Cengiz Eroldu CEO
Değerli paydaşlarımız, İş sağlığı ve güvenliği konusu, bugün tüm dünyada çalışma hayatını düzenleyen en kritik alanlardan biri. Artık iş kazalarının önemli bir oranının önlenebilir olduğunu biliyoruz. Ancak özellikle son dönemlerde yaşanan üzücü olaylar sebebiyle ülkemizin gündeminde ne yazık ki daha fazla yer tutan iş sağlığı ve güvenliği konusunda, gidecek daha çok yolumuz olduğu son derece açık. İSG’yi yönetmeliklere uyum sağlamanın ötesinde, insanı odağına alan sürdürülebilir iş modellerini kendimiz ve gelecek nesiller için yaratmamız gerekiyor. Burada kurumlara, hepimize büyük rol düşüyor. İş sağlığı ve güvenliğinin bir işyeri kuralı olmanın ötesine geçerek, “bir yaşam modeli”, “bir güvenlik kültürü” olarak benimsenmesini teşvik etmek bizlerin elinde… Otomotiv sektörü olarak, hem yarattığımız istihdam, hem de iş hacmi olarak sağladığımız girdiler ile ülkemize katma değerimiz çok yüksek. İSG kanunu kapsamında da, büyük sorumluluk taşıyoruz... Otomotiv karmaşık bir imalat modeli ve içerisinde risk barındıran birçok prosesten oluşuyor. Sağlıklı, mutlu ve güvenli bir çalışma hayatı sağlanması için, sektörümüzün örnek olacak uygulamalar geliştirecek kapasitede olduğuna inanıyorum. Türk otomotiv sektörünün öncü kuruluşu olarak Tofaş’ta da, İSG çalışmalarımızı insana ve şirketimizin geleceğine yatırım olarak ele alıyoruz. Yaptığımız her işte bir numaralı önceliğimiz; sağlık ve güvenlik. Çalışanlarımıza güvenli ortamda üretim yaptırmayı en büyük sorumluluğumuz olarak görüyoruz. İş sağlığı ve güvenliği konusunda yaptığımız yatırımlarla, tüm çalışanlarımıza verdiğimiz düzenli eğitimlerle, iş güvenliğini bir topluluk kültürü olarak DNA’mıza işlemeye devam ediyoruz. Çabalarımızın meyvelerini toplamaya başladık. İş güvenliği alanında devreye aldığımız kültür değişimi projeleri ile kayıp günlü kazalanma frekansını %95, güvensiz koşulları %95 ve güvensiz davranışları %87 oranında azalttık. 2014 yılında iş kazası frekansımızda 0,05 değerine inmeyi başardık. Yani 100 bin saatlik üretimde 0,05 kaza oranını mümkün kıldık. MESS üyesi diğer kuruluşlarda bu ortalama 2013 yılında 2,05 seviyesinde, MESS üyesi otomotiv kuruluşlarında ise 0,86. Tofaş olarak bu alanda da sektör ortalamasının ilerisinde olmaktan gurur duyuyoruz. Tofaş olarak paydaşlarımızla birlikte büyüme ve gelişme felsefesiyle çalışıyoruz. Bu kapsamda Dünya Klasında Üretim-WCM çalışmalarımızı tedarikçilerimizde de yaygınlaştırıyoruz. Tofaş Akademi bünyesinde iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerimizden tedarikçilerimiz de faydalanabiliyor. Bu tedarikçilerimizin iş kazaları oranlarında yılda %60’a varan iyileştirme sağlanmış olması doğru bir iş yaptığımızı, sektör ve yan sanayi firmalarımız için de fayda sağlayabildiğimizi gösteriyor. Tüm bu çalışmalarımız sonucunda fabrikamız, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili birçok konuda Türkiye ve Avrupa’da örnek konuma geldi. İyi uygulamalarımızın, mevcut standart iş güvenliği yaklaşımını yeterli görmeyen tüm kuruluşlara örnek olması bizi çok memnun ediyor. Ancak biliyoruz ki bizim de daha gidecek yolumuz var. Hedefimiz; sıfır iş kazası ve sıfır meslek hastalığı Unutmayalım ki hepimizin en öncelikli sorumluluğu, işyerimizden evimize ve ailemize sapasağlam dönebilmektir, çocuklarımıza güvenli yaşam kültürünü aşılayarak onların da emniyetinden emin olabilmektir. Farkındalığımız daha da yükseldikçe, güvenli yaşama ve çalışma anlayışını hayatımızın tümüne yaymayı başaracağımıza inanıyorum. Sevgi ve saygılarımla,
04
17
27
İçİndekİler 01 04
Önsöz – CEO
Sağlık Merkezi Faaliyetleri
İSG Faliyetler - Etkinlikler
10 11 13 14 14 15 16 17 17 17 18
Risk analizleri WCM Çapraz TÜT ziyaretleri Şartname ISG kontrolleri Kanban/ Makine-Ekipman kabulleri
18 18 18 19 20 21 22 22 23 23 24
Gidilenler Yangından korunma uygulamaları benchmarkı(Cassino) AFAD Afet Simülasyon Eğitim Merkezini Ziyaret Ettik Benchmarka gelenler -2014 Ödüllü İş Güvenliği Proje (Poka-yoke) Yarışması Yalın Takım İSG ödüllendirmeleri İtfaiyecilik haftası 2014 Yangın önleme faliyetleri İSG Pro-İş güvenliği bilgi sistemi EU-OSHA ödülü WPI çalışmaları
CE belgelendirme çalışmaları Yasal kontroller ve testler
İSG Eğitimleri
İş Sağlığı ve Güvenliği ortam ölçümleri Müteahhit firma İSG yönetimi Viyana (Dikkat – Algı) Testi Acil durum tatbikatı Benchmarklar
26 27 27 28 30 30 31
İstatistik Yasal İSG Eğitimleri İşe giriş İSG Eğitimleri Dojo Eğiitmleri Müteahhit firma Ziyaretçi Yangın ve Acil durum
29
59
38
33 33 34
49
Tofaş Akademi İSG Eğitimleri
Röportajlar
Drama –Duyarlılaştırma Birim İSG el kitapçıkları Denetimler
35 35 36
66
OHSAS 18001 WCM 2014 Audit Fiat Risk Management
67 67 68 68 69 69 69
Pres ve Kalıp – Hakan UÇAŞ, Schuler hattı Gövde – Kemal TÜRSEN, TÜT 223 Boya – Bahri İLKBAHAR,TÜT 311 Montaj – Mümine VATANSEVER, TÜT 411 Montaj - Hasan Keleş, TÜT 411 Süspansiyon- Erdoğan Boncuk, TÜT 512 Tedarik Zinciri Direktörlüğü – Hasan Özkan Pres Malzeme Temin
İSG İyileştirmeleri İSG Bulmaca
37 38 40 43 47 49 52 58 63
Pres hat 7 ses izolasyonu TOFAŞ da Ergonomi Birimlerde yapılan önemli İSG iyileştirmeleri Kalıp-Pres Üretim Birimi Gövde Üretim Birimi Boya Üretim Birimi Montaj Üretim Birimi Süspansiyon Üretim Birimi Tedarik Zinciri Direktörlüğü (TZD)
TOFAŞ İSG Ekibi Merkez ve Birim İSG uzmanları
4
İŞ GÜVENLİĞİ SAĞLIK MERKEZİ FAALİYETLERİ
SAĞLIK MERKEZİ Sağlık merkezimiz 4 işyeri hekimi, 7 sağlık memuru, 1 diyetisyen ile hizmet vermektedir. Bekleme salonu, hasta kabul, ilkyardım ve acil müdahale bölümlerinden oluşan sağlık merkezimiz hemogram, ALT, AST, AKŞ, TİT, kreatinin, üre, troponin, solunum fonksiyon testi gibi tetkikleri çalışabilen dahili olarak bir odyometri kabini içeren bir laboratuvarı da bünyesinde bulundurmaktadır.
İŞ GÜVENLİĞİ SAĞLIK MERKEZİ FAALİYETLERİ
5
SAĞLIK MERKEZİ PERSONELİ
Müşahede bölümümüz 3 yatak kapasiteli olup, her yatakta bulunan yatak başı üniteleri oksijen ve vakum prizlidir. Ayrıca her hastanın başında acil durumda sağlık memurlarımızla irtibat sağlamak üzere acil durum butonu bulunmaktadır.
6
İŞ GÜVENLİĞİ SAĞLIK MERKEZİ FAALİYETLERİ
HASTALIK TÜRÜ DAĞILIMI Sağlık merkezimizde 2014 yılında 2.264 muayene gerçekleştirilmiştir. Daha önceki senelerde olduğu gibi; sağlık merkezimize yapılan başvuruların çoğunu 7.897 kişiyle solunum sistemi, 4.541 kişiyle kas-iskelet sistemi; 2.342 kişiyle gastrointestinal sistem ve 1.903 kişiyle cilt kaynaklı rahatsızlıklar oluşturmuştur.
PERİYODİK MUAYENELER Çalışanlarımızın rutin periyodik muayenelerini de sürdürüyoruz. Çalışanlarımızın görev yaptığı kısımda maruz kalabilecekleri ağırlıklı riskler göz önünde bulundurularak hemogram, açlık kan şekeri, ALT, AST, Kreatinin ve EKG gibi laboratuvar tetkikleri yapılmıştır.
DİYETİSYEN MUAYENELERİ Diyetisyenimize 320 çalışanımız başvurmuş; başvuran kişilerle 522 poliklinik kontrolü gerçekleştirilmiştir. Başvuran kişilerin ölçümlenen beden kitle indeks oranları; %47’sinin obezite, %37’sinin kilo sorunu, %11’inin de normal sınırlarda olduğunu göstermiştir. Ayrıca Tanita vücut analiz cihazıyla başvuran tüm çalışanlarımıza vücut yağ yüzdesi, yağ ağırlığı ve sıvı ağırlığı hakkında bilgiler verilmiş; bu bilgiler ışığında gerekli tavsiyeler verilerek ve diyet listesi hazırlanarak yemekhanemizde çıkan özel düşük kalorili yemek menüsünden faydalanmaları sağlanmıştır.
İŞ GÜVENLİĞİ SAĞLIK MERKEZİ FAALİYETLERİ
7
İLKYARDIM ODASINA YÜKSEK HIZLI SPİRAL KAPI UYGULAMASI İlkyardım ve acil müdahale bölümümüzün kapısı yüksek hızlı spiral kapıyla değiştirilerek, hasta nakil ambulanslarımızın sağlık merkezimize daha hızlı ve uygun şekilde yanaşması sağlanmıştır.
HASTA NAKİL AMBULANSLARI Sağlık hizmetlerimizde özel bir öneme sahip olan acil sağlık hizmetlerini daha hızlı ve daha etkin yürütmek adına 24 saat hazır bekleyen bir adet hasta nakil aracımız ve iki adet hasta nakil ambulansımız bulunmaktadır.
8
İŞ GÜVENLİĞİ SAĞLIK MERKEZİ FAALİYETLERİ
KART OKUMA SİSTEMİ Sağlık merkezimizde çalışanlarımızın daha düzenli ve sıralı şekilde muayene olmalarını sağlamak amacıyla kimlik kartı okuma sistemine geçilmiştir. Çalışanımız muayene olmak istediğinde, kimlik kartını giriş masasındaki kart okuma bölgesine okutuyor. Aynı anda ismi, sicil numarası ve kart okutma zamanı hem bekleme salonundaki ekranlara, hem de doktorlarımızın ekranlarına yansıyor. Doktorumuz da ilgili kişiyi çağırmak istediğinde kendi ekranında sıradaki kişi için seçim yapabiliyor.
İŞ VE İŞÇİ UYUMU KOMİTESİ ÇALIŞMALARI Sağlık merkezimizin hekimlerinin de katıldığı İş ve İşçi Uyumu Komitesi, kurulduğu günden beri 14 kez toplantı yaparak, 92 çalışanımızın durumunu 139 kez görüşmüştür.
KAN BAĞIŞI KAMPANYASINA DESTEK Çalışanlarımız, Kızılay tarafından ”Kan bağışı hayat kurtarır” sloganıyla başlatılan kan bağışı kampanyasına destek vermeye devam etti. 2014 yılında 382 çalışanımız gerekli formları doldurarak gönüllü olarak kan bağışında bulundu.
İŞ GÜVENLİĞİ SAĞLIK MERKEZİ FAALİYETLERİ
9
ÇALIŞAN SAĞLIĞINI KORUMA PANELİ’NE KATILIM BUSİAD Çevre ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Grubu tarafından düzenlenen ”Çalışan Sağlığını Koruma” konulu panele, işyeri hekimlerimizin ”Çalışma ortamında ergonomik iyileştirmeler” konulu sunumuyla katılım sağladı.
GRİP AŞISI UYGULAMASI Özellikle kış aylarında yoğun olarak görülen grip salgınının önüne geçmek adına sağlık bakanlığımızın Eylül-Aralık aylarında yapılmasını önerdiği grip aşısı, 774 çalışanımıza isteğe bağlı ve ücretsiz olarak uygulandı.
10
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÇALIŞTAYI
2011 yılından beri yaptığımız İş Sağlığı Ve Güvenliği Çalıştayı’nı 11 Şubat tarihinde üst yönetim ve yöneticiler ve iş güvenliği birim sorumlularımızın katılımı ile sosyal tesislerde gerçekleştirdik.
Çalıştayda, 2014 yılı sonuçları detaylı şekilde analiz edilerek, 2015 yılı için yapılacak faaliyetler üst yönetim ile paylaşıldı. Faaliyet planımıza alınmak üzere, iş güvenliği standartlarımızın işletilmesi, güvensiz davranış kültürü, İSG ceza sistematiği ve görsel yönetim başlıkları ile ilgili katılımcı görüşlerinin alındığı grup çalışmalarında, değerli geri bildirimler toplandı.
RİSK ANALİZLERİ İşletme genelinde üretim ve destek proseslerinde 2012 yılında başlanan risk analizleri, 2014 yılı içinde tamamlandı. Analizler, üretim proseslerinde adım bazlı ve destek proses alanlarında ise alan bazlı yapıldı. Analizlerde 1.408 noktada farklı riskler tespit edildi ve tespit edilen risklerin iyileştirme faaliyetlerine başlandı.
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
11
WCM-İŞ GÜVENLİĞİ TÜT ZİYARETLERİ İş güvenliğindeki iyileştirmeleri TÜT bazında inceleyebilmek ve proaktif WCM-İş Güvenliği kültürünün geliştirilmesi amacıyla 2014 Mart ayında TÜT iş güvenliği ziyaretlerine başladık. Yaptığımız ziyaretlerde, her TÜT’ün kendi WCM-İş Güvenliği adımı konusunda bilgilendirilmesini, bir üst adıma geçmek için neler yapılması gerektiği konusunda farkındalık yaratmayı ve WCM-İş Güvenliği adımlarının içselleştirilmesini sağlamayı hedefledik.
Asıl Amaç 7.nci Adım Bir plan dahilinde İş ve Yangın Güvenliği Yöneticiliği ve üretim biriminden iş güvenliği uzmanlarının katılımında 7 adımda toplam 87 soruluk bir checklist ile her hafta iki adet TÜT’e ziyareti gerçekleştirdik. Ziyaretler sonrası TÜT sorumlularına ve ilgili yöneticilere kuvvetli yönler, gelişime açık yönler ve TÜT WCM- İş Güvenliği adım seviyesinin
belirtildiği raporlar gönderdik. Adım flamalarını da alanda TÜT’lere astık. TÜT’ler, raporda belirtilen gelişime açık yönleri iki ay içinde giderdikleri taktirde, bir sonraki adımlara geçiş yapabiliyor. Buradaki amaç, 7’nci adım. Asılan flamaların TÜT’ler arasında rekabet yarattığını ve çalışanların gelişime açık yönleri giderip bir an önce ileri adımlara geçebilmek için iyileştirmelere odaklandıklarını gözlemledik. İş güvenliği uzmanlarımız sahada toplam 325 saat geçirdiler. Farklı birimlerden iş güvenliği uzmanlarının katılımıyla gerçekleşen ziyaretler hem çapraz bir inceleme hem de çoklu bakış açısına sahip bir takım çalışması ortaya çıkardı. Aynı uygulamayı 2016 yılında bakım, kalite, Ar-Ge ve tedarik zinciri saha alanlarına da yaygınlaştırmayı planladık.
ŞARTNAMELER İŞ GÜVENLİĞİ KONTROLÜNDE Fabrika genelinde makine-ekipman-tesis ve altyapı yatırım şartnamelerinin iş sağlığı ve güvenliği gereklilikleri açısından kontrolü 04.02.2013 tarihinde başlatıldı. 2014 yılı sonuna kadar 400’ün üzerinde şartnameye İş ve Yangın Güvenliği onayı verildi. Bu sürecin işleyişinde artık, Üretim Teknolojileri Müdürlüğü, Tesisler Teknik Hizmetler Müdürlüğü ve bakım birimlerinin gerçekleştirdiği ilgili proje şartnameleri, teklif alınması için satın alma birimine gitmeden önce İş ve Yangın Güvenliği Yöneticiliği’ne gönderiliyor. İş ve Yangın Güvenliği Yöneticiliği tarafından genel ve projeye özgü iş güvenliği gereklilikleri şartnameye ekleniyor ve şartname sahibine geri iletiliyor. Böylece daha satın alma teklifi alınmadan iş güvenliği gereklilikleri belli oluyor ve yatırım esnasında ortaya çıkabilecek iş güvenliği riskleri en aza indiriliyor. Sipariş sonrası iş güvenliğiyle ilgili ortaya çıkabilecek maliyetlerin de önüne geçiliyor.
12
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
PROJELERDE İŞ GÜVENLİĞİ ONAYI
Tofaş’ta devreye girecek tüm projelerde iş güvenliği, projenin her aşamasında yer alır. Bu aşamaları yönetmek amacıyla da “Kanban Sistematiği” oluşturulmuştur. Tüm aşamalarda iş güvenliği onayı alınmadan diğer aşamaya geçilmez. Kanban, Üretim Teknolojileri Müdürlüğü tarafından yönetilir. Kanban kabul sürecine, İş Güvenliği Yöneticiliği’nin yanında Kalite, Çevre, Bakım ve Üretim yöneticiliklerinden ilgililer de katkı sağlar. Bu birimler her aşama için oluşturulmuş olan kontrol listeleri üzerinden gereklilikleri kontrol eder ve uygunsuzluklar varsa imalatçı firmaya gerekli düzeltmeleri yapması yönünde bilgi verir.
Bu aşamalar; •Mavi Kanban
: Sevkiyat öncesi imalatçı firmada ön Kabul •Beyaz Kanban : Tofaş’ta kuruluma sonrası ön kabul •Kırmızı Kanban : Kurulum sonrası Tofaş’ta ilk çalıştırma kabulü •Sarı Kanban : Seri üretim onayı •Yeşil Kanban : Son Kabul
Kanban ile yönetilemeyecek küçük değişiklikler ise “Kanban dışı makine ekipman kabul formu” kullanılarak yönetilir, ki bunlar genellikle birim içi hat veya aparat taşımaları ile tesis veya makinelerdeki modifikasyonlardır. Yine bu tür işlerde de İş Güvenliği Kabulü yapılmadan üretime izin verilmez. Taşınma veya değişikliği yürüten proje sorumlusu, yapılan değişiklikle ilgili bir kabul toplantısı düzenler. Bu toplantıya, hattın üretim sorumluları, elektrik-mekanik bakım liderleri, iş güvenliği sorumlusu ve firma katılır. Bu toplantı sahada yapılır. Kontrol listesine göre kontroller yapılır, deneme üretimleri gözlemlenir ve güvenlik önlemleri test edilir. Herhangi bir riskli durum görülmez ise ilgili değişikliğin devreye girmesine karar verilir.
CE BELGELENDİRME ÇALIŞMALARI 2014 yılında aşağıda belirtilen 7 adet hat üzerinde TÜVSÜD firması ile birlikte CE belgelendirmesi için risk analizi çalışması yapıldı. Bu amaçla 17 kişilik çalışma ekibi kuruldu. Ekibe TÜVSÜD firması tarafından iki günlük eğitim verildi. Fabrika genelinde seçilen 7 pilot makinenin risk analizi, TÜVSÜD firması ve 17 kişilik çalışma ekibi tarafından gerçekleştirildi.
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
13
• Boya D2 araç asansörü • Süspansiyon teknodrom kaynak hattı • Kalıp atölyesi Çoşkunöz pres • Süspansiyon broş çekme makinası • Komatsu pres hattı • Montaj atölyesi 4 no’lu roller test kabini • Gövde atölyesi manuel punta makinası
YASAL KONTROLLER KALDIRMA EKİPMANLARI 2014 yılı Şubat-Ekim ayları arasında ”İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği“ kapsamında fabrikamızda bulunan toplam 447 adet vinç-caraskal-lift ve yük asansörü ekipmanının yıllık yasal kontrolü İnspecco firmasınca yapıldı. Kontroller sonucu 41 adet ekipman uygunsuz bulundu. Bunlardan 9’u yenisiyle değiştirildi ve 32 de kullanımdan tamamıyla kaldırıldı. Aralık ayı itibarıyla tüm ekipmanlar uygun olarak sertifikalandırıldı.
BASINÇLI KAPLAR 2014 yılı Ağustos sonunda ”İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği“ kapsamında fabrikamızda bulunan toplam 179 adet basınçlı kap (hava-yakıt-su-yağ tankı ve buhar kazanı, boyler, kompresör vb.) yıllık yasal kontrolleri Bureau Veritas firması tarafından gerçekleştirildi. Kontroller sonrası tüm ekipmanlar kullanıma uygunluk sertifikası aldı.
14
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ORTAM ÖLÇÜMLERİ Asbest Ölçümleri
ISG Ortam Ölçümleri
Gürültü
Aydınlatma
Titreşim
Titreşim
Elektromanyetik Alan Ölçümleri 2014 yılı iş sağlığı ve güvenliği ortam ölçümleri ise Mart-Nisan aylarında Ekotest firması tarafından yapıldı. Gürültü-Toz-Aydınlatma-Kimyasal ve Titreşim ana başlıklarında Tofaş genelinde toplam 2.198 noktada ölçüm gerçekleştirildi. Ağustos ayında gövde atölyesi çatı değişimi çalışmaları öncesinde TÜBİTAK’a 8 adet çatı numunesi gönderilerek, çalışmalar esnasında yüklenici firma tarafından atölye ortamındaki asbest ölçümleri gerekli tedbir çalışmalarına ışık tutması amacıyla gerçekleştirildi. Aralık ayında ise fabrika genelinde 22 noktada elektromanyetik alan ölçümleri Bursa Elektrik Mühendisleri Odası tarafından yapıldı. Ölçüm sonuçlarına göre gerekli alanlarda iyileştirmeler için faaliyet ve bütçe planlamaları yapıldı.
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
15
TOFAŞ MÜTEAHHİT FİRMA YÖNETİM SÜRECİNİN DEVREYE ALINMASI Müteahhit firmaların Tofaş bünyesinde yürütmekte olduğu tüm çalışmaların, yürürlükteki yasa ve yönetmelikler ile AB normlarına uygun olarak kontrol edilebilmesi ve daha güvenli olarak gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmış olan “Müteahhit Firma Çevre, Sağlık ve İş Güvenliği Yönetim Süreci Prosedürü” 24 Mart 2014 tarihinde devreye alındı. Ayrıca Tofaş Akademi’de eğitim modülü haline de getirildi.
VİYANA (DİKKAT VE ALGI) TESTİ UYGULAMASI Fabrikamızda dikkatsizlik sonucu gerçekleşen kazaların sıfırlanması amacıyla, çalışanlarımızın dikkat ve algı seviyelerini belirlemek ve görev dağılımının bu sonuçlara göre yapılmasını sağlamak için 1.286 çalışanımıza dikkat testi uygulandı.
ACİL DURUM TATBİKATI
Acil durum tatbikatı 16 Ekim 2014 tarihinde aşağıdaki zaman planına göre gerçekleştirilmiştir.
TATBİKAT ZAMAN PLANI : Vardiyalar :
Tatbikat Saati :
08:30-18:15 ve 06:45-16:30
12:20-12:55
16:30-02:15
22:05-22:40
Prosedür ve eklerinin yürütülmesi için 95 firma sahibi ve 97 Tofaş çalışanı proje sorumlusuna eğitim verilmiştir.
16
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
BENCHMARKLAR YANGINDAN KORUNMA SİSTEMLERİ BENCHMARKI İÇİN CASSINO FABRİKASINDAYDIK 5-6 Mayıs 2014 tarihlerinde Fiat Risk Management tarafından Fiat Chrysler Automobiles (FCA) grubu içinde yangın korunması açısından en iyi işletme gösterilen ve HPR (Highly Protected Risk-Yüksek Korunumlu Risk) belgesine sahip Cassino fabrikasına İş ve Yangın Güvenliği Yöneticiliği olarak rol model ziyaretinde bulunduk. Ziyarette Cassino itfaye birimi, yangın pompa istasyonları, boya hazırlama tesisi, yangın riskli ambar ve
sundurma, yangın önleme uygulamaları, boya-presmontaj atölyeleri yangın söndürme sistemleri, acil durum ve yangın kapıları uygulamaları ve diğer yangın algılamasöndürme-interlock sistemleri incelendi. Tofaş’a uyarlanabilecek iyi uygulamalar fotoğraflanıp, gerekli bilgiler Cassino ilgililerinden alınarak raporlandı.
TOFAŞ İSG EKİBİ AFAD’I ZİYARET ETTİ Tofaş İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanları, AFAD Eğitim Merkezi’ni ziyaret etti. Eğitim merkezinde; deprem simülatörü, yangın söndürme simülasyonu, 5D deprem eğitim filmi, enkaz koridoru, fırtına simülasyonu, heyelan-sel simülasyonu, duman kaçış simülasyonu, otel kaçış simülasyonu, karbon monoksit zehirlenmesi ve ilk yardım eğitim alanının yanı sıra kütüphane bilgilendirme salonu, seminer ve eğitim salonu, engelliler ve yaşlılar için sanal sınıflar bulunuyor.
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
17
İlk Yardım Simülasyon Odası
BENCHMARKA GELENLER TOFAŞ İSG YÖNETİMİ ÖRNEK ALINIYOR 2014 yılında gerek yurtdışından gerek yurtiçinden çeşitli firmalar iş güvenliği konusundaki örnek uygulamalarımızı incelemek üzere ziyarette bulundular. Firmaların bu konudaki yoğun ilgisi, iş güvenliği konusunda şirketimizin dünya çapında bir “iyi örnek” olduğunu teyit etmektedir.
Yurtdışından...
Yurtiçinden ...
Chrysler Magneti Marelli
Arçelik Vestel Koç Holding ISG kurulu Eti Doğtaş
18
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
ÖDÜLLÜ İŞ GÜVENLİĞİ PROJE YARIŞMASI İstense de hata yapılamayacak sistemler (Poka-yoke) İş güvenliğine ilişkin proaktif yaklaşımımız kapsamında, tüm çalışanların katılımını sağlamak ve değerli fikirlerden yararlanabilmek için düzenlediğimiz “Ödüllü İş Güvenliği Proje Yarışması” Eylül ayında sonuçlandı. Çalışma ortamımızda bizler için risk oluşturabileceğini düşündüğümüz koşulların "istense de hata yapılamayacak şekilde" iyileştirilebilmesini içeren önerilerin değerlendirildiği yarışmada, jüri tarafından yapılan değerlendirme sonucu, 188 öneriden kriterleri tam olarak karşılayan 21 projenin sahibi 39 çalışma arkadaşımız ödüle layık görüldü.
Birincilik Ödülü
İlk 3’e giren öneriler:
İkincilik Ödülü
Değerli fikirleri ile katılan tüm arkadaşlarımıza ve bu süreçte kendilerine destek veren değerli yöneticilerine, İş Güvenliğine vermiş oldukları bu önemli katkı nedeniyle teşekkür eder; sağlıklı ve güvenli çalışma günleri dileriz.
Üçüncülük Ödülü
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
19
YALIN TAKIM İŞ GÜVENLİĞİ ÖDÜLLENDİRMELERİ İş Güvenliği’nde proaktif yaklaşımımız kapsamında, takım çalışmalarının teşvik edilmesi ve tüm takım üyelerinin katılımını sağlamak için 2010 yılından beri, her 6 aylık periyot için uyguladığımız “Yalın Takımlar İş Güvenliği Ödüllendirmesi ’’2014 yılı sonuçları belli oldu ve ödüllendirmeleri Şubat ayında yapıldı.
İSG özel ödüllendirme sisteminde; İSG özel ödüllendirme sisteminde; 6 aylık süreç sonunda her takım üyesine ödül olarak gömlek ve tişört, 12 aylık süreç sonunda ise her takım üyesine takım elbise ve kaban verilmektedir. Güvensiz koşul ve davranışlarımızın iyileştirilmesi, bu çalışmalara katılımın sağlanması ve dolayısıyla sıfır iş kazası hedefimize girdi sağlayacak olan uygulamamızın kriterleri şunlardır:
Yalın Takımlar İş Güvenliği Ödüllendirme Kriterleri; • Sıfır İş Kazası (LTA, MTC, Sağlık Merkezi) • İş Güvenliği kaizeni, ayda bir • SMAT denetimi, İş Güvenliği kaptanı hafta bir • Bireysel Risk Bildirimi (BRB), tüm takım üyeleri ayda bir • Kiken Yochi, 6 ayda bir • Güvensiz davranış tespitlerinin raporlanması, • Majör güvensiz davranış yapılmaması, • Risk analizlerinin güncellenmesi,
2014 yılının ilk 6 ayında 84 yalın takım ve 1.100 takım üyesi, ikinci 6 ay 26 yalın takım ve 359 takım üyesi, yılın tamamında ise 80 yalın takım ve 1.007 takım üyesi tüm kriterleri karşılayarak ödüllendirmeye hak kazanmıştır.
20
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
İTFAİYECİLİK HAFTASI KUTLAMALARI Ülkemiz genelinde her yıl yangın güvenliği bilincini arttırmak amacıyla kutlanan İtfaiye Haftası için 25 Eylül-1 Ekim günleri arasında fabrikamızın itfaiye biriminde özel bir sergi düzenlenmiştir. Yangın güvenliği ve acil durum kabiliyetimize ilişkin ekipmanların tanıtımını amaçlayan sergiyi, çalışanlarımız ve üst yönetim ziyaret etmiştir.
YANGIN ÖNLEME FAALİYETLERİ 8 NO’LU BİNA ÇATI SPRINKLER SİSTEMİ
8 No’lu bina çatı Sprinkler Sistemi Mayıs 2014 tarihinde Fiat Risk Yönetimi ve ilgili diğer birimlerin katılımı ile devreye alınmıştır.
YANGIN GÜVENLİĞİ ALAN KONTROLLERİ Fabrika genelindeki yangın önleme çalışmaları gereği, alan kontrolleri tüm itfaiye görevlilerince İtfaiye Personeli Devriye El Kitabı kapsamında anlık, yangın güvenliği alan kontrol formuna göre de aylık olarak yapılmaktadır. Not: Aşağıda tespit edilen aksaklıklar raporlanarak ilgili birim sorumluları ile koordineli olarak karşı tedbirler alınmıştır.
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
21
İŞ GÜVENLİĞİ BİLGİ SİSTEMİ (ISGPro) İş güvenliği, şirketimizin genelini kapsayan yaygın ve geniş faaliyetlerden oluşuyor. Bu kadar geniş kapsamlı bir süreç içinde yönetilmesi gereken oldukça büyük bir veri ortaya çıkıyor. Veri yönetimini sağlamak ve standartlaştırmak, süreci daha etkin yönetip raporlayabilmek için 2014 yılında ISGPro adını verdiğimiz "İş Güvenliği Bilgi Sistemi"ni devreye aldık.
Sistemde yer alan modüller: • Risk Analizi • SMAT Audit • İş Kazası • Yakın Kaza • Güvensiz Davranış • Ergonomi analizi • Sorgular ve raporlar
TOFAŞ’A EU-OSHA ÖDÜLÜ EU–OSHA ajansının iki yılda bir düzenlediği ve her ülkeden bir örnek çalışmanın değerlendirilip ödüllendirildiği İş Güvenliği İyi Uygulama Yarışması’nda ilk önce T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ön elemesiyle ülkemizi temsilen seçilerek, “Avrupa En İyi 10 Uygulama Ödülü”nden birini almaya hak kazandık.
Dublin/İrlanda –Nisan 2013 Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı
Ödül kazanan İSG yönetim sistemimizi EU-OSHA’nın merkezinde tüm katılımcılara anlattık.
Bilbao/İspanya – Kasım 2013
22
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
WPI (WORKPLACE INTEGRATION) ISG FALİYETLERİ WPI’ın amacı, yeni model aracın üretimine başlamadan önce, İSG yönünden üretim sürecindeki tüm riskleri sıfırlamak ve risklerden arındırılmış, ergonomi sorunları giderilmiş üretim hattı, tesisler ve operasyonlar yaratılmasını sağlamaktır. İş sağlığı ile birlikte, kalite, maliyet, insan kaynağı, enerji gibi tüm süreçlerde en iyi verimi yakalamak hedeflenmektedir. İlk olarak Fiat Doblo USA modelimizin devreye alınması sürecinde uygulanan WPI, halen Yeni Sedan projemizde de devrededir ve tüm yeni modellerin devreye alınma sürecinde uygulanacaktır.
WPİ Çalışmalarından İyileştirme Örnekleri ÖNGÖRÜLEN
UYGULANCAK
ergonomİ
ergonomİ
24
17
TÜT 424 52 istasyon tampon braketleri montajı 700 TÜT 424 52 istasyon hat yüksekliği 1300 çıkarıldı. yükseklikte yapılması öngörülmüş operasyon ergonomisi Operasyon ergonomisi iyileştirildi. uygun değil
Ön Emniyet Kemer Toka Montaj Operasyonundaki Risk İyileştirme ÖNGÖRÜLEN
UYGULANCAK
genişlik
genişlik
90 MM
130 MM
356 Ön emniyet kemer tokasının ortadirek boşluğuna yerleştirme/ tutturma operasyonunda el kesilme riski var. Elin orta direk boşluğunda keskin kenarlara sürtmesi. Genişlik :90mm
İŞ GÜVENLİĞİ FAALİYETLER - ETKİNLİKLER
23
Bagaj Kaput FİAT Arma ve Krom Çıta Ergonomi Riski ÖNGÖRÜLEN
UYGULANCAK
356 Sedan aracın bagaj kaputu krom çıtası , bagaj iç Krom çıtanın bagaj için klipsli bağlantıları iptal edilerek, dış kısmından 7 adet klips ile sabitlenmesi öngörülmüş. taraftan aparat ile yapıştırılması öngörüldü. Operasyonun Ergonomisi uygun değil.
24
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİMİZ 2014 YILI EĞİTİMLERİMİZ
Eğitim Adı
Toplam Eğitim Süresi (AdamxSaat)
Katılımcı Sayısı 5.897
47.147
500
6.000
By, İşe Giriş Bilgilendirme
198
198
Stajyer İSG eğitim
194
1.686
İSG Drama Eğitimi
326
1.304
96
672
1.100
1.100
TOFAŞ Akademi İSG Eğitimi
40
1.000
Birim içi İSG eğitimleri Müteahhit firma personeli giriş İSG eğitimi
811
1.496
7.381
6.549
16.320
4.080
Zorunlu İş Güvenliği Periyodik Eğitimleri My, İşe Giriş Eğitimleri
Proje sorumluları eğitimi Daimi kartlı alt işveren eğitimleri
Ziyaretçi eğitimleri TOPLAM
32.863
71.261
Fabrikamızda iş sağlığı ve güvenliğine yönelik farklı eğitim modülleri uygulanmaktadır. Öncelikli amacımız, tüm çalışanların yasal İSG eğitimlerinin yanında proaktif yaklaşımda bulunarak iş güvenliğine yönelik eğitim ihtiyacının karşılanması, teknik bilgi ile birlikte davranışsal bir kültürün de oluşturulmasıdır.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
25
İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ İŞE GİRİŞ EĞİTİMLERİ İşe yeni başlayan çalışanlarımız için ilk işe giriş gününden itibaren iş güvenliği eğitimlerine başlanır. Mavi yaka çalışanlarımıza iş güvenliği eğitimleri yönetmelik ekinde belirtilen tüm konu başlıklarını kapsayacak şekilde 12 saatlik bir sürede gerçekleşmektedir. İş güvenliği uzmanlarımız ve işyeri hekimimizin verdiği eğitimlerde, güvenlik, sağlık, ergonomi, risk etmenleri ve yangın gibi konular anlatılmaktadır. Sınıf eğitimlerinden sonra birim iş güvenliği uzmanları, lider ve yalın takım liderleri tarafından işe özel risklerin anlatıldığı iş güvenliği eğitimleri verilir. Beyaz yaka çalışanlarımız da yine işbaşı yaptığı ilk gün iş güvenliği bilgilendirme eğitimine katılır. Burada yasal gereklilikler, şirket uygulamaları ve iş güvenliği sorumlulukları paylaşılır. Daha sonra ilk yapılacak tam günlük zorunlu iş güvenliği eğitimi düzenlenir.
YASAL İSG EĞİTİMLERİ ‘’Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’’ kapsamında tüm çalışanların iş sağlığı ve güvenliği bilgilerinin yenilenmesi için eğitimler düzenlenir. Bu eğitimler, çalışanların işlerinde, kullandıkları ekipmanlarda, malzemelerde ve çalışma alanlarında bir değişiklik olması durumunda tekrarlanır.
26
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
İSG DOJO EĞİTİMLERİ Dojo Japonca kökenli bir kelime olup;Türkçe anlamı antreman alanıdır. TOFAŞ da birimlerdeki iş güvenliği ve ergonomi risklerinin ve karşı tedbirlerin çalışanlara uygulamalı olarak Doğru/Yanlış şeklinde anlatıldığı eğitimdir. Dojo eğitimlerinin İSG kültürüne pek çok katkısı olduğunu saptadık. Bunlardan bazıları;
• Çalışanlar teorik bilginin yanı sıra, riskli alanlar ve pratik uygulama imkanı buldular. • Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) kullanımına büyük katkısı oldu. • Güvensiz davranışlarda azalma oldu. • Çalışanlarımızın güvensiz koşulları tespit etme yetenekleri arttı. • Çalışma alanlarında tespit ettikleri güvensiz koşulları bildirmeye başladılar. • Her birey İSG kültürüne katkı sağlamaya başladı.
Dojo Ergonomi Eğitim Alanı
Montaj Dojo Eğitim alanı
Pres Dojo Eğitim alanı
Gövde Dojo Eğitim alanı
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
Boya DOJO Eğitim alanı
27
Boya Yangın DOJO Eğitim alanı
Boya Yangın Güvenliği Dojo Eğitim Alanı Hazırlandı Yangın riski açısından en tehlikeli birim olan boya üretim biriminde, çalışanların yangın bilincini arttırmak ve riskleri öğretmek için yangın Dojo eğitim alanı hazırlandı. Her birimin risklerine göre farklı Dojo eğitim alanları ayrıldı.
• 2014 yılında Tofaş genelinde 6.500 kişiye bu eğitimler verildi. • İşitme engelli çalışanlarımız için işaret dili tercümanı ile ayrı eğitimler verildi. • 2012-2013 yıllarında eğitimleri İSG sorumluları vermişti. • 2014 yılında İSG uzmanları liderleri eğitti ve liderler kendi ekiplerine eğitim verdiler. • 2015 yılında tüm Yalın Ekip Liderleri İSG sorumluları tarafından eğitilerek, YTL’lerin kendi ekiplerine Dojo eğitimi vermeleri sağlandı.
28
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
ZİYARETÇİ ve MÜTEAHHİT FİRMA PERSONELİ İŞ GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİ Ziyaretçilerimiz fabrikamıza giriş yapmak üzere geldikleri 1 No’lu kapı bölgesinde, müteahhit firma personelleri ise 4 No’lu kapı yanında olan eğitim salonunda iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine katılırlar. Eğitimlerde her iki grup için ayrı olarak hazırlanmış iş güvenliği animasyon filmleri kullanılır. Bu eğitim filmleri uluslararası ziyaretçilerimi de kapsayacak şekilde Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanmıştır. Yaklaşık 10 dakikalık eğitimde, genel İSG gereklilikleri ve şirket standartları anlatılmakta ve olası risklere karşı bilgilendirme yapılmaktadır. Çalışmak üzere fabrikamıza gelen müteahhit firma personeli ise, işlerini yaparken karşılaşabilecekleri tüm risklere karşı uyarıları ve şirket İSG standartlarını kapsayan animasyonlu iş güvenliği eğitimlerine katılırlar. İş Güvenliği Eğitim Salonu’nda yapılan 45 dakikalık eğitim, her gün sabah 09:00-10:00 saatleri arasında tekrarlanmaktadır. Eğitim sonrası katılımcılara sınav yapılır ve bu sınavdan 70 alan kişilerin fabrikaya girişlerine izin verilir. Sınavı geçemeyen kişiler için eğitim tekrarı yapılır.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
29
KAPANIŞ DÖNEMİ YANGIN VE ACİL DURUM BİLGİLENDİRME EĞİTİMLERİ Müteahhit firma çalışmalarının daha güvenli, yasa ve yönetmeliklere uygun olarak yürütülebilmesi ve daha etkin olarak kontrol edilebilmesi amacıyla, revizyon döneminde proje yönetecek 44 Tofaş çalışanı proje sorumlusunun katılımı ile 7-24 Temmuz 2014 tarihleri arasında dört grup halinde 120 müteahhit firma sahibine, ve 801 müteahhit firma çalışanına konferans salonunda teorik eğitim, tatbikat sahasında pratik eğitim olmak üzereiş, yangın, çevre ve fiziki güvenlik konulu eğitimler verilmiştir.
YANGIN SÖNDÜRME EĞİTİMLERİ Personel servis taşımacılığımızı yapan firmanın sürücülerine tatbikat sahamızda 20 Mayıs 2013 tarihinde yangına müdahale eğitimi gerçekleştirilmiştir. Yıl boyunca belli periyodlarda şirketimizde staj yapacak toplam 322 öğrenciye oryantasyon eğitimi kapsamında yangın söndürme eğitimi verilmiştir.
30
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
İTFAİYE PERSONELİ YANGINA MÜDAHALE ve ÇEVRESEL KAZA EĞİTİMLERİ İtfaiye personelinin olası acil durumlara sürekli hazır olabilmesi amacı ile itfaiye personeli yangına müdahale ve çevresel kaza eğitimleri hazırlanan tatbikat planı çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.
İTFAİYE PERSONELİ YASAL EĞİTİMLERİ Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği (2004/25494) gereği itfaiye personelimiz yenileme eğitimlerini, İzmir Büyükşehir İtfaiyesi Toros Eğitim Merkezi ve Gölcük Donanma Komutanlığı Yıldızlar Su Üstü Eğitim Merkezi’nde icra etmişlerdir.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
31
TOFAŞ AKADEMİ İSG EĞİTİMLERİ Çalışanlarımızın iş sağlığı ve güvenliği konusundaki gelişimlerini sağlamak en önemli önceliklerimizdendir. Uzmanlık alanlarımızdaki bilgilerimizi standart ve etkin şekilde aktarabilmek için Tofaş Akademi kapsamında çalışanlarımıza aşağıdaki eğitimleri sunuyoruz:
1 - Eğitimin Adı: WCM - İş Güvenliği 7 Adım Yaklaşımı İçerik: Ergonomiye genel bakış EAWS metodolojisi ErgoUAS sistemi
2 - Eğitimin Adı: Ergonomi Uygulamaları EAWS ve ErgoUAS İçerik: Ergonomiye genel Bakış EAWS Metodolojisi ErgoUAS Sistemi
3 - Eğitimin Adı: Endüstriyel/Ofis Ergonomisi ve Analiz Uygulamaları İçerik: Endüstriyel ergonomi Ofis ergonomisi Ergonomi risk analiz metotları
İŞ GÜVENLİĞİ DRAMA EĞİTİMLERİ Yaşayarak öğrenme eğitimleri, birebir öğrenmeden sonra etkinliği en yüksek eğitim yöntemidir. İletişim kanallarını genişletme, yaratıcılığı artırma ve problemleri ortak akıl geliştirerek çözebilme açısından çözümler sunabilen yaratıcı drama eğitimi yöntemini kullanarak, İSG kültürümüzü de geliştirmeyi amaçladık. Etkinliğimiz her oyun için yarım gün sürdü. 19 ayrı oyunda toplam 323 bakımcı arkadaşımız bu etkinliğe katıldı.
32
İŞ GÜVENLİĞİ İSG EĞİTİMLERİ
İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI REHBER KİTAPÇIKLARI BASIMI ve DAĞITIMI
Çalışanlarımızın iş güvenliği konusunda bilgi ve hassasiyetlerini arttırmak maksadı ile çalıştıkları birimin iş güvenliği kurallarını içeren kitapçıkların basımı yapılarak dağıtımı yapıldı.
İŞ GÜVENLİĞİ DENETİMLER
denetİmler OHSAS 18001 DENETİMİ Nisan 2005 yılında Fiat fabrikaları içinde ilk kez alınan sertifikasyon ile başlayan OHSAS 18001 yolculuğu, her üç yılda bir sertifika ve ara denetimlerle devam etmekte olup, 2014 Nisan ayında Bureau Veritas firması tarafından yapılan denetim ile sertifikamız yenilenmiştir. Dış denetimlerin yanı sıra, her yıl yaptığımız iç denetimlerle de sistemin dinamizmi canlı tutulmaktadır. OHSAS 18001 standardı, üretim sürecinin insanlar üzerindeki sağlık ve güvenlik etkisi ile ilgilenir. Kuruluşun yasal gereklilikler ile birlikte diğer yükümlülüklerini de karşılamasına yardım eder.
WCM (DÜNYA KLASINDA ÜRETİM) 2006 yılında TOFAŞ’ta WCM metodolojisinin kazanımlarıyla “Adım Adım İş Güvenliği Yaklaşımı” uygulanmaya başlanmıştır. Bu yaklaşımın felsefesi kısaca şudur: “Sıfır kazaya ulaşmak bir şans değil seçimdir”. Bu kapsamda her yıl olduğu gibi 2014 yılında da bir denetimden geçtik ve iş güvenliği sunumunu İş Güvenliği Pillar lideri Sn. Ayhan Aydın tarafından başarılı bir şekilde gerçekleştirdik. WCM (Dünya Klasında Üretim) sunumu
33
34
İŞ GÜVENLİĞİ DENETİMLER
FIAT FABRİKALARI İÇİNDE TOFAŞ YANGIN ÖNLEMEDE EN İYİ SEVİYEDE 26-27 Mayıs 2014 tarihinde olağan yıllık Fiat Risk Yönetimi denetimi gerçekleşti. Fiat Risk Denetleme ekibinin denetimi sonucunda human element başlığında, yangın önleme faaliyetleri konusunda yapılan çalışmalarda Fiat fabrikaları içinde en iyi seviyede fabrika olduk.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
35
PRES HAT 7 GÜRÜLTÜ İZOLASYONU Pres atölyesinde çalışanların maruz kalacağı gürültü seviyesinin en aza indirilmesi için 2014 yılında iş güvenliği iyileştirme çalışması olarak Schuler pres ses yalıtım çalışmasına başlanmıştır. Çalışma pilot olarak 7’nci hatta başlayarak 2015 yılı içerisinde ayında tamamlanması öngörülmüştür. Çalışma sonucunda pres hattının çalışması sırasında çıkan gürültünün hat içinde absorbe edilerek, özel ses yalıtım malzemesi ile gürültünün çevreye yayılmasının engellenmesidir. Kalıp & Pres Üretim Müdürlüğü’nün İş güvenliği olarak sürdürmüş olduğu gürültünün kaynağında azaltılması ile ilgili yapılan çalışmaların en önemli adımlarından biri olan Schuler Pres hattının ses izolasyon çalışması sonrasında, diğer Pres hatlarında da çalışmaların devam ettirilmesi için projeler devam etmektedir.
ÖNCE
SONRA
36
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
TOFAŞ’TA ERGONOMİ ERGONOMİ FAALİYETLERİ İş güvenliği birimi olarak iş ve iş ortamlarının çalışanlarımıza uygun olması anlamı taşıyan ergonomi konusu en önem verdiğimiz unsurlardandır. 2014 yılında da bu alandaki çalışmalarımıza tüm yoğunluğuyla devam ettik. Faaliyetlerimizden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
ERGONOMİ KOMİTESİ Tofaş´ta ergonomi konusundaki faaliyetleri koordine etmek, yön vermek ve bilgi paylaşımı ortamı yaratmak amacıyla kurulmuş olan Ergonomi Komitesi çalışmalarına devam etti.
Öne çıkan komite faaliyetlerinden bazıları: •Birimlerde detay ergonomi analiz çalışmaları yürütüldü. (HMD, Muri, NIOSH, EAWS vb.) •Ergonomi eğitimi verildi. •20. Ergonomi Kongresi’ne katılım sağlandı. •Yayınların takibi ve bilgi paylaşımı yapıldı. •Ofis ergonomisi çalışmaları yapıldı.(Ergoman, kılavuz vb.)
OFİS ERGONOMİSİ ÇALIŞMALARI Geçtiğimiz yıl ofis ergonomisine özel önem verdiğimiz bir yıldı. Tüm ofislerimizi ergonomi açısından değerlendirdik ve aynı anda gittiğimiz ofislerde sağlık merkezinin yardımı ile görme kontrollerini gerçekleştirdik. Ofis ortamındaki koşulların ergonomik açıdan çalışanlarımız tarafından otonom olarak sürekliliğini sağlayabilmek için "Otonom Ofis Ergonomisi Kılavuzu"´nu hazırladık ve dağıtımını yaptık. Ayrıca bu konudaki farkındalığı ve bilinci artırmak için "Ofiste Ergonomi" isimli e-eğitimi Koç Akademi platformunda çalışanlarımızın kullanımına sunduk.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
37
ERGOMAN: OFİSTE EGZERSİZ YAZILIMI Bilgisayar başında sürekli çalışmanın çalışanlarımızın ruhsal ve fiziksel sağlıkları açısından taşıdığı risklerin farkında olarak onları bu risklerden uzak tutacak yöntemleri araştırdık. Araştırmalarımızla en etkili yöntemin çalışanları düzenli olarak molalar verdirerek egzersiz yapmaya teşvik etmek olduğu sonucuna ulaştık. Bunu sağlayabilmek için bir yazılım hazırladık ve fabrika genelindeki bütün çalışanların bilgisayarına yükledik. Yazılım ile günde belirli aralıklarla çalışanların ekranlarına egzersizler çıkıyor ve onları egzersiz yapmaya teşvik ediyor.
SABAH EGZERSİZLERİ Hem üretimde çalışan mavi yakalı çalışanlarımızın hem de ofis ortamında çalışan beyaz yakalı çalışanlarımızın katılabileceği sabah egzersizleri programını başlattık. Profesyonel basketbol takımı antrenörlerinden Serdar Ergök rehberliğinde eğitilen takım liderleri sayesinde egzersizler otonom şekilde devam etmektedir.
ERGONOMİ GÖRSELLERİ Çalışanımızı ergonomi konusunda sürekli bilgilendirmek ve ilgilerini canlı tutmak için görsel iletişimin önemine inanıyoruz. Görsellerde bütünselliği sağlamak için “Ergoman” adını verdiğimiz bir karakter yarattık ve bu karakteri kullanarak çalışanlarımıza yönelik görsel afişler hazırladık. ERGOMAN
38
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ Dijital ergonomi alanında üniversite ile işbirliği yaparak sosyal sorumluluk üstleniyoruz. Uludağ Üniversite´sinden akademisyenlerin katılımı ile dijital analiz çalışmaları devam ediyor. Proje ile ilgili bir prova stajyeri de şirketimizde görev alıyor.
ERGONOMİ İYİLEŞTİRMELERİ Çalışanlarımız için uygun iş ortamları yaratmak, önceliğimizi oluşturmaktadır. Yapılmış olan ergonomi iyileştirmelerinden bazıları şunlardır;
MCV LİNEA YAN PANEL SIRALAMA SONRA
ÖNCE
TAŞIMA İŞLEMİ MANUPİLATÖR İLE YAPILACAK ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLDİ
YAN PANEL ALMA İŞLEMİ MANUEL YAPILIYORDU
PLS KAPI ALT KIZAK MONTAJI ÖNCE
SONRA
18
MURİ PUANI
PLS KAPI ALT KIZAK MONTAJINDA ÇALIŞAN DİZLERİ ÇÖKÜK OLARAK ÇALIŞIYORDU
14
AYARLI KOLTUK SİSTEMİ YAPILARAK ÇALIŞANIN OTURARAK MONTAJ YAPMASI SAĞLANDI
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
39
OTO İÇİ ÖN TESİSAT MONTAJI SONRA ÖNCE
18
MURİ PUANI
OTO İÇİ ÖN TESİSAT MONTAJINDA ÇALIŞAN DİZLERİ ÇÖKÜK OLARAK ÇALIŞIYORDU
14
HAREKETLİ KOLTUK SİSTEMİ YAPILARAK ÇALIŞANIN OTURARAK MONTAJ YAPMASI SAĞLANDI
AKÜ MONTAJI
SONRA
ÖNCE
18
MURİ PUANI
13
TAŞIMA PARTNERİ YAPILARAK MONTAJI KOLAYLATIRILDI
AKÜ AĞIR OLDUĞU İÇİN MONTAJ ZORLUĞU VARDI
TORPİDO TRAVERS BANKOYA KOYMA
SONRA
ÖNCE
21 OPERATÖR TRAVERSİ ALMAK İÇİN BELDEN EĞİLME VE AĞIR TAŞIMA YAPIYORDU .
MURİ PUANI
14
PARTNER KURULUMU YAPILARAK ALMA KOYMADA ERGONOMİK İYİLEŞME SAĞLANDI.
40
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
LİNEA STEPNE MONTAJI
SONRA
ÖNCE
19
MURİ PUANI
ARAÇ BAGAJINA STEPNE YERLEŞTİRME İŞLEMİ ELLE YAPILIYORDU
14
TAŞIMA İŞLEMİ MANUPİLATÖR İLE YAPILACAK ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLDİ
CKD AMBALAJ AKTARMA İŞLEMİ
SONRA
ÖNCE
48 KUTULARIN KASADAN ALMA İŞLEMİ MANUEL YAPILIYORDU
HMD PUANI
20
BOŞALMA İŞLEMİ İÇİN PNÖMATİK MANUPİLATÖR DEVREYE ALINDI
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
41
KALIP ve PRES ÜRETİM BİRİMİ PRES HAT SONU ZEMİN VE ERGONOMİ İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI ÖNCE
SONRA
2014 yılında Pres Üretim Yöneticiliği’ndeki 5 adet robotlu pres hat sonundaki istif bölgelerine kauçuk zemin iyileştirme çalışmaları tamamlanmıştır. Dolasıyla sürekli ayakta çalışan pres istif personelinin ayakta durması sonucu yaşanan ergonomi zorlukların önlenmesi hedeflenmiştir.
PRES HATLARI SONU TRAFİK IŞIKLANDIRMA ve OTOMATİK BARİYER İYİLEŞTİRMESİ ÖNCE
SONRA
Konvoy yolu ve pres kalıp taşıma sırasında çakışma sonucu risklerin azaltılması için geçiş yoluna vinç tekerleğindeki bir sensöre bağlı çalışan otomatik bariyerler ve ışıklandırma sistemleri 2014 yılında devreye alınmıştır.
42
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
PRES ÜST YAPI ve BODRUM ŞİFRELİ KAPI İYİLEŞTİRME ÇALIŞMASI ÖNCE
SONRA
Pres üst yapı ve bodrum girişlerindeki yetkili personel harici çıkışı engellemek için tüm bodrum ve üst yapı kapıları şifreli kapı haline getirilmiştir.
KALIP ve PRES YAPI YAŞAM HALATI ÇALIŞMASI ÖNCE
SONRA
2014 yılında 16 adet köprülü vinçlerdeki bakım ve çalışmalarda üst yapı güvenliğini sağlamak için yürüyüş yollarında zeminlerde iş güvenliği için iyileştirme çalışmaları ve vinç köprülerine yaşam halatları yapılmıştır
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
43
HAT SONU İSTİF BÖLGESİ AYDINLATMA İYİLEŞTİRME ÇALIŞMASI SONRA
ÖNCE
Robotlu pres hatları arkasında yapılan istif sırasında floresanlı aydınlatmalar hem yeterli gelmiyor hem de yansıma nedeniyle göz yorulmasına neden oluyordu.
Yeni yapılan led ışıklı kırlangıç aydınlatmalar sayesinde hem çalışanların göz yorulması hem de kontrol bölgesinde olması gereken aydınlatma değerlerine ulaşılmıştır.
VİNÇ ve SAPANCILAR İÇİN FARKEDİLEBİLİR İŞ YELEKLERİ
ÖNCE
SONRA
Kalıp ve pres atölyelerinde vinç ve sapan kullanıcılarının daha fark edilebilir olması için turuncu renkli iş güvenliği yelekleri temin edildi.
44
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
PRES ATÖLYESİ GENEL AYDINLATMA İYİLEŞTİRİLMESİ ve OTOMASYON
ÖNCE
Atölye üretim alanları tavan aydınlatmalarında 951 adet armatür kullanılmasına rağmen ortam aydınlatma değerleri yüksek değildi.
SONRA
Pres atölyesinde 2014 yılında yüksek verimli aydınlatma armatürlerine geçilmiştir. Ortamdan ölçülen ışık miktarına göre aydınlanma otomatik hale getirilmiştir ve ayrıca bu sayede enerji kazancı da sağlanmıştır. Kalıp atölyesinde de aynı çalışmalar devam etmektedir.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
45
KALIP ve PRES YAN SANAYİ EĞİTİMLERİ
Kalıp Pres Üretim Müdürlüğü çatısı altında çalışacak olan firma çalışanlarına pres alanındaki riskler, uyulması gereken kurallarla ilgili olarak iş güvenliği eğitimleri hem Dojo iş güvenliği alanında hem de sahada pratik uygulamalarla verildi.
KALIP ve PRES AYLIK SAPAN KONTROLÜ Kalıp Pres Üretim Müdürlüğünde aylık olarak Satınalma, Merkez İş Güvenliği, Pres Üretim gibi ekiplerin katıldığı sapan kontrolleri yapılıyor. Her ay düzenli olarak sapanların zemine indirilerek göz kontrollerinin yapıldığı bu denetimlerde tespit edilen uygunsuzluklar raporlanarak, riskli görülen bölgelerle ilgili gerekli aksiyonlar alınıyor
KİŞİYE ÖZEL KULAKLIK YAPILMASI 226 Kişiye özel kulak tıkacı yaptırıldı Kalıp Pres Üretim Müdürlüğü bünyesinde çalışan veya dolaylı olarak sürekli bölüm içerisinde bulunan tüm personelin kulak iç yapısının ölçüsü alındı. Sonrasında laboratuvar ortamında kişiye özel olarak üretilen tıkaçlar çalışanlara dağıtıldı
46
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
GÖVDE ÜRETİM BİRİMİ GÖVDE PROSESLERİNDEKİ MANUEL OPERASYONLAR İÇİNDEKİ TÜM YÜKSELTİLER ZEMİN SEVİYESİNE İNDİRİLDİ. ÖNCE
SONRA
Manuel operasyonlar içinde özellikle çift el butonlarının kablo kanal kapakları yükseltiler oluşturmaktaydı. Bu yükseltiler üzerinde çalışan arkadaşlarımız için tehlike oluşturmaktaydı. Gövde Üretim Müdürlüğü kendisinin geliştirdiği bir yöntemle bu yükseltilerin tamamını zemin seviyesine indirdi. Bu sayede çalışan arkadaşlarımızın çalışma ortamları güvenli hale getirildi. Yaklaşık 500m ‘lik kablo kanal kapağı zemin altına alınmış oldu. Bundan sonra kurulan tüm hatlarda bu işlem standart hale getirildi.
KESİLME DİRENCİ EN ÜST SEVİYE ELDİVENLER KULLANIYORUZ.
ÖNCE
SONRA
Gövde proseslerinde kullanılmakta olan her iki tip eldivende de kesilme direnci 5 olan eldivenler kullanılmaya başladı. Daha önce kullandığımız eldivenlerin kesilme dirençleri 3 Seviyesindeydi. Ancak kesilme direnci 3 olan eldivenlerde, eldiven kullanılmasına rağmen eldiven üzerinden kesik kazaları yaşanıyordu. Artık 5’inci seviye eldiven kullanmaya başladığımız günden bu yana bu tür eldiven üzerinden kesik kazası yaşanmadı.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
47
OPERASYONDA KULLANILAN TÜM PARÇALAR ARTIK BİR KOL MESAFESİ UZAKLIKTA Manuel operasyonlarda aparatın çevresine yerleştirilmiş olan malzeme kasalarından parçalar, çalışan tarafından dolaşılarak alınıp aparata yükleniyordu. Bu durumda çalışan gereksiz yürüyüş yapıyor ve yorgunluğu artıyordu. Bu gereksiz yürümeleri ortadan kaldırmak için, tüm parçaların aparat yanına alınması için hareketli bir mekanizma yapıldı. Bu hareket, aparat otomatiğine bağlandı. Çalışan aparatı açtığında mekanizma çalışana doğru hareket ederek parçaları kendisine yaklaştırıyor ve bir kol mesafesine yaklaştırıyor.
ÖNCE
SONRA
YEDEKLİ KASA ALTLIKLARINDA ERGONOMİK İYİLEŞTİRME Hat yanlarında bulunan yedekli kasa altlıklarına kasaların yüklenmesi esnasında, uç kısımdaki rampadan parça yüklü kasayı çıkarmak için aşırı güç uygulanıyordu. Dolu olan kasanın ağırlığı da bu zorlanmayı arttırıyor, çalışanlarda bel ağrısı şikâyetlerine neden oluyordu. Yedekli kasa altlığının rampasının ortaya çıkardığı bu zorluğu ortadan kaldırmak için bir çalışma yapıldı. Bu çalışma sonucunda geliştirilen yeni bir sistemle altlıklar iptal edildi.
ÖNCE
SONRA
48
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
ARA STOK SEHPALARINDA ÇARPMALAR SONUCU OLAN KESİLMELER ENGELLENDİ Manuel operasyonlarda aparatlar arasında bulunan ara stok sehpalarına konulan parçalara çarpmalar nedeniyle kol veya bacak bölgelerinde kesik kazaları meydana geliyordu. Bu güvensiz koşulu ortadan kaldırmak amacıyla, ara stok sehpalarının etrafı tel kafesle çevrilerek sac parçalara çarpmalar engellendi. Bu önlem tüm ara stok sehpalarına uygulandı.
ÖNCE
SONRA
BOYA üretİm bİrİmİ BOYA ÜRETİM MÜDÜRLÜĞÜ FIRIN ARIZALARINA MÜDAHALEDE ETKİN TEDBİRLER ALDI
Boya Üretim Müdürlüğü’nde meydana gelen arızalarda bakım görevlileri yanmaz elbiselerle müdahale ediyordu.
Müdahale sırasında sıcaklığın da etkisiyle elbise içinde nefes alma güçleşiyordu.
Yanmaz elbiselerin içine uygun tüplü solunum sistemleri satın alınarak çalışma sırasındaki riskler ortadan kaldırıldı.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
49
Eğitim kapsamında yüksekte çalışma durumunda ne tip ekipmanların kullanılacağı, bu ekipmanların nasıl kullanılması gerektiği konularında bilgiler verildi. Yüksekte çalışma provası yapıldı.
BOYA ÜRETİM MÜDÜRLÜĞÜ BAKIM ÇALIŞANLARINA YÜKSEKTE ÇALIŞMA EĞİTİMİ VERİLDİ
Boya Üretim Müdürlüğü bakım çalışanlarının yüksekte çalışma yaptıkları esnada kendilerini ve çalıştıkları ekipmanı riske atmayacak şekilde yükseklikte çalışma metodlarını öğrenmek için Gebze’deki eğitim alanında iki günlük eğitim aldılar. Eğitim sonunda katılımcılar sertifikalandırdı.
50
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
KİMYASAL TAŞMA KAPLARI İYİLEŞTİRME ÖNCE
SONRA
Olası çevresel kazalarda varil ve tankların içindeki kimyasalın çevreye yayılıp zarar vermemesi için taşma kapları konuldu.
8 adet taşma tavası alınarak uygun yerlere konuldu.
FENS ÇALIŞMALARI ÖNCE
SONRA
Boya Üretim Müdürlüğü’ndeki hareketli transfer ve tablalar Fens ile kapatıldı.
BOYA VARİLLERİNİN TAŞINMASI ÖNCE
SONRA
Boya varilleri palet üzerinde ve açık ortamda taşınıyordu. Düşme risklerini ve çevresel kaza riskini bertaraf etmek için güvenli bir taşıma arabası dizayn edildi.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
51
MONTAJ ÜRetİm bİrİmİ RİSKLİ ALANLAR DAHA GÜVENLİ (Muting sistemleri)
Çalışan güvenliği için : PROAKTİF yaklaşım. Yapılan risk analizlerinde, araç asansörleri, kapı ve torpido asansörlerindeki mevcut güvenlik sistemlerine ilave ışık bariyeri ve sensörler (Muting sistemleri) tesis edildi ve benzer alanlara yaygınlaştırılması sağlandı.
KAPI ve TORPİDO ASANSÖRLERİ GÜVENLİ HALE GETİRİLDİ ÖNCE
SONRA
RİSKLER :
İYİLEŞTİRMELER:
Asansör perdesi indikten sonra, partner ile asansör alanına girerken , çalışanın ayağı perde çukuruna girerek burkulma ve yaralanma riski vardı. Partner ile kapı/torpidoya aldıktan sonra geri doğru çıkarken ,takılma düşme riski bulunuyordu.
Asansör perdesi indiğinde, perde çukurunu otomatik olarak kapatan kapak sistemi yaptırıldı. Ayak sıkışma, burkulma ve takılma riskleri giderildi.
İŞ GÜVENLİĞİ
52
İSG İYİLEŞTİRMELERİ
MALZEME KASALARI İYİLEŞTİRME FAALİYETLERİ EGZOS
ÖNCE
Çalışan egzosları kasadan alırken kasa üzerine çıkmak zorunda kalıyor ve egzos ile kasadan inerken ayak burkulma ,takılıp düşme riski bulunuyor.
SONRA
Çalışan egzosları kasadan alırken kasa üzerine çıkmaması için kasanın orta kısmı boşaltılmıştır. Takılma, burkulma ve düşerek yaralanma riski giderilmiştir.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
53
ROT ÇUKURLARI ve ROLLER TEST KABİNLERİ HAVA KALİTESİNİN ARTTIRILMASI ROT ÇUKURLARI
Egzoslardan çıkan gazın rot çukurlarına birikmesi ve CO değerinin yükselmesi
ROLLER KABİNLERİ
İTFAİYE
Rot ayar çukurları ve roller test kabinlerindeki egzoz gazından kaynaklanan CO kirliliği anlık ölçülemiyordu, sadece ortamdaki kirli hava fanlarla atılıyordu.Bu operasyonda çalışan personelin uzun vadede kirli havadan etkilenmesi sözkonusuydu.
5 adet roller kabini ve 3 adet rot çukuruna CO seviyesi ölçüm sensörleri bağlandı. CO değerleri alarm limitlerine geldiğinde ışıklı ve sesli uyarı sistemi devreye giriyor. İtfaiye birimine uyarı çağrısı düşüyor.
ROT-ROLLER bölgesi giriş ve çıkışında araç egzoslarından çıkan eksos gazlarının bina dışına atan havalandırma sistemleri devreye alındı
54
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
ARTIK ÇALIŞMAYAN ARAÇLARI İTMEYECEĞİZ (STRİNGO ŞARJLI ÇEKİCİLER TEMİN EDİLDİ) Çalışmayan ve Frensiz araçlar tamir alanına 2-3 kişi ile iterek taşınıyordu. Ergonomi riskleri olduğu gibi, çalışanların kayarak düşme ve yaralanma riskleri vardır.
ÖNCE
Fren tamir liftlerinin ortadaki set nedeniyle kaygan zeminde araç tekerinin seti atlatılması esnasında kayarak düşmeler yaşandı. Lift zemininde ızgara ve giderlerin uygun olmaması nedeniyle kayarak düşme riskleri vardı. Çalışmayan araçların taşınması için 3 ad. Stringo araç çekici temin edildi. Ergonomi ve kaza risklerinin önüne geçildi. SONRA
Zemin ızgaraları genişletildi. (EUROGRATE) yanmaz kaymaz ızgara döşendi. Zeminde kaymaya neden olacak riskler giderildi. 2 ayaklı yeni nesil liftlerle değiştirildi. Ortadaki set kaldırıldı. Stringo ile araç lifte alınabiliyor.
MONTAJ YAKIT DOLUM İSTASYONLARINDA YANGIN RİSKLERİ GİDERİLDİ RİSKLER : Yakıt dolum tesisleri aşırı eski ve her hafta bağlentı noktalarında arıza oluşmakta ve yakıt kaçakları meydana geliyordu. Kaçan yakıtın taparella hattının altına akması, miktarının bilinememesi büyük yangın riski potansiyeli oluşturuyordu. Kaçak algılama,uyarı ve havalandırma sistemleri yoktu.
ÖNCE
İYİLEŞTİRMELER : Öncelikle kaçağa neden olan yakıt hatları ve yakıt pompaları yenilendi. Kaçak durumunda yakıtın taparella bandının altına akmaması için,Yakıt dolum istasyonlarının alt kısmına ızgaralı hazneler yapıldı. Yakıt istasyonların alt haznelerine yakıt buharı ve seviye algılama sensörleri takılarak, herhangi bir yakıt kaçağını anında İtfaiyeye ve çalışana bildiren sistem kuruldu. Çalışanların yakıt buharından etkilenmemesi için havalandırma sistemi kuruldu.
SONRA
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
55
HEPTAN KAYNAKLI YANGIN RİSKLERİ GİDERİLDİ TEHLİKELİ ATIK TOPLAMA KONVOYU
HEPTAN KULLANILAN İSTASYONLAR
RİSKLER :
İYİLEŞTİRMELER :
Montaj hatlarında sıvı heptan kullanılıyordu. Taşıma, aktarma ve saklama standardı olmadığı için her aşamada çok büyük yangın riskleri taşıyordu.
Öncelikle Montaj alanlarında sıvı heptan kullanımı yasaklandı.
Operasyonlarda kullanılan heptan ile ıslatılmış mendiller genel atık poşetlerinde toplanıyordu. Statik elektrikten bile alev alabilen bu peçeteler büyük yangın riskleri oluşturuyordu. 75 istasyonda kullanılan Heptanlı peçetelerin güvenli bir toplama kapları olmadığı gibi, dolan poşetlerin toplanma periyotları da yoktu. (2 ad. Yangın başlangıcı yaşanmıştı)
Heptanlı peçete kullanımına geçildi ve kullanıldığı her istasyona heptanlı peçete toplama istasyonları tanımlandı. Heptanlı peçetelerin toplanacağı emniyetli/kendi kendini söndürme yeteneğine sahip metal toplama kapları temin edildi. Heptanlı peçete ve toplama kaplarından şarjlı sıkıcılar ve kıvılcım üreten cihazların uzak tutulması için eğitimler verildi. Heptanlı peçete kapları dolmadan toplanması için periyot belirlendi ve atıkların tehlikeli atık toplama alanına götürmek için özel güvenli konvoy yaptırıldı.
56
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
MONTAJ BOYA TAMİR ALANLARINDA YANGIN RİSKLERİ GİDERİLDİ RİSKLER : Boya tamir istasyonlarında ,Tiner , boya çeşitleri ve sprey boyaların taşıma, aktarma , saklama ve kullanımı ile ilgili hiçbir standardı tanımlı değildi.
ÖNCE
Kullanım alanı ve saklama dolaplarında aşırı miktarda güvensiz ve önlemsiz durumda yanıcı kimyasallar vardı. Alanın havalandırması olmaması sebebiyle, Çalışanlar, gün boyu bu kimyasalların kokularına maruz kalıyorlardır.
İYİLEŞTİRMELER : Boya tamir istasyonlarında Güvenli olmayan tüm dolaplar yerine ATEX normu şartlarını karşılayan güvenli dolaplar temin edildi. Boya tamir istasyonlarına havalandırma sistemleri bağlanarak, çalışanların tiner ve boya kokularına maruziyeti engellendi. Bu alanlara yakın kıvılcım üretecek sıkıcı v.b cihazlar uzaklaştırıldı. İstasyonda çalışanlara eğitim vererek bilinçlenmeleri sağlandı.
MONTAJ ÜST YAPIYA ÇIKIŞ MERDİVENLERİ GÜVENLİK ALTINA ALINDI.. RİSKLER : Tüm merdivenlerden herkes üst yapıya çıkabiliyordu. Bir engel yoktu. Üst yapıya çıkanların bu alanlarda konveyor ve kanca haraketlerini bilmemeleri nedeniyle, kanca ve korkuluklar arasına sıkışma riski bulunuyordu. Araç asansör bölgelerinde fens olmaması sebebiyle, üst yapıda yürürken boşluklardan düşme riskleri vardır
İYİLEŞTİRMELER : Üst yapıya çıkma yetkisi olan personel tanımlandı. Tüm merdivenler fens ile kapatılarak şifreli kilitler monte edildi. Çalışanlar bilgilendirildi. Risklerle ilgili proaktif önlemler alınmış oldu.
SONRA
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
57
süspansİyon Üretİm bİrİmİ KİT ARABALARINDA EL SIKIŞMA RİSKLERİ GİDERİLDİ ÖNCE
SONRA
Kit arabalarının çeki demirlerinin AGV’lerden çıkarılması esnasında çalışanın elinin sıkışma riskleri vardı.
Çeki demirleri ara stoperi genişletilerek, çalışanın elinin sıkışma riski ortadan kaldırıldı.
Rİsk Değ. PuanI
19
Rİsk Değ. PuanI
3
AKSLARDA ÇAKMA KAYNAKLI RİSKLER BERTARAF EDİLDİ
Ön süspansiyon aks montajında çekicin çalışanın eline gelme Aks çektirme aparatı yapılarak, çekiçle çakma işlemi iptal edilerek tam koruma sağlandı. riski vardı.
Rİsk Değ. PuanI
6
Rİsk Değ. PuanI
2
58
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
SIKICI KAYNAKLI EL SIKIŞMA RİSKLERİ AZALTILDI ÖNCE
SONRA
Ön süspansiyon teker grubuna amortisör birleştirme operasyonunda çalışanın bir eli boşta kalıyordu. Boştaki elini sıkıcı ile parça arasına sokma riski vardı.
Rİsk Değ. PuanI
6
Sıkıcı tutma yerine, buton konularak çalışanın sıkıcıyı tutması sağlanarak boşta kalan elin sıkışması önlendi. Sıkıcının çalışması için aynı anda hem butona hem de sıkıcı tetiğine basılma şartı konuldu.
Rİsk Değ. PuanI
2
AYAĞA PARÇA DÜŞME RİSKLERİ GİDERİLDİ SONRA
ÖNCE
Ön teker, fren pensi taşıma konveyöründe cisimden yansımalı mikronun parçayı algılamaması nedeniyle fren penslerinin çalışanın ayağına düşme riski bulunuyordu.
Rİsk Değ. PuanI
6
Cisimden yansımalı mikro iptal edilerek alan tarayıcısı koyuldu ve düşme riski önlendi.
Rİsk Değ. PuanI
2
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
59
PARÇA YÜKLEME İSTASYONU FİKSTÜR ÇARPMA RİSKİ ORTADAN KALDIRILDI ÖNCE
SONRA
Çalışan tezgaha start verdiğinde bariyer kalkıyor ve fikstür dönüyordu. Operatörün nerede olduğunu algılayan bir sistem yoktu. Bu da operatöre iş güvenliği açısından risk oluşturmaktaydı.
Rİsk Değ. PuanI
Alan tarayıcı konularak, çalışan kişi, güvenli bölgeye çıkmadan tezgahın çalışması engellendi. Böylece oluşabilecek iş kazalarının önüne geçilmiş oldu.
Rİsk Değ. PuanI
3
9
TORNA AYNALARI TEMİZLİKLERİNDEKİ RİSKLER GİDERİLDİ SONRA
ÖNCE
85 Kg’lık aynalar makine içinde operatörler tarafından kaldırılıyor. Dar alanda çalıştıkları için belden kuvvet alarak aynayı çıkarıyorlar.
Rİsk Değ. PuanI
9
Elektrikli transpalete yapılan ayna kaldırma aparatı ile, tek operatör hiç makine içine girmeden ve kuvvet kullanmadan aynayı kaldırıyor ve tezgah dışına çıkartıyor.
Rİsk Değ. PuanI
3
60
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
KAYNAK HATTINDA PUNTA ÇAPAĞI KAYNAKLI RİSKLERİNE KARŞI ÖNLEM ALINDI ÖNCE
SONRA
263 Doblo travers kaynak hattı 10 operasyon parça bağlama esnasında 30 operasyon. puntadan sıçrayan çapaklar tel kafesten geçerek iş güvenliği riski oluşturmaktaydı.
Tel kafes üzerine kaynak perdesi konularak 30 operasyon dan kaynak çapağı gelmesi engellendi ve oluşabilecek iş kazalarının önüne geçilmiş oldu.
Rİsk Değ. PuanI
Rİsk Değ. PuanI
2
6
KAYNAK HATTINDA TRAVERSİN ELLE TAŞINMASI ESNASINDA ÇIKABİLECEK RİSKLERİN BERTARAFI SONRA
ÖNCE
Metod çalışanı şahit parça kontrolü yapmış olduğu parçayı yaklaşık 12 metre elinde taşımak zorunda kalıyordu. Çalışana ergonomi açıdan iş güvenliği riski oluşturmaktaydı.
Rİsk Değ. PuanI
6
Üst yapıdaki caraskal uzatılarak parçanın caraskal ile taşınması sağlandı. Ergonomi ile oluşabilecek iş kazalarının önüne geçilmiş oldu
Rİsk Değ. PuanI
2
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
61
OTOMATİK SIKIM İSTASYONUNDA SIKIŞMA RİSKLERİNİ BERTARAF ÇALIŞMASI ÖNCE
SONRA
Otomatik sıkım istasyonunun kapısı açıkken bir önceki istasyondan akülü araba otomatik sıkım istasyonuna gönderilebiliyordu.
PLC’ye müdahale edilerek otomatik sıkım istasyonunun kapısı açıkken, bir önceki istasyondan akülü araba gönderilmesi engellendi.
Rİsk Değ. PuanI
Rİsk Değ. PuanI
9
3
FREN TABLASI SIKIM İSTASYONUNDA EL SIKIŞMA RİSKLERİ İYİLEŞTİRİLDİ SONRA
ÖNCE
Fren tablası vida sıkımlarında elin çarpma ve burkulma riski vardı.
Rİsk Değ. PuanI
6
Fren tablası sıkım istasyonundaki sıkıcı dayamasına döner mafsal yapıldı. Çarpma ve burkulma riskleri ortadan kaldırıldı.
Rİsk Değ. PuanI
2
62
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
TEDARİk ZİNCİRİ DİREKTÖRLÜĞÜ (TZD) İZ TAKİPLİ KONVOY ARABALARI DEVREYE ALINDI ÖNCE
SONRA
Pres üretimden gövde ambarlarına malzeme çeken konvoyların dönüşlerinde yaşanan risklerin ortadan kaldırılması için iz takipli konvoy arabaları devreye alındı
GÖVDE-PRES ARASI KONVOY HAREKETLERİ İYİLEŞTİRİLDİ ÖNCE
SONRA
Pres üretimden gövde ambarlarına malzeme çeken, gövde binası içinde uzun mesafelerde seyir eden konvoy arabalarının güzergahları değiştirilerek, bina içinde trafik yoğunluğu nedeniyle yaşanan riskler ortadan kaldırıldı.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
63
GÖVDE STOK ALANLARI YAYA GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI ÖNCE
SONRA
3 ve 1’nolu boşaltma bölgelerinde yaya ve diğer ekipmanların güvenliğinin sağlanması için istif alanlarının etrafına tel örgü montajı tamamlandı.
MCV SÜSPANSİYON HAZIRLAMA HAT YANI BESLEME ÖNCE
SONRA
Süspansiyon hat yanı besleme işleminde ağır ve havaleli malzeme kaslarının elleçleme işleminde yaşanan ergonomi sorunun ortadan kaldırılması için ambardan kit uygulamasına geçildi. Ağır ve havaleli kasaların forkliftle beslenmesine başlandı. Böylece ağır malzemelerin elleçlenmesi işlemi ortadan kaldırılarak ergonomik iyileşme sağlandı.
64
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
BURÇ BESLEME İŞLEMİ ERGONOMİ İYİLEŞTİRME
ÖNCE
SONRA
Burç besleme operasyonunda yaşanan risklerin ortadan kaldırılması için kayar mekanizmalı araba ve sehpa yapımı tamamlandı.
DOBLO KİLİT DİFİZYON ARABALARI ERGONOMİ İYİLEŞTİRME ÖNCE
SONRA
Doblo kapı kilidi difüzyon arabaları revize edilerek ağırlığı azaltıldı ve itme ve çekme işleminde rahatlık sağlaması için el tutamakları yapıldı. Çalışanların arabaları elleçlerken yaşadıkları sıkıntı ortadan kaldırıldı.
İŞ GÜVENLİĞİ İSG İYİLEŞTİRMELERİ
65
KALORİFER KLİMA KASALARI ve TAŞIMA ARABALARI İYİLEŞTİRİLDİ ÖNCE
SONRA
Yeni kalorifer-klima kasası ve taşıma arabası yapıldı. Kasaların yüksekliği ve kasa raflarının yüksek olmasından kaynaklanan ergonomi sorunları ortadan kaldırıldı.
CKD AMBALAJ ERGONOMİ İYİLEŞTİRMESİ ÖNCE
SONRA
Kutulu ambalajların nihai sevkiyat kaslarına aktarılması işleminde kutuların aktarılması için pnömatik partner sistemi kuruldu.
66
İŞ GÜVENLİĞİ RÖPORTAJLAR
ÇAlIşanlaRLA ISG RÖPORTAJLARI Hakan UÇAŞ Kalıp ve Pres Üretim Müdürlüğü-Schuler Hattı TÜT 113-114 “Otomobil üretmek yaratıcılıktır, iş güvenliği bir ayrıcalıktır” İş güvenliği, güvenli bir ortamda koruyucu malzemeler kullanarak rahat bir çalışma ortamı sağlar. Bu uygulamalar, hem Tofaş çalışanlarının hem de ziyaretçilerinin iş güvenliğinin çalışma hayatındaki önemini fark etmelerini sağlıyor. Benim de proaktif yaklaşım sergileyerek, geçici değil kalıcı ve yapıcı çözümler üretmemi sağladı. “İş Güvenliği Kaptanlığı” uygulaması sayesinde her hafta bir arkadaşımız, iş güvenliğinin çalışma hayatında ne kadar önemli olduğunun farkına varıyor. Güvensiz koşul ve davranışları tespit edip, SMAT girişi yapıyor. Olası iş kazası risklerini oluşmadan ortadan kaldırılmasına yardımcı oluyor.
Kemal TÜRSEN Gövde Üretim Müdürlüğü TÜT 223 “Sevdiklerimle mutlu olmak için, önce iş güvenliği” Birimler içinde kullanılması zorunlu olan kişisel koruyucu malzemeleri ile, çalışanın korkusuzca üretim yapmasını sağlayan, verdiği eğitimlerle iş güvenliğinin hayatın vazgeçilmez bir parçası olduğunu çalışanın içine işleten, ödüllendirme sistemiyle çalışan memnuniyetini en üst düzeyde tutan Tofaş’a teşekkür etmemek mümkün değil. Tofaş’ta yaklaşık 8 yıldır çalışmaktayım. Öncesinde iş güvenliğinin bizim için bu kadar önemli olduğunu bilmiyordum. İş güvenliğinin kaza, yakın kaza veya ölümlerle sonuçlanmasının altında bir çok davranış ve koşul olduğunu Tofaş sayesinde öğrendim. Tofaş bana Verdiği eğitimlerle, yolda giderken kaldırımın ortasında bulunan büyük bir taşın, benden sonra oradan geçen biri için güvensiz bir koşul oluşturduğunu öğretti. Buzdağının görünmeyen yüzünü biz çalışanlara göstererek bizlerin iş güvenliği konusundaki gelişimimize büyük katkı sağladığını düşünüyorum. Bir yıl boyunca belli kriterleri tutturan yalın takımlara iş güvenliği ödülleri verilmesinin, çalışanların iş güvenliğine daha fazla katkıda bulunmasını sağladığını düşünüyorum.
İŞ GÜVENLİĞİ RÖPORTAJLAR
67
Bahri İLKBAHAR BOYA Üretim Müdürlüğü TÜT 311 1600’lü yıllarda yaşayan Karacaoğlan der ki; “Sözün bilmişi, tedbirle görülür dünyanın işi” Ekonomik gelişmişlik ve refahın ilk adımı sanayileşme ise, ikinci adımı bu sürecin yarattığı sosyal ve çevresel sorunların azaltılmasıdır. Bu anlamda iş kazaları ve meslek hastalıklarının yarattığı sosyoekonomik kayıpların azaltılması, gelişmişliğin bir göstergesidir. Tofaş çalışanları olarak en üst yöneticiden en alt kademedeki çalışana kadar tüm personelin bu konu içerisinde aktif olarak rol almasını sağlayan kurallarımız, Türkiye şartlarındaki yerimizin rol model olduğunun açık göstergesidir. Çalışma yaşamında sağlık ve güvenliği geliştirecek bilinç ve duyarlılığı arttıran olumlu tutumları yerleştirmeye yönelik, yani pozitif güvenlik kültürü oluşturur nitelikteki İSG eğitimlerinin, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi için en önemli araçlardan olduğunu düşünüyorum. Sonuç olarak güvenli davranışlar güvenlik kültürünün yerleştiği ortamlarda sağlanabilir. Bu yüzden iş güvenliği kültürüne yeterince önem verilmelidir. Güvenlik kültürü bilinci, sosyal tarafların aktif katılımı ile oluşabileceğine inanıyorum. En çok beğendiğim uygulama, Tofaş ailesinin her bireyinin iş güvenliğine katkıda bulunmasını sağlayan “İş Güvenliği Kaptanı”.
Mümine VATANSEVER Montaj Üretim Müdürlüğü TÜT 411 İş kazasının büyüğü «bana bir şey olmaz» cümlesiyle başlar. Tofaş’a işbaşı yaptığımda ilk olarak İş Sağlığı ve İş Güvenliği eğitimleri aldım. Daha önce farkında olmadığım birçok uygulama ve yöntem öğrendim. Tofaş’ın bu konuda öncü olduğunu anlamak zor değil. Bu da bana ve çalışma arkadaşlarıma güven veriyor. Çalışma alanımdaki güvensiz davranış ve güvensiz koşulları tespit etme yeteneğimin her geçen gün daha da geliştiğini hissediyorum ve daha duyarlı oluyorum. İş güvenliği ile ilgili öğrendiklerimi hayatımın her alanında kullanmaya başladım. İş kazalarının sıfıra indirilmesi için, iş güvenlik kültürünün takımın tüm bireyleri tarafından sahiplenip uygulanması ile mümkün olabileceğimi öğrendim. Tofaş’ta en beğendiğim İSG uygulaması, her üretim birimindeki risklere göre tanımlanmış olan kişisel koruyucuların olması ve bunların her birim girişlerinde görsel olarak çalışanlara aktarılması, belirlenen bu kuralın herkes tarafından harfiyen sahiplenip uygulanıyor olmasıdır. Farkında olmadan kuralı delen ziyaretçiler de çalışanlar tarafından hemen uyarılır.
68
İŞ GÜVENLİĞİ RÖPORTAJLAR
Hasan KELEŞ Montaj Üretim Müdürlüğü TÜT 411 “Sıfır Kazaya Ulaşma Bir Şans Değil Seçimdir” Tofaş iş güvenliği uygulamalarının bana göre en önemli yanı dünya klasında uygulamalar olmasıdır. Oluşan iş kazaları için önleyici tedbir alan bir fabrikadan, tüm personelin katılım sağladığı tehlikeyi tahmin eden, risk öngörüsü yapabilen bir fabrikaya ulaşıldı. Çalışma alanımdaki güvensiz koşul ve davranışları tespit edebilmemi kolaylaştırdı. İş güvenliği kültürünü hayatımın her alanına yaygınlaştırmamı sağladı. Eğer bir işletmede iş güvenliği kültür gelişimi olmazsa, kazaların sıfırlanmayacağını anladım. En beğendiğim özellik “Toolbox” diyebilirim. Bir eğitim, uyarı ya da iyileştirmenin binlerce kişiye aynı anda kelimesi kelimesine aynı şekilde anlatılması ve bu zincirin bir parçası olmak heyecan veriyor.
Erdoğan BONCUK Süspansiyon Üretim Müdürlüğü TÜT 512 “En iyi yol güvenli yoldur” İş güvenliği, güvensiz davranış ve harekette bulunmamaktır. İş güvenliği uygulamalarımız artırıldıktan sonra iş kazalarımız yok denilecek kadar azaldı. Hedefimiz daima sıfır iş kazası olmalı. Risk almayıp önlem almalıyız. İş güvenliği kültürünü çok iyi benimsemeliyiz. Bu uygulamalar sizin hayatınızı nasıl etkiledi, kişisel gelişiminize nasıl katkı sağladı? İG. Uygulamaları gerekli eğitimleri alacak. Gerekli koruyucuları kullanarak yaya yollarını kullanmak, bizlerde birilerinde sorumlu olacak. Ailemizden sorumlu bireyler olarak iş güvenliği kurallarına uymalı ve güvensiz davranış ve hareketlerden kaçınmalıyız. Kurallara uymayan arkadaşlarımızı uyarmalıyız. İş güvenliğini bir yaşam kültürü olarak uygulamalıyız ve bu kültürü evimizde ailemize de uygulatmalıyız. Tofaş’ta en beğendiğim iş güvenliği uygulaması yaya yollarının belirlenmesi ve çelik burunlu iş güvenliği ayakkabıları.
Hasan ÖZKAN Tedarik Zinciri Direktörlüğü Pres Malzeme Temin “Aşırı güven yüksek risktir” Tofaş iş güvenliği uygulamalarının Türkiye standartlarının çok üstünde olduğunu düşünüyorum. İş güvenliğine yapılan yatırımlar bunun somut örneği. Bu uygulamalar benim hayatımı da olumlu yönde etkiledi. İş güvenliği uygulamaları ile daha detaylı çalışma ortamı ve çalışma koşulları yaratılmış oldu. İş güvenliği, iş kazaları ve meslek hastalıklarının gerek insani ve toplumsal bakımdan gerekse ekonomik bakımdan çok önemli bir sorun olduğunu ifade ediyor. Slogan ise: Tofaş’ta en beğendiniz iş güvenliği uygulaması, takım çalışması ile yapılan Kiken Yochi...
İŞ GÜVENLİĞİ TOFAŞ ISG EKİBİ
TOFAŞ İş SağlIğI VE Güvenlİğİ Ekİbİ
69
70
İŞ GÜVENLİĞİ BULMACA
Soldan Sağa 1.
Başa bir cismin düşmesi, çarpması veya başın bir yere vurulması yahut başın gerilimli bir iletkene değmesi olasılığına karşı kullanılır.
3.
İnsanla buluşmamış tehlikelerin raporlandığı olay. Örneğin yaya yoluna üst yapıdan parça düşmesi.
5. 6.
Yukarıdan Aşağı 2.
İnsan hatalarında gizli kök nedene ulaşmak için kullanılan mülakat sisteminin kısaltmasıdır.
4.
Çok hafif karbon kökenli sağlam liflerden oluşan kesme direnci çok yüksek eldiven tipidir.
7.
Harekete geçmek için olayın gerçekleşmesini beklediğimiz faza “...... yaklaşım” denir.
Çalışanların iş kazalarına uğramalarını önlemek amacı ile güvenli çalışma ortamını oluşturmak için alınması gereken tedbirler dizisine deniz.
8.
Bireyin, doğduğu toplum içinde ya da yaşadığı toplumsal çevrede hazır bulduğu davranış kalıplarını, toplamsal etkinlikleri düzenleyen kuralları öğrenme ve benimseme sürecine “iş güvenliği .....” denir.
Rutin olmayan operasyonlarda görev alacak çalışanlarımızın; dikkat, algı, el-ayak koordinasyonu, refleks gibi kabiliyetlerinin test edildiği cihazın adıdır.
9.
Fabrikamızda periyodik olarak yapılan titreşim, hava kalitesi, gürültü, sıcaklık, manyetik alan gibi ölçümlerin genel adıdır.
9.
Küçük olayların büyük olaylara yol açacağını 1, 29, 300 olasılığıyla öngören bir yaklaşımdır.
10.
Her pazartesi günü, belirlenmiş konuya ve forma göre yapılan işbaşı toplantılarının genel adıdır.
14.
İşin insana uyumu üzerine çalışan bilim dalıdır.
11.
16.
Uygulamalı iş güvenliği eğitimlerinin verildiği odanın adıdır.
Yangın esnasında otomatik olarak devreye girerek yağmurlama metoduyla yangını söndüren sisteme denir.
17.
12. Personelin, önündeki düğmeler yardımıyla ya da ip çekerek, sıra dışı durumu yetkililere bildirebilmesine olanak sağlayan sisteme denir.
Tofaş’ta ergonomi konulu bilgilendirmelerde kullanılan karakterin adıdır.
13.
Hataların tekrarını istese de yapamayacak şekilde %100 önleyen çözümlere verilen isimdir.
Bir gün ve üzeri iş günü kayıplı yaralanmalı iş kazalarının kısa adıdır.
15.
........ BSI (British Standarts Institute) tarafından yayınlanmış iş sağlığı ve güvenliği standardı ve yönetim şeklidir.
18.
Tüm dünyada “sürekli iyileştirme” için kullanılan Japonca kelimedir.
21.
Harekete geçmek için olayın gerçekleşmesini beklemediğimiz ve öngörü ile ilerlediğimiz fazdır.
22.
Tehlikenin oluşma olasılığını ve meydana getireceği şiddetin büyüklüğünü tarif eder.
23.
Operasyon başında 5 dakikayı geçmeyen tek sayfalık görsel eğitim dokümanının kısaltmasıdır.
27.
İş güvenliği pillarında kazaların kök nedenini bulmada kullanılan formun kısaltmasıdır.
19. 20.
En üst yönetimden en alta kadar iş güvenliği kapsamında yapılan denetim sistemidir.
24.
“Problemin ya da kazaların oluşmasına engel olan veya koruyan” anlamına gelen fazdır.
25.
Periyodik olarak alanda WCM adım gerekliliklerinin ve uygulamaların kalitesinin kontrol edilip destek olunan ziyaretlere “....... ziyareti” denir.
26.
28.
Oluşturulmuş grup tarafından operasyon adımlarının gözlemlenmesiyle tespit edilen tehlikelerin ve sonuçlarının, karşı önlem bulunarak kapatılması için periyodik doldurulan formun adıdır. Fabrikamızda yeşil şapka ve kolluk takarak fahri iş güvenliği temsilciliği yapan çalışanlarımıza “iş güvenliği .....” denir.
İŞ GÜVENLİĞİ BULMACA
1 3
71
2
4
5
6
7
8 9
10 11 13
12
14
15
16
17 18 20
19
22
23
21
24 25
26
27
28
72
İŞ GÜVENLİĞİ NOTLAR
Bu derginin basımında %100 geri dönüştürülmüş kağıt kullanılmıştır.
Karmafikir Reklam Hizmetleri, Tel: 0212 272 29 23