Pulse (14 juni 2018)

13 JUNI 2018

MAGAZINE VOOR KMO’S EN ONDERNEMERS

Pulse

CÉCILIA NTELO-WA-LEKO ZARAFA

Een microkrediet voor een macroresultaat

FINANCE

ONDERNEMEN

Waarom start-ups van dag één aan cash moeten denken

Toerisme van ecologisch én economisch topniveau

PULSE

13 JUNI 2018

INHOUD

Microkrediet Vier keer weigerde een bank een lening aan Cécilia Ntelo-Wa-Leko.

Haar crèche voor dove en horende kinderen schoot uiteindelijk uit de startblokken dankzij een microkrediet.

5 © Frederic Raevens

8 FINANCE

De deeleconomie groeit razendsnel.

Wat hebben pioniers uit deze nieuwe wereld geleerd uit hun avonturen?

ONDERNEMEN

4

Microkrediet voor een crèche

22

De innovatiedrang van KeyPharm

8

Pioniers uit de deeleconomie

26

Duurzaam én winstgevend: Kasteelhoeve Wange

11

Een update van het erfrecht 29

12

Cash voor starters

16

Valkuilen bij de aankoop van een onderneming

Brouwerij Vicaris: een uit de hand gelopen hobby van 6.000 hectoliter bier per jaar

23

HUMAN RESOURCES 18

Leidinggeven? Leer het via uw smartphone

20

Winstpremie of woonbonus

FLEET 32

Ario: 12 miljoen kilometer zonder ongevallen

© Studio Dann

‘Ik wil niet elke dag met cijfers bezig zijn’ - Ondernemer Peter Vercaemst over het leven na Biover.

Inspiratie voor ondernemers Pulse verschijnt vier keer per jaar. Elke editie zit vol concrete tips en besteedt aandacht aan trends en actualiteit in telecom, IT, hr, internationalisatie, financiën, energie, overheid, vastgoed, innovatie, marketing en technologie.

Colofon Pulse is een gratis bijlage bij De Tijd van 13 juni 2018 en een initiatief van Tijd Connect. De Tijd is een uitgave van Mediafin.

Product Manager: Helena Wilmet Redactie: Dimitri Dewever, Karin Eeckhout, Frederic Eelbode, Vinciane Pigarella, Roel Van Espen, Timothy Vermeir Eindredactie: Kiki Feremans Foto en illustratie: Pieter Van Eenoge, Studio Dann, Frederic Raevens Lay-out: Mediafin Creative Studio Adres: Tour & Taxis, Havenlaan 86c bus 309, 1000 Brussel Abonnementen en distributie: Tel. 0800/55 150, E-mail: abo@tijd.be Advertenties Trustmedia: Tel. +32(0)2 422.05.11, E-mail info@trustmedia.be Verantwoordelijke uitgever: Frederik Delaplace, Havenlaan 86c bus 309, 1000 Brussel

Volgende publicatiedatum 3 oktober 2018

Niets uit deze uitgave mag door middel van elektronische of andere middelen worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt worden zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de uitgever © Mediafin

CONNECT

FINANCE

Microkrediet, macroresultaten Cécilia Ntelo-Wa-Leko was nog maar 20 jaar toen ze een revalidatieboerderij voor kinderen wilde openen. Dat project bleek ambitieus, zwaar en duur. ‘Ik wist niet waar ik het geld moest halen of hoe ik mijn plek kon opeisen naast de erkende verenigingen.’ Dus begon ze aan een meer bescheiden plan, maar ook één met een sociale inslag: een inclusieve crèche voor dove en horende kinderen. ‘Mijn mama heeft 28 jaar in een crèche gewerkt. Na school en tijdens de vakantie ging ik er helpen. Ik heb daar veel tijd doorgebracht.’

Toen ze een dove oud-medeleerlinge tegen het lijf liep, kreeg Cécilia NteloWa-Leko een idee: ‘Ik bezocht een secundaire school, waar slechthorende kinderen in de klas zaten naast horende leerlingen. Dat vond ik erg waardevol. Voor mij was het vanzelfsprekend om een crèche te openen volgens datzelfde principe.

Er is bovendien een nijpend gebrek aan inclusieve instellingen in Brussel.’

Voor de financiering ging Ntelo-WaLeko eerst naar de banken. ‘Na vier weigeringen kwam ik terecht bij BNP Paribas Fortis, die me doorverwezen naar MicroStart, de kredietorganisatie die me sindsdien ondersteunt. Zij lenen me niet alleen het geld. Er is een heel team dat mij praktisch bijstaat.

En dat is goud waard.’

MicroStart werkt samen met Funds For Good. De organisatie leende Ntelo-Wa-Leko een derde van het ge-

© Frederic Raevens

vraagde bedrag, zonder intrest. Ze kreeg ook gratis coaching, op maat van haar noden.

DE JUISTE OMKADERING Met haar microkrediet op zak zocht en vond Cécilia Ntelo-Wa-Leko de juiste personen voor haar project: boekhouder, verzekeringsmakelaar,

advocate. ‘Mijn boekhouder hield er rekening mee dat mijn vzw nog in de kinderschoenen stond. Voor mijn verzekeringen krijg ik hulp van een vriend die makelaar is. Mijn nicht is advocate en houdt alle juridische zaken nauwlettend in het oog. Ik krijg ook steun van Stichting MargueriteMarie Delacroix, die zich inzet voor

5 PULSE

13 JUNI 2018

In 2018 richtte lerares en jonge onderneemster Cécilia Ntelo-Wa-Leko de vzw Zarafa op. De crèche vangt dove en slechthorende kinderen én kinderen zonder gehoorproblemen op. Haar project, dat door een microkrediet gefinancierd werd, won de prijs ‘Vrouw, moeder, ondernemer’ tijdens de Week van het Microkrediet in maart.

TIPS

Ik moest vier weigeringen van de bank slikken voor ik mijn microkrediet binnenhaalde.

Cécilia Ntelo-Wa-Leko, Zarafa

Omring u met ernstige en vakkundige mensen. Cécilia Ntelo-Wa-Leko had een slechte ervaring met een architect die het werk waarvoor hij werd betaald, niet uitvoerde. Resultaat: financieel verlies en een jaar vertraging. Daarnaast waren er nog de kosten voor de juridische vervolging vooraleer de onderneemster het verloren geld terugkreeg.

Onderschat de administratieve complexiteit niet. Het systeem is ingewikkeld, de procedures zijn lang en traag. U kunt zich snel overdonderd voelen. Vandaar het belang van een goede entourage.

Stel een betrouwbaar en stevig businessplan op. En blijf dat herwerken tot het perfect zit.

Zorg voor een goed risicobeheer.

Zoek hefbomen. Informeer naar subsidies en stichtingen. Er zijn er voor elk projecttype.

mindervaliden. Een goede omkadering is van vitaal belang.’

Tijdens de Week van het Microkrediet halfweg maart, kreeg Cécilia NteloWa-Leko de prijs ‘Vrouw, moeder, ondernemer’ en die van Micro-ondernemer van het Jaar. ‘Ik ben erg trots op die prijzen. Het is een erkenning, bevestiging en bekroning van vier

jaar lang verbeten vechten, ook door privéproblemen’, vertrouwt Cécilia Ntelo-Wa-Leko ons toe. ‘Af en toe liet ik de moed zakken en dacht ik dat Zarafa er nooit zou komen. MicroStart geloofde in mij en in Zarafa, ook toen ik er zelf niet meer in geloofde.’

De erkenning heeft deze nieuwe inclusieve crèche in Brussel op de kaart

Geloof in uw project. U bent de eerste die erin moet geloven en het project dragen.

6 FINANCE

© Frederic Raevens

© Frederic Raevens

Microstart geloofde in mij en in Zarafa, ook toen ik er zelf niet meer in geloofde. © Frederic Raevens

Cécilia Ntelo-Wa-Leko, Zarafa

gezet. ‘De crèche ging open op het moment van onze dubbele nominatie, dat was prachtige reclame. Ik merkte toen dat Zarafa veel mensen raakt, zoals het ook mij had geraakt.

WAT IS EEN MICROKREDIET? Een microkrediet is een lening van enkele duizenden euro’s, waardoor zelfstandigen hun project kunnen opstarten of ontwikkelen. Het is een veel soepeler krediet dan de traditionele lening bij de bank. De terugbetaling van de lening gebeurt op korte termijn. Om een microkrediet binnen te halen, is een financieel en commercieel plan aan te raden. Sommige microkredietverleners adviseren kandidaten bij een financieel plan. Anderen bieden de eerste twee jaar begeleiding aan door een coach, of gratis advies van vrijwillige experts.

Er zijn verschillende microkredietverleners in Vlaanderen (Gent, Genk, Antwerpen), in Wallonië (Luik, Charleroi) en in Brussel,

Je moet geloven in je project. Bij elke tegenslag zei mijn advocate me dat als het zo makkelijk was om ondernemer te worden, iedereen een bedrijfje zou opstarten. Zij overtuigde

waar elke ondernemer of zelfstandige te rade kan gaan.

WIE KAN GEBRUIK MAKEN VAN EEN MICROKREDIET? 앫 Rechtspersonen 앫 Zelfstandigen in hoofdberoep 앫 Zelfstandigen in bijberoep 앫 Jonge ondernemers 앫 Micro-ondernemingen 앫 Sociale eenmans- of collectieve ondernemers

VOOR WELKE BEHOEFTE(N)? 앫 Een professionele activiteit opstarten of ontwikkelen met een al dan niet duurzaam ontwikkelingsaspect.

me om nooit op te geven: de overwinning zou dubbel zo zoet smaken.

En ze had gelijk’, glimlacht Ntelo-WaLeko.

앫 Een sociaal en duurzaam ondernemingsproject opstarten of ontwikkelen. 앫 De aankoop van materiaal financieren of de uitbreiding van de veiligheid in een onthaalinstelling voor kinderen. 앫 Uitgaven financieren om een activiteit in moeilijkheden opnieuw te lanceren.

VOOR WELK BEDRAG? Het bedrag van een microkrediet varieert naargelang de verschillende financiële instellingen en volgens de criteria die de instellingen hanteren. De verleende kredieten schommelen meestal tussen 500 en 25.000 euro.

8 FINANCE

Pioniers uit de deeleconomie Onlineplatformen die vraag en aanbod matchen voor kennis, hulp of producten: het concept van de deeleconomie kent tal van voordelen. Het Europees Economisch en Sociaal Comité prijst bijvoorbeeld de sociale interactie en het vertrouwen tussen de gebruikers, de lagere CO2-uitstoot en de toegang tot kwalitatief hoogwaardige producten en diensten voor consumenten met lagere inkomens.

WETTELIJKE ERKENNING

e enog an E ter V © Pie

In ons land opereerden bedenkers van platformen in de deeleconomie tot vorig jaar in een grijze zone.

Hen werd oneerlijke concurrentie en aanzetten tot zwartwerk verweten. Maar sinds 1 maart 2017 is er een wettelijk kader voor zulke bedrijven. ListMinut uit Brussel is de eerste Belgische onderneming uit de deeleconomie die toen wettelijk erkend werd.

Hoe werkt het? Gebruikers vragen via ListMinut een dienst aan. Het platform waarschuwt personen met de nodige bekwaamheid in de buurt.

Een privéleraar, tuinier, babysitter, pakjesbezorger, klusjesman, computerhersteller? Alles kan. De dienstverleners bepalen hun prijs. De aanvragers kiezen met wie ze in zee willen, op basis van afstand en kostprijs.

Na een eerste reclamecampagne in 2013, twee maanden na de lancering van het platform, ontvingen we een telefoontje van het Arbeidsaudito-

9 PULSE

13 JUNI 2018

Airbnb, Uber, Deliveroo: de deeleconomie groeit razendsnel - ook in België: de oprichters van ListMinut, FLAVR, Poppy Mobility en PARKLE vertellen wat zij tot nu toe geleerd hebben van hun avonturen.

Elke maand groeit minstens een van onze dienstaanbieders dankzij ons platform door naar een beroep als zelfstandige.

Jonathan Schockaert, ListMinut

raat, vertelt Jonathan Schockaert, medestichter en CEO van ListMinut.

‘Wat wij deden was illegaal, en we moesten onze activiteiten meteen staken, zeiden ze. Zeer demotiverend.

Maar we lieten ons niet uit het lood slaan. We zijn gaan praten en blijven praten met overheidsinstanties om een oplossing te vinden. En die is er via die nieuwe wet gelukkig net op tijd gekomen voor ons.’

TIMING IS CRUCIAAL Ook Alexander Van Laer, die samen met Moos Tits FLAVR en Poppy bedacht, herkent die problemen. ‘Bij ons zat de timing minder goed. FLAVR, ons platform waarbij hobbykoks voor mensen uit de buurt konden koken,

hebben we begin mei stopgezet. De match tussen vraag en aanbod in dat zakenmodel bleek uiteindelijk te complex om rendabel te zijn. Je hebt veel chefs nodig die het eten willen maken, en heel veel gebruikers die het eten willen kopen – dat dan bovendien nog aan hun smaak moet beantwoorden.’

Met het autodeelconcept Poppy pakt Alexander Van Laer het bewust anders aan. Het verschil met Cambio?

De 350 auto’s van Poppy zijn CO2neutraal en hebben geen vaste stations. Gebruikers reserveren een wagen via hun smartphone, zien de locatie van het dichtstbijzijnde voertuig en kunnen het met diezelfde app – zonder sleutels – openen en starten.

Voorlopig is de dienst (gelanceerd op 15 januari 2018) alleen in Antwerpen beschikbaar. 12.000 mensen registreerden zich in enkele maanden tijd.

Het is de bedoeling om de komende jaren uit te breiden naar andere steden.

‘We mikken op de fundamentele veranderingen in de mobiliteitsindustrie.

Bezit maakt de komende jaren steeds meer plaats voor een dienst. Steeds meer mensen zullen niet langer een auto of een motor kopen, maar er eentje gebruiken als ze die nodig hebben. En dat via een servicemodel, waarbij onderhoud, verzekering en al wat erbij hoort ter beschikking gesteld wordt tegen een gebruiks- of abonnementsprijs. Je betaalt dus alleen voor het werkelijke gebruik van de wagen. Privéwagens worden minder aantrekkelijk - overbodig hopelijk, voor mensen in een stad. We voelen dat gedeelde mobiliteit steeds meer speelt in de maatschappij. Onze timing zit wel goed’, meent Alexander Van Laer.

REALISEER EEN DRAAGVLAK Veel initiatieven in de deeleconomie concentreren zich op een niche. Het moeilijkste daarbij is de opbouw van een community. Die vormt het draagvlak, vertelt Chris De Herdt, oprichter van PARKLE, de Airbnb voor parkings. Eigenaars van parkeerplaatsen in flatgebouwen kunnen hun plek verhuren aan buren of bezoekers. De ap-

10 IT-TELECOM

plicatie die vraag en aanbod aan elkaar koppelt, zit als een chatbotfunctie vervat in Facebook Messenger. Bewoners van een bepaald gebouw kunnen bij een aanvraag aangeven wanneer en hoe lang zij zelf weg zijn, en hun plek dus vrij is. Het concept is sinds 2017 operationeel in Leuven.

‘Het moeilijkste? Mensen overtuigen om met het systeem te beginnen’, zegt De Herdt. ‘Veel oplossingen in de deeleconomie bewijzen hun kracht pas wanneer je er als gebruiker of aanbieder zelf mee aan de slag gaat. Om daarin te slagen moet je dus visibiliteit creëren. Aanwezig zijn op beurzen, meedoen aan wedstrijden, promotie, reclame: noem maar op. Hoe meer mensen je product kennen, hoe meer ze geneigd zijn om het zelf uit te testen. Dat kost tijd.’

Het moeilijkste?

Mensen overtuigen om met het systeem te beginnen.

Chris De Herdt, PARKLE

DEELECONOMIE CREËERT JOBS ListMinut telt ondertussen meer dan 100.000 gebruikers, voornamelijk rond Brussel, Antwerpen en Gent.

Jonathan Schockaert: ‘We zitten nu aan een gebruikersaantal waarmee we écht een impact kunnen maken.

Uiteraard zijn we een commercieel bedrijf, en willen we gezonde financiële resultaten. Maar het menselijke aspect aan ons concept is voor ons minstens even belangrijk. Niet alleen brengen we regiogenoten met elkaar in contact. Maar we zorgen er ook voor dat mensen hun eigen job kunnen creëren. Als bijverdienste, maar ook als een volwaardig nieuw beroep.’

Want ListMinut stimuleert het zelfstandig ondernemerschap. Elke maand groeit minstens een van de dienstverleners dankzij het platform door naar een beroep als zelfstandige. Jonathan Schockaert: ‘We begeleiden die mensen ook. Daarvoor werken we samen met een sociaal secretariaat dat hen door de formaliteiten loodst. Ze kunnen binnen de 24 uur hun ondernemingsnummer ontvangen. Fantastisch toch, wat de deeleconomie allemaal kan?’

TIPS VOOR BEDRIJVEN DIE DE DEELECONOMIE WILLEN STIMULEREN Vertrouwen is fundamenteel Zonder vertrouwen heb je geen draagvlak, meent Jonathan Schockaert, medestichter en CEO van ListMinut. ‘Zorg dat het platform dat je creëert betrouwbaar is en blijft. Daar heb je informaticaspecialisten voor nodig.

Minstens zo belangrijk is het vertrouwen tussen de klanten. Een klantendienst is onontbeerlijk om een betrouwbare community tussen vraag en aanbod op te bouwen. Focus op mensen. Zij vormen de fundering van je platform.’

Gebruiksvriendelijkheid is de nieuwe loyaliteit De maatschappij digitaliseert razendsnel.

Alles wordt én moet steeds gebruiksvriendelijker, zegt Alexander Van

Laer, medeoprichter van Poppy. ‘We willen met één druk op de knop eten bestellen en verwachten dan dat het een half uur later thuis geleverd wordt. De verwachtingen van klanten worden steeds groter. Daarom is het van levensbelang om je platform via een app of website zo laagdrempelig en intuïtief mogelijk te maken.’

Zo snel mogelijk testen Geen betere manier om een basisidee uit te proberen, dan het meteen voor de leeuwen te gooien, meent Chris De Herdt van PARKLE. ‘Test je concept zo snel mogelijk uit bij je doelpubliek. Daar leer je ontzettend veel uit. Daarna volgt er een fase van aanpassingen, wijzigingen of toevoegingen.’

11 PULSE

13 JUNI 2018

Het erfrecht krijgt een update Vanaf 1 september ondergaat het erfrecht een update. Die geldt ook als u een eenmanszaak of vennootschap erft.

Bij de hervorming van het erfrecht ging de overheid uit van de centrale gedachte: u moet meer vrijheid, transparantie en zekerheid krijgen als u uw nalatenschap regelt. De mogelijkheden worden flink ruimer. Zeker als u een familiebedrijf nalaat, is hulp van een notaris, boekhouder of belastingadviseur belangrijk. Dat kan uw erfgenamen een pak geld besparen.

3 PROCENT U kunt niet zomaar gebruikmaken van het verlaagd tarief. Daarvoor moet u verwant zijn met de erflater.

Voor erfenissen in rechte lijn of tussen partners betaalt de erfgenaam 3 procent belasting op de nettowaarde van het familiebedrijf.

Als u dus van uw ouders een eenmanszaak erft die 500.000 euro waard is, moet u 15.000 euro betalen.

BASISPRINCIPE Hoeveel erfbelasting u moet betalen, hangt af van de waarde van de erfenis en de graad van verwantschap met de overledene. Voor de waarde van de erfenis zijn er schijven. De erfbelasting stijgt naarmate de waarde van de erfenis hoger is en de graad van verwantschap lager is. Kinderen, partners en ouders betalen de laagste erfbelasting.

GUNSTREGIME Erft u een familiale eenmanszaak of vennootschap? Dan kunt u rekenen op een gunstregime, een verlaagd tarief. Het is niet de bedoeling dat kinderen die de zaak van hun ouders erven daar zoveel erfbelasting op moeten betalen dat ze het bedrijf niet kunnen behouden. De overheid streeft naar continuïteit van ondernemingen en duurzame werkgelegenheid. Met dit voordeeltarief stimuleert ze de tijdige opvolging en garandeert ze het voortbestaan van de zaak.

De overheid doet dit om bedrijfsleiders aan te sporen nu al na te denken over hun opvolging.

Er gelden wel enkele voorwaarden voor het verminderd tarief. U moet de zaak minstens drie jaar voortzetten. En het vastgoed van de onderneming waarvoor het gunsttarief geldt, mag u niet hoofdzakelijk als woning gebruiken.

VENNOOTSCHAP Ook een familiale vennootschap moet u minstens drie jaar na het overlijden van de erflater voortzetten.

Ze moet een reële economische activiteit uitoefenen. Dat moet u bewijzen door drie jaar een jaarrekening in te dienen. Het kapitaal van de vennootschap mag in die periode niet dalen door uitkeringen of terugbetalingen. Als u dat toch doet, belast de belastingdienst de uitkering of terugbetaling tegen het normale tarief. Tot slot moet de maatschappelijke zetel drie jaar in Europa blijven.

SCHENKING Veel ondernemers schenken tijdens hun leven hun zaak al weg om hun erfgenamen de erfbelasting te besparen. Sinds 2012 geldt er een regeling voor overdrachten van familiale ondernemingen en vennootschappen waardoor u géén schenkbelasting moet betalen. Hiermee kunt u de erfbelasting met andere woorden legaal omzeilen. De overheid doet dit om bedrijfsleiders aan te sporen nu al na te denken over hun opvolging.

12 FINANCE

Cash om de wereld te veroveren ‘EEN PITCH GAAT OVER CREDIBILITEIT’

‘In al die jaren heb ik eigenlijk nog maar één keer gedacht: dit is werkelijk uniek. Het is steeds moeilijker om zoiets te vinden, al was het maar omdat je vandaag internationaal concurreert. Als je pitcht, moet je een goed idee hebben, maar voor mij is dat maar een eerste stapje.’ Jurgen Ingels gelooft dus niet echt in ideeën die zo goed zijn dat ze zichzelf verkopen. Startende ondernemers die bij hem aankloppen voor kapitaal zijn maar beter grondig voorbereid.

Waar hij op let, als een ondernemer komt pitchen? Hij heeft het over passie tonen en jargon vermijden, over grootspraak die nefast is en demonstraties die in het honderd lopen omdat de wifi niet op voorhand werd getest. ‘Je moet een boeiend verhaal

© VIER

Jurgen Ingels is bekend als een van de vijf 'leeuwen' uit het televisieprogramma De Leeuwenkuil. Maar hij is toch vooral de man die na de verkoop van zijn onderneming Clear2Pay als venturecapitalist investeert in beloftevolle fintechbedrijven. Hij zag al talloze pitches van jonge ondernemingen op zoek naar kapitaal en weet als geen ander wat werkt en wat niet.

vertellen: waar komt het idee vandaan, waarom doe je dit, waarom is het uniek...? Pas als dat verhaal consistent is en met passie gebracht, dan ben je goed bezig.’

KRITISCHE VRAGEN ‘Wat voor mij ook belangrijk is: een managementteam moet er als een

team staan. Ik wil niet dat de CEO het woord voert, terwijl de rest er voor spek en bonen bij staat’, vertelt hij. ‘Maak afspraken over wie welke vragen zal beantwoorden en spreek elkaar vooral niet tegen.’

Ik stel ook altijd kritische vragen, vervolgt Ingels. ‘En dat doe ik niet alleen om het antwoord te horen, maar ook

13 PULSE

13 JUNI 2018

Als start-up hebt u een product of dienst waarmee u de wereld zal veroveren. U hebt het lef om de gevestigde waarden het vuur aan de schenen te leggen, en de passie om er voluit voor te gaan. Maar hoe zit het eigenlijk met de financiële kant van de zaak?

Ga eerst langs bij de venturecapitalist van wie je eigenlijk geen geld wilt, om te zien hoe die reageert.

Jurgen Ingels, venturecapitalist

In het Vier-programma De Leeuwenkuil zoeken jonge ondernemers kapitaal voor hun project. Met hun pitch moeten ze investeerders overtuigen.

om te zien hoe je reageert, hoe goed je je markt kent. Want ik zie vaak dat mensen niet de moeite nemen om naar concurrenten te kijken: wie zijn de concurrenten, hoe zijn die georganiseerd, hoe werken hun marketing en sales...? Die andere spelers moeten een benchmark zijn, waardoor je je plannen kunt toetsen op hun reali-

teitsgehalte: als de gemiddelde groei van startende ondernemingen in je markt 10 procent is, dan komt jouw “wij gaan met 50 procent groeien vanaf dag één” wel erg ongeloofwaardig over.’

Nog een tip? Ken je cijfers, óók als CEO. Dat hoeven niet alle details te zijn, maar wel de belangrijkste zaken

als omzet, kosten, personeel, ebitda, omzet per klant... voor de komende jaren. ‘Je moet die op een blad schrijven, boven je bed hangen en er elke avond naar kijken tot ze in je hoofd zitten. Een pitch gaat over niet meer of minder dan credibiliteit.’

OEFENEN EN AANPASSEN En oefen, raadt Jurgen Ingels aan, twintig, dertig keer als het moet. Een pitch moet in je vingers zitten vóór je tegenover een potentiële investeerder staat, met in je mouw een antwoord op elke mogelijke vraag.

Geef ook niet op: het kan 20 meetings duren vooraleer je één termsheet te pakken hebt. En verwerk na elke pitch de feedback, pas je verhaal aan en ga sterker naar de volgende afspraak. ‘Bovendien: ga eerst bij de venturecapitalist van wie je eigenlijk geen geld wilt, gewoon om te kijken hoe ze reageren. Die informatie kun je gebruiken wanneer je voor de venturecapitalist staat van wie je echt graag geld wilt krijgen.’

Weet wel dat venturecapitalists elkaar kennen: het is een kleine wereld van mensen die elkaar een paar keer per jaar zien en informeel over hun projecten praten. ‘Als je het niet goed gedaan hebt omdat je niet voorbereid was, dan gaat het rond in de markt.’

GELD, EN TIJD ‘In managementboeken gaat het steeds over het belang van een goed

14 FINANCE

team, een goed product, een markt die groot genoeg is en kapitaal’, zegt Ingels. Het team, het product en de markt heb je zelf in handen, en voor het kapitaal klop je aan bij de venture capitalist. Maar er is nog een vijfde en cruciaal element, zegt Jurgen Ingels: tijd.

‘Ik vraag me altijd af tijdens een pitch, of ik als investeerder in staat zal zijn om voor die mensen tijd te reduce-

ren, door de mensen die ik ken of de ervaring die ik heb. Door minder fouten te maken, kan een bedrijf sneller op de markt komen met zijn product.

Dat is belangrijk: als je product niet het beste is, maar je time to market is korter, kun je tóch de winnaar zijn’, besluit Ingels. ‘Maar... je moet mensen hebben die daar voor open staan, die bereid zijn om te leren en te luisteren.’

In al die jaren heb ik eigenlijk nog maar één keer gedacht: dit is werkelijk uniek. © VIER

Jurgen Ingels, venturecapitalist

‘GEBREK AAN CASHFLOW IS EIGENLIJK DE ENIGE REDEN IS WAAROM BEDRIJVEN DOODGAAN’ DE JUISTE PRIJS

Omar Mohout helpt (technologie)bedrijven opschalen en de wereld veroveren, én hij houdt als onderzoeker de Europese ecosystemen goed in het oog. Hij werkt bij het centrum voor technologische industrie Sirris, maar is ook verbonden aan de Antwerp Management School, Universiteit Antwerpen en Solvay Business School. ‘De grootste uitdaging voor startende ondernemingen? Als je er niet in slaagt om mensen en bedrijven te overtuigen om voor je product of dienst te betalen, dan heb je een probleem van validatie. Want de beste validatie is een betalende klant’, zegt Mohout. ‘Je moet de waarde die je creëert naar de markt brengen, maar er vooral ook voor zorgen dat de waarde terugvloeit naar je bedrijf.

Daar loopt het vaak verkeerd.’

© RV

‘De beste validatie van een product of dienst? Een betalende klant’, vindt Omar Mohout. En toch geven start-ups onvoldoende aandacht aan prijszetting en cashflow.

Je moet nadenken over cash, vanaf dag één.

Omar Mohout, Sirris

Een eerste belangrijke stap de juiste prijs vinden voor je product of dienst. Startups vertrekken meestal vanuit een kostenberekening, stelt Mohout: wat op het prijsetiket komt, zijn de kosten plus een marge. Nochtans is dat niet de manier om het product echt te valideren. ‘Value pricing gaat over de waarde die je brengt aan je klant. Dat is niet makkelijk, want de impact van je product voor je klant is niet te meten. Tegelijk wil je zo veel mogelijk waarde capteren, maar ook een incentive geven aan mensen om jouw producten of diensten te kopen. Het is dikwijls een uitdaging om de balans te vinden tussen wat je wilt vragen en wat aanvaardbaar is voor de klant.’

Pricing is een proces dat nooit stopt, merkt Mohout op: als je product evolueert, moet ook de prijs dat doen. En zolang de prijs met niet meer dan 11 procent stijgt in één keer, aanvaarden klanten dat ook, met de nodige argumentatie, zo leert de wet van Weber.

15 PULSE

13 JUNI 2018

STEUN VOOR STARTERS Elke starter kan wel een duwtje in de rug gebruiken. Verschillende overheden bieden steunmaatregelen die specifiek gericht zijn op startende ondernemingen. Een greep uit het aanbod.

VLAANDEREN

LIEVER EERDER DAN LATER Naast de prijs, zijn ook de betalingsvoorwaarden belangrijk. Die bepalen je cashflow. Cruciaal, weet Omar Mohout: ‘Gebrek aan cashflow is eigenlijk de enige reden is waarom bedrijven doodgaan’, zo klinkt het overduidelijk. ‘Je moet nadenken over cash. En dikwijls denken mensen wel na over de prijs die ze willen vragen, maar niet over de betalingsvoorwaarden. Maar als je – om welke reden ook – twee maanden moet wachten op je geld heb je een probleem, want je moet die periode overbruggen.’ Goed nadenken over wie op welk moment met geld over de brug komt, is de sleutel.

Wanneer moeten die drukbezette startende ondernemers nadenken over validatie en cashflow? Vanaf dag één, benadrukt Mohout. ‘Want het grootste gevaar is dat niemand zit te wachten op wat je aan bouwen bent. Kom vanachter je bureau en ga naar de markt. Je moet mensen overtuigen om klant te worden en in functie van hun noden bouwen. Op de markt wint niet het perfecte product, wel degene die als eerste de waarde capteert.’

PMV (vroeger Participatiemaatschappij Vlaanderen) biedt verschillende interessante leningformules voor starters. De Startlening+ van maximaal 100.000 euro is bedoeld voor de financiering van investeringen, en de financiering van de behoefte aan bedrijfskapitaal.

De Ecologiepremie+ is een financiële tegemoetkoming aan ondernemingen die ecologie-investeringen realiseren. Opgelet: de premie geldt voor een beperkte lijst van technologie.

Het Vlaamse Agentschap Innoveren & Ondernemen ondersteunt onderzoeksprojecten. De subsidie voor een project wordt bepaald op basis van de projectbegroting. Die omvat alle kosten die nodig zijn om het project uit te voeren. De subsidie wordt berekend als een percentage van de onderzoeksprojectbegroting. Het basissteunpercentage voor een project ligt tussen 25 en 50 procent.

WALLONIË In Wallonië biedt Sowalfin achtergestelde leningen aan startende ondernemers. Via cofinanciering kan een ondernemer een achtergestelde lening tot 500.000 euro bekomen, voor maximaal 40 procent van de totale financiering. Sowalfin biedt ook Garantie aan, een gedeeltelijke waarborg voor maximaal 75 procent van de lening die u aangaat bij een bank.

De Société Régionale d’Investissement de Wallonie (SRIW) heeft een brede waaier aan oplossingen op maat om verschillende types projecten te ondersteunen, onder meer voor het opzetten van een onderneming of groei door innovatie of investering. SRIW biedt kapitaalinvestering, achtergestelde leningen, converteerbare leningen, aandelenkredieten enzovoort.

BRUSSEL Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geeft financiële ondersteuning aan nieuwe initiatieven, in het bijzonder als die gevestigd zijn in de 'ontwikkelingszone' van het gewest: bepaalde delen van Anderlecht, Brussel, Vorst en Sint-Jans-Molenbeek. Startende ondernemers kunnen steun krijgen voor investeringen in onroerend goed, investeringen in materiaal en immateriële investeringen.

MEER INFORMATIE: Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen: https://www.vlaio.be/nl/subsidies-financiering Brussel Economie en Werkgelegenheid: http://werk-economie-emploi.brussels/nl_BE/steun-en-subsidies Infos-Entreprises in Wallonië: https://infos-entreprises.be/new-home/creer/aides-et-soutiens/ Startup Europe: http://startupeuropeclub.eu/eu-funds-and-support/ Leg ook uw oor te luisteren bij de lokale overheid: vele steden en gemeenten, maar ook provincies, bieden (al dan niet financiële) ondersteuning aan wie een onderneming opricht.

16 FINANCE

5 valkuilen bij de aankoop van een onderneming Soms is de overname van een onderneming dé manier om uw droom als ondernemer waar te maken. Want door de vergrijzing zoeken steeds meer kmo’s een gepassioneerde opvolger.

Hans Vanoorbeek, medeoprichter van het Centre for Mergers, Acquisitions & Buyouts, en als hoogleraar verbonden aan de Vlerick Business School, bestudeert het onderwerp gedetailleerd. ‘We hebben een opleiding ontwikkeld voor mensen die een bedrijf willen overnemen. Dat zijn in de praktijk meestal hoogopgeleide 40’ers en 50’ers, die bereid zijn om hun job vaarwel te zeggen en om het grootste deel van hun spaargeld te investeren in een bedrijf. Ze willen die onderneming dan uitbouwen of een nieuwe dynamiek geven.’

1

2 2. HET BEDRIJF IS ER SLECHTER AAN TOE DAN U DACHT Bedrijf gevonden? Check dan of het zich ook écht in de staat bevindt waarin de koper het voorstelt. Hans Vanoorbeek: ‘Dat kun je afleiden uit de historische financiële en commerciële resultaten.

Vraag bijvoorbeeld waarom de winstmarges lager of hoger zijn dan het sectorgemiddelde. Tracht te begrijpen waar en met wie er winst gemaakt wordt. En onderzoek ook het bedrijfsimago en de –cultuur: praat met klanten, personeelsleden, leveranciers en aandeelhouders. Kijk na of machines up-to-date zijn, of de gebouwen in orde zijn, enzovoort. Dit soort analyse is een due diligence en die kan zeer divers zijn.’

1. HET BEDRIJF PAST NIET BIJ U De Europese academische literatuur over het onderwerp is zo goed als onbestaande. Daarom werkt Hans Vanoorbeek aan een doctoraat over het onderwerp. ‘De eerste vraag voor overnemers: welk bedrijf past bij mij en hoe vind ik dat? Een passend bedrijf zoek je idealiter in je kennis- en interesseveld, en dat kan via gespecialiseerde intermediairs, al dan niet met hun eigen websites. Bij die keuze is ook netwerken ontzettend belangrijk: praat met mensen, kennissen en contacten. En neem daar tijd voor. Het juiste bedrijf vinden duurt gemiddeld 18 tot 24 maanden.’

17 PULSE

Een bedrijf ‘starten’ door er een over te kopen, dat is vaak het plan van mensen die een carrièreswitch plannen. Ze willen ondernemer worden, maar niet van nul starten. Zorgvuldig plannen is dan de manier om een financieel drama te voorkomen. Vijf valkuilen die u daarbij moet mijden.

5. U GING TE VER IN DE ONDERHANDELINGEN Daarna volgen de onderhandelingen over de overname. Daar zijn veel potentiële kopers in de praktijk vaak onvoldoende op voorbereid. Drijf het nooit tot het uiterste. Want vaak hebt u na de overname de verkoper nog nodig voor allerlei praktische zaken, vragen en aanbevelingen. Hans Vanoorbeek: ‘Deze strategie is vaak perfect uitvoerbaar. Omdat het veelal over de overname van kleinere bedrijfjes gaat, met jaaromzetten van gemiddeld 2 tot 4 miljoen euro, heerst er zelden veel competitie tussen potentiële overnemers. En soms is een goede fit belangrijker dan alleen de prijs. De verkoper moet de indruk krijgen dat zijn baby in goede handen terechtkomt, en een mooie toekomst heeft.’

3. DE JUISTE PRIJS WAS TOCH NIET CORRECT Daarna komt de waardering: wat is de ideale overnameprijs? Spring voorzichtig om met toekomstige inkomsten. Wees ook op uw hoede voor situaties waarbij een opvallende stijging van de resultaten wordt voorspeld, in vergelijking met vlakke of dalende cijfers van de jaren voordien.

Check ook de beschikbare cashflow.

‘Het succes van een investering begint met de juiste prijs’, weet Hans Vanoorbeek. ‘Als je in het begin te veel betaalt, is het zeer moeilijk om van de investering een groot succes te maken. Want dan blijven er relatief weinig middelen over om investeringen en tegenvallers te dekken. Bij een lage prijs is dat net het tegenovergestelde. Momenteel is de markt relatief oververhit en liggen de prijzen historisch gezien aan de zeer hoge kant.’

3

5 4. UW FINANCIERING WAS NIET GOED ONDERBOUWD

4

Denk daarna na over de financiering: hoeveel spaargeld kan en wil ik investeren in het bedrijf? Hoeveel kan ik lenen? Hans Vanoorbeek: ‘Financiële instellingen overtuig je met een goed onderbouwd businessplan, waarin je alle risico’s en pluspunten van het bedrijf zet, en waarin je de toekomstperspectieven realistisch schetst. Maak ook een aantal scenarioanalyses om de schuldcapaciteit van het bedrijf te beoordelen: onder goede én slechte omstandigheden. Verduidelijk op welke manier en binnen welke termijn je kunt afbetalen. Die termijn bedraagt bij banken doorgaans 6 tot 7 jaar.’

13 JUNI 2018

HUMAN RESOURCES

Leren leidinggeven met uw smartphone ‘Er bestaan bibliotheken vol boeken over menselijk kapitaal, maar vaak blijven dat holle slogans’, vindt Fabienne Renders. Ze heeft ruim twintig jaar ervaring als freelance adviseur in human resources en learning & development bij bedrijven als Deloitte, Telenet, Eandis, AG Insurance en Belgocontrol. ‘Een gebrek aan autonomie leidt al te vaak tot burn-outs en absenteïsme. Leidinggevenden moeten zich focussen op de output. Stel concrete doelstellingen en criteria op, maar laat je teamlid beslissen hoe hij het aanpakt om de vooropgestelde output, het resultaat, te realiseren.

Terwijl je uiteraard beschikbaar bent voor transparante en eerlijke feedback.’

Word je niet als leider geboren? ‘Leiderschap is niet zoals een talenknobbel of een wiskundig brein. Het is een set van vaardigheden die je kunt aanleren; misschien kan niet iedereen dat, maar toch velen’, vindt Renders.

‘Een goede leider coacht en begeleidt, maar vaak ontbreekt het hem of haar aan een positief rolmodel. Directies kregen niet altijd het juiste voorbeeld en blijven steken in old school managementtechnieken als command & control of ze werken vanuit autoriteit met de daarbij horende machtsspelletjes. Eerlijkheid en openheid spelen nochtans een hoofdrol bij nieuw leiderschap.’

© RV

MOBIEL PLATFORM Vanuit de praktijk ontwikkelde Renders Start-to-Lead©. ‘Voor mij is waarachtigheid essentieel. Wie ben ik als leider?

Wat is mijn missie? Waarom ben ik leidinggevende? Er bestaan veel leiderschapscursussen, maar daarvoor moet je traditioneel naar een klaslokaal.

Vanuit Limburg rij je dan naar Gent en sta je vijf uur in de file. En dat net wanneer er zoveel op je afkomt als

nieuwe leidinggevende. Dat is voorbijgestreefd.’

Start-to-Lead© bestaat uit 6 online modules met 23 videolessen die de gebruikers volgen op hun smartphone, tablet of computer. Bij elke module horen praktische oefeningen, opdrachten en podcasts met managementtips.

Deelnemers krijgen zes maanden toegang tot hun online leeromgeving met alle inhoud. ‘De kennis kleeft aan de

19 PULSE

In twaalf weken een succesvolle leider worden? Volgens Fabienne Renders kan dat. Ze ontwikkelde een interactief online leertraject voor leidinggevenden.

‘Leiderschap is geen wiskundeknobbel.’

13 JUINI 2018

TIPS Creëer duidelijke verwachtingen Een goede verstandhouding tussen team en manager is cruciaal. Bepaal duidelijke verwachtingen en doelstellingen voor beide.

Leiderschap is een set van vaardigheden die je kunt aanleren.

Fabienne Renders, Start-to-Lead©

Connecteer Een aangename, positieve interactie ondersteunt kwalitatief werk. Leer uw teamleden kennen: hun interesses, expertise, motivatie, sterktes & ontwikkelingspunten. Laat hen een presentatie geven waarin ze zichzelf en hun projecten voorstellen.

Blik terug Neem de tijd om de geschiedenis van uw team te begrijpen. Leer belangrijke feiten, cultuur en sleutelfiguren van vroeger waarderen.

Vertrouw Integriteit, dienend leiderschap en authenticiteit zijn de bouwstenen van vertrouwen. Zelfbewustzijn is de basis.

Dat ontwikkelt u door eerlijk te reflecteren over uw werk en werkrelaties.

vingers van de deelnemers’, glimlacht Renders. ‘Ze kunnen er altijd en overal bij. Persoonlijke vragen beantwoord ik tijdens Q&A-sessies en er is een online community om ervaringen uit te wisselen.’

DAGELIJKS LEVEN Renders’ leerplatform is sinds april operationeel. Vooraf namen tien testpersonen deel. ‘Zo’n mobiel traject is

praktisch, want ik kon deze opleiding volgen en inpassen in mijn werkschema en dagelijks leven’, getuigt Filip Fransen, terreinverantwoordelijke bij recyclagebedrijf GRC. ‘Het netwerk van deelnemers uit andere sectoren vind ik bijzonder waardevol. Je ontdekt dat zij met dezelfde vragen zitten en dat ze je kunnen helpen. Je moet gewoon durven te vragen.’

Communiceer Communiceer proactief: wat u zegt, wanneer en hoe u het zegt. Kies voor het juiste communicatiemiddel en let op non-verbale hints. Oprechte feedback is cruciaal.

Vergader productief Bepaal vooraf het kader en het doel, en deel die aan iedereen mee. Beslis wie de vergadering moet bijwonen en stel doeltreffende vergaderregels op.

Vermijd ‘reünitis’.

20 HUMAN RESOURCES

Winstpremie of loonbonus?

De winstpremie is een nieuwe manier om werknemers te belonen op basis van de winst van een onderneming. De (para)fiscale voordelen en de eenvoudige invoering bieden de werkgever extra mogelijkheden.

Sinds 1 januari kan een werkgever op een eenvoudige manier een winstpremie toekennen aan zijn werknemers, gebaseerd op de bedrijfswinst van het voorbije jaar. Hij hoeft daarvoor zelfs niet te wachten tot het einde van het volgend boekjaar: de premie mag nu al berekend worden op basis van de winst van het boekjaar dat afgesloten werd vanaf 30 september 2017. Ze komt boven op het salaris, en mag dus niet toegekend worden in plaats van loon. Daardoor wordt de uitreiking van de winstpremie niet verhinderd door de loonnorm.

‘Hoewel het om een collectieve premie gaat, hoeft de werkgever niet hetzelfde bedrag toe te kennen aan alle werknemers’, weet Vincent Loenders, jurist sociaal recht bij bedrijfsadviesbureau Van Havermaet. ‘Ofwel kiest hij voor een identieke premie voor iedereen. Dat kan eenvoudig via een beslissing van de algemene vergadering, met gewone meerderheid. Ofwel laat hij de premie variëren op basis van de anciënniteit, de graad, de functie, de weddeschaal, het vergoedingsniveau of de vormingsgraad. Dat kan via een ondernemings-cao of toetredingsakte.’

FISCALE EN SOCIALE VOORDELEN

WINSTPREMIE Kosten werkgever Sociale bijdrage werkgever Belasting werkgever Brutobedrag Sociale bijdrage werknemer Belasting werknemer Nettobedrag Percentage netto

LOONBONUS

1.000€

1.000€

0€

248,12€

200€ 800€

0€ 751,88€

104,56€

98,27€

52,09€ 634,35€

0€ 653,61€

64,34%

65,36%

De winstpremie komt boven op het loon, en mag dus niet toegekend worden in plaats van loon.

werknemer slechts 13,07 procent aan sociale bijdrage moet inleveren’, legt Vincent Loenders uit. ‘De premie vormt geen aftrekbare kostenpost voor de vennootschap, maar de werknemer betaalt slechts 7 procent belastingen op het toegekende brutobedrag.’

De nieuwe winstpremie maakt het dus makkelijker om uw werknemers te laten delen in de winst en hen zo extra te motiveren. Dat kon ook al met de niet-recurrente resultaatsgebonden loonbonus, zoals bepaald in cao nummer 90. Uit het voorbeeld in bijgaande tabel blijkt dat die bonus voor de werknemer zelfs iets voordeliger is dan de winstpremie. Maar die laatste is dan weer eenvoudiger toe te kennen, en de werkgeverskosten zijn lager. Het loont in elk geval de moeite om beide opties tegen elkaar af te wegen.

De winstpremie is een flexibele oplossing, omdat ze toegekend mag worden als een vast bedrag of een percentage van het loon. Bovendien zijn er ook fiscale en sociale voordelen.

‘De werkgever betaalt op een winstpremie geen RSZ-bijdrage, terwijl de tock ters hut ©S

ONDERNEMEN

‘Ik wil nieuwe producten blijven ontwikkelen’ Peter Vercaemst was altijd al gepassioneerd door voeding en gezondheid. Als fervente sporter ondervond hij de positieve werking van voedingssupplementen. Die ervaring zette hem in 1985 aan tot de oprichting van Biover, samen met zijn vader Marc Vercaemst. Biover bracht voedingssupplementen en natuurlijke verzorgingsproducten op de markt.

Toen het bedrijf in 2003 werd verkocht aan Omega Pharma, was het de Belgische marktleider, met een omzet van 7 miljoen euro en 20 medewerkers.

Vercaemst bleef nog vijf jaar in dienst bij Omega Pharma, zoals zijn contract voorschreef. ‘Maar in volle vrijheid functioneer ik het best’, aldus Peter Vercaemst. En dus stortte hij zich in een nieuw avontuur met KeyPharm, dat voedingssupplementen op basis van planten op de markt brengt, net als Biover. ‘Ik had mijn kennis en contacten in de sector, het was logisch dat ik zou herbeginnen in een branche die ik kende.’ Peter Vercaemst staat in voor marketing en verkoop en heeft de algemene leiding, terwijl zijn broer Ward zich sinds zes jaar ontfermt over IT en financiën.

ONAFHANKELIJK ‘Ward en ik zijn voor 100 procent eigenaar van KeyPharm, en dat willen we ook zo houden, want het geeft ons de vrijheid om het op onze manier te doen. Destijds zijn we inge-

Ik ben weggegaan bij Omega Pharma, omdat het daar altijd over cijfers ging.

Peter Vercaemst KeyPharm

gaan op het verleidelijke voorstel van Omega Pharma, omdat het een goede beslissing leek na 18 jaar hard werken. Maar met KeyPharm zien we het anders. Om de zoveel tijd – vooral als we net in de pers zijn geweest – komen er partijen aankloppen om te praten.

Maar wij zien geen reden om een sterk groeiend bedrijf als KeyPharm te verkopen.’

‘Het loopt goed en we doen het graag. We hebben onze portfolio verbeterd en met ons meer diverse gamma is ons risico nog beter gespreid. Productie en verpakking zijn uitbesteed en we hebben zelf de nodige middelen om te investeren in onze voornaamste kostenpost: onderzoek en ontwikkeling.’ © Stu

nn dio Da

23 PULSE

13 JUNI 2018

© Studio Dann

Peter Vercaemst is de oprichter van het voedingssupplementenbedrijf Biover, dat hij verkocht aan Omega Pharma. Met KeyPharm begon hij opnieuw in dezelfde branche. En hij maakte succesvolle zijsprongen. Maar als het erop aankomt, hangt de West-Vlaamse serieondernemer toch het ‘schoenmaker blijf bij uw leest’-principe aan: ‘Gezondheid is en blijft onze focus.’

‘RETAIL IS NIET MIJN DING’ In 2004 nam Vercaemst Essenza over, een winkelketen gespecialiseerd in voedingssupplementen en natuurlijke verzorgingsproducten. Vijftien winkels telde de keten op een bepaald moment, goed voor een omzet van 9 miljoen euro en 58 medewerkers. Tien jaar na de overname verkocht Vercaemst de keten aan het internationale retailmerk Holland & Barrett. ‘Retail is niet mijn ding. Het is bovendien een sector die bijzonder zware investeringen vraagt: in winkels, stock enzovoort.’

EEN FINANCIËLE TIP: FACTORING ‘Wij doen aan factoring, dat wil zeggen dat de bank ons betaalt zodra we een factuur uitschrijven, en dat zij het bedrag daarna int bij de schuldenaar. In ruil betalen we een vergoeding aan de bank, maar het is uiteraard zeer interessant, omdat we meteen ons geld krijgen én we ons risico op wanbetaling beperken. Om daarvoor in aanmerking te komen, moet je als bedrijf of ondernemer natuurlijk al een zeker trackrecord kunnen voorleggen.’

Peter Vercaemst, KeyPharm

24 ONDERNEMEN

KeyPharm, ondertussen met 20 medewerkers gevestigd in een gloednieuw gebouw in Oostkamp, is volgens Vercaemst een sterk verbeterde versie van Biover. ‘Er is de voorbije decennia veel onderzoek gedaan naar de effecten van plantaardige voedingsstoffen en er zijn meer ingrediënten beschikbaar, waardoor de samenstelling van onze producten nog beter en doeltreffender is.’ Dus zet KeyPharm sterk in op innovatie en productontwikkeling, en spaart het kosten noch moeite om voor elk product de juiste grondstof met de juiste werking te vinden, waar ook ter wereld.

Als ik zie dat Matcha-thee opkomt, vlieg ik naar Japan om dat te bestuderen.

Peter Vercaemst, KeyPharm

SUPERFOODS Onder de merknaam Physalis brengt het bedrijf een gamma voedingssupplementen op basis van planten op de markt. ‘Onder dezelfde merknaam commercialiseren we ook essentiële oliën, aromatherapieproducten en infusies. Daarnaast staan we in voor de distributie van een aantal merken in de sfeer van wellness en gezondheid.

Zo zijn we de exclusieve Belgische verdeler van Tiger Balsam, de wereldberoemde Chinese balsem tegen spierpijn.’

Een paar jaar geleden lanceerde Keypharm met het merk Biotona ook

een reeks superfoods: poeders, zaden en bessen. Of superfoods hun naam waarmaken, daarover bestaat nogal wat discussie, maar ze zijn wel een rage bij foodies en hipsters. ‘Even hebben we overwogen om ook voedingsproducten zoals muesli en crackers op de markt te brengen, maar daar zijn we van teruggekomen. Meer dan op voeding, blijft de focus van

‘EEN UNIEKE BLEND’ trouwens sterk investeren in het product en in de verkoop en marketing. We zien trouwens ook potentieel om andere alcoholische dranken te ontwikkelen en op de markt te brengen. Zo hebben we net een gloednieuwe biowodka van tarwe en druif gelanceerd. Een unieke blend, al zeg ik het zelf.’ © Studio Dann

In 2016 lanceerde Vercaemst The Herbalist Gin, een aromatische biogin op basis van planten en kruiden, die hij samen met stokerij Filliers ontwikkelde. De gin wordt geserveerd bij het sterrenrestaurant Hertog Jan, in hippe strandbars en op chique bedrijfs- en privéfeestjes. ‘Het is een activiteit die we hebben opgestart bij KeyPharm, en die al rendabel is’, zegt een trotse Vercaemst. ‘Het is de bedoeling om die binnenkort in een apart bedrijf onder te brengen, omdat ze afwijkt van onze corebusiness: gezondheid. We blijven

KeyPharm op gezondheid liggen’, benadrukt Vercaemst.

BIOCOSMETICA Vorig najaar lanceerde KeyPharm zich met het huidverzorgingsmerk Pureté Bio ook in de wereld van de natuurcosmetica. ‘We zijn daarmee begonnen na de overname van Eclat Lifting, een product van het merk Vitalis. Het was geen bioproduct, maar het verkocht goed en wij zagen het potentieel. We hebben de formule verbeterd en bio gemaakt.

Kort daarna brachten we ook een gezichtsolie op de markt, omdat we voelden dat daar vraag naar was. Later volgden voedingssupplementen voor de huid.’

Vercaemst geeft toe dat de cosmeticamarkt al aardig verzadigd is en dat het zware investeringen vraagt om een kans op slagen te hebben. ‘Maar de vraag naar biocosmetica zit in de lift. Reguliere cosmeticaproducten bevatten vaak agressieve stoffen, en de consument is zich daar steeds beter

25 PULSE

13 JUNI 2018

OVER SUCCESVOL ONDERNEMEN ‘Toen we een jaar bezig waren met Biover, haakten twee vennoten af, omdat het succes voor hen te lang uitbleef. Supplementen waren toen aan een opmars bezig en zij hadden blijkbaar verwacht dat het bedrijf razendsnel groot zou worden. Mijn vader en ik hadden er toen ook de stekker uit kunnen trekken. Maar je moet in je product blijven geloven en het de tijd geven om te slagen.’

‘En nog een tip voor groeibedrijven: ga grondig en zorgvuldig tewerk bij de registratie van merken en de landen waar je die registreert. Zo vermijd je zware problemen als je firma in een latere fase een sterke geografische expansie kent.’

© Studio Dann

‘IK WIL NIET ELKE DAG BEZIG ZIJN MET CIJFERS’

© Studio Dann

KeyPharm werd opgericht in 2010.

In 2012 draaide het bedrijf een omzet van 3 miljoen euro. In 2017 was dat al 7 miljoen euro, evenveel als Biover toen het aan Omega Pharma werd verkocht. Ook voor dit jaar wordt een forse groei verwacht.

van bewust. Wij onderscheiden ons niet alleen van de traditionele huidverzorgings- en cosmeticalijnen, maar ook van de natuurcosmetica die al op de markt is. Want wij garanderen een percentage van 95 tot 100 procent aan biologische ingrediënten.

Verder helpt het dat we over de middelen beschikken om de marketing goed aan te pakken, en dat we de distributiekanalen al hebben.’

EXPORT ‘Op dit moment verkopen we vooral in natuurvoedingswinkels en grotere retailketens zoals Di, Bioplanet, Holland & Barrett, Kruidvat en Carrefour.

Met Colruyt lopen er gesprekken. Via de groothandels zijn onze producten al beschikbaar voor apotheken, een derde segment dat we ook actief willen bewerken.’

Export is goed voor meer dan 65 procent van de omzet. ‘We zijn actief in Nederland, Frankrijk, Spanje, Portugal, Luxemburg, Duitsland, Malta, Bulgarije en Roemenië, en binnenkort ook in Tsjechië en Albanië. En we zitten ook in Chili, dankzij een interessante ontmoeting op een internationale beurs. Voorlopig blijft Europa onze prioriteit, maar als we elders opportuniteiten zien, dan laten we die natuurlijk niet liggen.’

Al ligt Peter Vercaemst niet wakker van de cijfers. ‘Ik ben geen boekhouder en ik wil ook niet elke dag bezig zijn met cijfers. Voor mij zijn resultaten geen drijfveer.’ Nochtans gaat ondernemen over cijfers en resultaten, en dat weet Vercaemst ook. ‘Maar ik wil niet discussiëren over het al dan niet uitgeven van een halve procent extra aan marketing. Daarom ben ik ook vertrokken bij Omega Pharma. Het ging daar altijd over cijfers, terwijl mijn hart ligt bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Ik wil nieuwe trends spotten. Als ik zie dat Matcha, een soort groene thee uit Japan, sterk aan het opkomen is, dan vlieg ik naar Japan om dat te bestuderen. Nieuwe producten op de markt brengen en dan zien hoe de klanten reageren, dát geeft mij voldoening. Dankzij sociale media krijg je die feedback nu veel sneller en directer. Als de reacties van klanten goed zijn, dan zie je dat vanzelf in je resultaten. Dus focus ik liever daarop.’

26 ONDERNEMEN

Kasteelhoeve Wange is een vierkantshoeve in het spreekwoordelijke einde van de wereld. Een doodlopende straat, een robuust gebouw met een grote inrijpoort. In het midden van het binnenplein een grasveldje waar een bron ontspringt. ‘Heb je al gegeten? Tast gerust toe. Quiche met spinazie, vers uit onze moestuin.’

Philip Van Kelst stichtte de Kasteelhoeve Wange met zijn vrouw in 2011.

In de week maken bedrijven en organisaties gebruik van de 4 seminariezalen en de 25 bedden in 16 gastenkamers. Tijdens weekends en vakanties komen er families en vriendengroepen.

Met een doorgedreven duurzaam beheer zet Van Kelst – ondertussen met meerdere partners-aandeelhouders – een nieuwe groene, maar ook winstgevende standaard. In maart werd hij bekroond met de titel CSR Professional of the Year. Eerder won Kasteelhoeve Wange de gerenommeerde International Green Key Award en mocht het zich het meest duurzame toeristische bedrijf ter wereld noemen.

‘Die bekroningen komen niet vanzelf’, legt Van Kelst uit. ‘Van in het begin investeren we doelgericht: afvalwaterzuivering, waterrecuperatie, verwarming op houtsnippers en hoogrendementsisolatie. Deze duurzame technieken maakten onze verbouwing een vijfde duurder. Maar dat was al na zes jaar terugverdiend, dankzij de besparingen in water, verwarming en elektriciteit.’

© RV

‘Steek geen geld in wat niet essentieel is’

27 PULSE

13 JUNI 2018

‘Tussen ecologisch en economisch zitten maar twee letters verschil. Duurzaam is rendabeler, zeker op de lange termijn’, zegt Philip Van Kelst, eigenaar van Kasteelhoeve Wange. Met een doorgedreven duurzame én winstgevende aanpak rijgt het ‘meeste duurzame hotel ter wereld’ de awards aan elkaar.

Duurzame technieken maakten onze verbouwing een vijfde duurder. Maar dat was na zes jaar al terugverdiend.

© RV

© RV

Philip Van Kelst, Kasteelhoeve Wange

PAARDEN EN MENSEN Van Kelst startte zijn carrière niet als horecaondernemer. ‘Ik ben klinisch psycholoog en werkte dertien jaar in de geestelijke gezondheidzorg. Af en toe gaf ik ook sessies in leiderschap voor bedrijven. Daaruit ontstond 20 jaar geleden het trainings- en coachingbedrijf Van Kelst en co.’

Hoe belandde Van Kelst dan in de kasteelhoeve? ‘Van kinds af ben ik dol op paarden. Eerst waren ze mijn compagnons, daarna speelden ze een coachende en integrerende rol in mijn leven. Ik geloof in de spiegelende en

‘In mijn bedrijf Kheiron werk ik met paarden om de integratieprocessen in en tussen mensen te bevorderen.

We kwamen in de kasteelhoeve terecht omdat ik de dieren voldoende ruimte wilde geven. Deze Cartujano-paarden grazen het hele jaar door op de uitstrekte weides en in kleine bosjes rond de hoeve, een domein van 12 hectare.

Ze dragen geen hoefijzers en we gebruiken geen bit of dwangmiddelen bij het rijden.’

PLAATSELIJKE PARTNERSHIPS helende kracht van paarden. Ze zijn sterk verbonden met hun omgeving en met elkaar. Paarden reageren supergevoelig op alles wat rond hen gebeurt. Ze kunnen je veel leren over relaties tussen mensen. Ze spiegelen discrepanties, disharmonie en spanning.

Daardoor dragen ze bij tot zelfkennis, gedragsverandering, integratie, en restitutie.’

‘Hier in Wange komt alles voor mij samen: de natuur, de paarden en mijn werk’, zegt Van Kelst. ‘Bij de renovatie en uitbating van de hoeve kan ik mijn theorieën over leiderschap en organisatie in de praktijk waarmaken.’

‘We gaan zoveel mogelijk partnerships aan, in eerste instantie met de dorpsbewoners. Die hebben we allemaal uitgenodigd, drie weken voor de opening. Zo’n aanpak werkt. Ondanks de

28 ONDERNEMEN

Het model van Philip Van Kelst bestaat uit evenwicht tussen drie p’s: planet, people en profit. Die zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. ‘Van bij het begin hebben we ingezet op duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat was een fundamentele keuze, ook financieel. Het was soms een eenzame en beangstigende weg, maar het doet deugd dat we een echte community achter ons hebben. Mensen geloven in ons en verbinden zich met ons.’

Van Kelst geeft deze tips mee: o Duurzaamheid gaat over empathie naar mensen, naar de natuur, naar dieren, enz. o Duurzaamheid gaat over zelfinzicht en bewustzijn. Wees u bewust van uw negatieve effecten op de omgeving in de brede zin. Neem daarvoor uw verantwoordelijkheid. o Sta stil bij uw effect op de omgeving, alle rommel die u achterlaat.

Zowel letterlijk, bijvoorbeeld afval, maar ook figuurlijk. o Reflecteer over uw intermenselijk gedrag als leider, ouder, enz. en hoe u communiceert. o Ecologische technieken voor water, energie en warmteproductie zijn winstgevend op middellange termijn. Ze niet gebruiken getuigt van slecht ondernemerschap.

occasionele overlast krijgen we amper klachten.’

‘We kweken onze eigen groenten en fruit, en we werken samen met lokale boeren. De plaatselijke imker produceert hier honing. Op onze weilanden grazen dubbeldoelkoeien, zeldzame koeien die zowel vlees als melk voor onze gasten leveren. De andere producten kopen we exclusief bij lokale leveranciers en we houden daarbij rekening met hun ecologische voetafdruk, maar ook met sociale werkgelegenheid, dierenwelzijn en de principes van de circulaire economie.’

© RV

PLANET, PEOPLE & PROFIT

© RV

Hier geen springkasteel voor de kinderen, maar tipi’s uit wilgenhout.

ZWAKTE WORDT STERKTE De gasten van de hoeve vertoeven in een informele sfeer. ‘Lekker eten vind ik ontzettend belangrijk, vandaar dat we hard inzetten op een uitstekende keuken’, zegt Van Kelst. ‘Dat we geen ervaring hadden, was een zwakte, maar die konden we omzetten in een sterkte. We ontwikkelden een klantgericht concept dat tegelijk hamert op professionaliteit en huiselijkheid.

Onze koks werken in een open keuken, de gasten bedienen zichzelf. Dat verhoogt het contact. Ze moeten wel met elkaar praten. Tegelijk sparen we een flink deel managementkosten uit.

Dat is het belangrijkste aan mijn businessmodel: steek geen geld in zaken die niet essentieel zijn.’

‘Nog zo’n voorbeeld is de zwemvijver, die wordt gevoed met water dat op het dak valt als het regent. Dat bespaart ons veel kosten en het is een esthetische surplus. Hier ook geen spring-

kasteel voor de kinderen, maar tipi’s uit wilgenhout. Voor veel gasten werkt deze aanpak bevrijdend. Het lijkt alsof hier volledige vrijheid heerst. Natuurlijk zijn er regels, maar de kunst is dat de gasten er zelf eigenaar van worden.

Op voorhand hadden we 20.000 euro opzij gezet voor schade en diefstallen.

Van dat budget hadden we nog maar een fractie nodig.’

De talrijke duurzaamheidscertificaten leggen Van Kelst geen windeieren. De bezettingsgraad van Kasteelhoeve Wange stijgt. Binnenkort opent hij een nieuwe seminariezaal en het aantal kamers stijgt tot 25. ‘Daarvoor kwam er wel een nieuwe aandeelhouder bij, al blijf ik meerderheidsaandeelhouder met 70 procent van de aandelen van de cvba. Nu ik bijna zestig ben, en met een eerste kleinkind op komst, wil ik niet nog eens vijftien jaar afbetalen.’

29 PULSE

13 JUNI 2018

‘Ambassadeurs zijn de levende reclame voor onze bieren’ Op het etiket van de flesjes Vicaris-bier staat het Ros Beiaard met de Vier Heemskinderen.

Geen wonder, want de brouwerij ligt in Dendermonde. Wel opmerkelijk: het zijn geen jongens, maar meisjes. ‘Dat zijn mijn drie zussen en ik’, legt Claire Dilewyns uit, zaakvoerder van de familiale brouwerij Vicaris uit Dendermonde.

De brouwerij ligt op een industrieterrein buiten het centrum van de stad. Op straat zie je de vier gist- en lagertanks van 8,5 meter hoog door een grote glazen gevel. Niets laat vermoeden dat deze brouwerij ontstond als een uit de hand gelopen hobby.

‘Mijn vader was tandtechnicus en had een eigen lab’, vertelt Claire Dilewyns (27), de derde van de vier zussen, en als enige zus voltijds actief in de ambachtelijke familiebrouwerij.

‘Papa volgde cursussen en brouwde in de garage biertjes voor onze communie- en andere feesten. De bal ging aan het rollen toen hij een speciaal biertje ontwikkelde voor de heemkundige kring van de Dendermondse deelgemeente Grembergen. Dat is de plek waar zijn voorouders tot de Tweede Wereldoorlog een brouwerij uitbaatten. Ze stopten ermee toen hun brouwketels in beslag werden genomen. Maar mijn vader was gebeten door de brouwersmicrobe, net als ik trouwens.’

BLIJVEN INVESTEREN Vader Dilewyns doopte zijn biertje Vicaris, een samentrekking van zijn voornaam Vincent en cariës, een link naar zijn beroep. Toen het brouwsel

© Studio Dann © Studio Dann

Claire Dilewyns, Vicaris

30 ONDERNEMEN

Het zou leuk zijn om eens tien jaar niet te moeten investeren, maar dat gaat jammer genoeg niet.

Claire Dilewyns, Vicaris

op een bierbeurs de eerste prijs wegkaapte, besloot hij voltijds te gaan brouwen. ‘Hij vroeg mijn oudere zus Anne-Cathérine en mij – net afgestudeerd in de marketing – samen een brouwerij uit de grond te stampen.

We hapten toe. We kochten dit pand en in Italië konden we een betaalbare tweedehands brouwinstallatie op de kop tikken. Doelbewust wilden we geen rommel uit China.’

‘Hiervoor moesten we een lening afsluiten, maar de bank heeft altijd in ons verhaal geloofd. En ze blijft erin geloven. Toen we in 2014 wilden uitbreiden met een nieuw magazijn en twee extra gist- en lagertanks, moesten we herfinancieren. Na vijf jaar konden we onze productie verdubbelen.

Onze cijfers zijn gelukkig navenant gestegen. We hebben bovendien plaats om nog uit te breiden’, zegt Dilewyns. ‘Een brouwerij vraagt voortdurend nieuwe investeringen. De kosten lopen hoog op. Het zou leuk zijn om eens tien jaar niet te moeten investeren, maar dat gaat jammer genoeg niet. We herinvesteren onze winst.’

Ook al is de tweede generatie ondertussen aan zet in de brouwerij, 80 procent van de aandelen blijft in handen van vader Dilewyns. ‘De rest is van de vier zussen’, zegt Claire Dilewyns. ‘Vermoedelijk blijft dit zo tot de dag dat mijn ouders sterven. We zijn

Vincent Dilewyns en zijn vier dochters: een uit de hand gelopen hobby van 6.000 hectoliter bier per jaar.

helemaal niet bezig met successieplanning. Alles loopt goed. Op mijn 27ste beschik ik niet over voldoende middelen om mijn zussen uit te kopen. (denkt na) Misschien moeten we ons hier later wel laten bijstaan. De overgang tussen de generaties moet zo stabiel mogelijk verlopen.’

Ook al draaien de zaken goed, Claire Dilewyns blijft realistisch. ‘Je kunt niet met tien gezinnen leven van een familiale, ambachtelijke brouwerij. Mijn zus Julie werkt bij Base. Hélène, mijn jongste zus zit in het laatste jaar biochemie. Voorlopig heeft ze niet de ambitie om in de zaak te komen, maar ik sluit niets uit. Anne-Cathérine is een echte ondernemer. Zij houdt ervan nieuwe zaken uit de grond te stampen en werkt vooral aan haar eigen projecten. In de brouwerij verzorgt zij alleen nog de export.’

© Studio Dann

31 PULSE

13 JUNI 2018

AMBASSADEURS

© Niko Caignie

Doelbewust wilden we geen rommel uit China.

Claire Dilewyns, Vicaris

De verkoop in het buitenland is goed voor amper 3 procent van de omzet.

‘Bij veel ambachtelijke brouwerijen is het eerder omgekeerd. Toch werken wij niet met een vertegenwoordiger die alle Belgische cafés afloopt. De retail is voor ons erg belangrijk. Onze bieren waren te verkrijgen in een twintigtal Colruyt-winkels, vanaf september komen daar alle Delhaize-winkels bij. Een grote stap. Voor onze promotie werken we vooral met ambassadeurs. Jaarlijks ontvangen we hier 5.000 bezoekers die een rondleiding krijgen van mijn vader en bier degusteren. Zij zijn onze ambassadeurs en levende reclame. Ook de openhuisdagen lokken altijd duizenden bezoekers en dan is het alle hens aan dek, bij de hele familie. Op woensdag en zaterdag kunnen particulieren rechtstreeks terecht in onze shop.’

‘De voorbije jaren maakten we een hele evolutie door’, gaat Dilewyns voort. ‘Het eerste jaar brouwden we 750 hectoliter. Tien jaar later zitten we aan 6.000 hectoliter. We brouwen nu vijf bieren. De bekendste is de Vicaris Tripel en die heeft een donkere tegenhanger, de Vicaris Generaal, allebei zuivere moutbieren zonder toevoeging van kruiden. De Vicaris Tripel-Gueuze ontstond bij toeval, toen iemand een Tripel in een glas met een restje geuze goot. Dat werd ons vaste zomerbier. In de winter brouwen we de Vicaris Winter. Ons vijfde bier is de Vicaris Quinto, een goudblonde tripel van 5 procent, die we lanceerden bij onze vijfde verjaardag. Voor onze tiende verjaardag in 2020 experimenteren we nu al volop voor een bijzonder bier. Een bijzonder feestjaar, want dan gaat het Ros Beiaard trouwens ook weer uit’, lacht Dilewyns.

‘Met vijf bieren beschikken we over een mooi aanbod volledig ambachtelijk gebrouwen bieren. Grote bedrijven drukken gewoon op een knopje aan en uit. Wij brouwen artisanaal,

© Studio Dann

© Studio Dann

zonder te filteren, centrifugeren en pasteuriseren. Daarna bottelen we zelf en we laten onze bieren nog een maand gisten op fles. Onze bieren zijn daardoor iets duurder, maar aan onze kwaliteit en traditie raken we niet.

Hoewel ik zeven jaar in het vak zit, zou ik mezelf geen brouwer noemen’, zegt Dilewyns. ‘Daarmee zou ik afbreuk doen aan onze twee brouwingenieurs. Zij hebben een opleiding van vijf jaar achter de rug en beheersen het vak – waaraan veel chemie te pas komt – tot in de puntjes. Het zijn als het ware mijn broers.’

Daarnaast heeft de brouwerij een voltijdse magazijnier in dienst en iemand voor onderhoud en verkoop. ‘Zelf doe ik ongeveer al de rest: boekhouding, marketing, … Gelukkig kan ik altijd rekenen op mijn ouders.’

En of ze zelf ook drinkt? ‘Uiteraard, elke dag een biertje. Dat lijkt me gezond (lacht)’.

FLEET

12 miljoen kilometer zonder ongevallen Ario Services telt vier werknemers, en plaatste al meer dan 200 veiligheidssystemen in voertuigen van onder meer VDL, Scania, MAN, Volvo en Van Hool. Dit jaar zijn er nog eens 150 systemen besteld. In totaal legden voertuigen met Ario al meer dan 12 miljoen ongevallenvrije kilometers af. Niet slecht, als u weet dat volgens de statistieken een transportbedrijf om de 3 à 3,5 miljoen kilometer een zwaar tot dodelijk ongeval meemaakt. ‘Bovendien’, zegt bedenker Jelle Van Winckel, ‘kost ons product, inclusief installatie, nauwelijks 1.400 euro.’

© Studio Dann

‘Misschien kunnen we Ario ook voor personenwagens en taxi’s gebruiken. Want te weinig alert zijn of indommelen: daar worden álle chauffeurs wel eens mee geconfronteerd.’

TWEE ALARMSYSTEMEN Het systeem wordt via een sensor bevestigd aan de stuurstang, en is gebaseerd op stuurcorrecties. Jelle Van Winckel: ‘Ario analyseert het stuurgedrag van de chauffeur. Wie alert stuurt, voert voortdurend microcorrecties uit. Dat gebeurt minder tot helemaal niet meer als de chauffeur afgeleid is, op zijn smartphone kijkt of dreigt in te dommelen. Al die zaken leiden tot andere stuurpatronen, die onze oplossing detecteert.’

Als de chauffeur niet alert genoeg rijdt, gaat er in twee stappen een alarm af. Eerst is er een oranje knipperlampje, dat uitgeschakeld kan worden via een knop in het dashboard, zegt Jelle Van Winckel. ‘Gebeurt dat niet? Dan gaat er een tweede alarm af via een geluidssignaal, of begint bij nieuwere voer-

Jelle Van Winckel, Ario Services © Studio Dann © Studio Dann

tuigen ook de zetel te trillen. We grijpen niet in op het voertuig zelf. Misschien doen we het ooit nog vertragen, maar dan moet dat wel op een veilige manier gebeuren.’

DATARAPPORTEN EN MAATREGELEN

© Studio Dann

Staf Cars, een bus- en autocarbedrijf uit Lommel dat onder meer internationale reizen naar Spanje en lijnritten voor Fixus verzorgt, heeft ondertussen 51 van zijn 120 bussen uitgerust

33 PULSE

13 JUNI 2018

Klanten van Ario, een aandachtsmonitoringsysteem dat indommelende vrachtwagen- en autocarchauffeurs alert houdt, legden al 12 miljoen ongevallenvrije kilometers af.

Tips voor hardware-start-ups Neem iemand met ervaring in de arm Een goed idee is één ding. Dat idee omzetten naar een werkend prototype is een compleet andere discipline, weet Jelle Van Winckel (Ario Services). ‘Alles verloopt veel vlotter en efficiënter als je samenwerkt met iemand die ervaring heeft met hardware.’

Hou rekening met het worstcasescenario Ga uit van het slechtst mogelijke scenario.

‘Som alle problemen op die je kunt bedenken, nog voor je een idee omzet naar een prototype. En zoek daar dan proactief oplossingen voor. Zo verspil je tijdens de ontwikkelingsfase minder tijd en geld.’

Paul Cremers, CEO bij Staf Cars

met Ario. En er volgen er nog meer.

Paul Cremers, CEO bij Staf Cars: ‘Ik kon niet geloven dat je uit het stuurgedrag van de chauffeur zijn alertheid kon afleiden. Dat vooroordeel moest ik meteen opbergen toen ik het systeem in werking zag. We rijden jaarlijks ongeveer 14 miljoen kilometer, en ook vaak ’s nachts, dus extra veiligheidsmaatregelen zijn een prima investering. Daarnaast rijden onze chauffeurs door Ario nog alerter.’

Ario beperkt zich voorlopig tot zware bedrijfsvoertuigen, als bussen en vrachtwagens. Maar Jelle Van Winckel sluit niet uit dat het systeem de komende jaren ook in een aangepaste versie geïnstalleerd kan worden in bestelwagens. ‘En wie weet, daarna kan Ario misschien ook in personenwagens en taxi’s gebruikt worden.

Want te weinig alert zijn of indommelen: daar worden álle chauffeurs wel eens mee geconfronteerd.’

Stel meteen duidelijke contracten op De vennoot van Jelle Van Winckel is een half jaar geleden uit het bedrijf gestapt. ‘Het is uitermate belangrijk om al vanaf dag één goeie en duidelijke afspraken te maken, en die ook vast te leggen op papier. De onderhandelingen om mijn vennoot uit te kopen, zijn nog bezig. Dat zorgt voor bijkomende stress.’

Gemotiveerde partners vinden blijft moeilijk Partners zijn erg belangrijk, maar moeilijk te vinden, zegt Jelle Van Winckel: ‘Goeie mensen, die net zo gemotiveerd en gepassioneerd zijn als jij, zijn schaars. Het vergt heel wat enthousiasme en overtuigingskracht om anderen warm te maken voor een nieuw idee of concept. Dat ervaar ik ook bij de aanwerving van personeel. Maar geef de moed nooit op, dat is mijn boodschap.’

BUSINESS PARTNERS ADVERTORIAL

Op zoek naar producten en diensten voor uw bedrijf?

Aan het hoofd van een onderneming bent u met duizend-en-een dingen tegelijk bezig: marketing, logistiek, financiën, … noem maar op. Geen overbodige luxe dus om u laten bij te staan door een professionele partner met kennis en ervaring.

In deze rubriek stellen de ‘Business Partners’ zich aan u voor. Wat kunnen ze voor u betekenen? Wat zijn de trends in hun sector? En wat zijn hun specialiteiten? U ontdekt het op de volgende pagina’s.

De inhoud valt onder de verantwoordelijkheid van de adverteerders.

OOK UW BEDRIJF OP DEZE BLADZIJDEN? Neem vandaag nog contact op met de accountmanagers bij Trustmedia op 02/422.05.04 of via info@trustmedia.be

‘Onze klanten zijn onze beste ambassadeurs’ Als maatwerkbedrijf geeft Entiris kansen aan mensen met een erkende afstand tot de arbeidsmarkt. Maar bovenal biedt het zijn klanten totaaloplossingen tegen een competitieve prijs. ‘Bedrijven die met ons in zee gaan, beginnen meestal aan een langdurig partnership.’

Entiris is een maatwerkbedrijf met 1.800 werknemers en 7 vestigingen. In 50 jaar is het uitgegroeid tot een van de grotere werkgevers in Vlaams-Brabant en Antwerpen.

‘Die brede regio en die grootte zijn onze

sterkte’, zegt Koen Van de Cruys, afgevaardigd bestuurder. ‘We beschikken over veel bekwaam personeel, waardoor we kunnen inspelen op dringende vragen van onze klanten. Zodra ondernemingen beslist hebben om met ons in zee te gaan, is dat meestal de start van een partnership op lange termijn. Dat danken we aan het tomeloze enthousiasme van onze medewerkers, onze flexibiliteit en onze gevarieerde activiteiten.’

Als maatwerkbedrijf levert Entiris kwalitatief maatwerk voor zijn klanten én voor zijn personeel, mensen met een erkende afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Wij bieden totaaloplossingen aan voor algemene en gespecialiseerde verpakkingsnoden tegen een competitieve, marktconforme prijs’, zegt Van de Cruys.

LOCATIEWERK Daarnaast is Entiris ook actief in groenzorg en locatiewerk. ‘Dan gaat een groep van

onze medewerkers, onder leiding van een begeleider, aan de slag op de site van de klant zelf. Die bedrijven zijn daar zo tevreden over dat ze onze beste ambassadeurs worden. Een betere integratie in het reguliere arbeidscircuit, is moeilijk denkbaar’, vindt Koen Van de Cruys.

‘Sinds jaar en dag anticiperen we op zowat elke verpakkingsuitdaging. Dit jaar nog investeerden we miljoenen in een volledig geconditioneerd gebouw. Ook voor de medische sector werken we in cleanrooms ISO klasse 7 & 8.

Entiris Gaston Geenslaan 92 - 3200 Aarschot info@entiris.be - +32 (0)16 44 14 60 www.entiris.be

E-facturen vragen een e-boekhouding E-facturatie via Europese standaarden zoals UBL en Peppol wint gestaag aan terrein.

Maar wat doet u met al die e-facturen als uw boekhouding geen e-boekhouding is? En wat doet u met de papieren facturen die nog altijd in omloop zijn?

‘Een e-boekhouding betekent tijds- en efficiëntiewinst voor de boekhouder en de manager. En dat merk je aan het kostenplaatje’, zeg Mark Sprengers, medezaakvoerder van Wings Software. ‘Niet alleen de archivering gaat gemakkelijker, ook het aantal betwiste facturen daalt sneller.’

Wings Software ijvert al meer dan tien jaar voor de volledige digitalisering van de inkomende facturenstroom. ‘Daarbij worden pdf-facturen en echte e-facturen opgeslagen in de boekhouding, zonder ze eerst af te drukken. Papieren facturen worden ingescand en omgevormd tot leesbare pdfbestanden’, legt Mark Sprengers uit.

APP E-boekhouding wordt de standaard in de sector, daarvan is Sprengers overtuigd. De voordelen van het systeem zijn dan ook legio. ‘Er is één stroom van documenten naar de boekhouding. Alle documenten worden opgeslagen in een centrale map op de computer. Daarnaast kan het boekhoudprogramma alle documenten (semi-) automatisch inboeken’, aldus Sprengers.

Deze mogelijkheid zit gratis bij Wings Professional, Enterprise en Expert.

Zodra de facturen verwerkt zijn in de boekhouding kunnen bevoegde personen ze overal en altijd raadplegen. ‘En dankzij de digitale aanwezigheid van alle aankoopfacturen in de boekhouding kan een goedkeuringsflow worden opgezet voor de betaling van de facturen’, zegt Sprengers. De webgoedkeuringsmodule van Wings kan gebruikt worden op elk toestel.

Tot slot kunt u met een app op smartphone

of tablet alle facturen overal raadplegen.

‘Wings ontwikkelde hiervoor een app op iOS en Android’, aldus nog Mark Sprengers.

Mark Sprengers en Jan Sprengers

Wings Software Probastraat 7, 2235 Westmeerbeek info@wings.be - www.wings.be

Baanbrekend financieringsproject in de zorgsector Eind 2017 zette Clairfield Benelux een langetermijnherfinanciering op van acquisities in de rusthuissector. Want als financieel adviseur gelooft Clairfield sterk in alternatieve vormen van financiering.

Clairfield Benelux, deel van het Clairfield International netwerk, telt twintig ervaren en gedreven medewerkers die gespecialiseerd zijn in fusies en overnames, waarderingen, financiële regelgeving en rapportering.

‘Bovendien zijn we experts in het aantrekken van eigen en vreemd vermogen, projectfinanciering en thesauriebeheer’, vervolledigt Hans Buysse, Managing Partner.

Samen met zijn jointventurepartner Boer & Croon Corporate Finance (BCCF-NL) speelt Clairfield Benelux perfect in op lokale gevoeligheden en reikt het daarbij vernieuwende oplossingen aan, terwijl Clairfield International zorgt voor wereldwijde contacten.

KENNIS BUNDELEN Complexe projectfinancieringen zijn al jaren het kennisdomein bij uitstek voor Clairfield Benelux in België, zowel aan de private kant als aan overheidskant. ‘In Nederland zijn we dan weer de grootste speler rond fusies en overnames (M&A) in de gezondheidszorg.’

Die kennis bundelde Clairfield Benelux in november 2017 met als resultaat een innovatieve herfinanciering bij een grote Belgische rusthuisspeler. ‘We plaatsten in het najaar van 2017 een belangrijke obligatie met een kredietrating in de markt, op een termijn langer dan 27 jaar en met een zeer lage rentevoet.’

De financiering werd opgesteld als een pure projectfinanciering met de klassieke structuur en covenanten die standaard zijn bij zulke financieringen. ‘En dat was baanbrekend’, besluit Hans Buysse. ‘Het was een combinatie van onze kennis samen met onze

onafhankelijke en ondernemende opstelling.

Het resultaat? Succesvolle transacties in de Benelux en daarbuiten.’

Clairfield Benelux Sneeuwbeslaan 20 2610 Wilrijk hbuysse@be.clairfield.com +32 (0)2 669 08 75 www.clairfieldbenelux.com

BUSINESS PARTNERS ADVERTORIAL

PROCOS zorgt voor meer groei, meer voldoening, meer SOUL Facility Management, Asset Management, NWOW of IWMS? PROCOS heeft het liever over Space, Software en Soul: ‘Van een werkplek en software maken wij teamwork.’

PROCOS werkt voor teams die slimmer, efficiënter en met goesting aan de slag willen.

‘En daarbij ondersteund worden door een flexibel kantoor en het juiste IT-systeem dat alle informatie over installaties, gebouwen en processen in goede databanen leidt’, legt Managing Director, Jos Duchamps uit. ‘Dat

kunnen ook teams zijn die voor een verandering staan. Als je bedrijf een nieuw softwareprogramma in gebruik neemt, dan vraagt dat een perfecte procesbegeleiding. Zo wordt elke verandering ook een verbetering.’

‘Wij werken voor teams die willen groeien in een ruimte waarin ze hun talent en hun samenwerking kunnen ontwikkelen’, gaat Duchamps voort, ‘want de omgeving waar mensen hun job doen, fysiek en digitaal, draagt bij aan hun productiviteit, betrokkenheid en voldoening.

En dat geldt zeker voor de generatie die nu in de startblokken staat. Space en Software als impuls voor groei, niet als het gevolg ervan.

Ons doel? Better days on the job. En het resultaat: meer groei, meer voldoening, meer energie en vooral meer Soul.’

GEBRUIKER ALS VERTREKPUNT PROCOS zorgt al 25 jaar voor al die teams, overal ter wereld. ‘Onze klanten, de gebruikers, zijn altijd het vertrekpunt. Alleen zo ontwikkelen we duurzame realisaties die écht werken.’

Ook het eigen PROCOS-team noemt Duchamps best bijzonder. ‘Ieder teamlid is eigenlijk een changemanager. Iedereen legt vanuit zijn expertise een stukje van de puzzel.’

Klanten zijn vaak partners van het eerste uur.

‘Zij kunnen rekenen op de flexibiliteit van ons team. En dat is een enorme waarde in de economie van vandaag’, vindt Duchamps. ‘Die economie mag wat ons betreft ook best wat meer Soul hebben. Zodat de hele werkomgeving en werkbeleving beter werkt voor de mensen die we zijn.’

www.procosgroup.com procos.belgium@procosgroup.com

Groeien door uw klant centraal te stellen van diensten die duurzaam engageren. ‘We werken hard aan slimme en creatieve concepten die leiden naar een duurzame klantenbinding. Elke ontwikkeling vertrekt vanuit drie vereisten: dankzij het concept moet u zich onderscheiden van de concurrentie, het moet een beslissende relevantie voor uw klant hebben, en het moet de kracht van uw klantcultuur versterken. Alleen organisaties die consistent aan die vereisten voldoen, kunnen duurzaam groeien.’

Ken uw primaire klant en stel deze centraal, m.a.w. maak daar de kern van uw groeiproces van. Vanuit die filosofie begeleidt Acreadi ondernemers. ‘Wij zijn een groeiatelier, waar klantcentrisme de drijvende kracht is.’

Acreadi streeft naar hyper-relevantie en differentiatie. Of zoals Jef Teugels het zegt: ‘Klantgedrag definieert de organisatie.

Technologie maakt ze mogelijk, efficiënt en schaalbaar. Maar alleen relevantie én uniciteit engageert de klant.’

Acreadi ziet zich als een groeiatelier voor bedrijven en organisaties. ‘We helpen ondernemers en managers om te verankeren en te innoveren’, legt Jef Teugels uit. ‘En daarbij kiezen we resoluut voor klantcentrisme als strategie.’

KLANTCULTUUR Wie zijn uw primaire klanten? Wat zijn hun voorkeuren? Hoe bouwt u een duurzame

relatie met uw klant? En hoe dragen ze maximaal bij aan de winstgevendheid?

‘Hiervoor hebt u een sterke klantcultuur nodig’, weet Jef Teugels. ‘Dus meet Acreadi het niveau van uw huidige klantcultuur en assisteren we bij de permanente versterking van die cultuur.’

Dat gebeurt met een driesporenbeleid: inzicht verwerven in het gedrag van klanten en medewerkers, vormgeven van de organisatie en ten slotte design & implementatie

acreadi Jef Teugels Customer-Centricity Strategist jefteugels@acreadi.eu www.acreadi.eu Tel: +32 460 96 96 00 Esdoornlaan 20, 2820 Bonheiden

Een booking factory voor accountants

Accountants moeten focussen op hun corebusiness: advies geven aan kmo’s en ondernemers. Dankzij het platform van ClearFacts krijgen ze daar nu volop tijd voor. ‘Al bijna 100 accountantskantoren gebruiken ons systeem om te communiceren met 10.000 kmo’s.’

‘Dat bespaart een hoop repetitief werk, waardoor accountants tijd krijgen voor wat er echt toe doet.’

ClearFacts digitaliseert en archiveert de instroom van documenten en zet facturen klaar als boekingsvoorstel in het bestaande boekhoudpakket.

‘Het dashboard zorgt voor een online terugkoppeling van de boekhouding naar de kmo’s en ondernemers. Dankzij het digitale archief kunnen die alles veel efficiënter doorzoeken’, legt Pieter Evenepoel uit, managing director ClearFacts.

‘Omdat de boekhouding van de kmo permanent teruggekoppeld wordt naar de ondernemer, wordt die niet langer “achter gesloten deuren” beheerd.

De ondernemer vindt de belangrijkste indicatoren en evoluties via ClearFacts terug op zijn dashboard, en daarvoor heeft hij geen boekhouder of accountant nodig.’

‘Door de onverbiddelijke digitalisering is het onvermijdelijk dat basistaken van de accountant vervangen worden door slim geprogrammeerde toepassingen’, gaat Evenepoel voort. ‘Gelukkig doet een accountant veel meer. En dankzij ClearFacts kan hij net meer focussen op zijn adviserende rol.’

BOOKING FACTORY Ondernemers leveren documenten heel eenvoudig digitaal aan via het platform, zoals zij dat wensen en gewoon zijn. ‘Uiteraard verwelkomen we via

onze kanalen ook steeds meer digitale facturen in UBL-formaat’, zegt Pieter Evenepoel. ‘En door de continue aanlevering van documenten wordt de piek aan het einde van het kwartaal sterk afgevlakt in een kantoor.’

Door machine learning wordt de inboeking van facturen zo veel mogelijk geautomatiseerd.

‘Daarnaast zorgen we ervoor dat de overblijvende manuele taken zo goed mogelijk worden klaargezet’, zegt Evenepoel. ‘Dat bespaart een hoop repetitief werk, waardoor tijd vrijkomt voor wat er echt toe doet. Dit is onze corebusiness: een “booking factory” aanbieden aan onze accountants, zodat het boeken van facturen zo efficiënt mogelijk verloopt.’

LUXEMBURG Zes developers werken voltijds aan de permanente ontwikkeling van het ClearFactsplatform. ‘Vandaag werken we bijvoorbeeld hard aan onze mobiele app die we in de zomer willen lanceren’, zegt Evenepoel. Ondertussen maken 10.000 Belgische kmo’s en ondernemers gebruik van ClearFacts.

‘Daarnaast kwam er ook een duidelijke vraag uit Luxemburg. Daardoor zijn we ondertussen druk bezig met het activeren van de eerste Luxemburgse dossiers’, zegt Evenepoel nog.

ClearFacts BVBA Uitbreidingstraat, 2060 Berchem info@clearfacts.be +32 (0)3 369 55 66 www.clearfacts.be

BUSINESS PARTNERS ADVERTORIAL

Zit uw bedrijfsvisie ook in de cijfers?

Een goede managementrapportering is een must voor iedere ondernemer die zijn bedrijf perfect wil kennen. Meer nog, het is een middel om na te gaan of de strategie en de visie van uw bedrijf ook duidelijk in de cijfers vertaald zitten, weet Iris De Groote, vennoot van accountancykantoor Vandelanotte.

‘Dat gebrek aan tijd kan eenvoudig opgelost worden met de juiste digitale tools.’

Nooit eerder beschikten we over zoveel data en informatie die onze ondernemingen in kaart kunnen brengen. Welk product levert mij het meeste op? Welke vestiging is het meest rendabel? Wat is mijn break-evenomzet? Maar door die big data ontstaat ook nood aan correcte informatie die snel en eenvoudig kan worden aangeleverd.

‘Managementrapportering is veel meer dan de analyse van boekhoudkundige cijfers’, legt Iris De Groote uit, vennoot bij accountancykantoor Vandelanotte en verantwoordelijk voor Vandelanotte Reporting. ‘Het is dan ook belangrijk dat de kerncijfers of KPI’s duidelijk tot uiting komen. Met een goede rapportering krijgt u een perfect beeld van wat uw onderneming heeft gedaan.’

Uiteraard hebt u een duidelijke visie over wat u met uw onderneming wilt bereiken. ‘Maar wordt die visie ook altijd aan de realiteit getoetst?’, checkt Iris De Groote. ‘Een correcte boekhouding is een goede vertrekbasis. Toch wordt nog vaak tijdsgebrek ingeroepen als het gaat om periodiek rapporteren. Dat gebrek aan tijd kan eenvoudig opgelost worden met de juiste digitale tools.’

Proactief handelen Bedrijven die periodiek tijd vrijmaken voor de analyse van hun managementrapportering, kunnen hun visie en strategie uitbouwen. ‘Want dankzij een duidelijke rapportering krijg je een goed beeld van welke doelgroep je het beste benadert.

Je leert welke producten voor groei kunnen zorgen en waar je als ondernemer op moet focussen’, legt De Groote uit. ‘Het buikgevoel wordt aangevuld met feiten, want een analyse van historische data is niet genoeg.’

Wat is het allerbelangrijkste? Het uitstippelen van de toekomst. ‘Door vooropgestelde budgetten en prognoses af te toetsen kunt u kort op de bal spelen, sneller beslissingen nemen en bijsturen waar nodig’, belooft Iris De Groote.

Een goede rapportering is dus een must voor een ondernemer die perfect op de hoogte wil zijn van het reilen en zeilen in zijn bedrijf. ‘Het biedt de mogelijkheid om kort op de bal te spelen, om risico’s zoveel mogelijk in kaart te brengen, om de rentabiliteit te verhogen en om duidelijkheid te scheppen over investeringsplannen. Toch moet het vooral een middel zijn om na te gaan of je strategie en de visie ook duidelijk in de cijfers vertaald zitten’, besluit Iris De Groote.

Vandelanotte Kortrijk President Kennedypark 1a, 8500 Kortrijk contact@vdl.be +32 56 43 80 60 https://www.vandelanotte.be/nl

Is uw successieplanning nog up-to-date?

Het nieuwe erfrecht, dat in werking treedt op 1 september, brengt enkele grote wijzigingen mee. ‘Daarom is het meer dan ooit belangrijk om te checken of uw successieplanning geactualiseerd moet worden’, zegt Alexander van consultant Alaska.

‘Zijn de oude regels voordeliger voor u? Dan kunt u voor 1 september een verklaring van behoud afleggen bij de notaris.’

Een eerste nieuwigheid in het erfrecht gaat over de reserve. ‘De ouders zijn niet langer reservataire erfgenaam. Ouders kunnen nog wel erven, maar hun erfrecht is niet langer meer onaantastbaar.

Voortaan zijn de kinderen en de langstlevende echtgeno(o)t(e) nog reservataire erfgenamen, namelijk erfgenamen die recht hebben op een minimumdeel van de nalatenschap, de reserve’, legt Alexander Colaert van consultant Alaska uit. Vandaag varieert de reserve voor de kinderen volgens het aantal kinderen van de erflater.

Bij één kind bedraagt de reserve 1/2, bij twee kinderen 2/3 (of elk 1/3), bij drie kinderen 3/4 (of elk 1/4). ‘Na de hervorming bedraagt de reserve altijd de helft van de fictieve massa, ongeacht het aantal kinderen.'

FICTIEVE MASSA Ook rond schenkingen verandert een en ander: de waardering van schenkingen wordt vereenvoudigd. ‘Voor de toevoeging aan de fictieve massa wordt rekening gehouden met de waarde op het moment van de schenking, geïndexeerd tot het tijdstip van overlijden’, weet Lisa Deschaeck.

Wat betekent dat? Bij een overlijden worden alle goederen die de erflater eerder al schonk ingebracht in ‘de fictieve massa’, het virtuele

vermogen waarop dan de reserve wordt berekend. ‘Volgens de nieuwe wet gebeurt die inbreng voortaan op basis van de intrinsieke waarde op de dag van de schenking, geïndexeerd tot het tijdstip van overlijden.’

Schenkingen met voorbehoud van vrucht gebruik of onder een last, zoals een last van lijfrente vormen een uitzondering: voor dat type schenkingen geldt de waarde op de dag van het overlijden of de dag dat de begiftigde het meesterschap verkrijgt van de schenking.

Tot slot wordt het verbod op erfovereen komsten versoepeld en precies geregeld.

‘Vandaag mag je geen afspraken maken over een toekomstige nalatenschap. Zulke overeenkomsten worden als nietig en onbestaand beschouwd’, weet Lisa Deschaeck. ‘Met de nieuwe wet zal het mogelijk zijn om op voorhand al erfeniszaken te kunnen regelen en dit aan de hand van erfovereenkomsten. Enkel de erfovereenkomsten die opgemaakt worden in een notariële akte en volgens een strikte procedure zullen aanvaard worden.

Tot 1 september 2018 geldt een overgangsperiode. ‘Denkt u dat de oude regels voordeliger zijn voor uw successieplanning?

Dan kunt u voor 1 september een verklaring van behoud afleggen bij de notaris’, raadt Alexander aan. ‘Het is voor iedereen interessant om successieplanningen opnieuw onder de loep te nemen. Check of uw planning geactualiseerd moet worden.’

Meer informatie? https://www.alaska-group.eu/nl/nieuws/ nieuw-erfrecht-vanaf-1-september-2018/

Alaska ESV Engelse Wandeling 76, 8510 Kortrijk info.kortrijk@alaska-group.eu +32 (0)56 22 26 02 www.alaska-group.eu/nl