Contents May-June 2018 Special Scoop
8
32 Energy Saving by กองบรรณาธิการ IoT ปลดล็อกการใชพลังงานอยางมีประสิทธิภาพ 34 Green Industry by ดร.วิฑูรย สิมะโชคดี ยึดมั่นใน Green 35 Green Technology & Innovation by กองบรรณาธิการ เปลี่ยนวัสดุเหลือใชทางการเกษตรมาเปนถานชีวภาพ ดวย Pyrolysis Mobile 36 Green Article by รศ. ดร.พิสุทธิ์ เพียรมนกุล, รัฐพล เจียวิริยบุญญา กาวใหทัน เมมเบรนเทคโนโลยี ตอนที่ 1 38 Green Biz by กองบรรณาธิการ
SCG Floating Solar Farm โมเดลตนแบบ by จีรภา รักแกว ระบบโซลูชั่นครบวงจรรายแรกของไทย 10 Smart City by กองบรรณาธิการ CAT ปกธงภูเก็ตตนแบบสมารทซิตี้ เปดตัวโครงขายสื่อสารไรสาย LoRaWAN 12 Green Focus by พิชัย ถิ่นสันติสุข เชื้อเพลิงชีวมวล พลังงานที่ยังไมยั่งยืน 14 Green Scoop by จีรภา รักแกว ปาลมคอมเพล็กซ ศูนยรวมอุตสาหกรรมน้ํามันปาลมครบวงจรไวในที่เดียว 16 Green Article by ดร.คมศิลป วังยาว (JGSEE) การผลิตพลังงานจากบอขยะ 18 Green Building by กองบรรณาธิการ เพิ่มประสิทธิภาพการใชพลังงานในบานและอาคารดวย Energy Audit 19 Green Hotel by กองบรรณาธิการ อวานี พัทยา รีสอรท แอนด สปา ชวยโลกประหยัดพลังงาน ลดปญหาสิ่งแวดลอม 20 Auto Challenge by กองบรรณาธิการ ยานยนตไฟฟามีความปลอดภัยเพียงใด Green People by กองบรรณาธิการ 22 ติดตั้งโซลารรูฟท็อปคุมคาจริงหรือ? 23 ผลิตไฟฟาดวยโซลารเซลลไมใชเรื่องใหมอีกตอไป Great Solar พรอมใหบริการครบวงจรดานโซลารรูฟท็อป 24 Green Factory by กองบรรณาธิการ ศูนยประกอบรถยนต GM ปรับเพื่อเปลี่ยนสูระบบจัดการพลังงานอยางยั่งยืน 26 Green World by กองบรรณาธิการ เวียดนามเดินหนาพัฒนาพลังงานทดแทน รองรับความตองการพลังงานที่สูงขึ้น ลดผลกระทบสิ่งแวดลอม 28 RE Update by กองบรรณาธิการ เกาะหอง สมารทไอสแลนด ผลิตไฟฟาดวยระบบไฮบริด 30 Solar Review by กองบรรณาธิการ พลังงานกับกาวที่กลา โซลารฟารมราชการ-สหกรณ 31 Solar Review by กองบรรณาธิการ Seagull Green Innovation ติดตั้งแผงโซลารรูฟท็อป ดึงพลังงานแสงอาทิตยใชในโรงงาน
8
14 19
ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ ฯพณฯ พลอากาศเอก กําธน คณะที่ปรึกษา ดร.ปยสวัสดิ์ อัมระนันทน ดร.อัศวิน จินตกานนท ดร.ประเสริฐ ภัทรมัย ประสงค ธาราไชย ดร.ประเสริฐ สินสุขประเสริฐ ไกรฤทธิ์ นิลคูหา ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร รศ. ดร.สิงห อินทรชูโต บรรณาธิการอํานวยการ/ บรรณาธิการผู้พิมพ์โฆษณา กิตติ วิสุทธิรัตนกุล บรรณาธิการ กิตติ วิสุทธิรัตนกุล ที่ปรึกษากองบรรณาธิการ ภิญญาภรณ ชาติการุณ ผู้ช่วยบรรณาธิการ จีรภา รักแกว เลขานุการกองบรรณาธิการ ปฐฐมณฑ อุยพัฒน พิสูจน์อักษร ธิดาวดี บุญสุยา ศิลปกรรม กันยา จําพิมาย ประสานงาน ภัทรกันต กิจสินธพชัย ผู้จัดการฝ่ายการตลาด เขมจิรา บุญพระรักษา ฝ่ายการตลาด กัลยา ทรัพยภิรมย เลขานุการฝ่ายการตลาด ชุติมันต บัวผัน ฝ่ายวิเทศสัมพันธ์ นันธิดา รักมาก แยกสี บจก. คลาสสิคสแกน โรงพิมพ์ บจก. ฐานการพิมพ
สินธวานนท นินนาท ไชยธีรภิญโญ ศ. ดร.ธงชัย พรรณสวัสดิ์ พานิช พงศพิโรดม ดร.กมล ตรรกบุตร ดร.วิฑูรย สิมะโชคดี ดร.สุรพล ดํารงกิตติกุล ชาย ชีวะเกตุ
เจาของ บริษัท เทคโนโลยี มีเดีย จํากัด
471/3-4 อาคารพญาไทเพลส ถ.ศรีอยุธยา แขวงทุงพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท 0-2354-5333 (ฝายการตลาด ext. 503) แฟกซ 0-2640-4260 http://www.technologymedia.co.th http://www.greennetworkthailand.com e-Mail : editor@greennetworkthailand.com
Editor Talk สวัสดีครับ ทานสมาชิกและทานผูอานทุกทาน เมื่อเทคโนโลยีพัฒนาไปขางหนา ในขณะที่ราคาแผงโซลารเซลลปรับตัว ลดลงอยางตอเนื่อง ทําใหการเขาถึงการผลิตไฟฟาดวยพลังงานแสงอาทิตย หรือ โซลาร เ ซลล ที่ เ พิ่ ม มากขึ้ น โดยสามารถใช แ ผงโซลาร เ ซลล แ ปลงแสงอาทิ ต ย เป น พลั ง งานไฟฟ า อี ก ทั้ ง ภาครั ฐ ยั ง จะมี แ นวทางการส ง เสริ ม โซลาร รู ฟ เสรี (Safe-consumption) ในแบบ Net Billing ผานโครงการนํารอง โดยใหผลิตเอง ใชเองกอน หากเหลือไฟฟาไหลยอน ใหมีการรับซื้อไฟฟาสวนเกินในอัตราที่ เหมาะสม แตอยางไรก็ตาม หลายคนมักจะคุน เคยการผลิตไฟฟาในรูปแบบโซลารฟารม (Solar Farm) และโซลารรูฟท็อป (Solar Rooftop) ปจจ�บันมีการพัฒนาเรื่องการ ผลิตโซลารฟารมลอยน้ํา (Floating Solar Farm) โซลารฟารมที่สามารถติดตั้งได บนผืนน้ํา ฉะนั้น คอลัมน Special Scoop ไดนําเสนอ “SCG Floating Solar Farm โมเดลตนแบบ ระบบโซลูชั่นครบวงจรรายแรกของไทย” เปนการใชประโยชนจาก บอน้ําไดอยางเต็มประสิทธิภาพ ดวยการติดตั้งโซลารเซลลแบบทุนลอยน้ํา ทั้งยัง ใหประสิทธิภาพทีส่ งู กวาการติดตัง้ บนพืน้ ดินหรือบนหลังคา ถือเปนโครงการนํารอง ที่เหมาะสําหรับโรงงานอุตสาหกรรมที่มีบอน้ําสํารองอยูแลว สูการสรางพลังงาน เพื่อใชภายในโรงงาน นอกจากจะเปนการลดภาระคาไฟฟาของโรงงานแลว ยังชวย ลดพีคไฟฟาของประเทศดวย คอลัมน Special Scoop “ผลิตไฟฟาดวยโซลารเซลลไมใชเรือ่ งใหมอกี ตอไป Great Solar พรอมใหบริการครบวงจรดานโซลารรูฟท็อป” ที่บอกเลาถึงโซลูชั่น การบริการแบบครบวงจรดานระบบการผลิตโซลารรฟู ท็อป และมาไขขอของใจการ ติดตัง้ โซลารรฟู ท็อปกับ คอลัมน Green People “ติดตัง้ โซลารรฟู ท็อปคุม คาจริงหรือ? คอลัมน Green Factory พาไปเยี่ยมชม “ศูนยประกอบรถยนต GM ปรับเพือ่ เปลีย่ น สูร ะบบจัดการพลังงานอยางยัง่ ยืน” คอลัมน RE Update พบกับ “เกาะหอง สมารท ไอสแลนด ผลิตไฟฟาดวยระบบไฮบริด” คอลัมน Energy Saving “IoT ปลดล็อก การใชพลังงานอยางมีประสิทธิภาพ” เทคโนโลยี IoT ที่ชวยเพิ่มประสิทธิภาพการ อนุรกั ษพลังงาน และสองความเคลือ่ นไหวแวดวงพลังงานในตางประเทศกับคอลัมน Green World “เวียดนามเดินหนาพัฒนาพลังงานทดแทน รองรับความตองการ พลังงานทีส่ งู ขึน้ ลดผลกระทบสิง่ แวดลอม” แลวพบกันใหมฉบับหนา สวัสดีครับ กิตติ วิสุทธิรัตนกุล
คณะทำงาน IEEE PES
GTD ASIA 2019
รวมออกบธูทง่ีาน
IEEE PES T&D Conference & Exposition
เมื่อเร็วๆ นี้ คณะทํางาน IEEE PES GTD ASIA 2019 นําโดย ศ. ดร.นพพร ลีปรีชานนท Organizing Chair, IEEE PES GTD ASIA 2019 พรอมดวยคณะทํางานการจัดงาน IEEE PES GTD ASIA 2019 รวมออกบูธ นิทรรศการภายในงาน IEEE PES T&D Conference & Exposition 2018 ซึ่งจัดขึ้น ภายใตแนวคิด “POWER FORWARD” ที่ Colorado Convention Center Denver, Colorado ประเทศสหรัฐอเมริกา ระหวางวันที่ 16-19 เมษายน พ.ศ. 2561 เพื่อประชาสัมพันธงานประชุมวิชาการและนิทรรศการ IEEE PES GTD ASIA 2019 พรอมทั้งเชิญชวนผูประกอบการระบบผลิต ระบบสง ระบบจําหนายไฟฟาและพลังงาน รวมถึงวิศวกรไฟฟา นักลงทุน และบุคลากรที่เกี่ยวของ ตลอดจนนิสิต นักศึกษาเขารวมงานดังกลาว ที่ประเทศไทยเปนเจาภาพในการจัดงานเปนครัง้ แรกในภูมภิ าคเอเชีย และครัง้ แรกในประเทศไทย โดยงาน ดังกลาวจะจัดขึน้ ระหวางวันที่ 19-23 มีนาคม พ.ศ. 2562 ณ ศูนยนทิ รรศการและการประชุมไบเทค บางนา
SCG
SPECIAL
Scoop จีรภา รักแก้ว
Floating g Solar Farm
F)D - Ċ!E""
+8""F -A 9L! +"/ ++:*E+ 5 H * อยางทีท่ ราบกันแลววาโซลารเซลลเปนพลังงานสะอาด และปจจ�บนั ราคาของแผงโซลารเซลล ลดลงคอนขางมาก เนือ่ งจากพลังงานมีการใชมากขึน้ อีกทัง้ ยังชวยลดผลกระทบตอสิง่ แวดลอม และดวยเทคโนโลยีมีการพัฒนาอยางตอเนื่อง จึงเปนเหตุผลสําคัญใหตนทุนราคาต่ําลง ที่ผานมาการผลิตไฟฟาดวยพลังงานแสงอาทิตย หรือโซลารเซลลนั้น หลายคน มักจะคุนเคยในสองรูปแบบ คือ โซลารแบบติดตั้งบนพื้นดิน (Solar Farm) ซึ่งเปนการ ติดตั้งในรูปแบบโรงไฟฟาขนาดใหญ และโซลารรูฟท็อป (Solar Rooftop) เปนการ ติดตัง้ โซลารเซลลบนหลังคาบาน อาคาร และโรงงาน ซึง่ หลายคนมองวาการติดตัง้ โซลารโดยเฉพาะโซลารฟารมจําเปนตองใชพื้นที่จํานวนมหาศาล จะเปนการรุก พื้นที่การใชประโยชนที่ดิน ที่อาจจะสงผลกระทบตอพื้นที่การเกษตร แตทราบหรือไมวา ปจจ�บันโซลารฟารมสามารถติดตั้งไดบนผืนน้ํา บริเวณอางเก็บน้าํ หรือเขือ่ น ทีผ่ า นมาในตางประเทศไดมกี ารพัฒนาและ ติดตั้ง Floating Solar Farm หรือ โซลารฟารมลอยน้ํา ขึ้นมาใชงาน มากมายหลายแหลง แตสวนใหญจะเปนขนาดเล็ก กําลังการผลิต ต่าํ กวา 1 เมกะวัตต โซลารฟารมลอยน้าํ ทีว่ า นีเ้ หมาะกวาการติดตัง้ บนพื้นดิน ชวยใหเกิดการใชพื้นที่อยางเหมาะสม เนื่องจาก ตองติดตั้งอยูบนผิวน้ํา จึงชวยแกปญหาการรุกพื้นที่การใช ประโยชนที่ดินนั่นเอง สํ า หรั บ ประเทศไทย การพั ฒ นาเรื่ อ งของ Floating Solar Farm ไปถึงขั้นไหนแลว ลาสุด เอสซีจี เคมิคอลส ไดมกี ารพัฒนาทีเ่ ปนการตอยอด จากธุ ร กิ จ ป โ ตรเคมี ด ว ยการนํ า เม็ ด พลาสติ ก โพลิ เ อทิ ลี น เกรดพิ เ ศษมาออกแบบและพั ฒ นาเป น ทุ น ลอยสํ า หรั บ ใช กั บ แผงโซลาร เ ซลล ซึ่ ง ติ ด ตั้ ง ง า ย รวดเร็ว และประหยัดพื้นที่ ไดถึงรอยละ 10 เมื่อเทียบกับ การติดตั้งโซลารฟารมลอยน้ําชนิดอื่นๆ นอกจากนี้ ทุนลอยน้ํา ยังออกแบบใหมีอายุการใชงานที่ยาวนานถึง 25 ป ใกลเคียงกับ อายุการใชงานของแผงโซลารเซลล
8
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ชลณัฐ ญาณารณพ กรรมการผูจัดการใหญ เอสซีจี เคมิคอลส กลาววา การพัฒนาโซลารฟารม ลอยน้าํ หรือ Floating Solar Farm ในรูปแบบโซลูชนั่ ครบวงจรเปนรายแรกของประเทศไทย โดยเล็งเห็น ว า พื้ น ที่ ผิ ว น้ํ าในประเทศไทยมี ป ระมาณ 14,600 ตารางกิโลเมตรหรือประมาณ 9 ลานไร คิดเปน รอยละ 3 ของพืน้ ทีป่ ระเทศ หากนําพืน้ ทีเ่ หลานีม้ าใช อยางเต็มประสิทธิภาพ ลูกคาก็จะไดรับประโยชน มากขึ้น ซึ่งโซลารฟารมแบบลอยน้ําใหประสิทธิภาพ สูงกวาการติดตั้งบนพื้นดิน และบนหลังคา เนื่องจาก อาศั ย ธรรมชาติ ข องน้ํ า ในการระบายความร อ น (Cooling Effect) “เราพัฒนาตัวทุน ใหตอบโจทยสภาพการใชงาน บนผิวน้ําที่หลากหลาย และตอยอดไปสูธุรกิจโซลูชั่น แบบครบวงจรเปนรายแรกในประเทศไทยโดยสามารถ ใหบริการตั้งแตกระบวนการออกแบบ การผลิตทุน การติดตัง้ และระบบยึดโยงตัวทุน ไปจนถึงการดูแลรักษา ซึง่ นอกจากจะเปนการใชพน้ื ทีผ่ วิ น้าํ ใหเกิดประสิทธิภาพ สูงสุดแลว ยังชวยลดการสูญเสียทรัพยากรน้ําจาก การระเหย และชวยเพิ่มพื้นที่ผลิตพลังงานทดแทน ใหกับประเทศอีกดวย” Floating Solar Farm ซึง่ เปนโครงการนํารอง ขนาดกําลังผลิต 1 เมกะวัตต ใชเวลาในการติดตั้ง ประมาณ 5 เดือน ไดดําเนินการทดลองและจายไฟ มาแลว โดยไดติดตั้งที่โรงงานเอสซีจี เคมิคอลส จังหวัดระยอง ในพื้นที่บอน้ําขนาด 20 ไร ติดตั้ง โซลารฟารมลอยน้าํ จํานวน 7 ไร ทีร่ ะดับความลึกของ บอน้ํา 8 เมตร ประกอบไปดวยแผงวงจรโซลารเซลล จํานวน 3,375 แผง โดยแบงออกเปน 3 เกาะ ใน แตละเกาะจะแยกเปน 4 Combiner Box รวมทัง้ หมด 12 Combiner Box ขนาดกําลังการผลิต 978.75 กิโลวัตต โดยกระแสไฟฟา DC ประมาณ 800-900 โวลต จะเขาไปสู Invertor เพื่อแปลงกระแสไฟฟา
เปน AC 3 เฟส 405 โวลต เพื่อเขาหมอแปลงกระแส ไฟฟาและจําหนายเขาสูตัวอาคาร โครงการนํารองดังกลาวนี้ จะนําไฟฟาที่ผลิต ไดไปใชในอาคารของเอสซีจี โดยไมไดจําหนายไฟ ใหกับทางการไฟฟาฯ และมีการลงทุนไปแลวกวา 40 ลานบาท สามารถประหยัดคาไฟฟาใหโรงงานได ประมาณ 5 ลานบาทตอป ซึ่งคาดวาจะใชระยะเวลา คืนทุนประมาณ 8 ป จ�ดเดนของโซลารฟารมลอยน้ําของเอสซีจี อยูที่ทุนลอยน้ํา ซึ่งเปนเทคโนโลยีของเอสซีจี ที่ไดมี การออกแบบเม็ดพลาสติกโพลิเอทิลีนเกรดพิเศษ พรอมกับการพัฒนาและตอยอดเปนทุนลอยสําหรับ ใชเปนฐาน โดยใหแผงโซลารเซลลตั้งฉากประมาณ 15 องศา พรอมกับมีระบบยึดโยงตัวทุน การติดตั้ง จะเปนลักษณะการตอทุนแบบเลโก ที่ติดตั้งงายและ รวดเร็ว และวัสดุที่ใชยังเปนวัสดุใหม เมื่อใชงานแลว ในอนาคตสามารถนํามารีไซเคิลได นอกจากนั้น เอสซีจียังมองถึงเรื่องการบํารุง รักษา โดยเฉพาะเรื่องความปลอดภัย ฉะนั้นจึงไมได ติดตั้งเพียงแคโซลารฟารมลอยน้ําเพียงอยางเดียว แตยงั พัฒนาทัง้ ระบบโซลูชนั่ และหนึง่ ในนัน้ ก็คอื การ ซอมบํารุง หากโซลารฟารมลอยน้าํ มีพน้ื ทีค่ อ นขางใหญ จนแรงงานคนไมสามารถทําไดในทุกพืน้ ที่ จึงเปนทีม่ า ของการคิดคนนวัตกรรมเพือ่ ตอบโจทยปญ หาดังกลาว ทั้งยังเพิ่มประสิทธิภาพและยกระดับความปลอดภัย ในการทํางานโดยประดิษฐคิดคน “โดรน” (Drone) เพื่ อใช บิ น สํ า รวจและตรวจสอบค า ความร อ นโดย สามารถบันทึกภาพเพื่อนํามาวิเคราะหประสิทธิภาพ การทํางานของแผงโซลารเซลลได ในขณะเดียวกัน เพื่อรองรับการสํารวจสภาพใตน้ํา จึงมีการออกแบบ และพัฒนาหุนยนตดําน้ํา (Underwater Visualizer Robot) เพื่อตรวจสอบทุนและโครงสรางที่อยูใตน้ํา ไดอยางชัดเจน ใชเก็บขอมูลและสงผลสํารวจรายงาน
9
GreenNetwork4.0 May-June 2018
มาที่สวนควบคุมและทําการประมวลผล ทั้งหมดนี้ จึงถือเปนธุรกิจโซลารฟารมลอยน้ําแบบครบวงจร ตั้งแตการออกแบบ ผลิต ติดตั้ง บํารุงรักษา และ แกไขปญหา โซลารฟารมลอยน้ํา เหมาะสมกับผิวน้ํานิ่ง ที่ ไมมกี ารสัญจร อาจเปนแหลงน้าํ ประเภท อางเก็บน้าํ ทะเลสาบ หรือบอน้าํ ของอุตสาหกรรมขนาดใหญ ซึง่ ทุกโรงงานมีบอ น้าํ สํารองเพือ่ อุตสาหกรรมของตนเอง ทัง้ สิน้ และดวยอากาศเย็นเหนือผิวน้าํ ที่ใชตดิ ตัง้ แผน โซลารเซลลจะชวยใหโซลารเซลลไมรอนจนเกินไป เพราะจะสงผลใหประสิทธิภาพในการผลิตลดลง ที่ สําคัญจากงานวิจยั ยังไดระบุวา โซลารฟารมลอยน้าํ จะสามารถผลิตไฟฟาไดเพิ่มขึ้นประมาณ 10% ของ การผลิตในสภาพปกติ อยางไรก็ตาม โซลารฟารมลอยน้ํา เหมาะ อยางยิ่งสําหรับการติดตั้งในโรงงาน ที่สวนใหญแลว มั ก จะมี บ อ น้ํ า หากเปลี่ ย นจากบ อ น้ํ า ที่ ไ ม ไ ด ใ ช ประโยชนมาสูก ารสรางพลังงานเพือ่ ใชภายในโรงงาน นอกจากจะเปนการลดภาระคาไฟของโรงงานแลว ยังชวยลดพีคไฟฟาของประเทศ อีกทั้งยังชวยใหเกิด การใชพื้นที่อยางเหมาะสม
SMART
City
CAT #ď (AD K Ċ!E""2):+č < =M
D#Ā 9/F + ĉ:*2?L52:+H+Ċ2:*
LoRaWAN
กองบรรณาธิการ
บริษทั กสท โทรคมนาคม จํากัด (มหาชน) หรือ CAT ไดจดั งาน “Success to Phuket Smart City” พรอมเปดตัวโครงขายสื่อสารไรสาย LoRa IoT by CAT อันเปนสวนหนึ่งของการขับเคลื่อน Phuket Smart City เมืองอัจฉริยะตนแบบ แหงแรกของประเทศไทย ตามแผนของกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม พ.อ.สรรพชัย หุวะนันทน กรรมการผูจ ดั การใหญ บริษทั กสท โทรคมนาคม จํากัด (มหาชน) หรือ CAT กลาววา CAT ไดมุงเนนพัฒนาเทคโนโลยีโครงขาย สื่อสารไรสาย LoRaWAN เพื่อรองรับบริการ IoT ใหสอดรับกับยุทธศาสตร การพัฒนาประเทศตามแนวนโยบาย Thailand 4.0 โดยเฉพาะโครงการ Smart City ที่จังหวัดภูเก็ต ซึ่งเปนจังหวัดแรกที่ CAT เปดตัวโครงขายสื่อสารไรสาย LoRaWAN อยางเต็มรูปแบบครอบคลุมทั่วจังหวัด เพื่อเตรียมความพรอมในการ ใหบริการ Smart Services ดานตางๆ และการใชงานอุปกรณ IoT ในจังหวัด ภูเก็ตที่มีแนวโนมจํานวนการใชงานเพิ่มมากขึ้น หลักการพัฒนาสมารทซิตี้ จะประกอบดวย 2 สวน คือ สวนของโครงสรางพื้นฐาน กับสวนที่เปนบริการ ซึ่ง ภารกิจหลักที่ CAT ไดดาํ เนินการแลวในสวนแรก คือการติดตั้งโครงขายสื่อสาร ความเร็วสูง Free Wi-Fi 1,000 จ�ดทั่วทั้งภูเก็ต และลาสุดคือการติดตั้งโครงขาย ไร ส ายสํ า หรั บ IoT คื อ LoRaWAN ซึ่ ง หลั ง จากจั ดให มี โ ครงข า ยพื้ น ฐานที่ เสร็จสมบูรณแลว CAT ยังไดขยายมาดําเนินการตอเนื่องในสวนของบริการ โดย ขับเคลื่อนการพัฒนาบริการและโซลูชั่นตางๆ รวมกับพารตเนอรในทองถิ่น ใหสามารถตอบโจทยความตองการของเมืองภูเก็ตที่มีเปาหมายการพัฒนา อุตสาหกรรมทองเที่ยวอยางยั่งยืน ขณะเดียวกันเพื่อสนับสนุนดานการใหบริการ CAT ไดเปดตัวพัฒนา แพลตฟอรม LoRa IoT by CAT เพื่อใหความสะดวกตอภาคธุรกิจที่จะเขารวม ศึ ก ษาพั ฒ นาและสร า งสรรค น วั ต กรรมใหม ๆ โดยให บ ริ ก ารบนโครงข า ย LoRaWAN ซึ่งบริการที่ไดเริ่มทดสอบใหบริการไปแลว ไดแก ระบบติดตามพิกัด (GPS Tracking) ซึ่งเปนอุปกรณติดตามตําแหนงการเดินทางของยานพาหนะ ตางๆ ในจังหวัดภูเก็ต อาทิ เรือ รถยนต รถจักรยานยนต รถเก็บขยะ รถทัวร ฯลฯ ทั้งนี้ การใชงานบริการดาน IoT ในภูเก็ตยังอยู ในระยะแรก และมีแนวโนม เพิ่มมากยิ่งขึ้นจากธุรกิจบริการดานการทองเที่ยว เชน ผูใหบริการ Speed Boat รายใหญไดเริ่มนําไปใชเพื่อดูแลความปลอดภัยแกนักทองเที่ยว ทั้งในรูปแบบ ของการติดอุปกรณระบบติดตามพิกัดไวบนตัวเรือ และสายรัดขอมือติดตัว นักทองเที่ยว (Wristband) โดยบริการอื่นๆ ที่ CAT ไดพัฒนารวมกับพารตเนอร เพื่อสนับสนุน Smart Tourism อาทิ แอพพลิเคชั่น Smart Phuket 4.0, อุปกรณ Beacon เพือ่ แจงใหประชาชน นักทองเทีย่ ว และชาวตางชาติในภูเก็ตไดรบั ขอมูล 10
ขาวสารที่ถูกตองโดยตรงจากแหลงขอมูล เชน บริการขอมูลแหลงทองเที่ยว หรือโปรโมชัน่ ดีๆ และ Digital Signage จอภาพดิจทิ ลั เพือ่ ประชาสัมพันธใหขอ มูล พื้นฐาน เชน รานอาหาร สถานที่ทองเที่ยว โรงแรมที่พัก โรงพยาบาล สถานที่ ราชการ ฯลฯ CAT โฟกัสการพัฒนาเมืองอัจฉริยะดวยแนวคิด Smart Life, Smart Solution, Smart City โดยเนนความรวมมือกับพันธมิตรทุกภาคสวนเปนสําคัญ เชน การรวมสรางระบบนิเวศ (Ecosystem) ทีส่ ง เสริมการพัฒนาบริการอัจฉริยะ ภายในจังหวัดภูเก็ต เกิดจากหนวยงานภาครัฐ เทศบาล และจังหวัด ซึ่งดูแล สนับสนุนดานนโยบาย กลุม นักวิจยั พัฒนานวัตกรรมจากมหาวิทยาลัยชัน้ นําตางๆ ทีจ่ ะชวยวิจัยและพัฒนา (R&D) การประยุกตใชงานและอุปกรณ และกลุม เอกชน เชน Maker Clubs รวมทัง้ ชาวเมืองภูเก็ตทีเ่ ขาใจปญหามารวมใหขอ มูลเพือ่ พัฒนา นวัตกรรมการแกปญหาเมืองรวมกัน บริการของ LoRa IoT by CAT สามารถที่จะปรับเปลี่ยนเพื่อตอบสนอง ความตองการเฉพาะทีม่ คี วามหลากหลายในแตละพืน้ ที่ เชน การแกไขปญหาขยะ ตกคาง ปญหาสิ่งแวดลอม มลพิษทางอากาศ ปญหาที่จอดรถ ซึ่งจะสามารถ นําเอาบริการ IoT ไปใชเพิ่มความสามารถในการบริหารจัดการระบบใหเกิด ประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยในขณะนี้ CAT ไดรวมกับพันธมิตรในทองถิ่นทั้งภาครัฐ และเอกชนในการรับทราบและรวบรวมความตองการตางๆ ของแตละเมืองเพื่อ เตรียมพัฒนาตัวบริการแลว CAT อยูระหวางนําโมเดล Smart City จังหวัดภูเก็ต ดังกลาวขยายไปในหัวเมืองใหญๆ 18 จังหวัด โดยคาดวาภายในไตรมาส 2 ของ ป พ.ศ. 2561 นี้จะทยอยเปดใหบริการ LoRa IoT by CAT ในจังหวัดตางๆ ไดแก กรุงเทพมหานครและปริมณฑล เชียงใหม ขอนแกน ชลบุรี ระยอง ฉะเชิงเทรา นาน สระบุรี นครนายก ปราจีนบุรี สงขลา สุราษฎรธานี นครราชสีมา มหาสารคาม อุดรธานี อุบลราชธานี และนครปฐม รวมถึง 3 จังหวัดในโครงการพัฒนา ระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก หรือ EEC ไดแก ชลบุรี ระยอง และฉะเชิงเทรา
GreenNetwork4.0 May-June 2018
D5"="=
เมื่อเร็วๆ นี้ บริษัท เอบีบี (ประเทศไทย) จํากัด ไดประกาศใหการสนับสนุน อยางเปนทางการ รวมเปนสวนหนึ่งของงานประชุมวิชาการและนิทรรศการระดับ นานาชาติ IEEE PES Generation Transmission and Distribution (GTD) Grand International Conference and Exposition Asia 2019 (IEEE PES กองบรรณาธิการ GTD ASIA 2019) ซึ่งจะจัดขึ้นระหวางวันที่ 19-23 มีนาคม พ.ศ. 2562 ณ ศูนยนิทรรศการและการประชุมไบเทค โดยจะจัดแสดงบูธนิทรรศการ เพื่อนําเสนอความกาวหนาทางเทคโนโลยีลาสุด เอบีบีเปนผูนําเทคโนโลยีในดาน Electrification Products, Robotics and Motion, Industrial Automation และ Power Grids ใหบริการลูกคาทัว่ โลกครอบคลุมทัง้ ในภาคสาธารณูปโภค อุตสาหกรรม การขนสงและระบบโครงสรางพืน้ ฐาน นับเปนเวลากวา 130 ปทเี่ อบีบคี ดิ คนพัฒนานวัตกรรมออกสูต ลาด อยางตอเนื่อง ปจจ�บันเอบีบีกําลังกาวไปสูยุคอุตสาหกรรมดิจิทัลดวยคุณคาหลัก 2 หัวขอที่เรามอบใหแก ลูกคา ไดแก การชวยใหโรงไฟฟาสามารถสงจายพลังงานไฟฟาไปสูผูใชไฟฟาทุกหนทุกแหง และชวยเสริม ศักยภาพอุตสาหกรรมดวยระบบอัตโนมัติ ครอบคลุมตั้งแตการเก็บเกี่ยวพลังงานจากธรรมชาติ จนถึงการ ผลิตเปนสินคาสําเร็จ และในฐานะผูสนับสนุนหลักของ Formula E ซึ่งเปนการแขงขันมอเตอรสปอรตระดับ นานาชาติในประเภทรถแขงไฟฟาอยางเต็มรูปแบบของสหพันธรถยนตระหวางประเทศ (FIA) โดย ABB กําลังรวม ผลักดันและขยายขอบเขตของ e-mobility เพื่อใหเกิดการพัฒนาอยางยั่งยืนในอนาคต เอบีบีดําเนินธุรกิจในกวา 100 ประเทศโดยมีพนักงานประมาณ 135,000 คน คุณชัยยศ ปยะวรรณรัตน กรรมการผูจัดการ บริษัท เอบีบี (ประเทศไทย) จํากัด ไดกลาวถึงเหตุผล สําคัญทีต่ ดั สินใจเขารวมงานเนือ่ งจาก เอบีบเี ปนบริษัท ระบบจําหนายไฟฟา และสถานี ไฟฟา (Transmission and Distribution) อาทิ Digital นานาชาติ ที่ เ ข า มาดํ า เนิ น ธุ ร กิ จในประเทศไทยเมื่ อ Substation, Microgrid และ Smart Grid เทคโนโลยีเหลานี้ก็จะนํามาโชวภายในงานดวย สําหรับในสวนของการประชุมวิชาการ เอบีบกี จ็ ะมีการสง Paper ผลงานทางวิชาการ พ.ศ. 2521 ซึ่งปนี้ถือเปนปที่ครบรอบ 40 ปของเอบีบี เขาไปรวมในงานนี้ดวย เนื่องจากเอบีบีนั้นมี Paper ในเชิงวิชาการจํานวนมาก ที่จะสามารถ ในประเทศไทย เอบีบี ในประเทศไทยไดรับการสนับสนุนจาก นํามาเสนอ เพื่อเปนประโยชนกับบุคลากรที่เกี่ยวของกับอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงาน ผูท เ่ี กีย่ วของในอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานมาดวยดี ทุกระดับ ตั้งแตนักเรียน นักศึกษา ไปจนถึงผูประกอบการ รวมถึงหนวยงานภาครัฐ ตลอดระยะเวลาที่ ผ า นมา ดั ง นั้ น เมื่ อ ประเทศไทย ภาคเอกชนดวยเชนกัน คุณชัยยศ ไดกลาวถึงภาพรวมอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานในประเทศไทยปจจ�บนั ไดรับเกียรติใหจัดงานประชุมวิชาการและนิทรรศการ ระดับโลก อยางงาน IEEE PES GTD ASIA 2019 นั้น และอนาคตวา “ตองยอมรับวาอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานในประเทศไทยปจจ�บัน จึงเปนโอกาสอันดีที่เอบีบีจะไดมีบทบาทในการรวมเปนสวนหนึ่งของกิจกรรมครั้งสําคัญ อยู ในจ�ดที่กําลังมีการเปลี่ยนแปลงอยางมาก พลังงานทดแทนจะเขามามีบทบาทมากขึ้น ของประเทศไทย เพือ่ สงเสริมศักยภาพของประเทศไทยทัง้ ในเชิงเศรษฐกิจและอุตสาหกรรม ขณะเดี ย วกั น ต น ทุ น ด า นเทคโนโลยี ก็ จ ะมี ร าคาที่ จั บ ต อ งได ม ากขึ้ น ภายใต ก รอบของ รวมถึงการทองเที่ยว อีกทั้งยังเปนอีกหนึ่งโอกาสที่เอบีบีจะไดเผยแพรองคความรู และ Digitalization ซึ่งเขามามีบทบาทสําคัญมากขึ้น ทั้งนี้ โดยสวนตัวแลวเชื่อวาเปนการ เทคโนโลยี ต า งๆ ที่ จ ะเป น ประโยชน ต อ การพั ฒ นาอุ ต สาหกรรมด า นพลั ง งานไฟฟ า เปลี่ยนแปลงเชิงบวก ที่จะสงผลดีตอการพัฒนาอุตสาหกรรมของประเทศในทุกๆ ภาคสวน เพียงแตผูประกอบการจะตองเรงปรับตัวใหทันตอสิ่งที่เกิดขึ้นและใชประโยชนจากความ ของประเทศในภาพรวม ทั้งในปจจ�บันและอนาคต สําหรับรูปแบบการนําเสนอภายในบูธนิทรรศการดังกลาว เอบีบซี งึ่ เปน Pioneering กาวหนาทางเทคโนโลยีใหไดมากที่สุดเทานั้น” คุณชัยยศ ยังไดกลาวตอไปอีกวา แมที่ผานมาประเทศไทยจะมีศักยภาพเปนผูนํา Technology Leader จะมุงเนนการนําเสนอนวัตกรรมความกาวหนาทางเทคโนโลยีที่ th เกี่ยวของกับ Energy Revolution และ 4 Industrial Revolution ซึ่งจะมีบทบาทสําคัญ ในอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานของภูมิภาคอาเซียน มีการขับเคลื่อนและพัฒนาพลังงาน อยางจริงจัง แตทวาประเทศเพื่อนบานในภูมิภาคอาเซียนก็มีการพัฒนาดวยเชนกัน ดังนั้น ตอการเปลี่ยนผานประเทศไทยไปสูโลกอุตสาหกรรมยุค 4.0 คุณชัยยศ กลาววา สิ่งที่เอบีบีจะนําเทคโนโลยีมานําเสนอในสวนของ Energy การพัฒนาอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานของประเทศไทยจึงยังตองดําเนินการอยางตอเนือ่ ง Revolution นั้น ก็คือ เรื่องของการเพิ่มประสิทธิภาพการทํางานของระบบ Power Grid ซึ่งเชื่อวาภาครัฐ โดยเฉพาะหนวยงานหรือองคกรที่เกี่ยวของจะมีการดําเนินงานทั้งในเชิง ทําอยางไรใหเปน Stronger Smarter รวมถึง Greener Grid นี่เปนหนึ่งธีมที่จะนําเสนอ นโยบายการบริหารจัดการ และแนวทางการปฏิบัติ ควบคูไปกับการยกระดับประสิทธิภาพ ภายในงาน นอกจากนี้ก็มีอีกหนึ่งธีม คือ 4th Industrial Revolution ที่มีความเกี่ยวของกับ การขับเคลื่อนอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานตามกรอบนโยบายและแผนการดําเนินงาน ความกาวหนาในเรื่องของ Digitalization ซึ่งไมเพียงแตครอบคลุมถึงเรื่องของการเปน ที่ไดวางไว เพื่อรักษาความเปนผูนําดานอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานตอไป และแนนอน โลกธุรกิจที่ขับเคลื่อนอยูทามกลาง Digitalization หากยังรวมไปถึงการประยุกตใช เอบีบี ก็จะเปนหนึ่งในกลไกชิ้นสําคัญที่มีบทบาทในการนํานวัตกรรมและความกาวหนา AI (Artificial Intelligence) ในภาคอุตสาหกรรมตางๆ โดยเอบีบีมีความรูความเชีย่ วชาญ ทางเทคโนโลยีทม่ี อี ยูเ ขาไปเติมเต็ม ทําใหอตุ สาหกรรมไฟฟาและพลังงานของประเทศสามารถ และประสบการณไดรวบรวมโซลูชั่นและบริการในรูปแบบดิจิทัลทั้งหมดของเอบีบี ซึ่ง ขับเคลื่อนไปไดอยางรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ สุดทายขอเชิญชวนใหผูที่เกี่ยวของในอุตสาหกรรมไฟฟาและพลังงานทุกภาคสวน เรียกวา “ABB AbilityTM” ซึ่งนํามาประยุกตใชเพื่อพัฒนาโซลูชั่นตางๆ ซึ่งจะสามารถ ทํางานประสานเชือ่ มโยงถึงกันไดผา นระบบคลาวด ชวยใหลกู คาสามารถเพิม่ ประสิทธิภาพ ทุกระดับ ตัง้ แตนกั เรียน นิสติ นักศึกษาไปจนถึงผูป ระกอบการรวมถึงหนวยงาน และองคกร กระบวนการผลิตและในขณะเดียวกันก็ชว ยลดคาใชจา ยลง ใหครอบคลุมทุกกลุม อุตสาหกรรม ภาครัฐ ภาคเอกชนเขารวมงานประชุมวิชาการและนิทรรศการระดับชาติ IEEE PES GTD ไมวาจะเปน Utilities, Industry หรือ Transport and Infrastructure ซึง่ เหลานี้ถือเปน Asia 2019 เพราะถือเปนโอกาสที่ดีอยางยิ่งในการเก็บเกี่ยวองคความรูตางๆ และเปนเวที ในการอัพเดตนวัตกรรม และความกาวหนาทางเทคโนโลยี ในแวดวงอุตสาหกรรมไฟฟา 3 เซกเมนตหลัก สําหรับ ABB AbilityTM ซึ่งปจจ�บันเอบีบีมีมากกวา 210 โซลูชั่น ที่จะเขาไปใหการ และพลังงาน ซึ่งถือเปนงานใหญระดับโลก และยังเปนครั้งแรกในประเทศไทยและครั้งแรก สนับสนุน ชวยเหลือใหผูประกอบการใหสามารถยกระดับเทคโนโลยีการผลิตและเพิ่ม ในเอเชียอีกดวย ประสิทธิภาพการดําเนินธุรกิจไดอยางมั่นคงและปลอดภัยรวมถึงเรื่องการบริหารจัดการ การเพิ่มประสิทธิภาพและเพิ่มผลผลิต ทั้งนี้ สวนที่เปน Smart Technology ตางๆ เอบีบีก็จะนําไปจัดแสดงภายในงาน ครั้งนี้ดวย ไมวาจะเปนเรื่อง E- Mobility, Smart Buildings ซึ่งจะสามารถทํางานเชื่อมโยง เกี่ยวกับ IEEE GTD ASIA 2019 กันดวย ABB AbilityTM ได นอกจากนี้ยังมีโซลูชั่นอื่นๆ อีกมากมาย ที่เกี่ยวของกับระบบสง งาน GTD ASIA 2019 เปนการรวมการจัดงาน 3 งาน ประกอบดวย งาน Power Generation (PG Asia) งาน Transmission and Distribution (T&D Asia) และงาน Renewable Energy (RE Asia) เขาดวยกัน โดยจะนําเสนอการประชุม เชิงวิชาการและจัดแสดงนิทรรศการที่ครอบคลุมทุกดานเกี่ยวกับระบบผลิต การสง และจําหนายไฟฟา การผลิตไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียนและอุตสาหกรรมทีเ่ กีย่ วของ SPECIAL
$AĊ!; Ċ:! :+&9 !:D F!F-*= E-8 < Ċ!!/9 ++) Ċ:!H''ą: #+8 :0+ĉ/)D#đ!2ĉ/!3!>L G! :! ıĭĭĭ ĸĭĻ įļĬ ĩĻıĩ b`ai >L D#đ! :!/<0/ ++)&-9 :!H''ą: +8 9"F- +9M E+ =LD < >M! G!#+8D 0H * D +=*)!;D2!5 !/9 ++) =L 5"F *č (: &-9 :!
Interview
11
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Focus พิชัย ถิ่นสันติสุข
กระแสการผลักดันการผลิตไฟฟาจากเชือ้ เพลิงชีวมวลในประเทศไทย เชิงนโยบาย สรางความสับสนใหกับผูประกอบการตั้งแตตนน้ํา กลางน้ํา จนถึงปลายน้ํา ซึ่งสวนใหญเปนโรงไฟฟาที่ ใชเชื้อเพลิงชีวมวล ทานทราบ หรือไมวา เชื้อเพลิงชีวมวลที่คนไทยใชอยูกวารอยละ 80 มาจากเศษไม ยางพาราทีต่ ดั โคนตามอายุแลวนํามาแปรรูปเปนไมแผนสงออก ซึง่ สวนใหญ ก็ขายใหกบั ลูกคารายใหญแทบจะรายเดียว คือประเทศจีน เชือ้ เพลิงชีวมวล ไทยจึงตั้งอยูบนความเสี่ยง หากวันใดคูคารายใหญลดการนําเขาลง วันนั้น เชื้อเพลิงชีวมวลไทยจะขาดแคลนทันที เนื่องจากไมมีการแปรรูปไม ก็จะ ไมมีเศษไม การบริหารความเสี่ยงในเรื่องนี้ก็คือ ประเทศไทยควรสงเสริมให มีการปลูกไมโตเร็วตั้งแตวันนี้ โดยไมตองถามวา ราคาจะสูงกวาเศษไม จากยางพาราหรือไม ผูเ ขียนจึงไดคดั ลอกขอมูลบางตอนจากกรมปาไม และ กรมธนารักษมาใหทา นเปนขอมูลวา หากปลูกไมโตเร็วตองหาทีว่ า งสวนไหน ของประเทศที่ยังพอปลูกไดบาง ดังตอไปนี้ “ไมโตเร็ว” เปนวัตถุดิบอีกประเภทที่สามารถนํามาใชเปนพลังงาน ทดแทนได เนือ่ งจากองคประกอบของไมประกอบดวย เซลลูโลส รอยละ 50 เฮมิเซลลูโลส รอยละ 25 และลิกนิน รอยละ 25 สามารถแบงไมโตเร็วในแง ของการใชประโยชนวา มีอัตราการเติบโตไมนอยกวา 2.5 ลูกบาศกเมตร ตอไรตอป และจะตองมีอายุครบรอบหมุนเวียนในการตัดฟนไมเกิน 7 ป ไมโตเร็วที่นิยมปลูกมีมากมายหลายชนิด มีทั้งชนิดพื้นเมืองและไมตางถิ่น เชน ไมเลี่ยน ซอ ทุงฟา ไมสนทะเล ซึ่งเปนไมโตเร็วพื้นเมืองของไทย ในขณะที่ไมสนประดิพัทธ สนคาริเบีย สนโอคารปา กระถินณรงค กระถิน ยักษ กระถินเทพา และยูคาลิปตัส เปนไมโตเร็วตางถิน่ โดยเฉพาะอยางยิง่ ไมยูคาลิปตัส
12
D ?M5D&-< =/)/-
&-9 :! =L*9 H)ĉ*9L *?! พื้นที่ที่เหมาะสมในการสงเสริมการปลูกไม เพื่อเปนเชื้อเพลิงวัตถุดิบในการผลิตเชื้อเพลิงชีวมวล 1. พื้นที่ที่อยูในความรับผิดชอบของกรมปาไม จากนโยบายปาไมแหงชาติ พ.ศ. 2528 ที่กําหนดใหมีพื้นที่ปาไม ในอัตรารอยละ 40 ของเนือ้ ทีป่ ระเทศ (129 ลานไร) จําแนกเปนปาเพือ่ การ อนุรกั ษ รอยละ 25 (81 ลานไร) และปาเศรษฐกิจ รอยละ 15 (48 ลานไร) ทําใหมีการกําหนดแผนยุทธศาสตร ในการเพิ่มพื้นที่ปาไมในการพัฒนา เศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ และแผนยุทธศาสตรดา นการสรางการเติบโต บนคุณภาพชีวิตที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม และเมื่อมีการถายทอดลงมาสู แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) ในยุทธศาสตรดานการเติบโตที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอมเพื่อการพัฒนา อยางยัง่ ยืน และยุทธศาสตรทเ่ี กีย่ วของไดกาํ หนดเพิม่ เติมพืน้ ทีป่ า เศรษฐกิจ ใหบรรลุเปาหมายรอยละ 15 ของประเทศ ในอีก 20 ปขา งหนา (พ.ศ. 2579) ในปจจ�บันประเทศไทยมีเนื้อที่ปาไมประมาณ 102 ลานไร คิดเปนรอยละ 31.58 ของเนื้อที่ประเทศ ซึ่งสวนใหญเปนพื้นที่ปาอนุรักษ ทําใหยังขาด พื้นที่ปาเศรษฐกิจที่ยังไมครบตามเปาหมายอยูอีกประมาณ 26 ลานไร ประกอบกับความตองการใชไ มภายในประเทศที่เพิ่มสูงมากขึ้นอยาง ตอเนื่อง โดยใน พ.ศ. 2559 มีปริมาณการใชไมในภาคครัวเรือน และใช เปนวัตถุดบิ ในภาคอุตสาหกรรมอยูป ระมาณ 58 ลานตัน และคาดการณวา จะเพิม่ ขึน้ เปน 156 ลานตันใน พ.ศ. 2579 จึงเห็นไดวา ปริมาณไมทผ่ี ลิตได ในปจจ�บันยังคงมีขอจํากัดและไมเพียงพอกับความตองการใชไ มของ ประเทศ และมีแนวโนมที่จะขาดแคลนวัตถุดิบไม อยางยิ่งในอนาคต
GreenNetwork4.0 May-June 2018
แผนพัฒนาเศรษฐกิจแหงชาติ ไดมีการกําหนดพื้นที่ปาไมรอยละ 40 ของพืน้ ทีป่ ระเทศ โดยแบงเปนพืน้ ทีป่ า ไมอนุรกั ษรอ ยละ 25 ของพืน้ ทีป่ ระเทศ ทัง้ หมด และปาเศรษฐกิจรอยละ 15 ของพืน้ ทีป่ ระเทศทัง้ หมด คิดเปนรอยละ 49 ลานไร โดยแบงได ดังนี้ 1. ปาชุมชน (ปามีสภาพ) 2. องคการอุตสาหกรรมปาไม 3. ปาเศรษฐกิจ (ปาเอกชน) 4. พื้นที่ปลูกยางพาราในปาสงวนแหงชาติ 5. พื้นที่ปลูกสวนปาลมในปาสงวนแหงชาติ 6. ปาเสื่อมสภาพลุมน้ํา 3 4 และ 5 7. พื้นที่ส.ป.ก. และ สวนราชการอื่นๆ 8. พื้นที่ปาเอกชน (ที่กรรมสิทธิ์) 9. พื้นที่สีเขียวในชุมชนเมืองและชนบท (70,000 หมูบาน x 2.5 ไร/ป x 20ป)
19.1 11.1 3.0 3.1 0.4 5.2 5.0 8.6 3.5
ลานไร ลานไร ลานไร ลานไร ลานไร ลานไร ลานไร ลานไร ลานไร
รวม 49.0 ลานไร กรมปาไมไดกําหนดเปาหมายที่จะตองดําเนินการใหเปนไปตามแผน ระยะเริ่มแรก ประมาณ 26 ลานไร
2. พื้นที่ที่อยูในความรับผิดชอบของกรมธนารักษ ขอมูลที่ดินทั่วประเทศ 321 ลานไร เปนที่ราชพัสดุ 12.540 ลานไร หรือรอยละ 4 ของที่ดินทั้งประเทศ ใชในราชการเพื่อความมั่นคง 2.151 ลานไร (อยู ในระหวางประสานนําสงขึ้นทะเบียนราชพัสดุ) กรมธนารักษ บริหารจัดการ 10.389 ลานไร โดยแบงเปน ดังนี้ 1. ใชในราชการรอยละ 96 ของพื้นที่ราชพัสดุ (10.001 ลานไร) 2. จัดหาประโยชนรอยละ 4 ของพื้นที่ราชพัสดุ (0.388 ลานไร) สวนราชการครอบครองรอยละ 96 ของพืน้ ทีร่ าชพัสดุ (10.389 ลานไร) โดยมีรายละเอียด ดังนี้ 1. กระทรวงกลาโหม เนื้อที่ 4.601 ลานไร 2. กระทรวงเกษตรและสหกรณ เนื้อที่ 2.498 ลานไร 3. กระทรวงการคลัง เนื้อที่ 1.636 ลานไร 4. อื่นๆ เนื้อที่ 1.654 ลานไร กระทรวงการคลัง : ในความครอบครองกรมธนารักษ ประมาณ 1.615 ลานไร แปลงบอถานศิลา (สวนปาลม) จังหวัดสุราษฎรธานี ประมาณ 0.900 ลานไร จัดใหเชา 0.440 ลานไร
13
ตัวอยางขอมูลที่ดินราชพัสดุรายจังหวัด 1. จังหวัดกาญจนบุรี 2. จังหวัดสุราษฎรธานี 3. จังหวัดประจวบคีรีขันธ 4. จังหวัดราชบุรี 5. จังหวัดนครราชสีมา 6. จังหวัดกาฬสินธุ 7. จังหวัดอุดรธานี 8. จังหวัดนครสวรรค 9. จังหวัดเชียงใหม 10. จังหวัดลพบุรี ….. 75. จังหวัดสมุทรสาคร 76. จังหวัดสมุทรสงคราม
เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่ เนื้อที่
3,486,325 1,001,730 619,141 541,872 523,743 310,182 247,495 233,500 218,183 216,412
ไร ไร ไร ไร ไร ไร ไร ไร ไร ไร
4,422 ไร 2,605 ไร
ตองขอขอบคุณ คณะกรรมาธิการการพลังงานสภานิติบัญญัติ แหงชาติ (สนช.) ที่ไดผลักดันใหมกี ารสงเสริมการปลูกไมโตเร็ว เพือ่ ใชเปน เชือ้ เพลิงทดแทนฟอสซิล นอกจากจะชวยใหชมุ ชนมีทางเลือกมากขึน้ ในการ ปลูกพืชแลว ยังชวยสรางความมัน่ คงดานพลังงานระยะยาวอีกทางหนึง่ ไมวา นโยบายของกระทรวงพลังงานทีม่ ตี อ พลังงานทดแทนจะแกวงไปมาอยางไร แตกติกาสังคมโลกยังคงยึดมั่นใหโลกเพิ่มพลังงานทดแทน เพื่อชวยกันลด กาซเรือนกระจก สาเหตุจากการรับซื้อไฟฟาจากเชื้อเพลิงฟอสซิลจนเกิน ปริมาณสํารองทีป่ ลอดภัย และการนําคาใชจา ยจากไฟสาธารณะทัว่ ประเทศ ราวรอยละ 10 ของการใชไฟฟาขัน้ สุดทายของประเทศ มาบวกเขาไปในคา FT อยางเชนในปจจ�บัน สงผลกระทบตอราคาไฟฟาอยางหลีกเลี่ยงไมได หาใชมาจากพลังงานทดแทนไม
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Scoop กองบรรณาธิการ
PTG เดินเครื่องผลิตน้ํามันไบโอดีเซล (B100) และน้าํ มันโอลีน (Olein) ในโครงการผลิตปาลมคอมเพล็กซ แหงแรกของไทย รวบรวมทุกอุตสาหกรรมบนหวงโซนาํ้ มันปาลม ไวในทีเ่ ดียวกัน ภายใตแนวคิดการผลิตแบบ Zero Waste ทีส่ ามารถ นําสิ่งเหลือใชกลับมาใชประโยชน ไดทั้งหมด และการบูรณาการเพื่อ บริหารตนทุนใหมีประสิทธิภาพสูงสุด
#:-č) 5)D&-K č
0A!*č+/)5@ 2:3 ++)!M;)9!#:-č)
+"/ +H/ĊG! =LD =*/ โครงการปาลมคอมเพล็กซ ดําเนินการโดย บริษัท พีพีพี กรีน คอมเพล็กซ จํากัด รวมทุนระหวาง PTG กับพันธมิตรอีก 2 รายที่มีประสบการณดานธุรกิจปาลมน้ํามัน ยาวนานกวา 20 ป โดยเขารวมทุนในโครงการปาลมน้ํามันครบวงจรแหงแรกของ ประเทศไทย บนพื้นที่ 1,000 ไร ที่อําเภอสะพานนอย จังหวัดประจวบคีรีขันธ โดยปาลม คอมเพล็กซ จะมีกําลังการผลิตไบโอดีเซล 450,000 ลิตรตอวัน และน้ํามันปาลมเพื่อ บริโภค 200,000 ลิตรตอวัน รังสรรค พวงปราง ผูช ว ยกรรมการผูจ ดั การใหญ บริษทั พีทีจี เอ็นเนอยี จํากัด (มหาชน) กลาววา PTG ในฐานะของผูคา น้ํามันก็เล็งเห็นความสําคัญของโครงการปาลมน้ํามัน กอปรกับ มีพันธมิตร ซึ่งอยูในธุรกิจทางดานเกษตร ก็คือ บริษัท ทาฉาง สวนปาลมนํา้ มันอุตสาหกรรม จํากัด ทีม่ ปี ระสบการณมาไมนอ ย กวา 20 ป และ บริษัท อาร ดี เกษตร พัฒนา จํากัด ผูผลิต ตนกลาปาลมน้ํามันรายใหญ จัดตั้งบริษั ท บริษัท พีพีพี กรีน คอมเพล็กซ จํากัด (PPP) เพือ่ ดําเนินโครงการปาลมน้าํ มันครบวงจร หรือทีเ่ รียกวา ปาลม คอมเพล็กซ โดยการลงทุน PTG ถือหุนในสัดสวนรอยละ 40 ทาฉางสวนปาลมนํ้ามัน อุตสาหกรรมฯ รอยละ 50 และอาร ดี เกษตร พัฒนาฯ รอยละ 10 เริม่ ดําเนินการกอสราง ตั้งแตป 2558 และเริ่มดําเนินการผลิตแบบครบวงจรในเดือนมิถุนายน 2561 “กําลังการผลิตของปาลมคอมเพล็กซ ไมตอ งกังวล ณ ปจจ�บนั ทางดาน PTG มีความ สามารถที่จะรับซื้อผลผลิต B100 เพราะที่นี่กําลังการผลิต 400,000 ลิตร เทานั้นเอง ในขณะที่ความตองการเราอยูที่ 500,000-600,000 ลิตร เปนจ�ดที่สามารถสรางความ มั่นคงและรายไดในอนาคตไดอยางยั่งยืน” 14
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ปาลมคอมเพล็กซใชเงินลงทุนราว 3.6 พันลานบาท ไดออกแบบโรงงานให สามารถรองรับการผลิตไบโอดีเซล (B100) เต็มที่ประมาณ 900,000 ลิตรตอวัน เพื่อ รองรับการขยายการลงทุนในเฟส 2 ที่เปนการตอยอดอุตสาหกรรมน้ํามันปาลม ใชเงิน ลงทุนราว 1-1.5 พันลานบาท จะมีการสรางโรงไฟฟาที่ใชเชือ้ เพลิงจากทะลายปาลม ขนาด 7 เมกะวัตต เพื่อใชภายในโครงการ ซึ่งจะนําบริษัทเขาจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย แหงประเทศไทย หลังจากเฟส 1 ไดเปดดําเนินการ 3 ป เพือ่ ระดมทุนมาใชลงทุนในเฟส 2 เชาวลิต ศุภนคร ประธานเจาหนาที่บริหาร บริษัท พีพีพี คอมเพล็กซ จํากัด กลาววา ปาลมคอมเพล็กซยังตั้ง ในทําเลที่ใกลแหลงผลิตปาลมน้ํามันของประเทศ ไดเปรียบ ในเรื่ อ งการขนส ง ทางบก เพราะใกล ร ถไฟรางคู ที่ กํ า ลั ง ดําเนินการกอสราง ทางน้ําใกลทาเรือบางสะพานและทาเรือ ระนอง ทําใหสามารถสงออกน้ํามันไปยังตางประเทศได ทั้งในฝงอาวไทยและอันดามัน รวมทั้งยังประสานเทคโนโลยี เครื่องจักรการผลิตที่ทันสมัย ใหประสิทธิภาพสูง ชวยลดตนทุนในการผลิต “ดําเนินการผลิตภายใตหลักการของ Zero Waste คือการนําผลพลอยไดจากการ ผลิตมาเปนวัตถุดิบในการผลิตของอุตสาหกรรมตอเนื่อง โดยไมเกิดการสูญเสียและไม สงผลกระทบตอสิ่งแวดลอม บนเนื้อที่กวา 1,000 ไร ที่อําเภอบางสะพานนอย จังหวัด ประจวบคีรีขันธ” ปาลมคอมเพล็กซ ประกอบไปดวยสายการผลิตในรูปแบบอุตสาหกรรมตอเนือ่ ง ประกอบดวย โรงงานสกัดนาํ้ มันปาลมดิบ ขนาดกําลังการผลิต 380 ตันตอวัน สามารถ รองรับผลปาลมของเกษตรกรไดถึง 1,800-2,000 ตันตอวัน น้ํามันปาลมดิบที่ ได จะถูกสงเปนวัตถุดบิ ในกระบวนการ Refining ตอไป โรงผลิตนา้ํ มันปาลมโอลีน ทําการ ผลิตน้าํ มันปาลมเพือ่ การบริโภค ดวยกําลังการผลิต 200,000 ลิตรตอวัน น้าํ มันปาลม ที่ไดจาํ หนายใหลกู คาอุตสาหกรรมและการบริโภคทัว่ ไป โรงงานผลิตนา้ํ มันไบโอดีเซล (B100) กําลังการผลิต 450,000 ลิตรตอวัน ไบโอดีเซลที่ผลิตไดจําหนายใหกับ ผูป ระกอบการสถานีบริการน้าํ มันและโรงกลัน่ น้าํ มันปโตรเลียมทัว่ ประเทศ พีพพี จี ะมี คลังจัดเก็บน้ํามัน ประมาณ 100,000 ตัน ทําใหบริษัทฯ มีวัตถุดิบรองรับการผลิตได นานถึง 3 เดือน ทั้งยังเอื้อประโยชนตออุตสาหกรรมน้ํามันปาลมของประเทศ ทําให สามารถแขงขันดานตางๆ และสงออกสงตางประเทศได และผลพลอยไดจากการผลิต ไบโอดีเซล (B100) คือกลีเซอรีน เปนตัวที่แยกมาจาก B100 โดยจะมีโรงสกัด กลีเซอรีน ซึง่ ความบริสทุ ธิอ์ ยูท ี่ 99.7% อยูในระดับ Pharmaceutical Grade ทีเ่ ปนการ เพิ่มมูลคาไดถึง 3 เทา สําหรับ โรงงานไฟฟาและไอน้ํา โดยนําทะลายปาลมซึ่งเปนผลพลอยได จากสกัดน้ํามันปาลมดิบมาเปนวัตถุดิบในการผลิตพลังงานไฟฟาขนาด 7 เมกะวัตต และไอน้ํา 45 ตันตอชั่วโมง ซึ่งทะลายปาลมสวนหนึ่งมาจากกระบวนการสกัดของ โรงงานเอง อีกสวนจะรับซื้อทะลายปาลมจากขางนอกมาทําการสับและหีบ โดยใน ทะลายปาลมเปลาจะมีน้ํามันติดคางอยู เมื่อผลปาลมไดรับความรอนจะคายน้ํามัน ออกมา ฉะนัน้ ทางโรงงานจะมีการ Recover เพือ่ ลดการเกิดของเสียในกระบวนการผลิต 15
ซึ่งพลังงานไฟฟาและไอน้ํามันที่ ไดจะถูกสงกลับเปนพลังงานหมุนเวียน ที่สะอาด ใชในสายการผลิตที่ปาลมคอมเพล็กซตอไป โดยปกติแลว ปาลมคอมเพล็กซจะใชไฟฟาอยูท่ี 6.5 เมกะวัตต ฉะนั้นการผลิตไฟฟา ไวใชเองภายในโครงการฯ จึงไมกระทบกับกระแสไฟฟาของการไฟฟาฯ ที่ จะจายใหกับชาวบาน และสวนของ โรงงานไบโอแกส โดยการหมักน้ําเสีย จากกระบวนการสกัดน้าํ มันปาลมและสวนอืน่ ๆ ของโรงงาน ไบโอแกสที่ได จะถูกสงเขาสูกระบวนการผลิตไอน้ํา ลดตนทุนการใชน้ํามันเตาสําหรับ กระบวนการผลิตไอน้าํ เสริมการครบวงจรของปาลมคอมเพล็กซอยางยัง่ ยืน ทัง้ นี้ ในสวนของโรงสกัดปาลมน้าํ มัน จะรับซือ้ ผลปาลมจากชาวบาน ซึ่งสวนหนึ่งจะเปนสวนที่ อาร ดี เกษตร พัฒนาฯ เขาไปสงเสริมแลวเปน จํานวนกวา 700,000 ไร และนํามาเขาสูโรงสกัด เพื่อหีบหอมาเปนน้ํามัน ปาลมดิบ (CPO) โครงการอุตสาหกรรมปาลมครบวงจรหรือทีเ่ รียกวา ปาลมคอมเพล็กซ แหงนี้ จะเริ่มตั้งแตการคัดสรรเมล็ดพันธุปาลมที่ ใหนํ้ามัน มากเพื่อทํา สวนปาลม โรงสกัดน้าํ มันปาลมดิบ โรงกลัน่ น้าํ มันปาลม โรงบรรจ�นาํ้ มันปาลม เพือ่ บริโภค โรงงานผลิตไบโอดีเซล (B100) และมีคลังเก็บน้าํ มันอยูในพืน้ ที่ เดี ย วกั น ทํ าให ล ดต น ทุ น ค า ขนส ง ขณะเดี ย วกั น ก็ นํ า น้ํ า เสี ย ที่ ไ ด จ าก กระบวนการผลิตมาหมักผลิตกาซชีวภาพ รวมทั้งทะลายปาลมก็นํามาเผา ผลิ ตไฟฟ า เพื่ อใช ภ ายในโรงงาน ถื อ ว า เป น การผลิ ต ทุ ก อุ ต สาหกรรม ในหวงโซน้ํามันไวในที่เดียวอยางครบวงจร
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Article
:+$-< &-9 :!
: "ĉ5 *8
ดร.คมศิลป์ วังยาว (JGSEE)
เมือ่ นึกถึงวิธกี ารกําจัดขยะทีป่ ระเทศไทยใชอยูเ ปนหลัก ทุกคนคงนึกถึงบอขยะ เปนอันดับแรก ซึ่งตามหลักวิชาการจะสามารถแบงออกเปนหลักๆ ไดเปน 2 ชนิด ใหญๆ คือ บอเทกอง (Dumpsite) และ บอฝงกลบมูลฝอย (Landfill) องคกร ปกครองสวนทองถิ่นสวนใหญมักเลือกใชวิธีการกําจัดขยะวิธีนี้ เนื่องจากเปนระบบ ทีม่ ตี น ทุนทัง้ กอสรางและดําเนินงานทีต่ าํ่ การบริหารจัดการทัว่ ไปไมยงุ ยากซับซอน สามารถใชบคุ ลากรระดับกลางในการดําเนินการได รวมถึงสามารถจัดหาเครือ่ งจักร ที่มีในประเทศมาใชงานได อยางไรก็ตาม หากการออกแบบ กอสราง รวมถึงควบคุมการดําเนินงาน กําจัดขยะไมดีพอ ก็จะสงผลกระทบโดยตรงกับคนและสิ่งแวดลอมรอบ บอขยะได ปญหาสวนใหญที่เกิดขึ้นคือ กลิ่นของขยะสด กลิ่นกาซ ชีวภาพที่เกิดจากการยอยสลาย กลิ่นนํ้าเสีย การปนเปอนนํ้า ผิวดินและใตดิน และทัศนอุจาด ทําใหปจจ�บัน ภาครัฐ พยายามผลักดันใหเกิดการบําบัดขยะมูลฝอยกอนทีจ่ ะ ถูกไปกําจัดทั้งดวยวิธีการเชิงกล ไดแก การคัด แยกดวยเครื่องจักร วิธีการชีวภาพ ไดแก การทําปุย และการผลิตกาซชีวภาพ วิธกี ารเชิงกล-ชีวภาพ ไดแก การ ทําแหงเพื่อแปลงสภาพขยะสด เปนขยะเชือ้ เพลิง (Refuse Derived Fuel : RDF) รวมถึงวิธกี ารทางความรอน ไดแก การเผาในเตาเผาขยะ การไพโรไลซิส การแกสซิฟเคชัน เปนตน จะเห็นไดวาคนทั่วไป จะมีมุมมองกับบอขยะคอนไปทางเชิงลบเปนสวน ใหญ แตในมุมมองดานพลังงานในการดึงศักยภาพของ การผลิตพลังงานจากบอขยะทั้งที่เปนบอขยะเกาและหยุด ดําเนินการแลว กับบอขยะที่ยังดําเนินการอยู กลับเปนเรื่องที่ นาสนใจ ซึ่งมีโอกาสในการสรางรายไดจากการผลิตพลังงาน รวมถึง โอกาสในการชวยลดปญหาทางดานมลพิษที่เกิดจากการดําเนินงานของ บอขยะได ซึ่งถือไดวาเปนผลประโยชนรวมที่มีตอสุขภาพของคนที่อาศัยอยู รอบๆ บอขยะดวย
ศักยภาพของการผลิตพลังงานจากบอขยะ หากทําใหเห็นภาพงายๆ สามารถมองไปที่การดึงศักยภาพดานพลังงานจาก กาซ ของแข็ง และ ของเหลวจากตัวขยะเอง กาซที่สามารถนํามาใชประโยชนทางพลังงานไดก็คือ กาซชีวภาพที่เกิดจากการฝงกลบ (Landfill Gas) ซึ่งเมื่อขยะมูลฝอย ที่ ถู ก ฝ ง กลบด ว ยวิ ธี ก ารฝ ง กลบและเกิ ด การการย อ ยสลายภายใต ส ภาวะไร อ ากาศ จะทํ าให เ กิ ด ก า ซมี เ ทนประมาณ 50-60% และก า ซ คารบอนไดออกไซดประมาณ 40-50% การนํากาซมีเทนมาผลิตพลังงานไฟฟาเปนทางเลือกที่ดีในการใชประโยชนในรูปพลังงานทดแทน เพราะ นอกจากจะเปนการลดการใชพลังงานจากเชือ้ เพลิงฟอสซิล ยังสามารถลดการปลดปลอยกาซมีเทนออกสูช นั้ บรรยากาศทีเ่ ปนหนึง่ ในกาซเรือนกระจก ไดอีกดวย หัวใจหลักของการผลิตไฟฟาชนิดนี้คือ ปริมาณ Landfill Gas ที่มีความเหมาะสมเพียงพอในการลงทุน ซึ่งปริมาณดังกลาวแปรผัน ตรงกับปริมาณขยะใหมที่ถูกฝงกลบซึ่งในทางปฏิบัติแลวควรมากกวา 300 ตัน/วันขึ้นไป และยังขึ้นกับวิธีการดําเนินการฝงกลบ ทั้งในแงของการ ปดวัสดุกลบทับรายวันและความสูงของขยะในบอฝงกลบ การผลิตไฟฟาโดยใชกา ซชีวภาพจากบอฝงกลบ จะมีการกอสรางระบบรวบรวมกาซชีวภาพ ซึ่งมักใชทอรวบรวมกาซแบบแนวนอนเพื่อหลีกเลี่ยงปญหาน้ําชะมูลฝอย (Leachate) ขังในบอฝงกลบ เมื่อกาซชีวภาพถูกรวบรวมแลวจะถูกสง ไปยังระบบบําบัดขั้นตน กอนนํากาซชีวภาพจากบอฝงกลบสงเขาเครื่องกําเนิดไฟฟาตอไป สําหรับประเทศไทยมีการผลิตพลังงานไฟฟาโดยใช กาซชีวภาพจากบอฝงกลบขยะหลายที่ เชน ที่บอฝงกลบกําแพงแสน บอฝงกลบราชาเทวะ บอฝงกลบพนมสารคาม และบอฝงกลบฮอด 16
GreenNetwork4.0 May-June 2018
สิ่งที่ควรระวังกับการผลิตไฟฟาจาก Landfill Gas คือ การคาดการณ ปริมาณ Landfill Gas ทั้งในสวนของปริมาณและอัตราการเกิดกาซ เนื่องจาก ประเทศไทยมี อิ น ทรี ย ส ารในขยะมู ล ฝอยสู ง ประกอบกั บ สภาพแวดล อ ม ที่เอื้อตอการยอยสลายมาก ดังนั้นจะทําใหเกิด Landfill Gas ในปริมาณที่ คอนขางมาก ในชวงแรกๆ เทานั้น และจะลดลงอยางรวดเร็วหลังจากที่ โครงการหยุดฝงกลบขยะแลว ซึ่งปจจัยดังกลาวจะสงผลกระทบกับความ คุมคาในการผลิตไฟฟาคอนขางมาก ของแข็งที่สามารถนํามาใชประโยชนทางพลังงานไดก็คือ ตัวขยะที่ ถูกเทกองหรือฝงกลบมาแลวในระยะเวลาหนึ่ง จนขยะสวนดังกลาวมีสภาพที่ คอนขางหรือเสถียรอยางเต็มทีแ่ ลว การขุดและการคัดแยกขยะเกาในบอขยะ เพือ่ ใหไดมาซึง่ วัสดุทสี่ ามารถนํามาใชเปน RDF ได ซึง่ ในประเทศไทยสวนใหญ คือ ขยะประเภทถุงพลาสติก เรียกวา การทําเหมืองบอขยะ (Landfill Mining) ในประเทศไทย RDF ที่ ไดจากการทําเหมืองบอขยะสวนใหญจะถูกนําไปใช ทดแทนการใชพลังงานฟอสซิลในอุตสาหกรรมการผลิตปูนซีเมนต โดยความ คุมคาในการลงทุนกอสรางระบบคัดแยกเพื่อใหไดมาซึ่ง RDF นั้นจะแปรผัน ตรงกับปริมาณขยะพลาสติกที่มีคุณภาพและสามารถคัดแยกได กับระยะทาง ระหวางบอขยะกับโรงผลิตปูนซีเมนตเปนหลัก ในการทําเหมืองบอขยะทีผ่ า นมา มีทั้งที่ประสบความสําเร็จและลมเหลว ที่ลมเหลวสวนใหญมักผิดพลาด ในกระบวนการคาดการณปริมาณขยะที่ถูกกําจัด โดยมักใชขอมูลสถิติที่ ไมนาเชื่อถือ ตลอดจนการคาดคะเนปริมาตรฝงกลบอยางหยาบๆ โดยปญหา
ดังกลาวสามารถแกไขไดดวยการทําแผนที่ภูมิประเทศได แตควรรังวัด ดวยเทคนิค UAV Photogrammetry เนื่องจากการเดินสํารวจดวยวิธีการ แบบเกาอาจเกิดอันตรายตอผูทําการรังวัดที่ไมมีประสบการณการทํารังวัด ในบอขยะได รวมถึงการตั้งกลองสํารวจในบอเทกองเปนเรื่องที่ยากมาก เนือ่ งจากขยะไมแนนพอ ซึง่ จะทําใหเกิดความผิดพลาดในการรังวัดได อีกเรือ่ ง ของความผิดพลาดคือการคาดการณคุณภาพของขยะพลาสติกที่นาจะขุด และแยกได โดยสวนใหญจะเปนการสุมขุดเปนจ�ดๆ ไป ซึ่งไมสามารถทํา ในปริมาณทีม่ ากใหครอบคลุมทัว่ ทัง้ พืน้ ที่ได เนือ่ งจากมีตน ทุนดําเนินการสูง แต ในปจจ�บันในประเทศไทยไดมีการนําเทคนิคทางธรณีฟสิกสเขามาใช ในการศึกษาคุณลักษณะของขยะมูลฝอยที่ถูกเทกองหรือฝงกลบแลว ทําให สามารถชวยคาดการณคุณลักษณะรวมถึงบริเวณที่เหมาะสมของบอขยะ ในการทําเหมืองบอขยะได สวนของเหลวทีส่ ามารถนํามาใชประโยชนทางพลังงานไดกค็ อื นาํ้ ชะ มูลฝอย ซึ่งสามารถแยกออกเปนน้ําชะมูลฝอยสด (Fresh Leachate) ซึ่งมี คา COD สูงมากถึง 100,000-300,000 mg/l กับน้ําชะมูลฝอยเกาซึ่งมีคา COD ต่ําลงมา ที่ผานมาในประเทศไทยไดมีการนําน้ําชะมูลฝอยมาผลิต กาซชีวภาพโดยกระบวนการแบบไรอากาศ (Anaerobic Digestion) ทั้งจาก น้ําชะมูลฝอยเกาดวยการนําเขาไปในระบบ Covered Lagoon กับการนํา นาํ้ ชะมูลฝอยสดเขาไปในระบบ Continuous Stirred-tank Reactor (CSTR) ซึ่งทั้งสองระบบก็สามารถใชงานไดและไมซับซอน ระยะเวลาของการบําบัด น้ําชะมูลฝอยในระบบทั้งสองยังคงใชเวลานานกวาระบบอื่น ซึ่งใน อนาคตคาดวาประเทศไทยนาจะนําวิธกี ารทีม่ ปี ระสิทธิภาพมากกวา มาใชในการผลิตกาซชีวภาพจากระบบบําบัดน้ําชะมูลฝอยตอไป อยางไรก็ตาม จะเห็นไดวา การนํานาํ้ ชะมูลฝอยมาใชประโยชนทางดาน พลังงานจะไดมาจากบอฝงกลบทีม่ กี ารออกแบบระบบรวบรวม และ บําบัดน้ําชะมูลฝอยแลวเทานั้น ในระบบเทกองจะมีความเปนไปได ในการผลิ ต พลั ง งานจากก า ซชี ว ภาพโดยใช น้ํ า ชะมู ล ฝอยที่ ต่ํ า เนื่องจากไมมีระบบรวบรวมน้ําชะมูลฝอยทั้งสวนที่ยังสดและเกา
ทีก่ ลาวมาแลวขางตน จะเห็นไดวา บอขยะทัง้ ทีเ่ ปบบอเทกองและบอฝงกลบ ถือวาเปนแหลงกักเก็บเชือ้ เพลิงจํานวนมหาศาล และมีราคาถูกแหลงหนึ่งที่ไมควรถูกมองขามหากมีการใชประโยชนไดจริงนอกเหนือจากมิติดาน Waste to Energy แลว ผลของ การดําเนินกิจกรรมตางๆ หากทําไดครบทั้งหมดจะสามารถสะทอนออกมาในมิติของ Waste to Material และ Waste to Land ไดอกี ดวย ซึง่ จะทําใหเกิดผลประโยชนรว มกันระหวางบอขยะทัง้ ทีเ่ ปนของรัฐและเอกชน ประชาชนทีอ่ าศัยรอบๆ บอขยะ รวมถึง ผูใชเชื้อเพลิงและพลังงาน ความเปนไปไดในการใชประโยชนจากทรัพยากรดังกลาวเพื่อการผลิตพลังงาน ทั้งจาก Landfill Gas ขยะที่ถูกฝงกลบและสามารถแปลงเปน RDF ได รวมถึงน้ําชะมูลฝอย จําเปนตองพิจารณาถึงรายละเอียดในเชิงปริมาณ และคุณภาพเปนรายพื้นที่ไป ไมวาจะเปนปริมาณขยะ ลักษณะภูมิประเทศของบอ อายุของขยะ องคประกอบขยะที่ถูกกําจัด คุณลักษณะของน้ําชะมูลฝอย มาใชประกอบการออกแบบ กอสราง และดําเนินงานดาน Waste to Energy ดวย
17
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Building กองบรรณาธิการ
D&<L)#+82< <(:& :+G Ċ&-9 :!
G!"Ċ:!E-85: :+ Ċ/* ĭŖōŚŏš ĩŝŌőŜ “โครงการปรับปรุงประสิทธิภาพการใชไฟฟาในอาคารสํานักงานและบาน ที่อยูอาศัยดวยระบบตรวจวัดการใชไฟฟาแบบออนไลนและการควบคุมโหลดไฟฟา” ไดทําการศึกษาวิจัย พัฒนา และทดสอบระบบตรวจวัดการใชพลังงานไฟฟาและกําลัง ไฟฟาของเครือ่ งจักรและอุปกรณไฟฟาในอาคารสํานักงานและทีอ่ ยูอ าศัย โดยไดมกี าร พัฒนาระบบศูนยจดั การพลังงาน (Energy Management System : EMS) เพือ่ ทําหนาที่ เปนศูนยกลางในการบริหารจัดการการใชไฟฟา อาทิ การวัดปริมาณการใชไฟฟา การเก็บบันทึกขอมูลแบบตอเนือ่ งโดยใชการสือ่ สารแบบไรสายในการรับและสงขอมูล การวิเคราะหการใชไฟฟาและประสิทธิภาพพลังงาน และการแจงเตือนและรายงานผล แบบออนไลน ผศ. ดร.อนุชา พรมวังขวา อาจารยประจําภาควิชาเครือ่ งกล คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม กลาววา งานวิจัยดังกลาวเปรียบเสมือนการตรวจสุขภาพตึก ดวยวิธีที่เรียกวา Energy Audit โดยการเขาไปตรวจสอบการใชพลังงานและอุปกรณ เครื่องใชไฟฟาดวยวิธีบริหารจัดการควบคุมระยะไกลแบบออนไลนและการควบคุม โหลดไฟฟา ที่ตรวจวัดควบคุมทั้งอุณหภูมิและระดับความชื้นใหมีความพอดี สามารถ เปลี่ยนอาคารหรือบานใหอยูสบายพรอมกับประหยัดพลังงานได นําไปสูการเปน Smart Home และ Smart Building ที่ผานมาโครงการดังกลาวไดทดลองเพิ่ม ประสิทธิภาพการใชพลังงานในอาคารขนาดกลางและขนาดใหญ โดยกลุมเปาหมาย คือ อาคารสํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) และอาคารคณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม สําหรับอาคารของ สนพ. นั้น มีการใชไฟฟา 3.2-3.3 ลานบาทตอป โดย 60% จะอยูในสวนของระบบปรับอากาศขนาดใหญ หรือทีเ่ รียกวา Chiller ระบบคอมพิวเตอร
เมื่ อ บ า นหรื อ อาคารสํ า นั ก งานได รั บ การ ออกแบบโดยไม เ อื้ อ อํ า นวยต อ การประหยั ด พลังงาน ทําใหเกิดปญหาการสิ้นเปลืองพลังงาน สงผล กระทบตอภาระคาใชจายดานพลังงานที่สูงขึ้น “โครงการ ปรับปรุงประสิทธิภาพการใชไฟฟาในอาคารสํานักงานและบาน ทีอ่ ยูอ าศัยดวยระบบการตรวจวัดการใชไฟฟาแบบออนไลนและการ ควบคุมโหลดไฟฟา” โดยการสนับสนุนของ กองทุนเพื่อสงเสริม การอนุรักษพลังงาน สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน ซึ่งเปน โครงการวิจัยออกแบบ พัฒนา สรางอุปกรณ เพื่อผลักดัน ใหงานวิจัยสามารถตอบโจทยการใชงานไดจริงอยางมี ประสิทธิภาพ อันเปนการชวยแกปญหาดังกลาว ไดเปนอยางดี
20% และระบบแสงสวาง 7.7% เปาหมายของอาคาร สนพ.คือการปรับปรุงระบบ ปรับอากาศ ระบบแสงสวาง การดําเนินการใชงบประมาณ 1.6 ลานบาท โดย Energy Audit เริ่มตั้งแตเปลี่ยนหลอดตะเกียบเปนหลอดแอลอีดี ติดตั้ง Motion Sensor Comfort Zone จํานวน 100 จ�ด รวมไปถึงการสรางสมดุลของลมและน้ํา ทายทีส่ ดุ หลังจากตรวจเช็กสุขภาพตึก พรอมทัง้ ทําการฉีดยาใหตกึ ชวยใหอาคาร ของ สนพ.สามารถประหยัดพลังงานประมาณ 3.3 แสนบาทตอป ในขณะทีอ่ าคาร คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม จะตางกับอาคาร สนพ. นั่นก็คือ เครื่องปรับอากาศจะเปนขนาดเล็ก การดําเนินการใชงบประมาณ 6 แสนบาท เริ่มตั้งแตปรับเปลี่ยนหลอดไฟแอลอีดี ควบคุมเครื่องปรับอากาศ ติดตั้ง Motion Sensor สงผลประหยัดไดถึง 5 หมื่นบาทตอป สวนการเพิ่มประสิทธิภาพการใชพลังงานในบานนั้น ยังไมคอยคํานึงถึง มากนั ก แต ล ะบ า นส ว นใหญ มั ก จะคุ น เคยกั บ เรื่ อ งความปลอดภั ย มากกว า (Security) โดยการสัง่ การและควบคุมผาน Smart Phone การตรวจเช็กอุณหภูมิ ความชื้น การเปด-ปดไฟ ลาสุดมีบานที่เขารวมแลวจํานวน 20 หลัง มีการติด Power Meter ควบคุมระบบปรับอากาศ จํานวน 3-5 ชุด แตสําหรับการติดตั้ง Power Meter จะขึ้นอยูกับขนาดของบานแตละหลังดวย ลาสุดโครงการปรับปรุงประสิทธิภาพการใชไฟฟาในอาคารสํานักงานและ บานทีอ่ ยูอ าศัยดวยระบบตรวจวัดการใชไฟฟาแบบออนไลนและการควบคุมโหลด ไฟฟา ไดจดสิทธิบัตรตอยอดระบบเพื่อนําไปใชในโรงงานอุตสาหกรรมที่มีความ ตองการใชพลังงานสูงตอไป
ผศ. ดร.อนุชา พรมวังขวา 18
GreenNetwork4.0 May-June 2018
5/:!= &9 *:
GREEN
Hotel กองบรรณาธิการ
+=25+č E5! č 2#:
เพราะสิ่งแวดลอมเปนสิ่งที่เกื้อกูลตอการ ดํารงชีวติ ของมนุษย อวานี พัทยา รีสอรท แอนด สปา จึงใหความสําคัญในเรื่องของสิ่งแวดลอม การเพิ่มขึ้นของ พื้นที่สีเขียว โดยโรงแรมมีการปลูกตนไมที่หาไดงายในทองถิ่น มีการใชประโยชนโดยการนําตนไมมาตกแตงพื้นที่ภายในโรงแรม การขยายกลาไมเพื่อเพาะปลูกในโรงแรม ทั้งยังปลูกตนไมเพื่อทดแทน ตนไมที่หมดอายุขัย พื้นที่จึงลอมรอบไปดวยตนไมเขียวชอุม โรงแรมอวานี พัทยา รีสอรท แอนด สปา ตัง้ อยูก ลางเมืองพัทยา สามารถ สัมผัสทัศนียภาพของชายหาดเมืองพั ทยาที่สวยงาม ทามกลางบรรยากาศที่เงียบสงบ และเปนสวนตัว โรงแรมมีพื้นที่ทั้งหมด 11 ไร พื้นที่ใชสอยประมาณ 17,600 ตร.ม. พื้นที่ ตัวอาคาร 6,345 ตร.ม. คิดเปน 36% พื้นที่สระวายน้ํา ทางเดิน พื้นที่วาง 2,392.6 ตร.ม. คิดเปน 13.6% พื้นที่สีเขียว สระบัว และทางเดินในสวน 8,862.4 ตร.ม. คิดเปน 50.4% พนักงาน ถือเปนกลไกสําคัญอนุรกั ษพลังงานและสิง่ แวดลอม ฉะนัน้ ทางโรงแรมจึงเนนการปลูก จิตสํานึกใหพนักงานดานพลังงานและสิ่งแวดลอม ผานกิจกรรมการรณรงค อาทิ ใหพนักงานแผนกแมบาน คัดแยกขยะตั้งแตตนทาง สนับสนุนใหพนักงานรวมโครงการเก็บขยะชายหาดทุกครั้งที่ทางเมืองพั ทยา จัดขึ้น และไดจัดเปนโครงการของโรงแรมเองตอเนื่องปละ 2 ครั้ง, ใหพนักงานเปลี่ยนกานสําลี เปนดามไมตามเปาหมายที่จะมีการเพิ่มผลิตภัณฑที่เปน มิตรตอสิ่งแวดลอมเพิ่มขึ้น ภายในป พ.ศ. 2560 โดยการปรับเปลี่ยนใชกับหองพักประเภท AVANI Garden Plus และลดจํานวน กานสําลี ใหเหลือ 3 ชิ้นตอหอง และปรับใชกับหองน้ําในสวนของหองออกกําลังกาย เปน 10 ชิ้นตอวัน, ทุกวันที่ 1 และ 15 ของทุกเดือนจะปรับเปลี่ยนเมนูอาหาร ในหองอาหารพนักงานใหเปนเมนูปลอดขยะ เชน ขาวมันไก ขาวไขเจียว และ อาหารจานเดียวอืน่ ๆ, รณรงคประกวดคําขวัญเพือ่ การประหยัดนา้ํ ประหยัดไฟ และลดการใชขยะ และมีการมอบรางวัลใหแกผูที่ชนะการประกวด เพราะขยะเปนสิ่งที่กอใหเกิดปญหาทางดานสิ่งแวดลอม ทางโรงแรมจึงมีการ จัดการขยะโดยเฉพาะขยะอินทรีย ดวยการแยกขยะที่เปนเปลือกผลไมเพื่อทําน้ํา EM สําหรับ ใชเปนปุย สงมอบใหวดั และกระจายสูช มุ ชนตอไป เพือ่ เปนการลดจํานวนขยะ ทางโรงแรมจึงเลือก ทีจ่ ะตกแตงสถานทีโ่ ดยใชไมประดับทีป่ ลูกในกระถางและพืชผักทีห่ าไดในทองถิน่ เลือกใชวสั ดุธรรมชาติ ที่ยอยสลายได จัดมุมเครื่องดื่มและอาหารวางใหผูเขาประชุมบริการตนเอง ใชภาชนะที่คงทนถาวรและ สามารถนํากลับมาใชไดใหมแทนวัสดุจําพวกโฟม พลาสติก หรือกระดาษ สงเสริมการใชผาแทนกระดาษ ทั้งในหองครัวและหองอาหาร จัดใหมีภาชนะแยกเศษอาหาร เครื่องดื่มเพื่อสะดวกตอการไปใชประโยชนหรือกําจัด มีการใชกระดาษซา้ํ ภายในสํานักงานแตละแผนก มอบหรือบริจาคสิง่ ของทีเ่ ลิกใชงานแลวของโรงแรมใหแกองคกรสาธารณะ ทองถิ่น และรวบรวมฝาขวดอะลูมิเนียมเพื่อนําไปบริจาคสําหรับการทําขาเทียม หรือแมแตการรวบรวมขยะเพื่อรอการเก็บ ของเทศบาลหรือผูรับจางในทองถิ่นกอนนําไปกําจัดอยางเหมาะสม ทําพันธสัญญาความรวมมือ โครงการเพิ่มมูลคาขยะอินทรีย และตอยอด การเพิ่มพื้นที่สีเขียวกับหนวยงานราชการ วัด และชุมชนในจังหวัดชลบุรี ซึ่งใชประโยชนจากการทิ้งเศษอาหารภายใน สถานประกอบเพื่อนํามาแปรรูปและใชใหเกิดประโยชนสูงสุด สวนดานการจัดการพลังงานภายในโรงแรมนั้น เบื้องตนมีการติดระบบเซ็นเซอรในหองล็อกเกอรหญิงและชายเพื่อลดการใชไฟในชวงที่ ไมมีการใชงาน ดวยการเปดไฟเพียง 1 ดวง ชวยประหยัดคาไฟประมาณ 2,000 บาทตอเดือน รวมไปถึงปรับเปลี่ยนหลอดไฟประหยัดพลังงาน ในหองประชุม หองพัก และพืน้ ทีส่ าธารณะเพือ่ ลดการใชพลังงาน จากสิง่ ทีท่ าํ พนักงานถูกปลูกฝงดังกลาวทําใหพนักงานเห็นผลประโยชนทเี่ กิดกับตัวพนักงาน และรวมมือเปนอยางดี ในการประหยัดคาใชจายภายในโรงแรม ทั้งยังเปนการปลูกจิตสํานึกเพื่อสง ไปยังครอบครัวของพนักงานเอง จากการวิเคราะหและประเมินผลการใชไฟฟาที่มีประสิทธิภาพ อัตราการใชพลังงานไฟฟาตอแขก ที่ใชบริการในป พ.ศ. 2560 เฉลี่ยอยูที่ 26 หนวยตอคน ซึ่งอัตราการใชพลังงานไฟฟาของแขกลดลงถึง 7 หนวยตอคน เมื่อเทียบจากป พ.ศ. 2555 เฉลี่ยอยูที่ 33 หนวยตอคน
ĉ/*F- #+83*9 &-9 :! - #ď 3:2<L E/ -Ċ5)
พลังงานและสิง่ แวดลอมเปนปจจัยสําคัญตอการดํารงอยูข องมีชวี ติ อวานี พัทยา รีสอรท แอนด สปา มุงมั่นจะเปนหนึ่งในองคกรทีล่ ดการใชพลังงานและกาวสูโรงแรมที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม 19
GreenNetwork4.0 May-June 2018
AUTO
Challenge กองบรรณาธิการ
*:!*! čH''ą:
Open Forum: เปดโลกเทคโนโลยียานยนตไฟฟา EP 1: ความ ปลอดภัย เปนโครงการที่จัดขึ้น เพื่อใหมีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ประสบการณ ในเรื่องของความเขาใจที่ถูกตองในเรื่องและแงมุมตางๆ ของเทคโนโลยียานยนตไฟฟา สรางเครือขายระหวางภาครัฐและเอกชน ที่สนใจ โดยเริ่มตนจากเรื่องของความปลอดภัยที่เปนปญหาคางคาใจ เชน เกิดการชนกันของรถที่ไมมีคนขับ เสียบปลั๊กรถยนตไฟฟาในบาน แลวเพลิงไหม ซึง่ เปนเรือ่ งทีน่ า กังวล จึงควรจะนําเรือ่ งดังกลาวมาเลา สูก นั ฟง เพื่อความเขาใจที่ถูกตอง วันชัย มีศิริ บริษัท ผูรวมกอตั้งบริษัท วีราออโตโมทีฟ จํากัด กลาววา ในชวง 1-2 ปที่ผานมา ยานยนตไฟฟาไดรับความสนใจ คอนขางสูง ปจจ�บันในประเทศไทยมีรถ BEV (Battery Electric Vehicle) จดทะเบียนในป พ.ศ. 2560 แลวจํานวน 82 คัน ซึ่ง ธิบดี หาญประเสริฐ รองประธานมูลนิธสิ ถาบันพลังงาน เปนรถไฟฟา 100% สวนของ PHEV (Plug-in Hybrid Electric ทางเลือกแหงประเทศไทย กลาววา เทรนดยานยนตไฟฟามาแน Vehicle) จะมีอยูป ระมาณ 8,000-9,000 คัน แตกฎหมายไทย แตมาดวยบริบทที่มีการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วในทุกๆ 3 เดือน รวมรถทีเ่ ปน Hybrid เติมนาํ้ มัน 100% กับ PHEV เขาดวยกัน 6 เดือน ฉะนั้น การจะจับธุรกิจตองดูจังหวะใหดี อยางเชน ในไมชา จดทะเบียนไปแลว 100,000 คัน จึงทําใหไมมีขอมูลที่แยก ฟลม กรองแสงรถยนตจะถูกแทนทีด่ ว ยกระจกไฟฟา ก็จะทําใหเกิดผลกระทบ ระหวาง PHEV กับรถที่ ใชน้ํามัน ฉะนั้น ประเมินวาใน ตอธุรกิจฟลมติดรถยนต เพราะเทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว ประเทศไทยตอนนี้มี PHEV ไมเกิน 10,000 คัน ซึ่งถือวา ไมใหโอกาสใครก็ตามในการปรับตัว ฉะนั้น การติดตาม การประเมิน ตองมอง เปนปริมาณที่นอยมาก อนาคต มองเทรนดของโลก รวมถึงจังหวะและบริบทของประเทศไทยวาอยูในตําแหนง ไหน และมองถึงจ�ดแข็งจ�ดออน อภิชาติ ประสิทธิ์นฤทธิ์ กรรมาธิการวิสามัญพิจารณาราง พ.ร.บ. ภาษีที่ดินและสิ่ง ปลูกสราง กลาววา หากเราเปนคนสังคมเมือง แลวตองเผชิญทามกลางกลุมหมอกควันรถยนต ซึ่งถามีทางเลือกที่ ไมไดล้ําลึก เปนเรื่องที่เกิดขึ้นจริงแลวบนโลกนี้ จ�ดเริ่มตนที่จะทําใหเกิดขึ้น กับเรา มีคําถามตั้งวา “ประเทศไทยเราพรอมหรือยัง ตองใชเวลาเมื่อไรถึงสามารถที่จะมีการนํา รถไฟฟามาใชงานไดในประเทศ” แตคําตอบของคําถามไมนาจะเกิดขึ้นโดยใครคนใดคนหนึ่ง หรือหนวยงานใดหนวยงานหนึ่ง ซึ่งจริงๆ เปนเรื่องสวนตัวของทุกคนที่จะตองหาคําตอบ วาเราตองการอะไร เราอยากเห็นสังคมมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ลูกหลาน มีอากาศที่ดีขึ้น มีการบริหารจัดการพลังงานที่ดีขึ้น นั่นคือ การตอบคําถาม ดร.อมรรัตน แกวประดับ เลขาธิการสมาคมยานยนตไฟฟา กลาววา ขอดีของ การใชยานยนตไฟฟาทั้งในสวนของมลภาวะและพลังงาน หากตองการจะลด มลภาวะ ยานยนตไฟฟาเปนเทคโนโลยีนวัตกรรมอยางหนึ่ง ที่จะเขามาชวย ในสวนของการลดมลพิษ ของเมืองใหญ อีกทั้งทั่วโลกมีนโยบายในการใช รถไฟฟาเพื่อชวยลดมลพิษ กอปรกับยานยนตไฟฟายังชวยในเรื่องของ การประหยัดพลังงาน จากงานวิจัยยังไดยันยืนวา รถยนตที่ ใชน้ํามัน มีการใชพลังงานประมาณ 1.5-2.5 บาทตอกิโลเมตร หากเปลีย่ นเปน ยานยนตไฟฟา จะมีการมีใชพลังงานลดลงเหลือเพียง 0.5-1.5 บาท ตอกิโลเมตร แตอยางไรก็ตาม ตัวเลขดังกลาวยังขึน้ อยูก บั ขนาด ของกําลังรถ แรงมา และจากขอดีทางดานมลภาวะและการ ประหยัดพลังงาน สรางความจูงใจในการนํายานยนตไฟฟา มาใชงาน โดยเฉพาะสําหรับพื้นที่เมืองหลวง รถโดยสาร ขนาดใหญมีความเหมาะสมเปนอยางมากที่จะปรับเปลี่ยน มาใชเปนรถโดยสารไฟฟา แมยานยนตไฟฟาก็ยังถือวาเปน เทคโนโลยี ใหม ราคายังแพงกวารถที่ ใชน้ํามัน 2-3 เทา แตภาครัฐก็ใหการสนับสนุนในเรื่องของ BOI การลดภาษี รวมไปถึงเรื่องของโครงการสรางพื้นฐานอยางสถานีชารจ ยานยนตไฟฟา
)= /:)#-5 (9*D&=* G
20
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ตามแผนอนุรักษพลังงาน พ.ศ. 2558-2579 ที่มีเปาหมายในการสงเสริม เพือ่ ใหเกิดการใชงานยานยนตไฟฟาประเภทไฮบริดปลัก๊ อิน (PHEV) และยานยนต ไฟฟาประเภทแบตเตอรี่ (BEV) รวมทั้งสิ้น 1.2 ลานคัน ภายในป พ.ศ. 2579 นั้น แตละหนวยงานที่เกี่ยวของไดมีการเตรียมความพรอมในการรองรับยานยนต ไฟฟาแลว โดยเฉพาะการไฟฟานครหลวง จ�มภฏ หิมะเจริญ ผูอํานวยการกองวิจัยและพัฒนาการไฟฟานครหลวง กลาววา กฟน. มีการเตรียมความพรอมเรื่องระบบไฟฟาและความปลอดภัย รองรับสําหรับยานยนตไฟฟาทีจ่ ะเกิดขึน้ ในบานเรา การเริม่ จายพลังงานไฟฟาให เพียงพอตอความตองการ ผานการทดลองตัง้ สถานีชารจ และทดลองใชรถไฟฟา จริง โดยไดนํารถยนตไฟฟาเขามาทดลอง ไดแก Mitsubishi, Nissan Leaf และ BYD พรอมทัง้ ติดตัง้ สถานีชารจแบบ Normal Charge และ Quick Charge เพราะ รถยนตไฟฟามาแนนอน จากการศึกษาและใชงานจริงมา 5-6 ป รวมทัง้ การติดตัง้ สถานีชารจรถไฟฟาที่ กฟน. ยืนยันไดวาพลังงานไฟฟามีความพอเพียงสําหรับ ความตองการใชงานของยานยนตไฟฟา จากขอมูลและการศึกษาของ สนพ. กระทรวงพลังงาน ที่ประมาณการวารถยนตภายในป พ.ศ. 2579 ประเทศไทย จะมีรถยนตไฟฟา ประมาณ 1.2 ลานคัน สวนในเรือ่ งของความปลอดภัย รถยนต ไฟฟาจะมาพรอมกับสายชารจ โดยทั่วไปสายชารจจะมีขนาด 3.3-3.5 กิโลวัตต จากการศึกษาขอมูลการชารจแบบ Normal Charge ตามบาน กินไฟเทากับเครือ่ ง ทํานาํ้ อุน 1 เครือ่ ง ประมาณ 13-16 แอมป ชารจประมาณ 4-5 ชัว่ โมง จะกินไฟ คงที่ตอเนื่อง ประมาณ 10 แอมป ฉะนั้นจึงไมควรจะใชกับวงจรไฟปกติ แตจะ ตองติดตั้งวงจรเฉพาะ ไมฉะนั้นอาจจะเกิดเหตุเพลิงไหมขึ้นได สําหรับสายชารจที่แถมมากับรถไฟฟา มีปลั๊กเสียบเขากับเตาเสียบที่บาน แต ในมาตรฐานจะไวใชสําหรับกรณีฉุกเฉิน (Emergency charge) ซึ่งหาก นํามาชารจในบานก็ตองใชปลั๊กพวง ซึ่งการชารจทิ้งไวนานๆ ก็จะเปนอันตราย เกิดเพลิงไหมได และเพื่อความปลอดภัยในการใชยานยนตไฟฟา ผูบริโภคเอง ควรศึกษาระบบยานยนตไฟฟาใหเขาใจ และควรใหผชู าํ นาญการใหคาํ แนะนําเรือ่ ง การติดตั้งจ�ดชารจไฟเพื่อความปลอดภัย
มานิตย กูธนพัฒน สภาวิศวกร กลาววา สภาวิศวกรมีความจําเปน ที่จะตองเปดสาขาเพิ่ม มีวิศวกรสาขาที่ไมควบคุมเพิ่มเติมอีก 17 สาขา ซึ่งมี วิศวกรรมยานยนตอยูนั้นดวย เราเตรียมความพรอมเรื่องนี้ และที่ผานมาหลาย มหาวิทยาลัยที่ผลิตบัณฑิตดานยานยนตมาตั้งแตตนแลว แตนั่นเพื่ออุตสาหกรรม ยานยนต เพราะฉะนั้นสถาบันการศึกษาตองมีการปรับวิธีการผลิตบัณฑิตเพื่อให
21
สมเดช แสงสุรศักดิ์ ผูเชี่ยวชาญ/ประธานอนุกรรมการวิชาการยานยนต ไฟฟา สมอ. ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ กลาววา พื้นฐานของมาตรฐานหลักๆ จะประกาศเรื่องของความปลอดภัย มาตรฐานที่ แตละประเทศยอมใหบังคับอิงพื้นฐานความปลอดภัยกอนเสมอ สําหรับ Mode ในการชารจรถไฟฟา ในมาตรฐานระบุไว อยูใน มอก.61851-1 : 6.2 Mode สวนของ Mode 1 จะเปนการเสียบโดยตรง ดานหนึ่งเสียบเขาบานอีกดาน เสี ย บเข า รถ ไม มี ว งจรป อ งกั น ซึ่ ง หลายประเทศประกาศห า มใช ร วมทั้ ง ประเทศไทย ในขณะที่ Mode 2 ความปลอดภัยยอมรับไดมากขึ้น รวมถึงเรื่อง ของพลังงานก็จะมากขึ้น โดยจะมีกลองตรงกลางควบคุมการจายไฟ เปน Mode ที่ ใ ช สํ า หรั บ ในกรณี ฉุ ก เฉิ น เท า นั้ น ด า นที่ ติ ด กั บ รถจะเป น เต า เสี ย บของรถ ตรงกลางจะมีกลองควบคุมคอยตัดไฟ กลองดังกลาวจะบังคับวากินไฟไดกแี่ อมป สวนดานที่เสียบกับเตาเสียบบาน ใน มอก. ระบุชัดเจนวาตองเปน เตาเสียบแบบ มอก.166 ซึ่งเปนขาเสียบทีแ่ ข็งแรงและปลอดภัย และกลองควบคุมตรงกลางนัน้ มอก. ไดระบุวา หามเกิน 8 แอมป เนื่องจากไมไดตองการใหใชอันนี้เปนหลัก จะใชเพียงกรณีฉุกเฉิน หากจะใชรถยนตไฟฟาเปนหลักตองเปนตู ที่เรียกวา Mode 3 แลวตอวงจรเขาวงจรไฟฟาตางหาก ซึ่งเปนกรณีที่ ใชไฟ Normal, Charge Quick Charge ที่เปน AC และ 3 เฟส สวน Mode 4 เปนเรื่องของการ จาย DC ซึ่งจายกระแสมาก โดยหลักๆ จะใชตามที่สาธารณะ
ตอบโจทยการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีดังกลาว เปลี่ยนจากเทคนิค ยานยนตหรือวิศวกรรมยานยนต โดยเพิ่มเรื่องของไฟฟาเขาไปในวิศวกรรม ยานยนต ซึ่งอาจจะแยกตางหากจากเครื่องกลออกไป เนื่องจากอุตสาหกรรมยานยนตไฟฟากําลังเติบโตในประเทศไทย ฉะนั้นความตองการทางดานบุคลากร เพื่อตอบสนองความตองการของ อุตสาหกรรมก็จะสูงขึ้นเรื่อยๆ และในชวงเปลี่ยนผาน จะมีนักศึกษากําลัง เขาสูตลาดแรงงาน ที่ตองการความรูทางดานยานยนตไฟฟาเพิ่มเติม เพื่อ ใหทํางานกับอุตสาหกรรมได และรวมถึงความเขาใจที่ทางภาคประชาชน ไดสงเสริมใหมีความเขาใจเรื่องยานยนตไฟฟามากขึ้น จากการเสวนาครั้งนี้ โดยเฉพาะเรื่องของความปลอดภัยในการใช ยานยนตไฟฟา ซึง่ หมายรวมถึงความพรอมของโครงสรางพืน้ ฐานทีเ่ ปนปจจัย สนับสนุนยานยนตไฟฟาดวย ทัง้ ความเพียงพอของพลังงานไฟฟา สถานีชารจ รถไฟฟา รวมถึงมาตรฐานของยานยนตไฟฟา ทีท่ าํ ใหทราบวายานยนตไฟฟา ไมใชเรื่องของอนาคตอีกตอไป และการใชยานยนตไฟฟาก็ไมใชเรื่องยุงยาก แตเปนเรื่องใหมสําหรับประเทศไทยที่ตองเรียนรู
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
People กองบรรณาธิการ
Solar D หรือ บริษัท โซลาร ดี คอรปอเรชัน จํากัด ดําเนินธุรกิจ บริการดานระบบผลิตไฟฟาบนหลังคา (Solar PV Rooftop System) ที่ ติดตัง้ บนอาคาร บานเรือน โรงงาน และระบบผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย ขนาดใหญอยางโซลารฟารม ดวยเล็งเห็นวา พลังงานแสงอาทิตยเปน พลังงานสะอาดกอใหเกิดประโยชนมากมาย และโดยเฉพาะ 4-5 ป ที่ผานมา ราคาของโซลารเซลลไดลดลงจากในอดีต 60-70% รวมถึง เทคโนโลยีตางๆ ที่ใชในการผลิตไฟฟาพลังงานแสงอาทิตยสูงขึ้นมาก
< 9M F -:+č+A' K5#
@Ċ) ĉ: +< 3+?5ħ Solar D มองพลังงานไทยตองกระจายการผลิต สัมฤทธิ์ สิทธิวรานุวงศ กรรมการผูจ ดั การ บริษทั โซลารดี คอรปอเรชัน จํากัด กลาววา พลังงานในประเทศไทยคอนขางจะเปนระบบแบบ Centralize หรือการ รวมศูนย ในขณะที่สินคาอุปโภคบริโภคก็จําเปนตองพึ่งพาภาครัฐ คนก็จะพึ่ง นโยบายของรัฐตลอดเวลา ธุรกิจที่ผลิตพลังงานก็ไมมีบริษัทในประเทศ เมื่อเปน เชนนี้เราก็ตองเกิดการกระจายรายได เราตองเอารายได 20% ไปจายคาพลังงาน ยกตัวอยางคอนเซปตของตางประเทศ ในประเทศทีเ่ ปนประชาธิปไตยสูงๆ จะสงเสริม ใหคนในประเทศผลิต ดวยการผลิตสิ่งที่จําเปนดวยตัวเอง จึงมีการออกจากระบบ ศูนยกลาง มาเปน Decentralize คือการกระจายตัวของการผลิต ซึง่ การผลิตไฟฟา บนหลังคาบานไมสามารถกระทําโดยกลุมคนเล็กๆได แตตองกระจายไปสูบานคน แตละหลัง ดังนั้นจึงเกิดการกระจายตัวมากขึ้น จึงเปนที่มาของ D-centralize แต เราก็ไมไดมี D แคตัวเดียวเพื่อกระจายตัว เพราะเห็นวาพลังงานที่ผลิตเปนระบบ การผลิตแบบโดยประชาชน ของประชาชน และเพื่อประชาชน อันจะนําไปสูคําวา Democracy คือประชาธิป ไตยในพลังงาน อยางไรก็ตาม เราก็ ไมไดคํานึงแค การผลิตอยางเดียวเพราะการนําไปอยูบนบานซึ่งเปนที่พักอาศัยที่มีความสําคัญ โดยเฉพาะภาพลักษณของบาน จึงเกิด D ตัวที่ 3 คือ Design นั่นก็คือออกแบบให เขากับบาน ไมแปลกแยก ไมทําใหบานมีปญหา ภาครัฐกับการสงเสริมนโยบายโซลารรูฟท็อป สัมฤทธิ์ กลาววา ถามองจากอดีตมาปจจ�บัน ถือวา กาวหนาคอนขางเยอะ จากอดีตที่เปนโซลารฟารม ลงมาสู โซลารรูฟท็อป เพราะสามารถทําใหทุกๆ คนเขาถึงไดงาย มี โอกาสติดตั้งไดมากขึ้น และชวงนี้เปนชวงแรกของนโยบาย โซลารรูฟท็อปบนหลังคาบาน ทําใหกฎเกณฑตางๆ ยังมีเงื่อนไขที่จํากัดเยอะพอสมควร เชน เมื่อ ติดตัง้ โซลารรฟู ท็อปบนหลังคาแลวบานจะกลาย เป น โรงงานไหม กรมอุ ต สาหกรรมบอกว า เมื่อมีเครื่องจักรผลิตไฟฟามันก็ตองกลายเปน โรงงาน พอเปนโรงงานก็จะเกิดกระบวนการ ที่ตองขออนุญาตโรงงานตามมา ซึ่งจะตอง ไปขออนุญาตทําโรงงานที่บานสวยๆ มันก็เปน
22
เรือ่ งที่ไมปกติ หรือแมกระทัง่ การจํากัดระยะเวลา หรือ ปริมาณที่คอนขางจํากัด คือจะมีโควตา รีบยื่นขอโควตา ซึ่งมองวาไมกระจายมากเทาไร ถาจะติดตั้งเราตองเตรียม เอกสารจํานวนมากมาย ตองมีเวลา แตก็ยังมองในแงดีวาอนาคต ภาครัฐจะดําเนินนโยบายนี้ตอไปดวยกฎเกณฑที่ผอนปรนมากขึ้น ถา เทียบกับในอาเซียนเรากาวหนามากๆ แลว แตถาเทียบกับทั่วโลก เขา กาวหนามาหลายปแลว เราอาจจะเพิ่งเริ่ม เทากับเราก็ไมถึงกับดีมากๆ แตก็ ไมถึงกับแย ยังอยูในกระบวนการที่จะเดินไปถึงจ�ดนั้น ติดตั้งโซลารรูฟท็อปคุมคาเพียงไร ถาถามผมเอง ผมก็จะตอบไปเลยวา “คุม คาแนนอน” ถามองในเนือ้ ลึกๆ เรา จะมองเห็นความแตกตางระหวางประเทศไทยกับตางประเทศอยางหนึ่ง สําหรับ ตางประเทศ การที่ขายไฟฟา ขอเทาความกอนวา ระบบโซลารในอดีตนั้นแพง เพราะคนจะมองทั้งระบบ เชน ผลิตไฟฟาแลวเก็บไวใชกลางคืนดวย เพราะไมได เชื่อมตอกับระบบสายสงไฟฟา แตหากจะใหครบวงจรตองมีแบตเตอรี่ มีอุปกรณที่ ตองเก็บพลังงานไวใชในยามที่ไมมแี สงแดด สิง่ เหลานีท้ าํ ใหมรี าคาแพงมาก ในอดีต มักนิยมใชตามที่ที่เสาไฟฟาเขาไมถึง เชน บนดอย หรือชนบท เมื่อภาครัฐตองการ สงเสริมมาก เราไมตองขึ้นกับอะไรไดไหม เราตัดแบตเตอรี่ทิ้งเลย ถาในชวงที่เรา ผลิตไฟฟาแลวไมไดใช ก็ขายเขามาในสายสง จึงไมมคี วามจําเปนทีต่ อ งใชแบตเตอรี่ เราก็จายเงินคาไฟฟาไปตามปกติ เพียงแตระหวางที่เขาสายสงเราก็ยังขายไดเงิน เพราะฉะนัน้ บานเราจะมี 2 มิเตอร สวนหนึง่ ทีข่ ายไดเงินมา และสวนที่ใชและจายเงิน ใหการไฟฟา ตรงนี้ทําใหเกิดสวนตางสวนหนึ่ง ซึ่งเปนที่มาของคําวา คุมหรือไมคุม ไฟฟาที่เราใชตามบานเรือน คาไฟจะเสียตอราว 4-5 บาทตอหนวย แตหาก เราผลิตไฟฟาบนหลังคาบานแลวขายไปในโครงการรัฐบาล เราก็จะไดคาไฟคราวๆ หนวยละ 7 บาท ซึ่ง 7 บาท กับ 4 บาทกวา ถือวามีสวนตางพอสมควร ทําใหคน ติดตั้งไดประโยชนจากการขายไปทั้งหมด แลวคอยซื้อมาใช และเมื่อเทียบกับ ตางประเทศที่ ใชระบบ Net Metering เมื่อผลิตไดจะหักลบกับสิ่งที่ ใชไปกอน เหลือเทาไรคอยขายไป ถึงจะไดเงิน 7 บาท ในขณะที่ประเทศไทยใหขายไฟไปกอน เลยในหนวยละ 7 บาท แลวคอยดึงมาใชในราคา 4-5 บาท นโยบายปจจ�บันให ประชาชนคอนขางเยอะ แตจํากัดเรื่องเวลา เมื่อเปดเยอะคนใหความสนใจมากขึ้น ฉะนั้น ราคา 7 บาทอาจจะลดลงตามกลไกตลาด การคืนทุนอยูที่ 8-9 ป ในขณะที่ อุปกรณความสามารถใชได 25-30 ป สําหรับในระยะยาวจะคุมคา สําหรับบาน ที่ติดตั้งแลวไมแนใจวาภายใน 5-10 ป ตองยายหรือขาย ตองคํานึงถึงการโยกยาย ดวย สัมฤทธิ์ กลาว
GreenNetwork4.0 May-June 2018
$-< H''ą: Ċ/*F -:+čD --č H)ĉG ĉD+?L5 G3)ĉ5= ĉ5H#
Great Solar
GREEN
People กองบรรณาธิการ
&+Ċ5)G3Ċ"+< :+ +"/ + Ċ:!F -:+č+A' K5#
การใชไฟฟาที่ผลิตมาจาก “โซลารรูฟท็อป” ในหลาย ๆ ประเทศกลายเปน เรือ่ งปกติไปแลว ไมเวนแมแตประเทศไทยเองที่ไดรบั ความนิยมมากขึน้ เรือ่ ยๆ เพือ่ ใหบาน อาคาร หรือโรงงาน ที่ติดตั้งไดผลิตไฟฟาไวใชเองในเวลากลางวัน ชวย ประหยัดไฟฟาและลดสภาวะโลกรอน ปจจ�บนั การสงเสริมการผลิตโซลารเซลลมมี ากขึน้ โดยเฉพาะในตางประเทศ ความตองการระบบโซลารเซลลคอนขางสูงถึง 80% เชน อเมริกา ญี่ปุน และจีน เกิดเปนแรงผลักดัน กระตุนใหทั่วโลกหันมามองเรื่องพลังงานทดแทน โดยเฉพาะ พลังงานจากแสงอาทิตย ซึง่ จะไมมวี นั หมดไป สวนอนาคตคาดวาจะมีการผลิตและ ติดตั้งโซลารเซลลมากขึ้น จากปจจ�บันการเติบโตของโซลารเซลลอยูที่ 20-30% คาดวาจะเติบโตเพิม่ ขึน้ เปน 60% ในอีก 5 ปขา งหนา ณ วันนีร้ าคาแผงโซลารเซลล ลดลงคอนขางมาก จาก 60-80 บาทตอวัตต เหลือเพียง 30-40 บาทตอวัตต ลดลงเกือบ 60% เมื่อเทียบกับ 2 ปที่ผานมา และจากเดิมคืนทุนในระยะเวลา 10 ป ปจจ�บันเหลือเพียง 6-8 ปเทานั้น สําหรับนโยบายโซลารเซลลของภาครัฐนั้น ยังคงรอความชัดเจนเพื่อให สอดคลองกับระบบที่จะเกิดขึ้นของภาคครัวเรือน ซึ่งหากมีความชัดเจนจะชวย กระตุนใหเกิดการติดตั้งระบบโซลารเซลลในภาคครัวเรือนมากขึ้น สวนของระบบ โรงงาน ซึ่งเปนระบบ Self- Consumption คือการติดตั้ง ผลิตพลังงานไฟฟาและ ใชในครัวเรือน ซึง่ กฎระเบียบไดออกมานานแลวและคอนขางชัดเจน แตยงั ติดปญหา ความยุง ยากเรือ่ งการขออนุญาตจากหลายองคกร อยางเชน การขออนุญาตดัดแปลง อาคาร (อ.1) สําหรับการติดตั้งโซลารเซลล ใบอนุญาตเชื่อมตอเขาระบบจําหนาย ของการไฟฟานครหลวง ใบอนุญาตเชื่อมตอเขาระบบจําหนายของการไฟฟา สวนภูมภิ าค ซึง่ ยังมีการทําเอกสารทีย่ งุ ยาก แตอยางไรก็ตาม หากนโยบายภาครัฐ มีความชัดเจน มั่นใจวาภาคเอกชนมีความพรอม สามารถดําเนินการไดทันที Great Solar แบรนดภายใตบริษัท แวลูเอชั่น เอ็นจิเนียริ่ง จํากัด ธุรกิจ ที่ ใหบริการดานการประหยัดพลังงานแบบครบวงจร โดยเฉพาะระบบพลังงาน แสงอาทิตย (Solar Cell) ซึ่งใหบริการออกแบบ ติดตั้งโครงการไฟฟาพลังงาน แสงอาทิตยแบบครบวงจร โดย Great Solar ใหบริการดานระบบโซลารเซลล ตั้งแตการใหคําปรึกษา ออกแบบ สํารวจหนางาน คํานวณเรื่องของประสิทธิภาพ แผงโซลารเซลล ตรวจคาพลังงานและสถานะอุปกรณ ติดตั้งตามมาตรฐาน ตลอดจนการคํานวณโหลดการใชงาน ความคุมทุนของการติดตั้งโซลารรูฟท็อป และจั ด หาอุ ป กรณ ต ามความต อ งการของกลุ ม ลู ก ค า ภายใต สั ญ ญา O&M (Operate And Management) ในรูปแบบการบริการครบวงจร 23
ที่สําคัญโซลารรูฟท็อปยังตองคํานึงความปลอดภัย ฉะนั้น Great Solar จะมีระบบ Remote Monitoring ซึง่ จะสามารถตรวจสอบระบบโซลารจากหนางาน หากระบบเกิดเหตุขดั ของ หรือมีปญ หาเรือ่ งประสิทธิภาพการทํางานของโซลารเซลล สามารถแกไขไดทันที สัมฤทธิ์ ทองรุง กรรมการผูจัดการ บริษัท แวลูเอชั่น เอ็นจิเนียริ่ง จํากัด กลาววา ที่ผานมาโครงการของภาครัฐสนับสนุนโซลารรูฟท็อปในรูปแบบ Adder โดยใน พ.ศ. 2556-2557 Great Solar ในนาม EPC ไดตดิ ตัง้ ระบบโซลารรฟู ท็อป จํานวน 200 หลังคาเรือน ประมาณ 2 เมกะวัตต และจากนั้นภาครัฐไดปรับ โครงการมาเปนระบบ FiT (Feed-in Tariff) Great Solar จึงมีเปาหมายฐาน กลุมลูกคาเดิมซึ่งเปนกลุมอุตสาหกรรม แต ในขณะนั้นกลุมลูกคาที่เปนโรงงาน อุตสาหกรรมใหความสนใจเรื่องโซลารรูฟท็อปนอย และตั้งแต พ.ศ. 2559-2560 โครงการติดตั้งระบบโซลารรูฟท็อปไปแลว 10 เมกะวัตต นอกจากนี้ยังรับติดตั้ง โซลารฟารม แตจะไมใช EPC โดยตรง จะเปนในรูปแบบ Subcontract ประมาณ 18 เมกะวัตต หัวใจสําคัญของการผลิตไฟฟาจากโซลารรูฟท็อป คือแผงโซลารเซลล เมื่อ ใชงานมาสักระยะหนึ่งควรตรวจสอบ และบํารุงรักษาแผงโซลารเซลล เมื่อเทียบ ประสิทธิภาพแผงโซลารเซลลที่ลางทําความสะอาดเอาฝุนละอองออกกับแผง โซลารเซลลที่ไมไดทาํ ความสะอาดมาแลว 2 เดือน ประสิทธิภาพจะตางกัน 20-30% ฉะนั้นการทําความสะอาดแผงโซลารเซลลจึงมีความสําคัญตอประสิทธิภาพ การผลิตไฟฟา ปจจ�บันปญหาดานโซลารเซลล ที่นาจะมีการแกไข นั่นก็คือ นโยบายการ ขออนุญาตติดตั้งระบบโซลารเซลล ซึ่งยังตองมีหลายหนวยงานเขาไปเกี่ยวของ และในแตละสวนตองใชเวลาในการทําเอกสารคอนขางนาน ทําใหโครงการติดตั้ง โซลารเซลลเกิดความลาชา อยางไรก็ตาม โซลารเซลลยังคงมีความทาทาย โดยเฉพาะในเรื่ องของประสิ ท ธิ ภาพของแผงโซลาร เ ซลล ที่ เ พิ่ ม มากขึ้ น ทุ กป จากเดิมประสิทธิภาพอยูท ี่ 10% ปจจ�บนั ประสิทธิภาพเพิม่ ขึน้ เปน 18% โดยมีขนาด ที่เล็กลงแตประสิทธิภาพกลับเพิ่มขึ้น ในราคาที่ถูกลง ทําใหเกิดการแขงขัน คอนขางสูง อีกทั้งยังเปนพลังงานทดแทนที่สามารถใชโดยไมมีวันหมด ทุกคน มองเห็นโอกาสตรงนี้ จึงทําใหคูแขงเพิ่มขึ้น และนอกจากนี้ นโยบายสงเสริม การลงทุน BOI ยังไดขยายจาก พ.ศ. 2560 - 2563 ทําใหความทาทายในการ ติดตั้งโซลารเซลลในภาคสวนของโรงงานอุตสาหกรรมเพิ่มมากขึ้น เพราะหาก ไดรับ BOI สามารถลดหยอนภาษีไดถึง 50% นั่นเอง
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Factory กองบรรณาธิการ
0A!*č#+8 5"+ *! č įĵ
#+9 " D&? 5 L D#-= * L ! 2Aĉ+8"" 9 :+&-9 :!5*ĉ: *9L *?! ปจจ�บนั ภาคอุตสาหกรรมยังถือวาเปนภาคธุรกิจทีม่ กี ารใชพลังงานสูงซึง่ ใกลเคียง กับภาคขนสง เนือ่ งดวยประเทศไทยเปนประเทศกําลังพัฒนาทีอ่ ยูในชวงการขยายตัว ทางเศรษฐกิจอยางตอเนือ่ ง สงผลใหการใชพลังงานในภาคอุตสาหกรรมสูงขึน้ อยาง ตอเนือ่ งเชนกัน แตอยางไรก็ตาม เมือ่ ทัว่ โลกตระหนักถึงเรือ่ งพลังงานและสิง่ แวดลอม ภาคอุตสาหกรรมจึงหลีกเลีย่ งไมไดทตี่ อ งเปลีย่ นมาสูโ หมดการจัดการพลังงานอยาง มีประสิทธิภาพ เพื่อความยั่งยืนของอุตสาหกรรมและสิ่งแวดลอม ศูนยการผลิตรถ GM จำหนายในประเทศและสงออก บริษทั เจนเนอรัล มอเตอรส ประเทศไทย จํากัด (GM) ตัง้ อยูในจังหวัดระยอง เปนศูนยการผลิตรถยนตที่ ไดรับการออกแบบตามศูนยการผลิตรถยนตตนแบบ ของ เจนเนอรัล มอเตอรส ทีท่ นั สมัยทีส่ ดุ ในประเทศไทยและดีทสี่ ดุ แหงภูมภิ าคเอเชีย แปซิฟก ดวยเทคโนโลยีการผลิตที่ทันสมัย โดยดําเนินการผลิตรถสําหรับจําหนาย ในประเทศและสงออกภายใตแบรนดเชฟโรเลตและโฮลเดน ที่สําคัญ GM ยังมุงมั่น พัฒนาระบบการจัดการพลังงานอยางเปนระบบและยั่งยืน โดยนําระบบการจัดการ พลังงานตามกฎหมายและมาตรฐานระบบจัดการพลังงาน ISO 50001 : 2011 มา ประยุกตใชปรับปรุงภายในองคกร ซึ่งแสดงใหเห็นถึงความมุงมั่นในดานการใช พลังงานอยางมีประสิทธิภาพและการลดกาซเรือนกระจกในกระบวนการผลิต GM GMS เปนระบบการผลิตที่ใชใน GM ทั่วโลก ซึ่งเปนไปตาม หลักการผลิตแบบลีน (Lean Production) โดยปราศจากของเสีย อั น มี อ งค ป ระกอบหลั ก ได แ ก การมี ส ว นร ว มของพนั ก งาน
24
การพัฒนาอยางอยางตอเนือ่ ง การสรางมาตรฐาน การทํางานในระยะเวลาสั้น และการสรางคุณภาพ ในกระบวนการผลิต โดยเปาหมายการเปนศูนยการผลิต สําหรับการสงออกของโลก สงเสริมพนักงานทุกระดับมีสว นรวมอนุรักษพลังงาน พนั ก งานถื อ เป น ส ว นสํ า คั ญ ที่ ทํ าให ก ารจั ด การทางด า นพลั ง งาน เปนไปไดอยางมีประสิทธิภาพ ฉะนั้น GM มีนโยบายสงเสริมใหพนักงาน ทุกระดับเขามามีสวนรวมในการอนุรักษพลังงาน ความปลอดภัย และการ เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต โดยแบงเปน 4 ระดับ ไดแก องคกรโรงงานยอย กลุมยอย และตัวบุคคล สําหรับ 2 ระดับแรก มุงเนนการมีสวนรวมในระดับ ผูบริหารและหัวหนางานจากทุกฝายในการประชุมกระบวนการปรับปรุง สมรรถนะดานพลังงาน (Energy Improvement Process Meeting : EIP Meeting) และการทํา Energy Workshop ในแตละพื้นที่ ที่มีนัยสําคัญดาน พลังงาน เพื่อใหทุกฝายไดมีสวนรวมนําเสนอแนวคิดใหมและแลกเปลี่ยน แนวความคิดซึง่ กันและกัน และสนับสนุนกิจกรรมทีส่ รางความรู ความตระหนัก และเขาใจถึงการอนุรักษพลังงานอยางถูกตองใหแกพนักงาน เชน การติด สติกเกอรและปายรณรงคการประหยัดพลังงานตางๆ ทีอ่ ปุ กรณเครือ่ งใชไฟฟา การสํารวจการสูญเสียพลังงานหลังเลิกงาน (Energy Patrol) เพือ่ ใหพนักงาน ไดรับทราบขอมูลและมีความตระหนักในการประหยัดพลังงาน สวนที่เหลือ อีก 2 ระดับ มุงเนนการมีสวนรวมโดยตรงจากพนักงานระดับปฏิบัติการ ผานกิจกรรม ขอเสนอแนะ (Suggestion) กิจกรรมการยกยอง (Recognition) และการปรับปรุงอยางตอเนือ่ ง (Kaizen) ซึง่ เปนชองทางใหพนักงานไดนาํ เสนอ แนวคิดการปรับปรุงและความคิดสรางสรรคทดี่ าํ เนินการไดจริงทัง้ ในรูปแบบ ของการทํางานเปนทีมงานและโดยสวนตัวบุคคล
GreenNetwork4.0 May-June 2018
จัดการพลังงานผานมาตรการที่ใชเงินทุนและไมใชเงินทุน ภายใตนโยบายพลังงานที่แสดงความมุงมั่นที่จะลดการใชพลังงานของบริษัทฯ ลงอยางตอเนื่อง ศูนยการผลิตดังกลาวยังดําเนินระบบการจัดการพลังงาน (EnMS) ซึง่ ชวยให GM สามารถตรวจสอบและ ควบคุมการบริโภคพลังงานของเครื่องจักร ระบบขับเคลื่อนและอุปกรณตางๆ ในแตละขอบเขตไดอยาง มีประสิทธิภาพ โดยไดดําเนินมาตรการอนุรักษพลังงานในชวงป พ.ศ. 2557-2559 ทั้งสิ้น 23 มาตรการ มีมาตรการที่ ไม ใชเงินทุน เชน การหยุดเครื่องจักรในชวงเวลาที่ ไมจําเปนหรือไมไดใชงาน การลด เริ่มเดินเครื่องจักรกอนการผลิต การลดแรงดันอากาศอัดใชงานทั้งโรงงาน การจัดลําดับการทํางานของ เครื่องอัดอากาศ และมาตรการที่ใชเงินทุน เชน การแยกระบบน้ําเย็นระหวางโรงพนสีกับโรงประกอบ เครื่องยนต การขยายขนาดของระบบแลกเปลี่ยนความรอนในโรงพนสี การปรับปรุงประสิทธิภาพระบบ แลกเปลีย่ นความรอนและการติดตัง้ ตัวแปลง (Inverter) สําหรับเตาอบในโรงพนสี สงผลให GM สามารถ ลดการใชพลังงานลงไดรอยละ 4.85 คิดเปนพลังงานไฟฟา 7.18 GWh และพลังงานความรอน 20.51 TJ หรือคิดเปนคาใชจายดานพลังงานที่ลดลง 33.66 ลานบาท ดวยเงินลงทุน 21.82 ลานบาท สิ่งแวดลอมคือหัวใจสำคัญ GM ไดมีระบบควบคุมและบริหารจัดการของเสียอยางเครงครัดภายใตขอกําหนดของกฎหมาย และมาตรฐานระบบบริหารจัดการสิ่งแวดลอม ISO 14001 : 2004 อยางตอเนื่องจนถึงปจจ�บัน โดยยึด หลักแนวคิดของ 6R (Reject Reduce Reuse Recycle Repair และ Recovery) เพื่อลดการเกิดของเสีย และมลพิษ โดยการควบคุมและคัดแยกขยะ การบําบัดนํ้าเสียกอนปลอยทิ้งออกนอกโรงงาน การควบคุม และตรวจสอบกาซพิษ จากกระบวนการผลิต นอกจากนี้ GM ยังเปลี่ยนพื้น ที่ กวา 1,200 ตารางเมตร ภายในโรงงานใหเปนสวนการเรียนรูพ นั ธุไ มประจําถิน่ เพือ่ ตอกยา้ํ ความมุงมั่นในการสงเสริมสุขภาพลแความปลอดภัยของพนักงาน รวมไปถึงการ ใหความรูกับชุมชนในบริเวณใกลเคียง และกิจกรรมสงเสริมการฟนฟูธรรมชาติ และสิ่งแวดลอมเพื่อสรางความตระหนักใหแกพนักงานอยางยั่งยืน การจัดการองคความรูและการถายทอดเทคโนโลยี เพื่อใหการจัดการพลังงานเปนไปอยางมีประสิทธิภาพและเกิดความยั่งยืน GM ไดมีการติดตั้งระบบ Energy Monitoring System (EMS) เพื่อติดตามและควบคุมการใช พลังงานของเครื่องจักรที่มีนัยสําคัญ การสงจายพลังงานและสาธารณูปโภคในแตละพื้นที่ และมีการรายงานผลการใชพลังงานรายเดือนไปยังคณะทํางานดานการจัดการพลังงาน เพือ่ สือ่ สารตอไปยังพนักงานทุกระดับใหรบั ทราบอยางทัว่ ถึง สําหรับมาตรการอนุรกั ษพลังงาน ไดรวบรวมองคความรูที่เกิดจากการดําเนินการอนุรักษพลังงานเผยแพรประชาสัมพันธ ใหพนักงานทุกคนไดรบั ทราบผานทาง Facebook-GM Thai Energy และผลการดําเนินงาน ดังกลาวยังถูกสือ่ สารและนําเสนอในทีป่ ระชุมระหวาง GM Global 29 ศูนยผา นการประชุม สายระหวางประเทศ โดยการนําเสนอผาน Share Point และเผยแพรผลการดําเนินงาน ผานฐานขอมูล Best Practice Home Page ซึ่งเปนเว็บไซตสวนกลางที่ทุกบริษัทในเครือ GM สามารถเขาถึงขอมูลการนําเสนอได เพื่อนําไปใชเปนตนแบบหรือประยุกตใชในการ ผลิตในกลุมบริษัท GM ตอไป ศูนยการผลิตของ GM เปน บริษั ทรถยนตแหงแรกในประเทศไทยที่ ไดรับรอง มาตรฐาน ISO 50001 ซึ่งแสดงถึงความมุงมั่นในการใชพลังงานอยางมีประสิทธิภาพและ การลดกาซเรือนกระจกที่เกิดจากกระบวนการผลิต โดยที่ผานมา ศูนยการผลิตของ GM ยังไดรบั รางวัล Thailand Energy Awards 2017 ดานการอนุรกั ษพลังงาน GM ประเทศไทย เปนเพียง 1 ใน 2 บริษัทรถยนตและเปน 1 ใน 7 ศูนยการผลิตในประเทศไทยที่ไดรบั รางวัล ดานการอนุรกั ษพลังงานในประเภทโรงงานควบคุม จัดโดยกรมพลังงานทดแทนและอนุรกั ษ พลังงาน กระทรวงพลังงาน ทั้งยังไดรับรางวัล ENERGY STAR® Challenge สําหรับภาค อุตสาหกรรม (ENERGY STAR Challenge for Industry) ของหนวยงานพิทักษสิ่งแวดลอม สหรัฐ (EPA) 3 ปติดตอกัน โดยสามารถการใชพลังงานในการปฏิบัติงานในสายการผลิต รถกระบะลง 20% พลังงานเปนปจจัยสําคัญตอการเดินระบบของภาคอุตสาหกรรม ใหขบั เคลือ่ น ไปพรอมกับการเติบโตของเศรษฐกิจและสังคม การอนุรักษพลังงานควบคู ไปกับระบบการบริหารจัดการพลังงานอยางมีประสิทธิภาพ ยังมีสว นชวย ลดปญหามลภาวะสิ่งแวดลอมอีกดวย 25
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
World กองบรรณาธิการ
D/=* !:)D <!3!Ċ:&9 !:
&-9 :! E ! +5 +9" /:) Ċ5 :+&-9 :! =L2A >M!
- $- +8 "2<L E/ -Ċ5)
ในขณะที่พลังงานและ เชือ้ เพลิงฟอสซิลกําลังลดนอยลง แนวโนมการใชพลังงานทดแทนถือเปนมาตรการ ทีส่ อดคลองกับแนวทางการพัฒนาและคํา้ ประกันความมัน่ คงดาน พลังงาน โดยเฉพาะในเวียดนามทีป่ จ จ�บนั กําลังพัฒนาอุตสาหกรรมในดานตางๆ และจํานวนประชากรนับวันเพิ่มมากขึ้น ซึ่งทําใหตองเผชิญกับความทาทายจากการ จัดสรรไฟฟาตามความตองการของประชาชนที่มากขึ้น หนุนพลังงานทดแทนในพื้นที่สามเหลี่ยมปากแมน้ำโขง จากงานสัมมนาสัปดาหพลังงานทดแทนป 2560 ในนครเกิ่นเทอ เห็นพองกันวา จังหวัด ตางๆ ในบริเวณสามเหลี่ยมปากแมน้ําโขงควรลงทุนในดานพลังงานทดแทน แทนที่จะพัฒนา โรงไฟฟาความรอน 14 แหง ที่มีกําลังการผลิตไฟฟารวม 20,000 MV ในปจจ�บันเวียดนาม Nguyen Anh Tuan ผูอ าํ นวยการศูนยพลังงานทดแทน สังกัดสถาบันพลังงาน กระทรวง พึ่งการใชพลังงานไฟฟาที่ผลิตจาก อุตสาหกรรมและการคา กลาววา เวียดนามมีศักยภาพในการพัฒนาพลังงานหมุนเวียน ซึ่ง โรงไฟฟาพลังความรอน ซึง่ สวนใหญเปน สามารถผลิตพลังงานสะอาดไดสงู กวา 9.1 ลานเมกะวัตต โดยแบงเปนพลังงานชีวมวล 15,000 เชือ้ เพลิงจากถานหิน โดยโรงงานในบริเวณสามเหลีย่ ม เมกะวัตต พลังงานชีวภาพ 177,299 เมกะวัตต พลังงานทดแทน (WTE) 9,000 เมกะวัตต ปากแมน้ําโขงมีกําลังการผลิตขนาดใหญ ตั้งแต 600 เมกะวัตต พลังงานลมเกือบ 2.1 ลานเมกะวัตต และพลังงานแสงอาทิตยเกือบ 6.8 ลาน ถึง 2,000 เมกะวัตต แตปญหาการขาดแคลนถานหินที่ใชในการผลิต เมกะวัตต ไฟฟา ทําใหโรงไฟฟาความรอนหลายแหงจะตองนําเขาถานหินจากตางประเทศ อยางไรก็ตาม การผลิตพลังงานทดแทนยังไมไดรับความ ทั้งนี้ขอตกลงการนําเขาถานหินยังไมไดรับการอนุมัติจากรัฐบาล ในขณะที่การกอสราง สนใจจากภาคสวนตางๆ เมื่อนับถึงชวงปลายป 2559 ทาเรือสําหรับการนําเขาถานหินก็ประสบปญหาดานการกอสราง ราคาถานหินไดเพิ่มขึ้น ทีผ่ า นมา มีการใชพลังงานลมเพียง 159 เมกะวัตต จากตันละ 40 เหรียญสหรัฐ เปนตันละ 60 เหรียญสหรัฐ ทําใหราคาไฟฟาสูงขึ้น ตลอดจนมลพิษ พลังงานแสงอาทิตยเพียง 0.18 เมกะวัตต ทางสิ่งแวดลอมที่เกิดจากโรงไฟฟาพลังความรอนก็เปนอีกปจจัยที่นากังวลอยางมาก และพลังงานชีวภาพเพียง 2.5 เนื่องจากปจจัยดานลบดังกลาว ทุกฝายไดเสนอใหรัฐบาลปรับปรุงแผนพัฒนากําลังผลิตไฟฟาฉบับที่ 7 เพื่อ เมกะวัตต ยกเลิกการกอสรางโรงไฟฟาพลังงานความรอนแหงใหมในบริเวณสามเหลี่ยมปากแมน้ําโขง สงเสริมโครงการพลังงานทดแทน ลดผลกระทบสิ่งแวดลอมจากโรงไฟฟาถานหิน เมื่อเดือนกุมภาพันธ พ.ศ. 2561 จากการหารือระหวางภาครัฐและภาคเอกชนของเกาหลีใตและเวียดนามเพื่อสงเสริมความรวมมือและการ ลงทุนดานไฟฟาและพลังงานทดแทนระหวางสองประเทศ Vo Tan Thanh รองประธานหอการคาและอุตสาหกรรมเวียดนาม และประธานหอการคาและอุตสาหกรรมสาขานครโฮจิมินห กลาววา ปจจ�บันเวียดนาม มุงพัฒนาโครงการพลังงานทดแทน เพื่อตอบสนองความมั่นคงดานพลังงานของประเทศ และลดผลกระทบตอสิ่งแวดลอมจากการผลิตไฟฟาจากถานหิน โดยเกาหลีใตเปนหนึ่งในประเทศที่มีศักยภาพในการพัฒนาพลังงานทดแทน และระบบโครงขายไฟฟาอัจฉริยะที่จะชวยลดการสูญเสียพลังงาน ไฟฟาโดยไมจําเปน ซึ่งเทคโนโลยีตางๆ ขางตนจะสามารถพัฒนาระบบการจายไฟฟาของประเทศเวียดนามใหกาวหนาไดอยางมาก ที่สําคัญ ธนาคารเพื่อการพัฒนาแหงเอเชีย (Asian Development Bank : ADB) และบริษั ท China Everbright International Limited (CEIL) ไดบรรลุขอตกลงการกูเงินจํานวน 100 ลานเหรียญสหรัฐ เพื่อสนับสนุนโครงการ เปลี่ยนขยะใหเปนพลังงานไฟฟาในภูมิภาคสามเหลี่ยมปากแมน้ําโขง ในลักษณะความรวมมือระหวางภาครัฐ และเอกชน 26
GreenNetwork4.0 May-June 2018
Christopher Thieme รองผูอํานวยการฝายปฏิบัติการภาคเอกชนของ ADB กลาววา ขอตกลงดังกลาวมีเปาหมายเพื่อชวยปรับปรุงระบบกําจัดขยะ มูลฝอยในเวียดนาม โดยจะลดการปลอยแกสมีเทน และเพิ่มการผลิตพลังงาน ไฟฟาจากแหลงพลังงานทดแทน ซึ่ง ADB และบริษั ท CEIL จะสนับสนุนการ ก อ สร า งและการดํ า เนิ น งานของโครงการพลั ง งานไฟฟ า จากขยะ โดยนํ า เทคโนโลยีขั้นสูงและเทคโนโลยีสะอาดมาใชในจังหวัดตางๆ บริเวณภูมิภาค สามเหลี่ยมปากแมน้ําโขง ซึ่งตามขอมูลของ ADB เวียดนามระบายขยะมากกวา 27.8 ลานตันตอป
Nguyen ระบุวา ความตองการใชไฟฟาทีเ่ ติบโตขึน้ อยางรวดเร็ว เปนความ ทาทายในการดูแลระบบไฟฟาใหมีความมั่นคง เชื่อถือได และมีความยั่งยืน ตอง มีการลงทุนสรางโรงไฟฟาใหม และสรางเครือขายระบบสงใหสามารถจายไฟฟา ตอบสนองความตองการของผูใชไฟฟาใหเพียงพอ จึงเปนที่มาใหเวียดนามออก แผนพัฒนาระบบ Smart Grid เพื่อบูรณาการนําระบบติดตามควบคุม และ เทคโนโลยีสารสนเทศ มาปรับปรุงความมั่นคงและเชื่อถือไดของระบบ และ เตรียมพรอมรองรับพลังงานหมุนเวียนจํานวนมากที่จะเขาสูระบบในอนาคต ปจจ�บันเวียดนามยังอยู ในขั้นเริ่มตนของการพัฒนาพลังงานหมุนเวียน ประกอบดวยโรงไฟฟาพลังงานน้ําขนาดเล็ก จํานวน 2,000 เมกะวัตต พลังงาน ลม 100 เมกะวัตต ชีวมวล 150 เมกะวัตต ในขณะที่พลังงานแสงอาทิตย มีศกั ยภาพสูงทีจ่ ะพัฒนา โดยตามแผนพัฒนาพลังงานไฟฟาของเวียดนาม ตัง้ เปา ใหในป 2573 มีกําลังผลิตพลังงานแสงอาทิตย 12,000 เมกะวัตต พลังงานลม 6,000 เมกะวัตต และชีวมวล 3,000 เมกะวัตต
พรอมพัฒนา Smart Grid รองรับพลังงานหมุนเวียนรอยละ 10 ในป 2573 นอกจากการเตรียมใชพลังงานทดแทน ในพืน้ ทีส่ ามเหลีย่ มปากแมนา้ํ โขง แลว เวียดนามยังเดินหนาพัฒนา Smart Grid เพื่อรองรับพลังงานหมุนเวียน รอยละ 10 ในป 2573 Nguyen Minh Quang เจาหนาทีผ่ เู ชีย่ วชาญระบบไฟฟา แหงศูนยควบคุม ระบบไฟฟาแหงชาติ ประเทศเวียดนาม (EVN National Load Dispatch Centre) ไดใหสมั ภาษณในประเด็นเกีย่ วกับแผนพัฒนาพลังงานไฟฟา การเดินหนาพัฒนา Smart Grid และทําไมประเทศเวียดนามไมสามารถผลิตไฟฟาจากพลังงาน หมุนเวียน 100% ในงาน Asian Utility 2016
เปาหมายสัดสวนการใชแหลงพลังงานประเภทตางๆ ผลิตไฟฟา ในป 2573 ตามแผนพัฒนาพลังงานไฟฟาของเวียดนาม
ระบบสงไฟฟาของเวียดนาม แผนการพัฒนา Smart Grid ของเวียดนามนั้น แบงออกเปนทั้งหมด 3 ระยะ ระยะแรกเริ่มในชวงป 2555-2559 ซึ่งเปนขั้นตอนการพัฒนาปรับปรุง เครือขายระบบสงไฟฟา สวนระยะที่ 2 ระหวางป 2560-2565 และระยะที่ 3 หลังจากป 2565 จะเปนขั้นตอนการพัฒนาระบบควบคุม ระบบการทํางาน แบบอัตโนมัติ การควบคุมระยะไกล รวมถึงการพัฒนาระบบสถานีไฟฟา แบบอัตโนมัติ และการเตรียมพรอมรองรับพลังงานหมุนเวียน จํานวนมากที่จะเขาสูระบบ
27
แมเวียดนามจะมีเปาหมายในการเพิ่มกําลังผลิตจากพลังงานหมุนเวียน แตเปนไปไมไดทเี่ วียดนามจะใชพลังงานหมุนเวียนเพียงอยางเดียว 100% ยังตอง พึ่งพาแหลงพลังงานอื่นๆ ไมวาจะเปนโรงไฟฟาพลังความรอน การซื้อไฟฟาจาก ประเทศอื่น การนําเขากาซธรรมชาติ อีกทั้งยังมีแผนพัฒนาโรงไฟฟาพลังงาน นิวเคลียรอีกดวย
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ที่มา : https://www.vovworld.vn/thTH/ https://www.egato.th/ https://www.globthailand.com
RE
Update กองบรรณาธิการ
พืน้ ทีบ่ นเกาะแหลงทองเทีย่ วที่ไฟฟายังเขาไมถงึ นัน้ รัฐบาลมีนโยบายเดินสาย เคเบิลใตน้ําซึ่งมีราคาสูงมากและสงผลตอสิ่งแวดลอม รวมถึงเมื่อไฟฟาเขาถึงได สะดวก ทําใหนกั ทองเทีย่ วเพิม่ มากขึน้ ระบบนิเวศเสือ่ มโทรม ฉะนัน้ หากใชนวัตกรรม ผลิตไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียนจะเปนกลไกหนึ่งในการควบคุมจํานวนนักทองเที่ยว ในจํานวนที่พอเหมาะ รักษาสิ่งแวดลอม และราคาไมสูงมากนัก แหลงผลิตไฟฟาในพืน้ ทีอ่ ทุ ยานแหงชาติและเขตรักษาพันธุส ตั วปา ที่ไมมีไฟฟา สวนใหญกวา 210 แหงทั่วประเทศใชเครื่องปนไฟที่ ใชนํามันดีเซลเปนเชื้อเพลิง ซึง่ จะกอใหเกิดมลพิษทางอากาศจากควันและเขมา เสียงดัง คราบนา้ํ มัน มหาวิทยาลัย เทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี (มจธ.) รวมกับสํานักงานคณะกรรมการกํากับกิจการ พลังงาน (สํานักงาน กกพ.) ทําโครงการการศึกษารูปแบบการผลิตไฟฟาดวยพลังงาน หมุนเวียนที่เหมาะสมในอุทยานแหงชาติ และเขตรักษาพันธุสัตวปาของประเทศไทย เพื่อจัดทําแผนแมบทในการพัฒนากลุมอุทยานแหงชาติและเขตรักษาพันธุสัตวปา ในภาคใต ครัง้ ที่ 1 เพือ่ ศึกษารูปแบบการผลิตพลังงานหมุนเวียนทีเ่ หมาะสมในอุทยาน แหงชาติและเขตรักษาพันธุสัตวปาทั่วประเทศ เมื่อเร็วๆ นี้ไดจัดการฝกอบรมเชิงปฏิบัติการใหกับหัวหนาอุทยานและเขตรักษา พันธุสัตวปาภาคใตกวา 54 หนวยงาน พรอมสาธิตนวัตกรรมระบบผลิตไฟฟาใชสําหรับ พื้นที่หา งไกล ณ เกาะหอง อุทยานแหงชาติธารโบกขรณี จังหวัดกระบี่ สุพจน เพริดพริ้ง ผูอํานวยการสํานักบริหารพื้น ที่อนุรักษที่ 5 (นครศรีธรรมราช) กรมอุทยานแหงชาติ สัตวปา และพันธุพ ชื กลาววา พืน้ ทีอ่ ทุ ยานแหงชาติครอบคลุมพืน้ ทีท่ ง้ั ทางบก และทางทะเลกระจายทั่วทุกภูมิภาคของประเทศไทย หลายแหงอยูในปาลึก บนเขาสูง กลางทะเล การพัฒนาโครงสรางพื้นฐาน เชน ไฟฟา ประปา จึงทําไดยากและไมทั่วถึง โดยเฉพาะระบบไฟฟา จากแนวสายสงของการไฟฟาสวนภูมิภาคที่เขาไมถึงเขตพื้นที่ปาอนุรักษ หลายแหงจึงตองผลิตกระแส ไฟฟาจากเครื่องปนไฟดวยเครื่องยนตดีเซลทําใหเกิดปญหาและผลกระทบดานสภาพแวดลอม คาใชจาย น้ํามันเชื้อเพลิง การดูแลบํารุงรักษาเครื่องยนตสูง โดยเฉพาะแหลงทองเที่ยวที่เปนที่นิยมทําใหไฟฟา ไมเพียงพอตอการปฏิบัติงานและอํานวยความสะดวกใหกับนักทองเที่ยว ซึ่งหนวยพิทักษอุทยานแหงชาติ และหนวยพิทักษเขตรักษาพันธุสัตวปาเห็นความสําคัญของพลังงานหมุนเวียนในการผลิตไฟฟา โดยเฉพาะ พลังงานจากแสงอาทิตย ซึ่งไดรับความนิยมอันเนื่องจากความตองการพลังงานไมมากนัก ติดตั้งไดงาย ราคา ไมสูงนัก และในอดีตมีหนวยงานเขาใหการสนับสนุน เชน กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน สามารถบรรเทาปญหาไดบาง การใชงานระบบดังกลาวมักมีปญหาแบตเตอรี่ อุปกรณหลักพังเสียหาย เชน อินเวอรเตอร นอกจากนีย้ งั เกิดความไมเขาใจระบบของเจาหนาที่ ขาดการบํารุงรักษาอยางถูกตอง สภาพแวดลอม ที่มีความชื้นสูงเนื่องจากอยูในปาเขา ปญหาไอเค็มจากทะเล ซึ่งปญหาดังกลาวขางตนกรมอุทยานแหงชาติ สัตวปา และพันธุพืช ไดแกไขโดยรวมมือกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลาธนบุรี ในการพัฒนาระบบผลิตไฟฟา ที่เหมาะสม วีระศักดิ์ ศรีสัจจัง หัวหนาอุทยานแหงชาติธารโบกขรณี จ.กระบี่ กลาววา พื้นที่เกาะหองเปนสถานที่ทองเที่ยว ที่ ไมอนุญาตใหพักคางคืนเนื่องจากไมมี ไฟฟา มีเครื่องปนไฟไวสําหรับเครื่องสูบน้ําทะเลขึ้นมาไวบริการหองน้ําให นักทองเทีย่ วรวมทัง้ นา้ํ ใชในรานสวัสดิการ และบานพักเจาหนาทีอ่ ทุ ยานทีป่ ระจําบนเกาะ ปจจ�บนั ใชนา้ํ มันดีเซลประมาณ 15 ลิตรตอวัน คิดเปนคาใชจาย 12,280 บาทตอเดือน หรือ 148,000 บาทตอป (ราคา 27.29 บาท/ลิตร ณ วันที่ 9 เมษายน 2561)โดยกําหนดใหบา นพักเจาหนาอุทยานเปดใชไฟฟาเพียงชวงเวลาหกโมงเย็น จนถึงเที่ยงคืน เพื่อเปนการประหยัดการใชน้ํามันดีเซล ปญหาเครื่องปนไฟบนเกาะหองที่ ใชปจจ�บัน นอกจากปญหาเสียงดัง ควันและ เขมา คราบน้ํามันบนพื้นทราย เครื่องยังชํารุดบอยเฉลี่ยเดือนละครั้ง กระแสไฟฟ า ที่ ไ ม เ สถี ย รทํ า ให เ ครื่ อ งใช ไ ฟฟ า เสี ย หลังจากติดตั้งเครื่องผลิตไฟฟาจาก
D :83Ċ 5 2):+č H52čE-! č
$-< H''ą: Ċ/*
+8""H6"+<
28
GreenNetwork4.0 May-June 2018
รศ. ดร.ศักรินทร ภูมิรัตน อธิการบดี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี พระจอมเกลาธนบุรี กลาววา มจธ. ไดใหความสําคัญกับโจทยวิจัยระบบ ผลิตไฟฟาในพื้นที่หางไกลมากวา 25 ป โดยเริ่มดําเนินโครงการในพื้นที่สถานีวิจัย รักษาพันธุสัตวปาฉะเชิงเทรา เพื่อพัฒนาระบบ ผลิตไฟฟาแบบผสมผสาน (Hybrid) ซึ่งเปนระบบ ผลิตไฟฟาที่กอใหเกิดมลพิษต่ําและมีอัตราคาไฟฟาที่ผลิตไดต่ํากวาระบบผลิตไฟฟาดวยเครื่องยนตดีเซล ซึ่งเปนระบบผลิตไฟฟาที่ใชงาน อยางแพรหลายในพื้นที่หางไกลในขณะนั้น และในป พ.ศ. 2540 กรมปาไมไดขยายผลไปสูอุทยานแหงชาติภูกระดึง อุทยานแหงชาติตะรุเตา และเขตรักษาพันธุสัตวปา หวยขาแขง ในระยะตอมา เพื่อเปนโครงการนํารองในการนําระบบผลิตไฟฟาแบบผสมผสานและแบบอิสระมาใชงานในอุทยานแหงชาติทางบก อุทยานแหงชาติทางทะเล และเขตรักษาพันธุสัตวปา รวมทั้งเปนตนแบบที่นําไปประยุกตใชกับพื้นที่ชุมชนที่หางไกลไมมีไฟฟาใช ปจจ�บันหองปฏิบัติการวิจัยบูรณาการระบบพลังงานสะอาด มจธ. ทําการวิจยั และศึกษาระบบผลิตไฟฟาพลังงานหมุนเวียนในพืน้ ทีห่ า งไกลกวา 15 ระบบทีต่ ดิ ตัง้ ใชงานจริงในพืน้ ทีอ่ ทุ ยานแหงชาติ เขตรักษาพันธุส ตั วปา และหมูบ า นในชนบท เทคโนโลยีการผลิตไฟฟาพลังงานหมุนเวียนจะทําใหเกิดประโยชนหากนําไปใชในชุมชนที่หางไกล โรงเรียนที่ไฟฟาเขาไมถึง พื้นที่ชายแดนทั่วประเทศ และสามารถ ใชเปนสถานทีเ่ รียนรูข องนักเรียนและชุมชน ซึง่ สวนหนึง่ ตองทําใหชมุ ชนตระหนักถึงประโยชนการใชพลังงานหมุนเวียน รวมทัง้ นโยบายรัฐบาล การสนับสนุนจากหนวยงาน รัฐบาลทีท่ าํ ใหเกิดนวัตกรรมเหลานี้ โดยทาง มจธ. มีความพรอมสนับสนุนดานบุคลากรทีเ่ ปนนักวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มีประสบการณและงานวิจยั ทีจ่ ะพัฒนาอุปกรณ ระบบใหมีประสิทธิภาพซึ่งจะเปนประโยชนตอนักศึกษาที่จะไดเขาไปเรียนรูงานวิจัย พลังงานแสงอาทิตยผลทีเ่ ห็นไดชดั เจน คือ ไมตอ งใชนา้ํ มันดีเซลทําใหลดคาใชจา ย ไมมี มลภาวะทางเสียง และอากาศ ซึง่ กระแสไฟฟาทีผ่ ลิตไดเพียงพอตอกิจกรรมในปจจ�บนั “โดยหวังวา อุทยานแหงชาติธารโบกขรณี เกาะหอง จะเปนตนแบบอุทยานสี เขียวใหกับอุทยานแหงชาติอื่น ๆ และอนาคตจะเปดบริการจ�ดชารจโทรศัพทมือถือ ฟรีดว ยพลังงานสีเขียว รวมทัง้ จะทําเปนแหลงเรียนรูพ ลังงานทดแทนจากแสงอาทิตย ใหบริการนักทองเที่ยวอีกดวย”
ผศ. ดร.อุสาห บุญบํารุง นักวิจัย มหาวิทยาลัย เทคโนโลยี พระจอมเกล าธนบุ รี กล าวว า โครงการ ดังกลาวไดผสมผสานระบบผลิตไฟฟาดวยน้ํามันดีเซล กับการผลิตไฟฟาดวยระบบโซลารเซลล ขนาด 5 กิโลวัตต โดยคณะผูวิจัยมีแนวคิดในการนําเทคนิคการทํานาย ล ว งหน าในการประเมิ น ศั ก ยภาพในการผลิ ตไฟฟ า ดวยพลังงานหมุนเวียนใน 24 ชั่วโมงขางหนา เพื่อใช ในการตัดสินใจในการเดินเครื่องระบบผลิตไฟฟาดวย เครื่องยนตดีเซลแทนระบบควบคุมแบบปรับตั้งคาคงที่ (Set Point) ทีท่ าํ งานโดยอัตโนมัตเิ มือ่ ระดับพลังงานไฟฟาในแบตเตอรีล่ ดลงถึงระดับ ที่กําหนดไว ซึ่งจะเกิดสภาวะแบตเตอรี่เต็มบอยครั้ง ซึ่งระบบควบคุมแบบทํานาย ลวงหนาจะชวยใหอุทยานฯ ลดปริมาณการใชน้ํามันดีเซลลงกวา 20% รวมกับระบบ บริหารจัดการตอบสนองการใชไฟฟาทีค่ รอบคลุมทุกกิจกรรมการใชพลังงานพืน้ ทีเ่ กาะ ไดแก ไฟฟาแสงสวาง ตูแชอาหาร ระบบสูบน้ํา และระบบผลิตน้ําจืดจากน้ําทะเล โดยการนํามาประยุกตใชงานระบบผลิตไฟฟาเพือ่ แกปญ หาดานอัตราคาพลังงานทีส่ งู และความไมตอเนื่องหรือไมสม่ําเสมอในการผลิตไฟฟาดวยพลังงานหมุนเวียน ซึ่งจะ สงผลใหระบบที่ติดตั้งทํางานไดอยางมีประสิทธิภาพและอัตราคาพลังงานที่ผลิตได จากระบบลดต่ําลงมีคาใชจายเพียง 8 บาทตอกิโลวัตต-ชั่วโมง/วัน (ยูนิต) เทียบกับ คาใชจายจากเครื่องปนไฟถูกกวาประมาณ 3 เทา โดยระบบทั้งหมดแสดงผลและ ควบคุมผานโทรศัพทมือถือ และคอมพิวเตอร ทําใหสามารถบริหารจัดการระบบไดดี กวาระบบแบบเดิม “โครงการดังกลาวถือเปนตนแบบผลิตไฟฟาดวยระบบไฮบริดสําหรับอุทยาน แหงชาติทางทะเล สถานที่แรกที่ ไดรวมระบบบริหารจัดการพลังงาน โดยแบงแยก กลุมอาคารที่สําคัญกับกลุมอาคารทั่วไปที่ไฟฟาสามารถดับไดกอนกลุมอาคารสําคัญ สามารถตั้งคาและบริหารจัดการการใชไฟฟาภายในเกาะได ทั้งยังใชเทคนิคการ ควบคุมแบบทํานายลวงหนาโดยใชระบบพยากรณอากาศ ที่จะชวยใหอัตราคาไฟฟา ที่ผลิตไดจากระบบต่ําลง โดยสามารถควบคุมและแสดงผลผานโทรศัพทมือถือ”
29
ดาน ธรณพงศ เล็กสกุลดิลก ผูชํานาญการพิเศษ ฝายบริหารกองทุน พัฒนาไฟฟา สํานักงานคณะกรรมการกํากับกิจการพลังงาน กลาววา สํานักงาน กกพ.ไดออกประกาศเปดรับขอเสนอโครงการ กองทุนพัฒนาไฟฟา เพื่อกิจการตามมาตรา 97(4) ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เพื่อสงเสริม การใชพลังงานหมุนเวียนและเทคโนโลยีที่ ใชในการประกอบกิจการไฟฟา ที่มีผลกระทบตอสิ่งแวดลอมนอย ซึ่ง กกพ.จะออกประกาศเปดรับขอเสนอโครงการที่เกี่ยวของตรงกับ วัตถุประสงคของพระราชบัญญัตินี้ โดยที่เปดรับตั้งแตป พ.ศ. 2560 มี โครงการทีย่ นื่ เขามา 725 โครงการ ซึง่ มจธ. เปนหนึง่ ในผูเ สนอยืน่ โครงการ สงเสริมการใชพลังงานหมุนเวียนในเขตรักษาพันธุสัตวปา เปน หนึ่งใน โครงการที่ไดรบั การอนุมตั ิ เนือ่ งจากเปนโครงการทีต่ รงกับกรอบการสนับสนุน ของทาง กกพ. คือ การใหการสนับสนุนโครงการที่ผลิตไฟฟาในพื้นที่ที่ไมมี ไฟฟาใช โดย มจธ.ผูไ ดรบั จัดสรรเงินกองทุนฯ ใหดาํ เนินโครงการการศึกษา รูปแบบการผลิตไฟฟาดวยพลังงานหมุนเวียนที่เหมาะสมในอุทยานแหงชาติ และเขตรักษาพันธุส ตั วปา ของประเทศไทย เพือ่ จัดทําแผนแมบทในการพัฒนา กลุม อุทยานแหงชาติและเขตรักษาพันธุส ตั วปา ทัว่ ประเทศ เปนพืน้ ทีแ่ หงแรก ทั้งนี้ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 สํานักงาน กกพ.ไดออกประกาศ เปดรับขอเสนอโครงการ กองทุนพัฒนาไฟฟาเพื่อกิจการตามมาตรา 97(4) เปนปที่สองติดตอกัน โดยมีกรอบวงเงินไมเกิน 1,050 ลานบาท ซึ่งยังคง มีกรอบการสนับสนุน หนึ่ง เพื่อการสงเสริมการผลิตไฟฟาจากพลังงาน หมุนเวียนรูปแบบตางๆ ในชุมชนในพืน้ ทีห่ า งไกลที่ไมมโี ครงขาย และไมสามารถเขาถึงบริการไฟฟาไดอยางทัว่ ถึง โดยมีรปู แบบ การบริหารจัดการและมีการใชเทคโนโลยีดานการจัดการ พลังงานที่มปี ระสิทธิภาพ ยั่งยืน และขยายผลได
GreenNetwork4.0 May-June 2018
SOLAR
Review กองบรรณาธิการ
หากถามถึงพลังงานทดแทน ที่ถือเปนกําลังหลักในการผลิตไฟฟา ซึง่ มีกาํ ลังผลิตเปนลําดับตนๆ ของพลังงานทดแทน และยังเปนทีถ่ ามถึงของ แวดวงอุตสาหกรรม โรงงาน ผูป ระกอบการ และในกลุม บานอยูอ าศัย ที่ได เริ่มทยอยนํามาใชในครัวเรือนเพื่อผลิตพลังงานบางแลวนั้น คําตอบ ณ วันนี้ ก็คือ พลังงานจากแสงอาทิตย ที่เปนเทรนดดาน พลังงานทดแทน ซึ่งจะทวีความสําคัญมากขึ้นเรื่อยๆ และในไมชาไมนานนี้ หากเทคโนโลยียังถูกพัฒนาตอเนื่อง เชื่อวาพลังงานแสงอาทิตยจะเปนที่ เขาถึงไดสําหรับในภาคธุรกิจ และครัวเรือนไทย งานของรัฐบาล คสช. ที่ไดเขามาบริหารประเทศ ไดสง เสริมการผลิต พลังงานจากพลังงานทดแทนมาตอเนื่อง โดยเฉพาะดานการผลิตไฟฟาจาก พลังงานแสงอาทิตยนั้น ไดมีโครงการหนึ่งซึ่งถือเปนผลงานสําคัญ นั่นคือ การรับซื้อไฟฟาจากการผลิตไฟฟาพลังงานแสงอาทิตยแบบติดตั้งบนพื้นดิน สําหรับหนวยงานราชการและสหกรณการเกษตร ทีม่ วี ตั ถุประสงคหลัก นําเอา พื้นที่ที่อยู ในราชพัสดุ จากหนวยงานราชการที่จะเขารวมโครงการเปนผู ครอบครองและไดรบั อนุญาตจากกรมธนารักษมาใชประโยชนในโครงการนี้
&-9 :! 9" Ċ:/ = L -Ċ:
F -:+č':+č) +: :+ų23 + č
รวมทั้งที่ดินของสหกรณภาคการเกษตรเปนเจาของหรือที่ดินที่สมาชิก สหกรณภาคการเกษตรเปนเจาของกรรมสิทธิห์ รือมีสทิ ธิครอบครองตามกฎหมาย เพื่อใชดําเนินโครงการ ตลอดจนเปนการสงเสริมพลังงานหมุนเวียนในการผลิต ไฟฟา อีกทั้งยังเปนการพึ่งพาตัวเองไดในระยะยาวไดระดับหนึ่ง ทั้งนี้ กระทรวงพลังงาน โดยคณะกรรมการกํากับกิจการพลังงาน หรือ สํานักงาน กกพ. ไดประกาศรับซื้อไฟฟาจากโครงการรับซื้อไฟฟาจากการผลิต ไฟฟาพลังงานแสงอาทิตยแบบติดตั้งบนพื้นดินสําหรับหนวยงานราชการและ สหกรณการเกษตรดังกลาว ขนาดติดตั้งไมเกิน 5 เมกะวัตตตอแหง รวมทั้งสิ้น 800 เมกะวัตต ระยะเวลาสนับสนุนอายุสัญญา 25 ป รับซื้อไฟฟา (FiT) ที่ 5.66 บาทตอหนวย ซึ่งเบื้องตนการรับซื้อไฟฟาในระยะที่ 1 กําหนดจายไฟฟาเขาระบบ ภายในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2559 ที่ผานมา พบวาผลการรับซื้อไฟฟาในโครงการฯ ระยะที่ 1 จายไฟฟาเขาสูระบบ ไดแลว 64 ราย คิดเปนปริมาณการเสนอขายไฟฟา 271.82 เมกะวัตต 30
ปจจ�บนั การรับซือ้ ไฟฟาจากการผลิตไฟฟาพลังงานแสงอาทิตยแบบติดตัง้ บนพื้นดินสําหรับหนวยงานราชการและสหกรณการเกษตร อยู ในระยะที่ 2 ซึ่งจะตองพรอมจายไฟฟาเขาระบบเชิงพาณิชย ใหทันภายในวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2561 จํานวน 35 ราย หรือคิดเปนปริมาณการเสนอขายไฟฟาที่รวม ทุกพื้นที่ รวม 154.52 เมกะวัตต แบงประเภทและเปาหมายการจัดหาตามพื้นที่ สําหรับผูที่ผานการคัดเลือกฯ เปนโครงการจากหนวยงานราชการ ไดแก องคการ ทีร่ ฐั จัดตัง้ ขึน้ (ไมรวมองคการมหาชนและรัฐวิสาหกิจ) จํานวน 11 ราย คิดเปนปริมาณเสนอขายไฟฟา 52.52 เมกะวัตต และโครงการจากสหกรณ ภาคการเกษตร (สหกรณภาคการเกษตร/สหกรณนคิ ม/สหกรณประมง) จํานวน 24 ราย คิดเปนปริมาณเสนอขายไฟฟา 102 เมกะวัตต นอกจากนี้ กระทรวงพลังงาน โดยกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรกั ษ พลังงาน (พพ.) ยังไดมีแนวทางสงเสริมใหสวนราชการใชพลังงานทางเลือก มากขึ้น ผานโครงการที่สําคัญๆ อาทิ โครงการใชพลังงานทดแทนในหนวยงาน ภาครัฐ คาดวาจะลดการใชไฟฟาไดประมาณ 46.94 ลานหนวยตอป โครงการ สงเสริมการเพิ่มประสิทธิภาพการใชพลังงานในหนวยงานภาครัฐ ซึ่งขณะนี้ อยูระหวางใหหนวยงานราชการติดตั้งระบบ และคาดวาจะลดการใชพลังงาน ได 224.58 ลานหนวยตอป และโครงการสงเสริมการจัดการพลังงานและเพิ่ม ประสิทธิภาพในโรงพยาบาลของรัฐ ซึ่งคาดวาโรงพยาบาลในระบบที่เขารวม จะลดใชพลังงานได 154.32 ลานหนวยตอป การสงเสริมการผลิตพลังงานทดแทน รัฐบาลตองการมุงเนนลดรายจาย ดานพลังงาน เรงใชพลังงานที่สามารถผลิตไดในประเทศ ซึ่งจะสอดคลองกับ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามศาสตรพระราชา รวมทัง้ ยังใหทกุ ภาคสวน มีสว นรวมในการลงทุนรวมกับภาครัฐ ซึง่ คือมิตใิ หมแหงการพัฒนาพลังงานอยาง ยั่งยืน ลดการนําเขาพลังงาน และชวยใหการผลิตและใชพลังงานมีความมั่นคง ยิ่งขึ้นในอนาคต
GreenNetwork4.0 May-June 2018
SOLAR
Review กองบรรณาธิการ
ไทยสเตนเลสสตีล หนึ่งในโรงงานที่ติดตั้งแผงโซลารรูฟท็อป ดึงพลังงานแสงอาทิตยใชในกระบวนการผลิตมุงสูเครื่องครัว ที่เปน มิตรตอสิ่งแวดลอม ลดการปลอยกาซคารบอนได ออกไซค (CO2) 575,850 กิโลกรัมตอป หรือเทียบเทา กับการปลูกตนไมถึง 26,415 ตน
อรุณ เรืองจรุงพงศ ประธานเจาหนาทีบ่ ริหาร บริษทั ไทยสเตนเลสสตีล จํากัด ผูผลิตและจัดจําหนายเครื่องครัวสเตนเลสสตีลและเครื่องครัว เคลือบสารปองกันไมใหติดภาชนะ (Non-stick) คุณภาพภายใต ตรา “ซีกัล”และ ตรา “จรวด” กลาววา บริษัทฯ ใหความสําคัญ กับสิง่ แวดลอมเปนอยางยิง่ โดยเริม่ กําหนดแผนการอนุรกั ษพลังงาน ตัง้ แตป พ.ศ. 2556 เรือ่ ยมาจนถึงปจจ�บนั ซึง่ เริม่ จากการลดการใชพลังงาน งายๆ ใกลตัว เชน ลดการรั่วของระบบลมในโรงงาน, ปดไฟแสงสวาง พัดลม และเครื่องปรับอากาศเมื่อไมไดใชงาน, ติดสัญญาณเตือนเมื่อเปดเครื่องจักร ขนาดใหญทิ้งไว, เปลี่ยนรถยกไฟฟาแทนรถยกแบบน้ํามัน และเปลี่ยนหลอดไฟ จากหลอดฟลูออเรสเซนตเปนหลอด LED
ลาสุดบริษัทฯ ไดสานตอนโยบายการอนุรกั ษพลังงานดวยการนํานวัตกรรม “Seagull Green Innovation” ทีเ่ ปนมิตรตอสิง่ แวดลอมมาใชในกระบวนการผลิต เพื่อพัฒนาสูการเปนแบรนดที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม และการอยูรวมกันอยาง ยัง่ ยืน โดยการติดตัง้ แผงโซลารรฟู ท็อป เพือ่ ใชพลังงานแสงอาทิตยเขามาทดแทน การใชพลังงานไฟฟาที่โรงงาน อําเภอบานสราง จังหวัดปราจีนบุรี โดยเลือกใช แผงพลังงานแสงอาทิตยรนุ HIT จากบริษัท พานาโซนิค อีโค โซลูชน่ั ส เซลล (ประเทศไทย) จํากัด ซึ่งเปนหนึ่งในผูผลิตแผงพลังงานแสงอาทิตยที่มี ประสิทธิภาพสูงสุดในโลกและไดรบั การทดสอบจากมาตรฐานสากลแลว วามีประสิทธิภาพสูง มีอายุการใชงานยาวนาน มีความทนทานสูง และ เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม ปลอดภัยจากสารพิษและโลหะหนักตกคาง ไดรับการรับรองตามมาตรฐาน RoHS สําหรับการติดตั้งในครั้งนี้ บริษัท อินเตอรโซล คอนซัลติ้ง จํากัด เปนผูดําเนินการติดตั้งระบบ โดยไดทําการติดตั้ง ลงบนพื้นที่ของหลังคาโรงงานขนาด 3,571 ตารางเมตร ซึ่งแผงโซลารรูฟท็อปที่ติดตั้งนั้น มีกําลังผลิตไฟฟา สูงสุด 703 กิโลวัตต สามารถผลิตไฟฟาไดถึงปละ 1,100,000 หนวยตอป สามารถผลิตกําลังไฟฟาได สูงที่สุดเมื่อเทียบกับน้ําหนักและพื้นที่ที่ใช
Seagull
Green Innovation < 9M E$ F -:+č+A' K5#
> &-9 :!E2 5: < *čG ĊG!F+ :! แนวโนมการผลิตไฟฟาพลังงานแสงอาทิตยบนหลังคา หรือโซลารรูฟท็อป ในปจจ�บันเติบโตมากขึ้น โดยเฉพาะกลุมที่ผลิตไฟฟาเพื่อใชเอง อยางโรงงานอุตสาหกรรมที่หันมาติดตั้งโซลารรูฟท็อป นอกจากตนทุนที่ถูกลงแลว ยังชวยลดพีคคาไฟฟา ในชวงกลางวัน เพราะการผลิตไฟฟาดวย โซลารเซลลสามารถลดรายจาย คาไฟฟาภายในโรงงาน
ทั้งนี้ ยอดการใชไฟฟาในสวนของโรงงานผลิตประมาณ 20 ลานบาท ตอป ซึง่ หลังจากไดตดิ ตัง้ ระบบโซลารรฟู ท็อป พรอมนโยบายการลดใชพลังงาน ภายในโรงงานจะสามารถลดคาไฟฟาเฉลี่ยในโรงงานไดประมาณ 5 ลานบาท ตอปหรือประมาณ 25% ซึ่งการติดตั้งในครั้งนี้คาดวามีอายุการใชงานยาวนาน ถึง 30 ป จากความมุงมั่นในการดําเนิน นโยบายดานอนุรักษสิ่งแวดลอมของ บริษั ทฯ ทั้งสวนของสํานักงานและโรงงานใหเปนไปตามมาตรฐานสากล ครอบคลุมทั้งกระบวนการผลิตและทุกๆ กิจกรรมที่บริษั ทฯ จัดขึ้น สงผลให บริษัทฯ ไดรับการรับรองคุณภาพมาตรฐานสากล ISO 9001 และมาตรฐาน ระบบการจัดการดานการอนุรักษสิ่งแวดลอมสากล ISO 14001 ทั้งระบบ “ปจจ�บันบริษั ทฯ เริ่มนําพลังงานแสงอาทิตยจากการติดตั้งแผงโซลาร รูฟท็อปมาใชเปนทีเ่ รียบรอยแลว ซึง่ นับจากนีผ้ ลิตภัณฑทกุ ชิน้ ของ ไทยสเตนเลส สตีล จะถูกผลิตโดยใชพลังงานแสงอาทิตยถงึ 25% พรอมใชในกระบวนการ ผลิตสินคาเพื่อจัดจําหนายในไทยและสงออกไปยังตางประเทศ ซึ่ง ถือเปนความสําเร็จอีกขั้นของบริษั ทฯ ตามนโยบายดานการอนุรักษ พลังงาน โดยการนํานวัตกรรมที่เปน มิตรตอสิ่งแวดลอมมาใชใน กระบวนการผลิต” อรุณ กลาวทิ้งทาย
อรุณ เรืองจรุงพงศ
31
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ENERGY
Saving กองบรรณาธิการ
20
%
DISCOUNT
#- -K5 :+G Ċ&-9 :!
Internet of Things หรือ IoT คือ เทคโนโลยีชนิดหนึ่งที่ใชเชื่อมตอ อุปกรณตางๆ บนเครือขายออนไลน เชน ไวไฟ บลูทูธ หรือเครือขายอื่นๆ โดยที่อุปกรณเชื่อมตอจะเปนอะไรก็ไดที่สามารถเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตได ไมวาจะเปนเครื่องบิน รถยนต โทรศัพทมือถือ เครื่องใชไฟฟา เปนตน ซึ่ง หากทุกสิ่งถูกเชื่อมตอกันดวยอินเทอรเน็ต จะสงผลดีตอการดําเนินชีวิตของ มนุษย เนื่องจากเทคโนโลยีทุกชิ้นสามารถติดตอสื่อสารกันเอง เพื่ออํานวย ความสะดวกและรวดเร็วใหแกผูใชงาน ในดานของการใชพลังงาน เทคโนโลยี IoT มีประโยชนในการชวยเพิม่ ประสิทธิภาพการอนุรักษพลังงานของอาคาร ผานการควบคุมและจัดการ ระบบการทํางานของอุปกรณที่ไดทําการเชื่อมตอกับระบบ IoT ไว เชน การ สั่งเปด-ปดเครื่องใชไฟฟาภายในอาคารผานโทรศัพทมือถือ ในกรณีที่เรา ออกจากตัวอาคารแลว แตลืมปดเครื่องใชไฟฟา ซึ่งหากหนวยงานของรัฐ นําเทคโนโลยี IoT มาใช คาดการณวา จะชวยลดการใชพลังงานใหกบั ประเทศ ไดถึง 20% สงผลใหสถานะดานพลังงานของประเทศมั่นคงยิ่งขึ้น นวัตกรรมทางดานพลังงานทีก่ าํ ลังเปนทีพ่ ดู ถึงกันในขณะนี้ นัน่ คือ IoT ซึง่ เปนระบบทีท่ าํ หนาทีเ่ ปรียบเสมือนสมองใหกบั อุปกรณ โดยมีอนิ เทอรเน็ต เปนตัวเชือ่ มตอระหวางอุปกรณชนิดตางๆ เพือ่ เปนสะพานเชือ่ มตอไปยังผูใ ช 32
5*ĉ: )=#+82< <(:&
IoT ที่มียอดการคนหาบนอินเทอรเน็ตมากที่สุด 10 อันดับ ที่มา : https://iot-analytics.com/product/list-of-1600-enterprise-iotprojects-2018/
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ทั้งนี้ เว็บไซต IoT Analytics ไดทําการสํารวจและรวบรวมขอมูล จาก แหลงที่มีผูใชงานอินเทอรเน็ตยอดนิยม เพื่อจัดอันดับ IoT ที่มียอดการคนหา บนอินเทอรเน็ตมากที่สุด 10 อันดับ ไดแก อันดับที่ 1 บานอัจฉริยะ (Smart Home) หมายถึง การนําเทคโนโลยี มาควบคุมอุปกรณตา งๆ ภายในหรือภายนอกบาน เพือ่ ใหเกิดความสะดวกสบาย และความปลอดภัย เชน ประตูอัตโนมัติ เซ็นเซอรตรวจจับการเคลื่อนไหว การเปด-ปดไฟอัตโนมัติ เปนตน อันดับที่ 2 อุปกรณคอมพิวเตอรขนาดเล็กทีส่ ามารถติดตัง้ และใชงานตาม สวนตางๆ ของรางกาย (Wearables) เพื่อความสะดวกในการใชงานเนื่องจาก สามารถนําติดตัวไปไดทุกที่ ปจจ�บันมีการพัฒนาออกมาเปนรูปแบบตางๆ เชน นาิกา สายรัดขอมือ และ แวนตา เปนตน อันดับที่ 3 เมืองอัจฉริยะ (Smart City) หมายถึง เมืองที่มีการนํา เทคโนโลยีมาปรับใชเพื่อทําใหคุณภาพชีวิตของประชาชนดีขึ้น เชน การจัดการ พลังงานไฟฟา ระบบจัดการนํา และระบบจัดการขยะ เปนตน อันดับที่ 4 โครงขายไฟฟาอัจฉริยะ (Smart Grid) เปนการใชเทคโนโลยี สารสนเทศและการสือ่ สารมาบริหารจัดการควบคุมการผลิต สง และจายพลังงาน ไฟฟา อันดับที่ 5 การใช IoT สําหรับอุตสาหกรรมและโรงงานการผลิต (Industrial Internet) อันดับที่ 6 รถยนตอัจฉริยะ (Connected Car) ที่มีการติดตั้งระบบ เครือขายอินเทอรเน็ตแบบไรสาย อันดับที่ 7 เครือขายเชื่อมโยงชุมชนเขากับระบบสุขภาพแบบครบวงจร (Connected Health) อันดับที่ 8 ระบบจัดการธุรกิจหางราน (Smart Retail) คือ การนํา เทคโนโลยีมาชวยเพิ่มโอกาสในการดําเนินธุรกิจหางราน อันดับที่ 9 ระบบจัดการระหวางผูผลิตและผูขาย (Smart Supply Chain) คือ การจัดการในสวนของกระบวนการที่เกิดขึ้นระหวางผูผลิตกับผูขาย อันดับที่ 10 ฟารมอัจฉริยะ (Smart Farming) คือ การนําเทคโนโลยี สมัยใหมเขามาผสมผสานเขากับงานดานเกษตร จากการจัดอันดับ เทคโนโลยี IoT ทั้ง 10 อันดับ พบวาอุปกรณที่นิยมนํา เทคโนโลยี IoT มาใชในการควบคุมระบบการทํางานและประมวลผล ลวนเปน อุปกรณหรือสิง่ ของที่ใชในชีวติ ประจําวันทัง้ สิน้ ทัง้ นีก้ เ็ พือ่ อํานวยความสะดวกสบาย ในการใชชวี ิตประจําวันของเรานั่นเอง โครงการสงเสริมการใชระบบควบคุมอัตโนมัติ และระบบ IoT รวมกับอุปกรณประหยัดพลังงาน โครงการสงเสริมการใชระบบควบคุมอัตโนมัติและระบบ IoT รวมกับ อุปกรณประหยัดพลังงาน โดยกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน กระทรวงพลังงาน ที่มีวัตถุประสงคสนับสนุนใหโรงงานควบคุม/อาคารควบคุม ในการใชระบบควบคุมอัตโนมัตแิ ละระบบ IoT รวมกับอุปกรณประหยัดพลังงาน ที่สามารถตรวจวัดปริมาณการประหยัดพลังงานเพิ่มและสามารถจัดเก็บขอมูล ตรวจวัดผลประหยัดที่เกิดขึ้นไดจริง คุณสมบัติของผูขอเขารวมโครงการ ตองเปนอาคารควบคุมหรือ โรงงานควบคุมภาคเอกชน ตามพระราชบัญญัติการสงเสริมการอนุรักษ พลังงาน พ.ศ. 2535 โดยอาคารหรือโรงงาน ภาคเอกชน ที่อยูระหวางขึ้นทะเบียนเปนอาคาร ควบคุมหรือโรงงานควบคุมตามพระราชบัญญัติ การสงเสริมการอนุรักษพลังงาน พ.ศ. 2535 และบริษัทจัดการพลังงาน (ESCO) ขอรับการ สนับสนุนแทนอาคารหรือโรงงาน
33
ทั้งนี้ สิทธิประโยชนที่ผูเขารวมโครงการจะไดรับ นั่นก็คือ สนับสนุนเงิน ลงทุนสูงสุดรอยละ 20 ของเงินลงทุน รวมทั้งสนับสนุนคาจางที่ปรึกษาสูงสุด รอยละ 2 ของเงินลงทุน และสนับสนุนการลงทุนในสวนประกอบของระบบควบคุม อัตโนมัติและระบบ IoT รวมกับอุปกรณประหยัดพลังงาน โรงพยาบาลรัฐ ใช IoT ชวยประหยัดพลังงานในอาคาร ปจจ�บันโรงพยาบาลภาครัฐ มีผูรับบริการเปนจํานวนมาก ทําใหมีการใช ไฟฟาสองสวาง ระบบปรับอากาศ และเครื่องทําความรอนตลอดเวลา ซึ่งเปนคา ใชจา ยดานพลังงานคอนขางสูง เพือ่ เพิม่ ประสิทธิภาพในดานการประหยัดพลังงาน และลดตนทุนคาใชจาย จึงไดนําระบบ IoT เขามาควบคุมและบริหารจัดการ ระบบการทํางานเครื่องปรับอากาศแบบรวมศูนย (หรือเครื่องทําน้ําเย็น) ระบบ ปรับอากาศแบบแยกสวน ระบบไฟฟาแสงสวาง ระบบเครื่องสูบนํา้ และมอเตอร และการบริหารจัดการผูปวยนอก เพื่อตอบสนองนโยบาย ภาครัฐ Thailand 4.0 และพลังงานฐานนวัตกรรม ENERGY 4.0 ภายใตความรวมมือการศึกษา พัฒนาและสาธิตการนําระบบ IoT เพิ่ม ประสิทธิภาพการอนุรักษพลังงานในอาคารโรงพยาบาลภาครัฐ กับกรมพัฒนา พลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน (พพ.) ซึ่งในปจจ�บันไดทําการติดตั้งใน โรงพยาบาลภาครัฐ ทั้ง 6 แหง ไดแก โรงพยาบาลรามาธิบดี โรงพยาบาล จ�ฬาลงกรณ สภากาชาดไทย โรงพยาบาลวชิรพยาบาล โรงพยาบาลราชวิถี โรงพยาบาลพระมงกุฎเกลา และโรงพยาบาลสมุทรสาคร โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเพิ่มความสามารถในการชวยประหยัดทั้งเวลา ของผูป ว ย แพทย และพยาบาล ใหสามารถทํางานไดเปนอยางดี พรอมทัง้ ยังชวย ลดการใชพลังงานของอาคาร และลดคาใชจายในดานสาธารณูปโภคไดอีกดวย ซึ่งโครงการนี้มีเปาหมายลดใชพลังงานใชไฟฟาใหได 5.8 ลานหนวยตอป ประพนธ วงษทาเรือ อธิบดีกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ พลังงาน (พพ.) กลาววา ความรวมมือดังกลาว จะดําเนินการภายใต 5 มาตรการ อนุรักษพลังงานดวยการใชเทคโนโลยี IoT ที่เกี่ยวของกับระบบอาคาร ไมวา จะเปน 1.มาตรการสําหรับระบบปรับอากาศแบบรวมศูนย (หรือเครือ่ งทํานา้ํ เย็น) 2. มาตรการสําหรับระบบปรับอากาศแบบแยกสวน 3. มาตรการสําหรับระบบ ไฟฟาแสงสวาง 4. มาตรการสําหรับระบบเครื่องสูบน้ําและมอเตอร และ 5. มาตรการบริ ห ารจั ด การผู ป ว ยนอก และภายในสิ้ น ป นี้ จ ะสามารถช ว ย โรงพยาบาลทั้ง 6 แหง ประหยัดเงินไดไมต่ํากวา 20 ลานบาทตอป ดวยงบ ประมาณ 40 ลานบาท นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการเชื่อมขอมูลการใชพลังงาน สงมาที่ พพ.เพื่อนําขอมูลตางๆ มาใชใหเกิดประโยชนไดมากขึ้น ซึ่งในอนาคต ตองการผลักดันใหเกิดขึ้นกับโรงพยาบาลอื่นๆ ดวย ดาน รศ. นพ.ประยุทธ ศิริวงษ คณบดี คณะแพทยศาสตรวชิรพยาบาล กลาววา เทคโนโลยี IoT สามารถชวยในเรื่องของการบริหารจัดการผูปวยที่มา ขอรับบริการ 3,000 คนตอวัน ประหยัดทั้งเวลาของผูปวย แพทย และพยาบาล ให ส ามารถทํ า งานได ง า ยขึ้ น และลดการใช พ ลั ง งานของอาคาร จากเดิ ม โรงพยาบาลชําระคาไฟฟาเดือนละ 7 ลานบาท ปจจ�บันลดเหลือเพียง 5 ลานบาท ตอเดือน เชื่อวาถามีการตอยอดในเรื่องการใช IoT คาไฟก็จะลดลงไปอีก คาใชจายดานสาธารณูปโภคก็จะลดลงเชนกัน
GreenNetwork4.0 May-June 2018
*> )9L!G!
GREEN
Industry
Green
วิฑูรย์ สิมะโชคดี
øąéĆïÖćøóĆçîćǰ ǰ×ĆĚî ÿĎŠĂčêÿćĀÖøøöÿĊđ×Ċ÷ü
# <"9 < :+2=D =*/ Green Activity Level 2
+8""2=D =*/ Green System Level 3
/9 ! ++)2=D =*/ Green Culture Level 4
D +?5 ĉ:*2=D =*/ Green Network Level 5
/:))@ĉ )9L!2=D =*/ Green Commitment Level 1 “การผลิตสีเขียว” (Green Production) หมายถึง การผลิตทีค่ าํ นึงถึงความปลอดภัยของผูบ ริโภค การรักษาสิ่งแวดลอม และการประหยัดพลังงาน โดยปกติแลว จะถือวาเปนกระบวนการผลิตที่สะอาด (Clean Production) ดวย คือใช วัตถุดบิ และกอใหเกิดของเสียนอย คัดสรรวัตถุดบิ ในการผลิต เลือกใชเทคโนโลยี ทีเ่ หมาะสม มีผลกระทบตอสิ่งแวดลอมนอยที่สุด รวมทั้งใชทรัพยากรไดอยาง คุมคาและรูคุณคามากที่สุด ตลอดจนมีระบบการขนสงสินคาที่เปนมิตรตอ สิ่งแวดลอม นอกจากนั้นสินคานั้นตองกอใหเกิดผลกระทบตอสิ่งแวดลอม นอยที่สุดเมื่อสิ้นสุดอายุการใชงาน มีระบบกําจัดของเสียอยางถูกวิธี มีการ นําของเสียจากกระบวนการผลิตแปรรูปกลับมาใชใหม จนถึงการรับภาระ ในการจัดการซากผลิตภัณฑที่นํากลับมาใชใหมไดดวย การผลิตสีเขียว จึงเปน กระบวนการการผลิตที่ใสใจสิ่งแวดลอมตั้งแตตนจนจบครบวงจร การรักษาสภาพแวดลอมที่นับวันจะซับซอนมากขึ้นนี้ ไดกลายเปนแรง กดดันตอทุกองคกรและธุรกิจอุตสาหกรรมเปนอยางมาก ดังนัน้ องคการระหวาง ประเทศวาดวยการมาตรฐาน หรือ ISO (International Organization for Standardization) จึงไดกําหนดกฎเกณฑสําหรับอนุกรมมาตรฐานดาน สิง่ แวดลอมขึน้ ไดแก ระบบการจัดการสิง่ แวดลอม การตรวจประเมินการจัดการ สิ่งแวดลอม การประเมินความสามารถในการจัดการสิ่งแวดลอม การแสดง ฉลากรับรองผลิตภัณฑ และการประเมินผลกระทบตอสิ่งแวดลอมในวงจร ของผลิตภัณฑ ซึ่งทั้งหมดก็คืออนุกรมมาตรฐาน ISO 14000 หรือเรียกวา เปน “มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดลอม” นั่นเอง “ผลิตภัณฑสีเขียว” (Green Product) เปนผลิตภัณฑที่ตลอดขั้นตอน การผลิตทําใหเกิดผลกระทบตอสิง่ แวดลอมนอยกวาผลิตภัณฑอนื่ ๆ ทีท่ าํ หนาที่ อยางเดียวกัน ไมปลอยสารเคมีหรือกากสารพิษออกสูสิ่งแวดลอม ประหยัด 34
พลังงานและทรัพยากรธรรมชาติทั้งในระหวางการผลิต การขนสง และการใชงาน ตลอดจนไมเปนภาระในการกําจัดทิง้ และไมกอใหเกิดขยะในปริมาณมาก “ฉลากเขียว” หรือ Green Label (Eco-Label) ประเทศไทยมีระบบ ที่ใหการรับรองผลิตภัณฑที่รักษาสิ่งแวดลอม โดยการมอบ “ฉลากเขียว” ใหแก ผลิตภัณฑ การมีเครื่องหมายฉลากเขียวติดอยูกับสินคาจะเปนการสรางความ มั่นใจใหกับผูบริโภคในการเลือกซื้อสินคาที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม เปนขอมูล ใหผูบริโภคทราบวา ผลิตภัณฑนั้นนอกจากจะมีคุณภาพแลวยังเนนคุณคาทาง สิ่งแวดลอมดวย “อุตสาหกรรมสีเขียว” (Green Industry) ตั้งอยูบนแนวความคิดพื้นฐาน ที่สําคัญ 2 ประการ คือ (1) การปรับปรุงอยางตอเนื่อง เพื่อการประกอบกิจการ ทีเ่ ปนมิตรตอสิง่ แวดลอม และ (2) การรับผิดชอบตอสังคมดวยการยึดมัน่ ในการ พัฒนาอยางยั่งยืน โดยมี บันได 5 ขั้น เพื่อเปนแนวทางดําเนินการเพื่อใหโรงงาน ตางๆ มุงสูความเปน “อุตสาหกรรมสีเขียว” (GI) อันไดแก ความมุงมั่นสีเขียว ปฏิบัติการสีเขียว ระบบสีเขียว วัฒนธรรมสีเขียว และเครือขายสีเขียว นอกจากนี้ เราควรใสใจในธุรกิจภาคบริการที่ตองใชทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอมเปนตนทุน เชน บริษัทนําเที่ยว ธุรกิจดําน้ําดูปะการัง โรงแรม ภัตตาคาร รานอาหาร เปนตน รวมทั้งธุรกิจใหบริการที่มีการถายเทของเสีย สูสง่ิ แวดลอมปริมาณมาก อาทิ รานซักแหง ปม นาํ้ มัน โรงพยาบาล เชนเดียวกัน ดวย โดยการเลือกใชบริการจากผูใ หบริการที่ใสใจตอสิง่ แวดลอม มีการประหยัดนาํ้ ประหยัดพลังงาน และมีระบบจัดการของเสีย เชน ขยะ นาํ้ อากาศอยางเหมาะสม ทุกวันนี้ คําวา “สีเขียว” หรือ “Green” จึงเปนอีกหนึ่งปจจัยสําคัญแหง ความสําเร็จของทุกองคกร ครับผม !
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Technology & Innovation กองบรรณาธิการ
ผศ. ดร.พฤกษ อักกะรังสี
D#-=L*!/92 @D3-?5G Ċ : :+D 1 +
):D#đ! ĉ:! =/(:& Ċ/* Pyrolysis Mobile ในชวงฤดูแลงของทุกป พื้นที่ภาคเหนือมักประสบกับปญหาหมอกควัน ซึ่งมีสาเหตุเกิดจากการ เผาวัสดุเหลือใชจากการเกษตรในที่โลงแจง โดยเฉพาะปญหาการเผาเศษขาวโพดของเกษตรกร ลวน กอใหเกิดปญหามลพิษทางอากาศปริมาณมาก และยังสงผลกระทบตอสุขภาพ ในป พ.ศ. 2558 กองทุนเพือ่ สงเสริมการอนุรกั ษพลังงาน สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน ไดใหการสนับสนุน “โครงการการพัฒนาแนวทางการผลิตและประยุกตใชถานชีวภาพจากวัสดุการเกษตรเพื่อเปน เชือ้ เพลิงรวมกับถานหิน” เพือ่ เปนการศึกษาแนวทางการพัฒนาแหลงพลังงานทดแทนชีวมวลจากวัสดุเหลือใชทางการเกษตร ภายในประเทศใหมีศักยภาพสูงขึ้น ระบบการผลิตถานชีวภาพจากวัสดุทางการเกษตรแบบเคลือ่ นที่ไดใชกระบวนการไพโรไลซิส (Pyrolysis Process) ซึ่งเปนกระบวนการสลายตัวของสารดวยความรอนในสภาวะไรอากาศหรืออับอากาศในชวงอุณหภูมิสูง เชน 300-500 ํC ระบบการผลิตถานชีวภาพฯ รองรับชีวมวลทีท่ าํ การทดสอบ ไดแก ซังขาวโพด, ไมสบั ยางพารา และเหงามันสําปะหลัง ไมนอ ยกวา 50 กิโลกรัมตอชั่วโมง ไดผลิตภัณฑหลัก 3 ชนิด คือ 1. แกสคารบอนไดออกไซด คารบอนบอนมอนอกไซด ไฮโดรคารบอน และอื่นๆ 2. ของเหลว ไดแก น้ําสมควันไม และ 3. ถานชีวภาพ โดยระบบนี้เนนการผลิตใหไดถานชีวภาพ (Biocoal) คิดเปน 25-30% ของปริมาณ ชีวมวล เพือ่ นําไปอัดเม็ด (Pellet) จะไดถา นชีวภาพอัดเม็ดที่ใหพลังงานทีส่ งู ประมาณ 22-44 เมกะจูลตอกิโลกรัม แกสและของเหลว ที่ไดจะใชเปนพลังงานเชื้อเพลิงในการผลิตรวมของระบบ ผศ. ดร.พฤกษ อักกะรังสี ผูอํานวยการสถาบันวิจัยและพัฒนาพลังงานนครพิงค มหาวิทยาลัยเชียงใหม กลาววา ดวยการเพาะปลูกขาวโพดในเขตภาคเหนือตอนบนสวนใหญมักอยูบนที่ราบเชิงเขาและหุบเขา จึงเปนอุปสรรคตอการขนยาย วัสดุเหลือใชทางการเกษตรออกจากพื้นที่ ฉะนั้น จึงไดสรางรถตนแบบผลิตถานชีวภาพเคลื่อนที่ได “Pyrolysis Mobile” ที่มี ความสามารถเขาไปจัดการวัสดุเหลือใชทางการเกษตรหลังการเก็บเกี่ยวไดถึงแหลงกําเนิด และสามารถแปรรูปออกมาเปน ถานชีวภาพอัดเม็ดที่มีคาความรอนสูงเทียบเทาถานหินได “ของแข็งที่ไดจากกระบวนการเรียกวา ถานชีวภาพ (Biochar) เปนถานที่อุดมไปดวยคารบอน สามารถใชประโยชน เพื่อกักเก็บคารบอนลงดินเพื่อตัดวงจรการกลับสูชั้นบรรยากาศของกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และปรับปรุงดิน นอกจากนี้ ยังสามารถใชเปนเชื้อเพลิงได โดยมีคุณสมบัติเทียบเทากับถานหิน แตปลอยมลพิษที่ตํา่ กวาการใชถานหิน” ถานชีวภาพอัดเม็ดจะมีตนทุนการผลิตราว 10-12 บาทตอกิโลกรัม ใชเวลาในการผลิตอยางนอย 2 ชั่วโมง เมื่อเทียบกับถานทั่วไป ที่มีราคาขายในทองตลาดประมาณ 10 บาทตอกิโลกรัม แตใชระยะเวลาในการผลิตหลายวัน และใชวัตถุดิบเปนไมเนื้อแข็งเทานั้น ซึ่ง คุณสมบัติดานพลังงานแทบไมตางกันมาก แตถานชีวภาพอัดเม็ดจะมีคุณสมบัติโดดเดน คือ มีความหนาแนนสูงกวาถานทั่วไปมาก ทําให มีตน ทุนในการขนสงตา่ํ นอกจากนีร้ ะบบผลิตถานชีวภาพโดยรถเคลือ่ นทีย่ งั ตอบโจทยพนื้ ทีข่ องแหลงกําเนิดชีวมวลทีร่ อการกําจัดและปญหา สิง่ แวดลอม ซึง่ เปนสวนหนึง่ ของการกอมลพิษทางอากาศ โดยใชกระบวนการแยกสลายซังขาวโพดดวยความรอน ซึง่ มีคา ปริมาณการปลอย กาซเรือนกระจกที่เกิดจากระบบรวม นอยกวาการเผาซังขาวโพดในที่โลงแจงถึง 4 เทา ในสวนของตนทุนของอุปกรณที่ใชในระบบการผลิตถานชีวภาพแบบเคลื่อนที่ยังมีราคาสูง เนือ่ งจากระบบจะตองออกแบบใหรองรับ การสั่นสะเทือนในการเคลื่อนที่ของรถ ทําใหวัสดุอุปกรณที่ใชจะตองมีคุณสมบัติที่มากกวาระบบที่ไมเคลื่อนที่ รวมทั้งระบบนี้ถูกจํากัดพื้นที่ ทําใหการออกแบบในเรื่องของการถายเทความรอน ระยะการหมุนเวียนของอากาศรอนตองอาศัยอุปกรณไฟฟาและพลังงานไฟฟาเขาชวย หากระบบการผลิตถานชีวภาพติดตั้งอยูกับที่จะชวยลดคาใชจายดานอุปกรณและวัสดุ รวมถึงพลังงานที่ใชไดมาก รถตนแบบผลิตถานชีวภาพเคลื่อนที่ได “Pyrolysis Mobile” เปนกระบวนการผลิตที่ใหคุณคาทั้งทางดานพลังงานและสิ่งแวดลอม นับเปนผลงานวิจัยที่คิดโดยคนไทย ที่ชวยสรางมูลคาวัสดุเหลือใชทางการเกษตร เปลี่ยนของเสียมาเปนพลังงานทดแทน ที่ตอบสนอง ความตองการของชุมชนและภาคธุรกิจ และยังลดการนําเขาพลังงาน 35
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
Article รศ. ดร.พิสุทธิ์ เพียรมนกุล* รัฐพล เจียวิริยบุญญา*
Ċ:/G3Ċ 9!
5! =L 1
D))D"+! D F!F-*=
การเพิ่มขึ้นของจํานวนประชากรโลก การใชนา้ํ อยางไมรคู ณ ุ คา รวมถึงปญหาน้าํ เนาเสีย ทีเ่ กิดจากภาคอุตสาหกรรมตางๆ ลวนสงผลกระทบโดยตรง กับปญหาการขาดแคลนน้าํ จืดโดยปญหาดังกลาวไดทวีความรุนแรง เพิ่มมากขึ้น จนกระทั่งในชวงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สหรัฐอเมริกา ไดนาํ เทคโนโลยีทเ่ี รียกวา เมมเบรน (Membrane) เขามาใชกรองน้าํ ทะเล ใหกลายเปนน้าํ จืดเปนครัง้ แรก (ชวง พ.ศ. 2503) และยังไดรบั การพัฒนา มาอยางตอเนื่องจากภาคสวนตางๆ จนในปจจ�บันเทคโนโลยีเมนเบรน มีความกาวหนาและอยูใกลตัวเรามากขึ้น ในอนาคตอันใกลเมมเบรน จะเขามามีบทบาทในระบบการทํางานหลายๆ ดานทีม่ ีใชอยูในปจจ�บนั ผูเขียนจึงขอใชโอกาสนี้นําเสนอขอมูล แนวทางการนําไปใชงาน และพัฒนาการของเมมเบรน โดยเนนไปในดานที่เกี่ยวขัอง กับเฟสน้ํา ดังขอมูลตอไปนี้
เมมเบรนคือ? Membrane Filtration คือ เทคโนโลยีการกรองแยกของแข็งแขวนลอยหรือ ของแข็ ง ละลายออกจากของเหลวโดยการใช ค วามดั น ผ า นแผ น เยื่ อ กรองที่ มี รู พ รุ น ขนาดเล็ก (ไมสามารถมองเห็นไดดวยตาเปลา) ที่กระจายอยูทั่วพื้นผิวสงผลใหอนุภาค ที่มีขนาดใหญกวารูพรุนของเมมเบรนจะถูกเมมเบรนกักไวสวนอนุภาคที่มีขนาดเล็กกวา จะสามารถลอดผานเมมเบรนออกมาไดโดยเมมเบรนที่มีความสามารถสูงสุดซึ่งสามารถ กักไดทกุ อนุภาคและโมเลกุลรวมทัง้ ไอออนตางๆ ทีป่ นเปอ นอยูในน้าํ จะมีเพียงแตโมเลกุล น้ําเทานั้นที่สามารถลอดผานเมมเบรนออกมาได นั่นก็คืออารโอเมมเบรน (Reverse Osmosis, RO) นอกจากนั้นยังมีเมมเบรนอีกหลายชนิดที่มีความสามารถในการคัดกรอง อนุภาคลดหลั่นลงไป ไดแก นาโนฟลเตรชั่น (Nanofiltration, NF) อัลตราฟลเตรชั่น (Ultrafiltration, UF) และไมโครฟลเตรชัน่ (Microfiltration, MF) ทัง้ นีห้ ากพูดถึงเมมเบรน หลายคนอาจจะนึ กไปถึ ง การใช ง านในระบบผลิ ต น้ํ า -บํ า บั ด น้ํ า เสี ย ภายในโรงงาน อุตสาหกรรมขนาดใหญ โดยลืมนึกไปวาเครือ่ งกรองน้าํ ที่ใชกนั ภายในบานเรือนในปจจ�บนั ก็ใชระบบกรอง RO แลวเชนกัน ซึง่ ชวยย้าํ คํากลาวทีว่ า เมมเบรนอยูใกลตวั เรามากขึน้ ได เปนอยางดี แตกวาทีเ่ ทคโนโลยีเมมเบรนจะมีใหเราใชงานกันตามบานเรือนอยางในทุกวันนี้ ตองผานการวิจัยพัฒนากันมาอยางตอเนื่องและยาวนานเชนกัน ประวัติความเปนมาของเทคโนโลยีเมมเบรน ยุคแรกไนโตรเซลลูโลสเมมเบรน เทคโนโลยีเมมเบรนนัน้ มีใชงานกันมากวา 50 ปมาแลว โดยในยุคแรกจะเปนการใช ไนโตรเซลลูโลสขึ้นรูปเปนแผนฟลมดวยวิธีการนําตัวไนโตรเซลลูโลสมาละลายในตัว ทําละลาย จากนั้นทําการแผออกเพื่อขึ้นรูปเปนแผนฟลมผิวเรียบโดย กลไกการทํางานจะใชวธิ กี ารควบคุมขนาดรูพรุนของแผนฟลม จากการ เลือกใชชนิดของตัวทําละลาย การควบคุมการระเหยของตัวทําละลาย การใชงานสารปรุงแตง การออกแบบและควบคุมคุณภาพในการเดิน ระบบผลิต เปนตน ขนาดรูพรุนในชวงแรกนั่นมีขนาดเล็กเพียงพอ ที่จะแยกเกลือออกจากน้ําได เราจึงสามารถทําน้ําจืดจากน้ําทะเลได เปนครั้งแรกดวยเทคโนโลยีเมมเบรนนั่นเอง อยางไรก็ตาม เมมเบรน ในยุคแรกนั้น มีขอเสียคือชั้น ฟลมมีความหนามาก สงผลใหอัตรา การไหลมีคาต่ํามาก (ผลิตน้ําไดนอย) รวมถึงตองใชพลังงานสูงมาก เพือ่ ดําเนินการขางตน ประเด็นดังกลาวจึงเปนสิง่ ทีน่ กั วิจยั จะตองนําไป ปรับปรุงเพื่อพัฒนาเมมเบรนใหกาวผานขอจํากัดดังกลาวไปใหได
*ภาควิชาวิศวกรรมสิ่งแวดลอม คณะวิศวกรรมศาสตร จ�ฬาลงกรณมหาวิทยาลัย Pisut.p@chula.ac.th 36
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ยุคที่ 3 เมมเบรนกับงานบำบัดน้ำเสีย (ทนรอน กัดกรอน และสภาพตางๆ) ขอจํากัดเกีย่ วกับอัตราการไหลไดถกู พัฒนาขึน้ แลวในเทคโนโลยีเมมเบรน ยุคที่ 2 จึงมีความเปนไปไดที่จะนําเมมเบรนไปปรับใชในงานดานตางๆ เพิ่มขึ้น เมื่อนักวิจัยไดนําเมมเบรนไปปรับใชในงานดานการบําบัดน้ําเสียจึงพบวา สภาพ น้าํ เสียในโรงงานอุตสาหกรรมสวนใหญมกั มีอณ ุ หภูมแิ ละความเปนกรดสูงจึงเกิด สภาวะการกัดกรอนทีร่ นุ แรง หากใชเมมเบรนทีผ่ ลิตจากโพลิเมอรแบบเดิมจะตอง ทําการลดอุณหภูมิและปรับสภาพความเปนกรดกอนจึงจะสามารถกรองน้ําเสีย ดังกลาวได (เสียเวลาและมีคา ใชจา ยเพิม่ มากขึน้ ) จากขอจํากัดดังกลาวเมมเบรน ในยุคที่ 3 จึงถูกพัฒนาและผลิตขึ้นจากเซรามิกที่สามารถทนความรอนไดสูงถึง 800 องศาเซลเซียส และสามารถใชงานไดในทุกสภาพความเปนกรด-ดาง (pH0 -14) ทําใหเทคโนโลยีเมมเบรนเขามามีบทบาทในงานดานการบําบัดน้าํ เสีย มากขึ้น โดยสามารถลดพื้นที่ของระบบบําบัดน้ําเสียลงไดมากเนื่องจากระบบ กรองเมมเบรนนั้นใชพื้นที่นอยและสามารถกําจัดมลสารตางๆ ในน้ําเสียไดอยาง มีประสิทธิภาพนั่นเอง
Nitrocellulose Membrane
Ceramic Membranes การแยกเกลือออกจากน้ํา ยุคที่ 2 Thin Film Composite membranes (TFC or TFM) จากขอจํากัดในยุคแรก นักวิจยั จึงตัง้ สมมติฐานทีว่ า “ความหนาของชัน้ ฟลม นัน่ เองทีเ่ ปนสาเหตุทาํ ใหนา้ํ ไหลผานเมมเบรนไดชา ” ในยุคที่ 2 งานวิจยั จึงเปนไป ในแนวทางการลดความหนาของเมนเบรนลงโดยการใชความรอน ทําใหไดแผน เมมเบรนที่มีความบางเพียง 100 ไมครอน (ขนาดเทาๆ กับเสนผานศูนยกลาง เสนผมของเรา) แตปญหาที่ตามมาคือ เมื่อแผนเมมเบรนบางมากทําใหความ แข็งแรงของชัน้ ฟลม ลดลงตามไปดวย นักวิจยั จึงใชวธิ กี ารเสริมชัน้ โครงสรางเพือ่ รองรับฟลมเมมเบรน ซึ่งโครงสรางดังกลาวจะใชเพื่อเสริมความแข็งแรงเทานั้น ประสิทธิภาพการกรองยังคงขึน้ อยูก บั ขนาดรูพรุนของเมมเบรนเชนเดิม สงผลให น้าํ สามารถไหลผานเมมเบรนไดเร็วขึน้ นัน่ เอง ทัง้ นีน้ กั วิจยั ยังคงพัฒนาเทคโนโลยี เมมเบรนกันอยางตอเนือ่ ง โดยมีแนวคิดทีจ่ ะนําเมมเบรนไปใชในงานบําบัดน้าํ เสีย ซึ่งขอจํากัดของเมมเบรนอยางหนึ่งก็คือ ไมสามารถทนความรอนและการ กัดกรอนสูงได ประเด็นนี้จึงนําไปสูการพัฒนาเทคโนโลยีเมมเบรนในยุคที่ 3
ถึงแมการพัฒนาเทคโนโลยีเมมเบรนในเฟสน้ําจะมีการตอยอดไปใช ในระบบบําบัดน้ําเสียกันมากขึ้น แตพัฒนาการในการผลิตน้ําจืดจากน้ําทะเล ยังคงเปน ประเด็น หลักที่นักวิจัยยังคงใหความสําคัญเสมอมา โดยเฉพาะใน ประเทศที่ขาดแคลนน้ําจืดอยางสิงคโปร ที่กาวขึ้น มาเปนผูนําดานเมมเบรน ระดับโลกในปจจ�บนั ดังนัน้ ในฉบับหนาเราจะมาติดตามเทคโนโลยีเมมเบรนในยุค ที่ 4 (ยุคปจจ�บัน) รวมถึงบทบาทของเมมเบรนกับโลกในปจจ�บันและอนาคต กันตอไปครับ เอกสารอางอิง แกปญหาวิกฤตน้ําดวยเมมเบรนเทคโนโลยี : ดร.ฉัตรแกว ตันสกุล Membrane Systems นวัตกรรมระบบผลิตน้ํา-บําบัดน้ําเสีย: รายการ “พูดจา ประสาชาง” วิทยุจ�ฬา FM 1.1.5 MHz https://www.facebook.com/ ChulaEngineering/videos/10155093562966920/?hc_ref=ARR POlLxT9sCkxCEClmm8FIjsY1ahr3vm61v0CtRaYlRE9TuEHqM_ nKYSB9hjSkeNTA บริษัท ส นภา จํากัด โดย SN Group: https://www.snapa.co.th/index.php?route=content/category& type=project ● ●
● ●
Architecture of a Thin Film Composite (TFC) 37
GreenNetwork4.0 May-June 2018
GREEN
BIZ
บีไอจี สนับสนุนน้ำแข็งแหงเพื่อปฏิบัติการฝนหลวงสูภัยแลง บริษทั บางกอกอินดัสเทรียลแกส จํากัด หรือ บีไอจี ผูน าํ นวัตกรรมกาซอุตสาหกรรมของประเทศไทย นําโดย ปยบุตร จารุเพ็ญ กรรมการผูจัดการ ใหการสนับสนุนน้ําแข็งแหงจํานวน 70 ตัน รวมมูลคากวา 1 ลานบาท แก กรมฝนหลวงและการบินเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยมี ดร.สุรสีห กิตติมณฑล อธิบดีกรมฝนหลวงฯ เปนผูร บั มอบ และ วิทรู ชั ศรีนาม ผูว า ราชการจังหวัดจันทบุรี ใหเกียรติรว มเปนสักขีพยาน ณ ศูนยปฏิบตั กิ ารฝนหลวง จังหวัดจันทบุรี เพื่อสนับสนุนภารกิจของศูนยปฏิบัติการฝนหลวงทุกภูมิภาคทั่วประเทศ สําหรับแกไขวิกฤตการณ ภัยแลงในพืน้ ทีท่ างการเกษตรที่ไดรบั ความเดือดรอนจากฝนทิง้ ชวง การขาดแคลนน้าํ เพือ่ การอุปโภคบริโภค รวมถึง การบรรเทาภัยพิบัติทางธรรมชาติตางๆ และการสรางความชุมชื้นใหแกพื้นที่ปาไม โดยบี ไอจี ไดทําการสงมอบ น้าํ แข็งแหงแบบเกล็ดละเอียดซึง่ เปนผลผลิตจากกาซคารบอนไดออกไซดของบริษัทฯ เพือ่ ชวยอํานวยความสะดวกให กรมฝนหลวงฯ สามารถนําไปใชปฏิบตั กิ ารฝนหลวงไดทนั ที สําหรับกิจกรรม CSR นีเ้ กิดจากความคิดริเริม่ ของพนักงาน ในโครงการ “30 ป บีไอจี… นวัตกรรมความดีเพื่อสังคม” เพื่อสานตอแนวทางพระราชดําริของในหลวงรัชกาลที่ 9
นายกสมาคมวิศวกรหญิงไทยคนแรก ศาสตราภิชานพูลพร แสงบางปลา สมาคมวิศวกรหญิงไทย (Thai Women Engineers Association : TWEA) ไดรบั การจดทะเบียนกับนายทะเบียน สมาคมกรุงเทพมหานคร กรมการปกครอง เมือ่ วันที่ 7 กุมภาพันธ พ.ศ. 2561 โดยมี ศาสตราภิชานพูลพร แสงบางปลา รับตําแหนง นายกสมาคมวิศวกรหญิงไทยคนแรก ซึ่งสมาคมฯ มีวัตถุประสงคเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ความรู ทางวิศวกรรมและเทคโนโลยี, สงเสริมวิศวกรหญิงใหมบี ทบาทดานงานวิศวกรรมใหทนั สมัยยิง่ ขึน้ , ใหคาํ ปรึกษา แนะนํา ชวยเหลือวิศวกรหญิงในดานวิชาชีพและดานสังคม, แลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณดานวิชาชีพวิศวกรรม กับวิศวกรหญิงตางประเทศ, จัดกิจกรรมเพื่อสงเสริมสังคมและสาธารณประโยชน สมาคมฯ ตั้งอยู ณ ตึกวิศวกรรมยานยนตชั้น 2 คณะวิศวกรรมศาสตร จ�ฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เลขที่ 254 ถนนพญาไท แขวงวังใหม เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร โดยไดรบั ความอนุเคราะหสถานทีฟ่ รีจากคณะวิศวกรรมศาสตร
“กรีนลาเท็กซ” ปกธงป’61 ขึ้นเปนผูนำธุรกิจเครื่องนอนสุขภาพในไทย ขยายกวา 30 สาขา พรอมเปดโรงงานใหมใหญที่สุดในเอเชียปลายปนี้ บริษัท กรีน ลาเท็กซ จํากัด ผูผลิตและจัดจําหนายผลิตภัณฑที่นอนยางพาราเพื่อสุขภาพคุณภาพสูง ประกาศ รุกตลาดประเทศไทยเต็มตัวในปนี้ พรอมตั้งเปาเปนหนึ่งในผูนําดานการผลิตสินคากลุมเครื่องนอนภายในป 2561 สําหรับปนี้ บริษัท กรีน ลาเท็กซ จํากัด ไดมีการขยายโรงงานใหมบนพื้นที่กวา 20 ไร ณ นิคมอุตสาหกรรม นวนครเพื่อเปนการรองรับการผลิตและการขยายตลาดในประเทศไทยอยางเต็มตัว เนื่องจากตลาดสินคาในกลุม โมเดิรน ลีฟวิ่ง ของไทยมีการเติบโตสูงขึ้นมาก โดยเฉพาะกลุมผูบริโภคที่มีกําลังซื้อสูงและรักสุขภาพ ยอมลงทุน ในการดูแลรางกายเชิงกายภาพระยะยาว โดยเฉพาะดานคุณภาพของการนอน ทําใหผลิตภัณฑที่นอนยางพารา คุณภาพสูงไดรับการตอบรับเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่อง โดยกรีนลาเท็กซ ตั้งเปาหมายขึ้นแทนเปนหนึ่งในผูนําดานการผลิต เครื่องนอน เพื่อใหคนไทยมีโอกาสไดใชสินคาที่มีคุณภาพเทียบเทาระดับโลก ดวยประสิทธิภาพการผลิตชั้นสูงของ กรีนลาเท็กซ และการเลือกใชน้ํายางพาราธรรมชาติคุณ ภาพดี ดวยการนําเทคโนโลยีที่คิดคนและพัฒนามาใช ในกระบวนการผลิตภายใตคอนเซ็ปต “Innovative Solution for Better Sleep”
พพ. จัดงานชี้แจงหลักเกณฑการประกวดบานจัดสรร อนุรักษพลังงานดีเดนป 2561 เมื่อเร็วๆ นี้ กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน ไดจัดใหมีพิธีเปดโครงการ และงานสัมมนา “การชี้แจงหลักเกณฑการประกวดบานจัดสรรอนุรักษพลังงานดีเดน ป 2561” โดยมี วันชัย บันลือสินธุ รองอธิบดีกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน เปนประธาน ในพิธีเปด ณ หองกมลทิพย 3 โรงแรม เดอะ สุโกศล กรุงเทพฯ วัตถุประสงคเพื่อเปนการสงเสริม ใหมีการออกแบบและกอสรางบานใหเกิดการประหยัดพลังงาน ตั้งแตขั้นตอนการออกแบบการ กอสราง โดยมุงเนนไปที่กลุมผูประกอบการดานที่อยูอาศัยตางๆ ในตลาดอสังหาริมทรัพย
บริการเชื้อเพลิงการบินกรุงเทพ MOU รวมทุน ยูนิเวฟ เมือ่ วันที่ 16 พฤษภาคมทีผ่ า นมา บริษัท บริการเชือ้ เพลิงการบินกรุงเทพ จํากัด (มหาชน) ไดลงนาม ในสัญญารวมทุน กับบริษัท ยูเวิฟ จํากัด โดยไดรบั เกียรติจาก ม.ร.ว.ศุภดิศ ดิศกุล ประธานกรรมการบริหาร บริษัท บริการเชื้อเพลิงการบินกรุงเทพ จํากัด (มหาชน) ลงนามในสัญญารวม พรอมดวย คเณศ มีแกว เปนผูแทนลงนามในสัญญา 38
GreenNetwork4.0 May-June 2018
Magazine to Save The World
SHELL จัดสัมมนา “Shell Turbo S4 นวัตกรรมการยืดอายุการใชงาน และเพิ่มประสิทธิภาพในเครื่องจักรอุตสาหกรรมโรงไฟฟา”
1
2
3
เมื่อเร็วๆ นี้ บริษัท เชลลแหงประเทศไทย จํากัด ไดจัดการสัมมนา เรื่อง “Shell Turbo S4 นวัตกรรมการยืดอายุการใชงาน และเพิม่ ประสิทธิภาพในเครือ่ งจักร อุตสาหกรรมโรงไฟฟา” ขึ้น ณ โรงแรมพูลแมน จี พัทยา จ.ชลบุรี เพื่อเสริมสราง องคความรูเกี่ยวกับการเพิ่มประสิทธิภาพการทํางานของระบบเครื่องจักรระบบ เทอรไบนในอุตสาหกรรมโรงไฟฟา การเลือกใชนา้ํ มันเทอรไบนที่เหมาะสมเพื่อยืดอายุ การใชงาน รวมถึงการอัพเดตความกาวหนาทางเทคโนโลยีของน้าํ มันเทอรไบนทมี่ สี ว น สําคัญในการบํารุงรักษาระบบเทอรไบนในโรงไฟฟา ภายในงานไดรับเกียรติจาก ดร.ครรชิต งามแสนโรจน ผูชวยผูอํานวยการ เขือ่ นรัชชประภา การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย บรรยายพิเศษในหัวขอ “ภาพรวม แนวโนมอุตสาหกรรมการผลิตไฟฟา” พรอมดวยการสัมมนาในหัวขอที่นาสนใจตลอด ทั้งวัน จากวิทยากรผูเชี่ยวชาญ อาทิ Dr. Felix Guerzoni วิศวกรผูเชี่ยวชาญจาก Shell Shanghai Technology Ltd. และ ไชยนรินทร โชควิกรัยกิจ กรรมการผูจ ดั การ บริษทั ลองวินไทย จํากัด นอกจากนี้ ผูเ ขารวมการสัมมนายังไดรว มกิจกรรมตางๆ ทีบ่ ธู SHELL Turbo S4 และ SHELL Turbo S4 GX ที่นําเสนอภายในงานอีกดวย
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
39
1. ณัฐชยา จันทรพัฒนะ ผูอํานวยการฝายการตลาด ผลิตภัณฑน้ํามันหลอลื่นประเทศไทย บริษัท เชลลแหงประเทศไทย จํากัด กลาวเปดการสัมมนาอยางเปนทางการ 2. ดร.ครรชิต งามแสนโรจน ผูชวยผูอํานวยการเขื่อนรัชชประภา การไฟฟาฝายผลิต แหงประเทศไทย 3. ไชยนรินทร โชควิกรัยกิจ กรรมการผูจัดการ บริษัท ลองวินไทย จํากัด 4. Dr. Felix Guerzoni วิศวกรผูเชี่ยวชาญจาก Shell Shanghai Technology Ltd. 5. ผูบริหาร วิทยากร และผูเขารวมงานสัมมนาถายภาพรวมกัน 6.-7. วิทยากรรับมอบของที่ระลึกจากผูบริหาร บริษัท เชลลแหงประเทศไทย จํากัด 8.- 10. วิทยากรและผูบริหารถายภาพรวมกัน 11.-16. ภาพรวมบรรยากาศการสัมมนา 17.-19. ผูเขารวมงานสัมมนาถายภาพเปนที่ระลึก และเลนเกมชิงของรางวัลที่บูธแสดงสินคา
GreenNetwork4.0 May-June 2018
ENDORSED BY:
ASIA’S INTEGRATED OIL, GAS & ENERGY TRANSFORMATION FULL ENERGY VALUE CHAIN WILL INCLUDE: E: Government Leaders
Intergrated Energy rgy gy Companies Technology Providers
National Oil Companies
Power Generation
International Oil Companies
Gas & LNG Companies
SPEAKERS
DELEGATES
Thousands of energy professionals to learn from ground-breaking & extra-ordinary content.
BOOK A STAND AT THAILAND’S LARGEST OIL, GAS AND POWER GENERATION EXHIBITION AND CONFERENCE EXHIBIT WITH US, CALL +66 2 559 0603 OR EMAIL SALES@FUTUREENERGYASIA.COM CO-ORGANISED BY:
50+ 300
Energy companies to build new partnerships and be part of the future energy mix.
SUPPORTING INDUSTRY ASSOCIATIONS:
15,000+
Mobility
Technology providers and entrepreneurs to showcase products, services and solutions.
SILVER SPONSOR:
VISITORS
COUNTRIES
Policy makers to meet, discuss and debate future energy scenarios.
GOLD SPONSOR:
600+
Transmission & Distribution
THE REGION’S MEETING POINT FOR:
OFFICIALLY SUPPORTED BY:
EXHIBITORS
ORGANISED BY:
2,000