NewTimes 98

Page 1

98/ΑΠΡΙΛΙΟΣ.2014

FREE PRESS Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΥ ΣΕ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ

Τουρισμός,

η «ατμομηχανή» που σέρνει τη χώρα έξω από την κρίση! Η Ελλάδα ετοιμάζεται να υποδεχθεί εφέτος πάνω από 20 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες


2 new times


Edito ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Η Ελλάδα στους 10 καλύτερους προορισμούς του κόσμου! Πού μπορεί να ακουμπήσει κανείς σε μια χώρα που συνθλίβεται από την ύφεση, τις χιλιάδες αυτοκτονίες, τα εκατομμύρια ανέργους, τις εκατοντάδες χιλιάδες κατεστραμμένες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες, τις διαλυμένες εργασιακές σχέσεις, τη συρρίκνωση των εισοδημάτων και τη συντριβή των συντάξεων; Πού μπορεί να αναζητήσει κανείς την ελπίδα, σε ένα τοπίο που το πολιτικό προσωπικό της χώρας είναι κατακερματισμένο (και στον προθάλαμο της ρήξης) και η κρατική μηχανή διαλυμένη; Πώς μπορεί κάποιος να είναι αισιόδοξος όταν ακούει τον Πρωθυπουργό κ. Σαμαρά να του μιλά για success story και ο ίδιος και το επιτελείο του να δίνουν τη συγκατάθεσή τους για πρόσθετα μέτρα, που ίσως φθάσουν τα 7,7 δισ. ευρώ; Και όμως σε αυτό το εφιαλτικό τοπίο η ελπίδα ζει και αναπνέει εκεί ακριβώς που μέχρι χθες πετροβολούσαμε. Στον κόσμο των επιχειρήσεων, οι οποίες κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες εξακολουθούν να δημιουργούν υπεραξία. Στη βιομηχανία, στη ναυτιλία, στην αγροτική παραγωγή, στο διεθνές εξαγωγικό εμπόριο και στην τουριστική οικονομία. Απόδειξη; Οι διαπιστώσεις ενός σημαντικού επιχειρηματία της χώρας, η οικογένεια του οποίου δεκαετίες τώρα επιβεβαιώνει την επιχειρηματική της δεινότητα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Τα λόγια του συγκεκριμένου επιχειρηματία δεν αποτελούσαν απλώς κάποια ευχολόγια, αντιθέτως περιέγραφαν συγκεκριμένα γεγονότα: «Το 2013 είχαμε θέσει στόχο 17 εκατ. διεθνών αφίξεων και 11,5 δισ. ευρώ άμεσων εσόδων και επιτύχαμε ρεκόρ 17,9 εκατ. διεθνών αφίξεων και 12,2 δισ. εσόδων», είπε ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, μιλώντας στην 22η Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ, για να προσθέσει: «Το 2014 ο ΣΕΤΕ έχει ήδη θέσει το στόχο στα 18,5 εκατ. διεθνών αφίξεων και στα 13 δισ. ευρώ εσόδων. Πιστεύω ότι θα καταφέρουμε να τον επιτύχουμε. Ακόμη και να τον ξεπεράσουμε». Αν όμως οι παραπάνω επιδόσεις αποδεικνύουν ότι ο ελληνικός τουρισμός πάει καλά, στην πραγματικότητα τα λόγια του κ. Ανδρεάδη δείχνουν τη μεγάλη εικόνα που, αν μη τι άλλο, αναπτερώνει την ελπίδα. «Είναι η κρίσιμη ώρα», είπε ο κ. Ανδρεάδης, «να πάρουμε μια βαθιά ανάσα και να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που ξέρουμε καλύτερα. Να κοιτάξουμε εμπρός, να κρατήσουμε τα μανίκια μας σηκωμένα και να δουλέψουμε με όραμα, προσηλωμένοι στους στόχους μας, χωρίς πολλά λόγια, χωρίς γκρίνια και αδιέξοδη πολιτικολογία». Ο ίδιος περιέγραψε με πολύ συγκεκριμένο τρόπο τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν ώστε η Ελλάδα να γίνει ένας από τους 10 καλύτερους προορισμούς του κόσμου! Παρουσιάζοντας το αναπτυξιακό σχέδιο «Οδικός Χάρτης 2021 για τον Ελληνικό Τουρισμό» μίλησε για τον τρόπο που τα 17,9 εκατ. ξένοι επισκέπτες της χώρας θα φθάσουν τα 24 εκατ., τα 12,2 δισ. ευρώ τουριστικά έσοδα θα φθάσουν τα 19 δισ. ευρώ και η συμμετοχή του τουρισμού στο ΑΕΠ της χώρας θα ανέβει στο 20%, δημιουργώντας 300.000 νέες θέσεις εργασίας. Τι πρέπει να γίνει; Μεταξύ άλλων: Πρώτο, χαμηλότερη και ορθολογικότερη φορολόγηση των επιχειρήσεων και δημιουργία σταθερού φορολογικού πλαισίου που δεν θα αλλάξει για τουλάχιστον πέντε χρόνια. Δεύτερο, ολοκληρωμένο κτηματολόγιο, χωροταξικό σχέδιο, πλήρης χαρτογράφηση και στρατηγική ανάπτυξης και προστασίας σε σχέση με τον αιγιαλό. Τρίτο, στρατηγική αναβάθμισης του κέντρου και του παραλιακού μετώπου των τουριστικών πόλεων και οικισμών, ξεκινώντας από την Αθήνα. Τέταρτο, περαιτέρω μείωση του ΦΠΑ σε όλο το εξαγόμενο τουριστικό πακέτο και στην ακτοπλοΐα αλλά και περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Πέμπτο, επείγουσα αποκατάσταση της ρευστότητας στις τουριστικές επιχειρήσεις. Έκτο, συμπλήρωση του επενδυτικού νόμου ώστε να συμπεριλαμβάνει τον ναυτικό και ιατρικό τουρισμό και την πρόβλεψη αποκλειστικά για τουριστικές επενδύσεις ποσού 3,5 δισ. ευρώ ως το 2021 από το νέο ΕΣΠΑ. Τα ποσοστά επιδότησης δεν μπορεί να είναι μικρότερα του 20%-30%, ενώ πρέπει να ενταχθούν και η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση του τουριστικού προϊόντος τους. Έβδομο, ενίσχυση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Όγδοο, περαιτέρω διευκολύνσεις στη χορήγηση πολλαπλής βίζας Σένγκεν και ηλεκτρονική χορήγηση βίζας. Ένατο, επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων των αεροδρομίων και λιμένων της χώρας, με παράλληλη προστασία ανταγωνιστικού επιπέδου χρεώσεων, που θα αυξάνονται εύλογα και μόνο μετά τις βελτιώσεις. Αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας στο πολύ καλό κατά τα άλλα αεροδρόμιο της Αθήνας με επέκταση της σύμβασης εκμετάλλευσης. Έναρξη δημιουργίας του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι με αναβάθμιση του υφισταμένου, στο Ηράκλειο, ώστε να καλυφθεί η μεταβατική περίοδος. Δέκατο, ολοκλήρωση των υποχρεωτικών προτύπων αστεριών και κλειδιών από το Υπουργείο Τουρισμού και πιστοποίηση όλων των καταλυμάτων. Μπορεί το πολιτικό προσωπικό της χώρας και ο κρατικός μηχανισμός να προωθήσουν τα δέκα αυτά μέτρα; Μπορούν οι πολιτικοί να μη θυμίζουν με τη συμπεριφορά τους πολύβουο καφενείο και να πάρουν μέτρα που θα κάνουν αυτό το κράτος σύγχρονο και αυτή την πολιτεία ανοικτή στον πλανήτη; Αν μπορούν, έχει καλώς. Αν όχι, ας αφήσουν τουλάχιστον τους επιχειρηματίες και τις υγιείς δυνάμεις του τόπου να κάνουν μόνοι τους τη δουλειά, μη βάζοντας εμπόδια στο δρόμο τους.

F/:traveltimesfree www.newtimes.gr

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.newtimes.gr www.traveltimes.gr, E-mail: info@newtimes.gr, Τηλ.: 210 3428.666, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Παναγόπουλος Κωνσταντίνος, ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Βασίλης Μπόνιος Παντελής Αρσένης, Γιώργος Σακκάς, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Διονύσης Βασιλόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αντονέλα Τόνι, ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Ιωάννα Στεργίου, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO & ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ Active Business Publishing ΕΠΕ, ΕΚΤΥΠΩΣΗ IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

new times 3


Τουρισμός, η «ατμομηχανή» που σέρνει τη χώρα έξω από την κρίση! Η Ελλάδα ετοιμάζεται να υποδεχθεί εφέτος πάνω από 20 εκατομμύρια ξένους επισκέπτες του σπυρου κτενα

«Ο παράδεισος δεν βρίσκεται σε κάποιο απομακρυσμένο, πανάκριβο νησί του Νότιου Ειρηνικού Ωκεανού. Βασικά βρίσκεται στην Ευρώπη. Για την ακρίβεια, στην Ελλάδα. Οι Κυκλάδες συνδυάζουν με μοναδικό τρόπο πολιτισμό, ιστορία, κουζίνα και ξεχωριστή ομορφιά και μπορούν να βγάλουν εκτός συναγωνισμού κάθε εξωτικό προορισμό». Με τα διθυραμβικά αυτά λόγια η διάσημη ηλεκτρονική ιστοσελίδα Huffington Post δεν κεντρίζει απλά το ενδιαφέρον των Αμερικανών – και όχι

4 newtimes

μόνον – αλλά επιχειρεί να τους πείσει ότι η Ελλάδα και οι Κυκλάδες είναι ο επίγειος παράδεισος. Αναφέρει μάλιστα 13 λόγους για να αποδείξει ότι αυτή η περιοχή του πλανήτη είναι η επί γης Εδέμ. Την ίδια ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές τα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης της χώρας παρουσίαζαν τους ομαδικούς γάμους ζευγαριών από τη μακρινή Κίνα, που συνέδεαν την πρώτη ημέρα του κοινού βίου τους με τη χώρα που θεωρούν αντάξια του δικού τους πολιτισμού…


Τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν κρίκους μιας μεγάλης αλυσίδας γεγονότων που πείθουν ότι η Ελλάδα επιστρέφει και ότι ξαναγίνεται μόδα στη συνείδηση των πολιτών πολλών χωρών. Ερμηνεύοντας αυτό ακριβώς το γεγονός ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, μιλώντας στην 22η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), κάλεσε τους Έλληνες να ετοιμαστούν για να υποδεχθούν εφέτος πάνω από 20 εκατομμύρια ξένους τουρίστες! Από την πλευρά του ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης, πρόεδρος του ΣΕΤΕ, δήλωσε ότι ο τουρισμός αναμένεται να προσφέρει στην ελληνική οικονομία πάνω από 13 δισ. ευρώ το 2014 έναντι 11,9 δισ. ευρώ το περασμένο έτος. Η ραγδαία ανάπτυξη του Ελληνικού θα οδηγήσει τα επόμενα χρόνια στη δημιουργία 300.000 νέων θέσεων εργασίας σε αυτή τη βιομηχανία, εκτίμησε ο κ. Ανδρεάδης. «Είμαστε ο μόνος τομέας ο οποίος έχει σχέδιο, το υλοποιεί και τραβά την ελληνική οικονομία και όλους τους Έλληνες προς το μέλλον» ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ.

σημασία για την ανάπτυξη της τουριστικής οικονομίας. Αυτές είναι: Πρώτον, χωροταξικός σχεδιασμός, δασολόγιο, χάραξη αιγιαλού. Είναι μεταρρυθμίσεις που για δεκαετίες είχαν στοιχειώσει την Ελλάδα.

Πέντε κατευθύνσεις από τον κ. Σαμαρά

Πέμπτον, αναβάθμιση του κέντρου και του παραλιακού μετώπου των τουριστικών πόλεων, ξεκινώντας από την Αθήνα.

«Παρ’ ότι το 2013 πετύχαμε ρεκόρ αφίξεων προχωράμε σε σχέδιο αναδιάρθωσης και αναβάθμισης με στόχο να επεκτείνουμε τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου και να ανεβάσουμε την κατά κεφαλήν τουριστική δαπάνη, που για τη χώρα μας είναι146 ευρώ, με προσέλκυση τουριστών υψηλών εισοδημάτων» ανέφερε στη διάρκεια της ομιλίας του στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς προσθέτοντας ότι «πρέπει να διεισδύσουμε σε αγορές που έχουμε χαμηλή συμμετοχή, σε αγορές όπως η Ρωσία, η Κίνα καθώς επίσης να αναπτύξουμε καθετοποιημένες τουριστικές εκμεταλλεύσεις και τον θεματικό τουρισμό, θρησκευτικό, ιατρικό, θαλάσσιο». Ο κ. Σαμαράς κατέγραψε στη συνέχεια τις πέντε παρεμβάσεις που έχουν στρατηγική

Δεύτερον, αδειοδότηση και αποκρατικοποίηση μαρινών. Τρίτον, μείωση του ποσοστού φορολόγησης, το οποίο είναι απαράδεκτα υψηλό σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες. Ήδη μειώθηκε ο ΦΠΑ από το 23% στο 13% και προβλέπεται να συνεχιστεί η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης. Τέταρτον, συνδεσιμότητα διαφορετικών προορισμών μέσα στην Ελλάδα αλλά και με το εξωτερικό. Προωθούνται οι συμβάσεις παραχώρησης λιμανιών και αεροδρομίων της χώρας.

Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, η πολιτεία θα επενδύσει σε υποδομές 500 εκατ. ευρώ τα επόμενα 6 χρόνια ενώ ο ιδιωτικός τομέας θα επενδύσει κεφάλαια ύψους 3 δισ. ευρώ. «Έχουμε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό και για το τι πρέπει να γίνει και τι θα αποδώσει τα επόμενα χρόνια» είπε ο κ. Σαμαράς προσθέτοντας: «Υπάρχουν 13 δράσεις που προωθούμε, μεταξύ των οποίων αλλαγή κατεύθυνσης της εμπορικής στρατηγικής, ανάπτυξη ποιοτικών υποδομών και αύξηση επενδύσεων, ενίσχυση της κρουαζιέρας, αύξηση των μαρινών, διευκόλυνση χορήγησης βίζας, μείωση των τελών των αεροδρομίων».

 newtimes 5


Θέμα

Ο κ. Ανδρεάδης

θέτει 11 στόχους Aνδρέας Ανδρεάδης, πρόεδρος ΣΕΤΕ «Τα δυσκολότερα χρόνια στη σύγχρονη ιστορία της χώρας» χαρακτήρισε τα τρία τελευταία χρόνια ο κ. Ανδρεάδης, πρόεδρος του ΣΕΤΕ, προσθέτοντας: «Η ελληνική κοινωνία βίωσε οδυνηρά τα τραγικά λάθη του κράτους της μεταπολίτευσης. Δημοσιονομική ανευθυνότητα, εκτεταμένη διαφθορά, αβάστακτη γραφειοκρατία, εξαιρετικά χαμηλή παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα, κακό επίπεδο παιδείας και υπηρεσιών, υπερκατανάλωση και ευδαιμονισμός, σε συνδυασμό με κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, οδήγησαν στην υπερχρέωση, στη διάλυση του κράτους. Ενός κράτους πελατειακού και αναχρονιστικού, το οποίο εξέθρεψε στρατιές άτολμων και ανεπαρκών πολιτικών, τοπικών αρχόντων, γραφειοκρατών, συνδικαλιστών, δημοσιογράφων, αναξιόπιστων επιχειρηματιών και πολυάριθμων μέτριων δημοσίων υπαλλήλων». Στην προοπτική της εξόδου από την κρίση μίλησε για τη δυναμική του τουρισμού και τον στρατηγικό στόχο να γίνει η Ελλάδα ένας από τους 10 καλύτερους προορισμούς παγκοσμίως και να παράγει άμεσα και έμμεσα το 20% του ΑΕΠ της χώρας. Να δημιουργεί κάθε χρόνο χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Αφού μίλησε για τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια, ο ίδιος εστίασε σε αυτά που πρέπει να γίνουν. Μεταξύ άλλων είπε: 1. Παραμένει ζητούμενο ένα δίκαιο, σταθερό και ελκυστικό φορολογικό πλαίσιο που δυστυχώς καθυστερεί, κυρίως λόγω αντιρρήσεων των δανειστών μας. Η πρόσφατη πρόταση του ΙΟΒΕ για flat tax 20% θα αποτελούσε ένα μεγάλο άλμα, η μείωση του ΦΠΑ σε όλο το τουριστικό πακέτο στο 6,5% αλλά και η περαιτέρω μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Ακόμη σημαντικότερο, η κατοχύρωση, νομικά ή συνταγματικά, ότι το πλαίσιο αυτό δεν θα αλλάξει για μία δεκαετία. Όπως αποδείχθηκε περίτρανα ότι οι μειώσεις στο ΦΠΑ διαμονής και εστίασης βελτίωσαν τα δημοσιονομικά έσοδα και δημιούργησαν θέσεις εργασίας, θα εξακολουθούμε να πιέζουμε προς την κατεύθυνση της ταχείας μείωσης εκείνων των φορολογικών συντελεστών που βοηθούν την εξωστρεφή ανάπτυξη της οικονομίας μας. 2. Το τραπεζικό σύστημα αποκτά κεφαλαιακή επάρκεια, χωρίς ακόμη να έχει αποκατασταθεί η ρευστότητα προς τις τουριστικές επιχειρήσεις. 3. Δεν ολοκληρώθηκε το κτηματολόγιο, το πλήρες χωροταξικό σχέδιο και η χαρτογράφηση και στρατηγική ανάπτυξης/ προστασίας των 16.000 χλμ. του αιγιαλού της χώρας. 4. Λείπει οδυνηρά η αναγκαία αισθητική και ποιοτική αναβάθμιση του κέντρου και του παραλιακού μετώπου των τουριστικών πόλεων και οικισμών, ξεκινώντας από την Αθήνα.

6 newtimes

5.

Η συμπλήρωση του επενδυτικού νόμου ώστε να συμπεριλαμβάνει τον ναυτικό και ιατρικό τουρισμό, και η πρόβλεψη ποσού 3,5 δισ. ευρώ ως το 2021 από το νέο ΕΣΠΑ για την υλοποίηση του οδικού χάρτη ανάπτυξης του τουρισμού μας με ορίζοντα το 2021. Τα ποσοστά επιδότησης δεν μπορεί να είναι μικρότερα του 20%-30%, ενώ πρέπει να ενταχθεί και η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη για αναβάθμιση του τουριστικού τους προϊόντος, όπως και η μελέτη ΣΕΤΕ προβλέπει. 6. Οι περαιτέρω διευκολύνσεις στη χορήγηση πολλαπλής βίζας Σένγκεν και η ηλεκτρονική χορήγηση βίζας Σένγκεν που αναμένεται να αρχίσει από το 2015. 7. Η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων των αεροδρομίων και λιμένων της χώρας, με παράλληλη ρύθμιση του επιπέδου των χρεώσεων. Η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας των χρεώσεων στο πολύ καλό αεροδρόμιο της Αθήνας με επέκταση της σύμβασης εκμετάλλευσης. Η έναρξη δημιουργίας του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι με παράλληλη αναβάθμιση του υφισταμένου, ώστε να καλυφθεί η μεταβατική περίοδος. 8. Η ενίσχυση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τα επόμενα χρόνια θα δημιουργηθούν 300.000 νέες θέσεις εργασίας στον τουρισμό. Χρειαζόμαστε αναβάθμιση της εκπαίδευσης με βάση διεθνή πρότυπα. Μαθητεία ποιότητας, που θα δημιουργεί ευκαιρίες εμπειριών και απασχόλησης στους νέους συμπολίτες μας. Πρέπει να αναπτύξουμε την «τουριστική συνείδηση» επενδύοντας ιδιαίτερα στις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης με την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών και διαδικτυακών εργαλείων. 9. Η ολοκλήρωση των υποχρεωτικών προτύπων αστεριών και κλειδιών από το Υπουργείο Τουρισμού και η πιστοποίηση όλων των καταλυμάτων από το ΞΕΕ. 10. Η δημιουργία προαιρετικών προτύπων και βέλτιστων πρακτικών σε δεξιότητες και υπηρεσίες με τη συνεργασία κοινωνικών εταίρων ΣΕΤΕ - ΓΣΕΕ που ήδη έχει αρχίσει. 11. Η δημιουργία του SETE Intelligence που για πρώτη φορά θα παρέχει σοβαρή πληροφόρηση σε μέλη μας, τράπεζες και επενδυτές. Ο κ. Ανδρεάδης αναφέρθηκε τέλος στον Οδικό Χάρτη 2021 για τον ελληνικό τουρισμό με στόχο τα 24 εκατ. αφίξεις, τα 19 δισ. ευρώ άμεσα έσοδα, δηλαδή 9 μονάδες επιπλέον στο σημερινό ΑΕΠ της χώρας, και τις 300.000 νέες θέσεις εργασίας. Επίσης στους δύο νέους βασικούς βραχίονες που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία, τη Marketing Greece – διαθέτει μεταξύ άλλων το portal discovergreece.com – και το ινστιτούτο του Συνδέσμου, το ΙΝΣΕΤΕ.


Θέμα

newtimes 7


Θέμα

Διθυραμβικό άρθρο της Huffington Post Ένα άρθρο που θα έπρεπε να κάνει κάθε Έλληνα περήφανο είναι αυτό που φιλοξενεί στις σελίδες της η διάσημη ηλεκτρονική ιστοσελίδα Huffington Post, στο οποίο παρομοιάζει τις Κυκλάδες με τον παράδεισο. Για την ακρίβεια η ιστοσελίδα αναφέρεται στους 13 λόγους που κάνουν την ελληνική συστάδα νησιών την επί γης Εδέμ και το άρθρο ξεκινά ως εξής: «Ο Παράδεισος δεν βρίσκεται σε κάποιο απομακρυσμένο, πανάκριβο νησί του Νότιου Ειρηνικού Ωκεανού. Βασικά βρίσκεται στην Ευρώπη. Για την ακρίβεια, στην Ελλάδα. Οι Κυκλάδες συνδυάζουν μοναδικά πολιτισμό, ιστορία, κουζίνα και μοναδική ομορφιά και μπορούν να βγάλουν εκτός συναγωνισμού κάθε εξωτικό προορισμό. Χρησιμοποιώντας τις συμβουλές της ταξιδιωτικής κοινότητας minube καταλάβαμε γιατί οι Κυκλάδες ξεχωρίζουν. Δείτε τους 13 λόγους που τις κάνουν παράδεισο»: 1) Τα ξενοδοχεία είναι μοναδικά Ακόμα και αν είσαι ταξιδιώτης με ένα σακίδιο, στα ξενοδοχεία των Kυκλάδων θα νιώσεις μέλος του διεθνούς jet-set. Γίνεται ειδική αναφορά στις πισίνες και στην υπέροχη θέα που προσφέ-

8 newtimes

ρουν τα περισσότερα ξενοδοχεία. 2) Υπάρχουν μέχρι και κόκκινες παραλίες... Συγκεκριμένα το άρθρο αναφέρεται στην Κόκκινη Παραλία στη Σαντορίνη, για την οποία επιφυλάσσει διθυραμβικά σχόλια. 3) … αλλά και λευκές Αν έχει πάει κανείς στη Μήλο, και συγκεκριμένα στο Σαρακήνικο, αντιλαμβάνεται πολύ εύκολα γιατί η Huffington Post κάνει ειδική αναφορά σε αυτή τη μοναδική παραλία που θυμίζει σεληνιακό τοπίο. Μοιάζει να έχει σμιλευτεί από τους αέρηδες, γράφει ο αρθρογράφος, λέγοντας ότι όποιος πάει νιώθει να πάτησε το φεγγάρι. 4) …και φυσικά καταπληκτικές γαλάζιες Στις Κυκλάδες δεν θα βρεις ατελείωτες αμμώδεις παραλίες σαν αυτές της Καραϊβικής. Έχει όμως δυσπρόσιτες παραλίες με τιρκουάζ νερά, που δεν θα βρεις πουθενά αλλού. 5) Οι εκκλησίες είναι υπέροχες Ο αρθρογράφος εντυπωσιάστηκε από την απλότητα αλλά και τη θέα των εκκλησιών στις Κυκλάδες. 6) Φρέσκο ψάρι παντού Η Ελλάδα διακρίνεται για τη λιτή και υγιεινή της

κουζίνα, γράφει η Huffington, κάνοντας ειδική αναφορά στο φρέσκο ψάρι που συνοδεύεται από λαδολέμονο. Το εστιατόριο που μνημονεύει είναι το Μέδουσα στο Μαντράκι της Μήλου, «όπου θα γευτείς το καλύτερο χταπόδι». 7) Τι κρασί... Το κρασί της Σαντορίνης είναι μοναδικό. Δοκιμάστε οπωσδήποτε το VinSanto, προτείνει ο αρθρογράφος. 8) Θέα που κόβει την ανάσα... παντού Οι Κυκλάδες είναι ουσιαστικά κορφές βουνών μέσα στη θάλασσα. Πώς λοιπόν η θέα να μην είναι μοναδική σχεδόν από παντού; αναρωτιέται η Huffington – και δικαίως προσθέτουμε εμείς. Η Οία της Σαντορίνης δεν θα μπορούσε να λείπει από το 8 της λίστας. 9 Αρχαία μνημεία Εντυπωσιακά είναι και τα αρχαία, ειδικά στο νησί της Δήλου. Ανωτέρω εικονίζεται η είσοδος στο νησί της Νάξου (Πορτάρα). 10) Η ηρεμία στα χωριά Ένα λάθος που κάνουν οι ταξιδιώτες των Κυκλάδων, σύμφωνα με την ιστοσελίδα, είναι το γεγονός ότι επιλέγουν πολυσύχναστα μέρη για

να μείνουν, ενώ στα χωριά των νησιών η ηρεμία και η ομορφιά που προσφέρονται είναι αξία ανεκτίμητη... Στη φωτογραφία ο Φυροπόταμος της Μήλου, ένα γραφικό και για πολλούς άγνωστο ψαροχώρι του νησιού. 11) Ακόμη και τα ναυάγια είναι όμορφα εδώ... Στις Κυκλάδες κάτι τόσο δυσάρεστο όσο ένα ναυάγιο, μπορεί να μετατραπεί σε απέραντη ομορφιά. Για όσους δεν πιστεύουν, αρκεί η εικόνα από το ναυάγιο της Μήλου. 12) Λέμε όχι στο αυτοκίνητο Αυτοκίνητα υπάρχουν στις Κυκλάδες, αλλά βλέπουμε επίσης μηχανάκια, ποδήλατα, ακόμη και γαϊδουράκια. Ειδικά το να γυρίσεις ένα νησί με σκούτερ είναι ό,τι καλύτερο. 13) Και υπάρχουν ακόμη 200 νησιά για να εξερευνήσεις Οι Κυκλάδες είναι ένα σύμπλεγμα 220 νησιών, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι ακατοίκητα. Αν τα εξερευνήσεις με σκάφος, θα συναντήσεις την απόλυτη ομορφιά. Η «απόλυτη» εικόνα του ερωτευμένου ζευγαριού με θέα το ηλιοβασίλεμα του Αιγαίου είναι από το χωριό Τρυπητή στη Μήλο...


newtimes 9


Interview

Συνέντευξη στον ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Σπύρος Στάθης

Σπύρος Στάθης, διευθυντής του Τμήματος Επαγγελματικών της Miele

Η άνοδος του τουρισμού αναπτερώνει τις ελπίδες της βιομηχανίας Περίπου 19 εκατομμύρια ξένοι τουρίστες αναμένεται να έρθουν εφέτος στην Ελλάδα έναντι 17,5 το 2013. Η πρόβλεψη αυτή δημιουργεί σημαντικές προσδοκίες στη βιομηχανία η οποία δραστηριοποιείται στους πρόποδες του ελληνικού τουρισμού εξυπηρετώντας τον. Ο λόγος για τις εταιρείες οι οποίες εξοπλίζουν και προμηθεύουν τις ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Ποια είναι η κατάσταση στη βιομηχανία αυτή; Τι κλίμα επικρατεί μεταξύ των στελεχών της; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά αναζητήσαμε στη συνομιλία μας με τον κ. Σπύρο Στάθη, διευθυντή του Τμήματος Επαγγελματικών της Miele, μιας εταιρείας η οποία θεωρείται leader στην υψηλή κατηγορία του εξοπλισμού. Ας τον ακούσουμε: Κύριε Στάθη, δώστε μας μια εικόνα για την πορεία της αγοράς. Το 2013 ήταν μια περίοδος που ο ελληνικός τουρισμός κινήθηκε ανοδικά. Προλάβατε να εκταμιεύσετε αυτά τα θετικά αποτελέσματα κατά τους πρώτους μήνες του 2014; Σίγουρα δεν προλάβαμε να εκταμιεύσουμε την

10 newtimes

αύξηση αυτή. Και ήταν αναμενόμενο γιατί όλος ο τουρισμός βρισκόταν σε μια πολύ δύσκολη περίοδο και ήταν απλώς το πρώτο δείγμα που λάβαμε μέσα στο 2013. Ευελπιστούμε με τα σημάδια – όπως προαναφέρατε και εσείς – του 2014 να αρχίσει σιγά σιγά να σταθεροποιείται ο κλάδος και να μπορέσουμε και εμείς με τη

σειρά μας να πάρουμε αυτό που μας αναλογεί. Ποιες είναι οι προτεραιότητες των Ελλήνων ξενοδόχων; Πολύ σωστή ερώτηση. Στην προσπάθειά του να κάνει ελκυστικότερο το προϊόν του και να διευρύνει το μερίδιό του στις παραδοσιακές

αλλά και στις νέες αγορές ο Έλληνας ξενοδόχος θέτει προτεραιότητες για το πού θα κατευθύνει τα όποια διαθέσιμα κεφάλαια εκσυγχρονισμού της μονάδας του. Ασφαλώς τα δωμάτια και τα κομμάτια που έχουν σχέση με τις κτιριακές εγκαταστάσεις αποτελούν την πρώτη προτεραιότητα. Έπονται οι εξωτερικοί χώροι και οι


Interview

υπηρεσίες. Ο εξοπλισμός θα έλεγα ότι είναι να ετοιμαστεί, να δεχθεί τον τουρίστα, να τον κερδίσει. Είναι η πρώτη εικόνα που βλέπει ο τουρίστας και λέτε ότι εκεί δίνει τη μεγαλύτερη σημασία του. Ακριβώς. Και είναι φυσιολογικό. Και αφήνει σε δεύτερη μοίρα πράγματα που δεν φαίνονται. Ακριβώς. Αλλά σας εξηγώ ότι αυτό είναι κατανοητό. Γιατί πρώτα πρέπει να πουλήσει το προϊόν του και μετά να φτιάξει κάποια κομμάτια υποδομής. Τα προγράμματα του ΕΣΠΑ δημιουργούν προσδοκίες για τόνωση της αγοράς; Πράγματι ξεκίνησαν. Πρέπει όμως να έχουμε υπομονή για να δούμε τελικά πώς θα εξελιχθούν, πότε και με ποιο τρόπο θα γίνουν οι εκταμιεύσεις. Θα κυλήσουν όλα σύμφωνα με τους αρχικούς σχεδιασμούς έτσι ώστε να δημιουργηθεί εμπιστοσύνη μεταξύ ξενοδόχων και ολόκληρου του συστήματος; Ποιες περιοχές εμφανίζουν τη μεγαλύτερη διάθεση εκσυγχρονισμού των μονάδων τους; Κοιτάξτε, σε ολόκληρη την Ελλάδα επιχειρείται ένας εκσυγχρονισμός των υποδομών, απλώς από περιοχή σε περιοχή οι αλλαγές αφορούν διαφορετικά κομμάτια. Η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα δουλεύουν σε πιο μαζικό τουρισμό. Από την άλλη βλέπουμε την Πελοπόννησο – ειδικά το νότιο κομμάτι και κάποιες μεγάλες μονάδες που έγιναν εκεί – να εργάζεται σε ένα άλλο είδος τουρισμού. Οπότε η κάθε περιοχή προσπαθεί να δραστηριοποιηθεί σε διαφορετικά κομμάτια, σε διαφορετικά είδη τουριστών. Από την πλευρά σας πού επικεντρώνονται οι προσπάθειές σας; Η προσπάθειά μας – από τις αρχές του 2012 – είχε ως στόχο να στηρίξουμε πρώτα από όλα τους υπάρχοντες συνεργάτες – και δεν εννοώ μεταπωλητές, αλλά τους ξενοδόχους που τους θεωρούμε συνεργάτες –, για να μπορέσουμε μαζί να προχωρήσουμε. Έτσι σε μια περίοδο δυόμισι ετών – συμπεριλαμβάνοντας και το 2014 – νιώθουμε ότι οι προσπάθειές μας σιγά σιγά εμφανίζουν θετικά αποτελέσματα. Πώς εμφανίζεται η πορεία της Miele; Κοιτάξτε, στο τμήμα της εγχώριας αγοράς κατορθώσαμε να μην έχουμε σχεδόν καθόλου απώλειες. Ξέρετε, για εμάς αυτό ήταν ένα στοίχημα: έπρεπε να αποδείξουμε ότι δεν είναι μόνο καλή η μηχανή αλλά ότι και οι υπηρεσίες μας είναι εξίσου καλές. Έχουμε πετύχει μια εξαιρετική επικοινωνία με τους συνεργάτες μας, ενώ και οι ίδιοι έχουν διαπιστώσει ότι είμαστε αποφασισμένοι να σταθούμε στο πλευρό τους έτσι ώστε να βγούμε μαζί από το τούνελ. Αντιμετωπίζετε δυσκολία από το γεγονός ότι η Miele κινείται στο επάνω επίπεδο από την άποψη της τιμής των προϊόντων; Φαντάζομαι ότι, όπως και στο σπίτι, έτσι και στον επαγγελματικό εξοπλισμό αναζητεί κανείς πιο οικονομικές λύσεις. Η τιμή είναι κάτι σχετικό. Είναι, όπως λένε και οι Άγγλοι, value for money. Οι επιλογές είναι δύο σήμερα. Όπως είπατε και στα νοικοκυριά, έτσι

και στην επιχείρηση. Κάνω μια επένδυση για τα 15-20 χρόνια ή δίνω μια λύση και όσο διαρκέσει. Πολλοί πήραν μια απόφαση να κάνουν μια σωστή επένδυση, που θα αποδώσει σταδιακά μέσα στα χρόνια. Και γι’ αυτόν το λόγο ήρθαν κοντά μας. Οπότε δεν είναι κάτι ακριβό αν η επιλογή που κάνει κανείς του επιτρέπει να χρησιμοποιεί ένα προϊόν για 20 χρόνια. Οι υπηρεσίες σας απλώνονται και πέραν του ξενοδοχειακού τομέα; Η Miele ασχολείται στο επαγγελματικό κομμάτι παρέχοντας λύσεις στον τομέα της πλύσης. Δηλαδή, πέρα από το πλυντηριακό σύστημα σε ένα ξενοδοχείο, έχει φοβερή εξειδίκευση πάνω και στην πλύση των χειρουργικών εργαλείων αλλά και στην πλύση των υαλικών σκευών για εργαστήρια. Άρα μιλάμε για το χώρο του φαρμάκου και της υγείας. Το κομμάτι της δουλειάς σας που απευθύνεται στις φαρμακευτικές εταιρείες εμφάνισε ανοδική πορεία; Εμφάνισε ανοδική πορεία, διότι οι φαρμακευτικές εταιρείες προσπάθησαν να εκσυγχρονιστούν με κάποια κομμάτια, επενδύοντας αξιόλογα κεφάλαια. Και μάλιστα εδώ στην Αθήνα βγήκαν και κάποια πολύ σοβαρά projects, που κατορθώσαμε να ολοκληρώσουμε και με επιτυχία. Πέραν αυτών δραστηριοποιούμαστε και στο εξωτερικό. Μέσα στο 2012 και 2013 υλοποιήσαμε κάποια σοβαρά projects στην Κύπρο και σε διάφορες βαλκανικές χώρες. Σημαντική ήταν η δουλειά που κάναμε στο Κρατικό Νοσοκομείο της Λάρνακας και σε διάφορες μονάδες υγείας γειτονικών μας χωρών. Με δύο λόγια η μητρική εταιρεία σάς έχει αναθέσει έναν ευρύτερο χώρο γεωγραφικής δραστηριότητας. Ακριβώς. Στο χώρο δραστηριότητας της Miele Hellas εντάσσονται η Κύπρος, η Αλβανία, η FYROM, το Κόσοβο, η Βουλγαρία καθώς επίσης και η εποπτεία των αγορών Ρουμανίας, Σερβίας και Μαυροβουνίου. Πώς βλέπετε τη στάση των Γερμανών απέναντι στη θυγατρική τους στην Ελλάδα; Εμπιστεύονται την ελληνική αγορά; Πρέπει να σημειώσουμε ότι η θυγατρική της Miele στην Ελλάδα υφίσταται από το 1971. Όλα αυτά τα χρόνια είχαμε ανοδική πορεία. Ποτέ δεν υπήρξε αρνητική χρονιά μέχρι και το 2008-2009. Η θετική αυτή πορεία έχει πείσει τους Γερμανούς ότι οι Έλληνες συνεργάτες τους εργάζονται με σύστημα και επιμονή. Πιστεύει στο εν Ελλάδι προσωπικό αλλά και στις δυνατότητες της ελληνικής αγοράς. Γι’ αυτό συνεχίζουν να προσπαθούν και να μας στηρίζουν στη δύσκολη αυτή περίοδο. Πρέπει δε να σας πω ότι περνάμε μια δύσκολη κατάσταση αλλά και μια κατάσταση με νέα, ενδιαφέροντα δεδομένα.

Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και ο υπουργός μου… Του Βασίλη Μπόνιου

Οι πιο πολλοί από το πλήθος έστρωναν τα ρούχα τους στο δρόμο, ενώ άλλοι έκοβαν και έστρωναν κλαδιά από τα δέντρα. Και το πλήθος, όσοι βάδιζαν μπροστά του και όσοι ακολουθούσαν, κραύγαζε: Δόξα στον Υιό του Δαβίδ! Ευλογημένος αυτός που έρχεται σταλμένος από τον Κύριο! Δόξα στον ύψιστο Θεό! Η αγωνία των επιχειρηματιών του τουρισμού να συναντήσουν την αρμόδια υπουργό κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη παραπέμπει στην υποδοχή του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Και αυτό φυσικά δεν έχει να κάνει με το γεγονός ότι η αρμόδια υπουργός είναι δυσπρόσιτη. Έχει να κάνει με τη διαχρονική νόσο του κρατικού γραφειοκρατισμού που δεν επιτρέπει στους επιχειρηματίες να αναπτυχθούν, να δημιουργήσουν, να γίνουν εξωστρεφείς χωρίς να έχουν – όταν δεν έχουν – μπάρμπα στην Κορώνη, δηλαδή στο γκουβέρνο. Και αυτό γιατί το κράτος στην Ελλάδα είναι τόσο ζηλόφθονο και μοχθηρό απέναντι στην ιδιωτική πρωτοβουλία, την οποία είχε σχεδόν ποινικοποιήσει σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης και εξακολουθεί το ίδιο βιολί ακόμη και σήμερα μετά από τέσσερα χρόνια μνημόνιο και με φόντο μια χρεοκοπημένη χώρα. Ακόμη και την Ολυμπιακή του Ωνάση αποφάσισε να κρατικοποιήσει, λες και ο κάθε τυχάρπαστος «αρμόδιος» υπουργός ή επικεφαλής Οργανισμού έχει το τσαγανό του Ωνάση ή των επιχειρηματιών γενικότερα, οι οποίοι καθημερινά σχεδόν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πολέμου που προκαλεί ο ανταγωνισμός. Αντί το κράτος να βάλει απλά κάποιους κανόνες και ένα συγκεκριμένο και σταθερό φορολογικό σύστημα, το μόνο που φροντίζει είναι να ναρκοθετεί συστηματικά και συστημικά το επιχειρείν. Έτσι καταλήξαμε να έχουμε μανατζαρέους σε κρίσιμους και ευαίσθητους οργανισμούς πρώην ταμίες των κομμάτων εξουσίας. Δηλαδή εκείνοι

που χρεοκόπησαν τα κόμματά τους ανταμείβονται με διορισμό σε κρατικό μαγαζί, το οποίο πληρώνουν τα συνήθη υποζύγια. Πάρτε για παράδειγμα τη ΔΕΗ ή τον ΟΣΕ. Μονοπωλιακές κρατικές επιχειρήσεις – χωρίς ανταγωνισμό – οι οποίες πέτυχαν το ακατόρθωτο, να χρεοκοπήσουν. Είναι ακριβώς η εικόνα ενός χρεοκοπημένου κράτους που πιάνει χρυσάφι και το κάνει σκουπίδια. Το πώς για μία ακόμη φορά στη μακρόχρονη ιστορία μας χρεοκοπήσαμε δεν χρήζει κάποιας ιδιαίτερης ανάλυσης. Η χρεοκοπία φέρνει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του εγχώριου διεφθαρμένου, πελατειακού κράτους. Ενός κράτους που αγκαλιάζει διαχρονικά συγκεκριμένους επιχειρηματίες, με τους οποίους διαπλέκεται, και καταδικάζει το επιχειρείν στο σύνολό του. Η αίσθηση ότι αυτή η αντίληψη διακυβέρνησης θα κοβόταν μαχαίρι με την παρουσία της τρόικας στη χώρα μας δυστυχώς σήμερα – τέσσερα χρόνια μετά – αποδεικνύεται τεράστια πλάνη. Οι δανειστές, για κάποιους λόγους που υποψιαζόμαστε, δεν επέμεναν στη μεταρρύθμιση του κράτους, δεν επέμεναν σε ζητήματα κρατικής διαφθοράς, δεν επέμεναν στην εξυγίανση του Δημοσίου. Δεν επέμεναν στην αρχική επιμονή του Σόιμπλε για τους ντόπιους ολιγάρχες, αντίθετα σε ορισμένες περιπτώσεις κραυγαλέες επέλεξαν να κάνουν μπίζνες μαζί τους. Αυτή η πολιτική δανειστών και κυβέρνησης αποθαρρύνει το υγιές επιχειρείν, τους οραματιστές επιχειρηματίες, εκείνους τέλος πάντων που δεν θέλουν να έχουν απέναντί τους ένα εχθρικό και διαπλεκόμενο κράτος. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι τουλάχιστον ήρωες οι Έλληνες και ξένοι επιχειρηματίες που συνεχίζουν να επενδύουν στη χώρα μας. Αυτούς τους ήρωες θα βραβεύσει η STAT BANK και ο κ. Σπύρος Κτενάς στην εκδήλωση «Diamonds of the Greek Economy 2014. Θα είμαστε όλοι εκεί...

Το 2014 ποια είναι η στόχευση της Miele στην Ελλάδα, όσον αφορά τον δικό σας τομέα. Σίγουρα να διατηρήσουμε και να αυξήσουμε τα μερίδιά μας και συγχρόνως τις πωλήσεις μας.

kourdisto

Σας ευχαριστώ θερμά για αυτή τη συνομιλία. Και εγώ σας ευχαριστώ.

Online Opinion Magazine

portocali.com newtimes 11


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Κωνσταντίνος Κούτσας

Οι βιομήχανοι του… μεταλλικού νερού Ένα εθνικό κεφάλαιο που δείχνει αξιοσημείωτη αντοχή την περίοδο της κρίσης είναι το φυσικό μεταλλικό νερό – οι μοναδικές πηγές της χώρας, γύρω από τις οποίες έχει δημιουργηθεί μiα «βιομηχανία» με περίπου 45 εταιρείες και πάνω από 10.000 έμμεσα και άμεσα εργαζομένους. Το σήμερα αλλά και το αύριο του εθνικού αυτού κεφαλαίου αποκαλύπτονται στη συνομιλία μας με τον κ. Κωνσταντίνο Κούτσα, πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιρειών Φυσικού Μεταλλικού Νερού (ΣΕΦΥΜΕΝ). Ας τον ακούσουμε: Κύριε Κούτσα, για τον απλό καταναλωτή το εμφιαλωμένο μεταλλικό νερό αποτελεί μια πολυτέλεια ή μια ανάγκη; Κοιτάξτε, το νερό από τη φύση του είναι το δεύτερο πιο απαραίτητο συστατικό στοιχείο ζωής μετά το οξυγόνο. Άρα χρειάζεται να καταναλώνουμε αρκετό νερό, σε οποιαδήποτε μορφή του. Τώρα όσον αφορά το εμφιαλωμένο ή καλύτερα το φυσικό μεταλλικό νερό, θα έλεγα ότι είναι περισσότερο ανάγκη. Και αυτό το εστιάζω σε δύο παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας είναι ότι το φυσικό μεταλλικό νερό έχει ευεργετικές ιδιότητες για τον άνθρωπο, γεγονός που έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Για την υγεία μας λοιπόν πρέπει να κάνουμε το καλύτερο: μην ξεχνάμε ότι «είμαστε ό,τι τρώμε αλλά και ό,τι πίνουμε». Ο δεύτερος παράγοντας, αν μιλήσουμε με οικονομικούς όρους, είναι η τιμή του – σκεφθείτε ότι 1,5 λίτρο νερού, που είναι η ενδεδειγμένη ημερήσια ποσότητα για έναν ενήλικο, γύρω στα 6-8 ποτήρια, κοστίζει γύρω στα 0,30 λεπτά. Θεωρώ ότι είναι ένα ποσό όχι τόσο σημαντικό, που αξίζει να ξοδεύουμε για την υγεία μας. Γιατί θεωρείτε όμως αναγκαίο ο καταναλωτής να πίνει εμφιαλωμένο και όχι απλό νερό; Κοιτάξτε, το κάθε φυσικό μεταλλικό νερό πηγάζει από κάποια συγκεκριμένη πηγή. Έχει ουσιαστικά φιλτραριστεί μέσα από τη διέλευση του νερού από πετρώματα. Στη συνέχεια οι διάφορες εταιρείες παίρνουν αυτό το δώρο της φύσης και το εμφιαλώνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, έτσι ώστε να το δώσουν στον καταναλωτή σαν να ήταν δίπλα στην πηγή. Η σύστασή του και η περιεκτικότητά του σε κάποια μεταλλικά ιχνοστοιχεία, είτε ασβέστιο, είτε μαγνήσιο, είτε κάποια άλλα στοιχεία ανάλογα με το φυσικό-μεταλλικό νερό για το οποίο μιλάμε, είναι εκείνα που προσδίδουν τις ευεργετικές ιδιότητες

12 newtimes

Ο κ. Κωνσταντίνος Κούτσας, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Φυσικού Μεταλλικού Νερού (ΣΕΦΥΜΕΝ)


Interview

για τον άνθρωπο και την υγεία του. Τι αντιπροσωπεύει η «βιομηχανία» φυσικού μεταλλικού νερού σε τζίρους, αριθμό εργαζομένων και επιχειρήσεων; Ο κλάδος εμφιαλωμένου νερού – και των φυσικών μεταλλικών και των επιτραπέζιων νερών – αποτελείται από περίπου 45 εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν αντίστοιχα εμφιαλωτήρια. Ορισμένες από αυτές – οκτώ τον αριθμό – έχουν πανελλαδική κάλυψη ενώ οι υπόλοιπες έχουν συγκεκριμένη γεωγραφική κάλυψη. Εμείς ως σύνδεσμος φυσικών-μεταλλικών νερών αντιπροσωπεύουμε περίπου το 80% του συνολικού εμφιαλωμένου νερού και το 90%95% των φυσικών-μεταλλικών νερών. Οι εταιρείες-μέλη του συνδέσμου μας απασχολούν περίπου 3.000 άτομα. Επειδή όμως το νερό είναι ένα προϊόν το οποίο έχει όγκο και μιλάμε για πολύ μεγάλες καταναλώσεις, έχουμε έναν μεγάλο αριθμό προμηθευτών, διακινητών, μεταφορικών εταιρειών. Έτσι γύρω από τον κλάδο δραστηριοποιούνται πάνω από 10.000 άτομα. Λάβετε υπόψη σας ότι δεν υπολογίζω το χονδρεμπόριο των νερών, που συνήθως είναι τα πρόσωπα που διακινούν μπίρες, ποτά, αναψυκτικά. Μιλάω μόνο για τα φορτηγά που μεταφέρουν νερό. Υπολογίζεται ότι ο τζίρος του κλάδου των εμφιαλωμένων νερών είναι γύρω στα 250-280 εκατ. ετησίως. Είμαστε μια αγορά η οποία φθάνει το 1,2 δισ. λίτρα. Για να έχετε μια τάξη μεγέθους, η κατά κεφαλήν κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στην Ελλάδα είναι γύρω στα 90-95 λίτρα ετησίως, όταν ο μέσος δυτικοευρωπαϊκός όρος είναι γύρω στα 140-150 λίτρα. Πρακτικά, αυτό δείχνει και τις προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου… Ακριβώς. Η αλήθεια είναι ότι πριν 10-15 χρόνια η κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Ελλάδα ήταν γύρω στα 50 λίτρα, οπότε τα τελευταία 10-12 χρόνια είχαμε διπλασιασμό τής κατά κεφαλήν κατανάλωσης. Γι’ αυτό και πολλές εταιρείες αναπτύχθηκαν την τελευταία 15ετία στο χώρο μας. Τι απώλειες εμφάνισε ο κλάδος την περίοδο της πενταετίας της κρίσης; Τα δύο, τρία πρώτα χρόνια της κρίσης – αν ορίσουμε την αρχή της τον Σεπτέμβριο του 2008 –, μέχρι περίπου δηλαδή και το 2011, η κατανάλωση στις μεγάλες αίθουσες και στο χώρο της ζεστής αγοράς, αλλά και στα μικρά σουπερμάρκετ συνέχισε να είναι αυξητική. Αυτό που είδαμε τα τρία πρώτα χρόνια της κρίσης είναι η κατανάλωση να πέφτει ραγδαία στο κομμάτι τής εκτός σπιτιού κατανάλωσης. Είναι αυτό που ονομάζουμε κρύα αγορά. Για να έχετε μια ένδειξη, μία τάξη μεγέθους, αυτή τη στιγμή η ζεστή αγορά, όπως αποκαλούμε την αγορά των σουπερμάρκετ, μίνι-μάρκετ, μικρών μπακάλικων, είναι γύρω στο 65%-70% της συνολικής κατανάλωσης και γύρω στο 30%-35% είναι η κατανάλωση στις καντίνες, στα περίπτερα, στα εστιατόρια και στα καφέ. Στη συνέχεια πώς κινήθηκε ο κλάδος; Το 2012 και το 2013 είχαμε μια μικρή οπισθοχώρηση και της κατανάλωσης στο κομμάτι της ζεστής αγοράς ενώ συνεχίστηκε η πτώση και στην κρύα αγορά και το 2012 και το 2013. Σήμερα ωστόσο βλέπουμε κάποιες θετικές ενδείξεις. Σύμφωνα με στοιχεία που παρακολουθούμε,

στο χώρο των σουπερμάρκετ το πρώτο τρίμηνο του 2014 οι εξελίξεις κινούνται πλέον με θετικό πρόσημο. Γίνεται πάντα λόγος γι’ αυτό που μπορούμε να μετράμε και που είναι η ζεστή αγορά. Αντιστοίχως στην κρύα αγορά, επειδή συναρτάται από δύο παράγοντες, την ψυχολογία του κοινού και την τουριστική κίνηση, είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για αυτή τη χρονιά, με δεδομένο ότι έχουμε και τον τουρισμό ο οποίος θα συμβάλει και θα είναι καλός, από ό,τι όλα τα δεδομένα δείχνουν ως τώρα. Το 2014 οι περισσότεροι κάνουν λόγο για πάνω από 19 εκατ. ξένους επισκέπτες, οι οποίοι για λόγους ασφαλείας προτιμούν το εμφιαλωμένο νερό. Λογικά αυτό θα λειτουργήσει υπέρ του κλάδου. Αναμφισβήτητα. Και το ενδιαφέρον είναι ότι οι ξένοι επισκέπτες καταναλώνουν προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα. Απόδειξη; Τα εισαγόμενα εμφιαλωμένα νερά στην Ελλάδα δεν αποτελούν πάνω από το 1% της αγοράς. Μιλάμε για έναν κλάδο ο οποίος κατά 99% της συνολικής κατανάλωσης είναι γηγενής. Η παραγωγή είναι εδώ, οι εταιρείες και τα δίκτυα διανομής είναι εδώ. Αλήθεια, γεωγραφικά, ποιες περιοχές είναι αυτές οι οποίες ζουν από το νερό και από τις πηγές τους; Σίγουρα είναι οι περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, που φιλοξενεί τις τρεις από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κλάδο. Μιλάτε για τα Γιάννενα και την Αιτωλοακαρνανία; Ακριβώς. Υπάρχει επίσης μια αξιόλογη δραστηριότητα στο νομό Αχαΐας καθώς επίσης και στη Μακεδονία, όπου δραστηριοποιούνται μία μεγάλη και τρεις τοπικές εταιρείες. Τέλος στην Κρήτη δραστηριοποιούνται κάποιες τοπικές εταιρείες με εμφιαλωμένα νερά. Βλέπετε στο μέλλον να υπάρξουν περισσότεροι παίκτες στην αγορά του εμφιαλωμένου νερού; Υπάρχουν πηγές ανεκμετάλλευτες; Κοιτάξτε, η Ελλάδα έχει καλά νερά. Από μια άποψη, η μη βιομηχανοποίηση της χώρας έχει βοηθήσει στο να έχουμε πολύ καλά νερά. Ο κλάδος είναι έντονα ανταγωνιστικός. Αριθμός 45 παικτών δύσκολα βρίσκεται σε κάποιον κλάδο. Πρόσθετη απόδειξη είναι το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία παρατηρεί κανείς μια πτώση της μέσης τιμής, του 1,5 λίτρου, που υπερβαίνει το 15%-20%. Αυτή προέκυψε από τον μεταξύ των εταιρειών ανταγωνισμό; Αναμφισβήτητα. Ο έντονος ανταγωνισμός οδηγεί σε πτώση τιμών. Ταυτοχρόνως όμως, οι εταιρείες του κλάδου έχουν εκσυγχρονιστεί, εκμοντερνιστεί, με πιο γρήγορα μηχανήματα, μεγαλύτερη παραγωγικότητα. Όλα αυτά βοηθούν στη συγκράτηση και στη μείωση του κόστους. Βέβαια έχουμε να κάνουμε και με ένα υλικό – όσον αφορά τα υλικά συσκευασίας – που είναι χρηματιστηριακό προϊόν. Έτσι έχουμε διακυμάνσεις, αλλά παρ’ όλα αυτά – παρά τις κατά καιρούς ανόδους ή και τις σχετικές μικρές πτώσεις στην τιμή των πρώτων υλών –, θα έλεγα ότι την τελευταία δεκαετία μάλλον είχαμε άνοδο, σίγουρα της τιμής, της πρώτης ύλης του πλαστικού. Και αυτό που έχουμε δει

βέβαια παρατηρώντας τις εξελίξεις του κλάδου από το 1993 – τότε ουσιαστικά ξεκίνησε και ο Σύνδεσμος Φυσικών-Μεταλλικών Νερών – είναι ότι έχουμε νέους παίκτες αλλά και παίκτες που έχουν βγει από την αγορά. Ίσως είχαμε λίγο περισσότερους μέχρι κάποια περίοδο, γύρω στα 60 εμφιαλωτήρια, αλλά ήταν βέβαια και μικρότερο μέγεθος. Πάντως η πιθανή αποκατάσταση της αγοράς οδηγεί μάλλον σε μια μεγέθυνση του κλάδου σας, συνυπολογίζοντας και τη μικρή κατά κεφαλήν κατανάλωση στη χώρα και την αύξηση του τουρισμού. Ναι. Οι προβλέψεις μας είναι ότι θα υπάρξει ανάπτυξη του κλάδου. Βέβαια, όπως καταλαβαίνετε, αυτό είναι και συνάρτηση των συνολικότερων οικονομικών εξελίξεων. Δεν νομίζω ότι είναι άσχετο το γεγονός ότι η εφετινή χρονιά – τουλάχιστον στο κομμάτι της ζεστής αγοράς για την οποία έχουμε στοιχεία – ξεκίνησε σχετικά θετικά. Πιστεύω ότι την πτώση που θα μπορούσαμε να έχουμε υποστεί την έχουμε υποστεί. Λάβετε δε υπόψη ότι δεν είμαστε και από τους κλάδους οι οποίοι χτυπήθηκαν τόσο έντονα. Δηλαδή, ακόμη και όταν είχαμε πτώση, δεν είχαμε διψήφια ποσοστά μείωσης. Βλέπετε να αποτελεί διέξοδο για τον κλάδο η τόνωση της εξωστρέφειας; Η τόνωση της εξωστρέφειας μπορεί να αποτελέσει ένα στοιχείο επιτυχίας του κλάδου. Δεν είναι όμως το πιο αποφασιστικό στοιχείο, διότι το νερό είναι ένα ογκώδες και βαρύ προϊόν. Που επιβαρύνεται με μεταφορικά… Ακριβώς, ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του κόστους είναι τα μεταφορικά. Από την άποψη αυτή, είναι λίγο δύσκολο να μπορέσουμε να φτάσουμε σε εξωτερικές αγορές σε μια προσιτή, ας το πούμε, τιμή. Βέβαια οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι από αυτό το 1,2 δισ. λίτρα, που υπολογίζουμε ότι είναι το σύνολο της αγοράς, γύρω στο 5%-6% αποτελούν οι εξαγωγές. Αυτές κατευθύνονται σε αρκετές χώρες, κυρίως στις ευρωπαϊκές και σε αυτές όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο, όπως η Γερμανία. Ξεκινήσαμε με τον καταναλωτή και θέλω να κλείσουμε με ένα τελευταίο ερώτημα, που αφορά πάλι τον ίδιο. Νιώθετε ότι υπάρχουν στοιχεία που θα πρέπει να έχει υπόψη του κανείς ώστε να αποφύγει πιθανά προβλήματα στην κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού; Το νερό είναι ένα στοιχείο το οποίο το βλέπουμε. Πρέπει να είναι διάφανο, να μην έχει γεύση, αν και το νερό έχει γεύση, αλλά έχει ουδέτερη γεύση θα έλεγα. Και, φυσικά, αυτό που τουλάχιστον μπορώ να πω είναι ότι οι επενδύσεις οι οποίες έχουν γίνει από τις εταιρείες, που αποτελούν και που είναι μέλη του συνδέσμου μας, είναι πάρα πολύ μεγάλες τα τελευταία χρόνια. Και είναι περισσότερο επενδύσεις που έχουν να κάνουν με την ποιότητα και με το να μπορέσουν να φέρουν στον καταναλωτή, στο τραπέζι του, στο σπίτι του, στην ταβέρνα, το προϊόν σε τέτοια μορφή σαν να ήταν ακριβώς στο σημείο της εμφιάλωσης.

Ο κλάδος εμφιαλωμένου νερού και των φυσικών μεταλλικών και των επιτραπέζιων νερών αποτελείται από περίπου 45 εταιρείες, οι οποίες διαθέτουν αντίστοιχα εμφιαλωτήρια

.

Σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ.

newtimes 13


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Σπύρος Μιχαλακάκης « Η ΒΡ στους market leaders της Ελληνικής αγοράς για πάνω από 80 συνεχή χρόνια»

Κύριε Μιχαλακάκη, εκπροσωπείτε ένα πολύ ισχυρό όνομα στο χώρο των λιπαντικών. Η BP μαzί με Castrol και Aral ελέγχουν σημαντικό κομμάτι της αγοράς. Προτού έρθουμε ωστόσο στα δικά σας, αλήθεια τι πρέπει να προσέχει ο απλός αυτοκινητιστής στην επιλογή του λιπαντικού; Ξέρετε, το λιπαντικό παίζει πολύ χρήσιμο ρόλο στη λειτουργία του αυτοκινήτοτόσο από άποψη απόδοσης όσο και από άποψη ασφάλειας. Ο καταναλωτής μπορεί να κάνει τρία πράγματα. Το πρώτο πράγμα είναι να ενημερωθεί τι συνιστά ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου για το λιπαντικό που πρέπει να χρησιμοποιεί. Συνήθως τα σημεία αναφοράς είναι μια σειρά ευρωπαϊκές προδιαγραφές ή προδιαγραφές του κατασκευαστή. Πρέπει λοιπόν να σιγουρεύεται ότι αυτά είναι τα λιπαντικά που χρησιμοποιεί όταν κάνει αλλαγή ή συμπλήρωση λιπαντικών. Άρα το πρώτο είναι οι οδηγίες του κατασκευαστή. Το δεύτερο είναι να σιγουρευτεί ο καταναλωτής ότι αυτά που συνιστά ο κατασκευαστής είναι αυτά που χρησιμοποιούνται στο αυτοκίνητό του. Δηλαδή είναι σημαντικό να έχει εμπιστοσύνη και στον άνθρωπο ο οποίος του κάνει την αλλαγή των λιπαντικών. Άρα η αξιοπιστία του ανθρώπου ο οποίος κάνει το service του αυτοκινήτου είναι κρίσιμη. Το τρίτο είναι να έχει σιγουριά ότι το λιπαντικό που έχει αγοράσει είναι πραγματικά αυτό που λέει ότι είναι. Στο σημείο αυτό η μοναδική εγγύηση είναι η αξιοπιστία της εταιρείας. Το όνομα που βρίσκεται πίσω από τα λιπαντικά. Πώς είδατε να συμπεριφέρονται οι Έλληνες καταναλωτές την περίοδο της κρίσης; Κατ’ αρχήν δεν συμπεριφέρονται όλοι οι καταναλωτές με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι – ανεξάρτητα από τις οικονομικές τους δυνατότητες – δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στο αυτοκίνητό τους. Θέλω στο σημείο αυτό να σας πω ότι την περίοδο της κρίσης, η αξία του αυτοκινήτου έχει μεγαλώσει. Μερικά χρόνια πριν οι άνθρωποι ενδεχομένως μπορούσαν να αλλάζουν αυτοκίνητα κάθε 3-6 χρόνια. Με την κρίση αυτό το διάστημα επεκτάθηκε: ο άνθρωπος που μπορούσε να το αλλάξει στα πέντε χρόνια, τώρα το κάνει στα δέκα. Άρα το εργαλείο αυτό, το αυτοκίνητο, έχει γίνει πολύ πιο σημαντική επένδυση από ό,τι ήταν προηγουμένως. Πόσους μισθούς – για παράδειγμα – θέλεις για να αποκτήσεις ένα αυτοκίνητο; Με τη συρρίκνωση των μισθών και με τις δυσκολίες και την αβεβαιότητα, το ποσό αυτό αυτό έχει μεγαλώσει. Υπάρχουν άνθρωποι λοιπόν, οι οποίοι υπό αυτές τις συνθήκες προσέχουν περισσότερο το αυτοκίνητό τους μετά από ένα διάστημα δισταγμού. Ακόμη και αυτοί που ανέβαλλαν – λόγω οικονομικών δυσκολιών – τη συντήρηση του αυτοκινήτου τους τώρα το βλέπουν με άλλο μάτι. Για να χρησιμοποιήσω την ελληνική έκφραση, το «πονάνε» το αυτοκίνητο, γιατί το βλέπουν σαν επένδυση ζωής. Όλοι οι καταναλωτές το αντιμετωπίζουν με τον ίδιο τρόπο; Όχι, υπάρχουν καταναλωτές που θεωρούν ότι όλα τα λιπαντικά είναι ίδια και υπάρχουν και αυτοί που ξέρουν ότι όλα τα λιπαντικά δεν είναι τα ίδια. Και προτιμούν και στρέφουν περισσότερο την προσοχή τους στο να προστατεύ-

14 newtimes

Σπύρος Μιχαλακάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της BP Ελληνική ΑΕΠ


Interview

σουν την επένδυσή τους. Έχουμε ωστόσο τη βεβαιότητα ότι η κυρίαρχη τάση είναι οι καταναλωτές να στρέφονται στις πιο δυνατές μάρκες της αγοράς, στην υψηλότερη τεχνολογία. Ανάμεσα σε αυτές είναι και τα brands που αντιπροσωπεύουμε: Castrol, Aral και BP.

τους και συλλογή και απόδοση φόρων στο Δημόσιο –, προφανώς δημιουργεί σε πολλές εταιρείες πιέσεις στο κεφάλαιο κίνησης. Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα. Αναφέρομαι στον πρόσφατο νόμο σε σχέση με την απόδοση του ΦΠΑ. Προσπαθεί να αντιμετωπίσει αυτό το θέμα.

Στο σύνολό της η αγορά πώς κινήθηκε; Συρρικνώθηκε σε όγκο, σε λίτρα λιπαντικών. Όμως δεν συρρικνώθηκε σε τεχνολογία. Αντιθέτως τα τελευταία δύο χρόνια ο κόσμος προτιμά ολοένα και περισσότερο, λιπαντικά υψηλότερης ποιότητας. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές καταλαβαίνουν ότι είναι πιο ορθό να χρησιμοποιούν λεπτόρρευστα λιπαντικά, που είναι πιο μοντέρνα και πιο καλά για τον κινητήρα. Ολοένα και περισσότεροι εγκαταλείπουν τη λανθασμένη εικόνα που είχαν ότι τα πιο παχύρρευστα λιπαντικά είναι καλύτερα.

Πώς θα μπορούσε όμως να αποφορτιστεί η κατάσταση από την πλευρά των εταιρειών; Κοιτάξτε, οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να αποδίδουν φόρους, δασμούς και φόρο προστιθέμενης αξίας με την έκδοση του τιμολογίου. Αυτό γίνεται κάθε μήνα. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις – και είναι πάρα πολλές – όπου η πληρωμή τους, η είσπραξή δηλαδή από τους πελάτες , μπορεί να είναι ως και τρεις μήνες.. Εμείς προσπαθούμε να τα μαζεύουμε τις εισπράξεις ούτως ώστε να έχουμε μια ισορροπία και, αν θέλετε, να αντιμετωπίζουμε τις όποιες καθυστερήσεις πληρωμών. Προσπαθούμε να μην έχουμε παρατάσεις στους όρους πληρωμής, έστω και αν αυτό μπορεί να μας δημιουργήσει δυσκολίες στην επέκτασή μας. Προσπαθούμε και επιλέγουμε πελάτες οι οποίοι να είναι αξιόπιστοι και δεν ανοίγουμε τις πιστώσεις. Ανάλογη πρακτική εφαρμόζουμε σε όλη την εμπορία – όχι μόνο στα αεροπορικά καύσιμα αλλά και στα λιπαντικά. Τώρα υπάρχει ένα άλλο θέμα, σε σχέση με τη ρευστότητα των εταιρειών. Η BP Ελληνική – και στα περσινά και στα φετινά αποτελέσματα – είναι από άποψη ρευστότητας μεταξύ των πιο ισχυρών εταιρειών και ανάλογα με το μέγεθός της, μια από τις ισχυρότερες στην ελληνική αγορά. Έχουμε δηλαδή τη δυνατότητα να χρηματοδοτούμε την επέκτασή μας και την υποστήριξη των πελατών μας και να μεγαλώνουμε όπως ζητάει η αγορά. Πάντως σε ό,τι αφορά το θέμα που θίγετε, δεν θα ήθελα να επεκταθώ περαιτέρω αφού ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών συζητεί με τους αρμόδιους φορείς τους τρόπους επίλυσής του. Αλλά η γνώμη μου είναι ότι δεν πρέπει να παραμορφώνουμε την αγορά. Οποιαδήποτε παρέμβαση και, αν θέλετε, εκτεταμένη πίστωση σε πελάτες δημιουργεί παραμόρφωση της αγοράς.

Κύριε Μιχαλακάκη, δώστε μας μια εικόνα για την παρουσία της BP στην αγορά των λιπαντικών αυτοκινήτων. Η BP είναι ο market leader. Δεν υπάρχουν απόλυτα στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα όμως με έρευνα του περιοδικού Auto Τρίτη – έγινε το 2012 –, οι αυτοκινητιστές στην ερώτηση «τι λιπαντικά χρησιμοποιείτε;» ανέφεραν την Castrol ως την πρώτη μάρκα, 24%-25%. Ως δεύτερη ανέφεραν την Aral, με περίπου 10%. Στην τρίτη, τέταρτη θέση βρέθηκε το brand BP, με 7%. Μιλάμε δηλαδή για ένα 40% για τα brands Castrol, Aral και BP. Δεν είμαστε τόσο ψηλά, παρ’ όλα αυτά είμαστε σαφώς οι leaders της αγοράς. Σε ποιους άλλους τομείς στη λίπανση δραστηριοποιείστε; Δραστηριοποιούμαστε σε κάθε αγορά, για τα προϊόντα της οποίας απαιτείται λίπανση. Εκτός από τα επιβατικά αυτοκίνητα, δραστηριοποιούμαστε στην κατηγορία των οχημάτων εμπορευματικών μεταφορών, των μηχανημάτων έργων, των αγροτικών μηχανημάτων και των μοτοσικλετών. Στην τελευταία αυτή κατηγορία η Castrol είναι κάτι σαν θεός, για μια σειρά ιστορικούς και τεχνικούς λόγους. Δραστηριοποιούμαστε επίσης στη λίπανση διαφόρων βιομηχανικών εφαρμογών, επίσης στην αγορά των πλοίων. Θέλω να επισημάνω ότι η BP στα λιπαντικά ναυτιλίας είναι διεθνώς ο market leader. Πέρα από τα λιπαντικά, πού απλώνεται η δραστηριότητα της BP στην Ελλάδα; Η δραστηριότητα της BP Ελληνική απλώνεται κυρίως σε τρεις τομείς: στα λιπαντικά, στα αεροπορικά καύσιμα και στη δραστηριότητα λιπαντικών ναυτιλίας. Δώστε μας μια εικόνα για τα αεροπορικά καύσιμα. Φαντάζομαι ότι αυτή η δραστηριότητά σας είναι αυξανόμενη λόγω της αύξησης των μεγεθών του ελληνικού τουρισμού και άρα των πτήσεων από και προς την Ελλάδα. Είναι ακριβώς έτσι. Η αποτελεσματικότητα και επιτυχία μας σχετίζεται με την αυξανόμενη αεροπορική επιβατική κίνηση. Το 2013 ήταν μια πολύ καλή χρονιά: η BP ανταμείφθηκε για αυτά που διαθέτει στους πελάτες της, με αρκετά καλύτερη απόδοση. Η αύξηση της επιβατικής κίνησης σήμανε βελτίωση και της αεροπορικής αγοράς. Τουλάχιστον σε εμάς αυτό είχε πολύ θετικά αποτελέσματα διότι έχουμε πολύ ισχυρή παρουσία, η οποία σχετίζεται και με τον τρόπο που εξυπηρετούμε τους πελάτες μας. Η δραστηριότητα της BP στην αεροπορική βιομηχανία ασκείται με το διεθνές όνομά Air BP. Και είναι μια εταιρεία η οποία κατ’ επανάληψη έχει αναδειχθεί κορυφαίος προμηθευτής αεροπορικών εταιρειών. Το 2014 αναμένεται να είναι μια ακόμη καλύτερη τουριστική χρονιά. Αυτό όμως είναι και λίγο πρόβλημα όταν το συντριπτικό κομμάτι του τζίρου σας είναι φόροι και εσείς καλείστε να λειτουργήσετε ως φοροεισπράκτορες του ελληνικού Δημοσίου. Καταβάλλετε τους φόρους κρατώντας την επισφάλεια της είσπραξης από τους πελάτες σας; Θα σας απαντήσω με δύο τρόπους. Κατ’ αρχήν αυτός ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει η αγορά των καυσίμων, όπου ουσιαστικά οι εταιρείες παίζουν ένα διπλό ρόλο – εξυπηρέτηση των πελατών

Και ως ένα βαθμό δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό. Ακριβώς. Σκεφτείτε ότι, αν κάποιος χρηματοδοτήσει επέκταση της πίστωσης σε μια οποιαδήποτε αγορά χωρίς αυτό να βασίζεται στα δεδομένα μιας σωστής επιχειρηματικής απόφασης και πρόκειται απλά για μια διοικητική πράξη, δεν θα το βρει κάποια στιγμή μπροστά του; Εγώ πιστεύω ότι οι επενδύσεις πρέπει να γίνονται με καθαρά, επιχειρηματικά κριτήρια, για να είναι καθαρή και αξιόπιστη η αγορά. Και νομίζω ότι όλες οι σοβαρές εταιρείες, όχι μόνο στο χώρο των πετρελαιοειδών, σκέφτονται με ανάλογο τρόπο. Η BP μέσα από τα brands – κατά κύριο λόγο μέσα από την Castrol – επενδύει στους πελάτες της. Επενδύει όχι μέσω του ανοίγματος των πιστώσεων… Αλλά με ποιον τρόπο; Θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Ένας από τους μεγάλους πελάτες μας είναι τα εξουσιοδοτημένα συνεργεία. Όταν λοιπόν ένα εξουσιοδοτημένο συνεργείο θέλει να επεκταθεί, να βελτιώσει τις υποδομές του, για να μπορεί να εξυπηρετήσει καλύτερα τους πελάτες του, εμείς συμβάλλουμε σε αυτή του την προσπάθεια. Αυτό όμως το κάνουμε στο πλαίσιο ενός επιχειρηματικού σχεδίου που καταρτίζουμε μαζί με τον πελάτη μας . Αυτή είναι η μία περίπτωση. Η άλλη είναι οι μεγάλοι έμποροι λιπαντικών, που παίζουν έναν κρίσιμο ρόλο στην ελληνική αγορά. Συνήθως αναφέρονται ως μεταπωλητές. Στην πραγματικότητα όμως εμείς έχουμε αλλάξει και δουλεύουμε με ανθρώπους οι οποίοι ασπάζονται την ίδια φιλοσοφία εξυπηρέτησης των καταναλωτών με εμάς. Με αυτούς τους ανθρώπους δουλεύουμε σε πολύ στενή συνεργασία και επενδύουμε στις δικές τους υποδομές. Από υποδομές μηχανημάτων και υπολογιστικών συστημάτων, για να κάνουν τη δουλεία τους, μέχρι την πρόσληψη και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού τους σε τακτά χρονικά διαστήματα. Έτσι επενδύουμε εμείς στους πελάτες μας. Είμαστε αντίθετοι στο να πέφτουν λεφτά στην αγορά τα οποία μπορεί να χάνονται. Αυτό το είδος επένδυσης είναι κάτι που και εταιρείες και τράπεζες το έχουν μετανιώσει πικρά. Δεν θέλουμε να βρεθούμε και εμείς σε αυτή την κατάσταση.

Σε κεντρικό επίπεδο η BP υπέγραψε μια συμφωνία με τα Ελληνικά Πετρέλαια. Μιλάω για το δίκτυο πρατηρίων. Θα ήθελα να μου πείτε πώς νιώθετε γι’ αυτή τη συμφωνία και πώς η βρετανική εταιρεία αντιμετωπίζει την εγχώρια αγορά. Κατ’ αρχήν νιώθω πολύ καλά από τη συνεργασία μας με τα Ελληνικά Πετρέλαια, που είναι ένας πάρα πολύ αξιόλογος παίκτης της αγοράς. Κατά τη γνώμη μου, έχουν χρησιμοποιήσει σωστά την τεχνογνωσία μας. Διότι η συνεργασία με την BP δεν είναι μια απλή συνεργασία branding. Είναι συνεργασία που σχετίζεται και με τεχνογνωσία στα προϊόντα αλλά και στον τρόπο εξυπηρέτησης και χειρισμού του δικτύου. Για παράδειγμα όταν λέω τεχνογνωσία το BP Ultimate brand συνδέεται με τεχνολογία σε αυτά τα καύσιμα, κάτι που είναι πνευματική περιουσία της BP. Μέσα από τη συνεργασία αυτή, η τεχνογνωσία περνάει στα Ελληνικά Πετρέλαια. Κατά τη γνώμη μου είναι μια επιτυχημένη συνεργασία γι’ αυτό έχει ανανεωθεί και συνεχίζεται. Βεβαίως είναι θέμα των Ελληνικών Πετρελαίων πώς θα το χειριστούν από εδώ και πέρα, όμως είμαι πάρα πολύ ευχαριστημένος. Οφείλω να πω ότι η συνεργασία μας με τα Ελληνικά Πετρέλαια δεν είναι μόνο το πολύ γνωστό branding. Αγγίζει μια σειρά από άλλες δραστηριότητες. Αγγίζει για παράδειγμα τη δραστηριότητα των λιπαντικών Castrol και BP, που είναι διαθέσιμα μέσα από τα πρατήρια του δικτύου των ΕΛΛΠΕ, όχι μόνο μέσα από τα πρατήρια με το brand της BP, αλλά και μέσα από τα πρατήρια με το brand της ΕΚΟ. Υπάρχει δηλαδή μια στρατηγική συνεργασία, η οποία επεκτείνεται σε πολλούς τομείς, όπως της παραγωγής, της αποθήκευσης και της διακίνησης λιπαντικών. Είναι μια συνεργασία στρατηγικού χαρακτήρα. Βεβαίως στον εμπορικό τομέα είμαστε δύο διαφορετικές εταιρείες και άρα ανταγωνιστές. Αλλά είναι στρατηγική συμφωνία με την έννοια της αλληλοϋποστήριξης. Πώς βλέπει η ΒΡ την ελληνική αγορά; Η BP δεν έφυγε ποτέ από την ελληνική αγορά. Αντιθέτως εξακολουθεί να δραστηριοποιείται και να επενδύει σε αυτήν. Αν κάποιος δει τα οικονομικά μας στοιχεία θα διαπιστώσει ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένα πολύ σημαντικό επενδεδυμένο κεφάλαιο από μέρους της BP. Είστε από το 1951 στην Ελλάδα. Πράγματι ως BP Ελληνική δραστηριοποιείται από το 1951. Η παρουσία της εταιρείας στη χώρα όμως είναι πάνω από 80 χρόνια. Από τη δεκαετία το ’20. Η BP βλέπει την Ελλάδα σαν μια σημαντική αγορά, γι’ αυτό και έχει επενδύσει πολύ σημαντικά κεφάλαια. Είναι δε μεταξύ των εκατό μεγαλύτερων εταιρειών της χώρας. Τώρα στην αγορά των καυσίμων εδάφους διαπιστώσαμε ότι δεν είχαμε τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε περισσότερο και ότι υπήρχαν άλλες επιχειρήσεις – τα ΕΛΠΕ στη συγκεκριμένη περίπτωση - που είχαν τη δυνατότητα να την αναπτύξουν περισσότερο. Έτσι λοιπόν, αντί να έχουμε τη δική μας υποδομή, γιατί αυτό ήταν το βασικό που πουλήθηκε, προτιμήσαμε να παραμείνουμε στην ελληνική αγορά με τον τρόπο που είδατε, μέσα από το brand, που το χειρίζεται βέβαια ο στατηγικός συνεργάτης που είναι τα ΕΛΠΕ. Διατηρώντας και αναπτύσσοντας το υπόλοιπο κομμάτι. Ακριβώς, όπως σας είπα, είμαστε ο market leader στα λιπαντικά όπως και στα αεροπορικά καύσιμα ειδικά για το προϊόν Avgas που μόνο η air bp προσφέρει στην Ελληνική αγορά. Αλλά ι ταυτόχρονα ένας φορέας παροχής τεχνογνωσίας. Έτσι λοιπόν έχουμε μια σημαντική παρουσία στην Ελλάδα, την οποία και επεκτείνουμε. Μάλιστα είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πω ότι προσφάτως λανσάραμε ένα καινούργιο προϊόν για την αγορά των αυτοκινήτων, το Castrol EDGE TITANIUM FST™(Fluid Strength Technology) με μια επαναστατική τεχνολογία, βασισμένη στο τιτάνιο όπως λέει και το όνομά του, η οποία προσφέρει πολύ περισσότερα από ότι θα μπορούσε να σκεφθεί κανείς. Δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στην αγορά. Δεν έχω αμφιβολία ότι οι ανταγωνιστές μας σύντομα θα προσπαθήσουν να μας φθάσουν, αλλά εμείς θα συνεχίσουμε να προχωράμε. Κύριε Μιχαλακάκη, σας ευχαριστώ θερμά για αυτή τη συνομιλία. Και εγώ σας ευχαριστώ.

.

newtimes 15


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Έλια Βλάχου

Όταν η βιοτεχνική και βιομηχανική ιστορία συνάντησε το περιβάλλον και τον πολιτισμό Ένα φωτεινό παράδειγμα εταιρικής υπευθυνότητας είναι η ύπαρξη του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ). Η κυρία Έλια Βλάχου, υπεύθυνη του ιδρύματος, μιλά για το ρόλο του στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της χώρας αλλά και για τα σχέδια της διοίκησης για το επόμενο διάστημα, μεταξύ των οποίων η δημιουργία δύο νέων θεματικών μουσείων, του Μουσείου Μαστίχας στη Χίο και του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα. Κυρία Βλάχου, η συνεισφορά του ιδρύματος είναι σημαντική κυρίως εξαιτίας του γεγονότος ότι αυτή απλώνεται σε πάρα πολλά σημεία της ελληνικής περιφέρειας. Ποια είναι τα βασικά κανάλια μέσω των οποίων περνάτε τη δράση σας; Έχετε δίκιο. Από την αρχή το ΠΙΟΠ στόχευσε στην ενίσχυση της ελληνικής περιφέρειας. Γι’ αυτό ξεκινήσαμε την ανάπτυξη ενός δικτύου θεματικών τεχνολογικών μουσείων που απλώνονται σχεδόν σε ολόκληρη την Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν επτά μουσεία και άλλα δύο είναι υπό κατασκευή.

τεχνολογίας από τα αρχαία ως τα νεότερα χρόνια. Τη λεγόμενη βιομηχανική αρχαιολογία ή με απλά λόγια την παραγωγική ιστορία του τόπου μας. Ερχόμαστε να συνδέσουμε το περιβάλλον και τον πολιτισμό της κάθε περιοχής. Γι’ αυτό και θα παρατηρήσετε ότι σε κάθε περιοχή δημιουργείται και αντίστοιχο θεματικό μουσείο, με βάση πάντα την ταυτότητα του τόπου. Τα δύο υπό κατασκευή μουσεία μας είναι το Μουσείο Μαστίχας στη Χίο και το Μουσείο Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα. Η κατασκευή των δύο αυτών μουσείων χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ.

Ποια είναι αυτά; Έχουμε το Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί, το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στο Βόλο, το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας στην Αγία Παρασκευή της Λέσβου, το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στο γνωστό χωριό των μαρμαράδων στον Πύργο της Τήνου, το Μουσείο Περιβάλλοντος στη λίμνη Στυμφαλίας, το υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα και το Μουσείο της Ελιάς και του Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη. Αυτά είναι τα επτά μουσεία που ήδη λειτουργούν και τα οποία έχουν χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά προγράμματα – κονδύλια από το Β’ και το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης κατευθύνθηκαν στην κατασκευή των έργων. Αντιστοίχως, η λειτουργία των μουσείων, όπως άλλωστε και η λειτουργία ολόκληρου του ιδρύματος, επιχορηγείται από την Τράπεζα Πειραιώς.

Πώς διευθύνεται το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς; Διευθύνεται από διοικητικό συμβούλιο, με επικεφαλής την πρόεδρό του, κυρία Σοφία Στάικου. Η ίδια εργάζεται με το όραμα της σύνδεσης του περιβάλλοντος με τον πολιτισμό. Πρόκειται για έναν πολύ ενδιαφέροντα και πρωτοποριακό στόχο, που καλούμαστε να υλοποιήσουμε μέσα από πληθώρα ενεργειών. Πρέπει να σας πω ότι, εκτός από το δίκτυο μουσείων, ασκούμε μια σειρά πολύ σημαντικές δραστηριότητες, όπως είναι το πολύ πλούσιο εκδοτικό έργο του ιδρύματος, τα ερευνητικά του προγράμματα που υλοποιούμε σε στενή συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα. Έχουμε επίσης πολλές πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δράσεις, τόσο στην επαρχία όσο και στην Αθήνα. Αυτή τη στιγμή διαθέτουμε ένα ιδιαίτερα πλούσιο ιστορικό αρχείο, το οποίο στοχεύουμε να το ανοίξουμε όχι μόνο στους επιστήμονες αλλά και στο ευρύ κοινό. Επίσης λειτουργούμε στην Καλλιθέα μια πολύ ενδιαφέρουσα βιβλιοθήκη.

Στον πυρήνα της δραστηριότητας των θεματικών πάρκων είναι η βιοτεχνική και βιομηχανική παράδοση του τόπου. Έτσι δεν είναι; Ακριβώς. Ο στόχος μας είναι να αναδείξουμε την ιστορία της

16 newtimes

Ποιοι είναι οι δεσμοί που έχετε δημιουργήσει με την κοινωνία; Με ποιες ομάδες εργάζεστε περισσότερο; Πώς καλλει-

Έλια Βλάχου, υπεύθυνη του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ)

εργείτε τις σχέσεις σας με τα σχολεία και την ακαδημαϊκή κοινότητα; Όλα αυτά τα μουσεία δημιουργήθηκαν και συντηρούνται μέσα από ένα πλήθος συνεργειών. Είναι συνέργειες είτε με την τοπική κοινωνία και την ευρύτερη περιοχή είτε με το Δημόσιο. Σημαντικότατη είναι η αρωγή του υπουργείου Πολιτισμού στην όλη αυτή προσπάθεια. Επίσης των υπουργείων Τουρισμού και Ανάπτυξης. Αυτό το οποίο στοχεύουμε είναι τα μουσεία να γίνουν καθημερινοί χώροι των πολιτών των περιοχών στις οποίες αυτά βρίσκονται. Στόχος μας δεν είναι μόνο η τόνωση της τουριστικής κίνησης. Είναι επίσης η δημιουργία πολιτιστικών πυρήνων και κυττάρων πολιτισμού στην ελληνική περιφέρεια, που συχνά είναι παραμελημένη ή αγνοημένη. Γι’ αυτόν το λόγο σε όλα τα μουσεία διοργανώνουμε τακτικά εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία απευθύνονται σε σχολικές ομάδες. Εντοπίζουμε ειδικές ομάδες κοινού κατά περίπτωση που μπορούμε να προσελκύσουμε σε κάθε περιοχή, οργανώνουμε πολλές πολιτιστικές δράσεις με κάθε ευκαιρία, με κάθε αφορμή. Είτε αυτή είναι η Διεθνής Ημέρα Μουσείων, είτε είναι οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς, είτε είναι η Ημέρα του Νερού, η Γιορτή της Μητέρας, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Με κάθε ευκαιρία, υπάρχει λόγος να έρθουν οι ντόπιοι και οι επισκέπτες στο μουσείο μας. Από εκεί και πέρα, έχουμε κύκλους εκδηλώσεων, όπως είναι οι προβολές ντοκιμαντέρ και οι προβολές παιδικών ταινιών, σε περιοχές που πολλές φορές δεν υπάρχουν καν κινηματογράφοι. Μιλάμε λοιπόν για ενεργούς χώρους; Ακριβώς, τα μουσεία είναι ζωντανοί χώροι. Και αυτό θέλουμε να περάσει ως μήνυμα στην τοπική κοινωνία.


Interview

Η βόλτα του μήνα Νέο εστιατόριο για τον Όμιλο Καστελόριζο Σε ένα πολύ ζεστό & φιλόξενο χώρο επί των οδών Μεταξά 34 & Φοίβης 11, στην καρδιά της Γλυφάδας από την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014 θα βρείτε το νέο γαστριμαργικό προορισμό, το MEZZE GLYFADA.

Το μεγάλο στοίχημα φαντάζομαι είναι το πώς αυτό θα γίνει κτήμα της νέας γενιάς; Πράγματι. Και αυτό νομίζω ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό το έχουμε πετύχει. Πρέπει να σας πω ότι πήγαμε σε μια περιοχή – τη Στυμφαλία –, όπου τα παιδιά του τοπικού σχολείου δεν είχαν πάει ποτέ στη ζωή τους σε μουσείο. Αυτή τη στιγμή τα ίδια τα παιδιά «τρέχουν» ένα ερευνητικό πρόγραμμα, στο πλαίσιο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, καταγράφοντας μνήμες και αναμνήσεις των παππούδων τους σε συνδυασμό με το μουσείο, που προβάλλει ακριβώς την παραγωγική ιστορία της περιοχής. Είναι πολύ σημαντικό να δίνεις αυτά τα εργαλεία στην κοινωνία και κυρίως στους νέους ανθρώπους που θα έχουν πλέον λόγο να παραμείνουν στον τόπο τους και όχι να φύγουν για τα αστικά κέντρα. Πράγματι, έχει πολύ μεγάλη αξία ότι στρέφετε τους προβολείς στις παραγωγικές διαδικασίες... Και στις νέες μορφές παραγωγής. Ας έλθουμε λίγο στο σήμερα. Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για τις δράσεις σας πάνω στον άξονα «πολιτισμός και περιβάλλον»; Η στόχευσή μας είναι να έχουμε μακροπρόθεσμους προγραμματισμούς με έναν πιο άμεσο ορίζοντα τριετίας: οι δράσεις που ξεκινούν εφέτος υπολογίζουμε να έχουν φέρει καρπούς σε μια τριετία. Εφέτος κλείσαμε 10 χρόνια παρουσίας και δράσης στο χώρο του πολιτισμού στην Ελλάδα. Πιστεύουμε δε ότι έχουμε εδραιώσει την παρουσία μας και στον ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο. Ο νέος μας άξονας είναι το δίπτυχο περιβάλλον - πολιτισμός, που είναι και το παρελθόν αλλά και το μέλλον μας. Αν δεν μάθουμε να σεβόμαστε αυτό το δίπτυχο, δεν υπάρχει περίπτωση να πάμε μπροστά. Επομένως ένας βασικός στόχος είναι η ανάδειξη των λεγόμενων πολιτιστικών τοπίων, δηλαδή χώρων που συνδυάζουν το περιβαλλοντικό με το πολιτιστικό ενδιαφέρον. Για παράδειγμα ο χώρος της Στυμφαλίας, ο οποίος ανήκει στο δίκτυο Natura, των περιοχών με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος και επιπλέον στο χώρο αυτόν υπάρχουν πάρα πολύ σημαντικά αρχαία και μεσαιωνικά μνημεία, τα οποία επίσης πρέπει να αναδειχθούν. Επομένως προγραμματίζουμε ένα πολύ σημαντικό Διεθνές Συνέδριο τον Οκτώβριο στην Αθήνα και στη Στυμφαλία με θέμα τους τρόπους προστασίας και ανάδειξης περιοχών που συνδυάζουν το περιβάλλον και τον πολιτισμό. Δηλαδή αυτό που λέμε πολιτιστικό τοπίο.

T

ο MEZZE GLYFADA δημιουργήθηκε με στόχο να μαγέψει & να διασκεδάσει κάθε ουρανίσκο, σε ένα χώρο χαρούμενο & παρεϊστικο που θυμίζει αυλή παλιού σπιτιού. Η διακόσμηση του χώρου έγινε από την ομάδα του Aldesign και τον αρχιτέκτονα Αλέξανδρο Λάβδα. Στο μπαρ του MEZZE GLYFADA μπορεί κανείς να γευτεί ασύγκριτους μεζέδες πίνοντας ούζο, τσίπουρο ή & να επιλέξει ένα από τα απολαυστικά ελληνικά κοκτέιλ με μαστίχα ή κρητικό ρακί & ρακόμελο. Το μενού των σεφ Σάββα Κοντούδη & Γιώργο Ζευγολατάκο περιλαμβάνει ποικιλία ζηλευτών μεζέδων, θαλασοmezze ή κρεατοmezze όπως γράφονται στον κατάλογο σε πολύ προσεγμένες τιμές. Από τη μία αυγά μάτια με σπιτικές πατάτες & πικάντικο σουτζούκι 6,50€, νόστιμη & ζουμερή σούβλα κοτόπουλου με μοναδικά πρωτότυπη παρουσίαση για περισσότερα από δύο άτομα 16€ & πατατοσαλάτα με απάκι & μυρωδικά 6€, και απ’ την άλλη τσιπούρα ολόκληρη ψημένη σε αρωματική κρούστα αλατιού 13€, μύδια αχνιστά & αρωματικά με 9,00€, κυδώνια ζωντανά με 7,50€, μπρουσκετάκια με ψητές σαρδέλες 5,50€ & μπακαλιάρος με μπραντάδα 9€. Το νέο μέλος του Ομίλου Καστελόριζο σας διασκεδάζει με έντεχνη, λαϊκή μουσική με πινελιές κρητικού & ρεμπέτικου ρεπερτορίου. Σύντομα προγραμματίζονται & ειδικές Live βραδιές

Όμιλος Καστελόριζο

Στο δυναμικό του Ομίλου Καστελόριζο περιλαμβάνονται ορισμένα από τα καλύτερα εστιατόρια της Αθήνας : ● Τα «Καστελόριζο» στην Βάρκιζα & την Κηφισιά ● Τους «Ορίζοντες» στο Λόφο του Λυκαβηττού ● Το «Όμικρον, αληθινή κουζίνα» στη Νέα Ερυθραία ● Το «K.GRILL» και το «Ρακί Μεζέ» στις Τζιτζιφιές Οι σταθερές αξίες που χαρακτηρίζουν για χρόνια τα εστιατόρια του Ομίλου Καστελόριζο παραμένουν: • Ποιότητα στις πρώτες ύλες • Προσεγμένα πιάτα • Άψογο σέρβις.

Άρα με έναν έμμεσο τρόπο θα υπάρξει και προβολή της χώρας μας στο εξωτερικό. Σαφέστατα θα έχουμε μια διεθνή προβολή της χώρας μας. Επίσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μας δοθεί η δυνατότητα αναζήτησης εργαλείων χρηματοδότησης προκειμένου τέτοιες περιοχές – πολιτιστικά τοπία – να μπορέσουν να προστατευθούν και να αναδειχθούν κατάλληλα, τόσο σε επίπεδο παραγωγικό όσο και σε επίπεδο τουρισμού. Τα δύο νέα μουσεία πότε θα προστεθούν στο δυναμικό σας; Τα δύο νέα θεματικά μουσεία, το Μουσείο Μαστίχας Χίου και το Μουσείο Αργυροτεχνίας Ιωαννίνων, ολοκληρώνονται στα τέλη του 2015. Οπότε θα ανοίξουν τις πόρτες τους στο κοινό το 2016.

.

Κυρία Βλάχου, σας ευχαριστώ θερμά! Και εγώ σας ευχαριστώ.

newtimes 17


Interview

Συνέντευξη στον ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Γιάννης Πελεκανάκης

O κ. Γιάννης Πελεκανάκης, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών, αποκαλύπτει μυστικές πτυχές «της μάχης των ψαριών» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας

Ο ευρωπαϊκός Νότος χάνει έδαφος έναντι της Τουρκίας εξαιτίας προνομίων που της έχει εκχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση Η σύγκριση δημιουργεί έντονο προβληματισμό: η ελληνική παραγωγή θαλασσοκαλλιεργειών την τελευταία τριετία έπεσε 10%. Αντίθετα την ίδια περίοδο οι Τούρκοι αύξησαν την παραγωγή των δικών τους επιχειρήσεων θαλασσοκαλλιέργειας κατά 38%. Πού οφείλεται η δραματική αυτή μείωση της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας; Απάντηση στο ερώτημα αυτό αναζητήσαμε στη συνομιλία μας με τον κ. Γιάννη Πελεκανάκη, γενικό διευθυντή του Συνδέσμου Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών. Ας την παρακολουθήσουμε: Κύριε Πελεκανάκη, τι συμβαίνει τελικά με τον ανταγωνισμό από πλευράς Τουρκίας; Θίξατε ένα πολύ σημαντικό θέμα: τον ανταγωνισμό που αντιμετωπίζει η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια. Αυτή την περίοδο ο κύριος ανταγωνιστής μας είναι η Τουρκία. Την τελευταία τριετία ο όγκος της ελληνικής παραγωγής έχει μειωθεί περίπου κατά 10%. Την αντίστοιχη περίοδο η τουρκική παραγωγή αυξήθηκε κατά 38%. Η ελ-

18 newtimes

ληνική ετήσια παραγωγή είναι στις 120.000 τόνους και η τουρκική στις 94.000 τόνους. Πού οφείλεται αυτή η δραματική ανακατανομή των μεριδίων αγοράς; Πρωτίστως ένας από τους λόγους που συνετέλεσαν στη συρρίκνωση της ελληνικής παραγωγής είναι η αδυναμία χρηματοδότησης οποιασδήποτε αύξησης της παραγωγής. Ο κλάδος τα

τελευταία χρόνια περνάει μια πολύ δύσκολη και ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, όσον αφορά τη ρευστότητα των επιχειρήσεών του. Η κρίση που ήρθε στην Ελλάδα δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο το κλίμα. Δευτερευόντως έχουμε ένα εθνικό θεσμικό πλαίσιο που δεν ευνοεί τον παραγωγό. Πρόκειται για ένα σχετικά απαρχαιωμένο θεσμικό πλαίσιο το οποίο, εκτός των άλλων, έχει ένα ελλιπέ-

στατο χωροταξικό πλαίσιο. Πάντως, για να μπορέσουμε να δώσουμε τη συνολική εικόνα, νομίζω ότι πρέπει να σταθούμε και στο προνομιακό πεδίο που δημιουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέρ της Τουρκίας. Σίγουρα. Απολαμβάνουν κάποια προνόμια, τα οποία δημιουργούν συνθήκες άνισου αντα-


Interview

γωνισμού. Για να είμαι συγκεκριμένος: αυτή τη στιγμή τα τουρκικά προϊόντα ιχθυοκαλλιέργειας μπορούν και εισάγονται στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αδασμολόγητα. Αντιστοίχως τα δικά μας επιβαρύνονται με δασμούς. Λάβετε δε υπόψη ότι έχουμε ένα νόμισμα το οποίο είναι πολύ πιο ακριβό σε σχέση με την τουρκική λίρα. Έτσι η τελική τιμή του προϊόντος μας είναι μη ανταγωνιστική. Για να το πω διαφορετικά, το τουρκικό προϊόν είναι πιο φθηνό στις ευρωπαϊκές αγορές, εκεί όπου εμείς ήδη έχουμε καθιερωθεί και έχουμε τόσα χρόνια κάποια σημαντικά μερίδια αγοράς. Έτσι τα δικά μας μερίδια έχουν αρχίσει να υποχωρούν. Με δυο λόγια, η αύξηση της τουρκικής παραγωγής κατά 38% την τελευταία τριετία σε πολύ μεγάλο βαθμό στηρίχθηκε σε ένα προνομιακό καθεστώς που δημιούργησε η ίδια η Ευρώπη σε βάρος του ευρωπαϊκού Νότου; Αυτό έχει να κάνει κυρίως με την τελωνειακή ένωση. Μια συμφωνία που υπάρχει μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας. Η αύξηση της παραγωγής οφείλεται εν μέρει και στις κρατικές ενισχύσεις που έχουν οι παραγωγοί στην Τουρκία. Διότι, από τη μια, υπάρχει μια επιδότηση ανά κιλό παραγωγής, που προφανώς διευκολύνει τον παραγωγό. Οι Τούρκοι υπολογίζεται ότι δίνουν 380 ευρώ επιδότηση ανά τόνο. Οι Τούρκοι δίνουν άλλες έμμεσες ενισχύσεις στους παραγωγούς τους; Ένα άλλο μέσο που αξιοποιούν για να στηρίξουν τα προϊόντα τους οι Τούρκοι είναι τα logistics και ο τρόπος που τα χρησιμοποιούν για την τόνωση των εξαγωγών τους. Κοιτάξτε, εμείς ακόμη στην Ελλάδα δεν έχουμε έναν εθνικό αερομεταφορέα όπως είναι η Turkish Airlines, η οποία μπορεί να διοχετεύσει τα τουρκικά προϊόντα πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο φθηνά στις απομακρυσμένες αγορές, όπως αυτή των ΗΠΑ. Εμείς πρέπει να περάσουμε μέσω Αγγλίας, όπου θα ξεφορτωθούν για να πάνε στη συνέχεια στα ψυγεία. Μιλάμε δηλαδή για μια χρονοβόρο διαδικασία και ένα κόστος το οποίο καθιστά το δικό μας προϊόν λιγότερο ανταγωνιστικό. Παρ’ όλα αυτά η ελληνική παραγωγή παραμένει ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Πώς μοιράζεται η πίτα ανάμεσα στα κράτη-παραγωγούς και ποια αναμένεται να είναι η εξέλιξη τα επόμενα χρόνια; Κυρίαρχη δύναμη στην τσιπούρα και στο λαυράκι είναι η Ελλάδα. Μιλάμε για περίπου 65% της ευρωπαϊκής παραγωγής και γύρω στο 45% της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου. Το θέμα όμως είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια η ευρωπαϊκή παραγωγή παραμένει στάσιμη. Ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα το ίδιο ισχύει και στην Ισπανία και στη Γαλλία και σε όλες τις άλλες χώρες. Το ζητούμενο όμως είναι ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα έλλειμμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εισάγουμε κάθε χρόνο περίπου 8,5 εκατ. τόνους αλιευτικών προϊόντων. Η Ευρώπη λοιπόν έχει βάλει στόχο την αύξηση της παραγωγής; Βεβαίως. Αυτή τη στιγμή για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει, ας πούμε, μια στρατηγική, κάποιες κατευθυντήριες γραμμές που θέτουν προτεραιότητες για την ανάπτυξη του κλάδου. Διότι έχει αναγνωριστεί η σημασία της ιχθυοκαλλιέργειας, και για την κοινωνική και

για την περιβαλλοντική αλλά και για την οικονομική συνεισφορά της. Και ως εκ τούτου για πρώτη φορά έχει θεσπίσει μια στρατηγική για την ανάπτυξη του κλάδου. Ο στόχος είναι από εκεί που είμαστε μια καθαρά εισαγωγική δραστηριότητα να καταφέρουμε να αυξήσουμε την παραγωγή μας. Σε απόλυτα νούμερα τι σημαίνει αυτός ο στόχος για την ευρωπαϊκή παραγωγή; Κοιτάξτε, με την ευρωπαϊκή πλατφόρμα έρευνας και τεχνολογίας είχαμε επεξεργαστεί ένα σχέδιο ανάπτυξης του κλάδου. Αν μιλήσω συγκεκριμένα για τα δικά μας είδη, την τσιπούρα και το λαβράκι, ως το 2030 πρέπει να παράξουμε επιπλέον 300.000 τόνους. Δηλαδή αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη είμαστε στις 270.000 και να πάμε συν 300.000 τόνους. Δηλαδή η ευρωπαϊκή παραγωγή να προσεγγίσει τις 600.000 τόνους; Το ερώτημα είναι πώς θα μοιραστεί αυτή η πίτα. Αν η Ελλάδα στοχεύσει να διατηρήσει το μερίδιό της πρέπει ως το 2030 να υπερδιπλασιάσει την παραγωγή της. Πρέπει να φθάσουμε τις 270.000 τόνους παραγωγής. Αυτό αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένας μεγάλος στόχος και παράλληλα μια τεράστια πρόκληση. Για να επιτευχθεί χρειάζεται μια πολύ στοχευμένη εθνική στρατηγική ανάπτυξης. Αν δεν τον πετύχουμε, το μερίδιο αυτό θα το αποσπάσουν οι Τούρκοι, έτσι δεν είναι; Ξέρετε, αυτή η τάση ήδη ισχύει. Θα σας το πω πολύ απλά: το διάστημα 2012-2013 η Ελλάδα στις κύριες αγορές της έχασε το 10% της συνολικής κατανάλωσης, και μάλιστα σε συνθήκες αυξανόμενης ζήτησης. Δηλαδή ενώ η συνολική κατανάλωση αυξανόταν εμείς υποχωρούσαμε κατά 10%. Δεν καταφέραμε να ανταποκριθούμε και είναι λογικό. Όταν λοιπόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες η παραγωγή παραμένει σταθερή και αυξάνεται μόνο στην Τουρκία, ποιος νομίζετε ότι θα πάρει το μερίδιο από την αύξηση της κατανάλωσης; Ασφαλώς οι Τούρκοι. Ξέρετε, όση ώρα σας ακούω μου έρχεται στο μυαλό ακριβώς αυτό το πράγμα. Δηλαδή να βλέπεις το παραγωγικό δυναμικό του τόπου να διψάει για ανάπτυξη και ο πολιτικός κόσμος της χώρας να παραμένει ένα πολύβουο καφενείο. Με δυο λόγια οι πολιτικοί ασχολούνται με όλα τα άλλα εκτός από τα ζωτικής σημασίας προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο της παραγωγής. Εκτιμούμε ότι έχει γίνει πλέον αντιληπτό από την πολιτική ηγεσία ότι ο κλάδος αυτός αποτελεί προτεραιότητα. Έχει μια πολύ σημαντική προοπτική ανάπτυξης με πολλαπλά οφέλη για την ελληνική κοινωνία. Και ήδη έχουν ξεκινήσει κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή έχουν ήδη εντοπιστεί τέσσερις στόχοι που πρέπει να βάλουμε για να πετύχουμε ανάπτυξη στις 270.000 τόνους ως το 2030. Πρώτος και κύριος είναι ότι φυσικά χρειαζόμαστε χώρο για ανάπτυξη. Και εδώ το σημείο-κλειδί είναι ο νέος χωροταξικός σχεδιασμός. Να ξέρει δηλαδή ο επιχειρηματίας πού θα μπορέσει να αναπτύξει την παραγωγή του. Ακριβώς. Το θέμα αυτό δεν έχει λυθεί σήμερα με το ει-

δικό χωροταξικό; Τι πρέπει να γίνει; Εκκρεμεί. Έχουν προβλεφθεί οι περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης ιχθυοκαλλιέργειας, οι οποίες όμως δεν έχουν ιδρυθεί ακόμη, είναι στα χαρτιά. Πρέπει οι διαδικασίες ίδρυσης να ολοκληρωθούν, να δούμε ποιες μονάδες είναι μέσα, τι δυναμική υπάρχει και μέσα σε αυτές τις οριοθετημένες περιοχές ποια επιπλέον ανάπτυξη μπορεί να γίνει. Αυτό είναι μια κρατική υποχρέωση ή είναι και υπόθεση των επιχειρήσεων; Προφανώς και των δύο. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι πρωτίστως πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία με τις περιοχές, να δούμε τι μπορούμε να παράγουμε μέσα στις ήδη οριοθετημένες περιοχές και από εκεί και πέρα να αναζητήσουμε νέους χώρους όπου μπορούν να εγκατασταθούν νέες μονάδες. Δηλαδή είναι το νούμερο ένα εργαλείο ανάπτυξης. Στη συνέχεια; Δευτερευόντως χρειάζεται εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου. Αυτή τη στιγμή για να βγει μια άδεια στην Ελλάδα κατά μέσον όρο απαιτούνται, στην καλύτερη περίπτωση, περίπου δύο χρόνια. Στη Νορβηγία απαιτούνται μόλις 6 μήνες. Αυτό το λέτε για την επαναδραστηριοποίηση πιθανών επενδυτών; Όχι μόνο γι’ αυτό. Δεν είναι μόνο για την προσέλκυση των επενδυτών αλλά και για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Ανανεώσεις αδειών, οτιδήποτε. Αυτές οι διαδικασίες πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτες. Έχει ξεκινήσει ήδη μια διαδικασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, για να δημιουργηθεί ένας νόμος πλαίσιο ο οποίος θα απλοποιεί κάποιες διοικητικές πράξεις, κυρίως όσον αφορά την αδειοδότηση των μονάδων. Εκτιμούμε ότι είναι σε πάρα πολύ καλό δρόμο. Πιστεύουμε ότι επί τέλους ο κλάδος θα αποκτήσει ένα πολύ μικρό κομματάκι που λέγεται νόμος πλαίσιο και μια απλοποίηση των θεσμικών διοικητικών πράξεων. Υπάρχει ωστόσο και η παράμετρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών. Οπωσδήποτε. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο το αντιμετωπίζουμε και στα προϊόντα ιχθυοκαλλιέργειας και γενικά σε όλα τα προϊόντα ζωικής και αγροτικής παραγωγής. Αυτό έχει να κάνει με τις προδιαγραφές παραγωγής και εμπορίας των ευρωπαϊκών προϊόντων σε σχέση με τα αντίστοιχα προϊόντα των τρίτων χωρών, που εισάγονται στις ίδιες αγορές, στην Ιταλία και στην Ισπανία, εκεί που είμαστε και εμείς. Δηλαδή στον Ευρωπαίο παραγωγό έχουν επιβληθεί – και καλώς – πολύ αυστηρές προδιαγραφές, οι οποίες εφαρμόζονται από το πρώτο στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας, δηλαδή από τον γόνο. Φυσικά ακολουθούν και σε όλα τα επόμενα στάδια, την πάχυνση, την εκτροφή, τη συσκευασία. Γεγονός που δεν ισχύει για τα εισαγόμενα… Ακριβώς. Στα εισαγόμενα το μόνο που βλέπουμε είναι το τελικό προϊόν. Ένα ψάρι συσκευασμένο και μια ετικέτα. Τίποτε άλλο. Άρα είναι άνισος ανταγωνισμός. Δεν διέπεται από ίσους όρους… Η ανισότητα έγκειται στο τελικό κόστος. Εγώ για

να συμμορφωθώ με αυτούς τους κανόνες παραγωγής απαιτείται να έχω πολλαπλάσιο κόστος σε σχέση με αυτό που έχει ο ανταγωνιστής μου. Και φαντάζομαι ότι δεν είναι μόνο το θέμα των προδιαγραφών… Είναι και οι περιβαλλοντικοί κανόνες που πρέπει να ισχύουν στην εκτροφή των ψαριών. Δεν είναι ίδιοι με αυτούς που έχει ο ανταγωνιστής μου εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει επίσης να κάνει με την εργασία, τα κοινωνικά προνόμια, την ασφάλιση. Τι ισχύει, για παράδειγμα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τι ισχύει σε τρίτες χώρες; Κοινοί κανόνες λέτε. Αφενός και αφετέρου ο μόνος τρόπος για να μπορέσεις να ανταποκριθείς σε αυτή την πρόκληση είναι να δώσεις στον καταναλωτή να καταλάβει την ποιοτική υπεροχή που έχει το ελληνικό προϊόν έναντι οποιουδήποτε άλλου τρίτης χώρας, του τουρκικού για παράδειγμα. Εδώ χρειάζεται να υπάρξει μια εθνική στρατηγική για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η οποία πρέπει να βασίζεται σε δύο πυλώνες: Πρώτον, την προώθηση ώστε να καταλάβει ο καταναλωτής τι τρώει και ποιο από αυτά είναι ποιοτικά ανώτερο. Και, δεύτερον, ερευνητικά προγράμματα τα οποία θα μας επιτρέψουν να διαφοροποιήσουμε τα προϊόντα μας και να ξεφύγουμε από το συνηθισμένο λαβράκι. Ενδεχομένως να μπορέσουμε να αναπτύξουμε και άλλες μορφές, όπως φιλέτο ή τυποποιημένο έτοιμο γεύμα. Με τα ερευνητικά αυτά προγράμματα θα μπορέσουμε επίσης να μειώσουμε το κόστος παραγωγής, να βελτιώσουμε τις ιχθυοτροφές, την τυποποίηση και τη συσκευασία. Με τις χρηματοδοτήσεις από την πλευρά των τραπεζών τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει; Σίγουρα πρέπει να βρεθεί άμεσα μια λύση. Όταν μια εταιρεία αιμορραγεί και δεν την βοηθάς, τότε καταλαβαίνεις ότι κάθε μέρα που περνά οδηγείται πιο κοντά στο τέλος. Και φυσικά πρέπει να εφαρμοστούν τα ίδια κριτήρια, ίδια μέτρα και ίδια σταθμά για όλες τις επιχειρήσεις. Οι όποιες λύσεις προκριθούν να μην προκαλέσουν συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού ή διαφορετικής αντιμετώπισης. Αυτό είναι το βασικό και δεν θα ήθελα να πω τίποτε άλλο σε αυτό το κομμάτι. Κύριε Πελεκανάκη, σας ευχαριστώ θερμά και ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να δούμε αυτόν τον κλάδο, που δημιουργήθηκε από το μηδέν από το ’81 και μετά, να ζει καλύτερες μέρες… Εκτιμώ ότι το 2014 θα είναι έτος επανεκκίνησης για την ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια. Διότι από τη μια βρίσκονται εν εξελίξει οι διαδικασίες οι οποίες θα εξυγιάνουν τον κλάδο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πιο ισχυρά εύρωστα σχήματα, και από την άλλη έχει γίνει αντιληπτό ότι χρειάζεται πλέον μια εθνική στρατηγική για την ανάπτυξη. Είναι ένας πολλά υποσχόμενος κλάδος. Η σημασία του έχει αναδειχθεί και από τη McKenzie και από την Deutsche Bank. Ουσιαστικά βρισκόμαστε στην αρχή της νέας προγραμματικής περιόδου και πρέπει να σχεδιάσουμε από κοινού μια στρατηγική η οποία θα βασίζεται σε συγκεκριμένους πυλώνες, προώθηση, έρευνα, χωροταξία. Σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ ευχαριστώ πολύ.

. newtimes 19


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Τζένη Γυφτέα Η αρχιτέκτονας που κάνει μόδα το... Iliada σε όλον τον κόσμο

Η κυρία Τζένη Γυφτέα, αντιπρόεδρος της εταιρείας παραγωγής ελαιολάδου Agrovim

Κυρία Γυφτέα, η χρονιά που κύλησε ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για την εγχώρια παραγωγή. Πώς κύλησαν τα πράγματα κατ’ αρχήν για το 2013 και τους πρώτους μήνες του 2014 για την εταιρεία. Το 2013 ήταν για εμάς μία από τις καλές χρονιές. Είχαμε μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ισπανία δεν είχε μεγάλη παραγωγή, οπότε είχαμε πολύ μεγαλύτερη ζήτηση, παρ’ ότι οι τιμές ήταν αρκετά υψηλές λόγω της έλλειψης της Ισπανίας. Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει εφέτος, διότι η Ισπανία έχει ρεκόρ παραγωγής. Πολλοί μιλούν για 1,7 εκατ. τόνους. Αντιθέτως η Ελλάδα έχει ρεκόρ μείωσης παραγωγής – τουλάχιστον 60% σε σχέση με πέρυσι. Και οι δύο συνθήκες δεν μας βοηθούν στον διεθνή ανταγωνισμό. Αυτό ακριβώς κράτησε τις τιμές ψηλά και εφέτος. Και πέρυσι ήταν ψηλά λόγω της έλλειψης της Ισπανίας και της μεγάλης ζήτησης. Και εφέτος είναι, ίσως ακόμη πιο ψηλά, λόγω της έλλειψης παραγωγής στην Ελλάδα. Ξέρετε, είναι δύσκολο, διότι όταν οι τιμές είναι πολύ ψηλά η Ελλάδα έχει μια αδυναμία ανταγωνισμού. Διότι, παρ’ όλα αυτά, δυσκολευόμαστε να ανταγωνιστούμε και την Ισπανία και ακόμη και πέρυσι, και ιδίως εφέτος που είναι σε πολύ χαμηλότερες τιμές. Όταν κάνεις εξαγωγές, αυτό παίζει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο.

20 newtimes

Αλήθεια, σε αυτό το πλαίσιο ποια μπορεί να είναι η διέξοδος; Η μόνη διέξοδος για τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων είναι η ποιότητα. Είναι αδύνατον να ανταγωνιστούμε στις τιμές τους άλλους και εγώ νομίζω ότι είναι και λάθος. Διότι πάντα θα υπάρχει κάποιος ο οποίος θα προσφέρει φθηνότερα από εσένα. Δεν είναι μόνο η Ισπανία. Είναι και η Τουρκία αλλά και οι άλλες χώρες της Μεσογείου που προσφέρουν ελαιόλαδο. Γνωρίζει όμως ο ξένος καταναλωτής ελαιολάδου ότι το ελληνικό ελαιόλαδο είναι ποιοτικό; Μέρος αυτών γνωρίζει. Και αυτό διότι κάναμε μεγάλο αγώνα ώστε οι ξένοι καταναλωτές να μάθουν ότι η Ελλάδα παράγει εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο σε πολύ μεγάλο ποσοστό. Πολλές φορές εξηγήσαμε ότι το ποσοστό του έξτρα παρθένου ελαιολάδου της πολύ καλής ποιότητος που έχει η Ελλάδα, σε σχέση με την Ισπανία, είναι περισσότερο. Διότι εμείς έχουμε το 80% έξτρα παρθένου, ενώ οι Ισπανοί έχουν ένα πολύ μικρό ποσοστό. Βέβαια ο καταναλωτής επηρεάζεται από το τι προϊόν υπάρχει στο ράφι. Γι’ αυτό και εμείς δώσαμε μεγάλο αγώνα για να βάλουμε το ελληνικό προϊόν στα ράφια. Έτσι πολλές αλυσίδες έχουν ελληνικό προϊόν, ιταλικό προϊόν, ισπανικό προϊόν, μείγμα ή μεσογειακό προϊόν, όπως το λένε. Άρα έχουμε

φθάσει μετά από πολλά χρόνια και πολύ μεγάλο δρόμο σε ένα πάρα πολύ καλό σημείο. Πώς βιώσατε ως επιχείρηση τη δυσμενή θέση της χώρας στα χρόνια της κρίσης; Πόσο επηρέασε τις εξαγωγικές σας προσπάθειες; Ξέρετε, προέρχομαι από το χώρο της αρχιτεκτονικής. Βρέθηκα ωστόσο στην οικογενειακή εταιρεία, όπου από την πρώτη στιγμή κάναμε έναν πολύ μεγάλο αγώνα. Προσπαθήσαμε – και σε πολύ μεγάλο βαθμό το πετύχαμε – να δώσουμε ένα ξεχωριστό στίγμα στην εταιρεία, το design, τη φινέτσα, την ποιότητα και την αξιοπιστία των προϊόντων μας. Ο μπαμπάς μου μας έμαθε ότι αυτό είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο. Όταν πρωτοξεκίνησα για την Αμερική, αυτό ήταν που κουβαλούσα στις αποσκευές μου. Πίσω μας είχαμε ένα πάρα πολύ καλό όνομα, το οποίο μας είχε βοηθήσει σε δύσκολες εποχές, όπως αυτές των αρχών της δεκαετίας του ’90. Θυμάστε, πολύ υψηλά επιτόκια κτλ. Το ίδιο μάς βοήθησε και τώρα. Αγωνίστηκα πάρα πολύ, γύρισα τον κόσμο πολλές φορές για να κάνω αυτή τη δουλειά και να τοποθετήσω το προϊόν, να δημιουργήσουμε ένα ελκυστικό brand. Θέλω να σας πω ότι αυτή η περίοδος με κούρασε περισσότερο. Αντιμετωπίζατε την έλλειψη αξιοπιστίας της χώρας και τη δυσφήμηση από τα μεγάλα

μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού εις βάρος της Ελλάδος; Σίγουρα, όμως και από την πλευρά της χώρας μας δεν υπήρχε η σιγουριά και το ασφαλές περιβάλλον που θα μας στήριζε στις εξαγωγικές μας προσπάθειες. Νιώθαμε ότι κάνουμε έναν αγώνα χωρίς να έχουμε καλυμμένα τα νώτα μας. Πριν, όταν η χώρα ακολουθούσε αναπτυξιακή τροχιά, δεν είχαμε τέτοιου είδους προβλήματα. Είχαμε προβλήματα – θυμάστε τις υποτιμήσεις της δραχμής, τα μεγάλα επιτόκια –, αλλά η χώρα ήταν σε ανάπτυξη, σε άνοδο. Οι τράπεζες ήταν δίπλα σας... Πράγματι, οι τράπεζες βοηθούσαν. Τώρα υπάρχει αυτή η ανασφάλεια και η μιζέρια στον κόσμο. Λειτουργούμε σε ένα περιβάλλον όπου κανείς δεν είναι ευχαριστημένος και είναι πάρα πολύ δύσκολο. Εκτός του ότι οι ξένοι σε αντιμετωπίζουν με κάποιο σκεπτικισμό. Ειδικά στην αρχή της κρίσης είχαμε πάρα πολλά προβλήματα. Από την πλευρά των ξένων υπήρχε μια αμφιβολία στο αν θα συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε στη δουλειά μας και τις υποχρεώσεις μας. Πώς λοιπόν η Agrovim κατάφερε μέσα στο 2013, χρονιά κατά την οποία η κρίση σοβούσε, να παρουσιάσει μια από τις καλύτερες επιδόσεις της; Η κρίση δεν ήταν μόνο το 2013. Είναι δυστυχώς


Interview

5 χρόνια. Κοιτάξτε, εμείς έχουμε την ομάδα των αγοραστών οι οποίοι μας στηρίζουν και μας πιστεύουν. Τους γνωρίζω όλους προσωπικά και μας ξέρουν χρόνια. Από την άλλη, έχουμε την ομάδα των παραγωγών μας, οι οποίοι και αυτοί στηρίζουν την εταιρεία. Η παράμετρος αυτή είναι πάρα πολύ σημαντική. Και είναι από τα μεγαλύτερα κεφάλαια που μπορεί να έχει μια εταιρεία. Είναι η πρώτη ύλη. Με πόσους παραγωγούς συνεργάζεστε; Έχουμε μια διαπιστευμένη ομάδα 400 παραγωγών ολοκληρωμένης διαχείρισης, για το ελαιόλαδο και τις ελιές. Αυτοί παρακολουθούνται σε σταθερή βάση, πιστοποιούνται, τους κάνουμε σεμινάρια. Στον ευρύτερο κύκλο των συνεργατών μας εντάσσονται 3.000 παραγωγοί από τη Μεσσηνία και τη Λακωνία. Η λογική μας είναι ότι πρέπει να υποστηρίζεις τον παραγωγό σου και στις καλές και στις κακές περιόδους. Στο μέτωπο της εξωστρέφειας, ποιες είναι οι χώρες που λειτουργούν ως βασικοί πυλώνες των εξαγωγών σας; Οι βασικότερες χώρες, που κάνουν και τον μεγαλύτερο τζίρο, είναι η Αυστρία, η Αγγλία – ήταν από τις πρώτες μας αγορές και εκεί έχουμε έναν πολύ καλό διανομέα που τοποθετεί τα προϊόντα μας σε όλα τα σουπερμάρκετ –, η Γερμανία, οι σκανδιναβικές χώρες, η Αίγυπτος, η Αμερική, η Ελβετία. Πρέπει να σας πω ότι όπως στην Αυστρία έτσι και στην Ελβετία έχουμε σημαντική παρουσία και στα βιολογικά προϊόντα. Στην προσπάθεια εξωστρεφούς ανάπτυξης τα ατού μας είναι, πρώτον, η ποιότητα και, δεύτερον, η συσκευασία. Επενδύσαμε και επενδύουμε πολλά χρήματα και στις δύο κατευθύνσεις. Η αλήθεια είναι ότι κάνατε σπουδαία δουλειά στη συσκευασία. Πράγματι. Έχουμε ένα γραφείο για το branding, το οποίο μας βοηθά πολύ. Πιστεύω ότι ήμασταν οι πρώτοι που βάλαμε το λάδι σε τόσο εντυπωσιακή συσκευασία στην Ελλάδα, γεγονός που επισφραγίστηκε με σπουδαία διάκριση. Αλήθεια, τι αντιπροσωπεύουν οι εξαγωγές στη συνολική σας δραστηριότητα; Το συντριπτικό ποσοστό του τζίρου μας, περίπου το 90%. Πέρυσι έφθασε στο 94%. Και στην εγχώρια όμως αγορά, αν και δεν έχουμε μεγάλη παρουσία, έχουμε φτιάξει ένα εξειδικευμένο brand. Κάνουμε Κορωνέικο και ΠΟΠ Καλαμάτας σε επιλεγμένα σουπερμάρκετ. Ποια είναι τα βασικά brand names της εταιρείας; Η ναυαρχίδα μας είναι το ILIADA. Υπάρχουν όμως και άλλα, όπως το Olvion, το Olive Art – ένα μίνιμαλ, πολύ προχωρημένο από άποψη design προϊόν που προορίζεται για τις σκανδι-

ναβικές χώρες –, το Erato, το Elina, το Delphi. Αυτά είναι τα κύρια brands στο ελαιόλαδο. Έχουμε επίσης ολόκληρη σειρά στις ελιές. Είναι αλήθεια ότι σε κάποιες χώρες, όπως το Ντουμπάι, κυριαρχεί το Iliada; Πράγματι, το Iliada κυριαρχεί στο Ντουμπάι. Το έχουμε σε σουπερμάρκετ με οργανικά προϊόντα. Εκεί είμαστε και στα Carrefour. Νομίζω ότι μέχρι πρότινος ήταν το μόνο ελληνικό λάδι που διετίθετο στα Carrefour. Η Μέση Ανατολή είναι μια πολύ καλή αγορά, διότι υπάρχει πολύ χρήμα. Ποιες νέες αγορές ανοίγετε; Πέρυσι βάλαμε στη λίστα των χωρών που εξάγουμε τις αγορές της Ουκρανίας, της Βραζιλίας, της Μαλαισίας, του Αζερμπαϊτζάν. Ταυτόχρονα κάθε χρόνο ενισχύουμε την αγορά της Ιαπωνίας και της Ρωσίας. Πολύ συχνά ακούγεται η άποψη ότι μέσω του ελαιολάδου προβάλλεται και η Ελλάδα. Είναι έτσι; Αναμφίβολα προβάλλεται η χώρα. Πιστεύω ότι είμαστε πρεσβευτές και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε και πολύ προσεκτικοί. Το παρελθόν έτος είχαμε επισκέπτες από την Αυστρία. Ήλθαν εκπρόσωποι από τις μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας. Τους ξεναγήσαμε: από το δέντρο και το ελαιοτριβείο ως το εργοστάσιο και την τυποποίηση. Τους φέραμε και σε επαφή με τους παραγωγούς. Τους κάναμε σεμινάριο, πώς να δοκιμάζουν το λάδι, τους είχαμε ιταλικό, ισπανικό και ελληνικό ελαιόλαδο. Θέλαμε να μάθουν ποιο είναι το πιο καλό και πώς πρέπει να επιλέγουν όταν παίρνουν ελαιόλαδο. Καταλαβαίνετε βεβαίως ότι το ίδιο κάνουν και οι Ισπανοί και οι Ιταλοί. Οφείλουμε λοιπόν να είμαστε παρόντες. Τους φιλοξενήσαμε, έμειναν κατενθουσιασμένοι, έγραψαν τα καλύτερα για τη χώρα μας. Υπέροχες φωτογραφίες των παραγωγών στα χωράφια τους, στα δέντρα τους. Ήταν πραγματικά μια πολύ ωραία προβολή. Και αυτοί, ξέρετε, είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές. Διότι γνωρίζουν τους Έλληνες, βλέπουν τον αγώνα που κάνουμε. Σε αυτή την τρομακτική προσπάθεια εξωστρέφειας λοιπόν αυτό που οφείλει το κράτος είναι τουλάχιστον να μη βάζει εμπόδια. Μιλώ για τις παραγωγικές επιχειρήσεις και την επιστροφή του ΦΠΑ. Το θέμα που θίγετε είναι πραγματικά απίστευτο. Όχι τίποτα άλλο, έχουμε και Μεσσήνιο Πρωθυπουργό... Μην περιμένουμε να τα κάνει όλα ο Πρωθυπουργός. Πρέπει να δουλέψουν και οι υπόλοιποι γύρω γύρω. Πράγματι, ο ΦΠΑ είναι ένα

μεγάλο αγκάθι στις εξαγωγές των επιχειρήσεων. Υπάρχουν όμως και άλλα πράγματα. Πρόσφατα βγήκε η νομοθεσία από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης που λέει ότι όσοι έχουν ιδιόκτητες ή ενοικιασμένες εγκαταστάσεις είναι υποχρεωμένοι για τις αγορές τους από τους παραγωγούς να καταθέτουν εγγυητικές ύψους 150.000 ευρώ. Όσοι δεν έχουν εγκαταστάσεις και λειτουργούν ως έμποροι ή είναι αλλοδαπές εταιρείες δεν έχουν καμία υποχρέωση... Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι αποφασίζονται πράγματα για κάποιον τομέα και δεν ρωτούν τους ειδικούς. Αν είχατε απέναντί σας τα πρόσωπα που καθορίζουν την πολιτική για το ελαιόλαδο τι θα τους λέγατε; Θα τους έλεγα ότι το ελαιόλαδο είναι ένα εθνικό προϊόν, ένα εθνικό κεφάλαιο. Και έτσι πρέπει να το βλέπουμε. Οφείλουμε λοιπόν να κάνουμε έναν εθνικό σχεδιασμό προώθησης όχι μόνο του ελαιολάδου αλλά όλων των εθνικών προϊόντων: του ελαιολάδου, της φέτας, των τοπικών προϊόντων, του κρασιού. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Ας το κάνουμε όπως και οι άλλες χώρες. Εννοείτε ότι γίνεται μια εθνική προσπάθεια και δεν πάει κανείς μόνος του; Ακριβώς. Εδώ είχαμε κρούσματα για το ελληνικό ελαιόλαδο στην Αμερική που ήταν ονόματα ελληνικά, «Λακωνία ελαιόλαδο», «έξτρα παρθένο ελαιόλαδο», που ήταν πυρηνέλαια, συσκευασμένα στην Ιταλία. Προβληματικά λάδια που μας έκαναν κακό. Και ο Έλληνας πρόξενος και ο εμπορικός ακόλουθος, τους οποίους είχαμε ειδοποιήσει πάμπολλες φορές, δεν έκαναν απολύτως τίποτε. Αυτό κάνει κακό στο εθνικό μας προϊόν διότι χαλάει το όνομα της ποιότητος, το οποίο προσπαθούμε εμείς με νύχια και με δόντια να δημιουργήσουμε. Εδώ πρέπει να μας προστατεύσει το κράτος, με τους θεσμούς και με τους φορείς που έχει. Δεν μπορούμε να το κάνουμε εμείς μεμονωμένα. Και δεν μπορώ εγώ κάθε φορά να βρίσκω αυτούς που κάνουν παρανομίες. Καταλαβαίνετε. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνονται κάποια βήματα; Γίνονται ύστερα και από παράπονα που έκαναν και οι Ιταλοί και οι Ισπανοί. Ήρθε λοιπόν η Ευρωπαϊκή Ένωση να βάλει τάξη. Πρέπει όμως εμείς πρωτίστως να εργαστούμε όλοι μαζί. Να προστατεύσουμε και να προωθήσουμε τα εθνικά μας προϊόντα. Να υποστηρίξουμε αυτούς που σέρνουν το κάρο. Για να σύρεις μπροστά την οικονομία, πρέπει να βοηθήσεις αυτούς που έχουν δύναμη. Δεν λέω να μη βοηθήσεις τους άλλους. Όλους. Αλλά αυτούς που θα πάρουν την ανεργία πάνω τους και θα δημιουργήσουν υπεραξία πρέπει να τους βοηθήσεις

πρώτα. Εσείς ξέρετε; Εγώ πάντως δεν ξέρω πόσες από τις εταιρείες θα επιβιώσουμε. Εσείς πάντως είστε μια εταιρεία που και το προσωπικό σας αυξήσατε στη διάρκεια της κρίσης και τις εξαγωγικές επιδόσεις. Δηλαδή δεν αντέξατε απλά αλλά αυξήσατε και τους ρυθμούς σας. Ακριβώς. Διότι, ξέρετε, όταν έρχεται η καταιγίδα πρέπει να έχεις αντίσταση. Είναι θέμα μηχανικής. Διότι, αν κάνεις πίσω, θα σε πάρει μαζί της. Οπότε εμείς αποφασίσαμε να αντισταθούμε επενδύοντας ακόμη περισσότερο και κάνοντας μεγαλύτερη προσπάθεια. Προσλάβαμε νέους ανθρώπους στον τομέα των πωλήσεων αλλά και στον τομέα ποιότητας προϊόντων για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των αλυσίδων, που κάθε μέρα είναι και μεγαλύτερες. Και συνεχίσαμε να κάνουμε τη δουλειά μας με ακόμη μεγαλύτερη δύναμη. Αυτό νομίζω ότι ήταν που μας έκανε να αντιμετωπίσουμε το κύμα. Και βέβαια αυτό το εκτιμούν και οι πελάτες, οι οποίοι σε εμπιστεύονται, οι οποίοι βλέπουν τι γίνεται και εσύ είσαι εκεί στην ώρα σου. Αυτό εκτιμάται, και αυτό είναι το πλεονέκτημα που έχεις. Σας ευχαριστώ θερμά για αυτή την κουβέντα και ελπίζω ότι θα βρεθούμε και σε πολύ πιο ευνοϊκές συνθήκες. Και εγώ σας ευχαριστώ. Και εγώ το ελπίζω. Να είμαστε αισιόδοξοι πάντα.

.

newtimes 21


Interview

Συνέντευξη στον ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Γρηγόρης Τάσσιος Ανθίζει ξανά ο οδικός τουρισμός στη Βόρεια Ελλάδα O κ. Γρηγόρης Τάσσιος, πρόεδρος του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής Χαλκιδικής, θεωρεί ότι οι αγορές της Τουρκίας και της Ιταλίας μπορούν να τονώσουν τον τουρισμό της Βόρειας Ελλάδας

Διακόσιες χιλιάδες Ουκρανοί τουρίστες αλλά και ο προβληματισμός από την υποχώρηση του ρωσικού νομίσματος έναντι του ευρώ είναι οι πρώτες απώλειες που μετρά ο ελληνικός τουρισμός για το 2014. Παρ’ όλα αυτά, τα μηνύματα που έρχονται από όλον τον κόσμο, ιδιαίτερα από τις αγορές της Γερμανίας, της Βρετανίας και των σκανδιναβικών χωρών κάνουν λόγο για αισθητή αύξηση των τουριστικών μεγεθών: από 17,5 εκατ. ξένους επισκέπτες το 2013 εφέτος αναμένεται να φθάσουμε περίπου τα 19 εκατ.! Η προσδοκία αυτή αλλά και οι επίμονες προσπάθειες των τουριστικών επιχειρηματιών της Χαλκιδικής για το άνοιγμα δύο νέων αγορών – της Τουρκίας και της Ιταλίας – βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνομιλίας μας με τον κ. Γρηγόρη Τάσσιο, πρόεδρο του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής Χαλκιδικής και της Ένωσης Ξενοδοχείων Χαλκιδικής. Κύριε Τάσσιο, είναι έτσι τα πράγματα; Η Ουκρανία είναι μια αγορά η οποία λόγω των γεγονότων θα χαθεί; Έτσι φαίνεται. Πέρυσι είχαμε 200.000 αφίξεις από την Ουκρανία. Από αυτούς οι 40.000 είχαν επισκεφθεί τη Χαλκιδική. Μετά την έκθεση του Κιέβου θα έχουμε μια πιο συγκεκριμένη εικόνα. Υπάρχει όμως η πολύ σημαντική παράμετρος για το 2014 ότι έχουν ανακάμψει σημαντικά άλλες αγορές, κυρίως η Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Έτσι θα υπερκαλύψουμε τις απώλειες. Ο ελληνικός τουρισμός θα κληθεί ωστόσο να αντιμετωπίσει μία ακόμη δυσκολία που αφορά τη ρωσική αγορά. Ναι, υπάρχει μια δυσκολία την οποία μπορώ να πω ότι τη διαβλέπαμε οι τουριστικοί οργα-

22 newtimes

νισμοί, οι tour operators και οι ξενοδόχοι μετά τις γιορτές. Αυτή προήλθε από τη διολίσθηση που είχε το ρούβλι σε σχέση με το ευρώ. Έτσι τα πράγματα έδειχναν ότι θα είχαμε ένα πιο ακριβό τουριστικό πακέτο σε σύγκριση με το 2013. Να πούμε ότι το 2013 η ισοτιμία του ευρώ ήταν 39 ρούβλια ενώ τώρα είναι στα 50 ρούβλια. Όπως καταλαβαίνετε, μιλάμε για σημαντική διαφορά. Ποια ήταν τα μηνύματα που πήρατε από τη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού της Μόσχας; Κοιτάξτε, σε αυτήν η Ελλάδα είχε μια πολύ σημαντική παρουσία. Είχαμε ένα μεγάλο περίπτερο του ΕΟΤ, 800 τ.μ., και αξιόλογες παρουσίες τόσο τουριστικών οργανισμών όσο και επιχειρήσεων. Έχουμε την τύχη να διαθέτουμε μεγάλους Έλληνες tour operators που δραστηριοποιούνται

για τη χώρα. Δεν έχει σημασία ότι ξεκινούν από τη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη, τα οφέλη αφορούν όλη τη χώρα. Στην έκθεση αυτή προέκυψαν 2-3 σημαντικά στοιχεία: πρώτον, οι Ρώσοι μάς υποδεχθήκαν με πολλή θέρμη, άρα αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα απέναντι στη χώρα μας και αυτό είναι που μας κάνει να αισιοδοξούμε. Πιστεύω ότι θα γίνει μια μοιρασιά της χασούρας ανάμεσα σε tour operators και ξενοδόχους. Γίνεται μια συζήτηση να δούμε πώς μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όσον αφορά την τιμολογιακή πολιτική έτσι ώστε να πιάσουμε τις επιδόσεις του 2013. Ποιες ήταν αυτές για Ελλάδα και Χαλκιδική; Στην Ελλάδα ήλθαν 1,2 εκατ. Ρώσοι, από τους

οποίους οι 150.000 επισκέφθηκαν τη Χαλκιδική. Οι Ρώσοι αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη εθνική αγορά για τον τουρισμό της Χαλκιδικής. Πιστεύω ότι το 2014 θα πιάσουμε τα περυσινά νούμερα. Είναι θετικό ότι το πρόβλημα της βίζας έχει αντιμετωπιστεί. Ακριβώς, η βίζα έχει φθάσει να εκδίδεται σε 48 ώρες. Βεβαίως ευχόμαστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να μπει σε μια άλλη διαδικασία, να επιβάλει κάποιου άλλου είδους ρυθμίσεις για το θέμα της βίζας. Το μεγάλο μας στοίχημα όμως παραμένει η Κεντρική και η Βόρεια Ευρώπη. Πώς βλέπετε να συμπεριφέρονται οι πολίτες των παρα-


Interview

δοσιακών αυτών δεξαμενών του ελληνικού τουρισμού; Επιστρέφουν. Είναι δεδομένο πια. Τα νούμερα το δείχνουν με απόλυτο τρόπο. Σε όλες τις περιοχές – ιδιαίτερα στους μεγάλους προορισμούς όπως είναι η Ρόδος, η Κρήτη, η Κως και η Χαλκιδική ως τέταρτη δύναμη στην Ελλάδα – καταγράφεται μια έντονα ανοδική τάση. Ειδικά η Χαλκιδική εφέτος δείχνει μεγάλη δυναμική, ιδιαίτερα από τη γερμανική και τη βρετανική αγορά. Παλαιότερα η γερμανική αγορά έστελνε στην Ελλάδα 2,5 εκατ. τουρίστες. Μπορούμε να ξαναδούμε αυτην την επίδοση; Νομίζω ότι εφέτος μπορούμε. Κοιτάξτε, ακόμη και μικρότερης κατηγορίας και δυναμικότητας ξενοδοχεία – με 50 ως 70 δωμάτια – έχουν ήδη πολλές κρατήσεις από τη γερμανική αγορά. Οι 5-6 μεγάλοι tour operators που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα εστιάζουν στη χώρα μας έχοντας πολλές αεροπορικές πτήσεις. Με έναν τρόπο επηρέασε θετικά την Ελλάδα η κατάσταση στη Μεσόγειο – βλέπε Τυνησία και Αίγυπτο. Βεβαίως δεν έχουμε το ίδιο προϊόν, αλλά κάποια πράγματα που έχουν σχέση με τις πτήσεις charter αναπροσαρμόστηκαν από την πλευρά των tour operators. Φυσικά να μην ξεχνάμε το πολύ βασικό, που είναι οι τιμές. Οι τιμές των ελληνικών ξενοδοχείων είναι ανταγωνιστικές; Είναι πολύ ανταγωνιστικές. Όλοι οι επιχειρηματίες έχουν κάνει το καλύτερο δυνατόν στον τομέα των τιμών των υπηρεσιών. Αυτό το στοιχείο θεωρώ ότι αποτελεί τη βάση στο να μπορούμε να είμαστε πρωταγωνιστές. Στις υπόλοιπες αγορές ποιες είναι οι τάσεις; Γενικά η Κεντροδυτική και Βόρεια Ευρώπη, η Βρετανία εμφανίζουν μεγάλη αύξηση: τα νούμερα κυμαίνονται μεταξύ 10% και 15% ανάλογα με την περιοχή της Ελλάδας. Οι σκανδιναβικές χώρες εμφανίζουν μεγάλη αύξηση κυρίως στην Κρήτη και στη Ρόδο αλλά και σε άλλες περιοχές, όπως η Δυτική Ελλάδα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι αγορές όπως η Ολλανδία εμφανίζουν ανοδικές τάσεις. Οι αγορές αυτές αναμένεται να βοηθήσουν και τις άκρες της τουριστικής περιόδου, βοηθώντας έτσι την επιμήκυνσή της. Πρέπει βεβαίως να πούμε ότι όλα αυτά είναι αποτέλεσμα σημαντικής προσπάθειας των τελευταίων τριών ετών, τόσο από την πολιτεία που είδε τον τουρισμό ως έναν κλάδο που μπορεί να τραβήξει τη χώρα μπροστά όσο και από τους φορείς που όλοι μαζί συνεργάστηκαν ανά περιοχές αλλά και σε κεντρικό επίπεδο με σκοπό να βγούμε δυναμικά στο εξωτερικό. Ελληνικός τουρισμός σημαίνει πτήσεις αεροσκαφών. Ποια όμως μπορεί να είναι η σημασία και ο ρόλος του οδικού τουρισμού; Τι αλλαγές φέρνουν στον ελληνικό τουρισμό οι νέοι οδικοί άξονες; Σας ευχαριστώ για την ερώτηση. Πράγματι, ο οδικός τουρισμός αφορά κατά βάση τη Βόρεια Ελλάδα: η Εγνατία Οδός – από Ηγουμενίτσα ως Αλεξανδρούπολη – είναι ένα μεγάλο τμήμα με πολλές χιλιάδες κλίνες, με διαφορετικές κατηγορίες καταλυμάτων, με εναλλακτικό τουρισμό, με οινικό, αθλητικό και γαστρονομικό τουρισμό, δηλαδή όλα αυτά που συνθέτουν το παζλ της υπεραξίας της χώρας μας. Η οδική αυτή αρτηρία

μαζί με τις παράλληλες τουριστικές υποδομές αποτελούν τη βάση για να υπάρξουν περισσότερα έσοδα. Παράλληλα ανοίγονται δρόμοι και για τη Δυτική Ελλάδα, τόσο με την Ιόνια Οδό όσο και με την ΠΑΘΕ. Στη Βόρεια Ελλάδα εδώ και 10 χρόνια καταγράφουμε συγκεκριμένα οφέλη από την αναγέννηση της βαλκανικής αγοράς, ιδιαίτερα από τις αγορές της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Σερβίας και των Σκοπίων. Ξέρετε, το κοινό αυτών των χωρών είναι σημαντικό αφού μιλάμε για έναν πληθυσμό της τάξεως των 40 εκατ. κατοίκων. Και ασφαλώς οι οδικές αυτές αρτηρίες δεν εξυπηρετούν μόνο το ρεύμα από τις βαλκανικές χώρες. Ακριβώς. Σκεφθείτε τώρα που ο τουρίστας νιώθει ιδιαίτερα ασφαλής να κινηθεί οδικά, μπορεί να κατέβει από την Κεντροδυτική Ευρώπη, τη Νότια Γερμανία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, ακόμη αν θέλετε και από την Πολωνία, και να έλθει στη Χαλκιδική. Υπάρχουν Πολωνοί τουρίστες που κάνουν 2.000 χιλιόμετρα για να έλθουν οδικώς. Αυτό το είδος των τουριστών ακολουθεί τους κανόνες του μαζικού τουρισμού; Υπάρχει και το μαζικό μοντέλο, αφού στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν μεγάλα τουριστικά γραφεία που αναπτύσσουν το οδικό πακέτο: κάποιος κλείνει μόνο το ξενοδοχείο και παίρνει το αυτοκίνητό του για να κατεβεί στη Βόρεια Ελλάδα. Υπάρχουν όμως αντίστοιχα εξειδικευμένα γραφεία, ιδιαίτερα στη Γερμανία και στην Αυστρία, τα οποία εξειδικεύονται στον «οδικό τουρίστα». Αυτός δεν επιλέγει μόνο ξενοδοχείο αλλά και ενοικιαζόμενα δωμάτια ή και camping. Ο νομός Χαλκιδικής έχει 30 camping, ορισμένα εκ των οποίων είναι πολύ σύγχρονα διαθέτοντας ακόμη και bungalows. Εδώ ο επισκέπτης μπορεί να ξοδέψει περισσότερα χρήματα και να πάρει υψηλότερου επιπέδου υπηρεσίες. Πόσοι είναι οι τουρίστες που κάνουν οδικό τουρισμό; Υπολογίζουμε ότι περίπου 4 εκατ. είναι οι τουρίστες που μπαίνουν οδικά από τα σύνορα της χώρας. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι ανοίγει μια πολύ μεγάλη αγορά, γεγονός το οποίο ευτυχώς αρχίσαμε να κατανοούμε τα τελευταία δύο χρόνια. Είναι η τουρκική αγορά. Το 2013 στη Χαλκιδική ξεπεράσαμε τις 3.000 αφίξεις, οι οποίες κυρίως ήταν οδικές, παρ’ όλο που έχουμε και καθημερινή πτήση Θεσσαλονίκη – Κωνσταντινούπολη. Η πόλη της Θεσσαλονίκης αναδεικνύεται σε έναν πολύ σημαντικό προορισμό για τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης. Λάβετε υπόψη ότι η Κωνσταντινούπολη έχει από μόνη της έναν πληθυσμό 20 εκατ. κατοίκων ενώ από την Πόλη ως τα σύνορά μας κατοικούν άλλα 6 εκατ. πολίτες. Ως Ένωση Ξενοδοχείων Χαλκιδικής πώς ανοίγετε αυτή την αγορά; Ο Οργανισμός Τουριστικής Προβολής Χαλκιδικής – ένα ισχυρό εργαλείο ανάπτυξης του νομού που λειτουργεί την τελευταία τριετία – έχει ήδη γραφείο δημοσίων σχέσεων στην Τουρκία. Αυτό έχει βοηθήσει πάρα πολύ στο να αναδειχθεί ο προορισμός και να ξέρουν όσοι έρχονται τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη ότι μπορούν να

κάνουν μπάνιο στη Χαλκιδική.

του Κεμάλ Ατατούρκ που έχει γίνει μουσείο.

Έχετε μετρήσιμα αποτελέσματα αυτής της τρίχρονης προσπάθειας; Βεβαίως, πέρυσι είχαμε 3.000 αφίξεις. Οι Τούρκοι έρχονται κυρίως από 15-20 Ιουνίου, όμως έρχονται και μετά και πρέπει να σας πω ότι μιλάμε για πολύ ισχυρά βαλάντια. Αφήνουν χρήματα στην αγορά, γεγονός το οποίο ασφαλώς επιθυμούμε να πολλαπλασιάσουμε. Είναι πολύ σημαντικό για τους επισκέπτες αυτούς ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη γραμμή οθωμανικών και μουσουλμανικών μνημείων από τα Γιάννενα ως την πόλη της Θεσσαλονίκης και ως την Ανατολική Θράκη, που μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Αρκεί να βάλουμε στην άκρη τις εθνικιστικές κορόνες και να υπερασπιστούμε το πραγματικό εθνικό μας συμφέρον. Η παγκοσμιοποίηση έχει τα αρνητικά αλλά έχει και τα θετικά της, ένα από τα οποία είναι η διασπορά των χρημάτων. Να σας πω μόνον ότι με Θεσσαλονικείς συναδέλφους που μιλήσαμε μας έλεγαν ότι την αργία της 28ης Οκτωβρίου μέσα στην πόλη είχαν 3.000 κόσμο για 3 ημέρες. Οι διανυκτερεύσεις ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο και οι Τούρκοι επισκέπτες της πόλης είχαν πολύ καλό βαλάντιο. Ξέρετε, οι ίδιοι θέλουν να φάνε καλά και να πιούν, αφού το αλκοόλ στη χώρα τους έχει κάποιους περιορισμούς. Όλα αυτά συνθέτουν μια πολύ μεγάλη αγορά που πρέπει να την δούμε. Εμείς έχουμε workshop και στην Άγκυρα και στη Σμύρνη, δύο επίσης μεγάλες αγορές, με τεράστιο ενδιαφέρον εξαιτίας και των ιστορικών αναφορών των δύο χωρών.

Με την ιταλική αγορά τι κάνετε; Δυστυχώς στην Ιταλία ελάχιστοι γνωρίζουν την Εγνατία Οδό. Στην κατεύθυνση αυτή αναπτύξαμε μια νέα πρωτοβουλία που λέγεται Via Egnatia και στην οποία συμμετέχουν ο Οργανισμός Τουριστικής Προβολής Χαλκιδικής, η Ένωση Ξενοδόχων Ιωαννίνων, οι επαγγελματίες της Καστοριάς. Είναι άνθρωποι και φορείς που δραστηριοποιούμαστε γύρω από τον οδικό άξονα και που επιχειρούμε να αναδείξουμε τη Via Egnatia και το διαφορετικό προϊόν που προσφέρει. Γίνονται κινήσεις προβολής του τουριστικού αυτού προϊόντος στην ιταλική αγορά; Αυτή τη στιγμή η πρωτοβουλία παίρνει σάρκα και οστά ως μια αστική ΜΚΟ υπό την αιγίδα του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης και της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης. Είμαστε σε συζητήσεις για να κάνουμε κάτι μεγάλο. Σκεφθείτε ότι το όλο project μπορεί να συνδυαστεί με την προβολή του οδικού τουρισμού μέσω της παλιάς κάθετης αρτηρίας Ε-10 – δηλαδή Σερβία - Σκόπια - Ελλάδα – και του άξονα που έρχεται από Κροατία - Σλοβενία - Αλβανία - Ιωάννινα. Οι οδικοί αυτοί άξονες «φεύγουν» προς τα κάτω σε διαδρομές που θα υλοποιηθούν στα επόμενα 5-7 χρόνια. Αλλά γι’ αυτό πρέπει να εργαστούμε από σήμερα. Δείτε όμως τι συμβαίνει στα νησιά του Ιονίου – Λευκάδα, Ζάκυνθο, Κέρκυρα. Έχουν ήδη αρχίσει να έχουν οφέλη από τον οδικό τουρισμό από επισκέπτες των βαλκανικών χωρών και των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. Σε ό,τι αφορά λοιπόν την ιταλική αγορά, έχουμε γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων στην περιοχή του Μιλάνου. Έτσι στις 29 Απριλίου φέρνουμε ένα μεγάλο τουριστικό γραφείο που μας στέλνει επισκέπτες από την Ιταλία. Μιλάμε για τουριστικό οργανισμό που εργάζεται με σωματεία υπαλλήλων και εξυπηρετεί μαζικό αριθμό επισκεπτών. Επίσης διοργανώνουμε πολλά ταξίδια Ιταλών δημοσιογράφων στη Βόρεια Ελλάδα. Βεβαίως εκτός από την Ιταλία δουλεύουμε με γραφεία δημοσίων σχέσεων στις παραδοσιακές αγορές, όπως η Γερμανία και η Βρετανία. Σε ό,τι αφορά την Τουρκία και την Ιταλία ποιος είναι ο στόχος σας για εφέτος; Κοιτάξτε, όπως σας είπα, στην Ιταλία δεν μας γνώριζε κανείς. Εφέτος δουλεύουμε με δύο μεγάλους tour operators κάνοντας ένα πρόγραμμα 90 ημερών με πτήσεις charters στο αεροδρόμιο Μακεδονία. Έχει βοηθήσει σε αυτό και η πτήση απευθείας τόσο της low cost τόσο και των τακτικών, όπως για παράδειγμα της Aegean, και αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς. Στην Τουρκία υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον να έρθουν στη Θεσσαλονίκη, όπου όπως ξέρετε είναι το σπίτι

Πώς αξιοποιείτε το Διαδίκτυο; Κοιτάξτε, ο Οργανισμός Τουριστικής Προβολής Χαλκιδικής, μια σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με συμμετοχή σε 10 εκθέσεις του εξωτερικού, διαθέτει ένα σύγχρονο site, το visitchalkidiki.gr, το οποίο αυτό το διάστημα μεταφράζεται σε 5 γλώσσες. Αξιοποιούμε τα social media, στο YouTube διαθέτουμε το κανάλι visit chalkidiki όπου κάποιος μπορεί να δει πολλά βίντεο. Το κανάλι αυτό έχει περάσει τις 30.000 επισκέψεις τον τελευταίο χρόνο. Παράλληλα κάνουμε καμπάνιες μέσω του Διαδικτύου. Όλη αυτή η προσπάθεια προβολής τι επιχειρεί να εξυπηρετήσει; Ρωτώ για τη δυναμικότητα των καταλυμάτων της Χαλκιδικής. Η Χαλκιδική διαθέτει 46.000 ξενοδοχειακές και 40.000 κλίνες ενοικιαζόμενων δωματίων. Αν με ρωτάτε τη θέση μου, θα σας έλεγα ότι η Χαλκιδική χρειάζεται άλλες 10.000 κρεβάτια. Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι αν μετά την κόπωση εξαιτίας της ύφεσης η επιχειρηματική κοινότητα έχει τις αντοχές να κάνει νέες επενδύσεις. Μην κρυβόμαστε, τα λεφτά πρέπει να έρθουν από το εξωτερικό. Είμαστε λίγοι στην Ελλάδα που μπορούμε να τοποθετήσουμε τα χρήματά μας στο επιχειρείν. Πρέπει να έρθουν από το εξωτερικό. Θα σας αναφέρω τα λόγια ενός σημαντικού ανθρώπου του τουρισμού που μου έλεγε: «Η Χαλκιδική είναι σε εξαιρετική θέση, είναι ένα νέο προϊόν, συνδυάζει αεροπορική και οδική σύνδεση. Έχει όμως λίγα κρεβάτια και μπορεί χωρίς ιδιαίτερο προβληματισμό να προσθέσει και άλλες κλίνες». Πρέπει να σας πω όμως ότι προχωρούν και επενδύσεις οι οποίες υλοποιούνται από Έλληνες επιχειρηματίες. Μεταξύ αυτών στον Άι Γιάννη στη Σιθωνία πάει πολύ καλά η επένδυση του κ. Μεντικίδη. Υπάρχει μια θετική εξέλιξη στο πρώην Γερακίνα beach και υπάρχουν δύο πολύ μεγάλες εκτάσεις στον Δήμο Πολυγύρου, οι οποίες θα δώσουν μια σημαντική ανάσα τα επόμενα χρόνια. Εφόσον βγουν σε ένα διεθνή διαγωνισμό μπορεί να γίνουν ακόμα και γήπεδα γκολφ. Κύριε Τάσσιο, σας ευχαριστώ θερμά. Ευχαριστώ και εγώ, να είστε καλά.

newtimes 23


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Άγγελος Ρούβαλης

Άγγελος Ρούβαλης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου

New York Times:

«Ξεχάστε το ιταλικό Pinot Grigio και δείτε τα ελληνικά Μοσχοφίλερο, Ροδίτη και Ασύρτικο» Ένα εκπληκτικό δημοσίευμα των New York Times ήρθε να δώσει νέες ελπίδες και προσδοκίες για το ελληνικό κρασί. Σε δημοσίευμά της η σημαντική αυτή εφημερίδα έγραψε: «Ξεχάστε, αγαπητοί αναγνώστες, το ιταλικό κρασί Pinot Grigio και δείτε με προσοχή τα ελληνικά κρασιά Μοσχοφίλερο, Ροδίτη και Ασύρτικο». Οι σημαντικές προσδοκίες για την πορεία του ελληνικού κρασιού βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνομιλίας μας με έναν εκλεκτό καλεσμένο, τον κ. Άγγελο Ρούβαλη, πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου. Ας τον παρακολουθήσουμε: Κύριε Ρούβαλη, δώστε μια εικόνα για τα νέα που έρχονται από τις ξένες αγορές και ιδιαίτερα την αγορά των ΗΠΑ. Η αγορά των ΗΠΑ δεν είναι μια οποιαδήποτε αγορά. Είναι πολύ σημαντική αγορά γιατί πλέον έχει εξελιχθεί στον νούμερο ένα εισαγωγέα κρασιού στον κόσμο. Οι Αμερικανοί είναι ανοιχτοί και μέσα από το Internet παρακολουθούν τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο και όλες αυτές τις διαφοροποιήσεις του προϊόντος οίνου, το οποίο μέσα στη σύγχρονη παγκόσμια κοινωνία είναι στον αντίποδα της Coca Cola. Έχουμε από τη μια μεριά μια ενιαία και

24 newtimes

ομοιόμορφη παγκοσμιοποίηση και από την άλλη τον πολιτισμικό χαρακτήρα τόσων δυνατοτήτων που έχει ο άνθρωπος και η γη μας, και αυτό συμβολίζει το κρασί. Μέσα λοιπόν σε αυτή τη συγκυρία αναδεικνύεται το καινούργιο ελληνικό κρασί σε αγαπημένο προϊόν για τους Αμερικανούς, τους πιο γνώστες του κρασιού και είναι πολλοί αυτοί. Στο πλαίσιο αυτό ήλθε και το πολύ πετυχημένο δημοσίευμα που αναφέρατε. Έχουμε επίσης θετικά σχόλια, όπως αυτό του κ. Στάμελ, που λέει: «Για να βρείτε κρασιά στην ποιότητα των ελληνικών θα τα πληρώσετε δύο ως τέσσερις φορές παραπάνω, αγαπητοί Αμερι-

κανοί καταναλωτές». Λέτε ότι η αμερικανική αγορά λειτουργεί στην πραγματικότητα ως opinion maker για τις υπόλοιπες μεγάλες εθνικές αγορές. Πιστεύετε δηλαδή ότι το ελληνικό κρασί, έχοντας κερδίσει αυτή την αγορά, αποκτά διαβατήριο και για τις υπόλοιπες; Ακριβώς. Νομίζω ότι είμαστε σε αυτό το σημείο γιατί το ελληνικό κρασί δεν είχε ανέκαθεν μια καλή εικόνα. Πολύ παλιά – τον 14ο αιώνα, τον 15ο, στην αρχαιότητα – είχαμε την καλύτερη εικόνα για άλλους λόγους. Τα τελευταία χρόνια

όμως δεν είχαμε καλή εικόνα. Κάναμε εξαγωγές αλλά «από την πόρτα υπηρεσίας», για να λύνουμε προβλήματα που αντιμετώπιζαν άλλα κράτη, είτε λόγω φυλλοξήρας είτε ελλείψεων είτε χαμηλόβαθμων κρασιών που έπρεπε να γίνουν πιο υψηλόβαθμα με την ανάμειξη των ελληνικών. Τα τελευταία χρόνια το ελληνικό κρασί άλλαξε και αυτό είναι ήδη κατάκτηση στις ΗΠΑ και είναι η ώρα αυτό, όπως ακριβώς το είπατε, να το εκταμιεύσουμε και σε άλλες αγορές. Ας μείνουμε λίγο στην αμερικανική αγορά. Το ελληνικό κρασί έχει κερδίσει τα καλά


Interview

εστιατόρια και το ποιοτικό κοινό, όχι όμως το ευρύ κοινό… Έχει κερδίσει τις κατηγορίες των δημοσιογράφων, τις κατηγορίες των bloggers, τις κατηγορίες των οινοχόων και ήδη στη Νέα Υόρκη 400-500 κορυφαία εστιατόρια έχουν ελληνικά κρασιά. Στη Γερμανία πώς είναι τα πράγματα; Με τη Γερμανία ας ελπίσουμε ότι θα αλλάξουν όλα προς το καλύτερο από εδώ και πέρα. Στη μεγάλη αυτή αγορά έχουμε τα πρώτα σημάδια. Όλη αυτή η ανακατωσούρα των τελευταίων χρόνων φαίνεται ότι μετατρέπεται σε μια θετική ματιά πλέον από τη μεριά των Γερμανών. Νιώθετε να αντιστρέφεται η καχυποψία; Αυτή δεν αφορά τόσο εμάς. Εμείς αλλού επικεντρώνουμε τις προσπάθειές μας. Στη Γερμανία η καινούργια ποιότητα των ελληνικών κρασιών δεν έχει γίνει μέχρι τώρα γνωστή και έχει φάει πολλές φορές τα μούτρα της μέσα στα κυκλώματα των Ελλήνων διανομέων, των χαμηλών εστιατορίων, της ελληνικής γεύσης. Προσανατολίζεστε σε άλλον τρόπο διανομής; Σίγουρα, πρέπει να κάνουμε αυτό που κάναμε και στις ΗΠΑ. Πρέπει να βρούμε πόρους και αυτό είναι ένα ζητούμενο, να βρούμε ανάλογα προγράμματα προβολής για τη Γερμανία, γιατί θεωρείται εσωτερική αγορά. Πρέπει να μπορέσουμε να γνωστοποιήσουμε στους Γερμανούς φίλους μας το επώνυμο ελληνικό κρασί και μέσα από δικά τους δίκτυα, σε δικά τους εστιατόρια. Ήδη δημιουργούνται τέτοιες επαφές και νομίζω σε λίγα χρόνια θα έχουμε κατακτήσει θέσεις στη Γερμανία, που ήδη είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας: το 50% των ελληνικών εξαγωγών κρασιού οδεύει προς τα εκεί. Μιλάμε για επώνυμο κρασί; Για επώνυμο κρασί αλλά στη χαμηλή κατηγορία. Εκεί που το ελληνικό κρασί δεν είναι εύκολο να τα βγάλει πέρα γιατί έχει να ανταγωνιστεί το ισπανικό και το ιταλικό. Άρα είναι ζωτικής ανάγκης απόφαση να απευθυνθούμε σε πιο υψηλή κατηγορία; Ακριβώς, εκεί είμαστε. Ωστόσο, κύριε Ρούβαλη, έχουμε ένα τρομακτικό κεφάλαιο το οποίο μένει ανεκμετάλλευτο. Μιλάω για τα 20 εκατομμύρια των ξένων επισκεπτών που έρχονται κάθε χρόνο στη χώρα μας. Ενώ εσείς κάνετε μια αγωνιώδη προσπάθεια να ανοίξετε τις ξένες αγορές, εδώ τους έχουμε μέσα στο σπίτι μας. Τι πρέπει να γίνει ώστε οι ξένοι τουρίστες που έρχονται να δοκιμάσουν το ελληνικό επώνυμο κρασί και να γίνουν πρεσβευτές του στο εξωτερικό; Όπως βάζετε το θέμα, αυτό ξεπερνάει ακόμη και εμάς τους οινοπαραγωγούς και αγγίζει το κύριο θέμα του εθνικού σχεδίου για την ανάπτυξη. Η δυνατότητα του ποιοτικού τουρισμού είναι ανοιχτή μπροστά μας. Ένα κλικ πρέπει να κάνουμε ώστε αυτούς τους ξένους τουρίστες που έχουμε να τους οδηγήσουμε σε μια ποιοτική επίσκεψη στην Ελλάδα και να τους προσφέρουμε ποιοτικά πράγματα. Το βασικό είναι η ποιοτική γαστρονομία και αυτή αρθρώνεται γύρω από το ποιοτικό κρασί, συν τα άλλα

τοπικά προϊόντα. Επομένως εδώ χρειαζόμαστε ένα εθνικό σχέδιο που θα πάρει όλα τα μέτρα να διευκολύνει θεσμικά, νομοθετικά, ελεγκτικά, εκπαιδευτικά να εκπαιδεύσει όλο το κύκλωμα από τον αμπελουργό μέχρι τον ξεναγό, μέχρι τον εστιάτορα, τον σερβιτόρο, όλο το δίκτυο να λειτουργεί στην ίδια κατεύθυνση. Έχουμε ποιοτικά προϊόντα στην Ελλάδα λόγω των μικροκλιμάτων που έχει η χώρα. Η Ελλάδα μας είναι ορεινή, νησιωτική, με διαφοροποιήσεις, έχει προϊόντα σε μικρές ποσότητες εκπληκτικής ποιότητας. Πώς θα μπορέσει όμως το ελληνικό ποιοτικό κρασί, το οποίο μπορεί να είναι και ελαφρώς ακριβότερο, να σπάσει την αλυσίδα των all inclusive ξενοδοχείων που προτιμούν τα φθηνά προϊόντα; Αν υιοθετήσουμε πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Για παράδειγμα, όταν σερβίρεται ανώνυμο χύμα κρασί αυτό δεν θα είναι νομοθετικά σωστό. Στο κρασί που θα σερβίρουμε στον επισκέπτη πρέπει να αναγράφεται ο παραγωγός. Επομένως θα υπάρχει η νομοθετική υποχρέωση σε οποιονδήποτε σερβίρει κρασί να έχει στη λίστα του από ποια χώρα είναι και από ποιον παραγωγό. Το δεύτερο είναι ότι το ελληνικό κρασί, σαν ποιοτικό που είναι, δεν θα απευθύνεται στους πάντες. Όχι, αρκεί να είμαστε στα σημεία που ο τουρίστας θα αναζητήσει ποιοτική γαστρονομία. Εκεί που θα θελήσει να μην ταλαιπωρηθεί στο φαγητό του. Και εκεί μας λείπουν πάλι απλά πράγματα. Θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, να έχουμε ένα σήμα «Ελληνική Κουζίνα». Το έχουν οι Ιταλοί. Να αντιγράψουμε το μοντέλο των Ιταλών; Βεβαίως, δεν είναι θέμα αντιγραφής. Το έχουν δουλέψει πολύ. Υπάρχουν τοπικά δίκτυα ποιότητας που λειτουργούν σε μικρά επίπεδα, εκεί που ένα καλό εστιατόριο, με ένα καλό οινοποιείο, με ένα καλό τυροκομείο, με το ελληνικό ελαιόλαδο, με τα κτηνοτροφικά προϊόντα της περιοχής, όλα αυτά δημιουργούν δίκτυα ποιότητας. Αυτό θα απλωθεί σε ολόκληρη τη χώρα, όπου τα δίκτυα αυτά θα λαμβάνουν ένα σήμα με την επίβλεψη του ΕΟΤ ή οποιουδήποτε οργανισμού θέλετε. Έτσι ώστε ο επισκέπτης μας, είτε Έλληνας είτε ξένος, σε μια περιοχή να έχει ένα δίκτυο να κατευθύνεται. Αν το συνειδητοποιήσουμε, με λίγη θέληση και κάποια δουλειά θα το πετύχουμε. Εδώ όμως απαιτούνται συνέργειες δυνάμεων. Προφανώς, και ήδη κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Μην ξεχνάτε βέβαια ότι δεν είμαστε παντοδύναμοι. Ως Σύνδεσμος Οινοποιών διαθέτουμε μικρά μέσα. Παρ’ όλα αυτά έχουμε κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση και έχουμε υπογράψει ένα σύμφωνο συνεργασίας με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο, είμαστε σε επαφή με τον ΣΕΤΕ για την Ελληνική Γαστρονομία. Κάνουμε διάλογο με τον ΕΟΤ και αντίστοιχες υπηρεσίες. Απαιτείται όμως ένα εθνικό σχέδιο. Ας έλθουμε όμως λίγο στα δικά σας. Ο ελληνικός αμπελώνας αντιμετωπίζει συγκεκριμένα προβλήματα. Από τη δεκαετία του ’80 και ύστερα βλέπουμε μια σοβαρή συρρίκνωσή του. Γιατί συμβαίνει αυτό; Τι πρέπει να γίνει ούτως ώστε και η νέα γενιά να ενταχθεί και να αγκαλιάσει το προϊόν που λέγεται ελληνι-

κός οίνος; Εκεί υπάρχουν πολλά θέματα που πρέπει να δει κανείς, αλλά δεν θα σας κουράσω. Νομίζω ότι το βασικό θέμα – και το λέω αυτό γιατί τα τελευταία χρόνια πραγματικά υπάρχει ένα ενδιαφέρον για στροφή στη γεωργία, γίνεται συνείδηση όλο και περισσότερου κόσμου – είναι ότι η Ελλάδα έχει δυνατότητες να παράγει προϊόντα ενδιαφέροντα και ότι αυτά μπορούν να βρουν τη θέση τους στην αγορά και να είναι πραγματικά βιώσιμες καλλιέργειες.

καλλιέργεια εμπνέουν ένα ενδιαφέρον πολλών ανθρώπων, δηλαδή είναι επενδυτές που δεν θέλουν να βγάλουν από το αμπέλι, θέλουν να συνδεθούν με ένα κομμάτι γης και να δημιουργήσουν το δικό τους κρασί. Επομένως με τον άλφα ή βήτα τρόπο η αμπελουργία θα συνεχίσει υφίσταται στην Ελλάδα γιατί είναι μέσα στις ζώνες που ευδοκιμεί το αμπέλι. Για να γίνει όμως ένα εργαλείο εθνικά σημαντικό πρέπει να λύσουμε και τα θεσμικά προβλήματα που μας εμποδίζουν και τα νομοθετικά.

Τι εμποδίζει όμως έναν νέο άνθρωπο να υλοποιήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα; Υπάρχουν δύο ειδών εμπόδια. Το βασικό εμπόδιο είναι το χωροταξικό στην Ελλάδα, γιατί η γη δεν είναι μόνο γεωργική. Γι’ αυτόν το λόγο ακόμη και οι ίδιοι οι γεωργοί στο βάθος του μυαλού τους σκέφτονται το οποιοδήποτε χωράφι, σε οποιοδήποτε σημείο, ως μελλοντικό οικόπεδο, που θα το πάρει ένας Γερμανός, ένας πλούσιος Έλληνας θα κάνει τη βίλα του. Επομένως αυτό πρέπει να τελειώνει.

Είναι ωστόσο εξαιρετικά αισιόδοξο το γεγονός ότι οι ελληνικές ποικιλίες αποκτούν ολοένα και περισσότερο έδαφος. Ενώ οι Έλληνες οινοποιοί ξεκίνησαν με τα γαλλικά κρασιά πλέον εμπιστεύονται τις ελληνικές ποικιλίες. Είναι πολύ σημαντικό αυτό το θέμα. Οι ελληνικές ποικιλίες αφενός δίνουν κρασιά που είναι πολύ φιλικά με το φαγητό μέσα από μια παράδοση αιώνων. Επίσης είναι προσαρμοσμένες καλά στις αλλαγές του κλίματος που έρχονται. Αφενός η Ελλάδα μπορεί να διαφοροποιήσει τις καλλιέργειές της σε υψόμετρα, πιο βόρεια, να αντεπεξέλθει σε πιο ζεστές συνθήκες, αφετέρου οι ποικιλίες της έχουν προσαρμοστεί σε τέτοιες ζεστές συνθήκες και θα συναντήσουμε λιγότερα προβλήματα. Το Ασύρτικο στη Σαντορίνη βλέπετε πού μεγαλώνει και τι φοβερά κρασιά μάς δίνει.

Τα ανεπτυγμένα κράτη δεν ακολουθούν αυτή τη λογική. Προφανώς. Στα ανεπτυγμένα κράτη η γεωργική γη δεν θεωρείται ιδιοκτησία κανενός. Η γη είναι ένα εργαλείο. Η γεωργική γη, άμα δεν τη χρησιμοποιείς, δεν παράγεις κάτι σε αυτήν, τη δίνεις σε άλλον για κάποια χρόνια, και αν θελήσεις εσύ – σε ένα διάστημα 20 χρόνων – την ξαναπαίρνεις να την καλλιεργήσεις, αλλιώς τη χάνεις κιόλας. Να μη φοβίσουμε, λέμε τι γίνεται σε άλλα κράτη. Αλλά στην Ελλάδα θα μπορούσε κανείς να περιμένει τα στοιχειώδη πράγματα: να καθοριστούν οι χρήσεις γης. Να πούμε δηλαδή ότι αυτή η γη είναι γεωργική, ότι στη γεωργική γη δεν μπορώ να χτίσω, θα χτίσω στον αγροτικό οικισμό πιο δίπλα, στον ωραίο οικισμό δίπλα, αλλά όχι οπουδήποτε μέσα στα αμπέλια και μέσα στις ελιές. Εκεί θα κάνω μόνο αποθήκες για να κλαδεύω. Νιώθετε ότι μπορεί να αντιστραφεί η τάση και ο ελληνικός αμπελώνας – θα ήθελα μια ρεαλιστική απάντηση – να ξαναπάρει την άγουσα; Αντικειμενικά πρέπει να πούμε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι οι αμπελουργοί που υπάρχουν σήμερα να έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τη γεωργική γη τους. Πρέπει να τους δώσουμε τη δυνατότητα να φυτέψουν, γιατί η Ελλάδα παραδόξως υπερασπίζεται την απαγόρευση των φυτεύσεων αμπελιού. Παρ’ όλα αυτά ενθαρρύνουμε τους νέους να γυρίσουν στην ύπαιθρο. Αυτά, όπως καταλαβαίνετε, είναι παραλογισμοί. Η Ελλάδα ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης των αμπελοφυτεύσεων; Βεβαίως, η Ελλάδα ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης των αμπελοφυτεύσεων στην κοινότητα, ενώ η ίδια η Κομισιόν είχε προτείνει την απελευθέρωση των φυτεύσεων. Θα μπορούσαμε από το 2016 και ύστερα να φυτεύουμε αμπέλια. Όταν κατά μέσον όρο έχουμε 6 στρέμματα στην Ελλάδα έναντι 90 στρεμμάτων στη Γαλλία. Πρέπει λοιπόν να λύσουμε θεσμικά αυτά τα προβλήματα που εμποδίζουν τους αμπελουργούς μας να μεγαλώσουν το αμπέλι τους και να γίνουν βιώσιμοι. Επίσης το θέμα με τις χρήσεις γης. Το δεύτερο είναι ότι το αμπέλι και η αμπελο-

Είναι εκπληκτικό το πώς αυτό το κρασί σαρώνει τα διεθνή βραβεία. Το Ασύρτικο είναι η αιχμή του δόρατος για εμάς. Βλέπετε και αυτό, όπως και το νησί, έχει μεγάλη αναγνωρισιμότητα. Η Σαντορίνη είναι πιο γνωστή στο εξωτερικό και από την Ελλάδα. Πολύς κόσμος ξέρει τη Σαντορίνη χωρίς να ξέρει την Ελλάδα. Ποια άλλα ελληνικά κρασιά θεωρείτε «σημαία» μας στις ξένες αγορές; Σε αυτή τη φάση θα προκύψουν και άλλα γιατί είναι και άλλες ελληνικές ποικιλίες που έρχονται στην επιφάνεια. Οι τέσσερις τοποποικιλίες που προωθούμε είναι το Ασύρτικο της Σαντορίνης, το Μοσχοφίλερο της Μαντινείας, το Αγιωργίτικο της Νεμέας και το Ξινόμαυρο της Νάουσας. Τα κρασιά αυτά οφείλουν πολλά στην πολύ μεγάλη κυρία του ελληνικού κρασιού, την κυρία Σταυρούλα Κουράκου. Γιατί το κρασί είναι επώνυμο προϊόν επάνω στο τραπέζι και η κυρία Κουράκου, η οποία είναι πλέον επίτιμος πρόεδρος του Παγκόσμιου Οργανισμού Κρασιού, ήταν διευθύντρια στο Ινστιτούτο Οίνου, και είναι η μητέρα της σύγχρονης οινολογίας στην Ελλάδα και του καινούργιου οινοποιητικού χάρτη όλης της χώρας. Δούλεψε τη δεκαετία του ’60 και του ’70 πολύ σημαντικά πράγματα στο ελληνικό κρασί. Είναι και αυτή που ονειρεύτηκε τις ονομασίες προέλευσης τις ελληνικές και προσάρμοσε τα ελληνικά δεδομένα στην ευρωπαϊκή αμπελοοινική οικογένεια. Βλέπετε ήταν και οι χρονιές που η Ελλάδα έμπαινε στην Κοινότητα και έτσι αυτά έγιναν η καινούργια πραγματικότητα του ελληνικού κρασιού. Την ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό και την τιμούμε πάντα, ας είναι καλά.

.

Σας ευχαριστούμε θερμά. Ευχαριστώ εγώ.

newtimes 25


εεδε

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΠΑΠΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟ

Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος

Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Διοικήσεως Επιχειρήσεων

Το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό, ιταλικό, ισπανικό… Το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό!

26 newtimes

Ανοιχτή έκκληση σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες να υπερψηφίσουν κόμματα που υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στις προσεχείς ευρωεκλογές απηύθυνε από το βήμα του Διεθνούς Συνεδρίου, που διοργανώθηκε στην Αθήνα από την Ελληνική Εταιρεία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), με θέμα τον ρόλο του Μάνατζμεντ στην Ευρωπαϊκή Οικονομία και συνδιοργανωτές την Εταιρεία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), την European Management Association (EMA), την CEC – European Managers και την European Association of National Productivity Centres (EANPC) με την υποστήριξη του Τhe Conference Board, η πρόεδρος του Δ.Σ. της CEC – European Managers κυρία Annika Elias. Μάλιστα δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τον πρόεδρο του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ για την πρωτοβουλία του για τη διενέργεια αυτού του συνεδρίου στην Ελλάδα. «Θα ήθελα επίσης», συνέχισε, «να ευχαριστήσω τον κ. Λαμπρινόπουλο και για έναν άλλο λόγο. Σήμερα όλοι καλούμαστε να σκεφθούμε το ρόλο και τη συμβολή μας ως μάνατζερς στην περαιτέρω ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Πρόκειται για ένα φλέγον ζήτημα, που μας θυμίζει τις ευθύνες που έχουμε προς τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αλλά και προς τους Ευρωπαίους πολίτες. Σας ευχαριστούμε για την προσφορά σας, το χρόνο και την ευκαιρία που μας παρέχετε να σκεφθεί η καθεμία και ο καθένας από εμάς τι μπορεί να κάνει ώστε να βελτιωθεί η γενική κατάσταση των οικονομιών μας. Πιστεύουμε ότι το διακύβευμα – το κοινό μας μέλλον – είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας ώστε να μη λάβουμε συγκεκριμένη θέση στην εκστρατεία για ό,τι εμείς, ως Ευρωπαίοι μάνατζερ, θεωρούμε ως το μόνο δυνατό σενάριο για την ήπειρό μας: μια ισχυρότερη και πιο ενωμένη Ευρώπη, που έχει μάθει από τα λάθη της και μπορεί να είναι έτοιμη να αποδεχθεί τις μελλοντικές προκλήσεις, χωρίς να αμφισβητούνται οι θεμελιώδεις αρχές της». Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ και της European Management Association, κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, έκανε ειδική αναφορά στη σύγκλιση σε θεμελιώδη ζητήματα τραπεζικής και φορολογικής ενοποίησης, που θα πρέπει να υπάρξει μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωζώνης ώστε να μπορούμε να μιλάμε για πραγματική ανάπτυξη. «Για ποια ανάπτυξη μπορούμε να μιλήσουμε όταν δεν υπάρχει ενιαίο τραπεζικό και φορολογικό σύστημα, όταν δεν υπάρχει ρευστότητα, όταν υπάρχουν διαφορετικά επιτόκια καταθέσεων και δανεισμού με αποκλίσεις που δημιουργούν προβλήματα στην ανταγωνιστικότητα ακόμη και εντός Ευρώπης. Η ενοποίηση του τραπεζικού συστήματος, η ύπαρξη ενός φορολογικού πλαισίου με όχι μεγάλες αποκλίσεις αλλά και με σταθερότητα, η δυνατότητα πρόσβασης των επιχειρήσεων σε άντληση κεφαλαίων για επενδύσεις είναι βασικά σημεία βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και προφανώς της αύξησης του ρυθμού ανάπτυξης της Ευρώπης». Ας παρακολουθήσουμε όμως τα όσα είπε ο πρόεδρος της ΕΕΔΕ σε συνέντευξή του στο timetv:


newtimes 27


εεδε

Γιάννης Αναστασόπουλος Κύριε πρόεδρε, η ΕΕΔΕ αυτή τη στιγμή είναι ο μεγαλύτερος φορέας στην Ελλάδα στο management, στη διοίκηση των επιχειρήσεων και σε τεχνικές οι οποίες, θα βοηθήσουν την ελληνική οικονομία να βγει από το αδιέξοδο που βρίσκεται. Εσείς τι νομίζετε ότι μπορεί να βοηθήσει αυτή τη διαδικασία; Κατ’ αρχήν, όπως ακούσατε και σήμερα, δεν πιστεύω προσωπικά ότι το πρόβλημα είναι ελληνικό. Αντιθέτως, πιστεύω ότι το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο και είναι ευρωπαϊκό. Δηλαδή το ελληνικό πρόβλημα νομίζω ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί ακόμη πιο εύκολα. Είδατε ότι με πολύ δύσκολες αποφάσεις και με πολύ δύσκολα αποτελέσματα κατορθώσαμε να φθάσουμε, να κάνουμε μια στροφή τελοσπάντων, στα αποτελέσματα της εθνικής οικονομίας και να τη νοικοκυρέψουμε λίγο. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τις επιχειρήσεις. Άρα το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι η Ελλάδα ως Ελλάδα, γιατί η Ελλάδα είναι μικρή σαν οικονομία. Το μεγάλο πρόβλημα που εγώ θεωρώ ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή, και είναι επικίνδυνο και για την Ελλάδα ακόμη και τώρα, είναι το πρόβλημα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Γι’ αυτόν το λόγο πήραμε την πρωτοβουλία μαζί με ευρωπαϊκούς οργανισμούς, έναν μεγάλο παγκόσμιο οργανισμό και την ΕΑΣΕ να συνδιοργανώσουμε αυτή την εκδήλωση, για να μπορέσουμε να δώσουμε μια πλατφόρμα διαλόγου, για να δούμε τα προβλήματα της Ευρώπης. Δηλαδή όταν λέτε πρόβλημα της ευρωπαϊκής οικονομίας, εννοείτε ότι η Ευρώπη έχει πρόβλημα σε σύγκριση με τον αναπτυσσόμενο κόσμο; Τεράστιο. Η Ευρώπη έχει δημογραφικό πρόβλημα, έχει πρόβλημα αποβιομηχανοποίησης, έχει πρόβλημα με το τραπεζικό της σύστημα, με το decision making, με τη διαδικασία έλλειψης αποφάσεων, έχει τεράστια προβλήματα. Και ουσιαστικά οδηγούμεθα από τις ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης. Δεν ξέρω αν οδηγούμεθα στον καλό δρόμο – μπορεί να είναι ο καλός δρόμος, εγώ δεν κάνω κριτική επί των αποφάσεων αυτών. Εκείνο που λέω είναι ότι πρέπει πλέον οι άνθρωποι των επιχειρήσεων, αυτοί που διοικούν επιχειρήσεις και οικονομίες, να δώσουν θετικές προτάσεις και να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα πλέον σαν ένα κοινό ευρωπαϊκό πρόβλημα. Και όχι σαν ένα πρόβλημα ιταλικό, ισπανικό, φινλανδικό, λιθουανικό, ουκρανικό ή ελληνικό. Κύριε πρόεδρε, η ΕΕΔΕ έχει πίσω της περισσότερα από 50 χρόνια ιστορία. Έχει προσφέρει πάρα πολλά στην ελληνική διαδικασία διοικήσεως επιχειρήσεων. Νομίζετε ότι η ΕΕΔΕ είναι προετοιμασμένη να προσφέρει κάτι περισσότερο; Η ΕΕΔΕ είναι έτοιμη να προσφέρει κάτι περισσότερο και πολύ σύντομα θα δείτε νέες πρωτοβουλίες τις οποίες θα πάρει. Θεωρώ ότι τα 52 αυτά χρόνια μάς έκαναν πλουσιότερους. Η στρατηγική που ακολούθησαν οι προηγούμενοι πρόεδροι της ΕΕΔΕ ήταν πολύ σωστή, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να έχουμε φθάσει σε ένα σημείο η Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Επιχειρήσεων να είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος φορέας management στην Ευρώπη και μέσα στους πέντε μεγαλύτερους του κόσμου. Θεωρώ λοιπόν ότι έχουμε και τη γνώση και τη διάθεση και τη θέληση, αλλά και τη δυνατότητα να προσφέρουμε πολύ περισσότερα και προς το άτομο και προς τις επιχειρήσεις, αλλά κυρίως προς την ελληνική οικονομία. Θεωρώ δε ότι με τις συμμαχίες που έχουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μπορούμε να προσφέρουμε και στην ευρωπαϊκή οικονομία. Άρα μπορούμε να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι μια επιχείρηση, δηλαδή μια ένωση σαν την Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Επιχειρήσεων, είναι ένας από τους θετικούς καρπούς που αυτή η κρίση αναδεικνύει; Η ΕΕΔΕ προϋπήρξε της κρίσης και ενδεχομένως και εμείς κάναμε λάθη και εμείς συμμετείχαμε στα αποτελέσματα της κρίσης, αλλά δεν νομίζω ότι αυτό είναι το θέμα. Το θέμα είναι ότι η ΕΕΔΕ πλέον είναι ένας σοβαρός συνομιλητής, σε όλα τα επίπεδα, με τις επιχειρήσεις, με τους κοινωνικούς εταίρους, με την κοινωνία, με την κυβέρνηση, για να μπορέσει να βοηθήσει και να δώσει τη δική της συμμετοχή στο να βελτιωθούν τα πράγματα σε ελληνικό επίπεδο και να μπορέσει να έχει και το δικό της contribution σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κύριε πρόεδρε, σας ευχαριστώ. Να είστε καλά.

28 newtimes

Οι νέοι στη χώρα μας έχουν καινοτόμες ιδέες οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις βρίσκουν εφαρμογή στα πιο επιτυχημένα επιχειρηματικά σχήματα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Με στόχο το ρεύμα αυτό να διευρυνθεί, η διοίκηση της Ένωσης Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων εφαρμόζει ένα φιλόδοξο σχέδιο ανάπτυξης της νεανικής επιχειρηματικής και καινοτομίας στα σχολεία της χώρας. Αυτό αναφέρει σε συνέντευξή του στο timetv ο κ. Γιάννης Αναστασόπουλος, σύμβουλος Διοίκησης της ΕΑΣΕ. Ας τον ακούσουμε: Πείτε μας, κύριε Αναστασόπουλε, το πρόγραμμα για την παιδεία. Με το δεδομένο ότι σε επίπεδο εκπαιδευτικό υπάρχει μια μεγάλη άγνοια για το τι συμβαίνει στην επιχειρηματική μας κοινωνία, ξεκινήσαμε – ως ΕΑΣΕ – το πρόγραμμα της Νεανικής Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας, υιοθετώντας σχολεία ανά την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, μέλη μας, που είναι επαγγελματίες managers, επισκέπτονται τα σχολεία, μιλούν με τους μαθητές και τους περνούν μηνύματα για το κατά πόσον θα μπορούσαν και οι ίδιοι να αναπτύξουν καινοτομικές πρωτοβουλίες και να βοηθηθούν στο να αποκτήσουν μια εμπειρία για το πώς λειτουργεί μια επιχείρηση. Όταν λέτε καινοτομικές πρωτοβουλίες, τι εννοείτε; Μιλώ για όλες αυτές τις καινοτόμες ιδέες που παρουσιάζονται από νέους ανθρώπους και οι οποίες τον τελευταίο καιρό κερδίζουν έδαφος, σε πεδία που πριν από μερικά χρόνια ήταν άγνωστα. Βλέπουμε σημαντικές ιδέες στον τομέα κυρίως της τεχνολογίας, ιδέες που δεν μένουν στο επίπεδο της θεωρίας αλλά αποτελούν έμπρακτα παραδείγματα επιτυχημένων εφαρμογών. Η τεχνολογία τι ρόλο παίζει σε αυτή την περίπτωση; Η τεχνολογία είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για τη διοίκηση οποιασδήποτε επιχείρησης.

Πιστεύετε ότι ο νέος ο οποίος ξεκινά την καριέρα του σήμερα πρέπει να έχει απαραίτητες τεχνολογικές δεξιότητες, που μπορούν να τον βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση; Θα έλεγα ότι είναι αναγκαία η γνώση της τεχνολογίας. Όταν λέω τεχνολογία, εννοώ την τεχνολογία ως μέσον, ως εργαλείο. Όχι αυτοσκοπός. Το εργαλείο αυτό μπορεί βεβαίως να βοηθήσει στη σημερινή εποχή στο να ενημερωθεί λόγω της παγκοσμιοποίησης και λόγω των γεγονότων που τρέχουν σε αυτή την ταχύτητα και βεβαίως στο να πάρει ορθότερες αποφάσεις. Μέσω των προγραμμάτων που υπάρχουν, μπορεί βεβαίως να βοηθηθεί ο ίδιος αλλά και να βοηθήσει την επιχείρηση στην οποία εργάζεται. Πιστεύετε ότι η Ελλάδα διαθέτει τα απαραίτητα ταλέντα σε αυτή την κατεύθυνση; Πιστεύω ακράδαντα ότι τα διαθέτει. Το αποδεικνύουν τόσες πολλές περιπτώσεις νέων ανθρώπων που έχουν επιτύχει να δημιουργήσουν τέτοιου είδους δυνατότητες και συγκροτήματα, τα οποία είναι πάρα πολύ επιτυχημένα. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Έχουμε πολλά παραδείγματα τέτοιων καινοτόμων ιδεών και εταιρειών που έχουν αγοραστεί και εξαγοραστεί από μεγάλες εταιρείες.

.

Κύριε Αναστασόπουλε, σας ευχαριστώ πολύ. Και εγώ σας ευχαριστώ.


wwww.timetv.gr newtimes 29


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Ηρακλής Ζησιμόπουλος

Ο καρδιολόγος που έγινε και…

ξενοδόχος

Ένα μοναδικό επιχειρηματικό story δημιουργεί σε Αθήνα και Μύκονο ο καρδιολόγος κ. Ηρακλής Ζησιμόπουλος. Πώς προέκυψε αυτό; Πώς άλλαξε στην πορεία της ζωής του και πλέον κερδίζει μέσα του καθημερινά έδαφος η συγκεκριμένη επιχειρηματική δραστηριότητα; Απάντηση στα ερωτήματα αυτά δίνει ο κ. Ζησιμόπουλος στη συνέντευξη που ακολουθεί στην οποία – εκτός των άλλων – μιλά για την αγαπημένη του Μύκονο, όπου πλέον πολλά πράγματα θυμίζουν προηγούμενες δεκαετίες. Τότε που το νησί κατακλυζόταν περισσότερο από ξένους παρά από Έλληνες της κατηγορίας new money. Ας τον ακούσουμε: Κύριε Ζησιμόπουλε, εξακολουθείτε να ασκείτε την ιατρική. Τι ήταν όμως αυτό που σας οδήγησε και στον επιχειρηματικό στίβο; Κατ’ αρχήν η ιατρική ήταν η πρώτη μου αγάπη. Εξακολουθεί να μου αρέσει πάρα πολύ. Την εξασκώ κάθε φορά με χαρά. Βλέποντας όμως την κατάσταση, όπως διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα και τις δυνατότητες που μου προσέφερε ο τόπος καταγωγής της μητέρας μου, που είναι η Μύκονος, αποφάσισα να αξιοποιήσω αυτές τις δυνατότητες και να επεκταθώ και σε επιχειρηματικές δραστηριότητες. Θα ήθελα μάλιστα να σας πω ότι αυτές είναι εξίσου ενδιαφέρουσες. Συνδυάζετε και τις δύο δραστηριότητες; Προσπαθώ όσο γίνεται. Δεν είναι εύκολο. Αναγκαστικά, λόγω έλλειψης χρόνου, πρώτη προτεραιότητά μου είναι οι επιχειρηματικές δραστηριότητες και δεύτερη – τουλάχιστον από πλευράς χρόνου – έρχεται η ιατρική. Δώστε μας μια εικόνα των επιχειρηματικών σας κινήσεων. Κοιτάξτε, έχουμε δύο ξενοδοχεία στη Μύκονο, το Semeli και το Mykonos View. Το Semeli είναι ιδιόκτητο ξενοδοχείο, το Mykonos

30 newtimes

Ο κ. Ηρακλής Ζησιμόπουλος χτίζει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα επιχειρηματι-


Interview

View το νοικιάζουμε από τον ιδιοκτήτη και ασκούμε τη διαχείρισή του. Στη Μύκονο επίσης έχουμε ένα μπαρ, το Semeli bar, και ένα κλαμπ, το Mega club. Την τελευταία διετία έχουμε επεκταθεί και στην Αθήνα, όπου έχουμε ένα εστιατόριο στο Γκάζι, το My Plate, που είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση.

νατότητα. Αυτό λοιπόν γίνεται και στις μέρες μας. Περισσότεροι ξένοι και πολύ λιγότεροι Έλληνες μπορούν να έρθουν στη Μύκονο, τουλάχιστον τη high σεζόν. Την περίοδο που οι τιμές τουριστικών υπηρεσιών είναι πιο οικονομικές, σίγουρα μπορούν και οι Έλληνες, αλλά και πάλι τα πράγματα εξακολουθούν να είναι δύσκολα.

Αλήθεια, πώς κινήθηκαν τα τουριστικά πράγματα στη Μύκονο το 2013; Ήταν μια θετική χρονιά για το νησί; Ήταν μια θετική χρονιά. Μπορώ να σας πω ότι άρχισε να θυμίζει παλιές χρονιές. Από τη μία πλευρά είχαμε επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και από την άλλη οι πληρότητες πλησίασαν παλαιότερες εποχές. Είναι γνωστό ότι και το 2011 και το 2012 δεν ήταν πολύ καλές χρονιές.

Οι εικόνες του «χαλασμού» και της ξέφρενης διασκέδασης σε παραλίες και μπαρ παραμένουν ωστόσο; Βεβαίως, απλώς έχει αλλάξει το μείγμα. Ενώ παλιά βλέπαμε τους Έλληνες να διασκεδάζουν και να περνάνε καλά, σήμερα κυριαρχούν οι ξένοι.

Στο «χαρμάνι» των επισκεπτών υπερτερούν οι ξένοι; Δυστυχώς είναι αλήθεια αυτό. Οι Έλληνες – οι περισσότεροι εξ αυτών – δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν σε τόσο μεγάλες διακοπές ή σε τόσο υψηλές τιμές. Αναγκαστικά λοιπόν το βασικό μείγμα των τουριστών πλέον αποτελείται από ξένους, που έρχονται από όλα τα μέρη του κόσμου. Κυρίως από ποιες χώρες προέρχονται οι ξένοι που μονοπωλούν το ενδιαφέρον στη Μύκονο; Κοιτάξτε, η Μύκονος είναι παγκόσμιο brand name. Θέλω να πω ότι έχει τους παραδοσιακούς τουρίστες από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Συνέχεια όμως αναπτύσσονται καινούργιες αγορές. Για παράδειγμα, στο νησί έρχονται ολοένα και περισσότεροι Τούρκοι, Άραβες, Ρώσοι, Λατινοαμερικάνοι, Βραζιλιάνοι, Αργεντίνοι και πολλοί άλλοι. Το ενδιαφέρον σε αυτή την περίπτωση είναι ότι αυτοί δεν έρχονται στη high σεζόν αλλά σε διαφορετικές περιόδους, επιμηκύνοντας έτσι την τουριστική περίοδο. Προσφάτως είδαμε πολλούς Έλληνες να πουλάνε, λόγω της κρίσης, τις κατοικίες τους στη Μύκονο. Τρανταχτά ονόματα, εξαιτίας οικονομικών δυσκολιών, έχασαν τις πολυτελείς βίλες τους στο νησί. Τι ακριβώς συμβαίνει; Είναι αλήθεια ότι αυτή είναι η τάση και θα ήθελα να σας πω ότι δεν βλέπουν όλα το φως της δημοσιότητας. Η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί Έλληνες, οι οποίοι είχαν αποκτήσει σπίτια παραπάνω από τις δυνατότητές τους και το πέτυχαν χάριν των ευκαιριών της χρυσής περιόδου των δανείων και τα λοιπά, σήμερα αναζητούν εναγωνίως αγοραστές. Άλλοι προσπαθούν να βρουν κάποιο εισόδημα, μέσω ενοικίασής τους για κάποιο διάστημα σε ξένους. Αυτό έχει ρίξει κάπως τις τιμές των ακινήτων που προορίζονται για κατοικίες. Ευτυχώς ή δυστυχώς τα επαγγελματικά ακίνητα παραμένουν σε υψηλές τιμές, γιατί εξακολουθούν και δουλεύουν με ικανοποιητικές κερδοφορίες, οπότε εκεί δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά. Αλλά οι κατοικίες πωλούνται σε αρκετά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με αυτές που ίσχυαν πριν από τρία χρόνια. Με δυο λόγια δηλαδή το νησί επιστρέφει σε περιόδους προηγούμενων δεκαετιών… Αυτή είναι η αίσθησή μου. Εγώ το έχω ζήσει σαν παιδάκι όταν περπάταγες στο δρόμο και άκουγες μόνο ξένες γλώσσες. Δεν άκουγες καθόλου ελληνικά. Λίγοι Έλληνες μπορούσαν να έρθουν στη Μύκονο, αφού δεν είχαν την οικονομική δυ-

Είναι αλήθεια ότι μόνο το κόστος μεταφοράς να συνυπολογίσει κανείς, το εγχείρημα είναι απαγορευτικό. Είναι πάρα πολύ μεγάλο. Είτε ακτοπλοϊκώς είτε αεροπορικώς. Και το κόστος διαμονής και διασκέδασης όμως είναι αρκετά μεγάλο. Η δική σας επιχειρηματική ιστορία πότε ξεκίνησε; Ξεκίνησε το 1995, με τη δημιουργία του ξενοδοχείου Semeli. Κατά κάποιον τρόπο αυτό έγινε αναγκαστικά, αφού έπρεπε να εκμεταλλευθούμε ένα οικόπεδο που είχαμε στο νησί. Στην αρχή χτίσαμε περίπου 20 δωμάτια, γεγονός που μας επέτρεψε να ξεκινήσουμε ένα αυτοχρηματοδοτούμενο έργο. Επανεπενδύαμε τα κέρδη που είχαμε συνεχίζοντας να δουλεύουμε με μεράκι. Ξέρετε, ό,τι φτιάχναμε το κάναμε με πολύ μεράκι, δίνοντας σημασία στη λεπτομέρεια και προσπαθώντας πάντα να σκεφτόμαστε τι θα ήθελε ο πελάτης. Έτσι μέσα σε δύο χρόνια – το 1997 – κατορθώσαμε να επεκτείνουμε το ξενοδοχείο ολοκληρώνοντας τη μονάδα η οποία πλέον λειτουργούσε πλήρως. Αυτή την περίοδο μάλιστα ολοκληρώσαμε και την ανακαίνισή της. Στην πορεία, και συγκεκριμένα το 2005, δημιουργήσαμε το Semeli Bar – το μπαρ στη μικρή Βενετία – και το 2009 αποκτήσαμε το δεύτερο ξενοδοχείο, το Mykonos View, το οποίο όπως σας είπα το νοικιάζουμε. Πρακτικά αυτό έγινε στην αρχή της κρίσης; Ακριβώς. Ξέρετε όμως, η ελληνική κρίση δεν επηρέασε ιδιαίτερα σημαντικά τη Μύκονο, ιδίως τις επιχειρήσεις οι οποίες εξαρχής είχαν προσανατολιστεί στους τουρίστες και κυρίως στους ξένους. Είχατε μεγάλη εξάρτηση από τις τράπεζες; Εντάξει, πάντα υπάρχει κάποια εξάρτηση από τράπεζες, όχι όμως στο βαθμό που θα μας δημιουργούσε πρόβλημα. Ήταν μια υγιής σχέση, που μας επέτρεπε να εξακολουθούμε να αποπληρώνουμε άνετα τις υποχρεώσεις μας. Πρακτικά λοιπόν το εγχείρημά σας «τρέχει» μια εικοσαετία. Σχεδόν 20 χρόνια. Ποιο θα είναι λοιπόν το επόμενο βήμα σας; Θα είναι στη Μύκονο; Φυσικά. Εγώ θεωρώ ότι το νησί έχει εκπληκτικές προοπτικές στο άμεσο μέλλον αλλά και μακροπρόθεσμα. Αρκεί να γίνουν σωστές κινήσεις και από εμάς τους ιδιώτες αλλά και σε κεντρικό επίπεδο. Πού σκέφτεστε να επενδύσετε; Εμείς απλά επενδύουμε στην ποιότητα. Τώρα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, έχουμε ξεκινήσει ένα

έργο που αφορά κάποιες υπερπολυτελέστατες κατοικίες. Γίνεται λόγος για μικρά σπίτια-βίλες όπου εκτός των άλλων θα παρέχεται και ένας κύκλος υπηρεσιών. Το επίπεδο αυτών των υπηρεσιών θα είναι υψηλού επιπέδου, αφού οι άνθρωποι που πλέον έρχονται στη Μύκονο έχουν αυτή τη δυνατότητα και κατά βάση σε αυτούς αποβλέπουμε. Οι πελάτες μας ανήκουν στην ανώτερη και ανώτατη οικονομική τάξη. Μιλάμε δηλαδή για μια ομάδα 7-8 ατόμων οι οποίοι σε μια εβδομάδα τι ποσό θα μπορούσαν να δαπανήσουν γι’ αυτόν το σκοπό; Μόνο για τη διαμονή τους θα μπορούσαν να ξοδέψουν ένα ποσό της τάξης των 10.000 ευρώ, ίσως και παραπάνω. Από ποιες δεξαμενές φιλοδοξείτε να αντλήσετε αυτή την κοινότητα επισκεπτών; Από παντού. Βέβαια τώρα υπάρχουν δεξαμενές όπου δημιουργείται νέο χρήμα. Μεταξύ αυτών είναι οι αραβικές χώρες, η Τουρκία, η Κίνα και διάφορες άλλες. Η Τουρκία ακούγεται ολοένα και περισσότερο τον τελευταίο καιρό... Και όχι άδικα. Στην Τουρκία υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που μπορούν να ξοδέψουν πολλά χρήματα. Και αυτοί, όπως και ο κάθε άνθρωπος που έχει τη δυνατότητα να ξοδέψει πολλά χρήματα, θέλουν πάρα πολύ καλές υπηρεσίες. Η Μύκονος έχει τη δυνατότητα να παρέχει αυτές τις υπηρεσίες. Έχει τις υποδομές. Σίγουρα έχει περιθώρια βελτίωσης, απλώς πρέπει ο καθένας να κοιτάει να κάνει ό,τι μπορεί καλύτερο για τον πελάτη. Πρέπει δε να σας πω ότι όλα αυτά τα χρόνια έχουμε κατορθώσει να αφήνουμε ικανοποιημένους τους πελάτες μας. Γι’ αυτό έχουμε επαναλαμβανόμενους πελάτες, που έρχονται και ξανάρχονται. Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται τα τελευταία 20 χρόνια στη Μύκονο, μπορεί και δύο φορές το χρόνο, για να κάνουν διακοπές. Υπάρχουν τέτοιοι πελάτες που έρχονται μέχρι και από την Αυστραλία. Η Μύκονος είναι ταυτισμένη και με το καθαρό περιβάλλον, τη θάλασσα, τη διασκέδαση. Δεν είναι ωστόσο ταυτισμένη με τη γαστρονομία και τα τοπικά προϊόντα. Θα μπορούσε στη Μύκονο να ακολουθηθεί το παράδειγμα της Σαντορίνης; Κοιτάξτε, στη Μύκονο υπάρχουν πολλές επώνυμες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι γνωστές σε όλον τον κόσμο, σε ό,τι αφορά το κομμάτι της γαστρονομίας. Δεν υπάρχουν όμως τοπικά παραδοσιακά προϊόντα, τα οποία θα μπορούσαν να δώσουν επιπλέον ώθηση στην τοπική γαστρονομία αλλά και να αυξήσουν την τουριστική περίοδο. Έτσι θα έδιναν και ένα κίνητρο στον επισκέπτη ο οποίος δεν έρχεται μόνο και μόνο για την παραλία και για τη νυχτερινή διασκέδαση. Έρχεται γιατί θέλει να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό, θέλει να δει κάτι διαφορετικό. Υπάρχει ο τουρίστας που έρχεται για τη Δήλο και θέλει να το συνδυάσει και με κάτι άλλο. Μόνο έτσι θα μπορέσει να αυξηθεί η τουριστική σεζόν και αυτό θα έπρεπε να είναι το βασικό μέλημα της Μυκόνου. Σίγουρα πρέπει να ενισχύσουμε την τοπική γαστρονομία. Αυτό θα ήταν ένα πολύ σημαντικό βήμα.

Ενώ παλιά βλέπαμε τους Έλληνες να διασκεδάζουν και να περνάνε καλά, σήμερα κυριαρχούν οι ξένοι

.

Κύριε Ζησιμόπουλε, σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ σας ευχαριστώ.

newtimes 31


Interview

Συνέντευξη στον ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Γιώργος Κολλιόπουλος

Γιώργος Κολλιόπουλος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Speiron

Ο Έλληνας που πουλάει στα Harrods μια φιάλη ελαιόλαδο για 60 λίρες! Η ιδέα ήταν απλή: έτσι όπως οι Νορβηγοί είχαν παρουσιάσει το «νερό πολυτελείας» Voss, o ίδιος θα δημιουργούσε το «ελαιόλαδο πολυτελείας» Lamda που θα διετίθετο στα πιο διάσημα καταστήματα του πλανήτη. Το επιχείρησε και το πέτυχε: το «πιο εκπληκτικό ελαιόλαδο στον κόσμο», σύμφωνα με τον δημιουργό του, πωλείται σήμερα στο λονδρέζικο κατάστημα Harrods και σε άλλες 6 χώρες αντί 60 λιρών ανά φιάλη. Ας ξεδιπλώσουμε το μοναδικό επιχειρηματικό story του κ. Γιώργου Κολλιόπουλου, διευθύνοντος συμβούλου της Speiron. Κύριε Κολλιόπουλε, τι είναι αυτό που σας κάνει να πιστεύετε ότι το ελαιόλαδο «λάμδα» είναι το πιο εκπληκτικό ελαιόλαδο στον κόσμο; Όταν ξεκίνησα το 2007, όντας παθιασμένος και ερωτευμένος με το ελαιόλαδο, αυτό που ήθελα ήταν να προσφέρω στην παγκόσμια αγορά και στις δυτικές αγορές «το πιο εκπληκτικό ελαιόλαδο στον κόσμο». Εξακολουθεί να είναι στην ετικέτα του, εννοώντας με αυτό ότι αποπλανά

32 newtimes

τις αισθήσεις. Είναι αποπλανητικό και μαγευτικό. Είναι τόσο εξαιρετικά τα φρουτώδη του – πάνω από το 6 –, που πραγματικά αποπλανά τις αισθήσεις σου. Από την άποψη της ποιότητας του προϊόντος, τι είναι αυτό που το διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα της κατηγορίας του; Κατ’ αρχήν να πούμε ότι ήταν το πρώτο

ελαιόλαδο στην Ελλάδα, και ένα από τα πρώτα στον κόσμο, που τυποποιείται και εμφιαλώνεται εντελώς χειροποίητα. Ακόμη και η ετικέτα μπαίνει με το χέρι. Περνάει πέντε ποιοτικούς ελέγχους, πέραν των ποιοτικών ελέγχων που περνάει το μέσο τυποποιημένο εμφιαλωμένο ελαιόλαδο που είναι σε αυτόματη αλυσίδα παραγωγής. Εκτός των άλλων, το ελαιόλαδο «λάμδα» έχει οξύτητα κάτω από 0,3 ενώ τα

έξτρα παρθένα ελαιόλαδα είναι 0,8 και κάτω. Φροντίζω να είναι βιολογικό. Και ο μέσος δείκτης φρουτώδους, όπως σας είπα, είναι πάνω από 6, που σημαίνει δυναμίτης για τη μύτη. Πού βρίσκει κανείς το προϊόν σας; Αυτό βρίσκεται σε 2-3 επιλεγμένα σημεία στην Ελλάδα – ξενοδοχεία και delicatessen – και σε ιδιαίτερα σημεία σε έξι χώρες. Το προϊόν


Interview

εξάγεται από το 2009 στην Αγγλία, το οποίο διατίθεται στα Harrods. Επίσης εξάγεται στη Ρουμανία, στη Σαουδική Αραβία, στη Σιγκαπούρη, στη Βραζιλία και στην Αμερική, Εξάλλου προσφάτως υπογράψαμε συμβόλαιο αποκλειστικής διανομής στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία. Σε πολύ μικρές ποσότητες βεβαίως, αφού όπως σας είπα πρόκειται για limited edition ελαιόλαδο. Με δυο λόγια, κύριε Κολλιόπουλε, δημιουργήσατε ένα προϊόν που απευθύνεται στους εκατομμυριούχους της γης; Να μην το περιορίσουμε τόσο. Σίγουρα όμως σε ευκατάστατους ανθρώπους, που προτιμούν να απολαμβάνουν ένα εξαιρετικό προϊόν, το οποίο αποπλανά τις αισθήσεις τους. Οι πελάτες του είναι άτομα που τους αρέσει και μπορούν να απολαύσουν ένα κορυφαίο προϊόν. Ας ξετυλίξουμε λοιπόν την επιχειρηματική σας ιστορία. Πότε και πώς έγινε το εναρκτήριο λάκτισμα; Το προϊόν μας λανσαρίστηκε το 2007 ενώ αρχίσαμε να το δουλεύουμε από το 2006. Οι δύο λόγοι που με οδήγησαν σε αυτό ήταν αφενός η τελειομανία μου και αφετέρου ο έρωτάς μου για το ελαιόλαδο. Είμαι παθιασμένος με το ελαιόλαδο. Δοκίμαζα πολλά χρόνια ελαιόλαδο, έκανα σεμινάρια δοκιμαστή στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου. Ασχολούμενος λοιπόν με το ελαιόλαδο, είδα το 2006 ένα κενό στη συγκεκριμένη αγορά. Δεν υπήρχε ένα ελαιόλαδο πολυτελείας. Η αλήθεια είναι ότι η ιδέα προέκυψε όταν το 1995 είδα το νορβηγικό νερό Voss: ήταν το πρώτο luxury νερό παγκοσμίως. Αποφάσισα λοιπόν, εξαιτίας της τελειομανίας μου και του πάθους μου, να κάνω το ίδιο με το ελαιόλαδο. Όταν βγήκε το 2007 το «λάμδα», στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε μια νέα κατηγορία, αυτή των Luxury Olive Oils ή των Ultra Premium Olive Oils. Αυτή η κατηγορία για την οποία μιλάμε είναι αυτή που σας περιέγραψα και νωρίτερα με κάτω από 0,3 οξύτητα και με εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Αυτή σας η πρωτοβουλία κυρίως δοκιμάστηκε στο εξωτερικό; Βεβαίως, αφού, όπως καταλαβαίνετε, θα ήταν απολύτως παράλογο να το κάνω αυτό στην Ελλάδα της ύφεσης.

Ποια ήταν λοιπόν η υποδοχή που συνάντησε το συγκεκριμένο προϊόν στα διεθνή μέσα; Ήταν θριαμβευτική. Είχαμε πάνω από 50 δημοσιεύματα σε κορυφαία μέσα μαζικής ενημέρωσης. Μεταξύ άλλων φιλοξενήθηκε στο Time τον Απρίλιο του 2008, μαζί με το ακριβότερο μπαλσάμικο, το ακριβότερο νερό και την ακριβότερη μπίρα στον κόσμο. Η LA Times τον Νοέμβριο του ’07 το χαρακτήρισαν ως brilliant προϊόν. Μπήκε στον Independent, στους αγγλικούς Times, με αποκορύφωμα την εισαγωγή του προϊόντος στα Harrods, τον Ιανουάριο του 2009. Η εταιρεία μου έχει την τιμή να διαθέτει συμβόλαιο απευθείας προμηθευτή με τα Harrods, πράγμα που σημαίνει ότι ανοίγει ο δρόμος και για άλλα τρόφιμα που θα αναπτύξει η εταιρεία στο μέλλον. Νιώθετε ότι υπάρχει προοπτική για νέα luxury προϊόντα; Πιστεύω ότι υπάρχει ενδιαφέρον και μεγάλη προοπτική για νέα luxury προϊόντα. Και αυτό διότι θα υπάρχει κοινό που θα ενδιαφέρεται για προϊόντα με κορυφαία ποιότητα. Ωστόσο «συνέπεια» της δικής σας απόφασης ήταν ότι στην Ελλάδα άρχισε να δραστηριοποιείται ένας κύκλος επιχειρηματιών γύρω από το luxury ελληνικό ελαιόλαδο. Ναι, τα τελευταία χρόνια και με αφορμή την ύφεση υπάρχει μια τέτοια αναζήτηση. Εύχομαι αυτή η αναζήτηση να μας βγει σε καλό. Έχουν βγει πολλά υψηλής ποιότητας ελαιόλαδα στην Ελλάδα. Νομίζω ότι πρέπει να περιμένουμε λίγο, να καταλαγιάσει όλη αυτή η δραστηριότητα έτσι ώστε να μπορέσουμε να δούμε ποιοι από αυτούς τους παίκτες θα παραμείνουν στην αγορά. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν κάποιοι παίκτες που είναι δυνατοί και θα τους δούμε και την επόμενη ημέρα στην αγορά. Βλέπετε να υπάρχει έδαφος ανάπτυξης μιας τέτοιας δραστηριότητας; Υπάρχει σίγουρα έδαφος και είναι κρίμα εμείς που έχουμε τέτοιο διαμάντι να μην το εκμεταλλευόμαστε δεόντως. Έχουμε γεννηθεί στην τρίτη σημαντικότερη ελαιοπαραγωγό χώρα. Πιστεύω ότι το μυστικό είναι στην υψηλή προστιθέμενη αξία που πρέπει να αναζητήσουμε. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: σκεφθείτε την προστιθέμενη αξία που παίρνει η Lancia και η Fiat από τη Ferrari και τη Lamborghini. Το ίδιο πιστεύω ότι μπορεί να συμβεί και στα

ελαιόλαδα. Η ύπαρξη πολύ υψηλής ποιότητας προϊόντων ελαιολάδου θα σηκώσει συνολικά το μέσο επίπεδο αντίληψης που έχει ο παγκόσμιος καταναλωτής για το ελληνικό ελαιόλαδο και γενικά για τα ελληνικά τρόφιμα, εν δυνάμει. Η διαδικασία του marketing για τα luxury προϊόντα είναι διαφορετική από αυτήν που ακολουθείται στα προϊόντα μαζικής κατανάλωσης; Χαίρομαι που με ρωτάτε, είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό. Έχω διαβάσει πάρα πολύ για το luxury marketing. Αυτή την περίοδο υπάρχει μια διατριβή που γίνεται από Γάλλους καθηγητές, οι οποίοι ασχολούνται με το αντικείμενο. Η συστηματοποίηση του luxury marketing έγινε τη δεκαετία του ’90. Τότε άρχισαν να γράφονται και τα πρώτα βιβλία. Ως τότε ήταν κάποιοι πιονέροι, όπως ο Versace, ο Armani και όλοι αυτοί, κυρίως από το χώρο της μόδας, οι οποίοι έκαναν διάφορα πράγματα. Τα έκαναν όμως εντελώς ενστικτωδώς. Δεν έχει καταγράψει κανείς τι και πώς το έκαναν. Μέχρι που άρχισε η καταγραφή που σας ανέφερα. Η βασική βίβλος του luxury marketing φέρει τον υπότιτλο «σπάστε τους κανόνες του marketing για να φτιάξετε luxury αγαθά». Για να καταλάβετε ότι το luxury marketing είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από το κανονικό marketing θα σας φέρω ένα παράδειγμα: η τιμή στα luxury προϊόντα ανεβαίνει πάντα, ό,τι και αν συμβαίνει γύρω τους. Η Rolls Royce, για παράδειγμα, ανεβάζει πάντα την τιμή της ό,τι και αν γίνεται στην οικονομία. Και πόλεμος να γίνεται, οι τιμές της κινούνται ανοδικά. Αυτό δεν ισχύει για τα προϊόντα μαζικής κατανάλωσης όπου οι τιμές ανεβοκατεβαίνουν ανάλογα του αν έχουμε ευμάρεια ή κρίση. Αντιθέτως, η πολυτέλεια δεν συμβιβάζεται καθόλου με τα καθημερινά. Μπορούμε να πούμε ότι τα luxury προϊόντα είναι από μόνα τους ξεχωριστή κατηγορία, η οποία λειτουργεί με βάση τους δικούς της κανόνες. Η έννοια χρόνος στο marketing των luxury προϊόντων λειτουργεί διαφορετικά; Είναι σωστή αυτή η σκέψη. Πράγματι ο χρόνος είναι περισσότερο στάσιμος, για να μιλήσουμε φιλοσοφικά. Το marketing σε αυτά τα προϊόντα πάει ανά δεκαετία ή ανά εικοσαετία. Ο ιδρυτής, ας πούμε, ανά δεκαετία ή ανά εικοσαετία, μπορεί να αλλάξει το λογότυπο ή να σκεφθεί

να κάνει κάτι άλλο. Ένας από τους κανόνες είναι ότι δεν κάνεις εύκολα επεκτάσεις. Οι επεκτάσεις πρέπει να είναι σε ομοειδή προϊόντα, γιατί ο κόσμος κινδυνεύει να συνδέσει την έννοια της πολυτέλειας που έχει χτίσει σε έναν τομέα με κάτι άλλο που να μην έχει απολύτως καμία σχέση. Και η εταιρεία να μην πάει καθόλου καλά μετά. Νιώθετε ότι αυτό το εγχείρημα μπορείτε να το φέρετε μόνος εις πέρας ή σκέφτεστε ότι μπορεί να αναζητήσετε κάποιον στρατηγικό εταίρο; Κοιτάξτε, έχω καταρτίσει ένα πενταετές επιχειρηματικό πλάνο. Διεξάγουμε διαπραγματεύσεις και είμαστε κοντά στην είσοδο στρατηγικού επενδυτή, με στόχο αφενός την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου δικτύου, με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του Harrods, και γενικά με χαρακτηριστικά retail, που πιστεύω τρόφιμο στην Ελλάδα δεν έχει αποτολμήσει. Και αφετέρου στην ανάπτυξη άλλων τεσσάρων προϊόντων τροφίμων, με τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά με το «ΛΑΜΔΑ», που πραγματικά θα κάνουν υπερήφανη την Ελλάδα. Μιλάμε για αγροτικά προϊόντα; Βεβαίως. Η εταιρεία ήταν η πρώτη luxury food εταιρεία στην Ελλάδα, όπως λέω. Πρεσβεύει την υψηλή προστιθέμενη αξία και την καινοτομία στον κλάδο τροφίμων. Νιώθετε ότι υπάρχουν αντίστοιχα προϊόντα που ήδη κάνουν βήματα στον τομέα του luxury; Νομίζω ότι το αβγοτάραχο του κύριου Τρικαλινού είναι πολύ καλό. Ένα πολύ καλό παράδειγμα που θα μπορούσαμε να δώσουμε στην Ελλάδα. Κύριε Κολλιόπουλε, σας ευχαριστώ θερμά και ευελπιστώ ότι θα μπορέσουμε να δούμε πραγματικά πολύ αξιόλογα ελληνικά προϊόντα, όπως το Λάμδα, να κάνουν περαιτέρω βήματα στο εξωτερικό. Εγώ ευχαριστώ. Νομίζω ότι είναι και ο μόνος δρόμος για να μπορέσουμε να σηκώσουμε την Ελλάδα ψηλά. Η υψηλή προστιθέμενη αξία είναι αυτό που πραγματικά απουσιάζει από τον τόπο και πρέπει να την επιδιώξουμε. Σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ.

. newtimes 33


Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Χριστόφορος Χατζόπουλος

130 γαλλικές εταιρείες

εμπιστεύονται την ελληνική οικονομία

Με εξαίρεση κάποιες απώλειες που καταγράφηκαν στον τομέα των τραπεζών, οι γαλλικές εταιρείες εξακολούθησαν να δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία. Αυτό ανέφερε ο κ. Χριστόφορος Χατζόπουλος, πρόεδρος ενός εκ των αρχαιοτέρων διμερών επιμελητηρίων, του Ελληνογαλλικού, σε συνέντευξή του στο timetv. Ο κ. Χατζόπουλος αναφέρθηκε στις μακρόχρονες οικονομικές, ιστορικές και πολιτιστικές σχέσεις των δύο χωρών και παρουσίασε τους τομείς ενδιαφέροντος της γαλλικής επιχειρηματικής κοινότητας. Ας τον παρακολουθήσουμε: Κύριε Χατζόπουλε, η Ελλάδα είχε επενδύσει σημαντικές προσδοκίες στη στάση της Γαλλίας σχετικά με τα προβλήματα του Νότου. Νιώθετε ότι η τελευταία ανταποκρίθηκε σε αυτές τις προσδοκίες; Κατ’ αρχήν οι σχέσεις Ελλάδας - Γαλλίας δεν είναι κάτι το καινούργιο,

34 newtimes

Χριστόφορος Χατζόπουλος, πρόεδρος Ελληνογαλλικού Επιμελητηρίου


Interview

αφού υπάρχει μια διαχρονική φιλία που ιστορικά, αν θέλετε, χρονολογείται από τη Γαλλική και την Ελληνική Επανάσταση. Υπάρχει αμοιβαία εκτίμηση μεταξύ των δύο λαών. Αυτό άλλωστε εξηγεί τη μακροχρόνια παρουσία του επιμελητηρίου τα τελευταία 130 έτη. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Γίνεται λόγος για το αρχαιότερο διμερές επιμελητήριο στη χώρα μας και αυτό πηγάζει από τις καλές πολιτικές και πολιτιστικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και λαών. Έχει μεγάλη σημασία να πούμε ότι οι Γάλλοι έχουν άριστη γνώση για την Ελλάδα, και όχι μόνο την αρχαία Ελλάδα αλλά και τη σημερινή. Γι’ αυτό και η πορεία των σχέσεων είναι αδιάλειπτη και γι’ αυτό οι σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών συνεχίζουν να είναι πολύ καλές. Ξέρετε, εγώ δεν θα χώριζα τους εταίρους της Ελλάδας σε φίλους και αντιπάλους. Θα έλεγα ότι και οι άλλοι είναι φίλοι μας, απλώς ίσως οι Γάλλοι μάς καταλαβαίνουν και τους καταλαβαίνουμε καλύτερα. Οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών διευρύνονται ιδιαίτερα τη δεκαετία του ‘50. Δώστε μας μια εικόνα για τα σημαντικότερα οικονομικά γεγονότα που έδωσαν ώθηση σε αυτές τις σχέσεις. Είναι αλήθεια ότι η γαλλική παρουσία είναι έντονη τη δεκαετία του ’50, δηλαδή αμέσως μετά τον Πόλεμο. Αυτή γίνεται μέσω κάποιων μεγάλων έργων, όπως τα φράγματα στη Βόρεια Ελλάδα και το Αλουμίνιον της Ελλάδος. Το εντυπωσιακό είναι ότι ορισμένοι από τους Γάλλους που ήρθαν εκείνες τις εποχές στη χώρα μας – γνωρίζω αυτούς τους ανθρώπους από μικρό παιδί –, επένδυσαν όχι μόνο τη δουλειά τους αλλά και την ίδια τους τη ζωή εδώ. Έχουν παραμείνει εδώ. Η αλήθεια είναι ότι η ιστορία των ελληνογαλλικών σχέσεων ξεκινά πολύ πριν από τη δεκαετία του ‘50. Βεβαίως, από τον 19ο αιώνα με τα λατομεία του Λαυρίου, που ήταν υπό γαλλική διοίκηση, νομίζω ώσπου έκλεισαν. Τότε όλη η πόλη του Λαυρίου είχε χτιστεί με γαλλικά σχέδια. Μην ξεχνάτε επίσης ότι η Θεσσαλονίκη μετά την πυρκαγιά του 1917 είχε χτιστεί σε σχέδια Γάλλου αρχιτέκτονα του Ερνέστ Εμπράρ. Σήμερα επένδυση-κλειδί παραμένει η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου και τα γύρω από αυτήν έργα υποδομής... Πράγματι, πρόκειται για μια επένδυσηκλειδί που έχει μεγάλο συμβολισμό. Ήταν δε σημαντικό ότι οι δύο πλευρές είχαν κατορθώσει να την ανοίξουν την ημέρα έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Ναι, είναι σημαδιακή αλλά δεν είναι η μόνη. H μεγάλη έλευση Γάλλων επενδυτών και εταιρειών – τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον – ξεκίνησε από τη στιγμή που και οι δύο χώρες μπήκαν στο ευρώ. Έτσι οι αίσθηση που είχαν οι Γάλλοι, και ασφαλώς οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, ήταν ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα ασφαλής, μέλος της Ευρώπης φυσικά αλλά και της ευρωζώνης. Το γεγονός αυτό σήμαινε ότι ήταν απλά ένα κομμάτι της Ευρώπης όπου θα ήταν εύκολο να επενδύσουν.

Αν επιχειρούσαμε να προσδιορίσουμε τις απώλειες στις διμερείς οικονομικές σχέσεις την περίοδο της κρίσης πού θα καταλήγαμε; Οι μόνες απώλειες που είχαμε περιορίστηκαν στον τομέα των τραπεζών, κυρίως της Γενικής και της Credit Agricole. Στους υπόλοιπους τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας; Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις παρέμειναν στην Ελλάδα. Κάποιες απλώς έχουν αλλάξει διοίκηση ή είναι ελληνικές αλλά οι φίρμες παραμένουν. Αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται στη χώρα μας περίπου 130 γαλλικές εταιρείες. Σε ποιους τομείς της ελληνικής οικονομίας εστιάζεται το γαλλικό ενδιαφέρον; Θα έλεγα ότι το γαλλικό ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στα μέσα μεταφοράς – κυρίως στα τρένα –, στη διαχείριση απορριμμάτων και στον τουρισμό, ο οποίος είναι σημαντικό κομμάτι των ελληνογαλλικών σχέσεων. Ξέρετε, όσες φορές έχουμε διοργανώσει κάποιες αποστολές στη Γαλλία με σκοπό να συναντηθούμε με εν δυνάμει επενδυτές, μας έχει καταπλήξει το ευρύτατο φάσμα ενδιαφερόντων όχι μόνον από μεγάλους επενδυτές, μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες αλλά και από μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν κάποιο συγκεκριμένο προϊόν και επιθυμούν να συνεργαστούν με ελληνικές εταιρείες είτε ακόμη και να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Μιλήσατε για τον τουρισμό… Η Γαλλία παραδοσιακά ήταν από τις μεγάλες δεξαμενές του ελληνικού τουρισμού. Πώς εμφανίζονται οι εξελίξεις στον συγκεκριμένο τομέα; Διαχρονικά η Γαλλία είναι η τρίτη σε αριθμό πολιτών της που επισκέπτονται την Ελλάδα, με πρώτη τη Γερμανία και δεύτερη την Αγγλία. Η Γαλλία προσεγγίζει το 1 εκατομμύριο τουρίστες κάθε χρόνο. Η διαφορά των Γάλλων τουριστών είναι ότι είναι πιο μελετημένοι ως προς την Ελλάδα και την ιστορία της. Με δυο λόγια, δεν είναι τουρίστες οι οποίοι θα έρθουν να περάσουν μια εβδομάδα στη Ρόδο, στην Κρήτη ή κάπου αλλού, απολαμβάνοντας μόνο τον ήλιο και τη θάλασσα. Αντιθέτως είναι πιο πολύ περιηγητές. Μάλιστα ο σημαντικότερος προορισμός που επιθυμούν να επισκεφθούν είναι – εκτός από την Αθήνα και τα μουσεία της – η Πελοπόννησος, λόγω και της ιστορίας και των αρχαίων της, η Αρχαία Ολυμπία και η Αρχαία Κόρινθος. Οι Γάλλοι ψάχνουν κάτι διαφορετικό στις διακοπές τους. Γιατί, μην ξεχνάτε, και λόγω της αποικιοκρατίας έχουν ευκαιρίες να πάνε σε μέρη με παραλίες και ήλιο, όπως το Μαρόκο και η Τυνησία, που διαθέτουν και ήλιο και θάλασσα ­– αν θέλει κανείς. Την Ιστορία όμως την έχουμε σαν αποκλειστικότητα. Ποια ελληνικά προϊόντα βρίσκονται πρώτα στις προτιμήσεις των Γάλλων; Κοιτάξτε, όταν διαπιστώσαμε, όπως όλοι στην Ελλάδα, ότι οι εξαγωγές μας ήταν κάτι που λειτουργούσε καλύτερα από την υπόλοιπη οικονομία, δώσαμε έμφαση στο

να δημιουργήσουμε σχέσεις με ελληνικά επιμελητήρια, τα οποία άρχισαν να δραστηριοποιούνται και αυτά να γνωρίζουν τις ανάγκες των μελών τους και να γίνονται εξωστρεφή. Σε συνεργασία μαζί τους κάνουμε τακτικές αποστολές στη Γαλλία για διάφορα προϊόντα. Κεντρική θέση κατέχουν βεβαίως τα τρόφιμα, που είναι και το δυνατό μας όπλο. Υπάρχει όμως και η υψηλή τεχνολογία, καθώς νέοι άνθρωποι δημιουργούν σε αυτόν τον τομέα και τα προϊόντα τους ενδιαφέρουν μεγάλα γκρουπ στη Γαλλία. Από την πλευρά μας κάνουμε τρεις με τέσσερις αποστολές τον χρόνο. Αυτές είναι στοχευμένες σε συγκεκριμένους κλάδους που ενδιαφέρουν τους εδώ επιχειρηματίες ή αυτούς που ελπίζουν να δημιουργήσουν κάτι. Συμμετέχουμε σε εκθέσεις τροφίμων, σε παρουσιάσεις καλλυντικών κτλ. Υπάρχει και η αντίστροφη τάση; Βεβαίως. Έχουμε για παράδειγμα την εκδήλωση Vivre La France (Ζήτω η Γαλλία), η οποία έλαβε χώρα στο Golden Hall τις δύο τελευταίες εβδομάδες του Μαρτίου – 14 Μαρτίου ως 2 Απριλίου. Εκεί παρουσιάστηκαν γαλλικά προϊόντα πάσης φύσεως αλλά και διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Επίσης οι δράσεις του Γαλλικού Ινστιτούτου και της Γαλλικής Σχολής. Παρουσιάστηκαν επίσης οι ευκαιρίες που έχει κανείς να σπουδάσει στη Γαλλία. Ως επιμελητήριο ποια είναι η στόχευσή σας για το 2014; Η σύνθεση του Επιμελητηρίου είναι κατά το ήμισυ ελληνικό και κατά το ήμισυ γαλλικό, να το πούμε έτσι. Έχουμε αρκετούς Γάλλους επιχειρηματίες, διευθυντές γαλλικών εταιρειών, οι οποίοι συμμετέχουν στα συμβούλιά μας και αυτό είναι πάρα πολύ καλό γιατί μας φέρνουν την εμπειρία τους αφού προτού έρθουν εδώ έχουν διατελέσει υψηλόβαθμα στελέχη και σε άλλες χώρες, οπότε και έχουν συμμετοχή και σε άλλα επιμελητήρια. Αυτό μας εμπλουτίζει. Από την άλλη έχουμε Έλληνες που αγαπούν τη Γαλλία, όπως εγώ, γιατί αυτό δεν είναι μια δραστηριότητα που έχει μια αμοιβή, πρέπει να το κάνει κανείς από μεράκι και να επιζητεί την προώθηση αυτών των σχέσεων. Η συστράτευση ανθρώπων του πνεύματος για την ανάπτυξη των σχέσεων των δύο χωρών αποτελεί μέλημά σας; Βεβαίως και αυτός είναι ένας από τους λόγους που συστεγαζόμαστε με το Γαλλικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε άμεση συνεργασία αλλά και γνώση των προγραμμάτων του και των δραστηριοτήτων του. Επιτρέψτε μου ωστόσο να σας πω και κάτι ακόμη που έχει σχέση με το θέμα της εξωστρέφειας: προσπαθούμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με τα άλλα μεγάλα διμερή επιμελητήρια, το Γερμανικό, το Ιταλικό, το Αμερικανικό, ώστε να έχουμε μια κοινή δραστηριότητα για την εξωστρέφεια. Στην κατεύθυνση αυτή έχει επιστρατευθεί και ο Δήμος Αθηναίων.

Το γαλλικό ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στα μέσα μεταφοράς κυρίως στα τρένα, στη διαχείριση απορριμμάτων και στον τουρισμό, ο οποίος είναι σημαντικό κομμάτι των ελληνογαλλικών σχέσεων

Κύριε Χατζόπουλε, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ.

.

newtimes 35


Olivia

Χορηγία της «Παπουτσάνης» με τα προϊόντα Olivia στη ΔΟΑ Η Διεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία ανακοινώνει τη συνεργασία της με την ιστορική εταιρεία «Παπουτσάνης», η οποία από το 1870 δημιουργεί μοναδικά προϊόντα περιποίησης για όλη την οικογένεια. Κοινό σημείο αναφοράς είναι το ιερό και αθάνατο δέντρο της ελιάς, πηγή έμπνευσης για τη σειρά Olivia αλλά και σύμβολο ειρήνης, ευγενούς άμιλλας και ολυμπιακού πνεύματος, ιδανικά που πρεσβεύονται από τη ΔΟΑ. Το δέντρο της ελιάς, το σήμα της Olivia, αντικατοπτρίζει, σε απόλυτο συνδυασμό με τη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία, το κύρος του κλασικού με τη γοητεία του καινούργιου. Το ιερό δέντρο της ελιάς αποτελούσε ανέκαθεν σύμβολο ευημερίας, ειρήνης, γονιμότητας και ευφορίας και φυσικά ένα κλαδί ελιάς, ο περιβόητος Κότινος, ήταν η ανταμοιβή για τους αθλητές που νικούσαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αρχαία Ολυμπία. Η ελιά αποτελεί λοιπόν τον συνδετικό κρίκο της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας, του μορφωτικού και εκπαιδευτικού ιδρύματος της ΔΟΕ που έχει ως στόχο τη μελέτη, την εμβάθυνση και την προβολή του Oλυμπισμού, και της «Παπουτσάνης», μέσω της νέας σειράς φυσικών προϊόντων Olivia. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η ελιά ήταν το δώρο της θεάς Αθηνάς, όταν έγινε διαγωνισμός ανάμεσα σε αυτήν και τον θεό Ποσειδώνα για το ποιος από τους δύο θα έδινε το όνομά του στην πόλη. Οι Έλληνες ταυτίστηκαν με την ελιά και τα παράγωγά της. Τη συνέδεσαν με πολλές εκδηλώσεις της ζωής τους, επινοώντας όλο και περισσότερες τεχνικές χρήσης τους. Χάρη στην τεχνική της παρατήρησης, σύντομα αναγνώρισαν την ιαματική ιδιότητα και τη χρήση της ελιάς ως καλλυντικού ομορφιάς. Το λάδι ελιάς ή το «χρυσό υγρό», σύμφωνα με τον Όμηρο, κατά την αρχαιότητα δεν ήταν άπλα μια τροφή, αλλά αποτελούσε σύμβολο υγείας και δύναμης, φάρμακο, καθώς επίσης πηγή μαγείας και θαυμασμού. Ήδη από την εποχή του Ιπποκράτη το ελαιόλαδο φημιζόταν για τις πολλές θεραπευτικές του ιδιότητες, ιδιαίτερα στις δερματικές παθήσεις. Στην αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε ως κύριο καλλυντικό. Το ελαιόλαδο ήταν ένα βασικό συστατικό πολλών καλλυντικών προϊόντων, τα οποία για πολλούς αιώνες ήταν περιορισμένα στη διάθεση λίγων εκλεκτών. Με το πέρασμα των αιώνων, φθάνοντας στη σύγχρονη εποχή και έχοντας την κατάλληλη επιστημονική γνώση, αποδεικνύεται η σπουδαιότητα της θεραπευτικής δύναμης της ελιάς.

36 newtimes

O Πρόεδρος της Δ.Ο.Α κ. Ισίδωρος Κούβελος με τον κ. Ιωακείμ Τζουμάκη Ηead Corporate Relations & Marketing της Παπουτσάνης.


Interview

newtimes 37


AutoStop

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ time tv

Renault Clio 1.5 dCi

Το Renault Clio 1.5 dCi

«μεγάλωσε» Με διαστάσεις και μεταξόνιο μεγαλύτερο σε σχέση με το παρελθόν το νέο Clio δείχνει και είναι μεγαλύτερο αυτοκίνητο διατηρώντας ωστόσο μια αρμονία στο αμάξωμά του. Το εσωτερικό δημιουργεί ευχάριστη διάθεση στους επιβάτες και προσφέρει καλή εργονομία και ικανοποιητικούς χώρους για μικροαντικείμενα. Τα χαρακτηριστικά της σχεδίασης, με τις φαρδιές πίσω κολόνες και το μικρό παρμπρίζ δίνουν άλλη αίσθηση ενώ οριακά έχουν περιορίσει την ορατότητα προς τα πίσω. Οι πίσω επιβάτες ακόμη και αν είναι εύσωμοι ενήλικες δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα στο χώρο για τα πόδια και το κεφάλι, ενώ μόνο η ύπαρξη τρίτου ατόμου περιορίζει λίγο την κατάσταση. Στην πράξη, το μεγάλο όφελος βρίσκεται στον χώρο αποσκευών που προσφέρει 300 έως 1.147 λίτρα με την αναδίπλωση των καθισμάτων. Στο ταμπλό κυριαρχεί η οθόνη 7 ιντσών , στην οποία εκτός από τα συστήματα ήχου, ραδιοφώνου , εξωτερικών πηγών ,λειτουργίες Bluetooth παρέχονται και πληροφορίες

38 new times

πλοήγησης με απεικόνιση 2D και 3D καθώς και χρήσιμες ρυθμίσεις για τα υποσυστήματα του αυτοκινήτου. Το «μεγάλο ατού» Βασικό χαρακτηριστικό του κινητήρα 1.5 dCi είναι το εντυπωσιακό του τράβηγμα, σχεδόν από το ρελαντί. Μόλις ξεπεράσεις τις 1.100 σ.α.λ. νιώθεις τη ροπή να εκδηλώνεται με διάρκεια και σπρώξιμο προς τα εμπρός. Μπορείς να αλλάζεις νωρίς ταχύτητες, διατηρώντας ένα σβέλτο ρυθμό, ενώ αν ψάχνεις επιδόσεις μπορείς να ανεβάζεις μέχρι το κόκκινο, κάτι που σύντομα καταλαβαίνεις ότι δεν σου είναι απαραίτητο για να κινείσαι γρήγορα. Τα 220 Nm ροπής εκδηλώνονται πολύ πριν από τις 2.000 rpm και εδώ κρύβεται η αιτία του εντυπωσιακού τραβήγματος που εξασφαλίζει ο 1.5 dCi. Σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότερο να απολαμβάνεις στις χαμηλομεσαίες στροφές την εντυπωσιακή και πλήρως αξιοποιήσιμη ροπή του πετρελαιοκινητήρα. Τα πρώτα 100 Km/h έρχονται σε 11,7’’ δευτερόλεπτα από στάση η δε τελική ταχύτητα

φθάνει τα 180 km/h. Σε κάθε περίπτωση το ζητούμενο όμως δεν είναι οι αριθμοί αλλά η αίσθηση που απολαμβάνεις . Με 1.461 cc, άμεσο ψεκασμό και τουρμπίνα μεταβλητής γεωμετρίας, ο 1.5 dCi είναι από τους ποιοτικότερους σε απόδοση, λειτουργία και οικονομία κινητήρες που υπάρχουν στην κατηγορία του. Χρησιμοποιείται με επιτυχία σε όλη την γκάμα των Renault και Dacia με αποδόσεις από 75-110 ίππων, ενώ πρόσφατα υιοθετήθηκε και από τη Mercedes με σχετική συμφωνία των δύο εταιρειών. Το μεγάλο του προσόν όμως είναι η ιδιαίτερα χαμηλή κατανάλωση. Με ήρεμη οδήγηση απολαμβάνεις σβέλτη μετακίνηση χωρίς να ξεπερνάς τα 4 lt/100 km . Με έντονη οδήγηση το Clio 1.5 dCi δύσκολα θα ξεπεράσει τα 6,5 lt/100 km, ενώ η μέση κατανάλωση κινείται περίπου στα 4,4 lt/100km. Γεμίζεις το χωρητικότητας 45 λίτρων ρεζερβουάρ και ξαναπερνάς από το πρατήριο μετά από 850-1000 χιλιόμετρα. Επιπλέον το Clio προσφέρει άριστη ποιότητα

κύλισης και συμπεριφέρεται υποδειγματικά στο αστικό οδικό δίκτυο με φιλτράρισμα των εδαφικών ανωμαλιών και με μεγάλα περιθώρια πρόσφυσης .Σε αυτό βοηθά και το πανταχού παρόν στάνταρ ESP που δεν απενεργοποιείται και παρεμβαίνει στις όποιες τάσεις εκτροπής. Συνολικά το Clio τοποθετείται σε ξεχωριστή θέση, πολύ ψηλότερα από την κατηγορία που θεωρητικά ανήκει. Στην πετρελαιοκίνητη έκδοση δε αποδεικνύει ότι έχει όλες τις προϋποθέσεις να προσελκύσει ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό από τους προκατόχους του.


travel times 47


Μαγειρεύω με Σοφία

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ time tv

Τα φαγητά μαγειρεύτηκαν με Eλαιόλαδο Agrovim

Γεύσεις Σοφίας σε απριλιάτικη version μετά από μια περίοδο γεμάτη παράδοση και αρώματα

Γεια σας, αγαπημένες και αγαπημένοι μου… Πόσο όμορφο να υποδέχεσαι χαμογελαστά τη γεύση βγαίνοντας από έναν χειμώνα λίγο δύσκολο για αρκετούς από εμάς. Έναν χειμώνα που αναζήτησε γεύσεις νόστιμες και μας χάρισε στιγμές μαγειρικής έμπνευσης μέσα στα σπιτικά μας! Αυτόν το μήνα θα φάμε νόστιμα φρούτα εποχής, που πρέπει επί τέλους να μάθουμε να τα τρώμε στην εποχή τους, γιατί και πιο θρεπτικά είναι αλλά και περνάνε κατευθείαν από την παραγωγή στην κατανάλωση, γι’ αυτό και είναι πιο οικονομικά από άλλα του είδους τους που διατηρούνται απλά, για να περάσουν μετά στο τραπέζι μας. Όσον αφορά τα λαχανικά... Απλά απολαύστε τα «της εποχής» και αισθανθείτε τη διαφορά της φρεσκάδας και της νοστιμιάς στο πιάτο σας! Αλλά ας ξεκινήσουμε από τα φρούτα, μιας και πολλοί από εμάς λατρεύουμε τη φρουτοφαγία 40 new times

ή τις ημέρες αποτοξίνωσης που αξιολάτρευτα στολίζουν μόνο φρούτα το τραπέζι μας. Φάτε λοιπόν άφοβα φρούτα εποχής όπως το γκρέιπφρουτ και το αβοκάντο... (θέλετε μια συμβουλή; Κάντε τα έναν εκπληκτικό χυμό χωρίς ίχνος ζάχαρης, μόνο με λίγο μέλι, και θα με θυμηθείτε...). Άλλα φρούτα για τον μήνα Απρίλιο; Μανταρίνια και πορτοκάλια εξακολουθούν να είναι ακόμη στο φόρτε τους... Και οι μπανάνες βέβαια είναι οι μεγάλες βασίλισσες του Απριλίου!!! Απολαύστε τώρα λαχανικά... Ναι, φάτε τα λαχανικά του Απριλίου, που χτυπάνε την πόρτα του σπιτιού σας κατευθείαν από το χωράφι του παραγωγού... Σπανάκι υπέροχο, σέσκουλα (για πίτες χάρμα), ραδίκια για την όρεξη, σέλινο για τέλειες φασολάδες, μαρούλια, μπρόκολα, λάχανα, μαϊντανός, λεμόνια και παντζάρια για σαλάτες ονειρεμένες. Για κυρίως πιάτα, προτιμήστε τον απριλιάτικο αρακά, τις αγκινάρες με πατάτες και το κουνουπίδι με καρότα, ψημένα στο μέλι και το ταχίνι. Κρεμμύδια πάντα στη θέση τού επικεφαλής, είτε ξερά, είτε φρέσκα, θα βρείτε άφθονα από το χωράφι τώρα τον Απρίλιο. Για μυρωδικό προτιμήστε τον φρέσκο μάραθο και φτιάξτε μια δροσερή πίτα με πράσα. Τα ραπανάκια του Απρίλη σάς τα αφήνω για το τέλος για να σας ανοίξω την όρεξη, γιατί έρχονται κάτι συνταγές, μα κάτι συνταγές! Αυτό ήταν... Δεν σας κρατάω άλλο σε αγωνία! Μαγειρεύουμε με πρωταγωνιστές τα λαχανικά του Απρίλη. Και καλή σας όρεξη!

Μπανάνα trip

Υλικά

4 φλιτζάνια φρέσκο γάλα 60 γραμμάρια ζάχαρη κρυσταλλική 3 κουταλιές της σούπας επιπλέον ζάχαρη κρυσταλλική 30 γραμμάρια corn flour ελάχιστο αλάτι 2 αβγά βανίλια για το άρωμα 1 κουταλιά της σούπας βούτυρο μπισκότα petit beurre ή digestives 4 μπανάνες σαντιγί προαιρετικά Εκτέλεση

αλάτι με προσοχή 1 κουταλιά της σούπας χυμός πορτοκαλιού Εκτέλεση

Η πρώτη μας κίνηση είναι να κόψουμε τα βρασμένα παντζάρια σε φέτες. Στη συνέχεια ανακατεύουμε σε ένα ξεχωριστό μπολ όλα τα υλικά για το dressing. Διαλέγουμε μια όμορφη ανοιξιάτικη πιατέλα από το ντουλάπι μας και απλώνουμε ανάμεικτα τις φέτες από τα πατζάρια και τις φέτες από το πορτοκάλι. Από πάνω ρίχνουμε τον μάραθο, τόσο τις φέτες όσο και το πράσινο μέρος του. Περιχύνουμε με το dressing και στολίζουμε με τα καρύδια και τα κρουτόν με γεύση απλή. Κόστος συνταγής: 8 ευρώ

Αρνάκι κρεμμυδάτο της αγκινάρας

Ανακατεύουμε με αβγοδάρτη τα 60 γραμμάρια ζάχαρη, το corn flour, το αλάτι και τα αβγά με ένα φλιτζάνι γάλα. Σε ένα κατσαρολάκι βράζου- 1 μπουτάκι αρνίσιο, περίπου ενάμισι κιλό και κάτι, με το υπόλοιπο γάλα και την υπόλοιπη ζάχαρη. κομμένο σε μερίδες Μόλις πάρουν βράση ρίχνουμε σιγά σιγά το μείγμα των αβγών και ανακατεύουμε μέχρι να 8-10 καθαρισμένες αγκινάρες ολόκληρες πήξουν και να γίνουν μια παχύρρευστη κρέμα. Ελαιόλαδο όσο επιθυμείτε Βγάζουμε το μείγμα από τη φωτιά και προσθέ- 4 φρέσκα κρεμμυδ άκια ψιλοκομμένα τουμε το βουτυράκι και τη βανίλια ανακατεύο1 ξερό κρεμμύδ ι χονδροκομμένο ντας να ενσωματωθούν. Αφήνουμε 10 λεπτάκια 1 ματσάκι άνηθο ψιλοκομμένο να κρυώσει το εκπληκτικό αυτό μείγμα. Σε μπολάκια ή ποτήρια σπάμε τα μπισκότα για μια κουταλιά της σούπας μαϊντανό ψιλοκομμένο να φτιάξουμε μια μπισκοτένια βάση στο γλυκό αλατοπίπ ερο μας. Συνεχίζουμε γεμίζοντας με κρέμα και το αφήνουμε εκτός ψυγείου να κρυώσει. Γαρνίρου- 2 αβγά με με ψιλοκομμένες μπανάνες και έπειτα βάζου- το χυμό από 2-3 λεμόνια, ανάλογα με το πόσο ξινό με το γλυκό για 2-3 ώρες στο ψυγείο. Αυτό που θέλετε το φαγητό σας πρέπει να αποφύγετε είναι να βάλετε το γλυκό αλεύρι για όλες τις χρήσεις σε φόρμα για κέικ για να το σερβίρετε σαν τούρτα. Αυτό δεν θα γίνει ποτέ, γιατί δεν μπορεί αυτό Εκτέλεση το γλυκό να κοπεί έτσι. Μπορείτε να το γαρνίρε- Σε μια μεγάλη κατσαρόλα (για να μη λιώσουν οι τε επίσης με σαντιγί. αγκινάρες) ρίχνουμε νερό και το βράζουμε. ΜόΚόστος συνταγής: 6-7 ευρώ λις βράσει για τα καλά, ρίχνουμε το κρέας για να το βράσουμε μόνο για 10 λεπτάκια. Σουρώνουμε το κρέας και το αλατοπιπερώνουμε. Μετά θα Απριλιάτικη πατζαροσαλάτα το αλευρώσουμε και θα το σοτάρουμε σε ελαιόλαδο. Προσθέτουμε πρώτα το ξερό κρεμμύδι μας και μετά τα φρέσκα κρεμμυδάκια. Προσθέ4 μεγάλα παντζάρια, τα οποία καθαρίζουμε και τουμε – ΠΡΟΣΕΞΤΕ – ζεστό νεράκι στο κρέας και βράζουμε μέχρι να γίνουν μαλακά το αφήνουμε να βράσει για περίπου μία ώρα, 2 μέτρια πορτοκάλια, ξεφλουδισμένα και κομμένα προσθέτοντας ανάλογα ζεστό νεράκι, αν χρειαστεί. Μόλις βράσει το αρνάκι μας βάζουμε αλάτι σε φέτες, χωρίς το λευκό της σάρκας τους και πιπέρι στην κατσαρόλα. Τώρα ήρθε η ώρα 1 μικρή ρίζα μάραθου, ψιλοκομμένη σε πολύ πολύ της αγκινάρας!!! Ρίχνουμε τις αγκινάρες μας και λεπτές φετούλες μαζί τους ρίχνουμε τον άνηθο και τον μαϊνταμια κουταλιά της σούπας από το πράσινο του νό. Το φαγητό πρέπει να περάσει σε διαδικασία βρασμού για περίπου ένα μισάωρο ακόμη. μάραθου ψιλοκομμένο Τώρα φτιάξτε το αβγολέμονο και κλείστε το 150 γραμμάρια καθαρισμένα και μέτρια κομμένα μάτι, γιατί το φαγητό μας είναι έτοιμο! Χτυπήστε καρύδια τα αβγά πολύ καλά μόνα τους να φουσκώσουν 200 γραμμάρια κρουτόν με απλή γεύση (μπορείτε και έπειτα ρίξτε τον χυμό του λεμονιού και χτυπήστε πάλι το μείγμα. Ενώστε με το ζεστό ζουμί να φτιάξετε δικά σας κρουτόν πανεύκολα, απλά του φαγητού, πρώτα για να το προετοιμάσετε, τηγανίζοντας φέτες από ψωμί του τοστ) ρίχνοντας μια κουταλιά από ζουμί στο αβγολέμονο. Μετά ρίχνουμε όλο το μείγμα μέσα στην κατσαρόλα μας. Έτσι έχουμε αβγοκόψει το φα2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο γητό μας χωρίς να κόψει το αβγό. Αφήστε ένα 3 κουταλιές της σούπας ξίδι βαλσαμικό δεκάλεπτο το φαγητό να ξεκουραστεί και τώρα είστε έτοιμοι να απολαύσετε!!! 1 κουταλιά μέτρια της σούπας μουστάρδα Κόστος συνταγής: 11-12 ευρώ.

Υλικά για 4 άτομα

Υλικά για 4 άτομα

Για το dressing χρειαζόμαστε

.


Abroad O ηθοποιός κ. Σταύρος Κανελλίδης μιλά στους New Times για τη νέα διαδικτυακή σειρά «Ο προσκυνητής»

«Η διάκριση στα Tourism for Tomorrow Awards αποτελεί κορυφαία στιγμή για την Costa Navarino και επιβράβευση της υλοποίησης του οράματος που είχε ο Καπετάν Βασίλης» ανέφερε ο κ. Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΣΤΑΜΟΥ

«Είμαστε μια γενιά που μπορεί να κάνει δυνατά πράγματα» Απόφοιτος της δραματικής σχολής Ίασμος Βασίλης Διαμαντόπουλος, ο Σταύρος Κανελλίδης ένα χρόνο νωρίτερα είχε περάσει από το θεατρικό εργαστήρι Τζένη Καρέζη. Μαθητής της δραματικής σχολής, κάνει την πρώτη τηλεοπτική δουλειά το 2004, παίζοντας στο ντοκιμαντέρ «Ταξίδια στη μνήμη», για το Σταμάτη Φασουλή του Χάρη Παπαδόπουλου. Ακολούθησαν σειρές όπως «Ιατρικό απόρρητο», «Οι ατρόμητοι», «Λόλα», «Μαύρα μεσάνυχτα». Στον κινηματογράφο έχει παίξει στις ταινίες «Chemical σχέσεις», «Ο καθένας πουλάει ό,τι έχει», «Rilea», «Ο θεός αγαπάει το χαβιάρι», «Τα τρία καλοκαίρια» κ.ά. Στο θέατρο εμφανίστηκε στις παραστάσεις «Η φάρμα των ζώων», «Οι άθλιοι», «Secret room», «Τρεις φόνοι κι ένα θαύμα», «Free Rider» και «Showreel», μια δική του παραγωγή που κέντρισε το ενδιαφέρον του κοινού. Αυτόν τον καιρό πρωταγωνιστεί στη νέα διαδικτυακή σειρά τού S webtv «Ο Προσκυνητής» και στην ταινία του Νίκου Ζερβού «Λύσσα κακιά». Παρ’ όλο που καθημερινά έχει γυρίσματα και πρόβες, βρήκαμε το χρόνο και σας τον φέραμε κοντά σας. Πρωταγωνιστείτε στη νέα διαδικτυακή σειρά του S webtv «Ο Προσκυνητής». Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτή τη δουλειά. Πρόκειται για μια φιλόδοξη παραγωγή με ένα cast μεγάλων ηθοποιών, σε σκηνοθεσία Δήμητρη Άντζους και σενάριο Σοφίας Στάμου. Πρωταγωνιστούν μεταξύ άλλων οι: Ναταλία Δραγούμη, Κώστας Σόμμερ, Άκης Σακελλαρίου, Ειρήνη Μπαλτά, Μάρω Κοντού, Γιάννης Βόγλης και Τζένη Ρουσσέα. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο στάδιο της προετοιμασίας των γυρισμάτων, τα οποία θα ξεκινήσουν στα μέσα καλοκαιριού. Ποιο είναι το θέμα της σειράς και πότε περίπου θα τη δούμε; Είναι η ιστορία ανάμεσα σε έναν νέο άνδρα και μια επιτυχημένη γυναίκα, που η συνάντηση τους θα αλλάξει τόσο τις δικές τους ζωές όσο και αυτές των οικογενειών τους. Η σειρά θα αρχίσει να προβάλλεται στο νέο διαδικτυακό κανάλι S web tv γύρω στα τέλη Οκτώβρη. Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το στοιχείο που επιτρέπει σε έναν ηθοποιό να είναι καλός σε διάφορα είδη και να μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτά; Η δουλειά του ηθοποιού είναι να μπορεί να υποδυθεί οποιοδήποτε ρόλο. Σίγουρα έχει να κάνει με το ταλέντο αλλά ιδιαίτερη σημασία έχει και το πόσο δουλεύει κανείς τους ρόλους του, γεγονός που καθορίζει και το πόσο μεγάλη θα είναι η υποκριτική του γκάμα. Η οικονομική κρίση έχει «χτυπήσει» και το δικό σας χώρο. Εσείς είστε αισιόδοξος για τη νέα γενιά Ελλήνων ηθοποιών; Γενικά είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος. Τώρα σε ό,τι αφορά τη νέα γενιά Ελλήνων ηθοποιών, πιστεύω ότι είμαστε μια γενιά που μπορεί να κάνει δυνατά πράγματα στο χώρο της τέχνης. Ίσως να μην είναι τόσο εμφανές αυτή τη στιγμή, λόγω του ότι υπάρχει μια αναδιοργάνωση στη χώρα, αλλά πιστεύω ότι αυτό θα βγει στην επιφάνεια όταν η Ελλάδα θα βρει ξανά τις ισορροπίες της. Κάθε εποχή εξάλλου θεωρώ ότι έχει σημαντικούς ανθρώπους.

Ποια είναι η άποψή σας για την ψυχαγωγία στην τηλεόραση σήμερα; Δεδομένης της οικονομικής κρίσης και των χαμηλών budgets, πιστεύω ότι σε γενικές γραμμές η τηλεόραση κρατιέται ακόμη σε αξιοπρεπή επίπεδα. Η αλήθεια είναι ότι το κομμάτι της μυθοπλασίας και των ελληνικών σίριαλ έχει λείψει από το κοινό και νομίζω ότι ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι καθαρά οικονομικός και όχι καλλιτεχνικός. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα από πολλές ενδιαφέρουσες δουλειές, οι οποίες εν τέλει δεν πραγματοποιήθηκαν εξαιτίας έλλειψης ενός στοιχειώδους budget. Ελπίζουμε όλοι ότι σιγά σιγά θα ανακάμψει και δεν θα είναι πια τόσο συχνό το φαινόμενο αυτό. Κινηματογράφος ή θέατρο; Τι σας εξιτάρει περισσότερο ως ηθοποιό και γιατί; Δεν μπορώ να επιλέξω ένα από τα δύο, γιατί είναι διαφορετική η προσέγγιση ενός ηθοποιού στο κάθε είδος. Στο θέατρο χτίζεις τρεις μήνες ένα ρόλο τον οποίο αποκαλύπτεις καθημερινά ζωντανά στα μάτια των θεατών. Ο ηθοποιός έχει τον κύριο λόγο πάνω στη σκηνή κάθε βράδυ και αυτό που κάνει ουσιαστικά «πεθαίνει» και γίνεται μια ανάμνηση για το κοινό. Για το λόγο αυτόν μια παράσταση δεν μπορεί να αποτυπωθεί απόλυτα με κανενός είδους κινηματογράφηση. Κοινώς, αυτό που βλέπει ο θεατής δεν θα το ξαναδεί ποτέ. Από την άλλη, στον κινηματογράφο ο σκηνοθέτης έχει τον κύριο λόγο και δημιουργεί με τον ηθοποιό πλάνο πλάνο την ερμηνεία του. Η ταινία είναι κάτι το οποίο αποτυπώνεται στην ιστορία για πάντα και παραμένει ζωντανή στο πέρασμα του χρόνου. Είναι αρκετές οι φορές που βλέπουμε μια ταινία την οποία σε δεδομένη ηλικία δεν την καταλάβαμε και αργότερα, όταν την ξαναείδαμε, ανακαλύψαμε πράγματα πολύ σημαντικά. Το πιο απλό παράδειγμα είναι οι ταινίες του Τσάπλιν όπου σαν παιδιά γελούσαμε με τις γκάφες του. Όταν όμως μεγαλώσαμε και τις είδαμε ξανά, καταλάβαμε ότι ο τεράστιος αυτός καλλιτέχνης μίλησε για τα πιο σπουδαία πράγματα στις ταινίες του. Ποιος θα λέγατε ότι είναι ο πιο απαιτητικός ρόλος που υποδυθήκατε στο θέατρο; Όλοι οι ρόλοι – και καθένας ξεχωριστά – έχουν τις δικές τους απαιτήσεις. Αν μπορούσα να ξεχωρίσω όμως έναν, αυτός θα ήταν ο ρόλος του Ίθαν στη θεατρική παράσταση «Showreel» που έπαιξα πέρυσι. Αυτό γιατί, πέραν των ερμηνευτικών του απαιτήσεων, ήταν και ένα δύσκολο τεχνικά έργο. Θα σας δούμε σε κάποια κινηματογραφική δουλειά αυτόν τον καιρό; Αυτήν την περίοδο είμαι στα γυρίσματα της νέας ταινίας του Νίκου Ζερβού, «Λύσσα κακιά», μια ταινία που πραγματεύεται τις ιστορίες νεαρών φοιτητών μιας δραματικής σχολής και θα βγει τον Οκτώβριο στους κινηματογράφους. Είναι μια νεανική κωμωδία στην οποία έχω έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, δίπλα στους Γιώργο Καραμίχο, Βίκυ Κουλιανού, Τάκη Χρυσικάκο, Ζωή Ζέρβα και Στέλλα Γιαμπουρά. Εκτός από αυτό, ετοιμάζεται και μια ταινία μεγάλου μήκους σε δικό μου σενάριο με γνωστούς και καταξιωμένους ηθοποιούς.

H Costa Navarino κέρδισε το βραβείο προορισμού αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης ανάμεσα σε 56 χώρες Βραβείο προορισμού για τις βέλτιστες πρακτικές αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης έλαβε η Costa Navarino στα Tourism for Tomorrow Awards, τον διεθνώς αναγνωρισμένο θεσμό που καθιέρωσε το World Travel & Tourism Council. Η Costa Navarino ξεχώρισε στην κατηγορία «Destination» ανάμεσα σε υποψηφιότητες εταιρειών και οργανισμών από 56 χώρες. Στην τελετή απονομής που έλαβε χώρα στις 24 Απριλίου στη Χαϊνάν (Κίνα), το τουριστικό συγκρότημα της Μεσσηνίας επιβραβεύθηκε μπροστά σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές εταιρείες στον τομέα του τουρισμού και από εκπροσώπους της κινεζικής κυβέρνησης και φορέων άλλων κρατών. Το ετήσιο συνέδριο του World Travel & Tourism Council, στο οποίο κεντρικός ομιλητής ήταν ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ κ. Κόφι Ανάν, συγκεντρώνει κάθε χρόνο περισσότερες από 700 κορυφαίες προσωπικότητες που συζητούν τα καίρια ζητήματα του χώρου και θεωρείται από τις σημαντικότερες διοργανώσεις για τον τουρισμό σε παγκόσμιο επίπεδο. «Η διάκριση στα Tourism for Tomorrow Awards αποτελεί κορυφαία στιγμή για την Costa Navarino και επιβράβευση της υλοποίησης του οράματος που είχε ο Καπετάν Βασίλης για τη δημιουργία ενός ποιοτικού προορισμού, με σεβασμό στο περιβάλλον, στους ανθρώπους της Μεσσηνίας και στις παραδόσεις της. Η βράβευση μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε το έργο που γίνεται στην Costa Navarino και να προσπαθούμε συνεχώς να βελτιώνουμε το υψηλό επίπεδο του προορισμού σε κάθε τομέα», ανέφερε ο πρόεδρος της ΤΕΜΕS κ. Αχιλλέας Β. Κωνσταντακόπουλος. Με όραμα την ανάδειξη της Μεσσηνίας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, στην Costa Navarino έχουν δημιουργηθεί και

συνεχίζουν να δημιουργούνται υποδομές που διαφυλάσσουν και προβάλλουν το φυσικό πλούτο της περιοχής. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΤΕΜΕS έχει ακολουθήσει αυστηρούς κανόνες σε όλα τα στάδια ανάπτυξης και λειτουργίας του προορισμού. Στην ανακοίνωση των φιναλίστ η επιτροπή των βραβείων είχε αναφερθεί στο όραμα του αείμνηστου Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου: «Για να έχεις ένα όραμα, βοηθά να έχεις έναν Καπετάνιο στο τιμόνι και η Costa Navarino είχε αυτό ακριβώς (…). Το όραμά του για έναν προορισμό υψηλών προδιαγραφών με σεβασμό στο περιβάλλον συνεχίζεται μέσα από την ΤΕΜES, την εταιρεία που ίδρυσε». Τα Tourism for Tomorrow Awards έκαναν ιδιαίτερη μνεία στις περιβαλλοντικές και κοινωνικές πρακτικές που εφαρμόζει η Costa Navarino. Ειδικότερη αναφορά έγινε στις υποδομές που διαφυλάσσουν και προβάλλουν το φυσικό πλούτο και την αυθεντική φυσιογνωμία της περιοχής, καθώς και στο ευρύ πρόγραμμα κοινωνικής ευθύνης, στις συνεργασίες με τις τοπικές κοινωνίες και στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου. Επίσης σε πρωτοβουλίες όπως το Navarino Environmental Observatory (NEO), το περιβαλλοντικό παρατηρητήριο που δημιουργήθηκε από τη σύμπραξη του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, της Ακαδημίας Αθηνών και της TEMES, καθώς και στην ανάπτυξη του φωτοβολταϊκού σταθμού συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 12 MWp, στην εγκατάσταση του μεγαλύτερου γεωθερμικού συστήματος, στην κατασκευή λιμνοδεξαμενών για τις αρδευτικές ανάγκες του προορισμού, στο πρόγραμμα μεταφύτευσης ελαιοδέντρων για να διατηρηθεί αναλλοίωτη η φυσιογνωμία του τοπίου της περιοχής και σε πολλές ακόμη πρακτικές.

new times 41


Φυσικό Αέριο

Η στροφή πολλών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη στην αεριοκίνηση, με στόχο τη μείωση του κόστους λειτουργίας των επαγγελματικών τους στόλων, γίνεται όλο και πιο εμφανής. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη την οποία ολοκλήρωσε πρόσφατα η Navigant Research, υπολογίζεται ότι, μέχρι το 2022, ο αριθμός φορτηγών και λεωφορείων που θα κυκλοφορούν παγκοσμίως με καύσιμο το φυσικό αέριο θα ανέλθει σε 3,7 εκατομμύρια. Εδραιώνεται έτσι μία νέα τάση στην αγορά της αυτοκίνησης διεθνώς, η οποία δικαιολογείται απόλυτα λαμβάνοντας υπόψη την άμεση απόσβεση της διαφοράς στο αρχικό κόστος προμήθειας ενός οχήματος φυσικού αερίου - και η οποία σε κάθε περίπτωση δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη, αφού υπολογίζεται σε περίπου 1000 ευρώ - έναντι ενός συμβατικού βενζινοκίνητου οχήματος. Απόσβεση, η οποία επιτυγχάνεται τάχιστα με τη χρήση ενός οχήματος φυσικού αερίου και τις οικονομικές ελαφρύνσεις που αυτό συνεπάγεται. 3,7 εκατομμύρια φορτηγά και λεωφορεία φυσικού αερίου θα κυκλοφορούν σε όλον τον κόσμο μέχρι το 2022, σύμφωνα με μελέτη της Navigant Research

42 newtimes


newtimes 43


Φυσικό Αέριο

Παράλληλα, δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις εκείνες - στην πλειονότητα τους μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες - οι οποίες, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, στοχεύουν στην ανάδειξη και την καθιέρωση ενός ιδιαίτερα περιβαλλοντικά φιλικού προφίλ, εντάσσοντας την περιβαλλοντική συνείδηση στην εταιρική τους κουλτούρα και στη νοοτροπία των εργαζομένων τους. Μέχρι πρότινος, καλές πρακτικές εταιρειών με στόχο την προστασία ή/και φροντίδα του περιβάλλοντος παρατηρούνταν ειδικά σε πόλεις ή ευρύτερες περιοχές που είτε αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα περιβαλλοντικής φύσεως (π.χ. πόλεις με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση), είτε διέπονταν από πολύ υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα και κανονισμούς που είχαν θεσπίσει κρατικοί φορείς και οργανισμοί. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, παρατηρείται μια στροφή σε περιβαλλοντικά ευσυνείδητες πρακτικές από ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του επιχειρηματικού κόσμου. Σε αυτή τη στροφή, καθοριστικό ρόλο έρχεται να διατελέσει η αεριοκίνηση, δηλαδή η χρήση του φυσικού αερίου ως καύσιμο κίνησης για τους επαγγελματικούς στόλους. Σημειώνεται δε πως το φυσικό αέριο ουδεμία σχέση έχει με το υγραέριο (LPG) το οποίο αποτελεί υπο-προϊόν πετρελαίου.

Στροφή σε περιβαλλοντικά ευσυνείδητες πρακτικές παρατηρείται από ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του επιχειρηματικού κόσμου, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης μεγάλων επιχειρήσεων – μία από αυτές η χρήση φυσικού αερίου κίνησης στους επαγγελματικούς στόλους

Ας δούμε όμως ορισμένα παραδείγματα εταιρειών ανά τον κόσμο που στράφηκαν πρόσφατα στο φυσικό αέριο κίνησης: Στην Ιταλία, η σουηδική εταιρεία Scania κέρδισε ένα δημόσιο διαγωνισμό στο Μιλάνο για την παροχή 100 φορτηγών συλλογής απορριμμάτων, τα οποία θα κινούνται με συμπιεσμένο φυσικό αέριο (Compressed Natural Gas – CNG). Τα οχήματα θα παραδοθούν στην εταιρεία Amsa S.p.A., η οποία παρέχει υπηρεσίες οδικού καθαρισμού και διαχείρισης απορριμμάτων τόσο στο κέντρο της μεγαλούπολης του ιταλικού Βορρά, όσο και στους γειτονικούς δήμους.

Επιπλέον, μεγάλες εταιρείες όπως η United Parcel Services Inc ή η ΑΤ&Τ, κορυφαίο όνομα στο χώρο των τηλεπι-

44 newtimes

κοινωνιών, ενισχύουν τους στόλους των οχημάτων που χρησιμοποιούν με οχήματα καύσης φυσικού αερίου. Πρόσφατα μάλιστα, η ΑΤ&Τ αγόρασε 1.200 φορτηγά Chevrolet Express που κινούνται με CNG. Η αυτοκινητοβιομηχανία General Motors, που παράγει το συγκεκριμένο τύπο μίνι φορτηγών, δήλωσε ότι ήταν η μεγαλύτερη πώληση οχημάτων με CNG που έχει κάνει. Στην κατηγορία αυτή δεν πρέπει επίσης να λησμονείται η Waste Management, μία από τις μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες στη διαχείριση απορριμμάτων στις ΗΠΑ, με παρουσία σε 48 πολιτείες.

την Αριζόνα και το Μιζούρι. Ανάλογες κινήσεις φυσικά λαμβάνουν χώρα και στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η ΔΕΠΑ υλοποιεί τη βασική υποδομή ώστε να ανοίξει την αγορά αεριοκίνησης, δίνοντας τη δυνατότητα σε ολοένα και περισσότερους Έλληνες καταναλωτές να μπορούν να ανεφοδιάσουν τα οχήματά τους με φυσικό αέριο και να απολαύσουν τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου – FISIKON, όπως προωθείται το φυσικό αέριο κίνησης στην ελληνική αγορά.

Ειδικότερα, η εταιρεία λειτουργεί εδώ και χρόνια δύο ιδιόκτητα πρατήρια FISIKON στην Ανθούσα, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί όλα τα οχήματα (ΔΧ και ΙΧ) σε 24ωρη βάση και στα Άνω Λιόσια, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί την τροφοδότηση λεωφορείων και απορριμματοφόρων.

Επιπλέον, η εταιρεία Ryder Systems ξεκίνησε να ενοικιάζει, το 2013, φορτηγά φυσικού αερίου στην πολιτεία της Καλιφόρνια. Η ζήτηση υπήρξε τόσο μεγάλη που η εταιρεία αποφάσισε να επεκτείνει το πρόγραμμά της σε άλλες δύο πολιτείες,


Ένας από τους νεότερους σταθμούς ανεφοδιασμού FISIKON στην Αθήνα είναι στην Κηφισιά (επί της λεωφόρου Κηφισίας) Ακόμα, σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ, η εταιρεία έχει θέσει σε λειτουργία τρεις ακόμη σταθμούς ανεφοδιασμού φυσικού αερίου κίνησης FISIΚON: δύο στην Αθήνα, στην Κηφισιά, επί της λεωφόρου Κηφισίας και στη Φιλαδέλφεια, στο 8ο χλμ της Εθνικής Οδού, και έναν σταθμό στη Θεσσαλονίκη, στο Δήμο Πυλαίας, επί της λεωφόρου Γεωργικής Σχολής. Ενώ υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου ανεφοδιασμού FISIKON στο επόμενο χρονικό διάστημα. Τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου απολαμβάνουν οι κάτοικοι της Αθήνας όμως και κατά τη χρήση των ΜΜΜ: περισσότερα από 600 λεωφορεία της Αττικής ήδη τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο, ενώ από καλοκαίρι του 2013 κυκλοφορούν στην πρωτεύουσα και τα πρώτα ταξί με αεριοκίνηση. Δεν πρέπει τέλος να λησμονείται ότι ο Δήμος Αθηναίων διατηρεί επίσης περίπου 100 απορριμματοφόρα τα οποία κινούνται με φυσικό αέριο.

newtimes 45


New Times spots all over Greece ΑΘΗΝΑ

LIVING Ζησιμοπούλου 10, Γλυφάδα

Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, Μοναστηράκι

CHOCOLAT Αγ. Παρασκευής 70-72, Περιστέρι

My café Ασκληπιού 26

DA VINCI Αγίου Ιωάννου 23,Αγία Παρασκευή

LA CAFFETTIERA Γούναρη 137Α, Γλυφάδα

ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33, Πλατεία Αγίας Ειρήνης

DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, Περιστέρι

Kubric Πρωτοπαπαδάκη 12

Stars Αγίου Ιωάννη 69,Αγία Παρασκευή

ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, Γλυφάδα

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8,Μοναστηράκι,

ENZZO DE CUBA Αγ. Παρασκευής 70-72, Περιστέρι

Abreuvoir Ξενοκράτους 51, Αθήνα Ανθολόγιο Χαρ. Τρικούπη 127 , Αθήνα Aperitif Καλαμιώτου 4 Καπνικαρέα, Αθήνα BARTESSERA Κολοκοτρώνη 25, Αθήνα ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα CIRCUS Ναυαρίνου 11, Αθήνα ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Ασκληπιού 39 & Διδότου, Αθήνα PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Αθήνα ΤΙΚΙ Athens 15 Μακρυγιάννη, Αθήνα Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57 , Αθήνα FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, Αθήνα Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, Αθήνα

Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα Δελφίνια Διαδόχου Παύλου 5, Γλυφάδα

A for Athens Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι Flocafe Λεωφόρος Συγγρού 143, Νέα Σμύρνη

Απολλώνιο Άλσους 1 & Λαζαράκη, Γλυφάδα

BARSOL Ελευθερίου Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια

Ya Café Λεωφόρος Κανελοπούλου 4, Γουδί

AROMA Δεκελείας 75,Νέα Φιλαδέλφεια

BOURBON Καλλιδρομίου 68, Εξάρχεια

BARSOL Πλατεία Ελ. Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια

Philleas Fogg Λεωφόρος Παπάγου 106, Ζωγράφου Dolce Γρηγορίου Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη Αψέντι Ηρακελιδών 19, Θησείο Avanti Café Λ. Εθνικής Αντιστάσεως & Φιλολάου, Καισαριανή

Majestic Ρήγα Φεραίου 93

RAILS Βασιλέως Αλεξάνδου 2, Περιστέρι

Café Αρούσα Μαιζώνος 131

CAFE ROYAL Λεωφόρος Δεκελείας 59, Νέα Φιλαδέλφεια

Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη

Ποίκιλη Στοά Ρήγα Φεραίου 129

CAMMEO Λεωφόρος Δεκελείας 88, Νέα Φιλαδέλφεια

Μπρικι Δορυλαίου 6, Πλατεία Μαβίλη

Kopi Luwak Ιατροπούλου 11

Athina Bar Δ. Σούτσου 3, Πλατεία Μαβίλη

Place Nationale Αντωνοπούλου 13

ENFANT GATE Ν. Τρυπιά 5,Νέα Φιλαδέλφεια ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Δεκελείας 118, Νέα Φιλαδέλφεια

Flower Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη

Ambassador Δαγρέ 2Α & Ιατροπούλου

Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία, Χαιδάρι

Στολίδι Ένα Αριστοδήμου 97

Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό

Κολοκοτρώνη 9 Κολοκοτρώνη 9, Αθήνα

Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16 Νέο Ψυχικό Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14 Νέο Ψυχικό

Appolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, Χαϊδάρι ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρώων Πολυτεχνείου 82, Χαϊδάρι Ψωμί & Αλάτι Πλατεία Ελευθερωτών 8, Χαλάνδρι

OMBRA Ολυμπιονικών 220 & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό

BY THE GLASS Γεωργίου Σουρή & Φιλελλήνων, Αθήνα

Caprice Υμηττού 101, Παγκράτι

ΜΑΙΜΟΥ Θουκυδίδου 7Α, Χαλάνδρι

Σπονδή Πύρρωνος 5, Παγκράτι

PETITE FLEUR Πλατεία Ελευθερωτών 16, Χαλάνδρι

Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, Παγκράτι

EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, Χαλάνδρι

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα

Απολλώνιο Αγίου Αλεξάνδρου 8, Παλαιό Φάληρο

Amicale Παύλου Μελά 22

Big Apple Σκουφά 69,Αθήνα

L’ARTE Αγίου Αλεξάνδου 45, Παλαιό Φάληρο

Balkan Πρόξενου Κορομηλά 3

BAJA Λεωφόρος Ποσεδώνος 41,Παλαιό Φάληρο

BROCANTE Σβώλου Αλεξάνδρου 15 DE FACTO Παύλου Μελά 19

42 Κολοκοτρώνη 3, Αθήνα

ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι

OINOSCENT Βουλής 45,Αθήνα

Dacapo Τσακάλωφ 1, Αθήνα

Banana Moon Γερμανού 18

MOSSA Αιμ. Βεάκη 9, Περιστέρι

Κιμωλία Art Café Υπερείδου 5, Αθήνα

Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα

Queen Υψηλών Αλωνιών 20 PAS MAL Ηρώων Πολυτεχνείου 54

Sabor Περικλέους 17, Αθήνα

HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, Αθήνα

Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30, Περιστέρι

Talks Υψηλών Αλωνιών 24

KIKA Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι

Patron Δημ. Βασιλείου & Περικλέους, Νέο Ψυχικό

Σοκολάτα 56 Ερμού 56, Αθήνα

FREDDO Παρασκευοπούλου 51, Περιστέρι

ΠΑΤΡΑ

Mikel Λεωφόρος Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα

Just Coffe Λεωφόρος Συγγρού 338, Καλλιθέα CASH Δεληγιάννη 54, Κηφισιά

Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα

BELLINI Λεβίδου 11, Κηφισιά

Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

Flipside Προξένου Κορομηλά 11

Retro Ιατροπούλου 16

Prappas Sweet Λεωφόρος Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο

Hemingway Σβώλου Αλεξάνδρου 19

The Blue Note Αριστομένους 34-36

Focaccino Λεωφόρος Ποσειδώνος 32, Παλαιό Φάληρο

Local Παλαιών Πατρών Γερμανού 17 Mon Frere Καρόλου Ντηλ 6

ROOM Espresso Bar Σιδηροδρομικού Σταθμού 7

Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα Mikel Λεωφ. Αθηνών 84 & Μητροδώρου, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop Βαλαωρίτου 7, Αθήνα WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, Αθήνα Χυτήριο Ιερά Οδός 44, Αιγάλεω

Starbucks Ατλαντος 1 & Ποσειδώνος, Παλαιό Φάληρο

WINE GALLERY Λ. Αλίμου 109, Άλιμος

Verde Στρ.Αλ.Παπαγου & Πεντέλης, Παπάγου

Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη

ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, Κηφισιά

Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα

CASA Πλατεία Αγ. Δημητρίου 13, Κηφισιά

Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη

J Αργυροπούλου 6,Κηφισιά

Moorings Café Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη

ΑΙΓΛΗ Δηληγιάννη 56, Κηφισιά

Gazi Collge Περσεφόνης 53, Γκάζι

DÉJÀ VU Δεληγιάννη 56, Κηφισιά Zonar´s Βουκουρεστίου & Πανεπιστημίου, Κολωνάκι Rosebud Ομήρου 60, Κολωνάκι Εν Δελφοίς Δελφών 5, Κολωνάκι Showroom Μιλιώνη 12, Κολωνάκι Cake Ηροδότου 15, Κολωνάκι,

Soho Βουτάδων 54 Β, Γκάζι My Plate Πεσρφόνης 43, Γκάζι Cartone Περσεφόνης 41, Γκάζι Βαρούλκο Πειραιώς 80, Γκάζι Aliarman Σοφρωνίου 2, Γκάζι

Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, Κολωνάκι Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, Κολωνάκι Φίλιον Σκουφά 34 Κολωνάκι Flocafe Μιλιώνη 11, Κολωνάκι PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, Κολωνάκι

Oval Φιλικής Εταιρίας 1

Crop Αρετουσας 4

CASTELLO Βασ. Παύλου 70, Πειραιάς

K1 Cafe Bar Πλατεία Καλλεργών 1-9

GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Πειραιάς STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, Πειραιάς ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ, Πειραιάς ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ Βασ. Παύλου, Πειραιάς Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς

Joy Café Γεωργίου Παπανδρέου 53 Pantheon Προξένου Κορομηλά 8 Plaisir Αριστοτέλους 9 & Μητροπόλεως

Φρόντζου Πολιτεία Λόφος Αγ.Τριάδος Accademia Del Panino Λ.Δωδώνης 13

Stretto Καρόλου Ντηλ 18

Bruno Coffee Stores 28ης Οκτωβρίου & Μουλαϊμίδου

Urban Ζεύξιδος 7

Au Bar Λ. Δωδώνης 10

Zucca Λεωφόρος Νίκης 35

Marche Χαριλάου Τρικούπη

Aχίλλειον Λεωφόρος Νίκης 37

Piccadilly Χαριλάου Τρικούπη 39

Base Grill Κωνσταντινουπόλεως 64, Περιστέρι

Δωμάτιο με Θέα Πλατεία Αριστοτέλους 10, Ολύμπιον

Hoxton Πλατεία Πάργης 3

IGODO Μ. Αλεξάνδρου 71, Περιστέρι

Μικρό Διατηρητέο Ικτήνου 14

Gazi Collge Γρηγορίου Λαμπράκη 117, Πειραιάς Haagen Dazs Ακτή Μουτσοπούλου 5, Πειραιάς FREDDO Πλατεία Αλεξάνδρας 1, Πειραιάς Stretto Πλατεία Αλεξάνδρας 5 , Πειραιάς Bowling Center Προφήτης Ηλίας, Πειραιάς

ΜΙΚΡΟ ΚΑΦΕ Αιμ. Βεάκη 36, Περιστέρι

ΛΑΡΙΣΑ DETOX Ασκληπιού 23 & Παπακυριαζή

Manzo Λεωφόρος Συγγρού 138, Αθήνα

BEBER Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι

Δικαστικό Παπακυριαζή 19α

Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, Μοναστηράκι

Bocca Di Lupo Αιμ. Βεάκη 5, Περιστέρι

Portego Παπακυριαζή 38

Harvest Αιόλου και Ευρυπίδου Μοναστηράκι

CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, Περιστέρι

Arco Φαρσάλων 31

ΝΙΧΟΝ Αγησιλάου 61Β, Γκάζι BALUX HOUSE Ποσεοδώνος 58, Γλυφάδα

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Rialto Σβώλου Αλεξάνδρου 1 & Πατριάρχου Ιωακείμ

Αποθήκη Πρωτοπαππαδάκη 10

Funky Gourmet Ηρακελιδών 19, Γκάζι

Largo Café Πλατεία Καλλεργών 3

Pulp Σβώλου Αλεξάνδρου 8

ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, Περιστέρι

Sports Café Λεωφόρος Συγγρού Ανδρέα 178, Καλλιθέα

Biscotto Cafe Χάνδακος 36Γ Best Cafe Bistro Περδικάρι 5

BAR CODE Καραϊσκου 139-143, Πειραιάς

ΟΣΤΡΙΑ Ακτή Θεμιστοκλέους 4, Πειραιάς

ΗΡΑΚΛΕΙΟ Indigo Cafe 25ης Αυγούστου 76

45ST Αιμ.Βεάκη 45, Περιστέρι

Café Del Sol Βουτάδων 44 Γκάζι

46 new times

Estrella Παύλου Μελά 48


travel times 47


48 new times


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.