM
D - DAY
Xem trang 50 >>
KHÓ THỂ NÀO QUÊN
Toronto thoibao.com
2
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
3
Toronto thoibao.com
4
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
5
Toronto thoibao.com
6
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
7
Toronto thoibao.com
8
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
CANADA Toronto thoibao.com
MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 Agnes Huyền Đỗ,CPA,CA 103 CNS Khai Thuế 26 Dang & Associates,CA 62 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Benjamin Law 103 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 117 Moses & Associates 53 Nguyen Law Chambers 13 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 3D Collision 107 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 81 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 6 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Bùi Thị Thúy Vy 127 Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Đào Thị Thái Vân 13 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 79 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Thị Tuyết 62 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Mai Nguyễn 91 Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Collin Hồng 32 Dooyoung Kim 97 Đinh C.Hồng-Chiropractor 117 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71 ELECTRONICS-COMPUTER Chatr Mobile 129 HD Telecom 176 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 109 Connect Staffing Serv. 69
QUAÛNG CAÙO -
Job Connection Inc. 83 Sam Luong-Desjardins 169 Work Centre Group 74 FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 70 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Tommy Ly 77 Vincent Su-BDO Frist Call 85 Vinh Nhieu 121 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Elena Bedding 74 Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life Acai Berry 91 Bài Viết Amida Life Man Of Iron 86 Chao Wang-YanLi Cao 44 dShopping-SureMeal 67 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (2) 101 LeSean-Bài Viết Golden Moose Oil 174 Mikei - Xích Linh Chi 5 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn 57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trang 105 Trần Diệu Trinh 95 Vy To 97 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 LEGAL - PHÁP LÝ Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans. 43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 Nam Phương Imm.&Legal 27 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lê Nguyễn Đức 15 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Nha Trang Drug Mart 51 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar. 41 PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19 PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ C/T Thuyết Pháp 135 Chùa Linh Sơn-Lễ Hội Quán Âm 145 dShopping-All Products
143 dShopping-LeSean Products 48 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 116 FPhone-Thời Báo Radio 110 Kỷ Niệm Ngày Quân Lực VNCH 170 Lời Cảm Ơn (1)-Nhà Thuốc Đức Hội 121 Lời Cảm Ơn (2)-Nhà Thuốc Đức Hội 95 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 129 Tech Solutions 128 Thời Báo New Media 146 Thời Báo Radio 111 TT Thiền Vipassana ON 133 UNO IP TV Box 68 Vietnamese Mid-Autumn Festival 168 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Brian Quang Lâm 89 Bryan Hiệp Nguyễn 95 Century 21 Atria 125 Hok Ung 10 Kim Bùi-Cơ Hội Đầu Tư 129 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 87 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trương (Troy) Võ 97 RESTAURANT-CAFE I Love Phở 95 Perfect Chinese Restaurant 6 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở An 2 121 Phở Brothers 97 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Vexpress 115 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 SERVICES - DỊCH VỤ Canada Home Solution 174 Dạy Học & Music 82 Dạy Học & Music 176 Sunlight Window Film 111 Van Group - Du Học 40 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 B Q Signs 41 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 141 Bến Thành 58 Nation Fresh FoodsToronto 131 Nations Fresh Foods 171 Pacific Market 173 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Áo Dài Việt 119 Appolo Garden Supplies 83 Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 172 Nails R Us Supply 1 Nails R Us Supply 113 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 115 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 Holiday Travel & Tours 106 K & K Travel Agency 103 NGH tours 7 On Time Travel & Tours 105 Royal Tours 87 Tian Bao Travel 91 Tian Tian Travel 51
Thỏa hiệp USMCA lại rơi vào bấp bênh khi Trump dọa đánh thuế hàng Mexico
V
ào lúc thỏa hiệp thương mại Bắc Mỹ trên đường phê chuẩn, Canada bỗng ngạc nhiên sau khi Tổng thống Trump bất ngờ đe dọa tăng thuế đối với hàng hóa Mexico trong nỗ lực ngăn chận dòng người di dân bất hợp pháp từ biên giới phía nam. Cuối tuần qua, ông Trump lên Twitter đưa tối hậu thư cho Mexico “hãy ngưng ngay dòng người di dân hoặc đối diện thêm nhiều khoản thuế trên hàng hóa của quý vị”. Trump cho biết kể từ 10/6, thuế 5% sẽ được đánh trên tất cả các hàng xuất cảng của Mexico, sau đó mỗi tháng tăng thêm 5% cho đến mức tối đa 25% vào tháng 10. Thủ tướng Justin Trudeau hôm 31/5 đã nói chuyện với tổng thống Mỹ qua điện thoại, nhưng Văn phòng Thủ tướng khi mô tả cuộc điện đàm này không nhắc gì đến những diễn tiến mới nhất, chỉ lưu ý rằng hai nhà lãnh đạo “lặp lại những cam kết của họ đối với Thỏa hiệp Thương mại Tự do Bắc Mỹ mới và hoan nghênh tiến trình phê chuẩn”. Một nguồn tin chính phủ am tường về cuộc điện đàm này nói rằng ông Trudeau đã chủ động gọi điện để nói về chuyến viếng thăm của Phó Tổng thống Mike Pence đến Ottawa, đồng thời thảo luận về tiến trình phê chuẩn NAFTA mới. Nhiều người lo ngại rằng biện pháp đánh thêm thuế vào hàng Mexico của ông Trump sẽ làm lu mờ triển vọng phê chuẩn thỏa hiệp. Nhưng về phần mình, Ngoại trưởng Chrystia Freeland - người giữ vai trò trung tâm trong những nỗ lực tái thương thuyết thỏa hiệp Bắc Mỹ - không tin sẽ có đổ vỡ. Bà nói: “Vấn đề hôm nay thực sự là một vấn
đề song phương giữa Mỹ và Mexico. Nó liên quan đến biên giới Mỹ và Mexico. Điều quan trọng là tôn trọng chủ quyền của hai nước láng giềng Mỹ và Mexico”. Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador cũng đã gởi thỏa hiệp USMCA tới Thượng viện Mexico và nói ông lạc quan tin tưởng Quốc hội Mỹ sẽ phê chuẩn. Theo Reuters, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence sau khi hội kiến Thủ tướng Trudeau đã cho biết ông đang thúc đẩy Quốc hội Hoa kỳ phê chuẩn thỏa hiệp thương mại Bắc Mỹ mới vào mùa hè này sau khi cả Canada và Mexico cho thấy họ sẵn sàng bắt đầu thủ tục phê chuẩn.
Trong cuộc hội kiến ngày 30/5, Thủ tướng Trudeau và Phó Thổng thống Pence cũng thảo luận về Trung Quốc và mối đe dọa tiềm tàng do Huawei tạo ra. Ông Pence nói: “Chúng tôi cho rằng Huawei không tương thích với lợi ích bảo mật của Hoa Kỳ hoặc các đồng minh yêu chuộng tự do của chúng tôi trên toàn thế giới”.
Ông Pence cũng bày tỏ ủng hộ hai công dân Canada bị Trung Quốc bắt giữ ngày 10/12, dường như để trả đũa việc Canada bắt giữ giám đốc tài chánh Huawei, bà Mạnh Vãn Châu. Ông nói: “Chính quyền Trump đã lên tiếng mạnh mẽ về việc bắt giữ 2 công dân Canada tại Trung Quốc. Chỉ cần biết rằng chúng tôi sát cánh cùng các bạn”. Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về Venezuela và sự ủng hộ họ dành cho Juan Guaido - mà ông Pence gọi là “tổng thống hợp pháp” của quốc gia Nam Mỹ. LT (tổng hợp từ CBC, Bloomberg, Reuters)
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
9
CANADA Toronto thoibao.com
Canada đóng cửa Tòa đại sứ tại Venezuela Tổng trưởng Ngoại Giao Canada, Chrystia Freeland, cho biết Canada tạm thời đóng cửa Tòa Đại sứ tại Venezuela vì thị thực ngoại giao không thể được gia hạn dưới chính quyền Madura. Trong một thông cáo báo chí ngày 2/6, Bộ Ngoại giao Canada xác nhận rằng tất cả các hoạt động của tòa đại sứ sẽ tạm ngưng ngay tức khắc. Canada cũng sẽ “đánh giá tình trạng” của các nhà ngoại giao Venezuela tại Canada do Tổng thống Nicolas Maduro bổ nhiệm. Canada nằm trong nhóm các quốc gia tin rằng sự tái đắc cử của ông Maduro hồi
năm ngoái là gian lận. Các giới chức Canada đã kêu gọi ông ta bước xuống để nhà lãnh đạo đối lập Juan Guaido lên nắm quyền. Thông cáo của bà Freeland nói: “Vì Venezuela trượt sâu hơn vào chế độ độc tài, và vì người dân Venezuela tiếp tục chịu đựng dưới bàn tay của chế độ Maduro bất hợp pháp, chế độ đã thực hiện các bước nhằm hạn chế khả năng hoạt động của các Tòa đại sứ ngoại quốc tại Venezuela”. Bản tuyên bố viết tiếp: “Thật không may, đến cuối tháng này, các nhà ngoại giao Canada tại Venezuela sẽ không còn có được sự công
nhận ngoại giao dưới chế độ Maduro, và thị thực của họ sẽ hết hạn. Vì thế, chúng tôi không còn lựa chọn nào khác hơn là tạm thời ngưng các hoạt động của chúng tôi tại Tòa Đại sứ Canada ở Venezuela”. Bà Freeland cho biết Canada vẫn sẽ cung cấp dịch vụ lãnh sự thông qua sứ quán của Canada tại nước láng giềng Colombia. Tr o n g v à i t h á n g q u a , Canada đã khuyên người dân của mình tránh đến Venezuela. Hoa Kỳ đã rút các nhân viên sứ quán còn lại của họ khỏi Venezuela hồi tháng 3, với lý do tình hình trở nên tồi tệ. Venezuela đang gánh chịu một cuộc khủng hoảng chính trị và xã hội lịch sử, được đánh dấu bằng tình trạng thiếu lương thực và thuốc men khiến ba triệu người phải rời bỏ đất nước trong những năm gần đây. LT (Theo CBC)
10
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Những đàn heo rừng đang tàn phá Canada!
Một trong những loài thú vật đang tàn phá mùa màng, cây cỏ và sinh vật ở khu đồng cỏ miền tây Canada là loài heo rừng. Những con heo rừng được đưa từ Âu Châu qua Canada vào những năm 1980, vì các chuyên gia nông nghiệp muốn cho lai giống với heo thường, để giúp loài heo có thêm nhiều giống khác nhau. Nhưng một số những con heo rừng này trốn thoát, và khi sống trong môi trường tự nhiên chúng đã sinh sản một cách phi mã và gây nguy hiểm cho hệ thống sinh thái của miền tây Canada. Theo bà Ruth Aschim, khảo cứu gia của trường đại học Saskatchewan thì bọn
heo rừng đã làm gia tăng tốc độ lan truyền bệnh tật trong nhữngloài thú rừng, phá hoại mùa màng và rừng rú. Những con heo rừng này rất háu ăn, ăn đủ thứ: trong những ngày mùa đông khi không có nhiều thực phẩm, chúng ăn cả côn trùng và phá hoại mùa màng ở các nông trại. Loài heo rừng sinh sản rất nhanh và nhiều: một con heo nái có thể sinh 1 lần 6 con và một năm có thể sinh 3 lần. Những con heo con có thể trở thành mẹ, sau khi ra đời 4 tháng, khiến giống heo rừng là giống thú rừng sinh sản nhanh nhất và nhiều nhất ở Canada. N.T.H (Theo CTV News)
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
11
CANADA Toronto thoibao.com
ban hành lệnh cấm “Hộp thời gian” chôn ở chân cầu Edmonton đốt lửa ngoài trời Champlain mới Một “hộp thời gian” được đặt bên trong một trong những trụ đỡ cây cầu nối liền Montréal và Rive-Sud nhằm giúp người đời sau biết đến người đời nay. Theo Cơ quan Hạ tầng kiến trúc Canada, mọi thứ bên trong hộp được lựa chọn cẩn thận để cung cấp một cái nhìn vào cuộc sống Montréal năm 2019 “từ lịch sử và văn hóa tới khoa học và công nghệ”. Trong chừng 125 năm sau, bất kỳ ai phát giác chiếc hộp sẽ tìm thấy bên trong những vật như lá cờ của tổ chức đồng tính Montréal, những tranh biếm họa của hai họa sĩ Aislin (Terry Mosher) và Serge Chapleau, một cây gậy có chữ ký của nhạc trưởng Kent Nagano, một chiếc gậy hockey của đội Montréal Canadiens, một chìa khóa xe đạp Bixi... Nó cũng bao gồm những lá thư các em học sinh Nuns’ Island và Tổng trưởng
12
Hạ tầng kiến trúc FrançoisPhilippe Champagne. Hội đồng Kahnawake cũng đóng góp 3 loại hạt (đậu, bí, ngô) để đặt vào “hộp thời gian”. Guy Mailhot, kỹ sư trưởng công trình cầu Champlain mới cũng cho vào hộp chiếc nhẫn sắt kỹ sư, để vinh danh tất cả các kỹ sư đã làm việc cho cầu Champlain mới. Chiếc hộp hình nang được bọc bằng nhựa Styrofoam để chống sự thay đổi nhiệt và được đặt bên trong một hộp gỗ lớn hơn. Bước cuối cùng, các công nhân đổ xi-măng lên hộp. “Hộp thời gian” - được sáng tạo và thiết kế bởi Tiến sĩ Jérôme Claverie và đội ngũ của ông từ Đại học Sherbrooke - được làm bằng chất liệu plastic cứng hữu cơ và vô cơ. Mailhot nói rằng plastic thực sự bền bĩ trong thời gian lâu dài và đó là lý do
họ chọn chất liệu thường bị chỉ trích này. Ông nói thêm, họ làm hết sức có thể để bảo đảm các món bên trong hộp vẫn còn nguyên vẹn càng lâu càng tốt. Đây không phải là lần đầu tiên một cây cầu ở Montréal được mang một món quà như vậy. Một hộp thời gian cũng từng được đặt bên trong kiến trúc của một trong những bến tàu gần cầu Jacques Cartier năm 1926. Cơ quan Hạ tầng Kiến trúc Canada hy vọng rằng khi chiếc hộp được phát giác, nó sẽ gây ra một cuộc bàn luận về cách đời sống phát triển như thế nào tại Montréal và các nơi khác ở Canada. Ông Mailhot cho biết cầu mới Champlain sẽ được khánh thành vào cuối tháng 6. L.T (Theo GlobalNews)
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Sở Cứu Hỏa – Cứu Nạn Edmonton (Edmonton Fire Rescue Services – EFRS) hôm thứ Sáu 31-5 xác nhận lệnh cấm đốt lửa đã có hiệu lực cho toàn thành phố Edmonton. Lệnh cấm này cấm đốt lửa ở ngoài trời, đốt pháo bông, đốt lò lửa trong sân sau nhà, bếp nấu ăn và các barbecues sử dụng gỗ hoặc than bánh (briquettes), ngoại trừ barbecue nướng bằng khí propane và gas. Lệnh cấm vẫn sẽ có hiệu lực cho đến khi có các thông báo thêm. Lệnh cấm của Edmonton
được áp đặt căn cứ trên “chỉ số thời tiết hỏa hoạn” (fire weather index), tức là chỉ số có xem xét các yếu tố như nhiệt độ thời tiết, tình trạng gió, độ ẩm và lượng mưa. Trong suốt khoảng thời gian cấm, ai không tuân thủ các quy định có thể sẽ bị phạt tiền hoặc bị truy tố, nếu hoạt động của mình gây ra các vấn đề về an toàn, và có thể cũng bao gồm phải chi trả cho các chi phí dịch vụ khẩn cấp. Quyền Phạm (Theo CBC News)
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
13
CANADA & GTA Toronto thoibao.com
Carling Avenue tiếp tục là con đường xấu nhất Ottawa Carling Avenue lại đứng đầu danh sách những con đường địa phương xấu nhất lần thứ nhì liên tiếp sau khi CAA North and East Ontario đưa ra bảng tổng kết 2019 các phiếu của những người lái xe. Tr o n g 1 0 h ạ n g đ ầ u , theo sau Carling là Hunt Club Road, Saint Joseph Boulevard, Riverside Drive, Mitch Owens Road, Riverside Road, Heron Road, North River Road và
River Road. Bank Street và Anderson Road đồng hạng 10. Eglinton Avenue East ở Toronto được coi là con đường xấu nhất tỉnh bang. Năm con đường hàng đầu ở Eastern Ontario là County Road 49 ở Prince Edward, Avondale Road ở Belleville, Gagne Road ở ClarenceRockland, Johnston St. ở Kingston và Lansdowne Street ở Peterborough. CAA – the Canadian
Truy tầm kẻ mua xe cướp xe khi chạy thử Cảnh sát vùng Durham hiện đang truy tìm nghi phạm được cho là đã cướp chiếc xe mà hắn chạy thử sau khi hỏi mua xe qua quảng cáo trực tuyến. Theo cảnh sát, nạn nhân ở Markham, đã rao bán chiếc Toyota Camry 2016 trên website Autotrader. ca. Có một người hỏi mua nên ông ta đã sắp xếp gặp hồi tuần trước, tại một địa điểm ở Ajax, Ont.,. Khi bắt
Automobile Asssociation – nói rằng sẽ tiếp tục phổ biến danh sách những con đường xấu nhất vào mỗi mùa xuân như một cách giúp các chính quyền thành phố và tỉnh bang hiểu được rằng những cải thiện đường sá là một ưu tiên đối với các công dân, và thực hiện những thay đổi thích hợp ở những nơi cần phải làm. N. Châu (Theo Ottawa Citizen)
Bắt đầu từ ngày 1/6, lương giờ tối thiểu ở tỉnh bang B.C. đã tăng lên $13.85, tăng từ chỉ $12.65/giờ trước đó. Tuy nhiên, những người vận động chống lại nghèo khổ vẫn cho rằng $13.85/giờ là vẫn còn quá thấp so với mức cần thiết để mang lại một cuộc sống tốt đẹp hơn cho dân chúng tỉnh bang này. Theo định nghĩa, lương giờ có thể sống được là lương mà một cặp vợ chồng có 2 con, đang làm việc cần phải kiếm được để chi trả cho những thứ như nhà ở, chăm sóc con cái và các chi phí đi lại. Mức lương này đã được tổ chức Living Wage for Families
Campaign tính toán phải là $19.50/giờ cho năm 2019 cho vùng Metro Vancouver. Cần biết, từ ngày 1-6-2020 lương giờ tối thiểu ở B.C. lại sẽ tăng lên $14.60 trước khi tăng lên $15.20 kể từ 1-62021. Hiện tỉnh bang chưa có kế hoạch gia tăng nào thêm nữa sau năm 2021. Tỉnh chỉ giải thích kế hoạch của mình là nhằm giúp làm cho cuộc sống trở nên có thể kham nổi cho dân chúng trong lúc vẫn cho phép các doanh nghiệp hoạch định những cách thức để chi trả mức lương tối thiểu như vậy cho nhân viên của mình. Q.P (Theo CBC)
Coi chừng mánh lừa “rớt tiền”
đầu lái thử, người đàn ông muốn mua xe hỏi nạn nhân rằng có thể kiểm tra thắng xe không, sau đó quay đầu xe và vọt mất. Nghi phạm được mô tả là một người đàn ông khoảng gần 30 tuổi, dáng người mảnh khảnh, để râu. Cảnh sát cho biết chiếc xe bị lấy mất là xe Camry bốn cửa màu xám mang bảng số CHXV 224. u
Hôm thứ Ba, cảnh sát vùng Durham cho biết đang cố gắng xác định hai nghi phạm bị cho là đã đánh cắp thẻ tín dụng của một người phụ nữ lớn tuổi ở bên ngoài tiệm Walmart ở Whitby. Theo cảnh sát, sự vụ xảy ra hôm 15 tháng 5, ở bên ngoài tiệm Walmart ở Baldwin Street. Hình ảnh camera an ninh nghi lại cho thấy các nghi phạm theo dõi ngay từ lúc
14
Lương tối thiểu ở B.C. tăng lên $13.85/giờ
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
nạn nhân trả tiền. Khi người phụ nữ này rời khỏi cửa tiệm, một nghi can đi theo vào bãi đậu xe và hỏi bà ta có đánh rớt tờ $20 không. Lúc nạn nhân mở bóp ra coi thì nghi phạm đứng sát đó, nhanh tay rút mất thẻ credit của bà ta. Sau khi nạn nhân đi khỏi, hắn quay trở lại tiệm Walmar và một lát sau rời khỏi đó với một người phụ nữ lạ mặt. Cảnh sát cho rằng hai người này đã đến một chi nhánh của
Royal Bank và rút tiền từ tài khoản nạn nhân. Đến khi biết thẻ của mình bị mất, nạn nhân báo cảnh sát. Cảnh sát đã công bố hình ảnh của các nghi phạm với hy vọng có người nhận dạng được. Nghi phạm nam được mô tả là người Trung Đông, khoảng 40 tuổi và cao khoảng sáu feet, tóc đen cắt ngắn. Khi đó hắn mặc áo khoác da màu đen. Nghi phạm nữ cũng là người Trung Đông và khoảng 25 tuổi, cao khoảng 5’4, tóc đen dài ngang vai. Bất cứ ai có thông tin gì xin báo cảnh sát hoặc gọi ẩn danh cho Crime Stoppers. Nhân chuyện này, cảnh sát nhắc nhở mọi người phải cảnh giác với môi trường xung quanh và bảo vệ số PIN của thẻ ngân hàng, thẻ tín dụng khi sử dụng ở máy ATM hoặc thực hiện các giao dịch khác. u
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
15
GTA thoibao.com Toronto
Hoãn mở cửa các bãi tắm ở Toronto
Mực nước cao ở Hồ Ontario khiến phải hoãn việc chính thức mở cửa của hầu hết các bãi tắm ở Toronto. Phát ngôn viên của thành phố Toronto, ông Brad Ross, cho biết hôm thứ Sáu tuần qua rằng lũ lụt ở nhiều nơi và các điều kiện không an toàn đã trì hoãn việc chính thức mở các bãi tắm ít nhất hai tuần. Mực nước Lake Ontario đạt mức cao nhất trong lịch sử, khiến Toronto Island ngập lụt nhiều hơn. Các bãi tắm vẫn có thể tới
16
nhưng không có nhân viên cứu nạn làm nhiệm vụ, cũng như phòng thay đồ và các cơ sở khác sẽ đóng cửa cho đến giữa tháng Sáu. Ông Ross lưu ý: “Vì vậy, nếu tới bơi, bạn sẽ tự chịu rủi ro”. Rehana Rajabali, quản lý cấp cao về quản lý rủi ro lũ lụt của Toronto Region and Conservation Authority, cảnh báo bất cứ ai muốn tắm hoặc đi dạo trên các bãi tắm nên cẩn thận. “Bất cứ khi nào có gió lớn đều tạo sóng lớn trên hồ và đó là khi khá nguy hiểm cho không chỉ người bơi mà còn cho bất kỳ ai đi dọc theo những con đường mòn”. Nhiều nơi bị ngập lụt nghiêm trọng, chẳng hạn như Rouge Park, nên tới giữa tháng Sáu mới mở bãi tắm được. Các nhân viên thành phố đang theo dõi chặt chẽ các bãi tắm Cherry, Woodbine và Balmy, cũng như bãi tắm
tại Bluffs ở Scarborough và trên Center Island. Những nơi này có thể chính thức mở cửa sớm hơn. Ông Ross cho biết mực nước ở Hồ Ontario được dự đoán tiếp tục tăng trước khi đạt đỉnh vào cuối tuần và giữ ở mức đó trong khoảng một tuần trước khi bắt đầu thoái trào. C ư d â n t r ê n To r o n t o Islands phải đối mặt với lũ lụt nguy hiểm trong vài tuần qua. Tuy nhiên, các đảo vẫn mở và phà đến Center Island và Ward’s Island đang chạy. Tuy nhiên, phà đến Hanlon’s Point không hoạt động. Khoảng 20,000 bao cát đã được đưa đến khu vực này và cần tới 30 máy bơm “cỡ công nghiệp” để giữ cho nước không ngập lụt nhà cửa, các cơ sở làm ăn và kiến trúc hạ tầng quan trọng. Ông Ross còn cho biết thành phố hiện phải chi khoảng $100,000 mỗi tuần để giảm thiểu lũ lụt ở các đảo.
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Chỉ trong tháng 5, hơn 300 người bị cáo buộc đua xe trên xa lộ Hôm 03/06, cảnh sát tỉnh bang OPP cho biết chỉ trong tháng Năm vừa qua mà có hơn 300 người lái xe bị treo bằng lái và tạm giữ xe vì bị cáo buộc đua xe. Theo số liệu thống kê được công bố hôm thứ Hai, 304 người lái xe đã bị cáo buộc tội đua xe trên các xa lộ 400-series ở vùng GTA vào tháng trước.109 người khác bị cáo buộc tội lái xe khi không tỉnh táo. Một người lái xe có thể bị buộc tội đua xe trên đường phố khi chạy hơn ít nhất 50km/giờ so với tốc độ cho phép. Chỉ riêng trong năm nay, cảnh sát OPP đã bắt được một số người chạy với tốc độ hơn 200 km/h. Sgt. Kerry Schmidt, thuộc cảnh sát OPP, cho biết: “Chạy quá tốc độ hết sức nguy hiểm, nhất là khi xảy ra va chạm. Càng chạy nhanh, chấn thương
sẽ càng nghiêm trọng nếu xảy ra tai nạn.” Ông Schmidt lưu ý rằng các con số kể trên chỉ bao gồm các đường cao tốc 400 trên toàn vùng GTA. Con số này sẽ cao hơn khi kể cả thống kê của cảnh sát các thành phố. Mức phạt ngay lập tức cho đua xe trên đường phố là treo bằng lái và tạm giữ xe bảy ngày. Còn khi ra tòa có thể bị phạt ltới $10,000, cũng như cộng điểm xấu. Số liệu về giới tính và độ tuổi của những người đua xe hay lái xe trong tình trạng không tỉnh táo cho thấy hầu hết là nam, trong độ tuổi từ 18 đến 35.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
17
THẾ GIỚI Toronto thoibao.com
Pháp công bố chiến lược cứng rắn với Trung Quốc “Pháp sẽ tiếp tục tuần tra tại Biển Đông tối thiểu hai lần mỗi năm”. Bộ trưởng Quân Lực Pháp tuyên bố như trên tại diễn đàn an ninh châu Á Shangri-La, Singapore, ngày 01/06. Tại đây, bà Florence Parly công bố chiến lược “Ấn Độ -Thái Bình Dương”. Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương bộ trưởng Quân Lực Pháp trình bày tại diễn đàn an ninh châu Á 2019 bao
gồm 5 điểm. Trong đó, ưu tiên thứ ba của nước Pháp là cùng với các đối tác trong vùng, bảo vệ tự do lưu thông hàng hải. Paris sẽ “tiếp tục tuần tra Biển Đông tối thiểu mỗi năm hai lần”. Bà Parly cũng tuyên bố không chấp nhận việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông và lên án chủ trương “sự đã rồi” của Bắc Kinh là vi phạm luật pháp quốc tế. Tránh nêu đích danh Trung
Bộ trưởng Quân Lực Pháp, bà Florence Parly và đồng nhiệm Singapore Ng Eng Hen tại diễn đàn an ninh Shangri-La 2019
Nga có thể rút hàng loạt chuyên gia quân sự khỏi Venezuela Việc Nga rút các cố vấn quốc phòng then chốt khỏi Venezuela có thể sẽ gây khó khăn cho chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro trong bối cảnh Mỹ và các nước phương Tây vẫn đang gây sức ép với Caracas. Wall Street Journal ngày 3/6 dẫn một nguồn tin thân cận với Bộ Quốc phòng Nga cho biết nhà thầu quốc phòng Nga Rostec, đơn vị huấn luyện các binh sĩ Venezuela và cố vấn các hợp đồng vũ khí cho quân đội Nga, đã cắt giảm số nhân viên tại Venezuela xuống còn vài chục người. Trong giai đoạn đỉnh cao của quan hệ hợp tác giữa Nga và Venezuela cách đây vài năm, Rostec đã cử khoảng 1.000 cố vấn quân sự tới hỗ trợ các binh sĩ Venezuela. Theo các nguồn tin, việc rút các chuyên gia quân sự Nga khỏi Venezuela được đẩy mạnh trong những tháng gần đây, nguyên nhân do
18
thiếu các hợp đồng mới và chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro không có đủ tiền để chi trả cho các dịch vụ của Rostec liên quan tới các hợp đồng trước đó. Nga là một trong những nước ủng hộ mạnh mẽ nhất cho chính quyền Maduro. Tuy nhiên, việc cắt giảm số nhân viên Nga tại Venezuela đã cho thấy những hạn chế của Moscow trong việc thiết lập ảnh hưởng tại quốc gia Nam Mỹ trong bối cảnh nội bộ Nga đang phải đối mặt với nhiều khó khăn về kinh tế, một phần do các lệnh trừng phạt của Mỹ. Việc Nga rút bớt các nhân viên quân sự khỏi Venezuela cũng được xem là trở ngại lớn đối với Tổng thống Maduro, người nhiều lần tuyên bố rằng sự hỗ trợ của Nga và Trung Quốc là dấu hiệu cho thấy các nước lớn sẵn sàng hỗ trợ chính quyền của ông trong cuộc đối đầu căng thẳng với Mỹ.
Quốc nhưng bộ trưởng Quân Lực Florence Parly bồi thêm “Pháp không để bất cứ một quốc gia nào uy hiếp”. Bà gián tiếpnhắc đến sự cố hồi tháng 4/2019 khi Trung Quốc đã uy hiếp chiến hạm Vendémiaire của Pháp đi ngang qua eo biển Đài Loan. Họp báo hôm 25/04/2019, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc chỉ trích Pháp xâm nhập “bất hợp pháp” lãnh hải của Trung Quốc. Kết thúc bài diễn văn, bộ trưởng Quân Lực Pháp khẳng định : “Pháp đối thoại với mỗi thành viên trong khu vực rộng lớn này, tiếp tục nói lên tiếng nói riêng của mình, không liên kết với một bên nào, nhưng cũng không để bất kỳ một ai hù dọa. Pháp luôn thúc đẩy một mô hình đa phương, dân chủ và tôn trọng luật pháp”.
Hoa Kỳ thắt chặt quy định cấp visa
Hoa Kỳ áp dụng thủ tục mới trong việc cấp thị thực kể từ ngày 03/06/2019 đối với người xin thị thực nhập cư hoặc không thuộc diện di dân. Ngoài những thông tin cá nhân như thường lệ, người xin thị thực vào Mỹ phải cung cấp thêm tên sử dụng trên các mạng xã hội hoặc số điện thoại để chính quyền Mỹ xác định được những người có thể gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia. Trước đây, những thông tin này chỉ mang tính tự nguyện và chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp cần nghiên cứu hồ sơ kỹ lưỡng hơn, ví dụ đối với một người xin thị thực mà trước đây họ từng
tới các khu vực được cho là nhạy cảm và hàng năm chỉ có khoảng 65.000 người nằm trong diện này. Từ nay khoảng 15 triệu hồ sơ sẽ được xét duyệt kỹ càng, kể cả những hồ sơ xin thị thực du học hoặc kinh doanh, cũng như khách du lịch không phải là công dân 40 nước giầu nhất thế giới thuộc diện được miễn thị thực theo chương trình ESTA. Các tổ chức bảo vệ quyền công dân đã tố cáo các biện pháp mới của chính quyền Mỹ là vi phạm đời tư cá nhân, đồng thời cũng nêu thắc mắc về thời gian của quá trình kiểm tra thông tin.
Châu Âu bàn về việc lập tòa quốc tế xét xử IS Hôm 03/06, nhiều nước châu Âu cử đại diện tham gia cuộc họp tại Stockholm, Thụy Điển, để bàn về việc lập tòa án quốc tế xét xử những người dân của các nước châu Âu đã sang Syria hoặc Iraq gia nhập tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo IS và tham gia khủng bố, trước khi
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
những người này được đưa trở về nước. Đại diện của khoảng 15 nước tập trung tại Stockholm để bàn luận về việc thành lập một tòa án hoặc một quy chế hợp pháp cho phép xét xử tại chỗ những kẻ khủng bố thuộc tổ chức IS tại Syria hoặc Iraq. Cuộc họp đầu tiên này được
Djamila Boutoutaou, thánh chiến người Pháp, tại tòa án hình sự Bagdad, Irag, ngày 17/04/2018 Ammar Karim / AFP
tổ chức theo sáng kiến của Mikael Damberg, bộ trưởng Nội Vụ Thụy Điển. Theo bộ trưởng Mikael Damberg, rất nhiều nghi phạm có thể sẽ bị xét xử và kết án nếu một tòa án như vậy được thành lập tại khu vực trước đây là căn cứ địa của thánh chiến Hồi Giáo, nơi gần các nhân chứng và bằng chứng nhất. Tại Thụy Điển, trong số 300 người đã sang Iraq và Syria thì có 150 người đã trở về nước, nhưng theo pháp luật hiện hành, đa số những người này không thể bị xét xử trong nước. Giải pháp thành lập một tòa án quốc tế cũng thu hút sự quan tâm của chính quyền nhiều nước châu Âu có các phần tử cực đoan tham gia khủng bố nhưng hiện giờ vẫn bị giam giữ tại các trại do lực lượng Kurdistan cai quản.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
19
THẾ GIỚI Toronto thoibao.com
Căng thẳng dâng cao tại Jerusalem Ngày 2/6, Đài Al-Jazeera đưa tin cảnh sát Israel hộ tống hàng trăm người Do Thái tiến vào khu phức hợp đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Jerusalem trong dịp kỷ niệm chiến thắng Chiến tranh 6 ngày năm 1967. Đền thờ này thuộc đồi Núi Đền và cách không xa một số địa điểm thiêng liêng của Do
20
Thái giáo nên lâu nay cả khu vực luôn rất nhạy cảm về an ninh và tôn giáo. Suốt nhiều thập niên qua, mỗi khi đến dịp kỷ niệm nói trên, người Do Thái tổ chức tuần hành tại Núi Đền nhưng luôn hạn chế vào khu phức hợp đền Al-Aqsa nếu trùng thời điểm với tháng chay Ramadan của Hồi giáo. Lần
này, cảnh sát không giải thích lý do hộ tống nhóm người Do Thái vào đền. Căng thẳng dâng cao khi lực lượng an ninh Israel đụng độ với người Palestine biểu tình phản đối việc cho người Do Thái vào đền Al-Aqsa. Theo một số nhân chứng, đã có ít nhất 2 người thiệt mạng và nhiều người bị bắt.
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
TIN VẮN Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Thị trường chứng khoán và dầu lửa chao đảo. Thị trường chứng khoán Paris hôm 03/06/2019 giảm mất 1%. Chỉ số CAC 40 mất hơn 51 điểm vào lúc mở cửa 9h41. Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung còn làm cho giá dầu lửa giảm mất 10 đô la/thùng, xuống còn ở mức 60,55 đô la/thùng cho loại Brent và 52,11 đô la/ thùng cho WTI (Mỹ). Đây là mức thấp nhất trong vòng ba tháng rưỡi nay. Canberra hứa viện trợ cho Salomon 250 triệu đô. Nhân chuyến thăm chính thức quốc đảo ngày 03/06, thủ tướng Úc Scott Morrison tuyên bố khoản viện trợ này được giải ngân trong vòng 10 năm. Quyết định của Canberra được cho là nhằm hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc ở vùng Nam Thái Bình Dương. Syria: Nổ xe gài bom, 14 người chết, 20 người bị thương. Theo tổ chức Đài
Quan Sát Nhân Quyền, vụ nổ xảy ra vào tối 02/06, khi người dân rời lễ cầu nguyện buổi tối, ở Azaz, một địa phương ở tây bắc Syria, giáp với Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện chưa có tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm. Nga: Điện Kremlin hy vọng có thể trả tự do cho các nhà đầu tư phương Tây vào ngày 03/06. Họ là những doanh nhân nước ngoài bị Moscow bắt hoặc khởi tố vì có những gian lận. Phát ngôn viên điện Kremlin cho biết đích thân tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thông báo về việc này vài ngày trước khi khai mạc Diễn đàn kinh tế Saint Petersbourg. Ấn Độ: Tìm được 5 thi thể trên dãy núi Himalaya. Đây là khu vực 8 nhà leo núi mất tích từ hôm thứ Sáu 31/05/2019. Đoàn thám hiểm gồm 4 người Anh, 2 người Mỹ, 1 người Úc và 1 người Ấn Độ leo lên đỉnh núi Nanda Devi, cao 6.400m, đỉnh núi cao thứ hai ở Ấn Độ.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
21
VIỆT NAM Toronto thoibao.com
Mỹ đào tạo phi công quân sự VN đầu tiên sau chiến tranh Thượng uý Đặng Đức Toại là phi công quân sự đầu tiên của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam sẽ tốt nghiệp chương trình đào tạo phi công của Không lực Hoa Kỳ, Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội thông báo trong một
bài viết ngắn đăng trên trang Facebook của mình hôm 3/6. Ông Toại được đào tạo trong khuôn khổ Chương trình Lãnh đạo Hàng không của Không lực Hoa Kỳ (USAF), tại Căn cứ Không quân Columbus, bang
Mississippi. Các tài liệu công bố trên mạng của Bộ Quốc phòng và Hạ viện Mỹ cho biết, Không lực Hoa Kỳ được phép thực hiện Chương trình Lãnh đạo Hàng không để đào tạo phi công ở bậc căn bản và
các huấn luyện khác có liên quan cho “không quân của các nước ngoài thân thiện và đang phát triển”. Ra đời theo một đạo luật về ngân sách quốc phòng trong năm tài khóa 1994, Mỹ nhìn nhận rằng các nỗ lực của chương trình có thể “thúc đẩy các lợi ích về an ninh quốc gia của Mỹ” và “cải thiện quan hệ song phương” với các nước nhận tài trợ từ chương trình. Chương trình bao gồm “dạy ngôn ngữ” và các học phần “nhằm thúc đẩy nhận thức và hiểu biết tốt hơn về các định chế dân chủ và khuôn khổ xã hội của Hoa Kỳ”, theo các tài liệu của Bộ Quốc phòng và Hạ viện Mỹ. Theo tìm hiểu của VOA qua phái bộ ngoại giao Mỹ ở Việt Nam, phi công quân sự của Việt Nam bắt đầu tham Đặng Đức Toại, phi công quân sự VN, chụp cùng đồng nghiệp tại một căn cứ của Không lực Hoa Kỳ gia chương trình huấn luyện
22
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
của Không lực Hoa Kỳ từ năm 2016. VOA cho biết, trước ông Đặng Đức Toại, đã có một phi công khác của Không quân Nhân dân Việt Nam theo học chương trình của Không lực Hoa Kỳ trong hơn 2 năm. Nhưng “do hạn chế về tiếng Anh nên không tốt nghiệp được”, một nguồn tin ngoại giao không muốn nêu danh tính cho hay. Viên phi công đó được trao “chứng chỉ tham gia chương trình” thay cho bằng tốt nghiệp. Trong thông báo trên trang Facebook chính thức, Đại sứ quán Mỹ nói rằng tiếp sau ông Toại, Trung uý Doãn Văn Cảnh, người hiện đang theo học Chương trình Lãnh đạo Hàng không, cũng sẽ sớm tốt nghiệp.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
23
VIỆT NAM Toronto thoibao.com
Người Trung Quốc thu tóm đất ở Việt Nam Báo Dân Trí trong nước dẫn lời Bộ Công an VN thừa nhận: Có người Trung Quốc “núp bóng” người Việt mua bất động sản. Trả lời kiến nghị của cử tri TP Đà Nẵng về hiện tượng TQ đưa người vào các khu vực hiểm yếu của VN như Tây Nguyên, Hà Tĩnh… dưới danh nghĩa “làm dự án”, Bộ Công an thừa nhận, “một số dự án do Trung Quốc làm chủ đầu tư còn một
24
số vấn đề phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, như: Một số dự án bỏ vốn đầu tư thấp, sử dụng công nghệ, thiết bị lạc hậu, giá thành rẻ, chất lượng thấp, thời gian thực hiện kéo dài”. Không chỉ thế, còn có tình trạng “doanh nghiệp, cá nhân người Trung Quốc ‘núp bóng’ người Việt mua bán bất động sản tại các khu vực ven biển để chuyển mục đích sử dụng sang
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
đất thương mại, dịch vụ hoặc thuê diện tích đất dọc ven biển, khu vực biên giới biển”. Chính tờ báo Công An TP HCM có bài: Người Trung Quốc núp bóng thâu tóm “đất đẹp” ở Việt Nam. Bên cạnh các thông tin trên, bài viết lưu ý, “số lượng người Trung Quốc vào Việt Nam du lịch, công tác, học tập tăng nhanh, đi cùng với nhu cầu sở hữu, thuê, mua nhà ở tập trung đông đúc, lập gia đình, sinh con nhưng không đăng ký với chính quyền địa phương; nhiều trường hợp không tuân thủ pháp luật Việt Nam”. Các thông tin trên cho thấy những lời cảnh báo của người dân từ nhiều năm trước đã trở thành sự thật: Trung Quốc sẽ lợi dụng các “dự án” để dần dần đưa người vào các khu vực nhạy cảm ở VN như một hình thức “xâm lăng mềm”, qua dự án bauxite Tây Nguyên bây giờ đã đầy người TQ.
Thày giáo Nam Phi mất tích bí ẩn ở Việt Nam Một người đàn ông Nam Phi dạy học ở Việt Nam đã biến mất không để lại dấu vết gì, khiến người thân của anh hết sức lo lắng, chỉ biết cầu mong không có điều gì xấu xảy ra. Theo tin tức đăng hôm 31/5 trên các trang News24 và The Citizen, John Bothma, 22 tuổi, liên lạc với người thân lần cuối vào ngày 18/5. Anh đã đến thăm một người bạn ở TPHCM. Điện thoại của anh đã tắt kể từ đó. Giờ đây, bạn bè và gia đình anh đang cố ghép nối thông tin để đoán xem điều gì có thể đã xảy ra. Bothma đã giảng dạy ngắn hạn kể từ khi nhập cảnh vào Việt Nam hồi tháng 11 năm ngoái, nhưng anh hy vọng sẽ kiếm được một hợp đồng dài hạn hơn. Dì của anh, Santjie
Dixon, người đã nuôi nấng anh từ năm 4 tuổi, nói với News24: “Đây quả là một cú sốc đối với chúng tôi. Chúng tôi rất lo lắng vì lần cuối tôi nói chuyện với cháu là khoảng 12 giờ trưa ngày thứ Bảy 18/5, giờ Việt Nam”. “Cháu đã cố gắng gọi cho tôi, sau đó có ba cuộc gọi nhỡ, và sau đó chúng tôi không còn nhận được tin về cháu nữa”. Bothma dường như đã nói với bạn gái người Mỹ, hiện đang sống ở Ba Lan, rằng anh muốn đến Cam bốt nhưng không có đủ tiền. Vì vậy, người bạn gái có tên là Jody Kurash cho News24 biết cô đã chuyển khoản một số tiền cho anh. Chính quyền Việt Nam không có dữ liệu về việc anh đã rời khỏi biên giới Việt Nam, cô Jody Kurash nói.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
25
VIỆT NAM Toronto thoibao.com
Thứ trưởng Bộ Tài chính bị kỷ luật vì vi phạm đạo đức
Huỳnh Quang Hải
Theo RFA, truyền thông trong nước hôm 3/6 loan tin Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải vừa bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương của đảng CSVN kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo vì vi phạm đạo đức lối sống, quyết định đưa ra tại kỳ họp thứ 36, tổ chức tại Hà Nội từ ngày 29 đến 31/5. Ông Huỳnh Quang Hải thời gian qua được dư luận chú ý nhiều xung quanh việc kết hôn với ca sĩ Đinh Hiền Anh, người từng đoạt giải Hoa hậu doanh nhân quý bà thế giới 2017. Những hình ảnh về đám cưới
26
và cuộc sống của ông Hải và vợ mới được báo chí và mạng xã hội đăng tải khiến dư luận thắc mắc về thu nhập thực sự của ông Hải, đến mức vợ ông phải lên tiếng thanh minh ông hoàn toàn “tay trắng” khi cưới vợ. Kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương CSVN cho rằng, ông Huỳnh Quang Hải đã chấp hành không nghiêm nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng; vi phạm đạo đức, lối sống và các quy định đảng viên không được làm, ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng và Bộ Tài chính… Ông Huỳnh Quang Hải sinh năm 1961 được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Tài chính từ giữa năm 2015. Hiện ông phụ trách quản lý về thị trường chứng khoán, tài chính, bảo hiểm, tài chính doanh nghiệp, công tác tài chính nội ngành... Cũng tại kỳ họp thứ 36, Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
CSVN đã thi hành kỷ luật Ban Thường vụ Đảng ủy Quân chủng Hải quân và một số cá nhân vi phạm đã được kết luận tại kỳ họp 35. Kết luận của kỳ họp 35 xác định những cá nhân này đã có vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất quốc phòng. Các hình thức kỷ luật cụ thể là cảnh cáo Chuẩn Đô đốc Lê Văn Đạo, nguyên Phó Tư lệnh Quân chủng Hải quân. Đô đốc Nguyễn Văn Hiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, và Phó Đô đốc Nguyễn Văn Tình nguyên Ủy viên Quân ủy Trung ương bị xem xét, thi hành kỷ luật. Ngoài ra, Ủy ban Kiểm tra Trung ương CSVN cũng đề nghị Thường vụ Quân ủy Trung ương thi hành kỷ luật đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Quân chủng Hải quân nhiệm kỳ 2005 – 2010, vì những vi phạm, khuyết điểm của Quân chủng trong công tác quản lý, sử dụng đất quốc phòng.
Gãy cột điện khiến một công nhân tử vong lòi ra chuyện xài trụ điện không lõi Theo báo Một Thế Giới trong nước, tai nạn xảy ra chiều ngày 1/6, tại khu vực đang làm bờ kè rạch Cái Khế, quận Ninh Kiều, Cần Thơ. Một công nhân đang thi công đường, cống thoát nước đã bị xe cuốc vướng cáp thông tin làm gãy trụ điện, đè chết. Báo Người Lao Động dẫn lời lãnh đạo quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ chống chế vụ công nhân bị trụ điện gãy đè chết: Trụ điện làm theo công nghệ bê tông dự ứng lực. Một người trong ngành điện lực cho biết, trụ điện gãy này nằm trong dự án của một ngân hàng, do một công ty ở An Giang làm chứ không phải của ngành điện. Trụ điện “được làm theo công nghệ bê tông dự ứng lực… Loại trụ điện này có ưu điểm là chịu lực cực tốt nhưng khi
quá lực thì sẽ gãy luôn chứ không cong như sử dụng sắt”. Một độc giả bình luận: “Công nghệ gì người dân không cần biết. Vấn đề kết quả phải làm việc tin cậy và an toàn. Ai sản xuất cũng không phải việc của người dân, điện lực gây tai nạn thì chính điện lực phải chịu trách nhiệm. Sau đó thì điện lực mới kiện người sản xuất, và xét trách nhiệm người ký hợp đồng mua thiết bị”.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
27
THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com
Làng dành riêng cho người bị bệnh mất trí nhớ NGUYỄN TUẤN HOÀNG
T
heo những tin tức loan báo thì một làng đầu tiên ở Canada dành cho những người lớn tuổi bị những bệnh mất trí nhớ (dementia) và bệnh Alsheimer’s , sẽ được khánh thành ở thành phố Langley, tỉnh bang British Columbia vào tháng 7 năm nay 2019.Thành phố Langley cách thành phố Vancouver khoảng 50 cây số về hướng đông. Ngôi làng đặc biệt này có tên là “The Village” gồm một dãy nhà một tầng, gồm những căn nhà chòi ( cabins), một trung tâm cộng đồng trên mảnh đất rộng 5 mẫu (acres). Ngôi làng The Village này dựa theo khuôn mẫu của ngôi làng dành cho người mất trí nhớ Hogewyk của Hòa Lan. Trong ngôi làng còn có một tiệm chạp phô và những tiện nghi khác rải rác trong khu vực. Làng được bao bọc bởi hàng rào và chỉ có một lối ra vào duy nhất. Ngôi làng có 6 cabin, và mỗi cabin có thể chứa được 13 người, tất cả những căn nhà này đều không có cầu thang. Theo các giới chức thẩm quyền thì hiện có 55 người ghi danh xin ở và theo những tiên đoán thì ngôi làng sẽ có đủ 72 người tối đa có thể ở khi làng được khánh thành trong tháng 7 năm nay. Tiền mướn một chỗ tại khu làng này cũng không rẻ: khoảng 7 ngàn dollars một tháng. Hàng loạt những ngôi làng dành cho người già bị bệnh mất trí nhớ đang được xây cất ở tỉnh bang B.C.: ở các thị trấn Comox và bên cạnh nhà thương Mount St Vincent. Càng ngày lại càng có nhiều người bị bệnh mất trí nhớ vì với những tiến bộ của y khoa, tuổi thọ của con người gia tăng. Ngày xưa thì 60 tuổi đã được gọi là cụ, còn ngày nay thì 70 tuổi mới bắt đầu tranh chức tổng thống như trường hợp của tổng thống Donald Trump. Theo bác sĩ Hồ Ngọc Minh thì tình trạng mất trí nhớ (dementia) thường xảy ra cho người già, nhưng không phải mọi người khi già đều mất trí nhớ. Nhiều người tưởng lầm là sự mất trí nhớ và bệnh Alzheimer cùng là một thứ bệnh, nhưng thật ra không phải như vậy. Dementia có thể gọi là hội chứng
28
Ta nói nôm na là tập… “nhảy đầm”. Nghiên cứu đăng trên tờ New England Journal of Medicine năm 2003 cho biết khiêu vũ vừa là một môn thể dục thể thao, vừa là một trò chơi đòi hỏi suy nghĩ, tiến thoái trong mỗi bước. Khi khiêu vũ, lượng máu không những chỉ dồn về bắp thịt mà còn đổ về phía não bộ nhiều hơn vì khiêu vũ đòi hỏi cả thể lực lẫn trí tuệ. 2. Học chơi một thứ nhạc cụ hoặc nghe nhạc:
Dementia Village
mất trí nhớ và Alzheimer’s là một trong những bệnh gây ra từ việc mất trí nhớ. Căn nguyên của bệnh Alzheimer là do những vẩy (plaques) chung quanh tế bào não, tương tự như vẩy đóng trong mạch máu. Khác với vẩy cholesterol trong máu, những vẩy trong não này được tạo thành bởi chất protein. Những vẩy protein như những chất cách điện, hệ quả là những tín hiệu được truyền đi từ một tế bào thần kinh nầy đến tế bào khác bị ngăn chặn.Ngoài việc cách ly sóng điện, những vẩy protein còn tiết ra chất độc để hủy diệt tế bào thần kinh, vì thế não bộ dần dần teo nhỏ lại. Hiện tượng đóng vẩy không xảy ra qua đêm mà kéo dài có khi cả chục năm trước khi triệu chứng đầu tiên
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
xuất hiện. Nói cho dễ hiểu, “người thường” không có bệnh Alzheimer cũng bị đóng vẩy trong não chút đỉnh khi… già yếu. Nhưng đối với người có bệnh, tốc độ suy sụp, đổ dốc sẽ rất nhanh. Nói chung, mọi người khi lớn tuổi đều có nguy cơ bị mất trí nhớ. Để giảm bớt nguy cơ bị mất trí nhớ, một số biện pháp cần thực thi ngay từ bây giờ: Trước hết, bạn phải có một chế độ ăn uống cân bằng, điều độ, nhiều rau trái, tập thể dục đều đặn, như đi bộ ba tới năm giờ mỗi tuần, và ngủ đủ tám tiếng mỗi ngày. Ngủ đêm không đủ thì tranh thủ ngủ ngày! Những người ngủ đầy đủ và có ngủ trưa thường sống lâu và ít bị mất trí nhớ. 1. Học khiêu vũ:
Nhiều nghiên cứu cho thấy người chơi nhạc cụ trên 10 năm sẽ có trí nhớ tốt hơn một người không chơi nhạc. Trong trường hợp bạn không có đủ thời giờ hay năng khiếu âm nhạc, nên tập nghe và thưởng thức âm nhạc. 3. Học một ngôn ngữ khác:
Một nghiên cứu đăng trên tờ Neurology năm 2013 cho biết những người nói thông thạo hai thứ tiếng, khả năng bị mất trí nhớ chậm đi bốn năm rưỡi so với người chỉ biết một thứ tiếng. 4. Học đánh cờ hay chơi video game:
Một nhiên cứu của Pháp năm 2013 cho thấy những ai chơi cờ, hay chơi các loại game như bingo, xì lát, poker… (nhưng đừng ghiền quá, và cũng tránh “ngồi computer” hay TV nhiều nhé), khả năng bị mất trí nhớ giảm đi 15%. 5. Đọc sách:
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
29
THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com
Không cần phải đọc nhiều, nhưng khi đọc sách nên bỏ thì giờ suy nghĩ, nghiền ngẫm nội dung của sách, truyện. Đọc truyện mới lạ có lợi hơn là đọc chuyện cũ đã biết. Đừng đọc Thiên Long Bát Bộ hay Tam Quốc Chí đến lần thứ 10! 6. Chú tâm làm một việc cho xong, đừng ôm đồm nhiều thứ vô một:
Người chú tâm làm xong một việc ít bị lãng trí hay mất trí nhớ hơn người làm hai ba việc cùng một lúc. Ví dụ khi ăn thì đừng xem TV! Ngoài ra nên biết dùng thời giờ một cách hữu hiệu. 7. Học đan, may vá, hay làm vườn:
Khảo sát thống kê năm 2013 cho biết những người có những thú vui kể trên, trí óc minh mẫn hơn những người không có “thú vui” để tiêu khiển. 8. Sống có mục đích:
Sống lạc quan, yêu đời và có giao thiệp với bạn bè người thân làm bớt tình trạng cô độc, sầu muộn. 9. Tập viết:
Viết văn, viết truyện, viết thơ cho bạn bè, viết nhật ký, viết hồi ký… làm giảm khả năng mất trí nhớ về sau. 10. Cuối cùng, tập làm việc nhà:
Những người làm lụng chân tay, làm việc trong nhà ít bị mất trí nhớ hơn người ngồi một chỗ xem TV hay nhìn “bóng câu qua khung cửa sổ”.
30
Nói chung là phải tích cực động não. Tất cả các hoạt động trên đây nên bắt đầu từ hôm nay, bất kỳ ở lứa tuổi nào. Không nên đợi tới 60, 70 mới lo ngăn ngừa mất trí nhớ! Cũng theo những khảo cứu thì có những loại thực phẩm giúp tránh bệnh Alzheimer’s và cũng có những loại thực phẩm gây nguy cơ dễ bị bệnh mất trí nhớ. Những thực phẩm nên ăn là rau xanh như rau spinach, broccoli, các loại rau trái khác như cà chua, dưa leo..., các loại nut như đậu phọng, các loại beries như blue berries, các loại đậu như đậu xanh, đậu đen, bánh mì whole grains, cá như cá hồi, thịt gà, rượu chát và dầu olive. Những loại thực phẩm nên tránh nếu muốn ngăn ngừa bệnh mất trí nhớ là thịt đỏ, như thịt bò, bơ, magarine, phô mai (cheese), bánh ngọt, khoai tây chiên và fast foods. Tóm lại nên tránh ăn đường và những thực phẩm chế biến như xúc xích, french fries, thịt nguội, pizza... Kết quả của những cuộc khảo cứu cho thấy là có những hy vọng trong việc ngăn ngừa bệnh mất trí nhớ. Theo kết quả của những cuộc khảo cứu ở tỉnh bang Quebec vừa được công bố hôm 27 tháng 5, thì một ngày uống một ly nước từ dầu dừa có thể giúp người ta ngăn cản việc mất trí nhớ. Mất trí nhớ là nguyên nhân khi não không được cung cấp đủ năng lực dưới dạng glucose.
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Kết quả của một cuộc khảo cứu sẽ được đăng tải trên tạp chí Alzheimer’s and Dementia cho là những người già có thể ngăn chặn bệnh mất trí nhớ bằng cách uống một thứ nước gọi là ketones, lấy từ dầu dừa (coconut oil). Theo giáo sư Stephen Cunnane, giáo sư của trường đại học Sherbrooke và là trưởng nhóm khảo cứu thì việc cung cấp năng lực cho não có thể dùng chất ketones thay cho glucose. Cuộc khảo cứu dựa trên kết quả thử nghiệm trên 52 người già, những người bắt đầu có triệu chứng bệnh quên. Những người này được cho uông một chất có tên là MCTs, chất giúp cơ thể tạo chất ketones. Kết quả cuộc thử nghiệm cho thấy là bộ não của những người này hoạt động trở lại hữu hiệu hơn. Người ta cũng biết dầu dừa có những hiệu quả như sau: có chứa cholesterol tốt, duy trì lượng đường trong máu, giảm suy thoái tâm thần, làm tóc và da mượt mà, ngăn ngừa bệnh gan, giảm suyễn và giảm cân. Cuối cùng là chuyện người Mỹ quỵt nợ sinh viên. Như chúng ta cũng biết học phí đại học ở các trường đại học Mỹ rất cao. Tiền học phí của một trường đại học Mỹ có thể lên đến 50 ngàn Mỹ kim cho đến cả 80 ngàn Mỹ kim một năm. Trung bình một sinh viên Mỹ học xong 4 năm bậc cử nhân, có số nợ
sinh viên khoảng 30 ngàn Mỹ kim. Còn những sinh viên bậc tiến sĩ, như những người tốt nghiệp bác sĩ y khoa, thì số nợ trung bình của những sinh viên này lên đến 400 ngàn Mỹ kim. Các sinh viên ra trường may mắn có việc, thì phải è cổ trả nợ. Còn những sinh viên không kiếm được việc thì nợ nần sẽ chồng chất mà không biết bao giờ họ mới trả hết nợ. Theo đài CNBC thì có rất đông những sinh viên Mỹ học xong ra trường, đã di chuyển sinh sống ở một quốc gia khác, để không phải trả món nợ sinh viên. Như trường hợp anh Chad Haag, 29 tuổi, sau khi học xong 4 năm đại học ở tiểu bang Colorado, đã di chuyển sống ở một khu rừng rú ở Ấn Độ. Hiện bây giờ anh Haag sống trong 1 căn nhà gạch ở làng Uchakkada với tiền mướn 50 Mỹ kim một tháng. Vườn sau của nhà anh Haag thì đầy những cây dừa và những đàn gà chạy qua chạy lại. Anh Haag hy vọng là anh ta sẽ không phải đi mua sắm ở tiệm Walmart nữa, mà sử dụng những thực phẩm thiên nhiên. Trong vòng 1 thập kỷ qua, số nợ sinh viên Mỹ đã gia tăng gấp ba lần, mà theo những ước tính thì số nợ này có thể lên đến 2 ngàn tỷ Mỹ kim vào năm 2022. NGUYỄN TUẤN HOÀNG
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
31
KINH TẾ TÀI CHÁNH
Toronto thoibao.com
Ontario sẽ cho bán bia ở các tiệm tạp hóa NGUYỄN TUẤN HOÀNG
công ty độc quyền bán bia rượu đã không có lợi cho người tiêu thụ cũng như cho những công ty thương mại. Trước đó, chính quyền tỉnh bang cũng cho công bố hàng loạt những nới lỏng trong việc bán bia rượu ở tỉnh bang: cho các nhà hàng bán bia rượu từ lúc 9 giờ sáng mỗi ngày, bẩy ngày một tuần, có thể uống rượu ở các công viên và uống rượu ở các party gần các cuộc tranh tài thể thao.
Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm thứ hai ngày 27 tháng 5, chính quyền tỉnh bang Ontario sẽ đệ trình dự luật chấm dứt hợp đồng
32
cho The Beer Store bán bia rượu độc quyền ở tỉnh bang này. Dự luật được đệ trình là khởi đầu cho dự tính mà chính quyền tỉnh bang
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Ontario sẽ cho bán bia ở các tiệm tạp hóa. Theo lời ông Vic Fedeli, bộ trưởng tài chánh tỉnh bang thì việc cho một
HAI THỦY THỦ NGOẠI QUỐC BỊ KẸT Ở BẾN CẢNG QUEBEC 30 THÁNG QUA Quebec City: Vào mùa hè năm 2016, công ty D&D Maritime ở xứ Bahamas đã đồng ý mua lại một chiếc tàu chở hàng ở tỉnh bang Quebec với giá 750 ngàn Mỹ kim. Một toán thủy thủ đã được công ty D&D Maritime gửi tới Quebec để lái chiếc tàu hàng này về Bahamas.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
33
KINH TẾ TÀI CHÁNH
Toronto thoibao.com
Richard Thompson
Tuy nhiên sau đó vì có những khó khăn tài chánh, công ty D&D Maritime đã không có tiền trả lương cho các thủy thủ, khiến phần lớn những thủy thủ này đều bỏ đi, chỉ còn lại hai thủy thủ vẫn còn cắm trụ ở lại là ông Richard Thompson người Bahamas và ông Vyacheslav Borshchevskij là người xứ Ukraine. Cả hai người thủy thủ này đều ở tuổi 59 và vẫn tiếp tục ăn ngủ trên chiếc tàu của công ty D&D Maritime. Khi được các phóng viên báo chí
34
hỏi là tại sao họ vẫn tiếp tục sống 3 năm trên chiếc tàu này, thì hai người thủy thủ cho biết là công ty D&D Maritime đã hứa hẹn là chờ thêm một thời gian thì họ sẽ trả số lương mà họ còn thiếu cho hai người thủy thủ này: số lương mà công ty này còn thiếu của hai người thủy thủ hiện nay đã lên đến 264 ngàn Mỹ kim. COI CHỪNG MUA LẦM VÉ GIẢ Toronto: Như chúng ta cũng biết là cuộc tranh cúp vô địch của hiệp
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Vyacheslav Borshchevskij
hội NBA năm nay diễn ra giữa hai đội cầu Toronto Raptors và Golden State Warriors. Trận đầu tiên diễn ra vào ngày thứ năm 30 tháng 5 tại cầu trường Scotia Bank ở thành phố Toronto. Đây là lần đầu tiên một trận tranh chung kết của hiệp hội bóng rổ NBA đã diễn ra ở một thành phố ngoài Hoa Kỳ. Vé bán cho cuộc tranh tài diễn ra trong ngày thứ năm, đã được bán vào lúc 6 giờ chiều hôm thứ hai 27 tháng 5, và trong nửa tiếng đồng hồ, số vé
của cầu trường đã bán hết khi trên 2 ngàn người chờ trên mạng để mua. Giá vé chính thức cho trận đấu từ vé hạng bét là $100 lên đến vé hạng nhất là $1,200. Những người muốn xem bây giờ phải mua lại với giá vé cao hơn ở những mạng chuyên bán lại vé thể thao: giá vé hạng bét bán khoảng $900 và giá vé ở ngay cạnh sân banh lên đến trên $30,000 một vé. Vé đắt nhất là vé ngồi ở ngay bên cạnh sân chơi: courtside East, Row A, hai vé
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
35
KINH TẾ TÀI CHÁNH
Toronto thoibao.com
được bán với giá $60,487. Trong hôm thứ ba ngày 28 tháng 5, sở cảnh sát thành phố Toronto cũng như sở cảnh sát vùng Peel đã khuyến cáo những người ái mộ đội cầu Toronto Raptors và muốn mua vé xem trận tranh tài, thì nên cẩn thận vì có thể mua lầm vé giả! Nhất là những người mua vé trả tiền mặt. CẢNH SÁT TORONTO BỐ RÁP NHỮNG CỬA HÀNG BÁN ĐỒ GIẢ MẠO Ở THƯƠNG XÁ PACIFIC Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm thứ ba ngày 28 tháng 5, sở cảnh sát thành phố Toronto đã mở cuộc bố ráp quy mô, tìm kiếm những hàng hóa giả mạo tại khu thương xá Pacific ở vùng Markham. Thật ra cuộc điều tra hàng lậu ở khu thương xá này đã bắt đầu từ tháng tư năm ngoái, sau khi có những than phiền của nhiều công ty có hàng hóa bị làm giả. Theo những tin tức loan báo thì cảnh sát đã buộc tội 8 nhà buôn ở khu thương xá này và tịch thu hàng ngàn những hàng hóa giả mạo: những quần áo, giầy dép, những xách tay... giả hàng hiệu của các công ty như Adidas, Louis Vuitton, Dior, Givenchy… Tưởng cũng nên nói thêm khu thương xá Pacific là khu hầu như của
những thương gia người Hoa, mà lúc nào cũng đông khách, không có chỗ đậu xe, nhất là vào những ngày cuối tuần. BỊ BẮT GIỮ Ở PHI TRƯỜNG VỚI GẦN 5 NGÀN CON ĐỈA TRONG VA LY
Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm thứ ba ngày 28 tháng 5, một người đàn ông cư ngụ ở thành phố Niagra Falls, đã bị bắt giữ ở phi trường Pearson với gần 5 ngàn con đỉa trong
va ly hành lý của ông này, đã bị tòa án phạt phải đóng 15 ngàn dollars và tịch thu số đỉa mà ông này mang về. Theo cơ quan an ninh biên giới Canada (CBSA) thì vào ngày 17 tháng 10, nghi can Ippolit Bodounov đã dấu trong hành lý xách tay của ông 4,788 con đỉa khi ông đến phi trường Pearson trên chuyến máy bay từ nước Nga. Nghi can đã dùng giấy thấm nước, và bỏ những con đỉa vào những bịch giấy dấu trong va ly. Một con chó nghiệp vụ của cảnh sát đã ngửi thấy mùi những con đỉa khi được đem đến lục soát va ly của các hành khách. Theo các viên chức an ninh, thì đây là lần đầu tiên mà họ khám phá ra số lượng lớn những con đỉa được mang lậu vào Canada. Vào khoảng 240 con đỉa đã được
gửi qua bảo tàng viện the American Museum of Natural History ở thành phố New York, và sau những thử
nghiệm cho thấy đây là những con đỉa được bắt từ thiên nhiên, chứ không phải đỉa nuôi. Theo các nhà chuyên môn thì người ta dùng đỉa trong nhiều lãnh vực y khoa: từ việc làm thuốc trị bệnh phong thấp cho đến thuốc ngừa hói đầu. Hiện nay đỉa dùng nhiều trong lãnh vực giải phẩu thẩm mỹ, vì những con đỉa tiết ra chất peptides là chất ngăn ngừa máu đóng cục trong mạch máu, khi có cuộc giải phẩu. Những con đỉa dùng trong lãnh vực y khoa bán ra từ 8 dollars cho đến 20 dollars một con. MỘT SINH VIÊN VIỆT TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC, MỞ MỘT XE BÁN BÁNH MÌ LƯU ĐỘNG Vancouver: Trong bản tin của đài CBC phổ biến thứ hai ngày 27 tháng 5, thì một thanh niên Việt ở thành phố Vancouver, vừa học xong bậc cử nhân của trường đại học UBC, đã mở một xe bán bánh mì lưu động trong thành phố. Người thanh niên đó là anh Kevin Thạch, năm nay 23 tuổi. Trả lời các câu hỏi của phóng viên đài CBC, anh Kevin cho biết là bố mẹ anh ta có một nhà hàng trong thành phố, nên trong thời gian đi học, anh cũng phụ làm và cũng biết các công việc của một nhà hàng. Tuy mới mở nhưng số thực khách ủng hộ cũng đông đảo và anh Kevin dự định mở thêm một xe bán bánh mì lưu động thứ nhì vào tháng 8 sắp tới. Xe bánh mì lưu động của anh Kevin có những món bánh mì gà, thịt bò, bò viên và bánh mì chay. Ngoài ra xe bánh mì của anh còn món bánh mì ốp la và thịt nguội. Thật là”nhất nghệ tinh, nhất thân vinh”. NGUYỄN TUẤN HOÀNG
Kevin Thạch (phải)
36
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
37
CÂU CHUYỆN THỜI SỰ Toronto thoibao.com
Bầu cử Quốc hội Âu châu và vị thế các đảng cực hữu MAI LOAN
T
rong tuần lễ cuối của tháng 5 vừa qua, một cuộc bầu cử quy mô được tổ chức tại Âu Châu để lựa chọn tổng cộng 751 đại biểu cho Quốc Hội Âu Châu là tiếng nói chính thức đại diện cho 512 triệu cư dân thuộc 28 quốc gia thành viên trong Liên Hiệp Âu Châu. Đây là kỳ bầu cử lần thứ 9 kể từ sau khi cuộc bầu cử trực tiếp được thực hiện lần đầu vào năm 1979 cho cơ chế lập pháp này của cả khối Âu Châu theo thể chế tự do dân chủ. Ngay cả Anh quốc, dù đã bỏ phiếu rời khỏi Liên Hiệp Âu Châu vào năm 2016, thường gọi là Brexit, nhưng vì chưa hoàn tất thủ tục chia tay nên vẫn quyết định tiếp tục tham dự trong kỳ bầu cử lần này. Sau khi có kết quả sơ khởi, nhiều người có thể thở phào nhẹ nhõm đôi chút khi thấy làn sóng các đảng phái cực hữu, có vẻ như đang tràn dâng tại nhiều quốc gia tại đây trong thời gian gần đây, dường như đã bị giới hạn lại, ít ra là trong lúc này. Tại một số nước, các đảng phái theo khuynh hướng cực hữu với chủ trương không mấy mặn mà với tinh thần hợp tác chung trong khối Âu Châu cũng đạt được một số những kết quả khả quan. Đó là trường hợp xảy ra tại Pháp, với đảng National Rally, hậu thân của đảng Front National của bà Marine Le Pen, về đầu với 23.34% số phiếu, trên chân khít khao đảng LREM của TT Emmanuel Macron có tỉ lệ 22.42% và hai đảng truyền thống Bảo Thủ và Xã Hội đều thua đậm. Tại Anh, tình trạng tương tự cũng xảy ra khi đảng cực hữu đòi Brexit của ông Nigel Farage cũng về đầu trong khi hai đảng truyền thống là Bảo Thủ (của Thủ tướng May) và Lao Động
38
(của ông Corbyn) cũng bị thảm bại. Tại Hung Gia Lợi, đảng Fidesz của Thủ tướng Viktor Orban cũng giành thắng lợi. Và sau cùng, tại nước Ý, đảng cực hữu League dưới quyền của Phó Thủ tướng Matteo Salvini cũng về đầu với tỉ lệ cao. Tuy nhiên, tại một số quốc gia khác, các đảng phái cực hữu đều đạt được những kết quả tệ hơn so với kết quả những cuộc bầu cử toàn quốc sau cùng tại các nước đó. Đó là kết quả tại Áo-quốc với đảng Tự Do (FPO) bị mất phiếu. Còn tại nước Đức, tuy hai chính đảng lớn và lâu đời là liên minh trung hữu của Thủ tướng Angela Merkel và đảng trung tả SPD bị thảm bại (tương tự như ở Pháp), nhưng đảng thắng lớn là đảng Xanh trong khi đảng cực hữu là AfD tuy cũng thắng nhưng với tỉ lệ thấp hơn so với kỳ bầu cử sau cùng. Tại nước Tây Ban Nha, đảng trung tả PSOE của tân Thủ tướng Pedro Sanchez cũng thắng lớn trong khi đảng cực hữu Vox đạt được tỉ lệ thấp hơn nhiều so với nhiều dự đoán trước đó. Và sau cùng, tại hai quốc gia Đan Mạch và Hoà Lan, các đảng cực hữu như People Party với chủ trương chống di dân đã bị mất phiếu hơn phân nửa số cử tri Đan Mạch so với kỳ bầu cử trước đó, và đảng PPV của lãnh tụ cực hữu Geert Wilders tiếp tục bị cử tri Hoà Lan ồ ạt tẩy chay như đã xảy ra trong kỳ bầu cử cho các tỉnh trên toàn quốc trước đó. Nói chung, theo như nhận xét của nhà báo John Cassidy phân tích trong một bài viết trên tạp chí The New Yorker, những đảng phái cực hữu có chủ trương bài ngoại và kỳ thị di dân tại Âu Châu sẽ kiểm soát được khoảng
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
1/4 các ghế của Quốc Hội Âu Châu trong pháp nhiệm mới. Điều này khiến họ có thể trở thành một lực lượng đáng kể, nếu như cùng đoàn kết trong cùng một liên minh thống nhất, nhưng cũng chưa phải là một lực lượng có thể khống chế trên diễn đàn này. Trong khi đó, các đảng phái được xem là thắng lớn trong kỳ bầu cử lần này lại là những tổ chức có chủ trương ủng hộ một chính sách Âu Châu cùng đoàn kết trong một liên minh: đó là đảng Xanh, với chủ trương bảo vệ môi sinh, lần này đã giành được khoảng 9% số phiếu của cử tri, và khối liên minh các đảng trung tả và cấp tiến, sau khi được sự tiếp sức của đảng LREM của TT Emmanuel Macron của Pháp, vốn tự nó đã là một liên minh mới được thành hình cách nay hai năm thu hút được đa số cử tri bao gồm theo hai khuynh hướng trung tả và trung hữu. Những người lạc quan trước kết quả bầu cử kỳ này cho rằng, với sự lớn mạnh của đảng Xanh theo khuynh hướng cấp tiến và khối trung dung được tăng thêm sức mạnh, tân Quốc Hội Âu Châu lần này có thể sẽ tạo được một vị thế lãnh đạo mà Liên Minh Âu Châu đang cầu mong sau khi trải qua liên tiếp nhiều vụ khủng hoảng chính trị và tình trạng trì trệ kinh tế trong suốt một thập niên qua. Những kết quả bầu cử trên khắp lục địa Âu Châu vừa rồi cho thấy là tuy các đảng cực hữu đã giành được nhiều cử tri từ các đảng trung dung truyền thống, nhưng đồng thời nó cũng đã bị cầm chân bởi sự lớn mạnh của khối cử tri ủng hộ cho những
đảng có lập trường ủng hộ giải pháp Âu Châu và những lực lượng bảo vệ môi sinh. Và từ đó, ông Selmayr đã kết luận: “Kẻ chiến thắng thật sự trong kỳ bầu cử lần này là tinh thần dân chủ.” Tuy nhiên, cũng có nhiều người không chia sẻ sự lạc quan như ông Selmayr. Bởi vì họ cho rằng những đảng từ trước tới nay được xem như là những đảng ngoại lệ có chủ trương cực đoan và mị dân như bài ngoại và kỳ thị di dân giờ đây bắt đầu củng cố vị thế của mình để trở thành hiện hữu như bình thường và lâu dài. Tại hai nước Ý và Pháp, các đảng phái cực hữu dường như đã giành giật để chiếm lấy cử tri từ phía các đảng khuynh hữu truyền thống chứ chẳng phải thu hút gì thêm những cử tri mới. Trong một bài viết trên diễn đàn The Nation, nhà báo Cole Stangler bình luận về việc đảng cực hữu National Rally của bà Marine Le Pen đã về đầu trong nước Pháp để kết luận rằng “Dường như đó là một sự củng cố về nền tảng bao gồm một khối cử tri ủng hộ chứ không còn là những tiếng nói cử tri lên tiếng chống đối thể chế đương quyền.” Đó cũng là lời nhận định tương tự của bình luận gia Ivan Krastev, trong một bài xã luận trên nhật báo New York Times khi viết: “Người dân trước đây đã từng bỏ phiếu chống đối thể chế đương quyền trong cuộc bầu cử Quốc Hội Âu Châu vì họ muốn đưa ra một thông điệp, chứ không ai thực sự muốn thấy những chính trị gia cực hữu đó được cơ hội cầm quyền điều hành đất nước. Những
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
39
CÂU CHUYỆN THỜI SỰ Toronto thoibao.com
đảng cực hữu đó không bao giờ được đánh giá nghiêm túc trên những chính sách đưa ra, mà thật ra họ chỉ đóng vai trò đấu đá và tranh luận về chính trị. Nhưng giờ đây, chúng ta không còn có thể kết luận nào khác hơn là phải công nhận rằng các đảng phái theo phong trào dân tuý cực hữu đang trở thành một thành phần hiện hữu thường trực trên chính trường Âu Châu.” Kết quả bầu cử Quốc Hội Âu Châu lần này cũng cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ của cử tri giành cho các đảng Xanh với chủ trương cấp tiến trong việc bảo vệ môi sinh, và sự hồi phục thực lực đáng kể của những đảng theo khuynh hướng trung tả (Social Democrats) tại những nước như Tây Ban Nha và Hoà Lan. Tuy
40
nhiên, trái với những lời tuyên bố của nhiều chính trị gia cho rằng đó là dấu hiệu của tinh thần trung dung đang đứng vững, nhiều chuyên gia lại cho rằng chính trường hiện nay đã chuyển động khá lớn bên dưới cái bề mặt của sự ủng hộ đó. Đó chính là nhận định khá bi quan của chuyên gia Cas Muddle, một bỉnh bút trên tạp chí The Guardian khi viết: “Đây không phải là một chiến thắng của tinh thần dân chủ. Cuộc bầu cử Quốc Hội Âu Châu lần này, và những phản ứng sau các kết quả xảy ra, đã cho thấy mức độ tiến xa đến chừng nào của chủ nghĩa dân tuý nói chung, và các đảng phái dân tuý cực hữu nói riêng, đã tiêm nhiễm vào dòng chính và được bình-thườnghoá trong xã hội và chính trường
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
hiện nay. Chúng ta đã xem như là chuyện bình thường khi một đảng phái có tinh thần quốc-xã theo đời mới (neo-Nazi) trở thành một đảng lớn đứng hạng thứ ba trong một nước thành viên của Liên Hiệp Âu Châu. . ., và một đảng dân túy cực hữu lại trở thành đảng có phiếu nhiều nhất trong nhiều nước khác. Chúng ta ca ngợi việc đa số cử tri đã bỏ phiếu ủng hộ cho các đảng phái ủng hộ Âu Châu. Nhưng chúng ta lại quên rằng tỉ lệ bỏ phiếu tại 1/5 các nước thành viên lại chưa tới mức 1/3 số cử tri được quyền đi bầu.” Theo nhà báo John Cassidy, quả tình có nhiều lý do để người ta bi quan trước việc kết quả cuộc bầu cử Quốc Hội Âu Châu lần này, tự nó có thể đem lại một sự thay đổi đáng kể nào không. Trước hết, người ta phải công nhận rằng Quốc Hội Âu Châu thật ra cũng chỉ chiếm một vai trò khiêm nhường trong số những định chế có thực quyền tại Liên Hiệp Âu Châu. Đầu tiên phải kể đến là Uỷ Hội Âu Châu (European Commission), một cơ quan hành chính đề ra những dự luật và có nhiệm vụ điều hành tổng quát và thường trực cho mọi sinh hoạt chung trong khối 28 quốc gia này. Kế đến là Hội Đồng Âu Châu (European Council), bao gồm các
thành viên là thủ tướng hay tổng thống của các quốc gia trong Liên Hiệp và hai vị Chủ tịch Hội Đồng (hiện nay là ông Donald Tusk) và Chủ tịch Uỷ Hội (Jean Claude Juncker), tương tự như một thứ Uỷ Ban Lãnh Đạo Liên Hiệp Âu Châu, với vị Chủ tịch giống như Quốc Trưởng của cả khối liên hiệp. Trước đây mấy thập niên, cựu TT Pháp là ông Valery Giscard d’Estaing đã từng bình phẩm rằng Quốc Hội Âu Châu “thực ra không có thẩm quyền chính trị.” Dĩ nhiên tình hình cũng đã thay đổi nhiều theo chiều hướng tích cực hơn trong những năm gần đây, nhưng tầm ảnh hưởng của Quốc Hội lên việc điều hành chính sách của toàn khối Liên hiệp Âu Châu cũng vẫn còn bị giới hạn. Và bởi vì Quốc Hội Âu Châu giờ đây lại còn bị phân hoá hơn bao giờ hết theo kiểu “chia năm xẻ bảy”, cơ quan lập pháp này sẽ càng gặp khó khăn hơn nữa để sử dụng những quyền hành của mình, trong đó có việc giúp phân bổ ngân sách của Liên Hiệp Âu Châu, kiểm tra toàn diện và bổ nhiệm nhiều chức vụ đa dạng. (Theo trang mạng website Europe Elects, có tổng cộng 12 nhóm chính trị khác nhau được ngồi vào các ghế đại biểu trong Quốc Hội Âu Châu kỳ này.) Trong thực tế, những thay đổi thực
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
41
CÂU CHUYỆN THỜI SỰ Toronto thoibao.com
sự chỉ có thể diễn ra xuyên qua những hành động hay quyết định từ các thủ đô của các chính phủ mạnh, đặc biệt là tại Paris và Berlin. Nhưng với việc Liên Hiệp bao gồm 28 thành viên, tình thế lại càng trở nên khó khăn hơn để đạt được một sự đồng thuận cho những giải pháp cải tổ có tầm mức quan trọng. Ngay cả trong khối cùng quyết chí đồng lòng là Eurozone bao gồm 19 nước đồng ý sử dụng một đồng tiền chung là Euro, các quốc gia thành viên này cũng chỉ có thể cật lực để đối phó với những cơn khủng hoảng tài chính trong vùng trong những năm qua chứ chưa đạt được những thành quả đáng kể nào. Hiện nay, con số những di dân muốn nộp đơn xin tị nạn tại Liên Hiệp Âu Châu đã tụt giảm mạnh so với thời cao điểm của năm 2016, tuy rằng vẫn chưa có một giải pháp trường kỳ nào để đối phó với vấn nạn di dân, vốn là một đề tài mà các đảng phái cực hữu vốn thích khai thác khi kích động tinh thần kỳ thị sắc tộc, vốn luôn tìm ẩn trong lòng nhiều người thiếu lòng bao dung và thông cảm, nhất là khi họ đang ở trong tình trạng khó khăn nên dễ dàng đổ dồn mọi sự bực tức lên những thành phần khác kém may mắn hơn trong xã hội. Nền kinh tế của các nước trong khối Eurozone cũng đã khởi sắc trở lại sau thời gian tụt xuống đáy của thập niên trước với cơn khủng hoảng về mức nợ quốc gia, dù rằng sự phục hồi trở lại về kinh tế có phần khiêm nhượng và không đồng đều. Kể từ sau năm 2008, mức tăng trưởng về GDP, tức là tổng sản lượng kinh tế, chỉ đạt được mức trung bình gần 1% mỗi năm cho toàn vùng. Đối với nhiều người dân, đặc biệt là tại các nước miền Nam, Liên Hiệp Âu Châu vẫn được xem như là một cái quang gánh phải đeo mang về chính sách thắt lưng buộc bụng. Việc sử dụng một đồng tiền chung và tuân hành theo những quy định về thuế khoá chung cho cả khối đã khiến cho các nước riêng lẻ không thể giành được quyền tự chủ để thay đổi tuỳ theo tình hình riêng cho mình. Đồng thời việc cả Liên Hiệp Âu Châu chưa có được một sự thống nhất về chính sách thuế khoá cũng khiến cho nó không đạt được một sức mạnh đáng kể để vận chuyển những khối tiền khổng lồ cùng với những bảo đảm chắc chắn như trường hợp của một Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ. Chính vì tình trạng bất thường và đặc biệt này trong cơ cấu hình thành của mình, Liên Hiệp Âu Châu lúc nào cũng dễ bị ảnh hưởng nặng bởi những cơn suy thoái kinh tế, hoặc những cơn khủng hoảng về ngân hàng hay những vụ đảo lộn trên chính trường.
42
Trận xung đột sắp tới có thể diễn ra tại nước Ý, được xem là quốc gia có nền kinh tế đứng thứ ba trong Liên Hiệp Âu Châu, chỉ sau hai nước Đức và Pháp. Mới đây, Phó Thủ tướng Ý là ông Matteo Salvini, và cũng là thủ lãnh của đảng cực hữu League chiếm hơn 1/3 số phiếu cử tri trong kỳ bầu cử quốc hội, đã lên tiếng yêu cầu cần phải có một chính sách cắt giảm thuế to lớn để có thể giúp đẩy mạnh nền kinh tế đang èo uột tại quốc gia này. Trong một chừng mực nào đó, người ta cũng có thể hiểu được lập luận của ông Salvini, dù biết rằng nó mang tính mị dân. Hiện nay, nếu so sánh những con số được điều chỉnh cho thích hợp với tỉ lệ lạm phát, mức GDP của nước Ý vẫn còn dưới 5% so với mức của năm 2008. Và tỉ lệ thất nghiệp trên cả nước vẫn ở mức khá cao, trên 10%. Quả thật là đất nước này còn có dư khả năng cung ứng và mức cầu cũng còn bị khiếm khuyết. Dĩ nhiên, nền kinh tế của nước Ý vẫn còn có nhiều vấn đề nhức nhối, trong đó có tỉ lệ tăng trưởng về hiệu năng còn quá thấp, và hệ thống giáo dục không thích hợp để đáp ứng nhiều nhu cầu đa dạng. Cộng vào đó là tình trạng nợ công của quốc gia lên quá cao. Nhưng những điều này không có nghĩa là Liên Hiệp Âu Châu buộc cả khối dân trên toàn nước Ý phải tiếp tục những chính sách thắt lưng buộc bụng như đã trải qua trong suốt hơn một thập niên qua. Tuy nhiên, các viên chức thẩm quyền của Liên Hiệp Âu Châu vẫn từ chối việc nới lỏng các biện pháp cần kiệm này. Cách đây hai năm, khi ông Macron đắc cử tổng thống Pháp, nhiều người hy vọng rằng ông ta có thể tạo được một sự hiệp ý và thoả thuận lớn với bà Thủ tướng Merkel của Đức để có thể giải quyết một số những khó khăn của vùng Eurozone, chẳng hạn như việc chưa có một chính sách chung về thuế khoá. Điều này thật ra cũng không phải dễ, vì nhiều viên chức khác trong chính quyền của Đức cũng không mặn mà gì lắm về chuyện này. Nhưng rồi khi liên minh trung hữu của bà Merkel gặp thất bại trong
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
những kỳ bầu cử khiến cho vị thế và uy tín của mình bị sụt giảm nên cuối cùng đã khiến bà Merkel quyết định rút lui và từ nhiệm, do đó khiến cho những niềm hy vọng về một sự thay đổi lớn phải bị dẹp qua bên. Trong một cuộc phỏng vấn mới đây dành cho phóng viên Christiane Amanpour của đài truyền hình CNN, bà Merkel cũng xác nhận sự lớn mạnh của những điều mà bà gọi là “thế lực đen tối”, như tinh thần quốc gia cực đoan, chủ nghĩa dân tuý và tinh thần kỳ thị Do Thái đang lan dần trong nước Đức và các quốc gia Âu Châu khác. Nhưng điều quan trọng là bà Merkel sẽ không ra tái tranh cử vào năm 2021, và bà cũng đã không đưa ra được một viễn kiến to lớn hoặc một chương trình nghị sự nào
để có thể hồi sinh trở lại Liên Hiệp Âu Châu. Nhiệm vụ này có lẽ giờ đây rơi vào tay những người trong kỳ bầu cử vừa qua đã phủ nhận những chiêu bài mị dân của các đảng cực hữu và quyết định bỏ phiếu ủng hộ các đảng phái trung dung với lập trường cùng chung tay xây dựng một Liên Hiệp Âu Châu vững mạnh với những lý tưởng cao đẹp và đầy nhân bản cho tinh thần tương thân tương ái như các đảng Xanh tại Đức và Ái Nhĩ Lan (Ireland), hoặc là các đảng trung tả như tại Tây Ban Nha, Thuỵ Điển, các đảng theo khuynh hướng tự do dân chủ như tại Pháp và Đan Mạch, hoặc là theo đảng People’s Vote như tại Anh. Để kết luận, theo nhà báo John Cassiday, mặc dù hiện nay Liên Hiệp Âu Châu phải đối diện trước nhiều khó khăn và thử thách, nhưng vẫn còn rất nhiều người dân ở lục địa này vẫn ủng hộ mạnh mẽ những giá trị truyền thống cao đẹp của nó, và những kẻ tiên đoán sự sụp đổ của nó đã nhiều lần được cử tri chứng minh là đã sai lầm. Âu Châu quả thật có nhiều sức mạnh to lớn của mình. Và nó chỉ cần chịu khó làm việc cho hữu hiệu hơn mà thôi. MAI LOAN
Houston, Texas, ngày 3/6/2019
LỜI HAY Ý ĐẸP Có học vấn mà không có đạo đức là người ác, Có đạo đức mà không có học vấn là người quê.
Lão tử
Người quyền thế chỉ biết hùng dũng mà không biết nghĩa thì làm loạn Người thường dân chỉ biết hùng dũng mà không biết nghĩa thì trộm cướp. Lục tài-tử Nuốt được cái cay đắng trong cái cay đắng mới làm được hạng người trên loài người. Lục-thế-nghi Khi bắt đầu yêu tức là bắt đầu bước vào cuộc sống
Tục ngữ Pháp
Ái tình và hạnh phúc là hình với bóng, nếu biết bảo vệ thì hạnh phúc sẽ thành sự thật, ngược lại nếu không biết bảo vệ thì hạnh phúc chỉ là một hình ảnh ảo tưởng không bao giờ có Pascal Đừng bao giờ cưới một người đàn bà không yêu mình dù là họ đem đến cho mình một kho vàng. Lope De Vegas Tình yêu có những lý lẽ riêng không làm sao hiểu được.
Pascal
Đừng xét người, nếu ta không muốn người xét lại ta. Ngạn ngữ Mông Cổ
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
43
NGƯỜI VIẾT RONG
Toronto thoibao.com
NGƯỜI VỚI NGƯỜI NGUYỄN THƠ SINH
T
âm nguyện của nhân loại là nhìn thấy những hành xử văn minh nhân tính. Quả thế. Những giá trị đạo lý nhân luân luôn được đề cao. Văn hóa nào cũng có những luật xử thế vàng (golden rules). Nhưng không phải lúc nào cuộc sống cũng êm đềm phẳng lặng với người can đảm dám truyền bá những tư tưởng nhân văn cao quý ấy. Thậm chí một số đã rước họa vào thân vì dám lên tiếng nhắc nhở đồng
44
loại hãy sống tử tế hơn. Trường hợp bác Serge Fournier, 74 tuổi là một ví dụ. Bác đã thiệt mạng chỉ vì dám lên tiếng khuyên nhủ người khác hãy đối xử với người khác một cách tha nhân hơn. Nói đến tình người, hẳn không ít trong chúng ta còn nhớ những hình ảnh thân thương trong quá khứ bên nhà. Làng quê mình, tình người Giao chỉ ngày ấy sao mà thanh cao, đáng quý. Trước nhà thường có một vại
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
nước trong veo mát lạnh, bên cạnh là cái gáo dừa cho người đi đường khát nước ghé vô múc uống. Ở phố, những cậu bé, cô bé học sinh ngồi trên xe buýt thấy người già bước lên vội nhường chỗ. Hoặc chị bán rau thấy bóp của người đi chợ đánh rơi vội cầm lên trả lại. Trẻ đi lạc sẽ có người hỏi thăm dắt về tận nhà trao cho cha mẹ… Bên Mỹ cũng thế. Bao nhiêu hình ảnh cao quý dễ thương người Việt tỵ nạn buổi đầu còn nhớ rõ. Vâng. Ngày đó, lạ nước lạ cái, những đôi mắt bỡ ngỡ của người tỵ nạn được gia đình bảo trợ (sponsors) dìu dắt hết sức tận tình. Sau này, lâu lâu lái xe bạn thấy một thư viện nhỏ trên sân cỏ, bên trong đựng chừng vài chục cuốn sách, ai muốn đọc cầm về đọc, yêu cầu rất đơn giản: Nếu có dịp xin bổ túc cho thư viện nhỏ ấy bằng một cuốn sách khác. Những lần đi mua đồ garage sale, vừa bán vừa cho. Hoặc bạn nhìn thấy những thùng gỗ to sơn hàng chữ “donations”
to đùng mấy ngã tư người có đồ dư không xài bỏ vô, sau đó những đồ này được chở đến bày bán tại mấy chợ thrift store (thương hiệu nổi tiếng Goodwill) giúp người có thu nhập thấp mua về xài. Đó là những hình ảnh đẹp, thân thương gần gũi hiền hòa. Nhưng ngấm ngầm còn đó những tư tưởng trái ngược với tinh thần đạo lý làm người. Vâng. Cuộc sống đâu phải lúc nào cũng ngọt ngào như đường cát trắng. Sẽ có những quả chanh rất chua. Người lạc quan bảo: Vậy thì ta hãy hòa một cốc nước chanh thơm mát. Nhưng có lúc chanh nhiều hơn đường, làm gì bây giờ, ít đường quá cốc nước chanh sẽ chua không uống được. Vâng. Lòng thiện như cây quý khó trồng. Trong khi đó tánh ác như cỏ dại dẫu bị diệt trừ vẫn mọc lan tràn khắp nơi. Giá trị đạo đức khi người ta học thường khó vô, khó nhớ, nhưng lại chóng quên. Còn những trò vặt, những tính toán hơn thiệt, những so
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
45
NGƯỜI VIẾTthoibao.com RONG Toronto sánh được mất, những ngụy biện tinh vi… chẳng thấy ai dạy, nhưng ngó bộ người đời sử dụng khá thành thạo. Câu chuyện bác Serge Fournier bị một phụ nữ 25 tuổi xô từ trên bậc cao xe buýt ngã xuống mặt đường bị thương, một tháng sau bác tử vong; khiến người ta bất bình. Xem lại đoạn video clip quay được người ta cảm thấy buồn (nếu không nói là bất ngờ, sốc). Bởi làm sao một phụ nữ có thể cố ý đẩy một ông già từ trên cao xuống (8 ft = hơn hai thước) trong khi ông tay xách nách mang. Câu chuyện xảy ra tại Las Vegas. Đấy. Nước Mỹ hẳn hoi. Cái nôi của văn minh dân chủ bậc nhất hành tinh. Vậy mà chuyện ấy xảy ra giữa ban ngày. Số là người phụ nữ tên Cadesha Bishop bữa đó lớn tiếng nói lời tục tĩu (profanity) trên xe buýt. Xe khá đông chứ không hề thưa thớt song những công dân trung bình khác trên xe buýt chẳng thấy lên tiếng. Chỉ có bác Serge Fournier là người cảm thấy ngứa mắt, ngứa miệng nên lên tiếng. Mà nào bác có nói gì quá đáng đâu. Bác chỉ bảo chị Cadesha Bishop hãy “nicer” với người khác trên xe buýt. Thế mà chị đã đem lòng bực tức. Khi thấy bác Serge Fournier lẩy bẩy lần dò bước ra khỏi cửa xe buýt chị đã dùng hai tay đẩy thật mạnh từ phía sau. Bác Serge Fournier ngã nhào. Hôm ấy bác rất đau nhưng không muốn phiền ai. Tối đến bác tự động đi bệnh viện khám. Vết thương khá nặng. Một tháng sau bác mất. Khám nghiệm tử thi cho thấy bác chết vì thương tích bị xô ngã. Chị Cadesha Bishop nghiễm nhiên bị truy tố. Khả năng chị lãnh án, ăn cơm tù mọt gông là chuyện không muốn tin cũng khó. Cái tít chạy thật lớn (Anh ngữ): He told her to be ‘nicer’ and she pushed him off a bus, authorities say. He died a month later; (dịch thoát nghĩa): Cảnh sát cho biết một người đàn ông nói một phụ nữ hãy đối xử đàng hoàng hơn với người khác nhưng chị đã đẩy bác khỏi xe buýt. Người đàn ông tử vong một tháng sau đó. Đọc
cái tít bài báo sao mà thấy vô duyên, rồi gẫm kỹ lại thấy nó vô tâm, vô đạo, để rồi nó trở thành vô lý hết sức. Tại sao chị Cadesha Bishop hành xử lạnh máu như thế? Có phải chị đang bực bội nên tâm trạng rơi vào cảnh quá tải, dễ nổi điên, dễ ngứa người vô cớ. Chỉ cần một kích thích nhẹ sẽ khiến chị nổi đóa. Ngoài ra (nếu đặt giả thiết) bác Serge Fournier da trắng, nói lời thật (thường khó nghe) khiến chị là người da màu hiểu lầm hành xử theo cảm tính vốn đã bị nhiễu xạ bởi tư tưởng thành kiến chủng tộc. Giữa lúc đó xe buýt lại đông người. Nhận xét thật bụng của bác Serge Fournier vô tình trở thành dạy đời, quở trách hay sỉ nhục giữa đám đông khiến chị mất bình tĩnh; và quyết định xô bác Serge Fournier ngã (cho ông biết mặt) là một phản ứng nóng giận tức thời không hề có sự tham gia của nhận thức bình tĩnh. Chứ nếu biết bác Serge Fournier chấn thương tử vong chắc chăn chị sẽ không dại dột làm chuyện đó. Và rồi bác Serge Fournier đã bị chấn thương nhưng chị Cadesha Bishop lúc đó vẫn thản nhiên dắt tay con trai bỏ đi, mặc cho bác Serge Fournier là nạn nhân chị xô ngã khỏi xe buýt nằm xõng xoài trên đường phố. Con trai nhỏ sẽ nghĩ gì? Em có thấy mẹ em đã làm sai? Tệ hơn, đây không phải lần đầu em thấy mẹ hành xử nóng nảy như thế. Mẹ ăn nói ngang tàng, lớn tiếng, rồi người khác xây dựng thì mẹ nổi điên, trả đũa ngay lập tức. Thử hỏi với một người mẹ như thế liệu đứa con tâm hồn trẻ thơ hồn nhiên lớn lên sẽ trở thành người tốt? Ông bà mình có câu: Rau nào sâu nấy. Còn người Mỹ bảo: Quả táo không rụng xa gốc là mấy! Vụ chị Cadesha Bishop đẩy bác Serge Fournier diễn ra hôm 21-032019. Đến ngày 23-04-2019 thì bác Serge Fournier qua đời. Nén hương lòng thắp tiễn bác ra đi. Bài học nào cho người đi xe buýt có mặt hôm đó và những ai đi xe buýt sau này? Bài học nào cho chị Cadesha Bishop? Bài
Serge Fournier và Cadesha Bishop
học nào cho con trai của chị? Bài học nào với bạn khi đọc câu chuyện đau lòng này tại Las Vegas? Chúng ta không là chị Cadesha Bishop nên không hiểu rõ động cơ hành vi xử sự nóng nảy để rồi cuối cùng hại người, hại mình. Chúng ta không biết chị có ăn năn nhận ra hành vi vô lý của mình? Hơn nữa chúng ta không biết hôm đó chị đã gặp phải chuyện không vui rắc rối nào? Chúng ta càng không biết bình thường chị có nóng nảy hung hăng như hôm đó? Chúng ta càng không biết cuộc sống của chị có chồng chất những khó khăn khiến chị trở thành cáu bẳn, vô lối, dễ mất bình tĩnh. Nhìn lại xứ Mỹ, còn bao chuyện vô lý khác khiến chúng ta suy gẫm. Cảnh người đối xử cạn tình với người không còn hiếm lạ nữa. Xã hội quay cuồng. Hiệu ứng giọt nước cuối cùng tràn ly đâu đâu cũng có? Để rồi người ta rất dễ nổi quạu. Kỹ sư mang súng vào bắn hơn chục đồng nghiệp vì hằn học cay cú. Chỉ cần ai đó lái xe vô ý quẹo gấp khiến người khác hoảng vía bấm còi. Lời qua tiếng lại. Thế là dừng xe lại giữa đường ăn thua đủ. Hay chỉ cần một tia nhìn, người khác không thích tia nhìn “đểu” đó sẽ dẫn đến thái độ gây hấn, to tiếng, đấm đá, còi xe cứu thương hụ lên inh ỏi, cuối cùng là nhập viện cấp cứu... Lối xóm tức nhau vì những chuyện cỏn con, nhân viên cay cú với khách hàng đòi hỏi,
khách hàng bực bội hắt nguyên cốc cà phê còn nóng vào mặt nhân viên, da trắng kỳ thị da đen, da nâu… Người với người, ngay tại Mỹ… Mong thay sự ra đi của bác Serge Fournier sẽ không thừa. Thái độ sống và tinh thần xây dựng của bác sẽ khiến người ta suy nghĩ. Còn chị Cadesha Bishop, mong thay chị sẽ tìm thấy hành trình chữa lành bởi những chuyện đã qua không thể quay ngược kim đồng hồ lấy lại được nữa, chị sẽ đón nhận ý nghĩa để cảm hóa tháng ngày còn lại, ngộ ra những điều kỳ diệu trong cuộc sống. Mong thay trên những chuyến xe buýt sau này không còn người nói lớn tiếng, nói tục, thích gây gỗ, cà khịa. Riêng đứa con trai thân yêu, cầu mong em sẽ không bị câu chuyện đắng lòng tác động ảnh hưởng, mẹ em sẽ bị giam, nhưng sẽ có người khác giúp em vượt qua cú sốc “từ trên trời rơi xuống” này. Mong thay em sẽ không mắc phải chứng PTSD vốn khơi dậy những tháng ngày đau thương một thời bên mẹ. Chợt nghĩ lại, xe buýt chạy khắp phố nhưng đã mấy lần chúng ta đặt chân lên đó. Đi đâu chúng ta cũng lái xe hơi, ban đầu là xe cũ nhưng tốt, sau đó là xe mới, xe đẹp. Vâng. Liệu chúng ta có biết gì về cuộc sống của những người đi xe buýt? Bạn có nghĩ họ từng muốn được lái chiếc xe hơi của riêng mình. Với không ít, xe buýt là phương tiện lựa chọn, song với nhiều người, nó là phương tiện bất đắc dĩ, là lựa chọn cuối cùng… Những tuyến xe buýt vẫn đều đặn nối kết thành phố... Mong thay những chuyện buồn (người đối xử với người lạnh máu) như câu chuyện giữa bác Serge Fournier và chị Cadesha Bishop sẽ xảy ra bớt hẳn đi. Ít nhất, cuộc sống đã quá đủ những trái chanh rồi, chúng ta không cần thêm chúng, thay vào đó chúng ta cần những muỗng đường để đời còn có những cốc nước chanh thơm ngọt xoa dịu những gay gắt oi bức của “mùa hè cuộc sống”... NGUYỄN THƠ SINH
46
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
47
Toronto thoibao.com
48
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
49
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
D-Day
Hình ảnh mở đầu của phim The Longest Day
ĐỖ QUÂN
N
gày này, ba phần tư thế kỷ trước, cuộc đổ bộ lớn nhấ t trong cuộ c chiế n tranh lớn nhất thế giới đã diễn ra ở bờ biển nước Pháp. “Chúng ta đang ở trong đêm trước của ngày mà mọi người sẽ nói tới rất lâu sau khi chúng ta không còn nữa.” Trong cuố n phim “The Longest Day”, viên hạm trưởng của một khu trục hạm Hoa Kỳ (do Rod Steiger thủ diễn) đang trên đường đưa bộ binh sang Pháp qua eo biển Anh quốc đã nói với viên đại úy bộ binh như thế. Ông ta chỉ và o mà n ả nh radar vớ i hàng ngàn chấm sáng trên màn ảnh radar tại phòng chỉ huy trên tàu. Mỗi chấm là một con tàu trong đoàn tàu vượt eo biển Manche sang đất Pháp. Viên hạm trưởng trong cuốn phim được dựng theo quyển sách cùng tên của nhà văn Cornelius Ryan không có tên, và câu nói có thể là do ông Cornelius đặt vào miệng nhân vật. Rất có thể ông ta còn sống đến vài chụ c năm nữ a. Nhưng hà ng ngà n người đang hiện diện trên các con tàu đó đã không nhìn thấy mặt trời lặn trong ngày hôm sau đó: “Ngày Dài nhất.” Nhưng đúng như thế, hàng năm, đặ c biệ t là nhữ ng năm trò n 5, 10, 15, ..., thế giới lại nhắc đến ngày đó, ngày khởi đầu của giai đoạn kết thúc cuộc Thế chiến thứ hai.
50
Ý tưởng về một cuộc đổ bộ lên bờ biển Pháp không mớ i. Ngay sau khi nhữ ng ngườ i lí nh Anh trở về từ Dunkirk, tháng 6 năm 1940, Churchill đã cam kết: “Chúng ta sẽ trở lại.”
Đổ bộ Normandy. Photo: History BBC Magazine
Tại Normandy đang diễn ra những hoạt động kỷ niệm 75 năm ngày 6 tháng 6 năm 1944, với sự có mặt của hàng chục nguyên thủ quốc gia, vài trăm cựu chiến binh còn sống sót và hà ng ngà n ngườ i trẻ , già ở tạ i đị a phương và từ nhiều nước. Họ đến để vinh danh những người đã hy sinh, để nhớ, và để học về trong những một diễn biến quan trọng nhất của cuộc chiến tranh đã làm thay đổi thế giới trong thế kỷ 20. Thế Chiế n thứ II khai diễ n năm 1939. Đến năm 1942, Đức Quốc xã gầ n như đã nắ m chắ c chiế n thắ ng trong tay. Cờ chữ Vạn – swastsika, bay khắp Âu châu. Áo và Tiệp Khắc đã bị chiế m trước khi chiến tranh bắt đầu. Ba Lan đã được chia đôi
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
giữa Đức và Nga từ năm 1939. Chưa đầy một năm, các quốc gia Tây Âu bắt đầu rơi rụng như những quả táo thối. Đan Mạch thất trận chỉ trong một ngày. Na Uy, lâu hơn: sáu tuần. Sau đó, vào tháng 5 và tháng 6, chỉ trong hai mươi bảy ngày, đoàn quân blitzkrieg của Hitler đã chiếm xong Hòa Lan, Bỉ, Luxembourg và Pháp, đẩy cả trăm ngàn binh sĩ Anh ra biển ở Dunkirk. Sau khi Pháp rơi vào tay Quốc xã, Âu châu chỉ còn có nước Anh, đơn độc. Nhưng trong khi các tướng lã nh Đứ c muố n xâm chiếm nước Anh, Hitler chờ đợi, nghĩ rằng người Anh sẽ đầu hàng. Để rồi đến tháng 12, với viện trợ của Hoa Kỳ, Anh bắt đầu hồi sứ c, chậm nhưng chắc.
BỨC TƯỜNG ĐẠI TÂY DƯƠNG Mùa Thu năm 1941, Hitler ra lệnh cho các tướng lãnh của mình phải biến châu Âu thành một “lô cốt bất khả xâm phạm.” Bờ biể n nướ c Phá p, nằ m trong vành đai bao quanh lô cốt đó. Phe Đồng minh đã thử sức một lần, vớ i cuộ c độ t kí ch lớ n và o Dieppe tháng 8 năm 1942 và đã biết được người Đức đã củng cố bờ biển nước Pháp chắc chắn đến mức nào. Đêm 18 thá ng 8 năm 1942, hơn 6.050 bộ binh, 5000 binh sĩ Canada, 1.000 lính Anh và 50 Biệt động Hoa Kỳ từ bờ biể n phí a Nam củ a Anh quố c băng qua biể n Manche. Họ được hỗ trợ bởi Trung đoàn Calgary của Lữ đoàn Thiết giáp Canada số 1 và một lực lượng mạnh của Hải quân và Không quân Hoàng gia. Mục tiêu bao gồm chiếm và giữ một cảng lớn trong một thời gian ngắn, cả hai để chứng minh rằng điều đó là có thể và để thu thập thông tin tình báo. Sau khi rút lui, quân Đồng minh cũng muốn phá hủy tuyến phòng thủ ven biển, cấu trúc cảng và
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
51
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
Cái bãi đổ bộ ngày D. Trái sang phải: Bãi Utah vả Omaha (quân Mỹ) Bãi Gold (quân Anh), Bãi Juno (quân Canada), Bãi Sword (quân Anh) Đồ họa của historyextra.com
tất cả các tòa nhà chiến lược. Cuộc đột kích có thêm các mục tiêu làm tăng tinh thần của quân đội và thể hiện cam kết vững chắc của Vương quốc Anh trong việc mở một mặt trận phía tây ở châu Âu. Hầu như tất cả các mục tiêu đó đều không đạ t đượ c. Hỏa lực yể m trợ của quân đồng minh đã không đủ và lực lượng đột kích phần lớn bị mắc kẹt trên bãi biển bởi các chướng ngại vật và hỏa lực của Đức. Chưa đầy 10 giờ sau cuộc đổ bộ đầu tiên, binh sĩ Đồng minh cuối cùng đã bị giết, được di tản hoặc bị bỏ lại phía sau để trở thành tù binh của Đức. Thất bại đẫm máu nà y đã cho thế giới thấy rằng mộ t cuộ c tiế n quân và o Âu châu qua bờ biể n Phá p không dễ. Tuy nhiên, cuộc đột kích cũng đã thu thập được một số thành công về mặt tình báo. Trong số 6.086 người đổ bộ lên Dieppe, 3.623 (gần 60%) người đã hoặc là bị giết (900 người), bị thương hoặc bị bắt. Không quân Hoàng gia Anh mất 106 máy bay (ít nhất là 32 do hỏa lực phòng không hoặc tai nạn). Hải quân Hoàng gia mất 33 tàu đổ bộ và một khu trục hạm. Thất bại tại Dieppe ảnh hưởng đến việc chuẩn bị cho cuộc đổ bộ Bắc Phi và cuộc đổ bộ Normandy sau đó. Từ tháng 11 năm 1943, khi nắm đượ c tin tứ c về cá c kế hoạ ch củ a Đồng minh cho một cuộc tấn công qua biển Manche, Adolf Hitler buộc Rommel phả i hoàn thành gấ p rú t Bức tường Đại Tây Dương. Mặc dù không biết chính xác điểm sẽ là nơi quân Đồng minh chọn. Tuy không hẳ n là mộ t bứ c tườ ng, đó là mộ t mộ t dã y thà nh lũ y dài gầ n 5 ngà n cây số dọc theo bờ biển từ Pháp lên
52
đế n Na uy vớ i các lô cố t bê tông dầ y, công sự kiên cố , bã i mìn và các chướng ngại vật trên bãi biển và dưới nước. Tháng 1 năm 1944, Đạ i tướng Dwight Eisenhower (Ike), được bổ nhiệm làm Tư lệnh Chiến dịch Overlord. Trong những tháng và tuần trước D-Day, quân Đồng minh đã thực hiện một chiến dịch lớ n, tung ra những hoạt động và tin tức giả để khiến người Đức nghĩ rằng mục tiêu tấn công là Pas-de-Calais (điểm hẹp nhất giữa Anh và Pháp) thay vì Normandy. Ngoài ra, chiến dịch này cũng khiến người Đức tin rằng Na Uy và các địa điểm khác cũng có thể là mục tiêu xâm lược tiềm năng. Nhiều chiến thuật đã được sử dụng: quân trang, quân cụ giả; các gián điệp nhị trùng; và những thông tin liên lạc vô tuyến giả , thậ m chí có cả một đội quân ma do tướng George Patton chỉ huy đó ng quân trên đấ t Anh, đối diện với Pas-de-Calais.
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
CHIẾN DỊCH OVERLORD Ngày D được Eisenhower chọn đầu tháng 6 để mở đầu chiến dịch, khi thủy triều cao vào lúc bình minh thuận lợi cho cuộc đổ bộ và đêm đầy trăng sao cho hoạt động thả quân dù. Ike đã định chọn ngày 5, nhưng thời tiết xấu đã khiến phải trì hoãn thêm 24 giờ. Đến sáng ngày 5 tháng 6, sau khi được chuyên viên khí tượng cho hay thời tiết ngày hôm sau có thể sẽ khá hơn, Eisenhower bật đèn xanh cho Chiến dịch Overlord. Ông nói với các binh sĩ: “Các bạn đang sắp sửa bắt đầu cuộc Thập tự chinh vĩ đại, mà chúng ta đã nỗ lực trong nhiều tháng nay. Cả thế giới đang dõi mắt theo các bạn.” Theo thứ tự thời gian, có ba giai đoạn của chiến dịch trong ngày khởi diễ n đó : cuộc đổ bộ bằ ng đườ ng không (tập trung ở Bãi Utah ở phía tây và Bãi Sword ở phía đông), các cuộc oanh kí ch bằ ng không quân và hải quân vào Bức tường Đại Tây Dương và cuộc đổ bộ đường biển trên năm bãi biển Utah, Omaha, Gold, Juno và Sword và tại Pointe du Hoc.
Vào đầu giờ ngày 6 tháng 6, những đội quân trên không đầu tiên đã đặt chân lên vùng đất Normandy: người Anh ở phía đông và người Mỹ ở phía tây. Diễn tiến từng giờ của Ngày Dài nhấ t đượ c nhà sử họ c, tá c giả và cố vấn truyền hình nổi tiếng Gavin Mortimer kể lại dưới đây trên tạp chí mạng History Magazine của BBC. 00:00 NGÀY D BẮT ĐẦU Ngay sau nửa đêm ngày 6 tháng 6 năm 1944, kế hoạch xâm lược châu Âu bị Đức chiếm đóng - Chiến dịch Overlord - đã diễn ra. Điểm đến cho cuộc xâm lược trên biển lớn nhất trong lịch sử là Normandy ở miền bắc nước Pháp và nếu thành công, ‘D-Day’ (ngày đầu của chiến dịch) sẽ là khởi điểm của sự kết thúc của chế độ Đức Quốc xã. 00:15 CÁC NGƯỜI MỞ ĐƯỜNG HOA KỲ ĐI ĐẦU Sau khi bay qua biể n Manche, 120 binh sĩ củ a toá n pathfinder (nhữ ng chuyên viên đá nh dẩ u
Vài con số khổng lồ Tổng số quân Đồng minh được đưa đến các bãi biển ở Normandy ngày 6 tháng 6 năm 1944 là khoảng 156 ngàn người. Trong khi nhiều người cho rằng số lượng quân Mỹ là đông nhất, sự thật lực lượng Anh quốc và Canada đông hơn. Hoa Kỳ có 73 ngàn binh sĩ trong đó 23,250 đổ lên bãi Utah, 34,250 ở Bãi Omaha và 15500 lính Dù. Phía Anh quốc và Canada có 83.115 quân (61.715 người Anh) trong đó 24.970 ở Bãi Gold, 21.400 (binh sĩ Canada) Bãi Juno, 28.845 Bãi Sword và 7.900 lính Dù. Cũng thế, hai phần ba máy bay trong tổng số 12 ngàn máy bay, hơn ba phần tư trong số 4.127 tàu đổ bộ nhiều loại và kích thước, và 892 tàu chiến trong tổng số 1.213 chiến hạm được huy động trong ngày D, là của Anh quốc. Con số thiệt hại về nhân mạng trong ngày D của phía Đồng minh thường được ước tính là khoảng 10 ngàn, với 2.500 người chết. Chia ra theo quốc tịch, thương vong phía Anh là 2.700 người, Canada 946 và Mỹ 6.603. Số thiệt mạng của quân Đức, theo Wikipedia, trong ngày hôm đó lả khoảng 1000 người. Tuy nhiên, theo báo cáo của Thống chế Rommel, trong toàn tháng 6, thiệt hại của Đức lên đến 250 ngàn người, gồm cả bị giết, bị thương hoặc mất tích, trong số đó có 28 tướng lãnh. Thương vong về phía thường dân trong ngày D và ngày hôm sau được ước tính 3.000 người.
Lên Bãi Omaha. Một cảnh trong phim The Longest Day
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
53
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
Quân Canada đổ bộ lên đảo Juno Beach bằng xe đạp. Photo: SFT/AFP/Getty Images
và dọ n bã i) Hoa Kỳ đã nhảy vào Normandy. Dù ng cá c tấ m huỳ nh quang và bộ phậ n phả n tí n hiệ u radar, họ thắp sá ng nhữ ng DZ (Drop Zone, bãi thả) trên một khu vực rộng 50 dặm vuông của bán đảo Cotentin, nơi cuộ c tấ n công từ trên không củ a Sư đoà n dù 82 và Sư đoà n Dù 101 sẽ diễ n ra. Cá ch đó 50 dặm về phía đông, 60 Pathfinder Anh củ a Đạ i độ i Dù Biệ t lậ p 22 độc lập đang lơ lử ng sắp tiếp đất, sẵn sàng để thực hiện một nhiệm vụ tương tự trên rìa phía đông của vùng xâm nhậ p. Họ có 30 phút để sử dụng đèn và má y phả n hồ i tí n hiệ u radar được gọi là Eureka, thiết lập ba DZ trước khi 4.255 binh sĩ của Sư đoàn Dù thứ 6 bắt đầu nhảy xuống Ranville, Merville, Trouffeville và Troarn. 00:31 QUÂN ANH CHIẾM GIỮ MỘT SỐ CẦU 00:16, sáu tàu lượn Horsa đưa 180 binh sĩ bộ binh củ a Trung đoà n Khinh binh Oxfordshire and Buckinghamshire sà xuống gần hai cây cầu nhỏ bắc qua sông Orne (Cầu Ranville) và Kinh Caen (Cầu Bénouville) ở Normandy. Mục tiêu của họ là chiếm và giữ các cây cầu nà y cho đến khi quân tiếp viện đến. Trung úy Brotheridge chỉ huy Trung độ i 25 trở thà nh ngườ i lí nh Đồng minh đầu tiên bỏ mình trong ngày D. Đến 0:31, họ chiếm xong các cây cầu. 01:15 LỰC LƯỢNG TRÊN KHÔNG ĐẾN Cuộc tấn công từ trên không chính của Mỹ bắt đầu với 6.600 binh sĩ Sư đoàn Dù 101 và 6.400 của Sư đoàn Dù 82 nhảy từ 882 máy bay xuống sáu bãi được các pathfinder đánh dấu Mục tiêu của họ là chiếm giữ và
54
bả o vệ các vị trí chiến lược quan trọng chống mọi cuộc phản công của Đức, giúp thiết giáp và bộ binh của quân Đồng minh chiếm được các vị trí trên năm bãi đổ bộ để tiến sâu vào đất liền. Lính dù Mỹ đã được giao nhiệm vụ chiếm giữ Ste. Mère-Église và bảo vệ Bãi Utah. Họ chiếm xong SainteMère-Église vào lúc 4 giờ sáng. 04:45 TRÀN NGẬP PHÁO ĐÀI MERVILLE Lúc 00 giờ 50 phút, Tiểu đoàn 9 Nhả y Dù củ a Anh - một phần của cuộc tấn công của Sư đoàn 6 Dù, chạm đất, nhưng chỉ có 150 trong số 750 binh sĩ của tiểu đoàn đã đến được điểm hẹn đúng giờ. Nhiệm vụ của họ là phá hủy pháo đài Merville, một vị trí kiên cố của Đức với bốn khẩu đại bác 150mm có thể gây thương vong khủng khiếp trên Bãi Sword. Pháo đài này có 130 binh sĩ Đức, được bao quanh bởi hàng rào dây thép gai dày 15ft và một bãi mìn. Hai lính Anh đã phải bò gỡ mìn bằng tay để cho đồng đội tiến theo. Các lính Dù Anh phá được hai lỗ trong hàng rào kẽm gai để tấn công vào pháo đài. Họ chiếm đượ c phá o đà i sau mộ t trậ n chiế n ngắn ngủi nhưng dữ dội. Khi nhiệm vụ hoàn thành, lực lượng tấn công 150 người chỉ còn khoảng 65 đến 70 người đứng vững. Những người còn lại đã bị giết hoặc bị thương. Khi trờ i hử ng sá ng, vùng biển từ cửa sông Seine đến bán đảo Cherbourg dầy đặc những con tàu. Hàng ngàn tàu chở người, phương tiện và trang bị, tiến về bờ biển. Trên trờ i, cá c máy bay của quân Đồng minh bắn phá các lô cố t dọc theo bờ biển Manche, các khẩu đại pháo trên các chiến hạm hải quân cũng lên tiếng phụ họa.
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
06:30 NGƯỜI MỸ TẤN CÔNG Hai bã i Utah và Omaha là trá ch nhiệm của lực lượng Mỹ. Lúc 6:30 sáng, quân đội Mỹ bắt đầu đến được bờ trên Bã i Utah, nằ m xa nhấ t về phí a tây trong số 5 bãi mụ c tiêu, và Bãi Omaha, cách đó vài dặm về phía đông. Những đợt sóng cao đến 2 mét và gió cấp 4 đã là các trợ thủ thiên nhiên cho quân phòng ngự Đức. Những người lính Đức được bảo vệ trong tám lô cố t kiên cố với súng 75mm hoặc lớn hơn và 35 công sự phòng thủ. Do gặ p luồ ng nướ c chảy xiế t, 23.000 người thuộc Sư đoàn 4 Bộ binh Hoa Kỳ đổ bộ trật mục tiêu của họ gần 2.000 mét về phía nam. Họ đã nhanh chóng thiết lập một vị trí đầu cầu trên bãi Utah, nhưng tại Omaha, 34.000 người thuộc Sư đoàn 1 và 29 gặp hỏa lực tàn khốc khi họ tiếp bãi biển trong những sà lan nhỏ 07:25 QUÂN ANH LÊN ĐẾN BÃI
Giờ H, giờ ấ n đị nh củ a đợ t tấn công đầu tiên tấn công bãi biển đã diễn ra theo đúng kế hoạch trên các bãi Sword và Gold. Bãi Gold nằm giữa năm bãi đổ bộ và 25.000 binh sĩ của Sư đoàn 50 Anh được giao nhiệm vụ thiết lập một đầ u cầ u ở đó trước khi tiến sâu vào đất liền để chiếm thị trấn Bayeux và liên kết với quân Mỹ tại Omaha. Các cuộc oanh kích của hải quân và không quân đã giúp Sư đoàn 50 lên được bờ với số thương vong tương đối ít, nhưng trên Bãi Sword - nơi nằm xa về phía đông nhất trong số năm bãi - Sư đoàn 3 của Anh đụng hỏa lực nặng nề trong khi thủy triều dâng cao làm hẹp đườ ng tiế n trên bãi biển và gây tắc nghẽn. Họ đã gặp phải súng máy và đạn pháo. Cuộc kháng cự quyết liệt của Đức đã ngăn Sư đoàn 3 không đạt được mục tiêu ngày hôm đó của họ là đánh chiếm thành phố Caen. 07:45 QUÂN CANADA LÊN BÃI JUNO Sư đoàn 3 Bộ binh Canada bắt đầu đổ bộ vào bãi biển Juno nhưng họ chậm tiến độ 10 phút vì gió mạnh đã thổi bay hạm đội 365 tàu của họ. Mục tiêu của người Canada là thiết lập một đầu cầu và liên kết với quân Anh trên Bãi Gold ở phía tây và bãi Sword ở phía đông. Nhưng sự chậm trễ đã khiến họ phải đổ bộ khi thủy triều cao hơn, thu hẹp chiều rộng của bãi biển. Tàu đổ bộ bị đẩy vào các chướng ngại vật và mìn, và bảy trong số 29 xe tăng lội nước của họ bị chìm. Ba mươi phần trăm số tàu đổ bộ bị phá hủy và đến cuối ngày, 1.200 trong số 21.400 binh sĩ Canada đổ bộ lên Bãi Juno đã bị thương vong. 09:00 ADOLF HITLER NHẬN ĐƯỢC VÀI TIN XẤU ĐẦU TIÊN Trong nhiều giờ, Thống chế Gerd von Rundstedt, chỉ huy tối cao của Đức ở phía tây, đã xin phép Berlin
Lính Dù Mỹ trước giờ lên đường sang Pháp. Photo: US Government
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
55
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com biển 3 dặm, họ đã lãnh đạn của các chiến xa Sherman ‘Firefly’ trang bị loạ i đạ i bá c 17 pounder mới. Sáu chiếc Panzer bị hạ gục chỉ trong 15 phút. Cánh bên trái mất 10 trong số 35 xe tăng tại Periers trước khi rút về Lebissey. Vào buổi tối, những người lính Đức rút lui vượt qua các đội xe tăng trên đường đến Caen. Một số kiệt sức, những người khác say rượu. Một sĩ quan Panzer than “Chúng ta đã thua cuộc chiến này rồi.”
Bị loại khỏi vòng chiến: thương binh Trung đoàn Bộ binh 16 trên Bãi Omaha, nơi đẫm máu nhất trong số 5 bãi đổ bộ. Photo: Mondadori Portfolio via Getty Images
chuyển hai Sư đoàn thiết giáp Panzer dự bị - Sư đoàn SS thứ 12 và Lehr đến Normandy. Nhưng Đại tá Alfred Jodl, giám đốc hành quân, đã quả quyết rằng chỉ có Adolf Hitler mới quyết định được. Quốc trưởng đã đi ngủ lúc 04:00 giờ với lệnh không được đánh thức trước 09:00. Khi thức dậy tại nơi nghỉ ngơi trên núi ở Bavaria của mình, nhà lãnh đạo Đức Quốc xã được Jodl báo cáo tóm tắt về tình hình ở Normandy. Phản ứng ban đầu của ông ta là phấn khích, Hitler cho rằng các cuộc tấn công là hoạt động nghi binh trước cuộc đổ bộ thực sự ở Pas-de-Calais. Nhưng tâm trạng của Hitler thay đổi khi ông ta biết thêm về cuộc đổ bộ của quân Đồng minh, ông ta hỏi Jodl: “Thế nào, đó có phải là cuộc xâm lăng không?” Trong khi đó, Thố ng chế Erwin Rommel, chỉ huy của Tập đoàn quân B, đang nghỉ phép để về Đức thăm vợ và mãi đến 10:15 mới có người thông báo cho ông về cuộc đổ bộ. 10:00 ĐẾN 12:00 PHÁ VỠ BẾ TẮC TRÊN BÃI OMAHA Quân Đồng minh có những bước tiến vững chắc ở tất cả các bãi, ngoại trừ Omaha, nơi hàng trăm binh sĩ nằm chết và những người bị thương đang gặp nguy cơ chết đuối do thủy triều tới. Hai khu trục hạm đã tiếp cận phạm vi 1.100 mét của bờ biển và hạ gục hai khẩu 75mm của Pointe de la Percée, thủ phạm gây ra cuộc tàn sát. Đại đội G, Trung đoàn Bộ binh 16 đã thành công trong việc tạo ra những khoảng trống trong hàng rào kẽm gai của Đức bằng bộ c phá Bangalore. Sau khi mộ t ổ sú ng má y củ a lí nh Đức bị diệt bằng lựu đạn, các binh sĩ Hoa Kỳ bắt đầu tiến ra khỏi bãi biển Omaha và hướng về làng Collevillesur-Mer.
56
15:00 CẢNG DI ĐỘNG TIẾP CẬN NORMANDY Trên đường băng qua biển Manche là 400 bộ phận đầu tiên của hai bến cảng di động khổng lồ có mã danh là Mulberry. Một cảng trong số đó sẽ được lắp ráp ngoài khơi Bãi Omaha trước Colleville-sur-Mer và cả ng thứ hai ở Bãi Gold trước thị trấn Arromanches. Được xây dựng bằng bê tông và thép, các cảng di động này sẽ giúp quân Đồng minh tiếp tế cho lực lượng xâm lược cho đến khi chiếm được một cảng trên bờ biển phía bắc nước Pháp.
21:00 TÀU LƯỢN BAY VÀO ĐỂ CỦNG CỐ CÁC THẮNG LỢI CỦA ĐỒNG MINH Khi Ngày D sắp kết thúc, hai cuộc hành quân bằng tàu lượn được tiến hành để tăng việ n và tiếp tế cho các đội quân dủ đã nhảy xuống Normandy 20 giờ trước đó. 176 tàu lượn của Chiến dịch Elmira hạ cánh ở đầu phía tây của bãi đáp trong sự vui mừng của lình Sư đoàn Dù 82 của Mỹ, trong khi về phía đông Chiến dịch Mallard đang được tiến hành. Trên hai bãi đáp phía đông bắc Caen, 249 tàu lượn đáp xuống để tăng viện cho Sư đoàn 6 Dù của Anh. 23:59 NGÀY DÀI NHẤT KẾT THÚC Khi nửa đêm đến gần, 156.000 binh
sĩ Đồng minh đã ở trên bờ, trên nước Pháp. Thương vong được ước tính là 10.000 người thiệt mạng, bị thương và mất tích trong chiến đấu, trong đó 6,603 người Mỹ, 2.700 người Anh và 946 người Canada. Ước tính thiệt hại của Đức trong khoảng từ 4.000 đến 9.000. Không một lực lượng tấn công nảo đã hoàn thành tất cả các mục tiêu trong ngày đầu tiên của họ, nhưng một đầu cầu đã được thành lập và các lực lượng Đức đã bị đẩy lùi. Quân Đồng minh đã giành được một trụ bám quan trọng ở tây bắc của Âu châu. KHỞI ĐẦU CỦA SỰ KẾT THÚC Cuộc xâm chiếm Normandy bắt đầu xoay chuyển tình hì nh cuộ c chiến. Ngoài tác động của một đòn tâm lý đáng kể, nó cũng ngăn Hitler chuyển quân từ Pháp sang xây dựng Mặt trận phía đông chống lại bước tiến của Hồng quân Liên Xô. Mùa xuân năm sau, vào ngày 8 tháng 5 năm 1945, quân Đồng minh chính thức chấp nhận việc đầu hàng vô điều kiện của Đức Quốc xã. Hitler đã tự sát một tuần trước đó, ngày 30 tháng Tư. ĐỖ QUÂN
(sưu tầm và tổng hợp)
15:30 LÍNH ĐỨC BỎ VỊ TRÍ Heinrich Severloh và Trung úy Bernhard Frerking - hai người bảo vệ cuối cùng của lô cố t Wn62, từ đó quân Đức đã gây thương vong đáng kể cho kẻ thù – đã bỏ vị trí của họ ở Omaha khi người Mỹ đến gần. Severloh, người đã bắn khoảng 12.500 viên đạn với khẩu súng trường Karabiner 98k và khẩu súng máy MG 42, kể lại: “Tôi đã chạy từ miệng hố bom này đến miệng hố bom kia phía sau khu lô cốt của chúng tôi. Tôi đã đợi nhưng ông ta (Frerking) không đến.” Frerking bị bắn chết khi tìm đường trốn chạy, Severloh bị bắt tối hôm đó, sau đó anh bị gửi đến một trại tù binh ở Hoa Kỳ. 16:20 CHIẾN XA ĐỒNG MINH DẬP TẮT CUỘC PHẢN CÔNG CỦA ĐỨC Đội quân 16.242 ngườ i dày dạn của Sư đoàn Panzer số 21 chuẩn bị đánh phủ đầu lực lượng Anh đang thận trọng tiến vào nội địa. Tướng Erich Marcks tuyên bố, “Nếu chúng ta không thể ném người Anh xuống biển, chúng ta sẽ thua cuộc chiến.” Cá c chiế c Panzer tấ n công từ hai cánh nhưng trong khi cánh bên tay phải leo lên dố c Biéville, cá ch bờ
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Điểm ở thị trấn Ste.-Mère-Église được du khách chụp ảnh nhiều nhất: Hình nộm của một lính dù trên gác chuông nhà thờ Sancte Marie Ecclesia. Chuyện có thật, anh John Steele, gốc North Carolina, bị treo nơi đây ngày D khi dù của anh vướng vào gác chuông. Anh bị quân Đức bắt nhưng đã trốn thoát sau đó. Photo: Charly Trilballeau/AFP — Getty Images
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
57
THƯ CỦA TIẾN
Toronto thoibao.com
Hai anh Ba Đua & Bốn ông bộ trưởng TƯỞNG NĂNG TIẾN
Nát như tương Bần
T
Thành Ngữ Việt
ôi chưa có cái hân hạnh được diệ n kiế n thi sĩ Đỗ Trung Quân. Email, fb, điện thoại (qua lại) cũng không luôn – dù chỉ mộ t lầ n. Nó i tó m lạ i là không có quen biế t gì hế t trơn; và nó i nà o ngay thì cũng chả có chút thiện cảm nà o hế t trọ i. Tí nh tui không sí nh chuyệ n văn thơ (vớ vẩ n) và cũ ng
58
chả ưa gì đám người cầm bút (nói chung) vậy thôi. Bữa rồi, vừa trở lại Bangkok, nghe em ú t nó i lạ i là trong lú c tui vắ ng mặt thì Đỗ Trung Quân có ghé qua đây vài bữa: - Thằng chả chơi được lắm, anh ơi. - Được cái khoản nào? - Rót ly nào ực hết ly đó. Trận nào
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
cũng gục ngay tại bàn. Bữa nhậu chia tay, tụi em phải đi kèm ra phi trường Don Mueang đó chớ. Chả cho chó ăn chè, ói ửa tùm lum, tài xế taxi nó chửi dậy sóc Bom Bo luôn… - Vậy thì “được” thiệt! Nói nào ngay thì mấy cha nội theo trường phái “xả láng sáng về sớm” (rót ly nào ực hết ly đó) rất khó có
ai “đà ng hoà ng và đứ ng đắ n” lắ m nhưng chắ c chắ n họ đề u là nhữ ng người chân thật. Tin được, chơi được, và viết lách – xem ra – cũng … được: Tạm “tị nạn rượu” nằm nhà, chợt nhớ lâu ngày anh em chưa gặp nhau. Gọi điện cho thằng em ruột mời cà phê. Nó cười trong điện thoại: “Ông anh mà cà phê à ?”
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
59
THƯ CỦA TIẾN
Toronto thoibao.com
Quán lề đường. Thằng bộ đội của năm 1979 giờ thất nghiệp, vợ nuôi. Tôi bảo:“chú có số ‘thân cư thê’ sướng hơn tôi. Thằng em thua tôi 6 tuổi, năm 79 nó ở quận 4. Khi Trung Quốc đánh Việt Nam nó lang bang vào cuộc mít tinh ở ngã tư Hoàng Diệu – Đoàn Nhữ Hài nghe anh Bí thư Quận đoàn 4 đọc một bài hiệu triệu nảy lửa “đánh cho để răng đen…đánh cho để tóc dài…đánh cho chích phản bất phục hoàn…” gì gì đấy. Sôi máu thanh niên nó về thưa mẹ tôi: “Cho con đi bộ đội”. Nghe kể lại mẹ tôi khi ấy rưng rưng nước mắt: “Thằng anh mày còn ở bên K chưa về, mày đi có chuyện gì thì mẹ sống với ai…” Nhưng nó cứ đi, đăng ký quân đội. Chuyển quân ra phía bắc. 4 năm sau vác ba lô giải ngũ, đen kịt lầm lì nhưng mẹ tôi hạnh phúc. Hai đứa con trai đều trở về bình an, lành lặn. Tôi đi làm công nhân in 8 năm, nó chạy xe ôm. Khi tôi về Tuổi Trẻ làm báo. Nó vẫn chạy xe ôm, tình thật nó chưa học xong lớp 6. “Cái anh đọc diễn văn hiệu triệu hồi ấy tên gì em quên rồi anh nhỉ? “Anh Ba Đua – Nguyễn Văn Đua!”Tôi trả lời, nó là thường dân chả để ý gì đến cán bộ lãnh đạo. Nhưng tôi biết chắc nó vào lính vì lời hiệu triệu
60
chống bọn bành trướng Bắc kinh của anh ngày ấy. Anh Ba Đua. Thằng em tôi không biết anh bây giờ làm gì nhưng tôi thì đương nhiên biết. Anh là Phó bí thư thường trực Thành ủy thành phố này. Người không thích thanh niên Sài Gòn xuống đường, không thích cái áo U No – đường lưỡi bò mà ngay đến cả tạp chí Nature nổi tiếng thế giới cũng đã có bài lật tẩy bọn học giả Trung Quốc về cái đường lưỡi bò nhảm nhí ây. Anh không thích những cuộc hội thảo của giới trí thức việt nam về những vấn liên quan đến chủ quyền biển đảo, cho dù hôm nay họ cũng như anh ngày xưa đầy lòng yêu nước. “Sao lại thế, hồi ấy ổng hùng biện,
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
quyết liệt lắm kia mà. Em sôi máu đi lính vì bài diễn thuyết của Ổng đấy!” Tôi cười buồn, biết giải thích thế nào chuyện “ổng” nhỉ. Nó hỏi thế anh xuống đường ông Ba Đua có cấm, cản, làm khó gì không? Mà chẳng lẽ có hai anh Ba Đua. Có đúng là ông Đua ấy không? Tôi lại cười buồn:“Hình như là có hai anh Ba Đua chú ạ!” (Đỗ Trung Quân. “Có Hai Anh Ba Đua.” Bauxite Việt Nam). Thì rõ ràng là có “hai anh Ba Đua” rồi, chớ còn “hình như” cái con bà gì nữa – cha nội? Và chuyện này thì nghĩ cũng thường tình thôi, đâu có gì nghiêm trọng lắm mà buồn bã và cứ thở dài sườn sượt (năm lần/bẩy lượt) vậy cà?
Trong hai anh Ba Đua ít ra cũng có một anh (lúc trẻ) chịu chơi, dù là chơi dại nhưng chơi tới bến, dám “nhẩy nú i” theo Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam từ tháng 8 năm 1971 lận. Người ta vẫn ví tuổi tác như cái gạt tàn thuốc lá, càng nhiều thì nó càng dơ nên Nguyễn Văn Đua khi già hoá bẩn (và hoá quẩn) cũng là theo “đúng qui trình cách mạng” thôi. Mấy chả đều như vậy hết trơn mà. Có sót mạng nào đâu. Chuyện đáng để phàn nàn – theo tui – là cái đám quan chức lóc nhóc bây giờ nè, toàn tụi thuộc thế hệ cách mạng ăn theo và rặt một phường đốn mạt: Trần Tuấn Anh (1964) Trần Hồng Hà (1963) Phùng Xuân Nhạ (1963)
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
61
THƯ CỦA TIẾN
Toronto thoibao.com
Nguyễn Văn Thể (1966)… Mấy thằng này tuy chưa già mà đã bẩn, đã hèn, đã phá hại ngoài sức tưởng tượng, và gây tai tiếng tùm lum. Ủa! Không lẽ chỉ có bốn cậu bộ trưởng này thôi mà có thể làm cho đất nước lụn bại và tan hoang tới cỡ này sao? Tất nhiên là không riêng gì tụi nó nhưng tui lựa đại bốn thằng vì con số (4) này có sự trùng hợp và tương thích với một đoạn hồi ký (Đến Già Mới Chợt Tỉnh) của nhà báo Tống Văn Công: Năm 1991 trong vòng một tháng báo Lao Động có 4 bài phê bình 4 vị Bộ trưởng (Bộ trưởng Bộ Y tế Phạm Song lem nhem giành nhà cửa; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Cao Sĩ Kiêm không nghiêm túc thực hiện sắc lệnh đổi mới ngân hàng; Bộ trưởng Lâm nghiệp Phan Xuân Đợt
62
phá rừng mà không trồng rừng bù lại; Bộ trưởng Năng lượng Vũ Ngọc Hải chậm xây dựng nhà máy điện). Tôi được Ban Tư tưởng Văn hóa mời riêng để góp ý. Lúc này ông Trần Trọng Tân đã vào Sài Gòn làm Phó bí thư Thành ủy. Ông Hữu Thọ lên Trưởng ban. Tôi nói, tất cả các bài báo đều rất chính xác. Nếu các Bộ trưởng không đồng ý thì xin cứ gửi bài phản biện, chúng tôi sẽ trả lời đúng quy định của pháp luật. Trưởng ban Hữu Thọ cười đáp: “Hôm nay Ban không mời Tổng Biên tập Tống Văn Công mà mời đảng viên Tống Văn Công, cho nên chúng ta không nói chuyện pháp luật mà chỉ nói về ý thức trách nhiệm của đảng viên đối với Chính phủ do Đảng mình lãnh đạo”. Tôi nói, dù chỉ xét về trách
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
nhiệm đảng viên cũng vẫn phải căn cứ theo luật pháp chứ anh. Hữu Thọ cười, rồi thân tình nói bỗ bã theo kiểu bạn bè: “Tao hỏi mày, một Chính phủ mà chỉ trong một tháng bị mày phê phán te tua tới bốn vị Bộ trưởng thì còn đâu uy tín với trong, ngoài nước? Té ra, hồi đó – hồi 1991 – Ban Tư
Tưởng Văn Hoá của Đảng vẫn còn có chút ít sĩ diện để quan tâm đến “uy tín của chính phủ trong lẫn ngoài nước” nữa kia. Còn bây giờ thì Trưởng Ban Võ Văn Thưởng (1970) cùng Phó Ban Nguyễn Mạnh Hùng (1962) và đám trẻ trâu (Anh, Hà, Nhạ, Thể) đều là cá mè một lứa, và tuyệt không đứa nào còn biết liêm sỉ là gì nữa. FB Thanh Tran mỉa mai: “Tôi đang nghĩ đến chuyện một ngày nào đó, những người làm giày dép ở Việt Nam có thể tạo ra được những đôi giày được làm bằng da mặt của những đảng viên CS vì nó đủ độ dày…” Đã thế, lũ mặt dầy này còn được lã nh đạ o bở i mộ t anh T.T (Cờ Lờ Mờ Vờ) vừa thất học, vừa thất đức, và thất cách nữa nên đất nước mới nát như tương Bần – như hiện cảnh. TƯỞNG NĂNG TIẾN
Muoán coøn baùo tieáng Vieät ñeå ñoïc, caàn uûng hoä baùo chí Vieät ngöõ
ÑOÏC VAØ COÅ ÑO ÑOÄNG THÔØI BAÙO
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
63
BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com
Chuyến công du Nhật Bản lịch sử của TT Trump
N
gày 25/05/2019, Tổng thống D o n a l d Tr u m p m ở đ ầ u chuyến công du Nhật Bản 4 ngày nhằm khẳng định quan hệ đồng minh giữa hai nước. Ngoài ra, Hoa Thịnh Đốn còn muốn đạt một số tiến bộ về đàm phán thương mại với Tokyo. Đến Nhật Bản, Trump là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên được tân Nhật hoàng Naruhito tiếp đón, cũng là tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên được mời xem trận đấu chung kết giải Sumo, môn võ cổ truyền của Nhật Bản … TRUMP ĐẾN NHẬT BẢN … Khoảng 5 giờ chiều (giờ Nhật Bản) ngày 25/05, chuyên cơ Air Force One chở Tổng thống Trump và Đệ nhất phu nhân Melania hạ cánh tại sân bay Haneda, Tokyo. Tối hôm đó, Tổng thống Hoa Kỳ được mời đến Tòa đại sứ Mỹ ở Tokyo dự tiệc chiêu đãi cùng các lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản. Trong bữa tiệc, Trump tiếp tục kêu gọi Nhật Bản tăng đầu tư tại Mỹ. Ông nhấn mạnh, muốn thúc đẩy một thỏa thuận thương mại song phương giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản vì khoảng cách thương mại đáng kể giữa hai nước đã tồn tại trong rất nhiều năm. Ông kỳ vọng thỏa thuận mới sẽ giải quyết được tình trạng mất cân bằng thương mại, loại bỏ các rào cản cho hàng hóa Mỹ, đảm bảo quan hệ công bằng có đi có lại. Những ngày sau, ngoài hội đàm, Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe chơi golf, xem thi đấu
sumo, diện kiến tân Nhật Hoàng Naruhito, cùng hai Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ và Nhật Bản tới một nhà hàng ở quận Roppongi, Tokyo, thưởng thức món bít tết Kobe (Kobe beff steak) … Một trong những mục đích chính của chuyến công du lần này là cuộc hội kiến ngày 27/05 giữa Tổng thống Trump và tân Nhật hoàng Naruhito, vừa đăng quang ngày 01/05/2019. Trước khi lên đường tới Nhật Bản, Trump nói rằng ông là khách mời danh dự nhất tại Nhật Bản hơn 200 năm qua. Trump là một thương gia, Abe là chính khách. Họ chưa từng là bạn của nhau, nhưng… khi Trump vừa đắc cử Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ, Abe là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên đến gặp ông tại Trump Tower, New York. Từ đó, Trump và Abe gọi điện nói chuyện với nhau khoảng 20 lần, gặp gỡ trực tiếp ở Mỹ và Nhật Bản. Họ chơi golf cùng nhau ở Florida và Saitama. Công khai chúc mừng nhau những lần giành được chiến thắng … Một nhà ngoại giao Nhật cho hay, mối quan hệ giữa hai bên thể hiện quan hệ cá nhân chặt chẽ chưa từng có giữa nguyên thủ hai nước Nhật Bản và Hoa Kỳ. Dịp này, Trump và Abe còn gặp gia đình những người Nhật có người thân bị Bắc Hàn bắt cóc. Đây là vấn đề nhạy cảm, Abe từng thúc giục Trump nêu chuyện này trong các cuộc đàm phán với Kim Jong-un. Ngoài ra, Trump còn ghé thăm căn cứ quân sự Mỹ tại Nhật.
Tổng thống Trump và Đệ nhất phu nhân Melania bước xuống chuyên cơ Air Force One
64
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
LÝ ANH
Trump trao giải vô địch cho lực sĩ Asanoyama Hidek
Chuyến công du Nhật Bản của Donald Trump tăng cường vị thế của Tokyo trong chiến lược Châu Á của Hoa Thịnh Đốn. Một số nhà bình luận đánh giá, đó là thắng lợi chiến lược dài hơi của Thủ tướng Abe. Chính sách cứng rắn của Shinzo Abe với Bắc Hàn và mối quan hệ đầy chông gai với Trung Quốc khiến ông bị “bỏ rơi” trong chính sách của Hoa Thịnh Đốn ở Châu Á trong năm vừa qua. Một năm trước, Abe giống như “người thừa” khi Trump bắt tay Tập Cận Bình và Kim Jong Un. Tuy nhiên, chính sách của Thủ tướng Nhật Bản bây giờ đang phát huy tác dụng. Theo nhận định của CNN, bây giờ, mọi thứ đã khác, Tổng thống Donald Trump công du Nhật Bản 3 ngày vào lúc Mỹ đang tìm kiếm sự trợ giúp từ đồng minh để đối phó với Trung Quốc khi chiến tranh thương mại ngày càng leo thang, và những thách thức từ Bắc Hàn sau những lần thử hỏa tiễn đạn đạo gần đây. Mặc dù Trump vẫn bác bỏ mọi lo ngại về những vụ phóng hỏa tiễn vừa qua của Bắc Hàn, vẫn tin tưởng Kim Jong Un giữ lời hứa phi nguyên tử hóa. Ngày 26/05, ông viết lên Twitter: “Bắc Hàn phóng một số hỏa tiễn nhỏ, khiến vài quan chức của tôi và những người khác phiền lòng, nhưng tôi thì không. Tôi tin tưởng Chủ tịch Kim sẽ giữ lời hứa với tôi” … TRUMP XEM ĐẤU VÕ SUMO Sumo là một môn võ cổ truyền của Nhật Bản. Khi tranh tài đọ sức, hai lực sĩ Sumo phải đấu với nhau trong một vòng tròn gọi là dohyo
có đường kính khoảng 4,55 mét. Lực sĩ nào ngã hay bị đẩy ra ngoài vòng tròn trước là người thua cuộc. Tối 26/05, khi Trump bước vào võ trường Ryogoku Kokugikan ở Tokyo, hầu hết khán giả đều đứng dậy lấy điện thoại chụp hình Tổng thống Hoa Kỳ, bày tỏ lòng thích thú khi ông đến xem môn võ cổ truyền của Nhật Bản. Sự có mặt của Trump và Abe khiến Liên đoàn Sumo Nhật Bản đã phải thay đổi một số quy định nhằm bảo đảm an ninh. Trump và Abe cùng hai phu nhân được sắp xếp ghế ngồi, mặc dù theo truyền thống khi vào đấu trường Sumo, khán giả phải ngồi bệt. Trump là người thích được xem trực tiếp một trận đấu Sumo. Khi đến xem, ông nói với Abe ngồi cạnh: “Hôm nay tôi có một buổi tối tuyệt vời!”. Sau 15 ngày thi tài đọ sức, lực sĩ giành chức vô địch trong trận đấu cuối cùng là Asanoyama Hideki, 25 tuổi, nặng 176 kg. Chiếc cúp dành cho nhà vô địch lần này được làm riêng cho buổi đấu ngày hôm đó gọi là “Cúp Tổng thống” làm bằng bạc, nặng gần 32 kg. Trên Cup có một bộ phận đính vàng. Trên đỉnh cúp là Chim đại bàng, biểu tượng của Hoa Kỳ. Trận đấu kết thúc, Tổng thống Trump bước lên bục trao giải thưởng cho nhà vô địch Asanoyama. Người xem phấn khích, nhiệt liệt vỗ tay khi ông Trump đọc tên võ sĩ và triều đại Reiwa (Lệnh hòa) bằng tiếng Nhật. Chiếc cúp khá nặng, một nhân viên phải nâng lên để Trump trao cho võ sĩ Asanoyama.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
65
BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com
Tổng thống Trump là nguyên thủ quốc gia đầu tiên diện kiến Nhật hoàng
DIỆN KIẾN TÂN NHẬT HOÀNG Trước khi tân Nhật hoàng đăng quang, tại hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Nhật ở Hoa Thịnh Đốn, Tổng thống Trump nói rằng, ban đầu ông do dự khi được mời diện kiến tân Nhật hoàng vì lúc đó chưa có quyết định về chuyến công du Nhật Bản. Tuy nhiên, ngay lúc đó, Trump hỏi Abe rằng, Nhật hoàng đăng quang có quan trọng đối với người dân Nhật như bóng bầu dục (Super Bowl) đối với dân Mỹ hay không. Thủ tướng Nhật trả lời: “Lớn hơn khoảng 100 lần”. Thế là Trump nhận lời. Nhật Hoàng Naruhito đăng quang sau khi Vua cha Akihito thoái vị hôm 30/04 chấm dứt 3 thập kỷ trị vì. Đây là lần đầu tiên một Nhật hoàng thoái vị. Chính phủ Nhật Bản quyết định để Tổng thống Donald Trump là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên diện kiến tân Nhật hoàng Naruhito nhằm thể hiện sự khăng khít trong liên minh giữa hai nước. Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako tiếp đón Tổng thống Trump và Đệ nhất phu nhân Melania tại Cung điện Hoàng gia ở trung tâm thủ đô Tokyo. Vừa vào đến nơi, Trump cúi đầu nhẹ, cùng phu nhân Melania bắt tay Nhật hoàng và Hoàng hậu. Trump bày tỏ lòng vui mừng khi trở thành vị khách quốc tế đầu tiên được gặp tân Nhật hoàng. Ông nói: “Đây là chuyện hơn 200 năm mới xảy ra, vì vậy, thật vinh dự khi tôi được đại diện cho nước Mỹ”. Sau đó, Tổng thống Trump, Đệ nhất phu nhân và Nhật hoàng cùng hoàng hậu bước ra ngoài đi trên thảm đỏ. Trump vẫy tay chào nhóm học sinh chào đón ông và duyệt đội danh dự trước khi đứng nghiêm trang trên lễ đài. Tối 27/05, Hoàng gia Nhật Bản tổ chức đại tiệc chào đón Tổng thống Hoa Kỳ và Đệ nhất phu nhân. Thủ tướng Abe và phu nhân cũng được mời tham dự.
66
Gặp Tổng thống Hoa Kỳ được xem là khởi đầu cho thời kỳ ngoại giao mới của Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako. Hai vị là những người có kinh nghiệm quốc tế hơn bất kỳ Nhật hoàng nào trước đó bởi cả hai từng sống ở nước ngoài. Nhật hoàng Naruhito từng theo học tại Đại học Oxford, Anh Quốc, là Nhật hoàng đầu tiên học hành tại nước ngoài. Hoàng hậu Masako là cựu giới chức ngoại giao từng theo học tại Đại học Harvard, Hoa Kỳ. Trump cũng từng gặp Hoàng đế Akihito, cha của Nhật hoàng Naruhito, khi ông thăm Nhật vào tháng 11/2017. TRUMP THÚC ÉP NHẬT BẢN VỀ THƯƠNG MẠI Trong cuộc họp báo chung ngày 27/05, đứng cạnh Thủ tướng Nhật Abe Shinzo, Tổng thống Trump muốn Mỹ được đặt chân tới Nhật một cách công bằng như Nhật Bản được tiếp cận Hoa Kỳ thông qua việc gỡ bỏ
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
toàn bộ thuế quan. Ông nói: “Chúng ta đã mất cân bằng lớn không thể tin được, như các bạn biết, mất cân bằng thương mại với Nhật Bản trong rất nhiều, rất nhiều năm, Nhật Bản có lợi thế rất lớn. Họ là những doanh nhân xuất sắc, những nhà đàm phán xuất sắc. Nhưng tôi nghĩ chúng ta sẽ có thỏa thuận với Nhật Bản”. Ông Abe nói rằng, hai lãnh đạo đã đồng ý tăng cường các cuộc thảo luận về thương mại, nhưng né tránh câu hỏi về thời gian diễn ra đàm phán. Trong khi đó, Trump vẫn luôn nhấn mạnh lập trường của Mỹ là phải xóa bỏ thâm hụt thương mại với Nhật. Ông nói: “Về mặt thương mại, tôi nghĩ chúng ta sẽ có một tuyên bố lớn, có lẽ là vào tháng 08/2019, điều đó sẽ tốt cho cả 2 nước. Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ đạt được cân bằng thương mại, nó sẽ được giải quyết rất nhanh chóng”. Tuy nhiên Phó Thư ký Nội các Nhật Yasutoshi Nishimura nói với truyền thông rằng, hai bên chưa đồng
thuận để đạt thỏa thuận thương mại vào tháng 08. Khi nói với truyền thông, Thủ tướng Abe nhấn mạnh sự vững mạnh của mối quan hệ giữa hai nước. Ông nói: “Chuyến thăm này của Tổng thống Trump và Phu nhân là cơ hội vàng để cho thấy rõ ràng mối liên hệ không thể bị bẻ gãy trước toàn thế giới cũng như bên trong Nhật Bản”. Trong khi thể hiện tình bạn thân thiết với nhà lãnh đạo Nhật Bản, ông Trump vẫn gây áp lực về kinh tế đối với các hãng sản xuất xe hơi Nhật Bản. Ông cũng nhắc đến căng thẳng thương mại với Bắc Kinh, nói rằng ông tin hai bên sẽ sớm đạt một thỏa thuận tốt trong tương lai. Trump nói trong buổi họp báo: “Tôi tin rằng chúng tôi sẽ có một thỏa thuận rất tốt với Trung Quốc ở thời điểm nào đó trong tương lai. Bởi vì tôi không tin Trung Quốc có thể tiếp tục trả hàng trăm tỷ đô la tiền thuế. Bạn biết đấy, nhiều doanh nghiệp đang rời bỏ Trung Quốc tới những nơi không bị đánh thuế với số lượng hàng trăm, hàng nghìn”. Trong cuộc họp báo hôm đó, Trump còn nói, ông không quan tâm đến việc Bắc Hàn thử nghiệm hỏa tiễn tầm ngắn mới đây và cũng không nghĩ rằng hành động này vi phạm các nghị quyết của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Tuyên bố của Tổng thống Trump ngược hẳn với lập trường của Thủ tướng Shinzo Abe, Đứng cạnh Tổng thống Trump trong cuộc họp báo, Thủ Tướng Shinzo Abe nói rằng, ông không đồng ý với nhận định đó. Theo ông, “các vụ thử hỏa tiễn là điều đáng tiếc” … LÝ ANH
Tổng thống Trump và Thủ tướng Abe họp báo
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
67
VIẾT TỪ DALLAS
Toronto thoibao.com
NẤU ĂN Ở NHÀ T
ừ bao lâu nay người ta luôn nghĩ rằng nuôi con là công việc của đàn bà, hay nói rõ hơn là của ngườ i mẹ . Nuôi ở đây xin hiể u theo nghĩa hẹp là cho chúng ăn uống. Tuy nhiên, sống ở thời đại ngày nay, ý nghĩ đó dường như đã lỗi thời. Lý do là vì thời buổi này, một gia đình tiêu biểu ở bên này là cả hai vợ chồng đều đi làm. Thế nên việc nuôi con nếu chỉ đặt lên đôi vai của người mẹ không thôi có thể là quá nặng cho người đàn bà. Mặc dù vậy, cái lối suy nghĩ đó đã in sâu vào tiềm thức, trở thành một phần bản năng tự nhiên của con người, và vì vậy không chỉ người đàn ông mà ngay người đàn bà cũng có cùng một ý nghĩ cho rằng người mẹ là nhân vật duy nhất phải lo cho bữa ăn của gia đình. Nàng phải lo đi chợ mua thực phẩm rồi mang về, lo nấu nướng cẩn thận và sau
68
đó dọn lên bàn rồi ngồi nhìn một cách lo lắng xem phản ứng của mấy đứa con khi nếm những món ăn bà mẹ vừa bỏ ra bao nhiêu công sức để nấu, nhất là những món mới nấu lần đầu nàng vừa học được của ai đó chỉ cho. Không may nếu những món ăn đó không vừa miệng những đứa con và chúng vô tình nhăn mặt, lắc đầu hoặc chỉ nếm qua loa thì chắc sẽ làm đau lòng người mẹ lắm, sẽ làm nàng mất niềm tin vào khả năng nấu nướng của mình, và nghĩ rằng tiện lợi hơn hết là lần sau cứ mua những món ăn đã được nấu sẵn ở đâu đó rồi mang về bày lên bàn. Ngon hay không, lợi hay hại cho sức khoẻ thì đó cũng là món ăn của người khác nấu, không liên quan gì tới nàng. Nhưng, như một nhà nghiên cứu về dinh dưỡng có nói, chúng ta dường như đã quên mất một điều rằng thực phẩm không chỉ thuần túy là món ăn cho vào miệng, mà nó còn đóng vai trò dưỡng dục. Mùi vị của những món ăn mẹ nấu sẽ đeo mãi theo những đứa con, và khi chúng trưởng thành thì chúng lại tìm tới những món đầy những chất bổ dưỡng như những món ăn ngày xưa mẹ nấu. Món ăn mẹ nấu cho những đứa con thời tuổi nhỏ quan trọng như vậy đấy. Thế nên nấ u nướ ng không thể chỉ là công việc của riêng người mẹ trong thời buổi khi mà người phụ nữ cũng đi làm
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
toàn thời gian như đàn ông vậy. Người đàn ông trong gia đình thời nay cũng phải biết xắn tay áo phụ vợ trong công việc nội trợ này để có thể mang đến cho những đứa con những món ăn bổ dưỡng cần thiết cho sức khoẻ chứ không chỉ là thực phẩm đưa vào miệng cho đầy bụng. Các nhà nghiên cứu nhận thấy dinh dưỡng của trẻ em, không chỉ ở Mỹ mà còn nhiều nơi khác trên thế giới, đang ngày càng trở thành một vấn đề trầm trọng, và song song đó là tình trạng béo phì và sâu răng ở các em nhỏ. Những vấn đề này xảy ra cùng lúc với sự suy giảm việc nấu ăn ở nhà vì phụ nữ ngày càng đi làm ở ngoài nhiều hơn. Ngày nay, người lo cho bữa ăn của đứa con nhỏ trong nhà có thể không còn là cha mẹ của em nữa mà chính là các công ty thực phẩm đa quốc gia. Trước đây trẻ em trên thế giới thường ăn các món ăn được chế biến từ những loại thực phẩm được trồng ở ngay địa phương nơi các em ở, và mùa nào thức nấy; nhưng nay thì món ăn của các em, cho dù đang sống ở đâu, thì cũng đại loại là những thực phẩm được chế biến sẵn và đóng gói, mùi vị thì giống nhau như cùng một lò mà ra với quá nhiều đường, muối và chất béo. Người ta không thể ngờ rằng một đứa trẻ ở Âu châu và một đứa trẻ ở Á châu sau giờ
học về nhà là ăn cùng một loại quà vặt. Một cuộc nghiên cứu được thực hiện từ năm 2011 đến 2013, dựa trên các cuộc phỏng vấn với hơn 7,000 em từ 9 đến 11 tuổi từ 12 quốc gia, nhận thấy rằng các em ăn cùng những loại thực phẩm tương tự cho dù là ở bất cứ nơi nào trên thế giới. Các trẻ em ngày nay thường được ăn các loại bánh, kẹo và đồ ăn vặt khác gần giống hệt nhau. Điều này cũng dễ hiểu là vì tất cả những loại thức ăn vặt đó được làm từ một hay hai đại công ty chuyên về chế biến thực phẩm. Điều tệ hại nhất là rất nhiều thức ăn vặt được đóng gói sẵn, nhiều đường và không tốt cho dinh dưỡng này lại được quảng cáo là những thức ăn lành mạnh, thích hợp cho các em nhỏ hoặc đã được các bác sĩ nhi đồng chứng nhận. Sự gia tăng của các loại thực phẩm dành cho trẻ em có hại cho sức khoẻ này đôi khi được hiểu theo cách giải thích cho rằng các bà mẹ đã thất bại trong nhiệm vụ của họ như là người chăm sóc và lo việc ăn uống cho con nhỏ ở nhà. Nhưng nói như vậy là oan cho các bà mẹ là vì họ đâu phải người chế biến công thức để làm những thức ăn đóng gói sẵn trên. Bài học thật sự ở đây là để có thể đem lại các “món ăn mẹ nấu” như trước đây chính là trách nhiệm của mọi người chứ không chỉ là trách nhiệm của riêng
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
69
VIẾT TỪ DALLAS
Toronto thoibao.com
các bà mẹ thời nay. Được mẹ nấu nướng là điều tuyệt vời và để lại ảnh hưởng lâu dài, nhưng đây không hẳn là công việc dành riêng cho các bà mẹ. Trong hầu hết tập thể xã hội, cho dù đó là xã hội loài người hay loài thú, nuôi ăn là công việc của tập thể và có sự hợp tác chứ không hẳn là công việc cá nhân. Hãy lấy thí dụ trong một tổ chim: sau khi trứng nở thành chim con thì cả chim bố lẫn chim mẹ đều bay đi tìm mồi và mang về thả vào những chiếc mỏ háu đói đang ngoác ra ở bên trong tổ. Trong khi những con chim con ăn, chim mẹ và chim bố đứng canh chừng bên ngoài. Công việc nấu nướng và nuôi ăn nếu đổ hết lên đôi vai của phụ nữ, nhất là khi người phụ nữ ấy cũng đi làm như bao nhiêu người khác, thì nàng sẽ khó có thể quán xuyến cho được đầy đủ. Có thể nàng sẽ cố gắng làm công việc đó lúc ban đầu, nhưng rồi tới một lúc nào đó nàng sẽ cảm thấy mệt mỏi, rã rời và buông xuôi. Đấy là lúc nàng sẽ đi tìm cứu cánh từ những thực phẩm nấu sẵn thật tiện lợi - là những hộp thức ăn đã được nấu chín và đông lạnh, chỉ cần cho vào lò vi sóng mấy phút là xong; hoặc qua dịch vụ đưa thức ăn tới tận nhà với một cú điện thoại thì chỉ trong vòng nửa tiếng là có người mang thức ăn tới tận cửa, nóng hổi, thơm ngon, nhưng chưa chắc là tốt cho sức khoẻ. Tuy nhiên, người ta vẫn còn một lựa chọ n khá c, đó là nhữ ng ngườ i khá c trong gia đình không phải bà mẹ (trong đa số trường hợp chính là ông bố) có thể tiếp tay với bà mẹ và xắn tay áo bước
70
vào bếp làm công việc nấu nướng, và rất có thể sau một thời gian, chính những người đó cũng tìm thấy được niềm vui trong công việc nội trợ này. Có nhiều dấu hiệu đáng khích lệ cho thấy một sự thay đổi đang xảy ra, ít ra là trong một số gia đình, là ngày càng có nhiều đàn ông chịu làm công việc nấu nướng ở nhà để chuẩn bị bữa cơm cho gia đình. Khi người ta than phiền về sự suy giảm nấu nướng ở nhà, thông thường trong đầu người ta nghĩ ngay đến công việc nấu nướng do các bà mẹ đảm trách. Kết quả một cuộc nghiên cứu năm 2013 được đăng trên tạp chí Nutrition Journal, chuyên về dinh dưỡng, cho thấy năm 1965 có khoảng 92.3% phụ nữ ở Mỹ nấu nướng thường xuyên, trong khi chỉ có 67.7% làm vậy trong khoảng thời gian 2007-8. Trong khi có hàng triệu người đàn ông mà thế hệ cha ông họ chưa từng biết bước vào bếp để làm gì thì nay coi công việc nấu nướng như một phần cuộc sống của họ - và không chỉ là hoạ hoằn vào những dịp lễ. Cũng cuộc nghiên cứu trên cho cho thấy năm 1965 chỉ có 29% đàn ông Mỹ coi việc nấu nướng là công việc thường xuyên trong cuộc sống của họ, thì năm 2008 có tới 42% nghĩ như vậy. Số lượng thời gian một người đàn ông Mỹ bỏ ra cho việc nấu nướng trong bếp cũng tăng, từ 37 phút mỗi ngày trong năm 1965 lên 45 phút năm 2008. Sau bao nhiêu thế kỷ các bà mẹ đã phải lo đảm trách công việc với những nồ i niêu xoong chả o, thì nay tạ i sao nhữ ng ngườ i khá c trong gia đì nh lạ i không chị u san sẻ công việ c nà y?
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Nhữ ng bữ a cơm trong gia đì nh chắ c hẳn là sẽ vui vẻ hơn hiều nếu như ông bố cũng biết xắn tay áo nhận lãnh một phần công việc để chuẩn bị cho những bữa cơm ấy.Rồi những đứa con sau này đủ khôn lớn cũng biết chung sức góp tay làm công việc nấu nướng của bà mẹ. Và dần dà việc nấu nướng trở thành công việc chung cho cả nhà chứ không còn là công việc giao khoán hoàn toàn cho các bà mẹ như trước đây nữa. Chúng ta đang sống trong thời đại mà những loại thức ăn vô bổ được làm sẵn
đầy rẫy khắp nơi thì mới thấy những món ăn tươi, ngon, bổ dưỡng như của mẹ nấu cho ngày xưa mới quý làm sao, và hơn nữa còn đóng một vai trò dinh dưỡng quan trọng cho sức khoẻ của chúng ta biết dường nào. Để có lại những món ăn bổ dưỡng đó thiết nghĩ tất cả mọi người phải chung sức lại chứ không nhất thiết ngồi chờ các bà mẹ nấu cho thì mới có được một bữa ăn mà ta mong đợi. HUY LÂM
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
71
TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com
H
Trở về quê cũ
ạ Tri Chương, thi sĩ đời Thịnh Đường, xa quê từ nhỏ, lúc trở về đã già, tuy còn giữ giọng nói quê nhà, nhưng lũ trẻ thấy người lạ, bèn hỏi “Khách ở phương nào đến đây?” (...khách tòng hà xứ lai?) Đối với chúng ta, xa quê gần bốn mươi lăm năm, gần nửa thế kỷ, tính theo đời sống của một con người, thì thời gian này cũng là quá nửa đời người. Lúc bỏ nước ra đi, dù có hai mươi ba mươi, thì nay trở về cũng đã là một ông già bảy, tám mươi tuổi rồi, tóc đã bạc, trí nhớ không còn minh mẫn như xưa. Gặp lũ trẻ trong nước ngày nay, dù là ở trên con đường quê hay trong quán cà phê phố thị, cũng không ai đặt câu hỏi: “Khách ở phương nào đến đây?” Vì, lớn lên chúng biết và có nhiều kinh nghiệm về những người tuồng như xa lạ trở về. Những ông già lạ mặt trở về lối xóm được biết là những “Việt kiều” không cần phải hỏi, nên nếu còn sống, ông Bùi Bảo Trúc có “tưởng tượng mai về khu Ngã Sáu” thì người ta cũng biết ông là ai. Chỉ tiếc rằng “Tiếng quê nghe vẫn đầy âm cũ, mà cũng lạ tai câu trẻ thơ,” vì ngôn ngữ đã khác hẳn xưa rồi! Tôi có một cô bạn, hồi hương sau nhiều năm xa xứ, đi một chuyến từ Saigon ra Hà Nội. Để tránh mua cái vé xe lửa giá cao Việt kiều, cô mượn cái “Chứng Minh Nhân Dân” của người nhà bản địa
72
để mua vé công dân XHCN, tiết kiệm được mấy chục đồng. Lên xe lửa, khi người soát vé xem vé, bấm vé cho cô xong, lúc nhận lại tấm vé, cô buột miệng nói hai tiếng: “Cám ơn.” Soát vé chứ có cho chác, biếu xén gì đâu mà phải cám ơn. Cái này mới mệt, người trong nước đã quên mất hai chữ “cám
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
ơn” lâu rồi. Vậy đây là người ở đâu mới lại? Người soát vé bèn “hỏi cười: Khách ở phương nào đến đây?” Thôi đúng đây là Việt Kiều hồi hương, phải mua vé khác giá cao hơn, chịu khó đóng thêm mấy chục đồng, chưa phạt cô cái tội gian dối là may rồi! Ra Hà Nội, cô Việt kiều đói bụng vào quán ăn,
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
73
TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com
cũng còn mang cái giọng “đi xa mới trở về,” cô nói với người bán hàng: “Cho tôi bát bún!” “Hương âm vô cải” nhưng nội dung thì đã thay đổi rồi! Cô được câu trả lời như tát vào mặt: “Ở đây có bún bán, chứ chẳng có bún cho!” Lạ đường hỏi thăm, thì được câu trả lời là “Đéo biết!” Những Hạ Tri Chương thời nay dù đã luống tuổi, tóc đã bạc hồi hương, bở ngỡ như thấy mình trẻ lại khoảng năm mươi tuổi khi nghe một thằng oắt con hay một cô gái đáng tuổi cháu ngoại, gọi khách bằng tiếng “mình”, nghe qua có vẻ ngọt ngào thân thiện, nhưng quả là suồng sã. Tiếng đại danh từ “mình” bây giờ vừa nói về ngôi số một, như một người tự giới thiệu trên mục “tìm bạn tri âm” của một tờ báo: “Mình năm nay ba mươi tuổi, tốt nghiệp Đại Học...” mà cũng là ngôi thứ hai “mình ơi” như gọi một người yêu dấu! Như một mục trên tở báo Phổ Thông của Nguyễn Vỹ ngày xưa. Người đi xa về, được nghe tiếng “mình” trong ngôi thứ hai này, được hỏi, sau khi kéo ghế ngồi xuống trong một nhà hàng: “Mình ăn gì?” hay là thân mật hơn như trong gia đình: “Nhà mình có mấy người?” Ông Hạ Tri Chương nhìn kỹ mặt người đối thoại, không hề thấy quen biết, cũng chẳng phải là bà vợ già của mình đang ở một nơi xa quê hương, thế thì vì sao lũ trẻ, chúng gọi ta bằng “mình?” Chữ nghĩa bây giờ loạn xạ, mà âm thanh thì xa lạ, nghe chất chua hơn là vị ngọt, chẳng còn phong cách như của Hà Nội một thời. Có lẽ người đi mang theo quê hương, nên lúc trở lại nhà, vẫn giữ giọng nói ấy, chữ nghĩa ấy, phong cách nho nhã, trong sáng ấy, đã bao năm “hương âm vô cải” (tiếng quê vẫn thế.) Người đi xa trở về quê cũ, nói cũng không ai
74
hiểu, mà cũng chẳng hiểu gì ai nói, ngẩn ngơ đoán chừng. Không lẽ cùng quê hương với nhau mà phải cần đến người thông dịch. “Ôi, chốn quê hương đẹp hơn cả!” Ông già, bà cụ nào mà không nhớ câu nói ấy trong Quốc Văn Giáo Khoa Thư của một thời niên thiếu. Ai mà không biết chuyện vào mùa Thu, khi cây thay lá, cũng là lúc những con cá hồi trưởng thành, sau một quãng thời gian vùng vẫy ngoài biển lớn, ngược dòng nước để trở về với cội nguồn. Mới đây, nhiều người cũng đã từng nghe câu: “Nếu đi hết biển, con sẽ trở về làng xưa!” Thế nào chúng ta cũng phải trở về, nhưng không phải là hôm nay! Trở về khi bạn bè, thân quyến đã không còn ai. Trở về không còn ai là tri kỷ. Trở về khi đất trời trống vắng người xưa, mà những người mới không
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
quen, lũ trẻ thì ngu ngơ xem chúng ta là người lạ lạc loài trên đất mình ngày cũ, hỏi: “Khách tòng hà xứ lai?” (Ông ở xứ nào tới vậy?) Đó cũng là tâm trạng u hoài, xót xa của Trần Tử Ngang trong “Đăng U Châu đài ca:” “Ngoảnh lại trước, người xưa vắng vẻ Trông về sau, quạnh quẽ người sau Ngẫm hay trời đất dài lâu Mình ta rơi hạt lệ sầu chứa chan.” (Trần Trọng San dịch) Trở về chốn cũ để ngậm ngùi: “Ngước mắt trông lên trời cũng lạ Nhà ai đây, chứ phải nhà tôi!” (Trở Về Quê Cũ- Nguyễn Bính) HUY PHƯƠNG
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
75
GÓC CỦA PHAN
Toronto thoibao.com
Nhân quả… PHAN
T
ôi thường đọc sách báo nên cũng thường gặp những câu chuyện, những lý giải về luật nhân quả. Có thể tóm tắt những câu chuyện, những trang sách báo nói về luật nhân quả là người viết cố gắng trình bày, lý giải cho một cách sống tốt đẹp. Người sống thiện lương sẽ có cuộc đời bình an, vô sự; kẻ giàu lòng thương người sẽ được ơn trên, hoặc đơn giản là người khác bù đắp cho. Thậm chí có lần tôi đọc được một tác giả đã khẳng định luôn rằng: Trên đời không có gì công bằng hơn luật nhân quả; hễ người gieo gió thì ắt sẽ gặt bão, người ở hiền mới gặp lành. Rồi thì gấp trang sách báo lại, tôi cũng tự nhủ lòng ráng sống cho lương thiện. Chuyện giúp người quả thật là nên làm, nhưng bản thân không có điều kiện thì đành chịu vậy; miễm không làm gì hại người là được, dù khó khăn bao nhiêu cũng không làm chuyện hại người vì nhân quả nhãn tiền, đã thấy đã nghe… Nếu ngồi nhớ lại chuyện nhân quả của bản thân thì có lẽ tôi biết và suy nghĩ về luật nhân quả khi còn rất trẻ. Mới xong trung học tôi đã nhờ bạn bè giúp, kể cả chạy chọt để lên tàu đánh cá. Mưu vọng cơ hội vượt biên là điều âm thầm và giữ kín trong lòng. Trước mắt là tránh được chuyện bắt bớ trong đất liền vì thời tôi lớn vào lúc Việt nam có chiến tranh tây bắc với Trung cộng, chiến tranh tây nam với Campuchia. Thấy bạn bè cứ cố nán lại Sài gòn bằng cách sống trốn chui trốn nhủi, tôi liều mạng ra khơi chứ có biết gì về nghề đánh cá. Song. Hôm tàu phải về ụ tàu Sao Mai ở cầu Bình Triệu để đại tu. Đa số
76
anh em trên tàu là dân Vũng Tàu nên họ tranh thủ đi chơi cho biết Sài gòn. Trong khi tôi sanh đẻ ở Sài gòn nên sau trung học, bước chân ra phố, đâu đâu cũng thấy dấu tích kỷ niệm với bạn học suốt bao năm trời; lòng chỉ buồn thôi vì bạn bè bây giờ tan tác, chẳng ai biết ai giờ nơi đâu, ra sao…? Tôi cứ ở lì trên tàu, dù tàu nằm ụ. Anh em đi chơi về, chúng mua cho tôi món gì thì ăn món nấy, cứ ăn rồi ở nhà coi chừng đồ cho anh em đi chơi, vì những người thợ sơn sửa tàu cho chúng tôi, thỉnh thoảng họ cũng trộm vặt quần áo, radio, đồng hồ đeo tay, hay đồ dùng của chúng tôi. Đến hôm ông thuyển trưởng ra lệnh: Chiều nay nước lớn, tàu của chúng ta sẽ ra ụ. Tụi bay có đi chơi đâu thì cũng phải về tàu trước 3 giờ chiều để về Vũng Tàu… Vậy là anh em kéo nhau vô Sài gòn ăn chơi, mua sắm bữa cuối. Tôi thức dậy thấy tàu trống trơn, chẳng còn đứa nào. Bước ra cầu tàu thấy bác bảo vệ già chào tạm biệt tôi vì khi bác lên ca trực tới thì tàu tôi đã đi… Bác cho tôi một túi sách báo như giao hàng lậu vì những sách báo ấy bị cấm vào thời đó! Bác dặn tôi giấu kỹ trên tàu. Đọc lén khi có thể. Và đọc xong thì cho xuống biển luôn nha con. Tội nghiệp mày còn nhỏ, ham đọc, mà phải đi đánh cá. Hễ lúc nào có thể… thì vậy đi nha con! Cái ánh mắt ngầm bảo: Có cơ hội thì vọt ra nước ngoài đi nha con. Chẳng có gì để vương vấn nơi đây nữa của bác bảo vệ già như kim chỉ nam cho tôi suốt thời tuổi trẻ. Bác bảo vệ già mà tôi chưa từng gặp lại, nhưng cứ đọc sách báo là thấp thoáng hình ảnh
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
ông giáo già của chế độc cũ thành người gác gian trong chế độ mới; người ghét chiến tranh nhất thì hoà bình lại ngồi ôm súng thâu đêm; người thầy không trường lớp của những học trò vô danh mà tôi là một… Tôi đem giấu túi sách báo trong tàu rồi thả bộ ra ga Bình Triệu. Định bụng uống ly cà phê đá cho thật ngon, ăn tô hủ tíu có thêm tô xí quách cho đã đời… để ra biển cả tháng có thèm cách mấy thì cũng phải ăn cá trừ cơm thôi! Nhưng khu ăn uống, nhà trọ ngoài ga sáng nay nhốn nháo… Tôi chỉ mới hớp mấy ngụm cà phê đã rõ chuyện gì! Chuyện là: Có chị nọ là con buôn theo đường tàu hoả. Chị mua vải vóc ở Sài gòn rồi theo tàu hoả ra bán ngoài Nha Trang; sau đó mua thuốc lá sợi Vĩnh Hảo ngoài Nha Trang, đưa vào Sài gỏn bán lại. Đêm qua, chị ngủ phòng trọ để chờ tàu vì hàng vải vóc của chị nhiều. Vậy là chị bị cướp giết chết trong phòng trọ để cướp vải của chị. Dư luận cho là bạn hàng với nhau ra tay chứ cướp đường làm sao biết được chị ngủ ở đâu, và vải vóc nhiều cỡ nào…? Tôi uống chưa xong ly cà phê thì có cô công an, chừng ngoài hai mươi tuổi. Cô đến nhà trọ để lập biên bản về một vụ cướp, có người chết. Không lâu sau tôi nghe mọi người bàn tán lung tung, phải tổng hợp tin vỉa hè lại mới ra nội dung là cô công an đang mang bầu em bé. Cô bước vào phòng trọ có nạn nhân của vụ cướp đã ói mửa, ói tới mật xanh mật vàng; và sợ tới mặt cắt không còn hột máu… Tin tiếp theo là tin cô công an nhờ người đàn ông nào đó vô phòng nạn nhân giúp cô việc trở xác chết cho cô ghi biên bản bao nhiêu vết dao đâm?
Người xem chỉ hiếu kỳ, càng lúc càng đông. Nhưng chỉ đứng ngoài nhìn vô, rồi trở ra vẽ rắn thêm chân cho dân bán vé số, bán trà đá ở ga thêm kinh hoàng, không ai dám vô giúp cô công an một tay để lập biên bản. Tin nóng từ trong phòng trọ có xác chết bay ra… Cô công an bị ngất xỉu! Rồi thì bà chủ quán cà phê mái che cấp cứu cho cô công an với khăn lạnh vì nhúng thùng nước đá. Cô tỉnh lại như cái xác không hồn. Màu áo công an cô mặc vẫn thấy ghét, nhưng gương mặt người phụ nữ có thai quá tội nghiệp với sợ hãi và hoảng loạn. Tôi nhận lời giúp. Nên tôi với cô công an bước vô phòng trọ của nạn nhân. Trước mắt tôi là hình ảnh người phụ nữ ngoài ba mươi tuổi, mặc quần đen, áo hoa, chết gục với nửa thân trước trên giường, nửa thân sau dưới đất. Toàn căn phòng trọ nồng nạc mùi máu tươi… Cô công an lại xỉu. Tôi dìu cô ra ngoài để hít thở không khí vì trong phòng chỉ có tử khí. Tôi lập biên bản vụ án thay cô. “Nạn nhân bị tấn công khi ngủ, nên bị hai nhát dao đâm ở phía trước là ngực bên phải, và giữa ổ bụng. Sau đó nạn nhân có chống trả kẻ tấn công nên có nhiều vết bầm và trấy xước trên hai cánh tay, trên mặt nạn nhân. Có lẽ do máu ra nhiều từ hai vết thương nặng phía trước và nạn nhân kiệt sức do chống trả nên đổ gục xuống giường trong tư thế nằm xấp với nửa thân trên trên giường và nửa thân dưới còn dưới đất. Phía sau lưng nạn nhân có năm vết dao đâm từ thắt lưng lên ngang ngực. Vết nghiên trọng nhất là dù đâm từ sau lưng nhưng đúng ngay vị trí tim.
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
77
GÓC CỦA PHAN
Toronto thoibao.com
Nạn nhân qua đời về sáng chứ không phải nửa đêmvì máu tươi còn rỉ ra từ vết thương nghiêm trọng này…” Về tài sản của nạn nhân: Chỉ có bộ quần áo trên người và một tấm vé số trong túi áo bà ba. Không có tiền bạc, nữ trang, và bất cứ giấy tờ tùy thân nào. Kể cướp đã lấy hết để giấu tông tích nạn nhân…” … Mọi người hoan nghênh tôi quá chừng! Nào là chàng trai can đảm, mà lại nhân đạo nữa mới ghê! Có lẽ không ai biết tôi nín ói, ráng dữ lắm chứ không cũng nôn thốc nôn tháo như cô công an. Chắc nhờ chưa ăn sáng nên trong bụng không có gì để
78
ói. Rồi thì mùi máu ám ảnh tôi tới không biết bao lâu sau đó, cứ đưa bàn tay mình lên mặt là tôi nghe mùi máu. Nhưng nhớ hôm đó! Mọi người đề nghị cô công an không ghi vô biên bản về tờ vé số trong túi áo nạn nhân. Mọi người đề nghị cô công an cho tôi tờ vé số để đền ơn tôi đã giúp nạn nhân được nằm ngay ngắn trên giường, và đắp chiếu. Cô công an đồng ý với quần chúng nên tôi được nhận tờ vé số, lại không dính máu me. Tôi trở về tàu, bắt đầu ói mửa tới mật xanh mật vàng, rồi lên cơn sốt. Tàu ra ụ. Chạy thẳng ra Xí nghiệp quốc doanh đánh cá Côn Đảo ngoài Vũng Tàu. Tôi nằm mê man suốt
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
ngày hôm sau vì tàu phải lên muối, nước đá, và đổ dầu chạy máy để ra biển ba mươi ngày. Thằng bạn dẫn dắt tôi đi tàu đánh cá thì tàu nó mới vô bờ sau ba mươi ngày ngoải biển, tàu tôi ra khơi là thay chỗ tàu nó. Nó vô bờ là rủng rỉnh tiền trong túi nên sang tàu tôi tìm tôi đi ăn nhậu cho đã đời trước khi tôi ra khơi. Nó không ngờ tôi nằm thiếu điều liệt giường trên tàu tôi. Nó chỉ lôi được tôi ra quán cho tôi ăn tô hủ tíu cho tỉnh người trước khi tôi ra khơi… Trời ơi! Tôi còn không ngờ được tấm thân vai u thịt bắp của mình mà lê chân không nổi, vì ăn xong tô hủ tíu nóng hổi thì có tỉnh người, nhưng tỉnh người ra thì nghe đâu cũng toàn mùi máu. Tôi cảm nghĩ mình vừa ăn một tô máu nóng… nên ói thốc ói tháo. Đúng là tôi lê thân ra khơi vì thằng bạn chung xóm chung trường, nhưng lớn hơn tôi hai tuổi, nó học trước tôi hai lớp. Nó đi đánh cá đã hai năm sau trung học rồi. Nay nó giúp tôi không đơn giản chỉ là xin việc mà còn bao nhiêu móc nối, hối lộ, khai man lý lịch thì tôi mới được đi tàu đánh cá, chứ tôi con nhà ngụy thì ai cho tôi ra biển… để vượt biên à? Nhưng lại được phát cho khẩu súng AK 47 vì sau khi ông Lê Duẩn vào thăm xí nghiệp rồi tuyên bố:
Mỗi người thủy thủ của xí nghiệp quốc doanh đánh cá Côn Đảo là một người chiến sĩ giữ gìn tài sản quốc gia trên biển. Ôi lạy Chúa tôi! Lương thủy thủ tàu đánh cá quốc doanh thời đó sống được là nhờ ăn sống nuốt tươi tôm, mực đánh bắt được ngoài biển, chứ căng ra vài ba ký gạo một tháng thì ăn cháo. Vậy là ôm thêm khẩu súng không công, không lương để đánh đuổi bọn Thái Lan ưa đánh cá lậu trên vùng biển Việt nam thời ấy, chứ đám Trung quốc thuở ấy còn chưa có gì để làm trời làm đất ngoài biển Đông. Ôi thằng bạn chung trường, thằng anh em chung xóm. Nó nghe tôi kể chuyện vụ án chết người ở ga Bình Triệu, rồi đưa cho nó tấm vé số vì tôi ra biển thì ba mươi ngày sau mới vô bờ. Đâu ngờ tấm vé số ấy trúng lô an ủi. Mà trúng lô an ủi ở Việt nam thì cũng được nhiều tiền lắm chứ không ít như trúng lô an ủi của vé số Mỹ bây giờ. Nó đem đến nhà tôi, đưa cho mẹ tôi hết số tiền, và chỉ nói là tiền lương với tiền thưởng của tôi gởi về nhà. Hôm tàu tôi về bến, tôi về thăm gia đình. Ngồi kể cho mẹ tôi nghe chuyện vụ cướp chết người ở ga Bình Triệu, vụ tấm vé số của nạn nhân… Mẹ tôi linh tính ra liền, “Hèn chi thằng Tuấn Khanh bạn con, nó đưa cho mẹ nhiều
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
79
GÓC CỦA PHAN
Toronto thoibao.com
tiền lắm. Nó nói là tiền lương tiền thưởng của con gởi về nhà…” Mẹ tôi kết luận, “Thôi thì chuyện người mất đã mất. Tội nghiệp cô ấy thật, nhưng là số phần mỗi người thì biết tránh sao cho khỏi. Nhưng luật nhân quả ở đời, con thấy đấy! Con giúp người thì trời giúp con, giúp gia đình mình. Con có biết gì về nghề đánh cá ngoài biển đâu, thế mà cũng đi đươc, làm được. Yên thân con, không phải đi nghĩa vụ quân sự; lại còn giúp được gia đình trang trải nợ nần chứ mình mẹ lo không xuể chi phí gia đình, lại còn khoản đi thăm nuôi cha anh của con trong tù cải tạo mới tốn kém…” Những đêm ra khơi, lênh đênh ngoài biển với sao trời và sóng bạc đầu. Tôi nghĩ tới gia đình, mẹ tôi lam lũ sau hoà bình, cha anh trong tù cải tạo… Đúng là bế tắc, nhưng luật nhân quả không để ai cùng đường. Trong bế tắc nào cũng có sinh lộ không ngờ, chỉ cần ăn ở thiện lương, có thiện tâm thì trời không bỏ ai. Mùi máu tươi trên hai bàn tay tôi bốc hơi sau nhiều tháng không thể cầm tay không miếng bánh, miếng trái gì mà bỏ vô miệng để ăn, vì cứ đưa lên đến miệng là nghe mùi máu. Rồi những đêm không khoẻ trong người, ngủ không tròn giấc, trong lơ mơ ẩn hiện hình ảnh chị con buôn chết thảm. Sáng ra tôi lại nhắc mẹ tôi hôm nào mẹ đi chùa, nhớ đọc kinh cầu siêu cho chị… Nhân quả theo thời gian, theo tôi đã quá nửa đời người. Đôi khi ngẫm nghĩ lại người xưa có lý lẽ của người xưa để giải thích những hiện tượng, sự việc trong trời đất, trong cuộc sống xưa. Khi khoa học kỹ thuật chưa phát triển như bây giờ thì người xưa tin nhiều hơn vào huyền bí, thần thánh. Nhưng rồi khoa học kỹ thuật phát triển, mở ra những cánh cửa huyền bí xa xưa. Bây giờ chạy máy điện tâm đồ có thể giải mã được giấc mơ của con người, nên mờ nhạt đi chuyện ông bà đã quá vãng từ lâu, nhưng về báo mộng cho con cháu biết ngôi mộ
80
mình bị sạt lở. Con cháu ra viếng mộ và sửa chữa, về nhà cúng kiếng ông bà linh thiêng… Thôi thì có thờ có thiêng, có kiêng có lành. Khoa học dù có phát triển hơn nữa. Con người rồi sẽ đặt chân lên Sao Hoả, phi thuyền lại bay đến những hành tinh xa xôi hơn Sao Hoả để thăm dò, khám phá… Ngày ngày coi tivi, xem báo khoa học, những chiếc xe không người lái đã lăn bánh trên đường. Đó là khoa học giả tưởng của thế kỷ trước thì thế kỷ này đã là hiện thực. Nhưng trên mặt đất này, luật nhân quả vẫn tuần hành từ vô biên tới vô biên, nếu ta nhìn ở góc độ tâm linh… Hôm qua đi làm về, tôi ngồi rất lâu sau khi cởi đôi giày ngoài garage. Ngồi suy nghĩ về câu chuyện của ông bạn tôi. Anh là lính cũ - Trung úy Hải quân. Anh từng tốt nghiệp đại học trong nước trước khi có lệnh tổng động viên. Biến cố tháng Tư năm 1975, tàu anh đi luôn ra Đệ thất hạm đội. Anh lại một lần nữa đi học lại ở đại học Mỹ. Một người đã hai lần đi đại học, tiếng Anh lưu loát, tính tình dễ thương, làm việc giỏi… Nhưng số phận không may nên anh cứ lầm lũi đi làm công nhân hết hãng này tới hãng khác. Nay bảy mươi tuổi rồi mà vẫn còn
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
đi làm. Đôi khi những người bạn trẻ nói vui theo suy nghĩ thiếu suy nghĩ của họ thôi chứ họ không có ác ý gì với anh. Hay tại tôi hơi nhạy cảm nên tôi thấy những nhát dao sắc lẹm khứa vào anh… “Ông già ơi! Về nghỉ hưu đi cho. Ông làm sai cái này nữa rồi!” Anh nhỏ nhẹ xin lỗi, để tôi làm lại. Hay người bạn trẻ khác hay đùa, “Bộ tiền già không đủ trả tiền childsupport sao mà đi làm hoài vậy tía?” Anh cười ruồi cho qua, nhẫn nhịn hay nhẫn nhục cứ pha trộn trên gương mặt già nua, mệt mỏi của anh. Chắc đồng nghiệp chỉ mình tôi biết về hoàn cảnh anh. Hai vợ chồng già không có phần phước nhiều về chuyện con cái nên đứa con gái có lòng với cha mẹ thì nó lại nghèo, lo gia đình riêng của cô ấy thôi đã đuối thì lấy đâu ra giúp cha mẹ nhiều. Trong khi anh con trai có điều kiện hơn em gái trong việc giúp đỡ cha mẹ lúc về già thì anh lại thiếu tấm lòng hiếu thảo… Anh bạn vì thế mà cứ phải đi làm khi đã bảy mươi để lo cho người vợ bệnh quanh năm suốt tháng. Tiền già của hai người đâu đủ sống nên anh bán căn nhà để bớt chi phí. Hai vợ chồng dọn ra ở chung cư cho đỡ tốn tiền từ hôm anh bị mất việc. Hãng xưởng thì khi hết việc làm, họ cho công nhân tạm thời nghỉ hết vẫn chưa đủ thì sẽ tới công nhân chính thức cũng bị layoff. Và đương nhiên là những người già bị loại sớm hơn người trẻ. Anh không oán trách ai, không buồn phiền gì hết. Về. Liệu cơm gắp mắm sống qua ngày hai vợ chồng già. Tôi vẫn gọi thăm hỏi anh mỗi cuối tuần. Vậy mà đã ba tháng từ khi anh bị cho thôi việc. Hôm qua, anh đột ngột trở lại hãng, vô làm việc bình thường lại. Anh chỉ nói với tôi, “Trời cứu! Anh gặp sếp lớn ngoài chợ. Bà ấy thăm hỏi anh, thì có sao anh nói vậy! Bà ấy không hứa, nhưng đã xin cấp trên cho anh trở lại làm. Anh thì hứa không nói ai biết chuyện này sau
khi bà ấy gọi điện thoại cho anh, nên xin lỗi chú em…” Tôi có gì đâu mà giận với hờn. Lo không hết chuyện chống đỡ dư luận búa rìu cho anh… “Ôi. Ông già đó giỏi tiếng Anh, lại khéo léo thì… chuyện gì chả được!” Người cay cú hơn lại bảo, “Ông xã tui còn nhỏ tuổi hơn ông ấy, khoẻ mạnh hơn ông ấy; nhưng không giỏi tiếng Anh và giỏi liên lạc nên không được kêu lại…” Người khác nữa lại cho là anh “có tay trong”. Lớn tuổi quá rồi thì cùng nghỉ một lượt với những người còn ít tuổi hơn, thậm chí còn trẻ để không ai khiếu nại. Nhưng có tay trong thì trở lại dễ dàng! Ôi thôi… thì ôi thôi chuyện đời. Có gì không thể xảy ra trong cõi ta bà này. Tôi ta bà đến hôm gặp bà sếp lớn của hãng đang bưng đồ lủ khủ ra xe nên giúp bà ấy một tay. Mặc kệ những con mắt nhìn không dám nhìn thẳng, những nụ cười không cười không chết ai hết nhưng sao lại cười không cần thiết thế chứ? Tôi cứ kệ cái thế gian mắt trắng như ngân nhũ này. Khi bà sếp cảm ơn tôi giúp bà đem nhiều thùng giấy tờ ra xe bà. Tôi cũng cảm ơn bà đã giúp đỡ cho anh bạn tôi được trở lại làm việc… Dường như bà ấy quên hết việc bà đang cập rập với mấy thùng giấy tờ, bà quên mệt tới đồ mồ hôi trán trong cái nắng hạ ở xứ này… Bà nói với tôi, bà nói với bà, bà nói với cuộc đời không có màu da, tiếng nói khác biệt; chỉ có lòng người phân biệt nhau thôi… Bà nói, “Tôi gặp ông ấy trong chợ. Tôi không định đến chào hỏi ông ấy vì làm việc chung hãng với nhau bao năm trời. Không ngờ có ngày chính tôi phải thông báo cho ông ấy biết ông ấy có tên trong danh sách cắt giảm công nhân của hãng, nên tôi ngại đến chào hỏi ông trong chợ. Chỉ có điều… không rõ nguyên nhân. Khi tôi ra xếp hàng để trả tiền những thứ tôi mua. Người đang trả tiền cho cô thâu ngân là một người
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
81
GÓC CỦA PHAN
Toronto thoibao.com
mẹ da đen, có mấy đứa con nhỏ… rất làm phiền. Người kế tiếp người mẹ và mấy đứa con ồn ào đó là ông bạn của chúng ta. Rồi chừng mười người nữa mới đến lượt tôi, nên ông không hề thấy tôi. Người mẹ kia đã hầu như móc hết những cái thẻ nhựa trong bóp tay của bà ra để trả tiền, nhưng không có cái thẻ nào được chấp nhận. Trong khi cả hàng người xếp hàng sau giờ tan hãng thì ai cũng mệt mỏi, muốn về nhà thôi, nên họ bắt đầu có phản ứng. Người mẹ da đen đành để lại cái xe chợ có nhiều thức ăn của bọn trẻ, nhưng bọn trẻ làm ầm lên, la khóc, chứ không chịu theo
82
mẹ ra về tay không… Chính ông bạn của chúng ta đã trả tiền cả xe thức ăn cho bọn trẻ không quen biết ấy, trong khi ông ấy mua có mỗi hộp trứng và bình nước cam. Ông ấy đã làm thay đổi suy nghĩ ban đầu của tôi là tránh mặt ông ấy vì tôi ngại ngùng. Tôi quyết định đẩy cái xe chợ của tôi sang một bên. Tôi tiến đến ông để bắt tay và thăm hỏi ông. Trò chuyện với ông tôi mới biết là ông đang rất khó khăn tài chánh vì tiền thất nghiệp không đủ cho ông trang trải chi phí gia đình trong hoàn cảnh vợ ông đang bệnh nặng, phải đi bác sĩ, vô nhà thương đều đều…
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Tôi bỏ luôn cái xe chợ, quyết định không mua gì nữa. Tôi về nhà với mấy đứa trẻ của tôi cũng đang kêu đói bụng ầm lên… Nhưng tủ lạnh nhà tôi có sẵn pizza đông lạnh, có đồ hộp trong tủ đồ khô… chỉ có tôi đói, nhưng không phải đói thức ăn. Tôi nghĩ mình phải làm một việc gì đó hơn là ăn chút gì đó cho qua bữa chiều. Tôi quyết định sau buổi họp với ban lãnh đạo hãng vào ngày mai. Tôi sẽ gặp riêng ông chủ hãng và xin ông ấy cho ông bạn của chúng ta trở lại làm việc vì ông đã làm việc lâu năm ở hãng này, nay tuổi cao nên cũng khó xin được việc ở hãng khác, mà hoàn cảnh của ông ấy thì rất cần việc làm… Tôi cũng không rõ nguyên nhân ông chủ đồng ý. Nên tôi gọi ông bạn của chúng ta trở lại làm việc. Tôi chỉ giúp ông ấy được mỗi việc giữ nguyên quyền lợi cũ cho ông ta vì việc ấy thuộc thẩm quyền tôi có thể quyết định…” … Tôi chào bà sếp lớn, cảm ơn bà lần nữa dù bà giải thích thế nào để phủ nhận công sức của bà đã giúp ông bạn tôi. Có thể là tôi cảm ơn cuộc đời vẫn còn bà, vẫn còn ông bạn già của tôi, những người đã dừng lại một bước trong đời vội vã để chia chung đói
nghèo với đồng loại, thắp lên ngọn nến lòng trong tim băng giá của tình người hôm nay… Vì thế ông bạn già của tôi vẫn hoàn toàn tin tưởng là hãng có việc làm trở lại nên kêu người người cũ trở về! Ông mặc kệ tôi lặng thinh trong suy nghĩ đúng là luật nhân quả có thật và còn hiện hành vì trẻ khoẻ như tôi trong hãng mà tuần chỉ làm có ba ngày, phải lấy hai ngày vacation bỏ vô cho được bốn mươi tiếng/ tuần mà ăn lương căn bản để sống qua ngày. Hãng không có lý do để gọi một ông già bảy mươi trở lại làm việc trong tình hình tệ hại của hãng. Nhưng luật nhân quả như mạch nước ngầm vẫn chảy trong nhân sinh để nuôi dưỡng tình người qua những sẻ chia đời sống… PHAN
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
83
QUÊ HƯƠNG ĐIỀU TRÔNG THẤY TorontoNHỮNG thoibao.com
Mùa của những nỗi đau SAN HÀ
M
ùa hè lẽ ra là mùa trẻ em thích nhất vậy mà năm nào tới mùa hè ở Việt Nam cũng có rất nhiều tai nạn chết đuối. Mặc dù là xứ nhiệt đới nhiều mưa, nhiều sông suối ao hồ nhưng hầu hết trẻ em VN lại không biết bơi. Một số thành phố lớn có hồ bơi nên phụ huynh có thể đưa con em đi học bơi mặc dù việc này mất tiền bạc, mất công đưa đón mà kết quả chỉ là bơi bì bõm qua lại vài mét trong hồ. Vả lại không phải ai cũng có thời giờ đưa đón con em và có tiền đóng học phí. Giờ học bơi chính thức của nhà trường lại còn sơ sài hơn. Vì thế vào hè, có thời gian rảnh rỗi, lũ trẻ rủ nhau ra sông hồ quanh nhà chơi. Và thế là xảy ra những vụ chết đuối thương tâm.
MÙA TRẺ EM CHẾT ĐUỐI Một ngày sau khi trường cấp II Trung Thành (huyện Yên Thành, Nghệ An) tổng kết năm học, lớp 8A tổ chức buổi buổi họp mặt tại nhà riêng lớp trưởng để chia tay một bạn chuyển trường. Tàn tiệc lúc gần trưa, một số bạn trở về nhà; 15 em cả nam lẫn nữ bàn nhau đi chơi tiếp. Nhóm học sinh đèo nhau trên xe đạp điện, mang theo nước ngọt và thực phẩm tới khu vực đập Trại Xanh ở xã Bắc Thành. Trời nắng nóng, một số bạn nhóm lửa chuẩn bị nướng thịt, số khác chụp ảnh lưu niệm bên mép nước, nô đùa... Một nữ sinh bị sảy chân rồi chìm dần xuống hố. Nghe tiếng bạn kêu cứu, tốp nữ sinh đứng gần đó nhào xuống cứu song bị chìm theo.
“Em biết bơi nhưng không giỏi, em nhảy xuống cứu nhưng bị một cánh tay nắm lấy khiến không thể vùng lên và không biết gì nữa. Lúc tỉnh lại, em mới hay được một bạn nam kéo lên kịp thời”, Phan Thị Bảo Châu (13 tuổi) nhớ lại. Ông Nguyễn Hữu Hải (49 tuổi) kể hơn 12h chạy xe máy qua đập Trại Xanh để về nhà cách đó chừng một cây số thì thấy nhóm trẻ đang vui đùa, nhóm lửa. Đang nằm ở giường, ông Hải nghe tiếng hai nữ sinh thất thanh nói trên đường làng, thông báo «có người chết đuối». Ông Hải cùng hai con trai vội chạy tới con đập. Người con trai lớn nhảy xuống hố kéo được xác một nam sinh. Một số người dân khác cùng chạy tới giúp kéo thêm 4 thi thể nữ sinh lên. Vị trí nhóm học sinh gặp nạn nằm cách bờ chừng 3 m, hố sâu khoảng 3 m. Thi thể các em đều nằm chung một hố, tay nắm vào người nhau... Lòng đập rộng gần một hecta, song không có biển cảnh báo nguy hiểm. Vào dịp cuối tuần hay ngày lễ, nhiều nhóm bạn trẻ tới đây dã ngoại. Từ đầu năm 2019 đến nay, tại Nghệ An đã xảy ra hàng chục vụ đuối nước làm ít nhất 30 học sinh tử vong. Các tai nạn chết đuối không phải bây giờ mới xảy ra mà đã xảy ra ngay từ đầu hè. Trong một ngày, 5 học sinh ở Quảng Bình chết đuối. Hai học sinh lớp 1 gặp trú bản La Trọng, và cùng học Trường tiểu học xã Trọng Hóa. Vào buổi sáng hai em nhỏ đi theo mẹ lên rẫy. Đến trưa, trời nóng, hai em xuống khu vực thượng
Năm học sinh gặp nạn ở hố nước sâu cách bờ chừng 3m (vòng đỏ)
84
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
nguồn sông Gianh tắm thì bị đuối nước và tử vong. Trước đó, ba học sinh đang là học sinh lớp 6 Trường trung học cơ sở Thanh Thạch (huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình) đi tổng kết cuối năm về kéo nhau ra sông Gianh chơi. Không may 3 em này trượt chân xuống sông chết đuối. Những học sinh còn lại chạy đi tìm người cứu nhưng không kịp. Sau đó tìm thấy thi thể của ba học sinh cách cầu Thanh Thạch 500m về phía hạ lưu. Ở Bình Dương, sau khi một nhóm khoảng 5 em học sinh rủ nhau đi tắm khúc sông Đồng Nai đoạn qua xã Thường Tân (huyện Bắc Tân Uyên, Bình Dương). Tuy nhiên vì dòng nước chảy xiết, có hai em học sinh cấp 2 bơi ra xa và bị nước chảy xiết cuốn đi, mất tích, những em còn lại lên bờ và kêu cứu. Sau khoảng 1 giờ tìm kiếm, thi thể hai em đã được tìm thấy. Khu vực các em bị nạn có lòng sông sâu, nhiều sà lan chở đá qua lại tạo sóng lớn rất nguy hiểm. Chiều ngày 01/6, cháu Ksor Đẳng (4 tuổi) được mẹ là chị Ksor Phun (19 tuổi, trú làng Dọch Quế, xã Ia Krai) cùng bạn đưa ra hồ Ia Kot (làng Dọch Quế, xã Ia Krái) để chơi. Trong lúc chị Phun không để ý, cháu Đẳng đã trượt chân rớt xuống hồ nước tử vong. Gần nửa tháng trước, bé Rơ Lan Siu Triệu (SN 2016, trú làng Nú, xã Ia Khai, huyện Ia Grai, Gia Lai) đi chơi quanh làng, tối đến không thấy về nên gia đình đi tìm. Sau một thời gian tìm kiếm, gia đình đã phát hiện thi thể cháu Triệu dưới hồ nước cách nhà 800m.
Hiện trường 2 em học sinh tử vong bên sông Gianh
XÂY HỒ TẬP BƠI CHO TRẺ RỒI BỎ PHẾ VÌ... CẠN TIỀN! Trước tình trạng chết đuối ở trẻ em tăng cao, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông từng xây hồ tập bơi cho trẻ em và học sinh tại thôn 2, xã Đắk Buk So với tổng kinh phí 730 triệu đồng từ nguồn ngân sách huyện. Tuy nhiên, tháng 9-2014, công trình hoàn thành rồi “trùm mền” đến giữa năm 2017 mới tổ chức dạy bơi được 1 tháng rồi tiếp tục bỏ không cho đến nay. Hồ bơi rộng khoảng 70 m2, sâu khoảng 1,5 m, có mái tôn. Sau nhiều năm bỏ phế, bể bơi xuống cấp, cũ kỹ, đầy rác thải. Cách hồ bơi khoảng 2m là 2 phòng thay quần áo rộng khoảng 10 m2, tường phủ rêu và bong tróc, hệ thống cửa và vòi tắm bên trong hư hỏng. Công trình xây dựng rất bất cập vì không có nguồn nước bơm vào bể, không tiền thuê người dạy bơi để duy
Rất đông người dân theo dõi vụ việc
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
85
Toronto thoibao.com
86
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019
Toronto thoibao.com
06/06/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2645
87
Toronto thoibao.com
An Cư Lạc Nghiệp
88
Issue 2645 | thoibao.com | THỜI BÁO | 06/06/2019