Travelpro#46 17-11-2017

“SEKSLIJNEN INSPIREERDEN ONS TOT VERKOOP VAKANTIES” Ronnie Rokebrand (reisondernemer en schrijver)

3x stad van de maand november:

Met gratis extra’s Valencia

New York

Tromsø, de hoofdstad van het Noorderlicht

kijk sjorosp voor a info &lle extr a’s

Krakau - Advertentie -

NDC wat moeten we ermee...

Curatoren: Rabobank tekortgeschoten

Beleef het in Noorwegen

- Advertentie -

3

Inhoudsopgave Groei in lager tempo TravelPro sprak Ana Román, directeur van het Spaans Verkeersbureau in Den Haag, daags voor het ANVRCongres.

Pagina 11

Live webinar Thomas Cook hield in samenwerking met TravelPro een live webinar om haar nieuwe winterbestemmingen Senegal en Boa Vista onder de aandacht te brengen.

Pagina 26

Verdieping en verbreding De jaarlijkse workshopdagen van The Travel Club hadden onlangs een extra feestelijk tintje. En dat was niet voor niets. TravelPro sprak met Jeannie Vincent (directeur/eigenaar) en Martine de Knoop (commercieel directeur).

Pagina 32-33

Stap van de olifant af Mensen zijn zich steeds bewuster worden van dieronvriendelijke excursies.

TravelPro sprak erover met diverse touroperators en World Animal Protection Nederland Pagina 39-41

Warm bad Corendon gaat een base vestigen op Maastricht Aachen Airport, de luchthaven die twee jaar geleden een stille dood leek te sterven.

TravelPro sprak Steven van der Heijden (CEO Corendon).

Pagina 46

Geplette hamburger Ooit weleens een ontzettende haat gevoeld tegen iemand? Misschien wel jegens een collega of partner in de branche? Soms doet een ‘kleine’ vernieuwing/verandering de relatie al de das om.

Je kent ze vast wel, de werknemers die eerder dan gevraagd op kantoor zijn en dagelijks overwerken. Hoe gaan zij ermee om wanneer ze nooit een complimentje krijgen en de collega die stipt om 9.00 uur begint, om 17.00 uur zijn tas inpakt en om 17.01 uur naar huis rijdt, krijgt promotie?

Zak in de stront, zullen veel hardwerkende Nederlanders in zo’n geval denken. Verbazing alom en je gunt de desbetreffende collega de eerstkomende weken waarschijnlijk geen blik waardig. En voor de baas wordt waarschijnlijk geen seconde langer gewerkt dan waarvoor je wordt betaald, want je voelt je ondergewaardeerd.

Een schouderklopje, even waardering krijgen, geeft de burger moet. Waardering krijgen is fijn, maar over waardering in de reisbranche zal ik het maar niet hebben, want die is ver te zoeken. Of waren we té verwend?

De branche maakt zich zorgen over de veranderingen (onder andere in ‘de waardering’) die gaande zijn, maar wie heeft er met bezorgd zijn één el aan zijn of haar leven toegevoegd?

Maar hoe verder wanneer iemand denkt de goede keuze te maken en de ander zich er juist enorme

zorgen over maakt, maar daardoor waarschijnlijk geen dag langer leeft?

Sommige mensen maken zich overigens nergens zorgen over. Dat bleek ook uit een video die ik zag, waarbij met geheime camera werd gefilmd hoe mensen bij de Burger King reageerde op scholieren die één jongen in de groep treiterden, duwden en trapten. Terwijl werd gefilmd hoe men toekeek, kreeg de klant zijn of haar hamburger bezorgd, geplet.

Die jongen werd overigens geholpen door 12% van de mensen, 88% keek alleen toe. En de geplette hamburger? Daarover ging 95% klagen. Ik stelde mij eens voor dat die jongen de Nederlandse retail was, want die wordt ook op allerlei manieren getreiterd. Overigens net als andere reisbedrijven. Retailers lijken zich altijd wel goed te groeperen en als groep voor zichzelf op te komen. Had ik mij de retail dan moeten voorstellen als die geplette hamburger?

Voor alle reisprofessionals lijkt mij de actualiteit in de gaten houden en in actie komen van levensbelang, zoals dat altijd het geval is geweest.

En waardeer hen waar je al jarenlang zaken mee doet een beetje, maar zorg er in ieder geval voor dat je niet wordt geplet. Verdwijnen doen we sowieso, allemaal.

Arjen Lutgendorff arjen@travelpro.nl

ANVR-Gfk Travelscan: kleine groei zomer 2017 De zomer van 2017 is afgesloten met een goede maand oktober (+3,9%), dat blijkt uit de ANVR-Gfk Travelscan. In totaal leverde deze periode een groei op van 1,8% ten opzichte van de zomer van 2016, zo meldt de ANVR op haar website.

Zowel in de zomer als in oktober was Griekenland de sterkste groeier. Het land kon een groei noteren van maar liefst bijna 30%.

Turkije bleef volgens de ANVR-Gfk Travelscan sterk achter. De zomer 2017 noteerde -21,2%.

Winterboekingen Wat de winterboekingen betreft noteerde oktober een stagnatie (-3,5%). Voor de winter tot nu toe is nog sprake van een groei ten opzichte van 2016 (+3,8%). Naar bestemming is Egypte sterk op de weg terug naar groei. In oktober werd een groei geregistreerd van bijna 40%. In totaal plust Egypte voor de winter tot nu toe 54,8%.

Kijkend naar de wintersneeuw loopt Oostenrijk goed (8,4% meer boekingen tot nu toe) alhoewel in oktober minder werd geboekt (-9,4%) dan in dezelfde maand in 2016. Duitsland loopt eveneens nog steeds achter (-3,4% tot nu toe).

Ronnie Rokebrand zette de reiswereld aan het eind van de vorige eeuw volledig op zijn kop. Als mede-oprichter/directeur van ElmarReizen.nl was hij de eerste ter wereld die online pakketreizen verkocht.

TravelPro zocht hem op in zijn woonplaats

Ronnie Rokebrand

Blaricum.

“Sekslijnen inspireerden ons tot verkoop vakanties” Arjen Lutgendorff

Waar ben je opgegroeid en uit wat voor gezin kom je?

“De woning waar ik nu woon, was van mijn ouders en ik slaap op de plek waar ik ben geboren. Mijn vader werkte als analist bij de suikerbietenfabriek, maar wilde niet onder een baas werken en ging tegen ieders advies in een eigen zaak beginnen. Met het geld dat hij verdiende door in het dorp ijs te verkopen, is hij in 1936 een kruidenierswinkeltje begonnen.

In die tijd moest je 21 jaar zijn om een zaak te beginnen, dus moesten mijn grootouders naar de rechtbank om toestemming te krijgen. Mijn ouders zijn hun hele leven ondernemers geweest.

Beiden kwamen uit een Erfgooiersfamilie.”

En dat houdt in?

“Dat zijn families die van Floris V gezamenlijk grond kregen en sinds 1296 in het Gooiland woonden. Je behield het recht op die grond wanneer je in dezelfde regio bleef wonen. Vele families bleven om die reden in Gooiland, waar Blaricum deel vanuit maakte, vroeger een heel arm gebied. Voornamelijk landarbeiders en arme boeren. Toen Blaricum moest worden uitgebreid, kregen Erfgooiers geld. Iedereen met koeien 275.000 gulden, zonder koeien 5.944 gulden.

Mijn moederskant was een boerenfamilie, hoewel ze niet allemaal meer koeien hadden, maar opeens had iedereen weer koeien. Heel veel mensen hebben goed geld gevangen, behalve ik als zestienjarige, want je moest achttien zijn. We

hebben als tieners nog advocaten ingezet, maar niet gewonnen.”

De familie is nooit overgehaald te verhuizen?

“Mijn grootvader werkte voor Albert Plesman (de eerste president-directeur van de KLM, red.) en op een dag vroeg Plesman aan mijn vader of hij het niks vond om winkels te gaan runnen op Schiphol. Dan moest hij wel in Aalsmeer gaan wonen. Alleen mijn ouders waren zo verknocht aan Blaricum. Alle familie woonde destijds binnen een kilometer afstand, dus naar Aalsmeer verhuizen was alsof je naar Nepal ging.”

Je vader richtte de katholieke voetbalvereniging RK BVV op (nu BVV ’31, red.).

Kreeg jij nog iets mee van dat katholieke?

“Ja, bijna het hele dorp was katholiek en ik ging naar de KBS Bernardus, een katholieke basisschool die ‘het klompenschooltje’ werd genoemd. De rest, in onze gedachten protestant en volgens onze kapelaan heidenen, ging naar de openbare school. In onze jeugd dachten we dat er geen andere mensen bestonden.”

Wat weet je nog over de vakanties in je jeugd?

“Mijn ouders hebben goed geleefd, maar geld voor vakantie was er niet. We gingen een keer naar Valkenburg en ik herinner mij dat ik met een tante naar Egmond aan Zee ging. Op vakantie gaan speelde helemaal geen rol. Er werd gewerkt, ook door ons als kinderen. Wanneer je kon fietsen, hielp je met het rondbrengen van de boodschappen en het opruimen van de lege flessen.”

Wat een tegenstelling met je latere leven in de reisbranche.

“Dat is bijna niet voor te stellen. Ik heb altijd in Blaricum gewoond en heb de hele wereld bereisd, maar altijd weer terug naar het vaste honk. Het is een van de voorrechten van ons vak dat we zoveel mogen zien. Zeker nu ik ouder word, herken ik het voorrecht pas.”

Je hebt veel landen gezien, wat vind je van Nederland?

“Nederland is heel prettig om te wonen. We klagen steen en been, maar dat is goed om de maatschappij scherp te houden. Wij discussiëren hier in een luxe omgeving.”

Zelf nog gevoetbald?

“Jazeker. Op mijn zestiende kwam ik in het eerste met lokaal gezien een hele goede lichting.

Ik heb door gevoetbald tot mijn 27e. Toen ging ik ook op zondagen werken.”

www.travelpro.nl

Wat voor leerling was jij?

“Op de lagere school was ik een rustig en beschaafd jongetje. Iedereen van de openbare school ging naar de hbs en wij van de

6

INTERVIEW

klompenschool gingen naar de mulo. Dat was heel erg klasse bepaald. Wij waren van boeren komaf, van de mindere goden uit het dorp. Op de mulo in Laren liep het uit de hand, deed ik nergens mijn best voor, had overal commentaar op en vond overal wat van.”

zo verlegen lijken. In Palenque was een nieuw Maya-graf ontdekt en ik mocht als eerste westerling naar binnen en stond daar in het graf bij een koningin uit de Maya-tijd die daar lag.

Ik was de derde die haar zag sinds ze eeuwen geleden was ‘begraven’. Ik had de tranen in mijn ogen.”

Waarom liep het zo uit de hand?

“Ik ontdekte dat de wereld groter was dan Blaricum, de hormonen begonnen op te spelen, ik zag opeens meisjes om mij heen en er was voor het eerst sprake van gemengde klassen. Tijd voor leren had ik niet en ook de ouders van kinderen uit mijn generatie hadden geen aandacht voor school. Ze werkten en zeiden dat je je best moest doen. Allemaal met de beste bedoelingen. We moesten ons middenstandsdiploma halen, want dan kon je later je eigen zaak starten.”

En na de mulo?

“Via de havo ging ik naar de lerarenopleiding.

Ik deed Nederlands, geschiedenis en omgangskunde. Ja, we hadden de meest waanzinnige vakken. Met de lerarenopleiding ben ik gestopt om drieënhalf jaar in de kinderbescherming te gaan werken, een eyeopener. Kinderen die waren misbruikt en nog veel meer ellende achter de rug hadden, je wilt het niet weten. Dat reflecteer je dan ook op jezelf. Je loopt in het leven hand in hand met het toeval. De ene helft is toeval en de andere helft is eigen initiatief.

Uiteindelijk ben ik aardrijkskunde gaan studeren, maar er waren zoveel docenten aardrijkskunde dat ik nooit ergens een baan als docent heb gekregen waarop ik ben gaan reizen.”

Waar ben je naartoe gegaan?

“Nepal, Sri Lanka en India, in totaal zes maanden. Ik kwam op het idee om een boekje over Nepal te gaan schrijven, want dat was er nog niet. Alleen niemand wilde het hebben, ook uitgeverij Elmar niet. Max Roodnat, destijds eigenaar van Elmar en later mijn collega en inspirator, belde na een jaar op. ‘U heeft toch dat manuscript over Nepal geschreven? Vindt u het erg als we er heel veel aan veranderen?’

Dat vond ik geen probleem en na het gesprek heb ik een rondje van vreugde om het huis heen gelopen. Zoveel schik had ik ervan. Vervolgens ben ik acht maanden gaan reizen en heb een tweede boek geschreven over Mexico dat redelijk werd ontvangen door Max. Uiteindelijk heb ik 22 boeken geschreven.”

In de omschrijving van een van je boeken, ‘Mist in de woestijn’, staat; de auteur klimt als eerste westerling in het graf van de rode koningin en deelt naakt het bad met het voltallige personeel van Matsushita Elektra… Vertel.

“In Japan heb je gezamenlijke baden waar je naakt ingaat. Ik liep naar het bad met, zoals gebruikelijk, een doekje voor mijn geslachtsdeel.

Daar zat op dat moment een heel bedrijf. Dat vond ik zo vreemd, vooral omdat de Japanners

Hoe koos je de bestemming waar je boeken over schreef?

“Op basis van religie. Ik was heel erg geïnteresseerd in cultuur en religie is wat mij betreft een uitvloeisel van cultuur.”

Ben jezelf gelovig?

“Nee, maar de rituelen doen me nog wel wat.

Gregoriaans gezang vind ik nog steeds mooi. Zelf werd ik als zangknaapje naast het orgel gezet, zodat die trillingen mijn gezang overstemden aangezien ik niet kon zingen. Dat hoorde ik later van de dirigent. Het bewust naar de kerk gaan heb ik denk ik op de middelbare school achter mij gelaten. Mijn ouders waren wel gelovig, maar gingen er makkelijk mee om. Pa zei altijd: ‘Ik zie het wel als het zover is.’ Iemand heeft weleens gezegd: ‘Je maakt je niet druk over de periode voordat je geboren bent, dus je hoeft je ook niet druk te maken over de periode nadat je dood bent.’ Ik dacht altijd dat als mensen echt een religie aanhingen en er naar de waarden en normen werd geleefd, een samenleving niet uit de hand kon lopen. Dat bleek een verkeerde gedachte, want in Rwanda is iedereen christelijk en het liep er volledig uit de hand. Nu schrijf ik er de thriller ‘​Operatie Hanokmin’ over (verschijnt in mei 2018 bij uitgeverij LetterRijn, red).”

Wat was een van de eerste momenten dat je in aanraking kwam met de verkoop van reizen?

“Ik had met Cora in die tijd een televerkoopbedrijfje. Wij zagen die sekslijnen in de krant waarbij je bij het draaien van een nummer zo’n seksbandje kreeg te horen. Die sekslijnen inspireerden ons tot de verkoop van vakanties, want vakanties zijn ook dromen en droomvervulling. Als die droom van seksualiteit via een 06-je kan, dan zou je dat met vakanties ook kunnen doen ondanks dat we er weinig verstand van hadden. We huurden tien lijnen bij de KPN van 150 gulden per lijn per maand en maakten top 10’s (last minute top 10, wintersport top 10, stedenreis top 10, enzovoort), een idee dat we van D-reizen pikten. Uit De Telegraaf selecteerden we de in onze ogen leukste en goedkope reisjes. Cora sprak die met haar mooie stem in op een bandje en we adverteerden in diezelfde Telegraaf als ‘De Last Minute Lijn’ met daaronder het telefoonnummer. Onze bedrijfsnaam was Coron Travel. In het begin heeft het zeker geld gekost en twijfelden we of we moesten doorgaan, maar we hebben toch volgehouden.”

Weet je nog het moment dat je voor het eerst hoorde of iets zag van internet?

“Bij de uitgeverij kwam een man die vertelde dat hij de website Caribbean Blues ging bouwen.

Ik had echt geen idee waar hij het over had, maar was geprikkeld en ben gaan kijken wat het voorstelde. Ik besloot dat ik die teksten wel wilde schrijven en vroeg 25 gulden per uur, dat vond ik veel geld. Max vroeg mij uiteindelijk of ik voor hem wilde werken. Hij zei: ‘Dat internet lijkt mij wel wat, daar gaan wij wat mee doen. Buiten staat een auto voor je, daar mag je in rijden, de benzine kost je niks, je krijgt een salaris en dan gaan we met internet aan de slag. Een website voor de uitgeverij moest er komen.”

Hoe liep dat in eerste instantie?

“Max investeerde volgens mij een miljoen gulden en de website was voor die tijd mooi, maar er werd geen boek via de site verkocht. Op een gegeven moment zaten Max en ik samen en hadden wij het over de vakanties die ik telefonisch verkocht. Het idee ontstond om het internet en de verkoop van vakanties samen te voegen. Het werd de online tak van Elmar, die we meteen hebben losgemaakt van de uitgeverij en ik werd mede-aandeelhouder. Vakanties via internet verkopen was geen logische gedachte, want het bestond niet. We hadden geen enkele referentie. We hebben een plan gemaakt en zijn het gewoon gaan proberen.”

INTERVIEW

werk kregen. Dat was het voordeel van de doorgevoerde efficiëntie en de technologie die we hadden ontwikkeld. We hadden een bijna volledig gedigitaliseerd kantoor met voor die tijd redelijk goede koppelingen met reisleveranciers.”

Waarom ben je op 1 april 2009 gestopt als directeur bij Elmar On Line?

“Joost de Ruiter (van het Rotterdamse havenbedrijf Weststellingwerf en eigenaar van Voigt Travel, red.) had een bepaald percentage van de aandelen, wilde doorgroeien en wilde dat graag alleen doen. Wij wilden ook doorgroeien, maar de een kan er makkelijker een miljoentje bijstoppen dan de ander. Uiteindelijk denk ik dat het goed is geweest voor de onderneming en op een bepaald moment houdt je inbreng als directeur op. Ik denk dat het goed is voor ondernemingen dat je om de vijf tot tien jaar je directie wijzigt, zodat er nieuwe ideeën ontstaan.

Ook VakantieDiscounter, dat wij in 2007 overnamen en automatiseerden, is uiteindelijk een goed merk geworden. Ik vind dat Hans (van Hoffen, red.) dat fantastisch heeft gedaan.”

Hoe beviel het leven zonder ElmarReizen.nl?

Hoe ging de afhandeling dan?

“Wij kregen de klant binnen en stuurde die door naar het reisbureau. Eerst een in Amsterdam, later via Reisbureau ’t Gooi. Na een week verkochten we de eerste twee vakanties en concludeerden we dat het een succes was. Bovendien was er niemand anders die hetzelfde deed. In die tijd werd er heel veel geld beschikbaar gesteld om snel te groeien op het internet. De reisbranche was een van de vele branches die niet wilden (inzien) dat internet weleens heel interessant kon worden in de toekomst. Bij ons investeerde Holland Venture veel meer dan wij durfden dromen.”

Wisten jullie van de plannen van Microsoft in 1990 om elektronisch reizen te gaan verkopen? Uiteindelijk kwam zij pas in 1996 met Expedia en jullie al in 1994 met ElmarReizen.nl.

“Nee, wij hadden geen idee. Wij leefden in een totaal onwetende wereld. Ik denk dat wij, ondanks dat het niet hard te maken is, in ieder geval de eerste ter wereld waren die pakketreizen verkochten via internet. Dat bracht ook allerlei uitdagingen met zich mee en we konden pas verder groeien toen XML werd geboren als taal, de Esperanto/wereldtaal van de computers.

Daardoor ontstonden de eerste koppelingen. Wij zijn die zelf gaan bouwen, want we wilden niet afhankelijk zijn van anderen.“

Waren er mensen in de reisbranche die een gruwelijke hekel aan je hadden?

“Enorm, enorm, mensen keken mij niet aan. Wij wilden heel graag ANVR-lid worden, maar ANVRvoorzitter Hans van den Broek vertelde ons dat dat waarschijnlijk niet ging lukken. Hij zei: ‘Onze ballotagecommissie wil Elmarreizen.nl er niet bij.’

Hans was daar heel eerlijk in, dat vond ik wel mooi. Ik reageerde verbaasd, want wij voldeden aan alle eisen. Max en ik speelden het hard en dreigden met een gang naar de rechtbank in Brussel, want wat de ANVR deed kon niet volgens het Europees recht. Diezelfde avond belde Hans dat we waren aangenomen als ANVR-lid. Toen ik tijdens de Reismanager van het Jaar verkiezing op het podium stond, hoorde ik dat er in de zaal werd geroepen; ‘Als hij wint, dan lopen we met z’n allen de zaal uit’. Ze hadden welllicht het idee dat wij dingen van hen stalen, maar alles in de wereld is tijdelijk. Zelfs ons leven en dus zeker de manier waarop je zakendoet. Ik heb heel veel tijd geïnvesteerd om goede relaties te krijgen en vertelde dat wij iets deden wat zij ook zouden gaan doen, ook al wisten ze het niet.”

“Ik zat er heel lang, dus het was een hele rare gewaarwording. Ik ben met mijn zoon door Amerika gaan reizen, want dat had ik hem ooit beloofd. Eenmaal terug, kwam Wim Smit (destijds directeur/mede-eigenaar TSi Solutions) en die vroeg of ik voor hem wilde werken. Ik vond het een aardige kerel, want dat speelt bij mij ook altijd mee, en ik ben dat gaan doen. Na twee jaar ging ik bij de TLC Groep aan de slag met het Franse merk ​Vacances Directes. Ik wist nog niet hoe de Fransen werkten, maar ik heb daar echt een Air France-KLM-tje meegemaakt in het klein, fantastisch. Ik werd uiteindelijk E-commerce directeur West-Europa. Vervolgens kwam de kans om mee te doen met Oasis Parcs.”

Je hebt vaak geroepen dat er geen toekomst zou zijn voor de toegevoegde waarde van de intermediair. De ZRA’s had je alleen niet voorzien?

“Inderdaad. Ik kon het goed vinden met Fred van Eijk en Harry Aarsse en nog voor ze met ZRA’s begonnen, hoorde ik over die plannen en heb er veel over gediscussieerd met ze. Ik wist niet goed wat ik er mee moest, maar het is wel heel verklaarbaar waarom het tot een bepaald niveau succesvol is geworden. Dat is ook meteen een probleem van de reisbranche nu volgens mij.”

Wat is je verklaring?

ElmarReizen.nl liep als een trein, jullie zorgden dat onder andere Expedia. nl, Schiphol.nl, Transavia.nl, ReisVrij.nl, eBookers.nl, Vliegwinkel.nl en Wehkamp. nl werden gevuld. Kregen jullie ook steeds meer personeel?

“Nee, juist steeds minder, terwijl we steeds meer

www.travelpro.nl

“Technologie neemt alle handelingen over en dat gaat alleen maar door. Nu wordt er geroepen dat als er maar aan dynamic packaging wordt gedaan dat het wel goedkomt, maar dat is onzin.

Het gaat om de accommodatie, het bed, en de klant. Alles wat daar tussen zit is ruilbaar. Grote touroperators komen steeds meer met eigen

7

THALYS WENST RIJK R E E L N E E R V N A DE A L L I V E S N I S E R CONG

© SeanPavonePhoto - Fotolia.com

VAN HARTE WELKOM

Willem Melis,

Manager B2B Sales, gaat samen met de ANVR naar Sevilla. Heb je vragen over het nieuwe Thalys gamma, aarzel dan niet een praatje met Willem te slaan

NIEUWE THALYS TARIEVENGAMMA STANDARD MINI

................. ...............

De Thalys klanten kunnen kiezen om te reizen met een van de 3 tarieven die overeenstemmen met verschillende prijs, flexibiliteit, comfort- en dienstverleningsniveaus.

STANDARD

COMFORT

PREMIUM

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Niet omruilbaar Niet terugbetaalbaar

Omruilbaar mits € 15 kosten

Omruilbaar mits € 15 kosten

Omruilbaar zonder kosten

50% terugbetaalbaar

50% terugbetaalbaar

100% terugbetaalbaar

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

WiFi+ WiFi

2 bagages

Stopcontacten

ZETELS COMFORT 2

2 bagages

WiFi+

2 bagages

Stopcontacten Pers

Toegang lounges

ZETELS COMFORT 1

Taxireservering

Maaltijd aan de zitplaats Stopcontacten

INTERVIEW

concepten en hotels, zoals Sentido en Time To Smile, en ZRA’s zitten bij de klant thuis, maar retailketens zijn niet groot genoeg om aan eigen accommodaties te komen en zullen ontzettend hun best moeten doen om de klant te behouden.”

Over Sentido en dus Thomas Cook gesproken, jij opperde dat Google nog weleens Thomas Cook zou kunnen kopen. Zie je dat nog steeds zo?

“Een grote technologiereus als Amazon is begonnen met het opkopen van dat soort bedrijven, zoals grote winkelcentra in Amerika.

Dat is een eerste stap. Google zit het dichtst tegen de klant aan en heeft daardoor een hele machtige positie. Ze hebben (nog) geen eigen accommodaties, maar ze hebben enorm veel geld. Het is afwachten of de (mededingings) autoriteiten het gaan toestaan.”

de stekkers uittrekken. Stel je voor dat het werk van mensen met een lage opleiding wegvalt door de robotisering, dan krijg je een nieuwe Franse revolutie. Dat is niet prettig. Als je computers genoeg geheugen en intelligentie geeft, dan kan een computer straks net zo goed evolueren als de mens. Blijven computers zichzelf door ontwikkelen, net als de mens heeft gedaan, waarom zou er dan geen digitaal leven kunnen ontstaan. Dan zijn wij de slaven.”

"Alles wat je bedenkt kan, anders zou je het niet kunnen bedenken"

Roelofs (oud-directeur Landal, red.). Inmiddels ben ik eruit gestapt, maar ben nog wel adviseur.

We hebben ook het nieuwe merk Your Park opgezet; daar zitten parken in die bij Landal, Hogenboom of Roompot vandaan komen en zelfstandig zijn geworden. We zijn begonnen met landgoed Ruwinkel in Scherpenzeel, dat bij Landal vandaan kwam en waarvan de eigenaar alles wist over vakantiehuizen, maar weinig van marketing. We vroegen of hij ermee kon leven als hij 20% zou zakken in een jaar, maar uiteindelijk groeide hij 20%. Dat werd bekend bij andere parken en zo kwamen parken als De Mechelerhof en Maaspark Boschmolenpas erbij.

Bij beide parken voeren André en ik directie.

In Hongarije hebben we vier jaar aan Villapark Várgesztes gewerkt, een park dat zakte in omzet.

Inmiddels gaat het goed, stoppen we daar, ben ik mede-eigenaar geworden en heb er een huis.”

Je bezocht onlangs Google, Facebook en Microsoft in Dublin, hoe was dat?

Jij bent wel iemand die van filosoferen houdt?

Wat is jullie geheim dat het wel werkt als jullie je ermee gaan bemoeien?

“Er was een enorme drang voelbaar om het alsmaar beter te doen en om te groeien. Ik liep daar door de Google-gebouwen waar 8.000 mensen werken met mijn grijze haren. Ik was de enige die relatief oud was. Iedereen keek mij ook aan en ik vroeg mij af of iedereen er op hun 30e wordt ontslagen. Ik zag ook niemand werken, er werd vooral gepraat. Google is rijk, pikt overal de meest slimme mensen vandaan en levert hen ontzettend goede faciliteiten. Een mooi starterssalaris, gratis dokter, tandarts, drie keer per dag eten, gratis entertainment, alles in het gebouw is geconcentreerd op de identiteit Google. Ze hoeven maar 80% van hun tijd te werken en zijn verplicht 20% te besteden aan creativiteit. Ze kijken vooral naar sales mogelijkheden, verbeteren van technologie en controle houden over het zoeken.”

“Heel erg. Ik ben altijd erg nieuwsgierig. Je kunt naar de horizon kijken, maar het is veel leuker om over die horizon heen te kijken en daarover na te denken. Daardoor kom je op nieuwe, frisse ideeën. Alles wat je bedenkt kan, want anders zou je het niet kunnen bedenken. Dat hoeft niet vandaag te zijn, want wij ontwikkelen ons nog ontzettend lang door. De mensheid zal (misschien) ook een keer verdwijnen, althans, ik denk het wel. De dinosauriërs bestaan ook niet meer.”

“Veel vakantieparken zeggen vaak hoe mooi hun huizen wel niet zijn, maar vakantieparken moeten een eigen identiteit krijgen. Bij De Mechelerhof is 400 meter verderop een prachtige wijngaard, maar daar sprak nooit iemand over.

Je kan erheen via een fraai wandelpad, de hele middag in het zonnetje zitten en over de heuvels kijken en je kan er heerlijke Nederlandse wijnen proeven. Dat is iets wat mensen aanspreekt. Je moet niet zeggen dat je leuke huisjes hebt, want heel Zuid-Limburg staat vol met leuke huisjes.”

Hoe gaat het nu met je? Er staan nog genoeg bedrijfsnamen onder je naam.

Hoe loopt Coral Estate inmiddels?

“Ik kies zelf ook voor ‘de accommodatie’ en ‘de klant’. Ik zit in de vakantiehuizensector en in de affiliate wereld. Ik ben binnen Oasis Parcs op Curaçao Oasis Coral Estate Beach, Dive & Wellness Resort gaan opzetten met André

Ben jij dat nog steeds aanhanger van het semantisch web?

“Ja en ik ben ervan overtuigd dat het er ook gaat komen, maar dat Google het als marktleider tegenhoudt. Waarom? Als je semantisch kan zoeken, dan is Google op dit terrein uitgespeeld.

Als jouw computer uit die grote mix aan websites het juiste antwoord weet te vinden, dan is een makelaar in die zoekopdrachten overbodig.”

De ontwikkelingen gaan wel weer heel erg snel toch?

“Zeker. Kijk naar spraak op internet. Ik ben altijd aan het tikken, maar dat is een onzinnig iets.

Straks roep je iets tegen je computer en die zoekt het voor je uit. Die intelligentie komt eraan.

We zetten allemaal in op artificial intelligence, dat systemen zelflerend worden en dat we niet meer alles er zelf in hoeven te kloppen.”

Zitten daar ook risico’s aan?

“Ja, grote risico’s zelfs. Bij Facebook zijn ze er ook mee bezig en de computers ontwikkelden een eigen taal die de programmeurs niet meer konden lezen. Ze moesten er onlangs letterlijk

www.travelpro.nl

“Eerst kwam er bijna niemand, terwijl het een prachtig resort is op de mooiste plek van Curaçao, maar iedereen vond het te ver weg van Jan Thiel en Mambo Beach. Wij naar Sunny Cars en nu heeft iedere kamer z’n eigen auto.

Dat geeft een enorm luxegevoel en inmiddels

9

10

INTERVIEW

loopt Coral Estate, dat we hebben omgedoopt tot Oasis Coral Estate Beach, Dive & Wellness Resort, erg goed.”

Dan heb je ook nog VakantieArena.nl en Dikkeportemonnee.nl.

“VakantieArena.nl ben ik begonnen met uitgeverij Elmar. Het was pure content over bestemmingen en nu is het een site waar het draait om informatie en Google advertenties. Mijn zoon Mats is directeur van Dikkeportemonnee.nl en ik ben nog klein aandeelhouder. Alles wat je maar kunt vergelijken op het gebied van pakketreizen staat erop. We zijn goed in het brengen van de juiste klant bij de juiste verkoper en verdienen aan het affiliate-model. We zijn dit jaar in België gestart en volgende maand beginnen we in Duitsland waar het VergleichReisen.de heet.”

Ben je wel van plan met pensioen te gaan?

“Officieel ga ik door tot mijn 67e. Omgaan met de inslaande ouderdom vond ik lastig, maar nu ben ik er wel aan gewend. We zijn machines die uiteindelijk gaan haperen. Je weet dat je met enig

geluk rond je 80e dood gaat, dat is voor mij over zeventien jaar. Dat is niks. Ik heb dus nog relatief kort te leven en dat is iets waar ik over nadenk.

Ik maak mij er geen zorgen over, maar denk wel na over wat ik nog wil (doen). Nadeel is dat ik door mijn nieuwsgierigheid van alles oppak.

Alleen de vraag wat ik anders ga doen, kan ik niet beantwoorden. Als ik terugkijk heb ik enorm veel geluk gehad. Het hand in hand lopen met het toeval heeft mij altijd meegezeten. Ik rolde overal doorheen en ontmoette de juiste mensen, maar aan de andere kant moet je ook zelf het initiatief nemen om al die kansen op te pakken.”

Van welke ‘fout’ baal je nog het meest?

“Er is geen enkele fout waarvan ik zeg; dat had ik niet moeten doen. Net als veel ondernemers ben ik veel weggeweest van huis, want ik reisde graag. Misschien had ik er meer voor mijn kinderen moeten zijn toen ze de pubertijd bereikten. Anderzijds liet mijn vader mij ook gaan en dat is ook goed gekomen. Met mijn kinderen is het ook goed gekomen. Mijn zoon Mats is een digitale nomade, reist rond de wereld en is op dit moment in Santiago de Chili en mijn dochter

Kajsa woont in Gent en beiden zijn gelukkig.

Daarnaast zie ik het reizen heel erg bij ze terug.”

Heb je nog een advies aan de reiswereld?

“Reflecteer waar je mee bezig bent. Kijk hoe je in de toekomst omgaat met technologie, maar vooral naar het contact met de klant, want dat is de enige kans die je hebt. Richt al je pijlen op een zo hecht mogelijke klantloyaliteit. Het gaat niet om dynamic packaging of touroperating.

Dynamic packaging is ook een afhankelijk model en als retailer heb je geen controle over bedden. Je blijft afhankelijk, bent klein en kunt in de concurrentie moeilijk op tegen dominante partijen als TUI of Thomas Cook. Staar je niet blind op het feit dat je onafhankelijk zou zijn door eigen producten. Dat is tijdelijk en in mijn ogen zinloos. Uiteindelijk ga je er aan stuk. Retailers zijn altijd al afhankelijk van leveranciers die goede cijfers willen draaien en dus zo min mogelijk aan retailers willen geven. Dat kun je ze niet kwalijk nemen in een business met smalle marges, maar het gelach wordt betaald door de retail. Het is levensbedreigend wat er op dit moment gebeurt in de retail. Het antwoordt dat we hebben is eigen producten ontwikkelen door middel van technologie, dynamic packaging en DMC’s, maar op de lange termijn kost het je de kop als je niet controle over de klant houdt, want zonder die binding gaat die klant het via technologie straks ook allemaal zelf regelen.”

“Het hand in hand lopen met het toeval heeft mij altijd meegezeten” Retailers met een eigen Vakantiebeurs zijn dus goed bezig.

“Zeker. Ze moeten er wel voor waken dat ze tijdens die beurzen vooraan staan als de organisator. Je verkoopt wel plekken aan concurrenten, dus pas op dat je niet het ‘Paard van Troje’ binnenhaalt.”

Je blijft erbij dat de technologie het allemaal overneemt?

Personalia Naam: Ronnie Rokebrand Beroep: reisondernemer en schrijver Geboren: 17 oktober 1954 te Blaricum.

Broers/zussen: twee zussen (Bea en Irma) Woonplaats: Blaricum Huwelijkse staat: getrouwd met Cora Kinderen: een zoon en een dochter (Mats en Kajsa) Scholen: Sint Jan Mavo, Scholengemeenschap Laar en Berg, Algemene Hogeschool Amsterdam

“Kijk naar de macht van Google en Facebook.

De wereld is een groot Facebook. Iedereen die het gebruikt, en dat is bijna iedereen, maakt gemiddeld vier keer per dag contact met het netwerk. Welk bedrijf kan zeggen dat een potentiële klant vier keer per dag vrijwillig contact maakt? Die bedrijven gaan enorm doorgroeien.

Wanneer de klantcontrole volledig bij Google, Facebook en Microsoft ligt, wordt het voor alle bedrijven zoeken naar een nieuwe positie en dan wordt Thomas Cook misschien nog weleens gekocht door Google, tenminste, als zij de controle over de bedden kunnen krijgen en behouden.”

INTERVIEW/COLUMN

“Congresdeelnemers gaan zich thuisvoelen in Sevilla” Verwachting Spanje: groei in een lager tempo Arjen Lutgendorff

Ana Román, directeur van het Spaans Verkeersbureau in Den Haag, beleefde een druk jaar.

TravelPro sprak haar over het congres en uiteraard over het toerisme in en naar Spanje.

Kijk je uit naar het ANVR-Congres in Sevilla? Heb je nog een persoonlijke band met deze stad?

Wat zijn je verwachtingen voor de Nederlandse markt naar Spanje voor volgend jaar?

“Ja, ik kijk heel erg uit naar het congres. Ik ben dol op Sevilla en ik ben erg enthousiast over het idee dat alle stakeholders van de Nederlandse reisbranche naar Sevilla komen. Ik ben er zeker van dat ze niet teleurgesteld zullen zijn.

Ik heb Sevilla vaak bezocht en dat waren altijd geweldige dagen. Er wonen zowel familieleden als vrienden van mij. Een deel van mijn familie komt uit Andalusië, dus in Sevilla voel ik mij thuis.

Ik weet zeker dat ook alle congresdeelnemers zich thuis gaan voelen in de stad.“

“We verwachten dat we blijven groeien, maar in een lager tempo dan de afgelopen twee jaar waarin we een aanzienlijke groei op de markt hebben doorgemaakt. Ons doel is niet alleen om te werken aan het aantal toeristen, maar ook aan de kwaliteit. Daarvoor zullen we ons concentreren op een heel specifiek segment, namelijk de cosmopolitans. Ons hoofdkantoor heeft een onderzoek laten uitvoeren in zeventien landen. Daar kwam onder andere uit naar voren dat cosmopolitans 14% vertegenwoordigen van de Nederlandse reizigers. Zij worden gekenmerkt door belangstelling voor stedelijk toerisme, kunst en cultuur, gastronomie en winkelen.”

Spanje heeft te maken met een moeilijke (politieke) periode. Wat is je advies aan touroperators en reisbureaus wanneer zij over de situatie vragen krijgen van toeristen?

“Zoals je al zegt, het zijn politieke kwesties en deze zouden geen invloed mogen hebben op de toeristen.”

Hoe gaat het met het toerisme van Nederland naar Spanje?

“Tot nu toe gaat het dit jaar redelijk goed.

Volgens de cijfers van ons Nationaal Instituut voor de Statistiek bezochten tot en met augustus 2,6 miljoen Nederlandse toeristen Spanje. Dat is een stijging van 7,8% en de Nederlanders vertegenwoordigen 4,6% van het totale aantal internationale toeristen in Spanje”

Ik heb mensen horen zeggen dat de accommodaties en Nederlandse touroperators (die Spanje aanbieden) in sommige gevallen hoge bedragen rekenen voor een vakantie in Spanje.

Hoe gaan jullie daarmee om?

“Wanneer we dit soort opmerkingen of klachten krijgen, dan proberen we deze te delen met de regio's of zelfs hotelverenigingen. Ondanks alles toonden de cijfers aan dat Spanje een topbestemming is voor de Nederlandse markt.”

Holiday Extras: Travel Better!

Holiday Extras is al meer dan 35 jaar actief met het aanbieden van reis extras. We zijn begonnen met het aanbieden van parkeerplaatsen op de luchthavens en later uitgebreid met parkeerplaatsen op de cruisehavens, hotels op de lucht- en cruise havens en sinds vorig jaar hebben we ook luchthaven lounges wereldwijd erbij gekregen. Maar Holiday Extras zou geen Holiday Extras zijn als er al niet weer een nieuwe extra service op de planning staat. Nieuwsgierig? Houd dan zeker de vakbladen en nieuwbrieven in de gaten. Naast dat Holiday Extras weer heel veel nieuws heeft in 2018 blijven we de persoonlijke touch van ons bedrijf ook belangrijk vinden. De afgelopen maanden hebben er veel persoonlijke salesbezoeken plaatsgevonden en heeft Holiday Extras deelgenomen aan verschillende acties, zowel zelf georganiseerde boekingsacties, als georganiseerde open dagen/avonden vanuit de reisagenten waarbij door Holiday Extras het een en ander is gesponsord. Momenteel hebben wij de Sinterklaas chocoladeletters actie lopen, waarbij wij meer dan 200 leuke rijmpjes vanuit het hele land hebben ontvangen. Tot kerst zijn wij zoet om een hoop reisagenten blij te maken met een Holiday Extras chocoladeletter. Al die leuke rijmpjes komen zeker nog eens terug op onze Facebookpagina of in de nieuwbief, want die willen wij graag natuurlijk met iedereen delen. Verder zit er in ons boekjaar nog een verrassing verstopt! We hebben besloten om de best boekende partners van dit boekjaar in het zonnetje te gaan zetten. Daarvoor hebben wij de Holiday Extras Top Club in het leven geroepen. Alle boekingen die worden gemaakt met een vertrek in de periode vanaf april 2017 tot en met maart 2018 worden meegeteld.

In April 2018 worden de tien best boekende reisbureaus die tot de Holiday Extras Top Club horen bekend gemaakt. Wil je hier meer over weten en lezen, kijk dan snel op onze website, hier vind je er meer informatie over.

Holiday Extras, Travel Better!

Fieneke Bosters – Salesmanager Nederland fieneke.bosters@holidayextras.nl

Ana Román

www.travelpro.nl

11

HET VULKANISCHE EILAND VOL VERRASSINGEN

Spanje - Lanzarote

App. Hyde Park Lane4 8 dagen, logies + ontbijt Vertrek op 12 december 2017 (AMS) Al vanaf

399∏

Lanzarote; Naar de zon én de maan Lanzarote blijft een fascinerende bestemming.

In 4 uur vlieg je naar het altijd stralende eiland met het eigenaardige landschap. Met de prachtige stranden, een gezellige boulevard, leuke restaurants, ontzettend aardige bewoners en het

constante klimaat is Lanzarote eigenlijk altijd een goed idee. En hoe beter het land ontdekken dan met de fiets… Er zijn ook veel mogelijkheden om te kiten en windsurfen. En het eten? Dit is fantastisch!

De specialiteit van Lanzarote is papas arrugadas.

Jason deCaires Taylor / CACT Lanzarote

Genoemde prijs is een vanafprijs p.p. o.b.v. 2 pers. incl. vlucht Economy, luchthavenbelasting en brandstoftoeslagen, excl. andere toeslagen met vertrek op 12 december 2017. Prijswijzigingen, zet- en drukfouten voorbehouden.

Daarom Lanzarote: ✔ Eerste onderwatermuseum van Europa ✔ Het door UNESCO beschermde vulkaanpark ✔ La Geria, het karakteristieke wijngebied ✔ De absolute parel, Playa Papagayo

ADVERTORIAL

Mysterieus Lanzarote biedt de ideale vakantiemix De klok is weer verzet, de winterjas is alweer uit de kast en voor je het weet staat de kerstboom in huis. Ben je nog niet toe aan winterse taferelen, maar wil je juist de zomer verlengen? Denk dan eens aan Lanzarote.

Op Lanzarote komt de temperatuur - dankzij het aangename subtropische klimaat - in de winter niet onder de 20 graden, die schommelt namelijk het gehele jaar door tussen de 20 en 25 graden. De ultieme bestemming voor zon, zee en strand, maar Lanzarote biedt meer en is zelfs een tikkeltje mysterieus te noemen. Het landschap van Lanzarote is namelijk in ĂŠĂŠn woord spectaculair. Het mystieke maanlandschap en de zwarte en witte zandstranden trekken jaarlijks vele toeristen. In het nationale park Timanfaya, dat in het zuidwesten van Lanzarote ligt, kan je zelfs nog de authentieke lavavelden en rotskraters aanschouwen. "Het lijkt wel of je op de maan bent", zegt Kevin van Etten (Product Manager Lanzarote van TUI). Een bezoek aan dit nationale park is dan ook een must.

Vakantiemix Lanzarote staat bekend om haar prachtige en levendige badplaatsen, zoals Puerto del Carmen, Playa Blanca en Costa Teguise. In Puerto del Carmen geniet je van de oude haven met vissersbootjes en de zes kilometer lange boulevard met aan de ene kant een rustig en mooi wandelgedeelte en aan de andere kant gezellige winkeltjes, restaurants, bars en discotheken. De boulevard wordt omsloten door twee grote stranden, die geleidelijk aflopen en dus zeer geschikt zijn voor kinderen. Playa Blanca is van oorsprong een klein vissersdorp met een haventje. Tegenwoordig is het een leuke badplaats die nog in ontwikkeling is, vanaf deze badplaats zijn de stranden van Papagayo gemakkelijk te bereiken.

De stranden lopen geleidelijk af, tel daar het kristelheldere water bij op en Playa del Papagayo is voor iedereen een waar zwemparadijs. Vanaf de promenade en het strand, die langs de hele plaats lopen, heb je een prachtig uitzicht op de eilanden Fuerteventura en Lobos. Costa Teguise heeft alles in huis voor een perfecte vakantiebestemming, er zijn talloze winkeltjes, restaurants en bars en heeft Costa Teguise een prettig zandstrand. Het geelwitte strand biedt samen met het aangename klimaat van Lanzarote een ideale vakantiemix.

Architect Als je ooit al iets over Lanzarote hebt gelezen, dan heb je al gehoord van de bekende Spaanse architect Cesar Manrique. Dat er zo weinig hoogbouw te vinden is op het eiland, heeft Lanzarote aan hem te danken. Hij verafschuwde de hoge gebouwen die hij op Gran Canaria zag en kwam tot de ontdekking dat op Lanzarote hetzelfde stond te gebeuren. Manrique zocht het hogerop en schreef een aantal wetten, zoals geen advertenties aan de kant van de weg, alleen witte huizen, een hotel of gebouw mag niet meer dan vier etages hebben. In de zomer van 1992 stelde hij zijn eigen huis in Tahiche open, het jaar waarin hij overleed. Als je nieuwsgierig bent, neem dan zeker eens een kijkje.

Overnachten Wie op vakantie naar Lanzarote gaat, wil er

www.travelpro.nl

zeker van zijn dat hij een goede nachtrust krijgt en alle gemakken van thuis erbij krijgt. "Dat kan zeker in TIME TO SMILE Guinate Club, die in augustus van dit jaar is geopend. Het is modern, luxe, van alle gemakken voorzien en heeft een goede ligging. Daarnaast biedt het ook driekamerappartementen", aldus Kevin. "De bungalows van Hyde Park Lane zijn onlangs gerenoveerd en klaar voor de toekomst. Dit zijn heerlijk bungalows met veel privacy en een eigen barbecue. De ligging is zeer aangenaam en daarnaast maakt deze acco gebruik van aardwarmte." Nieuw in het aanbod van TUI zijn de appartementen van BlueBay Lanzarote.

Kevin zegt: "Deze accommodatie is te boeken met of zonder het spetterende waterpark van Costa Teguise. Het is een supercombinatie met gegarandeerd een fijne vakantie voor het hele gezin."

13

#5 Binnen 3 uur op de kerstmarkt

Vijf redenen om de trein naar Parijs te pakken Ook deze maanden is het genieten in Parijs. En natuurlijk

Dit zijn de vijf belangrijkste voordelen:

boek je de trein! In de ochtend vertrekt er elk uur één.

1

Elke dag 10 treinen, alle keuze

Sneller aankomen dan met de auto en zonder gedoe op

2

Twee keer zo snel als de auto

een luchthaven. Stap hartje centrum uit en proef direct

3

Online dankzij WiFi

de kerstsfeer op één van de vele kerstmarkten!

4

Geen bagagekosten, geen gedoe

Magnifique!

5

Binnen 3 uur op de kerstmarkt

“Zie, ruik en proef de kerstsfeer in Parijs. De etalages van Galeries Lafayette zijn adembenemend. En op de Champs Elysees vind je de mooiste kerstverlichting” - Caroline Bik, accountmanager NS International

Dublin

Een andere cultuur ontdekken of er simpelweg gewoon even tussenuit. Voor een stedentrip hebben je geen honderden redenen nodig. Gaan, is het belangrijkste.

En met de relatief goedkope vliegtickets en goede treinverbindingen is iedere hoek van Europa relatief goedkoop en snel te bereiken.

Stedentrips: kort maar krachtig Sharon Evers Als je dan gaat, wil je het liefst ook hartelijk worden ontvangen. Want als er iets vervelend is, is het als de lokale bevolking je liever kwijt dan rijk is. Nu worden Nederlanders over het algemeen door menig culturen met open armen ontvangen, maar deed TravelBird toch een onderzoek naar hoe internationale steden scoren in gastvrijheid ten opzichte van het niveau van massatoerisme.

Een hele mond vol dus. Dit onderzoek is in eerste instantie uitgevoerd om te achterhalen welke steden indrukwekkende initiatieven nemen om toeristen op een verantwoordelijke manier te verwelkomen. Daarnaast is het doel om de impact van massatoerisme op inwoners van de steden aan te kaarten. Wat betreft Europese steden scoren Stockholm en Helsinki hoog, maar is Kopenhagen de meest gastvrije stad volgens reisdeskundigen van Europa, maar voelen toeristen zich in Parijs het meest welkom. In Oslo zijn de mensen zelfs het gelukkigst.

Groeispurt Aan onderzoeken geen gebrek, Skyscanner nam de zoekopdrachten van de Nederlandse reiziger en de trends en ontwikkelingen in de reiswereld van de afgelopen drie jaar onder de loep. Hieruit blijkt dat er 43% vaker gezocht is op Olbia (Sardinië). De provincie Olbia-Tempio, met als hoofdstad Olbia, ligt in het noordwesten van het Italiaanse eiland Sardinië. Het vliegveld in Olbia is de grootste van de drie vliegvelden in Sardinië.

Het kustgedeelte waar Olbia ligt, de Costa Smeralda, was met name in de jaren ’60 populair toen de Frans-Pakistaanse prins Karim Aga Khan er luxehotels, exclusieve wijken en betoverende stranden liet ontwikkelen voor Arabische en Europese expats. Bezoekers zien inmiddels in dat er méér te zien en te doen is in Olbia-Tempio dan de Costa Smeralda alleen. Je kunt er volop genieten van cultuur en gastronomie en de

spectaculaire rotspartijen in het landschap zijn ideaal voor een fiets- of wandelvakantie. De afgelopen drie jaar is er 11% vaker op Valencia gezocht. Deze Spaanse plaats is dan ook steeds meer in trek als zomerse stedentripbestemming.

Nergens vind je namelijk zo’n fijne combinatie van stad en strand dan in Valencia. De twee zijn uitstekend met elkaar verbonden door een snelle tramverbinding, maar met de vernieuwde fietspaden langs de weg ontwikkelt Valencia zich ook steeds meer als een fietsstad. Grote plus is ook de ideale ligging aan de Middellandse Zee. Uit het onderzoek blijkt ook dat er vaker gezocht is naar Porto, Krakau, Bergen en Malta.

Zoveel mensen, zoveel wensen Ook Zoover bracht een lijst uit met meest populaire stedentripbestemmingen in Europa.

We noemen er een paar. Om de lijstjestraditie iets te doorbreken, beginnen we bij nummer tien. Ofwel Madrid. Ontbijten met churros? Heel normaal in Madrid! Hier blijf je eten (en sangria drinken). Gelukkig is er genoeg gelegenheid om het er ’s avonds weer af te dansen. Ook leuk om te doen tijdens een stedentrip in Madrid: bezoek Plaza Mayor, sta zondag vroeg op voor vlooienmarkt El Rastro, zoek naar de mooiste street art en bezoek gratis musea.

Op nummer negen staat Praag. Praag is zo’n stedentripbestemming waar je echt langer dan een weekend voor moet uittrekken. Bespaar tijd en neem de metro in Praag. De Astronomische Klok van Praag (Staroměstský orloj) is leuk om gezien te hebben. Net als de Karelsbrug, Praagse burcht en het oude stadsplein. Bestel zeker een Trdelnik en verbaas je over de prijs van bier in een Tsjechische biertuin. Op de Zoover-lijst prijkt ook de stad van Sissi ofwel Wenen. Koffieliefhebbers en liefhebbers van de taart sachertorte schuiven in Wenen - zoals het

www.travelpro.nl

hoort - aan bij een Kaffeehaus. Natuurlijk bestel je een Wiener Melange. Het Wiener Prater is een aanrader met kinderen en paleis de Hofburg zeker de moeite waard. Sluit de dag af met een perfecte schnitzel. En door naar Rome. Ook een must volgens Zoover. Deze Italiaanse stad is één groot openluchtmuseum. Zet in ieder geval het Colosseum, de Spaanse Trappen en Vila Borghese op je lijstje. En pizza en ijs natuurlijk.

Gooi ook een muntje over je schouder in de Trevi-fontein, dan kom je zeker nog eens terug.

Om in Italie te blijven, ook Milaan is een must.

Milaan klinkt als een walhalla! Tel daar verse gelato en een weekend lang pasta bij op en het feest is compleet. Beklim de Duomo en koop kaartjes voor de opera. Italiaanser kan niet.

Number one De moeder der stedentripbestemming binnen Europa is toch wel Londen. Dat zien ze ook terug in het zoekgedrag bij Zoover. Maak een rondje in het enorme reuzenrad ‘The Londen Eye’, ga als oppertoerist naar het wisselen van de wacht bij Buckingham Palace, loop als The Beatles over het zebrapad bij Abbey Road, bestel een afternoon tea en shop till you drop…

Must sees Naast de onderzoeken over de meest bezochte of gastvrije stedentripbestemmingen in Europa, zijn er ook talloze lijsten met daarop de toeristische attracties die de meeste bezoekers trokken door de afgelopen jaren heen. De belangrijkste conclusie die getrokken kan worden, is dat Parijs weer booming is met haar welbekende Eiffeltoren, Sacre Coeur, het Louvre en Notre Dame. Het blijkt zelfs zo dat de Notre Dame meer bezoekers heeft dan de Eiffeltoren.

Als we het dan toch over bezoekersaantallen hebben, dan staat de Grand Bazaar in Istanbul

Ontdek de grote charme van de Duitse steden!

Dwaal langs historische gevels in middeleeuwse stadjes of bewonder moderne architectuur en kunst in bruisende metropolen. Nieuwsgierig wat de prachtige steden in het vakantieland Duitsland jou te bieden hebben?

Erfurt, Thuringia

_sfeervolle sfeervolle steden

Š imago/Bild13

Kijk dan snel op www.germany.travel/steden

SPECIAL STEDENTRIPS

zijn mannetje. Dit is namelijk de hoogst genoteerde toeristische bezienswaardigheid van Europa. Maar liefst 15 miljoen mensen bezochten afgelopen jaar de grootste markt van de stad. Ondanks de onrust is Istanbul nog groot favoriet. Dat kan ook bijna niet anders. De stad is adembenemend. Die blauwe moskee en Hagia Sophia moét je zien. Altijd al binnen één uur in zowel Europa als Azië willen zijn? Een wandelingetje over de brug en je bent in Azië (of weer terug in Europa).

Opkomende steden Tussen de wereldberoemde steden van Europa en de nog onontdekte parels zitten de opkomende stedentripbestemmingen. Binnen deze categorie valt bijvoorbeeld de Ierse hoofdstad Dublin. Meer en meer toeristen vinden de weg naar de stad van Guinness en U2.

Het bezoeken van de Chester Beatty Library, Croke Park en de bierbrouwerij staan hoog aangeschreven in de stad. De beste periode om Dublin te bezoeken is tijdens Saint Patrick’s Day. Vrijwel de gehele stad is in het groen gehuld, de Guinness vloeit rijkelijk en de stadsparade is een must voor iedere bezoeker. Ook de Kroatische stad Dubrovnik kan onder deze categorie worden geplaatst. Gelegen aan de Adriatische Zee in het uiterste zuiden van het land. De stad is ingesloten door een eeuwenoude stadsmuur die de bezoeker een ongeëvenaard uitzicht biedt.

Daarnaast geeft de Middeleeuwse binnenstad, met mooie pleinen en nauwe straatjes, een prachtig beeld. Zowel de liefhebbers van een luxe vakantie kunnen hier terecht met mooie vijf sterren resorts, als ook de wat minder gevulde portemonnee. Veruit de meeste bezoekers van Dubrovnik kennen de stad vanwege haar rol als King’s Landing in de wereldberoemde serie Game of Thrones.

Warschau Door vrijwel volledig verwoest te zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog is het Warschau van nu een unieke mix van oude Gotische architectuur en moderne bouwwerken. Ga terug in de tijd door een bezoek te brengen aan het koninklijke kasteel of de barokke paleizen van de oude stad. Voor het geweldige uitzicht over Warschau is het bezoeken van het monumentale paleis van Cultuur en Wetenschappen een must. De entertainmentindustrie in Warschau is wat het onderscheidt van andere Europese steden, met onder meer muziekfestivals die verwachtingen overtreffen, moderne musea en een gevarieerde kunstwereld.

Krakau Als we de legende mogen geloven, is Krakau gesticht na het verslaan van een draak en heeft hierdoor zijn charme gekregen. Gebouwd aan de voet van het Wawel kasteel ligt het

UNESCO centrum van Krakau. De paleizen, kerken en het Rynek Główny plein, een van de grootste middeleeuwse pleinen van Europa, zorgen voor een unieke beleving. Daarnaast is de Wieliczka zoutmijn een bezienswaardigheid die niet te missen is in Krakau. Tijdens een tour in de mijn loop je door verschillende gangen en zalen, alles gemaakt van zout, waarin de geschiedenis van de mijn uitgebreid aan bod komt. Uit onderzoek van Zoover blijkt dat Krakau de leukste bestemming is voor een stedentrip in Europa. Met gemiddeld scoort Krakau een 8,9, voornamelijk de sfeer (9,09) en de uitgaansgelegenheden (9,04) scoren hoog.

Glasgow en Edenburgh Het najaar leent zich uitstekend voor een stedentrip en wie een keer zin heeft in iets anders kiest voor de Schotse steden Glasgow of Edinburgh. Waar Edinburgh betovert met zijn sfeervolle historische uitstraling verrast Glasgow met een hip en levendige karakter. Een ding hebben ze gemeen: ze bruisen het hele jaar door. De grootste stad van Schotland is een moderne bestemming vol karakter. Glasgow is uitgeroepen tot een van de vriendelijkste steden ter wereld en biedt een mix van kunst, cultuur, goed uitgaansleven en is echt een stad die je gezien moet hebben. De stad telt meer dan twintig musea, waaronder de Burrell Collection, de prachtige Kelvingrove Art Gallery & Museum

Londen

JE KUNT WEER VROEGBOEKEN. MAG OOK VANMIDDAG. Vanaf 13 november geven we gratis Flexservice bij alle zomerboekingen Istanbul

17

Edinburgh voor mooie uitzichten op de stad en de zee op de achtergrond. Heb je zin in een diner in een sterrenrestaurant? Ga naar Castle Terrace of The Kitchin voor een maaltijd op niveau, bereid met de beste Schotse ingrediënten. En vergeet niet te proeven van de nationale drank tijdens een tour bij de Scotch Whisky Experience. Edinburgh is niet alleen de Schotse hoofdstad, maar ook een wereldwijd toonaangevende festivalstad, de thuisbasis van de fenomenale zomerfestivals en een UNESCO Werelderfgoed-locatie. KLM en EasyJet vliegen direct naar Glasgow en Edinburgh vanaf Schiphol. Vanaf de haven van Newcastle is het ongeveer 2,5 uur rijden naar beide steden. De treinreis tussen Edinburgh en Glasgow duurt iets minder dan een uur. en het ultramoderne Riverside Museum. Werk van de geliefde architect Charles Rennie Mackintosh vind je in de hele stad terug. Zijn bekendste gebouw, de Glasgow School of Art, kun je bezoeken tijdens een rondleiding door studenten. Glasgow is ook UNESCO City of Music. Kies uit honderden muziekevenementen in pubs en clubs en sla King Tut’s Wah Wah Hut niet over, een van de bekendste muziekspots van de stad. Glasgow is buiten Londen de beste winkelbestemming in het Verenigd Koninkrijk.

Op de Style Mile, gelegen rond Buchanan Street en Argyle Street, kunnen shopaddicts hun hart ophalen. De vernieuwde Merchant City is Glasgow’s nieuwe culturele wijk, waar je in de

oude koopmanshuizen veel trendy bars, leuke restaurants en designwinkels vindt.

Edinburgh Edinburgh is de indrukwekkende hoofdstad van Schotland. Met zijn historische en heuvelachtig landschap bovenop een reeks uitgedoofde vulkanen maakt de stad een onuitwisbare indruk. Overal om je heen is de geschiedenis te zien en voelen. De vele middeleeuwse huizen, bezienswaardigheden en smalle straatjes nemen je mee naar vervlogen tijden. Dool rond in de geplaveide steegjes van de oude stad waar ook Edinburgh Castle staat of wandel vanuit New Town heuvelopwaarts naar Calton Hill

Stedentrips

Ontdek de mooiste steden binnen Europa met de Jong Intra Vakanties!

Een stedentrip is dé ideale manier om in een korte tijd veel te zien, te ontdekken en te beleven. De Jong Intra Vakanties heeft een groot aanbod hotels en appartementen in meer dan 50 steden. Bekijk ons volledige aanbod in Smarty.

4 Boek gemakkelijk en snel een stedentrip per vliegtuig via Fly ’n Sleep in Smarty 4 Extra’s bij te boeken én commissionabel 4 Nog meer low cost airlines 4 Gratis ANWB Extra reisgids voor jouw klant 4 Gratis extra voor je klant bij top 10 vliegsteden Bus reizen

Auto reizen

Vlieg reizen

Verre reizen

Steden reizen

volgende keer weer!

Vijf redenen waarom een citytrip start in de trein Citytrip in de planning? Dan is de trein verrassend vaak het betere alternatief. De meest comfortabele manier van reizen binnen een straal van 600 kilometer.

De vijf belangrijkste voordelen op een rij: 1 Aankomen hartje stad 2 Geen file, geen parkeerprobleem 3 Bellen en internetten tijdens de reis 4 Geen bagagekosten, geen gedoe 5 Groener dan andere vervoersmiddelen Kortom: een goede start van je citytrip begint in de trein!

Parijs

ACHTERGROND

NDC wat moeten we ermee…

Arjen Lutgendorff

Nu ook Air France-KLM wereldkundig heeft gemaakt met NDC te gaan werken en per 1 april 2018 een toeslag gaat heffen van d11 per enkele reis op tickets die via GDS worden verkocht, staat de Nederlandse trade op scherp. NDC, wat is het en wat moeten we ermee?

NDC, een op XML gebaseerde standaard voor (het uitwisselen van) airline-data, is ontwikkeld door IATA (International Air Transport Association). Het zijn de IT-providers die er systemen en software voor moeten ontwikkelen.

Met NDC als nieuwe standaard kunnen luchtvaartmaatschappijen zich volgens IATA beter differentiëren middels rijkere content, iets waar ook reisagenten van zouden kunnen profiteren en wat volgens IATA en airlines minder goed mogelijk is via GDS. “Reisagenten kunnen straks kiezen om in verbinding te staan met Air France-KLM via NDC, de agency booking tool die wij aan het ontwikkelen zijn of via GDS”, aldus Toon Balm, Vice President Sales and Services KLM Nederland.

NDC tot nu toe NDC kwam nog voor 2012 in beeld en werd in 2012 door IATA’s Passenger Services Conference geadopteerd. Met de zogenaamde 787 resolutie werd NDC niet veel later goedgekeurd door het Amerikaanse Ministerie van Transport (DOT). In een statement liet het ministerie destijds weten: ‘Het vergelijken van aanbod in het huidige systeem is over het algemeen beperkt tot het vergelijken van tarieven. Het is moeilijk om een vergelijking te maken op het gebied van de prijs én het precieze productaanbod van de verschillende airlines. Resolutie 787 biedt de mogelijkheid dit te verbeteren en zal de concurrentie bevorderen.’

Er volgde een pilot in 2013 (onder airlines, technologie- en reisgenten-partners). In 2014 ondersteunden de grote GDS-en (Amadeus, Sabre en Travelport) NDC waarop IATA zorgde voor een certificatiesysteem waar airlines aan moeten voldoen om met NDC aan de slag te gaan.

Belachelijke toeslag De GDS-toelsag die Air France-KLM invoert is volgens meerdere partijen “belachelijk”.

Volgens de ECTAA, de Europese organisatie van reisbranche-organisaties, blijkt uit onderzoek dat de kosten voor boeken via GDS en het eigen kanaal van een airline dezelfde kosten met zich meebrengen. Ook de ANVR vindt het argument dat het boeken via GDS duurder is dan boeken via het eigen kanaal onzin. Balm laat daarover desgevraagd tegenover TravelPro weten: “Het is echt niet waar dat het kletskoek is dat een boeking via GDS voor ons duurder is dan via ons eigen kanaal. Ik weet niet waar de ANVR het op baseert, maar wij weten precies wat

de kosten zijn per kanaal. Als je een boeking via GDS vergelijkt met een boeking via een van onze directe kanalen, dan zit daar een substantieel verschil in.” Jeroen Martron (CEO Airtrade): “American Airlines kiest voor NDC, maar voert geen GDS-toeslag door. Dat vind ik veel zuiverder. Als je het wel doet, geef dan een redelijke voorbereidingstijd van bijvoorbeeld een jaar. Als ik KLM was geweest, dan had ik het ook ingevoerd zonder GDS-toeslag en had ik functionaliteiten toegevoegd en via KLM.com aangeboden. Je had dan tegen de trade kunnen zeggen dat het voor hen ook mogelijk zou zijn door te koppelen. Dan kan je er langzaam naartoe werken.” Ook de ANVR liet weten dat in plaats van een boete op GDS-boekingen, Air France-KLM een premie op NDC-gebruik had kunnen zetten zoals American.

Profiteren?

Wie profiteren volgens IATA en airlines van NDC en hoe? Luchtvaartmaatschappijen, omdat zij hun assortiment beter kunnen promoten. Via het eigen kanaal, maar ook via het reisagentenkanaal.

Daarnaast is het voor airlines makkelijker om hun nieuwe producten sneller te promoten en zijn er tal van mogelijkheden op het gebied van gepersonaliseerd aanbod. Hoe reisagenten profiteren? Ook reisagenten kunnen volgens IATA toegang krijgen tot de volledige en rijke content van airlines. Op dit moment neemt dat voor reisagenten volgens IATA veel tijd in beslag via GDS. Reisagenten zullen door NDC ook de mogelijkheid hebben om tickets op meerdere manieren te vergelijken, zoals op tijdschema, prijs en waarde. En niet alleen airlines, maar ook reisagenten krijgen door NDC de mogelijkheid om gepersonaliseerd en op maat gemaakt aanbod aan te bieden, evenals het hebben van toegang tot real-time prijs-data/productaanbod.

Positie verstevigen NDC biedt (online) reisagenten volgens Balm de mogelijkheid om het KLM-product veel beter aan de man brengen. “Het kost tijd, maar de reisagent zal inzien dat het ook voor hen heel veel voordeel kan opleveren. Helemaal ten opzichte van de reisagent die niet denkt aan innovatie. Wij zullen de tijd geven en wij vinden dat wij de reisagent per definitie niet buitenspel zetten. De hele chain is aan het veranderen en als je als agent een plek creëert binnen die chain daar waar je waarde toevoegt, dan heb je bestaansrecht. Wat ons betreft is de reisindustrie continu aan veranderingen onderhevig. Daardoor is het ontzettend belangrijk dat wij ons optimaal kunnen uiten als het gaat om differentiatie, innovatie en flexibiliteit. Dat zijn key elementen geworden om onze positie in de markt te verstevigen. Uiteindelijk gaat het erom om de klant optimaal te bedienen.”

Onderschatten Dat partijen als Air France-KLM, Lufthansa en British Airways enthousiast zijn over NDC is volgens Martron gedeeltelijk een self-fulfilling prophecy. “In de GDS-en staan ongeveer 500 luchtvaartmaatschappijen en er zijn ongeveer 55 airlines die NDC overwegen. Vanuit de airline is het een mega operatie, want ze worden zelf technologie provider en dat onderschatten sommigen. Het is ook één van de redenen waarom veel airlines het vooralsnog bij GDS houden. Ik begrijp dat KLM deze kant op beweegt, maar ze frustreren in een keer de hele trade. De agency tool waar ze mee komen, kan nog niet eens de helft van wat een GDS kan. Er zitten nul interfaces aan naar systemen, dus ik heb daar geen hoge pet van op.”

19

Toon Balm

Omzeilen Volgens Walter Schut, Adjunct Directeur ANVR, kan je de GDS-toeslag niet zomaar omzeilen.

“Bij Lufthansa is het alternatief niet eens gebaseerd op NDC. Daarnaast is het zo dat, op het moment dat het alternatief wel op NDC is gebaseerd, dat er allerlei NDC-versies zijn. De nieuwste NDC-variant is versie 17.2, terwijl er ook airlines zijn die met oudere versies werken.

Vergelijk het met de ANVR-XML die wij voor de ANVR-leden hebben ontwikkeld. In de eerste 1.2 versie kon je een ticket zoeken en boeken, maar wijzigen, annuleren, betalen, bagage toevoegen, stoelen reserveren, enzovoorts, moest allemaal nog worden ontwikkeld. Daarnaast gebeurt het ook dat airlines functionaliteiten kunnen uitzetten in NDC. De NDC-versies rollen over elkaar heen, evenals de versies van de airlines: probeer daar als automatiseerder van de agent maar eens chocola van te maken.” De eerste NDC-API van KLM, die in april wordt verwacht, zal volgens Schut natuurlijk nog niet alle functionaliteiten bieden van een GDS. "Dat betekent dat een eenvoudige boekingen mogelijk is via de NDC-API. Zodra het complexer wordt, is het voor de agent niet mogelijk om via de NDCAPI eenzelfde rijke content te leveren als dat een airline op haar eigen kanalen doet en moet je terugvallen op het GDS.”

Controle over pricing Bij partijen die via GDS distribueren, gaat de pricing ook via GDS. Daar ligt nog een reden waarom luchtvaartmaatschappijen voor NDC kiezen, want via NDC hebben zij veel meer controle over de pricing. Ook Martron kan dat, voor de airline dan, als een voordeel zien: “Op deze manier kan je bij een zoekopdracht door vermoedelijk een zakenreiziger (bijvoorbeeld vertrek om 9.00 uur ’s ochtends en terug om

Jeroen Martron

18.00 uur ’s avonds) een aanbieding laten zien voor toegang tot een lounge. Dat kan niet via GDS. Je kan via NDC ook werken met gebundelde tarieven waar bijvoorbeeld een gratis tankbeurt bij Shell bij zit, gratis parkeren op Schiphol, enzovoort.” Balm laat weten dat het etaleren van de Air France-KLM producten via GDS te weinig recht doet aan de manier waarop de airline haar producten wil etaleren. “We investeren per jaar honderden miljoenen in onze producten en die producten hebben daardoor een bepaalde waarde. Ook voor de klant. Via GDS kan je tussen prijs en schema kiezen en dat is het.”

Kritiek De ANVR heeft in de afgelopen maanden regelmatig met KLM gesproken over NDC, maar communiceerde de inhoud niet richting haar achterban. Schut: “Wij snappen dat KLM dat nog niet op straat wil hebben. Wij hebben de afweging ‘meepraten of niet meepraten’ moeten maken en hebben voor de eerste mogelijkheid gekozen. Op die manier is het mogelijk om mee te denken over oplossingen en kunnen we aangeven wat prioriteit heeft voor agenten.”

Schut is zich ervan bewust dat de ANVR behoorlijke kritiek heeft geuit op de NDC-plannen van KLM. “Het KLM-product via het normale (GDS) agentenkanaal maakt KLM duurder, terwijl er veel te weinig tijd is voor het oppakken van de NDC-API. “Wij krijgen de specificaties van de API in de loop van januari. Dan (pas) weten we wat we moeten ontwikkelen. De automatisering kennende is twee maanden veel te kort, terwijl KLM er al veel langer mee bezig is. Het zou voor de sector mooi zijn wanneer we het wat kunnen oprekken. Maar wij waarderen wel dat KLM ons betrekt bij de ontwikkeling van de API. Partijen als British Airways en Lufthansa doen dat niet.”

Haken en ogen NDC klinkt op papier mooi, maar de standaard is feitelijk een bestaande XML waarbinnen een eigen standaard is gefabriceerd die (nog) niet door alle airlines zo wordt gezien. Martron: “We hebben nu versie 17.2 en iedereen geeft er z’n eigen kleur aan. Daarnaast is het nog een issue dat niet alle GDS-functionaliteiten beschikbaar zijn via NDC en nog volop in ontwikkeling zijn.

Haken en ogen dus. De gedachte om een flexibele schil te hebben waardoor je koppelingen kan aangaan met andere partijen via een API snap ik en de filosofie snap ik ook, maar aan de andere kant vind ik dat we het weer heel moeilijk maken voor de distributiekanalen met z’n allen.

Zoeken en boeken klinkt eenvoudig, maar het PNR-management is een volledig onderschatte kant. Betekent dat de trade circa 20% efficiency gaat verliezen. Daarnaast is de vraag of de consument er wijzer van gaat worden. De consument wil kunnen blijven vergelijken.”

“De trade gaat circa 20% efficiency verliezen” Jeroen Martron Ondoorzichtige markt Het nieuwe boekingsplatform dat KLM per 1 januari 2018 introduceert, zadelt reizigers die via (zaken)reisorganisaties boeken op met veel hogere kosten en inefficiënte dienstverlening.

De verzuiling van het aanbod van vliegtickets door vliegmaatschappijen leidt tot een ondoorzichtige markt en levert veel meer administratieve rompslomp op. Bovendien wordt het bij calamiteiten veel moeilijker om reizigers

Walter Schut

te traceren. Dit stelt Ed Berrevoets, algemeen directeur van VCK Travel, in een reactie op het besluit van KLM om een eigen boekingsplatform te introduceren. Berrevoets: “Dit is een grote stap terug in de tijd. Het huidige GDS-concept, zoals dat in vrijwel de hele reiswereld wordt gebruikt, biedt een neutraal vergelijkingsplatform van alle luchtvaartmaatschappijen en toont het totale aanbod. De overgang naar het nieuwe boekingsplatform van KLM betekent het einde van die transparantie. Naast de hogere kosten levert het ook veel extra administratie op, omdat boekingen niet langer centraal kunnen worden beheerd. Dat is totaal inefficiënt en het schaadt de belangen van de reiziger.” Berrevoets pleit voor het behoud van het GDS-concept, met een koppeling naar platforms van individuele luchtvaartmaatschappijen.

Risico Op de vraag of Air France-KLM geen enorm risico loopt door een GDS-toeslag in te voeren, laat Martron weten: “Al hun tarieven zijn meteen d22 duurder dan de concurrentie of ze moeten de tarieven met d22 verlagen om dezelfde prijzen te hebben. Wat dat betreft nemen ze een risico, want ze zouden zichzelf hiermee uit de markt kunnen prijzen. Daarnaast is de reisbranche ook min of meer teleurgesteld. Traditioneel valt KLM, dat ook bekend staat als maatschappij waarvoor het level playing field belangrijk is goed binnen de branche. Dat is letterlijk in een keer weg.”

“Dit is een grote stap terug in de tijd” Ed Berrevoets

Ed Berrevoets

Ter sprake

Vertragingen

Schut verwacht niet dat agenten KLM gelijk links gaan laten liggen. “Als homecarrier in Nederland heeft de KLM een aantal belangrijke proposities die we allemaal kennen. Ook bij de consument heeft KLM een streepje voor.

Wij willen ook helemaal niet stimuleren om ergens anders te boeken, wij willen er juist voor zorgen dat reisagenten het KLM-product zo goed mogelijk kunnen boeken onder gelijke condities. De liefde moet uiteraard wél van twee kanten komen en een d22 hogere prijs dan bij KLM direct is voor de balie een lastige om uit te leggen aan de klant. Ik denk dat er zeker tijdens het ANVR-Congres over gepraat gaat worden, want de impact is groot voor zowel reisagenten als touroperators. Toon Balm spreekt ook en dat is te prijzen. Dit zijn aanzienlijke wijzigingen en dan is het ook logisch en redelijk dat het ter sprake wordt gesteld op het ANVR-Congres. Het zou gek zijn als we zouden doen alsof het niet belangrijk is.”

De luchtvaartmaatschappijen binnen SkyTeam houden er ieder een eigen visie op na als het gaat om NDC. Martron: “Dat gaat nog een dingetje worden, bijvoorbeeld op het gebied van codeshares. Er wordt luchtig over gedaan, maar op het gebied van servicing (wijzigen/annuleren) en tariefsoorten die wel of niet herkenbaar zijn, verwacht ik nog menig probleem. Wat dat betreft gaan we terug naar de dark ages. Ik schat in dat er allerlei vertragingen en verliezen gaan ontstaan, omdat we dingen buiten het GDS om moeten gaan doen waar nog niet goed genoeg over is nagedacht door IATA en andere partijen. Pas rond 1 april komt ook de API pas beschikbaar en TMC’s kunnen die API vooralsnog niet verwerken en moeten dus het tarief duurder gaan verkopen.” Martron laat weten dat Airtrade in staat is om zelf aan een directe airline integratie te doen, zodat het de content zonder toeslag naar binnen kan halen.

Toestemming is daarvoor volgens Martron niet nodig. “Wij willen de problemen oplossen voor onze klanten, want wij vinden dat zij niet de dupe mogen worden. Gesprekken hebben we nog niet kunnen voeren over hoe KLM het allemaal ziet, maar ik verwacht dat ook de trade nog met een reactie zal komen.”

Airtrade Hub Binnen een week na de bekendmaking door KLM kwam Airtrade met haar Airtrade Hub. “Die timing was heel toevallig, want Airtrade Hub heeft niet per se met NDC te maken. Wij zagen al heel lang dat niet alles meer via GDS wordt geboekt.

22% van de boekingen gaat buiten het GDS om.

3% van onze boekingen die wij in Nederland maken met vertrek Amsterdam boeken we in andere markten. We zagen al lang dat GDS als source niet meer zaligmakend was. Daarom hebben we de Airtrade Hub gebouwd. Het is een mooie bijkomstigheid dat we met Airtrade Hub ook een antwoordt hebben op NDC, maar onze strategie is dat we onze klanten op ons domein, ‘flight’, een zo optimaal tarief aan moeten kunnen bieden zonder dat ze veel moeten shoppen.”

www.travelpro.nl

22

ACHTERGROND

Curatoren: Rabobank tekortgeschoten jegens OAD Arjen Lutgendorff

Er is een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de soap rondom het faillissement van OAD OUD waardoor 1.600 mensen op straat kwamen te staan. In een dagvaarding uit december 2015 (afkomstig van een extern advocatenkantoor dat door de curatoren werd ingeschakeld), stellen de curatoren dat ‘de opzegging van de kredietovereenkomst door Rabo niet rechtsgeldig is.’

In Holten werd er echter nuchter gereageerd op het nieuws, zo blijkt wel uit een artikel in De Stentor. “Dat de curatoren tot dit oordeel zijn gekomen, dat zegt echter wel wat. Maar dan nog, wat heb je daar nu nog aan? Ja, alleen de familie Ter Haar kan er dan beter uitkomen. Dat is dan een zure voldoening, ook voor hen. Want onze OAD krijg je er niet mee terug”, zo laat de 81-jarige beheerder van het OAD-museum in Holten weten tegenover de krant.

Curatoren nog achter dagvaarding Op 25 september 2013 werd OAD failliet verklaard, waarbij Julius ter Haar tijdens een reactie op televisie direct wees naar de Rabobank. Nu zou uit de dagvaarding van anderhalf jaar geleden blijken dat de opzegging door Rabo niet rechtsgeldig is. RTV Oost trekt de conclusie van vele media nog in twijfel in haar artikel ‘Zeggen de curatoren nou wel, of niet dat faillissement OAD schuld is van de Rabobank?’

Tegenover De Telegraaf lieten de curatoren Jeroen Stekelenburg en Dignus Meulenberg weten nog steeds achter de desbetreffende dagvaarding te staan. De Rabobank gaat niet in op de zaak en wacht het hoger beroep af, begin 2018.

Rabo dient schade te vergoeden Wat staat er dan precies in de dagvaarding, die in totaal 31 kantjes telt? Punt 1.3 is direct interessant: ‘De curatoren zijn tot de conclusie gekomen dat de opzegging van de kredietovereenkomst door Rabo niet rechtsgeldig is. Rabo heeft OAD hiermee geen andere keuze gelaten dan haar faillissement aan te vragen.

Rabo dient de door OAD geleden schade als gevolg van de onrechtmatige opzegging te vergoeden. Curatoren achten de vestiging van de zekerheden ten behoeve van Rabo in 2013 paulinaneus, althans onrechtmatig. Curatoren hebben bij brief van 11 december 2015 de rechtshandeling(en) waarbij OAD heeft toegezegd de Zekerheidsrechten te zullen vestigen, en voor zover nodig de rechtshandelingen waarbij de Zekerheidsrechten zijn verstrekt, vernietigd.

Rabo en Rabohypotheekbank dienen de uit hoofde van de verkoop van de activa waarop de Zekerheidsrechten waren gevestigd verkregen opbrengst terug te betalen aan de betreffende OAD-Vennootschappen.’

Huisbankier De Rabobank is sinds 2003 de huisbankier van OAD. Rabo Enschede heeft het krediet verstrekt aan OAD. Op enig moment is OAD

overgegaan naar de afdeling bijzonder beheer van Rabo Enschede en op dat moment is ook Rabo Utrecht betrokken bij de uitvoering van het Kredietarrangement. De kredietrelatie tussen OAD en Rabo kwam tot stand toen OAD de (verlieslijdende) reisbureaus van Rabo overnam. Op het moment dat OAD de reisbureaus van Rabo overnam, was zij een financieel sterke onderneming, zo schrijven de curatoren. In 2004/2005 was er een zeer goed bedrijfsresultaat, maar na 2008 vielen de resultaten in lijn met de gehele markt tegen door de financiële crisis.

Bijzonder beheer Met de focus op onder andere het nieuwe ICT programma OAD XL vonden er regelmatig gesprekken plaats tussen de bank en touroperator. ‘Rabo en OAD hadden veelvuldig contact. Zo vond in april 2012 een bespreking plaats tussen OAD en Rabo waarin OAD de gewijzigde strategie en reorganisatieplannen toelichtte. Rabo leek echter op voorhand al weinig fiductie te hebben in de plannen. In de loop van 2012 deelde Rabo mede dat OAD over ging naar de afdeling bijzonder beheer van Rabo Enschede, die daarbij zou samenwerken met de afdeling bijzonder beheer van Rabo Utrecht. Eind 2012 kwam daar nog een brief overheen waarin stond dat volgens Rabo het risicoprofiel van OAD was toegenomen.

Sneltrein

Dignus Meulenberg en Jeroen Stekelenburg

Dan gaat het hard, nadat OAD liet weten mee te willen werken aan het vestigen van de zekerheden. 22 januari 2013 kwam echter de volgende brief binnen van Rabo, waarin de bank tot verbazing van OAD liet weten dat zij de relatie met OAD slechts wilde continueren indien: ‘OAD zorg draagt voor een adequate kapitaalversterking, zodat de bancaire (krediet)faciliteit enkel voor het bestemde doel, te weten het voldoen aan de eisen van de SGR, wordt benut.’ De eisen van de Rabo waren volgens OAD onbegrijpelijk, omdat OAD nooit tekort was geschoten onder het Kredietarrangement en weigert uiteindelijk aan de geëiste kapitaalversterking te voldoen. Na een nieuwe brief van de Rabobank stond OAD tegen de muur.

Duurt lang In mei 2016 stelde TravelPro de curatoren nog de vraag waarom het onderzoek zo lang moet duren. Destijds liet Meulenberg weten: “Stekelenburg en ik vinden dat we dit onderzoek heel contentieus moeten doen. Als je iemand een procedure aandoet, dan is dat voor de betrokkenen heel erg vervelend. Ten tweede moet je je altijd bedenken dat je het onderzoek doet op kosten van de crediteuren. Je zit er uiteindelijk om diezelfde crediteuren een zo hoog mogelijke uitkering te kunnen doen.

Als je gaat procederen en het mislukt, zijn de crediteuren uiteindelijk slechter af. We doen het zoals we vinden dat we het moeten doen. De complexiteit van dit faillissement is, mede door zijn omvang, van de buitencategorie. Het is soms zoeken naar de spreekwoordelijke speld in de hooiberg.”

Afgelopen zomer hebben de curatoren in het faillissement van OAD Groep B.V. hun claimrecht overgedragen aan de voormalige OAD-aandeelhouders; de familie Ter Haar. De oud-aandeelhouders zijn nu gerechtigd om ook namens de gefailleerde onderneming de Rabobank aansprakelijk te stellen voor de schade die is veroorzaakt door de naar de mening van OAD en haar aandeelhouders onrechtmatige opzegging van de kredietfaciliteit.

Beter afwijzen Ook na de ontvangst van de Opzeggingsbrief ging OAD verder met het zoeken naar oplossingen. Nobel Capital Partners was nog steeds in beeld om bedrijfsonderdelen te kopen.

Daarnaast werd met een aantal Twentste investeerders gesproken over een ‘Plan Newco’.

Voor beide opties was de medewerking van Rabo nodig, maar die was niet bereid medewerking te verlenen, zo staat te lezen in de dagvaardiging De overwegingen van Rabo op dit punt zijn neergelegd in een met OAD gedeelde interne notitie van 18 september 2013, waarin Rabo overwoog: "Volgens de prognose zal in de laatste week van september een debetstand ontstaan, waarna de facto faillissement optreedt.”

In de notitie staat eveneens: "Voor de bank is het beter om de plannen af te wijzen en de opzegging voort te zetten.”

hoewel zij zich terdege bewust was van de consequenties van haar handelen voor OAD (de noodzaak tot aanvraag van het faillissement) het Kredietarrangement heeft opgezegd en die opzegging heeft gehandhaafd waarbij Rabo de belangen van OAD ten onrechte ondergeschikt heeft gemaakt aan haar eigen belangen.’

Belang OAD in het oog gehouden Punt 5(.1) gaat in op het standpunt van de Rabobank. Hier staat: ‘Curatoren verwachten dat Rabo zich op het standpunt zal stellen dat zij te allen tijde mocht overgaan tot beëindiging van het Kredietarrangement. Tijdens het pleidooi in de procedure tegen STAK (Stichting Administratiekantoor OAD Groep Holding), welk pleidooi Curatoren hebben bijgewoond, stelde Rabo zich op het standpunt dat zij het belang van OAD in het oog heeft gehouden en zich redelijk heeft opgesteld. Rabo stelde dat zij onverplicht een opzegtermijn van drie maanden in acht heeft genomen en zich ook na de kredietopzegging redelijk is blijven opstellen en bereid is gebleven om mee te werken aan een oplossing.’

Bewust van consequenties Ander interessant punt in de dagvaarding staat bij punt 3.4, waar staat te lezen: ‘Rabo heeft bij de opzegging van het Kredietarrangement onvoldoende rekening gehouden met de belangen van OAD, althans haar eigen belang ten onrechte laten prevalseren. Artikel 2 ABV bepaalt voor zover van belang: “De bank dient bij haar dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht te nemen” en voorts: “Zij zal daarbij naar beste vermogen met de belangen van de cliënt rekening houden”. De curatoren zetten hierna uiteen dat Rabo ondanks dat een oplossing binnen handbereik was en

www.travelpro.nl

Conclusie Punt 3.29 komt met een volgende conclusie: ‘Er is geen sprake van een rechtsgeldige opzegging van het Kredietarrangement door Rabo. Rabo is toerekenbaar tekortgeschoten jegens OAD op grond van artikel 6.74 BW, zij heeft in strijd met artikel 2 ABV niet naar beste vermogen rekening gehouden met de belangen van OAD. Mede gelet op het feit dat Rabo geen financieel nadeel heeft geleden door de vermeende inbreuk op de financiële ratio’s (de opzeggingsgrond), de aanzienlijke overwaarde van de begin 2013 aan Rabo verstrekte Zekerheidsrechten, en de vergaande consequentie die de kredietopzegging voor OAD zou hebben (waar Rabo zich van bewust was), is de gebruikmaking door Rabo van de contractuele opzeggingsgrond in het Kredietarrangement naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar op grond van artikel 6: 248 lid 2 BW, althans onrechtmatig op grond van artikel 6: 162 BW, nu zij daar geen c.q. slechts een beperkt belang bij had. De door OAD gelden schade dient dan ook door Rabo te worden vergoed.’

INTERVIEW

Abu Dhabi op weg om wereldwijd cultureel centrum te worden Waarom moeten je klanten naar Abu Dhabi? Wat is de beste reisperiode? Wat zijn de hoogtepunten? En hoe onderscheidt de bestemming zich van de andere Emiraten?

TravelPro vroeg het aan Detlef Haner (Country Manager Germany, Austria, Switzerland & Netherlands, Department of Culture and Tourism Abu Dhabi).

“In Abu Dhabi komen prachtige woestijnlandschappen en traditionele Arabische culturen samen om een onvergetelijke ervaring te creëren. De levendige historie van het Emiraat is terug te vinden in de toeristische activiteiten.

Toeristen kunnen de oude forten bezoeken, een woestijnsafari maken of genieten van de witte stranden en het turquoise water langs de kustlijn van de Arabische golf”, aldus Haner. Abu Dhabi wil de diversiteit van het Emiraat promoten.

“Nederlandse bezoekers zullen met name voor een strandvakantie naar Abu Dhabi komen, maar we willen ze ook stimuleren om de steden te bezoeken. De prijs-kwaliteitsverhouding is heel goed en het is ook nog eens een bestemming die je het hele jaar kan bezoeken. Er valt weinig regen en de wintertemperaturen zijn uitstekend.

De temperaturen variëren van 13 graden in een winternacht tot 42 graden op een zomerdag. De maanden van november tot april zijn over het algemeen koeler en daardoor de beste maanden op Abu Dhabi te bezoeken.”

Onderscheiden Een bestemming als Abu Dhabi voelt aan als een land op zich, maar hoe onderscheidt de bestemming zich van de andere Emiraten? “In meer dan 50 jaar is Abu Dhabi getransformeerd van lege woestijn tot een bloeiende 21-eeuwse samenleving. Daarnaast staat Abu Dhabi centraal in een van de meest vooruitstrevende regio's ter wereld. De stad is gemakkelijk bereikbaar vanaf belangrijke Europese, Aziatische, Afrikaanse, Amerikaanse en Australische zakencentra.”

Maar ook op cultureel gebied wil de stad vooruitstrevend zijn. Abu Dhabi is op weg om een ​​ wereldwijd cultureel centrum te worden met de oprichting van het cultureel district op Saadiyat Island. Dit eiland, dat op 500 meter vanaf de kust ligt, wordt getransformeerd tot een culturele, recreatieve en residentiële bestemming met mooie toeristische attracties, waaronder Louvre Abu Dhabi.

Hoogtepunten Op 11 november aanstaande openen de deuren van Louve Abu Dhabi, een uniek museum in het Midden-Oosten. “Het is een universeel museum dat zich richt op gedeelde menselijke verhalen over beschavingen en culturen. Bezoekers kunnen over de promenades lopen, met uitzicht op de zee onder de 180 meter hoge koepel van het museum. In het museum wordt een collectie kunstwerken en artefacten tentoongesteld inclusief leningen van de beste musea van Frankrijk. De collectie bevat prehistorische objecten tot hedendaagse kunstwerken.” Andere hoogtepunten van Abu Dhabi zijn Saadiyat Beach en Yas Island. “Het 400 meter lange Saadiyat Public Beach ligt op de rustige natuurlijke kust van het eiland. Het is de perfecte plek om te genieten van de schone, warme turquoise wateren van Abu Dhabi. Er zijn ligstoelen, douches, badkamers, kluisjes, kleedkamers, handdoeken, parasols, voldoende parkeergelegenheid en de badmeesters staan de hele dag paraat. Yas Island is een opkomende entertainmentbestemming op 30 minuten rijden van Abu Dhabi. Yas Island is

de thuisbasis van het state-of-the-art Yas Marina Circuit, gastheer van de jaarlijkse F1TM Etihad Airways Abu Dhabi Grand Prix.”

Groei “In 2016 bezochten 4,4 miljoen toeristen Abu Dhabi. De laatste zes jaar is er een stijgende lijn te zien in het aantal Nederlanders dat ons Emiraat bezoekt. In 2016 bleven bijna 24.000 Nederlandse hotelgasten op deze bestemming. Dit jaar steeg het aantal boekingen met 19% ten opzichte van vorig jaar, waardoor 2017 het meest succesvolle jaar ooit is. Gemiddeld blijven ze voor 3,4 nachten.

Nederland is nu een van de top 25 bronmarkten.

25

26

WEBINAR

Dé winterbestemmingen van Thomas Cook: Senegal en Boa Vista Dylan Cinjee

Senegal en Boa Vista zijn de nieuwe winterbestemmingen van Thomas Cook. Om deze bestemmingen onder de aandacht te brengen hield Thomas Cook in samenwerking met TravelPro een live webinar.

Uit de vele inschrijvingen, meer dan 200, blijkt wel dat er vanuit de reisagenten veel behoefte is aan duidelijke informatie over de nieuwe winterbestemmingen Senegal en Boa Vista. “Binnen Thomas Cook zijn we constant op zoek naar nieuwe bestemmingen om ons productportfolio verder uit te breiden.

De toegenomen vraag naar ‘betaalbare’ en stabiel veilige bestemmingen zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Spanje en Kaapverdië nemen enorm toe. Er is ligt nog veel groeipotentie in de winter. Hier spelen wij als Thomas Cook goed op in door een breder aanbod op ‘nieuwe’ winterbestemmingen aan te kunnen bieden en we zien dat deze nieuwe bestemmingen door de Nederlandse markt wordt omarmd (Caribbean, Kaapverdië en Senegal)”, aldus Michelle van der Lee (accountmanager Thomas Cook).

Ideale omstandigheden Senegal en Boa Vista zijn op het moment boekbaar in het reserveringssysteem Cooksfinder, laat Janet de Frel (productmanager Thomas Cook) weten. “Boa Vista is onderdeel van de Kaapverdische Eilanden. Deze eilandengroep omvat tien verschillende eilanden, waarvan Boa Vista de op twee na grootste is.

Het eiland Boa Vista ligt het dichtst tegen het Afrikaanse vasteland. De afstand tussen Senegal en Boa Vista bedraagt slechts 450 kilometer.

Senegal daarentegen ligt op het vaste land van Afrika en heet officieel Republiek Senegal. In de komende winter vliegen wij in ongeveer zes uur naar beide bestemmingen, één keer in de week, in combinatie met het Kaapverdische Eiland Sal. Op donderdag vliegen we vanaf Amsterdam naar Senegal en op dinsdag vliegen we vanaf Amsterdam naar Boa Vista.” De Frel vervolgt: “Senegal is een prachtig land in het westen van Afrika. Het land heeft als vakantiebestemming veel te bieden met meer dan 750 kilometer aan kustlijn, rijke geschiedenis en cultuur. Je klant heeft geen visum of extra inentingen nodig voor deze bestemming. Het is een islamitisch land, al laat het een hele andere indruk achter dan bijvoorbeeld Marokko of Egypte. Voor een tropische vakantie met genoeg mogelijkheden voor leuke activiteiten, zit je in Senegal helemaal goed. Op een klein regenseizoen aan het eind van de zomer na schijnt de zon het hele jaar door en is het gemiddeld 25 graden. Dit zijn ideale omstandigheden om van safari’s en culturele uitstapjes te genieten. Vooral de mogelijkheid om een (mini)safari te maken vlakbij de resorts is een echte toegevoegde waarde voor deze winterzonbestemming gebleken.

Tip: verblijf in het beste all inclusive resort van Senegal; Royal Horizon Baobab. Al jaren geliefd bij Nederlanders. ”

Janet de Frel, Kim Slingerland, Michelle van der Lee en Lysette Laarman

‘Mooi uitzicht’ Boa Vista is niet helemaal nieuw in het portfolio van Thomas Cook, eerder werd de bestemming aangeboden met vertrek vanaf Brussel, maar vanaf aankomende winter is het ook mogelijk om vanaf Amsterdam te vliegen. “Boa Vista is in toeristisch opzicht vergelijkbaar met het eiland Sal. Boa Vista betekent ‘mooi uitzicht’.

Het eiland doet zijn naam eer aan met witte duinen, 55 kilometer aan zandstranden en kristalhelder water. Dit maakt Boa Vista tot een geduchte tegenstrever van Sal. Je vindt op Boa Vista minder hotels en restaurants, maar het snorkelen is beter dan op Sal en er zijn wat leuke kleine eilandjes die je kunt bezoeken. Net als op Sal kun je hier jet-ski’s huren, surfen, kite surfen, windsurfen en ellenlange wandeltochten maken over de duinen en op het prachtige strand.”, aldus de Frel. “De belangrijkste bezienswaardigheden zijn: de prachtige stranden van Santa Monica en Praia de Chaves, met dé hotspot van het eiland Pergola de Chaves, maar ook de Caretta Caretta schildpadden met de opdrie na grootste broedplek ter wereld (tussen eind augustus en december worden de jonge schildpadden geboren en gaan richting zee) en de zandduinen van Viana. Een selfie maken met het kenmerkende scheepswrak van Cabo Santa Maria mag natuurlijk ook niet ontbreken, net als walvisspotten: de grootste kans om deze gigantische zoogdieren te spotten is gedurende de maanden december t/m april. Dan zwemmen er vele moederwalvissen met hun jonkies, in de relatief rustige zee rond, voordat ze klaar zijn om het ruige open water te kunnen gaan.”

Feedback Het was de eerste keer dat Thomas Cook in samenwerking met TravelPro een live webinar organiseerde. Ondanks dat er wat kleine problemen waren met het geluid werd de webinar over het algemeen als positief ervaren.

Verschillende reisagenten lieten na afloop weten dat ze de webinar een leuke manier vonden om meer te leren over de nieuwe bestemmingen.

Namens Thomas Cook en TravelPro willen we iedereen nogmaals bedanken voor het kijken en voor de feedback die is gegeven op de webinar.

CRUISE CLASS: WERELDCRUISES 35 CRUISE CLASS: ZUID-AMERIKA 27

Zuid-Amerika: het meest Wereldwijd genieten diverse continent ter wereld Sharon Evers

Zo’n tien jaar geleden stapten in totaal 5,5 miljoen passagiers aan boord van een cruiseschip. Anno 2017 is dat aantal wereldwijd vijf keer zo veel geworden. Nu kan een cruiseliefhebber kiezen voor de allure van de Middellandse Zee, daar is natuurlijk niets mis mee. Maar de Cruisen door Zuid-Amerika is voor veel mensen een droom. Eindeloos wordt er gefantaseerd over kleurrijke bestemmingen als Buenos fervente cruiser wil weleens iets anders, bijvoorbeeld richting Afrika, Zuid-Amerika, Caribbean of Verenigde Arabische Emiraten.

Aires, Chili en Cuba. Bij de gedachte alleen al, krijgt iedereen een lach op zijn gezicht en een ding is zeker: die lach gaat er een boord tijdens een cruise door Zuid-Amerika niet meer van af.

Pracht en praal, woorden die passen bij de Verenigde Arabische Emiraten. Laat je onderdompelen in een wereld van op-en-top luxe in bijvoorbeeld Groot, groter, De laatste keer dat Dubai. er een cruiseschip op Cuba groots staan was synoniem voor deze emiraat. aanmeerde, in 1978.

Het schip bood In het verleden is Dubai rijk geworden door de plaats aan ruim zevenhonderd passagiers en de olie-industrie, tegenwoordig is toerisme een eindbestemming was de Cubaanse hoofdstad belangrijke inkomstenbron.

Deze bestemming Havana. Tijdens de zeven dagen durende reis is bijna een wereld op zich met veel in de vorm deed het schip ook de havens vanluxe Cienfuegos van snelle auto’s en immens groteCuba winkelcentra en Santiago de Cuba aan. Sinds minder met 'high end'op fashion labels. vindt streng toeziet de regel die Daarnaast inwoners van het men kilometers azuurblauwe eilanderverbiedt omaan het strand, land viaeen de zee binnen zee, gigantische een bruisend te komen, ligt hetwolkenkrabbers, Caribische eiland ook weer nachtleven en een adembenemende skyline. steeds vaker op route van verschillende rederijen.

Bijkomstig voordeel is werd dat het in de Verenigde Nadat eerder bekend daterNorwegian Cruise Arabische Emiraten vrijwel altijd mooi weer Line, Oceania Cruises en Regent Seven Seas is, in de groen wintermaanden is de Cruises licht kregen vangemiddelde de Cubaanse temperatuur graden, in de zomer regering om 24 cruises van maar en naar Cuba aankan te het er erg warm worden.

Temperaturen van 45 bieden, sluit Royal Caribbean International zich graden is dan regel Een aan bij dit rijtjeeerder rederijen.

Opdan 19 uitzondering. april van dit jaar bijzondere bezienswaardigheid is het bezoeken stond de eerste cruise voor Royal Caribbean van deMiami hoogtenaar toren van op de het wereld: Burj Khalifa. vanuit Cuba programma.

De 124ekreeg (456 het meter hoogte) geeft of een Daarna schip, Empress thegeweldig Seas, uitzicht de gehele en stad.

Dubaierisverschillende constant Tampa over als thuishaven worden in beweging en bezigwaarin met nieuwe projecten. cruises aangeboden Havana in het In 2020 wordt de langste indoorskipiste ter wereld vaarschema is opgenomen.

Eind december 2015 geopend met een lengte 1,2Cruises kilometer. vond de eerste cruise vanvan MSC vanuit Daarnaast maakte filmstudio Fox bekend erdeze een Havana plaats.

“We zijn bijzonder trots op filmthemapark te bouwen, waar bezoekers zich spannende nieuwe bestemming.

Hiervoor wil ik kunnen in bijvoorbeeld Night at iedereenwanen persoonlijk bedankende dieTitanic, het mogelijk the Museum, Ice Age Planet of theom Apes. hebben gemaakt vooren MSC Cruises CubaDete verwachting datbestemming dit themapark in haar 2018gasten wordt lanceren als is een voor geopend.

Abu Dhabi het iets van minder druk met in hetInbijzonder de is ministers Vervoer dan in Dubai,van maar is in iederregering geval genoeg en Toerisme deerCubaanse en hun te doen. Het Yas Marina is te vinden zeer op vertegenwoordigers voor Circuit hun voortdurende Yas Island, grenzend aanzeideGianni havenOnorato met luxe(Chief professionele bijdrage”, schepen. hun geluk niet Executive Autoliefhebbers Officer van MSCkunnen Cruises) destijds.

Om op in Ferrari World, eenbestemming, themapark dat gewijd terug te komen op de Cuba staatis

aan het Italiaanse automerk. Winkelliefhebbers kunnen zich vertoeven op Corniche Road, een wandelboulevard langs de kust. Cultuursnuivers kunnen Mosque bezoeken, dit is als geenSheikh ander Zayed voor swingende salsamuziek, de grootstezandstranden, moskee van de Verenigde Arabische parelwitte koloniale charme uit Emiraten.

Abuén Dhabi Herritage Village Als zijn vervlogen In tijden prachtige oldtimers. traditionele waar te zien is hoe er er een land oasewoningen ter wereld tot ieders verbeelding vroeger spreekt,werd is hetgeleefd.

Cuba wel. Ga op in het stadsleven, ervaar de fantastische dorpjes in het Onontdekt binnenland of geniet van de prachtige stranden.

Iedereen heeft het weleens onontdekte Het Caribische eiland biedtover ontzettend veel pareltjes, Ras Alvoor Khaimah is er zo één. Verscholen mogelijkheden een onvergetelijke cruise. achter haar bekendere zusteremiraten, Abu Dhabi en Dubai, manoeuvreert deze emiraat, Oceania Cruises grenzend aan Oman, tot op eengastronomie opkomende Oceania Cruises, metzich focus vakantiebestemming.

Ras Al Khaimah een en kleinere schepen en havens, is de is eerste idyllische metvanuit adembenemende rederij diebestemming dit jaar cruises Miami naar kustlijnen, weelderige Cuba aanbiedt.

Door mangrovebossen, het waanzinnige succes azuurblauwe zee, golvende terracottawoestijn heeft de rederij extra afreizen voor 2017 en groene(tien oasen en in dat allemaal en vruchtbare 2018 gelanceerd data 2018).

De ‘circle around’ Cuba is aantrekkelijk dankzij de diverse overnachtingen in havens als Havana, Cienfuegos en Santiago de Cuba. Het is de ultieme manier om dit fascinerende eiland te

onder een stralende zon. Genoeg te zien en te doen in Ras Al Khaimah, wat dacht je van het bezichtigen van een militair kasteel uit de negentiende voormalige woonhuis ontdekken ineeuw? zeven Het tot veertien nachten vanuit van de koninklijke familie? Oceania Maar hetCruises emiraatzet biedt Miami.

Niet onbelangrijk, op ook van watersportactiviteiten.

Neem eens dezetalroutes haar kleinere schepen in (maximaal een in hethavens Icelandmet Waterpark 684 verfrissende gasten). Dusduik kleinere kleinere en sjees van verschillende 'high-speed' glijbanen. groepen.

Door deze combinatie is de vraag Of vlieg als het ware door de lucht tijdens een ‘torenhoog’ en ziet de rederij nu al een beperkte van de gemotoriseerde maar Ras capaciteit op sommige watersporten, afvaarten. Geen stress, Al Khaimah biedt het want dat past nietook bij activiteiten Cuba. Maaropwil je water Cuba waarbij de adrenaline zakt tot standje relax, dit of volgend jaar ontdekken met deze kleinere bijvoorbeeld tijdens door schepen, dan is heteen welkayaktocht aan te raden omdeactie te groene mangroves.

Van watercruise tot zand.

Zoals ondernemen.

Tip: Elfdaagse vanuit Miami je vanvertrek een emiraat er Cuba, met op 13 kan juni verwachtingen, inclusief bezoekisaan naast stadsleven en groene natuur een Puntaeen Cana en Bahama’s.

Prijzen vanafook €2.289 woestijn, waar veelinclusief activiteiten wordeninternet, gehouden in een buitenhut, onbeperkt zoals een woestijnsafari, een kamelentocht en een diverse specialiteitenrestaurants, niet alcoholische paardenrijtocht. dranken, 24 uurs roomservice en OLife Choice-pakket. Hierbij kun je de keuze maken: ofwel House Beverage Package (alcoholisch drankenpakket) of zes excursies of 600 USDboordkrediet per hut.

NORTHERN EUROPE | MEDITERRANEAN | CARIBBEAN | HAWAI’I & POLYNESIA | ALASKA SOUTH AMERICA | ASIA | AUSTRALIA | NEW ZEALAND

BOOK NOW!

FOR MORE INFORMATION VISIT WWW.AGENTS.NCL.EU

2017

2016

Europe's Leading EUROPE’S CruiseLEADING Line CRUISE LINE 2008 – 2017 www.worldtravelawards.com

Caribbean's Leading WORLD‘S CruiseLEADING Line CRUISE LINE 2016 www.worldtravelawards.com

*Including all Premium All Inclusive services at a value of more than € 1.400 per stateroom (based on a 7-day cruise in stateroom categories up to Mini Suite and the current retail prices charged on board as well as the applicable discretionary service charge). Errors and omissions accepted. ©2017 NCL Corporation Ltd. Ship’s Registry: Bahamas and United States of America. 35157.3.11.17

CRUISE CLASS: WERELDCRUISES

Caribbean Niet de bestemming maar de reis is het doel, een cliché dat zeker waar wordt gemaakt tijdens een wereldwijde cruise. Kijk je ogen of kom bij in het prachtige en sfeervolle Caribisch gebied. De Caribbean vormt met haar azuurblauwe wateren en witte stranden een echt vakantieparadijs.

Een cruiseschip meert bijna elke dag aan bij een ander eiland, waar je kunt genieten van de gastvrije bevolking, het lokale eten en uiteraard het mooie weer. Niet voor niets is de Caribbean de populairste bestemming voor een cruise, op de voet gevolgd door Noord-Amerika. In het Caribisch gebied is er de laatste jaren een verschuiving van toeristen die op het land verblijven naar toeristen op cruiseschepen. Verwacht wordt dat komend jaar 23 miljoen passagiers inschepen op een cruise in dit gebied, dat is een stijging van 4%.

Passagiers genieten van het heerlijke klimaat en een enorme afwisseling aan bestemmingen. Er wordt vaak gedacht aan een cruise die kleine eilanden aandoet, maar er is meer. In Mexico zijn de overblijfselen van de Maya-cultuur nog te bezoeken of wat dacht je van de oude forten in Puerto Rico met haar prachtige oude forten.

Of laat het hagelwitte strand voor wat het is en bezoek de indrukwekkende regenwouden van Costa Rica. Een must do is het adembenemende Panamakanaal. Het schip vaart langzaam door de enorme sluizen. De oevers van het kanaal bieden vele bijzondere flora en fauna. Zodra je de keuze hebt gemaakt voor een cruise door het westelijke gedeelte van de Caribbean, dan wordt Jamaica door de meeste rederijen aangedaan.

Dunn's waterval en natuurlijk het huis van wijlen Bob Marley zijn aanraders. In Grand Cayman kan je uitgebreid taxfree winkelen, zwemmen met tamme roggen of het prachtige Seven Miles beach bezoeken. Als je klanten voor de oostkant van de Caribbean kiezen, dan meren veel rederijen aan bij gezellige en veelal kleinere havens, zoals Grand Turk. Dit is een populair eiland met prachtige stranden, een azuurblauwe zee en vele watersportmogelijkheden. Ook het bekende Maagdeneiland St. Thomas is de moeite waard net als de haven San Juan, gelegen op het eiland Puerto Rico.

cruise en maak je kennis met onder andere Hawaï, Bora-Bora en Samoa om vervolgens via Australië richting Azië te varen waar gasten bestemmingen ontdekken als Singapore en Sri Lanka. De cruise eindigt in het prachtige Kaapstad. Voor meer informatie: seabourn.com

Afrika Er zijn veel mogelijkheden om met een cruise verschillende delen van Afrika te ontdekken.

Vaar langs de prachtige kusten met interessante havens. Maak de meest indrukwekkende en verrassende excursies, maak kennis met de bevolking en de prachtige dieren die in dit veelzijdige continent wonen en leven. De variatie is enorm verrassend. De oost- en westkust hebben ieder hun eigen kenmerken.

Veel cruiseschepen doen Zuid-Afrika aan en geven de mogelijk om de betoverende eilanden in de Indische Oceaan ook te leren kennen. Maar ook de Noord-Afrikaanse kust mag niet worden overgeslagen, vaak bevaren in combinatie met de Europese Middellandse Zee kust. Kaapstad in Zuid-Afrika is een van de belangrijkere cruisehavens in het continent. Deze stad trekt jaarlijks veel bezoekers en is vooral bekend vanwege het grote aantal aan bezienswaardigheden, zoals de Tafelberg en het Robbeneiland. Toeristen kunnen er ook voor kiezen om te winkelen bij het Victoria & Albert Waterfront met grote modemerken, alternatieve kledingzaakjes en etnische winkeltjes. Port Elizabeth is een leuke badplaats dat totaal niet lijkt op Kaapstad. In 1820 kwamen hier de eerste kolonisten, zodat de stad vol staat met historische gebouwen, musea, gedenktekens en standbeelden. Vanuit Zuid-Afrika vertrekken diverse cruiseschepen naar onder meer de eilanden Mauritius en Madagascar in de Indische Oceaan. Mauritius is het paradijselijke eiland van de uitgestorven dodo, azuurblauwe zee, hagelwitte stranden, prachtige flora en fauna en hoofdstad Port Louis. De romantische Seychellen, die veelal dienstdoen als honeymoonbestemming, bestaan uit maar liefst 158 eilanden. Op bijvoorbeeld Mahé kunnen reizigers het genieten van de

Seabourn Seabourn biedt verschillende Extended Explorations aan die jouw klanten meer van de wereld laten zien. De cruises bestaan veelal uit exotische bestemmingen en unieke routes variërend van 20 tot 128 dagen. Bestemmingen zijn de Zuid-Pacific, Hawaï, Australië & NieuwZeeland en Zuidoost-Azië. De Extended Explorations bieden passagiers de mogelijkheid om verschillende bestemmingen op een diepgaande en ontspannen manier te ontdekken.

In enkele steden overnacht het schip in de haven zodat gasten de mogelijkheid hebben de stad verder te leren kennen. De Seabourn Sojourn brengt passagiers tijdens een 128 dagen durende cruise van Los Angeles naar Kaapstad, Zuid-Afrika. Op 15 oktober 2018 vertrekt de

www.travelpro.nl

koloniale gebouwen in het oude gedeelte van de hoofdstad Victoria. De Walvisbaai in Namibië en Dakar in Senegal zijn twee populaire bestemmingen aan de westkust van Afrika die passagiers per cruise kunnen bezoeken. Verken de woestijn van Namibië of vaar tussen de dolfijnen en de zeeleeuwen. Een niet te missen bezienswaardigheid in Dakar is Lake Retba. Dit meer is volledig roze gekleurd en alles erin drijft.

Zuid-Amerika Eindeloos wordt er gefantaseerd over kleurrijke bestemmingen als Buenos Aires, Chili en Peru. Dit laatstgenoemde land, gelegen aan de zuidkust van Zuid-Amerika, is een ideaal startpunt voor een cruise door het continent.

Daarentegen heeft het land zelf ook genoeg te bieden voor een geweldige vakantie. De hoofdstad Lima is een bezoek meer dan waard.

De Garden City is vooral geroemd vanwege haar keuken, eten is misschien wel het belangrijkste voor de lokale bevolking. Een mooi voorbeeld hiervan is het Food Festival in september, het belangrijkste evenement van het jaar. De populairste toeristische trekpleister van het land is Machu Picchu. De Inca nederzetting ligt middenin een prachtig berglandschap, wat het net dat beetje extra charme geeft. Echter is Machu Picchu niet de enige zeer populaire bezienswaardigheid in Peru. Boek bijvoorbeeld een tour over de Nazca woestijn en ontdek eeuwenoude, zeer mysterieuze Nazca lijnen.

De immens grote tekeningen in de woestijn zijn een must tijdens een cruise door Peru. Door de enorme lengte van Chili is het een land van vele gezichten. Het kent zowel een woestijn- als een hooggebergteklimaat. Dit maakt Chili tot een zeer gevarieerd land dat vraagt om een bezoek tijdens een cruise. De natuur is dan ook hét hoogtepunt van de bestemming. Tijdens een reis kan er bijvoorbeeld geklommen worden op verscheidene gletsjers of paragliden over de woestijn. Ook de vele nationale parken zijn een bezoek waard. De meest bekende is het ‘Parque Nacional Torres Del Paine’ in het zuiden van het land. Ook na het zien van de meest spectaculaire foto’s verrast dit gebied

29

Sydney, Singapore, Mumbai en Akaba blijven jouw klanten wat langer om zo de stad te uitgebreid kunnen ontdekken. Als jouw klanten op 113 dagen Grand World Voyage reis gaan, is er een tafel gereserveerd aan het Captain’s Grand Voyage Dinner, met een speciaal menu en de beste wijnen uit onze voorraad.

Op onaangekondigde momenten tijdens de Grand World Voyage vinden er interessante gastoptredens plaats en brengt de president van Holland America Line, Orlando Ashford, een bezoek aan de cruise. Meer informatie: HollandAmerica.com.

Natuurliefhebbers Voor de geboren natuurliefhebber is het gebied rondom de Amazone rivier een perfecte tussenstop. Een van de langste rivieren ter wereld, met een lengte van 6.500 kilometer, is een rijk gebied aan flora en fauna. De meest populaire dieren zijn de dolfijnen, piranha’s, alligators, de vele soorten apen en de luiaard.

Voor de waaghalzen is het tevens mogelijk om tussen de piranha’s te zwemmen of op jacht te gaan naar de krokodillen. Op ontdekkingsreis door de jungle van het Amazonegebied staat garant voor een ‘eye-opener’. de bezoeker. Wanneer er genoeg tijd over is in Chili behoort Paaseiland tot de categorie ‘must do’. De zonsondergang en opgang met op de voorgrond de wereldberoemde beelden van het land is een beleving die men nooit meer zal vergeten. Ook Argentinië kan niet ontbreken tijdens een cruise door Zuid-Amerika. Dit land is mede bekend geworden door Evita Peron, die tijdens haar leven de machtigste vrouw van Argentinië was. Een andere bekendheid is voetballer Diego Armando Maradona en natuurlijk onze eigen koningin Maxima. Maar vergeet de hoofdstad Buenos Aires niet. De stad die doet denken aan Europa, maar daar zijn eigen LatijnsAmerikaans sausje overheen heeft gegoten, is een bestemming die het absoluut waard is om te bezoeken. Waar in de wereld is het mogelijk om op een doordeweekse dag zomaar een tangovoorstelling te aanschouwen. Naast de openheid van de lokale bevolking heeft Buenos Aires de ideale combinatie van een goede keuken, de mogelijkheden voor shoppen en een bruisend nachtleven.

Holland America Line Laat jouw klanten een luxe wereldreis maken met de Grand World Voyage van Holland America Line. In Florida stappen zij aan boord van het schip de Amsterdam op weg naar een 113 dagen tellende cruise. Vanuit Fort Lauderdale vaart het schip richting Zuid-Amerika via het Panamakanaal. Na een ontdekkingsreis langs prachtige landen zoals Peru en Chili gaat de cruise ‘Down Under’ naar Nieuw-Zeeland en Australië. Na drie dagen op zee komt de Amsterdam aan in Indonesië en op weg naar Singapore wordt de evenaar gepasseerd. Daarna vaart het schip verder naar Sri-Lanka en India om vervolgens naar het Midden-Oosten te

varen. Passagiers maken hier kennis met het mystieke Oman en het wereldwonder Petra in Jordanië. Via het Suezkanaal verlaat de Grand World Voyage het Midden-Oosten en vervolgt het zijn weg naar Europa waar bekende steden als Barcelona, Lissabon, Kopenhagen en Dublin worden aangedaan. De 113 dagende Grand World Voyage cruise vertrekt op 22 januari 2019.

Grand Voyages Buiten de Grand World Voyage zijn er nog twee lange cruises die jouw klanten meenemen op een prachtige reis langs Azië & Pacific en ZuidAmerika & Antarctica. De Grand Voyage Azië & Pacific vertrekt op 30 september 2018 vanuit Los Angeles om een onvergetelijke 82 nachten durende cruise te maken langs Japan, China en Vietnam om vervolgens Komodo-eiland en het Great Barrier Reef te passeren. Onderweg naar eindbestemming Los Angeles zal een stop worden gemaakt op twee eilanden van Hawaii, Oahu en Maui. Tijdens de cruise wordt maar liefst twee keer de internationale datumgrens worden gepasseerd. De Zuid-Amerika & Antarctica cruise met de Amsterdam vertrekt op 4 januari 2019 vanuit Fort Lauderdale naar Colombia om vervolgens via het Panamakanaal de westkust van Zuid-Amerika te ontdekken.

Na het bereiken van het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika vaart het schip richting Antarctica om daarna de reis te vervolgen langs de oostkust van Zuid-Amerika. Als laatste worden Curaçao en Aruba bezocht om vervolgens de 80 nachten durende reis te eindigen in Fort Lauderdale in Florida, Amerika.

Bijzondere extra’s Wil je optimaal genieten van bepaalde bestemmingen? In Panama-stad, Calleo (Lima),

Antarctica Voor veel mensen staat cruise in het teken van genieten van een vrije periode in warme en prachtige landen. Voor de cruiseliefhebber die hier niet onder valt en graag het onbekende wil ontdekken, is een afvaart naar Antarctica een mogelijkheid. Nog weinig mensen hebben de mogelijkheid van dit grote gebied overwogen en hierdoor is de omgeving vrijwel onaangetast.

Dit zorgt voor adembenemende uitzichten over bijvoorbeeld gletsjers en immense ijsbergen.

Daarnaast is het wildlife van Antarctica ongeëvenaard. Bij aankomst in bijvoorbeeld Signy zal het niet lang duren voordat de eerste walrussen, walvissen en beluga’s gespot kunnen worden. Tijdens een vaart tussen de ijsschotsen door is de kans op het zien van een grote groep pinguïns zeer groot.

Park, sleep & cruise met Holiday Extras Met een overnachting in een cruisehavenhotel, inclusief parkeerplaats en transfer, beginnen je klanten comfortabel en uitgeslapen aan hun welverdiende vakantie. Wist je dat: een op de twee vakantiegangers zijn reis met de auto begint? Een vooraf geboekte parkeerplaats bespaart tijd, zenuwen en vooral veel geld.

Holiday Extras biedt gunstige hotels en parkeerplaatsen aan bij cruisehavens, zoals in Amsterdam, Kiel, Hamburg, Rostock, Frankfurt en Venetië. Een aantal voordelen: jouw auto op een beveiligde parkeerplaats, in Hamburg parkeer je zelfs direct naast de terminal en mocht dit niet het geval zijn, dan is er een gratis transfer van de parkeerplaats naar de haven en weer terug. Meer informatie: holidayextras.nl

ACTUEEL

Primeur ‘Vakantiebeurs Enschede’ opmaat naar jaarlijkse beurs In de Diekmanhal vindt op zondag 26 november van 11.00 tot 17.00 uur de eerste Vakantiebeurs Enschede plaats. De beurs is gratis toegankelijk en wordt georganiseerd door drie zelfstandige reisagenten van TUI at Home.

Na een succesvolle reismarkt Enschede in 2013 werd de vraag naar een vakantiebeurs in de regio steeds groter. Monique in het Veld (uit Haaksbergen), Alex Achterhuis en Lianne Niemeijer (beiden uit Enschede) hebben deze signalen opgepakt en besloten om gezamenlijk de Vakantiebeurs Enschede te organiseren.

Het streven is om er een jaarlijks terugkerend evenement van te maken, dat inspeelt op de trends en ontwikkelingen op het gebied van reizen en voldoet aan de vragen en wensen van de consument.

Programma en presentaties Op de eerste verdieping van de Diekmanhal zijn een twintigtal reisorganisaties aanwezig met een gevarieerd aanbod: zonbestemmingen zoals Gran Canaria, Portugal, Tunesië. Fietsvakanties, cruises en busreizen. Vliegveld MünsterOsnabrück en vliegmaatschappij Germania.

Europese bestemmingen zoals Groot-Brittannië en Noorwegen. Ver weg bestemmingen zoals Sri Lanka, Senegal, Jamaica, Oman. Naast het bezoeken van de stands zijn er diverse presentaties bij te wonen. Iedere presentatie duurt 30 minuten. Uniek is de samenwerking die opgestart wordt met het ROC van Twente.

Studenten van de opleiding Travel, Leisure & Hospitality verlenen tijdens de Vakantiebeurs Enschede hand- en spandiensten, zoals ontvangst en begeleiding van zowel deelnemers als bezoekers.

Voor het uitgebreide en meest actuele programma is er de website vakantiebeursenschede.nl.

Intensievere samenwerking met oosterburen

Amondo naar Duitse ANVR en SGR Arjen Lutgendorff

Met ingang van 1 november 2017 werkt Amondo Nederland intensiever samen met Amondo Duitsland. “Een deel van de processen en activiteiten zullen worden samengevoegd”, zo laat Pieter Melieste (Directeur Amondo Nederland) weten tegenover TravelPro.

Door de keuze om intensiever samen te werken met Amondo Duitsland werd onlangs het ANVR-/ SGR-lidmaatschap opgezegd. “Wij voeren het logo van de DRV (Deutscher ReiseVerband). Of dat niet nadelig is voor onze Travel Networkers?

Nee, je moet keuzes maken. We zijn ook geen SGR meer. Je moet linksaf of rechtsaf."

blijft Amondo Nederland aanspreekpartner op het gebied van administratie, boekhouding en algemene zaken. Alleen de facturatie (van Amondo naar klant en reisorganisatie naar Amondo) gaat verlopen via Duitsland, de Duitse systemen en op naam van Amdondo GmbH.

Getal zegt niet veel Integreren De beslissing om intensiever samen te gaan werken met Amondo Duitsland komt volgens Melieste voort vanuit de behoefte bij beide partijen om meer zichtbaar samen op te willen treden en uniformer en strategisch invulling te geven aan diverse veranderingen. Melieste: “Een van de voorbeelden hiervan is de introductie van de (EU) Wet op de Reisovereenkomst die ingrijpende consequenties heeft op het businessmodel van ‘reisagenten’. Bovendien zijn we van mening dat dit internationale proces beter aangestuurd kan worden vanuit één centraal platform en management. Tegelijkertijd willen we activiteiten voor de Travel Networkers waar mogelijk integreren”.

Amondo is opgericht in Duitsland in 2003, waar de organisatie is uitgegroeid tot de marktleider met ruim 1.200 Travel Networkers. Op 1 november 2015 ging de organisatie officieel in Nederland van start ging. Na een klein half jaar ging het aantal Travel Networkers richting de 100. “Het getal zegt niet zo heel veel”, liet Melieste destijds weten tegenover TravelPro. “Binnen ons kennisspecialisme concept heb je eenvoudigweg ook meer deelnemers nodig. De focus ligt momenteel op het optimaliseren van de operationele processen, want de startfase is nu echt wel voorbij. Desalniettemin gaat het goed met de aanwas en staan er leuke samenwerkingsontwikkelingen op stapel.”

Overgangsfase “In het verleden kon ik mij redelijk intensief met Amondo bezighouden, maar aangezien Ton Vendrig naar Isropa is heb ik ervoor gekozen om mij te gaan focussen op LeisureReps.

Iets wat je geen aandacht geeft dat groeit en bloeit niet. Daarnaast zijn we samen met Duitsland gaan kijken naar de nieuwe Wet op de Reisovereenkomst en in de ZRA-wereld wordt er heel veel aan dynamic packaging gedaan.

Uiteindelijk gaat het erop neerkomen dat je extra bankgarantie moet neerleggen en dat er extra zekerheden moeten komen en je businessmodel ga je niet veranderen”, aldus Melieste. “We zitten nu in de overgangsfase. Amondo Nederland bestaat nog wel als service center. Financiële stromen verlopen allemaal via Duitsland. Het is voordeliger voor consument, Travel Networker, management en de mogelijkheid om te groeien.”

Service en dienstverlening Er verandert weinig qua service en dienstverlening voor de bijna 100 Nederlandse Travel Networkers. Ook voor de reisorganisaties

www.travelpro.nl

Pieter Melieste

31

32

INTERVIEW

Nieuwe niche labels voor The Travel Club Sharon Evers

De jaarlijkse workshopdagen van The Travel Club hadden onlangs een extra feestelijk tintje. En dat was niet voor niets. De d110 miljoen omzetgrens werd namelijk gepasseerd en er zijn meer dan 310 ZRO's aangesloten bij de organisatie. TravelPro sprak met Jeannie Vincent (directeur/eigenaar) en Martine de Knoop (commercieel directeur) over deze twee mijlpalen.

Verbreding "Om nog meer groei te realiseren zetten we onze strategie naast verdieping, zoals we met de niche labels doen, ook in op verbreding van onze franchiseformules. Met een label als United Travel bieden we reisagenten die al jarenlang voor zichzelf werken de kans om zich aan te sluiten bij een centrale inkooporganisatie en administratie. Maar ook met het oog op de nieuwe wetgeving en de bijhorende bankgaranties, is dit interessant. In je eentje is dit bijna niet te doen, daarom valt onder bijvoorbeeld United Travel nog voldoende groei te behalen", aldus De Knoop. De rek in groei die afkomstig is van sluitingen van reisbureaus is er volgens De Knoop uit. "Ook realiseren we groei met nieuwe ZRO's die misschien geen achtergrond op een reisbureau hebben, maar wel mensen zijn met een commercieel talent, een groot netwerk en die veel hebben gereisd. Tijdens onze interne trainingen leert zo'n ZRO hoe reizen daadwerkelijk worden geboekt. We blijven kijken naar kwaliteit in plaats van kwantiteit."

Jeannie Vincent en Martine Knoop

"Het tempo waarin we nu zitten, willen we vasthouden. Dat kan ook, want binnen zowel The Travel Club, YourTravel en United Travel zijn genoeg mogelijkheden voor verdere groei", laat De Knoop weten. United Travel is een label dat afgelopen zomer is geïntroduceerd en is speciaal voor de ervaren reisagent die wil profiteren van de collectieve voordelen van een keten, maar met behoud van eigen identiteit, zoals de handelsnaam en de website. Naast United Travel, The Travel Club en YourTravel behoren ook de labels The Travel Club Business, The Travel Club Groups & Incentives en YourTravel Business tot de organisatie. Vanwege de enorme groeipotentie kijkt het duo verder en wil zich ook gaan richten op de nichemarkt. "Zo bestaat het niche label Cruise-Specialisten al, waarbij twintig van onze zelfstandig reisondernemers, die onder The Travel Club of YourTravel werkzaam zijn, zijn aangesloten. Dit gaan we verder uitrollen met Luxe-Specialisten, Honeymoon-Specialisten en Golf-Specialisten."

Marktpotentieel De keuze voor deze niche labels komt niet vanzelfsprekend uit de lucht vallen, volgens Vincent wordt er goed gekeken naar de potentie in de markt. "Zo'n anderhalf jaar geleden zagen we kansen in de cruisemarkt dat zeer goed uitpakte, want Cruise-Specialisten is enorm succesvol. We realiseren hiermee een groei van 35%, ondanks dat dit het tegenovergestelde is van wat er in de markt gebeurt, waar het aantal paxen stagneert. We hebben in dit label geïnvesteerd en hopen en verwachten die groei dan ook vast te houden." Een aantrekkende economie en het missen van het échte ontzorgen op luxe reizen zijn voor de directie redenen om het niche label Luxe Specialisten te lanceren.

"Vanaf januari moet dit label operationeel zijn met een eigen website en logo. We hebben hier hoge verwachtingen van." Ook de andere niche labels gaan vanaf januari de lucht in.

“We zetten in op verdieping en verbreding van onze franchiseformules” 310 Inmiddels zijn er meer dan 310 ZRO's aangesloten bij de organisatie. Op de vraag hoe dit aantal is bereikt, antwoordt Vincent: "We houden geen actieve wervingscampagnes, de toestroom gaat voornamelijk automatisch dankzij het succes van de formule. Maar ook de nieuwe niche labels trekken nieuwe franchisenemers aan." Volgens De Knoop ligt de kracht van de keten bij het feit dat de ZRO echt zelf onderneemt, zoals de letter o in de afkorting al doet vermoeden. "We geven veel ondernemersvrijheid, we duwen geen enkele zelfstandig ondernemer in een bepaalde richting, daarnaast bieden we een brede inkooporganisatie en door onze grootte bieden we de beste deals, bonussen en commissies. De

ZRO behoudt de volledige commissie en betaalt per boeking een vaste lage afdracht."

Natural search Een maand geleden trok de keten met The Travel Club, YourTravel en United Travel de grens over richting België. De eerste ZRO heeft zich inmiddels aangemeld. Vincent: "We hopen hier de komende tijd verder in te groeien. De aansturing naar België wordt gedaan vanuit ons hoofdkantoor in Zwolle, maar met een lokaal kantoor in België waardoor de ZRO's onder de Belgische SGR vallen." Plannen om de grens richting het oosten over te gaan, zijn er voorlopig nog niet. "Er zitten nog zoveel groeimogelijkheden in Nederland. Ook is er nog een behoorlijke weg te bewandelen om het fenomeen van persoonlijk reisadviseur op de kaart te zetten. Ook al zijn wij de grootste franchiseketen van Nederland, de kennis van de Nederlandse consument over wat een persoonlijk reisadviseur is, is nog te weinig. Daar is ook voor ons een taak weggelegd om dit op te pakken, dat doen we onder meer door de introductie van de niche labels waarmee we ook nadrukkelijker op passende consumentenevenementen gaan staan. Daarnaast loopt er een social influencers marketing campagne die ons, als ook het fenomeen persoonlijk reisadviseur, meer bekendheid moet gaan geven. Een ander voorbeeld waarmee we de consument nog beter willen bereiken is een nieuwe bookingsengine

die voor het einde van dit jaar operationeel moet zijn." Vincent: "Het is namelijk belangrijk om ook online goed aanwezig te zijn. Al onze ZRO's hebben een eigen website die gekoppeld is aan onze algemene site. Mocht een klant op onze algemene site een online boeking maken, dan nemen wij contact op met de klant en bepaalt de klant welke ZRO de boeking mag afhandelen."

Profileren

bescherming van de consument. Natuurlijk heeft het een aantal uitdagingen, maar ik denk dat het wel los gaat lopen. Deze nieuwe wetgeving geeft ons ook weer een kans om ons te profileren naar de consument toe. Ik ben niet bang voor dat stukje aansprakelijkheid, want wij hebben al veel eigen naam-boekingen en we zijn gewend om voor een groot percentage de reisorganisator te zijn. We weten daarmee te dealen en hebben er geen problemen mee."

De nieuwe richtlijn voor pakketreizen die vanaf januari van kracht is, bezorgt De Knoop geen paniek. Integendeel zelfs. "Ik kijk er helemaal niet somber tegenaan, het was al langer bekend dat er terecht nieuwe wetgeving kwam ter

One Paradise Paper to go, please Daar hebben we hem weer, het nieuwste belastingschandaal. Of de Panama Papers al niet voldoende waren om aan te tonen dat belastingontwijking echt niet netjes is en ten koste gaat van onze eigen staatskas.

Sterker nog, Rutte III laat ons zien dat we met zijn allen een lastenverzwaring gaan krijgen van d38 miljard. Geen kattenpis dus en dat terwijl Rutte III niets doet aan deze ontwijkingen. Net zomin als onder Rutte I of II.

Maar dat mag de pret niet drukken. Niet alleen de kleine burger probeert zo min mogelijk belasting te betalen, dit valt inmiddels in het niet bij de gigantische bedragen die met hulp dus van onze eigen overheid door internationale bedrijven aan de belastingdienst worden onttrokken, en jawel, onze eigen belastingdienst doet ook zelf gezellig mee. Weliswaar is dat niet conform de regels, maar wat maakt dat nu uit.

In de afgelopen dagen stond de teller van drie bedrijven in ons land op meer dan d2.5 miljard en dit is slechts het topje van de bekende ijsberg.

Kunnen we heel wat lastenverhogingen mee besparen. Maar ook bedrijven als Uber, Allianz, Apple en Google doen vrolijk mee naast Bono, koningin Elizabeth II en de Amerikaanse minister van Economische Zaken Wilbur Ross.

Bedrijven en personen van wie je juist mag verwachten dat zij een goed voorbeeld zouden moeten geven aan ons allen en dus een juist belastingmoraal zouden hanteren.

Niet dus.

In het NRC las ik dat de eerdere Panama Papers nauwelijks enige verbeteringen hebben opgele-

www.travelpro.nl

verd in het belastingmoraal en dat men gewoon doorgaat met het zoeken van andere routes. In plaats van via Ierland of ons eigen land gaan de routes nu via meer exotische reisbestemmingen, zoals Bermuda en de Kaaimaneilanden. Geen straf om daar eens een paar dagen per jaar door te brengen.

Ook is het gejuich van onze toenmalige minister Wiebes verstomd geraakt, want deze bedrijven en personen doen eigenlijk niets verkeerds. Je mag namelijk belasting betalen ontwijken en daarmee dus miljoenen of zelfs miljarden in de eigen tas houden.

Het moraal van dit verhaal is dan ook; all men are equally paying taxes but some are more equally paying taxes than others.

Mr Benno Friedberg Advocaat Friedberg & Mahn advocaten.mediators

#vakantievoorpret

VAKANTIEBEURS VAKDAGEN: Inspirerende (inter)nationale sprekers Branche netwerkborrel Matchmaking Zakendoen / handel

Schrijf je nu in voor ons vakdagprogramma

vakantiebeurs.nl/vakdagen Kom zakendoen.

De regenachtige, koude en sneeuwloze dagen in Nederland doen verlangen naar de witte pistes van Zwitserland! Gaat je klant voor een spectaculaire vakantie door de bergen? Of een ontspannen vakantie in een van de vele wellness-resorts? Het kan allemaal!

Alles is mogelijk in Zwitserland Dylan Cinjee In Zwitserland zijn er genoeg spectaculaire activiteiten te beleven, zoals sleeën langs het spoor, snowkiten of een tocht maken op een fatbike. De fatbike is een fiets die niet wegzakt in de sneeuw. Hierdoor kunnen toeristen spectaculaire afdalingen maken. Sankt Moritz hield dit jaar het WK skiën. Zwitserland is regelmatig het eerste land dat innoveert op het gebied van wintersport. Dit heeft ertoe geleid dat ieder type wintersporter unieke activiteiten beleeft in Zwitserland. Beginners kunnen veel oefenen op de brede pistes terwijl ervaren skiërs off-piste de uitdaging aangaan. Een andere doelgroep kan na een dagje langlaufen bijkomen in de vele spa’s en wellness. Het jonge publiek duikt in het nachtleven met uitdagende activiteiten in het donker zoals het nachtskiën. De ervaren wintersporter kan zich uitleven met freestyle snowboarden. Deze tak van sport is voor de waaghals die zichzelf graag door de verse poedersneeuw heen jaagt. Er zijn ongelofelijk veel langlaufparadijzen in Zwitserland. Iedereen die overdag of in de avond wil genieten van prachtige reservaten en natuur. Er hoeft niet alleen geskied, gelanglauft of gesnowboard te worden, want Zwitserland biedt nog meer avonturen. In Davos zit het Lawine Training Center waar gasten onder realistische omstandigheden een zender zoeken die bedolven is onder de sneeuw. Voor de mensen die skiën en snowboarden niets vinden, kunnen zich alsnog vermaken met het airboard.

Dit is een soort buikslee waar de gebruiker met een liggende positie van de berg glijdt. Deze wintersportaccessoire is in Zwitserland ontwikkelt en is toegankelijk voor jong en oud.

De Jong Intra Vakanties Sneeuw, fondue, chocolade en bergpanorama’s: een echte winter in Zwitserland! Met de hoogste

toppen van Europa als decor, geniet je klant hier van een onbezorgde wintersportvakantie.

Bij de Jong Intra Vakanties heeft je klant volop keuze: kindvriendelijke vakantieparken, gezellige appartementen en sfeervolle hotels, ook direct aan de piste. De skigebieden bieden uitgebreide voorzieningen. Daarnaast geniet je klant van adembenemende winterpanorama’s op prachtig geprepareerde pistes. Duizenden kilometers onderhouden winterwandelpaden, gemarkeerde sneeuwschoenroutes, diverse schaatsbanen, uitstekend geprepareerde langlaufloipen en snelle rodelbanen zorgen ervoor dat dit ook een ideale vakantie is voor actie ontspanning. Met het Smart Snowpakket stel je een wintersportvakantie op maat samen: met of zonder skipas, skihuur en skiles. Door de hoge ligging, profiteert je klant van de sneeuwgarantie! Kortom, de Jong Intra Vakanties, jouw wintersportspecialist!

Veelzijdig Een vakantie in Zwitserland is enorm veelzijdig.

Van spectaculaire afdalingen tot ontspannen in een van de vele luxe- en lifestylehotels. Wie volledig wil genieten van de omgeving en de rust kan een treinreis maken door Zwitserland. Met de Swiss Travel Pass is het mogelijk om een aantal dagen onbeperkt vrij te reizen op het hele trein, bus en bootnetwerk van het Swiss Travel System. Het 27.000 kilometer lange netwerk van trein-, bus- en bootverbindingen zorgt ervoor dat Zwitserland ook in de winter gemakkelijk kan worden ontdekt. Voor mensen die niet lang in de auto willen zitten naar Zwitserland kunnen gewoon met het vliegtuig en vanuit de verbinding verder reizen. Zwitserland heeft het grootste spoornetwerk van de wereld. Dit alles zorgt voor een ontzettend soepele reis binnen Zwitserland.

Met de Swiss Travel Pass kunnen toeristen gratis reizen met de panoramatreinen, hebben

www.travelpro.nl

ze gratis entree in musea, en krijgen jongeren onder de 26 standaard korting. De verschillende vakantieregio’s bieden ook aanbiedingen met het openbaar vervoer en op lokale activiteiten.

Kinderen onder de zestien reizen gratis met de familie card.

Matterhorn Diepe dalen en hoge bergen typeren het Zwitserse landschap. De bekendste berg van Zwitserland is de Matterhorn. En is 4.478 meter hoog en is inmiddels hét kenmerk van Zwitserland geworden. De berg is met name populair onder bergbeklimmers. Jaarlijks doen ongeveer 2.500 klimmers een poging om de top te bereiken. Vlakbij de Matterhorn ligt de Kleine Matterhorn. Op deze berg bevindt zich het hoogste uitkijkpunt van Europa en is gelukkig voor de minder ervaren klimmers met een kabelbaan te bereiken. Aan de andere kant van Zwitserland bij Schauffhausen ligt de grootste waterval van Europa: De Rheinfall. De waterval is 150 meter breed en wordt gekenmerkt door een grote rots middenin het water. Aan prachtige natuur geen gebrek in Zwitserland, maar voor wie de steden wil ontdekken zijn er ook talloze mogelijkheden.

Bijzondere accommodaties Niet alleen op het gebied van de wintersport wordt er geïnnoveerd. Er zijn op het gebied van accommodaties nog interessante dingen te ontdekken in Zwitserland. Als eerste ligt er aan de oever van Geneve de knusse ‘Love Yurts’.

Dit zijn warme ronde huisjes waar de gasten op 2.000 meter hoog kunnen genieten van luxe.

Wie van kunst, culinair gerechten en cultuur kan terecht bij het mARTigny Boutique Hotel waar alle 52 kamers een kunstthema hebben.

Het restaurant serveert ‘fusion’ gerechten van

een mix specialiteiten uit de Alpen en de Zuid Amerikaanse Andes. Ook is hotel bezig met sociale integratie en neemt 30 personen in dienst met een verstandelijke beperking. Als laatste bijzondere accommodatie opent eind december The Alpina Mountain Resort & Spa in het kanton Graubünden. Deze boetiek werd in 1897 gebouwd en is nu volledig gerenoveerd in de stijl van 1913. De toeristen slapen in een historisch hotel maar kunnen genieten van de hedendaagse luxe die in de kamers zijn gebouwd.

Club Med Bij Club Med heeft jouw klant geen last van de wisselkoers en wintersport in Zwitserland bij Club Med is voordelig. Bij Club Med is jouw klant namelijk in één keer klaar. Club Med biedt All Inclusive reizen, zo ook naar al haar wintersportresorts. De klant kan bij Club Med écht zorgeloos genieten. Snowboard- en skilessen zijn inbegrepen en worden gegeven door professionele skileraren van de Zwitserse skischool. Ook is de skipas en kinderopvang vanaf vier jaar inbegrepen. Club Med heeft twee

toplocaties in Zwitserland: St Moritz en Villarssur-Ollon, beide zijn vier trident Resorts. Deze locaties hebben dan ook een 4 als score op TripAdvisor. Bij Club Med hebben jouw klanten geen onverwachte uitgaven meer: men weet voor vertrek wat men precies kwijt is, zonder bijkomende kosten.

Bern Officieel heeft Zwitserland geen hoofdstad, toch is er een stad die in de praktijk de rol van een hoofdstad vervult en dat is Bern. Bern is de bondsstad van Zwitserland en de hoofdstad van het kanton Bern. De stad heeft een rijke historie en dat is met name te zien in de eeuwenoude binnenstad. Wie gek is op winkelen, is in Bern aan het juiste adres. De stad heeft een overdekte winkelstraat van maar liefst zes kilometer lang en heeft daarmee de langste winkelstraat van Europa. Ook op cultureel gebied is er genoeg te beleven. Bern heeft ongeveer twintig musea waaronder het oudste museum van Zwitserland: Het Kunstmuseum Bern. Een aanrader is een bezoek aan het huis van Albert Einstein. De

beroemdste inwoner van Bern huurde van 1903 tot 1905 een woning vlakbij de klokkentoren.

De woning waar Einstein de relativiteitstheorie schreef is volledig in eren hersteld en opengesteld voor publiek.

Gezinnen De Zwitserse wintersportbestemmingen hebben aantrekkelijke kortingen voor gezinnen bij een hotelovernachting. Veel plaatsen hebben bijvoorbeeld jongerenkorting, gezinsdagkaarten en het label ‘Gezinnen Welkom’. De wintersportbestemming Arosa biedt gratis skilessen voor jongeren tot en met zeventien jaar aan. Gezinnen die voor Arosa een skipas aanschaffen van zes of meer dagen krijgen een extra dag er gratis bovenop. In de skioorden Villars-Gryon/Les Diablerets, Saas-Fee, Gstaad en Zermatt kunnen kinderen tot negen jaar gratis skiën. In Grächen is er een ‘fondue gondel’ waar gezinnen kunnen fonduen in de gondel richting Hannigalp. En in Les Diablerets zit het Swiss Snow Kids Village. Kinderen tussen vier en acht jaar worden op een speelse manier in

SPECIAL WINTER IN ZWITSERLAND

Genève

kunnen heerlijk genieten van het thermalbad, terwijl de kinderen zich vermaken op de enorme glijbanen. In de stad bevindt zich een Chinese tuin, een geschenk uit China, en is zeker de moeite waard om te bezoeken. Omringd door de Chinese Muur vind je er tempels, vijvers en prachtige bruggen. Ook als de zon ondergaat hoef je je niet te vervelen in Zürich. De stad staat bol van clubs, barretjes en restaurants.

Culinaire specialiteiten

het kindersneeuwland geamuseerd. Er zijn nog meer kinderspeelparadijzen te vinden in heel Zwitserland wat voor een perfecte familievakantie zorgt

Met TUI naar Zwitserland Van pistes voor de piste-junkie tot relaxte afdalingen voor de wintersportgroentjes dat is Zwitserland wintersport met TUI. Bevind je op de Jungfrau Joch op de top van Europa, maar liefst 3454 meter. Deze top bereik je vanuit het betoverende Wengen. Verblijf daarbij in wellnesshotel Silberhorn welke op een paar meter lopen van het treinstation ligt. Niet autovrij en een breed scala aan ski-opties, kies dan voor skigebied Davos - Klosters. Zes skidomeinen die samen ruim 300 kilometer uitstekende pistes hebben. Niet alleen fantastisch off-piste maar ook voor de kids volop vertier. Verblijf bijvoorbeeld in het nieuwe AMERON Swiss Mountain Hotel in Davos. Goede appartementen in een gezellig klein skigebied? Kies Savognin appartementen Surses Alpin. Bij TUI vanaf 299 euro p.p. voor acht dagen inclusief skipas.

Zwitserland is een culinaire bestemming met invloeden vanuit Duitsland, Frankrijk en Italië.

De menukaarten combineren streekgerechten en wijnen met internationale gerechten. Enkele specialiteiten zijn fondue, raclette en rösti.

Elke kanton is gespecialiseerd in verschillende gerechten door de ligging aan de aangrenzende landen. Zwitserland staat ook bekend om de unieke zuivelproducten zoals Gruyéres en Emmental. Natuurlijk is de Zwitserse chocolade internationaal bekend. Sinds de achttiende eeuw wordt hier al chocolade geproduceerd die vooral door de Zwitserse zelf gegeten wordt.

Wellness Door de schilderachtige natuur, minerale bronnen en goede gastronomie maakt Zwitserland naast een leuke wintersportbestemming, ook een goede wellness bestemming. Toeristen kunnen na het wintersporten uitrusten in een van de vele wellness- en spahotels. Het badhuis, Engadin Scuol, in het kanton Graubünden bestaat uit warme bronnen, bad- en saunalandschap. Hier is ook een Romeins-Iers bad gevestigd met verschillende therapiemogelijkheden. In de regio Gstaad hebben ze de slogan come up, slow down. Hiermee positioneert de bestemming zich met wellness, culinaire specialiteiten van chefkoks en alpiene charme.

Zürich Een stad die ook in de race was om bondsstad te worden en tevens de grootste stad van Zwitserland is Zürich. In het centrum van de stad zijn alle belangrijke banken gevestigd waardoor Zürich het economische centrum van Zwitserland wordt genoemd. Ideaal voor in de zomer is een bezoek aan het Alpamare Water Park. Ouders

www.travelpro.nl

Genève erscholen tussen de nabijgelegen Alpentoppen en de heuvelrug van de Jura ligt de Franstalige stad Genève in de bocht waar de Rhône het Meer van Genève verlaat. Met zijn humanitaire traditie en flair wordt de Europese zetel van de VN en hoofdzetel van het Rode Kruis ‘Hoofdstad van de Vrede’ genoemd. Na Zürich is Genève de grootste stad. Het symbool van de stad is de Jet d’Eau, een fontein met een 140 meter hoge straal aan de rand van het Meer van Genève. Op de rechteroever van het meer bevinden zich de meeste grote hotels en veel restaurants. Boven de linkeroever troont de oude binnenstad, het hart van Genève met het winkelcentrum. Hij wordt gedomineerd door de kathedraal St-Pierre, maar het eigenlijke centrum van de oude binnenstad is de Place du Bourg-de-Four, dat wordt beschouwd als oudste plein van de stad.

Kades, wandelpaden langs het meer, ontelbare parken, drukke steegjes in de oude binnenstad en elegante winkels nodigen tot flaneren uit.

37

38

ADVERTORIAL

Corendon zet vol in op luchthaven Maastricht Geen file, geen wachttijden en gratis parkeren Wie relaxed wil vliegen, kiest voor een regionale luchthaven. Minder kans op files tijdens de spitsuren en geen lange wachtrijen voor de paspoortcontrole en security. Maastricht Aachen Airport (MAA) biedt jouw klant een relaxte start van zijn vakantie. Niet voor niets gaat Corendon komend jaar volop vanaf Maastricht vliegen. Sterker nog, in 2018 is Maastricht Aachen Airport thuishaven voor één van de Corendon vliegtuigen, waarmee maar liefst zeventien vluchten per week worden gemaakt.

Twaalf vakantiebestemmingen vanaf Maastricht Zo vliegt je klant volgend jaar vanaf Maastricht gemakkelijk en snel naar twaalf zonovergoten bestemmingen in zes populaire vakantielanden.

Deze zomer is Corendon al begonnen met drie bestemmingen: Kreta, het Portugese Faro en het Turkse Antalya. In 2018 komen daar nog Ibiza, Costa de la Luz, Sicilië (Catania en Trapani), Tunesië, Rhodos, Kos, Corfu en Zakynthos bij.

Je vakantie begint al op de luchthaven. Zo parkeer je gratis naast de terminal, zie je bij binnenkomst meteen de balie waar je slechts anderhalf uur van tevoren hoeft in te checken, daarna ben je snel door de grenscontrole en sta je binnen enkele stappen in het vliegtuig. Bij terugkomst ben je vlug weer met je koffers buiten bij de auto. Zo relaxed kan je vliegvakantie met Corendon zijn!

Gratis parkeren

Frisse facelift

Alle parkeerterreinen liggen op loopafstand van Maastricht Aachen Airport. Corendon heeft bovendien voor 2018 een aanbieding met gratis parkeren. Boekt je klant bij Corendon een vakantie en vliegt hij vanaf Maastricht, dan betaalt hij helemaal niets voor het parkeren.

Maastricht Aachen Aiport krijgt een frisse facelift.

Zowel het exterieur als interieur van de luchthaven krijgen een nieuwe look and feel die helemaal past bij deze tijd. Nieuwe vloeren, plafond, maar ook nieuwe horeca en shopping.

Voordelen vliegen vanaf Maastricht Snelle check-in Een kleinere airport betekent dat je niet hoeft te zoeken naar de incheckbalie. Er staan bovendien geen ellenlange rijen. Moet je tegenwoordig op Schiphol anderhalf uur van tevoren inchecken, in Maastricht is dat slechts twee uur van tevoren.

Net zo belangrijk is dat je bij terugkomst snel je koffer krijgt. Het streven van de luchthaven is, dat je binnen drie kwartier na landing weer bij je auto staat.

• Gratis parkeren direct naast de luchthaven • Klein en overzichtelijk; je hoeft dus nergens naar te zoeken • anderhalf uur van tevoren inchecken in plaats van drie uur • Nauwelijks tot geen wachtrijen bij de check-in balie en security • In ‘drie stappen’ bij de gate • Mooie vluchttijden • Relaxed en zonder stress op vakantie • Bij terugkomst snel weer met je koffers bij de auto Bij Corendon boek je je zonvakantie vanaf Maastricht Aachen Airport altijd inclusief vlucht, transfer en verblijf. Ga voor ons aanbod naar Corendon.nl

Corendon bestemmingen Maastricht 2018 Antalya Ibiza Costa de la Luz (Faro) Algarve (Faro) Sicilië (Catania, Trapani) Kreta (Heraklion) Rhodos, Kos Corfu, Zakynthos Tunesië (Enfidha)

ACHTERGROND

"In elke groep zijn er koplopers en mensen die later volgen" Sharon Evers

Toen er tijdens een studiereis een dromedaris klaarstond voor een ritje door de Marokkaanse woestijn, twijfelde ik heel even. En ik niet alleen. Ook een aantal anderen vroeg zich af of zo'n ritje wel verantwoord is. Ongeacht de uitkomst van deze twijfeling, is het natuurlijk wel goed om te zien dat mensen zich steeds bewuster worden van dieronvriendelijke excursies.

Iedereen kan zich de campagne 'Stap van de olifant af' nog wel herinneren. Veel mensen gaven gehoor aan deze oproep van World Animal Protection en om de campagne extra kracht bij te zetten, werd er een levensgrote 3D-olifant op Schiphol neergezet. Want, olifanten die bestemd zijn voor toeristische attracties worden op een onacceptabele manier behandeld. Zo laten de parken onder meer toeristen op de rug van de olifanten rijden, terwijl deze wilde dieren hier totaal niet op zijn gebouwd. Hun huid is bovendien veel te dun om op die manier behandeld te worden. Niet alleen bij consumenten werd bewustwording gecreëerd, ook veel reisorganisaties schrapten deze dieronvriendelijke excursies uit het programma. Een mijlpaal voor World Animal Protection die als doel heeft het gebruik van wilde dieren als vermaak in zijn geheel te beëindigen. "Van Nederlandse reisorganisaties verlangen we dat er geen excursies met wilde dieren worden aangeboden", zegt Karin Bilo (Campaign Manager bij World Animal Protection Nederland) tegen TravelPro. "In elke groep zijn er koplopers en mensen die later volgen.

TUI kwam in 2010 naar ons toe met het verzoek om samen op te trekken naar andere reisorganisaties. Zij waren bereid om shows en ritten met olifanten te schrappen, maar zagen ook dat hun concurrenten niet bereid waren dit te doen. Vanuit de consumentenkant was er nog te veel vraag naar en daardoor commercieel interessant voor de reisorganisaties. Samen spanden we de kar en dat heeft geleid tot het afschaffen van dergelijk excursies door ruim 170 reisorganisaties."

Haantje de voorste Melvin Mak (Manager of Sustainability bij TUI) laat weten dat de reisorganisatie zich sinds 1998 inzet voor vakanties met respect voor mens, dier en natuur. "Hiertoe proberen we ook de gecontracteerde activiteiten en excursies rondom dieren te verbeteren, zodat dierenleed en handel in (bedreigde) dieren wordt tegengegaan. Omdat TUI veel waarde hecht aan het welzijn van dieren volgen we sinds 2013 de internationale richtlijnen op dit vlak, namelijk de ‘Global Animal Welfare Guidance for Animals in Tourism’. Deze

dierenwelzijnsrichtlijnen zijn tot stand gekomen door een samenwerking van toeristische bedrijven en diverse dierenwelzijnsorganisaties.

TUI Group (en daarmee TUI Nederland en Kras) heeft deze richtlijnen geadopteerd."

meer aangeboden. Een soortgelijk proces kan net zo goed gelden voor een accommodatie.

Naast deze reactieve werkwijze hebben we ook een proactieve houding. Alle TUI-excursies ondergaan namelijk audits, ook op gebied van dierenwelzijn."

Serieus oppakken Op de vraag hoe actief het beleid van TUI daadwerkelijk is, antwoordt Mak: "Allereerst worden alle meldingen gedocumenteerd en serieus opgepakt. Als bijvoorbeeld in de praktijk blijkt dat een excursieaanbieder dieren slecht behandelt, of we krijgen een melding van een klant hierover, dan wordt dit nader onderzocht.

We vragen onze collega’s ter plaatse een kijkje te nemen. Ook wordt de aanbieder gewezen op de richtlijnen en gevraagd om een reactie."

Op basis hiervan en afhankelijk van de aard van de melding worden er door TUI eventuele vervolgstappen ondernomen: variërend van het geven van een waarschuwing en aansporen tot verbetering, tot het laten uitvoeren van een onafhankelijke audit om de excursie te beoordelen op dierenwelzijn. "Indien blijkt dat de excursie niet aan de richtlijnen voldoet dan volgt er een stop sales en wordt de excursie niet

Eigen verantwoordelijkheid In januari 2016 heeft de ANVR richtlijnen voor diervriendelijk toerisme opgesteld en verder aangescherpt in samenwerking met World Animal Protection, IFAW, Stichting SPOTS en Stichting AAP. Aan deze richtlijnen moeten ook de partners op de vakantiebestemming voldoen, waaronder excursieaanbieders alsook de accommodaties. Veel reisorganisaties houden zich ook aan deze richtlijnen. Ook Corendon.

"Als Corendon een nieuwe bestemming in het aanbod krijgt, kijken wij kritisch naar de excursies met dieren in de hoofdrol. Wij zoeken zelf uit of de excursie die we willen aanbieden wel aan de ANVR-eisen voldoen en als we er zelf niet uitkomen schakelen we World Animal Protection in", zegt Isabel Boekel (MVO manager bij Corendon). "We vinden het onze verantwoordelijkheid om onze

39

40

ACHTERGROND

gasten zo goed mogelijk te informeren welke excursies met dieren zij wel of niet moeten doen tijdens hun vakantie. Dit doen wij door middel van een inspiratieblog, informatie tijdens de welkomstmeeting bij de hotels en in de infoboeken die bij de hotels liggen. We vertellen onze gasten bijvoorbeeld dat ze geen souvenirs moeten kopen van bedreigde diersoorten en dat ze afstand moeten houden van wilde dieren, zoals dolfijnen of zwerfdieren op straat."

Afscheid nemen Thomas Cook rolde begin dit jaar een nieuw en strenger beleid uit wat betreft excursies met dieren. Hanita van der Meer (woordvoerder Thomas Cook): "Diervriendelijke excursies zijn voor ons altijd heel belangrijk geweest, maar we merkten dat de controle hierop lastig is. Er was bezorgdheid over de standaard in sommige van de aangeboden excursies, waardoor Global Spirit – dierenwelzijnspecialist – gevraagd is deze te toetsen aan de richtlijn van de ABTA Global Welfare Guidance for Animals in Tourism. Na het bekijken van de resultaten van een onafhankelijke audit met betrekking tot excursies met dieren, dat op verzoek van Thomas Cook is uitgevoerd, is besloten dat een andere aanpak nodig is.

We hebben eerst gekeken of we samen met de rood en oranje scorende partijen de problemen konden oplossen, want we wilden wel een zo breed mogelijk excursiepakket aanbieden. De meesten waren bereidwillig genoeg om mee te gaan in onze denkwijze, maar we hebben ook afscheid moeten nemen van enkele aanbieders.

Hier krijgen we ook weer complimenten over van

onze gasten en organisaties die zich inzetten voor diervriendelijke excursies en dat betekent veel voor ons."

Diervriendelijk aanbod Volgens Bilo zijn er anno 2017 nog steeds reisorganisaties die niet meegaan met de ideeën van World Animal Protection en dat is volgens haar niet per se uit kwade wil. "Het gaat dan vaak om een verschil van mening. Deze reisorganisaties geloven echt dat zij wel naar de juiste aanbieders gaan, maar we weten als er direct contact is tussen toeristen en wilde dieren dat niet zo onschuldig is dan het lijkt. We blijven het gesprek met deze reisorganisaties aangaan, ook al is dat een behoorlijke klus." De ritten met olifanten zijn waarschijnlijk de bekendste dieronvriendelijke excursies, maar struisvogel rijden en wandelen met leeuwen, en ook het wassen en voeren van olifanten behoort tot de categorie van dierenleed. De eerstgenoemde excursies worden al aangepakt door World Animal Protection, maar de organisatie wil op korte termijn ook het wassen en voeren van wilde dieren ontmoedigen. Bilo: "We zijn begonnen met het aanpakken met shows en ritten met olifanten, maar we willen naar een veel breder wild life-vriendelijk aanbod. Als we alles veroordelen als slecht dan is het heel lastig om mensen mee te krijgen. Het is belangrijk om de meest intensive vorm van vermaak als eerste uit te bannen en daarna langzaam het gesprek te starten over de andere vormen. Er zijn namelijk erg veel subtiele vormen van dierenleed die worden aangeboden. Excursies waarbij geen

direct contact is tussen toeristen en wilde dieren worden door World Animal Protection gezien als diervriendelijke excursies. Uitstapjes naar de natuurlijke leefomgeving dus. Maar ook excursies naar een opvang van mishandelde dieren, waar ze niet worden gebruikt voor direct contact met de toeristen."

Bewustwording Als er geen enkele reisorganisatie meer is die dergelijke dieronvriendelijke excursies aan hun klanten verkoopt, dan kan de consument ook ter plekke een excursie boeken en alsnog op de rug van die mishandelde olifant springen.

"We houden elk jaar een meting van hoe geaccepteerd bepaalde vormen van vermaak zijn. Hierin zien we gelukkig een daling, meer en meer mensen vinden het niet goed om wilde dieren te gebruiken voor entertainment." Boekel laat weten dat Corendon haar gasten ook de verhalen over deze wrede excursies vertelt en het sterk afraadt om bij een externe aanbieder zo’n excursie te boeken. "Door het herhalen van dit verhaal hopen we dat gasten de excursies niet bij andere excursieaanbieders gaan boeken, want als ze dat doen blijven dit soort vreselijke excursies bestaan." Thomas Cook krijgt ook weleens vragen van hun gasten waarom een dergelijke excursie niet meer wordt aangeboden, maar na een uitleg volgt vaak het begrip. "We waarschuwen mensen juist voor de aanbieders die hun excursies op straat aanbieden, en dan gaat het ook om de kleine attracties, zoals op de foto met een papegaai en een aapje met kleding aan", zegt Van der Meer. Uit onderzoek van TUI

ACHTERGROND

Group is gebleken dat 83% van de Nederlandse consument zegt het belangrijk te vinden dat wilde dieren beschermd worden van/tegen menselijke activiteiten en onnodig lijden. "Daarom communiceren we via onze reisbescheiden en de bestemmingsboekjes altijd dat de klant bij ons terechtkan met een vraag of klacht met betrekking tot dit onderwerp. De klant vormt immers de oren en ogen om de gezondheid én veiligheid van zowel klant als dier tijdens de excursie te garanderen. Kortom: het garanderen van dierenwelzijn tijdens excursies is iets wat de klant van ons verwacht", aldus Mak.

Krachten bundelen Bilo laat ook weten dat Animal World Protection de krachten met TUI Care Foundation heeft gebundeld om te strijden voor een olifantvriendelijke toekomst voor Aziatische olifanten in gevangenschap. Het bewustzijn onder toeristen over het leed van olifanten in de toerisme-industrie groeit, maar nog steeds leven meer dan 4.400 olifanten in gevangenschap in Thailand. En dit terwijl er slechts 2.500 tot 3.200 in het wild leven in het Aziatische land. We zijn op de goede weg, maar we zijn er nog lang niet. We moeten nog veel mensen overtuigen van de wreedheid van de attracties. Daarom ontwerpen we met het project ‘building an elephant-friendly future’ educatieprogramma’s.

Zo bieden we de mahouts een andere baan als verzorger in een wildpark en onderwijzen we de lokale bevolking en overheid over olifantenwelzijn.

Ook vergroten we het bewustzijn bij toeristen (ook die uit niet-Westerse landen) nog verder,

zodat de vraag naar de attracties afneemt.

Daarnaast verminderen we het aanbod van dieronvriendelijke attracties in samenwerking met reisorganisaties en lokale overheden. En ten slotte willen we het welzijn van de gekwelde olifanten fors verbeteren. We brengen ze onder in wildparken, zodat ze op een diervriendelijke manier van hun oude dag kunnen genieten. In de prachtige natuur kunnen toeristen tóch een olifant bewonderen, wat het allermooist is."

Commerciële belangen Niet alleen de olifantenritten zijn flink onder druk komen te staan, ook de orka- en dolfijnenshows in Seaworld zijn op de vingers getikt. "Deze dieren kwijnen weg in gevangenschap, het lijkt er in het niets op hun natuurlijke leefomgeving.

Onze inspanningen worden beloond en dat is terug te zien in de bezoekersaantallen bij Seaworld. Seaworld heeft nu aangekondigd niet meer te fokken met de orka's en dat is goed nieuws. Maar we weten ook dat dit soort parken voor veel reisorganisaties commercieel interessant zijn. Het wordt nog erg veel aangeboden. Toen we met de ANVR in overleg waren over de richtlijnen voor diervriendelijk toerisme, was dit een van de punten waarover we het niet eens konden worden. We pleiten graag richting reisorganisaties dat dit soort bezoeken ook dieronvriendelijk zijn, maar het lijkt erop dat de tijd daar nog niet rijp voor is."

gedomesticeerd soort, een dier dat selectief is gefokt voor het gebruik van mensen. "Dat is een ander verhaal als het gaat om wilde dieren.

Datzelfde geldt voor paarden, deze dieren zijn voor een minimum van twaalf generaties gefokt en gedijen goed in gezelschap van mensen. Deze dieren kunnen goed leven in gevangenschap. Ondanks dat dit een dunne scheidslijn is. Toeristen moeten dan ook altijd goed kijken of de dieren goed worden verzorgd, toegang hebben tot eten en drinken en of ze de schaduw kunnen opzoeken op warme dagen.

Maar onze campagne gaat voornamelijk over wilde dieren."

Hanita van der Meer

Dromedaris Nog terugkomend op de situatie die geschetst is in de intro. Een kameel of dromedaris is een

Isabel Boekel

Melvin Mak

41

COLUMN/ACTUEEL

Culinair genieten Bij Lions Dive is er met vier bars en restaurants op culinair gebied voor ieder wat wils.

De dag start bij het uitgebreide ontbijtbuffet bij Hemingway in het vroege ochtendzonnetje en met je voeten in het zand. Na het ontbijt nog lekker relaxen met een krant of tijdschrijft, met een kopje verse cappucino en de kabbelende zee op de achtergrond. Zo mag iedere dag wat

ons betreft wel beginnen! In de middag is een heerlijke Italiaanse lunch bij restaurant Piazza een aanrader, van een echte Italiaanse pizza of pasta tot een ovenheerlijk broodje. Het rustige terras van Piazza grenst aan het 50 meter zwembad en heeft ook uitzicht op de azuurblauwe Caribische Zee.

Na een dagje strand mag je het Curaçaose happy hour niet missen. Het happy hour met een echte beach vibe vind je bij beachbar & grill Chill.

Ook de lokale bewoners van Curacao weten Chill te vinden en dit maakt dat er tijdens het wekelijkse happy hour op vrijdag en zondag een leuke mix aan gasten te vinden is. Kinderen hangen lekker in de hangmat, spelen in het zand of zwemmen nog even lekker in de zee en met een beetje geluk komen de dolfijnen van de buren nog even langszwemmen!

Als de zon langzaam onder is gegaan en de sfeerverlichting aangaat, is het weer tijd voor diner. Een ultime romantische avond met een subliem diner doe je in het hart van Lions Dive, bij restaurant Nemo. Nemo serveert een echt upscale diner met mooie wijnen. Of kies je toch weer voor lekker eten met de voetjes in het zand?

Schuif dan gezellig aan bij Hemingway voor een heerlijk internationale kaart of blijf na het happy hour lekker eten bij Chill waar ze heerlijke bbqspiezen serveren.

Lions Dive, ook voor culinair genieten!

Edward Suares General Manager Lions Dive & Beach Resort

Steeds minder vertrouwen in online Consumenten hebben steeds minder vertrouwen in wat merken en bedrijven online doen. Ondanks dat 68% van de Nederlanders online aankopen doet (88% heeft afgelopen jaar een vlucht of accommodatie online geboekt), is het vertrouwen flinterdun. Dit blijkt uit resultaten van Connected Life, een studie van Kantar TNS die tijdens de jaarlijkse Travel PRESSentation in Utrecht zijn gepresenteerd.

Zo is bijna de helft van de mensen terughoudend en achterdochtig als het gaat om online activiteiten van bedrijven. Merken zetten tal van online media en functies in om producten te verkopen, te promoten of met potentiële klanten in contact te komen. Uit het onderzoek blijkt dat social media lang niet altijd het geschikte kanaal zijn om klanten te bereiken of producten te promoten.

Verdacht

Onze reizen 2018 zijn al boekbaar!

Ruim de helft van de Nederlanders vindt berichten en posts verdacht en onbetrouwbaar. Instagram scoort wel heel laag. Slechts 3% van de Nederlanders vindt dit een geschikt platform om producten of diensten aan te bieden. Dit wantrouwen in social media wordt nog eens extra gevoed, doordat het merendeel van de mensen zich zorgen maakt over de controle die social media platforms hebben over de content die aan de gebruiker wordt getoond. Zo bepaalt Facebook wat er op je tijdlijn verschijnt.

Connected Life is een jaarlijkse studie van Kantar TNS onder 70.000 consumenten in 56 landen naar het digitale consumentengedrag.

De brochure valt vanaf 17 november bij de reisbureaus op de mat. Ook voor volgend jaar hebben wij ons aanbod fors uitgebreid.

Laat je inspireren door onze nieuwe bestemmingen, vernieuwde programma’s en tijdloze Oad-klassiekers.

Kijk op Webscope voor het volledige aanbod. www.travelpro.nl

43

India het land van de paleizen, tempels en natuur. Een land met het hoogste aantal inwoners. Wereldwijd bekend door de Taj Mahal en steeds populairder in Nederland als vakantiebestemming. Wanneer ga jij?

India: een smeltkroes van cultuur en natuur Dylan Cinjee Eind vorige maand vertrok de eerste Jet Airways vlucht van Amsterdam naar Bangalore. Een heugelijke dag voor India. “De overweldigende belangstelling voor India heeft ons er vorig jaar al toe gebracht om de capaciteit op onze dagelijkse vluchten naar Mumbai en Delhi te vergroten. Vandaag markeert de start van onze derde directe verbinding naar India”, liet Samir Chada – General Manager Benelux Jet Airways weten. Hij vervolgt: “Met de directe verbinding naar Bangalore ontsluiten we een regio met een grote en groeiende zakelijke sector. Bangalore geldt als het Silicon Valley van India, waar veel (Nederlandse) multinationals met een eigen vestiging of partnerschap actief zijn. Tegelijk geven we ook onze relaties in de reissector de kans om het zuiden van India gerichter aan te bieden.” Naast indrukwekkende steden heeft India prachtige natuur. Zo heeft het land maar liefst 441 wildreservaten, 80 nationale parken en bijna 40 tijgerreservaten. De overheid zorgt ervoor dat de natuur en het wild beschermd wordt. India heeft veel potentie voor handel en toerisme, want ook KLM voegt een nieuwe route toe. Vanaf deze winter vliegt KLM drie keer per week naar Mumbai, de grootste stad van India, gelegen aan de westkust. De Indiase hoofdstad New Delhi is al langer onderdeel van het KLMroutenetwerk.

Met Kras naar inspirerend India (en Nepal of Bhutan!)

Robuuste forten, sierlijke paleizen, heilige koeien, de Ganges en de gracieuze Taj Mahal… India is simpelweg overweldigend. Kras verrast reisliefhebbers met prachtige rondreizen

door onder meer het kleurrijke Rajasthan of het tropische zuiden (of een combinatie).

Ook prachtig: Rajasthan met Goa en de tweelandenreis met Nepal. En gloednieuw is de reis door de Indiase deelstaat Sikkim en buurland Bhutan, met goed bewaarde kloosterforten en overal wapperende gebedsvlaggetjes.

Inspirerend!

Mumbai Mumbai, ook wel Bombay genoemd, is de grootse stad van India met meer dan 20 miljoen inwoners. De stad ligt op het eiland Salsette, gelegen aan de Arabische Zee. Mumbai is het culturele en commerciële hart van India. Er zijn veel financiële instellingen gevestigd en vele Indiase bedrijven hebben er hun hoofdkantoor.

Vanwege de hogere levensstandaard worden immigranten van over heel India aangetrokken, de stad is daarom ook een smeltkroes van verschillende Indiase culturen. Ongekend populair in India zijn de filmproducties die in deze stad worden gemaakt, het zogenoemde Bollywood. Tijdens een studiotour krijg je klanten een kijkje achter de schermen en leren ze over alle aspecten die bij het maken van een film komen kijken. Één van de bekendste toeristische bezienswaardigheden van Mumbai is de imposante triomfboog ‘de Gateway of India’. Achter de boog ligt een kade, waar je klanten op een van de vele rondvaartboten een tocht door de haven kan maken. Ook voor alle winkelfanaten is Mumbai uitermate geschikt. De vele winkelstraten, bazaars en markten kunnen je uren bezighouden.

Bangalore “De stad Bangalore is een wereldwijd erkende ICT en business hub. Mede vanwege de aanwezigheid van vele grote (Nederlandse) multinationals en internationale organisaties groeien industrie, dienstverlening en toerisme er snel. Logischerwijze heeft dit geleid tot versnelde groei van de vraag naar hoogwaardige vliegverbindingen met bestemmingen over de gehele wereld. We zijn verheugd dat we de enige luchtvaartmaatschappij zijn die een nonstop service tussen Amsterdam en Bangalore biedt”, aldus Gaurang Shetty, Whole Time Director, Jet Airways. “Daarmee niet alleen onze positie in Nederland versterkend, maar ook een grotere keuze voor onze zakelijke en toeristische reizigers biedend. We zijn ervan overtuigd dat onze gasten toenemend voor ons zullen kiezen en de hoogstaande gastvrijheid van India’s toonaangevende internationale airline ervaren.”

Taj Mahal Ben je voor het eerst in India? Dan is het bijna onmogelijk om de Taj Mahal over te slaan.

Ondanks dat India een enorm land is met ontelbaar veel mogelijkheden, staat het land vooral bekend om deze imposante tempel.

Dit wereldwonder is een witte tempel met vele koepels en minaretten. Achter deze mooie tempel schuilt een nóg mooier verhaal, want Moghul-keizer Shah Jahan heeft de Taj Mahal gebouwd ter ere van zijn overleden vrouw. De Taj Mahal is een van de meest herkenbare gebouwen ter wereld en een symbool van India.

In 2007 werd de Taj Mahal verkozen tot een van de zeven nieuwe wereldwonderen. Het gebouw

wordt jaarlijks door miljoenen toeristen bezocht.

Voor velen van hen is het mausoleum vooral een romantische ode aan de liefde.

Echt India én Echt FOX Bijna iedere dag is er ergens in India wel een feest of een festival ter ere van God, profeet, heilige of andere religieuze persoonlijkheid.

Het is een vrolijk en kleurrijk land. Tijdens de negentiendaagse groepsrondreis Kleurrijk Zuid-India ontdekken onze reizigers veel van de cultuur in India. Om echt te ervaren hoe de bevolking leeft, overnachten we op een houseboat. De houseboat, deed voorheen dienst als rijstboot. Het is dé ideale manier om te genieten van het waterwegenparadijs in tropisch Kerala en de ultieme manier om het Indiase plattelandsleven te ervaren. Onze reizigers verblijven één nacht aan boord en een kok bereidt lunch en diner met natuurlijk vers gevangen vis. Een onvergetelijke ervaring!

Natuur De natuur in India is enorm divers dat je bijna niet weet waar je moet beginnen. Van stranden tot jungles, van woestijnen tot de Himalaya, van grasvlaktes tot rijstvelden. Natuurliefhebbers kijken hun ogen uit, een rondreis door India is dan ook een onvergetelijke ervaring. Als je aan India denkt, denk je niet snel aan een strandvakantie, maar wist je dat India meer dan 7.000 kilometer aan kustlijn telt? De kustlijn telt tal van mooie zandstranden, die

uitermate geschikt zijn om heerlijk tot rust te komen. In het oosten en noordoosten van India vind je prachtige natuurreservaten waar je klant kans maakt om wilde dieren, zoals neushoorns, olifanten en tijgers te spotten. Het land heeft volgens BestemmingAzie natuur- en wildbescherming hoog in het vaandel staan. Er is een grote rijkdom aan fauna met 350 soorten zoogdieren waaronder de bedreigde Bengaalse tijger, Aziatische olifant, Indische neushoorn en sneeuwluipaard. Daarnaast heeft India ca.

47.000 plantensoorten en 1.200 vogelsoorten.

Yaxa Reizen Heilige steden, levendige cultuur en een aromatische keuken; India! Maak kennis met het betoverende Rajasthan: rijk aan geschiedenis, cultuur én adembenemende vergezichten! Verblijf in stijl in een magisch Moghul paleis, of ga je toch voor de avontuurlijke safari door Chivalrous, het oudste gebergte in India? Combineer deze bestemming bijvoorbeeld met het nabijgelegen Sri Lanka. Yaxa maakt het mogelijk!

FASCINEREND INDIA Culturele hoogtepunten en jungle India – het land dat fantasieën en nieuwsgierigheid oproept, het canvas van een voortdurend kleurrijk schouwspel. Geregeerd door inheemse koninkrijken, overspoeld door binnenvallende legers van Centraal-Aziatische oorsprong gevolgd

door de Mughals en ten slotte de Britten heeft het een overdaad aan rassen en een scala aan culturele erfenissen. De enige manier om het gastvrije land écht te leren kennen is door er zelf naartoe te gaan. Begeef je onder de

mensen, proef lokale gerechten en snuif de cultuur in je op! Bezoek het ommuurde Old Delhi, Britse sites in New Delhi, de roze stad Jaipur, de wereldberoemde Taj Mahal in Agra en maak een boottocht in schitterend Varanasi. Stap in de luxe Deccan Odyssey trein en laat betoverende landschappen aan je voorbijtrekken op weg naar Pench National Park, waar je vanuit het prachtige Jamtara Wilderness Camp op zoek kunt naar de tijger.

Untamed Travelling regelt het graag voor je.

Neem contact met ons op via info@untamedtravelling.com of 0487-540367 en laat je reis helemaal op maat samenstellen.

www.travelpro.nl

46

INTERVIEW

“Maastricht is een warm bad voor ons” Arjen Lutgendorff

Corendon gaat een base vestigen op Maastricht Aachen Airport, de luchthaven die twee jaar geleden een stille dood leek te sterven.

TravelPro sprak Steven van der Heijden (CEO Corendon) over de beweegredenen, over het afgelopen jaar en de verwachtingen voor volgend jaar.

Curaçao “Het feit dat Corendon mede-eigenaar is geworden van Livingstone betekent dat wij daar over het algemeen weer wat meer op willen groeien”, aldus Van der Heijden. “We verschuiven naar minder hotels waar we veel meer kamers hebben. Livingstone en Kunuku Aqua Resort waren de afgelopen jaren al speerpunten in ons programma door de hoge klanttevredenheid en volume. Liever een paar hotels waar we volledig achter staan, dan hotels waarmee het niet echt lukt om een blijvende relatie op te bouwen. We proberen zoveel mogelijk mee te groeien met de belangstelling voor Curaçao.”

Zomer 2018

toe vrij weinig gebeurt, is één volledig vliegtuig al een behoorlijke uitdaging”, aldus Van der Heijden. “We gaan piloten en cabinepersoneel aannemen in de regio en daarnaast moeten we er onderhoudsfaciliteiten en grondpersoneel regelen. Veel werk en in 2019 gaan we dat waarschijnlijk weer doen op Lelystad.”

Van der Heijden is optimistisch over de zomer van 2018. Over Tunesië kan hij nog niet veel zeggen, maar “Turkije is helemaal terug van weggeweest is. Ongelooflijk wat daar gebeurt.

Er wordt zelfs beter geboekt dan drie jaar geleden, voordat alle ellende begon. Voor alle touroperators goed nieuws dat de bestemming met de beste prijs-kwaliteitsverhouding weer terug is. Dat Turkije het goed doet, voorkomt hopelijk ook dat in landen als Spanje, Portugal en Griekenland de prijzen nog verder de pan uitrijzen. De prijsstijgingen in Spanje zijn bizar met daar bovenop de verdubbelde toeristentax op de Balearen.”

Staatsteun

Medeleven met Ryanair

De provincie Limburg en de gemeente Maastricht willen heel graag dat de luchthaven weer wordt bevolkt. Corendon kan dan ook rekenen op alle mogelijke ondersteuning. “Staatssteun ontvangen we niet, want dat mag niet. Nederland is wat dat betreft een correcter land dan vele andere landen. We krijgen natuurlijk wel alle mogelijke ondersteuning en hulp in facilitaire zin.

Op Schiphol zijn we een van de vele spelers, maar op Maastricht zijn we met open armen ontvangen.” Op de vraag of hij de toekomst op Schiphol nog wel rooskleurig bekijkt, laat hij weten: “Wij hebben meer dan 2.000 historische slots op Schiphol, dus voorlopig hebben we er een stevige positie. Het enige dat nog ter discussie staat zijn de nachtslots.”

De aangekondigde samenwerking met Ryanair leverde Corendon enorm veel aandacht op, maar “het is een doodgeboren kindje gebleken en uiteindelijk zijn we gewoon weer met Transavia in zee gegaan”, aldus Van der Heijden. “Ik sluit niet uit dat het ooit nog eens gaat gebeuren. Ryanair is een stuk klantvriendelijker en ik heb wel een beetje met ze te doen gehad de afgelopen tijd. Dit wil je als airline niet meemaken, dat de rechtbank bepaalt dat je je piloten onmiddellijk vakantie moet geven en dat daardoor een deel van je vliegtuigen stilstaat. Ze liepen natuurlijk het risico en moesten uiteindelijk op de blaren zitten, maar dat was wel heftig.”

Steven van der Heijden

Het ziet er goed uit voor Maastricht, dat een groei verwacht van 10% naar 200.000 passagiers en met Corendon, Germania, Wizzair en Ryanair een toenemend aantal airlines ontvangt. Van der Heijden: “70% van onze passagiers vanaf Maastricht zijn nieuwe klanten voor ons, het is als een warm bad en past ook heel goed in onze Belgische strategie. Daarnaast bieden we voordelen als gratis parkeren, anderhalf uur van tevoren inchecken in plaats van drie uur en nauwelijks wachtrijen.” Waarom dan geen Groningen en Weeze? “In een cirkel van 75 kilometer kom je bij Maastricht drie tot vier keer zoveel mensen tegen als in Groningen, daarnaast is Maastricht ook interessant voor Noord-Brabant en Vlaanderen. Weeze is interessant, maar is en blijft Duitsland en daarmee voor ons minder interessant. Ons Weeze ligt in Maastricht.”

Twaalf bestemmingen Corendon zal volgend jaar tien bestemmingen (Kreta, Faro, Antalya, Ibiza, Sicilië, Tunesië, Rhodos, Kos, Corfu en Zakynthos) aanbieden in plaats van drie waarmee het dit jaar terugkeerde op Maastricht. Daartoe stationeert Corendon er een vliegtuig. “Voor een luchthaven waar tot nu

VACATURES/AGENDA/COLOFON

Vacatures TravelPro biedt op haar website, in het magazine en in de digitale nieuwsbrief, een overzicht met de nieuwste vacatures in de reis- en luchtvaartbranche. Hier vind je een greep uit het aanbod.

Polenreizen.nl zoekt reisadviseur (m/v) Polenreizen is een moderne touroperator, met jarenlange ervaring in het aanbieden van verschillende soorten reizen door heel Polen.

Via onze website zetten wij onder andere de steden Krakau, Warschau en Gdansk op de kaart. Door onze jarenlange samenwerking met verschillende reisorganisaties in Nederland en Polen kunnen wij een mooi gevarieerd.

Airtrade zoekt Business Travel Consultant (m/v) SME Travel is het nieuwe zakenreislabel van Airtrade en positioneert zich als zakenreisspecialist voor het midden- en

kleinbedrijf. Bij SME Travel spreken we de taal van de ondernemer en begrijpen wij hun behoefte om zorgeloos, flexibel en tegen de beste tarieven op zakenreis te gaan.

Otravo zoekt applicatiebeheerder/functioneel beheerder (m/v) Online Travel Organisation, Otravo, is marktleider in de Benelux en Scandinavië voor airline tickets en reisproducten. Ons mooie bedrijf bestaat uit 270 medewerkers verspreid over diverse locaties. Ons hoofdkantoor is gevestigd in een van de mooiste kantoren van de Randstad: de ‘Suikersilo’s’ in Halfweg.

Otravo zoekt Teamleader CEC Air/ Travel (m/v) Met merken als Vliegtickets.nl, Vliegtickets.be en dé Vakantiediscounter is Otravo dé speler in de Benelux en Scandinavië als het gaat om online travel. Wij zijn de afgelopen jaren stormachtig gegroeid en hebben een groei-ambitie die nog veel verder rijkt.

Interesse?

Ben je geïnteresseerd in een van deze vacatures, wil je het hele aanbod aan vacatures zien of zelf een vacature plaatsen? Kijk dan snel op travelpro.nl of bel naar 024-8200203.

Agenda

Colofon Studentenabonnement: e 75 Proefabonnement (3 maanden): e 20 Deze tarieven zijn exclusief BTW. Vragen? Info@travelpro.nl

Postadres: Postbus 120, 6500 AC Nijmegen Kantooradres: Sint Agnetenweg 56, Nijmegen Tel: +31(0)24-8200203 E-mail: redactie@travelpro.nl Internet: www.travelpro.nl

Uitgever: Tom van Apeldoorn Vormgeving & DTP: Seb van Apeldoorn & Julian Kersten Druk: Senefelder Misset, Doetinchem

Oplage: 5400 exemplaren Verantwoording: TravelPro is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V. Doelgroep: alle eigenaren, bedrijfsleiders en medewerkers van reisbureaus, managers van luchtvaartmaatschappijen, touroperators, hotels en industrieën die raakvlakken met de reiswereld hebben.

Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door foto-kopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van @TRAVELPRO

Abonnement: Jaarabonnement: e 95 Thuisabonnement: e 85

2017 November 16-19: ANVR-Congres, Sevilla (Spanje).

20: Zomergidspresentatie Alltours, Pathé Amsterdam (ArenA).

20: Thomas Cook Retail Event, Amersfoort.

21: ReisMarkt Duitsland.

21: Zomergidspresentatie Alltours, Pathé Rotterdam (De Kuip).

22: Zomergidspresentatie Alltours, Pathé Arnhem.

23: Zomergidspresentatie Alltours, Pathé Eindhoven.

23: Persworkshop ANTOR Nederland.

25: USA & Canada Reisbeurs (b2c).

27: TravelPro Dinner Workshop, Rotterdam The Hague Airport.

28: TravelPro Dinner Workshop, Holiday Inn Eindhoven.

29: TravelPro Dinner Workshop, Van der Valk Breukelen.

30: TravelPro Dinner Workshop, Zwolle.

December

TJ van van Apeldoorn Apeldoorn TJ Commercieel Directeur Directeur Commercieel tj@travelpro.nl tj@travelpro.nl

Dylan Cinjee Redacteur dylan@travelpro.nl

Dennis de Dennis Grootde Groot Accountmanager Sales Manager dennis@travelpro.nl dennis@travelpro.nl

Arjen LutgendorffArjen Lutgendorff Sharon Evers Hoofdredacteur a.iHoofdredacteur Redacteur arjen@travelpro.nlarjen@travelpro.nl sharon@travelpro.nl

Sharon Evers Redacteur sharon@travelpro.nl

Eva Hopstaken Seb van ApeldoornSeb van Apeldoorn Julian Kersten Julian Kersten Redacteur Chief Graphic DesignDesign Graphic Design Chief Graphic Design Graphic eva@travelpro.nl seb@travelpro.nl seb@travelpro.nl julian@travelpro.nl julian@travelpro.nl

www.travelpro.nl

6: TUI Winternights, Berkel en Rodenrijs.

7-11: Masters of LXRY. 11: TUI Winternights, Wormer.

12: Sambassodag, Van der Valk Zwolle.

12: TUI Winternights, Drachten.

12: Star Alliance Trade Awards (op uitnodiging), Aalsmeerderbrug.

13: TUI Winternights, Zeist.

Mist er een event of informatie bij een al gepubliceerd event?

Mail (redactie@travelpro.nl) of bel (024-8200203) met de redactie van TravelPro.

47

Onbegrensd genieten Een eindeloos wit zandstrand dat overgaat in de kristalheldere zee, ontspannen in de privacy van je eigen villa met privézwembad, een persoonlijke butler die alle wensen uit laat komen, genieten van een Ayurvedische massage… Het kan allemaal in Maradiva Villas Resort & Spa op Mauritius. Beleef er een onvergetelijke vakantie met Travel Impressions, natuurlijk met speciale Travel Impressions extra’s.

www.travelimpressions.nl /Travel Impressions Nederland

Alle producten en diensten worden aangeboden en geleverd door Travel Impressions, onderdeel van ALG Tide Netherlands B.V. (geregistreerd te Amsterdam, Hoogoorddreef 5, 1101 BA;, KvK 58356118).