NUMMER 34 – 24 AUGUSTUS 2018
ANA ROMÁN "HET TOERISME IN SPANJE MOET WORDEN UITGESMEERD"
VAN REISBUREAU TOT CEO AIR FRANCE-KLM ZOMER 2018: STAKINGEN, STORINGEN EN EXTREEM WEER
Inhoudsopgave/Column
New bitch in town
Inhoudsopgave
Op de cover Stakingen, storingen en extreem weer Coverstory: Ana Román Van reisbureau tot CEO Air France-KLM
Vrijheid blijheid. Kannen goedkoop bier, broodjes kebab met de sterke geur van knoflook en de muziek van rapper Famke Louise die uit de koptelefoon schalt van de persoon naast je. Voorspelling van de geleerden: het duurt niet lang voor de komst van de ‘new bitch in town’. 8-9 11-16 30-32
Specials Stedentrips Turkije 5-7 Cruise Class: Azië & de Stille 19-21 Oceaan ZRA: Welke ZSO past bij jou? 27-29 Stedentrips naar het Verre Oosten 33-37
Verder in dit nummer Curaçao wil top of mind blijven Wereld Toerisme Event Temptation Holidays
win ee w:
ur
espa n v to nieu
Vier de zomer met een leuke stad!
23 24-25 38
Maak met gratis extra’s en gratis stadsgids je klanten extra blij ! En verdien een zomerse BBQ voor jou en je team. Compleet verzorgd. Kijk op SJORS voor alle info.
Wat de gerenommeerde luchtvaartmaatschappijen overkwam, gaat hen (en de gerenommeerde treinexploitanten) dunnetjes nogmaals overkomen. Maak je borst maar nat voor de no-nonsense trein die je voor ‘no monnie’ in recordtempo naar de mooiste plekken in Europa rijdt. Lekker woord, nononsense, inderdaad, alsof er helemaal niks aan de hand is en alles kan, niks moet. Vroom, vroom, vroom en gaan. Ik gok dat de plannen al klaarliggen bij partijen als TUI, Thomas Cook en Corendon: een eigen treinmaatschappij met campagnes als ‘Ontdek wat de trein met je doet’, ‘De fijn met de treinreiziger’, ‘24/7 treinaanbidder’, ‘Groetjes vanuit…de trein’ of ’10-daagse (trein)reis Frankrijk, €1’. Op Bloomberg.com las ik vorige week dat Europa aandringt op concurrentie wat betreft passagierstreinen. Dat stond in 2011 ook al in de kranten, namelijk dat buitenlandse spoorwegexploitanten dezelfde faciliteiten moeten krijgen als de nationale monopolisten. Het wordt een groot feest en ik weet zeker dat jullie niet kunnen wachten op het moment dat je een pakketje kan samenstellen met een lowcost treinpartij. En je weet het, ook treinreizigers komen hoe dan ook achteraf klagen met de gekste opmerkingen. Dat ze als een stel Indiërs in de trein werden gepropt. Of, je verwacht het niet maar eigenlijk weer wel; het reisbureau er de schuld van geven dat men niet met het gezin naast elkaar kon zitten. Laten we het verder niet hebben over de urenlange vertragingen, treinen die uitvallen door blaadjes op het spoort, weinig beenruimte en dure proviand aan boord. Overal voor moeten bijbetalen, stakingen of niet; men zegt wel ‘eens en nooit weer’, maar
www.travelpro.nl
een groot deel van de reizigers blijft voor lowcost kiezen. Het zal mij dan ook zeker niet verbazen dat je als reisprofessional in de toekomst steeds meer treinreizigers (miljoenen extra treinreizigers aldus de treinprofs) te woord zult moeten staan. Het blijft natuurlijk de vraag of alles goed kan worden geregeld voor de lowcost treinpartijen, hoewel er al voorbeelden zijn van airlines die routes stoppen door het goede treinaanbod tegen een goedkoop tarief. Mocht de lowcost trein snel haar intrede doen, dan wordt het naar mijn idee onvermijdelijk dat er ook bij vertraging van een treinreis een claim ingediend kan worden. We houden ervan, claimen en vooral een ander ‘blaimen’. Spoorwegexploitanten als de SNCF in Frankrijk en de Deutsche Bahn AG zullen hun billen wel samenknijpen nu figuren als Michael O’Leary op de trein stappen. De lowcost trein, de ‘new bitch in town’ voor de reisbranche?! Arjen Lutgendorff arjen@travelpro.nl
3
... e ij rk u T in n te ie n e g m Ultie
s l e t o H k r a P Grand Bodrum • r e m e K • Lara
Grand Park Lara ★★★★
All Inclusive
✔ Aquapark met 4 glijbanen ✔ Entertainment voor jong en oud ✔ Incl. bitterballen & kroketten ✔ Zeer ruime kamers voor families ✔ Spa & Wellness Center ✔ Ook in de winter open! 8 DAGEN ✔ Beoordeeld met een 8.5 NU VANAF
€339
Deze hotels zijn onderdeel van
Grand Park Kemer ★★★★★ All Inclusive
Grand Park Bodrum ★★★★★ All Inclusive
✔ Direct aan het strand van Beldibi ✔ Zwembad met 2 glijbanen ✔ Nederlandssprekende miniclub voor de kinderen ✔ Winnaar Hotel of the year award ✔ Gratis wifi 8 DAGEN ✔ Beoordeeld met een 7.9 NU VANAF
✔ Rustig gelegen en direct aan het strand ✔ Meerdere zwembaden en glijbanen ✔ Winnaar Hotel of the year award ✔ Miniclub met Nederlandstalige animatie ✔ 2 à-la-carterestaurants ✔ Gratis wifi 8 DAGEN ✔ Beoordeeld met een 7.6 NU VANAF
€489
€479
en zijn exclusief te boeken bij
Prijzen zijn per persoon en gebaseerd op een 2-persoonsbezetting bij 8 dagen. Reissom exclusief Calamiteitenfonds van €2,50 en administratiekosten €25 per boeking. Druk- en zetfouten voorbehouden.
Special Turkije
Tekst: Arjen Lutgendorff
De (on)ontdekte steden van Turkije De meeste vakantiegangers denken bij Turkije aan zon, zee en strand, maar het land heeft zoveel meer te bieden. TravelPro vroeg haar lezers naar interessante steden en daaruit werd wel duidelijk dat het land veel meer te bieden heeft dan Istanbul. Trabzon
Takis Panagopoulos (initiatiefnemer en eigenaar van Face2Face Travel) wees TravelPro op de stad Trabzon aan de Zwarte Zee in het noordoosten van Turkije. “Omdat de geschiedenis van Europa daar verborgen ligt en wacht op herkenning.” Panagopoulos is het erover eens dat het niet makkelijk is om een stedentrip naar deze stad in elkaar te zetten en dat de gemiddelde Nederlander niet snel zal kiezen voor een lang weekend Trabzon, maar wijst erop dat je via Istanbul met Turkish Airlines naar de meeste steden in Turkije kan vliegen. De dagen vullen zal in Trabzon geen probleem vormen, want er is van alles te zien in deze stad met keizerlijke geschiedenis, die teruggaat tot honderden jaren voor Christus. Panagopoulos: “Europeanen vliegen de hele wereld over, maar ik denk dat velen weinig afweten van de Europese geschiedenis. Trabzon en omgeving heeft een hele belangrijke impact gehad op Europa en is daarmee, met vele historische gebouwen en een prachtig achterland, een zeer interessante stad om
te bezoeken.” Trabzon heeft een historisch centrum met nog veel oude (ook van hout gemaakte) gebouwen, die intact zijn aangezien oorlogen als de Tweede Wereldoorlog de stad nooit hebben getroffen. Wie de stad bezoekt kan ervoor kiezen om een dagje te gaan shoppen in het (voor een gedeelte) autoloze centrum, een van de vele terrasjes te pakken of interessante musea te bezoeken. “en niet vergeten dat je er heerlijk traditioneel en verantwoord met lokale producten gevarieerd kan eten”, aldus Panagopoulos.
İskenderun
Marja Haan, werkzaam bij TravelXL Reisburo Tulleken, raadt TravelPro en haar lezers aan zich te interesseren in İskenderun. Deze havenstad, 150 kilometer ten noordoosten van de Syrische stad Aleppo, is gelegen aan de gelijknamige golf en is genoemd naar Alexander de Grote. “Dit is een leuke stad met een mooie omgeving en niet toeristisch. Je vindt er cultuur en natuur. Voor een verblijf aan het strand ga je naar het nabijgelegen
Arsuz.” Marja bezocht de stad vorig jaar november om een Turkse bruiloft bij te wonen en om vervolgens vijf dagen bij vrienden te verblijven. “De stad İskenderun heeft een lange boulevard waaraan zich onder andere het Hilton bevindt, een oude stadskern en modern winkelcentrum. Wij hebben ons er erg veilig gevoeld op straat, er is daar helemaal niks aan de hand”, zo laat Marja weten op het feit dat de stad zich in het oranje gebied bevindt op de kaart van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De foto’s die ze deelt met de redactie van TravelPro laten een veelzijdige stad aan het water zien met monumenten, kleurrijke winkelstraten en markten waar lokale producten worden verkocht. In de omgeving zijn genoeg uitstapjes te bedenken, zoals een bezoek aan Samandag Titus-Tuneli of aan Asma Cave Silifke (grotten). “We gingen in een transit Ford-busje op stap met zestien personen. Op de beide voorbanken zeven personen en achterin een sofa, twee plastic stoelen en krukjes voor de kinderen. Onvoorstelbaar voor ons, maar voor hen super normaal”, zo laat Marja weten, die hoopt İskenderun en omgeving aan het eind van het jaar weer aan te doen. De stad bereik je vanuit Nederland door te vliegen met bijvoorbeeld Pegasus via Istanbul op Hatay. Germania vliegt tot en met begin oktober vanaf Düsseldorf Airport rechstreeks op Hatay waarvan het een klein uurtje rijden is naar İskenderun.
Hip Izmir
Volgens Ditty Polak mag trendy Izmir niet ontbreken in deze special. “Izmir is de hipste stad van Turkije. Aan zee, mooie musea, eindeloos winkelen, goede restaurants en mooie clubs.” Izmir is de op twee na grootste stad van Turkije en heeft de op één na grootste haven van het land. ‘De mooie stad’ verwelkomt de bezoeker met warmte en vriendelijkheid, de gastvrijheid waar Turkije om bekend staat. De stad is met warme zomers en zachte winters een bestemming die het hele jaar te bezoeken is. De combinatie van de eeuwenoude geschiedenis en de belevenissen van een wereldstad maakt Izmir tot een stad van tegenstellingen. Een reis naar Izmir is niet compleet zonder een wandeling te maken over de Kordonbuyu. Het uitzicht, de cafés, barretjes en restaurants maken deze straat tot een must in Izmir. Het Izmir Wildlife park is een leuk uitstapje voor de kinderen. De dieren worden als inwoners van de stad beschouwd. Met name de pasgeboren olifanten zijn een toeristische trekpleister.
Istanbul
De stad die bekendstaat als dé citytrip is en blijft Istanbul, de plek waar oost en west
De Hagia Sophia of Aya Sophia in Trabzon.
www.travelpro.nl
5
6
Special Turkije
te raften, duiken, of een jeepsafari te maken. Ook de moeite waard is de twee uur durende boottocht naar het Griekse eiland Rhodos. Onderweg kun je genieten van prachtige uitzichten over de Turkse kust. Bovendien bestaat de kans dat je dolfijnen spot.
Antalya
Het Trojaanse Paard. Foto: © Turks Verkeersbureau.
samensmelten. Om de stad vanuit een ander opzicht te bekijken is een boottocht over de Bosporus één van de aanraders. Vanaf het water zijn de bekende paleizen en traditionele huizen van Istanbul te bewonderen, en er is nog altijd verschil te zien tussen het rijkere Europa en het historische Azië. De relatief korte afstanden tussen de bezienswaardigheden, de aangename prijzen, de schitterende cultuur en oriëntaalse sfeer maken dat Istanbul erg in trek is als stedentrip. Tijdens die trip mag je absoluut het Topkapi paleis en de Blauwe Moskee niet missen. Een andere interessante bezienswaardigheid is de Haghia Sophia. Shoppen en gezelligheid? Raad je klanten aan de Grote Bazaar te bezoeken. Deze enorme, overdekte markt, biedt ruimte aan talloze winkeltjes, restaurantjes en cafés. Heb je klanten met een internationale transit van Turkish Airlines via Istanbul en een tussenstop van 6 tot 24 uur? Check dan ‘touristanbul’ waarmee ze tijdens hun tussenstop van de stad kunnen genieten.
Bodrum
Bodrum is een luxueuze badplaats aan de Egeïsche kust, gelegen in zuidwest Turkije aan een van de mooiste baaien ter wereld. Ook hier is het oude en het nieuwe verweven. De haven van het voormalige vissersdorp is sfeervol en de zonsondergang is er sprookjesachtig, maar ook vind je er een moderne jachthaven met hippe loungeclubs. Het centrum heeft een gezellige sfeer en je kunt je avond afsluiten onder de sterrenhemel in een openlucht discotheek. De bezienswaardigheden? Bijvoorbeeld het sprookjesachtige kasteel van Bodrum. Het kasteel ligt op een schiereiland voor de haven en is een middeleeuwse burcht. Het staat bovendien symbool voor de stad. In en rondom het kasteel zijn vele vondsten uit de oudheid te bezichtigen. Een bezoekje aan het even verderop gelegen plaatsje Turgutreis is ook de moeite waard. Plan bijvoorbeeld een bezoek
aan deze plaats op een zaterdag, dan vind je er namelijk de grote bazaar en beroemde markt. De gezelligheid is opgebouwd rond de moskee, dat het middelpunt van de stad is.
Marmaris
De Turkse hotspot Marmaris is voornamelijk populair voor jongerenreizen. De badplaats ligt, net als Bodrum, in de provincie Muğla. De badplaats heeft ontelbare discotheken en ligt aan een grote, kristalheldere baai. Maar Marmaris heeft nog veel meer te bieden dan mooie stranden en feesten tot diep in de nacht. In de oude stadskern zijn er een aantal monumenten uit de zestiende eeuw te bezichtigen, zoals de citadel van Marmaris, het kruisridderkasteel en een aantal moskeeën. Vanuit de grote jachthaven loopt een negen kilometer lange boulevard die eindigt in het dorpje Içmeler. Geniet van een kebab-schotel in een Turks tentje langs de kust terwijl je uitkijkt op de gloeiende berghellingen rondom de stad. De berghellingen zijn dicht begroeid met pijnbomen, struiken en kruidensoorten, zoals lavendel, laurier en salie. In de begroeide gebieden zijn ook vele diersoorten te vinden. In de lente zijn er zelfs schildpadden en reptielsoorten te zien. Voor meer actie is er de mogelijkheid om
De stad werd TravelPro onder andere aangeraden door Osman Öztürk, die overigens ook Edirne en Bursa tipte als steden die veel bezienswaardigheden hebben en makkelijk te bereiken zijn vanuit İstanbul. Over Antalya liet hij weten: “Antalya is een andere alternatief. İn Antalya en in omgeving ervan zijn heel veel cultuur en natuur bezienswaardigheden aanwezig”. Niet voor niets wordt de stad ook wel de parel van de Turkse Rivièra genoemd met zijn levendigheid, historische achtergrond, kleurrijke centrum en 250 dagen per jaar zon. In de loop der jaren is Antalya uitgegroeid tot een populaire vakantiebestemming. De kern van de stad is onveranderd gebleven en dat is de vakantiegangers niet ontgaan. De geurende citroen- en sinaasappelbomen, de steile rotsen die uit de zee oprijzen en de prachtige uitzichten maken Antalya erg geliefd. Tevens is Antalya een waar inkoopparadijs. Er zijn talrijke boetieks en een typische bazaar waar je goud, Turkse tapijten of lederwaar van hoge kwaliteit kunt aanschaffen. Bovendien kan elke golfliefhebber een dagje in Antalya combineren met een bezoek aan één van de vele golfbanen. Naast het plein in het centrum van de stad staat een minaret van kalksteen. Het staat symbool voor de stad Antalya en wordt de Yivili Minare genoemd, die deel uit maakt van een moskee.
Trabzon
Istanbul
Canakkale
Ankara
Turkije
Izmir
Mardin
Bodrum Maramaris
Antalya
Alanya
Iskenderum
Special Turkije
7
Alltours
“Dit boekjaar is Turkije weer booming bij alltours. Klanten kunnen kiezen uit een ruim aanbod aan luxe hotels aan de Turkse Rivièra en de Egeïsche Kust. Vanaf Amsterdam vliegen wij bijna dagelijks met Sun Express naar Antalya en Izmir. In ons programma hebben wij familiehotels met glijbanen, maar ook golfhotels voor de sportieve gasten en bovendien adults-only acccommodaties voor de rustzoekers”, zo laat Sjraar Driessen namens alltours weten.
Alanya
Alanya is van een klein vissersdorpje uitgegroeid tot één van de meest bezochte badplaatsen aan de Turkse Rivièra. Vooral jongeren kunnen zich hier uitleven in de bruisende clubs, openluchtdiscotheken en gezellige kroegjes en restaurants waar je op en top kunt genieten van de Turkse keuken. Alanya ligt aan de mediterrane kust tussen het indrukwekkende Taurusgebergte en de helderblauwe Mediterrane zee. Gelukkig is deze badplaats niet alleen geschikt voor jongeren. Voor iedereen is er wat wils. Relax op het bekende Cleopatrastrand, maar breng daarna absoluut een bezoek aan de imposante Seldjoekse burcht uit de dertiende eeuw. Deze imposante burcht bevindt zich tussen het Cleopatrastrand en het Ooststrand. Een Seldjoekse sultan van Alanya liet het destijds bouwen om er zijn winterverblijf en scheepsbasis van te maken. Tegenwoordig is het één van de belangrijkste bezienswaardigheden in het Middellandse Zeegebied.
Ontdek Turkije met Oad
Sinds dit jaar heeft Oad een prachtige 15-daagse rondreis Grand Tour Turkije nieuw in het aanbod. Kenmerkend voor de Oad Grand Tours is dat alle hoogtepunten van het land worden bezocht. In Turkije zijn dat onder meer de steden Ankara en Istanbul en de rotsformaties van Pamukalle en Cappadocië. Tussendoor is er een aantal dagen rust in Antalya. Het verblijf is in goede 4* hotels. Deze reis is dit jaar nog boekbaar met vertrek op 8 oktober en 5 november.
Canakkale - Troje
Het Ministerie van Cultuur en Toerisme in Turkije heeft 2018 uitgeroepen tot het ‘Trojaanse jaar’. De historische stad werd in 1998 door UNESCO toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst en viert dit jaar de twintigste verjaardag van deze erkenning als werelderfgoedsite in Canakkale. Het gehele jaar door vinden zowel in Turkije als in het buitenland diverse culturele, artistieke, sportieve en promotionele activiteiten, zoals theater, tentoonstellingen, sportwedstrijden en festivals plaats. Troje Deze wereldberoemde stad aan de
Het oude stadscentrum van Mardin.
Egeïsche zee dankt haar bekendheid aan het Trojaanse Paard, waarmee de Grieken de inwoners van de stad verrast zouden hebben tijdens de 10-jarige Trojaanse Oorlog. De stad werd tijdens haar 4000-jarig bestaan verschillende keren verwoest en weer opgebouwd. Naast de reconstructie van het Trojaanse Paard, kun je onder andere verdedigingsmuren, huizen, een theater en tempels bekijken.
Groeps- en singlereizen Turkije met FOX
Turkije is natuurlijk meer dan grote resorts aan het strand alleen. Tijdens onze 15-daagse groepsrondreis Schatkist van Turkije bezoeken we met onze Nederlandssprekende reisleider hoogtepunten als Cappadocië, Pamukkale, Istanbul, Troje, Dalyan en we sluiten af aan het strand van Kusadasi. Bij ons zijn de entreegelden tijdens de reis reeds inbegrepen. Speciaal voor alleenreizenden is er onze Blue Cruise van Marmaris naar Fethiye. In het gezelschap van andere alleenreizenden een weekje al genietend en ontspannend de Lycische kust ontdekken op een traditionele Turkse houten jacht. Optioneel kunnen onze reizigers ook aan land excursies maken om nog wat meer van Turkije te zien. Dus willen je klanten meer zien van Turkije dan alleen het strand? Kies dan voor FOX, want bij FOX vind je reizen die verder gaan!
natuurlijk dat de situatie er snel rustiger wordt. De stad en regio moeten schitterend zijn met ontzettend veel geschiedenis, prachtige kerken en kloosters en een mystieke omgeving! Ik verwacht dat wanneer het er rustig wordt, dat veel reizigers geïnteresseerd raken in deze regio van Turkije.” Om een kleine indruk te krijgen, zoek dan op YouTube naar de clip die de wereldreizende vlogger Nuseir Yassin maakte. Zoek op ‘The City That Needs Tourist’ of op ‘NAS Daily in Mardin’. Hij promoot de historische gebouwen, zoals kerken, moskeeën en ondergrondse tempels. “Als deze stad zich in/bij Rome had bevonden, dan was ze gevuld met toeristen. Alleen Mardin ligt aan de grens met Syrië en daardoor komen mensen niet meer naar dit gedeelte van de wereld”, aldus Yassin, die in de video laat zien dat je in de stad onder andere kan genieten van terrasjes en oude gebouwen.” Een stad, die onder de naam 'Mardin Cultural Landscape' is terug te vinden op de Unesco Werelderfgoedlijst, om te onthouden.
Mardin
Marieke Fens is sinds 2002 reisadviseur en sinds 2013 bij VakantieXperts Bergen op Zoom. Zij tipte TravelPro de in het zuidoosten, dichtbij de grens van Syrië, gelegen stad Mardin. “De grootouders van mijn man, die zelf uit Syrië komt, komen uit deze prachtige Turkse stad. Zelf ben ik er nooit geweest, maar wanneer het er rustiger wordt is dat wel de bedoeling omdat wij willen zien waar mijn schoonouders vandaan komen.” Fens is zich terdege bewust van het feit dat de stad Mardin zich in een regio bevindt waarover het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat je er alleen naartoe moet reizen wanneer dit noodzakelijk is. “Dat is inderdaad erg jammer en we hopen
www.travelpro.nl
De Ortaköy-moskee, officieel Büyük Mecidiye Camii met op de achtergrond de Bosporusbrug (Istanbul).
8
Achtergrond
Tekst: Dylan Cinjee
Zomer 2018: stakingen, storingen en extreem weer De zomer van 2018 was in allerlei opzichten opvallend te noemen. Van het extreem warme weer in Nederland, de bosbranden in onder andere Griekenland, Portugal en Amerika tot de aardbevingen op Lombok. Van de recordstakingen van Ryanair tot storingen op Schiphol. TravelPro zet de opvallende gebeurtenissen op een rijtje. Lombok
Het Indonesische eiland Lombok is meerdere malen getroffen door zware aardbevingen. De bevingen varieerde van een magnitude van 6.3 tot 7.9. Na de aardbeving begin augustus veranderden grote delen van het eiland in een rampgebied. Er vielen ruim 450 doden, naar schatting 1.300 gewonden en nog eens honderdduizenden mensen raakten hun woning kwijt. De totale schade na die schok werd geschat op meer dan driehonderd miljoen euro. Buitenlandse zaken liet weten dat honderden Nederlanders zijn geëvacueerd vanuit Lombok en de Gili-eilanden.
Natuurbranden
Meerder landen zijn deze zomer getroffen door natuurbranden. In Griekenland werd de omgeving van Athene getroffen door flinke natuurbranden, die tientallen mensen het leven hebben gekost. Veel slachtoffers zijn gevallen in de badplaats Mati, maar ook in de buurt van Kineta ondervonden mensen veel hinder. De brand begon in de Kineta,
zo’n 60 kilometer ten westen van Athene. Yosemite National Park, waaronder het populaire Yosemite Valley, is vorige week voor het grootste gedeelte weer opengegaan voor bezoekers. Het park was door een enorme brand bijna drie weken niet toegankelijk voor bezoekers. Door de brand, die plaatsvond in een gebied van bijna 390 vierkante kilometer, kwamen twee brandweerlieden om het leven. Yosemite Valley is een klein maar zeer populair deel van het park waar zich Yosemite Falls, El Capitan en Half Dome bevinden. De vallei was gesloten voor toeristen sinds 25 juli. Sommige wegen blijven gesloten, zodat brandweerlieden mogelijk oplaaiende brandhaarden kunnen bestrijden. De staat Californië heeft overigens te maken met meerdere grote bosbranden door intense hitte en harde wind. In 2017 bezochten meer dan 4,3 miljoen mensen het park, in 2016 meer dan 5 miljoen. Het is onduidelijk wat de impact van de bosbranden dit jaar zal zijn. De toeristische sector verwacht dat het nog weken zal duren voordat het gebruikelijk aantal toeristen de
regio weer zal bezoeken en schat dat omliggende gemeenten door de branden zo’n 50 miljoen dollar aan inkomsten mislopen. Het natuurgebied is officieel ‘Yosemite National Park’ sinds 1 oktober 1890. Ook Portugal had last van branden. Dit kwam door de extreme hitte waar Portugal en ook Spanje mee te maken kregen.
Terugval boekingen
De warme temperaturen hadden ook gevolgen in Nederland. De ANVR/GfK Travelscan noteert voor deze zomer nog een groei van +1,4%. De maanden juni (-5,5%) en juli (-8,7%) laten echter zien dat met het oplopen van de Nederlandse temperatuur de boekingen in die maanden zijn teruggelopen ten opzichte van deze maanden een jaar eerder. De bestemming Turkije blijft ook in de maand juli met +13% populair bij het boeken, terwijl Spanje achterblijft met ruim -19% ten opzichte van een jaar eerder. Ook in de totale zomercijfers loopt Spanje -7,8% achter op de boekingen en het lijkt erop dat Griekenland (+6,9%), Turkije (+40,9%) en Italië (+2,2%) daarvan profiteren. Ook Thomas Cook liet weten haar verwachtingen voor het derde kwartaal moeten bijstellen, het aanhoudende warme weer in haar markten zorgde ervoor dat klanten terughoudend waren in het boeken van hun zomervakantie, dat weer leidt tot een minder sterke verkoop van pakketreizen. Dat zei Peter Fankhauser (CEO Thomas Cook Group). Toch kon de reisorganisatie een plus van 11% noteren en steeg de vraag naar Turkije, Egypte en Griekenland. Een toename in boekingen naar deze bestemmingen kon de prijsdruk op pakketreizen naar onder meer Spanje niet compenseren. Het Zuid-Europese land blijft een van de favoriete vakantiebestemmingen onder klanten van Thomas Cook, maar door hevige concurrentie waren de winstmarges het afgelopen kwartaal laag. De topman vond de presentatie van de kwartaalcijfers het uitgelezen moment op in te gaan op de speculaties dat de reisorganisatie (een deel van) haar airline zou willen verkopen. “Ook nu consumenten door het aanhoudend warme weer aarzelen hun zomervakantie te boeken, doen onze airlines het nog steeds erg goed. Deze berichten waren er een jaar geleden ook al en ze zijn dit jaar niet opeens meer waar geworden. Er zijn geen plannen of zelfs maar activiteiten om delen van de eigen luchtvaarttak te verkopen.”
Stakingen Ryanair
Het conflict tussen de Ierse luchtvaartmaatschappij Ryanair en de verschillende vakbonden bereikte deze zomer een hoogtepunt. Piloten uit Duitsland, België, Zweden, Ierland en Nederland besloten om gelijktijdig het werk neer te leggen. Uit een analyse van claimbureau Vlucht-vertraagd.nl bleek dat
Achtergrond
meer dan 56.000 Europese vakantiegangers de dupe zijn geworden van deze staking. Nederland is het enige land waar Ryanair probeerde de stakingen te voorkomen. De Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) werd in een kort geding gedagvaard door Ryanair, met als inzet een stakingsverbod van haar vliegers in het weekend dit zomerseizoen. De VNV liet toen als reactie weten: “Nergens anders in Europa heeft Ryanair recent een staking van haar piloten via de rechter proberen tegen te houden.” Bovendien had de destijds VNV nog niet het voornemen uitgesproken om deze zomer bij Ryanair te gaan staken. Het kort geding was in hun ogen voorbarig. Tijdens de zitting werd duidelijk dat Ryanair vindt dat de VNV niet goed heeft gehandeld: “De angel in het hele verhaal is dat de VNV zo lang mogelijk heeft gewacht met de bekendmaking van de staking, zodat er geen oplossingen gevonden kunnen worden en de vluchten geannuleerd moeten worden.” De VNV vindt juist dat Ryanair niet verkeerd beeld probeert te schetsen: “Ze proberen een beeld te schetsen dat wij onredelijke zijn. In meerdere Europese landen wordt er morgen gestaakt, in Duitsland worden er zelfs 250 vluchten geannuleerd, maar daar wordt niet tegen opgetreden. Dat maakt een willekeurige indruk op ons.” Uiteindelijk besloot de rechter om de stakingen door te laten gaan, een overwinning voor de VNV. Voor toekomstige stakingen bij Ryanair in Nederland dient de VNV dit minimaal 72 uur van te voren aan te kondigen. Hierbij heeft de rechter wel als voorwaarden gesteld dat Ryanair geen stakingbrekers mag inzetten. Dit biedt de VNV alle mogelijkheden om in de toekomst effectief te kunnen staken.
KLM
Ook bij KLM is niet iedereen tevreden. Het eerste onderhandelingsresultaat voor de tweejarige cao 2018/2019 is door de vliegers in juni verworpen, omdat de KLM-directie volgens de VNV niet bereid bleek de nodige ver-
lichting op korte termijn te willen inregelen. Het feit dat er al acht maanden geen nieuwe cao is en al een jaar hierover wordt gepraat, maakt dat nog steeds wordt gewerkt volgens de oude regels en werk- en rusttijdenregeling. Het aannemen van nieuwe piloten en werkdrukverlichting is een breekpunt voor KLM, terwijl het voor de VNV hoogst noodzakelijk is om in de eigen medewerkers te investeren zodat de onderneming weer in balans komt en kan groeien. Volgens de VNV zijn er al vier jaar grote crewtekorten en de piloten betalen daarvoor volgens de vakbond de prijs. “Dit erkennen vindt KLM lastig en dit oplossen lukt zogenaamd niet op korte termijn. Het komt de directie dus goed uit dat de crisisen herstel-cao nog van toepassing is en we alle gaten in de planning van het bedrijf ook deze zomer weer proberen dicht te vliegen. Dit leidt iedere dag tot een hoge werkdruk en tekort aan sturing op het privéleven van piloten. Dat eist inmiddels zijn tol door hoger ziekteverzuim, maar ook door het uitvallen van vluchten en het daardoor kunnen verliezen van slots op Schiphol”, aldus VNV’s vicevoorzitter Willem Schmid. “Dat VNV ons voorstel zo
www.travelpro.nl
snel van de hand wijst en niet eerst inhoudelijk wil beoordelen en serieus wil bespreken met KLM en haar leden is onbegrijpelijk en niet in het belang van de piloten zelf noch van KLM. KLM blijft open staan voor het inhoudelijke gesprek”, aldus de airline.
Storing Schiphol
Door een grote storing bij de luchtverkeersleiding was er op 15 augustus geen inkomend en uitgaand vliegverkeer mogelijk. Er was een storing in het communicatiesysteem van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL). Via dat systeem verloopt het contact tussen de luchtverkeersleiding en piloten. Om de veiligheid te waarborgen werd daarom het vliegverkeer afgebouwd. Het was niet de eerste keer dat Schiphol dit jaar te maken had met een storing. In de nacht van zaterdag 28 op zondag 29 april heeft de luchthaven Schiphol te maken gehad met een stroomstoring waardoor systemen uitvielen. Die nacht verliep, in tegenstelling tot de storing op 15 augustus, erg chaotisch en werd de luchthaven zelfs tijdelijk afgesloten voor auto- en treinverkeer.
9
Win een
geheel verzorgde
citytrip Riga
Special Verre Rondreizen
Tekst en foto's: Sharon Evers
Haar ouders waren tijdens de vakanties niet weg te slaan uit Spanje en lieten haar het hele land zien. Van noord naar zuid en van oost naar west. Daar is zij haar ouders nu erg dankbaar voor. Want inmiddels staat Ana Román alweer vier jaar aan het roer van het Spaans Verkeersbureau in Nederland en ziet zij miljoenen Nederlanders naar haar zo geliefde thuisland afreizen.
Ana Román
“Onze grootste uitdaging? Het toerisme in Spanje moet worden uitgesmeerd” Wie is Ana?
“Haha, dat ben ik. Een Spaanse vrouw van middelbare leeftijd, die alweer 25 jaar voor de Spaanse overheid werkt.”
Waar ben je geboren?
“Ik ben geboren in Madrid, maar de eerste jaren van mijn jeugd heb ik in het noorden van Spanje doorgebracht, in Santander. Een geweldige plek. We woonden daar, omdat mijn vader er werkte. Hij was ingenieur en onderzocht mijnen. Mijn moeder zorgde voor het gezin, dat naast mijn vader uit vier kinderen bestond. Ik ben de jongste en heb nog een broer en twee zussen boven me. Aan het begin van mijn vaders carrière verhuisde het gezin van Madrid naar Santander. Daar hebben we een paar jaar gewoond totdat hij weer terug moest naar Madrid.”
Had je het ‘zwaar’ als jongste van vier?
“Nee, dat viel wel mee. Het enige was vooral dat mijn ouders alles al drie keer hadden meegemaakt met mijn broer en zussen en toen kwam ik nog eens. Dan is niets meer nieuw voor ze, niets kwam als een verrassing.”
Wat weet je nog van je kindertijd?
“Heel veel, ondanks dat ik erg jong was, zo’n zeven jaar oud, heb ik nog steeds veel mooie herinneringen aan Santander. Het was een geweldige tijd. Ik kom er nog steeds graag en telkens komen er dan herinneringen boven. Het is er prachtig. Toen mijn vader weer terug moest naar Madrid vanwege zijn werk, wilde niemand met hem mee verhuizen. We moesten natuurlijk wel. Maar Madrid was voor mij
de grote ‘boze’ stad, de stad waar we naartoe op vakantie gingen omdat mijn grootouders er woonden. Niet een stad om zelf te wonen. In Santander voelde ik me thuis en was ik iemand, Madrid is een te grote stad om echt iemand te zijn. Dat dacht ik toen. Ik was destijds nog zo jong en ben ik gewend aan de grote stad en inmiddels van Madrid gaan houden, maar Santander heeft een speciale plek in mijn hart.”
Gingen jullie altijd naar Madrid op vakantie? Of ook daarbuiten?
“Mijn ouders hebben ons heel Spanje laten zien, iets wat ik nu erg waardeer. Elk jaar gingen we naar een ander deel van het land. Zij hielden van de Pyreneeën, daar zijn we dan ook vaak geweest. De bergen werden gecombineerd met een paar dagen aan het strand. Toen mijn broer, zussen en ik wat ouder werden, wilden we graag een paar zomers op een vaste plek blijven, zodat we ook vrienden kon maken. Mijn ouders kozen toen voor de kust van Galicië, in het noordwesten van Spanje. Een tijd lang gingen we daar elke zomer een maand lang naartoe, dat was erg leuk.”
Jullie zijn nooit buiten Spanje op vakantie geweest?
“Om eerlijk te zijn niet echt. Heel af en toe gingen we naar Portugal, net over de landsgrens van Spanje. Ik heb drie kinderen en laatst vertelde ik hen over vroeger. Ik vertelde dus dat ik op mijn negentiende voor het eerst in een vliegtuig zat naar Amerika, om Engelse les te volgen. Een jaar eerder ging ik voor het eerst Spanje uit, omdat mijn zus me meenam
www.travelpro.nl
naar Parijs. We gingen niet eens met het vliegtuig, maar met de trein. Je had hun gezichten moeten zien. Mijn kinderen hebben op die leeftijd al zoveel landen gezien en enorm veel gereisd. Mijn leven zag er op die leeftijd heel anders uit, maar niet minder mooi.”
“Mijn studietijd waren de vijf beste jaren van mijn leven” Maar heel eerlijk, als je in zo’n land opgroeit, hoef je toch ook niet naar het buitenland op vakantie?
“Het is een groot land, veel groter dan Nederland, waardoor Spanje veel verschillende gebieden heeft. In die tijd was het heel normaal om binnen de landsgrenzen te blijven. Mijn vader reisde veel vanwege zijn werk. Ik weet nog goed dat hij naar India, Amerika en Japan ging. Hij was gewend om te reizen voor zijn werk en daarom wilde hij in de vakanties niet heel ver weg. De ene keer gingen we naar het noorden en dan weer naar het zuiden van Spanje of de Balearen.”
Ga je nog vaak naar Madrid?
“Ja, een deel van mijn familie en vrienden wonen er. Zoals mijn man en dochter. Mijn man geeft les aan de universiteit van Madrid en heeft een tijd lang in het kader van een uitwisselingsproject les gegeven aan de technische universiteit van Delft, maar hij is inmid-
11
12
Coverstory
dels weer terug naar Spanje. Mijn middelste kind, een dochter, studeert aan de universiteit van Madrid en mijn jongste is net klaar met de middelbare school en gaat ook naar Madrid toe. Hij wil terug naar zijn roots. Mijn oudste studeert wel in Nederland. Maar ook mijn vader woont nog steeds in Madrid, mijn moeder is helaas overleden. Ik kom ongeveer om de anderhalve maand in Madrid en we hebben elkaar altijd iets te vertellen. Mijn kinderen worden nu ook volwassenen en dan hoef ik als moeder niet meer continu bij ze te zijn. Ook al blijft dat lastig. Toevallig vertrek ik over een paar dagen weer naar Spanje, eerst naar het noorden en dan rijden we door naar Madrid.”
Hoe was het om als jong meisje opeens naar een school in de hoofdstad van Spanje te moeten gaan?
“In Madrid zat ik op een nonnenschool, dat was wel iets anders dan in Santander. Maar ik heb wel goede herinneringen aan die school. De school stond dichtbij ons huis, in een mooi en rustig gebied van Madrid. Een soort buitenwijk van de stad. Ik kon er lopend naartoe en kwam onderweg allerlei dieren tegen. Het was toen een stuk platteland van de stad, tegenwoordig is dat niet meer zo.
Ondanks dat ik goede herinneringen aan die periode heb, heb ik nog betere herinneringen aan mijn studietijd. Die vijf jaar die ik er heb gespendeerd, waren de vijf beste jaren van mijn leven. Ik voelde me zo vrij als een vogel en kon alles doen wat ik wilde.”
Wat studeerde je?
“Natuurkunde, gespecialiseerd in computers. Een goede keuze, want ik heb daarna een tijd lang in de IT-industrie gewerkt. En dan vooral op organisatieniveau. Ik heb onder meer leiding gegeven aan veel IT-afdelingen binnen de Spaanse overheid.”
"Ik heb ook gewerkt voor de IT-afdeling van de minister-president" Wanneer kwam dat in beeld?
“Toen ik was afgestudeerd ging ik werken op de IT-afdeling van een groot bedrijf, Alcatel. In die tijd lagen de banen in mijn vakgebied voor het oprapen. Het waren gouden tijden en
daardoor verliet ik na een paar jaar Alcatel om aan de slag te gaan voor een ander bedrijf. Tot ik de kans kreeg om voor de Spaanse overheid te gaan werken. Hiervoor moest ik eerst een examen afleggen en dat haalde ik. De eerste zeven jaar heb ik op de IT-afdeling gezeten en daarna ging ik aan de slag voor het hoofdkantoor van Turespaña in Madrid waar ik leiding gaf aan de IT-afdeling. Dat was een geweldige tijd. We werkten aan het opbouwen en het lanceren van de website, spain.info. Dat was erg spannend en hard werken, maar we hadden zoveel plezier. Ik werkte voor de overheid, maar hield me ook bezig met toerisme. De perfecte combinatie. Heel eerlijk, de eerdere bedrijven waar ik werkte, waren relatief saai te noemen in vergelijking tot mijn werk voor hoofdkantoor van Turespaña. Ik hield van dit werk tot ik weer naar een andere afdeling binnen de overheid ging. Dat was een bewuste keuze, ik wilde doorgroeien en dat lukte op dat moment niet binnen mijn huidige positie. Ik heb onder meer gewerkt voor de afdeling van de minister-president waar ik ook leiding gaf aan de IT-afdeling. Dat was overigens een flinke uitdaging. Maar ik heb toerisme altijd gemist en daarom kwam ik na een paar jaar weer terug naar het Verkeersbureau. In sep-
Coverstory
tember 2014 werd ik directeur van het Spaans Verkeersbureau in Nederland.”
Waardoor je moest verhuizen naar het koude kikkerlandje. Hoe was dat?
“Ik was er al eerder geweest en houd van Nederland. Ik woon en werk nu in Den Haag, een stad waar ik weleens was geweest, maar daar herinner ik me niets meer van. Ik dacht dat de stad net zo druk als Madrid zou zijn, maar Den Haag is zo anders. Het is er enorm fijn, het is een stuk rustiger dan in Madrid en het is een stad die gemakkelijk op de fiets te doen is. Zelfs ondanks het soms regenachtige oer-Hollandse weer. Maar we mogen niet klagen na zo’n geweldige zomer.”
Weleens gedacht die gekke Nederlanders ook?
“Haha zeker wel. Nederland is ook Europa, zo anders kan het niet zijn. Dacht ik. Nou dat had ik mis. Het zijn van die kleine dingen, maar het viel me vooral op dat Nederlanders standaard om 18.00 uur eten. In Spanje eet je wanneer je wil en meestal is dat rond 21.00 uur. Ik liep eens rond dat tijdstip door Den Haag en zag niemand lopen. Dat was niet omdat er een nucleaire ramp was geweest, nee mensen zaten te eten.”
Hoe zit het nou met die Spaanse Mañana Mañana?
“Dat is onzin. Ik word altijd een beetje verdrietig als mensen denken dat het er zo in Spanje aan toegaat. Misschien zijn we in Spanje niet zo super georganiseerd als in Nederland, maar dat wil niet zeggen dat we in Spanje achterover hangen. De mensen werken hard, net zoals de mensen in Nederland.”
Veel Nederlanders houden van Spanje. Ben je tevreden over het aantal Nederlandse bezoekers?
“In 2017 ontving Spanje in totaal 3.670.240 Nederlandse toeristen, dat is 9,4% meer dan het jaar daar voor. Wat neerkomt op een stijging van 4,5% van het totaal aantal internationale aankomsten. Voor het huidige zomerseizoen blijft Spanje tot mei de meest geboekte bestemming via het reisbureau voor Nederlandse reizigers ofwel de pakketreizen. Het aantal staat op 569.688 pakketreizen, dat is een daling van 6,7% ten opzichte van vorig jaar. Maar in diezelfde periode bezochten 1.327.752 Nederlandse toeristen Spanje, dat is 9% meer dan in dezelfde periode van 2017. De meest bezochte regio's zijn de Canarische Eilanden (22,3% van het totaal en +13,8% in vergelijking met dezelfde periode van het voorgaande jaar), de regio Valencia (18,8% van het totaal en +19,5%), Andalusië (16,5% van het totaal en -9,2%), Catalonië (16,1% en + 11%), de Balearen (13% en +7,2) en Madrid (6,8% van het totaal en + 4,1%). Ik mag zeker
niet klagen. Ik moet zeggen dat Nederlanders erg fijne toeristen zijn, dat maakt het werk extra leuk. De meeste Nederlanders gaan naar Spanje voor de zon, zee en het strand, maar zodra ik vertel dat het land veel meer biedt dan zijn ze altijd geïnteresseerd. Daarnaast zijn Nederlanders goed in talen en spreken veel mensen ook Spaans. Dat maakt het werken gemakkelijker.”
De politieke onenigheden en aanslagen in andere landen leveren ook hun bijdrage aan de stijging van deze aantallen…
“Natuurlijk. Een tijd lang waren Turkije en Griekenland niet meer populair en dat zagen we terug in het aantal aankomsten in Spanje. Deze landen zijn inmiddels weer op de goede weg terug. En dat zien we ook terug in het aantal verkochte pakketreizen, wat dus tot mei
www.travelpro.nl
van dit jaar iets is gedaald. Gelukkig groeien we nog wel in aantallen mensen die naar Spanje afreizen. Ik vind het overigens fijn dat Turkije en Griekenland weer opkrabbelen, dat biedt de vakantieganger meer keuze. Dat geeft ons ook meteen de kans om een ander soort toerisme in Spanje te promoten.”
Zijn er genoeg bedden in Spanje?
“Tot nu toe zijn er genoeg. Mensen kunnen nog steeds op mooie plekken overnachten. Tijdens het hoogseizoen is dat wat lastiger, maar dat is altijd al zo geweest. Dat is niet nieuw. Maar over het algemeen genomen zijn er genoeg bedden. Natuurlijk moeten we oppassen dat Spanje niet over-toeristisch wordt. In een stad als Barcelona komen veel mensen en is het erg druk, vooral in de zomer. Dat is het ook in andere steden, zelfs
13
De specialist in reizen naar Krakau www.krakaureizen.nl
BEZOEK AUSCHWITZ
MET NEDERLANDSE GIDS
Hoofdstraat 45 (B104) 7213 CR Gorssel
0575-229255 info@krakaureizen.nl
Coverstory
in Amsterdam. Daarom moeten mensen de stad eens uit gaan en naar plekken gaan waar de lokalen komen. We moeten het toerisme in het land uitsmeren. Dat brengt ons meteen bij onze grootste uitdaging…”
Vertel, wat is dat?
“Nederland is voor ons ontzettend belangrijk. Het is de vijfde markt voor Spanje. Daarvoor staan Engeland, Duitsland, Italië en Frankrijk. Spanje staat op de derde plek wat betreft populaire vakantielanden voor Nederlandse toeristen. Duitsland en Frankrijk zijn iets succesvoller dan ons land. Maar wat betreft mediterrane landen staan we op nummer één. Het wordt lastig om Duitsland te verslaan, omdat het land het buurland van Nederland is. Voor Frankrijk is dat anders. Mensen die nu voor het zuiden van Frankrijk kiezen, kunnen ook goed op vakantie naar Spanje. Zeker op het gebied van cultuur en gastronomie biedt ons land veel. Maar ik denk dat Italië een serieuzere concurrent voor ons is. Onze grootste uitdading is dan ook om mensen ervan overtuigen dat Spanje meer is dan alleen een zon-, zee- en strandbestemming. Het land heeft ook enorm veel te bieden op cultuur- en historisch gebied. Spanje staat op de derde plek wat betreft meeste noteringen op de UNESCO-werelderfgoedlijst met 47 objecten, monumenten, gebieden en steden. Italië heeft er 54 en China 53. Daarnaast is het land groot in agrotoerisme. Spanje telt zeventien regio’s. 90% van de Nederlanders
gaat op vakantie naar slechts vijf regio’s: Catalonië, Balearen, Canarische Eilanden, Valencia en Andalusië. De zesde regio op de lijst is Madrid, gevolgd door het Baskenland. Daar zijn we overigens niet ontevreden over, want het heeft ook te maken met vliegverbindingen vanuit Nederland. Maar zelfs in deze voor Nederlanders favoriete regio’s hebben we meer te bieden dan alleen zon, zee en strand. Een voorbeeld: Catalonië heeft naast Barcelona en haar kuststrook ook een prachtig binnenland een gevarieerde natuur. Dat geldt voor veel meer regio’s. Het binnenland en de overige regio’s bieden zoveel meer mogelijkheden dan nu weleens wordt gedacht.”
We hebben het al even over politieke onenigheden en aanslagen gehad. Spanje is hier niet onbekend mee. Wat doet dit met de populariteit van een land?
“Nederland is voor ons ontzettend belangrijk”
Onlangs was Mallorca op het nieuws. Jongeren springen van balkon naar balkon en dat werd voor sommigen fataal. Wat doet dit met het imago van een bestemming?
Ben je met airlines in gesprek voor de uitbreiding van het routenetwerk?
“Dat doen we zeker, maar dat is niet gemakkelijk. Deze zomer voeren in totaal elf luchtvaartmaatschappijen 49 rechtstreekse vluchten uit tussen vijf Nederlandse luchthavens en twintig Spaanse luchthavens, met ongeveer 664 wekelijkse vluchten. Daar zijn we erg blij mee, maar we zouden ook graag mogelijkheden zien naar de wat minder voor de hand liggende bestemmingen.”
“Barcelona en omgeving waren vorig jaar doelwit van terrorisme. Het klinkt gek en het is heel erg, maar het lijkt erop dat we gewend raken aan aanslagen. Het kan tegenwoordig helaas overal gebeuren. De eerste maand na de aanslagen in Catalonië zagen we wel een dip in het aantal inkomende toeristen. Maar daarna liep het aantal alweer op. We raken gewend aan dit soort ellende en blijven er niet meer voor thuis, want ook in Nederland kan het gebeuren.”
“Dit is geen goede promotie. De plaatselijke overheid werkt er hard aan om dit soort dingen tegen te gaan. Het gebeurt op een klein stukje van het eiland, maar toch gaat heel Mallorca er onder gebukt. Dat is erg jammer. Wij leggen vooral de nadruk op het andere deel van het eiland, waar het toerisme van uitstekende kwaliteit is, want 95% van de toeristen is niet zoals deze jongeren.”
Sevilla was vorig jaar de bestemming van het ANVR-congres. Is dat goed bevallen? “Ik wist van te voren dat het congres goed zou gaan verlopen, omdat het altijd tot in de puntjes is georganiseerd. Maar het was nog beter dan ik had verwacht. De deelnemers waren erg enthousiast over de stad, de plekken die we hebben bezocht waren geweldig en het weer was perfect. Ik vond het opvallend dat veel mensen die ik sprak Sevilla niet goed kenden, en dat waren mensen uit de toeristische sector. Het was ongelooflijk, maar er vallen wat betreft Sevilla dus nog wat slagen te maken. Maar het allerleukste vond ik dat ik iemand sprak die zo enthousiast was, zijn vrouw heeft gebeld om te vertellen dat ze samen op vakantie naar Sevilla gingen. Dat was zo leuk om te horen. Het ANVR-congres vroeg een grote investering van ons, maar ook van de regio en de stad en dat was het meer dan waard. Ik zou het zo weer doen, over een paar jaar dan. De ANVR gaat volgend jaar waarschijnlijk weer intercontinentaal.”
Wie koos er voor Sevilla?
“Al sinds de start van mijn functie bij het Spaans Verkeersbureau in Nederland ben ik in gesprek geweest met de ANVR over een toekomstige congres-bestemming. Zij wilden heel graag naar Spanje en dat vond ik erg leuk. We hebben het aan verschillende steden voorgelegd, zoiets is afhankelijk van sponso-
www.travelpro.nl
15
16
Coverstory
ring. Andalusië en Sevilla reageerden gelijk enthousiast. Dit was overigens niet de eerste keer dat het ANVR-congres in Spanje werd gehouden. Een keer eerder in Madrid en een aan de Costa del Sol, maar dat was voor mijn tijd.”
Jullie staan ook altijd op de Vakantiebeurs, hoe belangrijk is deze beurs?
“We staan er samen met een aantal Spaanse regio’s, dat zijn er vaak zo’n tien. Het is altijd erg leuk en hard werken. Consumenten komen graag naar ons toe voor meer informatie. We gaan ook altijd naar de Fitur in Madrid, ik moet eerlijk zeggen dat die beurs voor de vakmensen beter in elkaar zit. Daar zijn drie vakdagen en twee consumentendagen. Op de Vakantiebeurs is slecht één dag een echte vakdag en op die dag lopen er veel consumenten rond. Maar we hebben onlangs vernomen dat de komende Vakantiebeurs gaat veranderen. Op dinsdag 8 januari wordt er een Vakantiebeurs Travel Congress gehouden en op woensdag is dan de vakdag. Ik ben erg benieuwd naar deze nieuwe opzet. Naast de Vakantiebeurs staan we ook op de Fiets en Wandelbeurs en de 50PlusBeurs. Het seniorensegment is erg interessant voor ons, omdat veel ‘ouderen’ in de winter een langere tijd in Spanje verblijven.”
Ben je tevreden over de samenwerking met de touroperators?
“Ze doen het goed, ik mag niet klagen. Maar ik zou wel meer direct met ze willen samenwerken, dat is niet gemakkelijk omdat ze vooral zaken doen met de regio’s. Sommige touroperators weten ons wel goed te vinden en zoeken ons op als ze informatie nodig hebben. We houden regelmatig fam trips voor reisagenten in samenwerking met touroperators, houden een presentatie op hun kantoor, of houden zelf een event die goed bezocht worden door reisprofessionals. Dus over het algemeen genomen is de samenwerking prima te noemen. Ik weet ook dat het lastig is om voor grote touroperators hun focus te gaan leggen op een kleinere, onbekendere regio als bijvoorbeeld Galicië. Dat is meer voor een kleine of niche touroperator.”
Maar ben je niet in gesprek met bijvoorbeeld TUI? Ik denk dat een van hun unieke concepten prima past in zo’n redelijk onontdekte regio? “Klopt, daar zijn we ook mee bezig. De samenwerking met TUI is erg belangrijk voor ons en die verloopt ook goed. We hebben twee events, die we Spain Reloaded noemden, in Madrid en Galicië gehouden waar touroperators van over de hele wereld op afkwamen. Hier lieten we de andere mogelijkheden van Spanje zien, die geschikt zijn
voor het kosmopolitisch segment. Het was erg interessant en de reacties waren lovend. Ik verwacht dus veel voor de komende tijd.”
“Ik begin in september aan mijn laatste jaar als directeur” We hebben de doelen van het Verkeersbureau besproken, maar wat zijn jouw persoonlijke doelen?
“Ik begin in september aan mijn laatste jaar als directeur van het Spaans Verkeersbureau in Nederland. Dat is erg jammer, persoonlijk zou ik er nog wel wat jaren achteraan willen plakken. Ik heb het erg naar mijn zin. Maar regels zijn regels. Deze functie mag je op zijn langst vijf jaar uitvoeren, dan is het tijd om het stokje
aan iemand anders over te dragen. Als ik wil blijven werken in het toerisme dat gelinkt is aan de Spaanse overheid, moet ik eerst drie jaar naar Spanje voor ik weer naar het buitenland kan. Ik weet eerlijk gezegd nog niet hoe het na volgend jaar eruit gaat zien. Maar ik zou het geweldig vinden om na die drie jaar Spanje weer naar een ander land te verhuizen. Als ik twintig jaar jonger was geweest, dan was ik graag naar de VS of ander ver land gegaan. Maar ik denk dat ik nu redelijk in de buurt van Spanje zal blijven, bijvoorbeeld naar Duitsland, België of Italië. Het gaat dan om dezelfde functie als die ik nu heb, maar dan voor een andere markt. De verkregen kennis kan ik dan voor die markt inzetten. Maar ik moet het eerst afwachten, misschien blijf ik wel in Spanje. Ik weet niet wat het land en de overheid me in die drie jaar gaat brengen. Maar eerst nog een jaar Den Haag en daar heb ik veel zin in.”
Advertorial
Roadshow South Africa: kennis, inspiratie & kans op een studiereis! Afgelopen jaren hebben vele reisprofessionals hun kennis over Zuid-Afrika een flinke boost gegeven door deel te nemen aan onze Roadshow en Masterclasses.
En om alle reisprofessionals zo dicht mogelijk in contact te laten komen met al het moois wat Zuid-Afrika te bieden heeft organiseert South African Tourism ook dit jaar weer de Roadshow South Africa. Voor de zevende keer op rij worden Zuid-Afrikaanse partijen uitgenodigd om kennis te maken met de Nederlandse reiswereld. Dit jaar zullen er maar liefst 25 nieuwe partijen aanwezig zijn. Daarnaast maak je bij deelname ook nog eens kans op een plek voor de studiereis naar Zuid-Afrika begin 2019! Meld je daarom snel aan voor de Roadshow South Africa op onze website (https://www. southafrica.net/gl/en/trade/page/roadshowsouth-africa), door het scannen van de QR code of door een e-mail te sturen naar satroadshow@southafrica.net.
Masterclasses
Na het succes van voorgaande jaren, worden er ook dit jaar voorafgaand aan de Roadshow in Amsterdam, Zwolle en Dordrecht masterclasses georganiseerd. Dit jaar worden de Masterclasses aangeboden voor de reisprofessionals met weinig of nog geen kennis van Zuid-Afrika. Ben je hier in geĂŻnteresseerd? Meld je dan snel aan via het aanmeldformulier op de website of vermeld het in je email. Wees er voor de Masterclass snel bij, deze zitten elk jaar snel vol! Voor de meer ervaren reisprofessionals volgen er nog Masterclasses begin 2019.
Data op een rij: - Maandag 29 oktober: DoubleTree by Hilton Amsterdam Centraal Station - Dinsdag 30 oktober: DoubleTree by Hilton Amsterdam Centraal Station - Woensdag 31 oktober: Bilderberg Grand Hotel Wientjes in Zwolle - Donderdag 1 november: Van der Valk Hotel Dordrecht
www.travelpro.nl
17
18
COMPLEET VERZORGDE CRUISE INCLUSIEF:
14 NACHTEN TAIWAN & JAPAN Sakaiminato Nagasaki SHANGHAI Naha Ishigaki Keelung (Taipei) Kaohsiung
HONG KONG
ONTDEK exotisch AZIË
Manila
Shanghai naar Hong Kong Westerdam 29 oktober 2018 Vanaf
€1399,-*p.p.
PASCAL DRIEVER, NATIONAL ACCOUNT MANAGER NEDERLAND: “Wij bieden een uitgebreide keuze aan cruises in Azië, onder andere langs de kust van China, Japan en Taiwan. Je gasten hebben de tijd om de bestemmingen te ontdekken met een overnachting in wereldsteden als Shanghai, Hong Kong, Beijing en Bangkok. Aan boord genieten je gasten van: • Volpension, ruime en luxe accommodatie • Bruisend entertainment en persoonlijke verzorging
13 NACHTEN VERRE OOSTEN TIJDENS DE FEESTDAGEN
Onze Aziatische cruises verschillen in lengte van 10 tot 31 nachten, van september t/m april aan boord van de Westerdam. Vraag ook zeker naar onze aantrekkelijke vlucht- en hotelopties! Wij helpen je graag om een onvergetelijke reis voor je gasten samen te stellen.”
HONG KONG Halong Bay Sihanoukville (Kompong Som)
Da Nang
Laem Chabang (Bangkok) Ko Samui
Phu My (Ho Chi Minh City)
SINGAPORE
Hong Kong naar Singapore Westerdam 20 december 2018 Vanaf
€1379,-*p.p.
BIJ VRAGEN OF MEER INFORMATIE NEEM CONTACT OP MET ONS BUSINESS DEVELOPMENT TEAM: SALESNL@HOL NDAMERICA.COM OF 010 297 6614. ONTDEK MÉÉR OP ONTDEKCRUISEN.NL *Voorwaarden: Tarieven zijn gebaseerd op basis van een dubbele bezetting, inclusief havengelden, toeslagen en heffingen en exclusief optionele Hotel Service Charges (diensttoeslag). Tarieven en (aan)betalingen zijn non-refundable en het volledige bedrag moet op korte termijn worden betaald. Tarieven gelden alleen voor nieuwe boekingen en mogen niet gecombineerd worden met andere kortingen. Tarieven zijn afhankelijk van beschikbaarheid en o.v.v. prijswijzigingen, druk- en zetfouten. Voor de volledige voorwaarden kijk op hollandamerica.com. Registratie schepen: Nederland.
CRUISE CLASS: ZUID-AMERIKA CRUISE CLASS WINING & DINING 1935
Cruise Class
Tekst: Dylan Cinjee
Wining & Dining op zee Cruisen van China tot Zuid-Amerika: het meest Nieuw-Zeeland Cruisen én culinair genieten
niets ontbreken en worden verschillende, onvergetelijke ervaringen opgedaan. Zo zijn er kajak en Zodiac expedities onder leiding van een getraind team en is het mogelijk om in geselecteerde havens deel te nemen aan verschillende watersporten zoals waterskiën. Ook worden er chef excursies georganiseerd in onder andere Ho Chi Minh in Vietnam waarbij lokale markten worden afgezocht naar verse producten. Eén ding is zeker. Er is veel en lekker eten aan boord van een cruiseschip. Tijdens de reis heb je een groteerkeuze uit ontelbare exotische Cruises richting het Middellandse zeegebied zijn tegenwoordig niet Ook vinden verschillende excursies plaats naar UNESCO werelderfgoed monumenen internationale gerechten die worden Reizigers in verschillende sfeervollemeer restaurants en bars. meer zo aanneembaar alsgeserveerd jaren geleden. ontdekken ten, zoals de Chinese Muur. Op 26 novemCruisen door Zuid-Amerika is voor veel mensen een droom. Eindeloos wordt er gefantaseerd ber oververtrekt kleurrijke bestemmingen als Buenos een zevendaagse cruise van en meer de wereld en doen dat ook per schip richting Azië. Rederijen Tekst: Sharon Evers Singapore naar Benoa in Indonesië met de Aires, Chili en Cuba. Bij de gedachte alleen al, krijgt iedereen een lach op zijn gezicht en een ding is zeker: die lach gaat er een boord Seabourn Encore. Stops zijn onder andere spelen dan ook maar al te graag in op deze opkomende tendens. Semarang en Surabaya”, aldus de rederij. tijdens een cruise door Zuid-Amerika niet meer van af.
diverse continent ter wereld Eten en drinken tijdens een cruise. De één neemt genoegen met een pizzapunt uit het Regent Seven Seas Cruises kondigde onlangs buffetrestaurant, terwijl de ander alle zintuigen de spreken 2021 World Cruise aan, waarmee laat tijdens het nuttigen van eengasten Demaar laatste keer dat er een werelderfgoed cruiseschip op Cuba liefst 56 UNESCO sterrenwaardige maaltijd. Voor (soms) eenlocakleine aanmeerde, was in wereld 1978. Het schipbezoeken. bood ties overkunnen de hele kunnen meerprijs passagiers vaak terecht in een plaats ruim zevenhonderd en de Vooraan degenen die bijna alle passagiers uithoeken van de aantal zeer goede eetgelegenheden. Diezelfde eindbestemming was de Cubaanse hoofdstad wereld willen verkennen door middel van één passagiers geven ook aan eten en drinken Havana. Tijdens de zevenall-balcony dagen durende reis, vaart het all-suite, schipreis Seven belangrijk te vinden en door de vele foodblogs, deed schip ook de nachten havens van Seashet Mariner in 117 van Cienfuegos Miami naar -vlogs en tv-programma’s is er een nieuwe Het schipaan. brengt een bezoek aan enBarcelona. Santiago de Cuba Sinds Cuba minder generatie fijnproevers opgestaan. Maar ook zes continenten, landen en 61 havens in streng toeziet op de30regel die inwoners van het de rederijen zijn niet stil blijven staan en varen Zuid-Amerika, Middellandse Zee, Australië eiland verbiedt om het land via de zee binnen en mee met deze trend. Het is een gegeven dat Azië. Azië al een lange tijd een ook grote groeitecruiseliefhebbers komen, ligtis het Caribische eiland weer steeds vaker kiezen voor een marktvaker voor op de route cruisesector, dat blijkt rederijen. ook uit steeds van verschillende een rapport dat CLIA vorige maand heeft Nadat eerder bekend werd dat Norwegian Cruise
Line, Oceania Cruises en Regent Seven Seas Cruises groen licht kregen van de Cubaanse regering om cruises van en naar Cuba aan te bieden, sluit Royal Caribbean International zich aan bij dit rijtje rederijen. Op 19 april van dit jaar stond de eerste cruise voor Royal Caribbean vanuit Miami naar Cuba op het programma. Daarna kreeg het schip, Empress of the Seas, Tampa als thuishaven en worden er verschillende cruises aangeboden waarin Havana in het vaarschema is opgenomen. Eind december 2015 vond de eerste cruise van MSC Cruises vanuit Havana plaats. “We zijn bijzonder trots op deze spannende nieuwe bestemming. Hiervoor wil ik iedereen persoonlijk bedanken die het mogelijk hebben gemaakt voor MSC Cruises om Cuba te lanceren als een bestemming voor haar gasten met in het bijzonder de ministers van Vervoer en Toerisme van de Cubaanse regering en hun vertegenwoordigers voor hun voortdurende zeer Walterzei Colijn professionele bijdrage”, Gianni Onorato (Chief Executive Officer van MSC Cruises) destijds. Om terug te komen op de bestemming, Cuba staat
gepubliceerd. Met stops in wereldsteden als Hong Kong, Tokyo en Singapore, maar ook de als geen ander voor swingende tropische bestemmingen in de salsamuziek, Stille Oceaan parelwitte zandstranden, koloniale heeft dit gebied genoeg potentie.charme uit vervlogen tijden én prachtige oldtimers. Als er Seabourn een land ter wereld tot ieders verbeelding spreekt, hetcontrasten Cuba wel.van Ga Azië op intijdens het “Ervaarisde stadsleven, ervaar van de fantastische dorpjes een luxe cruise Seabourn, waar jouwin het klanten inofalle comfort hetprachtige continentstranden. kunbinnenland geniet van de nen ontdekken. De biedt kleinere schepenveel van Het Caribische eiland ontzettend Seabourn maken het mogelijk om onbemogelijkheden voor een onvergetelijke cruise. kendere havens aan te doen zoals Palau extra stukje kwaliteit. Sommige rederijen hanteren PangkorCruises in Maleisië en Ko Kut in Thailand. Oceania vaste tijdstippen voor het diner (vroege en late Tijdens de cruises het op de gastronomie reizigers aan Oceania Cruises, metzal focus zitting) en ze bepalen voor jou waar en met wie en kleinere schepen en havens, is de eerste je aan tafel zit. Freestyle cruises geven jou alle rederij cruises vanuit naar vrijheid.die Jedit eetjaar waar, wanneer enMiami met wie je wil. Cuba aanbiedt. Door het liever waanzinnige succes Cruiseliefhebbers betalen iets meer voor heeft de rederij afreizen 2017 En dat een stukje meerextra kwaliteit, luxe voor en comfort. en 2018 gelanceerd (tien data in 2018). zie je ook terug in de keukens aan boordDe van een ‘circle around’ Cuba is aantrekkelijk dankzij de cruiseschip. diverse overnachtingen in havens als Havana, Cienfuegos Belangrijk en Santiago de Cuba. Het is de ultieme om genieten, dit fascinerende eiland Cruisen manier én culinair dat is toch hette
mooiste en beste van twee werelden? Wie wil dit nou niet zou je denken. Een nieuwe trend is geboren als het gaat om vakantiebelevingen: foodcation. Klinkt leuk, maar is vooral lekker. Bij een foodcation draait alles om de (lokale) keuken. Rederijen spelen hier dan ook graag op in, iets wat ook Walter Colijn (Travel Counsellor) ontdekt. Colijn zegt: "Eten en drinken is een belangrijk onderdeel van de totale beleving. Ik haal dit ook altijd aan als het om de prijs van een reis zou mogen gaan. Waar geen budget beschikbaar is, kun je ook geen ingrediënten kopen. En
www.travelpro.nl
Record
Vorig jaar kon de regio al een record noteren met meer dan vier miljoen Aziatische passaontdekken zeven tot veertien nachten vanuit giers die eeninoceaancruise hebben genomen. Miami. Niet onbelangrijk, Oceania Cruises Een recordhoogte voor de industrie en eenzet op deze routes haar kleinere in (maximaal stijging van ongeveer 20% schepen in vergelijking 6842016. gasten). kleinere met kleinere met "Na Dus opnieuw eenhavens jaar van uitzongroepen. Door deze combinatie is de vraag derlijke groei, waarin Azië beter presteerde ‘torenhoog’ en ziet de markten, rederij nu isal het eenduibeperkte dan andere gevestigde delijk dat cruisen steeds afvaarten. populairder wordt capaciteit op sommige Geen stress, naarmate aanzienlijke want datcruisemaatschappijen past niet bij Cuba. Maar wil je Cuba capaciteit in de jaar regio blijven inzetten, waardit of volgend ontdekken met deze kleinere onder gloednieuwe, grote cruiseschepen die te schepen, dan is het wel aan te raden om dus merk je in mijn optiek een prijsverlagingactie als speciaal voor deTip: regio zijn gebouwd. 2018Miami zal ondernemen. Elfdaagse cruise vanuit eerste óp het bord. Of eigenlijk, wat je mist op naar verwachting nog jaar van groeiaan oplemetbord. vertrek opdat 13 junieen inclusief bezoek dat Ik zie eten en drinken aan boordCuba, Punta en Bahama’s. Prijzen vanaf €2.289 van eenCana cruiseschip steeds belangrijker worden. in een buitenhut, inclusief onbeperkt internet, Veel rederijen zijn ook op de weg terug van de diverse specialiteitenrestaurants, alcoholische voordeligste en de goedkoopste teniet willen zijn. dranken, 24 uurs roomservice en OLife Met de aantrekkende economie en het weer Choice-pakket. Hierbij kun je de keuze maken: willen betalen voor het 'gemak dient de mens'ofwel House Beverage Package fenomeen, is de reiziger ook weer (alcoholisch bereid meer uit of zesisexcursies 600 tedrankenpakket) geven. Van oudsher Oceania of echt deUSDrederij boordkrediet per hut. voor foodies. Ik heb een bourgondisch echtpaar op een cruise geboekt dat in maart naar ZuidAmerika vertrekt. Die gaan genieten. Celebrity en Holland America Line zijn ook goed, net als Star Clippers en Variety Cruises. Mag de culinaire beleving iets meer kosten, dan heb je Seabourn, Silversea en Seadream. Alsof er een engeltje…"
Inspelen Colijn denkt ook dat het fijnproeversgebeuren, zoals hij dat zelf noemt, onder invloed van foodblogs en tv-programma’s veel aandacht krijgt. "Dat is een prima tendens. Rederijen zorgen dat bij een goed stuk vlees een fijne wijn
19
20
Cruise Class
veren", vertelde Joel Katz (Managing Director CLIA Australasia & Asia). Volgens het CLIArapport zal het aantal aanloophavens in die regio in 2018 met meer dan 20% toenemen. De populairste bestemmingen in 2018 zijn Japan (2.601), het Chinese vasteland (1.012) en Thailand (581). Tophavens in de regio zijn Shanghai (416), Singapore (374), Taipei (322) en Hongkong (249). Benieuwd wat je allemaal in de grote steden Azië kan doen? Lees dan de stedentrip special in dit nummer.
Holland America Line
Wie een cruise wil maken door Azië en de Stille Oceaan kan hiervoor perfect terecht bij Holland America Line. Met tien verschillende vaarroutes is er altijd wel een reis die voldoet aan de wensen van jouw klanten. Of zij nou de ongerepte natuur willen ontdekken, bruisende steden willen ervaren of zich willen laten onderdompelen in eeuwenoude tradities, Azië biedt het allemaal.
Westerdam
Vanaf september 2018 tot april 2019 is het ook mogelijk om de mysteries van het Verre Oosten te bewonderen aan boord van de Westerdam. In het 2018-2019 seizoen doet het schip uitgebreid China, Japan, de Filipijnen, Singapore, Taiwan, Thailand en Vietnam aan tijdens cruises van tien tot 31 dagen. De reizen vertrekken vanuit Yokohama in Japan, Hong Kong en Shanghai in China en Singapore. Bovendien werd het schip in 2017 volledig gerenoveerd en uitgerust met meer nieuwe publieke ruimtes, waaronder Explorations
Central (EXC) in het Crow’s Nest, Lincoln Center Stage en Billboard Onboard. Het Nederlands erfgoed wordt aan boord van de Westerdam gevierd door middel van Rijksmuseum at Sea, waarmee replica’s van de meest beroemde meesterwerken van het museum worden getoond. Ook hebben de suites een upgrade gekregen, waarmee jouw klanten nog meer van hun cruise door Azië en de Stille Oceaan kunnen genieten. Op 15 oktober vertrekt de Westerdam vanuit Yokohama voor een 15-daagse cruise naar Shanghai of een 29-daagse cruise naar Hong Kong.
Signature Experiences in Azië
In Azië kunnen passagiers van Holland America Line die in een suite verblijven gratis gebruik maken van een Signature Experience. De exclusieve ervaringen vinden voorafgaand aan de cruise plaats en bestaan uit twee luxe hotelovernachtingen, transfers in de haven van vertrek en exclusieve avond evenementen. De Experience is in twee Aziatische steden beschikbaar. In Singapore bezoeken jouw klanten de National Gallery, waar zij een privérondleiding ontvangen en genieten van een traditionele drakendans. De andere stad is Hong Kong, waar tijdens een street food tour door Dai Pai Dong de lokale cuisine wordt ontdekt en geproefd.
Maasdam
De diversiteit van Azië kan ook worden ontdekt aan boord van Holland America Line’s Maasdam. Dit schip maakt het met haar
vaarroutes ook mogelijk om Azië te combineren met Australië en de Indische Oceaanregio door te vertrekken uit Yokohama in Japan, Perth in Australië en Singapore. Daarnaast biedt de Maasdam jouw klanten een meer uitgebreide beleving met de Explorations Central In-Depth reizen, waarmee reizigers hun ontdekking naar eigen voorkeur kunnen samenstellen. Aan boord van de cruises wordt de beleving verrijkt door experts die meereizen met het schip en zich bezighouden met onder andere zeeen vogelleven, geologie, geschiedenis en meer. Daarnaast kunnen reizigers door middel van Zodiac excursies op minder toegankelijke gebieden en leefgebieden van wilde dieren ontdekken. Deze tours zijn optioneel bij te boeken.
Down Under
Cruises naar Australië, Nieuw-Zeeland en de Polynesische eilanden combineren kosmopolitische steden met groene jungles, exotische fauna, besneeuwde bergen en fjorden, witte zandstranden en koraalriffen en dat allemaal in één vakantie. Australië, zowel een continent als een natie, omvat de uitgestrekte woestijngebieden van de Outback, de thuisbasis van kangoeroes, koala’s en de wombats. Een ander hoogtepunt is het Great Barrier Reef, een koraalwonderland vol met onderwaterleven. Australië biedt ook adembenemende steden, waaronder Sydney en Melbourne, en optionele vliegexcursies bieden bezoekers een prachtig uitzicht op het Daintree regenwoud, Tasmanië's Mt. Wellington en het Great Barrier rif. Ten zuidoosten van Australië ligt Nieuw-Zeeland, verdeeld in het noordereiland en het zuidereiland. Hoewel klein in vergelijking met de buurman, beschikt NieuwZeeland over een overvloed aan natuurlijke attracties en recreatieve mogelijkheden. Sinds de eerste zeilschepen uit Europa voor anker
Cruise Class
gingen in de turquoise wateren van FransPolynesië, staan deze 118 magische eilanden symbool voor romantiek en natuurlijke schoonheid. Vakantiegangers op cruises in de Stille Zuidzee kunnen vulkanische bergtoppen bewonderen, bedekt met wolken, mysterieuze regenwouden, witte zandstranden en een overvloed aan bloemen, waaronder de spectaculaire zwarte parels van Tahiti.
China
Begin dit jaar werd Michael Thamm tot CEO van Carnival Azië benoemt. Met deze benoeming onderstreept Carnival Corporation het belang van de Chinese markt als een belangrijke nieuwe pijler van het bedrijf. “Carnival Corporation is verheugd om deel te nemen aan de groei in Azië, met name in China. De stijgende vraag van de consument is in lijn met de doelstelling van de Chinese overheid om de economie te laten groeien. We zijn toegewijd om de groei van de cruise-industrie in China te versnellen”, zegt Arnold Donals, huidige CEO van Carnival Corporation & plc. Een deel van de verantwoordelijkheden van
Thamm omvat het bevorderen van strategische samenwerking met de Chinese overheid en de lokale business partners, en het opbouwen van een duurzame Chinese cruise-industrie. China is niet alleen bezig om zich te ontwikkelen als belangrijke cruisebestemming, ook in de bouw van cruiseschepen wil het land een belangrijke rol gaan spelen. In 2023 moet het eerste grote, in China gebouwde cruiseschip, af zijn. De Chinese markt haalde in 2016 de Britse markt in om de tweede cruisemarkt van de wereld te worden, na de VS. Het aantal Chinese passagiers stijgt explosief. In 2016 gingen 2,1 miljoen Chinezen op cruisevakantie, in 2020 zal dat verdubbeld zijn naar ruim 4 miljoen. Veel nieuwe schepen zijn daarom ook aangepast voor de Chinese consument.
Nederlandse cruisepassagiers
Het gaat goed met het aantal cruisepassagiers in Nederland. Na jaren waarin het aantal Nederlandse cruisepassagiers afnam, was er begin dit jaar een toename van 6000 passagiers te melden. Daarmee boekte een
www.travelpro.nl
recordaantal van 110.000 Nederlanders een cruisevakantie. Een toename van 6% ten opzichte van 2016. “De toename van Nederlandse cruisepassagiers is zeer bemoedigend. Net als vorig jaar verblijven ze gemiddeld negen dagen aan boord, dat is meer dan de Zuid-Europeanen. Nederlandse cruisepassagiers zijn ook avontuurlijker ingesteld en kiezen vaker voor een ontdekkingscruise naar bestemmingen als de Galapagoseilanden, Antarctica en het Noordpoolgebied. In 2016 werd er door 101.000 Nederlanders een cruise gemaakt en in 2015 door 106.252. Afgelopen jaar waren dat er dus een recordaantal van 110.000, waarbij het Middellandse Zeegebied het favoriete cruisegebied van Nederlandse reizigers was ondanks een geringe afname voor het gebied ten opzichte van 2016. In 2017 was Noord-Europa het op een na populairste gebied met een groei van 13%. Het Caribische gebied groeide zelfs met meer dan 27% en komt qua populariteit op de derde plaats. Tijd om Azië te ontdekken dus.
21
22
Actueel
Tekst: Dylan Cinjee
Doe mee aan de TUI Cleanup Day Het einde van een lange, tropische zomer nadert. Tijd om nog één keer het strand op te gaan. En dan niet om op je handdoekje of ligbed van het zomerse weer te genieten, maar om samen met reisvakgenoten de handen uit de mouwen te steken en een schoon strand achter te laten. TUI organiseert op zaterdag 15 september de TUI Cleanup Day op het strand van Scheveningen en nodigt naast TUI collega’s ook vakgenoten van harte uit om mee te doen.
antwoordelijk voor ze mooi en schoon te houden. Overigens is het die dag World Cleanup Day, dus een beter moment om het strand op te ruimen is er niet!
Verschillende initiatieven
Deze TUI Cleanup Day is één van de initiatie-
ven van de reisorganisatie om een steentje bij te dragen aan het wereldwijde afvalprobleem. Op dezelfde dag worden er Cleanups georganiseerd op Curaçao en doen ook TUI collega’s in België mee. Maar ook op tal van vakantiebestemmingen worden tijdens het zomerseizoen beach cleans georganiseerd voor TUI collega’s, hotelpersoneel en gasten.
Geef je op!
Zin om mee te doen met de TUI Cleanup Day? Geef je dan uiterlijk 3 september op via het inschrijfformulier dat is te vinden op www.travelpro.nl
Beach clean
Dit is het tweede jaar dat TUI Nederland het Scheveningse strand op gaat voor een beach clean. Vorig jaar met een enthousiaste groep collega’s, familie en vrienden. Dit jaar hopelijk met een nog grotere groep! Want we genieten met heel veel mensen van onze prachtige stranden maar we zijn er met elkaar ook ver-
Curaçao Roadshow 11-13 September
Curaçao Toeristen Bureau organiseert een Roadshow van 11-13 september 2018. Bezoek ons op één van onderstaande locaties, doe mee aan een super leuke activiteit en hoor de laatste nieuwtjes tijdens speeddate sessies met hotelpartners. Uiteraard zorgen we zoals altijd voor heerlijke Curaçaose gerechten en drankjes om het feest compleet te maken. En wie weet win je ook nog eens een reis voor twee personen naar Curaçao! Schrijf je in via info@ctbe.nl en laat weten op welke locatie je langs wilt komen. Ayo!
Partners die aanwezig zijn tijdens de Roadshow:
Dinsdag 11 september 15:30 – 19:30 uur Locatie: Strnd te Breda Woensdag 12 september 15:30-19:30 uur Locatie: Papa’s Beach House te Hoofddorp Donderdag 13 september 15:30-21:00 uur (afsluiting met live entertainment) Locatie: Curaçaohuis (Kabinet van de Gevolmachtigde Minister van Curaçao) te Den Haag
Acoya Curaçao Resort, Villas & Spa, Amalia Boutique Hotel, Avila Beach Hotel, Hilton Curaçao, LionsDive Beach Resort, Livingstone Jan Thiel Resort, Papagayo Beach Hotel & Resort, Renaissance Curaçao Resort & Casino, Santa Barbara Beach & Golf Resort, Sunscape Curaçao Resort, Spa & Casino
Interview
Tekst & foto's: Redactie
We willen Curaçao top of mind houden bij de reisagent Curaçao Tourist Board (CTB) houdt van 11 tot en met 13 september een Roadshow door Nederland. Muryad de Bruin, sinds een half jaar Regional Manager Europe bij CTB, vertelt waarom jij hierbij moet zijn. En voor wie hem nog niet kent, een korte kennismaking. Je bent een half jaar geleden begonnen als Regional Manager Europe. Bevalt het?
“Zeker, het gaat goed. Hiervoor was ik twee jaar bij CTB verantwoordelijk voor de Zuid-Amerikaanse markt. Vorig jaar ben ik gevraagd om de Europese markt te leiden, en dat doe ik nu sinds een half jaar voor Nederland, België en Duitsland. Twee maanden geleden ben ik naar Nederland verhuisd, zodat alles meer binnen handbereik is. Vanuit Curaçao was dat nog weleens lastig met het tijdsverschil. Ik moet zeggen, het is even wennen om hier te werken, maar ik vind het ontzettend leuk. Tien jaar geleden heb ik in Den Haag gewoond voor mijn studie, dus het is niet helemaal nieuw. En mijn familie is nu hier, ook fijn. Mijn doel is om met Curaçao nog meer voet aan de grond te krijgen op de Nederlandse markt. Daar ga ik voor.”
Wat moet de reisbranche over jou weten?
“Ik heb een oer-Hollandse achternaam, maar ben geboren en getogen op Curaçao. Ik houd enorm veel van mijn eiland en dat wil ik overbrengen op anderen. De deur staat open voor alles wat het toerisme naar mijn eiland beter kan maken.”
Zien we jou ook op de Roadshow?
“Ja, ik ben op alle dagen aanwezig. Het is voor mij geen eerste kennismaking met de
branche, dat was op de Vakantiebeurs in januari. Maar het is wel leuk om meer mensen te ontmoeten.”
Is het de eerste keer dat CTB een Roadshow organiseert?
“Twee jaar geleden was onze laatste Roadshow. Het leek ons een goed idee om het dit jaar weer te organiseren, om Curaçao top of mind te houden bij de reisagent. Wat is nieuw, en wat moet de reisagent weten om de verkoop nog makkelijker te maken? We zorgen voor meer vertelstof over het eiland. Tevens is het een mooie gelegenheid voor onze hotelpartners om hun product weer aan de reisagent te presenteren.”
Is Curaçao top of mind bij de reisagent?
“Curaçao is een bekend begrip in Nederland. Iedereen heeft erover gehoord, is er geweest, of het staat op de planning. Zon, zee en strand zijn op Curaçao vanzelfsprekend, maar wij willen ook laten zien dat er meer te beleven is. Tijdens de Roadshow delen hotelpartners hun productnieuws en bieden we de reisagent een totaalpakket om fris aan de slag te gaan met het verkopen van Curaçao als vakantiebestemming.”
Wat maakt deze Roadshow anders?
“We hebben het verdeeld over drie regio’s. Bijzonder aan deze Roadshow is de locatie op 13 september, in het Curaçaohuis (Kabinet
www.travelpro.nl
Muryad de Bruin
van de Gevolmachtigde Minister van Curaçao) in Den Haag. CTB heeft een fijne samenwerking met het kabinet en daarom mogen wij op deze bijzondere locatie onze Roadshow houden. De gevolmachtigde minister Anthony Begina zal er zijn en reisagenten krijgen een kijkje in het kabinet. Na een speeddate sessie met onze hotelpartners is er een hapje en live muziek en bouwen we samen een klein feestje.”
Wat staat er na de Roadshow op de planning? “We zijn druk bezig met de campagne ‘De leukste straat van Nederland’. Wie meedoet laat in een vlog zien waarom zijn of haar straat de leukste straat is van Nederland is. Uit alle inzendingen kiest een jury de leukste straat en op zaterdag 22 oktober organiseren wij een groot straatfeest met barbecue, Caribische muziek en dans- en straatversiering in Curaçao-stijl. Op die dag wordt ook een negendaagse reis verloot onder de bewoners van die straat. Iedereen mag meedoen op www.curacao.com/leukstestraat, dus ook de reisagent. Zeker doen!”
Meld je aan De Roadshow is van 11 tot en met 13 september in Breda, Hoofddorp en Den Haag. Partners die aanwezig zijn: Acoya Curaçao Resort, Villas & Spa, Amalia Boutique Hotel, Avila Beach Hotel, Hilton Curaçao, LionsDive Beach Resort, Papagayo Beach Hotel & Resort, Renaissance Curaçao Resort & Casino, Santa Barbara Beach & Golf Resort & Sunscape Curaçao Resort, Spa & Casino. Ben jij erbij? Schrijf je in via info@ctbe.nl en laat weten op welke locatie je langs wilt komen.
23
24
Onderdeel van TravelPro
Duurzaamheid staat centraal op het Wereld Toerisme Event Met als thema ‘Creating better places together’ wordt op donderdag 27 september aanstaande in Nijmegen een grote internationale conferentie gehouden over duurzaam toerisme. Internationale duurzaamheidsexperts, overheden, bedrijfsleven en de academische wereld wisselen kennis en ideeën uit over vele
aspecten van het verduurzamen van toeristische bestemmingen. “Kern van de conferentie is dat het voor iedereen belangrijk is dat er oog is voor duurzame ontwikkeling. Alleen zo blijven bestemmingen ook in de toekomst aantrekkelijk om te bezoeken en in te leven.
Zonder behoud van natuur, cultuur en gastvrije inwoners, is er geen toekomst voor toerisme op een bestemming. Zowel ver weg als dichtbij”, aldus de organisatie. Keynotespreker Brian T. Mullis is lid van de Travel & Tourism Group van het World Economic Forum, een groep topdenkers op het gebied van innovatie, future global systems en duurzaamheid. Hij legt uit wat de rollen van de verschillende stakeholders zijn in het verduurzamen van bestemmingen. In de andere circa twintig parallelsessies en workshops komen uiteenlopende onderwerpen en vele best practices aan de orde. Hoe echt te innoveren, het vormgeven van het MVO-beleid, circulair ondernemen, certificering, innovatieve duurzaamheidstools en meetinstrumenten, het verleiden van consumenten met groene argumenten, duurzaam destination management op bestemmingen, et cetera.
Lees meer over het event op www.travelnext.nl
KLM test robot Care-E in Amerika KLM is op dit moment bezig om een robotmetgezel te testen op John F. Kennedy International Airport (JFK, New York City) en San Francisco International Airport (SFO, San Francisco). De slimme zelf rijdende bagagewagen kan passagiers over de luchthaven leiden, terwijl ze hun handbagage tot 85 kilo dragen. De robot, Care-E, moet de vriendelijkheid uitstralen die reizigers gewend zijn van het KLM-personeel. Er is dan ook speciale aandacht geweest voor emoties middels non-verbale geluiden en oogbewegingen.
Airport (JFK, New York City) en San Francisco International Airport (SFO, San Francisco). De robot zal passagiers na de veiligheidscontrole begroeten, de barcodes van hun tickets scannen en ze rond het vliegveld volgen met een snelheid van vijf
Care-E wordt gezien als het neefje van KLM’s andere recente proef op het gebied van vliegveldrobots – Spencer – die ook diende om passagiers rond Schiphol te begeleiden en ervoor te zorgen dat zij hun internationale verbindingen niet misten. Net als Spencer is Care-E een eenmalige editie om de technologie te testen. Care-E zal tijdens de zomer van 2018 gedurende twee dagen worden ingezet voor proof-of-conceptproeven op John F. Kennedy International
www.travelpro.nl
kilometer per uur. Care-E dient ook als een gids om winkels, restaurants en toiletten te vinden en leidt passagiers naar hun gate.
Lees meer over deze innovatie op www.travelnext.nl
25
Onderdeel van TravelPro
Booking.com kondigt eerste Booking Cares Lab in Amsterdam aan In samenwerking met de gemeente Amsterdam heeft Booking.com de aftrap gedaan voor het eerste Booking Cares Lab
in Amsterdam. Het initiatief verkent unieke kansen op het gebied van verantwoord stedelijk toerisme en komt voort uit het
Booking Booster ‘accelerator programma’ voor social enterprise scale ups. Daarnaast past het binnen de ambitie van Booking. com overal ter wereld samen te werken met non-profit organisaties als onderdeel van het Booking Cares vrijwilligersprogramma. Tijdens het driedaagse programma van 9 tot 11 oktober krijgen acht tot tien innovatieteams een mentor van Booking.com toegewezen en werken ze samen met andere experts van Booking.com, gemeente Amsterdam en Amsterdam Marketing. Het doel is om, door middel van een pitch, een jury van specialisten te overtuigen hen beurzen te geven voor hun plan. Zo maken ze kans op beurzen van €10.000,- tot €25.000,-. Tot slot kan de gemeente Amsterdam het team met het beste plan de kans om met de stad een pilot op te zetten. De stad Amsterdam dient als inspiratiebron voor de teams. De innovators wordt gevraagd oplossingsgerichte projectplannen te ontwikkelen voor verschillende actuele thema’s.
Lees meer op www.travelnext.nl
Airbnb bestaat 10 jaar en deelt de meest wishlisted accommodaties wereldwijd Airbnb bestaat sinds afgelopen weekend tien jaar. In deze tien jaar heeft het platform meer dan 300 miljoen gasten ontvangen in meer dan 81.000 steden en 191 landen. De afgelopen tien jaar
zijn er enorm veel accommodaties op het platform bijgekomen. Om orde te scheppen kun je accommodaties op je wishlist zetten. Van een sprookjeshuis in Italië tot een eco-bamboe hut in Bali, duizenden Airbnb-gebruikers wereldwijd zijn het erover eens: dit zijn de top 10 meest wishlisted accommodaties op Airbnb. Uit de wishlistings door airbnb-gebruikers wereldwijd blijkt dat Trullo Edera, het sprookjeshuis in Italië bovenaan staat. 164.444 keer werd deze accommodatie met een hartje bestempelt. Op de tweede plek van de reisverlanglijst staat een woning in een klif in Griekenland. En de derde plek is voor deze romantische hut in Armenië. Bekijk de top 10 op www.travelnext.nl
www.travelpro.nl
TravelNext partners:
“Hoe leuk is het als klanten terugkomen van vakantie en je belt ze hoe het is geweest, en ze super enthousiast zijn? Dat ze aangeven dat ze helemaal blij met je zijn en de volgende reis weer bij je willen boeken. Dat is waar je het voor doet.” Marina Sneijders is anderhalf jaar geleden begonnen als recruiter bij Travel Counsellors, een baan die haar als een handschoen past. Travel Counsellor Wendy Genefaas was een van de eerste kandidaten die bij haar op gesprek kwam. In het huis van Wendy in de Amsterdamse Pijp, blikken ze terug. Marina: Het is alweer ruim een jaar geleden dat jij ons kantoor in Den Haag binnen kwam lopen. Ik weet het nog heel goed, je vertelde toen dat je met ons in contact bent gekomen via een bestaande Travel Counsellor, Suzanne. Wendy: Ja, Suzanne is een oud-collega die mij op Travel Counsellors wees en mij er helemaal enthousiast over heeft gemaakt. Hiervoor werkte ik 12 jaar lang bij een specialistische touroperator voor Amerika en Canada. Het begon op een gegeven moment wel te kriebelen om ook andere bestemmingen te boeken. Ik ben toen een keer gaan eten met Suzanne, gewoon voor de gezelligheid, en die vertelde over wat ze deed als Travel Counsellor. Toen dacht ik, dit is misschien wel iets voor mij. Het is een tijdje in mijn hoofd blijven rondspoken en een halfjaar later heb ik Suzanne weer gebeld. Ik ben bij haar langs gegaan om te zien hoe het allemaal in elkaar steekt, het systeem bijvoorbeeld, maar ook waar ik aan moet denken qua inkomsten. En toen heb ik jou gebeld. We hebben toen meteen een gesprek ingepland als ik het me goed kan herinneren. Het was voor mij al snel duidelijk dat je heel goed binnen het bestaande palet van Travel Counsellors past. Je gedrevenheid en je passie voor de reiswereld sprongen er meteen uit. Toen is het snel gegaan toch? Ik heb inderdaad al heel snel de knoop doorgehakt en jullie waren gelukkig ook enthousiast. Drie maanden later ben ik gestart met de introductietraining. Tijdens die vier dagen training ontmoet je alle medewerkers en komen er zo veel zaken aan bod, je gaat met een vol hoofd maar met veel enthousiasme naar huis. Het
is ook erg fijn dat je tijdens de training meteen mede-starters ontmoet, waar ik nu nog steeds bijna dagelijks contact mee heb. Het lijkt me inderdaad prettig om, ondanks dat je zelfstandig ondernemer bent, toch te kunnen sparren met collega’s. Het zijn stuk voor stuk zulke gemotiveerde mensen, die met fanatisme een onderneming willen neerzetten. Ik heb de eer om die dromen uit te laten komen, hoe leuk is dat! Ik let tijdens het gesprek altijd op de twinkel in de ogen; als die aanwezig is weet ik al bijna dat het goed zit. Daarnaast bespreek ik natuurlijk de ervaring in de branche en het netwerk. Alles valt of staat namelijk met je netwerk. Verder kijk ik naar ondernemerschapskwaliteiten, dat is best een lastige. De een is een echte ondernemer maar heeft weinig ervaring in de branche, de ander is zeer ervaren maar mist dat commerciële stukje. Wij gaan voor het totaalpakket. Hoe ziet een dag uit het leven van een Travel Counsellor eruit? Om te beginnen probeer ik echt vijf dagen te werken, dus van maandag tot vrijdag zit ik meestal vanaf 8:00 uur achter mijn laptop. Ik heb mijzelf wel aangeleerd om rond 13:00 uur even naar buiten te gaan en een broodje te eten. Vaak ben ik binnen een halfuur toch weer terug. Dat komt doordat ik de klant zo snel mogelijk een antwoord wil sturen. Meestal is het tussen 19:00 uur en 20:00 uur als ik klaar ben en dat we gaan eten. Dan ga ik vaak lekker sporten, dat houd ik er echt drie keer per week in. Dat is voor mij ontspanning. En in het weekend lekker genieten. Ik ben nog steeds iedere dag blij als mijn wekkertje gaat en ik weer aan de slag kan. Heb je een boodschap voor iedereen die ook zo’n doel na wil streven? Misschien een beetje een cliché, maar gewoon doen wat je leuk vindt. Als reizen je passie is en je wilt klanten blij maken met een reis, dan moet je deze kans grijpen. Als je er een goed gevoel bij hebt, gewoon doen. Hoe leuk is het als klanten terugkomen van vakantie en je belt ze hoe het is geweest, en ze superenthousiast zijn? Dat ze aangeven dat ze helemaal blij met je zijn en de volgende reis weer bij je willen boeken. Dat is waar je het voor doet. En dan kun je er ook nog je geld mee verdienen. Ja, dat ook nog. 1 en 1 is 2. Zo makkelijk is het.
Voor meer informatie, neem contact met ons op via 070-3141831 of neem een kijkje op onze website: www.wordeentravelcounsellor.nl.
Special ZRA
Tekst: Arjen Lutgendorff
Welke ZSO past bij jou? ‘Welke ZSO past bij jou?’, de vraag is simpel, maar waar zou je op ‘moeten’ letten wanneer je aan de slag wil als zelfstandig reisagent bij een ZSO? TravelPro zocht uit waar de meeste partijen op ‘hameren’ om geïnteresseerden te winnen. ZRA of niet?
Het leven van een ZRA, is het werkelijk de ultieme droombaan zoals sommigen denken dat die dat is; geen vaste werktijden, zo nu en dan een studiereis meepakken en profiteren van de kortingen die je kan krijgen als reisprofessional? Uitslapen wanneer jij dat wilt, boeken bij wie jij dat wil en je kleden zoals jij dat wil? De redactie van TravelPro wordt er maar al te vaak op gewezen dat de wereld van een ZRA niet altijd rozengeur en maneschijn is. Mocht de drang naar vrijheid aanlokkelijk lijken, wat namelijk voor veel Nederlanders de reden is om na te gaan denken over het worden van zelfstandig ondernemer, bedenk dan goed of jij de persoon bent die deze ‘vrijheid’ aan kan. Heb je het ‘talent’ om jezelf te motiveren aan de slag te gaan, want de verleidingen om andere dingen te doen liggen op de loer.
The Travel Club
De grootste zra keten van Nederland zal dit jaar groeien naar 350 zra’s en € 130 miljoen omzet. Het gaat ons echter niet om kwantiteit maar kwaliteit. Alleen de beste reisadviseurs met jarenlange concrete werkervaring kunnen zich bij The Travel Club, YourTravel of United Travel aansluiten. Er zijn nog genoeg witte vlekken voor nieuwe zra’s maar soms geldt al wel vol=vol.
Veghel, onderdeel van Travelcenter De Wit (het op één na beste Reisretailbedrijf van 2017) en met de beste ZRA van 2017 (Tom Kanders) is op zoek naar nieuwe ondernemers. Ben jij die gedreven reisprofessional die houdt van ondernemen tegen een zo hoog mogelijke opbrengst? Dan is Mijn ReisKennis iets voor jou.
Ervaring
De discussie of je ZRA kan worden zonder ervaring als reisprofessional leeft nog steeds in de reiswereld. Vaak genoeg valt de opmerking dat het belachelijk is dat er mensen worden aangenomen als ZRA die nauwelijks ervaring hebben met het werken in de reiswereld. De meeste ZSO’s geven overigens, zoals eerder vermeld, aan dat zij van startende ZRA’s wel degelijk kwaliteit en kennis verlangen. Natuurlijk, er is altijd de mogelijkheid om een collega-ZRA met wie je goed contact hebt in te schakelen of contact op te nemen met
het hoofdkantoor van een ZSO wanneer je van een bepaald product of bestemming minder af weet. Vraag is natuurlijk hoe serieus je nog wordt genomen wanneer je voor ieder wissewasje iemand anders inschakelt. Daarnaast zijn er ook de ZSO’s waar je wel de mogelijkheid hebt om te starten als ZRA wanneer je je voor bijna de volle 100% focust op één product of één bestemming.
Verdienmodel
Volgende discussiepunt: de verdiensten. Misschien wel iets waar je als reisprofessionals met interesse voor het ZRA-schap, of als bij de buren rondkijkende ZRA, nieuwsgierig naar bent. Wie wil er niet weten wat de buren verdienen? Je had een lijstje verwacht? Onmogelijk en misschien ook niet gepast? De vraag is: hoe belangrijk vind je het hoeveel je verdient? Vaak heft het een het andere weer op, verdien je bij ZSO X iets minder door het boeken van touroperator ‘ZonZonZon’ dan bij ZSO Y maar zijn andere dingen weer ‘beter’ geregeld. De verdiensten, het is een punt om mee te nemen in de zoektocht naar de ZSO die bij je past, maar wellicht vind jij het gevoel dat je bij een bepaalde partij hebt net een stukje belangrijker. Ieder z’n wensen.
Pakketten
Leg bij het kiezen van een ZSO ook eens de pakketten naast elkaar. Er zijn partijen waarbij er puur uit één mogelijkheid kan worden gekozen, maar er zijn er ook bij die de keuze bieden uit meerdere pakketten. Wil je zelf je mailings verzorgen of laat je dat liever vanuit
Verzadigd?
Een vraag die vaak opspeelt, is of de ZRAmarkt ondertussen niet verzadigd is geraakt. Met ruim 1.000 ZRA’s in Nederland zou je verwachten dat er moet worden geknokt voor een plekje. Toch blijven ZSO’s op zoek naar nieuwe ZRA’s, waarbij voor partij X de groei belangrijker is dan voor partij Y. Het is wel opvallend te noemen dat de meeste ZSO’s laten weten dat er scherp wordt gekeken naar de kennis en kunde van iemand die zich wil aansluiten.
Mijn ReisKennis
Professionele service, kennis en passie voor het vak, dat zijn dé kernwaarden van nieuwe ondernemers die zich willen aansluiten bij Mijn ReisKennis. De ZSO-organisatie uit
Het lijkt de ideale baan, werken waar en wanneer jij wilt.
www.travelpro.nl
27
28
Special ZRA
het hoofdkantoor doen? Of denk aan zaken als drukwerk en toegang tot systemen. En is de ZSO waar je interesse in hebt met de toekomst bezig, waarbij jij ook voor jezelf op een rijtje zet welke zaken ertoe gaan doen in de toekomst voor een ZRA.
The Travel Company
‘Doe waar je goed in bent’ is het motto van de ZRA organisatie The Travel Company. In de reisbranche draait het om het creëren van meerwaarde door de klant zoveel mogelijk uit handen te nemen en gemak en comfort te bieden. Als serviceorganisatie doet The Travel Company hetzelfde voor hun ZRA’s. Door zoveel mogelijk taken over te nemen van de ZRA’s kunnen zij zich focussen op waarin ze goed zijn; namelijk 100% verkoop. De ZRA staat dus centraal en die worden maximaal ontzorgd door het ContactCenter. Zodra de ZRA’s een boeking hebben gemaakt, doet het ContactCenter de verdere afhandeling. Zo hoeven de ZRA’s zich bijv. niet bezig te houden met administratie. Een bewuste keuze, want je kunt je tijd maar één keer inzetten en met backoffice verdien je als ZRA geen geld. Bij The Travel Company heb je 100% van je tijd beschikbaar om je energie te steken in je passie; het verkopen van reizen, het netwerken met klanten, het contact met branchegenoten, kortom zélf ondernemen. The Travel Company maakt het zo interessant mogelijk om te starten als ZRA. Zo wordt er geen entrée fee gevraagd en wordt er niet gewerkt met langlopende contracten. Maar toch staat de deur niet wagenwijd open voor iedereen. Niet iedere reisadviseur is een goede ZRA. Je kunt nog zo veel verstand hebben van reizen, je moet naast verkoper ook ondernemer met passie zijn. Het gaat niet om hoe of wat je doet, maar waarom je iets doet. Er wordt dus wel wat gevraagd: kennis, kwaliteit, commitment en ondernemerschap. ZRA’s van The Travel Company moeten échte professionals zijn die door hun jarenlange ervaring in de reiswereld veel 'reisbagage' hebben in de vorm van kennis en kunde. Het professioneel contactcenter kan de ZRA ondersteunen met onder andere een waarneming bij afwezigheid zoals vakantie of studiereis. “Zo hoef je als ZRA dus niet zelf een collega ZRA in te schakelen die er niet echt op zit te wachten om het er maar even bij te doen. Het is de kracht van de organisatie dat we dat kunnen aanbieden aan onze ZRA’s Hiermee onderscheiden we ons écht van de andere partijen”, aldus Bert Thijssen (directeur The Travel Company).
Het aanbod
Voor wie zo zijn of haar voorkeuren heeft wat betreft partijen waar je graag mee samenwerkt, is het goed om te kijken met welke
Ga er niet vanuit dat het geld met bakken uit de hemel valt.
partijen een contract heeft. Als redactie zien wij dat ZSO’s aangeven dat zij naast een groot aanbod Nederlandse touroperators ook met toonaangevende Duitse touroperators samenwerken. Een puntje om zeker in je achterhoofd te houden wanneer je op onderzoek uitgaat.
Boekbare website
Misschien heb je bij ‘ZRA’ nog steeds het beeld van iemand die thuis mensen ontvangt of op locatie langsgaat, maar steeds meer ZSO’s bieden de mogelijkheid van een boekbare website. Zet je liever zelf een website in elkaar, houd dit dan bij je zoektocht in de gaten. In sommige gevallen moet je je bij het zelf maken van een website wel houden aan de huisstijl van desbetreffende ZSO waarbij je je wilt aanmelden.
Trainingen en studiereizen
Zoals je weet worden er door diverse reisbedrijven regelmatig trainingen/workshops gegeven om je kennis bij te spijkeren of om een voor jouw nieuw product te leren kennen.
Naast het zelf bijwonen van (inhouse) presentaties zijn er ook diverse online platformen van de mogelijkheid bieden om op de hoogte te blijven van nieuwe producten, bestemmingen en dergelijken. Informeer ook naar de mogelijkheden tot het volgen van opleidingen of het behalen van bepaalde diploma’s die jij belangrijk vindt.
Ondernemerschap en hospitality moeten door je aderen stromen Bovenal
Puntje bij paaltje moet je als ZRA vooral een ondernemend type zijn, zo is wel op te maken uit de tocht langs de websites van diverse ZSO’s. Weten hoe je inspeelt op actuele situaties, van een voorgenomen boeking van een goedkoop hotelletje net iets meer weten te halen, toch een autohuur aan de man weten
Special ZRA
Plannen, voor een ZRA niet onbelangrijk.
te brengen en last but not least een reis- en annuleringsverzekering. Dag en nacht klaar staan om je klanten te helpen, zowel op het moment dat alles op rolletjes loopt als op vervelende momenten: het overlijden van een van de reizigers, een ongeluk of een flinke vertraging van de vlucht. Ondernemerschap en hospitality moeten door je aderen stromen, want anders kan de droombaan weleens heel anders aflopen dan je van tevoren had gedacht. Terugkomend op de vraag ‘welke ZSO past bij jou?’: de keuze is reuze, maar haastige spoed is zelden goed.
Social
Zoals bij bijna iedere special vraagt TravelPro ook via haar social mediakanalen om feedback. Op de vraag ‘waar letten jullie eigenlijk
op (of waar hebben jullie op gelet) bij het kiezen van een ZSO? Claudia Wolswijk, verkozen tot Beste Zelfstandig Reisadviseur van ZuidHolland 2018 stuurde ons een mail waarin zij haar keuze voor Yourtravel / Travel Club heeft toegelicht. Houd www.facebook.com/travelpronl in de gaten voor het laatste nieuws, maar ook voor het bijdragen aan de specials in TravelPro. • Verdienmodel / afdracht; ik geloof oprecht dat dit de beste partij van NL is op dat front. Zeker als je duurdere reizen verkoopt is het heel interessant. • Professionaliteit; geen houtje touwtje organisatie • Uitstraling concern; fris, modern en profi • Vrijheid in keuze agenten / TO’s /DMC’s;
je bent immers ondernemer dus wilt niet gebonden zijn en gestuurd worden • Sterkte en grootte inkooporganisatie, goede marges en bonussen vanwege grote aantal ZRO’s • Vrijheid in keuze “welke taken besteed ik uit en welke niet”. Ideaal, je afname- pakket wordt dus maatwerk • Geen wurgcontract met clausules als con currentiebeding; TTC/YourTravel gelooft in haarzelf als bedrijf. Past het niet dan neem je afscheid van elkaar. • Gevoel, klik met Management Team • Korte lijnen; het fijne team -op het HK dat je op alle fronten kan ondersteunen – is goed bereikbaar en toegankelijk • In house trainingen, je koopt in waar je behoefte aan hebt
Waar zou je op kunnen letten bij het kiezen van een zelfstandige service organisatie (ZSO)? • Voel je je welkom en hoe is je gevoel bij een bepaalde ZSO? • Verlangt de ZSO een minimumomzet? • Hoe is het concurrentiebeding geregeld? • Is er (of wat is) een minimumperiode waar je voor moet tekenen? • Vind je de systemen waar de ZSO je toe gang toe biedt fijn? • Is de ZSO aangesloten bij ANVR en SGR (of een ander garantiefonds)? • Check waar je extra voor moet bijbetalen.
• Wordt er gewerkt aan het (verder) ontwik kelen van de formule • Kan jij je vinden in de huisstijl • Wordt er gedaan aan het overdragen van knowhow? • Is er de mogelijkheid om vakkennis op de hoogte te houden door de manier van werken? • In welke mate is er begeleiding? • Welke keuze(s) zijn er op het gebied van het verzorgen van marketing?
www.travelpro.nl
• Vind je het belangrijk dat er landelijk recla me wordt gemaakt voor de ZSO waar je je bij wilt aansluiten? • Hoe verloopt de inkoop van producten en diensten? • Wordt er voor jouw gevoel gedaan aan gebiedsbescherming voor de ZRA? • Het word je ondersteunt wat betreft aanvullende diensten, zoals de administratie? • Is de ZSO toekomstproof?
29
30
Achtergrond
Tekst: Arjen Lutgendorff
Van reisbureau tot CEO Air France-KLM De Air France-KLM groep maakte vorige week bekend dat de 46-jarige Benjamin (Ben) Smith de in het voorjaar opgestapte Jean-Marc Janaillac opvolgt als president-directeur van Air France-KLM. TravelPro is benieuwd naar de nieuwe topman, die volgens velen een zware klus te wachten staat. Smith, die zijn functie bij Air Canada officieel per 31 augustus aanstaande neerlegt en uiterlijk 30 september aantreedt in zijn nieuwe functie, zal natuurlijk heel wat in zijn mars moeten hebben om de situatie bij Air France-KLM aan te kunnen. De beelden van personeel dat achter managers aanrende, die het maar net overleefden door over een hek te klimmen, staat nog duidelijk op het netvlies. Een voordeel: Smith schijnt een aardig woordje Frans te spreken.
Concurrentieproblemen
Allereerst uiteraard de reactie van Smith op zijn aanstelling als nieuwe president-directeur van Air France-KLM. Smith: “Ik ben erg enthousiast over deze nieuwe kans. Air France en KLM zijn beide luchtvaartmaatschappijen die bekend staan wat betreft hun professionaliteit en betrokkenheid van de teams. Ik ben me goed bewust van de concurrentieproblemen waarmee de Air France-KLM Group momenteel wordt geconfronteerd en ik ben ervan overtuigd dat de teams van de
luchtvaartmaatschappijen alle troeven in huis hebben om te slagen in de wereldwijde luchtvaartmarkt. Ik heb er alle vertrouwen in dat de groep in staat is om een van 's werelds meest toonaangevende spelers te worden. Ik kijk er naar uit om het vertrouwen en respect van alle teams te verdienen en samen te werken om op die manier te winnen in de zeer concurrerende en snel veranderende klantenserviceindustrie. Ik benader deze nieuwe uitdaging met mijn passie voor de luchtvaartsector en met mijn diepe bereidheid om naar alle belanghebbenden te luisteren, zodat we samen kunnen werken en kunnen winnen. Ik heb mijn hele carrière in deze sector doorgebracht en ik ben ervan overtuigd dat de teams van Air France-KLM-groep alles in zich hebben om toekomstige successen te behalen. Ik geloof dat ik de afgelopen twee decennia zeer sterke vertrouwensrelaties heb ontwikkeld met mijn collega's bij Air Canada en ik kijk er naar uit om de teams van Air France-KLM in september te ontmoeten om samen met hen te gaan werken. Ik dank de Raad van Bestuur
van Air France-KLM om mij dit mandaat toe te vertrouwen.”
Reisbureau
Smith heeft een BA in Economics van de University of Western Ontario en begon zijn carrière als ‘Customer Sales & Service Agent’ bij de luchtvaartmaatschappij Air Ontario, een regionale airline en voorloper van Air Canada’s Jazz Aviation LP dat in 2002 werd gelanceerd. Hij verliet Air Ontario in 1993 om zijn eigen reisbureau te openen. Over die periode is niks terug te vinden en op social media weet Smith zich ook goed te ‘verschuilen’. In 2002 keerde hij terug bij Air Canada als Managing Director van Air Canada’s low cost dochter Tango. Een moeilijke periode zo vlak na 9/11. Tango evolueerde vervolgens naar het bekende Economy-merk van Air Canada, dat pionierde met het succesvolle, vereenvoudigde merktariefmodel dat nu overal ter wereldstandaard is. Smith kwam in 2007 in dienst bij het uitvoerend comité van Air Canada, net voor de stijgende brandstofprijzen en de financiële crisis waardoor de airline afscheid moest nemen van 2.000 man.
“Ik ben me goed bewust van de concurrentieproblemen” Ben Smith Vol vertrouwen
Hoewel hij dus niet de nieuwe presidentdirecteur van Air France-KLM is geworden, feliciteerde Pieter Elbers (president-directeur KLM) Smith direct na bekendmaking van diens benoeming. “Ik wens hem vanzelfsprekend veel succes. Het is goed voor de groep dat er na het vertrek van Jean-Marc Janaillac in mei nu duidelijkheid is over de nieuwe AFKL CEO. Ik zie vol vertrouwen uit naar onze samenwerking en naar het gezamenlijk oppakken van de uitdagingen voor de AF-KL groep in de toekomst.” Lang werd de naam van Elbers, die sinds 2014 aan het roer staat bij KLM en geroemd wordt om de positieve resultaten bij de airline, door diverse media genoemd als nieuwe CEO van Air France-KLM. Nadat zijn naam werd genoemd, aangezien de Franse overheid had aangegeven dat de nieuwe CEO niet per se de Franse nationaliteit hoefde te hebben, lieten vakbonden weten bang te zijn dat de belangen van de Fransen zouden ondersneeuwen. Vakbondsleider Philippe Evain sprak van een ‘big ussue’ mocht Elbers de nieuwe CEO worden.
Achtergrond
soneel. Hij was hoofdonderhandelaar tijdens de arbeidsonderhandelingen van de luchtvaartmaatschappij met de twee vakbonden die piloten en stewardessen vertegenwoordigden, waarmee hij succesvolle overeenkomsten sloot voor tien jaar met beide groepen.
De beste
Benjamin (Ben) Smith
De visionair
In 2014 werd Smith benoemd tot President Airlines (Air Canada, Rouge, Express, Cargo) en Chief Operating Officer van de Air Canada Group. Hij nam de algehele verantwoordelijkheid op zich voor de verkoop en de klantenservice voor de groep. Hij is ook de speerpunt geweest van de operationele en financiële prestatiestrategie van Air Canada. Op dit moment is Smith President, Airlines en Chief Operating Officer bij Air Canada. Hij is eindverantwoordelijk voor alle klantendienst-, commerciële en operationele functies voor Air Canada wereldwijd. Smith houdt ook toezicht op de marktstrategie van de luchtvaartmaatschappij en haar operationele financiële prestaties. De Canadese luchtvaartmaatschappij zelf laat weten dat Smith de visionair is achter Air Canada's strategische en gediversifieerde wereldwijde netwerkuitbreiding naar meer dan 200 bestemmingen op zes continenten met een vloot van meer dan 350 vliegtuigen. Daarnaast zou hij ook de leidende architect zijn achter Toronto Pearson, dat zich heeft ontwikkeld tot de belangrijkste internationale hub
van Air Canada naast Vancouver als een van de belangrijkste toegangspoorten tot Pacifisch Azië en Montreal als toegangspoort tot Franse internationale markten.
Global champion…
Dat de Canadezen tevreden waren over de prestaties van Smith en de airline, blijkt ook wel uit het feit dat Smith vorig jaar april nog een presentatie gaf voor de Canadian Chamber of Commerce in Japan (CCCJ Canada) met als onderwerp ‘How to Transform into a Global Champion’. Smith is sinds 2007 lid van het uitvoerend comité van Air Canada. Voor die tijd vervulde hij andere leiddinggevende functies bij Air Canada, waaronder die van Executive Vice President & Chief Commercial Officer en Vice President-Network Planning en President & CEO, Air Canada Vacations. Onder Smith’s leiderschap werd Air Canada Rouge, de goedkopere luchtvaartmaatschappij die effectief concurreert in de vrijetijdsmarkt wereldwijd, gelanceerd. Daarbij hoorden uiteraard ook lagere lonen voor het per-
www.travelpro.nl
Op dit moment is Air Canada de grootste binnenlandse en internationale luchtvaartmaatschappij in Canada, die meer dan 220 luchthavens op zes continenten bedient. De nationale luchtvaartmaatschappij van Canada behoort tot de twintig grootste luchtvaartmaatschappijen ter wereld en had in 2017 meer dan 48 miljoen klanten. De airline heeft rechtstreekse lijndiensten naar 64 luchthavens in Canada, 59 in de Verenigde Staten en 98 in Europa en daarnaast ook naar het Midden-Oosten, Afrika, Azië, Australië, het Caribisch gebied, Mexico, Midden-Amerika en Zuid-Amerika. Air Canada is een van de oprichters van Star Alliance, 's werelds meest uitgebreide luchtvervoersnetwerk met 1.317 luchthavens in 193 landen. Air Canada is de enige internationale netwerkmaatschappij in Noord-Amerika die van Skytrax, dat de airline dit jaar tot beste van Noord-Amerika benoemde, vier sterren ontving. "We wensen Ben veel succes bij zijn toekomstige inspanningen en feliciteren hem met zijn benoeming. Namens onze Raad van Bestuur, ons uitvoerend team en onze 30.000 werknemers, bedank ik Ben voor zijn belangrijke bijdragen in veel verschillende rollen bij Air Canada in de afgelopen twee decennia”, aldus Calin Rovinescu (President en Chief Executive Officer Air Canada). De topman liet weten vol vertrouwen uit te kijken naar de toekomst van de Canadese airline. “Er zijn veel architecten geweest die hebben meegewerkt aan de zeer succesvolle transformatie van Air Canada. Ons zeer ervaren team zal onze wereldwijde ambities blijven waarmaken, doelstellingen behalen en operationele prestaties blijven leveren in de toekomst.”
Nieuw leven
In de tussentijd blijft de interim-governancestructuur, die is ingesteld op 15 mei 2018, bestaan. Anne-Marie Couderc, non-executive voorzitter van Air France-KLM en de Air France Boards, en het Management Committee en het directiecomité bestaande uit drie leden (KLM CEO Pieter Elbers, Air France CEO Franck Terner en Air France-KLM CFO Frederic Gagey), zullen hun taken tot die tijd blijven uitoefenen. Wanneer Smith van start gaat zal hij het uitvoerend management van de Air-France-KLM Group overnemen en zijn organisatiestructuur vaststellen. Van zijn werkgever heeft Smith de opdracht gekregen om Air France nieuw leven in te blazen, om een nieuwe strategische impuls te geven aan
31
32
Achtergrond
Uitdagingen
de groep en om te werken aan een nieuwe leiderschapsaanpak met alle teams van Air France-KLM. De Raad van Bestuur heeft besloten dat Smith zo snel mogelijk wordt benoemd als directeur van Air France-KLM, met de volledige steun van de Franse staat die voor 14,3% aandeelhouder is in Air FranceKLM.
Dialoog hervatten
Anne-Marie Couderc liet weten dat de komst van Smith uitstekend nieuws is voor Air France-KLM. “Benjamin is wereldwijd bekend om zijn kwaliteit als leider in de luchtvaartsector die met succes Air Canada heeft getransformeerd. Als een man die de dialoog verkiest. Hij ontwikkelde en implementeerde de historische langetermijn-win-winovereenkomsten met de sociale partners van de luchtvaartmaatschappij ten behoeve van de teams van Air Canada en alle andere belanghebbenden. Smith zal zijn diepgaande kennis van de sector en zijn energie inzetten om de dialoog tussen de Air France-KLM-teams te hervatten en om een nieuw go-to-marketplan te definiëren om de wereldwijde competitie aan te gaan. Zijn ervaring op de werkvloer zal zorgen voor een teamgerichte aanpak om de klanttevredenheid en merkwaarde te verhogen. Namens de Raad verwelkom en garandeer ik hem onze volledige steun voor de taak die voor ons ligt. De Raad wil ook de drie leden van het Managementcomité bedanken voor hun nietaflatende toewijding tijdens deze complexe overgangsperiode."
buitenlander aan het roer staat. “Het bestuur van Air France-KLM maakt altijd de slechtste beslissingen”, aldus vakbondsleider Evain na de aanstelling van Smith op Twitter. Volgens diverse media die insiders spraken, zouden ook alliantiepartners Delta Air Lines en China Eastern, die elk 8,8% aandelen van Air FranceKLM bezitten, hebben gepleit voor een doorgewinterde internationale luchtvaartdirecteur in plaats van wederom een Franse voormalige ambtenaar in de vorm van Janaillac of zijn voorgangers. Nu diverse media het salaris van de Fransman hebben gepubliceerd, dat een stuk hoger zou zijn dan zijn voorganger maar niet is geverifieerd, zal ook dat onderwerp van gesprek zijn.
Franse slag
Nog voor de aanstelling van Smith kwam er al kritiek op zijn aanstelling door Franse vakbonden, die liever een Fransman aan het roer hadden gezien van de luchtvaartcombinatie. Het is dan ook voor het eerst sinds de oprichting van Air France in 1933 dat er een
Pieter Elbers
Robert Kokonis, luchtvaartexpert en president van het Canadese bedrijf AirTrav Inc. liet in de Canadese media weten: "Er wachten uitdagingen voor Smith in Europa, waar fullservice, airlines uit het Midden-Oosten en Europese lowcost carriers ervoor zorgen dat gerenommeerde airlines moeten inkrimpen.” Over de stakingen onder het personeel liet dezelfde Kokonis weten: “We hebben stakingen gehad in Canada”, waarmee hij doelt op een 13-daagse staking door Air Canada piloten in 1998, “maar nooit van dezelfde orde als het circus in Frankrijk.” Janaillac, de vorige CEO van Air France-KLM (2016-2018), trad af in mei nadat medewerkers van Air France dertien dagen hadden gestaakt en het loonvoorstel van de airline verworpen. Via social wenste hij Smith nog wel succes: “Ik wens Benjamin Smith, een geweldige professional in de luchtvaartsector, het allerbeste toe om AF-KLM, met zijn personeel, zijn verschillende bedrijven en zijn internationale bondgenoten, in staat te stellen een blijvende bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de sector”, aldus Janaillac. De vakbonden streven naar een loonsverhoging van 6%, aangezien de lonen van de bemanning en het grondpersoneel sinds 2011 zijn bevroren. De airline schat dat de stakingen het bedrijf zo’n €335 miljoen hebben gekost in de eerste helft van het jaar. Vertegenwoordigers van de vakbonden hebben al laten weten op 27 augustus bijeen te komen om potentiële stakingsacties te bespreken...
Special Stedentrips
Tekst: Dylan Cinjee
Een stedentrip in het Verre Oosten Als iemand op stedentrip gaat klinkt dat vaak als een paar dagen weg naar een grote stad in Europa. Maar anno 2018 is dat allang niet meer het geval. In deze special nemen we je mee naar Aziatische steden die perfect zijn voor een stedentrip.
In ongeveer elf uur sta je vanaf Amsterdam op Bangkokse grond. Bangkok is de hoofdstad en tevens de grootste stad van Thailand. Het is een van de belangrijkste toeristische bestemmingen van de wereld en het economisch centrum van het land. Het is een veelzijdige en dynamische stad, als wereldse stedentripper moet je Bangkok zeker hebben ontdekt. Je bent na één keer niet uitgekeken. Vooral liefhebbers van tempels en paleizen zitten in deze hoofdstad op de juiste plek, vooral de Tempel van de Smaragden Boeddha en het Koninklijk Paleis van Thailand zijn een bezoekje waard. Het hart van Bangkok is Sanam Luang, een plein waar altijd wel iets te doen is. Er staan kraampjes met veel lokaal eten, drinken en geneeskrachtige kruiden. Kortom, hier proef je de Thaise cultuur. Het uitgaansleven in Bangkok is over de hele wereld beroemd en berucht. Vooral in de stadsdelen Silom en Sukhumvit zijn de meeste uitgaansgelegenheden, maar overal in de stad vind je wel pubs, clubs en bars. Bangkok is zonder twijfel een van de beste steden van Azië om uit te gaan. En om de kater van die avond de baas te worden, kan je al fietsend de stad bezichtigen. Verder is het een must om met de beroemde tuk-tuk een ritje te maken. Voor een indrukwekkend uitzicht over de stad is het leuk om te gaan lunchen of dineren in het Baiyoke Sky Tower. Dit is het hoogste hotel van ZuidoostAzië. Verder is een rondje varen met een Longtailboot door de Klongs een must tijdens je tijd in Bangkok. Hierbij krijg je een fascinerend kijkje in het leven op en aan de rivier en kom je op plekjes waar toeristen niet of nauwelijks komen.
van de stad Tokyo. De metropool Tokyo vernieuwt constant, veel westerse toeristen gaan naar Japan vanwege de geweldige keuken en de gekke, alleen in Japan, voorkomende taferelen. In Tokyo is dit allemaal in overvloed te vinden. Op elke hoek van de straat is een sushi, ramen of Teppan Yaki restaurant te vinden. Naast dat er restaurants in overvloed zijn is het concept ‘catcafe’ wereldwijd overgewaaid vanuit Japan. Het nuttigen van een koffie op de bank met een aantal katten om je heen. Na het succes van de catcafés is Japan dit concept verder gaan uitbreiden, waardoor er nu ook honden-, uilen- en zelfs geitencafés zijn. De meest iconische en wellicht het bekendste stukje van Tokyo is het Shibuya zebrapad.
Singapore stad
Singapore is verdeeld over verschillende eilanden en ligt tussen Indonesië en Maleisië. Elk jaar kiezen miljoenen reizigers voor Singapore als vakantiebestemming. Singapore is een veilig land, mede door de strenge wetten en hoge straffen die het land kent.
Tokyo
Japan maakt de laatste jaren een ongekende groei mee op het gebied van toerisme. Japan wordt over het algemeen gezien als een dure bestemming en daarom zijn Nederlanders nog redelijk terughoudend. Toch weten ook Nederlandse toeristen het land steeds vaker te vinden. Wereldberoemd is Mount Fuji. De berg is 3776 meter hoog en is de achtergrond Singapore
www.travelpro.nl
Wie zich netjes gedraagt kan een heerlijk onbezorgde vakantie hebben. Vroeger was Singapore nog een derdewereldland, inmiddels is het uitgegroeid tot een land met een goede infrastructuur, grote winkelcentra en moderne steden. In Singapore ligt Singapore stad, een stad met hoge wolkenkrabbers en prachtige tuinen. De stad wordt ook wel ‘Garden City’ genoemd. In de stad zijn veel verschillende culturen aanwezig. Deze culturen komen duidelijk naar voren in Chinatown, Little India en Arab Street. Ondanks de grote verschillen gaat de lokale bevolking vredig met elkaar om. Voor je klant de ideale manier om in dezelfde stad kennis te maken met deze verschillende culturen.
Holiday Extras
Als je dan ver weg op stedentrip bent, wil je voorafgaand of juist naderhand relax het vliegtuig in en waar kan dat beter dan in een lounges op de luchthaven? Holiday Extras biedt wereldwijd toegang tot luchthaven-lounges, waar je na de check-in of tijdens een langere transfer de wachttijd kunt doorbrengen op een veel leukere manier dan in de overvolle wachtruimtes van de luchthaven. Passagiers hoeven hiervoor geen businessclass-passagiers of frequent flyers te zijn. In de lounges worden verschillende services aangeboden. Zak lekker onderuit in een van de luxe stoelen en blader door een krant of een tijdschrift. Of maak gebruik van de wifi en geniet ondertussen van non-alcoholische, warme en koude drankjes en heerlijke hapjes. Fris jezelf op in een van de badkamers. Dit is allemaal in de prijs inbegrepen. Ook in veel steden buiten Europa biedt Holiday Extras toegang tot deze comfortabele lounges aan, zoals in Bangkok, Hongkong, Abu Dhabi, Toronto, Shanghai en Singapore. Meer info: holidayextras.nl.
33
Ontdek de geheel vernieuwde TravEcademy
Al 4700 reisprofessionals actief |
MOBIAN
trakteert op KORTING
Meer dan 60 gratis cursussen |
WIN
Bezoek ruim 40 Ecademy’s
Win een
KLM-tickets
STUDIEREIS
EUROPA
KRAKAU
naar
Meld je nu gratis aan op www.travecademy.nl!
naar
Special Verre Rondreizen
Beijing en Hong Kong
Met een oppervlakte van ruim 9,5 miljoen vierkante kilometer is het niet raar dat de steden in China van ongekend formaat zijn. Bekende steden voor een stedentrip zijn uiteraard Beijing en Hong Kong. Beijing is de hoofdstad en je kan daar prima een aantal dagen vertoeven in de chaos en drukte die staat garant voor een onvergetelijke ervaring. Toeristische attracties als het Plein van de Hemelse Vrede, de Verboden Stad en Summer Palace zijn allen te bewonderen in het centrum. Je kan bijna niet in China zijn geweest zonder een bezoek te brengen aan de Chinese Muur, en de beste plek om het wereldwonder te bezoeken is vanuit Beijing. De skyline van Hong Kong is wereldwijd bekend, met hoge wolkenkrabbers en drukke verlichting. Immense gebouwen worden afgewisseld met kleine tempels, maar ook de reusachtige Tian Tan Boeddha is een bezienswaardigheid die je niet mag missen. Een drempel om steden in China te bezoeken is wellicht de visumaanvraag, maar daar komt verandering in. Van ingewikkelde visumformulieren, afwijkende regels voor een online visum tot het moeten overleggen van een werkgeversverklaring: de autoriteiten in China hebben het volgens Riksja Travel de laatste jaren niet al te gemakkelijk gemaakt om het land te bezoeken. Reizigers zijn volgens de touroperator afhankelijk van de snelheid
Beijing
van de Chinese overheid en de werkgever, waardoor het regelen van een visum soms twee weken en soms wel drie maanden kan kosten. Reden voor Riskja om op zoek te gaan naar de spreekwoordelijke mazen in de wet. “Dat biedt mogelijkheden. Daarom zijn we in gesprek gegaan met onze lokale partner om te kijken of we ons reisaanbod konden uitbreiden met een aantal korte China-reizen en dat is gelukt”, aldus Danny Verheij (bestemmingsexpert Riksja China). “Reizigers kunnen nu een bezoek aan Hongkong, dat al visumvrij is, combineren met een korte rondreis door China. Natuurlijk zie je dan nog niet alle highlights die het land rijk is, maar wel unieke steden als Hongkong, Shanghai, Beijing, waterdorpen en zelfs de Chinese muur!” Doordat een visum op deze manier niet nodig is, kan Riksja’s partner in China de reizen snel beves-
tigen en is het vanaf nu ook mogelijk om op korte termijn te vertrekken, zo laat de touroperator weten.
Tenzing Travel
Op stedenreis naar Azië? Reisspecialiste Janneke van den Biggelaar van Tenzing Travel zegt meteen Kuala Lumpur! “Het is de hoofdstad van Maleisië en de stad heeft zoveel moois te bieden. Van Brits-Koloniale gebouwen tot aan diverse wijken met gezellige restaurantjes, winkeltjes en veel bezienswaardigheden. Laat je klanten de Petronas Twin Towers beklimmen en daarna genieten van de adembenemende skyline van deze stad. Of boek een hotel voor hen met een infinity pool dat uitzicht heeft op de Towers. Zo ontdekken zij de stad op haar mooist”, aldus van den Biggelaar
VERRE STEDENTRIPS Where the world can’t find you Stedentrips, de meeste zijn een korte escape van de dagelijkse sleur, staan op zichzelf en gaan niet verder dan Europa. Maar wat te denken van een citytrip ver weg, als onderdeel van een rondreis? Zelf neem ik altijd mijn hardloopschoenen mee op reis, al rennend kom je op andere plekken en ervaar je de stad vanuit een ander perspectief.
Mijn persoonlijke hardloop top 3: 1. ABU DHABI Vaak gebruikt als stopover is Abu Dhabi, waar het letterlijk schitterende Emirates Palace, het paleis van marmer, goud en kristal, de sneeuwwitte Sheik Zayed Moskee en Ferrari World op menigeens verlanglijstje staan, evenals het F1 circuit dat je ’s zondags zelf wandelend, hardlopend of fietsend kun afleggen. 2. TOKYO Rondreizen door Japan beginnen en/of eindigen veelal in Tokyo, waar eeuwenoude cultuur en futuristische architectuur hand in hand gaan. Leer de hypermoderne stad
die meer Michelin sterren heeft dan welke andere stad ook culinair kennen tijdens een Street Food Tour en maak een fietstocht door parken vol kersenbloesem, langs urban design en door kleine achterafstraatjes. Ga mensen kijken bij de Shibuya Crossing en loop hard rondom de buitenste Paleisgracht van het keizerlijk Paleis. De Imperial Palace Run is één van de populairste hardlooproutes van de stad. 3. KAAPSTAD Reis je door Zuid-Afrika, bezoek dan de Mother of all cities, Kaapstad. Verblijf er in The Silo, waar het Zeitz Museum of Contemporary Art is gevestigd, een museum van hedendaagse Afrikaanse kunst. Blaas stoom af tijdens de 5 kilometer lange V&A
www.travelpro.nl
Waterfront run tussen de Tafelberg en de Atlantische Oceaan en geniet van adembenemende uitzichten tijdens een helikopter vlucht. Meer ideeën voor citytrips? Neem dan contact op via info@untamedtravelling.com of 0487-540367. We adviseren je met plezier! Carla Koetsier Reisspecialist Zuid-Afrika en Japan
35
36
Special Stedentrips
Jakarta
Wellicht niet de eerste bestemming waar je aan denkt als je op stedentrip wil. Maar Jakarta is een mooie uitvalsbasis als je kennis wil maken met Indonesië. De stad heeft veel toeristische bezienswaardigheden. Met name het oude deel van de stad heeft een rijk cultureel erfgoed. Wat je niet mag missen zijn het Nationaal Monument in het centrum van het Merdeka plein. De Istiqlal-moskee en uiteraard de oude stad van Jakarta. In dit gedeelte zijn veel musea te vinden die je een goed beeld geven van de historie van de stad en het land. Een mooie bijkomstigheid is dat Garuda Indonesia vanaf oktober nonstop van en naar Jakarta gaat vliegen. Op dit moment, sinds mei 2014, zijn alle vluchten van Amsterdam naar Jakarta al non-stop. Echter, de terugvlucht van Jakarta naar Amsterdam wordt nu drie per week non-stop uitgevoerd, en drie keer met een stop in Singapore. Vanaf 28 oktober 2018 komt deze stop te vervallen. “Tevens zijn de connecties naar bijvoorbeeld Bangkok, Hongkong of Kuala Lumpur aanzienlijk verbeterd. En met dagelijks negen vluchten tussen Jakarta en Singapore blijft deze bestemming perfect te bereiken vanuit Amsterdam”, aldus de airline.
Tokyo
Peking
China Honk Kong Hanoi
Mumbai
India China
Bangkok
Thailand
Kuala Lumpur Singapore
Indonesië
Jakarta
Mumbai
Mumbai, ook wel Bombay genoemd, is de grootse stad van India met meer dan 20 miljoen inwoners. De stad ligt op het eiland Salsette, gelegen aan de Arabische Zee. Mumbai is het culturele en commerciële hart van India. Er zijn veel financiële instellingen gevestigd en vele Indiase bedrijven hebben er hun hoofdkantoor. Vanwege de hogere levensstandaard worden immigranten van over heel India aangetrokken, de stad is daarom ook een smeltkroes van verschillende
Hanoi
Indiase culturen. Ongekend populair in India zijn de filmproducties die in deze stad worden gemaakt, het zogenoemde Bollywood. Tijdens een studiotour krijg je klanten een
kijkje achter de schermen en leren ze over alle aspecten die bij het maken van een film komen kijken. Één van de bekendste toeristische bezienswaardigheden van Mumbai is de
Special Verre Rondreizen
37
imposante triomfboog ‘de Gateway of India’. Achter de boog ligt een kade, waar je klanten op een van de vele rondvaartboten een tocht door de haven kan maken. Ook voor alle winkelfanaten is Mumbai uitermate geschikt. De vele winkelstraten, bazaars en markten kunnen je uren bezighouden.
Hanoi
Een vriendelijke cultuur, ritjes maken op fietsriksja’s, smakelijk genieten van noedels en rijst. Dit zijn typische kenmerken van Vietnam. Hanoi is de hoofdstad. Deze noordelijk gelegen stad is een fascinerende mix van oost en west. In de stad is een combinatie van traditionele Chinees-Vietnamese karakteristieken en een tikkeltje Franse invloed op te merken. Hanoi wemelt van de parken, musea, restaurants en tempels. Een wandeling door de binnenstad langs de vele straatmarkten is de perfecte manier om de exotische smaken van de Vietnamese keuken te ontdekken. Of neem een kijkje bij een traditioneel waterpoppenspel: deze unieke variant op de eeuwenoude Aziatische marionettraditie is ontstaan in de elfde eeuw. Het Hoan Kiem Meer is voor velen het startpunt van een mooie tocht door het oude gedeelte van Hanoi. Rondom dit meer wordt veel gesport, maar ook ontspannen. ’s Ochtends komen mensen er bijvoorbeeld om Thai Chi te beoefenen of hard te lopen.
Hong Kong
aan de Walking Dinner: een 3-gangendiner in drie goede restaurants inclusief drankjes. Ook ontvang je op de extra’s commissie! En wist je dat je klant bij onze Top10 steden inclusief vervoer een gratis extra ontvangt? We hebben ons aanbod aangevuld met nóg meer low cost airlines. Deze zijn volledig geïntegreerd in Smarty (geen creditcard nodig, regulier verdienmodel, bagage bij te boeken). Tevens zijn onze Stedenbrochures geheel nieuw ingevuld! De hotels zijn verdeeld in: beste keuze, romantisch, prijstips, familie en luxe met bijbehorende tips per categorie, zoals excursies, restaurants, etc. Ook vind je leuke en inspirerende verhalen hoe jouw klant zijn verblijf ter plaatse kan invullen. Een goede voorbereiding is voor een stedentrip is het halve werk. Daarom ontvangt jouw klant van ons een gratis ANWB Extra Reisgids bij boeking van een stedentrip inclusief vervoer.
’s Middags is het heerlijk om op een terrasje over het meer uit te kijken en de ondergaande avondzon zorgt voor mooie plaatjes. In het oude gebied van de stad wordt nog pure ambachtelijke beroepen beoefend, zoals: schoenen, kleren en potten maken.
De Jong Intra Vakanties
Een stedentrip is dé ideale manier om in een korte tijd veel te zien, te ontdekken en te beleven. De Jong Intra Vakanties heeft een ruim aanbod hotels en appartementen in meer dan 50 steden. Alle toppers zitten erbij: New York, Barcelona, Praag, Londen, Parijs, maar ook de onontdekte steden, zoals: Gdansk en Belgrado. Ons volledige aanbod is makkelijk te boeken via de Fly ’n Sleep module in Smarty. Maak de stedentrip compleet met de extra’s die in elke stad worden aangeboden! Denk bijvoorbeeld
Stedentrips Ver
The City That Never Sleeps New York bruist, is vol energie en altijd in beweging. Ontdek de vele toeristische attracties met de hop on hop off tour. Shop till you drop in de winkelgebieden of kom tot rust in Central Park. Bekijk ons uitgebreide aanbod snel op Smarty. ✔ Nieuw en uniek in vele steden: Walking dinner, een 3-gangendiner in 3 goede restaurants inclusief drankjes ✔ Direct na boeking gratis ANWB Extra Reisgids bij stedentrips inclusief een vlieg- of treinreis ✔ Hotels verdeeld in: beste keuze, romantisch, prijstips, familie en luxe met bijbehorende tips per categorie zoals excursies, restaurants etc. ✔ Gratis extra voor de klant bij de top 10 vlieg steden in Smarty ✔ Parkeren op de luchthaven van vertrek ook bij te boeken Mumbai
Bus reizen
Auto reizen
Vlieg reizen
Verre reizen
Steden reizen
volgende keer weer!
www.travelpro.nl TravelPro_20180816_105x145.indd 1
14-08-18 11:53
38
Nieuws
Dit was het nieuws... Dertiende Dreamliner voor KLM
KLM verwelkomde haar dertiende Boeing 787-9 Dreamliner, met registratienummer PH-BHP, op Schiphol. Het toestel dat vorige week vertrok vanuit Seattle, landde deze morgen op de Nederlandse luchthaven. Het toestel draagt de naam ‘Tulp’. KLM’s Dreamliners zijn vernoemd naar bloemen of bloeiende planten; een typisch Nederlands exportproduct dat daarmee uitstekend bij KLM past.
Tenzing Travel: dit jaar ook Camperdag voor reisagenten
staande van 13.00 tot 20.30 uur bij haar Travel Shop in Amsterdam. “Na het grote succes van de consumenten Camperdag 2017 hebben we besloten dit jaar een dag te organiseren speciaal voor reisagenten”, zo laat de touroperator weten.
TUI Leidschendam MSC Star of the Month juli
TUI kantoor in Leidschendam heeft al vele prachtige boekingen op hun naam staan voor 2018. Om hen te bedanken voor hun inzet zijn zij uitgeroepen tot MSC Star of the Month juli.”
“Vaker thuisblijven is het motto”
Fortuin (Data Strategy Lead | NBTC Holland Marketing) in Het Parool. In het opiniestuk dat zij schreef voor de krant laat Fortuin weten geïnteresseerd te zijn in de discussie rond de toerist, het zogenoemde overtoerisme.
Tenzing Travel organiseert dit jaar naast de tweede editie van de consumenten Camperdag voor het eerst een reisagenten Camperdag op vrijdag 31 augustus aan-
1TIS verwelkomt Isropa als nieuwe klant
“Wij kennen Isropa uiteraard al jaren en we zijn dan ook trots dat wij Isropa als nieuwe klant mogen verwelkomen”, aldus Rico van Loenen (Directeur 1TIS) op het nieuws dat Isropa klant is geworden bij 1TIS. 1TIS werkt voor meerdere maatwerkspecialisten. Van Loenen: “Wij leveren mooie oplossingen vanuit onze software op de wensen die Isropa heeft op het gebied van haar backoffice inrichting.”
De Sales Executive van MSC Cruises, Jan Prikkel, reisde af naar Leidschendam voor een bezoek aan het plaatselijke TUI kantoor. “Het
Temptation Holidays: aanbod voor seksuele avonturiers
De nieuwe touroperator ‘Temptation Holidays’ is van start gegaan met het aanbieden van pakketten voor ‘nieuwsgierige, beginnende ontdekkingsreizigers en voor ervaren seksuele avonturiers’, zo laat het weten op haar website. “Wij zijn een ‘seks positief’ bedrijf en sterke aanhangers van sensueel welzijn”, aldus het bedrijf.
“Vaker thuisblijven is het motto. Bovendien: als wij geen Engelse jongelui willen in Amsterdam, waarom sturen we onze eigen jeugd dan wel naar Mallorca?”, aldus Natasja
Lees meer op www.travelpro.nl
Vacatures/Colofon/Agenda
Vacatures TravelPro biedt op haar website, in het magazine en in de digitale nieuwsbrief, een overzicht met de nieuwste vacatures in de reis- en luchtvaartbranche. Hier vind je een greep uit het aanbod. IJslandspecialist zoekt Reisspecialist IJsland
IJslandspecialist is al meer dan 15 jaar de specialist op het gebied van reizen naar IJsland, Groenland en de Faroër Eilanden. Omdat wij onze horizon willen blijven verbreden zijn wij 5 jaar geleden gestart met Canada als bestemming onder de naam Canadareizen.eu.
Avila Reizen zoekt Reisspecialist Azië
Avila Reizen biedt een nieuwe dimensie in
maatwerkreizen naar meer dan 35 bestemmingen binnen Latijns-Amerika, Azië en Afrika. Wij zijn gespecialiseerd in het samenstellen van (exclusieve) individuele maatwerkreizen en bijzondere groepsreizen, naar drie continenten.
Vuelandia zoekt Supervisor Operations
Onze afdeling Operations bestaande uit Reserveringen, IATA Ticketing en Customer Support vormt het hart van de organisatie en is op dit moment bezet met zeven gemotiveerde
Postadres: Postbus 120, 6500 AC Nijmegen Kantooradres: Sint Agnetenweg 56, Nijmegen Tel: +31(0)24-8200203 E-mail: redactie@travelpro.nl Internet: www.travelpro.nl Oplage: 5400 exemplaren Verantwoording: TravelPro is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V. Doelgroep: alle eigenaren, bedrijfsleiders en medewerkers van reisbureaus, managers van luchtvaartmaatschappijen, touroperators, hotels en industrieën die raakvlakken met de reiswereld hebben. Abonnement: Jaarabonnement: e 95 Thuisabonnement: w85
Sharon Evers Redacteur sharon@travelpro.nl
Interesse?
Ben je geïnteresseerd in een van deze vacatures, wil je het hele aanbod aan vacatures zien of zelf een vacature plaatsen? Kijk dan snel op travelpro.nl of bel naar 024-8200203.
Agenda
Colofon
Tom van Apeldoorn Eigenaar tom@travelpro.nl
medewerkers. Binnen deze afdeling worden alle online- en offline boekingen, aanvragen en wijzigingen afgehandeld.
TJ van Apeldoorn Commercieel Directeur tj@travelpro.nl
Dylan Cinjee Redacteur dylan@travelpro.nl
Studentenabonnement: e 75 Proefabonnement (3 maanden): e 20 Deze tarieven zijn exclusief BTW. Wijzigingen i.v.m. abonnement per e-mail kunnen worden doorgegeven: abonnement@travelpro.nl. Opzeggen mag per e-mail, per post of telefonisch. Vragen? Info@travelpro.nl Uitgever: Tom van Apeldoorn Vormgeving & DTP: Seb van Apeldoorn & Iris Beenen Druk: Senefelder Misset, Doetinchem Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door foto-kopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van @TRAVELPRO
Dennis de Groot Sales Manager dennis@travelpro.nl
Iris Beenen Graphic Design iris@travelpro.nl
Arjen Lutgendorff Hoofdredacteur arjen@travelpro.nl
Seb van Apeldoorn Chief Graphic Design seb@travelpro.nl
www.travelpro.nl
2018
Augustus
31: Camperdag voor reisagenten, Tenzing Travel.
September
04: Transavia Late Summer Party (op uitnodiging). 06: Travel Counsellors Leveranciersdag, Van der Valk Hotel Almere. 10: EURAM webinar in samenwerking met The Great American West en Icelandair, 10.00 tot 10.45 uur. 11-13: Roadshow Curaçao 13: Wintersport Persdag, SnowWorld Zoetermeer. 14: Informatiedag Florida met Fly to the West, Zwolle. 17: Roadshow Airport Weeze, Fly to the West, Holiday Extras, HolidayTaxis, Riksja Travel, SunExpress en LMX Touristik, Panheel. 18: Event Travel Impressions & Oberoi Hotels & Resorts, Eindhoven. 18-20: IT&CM Asia (Bangkok, Thailand). 18-22: 50plusbeurs. 19: Roadshow Airport Weeze, Fly to the West, Holiday Extras, HolidayTaxis, Riksja Travel, SunExpress en LMX Touristik, Tilburg. 19: Event Travel Impressions & Six Senses Hotels, Resorts & Spas, Amsterdam. Mist er een event of informatie bij een al gepubliceerd event? Mail (redactie@travelpro.nl) of bel (024-8200203) met de redactie van TravelPro.
39
Special Verre Rondreizen
Tekst: Dylan Cinjee
Korea
Japan
China Taiwan
Laos Myanmar
Cambodja Vietnam
Thailand
Filippijnen
Maleisië Brunei
SINGAPORE
Indonesië Australië Nieuw-Zeeland
SINGAPORE – DE GATEWAY TOT EEN GEWELDIGE VAKANTIE Geniet van een ongeëvenaarde ervaring in Azië, Australië en Nieuw-Zeeland waar meer dan 100 culturen en een aantal van ’s werelds meest exotische bestemmingen op u wachten. Beleef de diversiteit van de regio met meer dan 900 wekelijkse vluchten van Singapore Airlines en SilkAir naar 65 steden in 16 landen. singaporeair.com
www.travelpro.nl
40