4 minute read
Boekwinkels zijn voor nieuwsgierige mensen
In de media wordt de laatste tijd veel aandacht besteed aan ontlezing, het minder lezen van boeken, tijdschriften en kranten door de Nederlandse bevolking in het algemeen. Een ander terugkerend item in het nieuws handelt over de gestegen verkoop van anderstalige boeken, met name door jongeren die een voorkeur hebben voor Engelstalige boeken.
Wat betekent dit voor de boekhandel? Gerrit Jan Kruidenier, eigenaar van boekhandel de nieuwe Bengel heeft zijn zaak uitgebreid met een afdeling Engelse boeken. Aanleiding om met hem in gesprek te gaan over wat hem hiertoe bewoog en wat zijn ervaringen zijn met de ontwikkelingen in het boekenvak. “Mijn motieven om een Engelse boekhandel te beginnen, hadden vooral te maken met ruimtegebrek. De kasten puilden uit en toen ik de kans kreeg om het pand naast de nieuwe Bengel erbij te huren, heb ik ervoor gekozen om in die ruimte Engelstalige boeken te plaatsen. Er zijn rubrieken bijgekomen, want aanbod creëert vraag. De afdeling literatuur en geschiedenis is vertienvoudigd en ook Engelse klassiekers zoals Jane Austen hebben een plek gekregen.”
Hoe is jouw ervaring met de jeugd die een voorkeur voor Engelstalige boeken zou hebben? En wat wordt er dan gelezen?
“Er komen inderdaad veel jongeren in de winkel, vaak in groepjes. Ze lezen science fiction en fantasy, maar ook de zogenoemde Young Adult boeken die door tieners, twintigers maar ook wel door oudere volwassenen gelezen worden. Jongeren hebben een grote honger om te weten wie ze zijn, om zich te identificeren met personages uit boeken. Engelstalige boeken bieden meer aansluiting bij wat leuk gevonden wordt, zelfbedachte werelden en figuren in fantasy, diversiteit en gender in Young Adult boeken. Via booktok (onderdeel van tiktok), Goodreads en influencers op social media wordt het enthousiasme voor bepaalde boeken gewekt.”
Waarom is volgens jou de Nederlandse literatuur bij jongeren niet zo in trek?
“De onderwerpen zijn beperkter, het aanbod van Engelstalige boeken is ruimer door het veel grotere taalgebied. Wat ook plezier in het lezen tegenhoudt, is het lezen voor de lijst: ‘Je praat niet over een goed boek en je bepaalt zelf wel of het goed is.’ Niet de docent die ondervraagt en een heel ander referentiekader heeft door het leeftijdsverschil.” Je bedoelt dat boeken voor de lijst van een bepaalde ‘klasse’ moeten zijn en jongeren vaak niet aanspreken, wat het leesplezier niet bevordert. “Niets is zo vervelend als goede smaak. Het is een sociaal wapen.”
Is er naast de jonge klanten nog ander publiek voor deze ‘Engelse’ boekwinkel?
“Er komen veel expats en die hebben andere wensen. Dat betekent een uitbreiding van mijn research naar de vraag door onder meer het lezen van recensies in Britse kranten en tijdschriften. Er zijn veel Engelstalige boeken die niet vertaald worden, die wij dus niet kennen maar waar wel vraag naar is.”
Je zit al enige tijd in het boekenvak, de Bengel heb je overgenomen van wijlen Bart van Dullemen en nu ben je al weer enige jaren de eigenaar van de nieuwe Bengel. Hoe is het om tussen en van de boeken te leven?
“Ik had altijd interesse in boeken, las veel en had toen ik op de kunstacademie zat een bijbaan in een boekhandel. Toen Van Dullemen stopte met de Bengel was het eigenlijk een heel natuurlijke stap dat ik de zaak overnam. Ik ben een zelfstandige boekhandelaar en dat biedt vrijheid. Ik kan soms een bestseller overslaan of zo eigenzinnig zijn een uitgave aan te kopen die om verschillende redenen niet zo courant lijkt. Ik ga dan af op mijn intuïtie. We zijn geen bibliotheek, de handel maakt het leuk.”
Naast klanten heb je ook te maken met uitgevers en vertegenwoordigers van uitgevers?
“Ik bewonder uitgevers, die zetten veel op het spel, als ze hun focus op een bepaalde schrijver vestigen. Met de vertegenwoordigers van de uitgevers bespreek ik wat ik aankoop en hoeveel exemplaren ik daarvan wil hebben. De boekenwereld is dynamisch: nieuwe boeken verdringen oude boeken, er moet dus een goede wisselwerking zijn tussen de vertegenwoordiger van de uitgeverij en de boekhandel. Die wisselwerking moet er overigens ook zijn tussen klant en boekhandelaar, want boekwinkels zijn voor nieuwsgierige mensen.”
Heintje Groesbeek
