New Times 96

FREE PRESS Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΥ ΣΕ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ

96/ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ.2014

«Thanks George!»

Τζορτζ Κλούνεϊ:

Οι Έλληνες έχουν δίκιο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

2 new times

Edito ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Ας πάψει η πολιτική να είναι ένα πολύβουο καφενείο και ας παράξει πλούτο για τη χώρα

ΛΑΒΕΤΕ ΜΕΡΟΣ ΣΤΟΝ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ

s e d Ya tel ho www.newtimes.gr

Στην Ελλάδα μιλάμε πολύ, γράφουμε πολύ, συζητάμε πολύ και βρίσκουμε χιλιάδες ευκαιρίες να διασταυρώνουμε τις απόψεις μας και να «σκοτωνόμαστε» γι’ αυτές. Τις περισσότερες φορές όμως χάνουμε απίστευτο χρόνο αποφεύγοντας να κάνουμε το αυτονόητο, αυτό που μπορεί να μας πάει ένα βήμα μπροστά. Και σαν μην έφτανε αυτό, ήλθε και η κρίση για να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Ένα πρώτο παράδειγμα είναι ενδεικτικό: η περιπέτεια που ζει η επιχειρηματική ομάδα των Ελληνικών Υδροπλάνων, η οποία προσπαθεί να τραβήξει τη χώρα στον... σημερινό αιώνα, συνεχίζεται. Για να αντιληφθεί κανείς πόσο πίσω είμαστε αρκεί να κάνει την παρακάτω σύγκριση: Οι Μαλδίβες, με 1.000 νησιά, εξυπηρετούνται από 250 υδροπλάνα. Αντιθέτως η Ελλάδα με 3.000 νησιά και 16.000 χλμ. ακτογραμμών ακόμη βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας. Το πρόσωπο που «τρέχει» το όλο εγχείρημα και που έχει εξασφαλίσει αμερικανικά κεφάλαια δείχνει να έχει την υπομονή που απαιτείται για να ξεπεραστούν τα πολλά εμπόδια. Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο χρόνο θα χρειαστούν κράτος και φορείς Δημοσίου και Τοπικής Αυτοδιοίκησης για να επιτρέψουν – στην πράξη – τη δημιουργία των υδατοδρομίων που θα κάνουν εύκολη, γρήγορη και φθηνή την πρόσβαση στην τελευταία γωνιά της ελληνικής περιφέρειας, κυρίως της νησιωτικής. Μίλησα γι’ αυτό θέλοντας κυρίως να τονίσω κάτι απλό: ας μπει η ανάπτυξη στην ατζέντα της αντιπαράθεσης των πολιτικών δυνάμεων και ας πάψει η πολιτική να είναι ένα πολύβουο καφενείο! Και για να το πούμε με απλά λόγια, αξίζει να φέρουμε ένα απλό παράδειγμα: Το 1990 η ελληνική βιομηχανία συμμετείχε με 15,6% στο εθνικό προϊόν ενώ σήμερα – 24 χρόνια μετά – έπεσε σε ένα ποσοστό κάτι παραπάνω από 10%... Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Ελλάδα παράγει κάθε χρόνο λιγότερα προϊόντα. Και όμως άλλες ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν διαφορετική ρότα: η ιταλική βιομηχανία αντιπροσωπεύει το 18,9% του εθνικού προϊόντος της χώρας, η ισπανική το 16,3%, η ουγγρική το 25,4%... Ακόμη και η τουρκική αντιπροσωπεύει το 19,4%. Γι’ αυτό το γεγονός τι έχουν να προτείνουν και κυρίως τι μπορούν να πράξουν οι μαχητικοί... στα τηλεοπτικά παράθυρα πολιτικοί μας; Είναι τραγικό όμως, είναι ακλόνητο γεγονός ότι ο πολιτικός κόσμος της χώρας δεν μπόρεσε (έστω) να διατυπώσει μία μεγάλη αναπτυξιακή ιδέα που να εκμεταλλεύεται την παγκόσμια επιτυχία της ελληνικής ναυτιλίας. Προσέξτε τα παρακάτω στοιχεία: το 16,25% του παγκόσμιου στόλου βρίσκεται πλέον σε ελληνικά χέρια ενώ ένα στα τέσσερα δεξαμενόπλοια διεθνώς είναι ελληνόκτητο. Ως Έλληνες ελέγχουμε το 23,5% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων και το 18,5% του παγκόσμιου στόλου των φορτηγών μεταφοράς χύδην φορτίων. Αυτή τη στιγμή στις σχάρες τών ανά τον πλανήτη ναυπηγείων κατασκευάζονται για ελληνικά συμφέροντα 372 νέα ποντοπόρα. Μόνο τον Ιανουάριο του 2014 οι Έλληνες εφοπλιστές έκαναν επενδύσεις πάνω από 1,9 δισ. δολάρια, με παραγγελίες για 36 νεότευκτα πλοία. Αυτή λοιπόν την παγκόσμια δύναμη οι δικοί μας «πολιτικοί φωστήρες» την βλέπουν ως μια πηγή από την οποία θα αντλούν κάποιες δωρεές. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της χρηματοδότησης της ανάπλασης της οδού Πανεπιστημίου από το Ίδρυμα Ωνάση και του Φαληρικού Δέλτα από το Ίδρυμα Νιάρχου. Δεν βρέθηκε ωστόσο κανένας πολιτικός σχηματισμός να ρίξει μια ιδέα στο τραπέζι για το πώς αυτή η επιχειρηματική τάξη, που ελέγχει το 46,7% του ευρωπαϊκού εμπορικού στόλου, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας και πόλος έλξης ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα. Γιατί η χώρα μας, που κέρδισε τον παγκόσμιο σεβασμό στη ναυτιλία, δεν μπορεί να γίνει ένα από τα κέντρα της διεθνούς αυτής δραστηριότητας; Αντίστοιχα παραδείγματα δυστυχώς είναι πολλά. Οι καθυστερήσεις στη μετατροπή του Θριάσιου Πεδίου σε διαμετακομιστικό κέντρο των εμπορευμάτων από την Άπω Ανατολή προς την Κεντρική Ευρώπη, η οποία παρεμπιπτόντως θα ενίσχυε τη μεταποιητική δραστηριότητα στην περιοχή, είναι ένα ακόμη θλιβερό παράδειγμα. Αλήθεια πώς γίνεται μια χώρα να αφήνει ανεκμετάλλευτο το γεγονός ότι η διακίνηση των εμπορευμάτων μέσα από αυτήν εξοικονομεί επτά ημέρες (δηλαδή εκατομμύρια δολάρια κάθε ημέρα για τις κατασκευάστριες εταιρείες της Άπω Ανατολής) σε σχέση με τη διακίνηση από τη Βόρεια Θάλασσα; Με τι πιο σημαντικό έχουν να ασχοληθούν οι αρμόδιοι υπουργοί εκτός του να λύσουν εδώ και τώρα όλα τα θέματα που αφορούν τις υποδομές για την επιτυχία του παραπάνω στόχου; Οι επερχόμενες πολιτικές αντιπαραθέσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν σε ένα ακόμη πιο κατακερματισμένο πολιτικό πεδίο – με περισσότερα κόμματα και μεγαλύτερη ρευστότητα –, ίσως αποδειχθούν μοιραίες για την πορεία αυτού του τόπου. Και αυτό όχι διότι τα πολλά κόμματα είναι το πρόβλημα αλλά διότι αν οι κυβερνήσεις συνεργασίας εξαντληθούν σε ένα μοίρασμα αξιωμάτων και λαφύρων της εξουσίας, κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε την ουσία και τον στόχο της πολιτικής αντιπαράθεσης, που δεν είναι άλλος από την αύξηση του δημόσιου πλούτου και την ανάπτυξη της χώρας.

F/:traveltimesfree www.newtimes.gr

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.newtimes.gr www.traveltimes.gr, E-mail: info@newtimes.gr, Τηλ.: 210 3428.666, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Παναγόπουλος Κωνσταντίνος, ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Παντελής Αρσένης, Διονύσης Βασιλόπουλος, Γιώργος Σακκάς, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αντονέλα Τόνι, ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Ιωάννα Στεργίου, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO & ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ Active Business Publishing ΕΠΕ, ΕΚΤΥΠΩΣΗ IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

new times 3

Θέμα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

«Thanks George!» Τζορτζ Κλούνεϊ: Οι Έλληνες έχουν δίκιο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα «Είναι ένα δίκαιο αίτημα. Έχετε πολύ καλά επιχειρήματα για να στηρίξετε το αίτημα της επιστροφής στην Ελλάδα. Ίσως δεν θα ήταν κακό να επιστρέφονταν. Νομίζω ότι είναι μια καλή ιδέα. Πιστεύω ότι θα ήταν ένα πολύ δίκαιο και πολύ ωραίο πράγμα. Ναι, νομίζω ότι είναι αυτό που πρέπει να κάνει η Βρετανία» είπε ο διάσημος ηθοποιός και σκηνοθέτης Τζόρτζ Κλούνεϊ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έδωσε το μεσημέρι της 8ης Φεβρουαρίου στο Βερολίνο, με αφορμή την προβολή της ταινίας «Μνημείων άνδρες» (The Monuments Men). Απαντώντας σε ερώτηση της Ελληνίδας δημοσιογράφου Ελίζας Χριστοδουλίδη, που μπήκε στη συνέντευξη την τελευταία στιγμή, ο Τζορτζ Κλούνεϊ έριξε στη γερμανική και στη συνέχεια στη βρετανική πρωτεύουσα μια… βόμβα μεγατόνων, ξαναφέρνοντας στο προσκήνιο το πάγιο αίτημα για επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Και καταλαβαίνει κανείς ότι, όταν το αίτημα αυτό διατυπώνεται από τα χείλη ενός από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της γενιάς του με μάχιμη τοποθέτηση στα πολιτικά πράγματα του πλανήτη, αυτό αποκτά άλλη διάσταση. Στην κυριολεξία, οι δηλώσεις του Κλούνεϊ έβαλαν φωτιά στα διεθνή μέσα ενημέ-

4 newtimes

ρωσης, πυροδοτώντας παράλληλα έναν πόλεμο ανάμεσα στον κοινωνικά ενεργό Τζορτζ Κλουνεϊ και στις συντηρητικές δυνάμεις της Βρετανίας. Όταν στη συνέντευξη του Βερολίνου τού ζητήθηκε να κάνει μια πρόταση για το πώς θα μπορούσαν τα μνημεία να επιστραφούν, ο Τζορτζ Κλούνεϊ απάντησε «δεν είμαι και τόσο καλός στις προτάσεις», αποφεύγοντας με χιούμορ να μπει σε ξένα χωράφια. Η ερώτηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα είχε σχέση με το θέμα της ταινίας, την αληθινή ιστορία μιας ομάδας Αμερικανών, ειδικών στα έργα τέχνης, που αναλαμβάνουν, προς το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, να επανακαταταγούν, παρά τη μεγάλη ηλικία τους, στο στρατό και να αποβιβαστούν στην Ευρώπη για να σώσουν τα διάφορα σημαντικά έργα τέχνης που είχαν κλέψει (για το υπό μελέτη Μουσείο Φύρερ) οι ναζί από διάφορες χώρες της Ευρώπης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πολεμική περιπέτεια συμπρωταγωνιστεί μια πλειάδα γνωστών ηθοποιών: Ματ Ντέιμον, Μπιλ Μάρεϊ, Τζον Γκούντμαν, Ζαν Ντιρζαντέν, Κέιτ Μπλάνσετ (μαζί και ο Έλληνας Δημήτρης Λεωνίδας), οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν παρόντες στη συνέντευξη.

Ο δεύτερος γύρος παίχτηκε στο Λονδίνο Ο δεύτερος γύρος στην υπόθεση της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα και την εμπλοκή του Τζορτζ Κλουνει «παίχτηκε» στη βρετανική πρωτεύουσα. Σε αυτόν – εκτός από τον Τζορτζ Κλουνεϊ – συμμετείχαν και οι συμπρωταγωνιστές του στην ταινία «Μνημείων άνδρες» Μπιλ Μάρεϊ και Ματ Ντέιμον, που είχαν έλθει στο Λονδίνο για την προώθηση της ταινίας. Οι τρεις σταρ του Χόλιγουντ έδωσαν συνέχεια στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα που εκλάπησαν από τον λόρδο Έλγιν το 1802. Στην Εθνική Πινακοθήκη ο Τζορτζ Κλούνεϊ επανέλαβε την άποψη που είχε εκφράσει και στο Βερολίνο, ότι θα ήταν καλύτερα αν το Βρετανικό Μουσείο έδινε πίσω στην Ελλάδα τον γλυπτό θησαυρό των 2.500 ετών. Η θέση αυτή βρήκε τη στήριξη του Μπιλ Μάρεϊ, ο οποίος τόνισε: «Ήταν καλό που έμειναν εδώ (σ.σ.: στο Λονδίνο), αλλά τώρα πρέπει να επιστραφούν». Οι ηθοποιοί μπήκαν στο χορό της αντιπαράθεσης που υπάρχει από τη στιγμή σχεδόν που τα

Γλυπτά του Παρθενώνα αφαιρέθηκαν από τον λόρδο Έλγιν, βρετανό πρέσβη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, στις αρχές του 19ου αιώνα. Ας σημειωθεί ότι μετά την πτώχευσή του ο Έλγιν τα πούλησε στη βρετανική κυβέρνηση έναντι 35.000 λιρών και πήραν το δρόμο τους για το Βρετανικό Μουσείο, όπου και παραμένουν ο μεγαλύτερος πόλος έλξης επισκεπτών από τότε. «Έκανα μια μικρή έρευνα απλώς για να βεβαιωθώ ότι δεν είχα κάνει εντελώς λάθος», ανέφερε ο Κλούνεϊ απαντώντας σε σχετική ερώτηση που του τέθηκε στο Λονδίνο προσθέτοντας: «Ακόμη στην Αγγλία η σφυγμομέτρηση δείχνει υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα». Όπως μάλιστα ανέφερε ο διάσημος ηθοποιός και σκηνοθέτης, το Βατικανό και το Μουσείο Γκετί στο Λος Άντζελες έχουν επιστρέψει τμήματα του Παρθενώνα και το ερώτημα που έθεσε ήταν αν ένα σπασμένο κομμάτι τέχνης πρέπει να επιστραφεί όσο το δυνατόν καλύτερα. Σε αυτή την περίπτωση «είναι το καλύτερο που θα έπρεπε να γίνει». Ο Κλούνεϊ είπε ότι κατηγορήθηκε το Σαββατοκύριακο ότι «είναι ένας Αμερικανός που μάλλον δεν έχει καταλάβει». «Αυτό πιθανώς να είναι σωστό», είπε με μια δόση… βρετανικού χιούμορ.

Θέμα

ρήσουν τις παραστάσεις και τα οικοδομήματα που θα επιθυμούσαν να αντιγράψουν ή να κατασκευάσουν εκμαγεία από κιμωλία ή γύψο των διακοσμητικών γλυπτών και μορφών ή να ανασκάψουν όπου θα έκριναν αναγκαίο σε αναζήτηση επιγραφών ανάμεσα στις επιχώσεις ή να πάρουν, εφόσον το επιθυμούν, μερικά κομμάτια πέτρας με παλαιές επιγραφές και παραστάσεις. Κανείς να μην τους εναντιωθεί σε κάποια από αυτές τις ενέργειες…». Το καίριο ερώτημα είναι αν μπορεί αυτό το έγγραφο να ερμηνευθεί ως άδεια χρησιμοποίησης τεράστιων πριονιών και άλλων εργαλείων για να ξεριζωθούν από το ναό (προκαλώντας μάλιστα βαρύτατη βλάβη στο μνημείο) τα μισά από τα Γλυπτά του διαζώματος.

Ωστόσο ο Ματ Ντέιμον συμπλήρωσε δηκτικά: «Αυτό δεν μπορεί πάντα να είναι η πάγια βρετανική θέση. Εννοώ σοβαρά ότι δεν είναι απλά μια διαφωνία για να πούμε ότι είμαστε Αμερικανοί και δεν έχουμε γνώση επ’ αυτής». Στη συνέχεια ο Τζορτζ Κλούνεϊ είπε: «Πιστεύω ότι έχει αξία να γίνει μια ανοιχτή συζήτηση». Αλλά σημείωσε ότι «δεν θα ανοίξει ακόμη τα χαρτιά του».

εργάτες του λόρδου Έλγιν απέσπασαν βίαια από τον Παρθενώνα το 1802, όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή.

Ο Έλγιν είχε αρκετή επιρροή και υποσχέσεις για έμπρακτες αποδείξεις φιλίας που του επέτρεψαν να αποκτήσει από τον Τούρκο βεζίρη μια άδεια, έστω περιορισμένη και υπό όρους. Να τι έλεγε το σχετικό φιρμάνι: «…κανείς να μην εμποδίσει τους καλλιτέχνες να περιηγηθούν, να εξετάσουν και να παρατη-

Σήμερα όλο και περισσότεροι Βρετανοί πολίτες, με επικεφαλής τη Βρετανική Επιτροπή για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, πιέζουν για την απόδοσή τους. Στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης θα κρατηθεί κενός χώρος για τη μεγάλη μέρα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στο σπίτι τους. Η Μελίνα έλεγε: «…Ελπίζω να δω τα Γλυπτά πίσω στην Αθήνα προτού πεθάνω. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ…».

«Ήταν μία από τις εκατοντάδες ερωτήσεις που δέχθηκα στη συνέντευξη Τύπου. Μια Ελληνίδα δημοσιογράφος με ρώτησε για τα Γλυπτά και εγώ απλά είπα ότι θα ήταν πιθανότατα μια καλή ιδέα να βρουν το δρόμο της επιστροφής κάποια στιγμή». Την άποψη αυτή επικρότησε και ο Μπιλ Μάρεϊ: «Μοιάζει σαν παγκόσμιο πρόβλημα. Σε ποιον ανήκει αυτή η τέχνη; Από πού προήλθε; Έχουν το δικαίωμα να τα δώσουν πίσω; Θεωρώ ότι είναι πολύ καλά εδώ, σίγουρα. Το Λονδίνο ασφυκτιά από κόσμο. Στην Ελλάδα υπάρχει πολύς χώρος για αυτά, πολύς χώρος. Η Αγγλία πρέπει να ηγηθεί αυτού του πράγματος... να αφήσει τα έργα να γυρίσουν εκεί από όπου προήλθαν. Αν τα Γλυπτά είναι όλα μαζί οι Έλληνες θα είναι γενναιόδωροι και θα τα δανείζουν κάθε τόσο για λίγο, όπως γίνεται με τα έργα τέχνης», σημείωσε ο Μάρεϊ. Ο αρθρογράφος του Guardian διερωτήθηκε αν ο Κλούνεϊ θα πήγαινε να δει τα Γλυπτά. «Το πρόβλημά μου είναι ο χρόνος καθώς πρέπει να φύγουμε για το Παρίσι για να «επιπλήξουμε κατά κάποιον τρόπο τους Παριζιάνους για τη Μόνα Λίζα και την Ιταλία», δήλωσε.

Μελίνα Μερκούρη

«…Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας» «…Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα για μας. Είναι το καμάρι μας. Είναι οι θυσίες μας. Είναι το υπέρτατο σύμβολο ευγένειας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι η φιλοδοξία και το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας…»: τα λόγια αυτά είχε απευθύνει στις βρετανικές αρχές η Μελίνα Μερκούρη στη διάρκεια της ακάματης εκστρατείας της για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο τους, την Αθήνα. Αυτά σημαίνουν οι ελληνικοί θησαυροί που οι

Για την Ιστορία, αξίζει να σημειωθεί ότι ο λόρδος Έλγιν ήταν ο πρώτος Βρετανός πρέσβης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και υπήρξε κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτός. Η Τουρκία είχε κηρύξει πόλεμο στη Γαλλία του Ναπολέοντα και ως εκ τούτου η Βρετανία ήταν ένας χρήσιμος σύμμαχος. Η επιρροή του Έλγιν στην Υψηλή Πύλη ήταν αναμφισβήτητη. Έγινε εξάλλου αγαπητός και στις τουρκικές αρχές της Αθήνας προσφέροντάς τους ακριβά δώρα. Εκείνη την εποχή ο Έλγιν σχεδίαζε τη διακόσμηση του αρχοντικού του στη Σκωτία. Πληροφορήθηκε ότι δεν υπήρχε τίποτε πιο όμορφο από τα Γλυπτά του ελληνικού Παρθενώνα. Προσέλαβε μια ομάδα που θα έφτιαχνε αντίγραφα και εκμαγεία αυτών των Γλυπτών για να ομορφύνει το σπίτι του. Μόλις όμως βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, η όρεξή του έγινε ακόρεστη. Γιατί μόνο αντίγραφα και εκμαγεία; Γιατί όχι τα αυθεντικά Γλυπτά;

.

newtimes 5

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Βαρβάρα Αυδή

Βαρβάρα Αυδή, ιδρύτρια των Yades Hotels Ελληνικά Ιστορικά Ξενοδοχεία

Η Ελληνίδα στην οποία υποκλίθηκαν οι Ευρωπαίοι ξενοδόχοι Της έκαναν την τιμή να την εκλέξουν πρόεδρο του Οργανισμού Ευρωπαϊκών Ιστορικών Ξενοδοχείων, εκτιμώντας την αφοσίωση και τη σκληρή δουλειά της για την ιδέα ενός άλλο μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης. Ενός μοντέλου που προσφέρει στον επισκέπτη όχι μόνον κατάλυμα αλλά και την ιστορία και τον πολιτισμό του κάθε τόπου μέσα από το κτίριο που φιλοξενείται. Ο λόγος για την κυρία Βαρβάρα Αυδή που καλείται να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα 600 ιστορικών ξενοδοχείων της Γηραιάς Ηπείρου. Ας την παρακολουθήσουμε: Κυρία Αυδή, σας έχει γίνει η τιμή να εκπροσωπείτε τα ιστορικά ξενοδοχεία της Ευρώπης. Αλήθεια, τι αντιπροσωπεύει ο ευρωπαϊκός αυτός οργανισμός; Ο οργανισμός των ιστορικών ξενοδοχείων της Ευρώπης ιδρύθηκε πριν από 10 χρόνια με στόχο

6 newtimes

να συνενώσει εθνικά δίκτυα ιστορικών ξενοδοχείων ανά την Ευρώπη κάτω από μια ομπρέλα. Απώτερος στόχος είναι η προβολή του πολιτιστικού τουρισμού στην Ευρώπη. Εσείς έχετε παράλληλα δημιουργήσει την ελ-

ληνική αλυσίδα ιστορικών ξενοδοχείων; Βεβαίως, δημιούργησα την ελληνική αλυσίδα πριν από 6 χρόνια υπό τον τίτλο Yades Ελληνικά Ιστορικά Ξενοδοχεία, με στόχο να γίνουμε το ελληνικό μέλος των ιστορικών ξενοδοχείων της Ευρώπης. Από τον Απρίλιο του 2013 και μετά

είχα την τιμή να είμαι και πρόεδρος αυτού του οργανισμού. Αυτό δείχνει την εμπιστοσύνη σημαντικών τουριστικών παραγόντων της Ευρώπης. Το πετύχατε μάλιστα σε μια περίοδο που δεν

Interview

ακούγονταν και τα καλύτερα σχόλια για τη χώρα μας. Αυτό είναι αλήθεια, ωστόσο όταν δουλεύει κανείς σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον, όποια και αν είναι η εικόνα της χώρας μας, το καλό είναι ότι κρίνεται με βάση αυτό που κάνει. Μέσα σε αυτά τα λίγα χρόνια που δημιουργήσαμε τα ελληνικά ιστορικά ξενοδοχεία και γίναμε μέλος, δείξαμε ότι έχουμε συνέπεια, ότι μοιραζόμαστε το όραμα για τον πολιτιστικό τουρισμό της Ευρώπης και ίσως και γι’ αυτό μου έδωσαν την ψήφο τους και την εμπιστοσύνη τους. Πάντως μιλάμε για έναν τουρισμό που απευθύνεται σε ένα άλλο κοινό, δεν έχει σχέση με αυτό που λέμε μαζικός τουρισμός. Το κοινό και η ποιότητα των ξενοδοχείων είναι διαφορετικά; Σίγουρα είναι διαφορετικά αλλά ο διαχωρισμός που θα ήθελα να κάνουμε δεν έχει σχέση με την τιμή των υπηρεσιών άλλα με το προφίλ του ταξιδιώτη που επισκέπτεται ένα ιστορικό ξενοδοχείο. Καλό είναι λοιπόν να περιγράψουμε τι είναι ένα ιστορικό ξενοδοχείο. Ιστορικό ξενοδοχείο είναι αυτό που λειτουργεί σε ένα κτίριο ιστορικής σημασίας, ένα κτίριο που μπορεί να υπάρχει από το 1800 είτε να έχει ξεκινήσει ως ξενοδοχείο για 6-7 γενιές. Μπορεί να ήταν κάστρο, μοναστήρι, κτίριο ιδιαίτερης πολιτιστικής σημασίας για την τοπική κοινωνία και σήμερα λειτουργεί ως ξενοδοχείο. Αυτός λοιπόν που θέλει να επισκεφθεί αυτά τα μέρη είναι ο επισκέπτης που θέλει να βιώσει τον πολιτισμό αυτής της περιοχής ζώντας μέσα σε ένα τέτοιο κτίριο και έχοντας όλα τα ερεθίσματα που μπορεί να σου προσφέρει ένα τέτοιο κτίριο. Στο επίπεδο της τιμής υπάρχει διαφοροποίηση; Ναι, μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε στο μέσο και ανώτερο επίπεδο τιμών σε σχέση με τα υπόλοιπα καταλύματα. Προέρχεστε από μια οικογένεια η οποία στο DNA της έχει τον τουρισμό. Ποια ήταν η πορεία σας για να δημιουργήσετε τα Yades Hotels; Τι αντιπροσωπεύει η συγκεκριμένη αλυσίδα στον ελληνικό τουρισμό; Ναι, πράγματι, η οικογένειά μου είχε μία ξενοδοχειακή μονάδα στην Κρήτη. Είχα την τύχη να σπουδάσω ξενοδοχειακά σε ένα πολύ καλό σχολείο του εξωτερικού και δούλεψα αρκετά χρόνια της ζωής μου στο εξωτερικό. Στη συνέχεια εργάστηκα στην Κρήτη σε αυτό που λέμε μαζικός τουρισμός. Μέσα όμως από τα ταξίδια και τις αναζητήσεις μου είδα αυτή την τάση: να δημιουργούνται μικρά ιστορικά ξενοδοχεία. Θέλησα λοιπόν να είμαι εγώ αυτή που θα ζωντάνευε αυτό το ρεύμα στην Ελλάδα. Έτσι αποφάσισα να δημιουργήσω μια ομάδα ιστορικών ξενοδοχείων στην Ελλάδα με αυτά τα χαρακτηριστικά. Κάθε ξενοδοχείο της αλυσίδας Yades Hotels έχει τη δική του ιδιοκτησία και το δικό του προφίλ και χαρακτήρα. Αυτό είναι το πιο σημαντικό, γιατί σε αυτού του είδους τα ξενοδοχεία πρέπει να κρατάμε τον χαρακτήρα τους και την ιδιαιτερότητά τους. Βάζοντάς τα κάτω από κοινή ομπρέλα δεν αποκτούν κοινά χαρακτηριστικά λειτουργίας ή εικόνας απλά, μπορούν να προβάλουν καλύτερα το γεγονός ότι και αυτό είναι ένα ξενοδοχείο που ξεχωρίζει και έχει την πιστοποίηση ότι είναι ένα ιστορικό ξενοδοχείο. Και εδώ ο επισκέπτης μπορεί πραγματικά να βιώσει την Ελλάδα. Υπάρχουν ωστόσο κάποια κοινά στοιχεία. Έτσι δεν είναι; Ασφαλώς. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτά αφορούν περισσότερο τα κοινά κριτήρια βάσει των οποίων επιλέγουμε τα ξενοδοχεία που μπορούν να ενταχθούν στον όμιλο των Yades Hotels. Πόσα ξενοδοχεία εντάσσονται στα Yades Hotels και πού βρίσκονται αυτά; Έχουμε 17 μονάδες, που είναι συμβεβλημένες και λειτουργούν κάτω από την ομπρέλα των ιστορικών ξενοδοχείων της Ελλάδας και κατ’ επέκταση των ιστορικών ξενοδοχείων της Ευρώπης. Έχουμε και στην ηπειρωτική Ελλάδα και στη νησιώτικη. Σίγουρα έχουμε τη δυνατότητα να εντάξουμε πολύ περισσότερα ξενοδοχεία και ελπίζω στο μέλλον να μπορέσουμε να διευρύνουμε την αλυσίδα.

Νιώθετε κάποια πίεση από την πλευρά Ελλήνων ξενοδόχων για να ενταχθούν στα Yades Hotels; Ξέρετε, τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολο να εξηγήσουμε στους Έλληνες ξενοδόχους τι σημαίνει δικτύωση, τι σημαίνει να ανήκει κανείς σε μια ομάδα. Πίεση – θα έλεγα έντονη ζήτηση – έχουμε αυτά τα χρόνια της κρίσης και αυτό διότι πολλοί ξενοδόχοι αναζητούν απελπισμένα διεξόδους προς ξένες αγορές. Από την πλευρά μας, όταν επιλέγουμε ένα ξενοδοχείο, θέλουμε ο ιδιοκτήτης να είναι συνειδητοποιημένος για το τι μπορεί να πάρει και να δώσει στη δικτύωση που εισέρχεται. Να πληροί συγκεκριμένες προδιαγραφές ειδικά στον τομέα του πολιτιστικού τουρισμού. Ποιο είναι το χαρμάνι των πελατών σας; Μιλάω για Έλληνες και ξένους επισκέπτες. Θα σας πω το εξής, όταν ξεκινήσαμε οι περισσότεροι ξενοδόχοι είχαν την ανησυχία αν θα μπορέσουν να δουλέψουν και λίγο με τους ξένους. Επίσης αν θα μπορέσουν να έχουν κόσμο καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας και όχι μόνο το Σαββατοκύριακο. Ειδικά οι ξενοδόχοι στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια λειτουργίας και βεβαίως τις προσπάθειές μας να βάλουμε την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη, κατορθώσαμε να ανοίξουμε αυτή την αγορά και για τα ελληνικά ξενοδοχεία. Σήμερα οι ξένοι έχουν ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των κρατήσεών μας. Ειδικά το 2013 και λόγω της κρίσης στην Ελλάδα, που ο Έλληνας ταξιδιώτης έχει περιορίσει τις ημέρες διαμονής σε ξενοδοχεία, η πλειονότητα των επισκεπτών μας είναι ξένοι. Οι επισκέπτες ποιων χωρών αναζητούν περισσότερο τα ιστορικά ξενοδοχεία; Η Κεντρική Ευρώπη καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς μας. Και αυτό γιατί έχουμε μεγάλα οφέλη μέσα από τον οργανισμό των ιστορικών ξενοδοχείων της Ευρώπης αφού αλληλοδιαφημιζόμαστε σε 600 ξενοδοχεία. Επίσης έχουμε κάνει μεγάλα βήματα στην αμερικανική αγορά, η οποία και αυτή τροφοδοτεί συγκεκριμένες αγορές, όπως η Σαντορίνη, η Κρήτη και η Πελοπόννησος. Ο Αμερικανός επισκέπτης ιστορικών ξενοδοχείων είναι πολύ συνειδητοποιημένος και κάνει την κράτησή του πολλούς μήνες πριν. Επιπλέον δεν είναι αμελητέο το «ανατολικό μπλοκ» που αρχίζει να ωριμάζει. Είναι αλήθεια ότι στο «ανατολικό μπλοκ» υπήρχε έντονη ζήτηση για πολύ μεγάλα και resort ξενοδοχεία, ίσως και για κάποιες υπερβολές. Τον τελευταίο χρόνο ακούμε να μας χτυπάνε την πόρτα, αφού αναζητούν κάτι διαφορετικό. Τα έχουν δει όλα και τώρα επιθυμούν να πάρουν μια γεύση Ελλάδας μέσω των ιστορικών ξενοδοχείων της. Η ευρωπαϊκή εμπειρία και δικτύωσή σας αποτελεί σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μένει να αξιοποιηθεί από τους Έλληνες συνεργάτες σας. Έτσι δεν είναι; Βέβαια και έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να κάνουμε γιατί σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι ο πολιτιστικός τουρισμός έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης. Τα μηνύματα που παίρνουμε από την αγορά συνηγορούν στο γεγονός ότι ο πολιτιστικός τουρισμός είναι νούμερο ένα στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σίγουρα στην Ελλάδα κάνουμε τα πρώτα βήματα και έχουμε μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Ποιο είναι το όραμά σας για τα Yades Hotels; Σίγουρα θα ήθελα να είχαμε πολύ περισσότερα ξενοδοχεία και θέλω να πιστεύω ότι και τώρα, που αρχίζει να σταθεροποιείται η κατάσταση του τουρισμού, θα μπορέσουμε να αγγίξουμε τον αριθμό των ξενοδοχείων που θέλουμε. Για μένα όμως το πιο σημαντικό είναι να είμαστε σημείο αναφοράς στον πολιτιστικό τουρισμό της χώρας, διότι αυτά τα ξενοδοχεία είναι ιδιαίτεροι χώροι. Είναι κτίρια που πρέπει να βρίσκονται εν ζωή και το γεγονός ότι αυτά τα κτίρια, έχοντας μετατραπεί σε ξενοδοχεία, δίνουν ζωή στην τοπική κοινωνία. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό αφού η κάθε τοπική κοινωνία έχει ένα διαφορετικό λόγο ύπαρξης από ό,τι παλαιότερα. Πρέπει να γίνουν σημεία αναφοράς και προς τα εκεί οδεύουμε. Σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ πολύ.

.

Η παιδεία ως προθάλαμος του επιχειρείν για να χτίσουμε μια νέα Ελλάδα Του Βασίλη Μπόνιου

Στην ελληνική πολιτική σκηνή έχουμε πολλά παράδοξα. Ένα από αυτά το να κυβερνούν τη χώρα άνθρωποι που δεν έχουν δουλέψει ποτέ στη ζωή τους, που δεν έχουν κόψει ένα τιμολόγιο, που δεν ξέρουν τι σημαίνει η αγωνία να πληρώσεις τους μισθούς, τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων, να διοικείς τέλος πάντων ένα περίπτερο. Έτσι λοιπόν, ενώ δεχόμαστε έναν καταιγισμό από τα ΜΜΕ για τη δύναμη των αγορών, το πολιτικό προσωπικό της χώρας θυμίζει φιγούρες παλιών καλών ελληνικών ταινιών. Το να τους αναθεματίζουμε δεν οδηγεί πουθενά. Είναι όμως υποχρέωσή μας τουλάχιστον να αναρωτηθούμε ψύχραιμα τι είδους ανθρώπους χρειαζόμαστε για να κυβερνήσουν τη χώρα. Ο Ισραηλινός πρόεδρος κ. Σιμόν Πέρες στη διάρκεια της τελευταίας επίσκεψής του στην Ελλάδα θα δηλώσει ανάμεσα σε άλλα μιλώντας στο Βήμα: «Η Ελλάδα έχει ψηλά βουνά που θα σας φέρουν τουρίστες, αλλά χρειάζεστε υψηλή τεχνολογία που θα σας φέρει επενδύσεις».

Ο κ. Πέρες έδειξε με τον τρόπο του μια κατεύθυνση για το πού θα μπορούσαν να στραφούν οι νέοι άνθρωποι που φιλοδοξούν να μπουν στον επιχειρηματικό στίβο. Δεν είναι τυχαίο πως η νέα πολεμική μηχανή των ΗΠΑ έχει ως αιχμή του δόρατος πολυεθνικές εταιρείες όπως η Apple, η Google, η Microsoft. Η υπερδύναμη υπάρχει χάρη στη δυνατότητά της να δίνει ευκαιρίες και να αγκαλιάζει τους δημιουργικούς ανθρώπους από όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Αυτό που για την Αμερική είναι ευλογία – το επιχειρείν – για τις ελληνικές κυβερνήσεις εξακολουθεί να είναι πεδίο βολής του φορολογικού σαδισμού και της γραφειοκρατίας. Αυτή η συμπεριφορά έχει την εξήγησή της. Τη χώρα κυβερνούν οι δικηγόροι και οι χαρτογιακάδες. Ο δε κρατικός μηχανισμός είναι άσυλο των δημοσίων υπαλλήλων-κομματικών στρατών. Ποια είναι η λύση του ελληνικού προβλήματος; Κατά τη γνώμη μας η μοναδική διαφυγή είναι να μπουν στην ελληνική πολιτική ζωή οι άνθρωποι του επιχειρείν και όλη η παιδεία μας, αντί να μπουκώνει τα παιδιά με άχρηστες γνώσεις, θα έπρεπε να τα εκπαιδεύει για να γίνουν πετυχημένοι επιχειρηματίες. Αντί για γιορτές, αργίες και παρελάσεις, θα έπρεπε τα νέα παιδιά να γνωρίζουν από κοντά πώς λειτουργεί μια επιχείρηση. Αντί να πηγαίνουν εκδρομές και να σκορπούν το χρόνο τους «εκπαιδευόμενοι» στην τεμπελιά, θα έπρεπε να ξεναγούνται σε πετυχημένες ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις για να διαπιστώσουν από κοντά πώς λειτουργεί μια εταιρεία. Για να συμβεί όμως αυτό πρέπει η διακυβέρνηση της χώρας να περάσει στα χέρια πετυχημένων και όχι κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών, οι οποίοι θα διαθέτουν όραμα για την Ελλάδα του αύριο. Το τελευταίο στοίχημά μας δεν είναι άλλο από το να αλλάξουμε τη λογική και την κατεύθυνση της παιδείας και να τη μετατρέψουμε σε προθάλαμο του επιχειρείν. Έτσι οι πολίτες θα αρχίσουν να ξεχωρίζουν και να σέβονται τους πετυχημένους επιχειρηματίες και από αυτούς να επιλέγουν εκείνους που θα τους κυβερνήσουν...

.

kourdisto

portocali.com Online Opinion Magazine newtimes 7

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Μιχάλης Βελιβασάκης

Όταν ο ύπνος συνάντησε... την επιτυχία Μιχάλης Βελιβασάκης, υπεύθυνος για τις ξένες αγορές της Candia Strom

Όταν πριν από περίπου δύο χρόνια είχε επισκεφθεί μεγάλη ευρωπαϊκή έκθεση είχε αντιμετωπίσει έντονα εχθρική στάση από την πλευρά των μεγάλων πελατών της Γερμανίας και της Ευρώπης. Δεν πτοήθηκε. Συνέχισε τις προσπάθειες κατορθώνοντας μέσα σε μια διετία να ανεβάσει στο 12% το ποσοστό των εξαγωγών στο σύνολο του τζίρου της εταιρείας. Ο λόγος για την εταιρεία στρωμάτων Candia Strom και τον κ. Μιχάλη Βελιβασάκη, υπεύθυνο της εταιρείας για τις ξένες αγορές. Ας τον ακούσουμε: Κύριε Βελιβασάκη πώς εμφανίζεται η συνολική αγορά το 2013; Σε γενικές γραμμές δεν υπήρξαν τρομακτικές απώλειες. Είχαμε μια μικρή πτώση στον μέσο όρο της αγοράς ενός προϊόντος, είτε αυτό αφορά το στρώμα είτε την επίπλωση γενικότερα. Μιλάτε για την τιμή; Βεβαίως. Το 2013 είχαμε μια πολύ θετική εξέλιξη. Είδαμε την τουριστική οικονομία να ξαναπαίρνει τα πάνω της. Έγινε λόγος για 17,5 εκατ. ξένους επισκέπτες. Η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως θα εκταμιευθεί εφέτος. Το 2014 ίσως προκύψουν οφέλη για τους προμηθευτές των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και των καταλυμάτων. Πιστεύω ότι οι βελτιωμένες επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού το 2013, οι οποίες εν μέρει ωφέλησαν τις τουριστικές επιχειρήσεις, θα ευνοήσουν και τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις των προμηθευτών κατά το 2014. Στον κλάδο υπάρχει μια αισιοδοξία ότι στον τουρισμό θα υπάρξουν επενδύσεις στο προσεχές μέλλον. Πιστεύετε ότι θα μπορέσετε να εκταμιεύσετε τις επόμενες χρονιές; Ακριβώς. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Παραρηρώντας τα στοιχεία, βλέπουμε ότι, ενώ ο αριθμός των ξένων επισκεπτών είναι υψηλός, σε επίπεδο ξενοδοχειακών επιχειρήσεων υπάρχει μια δυστοκία. Αυτό σας προβληματίζει; Εννοείται. Αυτό που κυρίως με προβληματίζει είναι η ρευστότητα. Όπως σε όλες τις επιχειρήσεις αυτή τη στιγμή στην ελληνική αγορά, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ρευστότητα. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι ξενοδόχοι. Το θέμα λοιπόν είναι ότι και εμείς από την πλευρά μας προσπαθούμε είτε να χρηματοδοτήσουμε – όσο μπορούμε – κάποιες τεχνικές επενδύσεις είτε να παρουσιάσουμε νέα προϊόντα τα οποία θα είναι πιο οικονομικά και πιο προσιτά – από άποψη κόστους – προς τις

8 newtimes

ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Ποια είναι τα τελευταία νέα σας από την άποψη των προϊόντων και της παραγωγής της Candia Strom; Όσον αφορά τον ξενοδοχειακό τομέα, έχουμε αναπτύξει προϊόντα τα οποία είναι καταλληλότερα για το ξενοδοχειακό περιβάλλον. Μιλάμε για προϊόντα τα οποία προσαρμόζονται περισσότερο στο σωματότυπο του πελάτη του ξενοδόχου ώστε να μπορέσει να εξυπηρετήσει καλύτερα αυτό που ουσιαστικά προσφέρει ένα ξενοδοχείο, δηλαδή τον ύπνο. Άρα λοιπόν τα στρώματά μας είναι μελετημένα έτσι ώστε να ταιριάζουν σε όλους τους σωματότυπους ή τουλάχιστον στους περισσότερους σωματότυπους που θα κοιμηθούν σε ένα ξενοδοχείο. Όσον αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά, έχουμε ποιοτικά προϊόντα και ταυτόχρονα παροτρύνουμε τους πελάτες μας να αξιοποιούν ιδιότητες όπως είναι η βραδυκαυστότητα του υφασμάτος και του στρώματος για να μπορέσουν ουσιαστικά να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις ενός σύγχρονου ξενοδοχειακού περιβάλλοντος. Προκαλέσατε έντονα το ενδιαφέρον του κοινού με τα χειροποίητα στρώματα. Δώστε μας μια εικόνα γι’ αυτό. Κοιτάξτε, στην κατηγορία των χειροποίητων στρωμάτων είμαστε η μοναδική εταιρεία στην Ελλάδα η οποία παράγει τέτοιου είδους προϊόντα, δηλαδή χειροποίητα στρώματα με φυσικά υλικά, χωρίς χημικά, κόλλες ή οτιδήποτε άλλο μη φυσικό προϊόν. Ξέρετε, το χειροποίητο στρώμα είναι περισσότερο μια τεχνική παρά τρόπος κατασκευής. Πρέπει να γνωρίζεις, να έχεις τεχνογνωσία για να μπορέσεις να βγάλεις ένα τέτοιο προϊόν. Ταυτόχρονα είμαστε η πρώτη εταιρεία στον κόσμο αυτή τη στιγμή που έχουμε υφάσματα με επεξεργασία από λάδι ελιάς, το οποίο είναι το πιο φυσικό αντιβακτηριακό και αντιμικροβιακό ύφασμα που υπάρχει. Με αυτά

τα προϊόντα βγήκαμε και στις αγορές του εξωτερικού. Τι είναι το X sensor; Το Candia X sensor λειτουργεί με τέτοιον τρόπο ώστε να βρίσκει ποιο στρώμα είναι το καταλληλότερο για τον σωματότυπο του ανθρώπου που θα κοιμηθεί πάνω στο συγκεκριμένο προϊόν. Ουσιαστικά αυτό που κάνουμε είναι να προσπαθούμε να βρούμε τα καταλληλότερα σημεία στήριξης και άνεσης σε έναν οποιοδήποτε σωματότυπο, για να επιλέξουμε στη συνέχεια το αντίστοιχο στρώμα που ταιριάζει περισσότερο σε αυτόν. Πρόκειται για πατέντα που βασίζεται σε κάποια επιστημονική μέθοδο; Η όλη διαδικασία δεν είναι δική μας πατέντα. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στον Καναδά με σκοπό να βρουν στρώματα για ανθρώπους σε κατάκλιση. Επειδή συνήθως οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να γυρνούν στον ύπνο τους το βράδυ, αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται πληγές πίεσης, εξελίχθηκε αυτό το σύστημα με σκοπό να βρίσκουμε το καταλληλότερο στρώμα για τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Αυτό λοιπόν το σύστημα ενσωματώθηκε εμπορικά πλέον και από εμάς στα δικά μας καταστήματα και ψάχνουμε με αυτόν τον τρόπο να βρούμε το καταλληλότερο στρώμα για τον καθένα. Η εγχώρια αγορά κατέρρευσε στην κυριολεξία. Είχαμε τρομακτικές απώλειες. Τι κάνατε για να τις αντισταθμίσετε; Με μια λέξη: εξαγωγές. Και για να το επεκτείνω λιγάκι, δημιουργήσαμε μια σειρά χειροποίητων στρωμάτων η οποία είναι ιδιαίτερη ως προς τον τρόπο κατασκευής και ως προς τα υλικά που χρησιμοποιούμε, τα οποία έχουν άλλα χαρακτηριστικά και ιδιότητες, έτσι ώστε να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί στην ευρωπαϊκή αγορά. Πότε ξεκινήσατε αυτή την προσπάθεια; Τον Ιανουάριο του 2012. Ξεκινήσαμε παίρνοντας μέρος στην έκθεση ΙΜΜ της Γερμανίας.

Δυστυχώς οι συγκυρίες της εποχής δεν ήταν καλές. Είχαμε πέσει θύματα μιας «προπαγάνδας». Έτσι οι περισσότεροι μας αντιμετώπιζαν αρνητικά, κυρίως λόγω του ότι ερχόμασταν από την Ελλάδα. Αντιμετωπίσατε καχυποψία; Επιφυλακτικότητα, καχυποψία, δυσπιστία ως προς τα πάντα: ως προς το αν μπορούμε να βγάλουμε προϊόντα, ως προς την αξιοπιστία ότι θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε σε αυτές τις αγορές κτλ. Εμείς παρ’ όλα αυτά επιμείναμε. Λάβαμε μέρος και στην έκθεση του Μιλάνου και ξανά το 2013 στην IMΜ. Έτσι, έχοντας αδιάλειπτη παρουσία σε αυτές τις εκθέσεις, άρχισαν να μας εμπιστεύονται. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι ότι αυτή τη στιγμή εξάγουμε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας, όπως επίσης και σε ασιατικές αγορές, όπως Κίνα, Σιγκαπούρη, Ταϊβάν και Χονγκ Κονγκ. Βγήκαμε σε πολλές αγορές, που πλέον απορροφούν το 12% των πωλήσεών μας. Ποιο στόχο έχετε θέσει στον τομέα των εξαγωγών; Για το 2014 έχουμε θέσει ως στόχο τον διπλασιασμό των εξαγωγών και για την επόμενη τριετία έχουμε ως στόχο οι εξαγωγές να καλύψουν το 30% του τζίρου μας. Στην πραγματικότητα η κρίση σάς οδήγησε σε μια πιο υγιή θέση; Σαφέστατα. Αν μέναμε στην ελληνική αγορά το πιο πιθανό είναι ότι θα τρώγαμε τις σάρκες μας. Αντιθέτως, προσπαθώντας να ενισχύσουμε τις εξαγωγές μας, γινόμαστε πολύ πιο ανταγωνιστικοί όσον αφορά το θέμα της ποιότητας των προϊόντων μας και των τιμών.

.

Κύριε Βελιβασάκη, σας ευχαριστώ θερμά. Να είστε καλά. Εγώ ευχαριστώ πολύ.

newtimes 9

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Κώστας Γιαννίδης

Κώστας Γιαννίδης, πρόεδρος Ελληνοκινεζικού Επιμελητηρίου

Ο Πειραιάς θα γίνει σύντομα το πρώτο λιμάνι της Μεσογείου Στη διάρκεια μιας συνάντησής του το 2011 με το αφεντικό της κινεζικής Cosco, τον θρυλικό κάπτεν Γουέι, άκουγε να τον διαβεβαιώνει: «Σε λίγα χρόνια το λιμάνι το Πειραιά θα γίνει το πρώτο και σημαντικότερο λιμάνι της Μεσογείου». Δύο χρόνια αργότερα, το 2013, το λιμάνι του Πειραιά είχε γίνει το τρίτο πιο σημαντικό σε διακίνηση κοντέινερ λιμάνι της Μεσογείου. Η συμφωνία με την κινεζική εταιρεία έχει στην κυριολεξία απογειώσει το πρώτο λιμάνι της χώρας. Θα επιβεβαιωθούν τα λόγια του κάπτεν Γουέι; Θα γίνει ο Πειραιάς το πρώτο λιμάνι της Μεσογείου; Το ερώτημα αυτό ήταν στο κέντρο της συζήτησής μας με τον κύριο Κώστα Γιαννίδη, πρόεδρο του Ελληνοκινεζικού Επιμελητηρίου και συνομιλητή του κάπτεν Γουέι. Κύριε Γιαννίδη, έγιναν έτσι τα πράγματα; Ακριβώς. Ο υπεύθυνος της Cosco στην Ελλάδα καθώς επίσης και αυτός που αντικατέστησε τον κάπτεν Γουέι έχουν ένα πάθος με την Ελλάδα και τον Πειραιά. Πιστεύουν ακράδαντα ότι θα έχουν κέρδος και η Cosco και το λιμάνι του Πειραιά. Βεβαίως το λιμάνι του Πειραιά είναι τρίτο σε διακίνηση containers και με βάση τα στατιστικά πρώτο σε ανάπτυξη containers σε όλον τον πλανήτη.

10 newtimes

Ξεδιπλώνοντας το κουβάρι των ελληνοκινεζικών σχέσεων, το θέμα που αφορά το λιμάνι του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης φαίνεται να αποκτά ξεχωριστή σημασία, και αυτό διότι γεωγραφικά έχουν ένα σοβαρό πλεονέκτημα για τις εταιρείες που μεταφέρουν προϊόντα προς την Κεντρική Ευρώπη. Βεβαίως, γι’ αυτό και υπάρχει ενδιαφέρον κινεζικών εταιρειών και για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Και βεβαίως όχι μόνον κινεζικών εταιρειών.

Αυτό διότι η Θεσσαλονίκη ως λιμάνι καλύπτει τα Βαλκάνια και άλλες χώρες, επιπλέον είναι και πιο κοντά στη Ρωσία. Όλα αυτά βεβαίως σε συνδυασμό με τα τρένα μας. Από εκεί και πέρα πιστεύω ότι μια σωστή μελέτη, μια σωστή δημοπρασία, ένας σωστός διαγωνισμός πρέπει να δώσουν τη σιγουριά στον ξένο επενδυτή σε οποιοδήποτε κράτος ότι θα μπορέσει να λειτουργήσει σωστά τις εγκαταστάσεις του. Πρέπει να λύσουμε άμεσα τα γραφειοκρατικά

προβλήματα που δημιουργούνται σε τέτοιες επενδύσεις έτσι ώστε οι ξένοι επενδυτές να προχωρήσουν πιο γρήγορα τα επιχειρηματικά σχέδιά τους. Η υλοποίηση της επένδυσης της Cosco έγινε κάτω από αντίξοες συνθήκες. Θυμάστε τις αντιπαραθέσεις του πολιτικού προσωπικού της χώρας; Στο τέλος υιοθέτησαν το αυτονόητο...

Interview

Έτσι είναι δυστυχώς. Ήταν η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή που ξεκίνησε τη συζήτηση. Είχα πάει και εγώ στο ταξίδι στην Κίνα. Άρχισαν τα διάφορα προβλήματα με την αντιπολίτευση. Ευτυχώς στη συνέχεια άλλαξε στάση και η επένδυση υλοποιήθηκε. Συνομιλείτε με τους Κινέζους σε πολύ υψηλό επίπεδο. Σε ποιους τομείς εστιάζεται το κινεζικό ενδιαφέρον στην Ελλάδα; Κυρίως στις υποδομές, που είναι λιμάνια και τρένα. Αρχίζουν επίσης να ενδιαφέρονται για real estate, ξενοδοχεία, τουρισμό και πιθανόν κάποια αεροδρόμια. Περιφερειακά; Όχι μόνο τα περιφερειακά. Ενδιαφέρονται για τη λειτουργία αεροδρομίων όπως είναι το Καστέλι. Μην ξεχνάμε το ενδιαφέρον τους για το «Ελευθέριος Βενιζέλος», που έχει παγώσει, χωρίς να σημαίνει ότι δεν μπορούν να επανέλθουν. Από εκεί και πέρα είναι πάρα πολλοί άλλοι Κινέζοι που έχουν μικρές και μεσαίες εταιρείες καθώς επίσης και δύο μεγάλες εταιρείες τηλεπικοινωνιών, τηλεπικοινωνιακού υλικού, όπως είναι η Huawei, η οποία μάλιστα προηγήθηκε από την Cosco. Δειλά δειλά αρχίζει να εκδηλώνεται ενδιαφέρον για τα ξενοδοχεία. Ο νόμος που παραχωρεί πενταετή βίζα παραμονής στον πολίτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα αγοράσει ακίνητο αξίας άνω των 250.000 ευρώ έχει δημιουργήσει ένα ενδιαφέρον και στην κινεζική αγορά. Για να λάβει σάρκα και οστά αυτό το ενδιαφέρον πρέπει να αναλαμβάνουν αυτές τις αγοραπωλησίες σοβαρά γραφεία. Σκεφθείτε έναν Κινέζο, που δεν ξέρει διόλου την ελληνική νομοθεσία… Δεν θα γνωρίζει πώς να κινηθεί. Πρέπει να πάει σε ένα γραφείο και να πει διαθέτω τόσα χρήματα. Από εκεί και πέρα πρέπει το γραφείο να φροντίσει όλα τα διαδικαστικά: από τον έλεγχο στατικότητας των κτιρίων, τη νομιμότητα της μεταβίβασης, την πληρωμή των φόρων και την ασφαλή μεταβίβασή του στον ξένο πολίτη. Τέτοιου είδους επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σήμερα; Έχουν οργανωθεί κάποια γραφεία, ορισμένα εξ αυτών είναι μέλη του Επιμελητηρίου, αλλά δυστυχώς, όπως γίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις στην Ελλάδα, στην αγορά έχουν μπει και αρκετοί αεριτζήδες. Και είναι κίνδυνος, ειδικά στο ξεκίνημα, κάποιοι τέτοιοι αεριτζήδες να εκθέσουν τη χώρα και να οδηγήσουν με τον τρόπο τους στην αποτυχία της όλης προσπάθειας. Ξεκινήσατε την υπόθεση του Επιμελητήριου με τον κ. Φυρογένη το 1993. Σε αυτή την διαδρομή ποιοι είναι οι σημαντικότεροι σταθμοί όσον αφορά τη δραστηριοποίηση ελληνικών εταιρειών στην κινεζική αγορά; Στην αρχή είχαμε λίγα μέλη. Με τα χρόνια διευρύναμε τις τάξεις μας. Μεταξύ των εταιρειών που διείσδυσαν στην κινεζική αγορά είναι η S&B Βαρυτίνης και Αργυρομεταλλευμάτων του κ. Κυριακόπουλου. Η επιχείρηση αυτή έκανε προ ετών και με πολλά εμπόδια το πρώτο της εργοστάσιο. Βλέποντας και οι ίδιοι πώς λειτουργούν οι μηχανισμοί, προχώρησαν στο δεύτερο εργοστάσιο και τώρα είναι σε εξέλιξη και το τρίτο! Στην Κίνα έχουν επίσης διεισδύσει τα Πλαστικά Κρήτης, η στρωματοποιία Coco-mat και η Folli Follie, η οποία διαθέτει καταστήματα σε ξενο-

δοχεία σε μεγάλες πόλεις της Κίνας. Η εταιρεία αυτή είχε στόχο να ξεπεράσει τα 100 καταστήματα ως τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου. Τον πέτυχε χάρη και στη συνεργασία της με την κινεζική εταιρεία Fosun International, η οποία συμμετέχει και ως μέτοχος στη Folli Follie. Κατόρθωσε έτσι να αυξήσει τα σημεία πωλήσεών της στην κινεζική αγορά. Είναι μια εταιρεία που τιμά την Ελλάδα στην τεράστια αυτή χώρα. Οι Έλληνες εφοπλιστές που «χτίζουν» καράβια στην Κίνα είναι μέλη του Επιμελητηρίου; Κάποιοι από αυτούς – και ορισμένοι μεγάλοι – είναι μέλη του Επιμελητηρίου. Μάλιστα πολλά από τα ναυπηγεία της Κίνας γνωρίζουν τη δραστηριότητα του Επιμελητηρίου μας. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ορισμένα κινεζικά επιμελητήρια μας έστειλαν επιστολές για να φιλοξενήσουν με δικά τους έξοδα Έλληνες εφοπλιστές ώστε να τους ενημερώσουν για τις δραστηριότητες νέων ναυπηγείων στην Κίνα. Οι Κινέζοι είναι και πελάτες και ανταγωνιστές. Εννοώ ότι είναι και η χώρα που αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στον παγκόσμιο εμπορικό στόλο… Είναι μια επιθυμία αυτή. Διατηρώ μια επιφύλαξη αν θα μπορέσει να πετύχει κάτι τέτοιο. Σε παλαιότερες δεκαετίες διάφορα κράτη του Ανατολικού μπλοκ, όπως η Ρωσία και η Ρουμανία, προσπάθησαν να κάνουν στόλους. Τελικώς όμως δεν μπόρεσαν να το πετύχουν. Είναι το ελληνικό δαιμόνιο; Δεν ξέρω. Ίσως οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν καλύτερες διασυνδέσεις σε όλον τον κόσμο. Έχουν την ευελιξία να πετυχαίνουν καλύτερους ναύλους. Αντιθέτως οι κρατικές εταιρείες, όπως ήταν αρχικώς οι κινεζικές ναυτιλιακές, είναι αργοκίνητες, ίσως και διαπλεκόμενες. Βλέπουμε βεβαίως τους Κινέζους να ποντάρουν και στους ιδιώτες στον τομέα της ναυτιλίας ώστε σιγά σιγά να αποκτήσουν τεχνογνωσία. Οι Κινέζοι είναι από παλιά πάρα πολύ καλοί έμποροι, όπως άλλωστε οι Έλληνες και οι Εβραίοι. Έχετε απέναντι σας έναν Έλληνα επιχειρηματία που επιθυμεί να ανοίξει την κινεζική αγορά. Τι θα τον συμβουλεύατε; Ως Επιμελητήριο μπορούμε να δώσουμε συμβουλές αλλά και να ελέγξουμε κινεζικές εταιρείες με τις οποίες επιδιώκεται μια συνεργασία. Μπορείτε να ελέγξετε τη φερεγγυότητά τους; Κατά 90%. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε καμία αποτυχία σε αξιολογήσεις που κάναμε. Το πρώτο πράγμα που ελέγχουμε είναι να μην είναι μαϊμού η κινεζική εταιρεία, δηλαδή να είναι καταγεγραμμένη στα μητρώα του Υπουργείου Εμπορίου της Κίνας. Έχουμε συμφωνίες με τα μεγαλύτερα επιμελητήρια της κάθε περιοχής της Κίνας για ανταλλαγή πληροφοριών και συνεργασίας. Έτσι, το κάθε επιμελητήριο μας ενημερώνει ποιες κινεζικές εταιρείες είναι στη «μαύρη λίστα». Ξέρετε, η κινεζική κυβέρνηση προσπαθεί να κάνει το «made in China» συνώνυμο όχι με το φθηνό προϊόν αλλά με το αξιόπιστο προϊόν. Μην ξεχνάμε ότι και η Ιαπωνία πολλά χρόνια είχε κάτι υποτυπώδη αυτοκίνητα, που άκουγαν στο όνομα Datsun. Το ίδιο και η Κορέα αργότερα. Τους συναντούσαμε στις εκθέσεις του εξωτερικού όπου φωτογράφιζαν όλα τα προϊόντα. Στην αρχή αντέγραφαν

και στη συνέχεια ανέπτυξαν την τεχνολογία τους και ξεπέρασαν την Ευρώπη και την Αμερική. Λέτε ότι σε αυτό το στάδιο βρίσκεται η κινεζική οικονομία; Νομίζω ναι. Βέβαια είναι πολύ ταχύς ο ρυθμός ανάπτυξης. Έτσι είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθούν όλες οι εταιρείες που παράγουν… Από την πλευρά των ελληνικών επιχειρήσεων που επιθυμούν να εξαγάγουν στην Κίνα, πού πιστεύετε ότι υπάρχουν ευκαιρίες; Σίγουρα το ελαιόλαδο είναι ένα τέτοιο προϊόν. Οι εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου αυξάνονται με ρυθμό 50% τη διετία 2012-2013. Οι εξαγωγές κρασιού αυξήθηκαν 1.780%. Ακόμη μιλάμε για μικρά ποσά, όμως οι Κινέζοι αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο ότι το ελληνικό κρασί είναι πάρα πολύ καλό. Ο προηγούμενος Κινέζος πρέσβης, που έφυγε τον Δεκέμβριο του 2013, είχε δώσει μεγάλη βαρύτητα στην προώθηση των ελληνικών προϊόντων και ειδικά του κρασιού. Οι Κινέζοι έχουν καταλάβει ότι δεν είναι μόνο τα γαλλικά και τα ιταλικά αλλά και τα ελληνικά κρασιά που είναι εξαιρετικής ποιότητας. Άλλα προϊόντα; Εξάγουμε ακτινίδια και πολλά ακόμη γεωργικά προϊόντα. Οι Κινέζοι ενδιαφέρονται για μανταρίνια κλημεντίνες και κεράσια, για τα οποία δεν έχει υπογραφεί ακόμη διακρατική συμφωνία. Δεν λέω για τα μάρμαρα και το scrap μετάλλων και αλουμινίου, γιατί αυτά εξάγονται από παλιά. Υπάρχει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον για τις ελληνικές γούνες, γι’ αυτό και group Κινέζων επιχειρηματιών επισκέπτονται επανειλημμένα την Καστοριά. Μάλιστα ελληνική εταιρεία από την Καστοριά διαθέτει δύο καταστήματα στο Πεκίνο που πάνε πολύ καλά. Έχουμε ακούσει για Έλληνες επιστήμονες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα. Στη Σανγκάη εργάζεται Έλληνας αρχιτέκτονας που χτίζει πλοία και βοηθάει τις διάφορες ναυτιλιακές εταιρείες. Έχουμε επίσης παροχή υπηρεσιών και brokers εγκατεστημένους στην Σανγκάη. Υπάρχουν επίσης πολλοί νέοι που μαθαίνουν κινεζικά σε πανεπιστήμια της Κίνας και παράλληλα υποδέχονται Έλληνες επιχειρηματίες που συμμετέχουν σε εκθέσεις. Υπάρχει με δυο λόγια μια αρκετά σοβαρή κινητικότητα που ελπίζουμε ότι θα αυξηθεί στο μέλλον. Θα ήθελα όμως να επισημάνω ότι ο τουρισμός είναι το βαρύ πυροβολικό μας. Μπορούμε να προσελκύσουμε πάρα πολλούς Κινέζους. Εδώ όμως το μεγάλο στοίχημα είναι η αεροπορική σύνδεση. Η αεροπορική σύνδεση και η βίζα. Η βίζα είναι τρομερό πρόβλημα και πρέπει να αντιμετωπιστεί. Εμείς ως επιχειρηματίες μπορούμε και μέσω των προξενείων μας με επιστολή και καλούμε επιχειρηματίες Κινέζους. Δεν μας έχουν αρνηθεί ποτέ τη βίζα. Η βίζα για τον τουρισμό όμως πρέπει να γίνει. Ας μην ξεχνάμε ότι το 20122013 αυξήθηκαν πάρα πολύ οι Ρώσοι τουρίστες διότι βρέθηκε λύση με τη δημιουργία των visa centers.

Το κινέζικο ενδιαφέρον εστιάζεται στα λιμάνια, τα τρένα, το real estate και τον τουρισμό

Κύριε Γιαννίδη, σας ευχαριστώ θερμά γι’ αυτή τη συνομιλία. Να είστε καλά.

.

newtimes 11

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Ανδρέας Γοντζές

Ο Ανδρέας Γοντζές, διευθύνων σύμβουλος της FITCO, αποκαλύπτει τις νέες προσδοκίες στη βιομηχανία χαλκού

«Πανάκριβη ενέργεια και ληστρικά επιτόκια πλήττουν θανάσιμα τη βιομηχανία» Μια τυχαία επιστημονική ανακάλυψη έμελλε να δώσει φτερά σε έναν ολόκληρο βιομηχανικό κλάδο. Ο λόγος για τον χαλκό, ο οποίος δεν επιτρέπει την ανάπτυξη μικροβίων. Αυτό λοιπόν το στοιχείο, που πλέον έχει ήδη εφαρμογή σε νοσοκομεία, σχολεία και αλλού, βρίσκεται στη βάση της ανάπτυξης της βιομηχανίας χαλκού. Οι μεγάλες προσδοκίες που επενδύονται σε αυτό το γεγονός βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνομιλίας μας με τον κ. Ανδρέα Γοντζέ, διευθύνοντα σύμβουλο της Fitco, της σημαντικότερης εταιρείας του κλάδου ορειχάλκινων προϊόντων. Ας τον ακούσουμε: Τα πράγματα στην αγορά είναι δύσκολα, ωστόσο όλα δείχνουν ότι στον αντιμικροβιακό χαρακτήρα του χαλκού στηρίζονται ήδη πολλές προσδοκίες για την ανάπτυξη του κλάδου. Σωστά. Για την ακρίβεια δεν σκοτώνονται τα μικρόβια αμέσως αλλά σε διάστημα οκτώ περίπου ωρών αδρανοποιούνται τελείως, οπότε δεν μπορούν να μολύνουν κάποιον ο οποίος θα τα αγγί-

12 newtimes

ξει ή θα έρθει σε επαφή με τις επιφάνειες αυτές. Αυτό ήταν γνωστό από την αρχαιότητα. Μετά όμως από έρευνες των γιατρών ειδικά για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, όπου το πρόβλημα ήταν πολύ έντονο και προσπαθούσαν να βρουν λύσεις, αποδείχθηκε ότι οι επιφάνειες χαλκού και κραμάτων του με περιεκτικότητα πάνω από 60% σε χαλκό έχουν αυτή την ικανότητα. Κατά συνέπεια σε μονάδες εντατικής θεραπείας

έχουν γίνει πολλές εφαρμογές σε αρκετές χώρες όπως Αγγλία, ΗΠΑ και τελευταίως στην Ελλάδα με δική μας πρωτοβουλία και του Ινστιτούτου Χαλκού. Τοποθετήσαμε χάλκινες επιφάνειες σε σχολεία – σε κουπαστές, πόρτες, πόμολα – ώστε να μη μεταδίδονται διάφορες μολύνσεις και στη συνέχεια κάναμε συγκεκριμένες επιστημονικές μελέτες οι οποίες μάλιστα παρουσιάστηκαν σε επιστημονικά συνέδρια. Είναι βέβαιο πλέον ότι

έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα με σοβαρή μείωση λοιμώξεων. Οι εφαρμογές βοηθούν την ανάπτυξη του κλάδου; Κοιτάξτε, οι αρχιτέκτονες και οι τεχνικές εταιρείες, εκμεταλλευόμενοι αυτή την ικανότητα του χαλκού και των κραμάτων του, αντικαθιστούν ήδη όλα αυτά τα είδη – πόμολα, κουπαστές,

Interview

Diamonds 2014 επιφάνειες επαφής – με ορειχάλκινα προϊόντα, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση του κύκλου των εργασιών των επιχειρήσεων που φτιάχνουν αυτά τα είδη. Οι εταιρείες αυτές είναι οι πελάτες μας που παίρνουν από εμάς προϊόντα για περαιτέρω επεξεργασία και δημιουργία κουπαστών κτλ.

μας ευνοεί, αλλά σε κάποια προϊόντα σημαντικής προστιθέμενης αξίας καταφέρνουμε ακόμη και κάνουμε εξαγωγές.

Εσείς ωστόσο έχετε κάνει και κάποιες εφαρμογές – αν δεν κάνω λάθος – και σε σχολεία, όπως το Αρσάκειο; Σωστά, στο Αρσάκειο και από τα νοσοκομεία στο Αττικό. Τα αποτελέσματα αυτής της δραστηριότητας είναι εξαιρετικά. Αυτό μπορεί να έχει εφαρμογή και στα μέσα μαζικής μεταφοράς; Πολύ σωστά. Έχει εφαρμογές όπου υπάρχει μαζικό κοινό. Ο κλάδος σας συνδέεται άμεσα με την οικοδομή, όπου όμως είχαμε απώλειες που έφθασαν το 70%. Έχετε εναλλακτικές διεξόδους; Εδώ και ένα χρόνο έχουμε ένα πολύ σημαντικό project στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας. Η Χαλκόρ έχει αγοράσει από τη Mitsubishi την πατέντα για ορειχάλκινο σύρμα για δίχτυα με τα οποία κατασκευάζονται οι ορειχάλκινοι ιχθυοκλωβοί. Αυτοί κατασκευάζονται από τη Fitco. Έχει μάλιστα γίνει και η πρώτη δοκιμή σε συνεργασία με ιχθυοκαλλιεργητική επιχείρηση. Έχει ήδη μπει ο πρώτος κλωβός στην Ελλάδα με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα. Σε σχέση με τους παραδοσιακούς ιχθυοκλωβούς, ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτής της λύσης; Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα έχουν να κάνουν με τις αντιμικροβιακές ιδιότητες του χαλκού, άρα περιορίζουν τη χρήση των αντιβιοτικών στα ψάρια. Επίσης χρειάζεται πολύ περιορισμένο κόστος συντήρησης από τους δύτες γιατί δεν απαιτούνται τόσο συχνές καταδύσεις. Και επίσης λόγω του ότι είναι πολύ πιο ισχυρό και πιο ανθεκτικό ως υλικό, αποτρέπονται οι αποδράσεις των ψαριών που είναι μέσα στο κλουβί ή οι πιθανές ζημιές από ψάρια-εισβολείς. Αντιμέτωποι με τη δυσκαμψία και τη δυστοκία της εγχώριας αγοράς, ποιες είναι οι προσπάθειες που κάνετε ούτως ώστε να ενισχύσετε την εξωστρέφεια; Κατορθώσατε με τις εξαγωγές να αντισταθμίσετε απώλειες στην εγχώρια αγορά; Βεβαίως, αυξήσαμε τις εξαγωγές μας το δυνατόν περισσότερο ώστε να αντισταθμίσουμε τη μείωση της εγχώριας αγοράς. Δώσαμε κυρίως έμφαση σε προϊόντα μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας, όπως τα ειδικά κράματα ορειχάλκων και το σύρμα ορειχάλκου για το οποίο έγιναν μεγάλες επενδύσεις. Ως επιχείρηση ποιες επενδύσεις κάνατε; Κάναμε επενδύσεις της τάξης των 2 εκατ. ευρώ. Η εξαγωγική σας προσπάθεια σε ποιες χώρες εστιάζεται; Κυρίως στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Οι βασικές αγορές μας είναι η Γερμανία και η Ιταλία. Επίσης η Αγγλία, η Γαλλία, η Πολωνία και βεβαίως οι γειτονικές μας χώρες Βουλγαρία και Σερβία. Σημαντική παρουσία έχουμε στις ΗΠΑ, όχι βέβαια τόσο έντονη όσο πριν από δέκα χρόνια, λόγω της ισοτιμίας του ευρώ με το δολάριο που πλέον δεν

Εδώ και ένα χρόνο έχουμε ένα πολύ σημαντικό project στον τομέα της ιχθυοκαλλιέργειας

Πρακτικά γίνεστε τράπεζα αφού χρηματοδοτείτε τις πωλήσεις για αυτή την περίοδο… Σωστά, αρκεί να σας πω ότι το 2013 για έναν τζίρο της τάξεως των 50 εκατ. ευρώ χρησιμοποιώντας δανεισμό της τάξεως των 17,5 εκατ. ευρώ είχαμε ένα χρηματοοικονομικό κόστος της τάξεως του 1 εκατ. ευρώ υπολογίζοντας το μεσοσταθμικό επιτόκιο στο 6%. Αν ήμασταν σε μια χώρα όπως η Αγγλία ή η Γερμανία, για να μην πω σε άλλες χώρες που είναι χαμηλότερα το επιτόκια, το κόστος δανεισμού μας θα ήταν περίπου το μισό. Άρα αν βάλουμε ότι θα μπορούσαμε να έχουμε κερδίσει ένα ποσό της τάξεως των 500.000 από τον δανεισμό μας, από το χρηματοοικονομικό, και ένα ποσό της τάξεως των 750.000 από το κόστος ενέργειας, καταλαβαίνετε… Αυτό βεβαίως το αντιμετωπίζει ολόκληρη η βιομηχανία. Αν η κυβέρνηση επιθυμεί η εναπομείνασα βιομηχανία να σταθεί στα πόδια της, πρέπει να λύσει αυτά τα δύο ζητήματα, δηλαδή το ενεργειακό από τη μια μεριά και από την άλλη τη δραστηριοποίηση των τραπεζών με ένα χαμηλότερο επιτόκιο. Επιτρέψτε μου ένα τελευταίο ερώτημα: Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για το 2014; Στην εγχώρια αγορά δυστυχώς υπάρχει η μείωση που είναι αντιπροσωπευτική της οικοδομικής δραστηριότητας – όπως είπατε δυστυχώς είναι της τάξεως του 70% – και δεν βλέπουμε γρήγορα να ανακάμπτει. Άρα έχουμε ρίξει όλο το βάρος μας στο εξωτερικό, όπου οι προσπάθειες που γίνονται ήδη είναι σε προϊόντα μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας από όπου και περιμένουμε να κάνουμε τη διαφορά. Κύριε Γοντζέ, σας ευχαριστώ θερμά και ελπίζω να συναντηθούμε σε καλύτερες εποχές. Σας ευχαριστούμε πολύ.

.

Καδμείας 17, Τ.Κ.118 55, Αθήνα, Τηλ.: 210 3421 177, Fax: 210 3421 955, E-mail: info@statbank.gr

Πάντως είναι αξιοπρόσεκτο το γεγονός ότι μια ελληνική βιομηχανία, η οποία αντιμετωπίζει όλη αυτή τη δυστοκία που υπάρχει στην αγορά, αντιμετωπίζει σοβαρά θέματα όπως είναι το κόστος ενέργειας, κατορθώνει να ανοίγει αγορές. Το λέω διότι, για παράδειγμα, μια γερμανική εταιρεία ξεκινάει από πολύ διαφορετική αφετηρία από αυτήν της Fitco. Σωστά. Αυτό το οποίο έχουμε καταφέρει είναι να μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί στο κόστος με πολύ καλή σχέση ποιότητας και τιμής. Βέβαια αυτό μας υποχρεώνει σε ελάχιστα περιθώρια κέρδους όσον αφορά τις εξαγωγές κυρίως στα commodities προϊόντα. Οι λόγοι είναι οι εξής: Πρώτον, το σημαντικό κόστος της ενέργειας στην Ελλάδα, που είναι ακριβότερη σημαντικά από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ας μην υπολογίσουμε το κόστος στις ανατολικές χώρες ή στην Κίνα ή στις ΗΠΑ, όπου είναι ακόμη χαμηλότερο. Άρα έχοντας ένα κόστος της τάξης, ανάλογα με το προϊόν, του 20%-25% να αντιπροσωπεύει μόνο την ενέργεια, φαντάζεστε πώς ξεκινάς να ανταγωνίζεσαι με πολύ δύσκολους όρους. Δεύτερον, το άλλο πολύ επιβαρυντικό για εμάς είναι το κόστος του χρήματος, όταν το κόστος της πρώτης ύλης, που σημειωτέο το πληρώνουμε σχεδόν μετρητοίς, και ο χρόνος για να γίνει πάλι το cash cycle είναι της τάξεως των 6 μηνών για να εκταμιεύσουμε το προϊόν πώλησης.

newtimes 13

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Μανώλης Δαμιανάκης

Μανώλης Δαμιανάκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Κρητών Άρτος

Οι Κρητικοί έκαναν πάλι τη... (μικιο)διαφορά! Οι Kρητικοί έκαναν και πάλι τη διαφορά. Μας είχαν συνηθίσει με τα κρητικά παξιμάδια με ελαιόλαδο και τη... μεσογειακή διατροφή. Σήμερα έρχονται να παρουσιάσουν κάτι καινούργιο στον χώρο των snacks, χωρίς να κρύβουν τη φιλοδοξία τους να κερδίσουν το παιχνίδι και σε αυτή την κατηγορία. Όπλο τους, όπως οι ίδιοι λένε, η δημιουργία προϊόντων χωρίς συντηρητικά και δήθεν αρώματα. Ο καλεσμένος μας κ. Μανώλης Δαμιανάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Κρητών Άρτος, είναι άκρως αποκαλυπτικός. Ας τον ακούσουμε. Κύριε Δαμιανάκη, τα κρητικά παξιμάδια είχαν εκπληκτική αποδοχή από το αστικό κοινό. Τι ακριβώς αντιπροσωπεύει η νέα ιδέα «Μικιό» που ήδη υλοποιείτε; «Μικιό» στην Κρήτη σημαίνει μικρό. Μικρό σε μέγεθος αλλά συνήθως χαριτωμένο με θετικό πρόσημο. Έτσι λοιπόν γεννήθηκε η ιδέα, αφού

14 newtimes

τα «μικιά» είναι μικρά σε μέγεθος, μικρές μπουκίτσες – snacks. Δεν είναι απλώς χαριτωμένα snacks, είναι μια μικρή επανάσταση στο χώρο του snack, που όμως έχουν πραγματικά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Επανάσταση γιατί; Δηλαδή τι διαφορετικό

έχει το συγκεκριμένο προϊόν σε σχέση με τα υπόλοιπα snacks; Υπάρχει ένας συνδυασμός στοιχείων που δικαιολογεί αυτό που λέμε εμείς μικρή επανάσταση ή τουλάχιστον πάρα πολλές σημαντικές καινοτομίες και διαφοροποιήσεις. Ξεκινώντας από την ιστορία, το «Μικιό» στηρίζεται στη

βάση του δίπυρου άρτου που ανακάλυψαν οι Μινωίτες πριν από 3.500 χρόνια. Είναι η λογική τού να ψήνουν δύο φορές το ψωμί για να μπορούν να το διατηρήσουν. Τότε δεν υπήρχαν συντηρητικά και ψυγεία στα πλοία που ταξίδευαν για μεγάλο διάστημα. Άρα υπάρχει μια πολύ μεγάλη ιστορία από πίσω. Το δεύτερο

Interview

σημαντικό στοιχείο είναι ότι χρησιμοποιούμε 100% φυσικές πρώτες ύλες για να δώσουμε τη γεύση στα κριτσινάκια. Για παράδειγμα, το τυρί είναι πιστοποιημένη γραβιέρα Κρήτης και φέτα ελληνική. Δεν είναι άρωμα... Γεγονός που δεν ισχύει με τα υπόλοιπα snacks; Ακριβώς. Όταν λέμε γεύση από χόρτα, εννοούμε ότι παίρνουμε φρέσκα χόρτα όπως αυτά που βάζετε στη σαλάτα σας. Όλα αυτά τα φυσικά προϊόντα είναι ζυμωμένα με κρητικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Αυτό που συμβαίνει στην αγορά του snack από τις μεγάλες βιομηχανίες είναι ότι οι όποιες γεύσεις υπάρχουν αφορούν αρώματα. Δεν υπάρχουν δηλαδή πραγματικά υλικά, αυτή είναι η σημαντική καινοτομία μας, με αποτέλεσμα να δίνουμε μια εξαιρετική τροφή στον καταναλωτή, υψηλής θρεπτικής αξίας, πάρα πολύ υγιεινό snack, χωρίς καθόλου συντηρητικά. Αυτή είναι μια σημαντική καινοτομία που εμπεριέχει την κουλτούρα της κρητικής μεσογειακής διατροφής. Δηλαδή δεν θέλαμε να δώσουμε γεύση barbecue ή πίτσας, αλλά τη γεύση του λαδιού, της ελιάς, του κρητικού θυμαρίσιου μελιού, της γραβιέρας, των χόρτων και των λαχανικών. Στην πραγματικότητα το εγχείρημα «Μικιό» δείχνει και τον δρόμο για την αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας; Ακριβώς. Η εταιρεία δραστηριοποιείται αρκετά χρόνια στα κρητικά παξιμάδια και στα παραδοσιακά αρτοσκευάσματα. Έχουμε μια πολύ σημαντική παρουσία σε όλα τα super markets στην Ελλάδα και σε κάποιες χώρες στο εξωτερικό. Το κοινό μας γνωρίζει με την επωνυμία Κρητών ARTos. Τα οποία παρεμπιπτόντως κατέκτησαν ένα σημαντικό μερίδιο αγοράς στην κατηγορία τους... Κοντά στο 25%. Το «Μικιό» είναι ουσιαστικά μια άλλη αγορά. Είναι η αγορά του snack. Από αυτή την άποψη και το κοινό είναι αρκετά διαφορετικό. Πολύ ευρύτερο θα έλεγε κανείς. Πράγματι, είναι πολύ σωστή η παρατήρησή σας: τα κρητικά παξιμάδια απευθύνονται σε ένα συγκεκριμένο καταναλωτικό κοινό. Συνήθως σε μια ηλικία πάνω από 35-40 ετών. Το «Μικιό» όμως είναι ένα προϊόν, ένα snack που απευθύνεται από το παιδάκι μέχρι τον παππού. Πιάνει όλες τις κατηγορίες και κάτι πιο σημαντικό. Πάρα πολλοί άνθρωποι όλων των ηλικιών, που έχουν μια ωριμότητα ή προσέχουν τι τρώνε, αποφεύγουν τα βιομηχανικά snack επειδή γνωρίζουν ότι έχουν κάποια αρώματα, έχουν συντηρητικά. Το «Μικιό» δεν έχει κάποιους περιορισμούς. Άρα απευθύνεται σε τεράστια αγορά που είπα και πριν. Το πρόβλημα όμως που καλείστε να λύσετε είναι πώς θα κατορθώσετε να κάνετε μόδα το «Μικιό»; Πώς θα το γνωρίσει η νέα γενιά; Κοιτάξτε, οι μεγάλες εταιρείες λειτουργούν με πολύ επιθετικό marketing και διαφήμιση. Επιχειρούν έτσι να «επιβάλουν» στον καταναλωτή να δοκιμάσει τα προϊόντα τους. Εμείς είμαστε μια μικρή εταιρεία, δεν έχουμε αυτή τη δυνατότητα. Έχουμε βοήθεια από κανάλια όπως το δικό σας και σας ευχαριστούμε πολύ. Ζητάμε από τον καταναλωτή να μας δώσει την ευκαιρία και να δοκιμάσει το «Μικιό». Να μας κρίνει με

αυστηρότητα, αλλά να μας δοκιμάσει. Εμείς τον μόνο που υποσχόμαστε είναι ότι θα θελήσει να... ξαναδοκιμάσει. Πιστεύετε ότι θα επαναλάβετε το εγχείρημα με τα κρητικά παξιμάδια; Αλήθεια, δώστε μας μια εικόνα αυτού του επιχειρηματικού στόρι. Κοιτάξτε, τα κρητικά παξιμάδια δεν μπόρεσαν να διαφοροποιηθούν από αυτό που συνέβη, τα τελευταία πέντε χρόνια ειδικά, στην ελληνική αγορά, όπου ο καταναλωτής κάθε χρόνο – για τους λόγους που όλοι γνωρίζουμε – είχε μείωση στο εισόδημά του και στην αγοραστική του δύναμη και κατά συνέπεια το καλάθι του κάθε φορά στο super market γινόταν και μικρότερο. Βέβαια με πολύ μεγάλες διαφορές από προϊόν σε προϊόν. Τα κρητικά παξιμάδια θα έλεγα ότι βρέθηκαν κάπου στη μέση. Από 25 εκατ. ευρώ που ήταν ο τζίρος τους πριν από την κρίση, σήμερα είναι περίπου στα 20 εκατ. ευρώ. Είχαμε δηλαδή μια μείωση της τάξης του 20% και βεβαίως μιλάμε για τα σουπερμάρκετ. Νομίζω ότι εδώ θα σταθεροποιηθεί ο τζίρος αυτός. Σε αυτό το πλαίσιο ποια ήταν η δική σας πορεία; Αυτό που έγινε στον κλάδο των παξιμαδιών και σε πολλούς κλάδους είναι ότι μειώθηκε η πίτα σε μέγεθος αλλά μειώθηκαν επίσης και οι παίκτες που μοιράζονται αυτή την πίτα. Το ίδιο έγινε και στα παξιμάδια. Ήταν 6-7 εταιρείες πριν από μερικά χρόνια, που είχαν μια σχεδόν πανελλαδική παρουσία στα προϊόντα τους. Τώρα είναι περίπου τρεις σημαντικοί. Εμείς αυτό που κάναμε ήταν να διατηρήσουμε και να βελτιώσουμε την ποιότητα και τις συσκευασίες. Δώσαμε κίνητρα στον καταναλωτή να δοκιμάσει τα προϊόντα μας, αποκτήσαμε νέους πελάτες και βέβαια, δουλεύοντας πάρα πολύ σκληρά εγώ και οι συνεργάτες μου, κάναμε τη διαφορά. Σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις της εταιρείας στις ξένες αγορές, ποια είναι η εικόνα σε αυτές; Κάναμε κάποιες προσπάθειες. Εδώ πρέπει να πω ότι υπάρχει ένας μύθος. Ξέρετε, η εξωστρέφεια είναι μια πολύ δύσκολη δουλειά. Υπάρχει ένας τεράστιος βαθμός δυσκολίας να μπορέσει μια βιοτεχνία, μια ελληνική επιχείρηση, να προωθήσει τα προϊόντα της στο εξωτερικό. Θέλει χρόνο, επιμονή και συνεχή προσπάθεια για να μπορέσει να το επιτύχει. Θέλει πολύ υψηλά ποιοτικά στάνταρ και πάνω από όλα αλλαγή νοοτροπίας από αυτή που είχαμε ως Έλληνες. Είχαμε κακή νοοτροπία. Δεν πας να κοροϊδέψεις κανέναν, πρέπει να είσαι σωστός, να τηρείς τις προδιαγραφές, να υπάρχει σταθερότητα στην ποιότητα. Πρέπει κάθε ελληνική εταιρεία να προσαρμόσει την τεχνογνωσία της και τις παραγωγικές δυνατότητές της στο πώς καταναλώνει ο Γερμανός, ο Εγγλέζος ή ο Αμερικανός. Δεν μπορείς να επιβάλεις στον άλλο το πώς εσύ νομίζεις ότι πρέπει να καταναλώσει το προϊόν σου. Εσείς ωστόσο μπήκατε στη διαδικασία αυτή των εξαγωγών. Αφού φάγαμε τα μούτρα μας, μελετήσαμε τα λάθη μας, βελτιωθήκαμε, διορθωθήκαμε, τελικώς το επιχειρήσαμε. Πιστεύω ότι αυτό που κάναμε ήταν να προσαρμόσουμε, αυτό που είπα πριν, την τεχνογνωσία μας, την εμπειρία μας, την ποιότητα τον προϊόντων μας στον τρόπο συσκευασίας και καταναλωτικής συνήθειας του ξένου πελάτη που απευθυνόμαστε.

Σε αυτή την προσπάθεια δεν αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ότι αυτό που εκπροσωπείτε – δηλαδή η κρητική μεσογειακή διατροφή – είναι μόδα στις ευρωπαϊκές και άλλες ανεπτυγμένες χώρες; Βεβαίως. Και αυτό είναι κάτι που μας εδραιώνει την πεποίθηση ότι η εξωστρέφεια είναι μονόδρομος και για εμάς και για την Ελλάδα, αλλά θέλει δουλειά, δεν είναι απλό πράγμα. Θέλει πολλή δουλειά και επιμονή, δεν πρέπει να απογοητεύεται κάποιος που ξεκινάει να κάνει μια προσπάθεια. Ποιες ξένες αγορές εμφανίζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για εσάς; Εξαρτάται από τα προϊόντα. Για τα δικά μας προϊόντα νομίζω ότι οι αγορές που έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η Αμερική, ο Καναδάς, η Αυστραλία και οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Θεωρώ ότι αυτές είναι οι βασικές αγορές που είναι ώριμες για να μπορέσουμε να προωθήσουμε τα προϊόντα μας και πιστεύω ισχύει για τα περισσότερα ελληνικά προϊόντα στον χώρο των τροφίμων. Η Κίνα, η Ρωσία και κάποιες άλλες χώρες μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμα πολύ σημαντικές προοπτικές αλλά αυτή τη στιγμή εμφανίζουν μαγαλύτερο βαθμό δυσκολίας. Στην εταιρεία σας πάντως έχετε εφαρμόσει ένα πολύ ενδιαφέρον μοντέλο στον τομέα της μετοχικότητας... Ναι, έχει να κάνει με τη φιλοσοφία μας και την κουλτούρα μας, της πολυμετοχικότητας της εταιρείας. Σε αυτήν έχουμε 130 μετόχους, μέρος των οποίων είναι σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι αλλά και κάποιοι προμηθευτές. Έτσι νιώθουν το εγχείρημα πιο δικό τους; Έτσι ακριβώς. Εμείς λέμε ότι πρέπει να μάθουμε στην Ελλάδα να συνεργαζόμαστε περισσότερο μεταξύ μας σε κάθε επίπεδο. Κύριε Δαμιανάκη, πώς θα θέλατε να δείτε την εταιρεία Κρητών Άρτος; Ποιο είναι το όραμά σας; Το όραμα της εταιρείας Κρητών Άρτος, της διοίκησης, των εργαζομένων, όλων των συντελεστών είναι να μπορέσουμε να παρέμβουμε θετικά στην αγορά του snack στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και να μπορέσουμε αυτή τη σημαντική καινοτομία να την αναπτύξουμε. Να μπορέσουμε να μεγαλώσουμε τα μεγέθη μας, να αυξήσουμε της πωλήσεις μας, να αυξήσουμε τις θέσεις εργασίας μας με κύριο προσανατολισμό την εξωστρέφεια. Η ανάπτυξη που προσδοκούμε για τα επόμενα χρόνια φιλοδοξούμε να έρθει κυρίως από το εξωτερικό, μέσα από την κατηγορία αυτή του snack. Και με αυτόν τον τρόπο θα συμβάλουμε και εμείς όσο μπορούμε και όσο μας αναλογεί στη διάδοση και στην προώθηση της ελληνικής και κρητικής διατροφής. Από μια άποψη το «Μικιό» δεν είναι μόνον το προϊόν σας αλλά αντικατοπτρίζει και την ίδια την εταιρεία. Σωστά.

Όταν λέμε γεύση από χόρτα, εννοούμε ότι παίρνουμε φρέσκα χόρτα όπως αυτά που βάζετε στη σαλάτα σας

Σας ευχαριστώ θερμά για αυτή τη συνομιλία μας και σας εύχομαι καλή επιτυχία στο νέο εγχείρημά σας. Εγώ σας ευχαριστώ και για το γεγονός ότι η εταιρεία σας βοηθά πολλές νέες προσπάθειες.

.

newtimes 15

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Γιάννης Γρατσώνης

Γιάννης Γρατσώνης, επικεφαλής της Sony Ελλάδας και Κύπρου, μιλά για τον πόλεμο στην εγχώρια αγορά «μαύρων» συσκευών

Ο «Ιάπωνας» της αγοράς έξυπνων

τηλεοράσεων και gaming

Με επιβράδυνση 16% κινείται η αγορά των «μαύρων» συσκευών. Η αγορά δηλαδή τηλεοράσεων, στερεοφωνικών συγκροτημάτων, βίντεο, βιντεοκαμερών κτλ. Παρ’ όλα αυτά στη «μάχη» που διεξάγεται μεταξύ κορεατικών, ιαπωνικών, ευρωπαϊκών, κινεζικών και αμερικανικών εταιρειών επιστρατεύονται ολοένα και πιο εξελιγμένα «όπλα» και νέες τεχνολογίες. Ο κ. Γιάννης Γρατσώνης, επικεφαλής της Sony Ελλάδας και Κύπρου, «φωτογραφίζει» το τοπίο της σύγκρουσης με μια ολοκαίνουργια DSLR της ιαπωνικής εταιρείας! Ας τον παρακολουθήσουμε: Κύριε Γρατσώνη, πώς κινήθηκε η αγορά των «μαύρων» συσκευών το 2013; Πώς συμπεριφέρθηκαν εταιρείες και καταναλωτές; Το 2013 ήταν μία ακόμη δύσκολη χρονιά για την αγορά. Οι αξίες της αγοράς σημείωσαν πτώση 16%, κάνοντας ακόμη πιο μικρά τα νούμερά της. Ο κυρίαρχος του παιχνιδιού βεβαίως ήταν για

16 newtimes

μία ακόμη χρονιά η τηλεόραση. Ποια τεχνολογικά δεδομένα εδραιώνουν την παρουσία της τηλεόρασης; Ξέρετε, λόγω της κρίσης περνάμε πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι. Και αυτό ευνοεί, όπως καταλαβαίνετε, την τηλεόραση, που είναι ένα από

τα βασικά στοιχεία ενός σπιτιού. Ταυτόχρονα οι τηλεοράσεις έχουν γίνει πιο «έξυπνες» – έχουν γίνει smart –, και έτσι έχεις τη δυνατότητα, πέρα από την απλή παρακολούθηση του προγράμματος, πρόσβασης στο Internet. Από τις μετρήσεις μας, αυτό που κυριαρχεί στις επιλογές των τηλεθεατών είναι το YouTube. Και αυτό διότι είναι τε-

λείως διαφορετική εμπειρία να παρακολουθείς το YouTube από τη μικρή οθόνη του υπολογιστή από ό,τι στο σαλόνι σου σε μια οθόνη 46 ιντσών. Ποιο ποσοστό καλύπτουν οι smart τηλεοράσεις στο σύνολο της αγοράς; Οι smart τηλεοράσεις είναι περίπου το 20% των

Interview

τεμαχίων που πωλούνται. Υπάρχει όμως μια σταθερά ανοδική τάση και προβλέπουμε εφέτος, το 2014, να είναι περίπου το 30%-35%. Στην πραγματικότητα η αξία αντιπροσωπεύει πολύ υψηλότερο ποσοστό. Ακριβώς. Αντιπροσωπεύει σχεδόν διπλάσιο ποσοστό. Η αξία των smart tv θα είναι το 2014 πάνω από το 40% της συνολικής αξίας των τηλεοράσεων. Με τις τιμές τους; Κοιτάξτε, υπάρχει πάντα το «πάνω» κομμάτι της αγοράς με πολύ ακριβά μηχανήματα, που είναι πολύ αξιόλογα και τα οποία προσφέρουν πολλά στον καταναλωτή. Smart τηλεοράσεις όμως μπορούμε να βρούμε και με 400 ευρώ. Σε περιόδους εκπτώσεων μπορεί να είναι και φθηνότερες. Αυτό που δεν «περπάτησε» ήταν το 3D. Πράγματι. Ενώ στην αρχή υπήρξε πολύ ενδιαφέρον για το 3D, στη συνέχεια δεν «περπάτησε» τόσο όσο περιμέναμε στη θέαση ταινιών. Εκεί που το 3D μάς έχει εκπλήξει ευχάριστα είναι στο gaming. Ξέρετε, μιλάμε για τα παιχνίδια που μπορούν να παιχτούν σε τηλεοράσεις 3D. Η εμπειρία να παίξεις το Playstation σε μια τηλεόραση Sony 3D είναι μοναδική. Αλήθεια, πώς εμφανίζεται η πορεία της αγοράς gaming και της εταιρείας σας σε αυτόν τον τομέα; Η αγορά του gaming δεν είναι ανοδική. Αντιθέτως εμφανίζει ελαφρά κάμψη. Μέσα όμως σε αυτή την πτωτική αγορά, το Playstation 3 έχει σχεδόν κυριαρχήσει. Μάλιστα το Δεκέμβριο του 2013 λανσάραμε στην ελληνική αγορά το Playstation 4 – 4η γενιά κονσόλας του Playstation με κύρια έμφαση τη διαδικτυακή σύνδεση – και ακόμα «τρέχουμε» πίσω από ζήτηση. Δεν έχουμε καταφέρει να φέρουμε αρκετά κομμάτια στην αγορά για να μπορέσουμε να καλύψουμε τη ζήτηση. Τι συμβαίνει με τις φωτογραφικές μηχανές; Η ζήτηση που υπήρχε το προηγούμενα χρόνια και η οποία ήταν συνεχώς αυξανόμενη για φτηνή φωτογραφική μηχανή έχει καμφθεί. Υπάρχει, αλλά είναι μειωμένη. Μιλάμε για μηχανές των 140 ευρώ; Όχι, μιλάμε για μηχανές κάτω από 100 ευρώ. Υπάρχει όμως πλέον έντονη ζήτηση για φωτογραφικές μηχανές με μεγαλύτερο ζουμ, καλύτερες δυνατότητες φωτογράφησης και καλύτερους αισθητήρες. Έχει αρχίσει να φαίνεται μια τάση στον καταναλωτή ο οποίος στην απλή καθημερινή χρήση – χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις – μπορεί να ικανοποιηθεί χρησιμοποιώντας το κινητό του. Τα περισσότερα smartphones έχουν πλέον σχετικά καλές ή πολύ καλές φωτογραφικές μηχανές και αισθητήρες, αν αναφερθούμε στα Sony. Αν όμως θέλει κάτι καλύτερο, το ψάχνει περισσότερο και πηγαίνει σε φωτογραφικές μηχανές που έχουν τέτοια χαρακτηριστικά που τον ικανοποιούν. Στην περίπτωση αυτή το κριτήριο δεν είναι η τιμή αλλά το πόσο καλά κάνει τη δουλειά της. Δεν είναι πολυτέλεια κάτι τέτοιο; Πιστεύω ότι στην αγορά αυτή κινείται κυρίως ο συνειδητοποιημένος καταναλωτής. Δεν είναι όμως πολυτέλεια αφού οι τιμές δεν είναι σε εξωφρενικά επίπεδα. Προφανώς και υπάρχουν

φωτογραφικές μηχανές που είναι πάρα πολύ ακριβές, αλλά αυτή τη στιγμή σε επίπεδα τιμής των 160-250 ευρώ μπορεί κανείς να βρει πολύ αξιόλογα μηχανήματα, τα οποία μπορούν να τον ικανοποιήσουν για χρόνια και να κάνει τη δουλειά του με ένα τελικό αποτέλεσμα πάρα πολύ καλό. Μια καινούργια τάση είναι η υπεροχή των tablets στην «κόντρα» τους με τα laptops. Ποια είναι η δική σας γνώμη; Το 2013 ήταν μια χρονιά έκπληξη για τη ζήτηση των tablets. Ο αριθμός τους τετραπλασιάστηκε σε σχέση με το 2012. Είχαμε στην κυριολεξία μια έκρηξη της ζήτησης. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι έρευνες δείχνουν ότι το μεγαλύτερο κομμάτι εργασιών που κάποιος έκανε με το laptop του περνά ταχύτατα στα tablets. Στο πλαίσιο αυτό η Sony έλαβε παγκοσμίως μια στρατηγική απόφαση: να εγκαταλείψει τον χώρο των laptops. Όταν λέω ότι θα εγκαταλείψει, αυτό αφορά τα καινούργια μηχανήματα και όχι αυτά που χρησιμοποιούνται από τους καταναλωτές, τους οποίους και θα εξυπηρετεί όποτε το έχουν ανάγκη. Νέα laptops όμως θα πάψουν να υπάρχουν από το καλοκαίρι και μετά. Αντιθέτως, θα αρχίσει η σταδιακή αντικατάσταση και κάλυψη της ανάγκης του καταναλωτή με τις κατηγορίες των tablets. Ποια είναι η στρατηγική της Sony στην Ελλάδα; Κοιτάξτε, η τηλεόραση θα εξακολουθήσει να είναι το άρμα μας. Και εδώ μιλάμε για νέα προϊόντα με καινούργιες τεχνολογίες. Ήδη έχουμε λανσάρει τα προϊόντα του 2014. Τα πρώτα προϊόντα του 2014 είναι ήδη στα καταστήματα ενώ τον Μάρτιο και τον Απρίλιο θα δούμε μια μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων τηλεοράσεων στην αγορά, με έμφαση σε δύο κατευθύνσεις: Πρώτον, μεγάλες ίντσες – από 46 και πάνω – που θα αξιοποιηθούν την περίοδο του παγκοσμίου πρωταθλήματος στη Βραζιλία, όπου συμμετέχει και η Ελλάδα. Εδώ δεν υπάρχει τίποτα πιο χορταστικό από μια 50άρα ή 55άρα τηλεόραση, να γεμίζει με πολύ ωραίο ποδόσφαιρο, στο σαλόνι σου. Οι τιμές μάλιστα θα ξεκινούν από 800 ευρώ ενώ θα υπάρχουν και φθηνότερες τηλεοράσεις σε 40 και 46 ίντσες. Δεύτερον, η τεχνολογία που από το 2013 έκανε τα πρώτα της βήματα είναι το Ultra HD ή όπως λέγονται «τηλεοράσεις 4Κ», που έχουν τετραπλάσια ανάλυση από το HD. Αυτή η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα και στις τηλεοράσεις πολλών ιντσών να δίνουν απόλυτα ομαλή εικόνα, ακόμη και σε πολύ κοντινή απόσταση. Σε ό,τι αφορά τη στρατηγική μας, έμφαση επίσης θα δώσουμε στις φωτογραφικές μηχανές, στα tablets και βεβαίως στο gaming με το PS4, όπου η Sony δραστηριοποιείται με μεγάλη επιτυχία. Στα κινητά τηλέφωνα; Στον τομέα των smartphones η Sony είναι στη δεύτερη θέση. Στην αγορά αυτή έχουμε επικεντρωθεί αφού εκεί είναι η τάση του καταναλωτή: έχει το κινητό τηλέφωνο φιλαράκι και συνεταιράκι στην τσέπη του. Συγκεντρώνει σε αυτό το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του. Φυσικά υπάρχουν και διάφορα αξεσουάρ που μπορεί να έχετε δει τον τελευταίο καιρό – smartwatches κτλ. Σε αυτόν λοιπόν τον ευρύτερο χώρο η Sony θα παίξει πρωτεύοντα ρόλο.

.

Κύριε Γρατσώνη, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ.

newtimes 17

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Νίκος Καρώνης

Ο «καταστηματάρχης των… φτωχών» Νίκος Καρώνης, ιδιοκτήτης του φερώνυμου καταστήματος ηλεκτρικών συσκευών

Ποιος είπε ότι η κρίση δημιουργεί μόνο καταστροφή; Ο κ. Νίκος Καρώνης αποδεικνύει ακριβώς το αντίθετο. Κάνοντας ένα πολύ έξυπνο marketing κατόρθωσε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης και να σταθεί όρθιος. Τι έκανε ο δαιμόνιος αυτός επιχειρηματίας; Το μικρό σημαδάκι που μπορεί να είχε η ηλεκτρική συσκευή που αγόραζε από τα μεγάλα εργοστάσια της Ευρώπης καθιστούσε το προϊόν ως και 70% φθηνότερο για τους Έλληνες πελάτες του!!! Ας τον παρακολουθήσουμε: Κύριε Καρώνη, ποιο ήταν το στοιχείο του marketing που σας βοήθησε μέσα στην κρίση; Κοιτάξτε, στο κατάστημα εμπορευόμαστε ηλεκτρικές συσκευές. Το συντριπτικό τμήμα των προϊόντων μας ήταν κομμάτια τα οποία μπορεί να είχαν κακή συσκευασία ή κάποιο σημάδι, κάποια αμυχή, που όπως καταλαβαίνετε δεν είχε καμία σχέση με την επάρκεια του προϊόντος. Εμείς αυτό το σημαδάκι το αξιοποιούσαμε για να ρίξουμε την τιμή προς όφελος του καταναλωτή και του πελάτη μας... Σε ποιο ποσοστό φθάνουν οι εκπτώσεις; Αυτά τα εμφανισιακά ελαττώματα μας επιτρέπουν να κάνουμε εκπτώσεις από 20% ως 70%. Ξέρετε, αυτή ήταν μια παραδοσιακή πρακτική στο κατάστημά μας. Τη δουλειά αυτή την κάνουμε εδώ και 18 χρόνια. Οι πελάτες μας έδειχναν πάντοτε ενδιαφέρον γι’ αυτή την πρόταση, η κρίση όμως επέβαλε στους ανθρώπους να προσπερνούν πιο εύκολα το πρόβλημα που τους δημιουργούσε ένα ανεπαίσθητο εμφανισιακό πρόβλημα. Τους βοήθησε να κάνουν στην άκρη τις αναστολές τους και να επιλέξουν τα – κατά τα άλλα ποιοτικά – προϊόντα μας. Έτσι είχαμε αύξηση στην πελατεία μας και κάποιοι μας προτίμησαν πάρα πολύ ως κατάστημα της επιλογής τους. Στην πραγματικότητα δεν μιλάμε για λειτουργικό πρόβλημα αλλά για θέμα που αφορούσε την εμφάνιση; Πράγματι, πρόκειται για ανεπαίσθητο εμφανισιακό πρόβλημα. Μιλάμε για προϊόντα των οποίων μπορεί να έχει χαλάσει η συσκευασία ή για

18 newtimes

μοντέλα τα οποία είναι σε αντικατάσταση. Εμείς απλά κάναμε ειδικές συμφωνίες με τα εργοστάσια αγοράζοντας μοντέλα που ήδη έχουν αντικατασταθεί από καινούργια. Έτσι έχουμε πετύχει πολύ φθηνότερες τιμές. Η επιχείρησή σας βρίσκεται στην άκρη της πόλης, στο Ίλιον. Οι πελάτες σας είναι από τις δυτικές συνοικίες; Επειδή το κατάστημά μας έχει κάνει τη διαφορά, καταφέραμε να διαφοροποιηθούμε και να αποκτήσουμε πελάτες όχι μόνο από το Λεκανοπέδιο Αττικής αλλά και από άλλες περιοχές. Και αυτό βασίστηκε στο απλό γεγονός ότι διαφοροποιηθήκαμε από τα άλλα καταστήματα δίνοντας στον πελάτη πάρα πολλές και οικονομικότερες λύσεις. Δώστε μας μερικά παραδείγματα. Δείτε αυτό το προϊόν. Είναι μια κουζίνα με ρολόι, έξι εστίες, μεικτή λειτουργία, Α+ ενεργειακής κλάσης. Η κανονική τιμή της είναι 690 ευρώ. Σε εμάς ο πελάτης θα δώσει μόνο 350 ευρώ. Ξέρετε γιατί; Διότι έχει κάποιο μικρό ανεπαίσθητο σημαδάκι, που κάποιος ενδεχομένως θα δυσκολευτεί να προσέξει. Μάλιστα αν το περάσει κάποιος με ένα βαμβάκι ή με κρέμα – μια αλοιφή που έχουμε για τα αυτοκίνητα – φεύγει και διορθώνεται. Για να σας το πω και διαφορετικά: αυτό το σημαδάκι θα μπορούσε να το αποκτήσει η συσκευή και μέσα στο σπίτι μετά την αγορά του. Οι εκπτώσεις που κάνουμε φθάνουν το 50% και το 70% της πραγματικής τιμής του Internet. Αυτή την περίοδο ποιες συσκευές είναι στην εμπορική αιχμή της αγοράς; Που είναι η με-

γαλύτερη κίνηση; Αυτή τη στιγμή κινούνται πολύ τα θερμαντικά σώματα. Έχουμε αερόθερμα από 8 ευρώ. Έχουμε θερμαντικά χαλαζία τα οποία βγαίνουν από 19 ευρώ. Έχουμε σόμπες υγραερίου που αρχίζουν από 60 ευρώ. Έχουμε μεγάλα θερμαντικά σώματα, τα οποία ζεσταίνουν χώρο 60 τ.μ. και λειτουργούν με λάμπες υπέρυθρων, σε τιμή που ξεκινά από 59 ευρώ. Τα ίδια αυτά σώματα πέρυσι ξεκινούσαν από 138 ευρώ. Έχουμε επίσης πολλά προϊόντα, όπως τα στεγνωτήρια – λόγω του προβλήματος που έχουμε τώρα με τα τζάκια –, που ξεκινούν από 160 ευρώ. Από ποιες χώρες προμηθεύεστε τα προϊόντα σας; Τα προϊόντα που έχουμε είναι όλα επώνυμα και είναι όλα κατασκευασμένα σε γνωστά εργοστάσια των μεγαλύτερων οίκων. Η εγγύηση είναι ακριβώς ίδια με όλα τα προϊόντα και καλύπτεται από το εργοστάσιο παραγωγής. Ο πελάτης μας έχει ακριβώς τις ίδιες απαιτήσεις σαν να το έπαιρνε απόλυτα συσκευασμένο. Έχουμε όμως και προϊόντα που δεν είναι stock, είναι απόλυτα συσκευασμένα και είναι σε υπερβολικά καλές τιμές. Φανταστείτε ότι στα ψυγεία έχουμε τουλάχιστον 790 κωδικούς. Δεν υπάρχει περίπτωση ο πελάτης μας να μη βρει αυτό που επιθυμεί. Άρα δεν μιλάμε για προϊόντα από χώρες χαμηλού κόστους; Τα πιο πολλά είναι στην Ευρώπη. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι πάρα πολύ γνωστά εργοστάσια, πολύ μεγάλες εταιρείες και μεγάλοι οίκοι κατασκευάζουν τα προϊόντα τους σε τρίτες χώρες, όπως η Κίνα. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι τα προϊόντα

που κατασκευάζονται στην Τουρκία ή στην Κίνα από τους μεγάλους οίκους της Ευρώπης ή των ΗΠΑ είναι υποδεέστερα. Υπάρχουν μηχανολόγοι και εξειδικευμένο προσωπικό που παρατηρούν καθ’ όλη τη διάρκεια της παραγωγής τα προϊόντα και έτσι η ποιότητά τους είναι ακριβώς η ίδια με τα εργοστάσια της Ευρώπης. Το διάστημα 2010-2013 ήταν για εσάς μια περίοδος συντήρησης δυνάμεων ή μπορέσατε να κάνατε κάποια βήματα; Το διάστημα 2010-2012 είχαμε αύξηση της δουλειάς. Από εκεί και ύστερα σταθεροποιήθηκε, γιατί ο κόσμος σήμερα αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα και ακόμη και τα οκτώ ευρώ δυσκολεύεται να τα δώσει. Και έχει δίκιο. Γι’ αυτό κι εμείς κάναμε μία ακόμη κίνηση: ένας πελάτης μας που θα έρθει να αγοράσει ένα προϊόν, π.χ. ένα στεγνωτήριο, θα πάρει και μια κουβέρτα fleece. Αν αγοράσει ένα πλυντήριο, θα πάρει δώρο ένα πάπλωμα. Αν αγοράσει μια σκούπα, θα πάρει ένα εξάρτημα για να καθαρίζει τα πλήκτρα του υπολογιστή του. Μάλιστα δεν μείναμε σε αυτό. Δίνουμε ένα ακόμη δωράκι, που είναι διανυκτερεύσεις για δύο άτομα – μπορούν να πάνε μέχρι και τον Οκτώβριο – σε προορισμούς όπως η Σαντορίνη, το Ναύπλιο, η Πάλαιρος ή η Φωκίδα σε 5άστερα ξενοδοχεία. Πληρώνουμε τη διαμονή ώστε ο πελάτης μας να πάει να ξεκουραστεί το καλοκαίρι ή όποτε θέλει μαζί με την οικογένειά του. Κύριε Καρώνη, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ, να είστε καλά, ευχαριστώ πολύ που ήρθατε.

.

newtimes 19

Θέμα

20 newtimes

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Greece, old world new wines του σπυρου κτενα Προσπαθούν να πείσουν ότι «Η Ελλάδα είναι ψωροκώσταινα», ότι «οι Έλληνες είναι τεμπέληδες», ότι «οι Νεοέλληνες δεν παράγουν τίποτε». Μην τσιμπάτε: η Ελλάδα δεν είναι μόνον ένας υπέροχος τόπος. Κατοικείται και από πολίτες που αγαπούν την εργασία, που γεννούν διαρκώς ιδέες και που, σε πείσμα της αδυσώπητης κρίσης, παραμένουν δημιουργικοί. Μία ακόμη απόδειξη μας έδωσε πρόσφατη έρευνα, σύμφωνα με την οποία, παρά τη λαίλαπα που επέφερε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην εγχώρια παραγωγή οίνου – με τις εκριζώσεις αμπελώνων –, η Ελλάδα είναι η 13η χώρα στην παραγωγή κρασιού παγκοσμίως και μία από τις σημαντικότερες συλλέκτριες διεθνών βραβείων των ποιοτικότερων κρασιών του κόσμου! Είναι αλήθεια ότι πολλοί απλοί πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών δεν γνωρίζουν ότι η Ελλάδα – η γη του Διονύσου – παράγει σήμερα εκπληκτικά κρασιά. Δεν ξέρουν ότι οι ρίζες του οίνου Μαλβάζια, που περιγράφει ο Σαίξπηρ, βρίσκονται στην ευλογημένη γη της Μονεμβασιάς (Μαλβάζια στα λατινικά). Έχουν ακόμη στο μυαλό τους ότι το ελληνικό κρασί είναι η ρετσίνα. Και όλα αυτά σε μια περίοδο που το ασύρτικο της Σαντορίνης σαρώνει όλα τα διεθνή βραβεία, που το Μαντινεία Νασιάκος αναγορεύεται σε ένα από τα δέκα καλύτερα κρασιά που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ. Δεν χωρεί καμία αμφιβολία ότι: ● Το αγιωργίτικο που καλλιεργείται στη Νεμέα είναι μια από τις σημαντικότερες, γηγενείς ερυθρές ποικιλίες της Ευρώπης. ● Το ξινόμαυρο είναι το πινό νουάρ της Ελλάδας ● Το ασύρτικο είναι μία από τις πέντε καλύτερες λευκές ποικιλίες του κόσμου. ● Το μοσχοφίλερο και η Μαλαγουζιά κερδίζουν με γοργούς ρυθμούς τους ουρανίσκους των πολιτών των τρίτων χωρών. Για να πούμε όμως όλες τις αλήθειες, δεν κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να αναδείξουμε αυτό το διαμάντι της ελληνικής γης, που σμιλεύεται στα 150 οινοποιεία της χώρας και αποκτά ξεχωριστή λάμψη χάρη σε προσωπικότητες όπως η οραματίστρια «Κυρά των αμπελιών» Σταυρούλα Κουράκου, η οποία υπερασπίστηκε και κατοχύρωσε 27 ελληνικές ονομασίες προελεύσεως. Για παράδειγμα: ● Δεν μπορείς να προσφέρεις – για λόγους οικονομίας – φθηνό χύμα κρασί στα εκατομμύρια των ξένων τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα μας χάνοντας έτσι την ευκαιρία να προβάλεις τα εκπληκτικά επώνυμα κρασιά που παράγει αυτός ο τόπος και τα οποία, όταν ο ξένος γυρίσει στη χώρα του, μπορεί να τα αναζητήσει ξανά. ● Επίσης δεν γίνεται να επιλέγεις εσύ ο ίδιος στα σουπερμάρκετ κρασιά που κοστίζουν στον παραγωγό 30 λεπτά το λίτρο και «σερβίρονται» σε πλαστικές συσκευασίες, αδιαφορώντας για κρασιά που ο Οδυσσέας θα πρόσφερε στον Κύκλωπα Πολύφημο για να τον ξεγελάσει…. Η ελληνική γη βγάζει κρασιά που συγκεντρώνουν μέσα τους τον πολιτισμό και την ιστορία της και αυτά μπορούμε να τα δοκιμάσουμε όλοι. ● Δεν μπορεί να κρατάς αποστάσεις από τον χυμό της ελληνικής γης υποκλινόμενος στην αξία ξένων αποσταγμάτων. Γιατί άραγε η ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση κρασιού στη χώρα μας είναι 23-35 λίτρα το χρόνο ενώ στη Γαλλία και στην Ισπανία είναι πάνω από 50 λίτρα ετησίως.

Έναν προβολέα στους οινοπαραγωγούς της Βόρειας Ελλάδας

Ένα αισιόδοξο μήνυμα μετέφεραν προσφάτως οι οινοπαραγωγοί της Βόρειας Ελλάδας, οι οποίοι παρουσίασαν στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» στην Αθήνα τα τελευταία δείγματα της παραγωγής τους. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Άγγελο Ιατρίδη, μέλος του Δ.Σ. των Οίνων Βορείου Ελλάδος, ο συνολικός τζίρος των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΙΕ είναι 76 εκατ. ευρώ, το 28% του οποίου αφορά τις εξαγωγές. «Είχαμε μια αύξηση 2% των εξαγωγών σε αξία σε σχέση με το 2012» ανέφερε ο κ. Ιατρίδης προσθέτοντας: «Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι συνδυάζεται με μια πτώση σε όγκο στο 8%, πράγμα που σημαίνει ότι πουλάμε λίγο ακριβότερα». Σημαντικό στοιχείο των εξαγωγών είναι η προσαρμογή τής κάθε αμπελοοινικής εκμετάλλευσης στις ανάγκες της αγοράς. Αυτό σημαίνει συντονισμός των απαιτήσεων της κάθε αγοράς με τις δυνατότητες της κάθε αμπελοοινικής εκμετάλλευσης. Είναι αλήθεια ότι τα κρίσιμα μεγέθη όγκου και αξίας της οινοποιίας μας είναι ιδιαίτερα μικρά σε σχέση με τον παγκόσμιο ανταγωνισμό, άρα η στόχευση πρέπει να είναι η ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων των οίνων που παράγονται στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας και ασφαλώς η εμμονή στην ποιότητα.



newtimes 21

wine αμπελώνες, με κλιματολογικές και εδαφολογικές μελέτες. Ήταν έτοιμοι όχι απλώς να φυτέψουν αμπέλια αλλά και να τα διαφημίσουν παγκοσμίως. Σε μας είχε έλθει η φυλλοξήρα. Ήδη ήμασταν καταδικασμένοι εξαιτίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και σιγά σιγά ήρθε και η προσφυγιά. Άνθρωποι απελπισμένοι, που όμως δημιούργησαν μια ανάπτυξη και μια εξέλιξη που δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί. Οι άνθρωποι αυτοί δεν κουβάλησαν πολύτιμες οικοσκευές από τα σπίτια τους. Ήλθαν απλά με μια αγκαλιά κληματίδες. Έτσι δημιούργησαν την πρώτη στρατιά στην ανάπτυξη των αμπελιών… … Όταν δεις τον χάρτη και δεις ορισμένες εξάρσεις στην αμπελοκαλλιέργεια, θα διαπιστώσεις ότι ο προσφυγικός πληθυσμός αναμείχθηκε με τον ντόπιο, τον παρέσυρε και δημιουργήθηκαν θαύματα. Παράδειγμα ο Στενήμαχος στη Νάουσα. Ο περισσότερος πληθυσμός είναι πληθυσμός που ήρθε από την Ανατολική Θράκη, την Αγχίαλο, τη Μεσημβρία. Ο περισσότερος πληθυσμός ήρθε από την Ανατολική Ρωμυλία της Βουλγαρίας, δηλαδή άνθρωποι οι οποίοι έφεραν μαζί τους το είναι τους, κυριολεκτικά, διότι αυτή ήταν η δουλειά τους, αυτό ήταν το γλέντι τους, αυτή ήταν η τέχνη τους. Προχθές μάλιστα είχαμε τη γιορτή του Αγίου Τρύφωνος, 1η Φεβρουαρίου, που είναι και ο προστάτης των αμπελουργών… Εσείς πάντως έχετε στο DNA σας τη δημιουργικότητα της προσφυγιάς… Εγώ, φίλε μου, υπήρξα πάρα πολύ τυχερός. Γιατί υπήρξα τυχερός; Μέσα στην ατυχία μου να χάσω τον πατέρα μου από 4 ετών, να μην έχω παππού να με διδάξει, να με χαϊδέψει, να με μαλώσει, συνάντησα έναν μεγάλο άνθρωπο, ο οποίος λειτούργησε ως παιδαγωγός και μου έδωσε πέντε συμβουλές. Ποιος ήταν αυτός που έριξε το σπόρο στη δική σας σκέψη; Δείτε την εικόνα. Προσφυγικός πληθυσμός που κατοικούσε στον Ανέστης Μπαμπατζιμόπουλος, ιδιοκτήτης του φερώνυμου Κτήματος περίγυρο της Θεσσαλονίκης. Στον πληθυσμό αυτό προσέτρεξα για να βρω κρασί έτσι ώστε να έχω εμπόρευμα στο μαγαζί της μάνας μου. Είμαι 17 χρονών. Πλησιάζω, χτυπώ την πόρτα και παρουσιάζεται ένας ευθυτενής μεγάλης ηλικίας, ο Στέλιος Δισλής. «Παρακαλώ;». «Με έστειλε η μαμά μου να βρω κρασί, κύριε. Έχετε εδώ στο χωριό σας;», έτσι μιλούσαμε τότε. «Βεβαίως έχουμε εμείς» μου είπε με ευθύτητα ο άνδρας και περνάει, μου ανοίγει την αποθήκη του, μπαίνω και τρομάζω από το μέγεθος των βαρελιών και τον αριθμό. Φωνάζει λοιπόν: «Μαρία, την καμιζόλα». Τι ήταν η καμιζόλα; Ήταν μια ρόμπα μπεζ, η οποία είχε πολλές τσέπες και Αν υπάρχει ένας άνθρωπος που θα μπορούσε να αποσπάσει τον τίτλο «πατερούλης του ελληνικού στις οποίες είχε τοποθετημένα τα εργαλεία που χρησιμοποιούσε. Την αρίδα για να ανοίξει στο μεγάλο βαρέλι τρυπίτσα, να φυσήξει αποστάγματος» αυτός δεν είναι άλλος από τον κ. Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλο. Και αυτό όχι μόνον αέρα μέσα, να πάρει στο ποτήρι το κρασί να μου το δώσει να το δοκιμάσω. Η δε γιαγιά Μαρία κουβαλούσε ένα δίσκο με κρυστάλδιότι το όνομά του παραπέμπει στη λέξη «πατερούλης» αλλά και διότι o κ. Μπαμπατζιμόπουλος λινα ποτήρια, φερμένα από την Αυστρία, τόσο προχωρημένοι συνεχίζει μια μεγάλη οικογενειακή παράδοση, δημιουργώντας ασύλληπτης ποιότητας ήταν οι άνθρωποι. Και για να μη σε κουράζω, θα σου πω το εξής: αποστάγματα. Ο παππούς του ήταν φημισμένος ρακιντζής στην Κωνσταντινούπολη. ασχολήθηκε ο γέρων αυτός δύο ώρες μαζί μου και με ρωτάει: «Σου άρεσαν τα κρασιά;». «Έτσι είναι τα κρασιά;» απαντώ εγώ. «Αν Είχε ιδιόκτητους αμπελώνες στους Δελιώνες Σηλυβρίας – πάνω από 850.000 ρίζες! Το 1875 είναι έτσι τα κρασιά, δεν πρέπει να πίνουμε τίποτα, μόνο κρασί ίδρυσε την εταιρεία Μπαμπατζίμ. Παρήγε κρασιά τα οποία εξήγε στη Ρωσία και στην Αυστρία. Την να πίνουμε», τα μάγουλα μου κόκκινα σε έξαψη. Και λέω: «Κύριε Στέλιο, εσείς από ποιο θα μου δώσετε;». Η απάντηση: «Δεν έχω κόκκινη αυτή κλωστή στην παράδοση και την ποιότητα του παραγόμενου αποστάγματος κρατά κρασί να σου πουλήσω, εγώ σου έδειξα τα κρασιά που έχω». «Και ο Ανέστης Μπαμπατζιμόπουλος, γεγονός το οποίο αναγνώρισε ένας άλλος μεγάλος άνθρωπος του τώρα; Θα βρούμε στο χωριό κρασί; Γιατί, κύριε Στέλιο, δεν έχετε ελληνικού οίνου, ο κ. Βασίλης Κουρτάκης, που υπέγραψε μαζί του μια ενδιαφέρουσα εμπορική κρασί να μου πουλήσετε;». «Διότι το κρασί μου το έχω πουλημέστην ταβέρνα Κρικέλα, την ονομαστή της Θεσσαλονίκης και συμφωνία. Με αυτόν τον εξαιρετικά ενδιαφέροντα άνθρωπο και δημιουργό είχαμε την ευκαιρία νο στο εστιατόριο Όλυμπος Νάουσα». Καταλαβαίνετε λοιπόν πόσο να μιλήσουμε. Ας παρακολουθήσουμε ορισμένα αποσπάσματα της συνομιλίας που είχαμε τυχερός ήμουν, σε ποιον άνθρωπο έπεσα. Στον πατριάρχη, στο μεγαλύτερο δημιουργό του χωριού, διότι διοχέτευε τα προϊόντα μαζί του και που ολόκληρη φιλοξενείται στο www.timetv.gr. του στα καλύτερα και επιφανέστερα καταστήματα της πόλης. Και εγώ είμαι 17 χρονών και διδάσκομαι γευσιγνωσία με τους τρόΚύριε Μπαμπατζιμόπουλε, είστε ο πρώτος που εμφιάλωσε θα σας παραχωρήσουμε το δικαίωμα να αποστάξετε τα υποπρο- πους που είδα από τον άνθρωπο σε εκείνη την ηλικία, που είσαι σφουγγάρι και ρουφάς τα πάντα. Εντυπωσιάζομαι και ζηλεύω την το ελληνικό τσίπουρο; ϊόντα της αμπέλου και να δημιουργήσετε ένα οινοπνευματώδες ικανότητα και τις γνώσεις που έχει. Είχε μικρά μολυβάκια ξύλινα, Ναι, το 1988… ποτό που θα το πίνετε στις γιορτές και στα πανηγύρια. Και δεν θα τα έβαζε λοιπόν στην τρυπίτσα, τα χτυπούσε με το σφυρί, τα έκο…Το τσίπουρο προήλθε από μια εμπνευσμένη απόφαση του πληρώνετε φόρο». βε. Είχε πανάκι σε άλλη τσέπη για να σκουπίσει την υγρασία, να υπουργείου Γεωργίας της κυβέρνησης του Ελ. Βενιζέλου, τόσο μην κάτσει το μυγάρι εκεί πάνω… Και ξαφνικά, μετά από χρόνια, παλιά πάμε. Όταν λοιπόν η Ελλάδα προσπαθούσε να αποκτήσει Ισχυρότατο κίνητρο. συνειδητοποίησα ότι η αποθήκη του είχε κάτω χαλίκια για την σύνορα και να αποκατασταθούν οι πενιχρές οικονομίες της, Αυτό ήταν το έναυσμα για να δημιουργηθεί εκ νέου η αποδεκαυγρασία! Χαλίκια… αυτά τα μάθαμε μετά από πολλά χρόνια, όταν στην προσπάθεια αυτή σκέφτηκαν ότι μεγάλη βοήθεια θα έδινε τισθείσα αμπελοκαλλιέργεια, κυρίως στη Μακεδονία… ήρθαν οι σπουδαίοι οινολόγοι από το Μπορντό και μας είπαν ότι η καλλιέργεια της αμπέλου. Η καλλιέργεια της αμπέλου μαζί με …Ξέρετε δεν ήταν μόνο η Οθωμανική Αυτοκρατορία που επί μια οιναποθήκη πρέπει να έχει 10 εκατοστά χαλίκια κτλ. Και λέω τις υπόλοιπες θα μπορούσαν να αποκαταστήσουν τα οικτρά σειρά ετών δεν επέτρεπε μια τέτοια ανάπτυξη, αλλά επήλθε μια πόσο μπροστά ήταν αυτοί οι άνθρωποι! Και πόσο τυχερός ήμουν οικονομικά δεδομένα της εποχής εκείνης. Έτσι λοιπόν έδωσαν μεγάλη καταστροφή στη Μακεδονία. Ήταν η φυλλοξέρα, ένας που στα 17 μου δεν χτύπησα μια άλλη πόρτα αλλά χτύπησα του το δικαίωμα στους πρόσφυγες – όταν έρχονταν κατατρεγμένοι διάβολος κυριολεκτικά ο οποίος τρώει το ριζικό σύστημα της Στέλιου του Δισλή… από την Ανατολή – να χρησιμοποιούν γη 30 στρεμμάτων υπό μία αμπέλου και την καταστρέφει. Αυτό το κακό, η μεγάλη κατα…Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτός ο άνθρωπος είχε γιο στην Αμεπροϋπόθεση: σε αυτά τα 30 στρέμματα θα είχαν και ένα τούρκιστροφή, είχε προηγηθεί το 1875 στους γαλλικούς και στους ρικανική Γεωργική Σχολή. Πρωτεύσας δε εστάλη από τη Σχολή κο στρέμμα όπου έπρεπε να φυτευτεί αμπέλι. Έπαιρναν λοιπόν ιταλικούς αμπελώνες. Βλέπουμε λοιπόν, και αυτό το λέω για να στην Αμερική, στην Καλιφόρνια, για να περάσει εκεί μια καλλιτους τίτλους, φύτευαν σιτάρια, αλλά πολύ λίγοι χρησιμοποιούκαταλάβουμε πόσο προοδεύσαμε εμείς οι Έλληνες που μας λένε εργητική περίοδο. Καταλαβαίνεις πόσο πολύ πλουσιότερος από σαν τη μικρή αυτή έκταση για αμπέλια. Τότε λοιπόν σκέφθηκαν ότι καθυστερήσαμε. Η Γαλλία λοιπόν όταν σε μας ενέσκηψε η πλευράς γνώσεων γύρισε ο γιος! Και είναι ο άνθρωπος ο οποίος κάτι πολύ έξυπνο που έπιασε. Τους είπαν «αν φυτέψετε αμπέλια φυλλοξήρα ήταν έτοιμη με νέους δομημένους από επιστήμονες με βοήθησε όταν, το 1971, ξεκινώ εγώ το μεγάλο μου έρωτα – να

Ο «πατερούλης των αποσταγμάτων»

22 newtimes

wine συστήσω τον αμπελώνα – είναι δίπλα μου, με παραστέκεται. Ζει. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε είναι 94 ετών και η ιστορία συνεχίζεται με το γιο του γιου, τον εγγονό λοιπόν, ο οποίος είναι ο αρχιτέκτων μηχανικός που φτιάχνει το οινοποιείο μας, φτιάχνει το εστιατόριο, φτιάχνει το καφενείο, κάνει τα σχέδια για ξενοδοχείο κτλ… Ο ελληνικός οίνος νιώθετε ότι είναι ένα κεφάλαιο που αξιοποιούν οι νέες γενιές; Έχουν γίνει τεράστια βήματα προόδου στον τομέα του κρασιού. Είμαστε τυχεροί που είχαμε επικεφαλής σημαντικούς ανθρώπους. Μου έρχεται στο μυαλό η κυρία Δραγώνα-Κουράκου. Σημαντική προσωπικότητα. Η κυρία αυτή κυριολεκτικά μας ξεσήκωσε, μας συνεπήρε με το πάθος της για το κρασί και πέσαμε με τα μούτρα. Και το περίεργο είναι ότι, ενώ αυτή η γυναίκα αγκάλιασε όλους τους οινοποιούς με ζέστη και με φροντίδα, εν τούτοις τα μεγάλα δώρα ξέρετε σε ποιους τα έδωσε; Στην οικογένεια των ποτοποιών, διότι αυτή πρωτοστάτησε, αυτή αγωνίστηκε και αυτή κατάφερε να καταξιωθούν και να κατοχυρωθούν ως ελληνικά προϊόντα το ούζο, το τσίπουρο. Οι επικεφαλής του Γενικού Χημείου του Κράτους και η κυρία Κουράκου κατάφεραν με μαεστρία – ιδιαιτέρως όμως έξυπνη και πολύστροφος απεδείχθη η κυρία Κουράκου – να εξασφαλίσουν από όλα τα μέλη της Κοινότητας την υπογραφή. Κατάφερε να πείσει τους Τούρκους να βοηθήσουν ώστε να πεισθούν και οι Γερμανοί, οι οποίοι δεν υπέγραφαν, και να υπογράψουν. Στους Τούρκους είχε πει «παιδιά εσείς έχετε τη ρακί»… Ούζο ή τσίπουρο; Και εγώ ρωτώ τους επισκέπτες μου: «ούζο ή τσίπουρο;». Και όλοι με μια φωνή απαντούν: «Τσίπουρο». «Γιατί, ρε παιδιά;». «Το ούζο είναι χημικό». Η αντίληψη αυτή είναι κατάλοιπο από μια εποχή όπου η εξαιρετική άνθηση του κλάδου μας έκανε εμάς τους ποτοποιούς προχειροκατασκευαστές. Όταν κάποιοι είχαν ξεχάσει τη λειτουργία των αμβύκων, ποιος θα κάτσει τώρα να αποστάξει, ας κάνουμε μέσα στα βαρέλια χύμα εκεί πέρα ανακατεύοντας οινόπνευμα και νερό και ανυθόλη και λίγη ζάχαρη, φτιάχναμε ένα πράγμα. Αυτό το πράγμα βγήκε στην κατανάλωση. Αυτό δημιούργησε την κακή φήμη; Και έβγαινε δύο δεκαετίες, φίλε μου! Και έβγαινε για να αντιμετωπίσει το ουίσκι και το τζιν, που άρχισαν να πλησιάζουν τον καταναλωτή και έβλεπαν την ευπρέπεια των φιαλών, έβλεπαν τη σταθερή ποιότητα... Ευτυχώς το 1987, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την αποκλειστικότητα των ελληνικών προϊόντων που είχαμε πει πριν, έρχεται ο νομοθέτης και βάζει μια σειρά και λέει κύριε ούζο; Θα είναι οπωσδήποτε προϊόν απόσταξης, το οποίο εμπεριέχει 20% απόσταγμα. Αν δεν περιέχει 20% απόσταγμα, ξέχασέ το, μην το λες ούζο…

Ο κ. Βαγγέλης Γεροβασιλείου λέει ότι η κλιματική αλλαγή ευνοεί τους ορεινούς αμπελώνες και τις ελληνικές ποικιλίες

Το ελληνικό κρασί έβγαλε από πάνω του τη ρετσινιά της ρετσίνας Το Κτήμα Γεροβασιλείου είναι δημιούργημα του Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Το 1981 ξεκινά την αναβίωση των 25 στρεμμάτων οικογενειακού αμπελώνα στην περιοχή Παπαμόλα Επανομής, περίπου 25 χλμ. νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης. Σε ένα ιδανικό οικοσύστημα φυτεύει κυρίως ελληνικές αλλά και διεθνείς ποικιλίες σταφυλιών. Το 1986 πραγματοποιείται η πρώτη οινοποίηση στο σύγχρονο οινοποιείο, που χτίστηκε μέσα στο χώρο του αμπελώνα. Όλα τα κρασιά του Κτήματος Γεροβασιλείου παράγονται από τον ενιαίο ιδιόκτητο αμπελώνα, ο οποίος σήμερα αριθμεί 560 στρέμματα. Τι λέει όμως ο ίδιος για την ελληνική παραγωγή οίνου και για τις επιδόσεις των επιχειρήσεων στο εξωτερικό; Ας τον ακούσουμε: Κύριε Γεροβασιλείου, δύσκολη χρονιά το 2013 για τον ελληνικό οίνο; Πράγματι, η χρονιά που πέρασε πρέπει να μας προβληματίσει. Οι καιρικές συνθήκες αλλάζουν. Η κλιματική αλλαγή είναι επί θύραις. Χειμώνας πολύ μαλακός, όπως είναι και ο φετινός – γι’ αυτό λέω πως πρέπει να μας προβληματίσει –, πρώιμη άνοιξη, αυτό σημαίνει πρώιμο τρύγο. Καλοκαίρι χωρίς υψηλές θερμοκρασίες, που σημαίνει ότι είχαμε πολύ καλή φωτοσύνθεση γιατί είχαμε και αρκετές βροχές. Άρα η φωτοσύνθεση μας έδωσε κρασιά υψηλόβαθμα. Είναι λίγες χρονιές που σχεδόν όλη η Ελλάδα τρύγησε ώριμα και υγιεινά σταφύλια. Άρα περιμένουμε μια πάρα πολύ καλή χρονιά. Σίγουρα όμως είναι υψηλόβαθμα – τα λευκά ιδιαίτερα είναι από 13 ως 14 βαθμούς. Άρα πάμε σε νέου τύπου ελληνικά κρασιά. Οι ελληνικές ποικιλίες άντεξαν. Άρα πρέπει να προσανατολιστούμε σε ελληνικές ποικιλίες. Επίσης πρέπει να κοιτάμε με μεγαλύτερη σοβαρότητα τους αμπελώνες που είναι στα βουνά, σε ορεινά, που σημαίνει ότι η βροχή τους είναι καλύτερη από ό,τι στα πεδινά. Άρα μας δείχνει μια κατεύθυνση, που πρέπει να την κοιτάμε, για όσους πρόκειται να βάλουν αμπελώνες, ορεινούς και ελληνικές ποικιλίες. Είναι θετικό ότι ευνοούνται οι ελληνικές ποικιλίες… Ακριβώς. Οι ελληνικές άντεξαν περισσότερο από τις ξένες ποικιλίες. Έδωσαν καλύτερα αποτελέσματα, όπως καλύτερα αποτελέσματα έδωσαν οι βορεινοί αμπελώνες. Τα κρασιά μας είναι εξαιρετικά, λίγο υψηλόβαθμα, αλλά αυτό δεν μας πειράζει. Γεμάτο σώμα. Είναι κρασιά που αρέσουν σίγουρα στη Βόρεια Ευρώπη. Τα δε κόκκινα, που είναι γεμάτα υψηλόβαθμα, θα μας δώσουν κρασιά που θα αντέξουν στον χρόνο. Ήταν μια πολύ καλή χρονιά. Πώς είδατε τις επιδόσεις του ελληνικού οίνου στην προσπάθεια ανοίγματος νέων αγορών; Νιώθετε να εμπιστεύονται περισσότερο το ελληνικό κρασί στο εξωτερικό; Η Ελλάδα αρχίζει να ξεπερνά σιγά σιγά το πρόβλημα που είχε με τη μέτρια φήμη ως προς την ποιότητα του κρασιών της. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην παραγωγή κρασιού στη χώρα μας πριν από 25-30 χρόνια κυριαρχούσε η ρετσίνα ή κρασιά τα οποία δεν ήταν ποιοτικά. Αυτό τα τελευταία είκοσι χρόνια άλλαξε. Έχει γίνει μεγάλη πρόοδος. Ξεφύγαμε από τη ρετσινιά της ρετσίνας. Ποιες αγορές δείχνουν ιδιαίτερη δυναμική; Η αγορά που δείχνει δυναμική περισσότερο για τα ελληνικά κρασιά

είναι η Αμερική. Η Ευρώπη είναι εγκλωβισμένη στη νοοτροπία που θέλει την Ελλάδα να μην παράγει καλά κρασιά. Μη γελιόμαστε, στο super market θα βρει μόνο ημίγλυκα, δίλιτρα και φθηνά κρασιά. Το καλό ποιοτικό ελληνικό κρασί δεν μπορεί να μπει στα super markets γιατί είναι αρκετά ακριβό. Μοιραία λοιπόν πρέπει να το αναζητήσει κανείς στα καλά εστιατόρια. Άρα ο μέσος Ευρωπαίος δεν έχει πρόσβαση στο ελληνικό ποιοτικό κρασί εκτός και αν πάει σε πολύ καλά εστιατόρια. Αντίθετα η Αμερική και άλλες χώρες είναι πολύ πιο ανοικτές, δεν τους επηρεάζει μια νοοτροπία, η παλιά εικόνα για την Ελλάδα. Και άρα μπορεί να χτίσει κανείς; Ακριβώς, μπορεί να ανοίξει αυτές τις αγορές πολύ πιο εύκολα. Δώστε μας μια εικόνα για τις επιδόσεις του Κτήματος Γεροβασιλείου. Θα έλεγα ότι το Κτήμα Γεροβασιλείου εμφανίζει σταθερή πορεία. Έχει κλείσει τριάντα χρόνια ιστορίας με τον δικό του αμπελώνα, με δικά του σταφύλια, με τους δικούς του τύπους κρασιού, τα οποία ήταν πρωτόγνωρα για την Ελλάδα. Με τη Μαλαγουζιά πρωτοκάναμε, με το μείγμα μαλαγουζιά ασύρτικο, με το Άβατο, μονοποικιλίες με το Λημνιό κυρίως. Έχουμε χτίσει ένα όνομα με δικά μας χαρμάνια και με δικά μας σταφύλια. Αυτό κρατάει μια σταθερή ποιότητα την οποία προσπαθούμε να βελτιώνουμε συνεχώς. Κτίσαμε το όνομα στην Ελλάδα νομίζω αρκετά καλά. Το κοινό μάς έχει εμπιστοσύνη και το κτίζουμε και στο εξωτερικό. Θα έλεγα ότι οι εξαγωγές μας αυξάνονται. Παρά την κρίση είχαμε αύξηση πωλήσεων περίπου 20% πέρυσι. Οι εξαγωγές σας τι αντιπροσωπεύουν; Το θεωρώ πολύ σημαντικό ότι οι εξαγωγές μας έφθασαν στο 30%. Αυτό μας δίνει αισιοδοξία. Φυσικά απευθυνόμαστε σε ειδικές αγορές, που είναι έξω από το ελληνικό κατεστημένο που υπάρχει στο εξωτερικό. Εννοείτε στην ευρύτερη αγορά; Ακριβώς. Δεν θέλουμε να εγκλωβιστούμε κυρίως στην Ευρώπη και στα ελληνικά εστιατόρια, γιατί το μέλλον ελληνικών εστιατορίων – εκτός εξαιρέσεων που πάνε καλά – έχει φθίνουσα πορεία. Σας ευχαριστώ θερμά.

newtimes 23

wine τερικό. Και είναι άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το θέμα. Η έννοια του επαγγελματισμού στην Ελλάδα μου φαίνεται ότι είναι εντελώς παρεξηγημένη. Είναι ελάχιστος ο κόσμος ο οποίος γνωρίζει και σέβεται… Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε οποιαδήποτε στιγμή να αποφασίζει… Μάλλον μπορεί να αποφασίζει να κάνει οποιαδήποτε δουλειά, αλλά έχει τη δυνατότητα; Είναι δυνατόν να μπορέσεις να κάνεις κάτι χωρίς να ξέρεις καν την αγορά;

Παντελής Καράτσαλος, διευθύνων σύμβουλος της Γαίας Οινοποιητικής

Τοποθέτησε ασύρτικο και αγιωργίτικο στον παγκόσμιο χάρτη κρασιών Η επιτυχία του βασίζεται στο γεγονός ότι βοήθησε για να τοποθετηθούν στον παγκόσμιο χάρτη οίνου δύο ελληνικές ποικιλίες, το ασύρτικο της Σαντορίνης και το αγιωργίτικο της Νεμέας. Τι συνέβη; Ένα κρασί που είχε τιμή πώλησης δύο ευρώ το μπουκάλι σήμερα διατίθεται στα καλύτερα εστιατόρια της Αμερικής, της Γερμανίας και της Αγγλίας με 26 ευρώ. Ο λόγος για τον κ. Καράτσαλο, διευθύνοντα σύμβουλο της Γαία Οινοποιητικής, η οποία έχει συνδέσει το ονομά της με τα καλύτερα εστιατόρια στον κόσμο. Ας παρακολουθήσουμε τον συνομιλητή μας: Κύριε Καράτσαλε, προτού μιλήσουμε για τη Γαία, πείτε μας πώς είδατε την εγχώρια αγορά οίνου; Μέσα στην πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία, το ελληνικό κρασί είναι από τους λίγους παραγωγικούς τομείς που έχει μια εξαγωγική δυναμική. Το κρασί δεν είναι απλώς ένα αγροτικό προϊόν που το πουλάς όπως είναι. Είναι ένα προϊόν που το μεταποιείς, άρα έχει προστιθέμενη αξία, άρα είναι ένας τομέας που φέρνει λεφτά στην οικονομία κάνοντας εξαγωγές. Ποια ήταν η πορεία του εμφιαλωμένου κρασιού τη χρονιά που κύλησε; Όσον αφορά την εγχώρια αγορά, παραμένει πάντα σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Ο κόσμος απαιτεί συνεχώς φθηνότερο κρασί. Αυτό συνεπάγεται ιδιαίτερες δυσκολίες για τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη μεσαία και στην ακριβή κατηγορία προϊόντων. Βεβαίως όλα αυτά – το ποιος δηλαδή παράγει ακριβό κρασί και γιατί είναι ακριβό το κρασί ή ποιο κρασί είναι value for money – είναι λίγο συγκεχυμένα στην Ελλάδα. Στην ελληνική αγορά εισάγονται κρασιά από φθηνές και νέες οινοπαραγωγικές χώρες; Όχι, δεν θα το έλεγα αυτό. Σε όλες τις οινοπαραγωγικές χώρες, όπως είναι οι μεσογειακές, οι εισαγωγές κρασιών είναι πολύ λίγες. Και αυτό είναι λογικό διότι ο κόσμος καταναλώνει εγχώριο κρασί. Το εισαγόμενο κρασί στην Ελλάδα

24 newtimes

έχει βεβαίως αυξηθεί αλλά συνεχίζει να είναι πολύ μικρό ποσοστό. Πώς εμφανίζεται η κατανάλωση; Η κατανάλωση δεν έχει μειωθεί πολύ. Είναι περίπου στα ίδια επίπεδα. Απλά ο μέσος ο καταναλωτής, που ξόδευε πέντε ευρώ, σήμερα ξοδεύει δύο. Το αντιστάθμισμα αυτής της πορείας είναι η εξωστρέφεια; Εντάξει, η εξωστρέφεια είναι κάτι που αρέσει σε όλους να αναφέρονται. Την ανακαλύψαμε και αποφασίσαμε να ασχοληθούμε μαζί της, αφού προέκυψε η κρίση. Βεβαίως οι αγορές δεν περίμεναν με αγωνία να δουν τι θα κάνει η Ελλάδα για να αγοράσουν τα προϊόντα μας. Γι’ αυτό και βεβαίως δεν είναι δυνατόν, όταν ξαφνικά το 2008-2009 εμείς αποφασίσαμε να κάνουμε εξαγωγές, να ανταποκριθούν αμέσως οι ξένες αγορές. Πρέπει να είναι κανείς απόλυτα προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο, να έχει δημιουργήσει αξιόπιστα προϊόντα και να έχει προσαρμόσει τη λογική της εταιρείας του σε αυτή την κατεύθυνση. Εμείς ήμασταν στημένοι σε αυτήν ακριβώς τη λογική από την αρχή. Και η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές νέοι Έλληνες εξαγωγείς πέφτουν θύματα μη φερέγγυων επιχειρήσεων στο εξωτερικό… Δεν μπορώ να σας πω πόσοι νέοι άνθρωποι έχουν επικοινωνήσει μαζί μου λέγοντας ότι θέλουν να προωθήσουν τα προϊόντα μας στο εξω-

Η δική σας εξαγωγική προσπάθεια ξεκινά από τη στιγμή της ίδρυσης της εταιρείας; Ακριβώς. Πριν από είκοσι χρόνια. Το 1994, οπότε και βγάλαμε το πρώτο μας προϊόν, τον «Θαλασσίτη». Διαλέξαμε δύο ελληνικές ποικιλίες, το ασύρτικο και το αγιωργίτικο, γιατί κατά τη γνώμη μας ήταν οι καλύτερες. Στηριχθήκαμε λοιπόν σε δύο πόδια και χτίσαμε δύο οινοποιεία. Είμαστε απόλυτα αφοσιωμένοι σε αυτές τις δύο ποικιλίες. Αυτό μας έδωσε ένα πλεονέκτημα: βγήκαμε στη διεθνή αγορά έχοντας πολύ καλά προϊόντα με εξαιρετική εμφάνιση. Τραβήξαμε το ενδιαφέρον των παγκόσμιων καταναλωτών, οι οποίοι ήθελαν να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο. Δεν επιθυμούσαν να δοκιμάσουν ακόμη ένα σαρντονέ ή ένα sauvignon blanc. Ο μέσος καταναλωτής ψάχνει να βρει καινούργια πράγματα. Ο άνθρωπος που αγαπά το κρασί θέλει να ανακαλύπτει συνεχώς καινούργιες ποικιλίες και προϊόντα. Αυτό ήταν που εκμεταλλευθήκαμε κι εμείς παράγοντας βέβαια υψηλής ποιότητας προϊόντα. Ήταν προϊόντα που γνώριζαν οι ξένοι; Ακριβώς, γι’ αυτό ήταν γι’ αυτούς κάτι ξεχωριστό. Από ποιες αγορές ξεκινήσατε; Οι πρώτες μας εξαγωγές έγιναν στην Αγγλία και στην Αμερική. Αυτοί ήταν οι δύο πρώτοι της εξαγωγικής μας προσπάθειας. Εκεί καταλάβαμε ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα. Ειδικά στην Αγγλία, διότι στην Αμερική υπάρχει μεγάλη ελληνική κοινότητα. Μπορείς να πουλάς στους Έλληνες και να νομίζεις ότι κάνεις εξαγωγές, γεγονός το οποίο δεν είναι ακριβώς αλήθεια. Καλό είναι να πουλάς στην ελληνική κοινότητα – γιατί όχι; –, αλλά δεν είναι μια πραγματική εξαγωγή. Η εξαγωγή γίνεται πραγματική όταν πουλάς στον μέσο καταναλωτή της χώρας… Αυτό εσείς το πετύχατε; Το ξεκινήσαμε στην Αγγλία και τότε καταλάβαμε πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα, πόσο διαφορετικές αντιλήψεις έχουμε από χώρα σε χώρα. Σιγά σιγά λοιπόν αρχίσαμε να μαθαίνουμε τι χρειάζεται να κάνουμε. Προσαρμόσαμε τις τιμές των προϊόντων μας στην πραγματική αγορά, κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Θέλω να υπογραμμίσω και κάτι άλλο πολύ σημαντικό, διότι οι περισσότεροι στην Ελλάδα δεν το καταλαβαίνουν. Όταν βγήκαμε στον διεθνή ανταγωνισμό και συγκρίναμε τα προϊόντα μας με τα αντίστοιχα άλλων χωρών, είδαμε ότι οι τιμές μας ήταν εξωφρενικά υψηλές. Λοιπόν εκεί καταλάβαμε ότι ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος. Προσαρμοστήκαμε λοιπόν τιμολογιακά στις τιμές της παγκόσμιας αγοράς. Γιατί σας το λέω αυτό; Τα περισσότερα ελληνικά κρασιά από σωστούς Έλληνες παραγωγούς που έφευγαν στο εξωτερικό διετίθεντο 30%-40% φθηνότερα από ό,τι στην Ελλάδα. Δεν ξέρω αν καταλαβαίνετε τι θέλω να πω… Με σκοπό δηλαδή να κάνουν εξαγωγές; Όχι. Εκεί είναι η πραγματικότητα των τιμών. Στην Ελλάδα λοιπόν, που οι τιμές δεν είναι αυτές που ισχύουν στην παγκόσμια αγορά, μπορούν και πωλούνται τα προϊόντα 30%-40%

ακριβότερα. Σήμερα, σε αυτές τις συνθήκες της κρίσης, έχουμε ακόμη πολύ μεγάλες διαφορές. Έχουμε μια πολύ μεγάλη ανωριμότητα στην ελληνική αγορά και αυτό το βλέπουμε. Εμείς λοιπόν από την αρχή καταλάβαμε τι συμβαίνει. Έτσι αυτή τη στιγμή οι τιμές μας είναι ίδιες, είτε πουλάμε στο εξωτερικό είτε πουλάμε στην Ελλάδα. Μπορείτε να μου δώσετε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα; Στην Αμερική ο «Θαλασσίτης» έχει 23 δολάρια, στην Ελλάδα 13-14 ευρώ. Μπορεί να βγει από 18 ως 23 δολάρια. Αν συνυπολογίσετε τα μεταφορικά και τις διαφορές στα νομίσματα, οι τιμές είναι πολύ κοντά. Εσείς ωστόσο ανεβάσατε τον πήχη για τα ελληνικά κρασιά στο εξωτερικό… Ήμασταν από τους πρώτους που έγιναν αναγνωρίσιμες εταιρείες από την Ελλάδα… Αν εξαιρέσεις τις μεγάλες επιχειρήσεις, που είχαν μεγάλους όγκους και πωλούσαν σε όλες τις αγορές, κυρίως μεγάλες, αλλά στη μεσαία προς την κάτω κατηγορία τιμής, εμείς ήμασταν μάλλον οι πρώτοι που βγήκαμε πουλώντας στην υψηλή κατηγορία τιμών. Δηλαδή μέχρι τότε σε ποιες τιμές πωλούνταν τα αντίστοιχα προϊόντα; Κοιτάξτε να δείτε, θα σας το πω αλλιώς. Το brand του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό είναι ίσως χειρότερο και από το βουλγάρικο. Ως φήμη εννοείτε; Ως brand, ως αξία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι καθορίζει λίγο ως πολύ και τις τιμές των προϊόντων. Μπορεί να είσαι ένα καλό οινοποιείο, αν είσαι όμως από χώρα με όχι τόσο καλό brand υπάρχει πρόβλημα. Η Ελλάδα λοιπόν είναι σε μια κατηγορία χαμηλή όσον αφορά την αναγνωρισιμότητα του brand. Επομένως όλα τα ελληνικά κρασιά ήταν – ως πολύ πρόσφατα – σε χαμηλή κατηγορία. Κάποια κρασιά, μεταξύ των οποίων και τα δικά μας, έχουν ανεβάσει λίγο τον πήχη και βρέθηκαν σε μεγαλύτερες κατηγορίες, σε μικρές όμως ποσότητες… Αυτό είναι δύσκολο, δεν είναι καθόλου εύκολο. Συνομιλώντας πρόσφατα με τον κ. Κουρτάκη μου είχε πει ότι οι ξένοι δεν ξέρουν ότι η Ελλάδα του Διονύσου παράγει κρασιά. Είναι αλήθεια αυτό; Είναι περίπου το ίδιο με αυτό που σας είπα και εγώ. Απλά ο κ. Βασίλης Κουρτάκης το λέει με πιο δραματικό τρόπο από ό,τι το λέω εγώ. Εγώ λέω ότι δεν μας ήξεραν. Νιώθετε ότι υπάρχουν κοινές ενέργειες που μπορεί να γίνουν, είτε από την πλευρά των οινοπαραγών είτε από την πλευρά της πολιτείας, ώστε να διευρυνθεί το μερίδιο του ελληνικού κρασιού; Κοιτάξτε, ο χώρος της οινοπαραγωγής είναι ίσως από τους λίγους που έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα στρατηγικό σχέδιο, να χρησιμοποιήσουν χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να στήσουν το brand, να το βελτιώσουν και να το αναπτύξουν. Οπότε έχουμε προγράμματα τα οποία τρέχουν. Υπάρχει μια προσπάθεια επικοινωνίας. Εσείς συμμετέχετε σε κάποιο από αυτά τα προγράμματα; Βεβαίως. Υπάρχει η Εθνική και Επαγγελματική Ένωση Οίνου και Αμπέλου η οποία έχει αναλάβει αυτόν τον ρόλο. Κυρίως προς ποιες αγορές; Προς τις αγορές των χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως Αμερική, Κίνα, Καναδά και Ρωσία. Βέβαια όταν ανεβάζεις το brand aware-

wine ness στην Αμερική, το ανεβάζεις και στην Αγγλία. Θέλω να πω ότι είμαστε σε καλό δρόμο, σε γενικές γραμμές. Βέβαια έχουμε πάρα πολύ δρόμο μπροστά μας. Ποια είναι η παραγωγική σας δυναμικότητα και η στόχευσή σας για τα επόμενα χρόνια; Ποιο είναι το όραμά σας ως Γαία Οινοποιητική; Το όραμά μας από την αρχή ήταν «Ελλάς». Να βγάλουμε την Ελλάδα έξω από την Ελλάδα. Να τη βγάλουμε στον παγκόσμιο χάρτη. Σε αυτά τα 20 χρόνια έχουμε κάνει πολύ σημαντικά βήματα. Αν και είμαστε μια πολύ μικρή κουκίδα, θα έλεγα ότι το brand που έχουμε στήσει είναι πολύ πιο αξιόλογο και αξίζει πολύ περισσότερα από ό,τι τελικά οι ποσότητες που πουλάμε κάθε χρόνο. Πουλάμε 300.000-450.000 φιάλες το χρόνο. Είναι ένα πολύ μικρό νούμερο. Δεν είναι πολύ μικρό αν λάβει κανείς υπόψη του ότι μιλάμε για ένα ποιοτικό κοινό και ένα υψηλό επίπεδο τιμών. Έτσι δεν είναι; Ναι, αλλά παρατηρώντας την παγκόσμια αγορά, γιατί αυτό κοιτάμε, βλέπεις ότι είμαστε μια κουκίδα. Είναι πολύ μικρό νούμερο. Εξωστρέφεια λοιπόν με στόχο να εξαντλήσετε τη δυναμικότητα και των δύο οινοποιείων η οποία ανέρχεται; Μπορούμε να παράγουμε 600.000 φιάλες στο ίδιο επίπεδο ποιότητας άνετα. Πάντως οφείλω να πω ότι το ελληνικό κρασί μπορεί να αναδειχθεί σε έναν εξαιρετικό πρεσβευτή της χώρας στο εξωτερικό. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι πέρυσι είχαμε 17,5 εκατ. ξένους επισκέπτες, αυτό είναι ένα κεφάλαιο που μπορεί να αξιοποιηθεί… Πολύ καλά τα λέτε εσείς, αλλά θα σας πω ότι οι περισσότεροι πελάτες μας που γνωρίζουν τα κρασιά μας από την Αγγλία, από την Αμερική, όταν ήρθαν στη χώρα μας δεν μπορούσαν να τα βρουν. Αυτό πώς σας ακούγεται; Εσείς πώς προσεγγίζετε αυτό το κοινό; Κοιτάξτε να δείτε, τα πράγματα εδώ στην Ελλάδα δεν είναι value for money. Δηλαδή και η δουλειά δεν είναι όπως στο εξωτερικό. Εκεί παίρνουμε το τσαντάκι μας, περπατάμε, πηγαίνουμε στα σημεία πώλησης, παρουσιάζουμε τα προϊόντα μας, τα δοκιμάζουν, τους αρέσουν, δεν τους αρέσουν, τα παίρνουν, δεν τα παίρνουν... Εδώ δεν μπορεί να γίνει αυτό. Δεν μπορείς να πας σε μια κάβα, σε ένα εστιατόριο και να πεις έλα να δοκιμάσεις τα κρασιά μου. Αν δεν είσαι κολλητός, φίλος, ξάδερφος, κουμπάρος, θείος ή αν δεν έχει μιλήσει κάποιος για σένα δεν μπορείς. Παρ’ ότι έχουμε τόσο καλό brand εκτός Ελλάδας, στην Ελλάδα το brand μας όχι πως δεν είναι γνωστό, είναι γνωστό, αλλά τα προϊόντα μας δεν είναι εύκολο να τα βρεις παντού. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της μορφής με την οποία έχει αναπτυχθεί η ελληνική οικονομία. Ο τουρισμός όμως γεννά μια προσδοκία. Κοιτάξτε, ο κόσμος που πηγαίνει στη Ρόδο ή στην Κρήτη έχει να δει χιλιάδες διαφορετικά μέρη, χιλιάδες ταβέρνες. Θα επισκεφθεί πάρα πολλά μέρη, δεν είναι εύκολο να βρει τα κρασιά.

Λεωνίδας Νασιάκος, γενικός διευθυντής της Semeli Οινοποιητικής

Ποιος δημιούργησε ένα από τα 10 καλύτερα κρασιά των ΗΠΑ; Ποια ελληνική οινοποιητική επιχείρηση έφτιαξε ένα από τα δέκα καλύτερα κρασιά που κυκλοφορούν στην αγορά των ΗΠΑ; Απάντηση στο παραπάνω ερώτημα λάβαμε στη συνομιλία που είχαμε με τον κ. Λεωνίδα Νασιάκο, εκπρόσωπο μιας εκ των πλέον παραδοσιακών οινοποιητικών οικογενειών της χώρας. Ας τον ακούσουμε: Κύριε Νασιάκο, θα θέλαμε να μας μιλήσετε γι’ αυτή την πολύ σημαντική διάκριση στην αγορά των ΗΠΑ. Βεβαίως, αν και δεν είναι η μοναδική, είναι όμως η πιο πρόσφατη. Στη συγκεκριμένη βράβευση που μας ήρθε από την Αμερική, οι πιο έγκριτοι δημοσιογράφοι - γευσιγνώστες κρασιού, που αρθογράφουν στις μεγαλύτερες εφημερίδες των ΗΠΑ, όπως είναι η Washington Post και η Wall Street Journal, αξιολογούν κάθε μήνα κρασιά από όλον τον κόσμο που κυκλοφορούν στη συγκεκριμένη αγορά. Εκεί λοιπόν τον Σεπτέμβριο του 2013 επέλεξαν στα 10 καλύτερα κρασιά από όλον τον κόσμο το κρασί «Μαντινεία Νασιάκος», σοδειάς 2012. Είναι δε ενδιαφέρον ότι πρώτη φορά σε αυτό το top 10 συμμετέχει ελληνικό κρασί. Μακάρι να ακολουθήσουν και άλλα. Πρόκειται για μία από τις πολλές διακρίσεις που έχετε αποσπάσει σε Ελλάδα και εξωτερικό; Οι διεθνείς διακρίσεις είναι αρκετές. Και το «Μαντινεία Νασιάκος» και ο λευκός «Ορεινός Ήλιος» στον διεθνή διαγωνισμό Challenge International du Vin, στο Παρίσι, απέσπασαν χρυσά μετάλλια. Ήταν τα μοναδικά λευκά ελληνικά κρασιά που απέσπασαν χρυσά μετάλλια. Πηγαίνοντας ακόμη πιο πίσω σε διαγωνισμούς, όπως είναι o International Wine Judgment στο Λονδίνο, το κρασί «Mαντινεία Νασιάκος» βραβεύθηκε ως το καλύτερο λευκό ελληνικό κρασί. Από μια πλευρά αυτό είναι δυσάρεστο. Έχουμε μια αναντιστοιχία ανάμεσα στην ποιότητα και στις διακρίσεις που έχουν τα ελληνικά κρασιά και στην αποδοχή τους από το ευρύ κοινό των ξένων αγορών. Ναι, αυτή είναι μια μεγάλη και συγχρόνως πικρή αλήθεια. Τα ελληνικά κρασιά πραγματικά είναι ποιοτικά. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει άλματα τόσο στον τομέα της αμπελοκαλλιέργειας όσο και

στον τομέα της παραγωγής. Έχουν επενδυθεί χρήματα, χρόνος, γνώσεις για να γίνουμε καλύτεροι στην καλλιέργεια του αμπελιού και στην παραγωγή. Με επιστημονικό προσωπικό, με τεχνολογία, με μηχανήματα… Δεν μας λείπει πλέον τίποτα! Και με ανθρώπινο δυναμικό που έχει σπουδάσει στο εξωτερικό... Ακριβώς, αυτό εννοώ. Βεβαίως από όλα αυτά λείπει η συλλογική προσπάθεια. Με κάποιο τρόπο – ευτυχώς – τα τελευταία χρόνια έχουμε καταλάβει τη σημασία της και έχουμε αρχίσει να κάνουμε τέτοιες συλλογικές κινήσεις στις αγορές του εξωτερικού. Είναι αλήθεια ότι όλα αυτά τα χρόνια που οι μεμονωμένοι οινοποιοί έκαναν προσπάθειες κατάφερναν λίγα πράγματα. Ποια κοινή προσπάθεια είναι μπροστά σας; Η πιο κοντινή μας είναι η Παγκόσμια Έκθεση Κρασιού Prowein στο Ντίσελντορφ τον ερχόμενο Μάρτιο, όπου 17 οινοποιεία από την Πελοπόννησο θα συμμετάσχουν κάτω από την ίδια ομπρέλα, σε ένα περίπτερο ως «Οίνοι Πελοποννήσου». Είναι πιστεύω μια πολύ καλή αρχή. Η συλλογικότητα αυτή εκφράστηκε προσφάτως και με τα «ΒορΟινά» των οινοποιών της Βόρειας Ελλάδας… Ακριβώς. Και θα ήθελα τα «ΒορΟινά» – και αντίστοιχες εκθέσεις όπως τα «ΒορΟινά» – να στηθούν και σε μια αίθουσα στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, στο Βερολίνο, στη Μόσχα... Η υπόθεση κρασί χρηματοδοτείται σε κάποιο βαθμό και από συγκεκριμένα κοινοτικά προγράμματα. Ποιες είναι οι αγορές που κυρίως στοχεύετε; Οι αγορές στις οποίες στοχεύουμε, που όπως είπατε επιδοτούνται, δεν μπορούν να είναι αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάμε σε χώρες όπως η Αμερική, ο Καναδάς, η Ρωσία και η Κίνα. Αυτές είναι

newtimes 25

wine οι βασικές αγορές-στόχοι των οινοποιών. Για εμάς δύο πολύ σημαντικές και ενδιαφέρουσες αγορές είναι η Αμερική και η Αγγλία. Ποιο ποσοστό αντιπροσωπεύουν οι εξαγωγές στον κύκλο εργασιών της Semeli Οινοποιητικής και ποιος είναι ο στόχος σας; Λόγω του ότι τα προηγούμενα χρόνια αναλώσαμε προσπάθειες και δύναμη στο να καθιερώσουμε το όνομα Σεμέλη στην εσωτερική αγορά, δεν δώσαμε μεγάλη προώθηση στην αγορά του εξωτερικού. Για να μη διασπάσουμε ουσιαστικά την προσπάθειά μας… Από τη στιγμή που η προσπάθεια πέτυχε στην εσωτερική αγορά τώρα ο στόχος μας είναι οι αγορές του εξωτερικού. Σήμερα οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν περίπου 15% του ετήσιου τζίρου μας. Στόχος μας είναι να γίνει μεγαλύτερο αυτό το ποσοστό. Είστε μια παραδοσιακή οινοπαραγωγική οικογένεια, κουβαλάτε μια παράδοση και αυτό είναι πάρα πολύ θετικό. Εμείς οφείλουμε να το πούμε αυτό, γιατί μόνιμος στόχος μας είναι να αναδεικνύουμε ακριβώς τις παραγωγικές δυνάμεις αυτού του τόπου. Θέλουμε να ξετυλίξετε την ιστορία της Σεμέλης Οινοποιητικής από το ξεκίνημά της αλλά και στη συνέχεια με τη συγχώνευση που έγινε με τη δική σας επιχείρηση. Τότε ας το ξεκινήσουμε από το 1979, οπότε η Σεμέλη Οινοποιητική ιδρύεται. Το οινοποιείο στη Σταμάτα της Αττικής είναι μικρής δυναμικότητας. Για αρκετά χρονιά η Semeli προχωρεί με αυτούς τους ρυθμούς ώσπου το 2003 ακολουθεί το επόμενο μεγάλο βήμα της εταιρείας. Γίνεται η πρώτη οινοποίηση στο νέο οινοποιείο της Σεμέλης στη Νεμέα, ασφαλώς πολύ μεγαλύτερης δυναμικότητας, με στόχο όμως πάντα την παραγωγή ποιοτικών κρασιών. Εκεί πλέον ξεφεύγουμε από τη μικρή οικογενειακή επιχείρηση και πάμε σε κάτι αρκετά μεγαλύτερο. Εκεί επενδύθηκαν σημαντικά κεφάλαια; Ναι, επενδύθηκαν κεφάλαια της τάξης των περίπου 8 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, και προφανώς είναι από τα πιο σύγχρονα οινοποιεία της χώρας… Αυτό είναι αλήθεια και δεν το λέω εγώ, το λένε όσοι μας επισκέπτονται και όσοι μας γνωρίζουν. Αξίζει τον κόπο βέβαια σε όλους, τους οινόφιλους ή μη, να έρθουν μια βόλτα και να δουν πώς γίνεται εκεί η δουλειά. Τώρα η δική μου εμπλοκή με την εταιρεία αρχίζει το 2002, όταν ουσιαστικά στηνόταν το οινοποιείο της Νεμέας, οπότε και αναλαμβάνω την παραγωγή… Εσείς είστε χημικός. Έχετε σπουδάσει… …Χημεία. Έχω πάρει ειδικότητα οινολόγου και βέβαια έχω πάρει και πολλά μαθήματα εμπειρίας μέσα από την οικογενειακή επιχείρηση. Συνεχίζουμε ασφαλώς από το 2003 και μετά την παραγωγή στο οινοποιείο της Νεμέας. Την ίδια στιγμή όμως τρέχει παράλληλα και το οινοποιείο Νασιάκου στη Μαντινεία. Η οικογενειακή επιχείρηση που προαναφέρατε. Μάλιστα. Το 2007 αποφασίζουμε Σεμέλη και οινοποιείο Νασιάκου να γίνουμε μία εταιρεία υπό την επωνυμία Σεμέλη. Ουσιαστικά η εταιρεία επένδυσε και σε άλλη μία ζώνη ΠΟΠ, τη Μαντινεία – είχε ήδη γίνει επένδυση στη Νεμέα. Άρα κρατάει δύο όπλα στα χέρια της. Ακριβώς, δύο σημαντικά όπλα θα έλεγα. Το μοσχοφίλερο και το αγιωργίτικο, τη Μαντινεία και τη Νεμέα. Πρακτικά λοιπόν ποια είναι τα προϊόντα-σημαίες για την επιχείρηση; Είναι το Semeli Nemea Reserve, που είναι υψηλής ποιότητας Νεμέα, η Μαντινεία Νασιάκου από μοσχοφίλερο αντίστοιχα και οι τρεις ορεινοί οίνοι. Ο Ορεινός Ήλιος λευκός, ροζέ και ερυθρός. Όλες αυτές οι ετικέτες που σας προανέφερα είναι βασισμένες σε ελληνικές ποικιλίες αγιωργίτικο και μοσχοφίλερο. Η επιχείρηση κατορθώνει μέσα στην κρίση και ιδιαίτερα το 2013 να κλείσει θετικά. Θα θέλαμε μια εικόνα για την πορεία της εταιρείας… Πώς καταφέρατε το 2013, μεσούσης της κρίσης, να εμφανίζετε θετικά αποτελέσματα; Και το ρωτώ αυτό διότι κατά γενική ομολογία ο κλάδος των οινοπαραγωγικών επιχειρήσεων παρουσιάζει σοβαρές

26 newtimes

δυσκολίες. Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Πραγματικά υπάρχουν δυσκολίες. Εμείς βέβαια είχαμε μια ευτυχή συγκυρία. Θα έλεγα ότι η κρίση – μια λέξη που την έχουμε αναφέρει πάρα πολλές φορές τα τελευταία χρόνια – μας βρήκε σε ανοδική πορεία ώστε το μόνο που κατάφερε ήταν να ανακόψει ως ένα βαθμό την πορεία αυτή, όχι όμως να τη γυρίσει σε αρνητική, γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουμε συνεχώς αυξημένους τζίρους, άλλοτε 5%, άλλοτε 8%... Η χρονιά που πέρασε βέβαια έκλεισε με άνοδο της τάξης του 16%. Έχει μια εξήγηση… Άνοδος η οποία οφείλεται κυρίως στην εγχώρια αγορά; Ναι, αυτό είναι το παράδοξο, οφείλεται στην εγχώρια αγορά κυρίως. Και στο εξωτερικό ασφαλώς, αλλά περισσότερο στην εγχώρια αγορά. Μια εξήγηση γι’ αυτό το γεγονός είναι ότι πάντα η εταιρεία μας έχει ως στόχο την παραγωγή ποιοτικών οίνων σε πολύ καλή τιμή και αυτό, για να λέμε την αλήθεια, ματώσαμε αρκετά χρόνια για να το επιδοτήσουμε. Τώρα όμως πλέον έχουμε αρχίσει και απολαμβάνουμε τους καρπούς αυτής της προσπάθειας, διότι οι καταναλωτικές συνήθειες άλλαξαν. Πριν από πέντε - έξι χρόνια εύκολα ο καταναλωτής θα αγόραζε από το ράφι ένα κρασί με δέκα - δώδεκα ίσως ευρώ. Τώρα πλέον είναι πολύ δύσκολο αυτό. Έχει πέσει αυτή η κατηγορία στα 6-7 ή και 8 ευρώ… Εκεί όμως ήμασταν εμείς πάντα. Εσείς δεν κινείστε σε υψηλά επίπεδα τιμών, ήσασταν σε ένα μέσο επίπεδο. Στα υψηλά επίπεδα τιμών είναι πάρα πολύ λίγα τα προϊόντα που βγάζουμε. Ο κύριος όγκος των προϊόντων μας είναι στη μέση κατηγορία τιμής. Άρα κερδίσατε αυτούς που έρχονταν από την πάνω κατηγορία; Ακριβώς. Είχαμε ήδη το κοινό μας και αποκτήσαμε ένα νέο κοινό από τους καταναλωτές που κατέβηκαν κατηγορία. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα για εμάς. Ποιες είναι οι προσδοκίες και οι στόχοι σας για τη χρονιά που τρέχει; Σε επίπεδο προϊόντων, θα βγάλετε καινούργια; Σε επίπεδο αγορών, τι σκέφτεστε; Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε βγάλει ήδη τέσσερα νέα προϊόντα διότι αφουγκραζόμαστε τον παλμό της αγοράς, τι ζητάει η αγορά. Προσπαθούμε πλέον να πάμε σε πιο οικονομικά προϊόντα διότι οι μεγάλες καταναλώσεις – ας μην το κρύβουμε – είναι εκεί. Οπότε εκεί πλέον στήνουμε τα νέα προϊόντα. Το 2014 υπάρχει στα σχέδιά μας η δημιουργία ενός νέου προϊόντος πάντα από ελληνική ποικιλία και συγκεκριμένα το μοσχοφίλερο, που θα είναι ένα αφρώδες. Αυτό είναι στα σχέδια… Ο στόχος και οι προσδοκίες μας είναι να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας. Θεωρώ πλέον ότι οι εξαγωγές είναι μονόδρομος όχι μόνο για εμάς, για όλα ίσως τα βασικά προϊόντα της Ελλάδας. Έχετε απόλυτο δίκαιο, κύριε Νασιάκο! Σας ευχαριστώ θερμά. Και εγω σας ευχαριστώ. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να τα πούμε στο εκπληκτικό οινοποιείο σας, οι εικόνες και μόνον του οποίου σε προκαλούν να το επισκεφθείς. Ναι, και για να σας πω και την αλήθεια, πέραν της όποιας ομορφιάς που έχει ως χώρος, είναι και πάρα πολύ λειτουργικό. Μας λύνει τα χέρια. Μπορούμε να δουλέψουμε, να φτιάξουμε υψηλής ποιότητας προϊόντα πολύ γρήγορα και πολύ άνετα. Αλήθεια, το οινοποιείο αποτελεί αντικείμενο επίσκεψης από σχολεία, από ξένους τουρίστες;

Κλαούντια Παπαγιάννη, ιδιοκτήτρια του φερώνυμου Κτήματος

Όταν ο οίνος συνάντησε τη γυναίκα Ξεχωρίζει με τα εκπληκτικά της κρασιά αλλά και με το γεγονός ότι αυτά δημιουργούνται από γυναίκες και «ακούνε» σε γυναικεία ονόματα. Ο λόγος για το οινοποιείο «Κλαούντια Παπαγιάννη», την ιδιοκτήτρια του οποίου συναντήσαμε στην έκθεση «ΒορΟινά» που διοργανώθηκε στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» στην Αθήνα. Ας παρακολουθήσουμε την ενδιαφέρουσα συνομιλία μας: Κυρία Παπαγιάννη, πώς κύλησε το 2013 για το Κτήμα σας; Το περασμένο έτος ήταν μια αρκετά καλή περίοδος, παρά την κρίση που περνάμε όλοι μας. Η δική μας η εταιρεία είχε μια αύξηση της τάξεως του 8%, πράγμα πολύ σημαντικό, και ευελπιστούμε ότι το τρέχον έτος θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Σε επίπεδο προϊόντων και ετικέτας ποιες αλλαγές κάνατε; Οι ετικέτες μας παραμένουν οι ίδιες. Έχουμε τις δέκα γνωστές ετικέτες: 4 λευκά, 4 κόκκινα και 2 ροζέ. Αυτό που έχει αλλάξει είναι ο οινολόγος μας. Ξέρετε, έδωσα μεγαλύτερη έμφαση στη γυναικεία παρουσία στο οινοποιείο. Έτσι, αποφάσισα να συνεργαστώ με μια νέα γυναίκα οινολόγο, για να παρουσιάσουμε σήμερα τα πρώτα αποτελέσματα της εργασίας της. Ποια είναι αυτά; Βγάζουμε τη νέα Μαλαγουζιά, που θεωρείται μία από τις καλύτερες του είδους της. Επίσης το «Κλαούντια». Έχουμε ένα εκπληκτικό ασύρτικο. Όλα αυτά είναι αποτελέσματα δικής της δουλειάς. Ποιες προσπάθειες κάνετε στις ξένες αγορές; Ξέρετε, είμαστε ένα μικρό οινοποιείο. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό δεν μας επιτρέπει να αναπτυχθούμε μόνοι μας στο εξωτερικό. Η ένταξή μας στα προγράμματα είναι λίγο δύσκολη, με περιορισμένες δυνατότητες. Έτσι, αξιοποιώ τις δυνατότητες του Διαδικτύου. Από μόνη μου λοιπόν προσελκύω – μέσω Internet – πάρα πολλούς πελάτες. Είναι ένα πάρα πολύ καλό μέσο επικοινωνίας. Λειτουργώ ένα πάρα πολύ καλό website που το επισκέπτονται πολλοί. Κυρίως καταναλωτές ποιων ξένων αγορών ανταποκρίνονται; Η Γερμανία είναι μια πάρα πολύ καλή αγορά. Οι Γερμανοί άρχισαν πλέον να αναγνωρίζουν το ελληνικό κρασί και το ζητούν. Από τις τρίτες χώρες άνοιξα ξανά την Αμερική και τα πρώτα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να φαίνονται.

Ναι, και από σχολεία και από τουρίστες. Επιπλέον – κάτι πολύ ελπιδοφόρο – έχουμε πολλούς Έλληνες οινόφιλους, τους οποίους δεν είχαμε τα προηγούμενα χρόνια.

Το 2014 πού εστιάζονται οι προσδοκίες σας; Ποιο είναι το κρασί ή οι ετικέτες που θα εστιάσετε τις προσπάθειές σας; Η πιο δυνατή μου ετικέτα είναι η Μαλαγουζιά ή Αλεξάνδρα.

Ήδη δημιουργείται μία κοινότητα. Είναι σημαντικό αυτό, έχετε δίκιο. Ο Έλληνας έχει αρχίσει πλέον να ψάχνει άλλους τρόπους τουρισμού, θα έλεγα και διασκέδασης, και μάλλον έχει εντάξει και τον οινοτουρισμό μέσα σε αυτούς.

Κυριαρχούν τα γυναικεία ονόματα; Πάντα, είναι και η κόρη μου άλλωστε. Στόχος μου είναι να αναπτυχθώ σε περισσότερες αγορές όσο γίνεται, κυρίως στην Αμερική, και να βελτιώσω αρκετά τα κόκκινα κρασιά.

Σας ευχαριστώ θερμά. Να είστε καλά, ευχαριστώ και εγώ.

Σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ ευχαριστώ.

newtimes 27

wine

Λίλυ Δημητρίου, υπεύθυνη Επικοινωνίας και Marketing του «Τσάνταλη»

Είναι λάθος να δίνουμε χύμα κρασί στα εκατομμύρια των ξένων τουριστών Η κυρία Μαρία Δήμου, διευθύντρια Marketing, μιλά για την εταιρεία «Κατώγι Αβέρωφ»

«Κλήματα από τη Γαλλία σε χώμα ελληνικό, ορεινό...» Η ιστορία της εταιρείας Κατώγι Αβέρωφ ξεκινά στα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν ο Ευάγγελος Αβέρωφ φυτεύει, τα πρώτα στην Ελλάδα, κλήματα της ποικιλίας Cabernet Sauvignon στις απόκρημνες πλαγιές της Πίνδου και εμφιαλώνει στο κατώγι του σπιτιού του, στο Μέτσοβο, το κρασί που παίρνει το όνομα Κατώγι Αβέρωφ. «Κλήματα από τη Γαλλία σε χώμα ελληνικό, ορεινό...» έγραφε η ετικέτα του πρώτου εκείνου κρασιού το οποίο ο ίδιος είχε σχεδιάσει με μεράκι. Από εκείνη την εποχή κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Η επιχείρηση Κατώγι & Στροφιλιά Α.Ε. έχει καθιερωθεί πλέον ως μια δυναμική εταιρεία με στέρεες βάσεις, ποιοτικά προϊόντα και ένα σύγχρονο βλέμμα στραμμένο στο μέλλον. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι τα κρασιά της σημειώνουν τη μία επιτυχία μετά την άλλη στις ξένες αγορές, Γερμανία, ΗΠΑ, Καναδά, Βέλγιο, Αυστραλία, Κίνα, Ελβετία, Λουξεμβούργο… Στην έκθεση «ΒορΟινά», που έλαβε χώρα πρόσφατα στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία», συναντήσαμε την κυρία Μαρία Δήμου, διευθύντρια Marketing της επιχείρησης «Κατώγι Αβέρωφ», η οποία μας μίλησε για την πορεία της εταιρείας. Ας την παρακολουθήσουμε:

Κυρία Δήμου, δώστε μας μια εικόνα για την επιχείρηση «Κατώγι Αβέρωφ». Το «Κατώγι Αβέρωφ» ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’50, οπότε και φυτεύτηκαν και οι πρώτοι αμπελώνες στο Μέτσοβο, στην περιοχή Γινιέτς – στα βλάχικα σημαίνει αμπελότοπος –, από τον Ευάγγελο Αβέρωφ. Έκτοτε σηματοδοτεί την οινοπαραγωγή στην περιοχή του Μετσόβου. Σήμερα είναι πλέον ένα σύγχρονο οινοποιείο και στις εγκαταστάσεις του λειτουργεί ένα ξενοδοχείο 4 αστέρων που προσφέρει πλούσιες δυνατότητες στον τομέα του οινοτουρισμού. Μιλάμε για ένα σύμπλεγμα δηλαδή; Μιλάμε για ένα σύνθετο κύτταρο δημιουργίας. Πρόκειται για το οινοποιείο όπου παράγονται πολλά κρασιά, μεταξύ των οποίων και το ομώνυμο «Κατώγι Αβέρωφ», και βέβαια κρασιά λιγότερο γνωστά αλλά ιδιαίτερα και πολύ ποιοτικά, όπως είναι το Κτήμα Αβέρωφ το λευκό από την ποικιλία Tranemere, το κόκκινο από ποικιλία καμπερνέ σοβινιόν, που είναι και η πρώτη ποικιλία ξενική που φυτεύτηκε στην Ελλάδα. Το Κατώγι Αβέρωφ κέρδισε τις καρδιές των Ελλήνων. Ωστόσο έχετε και εξαγωγικές επιδόσεις. Τι αξιόλογο έγινε το 2013 στον εξαγωγικό τομέα;

28 newtimes

Το 2013 ένα από τα κρασιά μας διακρίθηκε στον Καναδά. Μιλάμε για το Ξυνόμαυρο Αβέρωφ, που όπως θα δείτε και στην ετικέτα του έχει τρία βραβεία στον Καναδά. Πρόκειται για ένα κρασί το οποίο πάει πάρα πολύ καλά στις αγορές του Καναδά και στην Αμερική, είναι το κρασί που αντιπροσωπεύει την εξωστρέφεια της επιχείρησης «Κατώγι Αβέρωφ». Το 2014 πού εστιάζετε την προσοχή σας, όσον αφορά τις ξένες αγορές; Ποιο ποσοστό αντιπροσωπεύουν οι εξαγωγές στο συνολικό τζίρο της επιχείρησης; Το 2013 οι εξαγωγές ήταν στο 14% του τζίρου μας. Στόχος μας για το 2014 είναι σαφώς να αυξήσουμε το μερίδιο αυτό και επίσης συνεχίζουμε να εστιάζουμε στην αγορά της Αμερικής και του Καναδά, οι οποίες είναι πολύ ενδιαφέρουσες αγορές για εμάς. Συμμετέχετε στα κοινά προγράμματα προώθησης του ελληνικού οίνου στο εξωτερικό; Βεβαίως, συμμετέχουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό. Οι ξένες αγορές που συμμετέχουμε είναι κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και ο Καναδάς. Σας ευχαριστώ θερμά. Να είστε καλά, καλή συνέχεια.

Μπορεί να είναι από τις παλαιότερες οινοποιίες της χώρας, με μεγάλες επιτυχίες στο εξωτερικό και με πολύ ισχυρό brand name, όμως οι άνθρωποί της επιμένουν ότι όλοι οφείλουν να βάλουν μπροστά το όνομα «ελληνικό κρασί». Και αυτό διότι θεωρούν ότι υπάρχουν τρομακτικές προοπτικές για το ελληνικό κρασί στο εξωτερικό. Ενδιαφέροντα είναι τα όσα λέει στο TIMETV η κυρία Λίλυ Δημητρίου, υπεύθυνη Επικοινωνίας και Marketing του «Τσάνταλη». Ας την παρακολουθήσουμε: Κυρία Δημητρίου, δώστε μας μια εικόνα για τον όμιλο Τσάνταλη. Κοιτάξτε, ο όμιλος Τσάνταλη είναι ίσως από τις παλαιότερες οινοποιίες στην Ελλάδα, με περισσότερα από 120 χρόνια ιστορίας από το 1890. Σήμερα είναι η τέταρτη γενιά και συνεχίζουμε το όραμα του Ευάγγελου Τσάνταλη με σεβασμό στις αμπελοοινικές παραδόσεις της Ελλάδας και είμαστε πολύ περήφανοι γιατί φέρνουμε το ελληνικό κρασί σε 55 χώρες σε όλον τον κόσμο. Η εταιρεία Τσάνταλη με πέντε οινοποιεία κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα και στη Ραψάνη στη Θεσσαλία. Όταν λέω Βόρεια Ελλάδα, εννοώ Χαλκιδική, Άγιον Όρος, Νάουσα και Μαρώνεια Θράκης, συν τη Ραψάνη στον Όλυμπο. Προωθούμε τις ιδιαίτερες παραδόσεις του τόπου μας και είμαστε πολύ περήφανοι γιατί βλέπουμε ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη δυναμική του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό και πολύ καλά αποτελέσματα εμπορικά. Περάσαμε μια 20ετία συστηματικής προσπάθειας προώθησης του επώνυμου ελληνικού οίνου. Υπάρχουν προσδοκίες για μια καλύτερη θέση του ελληνικού οίνου στο εξωτερικό; Σίγουρα προσδοκίες υπάρχουν, αλλιώς δεν θα κάναμε αυτή την προσπάθεια. Το πολύ θετικό, που αυτή τη στιγμή μάς δίνει ένα πλεονέκτημα, είναι ότι οι εξαγωγές μας έχουν ξεκινήσει από τη δεκαετία του ’60. Ο Ευάγγελος Τσάνταλης είχε ξεκινήσει την προσπάθεια αυτή από το 1964. Ήταν οι πρώτες μας εξαγωγές στη Γερμανία. Βέβαια τότε, ξέρετε, οι αγορές ήταν εκεί που υπήρχε το ελληνικό στοιχείο, σίγουρα όμως έχουμε μια εμπειρία. Με δυο λόγια, οι εξαγωγές μας δεν ξεκίνησαν ως απάντηση στην κρίση. Δεν ξεκινήσαμε τις εξαγωγές μας επειδή η ελληνική αγορά είχε κάποιο πρόβλημα και άρα έπρεπε να κινηθούμε στο εξωτερικό. Ήταν από την αρχή μια στρατηγική απόφαση και επένδυση. Όπως σας είπα και πριν, τα περιθώρια για το κρασί είναι πάρα πολύ σημαντικά με μια σημαντική προϋπόθεση: να υπάρχει στρατηγική και πρόγραμμα. Είναι αλήθεια όμως ότι στο εξωτερικό

δεν είναι ευρέως γνωστό ότι στην Ελλάδα του Διονύσου οι Έλληνες παράγουν καλό ποιοτικό κρασί. Έχετε κι εσείς μια τέτοια εικόνα; Φυσικά. Ακόμη η εικόνα για το ελληνικό κρασί διαμορφώνεται. Έχουν «βγει μπροστά» κάποιες ποικιλίες, όπως το ασύρτικο της Σαντορίνης και το ξινόμαυρο της Νάουσας, αλλά επί της ουσίας νομίζω ότι είμαστε ακόμη στα πολύ αρχικά μας βήματα. Σίγουρα οι ξένοι έχουν ακόμη μια λανθασμένη εντύπωση… Όλοι έχουμε την ευθύνη μας γι’ αυτό. Φανταστείτε ότι έρχονται στο νησί το καλοκαίρι και βρίσκουν χύμα κρασί – μιλάμε ακόμη την κακώς εννοούμενη ρετσίνα, γιατί υπάρχει και πάρα πολύ καλή ρετσίνα. Οπότε όλοι μας, πέρα από τους οινοποιούς, όλοι μας έχουμε μερίδιο ευθύνης και πρέπει να συμβάλουμε στην προώθηση του ελληνικού κρασιού. Ξέρετε, είμαστε από τις λίγες οινοπαραγωγικές χώρες οι οποίες έχουν ένα πλεονέκτημα, ο ξένος έρχεται και στην έδρα μας λόγω του τουρισμού. Επομένως είναι στο χέρι μας να προωθήσουμε την ιστορία που λέγεται ελληνικό κρασί και μέσα στην έδρα μας. Ποιες είναι οι επιδιώξεις σας για το τρέχον έτος; Κοιτάξτε, μας ενδιαφέρει να συνεχίσουμε με πολύ σταθερά βήματα, να καθιερώνουμε το όνομα Τσάνταλη και να δουλεύουμε πολύ στο θέμα της προώθησης του brand ελληνικό κρασί. Μας συμφέρει όλους κατ’ αρχήν να δουλεύουμε για το brand «ελληνικό κρασί» και μετά για τα επί μέρους brands και το λέμε εμείς που είμαστε αρκετά μεγάλη οινοποιία, με πολύ σημαντικά βήματα, αλλά νομίζω ότι αυτή είναι η στρατηγική. Υπάρχουν χώρες με εξαιρετικές προοπτικές, όπως για παράδειγμα η Βραζιλία, ο Καναδάς η Ρωσία, η Κίνα… Η καθεμία έχει τις δικές της δυσκολίες, δεν είναι εύκολα τα πράγματα στις εξαγωγές γενικά. Σας ευχαριστώ θερμά. Να είστε καλά και εγώ σας ευχαριστώ.

.

newtimes 29

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Νίκος Μπογονικολός

Ο κ. Νίκος Μπογονικολός, πρόεδρος της εταιρείας Άρατος Τεχνολογίες, που συνεργάζεται με πολυεθνικούς κολοσσούς, αποκαλύπτει όλο το παρασκήνιο με τις καθυστερήσεις στην αξιοποίηση των δορυφορικών υπηρεσιών

Τα συμφέροντα και η διαφθορά εμποδίζουν την ανάπτυξη των τεχνολογιών στην Ελλάδα Ο φράκτης στον Έβρο στοίχισε 5 εκατ. ευρώ ενώ οι υπηρεσίες που παρέχει θα μπορούσαν να αγοραστούν με ένα ποσό της τάξεως των 100.000 ευρώ. Αυτό υποστηρίζει ο κ. Νίκος Μπογονικολός, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Άρατος Τεχνολογίες. Αξίζει να τον ακούσουμε αφού, όπως ο ίδιος υποστηρίζει, οι αντίστοιχες υπηρεσίες αξιοποιούνται για να επιτηρήσουν στρατηγικής σημασίας πετρελαιαγωγούς, μεταξύ αυτών και της ρωσικής εταιρείας Transneft. Το πιο εντυπωσιακό όμως δεν είναι αυτό αλλά το γεγονός ότι εξυπηρετούνται από ελληνικό λογισμικό που κατασκευάστηκε από Έλληνες επιστήμονες. Ας τον ακούσουμε: Κύριε Μπογονικολέ, είναι πράγματι τόσο απλό; Αντί για 5 εκατ. το ελληνικό Δημόσιο θα μπορούσε να επιτηρεί τα σύνορα με ένα κόστος της τάξης των 100.000 ευρώ; Πράγματι, η Ελλάδα θα μπορούσε να εποπτεύει τα σύνορα με απλό τρόπο. Είναι μια επιτήρηση που συνδυάζει δορυφόρους και μικρά

30 newtimes

αεροσκάφη χωρίς πιλότο που παρατηρούν τα σύνορα μέρα - νύχτα με ειδικές κάμερες. Το τραγικό δεν είναι μόνο ότι ο φράχτης κόστισε 5 εκατ. ευρώ αλλά ότι η εταιρεία μεταλλικών κατασκευών, με την οποία συνεργαστήκαμε για την κατασκευή του, είναι μια τουρκική εταιρεία από την Κωνσταντινούπολη!

Η λύση είναι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη; Βεβαίως. Ξέρετε, η τεχνολογία έχει κάνει επανάσταση. Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα να φεύγουν αεροσκάφη από τις ΗΠΑ, να βρίσκονται επί μέρες στον αέρα χωρίς κανέναν ανεφοδιασμό, να ρίχνουν και έναν πύραυλο και

να επιστρέφουν. Η τεχνολογία πλέον παρέχει τη δυνατότητα να επιτηρούνται άνθρωποι που κινούνται με μια βάρκα σε ένα μακρινό ποτάμι. Και αυτό γίνεται με υπεριώδεις (infrared) κάμερες, νύχτα και μέρα. Είναι κάτι πάρα πολύ απλό και μάλιστα με εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούν όλες οι προηγμένες χώρες για

Interview

θέματα ασφάλειας και άμυνας. Εσείς είχατε εμπειρία συναλλαγής με το ελληνικό Δημόσιο... Πράγματι, ήταν μια τραυματική εμπειρία, στα όρια του τραγικού ή του τραγέλαφου. Δώσαμε πολύ σημαντικές πληροφορίες. Είχατε αποτιμήσει το κόστος των πυρκαγιών της Ηλείας; Όχι μόνο το κόστος των πυρκαγιών. Αποτιμήσαμε τις καμμένες εκτάσεις, κάναμε χάρτες, προσδιορίσαμε τα σπίτια και τα ζώα που είχαν καεί. Όλα αυτά τα δείξαμε και στην κυβέρνηση και στα ανώτερα κλιμάκια των συναρμόδιων υπουργείων. Είχαμε διαπιστώσει ότι τις ημέρες των πυρκαγιών άναψαν 88 πυρκαγιές μέσα σε μια βραδιά. Η μία μάλιστα ήταν σε απόσταση κάποιων χιλιομέτρων από την άλλη. Άρα μιλάμε για εμπρησμό. Δεν ήταν τίποτε τυχαίο. Το κόστος αυτής της αποτίμησης ήταν ένα έργο αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, αφού αφορούσε πολλούς νομούς, όχι μόνο την Ηλεία και την Αχαΐα αλλά και την Εύβοια, τη λίμνη Πρεσπών κ.ά. Χαθήκαμε μέσα σε έναν κυκεώνα συμβάσεων με περιφέρειες και νομαρχίες και ενώ παρείχαμε αυτές τις υπηρεσίες δεν πληρωθήκαμε ποτέ από το ελληνικό Δημόσιο. Εκδώσατε τιμολόγιο μερικών εκατομμυρίων ευρώ, πληρώσατε και ΦΠΑ στο ελληνικό Δημόσιο και δεν πληρωθήκατε ποτέ; Ακριβώς, και τον ΦΠΑ και τους φόρους. Σκεφθείτε τι θα συνέβαινε αν αργούσαμε εμείς μία μέρα τον ΦΠΑ. Το ελληνικό κράτος το κάνει με έναν τρόπο απαράδεκτο, με την έννοια ότι δεν σέβεται ούτε τις δικαστικές αποφάσεις εις βάρος του ούτε τίποτε. Ως επιχείρηση έχετε επενδύσει στις τεχνολογίες που έχουν σχέση με τους δορυφόρους και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Μπορείτε να μας δώσετε μερικά παραδείγματα για τις εφαρμογές τους στη σύγχρονη ζωή; Προσέξτε, το 2009 είχαν πιστοποιηθεί ποιοι έχουν παράνομες πισίνες. Αυτό είχε γίνει με δορυφόρους. Το κράτος, με κόστος μερικών δεκάδων χιλιάδων ευρώ, εισέπραξε διαφυγόντες φόρους εκατοντάδων εκατομμυρίων. Δεν ξέρω αν τους εισέπραξε. Τουλάχιστον τους καταλόγισε. Ένα άλλο παράδειγμα έχει να κάνει με το Αιγαίο, μια θάλασσα που διασχίζουν όλα τα καράβια από τη Μαύρη Θάλασσα. Αυτά μπορούν να μολύνουν, να πετούν απόβλητα, να δημιουργούν πετρελαιοκηλίδες. Προσέξτε, μιλάμε για μια τουριστική ζώνη με χιλιάδες νησιά. Η επιτήρηση της πλεύσης αυτών των καραβιών θα μπορούσε να γίνει πολύ εύκολα με ένα πρόγραμμα χαμηλού κόστους. Θα μπορούσαμε να εποπτεύουμε οτιδήποτε κινείται μέρα - νύχτα, με σύννεφα ή χωρίς. Υπάρχουν τεχνολογίες που το ελληνικό Δημόσιο δεν αξιοποιεί. Αυτές θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και από τους δήμους; Αν δεν έχουν κάνει την κλασική τοπογραφική αποτύπωση της περιφέρειάς τους, θα μπορούσαν να έχουν με δορυφόρο μια αποτύπωση κάθε εξάμηνο. Αυτή θα κατέγραφε τις καταπατήσεις, τα ρέματα που μπαζώνονται, τη ροή των ποταμών. Προσέξτε, το κόστος των κλασικών τοπογραφικών διαδικασιών υπολογίζεται σε 500.000 ευρώ ενώ με τη διαδικασία

των δορυφορικών φωτογραφιών ανέρχεται σε 10.000 ευρώ. Τι φταίει γι’ αυτό; Κοιτάξτε, δεν έχει μπει στη σκέψη αυτών που αποφασίζουν. Δυστυχώς όμως, η διαφθορά που υπήρξε δεν επέτρεψε να χρησιμοποιηθούν αυτές οι υπηρεσίες. Η τεχνολογία δέχεται πλήγματα... Γεγονός που δεν συμβαίνει στο εξωτερικό... Κοιτάξτε, εμείς δραστηριοποιούμαστε σε όλον τον κόσμο. Αυτή τη στιγμή έχουμε αντιπροσώπους ή εταιρείες θυγατρικές από το Χονγκ Κόνγκ μέχρι την Ινδία και από τη Νιγηρία μέχρι τη Λατινική Αμερική. Είναι εξοργιστικό να σκέφτεται κανείς ότι εμπιστεύονται μια ελληνική εταιρεία με τεχνογνωσία στο εξωτερικό και όχι στην ίδια τη χώρα που τη γέννησε. Πράγματι, και ευτυχώς που υπάρχει η τεχνολογία γιατί αυτή και το Internet και οι φωτογραφίες είναι παγκόσμια δεδομένα και αποδεικνύουν – για παράδειγμα – ότι η Άρατος συμμετείχε πριν από ένα χρόνο στην expodefenca για την άμυνα στην Κολομβία της Λατινικής Αμερικής. Η τεχνολογία δείχνει στο Internet ότι η Aratos India έχει αναλάβει το έργο της προστασίας των αεροδρομίων της Ινδίας. Όλα αυτά δίνουν μια ιδέα για το πού θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η συγκεκριμένη τεχνολογία και στην Ελλάδα. Στηρίζεται σε τεχνογνωσία που αφορά λογισμικό, αλγόριθμους και ιδέες δικές μας. Αυτές πράγματι έχουν γίνει αμερικανικές και ευρωπαϊκές πατέντες, που αξιοποιούνται από πολυεθνικούς κολοσσούς και κράτη. Έχουν εφαρμογή και στην επιτήρηση αγωγών; Τους αγωγούς τους παρατηρούμε μέσω τριών καναλιών: από το Διάστημα, τον αέρα και τη Γη. Δηλαδή υπάρχουν οπτικές ίνες κάτω από τον αγωγό που δίνουν σήματα, υπάρχουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που δίνουν φωτογραφίες από τον αέρα και υπάρχουν και οι δορυφορικές φωτογραφίες. Εμείς έχουμε το λογισμικό για να συνθέτουμε με έναν έξυπνο τρόπο όλες αυτές τις πληροφορίες και να μπορούν οι ομάδες ασφαλείας ή οι ένοπλες δυνάμεις ή ο κάθε αρμόδιος – μιλάμε συνήθως για κρατικά συμφέροντα – να εποπτεύουν και να βλέπουν αμέσως το πρόβλημα. Όλα αυτά δεν είναι εξωπραγματικά. Θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή εύκολα και στη χώρα μας. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν αυτές τις υπηρεσίες; Θα μπορούσε μια επιχείρηση να τις αξιοποιήσει για την παρατήρηση και προστασία κρίσιμων εγκαταστάσεων, σε περίπτωση πυρκαγιάς ή σεισμού. Αν υποθέσουμε ότι κάποιος έχει μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους και θέλει να δει σε περίπτωση που γίνει μια πυρκαγιά, μπορεί να αξιοποιήσει αυτές τις υπηρεσίες. Υπάρχουν δορυφόροι οι οποίοι ανιχνεύουν έναν καπνό 50 τετραγωνικών μέτρων. Αυτοί μας επιτρέπουν να έχουμε σήμα σε απόσταση 40 χλμ. ώστε να έχουμε alert όταν πλησιάζει μια φωτιά σε ένα σπίτι. Ήδη αυτή την υπηρεσία την έχουμε πουλήσει σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και ιδιώτες που θέλουν να προστατεύσουν αποθηκευτικούς χώρους, σπίτια, απομακρυσμένα εξοχικά,

εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών κ.ά. Μπορείτε να καταγράψετε κάποια από τα μεγάλα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο; Έχουμε σε εξέλιξη σημαντικές δουλειές. Σκεφθείτε, όπως εδώ κλέβουν από τη ΔΕΗ τον χαλκό, έτσι αυτή την περίοδο συζητούμε για να «καλύψουμε» όλο το δίκτυο της διακίνησης του ηλεκτρικού ρεύματος της Κολομβίας ώστε να μην κλέβουν τα ηλεκτροφόρα καλώδια του χαλκού. Ανάλογες υπηρεσίες βασίζονται σε δικό σας λογισμικό, που ενισχύει το στοιχείο της καινοτομίας. Αυτό σας επέτρεψε να ενταχθείτε στα European Business Awards; Ήταν πράγματι μια ευχάριστη έκπληξη. Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να σας πω ότι προσωπικά έχω αναλάβει μια πρωτοβουλία: να λειτουργήσω μια θερμοκοιτίδα επιχειρήσεων πάνω στον τομέα των νέων τεχνολογιών. Είναι απαράδεκτο να μην ωθούμε στην Ελλάδα την ανάπτυξη λογισμικού. Θα ήθελα να προσθέσω και κάτι ακόμη: Δυστυχώς με την κρίση η μηνιαία αμοιβή του Έλληνα προγραμματιστή για να παράξει λογισμικό στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, όσο και αν ακουστεί εξωφρενικό αυτό που θα πω, είναι φθηνότερη από τη μηνιαία αμοιβή του Ρουμάνου και του Βούλγαρου. Τουλάχιστον αυτό ας το αξιοποιήσουμε. Θα μπορούσε η εγχώρια παραγωγή λογισμικού να αποτελέσει έναν από τους τομείς ανάπτυξης; Βεβαίως. Επειδή όμως δεν φοβάμαι να λέω να πράγματα με το όνομά τους θα ήθελα να σας προσθέσω ότι θα μπορούσε αν είχε απεγκλωβιστεί από το κύκλωμα των πανεπιστημιακών καθηγητών, οι οποίοι αποτέλεσαν το εμπόδιο καθώς έμεναν στα θεωρητικά. Αντιθέτως στα πρακτικά θέματα φρέναραν την πληροφορική στην Ελλάδα. Θεωρήθηκαν ειδικοί σύμβουλοι από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και κατέστρεψαν την έρευνα, την τεχνολογία και την πληροφορική στην Ελλάδα. Έστω ότι έχετε απέναντί σας τον Πρωθυπουργό. Ποια θα ήταν τα σημεία που θα του επισημαίνατε; Θα του έλεγα κάτι πολύ συγκεκριμένο: τα θέματα Διαστήματος στην Ελλάδα τα εποπτεύουν τρία υπουργεία, με αποτέλεσμα «να μη γνωρίζει η δεξιά τι ποιεί η αριστερά». Αυτό που θα έπρεπε να κάνει... χθες η Ελλάδα είναι να φτιάξει το Ελληνικό Γραφείο Διαστήματος, ένα Greek Space Agency, όπου θα μπορούσε να γίνει συντονισμός όλων των τεχνολογιών Διαστήματος. Πρέπει να πω ότι αντίστοιχα γραφεία Διαστήματος έχουν πλέον και οι μικρότερες χώρες του κόσμου.

Είχαμε αποδείξει στην κυβέρνηση με στοιχεία ότι οι 88 πυρκαγιές της Ηλείας ήταν ένα οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών

Και μέσω αυτού να διαχέεται η τεχνολογία στους επί μέρους φορείς… Ακριβώς, και μέσω αυτού να ενθαρρύνεται ο συντονισμός των εταιρειών, του λογισμικού, των πανεπιστημίων, του κράτους. Είμαστε όμως από τα τελευταία κράτη, ίσως το μόνο στην Ευρώπη, που δεν έχουμε γραφείο Διαστήματος.

.

Κύριε Μπογονικολέ, σας ευχαριστώ. Να είστε καλά.

newtimes 31

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Αντώνης Σταύρου Ανθεκτικότερο του μνημονίου…

το «Καστελόριζο»

Ο κ. Αντώνης Σταύρου είναι ένα από τα 11 αδέρφια μιας πολυπληθούς οικογένειας η οποία έχει συνδέσει το όνομά της με την ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια, τις ψαροταβέρνες και το καλό φαγητό. Ιδιοκτήτης των εστιατορίων «Καστελόριζο» δεν συνέδεσε ποτέ το όνομά του με αντίστοιχα ονόματα του χώρου όπως ο Δουράμπεης, ο Ψαρόπουλος, ο Αντωνόπουλος. Σεμνός, μάχιμος επιχειρηματίας και ευέλικτος στις δύσκολες εποχές του μνημονίου δείχνει – εκτός των άλλων – μiα αξιόλογη κοινωνική στάση και ένα σεβασμό προς αυτούς που το έχουν ανάγκη. Ας τον ακούσουμε: Ο κ. Αντώνης Σταύρου ανοίγει το έβδομο κατάστημά του στη Γλυφάδα Αλήθεια, κύριε Σταύρου, τι απέμεινε από την κοσμική Αθήνα; Από τις διάσημες ψαροταβέρνες έξω από τις οποίες συνωστίζονταν πολυτελή αυτοκίνητα; Ήσαστε ένα από τα ονόματα που κυριαρχούσαν και επιβιώσατε. Τι έμεινε στον χώρο; Είναι αλήθεια ότι το παλεύουμε. Τα πρωτοκλασάτα ονόματα στο ψάρι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Έχουν στριμώξει πάρα πολύ τον κόσμο… Πώς συμπεριφέρεται ο Έλληνας; Έχει μειώσει πάρα πολύ τις εξόδους του σε αυτά τα καταστήματα. Κοιτάζει το οικονομικό και καλό φαγητό. Καλώς ή κακώς ο Έλληνας έχει λεφτά για καφέ και για σουβλάκι. Έτσι είναι δυστυχώς. Ούτε μπουζούκια ούτε λουλούδια. Αυτά που ξέραμε τα έχουμε ξεχάσει. Πιστεύω όμως ότι αν μπορέσουμε να περάσουμε αυτόν το χρόνο θα δούμε καλύτερες μέρες. Εσείς παραδοσιακά είχατε τα «Καστελόριζο». Στο μυαλό του κόσμου υπήρχε η εικόνα της ακριβής ψαροταβέρνας. Έχει αλλάξει κάτι; Αυτό ούτε ίσχυε ούτε ισχύει. Ήταν μεν ακριβό μαγαζί γιατί είχαμε και πολλά προϊόντα και ακριβά προϊόντα. Όταν ο Έλληνας έρχεται και είναι και κουβαρντάς, θέλει να πάρει και το ακριβό ψάρι και το μεγάλο, θέλει να πάρει και την καραβίδα, θέλει να πάρει και τη γαρίδα του. Αυτό έβγαζε ένα λογαριασμό που ήταν λίγο υψηλός. Όλα αυτά αφορούν το παρελθόν. Σήμερα κατορθώσαμε με τα οικονομικά μενού να κατεβάσουμε πάρα πολύ τις τιμές. Φτιάξαμε κάποια σετ-μενού τα οποία είναι από 15 ως 17 ευρώ το άτομο μαζί με το κρασί. Ο κόσμος πίνει όσο θέλει. Αυτό μας βοήθησε αρκετά και είμαστε σε καλό δρόμο. Επιπλέον, δόξα τω Θεώ, ούτε προσωπικό διώξαμε και τις περισσότερες ημέρες είμαστε γεμάτοι. Η αλυσίδα από ποια καταστήματα αποτελείται; Έχω έξι καταστήματα. Είναι τα δύο «Καστελό-

32 newtimes

ριζο» στην Κηφισιά και στη Βάρκιζα. Είναι οι «Ορίζοντες» στο Λυκαβηττό και το «Όμικρον» στην Κηφισιά. Το «ρακί-μεζέ» και το ψητοπωλείο στις Τζιτζιφιές. Μπήκατε και στα ψητά… Ναι, είναι γεγονός. Αν και είμαι βουνίσιος, είχα από νωρίς μπλέξει με τα ψάρια. Υποχρεωτικά τώρα κάναμε στροφή και στα κρέατα γιατί έτσι έπρεπε να λειτουργήσουμε για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε ως εταιρεία και να σταθούμε στα πόδια μας ώστε να μη διώξουμε προσωπικό. Πόσο εργαζομένους απασχολείτε; Γύρω στα 160 άτομα. Θα κάνετε κάποια νέα κίνηση στο άμεσο μέλλον; Ετοιμάζουμε κάτι νέο στη Γλυφάδα. Πρόκειται για ένα μεζεδοπωλείο που ανοίγει στις αρχές Φεβρουαρίου. Είχατε την τύχη να είστε μια πολυπληθής οικογένεια, αν δεν κάνω λάθος έντεκα αδέρφια… Ναι, έντεκα αδέρφια. Οι περισσότεροι ασχολούμαστε με τις επιχειρήσεις αυτές. Έχουμε και την ιχθυοκαλλιέργεια, όπως γνωρίζετε. Είχαμε μια εμπλοκή στην ιχθυοκαλλιέργεια η οποία πέρασε τη μεγαλύτερη κρίση όλων των ετών. Κατά τη γνώμη μου δεν θα έπρεπε να περάσει κρίση η ιχθυοκαλλιέργεια. Ίσα ίσα θα έπρεπε να έχει άνοδο… Τι δεν έγινε σωστά; Πρώτα από όλα το τραπεζικό σύστημα. Σταμάτησαν οι τράπεζες να χρηματοδοτούν τις επιχειρήσεις. Χρηματοδοτούσαν ασύστολα τα καλά χρόνια και έκλεισαν τις στρόφιγγες τα δύσκολα χρόνια. Τι πρέπει να γίνει ώστε ο στρατηγικής σημασίας αυτός κλάδος να μπορέσει να δημιουργήσει ξανά προστιθέμενη αξία;

Μόνο με συμπορεύσεις και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων. Πρέπει να υπάρξει επικοινωνία μεταξύ των ιχθυοκαλλιεργητών, να μπορούν να ανταλλάσσουν απόψεις και να προχωρούν όλοι μαζί και όχι να προσπαθεί ο ένας να βγάλει το μάτι του άλλου. Εκεί που έχουν φθάσει τα πράγματα σήμερα – με τις τράπεζες να είναι ανύπαρκτες και με τα δάνεια να τους πνίγουν – είναι υποχρεωμένοι να βρουν κοινή γλώσσα. Οι εξελίξεις είναι στην αντίθετη κατεύθυνση, όπως το διαζύγιο «Δία» και «Σελόντα»… Πράγματι, είναι ένα πλήγμα για την ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια γιατί, όπως καταλαβαίνετε, ο «Δίας» μόνος του δεν θα μπορέσει να προχωρήσει. Έτσι, αν πάει σε πτώχευση, θα παρασύρει και πολύ κόσμο, γιατί σίγουρα χρωστάει και σε διάφορους, πολλούς προμηθευτές, εκτός από τις τράπεζες. Αυτό θα αποτελέσει μια καταστροφή για τον κλάδο. Οι τράπεζες πρέπει να το δουν πολύ σοβαρά και να καλέσουν τους επιχειρηματίες, να τους βάλουν σε ένα τραπέζι και να τους υποχρεώσουν πλέον να ακολουθήσουν μία στρατηγική, γιατί εκείνοι έχουν το πάνω χέρι. Πρέπει να υποστηριχθεί ο κλάδος διότι είναι από τους τομείς που συμμετέχουν στην εξωστρέφεια της χώρας και της ελληνικής οικονομίας. Βεβαίως. Μαζί με το ελαιόλαδο η ιχθυοκαλλιέργεια είναι από τους πιο σημαντικούς εξαγωγικούς κλάδους. Είναι κρίμα αυτό το προϊόν να καταστρέφεται. Πρέπει οι τράπεζες να βάλουν πλάτη… Είναι κρίμα να καταστραφεί αυτός ο κλάδος στην Ελλάδα και να ανεβαίνει στην Τουρκία. Είναι πολύ κρίμα…. Οι Τούρκοι δίνουν επιδότηση μισό ευρώ το κιλό για να εξαγάγουν τα προϊόντα τους. Εμείς δίνουμε απειροελάχιστες επιδοτήσεις και για να πάρεις μια επιδότηση μπορεί να περάσουν από 2 ως 5 χρόνια. Αυτό το περιβόητο ΕΣΠΑ ακόμη δεν έχει πληρώσει τίποτα από το 2007. Έχουν γίνει επενδύσεις και δεν έχει δει κανείς ποτέ χρήμα-

τα. Πώς μπορεί να επιβιώσει ένας κλάδος έτσι αν δεν έχει τη στήριξη της πολιτείας; Εσείς ήσασταν μεταξύ των πρώτων της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας; Ξεκίνησα με τη Σελόντα, που ήταν η πρώτη επιχείρηση του κλάδου. Εισήλθα ως μέτοχος στη Σελόντα και συμμετείχα ως το 1994. Στη συνέχεια αποχώρησα για να φτιάξω το πρώτο κατάστημα στη Βάρκιζα. Μετά έφτιαξα την ιχθυοκαλλιέργεια στη Μακρόνησο και στη συνέχεια την ιχθυοκαλλιέργεια στην Κρήτη. Αυτό σας δίνει κάποιο πλεονέκτημα; Περισσότερο ψυχολογικό. Ο Έλληνας έχει συνηθίσει να τρώει ψάρια ανοιχτής θαλάσσης και όχι ιχθυοκαλλιέργειας. Παρ’ όλο που πιστεύω ότι το ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας είναι ένα πολύ νόστιμο, οικονομικό και υγιεινό ψάρι, που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από το ελευθέρας αλιείας. Πιστεύω όμως ότι τα τελευταία χρόνια, αφότου τα ψάρια μπήκαν στα super markets, καταναλώνει πιο πολύ και ο Έλληνας. Ξέρετε, στο εξωτερικό τρελαίνονται για το ελληνικό ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας. Κύριε Σταύρου, δείξατε την κοινωνική σας ευαισθησία την περίοδο της κρίσης οργανώνοντας γεύματα για ευπαθείς ομάδες. Μιλήστε μας γι’ αυτή σας την πρωτοβουλία. Στα θαλασσινά, που είναι λίγο ακριβά και κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να τα αγοράσουν, κάνουμε κάποιες προσφορές στα καταστήματά μας στην Κηφισιά τα τελευταία χρόνια. Εφέτος θα το διοργανώσουμε ξανά στην Κηφισιά την Καθαρά Δευτέρα. Από τις 9 ως τις 11.30 μπορούν να έλθουν να φάνε ό,τι θέλουν, και γαρίδες, και καλαμάρι, και χταπόδι, και σουπίτσες, και διάφορα, λαγάνες, ταραμάδες κτλ., οτιδήποτε παραδοσιακό υπάρχει.

.

Κύριε Σταύρου, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ ευχαριστώ.

newtimes 33

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ time tv

To «Καραβάκι» και το Olivia ξεκινούν για ένα νέο ταξίδι Ένα ξεχωριστό βιντεάκι διάρκειας 40 δευτερολέπτων μάς έφερε στη θύμηση την ιστορία μιας ελληνικής παραδοσιακής εταιρείας. Ο λόγος για τη βιομηχανία Παπουτσάνης που ξαναζεί – υπό τη νέα διοίκηση των κκ. Μεν. Τασόπουλου και Γ. Γκάτζαρου – τη δεύτερη εφηβεία της. Ο διευθυντής Επικοινωνίας και Μάρκετινγκ της εταιρείας Παπουτσάνης, κ. Ιωακείμ Τζουμάκης, μίλησε για τα σχέδια της νέας διοίκησης, η οποία όπως όλα δείχνουν κοιτά χωρίς προβληματισμό στα μάτια τους πολυεθνικούς κολοσσούς του κλάδου. Τι γίνεται τελικώς με την «Παπουτσάνης»; Νιώθουμε να αλλάζει κάτι ριζικά. Είναι αυτό που λέμε το κύρος του κλασικού με τη βοήθεια του καινούργιου. Σίγουρα η εταιρεία Παπουτσάνης ήταν πρωτοπόρος εν τη γενέσει της από τον Παναγιώτη Παπουτσάνη, προϊοντικά και διαφημιστικά. Τη δεκαετία του ’70 από τις μεγάλες παραγωγές διαφημιστικών σποτ, θα έλεγα χολιγουντιανού ύφους και στυλ, με εξαιρετικά αποτελέσματα και μετά από όλα αυτά τα διάφορα που προέκυψαν στην ενδιάμεση κατάσταση, πέρασε από μια δύσκολη περίοδο και ήταν καιρός πια να βγάλουμε τον εαυτό μας προς τα έξω, να μας θυμηθεί ο κόσμος γιατί ο κόσμος μας είχε ξεχάσει. Ήταν μια συλλογική δουλειά από μια πολύ μεγάλη ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι δουλέψαν πάρα πολύ σκληρά και πολύ γρήγορα, για να βγάλουμε αυτή την εικόνα του Παπουτσάνη, που είναι πραγματικά μοναδική. Είναι ο χαρακτηριστικός τύπος της

34 new times

εξωστρέφειας που χωρίς να λες πολλά υπονοείς πολύ περισσότερα από όσα φαντάζεται και από ό,τι έχει ζήσει μέχρι σήμερα ο καταναλωτής του Παπουτσάνη, ο χθεσινός, ο σημερινός και ο αυριανός.

σκυτάλη της ποιότητας και της τεχνογνωσίας του προϊόντος Olivia classic line. Αυτό λοιπόν ήταν το έναυσμα για να πούμε: «Κύριοι, αυτό ήταν, έτσι έχουν τα πράγματα». Έτσι ξεκινήσαμε να κάνουμε αυτή τη δουλειά εδώ και 8 μήνες.

Όλα αυτά σχετίζονται και με το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς της εταιρείας υπό τον κ. Τασόπουλο και τον κ. Γκάτζαρο, που ήδη χτίζουν τη νέα εικόνα των προϊόντων της εταιρείας. Ναι, πολύ σωστά. Στο πλαίσιο της αναβάθμισης των προϊοντων της εταιρείας «Παπουτσάνης» και της εικόνας της, στηριζόμαστε σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας είναι η αναβάθμιση των προϊόντων μας από απλά προϊόντα σε καλλυντικά προϊόντα, όπως είναι η σειρά Olivia που αφορά την αγορά των καλλυντικών. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η εξωστρέφεια αυτού του προϊόντος που πραγματικά είναι μοναδικό. Έχει τις ρίζες του στα 1870, οπότε και χρονολογείται η

Πού μπορεί κανείς να προμηθευτεί τα προϊόντα της νέας αυτής σειράς; Η σειρά Olivia classic line διατίθεται σε συγκεκριμένα σημεία πώλησης, επιλεγμένα φαρμακεία, beauty stores και σε συγκεκριμένα καταστήματα καλλυντικών τα οποία είναι πάρα πολύ niche και περιορισμένου όγκου, δεν είναι δηλαδή προϊόντα σουπερμάρκετ. Βέβαια στο πλαίσιο του όλου εγχειρήματος δεν θα μπορούσαμε να μείνουμε εκεί. Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, στο DNA της μάρκας και του brand name «Παπουτσάνης» είναι πάντα η δημιουργία καινούργιων πραγμάτων, ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και η διάδοσή τους. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι

η διάδοση ενός προϊόντος έχει να κάνει με τον κόσμο. Αν δεν λάβεις υπόψη σου αυτό, είναι σαν να βρίσκεσαι σε ένα σκοτεινό δωμάτιο με μια πολύ όμορφη κοπέλα με κλειστά τα φώτα και να της κλείνεις το μάτι. Δεν θα καταλάβει ποτέ ότι είσαι εκεί και ότι φλετάρεις μαζί της. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτής της αναβάθμισης που κάνουμε στην εταιρεία σχεδιάσαμε μια καινούργια σειρά, την Olivia fusion, η οποία είναι προέκταση της κλασικής σειράς με τρεις κωδικούς, ρόδι, σύκο, και κουμκουάτ, σε αφρόλουτρο και body lotion. Εμπνευστήκαμε από την ελληνική φύση, με προϊόντα και φρούτα τα οποία έχουν παγκόσμια αναγνωρισιμότητα, τα γνωρίζει ο κόσμος πολύ καλά. Το ρόδι το λατρευει για την ιδιαιτερότητά του και για τις φοβερά ευεργετικές ιδιότητές του. Το κουμκουάτ είναι σπάνιο και ιδιαίτερο, πολύ γνωστό επίσης για τις ευεργετικές του ιδιότητες και το σύκο δεν χωράει λόγος.

Interview

Δηλαδή έρχεστε να εκμεταλλευθείτε προϊόντα της ελληνικής φύσης; Ακριβώς, αυτό είναι το αντικείμενο. Προσπαθούμε να κρατήσουμε τη φιλοσοφία και το προϊοντικό μας μείγμα πολύ κοντά στην ελληνική φύση, με ιδιαίτερα προϊόντα και με πολύ απλές αλλά πολύ λειτουργικές και εξαιρετικά ευεργετικές συνταγές. Με τα νέα αυτά προϊόντα μπορείτε να κοιτάξετε στα μάτια τις πολυεθνικές; Κοιτάξτε, είναι πολύ δύσκολο να κοιτάς στα μάτια τις πολυεθνικές, αλλά σίγουρα προσπαθείς να μεγαλώσεις τη σειρά σου, να αναπτύξεις το προϊοντικό σου βήμα στο ράφι, να κάνεις την ειδοποιό διαφορά στον τελικό καταναλωτή. Να πεις δηλαδή ότι ο Παπουτσάνης και η Olivia είναι αυτό, αλλά είναι και αυτό, επίσης μπορεί να είναι και το άλλο. Να έχεις συμπληρώσει τη σειρά με καινούργια προϊόντα για τα μαλλιά, για το σώμα, ενυδατικές κρέμες κτλ. Στόχος μας είναι να γίνει το Οlivia beauty and the olive tree – αυτό είναι το καινούργιο μας σλόγκαν – παγκόσμιο brand που θα αγαπηθεί για τις πραγματικές αξίες του. Ποιες είναι οι μεγάλες ξένες αγορές στις οποίες στρέφετε το ενδιαφέρον σας; Η πρώτη αγορά που έχουμε ακουμπήσει εδώ

Προσπαθούμε να κρατήσουμε τη φιλοσοφία και το προϊοντικό μας μείγμα πολύ κοντά στην ελληνική φύση, με ιδιαίτερα προϊόντα

και αρκετό καιρό και πάει ικανοποιητικά είναι η Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και η Σαγκάη. Επίσης ευελπιστούμε σε μια πολύ μεγάλη και καλή συνεργασία στη Ρωσία, η οποία είναι σε εξέλιξη. Στη Γαλλία ξεκινάμε άλλες δραστηριότητες. Γερμανία και Αμερική θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας από τα μέσα του 2014. Πάντα υπάρχει διάθεση να βγούμε στην Αυστραλία. Στη Νότια Αφρική είμαστε ήδη και γενικά έχουμε τάση να βγούμε προς τα έξω έχοντας μεγαλύτερο προϊοντικό μείγμα. Κύριε Τζουμάκη, σας ευχαριστώ θερμά και ελπίζουμε πάντοτε η εταιρεία Παπουτσάνης να έχει τέτοια ενδιαφέροντα νέα να μας λέει. Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω και αυτό: το σποτάκι που φτιάξαμε αφορά τις αξίες της εταιρείας μας, δεν είναι ακριβώς προϊοντικό σποτ. Είναι ένα σποτ που έχει σχεδιαστεί από μεγάλους ανθρώπους με καρδιά μικρού παιδιού και απευθύνεται σε όλους μας γιατί αγγίζει ευαίσθητες χορδές, συναισθηματικές χορδές θα έλεγα, και όχι εμπορικές χορδές. Έχει να κάνει με το γεγονός ότι αυτό που είχαμε το έχουμε και θα το έχουμε, η συνέχεια της κληρονομιάς μας. Σας ευχαριστώ θερμά. Εμείς ευχαριστούμε και καλή συνέχεια.

. new times 35

Θέμα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ time tv

Μαγειρεύω με Σοφία Το δικό σας ταξίδι στις γεύσεις, σε ήθη και έθιμα Ελλάδας με μυρωδιές Σοφίας! Μελένια παϊδάκια με γιαούρτι Μελένια παϊδάκια με γιαούρτι

Τα φαγητά μαγειρεύτηκαν με Eλαιόλαδο Agrovim

Υλικά για τέσσερα άτομα

1 κιλό παϊδάκια 1 ολόκληρο λεμόνι 1 1/2 κούπα ελαιόλαδο 1 κουταλιά ξίδι βαλσαμικό 3 κουταλιές νερό 1 κουταλιά μουστάρδα Αλάτι Πιπέρι φρεσκοτριμμένο 1 κουταλάκι του γλυκού θυμάρι 1 κουταλιά της σούπας μέλι 200 γραμμάρια γιαούρτι στραγγιστό Ξύσμα ενός λεμονιού Πάπρικα ή μπούκοβο (αναλόγως αν θέλουμε γεύση καυτερή ή γλυκιά) Διάφοροι χρωματιστοί κόκκοι πιπεριών Εκτέλεση

Απόκριες Ανοίξτε τα σπίτια σας και τις καρδιές σας σε μια ξεχωριστή μαγειρική διαδρομή που είναι εδώ για να μοιραστεί μαζί σας την τέχνη της γαστρονομίας. Μυστικά παράδοσης, γεύσεις εποχής, μια μάχη ενάντια στην κρίση από ένα free press έντυπο που ξέρει καλά να επιλέγει το καλύτερο και να ομορφαίνει τη ζωή σας… Πάμε λοιπόν στο ξέφρενο «φαινόμενο» που λέγεται Αποκριά και μας βάζει όλους στο τριπάκι ενός ατελείωτου γλεντιού και μιας κεφάτης διάθεσης, που αφήνουν πίσω τους καθετί που μας ενοχλεί και μας πιέζει. Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από την Καθαρή Δευτέρα και φυσικά από εκεί αρχίζει η μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη καρναβάλι, δηλαδή μεταμφίεση, γλέντι, χορός και πολύ κρεατοφαγία, μιας και ακολουθούν μεγάλες «πείνες» λόγω των νηστειών της Σαρακοστής. Τις μεταμφιέσεις της Αποκριάς τις συναντάμε σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το όνομα των μεταμφιεσμένων διαφέρει από τόπο σε τόπο. Αλλού θα τους ακούσετε κουδουνάτους, αλλού πάλι καμουζέλες, μούσκαρους κάπου αλλού, αλλά το πιο χαρακτηριστικό όνομα είναι μασκαράδες και καρνάβαλοι. Τι να πρωτοπώ για να σας παρουσιάσω τον λάγνο αποκριάτικο διάκοσμο όλων των εποχών; Ελάτε να πλέξουμε κορδέλες στο γαϊτανάκι της παλιάς Αθήνας, να κάψουμε τον Τζάρο στην Ξάνθη, να χαρούμε τις Μπουμπούνες της Καστοριάς, να συμμετάσχουμε στον «Φανό» της Κοζάνης, να μεταμφιεστούμε σε «κουδουνουφόρους τράγους », να γονιμοποιήσουμε τη γη με τον «Καλόγερο» στο Καλαμπάκι Δράμας, να χορέψουμε στις «Μπούλες» στη Νάουσα Ημαθίας… Και μέσα σε όλα αυτά τα «γοητευτικά» παιχνίδια της ελληνικής Αποκριάς, πρώτα και πάνω από όλα, η μεγάλη λατρεία όλων… Η γεύση, το φαγητό, τα εδέσματα, οι νοστιμιές, οι μεζέδες ή όπως αλλιώς θέλετε να το ονομάσετε. Μία είναι η ουσία: η ελληνική γεύση είναι η Αθανασία! Και το αιώνιο κλασικό αρνίσιο παϊδάκι αποκτά ένα άλλο νόημα και μας ταξιδεύει μαζί με τα συνοδευτικά του σε μια άλλη διάσταση γεύσης που – πιστέψτε με – θέλουμε όλοι να απολαύσουμε! Καλή όρεξη, αγαπημένες και αγαπημένοι μου! Ήρθε η ώρα να μυρίσουμε έναν άλλον αέρα, αυτόν της γευσιγνωσίας και της μέθης! Και εδώ είμαι εγώ, για να τσουγκρίσουμε τα ποτηράκια μας και να πούμε: «Ας πάει και το παλιάμπελο!».

36 new times

Πρώτα απ’ όλα ετοιμάζουμε μια ιδιαίτερη μαρινάδα, για να μοσχομυρίσουμε τα παϊδάκια μας. Ενώνουμε το ελαιόλαδο με το μέλι, το λεμόνι και το θυμάρι, το βαλσαμικό και το νερό. Προσθέτουμε τη μουστάρδα. Φυσικά αλατίζουμε και βάζουμε διάφορα πολύχρωμα πιπέρια μέσα στη μαρινάδα μας για να αφήσουν στα παϊδάκια μας όλα τα αρώματά τους. Απλώνουμε σε ένα ταψί τα παϊδάκια και ρίχνουμε από πάνω τη μαρινάδα. Τα παϊδάκια πρέπει να καλυφθούν εντελώς από τα υλικά της μαρινάδας. Τα βάζουμε στο ψυγείο και τα αφήνουμε τουλάχιστον 5 ώρες για να ρουφήξουν όλες τις νοστιμιές της μαρινάδας. Όσο περισσότερο αφήσουμε τα παϊδάκια στη μαρινάδα με τόσο περισσότερη γεύση θα τα ενισχύσουμε. Βγάζουμε τα παϊδάκια από τη μαρινάδα και σουρώνουμε ό,τι υγρό έχει μείνει στο ταψί μας. Προσθέτουμε στο υγρό αυτό δύο κουταλιές νερό με λίγη μουστάρδα και λίγο μέλι. Αλατοπιπερώνουμε τα παϊδάκια ελαφρά, γιατί – ας μην ξεχνάμε – έχουν ήδη μαριναριστεί έντονα. Ψήνουμε τα παϊδάκια στο γκριλ ή στα κάρβουνα. Όσο ψήνονται, τα αλείφουμε με τη σουρωμένη μαρινάδα, χρησιμοποιώντας ένα πινέλο. Εναλλακτικά, μπορούμε να τα ψήσουμε, αραδιασμένα σε ένα ταψί, στο φούρνο, περιχυμένα με τη σουρωμένη μαρινάδα ή να τα τηγανίσουμε σε αραβοσιτέλαιο. Σερβίρονται πολύ ζεστά. Πιστέψτε με, λιώνουν στο στόμα! Η μυρωδιά τους δε την ώρα που ψήνονται θα σας κάνει να θέλετε να τα δοκιμάσετε από την ώρα που θα ψήνονται. Προσέξτε μη μου καείτε! Λίγη υπομονή… Μόνο λίγη υπομονή! Τώρα έρχεται η ώρα του συνοδευτικού, που φυσικά είναι το γιαούρτι που εσείς θα επιλέξετε αν θα το κάνετε καυτερό ή γλυκό, βάζοντας μπούκοβο ή πάπρικα αντίστοιχα. Ρίξτε μέσα και το ξύσμα του λεμονιού και αλατάκι. Το μείγμα παρακαλώ στο ψυγείο για καμιά ωρίτσα, για να δέσουν όλα τα αρώματα και… βυθίστε το ζεστό παϊδάκι μέσα σε αυτή τη λευκή πανδαισία… Ναι, το ξέρω! Απογειωθήκατε… Κόστος συνταγής: 10-12 ευρώ

Συνοδευτικά για τα μελένια παϊδάκια Η σαλάτα του μεζέ

Υλικά για τέσσερα άτομα

Μία λόλα πράσινη Μία λόλα μοβ Πέντε φύλλα μαρουλιού 2 κουταλιές της σούπας μαύρες ελιές σε ροδέλες 5 τοματίνια Σαντορινιά, κομμένα στη μέση 2-3 κουταλιές της σούπας κατίκι 1 κουταλιά της σούπας ξύδι βαλσαμικό 3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο Τρίμμα από παξιμάδια της αρεσκείας σας 1 κουταλιά μαυροκούκι Εκτέλεση

Σε ένα μπολ χονδροκόψτε με τα χέρια σας τις λόλες και το μαρούλι και ενώστε με τα υπόλοιπα υλικά. Χτυπήστε το ελαιόλαδο και το βαλσαμικό. Περιχύστε τη σαλάτα. Γαρνίρετε με το τρίμμα από τα παξιμάδια και το μαυροκούκι. Μιλάμε για τον τέλειο συνδυασμό με τα μελένια παϊδάκια. Κόστος συνταγής: 6-8 ευρώ

Πάμε για πατάτα;

Γιατί παϊδάκι χωρίς πατάτα γίνεται; Δεν γίνεται…

Πατάτες τηγανιού στο αλεύρι

Υλικά για 4 άτομα

2 μεγάλες πατάτες 1/2 φλιτζάνι αλεύρι που φουσκώνει μόνο του 1 κουταλιά της σούπας κρασί της αρεσκείας σας Αλάτι Πιπέρι Αραβοσιτέλαιο για το τηγάνισμα Ρίγανη Εκτέλεση

Καθαρίζουμε και κόβουμε τις πατάτες κλασικά αλλά όσο πιο λεπτές μπορούμε. Τις σκουπίζουμε καλά για να μην έχουν νερά. Προσθέτουμε το αλάτι, το πιπέρι και το κρασί και ανακατεύουμε καλά. Το κρασί είναι απαραίτητο γιατί μας δίνει μια αλλιώτικη μυρωδιά στις πατάτες. Προσθέτουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε να πάει παντού. Όταν καίει ελαφρά το λάδι, χωρίς να τσιρτσιρίζει, τις τινάζουμε λίγο, για να μην έχουν πολύ αλεύρι πάνω τους, και τις τηγανίζουμε. Βγάζοντας τις πατατούλες ζεστές, τους ρίχνουμε ρίγανη. Εναλλακτικά μπορούμε να τις ψήσουμε στο φούρνο αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι το ίδιο και τη ρίγανη πρέπει να τη ρίξετε από πριν. Αφήνω την επιλογή σε σας. Κόστος: 4-5 ευρώ Σε αυτό το τεύχος σάς κάναμε ένα σπέσιαλ τραπέζι, για να καλύψουμε ένα πλήρες μενού γλεντιού και μεζέ. Ακολουθήστε μας στην απόλαυση. Με ευχές για υπέροχα γευστικά ταξίδια,

.

Σοφία Στάμου Chef

new times 37

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Θέμης Καλπακτσόγλου

Ο άνθρωπος που δείχνει τις «λακκούβες»

στο δρόμο των εξαγωγέων

Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος στη χώρα μας έχει σπρώξει πάρα πολλές εταιρείες στην εξωστρεφή προσπάθειά τους. Ποιοι κίνδυνοι όμως παραμονεύουν στο εξωτερικό; Πώς μπορεί μια ελληνική επιχείρηση να μην κάνει λάθη κάτω από το άγχος της να προχωρήσει άμεσα σε εξαγωγές; Απάντηση στα ερωτήματα αυτά επιχειρεί να δώσει ο κ. Θέμης Καλπακτσόγλου, πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Εξαγωγικών Πιστώσεων, ο οποίος ασχολείται ακριβώς με την προστασία των εξαγωγέων από διαφόρους κινδύνους. Και όχι μόνον, αφού προσφάτως ο ΟΑΕΠ άρχισε να χρηματοδοτεί και τις εξαγωγές. Ας τον ακούσουμε:

Ο κ. Θέμης Καλπακτσόγλου, πρόεδρος του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, πιστεύει ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να γίνει κατά 50% εξωστρεφής 38 newtimes

Interview

Κύριε Καλπακτσόγλου, σας ευχαριστώ θερμά για την αποδοχή της πρόσκλησης. Είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον το θέμα διότι βλέπουμε ότι η εξαγωγική προσπάθεια της χώρας διευρύνεται και εμφανίζει σημαντικά αποτελέσματα. Προτού μπούμε όμως στο θέμα των κινδύνων, θα θέλαμε να μας πείτε δυο λόγια για τον ίδιο τον ΟΑΕΠ. Είναι πολύ σημαντικό να μάθουν οι Έλληνες εξαγωγείς για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, τον ΟΑΕΠ. Ο οργανισμός είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου εποπτευόμενο από το κράτος, το οποίο διορίζει τη διοίκησή του. Δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Δεν είναι κερδοσκοπικός, δεν αποβλέπει δηλαδή να βγάλει κέρδη από τα ασφάλιστρα που εισπράττει από τους εξαγωγείς. Σκοπός του είναι να ασφαλίζει τους Έλληνες εξαγωγείς για την πίστωση που δίνουν στους εισαγωγείς του εξωτερικού. Αν και δεν είστε κερδοσκοπικός οργανισμός, λειτουργείτε σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Ο οργανισμός λειτουργεί μέσα σε πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον διότι υπάρχουν εταιρείες του εξωτερικού μεγάλες, οι οποίες κάνουν την ίδια δουλειά με εμάς και μάλιστα με τον τρόπο τους υποχρεώνουν τους Έλληνες εξαγωγείς να πάνε τις δουλειές τους. Εμείς ασφαλίζουμε μόνο τις πιστώσεις του εξωτερικού, οι εταιρείες αυτές ασφαλίζουν και αυτές του εσωτερικού, που σημαίνει ότι έχουν μια συνεργασία και λένε «για να σου ασφαλίσουμε τις πιστώσεις του εσωτερικού θα μας φέρεις και του εξωτερικού». Ποια είναι λοιπόν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του ΟΑΕΠ; Κατ’ αρχήν εμείς μπορούμε να το κάνουμε αυτό χωρίς να ζητάμε να ασφαλίσουν το σύνολο των εξαγωγών τους. Μπορεί κάποιος εξαγωγέας να ασφαλίσει μέρος των εξαγωγών του και μεμονωμένες φορτώσεις. Οι ανταγωνιστές μας, οι ξένες εταιρείες, ασφαλίζουν – απαιτούν – το σύνολο. Βέβαια και εμείς κάνουμε global συμβόλαια και είναι καλύτερα για τους εξαγωγείς, γιατί πληρώνουν πολύ χαμηλότερο ασφάλιστρο και έτσι έχουν καλύτερους όρους συνεργασίας. Δεν απαιτούμε minimum εξαγωγικές δραστηριότητες, δηλαδή δεν του λέμε ότι πρέπει να έχεις πάνω από 500.000 ή 1 εκατομμύριο ευρώ εξαγωγές για να ασφαλιστείς σε εμάς. Για έναν εξαγωγέα που ξεκινάει μια εξαγωγή 20.000 - 50.000 εμείς του ασφαλίζουμε τη συγκεκριμένη εξαγωγή. Τι πρέπει να κάνει κάποιος εξαγωγέας; Ο εξαγωγέας επιλέγει πού θέλει να στείλει το προϊόν του. Κάνει τις συμφωνίες του με τους εισαγωγείς του εξωτερικού και έρχεται σε εμάς, μας δίνει τα στοιχεία των υποψηφίων συνεργατών του στο εξωτερικό. Με ένα πολύ μικρό ποσό της τάξης των 50 ευρώ, που πληρώνει σε εμάς, του δίνουμε πληροφορίες για την πιστοληπτική ικανότητα αυτού που παραλαμβάνει τα εμπορεύματα. Στη συνέχεια του λέμε: Σε καλύπτουμε, για παράδειγμα, για φορτώσεις μέχρι 100.000 - 200.000. Αφού του δημιουργήσουμε τα πιστωτικά όρια, ο εξαγωγέας ξέρει ότι στέλνει το εμπόρευμα. Από τη στιγμή που παραληφθεί το εμπόρευμα από τον εισαγωγέα, ξέρει ότι αν δεν πληρώσει σε συγκεκριμένο

χρονικό διάστημα, τον πληρώνει ο ΟΑΕΠ. Καλύπτουμε, δηλαδή, εμείς το τιμολόγιο. Θα ήθελα επίσης να προσθέσω ότι είμαστε ο μοναδικός οργανισμός ο οποίος καλύπτει, εκτός από τους εμπορικούς κινδύνους, και πολιτικούς κινδύνους. Αν κάποιος εισαγωγέας δεν μπορεί να πληρώσει λόγω πολιτικής κατάστασης, τη ζημιά την καλύπτουμε εμείς. Σε κάθε περίπτωση οι Έλληνες εξαγωγείς πρέπει να είναι καλυμμένοι ακόμη και για πελάτες με τους οποίους έχουν δουλέψει αρκετά χρόνια και ήταν συνεπείς ως τώρα. Η διεθνής οικονομική κρίση μπορεί να τους κάνει αύριο να μην είναι συνεπείς. Αυτός είναι ένας βασικός παράγοντας που πρέπει να οδηγήσει σε εμάς τους Έλληνες εξαγωγείς. Πόσοι σας έχουν εμπιστευθεί; Έχουμε πάνω από 2.000 πελάτες. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι ενεργοί. Άλλοι έχουν κάνει κάποιες δουλειές μαζί μας και τώρα δεν εξάγουν. Πιστεύω όμως ότι δεν είμαστε ακόμη αρκετά γνωστοί. Ίσως δε να είμαστε και παρεξηγημένος οργανισμός επειδή ανήκουμε στο κράτος. Είμαι όμως πολύ ευχαριστημένος διότι οι επικεφαλής των επιχειρήσεων που συνεργαζόμαστε μας λένε: Αλλιώς τα περιμέναμε και αλλιώς ήταν. Δουλεύετε γρήγορα, σωστά, εξυπηρετείτε! Με τη χρηματοδότηση των εξαγωγών έχετε εμπλοκή; Θίγετε ένα σημαντικό θέμα. Ναι, έχουμε λύσεις γι’ αυτό το μεγάλο πρόβλημα. Όταν θέλει κάποιος να κάνει εξαγωγή και δεν έχει την οικονομική δυνατότητα – οι τράπεζες δεν χρηματοδοτούν ή το κάνουν με μεγάλη φειδώ –, μπορούμε να τον καλύψουμε. Το 2011 δημιουργήσαμε το πρόγραμμα «εξωστρέφεια», που απευθύνεται στον εξαγωγέα που του έχουμε ασφαλίσει το εμπόρευμα. Έρχεται σε εμάς και λέει: Αυτό το τιμολόγιο θέλω να το εντάξω στο πρόγραμμα εξωστρέφεια και εμείς τον στέλνουμε σε μια τράπεζα – έχουμε κάνει σύμβαση με όλες τις τράπεζες – για να χρηματοδοτηθεί ως 1 εκατομμύριο. Το 2011 ήταν 200.000, το 2012 έγινε 500.000 και το 2013 έγινε 1 εκατομμύριο ευρώ. Μπορεί να χρηματοδοτεί μέχρι 80% της αξίας του τιμολογίου του ως 4 μήνες. Με τι επιτόκιο; Αυτό είναι πολύ σημαντικό: το επιτόκιο είναι χαμηλό, 6%. Δεν είναι αυτό που παίρνουν οι αντίστοιχοι εξαγωγείς του εξωτερικού, που χρηματοδοτούνται γύρω στο 3,5%, αλλά δεν είναι και ένα υπέρογκο επιτόκιο όπως στα υπόλοιπα δάνεια. Προφανώς θα υπάρχει έντονο ενδιαφέρον… Αρκετοί εξαγωγείς έχουν χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα. Μάλιστα ο εξαγωγέας απαλλάσσεται από αρκετά έξοδα διότι, αν δεν πληρωθεί το εμπόρευμα από τον εισαγωγέα και είναι χωρίς χρηματοδότηση, χωρίς να έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα και να μην έχει πάρει λεφτά δηλαδή, θα πρέπει να κάνει κάποιες κινήσεις για να αποζημιωθεί – ξέρετε εξώδικα, δικηγόρο. Αυτά όλα – αν είναι στο πρόγραμμα – τα κάνουμε εμείς. Έτσι ο ίδιος ασχολείται με τη δουλειά του και ο οργανισμός ασχολείται με τον ξένο για να πάρει τα λεφτά. Αποζημιώνουμε τον εξαγωγέα, η τράπεζα έχει την εγγύηση

τη δική μας με ανάλογη κατάθεση και δίνει τα χρήματα χωρίς να ψάχνεται μήνες. Αν κάποιοι εξαγωγείς δηλαδή δεν έχουν πιστωτικά όρια καλύπτονται από εσάς; Ακριβώς. Ξέρετε, ο εξαγωγές είναι υποχρεωμένος πολλές φορές να συμμετάσχει σε δύσκολες διαδικασίες με την τράπεζα, να κάνει δελτίο πληροφοριών, να τον μάθει η τράπεζα. Αντιθέτως, όλα αυτά παρακάμπτονται και μπορεί να χρηματοδοτηθεί μέσα σε 3-4 ημέρες από τη στιγμή που θα μας φέρει το τιμολόγιο. Ποιες ξένες αγορές εμφανίζουν μεγαλύτερες επισφάλειες; Δεν είναι θέμα κράτους. Το κάθε κράτος έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Είναι περισσότερο θέμα της κάθε επιχείρησης. Πού εμφανίζονται όμως οι μεγαλύτερες δυσκολίες; Στην Ευρώπη κυρίως. Μπορώ να πω ότι πολύ μεγάλες επισφάλειες έχουμε στη Γερμανία. Αν και είναι ένα κράτος ανθηρό, με πολύ στιβαρή οικονομία, παρ’ όλα αυτά εκεί έχουμε τις μεγαλύτερες επισφάλειες. Όπως σας είπα όμως είναι θέμα επιχειρήσεων. Είστε αισιόδοξος για την εξαγωγική προσπάθεια των ελληνικών επιχειρήσεων; Εγώ είμαι αισιόδοξος από τη φύση μου. Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει μοναδικά προϊόντα και υπηρεσίες. Ξέρετε, εξωστρέφεια δεν είναι μόνο οι εξαγωγές, είναι η ναυτιλία, ο τουρισμός. Ο στόχος μάλιστα από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης είναι το ποσοστό της εξωστρέφειας από 24% σήμερα να φθάσει το 50% το 2020. Είναι ένας στόχος που μπορεί να επιτευχθεί, γιατί έχουμε και πολύ καλό καιρό, καλές θάλασσες, εξαιρετικό φαγητό και καλά προϊόντα. Έχετε δει αλλαγή πλεύσης στον Έλληνα; Βεβαίως, αρκεί να μπει σε κάποια καλούπια για να λειτουργήσει όπως πρέπει με βήματα προσεκτικά και χωρίς να προσπαθεί να γίνει πλούσιος μέσα από μια-δυο δουλειές. Κύριε Καλπακτσόγλου, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ. Νομίζω πως η προσπάθειά μας να κάνουμε γνωστό τον οργανισμό μας θα ευοδωθεί. Έχουμε ήδη κάνει δύο παρουσιάσεις στη Θεσσαλονίκη, έχουμε κάνει στο Ηράκλειο, στην Πάτρα. Θα συνεχίσουμε σε συνεργασία με τους κατά τόπους συνδέσμους εξαγωγέων. Παρουσιάζουμε τον οργανισμό, παρουσιάζουμε τα προϊόντα μας, τους ενημερώνουμε για το πώς μπορούν να χρηματοδοτηθούν και θεωρώ ότι πολύ σύντομα και ο ΟΑΕΠ θα είναι αρκετά γνωστός και οι Έλληνες εξαγωγείς θα βοηθηθούν πάρα πολύ στην εξαγωγική τους δραστηριότητα. Σας ευχαριστώ. Να είστε καλά και εγώ ευχαριστώ.

Το 2011 δημιουργήσαμε το πρόγραμμα «εξωστρέφεια», που απευθύνεται στον εξαγωγέα που του έχουμε ασφαλίσει το εμπόρευμα

. newtimes 39

Interview

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ τιμε tv

Ιωάννης Τσαμίχας

Ιωάννης Τσαμίχας, πρόεδρος του Ελληνοϊταλικού Επιμελητηρίου

Οι ελληνικές εξαγωγές στην Ιταλία

πιο ψηλά από τη Γερμανία

Ο κ. Κωνσταντίνος Γραμμένος, αντιπρύτανης του City University, από τα χέρια του οποίου «πέρασαν» πολλοί ισχυροί

Η είδηση είναι αποκαλυπτική. Το 2013 οι εξαγωγές ελληνικών προϊόντων στην Ιταλία δεν ξεπέρασαν απλώς κάθε προηγούμενο. Υπερέβησαν για πρώτη φορά τις εξαγωγές μας προς τη Γερμανία, που είναι παραδοσιακά η μεγάλη δεξαμενή των ελληνικών εξαγωγών. Την ενδιαφέρουσα αυτή εξέλιξη συζητήσαμε με το πιο κατάλληλο πρόσωπο: τον κ. Ιωάννη Τσαμίχα, πρόεδρο του Ελληνοϊταλικού Επιμελητηρίου, ο οποίος αποκάλυψε ενδιαφέρουσες εξελίξεις γύρω από τις σχέσεις των δύο μεσογειακών χωρών και λαών. Αλήθεια, πάς εξηγείτε αυτή την αλλαγή; Πώς κατόθρωσε η ιταλική αγορά να απορροφήσει περισσότερα ελληνικά προϊόντα ακόμη και από τη Γερμανία; Αυτό που συνέβη δεν αποτελεί έκπληξη. Ήταν

40 newtimes

αναμενόμενο. Η Ιταλία είναι γειτονική και πολύ φιλική χώρα προς την Ελλάδα. Οι Ιταλοί τουρίστες κατακλύζουν τα ελληνικά νησιά. Γνωρίζουν τα προϊόντα μας και είναι αλληλέγγυοι στους Έλληνες και την περίοδο της κρίσης.

Το βασικότερο όμως είναι ότι έχουμε κατακτήσει τις αγορές, συμπεριλαμβανομένης και της ιταλικής. Οι εξαγωγές μας προς την Ιταλία είναι περίπου 2,6 δισ. ευρώ, ποσό που κάνει την Ιταλία τη

δεύτερη σημαντικότερη χώρα για τις ελληνικές εξαγωγές μετά την Τουρκία. Ο Έλληνας αυτή την περίοδο μηχανεύεται τρόπους και ανοίγει νέες αγορές, βρίσκει διεξόδους και έτσι έχει κατακλύσει και την Ιταλία.

Interview

Ποια προϊόντα εξάγονται στην ιταλική αγορά; Αγροτικά προϊόντα, ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας. Δείτε, όλη η Ιταλία τρώει ελληνικό λαβράκι, τσιπούρα και φαγκρί. Το ελληνικό ψάρι το τιμούν ιδιαιτέρως. Είναι το πρώτο εξαγώγιμο αγαθό προς την Ιταλία. Η Ελλάδα, όσο και αν ακούγεται παράξενο, εξάγει υψηλή τεχνολογία και μαθηματικές εξισώσεις... Δηλαδή; Θα σας εξηγήσω. Όταν γίνεται μία μεταμόσχευση καρδιάς ή ένα bypass πρέπει να μετρήσουν την ταχύτητα των ρευστών. Πρόκειται καθαρά για εξισώσεις σχετικές με την ιατρική. Υπάρχουν εξειδικευμένα ελληνικά γραφεία τα οποία μέσω Internet πωλούν μαθηματικές εξισώσεις. Και, ξέρετε, αυτό δεν γίνεται μόνο στην Ιταλία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Έγινε μια μελέτη και δημιουργήθηκε αντίστοιχη μαθηματική εξίσωση. Αυτή αφορούσε την άντληση πετρελαίου σε θαλάσσια περιοχή. Ξέρετε, μιλάμε για πολύπλοκες διαδικασίες που συνυπολογίζουν την ταχύτητα του τρυπανιού, τη διάτρηση του εδάφους και βγαίνει μια μαθηματική εξίσωση. Αυτό στοιχίζει κάποια εκατομμύρια ευρώ. Άλλα προϊόντα; Κάνουμε πολλές εξαγωγές μεταλλευτικών προϊόντων, μη σιδηρούχα προϊόντα όπως το αλουμίνιο και ο χαλκός. Πάνω από όλα όμως «εξάγουμε» ανθρώπους και ιδιαίτερα επιστήμονες. Έχετε εικόνα ποιοι φεύγουν για να εγκατασταθούν στην Ιταλία; Κυρίως στελεχικό δυναμικό, και μάλιστα πολύ υψηλής εξειδίκευσης. Κάτι ανάλογο με αυτό που ισχύει για τη Γερμανία; Ναι. Οι περισσότεροι είναι μηχανικοί του Πολυτεχνείου και ειδικοί στις τηλεπικοινωνίες. Ποιοι σημαντικοί Έλληνες που εργάζονται στην Ιταλία σας έρχονται στο μυαλό; Αυτή τη στιγμή μού έρχεται στο μυαλό ένα πρόσωπο που βρίσκεται στη σχεδιαστική ομάδα της Ferrari και στην Ιταλία θεωρείται θεός. Είναι ο Νίκολας Τομπάζης. Όλοι τον αποκαλούν ο Έλλην θεός. Είναι ο El Greco. Αυτή τη στιγμή σχεδιάζει και το όχημα και τη μηχανή. Είναι η ψυχή και η καρδιά της Ferrari στη Formula 1. Αξίζει να θυμηθούμε το σλόγκαν που κυριάρχησε μετά τη νίκη – πριν από ενάμιση χρόνο – του Αλόνσο στη Γερμανία: «Ο Νότος είναι η κορυφαία πηγή αγαθών και δυνάμεων στον κόσμο»: Έλληνας σχεδιαστής, Ισπανός οδηγός, η μεγαλύτερη επιτυχία στη Formula 1, διότι ο Αλόνσο είναι Ισπανός. Μιλάμε δηλαδή για δύο χώρες οι οποίες εκείνη την περίοδο περνούσαν μια έντονη κρίση και κέρδισαν μέσα στη Γερμανία. Μάλιστα ήταν η πρώτη φορά που σε αυτή τη συγκεκριμένη πίστα είχε κερδίσει η Ferrari. Άλλη μεγάλη μορφή είναι ο Άγιος Γεννάδιος, ο Έλληνας αρχιεπίσκοπος που έχει έδρα

στη Βενετία, στον Άγιο Γεώργιο. Είναι μια μεγάλη μορφή, η οποία έχει παίξει σημαντικό ρόλο στις ελληνοϊταλικές σχέσεις και με το Φανάρι. Είναι πάνω από 40 χρόνια στην Ιταλία και αποτελεί σοβαρή δύναμη. Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πολλές ιταλικές εταιρείες, όπως η ασφαλιστική Generali, η πρώτη ιταλική εταιρεία που ήρθε στη χώρα μας. Πράγματι, η εταιρεία αυτή είναι παράλληλα η πρώτη ανώνυμη εταιρεία της χώρας, κάπου στο 1890. Αμέσως μετά την Επανάσταση και τη μεταφορά της έδρας της πρωτεύουσας στην Αθήνα. Είναι μια εταιρεία κορυφαία στον ασφαλιστικό κλάδο, αν δεν κάνω λάθος, στη δεύτερη θέση αυτή τη στιγμή, η οποία δημιουργεί υπεραξία. Ωστόσο πού εστιάζεται το ιταλικό ενδιαφέρον προς την ελληνική οικονομία; Κοιτάξτε, ένα έργο που γίνεται από ιταλική κοινοπραξία είναι το μετρό της Θεσσαλονίκης. Είναι ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, το οποίο γίνεται με πρωτοποριακή τεχνολογία: το τρένο δεν έχει οδηγό. Είναι ένα μεγάλο ιταλικό στοίχημα που έχει βάλει η Ansaldo TSF, η κοινοπραξία των ιταλικών εταιρειών. Παράλληλα είναι η Ansaldobreda, η οποία έχει το όχημα του μετρό, είναι αυτή που έχει το τραμ στην Αθήνα. Τα οχήματα της Ansaldobreda είναι σχεδιασμός του Πινινφαρίνα. Το πρώτο σχέδιο αυτού του οχήματος που κυκλοφόρησε παγκοσμίως ήταν την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι επίσης οι εταιρείες Seli και η Impregilo που έχουν επιλεγεί για το έργο που υλοποιεί το Ίδρυμα Νιάρχου – η Βιβλιοθήκη και η καινούργια Λυρική Σκηνή. Άρα οι Ιταλοί πιστεύουν στην ελληνική οικονομία, στον ελληνικό λαό. Είναι γειτονικοί λαοί με κοινή ιστορία. Όχι όμως με κοινή συμπεριφορά. Οι Ιταλοί – ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – έκαναν τρομακτικά βήματα στον βιομηχανικό τομέα, εμείς όχι… Πιστεύω ότι θα βρούμε και εμείς τον βηματισμό μας, μάλιστα πολύ γρήγορα. Εγώ είμαι αισιόδοξος και αυτό έρχεται από τα μηνύματα της αγοράς. Δείτε τις ιταλικές επενδύσεις στην Ελλάδα, για τις οποίες νιώθω πολύ υπερήφανος αφού για μένα η Ιταλία είναι η δεύτερη πατρίδα μου. Έχω σπουδάσει εκεί, έχω πελάτες, φίλους, γνωστούς. Θα ήθελα να σημειώσω ότι καμία ιταλική επιχείρηση κατά τη διάρκεια της κρίσης δεν εγκατέλειψε την Ελλάδα. Πιστεύουν στην ελληνική οικονομία; Βεβαίως, είναι όλες εδώ. Δείτε, για παράδειγμα, το κοινό επενδυτικό Edisson και Ελληνικών Πετρελαίων. Είναι η δεύτερη σε μέγεθος εταιρεία παραγωγής ενέργειας. Επένδυσαν γύρω στα 400 εκατ. ευρώ δημιουργώντας δύο μεγάλα εργοστάσια στη Θήβα και στη Θεσσαλονίκη. Έχουμε τη Luxottica, η οποία είναι το κέντρο διανομής όλων των γυαλιών οράσεως. Tο μεγαλύτερο μέρος των γυαλιών οράσεως RayBan, Gucci κτλ. είναι της Luxottica. Είναι στην Ελλάδα και έχει διανομή. Η Safilo

επίσης στα οπτικά είναι εδώ. Είναι η τελευταία επένδυση. Έκαναν πέρυσι τα εγκαίνια ενός εκπληκτικού κτιρίου στη λεωφόρο Συγγρού. Μιλάτε με τους Ιταλούς. Γίνονται διαπραγματεύσεις για νέες επενδύσεις στη χώρα; Βεβαίως. Η σημαντικότερη εξ αυτών αφορά τον αγωγό φυσικού αερίου, που είναι ένα μεγάλο στοίχημα μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Πρόκειται ασφαλώς για ευρωπαϊκό στοίχημα αλλά οι πυλώνες του είναι οι Ιταλοί και οι Έλληνες. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την εξέλιξη των ελληνοϊταλικών σχέσεων την επόμενη διετία; Οι δύο χώρες είναι στενά συνδεδεμένες διότι οι λαοί έχουν κοινή νοοτροπία. Σε επίπεδο κυβέρνησης αλλά και αντιπολίτευσης τα δύο κράτη πιστεύουν στη δημιουργία της ανάπτυξης του Μεσογειακού Νότου. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι μόνο σε μια περιφέρεια – Ανκόνα – «τρέχει» ένα πρόγραμμα για την οικονομική ανάπτυξη της Αδριατικής. Είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα ενός δισ. ευρώ, το οποίο προσπαθεί να φέρει κοντά τις χώρες της Αδριατικής θάλασσας. Το Ιταλικό Εμπορικό Επιμελητήριο είναι πάρα πολύ κοντα σε αυτές τις εξελίξεις διότι – ως Ελληνοϊταλικό Επιμελητήριο – είμαστε μέλη της Ενώσεως Ιταλικών Εμπορικών Επιμελητηρίων. Άλλωστε είμαστε αναγνωρισμένοι τόσο από το ελληνικό όσο και από το ιταλικό κράτος. Οφείλουμε επίσης να εστιάσουμε την προσοχή μας σε ένα άλλο πρόγραμμα που τρέχουμε και το οποίο εγκαινιάστηκε πέρυσι από τον υπουργό Ανάπτυξης κ. Κ. Χατζηδάκη. «Εξάγουμε» περισσότερη Ελλάδα σε 52 χώρες μέσα από 74 ιταλικά επιμελητήρια. Όπως σας είπα, η Ένωση Ιταλικών Επιμελητηρίων έχει επιμελητήρια σε 52 χώρες. Έτσι έχουμε online σύνδεση γνωρίζοντας τη ζήτηση σε όλες αυτές τις αγορές. Για παράδειγμα; Μπορούμε να ξέρουμε ανά πάσα στιγμή τι ζητάει η Αργεντινή, αφού μπορούμε να μιλήσουμε με τον πρόεδρο του Ιταλοαργεντινού Επιμελητηρίου. Μέσα από αυτό το δίκτυο μπορούμε να ελέγχουμε την αξιοπιστία και τη φερεγγυότητα του εισαγωγέα, διότι δεν είναι όλοι... άγγελοι. Το ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτό το πρόγραμμα έχουν συστρατευθεί η Ένωση Ελλήνων Εξαγωγέων, η ΕΕΔΕ, το ΕΒΕΑ, ο ΣΕΒΕ και οι υπόλοιποι οργανισμοί εξωστρέφειας.

Αυτή τη στιγμή μού έρχεται στο μυαλό ένα πρόσωπο που βρίσκεται στη σχεδιαστική ομάδα της Ferrari και στην Ιταλία θεωρείται θεός. Είναι ο Νίκολας Τομπάζης

Είναι ένα πρόγραμμα ιταλικό; Ακριβώς. Είναι το πρόγραμμα της Ενώσεως των Ιταλικών Επιμελητηρίων που λέγεται «Τηλέμαχος» και μας επιτρέπει σε κλάσματα δευτερολέπτου να επαληθεύουμε τα αρνητικά και θετικά στοιχεία οποιασδήποτε εταιρείας σε 52 χώρες. Δεν χρειάζεται να απευθυνθούμε στην τράπεζα και να χάσουμε πολύτιμο χρόνο.

.

Κύριε Τσαμίχα, σας ευχαριστώ θερμά. Εγώ σας ευχαριστώ.

newtimes 41

Φυσικό Αέριο

Μαθήματα για τα οφέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης από τη χρήση του φυσικού αερίου στο μακρινό Οχάιο και την… κοντινή μας Αττική Μπορεί η ανανέωση του στόλου απορριμματοφόρων μιας πόλης λιγότερων από 800.000 κατοίκων με νέα οχήματα που καίνε φυσικό αέριο - αντί για πετρέλαιο - να εξοικονομήσει άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ ετησίως για τις δημοτικές αρχές; Η απάντηση είναι ναι, και μάλιστα μειώνοντας παράλληλα δραστικά την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Κι όμως, μια πόλη 800.000 κατοίκων μπορεί να εξοικονομήσει πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ! Πως; Με τη χρήση του φυσικού αερίου στην αυτοκίνηση, τη λεγόμενη αεριοκίνηση!

42 newtimes

Αυτό προκύπτει από την πρόσφατη εμπειρία του δήμου Κολόμπους στο Οχάιο των Ηνωμένων Πολιτειών. Μια πολιτεία που φαίνεται πως πρωτοστατεί στην υιοθέτηση του φυσικού αερίου ως καύσιμο για τους στόλους κοινωφελών οχημάτων όπως είναι τα απορριμματοφόρα και τα λεωφορεία. Χωρίς να είναι η μόνη ωστόσο, καθώς και άλλες πόλεις, όπως η ομώνυμη της ελληνικής πρωτεύουσας, Αθήνα, της Αλαμπάμα, στρέφονται με εντυπωσιακά αποτελέσματα στο φυσικό αέριο. Και ειδικότερα, στο συμπιεσμένο φυσικό αέριο ή CNG (από τα αρχικά της ορολογίας Compressed Natural Gas), το οποίο σημειώνεται ότι ουδεμία σχέση έχει με το γνωστό σε όλους υγραέριο.

Όλο και περισσότερες πόλεις ανά τον κόσμο στρέφονται στο φυσικό αέριο για την κίνηση των οχημάτων τους - ΙΧ και ΔΧ - και ειδικότερα στο λεγόμενο CNG (Compressed Natural Gas), το οποίο στην Ελλάδα προωθείται με την εμπορική ονομασία FISIKON

Πρόκειται για το καύσιμο με το οποίο η ΔΕΠΑ (Δημόσια Επιχείρηση Αερίου) τροφοδοτεί ήδη εδώ και χρόνια περισσότερα από 600 λεωφορεία και 100 απορριμματοφόρα της Αττικής, με μεγάλο όφελος τόσο για τα οικονομικά μεγέθη της τοπικής αυτοδιοίκησης, όσο και για το περιβάλλον. Πρόκειται για το καύσιμο με την ονομασία FISIKON που πλέον διατίθεται για ΙΧ οχήματα, ταξί και κάθε τύπο οχήματος - επαγγελματικού ή μη - από το ταχέως αναπτυσσόμενο δίκτυο σταθμών ανεφοδιασμού που οικοδομεί η ΔΕΠΑ.

newtimes 43

Φυσικό Αέριο

Το εθνικό δίκτυο σταθμών τροφοδότησης φυσικού αερίου αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας ολοένα και πιο εύκολη την τροφοδότηση οχημάτων - ΔΧ και ΙΧ - με FISIKON (φωτό: σταθμός Κηφισιάς) Έτσι, με αιχμή του δόρατος την ανάπτυξη του δικτύου της ΔΕΠΑ και τη στροφή των καταναλωτών σε οικονομικότερα και φιλικότερα προς το περιβάλλον αυτοκίνητα, η διείσδυση του καυσίμου στην Ελλάδα αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, με το δήμο της Θεσσαλονίκης να κάνει κι εκείνος πλέον βήματα στο «δρόμο της αεριοκίνησης». Για την ακρίβεια, μέχρι σήμερα, η ΔΕΠΑ έχει θέσει σε λειτουργία δύο ιδιόκτητα πρατήρια FISIKON εντός της Αττικής, στην Ανθούσα, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί όλα τα οχήματα (ΔΧ και ΙΧ) σε 24ωρη βάση και στα Άνω Λιόσια, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί την τροφοδότηση λεωφορείων και απορριμματοφόρων.

44 newtimes

Επιπλέον, η εταιρία - σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ - έχει θέσει σε λειτουργία τρεις ακόμη σταθμούς ανεφοδιασμού φυσικού αερίου κίνησης FISIΚON: δύο στην Αθήνα, στην Κηφισιά, επί της λεωφόρου Κηφισίας και στη Φιλαδέλφεια, στο 8ο χλμ της Εθνικής Οδού, και έναν σταθμό στη Θεσσαλονίκη, στο Δήμο Πυλαίας, επί της λεωφόρου Γεωργικής Σχολής.

Τα εγκαίνια του πρώτου σταθμού τροφοδότησης FISIKON στη Θεσσαλονίκη (επί της Λεωφόρου Γεωργικής Σχολής) πραγματοποιήθηκαν το περασμένο φθινόπωρο, ενώ εντός του έτους αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ένας ακόμη σταθμός στη συμπρωτεύουσα Συγκεκριμένα, το Κολόμπους του Οχάιο υιοθέτησε προς τετραετίας ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο για την εξοικονόμηση πόρων με τίτλο

«Green Fleet Action Plan» και ο προ ολίγων μηνών πρώτος απολογισμός από την αντικατάσταση του στόλου των απορριμματοφόρων είναι εντυπωσιακός. Εξοικονομεί 1,2 εκατομμύρια δολάρια μόνον από αυτή την κίνηση και δρομολογεί πλέον ανάλογες λύσεις και για τα άλλα δημοτικά οχήματα. Το φυσικό αέριο είναι ένα αέριο μείγμα υδρογονανθράκων που εξορύσσεται από υπόγειες κοιλότητες. Εξαιτίας των ιδιοτήτων του, υπερέχει έναντι των υπολοίπων πρωτογενών μορφών ενέργειας και για αυτό, έχει ανακηρυχθεί και αποτελεί πλέον βασική ενεργειακή επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ παράλληλα θεωρείται το καύσιμο του 21ου αιώνα και συγχρόνως γέφυρα μετάβασης από τις συμβατικές στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιτυγχάνει μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση από όλα τα άλλα καύσιμα σε όλους τους τομείς της παραγωγής, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση του ενεργειακού κόστους.

Το φυσικό αέριο έχει ανακηρυχθεί και αποτελεί πλέον τη βασική ενεργειακή επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου ότι θεωρείται το καύσιμο του 21ου αιώνα και συγχρόνως γέφυρα μετάβασης από τις συμβατικές στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, είναι πολύ πιο φιλικό στο περιβάλλον, καθώς επιβαρύνει κατά τουλάχιστον 38% λιγότερο από τον άνθρακα, 28% λιγότερο από το μαζούτ και 24% από το πετρέλαιο ντίζελ. Και φυσικά παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία, ευκολία χρήσης και διαχείρισης σε σχέση με τα άλλα καύσιμα, τόσο στις οικιακές όσο και στις εμπορικές και βιομηχανικές εφαρμογές. Τα τελευταία χρόνια, το φυσικό αέριο έχει αποδείξει τη χρησιμότητα του και στην αυτοκίνηση, δεδομένου ότι μπορεί να εξοικονομήσει πολύ χαμηλότερο κόστος καυσίμων, ενώ ένας τυπικός κινητήρας φυσικού αερίου λειτουργεί με σημαντικά χαμηλότερο θόρυβο από τους αντίστοιχους πετρελαιοκινητήρες. Με αυτά τα δεδομένα, ειδικότερα σε ότι αφορά την Ελλάδα, και ενόψει των ερχόμενων Δημοτικών Εκλογών, η αξιοποίηση των ωφελειών που προσφέρει η χρήση του φυσικού αερίου στην οικιακή και επαγγελματική χρήση, και ιδιαίτερα στην αυτοκίνηση, θα πρέπει να συνυπολογιστεί από τους υποψηφίους Δημάρχους κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων τους.

newtimes 45

New Times spots all over Greece ΑΘΗΝΑ

LIVING Ζησιμοπούλου 10, Γλυφάδα

Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, Μοναστηράκι

CHOCOLAT Αγ. Παρασκευής 70-72, Περιστέρι

My café Ασκληπιού 26

DA VINCI Αγίου Ιωάννου 23,Αγία Παρασκευή

LA CAFFETTIERA Γούναρη 137Α, Γλυφάδα

ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33, Πλατεία Αγίας Ειρήνης

DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, Περιστέρι

Kubric Πρωτοπαπαδάκη 12

Stars Αγίου Ιωάννη 69,Αγία Παρασκευή

ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, Γλυφάδα

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8,Μοναστηράκι,

ENZZO DE CUBA Αγ. Παρασκευής 70-72, Περιστέρι

Abreuvoir Ξενοκράτους 51, Αθήνα Ανθολόγιο Χαρ. Τρικούπη 127 , Αθήνα Aperitif Καλαμιώτου 4 Καπνικαρέα, Αθήνα BARTESSERA Κολοκοτρώνη 25, Αθήνα ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα CIRCUS Ναυαρίνου 11, Αθήνα ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Ασκληπιού 39 & Διδότου, Αθήνα PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Αθήνα ΤΙΚΙ Athens 15 Μακρυγιάννη, Αθήνα Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57 , Αθήνα FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, Αθήνα Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, Αθήνα

Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα Δελφίνια Διαδόχου Παύλου 5, Γλυφάδα

A for Athens Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι Flocafe Λεωφόρος Συγγρού 143, Νέα Σμύρνη

Απολλώνιο Άλσους 1 & Λαζαράκη, Γλυφάδα

BARSOL Ελευθερίου Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια

Ya Café Λεωφόρος Κανελοπούλου 4, Γουδί

AROMA Δεκελείας 75,Νέα Φιλαδέλφεια

BOURBON Καλλιδρομίου 68, Εξάρχεια

BARSOL Πλατεία Ελ. Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια

Philleas Fogg Λεωφόρος Παπάγου 106, Ζωγράφου Dolce Γρηγορίου Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη Αψέντι Ηρακελιδών 19, Θησείο Avanti Café Λ. Εθνικής Αντιστάσεως & Φιλολάου, Καισαριανή

Majestic Ρήγα Φεραίου 93

RAILS Βασιλέως Αλεξάνδου 2, Περιστέρι

Café Αρούσα Μαιζώνος 131

CAFE ROYAL Λεωφόρος Δεκελείας 59, Νέα Φιλαδέλφεια

Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη

Ποίκιλη Στοά Ρήγα Φεραίου 129

CAMMEO Λεωφόρος Δεκελείας 88, Νέα Φιλαδέλφεια

Μπρικι Δορυλαίου 6, Πλατεία Μαβίλη

Kopi Luwak Ιατροπούλου 11

Athina Bar Δ. Σούτσου 3, Πλατεία Μαβίλη

Place Nationale Αντωνοπούλου 13

ENFANT GATE Ν. Τρυπιά 5,Νέα Φιλαδέλφεια ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Δεκελείας 118, Νέα Φιλαδέλφεια

Flower Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη

Ambassador Δαγρέ 2Α & Ιατροπούλου

Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία, Χαιδάρι

Στολίδι Ένα Αριστοδήμου 97

Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό

Κολοκοτρώνη 9 Κολοκοτρώνη 9, Αθήνα

Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16 Νέο Ψυχικό Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14 Νέο Ψυχικό

Appolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, Χαϊδάρι ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρώων Πολυτεχνείου 82, Χαϊδάρι Ψωμί & Αλάτι Πλατεία Ελευθερωτών 8, Χαλάνδρι

OMBRA Ολυμπιονικών 220 & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό

BY THE GLASS Γεωργίου Σουρή & Φιλελλήνων, Αθήνα

Caprice Υμηττού 101, Παγκράτι

ΜΑΙΜΟΥ Θουκυδίδου 7Α, Χαλάνδρι

Σπονδή Πύρρωνος 5, Παγκράτι

PETITE FLEUR Πλατεία Ελευθερωτών 16, Χαλάνδρι

Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, Παγκράτι

EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, Χαλάνδρι

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα

Απολλώνιο Αγίου Αλεξάνδρου 8, Παλαιό Φάληρο

Amicale Παύλου Μελά 22

Big Apple Σκουφά 69,Αθήνα

L’ARTE Αγίου Αλεξάνδου 45, Παλαιό Φάληρο

Balkan Πρόξενου Κορομηλά 3

BAJA Λεωφόρος Ποσεδώνος 41,Παλαιό Φάληρο

BROCANTE Σβώλου Αλεξάνδρου 15 DE FACTO Παύλου Μελά 19

42 Κολοκοτρώνη 3, Αθήνα

ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι

OINOSCENT Βουλής 45,Αθήνα

Dacapo Τσακάλωφ 1, Αθήνα

Banana Moon Γερμανού 18

MOSSA Αιμ. Βεάκη 9, Περιστέρι

Κιμωλία Art Café Υπερείδου 5, Αθήνα

Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα

Queen Υψηλών Αλωνιών 20 PAS MAL Ηρώων Πολυτεχνείου 54

Sabor Περικλέους 17, Αθήνα

HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, Αθήνα

Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30, Περιστέρι

Talks Υψηλών Αλωνιών 24

KIKA Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι

Patron Δημ. Βασιλείου & Περικλέους, Νέο Ψυχικό

Σοκολάτα 56 Ερμού 56, Αθήνα

FREDDO Παρασκευοπούλου 51, Περιστέρι

ΠΑΤΡΑ

Mikel Λεωφόρος Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα

Just Coffe Λεωφόρος Συγγρού 338, Καλλιθέα CASH Δεληγιάννη 54, Κηφισιά

Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα

BELLINI Λεβίδου 11, Κηφισιά

Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο

Flipside Προξένου Κορομηλά 11

Retro Ιατροπούλου 16

Prappas Sweet Λεωφόρος Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο

Hemingway Σβώλου Αλεξάνδρου 19

The Blue Note Αριστομένους 34-36

Focaccino Λεωφόρος Ποσειδώνος 32, Παλαιό Φάληρο

Local Παλαιών Πατρών Γερμανού 17 Mon Frere Καρόλου Ντηλ 6

ROOM Espresso Bar Σιδηροδρομικού Σταθμού 7

Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα Mikel Λεωφ. Αθηνών 84 & Μητροδώρου, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop Βαλαωρίτου 7, Αθήνα WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, Αθήνα Χυτήριο Ιερά Οδός 44, Αιγάλεω

Starbucks Ατλαντος 1 & Ποσειδώνος, Παλαιό Φάληρο

WINE GALLERY Λ. Αλίμου 109, Άλιμος

Verde Στρ.Αλ.Παπαγου & Πεντέλης, Παπάγου

Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη

ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, Κηφισιά

Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα

CASA Πλατεία Αγ. Δημητρίου 13, Κηφισιά

Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη

J Αργυροπούλου 6,Κηφισιά

Moorings Café Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη

ΑΙΓΛΗ Δηληγιάννη 56, Κηφισιά

Gazi Collge Περσεφόνης 53, Γκάζι

DÉJÀ VU Δεληγιάννη 56, Κηφισιά Zonar´s Βουκουρεστίου & Πανεπιστημίου, Κολωνάκι Rosebud Ομήρου 60, Κολωνάκι Εν Δελφοίς Δελφών 5, Κολωνάκι Showroom Μιλιώνη 12, Κολωνάκι Cake Ηροδότου 15, Κολωνάκι,

Soho Βουτάδων 54 Β, Γκάζι My Plate Πεσρφόνης 43, Γκάζι Cartone Περσεφόνης 41, Γκάζι Βαρούλκο Πειραιώς 80, Γκάζι Aliarman Σοφρωνίου 2, Γκάζι

Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, Κολωνάκι Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, Κολωνάκι Φίλιον Σκουφά 34 Κολωνάκι Flocafe Μιλιώνη 11, Κολωνάκι PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, Κολωνάκι

Oval Φιλικής Εταιρίας 1

Crop Αρετουσας 4

CASTELLO Βασ. Παύλου 70, Πειραιάς

K1 Cafe Bar Πλατεία Καλλεργών 1-9

GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Πειραιάς STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, Πειραιάς ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ, Πειραιάς ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ Βασ. Παύλου, Πειραιάς Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς Gazi Collge Γρηγορίου Λαμπράκη 117, Πειραιάς Haagen Dazs Ακτή Μουτσοπούλου 5, Πειραιάς FREDDO Πλατεία Αλεξάνδρας 1, Πειραιάς Stretto Πλατεία Αλεξάνδρας 5 , Πειραιάς Bowling Center Προφήτης Ηλίας, Πειραιάς

Joy Café Γεωργίου Παπανδρέου 53 Pantheon Προξένου Κορομηλά 8 Plaisir Αριστοτέλους 9 & Μητροπόλεως

Φρόντζου Πολιτεία Λόφος Αγ.Τριάδος Accademia Del Panino Λ.Δωδώνης 13

Stretto Καρόλου Ντηλ 18 Urban Ζεύξιδος 7 Zucca Λεωφόρος Νίκης 35 Aχίλλειον Λεωφόρος Νίκης 37 Δωμάτιο με Θέα Πλατεία Αριστοτέλους 10, Ολύμπιον

IGODO Μ. Αλεξάνδρου 71, Περιστέρι

Μικρό Διατηρητέο Ικτήνου 14 ΛΑΡΙΣΑ Αποθήκη Πρωτοπαππαδάκη 10 DETOX Ασκληπιού 23 & Παπακυριαζή

Manzo Λεωφόρος Συγγρού 138, Αθήνα

BEBER Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι

Δικαστικό Παπακυριαζή 19α

Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, Μοναστηράκι

Bocca Di Lupo Αιμ. Βεάκη 5, Περιστέρι

Portego Παπακυριαζή 38

Harvest Αιόλου και Ευρυπίδου Μοναστηράκι

CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, Περιστέρι

Arco Φαρσάλων 31

Funky Gourmet Ηρακελιδών 19, Γκάζι ΝΙΧΟΝ Αγησιλάου 61Β, Γκάζι BALUX HOUSE Ποσεοδώνος 58, Γλυφάδα

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Rialto Σβώλου Αλεξάνδρου 1 & Πατριάρχου Ιωακείμ

ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, Περιστέρι

Sports Café Λεωφόρος Συγγρού Ανδρέα 178, Καλλιθέα

Largo Café Πλατεία Καλλεργών 3

Pulp Σβώλου Αλεξάνδρου 8

Base Grill Κωνσταντινουπόλεως 64, Περιστέρι ΜΙΚΡΟ ΚΑΦΕ Αιμ. Βεάκη 36, Περιστέρι

Biscotto Cafe Χάνδακος 36Γ Best Cafe Bistro Περδικάρι 5

BAR CODE Καραϊσκου 139-143, Πειραιάς

ΟΣΤΡΙΑ Ακτή Θεμιστοκλέους 4, Πειραιάς

ΗΡΑΚΛΕΙΟ Indigo Cafe 25ης Αυγούστου 76

45ST Αιμ.Βεάκη 45, Περιστέρι

Café Del Sol Βουτάδων 44 Γκάζι

46 new times

Estrella Παύλου Μελά 48

Bruno Coffee Stores 28ης Οκτωβρίου & Μουλαϊμίδου

travel times 47

48 new times