DOOR en DOOR en DOOR en...

Van nomadisch broeinest tot cultuurorganisatie op een sociale manier: De naam die de oprichters in 2014 bedachten voor DOOR is een geniale naamgeving en daarDOOR is DOOR een begrip geworden, dat een scala van beelden oproept.

Kinderbewaarplaats, Sinterklaashuis, poppodium en creatief centrum. Dat vraagt om een specifiekere duiding. Die wil ik graag geven, want ik was ook betrokken bij de beginjaren. DOOR beleeft bovendien deze maanden opnieuw een herstart. Dit keer in De Munt. Ik ben nieuwsgierig hoe DOOR er nu voor staat.

DOOR de jaren

In 2014 ontstaat DOOR uit het idee dat leegstaande panden gebruikt kunnen worden door jonge en beginnende kunstenaars om hun werk te laten zien. De vroegere ‘Kinderbewaarplaats De Blije Hoek’ aan de Voorstraat is zo’n leegstaand pand. Eerst krijgen drie vrouwelijke kunstenaars: Masja Ottenheim, Jacoline de Heer en Lisa Moerland dit pand ter beschikking voor een maand. Zij kunnen in het pand blijven werken tot 2018, met een tijdelijk huurcontract en tegen een forse huur. DOOR groeit DOOR en wordt een stichting. Dit is het ‘Stadswaardehuis’ van Dordrecht, dat dient als broedplaats, experimenteer­ en werkplek voor bijna veertig kunstenaars en vrijwilligers, die maatschappelijke en culturele activiteiten ontplooien. Het is ook een veilige plek voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.

Begin 2018 krijgt DOOR te horen dat zij het pand aan de Voorstraat per 31 maart moeten verlaten, want het pand wordt verbouwd en verkocht als appartementen. (Zuur dat tot op de dag van vandaag datzelfde pand nog steeds leegstaat!) Met de gemeente wordt het oude Belastinggebouw aan de Spuiboulevard gevonden als vervangende plek. Door de verhuizing en de noodzakelijke verbouwingen is het doorgaan van activiteiten niet vanzelfsprekend: de loop is eruit. Maar er kunnen wel zo’n zeventig kunstenaars worden gehuisvest. Vervolgens komt de coronaperiode waarin alleen een handjevol vrijwilligers en atelierhouders DOOR bevolken. Groepsactiviteiten waren niet toegestaan. Het Belastinggebouw wordt nu gesloopt voor de bouw van het Huis van Stad en regio. DOOR moest vorig jaar dus opnieuw verhuizen en vindt een nieuwe plek in De Munt. Opnieuw moet er worden verbouwd en lopen er procedures voor vergunningen. Er kunnen hier ruim twintig kunstenaars terecht. Het duurt bijna een jaar voordat het programma voluit kan draaien.

Rol vrijwilligers

Het voortbestaan van DOOR was nooit mogelijk geweest zonder de inzet van veel vrijwilligers. Die werken in de keuken, in de bar of de administratie. Ze zijn huismeester of helpen bij de verhuur. Ik spreek hierover met Fee Busenkell. Zij is activeringscoach, dat houdt in dat zij activiteiten voor de vrijwilligers en atelierhouders organiseert, zoals wandelen, yogalessen en koffiemomentjes. Sommige vrijwilligers hebben afstand tot de arbeidsmarkt. Maar het zijn niet alleen mensen met een rugzakje. Ook mensen met een fulltimebaan zijn vrijwilliger. Fee coacht al deze vrijwilligers om zinvol en nuttig bezig te zijn en spreekt met ze om hen te stimuleren. Er is geen sprake van bezigheidstherapie. Belangrijk is dat de vrijwilligers structuur aangeboden krijgen en onder de mensen zijn. Zo kunnen zij hun talent ontdekken en ontwikkelen. DOOR maakt dat mogelijk. Sommige vrijwilligers zijn doorgegroeid naar een reguliere baan, of zijn nu bestuurslid van DOOR. Dat is geen noodzaak of doel op zich, maar het gebeurt wel. Er is geen sprake van opgelegde druk, maar van spontane en organische groei en bloei van mensen.

Jeanette Waleboer is al betrokken bij DOOR vanaf de tijd aan de Voorstraat. Zij regelt de verhuur en de horeca. DOOR heeft in De Munt tweeëntwintig ateliers voor beginnende en bekende kunstenaars. Daarnaast kun je er zogenaamde kasten huren om materiaal in op te slaan en gebruikmaken van de gemeenschappelijke natte en droge werkplaatsen. Andere faciliteiten zijn een kleinschalig poppodium voor 50 bezoekers en een gehoorzaal voor dans, theater en muziek. Het atrium heeft een glazen dak dat voor mooi licht zorgt. Hier worden exposities, workshops en bijeenkomsten gehouden. De horeca is ondersteunend aan de activiteiten. In de keuken koken vrijwilligers voor artiesten en de bar is alleen open tijdens activiteiten.

Nieuwe coördinatoren

De programmering is langzaam weer op gang gekomen. Er zijn sinds kort twee nieuwe program­ ma­coördinatoren: Jet Veenhoff en Marijke de Vos. Marijke heeft een dansachtergrond en heeft in de afgelopen jaren enkele producties in DOOR gedaan. Podiumkunsten zullen waarschijnlijk deel uitmaken van het nieuwe programma. Maar kunst beleven is voor haar niet alleen zitten en kijken. Doen en het maakproces zijn ook belangrijk. Jet Veenhoff was altijd al actief op het gebied van Kunst en Cultuur. Tijdens corona is zij gaan werken bij restaurant ‘The Harvest’ in Rotterdam. Daar is Jet doorgegroeid in een HR­functie en heeft een masterstudie ‘Sociale ongelijkheid’ gedaan. Zij wilde graag werken met mensen in DOOR, kwam kijken en werd direct gegrepen door de sfeer. Jet gaat onbevangen het avontuur in en heeft daarbij interesse in de sociaal maatschappelijk kanten van het programma. De beide vrouwen willen eerst hun samenwerking vormgeven en zullen voorlopig alleen het lopende programma uitvoeren. Dat programma kun je vinden op de website. Tijdens de zomerstop is DOOR gesloten, daarna komt er waarschijnlijk een Openingsfeest dat ook de start van het nieuwe seizoen markeert.

Marijke en Jet hebben voor het nieuwe programma ruimschoots ingrediënten voorhanden: faciliteiten voor dans, theater, muziek, comedy, poëzie, spoken word, exposities, workshops en bijeenkomsten. Voor de programmering werkt DOOR samen met Bibelot, Pictura, SBK en theater het Weeshuis. Er is daardoor geen sprake van concurrentie binnen de cultuursector want DOOR is hiervan een aanvullend onderdeel dat zich onderscheidt door experiment, beweging, verandering en vernieuwing. Het kenmerk van DOOR is een Cultuurorganisatie op een sociale manier.

Kees Dijkman Meer info: https://doordordrecht.nl