Book 93 newtimes

FREE PRESS Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΥ ΣΕ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ

93/ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ.2013

Λαυρέντης Μαχαιρίτσας

«Η ζωή είναι τοκογλύφος» Απόστολος Τζιτζικώστας: Very Makedonia.

Can you miss this?

Η «μάχη της μπίρας» μόλις άρχισε!

Στην κίνηση οχημάτων με φυσικό αέριο

the billionaires

Οι NEW TIMES παρουσιάζουν τους πλουσιότερους Έλληνες στον κόσμο

2 new times

Edito ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

«Καταραμένε Έλληνα» «Καταραμένε Έλληνα, Όπου να γυρίσω τη σκέψη μου, όπου και να στρέψω την ψυχή μου, μπροστά μου σε βρίσκω. Τέχνη λαχταρώ, ποίηση, θέατρο, αρχιτεκτονική, εσύ μπροστά μου, πρώτος κι αξεπέραστος. Επιστήμη αναζητώ, μαθηματικά, φιλοσοφία, ιατρική, κορυφαίος και ανυπέρβλητος. Για δημοκρατία διψώ, ισονομία και ισοπαλία, εσύ μπροστά μου, ασυναγώνιστος κι ανεπισκίαστος. Καταραμένε Έλληνα, καταραμένη γνώση. Γιατί να σ’ αγγίξω; Για να αισθανθώ πόσο μικρός είμαι, ασήμαντος, μηδαμινός; Γιατί δεν μ’ αφήνεις στη δυστυχία μου και στην ανεμελιά μου;» Τους στίχους του Γερμανού θεατρικού συγγραφέα, ποιητή και ιστορικού Φρίντριχ Σίλερ είχα την ευκαιρία να ξανακούσω, αυτή τη φορά από έναν ξεχωριστό Έλληνα, έναν συμπολίτη μας ο οποίος «διεκδικεί» με συνέπεια τον τίτλο του «καταραμένου Έλληνα», τον κ. Νίκο Κουτσιανά, ιδρυτή της Apivita, o οποίος ακολούθησε το όνειρό του για να το δει να παίρνει σάρκα και οστά μετά από πολλά χρόνια σκληρής και επίμονης εργασίας (και όχι δουλειάς). Μέσα στο πιο βαθύ σκοτάδι της κρίσης ο κ. Κουτσιανάς και η εξαιρετική σύζυγός του εγκαινίασαν ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής φυτικών καλλυντικών στο Μαρκόπουλο Αττικής, μια επένδυση ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ. Και διεκδικεί εύλογα τον τίτλο του «καταραμένου Έλληνα» διότι ανέπτυξε την επιχειρηματικότητα σεβόμενος την ελληνική γη, τους ανθρώπους της, τον κόσμο της μέλισσας και της εργασίας που του έμαθε τι σημαίνει φιλόπονη προσπάθεια, αυτοθυσία και οργάνωση. Τον διεκδικεί επίσης διότι – στην πράξη – υποκλίνεται σε έννοιες όπως ο διάλογος, η καινοτομία, η ελληνικότητα, ο σεβασμός στο περιβάλλον και η αειφορία που όταν την πρωτοψέλλισε στους φίλους του τον κοίταζαν σαν τον «τρελό του χωριού». Γιατί όμως οι στίχοι του Φρίντριχ Σίλερ πέφτουν σαν βόμβα στην άθλια πραγματικότητα που βιώνει η χώρα και ο νεοέλληνας; Δεν είναι απλώς ότι μας θυμίζουν ένα ένδοξο παρελθόν που μας κάνει υπερήφανους και το οποίο πιστοποιεί ότι σε αυτόν τον τόπο έζησαν ασύλληπτες προσωπικότητες της ποίησης, των μαθηματικών, του θεάτρου, της μουσικής, της ιατρικής, της αρχιτεκτονικής, της φιλοσοφίας, της αστρονομίας και ασφαλώς της δημοκρατίας, την οποία ορισμένοι στις μέρες μας επιχειρούν να προσβάλουν κατάφωρα. Στην πραγματικότητα σκάνε σαν βόμβα διότι μας δείχνουν το δρόμο της εξόδου από την κρίση, που δεν είναι άλλος από τον δρόμο της εργασίας, της επιστημονικής γνώσης, της παραγωγής και της δημοκρατίας. Για να επανέλθουμε όμως στη φιγούρα του «καταραμένου Έλληνα», πρέπει να πούμε ότι αυτός στις μέρες μας ακολουθεί δυστυχώς έναν μοναχικό δρόμο, αφού η λογική του είναι κόντρα στην εποχή. Ο κ. Κουτσιανάς έγινε αποδέκτης ειρωνικών σχολίων για την επένδυσή του στο Μαρκόπουλο. «Είσαι παρανοϊκός;» του έλεγαν οι φίλοι του. «Κάνεις στην Ελλάδα μια επένδυση 15 εκατ. ευρώ, η οποία στη Βουλγαρία θα σου στοίχιζε 5 εκατ. ευρώ και δεν θα αντιμετώπιζες την εχθρότητα του ελληνικού κράτους;». Ο ίδιος επέμενε να τους απαντά: «Αν δεν στηρίξουμε εμείς τη χώρα, την απασχόληση, τους Έλληνες αγρότες ποιος θα το κάνει;». Και βεβαίως δεν ήταν ένα ρητορικό ερώτημα αφού στο τέλος της μέρας ο ίδιος ελάμβανε το ρίσκο. Ένα ρίσκο που γινόταν ακόμη μεγαλύτερο αν συνυπολογίσει κανείς ότι συνδυαζόταν με αύξηση της απασχόλησης με επιπλέον 100 εργαζομένους. Για να μην περιοριστούμε όμως σε νούμερα και σε οικονομικά μεγέθη, το προφίλ του «καταραμένου» απαιτεί ορισμένες ακόμη πινελιές. Εκτός από το εργοστάσιο ο κ. Κουτσιανάς τίμησε τον Ιπποκράτη, τον αρχαίο Έλληνα γιατρό, που είναι μία από τις πιο εξέχουσες προσωπικότητες στην ιστορία της ιατρικής. Ο κ. Κουτσιανάς λοιπόν συνέβαλε αποφασιστικά όχι μόνο στη δημιουργία των Κήπων του Ιπποκράτη στην Κω αλλά και στην προβολή του νησιού και της Ελλάδας στα πέρατα του κόσμου. Οι Ιάπωνες, οι Ισπανοί, οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί που επισκέπτονται τους εκπληκτικούς αυτούς κήπους παίρνουν μια ιδέα από τη σκέψη του Έλληνα που δικαίως θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης ιατρικής. Και όταν ακούνε τον σύγχρονο «καταραμένο Έλληνα» από τη μακρινή χώρα της Μεσογείου να τους μιλά για τα βότανα του Ιπποκράτη νιώθουν ότι αγγίζουν με έναν τρόπο την αρχαία αλλά και τη σύγχρονη Ελλάδα. Αξίζει λοιπόν να δυναμώσει το ρεύμα των «καταραμένων Ελλήνων» όχι βεβαίως με εθνικιστικές κορόνες αλλά με την υπόκλιση όλων στις αξίες της επιστήμης, της τέχνης, της παραγωγής, του διαλόγου, της εργασίας και της δημοκρατίας. Όλων αυτών που γεννήθηκαν στην ευλογημένη γη που λέγεται Ελλάδα.

.

F/:traveltimesfree www.newtimes.gr

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.traveltimes.gr, E-mail: info@traveltimes.gr, sales@traveltimes.gr, Τηλ.: 210 3428.666-7, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Παντελής Αρσένης, Έριφύλη Ανδρέου, Λίλα Κατσούλη, Ντέμη Ντάβαρη, Κωνσταντίνος Παναγοπουλος, Γιώργος Σακκάς, Δημήτρης Σταθόπουλος, ΕΜΠOΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Θεόδωρος Τσακάλογλου, ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Μυρτώ Τοζακίδη, Άντζελα Χανιωτάκη, Διονύσης Βασιλόπουλος, ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Ιωάννα Στεργίου, ART DIRECTOR Ηλίας Σουλίδης, esoulidis@gmail.com, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO & ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ Active Business Publishing ΕΠΕ, ΕΚΤΥΠΩΣΗ IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

new times 3

Απόστολος Τζιτζικώστας περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας

«Οι επενδύσεις στην ανταγωνιστικότητα των υπηρεσιών, στην εξωστρέφεια και στην προστιθεμένη αξία είναι η συνταγή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) για τη θεμελίωση μιας ισχυρής τουριστικής βιομηχανίας που θα λειτουργεί 365 ημέρες τον χρόνο αυξάνοντας τα έσοδα και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας».

Αυτό επεσήμανε o περιφερειάρχης κ. Απόστολος Τζιτζικώστας μιλώντας στους «New Times» την επόμενη ημέρα από τη λήξη της θερινής τουριστικής περιόδου, κατά την οποία επετεύχθη σημαντική αύξηση του τουριστικού ρεύματος στους νομούς Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών και Χαλκιδικής, μετά από μεθοδική, συντονισμένη και σκληρή εργασία. «Η τριετής σταθερή παρουσία μας σε διεθνείς εκθέσεις, όπου προβάλλονται τα ανταγωνιστικά τουριστικά προϊόντα μας, τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα καθώς και η παρουσίασή τους στα μέσα ενημέρωσης και στους τουριστικούς πράκτορες, με στόχο την ενίσχυση της τουριστικής εικόνας μας, είχαν θετικό αποτέλεσμα. Το 2013 αυξήθηκε σημαντικά ο τουρισμός από την Τουρκία, το Ισραήλ, τα Βαλκάνια, την Πολωνία και την Ουκρανία, ενώ από τη Ρωσία είχαμε για δεύτερη συνεχή χρονιά τους περισσότερους επισκέπτες», υπογράμμισε ο κ. Τζιτζικώστας, συμπληρώνοντας: «Αποτιμούμε και κεφαλαιοποιούμε τα σημαντικά οφέλη από την τρέχουσα τουριστική σεζόν, είμαστε πιο έγκαιρα από κάθε άλλη φορά έτοιμοι, για να μπορέσουμε να έχουμε ακόμη μεγαλύτερη προσέλευση τουριστών την επόμενη χρονιά στην περιοχή μας. Με όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, αλλά πρωτίστως με πνεύμα ομοψυχίας και συνεργασίας με όλους τους φορείς της ΠΚΜ, συνεχίζουμε την προσπάθειά μας να φέρουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα για τον τόπο και τους συμπολίτες μας». Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από τη λήξη του 2013 η ΠΚΜ έχει ήδη προγραμματίσει τις δράσεις προβολής της για το 2014, γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ξεκινώντας μια συντονισμένη δράση για το νέο έτος. Αναφερόμενος σε αυτόν τον προγραμματισμό, ο κ. Τζιτζικώστας μίλησε για τα βασικά σημεία του στρατηγικού σχεδιασμού για τον τουρισμό στις επτά περιφερειακές ενότητες, που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ειδικότερα: «Το πρώτο αφορά την ανάδειξη του τουριστικού προϊόντος που προσφέρει η ΠΚΜ στους επισκέπτες της, μέσα από τη δυναμική προβολή και ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Το δεύτερο επικεντρώνεται στην αξιοποίηση των σύγχρονων εργαλείων τουριστικής προβολής και μάρκετινγκ, μέσω της δημιουργίας ενός φακέλου με έντυπο και ψηφιακό υλικό που θα παρουσιάζει την Κεντρική Μακεδονία, ενός τουριστικού διαδικτυακού τόπου, καθώς και υποστηρικτικού υλικού που θα αναφέρεται στην παρουσία της ΠΚΜ στις διεθνείς εκθέσεις τουρισμού. Το τρίτο εστιάζει στα ταξίδια εξοικείωσης (fam trips) που αφορούν τη φιλοξενία δημοσιογράφων και τουριστικών πρακτόρων από τις χώρες των αγορών-στόχων της ΠΚΜ». Για τα ταξίδια εξοικείωσης (fam trips) o Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας υπογράμμισε ότι

4 new times

αποδίδουν καρπούς, όπως δείχνει η υλοποίησή τους. «Ήδη ολοκληρώθηκαν τα δύο fam tripς. Το πρώτο την περίοδο 2-6 Οκτωβρίου με δημοσιογράφους και tour operators από τη Ρωσία, την Ινδία, το Ισραήλ, την Ουκρανία, την Ολλανδία, το Καζακστάν, τη Ρουμανία, την Ιταλία, τη Γεωργία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το δεύτερο πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα από 20 ως 24 Οκτωβρίου, για την ανάδειξη του λεγόμενου city break τουρισμού, με τη συμμετοχή τουλάχιστον 20 διαμορφωτών της κοινής γνώμης για τον τουρισμό. Το τρίτο fam trip έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2014 με τη συμμετοχή 40 δημοσιογράφων και τουριστικών πρακτόρων από χώρες της Ευρώπης αλλά και χώρες ασιατικές και αραβικές». «Την επικοινωνιακή προβολή της Κεντρικής Μακεδονία θα συνοδεύει από εδώ και στο εξής το τουριστικό brand name “Very Macedonia. Can you miss this?”, το οποίο δημιουργήθηκε για πρώτη φορά. Αυτό ζητάμε να υιοθετήσουν όλοι οι φορείς στις δράσεις εξωστρέφειας που θα αναπτύσσουν. Αυτό το brand name δεν εξαντλείται σε ένα όνομα», επεσήμανε ο κ. Τζιτζικώστας, «αλλά εκφράζεται σε ένα κεντρικό μήνυμα που αντιπροσωπεύει τα ιδιαίτερα στοιχεία της περιοχής: ήλιος - θάλασσα, city breaks, φύση - οικολογία - περιηγήσεις, χιόνι - βουνό - σκι, συνέδρια - επαγγελματικές συναντήσεις, ευ ζην - γαστρονομία, θρησκεία - προσκυνήματα». «Λόγω της ανομοιομορφίας των επτά περιφερειακών ενοτήτων και της έλλειψης ενοποιημένου προϊόντος για κάθε περιοχή μέχρι σήμερα η Κεντρική Μακεδονία παρέμεινε τουριστικά αναξιοποίητη. Είναι καιρός να ξεπεράσουμε κάθε απαρχαιωμένη πρακτική προβολή και να προχωρήσουμε σε έναν κοινό στόχο. Πρέπει να αναδείξουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα όλων των περιφερειακών ενοτήτων, ώστε να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε μια συντονισμένη δράση. Επτά ενότητες, μία περιφέρεια». Καταλήγοντας ο κ. Απόστολος Τζιτζικώστας τόνισε ότι «ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους παραγωγικούς, δυναμικούς και εξωστρεφείς κλάδους της οικονομίας. Για αυτό στηρίζουμε την ιδιωτική πρωτοβουλία και ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις μέσα από βαθιές τομές και μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να δοθεί ώθηση στην επιχειρηματικότητα από την οποία θα δημιουργηθούν οι νέες θέσεις εργασίας και η παράλληλη αύξηση των εσόδων και των εισοδημάτων».

Μα

κε

δο

νία

Οδοιπορικό

Very Makedonia

Της Λίλας Κατσούλη

Can you miss this?

Τόπος ιερός, από την αρχαία ελληνική μυθολογία ως τις μέρες μας. Από τον Όλυμπο με τους 12 θεούς του ως το Περιβόλι της Παναγιάς, το Άγιον Όρος. Και από το ένα στο άλλο άκρο, μια ιστορία χιλιάδων ετών, μια ονειρική διαδρομή, άλλοτε μέσα από τη συγκλονιστική ορεινή φύση με ποτάμια και λίμνες, παραδοσιακούς οικισμούς με πέτρινα σοκάκια και πλινθόκτιστα σπίτια και άλλοτε πλάι στη θάλασσα σε όλες τις αποχρώσεις του μπλε, που γίνεται γαλαζοπράσινη εκεί που τα πεύκα γέρνουν να δροσιστούν. Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγράψει κανείς μέσα σε λίγες γραμμές το ταξίδι του στην Κεντρική Μακεδονία και στις περιφερειακές ενότητες Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών και Χαλκιδικής, από τις οποίες αποτελείται.

Αρχή και τέλος…

Ενός ταξιδιού με αρχή την Πέλλα «τη μεγίστη των εν Μακεδονία πόλεων» (Ξενοφών). Τον τόπο έμπνευσης του τραγικού ποιητή, Ευριπίδη για τα τελευταία του έργα «Αρχέλαος» και «Βάκχες». Τα χώματα εδραίωσης της μακεδονικής κυριαρχίας με τον Φίλιππο Β’. Τη γενέτειρα του γιου του Αλέξανδρου – μαθητή του μεγαλύτερου φιλοσόφου της αρχαιότητας, Αριστοτέλη –, που στέφθηκε βασιλιάς στα 20 και έμελλε να γίνει Μέγας σε μια εκστρατεία 11 ετών, μεταφέροντας τον ελληνικό πολιτισμό ως τις Ινδίες. Τους βασιλικούς τάφους της δυναστείας του, στη Βεργίνα, που ησυχάζουν κάτω από τον καταπράσινο τύμβο, στο ημίφως. Ενός ταξιδιού με τέλος την τρίτη ανατολικότερη και πιο μαγευτική χερσόνησο της Χαλκιδικής, αυτήν του όρους Άθω που υψώνεται σε 2.033 μέτρα. Η γυμνή κορυφή του λες και λογχίζει τον ουρανό. Εκεί στο Άγιον Όρος με τις 20 μονές του, που ιδρύθηκαν από το 963 μ.Χ. ως και τον 14ο αιώνα, σε μια έκταση περίπου 350 τ. χλμ., από τη θέση «Φραγκόκαστρο» στα δυτικά μέχρι το Ακρωτήριο «Αράπης» στην απέναντι άκρη. Τις μονές του, που μοιάζουν με μεγάλα κάστρα, σαν οχυρωμένες μεσαιωνικές πολιτείες. Με το επιβλητικό και πανύψηλο τείχος τους, ενισχυμένο κατά διαστήματα με πυργίσκους, πολεμίστρες, ζεματίστρες καθώς και έναν μεγαλοπρεπή πύργο στο υψηλότερο ή το πιο αδύνατο σημείο της μονής. Κατασκευές άμυνας στους πολλούς και διάφορους ανά τους αιώνες εχθρούς που επιχείρησαν να κατακτήσουν και να λεηλατήσουν το Όρος. Στον μοναδικό τόπο στην Ελλάδα που είναι αφιερωμένος στην προσευχή και στη λατρεία του Θεού. Στο κληροδότημα του Ιησού Χρι-

στού στη μητέρα του Παναγία. Εκεί που υπάρχει μόνο φως. Και στο μέσον αυτού του ταξιδιού με κυρίαρχα το μπλε του ουρανού και της θάλασσας, το πράσινο της πυκνής βλάστησης και το χρυσό του ήλιου και της άμμου των ακτών, στέκεις αναποφάσιστος. Πώς να διαλέξεις ανάμεσα στην άνοιξη, το καλοκαίρι, το φθινόπωρο και τον χειμώνα, όταν αυτός ο τόπος όλες τις εποχές του έτους, 365 ημέρες το χρόνο, έχει να προσφέρει αμέτρητες εμπειρίες, δραστηριότητες και άλλες τόσες συγκινήσεις; Είτε διαλέξεις να καταλύσεις σε πολυτελές ξενοδοχείο είτε σε οργανωμένο κάμπινγκ είτε αλλού, υπάρχουν για όλους αστέρια!

Ονειρικό ταξίδι

Με όχημα μία από τις πέντε αισθήσεις – όραση, ακοή, αφή, όσφρηση, γεύση – ή και όλες μαζί, απολαμβάνεις τα αιγαιοπελαγίτικα νερά πλέοντας αρχικά με ιστιοπλοϊκό, ταχύπλοο ή καΐκι για να δέσεις στη συνέχεια στις πλήρως εξοπλισμένες και πανέμορφες μαρίνες του Porto Carras και του Sani Resort. Κολυμπάς στις παραλίες της Κασσάνδρας και στους κρυμμένους κόλπους της Σιθωνίας. Κάνεις βουτιές στις Καβουρότρυπες και στο νησάκι της Αμμουλιανής. Γεύεσαι το φρέσκο ψάρι, τους θαλασσινούς μεζέδες, το ούζο και το τσίπουρο, το καλό κρασί από τα τοπικά οινοποιεία, τα ντόπια γλυκά. Μυρίζεις τον καθαρό αέρα στις ατέλειωτες βόλτες πεζή ή με το ποδήλατο σε ορεινά μονοπάτια και δρόμους. Ρουφάς το οξυγόνο και την οσμή του νοτισμένου χώματος κάνοντας περίπατο στα τέσσερα εθνικά πάρκα. Αγγίζεις τα σπάνια φυτά και τα λουλούδια τους. Αντικρίζεις μοναδικά έργα τέχνης με τις επισκέψεις

σου στους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία. Απολαμβάνεις τη θέα στις αναρριχήσεις σου στον Όλυμπο και στην κορφή του, τον Μύτικα, στις 2.918 μέτρα. Την κορφή που περνάει τα σύννεφα και κατακτήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1913, ώρα 10.25 το πρωί από τους Ελβετούς Frederic Boissonnas (φωτογράφο-εκδότη), Daniel Baud-Bovy (συγγραφέα-τεχνοκριτικό) και τον Έλληνα οδηγό τους, κυνηγό αγριοκάτσικων, Χρήστο Κάκαλο, γράφοντας ιστορία. Πυκνά δάση, βαθιές χαράδρες, αλπικά λιβάδια, η θέα της θάλασσας, οι απόκρημνες κορφές κάνουν τον Όλυμπο ένα από τα ομορφότερα βουνά του κόσμου. Το ιερό βουνό με τα εννέα καταφύγιά του είναι προσιτό όλον τον χρόνο. Τον χειμώνα με κατάλληλο εξοπλισμό και έμπειρο οδηγό. Την άνοιξη, που τα νερά του ποταμού Ενιπέα και τα χρώματα της φύσης μοιάζουν με θαύματα. Σπάνια αγριολούλουδα ευδοκιμούν μόνο εδώ, με ιώδη πέταλα και κατακίτρινα άνθη. Τον πρώτο μήνα της άνοιξης, τον Μάρτιο, γίνονται διεθνείς αγώνες ορειβατικού σκι και τον Ιούνιο ορειβατικός μαραθώνιος δρόμος. Καλοκαίρι και φθινόπωρο ο Όλυμπος είναι γεμάτος ζωή με συχνές και πιο εύκολες αναβάσεις. Στους πρόποδές του απλώνεται το Δίον, η πόλη αφιερωμένη στον βασιλιά των θεών, τόπος για τις θερινές διακοπές των αρχαίων βασιλέων της Μακεδονίας, σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους και καλύτερα διατηρημένους αρχαιολογικούς χώρους. Τα ιερά της Δήμητρας, της Ίσιδας, του Διονύσου και το Ασκληπιείο, οδοί με καταστήματα, το νεκροταφείο και το τείχος της πόλης, το ελληνιστικό και ρωμαϊκό θέατρο, οι ρωμαϊκές θέρμες (λουτρά) με πλήθος γλυπτών, το

Ωδείο καθώς και μια παλαιοχριστιανική κοιμητηριακή βασιλική έξω από τα τείχη συγκαταλέγονται μεταξύ των ευρημάτων από το 1928 και στη συνέχεια με εντατικό ρυθμό τη χρονική περίοδο 1973-1988, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Δημήτριο Παντερμαλή.

Πλούτος

Για ποιο από όλα να μιλήσει κανείς; Για τους καταρράκτες στην Έδεσσα; Το «λιβάδι» με τα νούφαρα στη λίμνη Κερκίνη; Τους αργυροπελεκάνους, τους πορφυροτσικνιάδες και το μεγαλύτερο πληθυσμό ελληνικών βουβαλιών που παίζουν με το νερό κάτω από τον ήλιο; Τον ποταμό Αγγίτη για ράφτινγκ; Τη λίμνη Βόλβη για ψάρεμα και γουίντ σερφ; Τον ποταμό Λουδία για κωπηλασία; Τον Αλιάκμονα και τον Αξιό με τις αποικίες των ερωδιών, των φλαμίνγκο και τις δεκάδες σπάνιους φτερωτούς επισκέπτες που ξεχειμωνιάζουν στο φιλόξενο Δέλτα τους; Το παραποτάμιο δάσος στον Αξιό και τα άγρια άλογα που ζουν ακόμη εκεί; Το παρατηρητήριο πουλιών στη Νέα Αγαθούπολη και την πανοραμική άποψη της λιμνοθάλασσας; Τη βόλτα στο δάσος από πλατάνια στη Ρεντίνα; Το Βήμα του Αποστόλου Παύλου από όπου κήρυξε τη χριστιανική θρησκεία στη Βέροια; Τα ιαματικά λουτρά της περιοχής; Το κάλλος της ελληνικής φύσης που είναι συγκεντρωμένο στον Βαλκανικό Βοτανικό Κήπο των Κρουσσίων στο Κιλκίς; Την ακριτική λίμνη Δοϊράνη και το δάσος των Μουριών με τις αιωνόβιες βελανιδιές; Το σπήλαιο της Αλιστράτης στις Σέρρες με τους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες χιλιάδων ετών σε απίθανους σχηματισμούς και συμπλέγματα; Τους σπάνιους εκκε-

new times 5

Ο άνθρωπος που έφερε 65.000 Ρώσους Interview επισκέπτες στην Ελλάδα

Οδοιπορικό

ντρίτες, οι οποίοι αψηφούν τους νόμους της βαρύτητας ακολουθώντας ακανόνιστες πλάγιες διαδρομές; Την ανεξερεύνητη ορεινή πλευρά της Χαλκιδικής και τα ορεινά μονοπάτια του Χολομώντα, στην οροσειρά του Ίταμου και τους καταρράκτες της Βαρβάρας; Τα πετρόκτιστα αρχοντικά και τα ξωκλήσια που χάνονται στα πευκοδάση; Την ιππασία και τις μοναδικές διαδρομές για 4Χ4; Το σπήλαιο των Πετραλώνων, με ίχνη ανθρώπινου είδους 700.000 ετών; Το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο και της πολύπαθης εικόνας της, αιωνίου συμβόλου του ποντιακού Ελληνισμού; Είναι αδύνατον να μιλήσεις για τον πλούτο της Κεντρικής Μακεδονίας χωρίς να παραλείψεις κάτι. Αυτός ο πλούτος φαίνεται να μην έχει τέλος. Κάθε γωνιά της από άκρη σε άκρη είναι με μια λέξη: μαγική.

Σκι

Μοναδική είναι και η βραδιά των Χριστουγέννων στο Καϊμάκτσαλάν, το όρος Βόρας που υψώνεται στα 2.524 μέτρα κοντά στην Έδεσσα, καθώς βλέπεις τους σκιέρ να κατεβαίνουν νύχτα με πυρσούς αναμμένους τις καλυμμένες από χιόνι πίστες του χιονοδρομικού. Στα 3-5 Πηγάδια της Νάουσας βρίσκεται μία από τις κορυφαίες «μαύρες» πίστες σκι της Ελλάδας, ο «Φίλιππος», μήκους δύο χλμ., για τους έμπειρους και άλλες, μικρότερης δυσκολίας, για τους νεοφώτιστους του αθλήματος. Στην κορυφή του βουνού, στα σύνορα, το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, που σε προσκαλεί να ανάψεις ένα κερί. Στο Σέλι κοντά στη Βέροια, διαδρομές αντοχής «Lang Lauf» και στο Ελατοχώρι πίστα για snowboard. Ένα ακόμη χιονοδρομικό κέντρο για τους λάτρεις του σκι βρίσκεται στο εκπληκτικό δάσος με έλατα, στο Λαϊλιά, κοντά στις Σέρρες.

Γευσιγνωσία - Αγορές

Από τη μια, οι δρόμοι του κρασιού που υπόσχονται μοναδικές γευστικές εμπειρίες. Κρασιά με σκούρο κόκκινο χρώμα και επιθετική φρουτώδη γεύση, από τη χαρακτηριστική ποικιλία Ξινόμαυρο, παράγονται στα οινοποιεία της Νάουσας. Κρασιά και παραδοσιακό τσίπουρο παράγουν Γουμένισσα, Γιαννιτσά και Χαλκιδική. Αφεψήματα και χυμοί με δημοφιλέστερα το τσάι του βουνού και το ρόδι. Και από την άλλη, η κουζίνα της Μακεδονίας και οι συνταγές της με το αυθεντικό ελαιόλαδο, τα υγιεινά λαχανικά, τα αγνά σιτηρά, τα φρέσκα ψάρια. Στη Θεσσαλονίκη και στα παραθαλάσσια ταβερνάκια του Θερμαϊκού σερβίρουν μυδοπίλαφο, καλαμαράκια τηγανιτά και σαρδέλα στη σχάρα, τζιγεροσαρμάδες και γαρδούμπα. Στην Ημαθία, στην Πέλλα και στο Κιλκίς τιμώνται οι παραδοσιακές ποντιακές λιχουδιές πιροσκί, πεϊνιρλί, σούπα σορβά με γιαούρτι, τα γλυκά ζύμης, ωτία. Στα ορεινά της Κεντρικής Μακεδονίας την τιμητική του έχει το ψητό κρέας στα κάρβουνα, κυνήγι, κατσικάκι, αγριογούρουνο και βουβαλίσιο κρέας με λαχανικά και ρύζι.

6 new times

Στη Χαλκιδική μοναδικές αστακομακαρονάδες, ξιφίας, τσιπούρες και «λιόκαφτα», ψάρια που ψήθηκαν στον ήλιο με χοντρό αλάτι και πιπέρι. Μετά τη μοναδική περιήγηση στον Όλυμπο και στο φαράγγι του Ενιπέα, οι ταβέρνες και τα τσιπουράδικα της Πιερίας, πολύ κοντά στους πρόποδες του βουνού, είναι το ζητούμενο. Τοπικές πίτες με αγνά υλικά και φύλλο ανοιγμένο στο χέρι, βιολογικό κρέας από ντόπιους κτηνοτρόφους, μαγειρεμένο σε παραδοσιακές ψησταριές. Ψάρι συνοδεία τσίπουρου στις ακτές της Κατερίνης και του Λιτόχωρου. Και τέλος για επιδόρπιο ο περίφημος μακεδονικός χαλβάς και τα σιροπιαστά Θεσσαλονίκης που έχουν τις ρίζες τους στην Ανατολή. Στις Σέρρες η μπουγάτσα και ο ακανές, το γλύκισμα από φρέσκο βούτυρο και αμύγδαλα, στη Βέροια το σιροπιαστό ραβανί. Υπέροχες μαρμελάδες από φρέσκα φρούτα, κομπόστες, γλυκά του κουταλιού στη Γουμένισσα, υπέροχο μέλι από τη Σιθωνία Χαλκιδικής. Και μετά από όλα αυτά ή ανάμεσά τους, τι άλλο από ένα city break και ψώνια στις πρωτεύουσες των περιφερειακών ενοτήτων της Κεντρικής Μακεδονίας. Στη Βέροια, στη Θεσσαλονίκη, στο Κιλκίς, στην Έδεσσα, στην Κατερίνη, στις Σέρρες και στον Πολύγυρο.

Πολιτισμός

Στην Κεντρική Μακεδονία τα παραδοσιακά έθιμα και τα μεγάλα πολιτιστικά φεστιβάλ μετατρέπουν την περιοχή σε διεθνές κέντρο συνάντησης καλλιτεχνών. Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης, οι Μπιενάλε σύγχρονης τέχνης και φωτογραφίας, οι θεατρικές παραστάσεις στις μεγάλες σκηνές της πόλης. Βραβευμένες ψηφιακές ταινίες προβάλλονται στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νάουσας. Θέαμα προσφέρουν οι δημιουργοί στο Διεθνές Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου και Παντομίμας στο Κιλκίς. Με απαρχή τις γιορτές των Μουσών το 1972, το Φεστιβάλ Ολύμπου, που διαρκεί δύο μήνες κάθε καλοκαίρι, μεταμορφώθηκε μέσα από την πορεία του στο χρόνο σε ένα σύγχρονο πολιτιστικό θεσμό, σε κοιτίδα πολιτισμού για ολόκληρη την Περιφέρεια. Από το 2010 έχει καθιερώσει τον θεσμό της τιμώμενης χώρας και συνεργάστηκε με τα μεγαλύτερα πολιτιστικά κέντρα και μουσεία των χωρών αυτών (Μουσείο Λούβρου, Ίδρυμα Σαλβαντόρ Νταλί, Ινστιτούτο Θερβάντες και Πολιτιστικό Κέντρο Ρωσίας). Στη Χαλκιδική πραγματοποιούνται ποικίλα φεστιβάλ και λαϊκά πανηγύρια και στη Γουμένισσα γεννήθηκε η φημισμένη Ορχήστρα των Χάλκινων, γνωστή εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας. Κλείνω τα μάτια και με τη μνήμη μου περιδιαβάζω τον τόπο που μάγεψε κάθε μου στιγμή. Δεν είναι ουτοπία. Είναι μια ονειρική πραγματικότητα που βρίσκεται εκεί. Προσιτή, αυθεντική, ζεστή και ανθρώπινη. Εκεί, στην καρδιά της Μακεδονίας. Στα καλύτερα της Ελλάδας και της Μεσογείου.

Ο κ. Γιώργος Ακριτίδης, αντιπρόεδρος της Ambotis Tours Air Services, μιλάει για το νέο άνοιγμα της επιχείρησής του στην Κίνα Την εικοστή επέτειο λειτουργίας της γιορτάζει εφέτος η 100% ελληνική ταξιδιωτική εταιρεία Ambotis Tours Air Services που ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1993. Δυνατό της χαρτί, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρό της κ. Γιώργο Ακριτίδη, οι άνθρωποί της, πλήρως κατηρτισμένοι και εξειδικευμένοι στο αντικείμενό τους, γεμάτοι αγάπη και πάθος για τη δουλειά τους. Αυτή η δυναμική ομάδα των 70 ανθρώπων, η οποία την τουριστική περίοδο φθάνει τους 500, είναι η ψυχή της εταιρείας και από αυτήν ξεκινούν τα πάντα. Σύμφωνα με τον κ. Ακριτίδη, με αφορμή τον εορτασμό των 20 ετών από την ίδρυσή της, η εταιρεία αποφάσισε να εντάξει στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της δράσεις αλληλεγγύης, με αποκλειστικό γνώμονα την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Για τον σκοπό αυτόν προχώρησε στη σύσταση μιας αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, της Ambotis Foundation, η οποία καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ενεργειών με άξονες το παιδί, την υγεία και τον πολιτισμό. Μιλώντας για τη φιλανθρωπική δράση της εταιρείας ο αντιπρόεδρός της ανέφερε: «Τη χρονιά 20122013 στηρίξαμε ενεργά το έργο των ρωσικών ορφανοτροφείων διοργανώνοντας πακέτα δωρεάν εκδρομών στην Ελλάδα. Επίσης προσφέραμε σε 500 παιδιά τη δυνατότητα να ψυχαγωγηθούν, να διαμείνουν σε οργανωμένα καταλύματα, να συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες και να γνωρίσουν την πολιτιστική κουλτούρα της Ελλάδας. Η φιλανθρωπική αυτή δράση πηγάζει από την επιθυμία μας να συνδράμουμε στην υγιή ανάπτυξη των παιδιών αυτών, τα οποία στερούνται ενός κατάλληλου οικογενειακού περιβάλλοντος. Στόχος μας είναι να επεκτείνουμε αυτή τη δραστηριότητα και στην Ελλάδα προσφέροντας κάτι ανάλογο και σε ελληνικά ορφανοτροφεία». Ο θεματικός τουρισμός – θρησκευτικός ή ιστορικός – αποτελεί ένα από τα αντικείμενα της Ambotis Tours Air Services στο ευρύ κομμάτι του τουρισμού που δραστηριοποιείται, με τη διοργάνωση ταξιδιών στην Ελλάδα για τουρίστες από τη Ρωσία, τα Βαλκάνια, τη Βαλτική, την Αρμενία, την Ουκρανία, το Καζακστάν και τη Γεωργία. Ό,τι αναδεικνύει την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας μας – αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία, μοναστήρια, ιεροί ναοί, παραδοσιακοί οικισμοί, εθνικοί δρυμοί (Όλυμπος, Λιτόχωρο Πιερίας) περιλαμβάνεται απαρέγκλιτα στα ταξίδια και στις εκδρομές της εταιρείας. Η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος, η Πελοπόννησος, η Κέρκυρα, η Κως αποτελούν μερικούς από τους προορισμούς που συγκαταλέγονται στο πλάνο της. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η Ambotis Tours Air Services συνεργάζεται με το συνοδικό γραφείο της Ιεράς Συνόδου της Ελλάδας, το οποίο είναι υπεύθυνο για τον θρησκευτικό τουρισμό, καθώς επίσης και με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στο project «Προβολή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας – Very Macedonia». Αναφερόμενος ο κ. Ακριτίδης στο κομμάτι του τουρισμού MICE (διαχείριση επαγγελματικών συναντήσεων, ταξίδια κινήτρων, συνεδρίων και εκδηλώσεων) η εταιρεία πραγματοποίησε φέτος 10 μεγάλες εκδηλώσεις για 750 ανθρώπους στην Κω, όπου έγιναν και επτά γάμοι ζευγαριών – ένα ιδιαίτερα ευχάριστο project –, και για 500 ανθρώπους στη Χαλκιδική. Μία ανάλογη εκδήλωση διοργανώθηκε από την εταιρεία μεταξύ από 21 ως 27 Σεπτεμ-

βρίου στην Πελοπόννησο, στο πεντάστερο ξενοδοχείο Costa Navarino, η «Velvet Chanson – 2013». Ένα μουσικό φεστιβάλ με Ρώσους καλλιτέχνες και πολλούς funs. Eφέτος μόνο από τον τουρισμό MICE η εταιρεία έφερε στη χώρα μας 4.000 τουρίστες. Συνολικά οι τουρίστες που επισκέφθηκαν αυτή τη σεζόν την Ελλάδα μέσω της εταιρείας ανήλθαν σε 136.000. Από αυτούς το 47% προήλθε από τη Ρωσία (65.000 άνθρωποι). Μια και μιλάμε με στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τον κ. Ακριτίδη, το 51% των Ρώσων προτιμά τη Χαλκιδική και την Πιερία, το 19% την Πελοπόννησο, το 16% τη Ζάκυνθο και το 14% την Κέρκυρα. Η εφετινή αύξηση των αφίξεων ανήλθε σε 10% σε σύγκριση με πέρυσι και ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των αεροπορικών πτήσεων προς την Ελλάδα και της συνεργασίας μας με ξενοδοχειακές μονάδες της χώρας. Τέλος η εφετινή αύξηση σε νέους προορισμούς άγγιξε το 5%. «Ωστόσο κινούμαστε με προσεκτικά βήματα έχοντας ως μάξιμουμ όριο μιαν ανάπτυξη της τάξης του 20% ετησίως. Εδώ θέλω να σημειώσω – συμπλήρωσε ο κ. Ακριτίδης – ότι, εκτός από τη διοργάνωση ταξιδιών προς την Ελλάδα, διοργανώνουμε ταξίδια και εκδρομές από την Ελλάδα προς τη Ρωσία και τις χώρες της ΚΑΚ (Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών), τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες». Μια νέα αγορά που ανοίγει τον Νοέμβριο είναι η αγορά της Κίνας μέσω ενός μεγάλου tour operator της χώρας, ο οποίος θα ευνοήσει σημαντικά τις αφίξεις στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη αρχικά και στη συνέχεια στην Πελοπόννησο, αλλά και στη Σαντορίνη, που αποτελεί ένα ιδιαίτερα αγαπητό προορισμό για τους Κινέζους. Στα σχέδια της επιχείρησης, όσον αφορά την εξωστρέφεια, περιλαμβάνεται και το άνοιγμα των Δυτικών αγορών. Η Ambotis Tours Air Services, στο κομμάτι των αεροπορικών ταξιδιών, έχει ως κύριο συνεργάτη την Aegean, ενώ στην Ελλάδα και στην Κύπρο αποτελεί επίσημο αντιπρόσωπο της αεροπορικής εταιρείας της Ρωσίας UTair, η οποία με στόλο 165 αεροσκαφών και διπλάσιων ελικοπτέρων και με έδρα το αεροδρόμιο Βνούκοβο της Μόσχας καλύπτει όλη τη Ρωσία. Με τους εν λόγω αερομεταφορείς η εταιρεία συνεργάζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Για το ξενοδοχειακό κομμάτι ο κ. Ακριτίδης υπογράμμισε ότι η εταιρεία διαθέτει σημαντικό αριθμό μονάδων για τη διαμονή των ξένων επισκεπτών στη χώρα, γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων, μεσιτικό γραφείο για τους ξένους αγοραστές ακινήτων, εκδοτική και διαφημιστική εταιρεία. Στον τομέα των corporate clients εξυπηρετούνται μεγάλες ελληνικές και ρωσικές εταιρείες που έχουν επιχειρηματική σχέση με τη Ρωσία και την Ελλάδα αντιστοίχως, οι οποίες θέλουν να επενδύσουν στη χώρα μας ή να δραστηριοποιηθούν στη ρωσική αγορά, ενώ σε επίπεδο ιδιωτών υπάρχει ειδικό τμήμα εξυπηρέτησης προσφέροντας υπηρεσίες υψηλού επιπέδου και ποιότητας, όπως αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια, κρατήσεις ξενοδοχείων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, επιχειρηματικά πακέτα και εκθέσεις. «Στόχος της Ambotis Tours Air Services – κατέληξε ο κ. Ακριτίδης – είναι η αύξηση του ποιοτικού τουρισμού στην Ελλάδα, ώστε ο ταξιδιώτης να την επισκέπτεται για να μάθει την ιστορία της και τον λαμπρό πολιτισμό της και όχι μόνο για τις θάλασσες και τη νυχτερινή διασκέδαση».

.

new times 7

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤην ΕΡΙΦΥΛΗ ΑΝΔΡΕΟΥ

Λαυρέντης Μαχαιρίτσας

«Η ζωή είναι τοκογλύφος» Χειμαρρώδης και εκστατικός, έτσι όπως ξέρει να μαγεύει από σκηνής, με αυθεντικότητα και πηγαία ειλικρίνεια, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας σε συνεπαίρνει από την πρώτη στιγμή. Έφτασε στη συνάντησή μας ξεχειλισμένος από απόγνωση και θυμό, αφού από το πρωί «χαλούσε ο κόσμος» για όσα δήλωσε σχετικά με τη σύλληψη των βουλευτών της Χρυσής Αυγής και απαυδισμένος από την επαναλαμβανόμενη παράφραση των όσων έχει δηλώσει για τους νέους καλλιτέχνες και τις φιλοδοξίες τους. Πώς είστε; Είχα δύο περιστατικά σήμερα. Είπα προχθές σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη ότι «δεν μπορεί να πάει κανείς φυλακή επειδή έχει στο σπίτι του φωτογραφία του Χίτλερ» και έγινε χαμός. Μπορεί δηλαδή να μπεις φυλακή και αν έχεις τα Άπαντα του Στάλιν; Και εγώ έχω σπίτι μου τα βιβλία του Στάλιν, τι θα γίνει, θα πάμε φυλακή; Πού έχει πάει αυτό το πολυθρύλητο «Διαφωνώ με ό,τι λες άλλα θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες!»; Δεν υπάρχει αυτό; Δεν ισχύει πια, δεν μπορείς να διαφωνήσεις. «Κυνηγάνε» γιατί πουλάω πολύ μάλλον, τι να πω, δεν εξηγείται αλλιώς. Όλοι περιμένουν τι να πω… Τι να κάνω, να μη μιλήσω; Αν δε μιλάς σου λένε γιατί δε μιλάς. Άμα μιλάς, σου λένε τι είναι αυτά που λες. Θέλουν όλοι, δηλαδή, να τους πεις αυτά που θέλουν να ακούσουν. Δεν γίνεται έτσι! Το δεύτερο περιστατικό ποιο ήταν; Με ρώτησε λοιπόν ένας δημοσιογράφος «γιατί δεν υπάρχουν καινούργιοι σαν εσένα, στη δική σας τη σκηνή;». Μπορεί να υπάρχουν και καλύτεροι από εμάς. Να το πω κι έτσι, γιατί πάλι θα τ’ ακούσω: είναι πέντε - δέκα άνθρωποι, δεν είναι σκηνή. Γιατί οι περισσότεροι δεν θέλουν να γίνουν σαν κι εμάς, οι περισσότεροι θέλουν να βγάζουν πολλά λεφτά. Αυτό είπα! Δυστυχώς όμως, είπα μια ολόκληρη κουβέντα και απομόνωσαν δύο λέξεις. Και αυτό γίνεται μονίμως! Είναι το κυνήγι της κυκλοφορίας. Γι’ αυτό μπαίνουν και στο παιχνίδι και οι «Χατζηγιάννηδες»… Μα δεν έχω πρόβλημα με τους «Χατζηγιάννηδες». Δεν είπα ότι έχω κανένα πρόβλημα με τον Χατζηγιάννη, και μάλιστα το παιδί μού είναι πολύ συμπαθής και γνωριζόμαστε κιόλας. Και δεν έχω πρόβλημα, όχι μόνο με τον Χατζηγιάννη αλλά και με κανένα από αυτά τα παιδιά. Ούτε ήθελα να θίξω τον Χατζηγιάννη. Εγώ απλά δεν ανήκω σε αυτή την κατηγορία. Και μάλιστα το είπα αυτό και έξι μήνες μετά, σε άλλη συνέντευξη στην τηλεόραση ζωντανά και δημοσίως, είπα – γιατί πάλι με ρώτησαν – «και αν νομίζουν κάποιοι ότι τους έχω θίξει, να τους ζητήσω και δημόσια συγγνώμη, ήμουνα μεθυσμένος!». Και ενώ έχω πει αυτό, ένα χρόνο μετά σε ρεπορτάζ του Star, που υποτίθεται άλλαξε, είπαν ότι θα ξεσπάσει νέα κόντρα στον καλλιτεχνικό χώρο...

8 new times

Αυτό ερμηνεύεται με δύο τρόπους. Ή κάτι δεν πάει καλά με την περίπτωσή μου, είμαι στοχοποιημένος, δεν ξέρω για ποιο λόγο ή δεν έχουν τι να κάνουν. Μα σήμερα δεν έχουν τι να «παίξουν»; Τη σήμερον ημέρα; Ποιον ενδιαφέρει τι είπα εγώ για τον Χατζηγιάννη; Αυτό είναι το φοβερό γεγονός; Αλήθεια, τι λέτε για τη σημερινή κατάσταση της χώρας; Ποιος φταίει που φτάσαμε ως εδώ; Αυτά τα «φταίμε κι εμείς φταίνε κι άλλοι», που έλεγε κάποτε ο Κηλαηδόνης, δεν ισχύουν. Συγκεκριμένοι άνθρωποι φταίνε, αυτοί που φταίνε ξέρουν. Και αυτοί να την πληρώσουν, γιατί να την πληρώνουν όλοι; Τελικά βέβαια όλοι την πληρώνουν. Σιγά σιγά, πες πες τσάκισε ο καναπές. Το μνημόνιο δεν είναι ένα πράγμα που υπάρχει έτσι από μόνο του. Το έχουμε χωρίσει πια σε δύο κατηγορίες, σε «μνημονιακούς» και «αντιμνημονιακούς». Και αν είσαι αντίθετος με τη λογική των αγορών είσαι παράνομος. Εγώ είμαι «αντιμνημονιακός». Και αν αυτό, το να είσαι «αντιμνημονιακός», πια τείνει να γίνει παρανομία και να μη βρίσκεις δουλειά, τότε πάω πάσο. Νιώθεις ότι τον τελευταίο καιρό άλλαξε το σκηνικό; Ότι η λογική του μνημονίου «πήρε τα πάνω της»; Βεβαίως! Μα αυτό σου λέω. Κατάλαβες τι ρόλο έπαιξε η Χρυσή Αυγή; Αυτόν ακριβώς το ρόλο. Σου λένε οι άνθρωποι τι θα είμαστε; Αντιμνημονιακοί σαν τους Χρυσαυγίτες; Θα είμαστε νοικοκυραίοι. Τι νοικοκυραίοι δηλαδή; Από την άλλη, ούτε που ξέρουμε τι έγινε στη Marfin εκείνη την ημέρα. Ξέρει κανείς ποιος έριξε τις βόμβες; Είπαν ότι τις έριξαν αριστεριστές. Ποιος το ξέρει αυτό; Κάμερες έχουν, να τους βγάλουν και να τους δείξουν. Δεν τολμάει να μπει άνθρωπος σε τράπεζα, και οι κάμερες γράφουν συνέχεια! Δεν κατάλαβα, δεν ξέρουν ποιοι ρίξανε τις μολότοφ; Αυτά ήταν οργανωμένα πράγματα, δεν ήταν μπουκάλια με στουπί, δεν ήταν ερασιτέχνες! Εδώ όμως υπάρχει ένα ουσιαστικό θέμα. Σκότωσαν ένα αγέννητο παιδί... Να τους κρεμάσουν όλους ανάποδα, είπα εγώ το αντίθετο; Μετά το φονικό του Φύσσα παρατηρεί κανείς ότι υπάρχει ένας σκληρός πυρήνας που εμμένει στη λογική της Χρυσής Αυγής. Και εί-

ναι απορίας άξιο γιατί το 6%-8% δεν κινείται προς την αριστερά αλλά προς την ακροδεξιά. Κατά τη γνώμη μου, αυτό συμβαίνει γιατί οι αποδείξεις για το ότι είναι εγκληματική οργάνωση δεν στέκουν, έτσι όπως το παρουσιάζουν. Δεν σημαίνει ότι επειδή το λέει ο Πρετεντέρης κάθε μέρα είναι και έτσι. Πρέπει να το καταλάβει ο κόσμος. Δέκα άνθρωποι σκότωσαν αυτό το παιδί, τον οποίο τον ήξερα κιόλας, ήταν φίλος του Ζουγανέλη κι ερχόταν στην «Ακτή Πειραιώς». Τους είχαν τόσον καιρό να αλωνίζουν και ξαφνικά σε μια νύχτα έγιναν όλα. Δεν πείθεται έτσι ο κόσμος. Και εν τω μεταξύ στην Ελλάδα τώρα οι μισοί είναι κεντροαριστεροί και οι μισοί κεντροδεξιοί. Αυτά ίσχυαν ανέκαθεν. Από παιδάκι θυμάμαι να μιλούν για πράσινα και γαλάζια καφενεία. Έτσι ήταν πάντα, με διάφορες προεκτάσεις. Και οι προεκτάσεις είναι τα άκρα, τα ίδια αυτά τα άκρα που λέμε τώρα. Ξεκινάς από το ένα άκρο και πας στο άλλο. Και είναι ίδια τα δύο αυτά άκρα. Είναι ένα μεγάλο μέρος του κόσμου που ανήκει εκεί. Δεν ανήκει στο ναζισμό. Αυτό το δείχνεις στον κόσμο και καταλαβαίνει περί τίνος πρόκειται, αλλά δεν το πας φυλακή. Αν το περάσεις σαν νόμο, έτσι αλλάζει. Πάντως η πραγματικότητα είναι απλή. Ένας φόνος ενισχύει τα συντηρητικά ένστικτα και στοιχεία μιας κοινωνίας, όχι τα επαναστατικά. Αυτό που είπες και εσύ προηγουμένως. Ένας φόνος μαζεύει στη στρούγκα μια ολόκληρη κοινωνία… Μα έχουν σκοτώσει και άλλους. Τι, επειδή δεν ήταν Έλληνες; Αυτούς θα τους βρουν οι εισαγγελείς. Δεν θα γίνουμε όλοι εισαγγελείς. Πες μου τώρα για τις καλλιτεχνικές σου ανησυχίες. Έκανες και αυτή την ωραία δουλειά «Οι άγγελοι ζουν ακόμα στη Μεσόγειο»… Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες ενός ανθρώπου καθορίζονται από δύο παράγοντες. Αφενός προσπαθείς να κάνεις ό,τι καλύτερο πιστεύεις για τον πολιτισμό και από την άλλη θέλεις να ικανοποιήσεις την προσωπική σου ματαιοδοξία, η οποία δεν αλλάζει. Δεν έκανα τους «Αγγέλους» για να ταράξω τα λιμνάζοντα ύδατα και να γίνω νέος Χατζιδάκις. Το έκανα γιατί γούσταρα, με έπιασε μια κρίση για το τι κάνουμε εμείς εδώ. Μου αρέσει άλλωστε πολύ αυτή η μουσική. Παράλληλα με το ξένο ροκ, από παιδί άκουγα Johnny Hallyday, Adriano Celentano. Από εκεί

και πέρα «δούλεψε» και η προσωπική μου ματαιοδοξία. Ήθελα να κάνω επιτυχίες, να βγάλω περισσότερα λεφτά, ανεξάρτητα αν το πετυχαίνεις ή δεν το πετυχαίνεις. Αυτό το concept ήταν τόσο πολυδάπανο – συνολικά με το δίσκο μαζί, με τα ταξίδια που έκανα, με τις μετακινήσεις τόσων ανθρώπων που ήρθαν στην Ελλάδα για τη συναυλία. Μου ήρθε μία η άλλη. Η αλήθεια είναι ότι η δουλειά αυτή έβγαλε μια καλή εικόνα της Ελλάδας προς τα έξω. Ναι, έτσι είναι, αλλά και αυτό που λειτουργεί – και κάποιοι άλλοι το είχαν προσπαθήσει πολύ – βρέθηκαν πάλι κάποιοι που δεν το άφησαν να προχωρήσει πολύ. Δεν ξέρω, μόνο με μένα γίνεται αυτό; Εδώ έχουμε ανθρώπους που, καλώς ή κακώς, προσφέρουν πράγματα στην Ελλάδα, πάλι για την προσωπική τους ματαιοδοξία. Ποιο πρόσωπο σου έρχεται στο μυαλό όταν το λες αυτό; Τον Αλιάγα, για παράδειγμα. Ήρθε στην Ελλάδα και νομίζαμε όλοι εμείς τότε ότι ήρθε να μας πάρει το ψωμί. Τι ανάγκη έχει τώρα ο Αλιάγας, που είναι τόσο καταξιωμένος, τον ακούνε 15.000.000 Γάλλοι κάθε μέρα; Και έκανα εγώ αυτό τώρα και άρχισαν να σχολιάζουν πώς το έκανα και πόσα λεφτά κέρδισα και τέτοια. Εγώ ικανοποίησα την προσωπική μου ματαιοδοξία. Και παραλίγο να «μπω και μέσα», αν υπολογίσεις τα έσοδα και τα έξοδα. Δεν μετανιώνω όμως, διότι ήταν κάτι που μου έμεινε στο μυαλό και στο μυαλό του κόσμου, και έχω το υλικό που θα το κάνω ταινία κάποια στιγμή. Πάντως «ψάχνεσαι» και αυτό είναι σπουδαίο μέσα σε αυτό το κλίμα, που μας τα έχουν πάρει όλα, να βγαίνει κάτι αυθεντικό, κάτι πρωτότυπο, κάτι μεσογειακό, κάτι αληθινό. Αξίζει να υπάρχουν τέτοιες δουλειές. Κοίταξε, πήγε καλά. Και δεν ήταν μόνο η συναυλία που την παρακολούθησαν 50.000 άνθρωποι. Πούλησε πολύ, όχι μόνο μέσω της εφημερίδας, και μόνος του ο δίσκος και το σημαντικότερο είναι ότι κυκλοφορεί και σε 10 χώρες αυτή τη στιγμή, έχοντας ξεπεράσει τις 300.000 πωλήσεις στο εξωτερικό. Για σένα υπήρξε κάποια ζήτηση; Έκανα συναυλίες, τέτοια πράγματα. Εγώ δεν θέλω να κάνω καριέρα έξω. Δεν με ενδιαφέρει. Αυτό το είχα κυνηγήσει όταν ήμουν παιδάκι με τους Τερμίτες. Το πήρα απόφαση ότι εδώ θα

Είπα «δεν μπορεί να πάει κανείς φυλακή επειδή έχει στο σπίτι του φωτογραφία του Χίτλερ» και έγινε χαμός. Μπορεί δηλαδή να μπεις φυλακή και αν έχεις τα Άπαντα του Στάλιν;

new times 9

Interview

κάτσω. Πήγα και έπαιξα με όλους αυτούς τους ανθρώπους, έκανα συναυλίες και τώρα θα ξαναφύγουμε πάλι. Στο τέλος του Οκτώβρη θα πάω να παίξω στις Βρυξέλλες για τα 50 χρόνια του Adamo. Με κάλεσε να πάω να παίξουμε το τραγούδι παρέα, κι αυτό είναι μεγάλη υπόθεση για μένα. Πήγα και μίλησα και στην τηλεόραση, όταν έκανα την παρουσίαση του δίσκου στις Βρυξέλλες και στο Παρίσι, μίλησα για τα γεγονότα στην Ελλάδα, για το πώς είναι τα πράγματα εδώ και με κοιτούσαν και περίεργα. Έδωσα μια συνέντευξη στην εφημερίδα «Le Monde» και με έκπληξη ο δημοσιογράφος με ρωτούσε αν είναι έτσι ακριβώς – όπως εγώ τα βλέπω – η κατάσταση στην Ελλάδα. Έχει ανοίξει η όρεξή σου μετά από αυτή τη δουλειά; Σκέφτεσαι άλλα πράγματα; Σε πάει αλλού αυτή η ιστορία; Πολύ δύσκολα είναι τώρα. Ετοιμάζω ένα δίσκο τώρα, είναι πολύ ωραίο ως concept, αλλά είναι δύσκολο, αν έχουν προηγηθεί όλα αυτά, να το καταλάβει ο κόσμος. Έχω πάρει στίχους του Μάνου Ελευθερίου και φτιάχνω τραγούδια πολύ προχωρημένα. Εσύ θα μου πεις «θα γίνουν επιτυχίες αυτά;». Μα δεν με ενδιαφέρει τώρα, έτσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα, τι θα γίνει επιτυχία και τι δεν θα γίνει. Σε ενδιαφέρει το δημιουργικό του πράγματος; Με ενδιαφέρει να κάνω αυτό που θέλω, δεν με ενδιαφέρει τίποτε άλλο. Έκανα, δόξα τω Θεώ, πολλές επιτυχίες. Το Σάββατο στο Passport παίζαμε τρεις ώρες επιτυχίες. Πόσες να κάνω; Αλήθεια, στα 54 τι είναι αυτό που σε κάνει να λες «θα πάω για την επόμενη δουλειά»; Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Αυτό ξέρεις; Δεν είναι ότι αυτό ξέρω, έτσι ζω. Πώς κάποιος άλλος σηκώνεται το πρωί, παίρνει το ποδήλατό του και πάει στη δουλειά του. Είναι το αυτονόητο. Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Ξυπνάω το πρωί, γράφω τραγούδια, ακούω μουσική. Κάνω ταξίδια, φεύγω, πάω παίζω μουσική. Έτυχε να είμαι από τους ευλογημένους ανθρώπους που έκαναν ένα πράγμα που, ενώ ξεκίνησε σαν χόμπι, τελικά έτυχε να ζήσω και από αυτό. Ποιοί είναι οι άνθρωποι που σου δίνουν κίνητρα να δημιουργείς; Δεν είσαι μόνος σου σ’ αυτό... Κατ’ αρχάς έχω μια οικογένεια την οποία την επέλεξα και την έκανα, δεν μου προέκυψε. Έκανα μια οικογένεια επειδή γούσταρα να κάνω. Παιδιά; Έχω μια κόρη, που σπουδάζει στην Αγγλία, σε Σχολή Καλών Τεχνών. Είμαι οργανωμένος σε αυτό. Ήθελα και το έκανα. Πριν το κάνω, ζούσα μόνος μου στην Πλάκα, πάνω στα Ναυπλιώτικα, κοιμόμουνα όταν νύσταζα, έτρωγα όταν πεινούσα, κάπνιζα ό,τι υπήρχε μπρος μου και δίπλα μου, και γενικά ζούσα μια ζωή μέσα στην κραιπάλη και στη μουρλαμάρα, με πολύ κόσμο και διάφορες γυναίκες. Και κάποια στιγμή, τελειώνοντας με το συγκρότημα, στα τέλη του συγκροτήματος – καταλαβαίνεις πώς είναι η ζωή με τους ανθρώπους αυτούς έξω – γνώρισα μια γυναίκα και μου άρεσε πολύ αυτό. Μείναμε λίγο

10 new times

Δεν κατάλαβα, δεν ξέρουν ποιοι ρίξανε τις μολότοφ στη Marfin; Αυτά ήταν οργανωμένα πράγματα, δεν ήταν μπουκάλια με στουπί, δεν ήταν ερασιτέχνες

Interview

καιρό μαζί και συνειδητοποίησα ότι μπορώ να ζήσω μαζί της. Όλα αυτά περικλείονται σε ένα τραγουδάκι που έχω γράψει πριν από τέσσερα - πέντε χρόνια, το οποίο ακούστηκε και αρκετά, και λέγεται «Τόσα χρόνια μια ανάσα». Γι’ αυτό και το έκανα και τραγούδι, γιατί ήταν όλη μου η ζωή από ένα σημείο και μετά. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, ήταν έτσι ακριβώς και είμαι πολύ ευχαριστημένος. Θεωρείς τον εαυτό σου τυχερό γενικά; Τυχερός δεν μπορείς να είσαι ποτέ. Η ζωή είναι τοκογλύφος, ό,τι σου δίνει σου παίρνει. Από τη μια σου δίνει και από την άλλη σου παίρνει. Είναι ελάχιστες περιπτώσεις αυτών που έχουν το κοκαλάκι της νυχτερίδας παντού. Όλοι είναι μία έτσι, μία αλλιώς. Συμβιβάστηκες; Είχα πέντε θανάτους πολύ δυνατούς, δικών μου ανθρώπων, που κάποιοι από αυτούς δεν έπρεπε να πεθάνουν, ήταν μικρής ηλικίας. Από τη μια να σου πηγαίνουν καλά τα πράγματα και από την άλλη να έχεις τέτοιες απώλειες. Αυτό «δεν τρώγεται» και λες «τι έγινε τώρα; Να συμβιβαστώ με την ιδέα;». Ναι, συμβιβάζεσαι με την ιδέα ότι αυτή είναι η ζωή, δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Σκύβεις το κεφάλι και προχωράς. Πέρασα αρρώστιες σοβαρές, ένα σωρό πράγματα. Από την άλλη η δουλειά μου πήγαινε καλά. Υπάρχουν και άλλοι που έχουν πάει πολύ καλύτερα από εμένα. Πάντως, όταν μιλάς, σε ακούει ο κόσμος, τα μέσα, η κοινωνία. Επειδή ακριβώς κράτησες και αυτή την ανεξάρτητη στάση. Σκέφτονται ότι μπορεί ο Μαχαιρίτσας να συμβιβάστηκε κάποιες φορές με μεγάλα ονόματα, αλλά σε ακούνε… Αν εννοείς ότι έπαιξα με κάποιους ανθρώπους, έκανα δίσκους με ονόματα μεγάλα, αυτό δεν είναι συμβιβασμός. Θα έπρεπε να έχω κάνει και άλλους τόσους. Πού είναι ο συμβιβασμός; Δεν

κατάλαβα… Εφέτος θα παίξω με τον Σαββόπουλο. Ήταν μια συνεργασία που είχα χρόνια στο μυαλό μου και γίνεται τώρα. Έφτασε το πλήρωμα του χρόνου και θα το κάνουμε. Και επιτυχία μεγάλη κάναμε στο παρελθόν, αλλά τώρα θα παίξουμε κάπου ζωντανά. Γιατί να μη γίνει; Ο Σαββόπουλος, που είναι μια μεγάλη ιστορία, μπορεί να εκφράσει σήμερα το κοινωνικό ρεύμα; Δε χρειάζεται να κάνει τίποτα ο Σαββόπουλος σήμερα, τα έχει κάνει όλα και έχουν αξία και σήμερα και θα διαρκούν για πάντα. Μακάρι να είχαμε κάνει το ένα δέκατο από όσα έχει κάνει. Είναι και προφητικός, ό,τι έλεγε τότε βγαίνει σήμερα… Στο σημείο αυτό της κουβέντας μας ένα μικρό συμβάν διέκοψε τη συνέντευξη. Κάποια κυρία απευθύνεται στον κ. Μαχαιρίτσα λέγοντάς του ότι χτύπησε λίγο το παρκαρισμένο αυτοκίνητό του. Ο ίδιος το αντιμετώπισε με πολύ χιουμοριστική διάθεση λέγοντάς της: «Μικρό το κακό». Κι εμείς συνεχίσαμε… Η Τζάγκουαρ; Παρέδωσα τις πινακίδες. Δεν είναι μόνο το θέμα τού να πληρώνω τον φόρο, είναι ότι, για να πάω στη Θεσσαλονίκη και να γυρίσω, καλύτερα να πάω με το αεροπλάνο, δεν με συμφέρει με τίποτα. Την έχω για το honore, μου αρέσει η αντίκα, είναι στρογγυλή με ξύλο τριανταφυλλιάς, δεν είναι καινούργια. Την είχα πάρει μεταχειρισμένη σαν bachelor. Πάντως και αυτό είχε γίνει θέμα τότε, κάποτε… Είναι που προβοκάρει η λέξη Τζάγκουαρ, δεν είναι συνηθισμένο αυτοκίνητο. Υπάρχουν τζιπάκια που στοιχίζουν περισσότερα από την Τζάγκουαρ. Για να μην τρελαθούμε, και κυκλοφορούν κατά κόρον. Αν είχα ένα τζιπάκι BMW δεν θα έλεγε κανείς τίποτα, που κάνει δύο φορές λεφτά παραπάνω από την Τζάγκουαρ. Το πλήρωσα αυτό σε έναν φίλο, που δεν είχε να το ξεχρεώσει, και τώρα την κρατάω και τη

βλέπω. Τώρα έχω ένα Fiat 500ράκι, όχι σε αντιδιαστολή, απλά γιατί είναι τρομερό αυτοκίνητο και μπορώ να το κυκλοφοράω παντού και για τα ταξίδια μου και όλα. Πάντως μπαίνουμε σε μια αλλιώτικη λογική, λίγο πιο ωραία… Δεν ξέρω αν είναι πιο ωραία. Εγώ μια χαρά νομίζω ότι πέρναγε ο κόσμος. Ο πολιτισμός δεν ήταν καλός και από εκεί ξεκινούν όλα. Υπήρχε έλλειψη παιδείας και πολιτισμού, αυτό είναι γεγονός. Και αυτό βρήκαν και «έπεσαν πάνω». Γιατί εκεί δεν δημιουργούνται αντιστάσεις, όταν δεν υπάρχει πολιτισμός. Αλλά δεν μπορώ να πω ότι ζεις καλύτερα αν αντί για 1.200 παίρνεις 500 ευρώ. Δεν κατάλαβα δηλαδή! Έχουν αυτοκτονήσει τόσοι άνθρωποι! Ναι, αλλά αυτό στεκόταν στον αέρα. Δανειζόσουν και ζούσες καλά. Δεν διαφωνώ αλλά αυτό που έβλεπα χθες σε μια εκπομπή – δεν θυμάμαι σε ποια, στον Τράγκα νομίζω –, που ήταν άνθρωποι από τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και κλαίγανε, με σόκαρε! Θα τρελαθούμε τελείως. Και δεν είναι ανθρωπιστικό το θέμα. Δεν μπορείς να το ανεχτείς αυτό. Κι αυτό θα πάει χειρότερα... Δεν ξέρω τι θα γίνει… Οι δαπάνες του κράτους για τα φάρμακα έχουν πέσει κατακόρυφα. Έχουν βγει καινούργιες αρρώστιες. Οι ψυχασθένειες θερίζουν. Αυτό το έχουμε πει, ο κόσμος είναι σε μεγάλη κατάθλιψη. Και η κατάθλιψη είναι ένα κλικ πριν από την έκρηξη. Φτάνει σε οριακό σημείο η κατάθλιψη και μετά όποιον πάρει ο χάρος... Και οδηγεί στη Βαϊμάρη και σ’ αυτά!

Έχουμε χωριστεί σε «μνημονιακούς» και «αντιμνημονιακούς». Και αν είσαι αντίθετος με τη λογική των αγορών είσαι παράνομος. Εγώ είμαι «αντιμνημονιακός». Και αν αυτό, το να είσαι «αντιμνημονιακός», πια τείνει να γίνει παρανομία και να μη βρίσκεις δουλειά, τότε πάω πάσο.

.

Σε ευχαριστώ πολύ! Να είστε καλά!

new times 11

του κωνσταntiνου παναγοπουλου

The billioners

Οι πλουσιότεροι Έλληνες στον κόσμο Σύμφωνα με τη λίστα του περιοδικού Forbes, οι πιο πλούσιοι Έλληνες είναι οι:

Φιλάρετος Καλτσίδης Lonely at the top Στην 175η θέση της λίστας, με περιουσία 6,7 δισ. δολαρίων βρίσκεται ο Φιλάρετος Καλτσίδης ή Filaret Galchev, όπως είναι γνωστός στη Ρωσία. Ο κ. Καλτσίδης διατηρεί διπλή υπηκοότητα, την ελληνική και τη ρωσική. Η τσιμεντοβιομηχανία

12 newl times

του, Eurocement Holding AG, είναι η μεγαλύτερη στο είδος της στη Ρωσία και έχει τη δυνατότητα να παράγει ως 38 εκατ. τόνους τσιμέντου. Ο κ. Φιλάρετος Καλτσίδης είναι φίλος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν αλλά και του Έλληνα πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά. Ο 50χρονος Ελληνοπόντιος, «βασιλιάς του τσιμέντου» όπως τον αποκαλούν οι επιχειρηματικοί κύκλοι στη Ρωσία, είναι ο πλουσιότερος Ελληνας στον κόσμο για το 2013. Η περιουσία του ξεπερνά τα 6,7 δισ. δολάρια και τον κατατάσσει στο νούμερο 175 της λίστας του Forbes και στην 22η θέση των πλουσιότερων Ρώσων, σύμφωνα με το «Έθνος», που είχε προσφάτως κάνει σχετικό αφιέρωμα. Σήμερα ο όμιλός του, Eurocement Group, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός τσιμέντου στη Ρωσία, ενώ ο Καλτσίδης και η οικογένειά του δραστηριοποιούνται δυναμικά σε διάφορους τομείς, όπως το εμπόριο άνθρακα, τα λιπάσματα, η ναυτιλία, το real estate κ.ά. Αυτοδημιούργητος, ξεκίνησε από το μηδέν και κατάφερε να χτίσει μια ολόκληρη αυτοκρατορία. Έχει γεννηθεί το 1963 στην Ταρσόν, είναι ποντιακής καταγωγής, έχει διδακτορικό στα Οικονομικά και σπούδασε μηχανικός εξόρυξης στο Moscow Mining Institute. Ο Φιλάρετος Καλτσίδης είναι μέλος της Mining Science Academy και της Διεθνούς Ακαδημίας Ενέργειας. Έχει συγγράψει 22 έργα και στις 20 Οκτώβρη του 2004 αναγορεύθηκε καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών και Σχεδιασμού Εξόρυξης στο Moscow State Mining University. Το όνομά του ήρθε στην ελ-

ληνική επικαιρότητα πριν από καιρό, καθώς συζητήθηκε έντονα από το κυβερνητικό επιτελείο προκειμένου να συμμετάσχει στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας. Άνθρωπος ιδιαίτερα χαμηλού προφίλ, ο Φιλάρετος Καλτσίδης επισκέπτεται τακτικά την Ελλάδα και ειδικά τη Μεσσηνία, όπου διατηρεί περιουσία. Η αγάπη του για την Ελλάδα είναι μεγάλη, ενώ τα τελευταία χρόνια ερωτεύθηκε την πανέμορφη Μεσσηνία. Έτσι αγόρασε μια μεγάλη παραθαλάσσια έκταση σε ένα ειδυλλιακό σημείο της Κορώνης. Η πανέμορφη θερινή κατοικία του Ρωσοπόντιου μεγιστάνα είναι κτισμένη σε έκταση περίπου 40 στρεμμάτων δίπλα στο χωριό Βασιλίτσι, κοντά στην Κορώνη. Το πολυτελές σκάφος του Φιλάρετου Καλτσίδη «Ζαφείρα» (Sapphire), μήκους 75 ποδιών, μαγνητίζει τα βλέμματα κάθε φορά που αγκυροβολεί στο λιμάνι της Καλαμάτας ή στον κόλπο της Κορώνης κοντά στην έπαυλή του. Ο Φιλάρετος Καλτσίδης είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών, μιας κόρης και ενός γιου και η μόνιμη κατοικία του βρίσκεται στη Μόσχα. Είναι πολύ δεμένος με την οικογένειά του και έχει κοντά του στις επιχειρήσεις τα αδέλφια και τα ανίψια του. Μάλιστα από τη στιγμή που εκείνος αποφάσισε να επενδύσει στη Μεσσηνία, ο ένας αδελφός του, ο Φώτης, μετακόμισε μόνιμα στην περιοχή προκειμένου να επιβλέπει το έργο. Το επιβλητικό λίαρ τζετ του με τη σημαία της Ελβετίας στο πτερύγιο ξεχωρίζει στο αεροδρόμιο της Καλαμάτας.

Τζον Πολ Ντετζόρια Ο Ελληνοϊταλός Τζον Πολ Ντετζόρια βρίσκεται στην 329η θέση της λίστας του περιοδικου Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, με περιουσία που αγγίζει τα 4 δισ. δολάρια. Μεγάλο μέρος των ετήσιων εσόδων του

αντλεί από την εταιρεία του «John Paul Mitchell Systems», που παρασκευάζει προϊόντα για τον καλλωπισμό των μαλλιών. Μάλιστα προτού χτίσει την αυτοκρατορία του, ήταν άστεγος και ζούσε στο αυτοκίνητό του. Ο Τζον Πολ Ντετζόρια γεννήθηκε στις 13 Απριλίου του 1944 στο Λος Άντζελες. Οι γονείς του δισεκατομμυριούχου σήμερα επιχειρηματία ήταν μετανάστες. Η μητέρα του ήταν Ελληνίδα και ο πατέρας του Ιταλός. Ο δρόμος του στην επιτυχία δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν πολύ μικρός, μόλις 2 ετών. Στα εννέα του ξεκίνησε να πουλά χριστουγεννιάτικες κάρτες και εφημερίδες μαζί με τον αδερφό του για να στηρίξουν οικονομικά την οικογένεια. Η μητέρα τους δεν μπορούσε να αναθρέψει μόνη της τα δύο αγόρια και αναγκάστηκε να τα δώσει σε ανάδοχη οικογένεια. Ήταν μέλος μιας συμμορίας στο Ανατολικό Λος Άντζελες, την οποία όμως εγκατέλειψε όταν ένας μαθηματικός του είπε πως δεν θα πετύχει σε τίποτα στη ζωή του. Αποφοίτησε το 1962 και μπήκε στο ναυτικό. Στο ναυτικό έμεινε για 2 χρόνια και μετά έκανε διάφορες δουλειές, από καθαριστής μέχρι πωλητής. Μάλιστα για ένα διάστημα που έμεινε άστεγος αναγκάστηκε να συλλέγει μπουκάλια για να επιβιώσει. Στο χώρο της φροντίδας μαλλιών μπήκε ως εργαζόμενος στα εργαστήρια της Redken. Λίγο προτού ξεκινήσει την εταιρεία του μένει για δεύτερη φορά άστεγος. Αναγκάζεται να μένει στο αυτοκίνητο του μετά το χωρισμό του με τη σύζυγό του. Το 1980 δημιούργησε την εταιρεία John Paul Mitchell Systems μαζί με τον κομμωτή Paul Mitchell και ένα δάνειο 700 δολαρίων. Το όνειρο των δύο φίλων ήταν να δημιουργήσουν ένα επαναστατικό σύστημα μαλλιών με τρία προϊόντα (σαμπουάν 1, σαμπουάν 2 και κοντίσιονερ). Το όνειρό τους έγινε πραγματικότητα και η εταιρεία παράγει πάνω από 100 προϊόντα και είδη κομμωτικής τα οποία διαθέτει σε πάνω από 80 χώρες παγκοσμίως. Το 1989 ο Paul Mitchell πέθανε και τη θέση του ως συνιδιοκτήτης πήρε ο γιος του Άνγκους. Συμμετέχει σε διάφορες επιχειρηματικές κινήσεις όπως η εταιρεία Patrón Spirits, την οποία ίδρυσε το 1989 και πλέον πουλά πάνω από 2 εκατομμύρια κιβώτια τεκίλα το χρόνο. Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της αλυσίδας νυχτερινών μαγαζιών House of Blues, τα οποία πωλήθηκαν προς 350 εκατ. δολάρια το 2006. Έχει μερίσματα στις εταιρείες Pyrat Rum, Ultimat Vodka, Solar Utility, Sun King Solar, Touchstone Natural Gas, Three Star Energy, Diamond Audio, μια αντιπροσωπία Harley Davidson dealership, μια εταιρεία διαμαντιών (DeJoria) και την εταιρεία κινητής τεχνολογίας ROK AMERICAS, την John Paul Pet, η οποία περιποιείται ζώα κ.ά. Η μεγαλύτερη πολυτέλεια που δεν στερεί από τον εαυτό του είναι το προσωπικό του τζετ. Το φιλανθρωπικό και περιβαλλοντικό έργο του είναι σημαντικό. Μαζί με τον Μπραντ Πιτ, τον Ρίτσαρντ Μπράνσον και τον Νέλσον Μαντέλα, είναι ιδρυτής του «Mineseeker», ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που αναζητεί λύσεις για το παγκόσμιο πρόβλημα των ναρκών. Το 2009, λόγω της οικονομικής κρίσης, δώρισε 150.000 δολάρια για να ξεκινήσει το Grow Appalachia, ένας οργανισμός που μαθαίνει στους ανθρώπους σε φτωχές περιοχές, κυρίως στο Κεντάκι, να καλλιεργούν,

Center, στο Weill Cornell Medical College of Cornell University, στο Tufts University School of Medicine, στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγου και στη Metropolitan Opera. Είναι από τα ιδρυτικά μέλη του οργανισμού «Πίστη: υποτροφία για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό». Παραμένει μέλος στη Σχολή Ιατρικής του Tufts University και μέλος του Συμβουλίου Επισκεπτών του Ιατρικού Κέντρου του Columbia University. Επίσης είναι στο διοικητικό συμβούλιο του Ιδρύματος Ωνάση και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αμερικής. Είναι παντρεμένος και έχει αποκτήσει με τη σύζυγό του Mary δύο παιδιά. Μένει μόνιμα στη Νέα Υόρκη.

να μαγειρεύουν και να συντηρούν τα λαχανικά τους. Έχει λάβει πολλούς επαίνους για το φιλανθρωπικό έργο του, μεταξύ των οποίων και ο ορισμός του ως μέλους εφ’ όρου ζωής του Συλλόγου Horatio Alger Διακεκριμένων Αμερικανών για να τιμήσουν το ταξίδι του προς την επιτυχία.

✽✽✽

✽✽✽ ου της Νέας Υόρκης. Έχει κάνει πολλές δωρεές σε διάφορα ιδρύματα, στην εκκλησία αλλά και στο δημοκρατικό κόμμα. Ο κ. Κατσιματίδης επιδιώκει να διαδεχθεί στο ανώτατο αξίωμα της αμερικανικής μεγαλούπολης τον επίσης δισεκατομμυριούχο Μάικλ Μπλούμπεργκ (ρεπουμπλικανό-ανεξάρτητο), ο οποίος το 2008 κατάφερε να αλλάξει τη νομοθεσία και, από δύο συναπτές θητείες που εδικαιούτο, να επανεκλεγεί το 2009 για μια τρίτη τετραετή θητεία.

✽✽✽

Μάικλ Ζαχάρης Σπύρος Λάτσης Στην 412η θέση, με περιουσία 3,3 δισ. δολάρια, βρίσκεται ο Σπύρος Λάτσης. Γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι γιος του εφοπλιστή Γιάννη Λάτση. Σπούδασε στη London School of Economics και στη συνέχεια ανέλαβε τα ηνία των επιχειρήσεων της οικογένειας Λάτση. Αν και καταγόταν από εφοπλιστική οικογένεια, ίδρυσε το EFG Group και δραστηριοποιείται στον τραπεζικό τομέα. Διαμένει μόνιμα στη Γενεύη.

✽✽✽

Τζον Κατσιματίδης Η περιουσία του Τζον Κατσιματίδη, που μεγάλωσε σε μια φτωχή συνοικία του Χάρλεμ, ξεπερνά τα 3 δισ. δολάρια, ενώ ο όμιλος επιχειρήσεων που κατέχει περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη μεγαλύτερη αλυσίδα σουπερμάρκετ τροφίμων της Νέας Υόρκης και της Φλόριδας, 400 βενζινάδικα αλλά και εταιρίες real estate. Ο τζίρος των επιχειρήσεων ανέρχεται στα 3,3 δισ. δολάρια ενώ σε αυτές απασχολούνται 8.500 εργαζόμενοι. Ο κ. Κατσιματίδης φοίτησε, ενώ παράλληλα δούλευε ως εργάτης σε σουπερμάρκετ, στο πανεπιστήμιο NYU, από το οποίο δεν κατάφερε να πάρει ποτέ το πτυχίο του. Παρ’ όλα αυτά το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο, το οποίο είναι ένα από τα δέκα καλύτερα των ΗΠΑ, τον ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα αλλά και επιχειρηματία της χρονιάς του 1997. Σήμερα είναι μέλος της επιτροπής διοίκησης του Δημοτικού Πανεπιστημί-

Ο Μάικλ Ζαχάρης είναι επιχειρηματίας και ένας εκ των πλουσιοτέρων Ελλήνων. Βρίσκεται σταθερά τα τελευταία χρόνια στις λίστες του περιοδικού Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου. Στη λίστα του 2013 κατείχε την 792η θέση με εκτιμώμενη περιουσία 1,9 δισ. δολαρίων. Είναι ιδρυτής της Kos Pharmaceuticals και της Vatera Healthcare Partners και συνιδρυτής της Arisaph Pharmaceuticals. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο Γουισκόνσιν, υπηρέτησε στον πόλεμο της Κορέας και έπειτα έπιασε δουλειά σε φαρμακευτική εταιρεία, ενώ παράλληλα σπούδαζε στο πανεπιστήμιο σε νυχτερινό τμήμα για να πάρει το πτυχίο του. Μαζί με τον συνέταιρό του, Φίλιπ Φροστ, ίδρυσε το 1972 την Key Pharmaceuticals, που ειδικεύεται στα φάρμακα για την καρδιά και το άσθμα, εκτοξεύοντας στα ύψη τις πωλήσεις της εταιρείας, στα 836 εκατ. δολάρια, προτού συγχωνευθεί με τη Schering-Plough το 1986. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Carroll και απέκτησε το PhD του στο Πανεπιστήμιο DePaul. Από το 1961 ως το 1972 εργάστηκε στα Εργαστήρια Miles. Το 1972 γίνεται πρόεδρος της Key Pharmaceuticals ως το 1986, οπότε η εταιρεία συγχωνεύθηκε με τον όμιλο Schering-Plough. Το 1988 ιδρύει την Kos Pharmaceuticals Inc. Η δημιουργία του φαρμάκου κατά της χοληστερόλης Niaspan ήταν το κλειδί της επιτυχίας. Το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του το απέκτησε από την πώληση της επιτυχημένης φαρμακοβιομηχανίας του το 2006 στην Abbott Labs, έναντι 4,2 δισ. δολαρίων. Το φιλανθρωπικό έργο του είναι σημαντικό. Έχει κάνει σημαντικές δωρεές στο Columbia University Medical

Την 527η θέση της λίστας κατέχει ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, ο οποίος το 2012 βρισκόταν στο νούμερο 418 της ίδιας λίστας. Η εκτιμώμενη περιουσία του ανέρχεται σε 2,7 δισ. δολάρια. Είναι διακεκριμένος διαχειριστής επενδύσεων σε βιομηχανικά μέταλλα παγκοσμίως και διατηρεί διοικητικές θέσεις στις μεγαλύτερες θυγατρικές της Glencore, της οποίας είναι και μέτοχος.

✽✽✽ Στην 554η θέση της λίστας βρίσκεται ο Φίλιππος Νιάρχος με εκτιμώμενη περιουσία 2,6 δισ. δολάρια. Ο 59χρονος γόνος της εφοπλιστικής οικογένειας ασχολείται με την τέχνη. Η συλλογή του με πίνακες είναι από τις πολυτιμότερες στον πλανήτη και συμπεριλαμβάνει έργα του Πικάσο και του Βαν Γκογκ.

✽✽✽ Στην 641η θέση της λίστας βρίσκεται ο Τζιμ Ντέιβις. Ο δεύτερος πλουσιότερος Αμερικανός ελληνικής καταγωγής είναι γιος Ελλήνων μεταναστών και πρόεδρος της εταιρείας υποδημάτων New Balance. ‘Οταν αγόρασε την εταιρεία είχε μόλις έξι υπαλλήλους και κατάφερε να την μετατρέψει σε παγκόσμιο όμιλο με περισσότερους από 4.000 εργαζομένους απογειώνοντας την προσωπική του περιουσία στα 3,1 δισ. δολάρια.

✽✽✽ Στην 736η θέση φιγουράρει ο Γιώργος Αργυρός, με περιουσία που υπερβαίνει τα 2 δισ. δολάρια. Ο κ. Αργυρός είναι ο τέταρτος πλουσιότερος Έλληνας της Αμερικής. Ο 76χρονος ασχολείται με το real estate και επενδύσεις και έχει διατελέσει πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ισπανία. Στην ίδια θέση βρίσκεται και ο Τζορτζ Φειδίας Μίτσελ με περιουσία ύψους 2 δισ. δολαρίων. Ασχολείται με το real estate και το φυσικό αέριο. Το 2002 πούλησε την εταιρεία του Mitchell Energy & Development έναντι 3,5 δισ. δολαρίων.



new times 13

Πήτερ ΠετρόπουλοςPeterson Γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου 1926 στη Νεμπράσκα από γονείς Έλληνες μετανάστες. Είναι επιχειρηματίας, τραπεζίτης, συγγραφέας και πολιτικός, ενώ διετέλεσε γραμματέας Εμπορίου των ΗΠΑ από τις 29 Φεβρουαρίου 1972 ως τον Φεβρουάριο του 1973, υπό την προεδρία του Νίξον. Θεωρείται ο άνθρωπος με τη μεγαλύτερη επιρροή αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ. Ο πατέρας του είχε δικό του εστιατόριο και άλλαξε το επώνυμό του από Γιώργος Πετρόπουλος σε George Peterson. Το 1953 έγινε διευθυντής στο διαφημιστικό πρακτορείο McCann Erickson, ακολούθησε το 1958 η θέση του εκτελεστικού αντιπροέδρου στην εταιρεία Bell and Howell και στη συνέχεια ανέλαβε αρκετές διευθυντικές θέσεις σε διάφορες εταιρείες. Το 1971 ορίστηκε βοηθός του προέδρου σε ζητήματα Διεθνών Οικονομικών, κατά τη θητεία του Νίξον. Ένα χρόνο αργότερα έγινε γραμματέας Εμπορίου, θέση που διατήρησε για ένα έτος. Παράλληλα ανέλαβε την προεδρία στην εθνική επιτροπή για την παραγωγικότητα και ορίστηκε προεδρεύων για την Αμερική στην Αμερικανοσοβιετική Επιτροπή Εμπορίου. Από το 1973 ως το 1977 διετέλεσε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Lehman Brothers και από το 1977 ως το 1984 στη Lehman, Kuhn, Loeb Inc. Το 1985 ίδρυσε μαζί με τον Schwarzman την εταιρεία επενδύσεων Blackstone Group και ήταν επί σειρά ετών πρόεδρός της. Η περιουσία που δημιούργησε από τη συγκεκριμένη εταιρεία τού έδωσε τα κεφάλαια για τις φιλανθρωπικές και πολιτικές του δράσεις. Το 1992 ήταν ένας από τους συνιδρυτές της Concord Coalition, μιας σύμπραξης πολιτών που υποστηρίζει τη μείωση στο ομοσπονδιακό έλλειμμα. Τον Φεβρουάριο του 1994 ο πρόεδρος Μπιλ Κλίντον όρισε τον Peterson μέλος της δικομματικής Επιτροπής για τη Φορολογική Αναδιάρθρωση. Διαδέχθηκε τον Ντέιβιντ Ροκφέλερ ως πρόεδρος στο Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων το

1985 και παρέμεινε ως τη συνταξιοδότησή του το 2007. Προς το παρόν είναι μέλος της διοίκησης της Japan Society της οικογένειας Ροκφέλερ και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης. Το 2008 ίδρυσε το Peter G. Peterson Foundation με δική του χρηματοδότηση 1 δισ. δολαρίων και ασχολείται με τη δημοσιονομική ενημέρωση του κόσμου σχετικά με το ομοσπονδιακό έλλειμμα, τη φορολογία και άλλα οικονομικής φύσεως θέματα. Επίσης δημιούργησε και ένα οικονομικό site το «The Fiscal Times». Στις 4 Αυγούστου 2010 υπέγραψε το «The Giving Pledge» και έγινε ένας από τους 40 πολυεκατομμυριούχους, υπό την καθοδήγηση του Μπιλ Γκέιτς και του Γουόρεν Μπάφετ, που έδωσαν τη μισή περιουσία τους σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Είναι παντρεμένος με την Τζόαν Κούνεϊ και έχει πέντε παιδιά από τους δύο προηγούμενους γάμους του. Μάλιστα στην αυτοβιογραφία του κατηγορεί τον εαυτό του για την αποτυχία των δύο εκ των τριών γάμων του, αλλά είναι ευτυχής που πια έχει στενή σχέση με τα παιδιά και τα εγγόνια του.

✽✽✽ Στο νούμερο 1.175 της λίστας βρίσκεται ο Ντιν Μητρόπουλος, η περιουσία του οποίου ανέρχεται σε 1,3 δισ. δολάρια. Είναι ιδιοκτήτης της εταιρείας Pabst Brewing, η οποία παράγει πάνω από 24 μάρκες μπίρας και ποτών. Η οικογένειά του μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτιείες όταν ήταν 9 ετών και τα τελευταία χρόνια το όνομά του βρίσκεται στις λίστες με τους 15 πλουσιότερους Έλληνες. Ο ίδιος είναι ιδρυτής της εταιρείας επενδύσεων Metropoulos & Co. Ο επιχειρηματίας με τον τίτλο «Ο βασιλιάς των εξαγορών» έχει τη φήμη πως καταβροχθίζει τις κερδοφόρες εταιρείες με χαρακτηριστική ευκολία.

σει τις φιλοδοξίες του και έχει φτάσει στο απόγειο της επιτυχίας. Αυτός ο γιος φτωχών Ελλήνων μεταναστών όμως δεν ξέχασε ποτέ την καταγωγή του ούτε τις ευκαιρίες που του έδωσε η Αμερική και είναι πάντα πρόθυμος να βοηθήσει άλλους να επωφεληθούν από τις άφθονες ευκαιρίες που υπάρχουν. Στην αυτοβιογραφία του, η οποία κυκλοφόρησε το 2004, ο Άλεξ Σπανός θέλησε να μοιραστεί με τους αναγνώστες τα «βασικά συστατικά της επιτυχίας του». «Η επιτυχία», γράφει ο Σπανός, «δεν μπορεί να συνοψιστεί σε ένα σύνθημα, αλλά μπορεί να εξηγηθεί με μια ιστορία». Αυτό ακριβώς περιγράφει στο βιβλίο του. Μια ιστορία, η οποία μπορεί να βοηθήσει τον αναγνώστη να θέσει στόχους και να τους πετύχει.

✽✽✽ Τέλος, στη «Χρυσή Βίβλο» του περιοδικού Forbes συναντάμε και τον Ελληνοκύπριο ιδιοκτήτη της EasyJet Στέλιο Χατζηιωάννου, ο οποίος βρίσκεται στη θέση 1.332 με περιουσία που ανέρχεται σε 1,05 δισ. δολάρια.

✽✽✽

✽✽✽

Άλεξ Σπανός

Πήτερ Νίκολας

Το 1951 ο Άλεξ Σπανός είναι είκοσι εφτά ετών. Είναι άνεργος, έχει δύο παιδιά, δεν έχει καθόλου χρήματα ούτε και κάποια προοπτική. Η άμεση προτεραιότητά του είναι η ίδια η επιβίωση. Τότε του έρχεται μια ιδέα. Μερικές ημέρες αργότερα παίρνει ένα μικρό δάνειο 800 δολαρίων για να ξεκινήσει τη δική του δουλειά. Από τότε δεν κοιτάζει ποτέ πίσω, ώσπου καταφέρνει να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες των ΗΠΑ και ο ιδιοκτήτης των Σαν Ντιέγκο Τσάρτζερς, μιας από τις περιζήτητες ομάδες του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Έχει εκπληρώ-

ας Eli Lilly & Company, όπου και παρέμεινε για μια δεκαετία. Γνώρισε τον μελλοντικό συνεταίρο του σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου το 1979 και στη συνέχεια αποφάσισαν να δανειστούν 800.000 δολάρια και να ξεκινήσουν την Boston Scientific, μια εταιρεία κατασκευής ιατρικών συσκευών. Από μια εταιρεία των 38 υπαλλήλων έφτιαξε έναν όμιλο παγκόσμιου εύρους με 20.000 υπαλλήλους και έσοδα το 2005 6,3 δισ. δολάρια. Το 1996 η οικογένεια Νίκολας δώρησε 20 εκατ. δολάρια στο Duke University για τη Σχολή Περιβάλλοντος, η οποία αργότερα πήρε το όνομά του προς τιμήν του. Το 2000 του απενεμήθη το μετάλλιο τιμής του Ellis Island. «Τα πάντα στη ζωή είναι μια κρίσιμη απόφαση, αν το κάνεις για αρκετά χρόνια καταλαβαίνεις πώς λειτουργούν τα πράγματα και αυτό σε βοηθά να αποφεύγεις τα ρίσκα». Η διορατικότητά του τον οδήγησε στην εξαγορά της Medi-Tech και της Scimed Life Systems, ανάμεσα σε πλήθος εταιρειών που συμπεριελήφθησαν στον όμιλο της Boston Scientific. Το 2004 ο Πήτερ Νίκολας και η σύζυγος του Ginny έκαναν άλλη μία μεγάλη δωρεά στο Duke, συνολικά 72 εκατ. δολαρίων. Τα 70 εκατ. δολάρια της δωρεάς δόθηκαν στο Nicholas School of the Environment και τα 2 εκ. δολάρια στη βιβλιοθήκη Perkins. Το 2005 βρέθηκε στη λίστα του περιοδικού Forbes με τους 400 πιο πλούσιους Αμερικανούς και μάλιστα στην 78η θέση, με περιουσία που έφθανε τα 4 δισ. δολάρια.

✽✽✽

Πήτερ Καρμάνος

Ο Έλληνας επιχειρηματίας που λατρεύει το χόκεϊ στον πάγο O Πήτερ Καρμάνος είναι διευθύνων σύμβουλος της Compuware Corporation και ιδιοκτήτης των

Έχτισε έναν κολοσσό στον τομέα της κατασκευής ιατρικών οργάνων Ο Πήτερ Νίκολας είναι ένας από τους πλουσιότερους Ελληνοαμερικανούς. Έχει ιδρύσει μαζί με τον John Abele την ιατρική εταιρεία Boston Scientific, που για περισσότερα από 25 χρόνια πρωτοπορεί. Οι γονείς του ήταν ελληνικής καταγωγής. Ο ίδιος αποφοίτησε από το Duke University το 1964 και συνέχισε στο University of Pennsylvania’s Wharton School. Η πρώτη του δουλειά ήταν στην εταιρεία ιατρικής τεχνολογί-

$£¥€$£¥€$£¥€$£¥€ 14 newl times

ομάδων χόκεϊ Carolina Hurricanes, Plymouth Whalers και Florida Everblades. Γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου του 1943 από οικογένεια Ελλήνων μεταναστών και μέχρι το δημοτικό δεν μιλούσε καθόλου αγγλικά. Αποφοίτησε από το Wayne State University και ίδρυσε το 1973 την Compuware, μια εταιρεία λογισμικού με βάση το Ντιτρόιτ με συνεταίρους τους Thomas Thewes και Allen Cutting. Ο Πήτερ Καρμάνος συνίδρυσε επίσης τον οργανισμό Detroit Compuware Hockey στα τέλη του 1970. Το 1994 αγόρασε τους Hartford Whalers με τη δέσμευση να κρατήσει την ομάδα για τέσσερα χρόνια. Αργότερα τη μετονόμασε σε Carolina Hurricanes και τη μετέφερε στο Raleigh της Carolina. Η ομάδα του μάλιστα κέρδισε το Stanley Cup το 2006. Του απενεμήθη το Lester Patrick Trophy για την εξαιρετική προσφορά του στο άθλημα του χόκεϊ επί πάγου. Ο Πήτερ Καρμάνος έκανε γενναία δωρεά άνω των 50 εκατ. δολαρίων στο Prentis Cancer Center, το οποίο μετονομάστηκε σε Barbara Ann Karmanos Cancer Institute το 2001, στη μνήμη της πρώτης συζύγου του, Μπάρμπαρα Ανν Καρμάνος, η οποία πέθανε από καρκίνο του στήθους το 1989. Διαμένει στο Detroit μαζί με τη σημερινή σύζυγό του Danialle και τους τρεις γιους του, Σωκράτη, Λεωνίδα και Σπύρο. Συνολικά έχει αποκτήσει έξι παιδιά και οκτώ εγγόνια.

✽✽✽

Η Αριάννα Στασινοπούλου-Huffington, πρόεδρος της The Huffington Post Media Group, έγινε γνωστή σε όλον τον κόσμο για το ενημερωτικό της site «The Huffington Post». Η «Guardian» την κατατάσσει στην 42η θέση των 100 ισχυρότερων προσώπων των ΜΜΕ παγκοσμίως. Την έχουν χαρακτηρίσει δε ως «βασίλισσα της διαδικτυακής ενημέρωσης». Γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου του 1950 στην Αθήνα όπου και μεγάλωσε. Ο πατέρας της Κωνσταντίνος ήταν δημοσιογράφος. Η μητέρα της δανείστηκε χρήματα για να καταφέρει η ίδια και η αδερφή της να σπουδάσουν στο εξωτερικό, η Αριάννα στο Cambridge και η αδερφή της στη Royal Academy of Dramatic Art του Λονδίνο. Μετά την αποφοίτησή της έκανε το «Face The Music» του ΒΒC, μαζί με τον δημοσιογράφο των λονδρέζικων Times Βernard Levin. Ξεκίνησε να γράφει βιβλία το 1970, με την εκδοτική βοήθεια του Bernard Levin, με τον οποίο αποτελέσαν ζευγάρι για δέκα χρόνια, ως και το Δεκέμβριο του 1980. Η άρνηση του Levin να παντρευτούν θα την οδηγήσει στην πόρτα της εξόδου και στην πτήση από το Λονδίνο για τη Νέα Υόρκη. Μεταξύ των βιβλίων που έγραψε ήταν και η βιογραφία της Μαρίας Κάλλας και του Πάμπλο Πικάσο. Παντρεύτηκε το 1986 τον εκατομμυριούχο βουλευτή των ρεπουμπλικανών Μάικλ Huffington, από τον οποίο χώρισε το 1997. Το 2003 απέτυχε στην κατάκτηση της θέσης του κυβερνήτη της Καλιφόρνιας με αντίπαλο τον ρεπουμπλικανό Arnold Schwarzenegger. Το 2005 ήρθε η δημιουργία της Huffington Post, η οποία στέφθηκε με επιτυχία έχοντας 25 εκατομμύρια μοναδικούς χρήστες κάθε μήνα και 30 εκατομμύρια δολάρια κέρδη, αλλά και σχολιαστές όπως η Μαντόνα, ο Ομπάμα και η Χίλαρι Κλίντον. Το 2011 το site εξαγοράστηκε έναντι του αστρονομικού ποσού των 315 εκατ. δολαρίων. Στο νέο σχήμα του ομίλου Huffington Post Media Group, η Αριάννα Huffington έχει τη θέση της πρόεδρου και της διευθύντριας. Σε άρθρο της στους New York Times η Ελληνίδα πρόεδρος της Huffington Post Media Group μίλησε για την ελληνική κρίση: «Παρακολουθώντας την ελληνική τραγωδία που εκτυλίσσεται στην Ευρώπη, κάνω αναδρομή στα 18 χρόνια που πέρασα στην Αθήνα, πηγαίνοντας στο σχολείο στην Πλάκα, στους ίδιους δρόμους που έχουν πρόσφατα γεμίσει με διαδηλωτές και βίαιες συγκρούσεις. Όταν μεγάλωνα, η οικογένειά μου ήταν ένας μικρόκοσμος της τρέχουσας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. Ήμασταν καταχρεωμένοι».

✽✽✽

Ναπολέων Περδής

Αριάννα ΣτασινοπούλουHuffington

«Η βασίλισσα της διαδικτυακής ενημέρωσης»

Ένας «γκουρού» των καλλυντικών κατακτά την Αυστραλία Η μεγάλη αυστραλιανή εφημερίδα «The Weekend Australian» τον χαρακτήρισε «γκουρού των καλλυντικών», παρ’ ότι είναι ακόμη μόλις 39 ετών. Ο Ναπολέων Περδής ξεκίνησε μόνος του, φτωχός και έστησε μια αυτοκρατορία που απλώνεται σε όλον τον κόσμο. Δεκάδες καταστήματα καλλυντικών με την επωνυμία Napoleon Perdis Cosmetics λειτουργούν σή-

μόνιμος συνεργάτης πολλών τηλεοπτικών εκπομπών, με αποτέλεσμα να αναγνωρίζεται πλέον από ένα μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού των ΗΠΑ. Άλλωστε από τις αρχές Φεβρουαρίου διατηρεί πλέον δική του εκπομπή, με τίτλο «Get Your On» στο Discovery Channel.

✽✽✽

Ρος Μακρής

Έλληνας ο πλουσιότερος νέος της Αυστραλίας

μερα στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία, στις ΗΠΑ, στη Λατινική Αμερική, στον Καναδά, στην Ευρώπη, στην Ασία και στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με το τελευταίο τεύχος του οικονομικού περιοδικού «BRW», φιγουράρει στην 22η θέση του καταλόγου των 100 πλουσιοτέρων Αυστραλών κάτω των 40 ετών με προσωπική περιουσία 85 εκατ. δολαρίων. Ο ίδιος δεν κρύβει τη φιλοδοξία του να γίνει δισεκατομμυριούχος. Όπως υποστηρίζει χαρακτηριστικά, ο πατέρας του τού ζητούσε να μάθει γράμματα για να γίνει άνθρωπος. «Γιατρός ή δικηγόρος, μου έλεγε καθημερινά ο πατέρας μου. Ήθελε να ακολουθήσω ένα επάγγελμα σεβαστό. Δεν τον άκουσα, αλλά και δεν το… μετάνιωσα. Ζω το όνειρό μου και είναι όμορφο και συναρπαστικό» σημειώνει χαρακτηριστικά. Γιος Ελλήνων μεταναστών ξεκίνησε με μεγάλες φιλοδοξίες στο Σίδνεϊ τη δική του εταιρεία καλλυντικών το 1995. Τώρα τα προϊόντα του πωλούνται σε δεκάδες ιδιόκτητα καταστήματά του σε όλον τον κόσμο, αλλά και σε εκατοντάδες άλλα καταστήματα. Ο ίδιος έχει «μετακομίσει» στο Λος Άντζελες, όπου έχει ξεκινήσει τρία σούπερ καταστήματα με τα καλλυντικά του και φιλοδοξεί εφέτος τα προϊόντα του να πωλούνται σε 200 καταστήματα των ΗΠΑ και του Καναδά, μετά τη συνεργασία του και με τη γιγαντιαία αμερικανική επιχείρηση καλλυντικών Sephora. Χορηγός για τα επόμενα τρία χρόνια των βραβείων Emmy, αντικατέστησε τη γιγαντιαία διεθνή εταιρεία καλλυντικών Lancome, ύστερα από συμφωνία του με την Academy of Television Arts and Sciences. Ο Ναπολέων Περδής έχει συνάψει συμβόλαιο με τη FOX TV Studios και είναι

Ο ομογενής επιχειρηματίας Ρος Μακρής ήταν ο πρώτος μεταξύ των πλουσιότερων νέων Αυστραλών, κάτω των 40 χρόνων, στη λίστα του οικονομικού περιοδικού Business and Review Weekly για το 2009. Γιος του ομογενούς Κώστα Μακρή, ενός εκ των πλουσιοτέρων κατοίκων της Αυστραλίας με περιουσία ύψους 1,06 δισ. δολαρίων, ο Ρος Μακρής, σύμφωνα με τους διεθνείς αναλυτές, τα πήγε καλύτερα και από τον πατέρα του την περυσινή χρονιά στη διοίκηση επιχειρήσεων. Όπως και ο Κώστας Μακρής, έτσι και ο Ρος απέκτησε την περιουσία του από επενδύσεις σε ακίνητα, κυρίως στην Αδελαΐδα. Ο ομογενής επιχειρηματίας Κώστας Μακρής μετανάστευσε στην Αυστραλία το 1963. Δούλευε αρχικά στα χυτήρια και αργότερα αγόρασε μια αλυσίδα μαγαζιών fast food, μεταπηδώντας στη συνέχεια στον κλάδο των ακινήτων. Το πρώτο εμπορικό κέντρο το αγόρασε με τις εισπράξεις από την πώληση των μαγαζιών fast food τη δεκαετία του 1980. Σήμερα έχει πολλά εμπορικά κέντρα – το Optus House στην Αδελαΐδα και το Bonnyridge Plaza στα περίχωρα του Σίδνεϊ – καθώς και επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Ο Ρος Μακρής άρχισε να εργάζεται με τον πατέρα του το 1987 και ίδρυσε την εταιρεία Precision Investment Corporation το 1995 ως δικό του «όχημα» επενδύσεων. Το πρώτο του ακίνητο ήταν ένα εμπορικό κέντρο που απέκτησε από τον πατέρα του. Εξακολουθεί να εργάζεται μαζί με τον πατέρα του στα κεντρικά γραφεία της

εταιρείας τους, αλλά διατηρούν χωριστές επιχειρήσεις.

 new times 15

ριδα και έχει στο ενεργητικό του τη συγγραφή τεσσάρων βιβλίων για την πληροφορική. Επίσης έχει ιδρύσει έξι περιοδικά πληροφορικής και η υπογραφή του υπάρχει ως δημιουργού σε αρκετά παιχνίδια στο Διαδίκτυο. Το 2007 ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο ως παραγωγός στο ντοκιμαντέρ «Nanking», το οποίο αναφέρεται στο έργο της αποθανούσας συγγραφέως Άιρις Τσανγκ, «The rape of nanking», το οποίο κέρδισε το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ του Σάντανς. Προτού ασχοληθεί με το επαγγελματικό μπάσκετ, ο Τεντ Λεονσίς είχε στην κατοχή του ομάδα χόκεϊ, την οποία οδήγησε στην πρώτη κατηγορία του αθλήματος στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το ετήσιο καθαρό εισόδημά του αγγίζει το ένα δισ. δολάρια.

✽✽✽

Κώστας Μακρής

Η σκληρή δουλειά τον έφερε στην κορυφή

Τεντ Λεονσίς

Ο Έλληνας κροίσος των Washington Wizards Πρόκεται για έναν από τους πλουσιότερους Έλληνες στις ΗΠΑ. Ζει στην Ουάσινγκτον και έχει βάλει στόχο να κατακτήσει το ΝΒΑ μετά την αγορά του πλειοψηφικού πακέτου των Washington Wizards, με μια συμφωνία 550 εκατ. δολαρίων, στην οποία περιλαμβάνεται και η απόκτηση ενός γηπέδου. Γεννήθηκε στο Μπρούκλιν το 1957 και μεγάλωσε στη Μασαχουσέτη. Παιδί δεύτερης γενιάς μεταναστών, με καταγωγή από φτωχή οικογένεια, ο Τεντ Λεονσίς είναι αυτοδημιούργητος. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν και το ενδιαφέρον του τράβηξε ο χώρος του μάρκετινγκ και η πληροφορική. Στα 26 του χρόνια είχε μια εμπειρία, η οποία σημάδεψε τη ζωή του, καθώς επέζησε από τη συντριβή ενός αεροπλάνου. Ο ίδιος δηλώνει από τότε ότι βγαίνοντας από τα συντρίμμια ζωντανός είχε ήδη πάρει την απόφαση να βάλει στόχους και με επιθετική πολιτική να τους πετύχει. Στα 35 του έγινε ιδιοκτήτης της Redgate Communications Corp., μιας εταιρείας μάρκετινγκ, η οποία ήταν η πρώτη που εξαγόρασε ο κολοσσός στο χώρο του Διαδικτύου American Online AOL το 1993. Οι ικανότητές του τον οδήγησαν στη θέση του προέδρου της ΑΟL, από την οποία αποσύρθηκε το 2006, αν και παραμένει επίτιμος πρόεδρος της – εν τω μεταξύ η εταιρεία είχε ήδη συγχωνευθεί με την Time Warner. Διετέλεσε δήμαρχος της πόλης Όρχιντ στη Φλό-

Ο Κώστας Μακρής γεννήθηκε στο Ληγουριό της Επιδαύρου. H οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Χολαργό όπου και μεγάλωσε. Τα χρόνια ήταν δύσκολα και έτσι άρχισε να δουλεύει από την ηλικία των 12 ετών. Πήρε τη μεγάλη απόφαση να μεταναστεύσει στην Αυστραλία το 1963, σε ηλικία 16 ετών, με σκοπό να μαζέψει χρήματα και κάποια στιγμή να επιστρέψει στην Ελλάδα. Ξεκίνησε με τη δημιουργία ενός σουπερμάρκετ και ενός καταστήματος με οπωροκηπευτικά και στη συνέχεια άνοιξε καταστήματα

εστίασης «fish and chip». Αργότερα δημιούργησε εστιατόρια με προϊόντα βασισμένα στο κοτόπουλο και η εμμονή του στην ποιότητα οδήγησε στη δημιουργία αλυσίδας καταστημάτων σε όλη την Αυστραλία. Στις αρχές του 1980 ο κ. Μακρής πούλησε την αλυσίδα με τα εστιατόρια και απέκτησε το πρώτο του εμπορικό κέντρο στην Αδελαΐδα. Η επιτυχία αυτής της επιχείρησης ήταν πολύ γρήγορη και η ικανότητά του να αναγνωρίζει τις επαγγελματικές ευκαιρίες δικαιώθηκε ξανά. Μακροχρόνια συμβόλαια μισθωμάτων και η δημογραφική αύξηση τον οδήγησαν στην επέκταση του χαρτοφυλακίου του, σε μια εποχή όπου οι αποδόσεις λιανικής ήταν υψηλότερες από τις αποδόσεις άλλων μορφών ιδιοκτησίας. Έτσι δημιουργήθηκε η Makris Group, ένας οικογενειακός όμιλος που ανήκει εξ ολοκλήρου στον κ. Μακρή. Η Makris Group διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Νότιας Αυστραλίας, καθώς παρέχει εργασία σε πολλές διαφορετικές ομάδες, όπως σε οικοδόμους, αρχιτέκτονες, μηχανικούς, λογιστές, τραπεζίτες, δικηγόρους, καθαριστές και πολλούς άλλους. Σήμερα κατέχει ηγετική θέση στη Νότια Αυστραλία και του ανήκουν εμπορικά κέντρα στην Αδελαΐδα, στο Σίδνεϊ και στη Μελβούρνη, κτίρια γραφείων και πολλές άλλες εμπορικές ιδιοκτησίες στην Αδελαΐδα. Η αξία του ομίλου ξεπερνά το 1,5 δισ. δολάρια. Το εμπορικό κέντρο Endeavour Hills στη Μελβούρνη, αξίας 100 εκατ. δολαρίων, είναι στις πρόσφατες αγορές, ενώ σχεδιάζεται ανακαίνιση των εμπορικών κέντρων Bonnyrigg Plaza και Gilles Plains.

σει ως σχολή προτίμησής του στις πανελλαδικές εξετάσεις το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ στην Αθήνα, η επιτυχία του να περάσει μεν, αλλά στην αντίστοιχη σχολή της Κρήτης, μετρίασε τη χαρά του. Ο ίδιος πήρε το δρόμο για την Κρήτη, προκειμένου να γραφτεί στη σχολή, ωστόσο βρέθηκε στην Ιταλία. Σπούδασε στο La Sapienza και η εξέλιξή του ήταν γρήγορη. Στα 21 του δούλευε στη Fila, ως footware designer, στα 23 του ίδρυσε την εταιρεία design Dot Kite, η οποία σήμερα διατηρεί γραφεία σε Άμστερνταμ, Ρώμη και Αθήνα, ενώ κατέχει την εισαγωγική κυρίως ιταλικών κρασιών και ελληνικού ελαιολάδου Loggia Import και την επενδυτική Crux Group, η οποία χρηματοδοτεί καλές

✽✽✽

ΘΩΜΑΣ ΜΥΛΩΝΑΣ

Επιχειρηματικό δαιμόνιο με έδρα το Άμστερνταμ Βραβεύθηκε το 2007 σε ηλικία μόλις 25 ετών από το αμερικανικό περιοδικό «BusinessWeek» ως ένας από τους καλύτερους νέους επιχειρηματίες της χρονιάς στην Ευρώπη. Έχοντας ξεκινήσει με μόλις 4.000 ευρώ στην τσέπη του, σήμερα έχει στην ιδιοκτησία του τρεις εταιρείες και στο πελατολόγιό του καταγράφονται οι «Puma» και «Fila», η ξενοδοχειακή αλυσίδα Best Western και ο αερομεταφορέας Velvet Airlines. Ο Θωμάς Μυλωνάς έχει επιλέξει ως έδρα της επιχείρησής του την Ολλανδία. Ο λόγος είναι προφανής και έχει να κάνει με τα γρανάζια της γραφειοκρατίας στη χώρα μας, καθώς στο Άμστερνταμ χρειάστηκε, ούτε λίγο ούτε πολύ, περίπου 25 λεπτά για να κάνει έναρξη των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων. Στα 18 του χρόνια, ο Θωμάς Μυλωνάς είδε τα όνειρά του να παίρνουν έναν άλλο δρόμο από αυτόν που ο ίδιος είχε σχεδιάσει. Έχοντας δηλώ-

$£¥€$£¥€$£¥€$£¥€ 16 newl times

new times 17

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Αλέξανδρος Μαμιδάκης

Δέκα χρόνια εργαζόμαστε στο νέο πρόγραμμα εξωστρέφειας της εταιρείας, λέει ο κ. Αλέξανδρος Μαμιδάκης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Μamidoil-Jetoil

Έτσι γίναμε η τέταρτη καλύτερη εξαγωγική επιχείρηση της χώρας Ο εκπρόσωπος της νέας γενιάς μιας εκ των σημαντικότερων επιχειρηματικών οικογενειών της χώρας μιλά για το πώς η δραστηριότητα στο εξωτερικό επέτρεψε στον όμιλο να βλέπει με αισιοδοξία την επόμενη ημέρα. Απλώνουν τα δίχτυα τους στη ναυτιλία, στην εμπορία πετρελαιοειδών, στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, στην παραγωγή, επεξεργασία και εμπορία αγροτικών προϊόντων. Ο λόγος για την οικογένεια των Μαμιδάκηδων, που έλκουν την καταγωγή τους από ένα χωριό του Νομού Χανίων της Κρήτης και οι οποίοι δίνουν πεισματικά τη μάχη της υγιούς πορείας του ομίλου τους, μέσα στο εφιαλτικό τοπίο της κρίσης. Τι σκέφτεται η νέα γενιά της οικογένειας, η οποία σταδιακά παίρνει στα χέρια της το τιμόνι του ομίλου, για το σήμερα και το αύριο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό; Απάντηση στο ερώτημα αυτό αναζητήσαμε στη συνομιλία μας με τον κ. Αλέξανδρο Μαμιδάκη, αναπληρωτή διευθύνοντα σύμβουλο της Mamidoil-Jetoil.

18 new times

Κύριε Μαμιδάκη, πώς αλήθεια κατορθώσατε να βρεθείτε στην τέταρτη θέση μεταξύ των πιο εξωστρεφών εθνικών επιχειρήσεων. Ποια είναι η δραστηριότητα σε αυτόν τον τομέα; Η Μamidoil-Jetoil, η οποία βρίσκεται στην αγορά των πετρελαιοειδών από το 1962, είναι ένας παίκτης που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, κυρίως στην αγορά της Μεσογείου και της Βαλκανικής. Αυτό το πρόγραμμα εξωστρέφειας και επέκτασης προς τρίτες χώρες έχει μπει σε λειτουργία τα τελευταία δέκα χρόνια. Έχει γίνει ένα πλάνο επενδύσεων και επεκτάσεων σε αποθήκες και δίκτυο πελατών ώστε η Jetoil να είναι ένας από τους βασικούς τροφοδότες αυτών των αγορών, δηλαδή της Ελλάδας και των Βαλκανίων, και να παίζει σημαντικό ρόλο στις επί μέρους αγορές. Το δεκαετές αυτό πλάνο φαίνεται ότι χρόνο με τον χρόνο αποδίδει όλο και περισσότερο και σε αυτό οφείλεται και η εξαγωγική δυναμική και επιτυχία της εταιρείας. Στον κατάλογο των δυναμικότερων εξαγωγικών επιχειρήσεων εντάσσονται επιχειρήσεις όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια, η Motor Oil, o όμιλος Βιοχάλκο. Μιλάμε δηλαδή για ορισμένα από τα πιο σημαντικά συγκροτήματα της χώρας.

Πράγματι, είναι ενδιαφέρον ότι τρία εξ αυτών δραστηριοποιούνται στον τομέα των πετρελαιοειδών. Σε ό,τι αφορά εμάς εξάγουμε καθαρά προϊόντα πετρελαίου. Βενζίνες και πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης, αεροπορικά και λοιπά καύσιμα. Παλαιότερα και για 20 χρόνια προμηθεύαμε με αργό πετρέλαιο την πΓΔΜ – και αργότερα τα Σκόπια ως ανεξάρτητο κράτος – ώσπου τα Ελληνικά Πετρέλαια εξαγόρασαν το εκεί τοπικό διυλιστήριο και ανέλαβαν και την προμήθεια αργού πετρελαίου. Ποιος είναι ο τζίρος των εξαγωγών σας; Κοιτάξτε, εξάγουμε 300.000 – 400.000 τόνους. Όπως καταλαβαίνετε, την τελευταία τετραετία έχουμε αυξομειώσεις στον όγκο. Αν υποθέσουμε ότι σήμερα ο τόνος κοστίζει περίπου 1.000 δολάρια, ο τζίρος των εξαγωγών μας φθάνει τα 400 εκατ. δολάρια. Σε σύνολο; Ο συνολικός τζίρος της Μamidoil-Jetoil ως το 2010 ήταν 1,5 εκατ. δολάρια. Το 2012 έκλεισε στα 1,15 εκατ. δολάρια ενώ το 2013 προβλέπεται να κλείσει στα ίδια επίπεδα. Γεωγραφικά σε ποιες χώρες απλώνεται η εξαγωγική σας δραστηριότητα;

Βουλγαρία, Σκόπια, Σερβία, Κόσοβο, Σλοβενία (πολύ λίγο), Αλβανία και Κροατία. Μιλάμε μόνο για εμπορική δραστηριότητα ή έχετε και παραγωγική υποδομή; Όχι, δεν έχουμε παραγωγική υποδομή. Έχουμε αποθήκες διανομής πετρελαίου, δηλαδή φέρνουμε εισαγωγή προϊόντων στη Θεσσαλονίκη, όπου έχουμε τη μεγαλύτερη εγκατάσταση των Βαλκανίων, και από εκεί ως πυλώνα (hub) διοχετεύουμε σε όλες τις παραπάνω αγορές απευθείας, μέσω χονδρικής πώλησης ή μέσω θυγατρικών και αποθηκών δικών μας που τοπικά είναι προμηθευτές των επί μέρους αγορών. Η εμπορία πετρελαϊκών προϊόντων απαιτεί τρομακτικά κεφάλαια. Πώς πετύχατε μια τόσο σημαντική εξαγωγική επίδοση με απούσες ουσιαστικά τις τράπεζες; Είναι αλήθεια ότι είμαστε από τις λίγες επιχειρήσεις οι οποίες δεν επηρεάστηκαν και πολύ από τη μείωση του δανεισμού, γιατί πράγματι είναι τεράστιοι οι τζίροι και τα κεφάλαια που χρειάζονται και επίσης είναι αρκετά μεγάλος ο δανεισμός όλων των επιχειρήσεων του κλάδου αντίστοιχα ως ένα βαθμό. Υπήρξαν πιέσεις, υπήρξε έλλειψη κεφαλαίου των τραπεζών λόγω των οικονομικών συγκυριών σε όλον τον κόσμο και

Interview

στην Ευρώπη και στην ελληνική αγορά. Αυτό που έβλαψε περισσότερο τη δική μας λειτουργία και το business plan είναι ότι από τον Νοέμβριο του 2011, όταν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έπαψε να θεωρείται αποδεκτό από τους ξένους οίκους και τις ξένες τράπεζες, οι γραμμές χρηματοδότησης που είχαμε στις ελληνικές τράπεζες άρχισαν να μη γίνονται αποδέκτες στο εξωτερικό. Έτσι οι πιστωτικές μας γραμμές από το επίπεδο μερικών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ έπεσαν σχεδόν στο μηδέν. Και αυτό χωρίς να φταίνε οι ελληνικές τράπεζες, αφού εξακολουθούσαν να παρέχουν πιστώσεις οι οποίες ωστόσο δεν γίνονταν δεκτές στο εξωτερικό. Είναι πράγματι ειρωνεία ότι μια γραμμή πίστωσης από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος δεν γίνεται αποδεκτή από το Κόσοβο… Ακριβώς, μια τράπεζα του Κοσόβου, γερμανικού οίκου, που είναι παράρτημα, να είναι αποδεκτή από μια ελβετική και να μην είναι η Εθνική! Προφανώς αυτή η τάση αντιστράφηκε. Τα μηνύματα που έχουμε τους τελευταίους μήνες είναι ότι η τάση αυτή αντιστρέφεται σε ένα πολύ μικρό βαθμό. Ήμασταν οι μόνοι – τουλάχιστον στον δικό μας κλάδο – από την Ελλάδα που καταφέραμε και πείσαμε κάποιους προμηθευτές μας να αποδεχθούν με δικό τους ρίσκο τη συνέχιση της συνεργασίας μας. Προφανώς ασφάλισαν το ρίσκο τους κυρίως μέσω της Εθνικής Τράπεζας αλλά ανεξαρτήτως από το διεθνές τραπεζικό σύστημα… Βεβαίως παίζει ρόλο ότι η τράπεζα δεν έκανε ποτέ default

(αθέτηση συμφωνίας) αλλά ούτε και εμείς – η Μamidoil-Jetoil – κάναμε ποτέ default. Με δυο λόγια ήταν πολύ δύσκολο γι’ αυτούς να χάσουν τα χρήματά τους. Θα έπρεπε να μην τους πληρώσει η Μamidoil-Jetoil, να μην τους πληρώσει η Εθνική και να πάνε να διεκδικήσουν τα χρήματα. Απαντώντας στην ερώτησή σας, φαίνεται ότι το κλίμα αλλάζει αλλά στην πράξη δεν έχουμε δει τεράστια βελτίωση. Δεν μιλώ για εμάς αλλά για αυτό που βιώνουμε καθημερινά και βλέπουμε και ακούμε. Θα ήθελα να σταθούμε στην εγχώρια αγορά, η οποία την τελευταία τριετία εμφανίζει μείωση της τάξεως του 40%. Πώς βιώνετε αυτή την πτώση ως όμιλος; Κοιτάξτε, η μείωση της κατανάλωσης πετρελαιοειδών κατά 40% την τελευταία τριετία έχει δημιουργήσει ζημιές σε όλες τις εταιρείες. Μέχρι και τα ελληνικά διυλιστήρια εμφάνισαν ζημιές. Οι δύο πλέον κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας – οι διυλιστικές – παρουσιάζουν ζημιογόνο δραστηριότητα.

Πάνω από 2.000 χιλιάδες πρατήρια. Ποια διέξοδο βλέπετε; Η διέξοδος είναι αυτή που σας ανέφερα και στο ξεκίνημα της συνομιλίας μας. Και εμείς αν θέλετε είμαστε από τους τυχερούς. Θεωρούμε τους εαυτούς μας πρωτοπόρους που είχαμε αυτό το σχέδιο τόνωσης της εξωστρέφειας. Έχουμε στήσει ένα business plan στην εταιρεία που ασχολείται με τις εξαγωγές και τις εισαγωγές. Και όλο το βάρος έχει δοθεί εκεί πέρα, εκεί βλέπουμε την επόμενη μέρα να έχει ήλιο, να το πούμε έτσι. (γέλια)

Πολύ περισσότερο οι εταιρείες εμπορίας… Δεν το συζητάμε και όπως βλέπετε αυτός είναι και ο λόγος που πολλά πρατήρια κλείνουν στην ελληνική αγορά, γιατί δεν αντέχουν τη ζημιογόνο πορεία. Αυτή την περίοδο όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας του πετρελαίου – πρατηριούχοι, εταιρείες, διυλιστήρια – εργάζονται με ζημιές.

Στοχεύετε να αυξήσετε το ποσοστό της εξωστρέφειας του ομίλου; Βεβαίως, όσο γίνεται περισσότερο. Εστιάζουμε σε αυτό αφού δυστυχώς η ελληνική αγορά δεν αξίζει την προσπάθεια, τη δύναμη, το κουράγιο, τα κεφάλαια που έχουμε επενδύσει. Δεν υπάρχουν προοπτικές. Ακόμη και η κυβέρνηση – ντρέπομαι που το λέω – δεν έχει αντιμετωπίσει με σωστές σκέψεις και αποφάσεις αυτή την αγορά. Μπορούμε να μιλήσουμε άλλη φορά γι’ αυτό, διότι είναι μεγάλο κεφάλαιο. Είναι πράγματα που συζητιούνται. Δεν είναι κάτι που το λέω ως κάτι σκληρό ή ως κάτι καινούργιο για όποιον παρακολουθεί τον κλάδο μας. Ας ελπίσουμε ότι και το κομμάτι της εγχώριας θα βελτιωθεί σύντομα – όπως συμβαίνει και στον τομέα της εξωστρέφειας –, ώστε όλοι να μπορούμε να χαμογελάμε πιο πολύ.

­ λήθεια, πόσα πρατήρια έχουν κλείσει στην Α εγχώρια αγορά;

Κύριε Μαμιδάκη, σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Κτε νά.

Το δεκαετές αυτό πλάνο φαίνεται ότι χρόνο με τον χρόνο αποδίδει όλο και περισσότερο και σε αυτό οφείλεται και η εξαγωγική δυναμική και επιτυχία της εταιρείας

. new times 19

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Θεόδωρος Τρύφων «Οι Έλληνες φαρμακοβιομήχανοι μένουμε Ελλάδα» Η πολιτεία προσανατολίζεται να κάνει πολιτική γενοσήμων με ινδικά φάρμακα, λέει ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, αντιπρόεδρος της ΠΕΦ

Κινδυνεύει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αν δεν μπουν τιμές αναφοράς. Επενδύσαμε σημαντικά κεφάλαια μέσα στην κρίση για το χτίσιμο νέων εργοστασίων όταν οι υπουργοί της κυβέρνησης έψαχναν επενδυτές στο εξωτερικό. Τώρα η κυβέρνηση πρέπει να στηρίξει την εγχώρια παραγωγή φαρμάκου και τις χιλιάδες των εργαζομένων σε αυτήν. Μια χρυσή ευκαιρία κρατά στα χέρια της η ελληνική κυβέρνηση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας: στη διαπραγμάτευση με την τρόικα να εκμεταλλευθεί την επιτυχία της δραστικής μείωσης της φαρμακευτικής δαπάνης από 5,2 σε 2,4 δισ. ευρώ και να στηρίξει το ελληνικό φάρμακο, την εγχώρια παραγωγή, τις τεράστιες επενδύσεις που έκαναν μέσα στην κρίση οι Έλληνες φαρμακοβιομήχανοι και τις χιλιάδες των εργαζομένων σε αυτήν. Τη θέση αυτή διατυπώνει στο TIMETV.gr ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας. Ας τον παρακολουθήσουμε: Ποιες είναι οι επιπτώσεις στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία μετά από τρία χρόνια ανελέητου κυνηγητού της φαρμακευτικής δαπάνης; Κοιτάξτε, τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα την τελευταία διετία, έχουν γίνει όσα δεν είχαν γίνει την τελευταία 20ετια στην Ελλάδα. Και όταν γίνονται τόσα πολλά πράγματα μαζί, και μάλιστα με βίαιο τρόπο, δυστυχώς γίνονται και πολλά λάθη. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι ότι δεν έχουν καμία δυνατότητα σχεδιασμού. Και δεν εννοώ να ξέρουμε το πώς θα είναι το περιβάλλον για τρία ή τέσσερα χρόνια, αυτό είναι όνειρο θερινής νυκτός, δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ούτε καν πώς θα είναι τα δεδομένα τους επόμενους έξι μήνες. Δεν ξέρουμε τι θα μας προκύψει ώστε να στηρίξουμε τις επενδύσεις και τον κόσμο μας. Είναι γεγονός ότι οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες παρά την κρίση επένδυσαν σημαντικά κεφάλαια εκσυγχρονίζοντας τις παραγωγικές υποδομές τους… Πράγματι. Ένα αισιόδοξο μήνυμα, προς πολλούς αποδέκτες, που πρέπει να βγει είναι ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία μένει Ελλάδα. Ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα βλέπουμε εταιρείες από άλλους κλάδους να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 7 μεγάλες ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες και περίπου 15 μεσαίες οι οποίες συνειδητά παραμένουμε Ελλάδα. Έχουμε τον κόσμο μας και τις επενδύσεις

20 new times

Interview

///////////////////////// μας στην Ελλάδα, φορολογούμαστε εδώ και προσπαθούμε να διευρύνουμε τη δράση μας στο εξωτερικό με έδρα τη χώρα μας. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μήνυμα και προς την κυβέρνηση και προς την κοινωνία. Διότι βλέπουμε τους υπουργούς να ψάχνουν δεξιά και αριστερά για επενδύσεις. Εμείς εδώ είμαστε και επενδύουμε. Πρέπει μάλιστα να λάβετε υπόψη το εξής: η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει μόνο το 18% της αγοράς και της φαρμακευτικής δαπάνης και παρ’ όλα αυτά έχει δημιουργήσει το 55% των θέσεων εργασίας. Στην πραγματικότητα όλες οι επενδύσεις που έχουν γίνει στον κλάδο στη χώρα έχουν γίνει από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Εσείς νιώθετε από την πλευρά της κυβέρνησης να υπάρχει ένα φιλικό περιβάλλον; Το ρωτώ διότι, ενώ γίνεται μια συστηματική προσπάθεια για την προσέλκυση ξένων πολυεθνικών, δεν φαίνεται να εισακούονται και οι θέσεις της ελληνικής βιομηχανίας. Κοιτάξτε, έχουμε μια καλή επικοινωνία με την κυβέρνηση. Αυτό όμως δεν «μεταφράζεται» στα νομοθετήματα. Τα τελευταία χρόνια είχαμε σημαντικές εξωτερικές παρεμβάσεις. Είχαμε παρεμβάσεις από την τρόικα. Εγώ θα πω ότι δεν έγιναν κακοπροαίρετα αλλά στη βάση συστημάτων που λειτουργούν σε άλλες χώρες. Ίσως διότι ορισμένοι πιστεύουν ότι έτσι πρέπει να λειτουργεί η αγορά. Επιβλήθηκαν όμως κάποια πράγματα με βίαιο τρόπο στη χώρα μας χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες της δικής μας αγοράς. Δηλαδή; Ακούστε, το πρώτο θεμελιώδες λάθος που γίνεται είναι ότι συνεχίζονται οι παρεμβάσεις στις τιμές. Ενώ από την πρώτη στιγμή ήταν ξεκάθαρο ότι έπρεπε να ελεγχθεί περισσότερο η συνταγογραφία και ο όγκος των φαρμάκων και λιγότερο οι τιμές, συνεχίζουν να εστιάζουν στο θέμα των τιμών. Έτσι, ό,τι μέτρα βλέπουμε επικεντρώνονται κατά 80% στις τιμές και 20% στον όγκο των φαρμάκων και στη συνταγογραφία. Οι μειώσεις αυτές οδήγησαν σε ελλείψεις και σε υποκατάσταση. Αυτή τη στιγμή λοιπόν η ελληνική πολιτεία έχει πολύ συγκεκριμένα επιχειρήματα έτσι ώστε να καθήσει να συζητήσει με την τρόικα ένα νέο πλαίσιο και ένα νέο μοντέλο φαρμακευτικής πολιτικής. Έχουμε δύο εναλλακτικές λύσεις. Η μία είναι να δοθεί χώρος και μερίδιο αγοράς στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία έτσι ώστε να προωθηθούν πρωτότυπα και γενόσημα φάρμακα σε χαμηλές τιμές. Η άλλη λύση είναι να οδηγηθεί σε πλήρη εξαφάνιση η εγχώρια παραγωγή και να είναι όλα τα φάρμακα εισαγόμενα. Υπάρχει η πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει το ποσοστό των γενοσήμων από 20% σε 60%. Με ποια μέτρα αυτή η απόφαση θα μπορούσε να τονώσει την εγχώρια παραγωγή; Είναι φανερό ότι πρέπει να υπάρξει μια ξεκάθαρη πολιτική για τα γενόσημα διότι έχουμε εγκλωβιστεί πάλι στη λογική της μείωσης των τιμών. Τα γενόσημα αποτελούν μια μεγάλη ευκαιρία αλλά και έναν αντίστοιχο κίνδυνο για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Αν υπάρξει κάποιο «φρένο», αν διαμορφωθούν δηλαδή κάποιες τιμές αναφοράς, αν δηλαδή σε κάποιες κατηγορίες φαρμάκων πει το κράτος ότι πληρώνω τόσα χρήματα για μηνιαία θεραπεία, τότε μπορεί τα εγχωρίως παραγόμενα γενόσημα να αποσπάσουν ένα μεγάλο μερίδιο αγοράς. Αλλά αυτό για να γίνει πρέπει να υπάρξουν κίνητρα στον γιατρό, στον φαρμακοποιό και ενημέρωση στον ασθενή. Αν δεν υπάρξει κανένα φρένο, θα οδηγηθούμε σε αθρόα εισαγωγή φαρμά-

κων από τρίτες χώρες, γεγονός που θα έχει συνέπειες στη φαρμακοβιομηχανία αλλά και στην υγεία των πολιτών. Διότι, ό,τι και να μου πει κανείς, για να δημιουργηθεί ένα ποιοτικό γενόσημο απαιτείται ένα συγκεκριμένο κόστος. Εμείς έχουμε παραγωγική μονάδα και γνωρίζουμε ποια είναι η διαδικασία ανάπτυξης ενός γενοσήμου: από τις αναλύσεις, τα κλινικά πρωτόκολλα, τις μελέτες ισοδυναμίας, τις κλινικές μελέτες, την παραγωγή, την αποθήκευση και τη διακίνησή του.

Νιώθετε ότι όλα αυτά δεν τηρούνται με κάποια εισαγόμενα γενόσημα; Νιώθω ότι βαδίζουμε σε υποβάθμιση της ποιότητας διότι εμείς έχουμε εργοστάσιο και ξέρουμε ποια είναι τα συγκεκριμένα κόστη που χρειάζεται κανείς για να δημιουργήσει ένα ποιοτικό γενόσημο φάρμακο. Έχει διατυπωθεί η θέση ότι οι αρμόδιοι φορείς του Δημοσίου, ιδιαίτερα ο ΕΟΦ, εγκρίνουν τα εισαγόμενα γενοσήμα σε πολύ πιο σύντομο διάστημα σε σχέση με τα ελληνικά γενόσημα. Ισχύει το γεγονός ότι ο ΕΟΦ είναι υποστελεχωμένος. Έχει φύγει πολύ προσωπικό που δυστυχώς δεν έχει αναπληρωθεί. Ισχύει επίσης το γεγονός ότι εξαιτίας της ευρωπαϊκής νομοθεσίας ο ΕΟΦ αναγκάζεται να εγκρίνει τα φάρμακα που έρχονται από το εξωτερικό σε 210 μέρες. Αυτό δεν γίνεται για τα ελληνικά γενόσημα και δυστυχώς μένουν πίσω. Δηλαδή έχουμε εγκρίσεις δύο ταχυτήτων, γεγονός που κανονικά θα έπρεπε να είναι το πρώτο μέλημα της ελληνικής πολιτείας: αν μη τι άλλο, αν δεν έχουμε προτιμησιακή διαδικασία στην έγκριση των γενοσήμων, ας έχουμε τουλάχιστον ισοτιμία. Ακούμε μάλιστα το εξής απίστευτο: ότι επέβαλε η τρόικα το μέτρο της δυναμικής τιμολόγησης και το επέβαλε παρά τις αντιρρήσεις όλης της πολιτικής ηγεσίας. Παρ’ όλα αυτά έγινε νόμος του κράτους. Τι επιβάλλει λοιπόν η δυναμική τιμολόγηση; Το γενόσημο που θα μπει πρώτο θα έχει μεγαλύτερη τιμή από τα υπόλοιπα. Αυτό εξ αντικειμένου σημαίνει ότι το εισαγόμενο γενόσημο θα έχει μεγαλύτερη τιμή από τα εγχώρια γενόσημα. Έχουμε δηλαδή προνομιακή μεταχείριση των εισαγομένων; Είναι ξεκάθαρο. Και αυτό θα προσβληθεί νομικά διότι δεν είναι δυνατόν όταν δεν διασφαλίζεις ισοτιμία στο χρόνο αδειοδότησης να βάζεις μέτρα που συνδέουν την τιμή με το χρόνο αδειοδότησης. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται το νέο νομοσχέδιο από την πλευρά του υπουργείου. Ποιες είναι οι δικές σας θέσεις; Κοιτάξτε, αυτό το διάστημα η πολιτεία πρέπει να λάβει ορισμένες αποφάσεις. Τώρα αν τις λαμβάνει η κυβέρνηση ή η τρόικα αυτό δεν το ξέρω. Κατ’ αρχήν η φαρμακευτική δαπάνη έχει μειωθεί πάρα πολύ και αυτό είναι στα υπέρ του κράτους για τη διαπραγμάτευση με την τρόικα. Από τα 5,2 θα πάει στα 2,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2013 και 2,2 τέλος του 2014, που είναι και στα όρια για να μπορεί κανείς να κάνει φαρμακευτική περίθαλψη. Εμείς έχουμε καταρτίσει τον δείκτη τής κατά κεφαλήν δαπάνης. Αν ληφθεί υπόψη αυτός ο δείκτης η Ελλάδα θα έπρεπε να ξοδεύει περίπου 2,5 δισ. τον χρόνο για φάρμακα. Η τρόικα τα πάει προς τα κάτω. Άρα λοιπόν ό,τι και να γίνει τόσα θα δίνει το κράτος. Εμείς λοιπόν λέμε ότι για αυτά τα 2,5 δισ. θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο η κατανομή της πίτας ώστε να περιληφθούν και τα εγχωρίως παραγόμενα φάρμακα – γενόσημα και πρωτότυπα. Φυσικά με συγκεκριμένες τιμές αναφοράς χαμηλές και φυσικά να υπάρχουν τα καινοτόμα φάρμακα των πολυεθνικών εταιρειών,

τα οποία δίνουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα.

Τι ποσοστό διεκδικείτε από την πίτα των 2,5 δισ. ευρώ; Εμείς διεκδικούμε ένα ποσοστό τουλάχιστον 40% της φαρμακευτικής αγοράς σε χαμηλές τιμές. Βλέπουμε όμως ότι παρά το γεγονός ότι η δαπάνη πηγαίνει προς τα κάτω τα μέτρα που αυτή τη στιγμή πάνε να εφαρμοστούν και έχουν νομοθετηθεί οδηγούν σε μια συρρίκνωση της ελληνικής βιομηχανίας. Τα μέτρα αυτά οδηγούν σε μετατόπιση της δαπάνης από κάποιες κατηγορίες φθηνών φαρμάκων σε ακριβότερα φάρμακα. Έτσι δεν θα έχουμε λιγότερη δαπάνη. Μέσα στην ίδια πίτα θα έχουμε μετατόπιση της δαπάνης. Για να πληρώνουμε κάποια φάρμακα ακριβότερα να πάνε κάποια φάρμακα που παράγει η ελληνική βιομηχανία στο μηδέν. Εμείς λοιπόν είπαμε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας πολύ ξεκάθαρα και κάθετα ότι αν ρίξετε πολύ παρακάτω τις τιμές θα πάνε σε πολύ εξευτελιστικά επίπεδα και θα έχετε πολιτική γενοσήμων χωρίς ελληνικά γενόσημα. Θα κάνετε πολιτική γενοσήμων με ινδικά γενόσημα και κανένας γιατρός δεν θα γράφει φάρμακα που δεν θα εμπιστεύεται. Έτσι θα οδηγηθούν σε ακριβά φάρμακα, άρα θα τους ξεφύγει από εκεί η δαπάνη. Όλα αυτά τα αδιέξοδα που περιγράφετε στην εγχώρια αγορά μπορεί σε ένα βαθμό η ελληνική φαρμακοβιομηχανία να τα αντιμετωπίσει με μια εξωστρεφή προσπάθεια; Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία στηρίζεται στις δυνάμεις της. Έχει δύο πόδια: την ελληνική και την ξένη αγορά. Η ξένη αγορά είναι μια μεγάλη αγορά πολύ ανταγωνιστική. Η πολιτική που εφήρμοσε η Ευρώπη έχει οδηγήσει στην απώλεια θέσεων εργασίας, στην εξάλειψη της έρευνας και της παραγωγής σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η ελληνική βιομηχανία έχει κατορθώσει να εξάγει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά και παγκοσμίως. Η εξωστρέφειά της είναι σημαντική. Πιστεύω ότι το 30%-40% του τζίρου των ελληνικών βιομηχανιών γίνεται στο εξωτερικό. Και αυτό αυξάνεται. Από εκεί και πέρα έχουμε ερευνητικά προγράμματα, έχουμε φάρμακα με πατέντο, έχουμε δικά μας φάρμακα έρευνας και αυτό με μια εξειδίκευση μας δείχνει το δρόμο για το μέλλον. Αυτό είναι και το μοντέλο για την Elpen; Ναι, με μια εξειδίκευση στο αναπνευστικό και στο καρδιαγγειακό η Elpen προσπαθεί, και με δικά της πατέντα και με φάρμακα έρευνας και με το να είναι γρήγορη στην παραγωγή και αδειοδότηση γενοσήμων στην Ευρώπη, να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της στις αγορές του εξωτερικού. Αυτό θα το καταφέρουμε. Θέλω όμως να τονίσω για μία ακόμη φορά ότι αφού η ελληνική κυβέρνηση θα πληρώσει 2-2,5 δισ. ευρώ θα είναι εθνικό έγκλημα αυτά να φύγουν στο εξωτερικό. Θα είναι ένα τεράστιο αυτογκόλ. Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουμε κρατήσει με νύχια και με δόντια τους εργαζομένους μας, φορολογούμαστε στην Ελλάδα, δεν στέλνουμε τα κέρδη μας στο εξωτερικό. Δεν μπορώ λοιπόν να καταλάβω γιατί δεν έχουμε διαπραγματευτική δύναμη με την τρόικα σε έναν τέτοιο σημαντικό κλάδο. Το ίδιο το ΙΟΒΕ έβγαλε μια μελέτη για την εγχώρια προστιθέμενη αξία για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία και μας έβγαλε με συντελεστή σημαντικότερο από τη ναυτιλία και τον τουρισμό. Η ίδια η κυβέρνηση με το υπουργείο Οικονομικών έχει κάνει μια μελέτη με τη Mc Kinsey και έβγαλε τη φαρμακοβιομηχανία ως έναν από τους κλάδους στους οποίους πρέπει να στηριχθεί η μελλοντική ανάπτυξη της χώρας. Δυστυχώς όμως βλέπουμε κάποια συστήματα απ’ έξω να προσπαθούν να επιβάλουν μοντέλα στην αντίθετη κατεύθυνση.

Ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα βλέπουμε εταιρείες από άλλους κλάδους να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 7 μεγάλες ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες και περίπου 15 μεσαίες οι οποίες συνειδητά παραμένουμε Ελλάδα

.

new times 21

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Άρης Κεφαλογιάννης Ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒΙΤΕΛ, κ. Άρης Κεφαλογιάννης, μιλάει για τις ελληνικές προσπάθειες να ανοίξουν οι αγορές της Βόρειας Αμερικής, της Νορβηγίας, της Ρωσίας και της Κίνας

«Το ελληνικό λάδι έχει ένα ατού, την ποιότητά του, και σε αυτό δεν πρέπει να κάνουμε βήμα πίσω»

Ο Άρης Κεφαλογιάννης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας ο οποίος έχει δώσει το στίγμα του αρκετό καιρό τώρα σε έναν κλάδο ο οποίος είναι αρκετά ανταγωνιστικός – αυτός του ελαιολάδου – ανοίγοντας ο ίδιος ως επιχειρηματίας πολύ σημαντικές αγορές. Η «σημαία» του είναι η ΓΑΙΑ Τρόφιμα, προϊόντα της οποίας έχουν φθάσει ως τον Λευκό Οίκο των ΗΠΑ. Ωστόσο ο ίδιος παίζει και έναν συμπληρωματικό ρόλο, αυτόν του αντιπροέδρου του ΣΕΒΙΤΕΛ, του φορέα που ασχολείται με τον συντονισμό της δράσης των ελαιουργικών επιχειρήσεων και την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου, βάζοντας τη σφραγίδα του σε αυτή την εθνική προσπάθεια. Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι μία από τις ισχυρότερες ελπίδες τού εν Ελλάδι επιχειρείν; Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε κάποια ελληνικά brands ελαιολάδου τα οποία πηγαίνουν σταθερά καλά στις ξένες αγορές αλλά και τον τελευταίο ενάμιση χρόνο πολλές νέες προσπάθειες με κάποιες εξαιρετικές συσκευασίες και εξαιρετικές ποιότητες, οι οποίες αρχίζουν σιγά σιγά να εμφανίζονται. Δεν πρέπει βέβαια να θεωρήσουμε ότι όλες αυτές οι νέες προσπάθειες θα είναι επιτυχημένες αλλά σίγουρα μέσα από αυτές τις νέες προσπάθειες θα προκύψουν τρία - τέσσερα σοβαρά brands τα οποία θα προστεθούν στα τέσσερα - πέντε που έχουμε αυτή τη στιγμή και τα οποία κάνουν μια σοβαρή προσπάθεια διεθνώς και έτσι θα αποκτήσει το ελαιόλαδο και καλύτερη παρουσία και καλύτερες πωλήσεις στη διεθνή αγορά. Εδώ θα ήθελα να επισημάνω ότι σε αυτές τις νέες προσπάθειες είναι πολύ ελπιδοφόρο το γεγονός ότι εστιάζουν πάνω στο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ελληνικού ελαιολάδου, που είναι η εξαιρετική του ποιότητα, και προσπαθούν να το λανσάρουν προ-

22 new times

σφέροντας μια εξαιρετική ποιότητα σε μια σωστή σχέση ποιότητας - τιμής για τον καταναλωτή, αλλά οπωσδήποτε και με κάποιο premium, συνυφασμένο με αυτή την εξαιρετική ποιότητα. Πώς εμφανίζεται η πορεία της αγοράς του επώνυμου ελαιολάδου το 2013; Παρ’ ότι η εφετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε από αύξηση του κόστους της πρώτης ύλης, βλέπουμε ότι στο ράφι δεν υπήρξαν διαφοροποιήσεις, δηλαδή οι ελληνικές τροποποιητικές επιχειρήσεις κράτησαν σταθερές τις τιμές του. Παρ’ όλα αυτά βέβαια, η μεγάλη κρίση που υπάρχει, ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών έχει χτυπήσει την κατανάλωση και δημιουργεί δυσκολίες… Ποιος συσχετισμός υπάρχει μεταξύ επώνυμου και μη ελαιολάδου; Στην Ελλάδα εξακολουθούμε να έχουμε αυτό το παράδοξο του ανώνυμου-χύμα ελαιολάδου, το οποίο κυκλοφορεί υπό συνθήκες μαύρης αγοράς. Αυτό δεν υπάρχει σε κανέναν άλλο χώρο εκ

μέρους του κόσμου και σε καμία άλλη μεσογειακή χώρα. Προφανώς με την περίοδο της κρίσης υπήρξε μια ενίσχυση του χύμα, διότι ο καταναλωτής το θεωρεί πιο φτηνό. Δυστυχώς όμως, αυτό είναι βασισμένο σε μια τελείως λάθος αντίληψη ότι το χύμα είναι και αγνό. Στην πραγματικότητα δεν είναι. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι σε πολύ μεγάλο ποσοστό είναι έκτος προδιαγραφών και νοθευμένο και τώρα στην κρίση αυτό έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Άρα τελικά η πραγματική σχέση ποιότητας - τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής είναι εις βάρος του. Ποια είναι η μεταξύ τους αναλογία; Δυστυχώς το χύμα εξακολουθεί να υπερβαίνει σε πωλήσεις το επώνυμο-τυποποιημένο. Το χύμα ελαιόλαδο είναι πάνω από το 50%. Τα προηγούμενα χρόνια είχε γίνει σημαντική πρόοδος υπέρ του επώνυμου ελαιολάδου. Τώρα έχουμε μια ανάσχεση και μια αντιστροφή λόγω της κρίσης και της πολύ μεγάλης οικονομικής δυσκολίας που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά, γεγονός που έχει κάνει τον καταναλωτή λιγότερο ευαί-

σθητο στο θέμα της ποιότητας. Έτσι αρκετοί καταναλωτές δεν ψάχνουν προϊόντα με προστιθέμενη αξία. Στα προϊόντα private label ποια είναι η τάση; Δεν νομίζω ότι έχουν αλλάξει πολύ τα μερίδια private label και branded και δεν νομίζω ότι θα υπάρξει και σε αυτό μεγάλη διαφοροποίηση τα επόμενα χρόνια. Όχι . Αυτό που θα αλλάξει τα επόμενα χρόνια και αλλάζει είναι μια συνειδητοποίηση των καταναλωτών διεθνώς για τα υγιεινά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου και άρα υπάρχει μια σταθερά ανοδική τάση στην κατά κεφαλήν κατανάλωση σε όλες τις χώρες του εξωτερικού. Αυτό θα αλλάξει τα δεδομένα και θα δημιουργήσει σημαντικές ευκαιρίες. Ως ΣΕΒΙΤΕΛ «τρέχετε» κάποια προγράμματα ενημέρωσης και συνειδητοποίησης των καταναλωτών; Ο ΣΕΒΙΤΕΛ αποτελεί το πιο επιτυχημένο παράδειγμα ελληνικού συλλογικού φορέα όσον αφορά τη διαχείριση αυτών των κοινοτικών κονδυ-

Interview

///////////////////////// λίων που υπάρχουν για την προώθηση επώνυμων ευρωπαϊκών ποιοτικών προϊόντων και κυρίως προϊόντων ΠΟΠ και βιολογικών. Η Ε.Ε. έχει κάποια προγράμματα με τα οποία συνεισφέρει κατά 50% στις προωθητικές δαπάνες που γίνονται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, είτε εντός είτε εκτός Ε.Ε., με στόχο την προώθηση των ελαιολάδων ΠΟΠ και των βιολογικών ελαιολάδων. Αυτά βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή. Ο ΣΕΒΙΤΕΛ έχει ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα σε εξέλιξη το οποίο λαμβάνει χώρα σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα. Επιπλέον υπάρχει και ένα πρόγραμμα για ΗΠΑ, και γενικότερα Β. Αμερική, Αυστραλία και Νορβηγία. Η εξωστρέφεια πάντα – και ιδιαίτερα την περίοδο της κρίσης – είχε στρατηγική σημασία για την ανάπτυξη του κλάδου. Ποια βήματα έγιναν το 2013 από τον κεντρικό φορέα σας αλλά και από τις επί μέρους επιχειρήσεις; Ανοίξατε καινούργιες αγορές; Κοιτάξτε, καινούργιες αγορές μπορούν να ανοίξουν τα brands και τα μέλη μας. Εμείς ως φορέας αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δίνουμε τη στρατηγική κατεύθυνση και στη συνέχεια αυτό το οποίο κάνουμε με πάρα πολλή επιτυχία να διαχειριζόμαστε αυτά τα ευρωπαϊκά προγράμματα προβολής και προώθησης ώστε να εξασφαλίζουμε τις προϋποθέσεις για τα μέλη μας να μπαίνουν στις καινούργιες αγορές και να κάνουν προωθητικές δράσεις. Άλλωστε όσο καλό και αν είναι το προϊόν, όσο καλή και αν είναι η συσκευασία, όσο καλή η σχέση ποιότητας – τιμής, το προϊόν όταν τοποθετείται στο ράφι χρειάζεται προωθητική στήριξη. Διότι μόνο μέσω της προβολής και της προώθησης ο καταναλωτής θα διαλέξει το προϊόν και μετά, εφόσον το προϊόν ανταποκρίνεται σε αυτά που υπόσχεται – όσον αφορά την ποιότητα, τα γευστικά χαρακτηριστικά, τον υγιεινό χαρακτήρα ο οποίος είναι πλέον τεκμηριωμένος ότι όσο καλύτερης ποιότητας είναι το λάδι τόσο περισσότερες είναι οι θετικές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου –, ο καταναλωτής αγαπάει το προϊόν και το τοποθετεί στην καθημερινή του δίαιτα. Αλλά δεν αρκεί μόνο να κάνεις την εξαγωγή, δεν αρκεί μόνο να τοποθετήσεις το προϊόν στο ράφι, είναι απολύτως απαραίτητο να τα υποστηρίξεις προωθητικά και ουσιαστικά. Εκεί είναι που έρχεται ο ΣΕΒΙΤΕΛ ως συλλογικός φορέας και διαχειριζόμενος αυτά τα ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία είναι αποκλειστικά για συλλογικούς φορείς, δίνει τη δυνατότητα στα μέλη του να προβάλουν και να προωθήσουν τα ΠΟΠ και τα βιολογικά ελαιόλαδα από την Ελλάδα και άρα να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη των πωλήσεων. Οι βασικές αγορές στις οποίες στοχεύετε ποιες είναι; Οι ΗΠΑ είναι μια σημαντική αγορά. Επίσης οι αγορές της Νορβηγίας, της Βόρειας Αμερικής και της Αυστραλίας. Ειδικά η Βόρεια Αμερική αλλά και η Νορβηγία, όπου κάποια ελληνικά brands έχουν φθάσει πάρα

πολύ ψηλά στα στοιχεία Nielsen, δηλαδή στο τι αγοράζεται από τα ταμεία των super markets. Άρα προφανώς αυτές είναι δύο αγορές-στόχοι. Η Γερμανία παραμένει η μεγαλύτερη αγορά ελαιολάδου για την Ελλάδα και εκεί το ελληνικό ελαιόλαδο έχει μια θέση την οποία δεν έχει σε καμία άλλη αγορά, δηλαδή τα ποσοστά μας είναι σημαντικά μεγαλύτερα (διψήφια) σε σχέση με τα μερίδια αγοράς που έχουμε σε όλες τις άλλες προηγμένες αγορές. Άρα η Γερμανία είναι μια πάρα πολύ σημαντική αγορά. Η Αγγλία είναι παραδοσιακά μια σημαντική αγορά, όχι του μεγέθους της Γερμανίας, αλλά οπωσδήποτε μια αγορά όπου τα ελληνικά ελαιόλαδα διακρίνονται και νομίζω αποτελούν και τα παραδείγματα των αγορών στα οποία πρέπει να εστιάσουμε και να εξαγάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς θα μπορέσουμε να έχουμε ανάλογη επιτυχία και σε άλλες αγορές. Η Ρωσία είναι επίσης μια ενδιαφέρουσα αγορά, στην οποία σκοπεύουμε να κατεβάσουμε σαν ΣΕΒΙΤΕΛ ένα καινούργιο πρόγραμμα προώθησης… Δύσκολη η ρωσική αγορά; Οι δύο αγορές που θα θέλαμε να στοχεύσουμε για το προωθητικό μας πρόγραμμα είναι η Ρωσία και η Κίνα. Θα χαρακτήριζα την Κίνα πιο δύσκολη αγορά. Η Κίνα είναι μια πολύ δύσκολη αγορά γιατί το λάδι είναι τελείως έξω από τις διατροφικές τους συνήθειες. Δεν θα έλεγα το ίδιο για τη Ρωσία. Η Ρωσία είναι μια μάλλον φιλική προς τα ελληνικά προϊόντα αγορά, η οποία επίσης έχει πάρα πολύ μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης. Μιλάμε μόνο για τα σουπερμάρκετ ή υπάρχουν και άλλοι κρίκοι στην αλυσίδα των προωθητικών ενεργειών; Βεβαίως, η μαζική εστίαση για παράδειγμα είναι πολύ σημαντική και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι chefs είναι αυτοί που δημιουργούν trends και καθιερώνουν προϊόντα και τάσεις στο καταναλωτικό κοινό. Εσείς έχετε εμπειρία πάνω σε αυτό. Βεβαίως, ως εταιρεία συνεργαζόμαστε με τους δύο κορυφαίους κατά τη γνώμη μου Έλληνες chefs, τον Λαζάρου και τον Χριστόφορο Πέσκια, και έχουμε δουλέψει πολύ πάνω σε αυτό το κομμάτι. Βέβαια στο εξωτερικό τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα γιατί εκεί σαφώς η τιμή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις των εστιατορίων στη μαζική εστίαση. Εκεί , δυστυχώς, γνωρίζουμε όλοι ότι δεν έχουμε μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ελληνικού ελαιολάδου είναι η ποιότητα, άρα πρέπει να προηγηθεί ένα στάδιο επιμόρφωσης προς τους σεφ ώστε να καταλάβει ένας μεγάλος chef ότι πρέπει να χρησιμοποιεί ένα εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο όπως χρησιμοποιεί μια εξαιρετικής ποιότητας τρούφα, μανιτάρι, κρέας, γιατί η υψηλή μαγειρική πρώτα και πάνω από όλα είναι ο συνδυασμός εξαιρετικής ποιότητας προϊόντων, πρώτων υλών. Όταν λοιπόν μπορέσουμε να επιμορφώσουμε τους μεγάλους ξένους σεφ ότι ένα εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο μπορεί να δώσει μια διαφορετική νότα από γεύσεις και αρώματα, τότε θα έχου-

με κάνει ένα μεγάλο βήμα για να το προωθήσουμε και στη μαζική εστίαση. Σωστά. Προς το παρόν, αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι, γιατί η μαζική εστίαση είναι πιο price sensitive από το retail. Για αυτό και ο μεγαλύτερος όγκος των προσπαθειών εστιάζεται στον χώρο του retail, των super markets, που είναι και το κυρίαρχο κομμάτι της λιανικής, γιατί τα μικρότερα καταστήματα delicatessen, σημεία πώλησης πολύ εξειδικευμένων και ποιοτικών προϊόντων, μπορεί να είναι πολύ ενδιαφέροντα από πλευράς δημιουργίας εικόνας αλλά από πλευράς όγκου πωλήσεων είναι πολύ μικρό το κομμάτι αυτό. Θα έλεγα ότι η αναλογία μεταξύ super markets και τέτοιων ειδών καταστημάτων είναι ενενήντα προς δέκα. Άρα το παιχνίδι παίζεται στο super market. Φαντάζομαι όμως ότι το σημείο-κλειδί στην όλη προσπάθειά σας είναι το επίπεδο των επιχειρηματιών του κλάδου. Τι θέλω να πω; Κοιτώντας τα στοιχεία του κλάδου σας παρατηρεί κανείς ότι ελάχιστες επιχειρήσεις έχουν την τεχνογνωσία να κινηθούν με σύγχρονους κανόνες. Θα έλεγα όχι απλά το επίπεδο τεχνογνωσίας αλλά κυρίως στο κρίσιμο μέγεθος. Πρέπει να δημιουργούμε επιχειρήσεις με μεγαλύτερο κρίσιμο μέγεθος για να μπορούν να σταθούν στον διεθνή ανταγωνισμό. Νομίζω ότι είναι πλέον ώρα να αρχίσουμε να βλέπουμε συνέργειες και συνεργασίες, συγχωνεύεις και δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων και νομίζω ότι αυτά θα προκύψουν σιγά σιγά. Ούτως ώστε να δημιουργούμε κρίσιμα μεγέθη τα οποία θα μπορούν να σταθούν ανταγωνιστικά στο διεθνές περιβάλλον. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το παιχνίδι δεν παίζεται πλέον στην Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι μια μικρή αγορά ούτως ή άλλως. Με την κρίση συρρικνώθηκε ακόμη περισσότερο. Το μεγάλο στοίχημα είναι οι μεγάλες διεθνείς αγορές και οι μεγάλες διεθνείς αγορές προβάλλουν την αναγκαιότητα κάποιων μεγεθών τα οποία θα μπορούν να σταθούν ανταγωνιστικά σε αυτό το περιβάλλον. Ένα τελευταίο ερώτημα: Είστε αισιόδοξος για την προοπτική του κλάδου τα επόμενα χρόνια; Θα σας πω ότι, και ως επιχείρηση αλλά και ως ΣΕΒΙΤΕΛ, ναι, είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι η κρίση έφερε μια συνειδητοποίηση. Καταλαβαίνουμε πολύ περισσότερα πράγματα από αυτά προ κρίσης, όπου περνούσαμε μια περίοδο κατά την οποία τα πράγματα γενικά ήταν πολύ εύκολα. Ίσως αυτός ο ευδαιμονισμός δεν μας βοήθησε να συνειδητοποίησουμε τα πραγματικά προβλήματα και τους πραγματικούς στόχους και τι πρέπει να κάνουμε. Νομίζω ότι μέσα από αυτή την κρίση και τη διαδικασία θα προκύψουν και σχήματα και ιδέες και τολμηρές πλέον προτάσεις προς το εξωτερικό, γιατί όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι χωρίς τις μεγάλες διεθνείς αγορές δεν υπάρχει επιβίωση. Και άρα, ναι, είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι θα πάμε καλά.

Το μεγάλο στοίχημα είναι οι μεγάλες διεθνείς αγορές και οι μεγάλες διεθνείς αγορές προβάλλουν την αναγκαιότητα κάποιων μεγεθών τα οποία θα μπορούν να σταθούν ανταγωνιστικά σε αυτό το περιβάλλον

.

Σας ευχαριστώ θερμά. Κι εγώ.

new times 23

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Λένα Μαμιδάκη

Η κυρία Λένα Μαμιδάκη ξεδιπλώνει το επιχειρηματικό στόρι του ελαιολάδου «Ανώσκελη» και του κρασιού «Άνω Πλαγιά»

Υποκλίθηκαν Αμερικανοί και Ιταλοί στο λάδι της γενέτειρας των Μαμιδάκηδων H κύρια δραστηριότητα των Μαμιδάκηδων αναπτύσσεται στη ναυτιλία και στα πετρέλαια. Στην πραγματικότητα όμως η αγάπη και το πάθος τους είναι σε έναν άλλο τομέα. Εκεί που χάνονται οι ρίζες τις οικογένειας, σε ένα χωριό των Χανίων, την Ανώσκελη. Σε αυτό το σημείο αρχίζει ένα ενδιαφέρον επιχειρηματικό story, ο πυρήνας του οποίου είναι η αγάπη της οικογένειας για το δικό της λάδι και κρασί. Ας ξεδιπλώσουμε αυτή την ενδιαφέρουσα ιστορία με την κυρία Λένα Μαμιδάκη, η οποία οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι συγκεντρώνει στο πρόσωπό της την ευγένεια και το επιχειρηματικό πνεύμα της οικογένειας. Κυρία Μαμιδάκη, πότε αλήθεια άρχισε αυτή η δραστηριότητα; Η δραστηριότητα πάει αρκετά πίσω. Από τον παππού, ακόμη, και την οικογένειά του που είχαν το ελαιοτριβείο και έφτιαχναν το λάδι τους, όπως γινόταν στις περισσότερες περιοχές εκείνη την εποχή. Αυτή η δραστηριότητα ξεκινάει από τότε. Τα τελευταία όμως χρόνια που παρήγαμε στο ελαιουργείο εμείς το δικό μας λάδι βρήκαμε ότι είχαμε πολύ μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο. Εκεί στο χωριό Ανώσκελη γεννιούνται τα παιδιά της οικογένειας; Επτά παιδιά. Τέσσερα αγόρια και τρία κορίτσια. Ο πατέρας σας, Γιώργος Μαμιδάκης… Ναι, και ο Κυριάκος, ο Νίκος και ο Μανώλης. Βέβαια η σειρά που τους αναφέρουμε δεν είναι

24 new times

χρονολογικά, αλλά δεν έχει σημασία. Αυτά είναι τα τέσσερα αγόρια και οι τρεις αδερφές η Κατίνα, η Ερασμία και η Ελευθερία ή αλλιώς Ρίτα, όπως την ξέρει ο κόσμος. Ο Μανώλης είναι και ο άνθρωπος ο οποίος ασχολείται και με τη δραστηριότητα που συζητάμε; Ναι, βεβαίως, είναι ο άνθρωπος της ναυτιλίας. Είναι όμως και αυτός που έχει αναλάβει και το κομμάτι που έχει να κάνει με την τεχνολογική αναβάθμιση, τις επενδύσεις και γενικά τα νέα προϊόντα και το παρακολουθεί από κοντά. Ξεκινάει λοιπόν μια δραστηριότητα η οποία έχει να κάνει με ένα τοπικό προϊόν για τις ανάγκες σας και αυτή πια αναπτύσσεται σε κάτι διαφορετικό. Είχαμε τη χαρά να παράξουμε ένα πολύ καλό προϊόν και σε όποιους το δίναμε το προϊόν αυτό, έτσι σε φιλική βάση, μας έλεγαν γιατί δεν το βγάζουμε στην αγορά. Ελαιόλαδο; Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο. Έτσι πριν από περίπου 10 χρόνια ξεκινήσαμε να εκσυγχρονίζουμε το ελαιοτριβείο. Στην πραγματικότητα χτίστηκε από την αρχή, με καινούργιο εξοπλισμό. Εκεί φτιάχνουμε το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο «Ανώσκελη» το οποίο διαθέτουμε στην ελληνική αγορά αλλά και στο εξωτερικό.

Μιλάμε για ένα προϊόν το οποίο έχει δοκιμαστεί και έχει ήδη αποσπάσει και τα πρώτα διεθνή βραβεία… Βεβαίως, έχουμε πάρει και κάποια βραβεία. Πέρυσι για πρώτη φορά συμμετείχαμε στον διεθνή διαγωνισμό ελαιολάδου στη Νέα Υόρκη και είχαμε τη χαρά να τιμηθούμε λαμβάνοντας την ασημένια διάκριση. Στο παρελθόν το ‘12 και το ‘13 έχει διακριθεί στον διαγωνισμό της Biol στην Ιταλία το βιολογικό μας λάδι για δύο χρόνια στη σειρά. Όποτε έχουμε τη χαρά να τυγχάνουμε και διεθνούς αναγνώρισης. Στην Ελλάδα όμως πόσο γνωστά είναι τα συγκεκριμένα προϊόντα; Κοιτάξτε, οφείλω να σας πω το εξής. Έχουμε μια μικρή παραγωγή. Οι δυνατότητάς μας δεν μας επιτρέπουν να παράξουμε μεγάλες ποσότητες. Δεν μιλάμε για ένα μαζικό προϊόν. Δεν μπορούμε να κάνουμε πολύ μεγάλη παραγωγή. Αυτό μας περιορίζει αρκετά τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στην ανάπτυξή μας. Στην ελληνική αγορά θα μας βρείτε σε συγκεκριμένες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Θα μας βρείτε όμως και στα καλύτερα ξενοδοχεία και εστιατόρια της Αθήνας. Δηλαδή έχουμε τη χαρά να συνεργαζόμαστε με γνωστούς σεφ και εστιατόρια εδώ και πολλά χρόνια, οι οποίοι εκτιμούν το καλό προϊόν και το χρησιμοποιούν στην κουζίνα τους. Στο εξωτερικό συνεργαζόμαστε εδώ και αρκετά χρόνια, κάνουμε εξαγωγές στη ρωσική αγορά και πολύ πρόσφατα ξεκινήσαμε και μια συνεργασία και

στην αμερικανική αγορά. Έτσι λίγο διστακτικά και μέσω κάποιου τρίτου. Η παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων θα μπορούσε να επιτευχθεί ώστε να διευρυνθούν και οι προσδοκίες του εγχειρήματος; Αυτή τη στιγμή η δυνατότητα παραγωγής μας είναι γύρω στους εξακόσους τόνους εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο το χρόνο, με δυνατότητα στο ελαιουργείο να επεξεργαστούμε μέχρι χίλιους εκατό. Πρακτικά αυτό συνεπάγεται ότι μπορούμε να βγούμε στην ευρύτερη περιοχή και να αγοράσουμε λάδι από ανθρώπους που γνωρίζουμε και που ελέγχουμε εμείς. Αυτό που μπορούμε να πούμε, και είναι εξαιρετικά σημαντικό για το λάδι μας, είναι ότι ελέγχουμε όλη τη διαδικασία αυτή τη στιγμή. Από την ελιά μέχρι το μπουκάλι που βλέπετε. Μέχρι δηλαδή το λάδι που θα βάλετε στο φαγητό σας ή στη σαλάτα σας. Δηλαδή αυτό είναι κάτι που το υποστηρίζουμε και το βγάζουμε προς τα έξω, γιατί είναι αρκετά σπάνιο να έχεις τον έλεγχο από την ελιά μέχρι και το τελικό προϊόν. Η επιχειρηματική δραστηριότητα με το ελαιόλαδο και το κρασί είναι παράλληλες ή το κρασί ήλθε αργότερα; Ξεκινήσαμε ουσιαστικά από το λάδι. Το είδαμε σαν μια ευκαιρία να αναπτύξουμε και άλλα προϊόντα τα οποία είχε η περιοχή μας. Έτσι πριν από λίγα χρόνια μπήκαμε και στη διαδικασία του κρασιού. Φυτέψαμε τους δικούς μας αμπε-

Interview

λώνες, ξεκινήσαμε την παραγωγή κρασιού και με χαρά βλέπουμε ότι και αυξάνεται η παραγωγή και ωριμάζει και γίνεται καλύτερο το κρασί μας από χρόνο σε χρόνο. Το κρασί λέγεται «Άνω Πλαγιά», δεν έχει το όνομα της εταιρείας. Ξεκινήσαμε και είχαμε αρχικά μια σειρά «Ανώσκελη» που ήταν επιτραπέζιο κρασί, απλό. Αυτό το κρασί που βγάζουμε τώρα, το «Άνω Πλαγιά» – και βγαίνει σε λευκό, ροζέ και κόκκινο – είναι πολυποικιλιακή ύλη και είναι άλλου επιπέδου κρασί. Μιλάμε για ποικιλίες και ξένες και ελληνικές; Ναι, και ξένες και ελληνικές. Μάλιστα, για να έρθουμε λίγο σε ένα πιο διευρυμένο πλαίσιο, εσείς είχατε ασχοληθεί με το αντικείμενο αυτό και παλαιότερα. Πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της εξωστρέφειας; Να φύγουμε δηλαδή από τα δεδομένα της επιχείρησης. Νιώθετε ότι υπάρχει η δυνατότητα – η Κρήτη είναι ένας ευλογημένος τόπος – όλα αυτά τα προϊόντα να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο ώστε να τονωθεί και η οικονομία του νησιού και της χώρας ευρύτερα; Σαφώς υπάρχει η δυνατότητα. Κατ’ αρχάς αυτό που βλέπουμε το τελευταίο διάστημα είναι ότι αρχίζουν τα ελληνικά προϊόντα να γίνονται αποδεκτά για την ποιότητά τους πρωτίστως στις ξένες αγορές. Κάνετε και κάποιες κοινές ενέργειες. Κοιτάξτε, είμαστε μέλη του δικτύου οινοπαραγωγών της Κρήτης και το δίκτυο έχει σκοπό να προωθήσει και να προβάλει το κρητικό κρασί στο εξωτερικό. Συμμετέχουμε και εμείς σε αυτό το δίκτυο. Σε ποιες αγορές εστιάζετε; Σε αρκετές. Υπήρξε παρουσία στην αγορά της Ουκρανίας, στην αμερικανική αγορά και σε άλλες. Γίνεται μια προσπάθεια να προωθηθεί το κρασί στις αγορές αυτές. Το ρωτώ αυτό γιατί υπάρχουν και τα κοινοτικά προγράμματα, τα οποία έχουν νομίζω μια στόχευση σε Κίνα και Ρωσία. Ναι. Ας μην ξεχνάμε το έξης: όσο και αν θέλουμε να βγούμε προς τα έξω – και στόχος είναι να βγούμε προς τα έξω γιατί έχουμε και καλά προϊόντα που αξίζει να βρίσκονται στα supermarkets και στα ράφια ξένων αγορών –, έχουμε μικρές ποσότητες. Άρα πρέπει να κινηθούμε πολύ επιλεκτικά όλοι οι παραγωγοί και ο καθένας επιλέγει κάποιες αγορές στις οποίες θεωρεί ότι μπορεί να βγει πιο εύκολα. Μάλιστα. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται και στο ελαιόλαδο;Εννόω, υπάρχουν κοινές ενέργειες από την πλευρά των παραγωγών του νησιού;

Όχι τόσο πολύ θα έλεγα. Εκεί είναι πιο πολύ μεμονωμένες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι το ελληνικό ελαιόλαδο προηγείται του ελληνικού κρασιού. Είναι εδώ και αρκετά χρόνια αποδεκτό και παραδεκτό ότι είναι το καλύτερο λάδι – για μένα στον κόσμο –, και το ξέρουν οι περισσότερες αγορές στον κόσμο. Είναι λίγο πιο εύκολο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χτυπάμε τις πόρτες και αυτές ανοίγουν. Θέλει πολύ αγώνα, θέλει να είμαστε πολύ οργανωμένοι και αυτό που πολύ κόσμος δεν έχει καταλάβει, που προσπαθεί να στραφεί προς τις αγορές του εξωτερικού, είναι ότι θέλει προσπάθεια και επιμονή. Το ότι έχουμε ένα καλό προϊόν, το οποίο είναι αποδεκτό και παραδεκτό στις ξένες αγορές, δεν σημαίνει ότι αυτομάτως μας ανοίγουν τις πόρτες. Δεδομένου δε ότι μέχρι τώρα κουβαλούσαμε και τη στάμπα της κρίσης και υπήρχε μια, από την πλευρά των αγοραστών, καχυποψία αν οι Έλληνες θα παραδώσουν τις σωστές ποσότητες, αν θα παραδώσουν ποιοτικό προϊόν κτλ. Όλα αυτά είναι στο χέρι μας να αλλάξουν. Υπάρχει ένα ρεύμα που δείχνει να αλλάζει το πράγμα. Παρ’ όλα αυτά θέλει προσπάθεια, να χτυπήσεις πολλές πόρτες, να είσαι επίμονος και βεβαίως στο τέλος της ημέρας να είσαι σωστός. Σωστός σε αυτό που θα έχεις συμφωνήσει και θα περιμένει ο άλλος από εσένα. Ένα τελευταίο ερώτημα: Όσον αφορά τη δραστηριότητα με το ελαιόλαδο και το κρασί, ποιος είναι ο ορίζοντας αυτού του εγχειρήματος; Πού θα μπορούσε να φθάσει; Θα μπορούσε να φθάσει αρκετά μακριά, βέβαια υπάρχουν οι περιορισμοί που σας είπα προηγουμένως, οι ποσοτικοί. Ωστόσο πιστεύω ότι έχει πολύ δρόμο. Κατ’ αρχάς εμείς ετοιμάζουμε και άλλα προϊόντα για τον επόμενο χρόνο. Αυτή δεν είναι μια καλή χρονιά για το λάδι, δεν υπάρχει δυστυχώς καλή παραγωγή, υπάρχει πρόβλημα. Εμείς ωστόσο θα τη θεωρήσουμε μια ευκαιρία ώστε να δουλέψουμε σε κάτι καινούργιο και – πρώτα ο Θεός – τον επόμενο χρόνο θα είμαστε έτοιμοι. Άρα ένα νέο προϊόν στο ελαιόλαδο; Θέλουμε να βγάλουμε ένα premium προϊόν πολύ χαμηλής οξύτητας με άλλη στόχευση, άλλου επιπέδου στόχευση. Αυτό είναι το ένα και το άλλο είναι ότι ετοιμάζουμε να κυκλοφορήσουμε – πρώτα ο Θεός – μια τσικουδιά, αποστάγματα λοιπόν. Την οποία την παράγουμε ούτως ή άλλως. Κάνουμε πολύ ωραία τσικουδιά. Πώς θα την ονομάσετε; «Άνω-Κάτω». Μέχρι τώρα την πίναμε εμείς και οι φίλοι μας. Έτσι σκεφτήκαμε λοιπόν – είναι μια μικρή παραγωγή και αυτή – να τη βγάλουμε και αυτή προς τα έξω. Άρα υπάρχουν δυνατότητες να επεκταθούμε και σε άλλα προϊόντα. Προϊόντα που τα παράγουμε ήδη στην περιοχή. Ενδεχομένως όπως είναι το μέλι,το σαπούνι ή άλλα πράγματα.

.

Κυρία Μαμιδάκη, σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ σας ευχαριστώ.

new times 25

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Δημήτρης Λακασάς

Δημήτρης Λακασάς, πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος

Ο σημαιοφόρος της εξωστρέφειας Για να βγει η χώρα από το τέλμα πρέπει οι εξωστρεφείς δυνάμεις του τόπου – εξαγωγείς, ναυτιλία, τουρισμός, ξένες επενδύσεις – να φθάσουν το 50% του ΑΕΠ ως το 2020 Η είδηση ότι ο μεγαλύτερος βιομηχανικός όμιλος της χώρας – αυτός της Βιοχάλκο, που ελέγχει δεκάδες παραγωγικές και εμπορικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό – μεταφέρει την έδρα του στο Βέλγιο έσκασε σαν βόμβα. Ακόμη και αν η διοίκησή της εξήγησε ότι το έπραξε για λόγους ευκολότερης πρόσβασης στις ξένες τράπεζες, η απόφαση αυτή αποτέλεσε ένα πλήγμα στην κυβέρνηση Σαμαρά, η οποία προσπαθεί – είναι αλήθεια – να αντιστρέψει εν μέσω εμποδίων το οικονομικό κλίμα στη χώρα. Και πώς να μην είναι, αφού η Βιοχάλκο είναι η τρίτη κατά σειρά ελληνική επιχείρηση που λαμβάνει την απόφαση μεταφοράς της έδρας της στο εξωτερικό – μετά τη ΦΑΓΕ και την Τρία Έψιλον - Coca Cola. Το γεγονός αυτό βρέθηκε στο επίκεντρο μιας ενδιαφέρουσας συνομιλίας που είχαμε με ένα σημαντικό βορειοελλαδίτη επιχειρηματία, ο οποίος μάλιστα θεωρείται και ο «σημαιοφόρος της εξωστρέφειας» της χώρας μας. Ο κ. Δημήτρης Λακασάς, πρόεδρος του Συνδέσμου των εξαγωγικών επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας, μίλησε στο TIMETV.gr όχι μόνο για την απόφαση του «πατριάρχη της ελληνικής βιομηχανίας», του κ. Στασινόπουλου, να μεταφέρει την έδρα των επιχειρήσεών του στο εξωτερικό αλλά και για τις ευθύνες της κυβέρνησης η οποία θα έπρεπε μαζί με τις προσπάθειες προσέλκυσης ξένων επενδυτών να προσέξει τους Έλληνες βιομήχανους οι οποίοι επενδύουν μέσα στην κρίση. Ας παρακολουθήσουμε τα όσα αποκαλυπτικά λέει ο κ. Λακασάς: Πώς κρίνετε την απόφαση της διοίκησης της Βιοχάλκο; Δεν νομίζετε ότι είναι ένα καμπανάκι για την κυβέρνηση; Δεν είναι απλώς καμπανάκι. Είναι μια πολύ μεγάλη καμπάνα που πρέπει κυρίως οι πολιτικοί αλλά και εμείς οι επιχειρηματίες να τη λάβουμε σοβαρά υπόψη και να πούμε ότι αν δεν αλλάξουμε άμεσα και ραγδαία την οικονομική μας αντίληψη προς την παραγωγή και προς την εξωστρέ-

26 new times

φεια θα οδηγηθούμε σε τέλμα. Δυστυχώς, έφτασε η ώρα να το πούμε έξω από τα δόντια: αν δεν στηρίξουμε τις εγχώριες παραγωγικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις, αν δεν βρούμε έξυπνα μοντέλα υποστήριξης της εγχώριας παραγωγής θα οδηγηθούμε στην οικονομική καταστροφή. Δείτε, για παράδειγμα, τα κονδύλια 1,2 δισ. ευρώ που προσφάτως αποδεσμεύθηκαν για τους οδικούς άξονες. Αν δεν βρούμε τρόπους να χρησι-

μοποιηθούν προϊόντα της ελληνικής βιομηχανίας και πάμε στη γνωστή λογική διαφόρων ατζέντηδων που εκπροσωπούν εισαγόμενα προϊόντα δεν θα έχουμε πραγματική ανάπτυξη. Πάντως αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση δείχνει να έχει στραμμένο το βλέμμα της περισσότερο στην προσέλκυση των ξένων επενδύσεων παρά στην υποστήριξη της ελληνι-

κής παραγωγής. Ενδεικτικά αναφέρω το κόστος της ενέργειας που για την εγχώρια παραγωγή παραμένει πολύ υψηλότερο σε σχέση με το αντίστοιχο των ευρωπαίων ανταγωνιστών της… Κοιτάξτε, κατ’ αρχήν η κυβέρνηση καλά κάνει που προσπαθεί να προσελκύσει ξένους επενδυτές. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων είναι προς το συμ-

Interview

φέρον της χώρας, της ανάπτυξης και της ίδιας της εγχώριας βιομηχανίας. Βλέπουμε όμως ότι έχουμε σε επικοινωνιακό επίπεδο μια τεράστια στόχευση στην προσέλκυση των πολυεθνικών – είτε είναι υφιστάμενες στη χώρα μας είτε είναι εν δυνάμει επενδυτές. Την ίδια στιγμή δεν υπάρχει η αντίστοιχη πολιτική στήριξης των εγχώριων παραγωγών, επιχειρηματιών και εξαγωγέων οι οποίοι εδώ και δεκαετίες έχουμε αποδείξει ότι «τραβάμε κουπί». Από το 2009 – από τότε που ξέσπασε η κρίση – οι Έλληνες εξαγωγείς καταγράφουμε ανάπτυξη και είμαστε το μοναδικό μακροοικονομικό μέγεθος που δίνει αισιοδοξία στην ελληνική οικονομία. Τώρα προστέθηκε και ο τουρισμός. Για να μπορέσουμε λοιπόν να καταλάβουμε τη συμβολή του κάθε τομέα και των προσπαθειών που αντίστοιχα πρέπει να καταβληθούν από την πολιτεία αξίζει να πούμε τα παρακάτω: Η ελληνική εξωστρέφεια στο σύνολό της (εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, τουριστική δραστηριότητα) είναι το 28%. Αν αφαιρέσουμε την τουριστική δραστηριότητα οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν το 15,5%, ενώ οι ξένες επενδύσεις συμμετέχουν περίπου με 1,5% στο ΑΕΠ. Επαναλαμβάνω, υποστηρίζω ένθερμα την προσπάθεια προσέλκυσης ξένων επενδύσεων αλλά δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζουμε τις εγχώριες παραγωγικές δυνάμεις ως κάτι δεδομένο. Είναι δεδομένο ότι για πατριωτικούς λόγους θέλουμε να παραμείνουμε στην Ελλάδα και παραμένουμε, και κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν γιατί εδώ θέλουμε να μεγαλώσουν τα παιδιά μας. Όταν όμως όλοι οι συντελεστές παραγωγής σε εξωθούν εκτός οικονομίας δεν έχεις άλλη επιλογή. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος. Ποιοι είναι οι συντελεστές παραγωγής; Είναι το μισθολογικό κόστος. Εδώ όντως έχει υπάρξει πρόοδος. Πρέπει δε να σας πω ότι στις 200.000 εργαζόμενους που απασχολούν οι εξαγωγείς είτε δεν έχουν κάνει καθόλου μειώσεις είτε έχουν κάνει αυξήσεις. Θα σας φέρω παράδειγμα την εταιρεία μου: στους 150 εργαζομένους που απασχολώ δεν έχω μειώσει ούτε κατά ένα ευρώ το μισθό ενός υπαλλήλου. Αντιθέτως έχω κάνει και προσλήψεις και αυξήσεις. Από την άλλη όμως, στην Ελλάδα έχουμε πολύ υψηλές ασφαλιστικές εισφορές και διπλάσιο κόστος ενέργειας από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Έχουμε ένα εξοργιστικό κόστος χρήματος το οποίο είτε δεν το βρίσκεις είτε, αν το βρεις δεσμεύοντας τα περιουσιακά σου στοιχεία, θα το πάρεις με ένα επιτόκιο της τάξης του 8%-10%.

ντας 200.000 εργαζομένους και συμμετέχοντας με 15,5% στο ΑΕΠ. Με βάση τα στοιχεία του εξαμήνου του 2013, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν αύξηση 5,5% αλλά αν αφαιρέσει κανείς τα πετρελαιοειδή έχουμε μείωση κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες. Πράγματι έχουμε μια κόπωση η οποία προέρχεται από το οξύ πρόβλημα ρευστότητας των Ελλήνων εξαγωγέων. Ξέρετε, δανειζόμαστε πολύ ακριβά, γεγονός που όπως καταλαβαίνετε δεν βοηθά να αναπτύξουμε τα δίκτυα εξαγωγών μας. Όταν λοιπόν πας στην τράπεζα και ζητάς ρευστότητα και σου ζητάει όλη την περιουσία των τεσσάρων προηγούμενων γενεών σου με σπίτια και ακίνητα, τα οποία μακάρι να τα είχαμε και να τους τα δίναμε αλλά όλα είναι δεσμευμένα, πώς να προχωρήσεις; Ζητάμε να γίνει μια ανάλυση με τραπεζικά κριτήρια – σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε θαλασσοδάνεια – για να μπορέσει η τράπεζα να επενδύσει στην εξαγωγική επιχείρηση τα χρήματά της, λαμβάνοντας υπόψη τα υγιή στοιχεία των ισολογισμών της. Ξέρετε, αν συγκρίνει κανείς τα οικονομικά στοιχεία των εξαγωγικών επιχειρήσεων με τις υπόλοιπες εταιρείες θα δει ότι τα πρώτα είναι πολύ καλύτερα. Και να το δούμε και διαφορετικά. Άντε και να τους δώσει κανείς όλα τα ακίνητα. Τι θα γίνει; Θα μετατραπούν οι τράπεζες σε εταιρείες real estate; Αν βγάλεις όλα τα διαθέσιμα ακίνητα στην αγορά θα πέσει η τιμή τους στο 1/10 της αξίας τους. Θα καταστρέψεις δηλαδή την ήδη κατεστραμμένη αγορά του real estate.

Κάνατε προσφάτως μια έντονη παρέμβαση για την καλύτερη χρηματοδότηση των εξαγωγικών επιχειρήσεων; Βεβαίως. Μιλήσαμε και με τη διοίκηση της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών και με τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. Θέσαμε το θέμα στον ίδιο τον Πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου. Δεν είναι δυνατόν να δανείζεται η ελληνική εξαγωγική επιχείρηση με επιτόκια 8% τη στιγμή που η γερμανική δανείζεται με 2%. Δεν λέω να δανειστώ με 2% διότι δεν είμαι Γερμανός, αλλά όταν ο Ισπανός και Ιταλός δανείζονται με 4% και εγώ με 8% ως 10% πολύ απλά είμαι εκτός αγοράς. Και ξέρετε γιατί δίνουν στους εξαγωγείς χρήμα με 10%; Διότι ξέρουν ότι θα τα πάρουν. Γιατί ξέρουν ότι είμαστε ένας υγιής κλάδος. Ξέρετε ποιο είναι το πιο εξοργιστικό; Για να μπορέσεις να πας ως επιχειρηματίας και να πετύχεις μια καλή διαπραγμάτευση με την τράπεζα ξέρεις τι πρέπει να κάνεις; Να πας και να πεις δεν έχω να σου τα δώσω. Αν το κάνεις, και «ψαλίδι» θα πέσει, και αναχρηματοδότηση θα γίνει, και 4% επιτόκιο θα σου δώσουν. Και ρωτώ: είναι θεμιτό μια υγιής επιχείρηση να παίρνει δάνειο με 8% και μια επιχείρηση που δεν είναι υγιής να παίρνει με 4%. Μιλάμε για μια στρεβλή οικονομία.

Με συγχωρείτε, αλλά σε μια περίοδο που κολοσσοί όπως η Βιοχάλκο μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό, σε μια περίοδο που δεκάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις κλείνουν πώς θα επιτύχουμε έναν τέτοιο στόχο; Να σας φέρω ένα παράδειγμα. Οι ελληνικές εξαγωγές σήμερα είναι 27 δισ. ευρώ με όλα αυτά τα προβλήματα. Ξέρετε πόσο ήταν το 2001; Ήταν 14 δισ. ευρώ και το 2008 17 δισ. ευρώ. Δείτε ποια είναι η δυναμική. Και λάβετε υπόψη σας ότι οι παραγωγικές επιχειρήσεις που άλλαξαν έδρα διατηρούν τον παραγωγικό τους ιστό στην Ελλάδα και η εξωστρέφειά του «μετράει» για τη χώρα. Το προϊόν παράγεται και εξάγεται από την Ελλάδα. Η έδρα έχει μεταφερθεί. Συνεπώς το ελληνικό κράτος πρέπει να κινηθεί ώστε να τους πείσει να μη μεταφέρουν και τις παραγωγικές δραστηριότητές τους από τη χώρα και σε δεύτερο στάδιο να τους πείσει να επιστρέψουν πίσω. Σε ό,τι αφορά το δικό μας σχέδιο, πιστεύω ότι αναμφίβολα είναι ένας ρεαλιστικός στόχος. Ρωτάνε πολλοί: «Μα πώς είναι δυνατόν να ξεπεράσουμε τον μέσο ευρωπαϊκό όρο;». Μα είναι πολύ απλό: η Αυστρία δεν έχει θάλασσα για να έχει ναυτιλία. Εμείς έχουμε την πρώτη ποντοπόρο ναυτιλία στον κόσμο και είμαστε τόσο ανόητοι που δεν παράγουμε τίποτε γι’ αυτήν. Το διανοείστε: Να έχεις τον μεγαλύτερο πελάτη του κόσμου που λέγεται ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία και να μην παράγεις τίποτε γι’ αυτόν. Συνεπώς αυτό είναι ένα οικονομικό μοντέλο που το δουλεύει το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών του ΣΕΒΕ και το οποίο θα παρουσιάσουμε στο ΙΑΤΟ Expo Summit. Θα παρουσιάσουμε τον στόχο καθώς επίσης και την κατανομή του στους 9 εξαγωγικούς κλάδους της οικονομίας. Επίσης τον τρόπο που κατανέμεται στις αγορές-στόχους – Ευρώπη, Μέση Ανατολή, ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία κ.ά. – και τι αυτό σημαίνει σε επίπεδο απασχόλησης. Εμείς πιστεύουμε ότι αν πετύχουμε το 50% της εξωστρέφειας με έναν μεσοσταθμικό ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας 2,5%-3%, – όλοι οι αναλυτές δίνουν ότι θα συμβεί από 2014 ως το 2020 –, τότε η ανεργία μπορεί να πέσει στο 12%-14%. Για να γίνει αυτό πρέπει να αλλάξουμε σκέψη και να πιστέψουμε στους δικούς μας πόρους, γεγονός που δεν ισχύει τώρα αφού πιστεύουμε στους από μηχανής θεούς.

Το 2013 πώς εξελίσσονται οι ελληνικές εξαγωγές; Υπάρχει η αίσθηση ότι έχουμε ελαφρά κόπωση. Κοιτάξτε, οι Έλληνες εξαγωγείς με τις δικές τους δυνάμεις και χωρίς τη βοήθεια κανενός – η μόνη συμβολή του κράτους είναι ότι βελτίωσε την εικόνα της χώρας αποκαθιστώντας την πολιτική σταθερότητα – έχουν κάνει σοβαρά βήματα. Προτού απαντήσω στην ερώτησή σας θα ήθελα να σας πω ότι, σύμφωνα με τα συμπεράσματα μελέτης που έχουμε κάνει – λαμβάνοντας υπόψη και στοιχεία του ΟΟΣΑ –, τα γραφειοκρατικά εμπόδια και το διοικητικό βάρος που υφιστάμεθα αντιπροσωπεύουν το 6,8% του ΑΕΠ, τη στιγμή που ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι στο 2,8% του ΑΕΠ. Απαντώντας λοιπόν στο ερώτημά σας θα ήθελα να σας πω ότι το 2012 οι Έλληνες εξαγωγείς πραγματοποίησαν συνολικό κύκλο εργασιών 27 δισ. ευρώ, απασχολώ-

Ποιες αποφάσεις νομίζετε ότι πρέπει να ληφθούν ώστε να λυθεί το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας; Κοιτάξτε, πρέπει να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της χώρας. Και δεν το λέμε τώρα, το λέμε τα τελευταία πέντε χρόνια. Τι λέμε; Το οικονομικό δόγμα που θα μπορέσει να μας βγάλει από την κρίση είναι το «παράγω και εξάγω». Είναι ένα εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο που βασίζεται στον οικονομικό τομέα, στις παραγωγικές εταιρείες, στις εξαγωγικές επιχειρήσεις και στην ευρύτερη έννοια της εξωστρέφειας. Σε αυτήν εντάσσονται οι εξαγωγές, ο τουρισμός, η ναυτιλία και οι άμεσες ξένες επενδύσεις Πιστεύω ότι ως το 2020 οι εξωστρεφείς δυνάμεις της χώρας μπορούν να αυξηθούν από 28% σήμερα στο 50% του ΑΕΠ. Θυμίζω ότι σήμερα ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 45%.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων είναι προς το συμφέρον της χώρας, της ανάπτυξης και της ίδιας της εγχώριας βιομηχανίας

.

new times 27

Θέμα

Interview ...................................................................................

Οι αψιμαχίες στο «μέτωπο της μπίρας» είναι σε πλήρη εξέλιξη ενώ περίπου 20 επιχειρήσεις που συμμετέχουν στον πόλεμο δοκιμάζουν διαρκώς νέα «όπλα» σε μια αγορά που λειτουργεί 150 χρόνια στην Ελλάδα

Στη δίνη της… βύνης

Ο Έλληνας καταναλωτής μπαίνει στη «δεκαετία της μπίρας» μετά από δύο «δεκαετίες οίνου»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ σπυρο κτενα

Κοντά στα 4 εκατ. εκατόλιτρα μπίρας προβλέπεται να καταναλώσουν εφέτος οι Έλληνες, που πλέον έχουν αναγορεύσει την μπίρα σε «ποτό της ύφεσης». Από το 1864, όταν ο Ιωάννης Φιξ έφτιαξε το πρώτο εργοστάσιο μπίρας στο Κολωνάκι και κάποιοι Γερμανοί δημιούργησαν διάφορα χειροκίνητα ζυθοποιεία στη χώρα μας, πέρασαν 149 χρόνια. Το διάστημα αυτό η μπίρα έγινε για όλους μας το «δεύτερο εθνικό ποτό» καθώς η χαμηλότερη φορολογία του το καθιστά πιο προσιτό από το κρασί αλλά και από τα ακριβότερα οινοπνευματώδη ποτά. Οι άνθρωποι της αγοράς λένε ότι τον περασμένο χρόνο – το 2012 – αλλά και το τρέχον έτος η κατανάλωση μπίρας εμφανίζει ελαφρά πτωτική πορεία, η οποία όμως δεν έχει καμία σχέση με την ελεύθερη πτώση της κατανάλωσης των υπολοίπων ποτών. Στην καλύτερη πορεία της αγοράς μπίρας δεν βοήθησε μόνο η χαμηλότερη τιμή αλλά και τα 17 εκατ. ξένων επισκεπτών της χώρας που δοκίμασαν και τις εν Ελλάδι παραγόμενες μπίρες.

Athens

BEER 28 new times

Οι πωλήσεις μπίρας στα μικρά και μεγάλα σουπερμάρκετ εκτιμάται ότι δεν επηρεάστηκαν ιδιαίτερα, κυρίως εξαιτίας της στροφής των καταναλωτών από τα πανάκριβα πλέον, λόγω της αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, εισαγόμενα οινοπνευματώδη ποτά στην πολύ φθηνότερη, επώνυμη ελληνική μπίρα. Αντιθέτως, η κατανάλωση μπίρας στα εστιατόρια, στα περίπτερα και στα καφενεία μειώθηκε αισθητά και ας είναι πέντε φορές περισσότερα τα σημεία πώλησης από τα αντίστοιχα των σούπερ και μίνι μάρκετ. Και αυτό διότι ο Έλληνας περιόρισε πολύ το φαγητό έξω από το σπίτι. Είναι ενδιαφέρον ότι τις μεγαλύτερες απώλειες παρουσίασαν οι εισαγόμενες μπίρες, οι οποίες υποχώρησαν πολύ περισσότερο από τη συνολική αγορά ζύθου. Το ίδιο δείχνει να συμβαίνει τόσο με τις ακριβές επώνυμες όσο και με τις φθηνές εισαγόμενες μπίρες ιδιωτικής ετικέτας. Είναι αλήθεια ότι το ενδιαφέρον των Ελλήνων καταναλωτών στράφηκε στα προιόντα της την Αθηναϊκή Ζυθοποιία, θυγατρικής της Ολλανδικής Heineken. Ακόμη το τοπίο άρχισε να αλλάζει από το 2005 αν και η ελληνική αγορά μπίρας, από άποψη ανταγωνισμού και παρουσίας νέων τοπικών προϊόντων, βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο. Τα μικροζυθοποιεία που έχουν αρχίσει να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια σε διάφορες περιοχές της χώρας είναι ένα παρήγορο φαινόμενο, αν και απέχουν πολύ ακόμη από το να αλλάξουν το τοπίο. Η επανακυκλοφορία της Fix Hellas τον Απρίλιο του 2010, η εκτιμώμενη αύξηση των πωλήσεων τόσο της «Μύθος» όσο και της «Βεργίνα», ο σημαντικός περιορισμός των εισαγωγών μπίρας (υπολογίζονται σε 400.000 περίπου εκατόλιτρα), σε συνδυασμό με την επιτυχημένη δραστηριοποίηση, σε τοπικό κυρίως επίπεδο (Κέρκυρα, Ρόδος, Κρήτη, Εύβοια, Καλαμάτα, Άργος, Σαντορίνη), πολλών μικροζυθοποιείων, δίνουν την αίσθηση ότι αργά αλλά σταθερά επίκειται η αλλαγή του τοπίου της ελληνικής αγοράς ζύθου. Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο είναι το γεγονός ότι αναπτύσσεται μια ομάδα «μαχητών του Σαββατοκύριακου», οι οποίοι στα υπόγεια των σπιτιών τους ή σε ελεύθερους χώρους δημιουργούν τις δικές τους σπιτικές μπίρες: αυτό δηλαδή που συμβαίνει εδώ και δεκαετίες στις αγγλοσαξονικές χώρες αρχίζει να μεταφέρεται και στη χώρα μας. Ας επιχειρήσουμε όμως να κάνουμε μια ακτινογραφία της εγχώριας αγοράς ζύθου, έτσι όπως αυτή λειτουργεί το τελευταίο τρίμηνο του 2013. Συνοδοιπόρος μας σε αυτό το ταξίδι ο Κωνσταντινουπολίτης κ. Λεωνίδας Κουμάκης, ο οποίος εχει μακρά εμπειρία στα οινικά και ζυθοποιητικά πράγματα της χώρας.

ΘΕΜΑ

Ζωούλης Μηνάς Αθηναϊκή Ζυθοποιία - Heineken 500 εκατ. ευρώ επενδύσεις τα τελευταία 15 χρόνια

N.V.

Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία Α.Ε. είναι η μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής και εμπορίας μπίρας στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1963 από μια ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών και σήμερα αποτελεί μέλος του Ομίλου Heineken N.V. Παράγει στην Ελλάδα τις μπίρες Amstel, Amstel Pils, Amstel Bock, Amstel Radler, Heineken, ΑΛΦΑ, Fischer, ΒΙΟΣ 5 και το φυσικό μεταλλικό νερό ΙΟΛΗ στα τέσσερα εργοστάσιά της σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Λαμία. Παράλληλα, εισάγει γνωστές μάρκες όπως: Sol, Mc Farland, Erdinger, Duvel, Chimay και άλλες. Τέλος, με τη βοήθεια ενός εκτεταμένου δικτύου διανομής και πώλησης παράγει και διανέμει περισσότερα από 25 προϊόντα σε 20 χώρες στην Ευρώπη, την Ασία, την Αμερική και την Ωκεανία. Παράλληλα με την επιχειρηματική της ανάπτυξη, η εταιρία υπό την διεύθυνση του κ. Ζωούλη Μηνά, επενδύει επί σειρά ετών στον εκσυγχρονισμό της παραγωγικής διαδικασίας, στην υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής πολιτικής, τη διαμόρφωση ενός ασφαλούς και δίκαιου εργασιακού περιβάλλοντος, την ενημέρωση των καταναλωτών για την υπεύθυνη κατανάλωση του αλκοόλ και την κοινωνική προσφορά, πάντα με την έμπρακτη συμβολή των εργαζομένων της, με διαφάνεια και λογοδοσία. Υπολογίζεται ότι τα τελευταία 15 χρόνια η επιχείρηση επένδυσε περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ! Στα εργοστάσια της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας λειτουργεί βιολογικός καθαρισμός, ανακυκλώνεται περισσότερο από το 99% των απορριμμάτων ενώ, με βάση συγκεκριμένους δείκτες, γίνεται σταθερή πρόοδος σχετικά με τη μείωση των πόρων ενέργειας (ηλεκτρική, θερμική και νερό) και των ρύπων βάσης. Επιπλέον, από το 2008 επικοινωνεί το πρόγραμμα επαναχρησιμοποίησης των επιστρεφόμενων φιαλών, που αποτελεί μία συμπεριφορά ακόμα πιο φιλική προς το περιβάλλον και από την ανακύκλωση. Στο πλαίσιο της σχέσης με την κοινωνία και τις τοπικές κοινότητες, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία έχει να επιδείξει έντονη συνεισφορά. Παράλληλα, η συμμετοχή στα κοινωνικά, αθλητικά και πολιτιστικά δρώμενα αποτελεί σημαντικό άξονα της δραστηριότητας της εταιρίας. Ήταν Μέγας Χορηγός των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, ενώ από το 2005 χορηγεί την πιο δημοφιλή αθλητική διοργάνωση, το UEFA Champions League και στηρίζει το ελληνικό ποδόσφαιρο, χορηγώντας την Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου. Παράλληλα, μέσω της Heineken, προσφέρει τη δυνατότητα στους λάτρεις της καλής ξένης μουσικής να απολαμβάνουν μοναδικές μουσικές βραδιές, ενώ, μέσω της Amstel, υποστηρίζει την καλή ελληνική μουσική και πολλά ακόμα πολιτιστικά δρώμενα της χώρας.

To 95% των πρώτων υλών της είναι από Έλληνες προμηθευτές (4.350 Έλληνες προμηθευτές)

Δίπλα στους καταναλωτές Διαρκής επιδίωξη της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας ήταν και είναι να διασφαλίζει την πρόσβαση των καταναλωτών της σε προϊόντα υψηλής ποιότητας, που καλύπτουν κάθε ανάγκη και προτίμηση, σε τιμές προσιτές σε όλους. Πρόθεσή της είναι να συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση και την επόμενη χρονιά. Ως τώρα, προκειμένου να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα και στις συνθήκες της ύφεσης, έχει προβεί σε μία σειρά ενεργειών: έλεγξε το κόστος της και προσάρμοσε την τιμολογιακή και εμπορική της πολιτική, απορροφώντας τις συνεχείς αυξήσεις στο κόστος παραγωγής και διακίνησης. Συγκεκριμένα, από τις αρχές του 2012, έχει απορροφήσει όλες τις αυξήσεις σε πρώτες ύλες, ενέργεια και μεταφορές, ώστε να μην επιβαρυνθούν οι καταναλωτές, ενώ ταυτόχρονα, υλοποιεί πλάνο ενεργειών (με προσφορές και δωρεάν προϊόντα) οι οποίες έφεραν μείωση τιμών περίπου 5%, ούτως ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες των καταναλωτών μας προσφέροντας ακόμη καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πολιτικής αποτελεί η προωθητική ενέργεια της Heineken που ισχύει αυτήν την περίοδο στην αγορά, χαρίζοντας στους καταναλωτές το ΦΠΑ. Εξαγωγές Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία είναι μια από τις σημαντικές εξαγωγικές επιχειρήσεις της Ελλάδας, με περισσότερα από 40 χρόνια παρουσίας στις διεθνείς αγορές. Σήμερα έχει παρουσία σε 20 χώρες, ενώ στόχος είναι στο τέλος του 2013 οι εξαγωγές της να αντιστοιχούν στο 20% της παραγωγικής μας δραστηριότητας. Συνεχίζοντας αυτήν την παράδοση, σχεδιάζει την επέκτασή της σε νέες αγορές στο μέλλον. Πεποίθηση της διοίκησης της εταιρίας είναι ότι η εξωστρέφεια αποτελεί κλειδί για την ανάπτυξη. Έτσι, η ενίσχυση της παρουσίας της στις διεθνείς αγορές προσφέρει διέξοδο στην παραγωγική της δραστηριότητα και δημιουργεί προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία. Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία διαθέτει σαφή στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη που περιλαμβάνει τις παρακάτω βασικές προτεραιότητες: Τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, την προσφορά στην κοινωνία, τη φροντίδα για το περιβάλλον, τη συνεργασία με τους πελάτες της απέναντι σε κοινές προκλήσεις, την προσαρμογή στις νέες ανάγκες των καταναλωτών, τη στήριξη των προμηθευτών της, την ανάπτυξη των ανθρώπων της και βέβαια την έμφαση στη διαφάνεια και τον σεβασμό στη νομοθεσία. Αυτοί είναι οι πυλώνες που της επιτρέπουν να κάνει πράξη το όραμά της να «Παράγει ένα Καλύτερο Μέλλον» σε ολόκληρη τη λειτουργία της. Ως εταιρία που παράγει και εμπορεύεται αλκοόλ, συνεχίζει να ενημερώνει και να εκπαιδεύει τους εργαζόμενους, τους συνεργάτες και τους καταναλωτές της σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους που συνεπάγεται η ανεύθυνη κατανάλωση αλκοόλ, μέσα από ενέργειες ειδικά σχεδιασμένες για κάθε ομάδα κοινού με βασικό πυλώνα τη συνεργασία της με τη Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση «Νηφάλιοι - στην υγειά μας» από το 2008. Παράλληλα, βρίσκεται στην πράξη δίπλα σε όσους έχουν ανάγκη στις τοπικές κοινωνίες που δραστηριοποιείται. Το Νοέμβριο του 2012 η εταιρία ξεκίνησε το πρώτο οργανωμένο Πρόγραμμα Εθελοντισμού εργαζομένων στην ιστορία της, μέσα από το οποίο κινητοποίησε τους ανθρώπους της με στόχο να προσφέρουν εθελοντική εργασία και δήλωσε ακόμα πιο δυναμικά το «παρών» στις περιοχές που βρίσκονται τα εργοστάσιά της. Μέσα από το πρόγραμμα, 180 εργαζόμενοι της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας υποστηρίζουν το έργο τριών Μη Κερδοσκοπικών Οργανισμών (ΜΚΟ) στην Ελλάδα, το Σύλλογο Γονέων Κηδεμόνων και Φίλων Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες «Το Εργαστήρι» στην Αθήνα, την Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer στη Θεσσαλονίκη και τον Όμιλο Εθελοντών κατά του Καρκίνου «ΑγκαλιάΖΩ» στην Πάτρα.

 new times 29



ΘΕΜΑ Αθηναϊκή Ζυθοποιία - Heineken N.V.

Για 7η χρονιά συνεχίζεται το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού Στόχος μέσα στην επόμενη τριετία η κάλυψητης παραγωγής με ελληνικό κριθάρι Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία επεκτείνει το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού που ξεκίνησε το 2008 στην περιοχή της Θράκης, στους νομούς Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης προσελκύοντας ακόμα περισσότερους παραγωγούς βυνοποιήσιμου κριθαριού. Στόχος της εταιρίας είναι να καλύψει μέσα στην επόμενη τριετία εξ’ ολοκλήρου τις ανάγκες παραγωγής των προϊόντων της από ελληνικό κριθάρι. Για το σκοπό αυτό η Αθηναϊκή Ζυθοποιία διοργάνωσε εκδήλωση στην Κομοτηνή, για τους τοπικούς παραγωγούς και τους συνεργάτες της από τους νομούς Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης. Το 2013, ήταν μια εξαιρετικά παραγωγική χρονιά για το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, καθώς η εταιρία προμηθεύτηκε 38.100 τόνους ελληνικό κριθάρι από εγχώριους παραγωγούς για την παραγωγή της μπίρας Amstel, ΑΛΦΑ και ΒΙΟΣ 5. Επίσης, η εταιρία διπλασίασε τον αριθμό των παραγωγών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα και έτσι σήμερα συνεργάζεται με 2.100 εγχώριους παραγωγούς, αριθμός διπλάσιος από το 2012, μέσω 23 συνεταιρισμών και συνεργατών σε όλη την Ελλάδα. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας κ. Ζωούλλης Μηνά, δήλωσε σχετικά: «Όλοι εμείς στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία ανταποκρινόμενοι στη δέσμευσή μας για στήριξη της ελληνικής αγροτικής οικονομίας, είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού, το οποίο συνεχίζεται για 7η συνεχόμενη χρονιά. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τους 2.100 παραγωγούς μας από όλη την Ελλάδα για τους 38.100 τόνους ελληνικού κριθαριού, με τους οποίους μας προμήθευσαν τη χρονιά που πέρασε και να καλωσορίσουμε τους νέους συνεργάτες μας από την περιοχή της Θράκης. Όλοι μαζί θα κάνουμε το στόχο μας πραγματικότητα, να παράγουμε μπίρες εξ’ ολοκλήρου από υψηλής ποιότητας ελληνικό κριθάρι μέσα στην επόμενη τριετία». Η εταιρία, επιλέγοντας για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, να προμηθεύεται την πρώτη ύλη της από την ελληνική γη, μέσω του Προγράμματος Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού έχει προμηθευτεί συνολικά περίπου 108.600 τόνους υψηλής ποιότητας ελληνικού κριθαριού από εγχώριους παραγωγούς. Η αξία της ποσότητας αυτής ανέρχεται στα 22 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η προστιθέμενη αξία για την ελληνική κοινωνία ξεπερνάει τα 20 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, η βυνοποίηση του κριθαριού πραγματοποιείται στα δύο ιδιόκτητα βυνοποιεία της εταιρίας στη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα, τα οποία είναι τα μοναδικά βυνοποιεία που υπάρχουν στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρία μέσω του προγράμματος, διατηρεί πέντε (5) Πειραματικούς Αγρούς Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού, οι οποίοι έχουν δημιουργηθεί σε πέντε διαφορετικές περιοχές, επιλεγμένες βάσει των κλιματολογικών συνθηκών και του ενδιαφέροντος που εκδηλώνεται από Έλληνες αγρότες. Ταυτόχρονα, η εταιρία σε συνεργασία με ελληνικά ινστιτούτα, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Έλληνες επιστήμονες έχει αναπτύξει ελληνικές ποικιλίες κριθαριού προς όφελος της εθνικής έρευνας και τεχνογνωσίας, η καλλιέργεια των οποίων θα καταστήσει το ελληνικό κριθάρι περισσότερο ανταγωνιστικό και θα οδηγήσει στην περαιτέρω ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας.

Αλέξανδρος Καραφυλλίδης Μύθος Ζυθοποιία Από την Ελλάδα, ο «Μύθος» σε 40 χώρες

- Carlsberg

Η Μύθος Ζυθοποιία, με παραγωγικές εγκαταστάσεις στη Θεσσαλονίκη και κέντρα διανομής σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ζυθοποιία στην Ελλάδα. Η εταιρεία πλέον είναι μέλος του Ομίλου Carlsberg, του τέταρτου μεγαλύτερου και ταχέως αναπτυσσόμενου ομίλου ζυθοποιίας στον κόσμο, τα προϊόντα του οποίου πωλούνται σε περισσότερες από 150 αγορές. Η Μύθος Ζυθοποιία, που διευθύνεται από τον κ. Αλέξανδρο Καραφυλλίδη, παράγει στην Ελλάδα την μπίρα Mythos καθώς και τις μπίρες Kaiser Double Malt και Henninger, απασχολεί 300 εργαζόμενους και εξάγει την ελληνική μπίρα Mythos σε 40 χώρες του κόσμου. Για την παραγωγική της διαδικασία στη χώρα μας η Μύθος Ζυθοποιία εφαρμόζει το Σύστημα Διαχείρισης και Ασφάλειας των τροφίμων HACCP (ISO 22000:2005), το Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας (ISO 9001:2008) και το Διεθνές Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ISO 14001:2004), ενώ στον τομέα της κοινωνικής ευθύνης έχει βραβευθεί (2005) για την εφαρμογή των καλύτερων πρακτικών στη διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού. Η ιστορία της Μύθος Ζυθοποιία ξεκινάει με την ίδρυση της Henninger Hellas το 1968. Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα (1992) η Henninger Hellas εξαγοράστηκε από τον Όμιλο Μπουτάρη, ο οποίος το 1997 κυκλοφόρησε την μπίρα Mythos που γνώρισε αμέσως μεγάλη επιτυχία. Το 2002 η Mythos (εν τω μεταξύ η Henninger Hellas μετονομάστηκε σε Μύθος Ζυθοποιία) αποκτήθηκε από τη Scottish & Newcastle και το 2008 εντάχθηκε στον Όμιλο Carlsberg. Το 2001 η μπίρα Mythos τιμήθηκε με το χρυσό βραβείο στον καναδικό διαγωνισμό «2001 INTERBEER INTERNATIONAL BEER & WHISKEY COMPETITION» μετά από «τυφλή δοκιμή» ανάμεσα σε 200 συμμετοχές και το 2008 καθώς και το 2011 απέσπασε το Βραβείο Ανώτατης Γεύσης 2 αστέρων (Superior Taste Award) από τον οργανισμό International Taste & Quality Institute (iTQi) μετά από «τυφλή δοκιμή» ανάμεσα σε εκατοντάδες προϊόντα από ολόκληρο τον κόσμο και από διαφορετικές κατηγορίες. Εξάλλου η Μύθος Ζυθοποιία εισάγει και διανέμει στην ελληνική αγορά τις μπίρες Carlsberg, Corona Extra, Kronenbourg 1664, Grimbergen, Shneider Weisse και τις μπίρες της Diageo Guinness & Kilkenny. Η Μύθος Ζυθοποιία το 2012 υπολογίζεται ότι διέθεσε (εσωτερικό και εξαγωγές) 550.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου. Ο τζίρος της το 2012 διατηρήθηκε σχεδόν στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2011 προσεγγίζοντας τα 85 εκατ. ευρω. Αντιθέτως τα καθαρά κέρδη της έπεσαν από 4,4 εκατ. ευρώ το 2011 σε 3,2 εκατ. ευρώ το 2012. Η Μύθος Ζυθοποιία είναι μία από τις εταιρείες που παρά την κρίση υλοποιεί σημαντικές επενδύσεις. Το πενταετές επενδυτικό πλάνο της ύψους 50 εκατ. ευρώ συνεχίζεται, στοχεύοντας στην περαιτέρω ενδυνάμωσή της στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Από το 2009 έχει υλοποιηθεί πάνω από το 60% των επενδύσεων, με το πρόγραμμά της να περιλαμβάνει την ενίσχυση της γκάμας των προϊόντων της, με στόχο να καλύψει τις ανάγκες μέχρι και των πιο απαιτητικών καταναλωτών.

30 new times

Σοφοκλής και Γιώργος Παναγιώτου SEPTEM Μικροζυθοποιία

Μια ξεχωριστή μπίρα για κάθε ημέρα της εβδομάδας

✱

Τον Ιούνιο του 2009 δύο καταξιωμένοι άνθρωποι της αγοράς (τα αδέλφια Σοφοκλής και Γιώργος Παναγιώτου – χημικός, οινολόγος ο πρώτος, οικονομολόγος ο δεύτερος) ίδρυσαν την πρώτυπη μικροζυθοποιία Septem με έδρα το Αυλωνάρι Ευβοίας, στον Δήμο Κύμης Αλιβερίου. Η Μικροζυθοποιία Septem (που είναι το επτά [7] στα λατινικά και συμβολίζει τον αριθμό της δημιουργίας αλλά και τις ημέρες της εβδομάδας) παράγει φρέσκια, μη παστεριωμένη μπίρα, η οποία (μέχρι σήμερα) κυκλοφορεί σε τέσσερις τύπους που αντιστοιχούν σε τέσσερις διαφορετικές ημέρες: Septem Μonday’s - Pilsner, Septem Friday’s Pale Ale, Septem Thursday’s Red Ale και Septem Sunday’s - Honey Golden Ale, δηλαδή με χρήση μελιού ανθέων που αφθονεί στην καταπράσινη Εύβοια. Πρόσφατα, εγκαινιάζοντας μια νέα σειρά εποχικών προϊόντων, κυκλοφόρησε την πρώτη ελληνική μαύρη μπίρα τύπου Porter, που ονομάζεται Septem Seasonal Winter Porter. Οι μπίρες Septem απέσπασαν το χρυσό μετάλλιο στον διεθνή διαγωνισμό London International Beer Challenge 2010, ενώ η συσκευασία τους ήταν η μεγάλη νικήτρια του τροπαίου της κατηγορίας Design & Packaging. Η μικροζυθοποιία Septem εξαπλώνεται ταχύτατα πέρα από τα στενά όρια της Εύβοιας αφού διατίθεται πλέον σε επιλεγμένα σημεία σε ολόκληρη την Ελλάδα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, νησιά Αιγαίου, Κρήτη κ.ά.), ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες δοκιμαστικές φορτώσεις σε Κύπρο και Αγγλία. Η Septem το 2011 υπολογίζεται ότι διέθεσε 1.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.



ΘΕΜΑ Dr. Bernd Brink

Αθανάσιος Συριανός Δημήτρης Δασκαλόπουλος

Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία Α.Ε.

– Brink’s Beer

ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης

Η Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία τον Αύγουστο του 2001 κυκλοφόρησε στην Ελλάδα την πρώτη βιολογική μπίρα. Δέκα χρόνια αργότερα, στα θετικά της έχει (μεταξύ άλλων) ένα βραβείο ποιότητας και ήθους (Καθημερινή, 2008), μια εγκατάσταση που ολοκληρώθηκε μόλις το 2010 και μια σταθερά ανοδική πορεία του κύκλου εργασιών της, ο οποίος το 2010 έφθασε τα 284.766 ευρώ. Εναντίον της έχει την ελληνική γραφειοκρατία που της απαγόρευσε να ονομάζεται Ρεθυμνιακή μπίρα γιατί «δεν υπάρχει σχετικό νομοθετικό πλαίσιο» (λες και υπάρχει για πολλά άλλα προϊόντα, όπως π.χ. το «Μέλι Αττική»). Η (γερμανική) οικογένεια Brink, ιδιοκτήτρια της Ρεθυμνιακής Ζυθοποιίας, αποφάσισε να λύσει το θέμα βάζοντας το όνομά της επάνω στην ετικέτα της μπίρας που παράγει στο Ρέθυμνο. Έτσι «γεννήθηκε» η Brink’s Beer, η οποία κυκλοφορεί σε δύο τύπους (Ξανθιά και Μαύρη) και παραμένει (όπως και η «Ρεθυμνιακή μπίρα») προϊόν βιολογικής γεωργίας πιστοποιημένο από τη ΔΗΩ. Και οι δύο μπίρες Brink’s είναι αφιλτράριστες και απαστερίωτες με οινοπνευματικό βαθμό 4,8%. Η Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία το 2011 υπολογίζεται ότι διέθεσε 1.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.

Η ελληνική ζυθοποιία με τη γερμανική και βελγική τεχνογνωσία Η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης Α.Ε. (ΕΖΑ) δημιουργήθηκε το 1989 ως Lowenbrau Hellas, με εργοστάσιο ζυθοποιίας που δημιουργήθηκε στην Αταλάντη – η ομώνυμη γερμανική μπίρα κυκλοφορούσε στην ελληνική αγορά από το 1980. Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα (2003) ο έλεγχος της εταιρείας, η οποία είχε μετονομαστεί σε Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης Α.Ε. (ΕΖΑ) από το 1998, πέρασε στην οικογένεια του κ. Αθανάσιου Συριανού. Για μια δεκαετία περίπου η εμπειρία της παραγωγής γερμανικής μπίρας εμπλουτίστηκε με την τεχνογνωσία παραγωγής της βελγικής μπίρας Stella Artois. Το 2011 η αναδιάρθρωση της ΕΖΑ περιέλαβε και την αλλαγή της εταιρικής ονομασίας της σε ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία καθώς και του σήματός της. Το 2012 βρίσκει την ΕΖΑ Πρότυπο Ελληνική Ζυθοποιία να απασχολεί 100 εργαζομένους, να εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαδικασιών παραγωγής και περιβαλλοντικής φροντίδας, συμμορφούμενη με τα πρότυπα ELOT EN ISO 22000:2005 και να εντείνει την υποστήριξή της στα σήματα Berlin (της νέας Premium Lager που παράγεται με μια εντελώς νέα συνταγή και ζυμώνεται για 21 ολόκληρες ημέρες προτού διατεθεί στην κατανάλωση) και Pils Hellas (μια μπίρα την οποία η ΕΖΑ εμπνεύστηκε από το 1996 – σήμερα της παρέχει ισχυρή επικοινωνιακή υποστήριξη). Η ΕΖΑ εισάγει επίσης στην ελληνική αγορά τις μπίρες Krombacher, Bavaria Premium, σταρένιες μπίρες της Arcobrau με ή χωρίς αλκοόλ καθώς και βελγικές μπίρες (μοναστηριακή Augustijn - ζυμωμένη με μαγιά σαμπάνιας και Gulden Draak - ζυμωμένη με μαγιά κρασιού από το Bordeaux). Η ΕΖΑ Πρότυπος Ελληνική Ζυθοποιία το 2012 υπολογίζεται ότι διέθεσε 190.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου. Αύξησε επίσης τον τζίρο της από 10,7 εκατ. ευρώ το 2011 σε 13,5 εκατ. το 2012 ενώ μετέτρεψε τις ζημιές της σε κέρδη 1,5 εκατ. ευρώ. Η είδηση που προκάλεσε το ενδιαφέρον της εγχώριας επιχειρηματικής ζωής και η οποία συνδέεται με την ΕΖΑ ήταν η απόφαση του κ. Δημήτρη Δασκαλόπουλου, προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών, να εισέλθει στο μετοχικό κεφάλαιο της εν λόγω ζυθοποιίας, επανακάμπτοντας στην πραγματικότητα στον επιχειρηματικό στίβο. Ο ίδιος μετά την απόφασή του να πουλήσει τη Vivartia είχε μείνει ουσιαστικά εκτός, γεγονός που αλλάζει με την απόφασή του να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΖΑ και μερικών ακόμη επιχειρήσεων σε άλλους τομείς.

Αλέξανδρος Κουρής – Μάγια Τσόκλη

✱

Μικροζυθοποιία Κυκλάδων στην Τήνο - Νήσος

Η Νήσος έκανε… το θαύμα της

H μπίρα «Νήσος» γεννήθηκε στη Βαγιά της Τήνου. Ιδρυτές της Μικροζυθοποιίας Κυκλάδων είναι οι Αλέξανδρος Κουρής, Μάγια Τσόκλη, Ελίνα και Κωστής Δάλλας. Τα πρόσωπα που «τρέχουν» το εγχείρημα είναι οι Σταύρος Λαδάς και Λήδα Νταφούλη. «Είμαστε άνθρωποι της θάλασσας και των Κυκλάδων. Αγαπάμε το αρχιπέλαγος και πιστεύουμε ότι μόνο η παραγωγή μπορεί να συμβάλει στην υγιή ανάπτυξη της χώρας και των νησιών μας» λέει η κυρία Τσόκλη προσθέτοντας: «Συγκεντρώσαμε λοιπόν τις δυνάμεις μας σε έναν τόπο και σε ένα προϊόν που μας εμπνέουν: τις Κυκλάδες, την Τήνο και την μπύρα! Αποκλειστικός σκοπός της Μικροζυθοποιίας Κυκλάδων στην Τήνο είναι η τοπική, κυκλαδίτικη παραγωγή, εμφιάλωση και χονδρική διάθεση μπίρας υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών». Η «παρέα της Τήνου» ξεκίνησε με πάθος και τη φιλοδοξία να κάνουν πρότυπο ένα προϊόν τοπικής παραγωγής αλλά και να δημιουργήσουν ένα παράδειγμα περιφερειακής παραγωγικής επένδυσης που θα προσθέσει αξία στην οικονομία των Κυκλάδων προς όφελος τόσο των μόνιμων κάτοικων αλλά και των πολυάριθμων επισκεπτών τους. Και το καλοκαίρι που έφυγε αποδείχθηκε αρκετά ελπιδοφόρο για την πορεία του εγχειρήματος.

Παντελής Κουγιός VAP

ΚΟΥΓΙΟΣ Α.Ε.

Μια επιχείρηση που δημιουργήθηκε στη Ρόδο από τον Παντελή Κουγιό το 1967, σήμερα βρίσκεται ανάμεσα στις κορυφαίες των Δωδεκανήσων – και όχι μόνο. Το 1980 εξασφάλισε τη διανομή των προϊόντων τής Pepsico και λίγα χρόνια μετά τη μεταφορά της σε μεγάλες εγκαταστάσεις που βρίσκονται στο 9ο χιλιόμετρο Ρόδου - Λίνδου (1991) άρχισε ο σχεδιασμός για την είσοδό της στον τομέα της παραγωγής. Η δραστηριότητα αυτή ξεκίνησε με την εμφιάλωση νερού (Απολλώνιο, 1998) και συνεχίστηκε με σειρά φυσικών χυμών VAP (2005) και πρόσφατα (2009) ζύθου (VAP Draft Beer). Η μπίρα διατίθεται σε συσκευασία 30 και 50 λίτρων εξυπηρετώντας τη μεγάλη τουριστική βιομηχανία της Ρόδου σε μπίρα που προσφέρεται σε ποτήρι. Η μπίρα VAP ΚΟΥΓΙΟΣ το 2011 υπολογίζεται ότι διέθεσε 900 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.

Διονύσης Χατζόπουλος – Μαρία Αναστασιάδου Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία - ΝΕΔΑ

Η Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία ιδρύθηκε το 2009 από τους Διονύση Χατζόπουλο και Μαρία Αναστασιάδου στο δρόμο Μεσσήνη - Μάδενα, 10 περίπου χιλιόμετρα έξω απο την Καλαμάτα. Η μπίρα ΝΕΔΑ (Νύμφη των νερών κατά τη μυθολογία) της Μεσσηνιακής Μικροζυθοποιίας κυκλοφόρησε στην αγορά της Μεσσηνίας τον Μάρτιο του 2009 σε φιάλες 330 και 500 ml καθώς και σε κουτί αλουμινίου 330 ml. Η απήχηση και η ανταπόκριση που συνάντησε στην τοπική αγορά ήταν σημαντική, έτσι αρχίζει σταδιακά να επεκτείνεται και εκτός του νομού Μεσσηνίας. Το 2011 υπολογίζεται ότι διέθεσε 1.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.

✱

✱

Αλέξης Κουμάντος

Πειραϊκή Μικροζυθοποιία

Ο φαρμακοποιός που έγινε ζυθοποιός

Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία ιδρύθηκε στον Πειραιά το 2005 ως ΕΠΕ, μετατράπηκε σε Α.Ε. το 2009 με το σύνολο των μετοχών να περιέρχονται στον Αλέξη Κουμάντο. Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία έχει δημιουργήσει την πρώτη φρέσκια, ελληνική βιολογική μπίρα παραδοσιακής ζυθοποίησης παντρεύοντας ιδανικά τη σύγχρονη τεχνολογία με την παράδοση στη διαδικασία ζυθοποίησης. Τα προϊόντα της Πειραϊκής Μικροζυθοποιίας προσφέρονται σε δύο τύπους (Pils και Pale Ale) – ζυμώνονται και ωριμάζουν σε έξι εβδομάδες, ανεξαρτήτως εποχής, σε δύο εκδοχές με διαφορετική ετικέτα η καθεμία (φρέσκια και παστεριωμένη). Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία υπολογίζεται ότι το 2011 διέθεσε 1.000 περίπου εκατόλιτρα. Το φθινόπωρο του ίδιου χρόνου όμως εγκαταστάθηκε σε μια νέα υπερσύχρονη μονάδα στη ΒΙΠΕ Λαμίας με στόχο τον υπερδιπλασιασμό της ποσότητας αυτής το 2012.

 new times 31



ΘΕΜΑ Γιάννης Χήτος – Ηλίας και Γιώργος Γκρέκης Ολυμπιακή Ζυθοποιία – FIX

Εκρηκτική αύξηση πωλήσεων 80%

Δημήτρης Πολιτόπουλος

Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης

Η «Βεργίνα» της εγχώριας ζυθοποιίας

Η Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης Α.Ε., με έδρα τη βιομηχανική περιοχή της Κομοτηνής, ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 1998 και τον επόμενο χρόνο (1999) ξεκίνησε τις δραστηριότητές της με την παραγωγή, εμφιάλωση και εμπορία μπίρας ανώτερης ποιότητας. Δημιουργός της Ζυθοποιίας Μακεδονίας - Θράκης Α.Ε. είναι ο κ. Δημήτρης Πολιτόπουλος, γεννημένος στην Αθήνα, με σπουδές χημικού μηχανικού στο Siebel Institute of Technology Chigago των ΗΠΑ. Σήμερα, δώδεκα χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία της, η μπίρα «Βεργίνα» (Premium, Kόκκινη / ανήκει στην κατηγορία των Special Beers και Weiss) κυκλοφορεί σε φιάλες των 330 ml και 500 ml, σε κουτάκι των 330 ml και 500 ml, καθώς και σε βαρέλι των 30 και 50 λίτρων. Η Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης Α.Ε. παράγει και διαθέτει επίσης την μπίρα Edelsteiner (Premium Pilsner). Όλα τα προϊόντα της διανέμονται σε όλη την Ελλάδα ενώ η σειρά της μπίρας «Βεργίνα» εξάγεται στην Αμερική (από το 1999) καθώς και σε Αυστραλία, Κύπρο, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία και Αλβανία. Οι στόχοι της Ζυθοποιίας Μακεδονίας - Θράκης Α.Ε. για το 2012 περιλαμβάνουν τη συνεχιζόμενη εδώ και χρόνια ανανέωση και αναβάθμιση του μηχανολογικού εξοπλισμού της, την εξάπλωση και την εδραίωσή της στην ελληνική αγορά καθώς και την αύξηση των εξαγωγών της. Η Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης Α.Ε. το 2012 υπολογίζεται ότι διέθεσε (εσωτερικό και εξαγωγές) περίπου 200.000 εκατόλιτρα ζύθου. Η Ζυθοποιία Μακεδονίας - Θράκης Α.Ε. παρουσιάζει μια καλή οικονομική πορεία από το 2006 ως το 2012. Ειδικότερα στην τελευταία χρήση ο τζίρος της αυξήθηκε από 16 εκατ. ευρώ το 2011 σε 16,5 εκατ. ευρώ το 2012.

✱

Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία σήμερα αποτελεί τον τρίτο μεγάλο σταθμό στο εντυπωσιακό ταξίδι της Fix Hellas, που ξεκίνησε το 1864, δηλαδή πριν από 149 ολόκληρα χρόνια! Η μπίρα FIX Hellas έκανε εντυπωσιακή επιστροφή στην ελληνική αγορά την άνοιξη του 2010, αντάξια της ιστορίας της, «σκαρφαλώνοντας» στην τρίτη θέση της ελληνικής αγοράς λίγους μόλις μήνες μετά την επανακυκλοφορία της. Η επιτυχημένη αυτή επιστροφή βασίστηκε σε μια μικρή ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών: Το 2005 οι αδελφοί Ηλίας και Γιώργος Γκρέκης ίδρυσαν την ανώνυμη εταιρεία Ελληνικές Μικροζυθοποιίες και τρία χρόνια αργότερα (2008) η πλειοψηφία των μετοχών (51%) της Α.Ε. Ελληνικές Μικροζυθοποιίες εξαγοράστηκε από τον Γιάννη Χήτο, έναν εκ των ιδιοκτητών και πρόεδρο του Δ.Σ. της Χήτος ΑΒΕΕ. Τον επόμενο χρόνο (2009) η Α.Ε. Ελληνικές Μικροζυθοποιίες απορρόφησε την Ολυμπιακή Ζυθοποιία Α.Ε., την οποία είχε ιδρύσει το 2000 ο Βασίλης Κουρτάκης, και την πρώτη ημέρα του Ιανουαρίου του 2010 η Α.Ε. Ελληνικές Μικροζυθοποιίες μετονομάστηκε σε Ολυμπιακή Ζυθοποιία Α.Ε., έχοντας πλέον στη διάθεσή της όλα τα σήματα της πιο ιστορικής ελληνικής μπίρας: της μπίρας FIX. Το υπερσύγχρονο εργοστάσιο της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας Α.Ε. βρίσκεται στη Ριτσώνα Ευβοίας με παραγωγική δυνατότητα 480.000 εκατόλιτρων ετησίως. Η μπίρα FIX διατίθεται στην ελληνική αγορά καθώς επίσης και σε Κύπρο, Γερμανία, Σουηδία, Αγγλία, Δανία, Σιγκαπούρη κ.ά. Είναι κάτοχος των σημάτων της premium lager FIX Hellas, της πρώτης και ιστορικότερης ελληνικής μπίρας, και της premium lager FIX Dark, που δημιούργησε μια νέα κατηγορία στην εγχώρια αγορά της μαύρης μπίρας. Τα οικονομικά αποτελέσματα της πρώτης εταιρικής χρήσης της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας Α.Ε., η οποία ήδη απασχολεί 150 εργαζομένους, εμφανίζουν εκρηκτική ανάπτυξη. Έτσι ο τζίρος της εταιρείας αυξήθηκε από 25 εκατ. ευρώ το 2011 σε 45 εκατ. το 2012. Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία Α.Ε. το 2012 υπολογίζεται ότι διέθεσε (εσωτερικό και εξαγωγές) 400.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου. Tο ζημιογόνο αποτέλεσμα του 2011 μετατράπηκε σε κέρδη τον επόμενο χρόνο. «Το 2012 η εταιρεία κατάφερε να κατακτήσει μερίδιο της τάξεως του 12%, σημειώνοντας αύξηση τζίρου της τάξεως του 80% σε σχέση με το 2011» λέει η κυρία Τζελίνα Σούχλα, διευθύντρια Επικοινωνίας της εταιρείας, προσθέτοντας: «Η εκτίμηση για το 2013 είναι ότι θα κινηθούμε στα ίδια περίπου επίπεδα». Η βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων έγινε παρά τις πολύ μεγάλες επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν (ξεπερνούν τα 40 εκατ. ευρώ) και το ιδιαίτερα σημαντικό επικοινωνιακό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε την πρώτη περίοδο της επανακυκλοφορίας της. Υλοποιώντας ένα επενδυτικό πρόγραμμα της τάξεως των 7 εκατ. ευρώ το 2013, στόχος της διοίκησης είναι να συνεχίσει να επενδύει στην παραγωγή νέων συσκευασιών και σε πάγια υλικά ανάπτυξης των πωλήσεων της επιχείρησης. Έχοντας επιτύχει την ανάδειξη της FIX Hellas ως του πρώτου ελληνικού σήματος μπίρας στην εγχώρια αγορά, η διοίκηση στοχεύει στην ανάδειξη της εταιρείας στη δεύτερη θέση στον κλάδο της σε χρονικό ορίζοντα ως το 2016. Παράλληλα μεγάλη έμφαση δίνεται τόσο στην εντατικοποίηση του προγράμματος συμβολαιακής καλλιέργειας κριθαριού όσο και στο κομμάτι των εξαγωγών των προϊόντων της.

Εμμανουήλ Παπαδημητρίου

Ελληνική Ζυθοποιία Ρόδου – Magnus Magister

Η «μπίρα των ιπποτών»

Ο κ. Μανώλης Παπαδημητρίου είναι ο ιδρυτής της πρώτης Ροδίτικης Ζυθοποιίας τη δεκαετία του 1980, η οποία έγινε ταυτόχρονα και η πρώτη εταιρεία που έφερε και εφάρμοσε το Post-Mix με πιστολάκι και συσκευασία Bag-In-Box στην Ελλάδα. Η Ε. Παπαδημητρίου Α.Ε. παράγει και διακινεί την μπίρα Magnus Magister (Premium Lager) και τα αναψυκτικά «Δροσιά». Το 2003 δημιούργησε μια νέα, υπερσύγχρονη μονάδα παραγωγής στην Κρεμαστή της Ρόδου, πιστοποιημένη από την TUV Austria για ένα πλήρες σύστημα διαχείρισης ποιότητας καθώς και από τη Rabek Enginering (Πιστοποιητικό ποιότητας). Το δίκτυο διανομής της Ε. Παπαδημητρίου Α.Ε. καλύπτει όχι μόνο τη Ρόδο ή τα Δωδεκάνησα αλλά και Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Σάμο, Μυτιλήνη, Κυκλάδες, Πελοπόννησο, Ιόνια νησιά και Κύπρο. Η Ε. Παπαδημητρίου Α.Ε. υπολογίζεται ότι διέθεσε 30.000 περίπου εκατόλιτρα ζύθου κατά τη διάρκεια του 2012. Ο τζίρος της εταιρείας κυμαίνεται περίπου στα 7,8 εκατ. ευρώ.

32 new times

travel times 47



ΘΕΜΑ Σπύρος Καλούδης

Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία – Corfu Beer

Όταν το Ιόνιο συνάντησε τη βύνη

Πέτρος Νομικός

First Lomax – Volkan

Ηφαιστειώδης γεύση, με μέλι Σαντορίνης και κίτρο Νάξου Το καλοκαίρι του 2011 ανακοινώθηκε ότι μια νέα μικροζυθοποιία, η οποία αποτελούσε το όραμα ενός Σαντορινιού επιχειρηματία, επρόκειτο να ιδρυθεί στο νησί. Το σχέδιο περιλαμβάνει την παραγωγή δύο τύπων μπίρας (Volkan Pilsner και Volkan Weiss), που θα περιέχουν αρωματικό χαρμάνι από μέλι Σαντορίνης και κίτρο Νάξου. Πειραματικές και πολύ περιορισμένες ποσότητες έχουν ήδη κυκλοφορήσει στην αγορά (πωλούνται στο House of wine προς 2,70 και 2,90 ανά φιάλη 330 ml) με τη συνεργασία Γερμανού ζυθοποιού που δραστηριοποιείται στον Νομό Αργολίδος. Μια σημαντική ιδιαιτερότητα αποτελεί το γεγονός ότι η Volkan είναι το πρώτο πιστοποιημένο προϊόν τής (μη κυβερνητικής, μη κερδοσκοπικής, μη πολιτικής) κίνησης GDF (Greece Dept Free), γεγονός που σημαίνει ότι οι μπίρες Volkan, όταν κυκλοφορήσουν, θα προσφέρουν το 50% των κερδών τους για την αποπληρωμή του ελληνικού χρέους.

✱

Η Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία ιδρύθηκε το 2007 από τον κ. Σπύρο Καλούδη με μια αξιόλογη επένδυση που έφθασε το 1,2 εκατ. ευρώ, σε ένα καταπράσινο τοπίο της Κέρκυρας (στον Αρίλλα, ένα μικρό χωριό στα βόρεια του νησιού). Στο σημείο αυτό δημιουργήθηκε ένα μικρό αλλά σύγχρονο μικροζυθοποιείο με πολύ μεγάλο κέφι αλλά και αγάπη για το αντικείμενο. Εκεί έγινε η παραγωγή μιας φρέσκιας μπίρας, αφιλτράριστης και απαστερίωτης (αυθεντική real ale), κάτι που ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει στην Ελλάδα! Έτσι το ξεκίνημα της Corfu Beer έγινε με δύο αφροζυμωτές μπίρες (Real Ale Special και Real Ale Bitter) και ακολούθησε η σειρά Ionian με τη Royal Ionian και την Ionian Epos, μια μπίρα διπλής ζύμωσης, με περιεκτικότητα 7,5% αλκοόλ που περιέχει βιολογικά πιστοποιημένο μέλι ανθέων της Κέρκυρας. Όπως ήταν φυσικό, η ανταπόκριση που συνάντησε η συνολική προσπάθεια υπήρξε εντυπωσιακή: Μέσα σε δύο χρόνια ο κύκλος εργασιών της Κερκυραϊκής Μικροζυθοποιίας έφθασε τις 400.000 ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι το 2011 διετέθησαν 2.200 εκατόλιτρα μπίρας!

Γιάννης Παρασκευόπουλος

Santorini Brewing – Yellow Donkey

Με σήμα το παραδοσιακό γαϊδουράκι Η SBC - Santorini Brewing Company είναι μια μικροζυθοποιία που δημιουργήθηκε στη Σαντορίνη το 2011 και διαθέτει πληθωρικές ιδιαιτερότητες: Μια «πολυεθνική» παρέα τεσσάρων φίλων (ο Σέρβος ζυθοποιός Boban Κrunic, ο Άγγλος οινέμπορος Steve Daniel, η πολυτάλαντη Αμερικανίδα Majda Anderson και ο γνωστός Έλληνας οινολόγος / οινοπαραγωγός Γιάννης Παρασκευόπουλος) ένωσε τον ενθουσιασμό, το ταλέντο και την φαντασία της για να δημιουργήσει στη Μέσα Γωνιά της Σαντορίνης ένα μικρό ζυθοποιείο με εξαιρετικό εξοπλισμό που προσφέρει μπίρες οι οποίες προέρχονται από ένα είδος «διασταύρωσης» των δροσιστικών Lager με τις μεστές και αρωματικές κέλτικες Ale. Το εμπορικό σήμα των προϊόντων της νέας σαντορινής μικροζυθοποιίας είναι... το παραδοσιακό γαιδουράκι του πανέμορφου και διάσημου σε ολόκληρο τον κόσμο αιγαιοπελαγίτικου νησιού. Έτσι οι τρεις ετικέτες που κυκλοφόρησαν σε ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή και άρχισαν να διατίθενται μόλις τον Νοέμβριο του 2011 είναι οι αφιλτράριστες και φρέσκες Yellow Donkey, Red Donkey και Crazy Donkey – για την παραγωγή τους χρησιμοποιούνται σπάνιες πρώτες ύλες, όπως π.χ. λυκίσκοι που προέρχονται από τη Νέα Ζηλανδία μέχρι τη Σλοβενία!

Κρις Παπαδήμας Ντέιβιντ Γουντ

Ζυθοποιία ΖΕΟΣ Α.Ε.

Εύγε… Αργείοι

Ο Κρις Παπαδήμας, ένας ομογενής από τον Καναδά, μαζί με τους Ντέιβιντ Γουντ και Μπάρι Μιούρεϊ είναι οι δημιουργοί της ζυθοποιίας Ζέος, στο Άργος. Η ζυθοποιία ιδρύθηκε το 1999 και πρόσφερε στην τοπική αγορά φρέσκια απαστερίωτη μπίρα, με σύντομη ημερομηνία λήξης αλλά εξαιρετική γεύση, γεγονός που συνεχίζει μέχρι σήμερα σε όσους την επισκέπτονται. Η σταδιακή αύξηση της ζήτησης οδήγησε την μπίρα Ζέος σε φιάλες, ήδη από το 2001. Από τον Απρίλιο του 2011 άρχισαν και περιορισμένες εξαγωγές σε Καναδά και ΗΠΑ. Σήμερα η μικροζυθοποιία (η «ψυχή» της είναι ο εκ των ιδρυτών David Wood) παράγει τις μπίρες ΖΕΟΣ Pilsner (χωρίς παστερίωση), ΖΕΟΣ Black Mak Schwarzbier (σταρένια με μαγιά), ΖΕΟΣ Blue Mak (μακεδονική συνταγή). Η Ζυθοποιία Ζέος Α.Ε. υπολογίζεται ότι διέθεσε περίπου 1.800 εκατόλιτρα ζύθου κατά τη διάρκεια του 2011.

34 new times



ΘΕΜΑ Αντζουλάτος Πολιτεία Μικροζυθοποιία Η Μικροζυθοποιία Πολιτεία δημιουργήθηκε μέσα στον πολυχώρο πολιτισμού που λειτούργησε στην Πάτρα το 2004, μέσα σε ένα τεράστιο κτιριακό συγκρότημα με παραδοσιακά πέτρινα κτίρια, στο οποίο στεγάζονταν από το 1903 τα παλαιά σφαγεία της Πάτρας. Ο χώρος βρίσκεται απέναντι από το νέο λιμάνι της Πάτρας και έχει κυριολεκτικά μεταμορφωθεί σε έναν πλούσιο πολυχώρο τέχνης και πολιτισμού που παραπέμπει νοσταλγικά στο παρελθόν και αποτελεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για την πόλη – και όχι μόνο. Μέσα στο χώρο αυτόν, όπου η υψηλή αισθητική συνυπάρχει αρμονικά με την αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση, λειτουργεί η Μικροζυθοποιία Πολιτεία, η οποία σύντομα κατατάχθηκε μέσα στα 10 καλύτερα μικροζυθοποιεία της Ευρώπης! Πρόκειται για τη μικρογραφία ενός μεγάλου ζυθοποιείου, με την ίδια όμως τεχνολογία και με το πρόσθετο χάρισμα του απόλυτου ελέγχου της ποιότητας της παραγωγής. Ξανθιά, κόκκινη ή μαύρη, χωρίς ίχνος συντηρητικού, ώριμη, φρέσκια και χωρίς κανένα φιλτράρισμα η μπίρα προσφέρεται κατευθείαν από την παραγωγή, μόνο μέσα στον ιδιαίτερο αυτόν χώρο σε όσους τυχερούς τον επισκέπτονται! Οι ποσότητες φυσικά που προσφέρονται είναι αναπόφευκτα περιορισμένες.

Ντία Παπανικολάου και Γιώργος Κωστόπουλος ΕΛΙΞΗ Α.Ε. – Delphi Beer

Με όνομα βαρύ σαν… ιστορία Δύο ενθουσιώδεις λάτρεις της μπίρας από την Ελλάδα, η Ντία Παπανικολάου και ο Γιώργος Κωστόπουλος, και ένας βραβευμένος επαγγελματίας ζυθοποιός από την Ιταλία, ο Davide Zingareli, βρέθηκαν μαζί κάποια «τυχαία» στιγμή και αποφάσισαν να φτιάξουν στην Ελλάδα μια τελείως καινούργια μπίρα, την Delphi Beer. «Έψησαν» την πρώτη τους παρτίδα στο ιδιόκτητο ζυθοποιείο του Davide στην Ιταλία και το γευστικό αποτέλεσμα κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά τον Ιούνιο του 2013. Από τον Σεπτέμβριο η Delphi Beer διατίθεται σε όλη την Ελλάδα αποκλειστικά από την εταιρεία ΕΛΙΞΗ Α.Ε. Η εταιρεία ΕΛΙΞΗ Α.Ε. δημιουργήθηκε την άνοιξη του 2013 και η έδρα της βρίσκεται στη Λυκόβρυση Αττικής. Aποκλειστικός σκοπός της είναι η παραγωγή ζύθου. Παράλληλα η εταιρεία δημιούργησε το δικό της υπερύγχρονο ζυθοποιείο λίγο έξω από τη Χαλκίδα, από όπου και θα εξυπηρετούνται συνολικά οι ανάγκες της Delphi Beer σε επίπεδο παραγωγής και εμφιάλωσης. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ελληνική εταιρεία που παράγει premium ετικέτες μπίρας και φιλοδοξεί να κατακτήσει το ελληνικό, και όχι μόνο, απαιτητικό κοινό, μιας και οι εμπνευστές της προσβλέπουν και στην ανταπόκριση των ξένων αγορών.

✱

ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΖΥΘΟΥ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΤΟ 2012 Α/Α

Κρητική Ζυθοποιία Χάρμα

Ξανθιά και μαύρη… από τα Χανιά Η Κρητική Ζυθοποιία (Ι. Λιονάκης & Σία ΟΒΕΕ) ιδρύθηκε το 2007, με έδρα το Ζουνάκι Κυδωνίας Χανίων, με γερμανική τεχνολογία καθώς και την υποστήριξη Γερμανού ζυθοποιού. Πιστοποιημένη κατά ISO 9001:2000 και ISO 22000:20005 για την ασφάλεια τροφίμων και την ποιότητα υπηρεσιών αντίστοιχα, η χανιώτικη ζυθοποιία παράγει δύο φρέσκες, αφιλτράριστες και απαστερίωτες μπίρες (χωρίς καμία επεξεργασία, χωρίς πρόσθετα) τις οποίες προσφέρει σε βαρέλια 20 λίτρων στην περιοχή των Χανίων. Η διάρκεια ζωής της φρέσκιας μπίρας της Κρητικής Ζυθοποιίας δεν ξεπερνά τους 2 μήνες, αλλά διαθέτει υψηλή διατροφική αξία. Από το 2008 άρχισε η διάθεση της πρώτης χανιώτικης μπίρας σε φιάλες με το σήμα «Χάρμα» σε δύο τύπους: Ξανθιά και μαύρη. Η Κρητική Ζυθοποιία το 2011 υπολογίζεται ότι διέθεσε 700 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.

1

Α Αθηναϊκή Ζυθοποιία

2

Ζ Ζυθοποιία Μύθος

3

Ο Ολυμπιακή Ζυθοποιία

4

6

Ζ Ζυθοποιία ΜακεδονίαςΘράκης Ε Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης Ε Ελληνική Ζυθοποιία Ρόδου

7

ΕΔΡΑ

ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΚΑΤΟΛΙΤΡΑ

Α Αθήνα

2.250.000

Θεσ/κη

550.000

Ρι Ριτσώνα Β.

400.000

Κομοτηνή

200.000

Α Αταλάντη

180.000

Ρ Ρόδος

30.000

C raft Μικροζυθοποιία

Κ Κορωπί

16.000

8

Κ Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία

Κ Κέρκυρα

2.200

9

Ζ Ζυθοποιία Ζέος

Ά Άργος

1.800

10

S Septem Μικροζυθοποιία

Ε Εύβοια

1.000

11

Π Πειραϊκή Μικροζυθοποιία

Π Πειραιάς

1.000

12

Κ Καλαμάτα

1.000

13

Μ Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία Ρ Ρεθυμνιακή Μικροζυθοποιία

Ρ Ρέθυμνο

1.000

14

V Vap Μικροζυθοποιία Ρόδου

Ρ Ρόδος

900

15

Κ Κρητική Μικροζυθοποιία

Χ Χανιά

700

16

Π Πολιτεία Μικροζυθοποιία

Π Πάτρα

200

17

S Santorini Brewing Co

18

F First Lomax

5

Ι. Λιονάκης

ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ

Σ Σαντορίνη

-

-

-

✱ Από τον παραπάνω πίνακα (ποσότητας 3.485.800 εκατόλιτρων περίπου) απουσιάζουν όλες οι εταιρείες που αποκλειστικά και μόνο εισάγουν μπίρες από το εξωτερικό και δεν έχουν καμία παραγωγική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Όπως λοιπόν προκύπτει, η ελληνική παραγωγή σήμερα διαθέτει ικανό αριθμό σημάτων μπίρας και αποτελεί υποχρέωσή μας να επιλέγουμε ένα σήμα μπίρας που παράγεται στη χώρα μας.

.

new times 35

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Βασίλης Στεφανής Επιχειρηματίας αλλά και καθηγητής πανεπιστημίου ο καλεσμένος μας παρουσιάζει τις εξελίξεις σε έναν πολύ σημαντικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας, τον κλάδο των ελληνικών ιχθυοκαλλιεργειών, ο οποίος πραγματικά βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. O κ. Βασίλης Στεφανής, από την ηγετική ομάδα της Σελόντα, είναι εκπρόσωπος ενός κλάδου που έκανε την Ελλάδα γνωστή στην Ευρώπη, στην Αμερική, στη Ρωσία και σε πολλές χώρες του πλανήτη. Με ιστορία τριάντα τριών ετών αποτελεί τον κλάδο ο οποίος απέδειξε ότι η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει στον τομέα της εξωστρέφειας και να κερδίσει τον σεβασμό των ανεπτυγμένων βορειοευρωπαϊκών χωρών. Ας παρακολουθήσουμε τη συνομιλία μαζί του.

Οι «ψαράδες» που τσάκισαν το επιχείρημα περί «τεμπέληδων Ελλήνων» Κύριε Στεφανή, ο όμιλος Σελόντα υλοποιεί αυτό που προσπαθεί να πετύχει η Ελλάδα ως χώρα. Το μοντέλο εξωστρέφεια ήταν, θα έλεγε κανείς, ο βασικός πυρήνας δραστηριότητας του ίδιου του ομίλου σας. Δώστε μας λοιπόν μια εικόνα για το τι ακριβώς μπορεί να προσφέρει η εξωστρέφεια στις επιχειρήσεις και στη χώρα συνολικά. Κοιτάξτε, η ιχθυοκαλλιέργεια στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1981 και λειτούργησε ως ένας κλάδος παραγωγής ιχθύων και ειδικότερα των εμβρύων της τσιπούρας και του λαυρακιού. Η εξωστρέ-

36 new times

φεια ήταν συμφυής με την εμφάνιση του κλάδου, από το 1981 που είχε μόνο 200 τόνους παραγωγής ως σήμερα που έχει 110.000 τόνους παραγωγής. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας ήταν ότι το 85% των ψαριών εξάγεται σε χώρες της Ευρώπης αλλά και σε τρίτες χώρες, όπως είναι η Αμερική, η Ρωσία, και πραγματικά έχει πολύ καλή υποδοχή. Να σας πω απλά: δεν μένει ψάρι απούλητο. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο κλάδος των ιχθυοκαλλιεργειών να καταταχθεί πέρυσι πρώτος εξαγώγιμος κλάδος, τουλάχιστον όσον αφορά την αγροτική πα-

ραγωγή, και εφέτος «παλεύει» με τα οπωροκηπευτικά. Το λάδι… Ξεπεράσατε παραδοσιακούς κλάδους, όπως το λάδι και το βαμβάκι. Πράγματι. Στο βαμβάκι υπάρχει μια κινητικότητα, το λάδι εξακολουθεί να βρίσκεται στα περυσινά επίπεδα. Το θέμα λοιπόν είναι ότι, αναφερόμενοι στην ιχθυοκαλλιέργεια, μιλάμε όχι για ένα προϊόν πολυτελείας αλλά για ένα άκρως αναγκαίο προϊόν αφού πρόκειται για πρωτεΐνη. Δηλαδή είναι το μόνο από τα νόστιμα φαγητά

τα οποία εισηγείται ο γιατρός ότι πρέπει να καταναλώνουμε. Από την εξαγωγή ιχθυηρών έρχονται κάθε χρόνο στη χώρα μας περίπου μισό δισεκατομμύριο ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιστορία του ομίλου Σελόντα είναι αρκετά παλαιά, ίσως η παλαιότερη όλων των εταιρειών… Αν δεν κάνω λάθος, έχετε τη νούμερο ένα άδεια… Ακριβώς. Το νούμερο ένα των χρηματοδοτήσεων του ΦΕΟΓΚΑ. Μια και η Ευρωπαϊκή Ένωση –

Interview

ΕΟΚ εκείνη την περίοδο – αναγνώρισε ότι τα αλιεύματα τα οποία ζητούνται στις ευρωπαϊκές χώρες θα αρχίσουν να μειώνονται όσον αφορά τα άγρια αλιεύματα και ως εκ τούτου, για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί το κοινωνικό θέμα το οποίο θα εδημιουργείτο στις τάξεις των ψαράδων, προσπάθησε να βρει μια λύση. Αυτή ήταν η καλλιέργεια ψαριών σε αιχμαλωσία, που ουσιαστικά χρησιμοποιούσε τον ίδιο χώρο, τη θάλασσα. Στη διαδικασία αυτή η Σελόντα ήταν από τις πρώτες εταιρείες που πήραν τη χρηματοδότηση του ΦΕΟΓΚΑ και χρησιμοποίησαν το μεγάλο πλεονέκτημα της χώρας, το τεράστιο ανάπτυγμα ακτών που δεν είχαν καμία σχέση με άλλες δραστηριότητες. Ακτές δηλαδή απόκρημνες, κατάλληλες για ιχθυοκαλλιέργεια. Έτσι δημιούργησε τις πρώτες μονάδες στο Σοφικό Κορινθίας, οι οποίες από το ξεκίνημά τους είχαν εξαγωγικό προσανατολισμό. Οι Έλληνες ιχθυοπαραγωγοί δεν κατορθώσατε απλώς να εξάγετε τα προϊόντα σας σε κάποιες χώρες. Κερδίσατε ταυτόχρονα τον σεβασμό των βορειοευρωπαϊκών χωρών που είχαν μια μακρόχρονη παράδοση στο χώρο… Ακριβώς. Η επιδίωξή μας ήταν να δημιουργηθεί μια αγορά για το ελληνικό προϊόν στον απαιτητικό Βορρά. Ο Έλληνας ιχθυοκαλλιεργητής ενστερνίστηκε την πειθαρχία του Βορρά. Πρέπει να ξέρετε ότι το προϊόν μας περνάει μέσα από τους σκληρούς ποιοτικούς ελέγχους του Βορρά και με αυτόν τον τρόπο του χορηγείται η πιστοποίηση του συσκευαστηρίου και άρα η δυνατότητα να εξαχθεί το προϊόν. Όταν μιλάμε για έλεγχο δεν είναι μια τυπική διαδικασία αλλά ένας έλεγχος ιχνηλάτησης από τον γεννήτορα μέχρι το ψάρι στο πιάτο του καταναλωτή. Αυτό σημαίνει αυστηρότατες προδιαγραφές για να μπορεί το προϊόν αυτό να έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός ποιοτικού προϊόντος ώστε να μπορεί να καταναλωθεί στον απαιτητικό Βορρά. Στην πράξη εσείς τσακίσατε το επιχείρημα του δήθεν απείθαρχου Νότου και των τεμπέληδων Ελλήνων, το οποίο δυστυχώς κυριάρχησε στα μετέπειτα χρόνια της κρίσης… Πράγματι, ο κλάδος μας και οι άνθρωποί του κατάφεραν να προσαρμοστούν στο κανονιστικό πλαίσιο που όριζε η Ευρώπη και οι βόρειες χώρες και να διατηρήσουν αυτές τις αγορές με ένα ευπαθές προϊόν. Πετύχαμε μια μοναδική πειθαρχία και μάλιστα σε ένα κλάδο με ένα ιδιαίτερα ευπαθές προϊόν, με περιορισμένο χρόνο ζωής. Καταφέραμε να τοποθετήσουμε αυτό το προϊόν σε αυτές τις αγορές, παρακολουθώντας με θρησκευτική ευλάβεια το κανονιστικό πλαίσιο. Άρα η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια απέδειξε ότι μπορούμε να το κάνουμε. Πρακτικά λοιπόν σε μια περίοδο που υπάρχει κρίση σε όλη την Ευρώπη εξακολουθεί να μη μένει ψάρι πίσω. Σας προβληματίζουν οι εξελίξεις στην ιχθυοκαλλιέργεια; Κοιτάξτε, ο τζίρος της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας εξακολουθεί να διατηρείται σε υψηλότερα επίπεδα. Οι

ίδιοι οι χρηματοπιστωτικοί φορείς, που αυτή την περίοδο ασχολούνται στενά την ιχθυοκαλλιέργεια – στενά λόγω των εξελίξεων –, δεν προβληματίζονται όσον αφορά τον κύκλο εργασιών της ιχθυοκαλλιέργειας. Είμαστε ωστόσο σε ένα μεταίχμιο… Βεβαίως, είμαστε σε ένα μεταίχμιο. Στη φάση αυτή αυτό που πρέπει να πετύχουμε πάση θυσία είναι να διατηρήσουμε τις επιχειρήσεις οι οποίες έχουν αποδείξει ότι είναι οι μόνες που μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη. Και πρέπει να στηριχθούν όχι με πολιτικά λόγια αλλά και από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Πρέπει να στηριχθεί ένας κλάδος ο οποίος τιμά τα ελληνικά χρώματα στην Ευρώπη, στην Αμερική, στη Ρωσία και σε όλον τον πλανήτη, και οποίος προσφέρει εργασία σε 10.000 ανθρώπους. Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε μεγάλα βιομηχανικά συγκροτήματα, όπως ο όμιλος Βιοχάλκο, η 3Ε, η ΦΑΓΕ, να μεταφέρουν την έδρα τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με δεδομένη την αδυναμία του ελληνικού πιστωτικού συστήματος υπάρχει ενδεχόμενο να δούμε κάτι τέτοιο και για τις ελληνικές ιχθυοκαλλιεργητικές επιχειρήσεις; Υπάρχει μεγάλη διάφορα με τις επιχειρήσεις που αναφέρατε. Αυτές είναι επιχειρήσεις του δευτερογενούς τομέα παραγωγής, που έχουν μεγαλύτερη ευκολία μετακίνησης στο εξωτερικό. Η μεταφορά της έδρας αυτών των επιχειρήσεων γίνεται για να έχουν οι ίδιες καλύτερη πρόσβαση σε τραπεζικά κεφάλαια, τα οποία μάλιστα χορηγούνται πιο εύκολα και με χαμηλότερα επιτόκια. Η αντίστοιχη μετακίνηση στο εξωτερικό για τις επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα, όπως η ιχθυοκαλλιέργεια, είναι πολύ δύσκολη. Η πρωτογενής παραγωγή είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένη με τη γη ή τη θάλασσα. Έτσι δεν είναι εύκολο να γίνει μεταφορά έδρας. Μπορεί να κάνεις μετακίνηση εμπορικής δράσης αλλά όχι έδρας. Με την ευκαιρία επιτρέψτε μου να πω ότι ο πλούτος δημιουργείται κατ’ εξοχήν στον πρωτογενή τομέα, είτε αυτό λέγεται αγροτική παραγωγή είτε ορυκτός πλούτος είτε ενέργεια. Γι’ αυτό πρέπει να στηριχθεί. Αν δεν το κάνουμε δεν ξέρω πώς μπορούμε να φθάσουμε στην ανάπτυξη. Βλέπετε ωστόσο να υπάρχει άμεση προοπτική ριζικής αλλαγής της στάσης του τραπεζικού συστήματος; Το τραπεζικό σύστημα γνωρίζετε ότι περνάει και αυτό την κρίση του. Σίγουρα όμως πρέπει να βρεθεί τρόπος να αναθεωρηθεί η λογική που ισχύει εδώ και δύο χρόνια και να στηριχθούν παραγωγικές δράσεις οι οποίες όχι μόνο έχουν αποτέλεσμα, όχι μόνο διατηρούν το αποτέλεσμα αλλά εξασφαλίζουν δουλειά – άμεσα και έμμεσα – σε χιλιάδες εργαζομένους σε όλο το ανάπτυγμα της χώρας: από τη Θεσπρωτία μέχρι την Κάλυμνο και τη Ρόδο. Έχει σχέση δηλαδή και με την περιφερειακή ανάπτυξη; Ακριβώς. Γι’ αυτό πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ενί-

σχυση αυτών των κλάδων δεν θα έχει επακόλουθο μόνο στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι αλλά και στην ανάπτυξη πολλών περιοχών της χώρας με τις αντίστοιχες θετικές επιπτώσεις σε κοινωνικό επίπεδο. Πιστεύω λοιπόν ότι πρέπει να δούμε το πρόβλημα με μεγάλη προσοχή και πολύ γρήγορα, διότι ο χρόνος είναι εις βάρος μας. Ξέρετε γιατί; Διότι έχουμε να κάνουμε με ζωικό απόθεμα, που δεν μπορεί να περιμένει μακρόπνοους σχεδιασμούς. Χρειάζεται λοιπόν η επικουρία του χρηματοπιστωτικού συστήματος το οποίο προς το παρόν δείχνει αναίσθητο. Η έλλειψη κεφαλαίων δεν βοηθά και τη συγκέντρωση δυνάμεων που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του κλάδου. Δεν χωρεί αμφιβολία. Αυτή τη στιγμή απαιτείται μια γενναία ενίσχυση των κεφαλαιουχικών δομών των εταιρειών αλλά και των δανειακών επιβαρύνσεών τους. Όσον αφορά τη συγκέντρωση, η Σελόντα όπως γνωρίζετε το προσπάθησε μέσα από τη διαδικασία με τον «Δία» – ανεξάρτητα από το λυπηρό γεγονός που συνέβη με το άρθρο 99 – πάντως αυτή ήταν η βούλησή μας. Το θέμα λοιπόν είναι ότι πραγματικά πιστεύουμε πως πρέπει να γίνει η συγκέντρωση, είτε παραγωγικά είτε εμπορικά. Και αυτό διότι δεν μπορεί ένας διασπασμένος κλάδος να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Πετυχαίνει μεν τη διακίνηση του προϊόντος αλλά όχι τις καλύτερες δυνατές τιμές. Μια τέτοια ευκαιρία μάς προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση με την κεντρική κατευθυντήρια οδηγία που δημιουργεί μια οργάνωση παραγωγών η οποία ουσιαστικά, πέρα και έξω από τους υπόλοιπους κανόνες, μπορεί να δομήσει μια κοινή εμπορική δράση για όλη την Ελλάδα. Αυτό μπορεί να θεραπεύσει ιστορικά προβλήματα των εταιρειών στο θέμα των τιμών και στο θέμα της καλύτερης διακύμανσης του προϊόντος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μας στρώνει αυτή τη στιγμή το χαλί. Νομίζω ότι ο χρόνος πολυτελείας έχει εξαντληθεί και οι αποφάσεις τόσο του χρηματοπιστωτικού συστήματος στήριξης όσο και των δράσεων που οι ίδιοι οι επιχειρηματίες πρέπει να κάνουν πρέπει να γίνουν πάρα πολύ σύντομα ειδάλλως θα έχουμε κίνδυνους… ατυχημάτων. Πρέπει δε να γνωρίζετε ότι το ατύχημα είναι απρόβλεπτο, αφού δεν ξέρεις ποτέ θα συμβεί. Η ανάγκη στήριξης του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας γίνεται επιτακτικότερη αν λάβει κανείς υπόψη ότι αυτός δημιουργήθηκε τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Δεν έχει δηλαδή τη μακρόχρονη παράδοση της βιομηχανίας… Πράγματι, η ιστορία της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας είναι ιστορία 33 ετών, όση και η ιστορία της Σελόντα. Είναι κρίμα λοιπόν να μη στηριχθεί κάτι που δημιουργήθηκε εδώ στη χώρα μας και κέρδισε τον σεβασμό όλης της Ευρώπης και όχι μόνο. Εμείς κάποια στιγμή βιολογικά φεύγουμε. Οι δράσεις όμως αυτές παραμένουν στους επερχόμενους διότι αποτελούν μια πηγή εισοδήματος για τα άτομα και για το ελληνικό κράτος.

Πρέπει να στηριχθεί ένας κλάδος ο οποίος τιμά τα ελληνικά χρώματα στην Ευρώπη, στην Αμερική, στη Ρωσία και σε όλον τον πλανήτη, και οποίος προσφέρει εργασία σε 10.000 ανθρώπους

.

Σας ευχαριστώ θερμά για αυτή τη συζήτηση. Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ.

new times 37

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Βασίλης Παπαγιαννάκος Ο κ. Βασίλης Παπαγιαννάκος, τρίτης γενιάς οινοποιός, ξεδιπλώνει ένα μοναδικό οικογενειακό επιχειρηματικό στόρι

Οινοποιός τρίτης γενιάς ο κ. Βασίλης Παπαγιαννάκος γράφει ένα μοναδικό επιχειρηματικό story στο Μαρκόπουλο Αττικής. Τον επισκεφθήκαμε στο οινοποιείο του και μιλήσαμε για τα σχέδιά του τόσο στην Ελλάδα όσο και στις ξένες αγορές. Για το ενδιαφέρον των Γερμανών και των Αμερικανών για το Σαββατιανό, τη Μαλαγουζιά, το Ασύρτικο. Για το γεγονός πως ολοένα και περισσότεροι ξένοι συνειδητοποιούν ότι στην Ελλάδα λατρεύτηκε ο… Διόνυσος. Ας τον ακούσουμε:

Οι Γερμανοί και οι Αμερικανοί

ανακαλύπτουν το Σαββατιανό και τη Μαλαγουζιά… Κύριε Παπαγιαννάκο, φτιάξατε τελικώς ένα μπουτίκ-οινοποιείο… Ξέρετε, είναι το πρώτο βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής οινοποιείο στην Ελλάδα. Και αυτό το έκανε η τρίτη γενιά της οικογένειας. Έχετε το όνομα του παππού σας… Ακριβώς. Από αυτόν πήρα το όνομα, την αμπελοκαλλιέργεια και την οινοποίηση. Ο πατέρας μου ακολούθησε τις τεχνολογικές εξελίξεις, χρησιμοποιώντας σύγχρονα πνευματικά πιεστήρια, τα οποία καταργούσαν το πάτημα των σταφυ-

38 new times

λιών με τα πόδια. Σήμερα «πατάμε» τα σταφύλια με τόσο απαλό τρόπο – λιγότερο από μιάμισι ατμόσφαιρες – που είναι ιδανικός τρόπος… Αλήθεια πώς πήγε ο τρύγος; ­Μόλις τελειώσαμε. Ξεκινήσαμε αρχές Αυγούστου με διάφορες ποικιλίες, όπως η Μαλαγουζιά, το Ασύρτικο, ακολούθησε το Μερλό, το Καμπερνέ Σοβινιόν και μετά το Αγιωργίτικο. Ο τελευταίος μεγάλος μας τρύγος ήταν το Σαββατιανό, που είναι η ποικιλία της περιοχής μας. Ήταν μια πολύ καλή χρονιά. Το καλοκαίρι ήταν πολύ

καλό, δροσερό, δεν είχαμε καύσωνες. Είχαμε την τύχη να έχουμε τις θαλάσσιες αύρες του νότιου Ευβοϊκού, που δρόσισαν πολύ τα σταφύλια. Ο χειμώνας ήταν σχετικά ήπιος, ενώ τη χρονιά που πέρασε είχαμε και αρκετά νερά. Οπότε από τον Μάιο και μετά στην Αττική, που είναι ευλογημένος τόπος για την αμπελοκαλλιέργεια, γι’ αυτό χάνεται στους αιώνες, δεν είχαμε βροχή. Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα: έχουμε πολύ ήπιας μορφής αμπελοκαλλιέργεια, δεν έχουμε ασθένειες στο αμπέλι και δεν χρειάζεται να ραντίζουμε το καλοκαίρι.

Θα είναι και η αγορά το ίδιο καλή όπως ο τρύγος; Κοιτάξτε, υπάρχει μια προσαρμογή τα τελευταία χρόνια, θα έλεγα προσαρμογή προς τα κάτω. Η πτώση του εισοδήματος επηρεάζει την κατανάλωση, αν και το κρασί έχει δείξει αντοχές. Βεβαίως ο καταναλωτής έχει στραφεί σε πιο φθηνά προϊόντα, όπως οι ασκοί και οι μεγαλύτερες συσκευασίες. Έχει φύγει από το εμφιαλωμένο κρασί λόγω κόστους – ειδικά στα εστιατόρια –, οπότε έχει χαθεί ένα κομμάτι της αγοράς. Η κατανάλωση έχει μετατοπιστεί στο σπίτι, αφού το κρασί

Interview

είναι έτσι κι αλλιώς στο DNA του Έλληνα και αυτό δεν επηρεάζεται από την κρίση…

ακολουθεί η Βόρεια Αμερική, δηλαδή ΗΠΑ, Καναδάς, καθώς επίσης και το Βέλγιο και η Γαλλία.

Παρ’ όλα αυτά το ελληνικό κρασί αντιμετωπίζει ισχυρό ανταγωνισμό από τα αντίστοιχα προϊόντα της Λατινικής Αμερικής. Αυτά κινούνται στην πολύ φθηνή αγορά. Το ελληνικό κρασί έχει κάνει πολύ μεγάλα άλματα στην ποιότητά του, γι’ αυτό δεν είναι και τόσο φθηνό. Άρα δεν μπορείτε να το συγκρίνετε με αυτά τα κρασιά. Τα κρασιά αυτά μπορείτε να τα συγκρίνετε με το χύμα κρασί, δηλαδή το κρασί σε 10λιτρες και 20λιτρες συσκευασίες. Το ελληνικό κρασί έχει φύγει πολύ ψηλά στην ποιότητά του γι’ αυτό και η τιμή του είναι ψηλότερη.

Μιλώντας με έναν από τους πατριάρχες της ελληνικής οινοβιομηχανίας, μάς έλεγε ότι είναι προβληματικό το γεγονός ότι οι ξένοι δεν γνωρίζουν πως η Ελλάδα του Διονύσου παράγει κρασί. Δυστυχώς, ενώ τα κρασιά μας είναι από τα καλύτερα του κόσμου δεν είναι ακόμη γνωστά. Τα ελληνικά κρασιά σαρώνουν τα διεθνή βραβεία – το δικό μας οινοποιείο έχει πάρει πάρα πολλά μετάλλια –, παρ’ όλα αυτά αρκετοί στο εξωτερικό δεν γνωρίζουν ότι η Ελλάδα παράγει καλό κρασί, ότι ανήκει στον παλιό κόσμο και ότι από εδώ ξεκίνησε η αμπελοκαλλιέργεια. Γάλλος καθηγητής απέδειξε ότι από την Ελλάδα ξεκίνησε η αμπελοκαλλιέργεια και ότι από εδώ πέρασε στις αποικίες, στη Μασσαλία, και από εκεί μπήκε στη Γαλλία. Πολλοί όμως δεν γνωρίζουν ότι η Ελλάδα κάνει ποιοτικό κρασί. Ξέρετε, για πολλά χρόνια οι ξένοι που έρχονταν στην Ελλάδα έπιναν στις ταβέρνες και στα ξενοδοχεία χύμα κρασί και ειδικά ρετσίνα. Έτσι θεωρούσαν ότι το μόνο κρασί που παράγει η Ελλάδα είναι η ρετσίνα και αυτό αδικούσε κατάφωρα τις εκπληκτικές λευκές και ερυθρές ποικιλίες μας.

Μια μέση οικογένεια όμως μπορεί να απλώσει το χέρι στο ράφι να πάρει ένα καλό ελληνικό κρασί; Η αλήθεια είναι ότι οι τιμές των ελληνικών κρασιών έχουν μειωθεί. Πρέπει όμως να σας πω ότι παρά την αύξηση των εισαγόμενων δεν έχει πέσει δραματικά η αγορά των ελληνικών κρασιών. Και αυτό διότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα κίνημα στην Ελλάδα που αφορά την κουλτούρα του κρασιού και τους οινόφιλους. Όλοι αυτοί που αγαπούν το κρασί το ψάχνουν και θα κόψουν κάτι άλλο για να απολαύσουν ένα καλό ποιοτικό κρασί. Μπορεί να το κάνουν με λιγότερη συχνότητα αλλά το κάνουν. Πράγματι, τα τελευταία χρόνια γύρω από το επώνυμο κρασί έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη κοινότητα. Ακριβώς. Διότι η Ελλάδα είναι ένας μαγικός κόσμος και έχει περισσότερες από τετρακόσιες γηγενείς ποικιλίες. Κανείς μπορεί να ανακαλύπτει ποικιλίες σε κάθε τοποπεριοχή. Η ποικιλία αυτή είναι αιώνες προσαρμοσμένη στην κάθε περιοχή και δίνει εξαιρετικά κρασιά – τα λεγόμενα κρασιά τερουά –, που εκφράζουν την τοποπεριοχή μέσα από ένα συνδυασμό παραγόντων: το χώμα, το υπέδαφος, τις κλιματολογικές συνθήκες και την ηλιοφάνεια της περιοχής. Για να έλθουμε στα δικά σας, πότε παίρνει τη σημερινή του μορφή του κτήμα Παπαγιαννάκου; Το νέο μας οινοποιείο ξεκίνησε το 2007, οπότε και μεταφερθήκαμε από το παλιό οινοποιείο του πατέρα και του παππού μου. Το οινοποιείο μας έχει βραβευθεί για τον σχεδιασμό του και βεβαίως είναι ένα επισκέψιμο οινοποιείο. Είναι ένας χώρος που διαθέτει άρτια τεχνολογική υποδομή, βρίσκεται μέσα στον αμπελώνα και διαθέτει αίθουσα εκδηλώσεων. Κάνουμε πολλές γευσιγνωσίες και εταιρικές εκδηλώσεις. Έτσι ο κόσμος που έρχεται αποκτά μια εμπειρία – πέραν της γευσιγνωσίας – και στον τομέα της οινοποίησης. Έχετε βγει στις ξένες αγορές; Βεβαίως είμαστε παρόντες στις ξένες αγορές, όπου και πραγματοποιούμε το 30% του τζίρου μας. Η μεγαλύτερη αγορά μας παραδοσιακά είναι η Γερμανία. Μετά

Εσείς με ποια προϊόντα ανοίγετε τις ξένες αγορές; Στην περιοχή μας για χιλιάδες χρόνια η κύρια ποικιλία είναι το Σαββατιανό. Με αυτή έχουμε ξεκινήσει την τελευταία δεκαετία. Επίσης έχουμε φυτέψει και κάποια αμπελοτεμάχια με την ποικιλία Μαλαγουζιά. Αντιστοίχως, στις ερυθρές ποικιλίες έχουμε Μερλό, Καμπερνέ Σοβινιόν και Αγιωργίτικο. Η δύναμή μας όμως είναι το Σαββατιανό, από το οποίο κάναμε – σε περιορισμένη ποσότητα – και μια εκλεκτή ρετσίνα. Ξέρετε, το Σαββατιανό είναι η ποικιλία που γέννησε τη ρετσίνα Μεσογείων. ­ ύριε Παπαγιαννάκο, ποια είναι η μακροπρόθεσμη Κ στόχευσή σας; Κοιτάξτε, αυτό που σκέφτομαι αυτή την περίοδο είναι ότι το οινοποιείο πρέπει να επιβιώσει. Ο παππούς και ο πατέρας μου κουράστηκαν πάρα πολύ. Αυτή τη στιγμή αυτό που κυριαρχεί δεν είναι οι μεγαλόπνοοι στόχοι. Έτσι και αλλιώς τα οινοποιεία δεν είναι μια ιδιαίτερα κερδοφόρος δραστηριότητα. Την κάνεις κυρίως όχι για να βγάλεις χρήματα αλλά για το πάθος και το μεράκι. Ο στόχος μας σε αυτά τα δύσκολα χρόνια είναι η επιβίωση. Σε επίπεδο προϊόντων; Αν και κάνουμε νέες φυτεύσεις, πειραματικές ποικιλίες, ο στόχος μας είναι να κρατήσουμε την ποιότητα ψηλά. Η φιλοδοξία μας είναι να ταυτίζεται το όνομά μας με την υψηλή ποιότητα και την εξωστρέφεια. Έτσι θέλουμε οι εξαγωγές να φθάσουν το 50% του τζίρου μας. Έχουμε μοναδικές ποικιλίες – το Σαββατιάνο, τη Μαλαγουζιά – που δεν υπάρχουν στο εξωτερικό και έχουν μια αυθεντικότητα. Οι διεθνείς ποικιλίες – το

Καμπερνέ, το Σαρντονέ – έχουν κουράσει τους καταναλωτές, που αναζητούν κάτι καινούργιο, κάτι εξωτικό. Αυτό υπάρχει στην Ελλάδα της μεγάλης ηλιοφάνειας και των ιδανικών καιρικών συνθηκών. Απλώς αυτό που χρειάζεται είναι η ομαδική προσπάθεια ώστε να χτιστεί το brand Ελλάδα στο κρασί. Αλήθεια, σε αυτόν τον τομέα έχουν γίνει κάποια βήματα; Βεβαίως. Όλα ξεκίνησαν πριν από 5-6 χρόνια, με ένα στρατηγικό σχέδιο προώθησης του ελληνικού κρασιού. Υπάρχουν κάποια κονδύλια ευρωπαϊκά τα οποία διαχειρίζεται ο Οργανισμός Προώθησης Εξαγωγών για τρίτες χώρες. Έτσι αυτή τη στιγμή τρέχουν κάποια συγκεκριμένα προγράμματα. Το καλό είναι ότι αρκετά ποιοτικά ελληνικά οινοποιεία έχουν ξεκινήσει πριν από χρόνια τις εξαγωγικές τους προσπάθειες. Υπάρχει επίσης μια νέα ομάδα παραγωγών, αμπελουργών ή οινοποιών, που και αυτοί ξεκίνησαν τις προσπάθειές τους στο εξωτερικό. Παρατηρούμε δηλαδή σε όλη τη χώρα να εφαρμόζεται ένα εξωστρεφές επιθετικό marketing. Η ανάγκη λόγω της κρίσης; Ακριβώς. Πρέπει να πουλήσουμε και η ελληνική αγορά δεν μας το επιτρέπει. Το διαθέσιμο εισόδημα για εμφιαλωμένα κρασιά είναι μικρό. Έτσι στρεφόμαστε στις ξένες αγορές, τις οποίες επιχειρούμε να προσεγγίσουμε με μακροχρόνια στρατηγική. ­ Όχι δηλαδή ερασιτεχνικά. Όχι. Πρέπει να τη χτίσουμε με μια προοπτική και όχι στη λογική να αυξήσουμε τη ρευστότητά μας. Χρειάζεται ένας μακροχρόνιος στρατηγικός σχεδιασμός. Να στοχεύσεις κάποιες χώρες, να επενδύσεις σε αυτές, να μην περιμένεις δηλαδή να γίνουν όλα αύριο το πρωί ξαφνικά, επειδή έδωσες με μόνο κριτήριο την τιμή. Πρέπει να ετοιμάσεις όλη την επικοινωνία στη γλώσσα αυτή, από τις ετικέτες, τα κιβώτια, τα flyers, τις μπροσούρες. Τα πάντα. Δηλαδή πρέπει να χτίσεις και να περιμένεις σιγά σιγά, βήμα βήμα, να φέρεις το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Έχουμε ένα προϊόν που τιμά και προβάλλει την Ελλάδα. Δεν υπάρχει καλύτερος πρεσβευτής από το να βρεθείς σε μια ξένη πρωτεύουσα και να δεις το ελληνικό κρασί σε ένα τραπέζι.

H Ελλάδα είναι ένας μαγικός κόσμος και έχει περισσότερες από τετρακόσιες γηγενείς ποικιλίες. Κανείς μπορεί να ανακαλύπτει ποικιλίες σε κάθε τοποπεριοχή

Οι 17,5 εκατομμύρια ξένοι τουρίστες που ήλθαν στη χώρα μας είναι ένας τέτοιος πρεσβευτής; Αυτοί θα μπορούσαν να είναι άριστοι πρεσβευτές αλλά μέχρι στιγμής κυριαρχεί το all inclusive. Το κρασί που προσφέρουν τα ξενοδοχεία προέρχεται κυρίως από χύμα συσκευασίες ή πολύ φθηνές εκδόσεις. Ο ξένος πρέπει να ψάξει μόνος του να ανακαλύψει κάποιες ποικιλίες ενώ αυτό έπρεπε να το έχουμε προετοιμάσει εμείς…

.

Κύριε Παπαγιαννάκο, σας ευχαριστώ θερμά. Να είστε καλά.

new times 39

Περίπατος στη μιντιακή Κολομβία των Βαλκανίων Του Βασίλη Μπόνιου

Aυτό που κατά καιρούς ακουγόταν ως εικασία τώρα πλέον παίρνει σάρκα και οστά. Όσα αποκαλύπτονται για το οπλοστάσιο του εφοπλιστή Πάλλη, πρώην συνεταίρου του Ρέστη, αποδεικνύουν τις στενές σχέσεις σκοτεινών επιχειρηματικών συμφερόντων, που επεκτείνονται από εμπόριο όπλο, ναρκωτικών, μίζες από εξοπλιστικά, κτλ., με τα εγχώρια ΜΜΕ. Δεν υπήρχε μιντιακό μαγαζί στον οποίο να μην είχε επενδύσει ο Ρέστης, μόνος του ή με μπροστάρη τον Πάλλη. Η άλωση του παραδοσιακού χώρου των ΜΜΕ που επιχειρήθηκε με τον Γιώργο Κοσκωτά σήμερα βρίσκεται στην κορύφωσή της με πάσης φύσεως σκοτεινά συμφέροντα να έχουν στην κατοχή τους εφημερίδες, κανάλια, ραδιόφωνα και κυρίως διαδικτυακά ΜΜΕ, που αποτελούν το νέο αγαπημένο τους παιχνίδι. Και αυτό συμβαίνει με την ανοχή και τη συγκάλυψη όλων των κομμάτων. Ο τρόπος με τον οποίο το ΚΚΕ ξεφορτώθηκε τον 902 είναι χαρακτηριστικός. Την ίδια ώρα πολύς λόγος γίνεται για τον μιντιακό όμιλο της Χρυσής Αυγής που βρίσκεται «υπό κατασκευή». Μέσα σε ένα τέτοιο ζοφερό περιβάλλον, με αδιαφανή συμφέροντα να ελέγχουν τα ΜΜΕ, επιχειρείται η έξοδος της χώρας από τα μνημόνια. Προφανώς τόσο η κυβέρνηση όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν διάθεση για χιούμορ. Με την ανοχή τους οι δημόσιες ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συχνότητες πέρασαν στα χέρια μπράβων, εμπόρων όπλων, διαχειριστών τρομοκρατικών οργανώσεων και πάσης φύσεως μιζαδόρων και εκβιαστών. Είναι μάλιστα τόσο αισχρό και σκοτεινό το μοίρασμα της μιντιακής πίτας που προκάλεσε την αιφνίδια αφύπνιση του εξαφανισθέντος ΓΑΠ, ο οποίος ζήτησε τον λόγο για τις ψηφιακές συχνότητες. Αν όλα αυτά δεν παραπέμπουν σε Κολομβία των Βαλκανίων τι άλλο θα πρέπει να συμβεί για να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ελλάδα δεν ανήκει στην Ευρώπη, δεν είναι χώρα της Δύσης αλλά μία από τις πιο μεγάλες βάσεις του οργανωμένου εγκλήματος παγκοσμίως...

Mέσα σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον έρχεται το Δελτίο της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank να δώσει μια νότα αισιοδοξίας για τις ξένες επενδύσεις και τις προοπτικές τους στην Ελλάδα. Αυτός είναι ο λόγος που το ελληνικό χρηματιστήριο και η αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων σημειώνουν συνεχή και δυναμική άνοδο, «παρά το ότι τα καταστροφικά σενάρια για την ελληνική οικονομία παραμένουν στην επικαιρότητα» αναφέρει η Alpha. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Πόσες εισηγμένες αντέχουν; Οι πιο πολλές εταιρείες εξαφανίζονται επειδή επί σειρά δεκαετιών είχαν έναν και μοναδικό πελάτη, το ελληνικό Δημόσιο. Το Δημόσιο δεν μπορεί πλέον να δανείζεται για να μοιράζονται τα κέρδη τα νέα τζάκια με τον πολιτικό κόσμο και μοιραία το έργο εκεί πλησιάζει προς τους τίτλους τέλους. Ξέρετε, σκηνοθεσία η μεταπολίτευση, πρωταγωνιστές οι διαπλεκόμενοι και στον ρόλο του χαμένου ο ελληνικός λαός. Ένας ακόμη αριθμός εταιρειών οδηγείται στον αφανισμό λόγω του υπερδανεισμού. Η πράξη αυτή θα έπρεπε να έχει συμβεί τα προηγούμενα χρόνια, αλλά τα λεφτά του χρηματιστηρίου ήσαν αρκετά για να διατηρηθούν τα πτώματα στο ψυγείο. Τώρα λεφτά δεν υπάρχουν, οι τράπεζες ελέγχονται από τους τροϊκανούς σε κάθε νέο μεγάλο δάνειο και όλοι έχουμε καταλάβει ότι δεν είναι και ιδιαίτερα έξυπνο να χρηματοδοτείς συνέχεια κάποιον που δεν πρόκειται να σου επιστρέψει τα χρήματα στον αιώνα των αιώνων. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον καταστροφής δεν μπορεί να επιβιώσει κάτι. Σαν να ζητάει κανείς να φυτρώσουν κουνουπίδια στην έρημο. Οι υπερχρεωμένες εταιρείες απορροφούν τη λιγοστή ρευστότητα των τραπεζών, οι οποίες τράπεζες δεν τολμούν να δουν το βάθος των κόκκινων δανείων τους. Άβυσσος. Πώς να βρουν λεφτά έτσι οι υγιείς εταιρείες για να χρηματοδοτήσουν τα επενδυτικά σχέδιά τους;

.

kourdisto portolali.com Online Opinion Magazine 40 new times

new times 41

Αεριοκίνηση

Οχήματα φυσικού αερίου... ρεκόρ στην οικονομία αλλά και στη φιλικότητα προς το περιβάλλον Όλοι γνωρίζουμε μερικούς από τους πιο γνωστούς παγκόσμιους πρωταθλητές ταχύτητας στην αυτοκίνηση. Ένα όνομα όμως που μάλλον δεν έχουμε ακούσει, αν και τα ρεκόρ του στον τομέα της αυτοκίνησης είναι εξίσου εντυπωσιακά, είναι αυτό του Gerhard Plattner. Πρόκειται για έναν «hypermiler» όπως τον αποκαλούν, έναν οδηγό που είναι παθιασμένος με την αποδοτική και οικονομική οδήγηση, και ο οποίος προσπαθεί να καλύψει όσο το δυνατόν περισσότερα χιλιόμετρα με τη μικρότερη δυνατή δαπάνη. Έτσι, όταν οι μεγάλες κατασκευάστρείες εταιρίες αυτοκινήτων θέλουν να επιδείξουν πόσο οικονομικό είναι ένα νέο μοντέλο τους, στρέφονται σε εκείνον. Ο ικανότατος αυτός οδηγός βρίσκεται πίσω από μερικά από τα πιο εντυπωσιακά ρεκόρ οικονομίας και αποδοτικότητας. Το τελευταίο του κατόρθωμα ωστόσο ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Ο επαγγελματίας πρωταθλητής πραγματοποίησε ένα ταξίδι διάρκειας 5 ημερών από τη γειτονική μας Ιταλία στην άλλη άκρη της Ευρωπαϊκής ηπείρου, τη μακρινή Σουηδία. Οι εντυπωσιακές επιδόσεις του συγκεκριμένου ταξιδιού ανταγωνίζονται η μία την άλλη: • Η απόσταση που καλύφθηκε ήταν 2619 χιλιόμετρα, από τη Βενετία στη Στοκχόλμη • Ο μέσος όρος των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ήταν μόλις 65 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο • Η κατανάλωση καυσίμου ανά 100 χιλιόμετρα ήταν 2.39 κιλά • Και το πιο εντυπωσιακό; Το συνολικό κόστος για την αγορά καυσίμου ήταν μόλις 100 ευρώ – υπενθυμίζουμε, για ένα ταξίδι από την Ιταλία στην Σουηδία! Πως όμως επιτεύχθηκαν όλα αυτά τα πολύ εντυπωσιακά ρεκόρ; Όχι βέβαια με το συμβατικό τρόπο σκέψης και μετακίνησης... αλλά με την πρωτοποριακή πηγή ενέργειας, το φυσικό αέριο! Το όχημα με το οποίο διέσχισε όλη την Ευρώπη ο Gerhard Plattner ήταν ένα Skoda Citigo το οποίο κινείτο με CNG (compressed natural gas – συμπιεσμένο φυσικό αέριο). Το μίνι μοντέλο είναι ένα μόνο από τα νέα ΙΧ

42 new times

οχήματα που παρουσιάζουν συνεχώς οι μεγαλύτερες μάρκες αυτοκινήτων, ακολουθώντας μία τάση – που όμως είναι κάτι περισσότερο από απλή τάση. Πρόκειται για μία απάντηση στις προκλήσεις της εποχής, στον τομέα των μεταφορών και των μετακινήσεων. Γιατί το φυσικό αέριο είναι η οικονομική, φιλική προς το περιβάλλον, πρακτική και εύκολα εφαρμόσιμη εναλλακτική στα συμβατικά καύσιμα. Ταυτόχρονα δε, βρίσκεται στο τιμόνι της τεχνολογικής πρωτοπορίας. Η τεχνολογία φυσικού αερίου είναι ώριμη, απολύτως σύγχρονη και ασφαλής και δοκιμασμένη πολλές δεκαετίες τώρα. Ήδη πάνω από 80 χώρες την χρησιμοποιούν ευρέως για την κίνηση των οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους τους. Το φυσικό αέριο προσφέρει τις ίδιες ακριβώς δυνατότητες μετακίνησης με οποιοδήποτε άλλο συμβατικό καύσιμο, ενώ μας επιτρέπει να μειώσουμε σημαντικά τη δαπάνη καυσίμου, φροντίζοντας παράλληλα το περιβάλλον. Τα πλεονεκτήματα από τη χρήση του φυσικού αερίου ως καύσιμο οχημάτων, τόσο μικρών, όσο και μεγάλων, είναι πολλά και σημαντικά: Χαμηλό κόστος καυσίμου: Το φυσικό αέριο είναι σημαντικά φθηνότερο από το diesel, τη βενζίνη και το υγραέριο Ισχύς κινητήρα: Ο κινητήρας φυσικού αερίου είναι εξίσου ισχυρός όσο και αυτός της βενζίνης Μικρότερη φθορά του κινητήρα: Λόγω της καθαρής καύσης, οι κινητήρες φυσικού αερίου έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από εκείνους του πετρελαίου, της βενζίνης και του υγραερίου Ασφάλεια καυσίμου και πολύ προηγμένη, σύγχρονη τεχνολογία Στην Ελλάδα, όπου όλοι αναζητούμε νέους πιο οικονομικούς τρόπους για να κάνουμε... τα πάντα πλέον, αναμένεται ότι ο τομέας του φυσικού αερίου ως καύσιμο κίνησης θα παρουσιάσει εξαιρετική αύξηση. Ήδη, η ΔΕΠΑ, η εταιρία που το έφερε στα σπίτια και τις επιχειρήσεις της χώρας, κινείται με ταχύτητα προς αυτήν την κατεύθυνση. Προωθώντας το φυσικό αέριο στην ελληνική αγορά με την ονομασία FISIKON, η εταιρία αποσκοπεί στη μέγιστη δυνατή εισροή του φυσικού αερίου σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας μας –

Κατά τη διάρκεια του 5-ήμερου ταξιδιού του, ο Gerhard Plattner διένυσε απόσταση 2.619 χιλιομέτρων, από τη Βενετία στη Στοκχόλμη, με κόστος μόλις 100 ευρώ!

μέχρι τώρα στο σπίτι και τη δουλειά, πλέον και στις μετακινήσεις μας! Σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ, η ΔΕΠΑ υλοποιεί το τρέχον διάστημα σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη του εθνικού δικτύου σταθμών ανεφοδιασμού FISIKON, με πιο πρόσφατους σταθμούς αυτόν της Θεσσαλονίκης, στο Δήμο Πυλαίας, στη Λεωφόρο Γεωργικής Σχολής, και της Αθήνας, στο Δήμο Κηφισιάς, επί της λεωφόρου Κηφισίας. Υπενθυμίζεται ότι από τους ήδη υπάρχοντες σταθμούς στην Αττική, στις περιοχές της Ανθούσας - ο σταθμός της οποίας λειτουργεί σε 24ωρη βάση - και των Άνω Λιοσίων, τροφοδοτείται περί το 20% του στόλου των λεωφορείων ΟΣΥ (πρώην ΕΘΕΛ) και πλήθος απορριμματοφόρων δήμων, ταξί και IX. Το FISIKON, σε συνδυασμό με τη συνεχώς αυξημένη διαθεσιμότητα οχημάτων - ΔΧ και ΙΧ - με κινητήρες φυσικού αερίου θα φέρουν το καύσιμο του αύριο στους δρόμους όλης της χώρας. Και έτσι, όλοι οι οδηγοί θα έχουν την ευχέρεια να σπάσουν ρεκόρ οικονομίας και πρακτικότητας... όπως ακριβώς και ο Gerhard Plattner!

ΔΧ οχήματα φυσικού αερίου κυκλοφορούν στην Αθήνα, όπως λεωφορεία και ταξί.

 new times 43

Αεριοκίνηση 

Λίγα λόγια για την κίνηση του μέλλοντος… με φυσικό αέριο Το φυσικό αέριο, το συμβατικό καύσιμο με τα πολλά οφέλη, έχει μπει με πολλούς τρόπους στη ζωή μας, αποτελώντας την πιο ρεαλιστική επιλογή για απρόσκοπτη κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών τώρα και στο μέλλον. Μόνο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν οικολογικό χαρακτήρα συγκρίσιμο με αυτόν του φυσικού αερίου – όμως η διάδοση της χρήσης τους απαιτεί ένα πολύ μεγάλο έργο, που πρέπει να γίνει σε βάθος χρόνου και με μεγάλη επένδυση. Αντίθετα, η διάδοση του φυσικού αερίου είναι πολύ πιο εύκολη και ρεαλιστικά εφικτή. Επιπλέον, αποτελεί εξαιρετικό εργαλείο για πιο γρήγορη και ομαλή μετάβαση στην εποχή όπου οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα υπερισχύουν. Στη χώρα μας, όπως και σε όλο τον κόσμο, το φυσικό αέριο προσφέρει οικονομία και οικολογία σε πολλούς νευραλγικούς τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή, στις επιχειρήσεις, στη βιομηχανία. Έχει μπει με φιλικότητα στα νοικοκυριά, επιτρέποντάς μας να έχουμε οικονομική, καθαρή θέρμανση, ζεστό νερό και μαγείρεμα. Και βέβαια κυκλοφορεί στους δρόμους όλου του κόσμου, αφού διαδίδεται με όλο και πιο μεγάλη ταχύτητα ως καύσιμο για την κίνηση οχημάτων. Στην Ελλάδα, η χρήση του φυσικού αερίου στην αυτοκίνηση δεν έχει γίνει ακόμη ευρέως γνωστή και οικεία στο πλατύ κοινό. Ευκαιρία να μάθουμε λοιπόν λίγα περισσότερα πράγματα σχετικά με έναν τομέα που αναμένεται να έχει εντυπωσιακή εξέλιξη, συντελώντας συνολικότερα στην ανάπτυξη της αγοράς αυτοκινήτου στη χώρα.

Μια από τις πλέον διαδομένες χρήσεις του φυσικού αερίου «λύνει» τα χέρια σε νοικοκυρές και επαγγελματίες chef, που απολαμβάνουν εύκολο και γρήγορο μαγείρεμα κάθε μέρα! Η τεχνολογία του φυσικού αερίου στην κίνηση οχημάτων επεκτείνεται στην ελληνική αγορά Το φυσικό αέριο για την κίνηση οχημάτων είναι πλέον γεγονός στη χώρα μας, ενώ μέρα με τη μέρα διεισδύει όλο και περισσότερο στην καθημερινότητα μας. Η ΔΕΠΑ, η εταιρία που προωθεί στην ελληνική αγορά το φυσικό αέριο κίνησης με την ονομασία FISIKON, δημιουργεί την υποδομή, προχωρά σε στρατηγικές συνεργασίες και υλοποιεί κινήσεις ώστε και αυτή η - γεμάτη

44 new times

οφέλη - χρήση του να είναι διαθέσιμη σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό οδηγών της χώρας. Ειδικότερα, η εταιρία - σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ - υλοποιεί το σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου ανεφοδιασμού οχημάτων με φυσικό αέριο. Οι καταναλωτές εντός Αττικής εξυπηρετούνται ήδη από το σταθμό τροφοδότησης στην Ανθούσα – ο οποίος λειτουργεί σε 24ωρη βάση, και εξυπηρετεί ΔΧ και ΙΧ οχήματα. Ο δεύτερος σταθμός στα Άνω Λιόσια εξυπηρετεί αποκλειστικά λεω-

φορεία και απορριμματοφόρα. Πρόσφατα, προστέθηκε ένας ακόμη νέος σταθμός στο Δήμο Κηφισιάς, επί της λεωφόρου Κηφισίας. Αντίστοιχα, πλέον και οι Θεσσαλονικείς μπορούν να αξιοποιήσουν τα πολλαπλά οφέλη της αυτοκίνησης με φυσικό αέριο, εξυπηρετούμενοι από το νέο σταθμό ανεφοδιασμού φυσικού αερίου στο Δήμο Πυλαίας, στη Λεωφόρο Γεωργικής Σχολής. Σημαντικός αριθμός ΔΧ οχημάτων - λεωφορεία, απορ-

ριμματοφόρα, και ταξί -κυκλοφορεί ήδη στην Αθήνα, και αναμένεται προσεχώς και σε σειρά άλλων πόλεων ανά την Ελλάδα.

199 χιλιομέτρων δαπανώντας μόλις 10 ευρώ για τροφοδότηση με καύσιμο το φυσικό αέριο.

Το πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου κίνησης μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο από ΙΧ όσο και από ΔΧ Όλο και περισσότεροι κατασκευαστές διεθνώς «ψηφίζουν» οικονομία και οικολογία, και για αυτό παρουσιάζουν τη… FISIKON εκδοχή πολλών μοντέλων τους. Ανάμεσά τους οι αυτοκινητοβιομηχανίες Citroen, Fiat, Honda, Mercedes, Peugeot, Renault, Toyota και Volvo που έχουν λανσάρει εργοστασιακά οχήματα φυσικού αερίου. Στην ελληνική αγορά, τέτοια οχήματα διαθέτουν οι Fiat, Mercedes και Volkswagen, ενώ σύντομα αναμένονται ακόμα περισσότερες επιλογές.

Τα οχήματα φυσικού αερίου εξασφαλίζουν απρόσκοπτη κίνηση Όλα τα οχήματα φυσικού αερίου ιδιωτικής χρήσης είναι εφοδιασμένα με διπλό σύστημα τροφοδοσίας - βενζίνης και φυσικού αερίου - διατηρώντας έτσι τη δυνατότητα διπλής καύσης, και άρα και χρήσης βενζίνης. Έτσι, δεν υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος το αυτοκίνητο να μείνει από καύσιμο εφόσον μπορεί να ανεφοδιαστεί με βενζίνη εάν δεν υπάρχει κάποιο πρατήριο φυσικού αερίου σε κοντινή απόσταση.

Τα οχήματα φυσικού αερίου είναι οικονομικά – ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τον ελάχιστο χρόνο απόσβεσης της αγοράς τους Η διαφορά κόστους ενός συμβατικού οχήματος από ένα όχημα φυσικού αερίου είναι σχετικά μικρή. Αν αναλογιστούμε δε την οικονομία που επιτυγχάνουμε στην αγορά καυσίμου με το FISIKON, είναι φανερό πως γίνεται απόσβεση σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, έως και λιγότερο του ενός έτους. Ένα όχημα φυσικού αερίου μπορεί να προσφέρει ποσοστό εξοικονόμησης μέχρι 66% σε σχέση με τη χρήση βενζίνης. Ακόμα, με τo ίδιο κόστος καυσίμου διανύει πολύ περισσότερα χιλιόμετρα. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με μετρήσεις που έγιναν σε αυτοκίνητο μεγάλης αυτοκινητοβιομηχανίας, το όχημα διένυσε απόσταση

Τα οχήματα φυσικού αερίου προσφέρουν όλες τις δυνατότητες των συμβατικών οχημάτων, και κάτι παραπάνω! Με ένα αυτοκίνητο φυσικού αερίου έχουμε τις ίδιες ακριβώς δυνατότητες μετακίνησης όπως και με οποιοδήποτε όχημα βενζίνης – το μόνο που αλλάζει είναι ότι ο οδηγός πληρώνει λιγότερο για καύσιμα και προσέχει περισσότερο το περιβάλλον και την πόλη του. Το FISIKON αντικαθιστά ισάξια όλα τα οικεία μας καύσιμα, σε όλες τις εφαρμογές τους. Οι ταχύτητες που μπορεί να φθάσουν τα οχήματα φυσικού αερίου δεν υπολείπονται εκείνων που φθάνουν τα συμβατικά αυτοκίνητα. Όσο για τη συντήρηση του κινητήρα, οι μηχανικοί σημειώνουν ότι το φυσικό αέριο συντηρεί τον κινητήρα, προστατεύοντας τα εξαρτήματα του και εξασφαλίζοντας την καλή λειτουργία του για σημαντικά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι άλλα συμβατικά καύσιμα.

Η νέα τάση στην ελληνική αυτοκίνηση ενισχύεται ακόμη περισσότερο όσο εξελίσσεται το σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου ανεφοδιασμού οχημάτων με φυσικό αέριο που υλοποιεί η ΔΕΠΑ σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ

Τα πρώτα ταξί φυσικού αερίου κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας, με τους οδηγούς τους να αποτελούν τους καλύτερους πρεσβευτές του FISIKON Έτσι λοιπόν καταλαβαίνουμε όλοι γιατί τo FISIKON, η κίνηση οχημάτων με φυσικό αέριο, αποκαλείται από πολλούς το… «καύσιμο του μέλλοντος»!

new times 45

New Times spots...

Abreuvoir Ξενοκράτους 51, ΑΘΗΝΑ

Εν Δελφοίς Δελφών 5, 2103608269, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

BAR CODE Καραϊσκου 139-143, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

BAJA Λ. Ποσειδώνος 41, ΠΑΛΑΙΟ ΦΑΛΗΡΟ

Ανθολόγιο Χαρ. Τρικούπη 127, ΑΘΗΝΑ

Showroom Μιλιώνη 12, 210 36 46460, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

CASTELLO Βασ. Παύλου 70, Καστέλλα, 210 4138006, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

DA VINCI Αγ. Ιωάννου 23, 210 6000102, ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Aperitif Καλαμιώτου 4 Καπνικαρέα, ΑΘΗΝΑ

Cake Ηροδότου 15, 210 7212253, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

BARTESSERA Κολοκοτρώνη 25, ΑΘΗΝΑ

Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, 210 3617201, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Μικρολίμανο, 210 4121611, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Rails Βασιλέως Αλεξάνδρου 2, 210 5728137, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, ΑΘΗΝΑ

Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

ΟΣΤΡΙΑ Ακτή Θεμιστοκλέους 4, 210 4182291, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Stars Αγίου Ιωάννη 69, Αγία Παρασκευή

CIRCUS Ναυαρίνου 11, ΑΘΗΝΑ

Φίλιον Σκουφά 34, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, 210 4525989, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα

ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Ασκληπιού 39 & Διδότου, ΑΘΗΝΑ

Flocafe Μηλιώνη 11, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ Μικρολίμανο, 210 4134084, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Dacapo Τσακάλωφ 1, Αθήνα

PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Συνταγμα, ΑΘΗΝΑ

PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ Βασ. Παύλου, Καστέλλα, 210 4137016, ΠΕΙΡΑΙΑΣ

Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα

ΤΙΚΙ Athens Φαλήρου 15 Μακρυγιάννη, ΑΘΗΝΑ

Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57, ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ

Base Grill Κωνσταντινουπόλεως 64, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Big Apple Σκουφά 69, Αθήνα

WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, ΑΚΡΟΠΟΛΗ

Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, 213 0049645, ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ

IGODO Μ. Αλεξάνδρου 71, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

42 Κολοκοτρώνη 3, Αθήνα

WINE GALLERY Λ. Αλίμου 109, ΑΛΙΜΟΣ

Harvest Αιόλου και Ευριπίδου, 2130252284, ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ

ΜΙΚΡΟ ΚΑΦΕ Αιμ. Βεάκη 36, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Caprice Υμηττού 101, Αθήνα

45ST Βεάκη 45, 6936066680, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Mikel Λεωφόρος Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα

ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, 210 5773333, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

A for Athens Μιαούλη 2-4, Αθήνα

jimmy`s Βαλαωρίτου 210-3610444, ΒΑΛΑΩΡΙΤΟΥ Gazi Collge Περσεφόνης 53, 210 3422112, ΓΚΑΖΙ

BEBER Αιμ. Βεάκη 35, 210 5720068, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα

Bocca Di Lupo Αιμ. Βεάκη 5, 210 5782277, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα

CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, 210 5720060, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, 210 3236711, ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ Soho Βουτάδων 54 Β, 210 3422663, ΓΚΑΖΙ

ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33 Πλατεία Αγίας Ειρήνης, ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ

My Plate Πεσρφόνης 43, 210 3451606, ΓΚΑΖΙ

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8, ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ

Cartone Περσεφόνης 41, ΓΚΑΖΙ

BARSOL Ελευθερίου Βενιζέλου 4, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

ΒΑΡΟΥΛΚΟ Πειραιώς 80, ΓΚΑΖΙ

AROMA Δεκελείας 75, 210-2580400, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

Aliarman Σοφρωνίου 2, ΓΚΑΖΙ

CAFE ROYAL Λεωφόρος Δεκελείας 59, 210-2527833, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

Café Del Sol Βουτάδων 44, ΓΚΑΖΙ BALUX HOUSE Ποσειδώνος 58, ΓΛΥΦΑΔΑ LIVING Ζησιμοπούλου 10, ΓΛΥΦΑΔΑ LA CAFFETTIERA Γούναρη 137Α, ΓΛΥΦΑΔΑ ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, ΓΛΥΦΑΔΑ BOURBON Καλλιδρομίου 68, ΕΞΑΡΧΕΙΑ Αψέντι Ηρακλειδών 19, ΘΗΣΕΙΟ Funky Gourmet Παραμυθιάς 13, ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ ΝΙΧΟΝ Αγησιλάου 61Β, 210 3462077, ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ CASH bar-restaurant Δεληγιάννη 54 Κεφαλάρι, ΚΗΦΙΣΙΑ ΑΙΓΛΗ Δηληγιάννη 56, 210 8089400, ΚΗΦΙΣΙΑ ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, 210 8080173, ΚΗΦΙΣΙΑ CASA Πλατεία Αγ. Δημητρίου 13, 210 6234225, ΚΗΦΙΣΙΑ J Αργυροπούλου 6, 210 8013896, ΚΗΦΙΣΙΑ BELLINI Λεβίδου 11, 210 8082117, ΚΗΦΙΣΙΑ DÉJÀ VU Δεληγιάννη 56, 210 6231650, ΚΗΦΙΣΙΑ Zonar´s Βουκουρεστίου & Πανεπιστημίου, 210 3211158, ΚΟΛΩΝΑΚΙ Rosebud Ομήρου 60, 210 3392370, ΚΟΛΩΝΑΚΙ

46 new times

CHOCOLAT Αγ. Παρασκευής 70-72, 210 5782530, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, 210 5729970, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ENZZO DE CUBA Αγ. Παρασκευής 70-72, 210 5782530, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ FREDDO Παρασκευοπούλου 51, 210 5710196, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30 & Μ. Αλεξάνδρου, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ KIKA Αιμ. Βεάκη 35, 210 5737300, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη Moorings Café Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα Ya Café Λεωφόρος Κανελοπούλου 4, Γουδί Philleas Fogg Λεωφόρος Παπάγου 106, Ζωγράφου

MOSSA Αιμ. Βεάκη 9, Τηλ. 210 5750585, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ

Dolce Γρηγορίου Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου

Μπρικι Δορυλαίου 6, 2106452380, ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ

Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη

ENFANT GATE Ν. Τρυπιά 5, 210-2583171, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

Athina Bar Δ. Σούτσου 3, 210 6434270, ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ

Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Δεκελείας 118, 210-2513220, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

Flower Δορυλαίου 2, 210 6432111, ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ

Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου,Παλαιό Φάληρο

Patron Δημ. Βασιλείου & Περικλέους, 2130200000 ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ

HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, ΣΥΝΤΑΓΜΑ

Prappas Sweet Home Λεωφόρος Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο

OINOSCENT Βουλής 45, ΣΥΝΤΑΓΜΑ

Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς

BY THE GLASS Γεωργίου Σουρή & Φιλελλήνων, ΣΥΝΤΑΓΜΑ

Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη

ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, 210 5326163, ΧΑΪΔΑΡΙ

Appolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, 210 5817199, ΧΑΪΔΑΡΙ

Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία,Χαϊδάρι

CAMMEO Λεωφόρος Δεκελείας 88, 210-2511145, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, 2106775011, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16, 210 6713997, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14, 210 6711677, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ OMBRA Ολυμπιονικών 220 & Λυκούργου, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, ΟΜΟΝΟΙΑ Σπονδή Πύρρωνος 5, ΠΑΓΚΡΑΤΙ Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, ΠΑΓΚΡΑΤΙ Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρώων Πολυτεχνείου 82, 210 4525989, ΧΑΪΔΑΡΙ Ψωμί & Αλάτι Πλατεία Ελευθερωτών 8, ΧΑΛΑΝΔΡΙ EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΜΑÏΜΟΥ Θουκυδίδου 7Α, ΧΑΛΑΝΔΡΙ PETITE FLEUR Πλατεία Ελευθερωτών 16, ΧΑΛΑΝΔΡΙ Βενέτης http://www.fournosveneti.gr/ Verde Στρ. Αλ. Παπάγου & Πεντέλης, ΠΑΠΑΓΟΥ ΧΥΤΗΡΙΟ Ιερά Οδός 44, 210 3412313, ΓΚΑΖΙ L`ARTE Αγίου Αλεξάνδρου 45, 210 9829005, ΠΑΛΑΙΟ ΦΑΛΗΡΟ

48 new times

new times 33