Tolakari 3

Page 1

`˘ÅHõi | JQÆãπì – ÃãÃÑìO|~ü | 2010

1


ã¨ÇϨ [ PǨ~°O u#O_ç! P~ÀQƺOQÍ rqOK«O_ç!! PÖ’zOK«O_ç!

‰õÄ~°QÍÜ«∞ŠѨO@Öˇ#· =OQÆÖ’ 20 #∞O_ç 30 ™ê~°∞,¡ HͺÉËrÖ’ 6 #∞O_ç 10 ™ê~°∞,¡ @=∂@, ɡO_»Ö’ 8 #∞O_ç 20 ™ê~°∞¡, HͺÔ~\òÖ’ 2 #∞O_ç 4 ™ê~°∞¡, c<£û, c~°ÅÖ’ 4 #∞O_ç 8 ™ê~°∞¡, ^Àã¨, P‰õΩ‰õÄ~°ÅÖ’ 2 #∞O_ç 6 ™ê~°∞¡, ‰õÄ~°q∞~°Ñ¨Ö’ 15 #∞O_ç 20 ™ê~°∞¡ q+¨Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞Å∞ Ñ≤zHÍi KÕ™êÎ~°∞. W@∞=O\˜ q+¨ÑÓ¨ i`«"∞≥ #ÿ PǨ~° Ѩ^•~åúÅ∞ u#_»O =Å# `«Ö`ˇ ÎÕ P~ÀQƺ ã¨=∞㨺Å∞ ZÖÏ LO\ÏÜ≥∂ XHõ¯™êi PÖ’zOK«O_ç.

g∞‰õΩ `≥Å∞™ê? ÉèÏ~°`^ « âÕ O◊ Ö’ 51 âß`«O PǨ~°O ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞Å`À HõÅ∞+≤`"« ∞≥ #ÿ ^Õ. ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞Å J=âıëêÅ∞ `«e¡áêÅÖ’ ‰õÄ_® x~åúiOK«|_ç<å~Ú. ™êb<å 2 ÅHõ∆Å =∞Ok =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÅ∞, ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞Å∞ Ñ≤zHÍi KÕÜ«∞_»O ^•fi~å K«xáÈ`«∞<åfl~°∞. 2 HÀ@¡

50 ÅHõ∆Å =∞Ok q+¨„ѨÉèÏ"åxH˜ Ö’#=Ù`«∞<åfl~°∞. HͺÉËr =∞iÜ«Ú HͺbѶ¨¡=~ü ÖÏO\˜ ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ ѨO_çOK«_»OÖ’ á¶Èˆ~\ò QÆ∞oHõÅ#∞ ѨÙ=Ùfi =∞iÜ«Ú QÆ_»¤ÅÖ’<Õ "Õã¨∞Î<åfl~°∞. D QÆ∞oHõÅ∞ J`«ºO`« q+¨Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ# =∞iÜ«Ú Hͺ#û~ü HõÅ∞QÆ*Ë¿ã `«~°QÆuH˜ K≥Ok#q. =∂Ô~¯\òÅÖ’ HͺÉËr, HͺbѶ¨¡=~ü, @=∂@, =OQÆ ÖÏO\˜ ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ K≥_çáȉõΩO_® ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ áê¡ã≤ìH± „_»=Ú‡ÅÖ’ ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞Å#∞ HõeÑ≤, "å\˜Ö’ D ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å#∞ =ÚOz, J=Ú‡`«∞<åfl~°∞.

P~ÀQƺHõ~°"≥∞ÿ# ѨO@. ™ê÷xHõ =#~°∞Å`À ѨO_çOz#k. Ѩ~åº=~°}ÏxH˜ ǨxKÕÜ«∞xk. ~°™êÜ«∞# =∞iÜ«Ú [#∞º=∂iÊ_ç ~°Ç≤Ï`« ѨO@. Ô~·`«∞Ö ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å ^•fi~å =∂Ô~¯\ò KÕÜ«∞|_»∞`«∞#flk.

2


ã¨Oáê^ŒH©Ü«∞O „Ѩ=∂^Œ Ѷ¨∞O\˜HõÅ∞ PǨ~°É„íè ^Œ`#« ∞ K«@Ñì ~¨ "° ∞≥ #ÿ ǨωõΩ¯QÍ QÆ∞iÎOz ~å*ϺOQÆ|^ŒOÌ KÕã∞¨ <Î åfl=∞x XHõ"Ñ·≥ Ù¨ „ѨH\õ 㘠∂¨ <Î ,Õ D ǨωõΩ¯#∞ HÍÅ~å¿ã J<ÕHõ q^è•#Ѩ~"° ∞≥ #ÿ x~°Ü ‚ ∂« Å#∞ „ѨÉ∞íè `«fiO `«fii`«QuÆ # KÕã∞¨ #Î fl Ѩiã≤u÷ HõxÑ≤™ÈÎOk. ^ÕjÜ«∞ =∞bì „ÉÏO_£ i>ˇÖÿ ò ~°OQÆO Ö’H˜ q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞ 51âß`«O "Õ∞~° J#∞=∞uxã¨∂Î x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ~°OQÆO ã≤^"ÌŒ ∞≥ Oÿ k. ^ÕâO◊ Ö’ Le¡áêÜ«∞ ^è~Œ Å° ∞ ÃÑiy<å, ~Ô `· ∞« ʼnõΩ y@∞ìÉÏ@∞ ^è~Œ Å° ∞ ~åHõáÈ~Ú<å, i>ˇÖÿ ò ~°OQÆOÖ’ <≥Ñ· Ù¨ }º`« ÖË^∞Œ Jx ™ê‰õΩ K«∂ѨÙ`«∂, D ~°OQÆOÖ’H˜ q^Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞ J#∞=∞uã¨∂Î Hˆ O„^Œ HÍa<≥\ò x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞‰õΩOk. D K«~º° =Å¡ Hˆ =ÅO =º=™êÜ«∞ ~°OQÆ"∞Õ HÍHõ, WѨÊ\˜=~°‰Äõ HÀ@¡ =∞OkH˜ Láêkè HõeÊã¨∞#Î fl i>ˇÖÿ ò ~°OQÆO ‰õΩ^ÕÅÜÕ∞º J=HÍâ◊O =ÙOk. z#fl z#fl H˜~å}Ï ^Œ∞HÍ}ÏÅ∞ JO`«~åú#=∞=Ù`å~Ú. nxH˜ `À_»∞ qÅ∞=*’_çOѨ٠(Value Addition), Ѷ٨ _£ „áêÃãã≤OQ∑Å ¿Ñ~°∞`À <å}º"≥∞#ÿ PǨ~°O ^Œ∂~°"∞≥ ÿ ~°™êÜ«∞<åÅ`À, j`«Å y_»O¤ QÆ∞ÅÖ’ xÅ∞= KÕÜ∞« |_ç# PǨ~°O g∞^Œ P^è•~°Ñ_¨ ®eû =ã¨∞OÎ k. q^Õj i>ˇÖÿ ò HõOÃÑhÅ`À ~Ô `· ∞« ʼnõΩ =∞Oz ^è~Œ Å° ∞ =KÕÛ =∂>ˇ`ÿ Õ J"≥∞iHÍ, Ü«¸~°Ñπ ^ÕâßÅÖ’ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ =º=™êÜ«∞O y@∞ìÉÏ@∞ HÍHõ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å ã¨aû_ôÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ QÆ∞=∞‡iOKåeû =ã¨∞#Î fl^À PÖ’zOKåe. P ^ÕâßÅÖ’ D ~ÀA PǨ~° ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ [|∞ƒÅ`À<Õ J`«ºkèHõ =∞~°}ÏÅ∞ ã¨OÉèqí ã¨∞<Î åflÜ«∞#flk QÆ∞iÎOKåe. *ÏfÜ«∞ =º=™êÜ«∞ Y~°∞ÛÅ, ^èŒ~°Å x~å‚Ü«∞Hõ Hõq∞\˜ (CACP) J^茺‰õ∆ΩxQÍ „ѨÉèí∞`«fiO _®II Jâ’H± QÆ∞ÖÏ\©x xÜ«∞q∞OzOk. =º=™êÜ«∞ ѨO@ʼnõΩ =∞^Œ`Ì ∞« ^è~Œ Å° ∞ WKÕÛ q^è•<åxH˜, „ѨÉ∞íè `«fi ¿ãHõ~} ° ‰õΩ, „Ѩ*Ï Ñ¨OÑ≤}© =º=㨉÷ Ωõ |^ŒÌ =ºuˆ~H˜ J~Ú# _®II Jâ’H± QÆ∞ÖÏ\˜ x D Ѩ^qŒ Ö’ xÜ«∞q∞OK«@O `À<Õ „ѨÉ∞íè `«fi L^ÕâÌ O◊ ã¨Ê+¨Oì J=Ù`«∞#flk. DÜ«∞# QÍ~°∞ 2007-08Ö’ IFPRI (International Food Policy Research Institute) Ö’ Ѩx KÕã∞¨ #Î fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ''PO„^è„Œ Ѩ^âÕ ò =º=™êÜ«∞ ѨÙ#s˚=<åxH˜ UO KÕÜ∂« e?—— J#fl ^•x g∞^Œ XHõ x"ÕkHõ WKåÛ_»∞. nxÖ’ KåÖÏ ã¨Ê+¨Oì QÍ „ѨÉèí∞`«fiO =º=™êÜ«∞ =∞^Œú`«∞ ^èŒ~°Å∞ x~°‚~ÚOKÕ q^è•#O #∞O_ç `«Ñ¨CHÀ"åÅh, ^è•#º ¿ãHõ~°}#∞ „ÃÑ·"Õ\ò~°OQÍxH˜ JѨÊK≥áêÊÅh ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞. nxH˜ `À_»∞ HÍO„\ωõΩ,ì HÍ~Àʈ~\ò =º=™êÜ«∞ (Contract,Corporate Farming) q^è•<åÅ#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOKåÅx ã¨ÅǨ WKåÛ_»∞. ^•x ^Œ∞„+¨ÊÉèÏ"åÅ#∞ =∞#O WѨÊ\˜ =~°‰Äõ K«∂ã¨∂<Î Õ =Ù<åflO. DÜ«∞# ã≤.U.ã≤.Ñ≤. J^躌 ‰õΩ∆ xQÍ JkèHÍ~°O KÕÑ\¨ #ì˜ "≥O@<Õ ~åã≤# XHõ "åºã¨OÖ’ „ÃÑ"· @Õ ∞ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO`À PǨ~° ¿ãHõ~}° KÕÜ∂« Åx "åkOKå~°∞. „ÃÑ"· @ Õ ∞ ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO`À PǨ~° ѨOÑ≤}© =º=ã¨÷ ÉÏQÍ #_çz# ^•MÖÏÅ∞ Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞#fl ^ÕâßÅÖ’ ZHõ¯_® Hõ#Ѩ_=» Ù. D ¿Ñ~°∞`À „ÃÑ"· @ Õ ∞, |Ǩïà◊ *Ïu HõOÃÑhÅ∞ „Ѩ[Å ^è#Œ O ^ÀK«∞HÀ=@"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ, D <≥ÅÖ’<Õ [iy# =∞Oz Ѩi}Ï=∂Å#∞ QÆ∞~°∞KÎ ãÕ ∞¨ ‰õΩO^•O. ^ŒâßÉÏúÅ∞QÍ ~Ô `· ∞« Å∞, ã¨fiK«ÛO^èŒ ã¨Oã¨Å÷ ∞ KÕã¨∞Î#fl áÈ~å\ÏŠѶ¨e`«OQÍ 'ZO_Àã¨ÖÏÊù<£—ÃÑ· „ѨѨOK« "åºÑ¨ÎOQÍ x¿+^èŒO Ѩ_çOk. =∞# ^Õâ◊O =∂„`«O ѨÓiÎQÍ x¿+kèOKÕO^Œ∞‰õΩ S^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ ã¨=∞Ü«∞O J_çyOk. =∞#^ÕâO◊ Ö’ ‰õÄ_® `«H} ∆õ "Õ∞ x¿+^èOŒ =KÕÛ kâ◊QÍ ~Ô `· ∞« , „Ѩ*Ï ã¨OѶ∂¨ Å∞ „ѨÉ∞íè `«fiO ÃÑ· XuÎ_ç `Õ"åeû# J=ã¨~O° LOk. PO„^è„Œ Ѩ^âÕ òÖ’ q[Ü«∞=O`«OQÍ #_çz# '„Ѩ[Å Ü«∂[=∂#ºOÖ’ ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞O— (Community Managed Sustainable Agriculture) #∞Oz =zÛ# J#∞Éè" í åÅ P^è•~°OQÍ ^Õâ"◊ åºÑ¨OÎ QÍ '=∞Ç≤ÏàÏ ã¨fiâ◊HΘ Hõ~} ° ü ѨiÜ≥∂[#— ¿Ñ~°∞`À Hˆ O„^Œ „ѨÉ∞íè `«fiO XHõ H˘`«Î Ѩ^HŒè Íxfl „áê~°OaèOzOk. ™ê÷xHõ =#~°∞Å`À KÕ¿ã ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∂xfl =∞Ç≤ÏàÏ ã¨OѶ∂¨ Å ^•fi~å „áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕ kâ◊QÍ D HÍ~°º„Hõ=∞O ~°∂á⁄OkOk. PO„^è„Œ Ѩ^âÕ ò ÖÏ<Õ Jxfl ~å¢ëêìÅÖ’#∂ ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ L^Œº=∂xH˜ D Ѩ^HŒä Oõ c*ÏÅ∞ "Õã∞¨ OÎ ^Œx Pt^•ÌO.

_®II l.q. ~å=∂O[<ÕÜÚ« Å∞ `˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

1


`˘ÅHõ i ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Ѩ„uHõ U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011 |∞Öˇ\ <˜ :£ 3 "≥Å: 15/– ã¨Oáê^Œ‰Ωõ Å∞ _®II l.q. ~å=∂O[<ÕÜÚ« Å∞ ã¨Ç¨Ïã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞ Hõ<fl≥ QÆO\˜ ~°q ã¨Oáê^ŒHõ =~°Oæ _®II \˜. U. q. Zãπ. ~°ÑÚ¨¶ <å^è£ l. K«O„^ŒâYı ~ü l. ~å[âıY~ü l. P~ü. ^è~ˆŒ ‡O^Œ~ü „ѨK«∞~°} ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Hˆ O„^ŒO, ã¨ÇϨ [ PǨ~°O =Ú„^Œ} #=º „Ñ≤O@~üû, ~å*òÉ=íè <£ ~À_£, ™È=∂rQÆ∂_», ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ q=~åʼnõΩ

Z_ç@~ü, `˘ÅHõi 12–13–445, gkè <≥O.1, `å~åflHõ, ã≤HO˜ „^•ÉÏ^£–500017 á¶È<£:040-27014302 / 7735 tolakari@csa-india.org

֒Ѩe ¿ÑrÖ’¡... ã¨Oáê^ŒHÜ © ∞« O Éè∂í ™ê~° Ѩi~°H}∆õ –Ô~`· ∞« Å Ü«∂[=∂#ºO =º=™êÜ«∞~°OQÆ ã¨OH∆ÀÉèí Ѩiëê¯~°"∞Õ PǨ~° Éè„í ^Œ`‰« Ωõ x["≥∞#ÿ Ǩg∞ ѨO@ =º~åúÅ`À Z~°∞=Ù `«Ü∂« s P‰õΩ ѨÙ~°∞QÆ∞ x"å~°} "Õãq¨ Ö’ Ö’`≥#· ^Œ∞‰õΩ¯Å∞–„ѨÜ∂≥ [<åÅ∞ Éè∂í ™ê~° ѨsHõ∆ – =∞\˜ì #=¸<å ¿ãHõ~}° q`«#Î â◊√kúH˜ 'c[~°H—∆õ `≥Åx¡ =i aÜ«∞º"Õ∞ „âı+=ª¨ ∂? "Õãq¨ HÍÅOÖ’ Ѩâ√◊ áÈ+¨}–*Ï„QÆ`ÅΫ ∞ QÆ$ǨÏ"≥^· ºŒ O, "Õãq¨ áêhÜ«∂Å∞ J}∞â◊HΘ ÃÑ#∞Éè∂í `«O =∞O^Œ∞Å∞ ÖˉΩõ O_® [|∞ƒÅ∞ #Ü«∞OKÕÜ∞« _»O ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÃÑ· H˘xfl ã¨O^ÕÇ¨ Å∞ – ã¨=∂^è•<åÅ∞ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ =∂~°\ÏxH˜ q`«#Î xÅfiÖ’ PtOKÕ p_» Ñ‘_Å» ∞ –x"å~°} =º=™êÜ«∞ ~°OQÆO–q^Œ∞º`ü ã¨=∞㨺Å∞ =O@ WO\˜ =º~åúÅ`À HõOáÈã¨∞ì =∂q∞_çHÍÜ«∞Å HÀ`«, xÅfi–*Ï„QÆ`ÅΫ ∞ ^è•#ºO ZQÆ∞=∞u HÍ^Œ∞ ѨOÑ≤}© KÕÜ∞« O_ç "Õ~∞° â◊#QÆ`À "Õà¥◊ §#∞‰õΩ#fl ~å=∞eOQÍÔ~_ç¤ c.\©. =OHÍÜ«∞#∞ =∞m§ =∞# <≥u#Î ~°∞^Œ∞`Ì å~å? ¿ãO„kÜ«∞ ~Ô `· ∞« PÖ’K«#Å∞

_®II l.q. ~å=∂O[<ÕÜÚ« Å∞ ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Hˆ O„^ŒO

1 3

ã¨∞ã≤~÷ ,° ã¨=∞„QÆ =º=™êÜ«∞ "ÕkHõ

ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Hˆ O„^ŒO ~Ô `· ∞« Å J#∞Éè=í O _®II K«Å™êx ™êO|t=~å=Ù a. ã¨∞~ˆ +π ~Ô _ç¤ _®II \˜.U.q.Zãπ. ~°ÑÚ¨¶ <å^è£ `˘ÅHõi _≥ã¯π _®II ã≤.ÃÇÏKü. ~°"∞Õ +π ã¨ÇϨ [ PǨ~°O _®II ÉÏ|∂~å=Ù '"≥^· ∞Œ º_»∞ ÖËx KÀ@— #∞O_ç

8 10 11 12 13 15 16 18 20 21 23

Z"£∞.q. ~°=∞}ÏÔ~_ç¤ l.P~ü. ^è~ˆŒ ‡O^è~Œ ü ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Hˆ O„^ŒO Z"£∞. u=∂‡Ô~_ç¤ _®II FO ~°∂¿ÑÖÏ _®II \˜.U.q.Zãπ. ~°ÑÚ¨¶ <å^è£ HÔ . ~°q `˘ÅHõi _≥ã¯π H˜~} ° ü q™êû ÉèÏ㨯~ü ™ê"Õ

24 25 26 28 32 33 34 36 38 40

XHõ¯ Hõ∆}O... *Ï˝#O Ö’Ñ≤Oz# KÀ@ `≥eÜ«∞x `«#"Õ∞ 'q*Ï˝# âߢãOΨ —QÍ K«ÖÏ=∞}˜ J=Ù`«∞O^Œx JO\Ï~°∞. `≥eÜ«∞HõáÈ=@=∞<Õk ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ®eû# q+¨Ü∞« "Õ∞g∞ HÍ^Œ∞ HÍh =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ#fl Z~°∞Hõ LO_»@O *Ï˝#O "≥Ñ· Ù¨ `˘e J_»∞QÆ∞ "ÕÜ∞« \ÏxH˜ ZO`À J=ã¨~O° . HÍh ^•xx QÆ=∞xOz<å x~åHõiOK«@=∞#flk `«##∞ `å#∞ =∞Éèºí Ѩ~∞° K«∞‰õΩ<Õ JǨÏOHÍ~°=∞=Ù`«∞Ok.

`˘ÅHõi á¶È<£ <≥O : 040-27014302 / 7735

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

2


~Ô `· ∞« `«# Éè∂í q∞Ö’ Z‰õΩ¯= ѨO@ ѨO_çOKåÅO>Ë =ÚO^Œ∞QÍ KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩx Éè∂í q∞ ™ê~åxfl Ñà OK«_O» . Éè∂í q∞ ™ê~åxfl Ñà OKåÅ<åfl, ѨO@‰õΩ Z‰õΩ¯= áÈ+¨HÍÅ∞ JO^•Å<åfl, =∞Oz HõOáÈã¨∞ì (¿ãO„kÜ«∞) Z~°∞=Ù#∞ "å_®e. á⁄ÅOÖ’<À ÖËHõ WO\˜ "≥#∞HÀ HõOáÈã¨∞ì Z~°∞=Ù `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë `«‰Ωõ ¯= ^è~Œ ‰° Ωõ =∞Oz Z~°∞=Ù Åaèã∞¨ OÎ k. HõOáÈã≤Oì Q∑ JO>Ë? `« y # `Õ = ∞, "Õ _ ç Q Íe =Ù#flѨ C _» ∞ 㨠∂ Hõ ∆ ‡r=ÙÅ∞ ¿ãO„kÜ« ∞ Ѩ ^ •~å÷ Å #∞ ‰õ Ω àı § @@∞ì KÕ ™ êÎ ~ Ú. JÖÏ KÕ Ü « ∞ _®<Õ fl HõOáÈã≤Oì Q∑ JO\Ï~°∞. ÉÏQÍ ‰õΩo§, `«Ü∂« ~Ô #· Z~°∞=Ù<Õ HõOáÈã¨∞ì ÖËHõ ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=Ù JO\Ï~°∞. HõOáÈã≤Oì Q∑Ö’ ~°H~õ H° ÍŠѨ^`úŒ ∞« Å∞ =Ù<åfl~Ú.

‰õΩÑ¨Ê Ñ¨^Œúu D Ѩ^uúŒ Ö’ =∞#‰õΩ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’=Ù#fl K≥`#Ϋ ∞ XHõ^•xÃÑ#· XHõ\ ˜ =~°∞ã¨QÍ ¿Ñ~åÛe. P‰õΩÅ∞, JÅ=ÚÅ∞, ZO_ç# K≥~°‰õΩP‰õΩ, q∞#∞=Ú, ÃÑã¨~° ѨO@Å∞ HÀÜ«∞QÍ q∞ye#

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

"≥ÚHõ¯Å∞, QÆ_,¤ç Ѩâ√◊ =ÙÅ¿Ñ_»#∞ "å_ç WO\˜ "≥#∞HõQÍh, á⁄ÅOÖ’QÍh D Ѩ^ŒúuÖ’ HõOáÈã¨∞ì `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. ‰õΩѨÊѨ^uúŒ x "å<åHÍÅOÖ’ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë =∞Ozk. Z) ɡ_Ö£ ’ Hõ„~° áêu, "≥Ú^Œ\ ˜ =~°∞ã¨QÍ "Õã#≤ P‰õΩÅ∞, JÅ=ÚÅ∞ a) =∞~À =~° ∞ ã¨ Ö ’ K≥ @ ¡ H˘=∞‡Å∞ "ÕÜ∞« @O ã≤) z=~°QÍ Ñ¨zÛ¿Ñ_», =∞\˜ì "ÕÜ∞« _»O q^è•#O: Éè∂ í q∞ÃÑ· 2 QÆ*ÏÅ "≥_Å» ∞Ê, á⁄_»=Ù =Ù#fl ã¨Å÷ OÖ’ ɡ_£ U~åÊ@∞ KÕã∞¨ HÀ"åe. =~°∞ã¨Å∞ "Õ¿ã=ÚO^Œ∞ ‰õΩÑ¨Ê =∞^躌 Ö’ 4

JOQÆ∞àÏÅ ÖÏ=Ù =Ù#fl Hõ„~°#∞ áê`åe. JѨ C _» Ñ ¨ C _» ∞ D Hõ „ ~° # ∞ Hõ k Ñ≤ ` Õ ‰õΩѨÊÖ’x "Õ_ç Hõ„~° ^•fi~å ɡ·\ ˜H˜ áÈ`«∞Ok. ‰õΩÑ¨Ê Z`«∞Î Éè∂í q∞ÃÑ· #∞O_ç QÆ[=Ú#fl~° =ÙO_®e. "≥Ú^Œ\ ˜ =~°∞ã¨Ö’ HÍ#∞QÆ, ã¨∞ÉÏÖò =O\˜ K≥@H¡ ˘=∞‡Å#∞ 6-8 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒO "ÕÜ«∂e. `«~åfi`« ZO_ç# QÆ_¤ç ÖË^• K≥H¯õ á⁄@∞ì#∞ 8 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒO "ÕÜ∂« e. ^•xÃÑ#· 5 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒO ZO_ç# ÃÑã¨~° "≥∂à◊√§, ÃãÖÂì ’ QÆ_¤ç ÖË^• ã¨∞ÉÏ|∞Öò, HÍ#∞QÆ H˘=∞‡Å#∞ "ÕÜ∞« =K«∞Û. JÖÏ 3 =~°∞ã¨Å∞ "ÕâßHõ 1 JOQÆ∞à◊O =∞O^Œ O Ѩ z Û ¿Ñ_» Q Íh =∞\˜ ì Q Íh "ÕÜ∂« e. ~Ô O_»∂ HõeÑ≤ ‰õÄ_® "ÕÜ∞« =K«∞Û. WÖÏ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# =~°∞ã¨Å#∞ J^Õ „Hõ=∞OÖ’ ‰õΩÑ¨Ê Z`«∞Î QÆ[=Ú#fl~° =KÕÛ =~°‰õΩ "ÕÜ«∂e. `«~åfi`« ‰õΩÑ¨Ê ÉÏQÍ `«_¿ç ãÖÏ hà◊√§ áÈÜ«∂e. z=~°QÍ JOQÆ∞à◊O =∞O^ŒO`À =∞\˜ì ÖË^• |∞~°^`Œ À HõÑC¨ `«∂ =¸Ü«∂e. ‰õΩѨÊÃÑ· JѨC_»ÑC¨ _»∂ hà◊√§ [Å∞¡`∂« `Õ=∞ LO_Õ@@∞¡ K«∂_®e. ‰õΩѨÊ#∞ 10-15 ~ÀAʼnõΩ XHõ™êi ÉÏQÍ H˜O^•g∞^• JÜÕ∞ºÖÏ HõÅáêe. D q^èŒOQÍ KÕ¿ãÎ 6-8 "å~åÅÖ’ HõOáÈã¨∞ì `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok.

3


QÆ∞O`«Ñ¨^Œúu D Ѩ^u÷Œ Ö’ =∞#‰õΩ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’=Ù#fl K≥`#Ϋ ∞ |\˜ì U H˘Å`«Ö’ QÆ∞O`« HÍ"åÖ’ JO`« QÆ∞O`«#∞ `«=ÙfiHÀ"åe. qq^èŒ =~°∞ã¨Å∞ "ÕâßHõ QÆ∞O`«#∞ =∞\˜`ì À HõáêÊe. hà◊√§ Z‰õΩ¯=QÍ JO^Œ∞ÉÏ@∞ Ö’xKÀ@, "Õãq¨ Ö’ D Ѩ^uúŒ x J#∞ã¨i¿ãÎ =∞Ozk. ZO^Œ∞HõO>Ë hà◊√§ PqiHÍ=_»O `«‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. Hõ#∞Hõ `«‰õΩ¯= hà◊√§ ã¨iáÈ`å~Ú. D Ѩ^Œúu`À á⁄ÅO ^ŒQ~ÔæÆ <· å ÖËHõ WO\˜ ^ŒQ~ÔæÆ <· å HõOáÈã¨∞ì KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. q^è•#O: 2 QÆ*ÏÅ á⁄_»=Ù, 2 QÆ*ÏÅ "≥_Å» ∞Ê, 1 QÆ[O Ö’`«∞Ö’ QÆ∞O`« `«"åfie. QÆ∞O`« K≥@∞ìh_»Ö’ =ÙO>Ë =∞Ozk.

QÆ∞O`«Ö’x "Õ_ç |Ü«∞@‰õΩ áÈ=_®xH˜ 2 ÖËHõ 3 Hõ„~°Å#∞ (3-4 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒO =Ù#flq) ɡ_£ "ÕÜ«∞Hõ=ÚO^Õ áê`åe. P Hõ„~°Å#∞ JѨC_»Ñ¨C_»∞ Hõ^∞Œ ѨÙ`«∞O>Ë QÆ∞O`«Ö’x "Õ_ç |Ü«∞@‰õΩ áÈ`«∞Ok. QÆ∞O`«Ö’ =ÚO^Œ∞QÍ 8 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒO Ñ‘K∞« Ѩ^•~å÷Å∞ "ÕÜ∂« e. L^•: H˘|ƒiÑ‘K∞« , ZO_»∞ QÆ_¤ç `« ~ åfi`« 8 JOQÆ ∞ àÏÅ =∞O^Œ O ZO_»∞QÆ_¤ç ÖË^• K≥H¯õ á⁄@∞ì "ÕÜ∂« e. ^•xÃÑ· 4 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒO ѨzÛ P‰õ Ω Å∞ "Õ Ü « ∂ e. L^•: HÍ#∞QÆ , ã¨∞ÉÏ|∞Öò H˘=∞‡Å∞, ÃÑã¨~,° q∞#∞=Ú Ñ¨O@HÀÜ«∞QÍ q∞ye# "≥ÚHõ¯Å∞ ÖËHõ "Õ~ˆ P‰õΩÅ∞, JÅ=ÚÅ∞.

ÃÑ·# "Õã≤# =#~°∞Å#∞ 1 JOQÆ∞à◊O =∞\˜ì ÖË^• ѨzÛ ¿Ñ_»`À =¸Ü«∂e. ÃÑ· q^èOŒ QÍ QÆ∞O`« xO_ÕO`« =~°‰Ωõ J^Õ Ñ¨^ŒúuÖ’ qq^èŒ Ñ¨^•~å÷Å =~°∞ã¨Å∞ "Õ Ü « ∂ e. QÆ ∞ O`« h_» Ö ’ ÖË H õ á È`Õ H˘|ƒi, `å\˜ P‰õΩÅ`ÀQÍh ÖËHõ W`«~° Ѩ^•~å÷Å`À HÍh HõÑ≤Ê "å#`åH˜_ç, ZO_» #∞O_ç HÍáê_®e. QÆ ∞ O`« Ö ’x Ѩ ^ •~å÷ Å #∞ 15-20 ~ÀAÅH˘Hõ™êi ÉÏQÍ HõÅáêe. `Õ=∞ =ÙO_ÕÖÏ JѨC_»Ñ¨C_»∞ hà◊√§ K«ÖÏ¡e. WÖÏ KÕ¿ãÎ 12-16 "å~åÅÖ’ (3-4 <≥ Å Ö’¡ ) Hõ O áÈ㨠∞ ì Z~° ∞ =Ù `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok.

<å_≥Ñπ Ѩ^uúŒ D Ѩ^uúŒ Ö’ W@∞HõÅ`À \ϺOH± Hõ\Ïìe. W@∞Hõ‰Äõ , W@∞Hõ‰Äõ =∞^躌 QÍe P_ÕÖÏ ã¨O^Œ∞Å∞ =ÙOKåe. D Ѩ^uúŒ Ö’ `«‰Ωõ ¯= ѨzÛ¿Ñ_»`À =∞Oz Z~°∞=Ù `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. ~°H~õ H° ÍÅ QÆ_=¤ç ÚHõ¯Å∞, P‰õΩÅ∞, ZO_»∞QÆ_,¤ç ZO_ç# K≥~‰° Ωõ P‰õΩ `«k`«~° ~°H~õ H° ÍÅ =º~°Ñ÷ ^¨ •~å÷Å#∞ LѨÜ∂≥ yOz HõOáÈã¨∞ì `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. =º=™êÜ«∞ =º~°Ñ÷ ^¨ •~å÷Å∞ Z‰õΩ¯= JaèOKÕ KÀ@ D Ѩ^uúŒ áê\˜OK«=K«∞Û.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

4


○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

\ϺOH± Hõ>ìË Ñ¨^uúŒ h~°∞ xÅ=x Z`≥#ÂÎ ã¨Å÷ OÖ’ \ϺOH± Hõ\Ïìe. \ϺO‰õΩ 3 QÆ*ÏÅ á⁄_»=Ù, QÆ[=Ú#fl~° "≥_Å» ∞Ê, 1 QÆ[O Ö’`«∞ =ÙO_®e. „Ѩ u W@∞Hõ ‰ õ Ω =∞^è Œ º 2 JOQÆ∞àÏÅ ã¨O^Œ∞ =ÙO_ÕÖÏ K«∂_®e. \ϺO‰õΩÖ’ H˜O^Œ W@∞HõÅ`À ɡ_£ "Õã∞¨ HÀ"åe. W@∞HõÅ =∞^躌 MÏm =ÙO>Ë QÍe ÉÏQÍ P_ç K≥`Ϋ `«fi~°QÍ ‰õΩà◊√§`«∞Ok. ɡ_£ "Õ¿ã q^è•#O =ÚO^Œ∞QÍ 6 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^Œ O Ö’ ZO_» ∞ QÆ _ ç ¤ , ѨzÛQÆ_,¤ç HÍ#∞QÆ, ã¨∞ÉÏ|∞Öò P‰õΩÅ∞ ÖË^• ѨO@ HÀÜ«∞QÍ q∞ye# "≥ÚHõ¯Å∞ "ÕÜ∂« e. ÃÑ· Ѩ^•~å÷ÅÖ’ Uk ^˘iH˜`Õ Jk "å_»=K«∞Û. WÖÏ "Õ ã ≤ # =~° ∞ 㨠à ѷ 5 H˜Ö’ŠѨzÛ¿Ñ_»#∞ 7-8 Hõ_=» Å h\˜Ö’ HõeÑ≤ K«ÖÏ¡e. ^•xÃÑ· 15-20 QÆOѨŠ=∞\˜ì ѨÅÛQÍ K«ÖÏ¡e. D =∞\˜ì áÈ+¨HÍÅ#∞ Ѩ\ ì˜ LO@∞Ok. =∞m§ K≥`,Ϋ ^•xÃÑ· ¿Ñ_»hà◊√§, ^•xÃÑ· =∞#∞fl K«ÖÏ¡e. D q^è Œ O QÍ \ϺO‰õ Ω xO_Õ =~°‰Äõ =~°∞ã¨Å∞ "ÕÜ∂« e. z=~° Q Í 1 JOQÆ ∞ à◊ O =∞O^ŒO =∞\˜`ì À \ϺOH±#∞ HõáêÊe. \ϺOH±ÃÑ· ZO_» Ѩ_‰» Ωõ O_® `å\ωõΩÅ=O\˜q HõáêÊe. "å~åxH˜ 2 ™ê~°∞¡ „Ѩu™ês 3-4 Hõ_=» Å hà◊§#∞ ɡ_ã Ñ#· K«ÖÏ¡e. ÃÑ· q^èŒOQÍ KÕ¿ãÎ 12-16 "å~åÅÖ’ (3-4 <≥ÅÖ’¡) =∞Oz Z~°∞=Ù `«Ü«∂~°=Ù `«∞Ok.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

Ñ¨Öˇ¡#∞ „¿Ñq∞^•ÌO ~°O_ç ZHõ¯_» „áê~°OaèOKåe? ~Ô `· ∞« rq`« =~°=‚ ∂ÅÖ’ 'J,P— ÅO>Ë 'JѨCÅ∂, P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∂— QÍ<Õ Ñ¨i}q∞Oz# "Õà,◊ U_»∞~°OQÆ∞Å WO„^èŒ ^è#Œ ∞ã¨∞ûÖ’#∂ HÍ~°∞ pHõ\ ˜ ~°OQˆ ™êH©∆ Éè∂í `«"∞≥ ÿ ÉèÜ í ∞« ÃÑ_»∞`«∞#fl "Õà,◊ Li`å\˜ cÉè`í û« ^Œ$â◊ºO ã¨O^蕺 ã¨=∞Ü«∞Ѩ٠™œO^Œ~º° "≥∞ÿ "≥H¯˜ iã¨∞#Î fl "Õà,◊ =∞#ã¨∞ <≥H¯õ _» ¿ã^Œf~åÛe? ÖË^∞Œ ''qëê^•„â◊√ `«∞ëê~åÅ xëê <å‰õΩ ÖË^∞Œ —— - ~°+º¨ <£ Hõq =∞Ü«∞HÀ=㑯 =∂@efl =∞##O KÕã∞¨ ‰õΩO^•O. Ô~·`«∞ Ñ¨Öˇ¡Ö’ =Ù<åfl_»∞. ÖËzѨ_#ç HÔ ~°@OÖÏ HÍ^Œ∞, x~°O`«~° „Ѩ"åÇ¨Ï #kÖÏ =Ù<åfl_»∞. P@∞áÈ@¡ =∞^躌 JÅŠѶ∞¨ ’+¨ÖÏ =Ù<åfl_»∞. ѨO@ á⁄ÖÏÅ „¿Ñq∞‰õΩ_≥· ѨÅ=iã¨∂Î =Ù<åfl_»∞. P`«‡ Ãã~Â÷ º° Ѩ٠P`«‡|O^è∞Œ "≥· P^Œiã¨∂<Î Õ =Ù<åfl_»∞. =∞#"≥∂ H˘`«Î rq`åxfl "≥`H« Íe... P#O^Œ, qëê^•Å [q∞e rq`åxfl ѨÅHõiOKåe. "Õãq¨ ^Œ∞‰õΩ¯Ö’Î `≥Q|Æ Åã≤# HõÅ∞ѨÙ#∞ K«O¿Ñ ~Ô `· ∞« g~°∞Å ‰õΩ@∞OÉÏefl HõÅ"åe. =Åã¨... "Õ^<Œ å Éèií `« =Åã¨... x~åâ◊ "˘^˘Ì^∞Œ .Ì .. =KÕÛ ã‘[<£ ÉÏQÆ∞O@∞O^Õ"∂≥ ...! Pâ◊#∞ ÃÑOz# '<ÕãOΨ — <ÕÅ#∞ =Ú^•Ì_®e. Hõ@∞ì `≥OѨىõΩ áÈÖËx ‰õΩ@∞O| ÉÏO^è"Œ åºxfl KÕ`∞« Å∞ ÉÏ~å¡ KåÑ≤ HÍ=eOK«∞HÀ"åe. #=Ùfibfl, ѨÙ=Ùfibfl, Ѩâ√◊ =Ùbfl, Ѩ‰Ω∆õ bfl, Hõ#fl a_»b¤ fl, ‰õO@∞#fl HõÅbfl, uÜ«∞ºx *Ï˝ÑH¨ Íbfl, f~°x HÀiHõbfl, ~°KÛ« |O_» K«~Û° bfl - J=Ù#∞, Jhfl, Jhfl, `«xqf~å `«qfi `«ÅHÔ `«∞HÎ À"åe. =ÓiH©, K≥~∞° =Ù‰õÄ =∞^躌 QÆ@∞ì =∞^躌 =iÎ`fi« O =∂<Õ¿ã,Î ‰õΩÅ, =∞`åÅ Hõf`«OQÍ H˘@∞ì‰Ωõ áÈ~Ú# rq`åÖˇ<Àfl, Hõ~∞° =Ù ~°H¯õ ã≤ Hõ~åà◊#$`«ºO Hõ|oOz# ‰õΩ@∞OÉÏÖˇ<Àfl, qëê^•Å ÃÑ#∞ `«∞áê#∞Ö’#∂ QÆ∞O_≥ x|ƒ~°O HÀÖ’Êx Q˘O`«∞HõÖ<ˇ Àfl, =∂Ô~¯\ò =∂Ü«∂*ÏÅO =∞O„`« ^ŒO_»"∞≥ ÿ ÉèÜ í ∞« ÃÑ_»∞`«∞<åfl, =∂#=`«fiO HÀÖ’Êx =∞Oz =∞#ã¨∞efl q∞QÆ∞Å∞Û‰õΩ#fl ѨÖ#¡ˇ ∞ „¿Ñq∞^•ÌO ~°O_ç. - HÔ . ~°q

5


"å#áê=ÚÅ Z~°∞=Ù QÀ<≥ ã¨OK«∞Å∞ =∞x+≤ =º=™êÜ« ∞ O "≥ Ú ^Œ Å ∞ÃÑ@ì H õ =ÚO^Œ∞ #∞Op <ÕÅ „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® "å#áê=ÚÅ =Å¡ ^Œ∞#fl|_Õk. <ÕÅÖ’¡ ™⁄~°OQÍÅ∞ KÕã¨∂Î, <ÕÅÃÑ·# P‰õΩÅ∞, JÅ=ÚÅ#∞ <ÕÅÖ’ HõÅ∞ѨÙ`«∂ "å#áê=ÚÅ∞ <ÕÅÅ#∞ QÆ∞Å¡QÍ KÕ™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ =~°¬O h~°∞ ÉÏQÍ WO‰õΩ`«∞Ok. "Õ~°∞¡ =∞iO`« Ö’`«∞‰õΩ K˘~°|_»`å~Ú. "å#áê=ÚÅ∞ <Õ Å Ö’x ¿ãO„kÜ« ∞ Ѩ^•~åúÅ#∞ uO@∂ qã¨iO˚ K«@O =Å¡ "å\˜ â◊s~°OÖ’ J<ÕHõ ~°HÍÖˇ#· ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ K«~º° [iy "å#áê=ÚÅ Z~°∞=Ù‰õΩ =∞Oz ™ê~°O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J~Ú`Õ ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ∞ "å_»@O =Å¡ P ~° ™ êÜ« ∞ <åÅ QÍ_è » ` « ‰ õ Ω `« @ ∞ì H ÀÖË H õ "å#áê=ÚÅ∞ K«xáÈ`«∞<åfl~Ú. W\©=Å HÍÅOÖ’ "å\˜ LѨÜ≥∂QÍxfl `≥Å∞ã¨∞H˘x QÆ∞O`«Ö’¡ "å#áê=ÚÅ#∞ ÃÑOz Z~°∞=Ù#∞ `« Ü « ∂ ~° ∞ KÕ ã ¨ ∞ Î < åfl~° ∞ . JÖÏO\˜ Ô ~ O_» ∞ Ѩ^`úŒ ∞« Å#∞ WHõ¯_» q=iã¨∞<Î åfl=Ú. =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ ∞ "å#áê=ÚÅ∞ =∞# <Õ Å Ö’¡ q㨠Π$`« O QÍ ÃÑiˆ Q ÖÏ =∞# <Õ Å Å#∞ ã¨O~°H˜∆OK«∞HÀ"åe. "å#áê=ÚÅ Z~°∞=Ù `«Ü∂« s: (ZHÀÃã<· û£ sÃãiÛ á¶œO_Õ+<¨ £ "åi J#∞Éèí"åÅ∞) "å#áê=ÚÅ#∞ ÃÑO@ ‰õ Ω Ѩ Ê ÅÖ’ ÃÑOK«_»O ^•fi~å HõOáÈ+¨µì #∞ `«fi~°QÍ ™êkèOK«=K«∞Û. ѨO@ =º~åúÅ∞/ K≥`Ϋ ÉÏQÍ zqH˜# `«~∞° "å`« Wq "å\˜x `«fii`«OQÍ Z~°∞=ÙQÍ =∂iÛ"Õ™êÎ~Ú. HõOáÈ+¨µì `«Ü∂« iÖ’ "Õ_ç ^Œâ◊ ѨÓ~°~Î Ú, ÃÑO@ áÈQÆ∞ K«Å|¡ _ç<åHõ "å# áê=ÚÅ#∞ q_çz ÃÑ\Ïìe. nxH˜ ã¨fi^Õj "å#áê=ÚÅ∞ "å_»@O „âıÜ∞« 㨯~°O (ÃÑiÜ≥∂xH±û, ÖÏOÑ≤\’ =O\˜q). g\˜x Z`«∞Î =∞_ç Ö’QÍh, ÖËHõ `˘\˜ì ÖË^• ‰õΩO@Ö’ ÃÑOK«=K«∞Û. 1. `˘\˜ ì Ö ’ J_» ∞ QÆ ∞ á⁄~° Q Í W@∞Hõ =ÚHõ¯Å∞, Wã¨∞Hõ =O\˜q "ÕÜ∂« e. 2. ^•xÃÑ· "≥∞`«xÎ =∞\˜Ñì ~¨ z° 100 "å# áê=ÚÅ#∞ q_çzÃÑ\Ïìe. 3. `«_çQÍ L#fl Ѩâ◊√=ÙÅ Z~°∞=Ù/¿Ñ_»

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

zqH˜# k|ƒ Z~°∞=Ù ¿Ñ_» "å#áê=ÚÅ∞ W@∞Hõ =ÚHõ¯Å∞, Wã¨∞Hõ

2. 15–20 ~ÀAÅ `« ~ åfi`« nxfl JHõ¯_»H¯õ _» =Ú^ŒÅÌ ∞QÍ ÃÑ\Ïìe. `˘ÅyOz XHõ ~ ÀA K« Å ¡ | _» x zÛ, 4. ^•xÃÑ· zqH˜# k|ƒ Z~°∞=Ù 0.7 g∞@~°¡ 150–200 "å#áê=ÚÅ∞ =^ŒÖÏe. Z`«∞Î =~°‰Ωõ "Õã∞¨ HÀ"åe. Ô~O_»=¨ \ϺO‰õΩ xO_»QÍ<Õ 15–20 5. ^•xÃÑ· QÀ<≥ ã¨OK«∞Å∞ Ѩ~z° , `«_∞» ѨÙ`«∂ ~ÀAÅ∞áêbkè < £ HÍy`åxfl Hõ Ñ ≤ Ê LO_®e. fã≤"ÕÜ«∂e. 6. p=∞Å∞, W`«~° Ѩ~å#fl Éè∞í ‰õΩ¯Å #∞O_ç 3. =i‡ Hõ O áÈ+¨ µ ì 45–60 ~ÀAÖ’¡ ~°H} ∆õ HõeÊOKåe. `«Ü∂« ~“`«∞Ok. ~Ô O_»= \ÏO‰õΩÖ’xH˜ "å#áê=ÚÅ∞ =Å㨠áÈ`å~Ú.

Ô~O_»∞ \ÏO‰õΩŠѨ^Œúu

<åÅ∞QÆ∞ \ÏO‰õΩŠѨ^Œúu

Wk ~ÀA‰õ Ω 150–200 „QÍ=ÚÅ =º~åú Å ∞ L`« Ê `« Î Ü Õ ∞ º ‰õ Ω @∞OÉÏxH˜ ã¨iáÈ`«∞Ok. MÏmÅ∞ =^Œ∞Å∞`«∂ J_»∞Q¤ À_» Hõ@∞ìHÀ"åe. 1. WO^Œ∞Ö’ 1 = \ϺO‰õΩÖ’ ÃÑO@ xOѨ_O» "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì xO_çáÈQÍ<Õ, áêenè<£ HÍy`åxfl HõáêÊe. Ô~O_»= \ϺO‰õΩÖ’ K≥`«Î xOѨÙ`«∂ áÈ"åe. ~ÀAÅ∞ 0–30 30–60 60–90

\ϺOH± 1 1 2 1 2 3.

h_»QÍ LO_Õ „áêO`«OÖ’ W@∞Hõ, ã≤"∞≥ O\òÅ`À `˘>ˇÅì ∞ xi‡OK«∞HÀ"åe. nxx <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílã¨∂Î QÀ_»Å∞ Hõ@∞ìHÀ"åe. QÀ_»ÅÖ’ MÏmÅ∞, ã¨O^Œ∞Å∞ =ke ÃÑ\Ïìe. ~ÀA‰õΩ 20–30 H˜Ö’ŠѨO@ =º~åúÅ∞ L`«Ê`«Ü Î ∞Õ <å ‰õΩ@∞OÉÏxH˜k ã¨iáÈ`«∞Ok.

Ѩx ÃÑO@ ‰õΩÑ¨Ê "ÕÜ∞« _»O (Z1) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (Z2) ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (a1) "å#áê=ÚÅ∞ =^ŒÅ@O (Z3) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (a2) ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (ã≤1) 6


=s‡ HõOáÈã¨∞ì `«Ü∂« sÖ’ qq^èŒ ^ŒâÅ ◊ ∞

"≥Ú^Œ\˜ <≥Å

90–120

~Ô O_»= <≥Å

120–140

=¸_»= <≥Å

140–160 "å#áê=ÚÅ∞ =^ŒÅ_»O

<åÅæ= <≥Å

160–190

"å#áê=ÚÅ∞ 'a' `˘\˜Öì ’H˜ =Åã¨

HõOáÈ+¨µì ~Ô _ô

1 2. 3 4 1 2 3 4 1. 2 3 4. 1 2 3 4

HõOáÈ+¨µì ~°_ô – ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (Z4) (W1) "å#áê=ÚÅ∞ `˘\˜Öì ’H˜ =Å㨠(a3) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (ã≤2) ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (_ç1) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (W2) HõOáÈ+¨µì ~°_ô – ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (a4) (ZѶπ 1) "å#áê=ÚÅ∞ =^ŒÅ@O (ã≤3) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (_ç2) "å#áê=ÚÅ∞ `˘\˜Öì ’H˜ =Å㨠(W3) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (ZѶ2π ) =iHõOáÈ+¨µì `«Ü∂« ~°∞ ÃÑO@áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (ã≤4, l1) "å#áê=ÚÅ∞ (_ç3) HõOáÈ+¨µì ~°_ô – ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (W4, à ÇÏKü1) "å#áê=ÚÅ∞ `˘\˜Öì ’H˜ =Å㨠(ZѶπ 3) h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» , ¿Ñ_»–=¸„`«O K«Å_¡ O» (l2) HõOáÈ+¨µì ~°_ô – ÃÑO@ áÈQÆ∞ KÕÜ∞« _»O (S4)

JHÍÅ =~å¬Å‰õΩ Ô~·`«∞ʼnõΩ ÉèÏs#+¨ìO ~å¢+¨ìOÖ’ U„Ñ≤Öò 15 #∞Op 22 =~°‰õÄ ‰õΩiã≤# JHÍÅ=~å¬Å∞, D^Œ∞~°∞QÍÅ∞Å=Å¡ KåÖÏ lÖÏ¡Ö’¡ ѨO@ʼnõΩ f„= #+¨ìO "å\˜e¡Ok. ~°c ѨO@Å∞, ѨO_»¡`À@Å∞ KÕuH˘KÕÛ ã¨=∞Ü«∂xH˜ ‰õΩiã≤# D =~å¬Å∞ Ô~·`åOQÍxfl Kå=Ù^≥|ƒfâß~Ú. 2010 YsѶπÖ’ [iy# #ëêìÅ#∞Op Ô~·`«∞Å∞ HÀÅ∞HÀHõ=ÚO^Õ, ~°cÖ’#∂ uiy #+¨ìO "å\˜e¡Ok. =º=™êÜ«∞, L^•º#âßYÅ „áê^èŒq∞Hõ x"ÕkHõÅ „ѨHÍ~°O D JHÍÅ =~å¬Å‰õΩ "≥Ú`«OÎ 3.35 ÅHõÅ∆ ZHõ~åÖ’¡ (1,35,800 ÃÇÏHÍì~∞° )¡ ѨO@Å∞ <åâ◊#=∞Ü«∂º~Ú. =i, q∞~°Ñ,¨ =∂q∞_ç, J~°\,˜ #∞=ÙfiÅ∞ `«k`«~° ѨO@ʼnõΩ #+¨Oì "å\˜eO¡ k. `«∂~°∞ÊQÀ^•=i, ѨtÛ=∞QÀ^•=i, QÆ∞O@∂~°∞, Hõ$ëê‚, „ѨHÍâ◊O, Hõ_Ñ» ,¨ HõsO#QÆ~,ü =~°OQÆÖò, #ÖÁæO_», ~°OQÍÔ~_ç,¤ "≥∞^ŒH,± =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~,ü x*Ï=∂ÉÏ^£, q[Ü«∞#QÆ~O° lÖÏ¡Ö’¡ ‰õΩiã≤# =~å¬Å‰õΩ ѨO@#+¨Oì `À áê@∞ 56 Ѩâ√◊ =ÙÅ∂ =∞$uK≥O^•~Ú. ѨO@ #+¨Oì q=~åÅ∞ (ÃÇÏHÍì~Ö¡° ’) 1. =i 1,09,693 (2,74,233 ZHõ~åÅ∞) 2. q∞~°Ñ¨ 9,067 (22,670 ZHõ~åÅ∞) 3. "≥ÚHõ¯*Á#fl 5,125 (12,813 ZHõ~åÅ∞) 4. =∂q∞_ç 5,124 (12, 812 ZHõ~åÅ∞) 5. #∞=ÙfiÅ∞ 2,119 (5,297 ZHõ~åÅ∞) 6. ã¨[˚ 879 (2,198 ZHõ~åÅ∞) 7. ѨÙK«Û, Hõ~∂° ƒ[ 860 (2,150 ZHõ~åÅ∞) 8. J~°\ ˜ 580 (2,125 ZHõ~åÅ∞) 9. á⁄Q͉õΩ 600 (1,500 ZHõ~åÅ∞) 10. ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ 553 (1,385 ZHõ~åÅ∞) 11. Ѩã∞¨ Ѩ٠400 (1,000 ZHõ~åÅ∞) 12. ÉÁáêÊ~Ú 174 (438 ZHõ~åÅ∞) 13. ѨuÎ { W`«~° ѨO@Å∞ 140 (350 ZHõ~åÅ∞) 1,35,800 ÃÇÏHÍì~∞° ¡ (3,35,000 ZHõ~åÅ∞)

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

7


Ô~·`«∞ ѨHõ∆O

*ÏfÜ«∞ ã¨ÅǨ =∞O_»e (N.A.C) „áÈ^ŒƒùÅO`À =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞Î#fl *ÏfÜ«∞ PǨ~° Éè„í ^Œ`å aÅ∞¡ – 2010 H˜ ã¨∞ã≤~÷ ,° ã¨=∞„QÆ =º=™êÜ« ∞ "Õ k Hõ (ASHA) ™êfiQÆ ` « O Ѩ Å ∞‰õ Ω `ÀOk. ^Õ â ◊ " åºÑ¨ Î O QÍ „QÍg∞}, =º=™êÜ«∞~°OQÆOÖ’ ѨxKÕ¿ã ѨÅ∞ ã¨Oã¨÷Å∞, =º‰õΩÅÎ `À D "ÕkHõ U~°Ê_çOk. ÉèÏ~°`« „Ѩ[ʼnõΩ PǨ~°O q+¨Ü«∞OÖ’ K«@ì|^ŒÌ ǨωõΩ¯Å#∞ HõeÊOKÕO^Œ∞‰õΩ D aÅ∞¡ L^ÕÌtOK«|_ç#@∞¡ „ѨKå~°O [~°∞QÆ∞`ÀOk. PHõe, áœ+≤ìHÍǨ~°Ö’ѨO f„= ™ê÷~ÚÖ’=Ù#fl „Ѩã¨∞Î`« ^Õâ◊ Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ D aÅ∞¡ =ã¨∞Î#flk. =∂#"åaè=$kú ã¨∂pÖ’ ÉèÏ~°`«^Õâ◊O 126 = ™ê÷#OÖ’ =ÙOk. qaè#flHÀ}ÏÖ’¡ ^•i„^•ºxfl ÖˇH˜¯Oz „ѨHõ\ ˜OKÕ ã¨∂pÖ’ =∞# á⁄~°∞QÆ∞ ^ÕâßÖˇ·# áêH˜™êÎ<£, |OQÍ¡^Õâò HõO>Ë =∞#O J_»∞QÆ∞#=Ù<åflO. „Ѩã¨∞Î`«O PHõe ã¨=∞㨺 ^Õâ◊OÖ’ J`«ºO`« „áê^è•#º`«HõÅ JOâ◊OQÍ =∂iOk. aÅ∞¡ ™ê~åOâßxfl Ѩije¿ãÎ =∂#= rq`«O Jxfl ^ŒâÖ◊ ’¡#∂ PǨ~åxfl K«@|ì ^ŒÌ ǨωõΩ¯QÍ HõeÊOKÕO^Œ∞‰õΩ D aÅ∞¡ gÅ∞ HõeÊã¨∞ÎOk. áœ+≤ìHÍǨ~°Ö’ѨO`À |~°∞=Ù `«‰õΩ¯= Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ>Ëì ã≤÷ux JkèQÆq∞OKÕO^Œ∞‰õΩ QÆiƒù}© ¢ãÅΑ ∞, QÆ~ƒ° ãù ÷¨ tâ◊√=ÙÅ `À „áê~°OaèOz, =$^Œ∞Åú ‰õΩ ‰õÄ_® PǨ~° Éè„í ^Œ`#« ∞ HõeÊOK«_®xH˜ D aÅ∞¡ ã¨OHõeÊOK«_»O ^Õâ◊ PHõe ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯iOK«_»OÖ’ XHõ =ÚYº"≥∞ÿ# J_»∞QÆ∞. ÉÏQÍ "≥ # ∞Hõ | _ç # |$O^•Å#∞

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

„Ѩuáêk`« *ÏfÜ«∞ PǨ~° Éè„í ^Œ`å K«\ÏìxH˜ ã¨∞ã≤~÷ ,° ã¨=∞„QÆ =º=™êÜ«∞ "ÕkHõ (ASHA) ã¨∂K«#Å∞, „Ѩuáê^Œ#Å∞ QÆ∞iÎOKÕO^Œ∞‰õΩ „Ѩ`ÕºHõ ^Œ$+≤ì ÃÑ@ì_»O, ™ê÷xHõ ™ê÷~ÚÖ’<Õ ¿ãHõ~°}, ѨOÑ≤}©x KÕѨ@ì_»O, „Ѩ*ÏѨOÑ≤}© =º=ã¨#÷ ∞ qã¨Î $`«Ñ~¨ K° _« O» , xi÷+ì¨ x~°fiK«<åÅ`À x|O^èŒ#Å#∞ „HÀ_ôHõiOz J=∞Å∞, Ѩ~°º"ÕHõ∆} |$O^•Å#∞ <≥ÅH˘ÅÊ_»O `«k`«~åÅ∞ ^ÕâO◊ Ö’ PHõex x~°∂‡eOK«_O» Ö’ =∞iO`« ™ê#∞‰õÄÅ JOâßÅ=Ù`å~Ú. ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ <≥ÅH˘#fl f„="≥∞#ÿ , Ö’`≥#· =º=™êÜ« ∞ 㨠O H∆ À Éè í " Õ ∞ „Ѩ ã ¨ ∞ Î ` « PHõ e , áœ+≤ìHÍǨ~°Ö’ѨO, „QÍg∞} ¿Ñ^ŒiHõO `«k`«~° ã¨=∞㨺ʼnõΩ =¸ÅHÍ~°}=∞x ã¨∞ã≤~÷ ° ã¨=∞„QÆ, =º=™êÜ«∞ "ÕkHõ „áê^èŒq∞HõOQÍ ÉèÏqã¨∞Î#flk. PǨ  ~° 㨠= ∞㨠º #∞ Ѩ i +¨ ¯ iOKÕ O ^Œ ∞ ‰õ Ω , =ÚO^Œ∞QÍ D ã¨OH∆ÀÉèÏxfl `«H}∆õ O Ѩ\Oì˜ K«∞‰õΩx Ѩi+¨¯iOKåeû# J=ã¨~O° LOk. ~Ô `· ∞« ã¨fi~å[ºO =∂„`«"∞Õ n~°H… ÍÅOÖ’ ^Õâ,◊ „Ѩ[Å PǨ~° Éèí„^Œ`«‰õΩ Ǩg∞ Wã¨∞ÎOk. 1. ã¨∞ã≤÷~°"≥∞ÿ#, ÖÏÉèí^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# L`«ÊuÎ „Hõ=∞O. 2. L`åÊ^ŒHõ =#~°∞ÅÃÑ· L`«ÊuÎ^•~°∞Å∞ J^Œ∞Ѩ٠Hõey=ÙO_»_»O [iy#ѨC_Õ Ô~·`«∞ ã¨fi~å[ºO ™ê^茺O. =º=™êÜ«∞ L`«ÊuÎ^•~°∞Å

ã¨=¸Ç¨xH˜ r=<Àáêkè, P^•Ü«∞ Éèí„^Œ`«‰õΩ Ǩg∞ ÅaèOz#ѨC_Õ Wk ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok. =∞s =ÚYºOQÍ Ô~·`åOQÆOÖ’ 90 âß`«OQÍ L#fl z#fl, ã¨#flHÍ~°∞ Ô~·`«∞ʼnõΩ, =º=™êÜ«∞ ‰õÄbʼnõΩ D Ǩg∞ ÅaèOKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë ^Õ â ◊ O Ö’x ¿Ñ^Œ Å Ö’ gàı § J`« º kè ‰ õ Ω Å∞. =∞~À"≥·Ñ¨Ù ã¨∞ã≤÷~°"≥∞ÿ# L`«ÊuΠѨ^Œú`«∞ÅÖ’, ã¨∞ã≤÷~° =∂~åæÅÖ’ "≥·q^茺"≥∞ÿ#, áœ+≤ªHõ"≥∞ÿ#, ã¨∞~°H˜∆`«"≥∞ÿ# PǨ~åxfl gàı§ L`«ÊuÎ KÕ™êÎ~°∞. QÆ∞iÎOKåeû# qëê^Œq∞k. *ÏfÜ«∞ PǨ~° Éè„í ^Œ`å aÅ∞¡Ö’ =º=™êÜ«∞ ‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ r=<Àáêkè Éèí„^Œ`«, Ô~·`«∞ʼnõΩ y@∞ìÉÏ@∞ ^è~Œ Å° ∞ =º=™êÜ«∞~°OQÆ ã¨OH∆ÀÉèÏxfl Ѩi+¨¯iOK«_O» „Ѩ^•è # JOâ◊OQÍ LO_®e. `«‰Ωõ ¯= ^è~Œ ‰° Ωõ PǨ~°O JOkOK«_O» J<Õk, PǨ~° ^è•<åºÅ ¿ãHõ~°} ^èŒ~°ÅÃÑ· U=∂„`«O XuÎ_çÖËHõáÈ`Õ JOu=∞OQÍ Wk Ô~·`«∞Å∞ `«=∞ ѨO@ʼnõΩ y@∞ìÉÏ@∞ HÍx ^è~Œ Å° ∞ á⁄O^ÕÖÏ XuÎ_ç KÕã¨∞ÎOk. PǨ~° ^è•<åºÅ‰õΩ =∂Ô~¯\ò ^è~Œ Å° #∞ `«yOæ KÕÖÏ ‰õÄ_® Wk XuÎ_Kç ãÕ ∞¨ OÎ k. L`« Ê uÎ ^•~° ∞ ʼnõ Ω y@∞ì É Ï@∞ ^è Œ ~ ° Å #∞ JOkOK«_»=∞<Õk PǨ~° Éèí„^Œ`åaÅ∞¡Ö’ XHõ „Ѩ^è•# JOâ◊OQÍ =ÙO_ç ~ÚO^Œ∞HÀã¨O ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# Ǩg∞ ÅaèOKåe. ÖË#@¡~Ú`Õ qã¨ÎiOz# PǨ~° Éèí„^Œ`å =º=ã¨÷ =º=™êÜ«∞ ã¨=∂[OÃÑ· J<åºÜ«∞"≥∞ÿ# ÉèÏ~åxfl "≥∂¿Ñ Jx"å~°º"≥∞#ÿ Ѩi}Ï=∂xH˜ ^•ifã¨∞OÎ k. D Ѩi}Ï=∞O ^Õâ◊OÖ’ WѨÊ\˜ˆH =Ù#fl „QÍg∞} ã¨OH∆ÀÉèÏxfl =∞iO`« ÃÑOK«∞`«∞Ok. 8


=∂ _ç=∂O_»∞¡ J) =º=™êÜ«∞ ‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ r=<Àáêkè Éèí„^Œ`«, Ô~·`«∞ʼnõΩ y@∞ìÉÏ@∞ ^èŒ~°Å K≥e¡OѨ٠JOâßÅ#∞ PǨ~° Éèí„^Œ`å aÅ∞¡Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ# ÉèÏQÆOQÍ KÕ~åÛe. PǨ  ~° L`« Ê uÎ ^ •~° ∞ ʼnõ Ω (gˆ ~ Éè Ï ~° ` « ^ Õ â ◊ O Ö’ Jkè H õ 㨠O MϺHõ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞ ‰õÄ_®) =#~°∞ÅÃÑ· J^Œ∞ѨÙ, JO^Œ∞ÉÏ@∞=ÙO_ÕÖÏ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# Ǩg∞x D aÅ∞¡Ö’ KÕ~åÛe. P) „Ѩ * Ï Ñ¨ O Ñ≤ } © =º=㨠÷ # ∞ =∞iO`« q㨠Π$`« Ñ ¨ ~ ° K åe. n~° … H ÍÅOÖ’ áœ+≤ªHÍǨ~°Ö’áêxfl ã¨=iOK«_®xH˜ „Ѩ * ÏѨ O Ñ≤ } © Ö ’ `« $ }^è • <åºÅ#∞, ѨÑC¨ ^è•<åºÅ#∞, #∂<≥ yO[Å#∞ ‰õÄ_® KÕ ~ åÛe. D JOâßxfl J#∞|O^è Œ x|O^èŒ#ÅÖ’ H͉õΩO_®, aÅ∞¡ „Ѩ^è•# ÉèÏQÆO Ö’x x|O^èŒ#ÅÖ’ KÕ~åÛe. `«$}^è•<åºÅ∞ =~å¬^è•~° Éèí∂=ÚÅÖ’ ѨO_çOK«|_»∞`«∂ `«‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’ =#~°∞Å#∞ qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO@∂ ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ« ∞ OÖ’ „Ѩ = ÚY áê„`« áÈ+≤ã¨∞Î<åfl~Ú. `«Hõ∆}"Õ∞ ÉèÏs ™ê÷~ÚÖ’ `«$}^è•<åºÅ ¿ãHõ~}° ã¨=∞㨺 J#∞‰õΩO>Ë, JOK«ÅOK≥Å∞QÍ PÜ«∂ ѨO@Å ™êQÆ∞#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕ q^è•<åÅ∞ ~°∂á⁄OkOz J=∞Å∞KÕÜ«∂e. W) aÅ∞¡Ö’x W`«~° J#∞|O^èŒ x|O^è#Œ Å#∞ ‰õÄ_® J=∞Å∞ KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ D K«@ìO xi÷ + ¨ ì 㨠= ∞Ü« ∞ „Ѩ } ÏoHõ # ∞ ~°∂á⁄OkOKåe. Hõhã¨O 2 ã¨OII~åÅ Ö’¿Ñ "å@xfl\ ˜ h J=∞Å∞ Ö’H˜ `≥KÕÛO^Œ∞‰õΩ ѨÓ#∞HÀ"åe. D) 10 H˜.g∞ ѨikèÖ’<Õ xÅfi Hˆ O„^•Å#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« Åx aÅ∞¡Ö’ KÕã#≤ „Ѩu áê^Œ# PǨfixOK«^ŒyOk. „Ѩã¨∞Î`«O J=∞Å∞Ö’=Ù#fl Jã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# ˆHO„nHõ$`« „Ѩ * Ï Ñ¨ O Ñ≤ } © =º=㨠÷ ^Õ â ◊ Ñ ¨ Ù qâßÅ„áêO`åÅÖ’x ™êQÆ∞#∞ ^èŒfiOã¨O KÕã¨∞Î#flk. J^Õã¨=∞Ü«∞OÖ’, 'ZHõ¯_» ÖÏÉè í ^ •Ü« ∞ Hõ " ≥ ∞ ÿ ` Õ JHõ ¯ _» . .— xÅfi ˆ H O„^•Å#∞ U~åÊ@∞ KÕ Ü « ∂ Å<Õ J=QÍǨÏ##∞ aÅ∞¡#∞O_ç `˘ÅyOKåe. ÖË#@¡~Ú`Õ, aÅ∞¡Ö’ „ѨuáêkOK«|_ç# „ѨQÆujÅ x|O^èŒ#Å#∞, U^À~°HõOQÍ J=∞Å∞ KÕ Ü « ∞ ‰õ Ω O_® =ÙO_Õ O ^Œ ∞ ‰õ Ω „Ѩܫ∞ufl™êÎ~°∞.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

L) PǨ~° ^è•<åºÅ#∞ „Ѩ[ʼnõΩ KÕ~°"Õ¿ã 㨠= ∞Ü« ∞ OÖ’ J=∞Å∞, Ѩ ~ ° º "Õ H õ ∆ } , áê~°^Œ~°≈Hõ`« QÆ∞iOz Z<Àfl „ѨQÆujÅ x|O^è#Œ Å#∞ D aÅ∞¡Ö’ á⁄^Œ∞ѨiKå~°∞. J^Õã=¨ ∞Ü«∞OÖ’ ¿ãHõ~}° , xÅfi „Hõ=∞OÖ’ J@∞=O\˜ Ѩ~°º"ÕHõ∆}, J=∞Å∞ѨiKÕ Ü«∞O„`åOQÍÅ#∞ ~°∂á⁄OkOKÕ xi÷+¨ì x|O^è#Œ Å#∞ ‰õÄ_® KÕ~åÛe. T) D aÅ∞¡ K«@ìOQÍ =∂ˆ~ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Öˇg, ~å¢ëêìÅ =∞^茺, lÖÏ¡Å =∞^茺 PǨ~° ^è•<åºÅ `«~°eOѨÙÖ’ POHõ∆Å∞ ÖÏO\˜ ã¨=∞㨺Å#∞ ‰õÄ_® YzÛ`«OQÍ Ñ¨i+¨¯iOKåe. PO„^茄Ѩ^Õâò ÖÏO\˜ ~å¢ëêì Å ∞ ~ÚÖÏO\˜ 㨠= ∞㨠º Å#∞ Z^Œ∞~˘¯O@∞<åfl~Ú. |∞∞) Ѩ O @ʼnõ Ω Hõ h 㨠=∞^Œ ú ` « ∞ ^è Œ ~ ° Å #∞ x~° ‚ ~ ÚOKÕ ã¨ O ^Œ ~ ° ƒ ù O Ö’ Z\ ˜ ì Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂ D aÅ∞¡#∞ [`«Ñ¨~°z K«∂_»‰õÄ_»^Œ∞. ÖË#@¡~Ú`Õ Hõhã¨=∞^Œú`«∞ ^èŒ~°Å#∞ `«‰õΩ¯=QÍ x~°‚~ÚOK«_»O J<Õ ^èÀ~°}˜ („Ѩã¨∞Î`« ^èÀ~°}˜) Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’#∂ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok. |∞∂)=º=™êÜ«∞ Éèí∂q∞x, =º=™êÜÕ∞`«~° J=ã¨~åʼnõΩ =∞o§OK«_O» „Ѩã∞¨ `Î O« ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# H˘#™êQÆ∞`«∞#flk. nxx `«Hõ∆}O PѨ H õ á È`Õ , aÅ∞¡ ÅHõ ∆ º"Õ ∞ h~° ∞ HÍiáÈ`«∞Ok. Z) 㨠∞ ~° H ˜ ∆ ` « PǨ  ~° O JOkOK« _ » O Ö’ ÉèÏQÆOQÍ ^•xÖ’ áœ+≤ìHõ qÅ∞=Å∞ xO_ç=ÙO_®Å#fl xÜ«∞=∂xfl ‰õÄ_® QÆ ∞ iÎ O Kåe. WO^Œ ∞ HÀ㨠O PǨ  ~° Q˘Å∞㨠∞ Ö’ ZHõ ¯ _® [#∞º =∂iÊ_ç PǨ~°O ÖˉΩõ O_® K«∂™êÎ=∞x „ѨÉ∞íè `«fiO

ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# Ǩg∞ W"åfie. =º=™êÜ«∞ ~°™êÜ«∞<åÅ∞ "å_»‰Ωõ O_® PǨ~°O L`«ÊuÎ KÕ¿ã qq^èŒ Ñ¨^`úŒ ∞« ʼnõΩ `«y# „áÈ`åûǨÏO, „áê^è•#º`« W"åfie. U) ^Õ â ◊ „Ѩ [ ʼnõ Ω PǨ  ~° Éè í „ ^Œ ` « # ∞ Hõ e ÊOK« _ ®xH˜ PǨ  ~° ^è • <åºÅ kQÆ∞=∞`«∞Å∞ KÕѨ@ì‰õΩO_® YzÛ`«"≥∞ÿ# x|O^è#Œ Å∞ D aÅ∞¡Ö’ á⁄O^Œ∞Ѩ~K° åe. ^Õâ"◊ åºÑ¨OÎ QÍ ~Ô `· ∞« Å`À HõÅã≤ ѨxKÕã∞¨ #Î fl qq^èŒ ã¨Oã¨Å÷ `À U~°Ê_ç# ã¨∞ã≤~÷ ,° ã¨=∞„QÆ =º=™êÜ«∞"ÕkHõ (Pâ◊)‰õΩ ÉèÏ~°`« ~Ô `· ∞« ÅÃÑ· ѨÓiÎ#=∞‡Hõ=ÚOk. ÉèÏ~°`« ~Ô `· ∞« Å∞ `«=∞ â◊ H ˜ Î ™ê=∞~å÷ º Å`À „Ѩ ã ¨ ∞ Î ` « = ¸, Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’#∂ ÉèÏ~°`« „Ѩ[ʼnõΩ PǨ~° Éèí„^Œ`«#∞ HõeÊOK«_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# PǨ~° ^è•<åºÅ#∞ ѨO_çOK«QÆÅ~°∞. „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ KÕÜ«∞=Åã≤O^ŒÖÏ¡ XHõ¯>Ë – PǨ  ~° L`« Ê uÎ H ˜ J=㨠~ ° " ≥ ∞ ÿ # „áÈ`åûǨÏHÍÅ#∞, y@∞ìÉÏ@∞ ^è~Œ Å° #∞ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ W"åfie. =º=™êÜ«∞ Éèí∂q∞x, =º=™êÜÕ∞`«~° J=ã¨~åʼnõΩ =∞o§OK«_O» Páêe. PǨ~° Éèí„^Œ`å aÅ∞¡#∞ ~°∂á⁄OkOKÕ „Hõ=∞OÖ’ PǨ~° ^è•<åºÅ L`«ÊuÎ ã¨O|Okè`« q+¨Ü«∂ÅÃÑ· KåÖÏ „Ѩâ◊flÅ∞ `«Öˇ`åÎ~Ú. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ 'Pâ◊— HÀ~°∞`«∞#flk XHõ¯>Ë. *ÏfÜ«∞ ã¨ÅǨ =∞O_»e (Z<£.Z.ã≤) KåÖÏ ÉÏ^茺`«`À D q+¨Ü«∂Å#∞ Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ"åe. Ô~·`«∞ŠѨO@ʼnõΩ y@∞ìÉÏ@∞^èŒ~°Å∞ JOkOKÕ, Ô~·`«∞Å =#~°∞ʼnõΩ ~°Hõ∆} HõeÊOKÕ x|O^èŒ#Å#∞ aÅ∞¡ „Ѩ^è•# ÉèÏQÆOÖ’ KÕ~åÛe. D K«~°º Ô~·`«∞Å∞, =º=™êÜ«∞ ‰õÄbÅ∞ ^Õâ◊ „Ѩ[ʼnõΩ PǨ~° Éè í „ ^Œ ` « Hõ e ÊOKÕ Hõ $ +≤ Ö ’ x["≥ ∞ ÿ # ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ#fl q+¨Ü«∂xfl ã¨Ê+¨ìO KÕã¨∞ÎOk. 9


ѨO@ =º~åúÅ`À Z~°∞=Ù `«Ü∂« s ѨuÎ Hõ>`ìˇ À Z~°∞=Ù `«Ü∂« s ™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨uÎ Ui"Õ`Å« ∞ ѨÓ~°Ü Î ∞Õ ã¨=∞Ü«∂xH˜ ZO_® D q^èOŒ QÍ KÕã#≤ @¡~Ú`Õ 4 <≥ÅʼnõΩ 80% ѨO@ J=âıëêÅ∞ HÍÅO P~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. ZO_®HÍÅ=∞O`å ѨuÎ Hõ>ˇì ZO_ç# Z~°∞=ÙQÍ =∂~°`å~Ú. 20% ѨO@ J=âıëêÅ∞ QÆ\ Qì˜ Í LO_ç `«~∞° "å`« ^•xfl J=ã¨~åxfl |\˜ì ^Œ_∞» Å∞ Hõ@∞ìHÀ=_®xH˜ QÍh, á⁄~Úº ‰õΩà◊§‰õΩO_® q∞yeáÈ`å~Ú. =∞O_çOK«\ÏxH˜ QÍh "å_»∞`«∞O\ÏO. J~Ú`Õ KåÖÏ=∞Ok ^•xx `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# JOâßÅ∞: =º~°O÷ QÍ ÉèÏqOz KÕÅ QÆ@g¡ ∞^Œ `«QÅÆ Éˇ_∞» `«∞O\Ï~°∞. ѨuH Î >õ `ìˇ À áê@∞ "≥∞`«QÎ Í LO_Õ W`«~° ѨO@ J=âıëêÅ∞ "å_»@O ZO_ç# ѨuHÎ >õ #ìˇ ∞ `«Q∞Æ Åɡ@‰ì Ωõ O_® Z~°∞=ÙQÍ =∂iÛ <ÕÅ#∞ =Å¡ , Ѩ â ◊ √ =ÙÅ ¿Ñ_» "å_» @ O =Å¡ ‰õ Ω àı § K« ~ ° º ÉÏQÆ∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. ã¨∞=∂~°∞ 4 <≥ÅÅÖ’ =∞Oz Z~°∞=Ù#∞ ѨuHÎ >õ Åìˇ "ÕQ=Æ O`«=∞=Ù`«∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨uHÎ >õ Öìˇ ’ HõO>Ë D W`«~° #∞O_ç `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã Ѩ^uúŒ x <åQÆÑÓ¨ ~üÖ’x Hˆ O„^Œ ѨuΠѨiâ’^è<Œ å Ѩ^•~å÷ÅÖ’ #„`«[x âß`«O JkèHOõ QÍ LO@∞Ok. #„`«[x ã¨Oã¨"÷ å~°∞ Jaè=$kú KÕâß~°∞. Hõey# Ѩ^•~å÷Å∞ "ÕQOÆ QÍ ‰õΩà◊√§`å~Ú. Z~°∞=Ù `«Ü∂« sH˜ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ HÍ=Åã≤#q: ‰õΩѨÊÖ’ `Õ=∞ `«y# æ ѨC_»∞ ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞ ѨO@ J=âıëêÅ#∞ 1. ѨuHÎ >õ ìˇ – 5 ZHõ~åÅ Éè∂í q∞ #∞O_ç =KÕÛO`« ѨuHÎ >õ ìˇ ‰õΩo§OK«Ö=Ë Ù. JÖψQ h~°∞ xez#ѨC_»∞ ‰õÄ_® ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ 2. QÆ∞O`« – 10 g∞@~°¡ á⁄_»=Ù ˛ 2 g∞@~°¡ "≥_Å» ∞Ê ˛ 1 g∞@~°∞ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ PyáÈ`«∞Ok. h~°∞ xez#ѨC_»∞ k|ƒ ‰õΩà◊§@O Ö’`«∞, PyáÈ~Ú =Ú~°∞QÆ∞`«∞Ok. 3. W`«~° ѨO@ J=âıëêÅ∞, á⁄~°Å∞QÍ =∞^躌 =∞^躌 Ö’ Ѩ~K° OÕ ^Œ∞‰õΩ, „>ˇHÿ À_≥~å‡, Dã¨∞,ì ɡÅO¡ „^•=}O: „>ˇHÿ À_≥~å‡ J<Õk XHõ 4. Ѩâ√◊ =ÙÅ ¿Ñ_» – 50 Hˆ rÅ∞, "Õ∞Å∞*Ïu tbO„^èOŒ . Jk ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~°O÷ ÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç 5. „>ˇHÿ À_≥~å‡ á⁄_ç – 2.5 Hˆ rÅ∞, ÃÑiy `«fi~°QÍ ‰õΩàı§ÖÏ KÕã¨∞ÎOk. Dã¨∞ì J<Õk "Õˆ~ ~°HõO 6. ɡÅO¡ – 0.5 Hˆ l, "Õ∞Å∞KÕ¿ã tbO„^èOŒ (ÉËHsõ Ö’ ~˘>ˇÅì ∞ Laƒ "≥∞`«QÎ Í LO_»@O 7. Dã¨∞ì – 15 „QÍ, HÀã¨O nxfl "å_»`å~°∞). ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~å÷xfl tbO„^èOŒ "ÕQOÆ QÍ 8. h~°∞ – ã¨∞=∂~°∞ 60–70 b@~°∞¡ ‰õΩàı§ÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. Ѩâ√◊ =ÙÅ ¿Ñ_»ÃÑ· D tbO„^è•Å∞ "ÕQOÆ QÍ =ÚO^Œ∞QÍ „>ˇH ÿ À_≥~å‡ á⁄_çx, ɡÅO¡ , Dã¨∞#ì ∞ 60–70 b@~°¡ ÃÑiy qã¨iÎ ™êÎ~Ú. ɡÅO¡ HõÅѨ@O =Å¡ ~°H~õ H° ÍÅ ÉϺH©iì Ü«∂ h\˜Ö’ ÉÏQÍ HõeÑ≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. "ÕQOÆ QÍ ÃÑ~°Q\Æ ÏxH˜ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. ѨuÎ Hõ>ˇì#∞ 4–5 á⁄~°Å∞QÍ "Õã¨∞HÀ=\ÏxH˜ „Ѩ}ÏoHõ ѨuÎHõ>ˇì#∞ z#fl z#fl =ÚHõ¯Å∞QÍ HõuÎiOz "å_ç#@¡~Ú`Õ KÕã∞¨ HÀ"åe. HõOáÈã¨∞ì "ÕQOÆ QÍ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. ѨuH Î >õ ìˇ á⁄~°Å =∞^躌 W`«~° "≥∞`«xΠѨO@ J=âıëêÅ#∞ Ѩâ√◊ =ÙÅ D Z~°∞=Ù =Å¡ LѨÜ∂≥ QÍÅ∞: ¿Ñ_»#∞, Ѩâ√◊ =ÙÅ H˘@ìOÖ’x K≥`#Ϋ ∞ Ѩ~K° åe. „Ѩu á⁄~°Ö’ „>ˇH ÿ À_≥~å‡, ɡÅO¡ , Dã¨∞ì HõeÑ≤# „^•=}Ïxfl <ÕÅ Éè∫uHõ Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞ "≥∞~°∞QÆ=Ù`å~Ú. h\˜x Ѩ\ ì˜ LOKÕ â◊HΘ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. =~°¬O h~°∞ ֒ѨeH˜ WO‰õΩ`«∞Ok, QÍe „Ѩã~¨ }° zÅHõiOKåe. "≥∞~°∞QÆ=Ù`«∞Ok. ‰õΩѨÊ"ÕÜ«∞@O JÜ«∂ºHõ ֒Ѩe #∞O_ç `Õ=∞ |Ü«∞@‰õΩ "≥oᡠȉõΩO_® ÃÑ#· [#∞=ÚÖÏO\˜ ѨO@ J=âıëêÅ#∞ XHõ D ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=Ù =Å¡ <ÕÅÖ’ Z<Àfl "Õ∞Å∞KÕ¿ã r=~åâ◊√Å∞ Jaè=$kú J=Ù`å~Ú. ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ ã¨OYº ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. J_»∞QÆ∞ =∞O^ŒO =~°‰Ωõ =KÕÛÖÏ HõáêÊe. ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ=Å¡ W`«~° áÈ+¨HÍÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ "≥ÚHõ¯Å‰õΩ ‰õΩѨÊÖ’ `Õ=∞ ã¨iáÈÜÕ∞O`« LO_Õ@@∞¡ J=ã¨~åxfl |\˜ì hà◊§`À Åaè™êÎ~Ú. `«_∞» ѨÙ`«∂ LO_®e. ã¨iáÈÜÕ∞O`« `Õ=∞ JO>Ë `«_Qç Í LO_®e QÍh h~°∞ H͈~O`« HÍ^Œ∞. `Õ=∞#∞ JOkOK«@O z=i=~°‰Äõ D Z~°∞=Ù `«Ü«∂sÖ’ "å_ç# „>ˇÿHÀ_≥~å‡ J<Õ ã¨∂Hõ∆ ‡rq "≥ Ú Hõ ¯ ʼnõ Ω `≥ Q Æ ∞ à◊ √ § Hõ e yOKÕ W`« ~ ° 㨠∂ Hõ ∆ ‡r=ÙÅ#∞ [~°QÍe. xÜ«∞O„uã¨∞ÎOk. ZO_»∞ `≥QÆ∞Å∞, "Õ~°∞ `≥QÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# H˘xfl ~ÀAʼnõΩ k|ƒ ֒Ѩe ÉèÏQÍÖ’¡ "Õ_‰ ≥ Ωõ ¯`«∞Ok JѨÊ\˜ <ÕÅ#∞Oz "≥ÚHõ¯Å‰õΩ ã¨O„Hõq∞OKÕ `≥QÆ∞à◊§#∞ „>ˇÿHÀ_≥~å‡ #∞O_ç <≥ÅH˘Hõ™êi ‰õΩѨÊ#∞ HõeÜ«∞ uÑ≤Ê`Õ "ÕQÆOQÍ ã¨=∞~°=ú O`«OQÍ JiHõ_∞» `«∞Ok. ‰õΩà◊√§`«∞Ok.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

10


áêenä<£ QÀ_»`À â◊#QÆ Ñ¨K«Û ѨÙ~°∞QÆ∞ x"å~°}

â◊#QÆѨK«Û, ~°ã¨O Ñ‘ÖËÛ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞, á⁄Q͉õΩ Å^≥ÌѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ KåÖÏ Ñ¨O@ʼnõΩ ǨxHõey™êÎ~Ú. Wq `«=∞ rq`«HÍÅOÖ’ („QÆ∞_»∞¤ ^Œâ,◊ ÖÏ~åfi^Œâ,◊ HÀâ◊ã^Ψ ⌠,◊ ~Ô Hõ¯Å ѨÙ~°∞QÆ∞^Œâ◊) ÖÏ~åfi^Œâ◊Ö’ #_»∞™êÎ~Ú. "≥ÚHõ¯ÅÃÑ·#, <ÕÅÃÑ·# u~°∞QÆ∞`«∂ ÖË`« P‰õΩÅ#∞, ѨÓÅ#∞, Ñ≤O^≥Å#∞ uO\Ï~Ú. g\˜H˜ =Ù#flKÀ@ PǨ~°O ã¨iQÍ JO^ŒHáõ È`Õ "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ ^Œ∂~°OQÍ „áê‰õΩ`«∂ ѨHõ¯ á⁄ÖÏÖ’¡H˜ "≥à`◊ å~Ú. XˆH ~°H"õ ∞≥ #ÿ ѨO@ H͉õΩO_® "Õ~ˆ fi~°∞ ѨO@Å∞ "Õã#≤ ѨÙ_»∞ D ã¨=∞㨺 =∞s Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. HÍh ~Ô `· ∞« ÅO`å `«=∞ á⁄ÖÏÖ’¡ XˆH ~°H"õ ∞≥ #ÿ ѨO@ "ÕÜ«∞_»O J™ê^茺O. q∞#∞=Ú, "Õ~°∞â◊#QÆ, â◊#QÆ =O\˜ `«‰Ωõ ¯= HÍÅO ѨO@ʼnõΩ z=i =¸_»∞, <åÅ∞QÆ∞ "å~åÅÖ’ =∞O^Œ∞Å∞ "ÕÜ∞« =Åã≤# ѨxÖË^∞Œ . =Úki# HÍÜ«∞Å#∞ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ u#ÖË=Ù. JÖÏO@ѨÙ_»∞ Wq `«=∞ PǨ~°O HÀã¨O ѨHõ¯ <ÕʼnõΩ „Ѩܫ∂}O Hõ_`» å~Ú. JHõ¯_» Ѩu,Î q∞~°Ñ¨ ÖÏO\˜ Z‰õΩ¯= HÍÅѨ٠ѨO@Å∞ =ÙO>Ë "å\˜ÃÑ· ^•_çK™Õ êÎ~Ú. g\˜x P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ =∞O^Œ∞Å`À J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ∞« @O J™ê^躌 =∞=Ù`«∞Ok. DѨiã≤u÷ Ö’<Õ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ `«=∞ KÕÖ’H˜ ~å‰õΩO_® QÀ_»H@ õ =ì K«∞Û Hõ^• J<Õ PÖ’K«# =zÛOk. QÀ_» JO>Ë Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞ ZHõ¯ÖË#O`« QÀ_» KåÅ∞. `«‰Ωõ ¯= Ys^Œ∞`À, `«‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ áêekä<£ ¿ÑѨ~°∞`À QÀ_»Hõ@ì=K«∞Û##∞‰õΩ<åfl~°∞. ÖÏ~åfi^ŒâÖ◊ ’x ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ áêekä<£ ¿ÑѨ~∞° ÃÑH· ˜ ZHõ¯ÖË=Ù. ¿ÑѨ~∞° #∞#∞ѨÙQÍ =ÙO_»@O`À HÍà◊§‰õΩ Ѩ@∞ì ^˘~°HõHõ *ÏiáÈ`å~Ú. P ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ <ÕÅ#∞ `˘Å∞K«∞H˘x "≥à§◊ ÖË=Ù. D „Ѩ„H˜Ü«∞`À Ô~·`«∞Å∞ H˘O`« LѨâ◊=∞#O á⁄O^•~°∞. U^À ~°HõOQÍ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å#∞ JiHõ\Ïìe ѨO@#∞ ~°HO∆˜ K«∞HÀ"åe.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

P=Ú^ŒO ѨO@Ö’

P‰õΩ ѨÙ~°∞QÆ∞ x"å~°} XHõ ѨÙ~å`«# Ѩ^ŒÌu ^•fi~å H˘O`«=∞Ok Ô~·`«∞Å∞ P=Ú^ŒO ѨO@Ö’ P‰õΩ ѨÙ~°∞QÆ∞#∞ JiHõ_»∞`«∞O\Ï~°∞. Ѩã¨∞Ѩ٠KÕiÛ# J#flO =Ú^ŒÌÅ∞ á⁄ÅOÖ’ JHõ¯_»Hõ¯_» ÃÑ\˜ì Ѩ‰õ∆ΩÅ#∞ PHõi¬™êÎ~°∞. ã¨∞=∂~°∞ XHõ H˜Ö’ aÜ«∞ºO XHõ ZHõ~O° á⁄ÅOÖ’ ÃÑ@ì_®xH˜ ã¨iáÈ`«∞Ok. Ѩã∞¨ Ѩ٠KÕiÛ =Ù_çHO˜ z# J#flO#∞ z#fl z#fl =Ú^ŒÌÅ∞QÍ KÕã≤ ã¨∞=∂~°∞ 5g∞@~°¡ ^Œ∂~°OÖ’ (Zxq∞k #∞Oz Ѩk J_»∞QÆ∞Å∞) =ÙO_Õ@@∞¡ á⁄ÅOÖ’ ÃÑ\Ïìe. g\˜x `≥Å"¡ å~°∞ *Ï=Ú# ÖË H õ ™êÜ« ∞ OHÍÅѨ Ù "Õ à ◊ Å Ö’ ÃÑ\Ïì e . P=Ú^ŒO "≥ÚHõ¯#∞ PtOKÕ P‰õΩ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ "≥ÚHõ¯ÅÃÑ· ZѨC_»∞ Hõ#|_»`åÜ≥∂ JѨC_»∞ D „Ѩ„H˜Ü«∞ KÕѨ\Ïìe. WÖÏ Ô~O_»∞, =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ =~°∞ã¨QÍ KÕÜ«∂e. "≥Ú^Œ\ ˜~ÀA Z‰õΩ¯= ã¨OYºÖ’ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ PHõi¬OѨ|_ç Jq "≥O@<Õ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å#∞ K«∂_»_O» , "å\˜x K«OÑ≤ u#_»O KÕ™êÎ~Ú. g\˜ ã¨OYº =∞s Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO>Ë P Ѩ^ŒÌux WOHÍ H˘xfl ~ÀAÅ∞ á⁄_ç y Oz Ѩ Ó iÎ Q Í Ñ¨ Ù ~° ∞ QÆ ∞ Å#∞ x~°∂‡eOK«=K«∞Û. PO„^è Œ „ Ѩ ^ Õ â ò Ö ’x #ÖÁæ O _» lÖÏ¡ Ö ’ ™⁄e¿Ñ@ ѨÖÖ¡ˇ ’x ~Ô `· ∞« Å∞ P=Ú^ŒO ѨO@Ö’ P‰õΩ ѨÙ~°∞QÆ∞Å#∞ JiHõ@_ì ®xH˜ 1992Ö’ D Ѩ ^ Œ Ì u x J=ÅOaè O Kå~° ∞ . D Ѩ ^ Œ Ì u J=ÅOaèOK«_»O =Å¡ P‰õΩ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ Jã¨Å∞

ѨO@g∞^Œ HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. ѨÙ~°∞QÆ∞ =∞O^Œ∞Å ^•fi~å x~° ∂ ‡eOKÕ Ñ¨ ^ Œ Ì u Ö’ Hõ x Ñ≤ O KÕ Ñ¶¨e`«OHõ<åfl D Ѩ^ŒÌu ^•fi~å =KÕÛ Ñ¶¨e`«O Z‰õΩ¯=x "åi J#∞Éè=í OÖ’ `≥eã≤Ok. ~ÀǨÏ# (1992), l.ÔH. LѨ"å㨠(1990) D Ѩ^uÌŒ NÅOHõÖ’ ‰õÄ_® "å_»∞HõÖ’ =ÙO^Œx `≥eáê~°∞. 'ÔH"£∞— J<Õ Ñ¨O_»∞QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „Ѩ[Å∞ ~å„u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åi TiÖ’x XHõ ^Õ=`«‰õΩ "Õã≤# ѨѨC^è•<åºÅ∞, ѨÙ=ÙfiÅ∞ JiÊ™êÎ~∞° . g\˜`À áê@∞ XHõ náêxfl ‰õÄ_® "≥ey™êÎ~°∞. nѨ HÍOuH˜ PHõi¬OѨ|_ç ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ Jhfl JHõ¯_»‰Ωõ KÕ~`° å~Ú. `≥Å"¡ å~°∞ *Ï=ÚˆH ÃÑ^ŒÌ ã¨OYºÖ’ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ =zÛ P ѨÙ~°∞QÆ∞Å#∞ K«OÑ≤ u<Õ™êÎ~Ú. JÖψ Q H˘xfl 㨠O ^Œ ~ åƒÅÖ’ Ѩ O @ á⁄ÖÏÅÖ’ D PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ ѨÅ∞K«x QÆ∞O„_»Ñ¨Ù aà◊§ÃÑ·# (J~°\ ˜ HÍO_»O Ü≥ÚHõ¯ J_»∞H¤ À`«) ÃÑ\˜ì ^•xx "≥Ú#^Õe# H˘Ü«∞ºÃÑ#· J=∞~°∞Û`å~°∞. D Z~°‰Ωõ Ѩ‰Ω∆õ Å∞ PHõi¬OѨ|_ç PǨ~°O u#É’~Ú#ѨÙ_»∞ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å∞ J=∞iÛ# aà◊§ <ÕÅÃÑ· Ѩ_»∞`«∞Ok. g\˜HÀã¨O Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ <ÕÅÃÑ· "åe "≥ÚHõ¯ÅÃÑ· =Ù#fl D ѨÙ~°∞QÆ∞Å#∞ K«∂ã≤ "å\˜x K«OÑ≤ u<Õ™êÎ~Ú. H˘xfl Ѩ Ö ˇ ¡ Ö Ö’ Ô ~ · ` « ∞ Å∞ áêÅ`À =Ù_çH˜Oz# J<åflxfl á⁄ÅOÖ’ #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ ÃÑ\˜ì Ѩ‰õ∆ΩÅ#∞ PHõi¬OKÕ Ñ¨^ŒÌu "å_»∞HõÖ’ =ÙO^Œx ~ÀǨÏ# (1992) QÆ=∞xOKå~°∞.

HÍáê_» ^ Œ Å K« ∞ ‰õ Ω #fl á⁄ÅOK« ∞ @∂ì HõOK≥ÖÏQÍ ™ê÷xHõOQÍ ^˘iˆH Ѩ<≥flO_»∞ JOQÆ∞àÏÅ á⁄_»=Ù#fl ѨÙÅ¡efl <åÅ∞QÆ∞ ÖËHõ S^Œ∞ J_»∞QÆ∞Å ^Œ∂~°O =ÙOK«∞`«∂ áê`«∞`å~°∞. `˘q∞‡k JOQÆ∞àÏÅ "≥_Å» ∞Ê=Ù#fl áêekä<£ ¿ÑѨ~∞° sÅ∞#∞ =∂Ô~¯\ò #∞O_ç H˘#∞QÀÅ∞ KÕ™êÎ~∞° . nx Ys^Œ∞ H˜Ö’ =O^Œ ~°∂áêÜ«∞Å∞ =ÙO@∞Ok. D sÅ∞#∞ =ÚO^Œ∞QÍ áêu# ѨÙÅ¡Å P^è•~°OQÍ xÅ∞ѨÙQÍ QÀ_»ÖÏQÍ xÅÃÑ_» ` å~° ∞ . Jk #∞#flQÍ =ÙO_ç *Ï~°∞`«∞O@∞Ok. Hõ#∞Hõ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ·H˜ ZHõ¯ÖË=Ù. ¿ÑѨ~∞° „H˜O^ŒQÍ ^Œ∂i ~å‰õΩO_® "≥∞`«Î\ ˜ á⁄_ç=∞\˜ìx D QÀ_»‰õΩ |Ü«∞@ JOK« ∞ # áÈ™êÎ ~ ° ∞ . JѨ C _» Ñ ¨ C _» ∞

á⁄ÅOK«∞@∂ì uiy HõOK≥#∞ K«∂ã¨∂Î QÍeH˜ ZHõ¯_»~Ú<å Hõke<å, ~°O„^è•Å∞ U~°Ê_ç<å ã¨iKÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏ KÕÜ«∞@O =Å¡ ZHõ~åxH˜ 300 ~° ∂ áêÜ« ∞ Å Y~° ∞ Û`À 㨠= ∞~° ÷ = O`« O QÍ Ñ¨Ù~∞° QÆ∞Å ^•_çx JiHõ@=ì K«∞Û. *Ï„QÆ`QΫ Í KÕ¿ãÎ D ¿ÑѨ~∞° =∞~À™êi "Õ¿ã ѨO@‰õΩ ‰õÄ_® ~°H} ∆õ xã¨∞OÎ k. `«‰Ωõ ¯=ã¨=∞Ü«∞OÖ’, `«‰Ωõ ¯= Y~°∞Û`À KÕÜ∞« QÆey# D Ѩ^uúŒ lÖÏ¡ÅÖ’ „áêK«∞~°ºO á⁄OkOk. nO`À áê@∞ W`«~° 㨠㠨 º ~° H õ ∆ } Å#∞ `« Q Æ ∞ 㨠= ∞Ü« ∞ OÖ’ `« Q Æ ∞ "≥∂`å^Œ∞Ö’ áê\˜¿ãÎ ~Ô `· ∞« ‰õΩ ÖÏÉèOí , „ѨH$õ uH˜ „Ѩ=∂^Œ ~°ÇÏ≤ `«O. 11


"Õãq¨ Ѩ#∞Å∞ "Õã¨qÖ’ Ö’`≥·# ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ "å\˜ Ñ„ Ü ¨ ∂≥ [<åÅ∞ KåÖÏ „áêO`åÖ’¡ Ô~·`«∞ ™È^Œ~°∞Å∞ YsѶπ ÖË^• ~°c ѨO@ fã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« =∞m§ =~å¬HÍÅO =~°‰õÄ Éèí∂q∞x ^Œ∞#fl‰õΩO_® =kÖËÜ«∞@O P#"å~ÚfQÍ LO@∞#flk. ^Œ ∞ H˜ ¯ KÕ Ü « ∞ ‰õ Ω O_® Éè í ∂ q∞x MÏmQÍ =kÖËÜ«∞@O =Å¡ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å∞ ÃÑiy Éèí∂q∞Ö’x h\˜x, áÈ+¨Hõ Ѩ^•~å÷Å#∞ „QÆ Ç ≤ Ï Oz Éè í ∂ q∞Ö’ 㨠` « ∞ Î = ÖË ‰ õ Ω O_® KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. nx =Å¡ Éè∂í ™ê~°O `«yáæ È=@"Õ∞ H͉õΩO_® Éèí∂q∞Ö’x Ö’`≥·# á⁄~°Å #∞O_ç h~°∞ „QÆÇ≤ÏOK«|_ç, PqÔ~·áÈ`«∞#flk. ѨO@ HÀã≤# "≥O@<Õ ^Œ∞#fl\ÏxH˜ `«y#O`« `Õ=∞ L#flѨC_»∞ "åÅ∞‰õΩ J_»O¤ QÍ Ö’`≥#· ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ ^Œ∞xfl LOK«∞HÀ"åe. U ѨO@ #∞O_ç S<å PtOz#O`« =∞Oz kQÆ∞|_çx á⁄O^•ÅO>Ë ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q`«∞ΉõΩ#flѨC_Õ Wk ™ê^è Œ º Ѩ _ » ∞ `« ∞ Ok. Ѩ O @ `« ~ åfi`« ^Œ∞H˜¯^Œ∞#fl‰õΩO_® =kÖË¿ãÎ `«y# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèí∂q∞ `«Ü«∂~°∞QÍ LO_»^Œ∞. ™ê=∂#ºOQÍ "Õãq¨ Ö’ "Õ∞ <≥ÅÖ’ J_»áê ^Œ _ » á ê ‰õ Ω i¿ã "å#Å#∞ 㨠k fixÜ≥ ∂ QÆ Ñ¨~°K«∞‰õΩx =∂QÍ}˜ Éèí∂=ÚÅ#∞, "≥∞@ì Éè∂í =ÚÅ#∞, c_»∞ Éè∂í =ÚÅ#∞ ^Œ∞#∞flHÀ"åe. g\˜<Õ "Õã¨q ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ ÖË^• ZO_»∞^Œ∞‰õΩ¯Å∞ JO\Ï=Ú. =~å¬Å‰õΩ =ÚO^Õ Éè∂í q∞x ^Œ∞xfl LOK«∞HÀ=@O =Å¡ `˘ÅHõi =~å¬Å∞ Ѩ_Q» Í<Õ ÃÑà◊ § Å∞ "≥ ∞ `« Î | _ç h~° ∞ Éè í ∂ q∞Ö’H˜ WO‰õΩ`«∞Ok. "≥ÚÅHõâß`«O ÉÏQÆ∞O@∞Ok. Éèí∂q∞Ö’ `Õ=∞ xÅfi â◊H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ : "Õã¨q ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ Ö’`«∞QÍ, "åÅ∞Hõ_»¤OQÍ ^Œ ∞ #∞flHÀ"åe. XHõ " Õ à ◊ "åÅ∞‰õ Ω J#∞ ‰õÄÅOQÍ ^Œ∞xfl`Õ <ÕÅ qѨs`«"≥∞ÿ# HÀ`«‰õΩ QÆ∞~°=Ù`«∞Ok. ™êà◊§ "≥O@ h~°∞ Ѩ~°∞ÔQuÎ ™ê~°=O`«"∞≥ #ÿ =∞\˜#ì O`å X~°=_çH˜ QÆ∞iKÕã≤ Éèí∂q∞x x™êû~°OQÍ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∞ÎOk. "åÅ∞‰õΩ J_»¤OQÍ, Ö’`«∞QÍ ^Œ∞#∞flHÀ=@O =Å¡ =~°¬Ñ¨Ù h~°∞ Éèí∂q∞Ö’H˜ WOˆHO^Œ∞‰õΩ J#∞‰õÄŠѨiã≤÷`«∞Å∞ U~°Ê_»@O`À áê@∞, Éèí∂q∞ Z‰õΩ¯= `Õ=∞#∞ „QÆÇ≤ÏOz xÅ∞= KÕ ã ¨ ∞ ‰õ Ω <Õ ™ê=∞~å÷ º xfl ÃÑOá⁄OkOK« ∞

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

‰õΩO@∞Ok. P `Õ=∞ `«~åfi`« LѨÜ≥∂QÆ Ñ¨_»∞`«∞Ok. nx „ѨÉèÏ=O ÃÑ·~°∞ Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅ, ѨO@ kQÆ∞|_ç g∞^Œ ˆHO„nHõ$`«=∞=Ù`«∞Ok. "Õ ã ¨ q ^Œ ∞ ‰õ Ω ¯Å∞ ^Œ ∞ <Õ fl =ÚO^Œ ∞ QÍ Éèí∂q∞Ö’ Ѩâ◊√=ÙÅ Z~°∞=ÙQÍh, HõOáÈã¨∞ì HÍh, K≥~°∞=Ù =∞\˜ì HÍh "≥^Œ[Å¡@O =Å¡ <ÕÅ ™ê~°=O`«=∞=Ù`«∞Ok. Éè∂í q∞Ö’ `Õ=∞#∞ xÅ∞= KÕ ã ¨ ∞ ‰õ Ω <Õ â◊ H ˜ Î QÆ } hÜ« ∞ OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. "Õ ã ¨ q ^Œ ∞ ‰õ Ω ¯Å∞ ^Œ ∞ <Õ fl =ÚO^Œ ∞ QÍ á⁄ÅOÖ’ P=ÙÅ =∞O^ŒÅ∞ HÍh, Q˘„Ô~Å =∞O^ŒÅ∞ HÍh ÖË^• "Õ∞HõÅ =∞O^ŒÅ∞ QÍh =^ŒÅ@O =Å¡ Jq qã¨iO˚ KÕ =∞Å, =¸„`åÅ∞ Éè í ∂ q∞Ö’H˜ KÕ i ¿ãO„nÜ« ∞ Ѩ ^ •~° ÷ O qѨs`«OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. nx=Å¡ Éè∂í ™ê~°O Jaè=$kú K≥O^Œ@"Õ∞ H͉õΩO_®, P `«~åfi`« "Õ¿ã ѨO@ÅÖ’ ã¨∂Hõ∆ ‡ áÈ+¨Hõ Ѩ^•~°÷ Ö’áêÅ#∞ x"åiOz 㨠= iOz# "å~°=∞=Ù`åO. "Õã¨q Ö’`«∞^Œ∞‰õΩ¯Å =Å¡ Éèí∂q∞Ö’x Ö’`≥#· á⁄~°Å #∞O_ç h~°∞ Pqi J~ÚáÈ ‰õΩO_® LO@∞Ok. Éèí∂q∞ á⁄~°Å∞ QÆ\ ˜ì Ѩ_»@O =Å¡ ѨO@Å "Õ~°∞¡ Ö’xH˜ ã¨iQÍæ K˘K« ∞ Û‰õ Ω xáÈÖË H õ , Éè í ∂ q∞Ö’x áÈ+¨ H õ Ѩ^•~å÷Å#∞ ã¨iQÍ „QÆÇ≤ÏOK«ÖËHõ ѨO@Å∞ P~ÀQƺOQÍ LO_»=Ù. "Õã¨qÖ’ Ö’`≥·# ^Œ∞H˜¯ =Å¡ Éèí∂q∞ QÆ∞Å¡ ÉÏ~°@"Õ∞ H͉õΩO_® h\˜ xÅfi â◊H˜Î ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. P `Õ=∞Ö’ rqOKÕ ã¨ ∂ H∆ Í ‡u 㨠∂ Hõ ∆ ‡r=ÙÅ∞ QÆ } hÜ« ∞ OQÍ Jaè=$kú K≥O^Œ∞`å~Ú, "å#áê=ÚÅ ã¨O`«u ‰õ Ä _® QÆ } hÜ« ∞ OQÍ ÃÑiy Éè í ∂ ™ê~° Jaè=$kúH˜ ^ÀǨÏ^ŒÑ¨_»∞`«∞Ok. HõÅ∞Ѩ٠x"å~°} =∞iÜ«Ú Éèí∂™ê~° Jaè=$kú : HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å∞ "Õã¨q ^Œ∞‰õΩ¯Å =Å¡ <åâ◊#=∞=Ù`å~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å∞ Éèí∂™ê~åxfl „QÆÇ≤ÏOz „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ #+¨ìO HõeyOK«@O`À áê@∞ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ p_»Ñ‘_»Å‰õΩ P„â◊Ü«∞q∞zÛ Ñ¨O@ #ëêìxH˜ HÍ~°}=∞=Ù`å~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ "≥ÚO_ç*ÏuH˜ K≥Ok# `«∞OQÆ HõÅ∞Ѩ٠Jxfl ~°HÍÅ Éèí∂=ÚÖ’¡, Jxfl ѨO@ÅÖ’ qѨs`«OQÍ ÃÑiy ÃÑ~· ∞° "≥ÚHõ¯Å`À áÈ\©Ñ_¨ ∞» `«∞Ok. |Ǩï"åi¬Hõ "Õ~∞° ^Œ∞OѨÅ#∞ Hõey# `«∞OQÆ "≥ÚHõ¯ ™ê^è•~°}OQÍ "Õ~°¡ =^ŒÌ L#fl ^Œ∞OѨÅÖ’ PǨ~åxfl xÅfi KÕã∞¨ ‰õΩx Éèí∂™ê~åxH˜ qѶ¨∂`«O HõeÊã¨∞ÎOk. `«∞OQÆ "≥ Ú Hõ ¯ Å#∞ ÃÑ· à ѷ # ^Œ ∞ #fl@O =Å¡ x~°∂‡eOK«ÖOË . `«∞OQÆ HõÅ∞ѨÙ#∞ x~°∂‡eOK« \ÏxH˜ `«∞OQÆ ^Œ∞OѨÅ#∞ JkèHõ LëÈ‚„QÆ`«‰õΩ

QÆ∞iKÕÜ«∂eû =ÙO@∞Ok. "Õã¨q HÍÅOÖ’ Éè í ∂ q∞x Ö’`« ∞ QÍ^Œ ∞ xfl `« ∞ OQÆ "Õ ~ ° ∞ ^Œ ∞ OѨ Å #∞ ÃÑ· H ˜ f㨠∞ ‰õ Ω ~å=@O =Å¡ =∂„`« " Õ ∞ `« ∞ OQÆ # ∞ x~° ∂ ‡eOK« \ ÏxH˜ P™ê¯~° O LOk. `« ∞ OQÆ yO[Å∞ Ju z#flqQÍ, ÅHõ¯~°OQÆ∞Ö’ LO\Ï~Ú. "Õã¨q Ö’`«∞ ^Œ∞‰õΩ¯Å =Å¡ QÆiHõQÆ_ç¤ Hõ}∞ѨÙÅ∞ |Ü« ∞ @Ѩ _ ç Jkè H õ LëÈ‚ „ QÆ ` « ‰ õ Ω QÆ ∞ Ô ~ · K«xáÈ`å~Ú. p_» Ñ‘_»Å x"å~°} : ™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨O@Å∞ Ug∞ ÖˉõΩO_® "Õã¨q HÍÅOÖ’ ѨO@Å#∞ PtOKÕ p_»Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞, `≥QÆ∞à◊§#∞ HõÅ∞QÆ*Ë¿ã tbO„^è•Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q Éèí∂q∞ ֒ѨŠP„â◊Ü«∞O á⁄O^Œ∞`å~Ú. K≥é‰õΩ, "Õ ~ ° ∞ â◊ # QÆ , Ѩ O _» ¡ `À@Å#∞ PtOKÕ "Õ~∞° ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞, JÖψQ „Ѩu,Î HõOk, =∞iÜ«Ú JѨ~åŠѨO@Å#∞ PtOKÕ Å^≥ÌѨÙ~°∞QÆ∞, ÉÁO`«Ñ¨Ù~°∞QÆ∞, ѨK«ÛѨÙ~°∞QÆ∞, ^•ã¨i ѨÙ~°∞QÆ∞ HÀâ◊ã÷¨ ^ŒâÅ◊ ∞ (ѨӺáêÅ∞) Éè∂í q∞Ö’ P„â◊Ü∞« O á⁄Ok LO\Ï~Ú. =ix PtOKÕ =ÚYº ѨÙ~°∞ÔQ·# HÍO_»=Ú `˘Å∞K«∞ ѨÙ~°∞QÆ∞ HÀâ◊ã¨÷ ^Œâ◊Å∞ (ѨӺáêÅ∞) =i HÀã≤# ^Œ∞|∞ƒÖ’¡ LO\Ï~Ú. `˘ÅHõi =~å¬Å∞ ‰õ Ω iã≤ # Ѩ C _» ∞ Ô ~ Hõ ¯ Ѩ Ù ~° ∞ QÆ ∞ Å∞ =ÓºáêÅ #∞O_ç |Ü« ∞ @‰õ Ω =™êÎ ~ Ú. JO^Œ∞=Å¡ `˘ÅHõi HõO>Ë =ÚO^Õ "Õãq¨ Ö’ Ö’`«∞ ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ ^Œ∞#fl@O =Å¡ Éè∂í q∞Ö’ L#fl p_» ѨÙ~°∞QÆ∞Å HÀâßÅ∞, „QÆ∞_»∞¡ |Ü«∞@Ѩ_ç "Õã¨q JkèHõ LëÈ‚„QÆ`«‰õΩ QÆ∞Ô~· K«xáÈ`å~Ú. |Ü«∞\˜Ñ¨_ç# ѨӺáêÅ∞, „QÆ∞_»¡#∞ H˘OQÆÅ∞, H͉õΩÅ∞, W`«~° Ѩ‰Ω∆õ Å∞ ux <åâ◊#O KÕ™êÎ~Ú. ^Œ∞H˜¯ ^Œ∞<Õfl@ѨC_»∞ =∞#∞+¨µÅ∞, Ѩâ√◊ =ÙÅ `˘H˜¯ã¨ÖÏ@Ö’ H˘xfl ѨӺáêÅ∞ K«xáÈ`å~Ú. ã¨=∞„QÆ ã¨ã¨º~°Hõ∆}Ö’ ‰õÄ_® "Õã¨q Ö’`«∞ ^Œ ∞ ‰õ Ω ¯Å‰õ Ω "≥ Ú @ì "≥ Ú ^Œ \ ˜ „áê^è • #ºO WKåÛ~°∞. "Õã¨q Ö’`«∞ ^Œ∞‰õΩ¯Å =Å¡ Éèí∂q∞ HÀ`«#∞ x"åiOz Éè∂í ™ê~åxfl ÃÑOá⁄OkOK« =K«∞Û. Éèí∂q∞Ö’x ã¨∂H∆͇u ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ ã¨O`«ux Ѩi~°H˜∆Oz, Éèí∂q∞Ö’ `Õ=∞#∞ HÍáê_»∞HÀ=@O`Àáê@∞ HõÅ∞ѨÙ#∞ ‰õÄ_® x"åiOK«=K«∞Û. p_»Ñ‘_»Å x~°∂‡Å#`À áê@∞ "å`å=~° } HÍÅ∞ëêºxfl ‰õ Ä _® J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`åO. "Õã¨qÖ’ Ö’`≥·# ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ ^Œ∞#fl@O =Å¡ HõeQˆ |Ǩïq^è•Öˇ#· „ѨÜ∂≥ [<åÅ#∞ ^Œ$+≤Öì ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx Ô~·`«∞ ™È^Œ~°∞Å∞ J=∞Å∞ KÕÜ«∂e. _®II K«Å™êx ™êO|t=~å=Ù 12


Ѩ O @‰õ Ω

HÍ"åeû# Jxfl ~° H ÍÅ áÈ+¨HÍÅ∞ H˘O`« „Ѩ=∂}OÖ’ Éèí∂q∞Ö’ ã¨Ç¨Ï[ã≤^ŒÌOQÍ LO\Ï~Ú. D áÈ+¨HÍÅ∞ Ѩ O @‰õ Ω ^˘~° H õ _ » = ∞<Õ k <Õ Å Éè ∫ uHõ , ~°™êÜ«∞# ÅHõ∆}ÏÅ∞, ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ K«~°º, "å`å=~° } Ѩ i ã≤ ÷ ` « ∞ ÅÃÑ· P^è • ~° Ñ ¨ _ ç =ÙO@∞Ok. g\˜Ö’ ZO`À `Õ_®Å∞O_Õ J=HÍâ◊O =ÙOk. <ÕÅÖ’ U áÈ+¨HÍÅ∞ ZO`«=~°‰õΩ L<åflÜ≥∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ =∞\˜ì ѨsHõ∆ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok. ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ ~Ô `· ∞« Å∞ Éè∂í q∞H˜ |ÅO ÃÑOKÕ ~°Hõ~°HÍŠѨ^ŒÌ`«∞Å∞ áê\˜OKå~°∞. Ѩâ√◊ =ÙÅ Z~°∞=Ù "ÕÜ∞« _»O, q∞„â◊=∞ ѨO@Å∞ Xˆ H KÕ # ∞Ö’ Ѩ O _ç O K« @ O, [#∞=Ú, q∞#∞=Ú, ÃÑ㨠~ ° "≥ Ú ^Œ Ö ˇ · # Ѩ O @Å∞ Éè∂í q∞Ö’H˜ ^Œ∞xfl"ÕÜ∞« _»O, K≥~∞° =ÙÖ’ =∞\˜ì `≥K«∞ÛH˘x á⁄ÅOÖ’ "Õã¨∞HÀ=_»O, Q˘„Ô~Å =∞O^ŒÅ∞, Ѩâ◊√=ÙÅ =∞O^ŒÅ∞ "ÕÜ«∞_»O, Éè í ∂ q∞H˜ |ÅO WKÕ Û `˘QÆ i (Hõ O k), q∞#∞=Ú, QÆ_ç¤ #∞=Ùfi "≥Ú^ŒÖˇ·# ѨO@Å∞ "ÕÜ∞« _»O, HÍ#∞QÆ, lÖË_¡ ∞» , "≥∂`«∞¯, `«y~°OK«, "å~Úe K≥@¡ P‰õΩÅ#∞ áê~°¯O (=∂QÍ}˜) Éè∂í =ÚÖ’¡ `˘Hõ¯_»O, ѨO@ =∂iÊ_ç "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ™êO„Ѩ^•Ü«∞ Ѩ^`ÌŒ ∞« Å =Å¡ KåÖÏ =∞@∞ì‰Ωõ Ô ~ · ` « ∞ Å KÕ Å Ö’¡ áÈ+¨ H ÍŠ㨠= ∞`« ∞ ź`« ^≥ | ƒu#‰õ Ω O_® |ÅOQÍ, P~ÀQÆ º OQÍ LO_Õq. `«~°`«~åÅ #∞O_ç "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ J#∞Éèí=O`À Ô~·`«∞Å∞ ™êO„Ѩ^•Ü«∞HõOQÍ Éèí∂q∞Ö’ |ÅO ÃÑOK«_®xH˜ áê\˜ã¨∞Î#fl Ѩ^Œú`«∞Å#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«‰õΩO_®, Ô~·`«∞Å∞ ZѨÙÊ_»∂ |Ü«∞\˜ "åi g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_Õ @@∞=O\˜ ~°™êÜ«∞xHõ Z~°∞=ÙÅ#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏO K«_O» =Å¡ n~°H… ÍÅOÖ’ áÈ+¨HÍÅ ã¨=∞`«∞źO ^≥ | ƒu#flk. Éè í ∂ q∞Ö’ LO_Õ ã¨ ∂ Hõ ∆ ‡ r=ÙÖËHÍHõ J<ÕHõ ~°HÍÅ r"åÅ∞ `«yáæ È~Ú Éèí∂q∞ ~å#∞ ~å#∂ xs˚==∞=Ù`ÀOk. z=~°‰Ωõ ~Ô `· ∞« #+¨áì È`«∞<åfl_»∞. W@∞=O\˜ Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ `«=∞ á⁄ÅOÖ’ L#fl áÈ+¨HÍÅ∞, W`«~° QÆ∞}ÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ =∞\˜ì ѨsHõ∆ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» OÎ k. =∞\˜ì ѨsHõ∆ Ѷ ¨ e `åÅ#∞ |\ ˜ ì 㨠i Ü≥ ÿ ∞ # K« ~ ° º Å∞ fã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å ~Ô `· ∞« Å∞ =∞Oz ѨO@ kQÆ∞|_ç á⁄O^Œ=K«∞Û. =∞\˜ì #=¸<å ¿ãHõ~} ° =∞\˜ì ѨsHõ∆ HÀã¨O ã¨~Ô #· =∞\˜ì #=¸<å

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

~Ô `· ∞« Å∞ Z@∞=O\˜ =∞\˜ì ѨsHõÅ∆ ∞ KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ Éè∂í q∞Ö’ |ÅO LO^• ÖË^• Jx K≥Ñʨ QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. Ѷ֨ Ï<å áÈ+¨HOõ Ö’Ñ≤OzO^Œx, ÖË^• Ѷ֨ Ï<å áÈ+¨ H õ O âß`« O WO`« Jx K≥ Ñ ¨ Ê ÖË H õ á È=K« ∞ Û QÍh Éè í ∂ q∞ |Å"≥∞#ÿ ^• HÍ^• Jx "≥Ú^Œ\ ˜ ™êi KÕ # ∞#∞ K« ∂ ã≤ < å YzÛ`« O QÍ K≥Ñʨ QÆÅ~°∞. <ÕÅ ~°OQÆ∞, "≥∞`«^Î #Œ O, =∞OzQÍ "≥ Ú ÅÔ H `« Î _ » O , `Õ e Hõ Q Í ^Œ∞#flQÆÅæ@O, Éèí∂q∞Ö’ h~°∞ xÅfi =ÙOK«∞H˘<Õ â◊H˜Î, "å# z#∞‰õΩÅ∞ Ѩ _ » ¤ Ñ ¨ Ù Ê_» ∞ =KÕ Û "å㨠# , Ѩ O @ Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅ, ѨO@ kQÆ∞|_ç "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q+¨Ü∂« Å ^•fi~å Éè∂í q∞ |Å"≥∞#ÿ ^• HÍ^• Jx Ô~·`«∞Å∞ K≥ѨÊQÆÅ~°∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ "åiH˜ ZO`À `≥eq`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl J#∞Éè=í O LOk. fÜ«∞_»O ZO`À =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. =∞#O fã≤# =∞\˜ì #=¸<å á⁄ÅOÖ’x =∞\˜ ì ÅHõ ∆ } ÏÅ#∞ „Ѩ u aOaOKÕ k QÍ LO_®e. KÕ#∞Ö’ ѨO@ ÖˉΩõ O_® MÏmQÍ =Ù#fl 㨠= ∞Ü« ∞ OÖ’ ZѨ Ù Ê_≥ · < å =∞\˜ ì #=¸<åÅ∞ fÜ«∞=K«∞Û. U_®kH˜ XHõ ѨO@ ѨO_çOKÕ Éè∂í =ÚÖ’¡ Ѷ„≤ |=i #∞O_ç U„Ñ≤Öò <≥ÅÅ =∞^茺, Ô~O_»∞ ѨO@Å∞ ѨO_çOKÕ Éè∂í =ÚÖ’¡ "Õ∞ <≥ÅÖ’ #=¸<åÅ∞

¿ãHõiOK«_®xH˜ J#∞=ÙQÍ =ÙO@∞Ok. Éè∂í q∞ ~°HOõ , ~°OQÆ∞, Z`«∞ΠѨÖÏ¡Å∞, ѨO@ kQÆ∞|_çÖ’x `Õ_®Å∞ P^è•~°OQÍ "Õ~ˆ fi~°∞ #=¸<åÅ∞ fÜ«∂e. z#fl KÕ#~Ú<å ã¨~ˆ , XˆH KÕ<À¡ Éè∂í q∞Ö’ `Õ_®Å∞ HõxÑ≤¿ãÎ "Õ~∞° "Õ~°∞ #=¸<åÅ∞ fÜ«∂e. XHõ "Õà◊ KÕ#O`å XˆH ~°HOõ L#flѨÙ_»∞ 5 ZHõ~åʼnõΩ XHõ =∞\˜ì #=¸<å f¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. XHõ =∞\˜ì #=¸<å fÜ«∞^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ KÕ#∞Ö’ 10-12 ã¨Ö÷ ÏÖ’¡ =∞\˜xì fã¨∞HÀ"åe. XHõ KÀ@∞‰õ Ω "Õ ~ ˘Hõ KÀ@∞‰õ Ω ^Œ ∂ ~° O LO_®e. =∞\˜ì #=¸<å ¿ãHõ~}° ‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕÖ’ K≥`Ϋ K≥^•~°O f¿ãÜ«∂e. `«~∞° "å`« áê~°`À =∞\˜xì fÜ«∂e. 'q— PHÍ~°OÖ’ 8 #∞Oz 10 JOQÆ∞àÏÅ Ö’`«∞ QÆ∞O`« fÜ«∂e. 'q— PHÍ~°OÖ’x XHõ ѨHõ¯ JOK«∞‰õΩ ÃÑ· #∞Oz H˜Ok =~°‰Ωõ XˆH =∞O^ŒOÖ’ ѨÅÛ\˜ á⁄~° =KÕÛ q^èOŒ QÍ =∞\˜xì fã¨∞HÀ"åe. W^Õ q^èOŒ QÍ ZOÑ≤Hõ KÕã∞¨ H˘#fl 10-12 ã¨Ö÷ ÏÖ’¡ fã¨∞HÀ"åe. WÖÏ Jxfl KÀ@¡ fã≤# =∞\˜xì QÀ<Õ ã¨Oz ÖË^• |@ìg∞^Œ "ÕÜ∂« e. =∞#O fã¨∞H˘#fl =∞\˜Öì ’x ÃÑ_»Å¤ #∞ zkq∞ "ÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« =∞\˜xì ÉÏQÍ HõÅáêe. =∞\˜ì qâı¡+¨}‰õΩ ѨOÑ≤OK«\ÏxH˜ J~°H˜Ö’ #=¸<å KåÅ∞. 10-12 „Ѩ^ÕâßÅÖ’ fã¨∞‰õΩ#fl =∞\˜ì 5-6 H˜Ö’Å∞ LO>Ë ^•xx 13


J~°HÖ˜ ’H˜ `«yOæ KÕ q^è•#O WÖÏ =ÙO@∞Ok. ~˘>ˇì PHÍ~°OÖÏQÍ QÆ∞O„_»OQÍ KÕã#≤ =∞\˜ì g∞^Œ =∞^茺֒ XHõ J_»¤w`«, xÅ∞=Ùw`« wÜ«∂e. WÖÏ w`«Å∞ wã≤# `«~∞° "å`« U"≥<· å ~Ô O_»∞ Z^Œ∞~°∞ Z^Œ∞~°∞ QÆ^∞Œ Ö’¡ L#fl =∞\˜xì fã¨∞H˘x q∞ye# ^•xfl f¿ãÜ«∂e. D q^èOŒ QÍ J~°Hú Ö˜ ’ (J~°HÖ˜ ’) =∞\˜ì JÜÕ∞º =~°‰õΩ QÆ∞O„_»OQÍ KÕã¨∞‰õΩO@∂ Z^Œ∞~°∞ Z^Œ∞~°∞ QÆ^Œ∞Ö’¡x =∞\˜ìx f¿ãã¨∞‰õΩO@∂ áÈ"åe. =∞\˜ì J~° H˜Ö’ J~Ú#ѨÙÊ_»∞ JÖÏ KÕÜ∞« _»O Páêe. XHõ LuH˜# â◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ |@ì ã¨OzÖ’ HÍh ÖË^• XHõ áêenä<£ ã¨OzÖ’QÍh J~°H˜Ö’ =∞\˜xì "ÕÜ∂« e. Z~°∞=ÙʼnõΩ LѨÜ∂≥ yOz# `«@∞ì ã¨OzQÍh, áêenä < £ 㨠O zQÍh =∞\˜ ì #=¸<åÅ∞ fã¨∞HÀ=_®xH˜ "å_»‰Äõ _»^∞Œ . =∞\˜ì #=¸<å ¿ãHõiOz |@ì ã¨OzÖ’ xOÑ≤# `«~°∞"å`«, =∞\˜ì ѨsHõ∆ ˆHO„^•xH˜ ã¨fiO`«OQÍ HÍh =º=™êÜ«∞ âßY JkèHÍ~°∞Å ^•fi~åQÍh JO^ŒKÜ Õ ∂« e. =∞\ ˜ ì #=¸<å ¿ãHõ i OKÕ @ Ѩ Ù Ê_» ∞ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ K≥@¡ H˜O^Œ fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . X~åÅ H˜O^Œ/QÆ@¡ H˜O^Œ fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . HõOK≥Å ^ŒQ~ æÆ ° fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . HÍeÉÏ@Ö’ fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . KÕ<À¡ Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ Hõ>¿ìË ã ã¨Å ÷ O #∞Oz =∞\˜xì fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . KÕ<À¡ Z~°∞=Ù ‰õΩѨÊÅ∞ "Õã≤# *ÏQÆÅ („Ѩ^âÕ ßÅ) #∞O_ç fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . ~° ™ êÜ« ∞ xHõ Z~° ∞ =ÙÅ∞ "Õ ã ≤ # 45 ~ÀAÅ֒Ѩ٠fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . #=¸<å f¿ã@ѨÙ_»∞ <ÕÅÃÑ· =Ù#fl P‰õΩ, JÅO, K≥`Ϋ K≥^•~°O f¿ãÜ«∂e. HÍh ÃÑ· =∞\˜xì `˘ÅyOK«‰Äõ _»^∞Œ . ™ê^è•~°}OQÍ h~°∞ xez |∞~°^ŒQÍ =ÙO_Õ KÕ # ∞ #∞O_ç #=¸<å fÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. |∞~°^ŒKÕÖ’ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ fÜ«∞=Åã≤ #ѨÙÊ_»∞ =∞\˜ì #=¸<å#∞ h_»‰õΩ P~°É\ˇ ì˜ Ñ¨sHõ‰∆ Ωõ ѨOÑ≤OKåe.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

™ê^茺"≥∞ÿ#O`« =~°‰õΩ KÕ<À¡ ѨO@ L#flѨ Ù Ê_» ∞ =∞\ ˜ ì #=¸<å fÜ«∞HõáÈ=_»O =∞Ozk. XHõ KÕ<À¡ =∞\˜ì #=¸<å f¿ã@ѨÙÊ_»∞ |ÅO ÉÏQÍ L#fl ã¨÷ÅOÖ’ H˘O`«, Éèí∂q∞ |ÅÇ‘Ï#OQÍ L#fl ã¨÷ÅOÖ’ =∞iH˘O`« =∞\˜xì HõeÑ≤ fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . Jk KÕ # ∞Ö’x Ѩ O @‰õ Ω ^˘iˆ H áÈ+¨HÍÅ∞, W`«~° QÆ∞}ÏÅ QÆ∞iOz ã¨iQÍ `≥eÜ«∞KÕÜ∞« ^Œ∞. KÒ_»∞ Éèí∂q∞Ö’ #=¸<åÅ∞ q_çQÍ fÜ«∂e. g\˜x ™ê^è•~°} Éè∂í =ÚÖ’¡x =∞\˜`ì À HõeÑ≤ fÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . ѨO_»¡ `À@Å∞ "ÕÜ∞« ^ŒÅz# á⁄ÅOÖ’ XHõ ™ê=∂#º ã¨Ö÷ Ïxfl ZOÑ≤Hõ KÕã∞¨ H˘x JO^Œ∞Ö’ 6 J_»∞QÆ∞Å QÆ∞O`« fã≤ „Ѩu J_»∞QÆ∞‰õΩ ÃÑ· #∞O_ç H˜OkH˜ XHõ =∞\˜ì #=¸<å K˘Ñ¨ Ù Ê# ¿ãHõ i Oz, q=~åÅ`À ѨsH∆Í Hˆ O„^•xH˜ ѨOáêe.

ѨsH∆Í Ñ¶e¨ `åÅ∞ =∂=¸Å∞QÍ J~Ú`Õ <≥Å ~ÀAŠ֒Ѩ٠~å"åe. HÍh KåÖÏ™ê~°∞¡ ~°H~õ H° ÍÅ HÍ~°}ÏÅ =Å¡ ã‘[<£ ^•\˜áÈ~Ú# `« ~ åfi`« =㨠∞ Î O \Ï~Ú. 㨠O |Okè ` « JkèHÍ~°∞Å#∞ Hõeã≤ Ѷ¨e`åÅ∞ `˘O^Œ~°QÍ W=fi=Åã≤OkQÍ HÀ~åe. ѨO@ Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅÖ’ ZO`À =ÚYºáê„`« =Ç≤ÏOKÕ ã¨∂Hõ∆ ‡áÈ+¨Hõ Ö’áêÅ#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë, „Ѩ ` Õ º Hõ O QÍ J_ç y `Õ qâı ¡ + ¨ } KÕ ã ≤ ã¨ÅǨe™êÎ~°∞. J~Ú`Õ nxH˜ HÍ"åeû# Ü«∞O„`« ѨiHõ~åÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ =Ù#fl Éè í ∂ ™ê~° Ѩ s H∆ Í ˆ H O„^Œ O Ö’<Õ qâı ¡ + ¨ } ™ê^躌 Ѩ_∞» `«∞Ok. =∞\˜ì ѨsHõ∆ KÕ¿ã Ѩ^uúŒ . Ѷe¨ `åÅ qâı+¡ }¨ Ô~·`«∞ÖË ã¨∞Å∞"≥·# Ѩ^Œú`«∞Å ^•fi~å `«=∞ ã¨fiO`«OQÍ KÕÜ∞« QÆey#ѨÙÊ_»∞ Z‰õΩ¯= =∞Ok Ô~·`«∞ʼnõΩ =∞\˜ì ѨsHõ∆ =Å¡ LѨÜ≥∂QÆO LO@∞Ok. – a. ã¨∞~ˆ +π ~Ô _ç¤

ѨÑC¨ uO>Ë p=Ú Ñ¨_∞» `«∞Ok ! Wk ÉÏQÍ „ѨKå~°OÖ’=Ù#fl JáÈǨÏ. ѨÙO_»∞‰õΩ p=Ú Ñ¨@\ì ÏxH˜ ÉÏH©iì Ü«∂ „H˜=ÚÖË HÍ~°}O. "åã¨Î"åxH˜ ѨѨC uO>Ë<Õ QÍÜ«∞O `«fi~°QÍ =∂xáÈ`«∞Ok. ѨѨCÖ’ =∂Oã¨H$õ `«∞Å∞ LO_»@O =Å¡ QÍÜ«∂Å∞ J~Ú#ѨC_»∞ Jxfl ~°HÍŠѨÑC¨ Å∞ u<åe. ѨÑC¨ uO>Ë ‰õΩ@¡ p=Ú Ñ¨_`» åÜ«∞x, ѨÙO_»∞¡ =∞iO`« Z‰õΩ¯= J=Ù`åÜ«∞#fl #=∞‡HÍÅ∞ Hˆ =ÅO JáÈǨÏÖË. ѨÑC¨ u#_»O =Å¡ ѨÙà◊√§, p=Ú `«yáæ È`å~Ú. ѨÑC¨ Ö’ LO_Õ „áÈ\©<Å£ =Å¡ HõO_»ÑÙ¨ +≤`ì Àáê@∞ Ü«∂O\© ÉÏ_ôãπ =∞iO`« ÃÑ~°Q∞Æ `å~Ú. ѨÙO_»∞¡ `«fi~°QÍ `«Q_æÆ ®xH˜ `À_»Ê_»`å~Ú. `ÕeHõQÍ JiˆQÖÏ, ѨÑC¨ #∞ ÉÏQÍ L_çHO˜ z fã¨∞‰õΩO>Ë r~°‚ ã¨=∞㨺 LO_»^∞Œ . x=∞‡ <åiO[ uO>Ë [Å∞|∞ =ã¨∞OÎ k! x=∞‡, „^•Hõ,∆ <åiO[ fã¨∞‰õΩO>Ë [Å∞|∞ =ã¨∞OÎ ^Œ#@OÖ’ x[O ÖË^∞Œ . [Å∞|∞=Ù#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Wq uO>Ë "≥O@<Õ [Å∞|∞ `«Qˆ æ J=HÍâ◊O =∂„`«O =ÙOk. g\˜Ö’ =ÙO_Õ q@q∞<£ 'ã≤—H˜ ~ÀQÆx~À^èHŒ õ â◊HxΘ ÃÑOKÕ ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ L<åfl~Ú. 14


<Õ_∞» ¿ãO„kÜ«∞ PǨ~° L`«Ê`«∞ÅÎ ‰õΩ y~åH© ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk. ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ P=â◊ºHõ`« ÉÏQÍ ÃÑiyOk. p_» Ñ‘_Å» xÜ«∞O„`«}Ö’ ^ÕjÜ«∞ ~Ô `· ∞« q^è•<åÅ „áê=ÚYº`« ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk. D <ÕѨ^茺OÖ’ P~ÀQƺ =O`«"∞≥ #ÿ ѨO@ ѨO_çOKåÅO>Ë, q`«<Î åʼnõΩ q`«#Î â◊√kú KÕÜ∞« @O KåÖÏ J=ã¨~O° . ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÖ’ q`«Î#â◊√kú HÀ㨠O H˘xfl =∞O^Œ ∞ Å#∞ Ѩ Å ∞=Ù~° ∞ ~°∂á⁄OkOKå~°∞. L^•: c*Ï=∞$`«O, P=Ù =¸„`«O`À q`«#Î â◊√kú "≥ÚIIq. J~Ú`Õ D q`« Î # â◊ √ kú =∞O^Œ ∞ Å#∞ Ô ~ · ` « ∞ Å∞ JѨÊ\˜HõѨC_Õ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ qxÜ≥∂yO K«=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. xÅfi LOK«_®xH˜ ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ . XH˘¯Hõ¯ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =Ú_çã~¨ ∞° ‰õΩÅ ÅÉèºí `« ã¨=∞㨺=Å¡ ~Ô `· ∞« Å∞ q`«#Î â◊√kú KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ q`«<Î åÅ#∞ q`«_Î O» K«∂ã¨∞<Î åflO. nx =Å¡ q`«Î#O "≥ÚÅÔH`ÕÎ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~ÀQÍÅ∞, Ѩ Ù ~° ∞ QÆ ∞ Å∞ q`« Î < åxfl PtOz #+¨ ì O Hõ Å ∞QÆ * Ë ã ¨ ∞ Î < åfl~Ú. `« ^ •fi~å Ô ~ · ` « ∞ Å∞ #+¨áì È`«∞<åfl~°∞. XH˘¯Hõ¯™êi q`«<Î åxfl uiy q`«=Î Åã≤# Ѩiã≤u÷ ‰õÄ_® ~å=K«∞Û. ÃÑ· JOâßÅ#∞ ^Œ $ +≤ ì Ö ’ ÃÑ@∞ì H ˘x ~°∂á⁄OkOz# ''c* ~°H—∆õ — `«Ü∂« s QÆ∞iOp, "å_Õ Ñ¨^uúŒ =∞iÜ«Ú LѨÜ∂≥ QÆO QÆ∞iOp ~Ô `· ∞« Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~O° LOk. HÍ=Åã≤# Ѩ^•~å÷Å∞: 1. "≥∞`«Î\ ˜ Z„~°=∞#∞fl ÖË^• ÃÑ^ŒÌ K≥@¡ „H˜O^ŒQÅÆ =∞\˜ì ÖË^• ѨÙ@ì=∞\˜ì – 100 „QÍ=ÚÅ∞ 2. Hõ„~° ÖË^• Ñ≤_»HõÅ |∂_ç^Œ – 100 „QÍ=ÚÅ∞ 3. á⁄_ç WOQÆ∞= – 20 „QÍ=ÚÅ∞ 4. Ѩã∞¨ Ѩ٠á⁄_ç – 20 „QÍ=ÚÅ∞ 5. P=Ù =¸„`«O – 10 q∞.b. `« Ü « ∂ ~° ∞ KÕ ¿ ã q^è • #O: ÃÑ· # K≥ Ñ ≤ Ê # Ѩ^•~å÷Å#∞ (1–2) ÉÏQÍ [e¡Oz "≥∞`«xÎ á⁄_ç ~° ∂ Ѩ O Ö’ KÕ Ü « ∂ e. nxH˜ 20 „QÍ=ÚÅ∞ ÉÏQÍ "≥∞`«xÎ á⁄_ç ~°∂ѨOÖ’ L#fl WOQÆ∞=, 20 „QÍ=ÚŠѨã∞¨ Ѩ٠á⁄_ç "Õã≤ ÉÏQÍ HõÅáêe. D q∞„â◊=∂xH˜ H˘OK≥O, H˘OK≥O P=Ù =¸„`åxfl KÕ~∞° ã¨∂Î XHõ Hõ„~° ã¨Ç¨ Ü«∞O`À ÉÏQÍ HõÅ∞ѨÙ`«∂ h_»Ö’ ÉÏQÍ P~°Éˇ\Ïìe. ÉÏQÍ Pi# `«~åfi`« á⁄_ç ~°∂ѨOÖ’ 'c* ~°H—∆õ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. ÉÏQÍ Pi á⁄_ç~∂° ѨOÖ’ L#fl 'c* ~°H—∆õ #∞ QÍe

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

q`«# Î â◊√kúH˜ Ô~·`«∞ ™È^Œ~°∞ʼnõΩ YsѶπ HÍ#∞Hõ

c*~°Hõ∆

™ÈHõx XHõ QÍA ã‘™êÖ’ Éèí„^èŒÑ¨~°K«O_ç. ã‘™ê#∞ h_»Ö’ LOK«O_ç. ã‘™ê ÃÑ#· 'c* ~°H—∆õ Jx ÖË|∞Öò JuH˜OK«O_ç. D 'c* ~°H—∆õ 6 <≥ÅÅ =~°‰õΩ xÅfi LO@∞Ok. `«_ç `«QÅÆ ‰õΩO_® *Ï„QÆ`QΫ Í á⁄_ç „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’ xÅfi LOK«∞HÀ"åe. LѨÜ∂≥ yOKÕ Ñ¨^uúŒ : 1. q`«<Î åÅ#∞ XHõ áê¡ãHì≤ ± ã¨OzÃÑ· Ѩ~z° H˘kÌQÍ QÆOl h~°∞`À `«_á» êe. 2. XHõ H˜Ö’ q`«<Î åxH˜ 10 „QÍ=ÚÅ 'c* ~°H—∆õ #∞ q`«<Î åÅÃÑ· ã¨=∞OQÍ Ñ¨_@ Õ @∞¡ [ÖÏ¡e. 3. XHõ Hõ„~°`À q`«<Î åÅ#∞ <≥iÑ≤ =∞O^Œ∞ q`«<Î åʼnõΩ JO>ËÖÏ K«∂_»O_ç. 4. q`«#Î â◊√kú KÕã#≤ `«~åfi`« q`«<Î åÅ#∞ XHõQOÆ @ =~°‰Ωõ h_»Ö’ P~°É\ˇ Ïìe. 5. q`«#Î Hõ=K«O (á⁄@∞ì) ѨÅ∞K«QÍ LO_Õ q`«Î<åÖˇ·# "Õ~°∞â◊#QÆ =O\˜ "å\˜x q`«#Î â◊√kú KÕã#≤ "≥O@<Õ q`«∞HÎ À"åe.

q`« Î # â◊ √ kú KÕ ã ≤ # `« ~ åfi`« D q`«Î<åÅ#∞ h_»Ö’ P~°Éˇ@ì=Åã≤# J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . q`«#Î â◊√kú=Å¡ LѨÜ∂≥ QÍÅ∞: 1. q`«#Î â◊√kú KÕÜ∞« @O =Å¡ q`«<Î åÅ∞ `«fi~°QÍ, Z‰õΩ¯= „Ѩ=∂}OÖ’ "≥ÚÅÔH`«∞`Î å~Ú. 2. Éè∂í q∞ ^•fi~å, q`«#Î O ^•fi~å ѨO@ʼnõΩ ã¨O„Hõq∞OKÕ `≥Q∞Æ à◊§#∞ JiHõ@=ì K«∞Û. 3. q`«#Î â◊√kú KÕã#≤ <å~°∞=∞à◊§Ö’x "≥ÚHõ¯Å∞ P~ÀQƺOQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. 4. <ÕÅ #∞O_ç ã¨O„Hõq∞OKÕ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å #∞O_ç H˘O`« =~°‰Ωõ ѨO@‰õΩ ~°H} ∆õ Åaèã¨∞ÎOk. 5. Jxfl ѨO@ÅÖ’#∂ q`«#Î â◊√kú ^•fi~å =∞Oz Ѷe¨ `åÅ∞ ™êkèOK« =K«∞Û. ÃÑ#· ã¨∂zOz# q+¨Ü∂« Å∞ áê\˜Oz ~Ô `· ∞« Å∞ =∞Oz Ѷe¨ `åÅ∞ á⁄O^Œ∞`å~°x Ptã¨∞<Î åflO.

– _®. \˜.U.q.Zãπ. ~°ÑÚ¨¶ <å^ä£

15


=∞#O-=∞# PǨ~°O

`≥Åx ¡ =i aÜ«∞º"Õ∞ â „ +ı =ª¨ ∂?

=∞x+≤ rqOK«_®xH˜ J`«º=ã¨~"° ∞≥ #ÿ k PǨ~°O. PǨ~°O JO>Ë - =∞x+≤ x`«º r=# „â◊=∞ KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ã¨=∞`«∞Å PǨ~°O. =∞i, =∞#O =∞Oz PǨ~å<Õfl fã¨∞‰õΩO@∞<åfl=∂? =∞#O ã¨=∞`«∞Å PǨ~å<Õfl uO@∞<åfl=∂? =∞Oz PǨ~°=∞O>Ë Uq∞\˜? `≥ÅQ¡ Í =ÙO_»_=» ∂? JO^ŒOQÍ HõxÑ≤OK«_=» ∂? áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å∞ xO_ç=ÙO_» _»=∂? yO[ ^è•<åºÅÖ’ ÉÏQÍ áêe+π Ѩ\ #ì˜ `≥Å¡ =i aÜ«∞º"Õ∞ „âı+=ì¨ ∂? ѨO_»Ö¡ ’ JO^ŒOQÍ HõxÑ≤OKÕ PÑ≤Öò ѨO_Õ „âı+=ª¨ ∂? `≥Åx¡ =i J#flO ÖËHáõ È`Õ =∞#‰õΩ u#fl@¡xÑ≤OK«^O≥ ^Œ∞‰õΩ? [|∞ƒ Ѩ_#ç "åà◊§ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ PÑ≤Öò `«Ñʨ =∞~À ѨO_»∞ fã¨∞HÔ àϧÅx Ñ≤OK«^≥O^Œ∞‰õΩ?

„ѨÉ∞íè `åfiÅ∞ ‰õÄ_®, 2 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ H˜Ö’ =i aÜ«∂º<Õfl ZO^Œ∞‰õΩ ã¨~Ñ° ~¨¶ å KÕã∞¨ <Î åfl~Ú? ~Ú`«~° yO[^è•<åºÅ#∂, =ÚYºOQÍ Z‰õΩ¯= áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å∞ xO_ç# `«$} ^è•<åºÅ#∂ ZO^Œ∞‰õΩ ã¨~Ñ° ~¨¶ å KÕÜ∞« _»O ÖË^∞Œ ?

^è~Œ ° Z‰õΩ¯=ÙO>Ë<Õ =∞Oz PǨ~°=∂? =∞#O PǨ~°O fã¨∞‰õΩ<Õk- JÅ"å@∞`À<å? `≥Å~¡ O° QÆ∞ÃÑ· "≥∂A`À<å? áÈ+¨Hõ qÅ∞=ÅÃÑ· J=QÍǨÏ#`À<å? =∞#efl ѨiáêeOz# H˘xfl JÅ"å@¡#∞ <ÕiÊ "≥o§# `≥Å^¡ ˘~°ÅÃÑ· ÉèHí Θ ÉèÏ=O`À<å? ~ÀE PǨ  ~° O f㨠∞ ‰õ Ω O@∞<åfl =∞#O J<å~ÀQÆ º O áêÅ=Ù`«∞<åfl"≥∞O^Œ∞‰õΩ? h~°ãO¨ , xã¨û`«∞=Î , ~°H~õ H° ÍÅ [|∞ƒÅ∞ =∞#efl "≥<åfl_»∞`«∞<åflÜ≥∞O^Œ∞‰õΩ? D „Ѩâfl◊ Åxfl\˜H© ["å|∞Å∞ ~å|\Ïìe. PǨ~° JÅ"å@¡ "≥#∞Hõ L#fl Pi÷Hõ, ~å[H©Ü«∞, ™êOѶ≤∞Hõ, ™êO㨯 $uHõ HÀ}ÏÅ#∞ qâı+¡ O≤ Kåe. D K«~Û° #∞ '`˘ÅHõi— „áê~°Oaèã∞¨ #Î flk. ~Ú`«~∞° Å Jaè„áêÜ«∂Å#∂ PǨfixã¨∞Î#flk. JѨÊ\˜^•HÍ qq^èŒ PǨ~° Ѩ^•~å÷ÅÖ’ L#fl áÈ+¨Hõ qÅ∞=efl ѨijeOK«O_ç. D K«~Û° JOu=∞OQÍ =∞#efl '=∞Oz PǨ~°O— "≥Ñ· Ù¨ =∞o§OKåe. =∞#efl P~ÀQƺ=O`«∞Å∞QÍ =∂~åÛe.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

16


ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ ™ê^è•~°}OQÍ ÅÉèºí =∞ÜÕ∞º H˘xfl PǨ~° Ѩ^•~å÷Å áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å∞ (Jxfl qÅ∞=Å∞ „Ѩu 100 „QÍ. u#QÆey# ÉèÏQÍxH˜) PǨ~°Ñ^¨ •~°O÷

=∂Oã¨H$õ `«∞ÅÎ ∞ „H˘=Ùfi â◊H˜Î HÍe¬Ü∞« O á¶êã¨Ê~ù ã° π W#∞=Ú q@q∞<£-Z ^äÜ Œ ∞« q∞<£ „QÍ. „QÍ. H˜Ö’.ˆHÅi q∞.„QÍ. q∞.„QÍ q∞.„QÍ "≥∞„ÿ HÀ.„QÍ. q∞.„QÍ. 2 3 4 5 6 7 8 9

1 yO[^è•<åºÅ∞ 1. ã¨[Å˚ ∞ 2. *Á#flÅ∞ 3. "≥ÚHõ¯*Á#flÅ∞ (ZO_»∞q) 4. ~åQÆ∞Å∞ 5. aÜ«∞ºO 6. QÀ^è∞Œ =∞Å∞ ѨÑC¨ k#∞ã¨∞Å∞ 1. â◊#QÆÑѨ C¨ 2. q∞#ѨÑѨ C¨ 3. ÃÑã¨~Ñ° Ѩ C¨ 4. =∞ã¨∂~ü 5. HõOkѨÑC¨ P‰õΩ‰õÄ~°Å∞ W`«~° ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ ^Œ∞OѨÅ∞ QÆ_»¤ ‰õÄ~°Å∞ 1. Hˆ ~°\ò 2. |OQÍà◊^∞Œ OѨ 3. Le¡áêÜ«∞ HÍÜ«∞Å∞ #∂<≥yO[Å∞ 1. "Õ~°∞â◊#QÆ Ñ¨O_»∞¡ 1. Lã¨iHõ 2. PÑ≤Öò 3. J~°\ ј O¨ _»∞ 4. x=∞‡, P~°Ol 5. =∂q∞_ç ѨO_»∞ 6. ÉÁáêÊ~Ú Ñ¨O_»∞ 7. @=∂@ (ѨO_»∞) =∂O㨠ã¨O|Okè`« PǨ~°O 1. =∂Oã¨=Ú 2. HÀ_ç =∂Oã¨=Ú 3. HÍÖËÜ∞« O, Q˘„Ô~ 4. HÀ_ç QÆ∞_»∞¤ 5. KÕÑ,¨ (`å*Ïk) áêÅ∞ 1. P=Ù áêÅ∞ 2. Qˆ "≥ áêÅ∞ „H˘=ÙfiÅ∞ #∂<≥Å∞ 1. <≥~Úº 2. =O@#∂<≥ W`«~° PǨ~°Ñ^¨ •~å÷Å∞ 1. K«ÔH¯~° 2. ɡÅO¡ 3. „ɡ_£, (`≥Å¡xk)

~Ô É· ’¿Ñq¡¶ <£ xÜ«∂ã≤ãπ q@q∞<£-ã≤ q∞.„QÍ. q∞.„QÍ. q∞.„QÍ. 10 11 12

11.6 10.4 11.1 7.3 6.8 12.1

5.0 1.9 3.6 1.3 0.5 1.7

361 349 342 328 345 341

42 25 10 344 10 48

296 222 348 283 160 355

8.0 4.1 2.3 3.9 0.7 4.9

132 47 90 42 0 29

0.33 0.37 0.42 0.42 0.06 0.49

0.25 0.13 0.10 0.19 0.06 0.17

2.3 3.1 1.8 1.1 1.9 4.3

0 0 0 0 0 0

20.8 24.0 24.5 25.1 22.3 3.8 1.8

5.6 1.4 1.2 0.7 1.7 0.8 0.2

372 347 348 343 335 51 32

56 154 75 69 73 295 45

331 385 405 293 304 59 47

5.3 3.8 3.9 7.6 2.7 5.2 1.4

129 38 49 270 132 4425 98

0.48 0.42 0.47 0.45 0.45 0.06 0.04

0.18 0.20 0.21 0.20 0.19 0.21 0.05

2.4 2.0 2.4 2.6 2.9 1.0 0.4

1 0 0 0 0 42 23

0.9 1.6 1.2

0.2 0.1 0.1

48 97 50

80 10 47

530 40 50

1.0 0.5 0.6

1890 24 0

0.04 0.10 0.08

0.2 0.01 0.01

0.6 1.2 0.4

3 17 11

25.3

40.1

567

90

350

2.5

37

0.90

0.13

19.9

0

0.5 0.2 1.2 1.1 0.6 0.6 0.9

0.1 0.5 0.3 0.6 0.4 0.1 0.2

58 59 116 54 74 32 20

50 10 17 58 14 17 48

20 14 36 20 16 13 20

1.2 0.7 0.4 0.3 1.3 0.5 0.6

9 0 78 560 2743 666 351

0.03 0.0 0.05 0.01 0.08 0.04 0.12

0.01 0.0 0.08 0.02 0.09 0.25 0.06

0.2 0.0 0.5 0.1 0.9 0.2 0.4

600 1 7 47 16 57 27

18.5 25.9 19.3 13.3 18.9

13.3 0.6 7.5 13.3 1.9

194 109 150 173 100

150 25 10 60 340

150 245 380 220 276

2.5 0.0 6.3 2.1 2.1

9 0 6690 420 0

0.18 0.0 0.36 0.10 0.01

0.14 0.14 1.70 0.40 0.03

6.8 0.0 17.6 0.1 1.2

0 0 20 0 5

3.2 4.3

4.1 6.5

67 117

120 210

90 130

0.2 0.2

53 48

0.05 0.04

0.19 0.10

0.1 0.1

2 1

0 0

100.0 100.0

900 900

0 0

0 0

0.0 0.0

0 0

0.0 0.0

0.0 0.0

0.0 0.0

0 0

0.1 0.4 7.8

0.0 0.1 0.7

398 383 245

12 80 11

1 40 0

0.1 2.6 1.1

0 0 0

0.0 0.0 0.07

0.0 0.0 0.0

0.0 0.0 0.7

0 0 0

- JOÔHÅ∞ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å ã¨Q@ Æ ∞ áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å#∞ ã¨∂z™êÎ~Ú. - P^è•~°O: *ÏfÜ«∞ áÈ+¨HÍǨ~° ã¨Oã¨÷, ÉèÏ~°fÜ«∞ "≥·^ŒºÑ¨iâ’^èŒ<å =∞O_»e, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£. `˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

17


"Õ ã ¨ q HÍÅOÖ’ Jkè H õ LëÈ‚ „ QÆ ` « , ã¨∂~°º~°t‡x Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ Jã¨Å∞ `«@∞ìHÀÖË=Ù. P=ÙÅHõO>Ë ˆQ^≥Å∞ Z‰õΩ= L+¨‚`åáêxH˜ QÆ∞~°=Ù`å~Ú. Qˆ ^≥Å â◊s~°O #Å∞ѨÙ~°OQÆ∞Ö’ LO_»_O» , â◊s~°O „H˜O^Œ H˘=Ùfi =ÙO_»_O» , ¿ãfi^Œ„QÆO^èŒ∞Å ã¨OYº `«‰õΩ¯=QÍ LO_»_»O, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ HÍ~°}ÏÅ =Å¡ P=ÙÅHõO>Ë Qˆ ^≥Å∞ JkèHõ L+¨‚`åáêxH˜ Ö’#=Ù`å~Ú. ˆQ^≥Å∞ "Õ∞`« `«‰õΩ¯= uO\Ï~Ú. h~°∞ Z‰õΩ¯= f㨠∞ ‰õ Ω O\Ï~Ú. JO^Œ ∞ =Å¡ r~° ‚ „ H˜ Ü « ∞ ‰õΩO@∞|_ç áÈ`«∞Ok. ÃÑ^ŒÌ á⁄@ìÖ’ Pã≤\ H˜ ± P=∞¡O L`«ÊuÎ `«yæ áêÅÖ’¡ "≥#flâß`«O, áêÅ L`«ÊuÎ âß`«O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. – "Õã¨qHÍÅOÖ’ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ =_»^≥|ƒ‰õΩ QÆ∞~°=Ù`å~Ú. "å\˜ â◊s~° LëÈ‚„QÆ`« ÃÑiyáÈ`« ∞ Ok. âßfi㨠, <å_ç " Õ Q Æ O ÃÑ~° ∞ QÆ ∞ `« ∞ Ok. K≥ = ∞@ Z‰õ Ω ¯=QÍ |Ü« ∞ @H˜ =㨠∞ Î O k. Jkè H õ ^ •Ç¨ Ï O, |ÅÇ‘Ï#=∞=_»O, `«∂Å∞`«∂ #_»∞ã¨∂ΠѨ_áç È=_»O, âßfi㨠Hõ+=ì¨ ∞=_»O "≥ÚII ÅHõ} ∆ ÏÅ`À JѨ™ê‡~°Hõ ã≤u÷ Ö’H˜ "≥o§ =∞~°}™˜ êÎ~Ú. JÖÏO\˜ „Ѩ=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ Ѩâ√◊ =Ùefl QÍe gKÕ h_» „Ѩ^âÕ O◊ Ö’H˜ =∂~åÛe. „`åQÆ∞h~°∞ WzÛ "≥O@<Õ zHõ`û« KÕ~ÚOKåe. – "Õãq¨ Ö’ Ѩâ√◊ =ÙÖ’¡ "åºkè x~À^èHŒ âõ H◊ Θ `«QÆ∞æ`«∞Ok. Q˘O`«∞"åѨÙ, [|ƒ"åѨ٠=O\˜ "åº^è Œ ∞ Å∞ ™Èˆ H „Ѩ = ∂^Œ O L#flO^Œ ∞ # P„Ѩ = ∞`« Î O QÍ LO_ç , =ÚO^Õ \©HÍÅ∞ "Õ~ÚOKåe.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

– ÉÏǨϺѨ~å#fl r=ÙÅ∞, "å\˜ HÍ@∞ – ^•fi~å ã¨OÉèqí OKÕ "åº^è∞Œ Å x"å~°}‰õΩ ÉÏǨ Ï ºÑ¨ ~ å#flr=ÙÅ x~° ∂ ‡Å# =∞O^Œ∞efl Ñ≤zHÍi KÕÜ∂« e. ^Œ∂_»Å "≥O„@∞HõÅ∞ HõuÎiOKåe. Ѩâ◊√=ÙÅ á⁄_»"å\˜ "≥O„@∞Hõefl `˘ÅyOKåe. – ^•Ç¨iÎ`À L#fl Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ =ÚiH˜ hà◊√§ ã¨O„QÆÇÏ≤ OK«_O» =Å¡ ''áê~°∞_»∞—— =O\˜ r~°H‚ Àâ◊ ã¨=∞㨺Å∞ L`«Ê#fl=∞=Ù`å~Ú. HÍ|\˜ì „QÍ=∂Ö’¡ h\˜`˘@∞¡ â◊√„ÉèÑí ~¨ z° , – Ѩiâ◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ „`åQÆ∞hà◊§#∞ Jxfl"ÕàÖ◊ Ï JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LOKåe. – JO`«~ü Ѩ~å#fl r=ÙÅ x~°∂‡Å#‰õΩ #@ìÅ =∞O^Œ∞Å∞ „`åyOKåe. – D HÍÅOÖ’ ѨÙ#~°∞`«ÊuÎ „Ѩ„H˜Ü«∞ ‰õΩO@∞Ѩ_∞» `«∞Ok. JkèHõ "Õ_qç ∞ =Å¡ ZѶ π . Zãπ . ÃÇÏKü . Ǩ  ~˘‡#∞ L`« Ê uÎ ‰õΩO@∞Ѩ_∞» `«∞Ok. â◊s~°OÖ’ QÆ∂H¡ ÀA Ѩi=∂}O `«QÆ∞æ`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ JO_®â◊Ü«∂Ö’¡ ã¨÷|ú`«, JO_À`«ÊuÎÖ’ – =º`庙êÅ∞ ã¨OÉèqí Oz Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ uiy á⁄~°∞¡`«∞O\Ï~Ú. "Õã¨qÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ ZO_»∞QÆ_¤ç ã¨O„QÆÇÏ≤ OK«_O» =Å¡ ‰õÄ_® q@q∞<£ 'Z—, HÍe¬Ü« ∞ O, HÍѨ ~ ü , =∂yfl+≤Ü«∞O "≥ÚII Yx*ÏŠ֒ѨO ‰õÄ_® U~°Ê_ç, Ѩâ◊√=ÙÖ’¡ `å`å¯eHõ =O^èŒ`«fiO U~°Ê_»∞`«∞Ok. Ѩâ◊√=ÙÅ∞ Z^Œ Å Hõ ∆ } Ïefl "Õ ã ¨ q `åѨ O =Å¡ „Ѩã¨∞Êù@OQÍ |Ç≤Ï~°æ`«O KÕÜ«∞ÖË=Ù. HÍ|\˜ì Ѩâ√◊ =Ùefl *Ï„QÆ`QΫ Í QÆ=∞xã¨∂,Î

\©[~ü|∞Öò ã¨Ç¨Ü«∞O`À Z^ŒQÆ∞iÎOz, g~°º^•#O KÕÜ∂« eû LO@∞Ok. =∞# ~å¢+¨ìOÖ’ P=ÙÅHõO>Ë ˆQ^≥Å ã¨OYº Z‰õΩ¯=. ˆQ^≥ʼnõΩ ã¨O=`«û~°O á⁄_»=Ù<å Z^ŒH˘zÛ á⁄ˆ~¡ ã¨fiÉèÏ=O L#flѨÊ\˜H©, "Õã¨q =Å¡ ѨÙ#~°∞`«ÊuÎ „Ѩ„H˜Ü«∞‰õΩ qѶ¨∂`«O HõÅQÆ_»O =Å¡ D`«Å =∞^躌 =º=kè ÃÑiy "Õãq¨ Ö’ KåÖÏ Qˆ ^≥Å∞ D#=Ù. "Õãq¨ =KÕÛ ã¨iH˜ H˘xfl áê_çQˆ ^≥Ö’¡ J`«ºkèHõ áêÅkQÆ∞|_ç HÍÅO ѨÓ~°=Î _»O =Å¡ "Õãq¨ Ö’ áêʼnõΩ H˘~°`« U~°Ê_»∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì _ç=∂O_£ JkèHOõ QÍ LO_ô "Õãq¨ Ö’ áêÅ∞ L`«ÊuÎ KÕÜ∂« ÅO>Ë, ~Ô `· ∞« Å∞ Ѩâ√◊ =ÙÅÃÑ· "Õãq¨ „ѨÉÏè "åxfl `«yOæ KÕ „ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕÜ∂« e. "Õãq¨ Ö’ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ ^•Ç¨ÏO`À Z‰õΩ¯= hà◊ √ §„`åy, 30 – 40% `« ‰ õ Ω ¯= PǨ~°O fã¨∞‰õΩO\Ï~Ú. `«^•fi~å áÈ+¨ H ÍÅhfl JO^Œ H õ áêÅkQÆ ∞ |_ç `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. HÍ|\˜ì Z‰õΩ¯= áÈ+¨HÍefl `« ‰ õ Ω ¯= Ѩ i =∂}OQÆ Å ^•}ÏÖ’ JO^Õq^èOŒ QÍ K«∂_®e. =∂Oã¨H$õ `«∞ÅÎ ∞, H˘=Ùfi Ѩ^•~å÷Å∞, â◊H˜Î, q@q∞#∞¡, Yx[Å=}ÏÅ∞ 㨄Hõ=∞OQÍ JO^•e. "Õãq¨ Ö’ ‰õÄ_® ѨzÛ QÆ_¤ç JO^Õq^èOŒ QÍ *Ï„QÆ ` « Î = Ç≤ Ï OKåe. ÅÉè í º OHÍx ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =∂QÆ∞_»∞QÆ_x¤ç , Ü«¸iÜ«∂ QÆ_x¤ç Ѩâ√◊ =ÙÅHõOkOKåe. ã¨∞ÉÏ|∞Öò, Pqâ◊, P‰õΩÅ∞, ~Ô =∞‡efl ^•}ÏÖ’ HõeÑ≤ W"åfie. ZO_» ∞ "Õ ∞ `« "Õ ∞ Ñ≤ # Ѩ Ù _» ∞ q@q∞<£ 'Z— J^Œ#OQÍ JOk"åfie. ZO_»∞QÆ_ç¤x ZѨC_»∂ ~å„u"Õà◊Ö’¡ "Õ ∞ áêe. Yx[Å=} q∞„â◊ = ∂xfl „Ѩu~ÀE JOk"åfie. Ѩ â ◊ √ =ÙÅ∞ 38 0 ÃãO\ ˜ „ ˆ Q _£ =^Œ Ì ™œHõ ~ ° º OQÍ, Ǩ  ~ÚQÍ LO\Ï~Ú. JO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯= LëÈ‚„QÆ`« ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ j`«Å ã≤÷u HõeÊOKåe. JO^Œ∞‰õΩ QÍ#∞ Ѩâ◊√=ÙÅ H˘\ÏìÅ∞. 14–16, ÖË^• 10–12 J_»∞QÆ∞Å Z`«∞Î `«∂~°∞Ê, Ѩ_»=∞~°Å∞ ZO_»Ñ¨_»‰õΩO_® xi‡OKåe. QÍe gÜ« ∞ _®xH˜ „ѨH¯õ QÀ_»#∞ 60% HõÑÊ≤ "ÕÜ∞« ‰õΩO_® xi‡OKåe. "≥Å∞`«∞~°∞ ^è•~åà◊OQÍ =KÕÛÖÏ K«∂_®e. "Õãq¨ Ö’ `å\ωõΩÅ 18


Ã+_»∞¤ Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ KåÖÏ J#∞‰õÄÅOQÍ LO@∞Ok. ã≤"∞≥ O\ò ~ˆ ‰õΩÅ Ã+_»∞¤ ÃÑ· "Õãq¨ Ö’ QÆ_Ѥç i¨ z, =∞^蕺ǨÏflO "ÕàÖ◊ ’¡ hà◊√§ zÅHõiã¨∞ÎO_®e. =_»QÍÅ∞Å x~À^è•xH˜ Ã+_»∞¤ XHõ „ѨH¯õ Ѩ~^° •Å∞ Hõ\ ì˜ hÅ∞¡ K«Å∞¡`∞« O_®e. áêHõÅ K«∞@∂ì `«fi~°QÍ Zky h_»#∞, Ѩâ√◊ „QÍ™êxflKÕÛ K≥@∞¡ ÃÑOKåe. J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ Ã+_»∞Ö¤ ’ѨŠá¶êº#∞¡, ‰õÄÅ~°∞¡ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. Ѩâ√◊ =ÙÅÃÑ· =∞^蕺ǨÏflO "ÕàÖ◊ ’¡ 2–3 ™ê~°∞¡ hà◊√§ K«Å∞¡`∞« O_®e. `«_ãç #≤ QÀ<≥ãO¨ K«∞efl HõÑÊ≤ LOKåe. áêHõÖ’¡ Ѩâ√◊ =Ùefl H˜H¯˜ iã≤ LOK«‰Äõ _»^∞Œ . „Ѩu P=Ù‰õΩ 3 K«.g∞. Hõh㨠ã¨Å÷ O LOKåe. Ѩâ√◊ efl ѨKÛ« x K≥@¡ „H˜O^Œ h_»Ö’ P~°∞|Ü«∞@ Hõ\ "ì˜ ãÕ ≤ ‰õÄ_® LOK«=K«∞Û. Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ D^Œ_®xH˜ hà◊§\ϺO‰õΩÅ∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. Qˆ ^≥Å∞ JkèHOõ QÍ LO>Ë 80% ZO_»"_Õ qç ∞ ã‘fiHõiOz, 20% "Õ_xç =∂„`«"∞Õ iÃÑH¡¶ ì± KÕ™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì Ѩâ√◊ =Ùefl "Õ∞`«‰Ωõ =∞O_»∞>ˇO_»Ö’¡ ѨOÑ≤OK«_O» =Å¡ "Õ∞`« ÅÉèºí OHÍHõ áÈQÍ, KåÖÏ ^Œ∂~°O #_»=_»O =Å¡ â◊HΘ HÀÖ’Ê`å~Ú. h~°ã¨Ñ¨_»`åÜ«∞x QÆ=∞xOKåe.

Ѩâ◊√=ÙÅÖ’ [|ƒ"åѨ٠"åºkè (a.‰õĺ) x"å~°} D "åºkèx ™⁄Ñ¨Ê "åºkè Jx ‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~°∞. HÍ¡¢ã≤ì_çÜ«∞O K˘"≥· J<Õ ÉϺH© ì i Ü« ∂ ^•fi~å Ѩ â ◊ √ =ÙÖ’¡ ™Èˆ H JO@∞"åºkè P~° ∞ =∂™êÅ Ü« Ú Hõ Î =Ü«∞ã¨∞ûÖ’ LO_ç, P~ÀQƺOQÍ, ^è$Œ _èO» QÍ =Ù#fl ÃÑÜ«∞ºÅ‰õΩ Z‰õΩ¯=QÍ ™È‰õΩ`«∞Ok. D "åºkè =~å¬HÍÅOÖ’ Z‰õ Ω ¯=QÍ ™È‰õΩ`«∞Ok. HõÅ∞+≤`"« ∞≥ #ÿ PǨ~°O, h~°∞, QÍÜ«∂Å^•fi~å "åºkè ™È‰õΩ`«∞Ok. ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ : [fi~°O 1060 – 1080 á¶ê~°<£ Ç‘Ï\ò =ÙO_»_»O, PHõe ÖËq∞, h~°ã¨O, <≥=∞~°∞ "ÕÜ∞« HõáÈ=_»O, QÆ∞O_≥ "ÕQOÆ QÍ H˘@∞ìHÀ=_»O, âßfi㨠Hõ+Oì¨ QÍ fã¨∞HÀ=_»O "≥ÚII ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ LO\Ï~Ú. ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞ Éè∞í [O, `˘_» „áêO`åÖ’¡x HõO_»~åÅ#∞ PtOz, =∂Oã¨O ‰õΩàı§áÈÜÕ∞ÖÏ KÕ™êÎ~Ú. `«^•fi~å Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "åѨÙ`À ‰õΩO@∞`«∞O\Ï~Ú. "≥#∞Hõ HÍÅ∞ HÍh, =ÚO^Œ∞ HÍÅ∞QÍh ÃÑH· ˜ ÖËÑ≤ LOz, ‰õΩO@_»O KÕ™êÎ~Ú. "åѨ٠^ŒQ~æÆ ° Hõ~H° ~õ =° ∞x â◊|OÌ =ã¨∞OÎ k. "åѨ٠„áê~°OÉèOí Ö’ Z„~°QÍ, <˘Ñ≤ÊQÍ LO_ç, ~å#∞ ~å#∂ <˘Ñ≤Ê ÖˉΩõ O_® LO@∞Ok. ~°HOÎõ Ö’ q+¨Ñ^¨ •~å÷Å „ѨÉÏè =O =Å¡ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ 12–48 QÆO@Ö’¡ =∞~°}™˜ êÎ~Ú. x"å~°} `˘ÅHõiÖ’ [|ƒ"åѨ٠"åºkè x"å~°} \©HÍÅ∞ "Õ~ÚOKåe. "åºkè„QÆãΨ Ѩâ√◊ =Ùefl "Õ~∞° KÕÜ∂« e. Ѩâ√◊ Hõà|ı ~åefl HÍeÛ"ÕÜ∂« e ÖË^• Q˘~ÚºÖ’ áêu ÃÑ\Ïìe. W`«~° Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ "åºkè ™ÈHõ‰Ωõ O_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ "åºkè ™ÈH˜# „áêO`åÖ’¡ Ѩâ√◊ =Ùefl "Õ∞Ü«∞hÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ .

Ѩâ◊√=ÙÖ’¡ Q˘O`«∞"åѨ٠"åºkè (ÃÇÏKü.Zãπ) x"å~°} =~å¬HÍÅOÖ’ Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ ™ÈˆH "åº^è∞Œ Ö’¡ ''Q˘O`«∞ "åѨٗ— „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ k. nx<Õ QÆ∞~°H"õ åºkè, HõO~î=° ∂^Œ Jx ‰õÄ_® Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . E<£ #∞Oz ÃãÃÑOì |~ü =∂™êÖ’¡ `˘ÅHõiÖ’ Wk Z‰õΩ¯=QÍ ™È‰õΩ`«∞Ok. QÍe ‰õΩO@∞ "åºkè „Ñ¨|e# „QÍ=∂Ö’¡ Q˘O`«∞"åѨ٠‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ ™È‰õΩ`«∞#fl@∞¡ QÆ=∞xOKå~°∞. nxH˜ =ÚYºHÍ~°}O, P „QÍ=∂Ö’¡ Ѩâ√◊ =ÙÖ’¡ "åºkè „Ñ¨|Å_»O =Å¡ "åºkè x~À^èHŒ õ â◊HΘ `«yáæ È=_»"∞Õ . Q˘O`«∞ "åѨ٠™ÈH˜# Ѩâ√◊ =Ù â◊s~° LëÈ‚„QÆ`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. HõO\˜ #∞Oz h~°∞, <À\˜ #∞Oz K˘OQÆ Ñ¨_∞» `«∞Ok. Q˘O`«∞, "≥∞_» "å™êÎ~Ú. âßfi㨠Hõ+"ì¨ ∞≥ ,ÿ QÆ∞~°Hõ â◊|OÌ `À 24 QÆO@Ö’¡ Ѩâ√◊ =Ù =∞~°}㘠∞¨ OÎ k. "åºkè x~åú~} ° YzÛ`«OQÍ, gÖˇ#· O`« `«fi~°QÍ KÕÜ∂« e. ™ê^è•~°}OQÍ ~°HÎõ ѨsHõÅ∆ ^•fi~å "åºkè HÍ~°Hõ ɡᷠÈÖÏ~ü ÉÏH©iì Ü«∂ QÆ∞iÎOz "åºkèx x~åúiã¨∞<Î åfl~°∞. HÍh Ѩâ√◊ =Ù â◊s~° LëÈ‚„QÆ`« Z‰õΩ¯=QÍ L#flѨC_»∞ ¿ãHõiOz# ~°HOÎõ Ö’<Õ ÉÏH©iì Ü«∂ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. nxfl "Õ~∞° KÕã,≤ QÆ∞iÎOK«_O» `ÕeHÔ #· Ѩ<gÕ ∞ HÍ^Œ∞. =¸ÅQÆ`À ã¨Ç¨ Ѩâ√◊ =Ù Z=ÚHõ#∞ SãπÖ’ LOz ѨsHõ‰∆ Ωõ ѨOÑ≤`Õ 3 ~ÀAÖ’¡ "åºkè x~åú~} ° ™ê^躌 =∞=Ù`«∞Ok. x"å~°} : „Ѩu U_®k Q˘O`«∞"åѨ٠™ÈˆH „áêO`åÖ’¡ `˘ÅHõiÖ’<Õ =ÚO^Œ∞ *Ï„QÆ`QΫ Í Ñ¨â√◊ =ÙÅxflO\˜H˜ \©HÍÅ∞ "Õ~Ú¿ãÎ 7–10 ~ÀAÖ’¡ "åºkèx~À^èHŒ õ â◊HΘ ÃÑOá⁄Ok 6–12 =∂™êÅ áê@∞ "åºkè ~å‰õΩO_® LO@∞Ok. „QÍ=∂Ö’¡ Ѩâ◊√=ÙÅ∞ =∞~°}˜ã¨∞Î#fl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ \©HÍÅ∞ "ÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. `«Ñ¨Êxã¨i "Õ~ÚOKåeû=¿ãÎ P~ÀQƺ"≥∞#ÿ Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ \©HÍÅ∞ "Õã,≤ |∂ã¨~ì ü _Àãπ `«Ñʨ Hõ KÕÜ∂« e. – Q˘O`«∞"åѨ٠`«fi~°QÍ "åºÑ≤OKÕ JO@∞"åºk. D "åºkè™ÈH˜# Ѩâ√◊ =Ùefl q_çQÍ LOKåe. =∞~°}O˜ z# Ѩâ√◊ Hõà|ı ~åxfl, Jq u#QÍ q∞yeÛ# QÆ_x¤ç h\˜ „Ѩ"åǨÖ’¡, cà◊§Ö’¡ Ѩ_Ü Õ ∞« ‰õΩO_® Ö’`≥#· Q˘~Úº fã≤ áêuÃÑ\Ïìe. – K«e QÍÅ∞Å∞, JkèHõ =~å¬Å∞, KåÖÏ ^Œ∂~°O „ѨÜ∂« }˜Oz#ѨC_»∞ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ âßs~°H,õ =∂#ã≤Hõ XuÎà§◊ ‰õΩÖ’<≥· "åºkè x~À^èHŒ õ â◊HΘ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. `«^•fi~å `«fi~°QÍ "åºkèÉÏi# Ѩ_`» å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ 㨄Hõ=∞ Ü«∂[=∂#º Ѩ^`ÌŒ ∞« Å#∞ PK«iã¨∂,Î áÈ+¨HÍÅ`À ‰õÄ_ç# Ѩâ√◊ „QÍ™êxfl JOkOKåe.

– _®II ã≤.ÃÇÏKü. ~°"∞Õ +π

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

19


QÆ$Ç¨Ï "≥·^ŒºO `ÕÅ∞ ‰õΩ_ç`Õ... `ÕÅ∞ ‰õΩ_ç`Õ HõeQˆ ÉÏ^è#Œ ∞ `«yOæ K«_®xH˜ H˘xfl Ѩ^`úŒ ∞« Å∞<åfl~Ú. #Å¡L"≥∞‡`«Î: Wk ™ê=∂#ºOQÍ ZHõ¯_»Ñ_¨ `ç Õ JHõ¯_» ^˘~°H^õ ∞Œ . nx "Õ~∞° ™ê#ÃÑ· h\˜`À ™êk QÆO^èOŒ ÖÏQÍ fã≤ ^•xx `ÕÅ∞ ‰õΩ\˜#ì KÀ@ ѨÓÜ«∂e. Ѩk¿ÇÏ#∞ W~°"·≥ xq∞ëêŠ֒ѨŠ`ÕÅ∞ ÉÏ^è#Œ ∞O_ç, q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D K≥@∞ì "≥Ú`«OÎ #Å¡QÍ =ÙO@∞Ok. P‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® #Å¡QÍ =ÙO\Ï~Ú. nxx QÆ∞iÎOK«_®xH˜ Wk ^ÀǨÏ^Œ Ѩ_∞» `«∞Ok. K«O„^ŒHÍO`«: Wk z#fl HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯ ÖÏQÍ ™ê^è•~°}OQÍ =º=™êÜ«∞ Éè∂í =ÚŠѨH¯õ # ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. nx P‰õΩÅ#∞ ÉÏQÍ "≥∞`«QÎ Í #∂i `ÕÅ∞‰õΩ\˜#ì KÀ@ ÃÑ\˜,ì ^•xÃÑ#· `«=∞Åáê‰õΩ "Õã≤ Hõ@∞ì Hõ\Ïìe. XHõ QÆO@Ö’ `˘OÉèâ·ˇ ß`«O <˘Ñ≤Ê `«yáæ È`«∞Ok. =¸_»∞ ÖËHõ <åÅ∞QÆ∞ QÆO@ÅÖ’ "≥Ú`«OÎ <˘Ñ≤Ê `«yáæ È`«∞Ok. `«∞Åã≤: Wk ™ê^è•~°}OQÍ „Ѩu WO\’¡ =ÙO_Õ "≥ÚHõ¯. Wk =∞Oz q+¨ q~°∞QÆ∞_»∞. `«∞Åã≤ "Õ~∞° #∞ ™ê#ÃÑ· ÉÏQÍ J~°QnÆ ã≤ QÆO^èOŒ ÖÏQÍ fã≤ `ÕÅ∞‰õΩ\˜#ì KÀ@ "Õã≤ Hõ@∞ì Hõ_`ç Õ W~°"·≥ xq∞ëêÅÖ’ ÉÏ^èŒ `«yáæ È`«∞Ok. <åQÆ=∞e¡: Wk J_»qÖ’ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. ™ê^è•~°} „Ѩ^âÕ ßÅÖ’ ^˘~°H^õ ∞Œ . nx P‰õΩ Ñ≤_çÔH_»∞ HÀã≤ ÉÏQÍ #∂i `ÕÅ∞‰õΩ\˜ì# KÀ@ "Õã≤ Hõ@∞ìH_õ `ç Õ <˘Ñ≤Ê `«yáæ È`«∞Ok. `≥Ål¡ ÖË_¡ ∞» : nxfl QÆ∞~°∞ΠѨ@ì_»O H˘OK≥O Hõ+¨ìO. =∂=¸Å∞ lÖË¡_»∞ K≥@∞ìÖÏQÍ<Õ =ÙO@∞Ok. Wk "≥Ú`«OÎ `≥ÅQ¡ Í =ÙO@∞Ok. nx ѨÓÅ∞ `≥Å∞Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. nx áêÅ#∞ ¿ãHõiOz JO^Œ∞Ö’ LѨC HõeÑ≤ `ÕÅ∞‰õΩ\˜#ì KÀ@ "Õ¿ãÎ ÉÏ^èŒ `«yáæ È`«∞Ok. L`«Îˆ~}˜: Wk ™ê^è•~°}OQÍ á⁄ÖÏÅ QÆ@g¡ ∞^Œ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. nx P‰õΩ#∞ ÉÏQÍ #∂i Ѩã¨~°∞ fã≤ P Ѩã¨~°∞Ö’ H˘kÌQÍ ã¨∞#flO HõeÑ≤ `ÕÅ∞‰õΩ\˜#ì KÀ@ "Õã≤ P~°É_ˇ `ç Õ <˘Ñ≤Ê KåÖÏ `«fi~°QÍ `«yáæ È`«∞Ok. K≥OK≥à§◊ P‰õΩ: Wk ‰õÄ_® á⁄ÖÏÅ QÆ@¡ g∞^Œ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. nx P‰õΩÅ∞ #∂i Ѩã~¨ ∞° fã≤ `ÕÅ∞‰õΩ\˜#ì KÀ@ "Õã≤ P~°É_ˇ `ç Õ <˘Ñ≤Ê `«yáæ È`«∞Ok. =Ú#QÆK@≥ ∞ì: Wk ™ê^è•~°}OQÍ JO^ŒiH© `≥eã≤# K≥@∞ì. D K≥@∞ì ɡ~_° ∞» #∞ fã≤ ÉÏQÍ ^ŒOz ~°ãO¨ fã≤ XHõ K≥OKå_»∞ Hõ_∞» ѨÙÖ’H˜ „`åyOKåe. q∞ye# ^•xx `ÕÅ∞ ‰õΩ\˜#ì KÀ@ "Õã≤ Hõ@∞ì Hõ\Ïìe. `ÕÅ∞ ÉÏ^èŒ `«yáæ È`«∞Ok. Zãπ.Zãπ. ÉÏÖÏr~å=Ù, âߢã"Ψ `Õ Î«

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

"Õãq ¨ áêhÜ«∂Å∞

™ê^è•~°}OQÍ KåÖÏ=∞Ok "Õãq¨ Ö’ =∂Ô~¯\òÖ’ ÅaèOKÕ j`«Å áêhÜ«∂Å∞ (‰õÄÖò„_çOH±û) `åQÆ∞`«∞O\Ï~°∞. Jq J<å~ÀQƺHõ~"° ∞≥ #ÿ =x KåÖÏ ™ê~°∞¡ |∞∞A"≥O· k. JO^Œ∞Hˆ "Õã¨q ^•Ç¨xfl f~°∞Û‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ P~ÀQƺHõ~°"≥∞ÿ#, ã¨Ç¨Ï[ áêhÜ«∂Å#∞ WO\˜^QŒ ~ˆæÆ `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ ‰õΩx `åQÆ_O» =∞Ozk. ~åQÆ∞Å`À +¨~ƒ° `ü: HÍ=Åã≤#q - ~åQÆ∞Å∞ 150 „QÍII, ɡÅO¡ 100 „QÍII, Ü«∂ʼnõΩÅ∞ 5, r_çѨѨC 25 „QÍIIÅ∞, h~°∞ 1 b@~°∞, x=∞‡HÍÜ«∞ 1. `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã q^è•#O : =ÚO^Œ∞QÍ ~åQÆ∞Å∞ â◊√„ÉèOí KÕã∞¨ H˘x L^ŒÜ∞« O h\˜Ö’ <å#ɡ\Ïìe. ~å„uH˜ h~°O`å =O¿Ñã≤, =¸`« ÃÑ\˜ì LOz`Õ, `≥ÖÏ¡~ˆ ã¨iH˜ "≥ÚÅHõÖÁ™êÎ~Ú. g\˜x |@ìg∞^Œ "Õã≤ P~°x"åfie. ÉÏQÍ Pi# `«~∞° "å`« ÉÏ}eÖ’ "Õã≤ Hõ=∞‡\˜ "åã¨# =KÕÛ=~°‰Ωõ "Õ~ÚOKåe. `«~åfi`« q∞H©ûÖ’ "Õã≤ "≥∞`«xÎ á⁄_ç `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ HÀ"åe. ÉÏ^ŒOѨÑC¨ , r_çÑѨ C¨ 4 QÆO@Å∞ <å#ɡ\ ì˜ z#fl z#fl =ÚHõ¯Å∞ KÕã∞¨ HÀ"åe. 1 b@~°∞ h\˜Ö’ ~åyÑ≤O_ç, ɡÅO¡ ÉÏQÍ Hõe¿ã=~°‰Ωõ HõÅáêe. ^•xH˜ ÉÏ^ŒO, r_çÑѨ C¨ =ÚHõ¯Å∞ HõeÑ≤, Ü«∂ʼnõΩÅ á⁄_ç "Õã,≤ 1 x=∞‡HÍÜ«∞ ~°ãO¨ Ñ≤O_ç K«ÅQ¡ Í J~Ú# `«~åfi`« `åy`Õ ÉÏQÆ∞O@∞Ok. ~åy=∂Öò:ì HÍ=Åã≤#q – KÀ_çÑO≤ _ç - XHõ HõÑC¨ , ÃÑ~°∞QÆ∞ - XHõ HõÑC¨ , LѨC `«y#O`«. `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã q^è•#O: H˘kÌ h\˜Ö’ KÀ_çÑO¨ _çx ѨÅ∞K«QÍ HõeÑ≤ LOK«∞HÀ"åe. 3 QÍ¡ã∞¨ Å h~°∞ fã¨∞H˘x =∞iyOKåe. =∞~°∞QÆ∞`«∞#fl h\˜Ö’ HõeÑ≤ LOK«∞‰õΩ#fl KÀ_çÑO≤ _çx "Õã≤ L_çHO˜ Kåe. ~Ô O_»∞ x=ÚëêÅ∞ =∞iy# `«~∞° "å`« kOz, JO^Œ∞Ö’ ÃÑ~°∞QÆ∞, H˘kÌQÍ LѨC HõeÑ≤`Õ ~åy=∂Öòì `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. LѨÜ∂≥ QÆO: ~åy=∂Öò¤ - PHõex ÃÑOz r~°â‚ H◊ HΘ ˜ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_∞» `«∞Ok. JkèHõ âß`«O áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å∞ QÆÅ ~åy=∂Öòì#∞ ˆH=ÅO 15 ~°∂áêÜ«∞Å Y~°∞Û`À `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. ~åy ã¨OHõ\ :˜ ã¨OHõ\ ˜ JO>Ë Ñ¨ÙÅ¡x *Ï= ÖËHõ =Ú^Œ.Ì Wk ~åQÆ∞Å∞, *Á#flÑ≤O_ç`À KÕ™êÎ~∞° . ~åQÆ∞Å#∞ â◊√„ÉèOí KÕã≤ =∞~° Ѩ\ Oì˜ Kåe. 2 HõÑC¨ Å Ñ≤O_çH˜ 3 HõÑC¨ Å h~°∞ áÈã≤ ^ÀÃãÅ Ñ≤O_çÖÏ HõÅáêe. 10 HõÑC¨ Å h~°∞ =∞~°QÉÆ \ˇ ì˜ JO^Œ∞Ö’ D Ñ≤O_çx "Õã≤ ÉÏQÍ HõeÑ≤`Õ ã¨OHõ\ ˜ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. P `«~∞° "å`« `«y#O`« LѨC KÕiÛ U^≥<· å ‰õÄ~°`À HõÅ∞ѨÙH˘x uO\Ï~°∞. <å<£"*≥ ò u<Õ"åà◊√§ =∞@<£ Hõ„s, "Õ∞Hõ HÍà◊§ ‰õÄ~°`À =_癤 êÎ~∞° . QÆ_¤» ÃÑ~°∞QÆ∞`À, g∞QÆ_» ÃÑ~°∞QÆ∞`À uO>Ë WOHÍ ~°∞zQÍ =ÙO@∞Ok. W^Õ Ñ¨^uÌŒ Ö’ *Á#fl ã¨OHõ\ ˜ ‰õÄ_® KÕ™êÎ~∞° . D ã¨OHõ\ x˜ "Õãq¨ Ö’ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë K«Å∞= KÕã∞¨ OÎ k. W"ÕQÍHõ H˘|ƒi ÉÁO_®Å∞ ÖÏO\˜ ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# áêxÜ«∂Å∞ LO_»<Õ=Ù<åfl~Ú. – 'ã¨ÇϨ [ PǨ~°O— 20


qâı¡+¨}

– _®II ÉÏ|∂~å=Ù, i>ˇ~ÿ ¤ü âߢã"Ψ `Õ ,Ϋ S.S.ã≤.\˜. 2006Ö’ ÉèÏ~°`« „ѨÉ∞íè `«fi ã¨=∞„QÆ â◊HΘ q^è • #OÖ’ J}∞ q^Œ ∞ º`ü ~° O QÍxH˜ „áê^è•#º`« ÃÑOz 2031–32 <å\˜H˜ J}∞ q^Œ∞º^Œ∞`«ÊuÎ ™ê=∞~åúºxfl „Ѩã¨∞Î`« 4780 "≥∞QÍ"å@¡ #∞O_ç 60,000 "≥∞QÍ"å@¡‰õΩ ÃÑOK«_®xH˜ x~°‚~ÚOKå~°∞. D x~°‚Ü«∞O ÉèÏ~°`ü J"≥∞iHÍ J}∞ XѨÊO^ŒO <ÕÑ^¨ ºŒè OÖ’ [iyOk. J}∞q^Œ∞º`ü x[OQÍ *Ïu „ѨÜ∂≥ [#O HÀã¨"Õ∞<å? J}∞ q^Œ∞º`«∞Î ^•fi~å ^Õâ◊ J=ã¨~åÅ#∞ U "Õ∞~°‰Ωõ f~°ÛQÆÅ~°∞? QÆ`« 50 Uà◊√§QÍ J}∞ q^Œ∞º`ü ~°OQÆOÖ’ =∞# „ѨQuÆ Uq∞\˜? =∂iÛ 2011 [áê<£Ö’ [iy# ѨىõΩ+≤=∂ J}∞ q^Œ∞º`ü áê¡O\ò „Ѩ=∂^ŒO uiy "≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ `≥zÛ# Éè„í ^Œ`å ã¨=∞㨺#∞ =∞#O Jkè Q Æ q ∞OK« Q Æ Å =∂? "≥ Ú ^Œ Ö ˇ · # q+¨Ü∂« ÅÃÑ· ^Õâ"◊ åºÑ¨OÎ QÍ ã¨=∞„QÆ"∞≥ #ÿ K«~Û° [~°QÍe. HÍh qã¨Î $`« K«~Û° [~°Q_Æ O» ÖË^∞Œ . *ˇ · ` åѨ Ó ~ü (=∞Ǩ  ~å¢+¨ ì ) , H˘"åfi_» , (PO„^茄Ѩ^Õâò)ÅÖ’ „á¶ê<£û, J"≥∞iHÍ ^Õâ◊ HõOÃÑhÅ∞ xi‡OK«#∞#fl J}∞ q^Œ∞º`ü Hˆ O„^•Å#∞ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞#Î =ºuˆ~H˜ã∞¨ #Î fl „Ѩ[Å x~°ã¨# *’~°∞ ^Õâ◊=∞O`å qxÑ≤ã¨∞ÎO_»_»O áêʼnõΩʼnõΩ W|ƒOkQÍ Ñ¨i}q∞OzOk. J~Ú<å ''J}∞ q^Œ∞º`ü Hˆ O„^•Å x~å‡}O PQÆ^Œ∞. H˘#™êQÆ∞`«∞O^Œx—— ~å¢+¨ì, ˆHO„^Œ „ѨÉ∞íè `åfiÅ∞ ã¨$+¨Oì KÕã∞¨ <Î åfl~Ú.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

J„QÆ~å*ϺÅÖ’x Ü«Ú^Àú<å‡^Œ â◊‰õΩÎÅ∞ J}∞â◊H˜ÎH˜ „Ѩ*Ï"≥∂^ŒO á⁄O^Œ_®xH˜ ''âßOu HÀã¨O J}∞=Ù—— J<Õ x<å^ŒO`À J}∞ q^Œ∞º`ü ~°OQÍxH˜ 1953Ö’ `≥~° fâß~°∞. J}∞ q^Œ∞º`ü "åOKèh« Ü«∞`«: D <ÕÑ^¨ ºŒè OÖ’ J}∞â◊HΘ "åOKèh« Ü«∞`«#∞ Ѩije^•ÌO. J}∞â◊H˜Î ѨÙ@∞ìHõ Ô~O_»= „ѨѨOK«Ü«Ú^ŒúOÖ’ Ç≤Ï@¡~üx x~ÀkèOK«QÆÅ =∂~°}ÏÜ«Ú^èŒOQÍ [iyOk. Ç≤Ï~À+≤=∂, <åQÆ™êH© ÅÃÑ· J"≥∞iHÍ "Õã#≤ J}∞ÉÏO|∞Å q^èŒfiOã¨O „ѨѨOK«"åºÑ¨ÎOQÍ ã¨$+≤ìOz# HõÅ=~°O |Å"≥∞#ÿ J}ÏfiÜ«Ú^è•Å =ºuˆ~Hõ „Ѩ*Ï L^Œº=∂ʼnõΩ ^•ifã≤Ok. J}∞ ÉÏO|∞ x~å‡}ÏxÔH· Hõ$+≤ KÕã#≤ ZO^Œ~À âߢã"Ψ `Õ ÅΫ ∞ ^•x q^èŒfiO㨠â◊H˜Îx QÆ∞iÎOK«QÍ<Õ Wk =∂#=*Ïu Éèíq`«"åºxH˜ ǨxHõ~°=∞x ÉèÏqOz x~ÀkèOK«_®xH˜ Hõ$+≤ KÕâß~°∞. J„QÆ ~ å*ϺÅÖ’x Ü« Ú ^Àú < å‡^Œ â◊ ‰ õ Ω Î Å ∞ J}∞â◊HHΘ ˜ „Ѩ*Ï"≥∂^ŒO á⁄O^Œ_®xH˜ ''âßOu HÀã¨O J}∞=Ù—— J<Õ x<å^ŒO`À J}∞ q^Œ∞º`ü ~°OQÍxH˜ 1953Ö’ `≥~° fâß~°∞. P ~ÀAÅÖ’ J}∞â◊H˜ÎH˜ ™ê^茺O HÍx^Õn ÖË^Œh, =Ù#fl

Ѩ~fi° `åÅ#∞ `˘ÅyOK«=K«Ûh, H˘`«Î "å\˜x ã¨$+≤ìOK«=K«Ûh, #^Œ∞Å#∞ ^•i =∞o§OK« =K«Ûh, g∞@~°∞ J=ã¨~°OÖË#O`« K«=HõQÍ q^Œ∞º`ü L`«ÊuÎ KÕÜ∞« =K«Ûh „ѨKå~°O KÕâß~°∞. HÍÅ„Hõ " Õ ∞ }Ï P „Éè í = ∞Åhfl `˘ÅQÆ ∞ `« ∂ =KåÛ~Ú. `«~°∞"å`« [iy# qO_£ ¿ã¯Öò, „f"≥∞Öÿ ò SÖÏO_£, K≥~ÀflaÖò, „Ѩã∞¨ `Î « Ѷ٨ ‰õΩ+≤=∂ „Ѩ=∂^•Å∞ J}∞ q^Œ∞º`ü "åOKèh« Ü«∞`«#∞ „Ѩâßfl~°H÷ Oõ KÕâß~Ú. Éè„í ^è`Œ #« ∞ ѨH¯õ # ɡ\ <ì˜ å, J}∞â◊HHΘ ˜ Z<Àfl Ѩiq∞`«∞Å∞<åfl~Ú. nxx Hˆ =ÅO q^Œ∞º`ü ~°∂ѨOÖ’ =∂„`«"∞Õ qxÜ≥∂yOK«∞HÀQÆÅO. „Ѩ[Å U W`«~° J=ã¨~åʼnõÄ J#∞=Ù HÍ^Œ∞. ˆ H O„nHõ $ `« " ≥ ∞ ÿ # L`« Ê uÎ ˆ H O„^•Å^•fi~å =∂„`«"∞Õ q^Œ∞º`ü L`«ÊuÎ ™ê^躌 O. _ôÃãÖò, ÃÑ„\’Öò ÖÏQÍ z#fl [#ˆ ~ @~ü Å #∞ #_»Ñ_¨ ®xH˜ ѨxH˜~å^Œ∞. ™œ~°âH◊ ÖΘ ÏQÍ h~°∞ HÍK« ∞ HÀ_®xH© , =O@ KÕ ã ¨ ∞ HÀ=_®xH© ѨxH˜~å^Œ∞. „Ѩã¨∞Î`«O =∞# ^Õâ◊OÖ’ "å_Õ "≥Ú`«OÎ â◊HÖΘ ’ q^Œ∞º`ü ~°∂ѨOÖ’ "å_Õk 15 âß`«O ^ŒQ~æÆ Ö° ’ =ÙO@∞Ok. "å_Õ q^Œ∞º`üÖ’ J}∞q^Œ∞º`ü 3 âß`«OÖ’¿Ñ. JO>Ë „Ѩã∞¨ `Î O« ^Õâ◊ J=ã¨~åÅÖ’ 0.5 âß`«O HõO>Ë `«‰Ωõ ¯= J}∞q^Œ∞º`ü ^•fi~å Åaèã∞¨ #Î flk. ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ áÈ`«∞#fl qxÜ≥∂QÆO ^Œ$ëêì º J}∞â◊HΘ ^•fi~å ^Õâ◊ J=ã¨~åÅ∞ U<å\˜H© f~°=Ù. „ѨÉ∞íè `«fi J}∞â◊HΘ âßY 2008Ö’ ÉèÏ~°`« f~°„áêO`åxfl J}∞ˆHO„^•Å =∞}˜Ç¨ ~°OQÍ f~°Û_®xH˜ 21


„Ѩ}ÏoHõ `≥zÛOk. ^•x „ѨHÍ~°O 2050 <å\˜H˜ f~°„áêO`«OÖ’ „Ѩu 55 H˜.g∞.H˜ XHõ 6000 "≥∞."å. áê¡O\ò K˘Ñ¨C# 109 áê¡O@∞¡ xi‡™êÎ~@ ° . QÆ`« 50 Uà◊§Ö’ Hˆ =ÅO 4780 "≥ ∞ ."å. x~å‡}O =∂„`« " Õ ∞ ™êkè O z# <ÕѨ^茺OÖ’ =KÕÛ 40 Uà◊§Ö’ 600000 "≥∞QÍ"å@¡ J}∞ q^Œ∞º`ü Hˆ O„^•Å x~å‡}O ™ê^躌 =∞x #=∞‡QÆÅ=∂? XHõ "≥∞QÍ "å@∞‰õΩ ~°∂.21 HÀ@¡ ÃÑ·zÅ∞‰õΩ K˘Ñ¨C# "≥Ú`«ÎO 1.26 HÀ\˜ HÀ@¡ ÃÑ@∞ì|_ç HÍ"åe. JO`« "≥Ú`«OÎ ZÖÏ ™ê^躌 O? J}∞ q^Œ∞º`ü áê¡O@¡‰Ωõ h\˜ J=ã¨~O° KåÖÏ Z‰õΩ¯= Hõ#∞Hõ "å\˜x ã¨=Ú„^Œf~°OÖ’<Õ xi‡OK«QÅÆ ~°∞. WO`å KÕã≤ Jxfl áê¡O@∞¡ xi‡Oz<å g\˜H˜ WO^èŒ#O ZHõ ¯ _» #∞O_ç ~å"åe? J"≥ ∞ iHÍ`À qÉè^Ë •ÖÁzÛ WO^è#Œ ã¨~Ñ° ~¨¶ å#∞ x~åHõi¿ãÎ D áê¡O@∞¡ =¸`« Ѩ_`» å~Ú. HÀ\Ï#∞HÀ@¡ ÃÑ@∞ì|_ç =$^è• J=_»"Õ∞ HÍHõ q^Œ∞º`ü ã¨OH∆ÀÉèíO =ã¨∞ÎOk. f~°=∞O`å áê¡O@∞¡ xi‡Oz "Õ_ç h\˜h, J}∞^è•i‡Hõ`«#∂ ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ =^Œ∞Å∞`«∞O>Ë =∞`«ûºHÍ~°∞Å∞ =$uÎ =^Œ∞Å∞HÀ=Åã≤O^Õ. Éè„í ^Œ`å ã¨=∞㨺Å∞: J}∞ q^Œ∞º`«∞Î L`«ÊuÎ „áê~°OÉèOí <å\˜ #∞O_ô Éèí„^Œ`å ã¨=∞㨺Å∞ "≥O\Ï_»∞`«∂<Õ =Ù<åfl~Ú. #∂ºH˜ ¡ Ü « ∞ ~ü áêÅã‘ iÃã~ü Û W<£ã@ì≤ ∂º\ò ¿ãHõiOz# ã¨=∂Kå~°O „ѨHÍ~°O „Ѩ u U_®n ^•^•Ñ¨ Ù 1000 Éè í „ ^Œ ` å LÅ¡OѶ∞¨ #Å∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. =∂iÛ 1979Ö’ J"≥∞iHÍÖ’x „f "≥∞Öÿ ò SÅO_£ J}∞ q^Œ∞º`ü Hˆ O„^ŒOÖ’ J}∞ WO^è#Œ Hõ_Ťô ∞ HõiyáÈ~Ú# „Ѩ=∂^ŒO`À J"≥∞iHÍ „Ѩ[ʼnõΩ Hõ#∞qѨC HõeyOk. ^•x`À JѨÊ\˜ #∞O_ç H˘`«ÎQÍ JHõ¯_» J}∞q^Œ∞º`ü ˆHO„^•Å∞ ~åÖË^Œ∞. „Ѩ=∂^•xH˜ =ÚO^Õ J#∞=∞u á⁄Ok# "å\òûÉÏ~ü Hˆ O„^ŒO 23 Uà◊§ áê@∞ x~å‡}"≥∞ÿ 1996Ö’ L`«ÊuÎ „áê~°OaèOzOk. HÍh JHõ¯_» Z<Àfl H˘`«Î „Ѩuáê^Œ#Å∞ q~°q∞OK«∞ ‰õΩ<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« 1986Ö’ K≥~ÀflaÖò Ö’ iÜ«∂Hõ~ì ∞° ¿Ñe# „Ѩ=∂^ŒO J}∞ q^Œ∞º`ü Éè„í ^Œ`« Ѩ@¡ ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#Å∞ ~ˆ HÔ uÎOz H˘`«Î J}∞ˆ H O„^•Å x~å‡}O QÆ } hÜ« ∞ OQÍ `«yæáÈ=_®xH˜ HÍ~°}"≥∞ÿOk. HÍh 2000 `«~∞° "å`« Éè∂í `åѨ ã¨=∞㨺 Ѩ@¡ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl PO^Àà◊##∞ J#∞‰õÄÅOQÍ =∂~°∞Û‰õΩ<Õ Ü« ∞ `« fl O „áê~° O aè O zOk J}∞q^Œ ∞ º`ü Ѩi„â◊=∞ =~°Oæ . J}∞ q^Œ∞º`ü ''H©¡<£ JO_£ „w<£—— J<Õ

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

x<å^ŒO`À uiy „áê^è•#º`« á⁄O^•Åx K«∂™ÈÎOk. KåÖÏ =~°‰õÄ J#∞‰õÄÅ`« ™êkèã∞¨ #Î fl `«~∞° }OÖ’ ѨىõΩ+≤=∂ „Ѩ=∂^ŒO Éè„í ^Œ`å ã¨=∞㨺#∞ uiy `≥~ð ÑH· ˜ `≥zÛOk. WѨÊ\˜ =~°‰Äõ [iy# ÃÑ^ŒÌ „Ѩ=∂^•Å#∞ qâı+¡ O≤ z# xѨÙ}∞Å∞ g@xfl\˜Ö’ =∂#= `«ÑÊ≤ ^Œ"∞Õ „Ѩ^•è # HÍ~°}=∞x `ÕÖÏÛ~°∞. „f"≥∞Öÿ ò SÖO_£Ö’ XHõ "åÖòfi ã¨iQÍ Ñ¨xKÕÜ∞« #O^Œ∞# =zÛ# ã¨OˆH`åÅ#∞ ã¨iQÍ J#fi~ÚOK«Hõ `«ÑC¨ _»∞ x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞‰õΩ#flO^Œ∞<Õ „Ѩ=∂^ŒO [iyOk. P "åÖòfi qq^èŒ áê¡O@¡Ö’ 11 ™ê~°∞¡ qѶ¨Å"≥∞ÿO^Œ#fl ã¨=∂Kå~°O xÜ«∞O„`«} ã¨Oã¨÷Å =^ŒÌ=Ù<åfl ZÖÏO\˜ k^Œ∞ÌÉÏ@∞ K«~º° Å∂ KÕÑ@ ¨ Öì ^Ë ∞Œ . K≥~ÀflaÖòÖ’ iÜ«∂Hõ~ì ü ѨsHõÅ∆ ∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞#Î fl ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ [iy# á⁄~° á ê@¡ =Å¡ Jk ¿ÑeáÈ~ÚOk. WѨÊ\˜=~°‰õÄ ÃÇ·Ï„_À[<£ ¿Ñe „Ѩ=∂^ŒO [iyO^Œ<Õ „ѨKå~°O [iyOk. Ѷ٨ ‰õΩ+≤=∂ „Ѩ=∂^ŒOÃÑ· =∂\Ï¡_»∞`«∂ xѨÙ}∞Å∞ „H˜ãπ |㑃 K≥~ÀflaÖòÖ’ [iyOk, J}∞ q™ÈÊù@#"Õ∞ J<åfl~° ∞ . PÜ« ∞ # H˘O^Œ ~ ° ∞ ~° + ¨ º <£ âߢã"Ψ `Õ ÅΫ `À K«iÛOK«QÍ D q+¨Ü∞« O |Ü«∞@ Ѩ_Oç ^Œh, "å~°∞ HÔ <˚ å<£ S™È\’ѨÙÅ x+¨ÊuÎ P^è•~°OQÍ P x~°Ü ‚ ∂« xH˜ =KåÛ~°h U„Ñ≤Öò 12# XHõ \©g WO@~°∂fi ºÖ’ `≥eáê~°∞. Ѷ٨ ‰õΩ+≤=∂ iÜ«∂Hõ~ì ∞° 2 ¿ÑÅ∞_»∞ ‰õÄ_® J}∞ q™ÈÊù@#O HÍ=K«Ûh, ^•xx ^èŒ$gHõiOK« _®xH˜ Ô H ˚ < å<£ S™È\’Ѩ Ù Å "≥ ∂ `å^Œ ∞ ã¨=∂Kå~°O HÍ"åÅh J<åfl~°∞. Ѷ¨Ù‰õΩ+≤=∂ „Ѩ=∂^ŒO "≥#∞HÍ =∂#= `« Ñ ≤ Ê ^•Å∞<åfl~Ú. "å\˜ x qâı ¡ + ≤ O z# xѨÙ}∞Å∞ 7 `«Ñ¨CÅ#∞ |Ü«∞@ ÃÑ\Ïì~°∞. HõOÃÑh Ö’áêÅxfl\˜h HõÑ≤ÊÃÑ\˜ì x"å~°} K«~°ºÅ∞ fã¨∞HÀÖË^Œh, xÜ«∞O„`«} ã¨Oã¨÷ ‰õ Ä _® K« ∂ ã‘ K« ∂ _» # @∞¡ =kÖË ã ≤ O ^Œ h JaèÜ≥∂QÆO. Éèí∂HõOѨO =Å¡ iÜ«∂Hõì~°¡‰õΩ QÍh, x~å‡}ÏʼnõΩ QÍh „Ѩ=∂^ŒO [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ . 㨠∞ <åg∞ =Å¡ [#ˆ ~ @~° ∞ QÆ ^ Œ ∞ Å∞ h@ =ÚxQÍ~Ú. ^•xH˜ HÍ~°}O _ç*#·ˇ ∞ ֒ѨO. "å_Õ ã ≤ # WO^è Œ < åxfl iÜ« ∂ Hõ ì ~ ° ∞ ÃÑ· # =ÙOK«_O» WOHÀ _ç*#·ˇ ∞ ֒ѨO. Éè∂í HõOѨO, 㨠∞ <åg∞Å =Å¡ q^Œ ∞ º`ü 㨠~ ° Ñ ¶ ¨ ~ å xezáÈ~ÚOk. q^Œ∞º`ü ã¨~°Ñ¶¨~å "Õˆ~ HÍ~°}ÏÅ =Å¡ ‰õÄ_® xez áÈ=K«∞Û. ~Ô O_À iÜ«∂Hõ~ì ∞° ¿Ñe#ѨÙ_»∞ J}∞^è•i‡Hõ`« Hõey# "å_Õã≤# WO^èŒ# Hõ_ô¤Å∞ QÍeÖ’ ÔHyi ^Œ∂~°OQÍ Ñ¨_®¤~Ú. "å\˜x QÆ∞@∞ì K«ÑC¨ _»∞ H͉õΩO_® =∞\˜Öì ’ Hõ¿ÑÊâß~°x "å~°.Î áê¡O@∞

K«∞@∞ìÑH¨ ¯õ Å =∞\˜Öì ’ ѨÙ\¡ ’xÜ«∞O =Ù#fl^Œx "å~°ÎÖÁKåÛ~Ú. Zyi Ѩ_»¤ WO^èŒ# Hõ_ô¤Å =Å¡<Õ =∞\˜ìÖ’H˜ Ѷ¨Ù¡\’xÜ«∞O KÕiOk. Ѷ٨ ‰õΩ+≤=∂Ö’ =~°∞㨠¿ÑÅ∞à◊√§ [~°∞QÆ∞`«∞#fl ~ÀAÅÖ’ Éè∫uHõâߢãΨ PKå~°∞ºÅ∞ q∞+≤Ü∂≥ H͉õΩ ''[áê<£ „Ѩ^è•# =∞O„u <å ã¨ÅǨ q<Õ@¡~Ú`Õ "≥O@<Õ K≥~ÀflaÖò iÜ«∂Hõì~üx HÍO„H©@∞Ö’ ã¨=∂kè KÕã≤#@∞¡QÍ g\˜x ‰õÄ_® KÕÜ«∞=∞x K≥|∞`å#x ~åâß~°∞. `«~∞° "å`« Wk KÕ~Ú^•\˜ áÈ`«∞Ok. „Ѩã∞¨ `Î « Ѩiã≤÷u QÀà◊§‰õΩ ^•~åÅ∞Hõ\ ˜ì Ö’Ü«∞ÃÑ·# "Õàϧ_»nã≤# K«O^ŒOQÍ =ÙO^Œ<åfl~°∞——. WѨ C _» ∞ P iÜ« ∂ Hõ ì ~ ° ¡ x flO\ ˜ h 㨠= ∂kè K Õ Ü « ∂ ÅO>Ë q∞eÜ« ∞ <£ @#∞flÅ HÍO„H©@∞ HÍ=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. JO`« [áê#∞Ö’ ÅÉèíºOHÍ^Œ∞. KåÖÏ ^ÕâßÅ#∞O_ç F_»ÅÖ’ `« ~ ° e OKåeû =㨠∞ Î O ^Œ O @∞<åfl~° ∞ . JO^Œ ∞ ÉÏ@∞Ö’ =Ù#fl 㨠= ∂Kå~åxfl qâı+¡ O≤ z# _®. |ã≤ƒ áê¡O@∞H˜ 78 H˜.g∞. ^Œ ∂ ~° O Ö’ J}∞^è • i‡Hõ ` « K≥ ~ ÀflaÖò Ö ’ „Ѩ[Å#∞ MÏm KÕ~ÚOz# „áêO`« ™ê÷~Ú Hõ O >Ë Z‰õ Ω ¯= =ÙO^Œ h , „Ѩ É è Ï q`« " ≥ ∞ ÿ # „áêO`«O K≥~ÀflaÖò HõO>Ë 7 ~Ô @∞¡ Z‰õΩ¯=h K≥áêÊ~°∞. J~Ú<å 20 H˜.g∞. =~°Hˆ „Ѩ[Å#∞ `«~e° OKå~°∞. |ã≤ƒ âߢãÜ Î‘ ∞« JOK«<åÅ∞ 200 H˜.g∞. ѨikèÖ’x 80 ÅHõÅ∆ =∞Ok „Ѩ[ÅÖ’ ^•^•Ñ¨Ù 8,00,000 =∞Ok HÍ#û~ü ÉÏi# Ѩ_»`å~°x K≥ѨÙ`«∞<åfl~Ú. P „áêO`«O 24,000 ã¨O=`«û~åÅ J~°úrq`«=Ú#fl Ѷ ¨ Ù ¡ \ ’xÜ« ∞ O, "≥ Ú ^Œ Ö ˇ · # J}∞^è • i‡Hõ Ѩ^•~å÷Å`À HõÅ∞+≤`"« ∞≥ #ÿ O^Œ∞# H˘xfl "ÕŠ㨠O =`« û ~åÅ =~° ‰ õ Ä x"å㨠Ü≥ ∂ QÆ º `« HÀÖ’Ê~ÚO^Œx xѨÙ}∞Å∞ K≥ÑÙ¨ `«∞<åfl~°∞. J}∞ Ѩi„â◊=∞ uiy ѨÙOA‰õΩO@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D „Ѩ=∂^ŒO [~°QÆ_»O`À x*ÏÅ#∞ HõÑÊ≤ ѨÙKÕÛ Ü«∞`«flO [~°∞QÆ∞`ÀOk. J}∞ â◊ H ˜ ΠѨ i „â◊ = ∞, J}∞ ÉÏO|∞Å x~å‡}O`À =Ú_ç Ñ ¨ _ ç =ÙO_» _ » O `À áê~°^~Œ ≈° Hõ`« â◊¥#ºO. =∞# J}∞ â◊HΘ ã¨Oã¨÷ x~°fiǨÏ}ÏkèHÍ~°∞Å „ѨÜ∂≥ [<åňH ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ "Õã,≤ „Ѩ*Ï „ѨÜ∂≥ [<åÅ#∞ q㨇iã¨∞#Î flk. =∞#^Õ â ◊ O J}∞â◊ H ˜ Î âßOuÜ« Ú `« „Ѩ Ü ≥ ∂ [<åň H #x „áê~° O aè O z J#uHÍÅOÖ’<Õ =∂~°}ÏÜ«Ú^è•Å `«Ü∂« sH˜ =∞o§Ok. J}∞â◊ H ˜ Î q<åâ◊ # HÍi. P ÃÑ#∞Éè í ∂ `åxfl „Ѩ Ñ ¨ O K« Ѩ @ O #∞O_ç `˘ÅyOK« ‰ õ Ω O_® =∂#= =∞#∞QÆ _ » # ∞ HÍáê_»_O» ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. 22


=∞#O–=∞# P~ÀQƺO KåÖÏ [|∞ƒÅ‰õΩ =∞O^Œ∞Å=ã¨~°O ÖË^Œ∞. =∞# â◊s~åxH˜ HÍ=Åã≤# ~°Hõ∆} Ãã·#ºO ÖËHõ "åºkè x~À^èŒHõ â◊H˜Î H˘O`« =ÙO@∞Ok. KåÖÏ ˆHã¨∞Ö’¡ =∞O^Œ∞ÅHõO>Ë D ã¨Ç¨Ï[ ~°Hõ∆} Ãã·#ºO =ÚYºO. „Ѩ[ʼnõΩ =∞O^Œ∞Å J=ã¨~°O ÖˉõΩO_®<Õ KåÖÏ [|∞ƒÅ∞ – ™ê^è•~°} [Å∞|∞, Ѷ¨Ó¡[fi~°O ÖÏO\˜q ‰õÄ_® - "å@O`«@"Õ `«QÆ∞æ`å~Ú. „Ѩ = ∂^Œ H õ ~ ° " ≥ ∞ ÿ # [|∞ƒÖ’¡ , =∞O^Œ ∞ Å∞ J=ã¨~°"≥∞ÿ#ѨC_»∞ ‰õÄ_® â◊s~°"Õ∞ [|∞ƒ #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_®e. =∞O^Œ∞Å∞ ˆH=ÅO WO^Œ∞‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»`å~Ú. â◊√„Éèí`«, q„âßOu, |Å"≥∞ÿ# PǨ~°O KåÖÏ =ÚYºO. KåÖÏ =~° ‰ õ Ω P~ÀQÆ º 㨠O ~° H õ ∆ } =∞O^Œ∞Åg∞^Œ P^è•~°Ñ¨_çÖË^Œ∞, JÖÏ P^è•~° Ѩ_»‰õÄ_»^Œ∞. =∞O^Œ∞Å∞ÖËx „Ѩ^ÕâßÅÖ’ g∞~°∞ „|`«∞‰õΩ`«∞#flѨC_»∞ ‰õÄ_® [|∞ƒÅ∞ ~å‰õΩO_® x~ÀkèOK«_®xH˜, [|∞ƒefl #Ü«∞O K≥Ü«∞º_®#H˜ U"Õ∞O K≥Ü«∂ºÖ’ `≥Å∞ã¨∞ HÀ=Åã≤# J=ã¨~°O =ÙOk. „Ѩ [ Å∞ h\ ˜ x ã¨ Ô ~ · # Ѩ ^ Œ ú u Ö’ "å_»_»"≥∞ÖÏQÀ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë, ~Ú^˘Hõ¯>Ë =∞O^Œ ∞ ÅHõ O >Ë Z‰õ Ω ¯=QÍ [|∞ƒefl x"åiOK« _ ®xH© , #Ü« ∞ O K≥ Ü « ∞ º_®xH© LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. h\˜`À [|∞ƒ#∞ #Ü«∞O KÕÜ«∞_»O =∞#Ö’ KåÖÏ=∞Ok =∞O^Œ∞Å∞ ÖˉõΩO_® „|`« H õ Q Æ Å O. HÍh h~° ∞ ÖË ‰ õ Ω O_® Z=fi~° ∂ „|`« H õ Ö Ë ~ ° ∞ . x*ÏxH˜ =∂#= â◊ s ~° O Ö’ ã¨QÆOHõO>Ë Z‰õΩ¯= (57 âß`«O) ÉèÏQÆO hˆ~. á⁄ÖÏÖ’¡#∂, Ñ¨Öˇ¡Ö’¡#∂ =ÙO_Õ „Ѩ*ÏhHÍxH˜ h\˜x 㨄Hõ=∞OQÍ "å_Õ Ñ¨^Œú`«∞Å∞ `≥e¿ãÎ ã¨QÆO [|∞ƒefl, 㨠Q Æ O Kå=Ùefl, =ÚYºOQÍ tâ◊√=∞~°}Ïefl x"åiOK«=K«∞Û. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ h\˜x ã¨iQÍæ LѨÜ≥∂y¿ãÎ qˆ~K«<åefl x"åiOK«=K«∞Û. `«yæOK«=K«∞Û. z#fl Ñ≤ Å ¡ Å =∞~° } ÏxH˜ =ÚYºHÍ~° } O qˆ~K«<åÅ∞. ~ÀQÆ „H˜=ÚÅ`À xO_ç# =ÚiH˜h\˜ =Å¡ qˆ~K«<åÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩO\Ï~Ú. qˆ~K«<åÅ∞ Ѩ@∞ìHÀ‰õΩO_® =ÙO_»_®xH˜ „`åˆQh\˜x, =O@‰õΩ LѨÜ≥∂yOKÕ h\˜x =∞~°QÆHÍz "å_®e. Ñ≤Å¡ÅH˜k =∞s =ÚYºO. Ñ≤Å¡Å áêÅã‘™êÅ∞, u<Õ áê„`«Å∞ ‰õÄ_® h\˜Ö’ "Õã≤ =∞~°QÆɡ\Ïìe. =∞Åqã¨~°˚# `«~°∞"å`«, Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞, uO_ç Ѩ^•~å÷Å∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ <Õ =ÚO^Œ ∞ KÕ ` « ∞ efl â◊ √ „Éè í O QÍ ã¨ | ∞ƒ`À Hõ_»∞HÀ¯"åe.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

qˆ ~ K« < åÅ∞ Ѩ @ ∞ì ‰ õ Ω #fl Ñ≤ Å ¡ Å ∞ K«xáÈ_®xH˜ HÍ~°}O â◊s~°OÖ’x h~°∞ Z‰õ Ω ¯=QÍ |Ü« ∞ @‰õ Ω áÈ=_» O . qˆ~K«<åÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl áêáê~ÚH˜ hà◊√§ Z‰õΩ¯=QÍ ~Ú"åfie. (ѨOK«^•~° ÖËHõ `Õ<≥, LѨC HõeÑ≤ ~Ú¿ãÎ =∞Ozk) WÖÏ W¿ãÎ â◊s~°O #∞O_ç HÀÖ’Ê~Ú# h~°∞ uiy Åaèã¨∞ÎOk. qˆ~K«<åÅ=Ù`«∞#fl Ñ≤Å¡"å_çH˜ =∞O^Œ∞ÅHõO>Ë =ÚYºO hà◊√§ ÉÏQÍ „`åyOK«_O» .

=∞O^Œ∞Å∞ ÖˉΩõ O_®

[|∞ƒÅ∞ #Ü«∞O KÕÜ∞« _»O "åºkè x~À^èŒO x~ÀkèOK«_®xH˜

h\˜x LѨÜ∂≥ yOK«∞@

1. qˆ~K«<åÅ∞, áê=ÚÅ∞, J#flѨ٠„¿Ñ=ÙÅÖ’ W<≥ÊHù <∆õ £ (JO@∞ "åº^è∞Œ Å∞) 2. K«~°‡ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# W<≥ÊùHõ∆<£ 3. QÍÜ«∂ʼnõΩ p=Ú Ñ¨@_ì O» , ^è#Œ ∞~åfi`«O 4. =_»^≥|ƒ, "Õã¨qHÍÅOÖ’

„`åˆQh\˜x =∞~°QÆɡ\Ïìe, KÕ`«∞efl â◊√„ÉèíѨ~°∞K«∞HÀ"åe. `«~∞° K«∞QÍ ™êfl#O KÕÜ∂« e. QÍÜ«∂Å#∞ ã¨|∞ƒ h\˜`À â◊√„ÉèÑí ~¨ K° ∞« HÀ"åe. K«@\ì ˜ h\˜`À Z‰õΩ¯=™ê~°∞¡ ™êfl#O KÕÜ∂« e. LѨC "Õã#≤ h\˜x ~À[O`å Z‰õΩ¯=QÍ „`åQÍe.

"≥·^ŒºO [|∞ƒÅ∞ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

qˆ~K«<åÅ∞, Z‰õΩ¯= h\˜x HÀÖ’Ê=_»O [fi~°O =Ù#fl [|∞ƒÅ∞ qѨs`«"≥∞ÿ# [fi~°O, =_»^≥|ƒ ã¨fiÅÊOQÍ =¸„`« ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ JO@∞ ~ÀQÍÅ∞ (¢ãÅΑ ‰õΩ `«~K° ∞« QÍ =™êÎ~Ú) ^ŒQ∞Æ ,æ L|ƒã¨O, ~˘=Ú‡ Ѩ_âç O◊ , #∞º"≥∂xÜ«∂, HÀiO`« ^ŒQÆ∞æ, HõѶ¨O `«QÆæ_®xH˜ ѨQÆ∞à◊√¡, ѨÙà◊√§, K«~°‡ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# "åº^èŒ∞Å∞, "≥Ú\˜=∞Å∞ p=Ú Ñ¨\ ˜ì# QÍÜ«∂Å∞, QÆ_»¤Å∞, ÃãQÆæ_»¤Å∞ H©à◊√§, HõO_»~åÅ <˘Ñ¨CÅ∞, ɡ}∞‰õΩÅ∞ ^Œ∞~°^,Œ =∞O@, ~°ãH≤ ͈~ ^Œ^∞Œ ~Ì ∞° ¡ ã¨fiÅÊ"≥∞ÿ# HÍe# ÉÁ|ƒÅ∞ Q˘O`«∞ <˘Ñ≤Ê, \ÏxûÖòûH˜ p=Ú Ñ¨@ì_»O P=∞¡O, ^Œ∞=Ú‡ ÖËHõ W`«~° =∞O_Õ Ñ¨^•~åúÅ∞ Hõà◊§Ö’ Ѩ_»@O. =Ú‰õΩ¯ k|ƒ_ç "ÕÜ«∞_»O =∞Å|^ŒHú Oõ , qˆ~K«#O QÆ\ Qì˜ Í J=_»O

"≥^· ºŒ O ^è•~åà◊OQÍ h\˜x „`åQÍe Z‰õΩ¯= „^Œ"åxfl `åQÍe. â◊s~åxfl K«Åx¡ h\˜`À `«_á» êe. Z‰õΩ¯= „^Œ"åefl `åQÍe Z‰õΩ¯= h\˜x „`åQÍe. "Õ_çh\˜ Pqi Ѩ\Ïìe. ã¨|∞ƒ h\˜`À ~°∞kÌ â◊√„ÉèíѨ~°Kåe "Õ_çh\˜`À HÍѨ_»O ÃÑ\Ïìe. "Õ_çh\˜`À HÍѨ_»O ÃÑ\Ïìe. K«Åx¡ h\˜`À HÍѨ_O» ÃÑ\Ïìe. K«Å¡\ ˜ h\˜`À =ÙOKåe. "Õ_ç LѨCh\˜`À ѨÙH˜¯eOKåe. "≥O@<Õ K«hfl\˜`À HõO\˜x Hõ_»QÍe.

LѨCh\˜x Ñ‘ÖÏÛe. h\˜x ^è•~åà◊OQÍ „`åQÍe. qˆ~K«<åxH˜ q∞OˆQ =∞O^Œ∞Å HõO>Ë Zh=∂ =∞Ozk. JÖÏ Jx `«~K° ∞« LѨÜ≥∂yOK«‰õÄ_»^Œ∞. 15. "≥ÚÅÅ∞, Pã¨#O ÖËHõ =∞Å ^•fi~°O ^ŒQÆæ~° ѨÙO_»∞¡ `˘>ˇì_»∞ QÀ~°∞ "≥K«Û\˜ h\˜Ö’ z\˜ÔH_»∞ áÈ\Ï+≤Ü«∞O Ѩ~ü=∂OQÆ<Õ@∞ "Õã≤ JO^Œ∞Ö’ Pã¨#O P<ÕÖÏ ‰õÄ~ÀÛ"åe. 16. ѨÙO_»∞¡, ÉÁ|ƒÅ∞ Sãπ =ÚHõ¯#∞ ѨÙO_»∞ ÃÑ#· "≥O@<Õ =ÙOKåe. ÃÑ#· L^ŒÇϨ iOz# Hˆ ã¨∞Åxfl\˜Ö’#∂ (#∞º"≥∂xÜ«∂ `«Ñʨ ) h\˜x ã¨iQÍ LѨÜ∂≥ yO¿ãÎ =∞O^Œ∞Å J=ã¨~O° ÖË^∞Œ .

23


`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O ã¿ O„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÃÑ· H˘xfl ã¨O^ÕÇ¨ Å∞ - ã¨=∂^è•<åÅ∞ WѨC_˘ã¨∞#Î fl kQÆ∞|_»∞Å∞ `«Q‰æÆ Ωõ O_® =ÙO\ÏÜ«∂? ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÖ’ `å`å¯eHõ Ѷe¨ `åÅHõ<åfl n~°H… ÍeHõ „ѨÜ≥∂[<åÅ∞ Z‰õΩ¯=. Ѩ~åº=~°}ÏxH˜ "Õ∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (1) ~å¢+¨ìOÖ’ z#fl Hõ=∞`åÅÖ’, "≥∞@ì =º=™êÜ«∞O KÕ¿ã „áêO`åÖ’¡ WѨÊ\˜Hˆ ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ "å_»HOõ `«‰Ωõ ¯=. ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞O =Å¡ WHõ¯_» kQÆ∞|_»∞Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. (2) h\˜ =#~°∞Å∞ =ÙO_ç, JkèHOõ QÍ ~°™êÜ«∞<åÅ∞ LѨÜ∂≥ yOK«∞‰õΩ#fl „áêO`åÅÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ ^ŒâÖ◊ ’ kQÆ∞|_»∞Å∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. „Hõ"∞Õ }Ï J#∞‰õÄŠѨiã≤÷`«∞Å∞ "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ_»_»O =Å¡ kQÆ∞|_»∞Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ¿ã^ŒºÑ¨Ù Y~°∞ÛÅ∞ ÃÑ~°Q"Æ å? ÃÑ~°Q=Æ Ù. ÃÑQ· Í ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ∞, ѨÙ~°∞QÆ∞ =∞O^Œ∞Å g∞^Œ "≥zÛOKÕ Y~°∞Û `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÖ’ ã¨ÇϨ [OQÍ p_»Ñ_‘ Å» `åH˜_ç `«‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. Hõ#∞Hõ ã¨ãº¨ ~°H} ∆õ Y~°∞Û `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. JO`ÕQÍHõ ¿ãO„kÜ«∞ L`«Ê`«∞ÅÎ ‰õΩ JkèHõ ^è~Œ ° Åaèã∞¨ OÎ k. Hõ#∞Hõ "≥Ú`«OÎ g∞^Œ ¿ã^ŒºÑ¨Ù Y~°∞Û `«yæ xHõ~å^•Ü«∞O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. `«y#O`« ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ∞ ZÖÏ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe? ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=Ù J#QÍ<Õ =∞#‰õΩ QÆ∞~°∞‰Î Ωõ =KÕÛk Ѩâ√◊ =ÙÅ Z~° ∞ =Ù, JO^Œ ∞ ÉÏ@∞Ö’ =Ù#flO`« =~° ‰ õ Ω nxfl Ѩ Ó iÎ Q Í =ÙѨÜ≥∂yOK«∞HÀ"åe. Ѩâ◊√ã¨OѨ^Œ `«yæ# HÍ~°}OQÍ Wk `«y#O`«QÍ ÅÉèºí O HÍ=_»O ÖË^∞Œ . nxH˜ „Ѩ`åº=∂flÜ«∞"Õ∞ ѨzÛ~˘@ì Z~°∞=ÙÅ∞, [#∞=Ú, rÅ∞QÆ q`«<Î åʼnõΩ „ѨÉ∞íè `«fiO ã¨aû_ô Wã¨∞OÎ k. =º=™êÜ«∞ =º~å÷Å#∞ ã¨=∞~°=÷ O`«OQÍ LѨÜ∂≥ yOK«∞HÀ"åe. q∞QÆ`å ¿ãO„kÜ«∞ =#~°∞Å#∞ PÜ«∂„áêO`åÅÖ’ JO^Œ∞ÉÏ@∞#∞ |\˜ì gÅ~Ú#O`« Z‰õΩ¯=QÍ =ÙѨÜ∂≥ yOK«∞HÀ"åe. ѨzÛ P‰õΩ Z~°∞=ÙÅ∞, HÀ_çÃÑO@, ѨOkÃÑO@, "Õ∞Hõ/Q˘„Ô~ Z~°∞=ÙÅ∞, K≥~°‰õΩ=∞_ç¤, =i‡HõOáÈã¨∞ì =O\˜ Z~°∞=ÙÅ#∞ qã¨Î $`«OQÍ LѨÜ∂≥ yOK«∞HÀ"åe. ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ∞ "å_»‰Ωõ O_® =º=™êÜ«∞O ™ê^躌 =∂? "≥ÚHõ¯‰õΩ HÍ"åeû# Jxfl áÈ+¨HÍÅ∞ <ÕÅÖ’ ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. g\˜Ö’ H˘O`« ÉèÏQÆO "≥ÚHõ¯‰õΩ ÅÉèºí =∞ÜÕ∞º ã≤u÷ Ö’, =∞iH˘O`« ÉèÏQÆO ÅÉèºí O HÍx ã≤u÷ Ö’ =ÙO\Ï~Ú. ÅÉèºí =∞ÜÕ∞º ^•xHõ<åfl ÅÉèíºO HÍx ã≤÷uÖ’ =Ù#fl"Õ JkèHõ Ѩi=∂}OÖ’ LO\Ï~Ú. <ÕÅ J#∞‰õÄÅ Éè∫uHõ, ~°™êÜ«∞# ÅHõ}∆ ÏÅ∞, ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~°÷O P^è•~°OQÍ „Hõ=∞OQÍ áÈ+¨HÍÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ =™êÎ~Ú. <ÕÅÖ’ HÀ\Ï¡k ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞O\Ï~Ú. g\˜Ö’ JkèHÉõ Ïè QÆO =∞#‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ `» å~Ú. ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~°O÷ g\˜ PǨ~°O. Wk <ÕÅÖ’ `«y#O`«QÍ =Ù#flѨÙ_»∞ ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞ ÉÏQÍ =$kú K≥Ok áÈ+¨HÍÅ#∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ `≥™êÎ~Ú. nxx `˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

YxrHõ~°} (q∞#~°Öˇ·*Ë+¨<£) JO\Ï~°∞. <ÕÅÖ’ QÍe, h~°∞ ã¨=∞#fiÜ«∞O J#∞‰õÄÅOQÍ =Ù#flѨÙ_»∞ D K«~°º K«∞~°∞‰õΩQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÖ’¡x áÈ+¨HÍÅ`À áê@∞ <ÕÅÖ’ ã¨ÇϨ [OQÍ LO_Õ áÈ+¨HÍÅ∞ D q^èOŒ QÍ =ÙѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ `» å~Ú. `˘e^ŒâÖ◊ ’ r=# Z~°∞=ÙÅ "å_»HOõ =Å¡ ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ ã¨OYº QÆ}hÜ«∞OQÍ ÃÑiy áÈ+¨HÍÅ ÅÉèºí `«‰Ωõ `À_»Ê_»`å~Ú. Hõ#∞Hõ D ~Ô O_çO\˜ "å_»HOõ ÃÑiˆQ H˘nÌ ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ "å_»HOõ „Hõ=∞OQÍ `«yáæ È`«∞Ok. ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞Å∞ "å_»‰Ωõ O_® =º=™êÜ«∞O ™ê^躌 =∂? WѨÊ\˜=~°‰Äõ g\˜ "å_»HÍxH˜ JÅ"å@∞ Ѩ_®¤O Hõ#∞Hõ D ÉèÏ=# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ`À =º=™êÜ«∞O KÕã#≤ ѨC_»∞ "≥ÚHõ¯ P~ÀQƺOQÍ#∂, ^Œ$_èO» QÍ#∂ =ÙO@∞Ok. ѨÙ~°∞QÆ∞Å#∞, `≥Q∞Æ à◊§#∞ `«@∞ìH˘<Õ x~À^èHŒ õ â◊HΘ Hõey =ÙO@∞Ok. ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÖ’ p_»Ñ_‘ Å» `åH˜_ç ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ `«‰Ωõ ¯= =ÙO@∞Ok. =zÛ# 㨠= ∞㨠º Å∞ ‰õ Ä _® „Ѩ H õ $ u Ѩ ~ ° O QÍ ã¨ = ∞ã≤ á È`å~Ú. Éè ∫ uHõ , Ü« ∂ O„uHõ , r= xÜ« ∞ O„`« } Ï Ñ¨^`úŒ ∞« Å^•fi~å, =$Hõ∆ ã¨O|O^èŒ =∞O^Œ∞Å "å_»HOõ ^•fi~å ã¨ãº¨ ~°H}∆õ K«~º° Å∞ KÕÑ\¨ ì˜ p_»Ñ_‘ Å» #∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@ì=K«∞Û. g\˜=Å¡ r= "≥q· ^躌 O U~°Ê_ç ѨÙ~°∞QÆ∞Å#∞ JiHõ>ìË ã¨ÇϨ [ â◊„`«∞=ÙÅ∞ Ѩ‰Ω∆õ Å∞, H©@HÍÅ∞, [ÅK«~åÅ∞ Jaè=$kú K≥O^Œ∞`å~Ú. nx=Å¡ =∞#‰õΩ ÖÏÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „Hõ=∞OQÍ H˘kÌ ã¨O=`«û~åÅÖ’<Õ p_»Ñ_‘ Å» #∞ JiHõ@ì_®xH˜ ~°™êÜ«∞<åÅ∞ "å_®eû# J=ã¨~°O ÖˉõΩO_® áÈ`«∞Ok. – Z"£∞. q. ~°=∞}ÏÔ~_ç¤ 24


H˘`«Î '™êQÆ∞—

¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ =∂~°\ÏxH˜... ~°™êÜ«∞# =º=™êÜ«∞ Ѩ^ŒÌ`«∞Å #∞O_ç ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ @#∞flÅ H˘nÌ ¿Ñ_» Z~°∞=٠Ѩ^`ÌŒ ∞« ʼnõΩ =∂~°\ÏxH˜ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ J<ÕHõ HÍ~°}ÏÅ∞ =Ù#flѨÊ\˜H© P J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . Ѩâ√◊ =ÙÅ ¿Ñ_»#∞ áÈ+¨HÍÅ H˘~°‰Ωõ "å_®e J#fl =∂~°∞ʉõΩ HÍ=Åã≤# =#~°∞Å∞, Ѩiã≤÷`«∞ÅÃÑ· J=QÍǨÏ# ZO`À PÖ’K«##∞ =^Œe Ѩâ◊√=ÙÅ ¿Ñ_»#∞ ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~°÷O J=ã¨~°O. ‰õ Ω àı § O^Œ ∞ ‰õ Ω =∞iÜ« Ú ã¨ ∂ Hõ ∆ ‡ r=Ùʼnõ Ω J=㨠~ ° " ≥ ∞ ÿ # ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙŠѨxf~°∞, ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^ŒÌ`«∞ŠѨxf~°∞ ã¨Ç¨ Ü«∞HÍiQÍ<Õ K«∂_®e. Ѩâ√◊ =ÙÅ ¿Ñ_» Ѩi=∂}O HõO>Ë "Õˆ~fi~°∞QÍ LO\Ï~Ú. ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ∞ <ÕÅÖ’x ~°™êÜ«∞# ^•x <å}º`« =ÚYº=∞x `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. ã¨∞ÉèÏ+π áêÖËH~õ ü ^èŒ~å‡Å#∞ (#„`«[x, ÉèÏã¨fi~°O, á⁄\Ï+≤Ü«∞O, "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜ K≥ÑÊ≤ #@∞ìQÍ XHõ ^Õâ◊ "åm P=Ù #∞O_ç =KÕÛ ¿Ñ_», =¸„`«O`À "≥∂`å^Œ∞Å#∞) ÃÑOK«∞`å~Ú. HÍh <ÕÅ#∞ Éè∫uHõOQÍ #+¨Ñì ~¨ ∞° ™êÎ~Ú. 11 ZHõ~åÅ∞ ¿ãO„kÜ«∞ ™êQÆ∞ K≥Ü∞« º=K«∞Û. ã¨∞ã≤~÷ ,° ¿ãO„kÜ«∞ (<ÕÅ QÆ\|ì˜ _ç `Õ=∞#∞ Ѩ\Lì˜ OKÕ â◊HΘ HÀÖ’Ê=_»O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q) <ÕÅÖ’x =º=™êÜ«∞OÖ’ Ѩâ√◊ =ÙÅ áê„`« ZO`À =ÚYº=∞x „QÆÇÏ≤ Oz z#fl r=ÙÅ#∞, ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ#∞ <åâ◊#OKÕ™êÎ~Ú. ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ∞ "å\˜x ÃÑOK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ U~åÊ@∞¡ KÕã∞¨ HÀ"åe. "≥Ú^Œ@ <ÕÅ Éè∫uHõ ÅHõ}∆ ÏÅ#∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~∞° ™êÎ~Ú. <ÕÅÖ’x r=ÙʼnõΩ 5. ^èŒÉ’ů~ü Ѩ^ŒÌuÖ’ ™ê~°O `«‰õΩ¯"≥·# <ÕÅÅ#∞ P~ÀQƺOQÍ PǨ~°OQÍ LѨÜ≥∂QÆѨ_»@O`À ÉÏ@∞, ~°™êÜ«∞# ÅHõ∆}ÏÅ#∞ KÕÜ∞« =K«∞Û. ™ê~°O HÀÖ’Ê~Ú# Éè∂í q∞ g∞‰õΩ L#fl@¡~Ú`Õ ^•xH˜ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~∞° ™êÎ~Ú. JO^Œ∞Hˆ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ =∂ˆ~=ÚO^Œ∞ g∞~°∞ =∞Oz P~ÀQͺxfl Ju `«‰Ωõ ¯= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^ŒÉ’è ů~ü ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^`ÌŒ ∞« Å Z~°∞=ÙŠѨxf~°∞, `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O KåÖÏ =ÚYºO. Ѩ^uÌŒ ^•fi~å fã¨∞‰õΩ~å=K«∞Û. (^ŒÉ’ů~ü Ѩ^uÌŒ ÃÑ· =KÕÛ ã¨OzHõÖ’ g∞~°∞ `«‰Ωõ ¯= Z~°∞=ÙÅ∞ "å_»∞`«∞#fl ÖË^• =~å¬^•è ~°OQÍ P~°∞`«_ç K«∂_»O_ç) ѨO@Å∞ ™êQÆ∞ KÕã¨∞Î#fl Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ `«‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O, `«‰õΩ¯= 6. =∞#‰õΩ „Ѩu ã¨O=`«û~°O ÅaèOKÕ Ñ¨O@ =º~å÷Å`À =∞Oz =#~°∞Å`À ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞O ™ê^躌 O J=Ù`«∞Ok. KåÖÏ HÍÅO Z~°∞=Ù#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. =∞# „áêO`« j`À+¨‚ ã≤u÷ x #∞O_ô J`« º kè H õ "≥ ∂ `å^Œ ∞ ÅÖ’ ~° ™ êÜ« ∞ xHõ Z~° ∞ =ÙÅ∞ |\˜ì QÆ∞O@ Ѩ^uúŒ QÍh, ‰õΩÑ¨Ê Ñ¨^uúŒ x QÍh Z#∞flHÀ"åe. "å_»∞`«∞#fl@¡~Ú`Õ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ =∂~°\ÏxH˜ Z‰õΩ¯= g∞~°∞ JkèHõ =~°¬áê`« „áêO`åÅÖ’ L#fl@¡~Ú`Õ K≥@∞ì h_»# ã¨=∞Ü«∞O, =#~°∞Å∞ J=ã¨~O° J=Ù`å~Ú. ѨO@ =º~å÷Å#∞ á⁄~°Å∞ á⁄~°Å∞QÍ "Õã∂¨ Î =∞^躌 Ö’ =∂y# ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ =∂~°\ÏxH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# n~°…HÍeHõ „Ѩ}ÏoHõÅ∞ ¿Ñ_» # ∞ "Õ ã ¨ ∂ Î , `« y #O`« `Õ = ∞#∞ x~° fi Ç≤ Ï ¿ãÎ Z~° ∞ =Ù 1. ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~å÷xfl „Hõ"∞Õ }Ï <ÕÅÃÑ· ѨiKÕO^Œ∞‰õΩ `«Q∞Æ K≥@#¡ ∞ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. D „áêO`«OÖ’ ‰õΩѨÊÖ’x `Õ=∞ `«~K° ∞« QÍ (ÔQ¡Âiã≤_çÜ«∂, "åqe, ã‘`åѶ¨ÅO, `«OˆQ_»∞, ã¨∞ÉÏ|∞Öò PiáÈ~Ú ZO_çáÈ^Œ∞. XHõ "Õà◊ g∞~°∞ JÅÊ =~°¬áê`« "≥Ú^ŒÖˇ·#q) á⁄ÅO QÆ@¡ÃÑ· qiqQÍ <å@∞HÀ"åe. „Ѩu „áêO`åÅÖ’ L#fl@¡~Ú`Õ Z~°∞=Ù ‰õΩO@Å#∞ U~åÊ@∞ ã¨O=`«û~°O "å\˜ H˘=∞‡Å#∞ HõuiÎ Oz <ÕÅÃÑ· Ѩ~K° @ « O =Å¡ KÕã¨∞HÀ"åe. JѨC_»∞ ‰õΩO@Ö’x `Õ=∞ Z‰õΩ¯= HÍÅO <ÕÅÖ’ ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~°O÷ =$kÌ J=Ù`«∞Ok. ã¨O~°HO∆˜ Ѩ|_ç Z~°∞=Ù `«Ü∂« sH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO@∞Ok. 2. g∞ TiÖ’ K≥~∞° =ÙÅ∞ L#fl@¡~Ú`Õ "Õãq¨ HÍÅOÖ’ "å\˜ #∞O_ç 7. ѨO@ =º~å÷Å#∞ z#fl z#fl `«∞#HõÅ∞QÍ K≥Ü∞« ºHõáÈ`Õ "å\˜x K≥~∞° =Ù =∞\˜xì `«qfi á⁄Å=∞O`å HõÅѨ@O ZO`À =∞Oz Z~°∞=Ù `«Ü∂« ~°∞ K≥Ü∞« º_®xH˜ qxÜ≥∂yOK«_®xH˜ gÅ∞HÍ^Œ∞. Ѩ^uÌŒ . K≥~∞° =Ù =∞\˜Öì ’ KåÖÏ qÅ∞"≥#· áÈ+¨HÍÅ∞ =ÙO\Ï~Ú. KåÖÏ =∞Ok ~Ô `· ∞« Å∞ D ѨO@ =º~å÷Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«ÖHË õ XO„_»∞ =∞\˜ì ~ˆ }∞=ÙÅ =Å¡ Éè∂í q∞H˜ KåÖÏ |ÅO KÕ‰Äõ ~°∞`«∞Ok. `«QÅÆ Éˇ>™ìË êÎ~∞° . nx=Å¡ ZO`À qÅ∞"≥#· áÈ+¨HÍÅ#∞, ¿ãO„kÜ«∞ ZHõ~åxH˜ 6-8 @#∞flÅ =~°‰Ωõ K≥~∞° =Ù =∞\˜xì `«~e° OK«=K«∞Û, Ѩ^•~å÷xfl #+¨áì È`«∞<åflO. zѨÊ~ü Ü«∞O„`«O ZO`À QÆ\ ì˜ ÃÑ^ŒÌ „Ѩu 2 ã¨O=`«û~åʼnõΩ XHõ™êi WÖÏ `«~e° ¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. ÃÑ^ŒÌ Ѩi=∂}OÖ’ L#fl ѨO@ =º~å÷Å#∞ z#fl z#fl „QÍg∞} Láêkè Ǩg∞ Ѩ^HŒä Oõ Ö’ ÉèÏQÆOQÍ g∞ „QÍ=∞OÖ’ `«∞#HõÅ∞QÍ KÕã∞¨ OÎ k. D Ü«∞O„`«O Hõ~Ô O@∞ ÖË^• _ôlÖò `À K≥~∞° =Ù=∞\˜ì Ѩ#∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl@¡~Ú`Õ g∞~°∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ #_»∞ã¨∞ÎOk. D Ü«∞O„`åxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩx "å_ç`Õ Z<Àfl „Ѩ}ÏoHõ KÕã∞¨ ‰õΩx P =∞\˜xì á⁄O^Œ=K«∞Û. J~Ú`Õ g∞‰õΩ @#∞flÅ ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~°O÷ qxÜ≥∂QÆOÖ’H˜ =ã¨∞OÎ k. J~Ú`Õ =iÎOKÕ ™ê=∂lHõ =~åæxfl |\˜ì g∞‰õΩ JÜÕ∞º Y~°∞ÛÅÖ’ `Õ_®Å∞ D Ü«∞O„`«O ã¨∞=∂~°∞ 60 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ Ys^Œ∞ LO\Ï~Ú. KÒ_»∞ ÉÏi#, ÉèÏ~°Ö’ǨÅ`À xO_ç# á¶È~Ô¡ _· £ =Å¡ LO_»@O=Å¡ „QÍ=∞™ê÷~ÚÖ’ ã¨q∞+≤ìQÍ XHõ\ ˜ U~åÊ@∞ HõÅ∞+≤`"« ∞≥ #ÿ K≥~∞° =Ù #∞O_ç fã≤# =∞\˜ì ѨxH˜~å^Œ∞. KÕã¨∞‰õΩO>Ë JO^ŒiH© LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. (¿ãO„kÜ«∞ 3. á⁄ÅOÖ’ JHõ¯_»Hõ¯_» ‰õΩO@Å∞ fÜ«∞_»O =Å¡ =~°¬O h~°∞ =º=™êÜ«∂xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ =∞iH˘xfl ã¨fiÅÊHÍeHõ „Ѩ}ÏoHõÅ∞ WO‰õΩ`«∞Ok. ^•x`À „Hõ=∞OQÍ Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. =KÕÛ ã¨OzHõÖ’...) 4. ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ Ѩâ◊√ ã¨O|Okè`« L`åÊ^ŒHÍÖˇ·# =¸„`«O, ¿Ñ_» ZO`À LѨHiõ ™êÎ~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨â√◊ =ÙÅ – l. P~ü. ^è~ˆŒ ‡O^Œ~ü ¿Ñ_»#∞ <≥ÅÅ H˘nÌ XHõ ‰õΩÑ¨Ê ÖÏQÍ "Õã≤ LOK«_O» =Å¡ ^•xÖ’x qÅ∞=Åhfl HÀÖ’Ê`«∞Ok.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

25


Z) =_»¡ zÅ∞Hõ (Ãã\· ’\ò„QÍ ã≤iÜ«∞ÖˇÖÏ¡):

q`«#Î xÅfiÖ’ PtOKÕ

p_»Ñ_‘ Å» ∞ – x"å~°} ™ê^è•~°}OQÍ ~Ô `· ∞« Å∞ á⁄ÅOÖ’ ѨO@ #∂iÛ#ѨÊ\˜#∞Oz =∞~°ÖÏ á⁄ÅOÖ’ q`«#Î O q`ÕÎ =~°‰Äõ q`«<Î åxfl xÅfi LOK«∞`å~°∞. q`«#Î xÅfiÖ’ ã¨iÜ≥∞ÿ # *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀHõáÈ=_»O =Å¡, PǨ~° ^è•<åºÅ L`«ÊuÎÖ’ ^•^•Ñ¨Ù 10 âß`«O #+¨áì È"åeû =™ÈÎOk. HÍ|\˜ì q`«#Î xÅfiÖ’ KåÖÏ Z‰õΩ¯= *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀ"åe. Wk ѨO@ HÀÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Õ #+¨ìO

q`«Î# xÅfiÖ’ #+¨ìѨiKÕ JOâßÅ∞ ѨO@ #∂iÛ# `«~∞° "å`« q`«<Î åÅ#∞ H˘kÌ #+¨ìѨiKÕ HÍ~°HÍÅ∞ #+¨ìâß`«O <≥ Å Å =~° ‰ õ Ω xÅ∞= KÕ ™ êÎ ~ ° ∞ . xÅ∞= ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ 36–43% KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ H˜O^Œ ã¨∂zOz# qq^èŒ ~°HÍÅ ZÅ∞HõÅ∞ 35–72% HÍ~°HÍÅ∞ q`«<Î åxfl #+¨Ñì ~¨ ∞° ™êÎ~Ú. tbO„^•Å∞ 4–8% ѨÙ~°∞QÆ∞Å =Å¡ #+¨ìO 12–34% QÀ^•=ÚÖ’ Ѩ Ù ~° ∞ QÆ ∞ Å∞ PtOz# Ѩ‰Ω∆õ Å∞ 9–21% q`« Î < åÅ∞ =Ù#flKÀ@ H˘`« Î q`« Î # `Õ=∞ ã¨OK«∞Å∞ ÃÑ\˜#ì ѨÙ_»∞ W`«~åÅ∞ (HõÅ∞Ѩ٠q`«<Î åÅ∞, 1–7% áê`« ã¨OK«∞Å∞ "å_ç#ѨÙ_»∞ ~åà◊√§, QÆ_ç¤, =∞\˜ì "≥ÚII) á⁄ÅOÖ’<Õ Ñ¨O@ÃÑ· ѨÙ~°∞QÆ∞ PtOz =Ù#flѨÙÊ_»∞ q`«Î<åxH˜ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ K˘~°|_ç q`«#Î O ֒ѨŠ_˘Å¡QÍ KÕ™êÎ~Ú. PtOz #+¨ ì Ñ ¨ ~ ° ∞ ™êÎ ~ Ú. H˘xfl q`«#Î O "≥ÚÅÔH`ÕÎ J=HÍâ◊O LO_»^∞Œ . Wk ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ á⁄ÅOÖ’ yO[ QÆ\ ˜ìѨ_Õ =i, *Á#fl, "≥ÚHõ¯*Á#fl, QÀ^è∞Œ =∞ q`«<Î åʼnõΩ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PtOz, ѨO@`À áê@∞ #+¨Oì HõÅ∞QÆ*™Ë êÎ~Ú. a) ѨÙK«∞Û Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ („|∂Hõ<£ K≥<· O≥ ã≤ã)π : QÀ^•=Ú KÕi #+¨Ñì ~¨ ∞° ™êÎ~Ú.

1. ÃÑO‰õΩ *Ïu ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ Z) =Ú‰õΩ¯ ѨÙ~°∞QÆ∞ a) ѨÙK«∞Û Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ Z) =Ú‰õΩ¯ ѨÙ~°∞QÆ∞ (Ãã\· ÏѶÖ≤ Ïãπ XÔ~*· Ï):

ÖÏ~åfi ^ŒâÖ◊ ’ q`«#Î O ֒ѨŠLO_ç #+¨Oì HõÅ∞QÆ*ãË ∞¨ OÎ k. ѨO@ÃÑ#· ‰õÄ_® Ptã¨∞OÎ k. ÃÑ^ŒÌѨÙ~°∞QÆ∞ =Å# #+¨ìO "å\˜Å¡^Œ∞. Wk =ÚYºOQÍ Ñ¨Ñ¨ÙÊ ^è•<åºÅ#∞ (HõO^Œ∞Å∞, `«e¡ H©@HõO yO[ʼnõΩ z#fl ~°O„^èOŒ KÕã,≤ â◊#QÆÅ∞, JÅã¨O^ŒÅ∞, ÃÑã¨Å∞, q∞#∞=ÚÅ∞ ֒ѨŠQÆ∞_»∞á Ñ\˜ì `«# <À\˜#∞Oz =KÕÛ H˘=Ùfi z‰õΩ¯_»∞) Ptã¨∞OÎ k. Ѩ ^ •~° ÷ O `À ~° O „^è • xfl =¸ã≤ " Õ ã ¨ ∞ Î O k. 2. ã‘`«HÀHõ zÅ∞Hõ *Ïu ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ Ñ≤šѨÙ~°∞QÆ∞, ÃÑ^ŒÌѨÙ~°∞QÆ∞ =Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ Z) =_»¡ zÅ∞Hõ yO[֒ѨŠuO@∂ ÃÑ^ŒÌ ѨÙ~°∞QÆ∞ q`«#Î OÖ’H˜ a) `«∞@¡ ѨÙ~°∞QÆ∞

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

HõeyOK«_O» „áê~°Oaèã∞¨ OÎ k. Ñ≤ÅÑ¡ Ù¨ ~°∞QÆ∞Å∞ yO[ ֒ѨŠuO@∂ #+¨Oì Hõey™êÎ~Ú. xÅfi LOz# ^è•<åºxfl Pt™êÎ~Ú. `«e¡ zÅ∞Hõ ^è•<åºxH˜ #+¨ìO KÕÜ«∞^Œ∞. =i, *Á#fl, "≥ÚHõ¯*Á#fl, QÀ^è∞Œ =∞ q`«<Î åefl Pt™êÎ~Ú. ѨÙ~°∞QÆ∞ ѨO@ÃÑ#· PtOz, q`«<Î åefl xÅfi LOz#ѨÙ_»∞ =$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok a) `«∞@¡ ѨÙ~°∞QÆ∞(HÍÔ~û~å ÃãѶ֨ òxHÍ):

ÖÏ~åfi ^Œâ◊ q`«<Î åÅ#∞ `«∞@ìÅ∞QÍ Hõ\ ˜ì JO^Œ∞Ö’ =ÙO_ç "å\˜x uO@∞Ok. `«eÑ ¡ Ù¨ ~°∞QÆ∞ =Å# #+¨Oì "å\˜Å^¡ ∞Œ . Ô ~ Hõ ¯ ŠѨ Ù ~° ∞ QÆ ∞ QÀ^è Œ ∞ =∞ ~° O QÆ ∞ Ö’ LO@∞Ok. #∂HõÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO_Õ aÜ«∂ºxH˜ #+¨Oì HõÅ∞QÆ *Ëã∞¨ OÎ k. Ѩ‰Ω∆õ Å =Å# #+¨Oì q`«Î<åÅ∞ ZO_»Éˇ\ ˜ì#ѨÙÊ_»∞ yO[Å∞ uO\Ï~Ú. HÍÅ∞+¨ºO (DHõÅ∞, =∞Å=¸„`« O ) Hõey™êÎ~Ú. "åº^è∞Œ Å∞ HõÅ∞QÆ*™ Ë êÎ~Ú

26


tbO„^è•Å∞, ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ =Å¡ #+¨Oì tbO„^è•Å∞ ^•_çKÕÜ«∞@O =Å¡ K≥_»∞ "å㨠# =㨠∞ Î O k. q`« Î < åÅ ~° O QÆ ∞ "≥eã≤áÈ`«∞Ok. áÈ+¨HÍÅ H˘~°`« U~°Ê_ç q`«#Î O ѨxH˜ ~å‰õΩO_® J=Ù`«∞Ok. q`« Î < åÅÖ’ q+¨ Ñ ¨ ^ •~å÷ Å ∞ L`« Ê uÎ ("≥∞Hÿ À\ÏH˜û<£û) J=Ù`å~Ú. ÃÑOѨ Ù _» ∞ [O`« ∞ =Ùʼnõ Ω , HÀà◊ § ‰õ Ω ǨxHõ~°O.

=Ú‰õΩ¯ ѨÙ~°∞QÆ∞ PtOz# *Á#fl

ѨÙK«∞Û Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ PtOz# HõOk

ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ – ã¨=∞„QÆ x"å~°} K«~º° Å∞ 1. Ѩiâ◊√„Éè`í :« ^Œ ∞ =Ú‡, ^è Œ ∂ o, `åÅ∞ yO[Å#∞ q`«Î<åÅÖ’ `˘ÅyOz xÅfi KÕã¨∞ HÀ"åe. xÅfiKÕ¿ã =ÚO^Œ∞ xÅfiKÕ¿ã ™ê^è< Œ åÅ#∞ (QÀ<≥ ã¨OK«∞Å∞) â◊√„ÉèÑí ~¨ ∞° K«∞HÀ"åe. ã¨OK«∞Å#∞ 10 âß`«O "ÕÑH¨ ëõ êÜ«∞OÖ’ =ÚOz, Pi# `«~åfi`« "å_»∞HÀ"åe. QÀ^•=ÚÅ#∞ ÖËHõ y_»¤OQÆ∞Å#∞ ÖËHõ QÆ^∞Œ Å#∞ ÉÏQÍ â◊√„ÉèÑí ~¨ z° , QÀ_»Å‰õΩ#fl c@Å#∞, ~°O„^è•Å#∞ ã≤"∞≥ O\ò`À ѨÓ_çÛ ã¨∞#flO "ÕÜ∂« e. q`«# Î O xÅfi LOKÕ KÀ@ ÉÏQÍ QÍe, "≥Å∞`«∞~°∞ LO_ÕÖÏ K«∂_®e. QÀ<≥ ã¨OK«∞Å#∞ "ÕѨHõëêÜ«∞O`À â◊√„ÉèíѨ~°Û_»O 2. `Õ=∞ x"å~°}: xÅfi KÕÜ∞« _®xH˜ =ÚO^Œ∞ q`«< Î åÅ#∞ `«~°=∂e. ZO_»É\ˇ Ïìe. xÅfi =ÙOz# q`«<Î åÅÖ’ q`«<Î åʼnõΩ |∂_ç^#Œ ∞ HõeÑ≤ ѨÙ~°∞QÆ∞Å q`«# Î O ZO_»É\ˇ #ì˜ `«~∞° "å`« Ѩ‰Ω∆õ Å∞ =$kú JiHõ @ = ì K« ∞ Û. `Õ=∞ 9–10 âß`«O q∞OK«‰õΩO_® gÖˇ# · O`« =~°‰Ωõ H˘`«Î QÀ<≥ãO¨ K«∞ÅÖ’ u#_»O ^•fi~å K≥_áç È~Ú# yO[Å#∞ K«∂_®e. xÅfi KÕ Ü « ∂ e. QÀ<≥ 㨠O K« ∞ Å#∞ f¿ãÜ«∂e. |™êÎÅÖ’ xÅfiKÕ¿ã q`«< Î åÅ#∞ K≥H¯õ ÅÃÑ· 10âß`«O "ÕÑ„¨ ^•=}O`À Ñ≤zHÍi KÕã≤ â◊√„ÉèOí KÕã#≤ yO[Å#∞ xÅfiKÕÜ∂« e. Z`«∞ÎQÍ LOz, `Õ=∞ `«QÆʼnõΩO_® "å_» ∞ HÀ"åe. ÖË ^ • áê`« QÀ<≥ tbO„^è•Å∞, ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ Ü«∂[=∂#º =$Hõã∆ O¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ "ÕѨ #∂<≥, HÍ#∞QÆ ã¨OK«∞Å#∞ "å_»∞#ѨÙÊ_»∞ 5âß`«O Ѩ^`úŒ ∞« Å∞: #∂<≥ "å_ç q`«Î# ѨѨÙÊ^è•<åºÅ#∞ "ÕѨHõëêÜ«∞OÖ’ =ÚOz P~°Éˇ\ ˜ì# xÅfiKÕã#≤ QÀ^•=ÚʼnõΩ QÍe P_»∞@‰õΩ HÍáê_»=K«∞Û. HÍh Z‰õΩ¯= "ÕѨ #∂<≥ H˜\ H˜ Å© ∞ J=∞~åÛe. ã¨OK«∞Å#∞ "å_®e. LѨÜ∂≥ y¿ãÎ "≥ÚÅHõâß`«O H˘O`«=~°‰Ωõ |™êÎÅ∞ QÀ_»‰Ωõ `åHõ‰Ä õ _» ^ ∞ Œ . "åºkè ™ÈH˜# q`«Î<åÅ#∞ "Õ~°∞KÕã≤ ^≥|ƒuO@∞Ok. Ѩ‰Ω∆õ Å x"å~°}: ZO_»É\ˇ Ïìe. „Ѩu 15 ~ÀAÅHÀ™êi q`«Î<åÅ#∞ â◊ | ú O KÕ Ü « ∞ _» O ^•fi~å Ѩ ‰ õ ∆ Ω Å#∞ – ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Hˆ O„^ŒO XHõ~ÀA ZO_»É\ˇ Ïìe.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

27


=º=™êÜ«∞~°OQÆO =∞iÜ«Ú q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞

H˘xfl JOâßÅ∞ 2011 ã¨O=`«û~°O =∂iÛ 31= PO„^è„Œ Ѩ^âÕ ò ZÅ¢Hãì˜ \≤ ˜ ~Ô QÆ∞ºÖË@s Hõg∞+¨<£ (Z.Ñ≤. W. P~ü.ã≤) 2011-12 Pi÷Hõ ã¨O=`«û~åxH˜ ã¨O|OkèOz# q^Œ∞º`ü Kèås˚Å#∞ „ѨH\õ O˜ zOk. ^•^•Ñ¨Ù ^Œâß|úO `«~°∞"å`« q^Œ∞º`ü Kèås˚Å#∞ ÃÑOK«∞`«∂ Hõg∞+¨<£ P^ÕâßÅ#∞ *Ïs KÕãO≤ k. 2000 ã¨O=`«û~°OÖ’ q^Œ∞º`ü Kèås˚Å ÃÑOѨ٠=ºuˆ~Hõ L^Œº=∞O `«~∞° "å`« q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ XHõ ã¨∞xfl`«"∞≥ #ÿ JOâ◊OQÍ ~°∂ѨÙk^Œ∞‰Ì Ωõ Ok. nx `«~°∞"å`« `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊O „ѨÉèí∞`«fiO HÍh, HÍO„ÔQãπ „ѨÉ∞íè `«fiO HÍh q^Œ∞º`ü Kås˚Å∞ ÃÑOKÕ „Ѩ™ê÷=# KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . „Ѩã∞¨ `Î « HÍO„ÔQãπ „ѨÉ∞íè `«fiO ‰õÄ_® 2014 ã¨O=`«û~°O =~°‰Äõ q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ ÃÑOK«É’=∞x „ѨH\õ O˜ zOk. ~å¢+¨ìOÖ’x 4 _ç㨯"£∞Å∞ 2011-12 ã¨O=`«û~åxH˜ ã¨OÉOkèOz Z.Ñ≤.W.P~ü.ã≤. =ÚO^Œ∞Oz# „Ѩuáê^Œ#ÅÖ’#∂ q^Œ∞º`ü Kèås˚Å ÃÑOѨÙÃÑ· Z@∞=O\˜ „Ѩuáê^Œ<å KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. Z.Ñ≤.W.P~ü.ã≤. 2011-12 ã¨O=`«û~°OÖ’ ~å¢ëêìxH˜ J=ã¨=∞~Ú# q^Œ º `ü Ѩ i =∂}Ïxfl JOK« < å "Õ ã ≤ # `«~°∞"å`« ^•xH˜ J=ã¨~°=∞~Ú# "åi¬Hõ

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

P^•Ü«∂xfl JOK«<å"ÕãO≤ k. `«^∞Œ Ѩi ~å¢+ì¨ „ѨÉ∞íè `«fiO ~å¢+Oì¨ Ö’x <åÅ∞QÆ∞ _ç㯨 "£∞ʼnõΩ `å#∞ JOkOK«QÅÆ ã¨aû_ôx (~°∂.4,145 HÀ@∞¡ ) `≥ e Ü« ∞ *Ë ã ≤ # J#O`« ~ ° O Z.Ñ≤.W.P~ü.ã≤. H˘xfl q^Œ∞º`ü qxÜ≥∂QÆ ^•~°∞Å ˆH@ysÅÃÑ· Kèås˚Å#∞ ÃÑOK«∞`«∂ x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩOk. WO^Œ∞Ö’ H˘O^Œ~°∞ =º=™êÜ« ∞ qxÜ≥ ∂ QÆ ^ •~° ∞ Å∞ ‰õ Ä _® L<åfl~°∞. '=º=™êÜ« ∂ xH˜ Lz`« q^Œ ∞ º`ü — J#flk QÆ`« XHõ\ #˜ fl~° ^Œâß|Ì HÍÅOÖ’ XHõ ã¨∞xfl`«"∞≥ #ÿ , L^ÕfiQÆÑÓ¨ i`«"∞≥ #ÿ JOâ◊"∞≥ Oÿ k. ~å¢+Oì¨ Ö’x =º=™êÜ«∞ ‰õΩ@∞OÉÏÖË H͉õΩO_® ~å¢+ì¨ Pi÷Hõ =º=ã¨÷ ‰õÄ_® ÉÏ=ÙÅ „H˜O^Œ =º=™êÜ«∞OÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç =ÙOk. 200708 ã¨O=`«û~°OÖ’ 44.54 ÅHõÅ∆ ÃÇÏHÍì~‰¡° Ωõ h\˜ ã¨^∞Œ áêÜ«∞O LO_»QÍ JO^Œ∞Ö’ 22.87 ÅHõ ∆ Å ÃÇÏHÍì ~ ° ¡ Éè í ∂ q∞ ÉÏ=ÙÅ„H˜ O ^Œ ™êQÆ ~ ÚOk. ^•^•Ñ¨ Ù QÍ ~å¢+¨ ì O Ö’x ÉÏ=ÙÅxflO\˜H© q^Œ∞º`ü ™œHõ~°ºO =ÙOk JkèHÍiHõOQÍ QÍh ÖËH,õ J#kèHÍiHõOQÍ QÍh. 2011-12 㨠O =`« û ~åO`åxH˜ ~å¢+Oì¨ Ö’ 30 ÅHõÅ∆ q^Œ∞º`ü Hõ<H≥ #∆õ ∞¡ QÆÅ

ÉÏ=ÙÅ∞ =ÙO_Õ@@∞ì JOK«<å"Õâß~°∞. ^•^•Ñ¨Ù 20 ÅHõÅ∆ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ É’~°∞ ÉÏ=ÙÅ g∞^Œ „Ѩ ` « º Hõ ∆ O QÍ P^è • ~° Ñ ¨ _ ç rq㨠∞ Î < åfl~° ∞ . Ѩ~ÀHõO∆ QÍ =∞Ô~O^Œ~À. JO>Ë HÀ\˜ =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ ~å¢+¨ìOÖ’ `«=∞ rqHõ‰õΩ ÉÏ=ÙÅÃÑ· P^è • ~° Ñ ¨ _ ç L<åfl~° ∞ . ÉÏ=ÙÅ„H˜ O ^Œ =º=™êÜ« ∞ O WO`« \ ˜ „áê=ÚYº`« ã¨OáêkOK«∞H˘#_»O =Å# =º=™êÜ«∂xH˜ Hõ~Ô O@∞ Kèås˚Å∞ ÃÑOK«@=∞<Õk `«ÅѨىõΩ ~åx JOâ◊"≥∞ÿOk. Z.Ñ≤.W.P~ü.ã≤. H˘xfl q^Œ ∞ º`ü qxÜ≥ ∂ QÆ ^ •~° ∞ Å ˆ H @ysÅ g∞^Œ ‰ õ Ä _® Kè å s˚ Å ∞ ÃÑOK« Q Í Jk q"å^•ã¨Ê^Œ q+¨Ü«∞OQÍ =∞#=ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛOk. 2004 ã¨O=`«û~°OÖ’ <å_»∞ "≥.· Zãπ. ~å[âıY~ü ~Ô _ç¤ <åÜ«∞Hõ`fi« OÖ’ JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛ# HÍO„ÔQãπ „ѨÉ∞íè `«fiO '=º=™êÜ«∂xH˜ Lz`« q^Œ∞º`ü— „ѨH\õ O˜ z# ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ H˘xfl =º=™êÜ«∞ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å#∞ D HÍ~°º„Hõ=∞O #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOKå~°∞. Ô ~ · ` « ∞ Å∞ Lz`« q^Œ ∞ º`ü ‰ õ Ω J~° ∞ › Å ∞HÍ"åÅO>Ë "å~° ∞ `« Ñ ¨ Ê ‰õ Ω O_® q^Œ ∞ º`ü # ∞ P^•KÕ ¿ ã (_ç = ∂O_£ Ãã· _ £ "Õ∞<Õ*ò"≥∞O\ò "≥∞[~üû – _ç.Zãπ.Z"£∞) <åÅ∞QÆ∞ K«~º° Å#∞ KÕÑ\¨ Ïìe. Wq "≥∂\Ï~°‰¡ Ωõ ÔHáêã≤@~°∞¡ "å_»@O, ~åÑ≤_çÖËx Ѷ¨Ù\ò "åÖòfiÅ#∞ "å_»@O, ÃÇÏKü._ç.Ñ≤.W. ÃÑÑ· Ù¨ Å#∞ "å_»@O =∞iÜ«Ú S.Zãπ.S. „ÉÏO_»∞ "≥∂@~°#¡ ∞ "å_»@O. D K«~°ºÅ∞ KÕѨ\ìx"å~°∞ H˘O`« q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ K≥eO¡ K«=Åã≤ =ÙO@∞Ok. _ç.Zãπ.Z"£∞.Å#∞ KÕÑ\¨ #ì˜ "åiÖ’ ‰õÄ_® HÍ~Àʈ~\ò Ô~·`«∞Å∞, 2.5 ZHõ~åÅHõ<åfl Z‰õΩ¯= Éè∂í q∞ =Ù#fl ~Ô `· ∞« Å∞, =¸_»∞ Hõ<åfl Z‰õΩ¯= "≥∂\Ï~ü Hõ<H≥ <∆õ û£ =Ù#fl ~Ô `· ∞« Å∞ H˘O`« q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ K≥eO¡ K«=Åã≤ =ÙO@∞Ok. JO>Ë H˘O`« =∞Ok ~Ô `· ∞« Å∞ q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ K≥eO¡ K«_=» ∞<Õk Lz`« q^Œ∞º`ü HÍ~°º„Hõ=∞O "≥ Ú ^Œ Å ~Ú#Ѩ Ê \˜ #∞O_ô =ÙOk. D ã¨O=`«û~°O q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ ÃÑOzOk D Ô ~ · ` « ∞ Å∞ g∞^Œ =∂„`« " Õ ∞ . q∞QÆ ` å ~Ô `· ∞« ÅO^Œ~∂° WO`«‰Ωõ ѨÓ~°fiO =ÖË Lz`« q^Œ∞º`ü‰Ωõ J~°∞›Å∞. ~å¢+¨ìOÖ’x 30 ÅHõ∆Å =º=™êÜ«∞ q^Œ∞º`ü Hõ<H≥ #∆õ Ö¡ ’ Kèås˚Å∞ K≥eO¡ K«É’ÜÕ∞k 28


56,430 =∞Ok =∂„`«"Õ∞. ~å¢+¨ìOÖ’x "≥Ú`«OÎ q^Œ∞º`ü Hõ<H≥ #∆õ Ö¡ ’ Wq 1.84 âß`«O =∂„`« " Õ ∞ . g~° ∞ WO`« ‰ õ Ω =Ú#∞Ѩ Ù Ü«¸x\ò‰õΩ 20 ÃÑ·ã¨Å∞ K≥e¡OKÕ"å~°∞, „Ѩ ã ¨ ∞ Î ` « O 30 ÃÑ· ã ¨ Å ∞ K≥ e ¡ O K« = Åã≤ =ÙO@∞Ok. 50 ÃÑ㷠Ũ ∞ K≥eO¡ KÕ"å~°∞ 75 ÃÑ㷠Ũ ∞ K≥eO¡ Kåe. ~°∂.1 K≥eã¡ ∞¨ #Î fl"å~°∞ ~°∂.1.50 K≥eO¡ Kåe. J^Õ q^èOŒ QÍ ~°∞.2 K≥eã¡ ∞¨ #Î fl "å~°∞ ~°∞.2.50 K≥eO¡ Kåe. 2011-12 q^Œ∞º`ü Kèås˚Å ÖˇHõ¯Å „ѨHÍ~°O ˆHO„^Œ _ç㨯"£∞ (ã≤ã≤_çã≤ZÖò)Ö’ =º=™êÜ«∂xH˜ XHõ Ü«¸x\ò q^Œ∞º`ü ѨOÑ≤}© KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ ~°∞.1.86 Y~°Û=Ù`«∞Ok. `«∂~°∞Ê _ç㨯"£∞ (WÑ≤_çã≤ZÖò)Ö’ Wk ~° ∞ .1.90, L`« Î ~ ° _ç ã ¨ ¯ "£ ∞ (Z<£.Ñ≤._çãZ≤ Öò)Ö’ Wk ~°∞.1.77 =∞iÜ«Ú

qq^èŒ =º=™êÜ«∞ Hˆ @ysÅ∞

Hõ<H≥ #∆õ ¡ ã¨OYº

2010-11 q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ (Ü«¸/~°∂)

2011-12 q^è∞Œ º`ü Kèås˚Å∞ (Ü«¸/~°∂)

Hˆ @yi 5(Z) _ç.Zãπ.Z"£∞ q^è•<åÅ ##∞ã¨iOz

HÍ~˘Êˆ~\ò ~Ô `· ∞« Å∞ =∞iÜ«Ú P^•Ü«∞Ѩ٠Ѩ#∞fl =∞kOѨ٠^•~°∞Å∞ 7,843 16,625 =∂QÍ}˜ Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (>2.5 ZHõ~åÅ∞) "≥∞@ì Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (>3 Hõ<H≥ #∆õ ∞¡) 8,096 =∂QÍ}˜ Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (<´2.5 ZHõ~åÅ∞) 3,19,990 25,30,924 "≥∞@ì Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (<´3 Hõ<H≥ #∆õ ∞¡) "≥Ú`«OÎ _ç.Zãπ.ZO. q^è•<åÅ „ѨHÍ~°O 28,83,488 _ç.Zãπ.Z"£∞. q^è•<åÅ∞ ÖË#ѨÙ_»∞ HÍ~˘Êˆ~\ò ~Ô `· ∞« Å∞ =∞iÜ«Ú P^•Ü«∞Ѩ٠2,867 Ѩ#∞fl =∞kOѨÙ^•~°∞Å∞ =∂QÍ}˜ Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (>2.5 ZHõ~åÅ∞) 14,274 "≥∞@ì Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (>3 Hõ<H≥ #∆õ ∞¡) 4,506 842 =∂QÍ}˜ Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (<´2.5 ZHõ~åÅ∞) 1,377 "≥∞@ì Éè∂í q∞ ~Ô `· ∞« Å∞ (<´3 Hõ<H≥ #∆õ ∞¡) "≥Ú`«OÎ _ç.Zãπ.Z"£∞. ÖË#ѨÙ_»∞ 23,866 Hˆ @yi 5(Z) "≥Ú`«OÎ Hõ<H≥ #∆õ ∞¡ 29,07,353 Hˆ @yi 5(a) `«~åfi`« Hõ<H≥ #∆õ ∞¡ 1,51,678 "≥Ú`«OÎ =º=™êÜ«∞ Hõ<H≥ #∆õ ∞¡ 30,59,031 „ѨÉèí∞`«fi eѶπì Ѩ^äŒHÍÅ∞ 660 „ѨÉèí∞`Õfi`«~° eѶπì Ѩ^äŒHÍÅ∞ 152 *4 _ç㯨 ‰õΩÅ∞ 2011-12 ã¨OIIѨ٠„Ѩuáê^è# Œ Å∞ P^è•~°OQÍ `˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

1.00 1.50 0.20 (ÖËHõ ~°∂.210/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.30 (ÖËHõ ~°∂.315/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.20 (ÖËHõ ~°∂.210/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.30 (ÖËHõ ~°∂.315/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.0 0.0 0.0 0.0

2.00

2.50

0.50 (ÖËHõ ~°∂. 525/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.50 (ÖËHõ ~°∂. 525/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.20 (ÖËHõ ~°∂.210/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.20 (ÖËHõ ~°∂.210/ÃÇÏKü.Ñ≤)

0.75 (ÖËHõ ~°∂.788/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.75 (ÖË ~°∂.788/ÃÇÏKü.Ñ≤) 0.30 (ÖËHõ ~°∂. 315/ÃÇÏKü,Ñ≤) 0.30 (ÖËHõ ~°∂.315/ÃÇÏKü.Ñ≤)

0.0

(ˆH@yi ÖË^∞Œ )

2.60 0.00

2.60 0.00 29


^ŒH˜∆} _ç㨯"£∞ (Zãπ.Ñ≤._ç.ã≤.ZÖò)Ö’ Wk ~° ∞ .1.87. ÃÑ· # K« ∂ Ñ≤ # Ѩ \ ˜ ì H õ # ∞ J#∞㨠i Oz _ç Z ãπ Z "£ ∞ Ö’ K« ~ ° º Å∞ áê\˜OK«x. HÍ~˘Êˆ~\ò Ô~·`«∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ =º=™êÜ« ∂ xH˜ q^Œ ∞ º`ü # ∞ Ѩ O Ñ≤ } © KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ JÜÕ∞º Y~°∞Û HõO>Ë Z‰õΩ¯= (~°∂.2.50/Ü«Ú) K≥e¡ã¨∞Î<åfl~°∞. q∞QÆ`å Ô ~ · ` « ∞ ÅO^Œ i H© , _ç Z ãπ . Z"£ ∞ . K« ~ ° º Å∞ áê\˜ã∞¨ #Î fl HÍ~˘Êˆ~\ò ~Ô `· ∞« Å`À Hõeã≤, ã¨aƒ_ô JO^Œ∞`«∞#fl>Ë¡. *ÏfÜ« ∞ q^Œ ∞ º`ü q^è • #O J#∞ã¨iOz, U qxÜ≥∂QÆ^•~°∞xH© "åiH˜ q^Œ∞º`ü#∞ ã¨~°Ñ¶¨~åKÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ JÜÕ∞º Y~°∞ÛÖ’ 50 âß`«O HõO>Ë `«‰Ωõ ¯= Kèås˚Å#∞ qkèOK«~å^Œ∞. D Kèås˚Å#∞ ‰õÄ_® „Hõ=∞ „Hõ=∞OQÍ ÃÑOK«∞`«∂ "≥Ú`«OÎ Y~°∞Û#∞ ~å|>Ëì q^èOŒ QÍ =ÙO_®e. HÍ~˘Êˆ~\ò ~Ô `· ∞« Å∞ `«Ñʨ q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ K≥eO¡ KÕ q∞ye# ~Ô `· ∞« Å∞ D w`«‰Ωõ WOHÍ KåÖÏ^Œ∂~°OÖ’ L<åfl~°∞. ~Ô `· ∞« Å g∞^Œ q^Œ∞º`ü Kèås˚Å∞ ÃÑOK«_=» ∞<Õ q+¨ Ü « ∞ O PO^Àà◊ # Hõ e yOz<å =º=™êÜ« ∂ xH˜ q^Œ ∞ º`ü 㨠~ ° Ñ ¶ ¨ ~ å‰õ Ω ã¨O|OkèOz WO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯= PO^Àà◊# HõeyOKÕ q+¨Ü∂« Å∞<åfl~Ú. WO^Œ∞Ö’ =ÚYº"≥∞#ÿ k <å}º`«ÖxË , ã¨=∞Ü«∞áêÅ# ÖËx q^Œ∞º`ü#∞ JOkOK«_O» . Lz`« q^Œ∞º`ü#∞ „áê~°OaèOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q^Œ∞º`ü#∞ ã¨~°Ñ¶¨~å KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∂xfl 9 QÆO@Å #∞O_ç 7 QÆO@ʼnõΩ ‰õΩkOKå~°∞. (WO^Œ ∞ Ö’ Pâ◊ Û ~° º áÈ=Åã≤ # q+¨ Ü « ∞ "Õ∞q∞@O>Ë q^Œ∞º`ü ã¨~Ñ° ~¨¶ å KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞O 20 âß`«O HõO>Ë Z‰õΩ¯= `«y<æ å, ~Ô `· ∞« Å∞ =º=™êÜ«∞OÖ’ "å_ç# q^Œ∞º`ü Ѩi=∂}O

ÃÑiy#@∞¡ K«∂Ñ≤ã∞¨ <Î åfl~°∞) nx`Àáê@∞ ~Ô `· ∞« ÅHõO^Õ q^Œ∞º`üÖ’ <å}º`« ÖË ^ Œ ∞ . JO>Ë "ÀÖË ì l 㨠i QÍ =ÙO_»@OÖË^Œ∞. Ö’ "ÀÖËìl HÍ~°}OQÍ "≥∂\Ï~°∞¡ `«~°K«∂ HÍeáÈ`«∞<åfl~Ú. D Ö’"ÀÖËlì HÍ~°}OQÍ _çZãπZ"£∞ K«~º° ÅÖ’ XHõ>ˇÿ# S.Zãπ.S. ™êìO_»~°∞¤ "≥∂\Ï~°¡ "å_»HõO gÅ∞HÍ=_»OÖË^Œ∞. D "≥∂\Ï~°∞¡ "å_®ÅO>Ë Hõh㨠"ÀÖËlì =ÙO_®e. ~Ô `· ∞« Å∞ Ö’"ÀÖËìlÖ’ ‰õÄ_® ѨxKÕ¿ã, ™ê÷xHõOQÍ `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ "≥∂\Ï~°#¡ ∞ "å_»∞`«∞<åfl~°∞. nx =Å¡ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ #+¨Oì , =∞~˘Hõ"Ñ·≥ Ù¨ <åã≤~H° Ñõ Ù¨ "≥∂\Ï~°¡ "å_»HOõ =Å¡ ã¨~Ñ° ~¨¶ å/ ™êOˆHuHõ #ëêìÅ∞ ÃÑiy _ç㯨 "£∞ʼnõΩ Pi÷Hõ ÉèÏ~°OQÍ `«Ü«∂~°=Ù`«∞<åfl~Ú. „QÍg∞} „áêO`åÅÖ’ q^Œ∞º`ü ã¨~°Ñ¶¨~å-ѨOÑ≤}© =º=ã¨#÷ ∞ Ѩ\ +˜ Ñì¨ ~¨ K° _« O» ÖË^∞Œ . =º=™êÜ«∞~°OQÍxH˜ Lz`« q^Œ∞º`ü W=fi_»O =Å¡ _ç㯨 "£∞ʼnõΩ P^•Ü«∞OÖˉΩõ O_® áÈ~ÚO^Œx, P^•Ü«∞OÖËx ^ŒQ~æÆ ° ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ>Ëì J=HÍâ◊O =ÙO_»^xŒ H˘O^Œi "å^Œ#. HÍh Wk ã¨~Ô #· k HÍ^Œ∞. ~Ô `· ∞« ʼnõΩ q^Œ∞º`ü Lz`«OQÍ JOk<å _ç㨯"£∞Å∞ ^•xx Lz`«OQÍ W=fi_»OÖË^∞Œ . _ç㯨 "£∞Å∞ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ Lz`« q^Œ∞º`ü#∞ JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ J~Ú# Y~°∞Û „ѨÉ∞íè `«fiO JOkOKÕ ã¨aû_ô ~°∂ѨOÖ’ =∞iÜ«Ú áêi„âßq∞Hõ =∞iÜ«Ú "åºáê~° ~°OQÍÅ∞ JOkOKÕ „HÍãπ ã¨aû_ô ~°∂ѨOÖ’ K≥eO¡ Ѩ|_»∞`«∞Ok. ~Ô `· ∞« ʼnõΩ q^Œ∞º`ü Lz`«OQÍ Wã¨∞<Î åflO HÍ|\˜ì "åiH˜ JOkOKÕ Hõ~Ô O@∞ <å}º`«#∞ QÆ∞iOz Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË^Œ#_»O ã¨Ô~·OkHÍ^Œ∞. =∞~˘Hõ "≥·Ñ¨Ù#

HÍÅ=Ú 21-11-2009 #∞O_ç 20-12-2009 21-12-2009 #∞O_ç 20-01-2010 21-01-2010 #∞O_ç 20-02-2010 21-02-2010 #∞O_ç 20-03-2010 21-03-2010 #∞O_ç 20-04-2010 5 <≥ÅÅ "≥Ú`«OÎ =¸ÅO : 'gHõ} ∆ O— qq^èŒ ã¨OzHõÅ∞. `˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

~Ô `· ∞« Å P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ 52 58 32 32 44 218

~Ô `· ∞« ʼnõΩ <å}º"≥∞#ÿ q^Œ∞º`ü#∞ JOkOKÕ ¿Ñ~°∞`À ÃÇ·Ï"ÀÖËìl _ç„ã≤ì|∂º+¨<£ ã≤ã¨ì"£∞ (ÃÇÏKü q _ç Z ãπ ) =O\˜ Ju Y~° ∞ Û`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl, (HÍO„\ÏHõ~ì ‰¡° Ωõ , JkèHÍ~°∞ʼnõΩ, ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ ÅaÌx KÕ‰Äõ ~ˆ Û) HÍ~°º„Hõ=∂Å#∞ KÕÑ_¨ ∞» `«∞<åfl~°∞. WѨÊ\˜ =~°‰Äõ ^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ HÀ@¡ ~° ∂ áêÜ« ∞ Å∞ D HÍ~° º „Hõ = ∞O „H˜ O ^Œ Y~°∞ÛKÕâß~°∞. „QÍg∞} „áêO`åÅÖ’x q^Œ ∞ º`ü ã¨~Ñ° ~¨¶ å, ѨOÑ≤}© =º=ã¨Å÷ x~°fiǨÏ}Ö’x Ö’áêÅ =Å¡ KåÖÏ=∞Ok =∞$`«∞º"å`« Ѩ _ » ∞ `« ∞ <åfl~° ∞ . q^Œ ∞ º`ü ëêH± ‰ õ Ω QÆ ∞ Ô ~ · =∞~°}㘠∞¨ <Î åfl~°∞. _ç㯨 "£∞Å ÖˇH¯õ Å „ѨHÍ~°"∞Õ 2008-09 Pi÷Hõ ã¨O=`«û~°OÖ’ 527 =∞Ok q^Œ∞º`ü ëêH± `«ye K«xáÈÜ«∂~°∞. 2009-10 „Ѩ^=Œè ∞ Pi÷Hõ ã¨O=`«û~°OÖ’<Õ 295 =∞Ok q^Œ ∞ º`ü ëêH± ‰ õ Ω QÆ ∞ Ô ~ · =∞~°}O˜ Kå~°∞. giÖ’ KåÖÏ=∞Ok ~Ô `· ∞« Å∞ Hõ~Ô O@∞ fQÆÅ∞ `≥y á⁄ÖÏÖ’¡ Ѩ_=ç Ù#flѨÙ_»∞, "Õ Ö Ï_» ∞ `« ∞ #fl Hõ Ô ~ O@∞ fQÆ Å =Å# "≥Ú~å~ÚOz# „\Ï<£û á¶ê~°‡~°#¡ ∞ `å"Õ∞ ÉÏQÆ∞ KÕÜ«∞É’~Ú =∞$`«∞º"å`« Ѩ_»∞`«∞<åfl~°∞. WO`« =∞Ok ~Ô `· ∞« Å∞ Hõ~Ô O@∞ ëêH±Å =Å# K«xáÈ`«∞<åfl ã¨=∂[O #∞O_ç ã¨~Ô #· ã¨ÊO^Œ# ~å=_» O ÖË ^ Œ ∞ . Ѩ \ ˜ ì H õ Ö ’x q=~åÅ#∞ J#∞ã¨iOz S^Œ∞<≥ÅÅ HÍÅOÖ’ 218 =∞Ok ~Ô `· ∞« Å∞ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ HÀQÍ 204 =∞Ok q^Œ∞º`ü ëêH±Å =Å# =∞~°}O˜ Kå~°∞. Ô~·`«∞Å P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ‰õΩ =zÛ# ã¨ÊO^Œ# q^Œ∞º`ü ëêH± =∞~°}ÏʼnõΩ ~å=_»OÖË^∞Œ . ã¨ Ô ~ · # ™êOˆ H uHõ ã¨ Ç ¨  Ü« ∞ O JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖËHáõ È=_»O =Å¡ ~Ô `· ∞« Å∞ `«=∞

Hõ~Ô O@∞ ëêH± =∞~°}ÏÅ∞ 36 45 30 37 56 204 30


"≥ ∂ \Ï~° ¡ ` À áê@∞ xezáÈ~Ú# „\Ï<£ûá¶ê~°‡~°¡#∞ `å"Õ∞ ÉÏQÆ∞KÕÜ«∞É’~Ú =∞$`« ∞ º"å`« Ѩ _ » ∞ `« ∞ <åfl~° ∞ . „QÍg∞} „áêO`åÅÖ’ ^•^•Ñ¨Ù 50âß`«O Öˇ<· "£ ∞≥ <£ L^ÀºQÍÅ∞ MÏmQÍ =Ù<åfl~Ú. XHõ¯ Hˆ O„^Œ _ç㯨 "£∞ (ã≤.Ñ≤._ç.ã≤.ZÖò) ѨikèÖ’<Õ ^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ Öˇ·<£"≥∞<£ L^ÀºQÍÅ∞ ÉèísÎ KÕ Ü « ∞ ‰õ Ω O_®, MÏmQÍ Ñ¨ _ ç = Ù<åfl~Ú. ~å¢+Oì¨ Ö’x <åÅ∞QÆ∞ _ç㯨 "£∞ŠѨikèÖ’x Öˇ<· "£ ∞≥ <£ L^ÀºQÍÅ∞ Éèsí KÎ Ü Õ ∞« _®xH˜ ™êb<å 80 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞ KåÅ∞. Wk <åÅ∞QÆ∞ _ç㯨 "£∞Å "åi¬Hõ P^•Ü«∞OÖ’ 0.5 âß`«O ‰õÄ_® =ÙO_»^∞Œ . D Öˇ<· "£ ∞≥ <£ L^ÀºQÍÅ#∞ ѨÓiOK«_O» =Å¡ ~Ô `· ∞« Å |Å=#‡~°}ÏÅ#∞ PѨ_O» `À áê@∞ ã¨~Ñ° ~¨¶ å-ѨOÑ≤}© #ëêìÅ#∞ `«yOæ K«=K«∞Û. nxH˜ JÜÕ∞º Y~°∞Û`À áÈeÛ`Õ =KÕÛ ÖÏÉèOí H˘xfl ~Ô @∞¡ =ÙO@∞Ok. J~Ú`Õ ã¨ O 㨠¯ ~° } Å J^•Ì Å `À K« ∂ ¿ã "åiH˜ ™ê=∂#º ~Ô `· ∞« Å∞ HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«~∞° . _ç ã ¨ ¯ "£ ∞ Š㨠= ∂Kå~° O „Ѩ H Í~° O ~å¢+Oì¨ Ö’x 30 ÅHõÅ∆ q^Œ∞º`ü "≥∂\Ï~°Ö¡ ’

23,866 "≥∂\Ï~°¡ q+¨Ü«∞OÖ’ =∂„`«"Õ∞ _ç Z ãπ Z "£ ∞ K« ~ ° º Å∞ KÕ Ñ ¨ @ ì Ö Ë ^ Œ ∞ . Wk #=∞‡ã¨HõºO HÍxk. x*ÏxH˜ _çZãπZ"£∞ K«~º° Å∞ áê\˜ã∞¨ #Î fl "≥∂\Ï~°¡ ã¨OYº 10âß`«O ‰õÄ_® =ÙO_»^∞Œ . g\˜x J=∞Å∞ KÕÜ∞« _»O =Å¡ q^Œ∞º`ü ã¨~Ñ° ~¨¶ å <å}º`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨~Ñ° ~¨¶ å-ѨOÑ≤}© #ëêìÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. Wk ~Ô `· ∞« ʼnõÄ, _ç㯨 "£∞ʼnõÄ ~Ô O_çO\˜H© ÖÏÉèOí . XHõ¯ ÔHáêã≤@~°∞¡ "å_»@O =Å¡<Õ "ÀÖËìl ÃÑ~° ∞ QÆ ∞ `« ∞ Ok. #ëêì Å ∞ `« Q Æ ∞ æ = ÚYO Ѩ_`» å~Ú. Wk Hˆ „∆ `« ѨijÅ# ^•fi~å ‰õÄ_® ~° ∞ A"≥ · O k. J~Ú`Õ g\˜ J=∞Å∞Ö’ „ѨÉ∞íè `«fiO #∞O_ô, =∞iÜ«Ú _ç㯨 "£∞Å #∞O_ô Z@∞=O\˜ K˘~°"å Hõ#|_»@O ÖË^∞Œ . D q+¨ Ü « ∞ OÖ’ W~° ∞ =~åæ Å ∂ Hõ e ã≤ ѨxKÕÜ∞« _»O W~°∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ ÖÏÉè^í •Ü«∞HõO. =º=™êÜ«∂xH˜ Lz`« q^Œ∞º`ü =Å¡ XHõ ^Œ∞+¨Êi}Ï=∞O ‰õÄ_® `«ÖˇuÎOk. Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅÃÑ· =uÎ_ç f„=OQÍ ÃÑiyOk. É’~°#¡ ∞ qK«ÛÅq_çQÍ "å_»_O» =Å¡ Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅ∞ J_» ∞ QÆ O @∞`« ∞ <åfl~Ú. "≥ ∞ @ì

=º=™êÜ«∞OÖ’x JxtÛ`« ã≤÷ux É’~°∞ ÉÏ=ÙÅ ^•fi~å JkèQÆq∞OKåÅx Ô~·`«∞Å∞ „Ѩܫ∞`«flO KÕã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú`Õ Éèí∂QÆ~°ƒù [ÖÏÅ∞ ‰õÄ_® "å#ÃÑ<· Õ P^è•~°Ñ_¨ `» å~Ú. Ô~·`«∞Å∞ „ѨHõ¯ Ô~·`«∞Å`À áÈ\© Ѩ_ç É’~°¡ Ö’`«∞Å∞ ÃÑOK«∞`«∂ áÈ=_»O =Å¡ Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅÃÑ·<Õ H͉õΩO_®, Ô~·`«∞Å Pi÷Hõ â◊H˜Î g∞^Œ‰Äõ _® f„= „ѨÉÏè "åxfl K«∂Ñ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. Ô ~ · ` « ∞ Å∞ â◊ H ˜ Î H ˜ q∞Oz JѨ C Å∞ KÕ ã ≤ WkHÍHõáÈ`Õ "Õ~À É’~°∞Ö’ hà◊√§Ñ¨_`» åÜ«∞#fl Pâ◊`À É’~°∞¡ „`«=Ùfi`«∂<Õ =Ù<åfl~°∞. XHõ ™ê÷~ÚH˜ KÕi# `«~°∞"å`« hà◊√§ Ѩ_»Hõ, JѨ C Å∞ fˆ ~ Û =∂~° æ O ÖË H õ Ô ~ · ` « ∞ Å∞ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ‰õΩ áêÅÊ_»∞`«∞<åfl~°∞. ~Ô `· ∞« ʼnõΩ Lz`« q^Œ∞º`ü#∞ JOkã¨∂Î<Õ, Éèí∂QÆ~°ƒù [ÖÏÅ#∞ L=∞‡_ç =#~°∞QÍ ~Ô `· ∞« ã¨=∂[O =∞iÜ«Ú „ѨÉèí∞`«fiO HõÅã≤ xÜ«∞O„uOK« =Åã≤# J=ã¨~O° =ÙOk. Z"£∞. u=∂‡Ô~_ç¤ q^Œ∞º`ü ~°OQÆ qâı+¡ ‰¨ Ωõ Å∞

JOÔHÅ∂ =∂\Ï¡_` » åÜü∞... ''„ѨÑO¨ K« PǨ~° ^è~Œ Å° „^Œ"ÀºÅƒ}O =∞iÜ«Ú Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞#fl Pã≤Ü∂« —— ¿Ñ~°∞`À Pã≤Ü∂« Jaè=$kú ÉϺO‰õΩ XHõ J^躌 Ü«∞# x"ÕkHõ#∞ "≥Å∞=iOzOk. „ѨÑO¨ K«OÖ’ ~ÀA‰õΩ 1.25 _®Å~°¡ (ã¨∞=∂~°∞ 58 ~°∂áêÜ«∞Å∞) ֒Ѩ٠P^•Ü«∞O`À |`«∞‰õΩb_ÕÛ ¿Ñ^ŒÅ∞ 120 HÀ@¡ =∞Ok =ÙO>Ë, JO^Œ∞Ö’ 80 HÀ@¡ =∞Ok Pã≤Ü∂« ^ÕâßÖ’¡<Õ =Ù<åfl~°x „ѨÑO¨ K« ÉϺO‰õΩ x"ÕkHõÅ∞ QÆ`O« Ö’ „ѨH\õ O˜ Kå~Ú. PǨ~À`«Ê`«∞ÅÎ ^è~Œ Å° ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ HÍ~°}OQÍ 2010 E<£ #∞Op 2011 Ѷ„≤ |=i =~°‰Äõ =~°=ú ∂# ^ÕâßÖ’¡ 4.40 HÀ@¡ =∞Ok =∞iO`« ¿Ñ^ŒiHõOÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩ áÈÜ«∂~°x „ѨÑO¨ K« ÉϺO‰õΩ Ѷ„≤ |=iÖ’ „ѨH\õ O˜ zOk. Pã≤Ü∂« Ö’x J<ÕH^õ âÕ ßÖ’¡ 10 âß`«O ^•HÍ ÃÑiy# PǨ~À`«Ê`«∞ÅÎ ^è~Œ Å° ∞ 6.40 HÀ@¡ =∞Okx ^Œ∞~°ƒ~ù ° ^•i„^ŒºOÖ’H˜ <Õ>™ìË êÜ«∞x Pã≤Ü∂« Jaè=$kú ÉϺO‰õΩ `å*Ï x"ÕkHõ "≥Å_¡ Oç zOk. 330 HÀ@¡ =∞Ok x=ã≤ã∞¨ #Î fl Pã≤Ü∂« YO_»OÖ’ ¿Ñ^ŒÅ∞ `«=∞ P^•Ü«∞OÖ’ 60 âß`åxH˜ ÃÑQ· Í PǨ~°O ÃÑ<· Õ Y~°∞Û KÕÜ∂« eû =ã¨∞#Î flk. =∞~À "≥Ñ· Ù¨ 1993-94 #∞Oz ^Œâß|Ì HÍÅOÖ’ PǨ~° ^è•<åºÖ’¡ =$kú 0.69 âß`«O HÍQÍ 2004-2010 =∞^躌 HÍÅOÖ’ Jk ~ÚOHÍ`«yæ 0.32 âß`åxH˜Hˆ Ѩiq∞`«"∞≥ Oÿ k.

™êQÆ∞Éèí∂q∞ `«yæOk 2003-04 <å\˜H˜ ^ÕâO◊ Ö’ qxÜ≥∂QÆOÖ’ L#fl ™êQÆ∞Éè∂í q∞ - 18,31,30,000 ÃÇÏHÍì~∞° ¡ 2008-09 <å\˜H˜ ^ÕâO◊ Ö’ qxÜ≥∂QÆOÖ’ L#fl ™êQÆ∞Éè∂í q∞ - 18,23,90,000 ÃÇÏHÍì~∞° ¡ JO>Ë 5 ã¨O=`«û~åÅ HÍÅOÖ’ ã¨∞=∂~°∞ 8 ÅHõ∆Å ÃÇÏHÍì~°¡ ™êQÆ∞ Éèí∂q∞ =º=™êÜÕ∞`«~° J=ã¨~åʼnõΩ =∞o§OK«|_çOk. (2009-10 #∞O_ô QÆ`« ~Ô O_»∞ ã¨O=`«û~åÅÖ’ =∞iO`« Éè∂í q∞ =∞o§OK«|_çOk.) (ˆHO„^Œ„ѨÉèí∞`«fi „ѨHõ@#) `˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

31


WO\˜ ѨO@

=O\ WO\˜ =∞iÜ«Ú WO\˜ Ѩiã¨~åÅ =º~å÷Å`À HõOáÈã¨∞ì #Å∞QÆ∞~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ L#fl „Ѩu WO\˜ #∞Op <≥ʼnõΩ ã¨∞=∂~°∞ 100 H˜Ö’Å =O\ WO\˜ =º~å÷Å∞ L`«ÊuÎ J=Ù`å~Ú. J^Õ q^èOŒ QÍ WO\˜ Ѩiã¨~åÅ #∞Oz <≥ʼnõΩ 50 H˜Ö’Å (á⁄_ç) |Ü≥∂=∂ãπ (ZO_ç# P‰õΩÅ∞, QÆ_,¤ç ZO_»∞ H˘=∞‡Å∞ "≥ÚII) ã¨=∞‰õÄ~°∞`«∞Ok. ѨO@–1 Ö’ ã¨∂zOz# q^èŒOQÍ XHõ ã≤ " ≥ ∞ O\ò QÀÖˇ O #∞ (ã≤ Ö ˇ O _» ~ ü ) (32 JOQÆ∞àÏÅ á⁄_»=Ù ˛ 24 JOQÆ∞àÏÅ "≥_Å» ∞Ê) fã¨∞HÀ"åe. =º~°÷ Ѩ^•~å÷Å∞ Z‰õΩ¯= LO>Ë 2 ã≤"∞≥ O\ò QÀÖˇOÅ#∞ fã¨∞HÀ=K«∞Û. WO\˜H˜ H˘kÌ ^Œ∂~°OÖ’, D ã≤"≥∞O\ò QÀÖˇOÅ#∞ LOKåe. (=º~°÷ Ѩ^•~å÷Å∞ "ÕÜ∞« _®xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ LO_®e) ^•xx XHõ P~ü.ã≤.ã≤. áê¡\ò á¶ê~°OÃÑ· (2 JOQÆ∞àÏÅ =∞O^ŒOQÆÅ) LOz ã≤"∞≥ O\ò`À JOK«∞Å#∞ JuH˜OKåe. ã≤"≥∞O\ò QÀÖˇO „H˜Ok ÉèÏQÆOÖ’ XHõ áê¡ãHì≤ ± ѨOѨÙ#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. QÀÖˇO J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ 6 JOQÆ∞àÏÅ Z`«∞Î =~°‰Ωõ ã¨#flx ~åà◊§`À (1 JOQÆ∞à◊O ÃãA · ) xOáêe. nxÃÑ· ZO_ç# P‰õΩÅ∞, z#fl H˘=∞‡Å∞ (4JOQÆ∞àÏÅ Z`«∞Î =~°‰Ωõ ) "Õã≤ QÀÖˇO#∞ xOáêe. WѨ Ù _» ∞ QÀÖˇ O Hõ O áÈ㨠∞ ì `« Ü « ∂ ~° ∞ KÕÜ∞« _®xH˜ ã≤^=úŒ ∞=Ù`«∞Ok. ã≤"∞≥ O\ò QÀÖˇO‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ áê`« áê¡ãH ì≤ ± „_»=Ú‡Å#∞ ‰õÄ_® LѨÜ∂≥ yOK«=K«∞Û.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

2. HõOáÈã¨∞‰ì Ωõ LѨÜ∂≥ yOKÕ Ñ¨^•~å÷Å∞: HõOáÈã¨∞ì `«Ü«∂sH˜ áê¡ã≤ìH± Ѩ^•~å÷Å∞ qxÜ≥ ∂ yOK« ‰ õ Ä _» ^ Œ ∞ . =O\˜ O \˜ =º~° ÷ Ѩ^•~å÷Å#∞ =ÚYºOQÍ ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å `˘Hõ¯Å∞, ѨO_»¡ `˘‰õ¯Å#∞ <Õ~∞° QÍ LѨÜ∂≥ yOK«=K«∞Û. g\˜x ã≤"∞≥ O\ò QÀÖˇOÖ’ ѨÅ∞K«QÍ Ñ¨~K° åe. =O\˜O\˜ W`«~° =º~å÷Å#∞ qxÜ≥∂yOKÕ =ÚO^Œ∞ D „H˜Ok *Ï„QÆ`ÅΫ #∞ fã¨∞HÀ"åe. x=∞‡*Ïu `˘Hõ¯Å#∞ (x=∞‡, <åiO[, |`åÎ~Ú "≥ÚII) "ÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . ^•x=Å¡ "å#áê=ÚÅ∞ K«xáÈ`å~Ú. J<åã¨, ã¨áÈ\Ï `˘‰õΩ¯Å∞ KåÖÏ fÑ≤ Hõeæ LO_ç p=∞Å#∞ PHõi¬™êÎ~Ú. ѨÙK«Û ÃÑK«∞ÛÅ∞ KåÖÏ ^Œàã◊ i¨ QÍ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡ "å\˜x qxÜ≥∂yOz#ѨÙ_»∞ H˘kÌ Q Í =∞\˜ ì ÖË ^ • |∂_ç ^ Œ ÖË ^ • HõOáÈã¨∞ì ÖË^• H˘kÌQÍ ZO_ç# P‰õΩÅ#∞ KÕ~åÛe. q∞ye# ‰õÄ~°Å∞, K«áêfÅ∞ ‰õÄ_® LѨÜ∂≥ yOK«=K«∞Û. g\˜x LѨÜ∂≥ yO z#ѨC_»∞ H˘kÌQÍ =∞\˜ìQÍh, ZO_»∞ P‰õ Ω Å∞ QÍh, áê`« Hõ O áÈ㨠∞ ì Q Íh LѨÜ≥∂yOKåe. ¿ÑѨ~°¡#∞ ‰õÄ_® HõOáÈã¨∞ì `«Ü«∂sÖ’ LѨ Ü ≥ ∂ yOK« = K« ∞ Û. HÍh g\ ˜ x ™ê^躌 =∞~Ú#O`« =~°‰Ωõ qxÜ≥∂yOK« ‰õΩO_® LO>Ë =∞Ozk.

h\˜ Ü«∂[=∂#ºO: "å~åxH˜ 2 #∞Oz 5 b@~°¡ h\˜x `˘\˜Ãì Ñ· zÅ∞HõiOKåe. =~å¬HÍÅOÖ’ h\˜x J=ã¨~°O "Õ∞~°‰õΩ W"åfie. h~°∞ xÅ∞= LO_»‰Ωõ O_® *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀ"åe. ã¨∂Hõ∆ ‡ r=ÙÅ P=â◊ºHõ`:« HõOáÈã≤Oì Q∑ `«fii`«OQÍ [~°Q\Æ ÏxH˜ J<ÕHõ 㨠∂ Hõ ∆ ‡r=ÙŠ㨠O |Okè ` « Ѩ ^ •~å÷ Å ∞ =∂Ô~¯\òÖ’ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ Z@∞=O\˜ Y~°∞Û ÖˉΩõ O_® ¿Ñ_»„^•=}Ïxfl (1 H˜Ö’ ¿Ñ_»#∞ 5 b@~°¡ h\˜Ö’ HõÅáêe) „Ѩu <≥ÖÏ HõOáÈã¨∞ì k=∞‡ÃÑ· K«ÖÏ¡e. ¿Ñ_» „^•=}Ïxfl ã¨=∞OQÍ zÅHõiOKåe. nx=Å¡ J<ÕHõ ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞ =$kú J=Ù`å~Ú.

ã¨=∞㨺Å∞: HõOáÈã¨∞ì `«Ü«∂sÖ’ „H˜O^Œ ã¨∂zOz# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ=@O KåÖÏ J=ã¨~°O. HõOáÈã¨∞ì a<£Ö’ "Õã# ≤ Ѩ^•~å÷Å HÀã¨O ZÅ∞HõÅ∞ =KÕÛ P™ê¯~°O LOk. a<£ÃÑ#· *Ïb`À HõáêÊe. ÖË^• =¸`«#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. `«~°K«∞QÍ, ÉÁkÌOHõÅ∞ ‰õÄ_® a<£Ö’ KÕ~=° K«∞Û. J~Ú`Õ |Å∞¡Å∞, W`«~° ã¨ÇϨ [ â◊`$« =ÙÅ∞ "å\˜x uO\Ï~Ú. `«~K ° ∞« QÍ, =ÚYºOQÍ =~å¬HÍÅOÖ’ a<£ #∞Oz K≥_»∞ "åã¨# ~å=K«∞Û. ^•x x"å~° } ‰õ Ω Ѩ Å ∞K« x =∞l˚ Q Æ # ∞ JѨ Ê _» Ñ ¨ Ê _» ∞ a<£ ÃÑ· 㨠= ∞OQÍ zÅ∞Hõ i OKåe. "å㨠# 㨠= ∞㨠º `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. (15 ã¨O=`«û~åÅ ã¨∞n~°… Ѩiâ’^èŒ#ŠѶ¨e`«OQÍ, WO\˜ <≥O.120–1, ÃãÔH\ò HÍÅh, HÍ„áê, W.ã≤.S.ZÖò, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£ ^ŒQ~æÆ ° U~åÊ@∞ KÕã#≤ HõOáÈã¨∞ì Ѩ^uúŒ ~Úk). - _®II FO ~°∂¿ÑÖÏ, á¶È<£: 9490621798 32


#+¨ ì á È=Ù. ~ÀQÍÅ#∞ ‰õ Ä _® JiHõ_∞» `«∞Ok. W\©=e HÍÅOÖ’ D Ѩ ^ Œ ú u x ZQÆ ∞ =∞u KÕ ¿ ã Ѩ O _» ¡ Ö ’ Z‰õΩ¯=QÍ "å_»∞`«∞<åfl~°∞. 7. H˘xfl ~°HÍÅ =∂q∞_ç HÍÜ«∞Å∞ ѨÓiÎQÍ Ñ¨O_ç<å ~°OQÆ∞~å^Œ∞. P‰õΩѨK«Û^Œ#O ѨO_»∞ÃÑ#· q∞ye LO@∞Ok. L^•:- z#fl~°ãO¨ , ÃÑ^Œ~Ì ã° O¨ , #=™ê`«O, ^Œâ~ı å "≥ÚII. D ѨO_»¡#∞ <≥Å#∞Oz Ô~O_»∞ <≥ÅÅ =~° ‰ õ Ω 'j`« Å QÆ ^ Œ ∞ ÅÖ’— (HÀÅ∞¤ ™Èì ˆ ~ l QÀ_Ò#¡Ö’) xÅfi LOK«∞`«∞<åfl~°∞. =∂Ô~¯\òÖ’ =∞Oz ^è~Œ ° ~åQÍ<Õ Ñ¨O_»#¡ ∞ q„Hõ~Úã¨∞<Î åfl~°∞.

=∂q∞_ç ѨK«Ûà◊§‰õΩ qxÜ≥∂yOKÕ H˘xfl ~°HÍÅ∞ =∞# ~å¢+¨ ì O Ö’ =∂q∞_ç HÍÜ« ∞ Å∞ HÀÜ«∞@O ™ê^è•~°}OQÍ U„Ñ≤Öò #∞O_ô E<£ =~°‰õÄ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ =∂q∞_ç HÍÜ«∞Å#∞ ѨO_çOK«_O» , HÍÜ«∞Å∞, ѨO_»¡ q„HõÜ∞« O =∞iÜ«Ú ZQÆ∞=∞u KÕ™êÎ~∞° . ѨKÛ« à◊¥§, ѨO_»`¡ À J<ÕHõ ~°HÍŠѨ^•~åúÅ#∂ `«Ü∂« ~°∞ KÕ™êÎ~∞° . (L^• :- =∂q∞_ç `åO„_», *Ï"£∞Å∞, EºãπÅ∞ "≥ÚIIq.) `«Ü«∂Ô~·# =∂q∞_çHÍÜ«∞Å∞ ~åÅ_»O "≥Ú^ŒÖˇ·`Õ, =∂q∞_ç HÍÜ«∞Å∞ HÀÜ«∞\ÏxH˜ ã≤ ^ Œ ú O QÍ L<åflÜ« ∞ x `≥ Å ∞㨠∞ HÀ=K« ∞ Û. =∂q∞_çHÍÜ«∞ÅÖ’ \˜.Zãπ.Zãπ. 8.5 #∞O_ç 9.5 =~°‰õΩ L#flѨC_»∞ HÍÜ«∞Å∞ `≥OÑ≤`Õ Ñ¨O_»∞ <å}º`« ^≥|ƒu#^Œ∞. =∞# ~å¢+Oì¨ Ö’ |OQÆ#Ѩe¡Ö’ \˜.Zãπ.Z<£. 9.0 =~°‰õΩ =zÛ#ѨC_»∞ =∞Oz Ѩi=∂}O =zÛ# HÍÜ« ∞ Å#∞ `≥ O Ñ≤ L`« Î ~ åk ~å¢ëêì Å ‰õ Ω ZQÆ∞=∞u KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. L`«~Î åk ~å¢ëêìÅÖ’ =ÚYºOQÍ _èbç ¡ „áêO`åÅÖ’ =∂q∞_ç ѨO@ =∞#~å¢+¨ìOÖ’ HõO>Ë PÅ㨺OQÍ =ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡ =∞# ~å¢+¨ìO #∞O_ç ѨO¿Ñ HÍÜ«∞ʼnõΩ JHõ¯_» ÉÏQÍ y~åH˜ LO_ç =∞Oz ^è Œ ~ ° ‰õ Ä _® Åaè ã ¨ ∞ Î O k. nx=Å¡ QÍe ^Œ∞=∂~°O LO_Õ „áêO`åÅÖ’ H˘O`« =~°‰Ωõ #+¨Oì `«yOæ K«∞HÀ=K«∞Û. =∂q∞_ç H ÍÜ« ∞ Å HÀ`« , xÅfiÖ’ H˘xfl ã¨∂K«#Å∞ 1. =∞Oz Ãã*· ÁzÛ# HÍÜ«∞Å#∞ HÀÜ«∂e. 2. HÍÜ« ∞ Å#∞ 㨠O K« ∞ Å∞ `« y eOz#

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

QÆ_»Å`À `≥OÑ≤, *Ï„QÆ`«ÎQÍ „H˜OkH˜ kOáêe. 3. ^≥ | ƒu#fl, Ѩ y eáÈ~Ú#, =∞OQÆ ∞ ™ÈH˜#, Ѩ‰õ∆ΩÅ =Å¡ #+¨ìO Hõey#, „‰õ Ω o§# HÍÜ« ∞ Å#∂, =∞Oz HÍÜ«∞Å#∂ "Õ~∞° KÕÜ∂« e. 4. =∂q∞_ç H ÍÜ« ∞ ʼnõ Ω ™⁄# 'r_ç — gÖˇ · # O`« =~° ‰ õ Ω JO@‰õ Ω O_® HÍÜ«∞Å#∞ HÀã≤# "≥O@<Õ H˘O`« ¿ãѨ\ ˜ =~°‰Ωõ É’i¡Oz HÍ~°x"åfie. `«~åfi`« HÍÜ«∞Å#∞ â◊√„ÉèOí QÍ `«∞_çz '=iQÆ_—¤ç Ö’ =~° ∞ 㨠Š∞QÍ ¿ÑiÛ '=∞O_≥ — (ѨO_çOK«_O» ) "ÕÜ∂« e. 5. HÍÜ«∞Å∞ ѨÓiÎQÍ Ñ¨O_Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’, ѨO_»¡ #∞O_ç =∞Oz ã¨∞"åã¨# =ã¨∞OÎ k. ѨO_»∞¡ ѨÓiÎQÍ Ñ¨O_Õ=~°‰Ωõ =∞O_≥Å#∞ Hõ^ŒÅÛ‰õÄ_»^Œ∞.

6. HÍÜ«∞Å#∞ 6 âß`«O "≥∞#ÿ Ѩ٠„^•=HõOÖ’ =ÚOz uÜ«∞º_»O =Å¡ 2-5 ~ÀAÅ∞ PÅ㨺OQÍ Ñ¨O_»∞`å~Ú. HÍÜ«∞Å∞ ѨO_»∞`«∞#flѨC_»∞ |~°∞=Ù#∞ Z‰õΩ¯=QÍ

D „H˜O^Œ ã¨∂zOz# =∂q∞_ç ~°HÍÅ#∞ =∞# ~å¢+¨ ì O Ö’ Z‰õ Ω ¯=Q• Ѩ K « Û à◊ § ‰õ Ω qxÜ≥∂yã¨∞Î<åfl~°∞. 1. [ÖÏÖò 2. P=∞x 3. ~å*ÏѨÙi 4. ~åÜ«∞Öò ÃãÊ+¨Öò (z~°∞`«ÑÓ¨ _çQÀ=) 5. ÉÁaƒe ѨÙ<å㨠6. ÉÏ~å=∞ã≤ 7. z#fl ~°™êÅ∞ 8. ã¨∞=~°‚ ~ˆ Y 9. Ñ‘K∞« Z‰õΩ¯=QÆÅ „áêOfÜ«∞ ~°HÍÅ∞. >ˇ O Hõ ÉÏQÍ =Úki# HÍÜ« ∞ Å#∞, ã¨OK«∞Å∞ `«yeOz# QÆ_Å» `À `≥OÑ≤, „H˜O^Œ‰Ωõ KÕ~°"ÕÜ«∂e. ^•x =Å# HÍÜ«∞ <å}º`« ^≥|ƒu#^Œ∞. HÍÜ«∞Å#∞ 'ѨK«Ûà◊§— H˘~°‰õΩ qxÜ≥∂yOKåe. =∂q∞_ç 'ѨÖòÊ— (QÆ∞A˚) `«Ü«∂sH˜, =∂q∞_ç '`åO„_»— `«Ü«∂sH˜ Z‰õΩ¯=QÍ '`À`åѨÙi— (ɡOQÆ∞à◊¥~°, HõÖHˇ ~ìõ ,ü z`«∂~Î ∞° =∂q∞_ç) =∂q∞_ç ~°HOõ #∞ LѨÜ∂≥ y™êÎ~∞° . D ~°HõO =∂q∞_ç Z‰õΩ¯=QÍ HõO_»Hõeæ =ÙO@∞Ok. <å~° LO_»^∞Œ . HÍÜ«∞Å∞, ѨO_»∞¡ xÅ∞= LOK«∞@‰õΩ KåÖÏ J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ k. ZQÆ∞=∞uH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ ~°HOõ . ÃÑ·# ã¨∂zOz# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ áê\˜Oz ~Ô `· ∞« Å∞ ã¨`Ê« eù `åÅ∞ á⁄O^Œ∞`å~°x Pt^•ÌO. 33


^ÕâO◊ Ö’ ~Ô `· ∞« ŠѨiã≤u÷ ZÖÏ =ÙO^À, ~Ô `· ∞« ŠѨiã≤u÷ WO`«QÍ ZO^Œ∞‰õΩ kQÆ*ÏiO^À, QÆ`« 10 ã¨O=`«û~åÅÖ’ ~Ô O_»∞#fl~° ÅHõÅ∆ =∞Ok J#fl^•`«Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~À, „QÍg∞}ÉèÏ~°`«O "≥Ú`«ÎOQÍ Ö’`≥·# ã¨OH∆ÀÉèíOÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~ÚO^À PÜ«∞#‰õΩ `≥Å=OnHÍ^Œ∞, P~°O÷ HÍxk JO`«HOõ >Ë HÍ^Œ∞.

™È<å=∞ã¨∂i (aÑ≤\ ˜ 5204), LѨC_»∞ aÜ« ∂ ºxfl 25 ÅHõ ∆ Å @#∞flÅ K˘II# q^ÕâßʼnõΩ ZQÆ∞=∞u KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ K«~°ºÅ∞ fã¨∞HÀ"åÅx a*ˇÑ≤ ã‘xÜ«∞~ü <åÜ«∞‰õΩ_»∞ "≥OHõÜ∞« º<åÜ«Ú_»∞ =∂iÛ 16# =º=™êÜ«∞ âßMÏ=∞O„u â◊~^° Ñ£ "¨ å~ü‰Ωõ ÖËY~åâß~°∞. ~Ô `· ∞« ã¨OѶ¨∂Å ã¨=∂Yº ‰õÄ_® ˆHO„^Œ, ~å¢+¨ì „ѨÉ∞íè `åfiÅ=ÚO^Œ∞ W^Õ _ç=∂O_£ ÃÑ\˜Oì k. ~Ú`«~° H˘xfl Ô~·`«∞ ã¨OѶ¨∂Å∞ ‰õÄ_® D _ç=∂O_£<Õ =ÚO^Œ∞‰õΩ `≥ã∞¨ <Î åfl~Ú. Ö’H± ã ¨ ` åÎ J^è Œ º ‰õ ∆ Ω _» ∞ [Ü« ∞ „Ѩ H Íâò <å~åÜ«∞} U„Ñ≤Öò 27# „Ѩ^è•# =∞O„u =∞<À‡Ç¨Ï<£ ã≤OQ∑#∞ HõÅã≤ ~Ô `· åOQÆ ã¨=∞㨺ÅÃÑ· K«iÛOKå~°∞. aÜ«∞ºO `«H} ∆õ ZQÆ∞=∞`«∞ʼnõΩ `« Ñ ¨ Ê x㨠i QÍ J=HÍâ◊ O Hõ e ÊOKåÅx. „Ѩ^è•xx HÀ~å~°∞. „Ѩ^è•xx HõÅã≤# _®II [Ü«∞„ѨHÍâò K≥ÑÊ≤ # q=~åÅ „ѨHÍ~°O.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

1. „ѨÉ∞íè `«fiO „ѨH\õ O˜ z# Hõh㨠=∞^Œ`ú ∞« ^è~Œ ‰° Ωõ ‰õÄ_® aÜ«∞ºO, QÀ^è∞Œ =∞Å#∞ H˘#_» O ÖË ^ Œ x K≥ Ñ ≤ Ê #Ѩ C _» ∞ „Ѩ^•è #=∞O„u Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°@. 2. ^Õâ◊OÖ’ KåÖÏ=∞Ok q+¨Ü«∂Å∞ `≥e™È, `≥eÜ«∞HÀ, Pi÷Hõ Ѩi*Ï˝#O LO_À, ÖË H õ < À ZQÆ ∞ =∞`« ∞ ʼnõ Ω J#∞=∞u¿ãÎ H˘OѨ =ÚxyáÈ`«∞O ^Œ#fl ÉèÏ=##∞ =ºHõÎO KÕã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^•, UO KÕ^•ÌO? Jx J_çQÍ~°@ (D<å_»∞, 28/04/11)

D q+¨Ü∂« Å∞ qx ~Ô `· ∞« Å∞ =∞iO`«QÍ Pâ◊Û~°ºáÈ`å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë QÆ`« Ô~O_»∞ ^ŒâßÉÏÌʼnõΩ ÃÑ·QÍ J=∞Å=Ù`«∞#fl #∂`«# Pi÷Hõ q^è•<åÅ ~°∂ѨH~õ ΰ „Ѩ^•è x =∞<À‡Ç¨Ï<£ ã≤OQ∑. ^ÕâO◊ Ö’ ~Ô `· ∞« ŠѨiã≤u÷ ZÖÏ =ÙO^À, Ô ~ · ` « ∞ ŠѨ i ã≤ ÷ u WO`« Q Í ZO^Œ ∞ ‰õ Ω

kQÆ*ÏiO^À, QÆ`« 10 ã¨O=`«û~åÅÖ’ Ô ~ O_» ∞ #fl~° ÅHõ ∆ Å =∞Ok J#fl^•`« Å ∞ P`« ‡ Ǩ Ï `« º Å∞ ZO^Œ ∞ ‰õ Ω KÕ ã ¨ ∞ ‰õ Ω <åfl~À, „QÍg∞}Éè Ï ~° ` « O "≥ Ú `« Î O QÍ Ö’`≥ · # ã¨OH∆ÀÉèíOÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~ÚO^À PÜ« ∞ #‰õ Ω `≥ Å =OnHÍ^Œ ∞ , P~° ÷ O HÍxk JO`«HOõ >Ë HÍ^Œ∞. =º=™êÜ« ∞ ~° O QÆ O Ö’ „Ѩ É è í ∞ `« fi ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ „Hõ=∞OQÍ `«Q∞Æ =æ ÚYO Ѩ\ Oì˜ k PÜ«∞# ǨÏÜ«∞OÖ’<Õ. ZѶπ.ã≤.S.`À ã¨Ç¨ PǨ~°, =º=™êÜ«∞~°OQÆOÖ’ ѨxKÕã¨∞Î#fl „ѨÉ∞íè `«fi ~°OQÆ ã¨Oã¨Å÷ hfl <åâ◊#=∞~ÚºOk PÜ«∞# J#∞ã¨iOz# „ÃÑ"· \Õ H© ~õ }° q^è•<åŠѶ ¨ e `« O QÍ<Õ . =º=™êÜ« ∞ ~° O QÍxH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# =#~°∞Åhfl ÃÑ^ŒÌ HÍ~Àʈ~@¡ KÕ`«∞Ö’¡H©, |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨÷Å KÕ`«∞Ö’¡H© "≥o§áÈ~ÚOk ‰õÄ_® PÜ«∞# „ѨÑO¨ pHõ~} ° 34


q^è•<åŠѶ¨e`«OQÍ<Õ. ÉèÏ~°`« Ô~·`«∞#∞ JO`«~å˚fÜ«∞ =∂Ô~¯\ò ~°^KŒè „« HÍʼnõΩ Hõ>¿ìË ã „Ñ¨ Ñ ¨ O K« " å}˜ [ ºã¨ O 㨠÷ (_» | ∞º.\ ˜ . X) XѨÊO^ŒOÃÑ· ã¨O`«HõO ÃÑ\˜ìOn PÜ«∞# =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiOÖ’<Õ. Z~°∞=ÙÅ ^èŒ~°ÅÃÑ· xÜ«∞O„`«} Z`ÕÎã≤ Ô~·`«∞ÅÃÑ· ÃÑ#∞ÉèÏ~°O "≥∂Ñ≤On PÜ«∞# ѨiáêÅ<Õ. |Ǩïà◊*Ïu HÍ~Àʈ ~ \ò Hõ O Ѩ h ʼnõ Ω J#∞‰õ Ä ÅOQÍ ã¨=~°}Å∞ KÕã≤ ¿Ñ>ˇO@¡ K«@ìO "≥Ú^ŒÅ∞, q`« Î # K« \ Ïì Å #∂, Ѩ Ù ~° ∞ QÆ ∞ =∞O^Œ ∞ Å K«\ÏìÅ#∂, [#∞º=∂iÊ_ç ѨO@Å K«\ÏìÅ#∂ áê~° ¡ " ≥ ∞ O@∞Ö’ „Ѩ " Õ â ◊ à Ñ\˜ ì O n PÜ« ∞ # „ѨÉèí∞`«fi"Õ∞. ѨO@ʼnõΩ Hõh㨠=∞^Œ`Ì ∞« ^è~Œ Å° ∞ `«‰Ωõ ¯=QÍ x~°‚~ÚOK«|_»∞`«∞<åflÜ«∞x ^ŒâßÉÏÌÅ∞QÍ Ô~·`«∞ã¨OѶ¨∂Å∞ QÆQÀæÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~Ú. P x~°~‚ ÚOz# ^è~Œ Å° ∞ ‰õÄ_® J=∞Å∞ HÍ=_»O ÖË ^ Œ x "≥ Ú `« ∞ Î ‰ õ Ω O@∞<åfl~Ú. PǨ  ~° ^è•<åºÅ¿ãHõ~}° Ö’ ZѶ.π ã≤.S.x xsfi~°ºÑ¨iz, „ÃÑ·"Õ@∞ "åºáê~°∞Å ^ŒÜ«∂ ^•H˜∆}ϺʼnõΩ ~Ô `· ∞« Å#∞ |eKÕã∞¨ <Î åfl~°#flk ~Ô `· ∞« Å ã¨∞n~°H… ÍÅ P~ÀѨ}. W"Õg „Ѩ^•è xH˜ `≥eÜ«∞#@∞¡, _®II *ˇ.Ñ≤. PÜ«∞# ^Œ$+≤Hì ˜ fã¨∞‰õΩ~åQÍ<Õ, PÜ«∞# Pâ◊Û~°ºáÈ=_»"∞Õ (#\˜OK«_"» ∞Õ ) Ju ÃÑ^ŒÌ "å~°.Î PǨ  ~° ^ è • <åºÅ ZQÆ ∞ =∞`« ∞ Å g∞^Œ =ºuˆ~Hõ`« =ºHõOÎ KÕ¿ã "åà◊§k „Ѩ^•è # =∞O„u ^Œ$+≤Öì ’ J*Ï˝#"Õ∞ HÍ=K«∞Û. ^Õâßxfl ã¨∞n~°H… ÍÅOQÍ Ñ¨iáêeã¨∞#Î fl D '*Ï˝ # =O`« ∞ Å∞— K≥ á êÊeû# H˘xfl q+¨ Ü« ∂ Å∞<åfl~Ú. W"åfieû# H˘xfl q=~°}Å∞<åfl~Ú. 1. PǨ~° ^è•<åºÅ∞ QÀ_Ò#¡ xO_® =ÙO>Ë PǨ  ~° „^Œ " ÀºÅƒ}O ZO^Œ ∞ ‰õ Ω ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂áÈ`«∞#flk? PǨ~° ^è•<åºÅ ^è~Œ Å° ∞ |Ç≤Ï~°OQÆ =∂Ô~¯\’¡ ZO^Œ∞‰õΩ PHÍâß#flO@∞`« ∞ <åflÜü ∞ ? PǨ  ~° ^è•<åºÅ ^è~Œ Å° ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ HÍ~°}OQÍ ZO^Œ∞‰õΩ ¿Ñ^ŒÅ∞ =∞iO`« ¿Ñ^ŒiHõOÖ’H˜ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞<åfl~°∞ (Z._ç.a, „ѨÑO¨ K« ÉϺO‰õΩ x"ÕkHõÅ „ѨHÍ~°O)? 2. ‰õΩo§áÈ`«∞#fl, áê_≥·áÈ`«∞#fl PǨ~° ^è • <åºÅ#∞ QÀ_Ò#¡ #∞O_ô fã≤ PHõeQ˘#fl ¿Ñ^Œ"åà◊§‰õΩ Lz`«OQÍ Ñ¨OÑ≤}© KÕÜ∂« Åx ã¨∞„Ñ‘OHÀ~°∞ì ~ÚzÛ# P^Õâßxfl ZO^Œ∞‰õΩ „Ѩ^è•#=∞O„u x~° Ì fi O^Œ O QÍ `Àã≤ Ñ ¨ Ù KåÛ_» ∞ ? Jk ™ê^茺OHÍ^Œx M~åYO_çQÍ ZO^Œ∞‰õΩ `ÕeÛK≥áêÊ_»∞?

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

aÜ«∞ºO, QÀ^èŒ∞=∞Å g∞^Õ ^Œ$+≤ì ˆHO„nHõiOK«‰õΩO_®, áœ+≤Hì ÍǨ~åxfl JOkOKÕ ~Ú`«~° `«$} ^è•<åºÅ "≥Ñ· Ó¨ , ѨO@Å "≥Ñ· Ó¨ ™êQÆ∞ Éè∂í =ÚÅ#∂, ~Ô `· ∞« Å#∂ =∞o§OKåe. 3. ™êfiq∞<å^èŒ<£ ã≤á¶ê~°ã¨∞Å „ѨHÍ~°O ѨO@Å L`«ÊuÎ Y~°∞ÛʼnõΩ 50% HõeÑ≤ Hõh㨠=∞^Œ`ú ∞« ^è~Œ Å° #∞ x~°~‚ ÚOKåeû =ÙO_»QÍ ã≤.Z.ã≤.Ñ≤. ZO^Œ∞‰õΩ P q^è Œ " ≥ ∞ ÿ # ^è Œ ~ ° Å #∞ ã≤ á ¶ ê ~° ã ¨ ∞ KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`«∞#flk? ˆHO„^Œ„ѨÉèí∞`«fiO ZO^Œ ∞ ‰õ Ω =∞^Œ ú ` « ∞ ^è Œ ~ ° Å #∞ ÃÑOK«ÖËHõáÈ`«∞#flk? 4. *ÏfÜ«∞ Ô~·`«∞ Hõg∞+¨<£ ã≤á¶ê~°ã¨∞ „ѨHÍ~°O ^Õâ"◊ åºÑ¨OÎ QÍ =∞ixfl ¿ãHõ~}° , ˆHO„^•Å#∞ `≥iz Jxfl ѨO@Å#∂ ZѶπ.ã≤.S. ¿ãHõiOKåeû=ÙO_»QÍ D '*Ï˝#=O`«∞Å— „ѨÉèí∞`«fiO P"Õ∞~°‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ „ѨÜ∞« uflOK«ÖHË áõ È`«∞#flk? 5. =º=™êÜ« ∞ ~° O QÆ O Ö’ „Ѩ É è í ∞ `« fi ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ QÆ}hÜ«∞OQÍ ÃÑOKåÅx J<Õ H õ Hõ g ∞+¨ # ∞¡ Ѷ ¨ ∞ ’+≤ ã ¨ ∞ Î < åfl, ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ ÃÑOK«‰õΩO_®, ÉèÏ~°`« =º=™êÜ«∞ ~°OQÆOÖ’H˜ 100 âß`«O ZѶ.π _ç.Sx J#∞=∞uã¨∂Î Hˆ O„^Œ Hˆ a<≥\ò ZO^Œ∞‰õΩ x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞‰õΩ#fl@∞¡? 6. PǨ~°^è•<åºÅ ¿ãHõ~°}Ö’ ZѶπ.ã≤.S. =ÙO_»QÍ<Õ, Ô~·`«∞ʼnõΩ Hõh㨠=∞^Œú`«∞ ^èŒ~°Å∞ ^ŒHõ¯#ѨC_»∞, Ñ≤.Ñ≤.Ñ≤. Ѩ^Œúu („ѨÉèí∞`«fi „ÃÑ·"Õ\ò ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO)x PǨ  ~° ^è • <åºÅ ¿ãHõ ~ ° } Ö’H© „Ѩ"Õâ◊ÃÑ\ÏìÅx „ѨÉèí∞`«fiO ZO^Œ∞‰õΩ PÖ’zã¨∞Î#fl@∞¡? 7. PǨ~° ^è•<åºÅ ZQÆ∞=∞uÃÑ· Pã¨H˜Î =ºHõ Î Ñ ¨ i KÕ " åà◊ ¥ §, _ç = ∂O_£ KÕ ¿ ã "åà◊¥§ „QÍg∞} Ô~·`«∞ʼnõΩ nx=Å¡ `«Hõ∆}O X#QÆ∂_Õ „ѨÜ≥∂[#"Õ∞q∞\’ q=iOK«QÅÆ ~å? ^è•#º=∞O`å ~Ô `· ∞« Å KÕ`∞« Ö’¡Oz „ѨÉ∞íè `«fi KÕ`∞« Ö’¡H,© ¢ÃÑ"· \Õ ò "åºáê~°∞Å KÕ`«∞Ö’¡H© "≥o§áÈÜ«∂Hõ („Ѩ É è í ∞ `« fi O ¿ãHõ i OzOk ‰õ Ä _® JOu=∞OQÍ „ÃÑ· " Õ \ ò "åºáê~° ∞ Å KÕ`∞« Ö’¡Hˆ "≥o§áÈ`«∞Ok) ZQÆ∞=∞u =Å¡ ÖÏÉèí Ѩ_kÕ "åºáê~°∞ÖÏ? ~Ô `· ∞« ÖÏ? U

XHõ ¯ Ô ~ · ` ≥ · < å <Õ ~ ° ∞ QÍ ZQÆ ∞ =∞u KÕÜ«∞QÆÅ_®? JO^Œ∞‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ÖˇÃ· ã<£û `≥K∞« ÛHÀQÆÅ_®? JѨCÅ ÉÏ^è#Œ ∞ `« @ ∞ì H ÀÖË H õ Hõ Ö Ï¡ Ö ’¡ < Õ ^è • <åºxfl J=Ú‡‰õΩ<Õ Ô~·`«∞Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ =Ù#fl ^ÕâO◊ Ö’ ZQÆ∞=∞`«∞Å∞ Z=i HÀã¨O? "åºáê~°∞Å∞ ^è•#ºO ZQÆ∞=∞u KÕÜ∞« _»O ^•fi~å =zÛ# ÖÏÉè Ï ÅÖ’ ^è • #ºO ѨO_çOz# Ô~·`«∞ʼnõΩ ‰õÄ_® "å\Ï W™êÎ~#° fl Ǩg∞ ~Ú=fiQÆÅ~å? D „Ѩ â ◊ fl Åxfl\˜ H © ["å|∞ÖÁKåÛHõ , ZQÆ ∞ =∞u =∞Oz K≥ _ » ¤ Å #∞ JѨ C _» ∞ K«iÛOK«∞HÀ=K«∞Û. 120 HÀ@¡ [<åÉèÏ=Ù#fl, =∞iO`« *<åÉèÏ ÃÑ~°Q#Æ ∞#fl ^ÕâO◊ =∞#k. =º=™êÜ«∞ Éè∂í =ÚÅ∞ `«yáæ È`«∞#fl, Éè∂í ™ê~°O H©}∆ 㘠∞¨ #Î fl ^ÕâO◊ ‰õÄ_®. #QÆsHõ~}° [~°∞QÆ∞`«∂, =º=™êÜ«∞O`À ã¨O|O^è•Å∞ H©}∆ O˜ z, Hˆ =ÅO qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞QÍ PǨ~° ^è•<åºÅ#∞ H˘#∞QÀÅ∞ Kտ㠄Ѩ[Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl ^ÕâO◊ =∞#k. ^•i„^Œºˆ~Y‰õΩ kQÆ∞=Ù# ã¨QÆO [<åÉèÏ=Ù#fl ^Õâ◊O =∞#k. #∂\˜H˜ 60 =∞Ok áœ+≤ìHÍǨ~°Ö’ѨO`À, ~°HõÎÇ‘Ï#`«`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl ^ÕâO◊ =∞#k. W@∞=O\˜ ^ÕâO◊ Ö’ „Ѩã∞¨ `Î O« ѨO_»∞`«∞#fl PǨ~° ^è•<åºÅ kQÆ∞|_»∞Å∞ Z‰õΩ¯"ÕO HÍ=Ù. ^è • #ºO Z‰õ Ω ¯= Ѩ O _ç ¿ ãÎ "å\˜ x xÅfi KÕã∞¨ ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ xÅfi ™ê=∞~å÷ºxfl ÃÑOKåe. =∞ixfl QÀ_Ò#∞¡ "Õ Q Æ O QÍ xi‡OKåe. KÒHõ^èŒ~°Å‰õΩ PǨ~° ^è•<åºÅ#∞ JOkOKÕ „Ѩ * ÏѨ O Ñ≤ } © =º=㨠÷ # ∞ =∞iO`« Ѩ\ +˜ Ñì¨ ~¨ K° åe. q¢ãΨ $`«Ñ~¨ K° åe. aÜ« ∞ ºO, QÀ^è Œ ∞ =∞Å g∞^Õ ^Œ $ +≤ ì ˆ H O„nHõ i OK« ‰ õ Ω O_®, áœ+≤ ì H ÍǨ  ~åxfl JOkOKÕ ~Ú`«~° `«$} ^è•<åºÅ "≥Ñ· Ó¨ , ѨO@Å "≥ · Ñ ¨ Ó ™êQÆ ∞ Éè í ∂ =ÚÅ#∂, Ô ~ · ` « ∞ Å#∂ =∞o§OKåe. ~Ú=hfl KÕ â ßHõ , ^Õ â ◊ „ Ѩ [ ÅO^Œ i H© PǨ  ~° O JO^•Hõ , "åà◊ √ § P~ÀQÆ º =O`«∞ÅÜ«∂ºHõ, JѨC_»∞ PǨ~° ^è•<åºÅ ZQÆ ∞ =∞`« ∞ Å QÆ ∞ iOz K« i ÛOK˘K« ∞ Û. „ѨÑO¨ KåxH© =∞# PǨ~åxfl JOkOK˘K«∞Û. D ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ K«HÔ ¯~°, QÀ^è∞Œ =∞Å ZQÆ∞=∞u, kQÆ∞=∞`«∞Ö’¡ =zÛ# KÕ^∞Œ QÆ∞}áê~îåÅ∞ ‰õÄ_® YzÛ`«OQÍ =∞# ^Œ$+≤ìÖ’ =ÙO_•e. D „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨~Ô #· ["å|∞ =KÕÛ=~°‰Äõ "Õ∞O g∞ ^Œ$+≤ìÖ’ 'J*Ï˝#∞Å∞QÍ— =ÙO_ÕO^Œ∞ˆH ~Ú+¨Ñì _¨ `» åO. HÔ . ~°q. 35


~Ô `· ∞« q[Ü«∞O "Õ~∞° â◊#QÆ`À "Õॠ◊ §#∞‰õΩ#fl ã ¿ O„kÜ«∞ ~Ô `· ∞« Jxfl Ñ¨Öˇ¡ÅÖψQ Q˘OQÆ\ ˜Ñ¨Öˇ¡ z#fl ѨÖ@¡ˇ ∂~°∞. Hõ+Ñì¨ _¨ Õ ~Ô `· ∞« Å∞<åfl~°∞. Éè∂í q∞ÖËx =º=™êÜ« ∞ ‰õ Ä bÅ∞<åfl~° ∞ . =º=™êÜ«∞Ѩ#∞ʼnõÄ `«y# J=HÍâ◊OÖËHõ |`«∞‰õΩ^≥~∞° =ÙHÀã¨O Ѩ\ÏflʼnõΩ =Åã¨É’ÜÕ∞ x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞#fl T~°∞ Wk. 5QÆ∞~°∞ ~Ô `· ∞« ňH ™êQÆ∞h\˜ É’~°∞<¡ åfl~Ú. J@∞=O\˜ ѨÖÅ¡ˇ ‰õΩ NK≥·`«#º ã¨fiK«ÛùO^èŒ ã¨Oã¨÷ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ „Ѩ"tÕ OKå~°∞. Ѩ~åº=~°} Ѩi~°H} ∆õ ã¨q∞u HÍ~° º „Hõ = ∂Å`À „QÍ=∞ Ô ~ · ` « ∞ ʼnõ Ω KÕ~∞° =Ü«∂º~°∞. ѨxH˜~åx QÆ∞@ìÅ∞, =OHõÅ∞, "åQÆ∞Å∞, ѨOKå~Úf`ÀѨÙÅ∞, |O[~°∞ Éè∂í =ÚÅ`À xO_ç=Ù#fl „QÍ=∞ Ѩiã¨~åÅ#∞ „QÍ=∞ „Ѩ[Å LáêkèH,˜ „QÍ=∞ =º=™êÜ«∞ J=ã¨~åʼnõΩ ѨxH˘KÕÛq^èŒOQÍ Jaè=$kú KÕÜ«∞_»O QÆ∞iOz Ô~"≥#∂º JkèHÍ~°∞Å`À, „QÍ=∞ ã¨~Ê° Oz`À K«iÛOKå~°∞. „QÍ=∞ ~Ô `· ∞« Å`À „áê^èqŒ ∞HõOQÍ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∂xH˜ =∂~°=Åã≤# J=ã¨~åxfl QÆ∞iOz K«iÛOKå~°∞. `˘e J_»∞QÆ∞Ѩ_Oç k. Q˘OQÆ\ ј Ö¨ ¡ˇ ~Ô `· ∞« ~å=∞eOQÍÔ~_ç¤ ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^Œú`«∞ÅÖ’ "Õ~°∞â◊#QÆ ™êQÆ∞ KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ =ÚO^Œ∞H˘KåÛ_»∞. ~°™êÜ«∞# =º=™êÜ«∞O`À JѨÊ\˜Hˆ qã≤yáÈ~Ú, #+¨áì È~Ú L#fl ~Ô `· ∞« ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∞ Hˆ O„^ŒO #∞O_ç J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ã¨∂K«#Å∞, ã¨ÅǨÅ∞ x~°O`«~O° ~Ô `· ∞« ‰õΩ J`«_»∞. JO^•~Ú. ã≤.Zãπ.U ã‘xÜ«∞~ü âߢã"Ψ `Õ Î« ~°ÑÚ¨¶ <å^è,£ N K≥`· #« º ã¨Oã¨÷ J^躌 ‰õΩ∆ Å∞ QÆOyÔ~_ç,¤ Hõ$+≤ "≥Ú^ŒÖˇ·Ok Z.Ñ≤.Ñ≤.Zãπ ã¨É∞íè ºÅ∞ H˜+Ñì¨ Ê¨ , #~°ãO≤ ǨïÅ∞, ÃÇÏ· ^Œ~=ü b, =º=™êÜ«∞âßY JkèHÍ~°∞Å∞ ~Ô `· ∞« "Õ ã ¨ q ^Œ ∞ ‰õ Ω ¯Å`À á⁄ÅO Ѩ x á⁄ÖÏxfl ѨijeOKå~°∞. ~Ô `· ∞« J#∞ã¨iOz# ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^`úŒ ∞« ÅÃÑ· ѨÅ∞ „Ѩâfl◊ Å_çy q=~åÅ∞ „áê~°OaèOKå~°∞. á⁄ÅO K«∞@∂ì qã¨iÎ Oz=Ù#fl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. `«y# ã¨∂K«#Å∞ KÕâß~°∞. áês÷xÜ«∞O "≥ÚHõ¯Å#∞ x~°∂‡eOKÕO^Œ∞‰õΩ =∞Oz kQÆ∞|_ç`À ѨO@ KÕuH˜ =zÛOk. Jk P „áêO`« ¿ÑѨ~Ö¡° ’ "å~°~Î ÚOk. K«∞@∂ì =∞O@Å∞ "Õâß~°∞. ~Ô Hõ¯Å ѨÙ~°∞QÆ∞ x"å~°}‰õÄ „QÍ=∂Å ~Ô `· ∞« ÅÖ’ Pã¨HxΘ xOÑ≤Ok. ~Ô `· ∞« ~å=∞eOQÍÔ~_çH¤ ˜ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞OÃÑ· ~Ú^Õ =∞O^Œ∞. Hõki –6 ~°HOõ "Õ~∞° â◊#QÆ =∞iO`« #=∞‡HÍxfl ÃÑOzOk. q`« Î < åxfl =º=™êÜ« ∞ âßY #∞O_ô ¿ãHõiOK«∞‰õΩx P=Ù =¸„`«O, ~ÚOQÆ∞= ¿ãO„kÜ«∞ "Õ~∞° â◊#QÆ P^•Ü«∞ Y~°∞ÛÅ q=~åÅ∞ (1 ZHõ~åxH˜) „^•=}O`À q`«#Î â◊√kú KÕâß~°∞. 1. q`«#Î O Y~°∞Û (40 H˜Ö’Å∞) – 1400–00 "Õ~°∞ â◊#QÆ K«∞@∂ì ã¨ã¨º~°Hõ∆} HÀã¨O 2. ^Œ∞#fl_®xH˜ II – 1200–00 |Ou, P=Ú^ŒO ÖÏO\˜ Z~° ѨO@Å#∞ 3. q`«#Î O q`ÕOÎ ^Œ∞‰õΩ Y~°∞Û – 500–00 4. ¿ ã O„kÜ« ∞ Z~° ∞ =ÙÅ Y~° ∞ Û – 1200–00 "Õ â ß~° ∞ . JÅ㨠O ^Œ , Hõ O k ÖÏO\ ˜ – 500–00 Ѩ Ñ ¨ C ^è • <åºÅ#∞ JO`« ~ ° Ñ ¨ O @Å∞QÍ 5. HõÅ∞Ѩ٠fÜ«∞_®xH˜ Y~°∞Û 6. HÀ`« Y~° ∞ Û – 300–00 ™êQÆ∞KÕâß~°∞. Ü∞« _®xH˜ Y~°∞Û – 250–00 ѨH˜∆ ™ê÷=~åÅ#∞, Ѩã¨∞ѨÙ, `≥Å∞Ѩ٠7. "≥‰õΩÚѨ`«Ê OÎ "ÕY~° ∞ÛÅ∞ – 5,350–00 É’~°∞¤Å#∞ á⁄Å=∞O`å U~åÊ@∞ KÕâß~°∞. "Õ~∞° â◊#QÆ kQÆ∞|_ç ^•fi~å 30 |™êÎʼnõΩ `≥QÆ∞à◊§ x"å~°}‰õΩ "ÕѨ#∂<≥ HõëêÜ«∞O, (42 H˜Ö’Å K˘II#) P^•Ü«∞O – 39,000–00 ¿Ñ_»–P=Ù =¸„`«O – WOQÆ∞= HõëêÜ«∂xfl (|™êÎ ^è~Œ ° 1300/-) Ô~·`«∞‰õΩ q∞QÆ∞Å∞ 39,000–5350 33,650-00 `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ "å_®~°∞.

~å=∞eOQÍÔ~_ç¤

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

36


XHõ ~Ô `· ∞« ‰õΩ ã¨O|OkèOz#O`« =~°‰Äõ Wk Q˘Ñ¨Ê q[Ü«∞O. "Õ~∞° â◊#QÆ kQÆ∞|_çÖ’ ~å¢+ì¨ ™ê÷~ÚÖ’<Õ #"≥∂^Œ∞ KÕÜ∞« |_ç# q+¨Ü∞« O. ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ∞, ѨÙ~∞° QÆ∞ =∞O^Œ∞Å =º=™êÜ«∞OÖ’ D kQÆ∞|_»∞Å∞ J™ê^茺O. Ѩ~åº=~°} Ç≤Ï`«"≥∞ÿ#, Éèí∂™ê~åxfl ÃÑOKÕ ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^`úŒ ∞« Å∞ ~Ô `· ∞« ‰õΩ =∞Oz kQÆ∞|_çx=fi_»"∞Õ HÍ^Œ∞. =∞Oz P^•Ü«∂xfl ‰õÄ_® ã¨OáêkOzÃÑ\Ïì~Ú. =~å¬^•è ~° Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ ~Ô `· ∞« Å∞ ^è~·≥ º° OQÍ =º=™êÜ«∞O KÕÜ∞« _®xH˜ ˆH=ÅO XHõ ѨO@ "Õã¨∞‰õΩO>Ë<Õ ÖÏÉèíO ÖË^Œ∞. HõOk, JÅã¨O^Œ ''<Õ#∞ 40 ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ =º=™êÜ«∞O KÕã¨∞Î#fl Ô ~ · ` « ∞ #∞. <å =Ü« ∞ 㨠∞ 64. "Õ ∞ O S^Œ ∞ QÆ ∞ ~° O ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅO. 12 ZHõ~åÅ á⁄ÅO =ÙOk. <å‰õΩ#fl á⁄ÅOÖ’ Éè∂í ™ê~°O ÃÑOK«_®xH˜ k|ƒ Z~° ∞ =ÙÅ∞, Hõ O áÈ㨠∞ ì Z~° ∞ =ÙÅ∞, ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_® "Õ¿ã "å_çx. ~°™êÜ«∞# Z~°∞=ÙʼnõΩ, ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞ʼnõΩ ÉÏQÍ Y~°ÛÜÕ∞ºk. kQÆ∞|_»∞Å∞, P^•Ü«∞O `«‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO_Õk. 'á¶ È ~ü ¤ — 㨠O 㨠÷ HÍ~° º Hõ ~ ° Î Å ∞ =∂ „QÍ=∞OÖ’ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞ Ѩ^`úŒ ∞« Å QÆ∞iOz „ѨKå~°O KÕâß~°∞. "Õãq¨ ^Œ∞‰õΩ¯Å∞, ™ê=¸Ç≤ Ï Hõ =∞O@Å∞, q`« Î # â◊ √ kú , Z~°Ñ¨O@Å∞, JO`«~°Ñ¨O@Å∞, ~°Hõ∆} Ѩ O @Å∞, Éè í ∂ ™ê~° ÃÑOѨ Ù ^Œ Å ‰õ Ω KÕѨ\Ïeû# K«~°ºÅ QÆ∞iOz q=~°OQÍ K≥áêÊ~°∞. <Õ#∞ ѨÓiÎQÍ ~°™êÜ«∞# =º=™êÜ«∂xfl =kÖËâ ß#∞. Éè í ∂ ™ê~° ÃÑOѨ Ù ^Œ ʼnõ Ω k|ƒ Z~°∞=ÙÅ∞, K≥~°∞=Ù =∞\˜ì, HõOáÈã¨∞ì Z~°∞=ÙÅ∞ "å_®#∞. ѨzÛ ~˘@ì ѨO@Å∞ "Õã≤ á⁄ÅOÖ’ ^Œ∞<Õflâß#∞.

ÖÏO\˜ JO`«~° ѨO@Å∞ ã¨ã¨º~°Hõ∆}‰õΩ LѨÜ≥∂QÆѨ_»_»"Õ∞ HÍ^Œ∞, J^Œ#Ѩ٠kQÆ∞|_»∞Å#∂ ~Ú™êÎ~Ú. P^•Ü«∂hfl ã¨=∞‰õÄiÛÃÑ_»`å~Ú. ~°™êÜ«∞# =º=™êÜ«∞OÖ’ ѨÙ~°∞QÆ∞ =∞O^Œ∞ÅÃÑ,· Z~°∞=ÙÅÃÑ,· HõÅ∞ѨÙÃÑ· Ô ~ · ` « ∞ ÃÑ>Ë ì ÃÑ@∞ì | _» ∞ Å∞ L`« Ê uÎ Y~° ∞ ÛÅ#∞ QÆ } hÜ« ∞ OQÍ ÃÑOK«∞`«∞<åfl~Ú. Y~°∞ÛʼnõΩ `«y#@∞¡QÍ kQÆ∞|_»∞Å∞, P^•Ü«∂Å∞ ~åHõ ~Ô `· ∞« Å∞ JѨCÅ áêÅ=Ù`«∞<åfl~°∞. D Ѩiã≤u÷ x x"åiOKåÅO>Ë D ~Ô `· ∞« q[Ü«∞ QÍ^èŒ K«^"Œ åeûO^Õ. "≥ÚHõ¯*Á#fl ѨO@ ™êQÆ∞ HÀã¨O |∂_ç^,Œ QÆOA, ~ÚOQÆ∞=`À q`«Î# â◊√kú KÕâß#∞. ~°Hõ∆} Ѩ O @Å∞QÍ á⁄ÅO K« ∞ @∂ì P=Ú^Œ O , Hõ O k"Õ â ß~° ∞ . "≥ Ú Hõ ¯ *Á#fl q`åÎ H õ JHõ ¯ _» H õ ¯ _® Hõ O k, JÅ㨠O ^Œ Z~° Ñ ¨ O @QÍ "Õ ã ¨ ∞ ‰õ Ω <åfl#∞. 40 ~ÀAÅ `« ~ åfi`« Ѩ H ˜ ∆ ™ ê÷ = ~åÅ∞, `≥Å∞ѨÙ, Ѩã¨∞Ѩ٠lQÆ∞~°∞ ѨàϧÅ∞ á⁄ÅOÖ’ ÃÑ\Ïì # ∞. `å=∞~° ѨÙ~∞° QÆ∞Å∞ J^Œ∞Ѩ٠֒H˘KåÛ~Ú. ѨH∆˜ ™ê÷=~åÅÃÑ· Ѩ‰Ω∆õ Å∞ ‰õÄ~ÀÛ=_»O, eOQÍHõ~°¬Hõ |∞@ìÖ’ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ Ѩ__» O» QÆ=∞xOKå#∞. ѨO@ á⁄ÅOÖ’ Å^≥ÑÌ Ù¨ ~°∞QÆ∞Å∞ Hõ x Ñ≤ O K« _ » O `À, Jyfl J¢ã¨ Î O HõëêÜ«∂xfl Ñ≤zHÍs KÕâß#∞. 4 ~ÀAÅ `«~åfi`« p_»áÈ~ÚOk. ѨO@ UѨÙQÍ ÃÑiy 1 "≥ÚHõ¯‰õΩ |ÅOQÍ, á⁄_»=ÙQÍ 2,3 HõO‰õΩÅ∞ =KåÛ~Ú. yO[ ^Œ$_èO» QÍ =ÙOk. 3 ZHõ~åʼnõΩ "≥Ú`«OÎ 70 H˜fiO\Ïà◊§ kQÆ∞|_ç =zÛOk.

3 ZHõ~åÅ "≥ÚHõ¯*Á#fl ™êQÆ∞ Y~°∞ÛÅ∞ – P^•Ü«∞O "Õãq¨ ^Œ∞‰õΩ¯Å∞ ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ∞ ‰õÄbÅ Y~°∞Û Z<£.Ñ≤.ZO. Y~°∞Û T_»∞Ê Y~°∞Û

10,000´00 5,000´00 3,000´00 1,000´00 2,000´00

q`«#Î O Y~°∞Û W`«~° Y~°∞ÛÅ∞

1500´00 3,000´00 500´00 23,000´00 59,000´00 ´ 59,000 ´ 23,000 ´ 36,000 ZO.q. N~å=∞Ô~_ç,¤ "≥∞à◊"å~Ú („QÍ=∞O), =∞_»Htõ ~° (=∞O_»ÅO), J#O`«ÑÓ¨ ~ü (lÖÏ¡)

"≥Ú`«OÎ P^•Ü«∞O "≥Ú`«OÎ Y~°∞Û q∞QÆ∞Å∞ P^•Ü«∞O

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

ѨO@ kQÆ∞|_ç 70 H˜fiO\Ïà◊√§ H˜fiO\ÏÅ∞ ^è~Œ ° 800´00 "≥Ú`«OÎ P^•Ü«∞O 70˛800´00 Ѩâ√◊ „QÍã¨OÃÑ· P^•Ü«∞O

P^•Ü«∞O

56,000´00

37


q+¨ÑÙ¨ a\˜ =OHÍÜ«∞#∞

=∞m§ =∞# <≥u#Î ~°∞^Œ∞Ì`å~å? QÆ`« ã¨O=`«û~°O a\˜ =OHÍÜ«∞ q+¨Ü∞« O =∞# ^Õâßxfl XHõ ‰õΩ^Œ∞Ѩ٠‰õΩkÑ≤Ok. JO`« =~°‰Ωõ [#∞º =∂iÊ_ç ѨO@Å QÆ∞iOz q#x "åiH˜ ‰õ Ä _® \˜ . q.ÅÖ’, Ѩ „ uHõ Å Ö’ K«~°ÛÅ^•fi~å a\˜ =OHÍÜ«∞ ѨiK«Ü«∞ =∞~ÚOk. W@∞=O\˜ „Ѩ=∂^Œ Hõ~°"≥∞ÿ# >ˇ H ÍflÅr`À =∞# PǨ  ~åxfl áê_» ∞ KÕã¨∞‰õΩ<ÕO`« Y~°‡ Uq∞ =zÛO^Œ<Õ „Ѩâ◊fl JO^Œ~∂° J_çQÍ~°∞. ^Õâ◊ "åºÑ¨OÎ QÍ [iy# K«~°ÛÅÖ’#∂, Ѩ~åº=~°} âßY =∞O„u [iÑ≤# „Ѩ*Ïaè„áêÜ«∞ ¿ãHõ~}° Ö’#∂ ~Ô `· ∞« Å∞, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞, ZO^Œ~À âߢã¨Î"Õ`«ÎÅ∞, „Ѩ * Ï㨠O Ѷ ¨ ∂ Å∞, Ô ~ · ` « ∞ 㨠O Ѷ ¨ ∂ Å #∞Oz =ºuˆ~Hõ`« `«Ö`ˇ _Ϋ O» `À „ѨÉ∞íè `«fiO D a\˜ =OHÍÜ«∞#∞ =∂Ô~¯\’¡H˜ q_»∞^ŒÅ K≥Ü∞« º_®xfl x~°=kèHOõ QÍ xe¿Ñã≤Ok. D a\˜ =OHÍÜ«∞H˜ J#∞=∞u W"åfiÅx =∞m§ H˘O^Œ~∞° âߢã"Ψ `Õ ÅΫ ∞ WѨÙÊ_»∞ „ѨÉ∞íè `«fiO ÃÑ· XuÎ _ ç f㨠∞ ‰õ Ω =㨠∞ Î < åfl~° x "å~° Î Ö ’¡ =ã¨∞Î#flѨC_»∞ =KÕÛ "≥Ú^Œ\ ˜ „Ѩâ◊fl- QÆ`« ã¨O=`«û~° HÍÅOÖ’ U H˘`«Î Ѩiâ’^èŒ#Å∞ [iáê~°x, U H˘`«Î ã¨=∂Kå~°O ÅaèOzO^Œx =∞m§ nxx `≥~ð ÑH· ˜ fã¨∞‰õΩ=ã¨∞<Î åfl~°∞? `«~z° K«∂¿ãÎ `≥e¿ã q+¨Ü∞« "Õ∞q∞@O>Ë XHõ¯ H˘`«Î ѨsHõ∆ ‰õÄ_® D ã¨O=`«û~°HÍÅOÖ’ a\˜ =OHÍÜ« ∞ ÃÑ· [~° Ñ ¨ Ö Ë ^ Œ ∞ . J㨠Š∞ q_» ∂ ¤ ~ ° " Õ ∞ O@O>Ë JO`« q㨠Π$`« O QÍ PO^Àà◊# =ºHõ"Î ∞≥ #ÿ D =OHÍÜ«∞ÃÑ· XHõ¯ H˘`«Î ѨsHõ∆ ‰õÄ_® [~°Ñ=¨ Åã≤# J=ã¨~"° ∞Õ ÖË^Œx g~°∞ K≥ѨÊ_»O. D <ÕѨ^䌺OÖ’ D q+¨ Ü « ∂ xfl ˆ H =ÅO âߢ㨠Π" Õ ` « Î Å H˜ =kÖËÜ∞« ‰õΩO_® =∞#=∞O^Œ~O° ‰õÄ_® J~°O÷ KÕã¨∞‰õΩx, J=ã¨~°O J~Ú`Õ ~°OQÆOÖ’H˜ ^Œ∂Hõ=Åã≤# J=ã¨~O° LOk. a\˜ =OHÍÜ«∞, W`«~° [#∞º=∂iÊ_ç ѨO@ʼnõΩ ã¨O|O

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

kèOz# H˘xfl =ÚYº qâıëêÅ∞ WHõ¯_» „Ѩ™êÎqã¨∞Î<åflO. âߢ㨠Π"Õ ` « Î Å Ö’ aè < åflaè „ áêÜ« ∂ Å∞ l.W.Z.ã≤ '' xѨÙ}∞Å—— ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ =∞m§ J^Õ Hõ^Œä U„Ñ≤Öò z=i "å~°OÖ’ [#∞º=∂iÊ_ç Ѩ O @ʼnõ Ω 㨠O |Okè O z# xÜ« ∞ O„`« } Ï =∞O_»e (l.W.Z.ã≤) XHõ „Ѩ`ºÕ Hõ ''xѨÙ}∞Å—— ã¨=∂"Õâ◊O x~°fiÇ≤ÏOz a\˜ =OHÍÜ«∞ÃÑ· x¿+^è Œ O `« ^ Œ ∞ Ѩ i Z@∞=O\˜ Ѩ s Hõ ∆ Å ∞ x~°fiÇ≤ÏOKåÅ#fl q+¨Ü∂« xfl K«iÛOKå~°∞. D 㨠= ∂"Õ â ◊ O Ö’<Õ _®. Ѩ ^ Œ ‡ <åÉè í < £ , _®. â◊tH˜~°}ü =O\˜ "å~°∞ WOHõ Z@∞=O\˜ ѨsHõÅ∆ ∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ J=ã¨~O° ÖË^xŒ , Hõhã¨O xˆ ~ Ì t `« „áêO`åÅÖ’ nxx q_» ∞ ^Œ Å KÕÜ∂« Åh "åkOKå~°∞. =∞iH˘O^Œ ~ ° ∞ âߢ㨠Π" Õ ` « Î Å ∞ nx „Ѩ=∂^•ÅÃÑ· =∞iO`« |ÅOQÍ "åkã¨∂Î =∞ixfl ѨsHõ∆Å∞ [~°Ñ¨=Åã≤# P=â◊ºHõ`« QÆ∞iOz K≥|∞`«∞<åfl~°∞. „Ѩ=ÚY r=âߢã"Ψ `Õ ,Ϋ ^Õâ"◊ åºÑ¨OÎ QÍ „Ѩuëêª`‡« Hõ"∞≥ #ÿ W<£ã∞¨ @ ì ∂º\ò ã≤.ã≤.Ü«∞O.a. (ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£) =º=™ê÷щ¨ Ωõ Å∞ _®.ѨÙ+¨Ê ÉèÏ~°æ= 20H˜ ÃÑ·QÍ Ñ¨sHõ∆Å∞ ã¨∂zOKå~°∞. JÖψQ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^Œ∞Hˆ K≥Ok# =∞~À âߢã¨Î"Õ`«Î _®. ~°"Õ∞+π âÁO\˜, =∞ˆ~ „Ѩ`åº=∂flÜ«∞O ÖËHõáÈ`Õ<Õ [#∞º=∂iÊ_ç ѨO@ `«Ü∂« ~°∞ Kտ㠄ѨÜ∞« `«flO K≥Ü∂« ºÅx ã≤^•úO`«Ñ~¨ O° QÍ ã¨∂zã¨∂Î a\˜ =OHÍÜ«∞#∞ =ºuˆ ~ H˜ O Kå~° ∞ . QÆ ` « U_®k „Ѩ = ÚY =º=™êÜ« ∞ âߢ㨠Π" Õ ` « Î „á⁄IIZO.Zãπ . ™êfiq∞<å^äŒ<£ ‰õÄ_® WѨÊ\˜^•HÍ [iy# Ѩ s Hõ ∆ Å ∞, xÜ« ∞ O„`« } Ï =º=㨠÷ ‰õ Ä _® `«y#@∞¡QÍ ÖË=x a\˜ =OHÍÜ«∞ q_»∞^ŒÅ#∞ =ºuˆ~H˜OKå~°∞. D ã¨O=`«û~°HÍÅOÖ’ =zÛ# H˘`«Î

ã¨=∂Kå~°"Õ∞q∞@O>Ë– „ѨѨOK« „Ѩ=ÚY âߢã¨Î"Õ`«ÎÅ∞ H˘O^Œ~°∞ a\˜ =OHÍÜ«∞#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ "≥∂<£™êO\’ HõOÃÑh "åi ™⁄O`« ѨsHõÅ∆ Ö’<Õ nx =Å# HÍÖËÜ∂« xH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨=∞㨺Å∞, JO_®â◊Ü«∂Å∞ ‰õΩzOK«∞‰õΩáÈ=_»O, ~ÀQÆx~À^èŒHõâ◊H˜ÎÃÑ· „Ѩ É è Ï =O =O\ ˜ q Hõ x Ñ≤ O z#@∞¡ x~°∂Ñ≤OKå~°∞. âߢã"Ψ `Õ ÅΫ #∞OKÕ D q^è"Œ ∞≥ #ÿ qâı+¡ }¨ Å∞ "≥Å∞=_»∞`«∞#flѨC_»∞ W@∞=O\˜ ѨO@Å#∞, =ÚYºOQÍ PǨ  ~° Ñ ¨ O @Å#∞ q_» ∞ ^Œ Å K≥Ü«∂ºÅ#_»O J`«ºO`« „Ѩ=∂^ŒHõ~°"≥∞ÿ# PÖ’K«#. Ѩ~åº=~°} âßMÏ =∞O„u *ˇ~· åO ~°"∞Õ +π QÆ`« U_®k qã¨Î $`« K«~Û° Å `«~åfi`« fã¨∞‰õΩ#fl x~°Ü ‚ ∂« xH˜ Jk ѨÓiÎ LÅ¡OѶ∞¨ # J=Ù`«∞Ok Jx „Ѩ*Ïã¨OѶ∂¨ Å∞, ѨÅ∞=Ù~°∞ âߢã"Ψ `Õ ÅΫ ∞ ‰õÄ_® „ѨÉ∞íè `åfixH˜ x"ÕkOKå~°∞. |Ü≥∂>ˇH± HõOÃÑhÅ #∞Oz ÃÑ^ŒÌ Ü≥∞`«∞#Î ''=uÎ _ ç — — -30 ÃÑ· Q Í PǨ  ~° Ѩ O @Å∞ "≥~Ú\˜OQ∑! QÆ ` « 㨠O =`« û ~° O a\ ˜ =OHÍÜ« ∞ x¿+^èŒO`À „ѨѨOK«"åºÑ¨ÎOQÍ |Ü≥∂>ˇH± HõOÃÑhÅ QÆ∞O_≥Ö’¡ ǨÏ_»Å∞ ѨÙ\˜ìOk. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞# ^ÕâO◊ Ö’ [#∞º =∂iÊ_ç ѨO@Å ^•fi~å J`«ºO`« ÖÏÉèÏÅ∞ á⁄O^Õq "≥∂<£âßO\’, ÉËÜ∞« ~ü =O\˜ q^Õj HõOÃÑhÖË, =∞# ^ÕâÑ◊ Ù¨ ~Ô `· ∞« Å #∞Oz QÆ_Oç KÕ ÖÏÉèÏÅ∞ P HõOÃÑhÅ al<≥ãπ Ѩ^HŒä ÍʼnõΩ J`«ºO`« H©ÅHõO. =∞# ^ÕâO◊ Ö’ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü∞« "Õ∞q∞@O>Ë a\˜ ѨuxÎ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ ^˘OQÆKå@∞QÍ „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ@ìHõ =Ú#∞Ѩ٠2001 㨠O =`« û ~° O Ö’ "≥ ∂ <£ â ßO\’ Hõ O ÃÑh =¸`«Ñ_¨ Õ ã≤u÷ Ö’ LOk. =∞# ~Ô `· ∞« ʼnõΩ a\˜ ѨuÎ q`«<Î åÅ#∞ Jq∞‡# ÖÏÉèÏÅ`À<Õ HõOÃÑh QÆ>Hìˇ ¯˜ WѨÙÊ_»∞ "ÕÖÏk HÀ@¡‰Ωõ Ѩ_QÔ» uÎOk. „Ѩã¨∞Î`«O ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ XHõ¯ ѨuÎ q`«<Î åÅ =∂Ô~¯\ò =∂„`«"∞Õ ã¨O=`«û~åxH˜ 2000 HÀ@∞¡ qÅ∞= KÕã∞¨ OÎ k. ^•O\’¡ 90 âß`«O ÃÑQ· Í "≥∂<£™êO\’ HõOÃÑh KÕuÖ’ LOk. =∞iѨC_»∞ =i, "≥ÚHõ¯*Á#fl, *Á#fl, \=∂\Ï, ™ÈÜ« ∂ , â◊ # QÆ =O\˜ 30 Ѩ O @ÅÖ’ [#∞º =∂iÊ_ç q`« Î < åÅ∞ ã≤^OúŒ KÕã∞¨ #Î fl HõOÃÑhÅ∞ J=hfl =∂Ô~¯\’¡H˜ f㨠∞ ‰õ Ω =¿ãÎ WOHÍ Ñ¨ k Ô ~ @∞¡ ÖÏÉè Ï Å∞ ã¨OáêkOK«=K«Û<Õ =ӺǨÏO`À áê=ÙÅ∞ Hõ^∞Œ ѨÙ`«∞<åfl~Ú. ^Õâ◊ =º=™êÜ«∞ âßY =∞O„u 38


‰õ Ä _® D Hõ O ÃÑhʼnõ Ω ^•™ÈǨ Ï =∞~Ú áÈÜ«∂~°x `≥Å∞™ÈÎOk. xÜ«∞O„`«}Ï Ñ¨~"° ∞≥ #ÿ J_»∞Ѥ Ù¨ Å¡QÍ =zÛ# \˜a =OHÍÜ«∞ x¿+^•xfl `˘ÅyOK« _ ®xH˜ ™ê=∞ ^•#, Éè Ë ^ Œ , ''ÅOKÀ——áêÜ«∂Å#∞ qxÜ≥∂yã¨∞<Î åfl~Ú. a\˜ ѨuÎ q`«<Î åÅ H˘~°`« ^è~Œ Å° ∞ ÃÑOKÕO^Œ∞Hˆ [#∞º=∂iÊ_ç ѨO@Å ^•fi~å =∞# q`«#Î =º=ã¨÷ Ô~·`«∞Å KÕ`«∞Ö’¡Oz ѨÓiÎQÍ |_® HõOÃÑhÅ KÕuÖ’H˜ "≥o§áÈ`«∞O^Œ#_®xH˜ c.\©. ѨuÎ „Ѩ`º« Hõ∆ x^Œ~≈° #OQÍ HõxÑ≤™ÈÎOk. XHõ áêÔ H \ò q`« Î < åÅ∞ ~° ∂ . 1800H˜ J=Ú‡`« ∞ #fl Hõ O ÃÑhÅ#∞ „Ѩ É è í ∞ `« fi O xÜ« ∞ O„uOz ~° ∂ .750H˜ `« y æ O zOk. J~Ú`Õ H˘kÌHÍÅOQÍ =∞Ç≤ÏHÀ-"≥∂<£™êO\’ Hõ O ÃÑh D ^è Œ ~ ° Å xÜ« ∞ O„`« } #∞ `˘ÅyOKÕO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞Öì ’ Hˆ ã¨∞Å∞ "≥Ü∞« º_»O, „ѨÉ∞íè `«fiO ÃÑ· XuÎ_ç fã¨∞‰õΩ~å=_»O KÕ™ÈÎOk. ^è~Œ Å° ∞ ÃÑOz`Õ ã¨i ÖË^• q`«<Î åÅ H˘~°`« U~°Ê_»∞`«∞O^Œx ɡkiOѨÙÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜Oì k. D ã¨O=`«û~°O P ɡkiOѨÙ#∞ J=∞Å∞ KÕãO≤ k ‰õÄ_®, "≥O@<Õ Ñ¨O*Ï|∞, QÆ∞[~å`ü „ѨÉ∞íè `åfiÅ∞ a\˜ ѨuÎ q`«#Î ^è~Œ Å° ∞ ÃÑOK«∞`«∂ P~°~¤ ∞° ¡ *Ïs KÕ™ê~Ú. PO„^è„Œ Ѩ^âÕ ò „ѨÉ∞íè `«fiO =∂„`«O Ô~·`«∞ã¨OѶ¨∂Å XuÎ_ç`À „Ѩã¨∞Î`«O ^è~Œ Å° ∞ ÃÑOK«‰Äõ _»^xŒ x~°~‚ ÚOzOk. HÍh q`«#Î HõOÃÑhÅ∞ „ѨÉ∞íè `åfihfl, =∞# ~Ô `· ∞« Å#∂ XHõ P@ P_çOK«_®xH˜ a\˜ >ˇHÍflÅr ÉÏQÍ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞O^Œx `Õ@`≥Å"¡ ∞≥ Oÿ k. =∞# ~å¢+¨ìOÖ’<Õ ˆH∆„`«™ê÷~ÚÖ’ a\˜ =i, "≥ÚHõ¯*Á#fl, *Á#fl! [#∞º=∂iÊ_ç PǨ~° ѨO@ÃÑ· WO`«

PO^Àà◊ # =ºHõ Î = ∞=Ù`« ∞ O_» Q Í J<Õ H õ ~å¢ëêìÅÖ’ "≥ÚHõ¯*Á#fl, =i, *Á#fl =O\˜ ѨO@ÅÃÑ· Hˆ „∆ `«™ê÷~Ú Ñ¨sHõÅ∆ ∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞ì H˘kÌ =∞OkH˜ =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞. WÖÏ ˆH∆„`«™ê÷~ÚÖ’, Ô~·`«∞ á⁄ÖÏÅÖ’ ѨsHõ∆Å∞ [iÑ≤#ѨC_»∞ D "≥ÚHõ¯Å #∞O_ç ѨÙá⁄Ê_ç ѨH¯õ á⁄ÖÏÅH˜ "åºÑ≤OK«_®xH˜, D q`«<Î åÅ∞ ÖË^• ѨO@ L`«ÊuÎ J#∞=∞u ÖˉõΩO_® q_»∞^ŒÅ HÍ=_®xH˜ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. HÍ|\˜ ì cǨ  ~ü =ÚYº=∞O„u =∞iÜ« Ú =∞^躌 „Ѩ^âÕ ò ~å¢+ì¨ =º=™êÜ«∞ âßMÏ =∞O„u c.\©. "≥ÚHõ¯*Á#fl ѨsHõÅ∆ #∞ `«=∞ ~å¢+Oì¨ Ö’ PÑ≤"Ü Õ ∞« =∞x Hˆ O„^Œ „ѨÉ∞íè `åfixH˜ Ѷ~≤ åº^Œ∞ KÕã,≤ P ѨsHõÅ∆ #∞ P¿Ñâß~°∞. Hˆ ~°à◊ ~å¢+"ì¨ ∞≥ `ÿ Õ XHõ J_»∞QÆ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ "Õã≤ `«=∞ ~å¢+Oì¨ Ö’H˜ Z@∞=O\ ˜ [#∞º=∂iÊ_ç q`« Î < åÅ∞ ~å‰õÄ_»^xŒ (GM-Free) f~å‡#O KÕãO≤ k. =∞# ~å¢+Oì¨ Ñ¨iã≤u÷ Uq∞\˜? =∞# ~å¢+¨ìOÖ’ [#∞º =∂iÊ_ç KÕã≤# =¸_»∞ =ÚYº"≥∞ÿ# ѨO@Å ˆH∆„`«™ê÷~Ú Ñ¨sHõÅ∆ ∞ xˆHÑ∆ O¨ QÍ x~°fiÇ≤Ïã¨∞<Î åfl~°∞. Jq =i, "≥ÚHõ¯*Á#fl, *Á#fl. "≥∞^ŒH±, HõsO#QÆ~ü, =~° O QÆ Ö ò , ~° O QÍÔ ~ _ç ¤ lÖÏ¡ Å Ö’ D Ѩiâ’^èŒ#Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Hõ~°∂flÅ∞, ѨtÛ=∞ QÀ^•=i lÖÏ¡ÅÖ’ ~Ô `· ∞« Å á⁄ÖÏÖ’¡<Õ [#∞º=∂iÊ_ç "≥ÚHõ¯*Á#fl q`«<Î åÅ `«Ü∂« s [~°∞QÆ∞`ÀOk. D Hˆ „∆ `«™ê÷~Ú Ñ¨sHõÅ∆ ‰õΩ ã¨~Ô #· J#∞=∞`«∞Å∞ ‰õÄ_® ÖË=x ã¨∂K«#Å∞<åfl~Ú. =∞# ~å¢+Oì¨ Ö’ ‰õÄ_® nxÃÑ· ÃÑ^ŒÜ Ì ∞≥ `«∞#Î x~°ã#¨ =ºHõOÎ KÕã,≤ D Hˆ „∆ `«™ê÷~Ú Ñ¨sHõÅ∆ #∞ PÑ≤"Ü Õ ∞« =Åã≤# J=ã¨~=° ÚOk!

=∞#O Uq∞ KÕÜ∂« ºe? D Ѩi}Ï=∂Å∞ K«∂¿ãÎ =∞m§ [#∞º =∂iÊ_ç ѨO@Å ÃÑ· L^Œºq∞OKåeû# J=ã¨~°O LO^Œx J~°ú=∞=Ù`«∞Ok. nxH˜ Ô~·`«∞Å∞, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞, „Ѩ*Ïã¨OѶ∂¨ Å∞ JO^Œ~∂° =ÚO^Œ∞‰õΩ ~å"åe. 1. [#∞º =∂iÊ_ç KÕ ã ≤ # PǨ  ~° O q+¨ ` « ∞ ź=∞x, =∂H˘^Œ Ì x , Ѩ @ ì }ÏÅÖ’, „QÍ=∂ÅÖ’ qxÜ≥ ∂ QÆ ^•~°∞ÅO`å QÆ\ Qì˜ Í x~°ã#¨ `≥Åáêe. g∞_çÜ∂« ^•fi~å, „Ѩ`º« Hõ∆ K«~º° Å ^•fi~å D JOâßÅ#∞ ™ê=∂#º „Ѩ[ÅÖ’H˜ fã¨∞ÔHàϧe. 2. ~Ô `· ∞« Å∞, ~Ô `· ∞« ã¨OѶ∂¨ Å∞ c.\©. ѨuÎ q`«Î# ^èŒ~°Å∞ ÃÑOK«‰õΩO_® =uÎ_ç H˘#™êyOKåe. JÖψ Q ˆ H O„^Œ „ѨÉèí∞`«fiO `Õ#∞#fl q`«Î# K«@ìOÖ’ q`«#Î ^è~Œ Å° #∞ xÜ«∞O„uOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯#∞ ~å¢+¨ì „ѨÉèí∞`åfiʼnõΩ HõeÊOKÕO^Œ∞‰õΩ L^Œºq∞OKåe. 3. =∞#‰õ Ω Ju =ÚYº"≥ ∞ ÿ # PǨ  ~° ѨO@ÅÖ’ [#∞º=∂iÊ_ç Hˆ „∆ `«™ê÷~Ú Ñ¨ s Hõ ∆ Å #∞ J_» ∞ ¤ ‰ õ Ω <Õ K« ~ ° º Å∞ fã¨∞HÀ"åe.

=∞# PǨ~°O q+¨`∞« ź=∞=‰õΩO_®, =∞# q`«#Î =º=ã¨÷ |Ǩïà◊ *Ïu HõOÃÑhÅ KÕuÖ’H˜ áȉõΩO_® HÍáê_»∞ HÀ=Åã≤# ÉÏ^躌 `« =∞#O^Œin! – H˜~} ° ü q™êû

'™êQÆ∞— ~°OQÆOÖ’ H˘#™êQÆ∞`«∞#fl qëê^•Å∞

JHÍÅ =~å¬Å HÍ~°}OQÍ =iѨO@ ѨÓiÎQÍ `«_zç áÈ=_»O`À =∞#™ê÷áêxH˜ QÆ∞~Ô · `«∂~°∞ÊQÀ^•=i *ÏÖÏ¡ =∞O_»¿Ñ@ =∞O_»ÅO `å¿Ñâ◊fi~åxH˜ K≥Ok# H“Å∞ Ô~·`«∞ ѨÙeg„~åA (50) U„Ñ≤Öò 23# QÆ∞O_≥áÈ@∞`À =∞~°}O˜ Kå_»∞. 2010 YsѶÖπ ’ S^≥H~õ åÖ’¡ ™êQÆ∞KÕã#≤ =iѨO@ _çÃãO|~üÖ’ ‰õΩiã≤# JkèHõ =~å¬Å‰õΩ F^≥Åg∞^Õ `«_zç áÈ~ÚOk. ~°c ã‘[<£ z=iÖ’ ~Ú\©=Å ‰õΩiã≤# JHÍÅ =~å¬Å‰õΩ HõÖÏ¡Ö’¡=Ù#fl "≥ÚHõ¯ *Á#fl ѨÓiÎQÍ `«_zç áÈ~ÚOk. „ѨH$õ u cÉè`í åûÅ`À `«Å_¡ eç #¡ QÆ∞O@∂~°∞ lÖÏ¡ ~å=∂~°∞ „QÍ=∞ ~Ô `· ∞« ^•ã¨i #~°ãO≤ Ǩ~å=Ù =∞#™ê÷áêxH˜ QÆ∞~Ô · U„Ñ≤Öò 23# ѨÙ~°∞QÆ∞=∞O^Œ∞ `åy P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. É’~°∞ ÉÏqH˜ "≥∂\Ï~°∞ ayOK«_®xH˜ "≥o§# ~Ô `· ∞« Å∞ q^Œ∞º`üÑ∂¨¶ `«O`À =∞$u K≥O^•~°∞. z`«∂Î~°∞ lÖÏ¡ Ñ‘ÖË~°∞ =∞O_»ÅO `«ÅѨÙÅ „QÍ=∞OÖ’ [iy# D ^Œ∞~°…@#Ö’ ã¨`º« <åfl~åÜ«∞} (25), #r~ü (25) =∞$u K≥O^•~°∞. L^ŒÜ∞ü (25), ~å[âıY~åKåi (40) J<Õ =º‰õΩÅÎ ‰õΩ f„= QÍÜ«∂ÅÜ«∂º~Ú.

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

39


ã ¿ O„kÜ«∞ ~Ô `· ∞«

ÉèÏ㨯~ü ™ê"Õ PÖ’K«#Å∞ 90 ã¨O=`«û~åÅ =Ü≥∂=$^Œ∞ú_»∞, „ѨHõ$u =º=™êÜ«∞ „¿Ñq∞‰õΩ_»∞, QÆ∞[~å`ü–=∞Ǩ~å„+¨ì ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÖ’ ^≥„Ç≤Ï J<Õ „QÍ=∞OÖ’ 14 ZHõ~åÅ 'HõÅÊ=$Hõ—∆ `À@#∞ ™ê‰õΩ`«∞#fl ÉèÏ㨯~ü ™ê"Õ Jaè„áêÜ«∂eq.

„ѨH$õ u`À `å^•`«‡ºO K≥O^Õ ¿ãO„kÜ«∞ =º=™êÜ«∞O =∂„`«"∞Õ ÉèÏ~°`^« âÕ ◊ „Ѩ[ʼnõΩ HÍ=Åã≤#O`«, P~ÀQƺHõ~"° ∞≥ #ÿ PǨ~åxfl JOkOK«QÆÅ^Œ∞. P~ÀQƺOQÍ, P`«‡Q“~°=O`À, âßOu`À rqOKåÅ#fl JO^Œi =∞øeHõ J=ã¨~åÅ#∞ ‰õÄ_® W^Õ f~°ÛQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. q∞QÆ`å JxflO\˜h q㨇iOz '"å}˜[ºO, Ѩi„â◊=∞ʼnõΩ— ^•™ÈǨÏ=∞<Õ PÖ’K«<å q^è•#"Õ∞ Jxfl ã¨=∞㨺ʼnõΩ =¸ÅO. „ѨHõ$u #∞Oz fã¨∞‰õΩ#fl '=Ú_ç =#~°∞Å#∞— Ѩi„â◊=∞Å∞ ã¨~∞° ‰õΩÅ∞QÍ =∞Å∞™êÎÜ∞« O`Õ. Wq H˘`«QÎ Í ã¨$+≤ì KÕÜ∞« ÖË=Ù. XHõ¯ „ѨH$õ `Õ ~ÀE ™œ~°âH◊ `Θ À Hõeã≤ x[OQÍ ã¨$+≤Oì K«QÅÆ ^Œ∞, `«##∞ `å#∞ ѨÙ#~°∞^Œiú OK«∞HÀQÆÅ^Œ∞. „ѨHõ$u, ã¨∂~°ºHÍOu Hõeã≤ Éèí∂q∞ g∞^Œ P~°∞ =ÚYº"≥∞ÿ# JOâßÅ`À JO`«óã¨O|O^è•Å∞ LO\Ï~Ú. g\˜Ö’¡ =¸_»∞: QÍe, h~°∞, =∞\˜ì. g\˜`À Hõeã≤ =¸_»∞ r=# q^è•<åÅ∞ Ѩx KÕã∞¨ OÎ \Ï~Ú, Wq : '=#ã¨Êu ã¨$+≤—ì ("≥ÚHõ¯Å „ѨÑO¨ K«O), 'r= ã¨$+≤ì— (ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞, ã¨∂Hõ∆ ‡ r=ÙÅ∞), '„áê}ã¨$+≤ì— ([O`«∞ „ѨÑO¨ K«O). D P~°∞ =ÚYº"≥∞#ÿ JOâßÅ =∞^躌 QÆu`åi¯Hõ"∞≥ #ÿ ã¨=∞`ÒźO <≥ÅH˘x LO@∞Ok. W=hfl Hõeã≤ H˘`«Î"å\˜x ã¨$+≤ãì ∂¨ Î „ѨH$õ u ã¨Ow`« ~°≠ix ~åQÆ=∞Ü«∞O KÕ™êÎ~Ú. „ѨH$õ uH˜ K≥Ok# D =ÚYº"≥∞#ÿ JOâßÅ#∞ QÆO^Œ~Q° Àà◊ ѨiKÕ JkèHÍ~°O =∞#∞+¨µÅ‰õΩ ÖË^∞Œ . HÍh P^è∞Œ xHõ ™êOˆHuHõ q*Ï˝#O q[˝`,« HÍ~°∞}ϺÅ`À =Ú_çÑ_¨ ‰» Ωõ O_® "å}˜[ºO`À [`«H@ õ _ì O» =Å¡ Jxfl ™ê÷~ÚÅÖ’ "≥Ñ· i¨ `åºÅ#∞ Z^Œ∞~˘¯O@∞<åflO. <ÕÅ, h~°∞, QÍe K≥_áç È~Ú HõÅ∞+≤`"« ∞≥ ÿ áÈÜ«∂~Ú. =∞# J_»=ÙÅ#∞ ^•^•Ñ¨ÙQÍ x~°∂‡eOz ^•xÖ’x r=ÙÅ#∞ JO`«iOѨKâÕ ßO. P^è∞Œ xHõ ~Ô `· ∞« Å∞ Ѩ@∞ì =^ŒÅx q„Hõ=∂~°∞¯x =∞ÖË¡ ѨO@ á⁄ÖÏÖ’¡ f„="≥∞ÿ# qëêÅ#∞ Ñ≤zHÍi KÕã¨∞Î<åfl~°∞. Wq „ѨHõ$uÖ’x r=ã¨$+≤ìx x~°∂‡e™êÎ~Ú – <ÕÅÖ’H˜ QÍe K˘~°|_ÕÖÏ, r=~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ r= Ѩ^•~åúxfl uiy ѨO@ʼnõΩ áÈ+¨HÍÅ∞QÍ JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ D ã¨∂Hõ∆ ‡r=ÙÅ∞ Z@∞=O\˜ P~åƒù@=¸ ÖˉΩõ O_® JǨÏiflâ◊Å∂ Hõ+Ñì¨ _¨ `» å~Ú. ÃÑ#· ¿Ñ~˘¯#fl ǨxHõ~"° ∞≥ #ÿ ~°™êÜ«∞<åÅ∞ g\˜x q+¨Ñ¨Ói`«O KÕ™êÎ~Ú. Ѷ¨e`«OQÍ =∞#∞+¨µÅ`À ã¨Ç¨ „áê}˜ã$¨ +≤ì JO`å „Ñ¨ÉÏè q`«=∞=Ù`«∞Ok. ã¨r="≥∞#ÿ <ÕÅ, ^•x H˜O^Œ LO_Õ q™êÎ~"° ∞≥ #ÿ Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅ∞ „ѨH$õ u Lz`«OQÍ WzÛ# =~åÅ =O\˜q. "å# h\˜x <ÕÅÖ’H˜ WOH˜OѨKÕÜ«∞@OÖ’ J_»q, K≥@∞¡ L#fl Éèí∂=ÚÅ∞ ZO`À

`˘ÅHõi | |∞Öˇ\<˜ £ 3 | U„Ñ≤Ü∞« Öò – "Õ∞ 2011

ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ#q. nx=Å¡ 50 ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O =~°‰õÄ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ J<ÕHõ „áêO`åÅÖ’ "å<åHÍÅO ѨÓiÎ J~Ú# `« ~ ° ∞ "å`« ‰õ Ä _® 㨠O =`« û ~° = ∞O`å 㨠fi K« Û ù " ≥ ∞ ÿ # hà◊ √ § JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õq. J^Õ J^Œ=ÙÅ#∞ x~°∂‡eOKÕ¿ãÎ "å# h\˜x <ÕÅ WOH˜OѨKãÕ ∞¨ ‰õΩ<Õ â◊HΘ QÆ}hÜ«∞OQÍ Ñ¨_áç È`«∞Ok. "åQÆ ∞ Å∞, ÉÏ=ÙÅ∞ ZO_ç á È`å~Ú. KåÖÏ „Ѩ ^ Õ â ßÅÖ’ D =∂~°∞ÊÅ∞ WѨÊ\˜Hˆ [iyáÈÜ«∂~Ú. ~å#∞#fl XHõ\,˜ ~Ô O_»∞ ^ŒâßÉÏÌÅÖ’ ™ê÷xHõ K≥@∞¡, J_»q ~°HÍÅ`À Hõhã¨O 30 âß`«O Éè∂í q∞ LO_ÕÖÏ K«∂_®e. r"å=~°} Ѩ~O° QÍ h\˜x Ѩ\ ,ì˜ xÅfi KÕÜ∞« @OÖ’ Wk H©ÅHõ"∞≥ #ÿ Ѩx – Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅ#∞ ÃÑOá⁄OkOK«@OÖ’ W^Õ =ÚYº"≥∞#ÿ K«~º° . nx ^•fi~å KåÖÏ `«‰õΩ¯= Y~°∞Û`À XHõ ^Œâß|ú HÍÅOÖ’ QÆ}hÜ«∞"≥∞ÿ# Ѷ¨e`åÅ#∞ ™êkèOK«=K«∞Û. ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ѨÓiÎ J~Ú#, x~å‡}OÖ’ L#fl, HÍy`«O g∞^Œ L#fl Jhfl z<åfl, ÃÑ^ŒÌ P#Hõ@Åì i[~åfiÜ«∞~°¡ HõO>Ë Z<Àfl ~Ô @∞¡ Z‰õΩ¯= h\˜x Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÅOQÍ xÅfi KÕ ã ¨ ∞ HÀ=K« Û #fl q+¨ Ü « ∂ xfl =∞#O^Œ ~ ° O q㨇iOK«@O ZO`À qKå~°H~õ O° . LѨi`«Å xÅfi =∂ki D q^è"Œ ∞≥ #ÿ qˆHO„nHõ$`« Éè∂í QÆ~ƒ° ù xÅfi Pqi HÍ^Œ∞ HÍ|\˜ì ZO`À ã¨=∞~°ú"≥∞ÿ#k ‰õÄ_®. K≥@∞¡ <å@_»O =Å¡ J<ÕHõ =∞Ok r=<Àáêkè H ˜ LѨ Ü ≥ ∂ QÆ Ñ ¨ _ Õ J<Õ H õ ~° H ÍÖˇ · # L`« Ê `« ∞ Î Å ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ =™êÎ~Ú. c_»∞ "åi# |O[~°∞ Éè∂í =ÚÅ#∞ ‰õÄ_® XHõ ^Œâß|Ì HÍÅO֒Ѩ٠ÉÏQÆ∞ KÕÜ∞« =K«∞Û. `«‰Ωõ ¯= HÍÅ, =∞^躌 ã¨Î HÍÅ, n~°H… ÍÅ K≥@∞¡, ѨO@Å∞ HõeÑ≤ <å@_»O ^•fi~å ѨO_»¡ K≥@∞¡ Zky, kQÆ∞|_»∞Å#∞ WKÕ Û O`« =~° ‰ õ Ω LO_Õ HÍÅOÖ’ Ô ~ · ` « ∞ `« # #∞ `å#∞ áÈ+≤OK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. JkèHõ "≥Ú`«ÎOÖ’ |Ü≥∂=∂ãπ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_»@O, ã¨O=`«û~°=∞O`å ѨO@Å`À <ÕÅ HõÑÊ≤ LO_»@O =Å¡ ‰õÄ_® Éè∂í ™ê~° ѨÙ#~°∞^Œ~ú } ° „Ѩ„H˜Ü∞« "ÕQ=Æ O`«O J=Ù`«∞Ok. XHõ^•x`À XHõ\ ˜ =Ú_çѨ_ç L#fl ¿Ñ^ŒiHõO, x~°∞^ÀºQÆO, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl [<åÉèÏ =O\˜ ã¨=∞㨺ŠUÔHH· õ Ѩiëê¯~° =∂~°Oæ ÉèÏ~°`« =º=™êÜ«∞ ã¨ÇϨ [ P~ÀQͺxfl ѨÙ#~°∞^Œiú OK«@O. Z‰õΩ¯= =∞OkH˜ Láêkè HõeÊOK«QeÆ Qˆ k =º=™êÜ«∞ "≥ÚHõ¯>Ë. HÍ|>Ëì =∞#O J#∞ã¨iOKÕ =º=™êÜ«∂xH˜ PiúHõ ÃÑ@∞ì|_ç, H˘#∞QÀÅ∞ KÕã#≤ L`åÊ^ŒHÍÅ∞, =º=™êÜ«∞ ѨiHõ~åÅ∞ (<åQÆe, Ѩx=Ú@∞¡ =O\˜q), „â◊=∞, |Ü«∞\˜ ™êOˆHuHõ q*Ï˝#O =O\˜q `«‰Ωõ ¯= J=ã¨~°=∞"åfie. JѨC_Õ =º=™êÜ«∞ Y~°∞ÛÅ∞ ÃÑ~°QƉõΩO_® =º=™êÜ«∞ kQÆ∞|_»∞Å∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ¿Ñ^ŒiHõO `«yæ [<åÉèÏ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ ^•#O`«@ J^Õ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. 40


=∂‰õΩ <åºÜ«∞O HÍ"åe x#kã¨∞Î#fl Ô~·`«∞ ‰õÄbÅ∞, =∞`«ûºHÍ~°∞Å∞, Pk"åã‘Å∞ Jxfl KÀ\Ï¡ XˆH x<å^ŒO. J<åºÜ«∞"≥∞ÿ# q^è•<åÅ∞ PáêÅh, ™ê÷xHõ Ѩ„[Öˇ·# `«=∞‰õΩ <åºÜ«∞O ^ŒHͯÅh. Ô~·`«∞ ‰õÄbÅ∂, Pk"åã‘Å∂, =∞`«ûºHÍ~°∞Å∂, ™ê÷xHõ Ѩ„[Å∂ JxflKÀ\Ï¡ SHõº=∞ø`«∞<åfl~°∞. XˆH Q˘O`«∞`À Ѩ„tflã¨∞Î<åfl~°∞. áÈbã¨∞ x~°ƒùO^è•Å‰õΩ QÆ∞~°=Ù`«∂<Õ ^Ò~°˚<åºÅ#∂, ^Œ∞~åHõ„=∞}Å#∂ Ѩ„uѶ¨∞\˜ã¨∞Î<åfl~°∞. q<åâH ◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ J}∞ q^Œ∞º`ü áê¡O\ò x~å‡}ÏÅ∞ PáêÅx *ˇ·`åѨÓ~ü (=∞Ǩ~å+¨ì„), H˘"åfi_» (PO^茄Ѩ„^Õâò) Ѩ„[Å∂, Ѩ~ån# è O HÍÉ’`«∞#fl Ѩ„Hõ$u ã¨OѨ^Œ 'K≥<· å ˆH—¡ #∞ HÍáê_»∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ qâßY lÖÏ¡ _»∞Oc„QÆ∂_» =∞O_»ÅO HõO_»∂„"£∞ Pk"åã‘Å∂, *ˇ·`åѨÓ~ü

H˘"åfi_»

`«=∞ =º=™êÜ«∞ Éè∂í =ÚÅ#∞ Ѩ„*ÏÑ„¨ Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O ¿ãHõiOz# KÀ@ KÕ‰Äõ i# ÅaÌÖ’ `«=∞‰õÄ <åº"≥∞#ÿ "å\Ï ^ŒHͯÅx _èbç ¡ Ѩiã¨~° <À~Ú_® Ô~`· ∞« Å∂, QÆOQÆ=~°O áÈ~°∞ì qã¨~Î }° =Å¡ `«=∞ r=<Àáêkè =∞iO`« ^≥|ƒuO@∞O^Œh, áÈ~°∞ì x~å‡} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WzÛ# Ǩg∞ÖËg J=∞Å∞ HÍÖË^xŒ PQÆ„Ç≤Ïã∂¨ Î =∞`«ûºHÍ~°∞Å∂ L^Œºq∞ã¨∞Î<åfl~°∞.

<À~Ú_®

D _ç=∂O_»∞¡, áÈ~å\ÏÅ∞ <åºÜ«∞"≥∞ÿ#q. ã¨OѶ‘∞ÉèÏ=O JOk^•ÌO. `˘ÅHõi | JQÆãπì – ÃãÃÑìO|~ü | 2010

3


W^À Z^Œ∞s`«!

W^À Ñ„ Ü ¨ ∞« `«flO!!

W^À Ü«Ú^ŒúO!!!

ã¨∞ã≤~÷ ° =º=™êÜ«∂xH˜ ѨÙ<åk "Õã∂¨ ,Î ã¨ÇϨ [ PǨ~åxH˜ ã¨ÇϨ HÍ~°q∞ã¨∂Î ~Ô `· ∞« KÕu Ѩx=Ú@∞ìQÍ, Ѩ֡ˇ Ñ„ [¨ Å QÆ∞O_≥ K«ÑÙ¨ Ê_»∞QÍ, Ѩ~åº=~°} Ñ¿„ q∞‰õΩÅ <ÕãOΨ QÍ, q+¨`∞« źOHÍx =∞Oz PǨ~åxfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ #QÆ~° Ñ„ [¨ Å Hõ~n° Ñ≤HQõ Í, x["≥∞#ÿ ™êfi`«O`„ åºhfl, ã¨fi~å*Ϻhfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ ^Õâßaè=∂#∞Å L=∞‡_ç "ÕkHõQÍ–

ã¨∞ã≤÷~° =º=™êÜ«∞ ˆHO„^ŒO , ã¨ÇϨ [ PǨ~°O ã¨OÜ«ÚHõÎ x~°fiǨÏ}Ö’, =º=™êÜ«∞âß„ã¨Î"Õ`«Î _®.l.q. ~å=∂O[<ÕÜÚ« Å∞ ã¨Oáê^ŒH`õ fi« OÖ’

"≥Å∞=_»∞`«∞#fl H˘`«Î Q˘O`«∞Hõ

`˘ÅHõi ã¨∞ã≤÷~° =º=™êÜ«∞ =∂ã¨Ñ¨„uHõ K«^=Œ O_ç ! K«kqOK«O_ç! K«O^•^•~°∞Å∞HõO_ç! K«O^•Å∞ KÕiÊOK«O_ç! q_ç„Ѩu"≥Å : 15 ~°∂áêÜ«∞Å∞

ã¨O=`«û~°K«O^•: 150 ~°∂áêÜ«∞Å∞

rq`« K«O^•: 2000 ~°∂áêÜ«∞Å∞

g∞~°∞ Ñ¨Öˇ¡Ö’ =ÙO>Ë....

g∞~°∞ #QÆ~O° Ö’ =ÙO>Ë.....

Ѩu „ Hõ K«O^•^•~°∞Å∞QÍ KÕ~˘K«∞Û. g∞ `À\˜ Ѩ֡ˇ Ñ „ [¨ Å#∞ K«O^•^•~°∞Å∞QÍ

g∞~°∞ Ѩu „ Hõ K«O^•^•~°∞Å∞QÍ KÕ~= ° K«∞Û. Q „ Í=∞OÖ’ =ÙO_ç =º=™êÜ«∞O KÕã ¿ g∞ ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ∞,

KÕiÊOK˘K«∞Û. x~°H~ ∆õ åâ◊√ºÖˇ# · Ѩ֡ˇ ~Ô `· ∞« ʼnõΩ Ѩu „ Hõ#∞ K«kq qxÊOK«=K«∞Û. Q „ Íg∞}, ~Ô `· åOQÆ ã¨=∞㨺ÅÃÑ,· ™êQÆ∞Ö’ J#∞Éè" í åÅÃÑ· ~°K# « Å∞ ѨOÑ≤OK«=K«∞Û.

ã ¿ flÇÏ≤ `«∞Å∞, |O^è∞Œ =ÙÅ Ñ ¿ ~°∞# Ѩu „ Hõ‰Ωõ K«O^• Hõ\ì˜ áÈã¨∞Öì ’ ѨOÑ≤OK«=K«∞Û. HÍÅ∞+¨º ~°ÇÏ≤ `« PǨ~åhfl, Ѩ~åº=~°}Ïhfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ g∞~°∞ â◊√ÉèHí Í~åºÅ ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ Ñ¨u „ Hõ‰Ωõ K«O^•Hõ\ì˜ yѶ٨ Qì Í ~Ú=fi=K«∞Û.

K«O^•Å∞, U*ˇhû QÆ∞iOz ã¨OÑ„ k¨ OK« =Åã≤# z~°∞<å=∂

"Õ∞<Õ[~ü, `˘ÅHõi 12–13–445, gkè <≥O.1, `å~åflHõ, ã≤HO˜ „^•ÉÏ^£–500017, á¶È<£:040–65268303,27014302/7735 4 website: www.tolakari.com

email: tolakari@csa-india.org


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.