TravelPro #14 - 1-4-2015 by Travelpro

1 april 2015

"Ik werkte als 'illegaal' reisleider" Fred van Eijk (General Manager en oprichter Travel Counsellors Nederland & BelgiĂŤ)

- Advertentie -

Luuk Reiswerk

Talent 2015

Tragedie in Holten (part 3)

East coast

has it all

Nieuws

Inhoudsopgave Oman TravelPro reisde meer naar Oman, lees meer over deze verrassende bestemming. Pagina 10-11

Kindersekstoerisme ‘Don’t look away’ is de nieuwe campagne tegen kindersekstoerisme. Pagina 18

Go East! Alles over de zes nieuwe deelstaten van Duitsland. Pagina 23

Canada Alles over Air Transat en de redenen om het oosten van Canada te bezoeken. Pagina 30-31

Egoïstisch Op het moment dat de co-piloot van de bewuste Germanwings-vlucht van Barcelona naar Düsseldorf vorige week dinsdag niet alleen zichzelf, maar ook 149 anderen de dood injaagde, zat ik ook in de lucht richting het Reiswerk Studentencongres in Lara. Toen ik voet aan de grond zette en weer verbinding had, werd ik direct geconfronteerd met dit vreselijke drama. Ook al wist het thuisfront dat ik een andere richting opvloog, toch gingen hun eerste gedachten naar mij uit. Ondersteboven van dit nieuws, verbaasde het me dat geen enkele televisie in het hotel aanstond en het bijna niemand bezig hield. Het leven ging gewoon door alsof er niets aan de hand was. Zo lijkt het. Ik wilde weten wat er precies was gebeurd en hoe het kón gebeuren. Als een spons vrat ik dit vreselijke nieuws.

Turkish Airlines Er was genoeg reden voor een feestje bij Turkish Airlines. Pagina 32

Niet veel later werd bekend dat er één Nederlandse passagier aan boord van het bewuste toestel bevond. Ik betrapte mezelf op een egoïstische reactie. Was het erger geweest als alle inzittenden Nederlanders waren? In mijn beleving waarschijnlijk wel. Dan had het drama meer families in misschien wel mijn directe omgeving geraakt. Ook op Facebook zag ik niets buitensporigs, zoals het massaal plaatsen van zwarte profielfoto’s of passende statusupdates. Ook niet toen

www.travelpro.nl

bekend werd dat dit vliegtuig waarschijnlijk door de co-piloot doelbewust tegen een berg is aangevlogen. Het nieuws kwam wel binnen, daar niet van, maar werd niet massaal geuit. Erg, dat vindt iedereen. Vreselijk zelfs. Maar zolang het een ver-van-mijn-bed-show is, vinden we het minder van belang. Tenminste, zo lijkt het. Dat het egoïstisch is, is dan maar zo. De media pikte vanzelfsprekend dit vreselijke drama op. Met afschuw las ik enkele koppen. Ik dacht aan de nabestaanden; die willen toch niet weten dat er ‘lichamen aan flarden zijn gescheurd’. Hoe sensationeler, des te betere verslaggeving? Het ultieme dieptepunt in de verslaggeving rond de ramp, is wel het artikel in het Duitse Bild, daarin wordt uitgebreid beschreven hoe de inzittenden al 8 minuten voor de crash schreeuwend te horen waren op de voice recorder. IATA rekent het neerhalen van MH17 niet onder de vliegtuigongevallen, omdat het een doelbewuste actie is. Ik ben benieuwd hoe deze ramp wordt gezien? Mijn medeleven gaat uit naar álle nabestaanden. Sharon Evers sharon@travelpro.nl

Nieuws

Als reisleider merkte Fred van Eijk dat de reisbranche ‘toch wel erg leuk was’. Na diverse banen werd hij tien jaar geleden door Travel Counsellors in het Verenigd Koninkrijk gevraagd als adviseur voor hun uitbreidingsplannen. Hij werd de oprichter van Travel Counsellors Nederland en zit daar tien jaar later nog steeds. “Ik ben op mijn plek in een gezond bedrijf dat de juiste toekomst in handen heeft.”

“Ik werkte als illegaal reisleider voor de Jong Intra” Vertel eens iets over het gezin waarin je opgroeide… "Ik kom uit Voorburg, nabij Den Haag, en ben opgegroeid in een stabiel gezin. Mijn vader was directeur van een grote drukkerij, een familiebedrijf dat mede door mijn opa was gestart. Mijn moeder is gestopt met werken op het moment dat de kinderen kwamen. Ik ben opgegroeid met mijn enige broer, die vorig jaar helaas is overleden. Ons gezin was heel actief. Er werd veel gesport, veel gereisd, en mijn ouders waren sociaal actief. Dat actieve hebben ze ons ook meegegeven. Zo heb ik altijd bijbaantjes gehad, in een boetiek, als model en in de horeca.’

En nog steeds heb je veel ‘bijbaantjes’... ‘Ik schrijf blogs voor de websites van verkeersbureaus, buzzfeed, fashion – en lifestyle blogs en af en toe voor Vogue. Ik presenteer het reisgedeelte in het lifestyle programma LXRY TV op RTL4 en ben soms in de uitzending van BNR Radio. Dat vind ik echt fantastisch om te doen. Op een kort en krachtige manier live iets vertellen. Daar krijg ik echt een adrenalinekick van.’ Doe je al deze dingen alleen omdat je het leuk vindt? ‘Natuurlijk vind ik het leuk, maar ik doe het niet zomaar. Er zit altijd verband tussen de dingen die ik doe, ook al is dat op het eerste gezicht misschien niet altijd even duidelijk. Ik presenteer LXRY TV Travel zodat ik mensen reiskennis en

www.travelpro.nl

inspiratie kan meegeven. Ik heb ook bewust de uitnodiging geaccepteerd ambassadeur te worden van het zonnebrillenmerk Oxford Vaughan, omdat ik dat ook weer kan linken aan het reizen. Dat is ook iets wat ik van mijn familie heb meegekregen: actief en betrokken zijn, altijd kansen zien. Op deze manier wil ik ook een voorbeeld zijn voor de Travel Counsellors. Ik wil laten zien hoe ze hun netwerk en social media kunnen inzetten.’ Je doet ook vrijwilligerswerk? ‘Ik heb een eigen stichting; ‘helping hands’. We hebben bijvoorbeeld een lagere school in Ghana van meubilair voorzien en daar ook een kleuterschool en een aantal huizen gebouwd. Dat is begonnen toen ik in Ghana op reis was

INTERVIEW

en daar een school bezocht. De kinderen daar moesten elke dag een enorme afstand lopen met een krukje op hun hoofd zodat ze op school konden zitten. Naderhand moest het krukje ook weer mee naar huis om er daar op te zitten. Op dat moment dacht ik: dat moet anders. We kunnen met relatief weinig geld ontzettend veel bereiken daar. De stichting staat nu wel op een lager pitje wegens tijdgebrek. Maar ik wil dat wel weer echt gaan oppakken.’ Waar haal je de tijd vandaan om al die dingen te doen? ‘Het kost ontzettend veel tijd, zeker op momenten dat het allemaal samen valt. Maar ik leef via mijn agenda, ben ontzettend gestructureerd. Ik heb ook behoefte om tijd voor mijzelf te hebben of om met goede vrienden en familie door te brengen en ik sport heel veel. Maar ook dat plan ik in mijn agenda.’ Wilde je altijd al de reisbranche in? Nee, ik ben er bij toeval ingerold. Ik wilde de diplomatieke dienst in. Het buitenland trok dus altijd wel, het reizen en de nieuwe culturen, maar ik wilde dat als diplomaat doen, niet als reispersoon. Als eerste stap richting diplomatie studeerde ik Franse beschaving in Parijs. Dat is echter wel een erg kostbare stad voor studenten, zeker toen. Dus na een paar weken belde ik mijn vader al of hij geld over wilde maken. Dat was ik al snel beu en daarom ben ik toen gaan werken, als illegaal reisleider voor de Jong Intra Vakanties. Illegaal omdat je een officieel Parijs certificaat moest hebben, en dat had ik natuurlijk niet. Maar ik studeerde Franse beschaving, dus kon wel praten over de Franse Revolutie, over Marie Antoinette en de plek waar ze onthoofd was. Op dat moment dacht ik, ‘dit is eigenlijk wel een heel leuke branche’.

En op die manier is het balletje gaan rollen? Nog niet helemaal. Als tegenovergestelde reactie ben ik toen rechten gaan studeren in Leiden. Ik vond het studentenleven erg leuk, maar de studie verschrikkelijk. Ik heb de studie niet afgemaakt en ben weer reisleider geworden. Op dat moment dacht ik, dan moet ik ook maar verder gaan in die branche. Ik ben SEPR 1 en 2, Marketing en dat soort dingen gaan doen. Je hebt drie kinderen, willen zij de reisbranche in? ‘Ik heb twee dochters en een zoon, maar geen van allen wil de reisbranche in. Mijn oudste dochter woont in Londen en werkt als redactrice van Buzzfeed. Een nieuwssite waarbij een goed artikel twee miljoen lezers heeft, dat is een heel andere dimensie dan wat er in Nederland gebeurt. De middelste studeert branding, iets wat ook mij erg interesseert. Zij zijn opgegroeid in het tijdperk van nieuwe media en het leuke is dat wij onderling veel sparren, daar leer ik veel van. Mijn zoon, de jongste, woont bij mij thuis, ik ben een single

dad. Hij zit op de internationale school in Den Haag en wil, net als ik vroeger, de diplomatieke dienst in. Dus misschien eindigt hij uiteindelijk toch ook in de reisbranche.’ Je vertelde nooit meer dan vier jaar dezelfde baan hebt gehad. Wat heb je allemaal gedaan? ‘Een van mijn eerste baantjes was dus als reisleider. Ik heb ook een eigen reisbureau gehad, maar dat heb ik gelukkig heel snel verkocht, aan Arke. Ik heb gewerkt als hoofd inkoop en product management bij een grote Britse reisorganisatie en heb in de raad van bestuur gezeten bij Forte Hotels, toen een van de grootste hotelgroepen ter wereld. Vervolgens werd ik managing director van Air Travel Group, een touroperator collectie in Londen. Daarop ben ik teruggevraagd door mijn eerste werkgever in Engeland die overnames had gedaan in Nederland en België en mij een soort expat maakte in mijn eigen land. Een aantal jaar later vertrok ik naar Qatar, waar ik CEO was van Qatar Tourism Authority.’

En vanuit Qatar naar Travel Counsellors in Nederland? ‘Ja, tien jaar geleden ben ik weer teruggekeerd naar Den Haag, waar ook het hoofdkantoor van Travel Counsellors is. Ik heb er mijn roots en mijn familie komt er vandaan. Dat maakt het extra feestelijk om het tienjarig jubileum met de conferentie hier te vieren. Omdat het de plek is waar we Travel Counsellors zijn begonnen, maar ook voor mij persoonlijk. Vrijdagavond hadden we bijvoorbeeld een feestje in mijn sportclub, de club waar mijn oma al zwom.’ Hoe ben je bij Travel Counsellors terecht gekomen? ‘Ik ben gevraagd door Steve Byrne (CEO) en oprichter David Speakerman als adviseur, omdat ze plannen hadden voor uitbreiding van hun concept in andere landen buiten Groot-Brittannië. Dat zou voor een bepaalde tijd zijn. Al vrij snel is als onderdeel van dat internationale plan Travel Counsellors Nederland opgericht en hebben ze gevraagd of ik wilde blijven. Toen moest ik opeens als

adviseur gaan bewijzen dat de adviezen die ik had gegeven ook klopten. Dat was over het algemeen zo, behalve dat ik als adviseur onterecht minder ambitieus was. Voordat ik aan het marktonderzoek begon dacht ik; ‘Als ze 50 Travel Counsellors hebben in dat kleine landje mogen ze blij zijn’. Toen ging ik met een aantal ondernemers in de reisbranche praten en die zeiden, zonder dat ze van mijn aantal van 50 wisten, dat ik er best 100 zou kunnen halen. En nu, tien jaar later, zitten we op 150 en elke maand verwelkomen we weer nieuwe Travel Counsellors. Dat was het enige advies wat ik aan mezelf had gegeven dat niet klopte.’ Nooit langer dan vier jaar dezelfde baan gehad en nu alweer tien jaar bij Travel Counsellors. Hoe komt dat? ‘Ik heb heel lang in de hotel- en reisindustrie gewerkt, over het algemeen vaak een wat korter aantal jaren. Bedrijven veranderen, ombouwen, sluiten, saneren, andere richtingen uitduwen. Ik dacht dat ik dat heel leuk vond, en dat vond ik ook, en ik dacht dat ik er over het algemeen best goed in was, en het ging

www.travelpro.nl

ook meestal wel goed. Totdat ik de kans kreeg om bij Travel Counsellors te beginnen. En dat is natuurlijk een heel andere dimensie. In plaats van een bedrijf een andere kant op sturen, moest ik hier vanaf nul beginnen. We deden alles zelf, we boekten zelfs boekingen in, dat was het feestje van de dag. Daar zou ik nu niet meer aan moeten denken, daar zou ook helemaal geen tijd voor zijn. Maar het was wel heel erg leuk om zo te pionieren. Dat was al bijzonder, maar wat het nog extra bijzonder maakte, was dat ik alleen maar positieve prikkelingen heb meegemaakt. We zijn enorm gegroeid in de afgelopen tien jaar en ook de groeicijfers voor de komende tien jaar zien er heel energiek uit. Ik ben erachter dat ik veel meer op mijn plek ben in een gezond bedrijf dat de juiste toekomst in handen heeft en niet van richting hoeft te veranderen. Dat gewoon doorgaat met hetgeen waar ze goed in zijn, waar ze successen in hebben geboekt.’

interview

Waardoor denk je dat Travel Counsellors zo populair is geworden? ‘Ondanks de economische crisis zijn wij heel sterk gegroeid. Dat komt onder andere doordat er veel klappen zijn gevallen in de reisbranche waardoor mensen voor zichzelf zijn begonnen als zelfstandig reisadviseur. Maar ook voordat die klappen vielen groeiden wij al enorm, omdat veel potentiële ondernemers die klappen zagen aankomen en dachten, ‘ik moet de toekomst in eigen hand nemen, ik ga mijn eigen bedrijf opzetten’. Tegelijkertijd zien we enorme trends in het consumentengedrag die heel erg aansluiten bij de service die we bieden: het gemak, de bereikbaarheid, kennis, passie. Het zijn allemaal dingen van nu, dingen die de klanten willen. Klanten hebben steeds minder tijd, maar willen wel steeds verder weg en het steeds ingewikkelder hebben, maar het zo eenvoudig mogelijk gepresenteerd hebben. Daar heb je gewoon professionele adviseurs voor nodig. Ook al bestaan we tien jaar, we hebben nog nooit zo de tijd mee gehad als nu en daarom zijn we ook zo positief over de toekomst.’ Waarom kiezen ZRA’s voor Travel Counsellors? ‘Kenmerkend voor ons is dat we een sterke internationale organisatie zijn. Dat vertaalt zich in de techniek die we gebruiken, we kunnen veel grotere IT-investeringen doen. Maar ook in de mensen, we hebben de brains. We hebben acht hoofdkantoren wereldwijd, hebben professionals op het gebied van marketing, communicatie, techniek en commercie. Je kunt alleen grote investeringen doen als je wereldwijd werkt en de kosten kunt spreiden over 1.350 ZRA’s. Dat is natuurlijk een andere kostenverdeling dan als je er maar 200 hebt, dus daar profiteren wij in Nederland van. Daarnaast verschillen wij van andere ZRO’s in de eisen die wij aan reisagenten stellen. Ze moeten er echt voor gaan, het is niet iets wat je erbij doet. Je moet jezelf blijven trainen, blijven inspireren en ons concept ter harte nemen. Als je daar niet in gelooft gaat het gewoon niet op.’

Travel Counsellor kan worden, die lat ligt best hoog. En als iemand eenmaal Travel Counsellor is, dan blijft die lat redelijk hoog liggen. We stellen eisen aan de omzet die ze behalen en aan hun bereikbaarheid. Ze moeten kennis blijven opbouwen, zich laten inspireren en netwerken. Omdat we een pittige selectie hebben, praten we niet over aantallen. Ook al blijven we met 150 Travel Counsellors in Nederland en vijf in België, waar we vorig jaar zijn gestart, dan nog moeten we een heel sterk groeiend bedrijf kunnen neerzetten, omdat we de wind mee hebben. Maar een geschikte kandidaat is altijd van harte welkom.’ Travel Counsellors bestaat tien jaar. Gaat er nog iets speciaals gebeuren? ‘Onze tiende verjaardag is officieel in september, maar we hebben het naar voren gehaald omdat de conferentie nu is. Dit hele weekend is een feestje, maar het naar voren halen geeft ons ook de gelegenheid het hele jaar ons jubileum te vieren. Het is heel belangrijk om er bij stil te staan, want het is natuurlijk wel iets heel moois, dat je in een tijd van recessie tien jaar lang gegroeid bent. Maar we blijven er ook niet te lang bij stilstaan, want het gaat ons echt om de toekomst.’

In hoeverre zou het aantal ZRA’s nog kunnen groeien? ‘Eigenlijk zijn we helemaal niet met aantallen bezig. Het is ook niet zo dat iedereen

www.travelpro.nl

Wat heeft die toekomst in petto? ‘Dat Travel Counsellors nog veel meer kunnen. Dat ze echt de tools en ondersteuning gebruiken die we bieden. Dat gaat om de techniek, maar daarnaast nemen we ook heel veel uit handen, zoals de administratie. Daardoor hebben ze de vrijheid om de tools die ze krijgen in te zetten, bijvoorbeeld op het gebied van marketing en communicatie, en de tijd om zowel digitaal als offline hun bestaande netwerk te onderhouden en uit te breiden. Die vrijheid moeten ze zelf investeren in hun bedrijf.’ Vroeger zat je in het ANVR bestuur. Zou je daarin terug willen? ‘Wil...het is niet iets dat je nu zo graag wilt. Dat klinkt negatief, maar zo bedoel ik het niet. Het is niet zo dat ik er tijd voor over heb en het heel graag wil, maar als ze mij benaderen dan sta ik daar zeker voor open. Het lijkt me ook goed wanneer een ZRO in het bestuur van ANVR zou zitten en volgens anderen zijn wij toch een toonaangevende organisatie die de reisbranche veranderd heeft. Dus ja, ik sta daar wel open voor.’ Aniek de Kort

REPORTAGE

Het verkeersbureau van Oman en Turkish Airlines nodigden meer dan 40 reisorganisaties uit de Benelux uit voor een kennismaking met het Sultanaat Oman.

Marhaba Benelux: een kennismaki Puur Oman Gelegen in het zuidelijke deel van het Arabisch schiereiland, ligt een van de meest dunbevolkte landen ter wereld, Oman. In de jaren zeventig werden een reeks aan olievelden ontdekt, waardoor de welvaart in snel tempo toenam. Verwacht van de hoofdstad Muscat echter geen stad als Dubai of Abu Dhabi. De gastvrije Omani weten het evenwicht tussen het moderne leven en traditie beter te bewaren dan de genoemde buren. Mannen zijn gehuld in traditionele dishdasha’s echter wel met een smartphone aan het oor geklemd. Vrouwen zijn hoogopgeleid en bekleden belangrijke functies. Wolkenkrabbers komen in het landschap niet voor en buiten de hoofdstad blijft de weekmarkt the-place-tobe voor de locals. Niet alleen voor de nodige boodschappen, ook voor het sociale aspect. Schoonheid heeft een adres, Oman.

Turkish Delight Turkish Airlines verzorgde vanuit zowel

Amsterdam als Brussel de vluchten voor alle deelnemers. Na aankomst in Istanbul wachtte de reisspecialisten een aangename verrassing. Op uitnodiging van de luchtvaartmaatschappij kon men in alle rust en luxe wachten op de doorvlucht naar Muscat. Iedereen kreeg namelijk toegang tot de prestigieuze business lounge van de carrier. Genieten met een grote G was van toepassing op de faciliteiten en de aangeboden maaltijden en drankjes.

Geheid een geit Na een vroege aankomst in de hoofdstad van Oman gebruikt de groep de ochtend om het opgelopen slaaptekort en bijbehorende jetlag weg te slapen in het Holiday Inn Seeb hotel. Na de lunch wordt de groep verdeeld over een konvooi van stoere 4x4 terreinwagens en koersen de chauffeurs naar Nizwa. Na een overnachting in het Golden Tulip Hotel Nizwa, rinkelt de wekker vroeg. Tijd voor een bezoek aan de authentieke geitenmarkt. Elke

vrijdag verhandelen de Omani op deze plek koeien, kamelen en een heleboel geiten. De naastgelegen souk en het Nizwa fort ontbreken vanzelfsprekend niet op het programma.

Zon in het zand zien zakken Alvorens de groep zich opsplitst, staat een kort bezoek aan het bergdorpje Misfat al Abreyeen gepland. Van de grote groep reisaanbieders worden kleinere groepen gemaakt, gebaseerd op ieders specialisme; duiken, golf, wandelen en fietsen. TravelPro reist met het gros van de groep verder naar de bekendste woestijn van het land, de Sharqiyah woestijn, ook wel bekend onder de naam ‘Wahiba Sands’. De chauffeurs hebben nu de mogelijkheid hun stuurmanskunsten te tonen. Met volle vaart – al niet succesvol – vertrekt het ene voertuig na het andere de hoge zandduinen op. Net voor zonsondergang heeft de groep de top bereikt en geniet men van een adembenemende afsluiter van de dag.

Nieuws

ing met Oman Royal day De zon laat zich nog maar net zien, wanneer de groep het Arabian Oryx Camp na wat ‘dunebashing’ achter zich laat. Wadi Tiwi en Wadi Shab en kustplaats Sur trekken aan de groep voorbij. De deelnemers maken zich op voor een hotelinspectie in Muscat. Echter niet zo maar een. Het Al Bustan Palace staat deze middag op het programma. Thans een hotel van Ritz Carlton, maar oorspronkelijk gebouwd als een paleis voor de Sultan van Oman. ’s Avonds toont men zich van zijn of haar chique kant. De reden? Het bijwonen van uitvoering in het Royal Opera House Muscat.

Must-see in Muscat

balans te houden.” Hetgeen niet betekent dat Oman stil staat, de uitbreiding van de luchthaven is reeds een feit en zal in de komende tijd meer verkeer kunnen genereren. Tevens zal in februari 2016 het, nu nog in aanbouw zijnde, conventie centrum haar deuren openen. Na de ingelaste pauze lichtten een drietal lokale agentschappen de sportieve kant van het land toe. Uitgebreide kennis over golf, watersport en buitensport wordt enthousiast met de zaal gedeeld. Het onderdeel dat door de meesten het beste gewaardeerd werd, was het gedeelte na de lunch. Een netwerkmoment waarbij potentiele lokale agenten zich presenteerden aan de aanwezigen. Visitekaartjes verwisselen in snel tempo

Een volle dag in de hoofdstad wordt ingevuld met een bezoek aan de Sultan Qaboes-moskee, de Mutrah souk en een stukje varen op een traditionele ‘dhow’ boot. Voor de lunch en hotelinspectie staat deze dag het Shangri-La hotel op het programma. De zon zakt deze keer aan de horizon van The Chedi hotel, waar de groep herenigd wordt onder het genot van een hapje en een drankje.

Marhaba Workshop Benelux Een overnachting in het Hormuz Grand Hotel verder, schuiven de afgevaardigden van de reisorganisaties aan voor een ochtend gevuld met presentaties. Tijdens de openingsspeech benadrukt Salim Al Maamari, algemeen directeur ter promotie van het toerisme in Oman nog eens; ”We hebben een rijke cultuur, we behouden graag wat we hebben. We streven ernaar geschiedenis, natuur, zee en zon met elkaar in

www.travelpro.nl

van eigenaar, handen worden geschud en notities gemaakt. De aanwezige inkopers en productmanagers kunnen tevreden huiswaarts keren met de vergaarde kennis en opgedane nieuwe contactpersonen. Oman lichtte een tipje van haar sluier op. De deelnemende reisorganisaties hebben een beter beeld bij het ‘onbekende’ en ongerepte Oman. Zij zijn meer dan bereid de komende tijd ‘het best bewaarde geheim van Arabië’ met klanten en reisagenten te delen. Eva Hopstaken

DOSSIER OAD OUD

Waar was jij toen je hoorde dat OAD OUD failliet was? Het plotselinge faillissement van het miljoenenbedrijf uit Holten op 25 september 2013 staat in veel geheugens gegrift. Vandaag de dag stellen mensen nog steeds vragen bij dit immens grote faillissement, waardoor 1.550 werknemers hun baan verloren.

OAD bankroet deel 3: was het bed TravelPro heeft meerdere documenten in handen. Uit die documenten blijkt meer dan eens dat OAD OUD het moeilijk had, maar bovenal dat de verstoorde relatie met de Rabobank de reorganisatie ernstig in de weg stond. Volgens het bedrijf op een onmogelijke en bovendien onredelijke manier. In een reeks van vier artikelen, waarvan dit het derde is, blikt TravelPro terug op de enorme reoganisatieoperatie die uiteindelijk onvoldoende van de grond kwam. Deel 2, dat werd gepubliceerd in TravelPro 13 en tevens is te lezen op travelpro.nl, werd beëindigd met het faillissement. In dit deel gaan we verder in op (de) oorzaken en de weerleggingen van de Rabobank. En, had D-reizen het bedrijf uit Holten kunnen redden?

Geruchtencircuit De eerste geruchten dat het niet goed zat in Holten sijpelde langzaam door in de industrie

en dat geruchtencircuit kwam het altijd zo betrouwbare OAD OUD zeer slecht uit. Ook bij de grootste touroperator van Nederland, TUI (men verkocht ook reizen van TUI), kwamen de geluiden over mogelijke financiële moeilijkheden binnen. Om er zeker van te zijn dat de door OAD OUD verkochte TUI-reizen betaald zouden worden, vroeg TUI om een bankgarantie. Maar die kon de touroperator niet geven, aangezien de Rabobank de kredietfaciliteit had geblokkeerd. Daarbij kwam ook nog dat het bedrijf en haar aandeelhouders niet de mogelijkheid hadden om door middel van een kort geding de rechtmatigheid van het gedrag van de afdeling Bijzonder Beheer van Rabo aan de rechter voor te leggen. Immers, als in de markt bekend zou worden dat het zelfs twijfelachtig was of de bank de financiering zou continueren, zouden niet alleen TUI en SGR aanvullende garanties hebben gevraagd, maar zou men een aanzienlijk en fataal

'Voor de bank is het beter de plannen af te wijzen en de opzegging door te zetten'...

omzetverlies hebben geleden. Dus stond men met de rug tegen de muur. De bank heeft op een gegeven moment aan TUI aanvullende voorwaarden gesteld. Onder meer dat TUI van haar eis tot het stellen van een bankgarantie zou afzien. Volgens OAD OUD wist de Rabobank dat deze eis helemaal niet realistisch was. De touroperator uit Holten stelt dat het geruchtencircuit helemaal niet op gang had hoeven komen wanneer de bank had meegewerkt aan eerder aangedragen oplossingen. Het zogenaamde kip en ei verhaal, wat was er het eerst.

Niet akkoord ‘Waarom?’, het zal de meest gestelde vraag zijn bij discussies over het faillissement. Vlak voor het faillissement leek zich alsnog een oplossing aan te dienen. OAD OUD leek een op het eerste oog goede deal te hebben met een groep Twentse investeerders. Maar volgens het rapport dat TravelPro in handen heeft, zou de Rabobank hebben becijferd dat de totale investering door de Twentse investeerders niet zou zorgen voor de (volgens de bank benodigde) netto kapitaalversterking van € 7,5 miljoen, maar van ‘slechts’

Nieuws

drijf met € 250.000 te redden? € 6,75 miljoen met als gevolg een verschil van € 750.000. Op deze basis was de Rabobank niet bereid haar medewerking te verlenen. Hoewel, de bank wilde wel € 500.000 van de € 750.000 voor haar rekening nemen, waarmee de overige € 250.000 opgevangen diende te worden door de investeerders. Het is voor ons (red) dus nog steeds een raadsel waarom deze € 250.000 niet op tafel is gekomen. De netto kapitaalversterking die daarmee gerealiseerd moest worden zou neerkomen op een bedrag van € 7 miljoen, maar doordat de bank het bedrijfskrediet van OAD OUD had bevroren, kwam de touroperator in de problemen. Helemaal aangezien het nieuwe seizoen 2013-2014 zich aandiende en de doorlopende kosten tijdens het komende winterseizoen gewoon doorliepen, terwijl de omzet in de winter lager was en er (nieuwe en bestaande) verplichtingen aangegaan moesten worden. Nieuwe verplichtingen, zoals contracten met Airlines, leveranciers en accommodaties konden de bestuurders niet aangaan aangezien zij niet wisten of de continuering van het bedrijf was verzekerd.

Stilstand Met de advocaten van OAD OUD, Kienhuis Hoving en de Twentse investeerders worden drie dagen voor het faillissement nog een document opgesteld met betrekking tot de verkoop van

gaf geen krediet voor de overige betalingen die op vrijdag 27 september 2013 moesten worden verricht. Uit een mailwisseling blijkt ook dat de bank bereid was het busbedrijf aan Nobel te verkopen. Maar doordat men in Holten hierna

Zonder twijfel zou de missende € 250.000 door de Twentse investeerders, waaronder de familie Ter Haar, ter beschikking zijn gesteld het busbedrijf. Met de grootste moeite wist OAD OUD door tussenkomst van de Commissaris van de Koningin van de provincie Overijssel de Rabobank uit te leggen dat de belangstelling van de participatie maatschappij Oost Nederland en de andere Twentse investeerders voor het busbedrijf uiterst serieus was. De bank bleek bereid om voor de betalingen die op woensdag 25 september moesten worden verricht € 2,5 miljoen aan kredietruimte ter beschikking te stellen, maar

www.travelpro.nl

de lopende kosten niet kon betalen en evenmin nieuwe verplichtingen kon aangaan, door de weigering van de Rabobank om de bestaande kredietfaciliteiten ter beschikking te stellen, kwam OAD OUD tot stilstand en werd het bestuur gedwongen het faillissement aan te vragen.

Relatie Uit het faillissementsverslag van de curatoren van OAD B.V. blijkt dat er op de dag van het faillis-

DOSSIER OAD OUD

sement voor de Rabobank geen enkele geldige reden was om OAD OUD niet in staat te stellen aan haar verplichtingen te voldoen, waardoor de overname van het busbedrijf had kunnen plaatsvinden. Uit het faillissementsverslag van de OAD curatoren: ‘Na onderzoek is gebleken dat de bank veel meer onder zich (zekerheden, red.) heeft dan nodig is voor de betaling van de vordering van € 11.912.089 miljoen. Er is mede door de ontvangst van een groot aantal debiteurenbetalingen, inmiddels een surplus (overschot) gekweekt van minstens € 5.319.628,06 miljoen, die desgevraagd door de bank werd teruggestort op de rekening van OAD Touringcar BV.’ De daarmee samenhangende continuering van de kredietfaciliteit, die volgens de eigen opgave van de Rabobank nog afhankelijk was van de overbrugging van een resterend bedrag van € 250.000, had daarmee ook kunnen worden gegeven. En met kredietfaciliteit...

Kredietfacilitiet Maar volgens de Rabobank zou haar kredietfaciliteit worden gebruikt om verliezen te financieren. Men was dus niet bereid om deze faciliteit na 1 september ter beschikking te stellen als de aandeelhouders niet zouden zorgen voor een extra vermogensversterking van uiteindelijk € 7 miljoen. In een brief van de bank staat te lezen: 'De bestaande trekkingen van het krediet tijdens het winterseizoen zijn ontstaan door de verliezen die de afgelopen jaren geleden zijn. Voordat deze verliezen intraden, was van trekking van het het krediet geen sprake. Maar, zelfs indien de strategiewijziging/reorganisatie geheel volgens verwachting verloopt, zal OAD in de komende jaren blijven trekken onder het krediet, hetgeen de bank ongewenst acht. Iedere tegenvaller bij de uitvoering van de strategiewijziging/reorganisatie zal het kredietgebruik verder verhogen.'

Eigen reserves Maar bij OAD OUD waren echter aanzienlijke reserves ontstaan, doordat in 2007 een laatste bescheiden dividend aan de aandeelhouders werd uitgekeerd. Hierdoor werd van de kredietfaciliteit van Rabobank maar beperkt gebruik gemaakt, omdat OAD OUD in de winterperiode

houders een vermogensversterking te verlangen, omdat de aandeelhouders hun gehele vermogen in het bedrijf van OAD hadden laten zitten en daarmee zelf de verliesjaren hadden gefinancierd, hadden zij maar beperkt (tot € 2,5 miljoen) de mogelijkheid om aan deze onjuiste en ongefundeerde eis van Rabo te voldoen.

Het geruchtencircuit in de reisbranche had helemaal niet op gang hoeven komen als de Rabo had meegewerkt aan eerder aangedragen oplossingen de doorlopende kosten grotendeels uit de eigen reserves financierde. Toen er in de jaren 20102011 en 2011-2012 sprake was van verliezen, werden deze op de reserves afgeboekt. Door Deloitte werd dan ook een goedgekeurd jaarverslag over de periode 1 november 2011 tot en met 31 oktober 2012 afgegeven, waaruit zou blijken dat het verlies werd gefinancierd met de in de vennootschap aanwezige reserves. Doordat de vennootschap door eigen reserves in te zetten minder kapitaal ter beschikking had om uit eigen middelen de doorlopende kosten van de reisorganisatie tijdens het winterseizoen te financieren, ging OAD OUD gebruikmaken van de kredietfaciliteit van Rabo, maar, overeenkomstig het doel waarvoor deze kredietfaciliteit was verstrekt. In de hiervoor vermelde jaren was het busbedrijf van OAD OUD winstgevend en financierde haar eigen kosten, zonder kredietfaciliteit van de bank. De stelling van de bank dat de kredietfaciliteit zou worden gebruikt om verliezen te financieren is, volgens OAD OUD en haar aandeelhouders, een onbegrijpelijk argument om van de aandeel-

www.travelpro.nl

Schenden zorgplicht Volgens de stukken die TravelPro in handen heeft, lijkt het dat de Rabobank de specifieke zorgvuldigheidsnorm heeft geschonden. Hoe dan? Er zou op onjuiste gronden een vermogensversterking door de aandeelhouders zijn geëist als voorwaarde voor de continuering van het bedrijfskrediet. Door van de aandeelhouders een vermogensversterking van € 10 miljoen te eisen, later afgezwakt tot € 7,5 miljoen en € 7 miljoen, trad de Rabobank ook nog eens in een rechtstreekse relatie tot de aandeelhouders, waarbij de bijzondere zorgplicht van de bank komt kijken. Ook zou de bank het onmogelijk hebben gemaakt voor de aandeelhouders om de extra geëiste vermogensversterking te realiseren. Hoe? Door zes door de aandeelhouders gepresenteerde realistische en haalbare alternatieve oplossingen te blokkeren en te frustreren. Vreemd is dat de Rabobank het bedrijfskrediet niet gecontinueerd en zelfs opgezegd op het moment dat de aandeelhouders op een bedrag van € 250.000 na de gevraagde vermogens-

DOSSIER OAD OUD

versterking hadden gerealiseerd. Hierdoor werd het faillissement van OAD OUD onafwendbaar en verloren de aandelen OAD OUD hun waarde. Het lijkt onbestaanbaar dat deze € 250.000 niet door de Twentse investeerders, waaronder de familie Ter Haar, ter beschikking zou zijn gesteld. Heeft de Rabo hiermee de specifieke zorgvuldigheidsnorm geschonden en het eigen belang van de bank laten prevaleren boven het belang van de continuïteit van de onderneming van OAD OUD, de aandeelhouders en het maatschappelijk belang? Het is aan de rechter om hier straks een oordeel over te vellen.

Alles ondergeschikt aan Rabo Er wordt meermaals benadrukt dat de Rabobank haar langjarige klant, OAD OUD, en haar maatschappelijke verantwoordelijkheid niet serieus heeft genomen en de herstructurering heeft gefrustreerd, uitsluitend in het belang van de bank. Het opzeggen van de kredietfaciliteit, per 6 september 2013, kwam op een moment dat de exposure onder het seizoenskrediet voor Rabo zero is. Dat is ook het moment waarop OAD OUD, zoals gebruikelijk en dus bekend bij de bank, weer onder het krediet zou moeten gaan trekken. Dus waarom werd de kredietfaciliteit opgezegd? Volgens OAD OUD en haar aandeelhouders heeft de Rabobank hiermee het faillissement van OAD OUD (willens en wetens) veroorzaakt in het jaar waarin de bank zelf een winst van ruim € 2 miljard wist te realiseren (zelfs na aftrek van de boete van € 774 miljoen wegens de Libor fraude). Waarom? Het bancaire krediet risico van de Rabobank was niet toegenomen en

Luisterend oor De vraag is of OAD OUD gedurende acht

ling van dit dossier over aan de behandelaars

maanden aan het lijntje is gehouden door de

van de afdeling Bijzonder Beheer, wat de

Rabobank met de mededelingen. Uit voorzorg

verantwoordelijke in Holten het vermoeden

staan we geen debet stand op de rekening toe,

deed rijzen dat de ingezette koers door de

maar dit is geen opzegging van het krediet’.

Rabobank duidelijk vooringenomen was.

Heeft de bank daardoor de aandeelhouders van

Zonder enige nadere onderbouwing werd het

OAD OUD in de waan gelaten dat het krediet

herstructureringsplan van Booz, dat tot in de

weer zou worden gecontinueerd wanneer zij er in

detail was doorgerekend, in twijfel getrokken

zouden slagen bedrijfsonderdelen te verkopen?

door de afdeling Bijzonder Beheer. De e-mail van de afdeling Bijzonder Beheer van Rabo

In de cruciale periode voor OAD OUD en haar

waarin de de beëindiging van de kredietrelatie

aandeelhouders waren de bestuurder van enig

werd besproken, en die per ongeluk ook naar

gewicht van Rabobank Utrecht of Rabobank

OAD OUD werd gemaild, werd afgesloten met

Enschede-Haaksbergen onbereikbaar voor

de zin: 'Voor de bank is het beter de plannen

de directie of aandeelhouders van OAD OUD.

af te wijzen en de opzegging door te zetten'.

Op één telefoongesprek na, op 20 september

Volgens ons (redactie TravelPro) een vreemde

2013, dat door Jan Brouwer werd geïnitieerd

redenering aangezien ook goede plannen dan

met de heer Sipko Schat (lid van de raad van

bij voorbaat afgewezen worden, dat kan toch

bestuur Rabobank). Dat gesprek leidde echter

nooit de bedoeling zijn.

tot niets. De top van Rabobank liet de behande-

OAD OUD had een reëel perspectief op herstel en herfinanciering. Maar de bank zou volgens het rapport ‘domweg’ het seizoenskrediet niet opnieuw willen verstrekken. En daaraan werd alles ondergeschikt gemaakt, zelfs het voortbe-

www.travelpro.nl

staan van een eeuw oud bedrijf en het behoudt van 1.550 banen. Tom van Apeldoorn

Nieuws

Afgelopen donderdag 25 maart werd de nieuwe campagne ‘Don’t look away’ voor de bestrijding van kindersekstoerisme gelanceerd op Amsterdam Airport Schiphol. De kersverse minister van veiligheid en justitie, Ard van der Steur, sprak

Mirjam Dresmé (ANVR)

bemoedigende woorden over het belang van de aanpak van dit fenomeen.

ANVR actief in campagne tegen kindersekstoerisme Generaal majoor van den Brink, plaatsvervangend commandant van de koninklijke Marechaussee was ook aanwezig en ging dieper in op de noodzaak om op de eerste plaats de reizigers, maar ook de reisbranche bewust te maken over wat men kan doen bij het zien van een mogelijke ‘kindersekstoerist’.

Samenwerkende partijen De campagne is onderdeel van een grotere Europese campagne en wordt in Nederland vertegenwoordigd door een groot aantal aan samenwerkende partijen zoals de Koninklijke Marechaussee (Kmar), het ministerie van Veiligheid en Justitie, TUI Nederland, de ANVR, de politie, het meldpunt kinderporno, ECPAT, Terre des Hommes, Plan Nederland en Free a Girl.

Reisbranche De ANVR zet zich al vanaf 1995 in voor het

bestrijden van kindersekstoerisme. Sinds de start van de eerste Nederlandse ‘Don’t look away’ campagne in 2010 maakt ze zich al hard voor het doel, door alle bij haar aangesloten bedrijven te trainen en te informeren. Op die manier wil de organisatie bewustwording creëren in de branche én bij de reizende consument. “ANVR reisbureaus en touroperators zijn verplicht een tekst, met betrekking tot het feit dat zij zich niet inlaten met reizen die als doel kinderprostitutie hebben, in hun boekingsformulieren op te nemen”, vertelt Mirjam Dresmé, hoofd van communicatie bij de ANVR. “Ook hebben de touroperators de mogelijkheid om de contracten met hotels op te zeggen als zij maar enigszins in de gaten krijgen dat die hotels hun gasten de gelegenheid bieden om bijvoorbeeld een minderjarige mee te nemen naar hun kamer”. Deze week krijgen alle aangesloten touroperators en reisagenten, als onderdeel van de nieuwe campagne, een brief met kaartje

toegestuurd met daarop meer informatie over hoe te handelen wanneer men denkt getuige te zijn geweest van kindersekstoerisme. Op deze manier rijkt de ANVR de branche een handvat om de oplettendheid te vergroten bij de consument. Het doel van de nieuwe campagne staat als een pijl boven water, reizigers moeten zich bewust worden van kindersekstoerisme en als het ware een oogje in het zeil houden. Ook is het belangrijk om alle verdachte zaken te melden, hoe minimaal deze ook kunnen zijn. Juist die informatie zou net het laatste puzzelstukje kunnen zijn die ervoor zorgt dat een kindersekstoerist achter de tralies verdwijnt. Melden kan online via www.meldkindersekstoerisme.nl. Amanda de Nijs

KLM schaft 17 Embraer vliegtuigen aan KLM Cityhopper vernieuwt haar vloot door de aanschaf van 15 Embraer 175 vliegtuigen (E175+) en twee Embraer 190 vliegtuigen (E190). KLM Cityhopper verwelkomt de eerste twee E190 toestellen al in december 2015. De 15 E175+ toestellen worden tussen maart 2016 en juni 2018 toegevoegd aan de KLM Cityhopper vloot.

"Hiermee zet KLM een volgende stap in de vernieuwing van haar vloot. KLM blijft continu investeren in vloot en product om onze passagiers het beste te blijven bieden en onderstreept het commitment van KLM en KLM Cityhopper naar onze klanten", aldus Pieter Elbers, president-directeur KLM.

Nieuws

Duitsland viert hereniging Dit jaar wordt de 25 jaar Duitse hereniging gevierd. Sinds de hereniging in 1990 is het toerisme in Duitsland verdubbeld en ook de voormalig Oost-Duitse deelstaten hebben zich flink ontwikkeld op toeristisch vlak. De reden om reisagenten en journalisten uit te nodigen in het Huis Schuylenburch, de residentie van de Duitse Ambassadeur Franz Joseph Kremp. Onder het motto ‘Go East!’ maakten zij kennis met alles wat zes nieuwe deelstaten te bieden hebben.

Zo lanceerde VisitBerlin de Going Local Berlin App waarmee wordt ingespeeld op de trend dat reizigers de bestemming steeds meer als een local willen ervaren. De app heeft 600 insider tips voor alle twaalf districten van de stad. Op een steenworp afstand ligt Potsdam, gelegen in de deelstaat Brandenburg. Van maart tot en met december viert Brandenburg feest vanwege het 800-jarig bestaan van Slot Oranienburg. Velen zullen er nog nooit van gehoord hebben, maar

Hollywood heeft de stad Görlitz allang ontdekt. Films als Inglorious Bastards en The Grand Budapest Hotel werden hier opgenomen. De stad speelt hier op in door een nieuwe stadstour die de bezoekers langs tientallen filmlocaties leidt. Tot deelstaat Mecklenburg-Vorpommern behoort ook het eiland Rügen in de Oostzee. Vanaf 4 april kun je het eiland op nostalgische wijze verkennen, per ‘trabisafari’. De Trabant, symbool voor het DDR-tijdperk, is in een nieuw milieuvriendelijk jasje

www.travelpro.nl

gestoken. De tours worden tweemaal daags aangeboden. Ook in Saksen-Anhalt vind je sporen van de DDR terug. Alle gebouwen bij grensovergang Marienborn zijn open voor bezichtiging. In Thüringen kun je met diverse audiotours al wandelend of fietsend kennis maken met de Groene Band. Dit is een bijzonder ecologisch systeem dat kon ontstaan doordat de natuur vrij spel had in het grensgebied. Aniek de Kort

REPORTAGE

Zet 60 toptalenten van alle toeristische hbo-opleidingen van Nederland bij elkaar op een zonnige locatie in Lara (Turkije) en voor je het weet wordt er inspiratievol, motiverend en keihard gewerkt met het

Het winnende team.

leukste product van de wereld.

Reiswerk stoomt studenten klaar Van 22 maart tot en met 27 maart was Grand Park Lara de thuishaven van het vierde Reiswerk Studentencongres. Onder het motto ‘Discover your talents’ maakten de studenten kennis met de carrièremogelijkheden in de reisbranche. Sprekers en andere professionals uit de sector, waaronder Frank Oostdam (ANVR), Peter Boneschansker (Pyton), Erik Jan Reuver (SGR), Diederik van Dam (Travelport), Monique van Aalst (Thomas Education), Lobke Elbers (TravelNext) en Martin Dieleman (Zoover) maakten de deelnemers zowel en public als één-op-één nog enthousiaster en gemotiveerder. Bas Rasker (Axivate Capital) was de hoofdgast en werd tijdens de Reiswerk College Tour onderworpen aan een pittig vraaggesprek door zowel de studenten als gastpresentator Sebastiaan Labrie. Rasker vertelde over zijn bucket list en wat hij nog graag wil bereiken in de reisbranche de komende jaren.

Levensechte spielerei Naast imposante sprekers uit het werkveld, kon de verkregen inspiratie direct door de studenten worden ingezet tijdens de Reiswerkgame. Dit

levensechte spel plaatste de studenten in een rollercoaster van actuele en serieuze vakuitdagingen. Het doel van de game is om de deelnemers een leuke en realistische kennismaking met werken in de reisbranche te geven. Hierdoor worden nieuwe skills ontdekt en andere bevestigd. Om de game tot een goede einde te krijgen, konden de studenten - verdeeld in acht teams - terecht bij dertien travelconsultants.

af gaat en wat minder.” Wat is succesvol? Wat is vernieuwend? Wat is een businessmodel? In plaats van voorbeelden te geven, gaf Peter Boneschansker een presentatie voor en door studenten: drie grote kladblokken, drie statafels en voor de rest, de input van die slimme mensen die deelnemen aan het congres. En daar kwamen verrassende antwoorden en vragen uit. Een eerste aanzet tot echt creatief denken wat tijdens dit congres nog vaak aan de orde kwam.

Aftrap

Help, hoe schrijf je een blog?

Direct na aankomst in Grand Park Lara gaat Frank Oostdam van start. “De reissector is een uitdagende, maar ook veeleisende sector. Zeker als je naar de toekomst kijkt, hebben we jonge mensen nodig die van complexiteit en uitdagingen houden. En je hebt een aantal specifieke skills nodig: grote mate van creativiteit en inventiviteit, ondernemerschap en sterk gericht op samenwerking”, zegt Oostdam. “Hij gaf ons goede tips omtrent de branche”, zegt Marlou Bokdam (student aan Stenden Hogeschool). “De reiswereld is innovatief, mobiel en er is veel interactie. Hij vertelde over de toekomst, de doelgroep en dat het belangrijk is te weten waar je naar toe wilt. Waar zijn we sterk in? Waar willen we ons succes behalen? Allemaal vragen die we mee konden nemen in onze Reiswerkgame.” Oostdam gaf de studenten ook nog de tip om de intensieve dagen vooral te gebruiken voor reflectie. “Het is een goed moment om na te denken over wat goed voelt en wat minder, hoe je op een bepaalde manier reageert in bepaalde situaties en waarom en om te beseffen wat je goed

Wat is bloggen? Waarom wordt er geblogd? Wat doet TravelNext? Wat is je doelgroep en wat zijn de fijne kneepjes van het vak? Lobke Elbers (TravelNext) beantwoordt deze vragen. Marlou: “Het was een erg actieve en enthousiaste lezing waar ik en mijn mede-studenten zeker veel van hebben opgestoken. Nog net voor de lunch was er nog tijd voor een presentatie van Erik Jan Reuver. Hij inspireerde door ons te laten nadenken over wat SGR precies inhoudt, wat de verschillende mogelijkheden bij SGR zijn en wat een doorstart en een pre-pack is. Allemaal zaken die we in onze game konden meenemen.”

College Tour Bas Rasker was dit jaar de gast van de Reiswerk College Tour. Hij werd onderworpen aan een vragenvuur door Sebastiaan Labrie (BeCurious en dagvoorzitter congres), maar ook de studenten konden vragen stellen. Marlou: “Voor ons is hij een erg inspirerende man met een hele tas vol aan ervaring. Met onze groep hadden we hem al persoonlijk uitgehoord over zijn verschillende banen en ervaringen. Erg indrukwekkend. Wat

Nieuws

Luuk Beekman en zijn docent Anastasia Juritsjeva (beiden Saxion).

voor werkveld hij ons vooral wil meegeven is dat je niet elke dag plezier kan hebben, doorzettingsvermogen moet hebben en dat je dicht bij jezelf moet blijven staan. Een paar prachtige woorden die ons tot nadenken zetten.” Ook de College Tour-gast van vorig jaar, Atilay Uslu (Corendon) bracht een bezoek aan het congres en Marlou trok direct de stoute schoenen aan. “Ik zag mijn kans schoon en heb Atilay aan de jas getrokken. Ik was erg geïnteresseerd in de persoon achter de oprichter van Corendon en heb hem een paar vragen kunnen stellen. Een sympathieke man die de tijd nam voor mijn vragen en waar ik veel van heb opgestoken. Natuurlijk heb ik zijn kaartje nog even in mijn zak gestoken. Ik heb dit Reiswerk Studentencongres ervaren als een unieke kans die ik heb benut. Diverse mensen uit de reisbranche gesproken, ervaringen opgedaan en nieuwe mensen leren kennen. Maar bovenal heb ik kunnen netwerken en ik weet zeker dat het voor mij een toegevoegde waarde zal zijn voor mijn verdere carrière, die zeker weten in de toeristische branche zal zijn,” aldus Marlou.

mensen over de branche kan praten en hopelijk kan ik mijn eigen visie ook inbrengen.” Verder bestond de topdrie uit Ashley van Doorenmalen (NHTV) en Tamara Rutjes (NHTV). Naast het Reiswerk Talent 2015 werd ook het winnende team van de Reiswerkgame bekendgemaakt. Na een presentatie aan de eventuele investeerders en het invullen van een canvasmodel, kwam team drie - bestaande uit Sarah Neehus (Stenden Hogeschool), Daan Gommans (Saxion), Larissa van Nimwegen (InHolland), Ilse Pastoor (InHolland), Tamara Rutjes (NHTV), Anousha de Ruiter (NHTV) en Iris Poll (Saxion) - als beste uit de bus. Hun nieuwe bedrijf diepte het alom bekende all inclusive-concept uit en gaf het een nieuwe dimensie. Het team sleepte de prijs - een reischeque van GoFun - in de wacht. En dat

Reiswerk Talent 2015 De student die de afgelopen dagen er het meest uitsprong en daarmee een plek verwerft op het ANVR Congres 2015, is Luuk Beekman (Saxion). “Hij wil iets bijdragen aan de wereld en volgt zijn hart in de dingen die hij doet. Daar is hij nu al enorm mee bezig”, zegt Shannon Yska (Reiswerk). Luuk: “Ik hoop later aan projecten samen te werken in combinatie met ontwikkelingswerk. Ik wil echt iets bereiken en mensen helpen. Ik verwacht dat het ANVR Congres een geweldig netwerk zal zijn waar ik samen met

www.travelpro.nl

was niet alles. De topdrie Reiswerk talenten en het winnende team zijn door Bas Rasker uitgenodigd voor de Emerce e-traveldag op 11 juni. Daarnaast zijn de talenten en het winnende team ook uitgenodigd op het 10-jarige jubileumfeest van Zoover op 16 april. “Zij worden door ons uitgenodigd om de reiswereld verder te leren kennen en zich te presenteren aan de aanwezige bedrijven”, Martin Dieleman (Zoover) tegenover TravelPro. Sharon Evers

advertorial

Ontdek de Hidden Gems van Zuid-Afrika Natuurlijk ga je de Tafelberg op als je Kaapstad bezoekt, en tuurlijk maak je een game driver door Kruger National Park of Addo Elephant National Park. Dit zijn van die highlights waar je tijdens een reis door Zuid-Afrika eigenlijk niet omheen kan. Maar Zuid-Afrika heeft veel meer te bieden dan dit en het hoeft niet eens iets te kosten!

Houtbay Market Hou je van markten maar niet van al die toeristen? Bezoek dan eens de Houtbay Market op vrijdag, zaterdag of zondag. Het eten is er goed, en er is genoeg! Het is er niet te druk dus je kunt er altijd een plekje vinden om wat lekkers te eten. Dit komt omdat er nog niet veel toeristen komen, maar voornamelijk Zuid-Afrikanen die met vrien-

den en familie langs de stalletjes struinen en zich te goed doen aan het heerlijke vers bereide eten en drinken. Er is heerlijke muziek en je hebt er leuke mensen om je heen. Naast eten is er ook genoeg leuks te vinden, van oorbellen tot tassen of hoeden en vintage kleding.

44 Stanley

Kagga Kamma Nature Reserve

Dít is Joburg’s best bewaarde geheim. Het 44 Stanley terrein was ooit een serie industriële gebouwen uit 1930 en heeft zich ontwikkeld in een verzameling van boetiekjes, eettentjes en ontwerpstudio’s. Wandel door de schaduwrijke

Een prachtig stuk wildernis in the middle of nowhere, gelegen ten zuiden van de Cederbergen op ongeveer 3 uur rijden van Kaapstad. Alleen de rit er naartoe is al een belevenis. Van hoge bergen met mooie bergpassen tot aan een uitdagende gravel weg. Gelegen op een fantastische locatie tegen prachtig gevormde rotsformaties met grotten als kamers. Hier kan je pas echt tot rust komen. Bezoek er ’s morgens samen met een ervaren gids de rotstekeningen en sluit de dag af met een ongelofelijk mooie zonsondergang!

binnenplaatsen om te genieten van de natuur, architectuur en fijn geprijsde artikelen van kleding tot speelgoed en van antiek tot interieur. Er hangt een ontspannen en vriendelijke sfeer. Een mix van typische Johannesburg elementen.

12 Decades Art Hotel Het bijzondere 12 Decades Art Hotel vertelt de geschiedenis van Johannesburg van 1886-2006. De kamers zijn ontworpen door enkele van ZuidAfrika’s meest gevierde artiesten en ontwerpers. Elke kamer is door een andere ontwerper ontworpen en beeldt een periode uit de geschiedenis uit. Het hotel biedt briljante uitzichten over de stad en is gelegen in het Maboneng Precinct. Eén van de faciliteiten is een gezellige buurtconcierge die je alles vertelt over de ins en outs van Johannesburg.

De verborgen juweeltjes van Zuid-Afrika South African Tourism (SAT) heeft de nieuwe campagne ‘De verborgen juweeltjes van Zuid-Afrika’ gelanceerd. Met de campagne wordt ingespeeld op de onontdekte plekjes die Zuid-Afrika nog rijk is, oftewel de verborgen juweeltjes of ‘hidden gems’.

De start van de campagne vond vorige week plaats op het Stationsplein in Eindhoven, waar voorbijgangers de verborgen juweeltjes konden ervaren door middel van virtual reality. Hiervoor werden Oculus Rift brillen gebruikt in een levensgrote expo box. “Het was echt een unieke ervaring! Iedereen die de verborgen juweeltjes

heeft bekeken, komt met een grote glimlach de box weer uit”, aldus Mies Hofman (Marketing & Communications Manager South African Tourism). Voor deze campagne roept South African Tourism iedereen die al eens in Zuid-Afrika is

www.travelpro.nl

geweest op om zijn of haar verborgen juweeltje in te sturen op mijnzuidafrika. nl/juweeltjes, waarmee twee vliegtickets naar Zuid-Afrika en drie overnachtingen in een luxe lodge van &Beyond kunnen worden gewonnen. Ook zij die nog niet in Zuid-Afrika zijn geweest kunnen natuurlijk meedingen om de prijs. Zij kunnen hun verborgen juweeltjes insturen door uit de geüploade juweeltjes hun favorieten te kiezen. Waarom een hele campagne wijden aan de hidden gems? Country Manager Bangu Masisi zegt hier het volgende over: ´The Dutch are eager to explore new experiences with diversity and sharing your Hidden Gems will showcases that South Africa has much more to offer than most travelers think. That is why it's a country that can be visited repeatedly.”

advertorial

Mariëtte van Genugten (The Travel Club) vloog op 19 december naar Faro om vanuit daar met een Sunny Car naar het golfhotel in Cartaya (Huelva, Spanje) te rijden. Daarna werd de huurauto gebruikt om tussen het golfen door de omgeving te ontdekken.

Mariëtte van Genugten test Sunny Car “Het ophalen van de huurauto verliep prima. De medewerkster sprak goed Engels, samen checkten we of er schade was. Daarna kon de rit beginnen”, zegt Mariëtte. “Golfhotels zeggen vaak dat eigen vervoer niet nodig is, maar de meeste hotels liggen ver van de dorpen en steden af. Zonder eigen vervoer ben je altijd afhankelijk van een taxi. Een tip voor een mooie bestemming: op de kustweg van Cartaya naar Punta Umbria vonden we Chiringuito Der Matias en hebben daar op het strand heerlijke visgerechten gegeten en Spaanse wijn gedronken.”

en overal sinaasappels aan de bomen. Hier ontdekten we Lonja del Barranco, gelegen midden in het centrum aan de Calle Arjona. Een grote nieuwgebouwde markthal met daarin verschillende delicatessenzaakjes waar je bij de ene een glaasje Cava koopt en bij de volgende de gegrilde scampi’s. Ook het terras was helemaal gevuld en de temperatuur: 20 graden.” Een andere aanrader is een tocht vanuit Lepe richting Villablanca. “Je rijdt urenlang tussen de sinaasappel-, citroen- en mandarijnenbomen door. Alleen natuur met hier en daar een klein dorp en schaapsherders met hun kudde.”

Spaanse markthal Mariëtte verbleef tot en met 29 december in Portugal en Spanje en proefde de kerstsfeer in Sevilla. “Ik heb deze stad vaker bezocht, maar nog nooit zo kort voor kerst. Dat was erg leuk met gezellige kerstmarkten, terrasjes in de zon

Mariëtte’s tips: 1. Chiringuito Der Matias: een leuk en gezellig strandtentje met heerlijk eten en drinken met veel locals. 2. Kerst in Sevilla: bijzonder om de kerstsfeer met 20 graden te ervaren. 3. Lonja del Barranco: leuke markthal met allerlei delicatessenzaakjes. 4. Route Lepe richting Villablanca: je waant je als enige op de wereld, terwijl je dwars door de natuur rijdt. 5. Algarve: bezoek er leuke, nog niet ontdekte plaatsen.

Ingeslagen ruit Mariëtte: “Op onze laatste dag wilden we nog wat plaatsen in de Algarve bezoeken. Bij aankomst op de parkeerplaats van het hotel stond ons een verrassing te wachten. Het achterraam van de auto was ingeslagen. Vervelend, want dit soort dingen kosten veel tijd. Volgens de receptionist van het hotel moesten we naar de politie in het dorp. In ons beste Spaans, met handen en voeten, hebben we uitgelegd wat er was gebeurd. Het voordeel is dat ik nu weet hoe het echt in zijn werk gaat. Bij aankomst bij het verhuurkantoor op de luchthaven wordt weer een rapport gemaakt. De no risk-policy van Sunny Cars zegt hier niet veel. De dame zocht uit wat de schade was en dat moest door ons worden vergoed. De volgende dag werd dit via mail doorgegeven en gelijk werd er € 106 verrekend. Nadat ik het rapport en het procesverbaal heb doorgestuurd naar Sunny Cars, werd de schade direct vergoed. Dat is dus prima geregeld”.

Sunny facts Algarve De Algarve is superpopulair onder Nederlanders voor autohuur. Wij als specialist zijn hier volledig op ingespeeld en hebben: • Zes partners op de luchthaven van Faro en meer dan twaalf stadskantoren • Keuze uit een balie in de aankomsthal, shuttle service en meet&greet • Adresaflevering mogelijk tegen een kleine meerprijs. • Gegarandeerd een klantvriendelijke tankregeling (dus géén full-empty) • Premium pakket is hier beschikbaar. Ideaal om de huurauto nog sneller op te kunnen halen, dankzij een online registratie vooraf. Vooral in het hoogseizoen kan dit veel tijd schelen. Je klant krijgt bovendien gegarandeerd een jonge auto mee. • Bij alle verhuurders kun je een tolkastje huren. Wij raden aan dit te doen. Hiervoor betaalt je klant een toeslag per dag voor gebruik van het kastje plus de tolkosten. • Kies voor een golfvakantie minimaal een categorie stationwagen, zodat je zeker weet dat er voldoende bagageruimte is voor de golftas. • Grensoverschrijding naar Spanje is bij alle partners mogelijk, meestal tegen meerkosten.

Corendon gaat cruises aanbieden met MSC Cruises Corendon gaat in het winterseizoen 2015-2016 all-inclusive cruises aanbieden vanaf € 499, dat heeft Atilay Uslu (oprichter Corendon) desgevraagd bevestigd tegenover TravelPro. De touroperator gaat dat doet in samenwerking met MSC Cruises, de vluchten worden uitgevoerd door Corendon zelf. Corendon heeft bij MSC garantiehutten (binnen-, buiten- en balkonhutten) afgenomen. De cruises zullen plaatsvinden tussen Gran Canaria en Funchal en Gran Canaria en Marokko. “Het aantal hutten dat we hebben afgenomen is ongeveer

gelijk aan het aantal stoelen in een vliegtuig. De cruises die wij aanbieden vertrekken op de zaterdagen in het winterseizoen”, zo laat Uslu weten. In het winterseizoen 2015-2016 zal Corendon het aantal cruises niet meer gaan uitbreiden. “Wat we daarna gaan doen moeten we nog zien. Het zal in ieder geval om de ‘schaduwseizoenen’ gaan, want in het hoogseizoen kunnen wij onze toestellen op andere plekken beter gebruiken.” De eerste cruise die Corendon gaat aanbieden vertrekt op 12 december.

GfK: aantal boekingen stijgt In de periode november 2014 tot en met januari 2015, het eerste kwartaal van het toeristisch jaar, zijn 3,7% meer reizen geboekt. Gemiddeld hadden deze vakanties minder passagiers per boeking: het totaal aantal passagiers daalde in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar met 1,9%. De totale omzet daalde met 4,4%. Het aandeel van de boekingen met een bestemming in het buitenland daalde van 73% naar 71%. Het aantal boekingen van vakanties in eigen land steeg van 27% naar 29%. Dit blijkt uit de GfK Consumer Travel Tracker die vier keer per jaar de totale Nederlandse reismarkt van

vooraf geboekte vakanties in kaart brengt. Het boeken van een buitenlandse pakketreis bij een touroperator of reisagent is nog altijd populair maar daalt van 39% naar 36%. De grootste stijging dit kwartaal (15,1%) is te zien bij het zelf samenstellen van reizen door het combineren van accommodatie en vervoer van diverse aanbieders. Inmiddels kiest één op de vijf respondenten hiervoor bij het boeken van een buitenlandse trip. Het aandeel kortere vakanties van minder dan vijf nachten wint in aandeel. Het aantal stedentrips is gegroeid naar 19% waarbij vooral België en Italië populaire bestemmingen zijn.

Stedenpromotie De vierde editie van het jaarlijkse Europese Stedenreizen event georganiseerd door Baltus Communications werd donderdag 26 maart gehouden in het Muziekgebouw aan ’t IJ (Amsterdam). Evenals de voorgaande jaren, mocht de organisatie rekenen op een grote belangstelling van (reis)redacteuren- en bloggers.

Van Alicante tot Thessaloniki en van Heidelberg tot Santiago de Compostella, maar liefst 31 exposanten beantwoordden vakkundig de vele vragen van de aanwezigen en vertelden enthousiast over trends en ontwikkelingen voor het komende jaar. Marcel Baltus, eigenaar van Baltus Communications, liet weten zeer tevreden te zijnover het aantal deelnemers, meer dan hij dan hij in eerste instantie gepland had. Naast zijn enthousiasme laat hij weten tevens teleurgesteld te zijn. “Tijdens de voorbereidingen van deze dag benaderde we niet alleen steden en verkeersbureaus, maar vanzelfsprekend ook stedenreisaanbieders, vervoerders, luchtvaartmaatschappijen, hotelketens. Geen van allen besloot aan het evenement deel te nemen.” Een gemiste kans binnen de reisbranche, als je het Baltus vraagt. “Wij geloven in samen sterk, het wordt tijd dat de reissector stopt met dat navelstaren”, aldus Baltus.

Het team van Baltus Communications.

Eva Hopstaken

www.travelpro.nl

REPORTAGE

V.l.n.r.: Silvia Bulder (Otravo), Veerle Noël (Sirius), Melanie Laan (Kras), Paul Backer (Tioga Tours), Anja van Zetten (FOX), Anita Bos (WRC), Simone Panhuizen (Travelhome), Roderick Aalbers (GoCanada), Petra van Kasteren (ITG), Nicole Conrad (Air Transat), Martijn Tanger (Jan Doets), Jon Turner (Air Transat), Henri Hilbelink (Airtrade), Ingrid Eggers (Travix) en Gilles Martin (Air Transat).

Op dinsdag 10 maart vlogen twaalf reisagenten en twee journalisten gezamenlijk richting Montréal voor een famtrip georganiseerd door de Canadese luchtvaartmaatschappij Air Transat. Voor sommige de eerste kennismaking met Canada, voor anderen vertrouwd terrein. Allen met hetzelfde doel: meer te weten komen over Air Transat, Montréal en de nabijgelegen regio.

Air Transat presenteert product e Het eerste leermoment begon in Parijs. Begeleid door Nicole Conrad, de commercieel directeur centraal Europa van Air Transat, vloog de groep vanaf Parijs met een A330 van Air Transat naar Montréal (tussen april en oktober vliegt Air Transat direct vanuit Amsterdam naar Toronto, Calgary en Vancouver en vanuit Brussel naar Montréal). Tijdens de vlucht was de groep opgesplitst waarbij de ene helft Economy Class en de andere helft Business Class, de zogenoemde Club Class, vloog. Op de terugweg was de verdeling omgekeerd, zodat iedereen beide reisklassen kon ondervinden. Zowel de Economy, Option Plus en Club Class zijn er op gebouwd om de reiziger een zo comfortabel mogelijke vlucht te bieden. Alle klassen worden gekenmerkt door gratis maaltijden, drankjes en een uitgebreid entertainment systeem. Het Option Plus pakket biedt onder andere tien kilogram extra bagage, gratis stoelreservering, voorrang met boarden en bagageafhandeling, comfort kit, een wel-

komstdrankje en snacks. Helemaal voorin het vliegtuig bevinden zich de twaalf leren stoelen van de Club Class. Welkomstdrankjes, extra beenruimte, drie-gangen maaltijden en warme handdoekjes behoren tot enkele van de vele extra’s. Een persoonlijk serviceteam maakt de vlucht zo aangenaam mogelijk door de reiziger van alle gemakken te voorzien.

“Beste sit back video systeem op de markt" Aangekomen op de luchthaven werd er kennisgemaakt met Ian Beaulieu, de gids die de groep door Montréal en de Laurentians regio zou begeleiden. Na een korte rit en het welkomstwoord van Ian stopte de bus bij de hangar van Air Transat. Hier werd de groep voorgesteld aan Jon Turner, Executive Vice President van Air Transat, en Gilles Martin, Directeur Sales and Distribution Long Haul. Jon Turner verzorgde een kleine presentatie en gaf een rondleiding door het kantoor en de hangar. Tijdens de presentatie werd er ingegaan op enkele statistieken, de vloot en werden het entertainment en het vernieuwde mood light systeem toegelicht. “Air Transat heeft het beste sit back videosysteem op de markt”, aldus Jon Turner. In de A330 beschikken alle stoelen over een individueel entertainmentsysteem met een ruim aanbod aan films, tv-series, muziekalbums en games. In de A310 bevinden zich geen individuele touchscreens, maar door een speciaal ontwikkeld app genaamd Cineplus en het lokale wifi-netwerk kunnen passagiers ook op deze vlucht via de smartphone, tablet of laptop gebruik maken van het entertainment aanbod. Dat de wifi alleen gebruikt kan worden voor het entertainmentsysteem en niet voor

internet komt simpelweg door de hoge kosten. Een antenne voor internet kost ongeveer $ 350.000 en daar moeten de datakosten nog bijkomen. Zodra er andere mogelijkheden zijn voor internet aan boord zal Air Transat dit zeker overwegen. Ook het vernieuwende verlichtingssyteem werd besproken. De zogenoemde stemmingsverlichting zorgt voor een ontspannen vlucht door tijdens de reis geleidelijk van kleur te veranderen. “Het heeft een positief effect op de passagiers, de cabine is een stuk kalmer”, bevestigde Turner. Na de presentatie werd iedereen meegenomen voor een rondleiding door het gebouw met als hoogtepunt de hangar. Zowel de A310 als de A330 stonden in de hangar geparkeerd en iedereen kreeg de mogelijkheid om beide toestellen te bezichtigen. De eerder toegelichte licht- en entertainmentsystemen werden uitgebreid getoond. Kijk voor een indicatie van de stemmingsverlichting op de Facebook-pagina van TravelPro. De dag werd afgesloten met een diner in het Delta Hotel, dat ook de thuisbasis was voor de eerste twee dagen.

“We wachten op Nederlanders” Dag twee stond in het teken van Montréal, alle reisagenten kregen wederom een presentatie van Air Transat. TravelPro sprak in Oud-Montréal met Catherine Morellon, Media en Leisure Market manager van Tourism Montréal. Catherine vertelde alle ins en outs op het gebied van toerisme, evenementen, attracties en architectuur. “Montréal is een mix van oud en nieuw”, door de hele stad kan je oude kerken naast hoge kantoorgebouwen vinden, dat is de manier waarop de stad zich ontwikkeld. Ondanks de mix heeft elke buurt

V.l.n.r.: Paul Backer (Tioga Tours), Nicole Conrad (Air Transat), Roderick Aalbers (GoCanada), Anita Bos (WRC), Martijn Tanger (Jan Doets), Ingrid Eggers (Travix), Veerle Noël (Sirius), Vicki Clarke (Jonview Canada), Henri Hilbelink (Airtrade), Melanie Laan (Kras), Petra van Kasteren (ITG), Simone Panhuizen (Travelhome), Silvia Bulder (Otravo), Anja van Zetten (FOX) en Dylan Cinjee (TravelPro).

Catherine Morellon (Tourisme Montréal).

en Canada Toeristen komen met name uit Amerika, Mexico en Brazilië. Vanuit Europa komen de toeristen uit Frankrijk, Engeland, Duitsland en steeds meer vanuit België. Er komen op dit moment niet veel Nederlanders naar Montréal, “maar we wachten op jullie”, grapte Catherine. Later op de dag kregen ook de reisagenten informatie over de stad door middel van een bustour. Er werd een blik geworpen op Oud- en Downtown Montréal en er werd een rondleiding gegeven door de ondergrondse stad. Als afsluiter van de dag werd er samen met het Air Transat team gedineerd bij Auberge Le St-Gabriel, een sfeervol restaurant in Oud-Montréal. zijn eigen identiteit, dit heeft ervoor gezorgd dat Montréal zich sinds 2006 UNESCO City of Design mag noemen. Niet alleen bovengronds, maar ook ondergronds laat de stad een sterk staaltje architectuur zien. De ‘ondergrondse stad’ is 29,7 kilometer lang, bestaat uit 63 gebouwen, acht metrostations en meer dan 2000 winkels. Elke dag bewandelen meer dan 500.000 mensen deze ondergrondse straten. Met al die restaurants, winkels en theaters zowel boven- als ondergronds kunnen toeristen zich uitstekend vermaken. Maar de stad heeft nog meer te bieden. “Montréal is een echte festivalstad”, aldus Catherine. De stad heeft ongeveer 108 festivals per jaar waaronder het Jazzfestival, Comedyfestival, Foodfestival en het Circusfestival. Al deze evenementen trekken duizenden mensen naar de stad. In 2017 vindt de 375e anniversary van Montréal plaats. De stad is van plan dit groots te vieren, namelijk 375 dagen, daarom beginnen de festiviteiten in december 2016. Alle attracties en evenementen maken Montréal tot een populaire vakantiebestemming.

De Laurentians regio Nu de groep meer te weten was gekomen over Air Transat en Montréal was het op dag drie de beurt aan de nabijgelegen regio, De Laurentians. Het gebied ligt op ongeveer een uur rijden vanaf Montréal en is een erg populair skigebied onder zowel toeristen als de lokale bevolking. De regio heeft de grootste concentratie vakantieresorts in heel Oost-Canada en de grootste nachtski oppervlakte ter wereld. De groep bleef overnachten in de Auberge du Lac Morency. Bij aankomst werd er in de lodge een korte presentatie gegeven over de regio door Fabienne Hervé, International Tour & Travel Representative. Al snel werd duidelijk dat niet alleen in de winter maar ook in de andere seizoenen er voldoende activiteiten worden aangeboden. Vissen, waterskiën, kanoën, zwemmen, wandelen en fietsen zijn enkele voorbeelden van de vele activiteiten die de regio te bieden heeft. In de middag mocht de groep ook even proeven aan enkele winterse activiteiten. Op het bevroren meer naast de Auberge du Lac Morency kreeg iedereen de

www.travelpro.nl

mogelijkheid om een rondje met de hondenslee te maken. Het bos werd verkend op sneeuwscooters en als klap op de vuurpijl had iedereen een prachtig uitzicht tijdens een helikoptervlucht. Moe maar voldaan keerde de groep aan het eind van de dag terug naar de hotelkamer. Op de laatste dag was er de mogelijkheid om Montréal op eigen gelegenheid te bezoeken en ’s avonds vloog de gehele groep via Parijs terug naar Nederland. Ondanks het korte tijdsbestek werd er veel informatie verstrekt en werden er veel activiteiten voorgeschoteld. Met als doel meer te weten te komen over Air Transat, Montréal en de nabijgelegen regio is deze famtrip meer dan geslaagd. Dylan Cinjee Foto's geplaatst met toestemming van Air Transat.

Nieuws

South African Tourism lanceert nieuwe campagne Turkish Airlines viert jubileum Turkish Airlines vervoerde in het afgelopen jaar niet minder dan 55.000 passagiers tussen Rotterdam – Istanbul. Een jaar na de inauguratievlucht tussen Rotterdam The Hague Airport en Istanbul is dat een feestje waard. Vrijdagavond 27 maart heette Ferhat Yerli, General Manager van Turkish Airlines Rotterdam pers en genodigden uit, in het kersvers geopende Worldhotel Wings, samen bij dit eerste jubileum stil te staan. De luchtvaartmaatschappij startte in 2014 met een verbinding tussen de twee steden op basis van vier per week een vlucht. Niet lang erna, na het gebleken succes, werd dit in de timetable aangepast naar een dagelijkse vlucht. De toekomst ligt nog open, maar er wordt hardop nagedacht en gesproken over een frequentie van twee vluchten per dag in de (nabije) toekomst.

South African Tourism (SAT) heeft haar nieuwe campagne ‘De verborgen juweeltjes van ZuidAfrika’ gelanceerd. Met de campagne wordt ingespeeld op de onontdekte plekjes die ZuidAfrika nog rijk is. De start van de campagne vond gisteren plaats op het Stationsplein in Eindhoven, waar het verkeersbureau voorbijgangers de verborgen juweeltjes lieten ervaren. Dat deed het door middel van een levensgrote expo box en de Oculus Rift virtual reality bril. “Het is echt een unieke ervaring! Iedereen die de verborgen juweeltjes heeft bekeken, komt met een grote glimlach de box weer uit”, aldus Mies Hofman (Marketing

& Communications Manager South African Tourism) tegenover TravelPro.

Winnen Voor deze campagne roept South African Tourism iedereen die al eens in Zuid-Afrika is geweest op om zijn of haar verborgen juweeltje in te sturen op mijnzuidafrika.nl/juweeltjes, waarmee twee tickets naar Zuid-Afrika en drie overnachtingen in een luxe lodge kunnen worden gewonnen. Ook zij die nog niet in Zuid-Afrika zijn geweest kunnen hun verborgen juweeltjes insturen door uit de geüploade juweeltjes te kiezen.

Gunstig Met ingang van 29 maart 2015 past Turkish Airlines haar tijdschema aan. Door deze wijziging neemt de maatschappij een belangrijke positie in. Met een dagelijks vertrek naar Atatürk Havalimanı om 08.10 uur (red. aankomst 12.35 uur) is het de vroegste vluchtoptie tussen beide landen. Niet alleen verbetert hiermee de aansluiting op lokale vluchten , het maakt het voor zowel de zakelijke passagier als de etnische reiziger en vakantieganger nog aantrekkelijker om vanuit Rotterdam naar Istanbul te vliegen. Door de aanpassing in de dienstregeling, heeft de zakelijke passagier de mogelijkheid op een dag heen- en weer naar Istanbul te reizen. De citytripper haalt door de gunstige tijden alles uit het bezoek aan de stad. Voor de etnische groep reizigers biedt het nieuwe schema gunstige aansluitende vluchten vanuit Istanbul naar andere delen Turkije. Eva Hopstaken

Vluchttijden TK 1432 Vertrek RTM 08.10 uur Aankomst IST 12.35 uur TK1431 Vertrek IST 18.45 uur Aankomst RTM 21.25 Frequentie:dagelijks

China Southern Airlines met A380 op Schiphol China Southern Airlines, lid van SkyTeam, introduceert met ingang van 20 juni 2015 de Airbus A-380 op de route Amsterdam-Beijing. Vanaf deze datum worden de dagelijkse vluchten CZ 346 en CZ 345 tot het einde van het hoogseizoen met dit type toestel uitgevoerd. Voor China Southern Airlines is de komst van deze superjumbo een primeur, nog nooit eerder heeft de maatschappij met dit type toestel naar Amsterdam gevlogen en speelt men in op de behoefte vanuit de zakelijke- en leisure markt naar meer capaciteit op deze non-stop route. De A-380 biedt plaats aan 506 passagiers, verdeeld over acht First Class Suites, 70 Business Class stoelen en 428 Economy Class stoelen. China Southern Airlines en Air France-KLM zijn JointVenture partners op deze route. Naast de route

Amsterdam-Beijing v.v. vliegt China Southern Airlines ook dagelijks non-stop vanaf Amsterdam naar haar hub in Guangzhou. Op alle vluchten naar deze bestemmingen heeft China Southern Airlines tevens Nederlands cabine personeel aan boord.

Nieuws

The United States of America, een machtig land dat velen klimaten rijk is, divers is van noord tot zuid en oost tot west en waarbij iedere staat weer een nieuwe ontdekking is. TravelPro onderzoekt in deze special de veelzijdige oostkust van de USA en stelt een top drie samen van bekende en onbekendere hotspots op basis van lifestyle segmentatie.

USA: the East Coast has it all Outdoor fanatics: Everglades, White Mountains en Smoky Mountain Met haar prachtige en ruige natuur is de USA een perfecte bestemming voor jouw avontuurlijke klant. Gepassioneerde natuurliefhebbers hebben vaak de bekende Amerikaanse nationale parken als Yellow

Stone, Yosemite en Zion bovenaan hun bucketlist staan. Echter weten niet veel van deze outdoorfans dat de oostkust van de USA een schat aan imposante en onontdekte nationale parken rijk is.

De Jong Intra Vakanties Dé plek waar het ooit allemaal begon! De oostkust kent steden waar het licht nooit uitgaat, rustige dorpen die doen terugdenken aan koloniale tijden, immense wildernis, prachtige parken en culturele centra. Dit is slechts een kleine opsomming van wat jouw klant tegen komt bij een bezoek aan de oostelijke staten van Amerika. Naast een ruime keuze aan groepsrondreizen met veelal gegarandeerd vertrek en Nederlandssprekende reisleiding biedt

de Jong Intra Vakanties ook een groot aantal bijzondere autorondreizen aan. Wil je klant toch liever zelf een reis samenstellen? Geen probleem! Onze specialisten op de afdeling Maatwerk Verre Reizen staan graag voor je klaar.

Tips voor unieke reizen: • 10-daagse groepsrondreis Great Eastern Cities met Nederlandssprekende reisleiding én gegarandeerd vertrek! • 17-daagse autorondreis American Heritage, duik de Amerikaanse geschiedenis in en rijdt van New York naar Miami Voor alle reizen naar en door Amerika ben je bij de Jong Intra Vakanties aan het juiste adres en alles is nú al boekbaar tot en met maart 2016!

www.travelpro.nl

Everglades National Park Eén van de meest verrassende parken in Amerika is Everglades National Park, gelegen in de staat Florida. Het Everglades National Park is niet een typisch nationaal park, waarbij men vaak denkt aan enorme dennenbossen, grizzly beren en besneeuwde bergtoppen. Everglades Nationaal park toont de ware diversiteit van Amerika en verwonderd de bezoeker met haar subtropische wildernis. Everglades National Park is een 150 kilometer brede rivier van slechts een paar centimeter diep, die op veel plaatsen bedekt wordt door groene moerasgrassen. Deze moerasgrassen staan in de schaduw van ’s werelds grootste mangrovebos en zijn de woonplaats van onder andere de Amerikaanse alligator.

White Mountains National Park Een ander natuurlijk wonder vindt men in New Hampshire en draagt de naam White Mountains National Park. Dit park staat vooral bekend om het bijna 2.000 meter hoge Mount Washington. Ook gaat in White Mountains National park, menig hiker’s hart sneller kloppen aangezien het uitdagende Appalachian Trail recht door park heen loopt. Dit 3.500 kilometer lange afstandswandelpad loopt van start in de zuidoostelijke staat Georgia en eindigt in de noordelijkste staat in de oostkust Maine.

Smoky Mountain National Park Naast de eerder genoemde relatief onbekendere nationale parken mag voor de ware outdoor liefhebber het meest bezochte nationale park van the USA natuurlijk niet ontbreken. Op de grens van Tennessee en North Carolina vindt men

het Smoky Mountain National park. Dit park heeft zijn naam te danken aan de Cherokee Indianen, die het ‘blauwe rook’ noemde vanwege de permanente nevel in de bergtoppen. Smoky Mountain National Park heeft één van de meest gevarieerde ecosystemen ter wereld

en telt tientallen soorten zoogdieren, honderden verschillende vogel- en boomsoorten en maar liefst duizenden verschillende plantensoorten. Hierdoor is het park uitgeroepen tot International Biosphere Reserve en is het een World Heritage Site.

Citytrippers: Charleston, Boston en Memphis

Holland International NY blijft een van de toppers van Holland International als City bestemming. Holland International heeft een zeer gevarieerd aanbod: ruim zestig hotels, vele leuke excursies, Broadway voorstellingen en transport met diverse airlines. De meeste klanten willen verblijven in een hotel op Manhattan, maar ook de gebieden buiten Manhattan worden steeds populairder. Zo is er een aantal hotels in het trendy Brooklyn, maar ook is

een hotel in New Jersey toegevoegd aan het Holland International aanbod: het W Hoboken. Een prachtig 4-sterren hotel direct aan de Hudson rivier, en vanuit de kamer kijk je zo uit op de Manhattan. En met de trein sta je in een kleine tien minuten op Times Square. En denk ook eens aan het Opera House in de Bronx: een zeer betaalbaar en leuk hotel. Kortom: ook voor de city-tripper die wat anders wilt, heeft Holland International leuke tips.

Wanneer de reiskoorts weer toeslaat en het verlangen ondraaglijk wordt, biedt de oostkust van Amerika naast natuur ook een groot aantal aan citytrip bestemmingen. Keuze uit warme en minder warme oorden, metropolen of kleine karakteristieken steden, historie of modern, de oostkust heeft voor iedere citytripper een ideale bestemming. De door Nederlandse toeristen meest bezochte steden in het oosten zijn New York City en Washington D.C., maar naast deze bekende steden kent het oosten van Amerika nog een aantal andere onvergetelijke locaties.

Travel Trend Travel Trend Een leuke en praktische manier om de steden in het noordoosten van de USA te verkennen, is per trein. Tijdens onze ron dreis City Highlights by Train reist je klant in 9 of 11 dagen per trein van Washington D.C. naar Philadelphia, Boston en New York. Inclusief Hop-on Hop-off stadstours in Washington en New York. Boston kan aan het programma worden toegevoegd. Een aanrader voor liefhebbers van steden!

FOX De unieke 14-daagse rondreis ‘Overweldigend Oost-Canada en Amerika’ van FOX start in de historische stad Philadelphia. Via Washington gaat de reis naar het woongebied van de Amish gemeenschap. Vervolgens gaat wordt er koers gezet richting Canada. De indrukwekkende Niagara Watervallen, Montréal en Quebec staan op het programma. Na een bezoek aan de schitterende White Mountains worden Boston en New York niet overgeslagen. FOX verkoopt deze bijzondere reis vanaf € 2.229.

Charleston De stad Charleston geeft reizigers het gevoel alsof ze op een filmset uit de jaren van de Amerikaanse burgeroorlog zijn beland. In de lente geurt deze stad naar magnoliabloesem en velen historische gebouwen herinneren aan één van de belangrijkste gebeurtenissen in de Amerikaanse geschiedenis, de periode van slavernij. Deze geschiedenis is vandaag de

dag nog te vinden op de Boone Hall Plantation. Waar deze plantage vroeger een traditionele katoenplantage was, worden er tegenwoordig groentes en fruit gekweekt. Naast een wandeling door Charleston is een andere geweldige manier om de stad te ontdekken door middel van een authentieke rit met paard en rijtuig.

Incento Reis met AMTRAK, de nationale spoorwegmaatschappij van Amerika, op comfortabele wijze langs de Oostkust van Amerika. De ideale verbinding tussen grote steden als Boston, New York, Philadelphia en Washington. Onder de naam AMTRAK Vacations verkoopt Incento ook complete treinarrangementen incl. treintickets, hotels en excursies. Heb je klanten die geïnteresseerd zijn in muziek kijk dan eens naar het programma ‘Jazz, Blues & Rock ’n Roll’. Een 9-daags muzikaal avontuur van Chicago naar Memphis en New Orleans. Kijk voor informatie op www.incento.nl. Advies nodig? Bel of mail onze experts info@incento.nl / 035 6955111.

Boston In Boston herbeleven bezoekers het ene moment de onafhankelijkheidsstrijd tussen Engeland en Amerika op het Freedom Trail, om vervolgens terecht te komen op de campus van de beroemde Harvard Universiteit. De grootste stad van Massachusetts is een smeltkroes van moderne en historische winkels, café’s en restaurants. Ook sportliefhebbers zullen zich thuis voelen in

special Oost-usa

is in de zomer het toevluchtsoord van velen Amerikanen. De Jersey Shore staat bekent om haar lange met neon verlichte promenade, waterparken en grote pieren vol kermisattracties. Jersey Shore staat ook bekend om haar bruisende nachtleven, waar menig feestbeest zich vermaakt tot in de vroege uren.

Myrtle Beach Voor hen die waarde hechten aan een ontspannen sfeer, zoals families met kinderen, ouderen en de zakelijke markt, is Myrtle Beach (South Carolina) dé strandbestemming aan de oostkust. Myrtle Beach staat bekend om haar prachtige stranden en vooral sportieve wateren golfactiviteiten. Daarnaast heeft Myrtle Beach ook een goed gevulde promenade waar men zich met het gezin de hele dag kan vermaken.

New York City Dit voorjaar staat New York City voor de derde keer op rij volledig in het teken van design. NYCxDESIGN, het jaarlijkse designfestival, vindt dit jaar plaats van 8 tot 19 mei en legt de nadruk op de diversiteit van het designaanbod in de stad en de invloed

Charlotte County daarvan op de verschillende wijken. Designers van over de hele wereld zijn aanwezig en vele happenings en events vinden plaats in de stad. Voor meer informatie bezoek de website: www.nycgo.com

De ultieme rust en dromerige strandbestemming vindt men in het zuidelijk gelegen Charlotte County, Florida. Deze bestemming is nog niet ontdekt door het massatoerisme en biedt bezoekers de kans om alleen met hun gedachten te struinen over eindeloze stranden. Ook echte zeevruchten liefhebbers zullen spontaan verliefd worden op de lokale keuken van Charlotte County. Amanda de Nijs

deze wereldstad en kunnen een bezoek brengen aan het beroemde baseball stadion van de Boston Red Sox. Wanneer men Boston aandoet is het kleine dorpje Salem een letterlijk magische toevoeging. Op nog geen half uur rijden vindt men het dorpje, dat in de zeventiende eeuw bekend stond om hekserij.

Memphis Tot slot in deze citytrippers top drie wordt er ingezoomd op de geboorteplaats van de Rock’n’Roll en de thuisbasis van the Blues, een stad waar alle noten zuiver zijn: Memphis. In het zuiden van Tennessee voelen muziekliefhebbers zich op hun plek en word men constant herinnerd aan de rijke muzikale historie. Elvis is een internationale legende, maar in Memphis, de stad

waar het beroemde Nashville gelegen is, is de King of Rock overal in het straatbeeld terug te vinden.

Beach lovers: Jersey Shore, Myrtle Beach en Charlotte County Ook voor de strandtoerist telt de oostkust een grote hoeveel zonovergoten en speciale stranden. Maar naast de bekende Florida Keys en Miami Beach zijn juist de wat onbekendere highlights de plekken die de stranden aan het oosten zo onvergetelijk maken.

Jersey Shore Op anderhalf uur rijden van New York City, in Atlantic City, ligt de Jersey Shore. De Jersey Shore heeft een kustlijn van 210 kilometer en

Philadelphia Ontdek Philadelphia – een moderne stad waar historie, innovatie en cultuur elkaar ontmoeten. Philadelphia is ideaal gelegen aan de oostkust, tussen New York City en Washington D.C.. Per trein duurt de reis naar Washington D.C. twee uur en naar NYC 90 minuten. Philadelphia is daarom dé uitvalsbasis voor een stedentrip. Daarnaast kunnen kunstliefhebbers en fervente shoppers kunnen hun hart in deze levendige metropool. Voor meer info: www.discoverphl.com

advertorial

ZRO aan het woord Kitty Schers: “Toen ik als negentienjarige in de reiswereld begon, net vers van TIO toentertijd alleen nog in Hengelo - had ik niet kunnen denken dat ik nu, 30 jaar later, nog steeds met zoveel plezier in dit vak werkzaam zou zijn. De passie voor deze branche is onverminderd gebleven, alhoewel er enorm veel is veranderd in al die jaren.”

“Zo kwam de klant in de beginjaren met een brochure het reisbureau binnen en wees het plaatje en de tekst in de reisgids aan met ‘Dat wil ik graag boeken’. Aan prijsvergelijking werd nauwelijks gedaan, beoordelingssites bestonden niet en internet was nog bekend. Terugkijkend was het werk toen een stuk eenvoudiger dan nu. Van de andere kant maken alle mogelijkheden die we tegenwoordig ter beschikking hebben ons werk wel vele malen interessanter en is de wereld dichterbij dan ooit.” “Tijdens een studiereis naar Cyprus, zo’n achttien jaar geleden, maakte ik kennis met een reisgenoot die als zelfstandig reisagent werkte. Een van de pioniers waarschijnlijk op dat gebied. Ik was erg geïntrigeerd door

haar manier van werken, maar was ook sceptisch. Hoe vind je jouw klanten? Verdien je wel genoeg? Is het niet heel stressvol? Dat waren vragen die mij bleven bezighouden. Het leek me eigenlijk helemaal niks om op die manier te werken. Grappig als ik daaraan terugdenk, zelf nu inmiddels bijna zeven jaar werk als ZRO. Nu zeg ik vaak dat ik tien jaar eerder dat besluit had moeten nemen, maar blijkbaar was de tijd er toen niet rijp voor. Nu zou ik niet anders meer willen. Het werken als ZRO geeft enorm veel voldoening. Je bepaalt zelf je koers binnen een aantal vaststaande algemene richtlijnen.”

een eigen IATA-licentie, goede contacten en deals met touroperators en agenten en met een geweldige omzet. The Travel Club is in die vijfenhalf jaar uitgegroeid tot de grootste ZROorganisatie in Nederland. Iets waar we met zijn allen hard voor gewerkt hebben en waar we heel trots op mogen zijn.” “Werken als ZRO bij The Travel Club biedt vele voordelen. Met Jeannie Vincent als directeur en spin in het web, staan we nooit stil. Veranderingen in de reiswereld worden omarmd en aangegrepen om vooruitgang te boeken. Stilstand is immers achteruitgang. Er wordt binnen The Travel Club veel gedaan aan het vergroten en bijhouden van kennis en het verdienmodel is perfect. Doordat je als ZRO bij The Travel Club een vaste lage afdracht per dossier betaalt en geen provisie hoeft af te staan, kun je flinke winsten behalen. Kortom, een organisatie waarin ik me nog steeds als een vis in het water voel en waar ik nog veel groeimogelijkheden en kansen zie om mijn werk naar een nog hoger niveau te tillen. Kitty Schers

“Sinds 2009 ben ik aangesloten bij The Travel Club. En kijk eens waar we vandaag staan. Met ruim 200 aangesloten ZRO’s,

www.travelpro.nl

Nieuws

ANVR werkt aan dreamteam met extra bestuurszetel Boek een neoCollection cruise en ga zelf slow cruisen Costa Cruises komt nu met een geweldige actie om het nieuwe ‘slow cruise’ concept te promoten: boek voor 30 april een cruise op de neoRomantica of neoRiviera en ontvang een voucher voor een gratis hut op een van de neoCollection schepen! Slow Cruisen is een nieuwe manier van cruisen: de relatief kleinere schepen van Costa Cruises varen exclusieve routes en bieden langere stops om de bestemming te ontdekken. Verkoop je zo’n cruise voor 30 april, dan ontvang je nu een voucher voor een gratis hut waarmee je met een reisgenoot naar keuze kunt cruisen op de afvaarten van de Costa neoClassica, neoRiviera of Costa neoRomantica met vertrek tussen 8 april en 23 mei. Voor meer informatie en boekingen kan je mailen naar: booking-dutch@be.costa.it.

De ANVR gaat haar bestuur (dat normaal bestond uit zes bestuursleden en de voorzitter) uitbreiden met een zevende bestuurslid, dat heeft Frank Oostdam (directeur/voorzitter ANVR) bevestigd tegenover TravelPro. “Gelet op de situatie in de sector en de dynamische markt moeten wij als ANVR ook veranderen. Daarom willen wij het bestuur op volle sterkte brengen, dus er wordt op dit moment gewerkt aan een dreamteam waarvoor de interesse op dit moment heel groot is. En dat doet mij deugt.”

Beschikbaar In het bestuur viel een plek open na het vertrek van Will van den Hooge bij de D-rt Groep. Naast het invullen van de zetel die Van den Hooge invulde, is de reisbrancheorganisatie op zoek naar een extra bestuurslid, waartoe het statutair de mogelijkheid heeft. “Op dit moment voeren we gesprekken. Iedereen mag zich beschikbaar stellen, maar er mogen ook kandidaten worden

VakantieXperts Reisburo Katwijk is op zoek naar een Reisadviseur m/v VakantieXperts Katwijk is al 56 jaar een begrip in Katwijk en omstreken en staat bekend vanwege de uitstekende persoonlijke service en reiskennis van onze 6 ervaren reisadviseurs. De klant staat bij ons centraal en wij adviseren hen graag en deskundig over de diverse reismogelijkheden. Wij zijn opzoek naar een enthousiaste collega met reisbureau-ervaring. Je bent gek op reizen en je werkt graag samen in teamverband. Het boeken van zowel pakketreizen als maatwerk zie je als een mooie uitdaging, waarin je het commerciële aspect niet uit het oog verliest. Collegialiteit, flexibiliteit, humor en service zijn voor jou belangrijke kernwaarden. Daarnaast heb je een positieve en enthousiaste uitstraling. Ben je geïnteresseerd in deze functie? Ga dan naar expertsIntravel.nl voor meer informatie of om gelijk te solliciteren.

"TravelPro en expertsIn travel: de juiste partners voor werk binnen de reis- en luchtvaartindustrie"

voorgesteld. Will zat in het bestuur namens de retail, dus iemand uit die richting wordt in ieder geval gezocht. Op dit moment bestaat het bestuur uit directeur/voorzitter Frank Oostdam, Willem Staring (ATP), Hans de Wilde (Kuoni/ Tenzing Travel), Bjorn Berg-Andersen (Belvilla) en Joost Romeijn (Sundio Group).

agenda/colofon

Agenda

April

Oktober

*0 1: Productpresentatie Disney Cruise Line en Zeetours Cruises, sales@zeetours.nl o.v.v. 1 of 8 april en ANVR-nummer. Meer info: disneystars.com. * 08: Productpresentatie Disney Cruise Line en Zeetours Cruises, sales@zeetours.nl o.v.v. 1 of 8 april en ANVR-nummer. Meer info: disneystars.com. * 11-12: Voorjaarseditie Cruise Event, Klokgebouw, Eindhoven. * 13: Airline Express, Van der Valk Hotel Eindhoven, 17.30 - 22.00 uur, inschrijven via pasra.nl. * 14: Airline Express, Van der Valk Hotel Duiven, 17.30 - 22.00 uur, inschrijven via pasra.nl. * 16: Toerisme- & Vrijetijdscongres 2015, Hogeschool Inholland, Diemen, meer info op hettoerismeenvrijetijdscongres.nl. * 16: Dagtrip Praag met Dreamliner, TUI Nederland. * 19-23: Expeditie Cyprus. * 20: Airline Express, Amsterdam Airport

* *

Schiphol, Schiphol gebouw, 17.30 - 22.00 uur, inschrijven via pasra.nl. 21: Workshop ‘Experience the Best of France’, inschrijven via jojanneke.kramer@atout-france.fr. 24: Skål Symposium 2015 ‘Kansen herkennen in toerisme’, Villa Uyt den Bosch te Haarlem, 13.30 - 18.00 uur, inschrijven via info@activatiemarketing.nl. 26-28: GTM, Erfurt en Weimar. 30: HR-platform Reiswerk, 13.00 - 17.00 uur, midden van het land, inschrijven via reiswerk.nl.

*0 7-11: ANVR-Congres, Abu Dhabi. Meer info op anvrcongres.nl. * 10-11: Verre Reizen Event, Waagnatie, Antwerpen, België. * 17-18: Najaarseditie Cruise Event, Passenger Terminal, Amsterdam. * 24-25: Verre Reizen Event, Fokker Terminal, Den Haag.

November

September

*0 2-05: World Travel Market (WTM), London. * 10: Duitsland workshop, Amsterdam. * 12: HR-platform Reiswerk, 13.00 - 17.00 uur, midden van het land, inschrijven via reiswerk.nl.

*1 2: Cruiseborrel & barbecue, omgeving Amersfoort, kosten ca. € 45 per persoon, aanmelden/meer info via cruiseborrel@hotmail.com. * 26-27: Najaarseditie Cruise Event, Waagnatie, Antwerpen, België.

Nieuws voor de agenda? Mail naar redactie@travelpro.nl.

Mei *0 6-07: Eye for travel Travel Distribution Summit, Londen.

Colofon Abonnement: Jaarabonnement: e 95.Thuisabonnement: e 85.Studentenabonnement: e 75.Proefabonnement (3 maanden): e 20.Deze tarieven zijn exclusief BTW. Vragen? Info@travelpro.nl

Postadres: Postbus 120, 6500 AC Nijmegen Kantooradres: Sint Agnetenweg 56, Nijmegen Tel: +31(0)24-8200203 E-mail: redactie@travelpro.nl Internet: www.travelpro.nl

Vormgeving & DTP: Cre8tiFF, Helmond Druk: Van der Wiel & Rosmalen, Arnhem

Oplage: 5400 exemplaren Verschijning: 4 keer per maand Verantwoording: TravelPro is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V.

Management: tom@travelpro.nl tj@travelpro.nl

Doelgroep: alle eigenaren, bedrijfsleiders en medewerkers van reisbureaus, managers van luchtvaartmaatschappijen, touroperators, hotels en industrieën die raakvlakken met de reiswereld hebben.

Redactie: redactie@travelpro.nl arjen@travelpro.nl sharon@travelpro.nl aniek@travelpro.nl

Tom van Apeldoorn Uitgever/Hoofdredacteur

TJ van Apeldoorn Accountmanager

Dennis de Groot Accountmanager

Arjen Lutgendorff Eindredacteur

Sharon Evers Redacteur

Aniek de Kort Redacteur

www.travelpro.nl

Sales: tj@travelpro.nl dennis@travelpro.nl Airlines Sales: leon@ljcompany.nl Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door foto-kopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van @Travelpro

Eva Hopstaken Redacteur

Amanda de Nijs stagiaire

Dylan Cinjee stagiair

Léon Jansen Airlines Sales