New Times 132 by NewTimes

free press η εφημερίδα του επιχειρείν

new times

132 / ΙΟΥΝΙΟΣ 2017

Ερευνα της Statistics Today

Αυξημένα κέρδη για τις εταιρείες ειδών διατροφής

Ελενα Κουντουρά, υπουργός Τουρισμού

Εξαιρετική χρονιά για τον τουρισμό διαγράφεται το 2017

Το «Πολύ» είναι αυτό το κάτι παραπάνω που όλοι αναζητούμε και επιδιώκουμε. Αυτό που θέλουμε να ζήσουμε, αυτό που μας κάνει να αισθανόμαστε πραγματικά. Όλοι θέλουμε αυτά που μας αρέσουν και αγαπάμε να τα κάνουμε πολύ. Και ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Γι’ αυτό και η κάθε Πολυβιταμίνη Lanes προσφέρει τον ιδανικό συνδυασμό βιταμινών, ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται στον ιδιαίτερο τρόπο ζωής του καθενός, καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος αναγκών. Κάθε φορά που θες να νιώθεις πολύ, να πετυχαίνεις πολύ, να γυμνάζεσαι πολύ, να μελετάς πολύ, να κάνεις αυτό που θέλεις πολύ... υπάρχει και μια Πολυβιταμίνη Lanes. Βρες την και... Ζήσε το Πολύ!

Μπες στο www.laneshealth.gr/zisetopoly

Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν την ισορροπημένη διατροφή. Αρ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 88836/13.12.12, 46844/28.5.14, 39556/2.5.14, 46849/28.5.14, 39559/2.5.14, 46848/28.5.14, 39558/2.5.14. Υπ. κυκλοφορίας: Γρ. Σαράντης ΑΒΕΕ, Αμαρουσίου-Χαλανδρίου 26, Μαρούσι, 210-6173000.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

H συμφωνία στην πρόσφατη συνεδρίαση του Eurogroup στο Λουξεμβούργο άνοιξε τον δρόμο για εκταμίευση δόσης ύψους 8,5 δισ. ευρώ. Είναι βέβαια γεγονός ότι αυτή συνοδεύτηκε με μια σειρά υποσχέσεις και με την υιοθέτηση ρήτρας ανάπτυξης. Η υπογραφή της συμφωνίας, όπως ήταν αναμενόμενο, χώρισε για μία ακόμη φορά τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας στη μέση: η κυβέρνηση εξέφρασε την πεποίθηση ότι η χώρα μπαίνει πλέον στον δρόμο της ανάπτυξης, η δε αντιπολίτευση επέμεινε ότι αυτό που επιτεύχθηκε μας φέρνει σε αφετηρία πολύ πίσω από το σημείο που η ίδια είχε παραδώσει τη σκυτάλη της εξουσίας. Επειδή όμως το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η χώρα είναι ένας νέος κύκλος πολιτικής αντιπαράθεσης, είναι ανάγκη να τονιστεί ότι: Πρώτον, έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου που σταδιακά εκσυγχρονίζουν την ελληνική οικονομία και την κάνουν πιο ανταγωνιστική. Παράδειγμα, τα δημοσιονομικά ελλείμματα καθώς και τα ελλείμματα του ισοζυγίου πληρωμών έχουν μηδενιστεί. Δεύτερον, τα δύο τελευταία χρόνια έχουν επίσης υλοποιηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις όπως: η λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, η νομοθεσία για τα κόκκινα δάνεια, ο εξορθολογισμός των ειδικών φόρων στην ενέργεια, η διατήρηση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και η θεσμοθέτηση αξιοκρατικών διαδικασιών για τον ορισμό διοικήσεων στις ΔΕΚΟ. Τρίτον, έχει προχωρήσει η ολοκλήρωση σημαντικών ιδιωτικοποιήσεων. Αρκούν αυτά; Αναμφίβολα όχι. Υπάρχουν ακόμη τρομακτικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν, με σημαντικότερο την προβληματική λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Δεν νοείται ανάπτυξη της οικονομίας με υψηλά επιτόκια δανεισμού, capital controls και κόκκινα δάνεια που υπερβαίνουν τα 100 δισ. ευρώ. Η επιστροφή του τραπεζικού συστήματος στην ευρωπαϊκή κανονικότητα αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις. Άλλα σοβαρά εμπόδια είναι η κλειστή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, τα προσκόμματα στην υλοποίηση επενδύσεων, η τάση επέκτασης του κράτους, η διατήρηση προβληματικών δημόσιων επιχειρήσεων κ.ά. Το πιο τραγικό όμως είναι ότι εξακολουθεί να εφαρμόζεται λάθος μείγμα πολιτικής. H κυβέρνηση ταυτίζει την προσπάθεια εξόδου από την κρίση με αύξηση φόρων και εισφορών, οριζόντιες περικοπές και εκταμίευση δόσεων. Όχι με πολιτικές που οδηγούν στην ανάπτυξη της

οικονομίας, απελευθερώνουν αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, καταργούν ειδικά προνόμια και χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης με την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα. Αυτές είναι οι μεταρρυθμίσεις που δημιουργούν οικονομική μεγέθυνση και αυξάνουν τα έσοδα του κράτους. Αυτές επιτρέπουν τη μείωση της άμεσης και έμμεσης φορολογίας, του δυσβάσταχτου κόστους ασφαλιστικών εισφορών και αποτρέπουν την περαιτέρω περικοπή των συντάξεων. Η κυβέρνηση οφείλει να επιβάλει στην πράξη αυτό που έχει καταλάβει όλος ο πλανήτης: όσο μειώνονται οι φορολογικοί συντελεστές τόσο αυξάνονται τα δημόσια έσοδα! Είναι πολύ απλό. Αντί να παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε ατέρμονες συζητήσεις περί πλεονασμάτων και δημοσίου χρέους, ας πέσουμε στη μάχη της ανάπτυξης συλλογικά και με όραμα. Ναι, η δημοσιονομική πειθαρχία είναι αναγκαία συνθήκη, το ζητούμενο όμως είναι άλλο: η ανάπτυξη, οι ξένες επενδύσεις, οι νέες θέσεις εργασίας. Η μόνη συνταγή εξόδου από την κρίση – την περιέγραψε σε πρόσφατη παρέμβασή του ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας – είναι: Η ανάπτυξη της οικονομίας με μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις και ατμομηχανή την ιδιωτική πρωτοβουλία Η επιλογή άξιων, ακέραιων και ικανών ανθρώπων σε κάθε θέση ευθύνης και Η συνολική αλλαγή νοοτροπίας. Παρελθοντολογία, διχασμός, λαϊκισμός, ιδεοληψίες πρέπει να αντικατασταθούν από έννοιες όπως σοβαρότητα, υπευθυνότητα, συναίνεση, συνεργασία. Και να σταματήσουμε να «τα φορτώνουμε» ο ένας στον άλλον. Δεν φταίνε οι «άλλοι». Οι άλλοι είμαστε εμείς. Όλοι όσοι αγαπούμε την πατρίδα μας ας κοιτάξουμε επιτέλους μπροστά και ας συμφωνήσουμε τουλάχιστον σε ένα βασικό εθνικό στόχο. Και αυτός είναι: «Κάθε αξιόλογη επένδυση είναι εθνικός στόχος». Αυτό σημαίνει ότι όλοι τον αποδεχόμαστε, πιστεύουμε ότι θα ωφεληθούμε από την επίτευξή του, συμβάλλουμε όσο μπορούμε, νιώθουμε υπερηφάνεια και ενθουσιασμό όταν τον επιτυγχάνουμε και, κυρίως, διαμορφώνουμε κουλτούρα και αξίες γύρω από αυτόν. Επενδυτικές ευκαιρίες υπάρχουν πολλές και σημαντικές στην Ελλάδα. Φιλικό περιβάλλον προς την επιχειρηματικότητα δεν υπάρχει. Δημιουργώντας ένα φιλικό προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλον, πρέπει να πειστούν οι Έλληνες και οι ξένοι επενδυτές ότι η Ελλάδα είναι και παραμένει ένας ασφαλής και πολλά υποσχόμενος επενδυτικός προορισμός.

Edito

Αφεντικά στην πατρίδα μας ή υπό εποπτεία;

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.newtimes.gr www.traveltimes.gr, E-mail: info@newtimes.gr, Τηλ.: 210 3428.667, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Διονύσης Βασιλόπουλος, ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Active Business Publishing Θεόδωρος Τσακάλογλου, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ NEW TIMES Οθων Βασιλόπουλος, Νίκος Προκάκης ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Νατάσσα Σπαγαδώρου, Γιώργος Σακκάς, Νεκταρία Καρακώστα ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Διονύσης Βασιλόπουλος, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αντονέλα Τόνι, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO, ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ & ΕΚΤΥΠΩΣΗ GRAFIMA ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ Α.Ε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

Interview Παρά την οικονομική κρίση, το 2016 τα εμπορικά έσοδα της ΣΤΑΣΥ έφθασαν τα 7 εκατ. ευρώ, τονίζει ο διευθύνων σύμβουλός της κ. Γιώργος Θωμόπουλος

Λαθρεπιβίβαση και εισιτηριοδιαφυγή

Tα μεγαλύτερα προβλήματα των αστικών συγκοινωνιών

Με δεδομένα τα παραπάνω προβλήματα, το λειτουργικό έλλειμμα της ΣΤΑΣΥ Α.Ε. το 2016 ήταν περίπου 25 εκατ. ευρώ

Συνέντευξη στον Σπύρο Κτενά

Τα σημαντικά προβλήματα της λαθρεπιβίβασης και της εισιτηριοδιαφυγής που αντιμετωπίζουν οι αστικές συγκοινωνίες θα επιλυθούν με τη λειτουργία του νέου ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου των εισιτηρίων, το οποίο έχει ήδη εγκατασταθεί στο σύνολο του δικτύου της ΣΤΑΣΥ και μένει να δώσει το «πράσινο φως» για τη λειτουργία του ο ΟΑΣΑ. Αυτό επισημαίνει, μεταξύ άλλων, στη συνέντευξή του στους New Times ο κ. Γιώργος Θωμόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της «Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε.» (ΣΤΑΣΥ Α.Ε.). Ο κ. Θωμόπουλος τονίζει επίσης ότι, παρά την οικονομική κρίση και τα μειωμένα έσοδά τηςα, η ΣΤΑΣΥ εξακολουθεί να παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες τόσο στους Έλληνες πολίτες όσο και στους τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι, «αν και υπήρξαν περικοπές στο κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, αυτές δεν έγιναν ποτέ αντιληπτές στους επιβάτες των μέσων σταθερής τροχιάς».

4 newtimes

Η ΣΤΑΣΥ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη του πολιτισμού και στο πλαίσιο αυτό έχει συνάψει συμφωνίες συνεργασίας με δημόσιους πολιτιστικούς φορείς κύρους

Κύριε Θωμόπουλε, πώς εμφανίζεται η πορεία της επιχείρησης κατά το 2016 και όταν λέω πορεία αναφέρομαι στον κύκλο εργασιών και στα τελικά αποτελέσματα. Επίσης θα ήθελα να μου πείτε, αν επιχειρούσατε μια σύγκριση των τριών δραστηριοτήτων (ΗΣΑΠ, ΑΜΕΛ και ΤΡΑΜ), σε τι συμπεράσματα θα καταλήγατε; Όπως γνωρίζετε, κύριε Κτενά, ένα από μεγαλύτερα προβλήματα των αστικών συγκοινωνιών ήταν και είναι η λαθρεπιβίβαση και η εισιτηριοδιαφυγή, πρόβλημα το οποίο θα επιλυθεί δραστικά με τη λειτουργία του νέου ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου των εισιτηρίων. Το σύστημα έχει ήδη εγκατασταθεί στο σύνολο του δικτύου της ΣΤΑΣΥ και συνεργαζόμαστε με τον ΟΑΣΑ, που έχει τη συνολική ευθύνη της εγκατάστασης και της λειτουργίας του, να δώσει το «πράσινο φως» για την πλήρη εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Με δεδομένο το παραπάνω πρόβλημα, το λειτουργικό έλλειμμα της ΣΤΑΣΥ Α.Ε. το 2016 ήταν περίπου 25 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο η εταιρεία να λάβει ούτε ένα ευρώ κρατικής επιχορήγησης, η οποία στο σύνολό της κατευθύνθηκε από τον ΟΑΣΑ προς την ΟΣΥ Α.Ε. (Οδικές Συγκοινωνίες Α.Ε.), η οποία εκτιμήθηκε ότι αντιμετωπίζει μεγαλύτερα προβλήματα. Πέραν τούτου ένα σημαντικό μέρος του

ελλείμματος, αν όχι ολόκληρο, θα μπορούσε να έχει καλυφθεί αν ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους οι φορείς του Δημοσίου που έχουν ζητήσει τη δωρεάν ή με μειωμένο κόμιστρο μεταφορά πολιτών διαφόρων κοινωνικών ομάδων πολιτών (όπως άνεργοι, φοιτητές, μαθητές, ένστολοι κ.ά.), αλλά δεν καταβάλλουν το τίμημα που τους αναλογεί. Σε ό,τι αφορά τη σύγκριση των τριών μέσων της ΣΤΑΣΥ Α.Ε., πρέπει να επισημάνω ότι ο ισολογισμός της εταιρείας είναι ενιαίος. Οι γραμμές 2 και 3, της πρώην ΑΜΕΛ, ωστόσο είναι αυτές που έχουν τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση και ως εκ τούτου μεγαλύτερο μερίδιο στα έσοδα της εταιρείας. Τι κόσμο εξυπηρετεί καθένα από τα τρία μέσα και πώς εξελίσσεται αυτό στη διάρκεια των τελευταίων ετών; Τόσο οι γραμμές 1, 2 και 3 του μετρό, όσο και το τραμ εξυπηρετούν κατά κύριο λόγο τις καθημερινές μετακινήσεις των πολιτών του Λεκανοπεδίου προς και από την εργασία τους καθώς και εκείνες – κυρίως προς το κέντρο της Αθήνας – που αφορούν μετακινήσεις στο πλαίσιο της εργασίας κάποιων πολιτών. Φυσικά ένα σημαντικό τμήμα επιβιβάσεων αφορά και τις μετακινήσεις προς τα εμπορικά κέντρα των πόλεων που εξυπηρετούν τα

μέσα σταθερής τροχιάς της ΣΤΑΣΥ. Τους καλοκαιρινούς μήνες παρατηρείται μια αύξηση των μετακινήσεων προς το θαλάσσιο μέτωπο της Αττικής, τις οποίες εξυπηρετεί το τραμ, καθώς και αυτών από και προς το αεροδρόμιο. Εμπιστεύονται οι μεγάλες εταιρείες το μέσο αυτό για τη διαφημιστική προβολή τους; Πώς εξελίσσεται η σχετική δαπάνη; Όπως καλά γνωρίζετε, τα χρόνια της οικονομικής κρίσης έχει μειωθεί κατακόρυφα το σύνολο της διαφημιστικής δαπάνης, γεγονός που επέδρασε και στη διαφημιστική προβολή εταιρειών ή προϊόντων και στο δίκτυο της ΣΤΑΣΥ. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όλες οι μεγάλες εταιρείες συνεχίζουν να προβάλλουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους μέσα από το δίκτυο της ΣΤΑΣΥ, καθώς με τα μέσα σταθερής τροχιάς μετακινούνται καθημερινά περίπου ένα εκατομμύριο πολίτες. Παρά τις αντιξοότητες και την οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα, τον περασμένο χρόνο τα συνολικά εμπορικά έσοδα της ΣΤΑΣΥ έφθασαν τα 7 εκατ. ευρώ. Ποιες είναι οι βασικές επενδύσεις που βρίσκονται σε φάση υλοποίησης και ποιο είναι το συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα της επιχείρησης; newtimes 5

Interview

Αναφέρεστε, φαντάζομαι, στο επενδυτικό πρόγραμμα που αφορά τις επεκτάσεις του μετρό και του τραμ. Αυτό ωστόσο το πρόγραμμα το σχεδιάζει και το υλοποιεί η Αττικό Μετρό. Η Αττικό Μετρό κατασκευάζει τις επεκτάσεις και παραδίδει τα ολοκληρωμένα και έτοιμα προς λειτουρ-

γία τμήματα στη ΣΤΑΣΥ, η οποία παρέχει συγκοινωνιακό και μόνον έργο. Ποιες είναι οι σημαντικές πρωτοβουλίες που «τρέχετε» αυτό το διάστημα σε επίπεδο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης; Η ΣΤΑΣΥ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη στή-

O διευθύνων σύμβουλός της ΣΤΑΣΥ κ. Γιώργος Θωμόπουλος με τον εκδότη των New Times κ. Σπύρο Κτενά

6 newtimes

ριξη του πολιτισμού και στο πλαίσιο αυτό έχει συνάψει συμφωνίες συνεργασίας με δημόσιους πολιτιστικούς φορείς κύρους, όπως το Εθνικό Θέατρο, η Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής, το Φεστιβάλ Αθηνών, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, ενώ πολύ σύντομα θα συνεργαστεί και με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Επίσης συνεχίζεται με μεγάλη επιτυχία η δωρεάν διάθεση χώρου σε σταθμούς του δικτύου μας σε νέους καλλιτέχνες, στο πλαίσιο του προγράμματος «MetroStages». Στις 21 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής, θα γιορτάσουμε τον ένα χρόνο λειτουργίας του ΜetroStages με μουσική εκδήλωση, ανοιχτή για όλους, στο Χώρο Πολλαπλών Χρήσεων στο Σύνταγμα. Τέλος οι φοιτητές του Τμήματος Γραφιστικής του ΤΕΙ Αθηνών εμπνέονται από τη ΣΤΑΣΥ και δημιουργούν για αυτή την ιδανική εταιρική καμπάνια, όπως τη φαντάζονται. Εκατομμύρια τουρίστες επιλέγουν τα μέσα της εταιρείας για τη μετακίνησή τους. Πώς χρησιμοποιείτε αυτά τα μέσα για την προβολή της Ελλάδας; Παρά την οικονομική κρίση και τα μειω-

μένα έσοδά μας, η ΣΤΑΣΥ εξακολουθεί να παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες τόσο στους Ελληνες πολίτες όσο και στους τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας. Αν και υπήρξαν περικοπές στο κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, αυτές δεν έγιναν ποτέ αντιληπτές στους επιβάτες των μέσων σταθερής τροχιάς, γιατί εξακολουθούμε να εξασφαλίζουμε τακτικά και απολύτως συνεπή δρομολόγια, καθαριότητα στους σταθμούς και στους συρμούς του συστήματός μας και υψηλή ασφάλεια στις μετακινήσεις. Το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρουμε αποτελεί από μόνο του στοιχείο προβολής της χώρας μας στο εξωτερικό και πλήθος ξένων τηλεοπτικών σταθμών έχουν συμπεριλάβει (και συνεχίζουν να συμπεριλαμβάνουν) το δίκτυο ή σταθμούς της ΣΤΑΣΥ σε ταξιδιωτικές εκπομπές ή ντοκιμαντέρ για τη χώρα μας. Σε αυτό συμβάλλει φυσικά και το γεγονός ότι πολλοί σταθμοί του δικτύου μας αποτελούν «ανοικτά μουσεία», καθώς φιλοξενούν είτε αρχαιολογικά ευρήματα που ήρθαν στο φως την περίοδο της κατασκευής του μετρό είτε εικαστικά έργα σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών.

Κλιματική αλλαγή Με φυσικό αέριο «αναλαμβάνουν τα κράτη τις ευθύνες τους»

Το φυσικό αέριο αποτελεί το βασικό «όπλο» κατά της ενεργειακής και κοινωνικής φτώχειας καθώς αποτελεί τη «γέφυρα» για τη μετάβαση σε μια εποχή χαμηλού άνθρακα και τη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας.

ε μηδενικές εκπομπές μικροσωματιδίων PM και παράγοντας 25% λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από αυτούς της βενζίνης (όταν χρησιμοποιείται για την κίνηση οχημάτων) και 35% λιγότερο από αυτούς του πετρελαίου, το φυσικό αέριο συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου καθώς το διοξείδιο του άνθρακα, όπως είναι γνωστό, αποτελεί ένα από τα αέρια που εντείνουν το συγκεκριμένο φαινόμενο. Παράλληλα η χρήση φυσικού αερίου συμβάλλει θετικά στην πραγματοποίηση του ευρωπαϊκού στόχου για εξοικονόμηση ενέργειας και απαντά στις επιταγές της Ε.Ε. για θέσπιση κινήτρων προκειμένου να περιοριστεί η εξάρτηση από το πετρέλαιο. Η ανάγκη υλοποίησης εθνικών σχεδίων από κάθε χώρα, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για την κλιματική αλλαγή, τονίστηκε ξανά, αυτή τη φορά από τον Dr. Saleemul Huq, υψηλόβαθμο συνεργάτη του International Institute for Environment and Development.

Τι κάνει η Ελλάδα για να μειώσει τους ρύπους

Η πολιτική ηγεσία, οι φορείς της αγοράς και οι τοπικές αρχές προχωρούν στη διεύρυνση της χρήσης του φυσικού αερίου. Προς αυτή την κατεύθυνση διευρύνεται το δίκτυο φυσικού αερίου και επεκτείνονται οι υποδομές. Η ΔΕΠΑ, η επιχείρηση που έφερε το φυσικό αέριο στην Ελλάδα, με διεθνείς συνεργασίες και συμφωνίες με μεγάλους διεθνείς ομίλους, εξασφαλίζει τον απρόσκοπτο εφοδιασμό της χώρας με φυσικό αέριο συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια. Παράλληλα όλο και περισσότερα δημόσια κτίρια από έναν συνολικό αριθμό που φθάνει τις 200.000 συνδέονται με το δίκτυο φυσικού αερίου. Ένα παράδειγμα αποτελεί η σύνδεση των δημοτικών κτιρίων του Δήμου Φαρσάλων με το δίκτυο φυσικού αερίου ενώ στις μεγάλες ελληνικές πόλεις, όπως είναι η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, η πλειονότητα των κτιρίων που στεγάζουν φορείς και οργανισμούς καλύπτουν εδώ και αρκετά χρόνια τις ενεργειακές τους ανάγκες με τη χρήση φυσικού αερίου. Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ευρέως σε επαγγελματικούς χώρους (γραφεία, καταστήματα) όχι μόνο για την κάλυψη των κτιριακών αναγκών ενέργειας αλλά και για τις ανάγκες μεταφοράς. Επιχειρήσεις courier, logistics, βιομηχανίες, ξενοδοχεία κτλ. χρησιμοποιούν οχήματα φυσικού αερίου, μειώνοντας το κόστος καυσίμου ως και 65% και απολαμβάνοντας αυτονομία χάρη στο συνεχώς διευρυνόμενο δίκτυο ανεφοδιασμού των πρατηρίων Fisikon σε όλες τις μεγάλες πόλεις.

Τι κάνουν τα κράτη για να μειώσουν τους ρύπους Με συνεχείς πρωτοβουλίες τα κράτη προωθούν τη χρήση CNG/LNG στις θαλάσσιες και χερσαίες μεταφορές ενώ ενισχύουν τις υποδομές για την ανάπτυξη του δικτύου ανεφοδιασμού. Για παράδειγμα, πρόσφατα η πόλη Turku της Φινλανδίας αποφάσισε τη λειτουργία ενός LNG φορτηγού Scania για τη διαχείριση των αποβλήτων, αντικαθιστώντας το προηγούμενο που εκινείτο με diesel. Πιο συγκεκριμένα, θα μεταφέρει απόβλητα κάνοντας διαδρομή 16 χιλιομέτρων 6 φορές την ημέρα, προς και από το εργοστάσιο βιοαερίου, για την επεξεργασία τους. Το φορτηγό κινείται με υγροποιημένο φυσικό αέριο και ανεφοδιάζεται στο σταθμό ανεφοδιασμού LNG της πόλης, ο οποίος είναι ο δεύτερος στη Φινλανδία. Δύο ακόμη σταθμοί ανεφοδιασμού αναμένονται εντός του 2017. «Οι ανάγκες για φορτηγά που κινούνται με φυσικό αέριο αυξάνονται και όλα δείχνουν ότι θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται διαρκώς», δηλώνει ο κ. Mika Jukkara, product manager της Scania. Στο Βερολίνο εγκαινιάστηκε πρόσφατα ο πρώτος σταθμός ανεφοδιασμού υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ο σταθμός εξυπηρετεί τις μεγαλύτερες κεντρικές αρτηρίες της Ευρώπης και είναι μέρος του ευρωπαϊκού project «Blue Corridor» της Ε.Ε. για τη διάδοση του φυσικού αερίου ως καυσίμου κίνησης. Η εξοικονόμηση CO2 υπολογίζεται σε 50.000 κιλά ανά φορτηγό σε 5 χρόνια.

«Στοχεύουμε σε μεταφορές με λιγότερες εκπομπές ρύπων, τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα. To LNG προσφέρει ήδη διάφορους τρόπους εφαρμογής και έχει μειωμένους ρύπους, λιγότερο θόρυβο, μικρότερα λειτουργικά κόστη», δηλώνει ο κ. Norbert Barthle, γραμματέας του υπουργείου Μεταφορών της Γερμανίας. Προς την ίδια κατεύθυνση, το Abu Dhabi θέτει ως στόχο τη μετατροπή του 25% του κυβερνητικού στόλου οχημάτων σε φυσικού αερίου.

Κινητήριο δύναμη της ελληνικής μεταποίησης χαρακτηρίζει τον κλάδο το ΙΟΒΕ στην έκθεσή του

Βασικός μοχλός ανάπτυξης η βιομηχανία τροφίμων και ποτών Ακόμη και τα χρόνια της παρατεταμένης ύφεσης ο κλάδος διατηρεί τη δυναμική του και τον θεμελιώδη ρόλο του στη στήριξη της ελληνικής οικονομίας

ρόλος της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων είναι θεμελιώδης για την ελληνική μεταποιητική βιομηχανία και ευρύτερα για την ελληνική οικονομία, καθώς συνιστά σταθερά έναν από τους πιο σημαντικούς τομείς του δευτερογενούς τομέα της εγχώριας οικονομίας και μία από τις κινητήριες δυνάμεις της ελληνικής μεταποίησης. Παράλληλα η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών αποτελεί έναν

10 newtimes

δυναμικό, ανταγωνιστικό και εξωστρεφή κλάδο, με σημαντικές επενδύσεις και επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και σε όλη την Ευρώπη. Μάλιστα η βιομηχανία τροφίμων διατηρεί όλα αυτά τα χρόνια, ακόμη και στην παρατεταμένη περίοδο ύφεσης για την ελληνική οικονομία, τον θεμελιώδη ρόλο της, έχοντας αποδείξει ότι διαθέτει τις προϋποθέσεις για να παραμείνει βασικός μοχλός ανάπτυξης. Η ενδιαφέρουσα αυτή διαπίστωση προκύ-

πτει από την πρόσφατη έκθεση του ΙΟΒΕ (Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών) για τον κλάδο τροφίμων και ποτών, η οποία εκπονήθηκε από τις ερευνήτριες του Ινστιτούτου κυρίες Φωτεινή Θωμαΐδου και Σοφία Σταυράκη. Η έκθεση αυτή, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο των ετήσιων περιοδικών εκθέσεων που εκπονεί το ΙΟΒΕ, εκδίδεται σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), συνεισφέροντας στη συστηματική παρακολούθηση της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών.

ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ Σύμφωνα πάντα με την έκθεση του ΙΟΒΕ, η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων καλύπτει το 1/4 (25%) του συνόλου των επιχειρήσεων της ελληνικής μεταποίησης, γεγονός που την κατατάσσει πρώτη ανάμεσα στους κλάδους της μεταποίησης, με τα μεταλλικά προϊόντα (13%) και τα είδη ένδυσης (12%) να ακολουθούν. Ταυτόχρονα συνιστά και τον μεγαλύτερο εργοδότη της εγχώριας μεταποίησης, αφού σε αυτήν απασχολείται επίσης πάνω από το 1/4 (28%) του συνόλου των απασχολουμένων, έναντι ενός 9% στα μεταλλικά προϊόντα και 6% στα είδη ένδυσης. Η παρουσία του τομέα είναι επίσης θεμελιώδους σημασίας υπό

σύνολο της μεταποίησης, όπου σημειώθηκε αύξηση (2,5%). Αρνητική μεταβολή του αριθμού των επιχειρήσεων καταγράφεται και στον κλάδο των ποτών (-1,8%). Η ίδια εικόνα εντοπίζεται και στον κύκλο εργασιών των τριών κλάδων της οικονομίας, με τη μείωση να είναι υψηλότερη στα ποτά (5%), αλλά και στη μεταποίηση συνολικά (3,1%), ενώ μικρότερη είναι η μείωση του κύκλου εργασιών στα τρόφιμα (1,3%). Αρνητικές τάσεις σημειώνονται επίσης και στην αξία παραγωγής στα τρόφιμα και στα ποτά (κατά -1,6% και -4,9% αντίστοιχα), όταν η αξία παραγωγής συνολικά στη μεταποίηση καταγράφει άνοδο. Όσον αφορά τις ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές του Δείκτη Όγκου Παραγωγής, προκύπτει ότι το 2016, ο συγκεκριμένος στα Τρόφιμα καταγράφει θετική μεταβολή, μικρότερη ωστόσο από την αντίστοιχη εγχώρια στο σύνολο της μεταποίησης, η οποία φθάνει το 4%.

•

είδη διατροφής (7%) και τα γαλακτοκομικά (6%). Όσον αφορά τον κύκλο εργασιών, το υψηλότερο μερίδιο κατέχουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα (17%) και η αρτοποιία και αλευρώδη (16%), με τα ποτά να ακολουθούν (13%).

Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΥΠΟΚΛΑΔΩΝ Ως προς την κατανομή των υποκλάδων των τροφίμων και ποτών, με βάση τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά που εξετάζονται, προκύπτουν τα εξής: • Στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ξεχωρίζει η αρτοποιία και τα αλευρώδη

• Ως προς τον αριθμό των εργαζομένων, η

καθαρά οικονομικούς όρους, αφού βρίσκεται ανάμεσα στους πρώτους κλάδους της μεταποίησης, με την αξία παραγωγής να αγγίζει το 20%, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία να ξεπερνά το 26%, ενώ καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση και σε όρους κύκλου εργασιών (σχεδόν 22%, με πρώτα τον οπτάνθρακα και προϊόντα διύλισης με 33%). Παρά τη δυναμική αυτή, ωστόσο, τα ποσοστά μεταβολής στα βασικά διαρθρωτικά μεγέθη της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων το 2015 σε σχέση με το 2014 υποδηλώνουν μείωση στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου (2,1%), σε αντίθεση με το

•

με το μεγαλύτερο ποσοστό της σχετικής κατανομής (26%), τα ποτά (14%) και την τρίτη θέση καταλαμβάνουν τα γαλακτοκομικά και τα φρούτα (από 13%). Σχετικά με την αξία παραγωγής, το σημαντικότερο μερίδιο της σχετικής κατανομής κατέχουν η αρτοποιία και τα αλευρώδη (20%), ακολουθούν τα γαλακτοκομικά (16%), τα ποτά (14%) και ισομερώς τα άλλα είδη διατροφής και τα φρούτα (11%). Στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου, το μεγαλύτερο μερίδιο έχει η αρτοποιία και τα αλευρώδη (61%), ακολουθούν τα έλαια και λίπη (10%), τα άλλα

αρτοποιία και τα αλευρώδη (35%) έρχονται πρώτα στη σχετική κατάταξη, δεύτερα τα φρούτα (12%) και ακολουθούν τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα άλλα είδη διατροφής (από 11% αμφότερα). • Τέλος, σε σχέση με παραγωγικότητα εργασίας, οι ζωοτροφές καταγράφουν την υψηλότερη επίδοση (62,9 ευρώ ανά εργαζόμενο), ακολουθούν τα ποτά (49,3 ευρώ), τα γαλακτοκομικά προϊόντα (43 ευρώ) καθώς και τα άλλα είδη διατροφής (41,5 ευρώ ανά εργαζόμενο). Όσον αφορά τον Δείκτη Όγκου Παραγωγής το 2016, αυτός κινείται ανοδικά σχεδόν σε όλους τους υποκλάδους των τροφίμων. Εξαίρεση αποτελούν οι κλάδοι του κρέατος και των φρούτων και λαχανικών, οι οποίοι καταγράφουν πτώση της τάξης του 4,7% και του 3,6% αντίστοιχα, ενώ οριακή μείωση σημειώνεται και στα έλαια και λίπη (0,8%). Τη μεγαλύτερη άνοδο καταγράφουν τα άλλα είδη διατροφής (8,8%) και ακολουθεί η αρτοποιία (7,3%), ενώ μείωση του δείκτη σημειώνεται στα ποτά (2,1%).

Η βιομηχανία τροφίμων και ποτών αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη της εγχώριας μεταποίησης

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ Η συνολική κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Ελλάδα, με βάση στοιχεία του 2015, είναι ίση με 12.000 ευρώ σε τρέχουσες τιμές. Η συνολική κατά κεφαλήν κατανάλωση τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών το 2015 παρέμεινε σταθερή στις 2.000 ευρώ, ενώ το 2010 βρισκόταν στις 2.500, σημειώνοντας πτώση της τάξης του 20% newtimes 11

σωρευτικά από το 2010 ως το 2015. Η κύρια δαπάνη των Ελλήνων καταναλωτών αφορά στέγαση, ύδρευση και ηλεκτρισμό (2.500 το 2015), η οποία και συγκεντρώνει το 21% της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης, όπως και το αμέσως προηγούμενο έτος. Ως μερίδιο στη συνολική κατανάλωση, τα τρόφιμα και τα μη αλκοολούχα ποτά καταλαμβάνουν το 17% το 2015, δαπάνη η οποία κατατάσσεται δεύτερη σε όρους συνολικής ιδιωτικής κατανάλωσης, ενώ ακολουθούν τα εστιατόρια και τα μεταφορικά, με ποσοστά 15% και 14% αντίστοιχα. Σε όρους τιμών, από τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών προκύπτει ότι η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του εγχώριου δείκτη το 2016 σε σχέση με το 2015 είναι οριακά αρνητική (-0,1%). Σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα βρίσκονται στα ίδια επίπεδα το 2016, ενώ η σχετική μεταβολή τους στην ευρωζώνη κυμαίνεται σε ελαφρώς θετικά επίπεδα (0,7%) Το 2015 η σχετική μεταβολή στην ευρωζώνη εκινείτο στα ίδια ακριβώς επίπεδα, ενώ ως προς την εγχώρια κατανάλωση τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών, η μεταβολή στον σχετικό δείκτη ήταν ελαφρώς θετική (1,6%). Ως προς τις ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή στα επί μέρους σχετιζόμενα με τα τρόφιμα αγαθά, το 2016 καταγράφεται στην Ελλάδα πτώση τιμών στο κρέας (0,7%

12 newtimes

από 0,1% το 2015), σε γάλα, τυρί και αβγά (1,9% από 0% το 2015), στα φρούτα (5,2% από 2,8% το 2015) και στα λαχανικά (2,4% από 6,1% το 2015). Από τα μη αλκοολούχα ποτά, σε αναψυκτικά, χυμούς, μεταλλικό νερό καταγράφεται μείωση τιμών και το 2016 (0,7% από 1,9% το 2015). Στα υπόλοιπα αγαθά η τάση είναι θετική, εντονότερα και πάλι στα έλαια και λιπαρά (5,9% από 8,8% το 2015) και στα λοιπά είδη (4,6% από 5,7% το 2015). Στα μη αλκοολούχα αύξηση τιμών, αλλά μικρότερη σε σχέση με το 2015, καταγράφεται σε καφέ, τσάι, κακάο (4,6% από 5,7% το 2015), ενώ στα αλκοολούχα ποτά η τάση μεταβολής των τιμών είναι αυξητική, κυρίως στην μπίρα (7,7%

από -1,4%). Οι αυξήσεις στις τιμές το 2016 σε συγκεκριμένα είδη τροφίμων και ποτών ενσωματώνουν, όπως είναι αναμενόμενο, και τις αλλαγές στον φόρο προστιθέμενης αξίας.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Σε όρους εξωτερικού εμπορίου, ο κλάδος τροφίμων και ποτών μείωσε το εμπορικό του έλλειμμα από περίπου 2,1 δισ. ευρώ το 2014 σε 1,4 δισ. το 2015, ήτοι κατά 35%. Η μείωση αυτή στο εμπορικό έλλειμμα του κλάδου προήλθε από την άνοδο των εξαγωγών το 2015 στα σχεδόν 3 δισ. ευρώ (από 2,4 δισ. το 2014) αλλά και από τη μείωση των εισαγωγών τροφίμων και ποτών

στα 4,3 δισ. ευρώ (από 4,5 δισ. το 2014). Ως αποτέλεσμα, για την εξεταζόμενη περίοδο 2010-2015, το εμπορικό έλλειμμα στα τρόφιμα και ποτά κινείται το 2015 στο χαμηλότερο επίπεδό του. Σε όρους του λόγου εξαγωγών – εισαγωγών στη μεταποίηση τροφίμων και ποτών, δηλαδή ως προς το μερίδιο των εγχώριων εξαγωγών προς τις αντίστοιχες εισαγωγές, αυτό έχει αυξηθεί σημαντικά το 2015, φθάνοντας το 68% (από 53% το 2014), στην καλύτερη επίδοσή του για την εξεταζόμενη περίοδο 2010-2015. Μάλιστα σε σχέση με το 2010, ο συγκεκριμένος δείκτης έχει ανέλθει κατά 22 ποσοστιαίες μονάδες, υποδηλώνοντας την ενδυνάμωση των εξαγωγικών προσπαθειών στον τομέα των μεταποιημένων τροφίμων που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια. Στο σύνολο των τροφίμων, ποτών και καπνού, δηλαδή σε όλη την παραγωγική αλυσίδα αξίας τροφίμων, μαζί με την αγροτική παραγωγή, το αντίστοιχο έλλειμμα διαμορφώνεται το 2015 σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ, έχοντας μειωθεί σε σχέση με το 2014 κατά 14%. Η μείωση του ελλείμματος αποδίδεται αποκλειστικά στην άνοδο των εξαγωγών κατά 15% το 2015, αφού οι εισαγωγές δεν μεταβλήθηκαν ουσιαστικά. Το έλλειμμα αυτό είναι επίσης το χαμηλότερο της περιόδου 2010-2016. Ο δείκτης εξαγωγών/ εισαγωγών στο σύνολο του εμπορίου τροφίμων αυξάνεται επίσης το 2015 στο 81% (από 77% το 2014). Εξετάζοντας τους βασικούς κλάδους τροφίμων και ποτών, τα επεξεργασμένα φρούτα και λαχανικά και τα έλαια και λίπη παρουσιάζουν πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο το 2015. Συγκεκριμένα, το πλεόνασμα στα έλαια και λίπη φθάνει τα 397 εκατ. ευρώ (από έλλειμμα της τάξης των 21 εκατ. το 2014) και στα φρούτα και λαχανικά τα 390 εκατ. ευρώ (από 380 εκατ. το 2014). Οι υπόλοιποι κλάδοι καταγράφουν εμπορικό έλλειμμα το 2015, το οποίο όμως έχει μειωθεί σε όλους σε σχέση με το 2014. Το υψηλότερο έλλειμμα παρουσιάζει και πάλι ο κλάδος επεξεργασμένου κρέατος, φθάνοντας τα 944 εκατ. ευρώ, έχοντας όμως μειωθεί σε σχέση με το 2014. Από τους υπόλοιπους υποκλάδους, τα σχετικά ελλειμματικά εμπορικά ισοζύγια είναι υψηλότερα στα άλλα είδη διατροφής, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα επεξεργασμένα ψάρια. Ως προς τις εισαγωγές, ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της χώρας σε προϊόντα μεταποιημένων τροφίμων και ποτών το 2015 είναι η Γερμανία, από την οποία

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

εισάγεται το 15,4% (από 16,8% το 2014) των αγαθών, η Ολλανδία (15,2%), η Γαλλία (10,9%), η Ιταλία (11,1%) και η Βουλγαρία (7%), των οποίων οι συμμετοχές δεν διαφοροποιούνται σημαντικά σε σχέση με το 2014. Την πρώτη δεκάδα των εισαγωγέων μεταποιημένων τροφίμων και ποτών συμπληρώνουν επίσης χώρες της Ε.Ε. και συγκεκριμένα η Ισπανία, η Δανία, το Βέλγιο, η Βρετανία και η Πολωνία. Συνολικά, οι δέκα πρώτες χώρες από τις οποίες εισάγονται μεταποιημένα τρόφιμα καταλαμβάνουν το 79% του συνόλου των εισαγωγών στην Ελλάδα. Από τις χώρες εκτός Ε.Ε., ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος στις εισαγωγές προϊόντων τροφίμων το 2015 παραμένει η Αργεντινή, η οποία βρίσκεται στην ενδέκατη θέση, με μερίδιο της τάξης του 2,3%, αλλά και η Ινδονησία (1,2% δέκατη τέταρτη θέση) και η Τουρκία (1%, δέκατη πέμπτη θέση).

Όπως επισημαίνεται στην έκθεση του ΙΟΒΕ, τα καίρια θέματα γύρω από τον ρόλο της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων και ποτών κινούνται στην κατεύθυνση της εξωστρέφειας, της ελληνικής ποιότητας του προϊόντος, του ελληνικού brand name και της οργανωμένης προώθησης των ελληνικών τροφίμων. Τονίζεται δε ότι ο αποτελεσματικότερος συντονισμός και η στενότερη συνεργασία των εκπροσώπων του κλάδου μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας της προσπάθειας προβολής των ελληνικών προϊόντων, στη διασφάλιση επιλογής της σωστής στρατηγικής και στη σταθερότητα υλοποίησης του μακροχρόνιου σχεδιασμού της. Η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ενίσχυση της εξωστρέφειας του κλάδου εναπόκεινται σε μεγάλο βαθμό και στην προβολή του ελληνικού προϊόντος μέσα από τα κατάλληλα σχεδιασμένα κανάλια διανομής, στην ποιότητα και διαφοροποίηση και στην ενίσχυση του προτύπου της ελληνικής / μεσογειακής κουζίνας. Η σύνδεση της μεταποίησης τροφίμων με τον πρωτογενή τομέα της αγροτικής παραγωγής αλλά και με τον τριτογενή τομέα υπηρεσιών, όπως εστιατόρια, ξενοδοχεία και εν γένει τον τουρισμό, σε συνδυασμό με τις συνέργειες που αναπτύσσονται στον χώρο των τροφίμων, αποτελεί βασικό μέσο για την ανάδειξη των ελληνικών προϊόντων, προσθέτοντας σε αυτά αξία και εξαγωγική δυναμική. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων τροφίμων επαφίεται και στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, των προσόντων που ενσωματώνει, των γνώσεων, της εμπειρίας, των δεξιοτήτων, του αντικείμενου και του βαθμού εξειδίκευσης. Η δυναμική του ανθρωπίνου κεφαλαίου και η εξειδίκευση της απασχόλησης περιλαμβάνουν μια ευρύτατη γκάμα ειδικοτήτων και αντικειμένων στον τομέα της μεταποίησης και όχι μόνο. Οι νέες τεχνολογίες, η καινοτομική δραστηριότητα, τα προϊόντα έρευνας και ανάπτυξης οδηγούν καθοριστικά τις εξελίξεις σε όλα τα στάδια παραγωγής και διάθεσης στον χώρο των τροφίμων, ενώ η ταχύτατη μεταβολή τους καθιστά αναγκαία την ταχεία προσαρμογή, την εγρήγορση και ευελιξία του ανθρώπινου δυναμικού, ώστε να είναι ικανό να ανταποκριθεί άμεσα, έγκαιρα και αποτελεσματικά στις μεταβολές αυτές και στις νέες απαιτήσεις στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού.

Το μεγαλύτερο μερίδιο του ελληνικού κλάδου τροφίμων στη μεταποίηση αντανακλά αφενός την εγχώρια δυναμική του, αφετέρου όμως και τη μικρότερη ανάπτυξη άλλων κλάδων του εγχώριου τομέα της μεταποίησης

Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Από την ανάλυση των σχετικών στοιχείων προκύπτει ως προφανής η ζωτική σημασία του τομέα της μεταποίησης των τροφίμων και η συμβολή της στην ευρωπαϊκή οικονομία. Η βιομηχανία τροφίμων αποτελεί έναν από τους newtimes 13

μεγαλύτερους τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αναδεικνύεται σταθερά ανάμεσα στους πρώτους κλάδους σε σχέση με τους άλλους σημαντικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, τα χημικά, τα βιομηχανικά μηχανήματα και τα μεταλλικά προϊόντα. Σε όρους αξίας παραγωγής και αριθμού εργαζομένων, τα τρόφιμα κατατάσσονται πρώτα στους ευρωπαϊκούς κλάδους της μεταποίησης και δεύτερα σε όρους αριθμού επιχειρήσεων και κύκλο εργασιών, συγκεντρώνοντας αντίστοιχα το 12,5% και το 13,3% του συνόλου της μεταποίησης. Συγκεκριμένα ο συνολικός κύκλος εργασιών της ευρωπαϊκής βιομηχανίας τροφίμων καλύπτει πάνω από το 13% της ευρωπαϊκής μεταποίησης, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση μετά την κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων (14%), ενώ η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του τομέα καλύπτει περίπου το 11%, με την κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού να προηγείται (11,7%). Η βιομηχανία τροφίμων παραμένει ο μεγαλύτερος εργοδότης στον τομέα της μεταποίησης, καθώς απασχολεί πάνω από 4εκατ. εργαζομένους, δηλαδή το περίπου 14% του συνόλου των εργαζομένων στην ευρωπαϊκή βιομηχανία (ακολουθούμενη από τα μεταλλικά προϊόντα με 12,2%).

14 newtimes

Σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ε.Ε.-28, ο τομέας των τροφίμων στην Ελλάδα έχει μεγαλύτερη συμβολή στη μεταποίηση, όσον αφορά τον αριθμό των επιχειρήσεων, τον κύκλο εργασιών, την αξία παραγωγής, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και τον αριθμό των απασχολουμένων, παρά το γεγονός ότι είναι ο πρώτος τομέας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες, εκτός από τον κύκλο εργασιών, τον αριθμό των επιχειρήσεων και την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία. Το μεγαλύτερο μερίδιο του ελληνικού κλάδου τροφίμων στη μεταποίηση αντανακλά αφενός την εγχώρια δυναμική του, αφετέρου όμως και τη μικρότερη ανάπτυξη άλλων κλάδων του εγχώριου τομέα της μεταποίησης. Στην Ε.Ε.-28 και στην ευρωζώνη το 2016 η τάση στον Δείκτη Όγκου Παραγωγής είναι θετική, τόσο στο σύνολο της μεταποίησης όσο και στα τρόφιμα, αλλά ηπιότερη σε σχέση με τις μεταβολές των ελληνικών δεικτών. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 2016 καταγράφεται ενίσχυση του συγκεκριμένου δείκτη σε όλους τους υποκλάδους των τροφίμων, όπως και στα ποτά (0,7% σε ευρωζώνη και 1,1% σε Ε.Ε.), εκτός από τα έλαια και λίπη, όπου σημειώνεται οριακή πτώση στην ευρωζώνη.

Σύμφωνα με εν εξελίξει έρευνα της Statistics Today, o συνολικός τζίρος των 948 σημαντικότερων βιομηχανικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων τροφίμων έφθασε τα 12,6 δισ. ευρώ

Αυξημένα κέρδη για τις εταιρείες ειδών διατροφής

ελτιωμένα εμφανίζονται τα συνολικά καθαρά κέρδη των 948 μεγαλύτερων (βάσει κύκλου εργασιών) βιομηχανικών, εισαγωγικών και εμπορικών επιχειρήσεων ειδών διατροφής κατά την τελευταία δημοσιευμένη χρήση. Αυτό προκύπτει από έρευνα της τράπεζας πληροφοριών Statistics Today, σύμφωνα με την οποία τα συνολικά καθαρά κέρδη των 948 εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν από 102,3 εκατ. ευρώ το 2014 σε 362,2 εκατ. ευρώ εμφανίζοντας βελτίωση 250,6% (!). (Ακόμη και αν αφαιρέσει κανείς τα αποτελέσματα μιας εταιρείας, που επηρεάζει έντονα το συνολικό αποτέλεσμα, η αύξηση φθάνει το 170%). Συγκεκριμένα οι εν λόγω εταιρείες διαχειρίστηκαν συνολικό τζίρο 12,593 δισ. ευρώ το 2015 έναντι 12,496 δισ. ευρώ το 2014 εμφανίζοντας ελαφρά αύξηση 0,8%. Η αναλογία ιδίων προς ξένα κεφάλαια εμφανίζει μια υγιή σχέση. Ειδικότερα τα συνολικά ίδια κεφάλαια παρέμειναν σχετικά σταθερά στο επίπεδο των 5 δισ. ευρώ ενώ οι συνολικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων εμφάνισαν ελαφρά αύξηση (1,9%).

Κερδοφόρες, ζημιογόνες Σύμφωνα με την έρευνα της Statistics Today, από τις 948 εταιρείες του δείγματος οι 710 εμφάνισαν κέρδη ενώ 238 παρουσίασαν ζημιές. Ειδικότερα, ο συνολικός τζίρος των 710 κερδοφόρων εταιρειών αυξήθηκε κατά 2%, στα

10,3 δισ. ευρώ, ενώ τα συνολικά κέρδη τους αυξήθηκαν κατά 62,5%, στα 589,3 εκατ. ευρώ. Τα συνολικά ίδια κεφάλαια αυξήθηκαν κατά 4,8%, στα 4,9 δισ. ευρώ, και οι συνολικές υποχρεώσεις (μόλις) κατά 0,3%, στα 5,9 δισ. ευρώ. Ο συνολικός τζίρος των 238 ζημιογόνων εταιρειών μειώθηκε κατά 4,8%, στα 2,27 δισ. ευρώ, ενώ οι συνολικές ζημιές μειώθηκαν κατά 12,4%, στα 227 εκατ. ευρώ. Τα συνολικά ίδια κεφάλαια μειώθηκαν κατά 55,8% στα 182 εκατ. ευρώ και οι συνολικές υποχρεώσεις τους αυξήθηκαν κατά 5,1%, στα 3 δισ. ευρώ.

Βιομηχανικές, εμπορικές Από τις 948 επιχειρήσεις του δείγματος, οι 647 ήταν βιομηχανικές - παραγωγικές εταιρείες και οι 301 εισαγωγικές και εμπορικές. Οι βιομηχανικές επιχειρήσεις διαχειρίστηκαν τζίρο 9,5 δισ. ευρώ ενώ οι εμπορικές 3 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα οι 647 βιομηχανικές, παραγωγικές επιχειρήσεις αύξησαν τον συνολικό τζίρο τους κατά 1,6% φθάνοντας τα 9,54 δισ. ευρώ.Βελτίωσαν επίσης τα συνολικά κέρδη τους, τα οποία έφθασαν τα 269 εκατ. ευρώ. Αντιστοίχως οι 301 εμπορικές επιχειρήσεις μείωσαν κατά 1,6% τον τζίρο τους υπερβαίνοντας κατά τι τα 3 δισ. ευρώ ενώ αύξησαν την κερδοφορία τους κατά 1,4% φθάνοντας τα 93,2 εκατ.ευρώ.

Η «χρυσή ομάδα» Aς επιχειρήσουμε όμως μια παρουσίαση ορισμένων εκ των επιχειρήσεων που βρέθηκαν στη «φωτεινή πλευρά του φεγγαριού» εμφανίζοντας υψηλά κέρδη, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις παρουσίασαν και αύξηση σε σχέση με την περασμένη χρονιά. Στις πρώτες θέσεις του καταλόγου των πλέον κερδοφόρων επιχειρήσεων βρέθηκαν οι εταιρείες Νηρεύς Ιχθυοκαλλιέργειες, Ελληνικά Γαλακτοκομεία, Vivartia, Chipita, Σόγια Ελλάς, Πέττας Παύλος, Nestle Hellas, Παπαδόπουλος Ε.Ι., Intercomm Foods και Αραμπατζής Μιχ. ΑΒΕΕ. Αντιστοίχως στις πρώτες θέσεις του καταλόγου των εταιρειών με τις υψηλότερες πωλήσεις ήταν οι Nestle Hellas, Δέλτα Τρόφιμα, Σόγια Ελλάς, Νιτσιάκος, Μύλοι Σόγιας, Ελληνικά Γαλακτοκομεία, ΦΑΓΕ, Νηρεύς, Mondelez, Κάλλας-Παπαδόπουλος, Σελόντα, Τυράς, Παπαδόπουλος Ε.Ι. Α.Ε., Δημητριακή, Πέττας Παύλος, Βουδούρης-Κώνστας, ΜΕΒΓΑΛ, Creta Farms, ION A.E., HQF, Chipita, Φλωρίδης, Μύλοι Λούλη, Elbisco και Tasty Foods. newtimes 15

165.421.191

5,7

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

156.582.084

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2015 (ευρώ)

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2014 (ευρώ)

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 (ευρώ)

ΝΗΡΕΥΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Α.Ε.

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2014 (ε υρώ)

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ή ΕΜΠΟΡΙΟ

A/A

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 200 ΠΙΟ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ 200 ΠΙΟ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

-8.792.250

68.996.699

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ Α.Ε.

163.197.201

188.475.823

15,5

8.284.703

14.723.515

77,72

CHIPITA A.E.

96.482.000

103.451.000

7,22

-16.110.000

13.187.000

ΣΟΓΙΑ ΕΛΛΑΣ Α.Β. & Ε.Ε.

233.320.064

261.028.621

11,9

8.434.441

11.726.717

39,03

ΠΕΤΤΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Ν. ΑΒΕΕ

126.619.020

123.381.451

-2,6

7.219.491

10.802.574

49,63

NESTLE ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

385.064.848

365.426.715

-5,4

18.633.977

10.731.719

-73,63

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ε.Ι. Α.Ε.

133.694.363

135.577.000

1,4

11.319.124

10.593.000

-6,85

INTERCOMM FOODS Α.Ε.

77.556.168

83.298.278

7,4

8.665.220

10.485.667

21,01

ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΜΙΧ. ΑΒΕΕ

58.103.150

61.608.812

6,0

8.512.222

8.369.198

-1,71

AGROINVEST ΑΕΒΕ

92.095.561

94.546.298

2,7

147.626

8.168.251

5.433,07

ΠΡ. ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΑΒΕΕ

73.551.044

60.636.569

-21,3

13.265.763

7.852.652

-68,93

ΜΠΑΛΑΚΑΝΑΚΗ ΑΦΟΙ ΑΒΕΕ

47.966.913

42.276.761

-13,5

7.996.873

6.953.037

-15,01

ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ - ΚΩΝΣΤΑΣ Α.Ε.

114.664.462

111.560.507

-2,8

6.369.306

6.583.535

3,36

ΚΑΦΕΑ Α.Ε.

41.857.441

41.128.500

-1,8

6.215.837

6.527.708

5,02

NEWREST ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

37.506.279

40.503.545

8,0

4.946.562

5.937.821

20,04

ΔΕΑΣ ΑΕ

37.903.927

40.722.600

7,4

4.626.502

5.909.127

27,72

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ Α.Ε.

29.836.934

27.923.870

-6,9

4.985.025

5.619.575

12,73

ΛΑΝΤΣΙΟΝ ΜΗΤ ΕΒΡΟΥ Α.Ε.

35.692.193

39.336.150

10,2

2.864.586

5.586.939

95,03

ΦΛΩΡΙΔΗΣ ΑΕΒΕΚ

103.189.840

101.862.891

-1,3

2.969.673

5.478.924

84,5

ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ ΑΒΕΕ

77.966.000

89.590.000

14,9

4.116.000

5.402.000

31,24

ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε. «OLYMP»

34.793.172

38.411.706

10,4

4.677.366

5.386.770

15,17

ΔΩΔΩΝΗ ΑΒΓΗ Α.Ε.

92.645.588

95.449.318

3,0

2.360.683

5.224.388

121,31

ΓΙΩΤΗΣ Α.Ε.

70.162.053

70.342.188

0,3

4.464.739

4.979.127

11,52

ΜΥΛΟΙ ΣΟΓΙΑΣ Α.Ε.

210.275.761

193.216.774

-8,8

7.804.450

4.911.818

-58,89

MONDELEZ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. (πρώην ΚΡΑΦΤ ΦΟΥΝΤΣ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.)

187.939.488

152.317.359

-23,4

5.536.563

4.597.449

-20,43

BARILLA HELLAS AE (πρώην MISKO Α.Ε.)

72.554.075

72.889.363

0,5

2.712.325

4.370.026

61,12

ΚΡΟΝΟΣ Α.Ε.

49.300.744

49.893.799

1,2

6.140.035

4.311.225

-42,42

ΚΡΙ-ΚΡΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΑΒΕΕ

77.149.640

66.950.798

-15,2

4.656.859

4.294.909

-8,43

ΚΑΛΛΑΣ - ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕΕ

147.692.078

140.912.123

-4,8

3.882.868

4.207.810

8,37

ΝΙΤΣΙΑΚΟΣ Θ. ΑΒΕΕ

213.784.504

236.705.541

10,7

-2.230.653

4.083.567

ΠΑΛΙΡΡΟΙΑ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ Α.Ε.

35.124.464

39.698.241

13,0

2.778.088

3.976.028

43,12

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΕΡΓΙΟΥ Α.Ε.

19.694.717

21.629.877

9,8

3.098.066

3.973.839

28,27

ΠΕΡΣΕΥΣ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΑΒΕΕ

61.243.236

57.358.197

-6,8

3.011.364

3.819.611

26,84

ATTICA TERRA FOOD AND DRINKS AEBE (πρώην ΧΟΡΕΚΑ Α.Ε.)

15.488.221

17.184.841

11,0

3.556.912

3.818.669

7,36

ΚΑΡΑΛΗΣ Α.Ε.

21.877.188

23.440.889

7,2

2.432.074

3.517.258

44,62

ΙΡΙΔΑ A.E.

38.799.239

48.218.947

24,3

3.603.298

3.384.001

-6,48

ΒΙΟΤΡΟΣ ABEE

16.295.749

14.301.622

-13,9

2.183.083

3.297.911

51,07

ΔΑΝΑΪΣ Α.Ε.

25.957.125

24.345.614

-6,6

4.715.516

3.256.938

-44,78

BRETAS ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΕΠΕ

17.694.637

20.968.216

18,5

1.721.160

3.210.328

86,52

ΤΥΡΑΣ Α.Ε.

142.847.007

136.956.975

-4,3

7.388.934

3.196.235

-131,18

ΚΟΥΚΟΥΤΑΡΗΣ Α. «ALFA» ΑΕΒΕ

24.937.739

26.690.852

7,0

3.863.527

3.194.844

-17,30757932

ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ ΑΒΕΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

55.380.171

58.733.389

6,1

2.348.095

3.154.719

34,35

LEADER A.E.

66.027.973

57.824.767

-14,2

2.633.430

3.090.313

17,35

ΓΙΟΥΡΙΜΑΚ Α.Ε.

29.229.038

37.256.247

27,5

3.577.113

3.044.094

-17,51

ΜΥΛΟΙ ΛΟΥΛΗ Α.Ε.

88.006.162

101.371.750

15,2

3.711.620

3.012.237

-23,22

ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ Α.Ε.

67.684.907

53.213.679

-27,2

-3.113.307

2.988.269

ΓΚΑΤΕΝΙΟ Δ. Σ. & ΥΙΟΣ A.E.

24.942.904

19.639.121

-27,0

2.656.631

2.738.497

3,08

ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΧΡ. Β. ΕΥΡΩΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ Α.Ε.

9.555.661

9.976.455

4,4

2.568.485

2.686.551

4,6

ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ FOOD SERVICE ΑΒΕΕ

38.838.353

41.028.047

5,6

2.604.113

2.673.127

2,65

ΕΣΤΙΑ ΑΕΒΕ

6.989.418

750.563

-831,2

301.030

2.626.740

772,58

16 newtimes

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

165.421.191 19.189.477

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2015 (ευρώ)

156.582.084 18.244.015

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2014 (ευρώ)

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 (ευρώ)

ΝΗΡΕΥΣΑΒΕΕ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Α.Ε. ΧΩΤΟΣ

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2014 (ε υρώ)

1 51

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ή ΕΜΠΟΡΙΟ

A/A

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

5,7 5,2

-8.792.250 2.237.926

68.996.699 2.622.625

_ 17,19

52 2

TORRE Η. ΓΚΛΑΤΖΟΥΝΗΣ ΑΒΕΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ Α.Ε.

Ε Β

20.768.082 163.197.201

21.085.395 188.475.823

1,5 15,5

2.493.751 8.284.703

2.620.833 14.723.515

5,1 77,72

53 3

ΚΑΝΑΚΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΒΕΕ CHIPITA A.E.

Ε Β

17.897.392 96.482.000

18.082.529 103.451.000

1,0 7,22

2.335.782 -16.110.000

2.616.407 13.187.000

12,01 _

54 4

BIOMAR HELLENIC ΣΟΓΙΑ ΕΛΛΑΣ Α.Β. &ΑΒΕΕΙ Ε.Ε.

Β Β

39.844.290 233.320.064

53.699.991 261.028.621

34,8 11,9

2.615.840 8.434.441

2.601.854 11.726.717

-0,54 39,03

55 5

AGRIFREDA ABEEΝ. ΑΒΕΕ ΠΕΤΤΑΣ ΠΑΥΛΟΣ

Β Β

18.652.532 126.619.020

22.224.244 123.381.451

19,2 -2,6

2.864.503 7.219.491

2.536.692 10.802.574

-12,92 49,63

56 6

ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΙ ΑΦΟΙ NESTLE ΕΛΛΑΣ Α.Ε.Α.Ε.

Ε Β

57 7 58 8 59 9 60 10 61 11 62 12 63 13 64 14 65 15 66 16 67 17 68 18 69 19 70

ΤΣΑΜΠΑΣΗΣ Α.Ε. Ε.Ι. Α.Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΕΓΑΣ ΓΥΡΟΣ ΑΕ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΡΕΑΤΟΣ INTERCOMM FOODS Α.Ε. ΟΧΟΝΟΣ ΣΝΑΚ ΑΒΕ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΜΙΧ. ΑΒΕΕ ΚΑΦΕΣ COFFEEPLUS ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ AGROINVEST ΑΕΒΕ ΛΑΒΔΑΣ Φ. «ΠΑΛΛΑΣ» Α.Ε. ΠΡ. ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΑΒΕΕ POWER HEALTH HELLAS ΑΕΒΕ ΜΠΑΛΑΚΑΝΑΚΗ ΑΦΟΙ ΑΒΕΕ ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε. ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ - ΚΩΝΣΤΑΣ Α.Ε. MARS HELLAS A.E. ΚΑΦΕΑ Α.Ε. ΥΦΑΝΤΗΣ ΑΒΕΕ NEWREST ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΓΑΛΑΚΤΟΜΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΔΕΑΣ ΑΕ ΚΑΣΙΔΗΣ Α.Ε. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ Α.Ε. LITTLE ACRE MILK FARM A.E. ΛΑΝΤΣΙΟΝ ΜΗΤ ΕΒΡΟΥ Α.Ε. ΦΑΓΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Α.Ε. ΦΛΩΡΙΔΗΣ ΑΕΒΕΚ ΑΙΝΟΣ ΑΕΒΕ

Β Β Β Β Β Β Ε Β Β Β Ε Β Β Ε Ε Ε Β Β Β Β Ε Β Β Β Β Ε Ε

50.834.762 385.064.848 10.973.473 133.694.363

54.231.128 365.426.715 11.079.250 135.577.000

6,7 -5,4 1,0 1,4

1.883.550 18.633.977 2.458.474 11.319.124

2.525.443 10.731.719 2.522.415 10.593.000

34,08 -73,63 2,6 -6,85

21.229.771 77.556.168 14.755.069 58.103.150 1.848.640 92.095.561 18.536.404 73.551.044 13.605.597 47.966.913 75.797.950 114.664.462 45.825.881 41.857.441 77.667.567 37.506.279 22.158.034 37.903.927 32.738.581 29.836.934 42.550.657 35.692.193 182.612.000 103.189.840 19.289.145

24.494.718 83.298.278 16.106.304 61.608.812 2.246.700 94.546.298 19.296.316 60.636.569 13.532.992 42.276.761 73.869.810 111.560.507 43.369.486 41.128.500 86.225.729 40.503.545 23.617.289 40.722.600 35.802.781 27.923.870 49.225.073 39.336.150 182.547.000 101.862.891 18.846.496

15,4 7,4 9,2 6,0 21,5 2,7 4,1 -21,3 -0,5 -13,5 -2,6 -2,8 -5,7 -1,8 11,0 8,0 6,6 7,4 9,4 -6,9 15,7 10,2 0,0 -1,3 -2,4

2.010.930 8.665.220 1.443.690 8.512.222 1.886.458 147.626 851.504 13.265.763 3.597.917 7.996.873 698.450 6.369.306 1.897.261 6.215.837 2.435.664 4.946.562 1.720.899 4.626.502 1.542.600 4.985.025 667.679 2.864.586 4.931.000 2.969.673 294.715

2.452.961 10.485.667 2.416.624 8.369.198 2.313.305 8.168.251 2.288.985 7.852.652 2.157.482 6.953.037 2.123.084 6.583.535 2.000.430 6.527.708 1.980.191 5.937.821 1.973.975 5.909.127 1.908.459 5.619.575 1.822.322 5.586.939 1.791.000 5.478.924 1.775.427

21,98 21,01 67,39 -1,71 22,63 5.433,07 168,82 -68,93 -66,76 -15,01 203,97 3,36 5,44 5,02 -23 20,04 14,71 27,72 23,72 12,73 172,93 95,03 -175,32 84,5 502,42

20 71

ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ ΑΒΕΕΑ.Ε. (PASSARELLA A.E.) ΜΙΧΑΛΙΤΣΙΑΝΟΙ ΣΠ. ΑΦΟΙ

Β Β

77.966.000 8.232.007

89.590.000 8.655.813

14,9 5,2

4.116.000 1.918.163

5.402.000 1.759.154

31,24 -9,04

21 72

ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΜΥΛΟΙ ΠΑΠΑΦΙΛΗ Α.Ε.Α.Ε. «OLYMP»

Β Β

34.793.172 39.565.027

38.411.706 46.483.616

10,4 17,5

4.677.366 1.713.518

5.386.770 1.734.920

15,17 1,25

ΙΝΤΡΟΦΕΞ ΕΠΕ

12.067.818

12.710.621

5,3

1.964.499

1.687.488

-14,1

ΚΑΠΟΤΑΣ Α.Ε.

7.108.461

7.875.051

10,8

-37.387

1.663.312

ΠΑΝΑΙΓΙΑΛΕΙΟΣ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ Α.Ε.

25.234.520

24.204.595

-4,3

98.623

1.650.656

1.573,70

ISO PLUS A.E.

13.080.170

14.560.422

11,3

1.648.480

1.638.399

-0,62

ΔΕΔΕΣ ΚΩΝ. - «ΑΣΠΙΣ» Α.Ε.

39.061.205

34.830.923

-12,2

4.732.653

1.636.838

-189,13

ΕΛΑΝΘΗ ΑΕΒΕ

7.837.103

6.993.456

-12,1

1.551.431

1.599.554

3,1

ΤΖΑΝΙΔΗΣ Σ. Α.Ε.

16.825.670

16.128.667

-4,3

1.682.495

1.527.657

-10,14

ΙΟΝ Α.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ & ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΚΑΟ & ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ

101.283.680

104.444.586

3,1

1.506.664

1.511.072

0,29

ΝΟΜΙΚΟΣ Δ. ΑΒΕΚ

34.831.641

35.478.226

1,9

569.536

1.467.722

157,7

CONDITO AΕΒΕ

9.073.332

9.832.962

8,4

1.220.537

1.467.316

20,22

ΒΙΟΤΥΡ ΑΕΒΕ

50.367.815

42.539.829

-18,4

1.070.831

1.443.661

34,82

ΑΔΑΜ - ΔΟΠΤΟΓΛΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑ ΧΕΛΙΤΤΑ ΕΠΕ

17.720.058

18.096.852

2,1

2.138.370

1.402.616

-52,46

ΙΩΝΙΚΗ ΣΦΟΛΙΑΤΑ Α.Ε.

14.564.294

16.772.433

15,2

1.245.869

1.375.123

10,37

ΒΙΟΥΓΕΙΑ Μ. ΕΠΕ

8.023.820

8.851.539

10,3

1.542.320

1.340.302

-15,07

ΜΥΛΟΙ ΚΕΠΕΝΟΥ ΑΒΕΕ

35.865.362

34.008.237

-5,5

2.377.997

1.321.025

-80,01

ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Κ. Η. ΑΒΕΕ

17.533.398

17.088.892

-2,6

2.027.666

1.314.243

-54,28

ΛΑΟΥΔΗ ΑΦΟΙ ΑΕΒΕ

15.718.230

16.150.458

2,8

1.089.392

1.312.758

20,5

ΑΛΕΞΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ

9.402.135

10.762.408

14,5

1.526.181

1.301.804

-17,24

ΚΟΥΦΑΚΗ ΑΦΟΙ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑΙ ΑΡΓΟΝΑΥΠΛΙΑΣ ΑΒΕ

1.563.723

4.169.983

166,7

197.713

1.282.176

548,5

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΕΒΕ

12.390.290

16.792.672

35,5

520.284

1.270.766

144,24

ΝΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΣΙΑ ΑΒΕΕ

14.052.274

13.882.261

-1,2

699.169

1.262.275

80,54

ΒΙΟΖΩΚΑΤ Α.Ε.

13.480.421

13.601.355

0,9

591.715

1.245.040

110,41

ΣΕΦΚΟ ΖΕΕΛΑΝΔΙΑ ΑΒΕΕ

15.417.316

15.523.795

0,7

786.496

1.209.664

53,8

PESCANOVA HELLAS ΕΠΕ

17.692.784

21.780.890

23,1

713.168

1.168.379

63,83

ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΗ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΜΠΟΥΤΣΩΛΗ ΑΒΕΕ

14.137.808

14.681.225

3,8

595.112

1.147.534

92,83

ΠΟΛΥΣΟΝΣ ΕΠΕ

4.188.761

4.395.505

4,9

1.295.047

1.142.831

-13,32

ESE PROFILO ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ

6.506.008

7.142.024

9,8

1.087.667

1.131.906

4,07

100

AGROHELLAS A.E.

30.819.572

30.659.993

-0,5

1.034.296

1.125.170

8,79

101

ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΚΕΧΑΓΙΑ Α.Ε.

12.094.898

13.865.746

14,6

398.676

1.083.119

171,68

102

ΑΤΛΑΝΤΑ Α.Ε.

40.243.236

39.077.439

-3,0

825.425

1.071.867

newtimes 17 29,86

103

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ Δ. Ν. Α.Ε.

7.110.186

6.416.838

-10,8

1.537.337

1.066.441

-44,16

104

ΟΒΑΚΙΜΙΑΝ ΑΒΕΕ

9.488.337

10.415.259

9,8

669.357

1.058.933

58,2

ΙΩΝΙΚΗ ΣΦΟΛΙΑΤΑ Α.Ε.

14.564.294

16.772.433

15,2

1.245.869

1.375.123

10,37

ΒΙΟΥΓΕΙΑ Μ. ΕΠΕ

8.023.820

8.851.539

10,3

1.542.320

1.340.302

-15,07

ΜΥΛΟΙ ΚΕΠΕΝΟΥ ΑΒΕΕ

35.865.362

34.008.237

-5,5

2.377.997

1.321.025

-80,01

ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Κ. Η. ΑΒΕΕ

17.533.398

17.088.892

-2,6

2.027.666

1.314.243

-54,28

ΛΑΟΥΔΗ ΑΦΟΙ ΑΕΒΕ

15.718.230

16.150.458

2,8

1.089.392

1.312.758

20,5

ΑΛΕΞΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ

9.402.135

10.762.408

14,5

1.526.181

1.301.804

-17,24

ΚΟΥΦΑΚΗ ΑΦΟΙ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑΙ ΑΡΓΟΝΑΥΠΛΙΑΣ ΑΒΕ

1.563.723

4.169.983

166,7

197.713

1.282.176

548,5

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΕΒΕ

12.390.290

16.792.672

35,5

520.284

1.270.766

144,24

ΝΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΣΙΑ ΑΒΕΕ

14.052.274

13.882.261

-1,2

699.169

1.262.275

80,54

17.692.784

21.780.890

23,1

14.137.808

14.681.225

4.188.761

4.395.505

63,83

1.147.534

4,9

1.142.831

6.506.008

7.142.024

9,8

1.087.667

1.131.906

30.819.572

30.659.993

-0,5

1.034.296

1.125.170

8,79

ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΚΕΧΑΓΙΑ Α.Ε. ΝΗΡΕΥΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Α.Ε.

Ε Β

12.094.898 156.582.084

13.865.746 165.421.191

14,6 5,7

398.676 -8.792.250

1.083.119 68.996.699

171,68 _

ΑΤΛΑΝΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑΑ.Ε. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ Α.Ε.

Ε Β

40.243.236 163.197.201

39.077.439 188.475.823

-3,0 15,5

825.425 8.284.703

1.071.867 14.723.515

29,86 77,72

103 3

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ Δ. Ν. Α.Ε. CHIPITA A.E.

Ε Β Β Β Β Β Β Β Β Β Ε Β Β Β Β Β Β Β Β Β Ε Ε Β Ε Β Β Β Β Β Β Β Β Β

6.416.838 103.451.000 10.415.259 261.028.621

1.066.441 13.187.000 1.058.933 11.726.717

61.690.015 126.619.020 16.593.624 385.064.848 41.921.478 133.694.363 6.410.844 77.556.168 10.110.716 58.103.150 12.930.577 92.095.561 6.462.516 73.551.044 6.863.074 47.966.913 9.956.341 114.664.462 5.686.544 41.857.441 707.735 37.506.279 25.667.966 37.903.927 8.961.752 29.836.934 99.381.687 35.692.193 65.549.158

59.934.664 123.381.451 21.593.887 365.426.715 45.570.155 135.577.000 6.927.343 83.298.278 10.235.113 61.608.812 14.857.884 94.546.298 5.333.818 60.636.569 7.539.100 42.276.761 10.249.095 111.560.507 6.263.822 41.128.500 806.464 40.503.545 24.616.787 40.722.600 9.358.372 27.923.870 97.262.563 39.336.150 68.792.777

9,8 11,9 -2,9 -2,6 30,1 -5,4 8,7 1,4 8,1 7,4 1,2 6,0 14,9 2,7 -21,2 -21,3 9,9 -13,5 2,9 -2,8 10,2 -1,8 14,0 8,0 -4,3 7,4 4,4 -6,9 -2,2 10,2 5,0

1.537.337 -16.110.000 669.357 8.434.441

-44,16 _

ΟΒΑΚΙΜΙΑΝ ΑΒΕΕ ΣΟΓΙΑ ΕΛΛΑΣ Α.Β. & Ε.Ε. ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ ΑΡΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε. ΠΕΤΤΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Ν. ΑΒΕΕ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Ν. ΑΦΟΙ Α.Ε. NESTLE ΕΛΛΑΣ Α.Ε. ΚΩΠΑΪΣ ΑΒΕΕ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ε.Ι. Α.Ε. ΛΟΥΤΑΣ ΑΕΒΕ INTERCOMM FOODS Α.Ε. Α.ΒΙ.ΓΑΛ. Α.Ε. ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΜΙΧ. ΑΒΕΕ ΕΞΑΡΧΟΣ Α.Ε. AGROINVEST ΑΕΒΕ ΓΙΑΝΝΙΩΤΗΣ Α.Ε. ΠΡ. ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΑΒΕΕ ΒΙΟΛΑΝΤΑ Α.Ε. ΜΠΑΛΑΚΑΝΑΚΗ ΑΦΟΙ ΑΒΕΕ ΖΥΜΕΣ ΛΕΣΑΦΡ ΑΕBE ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ - ΚΩΝΣΤΑΣ Α.Ε. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ Α.Κ. «ΣΟΚΟΛΑΤΟΠΟΙΙΑ ΑΣΤΗΡ» Α.Ε. ΚΑΦΕΑ Α.Ε. ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΑΒΕΕ NEWREST ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΦΟΡΚΥΣ Α.Ε. ΔΕΑΣ ΑΕ EL SABOR ΑΒΕΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ Α.Ε. TASTY FOODS ΑΒΓΕ ΛΑΝΤΣΙΟΝ ΚΟΡΕ Α.Ε. ΜΗΤ ΕΒΡΟΥ Α.Ε.

7.110.186 96.482.000 9.488.337 233.320.064

-10,8 7,22

104 4 105 5 106 6 107 7 108 8 109 9 110 10 111 11 112 12 113 13 114 14 115 15 116 16 117 17 118 18 119

1.523.443 7.219.491 530.884 18.633.977 648.206 11.319.124 814.781 8.665.220 562.497 8.512.222 515.604 147.626 1.166.351 13.265.763 1.462.814 7.996.873 954.755 6.369.306 859.494 6.215.837 -362.285 4.946.562 1.350.715 4.626.502 496.152 4.985.025 4.343.532 2.864.586 562.108

1.055.988 10.802.574 1.049.631 10.731.719 1.044.495 10.593.000 1.041.999 10.485.667 1.041.281 8.369.198 1.030.852 8.168.251 1.003.948 7.852.652 964.111 6.953.037 962.220 6.583.535 960.117 6.527.708 942.878 5.937.821 937.761 5.909.127 924.393 5.619.575 922.572 5.586.939 921.099

58,2 39,03 -44,27 49,63 97,71 -73,63 61,14 -6,85 27,89 21,01 85,12 -1,71 99,93 5.433,07 -16,18 -68,93 -51,73 -15,01 0,78 3,36 11,71 5,02 _ 20,04 -44,04 27,72 86,31 12,73 -370,81 95,03 63,87

19 120

ΦΛΩΡΙΔΗΣ ΑΕΒΕΚ ΟΜΗΡΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΑΕΒΕ

Ε Β

103.189.840 8.770.231

101.862.891 10.717.753

-1,3 22,2

2.969.673 918.265

5.478.924 913.344

84,5 -0,54

20 121

ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣΤΡΙΠΟΛΕΩΣ ΑΒΕΕ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΒΕΕ

Β Β

77.966.000 7.094.491

89.590.000 8.662.538

14,9 22,1

4.116.000 562.466

5.402.000 903.418

31,24 60,62

21 122

ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε. «OLYMP» ΤΣΑΚΙΡΗΣ ΑΒΕΕ

Β Β

34.793.172 14.625.500

38.411.706 13.460.700

10,4 -8,7

4.677.366 -446.100

5.386.770 888.000

15,17 _

123

ΣΙΤΙΣΗ Α.Ε.

3.509.228

3.729.682

6,3

954.061

875.174

-9,01

124

ΧΕΛΜΟΣ Α.Ε.

8.339.840

9.958.791

19,4

698.017

850.709

21,88

125

ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΙ Ι. ΑΦΟΙ Α.Ε.

12.999.992

12.921.651

-0,6

907.691

840.597

-7,98

126

A/A

ΠΟΛΥΣΟΝΣ ΕΠΕ

ESE PROFILO ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ

100

AGROHELLAS A.E.

101 1 102 2

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ή ΕΜΠΟΡΙΟ Ε

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

1.295.047

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

1.168.379

595.112

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2015 (ευρώ)

713.168

3,8

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2014 (ευρώ)

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

PESCANOVA HELLAS ΕΠΕ

ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΗ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΜΠΟΥΤΣΩΛΗ ΑΒΕΕ

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 (ευρώ)

96 97

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2014 (ε υρώ)

94 95

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 200 ΠΙΟ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Β 13.480.421 13.601.355 0,9 591.715 110,41 ΒΙΟΖΩΚΑΤ Α.Ε. 1.245.040 Β 15.417.316 15.523.795 0,7 786.496 53,8 ΣΕΦΚΟ ΖΕΕΛΑΝΔΙΑ ΑΒΕΕ 1.209.664 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ 200 ΠΙΟ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 92,83

-13,32 4,07

MARE MAGNUM Α.Ε.

11.500.650

11.598.771

0,9

737.785

836.087

13,32

127

ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ Α.Ε.

4.769.436

5.591.372

17,2

486.285

828.461

70,37

128

ΤΣΑΤΣΟΥΛΗ ΑΦΟΙ AΒΕE

11.147.967

13.150.892

18,0

165.760

814.477

391,36

129

ΥΦΑΝΤΗΣ ΔΙΑΝΟΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Α.Ε.

6.611.724

6.484.997

-2,0

529.549

809.836

52,93

130

Τ.Κ. ΙΝΤΕΡΝΑΣΙΟΝΑΛ Α.Ε.

15.361.028

9.987.574

-53,8

719.562

805.566

11,95

131

VIONOVA ΕΠΕ

4.261.366

4.136.718

-3,0

889.474

801.147

-11,03

132

ΜΠΙΖΙΟΣ Α.Ε.

22.910.968

25.329.535

10,6

177.051

797.677

350,54

133

ΝΙΚΖΑΣ ΒΙΟΜΗΧ. ΓΑΛΑΚΤΟΣ Α.Ε.

12.763.641

13.136.543

2,9

849.470

794.123

-6,97

134

ΝΕΟΓΑΛ Α.Ε.

18.399.608

17.711.036

-3,9

2.204.671

788.315

-179,67

135

ΣΑΡΗΜΠΟΓΙΑΣ Α.Ε.

4.757.334

5.480.283

15,2

373.994

782.260

109,16

136

ΑΜΑΛΘΕΙΑ Α.Ε.

12.338.324

11.344.000

-8,8

725.847

772.813

6,47

137

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΓΡ. ΑΒΕΕ

8.199.310

7.637.146

-7,4

748.121

752.943

0,64

138

DEL MONTE ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ

23.572.382

29.816.077

26,5

411.528

748.240

81,82

139

ΔΑΔΑΚΑΡΙΔΗ ΑΛΑΤΙ Α.Ε.

4.251.833

4.839.595

13,8

265.140

724.169

173,13

140

ΡΟΥΣΣΑΣ Α.Ε.

20.273.758

21.891.213

8,0

784.330

712.657

-10,06

141

ΑΜΒΡΟΣΙΑΔΗΣ ΑΒΕΕ

67.937.394

70.029.790

3,1

-45.645

706.957

142

ΑΝΤΖΟΥΛΑΤΟΣ Α.Ε.

6.978.488

6.422.018

-8,0

772.922

692.645

-11,59

143

ΑΛΕΣΙΣ ΑΒΕΕ

18.196.751

17.341.149

-4,9

554.214

689.969

24,5

144

ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Α.Ε.

3.624.024

4.081.755

12,6

425.183

682.804

60,59

145

ΓΑΒΡΗΛΟΥ ΑΦΟΙ ΑΕΒΕ

22.283.194

16.693.798

-33,5

601.975

670.899

11,45

146

ΦΑΡΣΑΡΗΣ ΑΒΕΕ

11.202.912

10.737.988

-4,3

681.417

669.865

-1,7

147

ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΒΕΕ

27.666.700

29.549.378

6,8

-1.161.728

666.773

148

FOOD MAKER ΕΠΕ

2.939.137

3.382.255

15,1

520.551

663.639

27,49

149

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΗ ΛΕΣΒΟΥ ΑΒΕΕ

7.091.440

7.626.245

7,5

486.603

662.468

36,14

150

ΤΟΥΜΠΟΥΡΛΕΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΒΕΕ

2.065.312

2.811.317

36,1

361.680

661.407

82,9

151

ΑΓΝΟΜΑΡΚΕΤ ΑΕΒΕ

17.541.995

17.125.460

-2,4

828.890

659.277

-25,73

9.973.002

9.732.702

-2,5

718.130

657.680

-9,19

153

PURATOS ΕΛΛΑΣ Α.Ε. & Β.Ε.

20.318.113

21.466.829

5,7

853.625

653.406

-30,64

154

ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ ΑΒΕΕ

24.737.000

28.625.000

15,7

-181.000

651.000

18152 newtimes ΑΓΡΟΧΟΥΜ Α.Ε.

DEL MONTE ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ

23.572.382

29.816.077

26,5

411.528

748.240

81,82

139

ΔΑΔΑΚΑΡΙΔΗ ΑΛΑΤΙ Α.Ε.

4.251.833

4.839.595

13,8

265.140

724.169

173,13

140

ΡΟΥΣΣΑΣ Α.Ε.

20.273.758

21.891.213

8,0

784.330

712.657

-10,06

141

ΑΜΒΡΟΣΙΑΔΗΣ ΑΒΕΕ

67.937.394

70.029.790

3,1

-45.645

706.957

142

ΑΝΤΖΟΥΛΑΤΟΣ Α.Ε.

692.645

-11,59

143 145

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 200 ΠΙΟ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Β 3.624.024 4.081.755 12,6 425.183 ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Α.Ε. 682.804 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ 200 ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ε ΠΙΟ 22.283.194 16.693.798 -33,5 601.975 ΓΑΒΡΗΛΟΥ ΑΦΟΙ ΑΕΒΕ 670.899

146

ΦΑΡΣΑΡΗΣ ΑΒΕΕ

A/A

138

147

ΚΟΝΣΕΡΒΟΠΟΙΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΒΕΕ

148

FOOD MAKER ΕΠΕ

149

ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΗ ΛΕΣΒΟΥ ΑΒΕΕ

150

ΤΟΥΜΠΟΥΡΛΕΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΒΕΕ

6.978.488

6.422.018

-8,0

772.922 554.214

689.969

24,5 60,59 11,45

1 151

ΝΗΡΕΥΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Α.Ε. ΑΓΝΟΜΑΡΚΕΤ ΑΕΒΕ

Β Ε

156.582.084 17.541.995

165.421.191 17.125.460

5,7 -2,4

-8.792.250 828.890

68.996.699 659.277

_ -25,73

152 2

ΑΓΡΟΧΟΥΜΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΕΙΑ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α.Ε.

Ε Β

9.973.002 163.197.201

9.732.702 188.475.823

-2,5 15,5

718.130 8.284.703

657.680 14.723.515

-9,19 77,72

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2015 (ευρώ)

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

Β Β

27.666.700

29.549.378

2.939.137

3.382.255

7.091.440

7.626.245

2.065.312

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2014 (ευρώ)

10.737.988

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

11.202.912

ΜΕΤΑΒΟΛΗ '15/'14 (%)

-4,9

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ 2015 (ευρώ)

17.341.149

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 2014 (ε υρώ)

18.196.751

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ή ΕΜΠΟΡΙΟ

144

ΑΛΕΣΙΣ ΑΒΕΕ

-4,3

681.417

669.865

6,8

-1.161.728

666.773

-1,7

15,1

520.551

663.639

7,5

486.603

662.468

2.811.317

36,1

361.680

661.407

82,9

27,49 36,14

153 3

PURATOS ΕΛΛΑΣ Α.Ε. & Β.Ε. CHIPITA A.E.

Ε Β

20.318.113 96.482.000

21.466.829 103.451.000

5,7 7,22

853.625 -16.110.000

653.406 13.187.000

-30,64 _

154 4

ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ ΑΒΕΕ ΣΟΓΙΑ ΕΛΛΑΣ Α.Β. & Ε.Ε.

Β Β

24.737.000 233.320.064

28.625.000 261.028.621

15,7 11,9

-181.000 8.434.441

651.000 11.726.717

_ 39,03

155 5

ΜΠΑΧΑΡΙΚΑ ΚΑΓΙΑ ΠΕΤΤΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Ν.Α.Ε. ΑΒΕΕ

Β Β

5.781.222 126.619.020

6.100.089 123.381.451

5,5 -2,6

680.695 7.219.491

648.827 10.802.574

-4,91 49,63

156

ΑΚΤΙΝΑ Α.Ε.

9.291.771

9.725.450

4,7

641.804

643.103

-73,63

157

158

NESTLE ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ε.Ι. Α.Ε.

ΓΑΛΑΞΙΔΙ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Α.Ε.

ΦΥΤΟΧΕΜ Α.Ε.

385.064.848 42.502.918

133.694.363 3.274.833

365.426.715 44.657.260

135.577.000

170,8

11.806.265

-1,6

15.905.280

-3,3

5.447.334

-8,4

INTERCOMM FOODS Α.Ε.

77.556.168

83.298.278

ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΜΙΧ. ΑΒΕΕ

58.103.150

61.608.812

AGROINVEST ΑΕΒΕ

92.095.561

94.546.298

ΠΡ. ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΑΒΕΕ

73.551.044

60.636.569

ΜΠΑΛΑΚΑΝΑΚΗ ΑΦΟΙ ΑΒΕΕ

47.966.913

164

ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ - ΚΩΝΣΤΑΣ Α.Ε. ΣΙΤΗΡΑ ΒΑΡΝΑΣ Α.Ε.

Ε Ε

14 165

ΚΑΦΕΑ ΝΤΟΥΝΗΑ.Ε. HEALTH PRODUCTS A.E.

15 166

NEWREST ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. ΕΛΕΤΡΟ Α.Ε.

16 167

160 161 162 163

5,1

1,4

8.867.644

159

-5,4

18.633.977 859.726

10.731.719 627.530

11.319.124

10.593.000

32.362

614.129

0,2

-37

-6,85

1.797,69

7,4

8.665.220

10.485.667

6,0

8.512.222

8.369.198

2,7

147.626

8.168.251

5.433,07

-21,3

13.265.763

7.852.652

-68,93

42.276.761

-13,5

7.996.873

6.953.037

114.664.462 11.145.457

111.560.507 6.204.290

-79,6

-2,8

6.369.306 483.201

6.583.535 589.656

Ε Ε

41.857.441 3.849.735

41.128.500 3.766.110

-1,8 -2,2

6.215.837 474.170

6.527.708 579.654

5,02 22,25

Β Ε

37.506.279 7.820.436

40.503.545 8.807.098

8,0 12,6

4.946.562 482.852

5.937.821 576.056

20,04 19,3

ΔΕΑΣ ΑΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Α.Ε. ΣΕΡΡΑΪΚΗ

Β Β

37.903.927 10.611.415

40.722.600 10.123.438

7,4 -4,8

4.626.502 661.423

5.909.127 565.442

27,72 -14,51

ESCARCOM A.E. ΒΙΟΖΩΗΣ Α.Ε.

ΛΕΚΟΣ Ν. ΧΗΜΙΚΑ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΠΑΛΤΣΙΔΗ Α.Ε. ΚΑΛΑΜΑΡΑΚΗΣ Κ.Ε. ΚΑΛΑΣ ΑΒΕΕ

Β Β Β Β Β

11.997.787 16.422.865 5.906.012

4.306.881

30.732.000

4.360.021

28.711.000

1,2

-7,0

999.736

1.198.871 321.714

493.963 160.000

608.492

601.791

601.758

597.080 595.000

21,01 -64,3

-1,71

-99,22 87,05

20,88

-15,01

271,88

3,36

22,03

17 168

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ Α.Ε. ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣ. Α.Ε.

Β Ε

29.836.934 9.389.442

27.923.870 12.457.330

-6,9 32,7

4.985.025 549.195

5.619.575 560.525

12,73 2,06

169 18

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΛΑΡΙΣΗΣ (ΒΑΚΡΕΛ) Α.Ε. ΛΑΝΤΣΙΟΝ ΜΗΤΑΓΟΡΑ ΕΒΡΟΥΚΡΕΑΤΩΝ Α.Ε.

4.740.455 35.692.193

10.338.048 39.336.150

117,9 10,2

55.898 2.864.586

552.851 5.586.939

889,04 95,03

170 19

ΖΕΥΣ ΑΚΤΙΝΙΔΙΑ Α.Ε. ΦΛΩΡΙΔΗΣ ΑΕΒΕΚ

Β Ε

5.571.209 103.189.840

7.421.822 101.862.891

33,2 -1,3

161.109 2.969.673

551.919 5.478.924

242,57 84,5

171 20

ΑΛΙΟΣ Α.Ε. ΣΤΑΘΗΣ ΑΒΕΕ ΜΠΑΡΜΠΑ

Ε Β

7.019.962 77.966.000

8.459.798 89.590.000

20,5 14,9

407.871 4.116.000

546.006 5.402.000

33,9 31,24

ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ Α.Ε. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε. «OLYMP»

7.455.084

34.793.172

7.794.774

38.411.706

4,6

10,4

222.322

4.677.366

ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ ΑΝΤ. Θ. ΜΥΛΟΙ Α.Ε.

7.909.772

7.992.076

1,0

471.197

545.477 5.386.770

145,35

536.151

13,78

ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ ΜΑΛΕΣΙΝΑΣ Α.Ε.

6.257.929

6.462.768

3,3

454.860

528.600

16,21

172

173 174

15,17

175

ΛΑΜΠΡΙΔΗ ΑΦΟΙ Α.Ε.

9.389.455

10.661.849

13,6

829.220

528.441

-56,92

176

ΕΛΒΙΔΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Α.Ε.

17.097.952

18.113.105

5,9

364.858

522.522

43,21

177

TOTTIS FOODS INTERNATIONAL A.E.

16.244.585

17.452.183

7,4

490.858

511.112

4,13

178

FALCON ΑΕΒΕ

11.673.090

12.739.499

9,1

471.536

505.672

7,24

179

ΦΟΥΦΑ Η. ΑΦΟΙ Α.Ε.

5.305.807

6.206.641

17,0

255.165

504.226

97,61

180

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΒΕ ΧΕΛΙΟΥ & ΣΟΛΟΜΟΥ

6.569.383

6.998.421

6,5

454.649

499.769

9,92

181

ELBISCO ΑΒΕΕ

97.780.000

100.675.000

3,0

2.070.000

497.000

-316,5

182

ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ ΑΦΟΙ ΧΑΛΒΑΔΟΠΟΙΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.

11.054.444

16.112.589

45,8

26.295

495.658

1.784,99

183

ΜΠΑΡΛΑΣ ΧΡ. Α.Ε.

1.465.474

1.567.286

7,0

466.251

487.588

4,58

184

ΣΙΟΥΡΑΣ Α.Γ. & Β.Ε.

20.941.273

21.188.263

1,2

186.395

486.151

160,82

185

ΒΛΑΧΑΚΗΣ ΑΠΕΕ

11.029.937

10.823.505

-1,9

231.025

484.062

109,53

186

ΜΑΤΗ ΑΦΟΙ Α.Ε.

5.643.648

5.344.290

-5,6

886.727

482.455

-83,79

187

ΔΙΜΕΛΛΗΣ FOOD ΑΒΕΕ

3.306.774

3.306.035

0,0

422.577

481.651

13,98

188

LAKY Α.Ε.

13.511.673

11.215.137

-20,5

467.360

479.724

2,65

189

FAMIGLIA DI PASTA ABEE

5.657.061

5.508.481

-2,7

-302.783

478.284

190

FERRERO SPA GREECE ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ

39.869.241

39.276.133

-1,5

756.303

478.201

-58,16

191

BRETAS FAMILY ABEE

3.398.994

3.770.075

10,9

480.074

467.996

-2,58

192

ΜΑΝΕΣΙΩΤΗΣ Ν. Θ. & ΥΙΟΣ Α.Ε.

3.834.309

4.531.171

18,2

362.032

463.001

27,9

193

ΚΟΝΤΑ ΑΕΒΕ

3.754.116

3.904.351

4,0

459.509

459.063

-0,1

194

ΤΕΡΖΗΣ ΑΕΒΕ

4.939.036

5.291.792

7,1

240.914

458.389

90,27

195

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΗ Α.Ε.

151.823.828

130.069.540

-16,7

1.709.597

458.318

-273,02

196

NATEX ΑΕΒΕ

6.145.574

6.116.305

-0,5

494.083

458.245

-7,82

197

ΒΙΤΡΟ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

3.682.809

3.497.297

-5,3

441.559

457.408

3,59

198

Α.Α.Κ. ΚΩΤΣΗΣ Α.Ε.

5.945.526

6.119.446

2,9

408.991

451.513

10,4

199

ΟΜΗΡΟΣ Α.Ε.

15.080.197

16.273.149

7,9

315.473

446.040

41,39

200

AGRIS Α.Ε. (απορρ. από AGRIPLANT ΣΠΟΡΟΦΥΤΑ ΑΕΒΕ)

14.458.476

14.653.432

1,4

121.814

445.314

265,57

Πηγή: STATISTICS TODAY

newtimes 19

Interview

Το value for money εξακολουθεί να αποτελεί αξία για τον καταναλωτή, τονίζει μιλώντας στο Time TV ο κ. Νίκος Καραγεωργίου, πρόεδρος του ΕΣΒΕΠ

Τα επώνυμα προϊόντα κυριαρχούν στην αγορά και εν μέσω κρίσης Όποιος μάχεται με σημαία την τιμή είναι θέμα χρόνου να βρεθεί κάποιος άλλος ο οποίος θα τον καταργήσει Συνέντευξη στον Σπύρο Κτενά

Παρά την κρίση που βιώνει η χώρα μας, τα επώνυμα προϊόντα εξακολουθούν να αποτελούν τους πρωταγωνιστές της αγοράς, σύμφωνα με όσα επεσήμανε σε συνέντευξή του στο Time TV, από όπου και το κείμενο που ακολουθεί, ο επανεκλεγείς πρόσφατα πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Επωνύμων Προϊόντων κ. Νίκος Καραγεωργίου. Αυτό συμβαίνει, όπως εξηγεί, διότι το value for money εξακολουθεί να αποτελεί αξία για τον καταναλωτή. Αναφερόμενος γενικότερα στο επιχειρηματικό περιβάλλον, ο κ. Καραγεωργίου τονίζει ότι ο επιχειρηματίας θέλει σταθερότητα και όχι συνεχείς αλλαγές καταστάσεων. Τονίζει επίσης ότι, όταν η χώρα μας αποκτήσει τη σταθερότητα ενός αξιόπιστου κράτους, τότε θα έρθουν οι επενδύσεις, που είναι απαραίτητες για τη λύση στα αδιέξοδά μας, απαραίτητες για την πολυπόθητη ανάπτυξη.

20 newtimes

Κύριε Καραγεωργίου, εκπροσωπείτε μια σημαντική ομάδα επιχειρήσεων, τις βιομηχανίες που παράγουν και διαθέτουν στην αγορά επώνυμα προϊόντα, με όλη την ευθύνη που αυτό φέρει, επιχειρήσεις ελληνικές αλλά και θυγατρικές πολυεθνικών εταιρειών. Ναι, έτσι ακριβώς είναι. Πρόκειται για επιχειρήσεις ελληνικές και θυγατρικές πολυεθνικών που διαθέτουν προϊόντα με επωνυμία. Τα διαθέτουν με το όνομα της επιχείρησής τους και έχουν εξ αυτού και την ευθύνη, παρέχοντας έτσι και τις εγγυήσεις που χρειάζεται το καταναλωτικό κοινό, το οποίο και τις τιμά. Πρόκειται επίσης για επιχειρήσεις οι οποίες εμπιστεύο-

νται τη χώρα, εμπιστεύονται την ελληνική αγορά γι’ αυτό και επενδύουν εδώ με εξαγωγικό προσανατολισμό. Πρόσφατο παράδειγμα είναι η Phillip Morris με την Παπαστράτος, η οποία δημιουργεί εδώ εργοστάσιο, όπου θα παράγεται αυτό το νέο προϊόν καπνίσματος χωρίς νικοτίνη το οποίο προορίζεται για εξαγωγές. Θα γίνει δηλαδή μια επένδυση 300 εκατ. ευρώ. Επίσης η Αθηναϊκή Ζυθοποιία αξιοποιεί τις νέες γραμμές της για παραγωγή προϊόντων με προορισμό την εξαγωγή τους σε άλλες χώρες, όπως επίσης το ίδιο ισχύει και για την Barilla αλλά και για άλλες επιχειρήσεις. Ένα τέτοιο δυναμικό δίνει δουλειά σε εμάς, στους Έλληνες.

Είναι ψήφος εμπιστοσύνης πρακτικά στην ελληνική οικονομία. Έτσι δεν είναι; Βεβαίως, και αυτό συμβαίνει με τα περισσότερα από τα μέλη μας, τα οποία όχι απλώς την εμπιστεύονται αλλά κάνουν επενδύσεις, εργοστάσια. Το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τις ελληνικές επιχειρήσεις, οι οποίες δουλεύουν με τη δύναμη των brands, των επώνυμων προϊόντων τους, της μάρκας τους. Ωστόσο υπάρχει ένας ακήρυκτος «εμφύλιος πόλεμος» στα ράφια των super markets μεταξύ του επώνυμου προϊόντος και του private label. Δεν συμφωνείτε; Θα έλεγα ότι είναι λίγο υπερβολικός αυτός ο χαρακτηρισμός. Ίσως είναι λίγο υπερβολικός γιατί εν τω μεταξύ έχουν βρεθεί και κάποιες ισορροπίες. Συνυπάρχουν τα προϊόντα. Τα private label έχουν μια ιστορία 30-35 χρόνων και έχουν πάρει μια θέση με όπλο την τιμή. Ήταν φθηνότερα από τα επώνυμα προϊόντα. Εξ αυτού κάποιες τάξεις ανθρώπων φτωχότερες ή οικονομικά πιο αδύνατες προτιμούσαν αυτά τα προϊόντα. Παρ’ όλα αυτά και παρά την κρίση που βιώνει η χώρα μας όλο αυτό το διάστημα τα private label εξακολουθούν να έχουν μερίδιο που κυμαίνεται περίπου στο 20%-25%. Επομένως πρακτικά σημειώθηκε μια μικρή μόνον άνοδος του ποσοστού των private label; Ναι, σημειώθηκε άνοδος, αλλά πολύ μικρή, της τάξεως του 2%-4%. Και να σας πω τον λόγο: το καταναλωτικό κοινό και κυρίως οι νοικοκυρές, οι οποίες είναι αυτές που κατά βάση διαχειρίζονται το πορτοφόλι του σπιτιού, φαίνεται ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη το περίφημο value for money, δηλαδή την αξία του προϊόντος που αγοράζουν σε σχέση με την τιμή του. Έτσι στην αξία ως προς την τιμή οι μάρκες υπερέχουν γιατί εμπεριέχουν έρευνα, καινοτομία, χρηστικότητα, υπευθυνότητα, εγγυήσεις. Στοιχεία τα οποία η νοικοκυρά, ο καταναλωτής τα εκτιμά και τα λαμβάνει σοβαρά υπόψη του. Βεβαίως θα κάνει τις δοκιμές του και θα αγοράσει φθηνότερα πράγματα, κανείς δεν μπορεί να το αρνηθεί αυτό. Ωστόσο το γεγονός ότι η μάρκα εξακολουθεί να κρατάει ένα τόσο μεγάλο ποσοστό αποδεικνύει ότι το value for money εξακολουθεί να αποτελεί αξία για τον καταναλωτή. Ας έρθουμε τώρα στο θέμα της εξωστρέφειας. Τι έχετε να πείτε για την παρουσία των ελληνικών brands στο εξωτερικό; Ακούστε, η ελληνική βιομηχανία διδάχθηκε πάρα πολλά από τις πολυεθνικές εταιρείες. Αυτή η διδαχή λοιπόν έχει δώσει τα φώτα ώστε να μπορέσουμε να στηρίξουμε την εξωστρέφειά μας στα χαρακτηριστικά των επωνύμων προϊόντων. Όσες αγορές κατακτώνται, κατακτώνται με σημαία την ονο-

μασία. Το φασόν δεν υπάρχει και όποιος μάχεται με σημαία την τιμή είναι θέμα χρόνου να βρεθεί κάποιος άλλος ο οποίος θα τον καταργήσει. Αυτό στην πράξη συμβαίνει διότι πολλές φορές οι ελληνικές παραγωγικές επιχειρήσεις, με στόχο να διεισδύσουν σε μια ξένη αγορά γρήγορα και ίσως κάτω από το άγχος της κατάρρευσης της εγχώριας αγοράς, μπαίνουν σε λογικές διαφορετικές, με αποτέλεσμα να μην είναι πάντα προτεραιότητά τους η προώθηση του επώνυμου προϊόντος. Αν θέλουν όμως όχι μόνο να εισέλθουν σε μια αγορά αλλά και να την διατηρήσουν, ο μόνος τρόπος είναι να εξάγουν επωνύμως το προϊόν τους, με τη σφραγίδα made in Greece. Αυτό κατά τη δική μου οπτική. Το να μπεις σε μια αγορά μεταχειριζόμενος πράγματα όπως είναι το φασόν δεν σου διασφαλίζει καμία συνέχεια. Ωστόσο συμβαίνει αυτό. Έτσι δεν είναι; Ενδεχομένως να συμβαίνει, αλλά θα έλεγα ότι δεν συμφωνώ γιατί ένα τέτοιο συμβόλαιο συνήθως κρατάει ένα χρόνο ή το πολύ δύο χρόνια. Δεν ξέρεις αν θα την έχεις πάλι τη συγκεκριμένη αγορά. Αν κάνεις όμως προσπάθειες να δώσεις το δικό σου brand, από εκεί και πέρα «χτίζεις» συνέχεια δουλειές. Μπορεί ακόμη τα αποτελέσματα τέτοιων κινήσεων να μην είναι πάντα εντυπωσιακά, υπάρχουν όμως εταιρείες οι οποίες έχουν αρχίσει να έχουν σημαντικές παραγγελίες και μια παρουσία στην ευρωπαϊκή αγορά αλλά και στις ΗΠΑ. Έπειτα μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και πολλές ελληνικές παροικίες σε πολλές χώρες. Αυτές μάλιστα τώρα ενισχύονται με τη μαζική έξοδο από τη χώρα νέων ανθρώπων. Ναι, έτσι είναι.

Όταν η χώρα μας αποκτήσει τη σταθερότητα ενός αξιόπιστου κράτους, τότε θα έρθουν οι επενδύσεις

Πάντως συμφωνείτε ότι οι επιχειρήσεις κάνουν έναν μοναχικό αγώνα, δεδομένου ότι οι προσπάθειές τους για εξωστρέφεια δεν συνδυάζονται με αυτό που λέγεται branding της ίδιας της χώρας. Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Άλλωστε δεν υπάρχει από το κράτος ουσιαστικά καμία βοήθεια στην προβολή των επιχειρήσεων. Το κράτος θεωρεί ότι οι επιχειρήσεις τα καταφέρνουν μόνες τους, ενώ σε άλλες χώρες δεν συμβαίνει αυτό. Για παράδειγμα, θα δείτε σε άλλες χώρες, όταν ο αρχηγός του κράτους πραγματοποιεί επίσκεψη σε μια άλλη χώρα, έχει μαζί του και 20-30 επιχειρηματίες. Επιπλέον στην Ελλάδα η επιχειρηματικότητα για το κράτος είναι λίγο αόρατη και αντιμετωπίζεται ως κάτι δυσάρεστο. Θα ήθελα ένα σχόλιό σας όσον αφορά τα μέτρα που ψηφίστηκαν, τα οποία θα λειτουργήσουν υφεσιακά τουλάχιστον για κάποιο διάστημα. Επίσης θέλω ένα σχόλιό σας για το τι πρέπει να συμβεί από την πλευρά της πολιτείας για την τόνωση της επιχειρηματικότητας, για τη δημιουργία πλούτου σε αυτή τη χώρα. Τα μέτρα που ψηφίστηκαν οδηγούν σε περαιτέρω φτωχοποίηση και μάλιστα πάρα πολύ σημαντική. Η φτωχοποίηση με τη σειρά της θα οδηγήσει σε μείωση της αγοραστικής δύναμης, σε κλείσιμο επιχειρήσεων, σε λιγότερη δουλειά, σε αύξηση της ανεργίας και αυτό είναι το θανάσιμο σπιράλ της ύφεσης. Δεν μπορείς ξαφνικά να φτωχοποιείς όλη τη χώρα, σχεδόν όλα τα κοινωνικά στρώματα, και να περιμένεις ανάπτυξη, Από πού θα έρθει η ανάπτυξη; Πιστεύω ότι το να προσπαθείς να ευημερήσεις από φόρους ή περικοπές είναι σαν να στέκεσαι σε έναν κουβά και να προσπαθείς να σηκωθείς στον αέρα τραβώντας το χερούλι. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Κανένα κράτος ποτέ με υφεσιακά μέτρα υπερφορολόγησης δεν κατάφερε να ορθοποδήσει, το αντίθετο, βυθίζεται περισσότερο. Εκεί λοιπόν πρέπει να κάνουμε ένα άλμα προς τα εμπρός. Χρειάζονται πάρα πολλές μεταρρυθμίσεις που θα ενθαρρύνουν και θα ενισχύσουν το σταθερό εκείνο σημείο το οποίο θα προσελκύσει επενδύσεις και εγχώριες, αλλά κυρίως ξένες. Ξέρετε, τα funds είναι πάρα πολλά και σε όλον τον κόσμο ψάχνουν να τοποθετηθούν. Και αυτό θα συμβεί όταν γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και όταν υπάρξει ένα σταθερό πλαίσιο, μια σταθερή νομοθεσία και ένα φιλικό για τις επιχειρήσεις περιβάλλον. Όταν η χώρα μας αποκτήσει τη σταθερότητα ενός αξιόπιστου κράτους, τότε οι επενδύσεις θα φθάσουν, τότε οι επενδύσεις θα φέρουν δουλειές και οι δουλειές θα μειώσουν την ανεργία και θα ανεβάσουν και την οικονομική δυνατότητα των ανθρώπων. Αυτές οι δυνάμεις θα αρχίσουν να ξυπνάνε και την αγορά. Αυτή τη στιγμή βιώνουμε μια συνεχή υπερφορολόγηση και δεν ξέρουμε πότε θα αλλάξει αυτό. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία σταθερότητα. Στη δημιουργία ενός

business plan λαμβάνονται σοβαρά υπόψη όλοι αυτοί οι παράγοντες. Κάποιος δηλαδή που ενδιαφέρεται να επενδύσει μετρά στην απόφασή του σοβαρά τι φόρο θα πληρώνει, ποια η αξία της γης, αν μπορεί να χτίσει, αν η Δικαιοσύνη εκδικάζει σε σύντομο διάστημα τις διάφορες υποθέσεις, για την περίπτωση που έχει κάποια διαφωνία είτε με το κράτος είτε με κάποιον άλλον κ.ο.κ Αν πάντως κάποιος κοιτάξει τα οικονομικά μεγέθη των εταιρειών αυτά τα χρόνια, ιδιαίτερα στην τελευταία δημοσιευμένη χρήση που είναι το 2015, θα διαπιστώσει ότι πάρα πολλές ελληνικές επιχειρήσεις μέσα σε αυτό το εφιαλτικό τοπίο μπόρεσαν και βρήκαν διέξοδο. Δηλαδή, όπως φαίνεται από τα οικονομικά αποτελέσματά τους, πολλές εταιρείες επέδειξαν μια αντοχή, πράγμα που σημαίνει ότι σε ένα ελαφρώς βελτιωμένο περιβάλλον μπορεί πραγματικά να υπάρξει ανάπτυξη. Αυτό δεν μπορεί παρά να το χαιρετίσει κανείς. Το θέμα είναι πώς θα το πολλαπλασιάσουμε αυτό το καλό. Σκεφθείτε τι θα γινόταν αν δεν υπήρχε αυτό το εχθρικό περιβάλλον προς την επιχειρηματικότητα. Σκεφθείτε πόσα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν. Σε αυτή τη βελτίωση θα μπορούσε να συμβάλει καθοριστικά ο δημόσιος τομέας, το κράτος, αλλά αυτό δεν γίνεται στο βαθμό τουλάχιστον που θα έπρεπε. Ακούστε. Το διατυπώνουμε αυτό και ευθέως με μια φράση, δεν θέλουμε επιδοτήσεις ούτε βοήθεια, θέλουμε να αρθούν τα εμπόδια στις αδειοδοτήσεις, στο χωροταξικό, στη σταθερότητα, στη δικαιοσύνη. Ο επιχειρηματίας θέλει σταθερότητα, όχι συνεχείς αλλαγές καταστάσεων. Χρειάζεται επίσης θεραπεία για τις χρόνιες παθήσεις που υπάρχουν μεταξύ των επιχειρηματιών και του κράτους. Είμαστε σίγουρα αντίπαλοι και σχεδόν εχθροί, ενώ δεν θα έπρεπε να είναι έτσι. Αυτό που θέλω να προσθέσω εδώ είναι ότι η ανάπτυξη της χώρας, και όχι μόνο της δικής μας χώρας, εξαρτάται από τη δημιουργία πλούτου. Πλούτος μπορεί να δημιουργηθεί μόνο από την ιδιωτική τη λεγόμενη πραγματική οικονομία. Πλούτο μόνο η πραγματική οικονομία μπορεί να παράξει και από εκεί και πέρα μέσω της φορολογίας το κράτος να αντιμετωπίσει και τα δικά του έξοδα, τα οποία κανείς δεν αμφισβητεί – στρατός, αστυνομία, δικαστήρια, εκπαίδευση κ.ο.κ. Να μη χτυπήσει όμως την πηγή που παράγει πλούτο. Ακριβώς, όταν χτυπάς την πηγή του πλούτου, πώς περιμένεις να ανορθωθεί η οικονομία; Πώς περιμένεις να εκλείψει η ανεργία, να ανασάνει η αγορά, γενικότερα πώς περιμένεις ανάπτυξη; Κύριε Καραγεωργίου, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ πολύ. newtimes 21

Interview Έμφαση στην υπεύθυνη ιχθυοκαλλιέργεια δίνει ο όμιλος Νηρεύς Ιχθυοκαλλιέργειες, όπως τονίζει ο κ. Αντώνης Χαχλάκης, διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης

«Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια μπορεί να αποτελέσει μοντέλο για όλη τη Μεσόγειο» Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα

Κινούμενος ανοδικά, με συνεχείς επενδύσεις, στρατηγική και όραμα, ο Όμιλος Νηρεύς Ιχθυοκαλλιέργειες δραστηριοποιείται ήδη σε 35 χώρες και αποτελεί εταιρεία-πρότυπο για την ελληνική οικονομία σε πολλά επίπεδα. Με αυστηρές προδιαγραφές πρώτων υλών, καλές βιομηχανικές πρακτικές και συνεχείς ελέγχους του περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται, ο όμιλος πρεσβεύει και εφαρμόζει στην πράξη την «υπεύθυνη ιχθυοκαλλιέργεια». Όπως άλλωστε επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου κ. Αντώνης Χαχλάκης, η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια μπορεί να αποτελέσει μοντέλο εναλλακτικής επιχειρηματικής δραστηριοποίησης στη Μεσόγειο, δίνοντας μια νέα διέξοδο στην επιχειρηματικότητα της περιοχής.

22 newtimes

Κύριε Χαχλάκη, πώς κύλησε το 2016 για τον όμιλό σας; Συνεχίζοντας την ανοδική μας πορεία προς τη λειτουργική κερδοφορία, η οποία είχε ξεκινήσει από το 2015, επιτύχαμε το 2016 τα υψηλότερα αποτελέσματα της εταιρείας σε επίπεδο κύκλου εργασιών, που ανήλθε στα 197,8 εκατ. ευρώ, και λειτουργικού ΕΒΙΤDA, που διαμορφώθηκε στα 27,3 εκατ. ευρώ. Οι επιδόσεις αυτές ήταν αποτέλεσμα της προσήλωσης του συνόλου των εργαζομένων στην υλοποίηση των στόχων μας. Κατά τη διάρκεια του 2016 δώσαμε μεγάλη έμφαση στην ενδυνάμωση και διεύρυνση του πελατολογίου μας με συγκεκριμένες ενέργειες προώθησης των προϊόντων μας και των υπηρεσιών μας που ήδη διακρί-

νονται και είναι προτιμητέα για την υψηλή τους ποιότητα και αξιοπιστία. Πραγματοποιήσαμε πρόγραμμα επενδύσεων και μια σειρά άλλων στοχευμένων δράσεων, που απέφεραν περαιτέρω μείωση του κόστους παραγωγής μας και αύξηση της ανταγωνιστικότητας των δραστηριοτήτων μας. Προχωρήσαμε τέλος, πρώτοι στον κλάδο μας, σε μια πολύ σημαντική συνεργασία στον τομέα της διαμόρφωσης διεθνών προτύπων υπεύθυνων πρακτικών για τη μεσογειακή ιχθυοκαλλιέργεια, όπως έχουμε ήδη ανακοινώσει. Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2017; Πιστεύουμε ότι και το 2017 θα είναι μια καλή χρονιά, παρά τις πολλές προκλήσεις που

εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τη μεσογειακή ιχθυοκαλλιέργεια. Ποιοι είναι οι στόχοι σας για τα επόμενα χρόνια; Ο όμιλος έχει ολοκληρώσει τον στρατηγικό σχεδιασμό του για την τετραετία 2017-2020 με κύριους άξονες: • το R&D νέων προϊόντων, μεθόδων διατροφής και εξέλιξης διαδικασιών παραγωγής • την ανάπτυξη της παραγωγικής μας δυναμικότητας και της αποδοτικότητας των λειτουργιών μας, καθώς και τη μείωση του κόστους • την αειφορία στο σύνολο των δραστηριοτήτων μας και τέλος • τη στοχευμένη στρατηγική επικοινωνίας και marketing για την ενδυνάμωση του brand «Νηρεύς». Πόσο σημαντική είναι η εξωστρέφεια για τον όμιλο; Ο όμιλός μας έχει καθαρά εξαγωγικό προσανατολισμό, καθώς εξάγουμε πάνω από το 85% της παραγωγής μας και είμαστε από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές εταιρείες του κλάδου των τροφίμων. Σε πόσες και ποιες χώρες δραστηριοποιείστε; Δραστηριοποιούμαστε σε περισσότερες από 35 χώρες στον κόσμο. Η μεγαλύτερη αγορά μας είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο αυξάνουμε συνεχώς το μερίδιό μας στη Βόρεια Αμερική και στην Ανατολική Ευρώπη. Τα τρία πρώτα κράτη των πωλήσεών μας σε φρέσκο ψάρι είναι η Ιταλία, η Γαλλία και η Ελλάδα. Αναζητείτε νέες αγορές; Η Νηρεύς είναι μια εταιρεία που την χαρακτηρίζει η εξωστρέφεια. Συχνά λαμβάνουμε αιτήματα συνεργασίας από «νέες αγορές», όπως για παράδειγμα την Άπω Ανατολή. Παρ’ όλα αυτά, προτεραιότητά μας είναι να διευρύνουμε ακόμη περισσότερο τις πωλήσεις μας σε νέα κανάλια διανομής στα κράτη στα οποία ήδη εξάγουμε. Είναι στα σχέδιά σας το λανσάρισμα νέων προϊόντων; Ο στρατηγικός σχεδιασμός μας ως το 2020 περιλαμβάνει το λανσάρισμα νέων προϊόντων. Την επόμενη διετία σκοπεύουμε να λανσάρουμε μια νέα σειρά προϊόντων, έτοιμων για μαγείρεμα, ικανοποιώντας τις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή.

Πρόσφατα, τον Μάιο, η εταιρεία έλαβε δύο σημαντικές διακρίσεις για δύο «σχετικά» νέα προϊόντα, το μυλοκόπι και το φαγκρί, σε διεθνή διοργάνωση γευσιγνωσίας που πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο. Και τα δύο προϊόντα μας βραβεύθηκαν με «Βραβεία Ανώτερης Γεύσης». Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική την ενημέρωση των πελατών μας για τα πολλά πλεονεκτήματα και διατροφικά οφέλη των προϊόντων μας. Τι σημαίνει υπεύθυνη υδατοκαλλιέργεια; Πώς εφαρμόζεται; Η έννοια της υπεύθυνης ιχθυοκαλλιέργειας είναι πολυδιάστατη. Ξεκινά από το επίπεδο της κανονιστικής συμμόρφωσης και προχωρεί εθελοντικά πέρα από αυτό σε ακόμη περισσότερες πρωτοβουλίες που συνθέτουν ένα σύνολο δραστηριοτήτων που σέβεται το περιβάλλον και ωφελεί τον άνθρωπο. Στον Νηρέα καλλιεργούμε με μεγάλη φροντίδα τα νόστιμα ψάρια μας, που είναι διαθέσιμα καθημερινά στους πάγκους των ιχθυοπωλείων και διασφαλίζουν την απαραίτητη για την υγεία ισορροπημένη διατροφή των καταναλωτών. Όραμά μας είναι να μπορούν να απολαμβάνουν τα ψάρια μας με εμπιστοσύνη και οι επόμενες γενιές σε ολοένα και περισσότερες χώρες. Αυστηρές προδιαγραφές πρώτων υλών, καλές βιομηχανικές πρακτικές, προτεραιότητα στην ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων, διασφάλιση της υγείας των ψαριών και συνεχείς έλεγχοι της ποιότητας του περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιούμαστε, μας επιτρέπουν να απαντούμε με σιγουριά πως ήδη λειτουργούμε υπεύθυνα σε μια παραγωγική δραστηριότητα που θα συνεχίζει να εξασφαλίζει υψηλής ποιότητας τρόφιμα. Αυτή είναι για τους ανθρώπους του Νηρέα η υπεύθυνη ιχθυοκαλλιέργεια και είμαστε υπερήφανοι που συμβάλλουμε στη διαμόρφωσή της. Μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για ολόκληρη τη Μεσόγειο; Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια μπορεί να αποτελέσει μοντέλο και για άλλες παραγωγικές δραστηριότητες μέσα στη θάλασσα, σε όλη τη Μεσόγειο. Η υψηλή ποιότητα του περιβάλλοντος στο οποίο λειτουργούμε επιδρά θετικά στα οικονομικά αποτελέσματα της επιχειρημα-

τικής μας δράσης, δίνοντας προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας. Παράλληλα η αξιοποίηση ενός κατά τα άλλα αφιλόξενου περιβάλλοντος (αλμυρό νερό, απόκρημνες ακτές με βάθη 30μ.-70μ., έντονες καιρικές συνθήκες, υψηλή ηλιοφάνεια και έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες), για να επιτύχουμε οικονομικά αποτελέσματα, αποτελεί παράδειγμα εναλλακτικής επιχειρηματικής δραστηριοποίησης από αυτές που συνηθίζονται στα παραθαλάσσια μέρη. Συνοψίζοντας, το μοντέλο της οικονομικής αξιοποίησης νέων περιοχών, παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος, μπορεί να δώσει μια νέα διέξοδο στην επιχειρηματικότητα της Μεσογείου που σήμερα εγκλωβίζεται σε όλες τις περιβάλλουσες χώρες, σε ένα στενό μέτωπο λίγων εκατοντάδων μέτρων από τις ακτές της. Ποιες άλλες δραστηριότητες αναπτύσσετε στο πλαίσιο της ΕΚΕ;

Πάνω από το 85% της παραγωγής του ομίλου κατευθύνεται στις αγορές του εξωτερικού, με αποτέλεσμα να συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων εξαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου των τροφίμων

Από την ίδρυσή της, η Νηρεύς είναι σταθερά προσανατολισμένη στην αξία της επιχειρηματικής ανάπτυξης με σεβασμό στην εταιρική διακυβέρνηση, στις ηθικές αξίες, στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Ο όμιλός μας υποστηρίζει με συνέπεια επί σειρά ετών διεθνείς εθελοντικές πρωτοβουλίες, όπως το Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ, προσυπογράφοντας τις δέκα Αρχές του. Επιπλέον σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δράσεις με βασικούς πυλώνες τον άνθρωπο, το περιβάλλον, την απασχόληση και τον εθελοντισμό. Επενδύουμε συνεχώς στην εκπαίδευση των ανθρώπων μας, είτε στο επιστημονικό πεδίο είτε σε τεχνικά θέματα. Η διαρκής βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων και η πρόληψη της ρύπανσης αποτελούν μία ακόμη διαχρονική δέσμευση του Ομίλου Νηρεύς. Για τον σκοπό αυτόν εφαρμόζουμε ένα συνεχώς εξελισσόμενο Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης για το σύνολο των δραστηριοτήτων του, του περιβάλλοντος, της εργασιακής υγείας και της ασφάλειας των λειτουργιών. Δημιουργούμε αξία στις τοπικές κοινωνίες, τόσο άμεσα, προσφέροντας εργασία σε πάρα πολλές οικογένειες και μάλιστα σε ακριτικές περιοχές της χώρας, όπως τα νησιά και η παραμεθόριος, όσο και έμμεσα, με την επιλογή τοπικών προμηθευτών σε αρκετά είδη. Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω ότι η Νηρεύς είναι η πρώτη εταιρεία μεσογειακής ιχθυοκαλλιέργειας που συνέταξε για τη διετία 2014-2015 Απολογισμό Κοινωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης, σύμφωνα με τις διεθνείς Κατευθυντήριες Οδηγίες Σύνταξης Απολογισμών Βιωσιμότητας GRI G4 και τους Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), ο οποίος είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα μας www.nireus.com. Για το 2016 η Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης θα βασιστεί στα νέα πρότυπα GRI, ενώ οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) του ΟΗΕ θα αποτελέσουν εφέτος το πλαίσιο αναφοράς για την ιεράρχηση των ουσιαστικών θεμάτων, συγκαταλέγοντάς μας μεταξύ των πρωτοπόρων εταιρειών στην ενσωμάτωση της έννοιας της Βιώσιμης Ανάπτυξης στον γενικό στρατηγικό σχεδιασμό του ομίλου. Οι πρωτοβουλίες αυτές είναι τα καταλληλότερα τεκμήρια για την ουσιαστική υπευθυνότητα και πρωτοπορία του Νηρέα στη μεσογειακή ιχθυοκαλλιέργεια.

newtimes newtimes23 23

Interview

Την πολιτική και τα επόμενα βήματα του υπουργείου Τουρισμού παρουσίασε στο Time TV η υπουργός Τουρισμού κυρία Έλενα Κουντουρά

Εξαιρετική χρονιά για τον τουρισμό διαγράφεται το 2017 Πάνω από 30 εκατομμύρια επισκέπτες αναμένονται στη χώρα μας εφέτος Συνέντευξη στη Μαργαρίτα Μανούσου

Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, προβολή νέων ελληνικών προορισμών, δημιουργία θεματικών τουριστικών προϊόντων, προσέλκυση επενδύσεων και άνοιγμα νέων αγορών είναι οι πέντε άξονες της πολιτικής ανάπτυξης του υπουργείου Τουρισμού, όπως τους παρουσίασε σε συνέντευξή της στο Τιme TV η υπουργός Τουρισμού κυρία Έλενα Κουντουρά. Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, η υπουργός Τουρισμού μιλά για το σημαντικό έργο και τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος της χώρας μας. Οι συγκεκριμένες προσπάθειες και ενέργειες ήδη αποδίδουν καρπούς, όπως επισημαίνει, προς όφελος του συνόλου της οικονομίας και της χώρας.

24 newtimes

Κυρία Κουντουρά, μιλήστε μας για την πολιτική που έχει σχεδιάσει και εφαρμόζει το υπουργείο Τουρισμού. Τι έχει αποδώσει αυτή η πολιτική μέχρι τώρα; Σχεδιάσαμε και εφαρμόζουμε μια εθνική τουριστική πολιτική η οποία, παρά το ότι έχει χαραχθεί σε βάθος τετραετίας, ήδη έχει αποδώσει και αυτό μας κάνει υπερήφανους. Κατά τον πρώτο χρόνο της πολιτικής μας αυτής, το 2015, και παρά το ότι ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά, καταφέραμε να έχουμε ρεκόρ τουριστικών αφίξεων με 26 εκατομμύρια τουρίστες και 14 δισ. έσοδα. Το 2016, με άλλες δυσκολίες και πολλούς και διαφορετικούς εξωγενείς και αστάθμητους παράγοντες, καταφέραμε με πολύ στοχευμένες δράσεις να επιτύχουμε νέο ρεκόρ αφίξεων με 28 εκατομμύρια τουρίστες. Το 2017 έχει ξεκινήσει θεαματικά και διαγράφεται

ως μια εξαιρετική χρονιά, γι’ αυτό και είμαστε πολύ ικανοποιημένοι. Οι ενδείξεις από τη συμμετοχή μας σε όλες τις μεγάλες εκθέσεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι θα έχουμε πολύ σημαντικές αφίξεις. Οι προκρατήσεις είναι ανεβασμένες και οι αυξήσεις κυμαίνονται από 15% ως 80%. Αν όλα πάνε καλά, θα ξεπεράσουμε τα 30 εκατομμύρια τουρίστες με τα αντίστοιχα έσοδα. Ένα σημαντικό σημείο αναφοράς, όπως δείχνουν τα στοιχεία, είναι ότι ο τουρισμός πολυτελείας είχε αυξηθεί σημαντικά το 2016, πάνω από 10%, και στο ίδιο προσβλέπουμε και για εφέτος. Ειδικά αναμένουμε μεγάλη αύξηση από Κίνα και ΗΠΑ. Ήδη παρατηρείται σημαντική αύξηση στις πωλήσεις αφορολογήτων του αεροδρομίου, στοιχείο το οποίο δείχνει ότι οι επισκέπτες που προέρχονται από χώρες

εκτός Σένγκεν που προσελκύσαμε δαπανούν περισσότερα χρήματα. Αυτό είναι το ζητούμενο και είναι πολύ θετικό διότι τα έσοδα από τον τουρισμό διαχέονται σε όλη την οικονομία, σε όλη τη χώρα. Όσον αφορά τώρα την πολιτική που εφαρμόζουμε, αυτή στηρίζεται σε 5 άξονες, τους εξής: • Να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος, που είναι και το ζητούμενο όλων μας • Να προβάλουμε νέους ελληνικούς προορισμούς • Να δημιουργήσουμε θεματικά τουριστικά προϊόντα που θα στηρίξουν τους δύο πρώτους άξονες και συγχρόνως θα ενισχυθούν οι τοπικές οικονομίες • Να ανοίξουμε νέες αγορές, όπως οι αγορές της Κίνας, της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής, και να στηρίξουμε τις παραδοσιακές αγορές που μπορούν να μας φέρουν

μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών υψηλότερων οικονομικών στρωμάτων • Να προσελκύσουμε επενδύσεις Όσον αφορά την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ποιες ενέργειες έγιναν και επετεύχθη ο στόχος της όποιας επιμήκυνσης διαπιστώθηκε το 2016; Όσον αφορά την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, που είναι το ζητούμενο όλων μας, η σημαντική πρόοδος που πετύχαμε το 2016 οφείλεται σημαντικά στο ότι δουλέψαμε μεθοδικά και κάναμε επαφές με μεγάλους tour operators, τους οποίους παροτρύναμε να οργανώσουν τσάρτερ νωρίτερα. Τους εξηγήσαμε ότι έχουμε όνειρο για 365 μέρες το χρόνο τουρισμό, ότι έχουμε πολύ ήλιο και πολύ καλό καιρό, αλλά και θεματικά προϊόντα. Επίσης οφείλεται στη συνεργασία που είχαμε με τις περιφέρειες, με κοινό στόχο για τουρισμό 365 μέρες το χρόνο. Μας ενδιαφέρει να εφαρμόσουμε μια εθνική περιφερειακή πολιτική και να έχουμε μια ενιαία ταυτότητα που θα προβάλλει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των δήμων και των περιφερειών, οι οποίοι είναι σε συνεργασία. Πρόσφατα είχαμε μια πο-

Μόλις τα δημοσιονομικά μάς το επιτρέψουν, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ελαφρύνουμε τον τουριστικό κλάδο. Δυστυχώς όμως αυτή τη στιγμή το υπουργείο Οικονομίας έχει πει ότι δεν μπορεί να κάνει καμιά ελάφρυνση

λύ εποικοδομητική συνάντηση εδώ στο υπουργείο και σχεδιάσαμε πώς θα συνδυάσουμε την τουριστική αναπτυξιακή πολιτική μας, δεδομένου ότι εμείς εγκρίνουμε και τα προγράμματα μέσω του ΕΟΤ, που είναι εποπτευόμενος φορέας, αρμόδιος για την προβολή και την προώθηση της Ελλάδας. Ο ΕΟΤ ακολουθώντας τη δική μας πολιτική εγκρίνει και τα αναπτυξιακά προγράμματα της προβολής των περιφερειών. Εδώ πρέπει να πω ότι τα δύο τελευταία χρόνια είχαμε μια πολύ καλή συνεργασία με όλα τα συναρμόδια υπουργεία για την προβολή όλων των προγραμμάτων με τις περιφέρειες και τα εμπορικά επιμελητήρια και πιστεύω ότι είναι αυτή η συνεργασία που έχει φέρει τα εξαιρετικά αποτελέσματα των τριών τελευταίων ετών. Ειδικότερα το 2016 η τουριστική περίοδος ξεκίνησε νωρίτερα με αποτέλεσμα τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο αλλά και Δεκέμβριο να σημειωθούν για πρώτη φορά υψηλοί ρυθμοί πληρότητας σε σχέση με παρελθόντα έτη. Για τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο, Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο τα νούμερα αφίξεων είναι διψήφια με πολύ σημαντικές πληρότητες. Η θετική αυτή εξέλιξη έχει οδηγήσει και σε αύξηση του αριθμού θέσεων εργασίας. Η ΕΡΓΑΝΗ ανακοίνωσε ρεκόρ προσλήψεων από το 2001, αναφερόμενη σε 215.000 νέες θέσεις. Αυτές οι θέσεις, οι οποίες είναι κατά 60% μόνιμες, οφείλονται κατά 70% στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Είναι σαφές ότι ο τουρισμός είναι πολύ σημαντικός για την οικονομία της χώρας μας. Είναι το 20% του ΑΕΠ, είναι πάνω από 1 εκατ. άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας και σήμερα δημιουργούνται θέσεις εργασίας για τα παιδιά μας. Είναι πολύ σημαντικό να δημιουργούμε ανάπτυξη. Σε σχέση με τον θεματικό τουρισμό και όσον αφορά συγκεκριμένους τομείς, όπως ο συνεδριακός τουρισμός, ο ιατρικός, η κρουαζιέρα, υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα; Το κεφάλαιο θεματικός τουρισμός είχε μείνει ουσιαστικά αναξιοποίητο στην Ελλάδα. Είχαν γίνει συμφωνίες, αλλά ποτέ δεν είχαν ενεργοποιηθεί οι επιτροπές ούτε είχαν τεθεί στόχοι ούτε είχε αποφασιστεί μια στρατηγική. Εμείς ενεργοποιήσαμε την επιτροπή θρησκευτικού τουρισμού. Με τις εκκλησίες κάναμε πάνω από οκτώ συναντήσεις, βάλαμε στόχους, δημιουργήσαμε τα τουριστικά «προϊόντα», όπως είναι «τα βήματα του Αποστόλου Παύλου», επισκέψεις σε μοναστήρια και σε βυζαντινές εκκλησίες και σχεδιάσαμε τη στρατηγική για το πώς θα προβάλουμε το θρησκευτικό τουρισμό. Ξέρουμε ποιοι είναι αυτοί που ενδιαφέρονται, ποιες είναι οι χώρες στις οποίες θα προnewtimes 25

Interview βληθούν τα προϊόντα, ποιοι είναι οι tour operators που δουλεύουν αποκλειστικά με θρησκευτικό τουρισμό. Υπάρχει πρόγραμμα και είναι βέβαιον ότι θα φέρει αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτών των ενεργειών μας εντάσσεται και η διοργάνωση φόρουμ το 2016 για τον εορτασμό των 1.000 χρόνων χριστιανικής ιστορίας, στο οποίο, εκτός από την Αρχιεπισκοπή και τις Εκκλησίες Κρήτης και Δωδεκανήσου, συμμετείχε και κλιμάκιο από τη Ρωσία. Με την ίδια λογική διαχειριστήκαμε και τον ιατρικό τουρισμό, για τον οποίο βρήκαμε ένα προσχέδιο που υπήρχε με πολλά όμως ελλείμματα και κενά. Από μας απαιτήθηκε να γίνουν πολλές κινήσεις σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας και το υπουργείο Περιβάλλοντος διότι ο τουρισμός υγείας έχει να κάνει και με τα ιαματικά λουτρά. Έχουμε 700 ιαματικές πηγές, για την άδεια και λειτουργία των οποίων έπρεπε να γίνουν πολλές ρυθμίσεις διότι υπήρχαν προβλήματα νομοθεσίας, διατάγματα που καταργούσαν προηγούμενους νόμους που αυτοί μπορεί να αφορούσαν άλλα υπουργεία κοκ. Για όλη αυτή τη διαδικασία χρειάστηκε πολύς χρόνος. Προωθούμε επίσης τον συνεδριακό και τον αθλητικό τουρισμό, όπου γενικά πάμε πολύ καλά. Όσον αφορά την προσέλκυση επενδύσεων; Το 2015 είχαμε το 1/3 των φακέλων για επενδύσεις σε σχέση με το 2016 που είχαμε 142 νέους φακέλους για τετράαστερα και πεντάστερα ξενοδοχεία. Από αυτούς τους φακέλους το 30%-40% αφο-

ρά επενδύσεις σε υφιστάμενα ξενοδοχεία που ήδη λειτουργούν και θέλουν να κάνουν επενδύσεις/ανακαινίσεις για να βελτιώσουν το προϊόν και να αυξήσουν τις κλίνες ώστε να ξεπεράσουν τις 300. Το υπόλοιπο ποσοστό αφορά νέα ξενοδοχεία τετράστερα - πεντάστερα που είτε έχουν ήδη αδειοδοτηθεί είτε βρίσκονται σε εξέλιξη αδειοδότησης. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι το 50% της αξίας των επενδυτικών προτάσεων που έχουν υποβληθεί στο πλαίσιο του αναπτυξιακού νόμου αφορά ξενοδοχειακές επιχειρήσεις Όλη αυτή την περίοδο έχουμε προωθήσει νομοθεσία για να λύσουμε προβλήματα καθημερινότητας και έχουμε κάνει πολλά σημαντικά βήματα για να ξεπεράσουμε παθογένειες που βρήκαμε και γραφειοκρατικά εμπόδια που καθυστερούν τις επενδύσεις. Βασική επιδίωξή μας είναι η απλοποίηση των διαδικασιών ώστε να έχουν την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές. Όλη αυτή η έκρηξη επενδύσεων πάντως που ξεκίνησε από το 2016 θα φέρει περισσότερα χρήματα στην οικονομία και περισσότερες θέσεις εργασίας. Ο τουρισμός από τη φύση του απαιτεί συνεχώς επενδύσεις για να παραμένει ανταγωνιστικός ως προϊόν και για να ικανοποιεί τις ανάγκες των επισκεπτών. Πώς μπορεί να δημιουργηθεί ένα πιο φιλικό φορολογικό κλίμα ώστε και να τονωθούν οι επενδύσεις υπαρχουσών μονάδων και να έρθουν καινούργιες και επίσης να πραγματοποιούνται το συντομότερο δυνατόν. Είναι βέβαια κυρίως θέμα υπουργείου Οικονομίας αυτό,

Η υπουργός Τουρισμού κυρία Ελενα Κουντουρά με τη δημοσιογράφο του TIME TV κυρία Μαργαρίτα Μανούσου

26 newtimes

Στον τομέα των επενδύσεων αξίζει να σημειωθεί ότι το 50% της αξίας των επενδυτικών προτάσεων που έχουν υποβληθεί στο πλαίσιο του αναπτυξιακού νόμου αφορά ξενοδοχειακές επιχειρήσεις

ωστόσο θα θέλαμε και την άποψή σας. Ο τουρισμός επηρεάζεται από τις συνέπειες πολλών καταστάσεων. Προσελκύ-

οντας επενδύσεις θέλουμε να προστατεύσουμε αυτούς που επενδύουν στον τουρισμό στην Ελλάδα την παρούσα χρονική στιγμή, που αντιμετωπίζουμε τόσο μεγάλα οικονομικά προβλήματα, με την οικονομία να έχει καταρρεύσει, με τα δύσκολα μέτρα λιτότητας και τη φορολογία σε όλους τους κλάδους. Έτσι, μόλις τα δημοσιονομικά μάς το επιτρέψουν, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ελαφρύνουμε τον κλάδο αυτόν. Δυστυχώς όμως αυτή τη στιγμή το υπουργείο Οικονομίας έχει πει ότι δεν μπορεί να κάνει καμία ελάφρυνση. Μας έχει διαβεβαιώσει όμως ότι ο τουρισμός θα είναι ο πρώτος τομέας που θα ελαφρυνθεί. Τι γίνεται με τους δορυφόρους λογαριασμούς; Είναι ο μόνος τρόπος να δούμε πραγματικά τι ισχύει με τα έσοδα από τον τουρισμό και τη διάχυσή τους σε όλη την οικονομία. Οι δορυφόροι λογαριασμοί έχουν να κάνουν με τη συλλογή όλων των στοιχείων των εσόδων μας από διαφορετικές πηγές. Είναι ένα θέμα που είχε εξαγγελθεί πολλές φορές αλλά μέχρι σήμερα δεν είχε υλοποιηθεί. Τι είναι όμως οι δορυφόροι λογαριασμοί; Είναι ένα εργαλείο που μαζεύει στοιχεία από πολλές διαφορετικές επίσημες πηγές, όπως πύλες εισόδου, ΕΛΣΤΑΤ, εμπορική κατανάλωση, συγκοινωνιακή κατανάλωση, τουριστικό ταξιδιωτικό ισοζύγιο. Τα στοιχεία αυτά συγκεντρώνονται σε συνεργασία με τους ελληνικούς επίσημους φορείς, όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, τα αεροδρόμια, οι ανεξάρτητες αρχές πτήσεων, οι ανεξάρτητες αρχές καταναλωτών. Η Ελλάδα δεν είχε ποτέ δορυφόρους λογαριασμούς, έτσι δεν υπήρχε σύγκλιση των θέσεων των φορέων. Υπάρχουν μεθοδολογίες και στατιστικές που μερικές φορές έχουν λάθη. Το 2016 υπήρχαν αποκλίσεις από τα διεθνή στοιχεία. Αυτό προκάλεσε το ενδιαφέρον του ΠΟΤΗΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού μέλος των Ηνωμένων Εθνών) και άλλων επίσημων στατιστικών υπηρεσιών του εξωτερικού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ΠΟΤ (Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού) μας έδωσαν εμπειρογνώμονες και τη βοήθεια της SRSS (Structural Reform Support Service) και έτσι σε συνεργασία μαζί τους δημιουργήσαμε τους δορυφόρους λογαριασμούς, γεγονός το οποίο είχα εξαγγείλει το 2016 εκφράζοντας τότε την ελπίδα ότι ως τον Ιούνιο του 2017 θα είναι έτοιμο και τελικά είναι. Όλη αυτή η προσπάθεια που έγινε παρουσιάστηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος και από τον Ιούλιο θα μπορούν να λειτουργήσουν δίνοντάς μας αξιόπιστα στοιχεία, τα οποία θα συνάδουν και με όλα τα διεθνή στοιχεία.

Μόλυβος Λέσβος

Αυτό είναι πολύ σημαντικό, ειδικά για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων διότι συχνά υπάρχει λάθος εικόνα. Πολλοί θεωρούν ότι τουρισμός σημαίνει μόνο λεφτά για τον ξενοδόχο. Τα τουριστικά έσοδα, όπως μας έχουν ενημερώσει και οι εμπειρογνώμονες, είναι όλα τα έσοδα από όλη την κατανάλωση ενός επισκέπτη ο οποίος θα μείνει στη χώρα για 24 ώρες. Από τη στιγμή που θα μπει στη χώρα, τα χρήματα που θα ξοδέψει για να κινηθεί, να ψωνίσει, να φάει ή για ό,τι άλλο θελήσει να κάνει, είναι τουριστικά έσοδα. Πώς μπορεί η κωδικοποίηση της νομοθεσίας να ενισχύσει το τουριστικό προϊόν; Είμαι πρώτα από όλα πολύ ευχαριστημένη που ολοκληρώθηκε η κωδικοποίηση της τουριστικής νομοθεσίας. Είναι μια σπουδαία δουλειά που έγινε και είναι παρακαταθήκη για τον ελληνικό τουρισμό αλλά και για τη νομοθεσία μας. Νομοθεσία 100 ετών τέθηκε σε ένα κείμενο και έτσι πολίτες, εργαζόμενοι, υπηρεσιακοί, όλοι όσοι ασχολούνται με τον κλάδο γνωρίζουν πια ψηφιακά τι ακριβώς ισχύει σήμερα. Στην κωδικοποίηση αυτή

κατά τους επόμενους μήνες θα συμπεριληφθούν και κάποια καινούργια σημεία που αφορούν πάλι κάποιες απλουστεύσεις, απλοποιήσεις και λειτουργικές διατάξεις για τον τομέα του τουρισμού και τα εστιατόρια. Ποιοι είναι οι στόχοι σας για τον τομέα της τουριστικής εκπαίδευσης; Δυστυχώς το 2013 καταργήθηκε ο ΟΤΕΚ, το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που είχε όλη την τουριστική εκπαίδευση. Κατά την άποψή μου αδικαιολόγητα καταργήθηκε. Έκλεισε και η Σχολή των Ξεναγών το 2010, έκλεισαν και τα ΕΠΑΣ και έμειναν μόνο 8 ΙΕΚ και δύο επαγγελματικές σχολές, της Ρόδου και της Κρήτης, που ήρθαν στο υπουργείο πολύ υποβαθμισμένες. Εμείς λοιπόν πήραμε όλο το νομικό πλαίσιο, δημιουργήσαμε μια επιτροπή καθηγητών, ζητήσαμε από όλες τις πολιτικές παρατάξεις να δώσουν τις προτάσεις τους, καθώς επίσης από επιστήμονες και από το υπουργείο Παιδείας, παρ’ όλο που αυτό είναι μια καθαρά δική μας δραστηριότητα, δεδομένου ότι οι τουριστικές σχολές ανήκουν στο υπουργείο Τουρισμού. Στόχος μας είναι να καταρτίσουμε ένα ολοκλη-

ρωμένο νομικό πλαίσιο. Επίσης θέλουμε να ανοίξουμε και τη Σχολή Ξεναγών, γεγονός που πιστεύω ότι μπορεί να γίνει τον Σεπτέμβριο του 2017 σε άμεση συνεργασία με την Ένωση Ξεναγών, γιατί η πατρίδα μας είναι ανοιχτό μουσείο και χρειαζόμαστε τους επαγγελματίες για να μπορούν να προβάλλουν σωστά τα μνημεία μας και όλο τον πολιτιστικό και πολιτισμικό πλούτο που έχουμε. Πώς σκοπεύετε να ενισχύσετε το τουριστικό προϊόν σήμερα; Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε την τουριστική μας πολιτική με δύο τρόπους: από τη μια με συμφωνίες τις οποίες, όπως είπαμε, κάναμε με τους tour operators και από την άλλη με τις εξαιρετικές συμφωνίες που συνήψαμε με αεροπορικές εταιρείες. Το 2015, για παράδειγμα, προσπαθήσαμε να ενδυναμώσουμε την αγορά της Ελλάδας από την Αμερική με τη βοήθεια της Ομογένειας και της Εκκλησίας. Έτσι το 2016 καταφέραμε να φέρουμε από την Αμερική εκτός από τις Delta και United και την American και αυτόματα αυξήσαμε πάνω από 300.000 τους επισκέπτες από Αμερική. Επίσης είχαμε μια καλή εξέλιξη και

με την Emirates, στην οποία υποβάλαμε αίτημα που έγινε αποδεκτό, με αποτέλεσμα να συνδέεται σήμερα η Ελλάδα με Ντουμπάι και Νέα Υόρκη όλον τον χρόνο. Η κυβέρνηση έχει διαπραγματευθεί επίσης με την Κίνα αλλά και με την Ινδία για να υπάρξουν πτήσεις απευθείας ώστε να αυξήσουμε το τουριστικό μας μερίδιο. Το τελευταίο και πιο σημαντικό είναι βέβαια η προβολή και προώθηση. Ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού έχει κάνει εξαιρετική δουλειά, έχουμε πολύ δυναμική παρουσία σε εκθέσεις, σε social media, σε μεικτή διαφήμιση. Ένα άλλο μεγάλο κέρδος για την Ελλάδα θα είναι η δυναμική παρουσία μας στο συμβούλιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, που θα επιτευχθεί εφόσον εκλεγεί η υποψηφιότητά μας. Συγκεκριμένα, σε συνεννόηση με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιά, υποβάλαμε αίτημα για μια θέση στο συμβούλιο του ΠΟΤ και έχει ανακοινωθεί η υποψηφιότητά μας. Τη θέση αυτή, εφόσον λάβουμε τη σχετική έγκριση, θα αναλάβει ο μέχρι πρότινος γενικός γραμματέας του ΕΟΤ ο κ. Δ. Τρυφωνόπουλος. Γενικώς έχουμε διεθνή παρουσία, μεγάλη προβολή και δουλεύουμε πολύ σκληρά γι’ αυτό. newtimes 27

Interview Τι πρέπει να γίνει για τον ελληνικό τουρισμό επισημαίνει μιλώντας στο Time TV ο κ. Φώτης Κοκοτός, διευθύνων σύμβουλος της Elounda Real Estate Development και μέλος της διοίκησης του Elounda HotelS & Resorts

Η στρατηγική ανάπτυξης του τουρισμού δεν μπορεί να βασίζεται σε συγκυρίες

Ο τουρισμός έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ανάπτυξη στην περιφέρεια, με την προϋπόθεση να προσφέρεται η ευκαιρία σε κάθε επενδυτή να επιχειρεί και να μην του κλείνει η πολιτεία τις πόρτες, όπως έχει γίνει πολλές φορές Συνέντευξη στη Μαργαρίτα Μανούσου

Ο κ. Φώτης Κοκοτός, διευθύνων σύμβουλος της Elounda Real Estate Development και μέλος της διοίκησης της Elounda Hotels & Resorts S.A., καταθέτει στο TimeTV τις απόψεις του για τον ελληνικό τουρισμό και το εγχώριο τουριστικό προϊόν. Μιλά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες του κλάδου και οι εν δυνάμει επενδυτές. Άλλωστε τα τρία ξενοδοχεία που εκπροσωπεί είναι εκείνα που τοποθέτησαν στον τουριστικό χάρτη την Ελούντα ως προορισμό τουρισμού πολυτελείας ενισχύοντας σημαντικά και το προφίλ της Ελλάδας σε αυτόν τον τομέα. Στη συνέντευξη αυτή, η οποία δημοσιεύεται ακολούθως, ο κ. Φώτης Κοκοτός μίλησε για τη μεγάλη αξία του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και για την ανάγκη η Πολιτεία να μην κλείνει την πόρτα σε επιχειρηματίες που θέλουν να δημιουργήσουν.

28 newtimes

Κύριε Κοκοτέ, για την τουριστική περίοδο 2017 έχει αναφερθεί ότι περιμένουμε μεγάλο αριθμό αφίξεων. Ποια είναι η εικόνα που εσείς έχετε κυρίως όσον αφορά τα έσοδα, γιατί τελικά εκεί είναι και η ουσία. Κατ’ αρχήν ευχαριστώ για την πρόσκληση. Για να βάλουμε όμως τα πράγματα στη θέση τους, πρέπει να πούμε ότι η δική μας επιχείρηση δεν είναι πολύ μεγάλη ούτε εγώ είμαι πολύ σπουδαίος. Είμαστε

σχετικά μικροί και αν το δείτε στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποιημένης δραστηριότητας, όπως είναι ο τουρισμός, εμείς, οι ελληνικές επιχειρήσεις είμαστε μικρές. Δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να συγκριθούμε με τους κολοσσούς του κλάδου, τις πολυεθνικές, με τις οποίες θα θέλαμε να συνεργαστούμε καθώς η όποια συνεργασία έχουμε μέχρι τώρα είναι μικρή. Τα οικονομικά αποτελέσματα που βγάζουμε εμείς, οι υποτιθέμενα μεγάλες

ελληνικές επιχειρήσεις, είναι μικρά. Είναι γεγονός ότι η δική μας επιχείρηση έχει καλό όνομα, έχουμε δημιουργήσει ένα πολύ ισχυρό brand, το Elounda, ωστόσο είναι ένα πολύ μικρό υποσύνολο όχι μόνο του παγκόσμιου, αλλά και του ελληνικού τουρισμού. Με αυτή την έννοια τα δικά μας αποτελέσματα δεν αντικατοπτρίζουν το σύνολο. Ιστορικά μάλιστα και με βεβαιότητα μπορώ να σας πω ότι τα δικά μας νούμερα συνήθως διαφέρουν από

τα συνολικά. Πέρυσι, για παράδειγμα, εμείς είδαμε μια διψήφια αύξηση, αλλά η Κρήτη, τουλάχιστον η ανατολική, είχε σημαντική μείωση και σε όρους αφίξεων και σε όρους εσόδων. Εγώ μιλάω κυρίως για τα έσοδα και αποφεύγω να μιλάω για διανυκτερεύσεις και αφίξεις. Επιχειρηματίες είμαστε και στο τέλος τα έσοδα είναι αυτά που μένουν. Όπως όμως έχει πει ο ΣΕΤΕ και το ίδιο θα έλεγα και εγώ, στο πεδίο των εσόδων δεν πρέπει να περιμένουμε πολύ μεγάλες διαφορές. Υπάρχουν διεθνείς τάσεις, όπως η πτώση της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε μείωση της διάρκειας διαμονής και σε μείωση της οικονομικής δυνατότητας του εκάστοτε επισκέπτη. Έτσι λοιπόν βλέπουμε ότι αυτή η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη δεν προβλέπεται εφέτος να αυξηθεί δραματικά και ίσως να σημειωθεί και το αντίθετο. Οπότε με την αύξηση απλώς των αφίξεων, όπως έγινε και πέρυσι, δεν θα καταφέρουμε να αυξήσουμε σημαντικά τα έσοδα. Σε ποιους παράγοντες πιστεύετε ότι οφείλεται η στροφή προς το ελληνικό τουριστικό προϊόν και πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτή τη στροφή αποτελεσματικά; Η στρατηγική δεν μπορεί να βασίζεται σε συγκυρίες. Η ζήτηση στον τουρισμό παγκοσμίως παρουσιάζει σταθερά μια αύξηση, εμείς όμως δεν έχουμε καταφέρει ως σήμερα αυτή τη σταθερή αύξηση να τη μετουσιώσουμε σε αύξηση εσόδων. Έχουμε καταφέρει να προσελκύουμε επισκέπτες συχνά συγκυριακά. Για παράδειγμα, η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στη Βουλγαρία έχει οδηγήσει σε μια τεράστια αύξηση των αφίξεων στη χώρα μας και των διελεύσεων από τα δικά μας σύνορα. Οι αφίξεις αυτές έχουν ξεπεράσει το 1 εκατ., όπως και οι αφίξεις από τη Ρουμανία. Οι Ρώσοι επισκέπτες όμως, οι οποίοι ήταν μόνο 600.000 το 2016, έχουν πολύ μεγαλύτερη κατά κεφαλήν δαπάνη. Αυτό το λέω για να συνειδητοποιήσει ο κόσμος ότι υπάρχουν αγορές οι οποίες με όρους αφίξεων είναι πολύ μεγάλες, αλλά όταν κοιτάμε τις εισπράξεις διαπιστώνουμε ότι η αγορά της Ρωσίας είναι αρκετά πιο σημαντική, έστω και αν δεν είναι σε απόλυτο μέγεθος η μεγαλύτερη. Οι Κινέζοι επίσης έχουν πάρα πολύ υψηλή κατά κεφαλήν δαπάνη, αλλά πολύ λίγες αφίξεις. Η ουσία είναι να κοιτάμε πιο σφαιρικά και να μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε τα νούμερα. Βλέπουμε ότι υπάρχουν αυτές οι θετικές συγκυρίες, όπως είναι η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης κάποιων γειτόνων μας αλλά και τα προβλήματα στη γύρω περιοχή, τα οποία αποτρέπουν πολλούς επισκέπτες να πηγαίνουν στους ανταγωνιστές μας. Αυτές

Δεν θα τολμούσα ποτέ να πω ότι ο πελάτης μου πρέπει να είναι ποιοτικός. Ποιοτικός πρέπει να είμαι εγώ, ποιοτικές πρέπει να είναι οι δικές μου υπηρεσίες, ποιοτικοί πρέπει να είμαστε εμείς που προσφέρουμε

λοιπόν οι συγκυρίες δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα συνεχιστούν διά παντός ούτε και μπορούμε να βασίζουμε εμείς την όποια στρατηγική μας μόνο στο γεγονός ότι κάποιοι άλλοι θα έχουν προβλήματα. Προφανώς εμείς πρέπει να έχουμε ανεξάρτητη στρατηγική η οποία θα αφορά την προσέλκυση του αναμενόμενου επισκέπτη κάτω από κανονικές συνθήκες, του επισκέπτη εκείνου που ούτως ή άλλως θα έκανε διακοπές, εκείνου που ούτως ή άλλως θα ερχόταν στην περιοχή ή εξετάζει την περιοχή. Αυτούς τους επισκέπτες πρέπει να προσπαθήσουμε να προσελκύσουμε. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε το προϊόν μας. Κατά την άποψή μου, όπως και πολλών άλλων σαν κι εμένα, στην Ελλάδα είμαστε τουριστικά υπανάπτυκτοι και δεν εκμεταλλευόμαστε, παρά μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό, τις δυνατότητές μας τουριστικά. Στον ΣΕΤΕ, αυτή είναι και η δουλειά μας, εκπονούμε μελέτες και εξηγούμε στην ελληνική πολιτεία ποια είναι τα λάθη και τι πρέπει να γίνει. Ποιες κινήσεις και δράσεις θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να παίξουν έναν καθοριστικό ρόλο στην πορεία του τουριστικού προϊόντος και ποιες κρίνετε ότι είναι οι σημαντικότερες; Προβολή και αδειοδοτήσεις: Τα μεγάλα προβλήματα του ελληνικού τουρισμού δεν είναι αρμοδιότητας του υπουργείου Τουρισμού. Τα μεγάλα μας προβλήματα

είναι συνήθως ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη χορήγηση διαβατηρίων ή βίζας και βέβαια ζητήματα επενδύσεων, γενικώς χρηματοπιστωτικού περιβάλλοντος, επιτοκίων, πρόσβασης σε ρευστότητα κοκ. Είναι ζητήματα των υπουργείων Μεταφορών, Υποδομών, Εξωτερικών και Οικονομικών και όχι του υπουργείου Τουρισμού. Το υπουργείο Τουρισμού κάνει δύο πράγματα, εκ των οποίων το ένα δεν πιστεύουμε ότι το κάνει πολύ καλά και αναφέρομαι στο ζήτημα της προώθησης του τουρισμού με τον ΕΟΤ. Για τον λόγο αυτόν δημιουργήσαμε τη Μarketing Greece A.E. (σ.σ.: εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα) για να πληρώνουμε με δικά μας χρήματα ώστε να γίνονται τα πράγματα που δεν κάνει ο ΕΟΤ με 20πλάσιο budget από το δικό μας. Το υπουργείο Τουρισμού επίσης ασχολείται με την αδειοδότηση, τομέα στον οποίο πρέπει να γίνει πάρα πολλή δουλειά. Θα μπορούσαμε βέβαια με σχετικά απλές κινήσεις να μειώναμε δραστικά τη γραφειοκρατία, αυτό όμως θα μείωνε την ανάγκη για πάρα πολλούς δημοσίους υπαλλήλους και πάρα πολλές σφραγίδες και υπογραφές. Το κράτος ανθίσταται γενικώς σε οτιδήποτε απλουστεύει τις διαδικασίες και άρα μειώνει την ανάγκη να υπάρχουν αργομισθίες και υπάλληλοι οι οποίοι απλώς μεταφέρουν χαρτιά. Εμείς έχουμε αυτή τη στιγμή μια έγκριση η οποία έχει γίνει μπαλάκι του ping pong μεταξύ δύο υπουργείων. Η επικοινωνία δεν γίνεται ηλεκτρονικά, δεν είναι κάπου newtimes 29

Interview ουργήσαμε εκ του μηδενός έναν προορισμό. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί σε πάμπολλα σημεία της Ελλάδας όπου υπάρχουν κατσάβραχα, ακόμη και αν δεν υπάρχει νερό, όπως η Ελούντα, η οποία ήταν από τους πιο άνυδρους τόπους της Κρήτης. Ο πατέρας μου, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κρήτη, θυμάται τους ζητιάνους να λένε στο Ηράκλειο, όπου ζούσε, ότι έρχονται από την Ελούντα για να τους λυπηθούν. Τόσο φτωχός ήταν ο τόπος. Ο τουρισμός έχει τις δυνατότητες να βγάλει στην επιφάνεια τέτοια μέρη, να τα αναδείξει και να δημιουργήσει ανάπτυξη στην περιφέρεια, με την προϋπόθεση να δίνεται η ευκαιρία σε κάθε επενδυτή να επιχειρεί και να μην του κλείνει η πολιτεία τις πόρτες, όπως έχει γίνει πολλές φορές.

δημόσια, δεν είναι στο Διαδίκτυο και έτσι πρέπει ένας φάκελος να πηγαινοέρχεται υπηρεσιακά για μήνες. Εμείς αυτή την κατάσταση τη ζούμε δεκαετίες τώρα.

Ο πελάτης από την άλλη πλευρά πρέπει να έχει τη σωστή πληροφόρηση για το τι είμαστε, ποιοι είμαστε, τι προσφέρουμε, πόσο κάνει αυτό που παρέχουμε.

Όσον αφορά τον ποιοτικό τουρισμό, όταν λέμε ποιοτικό τουρισμό εννοούμε επισκέπτες από υψηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, πώς μπορούμε να προσελκύσουμε καλύτερα τέτοιες ομάδες; H άποψή σας είναι χρήσιμη, δεδομένου ότι τα δικά σας ξενοδοχεία απευθύνονται στον τουρισμό πολυτελείας. Ποιοτικές είναι οι υπηρεσίες, όχι οι πελάτες. Εμείς απευθυνόμαστε στον τουρισμό πολυτελείας, αυτό κάναμε πάντα, αυτό συνεχίζουμε να κάνουμε. Δεν θα τολμούσα ποτέ να πω ότι ο πελάτης μου πρέπει να είναι ποιοτικός. Ποιοτικός πρέπει να είμαι εγώ. Ποιοτικές πρέπει να είναι οι δικές μου υπηρεσίες, ποιοτικοί πρέπει να είμαστε εμείς που προσφέρουμε. Δηλαδή μου ακούγεται σχεδόν ρατσιστικό να προσπαθώ εγώ να επιβάλω στον άλλον τις δικές μου προτιμήσεις για το πώς θα ξοδεύει τα δικά του λεφτά. Ποιοτικό προϊόν είναι εκείνο που αξίζει το κόστος του και όταν έρχεται ο επισκέπτης το πληρώνει ευχαρίστως. Τότε, και χωρίς απαραίτητα να είναι ακριβό, το προϊόν είναι ποιοτικό, όταν δηλαδή αξίζει τα λεφτά του. Μπορεί κάλλιστα να είσαι μονάδα δύο αστέρων, αλλά να είσαι αυθεντικός, να χαμογελάς, να μιλάς τις γλώσσες σου, να σερβίρεις όμορφα, να έχεις εμπειρίες και τελικά ο επισκέπτης να φεύγει με την αίσθηση ότι πλήρωσε και λίγα για τις πολύ καλές υπηρεσίες που πήρε. Οπότε τελικά αυτό που εγώ αντιλαμβάνομαι ως ποιότητα έχει να κάνει μόνο με το προϊόν μας.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα, που ενδιαφέρει πολύ όλους μας σήμερα, είναι το πως θα μπορούσε ο τουρισμός να γίνει ο καταλύτης που θα δώσει ώθηση στην ελληνική οικονομία ώστε να πάρει ξανά μπροστά. Ο τουρισμός άλλωστε συνδέεται, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, με όλους τους τομείς της οικονομίας. Ναι, όντως ισχύει αυτό και εμείς ως ΣΕΤΕ έχουμε προσπαθήσει να το αποδείξουμε αυτό δείχνοντας την επιρροή που έχει ο τουρισμός στους διάφορους τομείς της οικονομίας, ακόμη και σε θέματα ενημέρωσης, όπως για παράδειγμα κατά πόσον τα εισοδήματα που φέρνει ο τουρισμός μένουν στη χώρα. Ένας μύθος, που ακόμη και ο Πρωθυπουργός έχει ξεστομίσει, είναι ότι φεύγουν τα λεφτά και δεν μένουν στη χώρα και υπάρχουν διάφορες ανακρίβειες που κυκλοφορούν και είναι διάσπαρτες στην ελληνική κοινωνία. Άνθρωποι που δεν διαβάζουν τα στοιχεία και δεν γνωρίζουν, τις αναπαραγάγουν. Ένα μέρος της δουλειάς μας είναι ακριβώς αυτό, να επιμορφώσουμε όλη την Ελλάδα στο τι είναι τουρισμός, τι προσφέρει στη χώρα και πώς μέσω του τουρισμού μπορούμε να πάμε μπροστά. Για χρόνια αυτό ήταν Γολγοθάς. Όταν ιδρύθηκε ο ΣΕΤΕ, πριν από 25 χρόνια, από τον πατέρα μου και φίλους του, η ελληνική κοινωνία έβλεπε τον τουρισμό μέσα από τη γνωστή φράση «δεν θα γίνουμε εμείς τα γκαρσόνια της Ευρώπης». Σήμερα, ύστερα από μια τόσο μεγάλη κρίση, το 86% του πληθυσμού

30 newtimes

ομολογεί ότι ο τουρισμός θα μας βγάλει από την κρίση. Αυτή η επιτυχία οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Ένας από αυτούς είναι ότι καταφέραμε να λύσουμε κάποια από τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε. Για παράδειγμα, ο καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος ο αείμνηστος – όλοι γνωρίζουμε πόσες δυσκολίες πέρασε για να φτιάξει την τεράστια επένδυση του Costa Navarino – έδειξε και απέδειξε ότι αυτό δεν πρέπει να ξανασυμβεί. Αλλά και ο καπετάν Γιάννης Καρράς και αυτός είχε πολλά προβλήματα για να φτιάξει το Πόρτο Καρράς. Αντιστοίχως παρόμοιες δυσκολίες είχαν όλοι όσοι προσπάθησαν να οραματιστούν έναν ελληνικό τουρισμό ο οποίος να είναι ποιοτικός σε παγκόσμιο επίπεδο και να είναι ανταγωνιστικός, με την έννοια της προσφοράς ποιοτικών υπηρεσιών. Παρόμοια με το Πόρτο Καρράς και το Costa Navarino η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει 10-20 τουριστικές εγκαταστάσεις. Υπάρχουν, δόξα τω Θεώ, ακτογραμμές και σημεία τέτοιας ομορφιάς που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν έστω και αν δεν είναι τα πιο όμορφα σημεία, ούτε εκείνα που είναι τα πιο δημοφιλή, όπως για παράδειγμα η Ελούντα. Η Ελούντα μπορεί να έχει μια ομορφιά που την βλέπεις, αλλά εκεί που χτίσαμε τα ξενοδοχεία ήταν κατσάβραχα, τις παραλίες τις φτιάξαμε και κανείς δεν χρειάστηκε να μας χαρίσει ή να μας ξεπουλήσει μια πολύτιμη αμμουδιά. Τότε βέβαια δεν πήγαινε κανείς ούτε για μπάνιο εκεί, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Επί της ουσίας, δεν καταλάβαμε κανένα δημόσιο χώρο, καμία δημόσια αμμουδιά όπου θα ήθελε δυνητικά να πάει ο ντόπιος να κάνει μπάνιο. Δημι-

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας για τη ζήτηση αφορά και τη διασυνδεσιμότητα. Έτσι δεν είναι; Βεβαίως, αν η Ελλάδα είναι μια χώρα διασυνδεδεμένη, αν έχει τις πτήσεις, αν είναι διαθέσιμη στον καθένα, τότε μπορούμε να δημιουργήσουμε τη ζήτηση εκ του μη όντος. Για παράδειγμα, εμείς στην Ελούντα τον Οκτώβριο έχουμε τις ίδιες υποδομές – δρόμους, αεροδρόμια, ξενοδοχεία, σκάφη – που έχουμε και τον Αύγουστο, έστω και αν δεν έχουμε τους πελάτες. Έχουμε δηλαδή ένα δυναμικό το οποίο είναι εκεί και περιμένει. Οι άνθρωποι οι ίδιοι που δουλεύουν εκεί μπορούν να σερβίρουν, αλλά έχουμε ένα σημαντικό κενό δυναμικότητας το οποίο πρέπει κάπως να γεμίσουμε. Αυτό για να το κάνουμε βασικά πρέπει να έχουμε πτήσεις και αυτές οι πτήσεις πρέπει να γεμίζουν με επιβάτες. Το πώς τώρα θα γεμίσεις με επιβάτες μια πτήση είναι μια συζήτηση που μπορεί να την κάνει κάποιος με τον κ. Ευτύχη Βασιλάκη της Aegean Airlines. Αν πεις στον κ. Βασιλάκη, που είναι και αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ, βάλε μια πτήση από οπουδήποτε, για παράδειγμα μια πτήση από τη Λισαβόνα, τον Οκτώβριο, θα σου πει εγώ μπορώ να τη βάλω την πτήση, εσύ όμως μπορείς να μου τη γεμίσεις; Πρέπει λοιπόν να βρεις πελάτες στη Λισαβόνα που θα αγοράσουν τουριστικό προϊόν για την Κρήτη ώστε να γεμίσουν ένα αεροπλάνο. Αυτό είναι η στενωπός, εκεί κολλάμε. Αν εμείς δεν έχουμε προϊόν και δεν κάνουμε marketing στη Λισαβόνα και δεν μπει το αεροπλάνο, τότε δεν θα έχουμε πελάτες τον Οκτώβριο από τη Λισαβόνα. Το ίδιο ισχύει για κάθε αεροδρόμιο σε όλον τον κόσμο. Στην ουσία δεν χρειαζόμαστε παραπάνω ξενοδοχεία για να λειτουργήσουμε τον Νοέμβριο. Το θέμα είναι εκεί που έχουμε ένα σχολάζον δυναμικό να μπορέσουμε να αυξήσουμε τις αφίξεις και τα έσοδα με τις υφιστάμενες υποδομές.

Η ισχύς εν τη ενώσει! Της Ελeνης Δημοποyλου (*)

Η Περιφέρεια Αττικής προωθεί τα θεματικά δίκτυα συνεργασίας στον τουρισμό

Με βάση τα τουριστικά χαρακτηριστικά της Αττικής, θα μπορούσαν να συσταθούν δίκτυα συνεργασίας σε μορφές τουρισμού που υπάρχει μεγάλο απόθεμα αλλά και ειδικό ενδιαφέρον και κίνητρο, όπως ο θαλάσσιος τουρισμός (ιστιοπλοΐα, γιότινγκ, καταδύσεις και θαλάσσια σπορ), ο τουρισμός πεζοπορίας, ευεξίας, πολυτελείας κτλ. Oργανωτικές προϋποθέσεις Η Διεύθυνση Τουρισμού σε συνεργασία με τον επιστημονικό σύμβουλο καθηγητή κ. Δ. Κούτουλα συνέταξε ένα οργανωτικό σχέδιο με βάση τους παρακάτω άξονες: • Η αποκλειστική ή η κύρια έμφαση των δράσεών τους εστιάζεται στον τουρισμό όλης της Αττικής και όχι μεμονωμένων χωρικών ενοτήτων που διασπούν την έννοια του δικτύου. • Έχουν ως μέλη παρόχους δραστηριοτήτων που προσφέρουν υπηρεσίες και εμπειρίες υψηλού επιπέδου με απόλυτο επαγγελματισμό και με τρόπο ενδιαφέροντα και ελκυστικό για τους επισκέπτες. • Λειτουργούν ως ένα ανοικτό δίκτυο, στο οποίο μπορούν να ενταχθούν οποιαδήποτε στιγμή και νέα μέλη που πληρούν τα κριτήρια του ανωτέρω σημείου. • Υποβάλλουν στην Περιφέρεια ένα σχέδιο δράσης για την προβολή των μελών τους, στο οποίο θα υπάρχει και ιδία οικονομική συμμετοχή (αναμένεται η εκδήλωση πρόσκλησης ενδιαφέροντος από την Περιφέρεια Αττικής). • Έχουν νομική υπόσταση και διαθέτουν ΑΦΜ, προκειμένου να μπορούν να εισπράξουν χρήματα από το Δημόσιο. Η Περιφέρεια δεν θα χρηματοδοτήσει αυτά καθεαυτά τα product clubs, αλλά το πρόγραμμα δράσεων προβολής (marketing plans) που θα υποβάλει κάθε δίκτυο συνεργασίας στο πλαίσιο ανοιχτής πρόσκλησης ενδιαφέροντος, με κριτήρια αξιολόγησης που θα θέσει για την εξασφάλιση του υψηλού επιπέδου λειτουργίας τους.

(*) H κυρία Ελένη Δημοπούλου είναι εντεταλμένη περιφερειακή σύμβουλος για τον Τουρισμό της Αττικής.

new times society

Αττική διαθέτει πληθώρα τουριστικών πόρων για άμεση αξιοποίηση και προβολή με συγκροτημένο τρόπο, γεγονός το οποίο πράττουν εδώ και χρόνια πολλοί ανταγωνιστικοί προορισμοί σε όλον τον κόσμο. Η κουλτούρα της συνεργασίας όλων των φορέων για τον ίδιο σκοπό δεν είναι προφανής στη χώρα μας, αλλά αξίζει να δοκιμαστεί προς όφελος της επιχειρηματικότητας της Αττικής. Η συστηματική συνέργεια ομοειδών επιχειρηματικών ομάδων γύρω από την τουριστική αγορά, σύμφωνα με την πρόταση της Περιφέρειας Αττικής (Π.Α.), θα αποδειχθεί ιδιαίτερα ωφέλιμη, αφού θα φέρει κοντά τις υγιείς δυνάμεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και θα εξοικονομήσει ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους. Σύμφωνα λοιπόν με το «Σχέδιο Δράσης Τουριστικής Προβολής 2016-2020», που αφορά συνολικά το marketing plan της Π.Α., προτείνεται η δημιουργία των συνεργατικών θεματικών δικτύων μεταξύ τουριστικών επιχειρήσεων και άλλων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων (με βάση το κυρίαρχο κίνητρο του επισκέπτη) ως σύγχρονο εργαλείο για την προώθηση και προβολή στο εξωτερικό ολοκληρωμένων τουριστικών προϊόντων-εμπειριών σε ειδικές αγορές μεγάλης ζήτησης και αγοραστικής δύναμης, οι οποίες ποτέ μέχρι σήμερα δεν προσεγγίστηκαν με αυτόν τον συστηματικό τρόπο. Οι αρχικές προτάσεις ετέθησαν με την ενημέρωση για τη δημιουργία των δικτύων «Πολιτιστικού Τουρισμού» και στη συνέχεια «Γαστρονομικού - Οινικού Τουρισμού» της Αττικής και θέλουμε να ελπίζουμε ότι σύντομα θα συσταθούν. Ως product clubs νοούνται μονοθεματικά και διακλαδικά δίκτυα συνεργασίας, στα οποία μετέχουν τουριστικές επιχειρήσεις, μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί και φορείς δραστηριοποιούμενοι σε διάφορους κλάδους που στοχεύουν όμως στην ίδια τουριστική αγορά (target group). Συστήνεται με πρωτοβουλία των μελών τους (όχι από την Περιφέρεια Αττικής) με σκοπό να προσελκύσουν περισσότερους πελάτες μέσα από τις ενέργειες μάρκετινγκ που θα υλοποιήσουν.

newtimes 31

Interview Εκτός από ήλιο και θάλασσα η Ελλάδα έχει και άλλα πλεονεκτήματα, τονίζει ο κ. Μανώλης Γιαννούλης, διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης giannoulis Hotels στα Χανιά

Η Ελλάδα έχει τώρα μια χρυσή ευκαιρία για τον τουρισμό της Απαραίτητη προϋπόθεση για να βρεθεί η Ελλάδα στη θέση που της αξίζει, αυτή ενός σημαντικού παγκόσμιου παίκτη στο τουριστικό γίγνεσθαι, είναι η βελτίωση των υποδομών Συνέντευξη στη Μαργαρίτα Μανούσου

Ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση των υποδομών του δημόσιου τομέα, ως βασική προϋπόθεση για την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας, δίνει ο κ. Μανώλης Γιαννούλης, διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης Giannoulis Hotels στα Χανιά, μιλώντας στο Time TV. Στη συνέντευξή του αυτή, το κείμενο της οποίας δημοσιεύουμε στο παρόν φύλλο των New Times, ο κ. Γιαννούλης τονίζει ότι η χώρα μας τώρα έχει μια χρυσή ευκαιρία, η οποία, αν αξιοποιηθεί, μπορεί να εξασφαλίσει σταθερή άνοδο του τουρισμού και για τα επόμενα χρόνια. Προς τούτο εκτιμά ότι, εκτός από τη βελτίωση των υποδομών, επιπλέον απαιτούνται στρατηγική ανάπτυξη αγορών και αξιοποίηση και άλλων τουριστικών πλεονεκτημάτων της πέραν του ήλιου και της θάλασσας. Κύριε Γιαννούλη, χαίρομαι ιδιαίτερα που είστε μαζί μας. Θα ήθελα να μου πείτε, όσον αφορά την πολλά υποσχόμενη εφετινή χρονιά, τι προσδοκάτε στην Κρήτη, που είναι και ο πρώτος προορισμός της χώρας. Τι περιμένετε ειδικότερα στα Χανιά; Η χρονιά πράγματι προβλέπεται καλή. Εμείς εξ αρχής ως Ένωση Ξενοδόχων Νομού Χανίων έχουμε πει ότι είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι και αυτό γιατί υπήρξε μια μεγάλη ροή προκρατήσεων, που φυσικά ήταν μέσα

32 newtimes

travel times

στην εκπτωτική περίοδο early booking, ενώ από την ώρα που τα early bookings έφυγαν από τη μέση, δηλαδή κυρίως από το τέλος Απριλίου, η ροή αυτή έχει μειωθεί. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα υπάρξει αύξηση αφίξεων σε όλα τα αεροδρόμια της Κρήτης και στην Ελλάδα φυσικά, αλλά θεωρώ ότι στο κομμάτι της κατανάλωσης δεν θα έχουμε κάποια διαφοροποίηση από πέρυσι. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ότι, όπως είπαμε, έχουν πάρα πολλά πακέτα κλειστεί με early bookings και επομένως οι τζίροι των ξενοδοχείων δεν θα δουν κάποια διαφοροποίηση προς τα επάνω. Ίσως τα έσοδα θα είναι τα ίδια, πιθανόν και λιγότερα, δεδομένου ότι υπάρχει μεγαλύτερος όγκος προκρατήσεων. Την ίδια στιγμή πάρα πολλά προϊόντα και υπηρεσίες είναι ήδη υπερφορολογημένα στην Ελλάδα, καθώς έχουν μεταταχθεί από ΦΠΑ 13% στο 24%, με αποτέλεσμα ο επισκέπτης να θεωρεί ότι έχουν ακριβύνει υπέρμετρα και έτσι θα είναι πολύ συγκρατημένος στις καταναλώσεις του. Μήπως τελικά αυτό καθιστά το ελληνικό τουριστικό προϊόν πιο ακριβό και την Ελλάδα ακριβή συνολικότερα; Ισχύει αυτό και η Ελλάδα έχει πέσει στους δείκτες ανταγωνιστικότητας. Άλλωστε το τουριστικό προϊόν δεν είναι μόνο τα ξενοδοχεία, είναι όλες οι υπηρεσίες και εντός

και εκτός ξενοδοχείου. Οπότε όλες αυτές οι υπηρεσίες ακριβαίνουν λόγω ΦΠΑ και λόγω διαφόρων άλλων φορολογικών παραμέτρων. Κατ’ επέκταση επηρεάζεται η ανταγωνιστικότητα του προϊόντος και φυσικά η εικόνα της χώρας που σε κάποιους μπορεί να φαίνεται σήμερα πολύ ακριβή. Όσον αφορά τη στροφή προς το ελληνικό τουριστικό προϊόν εφέτος, πού πιστεύετε ότι οφείλεται; Είναι αποτέλεσμα δικής μας πολιτικής ή οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες; Η αύξηση των αφίξεων στην Ελλάδα οφείλεται κατ’ αρχάς στην πολύ καλή δουλειά που έχουν κάνει, σε όλη την Ελλάδα, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουριστικό τομέα, ξενοδοχεία, όλων των ειδών τα καταλύματα, ταβέρνες, εστιατόρια. Εγώ το πιστεύω αυτό. Aν δούμε την Κρήτη και ιδιαίτερα τα Χανιά, θα διαπιστώσουμε ότι το επίπεδο των υπηρεσιών έχει ανέβει πολύ, παρά την αύξηση στον ΦΠΑ και σε άλλες φορολογικές παραμέτρους. Παρά τις αυξήσεις αυτές μάλιστα, προσπαθούμε όλοι να κρατήσουμε τις τιμές όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικές. Κατά συνέπεια δημιουργείται μια πολύ καλή εικόνα για την Ελλάδα. Δεν υπάρχει αμφιβολία φυσικά ότι οι εξωγενείς γεωπολιτικοί παράγοντες και συνθήκες τριγύρω μας έχουν επηρεάσει την αύξηση του τουριστικού ρεύματος προς την Ελλάδα.

Πιστεύω πραγματικά ότι είναι μια χρυσή ευκαιρία αυτή τη στιγμή να σταθεροποιήσουμε την κατάσταση και να έχουμε ένα θετικό πρόσημο για τα επόμενα χρόνια λαμβάνοντας συγκεκριμένα μέτρα. Κατ’ αρχάς να αποφασίσουμε ποιες αγορές μάς ενδιαφέρουν ώστε να έχουμε περισσότερη προώθηση των πωλήσεων και καλύτερο marketing σε αυτές, να φέρουμε επισκέπτες από νέες αγορές και φυσικά να αρχίσουμε να φτιάχνουμε τις δημόσιες υποδομές μας. Με βάση τα ερωτηματολόγια που δουλεύουμε και σύμφωνα με κάποιες μελέτες που κάνουμε σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης, βλέπουμε ότι τα περισσότερα παράπονα εστιάζονται εκεί, στις δημόσιες υποδομές. Όταν όλα αυτά τα βελτιώσουμε τότε τα επόμενα χρόνια πραγματικά η Ελλάδα μπορεί να βρίσκεται στη θέση που της αξίζει και που είναι αυτή ενός σημαντικού παγκόσμιου παίκτη στο τουριστικό γίγνεσθαι. Ένα μεγάλο θέμα που εξετάζεται σε όλα τα τουριστικά συνέδρια είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ποιες κινήσεις πιστεύετε ότι θα μπορούσαν πραγματικά να συμβάλουν στην ουσιαστική και σταθερή επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου; Για να πάμε στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου πιστεύω ότι το πρώτο που

πρέπει να κάνουμε είναι να σταθεροποιήσουμε σε υψηλά επίπεδα τη ζήτηση για την Ελλάδα το γνωστό πεντάμηνο - εξάμηνο και ανάλογα βέβαια και με την περιοχή. Σταθεροποιώντας τη ζήτηση σε πραγματικά υψηλά επίπεδα, μπορούμε μετά να αρχίσουμε να συζητάμε για έναν Απρίλιο ο οποίος θα έχει ενδιαφέρον, δεδομένου ότι δεν μπορεί όλοι να έρχονται μέσα σε τρεις - τέσσερις μήνες. Στην Τουρκία, για παράδειγμα, προτού ξεκινήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα, περίπου το 50%-53% των αφίξεων γινόταν το τετράμηνο Ιουνίου - Σεπτεμβρίου. Μένει άλλο τόσο σχεδόν για τους υπόλοιπους μήνες, Απρίλιο, Οκτώβριο, Νοέμβριο... Αυτό επομένως είναι το πρώτο βασικό κομμάτι για την επιμήκυνση, η σταθεροποίηση της ζήτησης σε υψηλά επίπεδα. Το δεύτερο είναι ότι πρέπει να αρχίσουμε να προωθούμε και άλλα πλεονεκτήματα που έχει η χώρα μας, εκτός από τον ήλιο και τη θάλασσα, τα οποία βεβαίως είναι και τα βασικά μας πλεονεκτήματα στα οποία και στηρίζεται το κύριο τουριστικό μοντέλο μας. Θα μπορούσαμε όμως, λόγω των καλών κλιματικών συνθηκών, να αναπτύξουμε τον αθλητικό τουρισμό, που είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι. Είναι πάρα πολλές οι ομάδες και οι αθλητές οι οποίοι θέλουν να προπονηθούν κατά τη διάρκεια του χειμώnewtimes 33

Interview να και πηγαίνουν σε άλλους προορισμούς. Η Ελλάδα δεν έχει μπει ακόμη στο δικό τους χάρτη. Αυτός είναι ένα πολύ σημαντικός τομέας ανάπτυξης. Ένας δεύτερος τομέας είναι η γαστρονομία, όπου έχουμε πραγματικά πάρα πολλά να δείξουμε και να πετύχουμε. Έβλεπα, για παράδειγμα, στην Ιταλία σημαντικό ποσοστό τουριστών της τάξης του 25%-30% να επισκέπτονται τη χώρα για λόγους γαστρονομίας. Μέσα από τη γαστρονομία γίνονται επισκέψεις σε χωριά, σε μεταποιητικές μονάδες, σε βιοτεχνίες. Δουλεύει δηλαδή όλο το σύστημα και φυσικά το αποτέλεσμα διαχέεται σε όλη την κοινωνία και στην οικονομία της χώρας. Φυσικά μπορούμε να έχουμε πάντα τον τουρισμό πόλεων, γιατί η Ελλάδα έχει καταπληκτικές πόλεις που έχουν και πολιτισμικό ενδιαφέρον και ιστορικό. Νομίζω ότι έχουμε όλο το πακέτο. Με απλά λόγια, κάνοντας τις σωστές κινήσεις, μπορούμε να επιμηκύνουμε τη σεζόν. Όσον αφορά τη γαστρονομία, παρ’ όλες τις προσπάθειες που έχει κάνει και το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο με το πολύ καλό πρόγραμμα για το ελληνικό πρωινό, υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία τα οποία δεν επιλέγουν ελληνικά προϊόντα στο πρωινό γιατί είναι αισθητά ακριβότερα. Πώς μπορούμε τελικά να συνδέσουμε σωστά τον πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό και ειδικά η Κρήτη, που τροφοδοτεί όλη την Ελλάδα με προϊόντα και διαθέτει και την κρητική διατροφή; Νομίζω ότι αυτό αλλάζει τα τελευταία χρόνια και αλλάζει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Κατ’ αρχήν όλοι έχουν διαπιστώσει ότι το κομμάτι γαστρονομία, φαγητό, ποτό έχει ένα πολύ μεγάλο και ουσιαστικό ρόλο στις διακοπές του πελάτη. Οποιοσδήποτε εμπλεκόμενος λοιπόν οφείλει να αναδείξει τον γαστρονομικό πλούτο της περιοχής του. Για να λέμε όμως και τα πράγματα όπως είναι, δεν σημαίνει ότι προσφέροντας ένα τοπικό προϊόν θα αρέσει σίγουρα στον επισκέπτη, πρέπει όμως να του δίνουμε τη δυνατότητα να το γνωρίσει και βεβαίως το δικαίωμα της επιλογής. Παράλληλα πιστεύω ότι, εκτός από το πρόγραμμα για το ελληνικό πρωινό που έχει κάνει με επιτυχία το Επιμελητήριο, έχουν γίνει και άλλες μεμονωμένες προσπάθειες από πάρα πολλές ξενοδοχειακές μονάδες ή αλυσίδες ξενοδοχείων. Και στην Κρήτη είχαμε περίπου πριν από δύο χρόνια ξεκινήσει μια πρωτοβουλία που έχει πια οργανωθεί, το «we do local», στο πλαίσιο της οποίας πιστοποιούνται ξενοδοχεία τα οποία αναβαθμίζουν τα γεύματά τους και στηρίζουν τα τοπικά προϊόντα. Πιστεύω ότι αυτή η τάση, η οποία ενισχύεται όλο και περισσότερο, είναι παγκόσμια. Παράλληλα βλέπουμε να γίνονται και πολλές συνέργειες, όπως για παράδειγμα μεταξύ οινοποιείων και τυροκομείων. Μπαίνει ο

34 newtimes

κονομικής πλευράς, των επισκεπτών.

Ο κ. Μανώλης Γιαννούλης με την κυρία Μαργαρίτα Μανούσου

επισκέπτης, βλέπει την παραγωγή, αγοράζει προϊόντα και στο τέλος της ημέρας ο τουρισμός αποδεικνύεται ο καλύτερος πρεσβευτής για τα προϊόντα μας. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Άλλωστε συνηθίζεται μετά την επιστροφή των επισκεπτών στη χώρα τους να καλούν φίλους για να τους δείξουν φωτογραφίες διακοπών και να τους προσφέρουν προϊόντα από τη χώρα την οποία επισκέφθηκαν, αν βέβαια μπορούν να βρουν αυτά τα προϊόντα. Ειδικά όσον αφορά την κρητική διατροφή, υπάρχει και το πλεονέκτημα ότι θεωρείται η καλύτερη για την υγεία. Είναι πολύ σημαντικό κομμάτι η διατροφή, αν και πρέπει να δεχθούμε ότι είναι θέμα παιδείας, καθώς ο καθένας μας μαθαίνει από μικρός τον κορμό της διατροφής του. Όλοι όμως είμαστε πια ανοιχτοί σε πάρα πολλές επιρροές από κουζίνες πολλών χωρών ανά τον κόσμο και νομίζω ότι η ελληνική κουζίνα έχει τώρα μια χρυσή ευκαιρία να αναδείξει τον γαστρονομικό πλούτο της. Όσον αφορά ειδικότερα την κρητική διατροφή, μην ξεχνάμε ότι θεωρείται η μάνα της μεσογειακής δίαιτας. Πώς πιστεύετε ότι μπορούμε να προσελκύσουμε επισκέπτες ανώτερων οικονομικών δυνατοτήτων; Μπορούμε να στοχεύσουμε κάνοντας γνωστά τα πολύ καλά προϊόντα που έχουμε. Υπάρχουν πολύ καλές ιδιωτικές υποδομές, εξαιρετικά ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών, γιατί δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι κάποιος επισκέπτης ανώτερου εισοδηματικού επιπέδου θα πάει σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο. Μπορεί να πάει σε μια πολύ ωραία βίλα, σε έναν παραδοσιακό οικισμό για να μπει μέσα στον κοινωνικό ιστό. Θεωρώ ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει κάνει άλματα. Απομένει το κομμάτι των δημόσιων υποδομών, όπως είπατε, διότι έχουμε το φαινόμενο βγαίνοντας ο επισκέπτης από ένα καλό ξενοδοχείο

Η αύξηση των αφίξεων στην Ελλάδα οφείλεται κατ’ αρχάς στην πολύ καλή δουλειά που έχουν κάνει, σε όλη την Ελλάδα, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουριστικό τομέα, ξενοδοχεία, καταλύματα όλων των ειδών, ταβέρνες, εστιατόρια

να έρχεται αντιμέτωπος με το χάος, σε θέματα καθαριότητας, υποδομών, συντήρησης των υποδομών. Πρέπει λοιπόν να βελτιώσουμε αυτόν τον τομέα και παράλληλα να δημιουργήσουμε νέες υποδομές όπου χρειάζεται, όπως για παράδειγμα ο βόρειος οδικός άξονας της Κρήτης, για τον οποίο πολλά έχουμε ακούσει για χρόνια αλλά ακόμη τίποτα δεν έχει γίνει. Με τη βελτίωση λοιπόν των υποδομών θα ανέβει και το επίπεδο, από οι-

Πώς κατάφεραν τα Χανιά να προσελκύσουν πολύ τουρισμό τα τελευταία χρόνια και ποιες στρατηγικές κινήσεις θεωρείτε ότι πρέπει να γίνουν για να βοηθήσουν στο μέλλον; Πιστεύω ότι δύο πράγματα συνέβαλαν στην ανάπτυξη των Χανίων, δύο κινήσεις που κάναμε εμείς ως Ένωση Ξενοδόχων και πιστεύω ότι αν υλοποιηθούν σε ένα κεντρικό επίπεδο μπορούν να έχουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Το πρώτο είναι ότι πρέπει να έχουμε εξαιρετικές σχέσεις με τους tour operators και φυσικά να κοιτάξουμε να προσελκύσουμε ακόμη περισσότερους καθώς και αεροπορικές εταιρείες σε όλα μας τα αεροδρόμια, είτε low cost είτε όχι. Αυτό είναι που θα φέρει επιπλέον κόσμο και με τη σειρά τους οι αεροπορικές εταιρείες θα προσφέρουν καλύτερες τιμές, τα ξενοδοχεία εκπτώσεις κοκ. Το δεύτερο είναι, όπως είπαμε πριν, ότι πρέπει να αρχίσουμε να προσφέρουμε κάτι διαφορετικό, είτε πρόκειται για αθλητικό τουρισμό είτε για γαστρονομικό, πολιτιστικό ή θρησκευτικό τουρισμό. Ειδικά όσον αφορά τον θρησκευτικό τουρισμό θα έλεγα ότι το ορθόδοξο τόξο μπορεί να φέρει πάρα πολύ κόσμο, γιατί έχουμε καταπληκτικά μοναστήρια, βυζαντινές εκκλησίες, μπορεί να φέρει πάρα πολύ κόσμο στη χώρα από τη Ρωσία και τις ορθόδοξες χώρες. Πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσε να συμβάλει ο τουρισμός ώστε να καταφέρει η χώρα μας να βγει από την οικονομική κρίση; Ο τουρισμός ασφαλώς μπορεί να βοηθήσει. Αν ξεκινήσουμε με την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου αυτομάτως θα δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας καθώς και ζήτηση για χιλιάδες νέες ειδικότητες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πάρα πολλοί νέοι άνθρωποι, οι οποίοι αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό, μπορούν να δουλέψουν σε τουριστικές μονάδες. Επίσης πρέπει να δούμε αυτή τη στιγμή ειδικότητες εντός ξενοδοχείων, οι οποίες αμείβονται πολύ καλύτερα από άλλες δουλειές. Ένας καλός ζαχαροπλάστης σίγουρα έχει πολύ καλύτερο μισθό από κάποια άλλη ειδικότητα. Όλα αυτά πρέπει να τα δούμε με προσοχή. Νομίζω ότι ο τουρισμός μπορεί να ανέβει πάνω και από το 30% του ΑΕΠ, αλλά όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι έχουμε επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ότι έχουμε περισσότερο κόσμο, περισσότερες πτήσεις και φυσικά αρχίζει και ανεβαίνει το καταναλωτικό επίπεδο των επισκεπτών μας. Σας ευχαριστούμε πολύ, κύριε Γιαννούλη, και καλή τουριστική περίοδο να έχουμε παντού. Εγώ σας ευχαριστώ πάρα πολύ, να είστε καλά.

Νέα διοίκηση στον ΕΟΤ Νέο πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου του και νέο γενικό γραμματέα απέκτησε ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού. Πρόεδρος ανέλαβε ο κ. Χαράλαμπος Καρίμαλης και γενικός γραμματέας ο κ. Κωνσταντίνος Τσέγας. Ο νέος πρόεδρος του ΕΟΤ είναι πολιτικός μηχανικός το επάγγελμα. Γεννήθηκε στην Ικαρία το 1959, είναι απόφοιτος της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, και μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας από το 1983. Η θητεία του έχει τριετή διάρκεια. Ο κ. Κωνσταντίνος Τσέγας, νέος γενικός γραμματέας του ΕΟΤ, είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω. Διαθέτει εξειδικευμένη εμπειρία στον τουριστικό και ξενοδοχειακό κλάδο, έχοντας διατελέσει νομικός σύμβουλος σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και σε εμπορικές εταιρείες. Έχει εμπεριστατωμένη ενασχόληση με θέματα προμηθειών, διαγωνισμών Δημοσίου, νομικού σχεδιασμού και στρατηγικής καθώς και εξειδίκευση στις διεθνείς εμπορικές συμβάσεις.

Υψηλή και σταθερά αυξανόμενη η συνεισφορά του τουρισμού στην απασχόληση H συνεισφορά του τουρισμού στην απασχόληση είναι υψηλή και σταθερά αυξανόμενη τα τελευταία 30 χρόνια και κατανέμεται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, περιλαμβανομένων και των λιγότερο τουριστικών. Στο γενικό αυτό συμπέρασμα καταλήγει μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ για τις μακροχρόνιες τάσεις (1983-2016) απασχόλησης στον τουρισμό και στους λοιπούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, η οποία δημοσιοποιήθηκε τον προηγούμενο μήνα. Η μελέτη βασίζεται στα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) της ΕΛΣΤΑΤ. Όπως ειδικότερα προκύπτει από την εν λόγω μελέτη, η απασχόληση στον τουρισμό στην Ελλάδα αυξάνεται διαρκώς με ετήσιο ρυθμό 2,8%, τουλάχιστον τα τελευταία 30 χρόνια. Η τάση αυτή εντείνεται από το 2014 και μετά, όταν και ολοκληρώθηκε η μεταμόρφωσή του σε έναν κατ’ εξοχήν εξωστρεφή διεθνώς ανταγωνιστικό τομέα. Μάλιστα ο τουρισμός, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους κλάδους, κατέγραψε το 2016 τη μεγαλύτερη απασχόληση (341.200) από την αρχή της ΕΕΔ, υπερβαίνοντας και το προηγούμενο υψηλό σημείο του 2008 (322.000). Αυτό αποδίδεται στη ραγδαία, όπως χαρακτηρίζεται, ανάκαμψη από το 2014 και μετά (2014 +14,6%, 2015 +9,6% και 2016 +4,8%), η οποία και υπερκάλυψε τις απώλειες της περιόδου 2008-2013. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω αναφερόμενων εξελίξεων και της παράλληλης μείωσης της απασχόλησης στους υπόλοιπους κλάδους, η συμμετοχή του τουρισμού στην απασχόληση ανέβηκε από 3,9% το 1983 σε 9,3% το 2016. Επίσης το τρίτο

τρίμηνο του 2016, η απασχόληση στον τουρισμό αντιπροσώπευε το 10,2% της συνολικής απασχόλησης κατέχοντας την τρίτη θέση μετά το εμπόριο (17,8%) και τον πρωτογενή τομέα (12,2%), αλλά μπροστά από τη μεταποίηση (9,5%) και τον δημόσιο τομέα (8,9%). Σύμφωνα πάντα με τη μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ, προκύπτουν επίσης τα ακόλουθα συμπεράσματα: • Η αύξηση της απασχόλησης στον τουρισμό μετά το 2013 (31,6%) υπερβαίνει την αύξηση των εσόδων (10,5%) και προσεγγίζει αυτή των αφίξεων (39,1%). • Σε περιφερειακό επίπεδο, από την έναρξη της οικονομικής κρίσης το 2009, το σύνολο των Περιφερειών καταγράφει μείωση στο σύνολο των απασχολουμένων τους. Η μείωση όμως της απασχόλησης στις τρεις κατ’ εξοχήν νησιωτικές τουριστικές περιοχές (Ιόνιο, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη) είναι σημαντικά μικρότερη, ενώ στην Κεντρική Μακεδονία (που περιλαμβάνει τις τουριστικές περιοχές Χαλκιδικής και Πιερίας) η μείωση οφείλεται εξ ολοκλήρου σε άλλους κλάδους και όχι στον τουρισμό. • Επίσης το 2016 στις τρεις νησιωτικές περιφέρειες της χώρας που υποδέχονται τον μεγαλύτερο όγκο τουριστών (Κρήτη, Ιόνιο, Νότιο Αιγαίο) ο τουρισμός συμβάλλει πολύ σημαντικά (15,9%, 23,0% και 23,2% αντίστοιχα) στην απασχόληση. Στην αιχμή της τουριστικής σεζόν αυτή είναι περαιτέρω αυξημένη: Κρήτη 18,5%, Νότιο Αιγαίο 27,5% και Ιόνιοι Νήσοι 29,8%. Στις υπόλοιπες Περιφέρειες η συνεισφορά του τουρισμού είναι μικρότερη, παρ’ όλα αυτά συμβάλλει σημαντικά σε ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 6,7% και 11,6%.

Συζήτηση στο Ζάγκρεμπ για την εκπαίδευση στον τουρισμό με τη συμμετοχή της γενικής γραμματέως Τουρισμού

travel times

36 newtimes

γενική γραμματέας Τουρισμού κυρία Ευρυδίκη Κουρνέτα εκπροσώπησε το ελληνικό υπουργείο Τουρισμού σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο μήνα στο Ζάγκρεμπ, με θέμα την «αναβάθμιση της ποιότητας στην απασχόληση στην τουριστική βιομηχανία μέσω της εκπαίδευσης». Η συζήτηση διοργανώθηκε και διεξήχθη στο πλαίσιο της Κροατικής Προεδρίας Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, SEECP. Στη συνάντηση αυτή η γενική γραμματέας Τουρισμού ανέπτυξε την εθνική τουριστική πολιτική της Ελλάδας με ορίζοντα τετραετίας και επεσήμανε ότι η τουριστική εκπαίδευση αποτελεί έναν από τους τομείς υψηλής προτεραιότητας. Ενημέρωσε για τον σχεδιασμό αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού της δημόσιας τουριστικής εκπαίδευσης, η οποία, όπως υπογράμμισε, θα έχει ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα και θα ακολουθεί τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης. Παρουσίασε ειδικότερα τη δομή των τουριστικών σχολών που υπάγονται στο υπουργείο Τουρισμού και αναφέρθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας με τα συναρμόδια υπουργεία για τις επερχόμενες αλλαγές-τομές

στη δημόσια τουριστική εκπαίδευση. Εκπρόσωποι των υπόλοιπων κρατών εκφράστηκαν πολύ θετικά για την ανάπτυξη της δημόσιας τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα υπό τη σκέπη του υπουργείου Τουρισμού. Στη συνάντηση έγινε παρουσίαση και ανταλλαγή της εθνικής εμπειρίας και τεχνογνωσίας των συμμετεχουσών χωρών. Ακολούθησε διαδραστικός διάλογος μεταξύ των εκπροσώπων των χωρών. Επιπλέον η κυρία Κουρνέτα είχε συνάντηση με την αναπληρώτρια υπουργό Τουρισμού της Κροατίας, κυρία Olivera Shejbal, κατά την οποία έγινε ανταλλαγή απόψεων για την τουριστική εμπειρία που προσφέρει η Ν.Α. Ευρώπη καθώς και για τις προκλήσεις, τις ευκαιρίες και τις προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή. Η γενική γραμματέας επίσης συναντήθηκε με τον Έλληνα πρεσβευτή κ. Σταύρο Τσιέπα, με τον οποίο συζήτησαν τις προοπτικές για την ενίσχυση της τουριστικής συνεργασίας Ελλάδας - Κροατίας. Στη φωτογραφία η κυρία Ευρυδίκη Κουρνέτα (δεξιά) με την αναπληρώτρια υπουργό Τουρισμού της Κροατίας, κυρία Olivera Shejbal.

ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΙΝΣΕΤΕ

Σημαντική η μείωση των αφίξεων στα αεροδρόμια νησιών με πρόσφυγες Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία και Ρωσία το top 5 των αγορών για το 2016

ε 18,4 εκατ. εκτιμάται ότι ανήλθε το σύνολο των διεθνών αεροπορικών αφίξεων στη χώρα μας το 2016 παρουσιάζοντας αύξηση 7,4% σε σχέση με το 2015. Οι αεροπορικές θέσεις το 2016 ανήλθαν σε 23 εκατ. ή 1,34 εκατ. επιπλέον θέσεις σε σχέση με το 2015. Η Αθήνα παρουσίασε αύξηση στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις 10,5%, ενώ τα περιφερειακά αεροδρόμια παρουσίασαν αύξηση κατά 5,8%. Σημαντική μείωση ωστόσο παρατηρήθηκε στις αφίξεις σε αεροδρόμια νησιών που δέχθηκαν το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από μελέτη του Ινστιτούτου ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) για τις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις κατά τα έτη 2015-2016, την οποία επιμελήθηκαν ο δρ Άρης Ίκκος, επιστημονικός διευθυντής, και η κυρία Ευαγγελία Λάμπρου, ερευνήτριαστατιστικολόγος, και γνωστοποιήθηκε τον περασμένο μήνα. Τα στοιχεία αφορούν αφίξεις επιβατών από το εξωτερικό, δηλαδή περιλαμβάνουν και κατοίκους Ελλάδας που επιστρέφουν από τα ταξίδια τους στο εξωτερικό, και στηρίζονται σε αντίστοιχα στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) και του Διεθνούς Αερολιμένος Αθηνών (ΔΑΑ). Τα αεροδρόμια στα οποία αναφέρονται τα στοιχεία είναι: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Χανιά, Κέρκυρα, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Άκτιο, Ρόδος, Κως, Μύκονος, Σαντορίνη, Άραξος, Καλαμάτα, Σάμος, Σκιάθος, Καβάλα, Μυτιλήνη, Κάρπαθος, Χίος, Βόλος και Αλεξανδρούπολη.

TO TOP 5 Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, το top 5 των αγορών το 2016 απαρτίζεται από τις ακόλουθες χώρες: Hνωμένο Βασίλειο (3,3 εκατ.), Γερμανία (2,9 εκατ.), Ιταλία (1,6 εκατ.), Γαλλία (1 εκατ.) και Ρωσία (819.000). Η Ολλανδία βρίσκεται πλέον στην έκτη θέση (745.000), η Πολωνία στην έβδομη (728.000), ενώ την όγδοη θέση κατέλαβε η Κύπρος (726.000). Στην ένατη θέση βρέθηκε η Ελβετία (642.000) και στη δέκατη η Σουηδία (568.000). Όλες οι αγορές που βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα παρουσίασαν αύξηση. Από τις χώρες που βρίσκονται στο top 15 μείωση παρουσιάζουν μόνο τρεις, το Βέλγιο (-40.000 επιβάτες), η Αυστρία

Top 15 α γορ ών για το σύ νολο τ ω ν αε ροδρομίω ν Θέση Κατάταξης Μεταβολή 2016-2015 Σύνολο 2016

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

+2 +1 -3 +3 -1 +2 -1 -3

Ην. Βασίλειο Γερμανία Ιταλία Γαλλία Ρωσία Ολλανδία Πολωνία Κύπρος Ελβετία Σουηδία Ισραήλ Βέλγιο Δανία Αυστρία Τουρκία Τοp 15 Σύνολο

Επιβάτες 2015

Επιβάτες 2016

3.027.275 3.278.580 2.669.316 2.867.417 1.444.197 1.560.468 1.052.293 1.082.506 676.145 819.986 695.945 745.731 633.435 728.374 698.121 726.859 598.800 642.515 541.728 568.147 443.871 488.265 505.635 465.887 408.287 429.233 448.151 425.381 485.253 396.519 14.328.452 15.225.868 17.131.575 18.398.175

Διαφορά 2016-2015

Θέσεις 2015

Θέσεις 2016

251.305 3.540.144 3.778.232 198.101 3.339.415 3.539.784 116.271 1.911.996 2.064.768 30.213 1.324.149 1.339.826 143.841 866.592 1.000.788 49.786 928.685 961.499 94.939 741.911 836.431 28.738 832.938 855.108 43.715 757.404 804.301 26.419 602.884 632.798 44.394 556.050 604.677 -39.748 664.112 606.730 20.946 481.491 503.795 -22.770 611.013 557.836 -88.734 737.402 644.772 897.416 17.896.186 18.731.345 1.266.600 21.654.565 23.003.459

Διαφορά 2016-2015

238.088 200.369 152.772 15.677 134.196 32.814 94.520 22.170 46.897 29.914 48.627 -57.382 22.304 -53.177 -92.630 835.159 1.348.894

Πληρότητες 2015

85,5% 79,9% 75,5% 79,5% 78,0% 74,9% 85,4% 83,8% 79,1% 89,9% 79,8% 76,1% 84,8% 73,3% 65,8% 80,1% 79,1%

Πληρότητες 2016

86,8% 81,0% 75,6% 80,8% 81,9% 77,6% 87,1% 85,0% 79,9% 89,8% 80,7% 76,8% 85,2% 76,3% 61,5% 81,3% 80,0%

Διαφορά 2016-2015

1,3% 1,1% 0,0% 1,3% 3,9% 2,6% 1,7% 1,2% 0,8% -0,1% 0,9% 0,6% 0,4% 2,9% -4,3% 1,2% 0,9%

Πηγή: ΥΠΑ και ΔΑΑ Επεξεργασία: SETE Intelligence Στον παραπάνω πίνακα αποτυπώνονται για τα έτη 2015 και 2016 οι επιβάτες, οι θέσεις, οι πληρότητες, καθώς και οι αντίστοιχες μεταβολές των 15 πρώτων χωρών προέλευσης επιβατών στο σύνολο των αεροδρομίων της χώρας. Διεθνείς Αεροπορικές Αφίξεις: Aπολογισμός 2015 & 2016

(-23.000) και η Τουρκία (-89.000 επιβάτες).

Η ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ Ως προς την πληρότητα των αεροδρομίων το 2016, η Αθήνα βρίσκεται στην πρώτη θέση με 6,4 εκατ. επιβάτες και 8,3 εκατ. θέσεις. Ακολουθεί το Ηράκλειο με 2,8 εκατ. επιβάτες και 3,5 εκατ. θέσεις, στην τρίτη βρίσκεται η Ρόδος με 2 εκατ. επιβάτες και 2,4 εκατ. θέσεις. Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στην τέταρτη θέση εμφανίζοντας μείωση κατά 29.000 επιβάτες και 93.000 θέσεις. Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Κέρκυρα με 1,2 εκατ. επιβάτες, σημειώνοντας αύξηση κατά 138.000 επιβάτες και κατά 173.000 θέσεις. Μεγάλη μείωση τόσο σε αριθμό επιβατών (-121.000) όσο και σε αριθμό θέσεων (-176.000) παρατηρήθηκε στο αεροδρόμιο της Κω ως αποτέλεσμα της μεταναστευτικής/προσφυγικής κρίσης. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και σε αλλά νησιά που αντιμετώπισαν το αντίστοιχο πρόβλημα, όπως η Σάμος (-30.000 επιβάτες,

-33.000 θέσεις), η Μυτιλήνη (-44.000 επιβάτες, -60.000 θέσεις) και η Χίος (-4.900 επιβάτες, -8.500 θέσεις). Το αεροδρόμιο της Λήμνου, το οποίο το 2015 δεν είχε διεθνείς πτήσεις, το 2016 δέχθηκε 10.492 επιβάτες εμφανίζοντας πληρότητα 60,9%. Το 2016 το αεροδρόμιο των Χανίων παρουσίασε τη μεγαλύτερη πληρότητα με 86,6% έναντι 86,9% το 2015, ακολουθεί το αεροδρόμιο της Κω με 85,3% (έναντι 82,9% το 2015) και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ζάκυνθος με 84,7% (84,9% το 2015). Η Χίος είναι το αεροδρόμιο με τη χαμηλότερη πληρότητα (33,3%) το 2016. Πολύ χαμηλές πληρότητες εμφάνισαν και τα αεροδρόμια της Αλεξανδρούπολης (42,9%) και του Βόλου (44,7%).

ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Οι μεγαλύτερες αγορές για την Αθήνα το 2016 ήταν η Γερμανία (716.000 επιβάτες), η Ιταλία (705.000 επιβάτες) και το Hνωμένο Βασίλειο (643.000 επιβάτες). Στην τέταρτη

θέση βρέθηκε η Κύπρος (501.000 επιβάτες), στην πέμπτη η Γαλλία (490.000 επιβάτες) και στην έκτη θέση η Ελβετία (331.000 επιβάτες). Η Τουρκία κατέλαβε στην έβδομη θέση με 330.000 επιβάτες παρουσιάζοντας μείωση κατά 64.000 επιβάτες. Η Τουρκία εμφανίζει τη μεγαλύτερη μείωση σε αριθμό επιβατών και θέσεων από τις χώρες που ανήκουν στο top 15. Στην όγδοη θέση βρέθηκε η Ισπανία (204.000 επιβάτες), στην ένατη η Ολλανδία (188.000 επιβάτες) και στη δέκατη τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (181.000 επιβάτες). Οι μεγαλύτερες αγορές για τα περιφερειακά αεροδρόμια ήταν το Hνωμένο Βασίλειο (2,6 εκατ. επιβάτες), η Γερμανία (2,1 εκατ. επιβάτες), η Ιταλία (855.000 επιβάτες), η Ρωσία (692.000 επιβάτες), η Πολωνία (606.000 επιβάτες), η Γαλλία (592.000 επιβάτες), η Ολλανδία (557.000 επιβάτες), η Σουηδία (514.000 επιβάτες), το Ισραήλ (362.000 επιβάτες) και στη δέκατη θέση η Νορβηγία (348.000 επιβάτες). newtimes 37

Travel Times

Καθαρισμός αρχαιολογικού χώρου από το Creta Maris Σ

ε καθαρισμό και αποψίλωση του αρχαιολογικού χώρου «Καστρίου» στον Λιμένα Χερσονήσου προχώρησε στις 6 Ιουνίου το ξενοδοχείο Creta Maris Beach Resort. Με την πρωτοβουλία του αυτή το Creta Maris Beach Resort συνεισέφερε στο σημαντικό έργο της φροντίδας των αρχαιοτήτων της χώρας μας στο πλαίσιο της ευγενικής χορηγικής προσφοράς, συνεπικουρώντας στο έργο καθαρισμού των αρχαιολογικών χώρων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.

Ξεκίνησαν τη λειτουργία τους τα 2 νέα ξενοδοχεία Wyndham & Ramada Loutraki Poseidon Resorts Τ

α Wyndham & Ramada Loutraki Poseidon Resorts ξεκίνησαν επίσημα τη λειτουργία τους και επανασυστήθηκαν στο κοινό, έπειτα από την υλοποίηση της επένδυσης, η οποία πραγματοποιήθηκε από την ιδιοκτήτρια εταιρεία Ελιντούρ Α.Ε. σε συνεργασία με τη Zeus International και τη Wyndham Hotel Group. Η εκδήλωση των εγκαινίων πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 1 Ιουνίου 2017 με οικοδεσπότες τον διευθύνοντα σύμβουλο της Zeus International, κ. Χάρη Σιγανό, τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της Ελιντούρ Α.Ε. κ. Ιωάννη Ε. Αργυρό, τον αντιπρόεδρο του Wyndham Hotel Group για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη κ. Edwin Broers και τον γενικό διευθυντή του ξενοδοχειακού συγκροτήματος κ. Λεωνίδα Τσάγκαρη. Το ξενοδοχειακό συγκρότημα, τοποθετημένο σε μια προνομιακή τοποθεσία, με μαγευτική θέα στον Κορινθιακό κόλπο, ικανοποίησε τις προσδοκίες των καλεσμένων οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά τους ιδιαίτερους χώρους του με την καλαίσθητη προσέγγιση και τη λειτουργική αρχιτεκτονική και να δοκιμάσουν τις μοναδικές γεύσεις του καταξιωμένου σεφ Βασίλη Νταή. Έχοντας ως παρακαταθήκη την επιτυχημένη λειτουργία του Wyndham Grand Athens, η Zeus International δίνει νέα πνοή όχι μόνο στο ιστορικό Poseidon

38 newtimes

Resort αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή. Άλλωστε η Zeus International έχει σημαντική τεχνογνωσία και εμπειρία στη διαχείριση και ανάπτυξη ανάλογων τουριστικών μονάδων στα Βαλκάνια και στην Κύπρο. Ο διευθύνων σύμβουλος της Zeus International, κ. Χάρης Σιγανός, δήλωσε σχετικά: «Σήμερα υλοποιούμε τη δέσμευσή μας για τη δημιουργία ενός νέου πόλου έλξης, την ανάδειξη ενός μοναδικού ιστορικού ξενοδοχείου που επανασυστήνεται στο κοινό πλήρως ανανεωμένο και με την ποιοτική παρακαταθήκη της Wyndham Hotel Group και της Zeus International. Η στρατηγική συνεργασία των δύο οργανισμών αποδίδει καρπούς με σημαντικά οφέλη για τον τουρισμό, την απασχόληση και την τοπική κοινωνία». Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Ελιντούρ Α.Ε., κ. Ιωάννης Ε. Αργυρός, δήλωσε σχετικά: «Η σημερινή ημέρα είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για το ιστορικό ξενοδοχείο μας όσο και για την τοπική κοινωνία και οικονομία. Η ανάληψη του management του ξενοδοχείου από τη Zeus International και η ταυτόχρονη συνεργασία με τη Wyndham Hotel Group, δύο φορέων με μακρά εμπειρία και τεχνογνωσία, αποτελούν την κινητήριο δύναμη στο νέο ξεκίνημα για εκσυγχρονισμό και δημιουργία σύγχρονων υπηρεσιών σύμφωνα με τα νέα δεδομένα της αγοράς και τις προσδοκίες των πελατών»

Ο κ. Edwin Broers, αντιπρόεδρος της Wyndham Hotel Group της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, δήλωσε σχετικά με το νέο εγχείρημα: «Υπάρχει μεγάλη δυναμική για ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου της Wyndham Hotel Group στην Ελλάδα και είμαστε στην ευχάριστη θέση να καλωσορίσουμε τα εμπορικά σήματα Wyndham και Ramada σε αυτή τη συναρπαστική αγορά. Το άνοιγμα του Wyndham Loutraki Poseidon Resort και του Ramada Loutraki Poseidon Resort σηματοδοτεί ένα ακόμη βήμα στην προσπάθειά μας να εξασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει πάντα ένα ξενοδοχείο Wyndham ιδανικά τοποθετημένο για κάθε τύπο ταξιδιώτη, που θα ικανοποιεί όλες τις επιθυμίες του». Τα δύο ξενοδοχεία διαθέτουν από κοινού πέντε εστιατόρια και μπαρ, τέσσερις εσωτερικές και εξωτερικές πισίνες, spa, γυμναστήριο και ποικιλία αθλητικών εγκαταστάσεων, όπως γήπεδα τένις, γήπεδο μπάσκετ, μίνι γκολφ, mini club με δραστηριότητες για παιδιά και μεγάλη ποικιλία σε θαλάσσια σπορ για επισκέπτες όλων των ηλικιών. Επιπλέον προσφέρουν εννέα αίθουσες συνεδριάσεων συνολικής χωρητικότητας 650 ατόμων και ένα εκπληκτικό υπαίθριο αμφιθέατρο πάνω στην παραλία, το οποίο μπορεί να φιλοξενήσει ως και 900 άτομα, καθιστώντας το έναν απίστευτα ελκυστικό προορισμό και για εκδηλώσεις.

Ο συντονισμός και η εκτέλεση των εργασιών έγινε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου με την παρουσία του μόνιμου αρχαιοφύλακα της περιοχής και με συμμετοχή της ομάδας περιβαλλοντικών αναγκών Creta Maris Green Team και τους επισκέπτες του ξενοδοχείου Creta Maris Beach Resort, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο τον αρχαιολογικό χώρο και συμβάλλοντας στην προβολή της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Υπενθυμίζεται ότι η Creta Maris Green Team αποτελείται από εθελοντές – εργαζόμενους του Creta Maris – και έχει σκοπό να συμμετέχει σε δράσεις που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, όπως καθαριότητα κοινόχρηστων χώρων, ακτών, δενδροφυτεύσεις κτλ. υποστηρίζοντας και συμβάλλοντας, μεταξύ άλλων, στο έργο φορέων όπως η Περιφέρεια Κρήτης, η Νομαρχία Ηρακλείου, οι Δήμοι Νομού Ηρακλείου κ.ά.

Το δέλτα - πολιτική επανάσταση

ον περασμένο Οκτώβριο νέοι άνθρωποι, δίχως καθοδήγηση και χωρίς επιρροή από κανέναν, ξεκινήσαμε μια εθνική προσπάθεια για την Ελλάδα. Ιδρύσαμε το δέλτα, την πρώτη πολιτική, υπερκομματική εκστρατεία, που στοχεύει στην αλλαγή ολόκληρου του πολιτικού συστήματος της χώρας, την κάλυψη του κενού Δημοκρατίας και την αναζήτηση οριστικών λύσεων στα προβλήματα των πολιτών. Συνειδητοποιήσαμε πως το πρόβλημα δεν είναι ούτε τα κόμματα ούτε οι πολιτικοί που απογοητεύουν με τις μισόδημες πολιτικές τους. Αρχή του κακού είναι το πολιτικό σύστημα, το οποίο δημιουργεί και αναπαράγει ό,τι χειρότερο υπάρχει στην ελληνική κοινωνία και το αναδεικνύει σε άρχουσα τάξη της πολιτικής ζωής. Με άλλα λόγια, είναι οι κανόνες του παιχνιδιού που είναι φθαρμένοι και έτσι διαφθείρονται εν τέλει και οι πολιτικοί. Δεν φταίνε οι ίδιοι οι άνθρωποι. Επίσης συμφωνούμε όλοι πως μετά και την τελευταία εκλογική διαδικασία στη χώρα, τα έχουμε πραγματικά δοκιμάσει όλα και όλα είναι τα ίδια και ακατάλληλα. Βλέποντας λοιπόν το δάσος, σταματήσαμε να περιμένουμε τον ηγέτη, τον σωτήρα και τον Καίσαρα. Εμείς είμαστε αυτοί που περιμέναμε. Έτσι γεννήθηκε το δέλτα. Δεν είναι κόμμα, είναι κίνημα. Για να μιλήσουμε με όρους πολιτικής επιστήμης, πρόκειται για μια ομάδα πολιτικής πίεσης που βασίζεται σε συγκεκριμένη στρατηγική και ιδέες. Ιδεολογικά το δέλτα προωθεί τη Δημοκρατία στη συμμετοχική και ενισχυμένη μορφή της, κατά την οποία ο πολίτης βρίσκεται στο επίκεντρο με ουσιαστική συμμετοχή στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας. Μιλάμε δηλαδή για μια πολιτική επανάσταση. Το θεσμικό οικοδόμημα του δέλτα στηρίζεται σε 10 μεταρρυθμίσεις – αντίδοτο στην παρακμή των κομμάτων και της «κομματικής δημοκρατίας». Πρόκειται για 10 ιδέες «κοινής λογικής», όπως τις αποκαλούμε, κοινώς και ευρέως αποδεκτές, μεταξύ των οποίων είναι: • Το τέλος στο διορισμό και στον έλεγχο των δικαστικών από τους πολιτικούς (*) Ο κ. Σταύρος Καλεντερίδης είναι πολιτικός επιστήμονας.

• Η απόλυτη ανεξαρτησία δήμων και περιφερειών από κόμματα και υπουργεία • Η υποχρεωτικά δημοκρατική λειτουργία των κομμάτων • Η κατάργηση της ασυλίας και των προνομίων των βουλευτών και υπουργών και η αντιμετώπιση λοιπών συστημικών παθογενειών που συνδέονται με φαινόμενα διαφθοράς αλλά και απαξίωσης του πολίτη. Ως κίνημα είμαστε ελεύθεροι από ιδεολογικές παρωπίδες του παρελθόντος και κομματικές γραμμές, ενώ δεσμευόμαστε μόνο από την ηθική και τις αρχές μας για να λέμε την πραγματικότητα όπως την βλέπουμε και όχι όπως μας την υποδεικνύουν. Είμαστε πολίτες, όχι επαγγελματίες πολιτικοί. Η στρατηγική του δ είναι απλή και άμεση και περιλαμβάνει τέσσερα βήματα πολιτικής πίεσης. Ξεκινάμε συγκεντρώνοντας υποστηρικτές από όλη την Ελλάδα. Υποστηρικτής μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε συμφωνεί με τις 10 ιδέες του δέλτα, δίνοντας απλά τα στοιχεία του. Η αύξηση των υποστηρικτών οδηγεί σε ανάλογη κλιμάκωση της πολιτικής μας πίεσης, με προσέγγιση βουλευτών και αξιωματούχων για την προώθηση των ιδεών μας. Στην περίπτωση που τελικά το σύστημα δεν «ενδώσει», κάτι το οποίο απευχόμαστε, και κατόπιν συγκέντρωσης σημαντικής πολιτικής δύναμης μέσω υποστηρικτών, το δέλτα θα λάβει την απόφαση ευθύνης και θα καταλήξει στη δημιουργία πολιτικού φορέα ικανού να εκφράσει τους υποστηρικτές και τις ιδέες του. Με νίκη τού δέλτα και εφαρμογή αυτών των 10 μεταρρυθμίσεων θα επιτύχουμε για πρώτη φορά πραγματική συμμετοχή των πολιτών στην πολιτική ζωή της χώρας. Όταν λέμε πραγματική, εννοούμε να αποφασίζουν οι πολίτες για το τι γίνεται στη χώρα και όχι να επικυρώνουν απλά τις αποφάσεις των κομμάτων μέσω ελεγχόμενων εκλογικών διαδικασιών. Αυτό είναι πραγματική επανάσταση. Μάθε περισσότερα και πάρε μέρος στο www.todelta.gr.

new times society

Του Σταύρου Καλεντερίδη (*)

newtimes 39

Interview Για να επιβιώσει σήμερα ο επιχειρηματίας πρέπει να γίνει ένας μικρός ήρωας, επισημαίνει η διευθύνουσα σύμβουλος των Παγωτών Alfa, κυρία Παρθένα Αρχιτεκτονίδου

Στα επενδυτικά σχέδια της εταιρείας περιλαμβάνονται η δημιουργία νέων εγκαταστάσεων και η ενίσχυση του δικτύου της

«Ο Έλληνας επιχειρηματίας παλεύει με τα κύματα πάνω σε σχεδία» Το παγωτό έγινε ξανά είδος πολυτελείας για τον μέσο καταναλωτή, όπως ήταν και τη δεκαετία 1960-1970 Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα

Από το τιμόνι της δεύτερης ιστορικά παγωτοβιομηχανίας στην Ελλάδα, που συνέβαλε ουσιαστικά στη γνωριμία του μέσου καταναλωτή με το παγωτό, η διευθύνουσα σύμβουλος των Παγωτών Alfa κυρία Παρθένα Αρχιτεκτονίδου μιλά για τις δυσκολίες του κλάδου τα τελευταία χρόνια, για τους «μικρούς ήρωες» Έλληνες επιχειρηματίες αλλά και για τον «ήρωα Έλληνα καταναλωτή», ο οποίος παρά τις αντιξοότητες εξακολουθεί να στηρίζει τα προϊόντα του τόπου του.

40 newtimes

Κυρία Αρχιτεκτονίδου, πότε ιδρύθηκε και ποιες είναι οι βασικές αξίες της εταιρείας σας; Η εταιρεία μας είναι η πρώτη επιχείρηση παρασκευής χύμα παγωτού στη Βόρεια Ελλάδα. Ιδρύθηκε από τον Μιχαήλ Αρχιτεκτονίδη το 1960. Εδώ και περίπου 60 χρόνια η βασική αξία μας είναι ο τρόπος παρασκευής του παγωτού, ώστε το τελικό προϊόν που φθάνει στον καταναλωτή να καλύπτει κάθε γευστική παραδοχή. Τα Παγωτά Alfa, με σήμα τον ανθρωπάκο που σερβίρει το παγωτό, έχουν μεγαλώσει

ήδη τρεις γενιές και αφού τυγχάνουν της αποδοχής του κόσμου, θα συνεχίσουν να το κάνουν για πολλά χρόνια ακόμη...

Το παγωτό έγινε ξανά είδος πολυτελείας για τον μέσο καταναλωτή, όπως ήταν και τη δεκαετία 1960-1970.

Ο τζίρος του παγωτού, σύμφωνα με έκθεση της Nielsen, υποχώρησε το διάστημα 2012-2016 κατά 30%. Αντίθετα, η «Στόχασις» αναφέρει ότι το διάστημα 2010-2015 διατηρήθηκε σε σταθερά επίπεδα. Πώς ήταν για εσάς αυτή η περίοδος; Ενώ μέχρι το 2010 η αύξηση του τζίρου ήταν της τάξεως του 10% κάθε χρόνο, η κρίση «χτύπησε» και τον δικό μας κλάδο.

Τι ρόλο έπαιξε η αύξηση του ΦΠΑ από 13% το 2015 σε 24% το 2016 και ποιοι άλλοι παράγοντες σας επηρέασαν; Η αύξηση του ΦΠΑ ήλθε να κλείσει τον κύκλο των συνεχών οικονομικών χτυπημάτων που δεχόταν ο κλάδος των τροφίμων. Ενώ η αγορά των πρώτων υλών έχει ΦΠΑ 13%, η πώληση του παγωτού έχει συντελεστή 24%. Kαινοτομία, γευστική ποικιλία, αλλά

και υγιεινές διατροφικές επιλογές είναι οι τάσεις του κλάδου τα τελευταία χρόνια. Εσείς πώς ανταποκριθήκατε σε αυτές; Ανέκαθεν η εταιρεία προσπαθούσε να κρατάει σε σταθερές βάσεις την ποιότητα του παγωτού, διατηρώντας στοιχεία και συνταγές του παλιού καιρού. Η τεχνογνωσία μας περιλαμβάνει αγνά υλικά, μικρή χρονική διάρκεια αποθήκευσης του προϊόντος, ώστε να καταλήγει στον καταναλωτή ένα φρέσκο, πραγματικά υγιεινό παγωτό. Η φιλοσοφία και το σημαίνον για την επιχείρηση είναι ότι τα προϊόντα μας καταναλώνονται κυρίως από τους μικρούς μας φίλους και αυτό το σεβόμαστε με το παραπάνω. Η Alfa έχει πάνω από 40 γεύσεις στον κατάλογό της και κάθε χρόνο φροντίζει να τον εμπλουτίζει με νέες γεύσεις. Οι οδηγοί-πωλητές γεμίζουν τις βιτρίνες των πελατών, προσφέροντας στον καταναλωτή νέες επιλογές και τη δυνατότητα να πει-

επιχείρηση σήμερα είναι να κρατήσεις την ποιότητα χωρίς να αυξήσεις τις τιμές των προϊόντων σου και χωρίς να κατεβάσεις μισθούς. Πρέπει δηλαδή να γίνεις ένας μικρός ήρωας.

ραματιστεί γευστικά με καινούργια προϊόντα. Πώς νιώθει ένας Έλληνας επιχειρηματίας στο σημερινό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον; Ο επιχειρηματίας νιώθει τελείως μόνος και αβοήθητος. Απλά παλεύει με τα κύματα, μεσοπέλαγα, πάνω σε μια σχεδία... Όταν έρθει ένα μεγαλύτερο κύμα, θα εξαφανιστεί. Η πολιτεία αντιπροσωπεύει το κύμα. Το δυσκολότερο για μια ελληνική

Tι χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει σήμερα μια ελληνική επιχείρηση για να μπορέσει να επιβιώσει; Το πιο σημαντικό από όλα είναι η ενσυναίσθηση σε σχέση με τον καταναλωτήπελάτη. Το να μπορείς δηλαδή να αφουγκράζεσαι τις ανάγκες του πελάτη. Από εκεί και ύστερα, σημαντικό ρόλο παίζουν η ποιότητα (πρώτες ύλες, υλικά), η ποικιλία, οι παροχές, η εξυπηρέτηση και φυσικά οι τιμές. Υπάρχουν ευκαιρίες στην ελληνική αγορά; Όταν κάποιος αγαπάει τη δουλειά του, πάντοτε βρίσκει ευκαιρίες στην εγχώρια αγορά και όχι μόνο. Κάθε κίνηση γίνεται ευκαιρία.

Η ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε. χορηγός της εκδήλωσης του θεσμού CR Index

Ι Ν Σ Τ Ι Τ Ο Υ Τ Ο Ε ΤΑ Ι Ρ Ι Κ Η Σ Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Η Σ Ε Υ Θ Υ Ν Η Σ

Μιλήστε μας για το όραμα της επιχείρησής σας και τα επενδυτικά σχέδιά σας. Το όραμά μας είναι η εταιρεία μας να συνεχίσει να σφίγγει τα δόντια για να επικρατήσει στην αγορά. Η κατάσταση απαιτεί κινήσεις με σύνεση, ό,τι και αν σημαίνουν αυτές, ώστε να συνεχίσει να επιβιώνει έστω και υπό αυτές τις συνθήκες προσφοράς και ζήτησης. Στα επενδυτικά μας σχέδια είναι η δημιουργία νέων εγκαταστάσεων και η αύξηση του δικτύου μας, ώστε να μπορούμε να καλύπτουμε περισσότερες περιοχές ανά την Ελλάδα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε περισσότερους καταναλωτές να γεύονται τα προϊόντα μας. Ήθελα να πω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους ανθρώπους που εργάζονται στην επιχείρηση και τη νιώθουν σαν δική τους, στους προμηθευτές μας που μας εμπιστεύονται τόσα χρόνια και τέλος στον ήρωα Έλληνα καταναλωτή που υποστηρίζει τα προϊόντα του τόπου του, παρά τις αντίξοες συνθήκες.

Οι κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες βραβεύθηκαν την Τρίτη 20 Ιουνίου 2017, σε επίσημη εκδήλωση στο πλαίσιο του θεσμού CR Index, η οποία έλαβε χώρα στο Radisson Blu Park Hotel. Την εκδήλωση διοργάνωσε για ένατη συνεχή χρονιά το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης. Η ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε. συμμετείχε ως χορηγός. Οι εταιρείες οι οποίες διακρίθηκαν για τις υπεύθυνες πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, σύμφωνα με τον CR Index, τον Εθνικό Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης και το CRI Pass, έλαβαν Diamond, Platinum, Gold, Silver και Bronze βραβεία. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι κκ. Παναγιώτης Κουρουμπλής (υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής), Αντώνης Παπαδεράκης (γεν. γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή), ο κ. Κωστής Χατζηδάκης (αντιπρόεδρος της Ν.Δ.), ο κ. Γιώργος Πατούλης (πρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος) και πολλοί άλλοι. Συντονιστής ήταν o δημοσιογράφος κ. Νεκτάριος Νώτης. Η ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε., η πρωτοπόρος φαρμακευτική βιομηχανία στην Ελλάδα, έχει δημιουργήσει ένα οργανωμένο Τμήμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, υλοποιώντας ποικίλα προγράμματα. Παράλληλα, ως χορηγός του θεσμού CR Index, στηρίζει τις ενέργειες των κοινωνικά υπεύθυνων εταιρειών.

newtimes 41

υσκευα-

χρήσιμο ιδών οιδιατηρώύλλο του κουτιού. θε κιβώτε αυτόν ρά (ίσως υ αναφέ-

στε όλες ποφύγεμπορείτε υ χρειά-

ύτες και ριά αντιοίξουν ή

αρκετό ης για τα χάνημα. μέσως το κές ώρες να μποτο ψυκτιπιεστή. ιευκρίνιπιλέξετε επιλύσει

DELATOLASLOGISTICSSOLUTIONS

Η μεταευκαιρία άρχοντά πό πράγείτε πια. ργιο σας εύετε να χρηστων αδικασία από την ς. τε τη συων μόνοι αρκετές μισή σας. καθαρι-

42 newtimes newtimes 45

City Logistics

O σύγχρονος τρόπος διανομής για μείωση κόστους και ρύπανσης! ΟΚ

ολλές μεγάλες πόλεις αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις που συνδέονται με την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τη ρύπανση που δημιουργείται από τον αριθμό των οχημάτων που πρέπει να κινούνται εντός των πόλεων. Αυτό δημιουργεί διττό πρόβλημα, καθώς δυσκολεύει την τροφοδοσία της αγοράς και προκαλεί ταλαιπωρία στους πολίτες και κατά συνέπεια στους δυνητικούς καταναλωτές. Είναι βέβαιον ότι για την τροφοδοσία της αγοράς απαιτούνται λιγότερα μέσα από αυτά που κυκλοφορούν σήμερα στους δρόμους. Ένα μεγάλο πλήθος φορτηγών εμπορικών επιχειρήσεων εκτελούν δρομολόγια μεγάλων χιλιομετρικών αποστάσεων λόγω μη πληρότητας φορτίων προκειμένου να έχουν άμεση εξυπηρέτηση των πελατών τους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο από οργανωμένα μεταφορικά σχήματα που μπορούν να εξυπηρετήσουν αποστολές διαφορετικών προμηθευτών στους ίδιους πελάτες με πληρότητα φορτίων σε μικρή ακτίνα δράσης. Η έννοια των City Logistics δημιουργήθηκε με βασικό σκοπό να δοθούν λύσεις στο πρόβλημα με τη μείωση της κυκλοφορίας των επαγγελματικών μέσων μεταφοράς, καθώς το κράτος αναζητεί λύσεις μείωσης κυκλοφορίας των αυτοκινήτων με μέσα μαζικής μεταφοράς, βελτίωση οδικού δικτύου κ.ά. Η Delatolas Courier είναι μία από τις πιο οργανωμένες εταιρείες στη διανομή δεμάτων και ένα πραγματικό παράδειγμα που αποδεικνύει ότι τα City Logistics είναι η λύση, αναδεικνύοντας στην πράξη τα οφέλη για τις επιχειρήσεις και για την κοινωνία. Η εταιρεία λειτουργεί με ένα σύγχρονο κέντρο διανομής στην περιοχή του Αγ. Ιωάννη Ρέντη, το οποίο έχει αποσπάσει χρυσό βραβείο στα Transport & Logistics Αwards 2017 ως Καινοτόμο Κέντρο Διανομής. Η εταιρεία διαθέτει ιδιόκτητο στόλο μικρών φορτηγών (VANS), μηχανογραφι-

Πολλές μεγάλες πόλεις αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις που συνδέονται με την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τη ρύπανση που δημιουργείται από τον αριθμό των οχημάτων που πρέπει να κινούνται εντός των πόλεων. Αυτό δημιουργεί διττό Η υπηρεσία Logistics πρόβλημα, καθώς City δυσκολεύει την τροφοδοσία της και τα πλεονεκτήματά της αγοράς και προκαλεί ταλαιπωρία στους πολίτες και Η υπηρεσία City Logistics έρχεται να δώσει λύκατά συνέπεια στους δυνητικούς καταναλωτές. σεις στις επιχειρήσεις με μικρό και μεσαίο αριθΕίναι βέβαιον ότι για την τροφοδοσία της αγοράς μό δεμάτων και βαριών αποστολών, οι οποίες απαιτούνται λιγότερα μέσα από αυτά που κυκλοφοθέλουν μια εξειδικευμένη εταιρεία courier, πάρούν σήμερα στους δρόμους. Ένα μεγάλο πλήθος ροχο υπηρεσιών αποθήκευσης και διανομής φορτηγών εμπορικών εκτελούν δροτων προϊόντων τους.επιχειρήσεων Η υπηρεσία City Logistics μολόγια μεγάλων χιλιομετρικών αποστάσεων λόγω έχει κεντρικό ρόλο στην αλυσίδα εφοδιασμού μη πληρότητας προκειμένου νατων έχουν που συνδέεταιφορτίων με την καθημερινότητα πολι-άμεση τών εξυπηρέτηση των πελατών τους. Αυτό μπορεί όταν η αστική μεταφορά και διανομή εμπο- να επιτευχθεί μόνο απόμεοργανωμένα μεταφορικά σχήρευμάτων γίνεται τάξη και με συνέργειες που αποτρέπουν χαοτικές ματα που μπορούν να καταστάσεις. εξυπηρετήσουν αποστολές Με τη χρήσηπρομηθευτών της υπηρεσίαςστους αυτής ίδιους επιτυγχάνοδιαφορετικών πελάτες νται τα παρακάτω: με πληρότητα φορτίων σε μικρή ακτίνα δράσης. κή παρακολούθηση αποστολών και αντικαταΗ έννοια των City Logistics σε δημιουργήθηκε με βασικό σκοπό να δοθούν λύσεις ▶ Μείωση κόστους διανομής δεμάτων βολών καθώς και καθημερινή ανταπόκριση στο πρόβλημα με τη μείωση της κυκλοφορίας των επαγγελματικών όλες τις πόλεις της Ελλάδας, διεκπεραιώνοντας ▶ Αποσυμφόρηση κυκλοφοριακού μέσων μεταφοράς, καθώς το κράτος αναζητεί▶ λύσεις κυκλοφορίας των αυτοκινήτων Μείωσημείωσης εκπομπών ρύπων άμεσα και αποτελεσματικά διανομές δεμάτων με μέσα μαζικής μεταφοράς, βελτίωση οδικού δικτύου κ.ά. αλλά και βαρύτερων αποστολών σε οποιοδήπο- ▶ Εστίαση στην κύρια δραστηριότητα-αποδέτε σημείο της Αττικής και τηςCourier επαρχίας. Επιπλέσμευση πόρων Η Delatolas είναι μία από τις πιο οργανωμένες εταιρείες στη διανομή δεον έχει επενδύσει σε real-time πληροφοριακό ▶ Μεταβλητό κόστος βάσει πωλήσεων μάτων και ένα πραγματικό παράδειγμα που αποδεικνύει ότιτων τα City Logistics είναι σύστημα παρακολούθησης του στόλου των ιδι▶ Αναφορές στατιστικά reports. η λύση, αναδεικνύοντας στην πράξη τα οφέλη για τις επιχειρήσεις και για την κοιόκτητων μεταφορικών νωνία. μέσων, το οποίο πραγμα- Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία δημιουργήθητοποιείται μέσω τηλεματικής εφαρμογής, καθώς Η εταιρεία λειτουργεί με ένα σύγχρονο κέντρο διανομής στην περιοχήένα τουκενό Αγ. Ιωκε έχοντας ως κύριο σκοπό να καλύψει και σε πληροφοριακό σύστημα ενημέρωσης παάννη Ρέντη, ιδιόκτητο στόλο μικρών φορτηγών (VANS), μηχανογραφική παρακοτης αγοράς, μεταξύ των μεταφορικών εταιρειών ράδοσης της αποστολής. λούθηση αποστολών και αντικαταβολών καθώς και καθημερινή ανταπόκριση σε Με την ταχύρρυθμη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού και των εταιρειών courier που δραστηριοποιούεμπορίου και αντιλαμβανόμενη τις εξειδικευμένες υπηρεσίες του συγκεκριμένου καναλιού, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την εξυπηρέτηση και διανομή των e-shop πελατών, για μικρά και μεγάλα δέματα. Με συστήματα ηλεκτρονικής παρακολούθησης αποστολών (track&trace) των δεμάτων, αποστολή sms στους παραλήπτες, ολοκληρωμένης μηχανογραφικής υποστήριξης και διευρυμένου ωραρίου διανομών καλύπτει πλήρως οποιαδήποτε διανομή e-commerce. Έτσι κάθε e-shop έχει την εταιρεία courier που μπορεί να το υποστηρίξει σε κάθε επίπεδο αποστολής δεμάτων!

νται στην Ελλάδα κυρίως στον τομέα της ταχυμεταφοράς εγγράφων, το οποίο αφορά τη μεταφορά δεμάτων και αποστολών μεγάλου βάρους και όγκου. Η Delatolas Courier εξειδικεύεται στους κλάδους παραφαρμακευτικών προϊόντων, κινητής τηλεφωνίας, πληροφορικής, γραφικής ύλης, αλυσίδες πολυμέσων, e-shops, εμπορίου χαρτιών και τραπεζών. Η Delatolas Courier διαρκώς μεγαλώνει ενδυναμώνεται και οργανώνεται, συνδέοντας καθημερινά εκατοντάδες επιχειρήσεις και πελάτες σε όλη την Ελλάδα, μειώνοντας το κόστος μεταφοράς και συμβάλλοντας στη μείωση του κυκλοφοριακού και της ρύπανσης.

Για όμορφες στιγμές στο cafeskazi

κόρπια κομμάτια από ζωντανές ηχογραφήσεις. Αυτό σημαίνει το «Σκάζη», το όνομα του all day cafe bar που βρίσκεται σε ένα νεανικό στέκι του Παγκρατίου, την πλατεία Βαρνάβα. Όνομα δανεισμένο από τον ομώνυμο δίσκο των Στέρεο Νόβα που συντρόφευε τα νεανικά χρόνια των τριών ιδιοκτητών του cafe, της Χριστίνας Αχιλλιά, του Σωτήρη Δελιδημητρίου και του Χρήστου Καραπιπέρη. Το cafe bar «Σκάζη», επί της οδού Εμπεδοκλέους 30 και με τραπεζάκια έξω τώρα το καλοκαίρι, λειτουργεί από το πρωί με καφέ, σάντουιτς και γλυκά και συνεχίζει με ποτά, κοκτέιλ, μεζεδάκια και ποικιλίες. Εδώ θα ακούσετε ωραίες μουσικές που κινούνται σε ροκ, jazz, funk, soul ήχους και θα απολαύσετε και ατμοσφαιρικές βραδιές με live jazz σχήματα. Το cafeskazi ελπίζει να γίνει ένα χώρος έκφρασης και γι’ αυτό είναι ανοιχτό σε προτάσεις κάθε είδους τέχνης που θα μπορούσε να φιλοξενηθεί στο χώρο του.

Νέοι σταθµοί συµπίεσης φυσικού αερίου από την Promethan

Business News

ντός του 2017 αναµένεται να τεθούν σε λειτουργία οι νέοι σταθµοί συµπίεσης φυσικού αερίου στην Αθήνα και στην Κοµοτηνή της εταιρείας Promethan. Η εταιρεία έχει επίσης κατασκευάσει και έχει θέσει σε λειτουργία δύο σταθμούς στη Θεσσαλονίκη και στη Λάρισα. Η Promethan, η οποία ιδρύθηκε το 2008 και εδρεύει στην Γ’ ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου Θεσσαλονίκης, έχει ιδρύσει επίσης την υπηρεσία CNG Greece. Όπως δε επισημαίνουν τα στελέχη της, η εταιρεία είναι η πρώτη που δραστηριοποιείται στον χώρο της προµήθειας και µεταφοράς Συµπιεσµένου Φυσικού Αερίου (CNG) στην ελληνική αγορά. Έχοντας ήδη αναπτύξει στρατηγικές συνεργασίες µε εξειδικευµένες εταιρείες της βιοµηχανίας της ενέργειας και µε σύµµαχο την τεχνολογία αιχµής που διαθέτει, η CNG Greece κάνει πραγµατικότητα την παροχή φυσικού αερίου σε καταναλωτές αποµακρυσµένους από το δίκτυο φυσικού αερίου, δηµιουργώντας έτσι ένα εικονικό δίκτυο («virtual pipeline») φυσικού αερίου. Η Promethan διαθέτει ειδική άδεια προµήθειας και µεταφοράς CNG µέσω ειδικών

ρυµουλκούµενων οχηµάτων, σύµφωνα µε τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας. Εισάγοντας καινοτόµες υπηρεσίες στην ελληνική αγορά προβαίνει στη συµπίεση φυσικού αερίου σε ειδικά διαµορφωµένες φιάλες, καλύπτοντας τις ενεργειακές ανάγκες των εµπορικών και βιοµηχανικών της πελατών, προσφέροντάς τους παράλληλα πολλά οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Όπως τονίζεται από την εταιρεία, το Συµπιεσµένο Φυσικό Αέριο (CNG) είναι ένα ορυκτό καύσιµο, που προκύπτει από τη συµπίεση του

φυσικού αερίου σε λιγότερο του 1% του αρχικού του όγκου, καθιστώντας εφικτή την αποθήκευση µεγάλων ποσοτήτων σε µικρό χώρο (κυλινδρικές φιάλες) και την ασφαλή µεταφορά του σε αποµακρυσµένους από το δίκτυο φυσικού αερίου πελάτες. Η χρήση του φυσικού αερίου σε όλους τους τοµείς της κατανάλωσης, οικιακή, επαγγελµατική και βιοµηχανική χρήση, προσφέρει αναρίθµητα οφέλη στους καταναλωτές, συµβάλλοντας παράλληλα σε ένα καθαρότερο περιβάλλον. newtimes 43

Διοργανώνεται από το World Class των Reserve Brands της Diageo υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων

Athens Fine Drinking: η μεγαλύτερη γιορτή του καλού ποτού στην Αθήνα Μια δημιουργική ανάμειξη γεύσεων, αρωμάτων, έμπνευσης και απόλαυσης για ποιοτικό ποτό που καταναλώνεται υπεύθυνα και με ασφάλεια

ια δεύτερη συνεχή χρονιά στο κέντρο της Αθήνας πραγματοποιήθηκε, από τις 18 ως τις 21 Μαΐου στο Παλαιό και Μικρό Χρηματιστήριο, το Athens Fine Drinking by World Class, η γιορτή του ποιοτικού ποτού. Το Athens Fine Drinking αποτελεί διοργάνωση του World Class των Reserve Brands της Diageo και τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων. Ο μοναδικός αυτός θεσμός εξερεύνησης του κόσμου των

εκλεκτών ποτών και κοκτέιλ ξεκίνησε με σύντομους χαιρετισμούς από τον κ. Χάρη Ψαρούδα, διευθυντή των Reserve Brands της Diageo Hellas, την κυρία Πηνελόπη Ζαούδη, PR and Communications manager των Reserve Brands της Diageo Hellas και τον κ. Spike Marchant, International World Class Ambassador, οι οποίοι και έδωσαν το έναυσμα για την επίσημη έναρξη του νέου αυτού θεσμού της πόλης. Στους χαιρετισμούς τους μίλησαν για τη σημασία του fine drinking και τη μεγάλη αυτή γιορτή του εκλεπτυσμένου ποτού. Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν και να απολαύσουν ξεχωριστές γεύσεις όπως το Southside No. 10 στο αρτίστικ pop-up bar του Bartesera με το gin Tanqueray No. Ten, το Fairy’s Cobweb με βότκα Ciroc στο pop-up bar του Six d.o.g.s, το φρουτένιο Caricia de Madre με τεκίλα Don Julio στο εξωτικό pop-up bar του Couleur Locale, το Lucky 23 με ρούμι

44 newtimes

Ron Zacapa στο παριζιάνικης ατμόσφαιρας Quartier D’ Athenes, την twisted παραλλαγή του κλασικού Stone Fence από το A-for Athens με Bulleit Bourbon, αλλά και το ενδιαφέρον highball cocktail The Golden Gentleman του blend Johnnie Walker Gold Label Reserve στο αριστοκρατικό Alexander’s Bar της «Μεγάλης Βρεταννίας». Ο κατάλογος των signature cocktails ήταν ατελείωτος και κάλυψε κάθε γούστο των επισκεπτών και τις τέσσε-

ρις μέρες του Athens Fine Drinking, καθώς οκτώ διαφορετικά bar εναλλάσσονταν κάθε μέρα προσφέροντας υπέροχες στιγμές. Το πρόγραμμα συμπλήρωσαν με επιτυχία οι ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις και γευσιγνωσίες που πραγματοποιήθηκαν παράλληλα στο Μικρό Χρηματιστήριο καθ’ όλη τη διάρκεια του μοναδικού αυτού θεσμού. Κορυφαίοι Έλληνες bartenders – νικητές του World Class των προηγούμενων ετών – και brand ambassadors των premium spirits, μεταμορφώθηκαν σε ξεναγούς και μύησαν τους επισκέπτες στον μοναδικό κόσμο του fine drinking μέσα από exclusive mentoring sessions για όσους ήθελαν να μάθουν τα μυστικά πίσω από την premium τέχνη των «Perfect Serves». Πρωτότυπες ιδέες για ένα γευστικό punch με τεκίλα Don Julio και το single-malt ουίσκι Cardhu 12 χρόνων, απλές συνταγές cocktail με όπλο ένα ψυγείο και τα βασικά εργαλεία της κουζίνας με το gin Tanqueray No. Ten καθώς και δροσερές

εκδοχές του διαχρονικού cocktail Mule με τη βότκα Ketel One ήταν κάποια από τα πολύ ξεχωριστά mentoring sessions. Το πλούσιο πρόγραμμα του Athens Fine Drinking πλαισιώθηκε εξαιρετικά με live links που πραγματοποίησαν και τις τέσσερις ημέρες, από το χώρο του Παλαιού Χρηματιστηρίου, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί Pepper 96,6, Easy FM 97,2, 96,9 Rock FM και En Lefko. Την τελευταία ημέρα στην κορύφωση αυτής της γιορτής πραγ-

ματοποιήθηκε το party του En Lefko με τους γνωστούς ραδιοφωνικούς παραγωγούς, Παναγιώτη Μένεγο και Σταύρο Διοσκουρίδη, να δίνουν τον ρυθμό ως το τέλος της βραδιάς. Οι επισκέπτες του Athens Fine Drinking είχαν και φέτος τη δυνατότητα κατά την είσοδο στο χώρο να τεστάρουν τις γνώσεις τους αλλά και να ενημερωθούν σχετικά με την υπεύθυνη κατανάλωση. Τέλος το Athens Fine Drinking by World Class είχε εξασφαλίσει για όλους τους επισκέπτες μέσω του Taxiplon 5 ευρώ έκπτωση σε μία διαδρομή για την ασφαλή μετακίνησή τους από τον χώρο της εκδήλωσης. Το δεύτερο Athens Fine Drinking ολοκληρώθηκε σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Όλοι οι συμμετέχοντες στο Παλαιό και Μικρό Χρηματιστήριο πήραν μια μικρή γεύση τού τι σημαίνει ποιοτικό ποτό. Μέχρι το επόμενο Athens Fine Drinking οι λάτρεις του καλού ποτού μπορούν να αναζητούν όλες αυτές τις fine drinking εμπειρίες που

προσφέρουν οι World Class bartenders σε κορυφαία bars της πόλης. Συμμετέχοντα Bars 7 Jokers, 360, A for Athens, Alexander’s Bar GB, Baba au Rum, Bank Job, Bar 9, Barreldier, Bartesera, Couleur Locale, Dizzy Mo, Drunk Sinatra, Faust, Feedέλ, GB Roof Garden, Ipitou, Kuko’s The Bar, M Bar Electra, Monk, Noel, Odori Vermuteria, Owl Athens, Pairi Daeza, Quartier d’ Athènes, Rehab, Six

D.o.g.s, Tailor made, Tall’s Toy, The Clumsies, The Trap, The Zillers και Φουάρ. Το World Class Από την ίδρυσή του το 2009, το World Class των Reserve Brands της Diageo αποτελεί την κορυφαία πλατφόρμα επικοινω-

Business News νίας με στόχο την έμπνευση και τη μύηση του κοινού στο fine drinking. Ανεξαρτήτως αν επιλέγει κανείς να απολαύσει ένα καλό ποτό στο σπίτι ή στο αγαπημένο του μπαρ, το World Class φέρνει στο προσκήνιο το fine drinking, τάση εξίσου σημαντική όσο και το fine dinning. Το World Class θεωρείται επίσης αυθεντία σε ό,τι αφορά την κουλτούρα των cocktail, από όπου μπορεί κάνεις να αντλήσει γνώσεις και στοιχεία για όλες τις νέες τάσεις, συνταγές και νέα για τον κόσμο των cocktails. Παράλληλα, με παρουσία σε περισσότερες από 60 χώρες, έχει αποτελέσει πόλο έμπνευσης, εκπαίδευσης και γνώσης για περισσότερους από 250.000 bartenders από όλον τον κόσμο, μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης και προβολής. To World Class διοργανώνει κάθε χρόνο το «World Class Bartender of the Year», τον θεσμό που αναγνωρίζεται από bartenders και κοινό ως η κορυφαία διάκριση που μπορεί να λάβει ένας επαγγελματίας του χώρου. Εφέτος, μετά τη διοργάνωση όλων των επί μέρους τοπικών διαγωνισμών, οι καλύτεροι bartenders στον κόσμο θα βρεθούν αντιμέτωποι στο Mεξικό! Το Athens Fine Drinking Το fine drinking είναι ένα κίνημα που έρχεται να καλλιεργήσει τη συναίσθηση του τι πίνουμε, πώς το πίνουμε και πού

το πίνουμε, ως βασικές παραμέτρους της απόλαυσης που αποκομίζουμε. Το Athens Fine Drinking είναι ένας θεσμός εμπνευσμένος από το World Class, που θέλει να μεταδώσει τη γνώση των premium spirits στο ευρύ κοινό. Αποτελεί μια σπουδαία γιορτή στην πόλη, η οποία εξελίσσεται σε θεσμό. Η Diageo Hellas Η Diageo είναι κορυφαία εταιρεία premium οινοπνευματωδών ποτών στην Ελλάδα και στον κόσμο. Το όνομα Diageo προέρχεται από τη συνένωση δύο λέξεων: της λατινικής Dia, που σημαίνει ημέρα, και της λέξης Geo, που προέρχεται από την ελληνική γαία. Το όνομα αντικατοπτρίζει το όραμα της εταιρείας: «Γιορτάζουμε τη ζωή, κάθε ημέρα, σε όλη τη γη, υπεύθυνα». Στην Ελλάδα η Diageo διακινεί μια μεγάλη σειρά σημάτων, που κατέχουν κορυφαία θέση στην εκάστοτε κατηγορία και σε κάθε περίσταση κατανάλωσης. Τα whiskies Johnnie Walker, Haig, Dimple, Cardhu και τα Classic Malt, η Smirnoff Vodka, το Gordon’s Gin, το Baileys Creamy liqueur, η Ursus και η σαμπάνια Veuve Clicquot είναι μερικά από τα δημοφιλή σήματα που εμπορεύεται η Diageo Hellas στη χώρα μας. Η Diageo, μεταξύ άλλων, θέτει τη μετρημένη κατανάλωση των οινοπνευματωδών ποτών στο επίκεντρο της δράσης της.

1. Στιγμιότυπο από την εκδήλωση στο παλαιό Χρηματιστήριο 2. Ο ηθοποιός Σταύρος Σβήγκος στοn χώρο του Παλαιού Χρηματιστηρίου για το Athens Fine Drinking 3. Ο κ. Γιώτης Αγγελίδης με τον ηθοποιό Αλέκο Συσσοβίτη και τον Φώτη Βαλλάτο, δημοσιογράφο και Managing Director στο Popaganda.gr 4. Ο κ. Γιώτης Αγγελίδης, Reserve Brand Ambassador της Diageo Hellas, σε ένα από τα mentoring sessions που πραγματοποιήθηκαν στο Μικρό Χρηματιστήριο 5. Athens Fine Drinking 2017 στο Παλαιό Χρηματιστήριο 6. Ο κ. Πάνος Κανατσούλης από το The Clumsies, νικητής του World Class Bartender of the Year 2017, με τον κ. Γιώτη Αγγελίδη, Reserve Brand Ambassador της Diageo Hellas 7 Ο κ. Χάρης Ψαρούδας, διευθυντής Diageo Reserve της Diageo Hellas 8. Η κυρία Άντζελα Μαριδάκη, Reserve Brand Ambassador της Diageo Hellas 9. Η κυρία Πηνελόπη Ζαούδη, Culture & Influence manager των Reserve Brands της Diageo Hellas 10. Ο ηθοποιός Νικόλας Αγγελής στο Athens Fine Drinking, τη μεγαλύτερη γιορτή του καλού ποτού στην Αθήνα 11. Ο κ. Γιώτης Αγγελίδης, Reserve Brand Ambassador της Diageo Hellas 12. Η κυρία Πηνελόπη Ζαούδη, Culture & Influence manager των Reserve Brands της Diageo Hellas και η κυρία Άντζελα Μαριδάκη, Reserve Brand Ambassador της Diageo Hellas στο Athens Fine Drinking

newtimes 45

New Times spots all over Greece ΑΘΗΝΑ Albadoor, Ασημακοπούλου 3, Αγία Παρασκευή Ethno Café, Πελοποννήσου 13, Αγία Παρασκευή DAVINCI Αγίου Ιωάννου 23, Αγία Παρασκευή La Pasteria, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος Scoop, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος FLOCAFE, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος ΡΟΛΟΪ Αμύντα 6, Αθήνα Abreuvoir Ξενοκράτους 51, Αθήνα ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Διδότου & Ασκληπιού 39, Αθήνα PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Αθήνα ΤΙΚΙ Athens 15 Μακρυγιάννη, Αθήνα Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57, Αθήνα FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, Αθήνα Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, Αθήνα Sabor Περικλέους 17, Αθήνα Κιμωλία Art Café Υπερείδου 5, Αθήνα Κολοκοτρώνη 9 Κολοκοτρώνη 9, Αθήνα Σοκολάτα 56 Ερμού 56, Αθήνα HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, Αθήνα OINOSCENT Βουλής 45, Αθήνα BY THE GLASS Γ. Σουρή & Φιλελλήνων, Αθήνα Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα Big Apple Σκουφά 69,Αθήνα Mikel Λ. Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα Mikel Λ. Αθηνών 84 & Μητροδώρου, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop Βαλαωρίτου 7, Αθήνα WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop, Βαλαωρίτου 7 Αθήνα City Bar Bisto, Στοά Σπύρου Μηλιού, Αθήνα City Bar, Στοά Σπύρου Μηλιού, Αθήνα Ιανος, Σταδίου 24, Αθήνα Special Cafe, Βουλής 9, Αθήνα Metropolis Sandwich, Βουλής 11, Αθήνα Black Duck, Χρήστου Λαδά 9Α, Αθήνα Black Duck, Παπαρηγοπούλου 5-7, Αθήνα Public, Πλατεία Συντάγματος, Αθήνα Agora view, Athens Heart, Αθήνα easy espresso, Athens Heart, Αθήνα Χυτήριο Ιερά Οδός 44, Αιγάλεω Qahwa, Μάρκου Μπότσαρη 1 Αιγάλεω el Presidente, Πανόρμου 18, Αιγάλεω the Claξons, Μάρκου Μπότσαρη 23, Αιγάλεω Cap Cap, Πανόρμου 26, Αιγάλεω Coffeway, River West, Αιγάλεω IL BARRETTO, River West, Αιγάλεω Wine Gallery, Λεωφόρος Αλίμου 109, Άλιμος Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη Moorings Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη Cibo Κονίτσης 29, Πλατεία Αναλήψεως, Βριλήσσια Butcher Café Πλατεία Αναλήψεως 6, Βριλήσσια Homemade Εθν. Αντιστάσεως 33, Βριλήσσια Vollstead Εθνικής Αντιστάσεως 33, Βριλήσσια Gazi Collge Περσεφόνης 53, Γκάζι Soho Βουτάδων 54 Β, Γκάζι My Plate Πεσρφόνης 43, Γκάζι La Crema Περσεφόνης 63, Γκάζι Cartone Περσεφόνης 41, Γκάζι Aliarman Σοφρωνίου 2, Γκάζι

46 newtimes 46 new times

Café Del Sol Βουτάδων 44 Γκάζι WHY SLEEP? Βουτάδων 52, Γκάζι ΓΚΑΖΟΧΩΡΙ Δεκελέων 6, Γκάζι MILLENIUM GOLD Βουτάδων 60, Γκάζι MACAU Βουτάδων 48, Γκάζι MADEL FOOD Κύπρου 70, Γλυφάδα SOLETO Λαοδίκης 33 – 35, Γλυφάδα BALUX HOUSE Ποσεοδώνος 58, Γλυφάδα LIVING Ζησιμοπούλου 10, Γλυφάδα ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, Γλυφάδα Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα Paul Πλ. Εσπερίδων & Κύπρου 70. Γλυφάδα Soleto Λαοδίκης 33-35, Γλυφάδα Δελφίνια Διαδόχου Παύλου 5, Γλυφάδα Απολλώνιο Άλσους 1 & Λαζαράκη, Γλυφάδα Ya Café Λ. Κανελοπούλου 4, Γουδί Frank Ze Paul, Λεωφόρος Μαραθώνος 1, Δροσιά The Ecali Club Λόφου 15, Εκάλη BOURBON Καλλιδρομίου 68, Εξάρχεια Philleas Fogg Λ. Παπάγου 106, Ζωγράφου Mestizo Λ. Παπάγου 104, Ζωγράφου Dolce Γρ. Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη Αψέντι Ηρακελιδών 19, Θησείο FLOCAFE, Ανωνύμων 3, Ίλιον Agora music café, Εμπορικό κέντρο Ίλιον Avanti Café Εθν. Αντιστάσεως & Φιλολάου, Καισαριανή

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8,Μοναστηράκι, A for Athens Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι Ergon Χαριλάου Τρικούπη 125, Νέα Ερυθραία Low Χαριλάου Τρικούπη 146, Νέα Ερυθραία Coffe at Point Αγ. Λαύρας 2, Νέο Ηράκλειο ΤΙΛΛΑΣ ΠΛ. Ελ. Βενιζέλου 10, Νέα Ιωνία Manzo Cafe Λ. Συγγρού 138, Νέα Σμύρνη BOULEVARD Λ. Δεκελείας 75,Νέα Φιλαδέλφεια Δωδωνή Φαναρίου 1, Νέα Φιλαδέλφεια FLOCAFE Προύσης 2, Νέα Φιλαδέλφεια ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Λ. Δεκελείας 118, Νέα Φιλαδέλφεια BARSOL Πλ. Ελ. Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια GOLDEN HΑLL Λ. Δεκελείας 61,Νέα Φιλαδέλφεια Frank Ze Paul, Δ. Βασιλείου 18, Νέο Ψυχικό Πόρτες, Λεωφόρος Κηφισίας 242, Ψυχικό Αθηναϊκό, Μαντζάρου 1, Νέο Ψυχικό FARO CAPO Δημ. Βασιλείου 10, Νέο Ψυχικό Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16 Νέο Ψυχικό

The Madarin, K. Παλαιολόγου 1, Πολιτεία Best friends, Πλατεία Καραμανλή, Πολιτεία Μπρίκι Δορυλαίου 6, Πλατεία Μαβίλη Athina Bar Δ. Σούτσου 3, Πλατεία Μαβίλη Flower Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη Παλαιά Αγορά, Κεχαγιά 26, Φιλοθέη Sablo, Καποδιστρίου & Θράκης 2, Φιλοθέη Filothei Tennis Club Δάφνης & Καλλιγά, Φιλοθέη Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία, Χαιδάρι ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, Χαϊδάρι ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρ. Πολυτεχνείου 82, Χαϊδάρι Home Στρ. Καραϊσκάκη 59, Χαϊδάρι EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, Χαλάνδρι MIKEL Λ. Πεντέλης 5, Χαλάνδρι Frank Ze Paul, Δουκ. Πλακεντίας 20, Χαλάνδρι Frank Ze Paul, Λ. Κηφισίας 216, Χαλάνδρι Σπόρος, Κατσουλιέρη 4, Χαλάνδρι DION, Β. Γεωργίου 4, Χαλάνδρι Isiδora Εθνικής Αντιστάσεως 69, Χαλάνδρι Floyd Κεραμεικού 4 & Περικλέους, Χολαργός ΠΕΙΡΑΙΑΣ Yacht Cafe, Ακτή Μουτσοπούλου 1, Πειραιάς BAR CODE Καραϊσκου 139-143, Πειραιάς DÉJÀ VU, Αγίου Ελευθερίου 24, Πειραιάς Όστρια, Ακτή Θεμιστοκλέους 4, Πειραιάς GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Πειραιάς STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, Πειραιάς ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ Μικρολίμανο, Πειραιάς Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14 Νέο Ψυχικό Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς ROI MAT, Υμηττού 15, Παγκράτι Gazi Collge Γρηγορίου Λαμπράκη 117, Πειραιάς Caprice Υμηττού 101, Παγκράτι Haagen Dazs Ακτή Μουτσοπούλου 5, Πειραιάς Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, Παγκράτι FREDDO Πλατεία Αλεξάνδρας 1, Πειραιάς Απολλώνιο Αγίου Αλεξάνδρου 8, Παλαιό Φάληρο Stretto Πλατεία Αλεξάνδρας 5, Πειραιάς ΠBOX, Λεβίδου 11, Κηφισιά Athens Smart Food Λ. Μεσογείων 154, Αθήνα Bowling Center Προφήτης Ηλίας, Πειραιάς Dalliens House Κυριαζή 19, Κηφισιά Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Petite Fleur Αγίων Θεοδώρων 4, Κηφισιά Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο Amicale Παύλου Μελά 22 Prappas Sweet Λ. Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο Balkan Πρόξενου Κορομηλά 3 Πρυτανείον Κολοκοτρώνη 37, Κηφισιά Escobar Lounge Πατριάρχου Μάξιμου 1, Κηφισιά Mind The Cup, Αιμιλίου Βεάκη 29, Περιστέρι BROCANTE Σβώλου Αλεξάνδρου 15 Barista Espresso Bar, 25ης Μαρτίου 4, Περιστέρι BELLINI Λεβίδου 11, Κηφισιά DE FACTO Παύλου Μελά 19 Sempre, Αιμιλίου Βεάκη 51, Περιστέρι ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, Κηφισιά Estrella Παύλου Μελά 48 Το Άλσος, Αγίου Βασιλείου 63, Περιστέρι La Gabinoteca Δηλιγιάννη 56, Κηφισιά Flipside Προξένου Κορομηλά 11 Mikel, Παναγή Τσαλδάρη 5, Περιστέρι Kioskys Κεφαλάρι, Κηφισιά Hemingway Σβώλου Αλεξάνδρου 19 Bonco Μεγάλου Αλεξάνδρου 73, Περιστέρι Άλσος Κηφισιάς , Δεληγιάννη 56, Κηφισιά Local Παλαιών Πατρών Γερμανού 17 IGODO Μεγάλου Αλεξάνδρου 71, Περιστέρι Zonar´s Πανεπιστημίου, Κολωνάκι Mon Frere Καρόλου Ντηλ 6 45ST Αιμ.Βεάκη 45, Περιστέρι Rosebud Ομήρου 60, Κολωνάκι Oval Φιλικής Εταιρίας 1 KIKA Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι Εν Δελφοίς Δελφών 5, Κολωνάκι GOLD Επίκουοου 2, Περιστέρι Cake Ηροδότου 15, Κολωνάκι, BEBER Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, Κολωνάκι CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, Περιστέρι Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, Κολωνάκι DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, Περιστέρι Φίλιον Σκουφά 34 Κολωνάκι ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, Περιστέρι Flocafe Μιλιώνη 11, Κολωνάκι ENZZO DE CUBA Αγίας Παρασκευής 72, Περιστέρι PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, Κολωνάκι CHOCOLAT Παρασκευοπούλου 44, Περιστέρι Mommy, Δελφών 4 Κολωνάκι Capriccio Γρ. Λαμπράκη 10, Λυκόβρυση Pantheon Προξένου Κορομηλά 8 Frank Ze Paul Ερυθρού Σταυρού 9, Μαρούσι Plaisir Αριστοτέλους 9 & Μητροπόλεως La petite -Plan b, Λ. Κηφισίας 50, Μαρούσι Pulp Σβώλου Αλεξάνδρου 8 Atelier Café, Περικλέους 2, Μαρούσι Rialto Σβώλου Αλεξάνδρου 1 & Πατριάρχου Ιωακείμ Novus bistro, Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι Stretto Καρόλου Ντηλ 18 My Place Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι Urban Ζεύξιδος 7 Marmellate Φωτίου Γκινοσάτη 19, Μεταμόρφωση Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, Μοναστηράκι Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30, Περιστέρι Zucca Λεωφόρος Νίκης 35 Aχίλλειον Λεωφόρος Νίκης 37 Harvest Αιόλου και Ευρυπίδου, Μοναστηράκι RAILS Βασιλέως Αλεξάνδου 2, Περιστέρι Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, Μοναστηράκι ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33, Μοναστηράκι

Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη Apolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

Δωμάτιο με Θέα Πλ. Αριστοτέλους 10, Ολύμπιον Mon Frere Kαρόλου Ντηλ 6

ΛΑΡΙΣΑ Αποθήκη Πρωτοπαππαδάκη 10 DETOX Ασκληπιού 23 & Παπακυριαζή Δικαστικό Παπακυριαζή 19α Portego Παπακυριαζή 38 Arco Φαρσάλων 31 Las Ramblas Απόλλωνος 8 Kubric Πρωτοπαπαδάκη 12 ΠΑΤΡΑ Talks Υψηλών Αλωνιών 24 Queen Υψηλών Αλωνιών 20 Banana Moon Γερμανού 18 PAS MAL Ηρώων Πολυτεχνείου 54 Majestic Ρήγα Φεραίου 93 Café Αρούσα Μαιζώνος 131 Ποίκιλη Στοά Ρήγα Φεραίου 129 ΚΑΛΑΜΑΤΑ Kopi Luwak Ιατροπούλου 11 Place Nationale Αντωνοπούλου 13 Στολίδι Ένα Αριστοδήμου 97 Retro Ιατροπούλου 16 ΗΡΑΚΛΕΙΟ Biscotto Cafe Χάνδακος 36Γ Indigo Cafe 25ης Αυγούστου 76 Best Cafe Bistro Περδικάρι 5 Crop Αρετουσας 4 K1 Cafe Bar Πλατεία Καλλεργών 1-9 Joy Café Γεωργίου Παπανδρέου 53 Largo Café Πλατεία Καλλεργών 3 ΙΩΑΝΝΙΝΑ Φρόντζου Πολιτεία Λόφος Αγ.Τριάδος Accademia Del Panino Λ.Δωδώνης 13 Bruno Coffee Stores 28ης Οκτωβρίου & Μουλαϊμίδου Au Bar Λ. Δωδώνης 10 Marche Χαριλάου Τρικούπη Piccadilly Χαριλάου Τρικούπη 39 Hoxton Πλατεία Πάργης 3