New Times - 130

FREE PRESS Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΥ ΣΕ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ

130/ΑΠΡΙΛΙΟΣ.2017

ΝΙΚΟΣ ΒΕΤΤΑΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΙΟΒΕ

«Προσοχή μην παρερμηνευθεί η όποια πρόσκαιρη ανάκαμψη ως βιώσιμη ανάπτυξη»

KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΓΓΙΩΡΟΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ FRIESLANDCAMPINA HELLAS

«H Ελλάδα αποτελεί μια πολύ σημαντική και στρατηγική αγορά για τη Friesland Campina»

Το «Πολύ» είναι αυτό το κάτι παραπάνω που όλοι αναζητούμε και επιδιώκουμε. Αυτό που θέλουμε να ζήσουμε, αυτό που μας κάνει να αισθανόμαστε πραγματικά. Όλοι θέλουμε αυτά που μας αρέσουν και αγαπάμε να τα κάνουμε πολύ. Και ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Γι’ αυτό και η κάθε Πολυβιταμίνη Lanes προσφέρει τον ιδανικό συνδυασμό βιταμινών, ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται στον ιδιαίτερο τρόπο ζωής του καθενός, καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος αναγκών. Κάθε φορά που θες να νιώθεις πολύ, να πετυχαίνεις πολύ, να γυμνάζεσαι πολύ, να μελετάς πολύ, να κάνεις αυτό που θέλεις πολύ... υπάρχει και μια Πολυβιταμίνη Lanes. Βρες την και... Ζήσε το Πολύ!

Μπες στο www.laneshealth.gr/zisetopoly

Τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν την ισορροπημένη διατροφή. Αρ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 88836/13.12.12, 46844/28.5.14, 39556/2.5.14, 46849/28.5.14, 39559/2.5.14, 46848/28.5.14, 39558/2.5.14. Υπ. κυκλοφορίας: Γρ. Σαράντης ΑΒΕΕ, Αμαρουσίου-Χαλανδρίου 26, Μαρούσι, 210-6173000.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας χαιρέτισε το μήνυμα που έστειλε στις διεθνείς αγορές το κλείσιμο της συμφωνίας για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας. Το ίδιο έκανε και για τη συμφωνία με την COSCO που αφορά το λιμάνι του Πειραιά, μια συμφωνία που θα επιτρέψει στο πρώτο λιμάνι της χώρας να αναρριχηθεί από την 75η στην 20ή καλύτερη θέση παγκοσμίως και στην Ελλάδα να γίνει διεθνής διαμετακομιστικός κόμβος. Επαινεί τη συμφωνία που εκχωρεί το λιμάνι της Θεσσαλονίκης στην πλειοδότρια κοινοπραξία Deutsche Invest Equity Partners GmbH, Terminal Link SAS του ομίλου CMA-CGM και Belterra Investments LTD. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνολική αξία της συγκεκριμένης συμφωνίας αναμένεται να φθάσει το 1,1 δισ. ευρώ. Με καθυστέρηση δείχνει να καταλαβαίνει ότι οι αποκρατικοποιήσεις είναι το εργαλείο για την άμεση προσέλκυση ξένων επενδύσεων αλλά και για την αποτελεσματική διεκδίκηση μιας ελάφρυνσης του χρέους μας. Ισχύει όμως το ίδιο και για υπουργούς της κυβέρνησής του; Ορισμένοι εξ αυτών δείχνουν να στενοχωριούνται για την παραχώρηση των 14 αεροδρομίων και για την ένταξή τους στο παγκόσμιο δίκτυο διακίνησης εκατομμυρίων Ευρωπαίων επιβατών αεροπορικών εταιρειών. Δεν στενοχωρούνται όμως το ίδιο για τα υπόλοιπα αεροδρόμια που παραμένουν στη σημερινή ντροπιαστική κατάστασή τους. Στενοχωριούνται διότι οι ξένοι που ελέγχουν το διεθνές αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» έχουν κατορθώσει να βραβευθούν ως οι καλύτεροι διαχειριστές παγκοσμίως μεταξύ όλων των αεροδρομίων της υψηλίου. Δεν στεναχωριούνται όμως το ίδιο για όσα συμβαίνουν στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας με τις μισθολογικές υπερβάσεις τών εκεί «πελατών» τους. Δεν στενοχωριούνται για την απαράδεκτη καθυστέρηση στη μεγάλη επένδυση του Ελληνικού, η οποία θα μπορούσε να αναβαθμίσει την εικόνα της πρωτεύουσας δημιουργώντας μια υπερσύγχρονη θαλάσσια πύλη στο λεκανοπέδιο Αττικής και θα τόνωνε την εργασία στην πολύπαθη περιοχή. Το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας αναγνώρισε ότι είχε αυταπάτες δεν κάνει καμία διαφορά. Προφανώς είναι δέσμιος μιας κυβέρνησης η οποία δεν έχει ιδιαίτερη διάθεση να βάλει την οικονομία να «χορέψει στους ρυθμούς» της ανάπτυξης και της αξιοκρατίας. Αυτό όμως δεν τον δικαιολογεί. Και αυτό διότι έχει χαθεί – και εξακολουθεί να χάνεται – πολύτιμος χρόνος με αποτέλεσμα να μην πιστεύει κανείς ότι η κυβέρνηση θα μπορέσει με τους σημερινούς ρυθμούς να βγάλει έγκαιρα τη χώρα από τα μνημόνια και να οδηγήσει την οικονομία σε

αναπτυξιακή τροχιά. Η μακρά πορεία άλλωστε προς την ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι άκρως χαρακτηριστική. Περισσότερος χρόνος δεν θα μπορούσε να χαθεί! Πραγματικά η σχέση της κυβέρνησης με τον χρόνο, τα χρονοδιαγράμματα, την επίτευξη στόχων σε απόλυτα καθορισμένους χρόνους δείχνει να είναι αρκετές φορές... ανύπαρκτη. Έστω και αν στα λόγια αναγνωρίζει ότι, για παράδειγμα, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα της επιτρέψει μια, όχι ιδιαίτερα τολμηρή, ρύθμιση για το χρέος. Έστω και αν αναγνωρίζει ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα συγκατανεύσει το ΔΝΤ να δώσει το «πράσινο φως» στον κ. Ντράγκι να μας εντάξει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Και εν συνεχεία, με αυτήν την ένταξη ως πιστοποιητικό φερεγγυότητας, στις αρχές Ιουλίου θα βγούμε στις αγορές για έναν πρώτο δανεισμό με ανεκτό επιτόκιο της τάξης του 5% ώστε να αναχρηματοδοτηθεί το ομόλογο των 3,5 δισ. ευρώ που λήγει τον Ιούλιο. Αλήθεια, πόσα μέλη της κυβέρνησης πιστεύουν ότι αυτό είναι εφικτό και κυρίως εργάζονται για να συμβεί κάτι τέτοιο; Δεν χωρεί αμφιβολία ότι η διευθέτηση του χρέους μας έχει εγκλωβιστεί στις Συμπληγάδες των αντιθέσεων ΔΝΤ και Γερμανίας, το ίδιο όμως βέβαιον είναι ότι, αν είχαμε κλείσει έγκαιρα την αξιολόγηση, δεν θα βρισκόμασταν παγιδευμένοι μέσα σε αυτές τις αντιθέσεις. Γι’ αυτό λοιπόν η κυβέρνηση πρέπει να κινηθεί γρήγορα, προωθώντας με αποφασιστικό τρόπο τις αποκρατικοποιήσεις και τη διαφανή διαχείριση της δημόσιας περιουσίας υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Αν δεν συμβεί αυτό θα μπορεί κανείς να πει ότι «Οι αυταπάτες τέλειωσαν. Ζήτω οι αυταπάτες!».

Edito

Οι αυταπάτες τέλειωσαν. Ζήτω οι αυταπάτες!

newtimes.gr

ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Active Business Publishing ΕΠΕ - Καδμείας 17, 118 55, Αθήνα, Website: www.newtimes.gr www.traveltimes.gr, E-mail: info@newtimes.gr, Τηλ.: 210 3428.667, 210 3421.861, Fax: 210 3421.955 ΕΚΔΟΤΗΣ Σπύρος Α. Κτενάς, ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Διονύσης Βασιλόπουλος, ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Active Business Publishing Θεόδωρος Τσακάλογλου, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ NEW TIMES Οθων Βασιλόπουλος, Νίκος Προκάκης ΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ OΜΑΔΑ Νατάσσα Σπαγαδώρου, Γιώργος Σακκάς, Νεκταρία Καρακώστα ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Διονύσης Βασιλόπουλος, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αντονέλα Τόνι, ΔΗΜΙOΥΡΓΙΚO & ΣΕΛΙΔOΠOΙΗΣΗ Active Business Publishing ΕΠΕ, ΕΚΤΥΠΩΣΗ GRAFIMA ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ Α.Ε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του περιοδικού. Χειρόγραφα, φωτογραφίες ή άλλο υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση, δεν επιστρέφεται.

Αλλάζουμε πορεία με Φυσικό αέριο κίνησης Το φυσικό αέριο κίνησης «αλλάζει πορεία» στις μεταφορές και τις στρέφει στην πράσινη ενέργεια, την υψηλή απόδοση και την οικονομία. Η αεριοκίνηση προσφέρει πληθώρα επιλογών σε ιδιώτες και επαγγελματίες οδηγούς και η αγορά προσαρμόζεται στην αυξανόμενη ζήτηση για το λεγόμενο «πράσινο καύσιμο» που πρώτη η ΔΕΠΑ έφερε στην Ελλάδα.

Οι γνωστότερες αυτοκινητοβιομηχανίες όπως είναι οι Ford Motor Company, Fiat Chrysler Automobiles, General Motors, Honda Motor Company, Volkswagen, Hyundai Motor Group, Renault, Audi, Mercedes, Volvo, κλπ, εντατικοποιούν την παραγωγή μοντέλων φυσικού αερίου.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες λανσάρουν πλέον για όλα τα γνωστά μοντέλα εκδόσεις προσαρμοσμένες στην ανάγκη για μειωμένους ρύπους. Οχήματα φυσικού αερίου μικρού και μεγάλου κυβισμού είναι διαθέσιμα στην παγκόσμια και την ελληνική αγορά ενώ η ζήτηση από ιδιώτες και επαγγελματίες οδηγούς αυξάνεται. Το φυσικό αέριο κίνησης, με τις χαμηλές τιμές που η ΔΕΠΑ εξασφαλίζει, προσφέρει οικονομία έως και 65% και αισθητά υψηλότερη απόδοση. Το φυσικό αέριο μετριέται σε κιλά και όχι σε λίτρα όπως είναι η βενζίνη και ενεργειακά ισοδυναμεί με 1,5 λίτρα αμόλυβδης βενζίνης, 1,3 λίτρα πετρελαίου και 2 λίτρα υγραερίου.

υγραέριο 2 λίτρα

1 κιλό ΦΑ

Οικονομική λύση για κάθε τύπο οχήματος Ιδιώτες οδηγοί αλλά και μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις από όλους τους κλάδους (μεταφορές, τουρισμός, εστίαση, υπηρεσίες κλπ) μπορούν να χρησιμοποιήσουν επαγγελματικά οχήματα φυσικού αερίου και να έχουν σε κάθε περίπτωση κέρδος. Είτε οι ανάγκες τους καλύπτονται από ένα όχημα είτε από έναν ολόκληρο εμπορικό στόλο, τα οχήματα διπλού καυσίμου (βενζίνη/φυσικό αέριο ή πετρέλαιο/φυσικό αέριο) προσφέρουν αυτονομία και εξοικονόμηση κόστους. Όλα τα επιβατικά ή επαγγελματικά οχήματα φυσικού αερίου (ταξί, βαν, φορτηγά μικρού ή μεγάλου κυβισμού) είτε είναι εργοστασιακά είτε είναι «εκ μετατροπής» μπορούν να κινηθούν με βενζίνη ή πετρέλαιο σε περιοχές που δεν έχει επεκταθεί η υποδομή πρατηρίων φυσικού αερίου.

4 newtimes

βενζίνη 1,5 λίτρα πετρέλαιο 1,3 λίτρα

* Το φυσικό αέριο πωλείται σε κιλά

α ί μ η

ο ησ ν ο ίν

ε μ % 5 τη

ς6

έω

κ ι ο τακ

σ

25%

λιγότερο CO2 από την βενζίνη

35%

λιγότερο CO2 από το πετρέλαιο

Εργοστασιακά μοντέλα διπλού καυσίμου

στην ελληνική αγορά

Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν ΙΧ και επαγγελματικά CNG μοντέλα διπλού καυσίμου από όλες τις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Τα πιο γνωστά μοντέλα κυκλοφορούν και σε CNG εκδόσεις, ενώ η γκάμα τους διευρύνεται συνεχώς με νέα μοντέλα να κάνουν την εμφάνισή τους στην διεθνή και την ελληνική αγορά.

newtimes 5

Τα πλεονεκτήματα του Φυσικού αερίου κίνησης Χαμηλότερη τιμή Το φυσικό αέριο κίνησης (CNG) θεωρείται το οικονομικότερο εναλλακτικό καύσιμο. Η τιμή του είναι περίπου 65% χαμηλότερη σε σύγκριση με τη βενζίνη, 30% χαμηλότερη σε σύγκριση με το πετρέλαιο και περίπου 40% χαμηλότερη σε σύγκριση με το υγραέριο (LPG).

Τα οχήματα φυσικού αερίου επιτρέπεται να κυκλοφορούν σε ζώνες περιορισμένης κυκλοφορίας (δακτύλιος κλπ).

Μεγαλύτερη απόδοση

Φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις

Σε όρους απόδοσης, ένα κιλό φυσικό αέριο κίνησης περιέχει πολύ περισσότερη ενέργεια σε σχέση με ένα λίτρο από όλα τα άλλα υγρά καύσιμα.

Μείωση Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, εκπτώσεις και επιδοτήσεις από τις αυτοκινητοβιομηχανίες για αγορά οχήματος φυσικού αερίου.

Λιγότερα έξοδα συντήρησης

Ασφάλεια

Η καύση του φυσικού αερίου προκαλεί πολύ λιγότερες φθορές στον κινητήρα με αποτέλεσμα να μειώνονται τα έξοδα συντήρησης.

To φυσικό αέριο ακόμη κι αν διαφύγει, είναι αρκετά ελαφρύτερο από τον ατμοσφαιρικό αέρα και διαχέεται. Για αυτό στα οχήματα με CNG επιτρέπεται η στάθμευση σε υπόγεια parking.

Καθαρότητα καυσίμου Το φυσικό αέριο δε νοθεύεται καθώς η παροχή του γίνεται απευθείας από τους αγωγούς

6 newtimes

Ζώνες περιορισμένης κυκλοφορίας

Πρατήρια φυσικού αερίου στην Ευρώπη και την Ελλάδα Στην Ευρώπη τα πρατήρια CNG έχουν ξεπεράσει τα 4.500 για να καλύψουν την ζήτηση των 2.000.000 οχημάτων φυσικού αερίου που κυκλοφορούν στους δρόμους των ευρωπαϊκών πόλεων. Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό οργανισμό NGVA, στην Ιταλία υπάρχουν 1046 σταθμοί ανεφοδιασμού, η Γαλλία επεκτείνει τις υποδομές της καθώς με βάσει τις τάσεις στην εσωτερική αγορά, μέχρι το 2020 θα πρέπει να έχει ιδρύσει άλλα 250 πρατήρια CNG και LNG για να καλύψει τη ζήτηση. Πρατήρια Fisikon (εμπορική ονομασία με την οποία η ΔΕΠΑ προωθεί το φυσικό αέριο κίνησης) υπάρχουν σε κομβικά σημεία στην Αττική, την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα και το δίκτυό τους διευρύνεται συνεχώς. Στα άμεσα σχέδιά της ΔΕΠΑ, η οποία προωθεί το φυσικό αέριο κίνησης μέσω των πρατηρίων Fisikon, εντάσσεται η ίδρυση νέων πρατηρίων στην Ηλιούπολη, στον Ασπρόπυργο, στον Άλιμο, στον Πειραιά κλπ.

Θεσσαλονίκη ΠΥΛΑΙΑ Λ. Γεωργικής Σχολής 128

Λάρισα

Βόλος Λαρίσης 202

Λαμία 6ο-7ο χλμ. Π.Ο. Λαμίας Στυλίδας

οχήματα φυσικού αερίου

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί στροφή στην αεριοκίνηση

• μέχρι το 2020 θα πρέπει να υπάρχουν πρατήρια CNG στις πυκνοκατοικημένες πόλεις • μέχρι το 2025, θα πρέπει να έχει ενισχυθεί το δίκτυο CNG και LNG μέσω του προγράμματος TEN-T • μέχρι το 2025 να υπάρχει επαρκής παρουσία LNG σταθμών στα λιμάνια Σε αυτό το πλαίσιο η ΔΕΠΑ επεκτείνει το δίκτυο πρατηρίων FISIKON και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Κηφισιά

Ν. Φιλαδέλφεια

ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΝΤΗΣ Π. Ράλλη 101

2.000.000

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία 94/2014/ EU για τη δημιουργία υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, τα κράτη-μέλη δεσμεύονται για τα ακόλουθα:

Βόλου 65

8ο Χλμ Εθνικής Αθηνών - Θεσ/νίκης (ρεύμα προς Λαμία)

πρατήρια στην Ευρώπη

Με βασικό στόχο τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των οδικών μεταφορών και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα η Ευρώπη στρέφεται στην αεριοκίνηση και υιοθετεί σειρά κανονισμών και κινήτρων για τη χρήση του φυσικού αερίου. Στρατηγικό εργαλείο για την ανταπόκριση στον ευρωπαϊκό στόχο μέχρι το 2020 για μείωση των ρύπων αποτελεί η χρήση του φυσικού αερίου.

Το δίκτυο φυσικού αερίου συνεχώς επεκτείνεται

ΝΕΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑ Κων/νου Καραμανλή 136

4.500

Λ. Κηφισίας 264

Αθήνα ΑΝΘΟΥΣΑ 1ο χλμ Λ. Ανθούσας ΚΟΡΩΠΙ ΕΚΟ - Καλυψώ 110 (λειτουργία εντός μηνός) ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΑ Καραϊσκου 91

newtimes 7

Award

για τη συνολική προσφορά του στην ελληνική φαρμακευτική αγορά

Στον Παύλο Γιαννακόπουλο το ειδικό βραβείο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Η κοινωνική προσφορά είναι προτεραιότητα για τον κ. Παύλο Γιαννακόπουλο

O κ. Παύλος Γιαννακόπουλος με τον γιο του Δημήτρη και την οικογένειά του

τριπλή διάκριση για τη βιανέξ α.ε. στα αριστεία φαρμακευτικής αγοράς Στους τομείς της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, της Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης Φαρμακοποιών και της Εμπορικής Πολιτικής και Εξυπηρέτησης Φαρμακείων διακρίθηκε η Βιανέξ Α.Ε. στα Αριστεία Φαρμακευτικής Αγοράς του Hellas PHARM 2017. Οι φαρμακοποιοί μέσω ψηφοφορίας ανέδειξαν και επιβράβευσαν τις βέλτιστες πρακτικές και καινοτομίες προς όφελος της φαρμακευτικής περίθαλψης, της πρόληψης και της λειτουργίας των φαρμακείων. Η απονομή των αριστείων έγινε το Σάββατο 1 Απριλίου 2017, στο πλαίσιο του Συνεδρίου-Έκθεσης Hellas PHARM 2017, στο συνεδριακό κέντρο Helexpo Maroussi. Τα βραβεία για λογαριασμό της Βιανέξ Α.Ε. παρέλαβαν:

Για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη η κυρία Όλγα Τριανταφύλλου, υπεύθυνη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

8 newtimes

Για την Εκπαίδευση και Ενημέρωση Φαρμακοποιών ο κ. Ισίδωρος Κουγιουμτζόγλου, Product/Project Market Access Manager

Για την Εμπορική Πολιτική και Εξυπηρέτηση Φαρμακείων ο κ. Πέτρος Παϊδούσης, Marketing Manager.

Τον «πατριάρχη» της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, ιδρυτή και πρόεδρο της Βιανέξ Α.Ε, κ. Παύλο Γιαννακόπουλο, βράβευσε ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής (ΦΣΑ), το Σάββατο 1 Απριλίου 2017, στο πλαίσιο του Συνεδρίου Hellas PHARM 2017 και των Αριστείων Φαρμακευτικής Αγοράς, στο συνεδριακό κέντρο Helexpo Maroussi. Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής συμπεριέλαβε για πρώτη φορά ειδική κατηγορία για τη βράβευση μιας προσωπικότητας, για τη συνολική προσφορά της στην ελληνική φαρμακευτική αγορά. Η πρώτη απονομή του σημαντικού αυτού βραβείου έγινε στον κ. Παύλο Γιαννακόπουλο, σε αναγνώριση της καθοριστικής συμβολής του στην ανάπτυξη και καθιέρωση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας ως δύναμης με παγκόσμια εμβέλεια καθώς και της σημαντικής και αδιάλειπτης προσφοράς του στην ελληνική κοινωνία και οικονομία. Κατά τη διάρκεια της βραδιάς έγινε ιδιαίτερη μνεία στη χαρισματική προσωπικότητά του, στο πρωτοπόρο πνεύμα του, στην ευρηματική σκέψη του, στην προσήλωσή του στο όραμα της φαρμακοβιομηχανίας που ίδρυσε, της Βιανέξ, και στη συνέπειά του στην αρχή ότι «Για να φτάσεις στην κορυφή χρειάζεται να προσπαθήσεις. Να έχεις όραμα, αφοσίωση και πίστη», στοιχεία που άφησαν ανεξίτηλο το «αποτύπωμά» του στο χώρο της ελληνικής φαρμακευτικής αγοράς. Ιδιαίτερα σημαντική επίσης υπήρξε η συνεπής και συνεχής υποστήριξη του ελληνικού φαρμακείου.

OI ΣΤΑΘΜΟΙ ΜΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ

Οι σημαντικότεροι σταθμοί της διαδρομής του κ. Παύλου Γιαννακόπουλου παρουσιάστηκαν σε βίντεο, το οποίο προβλήθηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης: από τα πρώτα βήματα στο φαρμακείο της οδού Πειραιώς, στην ίδρυση της Φαρμαγιάν και στην κατάκτηση της κορυφής της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας με την ίδρυση της Βιανέξ Α.Ε. Το 1960 ο κ. Παύλος Γιαννακόπουλος κάνει το καθοριστικό βήμα-προάγγελο της δημιουργίας της Βιανέξ, με την ίδρυση της Φαρμαγιάν. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στον τομέα των εισαγωγών φαρμάκων από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και απλώνει την εμπορική δραστηριότητά της σε όλη την Ελλάδα. Σύντομα η Φαρμαγιάν γίνεται αντιπρόσωπος μεγάλων διεθνών φαρμακευτικών εταιρειών, όπως οι Janssen, Roussel, Alcon και Bristol-Myers, ενώ επεκτείνει τη δραστηριότητά της και εκτός συνόρων. Το 1971 η Φαρμαγιάν μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία και μετονομάζεται σε Βιανέξ Α.Ε. Με τον πρόεδρο και ιδρυτή της κ. Παύλο Γιαννακόπουλο στο «τιμόνι», η Βιανέξ χαράσσει μια πο-

ρεία αλματώδους ανάπτυξης ολοκληρώνοντας συμφωνίες με φαρμακευτικές εταιρείες διεθνούς φήμης, όπως οι Merck & Co (ΗΠΑ), Takeda Chemical Industries (Ιαπωνία), Boots (Βρετανία), Fujisawa (Ιαπωνία), Sigma Tau Industries (Ιταλία), Eli Lilly (ΗΠΑ), οι οποίες αναθέτουν στη Βιανέξ την παραγωγή και την αντιπροσώπευση των προϊόντων τους στην ελληνική αγορά. Ο κ. Παύλος Γιαννακόπουλος και η Βιανέξ αποτέλεσαν δηλαδή συμμάχους-κλειδί για διεθνείς φαρμακευτικούς οίκους, ώστε να εισέλθουν στην αγορά της χώρας μας. Το 1977 ξεκινά η βιομηχανική δραστηριότητα της Βιανέξ, με τη δημιουργία του πρώτου εργοστασίου, το οποίο εξειδικεύεται στην παραγωγή στείρων, υγρών, ημιστερεών προϊόντων και εναιωρημάτων. Το 1983 η Βιανέξ αποκτά το δεύτερο εργοστάσιο. Πρόκειται για μια καινοτόμο και φιλική προς το περιβάλλον Μονάδα Παραγωγής Φαρμάκων, εξειδικευμένη στις μη στείρες στερεές μορφές. Δύο χρόνια αργότερα η παραγωγική δραστηριότητα της εταιρείας ενισχύεται με την απόκτηση του τρίτου εργοστασίου. Το τρίτο εργοστάσιο θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες και πιο σύγχρονες μονάδες παραγωγής λυόφιλων ενέσιμων στην Ευρώπη. Η διορατικότητα του κ. Παύλου Γιαννακόπουλου για την ανοδική πορεία που θα ακολουθούσαν τα επόμενα χρόνια τα ΜΗΣΥΦΑ και τα παραφαρμακευτικά προϊόντα οδηγεί το 1995 στην ίδρυση της ΒΙΑΝ Α.Ε., εταιρείας του Ομίλου Βιανέξ, με προσανατολισμό στην αγορά του φαρμακείου. Το 1997 η Βιανέξ ιδρύει στη Βαρυμπόμπη τα γραφεία της κεντρικής διοίκησης και το κέντρο διανομής τελικών προϊόντων. Το 1999 η Βιανέξ αποκτά το τέταρτο εργοστά-

Για να φτάσεις στην κορυφή χρειάζεται να προσπαθήσεις. Να έχεις όραμα, αφοσίωση και πίστη

Award σιο, το οποίο θεωρείται μία εκ των πλέον εξελιγμένων και ελαχίστων στον ευρωπαϊκό χώρο μονάδα παραγωγής κεφαλοσπορινούχων προϊόντων. Το 2006 ιδρύεται η Eldrug S.A., μια εταιρεία με σκοπό την έρευνα και την ανάπτυξη, ενώ το 2011 η Βιανέξ λαμβάνει την έγκριση ως προμηθευτή του Παγκόσμιου Οργανισμού Φαρμάκων (World Health Organization) καθώς και της UNICEF. Συνεχιστής του οράματος και του έργου του ο γιος του κ. Δημήτρης Γιαννακόπουλος, ο οποίος από το 2013 έχει αναλάβει τα ηνία του Ομίλου. Υπηρετώντας στην πράξη το δίπτυχο «Ποιότητα στην παραγωγή – Φροντίδα για τον άνθρωπο» η Βιανέξ και η Ελαΐς ήταν οι πρώτες εταιρείες στην Ελλάδα που έλαβαν πιστοποίηση ISO. Η ποιότητα και η ασφάλεια των προϊόντων και υπηρεσιών της Βιανέξ αναγνωρίζονται σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, διαθέτοντας 48 πιστοποιητικά ποιότητας.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Η κοινωνική προσφορά είναι επίσης προτεραιότητα για τον κ. Παύλο Γιαννακόπουλο, στηρίζοντας συνανθρώπους μας σε ανάγκη. Καθοριστική ήταν επίσης η συμβολή του στη δημιουργία του πρώτου Φαρμακευτικού Μουσείου της χώρας στη Θεσσαλονίκη, καθώς ήταν δωρητής και μέλος της οργανωτικής επιτροπής του. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο, το οποίο αναγνωρίζουν όλοι στο πρόσωπο του κ. Παύλου Γιαννακόπουλου, είναι ότι σεβόταν πάντα τους διακριτούς ρόλους όλων των μερών στην αλυσίδα φαρμάκου και στέκεται δίπλα τόσο στους φαρμακοποιούς όσο και στις φαρμακαποθήκες. Ο κ. Παύλος Γιαννακόπουλος διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ), πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπορικών Αντιπροσώπων Αθηνών καθώς και αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ), ενώ έχει βραβευθεί πολλές φορές από οικονομικούς και επιχειρηματικούς φορείς.

Η ΒΡΑΒΕΥΣΗ

Το βραβείο απένειμε στον κ. Παύλο Γιαννακόπουλο ο πρόεδρος του ΦΣΑ κ. Κωνσταντίνος Λουράντος

Το βραβείο απένειμε ο πρόεδρος του ΦΣΑ, κ. Κωνσταντίνος Λουράντος. «Έχουμε βρεθεί με τον Παύλο σε όλα τα μετερίζια. Αγαπήθηκε πολύ από τους φαρμακοποιούς και τους αγάπησε και εκείνος πολύ. Αγαπήθηκε γιατί ό,τι έλεγε το έκανε, χαρακτηριστικό που δεν το συναντάς συχνά», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Λουράντος. Έχοντας στο πλευρό του τα αδέλφια του Θανάση και Κώστα, τη σύζυγό του Δέσποινα καθώς και το γιο του Δημήτρη με την οικογένειά του, ο κ. Παύλος Γιαννακόπουλος παρέλαβε τη σημαντική αυτή διάκριση, με τους παρευρισκόμενους να χειροκροτούν συγκινημένοι. Ο ίδιος δήλωσε ότι το βραβείο αφιερώνει στη σύζυγό του Δέσποινα, ακούραστη συμπαραστάτρια και στήριγμά του όλα αυτά τα χρόνια. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κ. Γιώργος Πατούλης, ο πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού δρ Αντώνιος Αυγερινός, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών κ. Νικόλαος Κόλμαν, εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής κοινότητας και πλήθος φαρμακοποιών. newtimes 9

Γιατί αποτυγχάνουν οι επιτυχημένες επιχειρήσεις ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΡΑΝΤΑ (*)

new times society

«

10 newtimes

Τ

ίποτα δεν αποτυγχάνει όσο η επιτυχία»

το χορό από το μπαλκόνι ώστε να εντοπίσουν προβλήματα

(Νothing fails like success). Με αυτή τη

ή ευκαιρίες για βελτιωτικές αλλαγές.

ρήση ο καθηγητής R. Pascal εκφράζει το

Τέταρτη αιτία είναι η παγίδα των «συνταγών επιτυχίας».

σύνηθες φαινόμενο της αποτυχίας πολλών επιτυχημένων

Αυτό σημαίνει ότι η επιτυχία τους στηρίχθηκε σε σωστές

επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, από τις 32 εξαιρετικές

συνταγές, οι οποίες μετατρέπονται σε ισχυρές πεποιθήσεις

επιχειρήσεις στις ΗΠΑ, που παρουσίασε στο παγκόσμιο

και στερεότυπα. Οι συνταγές επιτυχίας όμως του

best seller του ο T. Peters τη δεκαετία του 1980 («In search

παρελθόντος ή σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον μπορεί

of excellence») οι μισές δεν ζουν. Το ίδιο και στην Ελλάδα,

να είναι συνταγές αποτυχίας για το παρόν και το μέλλον ή

πολύ επιτυχημένες επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους και

για ένα διαφορετικό περιβάλλον. Αυτές οι συνταγές μπορεί

κυρίαρχες στην αγορά (π.χ., Πειραϊκή Πατραϊκή, Φιξ και

να αφορούν το μάνατζμεντ, τα προϊόντα, τη στρατηγική,

πρόσφατα Μαρινόπουλος) χρεοκόπησαν. Η κατανόηση

το μάρκετινγκ, τη διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού και τις

των αιτιών αυτού του φαινομένου είναι πολύ χρήσιμη

υπόλοιπες λειτουργίες.

για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να είναι διαρκώς

Πέμπτον, συχνά υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ

επιτυχημένες. Πάνω σε αυτά τα αίτια στηρίχθηκαν τα

γνωρίζω και κάνω (know-do gap). Δηλαδή όλοι γνωρίζουν

επόμενα παγκόσμια best sellers του Μάνατζμεντ «Built to

πώς πρέπει να γίνουν τα σωστά πράγματα σωστά αλλά

Last» (Porras & Collins) και «Good to Great» (Collins).

δεν γίνονται λόγω ανικανότητας σχεδιασμού και κυρίως

Ένα πρώτο αίτιο είναι η αλαζονεία στην οποία συνήθως

υλοποίησης των αλλαγών. Πάσχουν δηλαδή από έλλειμμα

οδηγεί η επιτυχία. Οι επιτυχημένες επιχειρήσεις

ηγεσίας και διοίκησης αλλαγών.

αισθάνονται ακαταμάχητες, δεν μαθαίνουν διότι πιστεύουν

Τέλος, ειδικά για την Ελλάδα, που οι επιχειρήσεις είναι

ότι τα ξέρουν όλα, υποτιμούν τους μικρούς ή νέους

οικεγενειακές, συχνή αιτία αποτυχίας είναι η μη σωστή

παίχτες που μπαίνουν στην αγορά και συμπεριφέρονται

προετοιμασία των διαδόχων, των επιχειρηματιών και της

υπεροπτικά στους πελάτες και στους εξωτερικούς

ανώτατης διοίκησης που συνήθως ταυτίζονται.

συνεργάτες τους. Το δεύτερο αίτιο είναι ο εφησυχασμός

Το αντίδοτο στις παραπάνω αιτίες προφανώς είναι η

(complacency). Δηλαδή επαναπαύονται στις δάφνες τους,

συνεχής επαγρύπνηση, η εγρήγορση (mindfulness),

δεν αλλάζουν έγκαιρα, γίνονται συντηρητικές και δεν

η προνοητικότητα (proactiveness) και η συνεχής και

καινοτομούν ενώ το περιβάλλον αλλάζει με γρήγορους

έγκαιρη προσαρμογή της στρατηγικής, των δομών και της

ρυθμούς (το γνωστό φαινόμενο του βατράχου στην

οργάνωσης, των συστημάτων, της κουλτούρας και βεβαίως

κατσαρόλα). Σε πολλές επιτυχημένες επιχειρήσεις που

των στελέχων που αντιστέκονται στις αλλαγές. Η ευθύνη

αυξάνουν το μέγεθός τους δημιουργείται αδράνεια λόγω

αναμφισβήτητα όλων αυτών ανήκει σε κάθε στέλεχος

γραφειοκρατίας, παγιωμένης κουλτούρας και συσχετισμού

αλλά κυρίως στην ανώτατη διοίκηση που οφείλει να κάνει

συμφερόντων που εμποδίζουν την προσαρμογή

πράξη το «άλλαξε προτού αναγκαστείς να αλλάξεις» και να

στις αλλαγές. Ένας άλλος σημαντικός λόγος της

διοικεί μέσω του μέλλοντος και όχι μέσω του παρόντος και

αδράνειας είναι τα στελέχη και οι εργαζόμενοι που είναι

του παρελθόντος.

προσανατολισμένοι προς τη δράση και όχι προς τη σκέψη. Χορεύουν όλοι μαζί στη σάλα και δεν ανεβαίνουν να δουν

Ο κ. Δημήτρης Μπουραντάς είναι καθηγητής, διευθυντής Executive MBA, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Kataxorisi_NewTimes _23-3-2017_new.pdf 1 27/3/2017 10:05:14 πμ

newtimes 11

Ο νόμος της αδράνειας και τα δύο δαιμόνια του Έλληνα ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΔΑΜΤΣΑ (*)

new times society

Ε

12 newtimes

ίναι καιρός πλέον που το πολιτικό μας σύστημα έχει μάθει να ζει αντιστεκόμενο σθεναρά σε οποιαδήποτε αλλαγή. Και αυτό επαληθεύεται δυστυχώς και μέσα από τα γεγονότα που αποτελούν εξαίρεση στη συνήθη πολωτική μακαριότητά του. Το πείραμα της συγκυβέρνησης για παράδειγμα. Η συνύπαρξη τριών κομμάτων στην εξουσία θα μπορούσε να υποσχεθεί έστω το ελάχιστο. Ότι δηλαδή ο έλεγχος μεταξύ τριών κέντρων και η αυξημένη νομιμοποίηση θα επέτρεπαν την υπέρβαση. Το αποτέλεσμα ήταν κωμικοτραγικό και οδήγησε στην περιπέτεια του πρώτου εξαμήνου του 2015, όταν με κομμένη την ανάσα παρακολουθήσαμε σαν υπνωτισμένοι θεατές το χρονικό του παραλόγου, που αποτελεί δυστυχώς πλέον κομμάτι της νεοελληνικής ιστορίας. Έστω να πληρώσουμε κάπως το τέλος των ψευδαισθήσεων και την επαναφορά στην αδυσώπητη πραγματικότητα. Αμ δε! Τότε είναι που επανέρχεται ο σιδηρούς νόμος της αδράνειας και η καρέκλα ως απόλυτο σημαίνον μιας επανάληψης που δεν έχει λύτρωση. Μήπως όμως έχει; Διότι ταυτόχρονα με την αδράνεια του συστήματος και την ευθύνη των ανθρώπων που το συντηρούν υπάρχει η πραγματική ευφυΐα των δημιουργών. Όσο οι μεν αναλώνονται για να κρατήσουν το σύστημα ως έχει άλλοι, πέρα από ψευδοϊδεολογίες και μικροσυμφέροντα, επιβεβαιώνουν ακόμη το επιχειρηματικό δαιμόνιο του Έλληνα. Δύο παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τις δύο αντίθετες πραγματικότητες: Τaxibeat και Ελληνικό. Μια μικρή ιδέα – ένα τεράστιο κεφάλαιο. Και όμως αν κάποια εκατομμύρια διακινήθηκαν προς όφελος της ελληνικής οικονομίας είναι από τη μικρή ιδέα. Διότι δεν έχει σημασία το ύψος του ποσού που τελικά πουλήθηκε η ελληνική start up. Σημασία έχει ο τρόπος που ανδρώθηκε και έφθασε στην επιτυχία. Η ιδέα, ο τρόπος χρηματοδότησής της από ιδιωτικά ελληνικά και ξένα funds, ο τρόπος υλοποίησής της. Τεχνολογική επάρκεια και οργανωτική αυστηρότητα, κατανόηση της ζήτησης αλλά και σεβασμός σε πελάτες και εργαζομένους αποδεικνύουν τις δυνατότητες και τις ανάγκες ενός σύγχρονου επιχειρηματικού τρόπου και αντίστοιχου περιβάλλοντος. Ενός περιβάλλοντος που χρειάζεται σύγχρονους επιχειρηματίες και όχι απλά αφεντικά καθώς και εργαζόμενους «μετόχους», που τους επιτρέπεται να πιστεύουν και να ενεργούν ως η επιχείρηση να ήταν δική τους. Η αναγνώριση αυτών των νέων δεδομένων δεν αποτελεί ευχολόγιο αλλά αυτονόητη προϋπόθεση. Η σύγχρονη οικονομία προχωρεί πέρα από το παιχνίδι της μεγέθυνσης των δεικτών και ο συνδυασμός τεχνολογίας και επιχειρηματικότητας, αυτό που αποδίδουμε με τον όρο καινοτομία, επιβάλλει μια νέα στάση απέναντι στην επιχειρηματική πράξη. Η κοινωνική βιωσιμότητα μιας επιχείρησης, εκλαμβανόμενης ως έργο εν κοινωνία που

συντάσσει το επιχειρηματικό της σχέδιο ισορροπώντας επ’ ωφελεία όλους τους συντελεστές παραγωγής, αντιστοιχεί σε ό,τι πιο υγιές ψυχικά και κοινωνικά και ισορροπημένο οικονομικά πρότυπο επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η οργάνωση της ανθρώπινης εργασίας και δημιουργικότητας με οικονομία και γνώση καθιστά δυνατή τη μέγιστη απόδοση της οικονομίας της γνώσης, που είναι σήμερα το ύψιστο ζητούμενο. Γι’ αυτό και η γερμανική κοινωνία, χτίζοντας ένα αντίστοιχο με το μεταπολεμικό παράδειγμα συνεργασίας, έχει προχωρήσει (αν εξαιρέσουμε τη λογιστική μικροθυμία της πολιτικής τύπου Σόιμπλε) στην προώθηση μιας οικονομίας τύπου 4.0 –τέταρτης γενιάς τεχνολογικής ενσωμάτωσης (ακόμη και ίσως 5.0 σε συνεργασία με την Ιαπωνία που επιστρέφει στη διεθνή σκηνή, βλέπε CEBIT 2017), στην οποία ο συνδυασμός κεφαλαίου, τεχνολογίας και ανθρώπινου παράγοντα αρθρώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε υπερβαίνουν σε πολλά ζητήματα τη χυδαία ή μικρονοϊκή κεφαλαιοκρατική λογική του παρελθόντος. Από τη μια λοιπόν η μικρή start up και από την άλλη το τεράστιο κεφάλαιο του «Ελληνικού» που, λόγω ενός τριτοκοσμικού συνδυασμού εξάρτησης, διχόνοιας, ανευθυνότητας και ιδιοτέλειας, στέκεται εκεί ακίνητο για σχεδόν μια δεκαπενταετία (απορώ πώς δεν το έχουμε βγάλει εξ ολοκλήρου δασικό να τελειώνουμε) φιλοξενώντας κάποιους δυστυχισμένους πρόσφυγες, που σε ένα από τα πλέον προνομιακά τουριστικά τοπία της Μεσογείου ζουν σε αθλιότερες συνθήκες από τους υπόλοιπους. Το δημόσιο ψυχόδραμα του Ελληνικού δεν είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε λεπτομερώς. Στην αρχή ήταν οι δήμοι που ήταν «υπεράνω» της επένδυσης, μετά οι κυβερνήσεις που ήθελαν «τόσο πολύ» αλλά τα μικροσυμφέροντά τους χρησιμοποιούσαν ως άλλοθι μια ανεύθυνη αντιπολίτευση που «αντιστεκόταν». Στη συνέχεια μια κυβέρνηση που διαχειρίζεται τώρα το «ξεπούλημα» πατώντας μετά από δυόμισι σχεδόν χρόνια στα χνάρια της ίδιας λογικής της αδράνειας των προηγούμενων κυβερνήσεων. Τα σκάνδαλα που βγαίνουν κατά καιρούς στη δημοσιότητα κατ’ επιλογήν της εκάστοτε κυβέρνησης ή άλλων συμφερόντων ωχριούν μπροστά στην υπέρτατη απιστία που έχει επιτελεστεί απέναντι στον ελληνικό λαό από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και άλλους φορείς στον τομέα των επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση τα 43 εκατομμύρια της Τaxibeat δείχνουν το δρόμο στα 7plus δισ. του μακροχρόνιου οφέλους του Ελληνικού και σε όλες τις άλλες επενδύσεις που καρκινοβατούν αποδεινύοντας ότι λύσεις υπάρχουν και ότι η κρίση της χώρας (πέρα από τη διεθνή της διάσταση) είναι παθογένεια και όχι πεπρωμένο. (*) Ο κ. Σπύρος Δάμτσας είναι διεθνολόγος – συγγραφέας.

Οι πραγματικές και ειλικρινείς συνεργασίες μεταξύ των επιχειρήσεων μπορούν να επεκταθούν και πέρα από το επιχειρησιακό μέρος ή το εμπορικό κέρδος ή τη χρήση μιας υπηρεσίας. Αυτό το παράδειγμα ακολουθεί η ΔΕΛΑΤΟΛΑΣ ευαισθητοποιώντας τους πελάτες-συνεργάτες της να συγκεντρώσουν είδη πρώτης ανάγκης κάθε χρονιά τις ημέρες του Πάσχα. Έτσι και φέτος έχει ξεκινήσει την ενέργεια που σκοπό

έχει να μεταφέρει και να παραδώσει σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς προϊόντα που οι πελάτες της θέλουν να διαθέσουν για να βοηθήσουν τους συνανθρώπους μας, δημιουργώντας μια εφοδιαστική αλυσίδα αγάπης δίνοντας χαρά με το να προσφέρουμε αφιλοκερδώς όλοι μας, με όποιον τρόπο μπορούμε. Η χώρα μας διέρχεται μία από τις δυσκολότερες και

κρισιμότερες περιόδους της μεταπολεμικής ιστορίας της, με τα αποτελέσματά της να είναι εμφανή σε κάθε διάσταση της ελληνικής πραγματικότητας. Σε μια τέτοια εποχή, που δεν αφήνει περιθώριο ολιγωρίας, εταιρείες όπως η Δελατόλας και οι συνεργάτες της μοιράζονται το ίδιο όραμα αλλά και τις ίδιες αξίες προσφοράς και αλληλεγγύης, αποδεικνύοντάς το έμπρακτα για μία ακόμη χρονιά.

DELATOLASLOGISTICSSOLUTIONS

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΟΦΕΛΟΣ ΑΛΛΑ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ ΑΞΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ

newtimes 13

Interview

ΤΟΝ ΚΏΔΩΝΑ ΤΟΥ ΚΙΝΔΎΝΟΥ ΜΉΠΩΣ ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΥΘΕΊ Η ΌΠΟΙΑ ΠΡΌΣΚΑΙΡΗ ΑΝΆΚΑΜΨΗ ΩΣ ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΚΡΟΎΕΙ Ο ΓΕΝΙΚΌΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΟΥ ΙΟΒΕ κ. ΝΊΚΟΣ ΒΈΤΤΑΣ

Απαιτείται αξιοπιστία και συναίνεση για να βγούμε από την κρίση

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίαζε επιδείνωση τουλάχιστον για δύο δεκαετίες οδηγώντας στην κρίση

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΤΕΝΑ

Τον κώδωνα του κινδύνου μήπως η όποια πρόσκαιρη ανάκαμψη παρεξηγηθεί και ως μεσοπρόθεσμα βιώσιμη ανάπτυξη κρούει, μιλώντας στους New Times, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ κ. Νίκος Βέττας, αναφέροντας παράλληλα ότι, παρατηρώντας προσεκτικά δύο δείκτες, θα δούμε ότι ίσως δεν πηγαίνουμε στη σωστή κατεύθυνση. «Βλέπουμε δηλαδή – διευκρινίζει – ότι η προστιθέμενη αξία του δημόσιου τομέα στην οικονομία έχει πέσει αλλά έχει πέσει περισσότερο του ιδιωτικού. Άρα αυτό σημαίνει ότι ο δημόσιος τομέας μέσα στην κρίση, αντί να χάνει διαχρονικά τη σημασία και τα ποσοστά της συνεισφοράς του, τα αύξησε». Ταυτόχρονα ο βαθμός στον οποίο η οικονομία είναι ανοικτή στο εξωτερικό παραμένει χαμηλός και μάλιστα επιδεινώνεται. Ωστόσο ο κ. Βέττας αναγνωρίζει ότι έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη διόρθωση των περίφημων «δίδυμων ελλειμμάτων», του δημοσιονομικού και του εξωτερικού ισοζυγίου, και όσον αφορά επί μέρους δομικές αλλαγές. Όπως όμως παρατηρεί, σχεδόν όλα τα βήματα αυτά έχουν γίνει υπό το καθεστώς του φόβου και της αβεβαιότητας, στοιχεία τα οποία αποτρέπουν τους επενδυτές να έρθουν στην Ελλάδα. Η ανάπτυξη όμως και η έξοδος από την κρίση δεν μπορούν να έρθουν χωρίς επενδύσεις, τονίζει, δίνοντας παράλληλα έμφαση στη σημασία της εξωστρέφειας.

14 newtimes

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που παρουσίασε πρόσφατα το ΙΟΒΕ, αναμένεται ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2017 με ρυθμό της τάξης του 1,5%, αν και προηγούμενες άλλες εκτιμήσεις είναι υψηλότερες. Υπάρχουν κάποιοι λόγοι για τους οποίους ενδεχομένως η εκτίμηση αυτή δεν επαληθευθεί; Ας αρχίσουμε από το πιο σημαντικό, που είναι να κλείσει η αξιολόγηση. Αν, όπως κάθε λογικός άνθρωπος ελπίζει, κλείσει γρήγορα με όρους οι οποίοι θα είναι σαφώς συμφωνημένοι, έστω και αν κάποιοι από αυτούς μπορεί να είναι κατά τα άλλα αμφιλεγόμενοι, θα είναι η βάση ώστε να μπορέσει η ελληνική οικονομία να γυρίσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης εφέτος. Οι ρυθμοί ανάπτυξης βέβαια που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό ήταν αρκετά φιλόδοξοι και, κατά την άποψή μου, για φέτος δεν θα είναι εφικτοί. Ρυθμοί ανάπτυξης της τάξης του 2,7% θα προϋπέθεταν, δηλαδή, ότι η αξιολόγηση θα είχε κλείσει πριν από πολλούς μήνες, θα προχωρούσε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και θα είχε υπάρξει από τότε και μια ανάλογη εισροή επενδύσεων. Αυτά όμως δεν συνέβησαν και να μην ξεχνάμε ότι πλησιάζουμε στο μισό της χρονιάς. Άρα ένα καλό σενάριο, κατά την άποψή μου, θα ήταν η οικονομία να τρέξει με πραγματικούς ρυθμούς ανάπτυξης γύρω στο 1,5%. Αν όμως

υπάρξει μια περαιτέρω καθυστέρηση στο κλείσιμο της αξιολόγησης ή υπάρξουν άλλου είδους αναταράξεις, πολιτικές ή οικονομικές, είτε στη χώρα μας είτε στο εξωτερικό, τότε δεν υπάρχει καμία εξασφάλιση ότι η οικονομία θα κινηθεί με ανοδικούς ρυθμoύς. Μια τέτοια εξέλιξη βέβαια θα εκτροχίαζε και το πρόγραμμα. Με βάση πάντως την οικονομική συγκυρία του ΙΟΒΕ του Μαρτίου, προκύπτουν τα στοιχεία της βελτίωσης, έστω και οριακά, του δείκτη οικονομικού κλίματος και των ανοδικών τάσεων σε όλους σχεδόν τους δείκτες, πλην της απασχόλησης, και είναι ίσως από τα πρώτα ελπιδοφόρα στοιχεία... Έτσι δεν είναι; Η εικόνα που προκύπτει από την έρευνα συγκυρίας του Μαρτίου είναι γενικά κάπως μεικτή και γι’ αυτό θέλει πιο προσεκτική ανάγνωση. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος έχει δύο σκέλη. Το ένα αφορά τα νοικοκυριά, τα οποία εδώ μας ενδιαφέρουν καθώς αποτελούν μεγάλο κομμάτι της ζήτησης και οι προσδοκίες τους προσδιορίζουν και τις αγοραστικές αποφάσεις που θα πάρουν, ιδίως για διαρκή καταναλωτικά αγαθά. Στον τομέα νοικοκυριά επομένως αυτό το οποίο μετρήσαμε είναι ότι βρισκόμαστε σε ένα χαμηλό 3,5 ετών. Η εμπιστοσύνη των νοικοκυριών, των καταναλωτών, βρίσκεται πλέον συνολικά σε

Interview πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα. Το δεύτερο σκέλος έχει να κάνει με τις προσδοκίες των επιχειρήσεων. Σε αυτόν τον τομέα ο δείκτης έχει σταθεροποιηθεί σε ένα χαμηλό επίπεδο, αν και υπήρξε μια μικρή άνοδος τον Μάρτιο, η οποία μας έφερε ουσιαστικά στα επίπεδα του Ιανουαρίου. Παρατηρούμε ωστόσο ότι, παρά την όποια μικρή διακύμανση από μήνα σε μήνα, οι προσδοκίες των επιχειρήσεων συνολικά κυμαίνονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις αντίστοιχες προσδοκίες σχεδόν σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Οι δείκτες κλίματος μετρούνται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κοινή μεθοδολογία ώστε να είναι άμεσα συγκρίσιμοι. Στη χώρα μας τη σχετική ευθύνη την έχουμε στο ΙΟΒΕ. Βλέπουμε λοιπόν ότι έχει παγιωθεί μια απόκλιση αρνητικών προσδοκιών των επιχειρήσεων στην Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και αυτό συνεχίζεται και τώρα, που η ευρωζώνη φαίνεται να ανακάμπτει σε έναν ικανοποιητικό βαθμό. Φαίνεται να ανακάμπτει πλην ημών; Εμείς προφανώς βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη στασιμότητα.

Και όσον αφορά τους διάφορους κλάδους, εκεί τι ισχύει; Συνολικά οι προσδοκίες διαμορφώνονται αρνητικά, όπως άλλωστε εξελίσσονται και τα πραγματικά δεδομένα. Υπάρχουν όμως κλάδοι και συγκεκριμένες επιχειρήσεις εντός άλλων κλάδων που δεν τα βλέπουν όλα μαύρα και σταδιακά διαπιστώνουν ότι υπάρχουν δυνατότητες. Δηλαδή η οικονομία έχει σφυγμό. Μάλιστα έχει ενδιαφέρον ότι συσχετίζονται οι όποιες θετικές προσδοκίες με τη δυνατότητα που βλέπουν αυτές οι επιχειρήσεις για εξαγωγές. Βλέπουμε έτσι ότι επιχειρήσεις οι οποίες μέσα στην κρίση διατήρησαν ή ενίσχυσαν την εξωστρέφειά τους είναι αυτές που τώρα μπορούν και κρατούν το κεφάλι τους έξω από το νερό. Οι επιχειρήσεις όμως που έχουν εξαρτηθεί από την εσωτερική ζήτηση ή κατέστησαν τα χρόνια πριν από την κρίση κρατικοδίαιτες παρουσιάζουν εντελώς αντίθετη πορεία. Το κρίσιμο λοιπόν συνολικά είναι η στροφή των επιχειρήσεων προς το εξωτερικό, αλλά αυτό έχει γίνει σε πολύ χαμηλό βαθμό. Σε σχέση με την εξωστρέφεια που αναφέρατε, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ανάπτυξή της από περισσότερες επιχειρήσεις θα είχε ίσως βοηθήσει και στη γενικότερη βελτίωση του οικονομικού κλίματος της χώρας; Σε αυτό το σημείο βρίσκεται η Αχίλλειος πτέρνα της ελληνικής οικονομίας. Αν είχε επιτευχθεί η άνοδος των εξαγωγών, όπως προβλεπόταν από τα ίδια τα προγράμματα προσαρμογής, είτε πρόκειται για εξαγωγές αγαθών είτε υπηρεσιών συμπεριλαμβανομένου και του τουρισμού, τότε η ύφεση στην ελληνική οικονομία θα μπορούσε να είναι τουλάχιστον κατά ένα τρίτο μικρότερη και ίσως και κατά το ήμισυ. Σε αντίθεση όμως με αυτό που έγινε σε κάποιες άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στην Ισπα-

νία, όπου σημειώθηκε μια πολύ σημαντική άνοδος των εξαγωγών, σε μας η άνοδος των εξαγωγών ήταν αναιμική. Αυτό θέλει ιδιαίτερη ανάλυση και είναι στοιχείο που πρέπει να μας προβληματίσει και σε σχέση με επί μέρους μέτρα της πολιτικής από εδώ και εμπρός, όπως για παράδειγμα το πού πρέπει να κατευθύνεται η φορολογία. Το πλέον κομβικό σημείο αποτυχίας των ελληνικών προγραμμάτων ήταν αυτό. Από την αρχή της κρίσης ήταν σαφές ότι η δημόσια και η ιδιωτική κατανάλωση στο εσωτερικό της χώρας αναπόφευκτα θα μειώνονταν. Αλλά η ύφεση δεν θα ήταν τόσο βαθιά αν την ίδια ώρα οι επιχειρήσεις δημιουργούσαν παραγωγή και θέσεις εργασίας στρεφόμενες στην εξωτερική ζήτηση. Το κυρίαρχο πρόβλημα ήταν μεν το δημοσιονομικό έλλειμμα, αλλά το πολύ βαθύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας ήταν το πρόβλημα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο έδειχνε επιδείνωση τουλάχιστον για δύο δεκαετίες οδηγώντας στην κρίση. Σήμερα έχει διορθωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, αλλά αυτό συνέβη με τρόπους που με κάνουν να φοβάμαι ότι δεν θα είναι απαραίτητα διατηρήσιμη η βελτίωση αυτή και, άρα, χρειάζεται περαιτέρω προσπάθεια. Δηλαδή έχουν μειωθεί οι εισαγωγές πολύ περισσότερο από το πόσο που έχουν αυξηθεί οι εξαγωγές. Και στις εξαγωγές βλέπουμε και κάποια ειδικότερα ανησυχητικά σημάδια.

Ποια είναι αυτά; Τι εννοείτε; Μιλώντας για εξαγωγές, πρέπει να τις χωρίσουμε στις εξαγωγές αγαθών και στις εξαγωγές υπηρεσιών. Στις εξαγωγές υπηρεσιών έχει υπάρξει γενικά μια θετική πορεία, αλλά πρέπει να μας προβληματίσουν δύο δεδομένα. Το ένα είναι για τον τουρισμό, όπου έχει υπάρξει μια παροδική «ένεση» ζήτησης, η οποία προήλθε κυρίως από το γεγονός ότι βρίσκονται σε αναταραχή η Τουρκία και άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής. Επομένως η παροδική αύξηση της ζήτησης γι’ αυτόν το λόγο δεν μπορεί να περιμένει κανείς ότι θα διατηρηθεί για πάντα και εξάλλου κανείς δεν θέλει οι γείτονές του να βρίσκονται σε άσχημη κατάσταση. Η στροφή όμως σε περισσότερο ποιοτικό τουρισμό, που θα άφηνε και περισσότερα χρήματα, δεν έχει γίνει. Αντίθετα βλέπουμε ότι σε ανταγωνιστικές χώρες, όπως η Πορτογαλία, η οποία σημειωτέον παλαιότερα δεν ήταν ουσιαστικά στον τουριστικό χάρτη, έχει υπάρξει πολύ μεγαλύτερη αύξηση των τουριστών. Οι Πορτογάλοι είχαν μια πολύ πιο ενεργό διεκδίκηση των τουριστών που θα πήγαιναν στην Τουρκία ή στην Αίγυπτο και έτσι πλέον μπήκαν δυναμικά στον τουριστικό χάρτη. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν εννοώ ότι δεν υπήρξε σημαντική πρόοδος σε επί μέρους κομμάτια του τουριστικού προϊόντος. Συνολικά όμως οι εξελίξεις στον τουρισμό ήταν σε μεγάλο βαθμό θετικές και για συγκυριακούς λόγους. Αντίστοιχα υπάρχουν άλλα τμήματα των εξαγωγικών υπηρεσιών που έχουν παρουσιάσει ανοδικούς ρυθμούς, είτε αυτά σχετίζονται με υπηρεσίες για τη ναυτιλία είτε σχετίζονται με ασφαλιστικές υπηρεσίες ή

δημιουργία λογισμικού ή έργων μηχανικού, όπου επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους με έδρα στην Ελλάδα προσφέρουν υπηρεσίες στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή και αλλού. Τέτοιου είδους εξαγωγή υπηρεσιών όμως δυσχεραίνεται πλέον πολύ από το γεγονός ότι βρισκόμαστε, και θα εξακολουθούμε να βρισκόμαστε από ό,τι φαίνεται για ένα ακόμη σημαντικό διάστημα, στο καθεστώς των ελέγχων κεφαλαίου. Άρα συνολικά στο κομμάτι εξαγωγής υπηρεσιών έχει γίνει κάτι μη αμελητέο αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο θετικά όσο θα μπορούσαν να είναι. Θα μπορούσε, και μπορεί, εκεί η Ελλάδα να έχει τρέξει πάρα πολύ γρήγορα. Τώρα, αν πάμε στο κομμάτι της εξαγωγής αγαθών, έχουν υπάρξει σημαντικές δυσκολίες. Βλέπουμε ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει άνοδος των εξαγωγών, η οποία όμως είναι κυρίως σε όγκο παρά σε αξία προϊόντος. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει γιατί σημαίνει ότι εξάγουμε κατά κύριο λόγο προϊόντα τα οποία έχουν υποστεί σχετικά μικρή επεξεργασία ή δεν ενσωματώνουν καινοτομία, και άρα είναι χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, κατά μέσον όρο, δεν είναι τοποθετημένες στα σωστά σημεία της εξαγωγικής αλυσίδας. Τα προϊόντα που εξάγονται κατά βάση δεν είναι επώνυμα, δεν έχουν διεθνή αναγνώριση και ο βαθμός καινοτομίας τους είναι χαμηλός. Έτσι είναι σχετικά λίγες οι επιχειρήσεις που είναι πρωταθλήτριες στον τομέα τους. Υπάρχουν βεβαίως και τέτοιες και δεν πρέπει να τις υποτιμούμε, αντίθετα πρέπει να τις υποστηρίζουμε. Αλλά είναι λίγες.

Να προσθέσουμε στον τομέα των εξαγωγών και τη δυσκολία που έχουν οι ελληνικές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τις νέες αγορές που ανοίγονται, όπως είναι αυτές της Ρωσίας και της Κίνας, όπου δεν μπορούν εύκολα να πάνε οι ελληνικές επιχειρήσεις γιατί δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα. Δεν συμφωνείτε; Ναι και όχι. Στις «καλές ημέρες» της ελληνικής οικονομίας, μέχρι δηλαδή το 2008, οι εξαγωγές μπορεί να αυξάνονταν αλλά με χαμηλότερο ρυθμό από την οικονομία γιατί οι επιχειρήσεις ορθολογικά είχαν βρει διέξοδο κυρίως στην εσωτερική ζήτηση. Εξέλιξη λογική ως ένα σημείο, διότι αφού η εσωτερική ζήτηση έτρεχε τόσο γρήγορα για ποιο λόγο να έπαιρναν ρίσκα και επιπλέον κόστος στο εξωτερικό; Από εκεί και πέρα, κάποιες επιχειρήσεις δεν συνειδητοποίησαν ότι η κρίση κλόνισε δομικά την ελληνική οικονομία και, όπως ίσως και άλλοι, πίστευαν ότι θα περνούσε γρήγορα, ότι ήταν κάτι συγκυριακό ή παροδικό. Έτσι δεν έκαναν τον αναγκαίο επαναπροσανατολισμό της επιχειρηματικότητάς τους. Και πώς να τον κάνουν, όταν προέκυψε πολύ έντονα η αβεβαιότητα σε σχέση με το νόμισμα, με την πολιτική αστάθεια ή με το τι θα γίνει τελικά με τα προγράμματα; Η αβεβαιότητα αυτή όμως απομάκρυνε κάθε είδους μακροπρόθεσμη επένδυση, αρά οι όποιες επενδύσεις έγιναν ήταν χαμηλού επιπέδου, είχαν μάλλον βραχυπρόθεσμο και καιροσκοπικό χαρακτήρα ή

Έχει παγιωθεί η απόκλιση των προσδοκιών των επιχειρήσεων στην Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και, ενώ εδώ παραμένουν αρνητικές, η ευρωζώνη ανακάμπτει ικανοποιητικά

newtimes 15

Interview

Το επενδυτικό ενδιαφέρον, από τη στιγμή που το πολιτικό και μακροοικονομικό αφήγημα της ελληνικής οικονομίας σταθεροποιηθεί, μπορεί να είναι πολύ υψηλό

16 newtimes

ήταν επενδύσεις που γίνονταν εξ ανάγκης, ώστε απλώς να μην κλείσει μια επιχείρηση. Ενδεικτικά το προηγούμενο έτος, το 2016, το σύνολο των επενδύσεων της χώρας ήταν κάτω από 20 δισ. ευρώ, όταν το 2007 ήταν πάνω από 65 δισ. ευρώ. Χωρίς όμως επενδύσεις, χωρίς καινούργια μηχανήματα πώς θα δημιουργήσεις νέα προϊόντα, πώς θα ανταγωνιστείς τις επιχειρήσεις από το εξωτερικό; Επειδή όμως το ποτήρι είναι μισοάδειο αλλά και μισογεμάτο, θεωρώ ότι αν δει κανείς την ελληνική οικονομία σε ένα βάθος χρόνου θα διαπιστώσει ότι η γεωγραφική και ιστορική τοποθέτησή μας αποτελεί τεράστια ευκαιρία στο βαθμό που η χώρα μας γίνει γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και στους υπόλοιπους γείτονες. Είτε το θέλουμε είτε όχι, η τουρκική είναι μια τεράστια οικονομία που παρά τα προβλήματα αναπτύσσεται και η ελληνική οικονομία μεσοπρόθεσμα μπορεί να ωφεληθεί από αυτό. Όπως επίσης πρέπει κανείς να ελπίζει ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει ανασυγκρότηση των οικονομιών της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Άλλωστε για διαφόρους λόγους οι ελληνικές επιχειρήσεις ή ακόμη και μεμονωμένοι Έλληνες επιχειρηματίες, όταν επισκέπτονται αυτές τις χώρες για εμπόριο και συμφωνίες παραγωγής, έχουν συχνά καλύτερη αποδοχή από ό,τι επιχειρήσεις αγγλοσαξονικής δομής και νοοτροπίας. Αυτό το σημαντικό πλεονέκτημα μπορεί σταδιακά να αξιοποιηθεί, αρκεί βέβαια να έχεις δημιουργήσει πρώτα μια οικονομία που στέκεται στα πόδια της με σταθερότητα και σίγουρα μέσα στο ευρώ.

Για να σταθεί όμως η οικονομία στα πόδια της βασική προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη. Πώς θα καταστεί αυτή εφικτή; Η ανάπτυξη προϋποθέτει επενδύσεις. Δυστυχώς υπάρχει ακόμη σε πολλούς η παρανόηση ότι η ανάπτυξη μπορεί να γίνει μέσω αναδιανομής εισοδημάτων και στη βάση υψηλής φορολογίας. Εφόσον η ανάπτυξη απαιτεί επενδύσεις και δυστυχώς ή ευτυχώς πλέον η εγχώρια αποταμίευση βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, απαιτούνται πόροι από το εξωτερικό. Απαιτούνται ξένες άμεσες επενδύσεις, όπου βέβαια τίθεται το θέμα της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, αλλά και έμμεσες επενδύσεις, στο Χρηματιστήριο, σε εταιρικά ομόλογα, σε ακίνητα. Αυτά όμως για να δρομολογηθούν απαιτείται γενικότερα αξιοπιστία της οικονομικής πολιτικής και μια δέσμευση της χώρας σε μια αναπτυξιακή πορεία, η οποία δυστυχώς αυτή τη στιγμή δεν υφίσταται.

Πρόσφατα ο ΣΕΒ διά του προέδρου του ανέφερε ότι για την επανεκκίνηση της οικονομίας απαιτούνται συνολικές επενδύσεις 100 δισ. ευρώ. Και οι δικές μας εκτιμήσεις στο ΙΟΒΕ, τα τελευταία χρόνια, για τις επιπλέον επενδύσεις που χρειάζονται κινούνται σε αυτά τα επίπεδα, ασφαλώς σε βάθος ετών, όχι άμεσα!

Είναι όμως εφικτό κάτι τέτοιο;

Είναι εφικτό. Κατ’ αρχάς σε καθετί υπάρχει η προσφορά και η ζήτηση. Σήμερα υπάρχει μια τεράστια προσφορά ρευστότητας στη διεθνή οικονομία που ψάχνει εναγωνίως πού να τοποθετηθεί. Η Ελλάδα ακόμη δίνει σημαντικές αποδόσεις από το να ξεκινήσεις μια επιχείρηση σε συγκεκριμένους κλάδους μέχρι την αγορά ακινήτων και τα ομόλογα. Αν το ελληνικό αφήγημα φανεί ότι αρχίζει να κατευθύνεται προς ένα αίσιο τέλος, θα υπάρξει κατά την άποψή μου μια μαζική εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος. Προφανώς κάτι τέτοιο δεν θα γίνει αμέσως και εξάλλου δεν έχουμε επιλύσει ακόμη βασικά δομικά προβλήματα. Είναι όμως τόσο μεγάλο το επενδυτικό κενό και αναλογεί σε ευκαιρίες. Σχηματικά σκεφθείτε το εξής απλό παράδειγμα: πολλές επιχειρήσεις έχουν να ανανεώσουν τον μηχανολoγικό εξοπλισμό τους δέκα χρόνια τώρα. Ή, αν ενισχυθεί το τουριστικό κύμα, πρέπει να ανανεωθούν και να εξοπλισθούν σε μεγάλο βαθμό και οι ξενοδοχειακές υποδομές.

Ψήγματα αυτού έχουμε αρχίσει να βλέπουμε πάντως. Δηλαδή σταδιακά έχει αρχίσει να εμφανίζεται κάποιο τέτοιο επενδυτικό ενδιαφέρον. Ναι, υπάρχουν τέτοια θετικά σημεία. Βέβαια η αλήθεια είναι ότι τέτοια βλέπαμε ακόμη περισσότερα το 2014, δηλαδή τότε είχε εκδηλωθεί πιο θετικά το επενδυτικό ενδιαφέρον. Έκτοτε έχουν περάσει δύο χρόνια περιπετειών, περίοδος κατά την οποία η οικονομία έχει οδηγηθεί σε μια στασιμότητα, παρατείνοντας την ύφεση στην οποία βρίσκεται από το 2008. Το επενδυτικό ενδιαφέρον, από τη στιγμή που το πολιτικό και μακροοικονομικό αφήγημα της ελληνικής οικονομίας σταθεροποιηθεί, μπορεί να είναι κατά την άποψή μου πολύ υψηλό. Πώς μπορεί κανείς να ερμηνεύει τα σημάδια της οικονομίας σωστά και τι πρέπει να γίνει τώρα ώστε να επιταχύνουμε και να εξέλθουμε το συντομότερο από αυτή την κατάσταση, στην οποία βρισκόμαστε επί εννέα συναπτά έτη; Πρώτα από όλα οι οικονομίες είναι πολυσύνθετοι οργανισμοί. Για παράδειγμα, σήμερα υπάρχουν δείκτες που δείχνουν βελτίωση και άλλοι που δείχνουν επιδείνωση. Συνολικά η εικόνα είναι μεικτή. Άρα πρέπει κανείς να μπορεί να τα συνθέτει όλα αυτά σε ένα πλαίσιο. Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν πρέπει να αγνοούμε τους ποσοτικούς δείκτες και τα δεδομένα. Αυτό το ζήσαμε και ενόσω είχε ξεσπάσει η διεθνής κρίση και εμείς ίσως νομίζαμε ότι δεν θα είχαμε επιπτώσεις ή δεν θα χρειάζονταν τομές για την εξισορρόπηση. Έχει μεγάλη σημασία, και για λόγους παρακολούθησης και τήρησης της δημοσιονομικής πειθαρχίας, να συμφωνήσουμε στη σωστή ανάγνωση των δεδομένων. Η αξιοπιστία άλλωστε των ποσοτικών δεδομένων για τη χώρα μας αποτελεί προϋπόθεση για να μπορέσουμε να χρηματοδοτηθούμε από τις αγορές, για να έρθουν ιδιώτες επενδυτές. Άρα το να υπάρχει μια συστηματική παρακολούθηση των αριθμών είναι ιδιαίτερα σημαντικό,

κάτι που απαιτούν πλέον οι πολίτες, οι επιχειρήσεις αλλά και οι ξένοι. Στο ΙΟΒΕ, που είναι ένα ανεξάρτητο ερευνητικό ίδρυμα, εκτός από τις πρωτογενείς έρευνές μας, κάνουμε συστηματική σύνθεση και κριτική ανάγνωση όλων των δεδομένων –­ κατ’ αρχάς στην τριμηνιαία έκθεσή μας, για το κλίμα στην οικονομία κάθε μήνα, και στην ετήσια έκθεση της επιχειρηματικότητας. Επίσης παρουσιάζουμε κάθε έτος πάνω από 30 ειδικές μελέτες που αφορούν τα δεδομένα σε κλάδους της οικονομίας και για οριζόντια θέματα, όπως φορολογία, ανθρώπινο δυναμικό και άλλα. Όσο βαρετοί και αν είναι πολλές φορές οι αριθμοί, εδώ που βρισκόμαστε είναι απαραίτητοι για την κατανόηση της πραγματικής εικόνας, αν βέβαια ξέρει κανείς να τους διαβάζει σωστά.

Και η πραγματική εικόνα εμπεριέχει κάποια στοιχεία θετικά και άρα αισιόδοξα; Έχει υπάρξει πολύ σημαντική πρόοδος και όσον αφορά τη διόρθωση των περίφημων «δίδυμων ελλειμμάτων», του δημοσιονομικού και του εξωτερικού ισοζυγίου, και όσον αφορά επί μέρους αλλαγές, όπως είναι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η μείωση της δαπάνης στα φάρμακα ή το γεγονός ότι η φορολογία πλέον καταγράφεται αυτόματα ηλεκτρονικά. Όπως θετικό θεωρώ και τον εξορθολογισμό της συνταξιοδοτικής δαπάνης, που έπρεπε να γίνει γιατί το βάρος το οποίο υπήρχε για την ελληνική οικονομία ήταν εκτός πραγματικότητας. Άρα έχουν γίνει βήματα. Τα βήματα αυτά όμως έχουν γίνει, σχεδόν όλα, υπό το κράτος του φόβου. Φόβος ότι αν δεν ψηφίσουμε και δεν εφαρμόσουμε κάποια μέτρα δεν θα μας δώσουν την επόμενη δόση ή φόβος ότι θα χρεοκοπήσουμε και θα τα χάσουμε όλα. Δεν έχει υπάρξει δηλαδή μια συναίνεση από ένα μεγάλο κομμάτι του πολιτικού κόσμου γύρω από ένα πρόγραμμα και μια υποστήριξη και εκτέλεσή του, για να ακολουθήσει και η κοινωνία και να προσανατολιστούν οι επιχειρήσεις. Ο φόβος όμως ενισχύει την αβεβαιότητα, η οποία αποτρέπει τον όποιον ξένο επενδυτή θα ενδιαφερόταν να έρθει στη χώρα μας και η ελληνική οικονομία χρειάζεται επειγόντως νέο αίμα. Χρειάζεται νέο αίμα σε τρία επίπεδα, όσον αφορά τα κεφάλαια, την εργασία, αλλά και σε επίπεδο ιδεών και πολιτικής. Γι’ αυτό κυρίως πιστεύω ότι δεν έχει πάει καλά το θέμα των ελληνικών προγραμμάτων. Χρειάζεται λοιπόν να ανοίξει η ελληνική οικονομία και να υποστηριχθεί ένα αφήγημα που θα είναι πραγματικά αξιόπιστο. Ένα ακόμη πρόβλημα το οποίο ζήσαμε ήδη δυο - τρεις φορές μέσα στην ελληνική κρίση, και ανησυχώ μήπως το έχουμε και στο μέλλον, είναι μήπως αυτή η πρόσκαιρη ανάπτυξη παρερμηνευθεί και θεωρηθεί ότι εξασφαλίζει και μια βιώσιμη μεσοπρόθεσμα ανάπτυξη. Άλλο η πρόσκαιρη ανάκαμψη και άλλο η ανάπτυξη. Για την ανάπτυξη την οποία αναζητούμε πρέπει να αλλάξουν δομικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας. Πρέπει κυρίως να

Interview κάνουμε τρία πράγματα: να απελευθερωθούν περισσότερο οι αγορές προϊόντων ώστε να είναι πιο εύκολο το επιχειρείν, να δοθεί έμφαση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στην καινοτομία, το οποίο φυσικά συμπαρασύρει και μια συζήτηση περί εκπαιδευτικού συστήματος, και το τρίτο είναι να αλλάξει ο ρόλος της δημόσιας διοίκησης και του κράτους.

Άρα βλέπετε κάποιον κίνδυνο εδώ; Ακριβώς, ο κίνδυνος τον οποίο βλέπω είναι μήπως με την όποια πρόσκαιρη ανάκαμψη μπορεί κανείς να θεωρήσει ότι λύθηκαν τα προβλήματα. Δεν θα βρεθεί όμως η οικονομία σε θετική κατεύθυνση αν δεν προσέξουμε όλα αυτά τα ζητήματα. Διότι αν συμφωνήσουμε ότι τα προβλήματα προήλθαν από το γεγονός ότι η οικονομία ήταν πολύ εξαρτημένη από το κράτος και ταυτόχρονα υπερβολικά εσωστρεφής τότε, παρατηρώντας προσεκτικά δύο δείκτες, θα δούμε ότι δεν πάμε προς τη σωστή κατεύθυνση, πάμε σε λάθος κατεύθυνση. Βλέπουμε δηλαδή ότι η προστιθέμενη αξία του δημό-

σιου τομέα στην οικονομία έχει μεν πέσει αλλά έχει πέσει λιγότερο από ό,τι του ιδιωτικού, άρα αυτό σημαίνει ότι ο δημόσιος τομέας διαχρονικά μέσα στην κρίση αντί να χάνει τη σημασία και τα ποσοστά του, τα αύξησε. Αυτό φαίνεται με γυμνό μάτι από το γεγονός και μόνο ότι οι περισσότερες θέσεις εργασίας χάθηκαν στον ιδιωτικό τομέα και όχι στον δημόσιο. Δεύτερο ζήτημα είναι ότι η οικονομία μας είναι από τις πιο κλειστές στην Ευρώπη. Και μπορεί κανείς να κοιτά το τελικό εμπορικό ισοζύγιο, το οποίο είναι εξαγωγές μείον εισαγωγές, αλλά πρέπει επίσης να μετρά το σύνολο εξαγωγών και εισαγωγών ως ποσοστό της συνολικής οικονομίας και εκεί βλέπουμε ότι η οικονομία μας γίνεται όλο και πιο κλειστή. Άρα οι μακροχρόνιες τάσεις που θα έπρεπε να βλέπουμε είναι αν γίνεται η οικονομία μας πιο ανοιχτή, αν γίνεται λιγότερο εξαρτημένη από το ελληνικό κράτος και αν απλουστεύονται οι διαδικασίες στον δημόσιο τομέα. Αυτά πρέπει να παρακολουθούμε, διότι διαφορετικά κινδυνεύουμε να παρερμηνεύσου-

με την πρόσκαιρη ανάκαμψη και να ξανακυλήσουμε πολύ γρήγορα στην κρίση.

Αν πατούσε κάποιος αυτή τη στιγμή ένα κουμπί για να ξεκινήσει η ανάπτυξη αύριο, είναι ένα ζήτημα με ποιο ανθρώπινο δυναμικό θα υποστηριζόταν αυτή η ανάπτυξη όταν 600.000 άνθρωποι και παραπάνω έχουν φύγει στο εξωτερικό και ακολουθούν και άλλοι... Είναι δύσκολο να μετρήσει κανείς πόσοι έχουν φύγει. Φαίνεται πάντως ότι κυρίως αυτοί που έχουν φύγει δεν είναι αυτοί που δεν θα έβρισκαν εδώ εργασία. Είναι αυτοί που εδώ θα έβρισκαν μια κάποια δουλειά, όχι όμως μια τέτοια μέσα από την οποία θα αξιοποιούσαν πραγματικά τις δεξιότητές τους, θα τους δίνονταν ευκαιρίες και θα αμείβονταν αντίστοιχα. Αυτοί που φεύγουν είναι επίσης αυτοί που δεν ανέχονται να ζουν σε καθεστώς αναξιοκρατίας ή όπου επιβραβεύονται καιροσκοπικές συμπεριφορές. Φεύγουν οι καλύτεροι. Έτσι τόσο το βάρος όσο και η ευθύνη για τους υπόλοιπους γίνεται όλο και μεγαλύτερη.

www.timetv.gr newtimes 17

Ο κ. ΠΑΛΑΙΟΛΌΓΟΣ, ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΙΔΡΥΤΉΣ ΤΗΣ HOTELBRAIN, ΞΕΔΙΠΛΏΝΕΙ ΜΙΑ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΉ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΉ ΙΣΤΟΡΊΑ ΣΤΟΝ ΧΏΡΟ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ, ΠΟΥ ΞΕΚΊΝΗΣΕ ΑΠΌ ΤΗ ΣΑΝΤΟΡΊΝΗ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΛΩΘΕΊ ΣΕ ΆΛΛΕΣ 8 ΧΏΡΕΣ

O διευθυντής ξενοδοχείου που δημιούργησε έναν «εγκέφαλο» διαχείρισης 180 ξενοδοχείων Συνέντευξη στον Σπύρο Κτενά

Η ιστορία του είναι μοναδική. Ο ίδιος ξεκίνησε ως διευθυντής ξενοδοχείου στη Σαντορίνη για να δημιουργήσει μια μοναδική οργάνωση που ήδη διαχειρίζεται 180 ξενοδοχεία σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ο κ. Παλαιολόγος μέσω της HotelBrain προτείνει ολοκληρωμένες και εφαρμόσιμες λύσεις που καλύπτουν όλο το φάσμα της λειτουργίας ενός ξενοδοχείου, από την επιλογή του διευθυντή τών υπό διαχείριση ξενοδοχείων, τους προϋπολογισμούς, τη στρατηγική πωλήσεων ως την καθημερινή παρακολούθηση, και εγγυάται συγκεκριμένα αποτελέσματα στους ιδιοκτήτες των ξενοδοχείων. Ο ίδιος συνεχίζει τον βηματισμό του από τη Σαντορίνη, στη Μύκονο, στην Αθήνα και πλέον στο Λονδίνο. Ας τον ακολουθήσουμε στο ενδιαφέρον αυτό ταξίδι του:

18 newtimes

Κύριε Παλαιολόγε, πότε ξεκινά η επιχειρηματική ιστορία της HotelBrain; Η εταιρεία δημιουργήθηκε το 2000. Ξεκίνησε από τη Σαντορίνη. Ήταν η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που έκανε διαχείριση ξενοδοχειακών μονάδων (hotel management) με επαγγελματικό τρόπο. Κύριο χαρακτηριστικό της αποτελεί το γεγονός ότι είναι non branded. Αυτό σημαίνει ότι δεν «καπελώνουμε» τα ξενοδοχεία που διαχειριζόμαστε με το όνομά μας, αλλά δουλεύουμε για το κάθε ξενοδοχείο σαν να είναι το ένα και μοναδικό μας – σε όλους τους τομείς. Ακόμη και στην περίπτωση του

branding προτιμούμε να το κάνουμε με την ένταξή τους σε διεθνή affiliations, όπως είναι τα Small Luxury Hotels of the World, τα Leading Hotels of the World, τα Relais & Chateaux, τα Preferred Hotels κ.ά. Oπότε, ακόμη και αν η συνεργασία μας λήξει, τότε η υπεραξία που έχει εν τω μεταξύ δημιουργηθεί δεν «αποχωρεί» μαζί μας, αλλά παραμένει ως παρακαταθήκη στο ξενοδοχείο. Το καινοτόμο μοντέλο μας αλλά και τα απτά αποτελέσματα της διαχείρισής μας στα συνεργαζόμενα ξενοδοχεία είχαν ως αποτέλεσμα η δραστηριότητα της εταιρείας να επεκταθεί σύντομα από τη Σαντορίνη στις Κυκλάδες γενικότερα. Αυτά ως το 2009 που μεταφέραμε την έδρα μας στην Αθήνα. Πρόκειται για μια κομβική απόφαση για την ανάπτυξη της εταιρείας, αφού σηματοδότησε την απόφασή μας αυτό που κάναμε με επιτυχία στις Κυκλάδες να το επεκτείνουμε σε όλη την Ελλάδα και στη συνέχεια στο εξωτερικό. Από το 2009 ως το 2017 πόσο διευρύνθηκε το δίκτυο των συνεργατών σας; Το διάστημα αυτό ακολουθήσαμε μια σημαντικά ανοδική πορεία. Πρέπει όμως να υπογραμμίσω ότι η ανάπτυξη μιας εταιρείας είναι κρίσιμη: όσο αυξάνεται το πελατολόγιο πρέπει ανάλογα να ενισχύεται και το ανθρώπινο δυναμικό και η οργάνωση. Οπότε καταλαβαίνετε ότι η πορεία μας τα τελευταία χρόνια μοιάζει με κούρσα. Είναι πολύ διαφορετικό να διαχειρίζεσαι 20 ξενοδοχεία συγκεντρωμένα σε ένα ή δύο νησιά και τελείως άλλο η διασπορά σου να είναι πανελλαδική. Το

να επιχειρείς ταυτόχρονα στο Μέτσοβο, στα Χανιά, σε άλλους προορισμούς της Κρήτης ήταν ένα καινούργιο στοίχημα. Δεν ήταν εύκολο. Στο τέλος όμως το καταφέραμε. Συνεχίζουμε να κάνουμε παραδοσιακά αυτό που είχαμε ξεκινήσει να κάνουμε. Πολύ πιο ανεπτυγμένα και οργανωμένα όμως πια. Πυλώνας της οργάνωσης αυτής που αναφέρω είναι το δικό μας software που έχουμε αναπτύξει, το Brain Management System. Ποιες είναι οι υπηρεσίες που παρέχετε στους συνεργάτες σας; Παρέχουμε το σύνολο των υπηρεσιών που αφορούν τη σωστή, ποιοτική και ανταγωνιστική λειτουργία ενός ξενοδοχείου: την κατάρτηση του προϋπολογισμού και του ετήσιου business-action plan, τη στρατηγική πωλήσεων και την καθημερινή παρακολούθησή τους και ενδεχομένως αναθεώρησή τους ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε μέρας (yield management), το travel trade, την εύρεση προσωπικού, το off line και on line marketing, το reputation management και φυσικά τον έλεγχο των καθημερινών υπηρεσιών που παρέχονται σε ένα ξενοδοχείο. Εκτός των directors of hotel management, οι οποίοι παρακολουθούν επιτόπου την απόδοση του ξενοδοχείου, παράλληλα έχουμε δημιουργήσει το δικό μας λογισμικό (software) το οποίο εγκαθιστάται στο ξενοδοχείο και στο οποίο τίθενται οι στόχοι, η υλοποίηση των οποίων παρακολουθείται καθημερινά τόσο από τους directors του hotel management όσο και

Οι πωλήσεις του ξενοδοχείου γίνονται από εσάς; Οι πωλήσεις του ξενοδοχείου γίνονται από εμάς για το κάθε ξενοδοχείο χωριστά. Οι κρατήσεις ωστόσο γίνονται στο ξενοδοχείο. Βλέπετε, δεν είμαστε αλυσίδα ούτε τουριστικό γραφείο. Είμαστε operators. Αν δείτε την ιστοσελίδα της εταιρείας μας, θα καταλάβετε ότι έχει εταιρικό προσανατολισμό. Θα δείτε μεν τα ξενοδοχεία με τα οποία συνεργαζόμαστε, αλλά δεν θα δείτε πουθενά κουμπί κράτησης. Κάνουμε διαχείριση για το κάθε ξενοδοχείο ξεχωριστά και αυτό, όπως καταναλαβαίνετε, σημαίνει πολύ περισσότερη εργασία για εμάς. Είμαστε μια εταιρεία στην οποία μπορεί να απευθυνθεί ο ξενοδόχος που θέλει να βελτιώσει τα οικονομικά του αποτελέσματα – αυτό το έχουμε αποδείξει στην πράξη – ή ο ξενοδόχος που δεν επιθυμεί να ασχοληθεί ενεργά και καθημερινά με το ξενοδοχείο του. Ξέρετε, τα τελευταία δέκα χρόνια έχει αλλάξει πολύ το ξενοδοχειακό τοπίο. Αυτό συνέβη κυρίως λόγω του Διαδικτύου (Internet) και πλέον το μοντέλο «ένας διευθυντής» και «ένας ιδιοκτήτης» δεν φθάνει. Όταν εγώ ξεκίνησα ως διευθυντής ενός ξενοδοχείου, η δουλειά μου περιοριζόταν στο operation: να κοιτάω τον σεφ, να φροντίζω να είναι καθαρό το ξενοδοχείο, να έχω ικανοποιημένους πελάτες. Με τις πωλήσεις ασχολιόμουν δέκα φορές το χρόνο, όταν έρχονταν οι πράκτορες για να υπογραφούν τα συμβόλαια. Και μετά περίμενα να δω αν, με το μάρκετινγκ που έχουμε κάνει, ακούγεται καλά το ξενοδοχείο για να χτυπήσουν τα τηλέφωνα. Στις μέρες μας όμως είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα. Στην ουσία υπάρχουν δύο ξενοδοχεία: το ένα ξενοδοχείο που είναι στη γη και το άλλο ξενοδοχείο που είναι το Internet. Οπότε η επιλογή ενός διευθυντή είναι πιο πολύπλοκη διαδικασία. Αυτός πρέπει να ξέρει να βγάζει προϋπολογισμούς, να έχει την οργάνωση και τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τους στόχους που έχουν μπει, να ξέρει από μάρκετινγκ, να ξέρει από online marketing, να ξέρει από web site, από social media, από revenue management – οι τιμές πλέον δεν είναι σταθερές όπως παλαιότερα, υπάρχει μια δυναμική στη διαμόρφωση των τιμών, η αγορά έχει ανοίξει –, να ξέρει από δημόσιες σχέσεις. Ακόμη και αυτό έχει αλλάξει. Παλαιότερα ερχόταν ένας δημοσιογράφος από μια εφημερίδα του εξωτερικού για να γράψει ένα άρθρο. Τώρα υπάρχει διεύρυνση και σε αυτό, υπάρχουν οι bloggers, οι influencers, οι you tubers και ένα σωρό άλλες ειδικότητες, στις οποίες πρέπει κανείς να έχει πρόσβαση. Αυτό λοιπόν που έχει πετύχει η HotelBrain είναι ότι διαθέτει έναν κεντρικό εγκέφαλο στην Αθήνα με ανθρώπους εξειδικευμένους σε συγκεκριμένα αντικείμενα. Πόσα άτομα απασχολείτε; Αυτή τη στιγμή είμαστε 65 άτομα. Διότι εκτός από τον «κεντρικό εγκέφαλο», ο οποίος όπως σας είπα αποτελείται από εξειδικευμένους συνεργάτες όλων των σχετικών ειδικότητων (sales and revenue department, travel trade online marketing, quality monitoring, HR κτλ.), υπάρχουν και περίπου 30 άνθρωποι της εταιρείας ανά 7-10 ξενοδοχεία, οι οποίοι και έχουν την ευθύνη απέναντι στην εταιρεία να πάνε καλά τα πράγματα. Αυτός κάνει επί της ουσίας τη διαχείριση με την υποστήριξη όλης της ομάδας που είναι από πίσω.

travel times

από την ομάδα υποστήριξης που βρίσκεται στα κεντρικά γραφεία μας.

newtimes 19

Tο συνεργαζόμενο με τη Hotel Brain ξενοδοχείο Porto Kea Suites και μέλος των Small Luxury Hotels of the World

Εσείς, ως HotelBrain, έρχεστε σε επαφή με τους μεγάλους tour operators, όπως η TUI; Ασφαλώς. Ερχόμαστε σε επαφή με όλους τους tour operators, προκειμένου να εξασφαλίσουμε τα επιθυμητά συμβόλαια για τα ξενοδοχεία με τα οποία συνεργαζόμαστε. Πόσα ξενοδοχεία εξυπηρετείτε; Αυτή τη στιγμή έχουμε περισσότερα από 180 συνεργαζόμενα ξενοδοχεία. Ορισμένα από αυτά είναι στο εξωτερικό, αφού εδώ και πέντε χρόνια ξεκινήσαμε την εκτός συνόρων δραστηριότητά μας, με διαχείριση ξενοδοχείων στην Κύπρο, στον Λίβανο, στην Τουρκία, στη Σερβία, στο Μαυρουβούνιο, στην Αυστρία, ενώ πρόσφατα αποκτήσαμε και μία συνεργασία στο Μαρόκο. Σε αυτό το κομμάτι είμαστε αυτή τη στιγμή σε φάση ανάπτυξης. Γι’ αυτό και προχωρήσαμε στη δημιουργία της HotelBrain International με έδρα το Λονδίνο. Νιώθετε ανασφαλής με το Brexit; Όχι. Η επιλογή του Λονδίνου έγινε με τη λογική ότι, όπως από τη Σαντορίνη κάποτε «βλέπαμε» όλες τις Κυκλάδες, από την έδρα μας στην Αθήνα πια «βλέπουμε» όλη την Ελλάδα, νιώθουμε ότι από το Λονδίνο «θα βλέπουμε» όλον τον κόσμο. Έτσι έχουμε από τη μια την HotelBrain International, την HotelBrain που κάνει hotel management και φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε και το πιο πρόσφατο εγχείρημά μας, την HotelBrain Capital – τη λύση για τους ξενοδόχους που δεν επιθυμούν να εμπλέκονται στην καθημερινότητα της επιχείρησής τους, αλλά να παραμείνουν οι ιδιοκτήτες της ξενοδοχειακής υποδομής. Η ανάγκη αυτή, που τη συναντούσαμε χρόνια, μας οδήγησε σε μια νέα πρόταση, τις εκμισθώσεις των ξενοδοχείων, όχι με τη νοοτροπία του ενοικιαστή ή του ιδιοκτήτη, αλλά με τη νοοτροπία του διαχει-

20 newtimes

ριστή. Οι εκμισθώσεις που κάνουμε επί της ουσίας αφορούν ένα ποσοστό επί του τζίρου, οπότε είναι άμεσα συνδεδεμένες με την επιτυχία της ξενοδοχειακής επιχείρησης και έχει και ένα ελάχιστο εγγυημένο έσοδο. Στην HotelBrain Capital εντάσσονται τα 25 από τα 180 και πλέον ξενοδοχεία που ανέφερα παραπάνω. Έχετε γίνει αποδέκτης προτάσεων για πώληση ξενοδοχείων; Κοιτάξτε, υπάρχουν διάφορα funds που θέλουν να αγοράσουν ξενοδοχεία στην Ελλάδα. Όμως αυτοί δεν απευθύνονται σε εμάς. Άλλωστε δεν είναι αυτή η δουλειά μας. Έχουμε αποφασίσει να είμαστε διαχειριστές ξενοδοχείων, οπότε δεν μπαίνουμε καν ούτε στο κομμάτι του real estate. Επειδή ξεκίνησα ως διευθυντής ξενοδοχείου, ξέρω τι απαιτείται για να είσαι διευθυντής ξενοδοχείου: πρέπει να είσαι ηθικός και να δουλεύεις πάντοτε για τα συμφέροντα του ξενοδόχου που σου έχει εμπιστευθεί τη μονάδα του. Όπως καταλαβαίνετε, δεν μπορώ να μπω στη λογική να του το πουλήσω. Δεν συνάδουν οι δύο λογικές. Αυτό που μπορώ εγώ να κάνω είναι του φτιάξω τόσο πολύ καλά τα νούμερα και τις επιδόσεις του ξενοδοχείου, ώστε αυτό να γίνει ελκυστικό προς πώληση. Αυτό είναι το στοίχημα για εμάς. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για το μέλλον; Ποια είναι η οροφή που μπορεί να φθάσει η δραστηριότητά σας; Δεν υπάρχει οροφή. Ειδικά όταν έχεις αποφασίσει να σταθείς σε διεθνές επίπεδο. Το στοίχημα είναι η ανάπτυξη να μη γονατίσει την οργάνωση. Μας αρέσει να κάνουμε τα πράγματα γρήγορα αλλά όχι βιαστικά. Κύριε Παλαιολόγε, σας ευχαριστώ θερμά. Και εγώ.

Γεύμα με τον Πρωθυπουργό

Γ

εύμα στον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, στην υπουργό Τουρισμού κυρία Έλενα Κουντουρά και στον υπουργό Επικρατείας κ. Αλέκο Φλαμπουράρη παρέθεσαν στις αρχές του μήνα ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και οι 14 πανελλήνιοι φορείς - μέλη του. Σε ανακοίνωση που εξέδωσαν μετά το δείπνο ο ΣΕΤΕ και οι πανελλήνιοι φορείς-μέλη του επισημαίνουν ότι «ο τουρισμός υπήρξε ο μοναδικός τομέας που, όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης, ενδυναμώθηκε και αναπτύχθηκε κρατώντας ουσιαστικά τη χώρα όρθια μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες». Προσθέτουν δε ότι αυτό ήταν στοίχημα που ο τουρισμός κέρδισε δίνοντας έτσι την ευκαιρία για την παράθεση δείπνου στον Πρωθυπουργό της χώρας. Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται επίσης ότι «η τουριστική περίοδος του 2017, με βάση τις ως σήμερα ενδείξεις, αναδεικνύει μια μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα, η οποία δεν πρέπει να πάει χαμένη. Υπό την προϋπόθεση άμεσης ολοκλήρωσης της συμφωνίας με τους δανειστές και μη σοβαρής επιδείνωσης των εξωγενών παραγόντων στην περιοχή, η αύξηση των αφίξεων και εσόδων αναμένεται εφέτος να προσθέσει μία επιπλέον μονάδα στο ΑΕΠ. Εξέλιξη καίριας σημασίας τόσο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας όσο και για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της χώρας». Στην ανακοίνωση αναφέρεται επίσης ότι, σε συνεργασία με την κυβέρνηση και τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου, ο ΣΕΤΕ θα αναλάβει πρωτοβουλίες συνεργασίας του τομέα με τους άλλους κοινωνικούς εταίρους και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (ΟΚΕ), για την περαιτέρω ενίσχυση πολυεπίπεδων συνεργειών με τον πρωτογενή τομέα, τη μεταποίηση, το εμπόριο, τις κατασκευές και τη βιομηχανία. Στόχος όλων αυτών των ενεργειών είναι η έξοδος από την κρίση με την ανάδειξη της Ελλάδας ως ηγέτιδας χώρας στην παροχή υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών. «Για να επιτευχθεί

αυτό – επισημαίνεται – αναγκαία προϋπόθεση αποτελεί η ταχύτερη διευθέτηση χρόνιων θεσμικών εκκρεμοτήτων που διατρέχουν τους επί μέρους κλάδους του τουρισμού (καταλύματα, τουριστικά γραφεία, εστίαση, θαλάσσιος και συνεδριακός τουρισμός, αεροπορικές, θαλάσσιες και οδικές μεταφορές, λοιπές τουριστικές υπηρεσίες και υποδομές), όπως το χωροταξικό, ο περιορισμός της γραφειοκρατίας, η στήριξη του επιχειρείν και η ελάφρυνση της υπερφορολόγησης σε συνδυασμό με την πάταξη της παραοικονομίας. Εκκρεμότητες που για την αντιμετώπισή τους ο Πρωθυπουργός υπεσχέθη την προσωπική στήριξή του». Καταλήγοντας οι υπογράφοντες την ανακοίνωση υπογραμμίζουν: «Ο ΣΕΤΕ και το σύνολο των πανελλήνιων φορέων - μελών του δηλώνουμε ότι η αδιάσπαστη ενότητα που μας διακρίνει και η προσήλωση στο κοινό μας όραμα και στον οδικό χάρτη υλοποίησής του αποτελούν το όχημα με το οποίο μπορούμε να επιτύχουμε, με ορίζοντα το 2021, να συμπαρασύρουμε και τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας προς μια νέα ισχυρή Ελλάδα». Στο γεύμα με τον Πρωθυπουργό, την υπουργό Τουρισμού και τον υπουργό Επικρατείας, από όπου και το στιγμιότυπο της φωτογραφίας, παρευρέθησαν οι κκ. Ανδρέας Α. Ανδρεάδης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Ιωάννης Α. Ρέτσος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Παναγιώτης Τοκούζης, πρόεδρος της Συ-

➤➤➤

28 εκατ. τουρίστες αναμένονται το 2017 στην Ελλάδα

Ο

ι αφίξεις τουριστών στη χώρα μας αναμένεται να φθάσουν εφέτος τα 28 εκατομμύρια, όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) κ. Ανδρέας Α. Ανδρεάδης μιλώντας στο πλαίσιο της πρόσφατης διεθνούς έκθεσης τουρισμού ΙΤΒ στο Βερολίνο. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα προσδοκώμενα έσοδα κινούνται στη ζώνη των 14,2-14,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα ο κ. Ανδρεάδης ανέφερε: «Συνυπολογίζοντας στοιχεία που λαμβάνουμε στην έκθεση ΙΤΒ, τον προγραμματισμό για 1,5 εκατ. επιπλέον θέσεις το 2017 (500.000 σε Αθήνα – 1 εκατ. σε υπόλοιπους προορισμούς, τόσο από νέες όσο και από παραδοσιακές αγορές και τη διαχρονική πληρότητα των αεροπλάνων, που εφέτος προβλέπεται αυξημένη σε σχέση με πέρυσι, η εκτίμηση του ΣΕΤΕ για το 2017 είναι ότι οι διεθνείς αφίξεις μπορεί να ανέλθουν στα περίπου 26 εκατ. από 24,8 εκατ. το 2016. Συμπεριλαμβανομένης και της κρουαζιέρας, η κίνηση της οποίας αναμένεται πτωτική περίπου 20% σε σχέση με πέρυσι, λόγω της γεωπολιτικής κατάστασης της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου, οι συνολικές αφίξεις για το 2017 αναμένεται να κινηθούν περί τα 28 εκατ., υπό την προϋπόθεση ότι οι οδικές αφίξεις θα μείνουν σταθερές. Παράλληλα, εφόσον η μέση τουριστική δαπάνη ανακάμψει προς τα επίπεδα του 2015, εκτιμούμε ότι τα συνολικά έσοδα μπορούν να υπερβούν τα μεγέθη εκείνης της χρονιάς, δηλαδή να κινηθούν μεταξύ 14,2 και 14,5 δισ. ευρώ. Αν επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, τότε ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει ακόμη πιο δυναμικά στην ελληνική οικονομία και να δώσει – τουλάχιστον εφέτος – μία επιπλέον μονάδα στο ΑΕΠ της χώρας». Ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ, αναγκαία προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω, εν όψει μάλιστα της έναρξης της τουριστικής περιόδου, είναι να ολοκληρωθεί άμεσα η αξιολόγηση του προγράμματος. «Παράλληλα», επεσήμανε ο κ. Ανδρεάδης, «αν δεν μειωθεί η υπερφορολόγηση, αν δεν επιστρέψουν οι συντελεστές ΦΠΑ σε επίπεδα κοντά στα αντίστοιχα του ανταγωνισμού και αν δεν σταματήσει τώρα κάθε σκέψη για επιβολή νέων φόρων και επιβαρύνσεων, όπως ο φόρος διαμονής, είναι βέβαιον ότι θα παγιωθεί, μεσοπρόθεσμα, ένα ιδιαίτερα τοξικό περιβάλλον για το σύνολο της τουριστικής επιχειρηματικότητας και για τις αναπτυξιακές προοπτικές του τομέα και κατ’ επέκταση του συνόλου της ελληνικής οικονομίας. Θα επιβαρυνθεί δε ιδιαίτερα η δεύτερη ταχύτητα του ελληνικού τουρισμού, αυτή της άγνωστης τουριστικά Ελλάδας, με τη συρρικνωμένη τουριστική περίοδο και τις χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτή η πραγματικότητα θα λάβει ακόμη πιο αρνητική διάσταση όταν εκλείψουν οι εξωγενείς διεθνείς συγκυρίες, οι οποίες αυτό το διάστημα ευνοούν τη δυναμική του ελληνικού τουρισμού. Η χώρα μας έχει όλα τα εφόδια να γίνει μια παγκόσμια δύναμη στην παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Δεσμευόμαστε για ακόμη μια χρονιά και σε αντίξοες συνθήκες ότι, με όραμα και σκληρή δουλειά, σύσσωμος ο τουριστικός τομέας θα διαφυλάξει ό,τι με κόπο όλοι οι Έλληνες έχουμε πετύχει τα τελευταία χρόνια μέσω του τουρισμού μας».

travel times

ΟΙΚΟΔΕΣΠΟΤΕΣ Ο ΣΕΤΕ ΚΑΙ ΟΙ 14 ΠΑΝΕΛΛΛΗΝΙΟΙ ΦΟΡΕΙΣ - ΜΕΛΗ ΤΟΥ

νομοσπονδίας Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδος (ΣΕΤΚΕ), Λύσανδρος Τσιλίδης, πρόεδρος του FEDHATTA (Συνδέσμου των Εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων), Κωνσταντίνος Παλασκώνης, πρόεδρος της Γενικής Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων Τουρισμού (ΓΕΠΟΕΤ), Μιχάλης Σακέλλης, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), Ιωάννης Κούβαρης, πρόεδρος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδας (ΕΛΙΜΕ), Αντώνης Στελλιάτος, πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού (ΕΠΕΣΤ), Κωνσταντίνος Αλεξάνδρου, πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Αεροπορικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΕΑΕ), Ειρήνη Τόλη, πρόεδρος του Hellenic Association of Professional Congress Organizers (HAPCO), Ντίνος Φραντζεσκάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Αντιπροσώπων Αεροπορικών Εταιρειών (ΣΑΑΕ), Δημήτρης Μαγγιώρος, πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Ενοικίασης Αυτοκινήτων (ΣΤΕΕΑ), Αθανάσιος Παπανικολάου, πρόεδρος του Συνδέσμου Επωνύμων Οργανωμένων Αλυσίδων Εστίασης (ΣΕΠΟΑ), Αναστάσιος Κούμανης, εντεταλμένος σύμβουλος του Συνδέσμου Ελλήνων Οργανωτών Εκθέσεων και Συνεδρίων (ΣΕΟΕΣ), Σταύρος Κατσικάδης, πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδος (ΕΜΑΕ). Στο δείπνο παραβρέθηκαν επίσης και τα υπόλοιπα μέλη του προεδρείου του ΣΕΤΕ, ήτοι οι κκ. Ευτ. Βασιλάκης, αντιπρόεδρος, Κ. Κωνσταντινίδης, αντιπρόεδρος και Γ. Βερνίκος, γενικός γραμματέας.

newtimes 21

Interview

ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΌ, ΙΣΧΥΡΌ BRAND NAME ΚΑΙ ΔΊΚΤΥΟ ΛΙΑΝΙΚΉΣ ΕΊΝΑΙ ΤΑ «ΟΧΥΡΆ» ΤΗΣ DUR Α.Ε., ΑΝΑΦΈΡΕΙ Ο ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗΣ κ. ΘΕΌΔΩΡΟΣ ΔΟΎΡΟΣ

Ο επιχειρηματίας είναι σαν τη σβούρα, αν σταματήσει να κινείται πέφτει Νούμερο ένα εξαγωγικό κλειδί για την εταιρεία, στο οποίο έχει επενδύσει πολλά κεφάλαια και ιδέες, είναι το e-shop Συνέντευξη στη Νατάσσα Σπαγαδώρου

«Ο επιχειρηματίας θα μπορούσε να παρομοιαστεί με τη σβούρα, η οποία αν σταματήσει να γυρνάει πέφτει. Πρέπει να συνεχίσεις να γυρνάς, να έχεις κίνηση, να περπατάς, διαφορετικά πέφτεις». Την άποψη αυτή διατυπώνει για το επιχειρείν, στα δύσκολα χρόνια που βιώνει η χώρα μας, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Dur Α.Ε. κ. Θεόδωρος Δούρος, ο οποίος και τονίζει ότι αρνείται να σκύψει το κεφάλι. Αυτή η δυναμική του σίγουρα έχει κάνει καλό στην εταιρεία του, η οποία όχι μόνο έχει αντέξει στην κρίση αλλά έχει ενισχύει περαιτέρω την παρουσία της και στην εγχώρια και στη διεθνή αγορά. Για την εξαγωγική της δραστηριότητα μάλιστα έλαβε βραβείο στην εκδήλωση επιχειρηματικής αριστείας Creative Greece Awards 2017, που διοργάνωσε η Active Business Publishing τον περασμένο μήνα. Εκεί συναντήσαμε τον κ. Θεόδωρο Δούρο, ο οποίος και παραχώρησε την παρούσα συνέντευξη, το πλήρες κείμενο της οποίας ακολουθεί.

22 newtimes

Interview Καλωσορίζουμε μια πολύ μεγάλη εταιρεία, που είναι τιμή και καμάρι της Ελλάδας, την εταιρεία Dur και τον διευθύνοντα σύμβουλό της, τον κ. Θεόδωρο Δούρο. Έχοντας γνωρίσει τον πατέρα σας, θα έλεγα ότι με το επιχειρηματικό γονίδιο που έχετε ήσαστε καταδικασμένος να πετύχετε. Πείτε μας τι σηματοδοτεί η βράβευση αυτή για εσάς και τι σημαίνει αυτή η επιχειρηματική κληρονομιά που κουβαλάτε. Το «καταδικασμένος για να πετύχει» μου άρεσε πάρα πολύ γιατί βγάζει ένα οξύμωρο, ένα ζόρικο οξύμωρο που μου αρέσει. Ξέρετε, πολλές φορές τα παιδιά των πετυχημένων γονιών δεν έχουν την ίδια θετική κατάληξη στο επιχειρείν. Εσείς όμως έχετε πολλαπλασιάσει τα οφέλη για την εταιρεία σε όλα τα επίπεδα – όνομα, αποτελέσματα, εξαγωγές. Λοιπόν, κοιτάξτε, επειδή μπήκαμε στο θέμα της διαδοχής, δεν σημαίνει ότι ένας διάδοχος είναι απαραίτητα και καλός manager, μπορεί όμως να είναι. Από την άλλη, ο ιδρυτής μιας εταιρείας σίγουρα έχει καταβάλει πολύ σκληρή δουλειά και έχει πάρει έντονο ρίσκο για να «χτίσει» την επιχείρησή του. Επί της ουσίας όμως ο ιδρυτής όταν ξεκινάει δεν έχει και τίποτε να χάσει, καθώς ξεκινάει φτωχός, από το απόλυτο μηδέν. Παράλληλα δεν σημαίνει ότι ο ιδρυτής είναι και ο καταλληλότερος για να συνεχίσει το έργο του, τη δημιουργία του. Οπότε, εδώ έχουμε το εξής θέμα: τι κάνει ο ιδρυτής για το μέλλον του δημιουργήματός του; Έχει βρει τους σωστούς managers, είτε από την οικογένειά του είτε από την αγορά, για να συνεχίσουν την εταιρεία ή όχι; Αυτό είναι ένα θέμα για τις εταιρείες που έχουν οικογενειακό χαρακτήρα. Εσείς εξακολουθείτε να είστε όμως μια οικογενειακή επιχείρηση. Είμαστε οικογενειακή επιχείρηση, αλλά είμαστε και εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. Η διοίκηση είναι οικογενειακή. Ωστόσο έχετε επιτρέψει να μπουν στο επιχειρηματικό σχήμα το δικό σας και στελέχη από την αγορά. Δεν γίνεται μια εταιρεία που θέλει να έχει έναν προσανατολισμό μέλλοντος να μη φέρει στελέχη από την αγορά. Αυτό συνήθως γίνεται στη δεύτερη γενιά και όχι στην πρώτη. Η δεύτερη γενιά έχει λίγο πιο ανοιχτό ορίζοντα σκέψης, έτσι ώστε να φέρει δυνατά στελέχη της αγοράς, διότι η δεύτερη γενιά έχει και τα πλεονεκτήματα αυτά με τα οποία θα πείσει τα άξια στελέχη να έρθουν στην εταιρεία. Ο φόβος πάντως για ένα καλό στέλεχος που θέλει να μπει σε μια οικογενειακή επιχείρηση είναι μήπως καπελωθεί από τα μέλη της οικογένειας. Αυτός είναι ένας υπαρκτός φόβος, κυρίως όμως όταν στην επιχείρηση είναι ακόμη η πρώτη γενιά και όχι η επόμενη.

Άραγε φοβηθήκατε ποτέ τη σύγκριση με τον πατέρα σας, ο οποίος πραγματικά χάραξε το επιχειρείν σε δύσκολες εποχές και σε μια, αν θέλετε, δύσκολη τοπική αγορά όπως αυτή της Πάτρας. Μπήκατε στη λογική αυτή της κριτικής; Κοιτάξτε, αναπάντεχα μπαίνεις σε μια τέτοια λογική προτού πάρεις την ευθύνη της υπογραφής. Ξέρετε, είναι η υπογραφή και η ευθύνη της απόφασης που σε αλλάζει ως manager. Μέχρι τότε είσαι ελεύθερος να λες ό,τι θες. Μέχρι τότε όλοι εισπράττουν μια επιτυχία, αλλά μόνο ο ένας φταίει για κάποια αποτυχία μικρή, μεσαία ή μεγάλη. Εγώ πάντως δεν είχα πολλά περιθώρια να μπω σε μια τέτοια διαδικασία, να βάλω δηλαδή σε ζυγαριά τους δύο ανθρώπους, εμένα και τον πατέρα μου. Δεν είχα τέτοια περιθώρια επειδή ανέλαβα την εταιρεία στην πολύ δύσκολη περίοδο της κρίσης των 7-8 ετών, οπότε η σκέψη αυτή ήταν πολυτέλεια για μένα, πραγματικά μεγάλη πολυτέλεια. Είχα τόσα πολλά πράγματα με τα οποία έπρεπε να ασχοληθώ, σε μια περίοδο που η χώρα και ο κλάδος μας, ο χώρος της μόδας, ο χώρος της ένδυσης, έχουν υπαρκτά, μεγάλα, δυνατά προβλήματα. Ποια ήταν τα οχυρά σας στην κρίση; Πώς αντισταθήκατε; Μάλιστα, θα σας τα πω. Τρία ήταν. Πρώτον, οι άνθρωποι της εταιρείας, είτε αυτοί είναι μέλη της οικογένειας είτε είναι οι εργαζόμενοί μας, γιατί έχουμε σχεδόν μόνιμους εργαζομένους εδώ και πολλά χρόνια, που έχουν αγαπήσει την εταιρεία και την έχουν θωρακίσει με την πολύ μεγάλη εργατικότητά τους. Δεύτερον, το όνομα της εταιρείας, το brand name, το οποίο είναι πολύ ισχυρό. Τρίτον, το δίκτυο λιανικής. H εταιρεία διαθέτει ένα ευρύ δίκτυο καταστημάτων λιανικής πώλησης σε όλη την Ελλάδα και ένα δυνατό e-shop, ενώ υποστηρίζεται από ένα εξίσου ισχυρό δίκτυο χονδρικής. Όσον αφορά το brand name, μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι, ενώ είναι ένα brand που απευθύνεται καθαρά σε άντρες, τα στελέχη σας είναι κατ’ εξοχήν γυναίκες. Ναι, οι managers είναι γυναίκες. Μπράβο στην εταιρεία που εμπιστεύεται το γυναικείο μυαλό. Ναι, οι managers της εταιρείας μας είναι γυναίκες. Έτυχε, και καλώς έτυχε. Επαναλαμβάνω το καλώς γιατί στοιχεία τουλάχιστον από την Αμερική δείχνουν ότι οι γυναίκες managers νικούν σε όλα τα σημεία τους άνδρες. Οι γυναίκες συνεργάζονται, δένονται με τη δουλειά, δένονται με το προϊόν, δένονται με το brand και μεταξύ τους μοιράζονται την ιδέα, γεγονός που ο άντρας, λόγω της φύσης και λόγω του εγωισμού του, δεν το κάνει, δεν μοιράζεται την ιδέα. Επίσης οι καταναλωτές μας, οι πελάτες μας, είναι γυναίκες. Ενώ πουλάμε μόνο ανδρικό προϊόν, το 75% της πελατείας μας είναι ξεκάθαρα γυναίκες.

Γεγονός που σημαίνει ότι αγοράζουν οι γυναίκες για τους άνδρες τους. Λογικά ναι, οι γυναίκες κινούν την αγορά. Οι γυναίκες αγοράζουν για τον εαυτό τους, για τον άντρα τους, για το παιδί τους, για δώρα, για το σπίτι. Το 83% της αγοράς κινείται από τις γυναίκες σχεδόν σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, είτε πρόκειται για ρούχο είτε για ηλεκτρικές συσκευές είτε ακόμη και για αγορά κατοικιών. Οι γυναίκες κινούν την οικονομία. Ας έρθουμε στο κομμάτι των εξαγωγών, για το οποίο και βραβευθήκατε στην εκδήλωση Creative Greece 2017. Σε πόσες χώρες εξάγετε αυτή τη στιγμή; Σε αρκετές χώρες εξάγουμε, αλλά νούμερο ένα εξαγωγικό κλειδί αυτή τη στιγμή για την εταιρεία μας, στο οποίο έχουμε επενδύσει πάρα πολλά κεφάλαια και ιδέες, είναι το e-shop μας. Ένα ηλεκτρονικό κατάστημα το οποίο σας συνδέει με όλες τις αγορές του κόσμου. Απολύτως με όλες τις αγορές. Είναι ίσως το κορυφαίο e-shop ελληνικής φίρμας. Το κινούμε πιο δυνατά από ένα κατάστημα, γιατί το e-shop λειτουργεί ουσιαστικά 24 ώρες το 24ωρο, δεν σταματά ποτέ και είναι ξεκάθαρα το παρόν και το μέλλον του λιανεμπορίου. Πιστεύω δηλαδή ότι τα φυσικά καταστήματα στο μέλλον θα λειτουργούν περισσότερο σαν ένας χώρος όπου θα γίνεται ο δειγματισμός του προϊόντος. Έτσι φαντάζομαι το μελλοντικό εμπόριο, το κατάστημα θα λειτουργεί ως ένας χώρος όπου ο καταναλωτής θα βλέπει το προϊόν, ενδεχομένως θα το δοκιμάζει, θα το φοράει, θα το αγγίζει και το e-shop θα είναι το μαγαζί όπου θα κάνει τις αγορές του.

Το 83% της αγοράς κινείται από τις γυναίκες σχεδόν σε όλους τους κλάδους της οικονομίας

Την Ελλάδα πώς τη βλέπετε στο κομμάτι τού επιχειρείν τα επόμενα χρόνια; Κυρία Σπαγαδώρου, όπως και αν είναι τα πράγματα τα επόμενα χρόνια, εγώ ως Θόδωρος Δούρος, ως φυσική παρουσία, αρνούμαι, όπως αρνήθηκα όλη την τελευταία οκταετία, να σκύψω το κεφάλι. Ο επιχειρηματίας, κυρία Σπαγαδώρου, δεν είναι ένα και ένα ίσον δύο. Αυτό είναι το εύκολο, είναι το απλό, είναι το λογιστικό, είναι το τεχνοκρατικό. Ο επιχειρηματίας είναι ένα και ένα ίσον έντεκα. Εγώ λοιπόν, όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες επιχειρηματίες που μάχονται στη χώρα, αρνούμεθα να σκύψουμε το κεφάλι. Ο επιχειρηματίας πρέπει να συνεχίσει να περπατάει και θα μας παρομοιάσω με τη σβούρα. Αν η σβούρα σταματήσει να γυρνάει θα πέσει. Πρέπει να συνεχίσεις να γυρνάς, να έχεις κίνηση, να περπατάς, διαφορετικά πέφτεις. Ευχόμαστε η Dur να κινείται πάντα και να κινεί και τα νήματα της μόδας. Σας ευχαριστώ πολύ. Να είσαστε καλά, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ωραία συνέντευξη. newtimes 23

Interview

«ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΕΊΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΊΝΟΥΜΕ», ΤΟΝΊΖΕΙ Ο ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ FRIESLANDCAMPINA HELLAS, κ. KΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΜΑΓΓΙΏΡΟΣ

H Ελλάδα αποτελεί μια πολύ σημαντική και στρατηγική αγορά για τη FrieslandCampina Εν μέσω κρίσης η εταιρεία έκανε νέες επενδύσεις στην Ελλάδα και δημιούργησε 140 θέσεις εργασίας Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα

Η ιστορία και η πορεία της εταιρείας στην Ελλάδα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα προϊόντα Νουνού. Η FrieslandCampina Hellas είναι θυγατρική της Royal FrieslandCampina, η οποία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων στον κόσμο, με συνεταιριστική βάση 19.000 γαλακτοπαραγωγών, με παρουσία σε 100 και πλέον χώρες και βαθιά παράδοση που ξεπερνά τα 145 χρόνια. Είναι μια εταιρεία που αντιστέκεται στην κρίση, επενδύει στην Ελλάδα και στηρίζει την ελληνική κοινωνία. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά μιλώντας στους New Times ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας κ. Κωνσταντίνος Μαγγιώρος, «η FrieslandCampina, παρά τις δυσκολίες, κατάφερε να ισχυροποιήσει την παρουσία της σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων που δραστηριοποιείται, χωρίς περικοπές προσωπικού και χωρίς αναπροσαρμογές πολιτικής. Δεν τροποποιούμε τη στρατηγική μας με βάση βραχυπρόθεσμες επιδιώξεις, διότι πιστεύουμε ότι η ελληνική κρίση έχει ήδη κρατήσει πολύ και αργά ή γρήγορα θα βγούμε από αυτή και θα ξεκινήσει η ανάκαμψη».

24 newtimes

Interview Αρχικά θα ήθελα να κάνουμε μια αναφορά στα μεγέθη της εταιρείας, στο πώς διαμορφώθηκαν το 2016, κάνοντας ενδεχομένως μια σύγκριση με το 2015. Γενικά το 2016, όπως και όλα τα χρόνια της κρίσης, ήταν από πλευράς εμπορικής δραστηριότητας μια ικανοποιητική χρονιά. Αν σκεφθεί κανείς ότι συνολικά για τον κλάδο των γαλακτοκομικών το 2016 ήταν ακόμη μια χρονιά ύφεσης, με πτώση 8% στη συνολική αγορά και με πτώση της τάξης του 15% στο γάλα, το γεγονός ότι καταφέραμε να διατηρήσουμε λίγο - πολύ τον τζίρο μας, με μια πολύ μικρή κάμψη της τάξης του 2%3%, πρακτικά σημαίνει ότι καταφέραμε να αυξήσουμε τα μερίδιά μας σε όλες τις κατηγορίες, ισχυροποιώντας τη θέση μας στην αγορά. Παραμένουμε ξεκάθαροι leaders συνολικά στην αγορά γαλακτοκομικών, όπως και στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων στις οποίες δραστηριοποιούμαστε – γάλα, τυριά, βρεφικές τροφές. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι το 2016 στιγματίστηκε από μεταβολές και στο εμπόριο, γεγονός που επέφερε σημαντική ζημιά στα αποτελέσματα όλων των εταιρειών που συνεργάζονταν. Γενικά πάντως η αγορά κινείται πτωτικά. Αν δούμε συνολικά τον κλάδο των γαλακτοκομικών, το 2016 η πτώση ήταν 8%, το 2015 ήταν 4% και το 2014 οριακά αρνητικό, σχεδόν σταθερό. Παρατηρείται δηλαδή μια επιτάχυνση της πτώσης και αυτό είναι εν μέρει λογικό, γιατί το 2016 είχαμε και άλλα επιπρόσθετα μέτρα που έπληξαν το διαθέσιμο εισόδημα, μέτρα τα οποία ήλθαν να προστεθούν σε όλες τις μειώσεις που είχαν συσσωρευθεί ως και το 2015. Όλα αυτά αντικατοπτρίζονται σε μειωμένη κατανάλωση. Τα πρώτα χρόνια της κρίσης η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος αντικατοπτρίστηκε σε μειωμένη κατανάλωση των λιγότερο βασικών αγαθών (αυτοκίνητα, λευκές συσκευές, καλλυντικά κτλ.). Από το 2016 βλέπουμε πλέον ότι αρχίζει να επηρεάζεται η κατανάλωση ακόμη και των βασικών ειδών, όπως είναι τα είδη ένδυσης, υπόδησης και διατροφής. Το γάλα είναι μία από τις πλέον βασικές κατηγορίες, στην οποία όμως είδαμε ξαφνικά το 2016 να επιταχύνεται η καθοδική πορεία της αγοράς. Οι περικοπές αγγίζουν και τα πλέον βασικά είδη. Και αυτό φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και το 2017, έτος το οποίο ξεκίνησε με αρνητικά πρόσημα σε όλους τους τομείς, μεταξύ αυτών και στο σύνολο του τζίρου των σουπερμάρκετ. Ως έναν βαθμό αυτό είναι επόμενο, γιατί το πετρέλαιο και η βενζίνη αυξήθηκαν κατά 17%, μπήκαν νέοι φόροι σε τηλεφωνία, Internet, οι συντάξεις μειώθηκαν και οι εισφορές αυξήθηκαν.

δραστηριότητα στην Ελλάδα. Αυτό το βλέπουμε καθημερινά και παντού. Αν και πιστεύω ότι θα αποφύγουμε τα καταστροφικά σενάρια, δεν βλέπω ακόμη ανάκαμψη. Από την άλλη, υπάρχουν ενδείξεις για πάρα πολύ καλή πορεία στον τουρισμό. Αν αυτό δεν ανακοπεί από κάποιο έκτακτο γεγονός, τότε μια πολύ καλή τουριστική σεζόν θα βοηθήσει σημαντικά τα συνολικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας. Το ότι τα πράγματα είναι δύσκολα και θα συνεχίσουν να είναι δύσκολα μέχρι τον Ιούνιο, που θα ξεκινήσει η τουριστική σεζόν, είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της χρονιάς που πέρασε ήταν η αποχώρησή σας από την αγορά του φρέσκου γάλακτος. Τι σας οδήγησε σε αυτή την απόφαση; Εμείς δεν αντιμετωπίζουμε το φρέσκο γάλα ως ξεχωριστή κατηγορία, το εντάσσουμε στην κατηγορία του παστεριωμένου, όπου έχουμε ήδη πολύ ισχυρή θέση, με το γάλα υψηλής παστερίωσης. Με το ΝΟΥΝΟΥ Εκλεκτό, το γάλα των δέκα ημερών, θελήσαμε να φτιάξουμε ένα premium προϊόν με επιλεγμένη πρώτη ύλη, με άμεση επεξεργασία και τυποποίηση και διάθεση σε πολύ λίγες ώρες από την άρμεξη. Αυτό το γάλα, επειδή είχε δική του ζώνη γάλακτος από επιλεγμένες φάρμες και συλλεγόταν χωριστά, είχε πολύ αυξημένα κοστολόγια και, ως τέτοιο, τοποθετήθηκε και τιμολογιακά στο ράφι με τιμή premium. Πιστεύαμε

ότι υπήρχε χώρος για ένα τέτοιο προϊόν. Στην πράξη όμως διαπιστώσαμε ότι ο Έλληνας καταναλωτής, μετά από μια συνεχιζόμενη σειρά μέτρων λιτότητας, δεν άντεχε να το επιλέγει σε μόνιμη βάση. Ήταν ένα άριστο προϊόν σε λάθος χρόνο. Έτσι αποφασίσαμε να το σταματήσουμε. Παράλληλα βλέπουμε τον συνεταιρισμό της Θεσσαλίας με τα ΑΤΜ γάλακτος να πηγαίνει πάρα πολύ καλά. Μάλιστα πολύ πρόσφατα συνεταιρισμοί της Κοζάνης, της Θράκης και της Φλώρινας ανακοίνωσαν ότι θα δραστηριοποιηθούν και εκείνοι σε αυτό το κομμάτι. Αυτή είναι μια καινούργια τάση. Είναι αλήθεια ότι έχει πάρει κάποιο κομμάτι κατανάλωσης από το οργανωμένο λιανεμπόριο, απευθυνόμενο κατευθείαν στον καταναλωτή, η ανάπτυξη όμως που έχει καταγραφεί είναι κυρίως με ανάπτυξη των σημείων πώλησης. Δεν την απορρίπτω ως πρωτοβουλία, ήταν μια καινοτόμος προσέγγιση μέσω της οποίας οι κτηνοτρόφοι θέλησαν να αξιοποιήσουν την παραγωγή τους, αποφεύγοντας την πολύ μεγάλη επένδυση που ζητά το σημερινό λιανεμπόριο για δραστηριοποίηση στα σύγχρονα σουπερμάρκετ.

Δεν μειώσαμε προσωπικό, το αντίθετο θα έλεγα, δίνουμε και αυξήσεις μισθών. Το πιστεύουμε όταν λέμε ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιό μας είναι οι άνθρωποί μας

Είστε ηγέτης στο γάλα υψηλής παστερίωσης, το όνομα ΝΟΥΝΟΥ είναι συνώνυμο με το εβαπορέ, ενώ δραστηριοποιείστε και στο κομμάτι του τυριού και του γιαουρτιού. Θα υπάρξει ανάπτυξη νέων προϊόντων;

Δεν είστε και πολύ αισιόδοξος για το 2017… Γενικά είμαι αισιόδοξος ως άνθρωπος. Η παράταση της αβεβαιότητας πραγματικά «στραγγαλίζει» κάθε οικονομική newtimes 25

Interview

Η ελληνική κρίση έχει ήδη κρατήσει πολύ, αργά ή γρήγορα θα βγούμε από αυτή και θα ξεκινήσει η ανάκαμψη

Ο κ. Κωνσταντίνος Μαγγιώρος (δεξιά) με τη συντάκτρια του NewTimes Νεκταρία Καρακώστα

26 newtimes

Αυτό είναι ένα ερώτημα δύσκολο να απαντηθεί και δύσκολο να οριοθετηθεί χρονικά. Είμαστε ηγετική εταιρεία στην ελληνική αγορά και πάντα αναζητούμε τρόπους να αναπτυχθούμε περαιτέρω και να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των καταναλωτών, πάντα βέβαια στο κομμάτι του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων. Σίγουρα δεν θα προχωρήσουμε σε μεγάλες παρουσιάσεις νέων προϊόντων το 2017. Ο λόγος είναι ότι μέσα σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον η πρώτη μας προτεραιότητα είναι να διαφυλάξουμε και να ισχυροποιήσουμε περαιτέρω τη θέση μας στα προϊόντα και στις κατηγορίες όπου δραστηριοποιούμαστε ήδη, παρά να επενδύσουμε σε νέες κατηγορίες ή νέα προϊόντα. Έχουμε ωστόσο τα μάτια μας ανοιχτά, γιατί επενδυτικές ευκαιρίες μπορεί να υπάρχουν πάντα. Έχετε κάνει αναπροσαρμογές στην πολιτική σας λόγω της κρίσης; Όχι, το αντίθετο. Εμείς είμαστε μια πολύ μεγάλη και ευτυχώς χρηματοοικονομικά πάρα πολύ υγιής εταιρεία και με πολύ δυνατά brands, πολύ καλή ομάδα ανθρώπων και αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να δραστηριοποιούμαστε ακόμη και στην περίοδο της κρίσης μέσα στην ελληνική αγορά με μεγάλη επιτυχία και να απορροφήσουμε την πολύ μικρή κάμψη που βιώσαμε. Ας μην ξεχνάμε ότι το 2011, εν μέσω κρίσης, η FrieslandCampina έκανε νέες επενδύσεις στην Ελλάδα και δημιούργησε 140 θέσεις εργασίας, ανοίγοντας εργοστάσιο στην Πάτρα, όπου μεταφέραμε όλη την παραγωγή του γάλακτος από τη Γερμανία. Ήταν η πρώτη επένδυση σε καιρό κρίσης, η οποία γιορτάστηκε

και από την τότε κυβέρνηση «ως ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία». Δεν μειώσαμε προσωπικό, το αντίθετο θα έλεγα, δίνουμε και αυξήσεις μισθών. Το πιστεύουμε όταν λέμε ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιό μας είναι οι άνθρωποί μας. Ως προς τα προϊόντα μας, είμαστε επικεντρωμένοι στις βασικές κατηγορίες μας (γάλα, βρεφική διατροφή και τυρί). Μαζί με αυτά έχουμε τα γιαούρτια, τις κρέμες γάλακτος, όπου είμαστε leaders, και το βούτυρο. Συνεχίζουμε προς αυτήν την κατεύθυνση, δεν τροποποιούμε τη στρατηγική μας με βάση βραχυπρόθεσμες επιδιώξεις, διότι πιστεύουμε ότι η ελληνική κρίση έχει ήδη κρατήσει πάρα πολύ, είναι η όγδοη χρονιά φέτος, άρα αργά ή γρήγορα θα βγούμε από αυτήν και θα ξεκινήσει η ανάκαμψη. Είναι αυτονόητη η απάντηση με βάση τα όσα έχουμε πει, αλλά η παραγωγή σας θα μείνει στην Ελλάδα; Εννοείται! Το 2010, μετά τη συγχώνευση της Friesland και της Campina, σχεδιάσαμε τη στρατηγική μας για τα επόμενα δέκα χρόνια. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, που ονομάζουμε Route 2020, η εταιρεία μας έχει, με κέντρο την Ελλάδα, την ευθύνη ολόκληρης της Ν.Α. Ευρώπης. Περιλαμβάνει όλες τις βαλκανικές χώρες, την πρώην Γιουγκοσλαβία, τη Βουλγαρία, την Αλβανία και την Κύπρο, στις οποίες δραστηριοποιούμαστε και με εξαγωγή προϊόντων από την Ελλάδα και με ανάπτυξη του δικτύου διανομής. Να μιλήσουμε για την εταιρική κοινωνική ευθύνη; Ποιες είναι οι βασικές δράσεις σας σε αυτό το κομμάτι; Είναι ένα κομμάτι για το οποίο είμαστε πολύ περήφανοι. Τα τελευταία χρόνια, με τρόπο διακριτικό αλλά πάντα ουσιαστικό, μετουσιώνουμε σε πράξη την έννοια της εταιρικής υπευθυνότητας προς την ελληνική κοινωνία, κάτι που θεωρούμε πολύ σημαντικό, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης. Στο πλαίσιο του πενταετούς προγράμματος «Φροντίδα και Αγάπη», όλα τα χρόνια της κρίσης, συστηματικά προσφέραμε σε πάνω από 350 φορείς (ιδρύματα, εκκλησίες, δήμους, κοινωνικά παντοπωλεία, τράπεζα τροφίμων, γηροκομεία κ.ά.) περισσότερα από 2 εκατ. τεμάχια γαλακτοκομικών προϊόντων, συνολικής αξίας περίπου 1,5 εκατ. ευρώ. Τα τελευταία δύο χρόνια υλοποιήσαμε ένα νέο πρόγραμμα που ονομάσαμε «ΝΟΥΝΟΥ. Ένα ποτήρι γάλα για κάθε παιδί», στο πλαίσιο του οποίου έχουμε ήδη προσφέρει 1 εκατομμύριο ποτήρια γάλα σε φορείς από όλη την Ελλάδα που έχουν στη φροντίδα τους παιδιά διαφόρων ηλικιών, όπως το Χαμόγελο του Παιδιού, η Κιβωτός του Κόσμου, τα Παιδικά χωριά SOS, το Μπορούμε κτλ. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει και παράλληλες δράσεις, οργανώνοντας

εκδηλώσεις που δίνουν χαρά στα παιδιά. Πρόσφατα πήγαμε 1.000 παιδιά στο σινεμά, γιατί πρωταρχικός στόχος μας είναι να μοιράσουμε και χαμόγελα. Το πρόγραμμα θα συνεχιστεί και το 2017 με στόχο περισσότερα αποτελέσματα προσφοράς και αγάπη. Στο κομμάτι της ΕΚΕ, πέρα από την παροχή προς την κοινωνία, θεμελιώδη αξία για τη FrieslandCampina έχουν η αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης και η προστασία του περιβάλλοντος. Στο εργοστάσιο της εταιρείας στην Πάτρα, εδώ και τουλάχιστον 10 χρόνια, ακολουθούνται συστηματικά προσπάθειες μείωσης των καταναλώσεων περιβαλλοντικών πόρων, όπως η ηλεκτρική ενέργεια, τα καύσιμα και το νερό. Από το 2012 μέχρι σήμερα η κατανάλωση ενέργειας μειώθηκε κατά 14% (συνολική ενέργεια από ηλεκτρισμό και υγρά καύσιμα) μέσω έργων εξοικονόμησης ενέργειας (φωτισμός τεχνολογίας LED, τοπικές μονάδες εξισορρόπησης επαγωγικών ηλεκτρικών φορτίων, ανάκτηση θερμότητας από πύργους ψύξης συστημάτων βιομηχανικής ψύξης κ.ά.). Παράλληλα, το ίδιο διάστημα η κατανάλωση νερού μειώθηκε κατά 94%, μέσω σύγχρονων συστημάτων ψύξης κλειστού βρόχου, συστημάτων συλλογής, αποθήκευσης και επαναχρησιμοποίησης απορριπτόμενου νερού κ.ά. Τέλος, σημαντικές αναβαθμίσεις και επενδύσεις έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στα συστήματα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων καθώς και στις διαδικασίες διαχείρισης στερεών αποβλήτων, με τον ειδικό δείκτη ανακύκλωσης να ξεπερνά το 50%. Η ανάπτυξη με ουδέτερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος είναι βασική μας προτεραιότητα. Η πολυετής εμπειρία και τεχνογνωσία της κτηνοτροφίας της μητρικής FrieslandCampina εξάγεται σε πάρα πολλές χώρες και έχουμε προγράμματα βοήθειας, συμβουλευτικής και εκπαίδευσης των κτηνοτρόφων και στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Έχουμε ήδη σε εξέλιξη τέτοια προγράμματα στο Βιετνάμ, στην Κίνα, στην Ταϊλάνδη. Και αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο της ΕΚΕ. Τι βλέπετε για το μέλλον και την παρουσία σας στην Ελλάδα; Στην Ελλάδα είμαστε για να μείνουμε. Η Ελλάδα είναι μια πολύ ελκυστική χώρα, που τα τελευταία χρόνια κάνει ένα διάλειμμα λόγω της κρίσης. Για εμάς όμως εξακολουθεί να αποτελεί μια πολύ σημαντική, μια στρατηγική αγορά.

H Ελλάδα έχει κεντρικό ρόλο στην περιοχή της Ν.Α. Ευρώπης στον χάρτη της στρατηγικής μας ως το 2020. Ο ρόλος της Ελλάδας στην περιοχή είναι κομβικός, η δε Ν.Α. Ευρώπη είναι η μόνη γεωγραφική ζώνη της Ευρώπης με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Πιστεύουμε επίσης ότι μετά την κρίση και η ελληνική αγορά έχει σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης. Οι στόχοι μας μακροπρόθεσμα παραμένουν έντονα αναπτυξιακοί.

Παρά το αρνητικό κλίμα, η Nobel Hellas δεν σταματά να επενδύει, επισημαίνει μιλώντας στους New Times o κ. Κώστας Πλουμιτσάκος, διευθυντής Παραγωγής της εταιρείας

Σε όλον τον κόσμο εξάγει η Nobel Hellas «Δυστυχώς στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια το επενδυτικό περιβάλλον δεν ευνοεί πάρα πολύ τις επενδύσεις και τις υγιείς μονάδες, με την υπερφορολόγηση και με την έλλειψη κινήτρων, αλλά εμείς δεν σταματάμε να επενδύουμε σε ανθρώπους, σε μηχανήματα και σε καινοτόμα προϊόντα». Αυτά επισημαίνει μιλώντας στους New Times ο κ. Κώστας Πλουμιτσάκος, διευθυντής Παραγωγής της Nobel Hellas. Η επιχείρηση «εδώ και σαράντα χρόνια παραδίδει στην ελληνική και στη διεθνή αγορά προϊόντα υψηλής ποιότητας, κυρίως ηλιακά θερμικά συστήματα για την παραγωγή ζεστού νερού», τονίζει ο ίδιος. Σημειωτεόν ότι η εταιρεία ειδικεύεται στα θερμικά συ-

στήματα ηλιακής ενέργειας και ηλεκτρικών θερμοσιφώνων, με ισχυρή παρουσία στην ελληνική και διεθνή αγορά. Επενδύοντας δε στην ανάπτυξη και στις νέες τεχνολογίες, προσφέρει ποικιλία ηλιακών θερμικών συστημάτων υψηλής αισθητικής και απόδοσης, παρέχοντας αξιόπιστες και καινοτόμες λύσεις τόσο για οικιακή όσο και για επαγγελματική χρήση (ξενοδοχεία, νοσοκομεία, σχολεία). Όπως μας πληροφορεί ο κ. Πλουμιτσάκου, η Nobel Hellas «δεν σταματάει ποτέ να επενδύει στην έρευνα και στην καινοτομία γιατί, κακά τα ψέματα, στη σημερινή εποχή αν δεν έχεις να προσφέρεις πάντα κάτι νέο και κάτι πρωτοποριακό μένεις πίσω». ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ Η εταιρεία απασχολεί πάνω από 180 εργαζομένους όλων των ειδικοτήτων, εξειδικευμένους εργαζόμενους από μηχανικούς, διοικητική υποστήριξη, από όλες τις ειδικότητες. Διαθέτει εξειδικευμένη ομάδα μηχανικών και έμπειρων επαγγελματιών με την απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρία, καθώς και τη δυνατότητα να προτείνουν λύσεις για κάθε περίσταση με σκοπό να παρέχουν στον πελάτη ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση.

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ Τα προϊόντα κατασκευάζονται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις καθετοποιημένης παραγωγής, πλήρως εξοπλισμένες με σύγχρονα μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα, ελέγχονται με κάθε λεπτομέρεια, τόσο κατά τη διάρκεια των διαφόρων σταδίων της παραγωγής όσο και μέσω της συμμόρφωσης με πιστοποιήσεις βάσει ευρωπαϊκών και διεθνών προδιαγραφών και προτύπων. Βρίσκονται σε πλήρη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πιστοποιημένα με Solar Keymark και φέρουν ενεργειακή σήμανση (Energy Labelling). ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Η εταιρεία διαθέτει ηλιακά θερμοσιφωνικά συστήματα διαφόρων τύπων, συστήματα λεβητοστασίου, δεξαμενές αποθήκευσης ζεστού νερού χρήσης, Glass & Inox, χωρητικότητας ως 2.000 λίτρων, επίπεδους ηλιακούς συλλέκτες, συστήματα βάσεων στήριξης, ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες και ηλεκτρομπόιλερ. ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ Τα προϊόντα της εταιρείας εξάγονται σε όλον τον κόσμο, όπως Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Αυστρία, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Τσεχία, Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Κύπρο, Αλβανία, καθώς και σε άλλες χώρες, όπως Μαρόκο, Νότια Αφρική, Αίγυπτος, Κένυα, Ρουάντα, Ουγκάντα, Μοζαμβίκη, Αλγερία, Τυνησία, Αυστραλία, Κίνα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία, Λίβανος, Κατάρ, Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία, αλλά και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως Χιλή, Εκουαδόρ.

NOBEL

Η εταιρεία διαθέτει ηλιακά θερμοσιφωνικά συστήματα διαφόρων τύπων

newtimes 27

Interview Ο κλάδος της ένδυσης έχει χάσει το 35% των επιχειρήσεών του, επισημαίνουν οι κκ. Νίκος Γιαννέτος και Μελέτης Καραμπίνης, πρόεδρος και διευθυντής αντίστοιχα του Συνδέσμου Κατασκευαστών Ετοίμων Ενδυμάτων

40%

Και όμως, το των ελληνικών ενδυμάτων εξάγεται Οι καταναλωτές περνούν πλέον από το fast fashion model στα προϊόντα με αξίες Μπορεί να υπέστη σοβαρές ζημιές λόγω της κρίσης, χάνοντας μάλιστα το 35% των επιχειρήσεών του από το 2009 μέχρι σήμερα, όμως διεσώθη κυρίως λόγω της έντονης εξωστρέφειας που έχει αναπτύξει. Αρκεί και μόνο να σημειωθεί ότι το 40% και πλέον της παραγωγής του εξάγεται. Ο λόγος για τον κλάδο του έτοιμου ενδύματος, έναν κλάδο που, παρά τις έντονες δυσκολίες που βιώνει, δείχνει να αντέχει. Για τα προβλήματα και τις προοπτικές του κλάδου, αλλά και για τις αλλαγές που συντελούνται στην αγορά μιλήσαμε με τον πρόεδρο και τον διευθυντή του Συνδέσμου Κατασκευαστών Ετοίμων Ενδυμάτων κκ. Νικόλαο Γιαννέτο και Μελέτη Καραμπίνη αντίστοιχα.

28 newtimes

Interview

Δραματικές οι επιπτώσεις της κρίσης για το ένδυμα Βέβαια από μόνο του το ποσοστό 35% των επιχειρήσεων που χάθηκαν μέσα σε οκτώ χρόνια είναι ένα δραματικό στοιχείο, ως απόρροια της πολύ μεγάλης συρρίκνωσης, σχεδόν εξαφάνισης, που υπέστη η αγοραστική δύναμη του καταναλωτή. Μιλώντας για την εξέλιξη αυτή ο κ. Γιαννέτος σημειώνει: «Οι μεγάλες υποχρεώσεις γεννήθηκαν στους καταναλωτές από την προσπάθεια του κράτους να μαζέψει έσοδα. Έτσι είχαμε μια διπλή πίεση. Από τη μια η μείωση μισθών και συντάξεων που χτυπάνε κατευθείαν την κατανάλωση και από την άλλη μια μεγάλη πίεση για τους καταναλωτές από τις αυξημένες υποχρεώσεις τους προς το κράτος, με τον ΕΝΦΙΑ, τις φορολογικές υποχρεώσεις, τις ασφαλιστικές καλύψεις κ.ά. Ολα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να συρρικνωθεί δραματικά το εισόδημα του καταναλωτή, με συνέπεια να έχει επέλθει ασφυξία στην αγορά». Μια συνέπεια της κρίσης που επηρεάζει επίσης αρνητικά την αγορά είναι, σύμφωνα με τον κ. Γιαννέτο, και το γεγονός ότι σχεδόν εξαφανίστηκε από τις καταναλωτικές ομάδες η μέση ηλικία. Όπως εξηγεί: «Ενώ κάποτε κυρίαρχος ήταν ο ρόλος των μέσης ηλικίας καταναλωτών, αυτό πλέον δεν ισχύει, καθώς οι καταναλωτές αυτών των ηλικιών είναι στις μέρες μας οι τροφοδότες και τα οικονομικά στηρίγματα των οικογενειών τους, με αποτέλεσμα οι ίδιοι να έχουν απολέσει την αγοραστική τους δύναμη. Δηλαδή ένα μεγάλο κομμάτι της κατανάλωσης ηλικιακά, που κάποτε ήταν κυρίαρχο, δεν υπάρχει πια ούτε καν οριακά». Η κρίση στον κλάδο ξεκίνησε από πιο παλιά Ωστόσο τα προβλήματα που βιώνει ο κλάδος του έτοιμου ενδύματος έχουν τις ρίζες τους είκοσι χρόνια πριν. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου, «ο κλάδος παγκοσμίως και εγχωρίως περνά κρίση εδώ και μια εικοσαετία περίπου, η οποία μάλιστα έχει λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας για χώρες παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ενδυμάτων». Όπως δε εξηγεί οι λόγοι για αυτή την πολυετή κρίση πρέπει να αναζητηθούν στους εξής παράγοντες: Στο άνοιγμα αγορών χαμηλού κόστους, με αποτέλεσμα να μεταφερθεί μεγάλο μέρος της παραγωγικής δραστηριότητας στις αγορές αυτές και συγκεκριμένα στην Ασία, στη Βόρεια Αφρική και στα Βαλκάνια. Στην καταναλωτική αντίληψη που επικράτησε τα προηγούμενα χρόνια, αυτή της συνεχούς ανανέωσης, αντίληψη την οποία, όπως λέει ο κ. Γιαννέτος, εισήγαγε στην αγορά το νέο business model του fast fashion, τo οποίo ακολούθησαν πολλές επιχειρήσεις. Η τάση αυτή όμως είχε και «θύματα» καθώς η συνεχής ανανέωση ενδυμάτων απαιτεί και άλλο μέγεθος επιχείρησης.

Στη δυσανάλογα προς το μέγεθος της χώρας ανάπτυξη της αγοράς. Η περίοδος της μεγάλης φούσκας Μιλώντας ειδικότερα γι’ αυτόν τον τρίτο παράγοντα, ο κ. Γιαννέτος εξηγεί: «Ένα σημαντικό χτύπημα υπέστησαν οι ελληνικές επιχειρήσεις την περίοδο της “φούσκας”, δηλαδή την περίοδο από το 1998 ως και το 2008, οπότε έρρεε το χρήμα δίνοντας μεγάλη ώθηση στην κατανάλωση και βέβαια στη μεγάλη αύξηση των εισαγωγών. Τότε λοιπόν δημιουργήθηκαν αγορές όπως τα Mall, τα εκπτωτικά χωριά, τα shopping centers, γιατί οι Έλληνες ψώνιζαν συνεχώς και οι αγορές τους σε σημαντικό ποσοστό αφορούσαν επώνυμα εισαγόμενα ρούχα. Οι Έλληνες την περίοδο της φούσκας είχαν διπλό δείκτη κατανάλωσης από ό,τι είχαν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, που σημαίνει ότι οι Έλληνες συμπεριφέρθηκαν σαν να ήταν νεόπλουτοι. Είχαμε δηλαδή μια έκρηξη της κατανάλωσης που οδήγησε στην επέκταση της αγοράς αλλά και στη διεύρυνση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Και έτσι αυτό που ακολούθησε μας βρήκε απροετοίμαστους και μας βρήκε απροετοίμαστους γιατί είχαμε χάσει μέρος της παραγωγικότητάς μας». Η φτωχοποίηση των πολιτών ευνοεί το παράνομο εμπόριο «Επίσης – συμπληρώνει ο κ. Γιαννέτος – λάβετε υπόψη σας ότι η εποχή της φούσκας δημιούργησε μια τεράστια ζήτηση στο χώρο της κατανάλωσης. Αυτή η ζήτηση λοιπόν σήμερα καλύπτεται σε ένα μεγάλο ποσοστό από τα πολύ φθηνά και αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα. Δηλαδή ο Έλληνας εξακολουθεί να ψωνίζει, αλλά ψωνίζει πια αυτά τα προϊόντα από τη λαϊκή και γενικά όπου τα βρίσκει. Πολύ μεγάλο μέρος δε αυτών των προϊόντων εισάγονται και διακινούνται παράνομα στην ελληνική αγορά». Το σημαντικό θέμα με αυτά τα προϊόντα είναι ότι, παρά το γεγονός ότι σε πλείστες των περιπτώσεων μπορεί να εμπεριέχουν και επικίνδυνες για την υγεία του καταναλωτή ουσίες, κυκλοφορούν στην αγορά χωρίς να έχουν υποβληθεί σε κανέναν απολύτως έλεγχο. Τη σοβαρή αυτή παράμετρο θέτει στη συζήτησή μας ο διευθυντής του Συνδέσμου κ. Μελέτης Καραμπίνης. «Από ό,τι ακούμε, υπάρχουν – τονίζει – μαζικές παράνομες εισαγωγές από τρίτες χώρες με αυτά τα προϊόντα, τα οποία πρέπει να πούμε δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με αυτά που εμείς παράγουμε. Αν οι αρχές σε όλη την Ευρώπη πραγματοποιήσουν ελέγχους για θέματα που οι ίδιες οι χώρες τους έχουν νομοθετήσει, θα διαπιστώσουν ότι πολλά από αυτά τα προϊόντα περιέχουν επικίνδυνες για τον ανθρώπινο οργανισμό ουσίες, που είναι απαγορευμένες εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Αν δηλαδή οι αρχές εφάρμοζαν τους ελέγχους πρώτα στα τελωνεία και

μετά μέσα στην αγορά, τεράστιο ποσοστό αυτών των προϊόντων θα πεταγόταν έξω από την αγορά. Δυστυχώς όμως έλεγχοι δεν γίνονται, τουλάχιστον στον βαθμό που θα έπρεπε. Σύμφωνα μάλιστα με παλαιότερες μελέτες, μόνο το 3%-4% αυτών των προϊόντων ελέγχεται. Αυτό είναι ένα πρόβλημα και, κατά την άποψή μου, δεν μπορεί να το λύσει η πολιτεία όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Αυτό το πρόβλημα θα λυνόταν αν υπήρχαν ισχυρές καταναλωτικές ενώσεις, γιατί, ξέρετε, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη οι έλεγχοι γίνονται κατόπιν καταγγελιών». «Ο σοβαρότερος λόγος – τονίζει από την πλευρά του ο κ. Γιαννέτος – που αυτά τα προϊόντα έχουν θέση στην ελληνική αγορά είναι η φτωχοποίηση των πολιτών, γιατί προ κρίσης μιλούσαμε για το παράνομο εμπόριο, τώρα έχει σχεδόν πλήρως νομιμοποιηθεί και έχει μεγαλώσει πατώντας πάνω στην αδυναμία των εισοδημάτων των καταναλωτών. Όσον αφορά το τι θα μπορούσαν να κάνουν οι πολίτες, ποιος νοιάζεται να οργανωθεί σε καταναλωτικές ενώσεις όταν δεν μπορεί να ζήσει». Πάνω από 1,2 δισ. ευρώ οι εξαγωγές του κλάδου Με όλα αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος του έτοιμου ενδύματος θα πίστευε κανείς ότι θα ήταν από αυτούς τους κλάδους τους οποίους η κρίση έχει οδηγήσει στο χείλος του γκρεμού, αν δε τους έχει ρίξει ήδη στον γκρεμό. Και όμως, όπως μας πληροφορεί ο διευθυντής του Συνδέσμου, «εμείς μπορώ να πω ότι είμαστε από τους κλάδους που έχουμε διασωθεί λόγω της έντονης εξωστρέφειας που έχουμε αναπτύξει. Αρκεί να σας πω ότι το 40% και ίσως παραπάνω της παραγωγής μας εξάγεται κυρίως σε ευρωπαϊκές χώρες. Οι εξαγωγές του κλάδου κλωστοϋφαντουργίας - ένδυσης υπερβαίνουν το 1,2 δισ. ευρώ. Μάλιστα υπήρχαν περίοδοι μέσα σε αυτά τα χρόνια της κρίσης που είχαμε και αύξηση των εξαγωγών κατά 2%-3%. Επειδή από την άλλη η μείωση των πωλήσεων στο εσωτερικό της χώρας ήταν πολύ μεγάλη, αν δεν είχαμε τις εξαγωγές, τότε οι απώλειες για τον κλάδο θα ήταν τεράστιες. Ωστόσο δεν είχαμε αύξηση των εξαγωγών στον βαθμό που θα θέλαμε και θα μπορούσαμε ως κλάδος, παρά το ότι έχουμε προϊόντα με άψογη ποιότητα, εξαιρετικό σχεδιασμό και σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές. Και τούτο διότι αντιμετωπίζουμε τα εξής δύο σημαντικά προβλήματα: Το ένα είναι ότι οι πελάτες εξωτερικού είναι πολύ επιφυλακτικοί διότι η έννοια του country risk παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στις παραγγελίες εξωτερικού. Το δεύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με την αδυναμία των ελληνικών επιχειρήσεων να αναπτυχθούν στις καινούργιες μεγάλες αγορές που ανοίγονται λόγω ελάχιστων διαθέσιμων κεφαλαίων».

Οι επιχειρήσεις και οι επιχειρηματίες που επιβιώνουν όλο αυτό το διάστημα κάνουν τεράστιες θυσίες

newtimes 29

Interview

Έχει σχεδόν εξαφανιστεί από τις καταναλωτικές ομάδες η μέση ηλικία, καθώς είναι η ομάδα που στηρίζει πλέον τις οικογένειες

30 newtimes

Οι αγορές στις οποίες αναφέρεται ο κ. Καραμπίνης είναι κυρίως της Κίνας, της Ρωσίας και ορισμένες μεγάλες αγορές της Αμερικής. «Αγορές, όπως λέει, στις οποίες για να εισέλθεις απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις. Έτσι, ενώ έχουμε τον δυναμισμό των προϊόντων και από άποψης σχεδιαστικής και από άποψης ποιότητας και βέβαια τιμών, δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε τις απαραίτητες επενδύσεις, όπως είναι παρουσίαση σε εκθέσεις, προβολή και διαφήμιση, ενέργειες για να βρεις τους κατάλληλους αντιπροσώπους και μια σειρά τέτοιων ενεργειών». Να υποθέσουμε, ρωτάμε τον κ. Καραμπίνη, ότι οι ενέργειες αυτές δυσχεραίνονται και από το ότι οι τράπεζες δεν μπορούν πια να χρηματοδοτήσουν τέτοια επενδυτικά σχέδια, καθώς και από την απουσία σχετικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων; «Και βέβαια – απαντά –, αυτές οι σοβαρές ελλείψεις δυσχεραίνουν την όλη κατάσταση, όταν την ίδια στιγμή άλλοι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές μας, όπως για παράδειγμα οι Πορτογάλοι κ.ά., οι οποίοι λαμβάνουν πολύ ισχυρές χρηματοδοτικές ενισχύσεις, κατακτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στο άνοιγμα της διεθνούς αγοράς. Εμείς λοιπόν αυτή την περίοδο, που θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να κινηθούμε πολύ δυναμικά και θα μπορούσαμε να διπλασιάσουμε τις εξαγωγές μας, είμαστε θα λέγαμε με δεμένα τα χέρια». Το επιχειρείν σήμερα είναι άθλος «Κοιτάξτε, ό,τι κάνουμε το κάνουμε με ίδια κεφάλαια», τονίζει επί του θέματος ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Γιαννέτος και προσθέτει: «Η ελπίδα της μικρής επιχείρησης σήμερα βρίσκεται στην ιδιαιτερότητά της, στο να κάνει δηλαδή κάτι ειδικό, μοναδικό ή και να εξαγάγει αυτό το ιδιαίτερο και μοναδικό, διαφορετικά βρίσκεται σε μειονεκτική θέση. Πώς όμως να δημιουργήσεις, πώς να κάνεις το εγχείρημα να μπεις σε μια νέα αγορά, πώς να αναπτυχθείς όταν μπροστά σου έχεις τόσα εμπόδια, όταν δεν έχεις την εσωτερική αγορά να σε στηρίξει, όταν έχεις ένα κράτος το οποίο όχι μόνο δεν σου προσφέρει τα στοιχειώδη, αντίθετα σε εμποδίζει συνεχώς. Αυτά όλα δημιουργούν επομένως μια κατάσταση πάρα πολύ δύσκολη. Εγώ θεωρώ ότι οι επιχειρήσεις και οι επιχειρηματίες που επιβιώνουν όλο αυτό το διάστημα κάνουν τεράστιες θυσίες και υποθέτω ότι οι περισσότεροι από αυτούς είναι χρεωμένοι μέχρι το λαιμό, βρίσκονται δηλαδή στα όρια του πλειστηριασμού της περιουσίας τους. Και μιλάω όχι μόνο για τον κλάδο μας, αλλά γενικώς. Για να υπάρξει μια κάποια προοπτική πρέπει κάτι να γίνει που να δείχνει ότι αρχίζει να βελτιώνεται η κατάσταση, να υπάρξει, για παράδειγμα, μια βελτίωση του συστήματος των τραπεζών, μια βελτίωση του γενικού κλίματος, μια βελτίωση στις σχέσεις μας με τους δανειστές, μια προοπτική σταθερή. Αντίθετα, σήμερα για πολλοστή φορά συζητείται ακόμη και το ενδεχόμενο αλλαγής νομίσματος ή προσανατολισμού της χώρας. Και αν λάβεις υπόψη σου και τη διεθνή κατάσταση, η οποία είναι και αυτή σε μεγάλη ρευστότητα, καταλαβαίνεις πόσο δύσκολο

είναι να είσαι επιχειρηματίας σε έναν παραδοσιακό κλάδο, όπως είναι η ένδυση. Αλλά και γενικότερα το επιχειρείν σήμερα είναι ένας άθλος». Αυτά τα προβλήματα έχουν οδηγήσει επιχειρήσεις του κλάδου να φύγουν έξω, να μεταφέρουν δηλαδή την παραγωγή τους ή και την έδρα τους, ρωτάμε τους εκπροσώπους του Συνδέσμου.

«H μεταφορά κάποιων μονάδων παραγωγής σε άλλες χώρες – απαντά ο κ. Καραμπίνης – έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια και σίγουρα πριν από την κρίση και όχι ως απόρροια αυτής. Συγκεκριμένα τη δεκαετία του ’90 υπήρξε μια νέα διεθνής συμφωνία, με βάση την οποία άνοιξαν οι αγορές, οπότε κάποιες εταιρείες αποφάσισαν να μεταφέρουν μέρος της παραγωγής τους». «Και είναι και οι μόνες υγιείς», συμπληρώνει ο κ. Γιαννέτος. «Το ότι βέβαια τώρα – προσθέτει ο κ. Καραμπίνης – έχουμε φθάσει στη χώρα μας σε μια υπερφορολόγηση των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών σε δυσθεώρητα ύψη μαζί με όλα τα υπόλοιπα προβλήματα μπορεί να οδηγήσει κάποιους στην απόφαση να μεταφέρουν την έδρα τους εκτός Ελλάδας. Αυτό είναι πιθανό και θα έλεγα ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν δραματική για τη χώρα, διότι όσοι φεύγουν εξ ολοκλήρου δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την ελληνική οικονομία και αυτό θα ήταν φοβερό πλήγμα για τη χώρα. Φοβάμαι όμως ότι τώρα πλέον πολλοί επιχειρηματίες σκέφτονται αυτό το ενδεχόμενο». Στην ερώτησή μας για το αν υπάρχει μια τέτοια τάση, ο κ. Καραμπίνης απαντά: «Όχι, σε επίπεδο πραγματικότητας, αλλά σε επίπεδο σκέψης όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που εξετάζουν αυτό το ενδεχόμενο». Από το fast fashion model στα προϊόντα με αξίες Επιπλέον η κρίση οδήγησε και σε μια αλλαγή της στάσης των καταναλωτών πιο βαθιά και πιο ουσιαστική, θα λέγαμε, η οποία θα έχει μεγάλη επιρροή στον τρόπο που θα εξελιχθεί ο κλάδος από εδώ και στο εξής. Έτσι, πέρα από τα μελανά χρώματα με τα οποία έχει υφανθεί το πέπλο που έχει πέσει πάνω από την ελληνική κοινωνία, την εθνική οικονομία και βεβαίως σε πλειάδα επιχειρηματικών κλάδων, μεταξύ των οποίων και ο κλάδος της ένδυσης, αν και αντέχει όπως ειπώθηκε λόγω των εξαγωγών, έχει αρχίσει να διαφαίνεται κάτι καινούργιο και πιο ποιοτικό στον τρόπο ζωής και αντίληψης. Αυτό το κάτι καινούργιο και ελπιδοφόρο αναδεικνύεται και στις νέες τάσεις και απαιτήσεις των καταναλωτών. Και όταν λέμε τάσεις στον χώρο της ένδυσης δεν εννοούμε τάσεις της μόδας. Με ενδιαφέρον ακούμε τον κ. Μελέτη Καραμπίνη να μας πληροφορεί ότι «οι καταναλωτές φαίνεται να θέλουν πια να εγκαταλείψουν το μοντέλο του fast fashion model και να στραφούν προς προϊόντα που κατασκευάζονται με άλλες αξίες. Προϊόντα δηλαδή τα οποία αποδεικνύουν στον καταναλωτή την αξία τους, προϊόντα ποιοτικά και ελεγμένα ως προς τις πρώτες ύλες τους, σχεδιασμένα έτσι ώστε να έχουν μακροβιότητα, προϊόντα τα οποία εμπεριέχουν αξίες,

όπως σεβασμός στο περιβάλλον με δυνατότητα ανακύκλωσής τους, καθώς επίσης προϊόντα τα οποία έχουν κατασκευαστεί με βάση κάποιους ηθικούς κανόνες. Τη συγκεκριμένη τάση γνωρίζαμε και πριν το 2008, καθώς είχε αρχίσει να αναδεικνύεται από το τέλος της δεκαετίας του ‘90, αλλά σήμερα τείνει να γίνει κύριος τρόπος καταναλωτικής αντίληψης». Η αλλαγή αυτή είναι πολύ θετική, ωστόσο, όπως εξηγεί ο κ. Καραμπίνης, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση η αλλαγή προς ένα αντίστοιχο επιχειρηματικό μοντέλο. «Δεν είναι εύκολο – διευκρινίζει – και από άποψης τεχνικής και από άποψης φιλοσοφίας. Χρειάζεται δηλαδή ο επιχειρηματίας κατ’ αρχάς να αλλάξει ο ίδιος αντίληψη και έπειτα θα αλλάξει και η επιχειρηματική προσέγγιση. Επιπλέον, εκτός από αλλαγή νοοτροπίας, μια τέτοια εξέλιξη απαιτεί και χρήση νέων τεχνολογιών. Η βιομηχανία και εμείς ως Σύνδεσμος δουλεύουμε πολύ προς αυτή την κατεύθυνση και, σε συνεργασία με φορείς από άλλους χώρους, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια υποδομή σκέψης και μια υποδομή υπηρεσιών και παράλληλα να αποτελέσουμε για τα μέλη μας μια δεξαμενή πληροφοριών και ενημέρωσης, ώστε να κατατοπισθούν όσο γίνεται πληρέστερα γι’ αυτές τις αλλαγές». Προοπτικές - αιτήματα Όπως επισημαίνουν οι κκ. Νίκος Γιαννέτος και Μελέτης Καραμπίνης, το θέμα-αίτημα μείζονος προτεραιότητας για τον κλάδο είναι να εφαρμοστούν το ταχύτερο δυνατόν προγράμματα για την ανάπτυξη των εξαγωγών. Θέμα το οποίο έχει τεθεί από τον Σύνδεσμο υπόψη των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων. Το δεύτερο θέμα, που επίσης έχει μεγάλη σημασία για τον κλάδο, είναι να υπάρξουν προγράμματα με τα οποία θα μπορούν μικρές επιχειρήσεις να εκσυγχρονιστούν με την εισαγωγή συστημάτων πληροφορικής και άλλες σχετικές ενέργειες. Το τρίτο θέμα είναι η επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού που δραστηριοποιείται στον κλάδο της ένδυσης. «Αυτά είναι τα τρία βασικά κλαδικά θέματα για τα οποία έχουμε ζητήσει τη συμβολή της πολιτείας», αναφέρει ο διευθυντής του Συνδέσμου. Από εκεί και πέρα υπάρχουν τα ευρύτερα θέματα που απασχολούν το σύνολο της κοινωνίας, το σύνολο της οικονομίας. Όπως με έμφαση λέει, κλείνοντας αυτή τη συζήτηση, ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Νίκος Γιαννέτος, «οι επιχειρήσεις κυριολεκτικά παλεύουν μόνες τους και δεν υπάρχει σωσίβιο πουθενά. Και επιπλέον αντί να βοηθηθούν εφαρμόζονται πολιτικές, για λόγους πολιτικής και μόνο, που τις κλυδωνίζουν ακόμη περισσότερο. Αν κυνηγάς όμως κάθε μέρα το πρόβλημά σου, πώς θα κυνηγήσεις τις εξαγωγές, πώς θα εξοπλιστείς ώστε να ακολουθήσεις τις νέες τάσεις για να είσαι μέσα στα πράγματα, πώς θα τα κάνεις όλα αυτά όταν χρειάζεσαι κολοσσιαία προσπάθεια απλά και μόνο για να υπάρξεις. Άρα λοιπόν προϋπόθεση και βασικό αίτημα είναι να βελτιωθεί το γενικότερο κλίμα στην οικονομία, στην κοινωνία και τότε θα βελτιωθεί και στην αγορά».

Interview Οι επιχειρήσεις με το μεγαλύτερο κύκλο εργασιών το 2015 (σε χιλιάδες €)

2015

2014

2013

2012

2015

2014

2013

2012

BSB

56.422

54.210 47.410

37.161

ΤΡΙΚΟΠΛΕΞ

4.400

5.210

4.673

5.354

A.X.F.

34.251

32.575 31.392

29.141

ΧΑΛΙΜΟΥ

4.373

4.326

3.938

3.546

PINK WOMAN

27.766

22.365 23.060

24.613

ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

4.234

4.345

3.414

3.476

STAFF

25.099

26.748 32.252

31.056

NEW LOOK

3.854

2.494

1.855

1.288

LAPIN HOUSE

24.337

24.602 17.445

19.219

ΛΕΓΓΕΡΑ

3.736

4.575

4.776

3.933

ΕΛΒΕ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ

19.977

52.424 60.729

56.613

ΡΕΝΤΥΚΟΤ

3.731

4.809

4.996

5.388

MERCURY

18.869

12.717

8.612

7.635

ΤΡΑΞ

3.711

3.617

3.764

3.638

MAYORAL

17.979

16.634 14.683

13.351

ΔΟΥΡΟΣ

3.689

3.776

3.794

3.900

BODY TALK

16.753

16.555 15.253

15.326

ΗΛΙΟΣ

3.671

3.971

4.314

4.822

UNION 3 FASHION

14.701

12.394 12.732

11.473

OXFORD COMPANY

13.318

13.452 12.111

11.438

ΠΑΛΚΟ

3.668

4.177

3.826

3.628

TOI&MOI

13.115

13.084 12.525

11.555

ΜΕΤΑΞΑ

3.663

11.606

MINERVA

12.760

12.297 11.647

11.940

ΧΗΡΑΣ

3.645

3.975

3.421

2.890

ΦΡΑΓΚΟΣ

12.515

12.432 11.622

12.174

SAM

3.314

3.699

4.122

4.555

DIMIS

12.307

14.654 12.192

14.601

FOR FUNKY KIDS

3.020

2.650

1.695

1.841

ΑΔΑΜΑΚΟΥ

11.734

10.392

8.324

7.099

VAMP

3.015

3.595

3.567

3.343

EVA JO!!!

11.054

10.801

8.719

7.797

DIL

2.831

2.572

2.233

2.134

ΚΑΛΕΣΤΕΣΙΑ

10.927

8.283

11.035

8.998

IDER ΜΠΟΥΡΤΖΟΓΛΟΥ

2.811

3.173

3.170

3.000

ENERGIERS

10.785

10.985 11.199

11.092

ABOTIS

2.790

2.868

2.528

3.775

ΜΠΕΤΤΙΝΑ

10.673

9.914

9.938

9.067

SPORT’S HOUSE

2.626

2.679

3.133

3.685

KOMOTEX

9.728

9.901

9.451

9.185

PRIME FASHION

2.551

2.315

1.817

1.879

COTTON FASHION

9.693

11.492 13.364

7.254

ΜΟΝΤΕΛΙΝΑ

2.527

2.150

1.412

1.055

DIEN

9.643

7.971

4.951

2.948

CROOL

2.342

2.816

3.195

3.270

ALTEX

9.531

7.841

5.473

4.466

D.M.N.

2.249

2.145

2.232

2.498

ΣΙΑΜΙΔΗΣ

8.396

6.251

3.617

5.876

ΔΕΛΦΙΝΙ

2.226

2.632

3.201

3.205

ΚΟΤΡΩΤΣΙΟΣ

7.470

6.866

4.972

4.405

LE VERTIGE

1.961

1.890

1.692

1.419

ANEL

7.063

6.111

6.328

6.536

VENER

1.864

1.731

1.509

1.619

ΠΕΡΒΕΝΗΣ

6.234

6.852

5.971

4.394

ΚΟΡΟΚΥΘΑΚΗΣ

1.781

2.306

386

385

FOREL

5.636

5.985

4.929

4.094

HYPE

1.662

2.125

2.291

2.569

PRETTO

5.534

5.542

4.488

3.155

ΚΟΛΛΗΣ

1.400

1.066

928

954

MED

5.095

4.421

4.700

4.616

ΓΙΑΝΝΕΤΟΣ

1.329

1.489

1.379

1.330

ΣΑΛΑΓΙΑΝΝΗΣ

5.036

5.285

6.099

9.048

ΒΑΣΣΑΡΑΣ

1.286

1.253

1.384

1.456

EDWARD

4.888

4.954

4.451

3.661

ΜΑΣΣΕΛΟΣ

1.283

1.291

1.189

1.202

ΜΑΣΣ ΦΑΣΙΟΝ

4.831

5.367

5.165

5.506

ΚΟΥΔΟΥΝΗΣ

1.269

1.445

1.402

1.318

ΝΙΚΟΛΗΣ

4.644

3.622

ΧΑΡΙΤΙΔΗΣ

1.263

1.564

1.592

2.157

COTTON HOUSE

4.635

5.882

2.666

2.292

ΚΥΡΙΑΚΟΥ

4.408

4.096

4.722

3.854

3.440

Πηγή: Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πλεκτικής – Ετοίμου Ενδύματος Ελλάδος (ΣΕΠΕΕ) newtimes 31

Interview ΟΙ ΕΞΑΓΩΓΈΣ ΕΊΝΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΎΡΑ ΤΗΣ PAXOS A.E., ΑΝΑΦΈΡΕΙ Η ΓΕΝΙΚΉ ΔΙΕΥΘΎΝΤΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΊΡΗΣΗΣ, κυρία ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΤΡΑΝΆΚΑ

Η σχολική τσάντα Paxos ταξιδεύει σε 25 χώρες H διάκριση της εταιρείας στην εκδήλωση Creative Greece Awards 2017 συμπίπτει με τον εορτασμό για τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από την ίδρυσή της Συνέντευξη στη Νατάσσα Σπαγαδώρου

Η Paxos αποτελεί μία αμιγώς ελληνική επιχείρηση που τιμάει το made in Greece, το ελληνικό brand name, κάνοντάς το γνωστό στις 25 χώρες όπου εξάγει το προϊόν της, την ομώνυμη σχολική τσάντα. Για τη σημαντική αυτή εξαγωγική της δραστηριότητα η εταιρεία διακρίθηκε στην εκδήλωση επιχειρηματικής αριστείας Creative Greece Awards 2017, που διοργάνωσε η Active Business Publishing στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» στις 20 Μαρτίου. Εκεί δόθηκε η ευκαιρία να συνομιλήσουμε με την κυρία Κατερίνα Τρανάκα, γενική διευθύντρια της Paxos A.E., η οποία και επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι η εξαγωγική φιλοσοφία ήταν πάντα μέσα στην κουλτούρα και στο DNA της εταιρείας.

Κυρία Τρανάκα, κατ’ αρχάς συγχαρητήρια για την πιστοποίησή σας, τη βράβευσή σας κατά την εκδήλωση επιχειρηματικής αριστείας Creative Greece Awards 2017. Θα ήθελα να μας πείτε τι αντιπροσωπεύει η βράβευση αυτή για την εταιρεία συνολικά. Πρώτα από όλα θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Active Business Publishing γι’ αυτή τη διάκριση, η οποία ειδικά αυτή τη χρονιά είναι πολύ σημαντική γιατί συμπίπτει με τον εορτασμό για τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από την ίδρυση της Paxos. Να τα εκατοστήσετε λοιπόν! Σας ευχαριστώ πολύ. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1967 και εφέτος θα κάνουμε διάφορες εκδηλώσεις για να γιορτάσουμε τα 50 χρόνια. Ξεκίνησε με την παραγωγή σχολικών τσαντών στην Ελλάδα ως βιοτεχνία. Στη συνέχεια αναπτύχθηκε και επεκτείναμε τις δραστηριότητές μας με συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις το 1979. Δηλαδή την εξωστρέφεια την είχαμε από καιρό και από τότε κάνουμε συνεχώς εξαγωγές. Δηλαδή οι εξαγωγές ήταν πάντα στη φιλοσοφία της εταιρείας σας; Η εξαγωγική μας φιλοσοφία ήταν πάντα μέσα στην κουλτούρα και στο DNA της εταιρείας και όχι μόνο από εμάς, που είμαστε η νεότερη γενιά, αλλά και από τους προηγούμενους, γιατί είναι μια οικογενειακή επιχείρηση η Paxos. Οι ιδρυτές λοιπόν της εταιρείας πρώτοι συμμετείχαν σε μια ευρωπαϊκή έκθεση, όπως ήταν η έκθεση της Γερμανίας. Επίσης η εταιρεία μας έχει παρουσία και στη Μέση Ανατολή, όπου και κάναμε τις πρώτες εξαγωγικές συμφωνίες τις οποίες συνεχίζουμε ακόμη και σήμερα. Οι πελάτες μας είναι μεγάλοι οργανισμοί λιανικής στο Ντουμπάι, στη Σαουδική Αραβία. Τώρα τελευταία έχουμε ανοίξει και τις δύσκολες αγορές της Ανατολικής Ευρώπης, γιατί εκεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι η τιμή σε αντίθεση με τη Μέση Ανατολή, όπου μπορούμε να έχουμε κάποιο άλλο καλύτερο πλεονέκτημα. Σε πόσες χώρες εξάγετε, κυρία Τρανάκα; Εξάγουμε στη Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη, στην Ανατολική Ευρώπη. Συνολικά εξάγουμε σε 25 χώρες σε όλον τον κόσμο, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Ισπανία και άλλες. Αν η εξωστρέφεια είναι ο ένας πυλώνας της ανάπτυξής σας και το οχυρό σας εν μέσω κρίσης, ο άλλος πυλώνας θα λέγατε ότι βρίσκεται στην εγχώρια αγορά; Τι γεύση σάς αφήνει ο ανταγωνισμός και πώς αντιστέκεστε;

32 newtimes

Στην Ελλάδα ευτυχώς έχουμε χτίσει ένα ισχυρό brand name και με αυτόν τον τρόπο καθώς και με ισχυρό μάρκετινγκ αντιστεκόμαστε πολύ δυναμικά στον ανταγωνισμό. Ωστόσο θα έλεγα ότι περισσότερο δύσκολος είναι ο ανταγωνισμός στη διεθνή αγορά, γιατί εκεί έχουμε να ανταγωνιστούμε εταιρείες από όλον τον κόσμο και την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Πάντως οι τομείς στους οποίους επικεντρωνόμαστε είναι δημιουργικότητα και καινοτομία. Δημιουργικότητα και καινοτομία είναι οι δύο άξονες γύρω από τους οποίους σχεδιάζετε τα επόμενα βήματά σας; Ναι, προσπαθούμε πάντα να έχουμε ιδέες που να είναι πρωτοποριακές. Δεν κατασκευάζουμε απλώς μια σχολική τσάντα. Θέλουμε αυτό το προϊόν να αντιπροσωπεύει κάτι πιο ευρύ από την έννοια της σχολικής τσάντας. Μπορείτε να φανταστείτε τι σχολικές τσάντες θα κρατάνε τα παιδιά, οι μαθητές, τα επόμενα 5-10 χρόνια; Τώρα θέσατε ένα πολύ ευαίσθητο θέμα. Άραγε, θα κρατάνε τσάντες; Κοιτάξτε, η τεχνολογία στρέφει σε άλλες κατευθύνσεις την παραγωγή των σχολικών τσα-

ντών. Έτσι κι αλλιώς πολλά έχουν αλλάξει στη σχολική τσάντα σε σχέση με το τι ίσχυε πριν από 30 χρόνια. Τώρα, για παράδειγμα, σε όλες τις σχολικές τσάντες έχουμε ενσωματωμένη θήκη για laptop. Αυτό είναι κάτι που δεν υπήρχε. Ακριβώς και σε λίγα χρόνια ίσως να μην υπάρχει καν η ανάγκη για σχολική τσάντα... Σκέφτεστε ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Πάντα θα υπάρχει μια σχολική τσάντα με θήκες για chips, για accessories των computers και παρεμφερή αντικείμενα. Υπάρχει κάτι άλλο που έχετε κατά νου στον σχεδιασμό σας; Επειδή το προϊόν μας, η σχολική τσάντα, κατά βάση είναι εποχιακό προϊόν, έχουμε στρατηγικά κατά νου να εμπλουτίσουμε το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων μας και με άλλα είδη, τα οποία θα χρησιμοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Κυρία Τρανάκα, πόσους εργαζομένους απασχολείτε; Απασχολούμε 30 εργαζομένους στην Ελλάδα. Σας ευχόμαστε πάντα επιτυχίες. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ.

Interview

Η ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΤΟΛΜΆ ΝΑ ΕΞΆΓΕΙ ΑΚΌΜΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΓΑΛΎΤΕΡΕΣ ΧΏΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΉΣ ΣΟΚΟΛΆΤΑΣ, ΕΠΙΣΗΜΑΊΝΕΙ Ο κ. ΒΑΣΊΛΕΙΟΣ ΑΡΆΠΟΓΛΟΥ, ΜΈΛΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΗΣ

Η κρίση άνοιξε νέους δρόμους για τη σοκολατοποιία Oscar

Κενά που δημιουργήθηκαν στην ελληνική αγορά λόγω κρίσης ήρθε να καλύψει η εταιρεία Συνεχίζοντας στην Αθήνα τη μεγάλη ιστορία των ανθρώπων της, που υπηρετούν τον κλάδο της σοκολάτας από το 1932 στην Κωνσταντινούπολη, η σοκολατοποιία Oscar από την ίδρυσή της το 1970 μέχρι σήμερα έχει κατακτήσει μια σημαντική θέση στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Παράλληλα εμφανίζει και μια σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα, όπως επισημαίνει μιλώντας στους New Times ο κ. Βασίλειος Αράπογλου, μέλος του Δ.Σ. της εταιρείας. Ο κ. Αράπογλου, ο οποίος παρευρέθηκε στην εκδήλωση Creative Greece 2017 για να παραλάβει διάκριση για την εξαγωγική δραστηριότητα της εταιρείας του, συνομίλησε μαζί μας καταθέτοντας τις απόψεις του για την επιχείρηση και για τον κλάδο που υπηρετεί γενικότερα.

Κύριε Αράπογλου, τι αποτυπώνει η διάκριση αυτή για την εταιρεία σας, μια καλή παραδοσιακή εταιρεία; Πολύ καλή ερώτηση, ευχαριστώ πάρα πολύ. Η διάκριση αυτή αποτυπώνει μια μεγάλη προσπάθεια που γίνεται εδώ και 20 χρόνια, γιατί η εταιρεία μας πραγματοποιεί εδώ και 20 χρόνια εξαγωγές, τα τελευταία 5 από τα οποία αυτές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Σε ποιες χώρες εξάγετε τα προϊόντα σας; Εξάγουμε σχεδόν παντού εκτός από την Αφρική, η οποία λόγω οικονομικής δυσκολίας δεν μπορεί να αγοράσει σοκολάτα καλής ποιότητας. Εξάγουμε σε αραβικές χώρες, σε ευρωπαϊκές χώρες, σχεδόν παντού. Θυμάστε την πρώτη χώρα στην οποία πραγματοποιήσατε εξαγωγές; Η πρώτη μας χώρα ήταν το Ισραήλ, μια χώρα γεωγραφικά κοντά μας. Η πιο δύσκολη και πιο απαιτητική αγορά όλα αυτά τα χρόνια ποια ήταν; Οι πιο απαιτητικές αγορές είναι η ολλανδική και η ελβετική. Γενικά οι βορειοευρωπαϊκές αγορές είναι πολύ δύσκολες για τη σοκολάτα, γιατί είναι οι κλασικές χώρες παραγωγής σοκολάτας. Παρ’ όλα αυτά τολμάτε... Βεβαίως, τολμάμε και εξάγουμε πολύ και σε αυτές τις χώρες και σε άλλες ευρωπαϊκές, Βέλγιο, Ολλανδία, Αγγλία, Γαλλία και αλλού. Υπάρχει κάποιο καινούργιο προϊόν που ετοιμάζει η εταιρεία, εκτός από τα παραδοσιακά αγαπημένα πασχαλινά αβγά;

Βεβαίως, ξεκινήσαμε από τις αρχές του έτους την παραγωγή βιομηχανικής πλέον σοκολάτας. Οπότε μπαίνουμε σε ένα χώρο στον οποίο δεν ήμασταν τα τελευταία 20 χρόνια. Οι παλαιότεροι εξ ημών, δηλαδή οι γονείς μου, ο πατέρας μου, ο θείος μου, έβγαζαν κουβερτούρα. Είχαν σταματήσει τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά τώρα ξεκινάμε πάλι γιατί υπάρχει ζήτηση γι’ αυτό το προϊόν. Λόγω κρίσης δεν εισάγονται πλέον πολύ εύκολα οι βιομηχανικές σοκολάτες επειδή πρέπει να υπάρχουν πληρωμές προκαταβολικά, οπότε δημιουργήθηκε ένα κενό στην αγορά και έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να δραστηριοποιηθούμε εμείς σε αυτόν τον τομέα. Τι σας δίδαξε η κρίση όλα αυτά τα χρόνια; Εμείς και λόγω καταγωγής έχουμε μάθει να μην «ανοίγουμε το πάπλωμα» πέρα από εκεί που μπορούμε. Επομένως δεν χρειάστηκε να μας διδάξει κάτι η κρίση. Μας βοήθησε βέβαια στο να νοικοκυρευτούμε ακόμη περισσότερο, στο να προσπαθήσουμε να βρούμε περισσότερους πελάτες στο εξωτερικό και στο να δραστηριοποιηθούμε, όπως σας είπα, ώστε να αναπληρώσουμε κενά που δημιουργήθηκαν στην ελληνική αγορά. Πόσους εργαζομένους απασχολείτε; Κοιτάξτε, επειδή η εταιρεία μας βασίζεται σε δύο περιόδους εποχικότητας, Χριστούγεννα και Πάσχα, έχουμε μόνιμα 60 άτομα και τις συγκεκριμένες περιόδους χρησιμοποιούμε και έκτακτο προσωπικό. Η παραγωγή πού πραγματοποιείται; Η παραγωγή γίνεται στο εργοστάσιο μας στον Ασπρόπυργο Αττικής. Έχουμε και μια συγγενική καραμελοποιία στην Πάτρα, η οποία έχει άλλη επωνυμία, αλλά είναι συνεργαζόμενη, τα προϊόντα

της οποίας διοχετεύουμε στην ελληνική αγορά και στο εξωτερικό. Οι εξαγωγές αυτές δεν αποτυπώνονται εδώ στη συγκεκριμένη βράβευση, είναι extra. Θα ήθελα να μου πείτε τι γεύση σάς αφήνει ο ανταγωνισμός, γιατί η σοκολάτα είναι ένα κατ’ εξοχήν ανταγωνιστικό προϊόν, έστω και αν το δικό σας προϊόν είναι περισσότερο εποχικό. Εσείς λοιπόν πώς αντιστέκεστε σε αυτόν τον έντονο ανταγωνισμό και πώς διαφοροποιείστε; Προσπαθούμε με όπλο μας την ποιότητα, διότι διαφορετικά δεν μπορείς να αντεπεξέλθεις και πόσο μάλλον όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολυεθνικό ανταγωνισμό και εννοούμε από ελβετικές και ιταλικές εταιρείες. Επίσης εμείς παράγουμε προϊόντα που δεν τα παράγουν αυτοί, προϊόντα εποχικότητας, όπως είναι τα πασχαλινά αβγά, που δεν τα έχουν όλες οι χώρες. Περισσότερο τα έχουν οι μεσογειακές χώρες και ορισμένες ευρωπαϊκές. Και η ελληνικότητα των προϊόντων σας είναι ένα στοιχείο που μετρά στην ελληνική αγορά, δεδομένου ότι οι Έλληνες καταναλωτές όλο και περισσότερο στηρίζουν την ελληνική παραγωγή και το ελληνικό brand name. Δεν συμφωνείτε; Φυσικά και συμφωνώ, έτσι ακριβώς είναι. Μπορούμε μετά βεβαιότητας να πούμε ότι έχουμε πλέον καλύτερη υποστήριξη από τους καταναλωτές, γι’ αυτό και η ελληνική αγορά, παρά την κρίση, έχει διευρυνθεί. Σας ευχόμαστε καλή συνέχεια και καλή επιτυχία στο έργο σας. Σας ευχαριστώ πολύ. newtimes 33

Interview ΟΙ ΚΡΊΣΕΙΣ ΠΆΝΤΟΤΕ ΓΕΝΝΟΎΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΈΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ, ΤΟΝΊΖΕΙ Ο κ. ΝΊΚΟΣ ΠΑΠΠΆΣ, ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ESPRESSE A.Ε.

Η καφεστίαση προσφέρει επενδυτική διέξοδο σε πλήθος επιχειρηματιών Η επιβολή του νέου φόρου στον καφέ έχει ενισχύσει φαινόμενα παραεισαγωγών καφέ, εξαιτίας των οποίων το κράτος χάνει έσοδα Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα

Σε πείσμα της κρίσης, ο κλάδος της καφεστίασης έχει διαρκώς αυξανόμενες επιδόσεις. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, την τελευταία δεκαετία ο Έλληνας πραγματοποίησε μια εντυπωσιακή στροφή και αγκάλιασε τον καφέ espresso. Όπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Espresse A.Ε., κ. Νίκος Παππάς, «πλέον ενηλικιώνεται στην Ελλάδα η πρώτη γενιά των καταναλωτών που πίνουν αποκλειστικά espresso». Η Espresse, που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα με θετικά πρόσημα, επεκτείνει διαρκώς την γκάμα της με νέα προϊόντα και μηχανές.

34 newtimes

Πώς κύλησε το 2016 για την εταιρεία σας από πλευράς μεγεθών; Συνεχίστηκε η ανοδική πορεία που καταγράφατε τα προηγούμενα έτη; Η Espresse A.E., συνεχίζοντας την ανοδική πορεία της τα τελευταία 11 χρόνια, έκλεισε το οικονομικό έτος 2016 με άνοδο, τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και σε επίπεδο κερδών. Η εταιρεία κατέχει ηγετικό μερίδιο

στην καφεστίαση τα τελευταία χρόνια, καθώς οι καταναλωτές αναγνωρίζουν στο brand Portioli ένα premium προϊόν σε ό,τι αφορά τον καφέ espresso. Τα τελευταία χρόνια ανοίγουν διαρκώς

νέα καταστήματα, τα οποία μπορείτε να προσεγγίσετε (καφέ και εσχάτως φούρνοι που φτιάχνουν καφέ). Επίσης παρατηρείται μια μετατόπιση της προτίμησης του Έλληνα από τον στιγμιαίο καφέ στον εσπρέσσο. Τι λέτε γι’ αυτά και πώς κινήθηκε γενικά ο κλάδος στην κρίση; Ο κλάδος της καφεστίασης, από το 2009 μέχρι σήμερα, έχει δείξει εξαιρετική αντοχή και σε πείσμα της οικονο-

Interview

μικής κατάστασης συνεχίζει να αναπτύσσεται προσφέροντας επενδυτική διέξοδο σε πλήθος επιχειρηματιών. Η ανάπτυξη των café - café ήταν έντονη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 ως το 2010, κατόπιν υπήρξε μια μετατόπιση με ανάπτυξη των σημείων take away και τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια διασπορά της διάθεσης καφέ σε σημεία όπως φούρνοι, mini markets κ.ά. Η ανάπτυξη αυτή έχει δύο όψεις: Από τη μια αναπτύσσεται έντονα το κανάλι του Hotel-Restaurant-Cafe, από την άλλη παρατηρείται μια υπερβάλλουσα παρουσία καταστημάτων που μοιράζονται το μερίδιο της αγοράς, το οποίο συνεχώς κατακερματίζεται, μειώνοντας τον κύκλο εργασιών που είναι απαραίτητος για τη βιωσιμότητα κάθε καταστήματος. Μια άλλη διαπίστωση, που αφορά την παρούσα ανάπτυξη καταστημάτων, είναι η εμφάνιση επενδυτών στον χώρο, οι οποίοι δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση με την καφεστίαση και οι οποίοι έχουν βραχεία παρουσία, επηρεάζοντας αρνητικά την εικόνα του κλάδου. Η Espresse A.E., από την έναρξη της λειτουργίας της το 1996, επένδυσε στην ποιότητα του προϊόντος, στην άμεση και αποτελεσματική τεχνική υποστήριξη, στην εκπαίδευση των barista και στην επιλεγμένη διάθεση του καφέ espresso Portioli μέσα από ένα δίκτυο εξειδικευμένων συνεργατών, με αποτέλεσμα την εδραίωση ενός ισχυρού brand name, το οποίο σήμερα η ελληνική αγορά κατατάσσει στα πλέον ποιοτικά προϊόντα στον χώρο του καφέ. Η ανάπτυξη του καφέ espresso υπήρξε αλματώδης την τελευταία δεκαετία και είναι αλήθεια ότι η μετατόπιση αφορούσε κυρίως τον στιγμιαίο καφέ, καθώς ο Έλληνας καταναλωτής αναγνώριζε σιγά σιγά τη διαφορά μεταξύ των δύο προϊόντων. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι πλέον ενηλικιώνεται η πρώτη γενιά των καταναλωτών που πίνουν αποκλειστικά καφέ espresso. Πόσο εχθρικό είναι το οικονομικό και πολιτικό (με την έννοια της φορολογίας) περιβάλλον για το επιχειρείν στη χώρα μας; Το επιχειρείν στην Ελλάδα ήταν ανέκαθεν μια δύσκολη εξίσωση, μιας και η χώρα μας έχει ένα ιδιότυπο οικονομικό περιβάλλον. Η παρούσα οικονομική κατάσταση σίγουρα έχει φέρει περισσότερα εμπόδια

στην έναρξη και ανάπτυξη επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Η πραγματικότητα είναι ότι η ελληνική οικονομία χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε την ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων, στη βάση της αξιοποίησης των ανταγωνιστικών πλεονεκτήματων που διαθέτουμε. Σε ό,τι αφορά τον κλάδο της καφεστίασης, υπάρχει στενή σχέση με τον τουρισμό. Η ανάπτυξη επιχειρήσεων που βασίζονται στην προσφορά ποιοτικών προϊόντων και υψηλής ποιότητας υπηρεσιών, αξιοποιώντας παράλληλα τοπικά προϊόντα, αποτελεί «διαβατήριο» για μια συνεχή ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος, το οποίο σήμερα κατέχει ένα σημαντικό μερίδιο στα έσοδα της χώρας. Παράλληλα, η ανάπτυξη του τουρισμού, με τη συμβολή και της καφεστίασης, μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας και ιδιαίτερα στην αύξηση της απασχόλησης σε 12μηνη βάση. Σε ό,τι αφορά το φορολογικό πλαίσιο, η επιβολή του νέου φόρου στον καφέ μείωσε τη ζήτηση, ενώ παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παραεισαγωγών καφέ, εξαιτίας των οποίων το κράτος χάνει έσοδα. Τέλος, η ανεξέλεγκτη διάθεση καφέ επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του προσφερόμενου προϊόντος στα καταστήματα. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2017 και πόσο αισιόδοξος είστε, αν είστε; Από τη φύση μου είμαι και παραμένω αισιόδοξος, καθώς πιστεύω στο επιχειρηματικό δαιμόνιο των Ελλήνων. Η χώρα μας διαθέτει μοναδικά χαρακτηριστικά, τα οποία, αν αξιοποιηθούν όπως πρέπει, μπορούν να μεταμορφώσουν την ελληνική οικονομία. Σημαντική παράμετρος στην ανάπτυξη είναι η αλλαγή νοοτροπίας, τόσο σε επιχειρηματικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Όσον αφορά τον κλάδο της καφεστίασης, ο καφές παραμένει ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα στην παγκόσμια αγορά, είναι το δεύτερο προϊόν μετά το πετρέλαιο σε χρηματιστηριακό επίπεδο. Ο καφές είναι μια αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων και θα παραμείνει μεταξύ των προϊόντων που θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται και τα επόμενα χρόνια. Ο κλάδος της καφεστίασης πρέπει να στηριχθεί και να αναπτυχθεί σε υγιές επίπεδο, καθώς, όπως προανέφερα, αποτελεί έναν από τους πυλώνες της εθνικής οικονομίας. Για την Espresse A.E. και τον espresso

Portioli θα είμαι πάντοτε αισιόδοξος για τη συνεχή ανοδική πορεία, καθώς η ελληνική αγορά τον αξιολογεί ως ένα από τα πλέον ποιοτικά προϊόντα καφέ. Η προτίμηση των καταναλωτών στον espresso Portioli μάς επιβάλλει να συνεχίσουμε την προσπάθεια μέσα από το δίκτυο των συνεργατών και των πελατών μας για να προσφέρουμε στους καταναλωτές έναν κρεμώδη, γλυκόπιοτο και αρωματικό espresso Portioli! Εν μέσω κρίσης επεκτείνατε την γκάμα των προϊόντων σας, με νέες μηχανές και, επιπλέον, σοκολάτα, τσάι και άλλα ροφήματα. Υπάρχουν σκέψεις για την προσθήκη και άλλων κωδικών; Πρόσφατα η Espresse A.E. παρουσίασε στην αγορά τις καινοτόμες μηχανές κάψουλας Miss P, οι οποίες ενδείκνυνται για

Ο καφές παραμένει ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα στην παγκόσμια αγορά, είναι το δεύτερο προϊόν μετά το πετρέλαιο σε χρηματιστηριακό επίπεδο

οικιακή χρήση, για μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, για σουίτες ξενοδοχείων, σκάφη αναψυχής, πισίνες κά. Μια εξίσου ανταγωνιστική πρόταση απόλαυσης του καφέ Portioli είναι η ημιεπαγγελματική μηχανή μερίδας GIME Vera Cafe και η GIME Vera Vapore. Μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, gourmet εστιατόρια, delicatessen σημεία είναι κάποιοι από τους ήδη εραστές του καφέ, που με τις μηχανές αυτές απολαμβάνουν καθημερινά έναν υπέροχο espresso Portioli. Όσο για τα υπόλοιπα προϊόντα, η Espresse A.E. διαθέτει όλα όσα χρειάζεται ένα κατάστημα καφεστίασης. Στο πλαίσιο αυτό, αναζητεί καινούργιες γεύσεις, όπως για παράδειγμα η καινούργια σοκολάτα Portioli 500 gr., που θα διατεθεί στην ελληνική αγορά από τον Μάιο του 2017, τα προϊόντα τσαγιού σε ατομικές συσκευασίες ραμμένες στο χέρι, καθώς και τα βότανα σε φυσικές γεύσεις. Από τον Ιούνιο η Espresse A.E. περνάει στη διάθεση και άλλων προϊόντων, όπως τα σιρόπια γεύσεων που αφορούν τον καφέ και εμπλουτίζει την γκάμα της στα είδη σοκολάτας, με γεύσεις σε ατομικές συσκευασίες. Θεωρείτε ότι υπάρχουν ευκαιρίες στην ελληνική αγορά; Οι κρίσεις πάντοτε γεννούν επιχειρηματικές ευκαιρίες. Η αξιοποίηση των ευκαιριών όμως πρέπει να εδράζεται πάνω στην παροχή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, με γνώμονα την αξιοποίηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει ο κλάδος της καφεστίασης. Ο τουρισμός ήταν ανέκαθεν ένα από τα ισχυρά χαρτιά της ελληνικής οικονομίας. Η επένδυση στο πλαίσιο που προανέφερα είναι ο δρόμος που μπορεί να μας οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα τα επόμενα χρόνια. Η Ελλάδα, κατά τη γνώμη μου, δεν έχει αξιοποιήσει επαρκώς τα πλεονεκτήματά της και αυτό πρέπει να μας απασχολεί όλους στην επιχειρηματική κοινότητα. Τέλος σημαντική παράμετρος είναι η εκπαίδευση και η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού καθώς, όπως είπε και ο ιδρυτής του Gruppo Portioli, Giorgo Portioli, «οι ίδιοι οι άνθρωποι είναι το μυστικό για να μετατρέψεις μια ιδέα σε πραγματικότητα». newtimes 35

Interview

ΤΟ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΌ ΕΊΝΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ UNI-PHARMA ΤΟ ΟΧΥΡΌ ΣΤΗΝ ΚΡΊΣΗ, ΑΝΑΦΈΡΕΙ Ο κ. ΣΠΎΡΟΣ ΚΊΝΤΖΙΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΉΣ ΑΝΆΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ

Έρευνα και καινοτομία στο DNA της Uni-Pharma Η εταιρεία εξάγει τα προϊόντα της σε 53 χώρες

Συνέντευξη στη Νατάσσα Σπαγαδώρου

Αντιστέκεται σθεναρά στην κρίση επενδύοντας συνεχώς στην ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών προϊόντων με γνώμονα τον άνθρωπο. Η γενική αυτή διαπίστωση αφορά τη Uni-Pharma και προκύπτει από όσα επισημαίνει μιλώντας στο Time TV ο κ. Σπύρος Κίντζιος, διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της εταιρείας, με αφορμή τη βράβευσή της κατά την πρόσφατη εκδήλωση Creative Greece 2017. Βράβευση η οποία ήρθε ως αποτέλεσμα της σημαντικής εξαγωγικής δραστηριότητας που παρουσιάζει η εταιρεία έχοντας παρουσία σε 53 χώρες.

36 newtimes

Συγχαρητήρια, κύριε Κίντζιε, για τη βράβευση της εταιρείας σας. Eίναι πολύ σημαντικά και η βράβευση και το γεγονός ότι μια αμιγώς ελληνική εταιρεία αντιστέκεται σθεναρά εν μέσω μιας πολύ βαριάς κρίσης επενδύοντας σε εγκαταστάσεις και προϊόντα. Μάλιστα εν μέσω κρίσης, το 2015, τέθηκε σε λειτουργία και το νέο σας εργοστάσιο στην Αττική. Έτσι δεν είναι; Ναι, το 2015 τέθηκε σε λειτουργία η νέα βιομηχανική μονάδα της Uni-Pharma στην Αττική, μια επένδυση περίπου 50 εκατ. ευρώ, γεγονός ιδαίτερα σημαντικό αν σκεφθεί κανείς ότι έγινε μέσα στην κρίση. Το νέο αυτό εργοστάσιο είναι εφοδιασμένο με τα πιο πρόσφατης τεχνολογίας συστήματα παραγωγής, συσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου. Η παραγωγική ικανότητά του ανέρχεται σε 2 δισ. δισκία και 50 εκατ. μονάδες ενεσίμων σε ετήσια βάση. Να υποθέσουμε ότι στο εργοστάσιο αυτό παράγονται και προϊόντα με σκοπό την εξαγωγή τους; Βεβαίως. To σκεπτικό μας άλλωστε είναι ότι δεν διαχωρίζουμε τις αγορές. Οπότε η λογική ήταν ότι θέλουμε να αναβαθμίσουμε συνολικά τις δυνατότητές μας για να υποστηρίξουμε τόσο την ελληνική αγορά, στην οποία έχουμε

ηγετική θέση, όσο και την παρουσία μας στις αγορές του εξωτερικού. Βέβαια η λογική της επέκτασης στις αγορές στις οποίες έχουμε ήδη παρουσία μάς υπαγόρευε και την αύξηση της δυναμικότητας. Έτσι επιτύχαμε έναν διπλό στόχο, τη συνολική αναβάθμιση των βιομηχανικών μας δυνατοτήτων και την αύξηση της δυναμικότητας. Σε πόσες χώρες εξάγετε αυτή τη στιγμή; Αυτή τη στιγμή έχουμε παρουσία σε 53 χώρες και συνεχίζουμε. Σε ποιους τομείς η εταιρεία σας δίνει έμφαση; Η προσήλωσή μας είναι στην έρευνα και στην καινοτομία, τομείς που βρίσκονται στο DNA της εταιρείας και τέθηκαν εκεί από τον ιδρυτή της, τον Κλέωνα Τσέτη. Η κατεύθυνση της Uni-Pharma και της Intermed ήταν πάντοτε η ανάπτυξη νέων προϊόντων με γνώμονα τον άνθρωπο. Οπότε και εμείς συνεχίζουμε να βαδίζουμε στα ίδια μονοπάτια. Με την έμφαση που δίνετε στους τομείς αυτούς, να υποθέσουμε ότι έχετε καταφέρει να αντιστρέψετε το brain drain σε brain gain;

Ναι, ισχύει αυτό και ήταν μία από τις αρχικές επιδιώξεις της διοίκησης. Να κρατήσουμε δηλαδή εδώ στη χώρα μας τα περισσότερα ταλέντα. Δημιουργούμε συνεχώς νέες απαιτητικές θέσεις, στελεχικές θέσεις, επενδύουμε στην εκπαίδευση των ανθρώπων, ανεβάζουμε τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες μας και από το στελεχικό δυναμικό και από τους ανθρώπους της παραγωγής. Οπότε για εμάς είναι έμπρακτα μια πολύ σημαντική προτεραιότητα το brain gain. Ποια ήταν τα οχυρά σας μέσα στην κρίση; Η απάντηση είναι απλή και μονολεκτική, άνθρωποι. Το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι σημαντικό όσον αφορά τόσο το σύνολο των συνεργατών, που εργάζονται με συνέπεια και αγάπη για την εταιρεία, όσο και την ίδια την ηγεσία, τις κυρίες Ιουλία και Ειρήνη Τσέτη, οι οποίες με τον τρόπο διοίκησης και το έργο τους εμπνέουν τους συνεργάτες, όλους εμάς. Πόσους εργαζομένους απασχολεί η εταιρεία; Ο ΟΦΕΤ πλέον (Όμιλος Φαρμακευτικών Εταιρειών Τσέτη), στον οποίο ανήκουν η UniPharma και η Intermed, απασχολεί συνολικά 330 εργαζομένους.

Interview Η ΕΊΣΟΔΟΣ ΣΤΗΝ APIVITA ΤΟΥ ΙΣΠΑΝΙΚΟΎ ΟΜΊΛΟΥ PUIG ΕΊΝΑΙ ΜΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΕΠΈΝΔΥΣΗ, ΑΝΑΦΈΡΕΙ Η κυρία ΧΑΪΓΚΟΥΉ ΚΟΥΝΤΑΚΤΖΙΆΝ, CORPORATE COMMUNICATION MANAGER ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ

Η Apivita παραμένει πιστή στις αξίες της Η εταιρεία εξάγει τα προϊόντα της σε 17 χώρες και δέχεται χιλιάδες επισκέπτες από το εξωτερικό

Συνέντευξη στη Νατάσσα Σπαγαδώρου

Ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια από το μεράκι δύο φαρμακοποιών και τον σεβασμό τους στη σπουδαιότητα του έργου της μέλισσας, για να φθάσει στις μέρες μας να την διεκδικούν διεθνείς κολοσσοί του τομέα των καλλυντικών. Ο λόγος για την εταιρεία Apivita των Νίκης και Νίκου Κουτσιανά, η οποία πρόσφατα πέρασε στον ισπανικό όμιλο Puig, αν και την διεκδικούσαν και άλλοι μεγάλοι παίκτες της διεθνούς σκηνής των καλλυντικών. Παρά την αλλαγή αυτή ωστόσο, στο τιμόνι της εταιρείας παραμένει ο κ. Νίκος Κουτσιανάς, ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της, ο οποίος μαζί με την κυρία Νίκη Κουτσιανά εξακολουθούν να εμπνέουν εργαζομένους και συνεργάτες της εταιρείας, όπως λέει η κυρία Χαϊγκουή Κουντακτζιάν, Corporate Communication Manager της εταιρείας. Την κυρία Κουντακτζιάν συναντήσαμε στην εκδήλωση επιχειρηματικής αριστείας Creative Greece Awards 2017, που διοργάνωσε στο τέλος του Μαρτίου η Active Business Publishing, κατά τη διάρκεια της οποίας απονεμήθηκε certificate στην Apivita για την εξαγωγική της δραστηριότητα.

Κατ’ αρχάς συγχαρητήρια για τη διακρισή σας, η οποία αποτελεί μια μικρή επιβράβευση της πορείας της Apivita στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Η πορεία αυτή αναγνωρίστηκε και από πολλές ξένες εταιρείες, μεταξύ των οποίων και ο ισπανικός όμιλος Puig, ο οποίος και έδωσε ξεκάθαρη ψήφο εμπιστοσύνης με την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου της επιχείρησης. Τι σημαίνει αυτή η καινούργια κατάσταση στο επιχειρηματικό σχήμα της Apivita, στο οποίο ωστόσο βλέπουμε να παραμένει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της ο ιδρυτής κ. Νίκος Κουτσιανάς; Η είσοδος στην εταιρεία του ισπανικού ομίλου Puig είναι μια κίνηση περαιτέρω ανάπτυξης, μια στρατηγική επένδυση η οποία στοχεύει στο να εξελίξει την Apivita σε μια ακόμη πιο δυνατή επιχείρηση εντός και εκτός Ελλάδος, αλλά παράλληλα τονώνει και την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας σε μια δύσκολη στιγμή. Και βέβαια είναι πολύ σημαντικό το ότι παραμένει στο τιμόνι της εταιρείας ο κ. Νίκος Κουτσιανάς. Τόσο εκείνος όσο και η κυρία Νίκη Κουτσιανά αποτελούν για όλους εμάς τους εργαζομένους πηγή έμπνευσης και πρότυπο για το πώς οι προσπάθειες αυτών των δύο ανθρώπων έχουν φθάσει σε αυτό το επίπεδο.

αυτόν τον τρόπο δεν παρουσιάζουμε μόνο τα προϊόντα, παρουσιάζουμε και την Ελλάδα. Από όσο γνωρίζω, τα προϊόντα σας είναι ιδιαίτερα αγαπητά στις ασιατικές αγορές, που είναι δύσκολες αγορές και έχουν μια τάση στα φυσικά προϊόντα. Επομένως δίνουν ξεκάθαρη ψήφο εμπιστοσύνης στην ποιότητα και στην καινοτομία των προϊόντων σας. Ένα ακόμη κομμάτι στο οποίο επενδύει η εταιρεία είναι οι ιπποκρατικοί κήποι. Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι υπάρχει ένας Ιπποκράτειος κήπος και στην Ιαπωνία. Οπότε αυτό που θέλουμε να πετύχουμε, στον βαθμό που μας αναλογεί, είναι η Ελλάδα να έχει δυνατή παρουσία στο εξωτερικό. Θέλουμε επίσης όσοι έρχονται στην Ελλάδα από το εξωτερικό να μαθαίνουν τι σημαίνει ο πολιτισμός μας, τι σημαίνει ελληνική βιοποικιλότητα. Είμαστε πολύ

τυχεροί που ζούμε σε αυτή την πολύ πλούσια χώρα και θα έπρεπε να αξιοποιούμε την εξωστρέφεια στον τόπο μας εδώ. Και θα έπρεπε να μην έχουμε κρίση με τόσο πλούσια χώρα, τόσο πλούσια, όπως είπατε, βιοποικιλότητα... Θα έπρεπε να επενδύουμε στο ελληνικό brand name. Δεν συμφωνείτε; Βεβαίως και συμφωνώ. Ακούγοντας στη σημερινή σας εκδήλωση την ομιλία του καθηγητή κ. Γιώργου Αυλωνίτη για τη σημασία του branding της Ελλάδας, πιστεύω ότι σε αυτό θα έπρεπε να στοχεύουν οι κυβερνήσεις. Η Ελλάδα από μόνη της είναι ένα πολύ μεγάλο brand name. Αυτό αν καταφέρουμε και το χτίσουμε όλοι μαζί ενωμένοι θα μεγαλουργήσουμε. Θεωρώ ότι πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, να βρούμε τα κοινά μας σημεία και στοιχεία και να συνεργαστούμε όλοι σε αυτή την κατεύθυνση.

Αποτελέσατε πάντως το μήλον της έριδος, δεδομένου ότι, από όσο γνωρίζουμε, σας «φλέρταραν» ή ακόμη και σας διεκδικούσαν και άλλες εταιρείες, όπως για παράδειγμα η L’oreal. Εσείς ωστόσο διαλέξατε μια πιο χαμηλών τόνων εταιρεία, την Puig.

Aυτό σημαίνει κάτι και σαν φιλοσοφία για την Apivita; Πολύ σωστά, υπήρχαν όντως πολλοί μνηστήρες για την Apivita. Η επιλογή έγινε με βάση τη φιλοσοφία και τις αξίες που έχει η εταιρεία. Αυτό δείχνει ότι η Apivita δεν θα αλλάξει την παρουσία που έχει και τις αξίες της για όλα αυτά που πρεσβεύει και αφορούν την ελληνική βιοποικιλότητα, την κοινωνία των μελισσών, φιλοσοφία και σκέψη. Όλα αυτά θα συνεχίσουμε να τα μεταλαμπαδεύουμε να τα επικονιάζουμε ακόμη πιο δυνατά. Αν και έχετε λάβει αρκετές βραβεύσεις, η σημερινή τι σημαίνει για εσάς; Η βράβευση αυτή για εμάς είναι αρκετά σημαντική όσον αφορά την εξωστρέφεια. Η οποία εξωστρέφεια για την Apivita δεν σημαίνει μόνο παρουσία σε 17 χώρες, στις οποίες εξάγει αυτή τη στιγμή, σημαίνει και όλες αυτές τις, 10.000 για την ακρίβεια, επισκέψεις ανθρώπων και εμπορικών αποστολών από το εξωτερικό που έχουν γίνει στο βιοκλιματικό της εργοστάσιο. Πρόσφατα δεχθήκαμε επίσκεψη Ιαπώνων. Με newtimes 37

Interview Η ΔΙΑΡΚΉΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΌΤΗΤΑ ΣΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΌ ΣΎΣΤΗΜΑ ΕΊΝΑΙ ΕΞΩΦΡΕΝΙΚΉ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΦΑΝΉΣ, ΕΠΙΣΗΜΑΊΝΕΙ Η κυρία ΛΈΝΑ ΓΑΡΥΦΆΛΛΟΥ, ΔΙΕΥΘΎΝΟΥΣΑ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΟΥ ΟΜΊΛΟΥ ΓΑΡΥΦΆΛΛΟΥ

«Τουρισμός και εστίαση μας κρατούν στη ζωή»

Tο κλίμα της αστάθειας και της αβεβαιότητας είναι ανασταλτικό για κάθε είδους επένδυση

Ένα σταθερό φορολογικό σύστημα, ένα βελτιωμένο σύστημα απονομής δικαιοσύνης και η πάταξη της γραφειοκρατίας είναι ορισμένες από τις πιο βασικές προϋποθέσεις για να έλθουν νέες επενδύσεις στην Ελλάδα, επισημαίνει η κυρία Λένα Γαρυφάλλου, διευθύνουσα σύμβουλος του Ομίλου Γαρυφάλλου, μιλώντας στους New Times. Όσον αφορά τον Όμιλο, μεταξύ άλλων αναφέρει ότι σε αξία πωλήσεων σημειώθηκε μια μικρή ανάκαμψη το 2016, ενώ σε όγκο πωλήσεων, δηλαδή σε τόνους εμπορεύματος, η ανάκαμψη ήταν σημαντική.

38 newtimes

Η κρίση συνοδεύτηκε από μια πραγματική κατάρρευση του κλάδου των κατασκευών. Αυτή η πτώση σάς επηρέασε και πώς κινηθήκατε μέσα στην κρίση; Πώς διαμορφώνονται τα μεγέθη σας; Όπως γνωρίζετε, η εταιρεία μας ασχολείται με υαλοπίνακες, με τζάμια δηλαδή, τόσο σε επίπεδο πρώτης ύλης (χονδρικό εμπόριο) όσο και σε επίπεδο επεξεργασίας της πρώτης ύλης, για παραγωγή κάποιων προϊόντων. Ως εταιρεία που ασχολείται με οικοδομικά υλικά, προφανώς βίωσε την κρίση με πολύ έντονο τρόπο. Από το 2009 ως το 2015 είχαμε μείωση των πωλήσεων της τάξης του 70% περίπου. Το 2016 ήταν η πρώτη χρονιά που σημειώσαμε μικρή ανάκαμψη. Αυτή όμως η ανάκαμψη δεν ήταν προφανώς αρκετή για να καλύψει όλη αυτή την καθίζηση. Αυτό το διάστημα κάναμε κάποιες διορθωτικές κινήσεις με στόχο τη μείωση των εξόδων. Κάναμε μια μικρή μείωση προσωπικού, της τάξης του 18%, το διάστημα από το 2010 ως το 2013. Από το 2013 και μετά αρχίσαμε να επαναπροσλαμβάνουμε και σήμερα είμαστε σε αριθμό απασχολουμένων στα επίπεδα που βρισκόμασταν πριν από την έναρξη της κρίσης. Σε αξία πωλήσεων είχαμε μια μικρή ανάκαμψη το 2016, ενώ σε όγκο πωλήσεων, δηλαδή σε τόνους εμπορεύματος, η ανάκαμψη που σημειώσαμε ήταν σημαντική. Αυτό σημαίνει ότι έχουν μειωθεί πολύ οι τιμές. Από εκεί και πέρα, τα πράγματα είναι

πολύ δύσκολα, δεν έχουμε καμία πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα από το 2011 και μετά και προσπαθούμε να αυτοχρηματοδοτηθούμε και να κρατηθούμε στην αγορά υπό δύσκολες πραγματικά συνθήκες. Εστιατόρια, ξενοδοχεία και καφέ είναι από τους επιχειρηματικούς τομείς που διαγράφουν αναπτυξιακές τάσεις. Θα μπορούσε ο τουριστικός κλάδος και ο κλάδος της εστίασης να αποτελέσουν διέξοδο; Θέλω να σας βεβαιώσω ότι οι μόνοι κλάδοι που μας κρατάνε αυτή τη στιγμή στη ζωή ως επιχείρηση είναι αυτοί, τουρισμός και εστίαση. Αν δεν υπήρχαν, δεν θα υπήρχαμε. Δεν εννοώ ότι πουλάμε αποκλειστικά σε αυτούς τους κλάδους, αλλά είναι τόσο σημαντική η συνεισφορά τους στο αντικείμενο της δραστηριότητάς μας, που πραγματικά είναι αποφασιστικής σημασίας. Και εκεί όμως υπάρχουν δυσκολίες. Για παράδειγμα, ζητούνται από την αγορά μεγάλες πιστώσεις, τις οποίες προσπαθούμε να παρακολουθήσουμε. Επίσης πρόσφατα είχαμε μια πολύ αρνητική εμπειρία από μεγάλο ξενοδοχείο της Χαλκιδικής, στο οποίο δώσαμε υλικά και το οποίο δυστυχώς δεν μας εξόφλησε. Αν δεν εξοφληθούμε, σε μια εποχή που ο κλάδος μας είναι ήδη πληγωμένος, αυτό μπορεί να είναι και χτύπημα ολιστικής σημασίας. Οι βασικές αρχές της εταιρείας σας, από όσο γνωρίζουμε, είναι η επένδυση

Interview σε νέες τεχνολογίες, σε ανθρώπινο δυναμικό και οι συνεργασίες με διεθνείς οίκους. Έχουν γίνει επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες το τελευταίο διάστημα; Μέσα στη διάρκεια της κρίσης όχι. Δεν δικαιολογούνται τέτοιες επενδύσεις όταν έχεις τόσο μεγάλη μείωση τζίρου. Η ανάπτυξη γενικώς δημιουργείται όταν υπάρχει αύξηση της ζήτησης. Με τη μείωση του τζίρου και με τη μείωση της ζήτησης δεν δικαιολογούνται νέες επενδύσεις. Κατέχετε ηγετική θέση στην Ελλάδα. Πραγματοποιείτε και εξαγωγές; Ναι, περίπου το 20% της παραγωγής μας εξάγεται στις όμορες βαλκανικές χώρες, στην Κύπρο και πρόσφατα και στις ΗΠΑ. Πόσο σημαντική θεωρείτε για μια ελληνική εταιρεία την εξωστρέφεια; Είναι πολύ σημαντική η εξωστρέφεια και για τις μικρές και για τις μεσαίες και για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Το τμήμα iglass αφορά περισσότερο επαγγελματικές λύσεις; Το iglass είναι η εφαρμογή όλων των υλικών που παράγουμε και εμπορευόμαστε. Εμείς δεν κάνουμε άμεσα κατασκευές, οι κατασκευές γίνονται από υπεργολάβους μας, πελάτες μας, τοποθετητές-υαλοθέτες. Με το iglass δείχνουμε σε όλους αυτούς τις πιθανές εφαρμογές. Για να μπορεί ένας πελάτης, o τελικός καταναλωτής (φέρ’ ειπείν το ξενοδοχείο) ή ο αρχιτέκτονας, ο μηχανικός ή ο διακοσμητής να δει τις εφαρμογές και τα υλικά. Η γκάμα των υλικών είναι πραγματικά πάρα πολύ μεγάλη και δεν μιλάμε μόνο για τα τζάμια, αλλά και για τα υλικά που συνοδεύουν τα τζάμια στην κατασκευή ή τα στηρίζουν στην κατασκευή. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, οι γυάλινες ντουζιέρες, που είναι πολύ της μόδας τα τελευταία χρόνια, συνοδεύονται από μια σειρά μεταλλικών στοιχείων, τα οποία στηρίζουν και δίνουν τη δυνατότητα στις κατασκευές αυτές να κινούνται. Οι επιλογές σε τέτοια στοιχεία είναι άπειρες. Τέτοιες εφαρμογές δείχνουμε στην έκθεσή μας. Επομένως εκεί φαίνονται οι δυνατότητες που έχουν τα υλικά σας. Υπάρχει και εκπαίδευση συνεργατών; Εκπαιδεύουμε, δίνουμε συμβουλευτικές λύσεις αλλά και σχεδιάζουμε και υποστηρίζουμε μελετητικά είτε τον ιδιοκτήτη του έργου ή τον πελάτη μας που έχει αναλάβει την κατασκευή. Τι θα μπορούσε να γίνει στην Ελλάδα για την τόνωση του επιχειρείν; Είπατε ήδη για τις τράπεζες, ότι έχει σταματήσει η πρόσβασή σας εκεί. Τι θα περιμένατε από το κράτος; Είναι πάρα πολλά εκείνα που θα μπορούσαν να γίνουν και δεν γίνονται. Και είναι πολύ κόντρα στην κοινή λογική το γεγονός ότι δεν γίνονται. Από τα πιο απλά, όπως το να τρέξουν καλύτερα τα ευρωπαϊκά προγράμματα, ως τα πιο σύνθετα ζητήματα. Και πρώτα από όλα, αυτό το κλίμα της αστάθειας και της αβεβαιότητας είναι

ανασταλτικό για κάθε είδους επένδυση, μικρή ή μεγάλη. Το φορολογικό, δηλαδή οι φορολογικοί συντελεστές, επειδή αυτή τη στιγμή η πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκεται σε φάση ζημιών, δεν είναι πρώτιστο πρόβλημα. Ένα σταθερό φορολογικό σύστημα ωστόσο, ώστε όποιος εισέλθει σε αυτό να ξέρει τι τον περιμένει, είναι πάρα πολύ σημαντικό για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις. Η διαρκής μεταβλητότητα στο φορολογικό σύστημα είναι εξωφρενική. Αν ρωτήσετε έναν λογιστή πόσες φορές αλλάζουν οι διατάξεις μέσα στον ίδιο χρόνο, θα εκπλαγείτε. Και είναι και πρωτοφανής, καθώς δεν υπάρχει πουθενά αλλού. Βέβαια και οι φορολογικοί συντελεστές πρέπει προφανώς να μειωθούν. Όταν όλες οι γειτονικές όμορες χώρες, Τουρκία, Βουλγαρία, Αλβανία, Σκόπια, Σερβία, έχουν χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές από εμάς, είναι προφανές ότι όποιος θέλει να επενδύσει στην περιοχή, θα επιλέξει μία άλλη χώρα, κοντινή σε εμάς, με χαμηλότερους συντελεστές. Δεν μιλάω βέβαια για την εκροή φορολογητέας ύλης με τη μετακίνηση και μετα-

σε μια σύμβαση να ξέρει με ποιον τρόπο και σε ποιο χρόνο θα μπορεί να εξέλθει από αυτή τη σύμβαση. Επομένως, αν δεν τακτοποιηθεί και αυτό το θέμα οριστικά, δεν πρόκειται να δούμε επενδύσεις. Και βέβαια το τελευταίο και πολύ σημαντικό πλαίσιο για τον υποψήφιο επενδυτή είναι το εργασιακό. Και όταν λέω το εργασιακό δεν εννοώ το κόστος. Εννοώ το τρελοκομείο που επικρατεί στο γραφειοκρατικό μέρος της εργασιακής σχέσης, ειδικά στον τουρισμό. Για παράδειγμα, αν λόγω βροχής η επιχείρηση δεν μπορεί να λειτουργήσει και ο εργαζόμενος απαλλάσσεται για τη σημερινή ημέρα και πρέπει να προσέλθει μια άλλη μέρα, πρέπει να υπάρχει ένα άτομο να ασχολείται αποκλειστικά με τις τροποποιήσεις που χρειάζεται να γίνουν για να είναι σύννομη αυτή η μεταβολή. Δεν μιλάω για τη βιομηχανία, όπου για να κρατήσεις έναν εργαζόμενο βάρδια δύο ώρες παραπάνω χρειάζεται να το δηλώσεις από πριν κ.ο.κ. Είναι τρελοκομείο, είναι πέρα και πάνω από πάσα λογική.

στέγαση ελληνικών επιχειρήσεων σε αυτές τις χώρες. Μιλάω για μια καινούργια επένδυση που έχει να επιλέξει το πού θα τοποθετηθεί. Εκτός από τον τουρισμό, που εκεί μετράει το «οικόπεδο», στο οποίο υπερτερούμε, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις ο επενδυτής έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ άλλων υποψήφιων τόπων επένδυσης. Ωστόσο ούτε και στον τουρισμό βλέπουμε καμιά συγκλονιστική επενδυτική προσέλευση. Ακόμη όλοι είναι στημένοι και περιμένουν. Πέρα όμως από το φορολογικό, που είναι πολύ σημαντικό, ένα εξίσου σημαντικό ζήτημα για έναν ξένο επενδυτή είναι η απονομή δικαιοσύνης. Έχουν γίνει βέβαια κάποια βήματα με την αλλαγή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, αλλά και πάλι είναι πολύ σημαντικό κάποιος που εισέρχεται

φεύγουν και να πηγαίνουν σε βαλκανικές χώρες; Πάρα πολλές. Αν κάνετε ένα ταξίδι στην περιοχή που είναι κοντά στα σύνορα της Ελλάδας με τη Βουλγαρία, θα δείτε μόνο ελληνικές επιγραφές. Ελληνικά αυτοκίνητα, λογιστές με ελληνικές επιγραφές.

Λόγω του ότι δραστηριοποιείστε στη Θεσσαλονίκη, έχετε δει εταιρείες να

Εσείς θα μείνετε στην Ελλάδα; Εμείς, ευτυχώς ή δυστυχώς, από τη φύση της δουλειάς μας είμαστε εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα. Ακόμη και να θέλουμε, δεν μπορούμε να μετακομίσουμε. Είμαστε βιομηχανία, με κόστος μεταφοράς... Επιπλέον δεν μας συμφέρει να είμαστε μακριά από την κατανάλωση. Θα μπορούσαμε να μετοικήσουμε, αν ο στόχος και των πωλήσεών μας ήταν η Βουλγαρία. Δεν έχει νόημα να θέλουμε να πουλάμε στην Ελλάδα και να παράγουμε στη Βουλγαρία. newtimes 39

Interview

Ο κ. Νίκος Πολυμενάκος με τη συντάκτριά μας κυρία Νατάσσα Σπαγαδώρου

ΑΎΞΗΣΗ ΕΞΑΓΩΓΏΝ ΚΑΤΆ 43% ΠΈΤΥΧΕ ΤΟ 2016 Η IASIS PHARMA, ΕΠΙΣΗΜΑΊΝΕΙ Ο κ. ΝΊΚΟΣ ΠΟΛΥΜΕΝΆΚΟΣ, BUSINESS DIRECTOR ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ

Νέα μονάδα ετοιμάζει η Iasis Pharma

Το υπό κατασκευή εργοστάσιο θα αποτελεί μία από τις πιο σύγχρονες μονάδες παραγωγής αναβραζόντων δισκίων στην Ευρώπη Συνέντευξη στη Νατάσσα Σπαγαδώρου

Μια νέα επένδυση, η δημιουργία νέων εγκαταστάσεων στο Κορωπί, βρίσκεται σε εξέλιξη από την Iasis Pharma. Μια αμιγώς ελληνική εταιρεία, η οποία στα 21 χρόνια που λειτουργεί έχει καταφέρει να εξάγει τα προϊόντα της στις δύσκολες αγορές της Δυτικής Ευρώπης. Αυτό ήταν και το κριτήριο με το οποίο η Active Business Publishing της απένειμε ειδική διάκριση κατά την εκδήλωση «Η Ελλάδα της εξωστρέφειας». Για την επένδυση αυτή, καθώς και για την εξαγωγική στρατηγική της εταιρείας μιλήσαμε με τον business director κ. Νίκο Πολυμενάκο.

Συγχαρητήρια για τη βράβευσή σας. Θα ήθελε να μας πείτε τι σημαίνει η βράβευση αυτή για την εταιρεία σας. Σημαίνει επιβράβευση της προσπάθειας που έχουμε κάνει όλα αυτά τα χρόνια για να βγούμε στο εξωτερικό. Πότε ιδρύθηκε η εταιρεία; Είμαστε μια σχετικά νέα εταιρεία σε σχέση με τους παραδοσιακούς ομίλους του ελληνικού φαρμάκου. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1996 από τον κ. Κωνσταντίνο Παχή. Νέα εταιρεία, αλλά δυναμική στον τομέα των εξαγωγών. Πολύ δυναμική. Έχουμε ήδη σημαντικές εξαγωγές κυρίως στη Δυτική Ευρώπη και σίγουρα αυτή η βράβευση μας δίνει την επιπλέον δύναμη να συνεχίσουμε και να αναπτύξουμε αυτή τη δυναμική. Το 2016 πετύχαμε 43% αύξηση εξαγωγών και ευελπιστούμε να συνεχίσουμε με διψήφιο αριθμό και το 2017. Σας το ευχόμαστε. Σε ποιες αγορές εξάγετε; Εξάγουμε κυρίως στη Δυτική Ευρώπη,

40 newtimes

δηλαδή σε Σουηδία, Δανία, Ιρλανδία, Γερμανία. Ετοιμάζουμε σιγά σιγά και την είσοδό μας στις αγορές της Αγγλίας και της Τσεχίας και γενικά στόχος μας είναι να ενδυναμώσουμε περαιτέρω την παρουσία μας στη Δυτική αλλά και στην Ανατολική Ευρώπη. Επίσης έχουμε παρουσία στη Μέση Ανατολή. Δύσκολες και απαιτητικές αγορές, όπως εξίσου σημαντικό είναι και το ότι εξάγετε συμπλήρωμα διατροφής αλλά και φαρμακευτικό σκεύασμα, που εξ αντικειμένου ως προϊόν έχει ιδιαίτερη ευαισθησία. Ασφαλώς και είναι πολύ σημαντικό, διότι είναι προϊόντα που αφορούν θεραπεία ασθενών και με αυτή την έννοια πρέπει να είναι κάποιος πολύ προσεκτικός στον τρόπο που τα παράγει. Εμείς δίνουμε μεγάλη έμφαση και στην ποιότητα και στην ασφάλεια του προϊόντος και με αυτή τη λογική ετοιμαζόμαστε να δημιουργήσουμε ένα καινούργιο εργοστάσιο, καινούργιες εγκαταστάσεις στο Κορωπί. Πείτε μας για αυτή την επένδυση. Μέσα στο 2016 ολοκληρώσαμε την αγο-

ρά 55 στρεμμάτων στο Κορωπί, κοντά στο αεροδρόμιο, και έχουμε ήδη ξεκινήσει τον σχεδιασμό και το χτίσιμο του καινούργιου εργοστασίου με βάση τις τελευταίες προδιαγραφές της Ε.Ε. Ευελπιστούμε μέσα στο 2018 να το εγκαινιάσουμε. Θα είναι ένα εργοστάσιο το οποίο θα διαθέτει μία από τις πιο σύγχρονες μονάδες παραγωγής αναβραζόντων δισκίων στην Ευρώπη. Αυτό θα σημαίνει και ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού; Ασφαλώς. Η εταιρεία συνεχώς επενδύει τόσο σε τεχνικό προσωπικό για το εργοστάσιο όσο και σε προσωπικό για τα τμήματα πωλήσεων και marketing. Είμαστε σε φάση όπου κάθε μήνα προσλαμβάνουμε νέο προσωπικό. Πόσους εργαζομένους απασχολεί η Iasis Pharma; Αυτή τη στιγμή απασχολούμε 150 άτομα συνολικά, αλλά σταδιακά πιστεύω ότι θα αυξήσουμε σημαντικά τον αριθμό των εργαζομένων, ιδιαίτερα με την πλήρη λειτουργία του εργοστασίου μέσα στον επόμενο χρόνο.

Interview Η ΥΠΕΡΦΟΡΟΛΌΓΗΣΗ ΜΕΓΆΛΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΊΝ, ΤΟΝΊΖΕΙ Ο κ. ΓΙΏΡΓΟΣ ΚΑΡΑΜΆΝΗΣ, ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΑΜΆΝΗΣ ΑΕΒΕ

Ανοίγουν πολλά καταστήματα εστίασης, λίγα όμως επιβιώνουν Με τη δημιουργία της νέας εταιρείας ΚαραμάνηςΒαρδέλλης Α.Ε. στη Ρόδο επιδιώκεται η παροχή μιας ολοκληρωμένης πρότασης προς τους επαγγελματίες του νησιού Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα

Περισσότερα από 50 χρόνια ιστορίας μετρά η Καραμάνης ΑΕΒΕ αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα «ονόματα» στον τομέα του επαγγελματικού εξοπλισμού εστίασης. Τα τελευταία χρόνια η εταιρεία ίδρυσε υποκατάστημα στο Ηράκλειο Κρήτης, που κινείται με θετικά πρόσημα, ενώ μόλις ξεκίνησε τη δραστηριότητά του ένα νέο υποκατάστημα στη Ρόδο. Έχοντας στο πελατολόγιό της μερικές από τις πιο μεγάλες και γνωστές μονάδες μαζικής εστίασης ο κ. Γιώργος Καραμάνης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στους New Times, αναμένει τη συνέχιση της θετικής πορείας του 2016 με αύξηση των πωλήσεων κατά 5%.

Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για τα μεγέθη της επιχείρησής σας το 2016 και για το πώς διαμορφώθηκαν σε σχέση με το 2015; Το 2016 ήταν καλύτερο από το 2015 και παρατηρήσαμε αύξηση στις πωλήσεις μας της τάξης του 12%. Oι πωλήσεις μας έφθασαν τα 5 εκατ. ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται σε αυτές οι πωλήσεις της εταιρείας Καραμάνης – Παπαδάκης Α.Ε. στην Κρήτη, που άγγιξαν το 1,3 εκατ. ευρώ. Παρά την ύφεση, και διορθώστε με αν κάνω λάθος, ανοίγουν διαρκώς νέα καταστήματα εστίασης (ψητοπωλεία, καφέ και εσχάτως φούρνοι που φτιά-

χνουν καφέ). Πώς κινήθηκε επομένως ο κλάδος στην κρίση; Ο κλάδος μας είναι σταθερά ανοδικός από το 2012, έχοντας κάθε χρόνο μονοψήφιες αυξήσεις, χωρίς όμως ποτέ να παραμένει στάσιμος ή να είναι καθοδικός. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο μας είναι όμως πολύ λιγότερες σε σχέση με 10 χρόνια πριν, ενώ ακόμη λιγότερες είναι οι οικονομικά εύρωστες εταιρείες του κλάδου. Ναι, είναι γεγονός ότι ανοίγουν πάρα πολλά καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, αλλά τα μισά περίπου δυστυχώς δεν καταφέρνουν να συμπληρώσουν ένα χρόνο λειτουργίας. Κλείνουν πολύ πιο σύντομα και κάποια αλλάζουν ιδιοκτήτες

πάρα πολύ γρήγορα. Εξαιτίας αυτού, υπάρχει μεγάλη προσφορά σε μεταχειρισμένες συσκευές και κατασκευές, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά τη ζήτηση στις καινούργιες συσκευές. Κάνετε και εξαγωγές σε Κύπρο και Αλβανία. Τι αντιπροσωπεύουν οι εξαγωγές στον συνολικό τζίρο της επιχείρησής σας; Οι εξαγωγές που πραγματοποιούμε είναι πάρα πολύ λίγες. Το ποσοστό τους επί του συνόλου των πωλήσεών μας είναι περίπου 3%. Πόσο σημαντική είναι η εξωστρέφεια για μια ελληνική εταιρεία; Οι εξαγωγές πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικές για τις κατασκευαστικές εταιρείες. Η Καραμάνης ΑΕΒΕ είναι ωστόσο ως επί το πλείστον εισαγωγική εταιρεία. Εισάγει και διανέμει προϊόντα από 80 εργοστάσια από όλον τον κόσμο. Ποια προβλήματα και δυσκολίες υπάρχουν στην εσωτερική αγορά; Πόσο εχθρικό είναι το περιβάλλον για το επιχειρείν; Τα προβλήματα του ελληνικού επιχειρείν είναι πάρα πολλά. Από αυτά τα σημαντικότερα είναι η υπερφορολόγηση, το ασταθές περιβάλλον, η «εχθρότητα» των περισσότερων κυβερνήσεων απέναντι στην ιδιωτική πρωτοβουλία και η εμμονή τους σε έναν υπέρογκο δημόσιο τομέα, αλλά και η στροφή τους προς τον κρατισμό. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2017; Πόσο αισιόδοξος είστε; Πιστεύουμε ότι το 2017 θα συνοδευτεί από αύξηση στις πωλήσεις μας κατά περίπου 5% και για τις δύο εταιρείες μας. Ποιοι είναι οι στόχοι και τα επενδυτικά σας σχέδια; Ιδιαίτερα σημαντική είναι η νέα προσπάθεια που πραγματοποιούμε στη Ρόδο, με τη δημιουργία της νέας εταιρείας μας Καραμάνης-Βαρδέλλης Α.Ε., που εδρεύει στο 7o χλμ. της λεωφόρου Ρόδου-Λίνδου και φιλοδοξεί να παρέχει μια ολοκληρωμένη πρόταση προς τους επαγγελματίες του νησιού, όπως έχουν ήδη πετύχει και οι δύο άλλες εταιρείες μας. Θεωρείτε ότι υπάρχουν ευκαιρίες στην ελληνική αγορά; Αναμένεται μια πολύ καλή τουριστική χρονιά και ελπίζω πως ούτε η πολιτική αστάθεια ούτε και οι επικίνδυνοι γείτονές μας θα καταφέρουν να την ανατρέψουν! newtimes 41

Αμπελώνας στη Μήλο, μια καινοτόμος μετα-μεταλλευτική δραστηριότητα της IMERYS

ΕΤΑΙΡΙΚΗΚΟΙΝΩΝΙΚΗΕΥΘΥΝΗ

Η IMERYS επέλεξε να αναβιώσει την αμπελοκαλλιέργεια, η οποία κατά το παρελθόν αποτέλεσε μία από τις παραδοσιακές οικονομικές δραστηριότητες της Μήλου

42 newtimes

Η IMERYS Βιομηχανικά Ορυκτά Ελλάς Α.Ε. εξορύσσει και επεξεργάζεται μπεντονίτη, περλίτη και ζεόλιθο παράγοντας εξειδικευμένα προϊόντα για ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών και αγορών. Η Ελλάδα είναι πρώτη, σε παγκόσμια κλίμακα, στην παραγωγή διαβαθμισμένου περλίτη* και πρώτη στην Ευρώπη στην παραγωγή μπεντονίτη**. Στη Μήλο η IMERYS, όπως επισημαίνουν τα στελέχη της, δρώντας ως υπεύθυνος κοινωνικός εταίρος, συμβάλλει στην ισόρροπη ανάπτυξη του νησιού, εφαρμόζοντας καλές πρακτικές και ενισχύοντας την αρμονική συνύπαρξη της εξόρυξης και του τουρισμού. Μία από τις πρωτοβουλίες που στηρίζουν τη συνύπαρξη και των δύο αυτών οικονομικών πυλώνων είναι ο πρότυπος βιολογικός αμπελώνας στον Τράχηλα της Μήλου, ο οποίος από το 2014 βρίσκεται στη θέση ενός σταδιακά αποκαθιστάμενου ενεργού ορυχείου περλίτη, σε άλλα σημεία του οποίου συνεχίζεται η εξόρυξη μέχρι και σήμερα. Η IMERYS επέλεξε να αναβιώσει την αμπελοκαλλιέργεια, η οποία κατά το παρελθόν αποτέλεσε μία από τις παραδοσιακές οικονομικές δραστηριότητες της Μήλου, καθώς και την οινοπαραγωγή, με τη χρήση ορυκτών που είναι άφθονα στο νησί. Παραδείγματα τέτοιων ορυκτών είναι ο μπεντονίτης, που χρησιμοποιείται στη «σταθεροποίηση» του κρασιού, ο περλίτης που χρησιμοποιείται στη διαύγασή του, καθώς και το θείο που έχει εφαρμογή στη βιολογική αμπελοκαλλιέργεια για την προστασία του φυτού από τις ασθένειες. Η καινοτομία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας οφείλεται στη δημιουργία μιας νέας οικονομικής δραστηριότητας στο εξοφλημένο τμήμα του ορυχείου στον Τράχηλα. Το τοπίο μετά την εξόρυξη είχε αποκατασταθεί βάσει των βέλτιστων πρα-

κτικών που ακολουθεί η εταιρεία με την τήρηση της προβλεπόμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Η IMERYS όμως προχώρησε ένα βήμα πέρα από την αποκατάσταση τοπίου και, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, δημιούργησε έναν βιολογικό αμπελώνα, ενισχύοντας τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Ταυτόχρονα, εστιάζοντας στην κοινωνική εταιρική της ευθύνη, ενίσχυσε και την τοπική κοινωνία με τη δημιουργία δύο νέων θέσεων εργασίας στον αμπελώνα που καλύφθηκαν από εντόπιους. Η αμπελοκαλλιέργεια ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2014 με τη φύτευση 17.500 αμπελιών της κυκλαδίτικης ποικιλίας Aσύρτικο. Τον Αύγουστο του 2015 έγινε ο πρώτος δοκιμαστικός τρύγος του αμπελώνα, με σκοπό τον ποιοτικό έλεγχο. Τον Φεβρουάριο του 2016, σε παρακείμενη θέση, φυτεύθηκαν ερυθρές κυκλαδίτικες ποικιλίες. Συγκεκριμένα, φυτεύθηκαν αμπέλια των ποικιλιών Μαυροτράγανο, Μαντηλαριά και Ψαροσύρικο. Συνολικά μέχρι και σήμερα έχουν φυτευθεί 63 στρέμματα με αμπέλια. Στον σχεδιασμό, στην εποπτεία και στην εφαρμογή αυτής της δραστηριότητας τον πρωταρχικό ρόλο έχει το Τμήμα Αποκατάστασης Περιβάλλοντος της Μήλου και μία σύμβουλος-οινολό-

γος που παρέχει την τεχνογνωσία για την αμπελοκαλλιέργεια. Τον Αύγουστο του 2016 έγινε ο τρύγος του Ασύρτικου με οινοποίηση 300 κιλών σταφυλιών και εμφιάλωση, τον Δεκέμβριο του 2016, 110 φιαλών κρασιού. Η IMERYS εφαρμόζει βιολογική-οργανική μέθοδο αμπελοκαλλιέργειας συμβάλλοντας έτσι στην προστασία και διατήρηση του περιβάλλοντος. Επιπλέον η δραστηριότητα έχει στόχο να ενθαρρύνει τους κατοίκους του νησιού να χρησιμοποιούν περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον γεωργικές μεθόδους. Σε αυτό το πλαίσιο, η IMERYS σε συνεργασία με τη σύμβουλο-οινολόγο διοργάνωσε ανοιχτά σεμινάρια στη Μήλο για την εκπαίδευση των ντόπιων που ήδη καλλιεργούν ή θέλουν να αναβιώσουν μικρούς οικογενειακούς αμπελώνες. Μέσω αυτών των σεμιναρίων έγινε προτροπή για χρήση βιολογικών μεθόδων στην παραγωγή ντόπιου, ποιοτικού βιολογικού κρασιού. Μέχρι σήμερα έχουν προσφερθεί τέσσερα ανοιχτά εκπαιδευτικά σεμινάρια για τις μεθόδους αμπελοκαλλιέργειας με τη συμμετοχή 60-100 ατόμων κάθε φορά. Απόρροια της παραπάνω εκπαίδευσης είναι το γεγονός ότι κάποιοι κάτοικοι της Μήλου ξεκίνησαν τα δύο τελευταία χρόνια

προσπάθειες εγκατάστασης νέων αμπελώνων, παρακινούμενοι από τις δραστηριότητες της εταιρείας στον αμπελώνα του Τράχηλα. Η πρότυπη βιολογική καλλιέργεια αμπελιών μπορεί επιπλέον να προσελκύσει επισκέπτες στο νησί, μιας και η παραγωγή κρασιού είναι συνυφασμένη με τον πολιτισμό, τη φιλοξενία, την ποιότητα και την παράδοση. Η παρακολούθηση του τρόπου καλλιέργειας και του τρυγήματος ενισχύουν τον βιωματικό τουρισμό, αφού πλέον πολλοί ταξιδιώτες αναζητούν μοναδικές εμπειρίες που συνδέονται με τη γαστρονομία του προορισμού που επισκέπτονται. l O περλίτης έχει εφαρμογές στις οικοδομικές κατασκευές, στη γεωργία, στη βιομηχανία και στη μεταλλουργία, καθώς είναι ένα εξαιρετικά θερμομονωτικό και ηχομονωτικό υλικό με υψηλό πορώδες, που ανθίσταται στη διείσδυση του νερού. l Ο μπεντονίτης βρίσκει χρήσεις σε ένα ευρύ φάσµα βιοµηχανικών εφαρµογών και διεργασιών στην αγορά των χυτηρίων και της μεταλλουργίας σιδήρου, όπως επίσης και στον κατασκευαστικό κλάδο σε μεγάλα έργα υποδοµών καθώς και σε γεωτρήσεις πετρελαίου, φυσικού αερίου και υδρογεωτρήσεις.

Interview ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΆΣΕΙΣ, ΓΙΑ ΝΑ «ΞΑΝΑΠΆΡΕΙ ΜΠΡΟΣΤΆ» Ο ΚΛΆΔΟΣ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΉΣ ΚΑΤΟΙΚΊΑΣ, ΚΑΤΑΘΈΤΕΙ Ο κ. ΙΩΆΝΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΎΛΗΣ, ΙΔΙΟΚΤΉΤΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΎΛΗΣ ΕΠΕ

«Η παρατεταμένη κρίση έχει δημιουργήσει και αντισώματα» Οι κατασκευές νέων ξενοδοχειακών μονάδων και οι ανακαινίσεις των παλαιών είναι σημαντικές ανάσες για τις επιχειρήσεις του κλάδου Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα

«Όαση» χαρακτηρίζει την άνοδο του τουρισμού, για τις επιχειρήσεις του κλάδου των πλακιδίων και των ειδών υγιεινής, ο κ. Ιωάννης Κυριακούλης, ιδιοκτήτης της ομώνυμης επιχείρησης. Από το τιμόνι μιας επιχείρησης με 40 χρόνια ιστορίας στον χώρο ο κ. Κυριακούλης τονίζει ότι οι κατασκευές νέων ξενοδοχειακών μονάδων και οι ανακαινίσεις των παλαιών αποτελούν σημαντικές «ανάσες» για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Ωστόσο επισημαίνει ότι είναι ανάγκη να «ξαναπάρει μπροστά» ο κλάδος της ιδιωτικής κατοικίας και καταθέτει ενδιαφέρουσες προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα για τα μεγέθη της επιχείρησής σας το 2016 σε σύγκριση με αυτά προ κρίσης; Επιπλέον πώς κινήθηκε ο κλάδος κατά τη διάρκεια της κρίσης; H εταιρεία Κυριακούλης ΕΠΕ είναι μια επιχείρηση με ιστορία 40 ετών στον χώρο των ειδών υγιεινής και των πλακιδίων. Η έδρα της είναι στο Αιγάλεω και οι αποθηκευτικοί της χώροι στον Ασπρόπυργο. Η πορεία της την κατατάσσει στις πέντε μεγαλύτερες του χώρου. Το όνομά της είναι συνυφασμέ-

νο με το αντικείμενο, το οποίο όμως πλήττεται από την παρατεταμένη κρίση των τελευταίων ετών. Ο όγκος των εργασιών της εταιρείας, σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο έχει μειωθεί κατά περίπου 50%. Προσπαθώντας να κρατήσει το μερίδιό της στην αγορά, η εταιρεία καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες. Η αξιοπιστία, η συνέπεια, η ποιότητα, η γκάμα και οι τιμές της είναι και θα είναι τα όπλα της. Οι συνεργασίες με ελληνικές βιομηχανίες και βιοτεχνίες είναι το κύριο μέλημά μας, αυτές

όμως τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί. Κι αυτό γιατί οι ανακατατάξεις της παγκόσμιας αγοράς οδήγησαν στην «εξαφάνιση» της ελληνικής βιομηχανίας ειδών υγιεινής (πορσελάνες) και πλακιδίων. Έτσι οι περισσότεροι Έλληνες από παραγωγοί μετατράπηκαν σε εμπόρους - μεταπωλητές. Η εκτόπισή τους μας οδήγησε σε συνεργασίες με μεγάλες και μόνο μονάδες του εξωτερικού. Παραγωγοί από την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Πολωνία, την Ινδία, την Κίνα, την Τουρκία, την Τσεχία, τη Βραζιλία είναι οι κύριοι προμηθευτές μας. Ποια βήματα θεωρείτε πως πρέπει να γίνουν για να βελτιωθεί η κατάσταση στην εσωτερική αγορά; Τις δύσκολες αυτές στιγμές η παρατεταμένη άνοδος του τουρισμού είναι μια όαση. Οι κατασκευές νέων ξενοδοχειακών μονάδων και οι ανακαινίσεις των παλαιών είναι σημαντικές ανάσες για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Οι κατασκευές των ιδιωτών είναι όμως το ζητούμενο. Για να βελτιωθεί η κατάσταση, η πολιτεία πρέπει να βοηθήσει. Τα νέα νοικοκυριά που θα στηθούν είναι σημαντικό να έχουν μια επιδότηση πρώτης κατοικίας και κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις. Πρέπει επίσης να υπάρχει επιδότηση ανακαινίσεων για τους οικονομικά ασθενέστερους. Τα δε ακίνητα που θα κατασκευαστούν, αν δεν αποτελούν πηγή εσόδων, πρέπει να έχουν άλλη φορολογική μεταχείριση. Με την επέκταση τέλος του σχεδίου πόλεως, είναι σημαντικό να δημιουργηθούν και υποδομές που θα προκαλούν και θα επιταχύνουν τις κατασκευές νέων κατοικιών. Ποια θα είναι τα επόμενα βήματά σας; Η παρατεταμένη κρίση έχει δημιουργήσει και αντισώματα. Η σωστή δαχείριση και τα όχι πολλά ρίσκα, με μελετημένες κινήσεις, είναι μια άμυνα ώστε να μην υπάρξουν χειρότερα. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2017; Η ευελιξία της εταιρείας μας στις απαιτήσεις της αγοράς είναι ένας από τους βασικούς λόγους που την κρατούν στη θέση της. Το 2017 δεν θα πάψει να είναι μια συνέχεια των προηγούμενων χρόνων. Η σταθερότητα είναι το χαρακτηριστικό της Κυριακούλης ΕΠΕ, με όλα τα επακόλουθα! newtimes 43

Η μπίρα ΜΑΜΟΣ κυκλοφορεί ξανά από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία

Η

ιστορική μπίρα Μάμος επιστρέφει στην πόλη της και θα παράγεται στο υπερσύγχρονο εργοστάσιο της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην Πάτρα, εξασφαλίζοντας την ποιότητα της αυθεντικής συνταγής. Το εγχείρημα αυτό, που φιλοδοξεί να αποτελέσει σταθμό στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Πάτρας, παρουσίασαν από κοινού πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, κ. Ζωούλλης Μηνά, με τον εκπρόσωπο της οικογένειας που δημιούργησε την μπίρα ΜΑΜΟΣ, κ. Παναγή Μάμο. Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, με την επανακυκλοφορία της μπίρας ΜΑΜΟΣ, μιας από τις πιο ιστορικές μπίρες στην ελληνική ζυθοποιία, ξαναρχίζει ένα ταξίδι που πρωτοξεκίνησε το 1876. Τη χρονιά που ο Λορέντζος Μάμος ίδρυσε το ζυθοποιείο του στην Πάτρα, για να ακολουθήσει μια πορεία 100 χρόνων που «στέφθηκε» από βραβεία και διακρίσεις. Στην ομιλία του ο διευθύνων σύμβουλος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, κ. Ζωούλλης Μηνά, τόνισε: «Σήμερα είναι μια ιστορική στιγμή τόσο για εμάς όσο και για την ελληνική ζυθοποιία γενικότερα. Η παραγωγή τής ΜΑΜΟΣ από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία είναι μια ακόμη απόδειξη των στενών μας δεσμών με την πόλη της Πάτρας, η οποία φιλοξενεί τη μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής της εταιρείας μας. Η προσφορά υποστήριξης σε εγχειρήματα, ανθρώπους ή ιδέες με στόχο την ανάπτυξή τους είναι για εμάς ένας πολύ σημαντικός πυλώνας. Είναι βαθιά μου πεποίθηση πως η ελληνική παραγωγή και η επιχειρηματικότητα δείχνουν το δρόμο της ανάπτυξης στον τόπο μας». Από την πλευρά τους ο εκπρόσωπος της οικογένειας Μάμου, κ. Παναγής Μάμος, δήλωσε: «Για την οικογένεια Μάμου η σημερινή είναι μια ημέρα μνήμης, ιδιαίτερης χαράς και συγκίνησης. Με την επιστροφή της μπίρας Μάμος στην αγορά, σε συνεργασία με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία, ένα όραμα-στόχος μας γίνεται πραγματικότητα. Η Μάμος είναι ένα ιστορικό προϊόν άρρηκτα συνδεδεμένο με την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης μας και είμαστε πεπεισμένοι ότι κάναμε την καλύτερη επιλογή συνεργάτη για την επιστροφή της. Με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία θα εργαστούμε συστηματικά ώστε η μάρκα μας να προοδεύσει ξανά, επ’ ωφελεία της οικονομίας και της κοινωνίας σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο μέσω της δημιουργίας προστιθέμενης αξίας». Μέσω της τεχνογνωσίας και του δικτύου διανομής της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, η Pils μπύρα ΜΑΜΟΣ, με 5% αλκοόλ, θα είναι αρχικά διαθέσιμη στην Πάτρα και σύντομα στην υπόλοιπη Πελοπόννησο, ενώ σε δεύτερο στάδιο θα κυκλοφορήσει και πανελλαδικώς. Στη φωτογραφία εικονίζονται (από αριστερά) οι κκ. Ζωούλλης Μηνά και Παναγής Μάμος

➤➤➤

Ένα «ξύπνημα» στη Μεσόγειο από την Candia

Σ

τη διεθνή έκθεση επίπλου και design στο Μιλάνο, Salone del Mobile, στις 4 Απριλίου, η εταιρεία στρωμάτων Candia παρουσίασε τη νέα εταιρική της ταυτότητα. Η ανανεωμένη εικόνα της διακρίνεται από το καινούργιο μοντέρνο και μίνιμαλ λογότυπο, το οποίο έχει κρατήσει μόνο το καθιερωμένο εμπορικό σήμα Candia σε «φρέσκο» κόκκινο φόντο. Σύμφωνα με την εταιρεία, η νέα υπόσχεση της μάρκας «Wake up in the Mediterranean» αποτελεί ένα «ξύπνημα» στον κόσμο και στην αύρα της Μεσογείου. Αυτή είναι η υπόσχεση που θέλει να μεταφέρει σε όλους τους καταναλωτές που επιλέγουν τα προϊόντα της. Η εταιρεία Candia μετράει 40 χρόνια εμπειρίας στην κατασκευή στρωμάτων, με τη δεύτερη γενιά, τους κκ Μιχάλη και Γιώργο Βελιβασάκη (φωτογραφία) να έχουν πάρει τα ηνία της εταιρείας. Η επιτυχημένη εξαγωγική δραστηριότητα της Candia σε Ευρώπη και Ασία εδραιώθηκε με τη χειροποίητη συλλογή στρωμάτων, Bodyfix Collection. Τα συγκεκριμένα στρώματα, όπως ενημερώνει η εταιρεία, κατασκευάζονται αποκλειστικά με το χέρι, από έμπειρους τεχνίτες, με 100% φυσικά υλικά και την παγκόσμια καινοτομία επεξεργασίας των υφασμάτων με λάδι ελιάς. Ο κ. Μιχάλης Βελιβασάκης δήλωσε σχετικά: «Μετά από 20 χρόνια συνεχόμενης παρουσίας στις αγορές του εξωτερικού καταφέραμε να κερδίσουμε την αγάπη των καταναλωτών αλλά και την εμπιστοσύνη των επαγγελματιών του ξενοδοχειακού κλάδου». Το νέo μανιφέστο της εταιρείας αποτείνει έναν φόρο τιμής στις ανθρώπινες ρίζες, στη μετουσίωση σε μια εμπειρία ανάπαυσης που εμπνέεται από όλα όσα αγαπάμε και απολαμβάνουμε πάνω στη γη και μέσα στη θάλασσα της Μεσογείου.

➤➤➤

Shopping therapy on line μέσω του www.mybrandsstore.com

Σ

αν να κάνεις μια βόλτα στα μαγαζιά αλλά από το σαλόνι του σπιτιού σου ή από το γραφείο, κάνοντας μαζί με ένα ευχάριστο διάλειμμα και τα ψώνια σου από μια μεγάλη λίστα επιλογών. Κάπως έτσι λειτουργεί το www.mybrandsstore.com, το Ελληνικό Ηλεκτρονικό Εμπορικό Κέντρο. Δημιουργία της κυρίας Ειρήνης Βερυβάκη (φωτογραφία), διευθύνουσας συμβούλου και αντιπροέδρου της Tonic S.A., το www.mybrandsstore. com απευθύνεται σε μοντέρνες γυναίκες και άνδρες της εποχής μας, που θέλουν έξυπνες και ψαγμένες ιδέες για αγορές από την άνεση του σπιτιού ή του γραφείου τους. Όπως μας πληροφορεί η δημιουργός του, «το mybrandsstore.com είναι στηριγμένο στην ιδέα Masstige Shop, δηλαδή των επιλεγμένων, πρωτότυπων, ποιοτικών προϊόντων, που απευθύνονται στον σύγχρονο ενημερωμένο καταναλωτή στη σωστή τιμή! Κάθε προϊόν που βρίσκεται στο mybrandsstore.com έχει ελεγχθεί για την ποιότητά του, ώστε σίγουρα να ανταποκρίνεται στην καλή τιμή του.

44 newtimes

Διαθέτει μια μεγάλη γκάμα προϊόντων τοποθετημένων σε διαφορετικές κατηγορίες και υποκατηγορίες, που είναι σαν να κάνεις μια βόλτα στα μαγαζιά και να διαλέγεις με ένα κλικ επώνυμα επιχειρηματικά δώρα, επώνυμα κοσμήματα, αξεσουάρ, γυαλιά οράσεως, γυαλιά ηλίου, αντικείμενα για την ανανέωση του σπιτιού και του γραφείου, μυρωδιές από πολύτιμα αρώματα, γούρια για καλή τύχη ή άριστης ποιότητας καλλυντικά. Επίσης διαθέτει δυναμική κατηγορία για να διαλέγεις βάσει τιμής». Και για όσους θέλουν να δώσουν κάποιο δώρο αλλά δεν ξέρουν τι να διαλέξουν, το mybrandsstore.com παρέχει τη δυνατότητα της δωροεπιταγής σε 4 διαφορετικά ποσά, έτσι ώστε τα αγαπημένα σας πρόσωπα να παραλάβουν αυτό που πραγματικά επιθυμούν. «Φιλοσοφία μας», τονίζει η κυρία Βερυβάκη, «είναι, μέσα από μια ευρεία γκάμα προϊόντων σε συνδυασμό με την εμπειρία που διαθέτουμε, να προσφέρουμε ποικιλία προτάσεων από on-trend fashion προϊόντα. Πιστεύουμε λοιπόν ότι το mybrandsstore.com είναι πραγματικά shopping therapy on line!».

ρετικά επίπεδα και ακόμη μεγαλύτερη άνεση στους πελάτες μας». Το νέο επαγγελματικό σύστημα ψύξης - θέρμανσης της LG, MULTI V 5, θα είναι διαθέσιμο στην ελληνική αγορά από τον Μάιο.

➤➤➤

Μια σημαντική διάκριση για τη Λουξ

Μ

ία ακόμη σημαντική διάκριση κέρδισε η ελληνική εταιρεία Λουξ, ως κορυφαίο Superbrand στην κατηγορία των μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων κατά τη διάρκεια της απονομής των βραβείων Corporate Superbrands Greece 2016 που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. To brand Λουξ ξεχώρισε κερδίζοντας την πρώτη θέση ως το πιο δυνατό brand στην αγορά των μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά στην ιστορία του διαγωνισμού στη χώρα μας που ένα αμιγώς ελληνικό αναψυκτικό κερ-

➤➤➤

T

ην κυκλοφορία του νέου συστήματος Variable Refrigerant Flow (VRF) MULTI V 5 ανακοίνωσε την Τρίτη, 25 Απριλίου 2017, σε εκδήλωσή της που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η LG Electronics, φέροντας έτσι, όπως τονίστηκε, την πέμπτη εποχή στις λύσεις επαγγελματικού κλιματισμού. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση, το πιο πρόσφατο μοντέλο της επιτυχημένης προϊοντικής σειράς MULTI V θέτει νέα όρια στην κατηγορία, αφού προσφέρει βελτιωμένη λειτουργικότητα αναβαθμίζοντας την ενεργειακή απόδοση και μεγιστοποιώντας την άνεση του χρήστη. Το MULTI V 5 διαθέτει τη λειτουργία Dual Sensing Control, η οποία παρακολουθεί τα επίπεδα θερμοκρασίας και υγρασίας με σκοπό την αποτελεσματικότερη διαχείριση των λειτουργιών του συστήματος σε ψύξη και σε θέρμανση. Το νέο σύστημα της LG διαθέτει τον απόλυτο, όπως χαρακτηρίστηκε, συμπιεστή inverter, ενώ διαθέτει τη δυνατότητα σύνδεσης πολλαπλών εξωτερικών μονάδων για υποστήριξη διαφόρων εφαρμογών. «Είμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι για το MULTI V 5, τη νέα ναυαρχίδα στον τομέα λύσεων ψύξης-θέρμανσης της LG», δήλωσε ο κ. Γιάννης Μαντάς, Business Solutions Director της LG Electronics Ελλάς. «Το Multi V 5, το VRF σύστημα πέμπτης γενιάς της LG, ενσωματώνει μια σειρά από καινοτόμες τεχνολογίες με σκοπό να προσφέρει στους πελάτες μας ενεργειακή απόδοση και ευκολία στη λειτουργία σε ασυναγώνιστα επίπεδα. Κάνοντας την προηγμένη τεχνολογία κλιματισμού ακόμη πιο προσιτή, αυτή η κορυφαία στον τομέα της λύση παρέχει εξοικονόμηση λειτουργικών εξόδων σε εξαι-

δίζει την ανώτερη θέση στη συγκεκριμένη κατηγορία. Η διοίκηση της Λουξ δήλωσε εξαιρετικά υπερήφανη για τη νέα αυτή σημαντική διάκριση και θέλησε να ευχαριστήσει την κριτική επιτροπή για την επιλογή της καθώς και τους Έλληνες καταναλωτές και συνεργάτες της που με τη συνεχή στήριξη και την ψήφο εμπιστοσύνης τους ανεβάζουν τη Λουξ στις υψηλότερες θέσεις της αγοράς.Ο διαγωνισμός Corporate Superbrands Greece, που έχει παρουσία στην Ελλάδα από το 2005, απονέμει στα σημαντικότερα ελληνικά και διεθνή brands της ελληνικής αγοράς το status του Superbrand. Η επιλογή πραγματοποιείται από επιτροπή ειδικών και διακεκριμένων επαγγελματιών στο ευρύτερο πεδίο του brand image (μάρκετινγκ, διαφήμιση, PR, branding, strategy κ.ά.) και στηρίζεται στη γνώμη των καταναλωτών.

➤➤➤

Ο κ. Τάκης Θεοφανόπουλος νέος εντεταλμένος σύμβουλος της Eurocert

H

Eurocert ενέταξε στο στελεχικό δυναμικό της τον κ. Τάκη Θεοφανόπουλο σε θέση εντεταλμένου συμβούλου. Ο κ. Θεοφανόπουλος είναι πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, με διδακτορικό τίτλο στην Εδαφομηχανική. Υπήρξε επί σειρά ετών διευθυντής Πιστοποίησης και μετέπειτα διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΟΤ, ενώ διετέλεσε γενικός γραμματέας στα υπουργεία Ανάπτυξης και Εργασίας. Επίσης κατείχε τη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΣΕ την περίοδο 2010-2016. O πρόεδρος του Ομίλου της Eurocert κ. Γ. Μπρισκόλας δήλωσε σχετικά: «H υψηλή τεχνογνωσία και η προσέλκυση στελεχών με εμπειρία και κύρος είναι πάντα στους στόχους μας, ενισχύοντας την προσπάθειά μας να ανταποκρινόμαστε επιτυχώς στις αυξανόμενες και μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς, με ταυτόχρονη διεύρυνση του μεριδίου μας στην αγορά και εδραίωση στις ηγετικές θέσεις μεταξύ των φορέων πιστοποίησης». Η Eurocert είναι ένας ανεξάρτητος φορέας επιθεωρήσεων, ελέγχων και πιστοποιήσεων με ισχυρή παρουσία τόσο στην ελληνική αγορά όσο και σε περισσότερες από 20 χώρες παγκοσμίως μέσω του εκτεταμένου δικτύου συνεργατών της.

business news

Νέα σειρά VRF κλιματιστικών Multi V 5 από την LG

newtimes 45

New Times spots all over Greece ΑΘΗΝΑ Albadoor, Ασημακοπούλου 3, Αγία Παρασκευή Ethno Café, Πελοποννήσου 13, Αγία Παρασκευή DAVINCI Αγίου Ιωάννου 23, Αγία Παρασκευή La Pasteria, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος Scoop, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος FLOCAFE, Athens Metro Mall, Άγιος Δημήτριος ΡΟΛΟΪ Αμύντα 6, Αθήνα Abreuvoir Ξενοκράτους 51, Αθήνα ΒΟΟΖΕ Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα ΚΟΚΚΟΙ ΚΑΦΕ Διδότου & Ασκληπιού 39, Αθήνα PURE BLISS Ρόμβης 24Α, Αθήνα ΤΙΚΙ Athens 15 Μακρυγιάννη, Αθήνα Aleria Μεγάλου Αλεξάνδρου 57, Αθήνα FABRICA DE VINO Εμμ. Μπενάκη 3, Αθήνα Pasaji Στοά Σπυρομήλιου, Αθήνα Sabor Περικλέους 17, Αθήνα Κιμωλία Art Café Υπερείδου 5, Αθήνα Κολοκοτρώνη 9 Κολοκοτρώνη 9, Αθήνα Σοκολάτα 56 Ερμού 56, Αθήνα HETEROCLITO Φωκίωνος 2& Πετράκη 30, Αθήνα OINOSCENT Βουλής 45, Αθήνα

BY THE GLASS Γ. Σουρή & Φιλελλήνων, Αθήνα Mikel Σόλωνος 64, Αθήνα Shakespeare Καρύτση 7, Αθήνα Big Apple Σκουφά 69,Αθήνα Mikel Λ. Μεσογείων 167 & Κατεχάκη, Αθήνα Select Φωκίωνος Νέγρη 26, Αθήνα Emporio Armani Café Μηλιώνη 5, Αθήνα Mikel Λ. Αθηνών 84 & Μητροδώρου, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop Βαλαωρίτου 7, Αθήνα WINE POINT Αφ. Διάκου & Πορινού 2, Αθήνα Jimmy’s Coffee Shop, Βαλαωρίτου 7 Αθήνα City Bar Bisto, Στοά Σπύρου Μηλιού, Αθήνα City Bar, Στοά Σπύρου Μηλιού, Αθήνα Ιανος, Σταδίου 24, Αθήνα Special Cafe, Βουλής 9, Αθήνα Metropolis Sandwich, Βουλής 11, Αθήνα Black Duck, Χρήστου Λαδά 9Α, Αθήνα Black Duck, Παπαρηγοπούλου 5-7, Αθήνα Public, Πλατεία Συντάγματος, Αθήνα Agora view, Athens Heart, Αθήνα easy espresso, Athens Heart, Αθήνα Χυτήριο Ιερά Οδός 44, Αιγάλεω Qahwa, Μάρκου Μπότσαρη 1 Αιγάλεω el Presidente, Πανόρμου 18, Αιγάλεω the Claξons, Μάρκου Μπότσαρη 23, Αιγάλεω Cap Cap, Πανόρμου 26, Αιγάλεω Coffeway, River West, Αιγάλεω IL BARRETTO, River West, Αιγάλεω Wine Gallery, Λεωφόρος Αλίμου 109, Άλιμος Siempre Μαρίνου Γερουλάνου 60, Αργυρούπολη Vive Mare Λεωφόρος Καραμανλή 18, Βούλα Εν πλώ Λεωφόρος Ποσειδώνος 4, Βουλιαγμένη Moorings Μαρίνα Βουλιαγμένης, Βουλιαγμένη Cibo Κονίτσης 29, Πλατεία Αναλήψεως, Βριλήσσια Butcher Café Πλατεία Αναλήψεως 6, Βριλήσσια Homemade Εθν. Αντιστάσεως 33, Βριλήσσια Vollstead Εθνικής Αντιστάσεως 33, Βριλήσσια Gazi Collge Περσεφόνης 53, Γκάζι Soho Βουτάδων 54 Β, Γκάζι My Plate Πεσρφόνης 43, Γκάζι La Crema Περσεφόνης 63, Γκάζι Cartone Περσεφόνης 41, Γκάζι Aliarman Σοφρωνίου 2, Γκάζι

46 new times

Café Del Sol Βουτάδων 44 Γκάζι WHY SLEEP? Βουτάδων 52, Γκάζι ΓΚΑΖΟΧΩΡΙ Δεκελέων 6, Γκάζι MILLENIUM GOLD Βουτάδων 60, Γκάζι MACAU Βουτάδων 48, Γκάζι MADEL FOOD Κύπρου 70, Γλυφάδα SOLETO Λαοδίκης 33 – 35, Γλυφάδα BALUX HOUSE Ποσεοδώνος 58, Γλυφάδα LIVING Ζησιμοπούλου 10, Γλυφάδα ΠΑΓΩΤΟΜΑΝΙΑ Κωνσταντινουπόλεως 5, Γλυφάδα Flocafe Λαζαράκη 26, Γλυφάδα Paul Πλ. Εσπερίδων & Κύπρου 70. Γλυφάδα Soleto Λαοδίκης 33-35, Γλυφάδα Δελφίνια Διαδόχου Παύλου 5, Γλυφάδα Απολλώνιο Άλσους 1 & Λαζαράκη, Γλυφάδα Ya Café Λ. Κανελοπούλου 4, Γουδί Frank Ze Paul, Λεωφόρος Μαραθώνος 1, Δροσιά The Ecali Club Λόφου 15, Εκάλη BOURBON Καλλιδρομίου 68, Εξάρχεια Philleas Fogg Λ. Παπάγου 106, Ζωγράφου Mestizo Λ. Παπάγου 104, Ζωγράφου Dolce Γρ. Αυξεντίου 58-60, Ζωγράφου Garage Ηρωων Πολυτεχνείου 3, Ηλιούπολη Αψέντι Ηρακελιδών 19, Θησείο FLOCAFE, Ανωνύμων 3, Ίλιον Agora music café, Εμπορικό κέντρο Ίλιον Avanti Café Εθν. Αντιστάσεως & Φιλολάου, Καισαριανή

6 DOGS Αβραμιώτου 6-8,Μοναστηράκι, A for Athens Μιαούλη 2-4, Μοναστηράκι Ergon Χαριλάου Τρικούπη 125, Νέα Ερυθραία Low Χαριλάου Τρικούπη 146, Νέα Ερυθραία Coffe at Point Αγ. Λαύρας 2, Νέο Ηράκλειο ΤΙΛΛΑΣ ΠΛ. Ελ. Βενιζέλου 10, Νέα Ιωνία Manzo Cafe Λ. Συγγρού 138, Νέα Σμύρνη BOULEVARD Λ. Δεκελείας 75,Νέα Φιλαδέλφεια Δωδωνή Φαναρίου 1, Νέα Φιλαδέλφεια FLOCAFE Προύσης 2, Νέα Φιλαδέλφεια ΝΕΟΣ ΚΡΙΝΟΣ Λ. Δεκελείας 118, Νέα Φιλαδέλφεια BARSOL Πλ. Ελ. Βενιζέλου 4, Νέα Φιλαδέλφεια GOLDEN HΑLL Λ. Δεκελείας 61,Νέα Φιλαδέλφεια Frank Ze Paul, Δ. Βασιλείου 18, Νέο Ψυχικό Πόρτες, Λεωφόρος Κηφισίας 242, Ψυχικό Αθηναϊκό, Μαντζάρου 1, Νέο Ψυχικό FARO CAPO Δημ. Βασιλείου 10, Νέο Ψυχικό Gaspar Δημ. Βασιλείου & Λυκούργου, Νέο Ψυχικό Διόσκουροι Δημ. Βασιλείου 16 Νέο Ψυχικό

The Madarin, K. Παλαιολόγου 1, Πολιτεία Best friends, Πλατεία Καραμανλή, Πολιτεία Μπρίκι Δορυλαίου 6, Πλατεία Μαβίλη Athina Bar Δ. Σούτσου 3, Πλατεία Μαβίλη Flower Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη Παλαιά Αγορά, Κεχαγιά 26, Φιλοθέη Sablo, Καποδιστρίου & Θράκης 2, Φιλοθέη Filothei Tennis Club Δάφνης & Καλλιγά, Φιλοθέη Telescope Λόφος Προφήτη Ηλεία, Χαιδάρι ΓΙΟΡΤΗ Τέρμα Ιεράς Οδού, Χαϊδάρι CUTTY SARK Στρ. Καραϊσκάκη 55, Χαϊδάρι ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΟ Ηρ. Πολυτεχνείου 82, Χαϊδάρι Home Στρ. Καραϊσκάκη 59, Χαϊδάρι EL RAY ALOBAR Θουκυδίδου 7, Χαλάνδρι MIKEL Λ. Πεντέλης 5, Χαλάνδρι Frank Ze Paul, Δουκ. Πλακεντίας 20, Χαλάνδρι Frank Ze Paul, Λ. Κηφισίας 216, Χαλάνδρι Σπόρος, Κατσουλιέρη 4, Χαλάνδρι DION, Β. Γεωργίου 4, Χαλάνδρι Isiδora Εθνικής Αντιστάσεως 69, Χαλάνδρι Floyd Κεραμεικού 4 & Περικλέους, Χολαργός ΠΕΙΡΑΙΑΣ Yacht Cafe, Ακτή Μουτσοπούλου 1, Πειραιάς BAR CODE Καραϊσκου 139-143, Πειραιάς DÉJÀ VU, Αγίου Ελευθερίου 24, Πειραιάς Όστρια, Ακτή Θεμιστοκλέους 4, Πειραιάς GALLA Ακτή Δηλαβέρη 9-11, Πειραιάς STREET Ηρώων Πολυτεχνείου 59, Πειραιάς ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ Μικρολίμανο, Πειραιάς Ράμπα Δημ. Βασιλείου 14 Νέο Ψυχικό Πισίνα Μαρίνα Ζέας, Πειραιάς ROI MAT, Υμηττού 15, Παγκράτι Gazi Collge Γρηγορίου Λαμπράκη 117, Πειραιάς Caprice Υμηττού 101, Παγκράτι Haagen Dazs Ακτή Μουτσοπούλου 5, Πειραιάς Αερόστατο Κτησίου & Πτολεμαίων 4, Παγκράτι FREDDO Πλατεία Αλεξάνδρας 1, Πειραιάς Απολλώνιο Αγίου Αλεξάνδρου 8, Παλαιό Φάληρο Stretto Πλατεία Αλεξάνδρας 5, Πειραιάς ΠBOX, Λεβίδου 11, Κηφισιά Athens Smart Food Λ. Μεσογείων 154, Αθήνα Bowling Center Προφήτης Ηλίας, Πειραιάς Dalliens House Κυριαζή 19, Κηφισιά Mare Marina Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Petite Fleur Αγίων Θεοδώρων 4, Κηφισιά Breeze café Μαρίνα Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο Amicale Παύλου Μελά 22 Prappas Sweet Λ. Ποσειδώνος 58, Παλαιό Φάληρο Balkan Πρόξενου Κορομηλά 3 Πρυτανείον Κολοκοτρώνη 37, Κηφισιά Escobar Lounge Πατριάρχου Μάξιμου 1, Κηφισιά Mind The Cup, Αιμιλίου Βεάκη 29, Περιστέρι BROCANTE Σβώλου Αλεξάνδρου 15 Barista Espresso Bar, 25ης Μαρτίου 4, Περιστέρι BELLINI Λεβίδου 11, Κηφισιά DE FACTO Παύλου Μελά 19 Sempre, Αιμιλίου Βεάκη 51, Περιστέρι ΜΕΝΤΑ Αγ. Θεοδώρων 10, Κηφισιά Estrella Παύλου Μελά 48 Το Άλσος, Αγίου Βασιλείου 63, Περιστέρι La Gabinoteca Δηλιγιάννη 56, Κηφισιά Flipside Προξένου Κορομηλά 11 Mikel, Παναγή Τσαλδάρη 5, Περιστέρι Kioskys Κεφαλάρι, Κηφισιά Hemingway Σβώλου Αλεξάνδρου 19 Bonco Μεγάλου Αλεξάνδρου 73, Περιστέρι Άλσος Κηφισιάς , Δεληγιάννη 56, Κηφισιά Local Παλαιών Πατρών Γερμανού 17 IGODO Μεγάλου Αλεξάνδρου 71, Περιστέρι Zonar´s Πανεπιστημίου, Κολωνάκι Mon Frere Καρόλου Ντηλ 6 45ST Αιμ.Βεάκη 45, Περιστέρι Rosebud Ομήρου 60, Κολωνάκι Oval Φιλικής Εταιρίας 1 KIKA Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι Εν Δελφοίς Δελφών 5, Κολωνάκι GOLD Επίκουοου 2, Περιστέρι Cake Ηροδότου 15, Κολωνάκι, BEBER Αιμ. Βεάκη 35, Περιστέρι Nice&easy Ομήρου 60 & Σκουφά, Κολωνάκι CAFÉ CAFÉ Αιμ. Βεάκη 60, Περιστέρι Βιβλιοθήκη Πλατεία Κολωνάκιου, Κολωνάκι DIMAR Αιμ. Βεάκη 23, Περιστέρι Φίλιον Σκουφά 34 Κολωνάκι ATELIER Αγίας Παρασκευής 79, Περιστέρι Flocafe Μιλιώνη 11, Κολωνάκι ENZZO DE CUBA Αγίας Παρασκευής 72, Περιστέρι PASSEPARTOUT Σκουφά 47-49, Κολωνάκι CHOCOLAT Παρασκευοπούλου 44, Περιστέρι Mommy, Δελφών 4 Κολωνάκι Capriccio Γρ. Λαμπράκη 10, Λυκόβρυση Pantheon Προξένου Κορομηλά 8 Frank Ze Paul Ερυθρού Σταυρού 9, Μαρούσι Plaisir Αριστοτέλους 9 & Μητροπόλεως La petite -Plan b, Λ. Κηφισίας 50, Μαρούσι Pulp Σβώλου Αλεξάνδρου 8 Atelier Café, Περικλέους 2, Μαρούσι Rialto Σβώλου Αλεξάνδρου 1 & Πατριάρχου Ιωακείμ Novus bistro, Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι Stretto Καρόλου Ντηλ 18 My Place Λ. Κηφισίας 56 & Δελφών, Μαρούσι Urban Ζεύξιδος 7 Marmellate Φωτίου Γκινοσάτη 19, Μεταμόρφωση Tailor Made Πλ. Αγίας Ειρήνης 2, Μοναστηράκι Intro Coffee Bar Κώστα Βάρναλη 30, Περιστέρι Zucca Λεωφόρος Νίκης 35 Aχίλλειον Λεωφόρος Νίκης 37 Harvest Αιόλου και Ευρυπίδου, Μοναστηράκι RAILS Βασιλέως Αλεξάνδου 2, Περιστέρι Δωμάτιο με Θέα Πλ. Αριστοτέλους 10, Ολύμπιον Zaf Πλ. Αγίας Ειρήνης 8, Μοναστηράκι Terra Petra Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη ΜΑΓΚΑΖΕ Αιόλου 33, Μοναστηράκι

Apolis Λόφος Αγίου Δημητρίου, Πετρούπολη

Mon Frere Kαρόλου Ντηλ 6

ΛΑΡΙΣΑ Αποθήκη Πρωτοπαππαδάκη 10 DETOX Ασκληπιού 23 & Παπακυριαζή Δικαστικό Παπακυριαζή 19α Portego Παπακυριαζή 38 Arco Φαρσάλων 31 Las Ramblas Απόλλωνος 8 Kubric Πρωτοπαπαδάκη 12 ΠΑΤΡΑ Talks Υψηλών Αλωνιών 24 Queen Υψηλών Αλωνιών 20 Banana Moon Γερμανού 18 PAS MAL Ηρώων Πολυτεχνείου 54 Majestic Ρήγα Φεραίου 93 Café Αρούσα Μαιζώνος 131 Ποίκιλη Στοά Ρήγα Φεραίου 129 ΚΑΛΑΜΑΤΑ Kopi Luwak Ιατροπούλου 11 Place Nationale Αντωνοπούλου 13 Στολίδι Ένα Αριστοδήμου 97 Retro Ιατροπούλου 16 ΗΡΑΚΛΕΙΟ Biscotto Cafe Χάνδακος 36Γ Indigo Cafe 25ης Αυγούστου 76 Best Cafe Bistro Περδικάρι 5 Crop Αρετουσας 4 K1 Cafe Bar Πλατεία Καλλεργών 1-9 Joy Café Γεωργίου Παπανδρέου 53 Largo Café Πλατεία Καλλεργών 3 ΙΩΑΝΝΙΝΑ Φρόντζου Πολιτεία Λόφος Αγ.Τριάδος Accademia Del Panino Λ.Δωδώνης 13 Bruno Coffee Stores 28ης Οκτωβρίου & Μουλαϊμίδου Au Bar Λ. Δωδώνης 10 Marche Χαριλάου Τρικούπη Piccadilly Χαριλάου Τρικούπη 39 Hoxton Πλατεία Πάργης 3