New times 134

134 / σεπτεμβριος 2017

new times h free press εφημερίδα του επιχειρείν

αφιέρωμα στην Κρήτη

Treasures of Greek Tourism Ν. Παππάς:

Κ. Μπίτσιος:

«Το ΔΝΤ να κάνει το καθήκον του για το χρέος και να αφήσει τους Ευρωπαίους να αναλάβουν τα ηνία»

«Η ανάπτυξη θα έρθει από τον ιδιωτικό τομέα»

Το «Πολύ» είναι αυτό το κάτι παραπάνω που όλοι αναζητούμε και επιδιώκουμε. Αυτό που θέλουμε να ζήσουμε, αυτό που μας κάνει να αισθανόμαστε πραγματικά. Όλοι θέλουμε αυτά που μας αρέσουν και αγαπάμε να τα κάνουμε πολύ. Και ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Γι’ αυτό και η κάθε Πολυβιταμίνη Lanes προσφέρει τον ιδανικό συνδυασμό βιταμινών, ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται στον ιδιαίτερο τρόπο ζωής του καθενός, καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος αναγκών. Κάθε φορά που θες να νιώθεις πολύ, να πετυχαίνεις πολύ, να γυμνάζεσαι πολύ, να μελετάς πολύ, να κάνεις αυτό που θέλεις πολύ... υπάρχει και μια Πολυβιταμίνη Lanes. Βρες την και... Ζήσε το Πολύ!

Μπες στο www.laneshealth.gr/zisetopoly

Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν την ισορροπημένη διατροφή. Αρ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 88836/13.12.12, 46844/28.5.14, 39556/2.5.14, 46849/28.5.14, 39559/2.5.14, 46848/28.5.14, 39558/2.5.14. Υπ. κυκλοφορίας: Γρ. Σαράντης ΑΒΕΕ, Αμαρουσίου-Χαλανδρίου 26, Μαρούσι, 210-6173000.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

«Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να κάνει το καθήκον του για το χρέος και να αφήσει τους Ευρωπαίους να αναλάβουν τα ηνία!». Την προτροπή αυτή απευθύνει σε μια εξαιρετικά αποκαλυπτική συνέντευξή του προς τους New Times ο κ. Νίκος Παππάς, υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, ο οποίος μιλά για όλα τα φλέγοντα θέματα της τρέχουσας πολιτικής. Σύμφωνα με τον κ. Παππά, για την οικονομία μας συνολικά ο κομβικός στόχος είναι η χωρίς καθυστερήσεις ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης και κατ’ επέκταση το τέλος των οικονομικών προγραμμάτων το καλοκαίρι του 2018. «Η κυβέρνησή μας», τονίζει στη συνέντευξή του ο υπουργός, «θα βγάλει τη χώρα από το μνηνόνιο και αυτό θα καταγραφεί ιστορικά». Η κυβερνητική αισιοδοξία έρχεται ωστόσο να δοκιμαστεί στη διασταύρωσή της με τις θέσεις κορυφαίων εκπροσώπων της αγοράς, οι οποίοι μιλώντας στους New Times φωτίζουν την επικαιρότητα από μια διαφορετική οπτική γωνία. «Η ανάπτυξη», υπογραμμίζει ο κ. Κωνσταντίνος Μπίτσιος, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), δεν θα έρθει ούτε από τον αναπτυξιακό νόμο ούτε από το ΕΣΠΑ αλλά από τον ιδιωτικό τομέα, «ο οποίος και καλείται να βγάλει την οικονομία από το τέλμα στο πλαίσιο ενός μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης». Όπως μάλιστα επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Μπίτσιος, «υπάρχουν δεκάδες ώριμα επενδυτικά σχέδια από Έλληνες και ξένους, ύψους δισεκατομμυρίων, που περιμένουν ένα σταθερό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον για να υλοποιηθούν». Επιπλέον τονίζει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πλήρωσαν βαρύ τίμημα εξαιτίας της πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας και των αναταράξεων που τη διαδέχθηκαν. Προσθέτει δε ότι «η στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην Ελλάδα πρέπει να γίνει επιτέλους πεδίο συναινέσεων και όχι διαιρέσεων, αν θέλουμε να βγούμε οριστικά από την κρίση». Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον φύλλο των New Times, που καρατάτε στα χέρια σας, μιλούν σημαντικοί εκπρόσωποι της αγοράς όπως ο κ. Ευάγγελος Καλούσης, σημαίνων επιχειρηματικό στέλεχος διεθνούς εμβέλειας και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων, ο οποίος μιλά για την «ανάγκη να προχωρήσουμε στη δημιουργία Εθνικής Βιομηχανικής Πολιτικής, που θα έχει ιεραρχικό ρόλο στις κλαδικές προτεραιότητες και θα ενισχύει τις επενδύσεις». Ξεδιπλώνονται επίσης ενδιαφέρουσες επιχειρηματικές ιστορίες, όπως αυτή που περιγράφει ο κ. Θεόδωρος Γιαρμενίτης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βιομηχάνων και Αντιπροσώπων Αρωμάτων και Καλλυντικών (ΠΣΒΑΚ), ο οποίος εξηγεί ότι τα ελληνικά καλλυντικά

έχουν γίνει μόδα. Επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζει η δημιουργία ενός ισχυρού όσο και εξωστρεφούς κλάδου επιχειρηματικής δραστηριότητας, που είναι ο τομέας μαζικής εστίασης. Όσον αφορά τον ανωτέρω κλάδο, αποκαλυπτική είναι η συνέντευξη του κ. Γιάννη Αυγεράκη, πρόεδρου του φερώνυμου συνδέσμου. Μπορείτε επίσης να περιηγηθείτε τον πρώτο τουριστικό προορισμό της χώρας, την Κρήτη, μέσα από τις συνεντεύξεις εκπροσώπων κορυφαίων παραγόντων του νησιού, όπως ο περιφερειάρχης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, η κυρία Αγάπη Σμπώκου, διευθύνουσα σύμβουλος του Sbokos Hotel Group, ο κ. Ανδρέας Μεταξάς, διευθύνων σύμβουλος του φερώνυμου ομίλου επιχειρήσεων, ο κ. Νίκος Χαλκιαδάκης, διευθύνων σύμβουλος της Cactus Hotels, ο κ. Φώτης-Ιωσήφ Κοκοτός, διευθύνων σύμβουλος της Elounda Estate Development και μέλος της διοίκησης της Elounda S.A. Hotels & Resorts, ο κ. Μανώλης Μανούσος, διευθύνων σύμβουλος του Cyan Group of Hotels, ο κ. Γιάννης Τσίχλης, διευθυντής Μάρκετινγκ της Grecotel, ο κ. Γιάννης Οικονόμου, διευθύνων σύμβουλος της Economou Hotels, ο κ. Κώστας Μαρκάκης, γενικός διευθυντής της Cretan Holidays, ο κ. Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων, ο κ. Μανώλης Τσακαλάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνης, ο κ. Μανώλης Βαρκαράκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Λασιθίου, ο κ. Γιάννης Κακουράκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σητείας και ο κ. Γιώργος Βαρδάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ιεράπετρας. To αφιέρωμα αυτό είναι το πρώτο σειράς αφιερωμάτων στους πιο σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας, υπό τον τίτλο Treasures of Greek Tourism. Αυτός θα είναι και ο τίτλος της ετήσιας συνάντησης επιχειρηματικής αριστείας, που η New Times Publishing διοργανώνει την Πέμπτη, 7 Δεκεμβρίου 2017 και ώρα 5 μ.μ. στο King George Athens Hotel. Το ετήσιο αυτό forum τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Τουρισμού, του ΣΕΤΕ, του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και της FEDHATTA και κατά τη διάρκειά του θα απονεμηθούν οι διακρίσεις επιχειρηματικής αριστείας Treasures of Greek Tourism 2017, βάσει αυστηρών αντικειμενικών κριτηρίων. Συγκεκριμένα θα βραβευθούν: α) οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις με τα υψηλότερα κέρδη, β) τα τουριστικά γραφεία με τη μεγαλύτερη κερδοφορία, γ) οι περιφέρειες με τη μεγαλύτερη συμβολή (βάσει εσόδων και διανυκτερεύσεων) στον ελληνικό τουρισμό, δ) οι σημαντικότεροι τουριστικοί προορισμοί της χώρας. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα δοθεί στη δημοσιότητα ο φερώνυμος αγγλόφωνος ετήσιος οδηγός, ο οποίος θα διανεμηθεί στις σημαντικότερες διεθνείς τουριστικές εκθέσεις.

Edito

Οι προβολείς των New Times φωτίζουν το επιχειρείν

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.newtimes.gr www.traveltimes.gr, E-mail: info@newtimes.gr, Τηλ.: 210 3428.667, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Διονύσης Βασιλόπουλος, ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Active Business Publishing Θεόδωρος Τσακάλογλου, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ NEW TIMES Οθων Βασιλόπουλος, Νίκος Προκάκης ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Νατάσσα Σπαγαδώρου, Γιώργος Σακκάς, Νεκταρία Καρακώστα ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Διονύσης Βασιλόπουλος, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αντονέλα Τόνι, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO, ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ & ΕΚΤΥΠΩΣΗ GRAFIMA ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ Α.Ε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

Interview Η ανάπτυξη θα έρθει από τον ιδιωτικό τομέα, τονίζει ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ κ. Κωνσταντινοσ Μπίτσιος

Επενδυτικά σχέδια δισεκατομμυρίων περιμένουν ένα σταθερό περιβάλλον Η βιομηχανία αποτελεί στυλοβάτη των δημοσίων εσόδων Συνέντευξη στον Σπύρο Κτενά

Η ανάπτυξη δεν θα έρθει ούτε από τον αναπτυξιακό νόμο ούτε από το ΕΣΠΑ αλλά από τον ιδιωτικό τομέα, «ο οποίος και καλείται να βγάλει την οικονομία από το τέλμα στο πλαίσιο ενός μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης», αναφέρει μιλώντας στους New Times ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσων & Βιομηχανιών κ. Κωνσταντίνος Μπίτσιος. Επισημαίνει δε ότι υπάρχουν δεκάδες ώριμα επενδυτικά σχέδια από Έλληνες και ξένους, ύψους δισεκατομμυρίων, που περιμένουν ένα σταθερό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον για να υλοποιηθούν, σημειώνοντας παράλληλα ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πλήρωσαν βαρύ τίμημα εξαιτίας της πολιτικής και της οικονομικής αβεβαιότητας και των αναταράξεων που τη διαδέχθηκαν. Τονίζει δε ότι «η στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην Ελλάδα πρέπει να γίνει επιτέλους πεδίο συναινέσεων και όχι διαιρέσεων, αν θέλουμε να βγούμε οριστικά από την κρίση». Πάντως κάποια σημάδια εξόδου από την κρίση μάλλον έχουν αρχίσει να φαίνονται, σύμφωνα με τον κ. Μπίτσιο, ο οποίος σημειώνει ότι «η οικονομία σταθεροποιείται και παρατηρείται μια ισχνή ανάκαμψη». Προσθέτει ωστόσο ότι «το ζητούμενο τώρα είναι η σταθεροποίηση αυτή να διατηρηθεί ώστε να βγούμε από τα μνημόνια και να μπει η χώρα σε σταθερή αναπτυξιακή τροχιά». Αυτό όμως, κατά την άποψή του, δεν θα γίνει αυτόματα και σίγουρα προϋποθέτει την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης και τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις.

4 newtimes

Κύριε Μπίτσιε, πώς εξηγείτε το γεγονός ότι, ενώ υψηλό ποσοστό επιχειρήσεων και συγκεκριμένα το 92,5%, με βάση έρευνα του ΣΕΒ, πιστεύει ότι η κατάσταση της χώρας είναι από πολύ ως αρκετά άσχημη, οι εκτιμήσεις για τη δική τους πορεία είναι σαφώς αισιόδοξες, καθώς το 59,3% του δείγματος αξιολογεί την πορεία αυτή από πολύ ως αρκετά καλή και σταθερή; Η οικονομία σταθεροποιείται και παρατηρείται μια ισχνή ανάκαμψη. Η έξοδος της χώρας στις αγορές με την έκδοση πενταετούς ομολόγου και η έξοδος από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος είναι θετικά βήματα. Το ζητούμενο τώρα είναι η σταθεροποίηση αυτή να διατηρηθεί ώστε να βγούμε από τα μνημόνια και να μπει η χώρα σε σταθερή αναπτυξιακή τροχιά. Αυτό όμως δεν θα γίνει αυτόματα. Δεν είναι αυτονόητο ότι η ανάκαμψη θα αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά. Χρειάζονται προϋποθέσεις που προς το παρόν είναι ζητούμενο. Η Ελλάδα έχει δεσμευθεί για την επίτευξη ετησίων πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% ως το 2022. Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθούν τα πρωτογενή αυτά τα πλεονάσματα είναι να μπει η χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά. Αυτό προϋποθέτει την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης, καίριο στοιχείο της οποίας είναι το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης και η τήρηση των συμφωνηθέντων. Προϋποθέτει επίσης να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις. Οι ελληνικές επιχειρήσεις πλήρωσαν βαρύ τίμημα εξαιτίας της πολιτικής και της οικονομικής αβεβαιότητας και των αναταράξεων που τη διαδέχθηκαν. Μια ανάγνωση της έρευνας επιβεβαιώνει ότι οι οργανωμένες επιχειρήσεις, και ειδικότερα αυτές με εξωστρέφεια, άντεξαν καλύτερα στην κρίση και έχουν καλύτερες προοπτικές ανάκαμψης. Οι εξαγωγές τούς δίνουν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και ίσως ο παράγοντας αυτός να εξηγεί την αισιοδοξία τους. Σε ομιλία σας έχετε τονίσει ότι «όσο σημαντική και αν είναι η δημοσιονομική εξυγίανση δεν λύνει το πρόβλημα της χώρας» υποστηρίζοντας ότι «πρέπει να μεγαλώσει η πίτα». Πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό με τις παρούσες συνθήκες της οικονομίας και της αγοράς; H δημοσιονομική προσαρμογή θα έπρεπε να είχε προχωρήσει με εξυγίανση, δηλαδή με τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών και με την επέκταση της φορολογικής

βάσης. Δυστυχώς προχώρησε με συνεχή αύξηση των φόρων. Με την πολιτική αυτή μπήκαμε σε ένα φαύλο κύκλο επίτευξης υψηλών πλεονασμάτων μέσω της υπερφορολόγησης που δεν επιτρέπουν στην οικονομία να αναπτυχθεί. Ο ΣΕΒ έχει διαχρονικά προτείνει λύσεις που μπορούν να αποκαταστήσουν την κοινωνική δικαιοσύνη στη φορολογία και να φέρουν σημαντικά έσοδα στο κράτος. Τέτοια είναι η επέκταση της χρήσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Η αύξηση δηλαδή της χρήσης του πλαστικού χρήματος και η υποχρεωτική καθιέρωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στις συναλλαγές των επιχειρήσεων. Ο εξορθολογισμός των δημοσιών δαπανών και η επέκταση της φορολογικής βάσης δεν αρκούν. Η ανάπτυξη που απαιτείται δεν θα έρθει ούτε από τον αναπτυξιακό νόμο ούτε από το ΕΣΠΑ. Δεν αρκούν οι πόροι αυτοί. Θα έρθει από τον ιδιωτικό τομέα που καλείται να βγάλει την οικονομία από το τέλμα στο πλαίσιο ενός μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης. Ουσιαστική προϋπόθεση για να «μεγαλώσει η πίτα» είναι να αυξηθούν οι επενδύσεις. Ο ΣΕΒ έχει υπολογίσει τις άμεσες επενδυτικές ανάγκες σε περίπου 100 δισ. ευρώ με ορίζοντα εξαετίας. Θέλω να επισημάνω ότι υπάρχουν δεκάδες ώριμα επενδυτικά σχέδια, από Έλληνες και ξένους, ύψους δισεκατομμυρίων, που περιμένουν ένα σταθερό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον για να υλοποιηθούν. Με τους ανταγωνιστές μας όμως δεν παίζουμε με ίσους όρους. Εννοώ το μη μισθολογικό κόστος, το ενεργειακό κόστος αλλά και το κόστος του χρήματος. Για να μη μιλήσουμε για τη γραφειοκρατία, τα καθημερνά εμπόδια που τα ξέρουμε όλοι. Λύσεις σε αυτά τα θέματα υπάρχουν, τα έχουμε πει και ξαναπεί, δεν έχει νόημα να τα επαναλαμβάνουμε. Απαιτείται πολιτική βούληση. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να αναφερθώ ειδικότερα στις εξαγωγές. Οι επιχειρήσεις πρέπει να επικεντρωθούν σε τομείς όπου έχουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Να αυξήσουμε δηλαδή τα διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα ώστε να αυξηθούν οι εξαγωγές. Για να υλοποιηθεί ο στόχος αυτός, πρέπει να κάνουν βήματα τόσο η πολιτεία όσο και οι επιχειρήσεις. Η πολιτεία οφείλει να διευκολύνει τις επενδύσεις, τις εξαγωγές και την ανταγωνιστικότητα μέσα από διαρθρωτικές παρεμβάσεις, εξορθολογισμό στα κόστη παραγωγής και απλοποίηση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος. Οι επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμόσουν την παραγωγική δομή τους στις νέες ανάγκες και τους τρόπους αποτελεσματικής συμμετοχής στο πολύπλοκο και απαιτητικό πλαίσιο του εξαγωγικού εμπορίου. Χρειαζόμαστε επίσης μια ολοκληρωμένη επενδυτική στρατηγική που θα περιλαμ-

βάνει σύνδεση όλων των επενδυτικών εργαλείων (αναπτυξιακός νόμος, ΕΣΠΑ), προώθηση εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης, περισσότερες ΣΔΙΤ και φυσικά την άμεση πληρωμή των οφειλών του κράτους προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις με τη θεσμοθέτηση του συμψηφισμού. Μια επιλογή που θα κάνει τη διαφορά είναι η μετατόπιση χρηματοδότησης από τις παραδοσιακές επιχορηγήσεις σε επενδυτικά κίνητρα, όπως οι υπεραποσβέσεις και οι επιταχυνόμενες αποσβέσεις. Το κράτος πρέπει να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να δαπανήσουν χρήματα σε παραγωγικές επενδύσεις. Οι υπεραποσβέσεις επιτρέπουν ιδιωτικές επενδύσεις, χωρίς κρατικές ενισχύσεις και δημόσιους πόρους, που έχουν έντονα πολλαπλασιαστικά χαρακτηριστικά σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Συχνά ακούγεται ότι η Ελλάδα αν σωθεί θα σωθεί από τον τουρισμό, γιατί δυστυχώς δεν παράγει τίποτα. Πώς σχολιάζετε αυτόν τον ισχυρισμό; Ο τουρισμός συμβάλλει θετικά στην οικονομία. Μια χώρα όμως δεν μπορεί να επιβιώσει μόνο από τον τουρισμό. Ότι η Ελλάδα δεν παράγει είναι ένας μύθος τον οποίο πρέπει να σπάσουμε. Και δυστυχώς τον ακούμε και από την πολιτική τάξη. Ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες δεν επενδύουν και ότι η Ελλάδα δεν παράγει ούτε καρφίτσες! Είναι ανακριβείς και οι δύο ισχυρισμοί. Πρώτον, μόνον τα μέλη του ΣΕΒ συνεισφέρουν ετησίως στις επιχειρηματικές επενδύσεις 5,5 δισ. από τα συνολικά 8,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 65%. Μπορεί να μην είναι όσες χρειαζόμαστε, όμως επενδύσεις γίνονται από τις ελληνικές επιχειρήσεις ακόμη και μέσα σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες. Δεύτερον, η βιομηχανία και μεταποίηση δημιουργούν πλούτο, θέσεις εργασίας και δημόσια έσοδα. Έχουμε βιομηχανία με πολλούς κλάδους, μεγάλη παράδοση και πολλούς και έμπειρους εργαζομένους. Η συμμετοχή της βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία είναι πολύ σημαντική. Χωρίς τις κατασκευές, που αποτελούν ιδιαίτερο κεφάλαιο και που έχουν πληγεί σημαντικά από την κρίση, η βιομηχανία/μεταποίηση αγγίζει το 10% της συνολικής απασχόλησης και το 13,5% της προστιθέμενης αξίας. Εξάγει το 90% των εξαγωγών αγαθών, με συνολική αξία που ξεπερνάει τα 24 δισ. ευρώ. Συνολικά απασχολεί σχεδόν ένα εκατομμύριο εργαζομένους (386.000 άμεσα, 627.000 έμμεσα). Η αύξηση των ποσοστών της βιομηχανίας και η προσέγγιση του 20% αποτελεί δεδηλωμένο στόχο της Ε.Ε. Ο ΣΕΒ έχει υπολογίσει πως η προσέγγιση των ευρωπαϊκών ποσοστών και στην Ελλάδα θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απασχόληση (σχεδόν 550.000 νέες καθαρές θέσεις εργασίας). Όλα αυτά καθιστούν τη βιομηχανία όχι μόνο παραγωγό αλλά και στυλοβάτη των

Οι ελληνικές επιχειρήσεις πλήρωσαν βαρύ τίμημα εξαιτίας της πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας και των αναταράξεων που τη διαδέχθηκαν

newtimes 5

Interview

Ότι η Ελλάδα δεν παράγει, είναι ένας μύθος τον οποίο πρέπει να σπάσουμε. Και δυστυχώς τον ακούμε και από την πολιτική τάξη. Ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες δεν επενδύουν και ότι η Ελλάδα δεν παράγει ούτε καρφίτσες! Είναι ανακριβείς και οι δύο ισχυρισμοί

6 newtimes

δημοσίων εσόδων καθώς εισφέρει το περίπου 50% του συνολικού φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και απορροφά εξειδικευμένους εργαζομένους υψηλών δεξιοτήτων, με καλούς μισθούς και σταθερές θέσεις εργασίας. Και δεν είναι μόνο η παραδοσιακή βιομηχανία, όπως τα προϊόντα χαλκού, αλουμινίου, σιδήρου. Έχουμε και τις νεότερες μεταποιητικές δραστηριότητες. Παραγωγή βιοκαυσίμων. Βαμβακονήματα με στροφή των παραγωγών από πρώτες ύλες για υφάσματα σε high tech πρώτες ύλες, όπως η κατασκευή αερόσακων αυτοκινήτων. Σύνθετα μεταλλικά προϊόντα και ειδικότερα ηλιακά συστήματα, πάνελ, με ισχυρή καινοτομία και εξαγωγική δραστηριότητα. Έχουμε επιχειρήσεις που κατασκευάζουν σύνθετα ηλεκτρονικά συστήματα, συστήματα ασφάλειας, συστήματα αντικεραυνικής προστασίας και έχουν πελάτες όπως η Boeing και μεγάλα αεροδρόμια. Μηχανολογικά συστήματα. Συστήματα μπαταριών και φωτισμού. Νανοτεχνολογίες. Μικρά σχήματα που έχουν μπει δυνατά στον ανταγωνισμό με νέα υλικά και νέες ιδιότητες και εφαρμογές σε ευρύ φάσμα, από τις κατασκευές μέχρι την ιατρική και από νέα υλικά μέχρι την ενέργεια. Δυστυχώς η πραγματικότητα αυτή δεν αποτυπώνεται στις προτεραιότητες των πολιτικών κομμάτων. Πρέπει να πω ότι η δημιουργία του υφυπουργείου Βιομηχανίας το 2015 ήταν ένα θετικό βήμα. Άρχισε να παράγει έργο. Δυστυχώς στη συνέχεια χάσαμε την υφυπουργό, χάσαμε και το ξεχωριστό υφυπουργείο. Στον χαιρετισμό που απευθύνατε κατά την απονομή των «Diamonds 2017» είπατε, μεταξύ άλλων, ότι το ζητούμενο δεν είναι η Ελλάδα να καταστεί χώρα φθηνών ευκαιριών. Η βιομηχανία πώς μπορεί να συμβάλει ώστε να ανατραπεί αυτή η τάση των τελευταίων χρόνων;

Τη συμβολή της βιομηχανίας και μεταποίησης την ανέπτυξα στην προηγούμενη ερώτησή σας. Θα ήθελα όμως να επισημάνω το εξής: Το ζητούμενο δεν είναι να γίνει η Ελλάδα χώρα χαμηλού εργατικού κόστους. Από την άλλη πλευρά, για τη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας μας, οι μισθοί δεν πρέπει να αυξάνονται πάνω από την αύξηση της παραγωγικότητας. Ως Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών επιδιώκουμε καλά οργανωμένες επιχειρήσεις, που θα στηρίζουν το επιχειρηματικό μοντέλο τους στο καλά αμειβόμενο ανθρώπινο δυναμικό, στη διαρκή εκπαίδευσή του και φυσικά στη σύνδεση των μισθών με την παραγωγικότητα της εργασίας και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Σε αυτή τη συγκυρία το ζητούμενο είναι οι επιχειρήσεις μας να δημιουργήσουν αξία για την ελληνική οικονομία και τη δοκιμαζόμενη ελληνική κοινωνία. Σε ό,τι αφορά τον εξαγωγικό προσανατολισμό των επιχειρήσεων, που είναι και το μεγάλο ζητούμενο, εκτιμάτε ότι αρκούν μια καλή ηγεσία και ο καθορισμός του προσανατολισμού της επιχείρησης προς τη διεθνή αγορά για να υπάρξει αποδοτικό έργο σε αυτόν τον τομέα και για την επιχείρηση και για τη χώρα; Επίσης στον τομέα των εξαγωγών πώς μπορεί να περιοριστεί το πρόβλημα των εξαγωγών χωρίς ταυτότητα και ποιες πρωτοβουλίες προωθεί ο ΣΕΒ προς αυτή την κατεύθυνση; Και τα δύο αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για μια πετυχημένη πορεία στις αγορές του εξωτερικού. Αλλά δεν αρκούν. Πέρα από αυτά, χρειάζεται άρτια οργάνωση και στελέχωση των επιχειρήσεων ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις των αγορών του εξωτερικού, προσεκτική επιλογή των αγορών-στόχων, ενδελεχής πληροφόρηση για τις συνήθειες των καταναλωτών στις αγορές αυτές, πολύ καλή γνώση του ανταγωνισμού, διαμόρφωση στρατηγικής εξαγωγών σύμφωνης με τις δυνατότητες της εταιρείας, προσεκτική επιλογή κατάλληλων συνεργατών (αντιπροσώπων, διανομέων κ.ά.) και προσαρμογή των προϊόντων της εταιρείας στις τοπικές συνήθειες και στη νομοθεσία του τρίτου κράτους. Το πρόβλημα των εξαγωγών χωρίς ταυτότητα είναι σύνθετο. Η αδυναμία δημιουργίας ανταγωνιστικών εμπορικών σημάτων σχετίζεται με διάφορους παράγοντες. Το μέγεθος της εταιρείας, που οφείλεται συχνά στην έλλειψη πόρων για τη δημιουργία και επαρκή προώθηση εταιρικών σημάτων στις απαιτητικές αγορές του εξωτερικού. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη εξαγωγικής κουλτούρας, που έχει ως αποτέλεσμα τον λανθασμένο προσανατολισμό της εταιρείας, βασισμένο απο-

κλειστικά στα κριτήρια της εσωτερικής αγοράς. Οφείλεται τέλος στην έλλειψη επαρκούς γνώσης των ξένων αγορών. Ο ΣΕΒ υποστηρίζει ενεργά τους εξαγωγείς με το Export Ready, ένα πλέγμα στοχευμένων και εξατομικευμένων υπηρεσιών που βασίζεται σε αντίστοιχες καλές πρακτικές του εξωτερικού και σε επιτυχημένα παραδείγματα των μεγαλύτερων επιχειρήσεων μελών του. Το Export Ready έχει τρεις βασικούς πυλώνες: • Tο Export Ready Master, που είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εξειδικευμένων εργαστηρίων/σεμιναρίων από επιτυχημένα στελέχη της αγοράς για θέματα εσωτερικής οργάνωσης, εξαγωγικής στρατηγικής και επιτυχημένων πρακτικών.

• Το Export Ready Discover, όπου ο ΣΕΒ, σε συνεργασία με τον όμιλο Fitch παρέχει εις βάθος πληροφόρηση για 75 αγορές-στόχους των Ελλήνων εξαγωγέων, για τις παγκόσμιες τάσεις ανά κλάδο καθώς και για σημαντικά έργα υποδομών διεθνώς που μπορεί να παρουσιάζουν ενδιαφέρον για ελληνικές εταιρείες.

• To Export Ready Connect, που παρέχει υπηρεσίες δικτύωσης για επιχειρηματικές συνεργασίες των μελών του ΣΕΒ. Παρέχεται πληροφόρηση για εξατομικευμένες ευκαιρίες χρηματοδότησης εξαγωγών, δυνατότητα συμμετοχής σε Β2Β συναντήσεις και ευκαιρίες για επιχειρηματικές αποστολές σε χώρες-στόχους που διοργανώνουμε σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών. Παράλληλα αναπτύσσουμε και ένα πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα πρόγραμμα. Όλες οι πληροφορίες και πρωτοβουλίες μπορούν να αναζητηθούν στην ιστοσελίδα του ΣΕΒ www.sev.org.gr. Θα ήθελα τέλος τον σχολιασμό σας για την ίδρυση της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Ελληνική Παραγωγή - Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη», την οποία κάποιοι χαρακτήρισαν ως κίνηση «αντι-ΣΕΒ». Κάθε πρωτοβουλία που προωθεί αναπτυξιακές πολιτικές είναι σημαντική και ευπρόσδεκτη. Άλλωστε η στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην Ελλάδα πρέπει να γίνει επιτέλους πεδίο συναινέσεων και όχι διαιρέσεων, αν θέλουμε να βγούμε οριστικά από την κρίση. Ο ΣΕΒ είναι ένας θεσμικός κοινωνικός εταίρος με μέλη επιχειρήσεις και συνδέσμους από όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Η Ελληνική Παραγωγή αναζητεί τρόπους για τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας και την απελευθέρωση των δυνάμεων που θα επιτρέψουν στην ελληνική βιομηχανία να δημιουργήσει νέα προϊόντα, νέα αξία, νέες δουλειές και νέα δημόσια έσοδα. Ελπίζουμε η Ελληνική Παραγωγή να συμβάλει σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση, που είναι και ο κύριος στόχος του ΣΕΒ.

Υγροποιημένο επιταχύνονται φυσικό αέριο: οι επενδύσεις στην Ελλάδα

και στον κόσμο

Μ

ε πιο γοργούς ρυθμούς προχωρούν οι επενδύσεις για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) καθώς αυξάνεται η χρήση του ως ναυτιλιακού καυσίμου ενώ ως το 2020 το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς LNG αναμένεται να αυξηθεί κατά 50%. Στην Ελλάδα οι φορείς της αγοράς έχουν ήδη κινητοποιηθεί για την επέκταση των υποδομών (πρόγραμμα Poseidon Med από ΔΕΠΑ) και αρχίζει να ωριμάζει το έδαφος για την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς. Αυτό άλλωστε είναι αναπόφευκτο καθώς η χρήση LNG

επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κοινοτική οδηγία για προοδευτική μείωση της περιεκτικότητας των ναυτιλιακών καυσίμων σε θείο (low sulfur diesel fuel), από το 3,5% που είναι σήμερα στο 0,5% τον Ιανουάριο του 2020, θα οδηγήσει αναγκαστικά πολλούς πλοιοκτήτες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της ακτοπλοΐας, να επιλέξουν ισοδύναμες μεθόδους συμμόρφωσης, όπως συστήματα καθαρισμού των καυσαερίων (καταλύτες) ή κινητήρες υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Αύξηση κατά 30% στην παγκόσμια ενεργειακή ζήτηση για LNG Την ανάγκη να υπάρξει ρεαλιστική προσέγγιση στην Ελλάδα, όσον αφορά το τι μπορούμε να κάνουμε με τις ενεργειακές υποδομές μας, υπογράμμισε η κυρία Μαρίκα Καραγιάννη, ειδική επιστήμων για την Ενέργεια στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (Τμήμα Γλώσσας, Ιστορίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών), μιλώντας πριν από λίγες ημέρες στο workshop του ΙΕΝΕ για τον ρόλο του LNG στην ενεργειακή ασφάλεια της ΝΑ Ευρώπης. Όπως επεσήμανε, τα βασικά projects είναι ο αγωγός IGB, ο οποίος υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί ως το 2020, η επέκταση της Ρεβυθούσας και το FSRU της Αλεξανδρούπολης και ο υπό κατασκευήν αγωγός ΤΑΡ, ο οποίος θα είναι έτοιμος επίσης το 2020. Όσον αφορά τις παγκόσμιες ενεργειακές τάσεις, η κυρία Καραγιάννη τόνισε ότι ως το 2020 το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς LNG αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% χάρη στις εγκαταστάσεις που βρίσκονται σήμερα υπό κατασκευή ή που έχουν ολοκληρωθεί πρόσφατα. Εξάλλου σημείωσε ότι η παγκόσμια ενεργειακή ζήτηση πρόκειται να αυξηθεί κατά 30% την περίοδο 2016-2040. Ειδικά για τη ζήτηση φυσικού αερίου επεσήμανε ότι αυτή προβλέπεται να σημειώσει ετήσια αύξηση 2% από εφέτος ως το 2030, ενώ οι ρυθμοί αύξησης της ζήτησης για LNG προβλέπονται διπλάσιοι, 4%-5%.

Όσον αφορά τις παγκόσμιες ενεργειακές τάσεις, η κυρία Καραγιάννη τόνισε ότι ως το 2020 το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς LNG αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% χάρη στις εγκαταστάσεις που βρίσκονται σήμερα υπό κατασκευή ή που έχουν ολοκληρωθεί πρόσφατα

Επενδύσεις για το υγροποιημένο φυσικό αέριο

Ο

ι επενδύσεις στον τομέα αυτόν εντάσσονται σε ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως είναι το POSEIDON MED II. Πρόκειται για το πρώτο ευρωπαϊκό διασυνοριακό έργο το οποίο αποσκοπεί στην εισαγωγή του LNG ως κύριου καυσίμου για τη ναυτιλιακή βιομηχανία και στην ανάπτυξη ενός επαρκούς δικτύου υποδομών ανεφοδιασμού LNG και φυσικού αερίου. Συντονιστής του προγράμματος είναι η ΔΕΠΑ, η οποία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα και συνεργάζεται με τους βασικούς διεθνείς παίκτες της ενεργειακής αγοράς συμβάλλοντας στην καθιέρωση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Το έργο έχει διάρκεια 5 χρόνια και λήγει στο τέλος του 2020. Συμμετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κύπρος και τα λιμάνια τα οποία συμμετέχουν είναι του Πειραιά, της Πάτρας, του Ηρακλείου, της Ηγουμενίτσας και της Λεμεσού.

Το έργο έχει προϋπολογισμό 53.279.405 ευρώ, συγχρηματοδοτείται κατά 50% από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή («Συνδέοντας την Ευρώπη») και το υπόλοιπο 50% καλύπτεται από τους 26 εταίρους του προγράμματος που αφορούν επιχειρήσεις σε Ελλάδα, Κύπρο και Ιταλία. Στοχεύει στο σχεδιασμό μιας ολοκληρωμένης αλυσίδας λιμανιών για τη χρήση LNG ως καυσίμου στα πλοία, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ενός δικτύου για τη μεταφορά και διανομή LNG καθώς και τη δημιουργία μιας σωστά οργανωμένης και βιώσιμης αγοράς. Στο πλαίσιο του POSEIDON MED II διεξάγονται μελέτες για την εισαγωγή και χρήση του υγροποιημένου φυσικού αερίου ως ναυτιλιακού καυσίμου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, στοχεύοντας στον ευρύτερο σχεδιασμό του δικτύου προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου αλλά και των σχετικών υποδομών.

53.279.405 €

έχει προϋπολογισμό το έργο.

50%

από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

50%

καλύπτεται από τους

26 εταίρους

του προγράμματος που αφορούν επιχειρήσεις σε Ελλάδα, Κύπρο και Ιταλία.

CNGVA: Με φυσικό αέριο θα κινούνται 148 πλοία Μια νέα μελέτη από το Canadian Natural Gas Vehicle Alliance (CNGVA) με τίτλο «Liquefied Natural Gas: A Marine Fuel for Canada’s Great Lakes and East Coast» αναδεικνύει τα σημαντικά οφέλη για τη χώρα, εφόσον χρησιμοποιείται φυσικό αέριο CNG και LNG για τις θαλάσσιες μεταφορές. Οφέλη οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά. Η μελέτη καταλήγει με ένα ρεαλιστικό σενάριο που προβλέπει: 148 πλοία να κινούνται με φυσικό αέριο. Στην περίπτωση αυτή θα χρησιμοποιούνταν 783.000 τόνοι LNG ετησίως. Αυτό σημαίνει εξοικονόμηση 25%-50% για τα πλοία σε κόστος καυσίμων και πολύ μεγάλη μείωση εκπεμπόμενων ρύπων: 880.000 τόνοι CO2 ετησίως, 37.000 τόνοι θειικού οξέος ετησίως, 20.000 τόνοι νιτρικού οξέος ετησίως.

25%-50%

για τα πλοία σε κόστος καυσίμων και πολύ μεγάλη μείωση εκπεμπόμενων ρύπων:

880.000 τόνοι CO ετησίως, 37.000 τόνοι θειικού 2

οξέος ετησίως

20.000 τόνοι νιτρικού οξέος ετησίως

Interview

Για όλα τα φλέγοντα θέματα μιλά στους New Times ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης

Νίκος Παππάς: «Το ΔΝΤ να κάνει το καθήκον του για το χρέος και να αφήσει τους Ευρωπαίους να αναλάβουν τα ηνία» Για την οικονομία μας συνολικά ο κομβικός στόχος είναι η χωρίς καθυστερήσεις ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης και κατ’ επέκταση το τέλος των οικονομικών προγραμμάτων το καλοκαίρι του 2018

Συνέντευξη στον Δημήτρη Τσιούφο

12 newtimes

Σαφές μήνυμα προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με αφορμή τις πληροφορίες που το φέρουν να ζητεί την εκ νέου ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, στέλνει ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης κ. Νίκος Παππάς επισημαίνοντας ότι «το ΔΝΤ αντί να προβάλλει παράλογες και άτοπες απαιτήσεις, να κάνει το καθήκον του σχετικά με το ελληνικό χρέος και να αφήσει τους ηγέτες της Ευρώπης να αναλάβουν τα ηνία». Ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μιλώντας στους New Times, κάνει λόγο για σταδιακή αποκατάσταση των φορολογικών αδικιών και επαναφορά της οικονομίας στην κανονικότητα, μετά την ολοκλήρωση χωρίς καθυστερήσεις της τρίτηςς αξιολόγησης και το τέλος των οικονομικών προγραμμάτων το καλοκαίρι του 2018, επισημαίνοντας πως η κυβέρνηση μπορεί και ξέρει πώς να ελαφρύνει τις παραγωγικές και κοινωνικές κατηγορίες οι οποίες επιβαρύνονται περισσότερο. Ο κ. Παππάς, ο οποίος επισκέφθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου τις ΗΠΑ, υποστηρίζει ότι υπάρχει αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον από αμερικανικές επιχειρήσεις για μεγάλα έργα υποδομών που εκτελούνται στη χώρα μας, για τα ναυπηγεία, το real estate, την ενέργεια, τις οπτικές ίνες και τον τουριστικό τομέα και τονίζει πως η κυβέρνηση επιταχύνει και ολοκληρώνει τις διαρθρωτικές αλλαγές για την ομαλοποίηση της χρηματοδότησης της οικονομίας και την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους.

Πώς αποτιμάτε την παρουσία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ; Ποιο ήταν το μήνυμα προς τον επιχειρηματικό κόσμο που εξέπεμψε η κυβέρνηση από τη Θεσσαλονίκη; Η Ελλάδα είναι έτοιμη για την επόμενη ημέρα, για μια οικονομία που αναπτύσσεται δίκαια. Όπως τόνισε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, στόχος μας είναι να μετατρέψουμε τη χώρα μας σε διεθνή κόμβο εμπορίου, τηλεπικοινωνιών και ενέργειας. Για να επιτύχουμε αυτόν το στόχο έχουμε ανάγκη από αξιόπιστα δίκτυα, ταχεία απόδοση δικαιοσύνης, ξεκάθαρους κανόνες για τους επενδυτές. Πρόκειται για μια ανοικτή πρόσκληση στον επενδυτικό κόσμο, τόσο στον διεθνή όσο και στον εγχώριο, να συμμετάσχει με τους όρους της δίκαιης ανάπτυξης στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Ας μην ξεχνάμε ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις το 2016 σημείωσαν υψηλό δεκαετίας και ήδη, με βάση το νέο αναπτυξιακό νόμο, ολοκληρώνεται η αξιολόγηση 800 νέων επενδυτικών σχεδίων ύψους 2 δισ. ευρώ, στους κλάδους της αγροδιατροφής, της βιομηχανίας και της μεταποίησης. Ο Πρωθυπουργός έθεσε ως κεντρικό στόχο της κυβέρνησης την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία, μέσω αυτών, νέων θέσεων εργασίας. Ποια θεσμικά μέτρα ή χρηματοδοτικά εργαλεία σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε ώστε να πετύχετε αυτόν το στόχο; Σας υπενθυμίζω ότι η κυβέρνησή μας έχει εργαστεί σκληρά για την προσέλκυση επενδύσεων και τη μείωση της ανεργίας. Προτού αρχίσουν να εφαρμόζονται οι πολιτικές μας, το 2015, η ανεργία είχε ξεπεράσει ακόμη και το 27%, ενώ τώρα είμαστε λίγο πάνω από το 21% και φαίνεται από την παρούσα δυναμική ότι θα μειωθεί περαιτέρω τους προσεχείς μήνες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τη διετία 2015-2016 δημιουργήθηκαν 213.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ τη διετία 2016-2017 άλλες 263.000 νέες θέσεις. Τώρα, όσον αφορά τη μόχλευση χρηματοδότησης για επενδύσεις, σημειώνω ότι για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η Ελλάδα έρχεται πρώτη σε ολόκληρη την Ευρωζώνη στην απορροφητικότητα των κονδυλίων ΕΣΠΑ. Αυτό σημαίνει εισροή πόρων ύψους 11 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία, από το 2015 και μετά. Παράλληλα καταφέραμε και αυξήσαμε για δεύτερη συνεχή χρονιά το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, και μάλιστα κατά 25%, φθάνοντας στο 1 δισ. ευρώ. Τέλος αξίζει να αναφερθούμε στη συνεργασία μας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τη μόχλευση 7 δισ. ευρώ για έργα που θα γίνουν την επόμενη τριετία, αλλά και στο

σχέδιο Γιούνγκερ, που διοχετεύει 2 δισ. ευρώ στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ενεργοποιεί νέα, στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία που κινητοποιούν πόρους ύψους 3 δισ. ευρώ.

Η κυβέρνησή μας θα βγάλει τη χώρα από το μνημόνιο και αυτό θα καταγραφεί ιστορικά

Ο κ. Τσίπρας, πέραν των άλλων, είπε ότι μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018, θα μπορέσει η κυβέρνηση να εξετάσει και τη μείωση της φορολογίας. Σε ποιους τομείς θα επιδιώξετε, κατά προτεραιότητα, να προχωρήσετε σε μειώσεις; Για την οικονομία μας συνολικά ο κομβικός στόχος είναι η χωρίς καθυστερήσεις ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης και κατ’ επέκταση το τέλος των οικονομικών προγραμμάτων το καλοκαίρι του 2018. Η εξέλιξη αυτή θα μας δώσει τη δυνατότητα για τις απαραίτητες φορολογικές ελαφρύνσεις, την ανάκαμψη και την επαναφορά της οικονομίας στην κανονικότητα. Συνεπώς, προϊόντος του χρόνου και με δεδομένα τα δημοσιονομικά αποτελέσματα τα οποία φαίνεται ότι και εφέτος θα είναι πολύ καλά, θα μπορέσουμε να προβούμε στη μείωση κάποιων φορολογικών συντελεστών, γιατί είναι σαφές ότι υπάρχουν αδικίες στο φορολογικό μας σύστημα. Παρ’ ότι ήδη υπάρχουν συμπολίτες μας που για εφέτος θα πληρώσουν λιγότερους φόρους από ό,τι πέρυσι, κάποια κομμάτια της μεσαίας τάξης, ειδικά αυτά που έχουν από ένα εισόδημα και πάνω, με την επιπρόσθετη υποχρέωση της προκαταβολής φόρου, επιβαρύνονται πραγματικά πάρα πολύ. Έχουμε όμως αποδείξει στην πορεία της εφαρμογής αυτού του τρίτου προγράμματος ότι είμαστε η κυβέρνηση που μπορεί και ξέρει να θέσει προτεραιότητες όσον αφορά το πού και πώς θα ελαφρύνει τις παραγωγικές και κοινωνικές κατηγορίες οι οποίες επιβαρύνονται περισσότερο. Το ίδιο σκοπεύουμε να κάνουμε και με το φορολογικό μας σύστημα. Ολοκληρώνουμε επιτυχώς την τρίτη αξιολόγηση και αποκαθιστούμε σταδιακά τις φορολογικές αδικίες. Βρεθήκατε στα μέσα Σεπτεμβρίου στην Ουάσιγκτον και συζητήσατε με τη σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, κυρία Τζόαν Ο’ Χάρα, ζητήματα που άπτονται των θεμάτων ασφαλείας της περιοχής. Παράλληλα υποστηρίξατε ότι οι ελληνοαμερικανικές εμπορικές σχέσεις βρίσκονται σε διαρκή πορεία βελτίωσης και σημειώνεται μεγάλη αύξηση αμερικανικών επενδύσεων στη χώρα μας. Σε ποιους τομείς υπάρχει αμερικανικό επενδυτικό ενδιαφέρον και πότε εκτιμάτε ότι θα εκδηλωθούν αυτές οι πρωτοβουλίες; Πράγματι τον τελευταίο καιρό υπάρχει ένα σαφώς αυξημένο επενδυτικό ενδι-

αφέρον από αμερικανικές επιχειρήσεις, κυρίως όσον αφορά μεγάλα έργα υποδομών – τα ναυπηγεία, το real estate, η ενέργεια, οι οπτικές ίνες – και τον τουριστικό τομέα. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε αυτή την τάση και προς αυτή την κατεύθυνση εκτιμώ ότι θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θα είναι η τιμώμενη χώρα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το 2018. Μάλιστα, στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψής μου στις ΗΠΑ, είχα την ευκαιρία να συζητήσω την προοπτική η αμερικανική συμμετοχή στην επόμενη ΔΕΘ να έχει «χρώμα» ψηφιακό. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους επενδυτές, και μάλιστα για τις επιχειρήσεις και τις πρωτοβουλίες που έρχονται από χώρες όπως οι ΗΠΑ, να διαπιστώνουν το πόσο υγιές οικονομικά είναι και τι δυναμική έχει το περιβάλλον στο οποίο προτίθενται να επενδύσουν. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η επίσκεψή σας στις ΗΠΑ είχε ως στόχο και την προετοιμασία μιας επίσημης επίσκεψης του κ. Τσίπρα στην Ουάσιγκτον και μιας συνάντησής του με τον κ. Τραμπ. Για πότε προγραμματίζεται αυτή η επίσκεψη του Πρωθυπουργού; Είχαμε την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε το πολύ καλό επίπεδο των διμερών σχέσεων, οι οποίες διαρκώς βελτιώνονται. Οι ΗΠΑ είναι ένας στρατηγικός σύμμαχος της Ελλάδας. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στην Ουάσιγκτον αναπτύξαμε θέματα οικονομικών σχέσεων οι οποίες βρίσκονται σε διαρκή πορεία βελτίωσης, καθώς οι εμπορικές σχέσεις καταγράφουν ολοένα και θετικότερη πορεία. Στο πλαίσιο αυτό, συζητήσαμε, όπως ήδη σας ανέφερα, και το ζήτημα της αμερικανικής παρουσίας τον επόμενο χρόνο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου οι ΗΠΑ θα είναι η τιμώμενη χώρα. Είναι αλήθεια πως και οι δύο πλευρές επιθυμούν την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ και εργάζονται συστηματικά προς μια τέτοια κατεύθυνση, με στόχο όχι μια συνάντηση εθιμοτυπίας αλλά με απτά και αμοιβαίως επωφελή αποτελέσματα. Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης προκειμένου να πετύχει μια συνολική επανεκκίνηση της οικονομίας, τόσο της δημόσιας όσο και της ιδιωτικής, ώστε να επιτευχθεί μια διατηρήσιμη ανάπτυξη; Επιταχύνουμε και ολοκληρώνουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές που εντάσσονται στο συνολικό μας σχέδιο για την ομαλοποίηση της χρηματοδότησης της οικονομίας και την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους. Η κυβέρνησή μας θα βγάλει τη χώρα από το μνημόνιο και αυτό θα καταγραφεί ιστορικά. Το σημερινό πρόγραμμα είναι το τελευταίο και newtimes 13

Interview

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά εφέτος όχι μόνο θα πιάσουμε το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος αλλά θα τον ξεπεράσουμε κατά πολύ

θα υλοποιηθεί στην ώρα του εξασφαλίζοντας την ομαλή χρηματοδότηση της οικονομίας. Παράλληλα προχωρούμε την τεράστια και διαρκή προσπάθεια να γιατρευτούν οι πληγές που άνοιξαν στην κοινωνία και στην οικονομία οι πολιτικές της ύφεσης. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο σχεδιάζουμε τα βήματα μας χωρίς βιασύνες και κινήσεις εντυπωσιασμού. Πώς μπορεί να επιτευχθεί μια διατηρήσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, όταν για τουλάχιστον πέντε χρόνια πρέπει η χώρα να πορευθεί με πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 3,5%; Θεωρώ ότι η μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας θα διασφαλιστεί με την ολοκλήρωση του προγράμματος και την ανάκτηση της πρόσβασης στις αγορές, με τη στήριξη των αποθεματικών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM). Επιπλέον για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά εφέτος όχι μόνο θα πιάσουμε το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος αλλά θα τον ξεπεράσουμε κατά πολύ. Αυτό που έχει σημασία είναι η κάλυψη των αναγκών

14 newtimes

της χώρας με ομαλή χρηματοδότηση δεδομένης και της δέσμευσης των εταίρων μας για διευθέτηση του ελληνικού χρέους, που θα μας δώσει τη δυνατότητα ολοένα και μεγαλύτερης ανακούφισης των στρωμάτων που επλήγησαν σφόδρα από τις πολιτικές λιτότητας των προηγούμενων ετών. Πληροφορίες αναφέρουν ότι, στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης, ενδέχεται το ΔΝΤ θα ζητήσει την εκ νέου ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με τουλάχιστον με 10 δισ. ευρώ. Συζητεί η κυβέρνηση ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Δυστυχώς, διαπιστώνουμε εδώ και αρκετό καιρό ότι το ΔΝΤ διατυπώνει τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις, οι οποίες μάλιστα δεν επιβεβαιώνονται. Θεωρώ ότι για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις, όπως αυτές που προέκυψαν στο παρελθόν, και δεν θα προκύψουν δημοσιονομικά θέματα που δεν έχουν μέχρι στιγμής τεθεί στο τραπέζι, όπως για παράδειγμα μια εκ νέου ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αυτό που έχει ανάγκη η Ελλάδα είναι να προχω-

ρήσει η συμφωνηθείσα αναδιάρθρωση του χρέους. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί πλήρως δύο φορές και σήμερα ο ελληνικός τραπεζικός τομέας έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο. Οι τράπεζες έχουν ενισχύσει τις προβλέψεις τους έναντι των επισφαλών δανείων και οι κεφαλαιακοί τους δείκτες είναι σημαντικά υψηλότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρέχοντας ένα «μαξιλάρι» έναντι ενδεχόμενων μελλοντικών ζημιών. Η Ελλάδα έχει κάνει από την πλευρά της τα βήματα που πρέπει, επιδιώκοντας νομικές μεταρρυθμίσεις που παρέχουν στις τράπεζες νέα εργαλεία για τη διαχείριση των προβληματικών δανείων. Παράλληλα είμαστε χρονικά σε ένα σημείο όπου μπορούμε και πρέπει να αποτιμήσουμε με ψυχραιμία τη συμμετοχή του ΔΝΤ στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Αυτό που σήμερα έχει σημασία είναι το ΔΝΤ, αντί να προβάλλει παράλογες και άτοπες απαιτήσεις, να κάνει το καθήκον του σχετικά με το ελληνικό χρέος και να αφήσει τους ηγέτες της Ευρώπης να αναλάβουν τα ηνία. Δηλώσατε πρόσφατα ότι το επόμενο

διάστημα πρόκειται να επενδυθούν περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου και το πέρασμα στην εποχή των οπτικών ινών. Πότε θα ξεκινήσει το επενδυτικό αυτό πρόγραμμα; Ποιοι θα επενδύσουν για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών και τι επίδραση θα έχουν οι επενδύσεις αυτές τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών όσο και στο επιχειρείν; Οι επενδύσεις μεγάλης κλίμακας για την αναβάθμιση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου έχουν ήδη αρχίσει και θα αυξηθούν περαιτέρω με την αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων για την επιδότηση της ζήτησης, που θα μοχλεύσουν πολλαπλάσια κεφάλαια του ιδιωτικού τομέα. Μιλάμε για το πέρασμα στην εποχή των οπτικών ινών για το σύνολο του δικτύου στην Ελλάδα, καθώς κατά το μέγιστο μέρος του ακόμη στη χώρα μας χρησιμοποιείται δίκτυο χαλκού. Πρόκειται για τεχνολογίες που πολλαπλασιάζουν δεκάδες φορές την ταχύτητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο και πρακτικά θα ανατρέψουν άρδην τον τρόπο που απολαμβάνουμε την ψυχαγωγία, το οπτικοακουστικό υλικό, τις ίδιες τις τηλεπικοινωνίες. Παράλληλα θα αναμορφώσουν και το επιχειρηματικό ψηφιακό τοπίο καθ’ ότι πάνω στις υψηλών ταχυτήτων τηλεπικοινωνίες μπορούν να αναπτυχθούν εργαλεία που θα αλλάξουν τη σημερινή εικόνα. Δυστυχώς μέχρι σήμερα όπου υπήρχε δίκτυο οπτικών ινών πήγαινε μέχρι το ΚΑΦΑΟ και όχι μέχρι τα κτίρια, όμως πλέον θα χρησιμοποιήσουμε τα κοινοτικά κονδύλια για να επιδοτήσουμε τη ζήτηση, να μπορέσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις να πάρουν οπτική ίνα μέχρι και την είσοδό τους. Επιμένω πολύ σε αυτή την επένδυση γιατί πολύ γρήγορα θα αντιληφθούμε πόσο σημαντική είναι για την οικονομία μας. Η ταχύτητα διασύνδεσης είναι κάτι που οι διεθνείς επενδυτές κοιτούν πάρα πολύ σοβαρά. Σκεφθείτε πόσο σημαντικό είναι αυτό σε μια χώρα με την καταπληκτική φυσική ομορφιά της Ελλάδας και τις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που απασχολούν νέους ανθρώπους. Σε περίπτωση που απολαμβάνουν τα προνόμια μιας σύνδεσης υπερυψηλής ταχύτητας μπορούν να εγκατασταθούν οπουδήποτε στη χώρα και να έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα όπως αν βρίσκονταν λίγα μόλις μέτρα από την πλατεία Συντάγματος. Για τα δίκτυα οπτικών ινών θα επενδυθούν κοινοτικά κονδύλια μισού δισεκατομμυρίου ευρώ, τα οποία θα μοχλεύσουν ιδιωτικές επενδύσεις, υπερβαίνοντας συνολικά τα 2 δισ. ευρώ και θέτοντας τις απαραίτητες βάσεις για την πραγματική μετάβαση της οικονομίας μας στην ψηφιακή εποχή.

Interview Η ανάπτυξη είναι η μόνη διέξοδος από την κρίση, επισημαίνει μιλώντας στους Νew Times ο πρόεδρος του ΣΕΒΤ κ. EΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΛΟΥΣΗΣ

Όραμα του ΣΕΒΤ είναι μια Ελλάδα ανάπτυξης, ευκαιριών και καινοτομίας Βασικούς πυλώνες για την ανάπτυξη της οικονομίας ο ΣΕΒΤ θεωρεί τους ακόλουθους τέσσερις: ανταγωνιστικότητα, εξωστρέφεια, καινοτομία και νέες επενδύσεις Συνέντευξη στον Σπύρο Κτενά

H ελληνική βιομηχανία τροφίμων προσφέρει και μπορεί να προσφέρει στην πορεία προς την ανάκαμψη της οικονομίας και την ανάπτυξη, δίνοντας έμφαση στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, στην ενίσχυση της εξωστρέφειας, στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας καθώς και στην προσέλκυση νέων επενδύσεων. Αυτό επισημαίνει, μεταξύ άλλων, στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στους New Τimes, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) κ. Ευάγγελος Καλούσης, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι αυτοί είναι και οι τέσσερις βασικοί πυλώνες για την ανάπτυξη της οικονομίας. Ωστόσο, προκειμένου να ενισχυθεί το επιχειρείν στη χώρα μας, «είναι αναγκαία η ύπαρξη ενός υποστηρικτικού, σταθερού, προβλέψιμου φορολογικού και διοικητικού πλαισίου», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΣΕΒΤ, τονίζοντας παράλληλα ότι «είναι πλέον σημαντικό να προχωρήσουμε στη δημιουργία Εθνικής Βιομηχανικής Πολιτικής, που θα έχει ιεραρχικό ρόλο στις κλαδικές προτεραιότητες και θα ενισχύει τις επενδύσεις». Όσον αφορά την ίδια τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, ο ρόλος της παραμένει θεμελιώδης όχι μόνο για το σύνολο της ελληνικής μεταποίησης αλλά και για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

16 newtimes

Ο κλάδος των τροφίμων είναι σίγουρα από αυτούς που έχουν πληγεί λιγότερο αυτά τα χρόνια της μεγάλης κρίσης. Η σθεναρότητα αυτή επιδεικνύεται από το σύνολο των υποκλάδων ή κάποιοι βρίσκονται σε δεινή θέση; Παρά τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα μας η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών παραμένει ένας κλάδος δυναμικός, ανταγωνιστικός και εξωστρεφής, με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στην Ευρώπη, στην Αμερική αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέσα σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών προσπαθεί να επιβιώσει και να ξεπεράσει τα εμπόδια που έχει δημιουργήσει η κρίση αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα σαν μια μεγάλη πρόκληση για να κτίσει ένα καλύτερο μέλλον για την ίδια, τους εργαζομένους και τους καταναλωτές. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κλάδος έχει υποστεί το μικρότερο πλήγμα σε σχέση με άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Αν και έχει παρατηρηθεί μια γενικότερη σταθερή μείωση στον τομέα της διατροφής, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι υποκλάδοι στο χώρο που να έχουν σημειώσει μεγαλύτερη έξαρση ή να βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση. Ωστόσο ο κύριος ρόλος του κλάδου στην ελληνική οικονομία καταδεικνύεται από την πρώτη θέση που εξακολουθεί να κατέχει στην αξία παραγωγής στη μεταποιητική βιομηχανία της χώρας, με ποσοστό 25% επί του συνόλου, αλλά και τη δραστηριοποίηση στον κλάδο 1.225 επιχειρήσεων με πωλήσεις που ξεπερνούν τα 14,2 δισ. ευρώ. Απασχολεί δε το 30,8% του συνολικού εργατικού δυναμικού της μεταποίησης. Ο θεμελιώδης ρόλος της βιομηχανίας τροφίμων για την ελληνική οικονομία είναι αδιαμφισβήτητος και πρόσφατα για μία ακόμη φορά αποδείξιμος μέσα από την έκθεση του ΙΟΒΕ. Παρά τη δυναμική αυτή ωστόσο, τα ποσοστά μεταβολής στα βασικά διαρθρωτικά μεγέθη της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων το 2015, σε σχέση με το 2014, υποδηλώνουν μείωση στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου (2,1%), σε αντίθεση με το σύνολο της μεταποίησης, όπου σημειώθηκε αύξηση (2,5%). Αυτή η μείωση οφείλεται σε κλείσιμο επιχειρήσεων ή πού αλλού και επίσης εκτιμάτε ότι έχει διευρυνθεί; Σε μια τόσο μακρά περίοδο κρίσης ως κλάδος σφυρηλατηθήκαμε από τις επιπτώσεις που άγγιξαν τόσο τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα τον περιορισμό της κατανάλωσης, όσο και ολόκληρο τον επιχειρηματικό κόσμο και τις επιχειρήσεις του κλάδου. Αυτό οφείλεται στην

αύξηση των κοστολογίων, στην αύξηση των φόρων (αλλεπάλληλες αυξήσεις του ΦΠΑ), στη σημαντική μείωση του οικογενειακού εισοδήματος αλλά και στην έλλειψη ρευστότητας. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις του κλάδου, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις όσον αφορά τις μικρού μεγέθους επιχειρήσεις, οι οποίες το 2009 ήταν 11.000. Αντίθετα, οι μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, που πιστοποιούνται με ευρωπαϊκά προγράμματα διασφάλισης ποιότητας, παραμένουν σταθερές χωρίς να έχουν σημειωθεί προβλήματα. Με δεδομένο αυτό τονίζουμε ότι είναι ζωτικής σημασίας η εξυγίανση και οι αλλαγές που θα αφορούν κυρίως τις μικρές επιχειρήσεις, με στόχο αρχικά τη βιωσιμότητα αλλά και την ανάπτυξή τους. Ωστόσο, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών), γίνεται αντιληπτό ότι η βιομηχανία τροφίμων και ποτών εξακολουθεί να αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας και της ανάπτυξης στην εγχώρια αγορά. Η δυναμική του κλάδου φαίνεται και από την αύξηση που σημειώνεται στα τρόφιμα (0,4%) και στα ποτά (0,2%) σε όρους ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (σ.σ.: μεταξύ των ετών 2015/14). Από τη μεριά του ο κλάδος των τροφίμων και ποτών μείωσε το εμπορικό έλλειμμα κατά 35% λόγω των εξαγωγικών δραστηριοτήτων του, γεγονός που συμβάλλει ιδιαίτερα στην ανάκαμψη και στη θετική πορεία της οικονομίας της χώρας. Από τον κλάδο σας υπάρχουν εταιρείες οι οποίες έχουν μεταφέρει, εκτός από την παραγωγή τους, και την έδρα τους στο εξωτερικό, ώστε να απαλλαγούν από τη δυσβάσταχτη υπερφορολόγηση; Με τα capital controls, τα οποία αποτελούν τροχοπέδη της ρευστότητας, καθώς και τη στενότητα δανειοδότησης, αρκετές επιχειρήσεις αναγκάζονται να απευθυνθούν σε ξένους οίκους δανειοδότησης προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους. Συνεπώς για λόγους επιβίωσης και οικονομικής φύσης κάποιες επιχειρήσεις μετέφεραν μόνο την έδρα τους σε χώρες του εξωτερικού. Τόσο όμως η παραγωγή όσο και η διοίκηση των συγκεκριμένων εταιρειών παραμένουν στην Ελλάδα. Η επιχειρηματικότητα βιώνει ίσως από τις χειρότερες στιγμές της. Από πλευράς του ΣΕΒΤ υπάρχουν κάποιες προτάσεις και κάποιες πιέσεις ώστε να βελτιωθεί, όσο γίνεται υπό τις παρούσες συνθήκες, το κλίμα για το επιχειρείν;

Είναι πλέον σημαντικό να προχωρήσουμε στη δημιουργία Εθνικής Βιομηχανικής Πολιτικής που θα έχει ιεραρχικό ρόλο στις κλαδικές προτεραιότητες και θα ενισχύει τις επενδύσεις

Όπως έχουμε τονίσει πολλές φορές, προκειμένου να ενισχυθεί το επιχειρείν στη χώρα μας είναι αναγκαία η ύπαρξη ενός υποστηρικτικού, σταθερού, προβλέψιμου φορολογικού και διοικητικού πλαισίου. Είναι πλέον σημαντικό να προχωρήσουμε στη δημιουργία Εθνικής Βιομηχανικής Πολιτικής, που θα έχει ιεραρχικό ρόλο στις κλαδικές προτεραιότητες και θα ενισχύει τις επενδύσεις. Από την πλευρά μας έχουμε επανειλημμένα εκφράσει τις θέσεις και τις απόψεις μας όσον αφορά τις ενέργειες που μπορούν να πραγματοποιηθούν από τις επιχειρήσεις, επικουρούμενες από τους αρμόδιους φορείς και το κράτος. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, θεωρούμε ότι το κράτος πρέπει να προβεί σε διορθωτικές ενέργειες. Αφενός στο «ξεκίνημα» των επιχειρήσεων, όπου σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις (για παράδειγμα στην αδειοδότηση ή ακόμη και σε περιπτώσεις επέκτασης υφιστάμενων εγκαταστάσεων), και αφετέρου στην ίδια τη λειτουργία των επιχειρήσεων, οι οποίες αντιμετωπίζουν επιπρόσθετες επιβαρύνσεις τόσο σε χρόνο όσο και σε κόστος. Δεδομένης της σημασίας που έχει για την ελληνική οικονομία ο κλάδος, ο οποίος, σημειωτέον, είναι και ο μεγαλύτερος εργοδότης της εγχώριας μεταποίησης, θα περίμενε κανείς να διαδραματίζει και κάποιον συμβουλευτικό ρόλο για τις κυβερνήσεις σε θέματα ανάπτυξης, στο βαθμό βέβαια που περνά ο λόγος τους. Ισχύει αυτό; Έχει ζητηθεί η συνδρομή σας με προτάσεις και, αν αυτό δεν συμβαίνει, τουλάχιστον έχετε τη στήριξη της δημόσιας διοίκησης στο έργο σας; Η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών έχει ξεκάθαρους στόχους για τον τρόπο που μπορεί να προσφέρει ουσιαστικό έργο στην ανάπτυξη της οικονομίας. Οι στόχοι αυτοί μπορούν να επιτευχθούν με τη βοήθεια της πολιτείας στην άρση των προβλημάτων, τα οποία θέτουν εμπόδια στην οικονομική δραστηριότητα και στην ομαλή λειτουργία των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτόν έχουμε δημιουργήσει ένα υπόμνημα όπου καταγράφονται όλες οι θέσεις και οι προτάσεις μας, με τίτλο «Ο δρόμος για την ανάπτυξη». Οι 4 βασικοί πυλώνες, τους οποίους θεωρούμε μοχλούς για την ανάπτυξη της οικονομίας, είναι η ανταγωνιστικότητα, η εξωστρέφεια, η καινοτομία και η προώθηση νέων επενδύσεων. Πρεσβεύουμε ότι πρέπει να δοθούν ξεκάθαρες κατευθύνσεις, ώστε οι κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις της χώρας καθώς και ο κρατικός μηχανισμός να γνωρίζουν τους συγκεκριμένους στόχους. Οι συγκεκριμένες προτάσεις και newtimes 17

Interview θέσεις μας έχουν γνωστοποιηθεί στο κυβερνητικό επιτελείο και θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα δοθεί η δέουσα προσοχή, με σκοπό να αφουγκραστούν τα προβλήματα του κλάδου και να δοθούν οι αντίστοιχες λύσεις. Ήδη διαφαίνεται διάθεση ανταπόκρισης και συμβολής της πολιτείας προς την κατεύθυνση αυτή. Η χώρα μας βιώνει τη μεγαλύτερη μεταπολεμικά οικονομική και κατ’ επέκταση κοινωνική κρίση, υπό την έννοια ότι έχει φτωχοποιηθεί μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού. Παρ’ όλα αυτά, βλέπουμε τις τιμές προϊόντων, μεταξύ αυτών και ειδών διατροφής, να μην ακολουθούν μια αξιόλογη μείωση, αν όχι την αντίστοιχη κάθοδο με την κάθοδο των εισοδημάτων των καταναλωτών. Μάλιστα σε κάποια προϊόντα σημειώνεται και άνοδος των τιμών. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό; Ο ΣΕΒΤ έχει σκοπό να κάνει κάτι γι’ αυτό; Είναι τεκμηριωμένο από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Αρχή (EUROSTAT) ότι τα τελευταία χρόνια ο δείκτης τιμών καταναλωτή μειώνεται. Παρά τις σημαντικές διαχρονικά αυξήσεις του ΦΠΑ, ενός φόρου που έχει φθάσει να είναι μεγαλύτερος για το τυπικό καλάθι στην Ελλάδα συγκριτικά με τις άλλες χώρες, οι τιμές στα βασικά ελληνικά σουπερμάρκετ παραμένουν χαμηλότερες σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό επιβεβαιώνεται και με την πρόσφατη τετραμηνιαία έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). Αξίζει να τονίσουμε ότι σε εύρος μιας πενταετίας οι τιμές έχουν μειωθεί πάνω από 10%, σε τιμές χωρίς ΦΠΑ, ανάλογα με τον κλάδο ειδών διατροφής, παρά το γεγονός ότι το κοστολόγιο αυξάνεται από τη μείωση της παραγόμενης ποσότητας, την αύξηση στις τιμές των πρώτων υλών, τις έκτακτες εισφορές κτλ. Πιστεύετε ότι η λύση στο ελληνικό πρόβλημα είναι τα συνεχή μνημόνια; Στον ΣΕΒΤ πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη είναι η μόνη διέξοδος από την κρίση και μπορεί να επιτευχθεί με την αντιμετώπιση των χρηματοοικονομικών προκλήσεων και τη στήριξη των διαρθρωτικών αλλαγών, που απελευθερώνουν την οικονομία και οικοδομούν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους εταίρους και τις αγορές. Στην παρούσα φάση, οι παραγωγικοί κλάδοι, με ναυαρχίδα τα τρόφιμα και τα ποτά, είναι καίριο να αυξήσουν τη συμμετοχή τους τόσο στο ΑΕΠ όσο και στην εξαγωγική δραστηριότητα. Συγκεκριμένα στόχος του ΣΕΒΤ είναι η αύξηση της συμμετοχής στο ΑΕΠ από 4% σε 5% και παράλληλα η αύξηση των επενδύσε-

18 newtimes

Ο πρόεδρος του ΣΕΒΤ κ. Ευάγγελος Καλούσης με τον εκδότη των New Times κ. Σπύρο Κτενά

ων και της ευρύτερης καινοτομίας στον κλάδο.

Στην παρούσα φάση οι παραγωγικοί κλάδοι, με ναυαρχίδα τα τρόφιμα και τα ποτά, είναι καίριο να αυξήσουν τη συμμετοχή τους τόσο στο ΑΕΠ όσο και στην εξαγωγική δραστηριότητα

Στον τομέα των εξαγωγών, όπου επίσης η βιομηχανία τροφίμων πρωτοστατεί, θεωρείτε ότι έχει κερδίσει το στοίχημα του επώνυμου ελληνικού εξαγώγιμου προϊόντος; Καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, οι εξαγωγές στον τομέα των τροφίμων και ποτών αυξήθηκαν με διψήφιο συντελεστή. Όπως ήδη έχει επισημανθεί, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών παρουσιάζει συνεχώς αναπτυσσόμενη εξαγωγική δραστηριότητα στην Ευρώπη, στην Αμερική αλλά και σε σημαντικές αγορές σε όλον τον κόσμο, με τις εξαγωγές να ανέρχονται στα 4,5 δισ. ευρώ. Τα είδη διατροφής κατέχουν σήμερα την πρώτη θέση στον εξαγωγικό τομέα μετά τα πετρελαιοειδή, με συνολική αξία 6,250 δισ. ευρώ και με ποσοστό επί του συνόλου 25%, η δε ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών κατέχει το 75% της διατροφής και από μόνη της το 18% του συνόλου των εξαγωγών. Ακόμη και το 2016, όπου το σύνολο των εξαγωγών παρουσιάζει μείωση συγκριτικά με το 2015, τα τρόφιμα και ποτά παρουσίασαν αύξηση 9,2 % και βρίσκονται στην πρώτη θέση των ελληνικών εξαγω-

γών (χωρίς τα πετρελαιοειδή). Ένα σημαντικό στοιχείο που συμβάλλει στην αύξηση των εξαγωγών του κλάδου μας είναι οι εξαιρετικής ποιότητας αγροτικές πρώτες ύλες, που παρέχουν ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα ελληνικά προϊόντα. Με γνώμονα ότι ένα επώνυμο ελληνικό προϊόν αυξάνει τη δυναμική του στις εξαγωγές αποδεικνύεται η προτίμηση που δείχνουν οι αγοραστές/ καταναλωτές σε αυτό. Σε αυτόν τον παρονομαστή, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών επιμένει και επενδύει στη συνεχή βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής και των συστημάτων διανομής καθώς και στην ικανοποίηση των καταναλωτών, εστιάζοντας σε προϊόντα ποιοτικά, ασφαλή και καινοτόμα. Η κρίση δεν μας έχει επιτρέψει να δούμε λίγο πιο πέρα από τα οικονομικά ζητήματα, όπου όμως διαμορφώνονται νέες μέθοδοι, νέες τάσεις, νέα δεδομένα. Στο χώρο της βιομηχανίας τροφίμων υπάρχουν κάποιες νέες εξελίξεις, που ακολουθούν ενδεχομένως και εγχώριες επιχειρήσεις του κλάδου, ή σημειώνονται κάποιες νέες τάσεις; Όραμα του ΣΕΒΤ είναι μια Ελλάδα ανάπτυξης, ευκαιριών, εκπαίδευσης και και-

νοτομίας με ανοιχτή οικονομία, που θα συνάδει με την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Για να υπάρξει μια αποτελεσματική και βιώσιμη πολιτική καινοτομίας στη χώρα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η υποστήριξη και ο συντονισμός των ερευνητικών προσπαθειών και η απορρόφηση σχετικών πόρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σημειώνουμε ότι στη σημερινή διεθνή οικονομική συγκυρία, οι καινοτομίες πρέπει να είναι βιώσιμες, αποδοτικές και ικανές να δημιουργούν αγορές, συμβάλλοντας κατ’ επέκταση στο άνοιγμα νέων θέσεων εργασίας και στην οικονομική ανάκαμψη. Η καινοτομία είναι επομένως από τους κύριους πυλώνες που στηρίζεται το όραμα και η στρατηγική μας. Μια τέτοια πρωτοβουλία έχει σκοπό να ενισχύσει με τη σειρά της τις επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη και να προσφέρει ευημερία μέσα από την προώθηση νέων εξελιγμένων παραγωγικών μεθόδων. Από την πλευρά μας προωθούμε την καινοτομία

μέσα από ουσιαστικές δράσεις, όπως ο διαγωνισμός Ecotrophelia, καθώς και η Ελληνική Τεχνολογική Πλατφόρμα και τα Brokerage Events. Μέσα από αυτές τις δράσεις προάγεται η συνεργασία της βιομηχανίας μας με την ακαδημαϊκή κοινότητα και τα ερευνητικά κέντρα, με στόχο τη δημιουργία καινοτόμων, ποιοτικών προϊόντων που θα ανταποκρίνονται στις νέες τάσεις και στις αυξανόμενες ανάγκες των καταναλωτών μας. Θα ήθελα να μας πείτε αν υπάρχουν κάποιες προτεραιότητες τις οποίες θέτει ο ΣΕΒΤ στην περαιτέρω πορεία του. Όπως ήδη προαναφέραμε, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων προσφέρει και μπορεί να προσφέρει στην πορεία προς την ανάκαμψη της οικονομίας και την ανάπτυξη δίνοντας έμφαση στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, στην ενίσχυση της εξωστρέφειας, στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας, στην οποία ήδη έχουμε αναφερθεί, καθώς και στην

προσέλκυση νέων επενδύσεων. Όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα, την ανταγωνιστικότητα, πιστεύουμε ότι είναι πάντα μια κύρια προτεραιότητα της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων. Ειδικά σήμερα, που η χώρα έχει χάσει τη δημοσιονομική και νομισματική της αυτονομία, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας/ παραγωγικότητας είναι θέμα σοβαρών διαρθρωτικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Το ζήτημα της εξωστρέφειας θεωρούμε ότι αποτελεί έναν κομβικό παράγοντα για την ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων και την αντιστροφή του κλίματος στην οικονομία της χώρας και είναι απαραίτητο να συνδυαστεί με την καινοτομία και την ποιότητα. Σε αυτόν τον άξονα υποστηρίζουμε ότι είναι αναγκαία η άμεση θεσμοθέτηση σταθερών μέτρων βιομηχανικής πολιτικής με στόχο να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις στην εύρεση νέων αγορών και να διευκολυνθούν στη δικτύωσή τους

με τη σύναψη συνεργασιών με σημαντικούς επιχειρηματικούς φορείς στις χώρες ενδιαφέροντός τους. Όσον αφορά τις νέες επενδύσεις, θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει διασφάλιση επενδυτικών και φορολογικών κινήτρων, απλοποίηση διαδικασιών και ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό. Για να γίνουν καινούργιες επενδύσεις πρέπει να διορθωθούν τα κακώς κείμενα και να υπάρξει η εμπιστοσύνη ότι ο επενδυτής θα αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα και αξιοκρατία, μέσα σε ένα σταθερό διοικητικό και φορολογικό πλαίσιο. Εμείς στην ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών, με γνώμονα την ανάπτυξη της οικονομίας και εστιάζοντας στους παραπάνω πυλώνες, πιστεύουμε ότι υπάρχει δυνατότητα ανάκαμψης. Παράλληλα συνεχίζουμε να εργαζόμαστε με σθένος, θετική διάθεση και πάθος για δημιουργία και ατενίζουμε το μέλλον του κλάδου μας με αισιοδοξία.

newtimes 19

Interview Αισιοδοξεί για το μέλλον ο ΠΣΒΑΚ, τονίζει μιλώντας στους New Times ο πρόεδρός του κ. Θεόδωρος Γιαρμενίτης

Τα ελληνικά καλλυντικά είναι μόδα Και το 2017 η αγορά καλλυντικών κινείται ανοδικά και σε αυτό συντείνουν και οι πωλήσεις on line Παρά το σοκ που υπέστη και η βιομηχανία της ομορφιάς, όπως και άλλοι κλάδοι, κατά τα πρώτα χρόνια της κρίσης, κατάφερε στη συνέχεια να ισορροπήσει και τώρα παρουσιάζει ανοδικούς ρυθμούς, σύμφωνα με όσα επισημαίνει μιλώντας στους New Times ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Βιομηχάνων & Αντιπροσώπων Αρωμάτων & Καλλυντικών (ΠΣΒΑΚ) κ. Θεόδωρος Γιαρμενίτης. Στην ανοδική αυτή πορεία σημαντική είναι η συμβολή των on line πωλήσεων, ενώ ένα ιδιαίτερα ενθαρρυντικό στοιχείο είναι και η ενίσχυση των εξαγωγών του κλάδου. Σύμφωνα με τον κ. Γιαρμενίτη, οι ελληνικές εταιρείες, παρά τις οικονομικές δυσκολίες, έχουν εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους και ιδιαίτερα στις νέες αγορές Κίνα, Βιετνάμ, Αραβικά Εμιράτα, Κορέα, Ν. Αμερική κ.ά.

Κύριε Γιαρμενίτη, πόσο έχει επηρεάσει η κρίση τον κλάδο των καλλυντικών, ο οποίος ωστόσο φαίνεται να αντιστέκεται σθεναρά αν κρίνουμε από το γεγονός ότι τα τελευταία δύο χρόνια παρουσιάζει και αύξηση πωλήσεων. Έτσι δεν είναι; Τα πρώτα χρόνια της κρίσης ο κλάδος καλλυντικών επηρεάστηκε, όπως και οι άλλοι κλάδοι. Το σοκ ήταν μεγάλο για τη βιομηχανία της ομορφιάς που είχε ως το 2010 αλματώδη άνοδο, τόσο σε προϊόντα όσο και σε υπηρεσίες (1.450 εκατ. ευρώ). Τα δύο τελευταία χρόνια η κατανάλωση έχει σταθεροποιηθεί στα 900 εκατ. ευρώ και με αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, ιδιαίτερα σε νέες αγορές εκτός Ευρώπης που φθάνουν τα 200 εκατ. ευρώ. Το 2016 και το 2017 η αγορά μας κινείται ανοδικά και σε αυτό συντείνουν και οι πωλήσεις on line.

κραγιόν, σκιές, αντηλιακά, αδυνατιστικά και άλλα. Στο ερώτημά σας αν τα καλλυντικά είναι πρώτης ανάγκης, η απάντηση είναι «ναι», λόγω του ότι, εκτός από προϊόντα καλλωπισμού, είναι και προϊόντα υγείας, δηλαδή του «ευ ζην».

Πού οφείλεται αυτή η θετική εξέλιξη για τον κλάδο, δεδομένου μάλιστα και του ότι το καλλυντικό δεν συγκαταλέγεται στα προϊόντα άμεσης ανάγκης ή μήπως είναι λάθος αυτή η εκτίμηση; Η θετική εξέλιξη οφείλεται στο ότι τα δίκτυα καλλυντικών είναι πολλά και δυναμικά (φαρμακεία, σουπερμάρκετ, μίνι μάρκετ, πολυκαταστήματα, door to door, κέντρα ευεξίας, ξενοδοχειακά spa, κομμωτήρια). Επίσης οφείλεται στα καινοτόμα προϊόντα, όπως καθαριστικά προσώπου, κρέμες, οδοντόκρεμες, βαφές, σαμπουάν, conditioner, σαπούνια,

Στις πωλήσεις προϊόντων του κλάδου ποιο ποσοστό κατέχουν τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα και ποιο τα εισαγόμενα; Ποια η σύγκριση σε σχέση με τα προ κρίσης στοιχεία; Όσον αφορά τις πωλήσεις καλλυντικών, τα σκήπτρα κατέχουν οι εισαγωγές (65%). Αυτό οφείλεται στο ότι οι εταιρείες που έχουν μεγαλύτερη δυναμική είναι οι πολυεθνικές και λόγω προϊστορίας στην αγορά. Το υπόλοιπο ανήκει στις ελληνικές εταιρείες, οι οποίες παρά την κρίση παρουσιάζουν νέα και καινοτόμα προϊόντα (φυσικά δερματολογικά). Αυτές οι εταιρείες έχουν μεγάλο μερίδιο

20 newtimes

Εκτιμάτε ότι η αύξηση αυτή των πωλήσεων θα συνεχιστεί και κατά το τρέχον έτος και ποια είναι η αξία της ελληνικής αγοράς καλλυντικών; Βάσει των στοιχείων της αύξησης της κατανάλωσης του τελευταίου τριμήνου (2,6% – στοιχεία ΣΕΒ), μας επιτρέπεται να αισιοδοξούμε. Σε αυτό μας ενθαρρύνει και η καλή προβολή των προϊόντων από τις εταιρείες καλλυντικών, οι προσφορές, το e-commerce και οι πωλήσεις σε τουριστικούς προορισμούς με την αύξηση του τουρισμού και ιδιαίτερα σε αντηλιακά προϊόντα.

και στις εξαγωγές και στον ιατρικό χώρο (δερματολόγοι - πλαστικοί). Ποια είναι η εικόνα της εξαγωγικής δραστηριότητας του κλάδου και τι εκτιμάτε ότι πρέπει να γίνει ώστε να ενισχυθούν περαιτέρω οι εξαγωγές; Η εικόνα της εξαγωγικής δραστηριότητας του κλάδου είναι ενθαρρυντική υπό τον όρο ότι το κράτος θα αλλάξει πολλά για τους εξαγωγείς (ρευστότητα, ΕΣΠΑ, ΦΠΑ, capital controls, φορολογία, ενέργεια). Εμείς δεν έχουμε παράπονο από τους ιδιωτικούς φορείς εξαγωγών (ΣΕΒ, ΠΣΕ, ΕΒΕΑ) που ενισχύουν τις προσπάθειες. Οι εταιρείες, παρά τις οικονομικές δυσκολίες, έχουν εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους και ιδιαίτερα στις νέες αγορές Κίνα, Βιετνάμ, Αραβικά Εμιράτα, Κορέα, Ν. Αμερική κ.ά. Τα ελληνικά καλλυντικά είναι μόδα (φυσικά καλλυντικά).

Υπάρχουν κάποια θέματα - προβλήματα, τα οποία απασχολούν ιδιαιτέρως τις επιχειρήσεις του κλάδου και την επίλυση των οποίων προωθείτε ως Σύνδεσμος; Θέματα - προβλήματα υπάρχουν και θα υπάρχουν λόγω της πολυνομίας και της δυσκαμψίας του ελληνικού Δημοσίου. Π.χ. αναμένουμε από το 2013 την ΚΥΑ για την εφαρμογή του Κανονισμού των Καλλυντικών (1223/2009). Αναμένουμε επίσης τη διαβούλευση στον ΕΟΦ. Επίσης έχουμε ζητήσει την αλλαγή του 1% (φόρος) επί των πωλήσεων στα καλλυντικά (πρόταση εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ Οκτωβρίου 2016). Η όμορφη βιομηχανία συγκαταλέγεται μέσα στις πιο μεγάλες και αποδοτικές βιομηχανίες παγκοσμίως. Αρκεί να δούμε την εικόνα σε αριθμούς.

Θα λέγατε ότι η νέα τάση τείνει προς τα δερμοκαλλυντικά ή σε κάποιου άλλου τύπου προϊόντα; Η ευρωπαϊκή νομοθεσία, στην οποία ανήκουν τα ελληνικά σε κυκλοφορία καλλυντικά, είναι μία. Απλώς διαφοροποιούνται οι ουσίες, τα πρόσθετα και τα συντηρητικά και αλλάζουν τα δίκτυα πώλησης. Ο ΠΣΒΑΚ είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Καλλυντικών, Cosmetics Europe, και ακολουθεί το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, που είναι πολύ αυστηρό. Ποιες οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου και ποιες ενδεχομένως νέες αγορές θα στηρίξουν αυτές τις προοπτικές; Όπως ανέφερα ήδη, νέες αγορές είναι οι αναπτυσσόμενες και παρθένες αγορές. Γιατί όχι και τα κοντινά μας Βαλκάνια;

Συμμετοχή στις πωλήσεις ανά Κανάλι Διανομής (2016)

36,7%

Ευρεία διανομή

19,0%

Επιλεκτική διανομή

27,4% Φαρμακεία

1,4%

Ινστιτούτα αισθητικής

5,8%

Κομμωτήρια

9,8%

Η κατανάλωση ανά ήπειρο: – Ευρώπη: 72 δισ. ευρώ – Ηνωμένες Πολιτείες και Ν. Αμερική: 47 δισ. ευρώ – Κίνα: 29 δισ. ευρώ – Ιαπωνία, Ασία: 18 δισ. ευρώ Σήμερα στη χώρα μας, με το 1 δισ. ευρώ κατανάλωση (εισαγωγές - εξαγωγές), αισιοδοξούμε για το μέλλον ώστε να επανέλθουμε στα επίπεδα προ κρίσης. Ο ΠΣΒΑΚ μόνο προσφέρει στο κράτος και στην κοινωνία.

Απευθείας πωλήσεις (door to door)

Τα δύο τελευταία χρόνια η κατανάλωση έχει σταθεροποιηθεί στα 900 εκατ. ευρώ και με αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, ιδιαίτερα σε νέες αγορές εκτός Ευρώπης που φθάνουν τα 200 εκατ. ευρώ

newtimes 21

Interview Εξωστρεφής ο κλάδος, τονίζει στο Time TV ο πρόεδρος του ΠΣΕΕΜΕ κ. Γιάννης Αυγεράκης

Κομβικός ο ρόλος του εξοπλισμού μαζικής εστίασης για το τουριστικό προϊόν Oι εταιρείες του κλάδου άντεξαν στους κλυδωνισμούς της κρίσης λόγω της σωστής οργάνωσής τους

Κύριε Αυγεράκη, κατ’ αρχάς ευχαριστούμε που αποδεχθήκατε την πρόσκλησή μας. Ευχαριστώ και εγώ για την πρόσκληση και την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσουμε για τον κλάδο μας.

Στην Ελλάδα της κρίσης δεν γράφονται μόνο αρνητικές ιστορίες, γράφονται και ιδιαίτερα θετικές επιχειρηματικές ιστορίες. Ποιος, για παράδειγμα, γνωρίζει ότι οι Έλληνες αυτή τη δύσκολη περίοδο εξάγουν στο εξωτερικό ψυγεία, πλυντήρια, επαγγελματικές συσκευές χρήσης; Υπάρχει μια ολόκληρη παραγωγή την οποία φαίνεται ότι πολλές επιχειρήσεις του εξωτερικού εμπιστεύονται. Το story που γράφεται γύρω από τον τομέα της μαζικής εστίασης ξεδίπλωσε μιλώντας στο Time TV ο κ. Γιάννης Αυγεράκης, πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Εξοπλισμού Μαζικής Εστίασης.

22 newtimes

Έναν κλάδο που είναι ελάχιστα γνωστός. Όπως είπατε και τονίσατε πολύ σωστά, δεν είναι πολύ γνωστός στο ευρύ κοινό ίσως επειδή η στόχευσή του είναι στον επαγγελματία και όχι στον ιδιώτη καταναλωτή, αλλά είναι ένας κλάδος με ιστορία στην Ελλάδα, με παρόν αλλά και μέλλον. Είναι όντως γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλές ελληνικές παραγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου σας, οι οποίες κατασκευάζουν προϊόντα που είτε απευθύνονται στην εγχώρια αγορά είτε στο εξωτερικό; Βεβαίως, οι εταιρείες του κλάδου μας όχι μόνο τώρα στον καιρό της κρίσης, που ανακαλύψαμε όλοι την εξωστρέφεια και καλά κάναμε βέβαια, αλλά εδώ και πολλά χρόνια κάνουν προσπάθειες εξωστρέφειας. Ήδη από το 1995 κάποιες εταιρείες συμμετείχαμε και σε διεθνείς εκθέσεις, όπως η έκθεση του Μιλάνου που είναι από τις πιο σημαντικές και θα έλεγα η σημαντικότερη

παγκόσμια στον κλάδο του εξοπλισμού. Τότε συμμετείχαμε κάποιες λίγες εταιρείες και φτάσαμε στην προηγούμενη διοργάνωση να συμμετέχουμε 28 εταιρείες, οι οποίες είμαστε κατασκευάστριες εταιρείες. Πολλές μάλιστα από αυτές τις επιχειρήσεις εξάγουν ήδη το 60% της παραγωγής τους. Βέβαια ο σύνδεσμος δεν εκπροσωπεί μόνο τις εταιρείες αυτές που κατασκευάζουν, εκπροσωπεί το σύνολο του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται και αρκετές εταιρείες εισαγωγής, γιατί δεν παράγονται όλα τα προϊόντα στη Ελλάδα. Περιλαμβάνει δηλαδή εισαγωγείς, βιομηχανίες και βιοτεχνίες και όλοι μαζί αποτελούν κρίκους στην ίδια αλυσίδα. Δηλαδή ο κατασκευαστής κατασκευάζει το ψυγείο, τη φριτέζα ή όποιο άλλο προϊόν, το οποίο προωθείται στην αγορά από τους υπόλοιπους συναδέλφους οι οποίοι είναι διάσπαρτοι σε όλη την Ελλάδα. Και θα έλεγα ότι δεν πουλάμε μόνο προϊόν αλλά και υπηρεσία, υπό την έννοια ότι πρέπει να υπάρχει οργανωμένο service και διαθεσιμότητα ανταλλακτικών. Αν μπορούσαμε να χωρίσουμε τον χώρο της μαζικής εστίασης σε κάποια τμήματα, ποια θα ήταν αυτά; Είναι οι εταιρείες που εξειδικεύονται στην

κατασκευή ενός προϊόντος ή μιας ομάδας προϊόντων. Αυτό είναι ένα μεγάλο κομμάτι του χώρου εξοπλισμού μαζικής εστίασης, το οποίο και παρουσιάζει μεγάλη εξωστρέφεια. Ένα άλλο κομμάτι είναι οι εισαγωγικές εταιρείες που επίσης είναι πολύ οργανωμένες και εκτός από εισαγόμενα προϊόντα διαθέτουν στην αγορά και προϊόντα ελληνικών εταιρειών. Όσον αφορά τις κατασκευαστικές εταιρείες αυτές διαθέτουν τα προϊόντα τους στην αγορά μέσω των αντιπροσώπων που έχουν σε όλη την Ελλάδα. Υπάρχει λοιπόν ένα δίκτυο αντιπροσώπων, έτσι δεν είναι; Ναι, ένα δίκτυο σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Και μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα έχει εκτός από τον ντόπιο καταναλωτή και τον τουρίστα. Έχουμε 30 εκατ. τουρισμό που ευτυχώς εφέτος και τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική άνοδο, γεγονός που βοηθά τον κλάδο μας, αλλά δημιουργεί και την ανάγκη για τοπικές επιχειρήσεις οι οποίες θα δίνουν λύση σε προβλήματα. Δηλαδή ένα μηχάνημα δεν το πουλάμε και τελειώσαμε. Υπάρχει το after sale service. Οπότε υπάρχουν επιχειρήσεις οργανωμένες σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας που δίνουν λύση σε αυτό το θέμα. Μιλήσατε προηγουμένως για τα 30 εκατ. τουρίστες και για μια τουριστική οικονομία η οποία χρόνο με τον χρόνο αναπτύσσεται. Αυτό πώς έχει βοηθήσει τον κλάδο σας, ο οποίος, αν δεν κάνω λάθος, πέρασε μια πολύ μεγάλη μείωση λόγω της κρίσης. Κοιτάξτε, ο κλάδος μας, όπως και πολλοί άλλοι κλάδοι, δέχθηκε το σοκ και την επίδραση από τη γενικότερη οικονομική κατάσταση. Λέμε η κρίση είναι επτά χρόνια, κατά την άποψή μου είναι εννέα. Όσοι είχαμε πάρε - δώσε με το εξωτερικό τέλος του 2008 - αρχές του 2009 διαπιστώναμε όλο και περισσότερο ότι κάτι συνέβαινε και αυτό από το γεγονός ότι οι πελάτες μας στο εξωτερικό είχαν αρχίσει να έχουν κάποιους φόβους, με αποτέλεσμα να μειώνεται και η δουλειά. Ως το 2010 το πρόβλημα έγινε ακόμη πιο έντονο. Δεν εξαιρέθηκε δηλαδή ο κλάδος μας από αυτόν τον αρνητικό επηρεασμό, αλλά βρήκε τον δρόμο του πολύ σύντομα. Μειώθηκαν βεβαίως οι τζίροι και δεν γίνονταν επενδύσεις γιατί ο καθένας δίσταζε να κάνει μια ανακαίνιση στο μαγαζί του. Όλο αυτό όμως το ξεπεράσαμε και ήδη έχει αρχίσει να ανακτάται ο τζίρος και να μπαίνει η δουλειά μας σε έναν καλό δρόμο. Πραγματικά υπήρξαν επιχειρήσεις μέσα στην όλη αυτή κατάσταση που αύξησαν τον τζίρο τους, ειδικά αυτές που ασχολούνται με το project «στήσιμο επιχείρησης με το κλειδί στο χέρι». Αλλά και για εμάς τους υπόλοιπους χρόνο με το χρόνο συνεχίζει ο τζίρος να είναι ανοδικός. Ο τουρισμός λοιπόν βοηθάει πάρα πολύ προς την ανο-

δική αυτή κατεύθυνση, γιατί είναι 30 εκατ. καταναλωτές αυτοί οι άνθρωποι. Θέλουν να εξυπηρετηθούν, οπότε εμείς δίνουμε στον εστιάτορα, στον ξενοδόχο, στην καφετέρια, στο ζαχαροπλαστείο τα εφόδια, τα μηχανήματα, χωρίς τα οποία δεν μπορούν να δουλέψουν. Άρα ο τουρισμός βοηθάει πάρα πολύ τη δουλειά μας και πιστεύω ότι η ανοδική πορεία του θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, αρκεί ως χώρα να αξιοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία και να μην καταστεί συγκυριακή αυτή η αύξηση. Και πιστεύω ότι η Ελλάδα θα αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία και θα αυξήσει τον τουρισμό της ακόμη περισσότερο. Τουλάχιστον αυτό θα συμβεί αν κρίνουμε από τις ενέργειες και προσπάθειες που καταβάλλονται από τον χώρο του τουρισμού και τα θεσμικά του όργανα, όπως ο ΣΕΤΕ, μέλος του οποίου είναι και ο σύνδεσμός μας.

Τώρα όλοι γνωρίζουν το made in Greece και μας εμπιστεύονται

Πάντως είναι ενθαρρυντικό ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη πολλά επενδυτικά σχέδια στον τουρισμό, είτε σε επίπεδο μεμονωμένων επιχειρήσεων είτε και συνολικά, εξέλιξη η οποία θα έχει απήχηση και στον δικό σας κλάδο. Έτσι δεν είναι; Βεβαίως και θα έχει. Οι επενδύσεις στην τουριστική βιομηχανία σαφώς και ωθούν σε ανάπτυξη και τον δικό μας κλάδο, η συμβολή του οποίου είναι κομβική στον τουρισμό. Βοηθάει τον επαγγελματία της μαζικής εστίασης να δώσει καλύτερη υπηρεσία στον τουρίστα. Άρα είναι πολύ καλές οι επενδυτικές αυτές ενέργειες. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις - μέλη σας ή και αυτές που δεν είναι μέλη σας και δραστηριοποιούνται στον κλάδο, ποια είναι τα κομβικά εκείνα σημεία στα οποία εστιάζετε ώστε οι επιχειρηματίες αυτοί να ανεβάσουν το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών; Όπως είπα λίγο πριν, οι επιχειρήσεις του κλάδου μας, αφού ξεπέρασαν το πρώτο σοκ από την κρίση, βρήκαν τον δρόμο τους. Μπορεί η πλειονότητα να είναι μικρές ή μεσαίες οικογενειακού τύπου επιχειρήσεις, αλλά είναι πολύ καλά οργανωμένες τεχνοκρατικά και σωστά και σε αυτό οφείλεται το ότι αντέξαμε στην κρίση. Αυτό συνέβαλε πάρα πολύ στο να μην κλείσουν εταιρείες, στο να σταθούν και να προοδεύσουν. Βέβαια η υπερφορολόγηση που γίνεται είναι κάτι που επηρεάζει δυσμενώς. Η φορολογία είναι απαραίτητη για το κράτος γιατί χρειάζεται τα έσοδα, αλλά νομίζω ότι γίνεται μια υπέρμετρη φορολόγηση. Στον δικό μας το χώρο, που είμαστε ως επί το πλείστον μικρές νοικοκυρεμένες επιχειρήσεις, είναι δυσβάστακτη η υπερφορολόγηση. Είμαστε άνθρωποι που δουλεύουμε πάνω στη δουλειά μας και φορολογούμαστε υπερβολικά. Αυτό είναι πολύ μεγάλο πρόβλημα και η πολιτεία πρέπει να θέσει ένα στόχο και ένα πρόγραμμα σταδιακής

μείωσης. Παγκόσμια αν δούμε όπου αυξάνονται οι φόροι δεν ευνοείται η ανάπτυξη και χωρίς αυτήν το κράτος δεν θα μπορέσει να λύσει το πρόβλημα της απασχόλησης, που είναι το κύριο πρόβλημα που απασχολεί σήμερα την ελληνική κοινωνία. Ο ιδιωτικός τομέας θα δώσει τη λύση, θα δώσει φόρους στο κράτος, θα δώσει μεροκάματα. Ωστόσο, εκτός από αυτό το αίτημα που είναι εύλογο και είναι αίτημα όλου του επιχειρηματικού κόσμου, εσείς κάνετε κάποιες κινήσεις ούτως ώστε ως σύνδεσμος να βελτιώσετε την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τα μέλη σας; Προσπάθειες κάνουμε συνέχεια. Ο σύνδεσμος, κατά πρώτον, έχει σκοπό να φέρνει τους συναδέλφους πιο κοντά ώστε να συζη-

τάμε όλα τα θέματα που μας απασχολούν και να βλέπουμε και τα κοινά μας σημεία ως συνάδελφοι και όχι ως ανταγωνιστές. Άλλωστε, όπως συνηθίζουμε να λέμε, όταν μεγαλώνει μια αγορά μεγαλώνει και η πίτα και επομένως μεγαλώνει και το κομμάτι για τον καθένα. Έτσι προσπαθούμε όλοι να κάνουμε το κάτι καλύτερο. Επίσης ο σύνδεσμος διοργανώνει σεμινάρια. Το τελευταίο σεμινάριο έγινε κατά τη συνέλευσή μας στον Βόλο και ήταν το πρώτο εκτός Αθηνών. Αφορούσε το customer service και το ecommerce. Ξεκινήσαμε με το θέμα της εξωστρέφειας και θα ήθελα να κλείσουμε με αυτό. Είναι εξαιρετικά παρήγορο ότι πολλές ελληνικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων και μέλη του συνδέσμου σας, έχουν περάσει τα σύνορα. Θέλω λίγο να μας περιγράψετε αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη που δείχνει ότι υπάρχει ένας κλάδος τη δυναμική του οποίου πολλοί δεν γνωρίζαμε. Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Μπορεί η εξωστρέφεια, όπως είπα και πριν, να ξεκίνησε για πολλές εταιρείες μέσα στην κρίση και λόγω αυτής, για μας όμως έχει ξεκινήσει προ εικοσαετίας. Τότε αρχίσαμε να κάνουμε τα πρώτα βήματα και να λαμβάνουμε μέρος σε διεθνείς εκθέσεις. Άρα η εξωστρέφεια για τον κλάδο μας υπάρχει και διευρύνεται συνεχώς. Υπάρχουν σήμερα εταιρείες που εξάγουν το 60% της παραγωγής τους. Βεβαίως για να επιτευχθεί αυτό προηγήθηκαν πολύ μεγάλες προσπάθειες. Στην αρχή είχαμε σοβαρά προβλήματα γιατί δεν υπήρχε ένα brand name που να λέει made in Greece. Τώρα αυτά τα προβλήματα έχουν ξεπεραστεί, όλοι γνωρίζουν το made in Greece και μας εμπιστεύονται. Στις προσπάθειές μας ήταν σημαντική και η συμβολή φορέων όπως ο ΟΠΕ παλαιότερα και τώρα το Enterprise Greece, η διοίκηση και τα στελέχη του οποίου είναι πολύ καλά καταρτισμένοι και κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα έπρεπε να συναντάται παντού στο Δημόσιο, να υπάρχει δηλαδή αποτελεσματικότητα. Κύριε Αυγεράκη, σας ευχαριστούμε θερμά. Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση κυρίως γιατί ανέδειξε πράγματα που δεν τα γνωρίζαμε για έναν κλάδο που παρουσιάζει ανάπτυξη. Και εγώ σας ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να αναφέρω πράγματα για έναν κλάδο που δεν είναι τόσο γνωστός και ο οποίος είναι τόσο σημαντικός και με έναν ρόλο κομβικό στη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος. Επίσης θα ήθελα να τονίσω κάτι που δεν ανέφερα πριν, ότι συνήψαμε συνεργασίες με διάφορες εκθέσεις στην Ελλάδα, όπως με τη forum Α.Ε., η συνεργασία με την οποία αφορά την προβολή των προϊόντων του συνδέσμου μέσα από τις εκθέσεις της. newtimes 23

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΟΥΣΟΥ

ΘΕΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ 2018

Πρώτος τουριστικός προορισμός της χώρας η Κρήτη Άμεσα πρέπει να επιλυθούν χρόνια προβλήματα που ταλανίζουν την Κρήτη και αφορούν ελλείψεις σε έργα υποδομής

Η Κρήτη παραμένει ο πρώτος προορισμός της χώρας. Θετικά είναι τα μηνύματα και για το 2018. Ωστόσο τροχοπέδη στην περαιτέρω τουριστική ανάπτυξή της αποτελούν σοβαρές αδυναμίες και ελλείψεις σε έργα υποδομής. Κατά συνέπεια η αποπεράτωση -ολοκλήρωση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης αλλά και η βελτίωση του Νότιου Οδικού Άξονα θεωρούνται έργα τα οποία πρέπει να γίνουν εδώ και τώρα. Αυτά επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, οι ξενοδόχοι με τους οποίους επικοινωνήσαμε στο πλαίσιο του παρόντος αφιερώματος, οι οποίοι επιπλέον χαρακτηρίζουν άδικη και ασυλλόγιστη την επιβολή τέλους διανυκτέρευσης.

24 newtimes

Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα οι ίδιοι αναφέρουν, προκύπτουν οι ακόλουθες διαπιστώσεις και επισημάνσεις:

ρεασμένη σίγουρα από το άνοιγμα των αγορών της Τουρκίας, της Τυνησίας και της Αιγύπτου.

Τουριστική κίνηση: Η εφετινή τουριστική χρονιά ήταν κατά γενική ομολογία καλύτερη από το 2016, ενώ όσον αφορά το 2018 τα μέχρι στιγμής δεδομένα είναι θετικά για πολλούς ξενοδόχους. Κάποιοι ξενοδόχοι ωστόσο εκτιμούν ότι η επόμενη τουριστική περίοδος θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα με εκείνα του 2017, επη-

Προβλήματα: Τα προβλήματα που συνεχίζουν να ταλανίζουν την Κρήτη και ζητούν επίλυση είναι χρόνια και αφορούν τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), τα αεροδρόμια, τα λιμάνια και τις μαρίνες. Τέλος διανυκτέρευσης: Από το σύνολο των ξενοδόχων το τέλος διανυκτέρευσης θεω-

Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης

Έμφαση στην άμβλυνση της εποχικότητας και στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού

O ρείται βέβαιον ότι θα είναι αρνητικό για τον τουρισμό.

Προτάσεις προς την πολιτεία – Ένας βασικός προβληματισμός αφορά την ανάγκη ανάλυσης και ερμηνείας της μεγάλης ροής τουριστών τα δύο - τρία τελευταία χρόνια. Υποστηρίζεται δε, ότι πρέπει να υπάρξει προετοιμασία για την επόμενη μέρα, που δεν δείχνει να αργεί, όταν η Τουρκία και η Αίγυπτος θα ξαναμπούν

δυνατά στο παιχνίδι.

– Μια ενδιαφέρουσα πρόταση αφορά τη συγκέντρωση σε έναν στόχο στον οποίο συμφωνούν όλοι: την επέκταση της τουριστικής περιόδου στους εννέα μήνες, με την Κρήτη και τη Ρόδο, οι οποίες προσφέρονται λόγω κλίματος και πρόσβασης, να λειτουργήσουν ως υποδείγματα.

– Τονίζεται επίσης η αναγκαιότητα να υποστηριχθούν και να προβληθούν και άλλες περιοχές που δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμα (π.χ. Νότια Κρήτη – ενδοχώρα).

ταν ολοκληρώνεται μια τουριστική περίοδος, συνήθως όσοι ασχολούνται με τον τουριστικό κλάδο προχωρούν στην αποτίμησή της, με βάση τους δείκτες και τα οικονομικά μεγέθη. Στην Περιφέρεια Κρήτης θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τις τουριστικές περιόδους ως προκλήσεις για τις επόμενες χρονιές. Σε στενή συνεργασία με τους επιχειρηματίες του τουρισμού, με τους εργαζομένους στις τουριστικές επιχειρήσεις, θα εστιάσουμε όλες μας τις προσπάθειες προκειμένου η επόμενη χρονιά να είναι καλύτερη από την θα συνεχίσουμε να προηγούμενη. προβάλλουμε την Σε αυτήν την κατεύθυνση αξιοποιούμε το θετικό κλίμα Κρήτη στην Ελλάδα και που έχει δημιουργηθεί στην στο εξωτερικό, μέσα τουριστική αγορά της Κρήτης τα τελευταία χρόνια. Είμαστε από ένα συντονισμένο αισιόδοξοι ότι η αυξητική και αναβαθμισμένο αυτή τάση θα συνεχιστεί με αμείωτη ένταση και στα επόπρόγραμμα τουριστικής μενα χρόνια. Από τη δική μας προβολής πλευρά, στο μέτρο των αρμοδιοτήτων μας, θα συμβάλουμε με κάθε δυνατό τρόπο στη βελτίωση των υποδομών που σχετίζονται με τον τουρισμό, θα συνεχίσουμε να προβάλλουμε την Κρήτη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, μέσα από ένα συντονισμένο και αναβαθμισμένο πρόγραμμα τουριστικής προβολής. Θα εντείνουμε τις προσπάθειες για την άμβλυνση της εποχικότητας, για την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Από τη χρονιά που ολοκληρώνεται παίρνουμε δύναμη και αισιοδοξία. Κρατάμε τα θετικά και δουλεύουμε για να περιορίσουμε οτιδήποτε μπορεί να σταθεί εμπόδιο για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί μας. newtimes 25

Αφιέρωμα στον πρωταγωνιστή της οικονομίας, τον τουρισμό Αναγνώστες και φίλοι γεια σας, Από αυτό το φύλλο των «New Times» ξεκινά το αφιέρωμα σε έναν σημαντικό τομέα της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό, το οποίο θα «καταλαμβάνει» τρία τεύχη.

To πρώτο μέρος του αφιερώματος περιλαμβάνει μια αποτίμηση της τουριστικής περιόδου 2017, αρχής γενομένης από τον κορυφαίο προορισμό της χώρας, την Κρήτη. Θετικά και αισιόδοξα φαίνονται τα μηνύματα, υπάρχει ωστόσο προβληματισμός από επαγγελματίες για την επόμενη μέρα, την ημέρα που θα ξαναβρεθούν όλοι οι προορισμοί της Μεσογείου στην αγορά. Απαιτείται μελέτη και σχέδιο. Το δεύτερο μέρος, στο φύλλο του Οκτωβρίου, φιλοξενεί ρεπορτάζ για τα νησιά Ρόδο, Κω, Σαντορίνη, Μύκονο, τη Χαλκιδική καθώς και για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και του Ιονίου. Το αφιέρωμα στον τουρισμό θα ολοκληρωθεί με το φύλλο του Νοεμβρίου, όπου θα περιλαβάνονται οι δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Τον Δεκέμβριο, και συγκεκριμένα στις 7 Δεκεμβρίου στο ξενοδοχείο King George στο Σύνταγμα, θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωσηγιορτή Αριστείας για τον Τουρισμό «Treasures of Greek Tourism», κατά την οποία θα βραβευθούν ξενοδοχεία, τουριστικά γραφεία και άλλες επιχειρήσεις του κλάδου για τα άριστα οικονομικά αποτελέσματα ή/και για τη θετική παρέμβασή τους στα τουριστικά δρώμενα. Στην εκδήλωση θα κυκλοφορήσει και το πρώτο ετήσιο λεύκωμα αριστείας για τον τουρισμό «Treasures of Greek Tourism» και θα παρευρεθούν σημαντικοί προσκεκλημένοι από τον χώρο του τουρισμού και όχι μόνο.

Μαργαρίτα Μανούσου

26 newtimes

Εφικτή η επέκταση της τουριστικής περιόδου στους εννέα μήνες Οι συγκυρίες δεν θα είναι για πολύ καιρό ακόμη τόσο ευνοϊκές για τη χώρα μας, η οποία δεν μπορεί να έχει την πολυτέλεια της αδράνειας

Οι σημερινές γεωπολιτικές συνθήκες διαμορφώνουν ένα ιδανικό πλαίσιο για να επιδιωχθεί ένα ευρύτερο σχέδιο για το πού θα πάει ο τουρισμός τα επόμενα χρόνια, εκτιμά η κυρία Αγάπη Σμπώκου, διευθύνουσα σύμβουλος του Sbokos Hotel Group. Διαπιστώνοντας όμως ότι δεν διαφαίνεται άμεσα πρόθεση συνολικού σχεδιασμού, προτείνει να υπάρξει συγκέντρωση πρώτα σε έναν στόχο στον οποίο συμφωνούν όλοι, και ο οποίος είναι η επέκταση της τουριστικής περιόδου. «Δεν γίνεται και δεν χρειάζεται να επιδιωχθεί η δωδεκάμηνη λειτουργία, αλλά θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προχωρήσει αρχικά η τουριστική περίοδος στους εννέα μήνες», προτείνει η κυρία Σμπώκου. «Ας γίνει η αρχή με την Κρήτη και τη Ρόδο, που προσφέρονται λόγω κλίματος και πρόσβασης για να λειτουργήσουν ως υποδείγματα», τονίζει. Αυτό βέβαια, όπως σημειώνει, απαιτεί συγκεκριμένο σχεδιασμό, συντονισμό όλων των εμπλεκομένων πλευρών (tour operators, αεροπορικές εταιρείες, ξενοδοχεία, τοπική κοινωνία κτλ.) και βέβαια σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. «Η πολιτεία προφανώς καλείται να παίξει κομβικό ρόλο σε αυτό», τονίζει η κυρία Σμπώκου, η οποία δεν θεωρεί ότι οι συγκυρίες θα είναι για πολύ καιρό ακόμη τόσο ευνοϊκές για τη χώρα μας και γι’ αυτό, όπως επισημαίνει, αν δεν αποφασιστεί τώρα η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου, θα χαθεί μία ακόμη μεγάλη ευκαιρία. «Απλά η χώρα δεν μπορεί να έχει την πολυτέλεια της αδράνειας», υπογραμμίζει η κυρία Σμπώκου.

Ιδιαίτερα ικανοποιητική η εφετινή τουριστική περίοδος Αξιολογώντας την εφετινή τουριστική περίοδο, σημειώνει ότι εξελίσσεται ιδιαίτερα ικανοποιητική για τη Sbokos Hotel Group, καθώς με τα ως σήμερα στοιχεία οι αυξήσεις κυμαίνονται από 3% ως 8% στις διανυκτερεύσεις και από 5% ως 13% στα έσοδα. «Είναι προφανώς ιδιαίτερα ικανοποιητικό το γεγονός ότι η αύξηση των εσόδων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση του μέσου εσόδου και όχι στην αύξηση της πληρότητας, η οποία μάλιστα σε κάποια από αυτά έχει σχεδόν εξαντληθεί (εντός των ορίων της σεζόν)», σχολιάζει η κυρία Σμπώκου.

Αγάπη Σμπώκου, διευθύνουσα σύμβουλος του Sbokos Hotel Group

Sbokos Hotel Group

Οι σημαντικότερες αγορές Όσον αφορά τις κύριες αγορές, αυτές διαφοροποιούνται από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο εντός της εταιρείας λόγω διαφοροποίησης του είδους κάθε καταλύματος (luxury, πεντάστερα, τετράστερα, time-sharing, all inclusive κ.ά.). Ωστόσο οι μεγαλύτερες αγορές συνολικά είναι η Γερμανία, η Βρετανία και η Αμερική, όπως μας πληροφορεί η κυρία Σμπώκου, αναφέροντας ότι η Γερμανία παρουσιάζει εφέτος αύξηση μεταξύ 20% και 33%, ενώ η Αμερική καταγράφει εντυπωσιακή αύξηση 51%. Επίσης η Γαλλία παρουσίασε μεγάλη αύξηση (48%). Αξίζει να σημειωθεί ότι η ρωσική αγορά παρουσίασε πτώση σε όλα τα ξενοδοχεία της Sbokos Hotel Group. Η ενίσχυση

της θέσης της Sbokos Hotel Group στις αγορές παραμένει και για την επόμενη χρονιά ο στόχος της. Όσον αφορά τον εσωτερικό τουρισμό, αποτελεί πολύ μικρό μερίδιο των αγορών της Sbokos Hotel Group και «δυστυχώς έχει συρρικνωθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης στη χώρα μας», αναφέρει η κυρία Σμπώκου.

Μείζονος σημασίας θέμα οι υποδομές Ιδιαίτερη έμφαση δίνει η κυρία Αγάπη Σμπώκου σε θέματα υποδομών, όπως είναι ο Βόρειος Οδικός Άξονας και το αεροδρόμιο του Ηρακλείου, τα οποία και αποτελούν πάγια προβλήματα που επιζητούν επίλυση από όλους στην Κρήτη,

Η Sbokos Hotel Group διαχειρίζεται πέντε ξενοδοχεία στην Κρήτη και συμμετέχει κατά 50% (μαζί με την εταιρεία Λάμψα Α.Εα) στο ξενοδοχείο Sheraton Rhodes Resort. Η επιχείρηση ξεκίνησε το 1978 από τον Γιάννη Σμπώκο με τη λειτουργία του ξενοδοχείου Agapi Beach Resort και εν συνεχεία, υλοποιώντας σταδιακά το όραμά του, απέκτησε το Cretan Malia Park, το Koutouloufari Village Holiday Club, το Village Heights Golf Resort και το Blue Palace, a Luxury Collection Resort & Spa. H εταιρεία διαθέτει συνολικά 1.022 δωμάτια και τεχνογνωσία στη λειτουργία διαφορετικών τύπων ξενοδοχείων, συμπεριλαμβανομένων all-inclusive, franchise, management, time-sharing, τεσσάρων και πέντε αστέρων, μικρών και μεγαλύτερων μονάδων. Όλα τα ξενοδοχεία του ομίλου βραβεύονται κάθε χρόνο με σημαντικά διεθνή βραβεία.

κατοίκους και επιχειρηματίες του τουρισμού. «Είναι αδύνατο να στοχεύσει το τουριστικό προϊόν σε πελάτες που διαθέτουν περισσότερα χρήματα εντός και εκτός των ξενοδοχείων, αν δεν τους επιτρέπεται να χαρούν τον προορισμό. Δεν είναι δυνατό να υποτιμάται έτσι ο επισκέπτης. Οι ταξιδιώτες σήμερα έχουν τη δυνατότητα να πάνε παντού και να συγκρίνουν τις υπηρεσίες και τις υποδομές. Ακόμη και αν η Ελλάδα είναι πανέμορφη, οι συνθήκες μέσα από τις οποίες τη βιώνει ο επισκέπτης επηρεάζουν σε τεράστιο βαθμό την άποψή του για αυτήν και την απόφασή του για επιστροφή του σε επόμενο χρόνο. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία να αντιμετωπίζεται ο τουρισμός κοντόφθαλμα ή χωρίς σχέδιο», τονίζει με έμφαση.

Τέλος χωρίς ανταποδοτικότητα Επιπλέον προβλήματα στον τουριστικό κλάδο φαίνεται να δημιουργεί το τέλος διανυκτέρευσης. Όπως τονίζει η κυρία Σμπώκου, «η επιβολή ενός τέτοιου φόρου (διότι περί φόρου πρόκειται) έχει αποφασιστεί χωρίς να ληφθούν υπόψη παράμετροι που σε οποιονδήποτε επιχειρηματία είναι προφανείς. Για παράδειγμα, το ότι επιβάλλεται ένα συγκεκριμένο ποσό ανεξαρτήτως μέσου εσόδου του καταλύματος αναδεικνύει αυτή την ανισότητα. Επιπλέον είναι φανερό ότι ο συγκεκριμένος φόρος επιβαρύνει το τουριστικό προϊόν της Ελλάδας έναντι του ανταγωνισμού, ενώ δεν έχει καμία ανταποδοτικότητα». Επιπλέον η κυρία Σμπώκου σχολιάζει το γεγονός της μη αντιμετώπισης της εφαρμογής του από το κράτος συνολικά με οδηγία. «Κατά την περίοδο υπογραφής των συμβολαίων ήταν συνεχές θέμα συζήτησης και διαφωνίας το πώς θα ενημερωθεί ο πελάτης, πού και πώς θα πληρωθεί το ποσό κτλ. Όπου αλλού έχει επιβληθεί αντίστοιχο μέτρο, η πολιτεία φρόντισε να εκδώσει και σχετική οδηγία για να μη δημιουργηθεί σύγχυση στην αγορά», συμπληρώνει.

Συνεχίζονται οι επενδύσεις Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αγορά ωστόσο, η Sbokos Hotel Group βρίσκεται ήδη τα τελευταία δύο χρόνια σε φάση υλοποίησης επενδυτικού σχεδίου που περιλαμβάνει επενδύσεις σε όλα τα ξενοδοχεία της εταιρείας και συνολικό repositioning για το Agapi Beach Resort και το Cretan Malia Park, συνολικής αξίας 8,4 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό συνεχίζεται και το 2018, με το ποσό των 6,75 εκατ. ευρώ. newtimes 27

Γιάννης Τσίχλης, διευθυντής Μάρκετινγκ της Grecotel

Ο τουρισμός δεν αντέχει άλλη φορολογία Θετικά είναι τα μηνύματα για την πορεία του τουρισμού το 2018 και αυτό αποτυπώνεται και στα συμβόλαια που υπογράφονται

Τα ξενοδοχεία της Grecotel στην Κρήτη Η Grecotel Hotels & Resort προσκαλεί τους επισκέπτες της Κρήτης σε μια ανεπανάληπτη εμπειρία διακοπών.

Tα ξενοδοχεία της μεγάλης αλυσίδας (Amirandes, Caramel, Creta Palace, White Palace, Club Marine Palace & Suites, Plaza Spa Apartments, Meli Palace) βρίσκονται στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο και στο Λασήθι. Πάντα σχεδόν πάνω στη θάλασσα, συνδυάζουν μοναδικά υπέροχο design, υψηλής ποιότητας προσωποποιημένο σέρβις, εστιατόρια που προσφέρουν κουζίνα εξαιρετικών γεύσεων και πολλαπλές δυνατότητες ψυχαγωγίας. Σήμερα η Grecotel προσφέρει και μια νέα πρόταση για ένα all inclusive πολυτελές προϊόν υψηλών προδιαγραφών.

Ως ιδιαίτερα σοβαρό θέμα επισημαίνεται από τον κ. Γιάννη Τσίχλη, διευθυντή Μάρκετινγκ της εταιρείας Grecotel, η υπερφορολόγηση των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Αναφερόμενος ειδικότερα στην προοπτική εφαρμογής του τέλους διανυκτέρευσης, ο κ. Τσίχλης πιστεύει ότι πρέπει να αποφευχθεί. «Ο τουρισμός έχει υπερφορολογηθεί, οι ξενοδόχοι έχουν εξαντληθεί και αντί να υποστηρίζεται από την πολιτεία το όχημα που φέρνει ανάπτυξη στην ελληνική οικονομία, με την εφαρμογή ενός ακόμη φόρου πρακτικά αποδυναμώνεται η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος», τονίζει με έμφαση.

Θετικές εκτιμήσεις για την πορεία του τουρισμού Όπως σημειώνει ο διευθυντής Μάρκετινγκ της εταιρείας, θετικά είναι τα αποτελέσματα για τα ξενοδοχεία του ομίλου της Grecotel στην Κρήτη για την τουριστική περίοδο 2017. Εξίσου ευοίωνες διαγράφονται, σύμφωνα με τον κ. Τσίχλη, οι προοπτικές για την πορεία του τουρισμού και το επόμενο έτος καθώς τα μηνύματα που έρχονται είναι θετικά και αυτό αποτυπώνεται και στα συμβόλαια που υπογράφονται.

…όχι όμως και για τον εσωτερικό τουρισμό Τα μηνύματα δυστυχώς δεν φαίνεται να

είναι εξίσου θετικά και για τον εσωτερικό τουρισμό, αν κρίνουμε από τη διαπίστωση που κάνει ο κ. Τσίχλης, με βάση την οποία έχει μειωθεί σημαντικά η παρουσία της ελληνικής οικογένειας ειδικά στην Κρήτη, όπου απαιτούνται σημαντικά έξοδα μετακίνησης.

Επενδύσεων συνέχεια στην Grecotel Παρουσιάζοντας την επενδυτική φιλοσοφία της Grecotel, ο κ. Τσίχλης επισημαίνει ότι η εταιρεία «επενδύει σταθερά κάθε χρόνο με στόχο την προσφορά ενός σωστού και ποιοτικού προϊόντος». Σύμφωνα δε με τα όσα δήλωσε ο ίδιος, η επιχείρηση άμεσα σχεδιάζει ανακαινίσεις σε τρία ξενοδοχεία

και μικρές παρεμβάσεις για φρεσκάρισμα σε όλα τα ξενοδοχεία του ομίλου. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται από τον κ. Γιάννη Τσίχλη στο νέο προϊόν της εταιρείας, το lux.me στο White Palace. Είναι το ανακαινισμένο El Greco στο Ρέθυμνο που προσφέρει ένα προϊόν υψηλού επιπέδου «top all inclusive». Το «φρέσκο αυτό προϊόν», όπως το χαρακτηρίζει, προσφέρει στους πελάτες του ξενοδοχείου μια νέα εμπειρία διαμονής. Πολλά εστιατόρια, πολλές επιλογές και πολλές υπηρεσίες. Καθημερινές ευχάριστες εκπλήξεις για τους επισκέπτες εμπλουτίζουν την εμπειρία και χτίζουν ισχυρές θετικές αναμνήσεις. newtimes 29

Aνδρέας Μεταξάς, διευθύνων σύμβουλος του ομώνυμου ομίλου επιχειρήσεων

Οι λέξεις σχεδιασμός, στρατηγική και οργάνωση είναι άγνωστες για το κράτος Αν συνεχιστεί η αύξηση της συγκυριακής ζήτησης και δεν υπάρξει κάποιο δυσάρεστο γεγονός, τότε και το 2018 θα είναι άλλη μια καλή χρονιά για τον τουρισμό

Τα ξενοδοχεία του ομίλου στην Κρήτη Ο όμιλος επιχειρήσεων Μεταξά διαθέτει στην Κρήτη τα ακόλουθα ξενοδοχεία: – Το Creta Maris Beach Resort στη Χερσόνησο Κρήτης, με δυναμικότητα 680 δωματίων και ιστορία 42 χρόνων, συνδυάζει παράδοση και πολυτέλεια σε μια όμορφη παραλία με πεντακάθαρα νερά. Το ξενοδοχείο αποτελεί έναν εκπληκτικό συνδυασμό αιγαιοπελαγίτικης αρχιτεκτονικής και κρητικής φιλοξενίας σε ένα μοναδικό περιβάλλον οικολογικού χαρακτήρα, παρέχοντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες all inclusive.

– Το πολυτελές ξενοδοχείο TUI Magic Life Candia Maris, με δυναμικότητα 285 δωματίων, είναι χτισμένο πάνω στην παραλία της Αμμουδάρας, στο Ηράκλειο Κρήτης. Λειτουργεί από τον Απρίλιο ως και τον Οκτώβριο ως all inclusive, παρέχοντας τις υπηρεσίες του αποκλειστικά σε ενήλικες. Η τοποθεσία είναι ιδανική για αυτούς που θέλουν να εξερευνήσουν την ανατολική και δυτική πλευρά του νησιού.

Περίπου στα περυσινά επίπεδα εκτιμά ότι θα κλείσει η φετινή τουριστική περίοδος ο κ. Ανδρέας Μεταξάς, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου επιχειρήσεων Μεταξά, που διαθέτει τα ξενοδοχεία Creta Maris Beach Resort, TUI Magic Life Candia Maris και Santo Maris Oia Luxury Suites & Spa. Την εκτίμησή του αυτή στηρίζει ο κ. Μεταξάς σε δύο παράγοντες. «Από τη μια», εξηγεί, «οι τιμές έχασαν αρκετά λόγω της έντονης πίεσης του early booking, που σημειώθηκε στο τέλος του προηγούμενου έτους και στις αρχές του τρέχοντος, και από την άλλη η συγκυριακή αύξηση της ζήτησης προκάλεσε αύξηση των αφίξεων». Έτσι το αποτέλεσμα εκτιμά ότι θα είναι περίπου το ίδιο με το περυσινό, αν και προφανώς υπάρχουν και εξαιρέσεις, συμπληρώνει. Σύμφωνα με τον κ. Μεταξά, αν συνεχιστεί η αύξηση της συγκυριακής ζήτησης και δεν υπάρξει κάποιο δυσάρεστο γεγονός στη χώρα μας «που θα στραγγαλίσει τις αφίξεις», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, τότε και το 2018 θα είναι άλλη μια καλή τουριστική χρονιά. Εκτιμώντας την πορεία του εσωτερικού τουρισμού ο κ. Μεταξάς σημειώνει ότι, αν και δεν έχει δει εφέτος τα σχετικά στοιχεία, πόσο μάλλον μελετήσει, έχει ωστόσο την αίσθηση ότι, μετά τη μεγάλη καταρράκωση που σημειώθηκε τα προηγούμενα 3-4 χρόνια, παρατηρείται μια μικρή άνοδος.

Υπερβολική φορολόγηση το τέλος διανυκτέρευσης Σχολιάζοντας το τέλος διανυκτέρευσης ο κ. Ανδρέας Μεταξάς τονίζει ότι «θα αποτελέ-

σει ταφόπλακα για πολλά ξενοδοχεία που αδυνατούν να αυξήσουν τις τιμές τους», χαρακτηρίζοντάς το παράλληλα υπερβολική φορολόγηση. Σημειώνει δε ότι «όπως η βία φέρνει βία έτσι και η υπερβολή στον κλάδο μας θα φέρει υπερβολή που δυστυχώς δεν μπορεί να προβλεφθεί...». Με έμφαση επίσης αναφέρει ότι «οι λέξεις σχεδιασμός, στρατηγική και οργάνωση είναι άγνωστες λέξεις για την πολιτεία» και ως εκ τούτου δεν μπαίνει πλέον καν στη διαδικασία να σκεφτεί για τα ζητήματα όπως

ανάπτυξη, μάρκετινγκ κτλ.

Δεν ευνοούνται οι επενδύσεις Ο κ. Μεταξάς δηλώνει ότι θα ήθελε να προχωρήσει σε επενδύσεις, είναι όμως πολύ προβληματισμένος διότι αμφιβάλλει για το κατά πόσον αυτή τη στιγμή η διοίκηση του κράτους επιθυμεί πραγματικά τις επενδύσεις. «Και αν ακόμα τις επιθυμεί, δεν χωρεί καμία αμφιβολία ότι δεν μπορεί να υποστηρίξει αυτή την επιθυμία», σημειώνει ο κ. Ανδρέας Μεταξάς.

30 newtimes

XE

25 -26 -27 NΟεμΒΡίΟυ

2017 METROPOLITAN EXPO

Νέα εποχή για την έκθεση Xenia!

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ: Υπουργείου Τουρισμού, Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, Ένωσης Ξενοδόχων Αττικής-Αθηνών & Αργοσαρωνικού

ΟΡΓΑΝΩΣΗ: FORUM AE • Λεωφ. Βουλιαγμένης 328 • 173 42, Αγ. Δημήτριος • Τηλ: +30 210 5242100 • Fax: +30 210 5246581 • www.xenia.gr • info@forumsa.gr

XENIA_ADD 25X31,5.indd 1

28/07/2017 15:01

Νίκος Χαλκιαδάκης, διευθύνων σύμβουλος της Cactus Hotels

Το ελληνικό τουριστικό προϊόν μπορεί να γίνει το κυρίαρχο στην Ευρώπη Η πολιτεία πρέπει πρώτα να επενδύσει στις υποδομές της χώρας

Cactus Hotels Τα Cactus Hotels βρίσκονται στη βόρεια ακτή της Κρήτης και συγκεκριμένα στο γνωστό τουριστικό θέρετρο της Σταλίδας. Συνδυάζουν τη θέα με το καταγάλανο νερό του Κρητικού πελάγους και τα μαγευτικά βουνά της περιοχής. Η Cactus Hotels προσφέρει μεγάλη ποικιλία τύπων καταλυμάτων και είναι η ιδανική επιλογή ακόμη και για τους πιο απαιτητικούς ταξιδιώτες.

• Με το διεθνώς αναγνωρισμένο βραβείο αειφορίας τιμήθηκε για άλλη μια συνεχόμενη διετία το Cactus Royal Spa & Resort. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική διάκριση καθώς τα αυστηρά κριτήρια που απαιτούνται αφορούν σημαντικούς τομείς λειτουργίας της ξενοδοχειακής μονάδας. Η δέσμευση στην αειφορία περιλαμβάνει: • Την προστασία του περιβάλλοντος • Την προστασία της τοπικής κουλτούρας και κληρονομιάς • Τον σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων • Τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας και των τοπικών επιχειρήσεων • Τον σεβασμό στην τοπική κοινωνία, στους πολίτες της και τον σεβασμό των δικαιωμάτων του παιδιού.

32 newtimes

Η τουριστική περίοδος του 2017 ήταν πολύ καλύτερη από την τουριστική περίοδο του 2016, καθώς οι αφίξεις σε όλα τα αεροδρόμια της χώρας σημείωσαν αύξηση 10%, επισημαίνει ο κ. Νίκος Χαλκιαδάκης, διευθύνων σύμβουλος των Cactus Hotels από το Ηράκλειο Κρήτης. Ωστόσο τα έσοδα αυξήθηκαν μόλις 4%, χωρίς να είναι τα προσδοκώμενα, συμπληρώνει ο κ. Χαλκιαδάκης, αποδίδοντας το γεγονός αυτό στα early bookings των γραφείων αλλά και στη διακίνηση τουριστών χαμηλότερης οικονομικής δυνατότητας. Η τουριστική περίοδος του 2018 προβλέπεται στα ίδια επίπεδα με εκείνη του 2017, επηρεασμένη από το άνοιγμα των αγορών της Τουρκίας, της Τυνησίας και της Αιγύπτου, το οποίο σίγουρα θα φέρει μια αρνητική επιρροή, εκτιμά ο κ. Νίκος Χαλκιαδάκης. «Προσωπικά πιστεύω ότι οι προκρατήσεις θα είναι αρκετά μειωμένες αλλά θα εξελιχθούν στα ίδια επίπεδα με εκείνα του 2017», σημειώνει , συμπληρώνοντας ότι «αναμφισβήτητα η Ελλάδα είναι ένας σίγουρος προορισμός όπου τα επόμενα χρόνια, αν δοθεί η ανάλογη προσοχή, θα διαπιστωθεί ότι ο τουρισμός μπορεί να πάει μπροστά!». Σχετικά με τον εσωτερικό τουρισμό ο κ. Χαλκιαδάκης τον χαρακτηρίζει «σχεδόν ανύπαρκτο» που ενισχύεται μόνο την περίοδο των γιορτών και σε μήνες αιχμής, εκτιμώντας ότι η ροή του θα είναι το ίδιο μειωμένη και το 2018. «Αυτό λυπεί τους ξενοδόχους διότι ο Έλληνας τουρίστας θεωρείται πολύ καλός πελάτης τόσο για τα ξενοδοχεία όσο και για τις άλλες προσφερόμενες υπηρεσίες», τονίζει ο ίδιος.

Προβλήματα που ζητούν λύση Αναφερόμενος σε ζητήματα και προβλήματα που αφορούν την Κρήτη, ο κ. Χαλκιαδάκης τονίζει ότι αυτά εστιάζονται στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), στα αεροδρόμια, στα λιμάνια και στις μαρίνες. Πρόκειται για θέματα που είναι γνωστά εδώ και πολλά χρόνια και επιζητούν άμεση λύση, τονίζει . Ειδικά για το αεροδρόμιο, σημειώνει ο κ. Χαλκιαδάκης, πρέπει να γίνουν άμεσα οι απαραίτητες και απαιτούμενες παρεμβάσεις και τούτο διότι οι ταξιδιώτες αντιμετωπίζουν άσχημες συνθήκες ειδικά τους μήνες αιχμής.

Επιπλέον εκτιμά ότι η πολιτεία πρέπει πρώτα να επενδύσει στις υποδομές της χώρας ώστε ο επισκέπτες να νιώθει ασφάλεια και άνεση. «Η πολιτεία πρέπει να εφαρμόσει τις δεσμεύσεις της, ώστε ο κόσμος να νιώθει σιγουριά και με αυτόν τον τρόπο θα φανούν αποτελέσματα και το ελληνικό τουριστικό προϊόν θα εκτοξευθεί και μπορεί να γίνει το κυρίαρχο τουριστικό προϊόν της Ευρώπης. Η Ελλάδα είναι το καλύτερο οικόπεδο και της αξίζει αυτή η θέση», επισημαίνει. Όσον αφορά το τέλος διανυκτέρευσης, σίγουρα θα επηρεάσει ξενοδοχεία και πελάτες, εκτιμά ο κ. Χαλκιαδάκης, επισημαίνο-

ντας ότι οι ξενοδόχοι από την πλευρά τους, σε συνεννόηση με τους tour operators, έχουν προτείνει να καταβάλλεται το τέλος διανυκτέρευσης on the spot, στο ξενοδοχείο, αν και εφόσον εφαρμοστεί αυτό το μέτρο.

Επενδύσεις Η εταιρεία του κ. Χαλκιαδάκη προγραμματίζει τουριστικές επενδύσεις με γνώμονα ότι τα οικονομικά θα είναι σταθερά και εφόσον η κίνηση πηγαίνει προς το καλύτερο. «Πρέπει πρωτίστως να γίνουν επενδύσεις στις ήδη υπάρχουσες υποδομές και έπειτα σε νέες επεκτάσεις», εκτιμά ο ίδιος.

Φώτης-Ιωσήφ Κοκοτός, διευθύνων σύμβουλος της Elounda Estate Development και μέλος της διοίκησης της Elounda S.A. Hotels & Resorts

Φραγμοί στην ανάπτυξη από τους φόρους Η πολιτεία πρέπει να αφήσει τις όποιες ιδεοληψίες έχει περί ιδιωτικοποιήσεων και περί φορολογίας ώστε να υπάρξει ανάπτυξη

Elounda Η.& R. S. A. Η Ελούντα είναι πασίγνωστη εδώ και δεκαετίες ως ένας κορυφαίος προορισμός στη Μεσόγειο, έχοντας κερδίσει γενιές επισκεπτών με τη φυσική ομορφιά και την εξαιρετική φιλοξενία της. Η Elounda Hotels & Resorts S.A. διαθέτει τα ξενοδοχεία: – Elounda Mare Hotel, ένα από τα πιο κλασικά ξενοδοχεία πολυτελείας – Porto Elounda Golf & Spa Resort, κορυφαίο οικογενειακό θέρετρο – Elounda Peninsula All Suite Hotel, το μόνο στην Ευρώπη που αποτελείται μόνο από παραθαλάσσιες σουίτες και βίλες, όλες με ιδιωτική πισίνα. Τα τρία ξενοδοχεία μοιράζονται επτά εστιατόρια, το καθένα με το δικό του χαρακτήρα. Κοινά και για τα τρία ξενοδοχεία είναι επίσης το εκπληκτικό Six Senses Spa, οι αθλητικές δραστηριότητες και, φυσικά, η «Κιβωτός» των παιδιών, το Kids Ark, που έχει κερδίσει πολλά βραβεία και περιλαμβάνει παιδότοπους, νεροτσουλήθρες, καθώς και το μοναδικό spa για παιδιά στην Ελλάδα.

«Όσο η πολιτεία προσπαθεί να βρει έσοδα βάζοντας φόρους αντί να περικόπτει τα έξοδα (δημόσιες δαπάνες) θα μπαίνουν φραγμοί στην ανάπτυξη». Αυτό επισημαίνει ο κ. Φώτης-Ιωσήφ Κοκοτός, διευθύνων σύμβουλος της Elounda Estate Development και μέλος της διοίκησης της Elounda S.A. Hotels & Resorts, σχολιάζοντας το τέλος διανυκτέρευσης. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο κ. Κοκοτός στο θέμα των εμποδίων που τίθενται για διάφορους λόγους στις επενδύσεις. Όπως τονίζει, «πρέπει να προχωρήσουν οι επενδύσεις. Η πολιτεία πρέπει να αφήσει τις όποιες ιδεοληψίες έχει περί ιδιωτικοποιήσεων και περί φορολογίας ώστε να υπάρξει ανάπτυξη». Πιστεύει δε ότι η Fraport πρέπει να αφεθεί να κάνει τη δουλειά της χωρίς προβλήματα και προσκόμματα, ενώ το ίδιο ισχύει και για την ολοκλήρωση έργων ιδιωτών σε λιμάνια και μαρίνες.

Το success story Ελλάδα Ο κ. Κοκοτός υποστηρίζει επίσης ότι πολλά προβλήματα σχετίζονται με την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό, όπου παρουσιάζεται ως μια επιτυχημένη ιστορία (success story) χωρίς αυτή η εικόνα να είναι αληθινή. «Το γεγονός βέβαια ότι δεν υπήρξαν προβλήματα με το προσφυγικό, σε συνδυασμό με τα προβλήματα που αντιμετώπισαν άλλες χώρες, ευνόησε τη χώρα μας ως προορισμό», συμπληρώνει. Ειδικά όσον αφορά την Κρήτη, μεγάλο πρόβλημα-αγκάθι του κρητικού τουριστικού προϊόντος συνεχίζει να είναι το αεροδρόμιο του Ηρακλείου, το οποίο αποτελεί την πρώτη και την τελευταία εικόνα του επισκέπτη, παρατηρεί ο κ. Κοκοτός. Από την άλλη, θετική εξέλιξη για τους επισκέπτες και τα καταλύματα στην Ελούντα θεωρεί το άνοιγμα μεγάλου τμήματος του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).

Παροχή ταξιδιωτικών εγγράφων - visa Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που θίγει ο κ. Κοκοτός αφορά την παροχή ταξιδιωτικών εγγράφων - visa. Έχει γίνει δουλειά, όπως αναφέρει, αλλά πρέπει να εξετάζονται συνεχώς οι κινήσεις που κάνουν οι ανταγωνίστριες χώρες και να υπάρχει έγκαιρα φροντίδα ώστε να προσφέρονται στους δυνητικούς επισκέπτες τουλάχιστον οι ίδιες δυνατότητες που τους προσφέρουν οι άλλες χώρες, αν η Ελλάδα θέλει να παραμείνει ισότιμα στην αγορά.

Στο 70% η πληρότητα Αξιολογώντας την εφετινή τουριστική κίνηση, ο κ. Κοκοτός σημειώνει ότι οικονομικά η χρονιά έχει πάει καλύτερα σε σχέση με πέρυσι. Υπολογίζει μάλιστα αύξηση της τάξης του 12% στα έσοδα, «που είναι και ο παράγοντας που έχει σημασία να συγκρίνεται», όπως τονίζει. «Το κέρδος βέβαια αναμένε-

ται να είναι αισθητά μικρότερο εξαιτίας των μεγάλων φορολογικών επιβαρύνσεων», συμπληρώνει. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι επίσης ότι το ακριβό ξενοδοχειακό προϊόν των Elounda από πληρότητα 60% ανέβηκε στο 70% κατά την τρέχουσα χρονιά μετά από μια μια μικρή μείωση της τιμής που έγινε, όπως μας πληροφορεί ο κ. Κοκοτός.

Σχέδια για επενδύσεις Η Elounda, όπως μας πληροφορεί ο διευθύνων σύμβουλός της, έχει καταρτίσει επιχειρησιακό σχέδιο ύψους 7 εκατ. ευρώ και σύντομα αναμένεται να βγει και η αδειοδότηση. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει έργα που θα γίνουν στα ξενοδοχεία Elounda Hotels & Resorts και συγκεκριμένα αφορά ανακαινίσεις και αποπερατώσεις ημιτελών έργων για χώρους φιλοξενίας. «Έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει ζήτηση, επομένως και η ανάγκη προσφοράς περισσότερων χώρων φιλοξενίας», αναφέρει ο κ. Κοκοτός. newtimes 33

Γιάννης Οικονόμου, διευθύνων σύμβουλος της Economou Hotels

Η Τουρκία επανέρχεται, αλλά διεθνώς η τάση είναι υπέρ της Ελλάδας Τα προβλήματα υποδομών εμποδίζουν την τουριστική ανάπτυξη και τη δυνατότητα προσφοράς ενός τουριστικού προϊόντος υψηλότερων προδιαγραφών και αντίστοιχης κοστολόγησης Το 2017 χαρακτηρίζεται τόσο από την αύξηση των αφίξεων όσο και από την αύξηση της μέσης τιμής διανυκτέρευσης, επισημαίνει ο κ. Γιάννης Οικονόμου, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Economou Hotels, ενώ αισιόδοξος εμφανίζεται και για το 2018 καθώς, όπως λέει, «είναι θετικά τα μέχρι σήμερα δεδομένα και στα συμβόλαια που υπογράφονται οι τιμές είναι λελογισμένα ανεβασμένες». Όπως επίσης αναφέρει ο κ. Οικονόμου, «η Τουρκία επανέρχεται αλλά σε διεθνές επίπεδο η τάση είναι θετική προς την Ελλάδα». Η θετική αυτή εικόνα του τουρισμού όμως φαίνεται ότι δεν αφορά τον εσωτερικό τουρισμό καθώς, σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, η μείωση είναι τεράστια τα τελευταία χρόνια. Με βάση δε έναν πρόχειρο υπολογισμό, η μείωση αυτή, όπως εκτιμά, μπορεί να φθάνει και το 60% ανά χρόνο για τα τελευταία 5-6 χρόνια.

ΒΟΑΚ, ένα ανεκπλήρωτο έργο πρώτης ανάγκης Όσον αφορά τα προβλήματα που είχαν να αντιμετωπίσουν οι ξενοδόχοι της Κρήτης το 2017, όπως υπογραμμίζει ο κ. Οικονόμου, αυτά είναι τα γνωστά προβλήματα των υποδομών, τα οποία, όπως τονίζει, «πρακτικά χειραγωγούν την τουριστική ανάπτυξη και τη δυνατότητα προσφοράς ενός τουριστικού προϊόντος υψηλών προδιαγραφών και αντίστοιχης κοστολόγησης». Ανάμεσά τους κυριαρχούν οι πολλές ελλείψεις που υπάρχουν στο αεροδρόμιο, που αποτελεί και το δεύτερο σε κίνηση αεροδρόμιο της χώρας. Επίσης σοβαρό είναι και το θέμα με τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), που παραμένει ανεκπλήρωτο έργο πρώτης

34 newtimes

ΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ Η εταιρεία Economou Hotels διαθέτει το Galaxy Hotel και τις Galaxy Villas. Το Galaxy Hotel είναι πέντε αστέρων και βρίσκεται στο Ηράκλειο Κρήτης. Ζεστό, με επαγγελματική φιλοξενία, σύγχρονη αρχιτεκτονική άποψη και παροχές υψηλού επιπέδου, το πολυβραβευμένο πεντάστερο Galaxy αποτελεί πολύ καλή επιλογή διαμονής στην πόλη. Διαθέτει 127 δωμάτια και σουίτες, πλήρως εξοπλισμένους συνεδριακούς χώρους και αίθουσες εκδηλώσεων. Οι Galaxy Villas, στο γραφικό χωριό Κουτουλουφάρι Ηρακλείου, είναι 53 ευρύχωρες και κομψές βίλες με πανέμορφους κήπους. Είναι όλες εφοδιασμένες με πλήρεις ανέσεις και εξοπλισμό ενός σύγχρονου χώρου διαμονής.

ανάγκης. Σημαντικό πρόβλημα την τουριστική περίοδο 2017 ήταν και η αποκομιδή των σκουπιδιών σε περίοδο απεργίας.

Αρχή νέων προβλημάτων το τέλος διανυκτέρευσης Σχετικά με το τέλος διανυκτέρευσης, ο κ. Οικονόμου υποστηρίζει ότι θα έχει επιπτώσεις, τόσο γιατί θα επιβαρύνει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, εφόσον αυτές θα το απορροφήσουν, όσο και την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος αν περάσει στην τιμή χρέωσης του δωματίου. Υπογραμμίζει επίσης ότι το πλέον αρνητικό στοιχείο αυτού του τέλους είναι ότι, όπως όλοι γνωρίζουν, είναι ΜΗ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΟ.

Προτάσεις προς την πολιτεία Η συμβολή της πολιτείας για τη στήριξη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, πρέπει να αφορά τη βελτίωση των υποδομών που επηρεάζουν και επιδρούν στο τουριστικό προϊόν. Ένα άλλο πρόβλημα που θίγει είναι η προσέλκυση μεγάλου αριθμού επισκεπτών στα ίδια μέρη επιδρώντας και επηρεάζοντας αρνητικά τη φέρουσα ικανότητά τους, όπως λέει, τονίζοντας παράλληλα ότι πρέπει να υποστηριχθούν και να προβληθούν και άλλες περιοχές που δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμη. «Απαιτείται σήμερα – επισημαίνει ο κ. Γιάννης Οικονόμου – επανατοποθέτηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος με στόχο τη διεύρυνση, τόσο

γεωγραφικά με την προβολή νέων προορισμών όσο και χρονικά με την επέκταση της τουριστικής περιόδου. Αυτό θα μπορούσε να έχει και πολύ ουσιαστικά και άμεσα αποτελέσματα στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας».

Ανακαινίσεις αλλά και νέα ξενοδοχεία Σχετικά με τα επενδυτικά σχέδια της Economou Hotels, ο διευθύνων σύμβουλός της τονίζει ότι έχουν σκοπό να πραγματοποιήσουν ανακαινίσεις στις υποδομές του ξενοδοχείου αλλά και στις βίλες. Προγραμματίζουν επίσης κάποιες αγορές καθώς και δημιουργία νέων ξενοδοχείων τα επόμενα δύο χρόνια.

Μανώλης Μανούσος, διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος του δ.σ. του Cyan Group of Hotels

Τέλος διανυκτέρευσης, ένας ακόμη φόρος Το μόνο που ζητεί ο κλάδος από την πολιτεία είναι να μη βάζει εμπόδια!

Cyan Hotels Το Apollonia Beach Resort & Spa βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω από το Ηράκλειο, στην περιοχή της Αμμουδάρας, και αποτελεί μία από τις καλύτερες επιλογές πέντε αστέρων για διακοπές στην Κρήτη. Με 334 δωμάτια και σουίτες σε κεντρικό κτίριο και bungalows, το ξενοδοχείο παρέχει ένα σύνολο από ανέσεις και υπηρεσίες, ικανές να καλύψουν τις απαιτήσεις κάθε επισκέπτη.

To Santa Marina Beach Resort βρίσκεται πάνω στη μεγάλη, αμμώδη παραλία της Αμμουδάρας, κοντά στο Ηράκλειο και διασφαλίζει αξέχαστες διακοπές στο νησί. Διαθέτει 208 δωμάτια και σουίτες σε κεντρικό κτίριο και bungalows, το ξενοδοχείο προσφέρει όλες τις ανέσεις για μια ξεχωριστή διαμονή. Το Sitia Beach Resort & Spa είναι το μοναδικό ξενοδοχείο πέντε αστέρων στην περιοχή της Σητείας, 300 μόλις μέτρα από το κέντρο, και λειτουργεί όλον το χρόνο. Με 162 δωμάτια και σουίτες σε κεντρικό κτίριο και bungalows, το ξενοδοχείο διασφαλίζει πολυτελή και άνετη διαμονή.

Mε θετικό πρόσημο για όλους θα κλείσει η τουριστική σεζόν 2017 από ό,τι όλα δείχνουν, σύμφωνα με τον κ. Μανώλη Μανούσο, διευθύνοντα σύμβουλο και αντιπρόεδρο του Δ.Σ. του Cyan Group of Hotels. Στην αρχή της τουριστικής περιόδου, αναφέρει, υπήρχε μια επιφύλαξη από πολλούς εξαιτίας μεγάλου αριθμού early booking. «Από ό,τι όμως φαίνεται, στο τέλος της μέρας όλοι θα κλείσουν θετικά και θα είναι ευχαριστημένοι», τονίζει χαρακτηριστικά.

Προβλήματα στην τουριστική περίοδο 2017 Ιδιαίτερα προβλήματα, σημειώνει ο κ. Μανούσος, δεν αντιμετώπισαν οι επαγγελματίες του τουρισμού εφέτος, αναφέροντας ότι δεν σημειώθηκε τίποτα διαφορετικό ή παραπάνω από τις προηγούμενες χρονιές. Όπως μάλιστα σχολιάζει, «έχουν μάθει και λύνουν πλέον μόνοι τους τα προβλήματα ως ιδιωτικός τομέας και σήμερα πορεύονται ήρεμα προς το τέλος της σεζόν».

Τέλος διανυκτέρευσης χωρίς καμία μελέτη Σχετικά με το τέλος διανυκτέρευσης, ο κ. Μανούσος τονίζει ότι είναι ακόμη ένας φόρος. Ένας φόρος για το τον οποίο δεν έχει γίνει καμιά μελέτη. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει, «απλά υπήρξε η πρόθεση να εφαρμοστεί επιπόλαια με στόχο τη συλλογή χρημάτων». Σύμφωνα με

τον κ. Μανούσο, ένα παράδειγμα που καταδεικνύει τον απλοϊκό τρόπο πρόθεσης εφαρμογής αυτού του φόρου αφορά το ότι τα ξενοδοχεία των πέντε αστέρων στο κέντρο της Αθήνας ή στην Ελούντα θα πληρώνουν το ίδιο ποσό με τα ξενοδοχεία των πέντε αστέρων στην Κομοτηνή ή στη Σητεία. «Αυτό χαρακτηρίζεται μάλλον άδικη μεταχείριση» σημειώνει.

Η πολιτεία ας μη βάζει εμπόδια Όσον αφορά τα αιτήματα του κλάδου από την πολιτεία, ο κ. Μανούσος τονίζει ότι το μόνο που ζητεί ο κλάδος από την πολιτεία είναι να μη βάζει εμπόδια! «Το δρόμο θα τον βρουν οι επιχειρηματίες και τα στελέχη του τουρισμού μόνοι τους, όπως τον βρίσκουν τόσα χρόνια», επισημαίνει και προσθέτει: «Aξίζει να αναφερθεί ότι σήμερα οι τουριστικοί επιχειρηματίες και οι άνθρωποι που δουλεύουν στον τουρισμό νιώθουν υπό διωγμό.

Αντί να στηρίζεται ο μοναδικός κλάδος που έχει σήμερα θετικό πρόσημο ανάπτυξης, ο κλάδος που δημιουργεί τις ανάγκες πολλών θέσεων εργασίας, αυτός ο κλάδος είναι υπό δίωξη».

Πολύ καλή σεζόν προμηνύεται το 2018 Όσον αφορά τις εκτιμήσεις για την πορεία του τουρισμού τον επόμενο χρόνο, ο κ. Μανώλης Μανούσος σημειώνει ότι σήμερα όλα δείχνουν πολύ θετικά για το 2018. Προμηνύεται, όπως αναφέρει, μια πολύ καλή σεζόν, αλλά θυμίζει ότι στον τουρισμό δεν μπορεί να είναι ποτέ κανένας σίγουρος, γιατί τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη για πλήθος λόγων και πλήθος παραγόντων που μπορεί να επηρεάσουν την κατάσταση. «Όλοι γνωρίζουν ότι ο τουρισμός είναι πάντα ένα πολύ ευαίσθητο προϊόν», αναφέρει χαρακτηριστικά. newtimes 35

Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων και διευθύνων σύμβουλος της Giannoulis Hotels & Resorts

Περισσότερες οι αφίξεις το 2017 αλλά λιγότερα τα έσοδα για τον τουρισμό

Η υπερβολική φορολόγηση του κλάδου (ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ κτλ.) καθιστά δύσκολη τη βιωσιμότητα των ξενοδοχειακών μονάδων

Το 2017 κινήθηκε πολύ καλύτερα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά σε επίπεδο αφίξεων, αλλά με σημαντικά μικρότερη αύξηση σε επίπεδο εσόδων, επισημαίνει ο κ. Μανώλης Γιαννούλης, διευθύνων σύμβουλος της Giannoulis Hotels & Resorts και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων. Εξηγώντας αυτή την ανακολουθία, ο κ. Γιαννούλης τονίζει ότι οφείλεται σε τρεις κύριους παράγοντες: – στη μείωση των διανυκτερεύσεων, – στην υπερφορολόγηση του τουριστικού κλάδου που έχει ως αποτέλεσμα να καθίσταται μη ανταγωνιστικό το προϊόν, – στο φαινόμενο κρατήσεων μέσω πλατφορμών τύπου airbnb, όπου οι αφίξεις χάνονται σε μη τουριστικά και ξενοδοχειακά καταλύματα, τα οποία λειτουργούν χωρίς να είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα των τουριστικών επιχειρήσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. «Επομένως, αξιολογώντας την εφετινή τουριστική περίοδο, το 2017 δεν θα κλείσει κάνοντας τους ξενοδόχους περισσότερο χαρούμενους, δεδομένου ότι υπάρχει η παραπάνω ανακολουθία», σημειώνει ο ίδιος.

36 newtimes

Απαραίτητη η σταδιακή αποκλιμάκωση της φορολογίας Αυτό που οφείλει να πράξει η πολιτεία για την ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος, σύμφωνα με όσα επισημαίνει ο κ. Γιαννούλης, είναι «η σταδιακή αποκλιμάκωση της φορολογίας, ώστε να γίνουμε περισσότερο ανταγωνιστικοί και φυσικά τα ξενοδοχεία να έχουν τη δυνατότητα μέσα από το λειτουργικό τους αποτέλεσμα να προγραμματίζουν εκσυγχρονισμούς, ανακαινίσεις και οτιδήποτε άλλο θα ανεβάσει τον πήχη των υπηρεσιών τους». Επιπλέον, στους βασικούς άξονες πάνω στους οποίους πρέπει να κινηθεί η πολιτεία για την τουριστική ανάπτυξη από το 2018 και εντεύθεν είναι η άμεση βελτίωση των υποδομών και η συνέχεια της διαφήμισης για τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού.

Προβλέψεις για 2018

Η υπερβολική φορολόγηση το μεγάλο πρόβλημα Ο κ. Γιαννούλης, αναφερόμενος στα πιο σοβαρά ζητήματα που απασχόλησαν τους ξενοδόχους των Χανίων και συνεχίζουν να τους απασχολούν, στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της υπερφορολόγησης, το οποίο εξάλλου απασχολεί το σύνολο του κλάδου. Σύμφωνα με τον κ. Γιαννούλη, η υπερβολική φορολόγηση του κλάδου (ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ κτλ.) καθιστά δύσκολη τη βιωσιμότητα των ξενοδοχειακών μονάδων και φυσικά δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην ταμειακή ρευστότητά τους. «Είναι ευνόητο», τονίζει, «ότι μια αύξηση στον ΦΠΑ κατά 60% δημιουργεί τα παραπάνω προβλήματα, ενώ συνυπολογίζοντας και τους επιπλέον φόρους που έχουν επιβληθεί (ποτά, καφές, ΕΦΚΑ) αντιλαμβάνεται κάποιος ότι η οικονομική βιωσιμότητα των τουριστικών μονάδων καθίσταται πιο δύσκολη». Επίσης, όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων,

Τα Giannoulis Hotels & Resorts Χτισμένα δίπλα στο κύμα, σε όμορφες και πολυβραβευμένες παραλίες της Κρήτης, τα Giannoulis Hotels & Resorts, βρισκόμενα σε γραφικά χωριά ή σε κοσμοπολίτικες περιοχές, αποτελούν τον απόλυτο προορισμό ονειρεμένων διακοπών. Σχεδιασμένα σε μοντέρνα αισθητική βασισμένη στην κρητική αρχιτεκτονική, συνδυάζοντας την πέτρα, το ξύλο και το μάρμαρο σε απλές γραμμές, και τα πέντε Giannoulis Hotels & Resorts προσφέρoυν το υψηλότερο επίπεδο άνεσης και υπηρεσιών.

ένα θέμα που απασχολεί τους ξενοδόχους και το έχουν ήδη καταθέσει στα αρμόδια υπουργεία είναι η βελτίωση και αύξηση των όρων δόμησης σε υφιστάμενες μονάδες, αλλά και σε καινούργιες, ώστε να καταστούν βιώσιμες, ενώ παράλληλα μέσα από αυτή τη διαδικασία, ωφελείται η εθνική οικονομία και η κοινωνία.

Όσον αφορά τις εκτιμήσεις για την πορεία του τουρισμού το 2018, όπως σημειώνει ο κ. Μανώλης Γιαννούλης, όλοι ελπίζουν και προσδοκούν ότι θα είναι μια χρονιά επιτυχημένη και θα υπάρχει βελτίωση σε όλα τα μεγέθη. Αυτό, συμπληρώνει, είναι πολύ σημαντικό να συμβεί γιατί, όσο υπάρχει ανισορροπία μεταξύ αφίξεων και εσόδων, δεν λύνονται τα τεράστια προβλήματα του τουριστικού κλάδου. «Πάντως – τονίζει – πρέπει να ομολογήσουμε ότι η επιτυχία της εφετινής χρονιάς και η βελτίωση του επιπέδου υπηρεσιών και καταλυμάτων όλων των κατηγοριών έχει εκτιμηθεί από τους επισκέπτες μας και είναι η καλύτερη διαφήμιση για τον ελληνικό τουρισμό». Η ανοδική πορεία του τουρισμού δεν αφορά πάντως τον εσωτερικό τουρισμό, που «υποστεί μεγάλη καθίζηση από το 2011 και μετά», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Γιαννούλης. Ωστόσο τα δύο τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σταδιακή ανάπτυξη «αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουμε τις αφίξεις του παρελθόντος για τους γνωστούς λόγους που έχει δημιουργήσει η οικονομική κρίση», υπογραμμίζει.

Κώστας Μαρκάκης, γενικός διευθυντής της Cretan Holidays

Ο τουρισμός χρειάζεται μακροπρόθεσμο σχεδιασμό Η εκπαίδευση, οι υποδομές και η τουριστική παιδεία είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τουρισμού σε σωστές βάσεις Ο τουρισμός για να μπορέσει πραγματικά να φθάσει στα επίπεδα που αρμόζουν σε μια χώρα όπως η Ελλάδα χρειάζεται ένα σχεδιασμό μακροπρόθεσμο, σύμφωνα με τον κ. Κώστα Μαρκάκη, γενικό διευθυντή της Cretan Holidays, μέλους του ομίλου K. Μπαντουβάς. «Δεν έχει τίποτα η χώρα να ζηλέψει από τους ανταγωνιστές της, το αντίθετο, σαν περιβάλλον η Ελλάδα είναι μακράν καλύτερη», επισημαίνει. Υπογραμμίζει δε ότι «η ανώτερη τουριστική εκπαίδευση, οι υποδομές, η τουριστική παιδεία και η αντίστοιχη συνείδηση είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος σε σωστές βάσεις». Παράλληλα προσθέτει ότι το γεγονός ότι η περυσινή τουριστική περίοδος, η εφετινή και πιθανόν του χρόνου είναι πολύ καλές τουριστικά χρονιές οφείλεται περισσότερο σε εξωγενείς παράγοντες και πιο συγκεκριμένα στα προβλήματα που έχει η Τουρκία με τις ευρωπαϊκές χώρες.

Τα ξενοδοχεία του ομίλου Το Kosta Mare Palace διαθέτει 140 δωμάτια και ανήκει στην κατηγορία των ξενοδοχείων τεσσάρων αστέρων προσφέροντας κάθε άνεση για ξεκούραστες διακοπές. Βρίσκεται στην όμορφη παραλία του Aνισσαρά, σε ήσυχη τοποθεσία και μόλις 4 χλμ. μακριά από το γεμάτο ζωή τουριστικό θέρετρο της Χερσονήσου. Το Ηράκλειο απέχει 22 χλμ. Το ξενοδοχείο διαθέτει σειρά άλλων παροχών και ανέσεων που ικανοποιούν και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Το Venus Mare βρίσκεται στο γραφικό χωριό Ανάληψη, 20 χλμ. ανατολικά του Ηρακλείου και 4 χλμ. δυτικά από το πολυσύχναστο τουριστικό θέρετρο της Χερσονήσου. Η παραλία απέχει μόλις 200 μ. από το συγκρότημα, το οποίο διαθέτει 56 διαμερίσματα (ως 4 άτομα) και στούντιο (ως 3 άτομα), πλήρως εξοπλισμένα με όλες τις ανέσεις για τον επισκέπτη.

Θετική χρονιά, αλλά… Πάντως ως μια καλή σχετικά χρονιά χαρακτηρίζει το 2017 ο κ. Κώστας Μαρκάκης, επισημαίνοντας όμως ότι σίγουρα δεν ήταν η χρονιά που κάποιοι πίστευαν ότι θα ήταν βλέποντας τη ροή των κρατήσεων κατά την περίοδο των early bookings. Έτσι σημειώθηκε αυξημένο ποσοστό κρατήσεων αλλά με μειωμένη τιμή σε σχέση με περασμένες χρονιές, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να μη συμβαδίζει η αύξηση των διανυκτερεύσεων με αυτήν του τζίρου. Κατά συνέπεια, όπως αναφέρει ο κ. Μαρκάκης, οι διανυκτερεύσεις στο ξενοδοχείο αυξήθηκαν κατά περίπου 10% ενώ η αύξηση του τζίρου περιορίστηκε στο περίπου 5%. Στο γραφείο της εταιρείας εισερχόμενου τουρισμού υπήρχε επίσης μια αύξηση της κίνησης κατά 10% στον αριθμό πελατών που διαχειρίστηκαν και περίπου 20% στον τζίρο. Όσον αφορά τις σημαντικότε-

ρες αγορές του εξωτερικού για το 2017 ο κ. Μαρκάκης σημειώνει ότι η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται από τη Γερμανία και την Ολλανδία σε ποσοστό που φθάνει το περίπου 20% σε σχέση με το 2016.

πάντως παγκόσμια πρωτοτυπία το γεγονός ότι τρεις μήνες πριν από την εφαρμογή του μέτρου και ακόμη κανένας δεν γνωρίζει επίσημα πώς ο φόρος αυτός θα εισπράττεται», τονίζει ο ίδιος.

Σημαντικά προβλήματα απαιτούν λύση

Σχέδια επενδύσεων από την εταιρεία

Υπάρχουν χρόνια προβλήματα στις υποδομές, τα οποία έχουν επισημανθεί πολλές φορές από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, υπογραμμίζει ο κ. Μαρκάκης. Έχουν όμως επισημανθεί, όπως λέει, «δυστυχώς σε ώτα μη ακουόντων». Δηλώνει ωστόσο ιδιαίτερα ευχαριστημένος και αισιόδοξος που ανακοινώθηκε, «μετά από τόσα χρόνια μιζέριας, η επέκταση του χώρου αφίξεων του αεροδρομίου Ηράκλειου, το οποίο αποτελεί ντροπή για τον τουρισμό, την Κρήτη και την Ελλάδα». Για το τέλος διανυκτέρευσης ο κ. Μαρκάκης περιμένει να δει τι θα γίνει. «Αποτελεί

Ο γενικός διευθυντής της Cretan Holidays επισημαίνει ότι υπάρχουν σχέδια τόσο στον ξενοδοχειακό τομέα για επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρείας εντός και εκτός Κρήτης όσο και στον τομέα του τουριστικού γραφείου για άνοιγμα και άλλων προορισμών στην Ελλάδα, πέραν αυτών που λειτουργούν ήδη σε Ρόδο, Κω και Ζάκυνθο. Αυτή την περίοδο, σημειώνει ο κ. Μαρκάκης, επεξεργάζονται τα σχέδια τα οποία και ελπίζουν να ευοδωθούν. Το ίδιο ισχύει και για την εταιρεία ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων που διαθέτουν. Σε κάθε περίπτωση είναι σε εγρήγορση, όπως τονίζει. newtimes 37

Μανώλης Βαρκαράκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Λασιθίου και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Mare

Σε άμυνα βρίσκονται οι επιχειρήσεις του τουρισμού Το τέλος διανυκτέρευσης θα οδηγήσει σε κλείσιμο πολλές τουριστικές μονάδες

όμιλος ΜΑRΕ Ο όμιλος ΜΑRΕ Α.Ε. δραστηριοποιείται επί 30 χρόνια στον τομέα του τουρισμού, με μια σειρά από ξενοδοχειακές μονάδες στο Νομό Λασιθίου. To Miramare Resort & Spa και το Ariadne Beach βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την πόλη του Αγίου Νικολάου, ενώ για όσους προτιμούν να μείνουν στην καρδιά της πόλης, το Mare Apartments είναι η ιδανικότερη επιλογή. Στόχος της εταιρείας είναι να εκπληρώνει με επιτυχία τις προσδοκίες των πελατών, μέσα σε ένα ζεστό και φιλόξενο περιβάλλον, με κυρίαρχο φόντο τη θέα στον κόλπο του Μιραμπέλου, η οποία κυριολεκτικά… κόβει την ανάσα!

Κακοί δρόμοι και ελλείψεις στο αεροδρόμιο Αναφερόμενος στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή, ο κ. Βαρκαράκης τονίζει ότι η Ανατολική Κρήτη αντιμετωπίζει σταθερά τα ίδια προβλήματα που είναι πια σε όλους γνωστά, όπως είναι οι πολύ κακοί δρόμοι, «στους οποίους οφείλονται και τα πολλά ατυχήματα με τουρίστες αλλά και με μόνιμους κατοίκους του νησιού». Το άλλο μεγάλο πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Βαρκαράκη, «είναι το αεροδρόμιο του Ηρακλείου με τις πολλές ελλείψεις και αδυναμίες που έχει, παρά το ότι είναι το δεύτερο αεροδρόμιο της χώρας σε αριθμό αφίξεων πτήσεων και επιβατών!». Αναφερόμενος στο αεροδρόμιο της Σητείας, ο ίδιος σχολι-

38 newtimes

Το 2017 πήγε σχετικά καλά παρουσιάζοντας αύξηση διανυκτερεύσεων κατά 10%-12% σε σχέση με το 2016, χωρίς ωστόσο να ακολουθούν τον ίδιο ρυθμό και τα έσοδα, τα οποία έχουν κινηθεί μεν ανοδικά αλλά σε ποσοστό της τάξης του 7%-8%. Αυτό προκύπτει από όσα επισημαίνει ο κ. Μανώλης Βαρκαράκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Λασιθίου και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Mare. Τα κέρδη βέβαια, συμπληρώνει ο κ. Βαρκαράκης, εξαιτίας της φορολογικής πολιτικής θα είναι πολύ μειωμένα. Θετικές είναι οι εκτιμήσεις για την πορεία του τουρισμού και το 2018, σύμφωνα με τον ίδιο, ο οποίος και επισημαίνει ότι «οι επισκέπτες, όπως φαίνεται, θα συνεχίσουν να έρχονται στην Ανατολική Κρήτη, κυρίως επειδή οι ανταγωνίστριες αγορές παραμένουν κλειστές». Παράλληλα, όπως τονίζει, η Ισπανία και η Πορτογαλία είναι σήμερα αρκετά ακριβότεροι προορισμοί, θεωρώντας ότι αυτοί είναι και οι βασικοί λόγοι που έχουν καταστήσει την Ελλάδα και κατ’ επέκταση την Κρήτη ιδιαίτερα ελκυστικούς προορισμούς. άζει ότι «είναι μικρό αλλά έχει αρχίσει σιγά σιγά να δέχεται και πτήσεις tour operators όπως του σκανδιναβικού Τ.Ο. Apollo, που ξεκίνησε με δύο πτήσεις την εβδομάδα και θα τις αυξήσει το 2018». Ωστόσο ο κ. Βαρκαράκης σημειώνει την ανάγκη της Σητείας για περισσότερες κλίνες.

Εμπόδια στις επενδύσεις Σχετικά με το ενδεχόμενο υλοποίησης νέων επενδύσεων, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Λασιθίου αναφέρει ότι «πολλά ακούγονται για μεγάλες επενδύσεις στην περιοχή της Ανατολικής Κρήτη». Παράλληλα όμως τονίζει ότι δεν γνωρίζει κατά πόσο θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν αυτές οι επενδύσεις, «εξαιτίας της αδυναμίας

του τραπεζικού συστήματος για χρηματοδότηση επενδύσεων αλλά και εξαιτίας της γραφειοκρατίας». Η πολιτεία, σύμφωνα με τον κ. Βαρκαράκη, πρέπει να λύσει άμεσα όλα τα προβλήματα και τα προσκόμματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες οι οποίοι ενδιαφέρονται να κάνουν επενδύσεις. «Δεν είναι δυνατόν – αναφέρει χαρακτηριστικά – να θέλεις να φτιάξεις μια πισίνα και ο χρόνος κατασκευής να είναι δύο μήνες και ο χρόνος αδειοδότησης τέσσερα χρόνια!». Τονίζει επίσης ότι «σήμερα οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό βρίσκονται πρακτικά σε άμυνα και σε μια συνεχή προσπάθεια να πρέπει να αποδεικνύουν τα αυτονόητα».

Και άλλη επιβάρυνση για τον τουρισμό Εκτός των προαναφερόμενων προβλημάτων, οι επιχειρήσεις του κλάδου έχουν τώρα να αντιμετωπίσουν ένα ακόμη πρόβλημα, το τέλος διανυκτέρευσης καθώς, σύμφωνα με τον συνομιλητή μας, το σίγουρο είναι ότι και αυτό το κόστος θα υποχρεωθούν να το επιβαρυνθούν οι επιχειρήσεις, όπως επιβαρύνθηκαν και τον ΦΠΑ, την ασφαλιστική δαπάνη και όλες τις άλλες επιβαρύνσεις. «Το ζήτημα είναι ότι οι επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν να αντέξουν όλες αυτές τις επιβαρύνσεις και πολλές θα σταματήσουν να είναι βιώσιμες, οπότε και θα κλείσουν», τονίζει ο κ. Βαρκαράκης.

Μανώλης Τσακαλάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου και διευθύνων σύμβουλος των Rethymno Mare και Rethymno Mare Royal Hotels

Ο τουρισμός μπορεί να οδηγήσει την οικονομία μπροστά Το θαύμα της τουριστικής βιομηχανίας στη χώρα μας δεν το έκαναν ξένοι αλλά Έλληνες επιχειρηματίες

Rethymno Mare & Rethymno Mare Royal Hotels Στην καρδιά του σπουδαιότερου παγκοσμίως αρχαίου πολιτισμού, του Μινωικού και γενέτειρα του αρχηγού των ολύμπιων θεών, φημισμένου για τη φιλοξενία του, Ξένιου Δία, βρίσκεται το Rethymno Mare και το Rethymno Mare Royal, δύο παραθαλάσσια ξενοδοχεία, κτισμένα σε μια καταπράσινη ιδιωτική έκταση 35.000 τ.μ. στην περιοχή της γραφικότατης Σκαλέτας. Απέχουν 11 μόλις χιλιόμετρα από την πανέμορφη πόλη του Ρεθύμνου και 64 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο, την πρωτεύουσα του νησιού. Μετά και την τελευταία ανακαίνισή τους το 2009 και το 2015, η διαμονή στα άνετα διαμορφωμένα δωμάτια του Rethymno Mare και Rethymno Mare Royal συνδυάζει πλέον όχι μόνο το παραδοσιακό αλλά παράλληλα και το μοντέρνο στυλ με όλες τις ανέσεις που απαιτεί ο σύγχρονος ταξιδιώτης. Οι ξεχωριστοί κήποι τους και η απέραντη παραλία που απλώνεται μπροστά και στις δύο μονάδες προσφέρουν στον επισκέπτη μια εξαιρετική θέα, η οποία συνδυάζεται με τη γνωστή κρητική φιλοξενία.

«Το 2018, εκτός απροόπτου, αναμένεται να έχει το ίδιο καλές πληρότητες όπως και το 2017». Την εκτίμηση αυτή διατυπώνει ο κ. Μανώλης Τσακαλάκης, διευθύνων σύμβουλος στα ξενοδοχεία Rethymno Mare και Rethymno Mare Royal Hotels και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου. Ωστόσο, όπως σημειώνει, σε ορισμένους μήνες εξαιτίας της προσέλκυσης πολύ μεγάλου αριθμού επισκεπτών δεν θα είναι δυνατόν να υπάρξει μεγαλύτερη αύξηση των διανυκτερεύσεων. Αυτά όσον αφορά τον εισερχόμενο τουρισμό, διότι ο εσωτερικός τουρισμός παραμένει για τους περισσότερους Έλληνες όνειρο θερινής νυκτός, τονίζει ο κ. Τσακαλάκης.

Πολλά τα μέτωπα Τα φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο και εν γένει την οικονομία της χώρας είναι ότι ακόμη δεν έχει καταστεί δυνατό να υπάρξουν ένα ξεκάθαρο ασφαλιστικό και φορολογικό πλαίσιο, επενδυτικός νόμος, βιώσιμο τραπεζικό σύστημα για την ασφαλή χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων, αύξηση του συντελεστή δόμησης. Σε αυτό το σημείο ο κ. Τσακαλάκης σημειώνει ότι στην Κύπρο, όπου εφαρμόστηκε η αύξηση του συντελεστή δόμησης, μετά την κρίση που πέρασε η χώρα επιτεύχθηκε αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας και άλλων κλάδων. Στην Ελλάδα, όπως τονίζει, «η υψηλή φορολογία 29% και 29% προκαταβολή για το

επόμενο έτος και όταν το ένα τέταρτο της τιμής είναι ΦΠΑ, δεν βοηθούν και πολύ την ανάκαμψη». Το τέλος διανυκτέρευσης, που θα ισχύσει εκτός απροόπτου από 1/1/2018, σε συνδυασμό με τα προηγούμενα, θα οδηγήσεί πολλά καταλύματα στο κλείσιμο, εκτιμά ο κ. Μανώλης Τσακαλάκης.

Προγραμματισμός επενδύσεων Προκειμένου να υλοποιηθούν οι επενδύσεις που υπάρχουν μέχρι στιγμής στα χαρτιά και όσες ενδεχομένως προκύψουν, σύμφωνα με τον κ. Τσακαλάκη, υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη που πρέπει να διανυθεί. Και μάλιστα αυτός ο δρόμος πρέπει να διανυθεί γοργά και σταθερά και χωρίς πισωγυρίσματα ώστε να βγει η χώρα το

γρηγορότερο δυνατό από το τέλμα. «Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει ανάπτυξη για να διευρυνθεί η φορολογική βάση, να δημιουργηθούν νέες θέσεις αξιοπρεπούς εργασίας, οι οποίες και τελικά θα αποδώσουν τα πολυπόθητα στον κόσμο που υποφέρει αλλά και στην εθνική οικονομία που στενάζει», σημειώνει. Τονίζει επίσης ότι «το θαύμα της τουριστικής βιομηχανίας στη χώρα μας δεν το έκαναν ξένοι αλλά Έλληνες επιχειρηματίες» και απορεί γιατί δεν τους εμπιστεύεται η κυβέρνηση ώστε να το ξανακάνουν συμπαρασύροντας και την ελληνική οικονομία προς τα πάνω. Άλλωστε, σημειώνει, όλοι παραδέχονται ότι μόνο ο τουρισμός άντεξε στην κρίση και χαρακτηρίζεται σήμερα ως η βαριά βιομηχανία της χώρας. newtimes 39

Γιώργος Βαρδάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ιεράπετρας και διευθύνων σύμβουλος του Porto Belissario

Το κράτος αδιαφορεί επιδεικτικά για την επόμενη μέρα στον τουρισμό Η ημέρα κατά την οποία στον τουριστικό χάρτη θα ξαναμπούν δυναμικά η Τουρκία και η Αίγυπτος δεν αργεί

Porto Belissario Το Porto Belissario είναι ένα φιλόξενο ξενοδοχείο που βρίσκεται στη νότια ακτή της Κρήτης, στη Φέρμα Ιεράπετρας, κτισμένο αμφιθεατρικά πάνω από μια γραφική παραλία, έτσι ώστε ο επισκέπτης από το μπαλκόνι του δωματίου του ή τον χώρο γύρω από την πισίνα να απολαμβάνει τη θέα στο Λιβυκό πέλαγος.

Την ανάγκη προετοιμασίας για την επόμενη μέρα, όταν ξαναμπούν δυνατά στο παιχνίδι του τουρισμού η Τουρκία και η Αίγυπτος, τονίζει με έμφαση ο κ. Γιώργος Βαρδάκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ιεράπετρας. Μάλιστα, όπως επισημαίνει, «πέρα από τις ασυνάρτητες θριαμβολογίες πολιτικών και δημοσιογράφων, πρέπει, αφού εξετασθεί η γενικότερη γεωπολιτική κατάσταση στην ευρύτερη γειτονιά, να υπάρξει προετοιμασία για την επόμενη μέρα, που δεν δείχνει να αργεί». Ωστόσο σήμερα, που η Ελλάδα παίζει χωρίς αντίπαλο, ο κ. Βαρδάκης παρατηρεί με μεγάλη ανησυχία και θλίψη «τον μεγάλο ασθενή, το ελληνικό κεντρικό κράτος, να αντιμετωπίζει στην τουριστική εξίσωση τις καταστάσεις ευκαιριακά, αδιαφορώντας επιδεικτικά για την επόμενη μέρα». Συνεπώς, στην παρούσα φάση, αυτό που θα έπρεπε, κατά την άποψή του, να απασχολεί όχι μόνο τους ξενοδόχους αλλά όλους όσοι γενικότερα συντελούν στο τουριστικό γίγνεσθαι της πατρίδας μας, αφορά την ανάλυση και ερμηνεία της μεγάλης ροής τουριστών τα δύο - τρία τελευταία χρόνια.

40 newtimes

Με θετικό πρόσημο η τουριστική κίνηση στην Ιεράπετρα Η ανοδική αυτή ροή του τουρισμού δεν θα μπορούσε να μην αφορά και την ευρύτερη περιοχή της Ιεράπετρας, όπου η εφετινή τουριστική περίοδος δείχνει να κινείται με θετικό πρόσημο σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2016. «Το ευχάριστο είναι ότι και τα ακαθάριστα έσοδα αναμένεται να είναι αυξημένα σε σχέση με το 2016, αφού και οι τιμές ανέβηκαν και δεν υπήρξε ανάγκη για εκπτωτικές προσφορές πέρα από τις συνήθεις των προκρατήσεων», σημειώνει ο κ. Βαρδάκης. Εκτιμά επίσης ότι μια πολύ καλή χρονιά θα είναι και το 2018, διευκρινίζοντας ότι αυτό θα συμβεί αν εν τω μεταξύ «δεν υπάρξει κάτι ιδιαίτερα ανατρεπτικό». Ειδικά στην ευρύτερη περιοχή της Ιεράπετρας εκτιμά ότι «θα υπάρχει περαιτέρω αύξηση κρατήσεων, αφού πρόσφατα άνοιξαν νέες αγορές για την περιοχή μέσω του αεροδρομίου Σητείας, που επιτέλους έχει κάποια στοιχειώδη έστω λειτουργία». Αναφερόμενος στον εσωτερικό τουρισμό, ο κ. Βαρδάκης τονίζει ότι αυτός, «όπως τουλάχιστον ήταν γνωστός, έχει πάψει να υφίσταται εδώ και κάποια χρόνια».

Τριτοκοσμικές καταστάσεις Όσον αφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος, ο κ. Γιώργος Βαρδάκης επισημαίνει ότι, «πέρα από τα μεγάλα προβλήματα κρατικών υποδομών (αεροδρόμια, δρόμοι, μαρίνες κ.ά.), οι οποίες ειδικά στην Κρήτη παρουσιάζουν τριτοκοσμική εικόνα, η υπερφορολόγηση της αγελάδας που λέγεται τουρισμός αρχίζει να δείχνει τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα». Με έμφαση δε προσθέτει ότι ο αναμενόμενος φόρος διανυκτέρευσης «εννοείται ότι θα αποτελέσει την ταφόπλακα σε πολλές νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις, ενώ αντίθετα θα κάνει ακόμη πιο ελκυστικά τα παράνομα καταλύματα, που έτσι και αλλιώς δεν πληρώνουν κανένα φόρο, με καταστρεπτικές συνέπειες και για την κρατική οικονομία και για τον τουρισμό». Ο κ. Βαρδάκης υπογραμμίζει ότι η πολιτεία «πρέπει να δει σοβαρά τα έργα υποδομής, αλλά κυρίως πρέπει να σταματήσει να εκτοξεύει το λειτουργικό κόστος με άγρια υπερφορολόγηση και γραφειοκρατία. Πρέπει επίσης να βάλει επιτέλους έναν ου-

σιαστικό φραγμό στην παραξενοδοχεία, αφενός για να αρχίσει να εισπράττει τους φόρους που χάνει σήμερα και αφετέρου να προστατέψει την ποιότητα του προϊόντος που λέγεται ελληνικός τουρισμός».

Νοτιοανατολική Κρήτη, πόλος έλξης νέων επενδύσεων Τα τελευταία χρόνια η περιοχή της Νοτιαοανατολικής Κρήτης δείχνει να αποτελεί πόλο έλξης νέων επενδύσεων, επισημαίνει ο κ. Γιώργος Βαρδάκης. «Βεβαίως, με την απίστευτη γραφειοκρατία που υπάρχει, ελάχιστα πράγματα έχουν γίνει μέχρι σήμερα, αν και επιτέλους εφέτος υπάρχει μετά από χρόνια επίσημη αναγγελία για νέα ξενοδοχειακή μονάδα». Στο σημείο αυτό ο κ. Βαρδάκης σημειώνει ότι, εκτός από όλα τα άλλα ζητήματα που αφορούν το Νομό Λασιθίου, «υπάρχει και η πρωτοτυπία να έχουν χαρακτηρισθεί από το Δασαρχείο Λασιθίου, χωρίς καμία διαβούλευση, δασωτέες πολλές παραλίες που βρίσκονται σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται!»

Γιάννης Κακουράκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σητείας και γενικός διευθυντής του Flisvos Hotel

Σκανδιναβοί στη Σητεία, αλλά λίγοι οι Έλληνες Τα προβλήματα στις υποδομές αποτελούν σταθερά σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα στην τουριστική ανάπτυξη

FLISVOS HOTEL Το ξενοδοχείο Φλοίσβος είναι ένα απλό και άνετο ξενοδοχείο στην παραλία της Σητείας, δίπλα στην πόλη. Η ιδιαίτερα ελκυστική θέση του αρέσει πολύ στους επισκέπτες που έρχονται την καλοκαιρινή περίοδο από Γαλλία, Ιταλία και σκανδιναβικές χώρες, ενώ το χειμώνα προσελκύει ελληνικές εταιρείες, τα στελέχη των οποίων επισκέπτονται την Ανατολική Κρήτη για εμπορικούς λόγους.

Ακόμη καλύτερο αναμένεται το 2018 Το 2018 αναμένεται να είναι ακόμη καλύτερο, εκτιμά ο κ. Κακουράκης, στηριζόμενος και στο ότι οι δύο πτήσεις charter του Apollo από τις σκανδιναβικές χώρες θα διπλασιαστούν και θα γίνουν τέσσερις, οπότε και αναμένεται μεγαλύτερη αύξηση. «Τα έσοδα βέβαια – λέει – δεν έχουν καταμετρηθεί ακόμη, αλλά αναμένεται ότι θα πάνε καλά». Οι εκτιμήσεις δεν είναι το ίδιο ευοίωνες για τον εσωτερικό τουρισμό, που μειώνεται κάθε χρόνο και περισσότερο, όπως σχολιάζει ο συνομιλητής μας, ο οποίος και τονίζει ότι οι αφίξεις είναι πολύ μειωμένες. «Ειδικά η

Σε μια πολύ καλή τουριστική χρονιά εξελίχθηκε το 2017 για τη Σητεία και βεβαίως πολύ καλύτερη από την περυσινή, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο κ. Γιάννης Κακουράκης, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σητείας και γενικός διευθυντής της Παντ. Νικ. Κακουράκης Α.Ε., που διαθέτει το Flisvos Hotel. Η εξέλιξη αυτή ειδικά για τη Σητεία οφείλεται και στο ότι υπήρξαν επιπλέον δύο νέες πτήσεις charter στο αεροδρόμιό της, ως αποτέλεσμα συνεργασίας με τον σκανδιναβικό tour operator Apollo. Μάλιστα, όπως σημειώνει ο κ. Κακουράκης, τα καταλύματα που είχαν συνεργασία με το Apollo σημείωσαν πληρότητα 90%-100%. Οι πτήσεις αυτές, σημειωτέον, ξεκίνησαν στις 14 Μαΐου και θα συνεχιστούν ως τις 19 Οκτωβρίου 2017. περιοχή της Ανατολικής Κρήτης επιβαρύνεται με ατμοπλοϊκά ή αεροπορικά εισιτήρια και οδική απόσταση, με συνέπεια να έχει γίνει απρόσιτη για την ελληνική οικογένεια», τονίζει.

Οι υποδομές τροχοπέδη στην ανάπτυξη Τα προβλήματα όμως των υποδομών αποτελούν σταθερά σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα στην τουριστική ανάπτυξη. «Στη Σητεία δεν αντιμετωπίσαμε προβλήματα, όπως με τα θέματα καθαριότητας που αντιμετώπισαν άλλες περιοχές το καλοκαίρι εφέτος, αλλά εξαρτώμεθα από το οδικό δί-

κτυο. Η αποπεράτωση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης αλλά και η βελτίωση του Νότιου Οδικού Άξονα, ο οποίος μάλιστα είναι καθαρά έργο Περιφέρειας, είναι σημαντικοί παράγοντες για την τουριστική ανάπτυξη της Ανατολικής Κρήτης», συμπληρώνει ο κ. Κακουράκης. Κατ’ επέκταση η πολιτεία πρέπει πολύ σοβαρά να ασχοληθεί με το πρόβλημα των υποδομών. Επίσης, προκειμένου να ενισχυθεί η τουριστική ανάπτυξη, η πολιτεία πρέπει να ακολουθήσει μια σωστή πολιτική στοχευμένης προβολής, καθώς και να ενισχύσει την προώθηση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, τονίζει ο κ. Κακουράκης.

«Τέλος» σε πολλά ξενοδοχεία από το τέλος Όσον αφορά το τέλος διανυκτέρευσης, ο κ. Γιάννης Κακουράκης σχολιάζει ότι, αν και ακόμη η πολιτεία φαίνεται να μην έχει καταλήξει πού θα εφαρμόσει αυτόν το φόρο αλλά ούτε και για το ύψος του, εν τούτοις σε κάθε περίπτωση θεωρείται βέβαιον ότι θα είναι αρνητικός παράγοντας για τον τουρισμό. «Θα είναι πρακτικά η ταφόπλακα για πολλά ξενοδοχεία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σητείας, συμπληρώνοντας ότι «τα γραφεία του εξωτερικού δεν δέχονται αυτή την αύξηση και υποχρεωτικά πρέπει να απορροφηθεί από τους ξενοδόχους». newtimes 41

100% HOTEL SHOW

Tα ξενοδοχεία έχουν πλέον την 100% δική τους έκθεση!

To 100% Hotel Show έφθασε στην 5η διοργάνωσή του αποδεικνύοντας ότι η εξειδίκευση και η τεχνογνωσία ήταν αυτά που χρειαζόταν η ξενοδοχειακή αγορά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Η επερχόμενη διοργάνωση στις 17-20 Νοεμβρίου 2017 στο MEC Παιανίας αναμένεται δυναμικότερη από ποτέ. Οι καλύτερες εταιρείες έχουν ήδη επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους στην έκθεση, ενώ οι επισκέπτες ξενοδόχοι και επαγγελματίες τουρισμού αναμένεται να ξεπεράσουν τις 20.000. Στο εφετινό 100% Hotel Show θα λάβουν μέρος πάνω από 180 εξειδικευμένες εταιρείες, ενώ τα εκθεσιακά περίπτερα πρόκειται

να ξεπεράσουν κάθε προσδοκία, λόγω του ιδιαίτερου design τους και της υψηλής αισθητικής τους. Παράλληλα δυναμικά ξενοδοχειακά events με networking χαρακτήρα θα προάγουν συνολικά την τουριστική επιχειρηματικότητα. Τι είναι αυτό όμως που ξεχωρίζει το 100% Hotel Show και το κάνει το αγαπημένο event των ξενοδόχων; • Οι ολοκληρωμένες λύσεις που καλύπτουν κάθε πτυχή του ξενοδοχειακού design και της κατασκευής, που δίνονται μέσα από το εκθεσιακό κομμάτι του 100% Hotel Show Στο 100% Hotel Show ο ξενοδόχος μπορεί να βρει όλες τις υπηρεσίες και τα προϊόντα σχετικά με την κατασκευή και την ανακαίνιση ενός ξενοδοχείου. Η διάταξη της έκθεσης βοηθά τον επισκέπτη να βρει όλες τις λύσεις συγκεντρωμένες, ενώ τα πραγματικά παραδείγματα εφαρμογής προσφέρουν πιο άμεση έμπνευση.

• Τα ξενοδοχειακά workshops του 100% Hotel Show βοηθούν τους ξενοδόχους να εξελίξουν τις γνώσεις τους Το 100% Hotel Show διοργανώνει μερικά από τα πιο advanced ξενοδοχειακά σεμινάρια που δίνουν στους ξενοδόχους ουσιαστικές συμβουλές για την ανάπτυξη τους προϊόντος τους. Ομιλητές σε αυτά είναι μερικοί από τους πλέον εξειδικευμένους επαγγελματίες τους χώρου.

• Υπάρχει ξενοδοχειακή τεχνογνωσία και ουσιαστικές νέες προτάσεις, αφού οι εκθέτες επιλέγονται από ειδικό τμήμα της έκθεσης, που μελετά τον ξενοδοχειακό κλάδο. Η ομάδα του 100% Hotel Show ελέγχει την κάθε πιθανή συμμετοχή και εγκρίνει την τελική παρουσία της στην έκθεση, αφού διασφαλίσει ότι η εκάστοτε εταιρεία διαθέτει χρήσιμα προϊόντα και υπηρεσίες για τους ξενοδόχους. Επίσης φροντίζει έτσι ώστε πάντα να υπάρχει μια σειρά από νέες εταιρείες που έχουν να προσφέρουν διαφορετικές προτάσεις.

42 newtimes

! Σημαντικό! Μην ξεχάσετε να κάνετε εγγραφή ως επισκέπτης στο www. hotelshow.gr για να πάρετε το badge εισόδου σας, να δείτε τα εντυπωσιακά προφίλ των εκθετών αλλά και να κλείσετε ραντεβού!

HEALTHCARE BUSINESS AWARDS 2017:

Τριπλή διάκριση για τη Βιανέξ Α.Ε.

1. Ο κ. Δ. Γιαννακόπουλος στην ομιλία του αναφέρθηκε στα φοροεισπρακτικά μέτρα που πλήττουν τον κλάδο της παραγωγής φαρμάκων 2. Ο αντιπρόεδρος και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Βιανέξ κ. Δημήτρης Γιαννακόπουλος παρέλαβε το βραβείο από τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ κ. Νίκο Βέττα 3. Ο κ. Π. Κοντόρης αναφέρθηκε στην αξία που προσθέτει η εφοδιαστική αλυσίδα στο φαρμακευτικό προϊόν 4. Ο κ. Χ. Χριστίδης τόνισε τη σημασία της επένδυσης στο ανθρώπινο δυναμικό

1

Η

τελετή απονομής των βραβείων Healthcare Business Awards 2017 τής Boussias Communications πραγματοποιήθηκε την Τέταρτη 13.9.2017 για ακόμη μία χρονιά στο ξενοδοχείο Divani Apollon Palace & Thalasso. Μεγάλος χορηγός της εκδήλωσης ήταν η ελληνική φαρμακοβιομηχανία Βιανέξ Α.Ε., στην οποία απονεμήθηκαν 3 Χρυσά Βραβεία – για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά – στην ενότητα «Φαρμακευτικές Επιχειρήσεις». Πιο συγκεκριμένα, τα βραβεία αφορούσαν τις κατηγορίες: • Εξαιρετικής επιχειρηματικής επίδοσης

2

• Διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας • Συμβολής στην απασχόληση Τα βραβεία παρέλαβαν οι κ.κ. Δημήτρης Γιαννακόπουλος, αντιπρόεδρος και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, Παντελής Κοντόρης, Supply Chain manager Βιανέξ/ Βιάν, και Χρήστος Χριστίδης, HR Manager Βιανέξ/Βιάν. Ο κ. Δ. Γιαννακόπουλος, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στα φοροεισπρακτικά μέτρα που πλήττουν την επιχειρηματικότητα στον κλάδο της παραγωγής φαρμάκων, όπως το clawback, το rebate και οι συνεχείς μειώσεις τιμών, και απευθυνόμενος σε εκπροσώπους της κυβέρνησης δήλωσε: «Όσα εμπόδια και να μας βάλετε, δεν θα μας κλεί-

σετε. Εδώ θα μας βρίσκετε, να στηρίζουμε την ελληνική οικονομία, να στηρίζουμε τα ελληνικά νοικοκυριά και να κρατάμε τις θέσεις εργασίας». Ο κ. Π. Κοντόρης, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην αξία που προσθέτει η εφοδιαστική αλυσίδα στο φαρμακευτικό προϊόν και ο κ. Χ. Χριστίδης επεσήμανε την αδιάκοπη επένδυση της εταιρείας στο ανθρώπινο δυναμικό μέσω της συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισής του. Ο κ. Δ. Γιαννακόπουλος απένειμε, τέλος, τα βραβεία της κατηγορίας «Ποιότητα Υπηρεσιών» στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, στην Ευρωκλινική Αθηνών Α.Ε. και στην Affidea Ευρωιατρική.

3

4 newtimes 43

EASYPARCELbyDELATOLAScourier 44 newtimes

-

EASY PARCEL, ένας νέος ευέλικτος και οικονομικός τρόπος παραλαβής αγορών από e - shop

Η EASY PARCEL είναι μια νέα υπηρεσία της Delatolas Courier, η οποία απευθύνεται σε ηλεκτρονικά καταστήματα που επιδιώκουν την καινοτομία και την πρωτοπορία, τις ριζοσπαστικές ιδέες και τη συμπόρευση με τις νέες εξελίξεις στις διεθνείς τάσεις του λιανεμπορίου και της εφοδιαστικής αλυσίδας. Καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο παρουσιάζει σταθερά αυξητική τάση, η EASY PARCEL έρχεται να δώσει λύσεις στις ανάγκες του καταναλωτή και του επιχειρηματία, προσφέροντας μια καινούργια, αξιόπιστη και οικονομική υπηρεσία. Η EASY PARCEL σε συνεργασία με την ΕΚΟ και την BP προσφέρει τη δυνατότητα στον πελάτη του e-shop να παραλάβει την παραγγελία του μέσα από μία λίστα 168 συνεργαζόμενων πρατηρίων σε όλη την Ελλάδα. Ο πελάτης του e-shop μετά την ολοκλήρωση των αγορών του, μπορεί να επιλέξει το πλησιέστερο από τα συνεργαζόμενα πρατήρια ΕΚΟ και BP για να παραλάβει χωρίς άγχος, ραντεβού, χωρίς δέσμευση ωραρίου, κατά τη διάρκεια της μετακίνησής του από και προς την οικία ή την εργασία του, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα ή τις αργίες. Σημαντικό πλεονέκτημα αποτελεί το γεγονός ότι δεν υπάρχουν χρεώσεις απομακρυσμένων – δυσπρόσιτων περιοχών, καθώς και επιβαρύνσεις επαναδρομολόγησης. Έτσι ο καταναλωτής ωφελείται πολλαπλώς και χωρίς να επιβαρύνεται με επιπλέον

Μάθετε περισσότερα στο www.delatolascourier. gr/easy-parcel/ ή απευθυνθείτε στο 2109904370-1 και θα επικοινωνήσει μαζί σας εξειδικευμένος σύμβουλος πωλήσεων της εταιρείας μας.

έξοδα: α) παραλαμβάνει από το σημείο που τον εξυπηρετεί και βρίσκεται πλησιέστερα στην περιοχή που κινείται, β) δεν χάνει χρόνο για να κλείσει ραντεβού, γ) δεν κινδυνεύει να χάσει το ραντεβού και να χρεωθεί την επανάληψη προσπάθειας παράδοσης, που είναι σημαντικό κόστος, ιδίως αν πρόκειται για δυσπρόσιτη περιοχή και τέλος δ) παραλαμβάνει δέματα σχετικά μεγάλου όγκου / βάρους με ανταγωνιστικό κόστος. Η διαδικασία είναι απλή, καθώς ο παραλήπτης ενημερώνεται από την Delatolas για την άφιξη της παραγγελίας του στο πρατήριο της επιλογής του με SMS ή email με τον κωδικό παραλαβής του δέματος, τον οποίο και δίνει στον υπεύθυνο υπάλληλο του πρατηρίου, προκειμένου να του παραδοθεί το δέμα. Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως η χρήση της υπηρεσίας EASY PARCEL συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίου, καθώς ο αριθμός των οχημάτων κατ’ οίκον διανομής μειώνεται και αναλογικά μειώνονται οι ρύποι στην ατμόσφαιρα. Γεγονός το οποίο αποτελεί δείγμα της ευαισθησίας που δείχνει η DELATOLAS σε θέματα κοινωνικής ευθύνης και προστασίας του περιβάλλοντος.

EASY PARCEL

αξιόπιστα, γρήγορα, οικονομικά

Η «Αποστολή ζωής» συνεχίζεται Η Uni-Pharma και η Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία ταξιδεύουν την υγεία και την πρόληψη στην άγονη γραμμή του Αιγαίου γραμμές του Αιγαίου. Μετά τις επιτυχημένες αποστολές στα νησιά Κουφονήσια, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κάρπαθο και Κάσο στις 9-12/6/2017, ακολούθησε η δεύτερη διενέργεια ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εξέτασης του πληθυσμού στα νησιά Σίκινο, Ανάφη και Φολέγανδρο στις ημερομηνίες 22-24/9/2017. Στη συνέχεια ακολουθεί και τρίτη αποστολή σε απομακρυσμένες περιοχές της Θράκης σε ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν σύντομα.

Χρυσό βραβείο στην InterMed για θέματα Επιχειρηματικής Ηθικής Με το Χρυσό Βραβείο Επιχειρηματικής Ηθικής βραβεύθηκε η InterMed από το Ελληνικό Δίκτυο Επιχειρηματικής Ηθικής (EBEN GR) βάσει του Μοντέλου Responsible Management Excellence, προσθέτοντας μία ακόμη κορυφαία διάκριση στη μεγάλη σειρά εθνικών και διεθνών διακρίσεων και βραβείων. Η InterMed κατέκτησε τη Χρυσή Διάκριση για την εφαρμογή του Εταιρικού Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας, των συστηματικών Δράσεων Κοινωνικής Ευθύνης και των συστημάτων Εταιρικής Διακυβέρνησης. Με τη διάκριση αυτή η InterMed αποδεικνύει την έμπρακτη δέσμευσή της στην κοινωνική προσφορά, στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βιώσιμη ανάπτυξη και πάνω από όλα στην ηθική, που πρωτοστατεί στις εταιρικές της αξίες και διέπει όλες τις λειτουργίες της. Με την προσήλωση και τη δέσμευσή της σε όλα αυτά τα ιδανικά η InterMed έχει κερδίσει και κερδίζει την εμπιστοσύνη της ελληνικής και διεθνούς αγοράς κάθε μέρα για περισσότερα από 22 χρόνια. Το βραβείο παρέλαβαν ο κ. Σπύρος Κίντζιος, μέλος του Δ.Σ. και Business Development Manager και η κυρία Βασιλική Βλαχοπαναγιώτη, HR Director, από τον πρόε-

δρο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιχειρηματικής Ηθικής καθηγητή κ. Geert Demuijnck και τον πρόεδρο του Ελληνικού Δικτύου Επιχειρηματικής Ηθικής (EBEN GR) κ. Αντώνη Γκορτζή, κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής

την Πέμπτη 7 Σεπτεμβρίου 2017. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στον Όμιλο Αντισφαίρισης Αθηνών, παρουσία προσωπικοτήτων της ελληνικής και διεθνούς επιχειρηματικής και ακαδημαϊκής κοινότητας.

Στο φωτογραφικό στιγμιότυπο από την εκδήλωση εικονίζονται (από αριστερά) ο κ. Αντώνης Γκορτζής, η κυρία Βασιλική Βλαχοπαναγιώτη, ο κ. Geert Demuijnck και ο κ. Σπύρος Κίντζιος

ΕΤΑΙΡΙΚΗΚΟΙΝΩΝΙΚΗΕΥΘΥΝΗ

H φαρμακοβιομηχανία Uni-Pharma μέσω ενός ολοκληρωμένου προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και με γνώμονα τη μέριμνα, την αλληλεγγύη και τη φροντίδα στηρίζει ουσιαστικά την υγεία και την πρόληψη όπου υπάρχει άνθρωπος. Η Uni-Pharma, σε συνεργασία με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία, πιστή στο έργο της κοινωνικής ευθύνης και της κοινωνικής αποστολής, συνεχίζει τις διενέργειες εξετάσεων θυρεοειδούς αδένα στις άγονες

newtimes 45

New Times spots all over Greece ΑΘΗΝΑ Albadoor, Ασημακοπούλου 3, Αγία Παρασκευή Ethno Café, Πελοποννήσου 13, Αγία Παρασκευή DAVINCI Αγίου Ιωάννου 23, Αγία Παρασκευή La Pasteria, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος Scoop, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος FLOCAFE, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος ΡΟΛΟΪ Αμύντα 6, Αθήνα Abreuvoir Ξενοκράτους 51, Αθήνα ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Διδότου & Ασκληπιού 39, Αθήνα PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Αθήνα ΤΙΚΙ Athens 15 Μακρυγιάννη, Αθήνα Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57, Αθήνα FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, Αθήνα Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, Αθήνα Sabor Περικλέους 17, Αθήνα Κιμωλία Art Café Υπερείδου 5, Αθήνα Κολοκοτρώνη 9 Κολοκοτρώνη 9, Αθήνα Σοκολάτα 56 Ερμού 56, Αθήνα HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, Αθήνα OINOSCENT Βουλής 45, Αθήνα

BY THE GLASS Γ. Σουρή & Φιλελλήνων, Αθήνα Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα Big Apple Σκουφά 69,Αθήνα Mikel Λ. Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα Mikel Λ. Αθηνών 84 & Μητροδώρου, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop Βαλαωρίτου 7, Αθήνα WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop, Βαλαωρίτου 7 Αθήνα City Bar Bisto, Στοά Σπύρου Μηλιού, Αθήνα City Bar, Στοά Σπύρου Μηλιού, Αθήνα Ιανος, Σταδίου 24, Αθήνα Special Cafe, Βουλής 9, Αθήνα Metropolis Sandwich, Βουλής 11, Αθήνα Black Duck, Χρήστου Λαδά 9Α, Αθήνα Black Duck, Παπαρηγοπούλου 5-7, Αθήνα Public, Πλατεία Συντάγματος, Αθήνα Agora view, Athens Heart, Αθήνα easy espresso, Athens Heart, Αθήνα Χυτήριο Ιερά Οδός 44, Αιγάλεω Qahwa, Μάρκου Μπότσαρη 1 Αιγάλεω el Presidente, Πανόρμου 18, Αιγάλεω the Claξons, Μάρκου Μπότσαρη 23, Αιγάλεω Cap Cap, Πανόρμου 26, Αιγάλεω Coffeway, River West, Αιγάλεω IL BARRETTO, River West, Αιγάλεω Wine Gallery, Λεωφόρος Αλίμου 109, Άλιμος Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη Moorings Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη Cibo Κονίτσης 29, Πλατεία Αναλήψεως, Βριλήσσια Butcher Café Πλατεία Αναλήψεως 6, Βριλήσσια Homemade Εθν. Αντιστάσεως 33, Βριλήσσια Vollstead Εθνικής Αντιστάσεως 33, Βριλήσσια Gazi Collge Περσεφόνης 53, Γκάζι Soho Βουτάδων 54 Β, Γκάζι My Plate Πεσρφόνης 43, Γκάζι La Crema Περσεφόνης 63, Γκάζι Cartone Περσεφόνης 41, Γκάζι Aliarman Σοφρωνίου 2, Γκάζι

46 newtimes 46 new times

Café Del Sol Βουτάδων 44 Γκάζι WHY SLEEP? Βουτάδων 52, Γκάζι ΓΚΑΖΟΧΩΡΙ Δεκελέων 6, Γκάζι MILLENIUM GOLD Βουτάδων 60, Γκάζι MACAU Βουτάδων 48, Γκάζι MADEL FOOD Κύπρου 70, Γλυφάδα SOLETO Λαοδίκης 33 – 35, Γλυφάδα BALUX HOUSE Ποσεοδώνος 58, Γλυφάδα LIVING Ζησιμοπούλου 10, Γλυφάδα ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, Γλυφάδα Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα Paul Πλ. Εσπερίδων & Κύπρου 70. Γλυφάδα Soleto Λαοδίκης 33-35, Γλυφάδα Δελφίνια Διαδόχου Παύλου 5, Γλυφάδα Απολλώνιο Άλσους 1 & Λαζαράκη, Γλυφάδα Ya Café Λ. Κανελοπούλου 4, Γουδί Frank Ze Paul, Λεωφόρος Μαραθώνος 1, Δροσιά The Ecali Club Λόφου 15, Εκάλη BOURBON Καλλιδρομίου 68, Εξάρχεια Philleas Fogg Λ. Παπάγου 106, Ζωγράφου Mestizo Λ. Παπάγου 104, Ζωγράφου Dolce Γρ. Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη Αψέντι Ηρακελιδών 19, Θησείο FLOCAFE, Ανωνύμων 3, Ίλιον Agora music café, Εμπορικό κέντρο Ίλιον Avanti Café Εθν. Αντιστάσεως & Φιλολάου, Καισαριανή

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8,Μοναστηράκι, A for Athens Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι Ergon Χαριλάου Τρικούπη 125, Νέα Ερυθραία Low Χαριλάου Τρικούπη 146, Νέα Ερυθραία Coffe at Point Αγ. Λαύρας 2, Νέο Ηράκλειο ΤΙΛΛΑΣ ΠΛ. Ελ. Βενιζέλου 10, Νέα Ιωνία Manzo Cafe Λ. Συγγρού 138, Νέα Σμύρνη BOULEVARD Λ. Δεκελείας 75,Νέα Φιλαδέλφεια Δωδωνή Φαναρίου 1, Νέα Φιλαδέλφεια FLOCAFE Προύσης 2, Νέα Φιλαδέλφεια ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Λ. Δεκελείας 118, Νέα Φιλαδέλφεια BARSOL Πλ. Ελ. Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια GOLDEN HΑLL Λ. Δεκελείας 61,Νέα Φιλαδέλφεια Frank Ze Paul, Δ. Βασιλείου 18, Νέο Ψυχικό Πόρτες, Λεωφόρος Κηφισίας 242, Ψυχικό Αθηναϊκό, Μαντζάρου 1, Νέο Ψυχικό FARO CAPO Δημ. Βασιλείου 10, Νέο Ψυχικό Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16 Νέο Ψυχικό

The Madarin, K. Παλαιολόγου 1, Πολιτεία Best friends, Πλατεία Καραμανλή, Πολιτεία Μπρίκι Δορυλαίου 6, Πλατεία Μαβίλη Athina Bar Δ. Σούτσου 3, Πλατεία Μαβίλη Flower Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη Παλαιά Αγορά, Κεχαγιά 26, Φιλοθέη Sablo, Καποδιστρίου & Θράκης 2, Φιλοθέη Filothei Tennis Club Δάφνης & Καλλιγά, Φιλοθέη Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία, Χαιδάρι ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, Χαϊδάρι ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρ. Πολυτεχνείου 82, Χαϊδάρι Home Στρ. Καραϊσκάκη 59, Χαϊδάρι EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, Χαλάνδρι MIKEL Λ. Πεντέλης 5, Χαλάνδρι Frank Ze Paul, Δουκ. Πλακεντίας 20, Χαλάνδρι Frank Ze Paul, Λ. Κηφισίας 216, Χαλάνδρι Σπόρος, Κατσουλιέρη 4, Χαλάνδρι DION, Β. Γεωργίου 4, Χαλάνδρι Isiδora Εθνικής Αντιστάσεως 69, Χαλάνδρι Floyd Κεραμεικού 4 & Περικλέους, Χολαργός ΠΕΙΡΑΙΑΣ Yacht Cafe, Ακτή Μουτσοπούλου 1, Πειραιάς BAR CODE Καραϊσκου 139-143, Πειραιάς DÉJÀ VU, Αγίου Ελευθερίου 24, Πειραιάς Όστρια, Ακτή Θεμιστοκλέους 4, Πειραιάς GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Πειραιάς STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, Πειραιάς ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ Μικρολίμανο, Πειραιάς Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14 Νέο Ψυχικό Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς ROI MAT, Υμηττού 15, Παγκράτι Gazi Collge Γρηγορίου Λαμπράκη 117, Πειραιάς Caprice Υμηττού 101, Παγκράτι Haagen Dazs Ακτή Μουτσοπούλου 5, Πειραιάς Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, Παγκράτι FREDDO Πλατεία Αλεξάνδρας 1, Πειραιάς Απολλώνιο Αγίου Αλεξάνδρου 8, Παλαιό Φάληρο Stretto Πλατεία Αλεξάνδρας 5, Πειραιάς ΠBOX, Λεβίδου 11, Κηφισιά Athens Smart Food Λ. Μεσογείων 154, Αθήνα Bowling Center Προφήτης Ηλίας, Πειραιάς Dalliens House Κυριαζή 19, Κηφισιά Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Petite Fleur Αγίων Θεοδώρων 4, Κηφισιά Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο Amicale Παύλου Μελά 22 Prappas Sweet Λ. Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο Balkan Πρόξενου Κορομηλά 3 Πρυτανείον Κολοκοτρώνη 37, Κηφισιά Escobar Lounge Πατριάρχου Μάξιμου 1, Κηφισιά Mind The Cup, Αιμιλίου Βεάκη 29, Περιστέρι BROCANTE Σβώλου Αλεξάνδρου 15 Barista Espresso Bar, 25ης Μαρτίου 4, Περιστέρι BELLINI Λεβίδου 11, Κηφισιά DE FACTO Παύλου Μελά 19 Sempre, Αιμιλίου Βεάκη 51, Περιστέρι ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, Κηφισιά Estrella Παύλου Μελά 48 Το Άλσος, Αγίου Βασιλείου 63, Περιστέρι La Gabinoteca Δηλιγιάννη 56, Κηφισιά Flipside Προξένου Κορομηλά 11 Mikel, Παναγή Τσαλδάρη 5, Περιστέρι Kioskys Κεφαλάρι, Κηφισιά Hemingway Σβώλου Αλεξάνδρου 19 Bonco Μεγάλου Αλεξάνδρου 73, Περιστέρι Άλσος Κηφισιάς , Δεληγιάννη 56, Κηφισιά Local Παλαιών Πατρών Γερμανού 17 IGODO Μεγάλου Αλεξάνδρου 71, Περιστέρι Zonar´s Πανεπιστημίου, Κολωνάκι Mon Frere Καρόλου Ντηλ 6 45ST Αιμ.Βεάκη 45, Περιστέρι Rosebud Ομήρου 60, Κολωνάκι Oval Φιλικής Εταιρίας 1 KIKA Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι Εν Δελφοίς Δελφών 5, Κολωνάκι GOLD Επίκουοου 2, Περιστέρι Cake Ηροδότου 15, Κολωνάκι, BEBER Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, Κολωνάκι CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, Περιστέρι Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, Κολωνάκι DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, Περιστέρι Φίλιον Σκουφά 34 Κολωνάκι ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, Περιστέρι Flocafe Μιλιώνη 11, Κολωνάκι ENZZO DE CUBA Αγίας Παρασκευής 72, Περιστέρι PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, Κολωνάκι CHOCOLAT Παρασκευοπούλου 44, Περιστέρι Mommy, Δελφών 4 Κολωνάκι Capriccio Γρ. Λαμπράκη 10, Λυκόβρυση Pantheon Προξένου Κορομηλά 8 Frank Ze Paul Ερυθρού Σταυρού 9, Μαρούσι Plaisir Αριστοτέλους 9 & Μητροπόλεως La petite -Plan b, Λ. Κηφισίας 50, Μαρούσι Pulp Σβώλου Αλεξάνδρου 8 Atelier Café, Περικλέους 2, Μαρούσι Rialto Σβώλου Αλεξάνδρου 1 & Πατριάρχου Ιωακείμ Novus bistro, Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι Stretto Καρόλου Ντηλ 18 My Place Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι Urban Ζεύξιδος 7 Marmellate Φωτίου Γκινοσάτη 19, Μεταμόρφωση Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, Μοναστηράκι Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30, Περιστέρι Zucca Λεωφόρος Νίκης 35 Aχίλλειον Λεωφόρος Νίκης 37 Harvest Αιόλου και Ευρυπίδου, Μοναστηράκι RAILS Βασιλέως Αλεξάνδου 2, Περιστέρι Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, Μοναστηράκι ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33, Μοναστηράκι

Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη Apolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

Δωμάτιο με Θέα Πλ. Αριστοτέλους 10, Ολύμπιον Mon Frere Kαρόλου Ντηλ 6

ΛΑΡΙΣΑ Αποθήκη Πρωτοπαππαδάκη 10 DETOX Ασκληπιού 23 & Παπακυριαζή Δικαστικό Παπακυριαζή 19α Portego Παπακυριαζή 38 Arco Φαρσάλων 31 Las Ramblas Απόλλωνος 8 Kubric Πρωτοπαπαδάκη 12 ΠΑΤΡΑ Talks Υψηλών Αλωνιών 24 Queen Υψηλών Αλωνιών 20 Banana Moon Γερμανού 18 PAS MAL Ηρώων Πολυτεχνείου 54 Majestic Ρήγα Φεραίου 93 Café Αρούσα Μαιζώνος 131 Ποίκιλη Στοά Ρήγα Φεραίου 129 ΚΑΛΑΜΑΤΑ Kopi Luwak Ιατροπούλου 11 Place Nationale Αντωνοπούλου 13 Στολίδι Ένα Αριστοδήμου 97 Retro Ιατροπούλου 16 ΗΡΑΚΛΕΙΟ Biscotto Cafe Χάνδακος 36Γ Indigo Cafe 25ης Αυγούστου 76 Best Cafe Bistro Περδικάρι 5 Crop Αρετουσας 4 K1 Cafe Bar Πλατεία Καλλεργών 1-9 Joy Café Γεωργίου Παπανδρέου 53 Largo Café Πλατεία Καλλεργών 3 ΙΩΑΝΝΙΝΑ Φρόντζου Πολιτεία Λόφος Αγ.Τριάδος Accademia Del Panino Λ.Δωδώνης 13 Bruno Coffee Stores 28ης Οκτωβρίου & Μουλαϊμίδου Au Bar Λ. Δωδώνης 10 Marche Χαριλάου Τρικούπη Piccadilly Χαριλάου Τρικούπη 39 Hoxton Πλατεία Πάργης 3

newtimes 47