De Reelander - Editie 3 - 2023

De Reelander De Reelander

UITGEVER: TIENPLUS 078 - 750 89 66

Nieuw Reewegpark en onderzoek leefomgeving

Door de gemeente Dordrecht wordt er de komende jaren gewerkt aan een uitdagende groene gezonde leefomgeving voor mens (en dier) in de Dordwijkzone; ook wel Stadspark XXL genoemd. De aanleg van het Reewegpark, onderaan de Noordendijk en naast de Vogelbuurt, is een van de eerste onderdelen van die nieuwe Dordwijkzone.

Sinds 10 mei kan er gebruik worden gemaakt van het Reewegpark, dat toen officieel en feestelijk geopend werd door wethouders Marco Merx en Tanja de Jonge. Het ontwerp van het parkje is mede tot stand gekomen in overleg met bewoners van de Vogelbuurt.

FC Dordrecht vierde in 2022 haar vijftigjarig jubileum. Dat wil zeggen: het plan ontstond in 1972 maar pas twee jaar later werd de club officieel toegevoegd aan de, inmiddels verdwenen, tweede divisie van het betaald voetbal. Het is een afsplitsing van de amateurclub DFC. Elisa Kuster is letterlijk een kind van de club, ongeveer even oud, dezelfde geboorteplaats en gelijksoortig karakter. Bij het supportershome spreken we af en vertelt Elisa over het wel en wee van FC Dordrecht dat ze heeft opgetekend in het boek Krommedijk Kronieken.

Elisa is opgegroeid in een gezin waar elk weekend in het teken van voetbal stond. Ze vertelt: "Mijn vader voetbalde bij RCD en moeder stond achter de bar. Ik speelde met andere kinderen op het terrein van de amateurclubs naast het stadion. We hadden veel ruimte en vrijheid. We kropen vaak door een gat in het hek naar het stadion van DS '79. De eerste naam van de club die nog al eens veranderde van naam en clubkleuren. Later werd mijn vader bestuurslid van DS '79 dus ging ik officieel door het gat! Ik bracht veel tijd door bij de club, ook toen ik in Nijmegen ging studeren. Ik deed alle karweitjes van schoonmaken tot schrijven voor het blad, en later de website. Ik schreef toen ook voor Dordt Nu en de Stem

Inrichting Reewegpark

Een groot cirkelvormig speelveld wordt omsloten door ophogingen en groen. De bestaande bomen en struiken zijn zoveel mogelijk behouden. Door een koud voorjaar en de afgelopen langdurige droge periode, ziet het veld er nu dor en zanderig uit. Maar dat wordt volgens Karin van den Berg van de gemeente, zodra het weer dat toelaat, opnieuw ingezaaid. “In het najaar gaan we extra bomen planten. Dat doen we dan samen met buurtbewoners, vmbo/mbo Yuverta en stichting ‘Wij voor de jeugd’. En we geven er dan meteen een feestelijk tintje aan. Met wijkmanager en buurtwerk zijn we aan het overleggen hoe we aanleg en onderhoud van de kruidentuin, aan de zijde van de sporthal, het best kunnen organiseren. Ook zijn we nog

bezig met het ontwerpen van een duidelijker toegangspad naar de nieuwe voetgangersbrug. Dat toegangspad willen we door middel van een trap laten aansluiten op het fietspad langs de Noordendijk ter hoogte van de Wantijdijk.”

Onderzoek en enquête

De gemeente wil graag meten of haar investeringen ook effect hebben op gezondheid en beleving van inwoners. Daarom is hen, via het zogenaamde Bewonerspanel, hierover naar hun mening gevraagd. In het onlangs afgeronde onderzoek ‘Woonomgeving Reeland/Oudelandshoek’, zijn de conclusies van deze zogenaamde nul-meting te vinden: Inwoners van het Reeland geven hun woonomgeving nu al een ruime voldoende. Vier van de

Krommedijk Kronieken

tien deelnemers aan de enquête vindt dat er onvoldoende groen in de buurt aanwezig is. Terwijl bijna 100% vindt dat groen belangrijk is, onder andere vanwege rust, aantrekkelijkheid en koelte. Het Wantijpark is het meest bezocht (80%), landgoed Dordwijk het minst (18%). Ruim een kwart denkt door de komst van het nieuwe stadspark Reeweg meer te gaan bewegen. Alle resultaten van het onderzoek vindt u op www.onderzoekcentrumdrechtsteden. nl/Publicaties/Fysiek Het is de bedoeling het onderzoek over enige tijd te herhalen om na te gaan in hoeverre gerealiseerde veranderingen in de omgeving effect hebben gehad op bewegen en gezondheid van de inwoners.

Tekst en foto's Gerard Zwinkels

van Dordt, interviews met gewone mensen, dat is wat mij blij maakt. Ik werkte bij Kunstmin en toen die destijds de deuren sloot voor renovatie, kreeg ik een baan bij de club onder het mom: je bent hier toch altijd! Dat duurde vijf jaar.”

Het boek

Gerard is de archivaris van de club. Hij registreert alle informatie en foto's van en over de club nauwgezet. Elisa vervolgt: "Op een gegeven moment sprak Gerard mij aan: 'Elisa! FC Dordrecht bestaat in 2022 vijftig jaar. Is het niet tijd voor een boek? Iedere

amateurclub heeft een jubileumboek. Tja, maar hoe gaan we dat financieren? De club heeft geen geld en in eigen beheer moet je zoveel voorschieten. Dus werd het op een laag pitje gezet. In 2021 kwam ik met het voetbalblad 'Staantribune' in aanraking. Dat is een magazine dat de voetbalcultuur, de liefde voor voetbal, beschrijft; dus niet het spelletje. De redactie benaderde mij en vroeg of ik geen boek wilde schrijven over FC Dordrecht. Ik had al eens voor het blad geschreven, maar ja, een boek? Maar toen bedacht ik: dan kunnen we het combineren. Met de

sponsoring van Staantribune konden we het boek toch maken en uitgeven." En zo geschiedde. In mei 2022 was de deadline, vijftig jaar na de oprichting, maar het boek werd in februari dit jaar officieel gepresenteerd. "Voor die presentatie moest ik het toch nog een keer lezen om mijn geheugen op te frissen," vervolgde Elisa, "want, tja, het was al bijna een jaar af. Vreselijk als je steeds je eigen teksten leest. Het gaat over iedereen: medewerkers, spelers en de supporters. Vooral zij, die mopperen als er alweer verloren is om vervolgens met goede moed weer naar de volgende wedstrijd toe te leven. Wetende dat het niet beter wordt omdat hun cluppie de armste is in het Nederlands betaald voetbal is. Maar toch kan ze verrassen met als hoogtepunt de promotie naar de eredivisie in 2014. Dat was fantastisch!"

Ik heb zelf eens de wedstrijd FC Dordrecht - Heerenveen bijgewoond. Na afloop kregen we gratis bitterballen! Heel verrassend voor de armste club van het Nederlands betaald voetbal, maar het is gewoon zo: de armste mensen delen het meest. Krommedijk Kronieken is een prachtig boek over 50 jaar om- en afzien bij FC Dordrecht, voorzien van mooie verhalen en veel fotomateriaal. Een aanrader voor elke schapenkop.

Freek Dicke op tour

Len Munnik tekentzonder blad voor zijn mond

Tekst en foto Coby Janssen

Gaatjes Bruggen verbinden

Onlangs presenteerde Frits Baarda zijn nieuwste boek ‘Alle 704 bruggen van Dordrecht’. Een uniek boek dat je meeneemt naar bekende en veel onbekende plekken van het eiland van Dordrecht.

In dit boek zijn uiteraard ook de vele en gevarieerde bruggen in Het Reeland opgenomen.

Eind vorig jaar liep ik over de Reeweg, over de stoep dus, vanaf de LTS richting het Sumatraplein. Toen merkte ik op dat er ronde gaten in het trottoir zaten. De boorgaten waren ongeveer drie centimeter in doorsnee en bevonden zich op het kruispunt van drie tegels. Het is misschien origineel om een foto in een column te plaatsen. Maar handig voor de duidelijkheid, dan ziet u hoe het zit. Het patroon van de gaten versprong, zo ongeveer om de anderhalve meter zag ik er weer een.

Ik vroeg eens rond in de omgeving of iemand wist waar de gaten goed voor waren .”Dat is voor de kramen van de braderie”, hoorde ik. ‘Het is voor de afwatering, omdat de Reeweg wel eens onder water staat”, zei een ander. ‘Het is voor lucht voor de boomwortels”, zei iemand me.

Een paar weken later lag er een deel van de stoep scheef op de Reeweg. Dat werd aangepakt; deskundige medewerkers erbij, alle tegels eruit, ondergrond glad maken en tegels er weer in. Echter, zonder de gaatjes. Want de tegels waren willekeurig neergestapeld en even willekeurig teruggelegd. In de loop van enkele maanden lag het trottoir op verschillende plaatsen open en verdwenen er steeds meer boorgaten.

Intussen was ik benieuwd geraakt wat de echte reden was voor het aanbrengen van de gaten. Het bleek eenvoudig na te vragen bij Fixi, de meldplaats van de gemeente voor zaken die de openbare ruimte betreffen, zoals een omgevallen boom of een volle prullenbak.

Ik heb mijn vraag telefonisch gesteld en daarbij verteld dat ik er misschien wat over zou willen schrijven in de Reelander. We spraken af dat ik de volgende ochtend teruggebeld zou worden door de persoon die over de gaatjes gaat. Helaas kwam er geen telefoontje. Ik kreeg wel een mailbericht met de tekst: ‘gaten zijn geboord om lucht te geven aan wortels van bomen’.

Hoe werkt dat dan? Intrigerend. Dat vond ik het. Zwarte gaten in de stoep. Een maand later vonden er aan de overzijde van de Reeweg een soort ontploffingen plaats naast de boomspiegels. Ook intrigerend, beetje zoeken op internet… het is een methode om verdichte grond te beluchten. Door ‘ploffen’ met lucht komt er weer ruimte, loopt het water beter door en kunnen de wortels van de boom verder groeien.

Onze bomen op de Reeweg, die zien we graag, die gunnen we lucht en ruimte. Met of zonder gaatjes.

Ans van der Westen

Oud en Nieuw

“Zelf woon ik in de binnenstad aan een straat met aan de ene kant de Engelenburgerbrug. Het is een rijksmonument waaraan twee jaar lang werd gesleuteld wat voor grote overlast voor de omwonenden zorgde. Aan de andere kant van de historische binnenstad verscheen de Prins Clausbrug. Oud en nieuw. Ik dacht wat voor verbindingen zijn er op dit eiland? Wat verbindt ons? En zo kwam het idee voor dit ‘oeverloos’ project. Als ik me alleen op de binnenstad had geconcentreerd zou het voor mij een saai project zijn geworden. Het ligt dan een beetje voor de hand allemaal. Het spannende zit erin dat ik alle bruggen wilden hebben. Mijn motto is ‘ieder mens telt mee’ en dat gold ook voor de bruggen. ‘Iedere brug telt mee’. Ik zou ze dan ook allemaal moeten bezoeken en erbij stilstaan. Dat werd mijn missie. Ik wist niet waar ik aan begon. Het bleken er uiteindelijk 704 te zijn.”

Wat is een brug?

Frits laat me een plaatje zien van een plank over een slootje in de Nieuwe Dordtse Biesbosch. “Ben ik een brug, wat is een brug? Is het alles wat over water gaat of wordt het bepaald door wat er onderdoor gaat, bijvoorbeeld een spoorlijntje. Ik zag die plank en zag dat er voetsporen waren dus iemand gebruikt het als een brug. Dat was het begin. Toen dacht ik als ik dat als uitgangspunt neem ‘alles wat kan overzetten is een brug’ dan kan ik beginnen met mijn speurtocht naar alle bruggen in Dordrecht.”

Drie jaar

Het hele project duurde met onderbrekingen drie jaar. Frits maakte niet alleen foto’s van de bruggen

maar deed ook research naar hun geschiedenis. Bij monumentenzorg was genoeg informatie te halen over de bruggen in de binnenstad. De vele kleinere bruggen hebben echter geen gedocumenteerde geschiedenis maar zijn vaak wel bepalend voor de sfeer in de buurt. Voor sommige foto’s klom en klauterde hij over basaltkeien onder de brug. Andere bruggen waren alleen vanuit een bootje te fotograferen. Bij zijn onderzoek sprak hij ook met mensen en vroeg hen naar hun brugbeleving. Hij had overal gemoedelijke gesprekken over het eigen verhaal dat mensen hadden over de brug. Zoals de mevrouw die ‘haar’ brug steeds versiert met bloemen omdat jaren geleden daar haar trouwfoto’s zijn gemaakt. Slechts één enkele keer werd hij wat minder vriendelijk bejegend door een boze man.

Bruggen in Het Reeland “De bruggendichtheid is per wijk heel verschillend. Dubbeldam heeft er heel veel in tegenstelling tot Crabbehof en Wielwijk met heel weinig bruggen. Het Reeland heeft een gemiddeld aantal en onderscheidt zich door een grote afwisseling in het soort bruggen. Elke brug heb ik, ook in Het Reeland, een soort context gegeven door de omgeving te laten zien.” Frits wijst een foto aan in het boek. Het lijken betonplaten in een

Dat verdient een bloemetje! Dat verdient een bloemetje!

Voor Florin, Iona en hun kinderen is Mala Faasen (r) een soort oma.

“Ja, de familie van Florin Luca woont ver weg in Roemenië; daar kunnen ze niet zomaar even langs. Ik ben een soort van surrogaat oma”, beaamt Mala. “Als er iets nodig is voor familie of er wordt iets gevierd, dan is ‘oma’ in de buurt. De kinderen kunnen hun verhalen bij mij kwijt, we gaan vaak samen lekker eten en vorig jaar zelfs op vakantie naar Tenerife.”

Mala is voor de liefde 45 jaar geleden uit Roemenië naar Nederland gekomen. Haar man is twintig jaar geleden overleden, maar ze is hier gebleven vanwege de liefde voor Nederland. “Ik ben nu met pensioen, maar voorheen deed ik vijftien jaar pianobegeleiding bij balletschool De Singel in Dor-

*) Ik vroeg Frits om een foto van zijn favoriete Reeland brug te sturen voor bij het interview. Hij stuurde er twee met de mededeling “kies jij maar”. Ik koos voor deze foto. Het laat niet alleen twee bruggen bij het fietspad aan het einde van de Dubbeldamseweg zien. De brug over de N3, ook het fietstunneltje genoemd, is ook de scheiding tussen Dubbeldam en Het Reeland. De hardloper in het midden van de foto verbindt de bruggen met elkaar. Ik vind het een mooi plaatje dat iets te vertellen heeft.

grasveld. “Dit is aan de Noordendijk. Heel lang lag dit er alleen maar. Ik wist niet wat het was en wist ook niet waar ik het moest onderbrengen. Ik heb toen een categorietje gemaakt ‘Waarheen, waarvoor?’ Nu weet ik dat daar een speelpark is gekomen. De bruggen weerspiegelen ook de woonomgeving. Van simpele bruggetjes bij de sportvelden tot de mooie bakstenen en karakteristieke bruggen aan de Reeweg Oost.”

Wie is Frits Baarda?

Frits, een mens met veel humor, is van beroep journalist en fotograaf. Veertig jaar geleden kwam hij, met een tussenstop in Voorschoten, vanuit Twente op het mooie eiland Dordrecht wonen. Of zoals hij het zelf zegt: “ik ben hier gevallen en ben blijven liggen”. Als redacteur buitenland was hij werkzaam bij het Vrije Volk in verre buitenlanden zoals Afrika. Langzaamaan besloot hij zich meer terug te trekken op zijn eigen eiland, om te kijken met wie hij samenleeft op het eiland en in deze stad. Inmiddels heeft hij twintig boeken op zijn naam staan, onder andere over Dordrecht, Rotterdam en fotografie. Over zichzelf zegt hij: “ik ben grenzeloos nieuwsgierig, verwonder me

beschikbaar gesteld door Flora Calendula Reeweg Oost 83

graag en waar ik ook ben het gaat altijd over mensen, wat maakt het fijn hier te zijn, hoe maken mensen er het beste van”.

Het boek is te koop in de reguliere boekhandel of via allebruggenvandordrecht.nl

Frits komt in Dordrecht, op de fiets, een besteld boek persoonlijk bij je langsbrengen.

Tekst en foto 1 Margriet van Beek

De Reelander verschijnt vijf keer per jaar in een oplage van 5500 exemplaren. De krant wordt door vrijwilligers / wijkbewoners gemaakt en huis aan huis bezorgd in het Reeland.

Redactie

Margriet van Beek

André Boesberg

Coby Janssen

Willem Moerman

Tara Roosken

Ans van der Westen

Gerard Zwinkels

Kopij wijkkrantreeland@live.nl

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten, te bewerken of te weigeren.

Volgende editie

4 oktober

Uitgever | advertenties | bezorging

TIEN Plus

Jacob Marisstraat 70

3314 TK Dordrecht

078 - 750 89 66

drecht. Ik gaf ook privé-pianolessen bij mij thuis aan kinderen en volwassenen. Nu alleen nog aan een paar liefhebbers. Ik kom hier bij Luca’s slagerij drie of vier maal per week wat lekker vers vlees kopen en voor een praatje. Florin weet inmiddels precies

wat ik lekker vind”, lacht Mala.

Als ik afscheid neem staat Florin voor de tweede keer klaar met heerlijke gedroogde worst en pastrami. Journalist voor een wijkkrant zijn is zo vervelend nog niet.

tienplus@buurtwerkdordrecht.nl www.tienplus.net

Opmaak

Willem Moerman

Druk

Rodi rotatiedruk

Een van Frits favoriete bruggen in Het Reeland *) Foto: Frits Baarda

Freek Dicke op tour

Van The Dickson Brothers tot Lenny Kuhr

Stills, Nash & Young, zeiden mensen vaak. Dat viel op, en radiozenders en bedrijven, zoals Wrangler Jeans, vroegen ons jingles te maken. In 1975 hebben we, onder de naam Dyke Brothers Band, met BASF een grote productie gemaakt. Compleet met blaas- en strijkorkesten. Met als resultaat de LP ‘In for something better’. De single ‘Apple Judy’ van die LP stond zes weken in de tipparade van de Top 40. Maar BASF ging failliet en daarmee stopte de promotie. Het had dus zomaar heel anders kunnen lopen.”

Werken

te repeteren en zijn we samen gaan optreden. Van het eerste album dat we in 1980 opnamen was het nummer ‘Visite’ meteen goud. En vanaf dat moment gaan alle deuren voor je open. Ik heb met zo’n beetje de helft van alle goede Nederlandse muzikanten mogen spelen.”

Centrum voor Kunsten Spijkenisse

werd er in die duistere club bijna openbaar de liefde bedreven. Je wist niet altijd waar je terecht kwam bij sommige uitnodigingen”, lacht Freek.

Hij schreef, arrangeerde, produceerde en speelde samen met zangers als Paul de Leeuw, Benny Nijman en Rob de Nijs. Freek Dicke, hij is al 7 jaar met pensioen, maar heeft het naar eigen zeggen nog nooit zo druk gehad. Vanaf 19 augustus gaat hij weer op tour met Lenny Kuhr.

Hij woont in de Timorstraat, waar aan de wand van de zijkamer een grote verzameling bijzondere snaarinstrumenten hangt. Hij is onderdeel van die bekende Dordtse artistieke familie Dicke. “Mijn oom Otto, beeldend kunstenaar, speelde ook virtuoos klavecimbel”, weet Freek nog. “Als klein ventje kon ik daar ademloos naar luisteren. Vader Klaas, werkte als codeur bij Aviolande, maar speelde prachtig piano. Mijn moeder Corrie, Surinaamse, was vaak aan het zingen en dansen.”

De broers Dicke

“Ik was acht toen ik mezelf gitaar leerde spelen en elf toen ik voor het eerst op het podium stond. En ik ben er nooit meer vanaf gekomen, zeg ik wel eens. Ook mijn broers Andre, Dob en Rop waren muzikaal en speelden gitaar en toetsen. In 1963 hebben we ons bandje The Dickson Brothers opgericht. We maakten de nummers thuis in de Prinsenstraat en traden overal in Nederland op, met covers maar ook steeds meer eigen nummers. Van Postorderbedrijf Ter

Meulen mochten we in 1969 ineens een LP maken. Voorwaarde was wel dat de nummers rechtenvrij zouden zijn. Daarmee kon Ter Meulen natuurlijk erg goedkope producties maken. In de Tony Dirne studio in Breda hebben we toen twaalf nummers opgenomen. Als band kregen we daar 700 gulden voor. Later hoorden we dat daar, ja onvoorstelbaar, 120.000 exemplaren van waren verkocht”, schaterlacht Freek. “We maakten voornamelijk countryrock. Soms speelde ik ‘pedal steel guitar’ maar ook ritmisch snelle loopjes op de ‘five-string banjo’, kenmerkend voor die muziek. Begin jaren zeventig veranderden we onze naam naar The Dycke Brothers, en werd Ad Visser onze producent. Met de band hebben we heel veel jingles voor Radio Noordzee gemaakt. We hadden als broers een mooie meerstemmige samenzang. We klonken als Crosby,

“Na de middelbare school ben ik de conservatoriumopleiding gitaar klassiek gaan doen. Van wereldberoemd Uruguayaans gitarist Antonio Pareira-Arias heb ik alles geleerd. Ik kijk nog als een berg tegen hem op en heb zoveel aan hem te danken. In 1977 studeerde ik af als sologitarist klassiek. Maar daar was eigenlijk geen droog brood mee te verdienen. Ik gaf in één jaar zes concerten. Je studeerde je rot, er was veel spanning en je kreeg voor een optreden maar 250 gulden.

“In 1982 ben ik gitaarles gaan geven bij Centrum voor Kunsten Spijkenisse en vanaf 1991 tot 2015 was ik er teamcoördinator afdeling muziek. We doen elk jaar een musicalproductie, waarvoor ik dan de muziek schrijf en dirigeer. Ik sta op een kleine verhoging in de orkestbak van de grote zaal van het prachtige theater

‘De Stoep‘. Ik heb zicht op het toneel en reageer op wat er daar gebeurt en dirigeer de muzikanten in de bak. Dat is echt topsport. Na afloop van zo’n repetitiedag ben ik helemaal versleten. Freek tovert een indrukwekkende stapel van een paar honderd dubbelzijdig geprinte A3 pagina’s tevoorschijn vol met bladmuziek van de musical Shrek van vorig jaar. Meer dan dertig musicals heb ik geschreven. Dit jaar ‘Nine to five’, mijn laatste. Ik zal het erg gaan missen, die samenwerking met cursisten en makers van zo’n productie.”

Altijd ‘on the road’

Weer op tour

En toen, ik weet het nog goed, werd ik in 1978 net voor mijn vakantie ineens gebeld door Lenny Kuhr. Ze was op zoek naar een goede gitarist. Ze heeft toen een hele serie nummers op een cassettebandje met haar zang en gitaarakkoorden naar mij toegestuurd en ik heb in mijn vakantie in Frankrijk daarvoor de gitaararrangementen zitten maken. Toen ik terugkwam hadden we nog één dag om

“Ik kon mijn werk in Spijkenisse altijd goed combineren met optredens. Ik heb 22 jaar met Benny Neyman gewerkt tot hij in 2008 overleed. We speelden met vijf of zeven muzikanten en ik maakte daarvoor de arrangementen. We traden op in kleine en grote zalen tot een uitverkocht Carré aan toe. Met Lenny Kuhr heb ik 18 jaar opgetreden. Ik arrangeerde al onze nummers en speelde samen met haar in studio’s en op toneel. Twee keer heb ik een album geproduceerd. Heilig Vuur in 1992 en Altijd Heimwee in 1994, die we maakte nadat ze anderhalf jaar lang haar stem kwijt was. Je maakt in die tijd zoveel met elkaar mee. Dat ga ik hier natuurlijk allemaal niet aan de grote klok hangen. Maar ik herinner me bijvoorbeeld een klein optreden in een, bleek achteraf, soort nachtclub in Den Haag. We zongen volkse liedjes als ‘Visite’, maar bijvoorbeeld ook een heel mooi teer liedje ‘Liefde voor de schemeruren’, met teksten als ‘stiekem vrijen tussen het koren’. En terwijl wij dat zongen

“En binnenkort dus weer op tour met Lenny. De data voor 42 optredens tot en met mei volgend jaar staan al vast. Op 19 augustus beginnen we op een kunstfestival in Loosbroek. Ik ben vorige week op zolder geweest om te zoeken naar arrangementen die ik ooit voor Lenny en mij gemaakt heb. En dan vind ik ook zoveel andere arrangementen voor Paul de Leeuw, Rob de Nijs, Nico Haak, Bonnie St. Claire. Maar ook voor minder bekenden namen als Renze Ferwerda, Arlinda Lima en Wendy Hoogendijk. Zij maakte een theatervoorstelling en cd over het overlijden van haar vader na een aanrijding door een dronken automobilist. Ik heb de muziek voor de liedjes geschreven en de productie gedaan. Dat was een zeer indrukwekkend project; ik heb dat hele proces, van verwerking over dat gemis, met haar meegemaakt. Ik ben niet zo iemand die van te voren muziek gaat zitten bedenken. Ik moet geïnspireerd worden door die ander. En ik hoef ook niet zo nodig in de spotlight, maar liefst een beetje aan de zijkant in de schaduw. Mijn grootste plezier en artistieke voldoening haal ik uit het arrangeren, soms produceren en natuurlijk uit het spelen zelf”. Bijna verontschuldigend zegt Freek: “Soms zou ik het wat rustiger aan moeten doen, maar telkens komt er weer wat op mijn pad.”

Nr.5 Parels van Het Reeland

Door Tara Roosken

Voor deze editie van ‘Parels van Het Reeland’ sprak ik af met Chris de Vries. Chris woont al 47 jaar in de wijk en is erg actief in het Reeland.

Vroeger stond hij voor de klas, in zowel het basisonderwijs als het middelbaar onderwijs. Chris heeft lesgegeven op het ‘Stedelijk Dalton Lyceum’. Daar gaf hij Duits, want toen hij vroeger zelf op de middelbare school zat, was er een leraar Duits die heel leuk les gaf. Hij heeft ook als meester op een basisschool voor speciaal onderwijs gewerkt in de hoogste klas. Aangezien hij dat een lange tijd heeft gedaan, kon hij eerder met pensioen.

Ik vraag of hij na zijn beroep als meester nog iets doet voor het Reeland. En dat doet hij zeker: Chris roeit eenmaal per week met mensen met een lichamelijke of verstandelijke handicap. Chris vertelt: "Ik roei al heel lang, ongeveer dertig jaar al. Op een dag toen ik aan het roeien was vroeg iemand mij of ik me in wilde zetten voor de Koninklijke Dordtsche Roei -en Zeilvereeniging. Na die vraag ben ik een keer gaan kijken en heb ik een proeflesje gedaan. Ik vond het helemaal geweldig en heb besloten om mee te helpen. Op woensdagochtend van 9 tot half 1 roei ik in roeiboten genaamd wherry’s. Ik roei niet alleen, maar ik roei met mensen met een beperking, ze zijn bijvoorbeeld blind, verlamd of geestelijk gehandicapt. Je

kan maximaal met drie personen in een bootje, twee begeleiders en een iemand die gehandicapt is. We maken dan ongeveer een rondje van 2 kilometer lang. Ondertussen is hij al 17 jaar actief bij de vereniging. Een keer per jaar is er een roeidag waarbij alle dertig mensen die lid zijn van de club komen roeien. Dan roeien ze 12 kilometer lang."

Ik wil weten wat Chris verder nog doet in zijn vrije tijd. "Ik roei natuurlijk, maar ik wandel en fiets ook vaak. Werken in de tuin doe ik ook graag." Mijn allerlaatste vraag aan Chris is wat hij fijn vindt aan het Reeland. "Als ik vanuit mijn huis naar buiten kijk zie ik heel veel groen en het is lekker rustig. Het is ook heel fijn dat er hier allemaal vriendelijke mensen rondlopen. Je wordt hier altijd vriendelijk begroet."

Tekst Gerard Zwinkels

Dickson Brothers: Freek, Rop, Andre en Dob. Foto Han Elzerman

Freek Dicke en Lenny Kuhr. Foto Fred de Werdt

Single Apple Judy, met Freek 2e van links. Foto BASF

In elke editie van de Reelander wordt een detail van een object getoond, dat alleen in het Reeland voorkomt.

Ik

woon hier al een tijdje...

Reelander Zoekplaatje

Reelander Zoekplaatje

Tekst Coby Janssen

Tekst Coby Janssen

Het Zoekplaatje is dus te vinden in de Vogelbuurt, Indische buurt, Transvaalbuurt, Wantijbuurt of het Land van Valk.

Jarig

Foto Margriet van Beek

Foto Margriet van Beek

Voor buurtspeurders en -kenners

Herkent u wat het is en waar het staat? Stuur dan uw oplossing met naam en adres binnen drie weken na verschijnen van deze krant naar de redactie: wijkkrantreeland@live.nl of naar Wijkkrant De Reelander, Jacob Marisstraat 70, 3314 TK Dordrecht.

Onder de goede inzenders wordt een cadeaubon ter waarde van €10,- verloot. De winnaar wordt in de volgende krant bekend gemaakt. Daarin vindt u ook de complete afbeelding met het verhaal erachter. En een nieuw Reelander Zoekplaatje natuurlijk.

Oplossing vorige zoekplaatje

Nu ik al meer dan een halve eeuw in hetzelfde huis woon kijk ik terug op heel wat verjaardagen op deze plek. Eerst met mijn ouders en later met ons eigen gezin.

Als enig kind en met een moeder die niet kon lopen had ik al jong de regie over de ontvangst en de bediening van de visite. Koffie en thee schenken en taartjes uitdelen, het ging gesmeerd. Tweede kopje koffie. Afruimen. Borrel. Bier. Glaasje fris. En laat ik de advocaatjes niet vergeten. En dit alles geserveerd op glazen onderzettertjes. Borrelnootjes op tafel plaatsen. Met blokjes kaas en plakjes worst rondgaan. De aanwezige tantes en ooms stelden dit alles op prijs en kwamen steevast allemaal om de beurt met de vraag: ”En Ans, hoe is het op school?” Als tiener vond ik dat het minst boeiende in de wereld. Dus antwoordde ik even steevast: ”goed” en ging voort.

Wanneer iedereen voorzien was van

een glas droeg ik het werk over aan mijn vader en ging via de achterdeur door de brandgang naar de buurvrouw. Zij was halverwege de twintig, haar man werkte ‘s avonds. Ze vond het gezellig dat ik bij haar kwam met een schaal hapjes en een fles limonade. Ze luisterde naar me en had meer gespreksstof dan uitsluitend mijn school. Ze is nu ver in de tachtig en we halen deze herinnering nog wel eens op, allebei met een brede glimlach.

Jaren later woonde ik er nog steeds en kwamen mijn ouders op het verjaardagsfeest van hun kleinkinderen, in hun eigen vroegere huis. Mijn vader bracht dan altijd een zelfgebakken cake mee, ik zie die weer zo voor me, in een zachtgroene Tupperwaredoos. Een beetje natte cake, de bovenzijde

opengebarsten. Verrukkelijk! En zelf zorgden we ook voor taart. Meestal zelfgebakken en heel soms van de bakker, met een foto van de jarige erop of een honkbaltaart. Verder werd er ook flink gekookt voor de gasten. Omdat er veel familieleden en vrienden van buiten de stad kwamen werd de zondagmiddag afgesloten met een maaltijd. Met twintig tot dertig mensen aten we dan nasi of hutspot. Toen de kinderen het huis uit waren werd het rustiger. Toch zijn er uit die thuistradities weer nieuwe geboren. Bij het vieren van de geboortedagen krijgen ze een taart van thuis. De vader bakt zalige appeltaart, ik doe de kokosdadeltaart en ik heb al jaren plezier in het maken van cijfertaarten. Het begon met een taart voor de kleine hummel in de vorm van het cijfer één. Die traditie is gebleven. Bij de tiende verjaardag zijn we overgestapt op twee cijfertaarten. En nu is het zo: eentje voor bij de jarige thuis, en het andere cijfer is om te trakteren op het werk.

Die cijfertaart is een snij-en plakwerk van cake, bedropen met gesmolten chocolade (au bain-marie) waar de snoepjes ingeplakt worden. Het doet me altijd denken aan de taarten van Abel, net zo kleurrijk en vrolijk.

Brand Parkies brandt weer los

Het ene muziekfestijn in Dordrecht is nog niet afgelopen of het volgende staat alweer op de planken. Ook dit jaar weer een Brand Parkies festival in het Wantijpark. Vanaf 10 juli kun je zes weken lang elke maandagavond gratis genieten van live optredens.

Misschien zit de naam Brand Parkies nog niet helemaal tussen de oren. Maar de hoofdsponsoring van het festival is sinds 2021 door Heineken overgenomen van Bavaria. En daarmee veranderde de naam van Palm- naar Brand-Parkies. In de steden Dordrecht, Breda, Roosendaal en Bergen op Zoom wordt Parkies al

meer dan 20 jaar georganiseerd en genieten meer dan 115.000 bezoekers ieder jaar van het festival. Het Wantijpark is op de concertavonden open vanaf 18 uur en sluit om 23.00 uur. De hoofdact start rond 20.00 uur, de warming up met lokaal talent om 19 uur. Meer info vind je op www.parkies.nl

Mariska van Dijk reageerde heel enthousiast toen ik haar de VVV-bon overhandigde. Ze gaat met haar kinderen van 3 en 5 jaar altijd naar de kapsalon Top Hair & Beauty aan de Bankastraat. Daardoor zag ze direct dat dat de oplossing moest zijn van het Zoekplaatje van editie 2 van De Reelander.

Vogelnest zeven jaar

10 juli - Niels Geusebroek

Een muzikale alleskunner, bekend van zijn hits als ‘Take Your Time Girl’ of zijn deelname aan The Voice en Beste Zangers van Nederland. In het najaar zingt hij een tour langs theaters met een ode aan Coldplay. Bij een ondergaand zonnetje op Parkies ga jij waanzinnig genieten van die covers maar ook van nummers van Niels zelf.

24 juli - Flaire

Veelzijdige pop met invloeden van Trance en House. Deze energieke jonge Haagse gasten staan sinds vorig jaar op festivals en traden op als aftershow van Goldband in AFAS Live. Explosief dreunend goed dansfeestje gaat dat worden.

7 augustus - Radio Negra Gepassioneerde en multiculturele muziek. Met een eigen twist brengt deze zevenkoppige band al tien jaar nummers, van Manu Chao met cultband Mano Negro, La Pegatina, UB40 en The Specials. Stil staan of zitten is dan geen optie meer.

Op 13 april 2018 werd de koffiebar geopend, hoek Vogelplein-Havikstraat.

In juli is het Vogelnest jarig. Sinds 2016 zijn ze actief in de Vogelbuurt. Eerst met buurtkamers in de hoekpanden van de flats die gesloopt zouden worden. Daarna met de koffiebar in een zeecontainer, op de hoek van het Vogelplein. En de laatste jaren als een vast ontmoetingspunt op het plein. Waar iedereen welkom en er altijd een barista present is om een

espresso of cappuccino voor je te maken.

Het Vogelnest met: donderdag-soepdag, het Groene Vogelproject, de meidenavond en het buurtbakkie. En nog zoveel meer… gefeliciteerd met jullie verjaardag!

Tekst en foto Ans van der Westen

17 juli - Black Bottle Riot

Dat wordt zwoel zomeravond swingen met deze blues, soul en rock & roll band. Ze waren eerder te horen op grote festivals Zwarte Cross en Down The Rabbit Hole. En traden op met Pearl Jam en The War on Drugs. Met opzwepende gitaren en drums ga je helemaal uit je plaat.

31 juli - Primaat

Met z’n achten blazen ze jullie omver met funky koperen blazers en jazzy toetsen. Opzwepende urban hiphop funk, zo omschrijven zij hun stijl. Hun Nederlandstalige rap, theatrale optreden en aanstekelijke muziek zijn garanties voor een heerlijk swingend dorstig zomeravondje.

14 augustus - The Deputees Het toetje van het festival is Caribisch. Zangeres Sadys is Cubaanse met een stem zo helder als klinkende ijsblokjes in een sprankelende Mojito. De elf muzikanten van The Deputees staan garant voor een heerlijk Branderig zomers eindfeestje van Brand Parkies in het Wantijpark.

Tekst Gerard Zwinkels

Len Munnik tekent zonder blad voor zijn mond

boos bent, kom maar bij mij’.” Ik ben er stil van. “Een ontroerend mooie tekening”, zeg ik tegen Len. “Nou, dat is bijzonder, precies zo’n reactie kreeg ik ook van vredesbeweging Pax, is dat niet leuk.”

gen maken die ik leuk vind. En tot voor kort liep ik nog lekker hard”. “Dus je bent een gezegend mens”, zeg ik. “Nou”, glimlacht Len, “dat moet je maar niet in je verhaaltje zetten”.

“Wat dan wel” vraag ik. “Eh, het voelt goed aan”, zegt hij. “Trots op je werk dan”. Lachend: “Een beetje wel natuurlijk, maar niet zo dat dat hinderlijk wordt. In het begin van de jaren ‘80 heb ik eens een prent voor een button gemaakt over ‘Help kruisraketten de wereld uit, om te beginnen uit Nederland’. En iedereen had die button op. Dat is natuurlijk wel aardig.”

Boeken en schilderen

heen geschilderd.” Len loopt naar de vitrinekast in de woonkamer en haalt er een klein rond koperen doosje uit. Hij opent het dekseltje en tot mijn verbazing zie ik de rode, groene, blauwe en gele stompjes potlood die zijn opa in zijn handen heeft gehad. “Dus dat tekentalent zit wel een beetje in de familie”, moet Len toegeven.

Ik moet hem er zelf op wijzen. Len Munnik tekent al 50 jaar als cartoonist voor dagblad Trouw. Met pasteltinten verzacht hij zijn scherpe mening over recht en onrecht in de wereld, “Ook al vinden mensen het soms moeilijk voortdurend met onrecht te worden geconfronteerd, als er niet meer over gesproken, geschreven en getekend wordt, dan bestaat het ook niet. En dat kan ik maar moeilijk verdragen”, zegt Len.

De krant van die dag 2 juni, met in de opiniebijlage een tekening van Len, ligt op tafel. De lucht is vol van raketten die maar één kant op suizen, op eentje na dan. Die vliegt de andere kant op. En juist díe wordt door een mannetje opgemerkt. “Het is een soort puzzeltje dat ik iedere dag maak. In dit geval ging het over de paar drones die vanuit Oekraïne in Moskou waren terecht gekomen, terwijl Rusland met duizenden raketten tegelijk heel oost Oekraïne aan het verwoesten is. Met geen, of zo min mogelijk tekst een boodschap overbrengen, dat vind ik het interessantst. Ik laat de tekening altijd eerst aan mijn vrouw Anke zien. Als zij hem niet snel genoeg begrijpt, pas ik hem wat aan of maak hem soms helemaal opnieuw.”

Kleinkinderen

Len is met Anke in 2017 vanuit Prinsenbeek naar Dordrecht verhuisd. “De aanleiding was niet fijn. De man van onze dochter Laura overleed en wij wilden en konden haar helpen. We

zijn in het Reeland komen wonen met uitzicht op basisschool de Repelaer, waar de kleinkinderen toen op school zaten. Die kwamen en komen nog steeds bijna iedere dag hier bij ons thuis. Nu gaan ze al naar het middelbaar onderwijs, Insula en Dalton College. Anke helpt ze met huiswerk. We hebben zoveel pret met die jongens; tafeltennis, schaken en gisteren nog hebben we ze meegenomen naar een klassieke muziekvoorstelling.”

Ontwikkeling

Len wist al op jonge leeftijd dat zijn bestemming in het tekenen moest liggen. Na de Grafische School vond hij een stageplek op een reclamebureau en later een werkplek bij een drukkerij in Vlaardingen. Daarnaast zette hij zijn tekentalent in voor steeds meer en verschillende opdrachtgevers, vaak maatschappelijke organisaties. In 1979 durfde hij het aan om als zelfstandig tekenaar te beginnen. Bij Trouw tekende hij al afbeeldingen bij columns van Bert Klei. Vanaf 1981 kwamen daar politieke prenten bij. Het tekenen voor heel veel maatschappelijke organisaties, vredesbewegingen en politieke partijen als GroenLinks en SP, is hij blijven doen. “Ja het zijn vaak wat linksig georiënteerde organisaties”, zeg Len. “Ik teken soms ook voor vredesbewegingen. Voor allemaal, om de vrede een beetje te bewaren”, glimlacht Len. Hij laat me de meest recente tekening zien: Een groot mannetje met als hoofd een gebalde vuist, en daar tegenover een klein ventje dat zijn armen wijd uitspreidt alsof het wil zeggen: ‘Het maakt niet uit dat je

Van Perpignan naar het Reeland

Frédéric Soler, geboren en getogen in Perpignan (Zuid Frankrijk), woont sinds ongeveer een halfjaar in het Reeland met zijn vrouw Miriam en hun zoontjes Ezra en Noe. Wel een overgang.

“Ja, het is wel even wennen”, vertelt Frédéric. Frankrijk is een mooi land en vooral in het zuiden is de temperatuur aangenaam. Ik woonde op vijf kilometer afstand van de zee en op twee kilometer van de bergen. En daar in de buurt van Perpignan heb ik mijn Nederlandse vrouw ontmoet die daar al zeven jaar werkte, o.a. op een camping. Dus ze sprak natuurlijk vloeiend Frans.

Na een aantal jaren wilde ze dichter

bij haar ouders wonen. Aangezien die ook in Dordrecht wonen, was de beslissing niet zo moeilijk.

Taal en werk “Het Nederlands is voor de Fransen een moeilijke taal, dus ook voor mij. We proberen onze kinderen tweetalig op te voeden, ik spreek Frans met ze en Miriam Nederlands. Ik moet zeggen dat ze nu beter Nederlands dan Frans spreken. Toch houden we vol, want hun opa en oma wonen nog steeds in een dorp in de buurt van Perpignan. We gaan daar twee, drie keer per jaar naar toe. Niet met de auto, dertienhonderd kilometer rijd je niet in een dag, dus pakken we het vliegtuig in Charleroi (België). Vanaf die stad is een rechtstreekse

Stijl

Zijn stijl vindt hij moeilijk te omschrijven. “Simpel misschien”, glimlacht hij. “Ik had een artdirector bij een vorige werkgever en die zei, je moet eens een boek van Saul Steinberg lezen. Een Amerikaans cartoonist. Hij maakt prachtige tekeningen met versimpelde figuren en vaak originele voorstellingen. Ik wil niet zeggen dat ik die gepikt heb, maar het heeft er wel verwantschap mee. Mijn tekeningen zijn steeds eenvoudiger geworden, de kunst van het weglaten hè. Meestal ben ik maar kort tevreden over mijn werk. Het is zelfs zo, dat als iemand mij vraagt of ze een bestaande tekening van mij van jaren geleden mogen gebruiken, dat ik dan de neiging heb om hem opnieuw te maken als hij mij niet helemaal meer bevalt.”

Waardering

Len is tweemaal winnaar van de inktspotprijs, een beeldje van een duveltje dat met zijn staart in een inktpot roert; van 1996 en 2020. Twintigduizend tekeningen die hij in de loop van zijn carrière gemaakt heeft, zijn in 2018 aan museum Atlas van Stolk in het Schielandhuis in Rotterdam geschonken en worden daar gedigitaliseerd. “Tja, als je maar lang genoeg bezig bent, dan wordt het vanzelf een hele berg. Er was pas een actiegroep en die wilde iets over Srebrenica hebben. Ik heb er weleens over getekend wist ik, maar ik had ze niet meer. Ik heb ze doorverwezen naar Atlas van Stolk en dan vinden ze er daar ineens 14 die ik in de loop van de tijd daarover gemaakt heb. Dat is toch fantastisch, dat je al dat werk kunt terugvinden. Ja, dan ben ik blij en kan ik toch gewoon lekker doodgaan. Ik ben nu bijna 78, kan gelukkig nog een beetje coherent nadenken en din-

Hij maakte in de loop van de tijd ook een stuk of twaalf prachtig geïllustreerde kinderboeken waarvan een aantal samen met dochter Marjolein. Zijn vrouw Anke zoekt het boek ‘Misschien wel de allermooiste’, voor hem op. “Alsjeblieft, dat mag je hebben”, zegt Len tegen mij. “Het gaat erover dat alle ouders hun kind altijd de allermooiste van de hele wereld vinden. En iedereen heeft natuurlijk een ander idee over wat het mooiste en liefste en aardigste kind is. Vanmiddag komt Marjolein samen met haar zus Laura even lunchen. Dat doen ze elke vrijdag en dan nemen we de afgelopen week even met ze door.” In de hal passeren we een portret van opa Munnik, een schilderij door Len gemaakt . “Ik schilder voor mijn plezier. Ik ben er niet helemaal tevreden over. Hier en daar zou ik nog een haaltje anders hebben gedaan. Mijn opa was architect, maar weigerde in de oorlog een verklaring te tekenen dat hij ook voor de Duitsers zou werken. Hij mocht toen zijn beroep niet meer uitoefenen en is gaan schilderen en tekenen. Dit is zijn hoofd en ik heb er allemaal gekleurde potloodjes om-

In het trappenhuis hangt een uitvergrote tekening van zijn hand, van een mannetje die aan het tekenen is en in gedachte de mooiste liefdesharten ziet, maar dat slechts als een schamel getekend hartje op zijn tekenpapier vertaald krijgt. “Je hebt een bewonderenswaardig talent om met simpel getekende lijnen precies uit te drukken wat je bedoelt”, zeg ik. “Dat mannetje doet nog zo zijn best, maar zijn gedachten zijn altijd veel mooier, dan wat er uit zijn handen komt”. “Precies”, zegt Len. “Maar het punt is, dat mannetje dat ben ik”.

verbinding met Perpignan.”

Na een slok koffie. “Je wilt natuurlijk weten wat voor werk ik doe? Wel, sinds anderhalf jaar heb ik een en-

treprise.” Met een glimlach: “Ik ben klusjesman, zo heet dat toch in het Nederlands? Met een eigen onderneming. Via vrienden en familie heb ik al veel relaties opgebouwd. En via de site ‘Werkspot.’ Ik ben behoorlijk handig in het oplossen van problemen en probleempjes, in feite op elk klusgebied.”

Op mijn vraag of hij ergens een werkplaats heeft; “Jazeker, mijn atelier is in de kelder, dans le cave. Werkt uitstekend!”

Toekomst

“Allereerst moet ik zeggen dat ik Dordrecht een mooie stad vind, er is veel groen en grote steden zijn dichtbij. En in het Reeland is het rustig wonen. De kinderen vermaken zich in de tuin. Miriam werkt in de kinderopvang

een paar dagen per week. We zijn hier gelukkig en hebben zelfs al een school voor de kinderen gezocht als die leerplichtig worden. Hoe lang we in Nederland blijven wonen, is nog niet zeker. Voorlopig wel. Ik klus, naast mijn werk, aan het huis en oefen me in het spreken van Nederlands. Voor eventuele klanten die het Frans niet spreken; geen angst, want ik spreek ook Engels.”

Frédérique drinkt zijn koffie op en vertelt. “Ik ga mijn busje inladen voor een klus morgen, het gereedschap moet mee en dat moet in perfecte staat zijn.”

Contact: fredmultiwerk@gmail.com

Tekst Gerard Zwinkels foto Gerard Zwinkels Tekeningen Len Munnnik

Cartoon in Trouw van 2 juni 2023

Len voor zijn schilderij van zijn opa, met koperen doosje vol potloodstompjes

Tekst André Boesberg Foto Marijke de Geus

Bomenridders op de bres voor bomen

Bomenridders. De naam doet misschien wat sprookjesachtig aan, maar de zaak waar zij voor strijden is voor hen bloedserieus. Al heel lang maakt Willem Anker zich druk om het gemak en de schijnbare willekeur waarmee volwassen bomen in Dordrecht geveld worden. Met gelijkgestemden richtte hij daarom eind 2022 ‘Stichting Bomenridders Dordrecht’ op.

Samen met Willem Anker(r) en Theo de Rooij loop ik langs de inmiddels gesloopte drie woonflats met sociale huurwoningen aan de Noordendijk. Verschrikt kijkt Willem naar twee kersverse boomstronken van kortgeleden afgezaagde bomen in de aangrenzende Havikstraat. “Nou zijn we met woningbouwcorporatie Woonbron in overleg om bomen achter de flats te behouden, maar tegelijkertijd worden daar vlakbij weer bomen omgezaagd. Daar word ik nou heel verdrietig van.”

Missie

Maar moedeloos is de club allerminst. Onder voorzitterschap van John Steegh sluiten steeds meer actieve leden zich aan. Waaronder

Theo de Rooij: “Missie van de stichting is om het belang van bomen, op verschillende manieren, onder ieders aandacht te brengen. Bomen zijn een vóórwaarde voor een gezond leefklimaat en een biodiverse, duurzame en klimaatbestendige

stad. En als het om kappen van bomen gaat, dan is ons motto dan ook ‘Nee, tenzij’. Er is natuurlijk nog veel onwetendheid over het belang van bomen bij mensen in het algemeen. We willen bijvoorbeeld dat belang bij opdrachtgevers in de bouw tussen de oren krijgen. En het overleg met Woonbron is op dat gebied een eerste stap. We proberen onze kennis over bescherming en daarmee behoud van bestaande bomen op bouwplaatsen in bouwbestekken en voorwaarden naar de aannemer verwerkt te krijgen.”

Overleg met gemeente

Willem: ”We zijn ook erg blij met ons maandelijks overleg met de gemeente. Die doet met haar project ‘GroenBlauweStad’ natuurlijk al veel goeds voor de natuur in Dordrecht. Maar wat bijvoorbeeld beter zou moeten is de informatieverstrekking bij vergunningverleningen voor kap van bomen. Nu wordt alleen maar een plekaanduiding van het ‘vellen van een houtopstand’ genoemd. Maar wij willen graag lezen wat de

reden is van het verwijderen van zo’n boom. Wat voor soort boom is het, staat hij in de weg, is hij ziek of geeft hij overlast? Zodat we daarover op een constructieve wijze met de gemeente in overleg kunnen gaan.”

Stadspark XXL

“We komen niet alleen in actie als er dingen verkeerd dreigen te gaan, zoals bij onnodige kap”, zegt Theo. “We zijn ook pro-actief in het aandragen van kennis en ideeën. Momenteel zijn we betrokken bij de ontwikkeling van Stadspark XXL, een aaneengesloten groengebied dwars door Dordrecht, van Wantijpark tot en met sportpark Schenkeldijk en de Nieuwe Dordtse Biesbosch. We promoten hierin bijvoorbeeld de aanleg van wilgen, omdat deze veel insecten aantrekken. Deze boomsoort is ook van oudsher nauw aan de cultuurhistorie van de stad Dordrecht verbonden. Met wilgentenen kun je, net als vroeger, prima dijkverstevigingen en oeverbeschoeiingen maken. Een mooi alternatief voor de huidige kunststofvoorzieningen waarvan af-

valstoffen in het milieu terecht komen. Ook hebben we voorgesteld om de eventuele evacuatiedijk, waarover mensen bij overstromingen vanuit Sterrenburg naar Stadswerven kunnen vluchten, te voorzien van een lint van bomen zodat de vluchtroute goed herkenbaar en zichtbaar is.”

Groei stichting

“We hebben ideeën genoeg. We geven boomlessen op basisscholen en gaan dit jaar een wijkboomverkiezing organiseren in Dubbeldam en Wielwijk”, zegt Willem. “Heel graag willen we nog veel meer nieuwe ‘vrienden’ van onze Stichting Bomenridders Dordrecht begroeten. Mensen in heel Dordrecht die voor ons een oogje in het zeil kunnen houden. Of mensen die actief mee willen werken. Dat kan op allerlei manieren, net waar jouw kwaliteiten en interesses liggen. Donaties zijn ook erg welkom, want met geld hebben we meer mogelijkheden om op te komen voor de belangen van onze Dordtse bomen. Veel meer informatie vindt je op www.bomenriddersdordrecht.nl .”

Beuk bij The Movies

Wie de betrokkenheid van deze bomenridders bij hun missie voor behoud en samenleven met bomen wil begrijpen, moet maar eens zoeken op het filmpje ‘Dag Beuk’ op Youtube. Daarin neemt Theo de Rooij afscheid van de honderd jaar oude monumentale beuk voor bioscoop The Movies. De indrukwekkende stam van de beuk was tijdens de vorige verbouwing van het filmhuis in 2012 wel goedbedoeld beschermd. Maar over het belang van een gezond wortelstelsel ontbrak de kennis. Het wortelstelsel is tijdens de werkzaamheden zo in de verdrukking gekomen dat hierdoor de bodem is verdicht en een zuurstoftekort is ontstaan. Gevolg is een schimmelinfectie, zit er een zwam in de beuk en is deze ten dode opgeschreven. Willem: “Een boom is onderdeel van de natuur, net zoals wij mensen dat zijn. Hoewel we ons dat niet altijd meer realiseren. We moeten dat in balans houden met z’n allen. Voor ons voortbestaan zijn we toch echt van elkaar afhankelijk.”

Tekst en foto's Gerard Zwinkels

Wil jij van toegevoegde waarde zijn in jouw vrije tijd, in het weekend of juist doordeweeks?

Word vrijwilliger bij Duurzaamheidscentrum Weizigt!

vijf

Kijk voor de mogelijkheden bij Weizigt op: www.weizigt.nl/vrijwilligers

Vrijwilliger zijn bij Weizigt betekent werken in een prachtige groene oase midden in de stad Dordrecht en werken op een plek die het doel heeft om mens en natuur dichter bij elkaar te brengen. Dit doet Weizigt door een plek te creëren waar jong én oud kennis op kunnen doen over een duurzame en groene wereld.

Jij kiest hoe je ons komt helpen.

Reeland van Boven

Fourniturenkabinet, echt iets van nu

Is er wel eens een winkel waar je op zit te wachten? Wel, dit is er zo één! Op Reeweg Oost 57 is sinds kort het Fourniturenkabinet gevestigd. Het klinkt ouderwets, maar juist in deze tijd van hergebruik is het een welkome aanvulling. Een winkel waar je alles kunt krijgen om kleding te maken en op te pimpen. Maar er is meer. De Reelander ging op zoek naar de eigenaar en kwam terecht bij Irene Koene. Een afspraak voor een interview was snel gemaakt.

In het pand, waar het Fourniturenkabinet is gevestigd, heeft eerder de kaaswinkel en een verloskundigenpraktijk onderdak gehad. Als ik het winkeltje binnenstap, zie ik kleine kastjes, buisjes met knopen, lint, garens, alles wat je in een fourniturenwinkel vindt, zelfs een ieniemienie strijkplankje, zo schattig. Irene vertelt haar verhaal: "Ik ben altijd bezig met naaien, handwerk en dergelijke. Het idee voor deze winkel ontstond in januari. Ik kwam bij Bekkers, de naaimachinewinkel, voor een voetje voor mijn naaimachine. Daar vroeg de eigenaar waarom ik geen fourniturenwinkel begon. Daar stond ik sceptisch tegenover, maar op weg naar huis had ik al besloten het te gaan doen. Ik keek rond naar een geschikt pand en stuitte op deze plek. Ik belde het nummer dat op het raam geplakt was. Ik kon direct kijken en was blij: een pand wat mij paste en op een goede locatie. Hier kon ik wel iets mee. Mijn man heeft een wandje weggehaald en de ruimte verder aangepast. De fournituren kan ik leuk uitstallen in oude kastjes, kistjes, letterbakken en op de planken. Ik heb bij een aantal zaken hiervoor inspiratie opgedaan zoals bij 't Stoffig pakhuis in Delft. Het is leuk om iets op te zetten, dat heb ik al vaker gedaan.

Omdat zo'n winkel nooit af is of komt, heb ik 12 april de deur geopend en was 23 april de officiële opening door wethouder Chris van Benschop. Dat was heel erg leuk."

Dordtse roomboter SCHAPEKOPPEN

Workshops en dagbesteding

"Voor de workshops die ik van plan ben te geven, is genoeg plaats. Dat geldt ook voor dagbesteding voor mensen die uit de running zijn door gezondheidstegenslag. Ik ben dat gaan doen toen ik mijn atelier had bij DOOR op de Spuiboulevard, geïnspireerd door Erica de Winter van Studio Blijmakers. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen die een herseninfarct hebben gehad of nu ook door Long Covid. De dagbesteding geeft structuur, sociale contacten en er is weinig druk. Ik denk dat de winkel goed gaat lopen, we maken er in ieder geval veel mensen blij mee. Dat hebben we inmiddels gemerkt. Het hoort bij deze tijd. Met andere knopen of een applicatie kun je oude kleding heel anders maken. We gaan ook stofknopen maken. Gewoon langskomen met je lapje en we maken het voor je. Ook kun je knopen die je over hebt bij ons inleveren. Deze sorteren we op kleur en als je er eentje kunt gebruiken mag je hem meenemen. Kijk, ik hoef niet te leven van de winkel, ik vind het ge -

Heb jij een bijzondere Natuurlijk Reeland foto? Stuur ‘m met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl

Eigenaardig Reeland Eigenaardig Reeland

woon leuk. Zo ben ik ook trouwambtenaar, adviseur laaggeletterdheid en zit ik in de gemeenteraad. Allemaal leuke, interessante bezigheden. Ik doe trouwens alleen dingen die ik leuk vind," besluit Irene haar verhaal. De winkel is open op woensdag, donderdag en vrijdag van 10 tot 17 uur en zaterdag van 10 tot 16 uur. Ze is nog wat aan het experimenteren met de tijden, kijken hoe het draait. Het is een aanrader om even naar binnen te lopen, ook als je geen creabea bent. Dat word je dan misschien wel!

Tekst en foto's Coby Janssen

Dit is altijd een foto met hooguit een regel tekst erbij.

Deze keer met meer tekst, want dit plaatje tegenkomen is echt een geluk. De gele eend, zo’n supermooie kleur voor een eend, zag ik al vaker bij ons in de buurt staan. Ik nam me voor om een keer een foto te maken van die prachtige oldtimer. En daar stond ie dan weer, op een zonnige zaterdag. Toen ik er heen liep om te fotograferen zag ik op de achtergrond dat de letters van de Rooms Katholieke begraafplaats dezelfde gele kleur hadden. Dat is boffen. Ik heb een serie foto’s gemaakt en toen viel me nog iets op. De eerste letters van het nummerbord: RK. Een onverwachte herhaling in de afbeelding.

Eigenaardig? Ik vond het vooral heel aardig om het zo te treffen. Overigens bleken de gele letters op het hek van de begraafplaats niet blijvend van kleur. Ze zijn intussen dofgoud geverfd. Die gele kleur was waarschijnlijk de grondverf. Dat maakt de foto en het verhaal nog bijzonderder.

Ans van der Westen

Omzien naar elkaar in Het Reeland!

Voor Het Reeland!

Voor het Reeland mag ik voor het CDA uw volksvertegenwoordiger zijn.

Uitnodiging:

Open fractievergadering in de wijk: 6 maart om 19.30 bij Speeltuinvereniging Victorie. Welkom!

leuk om te trakteren of cadeau te geven! Met het originele verhaal!*

(* zie ook boek DORDT 800 jaar nr.10)

BANKETBAKKERIJVANDERBREGGEN.NL

REEWEG OOST 31 • 078- 6134702

Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl

Heren T Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl

Heren T 078 - 614 26 88

Dames T

Dames T 078 - 647 27 37

Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl

Franciske van Vugt Raadslid

Kan iets onze aandacht gebruiken? Laat het weten op 6 maar of via franciske@cdadordrecht.nl www.cdadordrecht.nl

Insula College / Aalscholverstraat / Bankastraat Foto Douwe Klijnsoon

Het Reeland Cursief Het Reeland Cursief

Huizenjacht

Ik woon al bijna veertig jaar in het Reeland. Een van de gezelligste wijken in Dordrecht met veel karakteristieke woningen, buurtwinkels en het station dichtbij. Kortom, een fijne plek. Maar ik heb een tweekamerappartement, lekker overzichtelijk, dus op zich niet erg. Maar een jaar of zes geleden begon het toch te kriebelen. Ik ging met pensioen, was meer thuis en sloot mij aan bij de redactie van De Reelander. Dus mijn eettafel werd het kantoor. Niet echt handig. Ook werd het drogende wasgoed in de woonkamer een irritatiepunt. Ik hoor u denken: neem een droger, maar dat is niets voor mij. Ik ben een echte 'groendroger'; daarom serieus op zoek naar een woning met een derde kamer. Dan komen de dilemma's: koop of huur? Nieuwbouw of bestaande bouw? Wijk? En de speerpunten: gelijkvloers, meer licht, balkon, liefst begane grond, niet te veel klussen, behoorlijk uitzicht. Ik had niet gedacht dat het zó moeilijk zou worden. De huizenmarkt schommelde, maar werd rond 2020 heel hectisch. Kwam het door Corona? Iedereen moest thuisblijven en had tijd voor nieuwe plannen. Het leek of heel Nederland wilde verkassen. Gevolg: zeer hoge prijzen; appartementen, die in een snel tempo werden opgeknapt, met als gevolg dat je een paar jaar later op 'verborgen' gebreken stuit; te snel beslissingen nemen; biedingprocedures waardoor je blind een te hoog bod doet en toch wordt overtroefd. Ik heb wel vier keer een bod gedaan. Na zo'n afwijzing moet je je weer bij elkaar rapen en ga je weer verder. Ik wilde geen concessies doen aan de speerpunten. Na bijna drie jaar kantelde de huizenmarkt ineens: oorlog in de Oekraïne met als gevolg de energiecrisis. Iedereen bleef zitten op zijn eigen veilige plek en het aanbod liep terug. Ook in mijn mailbox want de makelaar voorzag mij van info over alle nieuwe projecten in mijn voorkeursgebied. Maar tussen die paar aanbiedingen zat wel het appartement waar ik binnenkort naartoe verhuis. Met een derde kamer waar plaats is voor een bureautje en het 'groene' wasrek. En… vlak bij mijn oude buurt.

Heeft u een verhaal of gedicht voor Het Reeland Cursief? Stuur het - met uw naam - naar wijkkrantreeland@live.nl

Reelands Groen Reelands Groen

Foto’s & tekst Ans van der Westen Superveel groen in deze geveltuin

Reelands Groentje Reelands Groentje

Een beter milieu? Wat kun je zelf doen?

• Zet de verwarming lager.

• Verspil geen voedsel.

• Koop minder spullen.

• Koop tweedehands spullen.

• Eet minder vlees en vis.

• Eet minder dierlijke producten.

• Scheid je afval.

• Koop minder plastic verpakte spullen.

• Plant bloemen en planten.

• Wandel, fiets of gebruik het openbaar vervoer in plaats van de auto.

Wat als je dit allemaal al doet? Wat kun je dan nog doen?

• Geef een spreekbeurt over het milieu.

• Informeer andere mensen.

• Steun goede doelen voor het milieu.

• Ga zo door!

Help jij ook mee? Veel succes!!

There is no Planet B

De KlimaatCoalitie Dordrecht organiseert enkele keren per jaar een bijeenkomst. Meestal vindt die plaats in de Biesboschhal. Deze keer, woensdag 21 juni om 16.00 uur, was gekozen voor een groene klimaatborrel in de lommerrijke tuin van De Eikenhof aan Dubbeldamseweg Zuid. Frits Lakemeier, klimaatactivist, wonende in Zwijndrecht, was gastspreker.

Frits is klimaatcoach, presentator en geeft veel lezingen op het gebied van duurzaamheid om bewustwording te verspreiden. Er waren ongeveer twintig toehoorders. Hij had een duidelijk verhaal, dat hij ondersteunde met een PowerPoint presentatie. "We moeten meer voor elkaar zorgen, iedereen heeft recht op een stukje aarde." Hij sprak over de Donut-economie waarbij gezondheid, de sociale basis, onderwijs en huisvesting centraal staan zonder het ecologische plafond te overschrijden. En ook de brede welvaart haalde hij aan. Dat is de kwaliteit van leven voor nu en de volgende generaties. De rijkste mensen zijn de grootste vervuilers, dat is maar 2% van de wereldbevolking. Die hebben of doen meestal van alles veel: spullen verzamelen, vliegen, grote auto's en wonen meestal ook groot. We zitten nu in het zogenaamde Antropoceen, een nieuw tijdperk waar het Aardse klimaat en atmosfeer gevolgen ondervinden van de activiteiten van de mensen, die dat zelf moeten oplossen. Als handleiding kun je de zeventien duurzaamheidsdoelen aanhouden die door de Verenigde Naties zijn opgesteld, de zgn. SDG's (sustainable development goals). Niet nieuw, sommige dingen

Kijk in de Wijk

Bewoners, maatschappelijke organisaties, ondernemers en gemeente werken samen aan een leefbaar, sociaal en veilig Reeland.

Wijkwens

Heb je een goed idee om je buurt of straat mooier, socialer, of veiliger te maken? Dan kun je een wijkwens indienen. De gemeente geeft jaarlijks een bedrag voor het vervullen van deze wensen. Aanmelden en informatie: www.wijkendordrecht.nl/wijkwensen

Wijkkrant

De Reelander wordt gemaakt door wijkbewoners. Lijkt het je leuk om ook een stukje te schrijven over je eigen wijk? Meld je dan aan bij uitgever TIENPlus via tienplus@desocialebasis.nl. Meer informatie: www.tienplus.net

Wijklijn

Voor meldingen, vragen en opmerkingen over onder meer het onderhoud aan wegen, groenvoorziening en straatverlichting: Wijklijn, tel. 14078 www.dordrecht.nl/wijklijn

BuurtApp

doen we al. Maar het moet nog beter. Zie ook de foto bij dit artikel of raadpleeg het internet.

De toehoorders hadden hun ecologische voetafdruk ingevuld. Die was netjes, maar dit was een groep die bewust met het klimaat bezig is. Bovendien merk ik zelf: hoe ouder je wordt, des te minder heb je nodig, volgt minder de trends. Hoe groot is jouw voetafdruk? Hoe maak jij impact? Vul het in op www.zuidhollandsevoetafdruk.nl

Naast de voetafdruk is er ook de handafdruk: dat zijn de donaties voor goede doelen die de natuur proberen te beheren zoals Natuurmonumenten. Het was een leerzame middag en het werd afgesloten met de beloofde Klimaatborrel. En waren zelfgemaakte hapjes en streekgebonden drankjes. Bent u er ook bij de volgende keer?

Tips: film Breaking Boundaries Netflix; boeken over Donut-economie van Kate Raworth.

Tekst en foto Coby Janssen

De Buurtapp is een initiatief van buurtcontact.nl en heeft als doel het contact tussen buurtbewoners te bevorderen en vergemakkelijken. Elkaar beter leren kennen, elkaar helpen en ondersteunen. Meer informatie: www.buurtapp.nl

Wijkagenten

Voor het Reeland: Mike Verzijl & Evert Muller michael.verzijl@politie.nl evert.muller@politie.nl

Voor het Leerpark: André Klijmij andre.klijmij@politie.nl. Tel. 0900 - 8844.

Spreekuur: tweede donderdag van de maand 19:30-20:30, Bankastraat 10

Facebook

Wijkkrant De Reelander heeft een Facebookpagina. Hiermee speelt De Reelander ook op internet een actieve rol bij het informeren, interesseren en verbinden van buurtbewoners en organisaties in de wijk het Reeland. facebook.com/wijkkrantdereelander

Sociaal Wijkteam

In het Sociaal Wijkteam werken mensen van verschillende organisaties samen. Je kunt er terecht met alle vragen waar je in het dagelijks leven tegenaan loopt. Bijvoorbeeld over gezin, relatie, kinderen, opvoeden, wonen, werk en inkomen, zorg, gezondheid en vrijetijdsbesteding.Bankastraat 10, tel. 078-2210200 www.swtdordrecht.nl

Coja

Mooi initiatief op de Reeweg

Rode rozen, een stralende klassieker

Boom, bloemen en een bankje; dat is een tuin.

Volop in bloei op de Dubbeldamse weg

De SDG's (sustainable development goals), foto Verenigde Naties