Kwietniowe wydanie magazynu Poznański prestiż by Media Experts

Nr 4 (15) / K W I E C I E Ń 2 0 1 8 I S S N 25 4 3 - 9 57 X

PIENIĄDZE LUBIĄ SPOKÓJ

ŁUKASZ BRZEZIŃSKI

Lubię zasiać nutkę ciekawości

MARTYNA TCHÓRZ

Spełniam się podróżując

ANDRZEJ KOŁODZIEJCZYK

Życie zamknięte w bramie

3 Poznański prestiż

asje mamy różne. Pozwalają nadać naszemu życiu dodatkowego kolorytu. Pielęgnując je, nierzadko spełniamy marzenia, które gdzieś w środku nas wciąż drzemią. Często o pasjach, które przeradzają się w sposób na życie rozmawiamy z naszymi bohaterami

na łamach magazynu „Poznański prestiż”. Ich praca i zaangażowanie są najlepszym dowodem na to, w jaki sposób można się realizować i czerpać przyjemność z tego, co robimy w życiu. Kwietniowe wydanie przepełnione jest historiami ludzi, których pasja często nie tylko gwarantuje im spełnienie, ale również pozwala edukować i zwiększać świadomość ludzi na różne tematy. Na okładce najnowszego wydania gościmy wealth managerów z Domu Maklerskiego Michael / Ström, dla których pasją jest inwestowanie i obrót obligacjami. W jakie rozwiązania warto inwestować, aby spać spokojnie? Odpowiedź znajdziecie w wywiadzie. O pasji do pisania rozmawiamy z pisarzem Kubą Wojtaszczykiem, którego najnowsza książka Słońce narodu niedawno ujrzała światło dzienne. Aktorstwo i śpiew to z kolei pasje Łukasza Brzezińskiego – aktora, który występuje na deskach Teatru Muzycznego. Andrzej Kołodziejczyk – poznański artysta rzeźbiarz, prezentuje nam swoje prace i odpowiada na pytanie, co stanowi dla niego najważniejsze źródło inspiracji. Czy lekko jest mu rozstawać się ze swoimi pracami? Kwietniowe wydanie „Poznańskiego prestiżu” to również sport. Z Olgą Lipczyńską – trenerką personalną, instruktorką fitness, rozmawiamy o zdrowym stylu życia i o tym, jak możemy zachować równowagę. Dominik Zawadzki z BODYWORK odpowiada nam na pytania dotyczące zdrowego ruchu. Czy możemy sobie zaszkodzić nieodpowiednim wykonywaniem ćwiczeń? Na łamach najnowszej edycji magazynu zabieramy Was w podróż do malowniczej Karyntii, a z Martyną Tchórz rozmawiamy o jej pasji do podróżowania i sekrecie, który skrywa Majorka – bajeczna wyspa o wielu obliczach. Życząc przyjemnej lektury przekazuję na Państwa ręce kwietniowe wydanie magazynu „Poznański prestiż”. Odkrywajmy swoje pasje. Pielęgnujmy je i spełniajmy marzenia.

Piotr Chabzda

FOT. GRZEGORZ BIBRO

redaktor naczelny

4 Poznański prestiż

Temat z okładki

Kulturalna rozmowa

28 ŁUKASZ BRZEZIŃSKI Lubię zasiać nutkę ciekawości

Pieniądze lubią spokój

Dobry wzór 12 AGNIESZKA KUNICKA-GOLDFINGER Lekarze dzieł sztuki Felieton 16 BOGDAN BIELAWSKI DNA przedsiębiorstwa – anatomia sukcesu Prestiżowa marka 18 Luksus poparty historią Felieton 20 MAGDA POLASZEK Luksus z wyższej półki Prestiżowa rozmowa 22 HUBERT GONERA Nowe technologie wywołują w nas emocje

Felieton 34 JOANNA JANOWICZ Mieć cel czy nie mieć celu? Kulturalna rozmowa 36 KUBA WOJTASZCZYK Warsztat pisarza Dawny Poznań 40 DOBIESŁAW WIELIŃSKI Mleczna droga Na zdrowie 46 OLGA LIPCZYŃSKA Stawiam na zdrowie 50 DOMINIK ZAWADZKI Trenujemy ruch Moda 54 PAULINA GALICKA Styl można odkryć w sobie Design 60 ANDRZEJ KOŁODZIEJCZYK Życie zamknięte w ramie Moto 64 Skonsumować kawałek tortu Podróże 68 MARTYNA TCHÓRZ Spełniam się podróżując 74 Karyntia – kraina cudów Będzie się działo

78 MARZENA MACIEJEWSKA, MARCIN TWERJANOWICZ Chodźmy do restauracji

82 Wydarzenia / w teatrze / na scenie Po godzinach 90 BMW wjechało do galerii handlowej 92 Lunch biznesowy Kobiet Przedsiębiorczych 93 Bo wolność to wybór 94 Design thinking na Męskim Czwartku 95 Wieczór w Wenecji 96 Działaj efektywnie w biznesie 97 Najpiękniejsze Wielkopolanki wybrane 98 Gdzie nas znaleźć

M AG A Z Y N N OWO CZ E S N E G O P OZ N A N I A K A WYDAWCA: Top Media & Publishing House Sp. z o.o. REDAKTOR NACZELNY: Piotr Chabzda piotr.chabzda@poznanskiprestiz.pl REDAKTOR: Michał Gradowski m.gradowski@poznanskiprestiz.pl SEKRETARZ REDAKCJI: Monika Książkiewicz redakcja@poznanskiprestiz.pl

poznanskiprestiz.pl fb.com/poznanskiprestiz

WSPÓŁPRACA: Katarzyna Szperna, Dorota Kubuj, Joanna Janowicz, Magda Polaszek, Bogdan Bielawski, Krzysztof Grządzielski, Tomasz Andrzejewski PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD: Sarius Grafika i Media KOREKTA: Pracownia Ad Iustum ZDJĘCIE NA OKŁADCE: FY. Fotografy Justyna Kwiatkowska Piotr Folkman

DYREKTOR SPRZEDAŻY POWIERZCHNI REKLAMOWEJ: Renata Aleksandrzak renata.aleksandrzak@poznanskiprestiz.pl ADRES REDAKCJI: ul. Grunwaldzka 43/1a, 60-784 Poznań tel./faks 61 831 74 20 DRUK: CGS drukarnia Sp. z o.o. NAKŁAD: 5000 egzemplarzy MAGAZYN BEZPŁATNY

Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treść reklam i nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Przedruk w całości lub części dozwolony jedynie po uzyskaniu pisemnej zgody Wydawnictwa Top Media & Publishing House Sp. z o.o. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić ich publikacji bez podania przyczyny.

6 Temat z okładki

PIENIĄDZE lubią spokój Dlaczego obligacje korporacyjne są dobrą alternatywą dla kredytu bankowego na sfinalizowanie projektu inwestycyjnego? W jakie

rozwiązania warto inwestować, aby spać spokojnie? I dlaczego częścią

pracy wealth managera jest niekiedy wizyta na stadionie Lecha Poznań?

Odpowiedzi na te pytania szukaliśmy w Domu Maklerskim Michael / Ström.

rozmawia : Michał Gradowski zdj ęcia : FY. Fotografy Justyna Kwiatkowska Piotr Folkman

W czym specjalizuje się Dom Maklerski Michael / Ström?

FILIP KARKOSZ: Działalność Domu Maklerskiego opiera się

na dwóch filarach. Pierwszym filarem jest tzw. corporate finance and investment banking, który przede wszystkim zajmuje się pozyskiwaniem finansowania poprzez emisję obligacji. Proces przygotowania oferty emisji obligacji zaczynamy od badania wiarygodności firmy. Nasz dział analiz dokładanie weryfikuje jej doświadczenie w branży, wyniki finansowe i projekt, na który chce pozyskać finansowanie – słowem sprawdzamy, czy spółka będzie w stanie zwrócić środki, które pożycza od naszych klientów. Dopiero po takiej pozytywnej weryfikacji przygotowujemy emisję obligacji, które w ramach investment boutique, czyli drugiego filaru naszej działalności, kierujemy do dwóch rodzajów podmiotów – instytucji finansowych oraz do klientów indywidualnych. Kogo zatem musi zatrudniać taka instytucja jak Wasza? MICHAŁ SIUDA: Wśród założycieli domu maklerskiego są

osoby, które w swoim życiu zawodowym stworzyły od podstaw kilka instytucji finansowych i zarządzały nimi, gdy te osiągały sukcesy. Zespół składa się z grupy ludzi, którzy mają wieloletnie doświadczenie na rynku długu korporacyjnego. Członkowie zespołu uczestniczyli w przygotowaniu oraz prowadzeniu emisji obligacji na łączną kwotę kilkunastu miliardów złotych. To powoduje, że przez zaledwie trzy lata działalności pod szyldem Michael / Ström zbudowaliśmy na rynku bardzo silną pozycję, pozyskując dla emitentów finansowanie na kwotę miliarda dwustu

7 Temat z okładki

Wealth managerowie są także inwestorami – mają na tyle bogatą karierę zawodową, aby w czasie jej trwania zgromadzić odpowiednie oszczędności i zbudować swój portfel inwestycyjny. Tylko osobiste doświadczenie związane z inwestowaniem na rynku finansowym pozwala na właściwe rozumienie ryzyka. Na pewno nie polecilibyśmy klientowi rozwiązania, z którego sami byśmy nie skorzystali.

8 Temat z okładki

milionów złotych. Rok 2017 zakończyliśmy na drugim miejscu w Europie Środkowo-Wschodniej pod względem liczby przeprowadzonych transakcji. Obecnie jesteśmy liderem na rynku długu korporacyjnego wśród niebankowych domów maklerskich. Czy trudno było przekonać klientów, aby zaufali nowej instytucji finansowej? JAROSŁAW CIĄGNIWODA: Nie było to takie trudne. Relacje

i zaufanie, które budowaliśmy przez lata pracy na rynku finansowym spowodowały, że klienci chcieli z nami nadal współpracować. Oczywiście tym, co było decydujące, to w przypadku emitentów skuteczność w pozyskiwaniu f inansowania, natomiast w przypadku inwestorów – jakość i różnorodność dostępnej oferty. Dzisiaj do grona naszych emitentów zaliczają się głównie spółki publiczne notowane na giełdzie oraz firmy wiodące prym na lokalnych rynkach. To przyciąga zarówno nowych emitentów, jak i klientów inwestujących w obligacje. Dużą grupę wśród naszych klientów stanowią osoby, które zawodowo związane są z rynkiem finansowym – pracownicy, członkowie zarządu, prezesi banków i instytucji finansowych. Ich zaufanie to najlepszy dowód na jakość oferowanych przez nas instrumentów finansowych. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że nasza oferta obejmuje rozwiązania z przewidywalną, powtarzalną stopą zwrotu. Hasłem naszego domu maklerskiego są „inwestycje z zasadami”, a główną zasadą jest maksyma „pieniądze lubią spokój”.

Dzisiaj do grona naszych emitentów zaliczają się głównie spółki publiczne notowane na giełdzie oraz firmy wiodące prym na lokalnych rynkach. To przyciąga zarówno nowych emitentów, jak i klientów inwestujących w obligacje. Dużą grupę wśród naszych klientów stanowią osoby, które zawodowo związane są z rynkiem finansowym – pracownicy, członkowie zarządu, prezesi banków i instytucji finansowych.

9 Temat z okładki

Ile zatem można na tym zarobić, jakie jest ryzyko i czy można się przed nim zabezpieczyć? FILIP KARKOSZ: Oferowane przez nas emisje obligacji

mieszczą się w przedziale czterech-siedmiu procent w skali roku. Oczywiście mówimy o oprocentowaniu przy obecnym poziomie stóp procentowych. Jeżeli chodzi o ryzyko, to w przypadku upadłości podmiotu, który wyemitował obligacje możemy stracić część, a w skrajnym przypadku całość środków. Dlatego tak ważna jest ocena wiarygodności emitenta przed emisją obligacji oraz monitoring sytuacji finansowej firmy w trakcie życia obligacji. Kolejnym ważnym elementem ograniczającym ryzyko są tzw. kowenanty zawarte w Warunkach Emisji Obligacji. Kowenanty to nakazy lub zakazy nakładane na emitenta, które określają, jakie czynności emitent może wykonywać, a jakich mu nie wolno. Zapisy te mogą dotyczyć m.in. wskaźników finansowych określających poziom zadłużenia czy wysokości wypłacanej dywidendy. Złamanie kowenantów umożliwia obligatariuszom dokonanie przedterminowego Dlaczego firmom opłaca się pozyskiwać finansowanie poprzez emisję obligacji? KAMIL BILECKI: Środki pozyskane w ten sposób można

wykorzystywać w bardzo efektywny i elastyczny sposób. Emitent obligacji, w zależności od warunków emisji, może przerzucać gotówkę pomiędzy swoimi projektami lub spółkami zgodnie ze swoimi potrzebami, podczas gdy środki z kredytów bankowych najczęściej można wykorzystywać jedynie w ramach konkretnego projektu albo spółki celowej finansowanej przez bank. Korzyścią w przypadku obligacji jest też dywersyfikacja dawców kapitału. A jak to wygląda od strony inwestorów, dlaczego warto inwestować w obligacje korporacyjne? MARCIN JANIAK: Obligacje korporacyjne to atrakcyjne

narzędzie dla klientów, którzy chcą lokować swoje środki w stosunkowo bezpieczny i przewidywalny sposób. Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej klient ma możliwość zapoznania się z parametrami emisji obligacji, celem pozyskania informacji, na jaki środki są wydatkowane, działalnością spółki oraz jej sytuacją finansową. Oznacza to, że wchodząc w daną emisję klient wie, ile zarobi, w jakich odstępach czasowych będzie otrzymywał odsetki oraz po jakim czasie otrzyma środki z powrotem. Tego typu rozwiązania są szczególnie popularne wśród zamożnych inwestorów. Warto jednak podkreślić, że nie jest to instrument finansowy wolny od ryzyka.

10 Temat z okładki

Oferowane przez nas emisje obligacji mieszczą się w przedziale czterech-siedmiu procent w skali roku. Oczywiście mówimy o oprocentowaniu przy obecnym poziomie stóp procentowych. Jeżeli chodzi o ryzyko, to w przypadku upadłości podmiotu, który wyemitował obligacje możemy stracić część, a w skrajnym przypadku całość środków. Dlatego tak ważna jest ocena wiarygodności emitenta przed emisją obligacji oraz monitoring sytuacji finansowej firmy w trakcie życia obligacji. Kolejnym ważnym elementem ograniczającym ryzyko są tzw. kowenanty zawarte w Warunkach Emisji Obligacji. Kowenanty to nakazy lub zakazy nakładane na emitenta, które określają, jakie czynności emitent może wykonywać, a jakich mu nie wolno.

wykupu obligacji lub zapewnia podwyższenie oprocento-

doświadczenie związane z inwestowaniem na rynku

wania. Tylko część kowenantów jest wymagana ustawowo,

finansowym pozwala na właściwe rozumienie ryzyka.

większość jednak pozostaje w gestii instytucji, która przy-

Na pewno nie polecilibyśmy klientowi rozwiązania, z któ-

gotowuje emisję obligacji. Jak to wygląda w praktyce?

rego sami byśmy nie skorzystali.

Kiedy ostatnio jedna ze spółek, która emitowała obligacje za pośrednictwem kilku różnych podmiotów naruszyła

Jak wygląda Wasza codzienna praca? Faceci w szelkach

kowenanty – przekazaliśmy naszym klientom informację

wpatrują się w monitory, przez które przetaczają się

o możliwości wykupu obligacji lub podwyższenia opro-

kolumny liczb?

centowania. Wtedy okazało się, że te same obligacje, które

JAROSŁAW CIĄGNIWODA: Oczywiście analiza bilansów

klienci kupili w innych instytucjach, nie miały takich zapi-

spółek czy rachunków zysków i strat to główna część

sów. Na rynku funkcjonuje wiele podmiotów niemających

pracy działu analiz. Wealth managerzy najwięcej czasu

tak dużego doświadczenia, a co za tym idzie kompetencji,

spędzają jednak na spotkaniach z klientami. Część z nich

aby właściwie ocenić i zminimalizować ryzyko związane

dotyczy budowania portfela inwestycyjnego, ale część ma

z emitentem. Warto więc w przypadku tego instrumentu

też mniej formalny charakter – dzielimy wspólne pasje,

finansowego wybierać partnerów godnych zaufanych.

wychodzimy na koncerty, na mecze Lecha Poznań czy reprezentacji Polski. To okazja, aby porozmawiać o biz-

Czy Dom Maklerski oferuje jakieś inne rozwiązania

nesie w mniej formalnych okolicznościach i poznać mię-

inwestorom, czy są to tylko obligacje korporacyjne?

dzy sobą klientów. To właśnie networking – obok dostępu

MARCIN JANIAK: Oprócz obligacji specjalizujemy się

do ciekawych produktów i wysokiej klasy specjalistów –

w Funduszach Inwestycyjnych Zamkniętych. Od samego

przyciąga do nas nowych klientów. Organizujemy też wiele

początku w ofercie dostępne są certyfikaty funduszy inwe-

eventów niezwiązanych bezpośrednio z finansami – ostat-

stycyjnych zamkniętych, zarządzane przez renomowane

nio na przykład spotkanie z założycielami niepublicznego

Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Każdy z funduszy,

liceum Akademia High School, którzy opowiadali o tym,

zanim zostanie włączony do oferty, przechodzi czterostop-

jak przygotować dzieci do studiów na najlepszych zagra-

niową analizę. Obecnie, w związku z rozszerzeniem licencji

nicznych uczelniach. Przygotowujemy także inne wyda-

Domu Maklerskiego o zarządzanie aktywami, posiadamy

rzenia związane z rozwojem biznesu czy rozwojem oso-

w ofercie fundusze zarządzane przez nas.

bistym. Można powiedzieć, że wealth manager to bardziej styl życia niż praca.

W co prywatnie inwestują Państwo swoje oszczędności? MICHAŁ SIUDA: To ważne założenie naszego Domu

Maklerskiego – wealth managerowie są także inwestorami – mają na tyle bogatą karierę zawodową, aby w czasie jej trwania zgromadzić odpowiednie oszczędności i zbudować swój portfel inwestycyjny. Tylko osobiste

Niniejszy materiał jest upowszechniany w celu promocji usług Michael / Ström Dom Maklerski S.A.

12 Dobry wzór

LEKARZE dzieł sztuki Dziesięć specjalistycznych pracowni

i czterdzieści osób. Zajmują się obrazami, rzeźbami, tkaninami, papierem, sztuką użytkową czy nawet instrumentami muzycznymi. Potrafią dać dziełu

sztuki drugie życie. Ich praca wymaga ogromnej wiedzy, precyzji oraz pasji. O jej tajnikach opowiada

Agnieszka Kunicka-Goldfinger – główna konserwatorka Muzeum Narodowego w Poznaniu. rozmawia : Krzysztof Grządzielski zdj ęcia : Archiwum Muzeum Narodowego w Poznaniu

Skąd ta metafora, że konserwatorzy to „lekarze dzieł

uratowały ich życie. Gdyby ktoś w odpowiednim czasie

sztuki”?

np. nie nakleił obrazu na nowe podłoże czy nie podkleił

AGNIESZKA KUNICKA-GOLDFINGER: To jest taki żart kon-

odpadających warstw malarskich, dawno by ich już nie było.

serwatorski, z którego sami się śmiejemy. Pracujemy w białych kitlach, czasem można zobaczyć nas ze skalpelem

Na zatem czym polega codzienna praca konserwatora?

w ręce. Stąd jest to takie obrazowe przedstawienie naszego

Trudno mówić o jednej definicji. Na pewno społeczne

zawodu, które ludzie zapamiętują.

wyobrażenie konserwatora z małym pędzlem czy skalpelem, który przez wiele godzin robi jakiś drobiazg jest tylko

Jest w nim trochę prawdy?

w pewnej części prawdziwe. Przede wszystkim konserwator

Trochę tak. Sprawdza się i w naszej pracy medyczna mak-

musi „wejść w dzieło sztuki”, czyli rozpoznać jego budowę,

syma „po pierwsze nie szkodzić”. Patrząc na konserwa-

technikę wykonania i stan zachowania. Musi zdać sobie

cje dzieł sztuki wykonane w XIX wieku, wiemy, jak bar-

sprawę, jaki był pomysł artysty przy tworzeniu dzieła, co tak

dzo można zaszkodzić oryginałowi. Są jednak i takie, które

naprawdę miało przedstawiać, o czym opowiedzieć widzowi.

13 Dobry wzór

My chronimy bowiem każdy obiekt zabytkowy w dwóch

Nasza praca związana jest zawsze z pewną ingerencją

wymiarach – zarówno materialnym, jak i w sensie prze-

w obiekt. Zatem próba odświeżenia jest też konserwa-

kazu idei artystycznej. Stąd praca ta, oprócz doświadcze-

cją, tylko w mniejszym zakresie. Co ciekawe, światowy

nia, wymaga wrażliwości i wiedzy w bardzo różnych obsza-

trend w konserwacji dzieł sztuki wyznacza współcześnie

rach. Jej rozwój umożliwia studiowanie malarstwa, rzeźby,

tzw. profilaktyka konserwatorska. W odróżnieniu od dzia-

rysunku i wszystkich innych technik artystycznych, ale

łań XIX-wiecznych konserwatorów, którzy zajmowali się

trzeba też posiadać coraz bardziej wyspecjalizowaną wiedzę

ich odnawianiem, my staramy się obecnie jak najmniej

fizyczną, chemiczną czy mikrobiologiczną. Konserwator musi

w nie ingerować. Muzea przykładają do tego dużą wagę

nieustannie doskonalić się w swojej wybranej specjalizacji.

i bardziej niż kiedyś doceniany jest autentyzm dzieła sztuki i fakt, że jest ono nośnikiem czasu. Współczesna, idealna

Czy pod słowem „konserwacja” kryje się zawsze znisz-

konserwacja polega na oczyszczeniu i zabezpiecze-

czony obiekt sztuki, czy może to być tylko kwestia

niu obiektu, zatrzymaniu procesów go niszczących oraz

odświeżenia dzieła?

umieszczeniu w takim otoczeniu, które nie powoduje

14 Dobry wzór

dalszych zniszczeń. Śmiejemy się, że z założenia jesteśmy

Jakie narzędzia pracy jeszcze wykorzystujecie?

w kontrze do muzealników. Oni chcą pokazywać dzieła,

Dobieramy je tak naprawdę w zależności od tego, jakie prace

a my najchętniej umieścilibyśmy je w ciemnym maga-

są do wykonania i z czego zbudowany jest obiekt. W przy-

zynie, w idealnych warunkach i nikogo tam nie wpusz-

padku konserwacji obrazów niezbędny jest oczywiście

czali. (śmiech) Tak naprawdę, zawsze chcemy uchronić

pędzel, choć głównie pod kątem działań estetycznych. Jeśli

obiekt od tego, co go niszczy, jak choćby światło. Czasem

zajmujemy się konserwacją architektury, to możemy uży-

utrudnia to zorganizowanie łatwo dostępnej wystawy.

wać wiertarki czy kielni. Nieraz sięgamy także po narzę-

Stąd nasza praca to także szukanie kompromisów w tym

dzia krawców, szewców, medyczne, dentystyczne, murar-

zakresie z kustoszami.

skie czy nawet po lasery do oczyszczania powierzchni rzeźb czy obiektów z kości lub metalu. Kluczowe jest, by to, z czego

Wspomniała Pani, że konserwator musi mieć rozległą

korzystamy pozwalało na jak największą precyzję. Tego

wiedzę. A czy rozwój techniki pomaga w tej pracy?

wymaga nasza praca przy samym dziele sztuki.

Ogromny postęp techniki ułatwia nam przede wszystkim rozpoznanie dzieła sztuki, zagadki jego zniszczeń lub przy-

Czy ręka konserwatora nie drży przy dziełach mających

czyn ich powstania. Korzystamy z mikroskopów i tomo-

wielką wartość?

grafów komputerowych, rentgena czy promieniowania

Staramy się o tym nie myśleć. Do każdego obiektu sztuki

ultrafioletowego. To wszystko pozwala nam lepiej poznać

podchodzimy tak samo starannie. Ważna w pracy jest umie-

budowę dzieła sztuki.

jętność skupienia się, uważność, cierpliwość i precyzja. Wartość rynkowa dzieła nie ma dla nas znaczenia. Każde

To stare metody wciąż się sprawdzają?

chcemy ocalić. Na tym polega właśnie etos tej profesji.

Oczywiście. Punkt wyjścia w pracy konserwatora to decyzja, czy będziemy stosować materiały takie, jakich używał

A czy czas konserwacji to również kwestia indywidu-

twórca dzieła, czy skorzystamy z innych, nowoczesnych.

alna, tak jak w przypadku stosowanych narzędzi?

Na przykład pozłotnictwo to taka dziedzina konserwa-

Jak najbardziej. Ona może zająć jeden dzień, gdy musimy

cji, w której używa się bardzo tradycyjnych materiałów

tylko oczyścić jakiś przedmiot, a może trwać kilka lat, gdy

do pozłacania ram albo ołtarzy.

zajmujemy się np. wielkim gobelinem. Nieraz pewne dzieła

15 Dobry wzór

zmieniły np. pożółkły farby czy zmatowiały kolory. Z kolei nauka i rozwój technologii pozwalają na stosowanie coraz to nowszych materiałów. Jesteśmy więc cały czas w fazie rozwoju i to jest w tej pracy fascynujące. Twórców dzieł sztuki się docenia. Jak jest w przypadku konserwatorów? Tak naprawdę pracy konserwatora nie powinno być widać – wtedy jest najlepsza. Wybierając ten zawód zakładamy więc pewną anonimowość. Oczywiście dokumentujemy to, co robimy, ale „bycie z tyłu” czy „bycie obok” dzieła sztuki jest wpisane w tę profesję. Co zatem w tej pracy jest największym wynagrodzeniem? Bywają bardzo miłe niespodzianki np. kiedy uda się nam zmienić datowanie obrazu lub rozpoznać na portrecie inną postać niż dotychczas. Kluczowa jest jednak satysfakcja, że proces konserwatorski się udał, a dzieło, które niszczało, niesie teraz zarówno swoją ocaloną materię, jak i piękno. Dzieła sztuki są bowiem świadectwem epok, które przeminęły, często też są pamiątkami o ludziach, którzy odeszli. Konserwując, zachowujemy je dla przyszłych pokoleń. muszą czekać na swoją kolej. Co ciekawe, są też sytuacje, kiedy nie potrafimy do końca zbadać obiektu albo materiału z jakiego został wykonany. Tak jest w przypadku chociażby dzieł współczesnych. Czekamy więc, aż metody badawcze lub technologia rozwiną się w przyszłości na tyle, że konserwację będzie można zrobić lepiej niż dziś. Taka decyzja jest trudna i pokorna względem dzieła sztuki. Tak naprawdę znaczącą częścią naszej pracy jest proces podejmowania decyzji o rozmaitych aspektach prac konserwatorskich oraz układanie ich programu. Dopiero później rozpoczyna się praca bezpośrednio przy obiekcie. Czyli to mit, że współczesna sztuka nie potrzebuje konserwacji? Tak i to właśnie ona, dla konserwatora, jest najtrudniejsza. Trudność tkwi m.in. w materiałach, które bardziej ulegają degradacji i niszczeniu. Dawni mistrzowie byli przywiązani do trwania swojego przedmiotu w czasie. Teraz artyści do tworzenia dzieł sztuki używają często materii nietrwałej, a rozpad takiego dzieła może być elementem jego funkcjonowania. Rozpoznanie intencji autora nie jest więc już tak łatwe jak kiedyś. A czy poprawiacie też dzieła już konserwowane? Zdarza się to często głównie dlatego, że materiały użyte przez konserwatorów w przeszłości zestarzały się albo

16 Felieton

DNA przedsiębiorstwa – anatomia sukcesu FELIETON: BOGDAN BIELAWSKI /

przedsiębiorca, właściciel biznesu, CEO ASA POLSKA S.A., publicysta, psycholog, trener psychologii biznesu/sukcesu: coaching, szkolenia, mentoring www.foousa.pl

Czy wiesz, że ludzki DNA tworzą zaledwie

Przechodząc z poziomu osobniczego do społecznego

cztery nukleotydy: A, G, C i T (adenina, guanina, cytozyna,

możemy przyjąć istnienie swoistego DNA w każdej struk-

tymina)? Ludzki DNA różni się od szympansiego w jed-

turze organizacyjnej. Twój biznes zatem również posiada

nym do dwóch procent – i zaledwie tak mała różnica czyni

kod, który kształtuje poziom jego rozwoju i determinuje

nas ludźmi. Za różnice między ludźmi odpowiada jeszcze

osiągnięcia. Co zatem mogłoby stanowić odpowiednik czte-

mniejsza odmienność. W ponad 99,9 procent Twój DNA

rech nukleotydów A,G,C,T?

jest taki sam jak wszystkich innych ludzi. Ta „niewielka” różnica 0,1 procenta w miliardach możliwych kombinacji jest niczym jedna przestawiona litera, w jednej książce,

A – jak AMBITIONS / ambicje…

Związek pomiędzy ambicjami a sukcesem wydaje się dość

wypełnionej po brzegi biblioteki! Zamiana miejsc tylko

oczywisty. Twoje ambicje określają wszystko, co jest z Tobą

tej jednej pozycji, czyni Cię tym, kim jesteś: JEDYNĄ

związane: kim jesteś i kim chcesz być? Jak żyjesz, a jak

I NIEPOWTARZALNĄ ISTOTĄ w całym Wszechświecie.

chcesz żyć? Co osiągnąłeś, a co jeszcze chcesz osiągnąć?

Istotą o niewyobrażalnych wręcz możliwościach…

Co posiadasz, a co jeszcze chcesz posiadać? Co chcesz po sobie

„Myśl ludzka nie zna granic poza tymi, które sama wyznacza”

Napoleon Hill

pozostawić? Kim i jak chcesz być zapamiętany? To ambicje określają poziom zaangażowania w realizację wizji życia i osiągnięć. Kiedy są zaspokojone, dalszy rozwój / wzrost staje się dziełem przypadku, kiedy nie są, stawiasz nowe:

G – jak GOALS / cele…

To właśnie cele są jednym z najważniejszych fundamentów sukcesu. Potrzeba ich realizacji to siła sprawcza, która wyzwala nieograniczony potencjał twórczy człowieka. Cele są również składową sensu życia. Ludzie, którzy sami wyznaczają sobie wciąż nowe cele, są zdrowsi i szczęśliwsi. Dłużej zachowują aktywność i sprawność. Nie tracą czasu na użalanie się i narzekanie, zawsze widzą lepszą przyszłość i dostrzegają:

17 Felieton

C – jak CHANCES / szanse…

się ujednolicać rynek, to jednak przedsiębiorstwa, które

Ludzie sukcesu dostrzegają szanse nawet tam, gdzie

odnoszą sukcesy w znikomym procencie „czymś” różnią

nikt inny ich nie widzi. Doskonalą w sobie umiejętność

się od pozostałych. W ich DNA jest „coś” wyjątkowego.

wyszukiwania możliwości w dowolnej życiowej sytuacji.

Ludzie, którzy je prowadzą są ambitni, nie zachłystują

Rozumieją, że „każdy kij ma dwa końce”, że dualizm rze-

się mitem przeszłych osiągnięć, lecz wciąż stawiają sobie

czywistości nierozłącznie splótł ze sobą dwa potencjały:

nowe cele. Potrafią tworzyć wspaniałe wizje lepszej przy-

jeżeli istnieje problem – istnieje też rozwiązanie, jeżeli ist-

szłości, które zjednują im ludzi pragnących być jej częścią.

nieje przeszkoda – jest też metoda, by ją pokonać, jeżeli

Sami korzystają z szans i okazji, a także pomagają w tym

istnieje potrzeba – znajdzie się sposób, by ją zaspokoić.

innym. Zmieniając siebie, zmieniają innych. Przyczyniają

Wszędzie tam, gdzie istnieją zagrożenia i ograniczenia,

się do podnoszenia jakości życia. A to właśnie jest istotą

istnieją też szanse i możliwości. Wszyscy ludzie posiadają

współczesnej i przyszłej PRZEDSIĘBIORCZOŚCI: dostrzec

taką umiejętność, jednak nieliczni korzystają z niej w pełni

potrzeby i znaleźć sposób na ich szybsze, lepsze i / lub tań-

i wciąż doskonalą. Dlatego pamiętaj zawsze o czwartym

sze zaspokojenie.

nukleotydzie biznesowego DNA, którym jest:

T – jak TRANSCENDENCE / transcendencja…

Wierzę, że DNA Twojego przedsiębiorstwa posiada w sobie ziarna wielkości i potencjał sukcesu.. „Niewielka” różnica 0,1 proc. między Twoją firmą a konkurencją, między tym, co jest dziś, a co może być jutro zdecyduje o wynikach i przyszłości Twojej firmy. Znasz te różnice? A może

Sukces z całą pewnością związany jest ze wzrostem, roz-

chcesz je poznać? Wystarczy skorzystać z pomocy eksper-

wojem, przekraczaniem granic i zmianą, czyli przeisto-

tów, odkryć je i aktywować!

czeniem. Wierzę, że każdy biznes, każde przedsiębiorstwo ma potencjał sukcesu. Choć większość firm walczy

Zapraszamy na kolejne SEMINARIUM FOOUSA

o przetrwanie i w konsekwencji bankrutuje, na rynku

EFEKTYWNY BIZNES, na którym poznasz naszych

zawsze pozostają zwycięzcy. Choć warunki dla wszyst-

ekspertów, nawiążesz nowe kontakty, zdobędziesz wiedzę

kich wydają się identyczne: zacierają się różnice ofertowe,

i inspirację. To nasza recepta na sukces.

przewaga technologiczna, dostępność do unikalnych produktów czy usług, choć wszechobecna konkurencja zdaje

18 Prestiżowa marka

LUKSUS poparty historią Na sen poświęcamy jedną trzecią życia. Z Edytą Marynowską,

kierownik salonu Hästens, rozmawiamy o tym, co wpływa na nasz komfort. Czy dobry sen jest w dzisiejszych czasach luksusem? rozmawia : Piotr Chabzda

zdj ęcia : Archiwum Hästens Polska

Łóżko to jeden z najważniejszych mebli w życiu każdego z nas.

konsekwencje spania na niewłaściwym podłożu ujawniają się

EDYTA MARYNOWSKA: Tak, zgadza się. Wygodne łóżko pozwala odpocząć i uzu-

po latach.

pełnić siły po ciężkim dniu. Z łatwością znajdziemy w nim wygodną pozycję, a towarzyszyć temu będzie uczucie odprężenia i relaksu. Właściwie dobrane łóżko

Materiały, z których wykonany jest materac także

zapewnia spokojny i nieprzerwany sen. Pozwala wypocząć i zregenerować siły.

odgrywają ważną rolę?

Niska jakość snu znacząco wpływa na cały rytm naszego dnia. Budząc się

Popularne materace wykonane są zazwyczaj z materiałów

po nieprzespanej nocy nie jesteśmy produktywni, brakuje energii i uważności.

syntetycznych. Lateks i wszelkiego rodzaju pianki spra-

Odpowiednio dobrane łóżko wzmocni komfort snu, a tym samym jakość życia.

wiają, że materac nie oddycha i zatrzymuje wilgoć, a my odczuwamy dyskomfort i pocimy się.

Czy to, na jakim łóżku śpimy ma znaczenie? Na co powinniśmy zwracać

W Hästens używamy tylko naturalnych materiałów

uwagę podejmując decyzję o zakupie łóżka?

od sprawdzonych dostawców. Materiały używane w na-

Wygodne łóżko powinno być uszyte na miarę, tj. dobrane do konkretnej osoby.

szych łóżkach są trwałe, zapewniają odpowiedni komfort

Po pierwsze należy zwrócić uwagę na odpowiedni rozmiar materaca. Dla zapew-

termiczny i cyrkulację powietrza, a także zachowują swoje

nienia optymalnego komfortu powinno się do wzrostu osoby dodać co najmniej dwa-

parametry przez cały okres użytkowania.

dzieścia centymetrów, jednak jest to zazwyczaj nie mniej niż dwa metry wysokości. Po drugie odpowiedni dobór twardości materaca zapewnia właściwą pozycję

Coraz bardziej świadomie dokonujemy zakupów.

podczas snu. Dzięki temu kręgosłup odpoczywa i jest idealnie podparty. Łóżka

Co sprawia, że łóżka Hästens są tak wyjątkowe?

Hästens dostępne są w czterech twardościach, ponadto mamy możliwość wyko-

Na wyjątkowość naszych łóżek wpływa kilka rzeczy. Po pierw-

nania dwuosobowego materaca o różnych twardościach.

sze tworzymy łóżka szyte na miarę zgodnie z indywidualnymi

Po trzecie ważne jest to, czy chcemy zadowolić się prostym materacem

wymaganiami. Po drugie są to kompletne systemy zaprojek-

na stelażu, czy wybierzemy bardziej zaawansowane systemy łóżek ramowych

towane tak, aby zapewnić maksimum komfortu. Czerpiemy

lub kontynentalnych.

z ponad 160-letniego doświadczenia i wiedzy mistrzów rzemiosła. Jakość jest dla nas najważniejsza. Produkujemy wyłącz-

Czy źle dobrany materac może nam wyrządzić krzywdę?

nie w Szwecji, dzięki czemu mamy pełną kontrolę jakości.

Źle dobrany materac utrudnia przyjęcie komfortowej pozycji, co może skutko-

Ponadto dajemy 25 lat gwarancji na nasze łóżka.

wać bólem kręgosłupa i prowadzić do różnych schorzeń. Często też nie wiemy, że śpimy na źle dobranym materacu – przyzwyczajamy się do tego. Jednak

Hästens to manufaktura łóżek, która należy do tej samej rodziny od sześciu pokoleń.

19 Prestiżowa marka

Wyjątkowym produktem w Państwa ofercie jest łóżko Vividus. Chcieliśmy stworzyć najdoskonalsze łóżko świata. Efektem naszych wieloletnich poszukiwań i testów jest łóżko Vividus. Każdy detal doprowadziliśmy do perfekcji, czerpiąc z dobrodziejstw natury i doświadczeń kilku pokoleń rzemieślników. Jesteśmy dumni z efektu. Vividus jest wizytówką naszej marki. Cena Vividusa to 500 tysięcy złotych. Oferta łóżek Hästens jest szeroka – mamy jedenaście modeli. Łóżka kontynentalne można nabyć w cenie od trzydziestu tysięcy złotych. Natomiast łóżka w systemie ramowym już od szesnastu tysięcy złotych. Od dziesięciu lat marka Hästens jest w Polsce. Czy Polacy chętnie kupują ekskluzywne łóżka? Nasi klienci decyzje podejmują rozsądnie i świadomie. Z roku na rok odwiedza nas coraz więcej osób. Część z nich zna już markę – jej historię oraz produkty. W salonie przybliżamy wyjątkowość łóżek, pokazujemy, z czego są wykonane i w jaki sposób realnie wpływa to na jakość życia. Państwa oferta jest bardzo bogata. Jakie modele najchętniej kupują poznaniacy? Najczęściej wybieranymi modelami są Marquis oraz Luxuria, choć jest też grupa poznaniaków, która zdecydowała się na topowy model 2000T. Ważne jest jednak to, że do tego typu zakupów poznaniacy podchodzą bardzo rozsądnie. Są świadomi tego, co kupują. I chcą się dobrze wyspać.

20 Felieton

Luksus z wyższej półki FELIETON: MAGDA POLASZEK /

Posiadaczka dyplomu UAM Poznań z tytułem filozofa i specjalizacją z komunikacji społecznej oraz absolwentka Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu na kierunku zarządzanie. Oksymoron w ludzkiej postaci, czyli mieszanka idealizmu i wiary w prawdziwość misji marki oraz skrajnego pragmatyzmu. Wielbicielka experience i event marketingu oraz polskich marek. Po godzinach aktywna użytkowniczka social mediów.

Jakość, wysoka cena, przepych,

wystawność, a często nawet i zbytek. Jednym słowem – luksus. Polacy

bogacą się i z roku na rok częściej

pozwalają sobie na dobra z wyższej

półki: ubrania od znanych projektantów, weekendy w pięciogwiazdkowych

hotelach i coraz droższe samochody. W ostatnim raporcie Rynek dóbr

luksusowych w Polsce KPMG prognozuje, że w roku 2021 ten segment rynku będzie wart już trzydzieści jeden

miliardów złotych. Co prawda pod względem pieniędzy wydawanych

na produkty wysokiej klasy daleko

nam do krajów Europy Zachodniej,

jednak wszyscy równie mocno lubujemy się w markach luksusowych. Ale co

tak naprawdę sprawia, że stają się one dla nas obiektem pożądania?

Luksus. Pojęcie tak abstrakcyjne i nieuchwytne, że do tej pory nie powstała jego jednoznaczna definicja.

Od zawsze prowokował dyskusje na polu etycznym, a jego problem zgłębiali już starożytni filozofowie, stawiając go na szczycie motywów dzielących społeczeństwo. Jest on subiektywnie traktowany i uzależniany od wielu czynników: czasu, geografii, potrzeb, kultury, tradycji… i tak moglibyśmy wymieniać bez końca. Niezależnie jednak od tego, czy luksus mierzymy złotówkami, dolarami, funtami czy rupiami, najważniejszą determinantą pozwalającą na jego kategoryzację jest zasobność portfela właśnie.

By nie wchodzić w niepotrzebne analizy, pozwolę sobie na zamknięcie luksusu w def inicji KPMG mówiącej o dobrach luksusowych jako „opatrzonych marką powszechnie uznawaną za luksusową na danym rynku lub takich, które ze względu na swoją specyfikę (np. unikalność, wysoką cenę) nabierają luksusowego charakteru”. Wśród marek luksusowych, którymi sygnowane są produkty ekskluzywne, znajdują się więc takie, które kojarzy większość społeczeństwa, ale są też i takie – przeznaczone tylko dla wybranych – o których istnieniu można nie mieć pojęcia.

21 Felieton

Znane metki mają być furtką do lepszego świata,

w którym jest wygodniej, łatwiej i przyjemniej. Rozwój gospodarczy sprawił, że stały się one bardziej dostępne: nasze portfele są bardziej zasobne, a i też same marki chcą się otworzyć na nowych odbiorców, oferując tańsze linie produktów sygnowanych ich brandem. Już nikogo nie dziwią oryginalne zegarki widoczne spod mankietów, markowe perfumy na półce czy opatrzona rozpoznawalnym logo torebka. Kupując produkty luksusowe oczekujemy doskonałej jakości produktu, która z czasem okazuje się dla nas względna, gdyż po krótkim czasie użytkowania planujemy nabycie kolejnego towaru. Można pokusić się o stwierdzenie, że pojawiająca się jakość jest często usprawiedliwieniem decyzji zakupowych, a nie stanem faktycznym. Chcemy wierzyć, że płacimy właśnie za nią, a nie cały entourage i emocje towarzyszące doświadczeniu posiadania. I pamiętajmy, że wyjątek naprawdę potwierdza regułę.

Produkty marek luksusowych są wykonane z naj-

Wciąż jednak istnieją marki luksusowe, które kurczowo

lepszych materiałów i dbałością o najmniejszy szczegół.

trzymają się ideologii bycia „nie dla wszystkich”. Pod-

Pomysły wprowadzane przez luxury brands są innowa-

kreślają swój status pewną formą „nieosiągalności” nie

cyjne i designerskie, a towary ograniczone ilościowo.

tylko poprzez horrendalne ceny produktów, ale również

Wszystko to wpływa nie tylko na samą cenę, ale również

przez długi czas oczekiwania na nie. A jak wygląda szczyt

wartości dodatkowe, które marka luksusowa sobą repre-

niedostępności? Bank American Express posiada w swoim

zentuje. Niedostępność oraz aura, którą brandy stwarzają,

portfelu produktów kartę kredytową American Express

sprawia, że chcielibyśmy być ich częścią. Mają w sobie coś

Black Centurion. Takowa może trafić do osób z najwięk-

magicznego, a my marzymy o namacalnym dowodzie ich

szymi kontami bankowymi, ale nie każda z nich może

wyjątkowości: jakość, blichtr oraz świadomość, że mamy

wejść w jej posiadanie, bo… nie można jej kupić! By dostać

coś, czego nie maja inni. O! „Mamy coś, czego nie mają inni”.

się do tej wąskiej grupy, trzeba otrzymać specjalne zapro-

Albo chociaż „mamy coś, co mają tylko nieliczni".

szenie z samego banku. Cóż… Chyba zawsze będą na rynku

Marki luksusowe są wyznacznikiem statusu mate-

rialnego, przynależności do niedużej (lub „tej wybranej”) grupy odbiorców i – choć to już nie takie oczywiste – jakości. To one wyznaczają trendy, a nie za nimi podążają. To one kreują zachowania konsumentów, a nie szukają drogi, by do kupujących trafić. Ludzie lgną do nich jak pszczoły do ula, w którym królową jest ona… rozpoznawalna przez wszystkich firmowa metka. Rozkochany w marce potencjalny klient będzie latał i pracował tak długo, aż uda mu się do niej dostać.

marki, które w większości przypadków pozostaną jedynie w sferze marzeń.

22 Prestiżowa rozmowa

NOWE TECHNOLOGIE wywołują w nas emocje Nowoczesne techniki oparte są na nowej wiedzy wyjaśniającej,

jak działa nasz mózg, a nie na nowej technologii. Podczas edukacji

musimy być aktywni. Im więcej zmysłów i emocji zaangażowanych w proces nabywania wiedzy, tym staje się on efektywniejszy i mniej bolesny – mówi Hubert Gonera, pomysłodawca

nowej platformy turystyczno-edukacyjnej www.nowemuzeum.pl,

która zrzesza miejsca wykorzystujące multimedia w promocji i edukacji. rozmawia : Piotr Chabzda zdj ęcia : Archiwum prywatne Huberta Gonery / FOTOBUENO pracownia fotograficzna

Nie wyobrażamy sobie już życia bez multimediów. Zawładnęły naszą codziennością? HUBERT GONERA: Dokładnie. To prawda, że nie mamy

już odwrotu. Nasuwa się jednak pytanie o funkcję, jaką nadamy im w naszym życiu. Czy chcesz, żeby przeliczały nas jak algorytmy Facebooka, decydowały o treściach reklam, jakie się nam wyświetlają? Może mają przenosić nas w wirtualną rzeczywistość, w której jesteśmy superbohaterami? Może multimedialne maszyny wkrótce będą dla nas tak samo realne jak ludzie? Już teraz w Japonii roboty do towarzystwa stały się hitem dla samotnych starszych osób. W serialu Black Mirror scenarzyści zastanawiają się, jak technologia może wpłynąć na nas w najbliższym cza-

naszego mózgu. Ale nie musi tak być. Multimedia mogą być

sie i kolejne odcinki pokazują, jak może wyglądać nasze

także wspaniałą i wydajną pomocą naukową, dzięki której

życie kiedy połączymy się z technologią np. poprzez chipa,

będziemy uczyć się szybciej i przyjemniej. Musimy tylko

który będzie pamięcią absolutną. Pozwoli nam odtworzyć

korzystać z nich i jak największej liczby naszych zmysłów

dowolne zdarzenie z przeszłości i zobaczyć je ponownie.

jednocześnie. Taką szansę dają nam multimedialne i inte-

Zastępuje przy tym wytworzone w drodze ewolucji części

raktywne ekspozycje w nowych muzeach.

23 Prestiżowa rozmowa

No właśnie… nowoczesne techniki nauczania oparte są na wykorzystywaniu nowych technologii. Czy ten sposób edukacji jest atrakcyjniejszy dla uczniów? Powiedziałbym raczej, że nowoczesne techniki oparte są na nowej wiedzy wyjaśniającej, jak działa nasz mózg, a nie na nowej technologii. Podczas edukacji musimy być aktywni. Im więcej zmysłów i emocji zaangażowanych w proces nabywania wiedzy, tym staje się on efektywniejszy i mniej bolesny. Więcej ośrodków mózgu jest pobudzonych. Powstają nowe połączenia między neuronami. Uruchamiane są neuroprzekaźniki, takie jak endorfiny – hormon szczęścia, czy serotonina dająca uczucie spokoju. Pamięć związana jest ze zmysłami i bodźcami. Jest wynikiem intensywności i głębokości przeżywania, a nie jak błędnie myślimy częstości powtórzeń, czyli popularnego wkuwania. To, jak uczy dzisiaj szkoła, oparte jest na założeniach reformy edukacji, która była 200 lat temu w Prusach. Otto von Bismarck zlecił jej przeprowadzenie, gdyż chciał wykształcić karnego i użytecznego obywatela, który łatwo przyjmie narzucone mu przez współczesny świat role. Kłopot w tym, że świat przez 200 lat bardzo się zmienił. Ucząc w ten sam sposób, co kiedyś, skazujemy

←

Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu

↙

Muzeum Ognia w Żorach

24 Prestiżowa rozmowa

dzieciaki na brak zaradności i kreatywności. Dziś często

jest najczęściej z dofinansowaniem unijnym. Te dwa czyn-

zawód, który będzie wykonywało nasze dziecko jeszcze nie

niki są bez precedensu w skali Europy. Mieliśmy jako

istnieje. Jestem przekonany i widzę to po swoich dzieciach,

naród knebel na ustach. Dopiero od mniej więcej dekady

że w nowych muzeach najmłodsi się nie nudzą. Zawsze

to się zmieniło. Utworzone zostało Muzeum Powstania

po wizycie syn zadaje mi masę pytań, prowokuje do roz-

Warszawskiego, Muzeum II Wojny Światowej, Muzeum

mów, co pokazuje jak żywo zainteresował się tematem.

Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956, Europejskie Centrum Solidarności, Fabryka Emalia Oskara Schindlera,

↘

Centrum Hewelianum w Gdańsku

↓

Muzeum Emigracji w Gdyni

Polska stała się mekką instytucji, które wprowadzają

Muzeum Emigracji, Muzeum Państwa Krzyżackiego i wiele

systemy multimedialne do swoich przestrzeni. Czemu

innych, które są rzecznikami niewygodnych niegdyś tema-

musieliśmy czekać aż tyle czasu?

tów, jak chociażby Muzeum Żydów Polskich Polin czy

W naszym kraju mamy do czynienia z klasycznym boomem.

Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny świa-

Z jednej strony muzea urosły na głodzie przemilczanych

towej im. Rodziny Ulmów. Unijne fundusze, które samo-

przez dekady historii, z drugiej ich realizacja związana

rządy regionalne przeznaczyły na rozwój turystyki i rewitalizacje zaowocowały powstaniem całej gamy rewelacyjnych centrów nauki i muzeów narracyjnych. Pierwsze tłumaczą prawa nauki. Muzea narracyjne opowiadają historię np. ognia czy mleka w naszej cywilizacji i jego zastosowania w historii człowieka. Centrów nauki w kraju działa już kilkanaście, wymienię tutaj tylko kilka, np. Centrum Hewelianum w Gdańsku czy Experyment w Gdyni. Świetne centrum nauki posiada Toruń, jest to Młyn Wiedzy. Niezłe czeka na turystów w Kielcach. We Wrocławiu działa centrum nauki ukierunkowane na wiedzę o wodzie – Hydropolis. Centrum Tradycji Mleczarstwa – Muzeum Mleka w Grajewie to świetna placówka, która opowiada, jak przez wieki wykorzystywano mleko w żywieniu, kosmetyce, medycynie oraz sztuce. Muzeum Ognia w Żorach zabierze nas w podróż przez dzieje i opowie o związku naszej cywilizacji z ogniem.

25 Prestiżowa rozmowa

Tegoroczne badania prowadzone przez międzynarodową firmę Eurominitor International wskazują, że mamy do czynienia z globalnymi zmianami konsumenckimi. Przechodzimy z gospodarki rzeczy do gospodarki przeżyć. Co więcej, zakup przeżyć daje bardziej długotrwałą radość niż zakup rzeczy. Psychologowie zbadali, że cieszy on konsumentów zarówno przed, w trakcie i po. Pracując w przemyśle czasu wolnego uznałem, że te dwa fakty: wolna od handlu niedziela oraz otwartość na zakupy przeżyć świetnie połą-

↗

Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu

czą się w obiektach interaktywnych muzeów, których mamy Nowe Muzeum to projekt, który wystartował na początku

w Polsce kilkadziesiąt. 11 marca był dla nas datą symbolem.

marca. Co spowodowało, ze zdecydowałeś się na jego

Nowe Muzeum to projekt wewnętrzny, a takie potrafią cią-

realizację?

gnąć się w nieskończoność. Potrzebowaliśmy więc deadli-

Wystartowaliśmy 11 marca. Tego dnia mieliśmy pierwszą

ne’u. No i udało się. Od 11 do końca marca nasz portal miał już

w wolnej Polsce nieświąteczną niedzielę z zakazem han-

około 1000 unikalnych użytkowników z całej Polski.

dlu. To pewien przełom i trudna chwila dla Polaków. Co zro-

A dlaczego realizuję Nowe Muzeum? Studiowałem filozo-

bić z wolnym czasem i niezaspokojonymi pragnieniami?

fię i turystykę na UAM. Pamiętam, jak na piątym roku kolega

REKLAMA

26 Prestiżowa rozmowa

↗

Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu

z turystyki zapytał mnie: „Hubert, a co ty będziesz robił

w czasie i pozwalają zaangażować poznawczo. Dopiero

po tej filozofii?” odpowiedziałem mu trochę filozoficznie:

interaktywność zmienia jakość obcowania z nową wiedzą.

„To samo co po turystyce”. Byłem pewien, że kiedyś te dwie

Konfucjusz miał rację, kiedy powiedział: „Powiedz mi,

drogi zejdą się na mojej życiowej ścieżce. Czuję i wiem, że

a zapomnę. Pokaż – zapamiętam. Pozwól wziąć udział, a…

Nowe Muzeum to projekt, gdzie doskonale uzupełnia się

wzbudzisz we mnie pragnienie”. Dlatego zaangażowanie

moja edukacja z obu kierunków. Przez dziesięć lat praco-

i interakcja są podstawą nauki, która emocjonuje i wciąga.

wałem w konsultingu turystycznym i nie widzę ciekawszej i większej szansy na rozwój turystyki w naszym kraju

Wspomniałeś, że multimedia oddziałują na nasze emo-

jak podróżowanie, aby poznawać obiekty zaprezentowane

cje, interakcje. Na jakie odczucia jeszcze możemy liczyć

na nowemuzeum.pl.

odwiedzając instytucje zrzeszone w projekcie? Nasze muzea to bardzo często architektoniczny manifest

↘

Centrum Tradycji Mleczarstwa – Muzeum Mleka w Grajewie

Czy to oznacza, że coraz częściej będziemy poznawać

naszych czasów. Niektóre z nich zdobyły nagrody w kraju

historię za pomocą multimediów?

i za granicą. Miłośnicy dobrej, współczesnej architektury

Multimedia są ważne, ale jeszcze ważniejsze jest zaangażo-

na pewno nie zawiodą się na Muzeum II Wojny Światowej,

wanie, czyli interakcja. To dopiero stymuluje mózg do zapi-

Europejskim Centrum Solidarności, Muzeum Ognia w Żorach

sywania informacji i ich zapamiętywania. Multimedia to

czy warszawskim Polin, które jest ucztą dla estetów. Więcej

tylko narzędzia. Kiedy angażujemy się całym sobą np. roz-

można znaleźć w kategorii architektura na naszej stronie.

palając ogień za pomocą krzesiwa i hubki w Muzeum Ognia

Pełną gamę eksperymentów fizycznych znajdziemy w cen-

w Żorach, jak to robili nasi pierwotni przodkowie, prze-

trach nauki. W Pałacu w Polednie znajduje się ekspozycja,

żywamy historię. Nie jesteśmy słuchaczami czy widzami,

która prezentuje faunę z pięciu kontynentów za pomocą

uczestniczymy w tym. Dlatego z wizyty w Muzeum Ognia

spektakli światło-dźwięk, na specjalnych stanowiskach można

wynosimy żywe wspomnienie. Owszem multimedia mają

tam również dotknąć wycinków futer, co angażuje dotyk.

tutaj swoją rolę. Za pomocą technologii kinetycznej ruchy naszych rąk powodują poruszenie rąk na ekranie, które

Projekt Nowe Muzeum ciągle się rozwija. Obecnie

wzniecają ogień. To właśnie multimedia przenoszą nas

jest w nim zrzeszonych około 60 muzeów. Jaki będzie kolejny etap rozwoju projektu? Przed wakacjami dodamy planer podróży. Po wpisaniu miasta, do którego jedziemy, wyświetli nam on wszystkie interaktywne muzea na miejscu oraz te, które miniemy po drodze. W przyszłym roku wprowadzimy do portalu muzea z innych krajów. Już rozmawiamy z placówkami z Czech, Danii, Niemiec czy Emiratów Arabskich, które są bardzo zainteresowane gośćmi z Polski. Kilkanaście placówek w naszym kraju otworzy się niebawem, u nas możecie je zobaczyć już teraz. No i obiecujemy, że na naszym portalu co tydzień będzie można znaleźć nowe treści. Na blogu pojawiać się będą relacje z naszych wizyt, a w sekcjach dodawać będziemy kolejne muzea. Będziemy także na bieżąco recenzować wartościową literaturę z zakresu popularyzacji wiedzy o uczeniu się.

MAGAZYN NOWOCZESNEGO POZNANIAK A

Chcesz być zawsze na bieżąco? Dołącz do nas na facebooku Fb/poznanskiprestiz Magazyn dostępny bezpłatnie w punktach dystrybucji www.poznanskiprestiz.pl/gdzie-nas-znalezc/ „Poznański prestiż” w Twoim domu! Zamów prenumeratę już dziś – 12 miesięcy za jedyne 99 zł Czytaj także na www.poznanskiprestiz.pl

28 Kulturalna rozmowa

Lubię zasiać NUTKĘ CIEKAWOŚCI

29 Kulturalna rozmowa

Od najmłodszych lat wiedział, że scena to jego miejsce. Nie wyobraża sobie

wykonywania innego zawodu niż ten, w którym pracuje. Łukasz Brzeziński

– aktor Teatru Muzycznego w Poznaniu, który w tym roku świętuje 15-lecie pracy na scenie - – mówi nam o tym, czym dla niego jest aktorstwo i jakich emocji oczekuje od aktorów współczesny widz. rozmawia : Piotr Chabzda

zdj ęcia : Archiwum Teatru Muzycznego w Poznaniu, Agnieszka Szenrok

Od kiedy wiedziałeś, że w przyszłości zostaniesz aktorem?

w scenografii, ogromna postać Goplany… te wszystkie skła-

ŁUKASZ BRZEZIŃSKI: Wszystko się zaczęło w szóstej klasie

dowe uderzyły we mnie jak fala tsunami. Przeżywałem to

szkoły podstawowej. Nasza wychowawczyni zabrała całą

przedstawienie przez blisko trzy tygodnie. Non stop wier-

klasę na spektakl do Bałtyckiego Teatru Dramatycznego.

ciłem dziurę w brzuchu moim rodzicom, że chcę znowu pojechać do teatru.

Pamiętasz, jakie to było przedstawienie? Oczywiście! Balladyna w reżyserii Ryszarda Majora. Był to

I…?

mój pierwszy pobyt w teatrze w życiu. Wcześniej miałem

Sprawdzałem repertuar teatru i jeździliśmy na wybrane

okazję zobaczyć spektakle teatralne, ale bardziej dedyko-

spektakle. Muszę jednak Ci się do czegoś przyznać.

wane dla dzieci. Ten był pierwszy, który wywarł na mnie

Prawdziwa fascynacja teatrem przypadła na okres mojej

tak ogromne wrażenie. Kolorowe tiule wykorzystane

nauki w liceum plastycznym. W moim przypadku na wagary

30 Kulturalna rozmowa

chodziło się albo do Biblioteki Wojewódzkiej, albo do teatru.

Na czym Twoim zdaniem polega magia teatru?

Dużo przedstawień w teatrze w moim rodzinnym mieście

Szczerze…w moim przypadku wygląda to tak, że ta magia już

było granych rano dla szkół. Chciałem wszystko obejrzeć.

zniknęła. Może to, że tam pracuję wpłynęło na zmianę mojego

Przyznaję się – oszukiwałem nauczycielki, że źle się czułem

stosunku. Teatr stał się dla mnie codziennością. Nie odczu-

i uciekałem do teatru. Pamiętam sytuację, kiedy przez przy-

wam tej magii tak, jak reagują na nią widzowie. Idąc na

padek spotkałem jedną z moich nauczycielek. Domyślała

przedstawienie do innego teatru oglądam je trochę inaczej.

się, że wagary spędzam oglądając spektakle. Po latach przy-

Wiem, jak mogą wyglądać kulisy pracy nad nim. Widzę tech-

padkiem wpadliśmy na siebie i w momencie kiedy powie-

niczne rzeczy, warsztatowe. Jest to w pewnym stopniu przy-

działem jej, że dostałem się do szkoły teatralnej, przytuliła

kre, ponieważ nam zawodowcom została przez to zabrana

mnie – wiedziała, że tak potoczy się mój los.

możliwość odbierania sztuki w sposób bardziej dziewiczy. Aktorstwo to dla Ciebie… Pasja. Do tego zawodu trzeba mieć pasję. Jeżeli tego nie ma, to człowiek nie wytrzyma takiego systemu pracy. Dwa razy dziennie mamy próby. Dodatkowo sporo podróżujemy z naszymi spektaklami. Często gramy dwa razy

Nie ma jednego przepisu na to, aby ludzie czynnie uczestniczyli w przedstawieniu, aby reagowali na to, co dzieje się na scenie w teatrze. Często emocje, które prezentowane są podczas spektaklu są przerysowane, nad wymiar eksponowane. Czy to oddziałuje na widza? Czasami tak. Jednak w moim odczuciu widz oczekuje metafory. Tego, aby emocje, które drzemią w postaci nie były podane na tacy. Zadaniem aktora jest zasiać nutkę ciekawości, nostalgii, zastanowienia nad tym, co widz zobaczył w teatrze. Te niedopowiedziane momenty są w moim odczuciu najbardziej atrakcyjne.

dziennie. Aktorstwo wiąże się z dużym wysiłkiem fizycznym, ale również psychicznym. Nauka roli często jest związana z wcześniejszą analizą postaci, którą będzie się grać. Aktor musi poznać wszystkie elementy budujące postać. Musi przeżywać emocje, które jej towarzyszą.

31 Kulturalna rozmowa

32 Kulturalna rozmowa

W moim przypadku na wagary chodziło się albo do Biblioteki Wojewódzkiej, albo do teatru. Dużo przedstawień w teatrze w moim rodzinnym mieście było granych rano dla szkół. Chciałem wszystko obejrzeć. Przyznaję się – oszukiwałem nauczycielki, że źle się czułem i uciekałem do teatru. Pamiętam sytuację, kiedy przez przypadek spotkałem jedną z moich nauczycielek. Domyślała się, że wagary spędzam oglądając spektakle. Po latach przypadkiem wpadliśmy na siebie i w momencie kiedy powiedziałem jej, że dostałem się do szkoły teatralnej, przytuliła mnie – wiedziała, że tak potoczy się mój los.

Emocje, o których wspomniałeś zostają u Ciebie po spektaklu? Oczywiście, że tak! Wiesz, jakie to jest obciążające? Nieraz nie mogę spać w nocy. Większość tych nieprzespanych nocy to przypominanie sobie utworów ze spektakli. Zwłaszcza przed premierą. Często łapię się na tym, że w życiu codziennym mówię cytatami z przedstawień. To zostaje w człowieku. Jednak z czasem np. kiedy przedstawienie jest zdjęte z afisza, to usuwam je z głowy. Nie są mi potrzebne. Trzeba zrobić miejsce w swoim katalogu na inne rzeczy. (śmiech) Na co zwracasz szczególną uwagę przygotowując się do roli? Analiza postaci to podstawa. Często myślę o postaciach, które odgrywam podczas codziennych czynności. O tym, jakby się zachowały w danym momencie. To pozwala mi

scenie w teatrze. Często emocje, które prezentowane są pod-

chociaż w pewnym stopniu wcielić się w emocjonalny stan

czas spektaklu są przerysowane, nad wymiar eksponowane.

danej postaci.

Czy to oddziałuje na widza? Czasami tak. Jednak w moim odczuciu widz oczekuje metafory. Tego, aby emocje, które

Analizujesz również przeszłość?

drzemią w postaci nie były podane na tacy. Zadaniem

W teatrze dramatycznym owszem, tak się robi. Teatr

aktora jest zasiać nutkę ciekawości, nostalgii, zastanowienia

muzyczny cechuje się innymi kryteriami. Ważny jest

nad tym, co widz zobaczył w teatrze. Te niedopowiedziane

taniec, śpiew. Często narzucana jest forma aktorowi. Tu

momenty są w moim odczuciu najbardziej atrakcyjne.

raczej nie ma miejsca na szczególnie głęboką analizę, granie Czechowem, Stanisławskim. Emocje są inaczej naryso-

Obecnie grasz w kilku spektaklach na deskach Teatru

wane, są zarysowane grubą kreską. Przeważnie potrzeba

Muzycznego w Poznaniu. Pracujesz nad kolejnym spek-

trochę groteski.

taklem (Footloose), którego premiera będzie miała miejsce 21 kwietnia. Nie za dużo jak na jedną osobę?

Łukaszu, jak wpłynąć na widza, aby aktywnie uczestni-

Kocham to, co robię. Gra aktorska to dla mnie ogromna

czył w spektaklu i reagował na to, co aktor gra?

pasja. To, że występuję w kilku spektaklach, nie jest dla mnie

W moim odczuciu bardzo wiele zależy od reżysera. Nie ma

dużym obciążeniem. Oczywiście jest zmęczenie, ale towa-

jednego przepisu na to, aby ludzie czynnie uczestniczyli

rzyszy jemu ogromna satysfakcja, która rekompensuje

w przedstawieniu, aby reagowali na to, co dzieje się na

wszystko.

drukujemy to czego ty potrzebujesz CGS drukarnia

Kontakt: kom. +48 607 260 131 tel. +48 61 227 59 73 danuta.pawlicka@cgs.pl

Wydrukujemy materiały dla Twojego biznesu: ulotki, plakaty, katalogi, książki, czasopisma, teczki, arkusze plano, zaproszenia, kalendarze, naklejki, notesy, papier firmowy, zdrapki, produkty pakietowe, produkty sztancowane, foliowane, lakierowane UV. Poza drukiem na papierze, drukujemy na podłożach niewsiąkliwych: foliach samoprzylepnych, kalkach i tworzywach sztucznych.

WWW.CGS.PL

34 Felieton

Mieć cel czy nie mieć celu? FELIETON: JOANNA JANOWICZ / świadoma marka osobista, www.joannajanowicz.pl

„Nic do mnie nie mów, nic do mnie nie mów, Na czym skoncentrujesz swoje myśli, tak podaj mi tylko lampkę wina. Słucham ciszy“ – powiedziała

masz. To cię spotyka. Jeśli twój sposób myślenia to roz-

Paula, zazwyczaj mówiąca najwięcej w całym towarzy-

patrywanie, co nie gra i czy wina jest po stronie rządu,

stwie. Słońce świeciło delikatnie, taf li wody nie mąciła

pogody, religii albo sąsiada, to oddajesz odpowiedzialność

nawet ważka, a w tle szumiały leniwie trzcinowe parasole.

za siebie czynnikom zewnętrznym. Jesli myślisz o tym,

„Patrzcie, a gdybym ja tak nie miała żad-

nych celów? Wstawałabym rano, jadła pączka w lukrze i tak bez żadnej nerwówki, że zarząd się obrazi, robiłabym swoje. Mniej, wolniej, bez tej całej spinki, że musi mi wyjść, że coś

czego chcesz i gdzie masz dotrzeć, to odpowiedzialność bierzesz na siebie i masz wpływ na rezultat.

„A ja to właśnie chciałabym wiedzieć,

gdzie będę za dziesięć albo dwadzieścia lat. Tak sobie

mam osiagnąć. Dzieci bym tak nie cisnęła, Antek nie miałby

śmiało postanowić! Że w końcu znajdziemy wspólnika.

tenisa, Maja nie chodziłaby na basen. Marcin nie wziąłby

Że będziemy mniej pracować. Że kupimy domek w Portofino

awansu, bo po cholerę, skoro i tak go w domu nie ma.

i będę pląsać po tych plażach w kapeluszu z dużym ron-

Życie toczyłoby się samo, a ja... tak toczyłabym się za nim“.

dem. Dziewczyny“ – rozkręciła się Marta – „ja bym sobie

Roześmiałyśmy się wszystkie mając w oczach obraz stanow-

nawet postawiła za cel, że będę wtedy nadal w rozmiarze M!

czej Pauli o dwadzieścia kilogramów cięższej, kulającej się

Ale sobie nie postanawiam. Bo będę musiała działać“.

z wysiłkiem pod górę codziennych obowiązków.

Ludzie albo mają wpływ na sytuację, albo

To, czy wybierasz świadome działanie, czasem nawet płynięcie pod prąd stereotypom i poglądom,

sytuacja na nich. Czasem zarządzają swoim życiem w świa-

czy zadowala cię przejażdżka rzeczna zgodnie z prądem,

domy i zorganizowany sposób, tak by osiagnąć dokładnie

zależy od tego, jakie emocje ci towarzyszą.

to, na czym im zależy. A nieraz płynie sobie życie w szybkim tempie, trochę jak ich własne, a trochę jakby ktoś inny ustalał jego kierunek, zasady i to, jak wygląda.

Wielu ludzi w naszej kulturze często odczuwa

wstyd. Zainicjowany dawno, dawno temu, nawet przez osoby, które nie miały dla nas większego znaczenia, ale ugruntowany po dziś. To wstyd za to, że się czegoś nie potrafi, inaczej myśli, chce czegoś więcej niż wszyscy. Dopóki nie dasz sobie przyzwolenia na to, by żyć swoim życiem, dopóty nie weźmiesz za nie odpowiedzialności.

35 Felieton

Zasadnicza różnica pomiędzy tymi osobami, które realizują swoje ambitne cele i tymi, które nawet ich

sobie nie stawiają pokazuje, że ludzie o wysokim poczuciu własnej wartości cenią swój czas. Planują i wykorzystują w mądry sposób każdą chwilę, by żyć pełnią świadomego życia. Ludzie o niskim poczuciu swojej wartości nie szanują czasu i siebie. Dlatego z absurdalnym poczuciem winy powinni jak najszybciej się rozstać.

I może wypada pochylić się nad słowami Jima Rohna: „głównym powodem, dla którego warto wyznaczyć sobie cel, jest to, co taka decyzja z tobą robi, abyś go osiągnął. To jak ta decyzja cię kształtuje, będzie zawsze o wiele większą wartością, niż to, co dostaniesz“.

36 Kulturalna rozmowa

37 Kulturalna rozmowa

Warsztat pisarza. KUBA WOJTASZCZYK Mówią o nim „nadzieja młodej polskiej literatury”. Sam jednak podchodzi do tego z dużym dystansem. Kuba Wojtaszczyk. Kilka lat temu zadebiutował książką

Portret trumienny. Na swoim koncie ma również książki Kiedy zdarza się przemoc, lubię patrzeć oraz Dlaczego nikt nie wspomina psów z Titanica?. Skąd w nim

zamiłowanie do pisania? Czy tworząc, utożsamia się z bohaterami swoich książek? rozmawia : Piotr Chabzda zdj ęcia : Zuzanna Szamocka

Spotykamy się tydzień po premierze Twojej najnowszej książki Słońce narodu. Jakie emocje towarzyszą Ci teraz, kiedy już trafiła ona do czytelników? KUBA WOJTASZCZYK: Ulga. Książka żyje już własnym

życiem. A czytelnicy – piszą? Dzielą się swoimi wrażeniami? Piszą i pozytywnie wypowiadają się na temat powieści.

Nie krępowałeś się czytać czyjegoś dziennika?

Jednak w moim odczuciu minęło niewiele czasu od jej

Oczywiście było to krępujące. Wahałem się, czy go kupić,

premiery, więc tak naprawdę machina promocyjno-czy-

bo to przecież grzebanie w czyjejś przeszłości. Ale wścib-

telnicza dopiero się uruchamia. Na razie jestem po spotka-

stwo zwyciężyło. Zaspokoiłem je za dwa złote.

niach autorskich w Warszawie i Poznaniu. Pojawiły się też pierwsze bardzo dobre recenzje. Generalnie jest ok.

Czego się dowiedziałeś? Był to dziennik anonimowej kobiety, która opisuje rok z wła-

Czytając Twoją książkę zastanawiałem się, ile pracy,

snego życia. Akcja dzieje się w latach 1978-79. Narratorka

czasu i energii trzeba włożyć, aby ją stworzyć. Inspiracją

jest katoliczką, przeżywającą wybór Karola Wojtyły

dla Ciebie do jej napisania był znaleziony na pchlim

na papieża. Opisuje swoje emocje, uczucia w związku z tym

targu dziennik…

wydarzeniem; początkowo nie odbiegały one od – chyba

Dziennik wypatrzyłem wśród starych książek na pchlim

mogę tak powiedzieć – religijnej normy, dopiero z cza-

targu na Starej Rzeźni w Poznaniu. Miał plastikową brą-

sem nabrały erotycznego zabarwienia. Narratorka zako-

zową okładkę, która sentymentalnie skojarzyła mi się

chała się nie w papieżu, a mężczyźnie, mimo że miała męża

z obwolutami szkolnych zeszytów moich dużo star-

i dorosłego syna. Emocje, które wyczytałem w tym dzien-

szych sióstr. Chwyciłem dziennik, zacząłem kartkować…

niku posłużyły mi do stworzenia jednej z bohaterek Słońca

Zobaczyłem daty, niewyraźne pismo.

narodu – Renaty Małeckiej. Dziennik osadził mi też akcję w konkretnych ramach czasowych. Reszta szczegółów: rodzina, przyjaciele, miejsce pracy, zostały przeze mnie stworzone.

38 Kulturalna rozmowa

To wszystko stanowiło dla Ciebie inspirację. A reszta? Cały proces twórczy – jak przebiegał? Na początku, tuż po szkielecie fabularnym, przychodzi czas na research. Musiałem szczegółowo dowiedzieć się, jak wyglądały lata 70., co się w tym czasie wydarzyło. 1978 i 1979 to czas ogromnie ciekawy pod względem literackim – umiera wtedy dwóch papieży, Wojtyła zostaje wybrany na tron watykański, do tego mamy zimę stulecia, a w Warszawie, gdzie dzieje się akcja powieści, wybucha Rotunda. Lata 70. to epoka Gierka, czyli wrażenie Zachodu

Poznawanie ich było dla Ciebie przygodą?

kupowane za kredyt; to coca-cola na półkach, wyjazdy

Trudno nazwać proces pisania poznawaniem bohaterów,

zagraniczne. Na listach przebojów Rodowicz i Jantar…

bo przecież sam ich stworzyłem. Przygodą było odtwarza-

Zaglądałem do gazet wtedy wydawanych, czytałem książki

nie świata PRL-u, nie tego z Wikipedii, tylko bardziej real-

o tym okresie, publikowane pamiętniki, dzienniki, ogląda-

nego, wręcz namacalnego.

łem kroniki filmowe, filmy fabularne i dokumentalne... Wiele tego, ale chciałem jak najdokładniej oddać koloryt

Praca nad Słońcem narodu była męcząca?

lat 70., byleby nie popaść w „hipsterskie”, sentymentalne

Praca nad każdą książką jest męcząca. Budowanie w gło-

postrzeganie PRL-u.

wie fabuły, research. Później to wszystko musisz jeszcze przelać na papier. Jednak proszę mnie źle nie zrozumieć,

Poznając głównych bohaterów, odnoszę wrażenie, że

to praca ze wszech miar satysfakcjonująca. Trudno opisać

pochodzą oni z różnych światów…

uczucia, które towarzyszą, kiedy w końcu dostajesz swoją

Dokładnie, widać to np. w języku, którym się posługują.

powieść już wydaną.

Renata, zagorzała katoliczka i pracownica biblioteki, zdaje się być wyważona w swoich sądach, jednocześnie

Utożsamiasz się z emocjami, które towarzyszą Twoim

jest zawistna, myśli, że pozjadała wszelkie rozumy. Może

bohaterom?

się wydawać postacią negatywną, ale jeżeli przyjrzymy się

Na pewno bohaterowie są mi bliscy. W końcu spędziłem

jej bliżej, to odkryjemy, że – przynajmniej na początku –

z nimi ponad dwa lata, musiałem wejść w ich buty, ponie-

stara się ratować swoją rodzinę, chronić Pawła, swojego

kąd żyć ich życiem, bo przecież praca nad książką nie kończy

syna, od podejmowania złych decyzji. Jest to co prawda

się w chwili, gdy zamkniesz plik Worda. Przestaję myśleć

patologiczne, ale tylko w taki sposób potraf i działać.

o bohaterach dopiero wtedy, gdy książka jest już na rynku.

Gustaw, mąż Renaty, to futurysta, pracownik Instytutu Wzronictwa Przemysłowego; opisuje swoje życie i związek właśnie przez pryzmat swojej pracy, używa do tego specyficznej terminologii. Jest najbardziej tajemniczym bohaterem. Ostatni jest Paweł, czyli syn Małeckich, dwudziestolatek o artystycznej duszy, pragnący być piosenkarzem. To przedstawiciel młodego pokolenia. Każda z tych postaci reprezentuje inny świat.

1978 i 1979 to czas ogromnie ciekawy pod względem literackim – umiera wtedy dwóch papieży, Wojtyła zostaje wybrany na tron watykański, do tego mamy zimę stulecia, a w Warszawie, gdzie dzieje się akcja powieści, wybucha Rotunda. Lata 70. to epoka Gierka, czyli wrażenie Zachodu kupowane za kredyt; to coca-cola na półkach, wyjazdy zagraniczne. Na listach przebojów Rodowicz i Jantar… Zaglądałem do gazet wtedy wydawanych, czytałem książki o tym okresie, publikowane pamiętniki, dzienniki, oglądałem kroniki filmowe, filmy fabularne i dokumentalne... Wiele tego, ale chciałem jak najdokładniej oddać koloryt lat 70., byleby nie popaść w „hipsterskie”, sentymentalne postrzeganie PRL-u.

39 Kulturalna rozmowa

Skąd pomysł na to, aby w życiu zająć się pisaniem? Wydaje mi się, że nic innego nie potrafię robić. Pisanie daje mi przyjemność i tę przyjemność staram się oddać czytelniczkom i czytelnikom. Piszę o tym, co uważam za istotne.

Jednak czytelnicy się znajdują. Masz dla kogo pisać. I to jest bardzo fajne, że ludzie pytają, kiedy pojawi się

Jest to ciężki zawód?

nowa książka. Interesują się tym, co u mnie się dzieje,

Pewnie! Choć zakładam, że każdy zawód może być tak

dyskutują na temat bohaterów, fabuły… Mamy stały kon-

odbierany. Jednak wracając do pisania: samo zadebiuto-

takt, np. na Instagramie czy Facebooku. Cenię sobie tę

wanie jest trudną sprawą, choć – paradoksalnie – coraz

bezpośredniość.

więcej książek pojawia się na rynku. Jest to też zawód stresujący, pochłaniający wiele energii. Ale – raz jeszcze –

Kiedy kolejna książka?

która profesja taka nie jest?

(śmiech) Obecnie planuję odpoczywać. Przecież Słońce narodu dopiero od niedawna zaświeciło w księgarniach!

40 Dawny Poznań

Mleczna droga

W czasach kartonowych opakowań z mlekiem nikt już nie pamięta, jak to wyglądało tuż po 1945 roku. W sklepach spożywczych znajdowały się aluminiowe kadzie,

z których sprzedawczyni przy pomocy nabierki pół- lub litrowej nalewała biały płyn

do naczynia przyniesionego przez klienta. Był to z reguły obtłuczony emaliowany dzbanek. tekst : Dobiesław Wieliński

zdj ęcia : Archiwum prywatne autora

óźniej zastąpił go aluminiowy z przykrywką. Ale to dopiero po zbudowaniu huty aluminium w Skawinie. Konwie po mleku wysta-

wiano przed sklep, skąd zabierane były do mleczarni konnym transportem. Takie były realia PRL-u. Transport był zresztą bardzo ważnym ogniwem. Spółdzielnie mleczarskie powstają masowo pod koniec lat 80. XIX stulecia. Do Poznania mleko i jego przetwory dostarczano koleją oraz zaprzęgami konnymi. Te ostatnie docierały nawet z odległych miejscowości. Sama mleczarnia poznańska posiadała trzynaście zaprzęgów konnych. Rozwój branży ułatwiał fakt, że zakłady im. H. Cegielskiego oferowały budowę kompletnych obiektów mleczarskich. Do użytku wprowadzano wirówki i filtry do mleka nowej generacji. Urządzano chłodnie do przechowywania mlecznych wyrobów. Produkty poznańskiej mleczarni rozwoziły konne cysterny. Wyposażone w kranik pozwalały na sprzedaż mleka bezpośrednio na ulicy. Zbiorniki zabezpieczano

41 Dawny Poznań

plombami, celem uniknięcia „chrzcenia” przez woźniców. Później konnymi dorożkami transportowano śmietanę i kefir w butelkach. Mleko dla miasta dostarczały także mleczarnie w Kościanie, Damasławku, Czempiniu i Strzelnie. Z początkiem XX wieku spożycie mleka w Poznaniu osiągnęło, a nawet

↖

przekroczyło przysłowiową szklankę – 0,26 litra. Mimo tego

Wirówka do mleka

konsumpcja mleka była w Poznańskiem o wiele niższa niż w Niemczech. Miały na to wpływ relatywnie wysokie ceny

Większość mieszkańców Poznania zaopatrywała

produktów mleczarskich. W latach poprzedzających I wojnę

się w mleko i jego produkty na targowiskach. Mleko to

światową w Poznaniu istniały oprócz Mleczarni Poznańskiej

było jednak gorszego gatunku i dzieci często chorowały.

przy ul. Ogrodowej trzy podobne zakłady dysponujące jed-

W 1905 roku skażone mleko stało się przyczyną epidemii

nak znaczenie mniejszą mocą przerobową. Była to mleczar-

tyfusu. W rok później władze miasta powołały do życia

nia Hoffmana przy Drodze Dębińskiej 11, położona nieco

Miejską Kuchnię Mleczną. Była to mleczarnia usytuowana

dalej za Drogą Dębińską, Mleczarnia Sanitarna oraz Zakład

w przyziemiu budynku restauracyjnego Rzeźni Miejskiej

Kuracji Mlecznej „Schweitzerhof” który sprzedawał produkty

z wejściem od Grochowych Łąk. Zakład przerabiał dzien-

przy ul. Głogowskiej w pobliżu Gąsiorowskich. „Szwajcarski

nie do 1500 litrów mleka z kontrolowanych weterynaryj-

Dwór” dostarczał do mieszkań nawet mleko w butelkach,

nie obór z okolic Poznania.

a w lepszych sklepach można było nabyć sterylizowane mleko w puszkach wrocławskiej mleczarni „Jordansmuhl”.

Mleko z Kuchni było poddawane nowoczesnej obróbce i w początkach jej istnienia traktowane było jako „kuracyjne”

42 Dawny Poznań

wejściu do parku Wilsona, na rynku Wildeckim, Jeżyckim i Wiosny Ludów. W każdym z tych punktów można było się napić mleka zimnego lub podgrzanego w butelkach zamkniętych tekturowymi krążkami. Pojemność butez przeznaczeniem dla dzieci i osób chorych. Z czasem

lek była różna: od jednej piątej do litra. Pijalnie mleka spo-

Kuchnia wrosła w organizm miasta i traktowana była na

wodowały wycofanie go z aptek. Tym bardziej, że Miejska

zasadzie miejskiej mleczarni. Od jesieni 1906 roku także

Kuchnia oferowała mleko po zaniżonych cenach szkołom,

w innych dzielnicach pojawiły się punkty sprzedaży „mleka

urzędom i kasom chorych.

kuracyjnego”. Było też osiągalne w niektórych aptekach.

Wybuch I wojny światowej powoduje znaczący upa-

Branża nieustannie rozwijała się. W 1907 roku w kilku

dek branży. Wprowadzone zostają kartki na mleko

punktach Poznania pojawiły się pijalnie mleka. Na placu

i masło. Dopiero w 1924 roku następuje odbudowa mle-

Wolności i Chwaliszewie ustawiono kioski z szyldami

czarstwa. Jednak większość mleczarni stanowi wła-

„Stadttischer Milchverkauf ”. Potem przybyły kolejne: przy

sność niemiecką, w których park maszynowy jest

43 Dawny Poznań

dziennie, a w późniejszych latach nawet trzydzieści tysięcy. To zasługa inżyniera Tadeusza Dziamy, jednego z pionierów wielkopolskiego mleczarstwa. W dwudziestoleciu międzywojennym nabiałem handlowano na sześciu targowiskach trzy razy w tygodniu. Mleko, śmietanę i masło sprzedawali przekupnie oraz ludność wiejska. Bardziej wymagający klienci nabywali nabiał w trzech firmowych sklepach Mleczarni Poznańskiej oraz Mleczarni Szwajcarskiej z ulicy Kolejowej należącej do

↗

Poznańska Spółdzielnia Mleczarska „Mleczarnia Dębiec”

hr. Stanisława Turny z Objezierza. Oba zakłady rozwoziły wyeksploatowany i przestarzały. Trzeba było odbudować

swe produkty pojazdami konnymi. Mimo tego roczne spo-

stada bydła przetrzebione przez armie. Dopiero w 1929 roku

życie jest niewielkie. Sięga 72 litrów na głowę. Pomimo

we Wrześni powstaje staraniem Wielkopolskiej Izby

że we Wrześni posiadaliśmy najnowocześniejszy zakład

Rolniczej szkoła mleczarska połączona z zakładem prze-

w Europie. Rocznie mleczarnia skupowała 2300 litrów

twórczym. Przerabiał on do pięciu tysięcy litrów mleka

mleka od jednej krowy.

REKLAMA

Luxuria Platinum

Limitowana edycja 2018

LOZKAHASTENS.PL | HASTENS.COM POZNAŃ 60-104 POZNAŃ, UL. GŁOGOWSKA 265A, TEL: 61 646 00 66 WARSZAWA 03-286 WARSZAWA, UL. MALBORSKA 41 (DOMOTEKA), TEL: 22 331 17 07 Oferta dostepna tylko do 30.04.2018r. WARSZAWA 2 02-844 WARSZAWA, UL. PUŁAWSKA 523, TEL: 22 300 04 60 Łóżko w rozmiarze 160x200 BJ w cenie 25 500 PLN SOPOT 81-861 SOPOT, AL. NIEPODLEGŁOŚCI 940, TEL: 58 342 47 35

44 Dawny Poznań

Jednak mleko nadal było zbyt drogie dla wielu mieszkańców. Po demonstracjach bezrobotnych magistrat ustanowił doraźne zapomogi – litr mleka dziennie dla niemowląt, pół litra dla dzieci do lat czterech. Wybuch II wojny światowej znowu pogarsza sytuację. Niezniszczone zakłady przechodzą pod zarząd okupanta. Wprowadzone zostają obowiązkowe dostawy mleka. Na kartki żywnościowe Polakom przysługuje 0,75 litra na tydzień. Po wyzwoleniu następuje poważna reorganizacja. Centralizacja branży w postaci Centrali Spółdzielni Mleczarsko-Jajczarskich, utworzenie rejonowych zlewni. Z dniem 1 stycznia 1951 roku wszystkie zakłady mleczar-

W latach 70. XX wieku rodzi się tradycja dostawy mleka

skie zostały upaństwowione, a administrację nad nimi prze-

butelkowanego pod drzwi mieszkań. Sceny uwiecznione

jął Centralny Zarząd Przemysłu Mleczarskiego. Pojawiają się

w wielu filmach tamtej epoki. O co chodziło z butelkami

pierwsze autocysterny. Nie sprawdziła się jednak państwowa

mleka pod drzwiami?

forma organizacji mleczarstwa w latach 1951-57, dlatego

W dobie PRL-u czymś powszechnym było to, że na

władze pod koniec 1957 roku zniosły obowiązkowe dostawy

wielu osiedlach można było wykupić miesięczny abona-

i reaktywowały spółdzielczość mleczarską oraz powołały

ment na mleko. Płaciło się z góry za miesiąc, a także dawało

1 stycznia 1958 roku Związek Spółdzielni Mleczarskich jako

parę groszy za doniesienie. Dzięki temu mleko codzien-

organizację naczelną w strukturze spółdzielczości mle-

nie o świcie docierało pod drzwi, na klatkę schodową.

czarskiej. ZSM przekształcił się w 1961 roku w Centralny

Brzęczenie skrzynek i butelek w okolicach sklepów było

Związek Spółdzielni Mleczarskich. Zainicjowana zostaje

dla mieszkańców bloków znakiem, że czas wstawać i szy-

akcja „Szklanka mleka dla każdego ucznia”.

kować się do pracy.

W grudniu 1966 roku powstaje wielka mleczarnia

Ten system miał również słabe strony. Dość często

na Dębcu. Mleko jest butelkowane i przykryte tekturowym

zdarzało się jednak, że mleko ginęło. Bywały takie przy-

wieczkiem. Potem zastąpionym przez aluminiowy kap-

padki, że niektóre panie kradły mleko dla swoich dzieci.

sel. Na Dębcu przerabiane jest 250 tysięcy litrów dziennie.

Trzeba też pamiętać, że klatki schodowe nie były zamy-

Od 1979 roku wspiera ją mleczarnia w Gostyniu. Nadal

kane, więc czasem mleko znikało, pochłonięte przez bie-

czynny jest zakład we Wrześni.

siadników powracających z balangi o poranku. Mieli

W 1985 roku zbudowana zostaje mleczarnia na terenie PGO Naramowice. Produkuje mleko, śmietanę, kefir.

kaca, więc zaspokajali pragnienie. Aby zapobiec kradzieżom, niektórzy prosili roznosiciela, by dzwonił

45 Dawny Poznań

do drzwi i wymieniali butelkę pustą na pełną. Natomiast

Stopniowo zmieniały się kształt i forma opakowań.

zimą bywało, że mleko w ogóle nie docierało. Przy niskiej

Szwedzkie „tetrapaki” w kształcie ostrościanu zastąpione

temperaturze zamarzało i rozsadzało butelki. Nierzadki

zostały przez woreczki z folii. Ale świat powrócił do bute-

był widok, że przed sklepem leżała kupa szkła i biała

lek, jako najwygodniejszej formy przechowywania, trans-

zamarznięta masa.

portu i konsumpcji. Dziś plastikowe butelki i kartony

Dziś usługa donoszenia mleka już nie istnieje. Ale zdaniem wielu była to pozytywna strona PRL-u.

całkowicie zastąpiły tamte realia. Krowy mogą być zadowolone widząc, ze ich produkcja nie marnuje się. REKLAMA

46 Na zdrowie

Stawiam na zdrowie Miała być baletnicą, jednak życie odkryło przed nią nowe możliwości rozwoju.

Olga Lipczyńska – trenerka personalna, instruktorka fitness. Motywuje, edukuje i stara się nauczyć swoich podopiecznych zdrowego podejścia do życia. Co najlepiej motywuje? W jaki sposób powinniśmy racjonalnie zadbać o swoją kondycję?

rozmawia : Piotr Chabzda zdj ęcia : Olga Jędrzejewska, Dawid Słowiński

Zdrowy styl życia. Co Twoim zdaniem w dzisiejszych czasach oznacza to sformułowanie? OLGA LIPCZYŃSKA: Obecnie zdrowy styl życia to tak na-

prawdę sposób na nie. Zdrowy styl życia jest czymś wieloelementowym, składa się na niego wiele aspektów. Jest to zarówno dieta, jaką stosujemy na co dzień. To sposób, w jaki spędzamy czas wolny, aktywność fizyczna, ilość snu, używki, a w zasadzie bardziej ich unikanie. Dla mnie to również podróżowanie, które kocham, i które daje mi zdrowie psychiczne, regeneruje i sprawia, że wracam z lekką głową. A wszechobecny work life balance? Dla mnie osobiście bardzo ważne jest zachowanie równowagi między pracą a życiem osobistym. Najważniejszy jest balans. Moja praca jest głównym elementem zdrowego, aktywnego stylu życia. Pracuję bardzo dużo, jednak praca daje mi tyle satysfakcji i radości, ze w żaden sposób mnie to nie przytłacza i nie frustruje. Kiedyś kompletnie się w tym zatapiałam, jednak teraz pamiętam, by myśleć też o sobie.

bardzo intensywnie, bo tym można się zrazić. Ja próbuję

Raz w tygodniu chodzę na jogę i raz w tygodniu mam tre-

różnych dyscyplin. Ostatnio wkręcił mnie surfing. I choć

ning cross fit z trenerem Krzyśkiem. I zawsze na pierw-

póki co nie idzie mi rewelacyjnie, już planuję wyjazdy,

szym miejscu jest dla mnie rodzina.

gdzie bym mogła trenować ten sport.

W zachowaniu wspomnianej przez Ciebie równowagi

A co z samozaparciem, mobilizacją i systematycznością?

pomagają nam często ćwiczenia i wysiłek f izyczny.

Z doświadczenia wiem, że wysiłek fizyczny, ćwiczenia

W jaki sposób powinniśmy dobierać typ ćwiczeń?

na siłowni, fitness wymagają skrupulatności i poświęcenia.

Przede wszystkim ćwiczenia należy dobierać do naszego

Prawda jest taka, że każdego z nas motywuje co innego

stopnia zaawansowania i w jakimś stopniu do charakteru

do treningu. Dla jednych motywacją jest zbliżające się lato –

i osobowości. Warto spróbować różnych form. Dzięki temu

choć ja zdecydowanie nie jestem za sezonowością. Uważam,

znajdziemy to, co nam najbardziej odpowiada. Osoba bar-

że trening jest istotny bez względu na porę roku i nie tylko

dzo aktywna zanudzi się np. na zajęciach pilates, mimo że

wygląd zewnętrzny powinien mieć tu znaczenie. Regularne

jest to jeden z bardziej precyzyjnych treningów, wymaga-

treningi przede wszystkim działają rewelacyjnie na nasze

jący niesamowitej świadomości własnego ciała oraz sku-

samopoczucie, polepszają koncentrację, zwiększają

pienia. Trzeba też pamiętać, żeby zaczynać stopniowo, a nie

wydajność w pracy i nie tylko, poprawiają metabolizm,

47 Na zdrowie

w których zaangażowane jest całe ciało, a nie tylko wyizolowane partie mięśniowe. Osoby, z którymi pracuję nie są

Na zdrowie

zawodowymi sportowcami, często ćwiczą dwa razy w tygoodmładzają. Sama wiem po sobie, że ćwiczenia mogą

dniu, dlatego potrzebują ogólnorozwojowego podejścia.

pomóc nawet w zwalczeniu depresji. Dlatego jak widać jest wiele motywatorów – moda, wygląd zewnętrzny, samo-

Praca z drugim człowiekiem często wymaga zaanga-

poczucie, wyzwanie, zbliżający się ślub… Jak dla mnie nie-

żowania emocjonalnego, skupienia oraz cierpliwości.

ważne jaki, ważne, żeby ćwiczyć. Sport to zdrowie i to po-

Zdarzyło Ci się, że osoby biorące udział w zajęciach nie

winno być najważniejsze! I na serio, aktywność fizyczna

wytrzymują i rezygnują?

sprawia, że wyglądamy o wiele młodziej.

Szczerze mówiąc, jeszcze nikt w takich okolicznościach nie zrezygnował z treningów u mnie. Mam niesamowite

Olgo, jesteś trenerką personalną, instruktorką fitness.

szczęście do ludzi, z którymi współpracuję i którzy się

Na co zwracasz uwagę planując wybrane ćwiczenia dla

do mnie zgłaszają.

osób, które się do Ciebie zgłaszają? Przed rozpoczęciem współpracy i podczas pierwszego tre-

Z jakimi najczęściej problemami zwracają się do Ciebie

ningu staram się poznać osobę, z którą mam współpraco-

ludzie?

wać. Zadaję dużo pytań, robimy podstawowe ćwiczenia,

Wiesz co, zazwyczaj są to osoby które chcą zacząć regular-

żebym mogła zobaczyć technikę ćwiczeń, jednocześnie

nie ćwiczyć, dla lepszej formy, samopoczucia, czasem też

sprawdzając wydolność. Niestety ludzie mają coraz częściej

żeby schudnąć, ale bardziej żeby poprawić jędrność ciała

różnego rodzaju kontuzje, zwyrodnienia, przeciążenia, ogra-

i żeby mieć motywację, której często nam brakuje. Muszą

niczenia… dlatego muszę to wszystko wiedzieć, żeby jakimś

mieć nad sobą przysłowiowego bata. Wiem, co to znaczy,

ćwiczeniem kogoś nie skrzywdzić. Jak już wspólnie ustalimy

bo sama trenuję z trenerami. Dla mnie to forma relaksu,

cel i częstotliwość treningów, wtedy mogę się zabrać za pla-

bo mimo że spędzam kilkanaście godzin dziennie w klu-

nowanie i dobieranie ćwiczeń. Staram się, by trening nie był

bie fitness, mam niewiele czasu na swój własny trening,

nudny, by był efektywny i jestem zwolenniczką treningów,

dlatego mam ustalone stale dni i godziny na moje treningi

personalne. To jest mój czas i mimo że zawodowo trenuję innych, sama też wolę trenować z trenerem. I zdecydo-

Na zdrowie

wanie preferuję zajęcia indywidualne. Doskonale wiem, że wtedy wykonam najlepszą pracę. Treningi indywidualne, zajęcia grupowe w kilku poznańskich fitness clubach, szkolenia, zajęcia sportowe dla mam i całe mnóstwo sportowych projektów. Jak znajdujesz czas na wszystkie aktywności? Po prostu kocham to, co robię, to moja pasja. Poza tym ukończyłam zarzadzanie i marketing na UAM. To mi bardzo pomaga w tym, co robię, ponieważ praca trenerki – przynajmniej w moim przypadku – to tak jak wspomniałeś, nie tylko sala, treningi i zajęcia grupowe. To też praca nad różnymi projektami, eventami, organizowanie wyjazdów sportowych w Polsce i za granicą oraz szeroko pojęty marketing, rozmowy o ewentualnej współpracy z różnymi firmami, a przede wszystkim konieczna umiejętność doskonałego zarządzania czasem. Staram się wykorzystywać każdą chwilę. Kiedy w Twoim życiu pojawiło się zamiłowanie do sportu? Odkąd tylko pamiętam w moim życiu był sport. Jako małe dziecko kochałam tańczyć, chodziłam na rytmikę, marzyłam, by pójść w ślady ukochanej babci, która była primabaleriną w Warszawie, założyła szkołę baletową w Poznaniu, a po śmierci została jej patronką. Dostałam się do szkoły baletowej bez problemu, jednak później już wcale tak łatwo nie było. Dość szybko postanowiłam wrócić do normalnej szkoły. Obozy sportowe, rower, tenis, narty… zawsze był jakiś sport, zawsze był ruch. Nie trenowałam niczego zawodowo, jednak byłam bardzo aktywnym dzieckiem. Fitness miał być jedynie dodatkowym zajęciem. Ja miałam pracować w jakiejś agencji reklamowo-eventowej albo

diety. Można ćwiczyć po kilka godzin dziennie, ale jeśli nie

w dziale marketingu w korporacji. Szybko jednak zrozu-

będziemy jeść zbilansowanych zdrowych posiłków, efekty

miałam, że praca musi być pasją. Praca musi sprawiać

nie będą widoczne. Od dawna współpracuję na stałe z die-

radość, bo to właśnie w pracy spędzamy większą część

tetykiem, co zdecydowanie pomaga mi utrzymać dietę na

naszego dnia, a w zasadzie życia. Kilka lat temu postawiłam

tym odpowiednim torze. Trzy miesiące to zarówno mało, jak

wszystko na jedną kartę. Na sport. I była to jedna z trafniej-

i dużo czasu. A efekty mogą być zadziwiające. W powietrzu

szych decyzji w moim życiu. Nie żałuję i nigdy nie żałowa-

czuć już wiosnę, coraz więcej ludzi ruszyło się z kanapy, dla-

łam tej decyzji. Mogę się rozwijać, mogę zarządzać swoim

tego staram się moich followersów motywować do działania

czasem i mogę robić to, co uwielbiam. A od jakiegoś czasu

każdego dnia; podpowiadam im, jakie mogą robić treningi.

mogę też podróżować i jednocześnie pracować. Twój kalendarz pęka w szwach, wiem, jak ciężko było Praca daje Ci ogromną satysfakcję?

się umówić z Tobą na rozmowę... Znajdujesz czas na

Robię to, co kocham. Pracuję z fantastycznymi ludźmi.

odpoczynek? Jak najlepiej się resetujesz?

Łączę swoje dwie największe pasje – sport i podróże.

Biegając z psem, podróżując, jedząc. Uwielbiam spotykać

Ostatnio wróciłam z wyjazdu sportowego na Bali oraz

się z rodziną i przyjaciółmi, szczególnie, aby zjeść pyszne

w Maroku organizowanego z hollyCow. Satysfakcja to

śniadanie! To mój ulubiony posiłek, który uwielbiam sama

przede wszystkim zadowolenie ludzi, z którymi pracuję.

przygotowywać w domu albo zjeść w smacznej i zdrowej knajpce. W wolnym czasie piszę posty na bloga, czytam.

Zbliża się lato. Czy możemy przez trzy miesiące dopro-

Jestem też maniaczką seriali, ale na nie za bardzo nie mam

wadzić nasze ciało do formy, którą będziemy mogli

czasu. Za bardzo się potem wciągam, a muszę dbać o każdą

zaprezentować latem na plaży?

minutę snu. Dla mnie doba jest zdecydowanie za krótka!

Wszystko zależy od tego, na ile uczciwie będziemy trenować oraz od tego jak będziemy jeść. Prawdą jest, że siedemdziesiąt procent tego, jak wyglądamy zależy od naszej

Zapraszamy do kontaktu z Olgą: www.olgalipczynska.pl www.instagram.com/olga_lipczynska_trener www.facebook.com/trenerpersonalnyOlgaLipczynska

50 Na zdrowie

Trenujemy ruch Każdy z nas wie, że sport to zdrowie. Warto jednak zwrócić uwagę na to,

czy ćwiczenia, które wykonujemy, a tym samym sposób, w jaki się ruszamy ma zbawienny wpływ na nasze zdrowie, czy raczej odwrotnie.

Z Dominikiem Zawadzkim, współwłaścicielem BODYWORK,

rozmawiamy o tym, co możemy zrobić, aby nasze ciało na długi czas zachowało sprawność i było odpowiednio przygotowane do wysiłku fizycznego.

rozmawia : Piotr Chabzda

zdj ęcia : Michał Topolan

Ruch w dzisiejszych czasach jest trendy? DOMINIK ZAWADZKI: Zdecydowanie! Wystarczy przejść się

po ulicach lub parkach Poznania. Liczba osób biegających, jeżdżących na rowerze lub rolkach z roku na rok jest większa. Wzrasta również liczba przeróżnych imprez sportowych – od maratonów po np. ligi tenisowe. Sport zdecydowanie stał się trendy, dla wielu jest to już pewnego rodzaju lifestyle czy hobby. Na co należy zwracać uwagę uprawiając samodzielnie dyscypliny sportowe? Przede wszystkim warto korzystać z porad trenerów lub osób doświadczonych w danej dyscyplinie. Są osoby, które bardzo ambitnie podchodzą do wszystkiego, co robią w życiu i również w sporcie pragną osiągać wyniki

spędzone za biurkiem i w samochodzie, nieregularne

mistrzowskie w relatywnie krótkim czasie. Niestety wiąże

odżywianie, zbyt krótkie godziny przeznaczone na sen to

się to później z kontuzjami, które potrafią unieruchomić

tylko kilka przyczyn obecnych chorób cywilizacyjnych.

nas na wiele tygodni. Warto we wszystkim zachować

Z drugiej strony, pomimo życia w coraz większym pędzie,

umiar i przede wszystkim myśleć o zdrowiu i sprawno-

wzrasta świadomość potrzeb w obszarze zdrowia i spraw-

ści. Nasze hasło przewodnie „ciało to inwestycja” właśnie

ności fizycznej. Widać to chociażby na przykładzie wcze-

hołduje takiemu podejściu. Traktujemy ciało jak narzędzie,

śniej wspomnianych biegaczy lub spoglądając na ogromną

które powinno być sprawne i pomagać nam w codziennych

ofertę produktów „bio” w sklepach spożywczych. Problem

obowiązkach. Fajnie, aby sport był właśnie taką „cegiełką”,

polega na tym, iż jesteśmy dosłownie przytłoczeni ogro-

która wnosi radość, sprawność oraz zdrowie.

mem różnych, często sprzecznych lub nie do końca prawdziwych informacji. Ciężko jest dotrzeć do naprawdę war-

Holistyczne podejście do zdrowia jest w dzisiejszych

tościowych źródeł mówiących o tym, co jest rzeczywiście

czasach komfortem, na jaki coraz częściej sobie pozwa-

dla nas dobre, a nie jest jedynie próbą sprzedania kolej-

lamy. Czy to oznacza, że nasz tryb życia i świadomość

nego produktu czy usługi. Niestety sporo osób, które ciężko

się na tyle zmieniły, że coraz uważniej podchodzimy

pracują przez cały dzień przy biurku, trafia wieczorem

do naszego ciała – naszej kondycji?

do klubu fitness lub siłowni, gdzie zamiast zacząć się w końcu

Współczesny tryb życia niestety często nie sprzyja wspar-

ruszać, przesiada się jedynie z maszyny A na maszynę B.

ciu zdrowia i kondycji fizycznej. Długie godziny pracy

My z takim podejściem do treningu się nie zgadzamy.

51 Na zdrowie

52 Na zdrowie Terapia nerwowo-mięśniowa, którą między innymi

Panie Dominiku, BODYWORK jest nietypową siłownią.

Państwo się zajmują, łączy w sobie fizjoterapię z leczni-

Wchodzący do Państwa klubu nie widzą tu maszyn prze-

czą siłą funkcjonalnych ćwiczeń fizycznych. Czy spotkał

znaczonych do ćwiczeń siłowych. Na co w proponowanych

się Pan z „beznadziejnymi” przypadkami, które udało się

ćwiczeniach stawiacie największy nacisk?

wyciągnąć z problemu? Jakiego typu były to problemy?

Dla nas głównym narzędziem pracy jest…. ruch. Trenujemy

Klasyczna fizjoterapia kojarzy się głównie z pracą manu-

ruch, a nie mięśnie, ponieważ w ten sposób rozwijamy spraw-

alną na kozetce. Takie metody są skuteczne, ale zazwyczaj

ność fizyczną i wspieramy zdrowie. Oczywiście wszystko

do pewnego momentu. Następnie konieczne jest „naucze-

odbywa się pod okiem doświadczonych trenerów. Okazuje

nie” ciała właściwego poruszania się, uaktywnienia odpo-

się, że do naprawdę dobrego treningu wcale nie potrzebujemy

wiednich mięśni. W przeciwnym wypadku dolegliwości

zbyt wielu maszyn. Centrum BODYWORK to taki duży plac

mogą powracać. Tutaj doskonałą metodą okazuje się tre-

zabaw. Jego główną część stanowi otwarta przestrzeń, w któ-

ning medyczny, który jest w pełni intensywnym trenin-

rej znajdują się wolne ciężary, mnóstwo funkcjonalnych zaba-

giem, jedynie ukierunkowanym na trwałe pozbycie się bólu

wek oraz pas bieżni lekkoatletycznej do ćwiczeń biegowych.

lub przywrócenie ciała do sprawności. Aby taki trening

Mamy również gabinety fizjoterapii i dietetyki.

przeprowadzić, potrzebna jest ogromna wiedza i doświadczenie. Dlatego pracują u nas tylko najlepsi trenerzy i fizjoterapeuci. Faktycznie, co i rusz trafiają do nas, jak to Pan określił „przypadki beznadziejne”. Zazwyczaj już po kilku treningach widać znaczącą poprawę. Kilka miesięcy temu rozpoczęliśmy pracę z pewnym młodym triathlonistą, który doznał podwójnej przepukliny. Z dnia na dzień trafił do szpitala, gdzie przez cztery miesiące był przykuty do łóżka. Do nas przyszedł po dwóch latach od doznania kontuzji. Nadal cierpiał, nie mógł długo usiedzieć w jednej pozycji, oczywiście nie było mowy o uprawianiu sportu. Po kilkutygodniowej pracy z naszymi fizjoterapeutami ból całkowicie ustąpił i klient wrócił do normalnego funkcjonowania. To jeden z wielu przykładów.

Poprzez ruch, nowoczesną f izjoterapię i właściwie

spotkanie z trenerem, już po samym treningu są bardzo

dobraną dietę pomagacie ludziom polepszyć ich zdro-

zadowolone i chcą więcej. A po kilku spotkaniach czują się

wie, komfort życia. Jak wygląda Państwa praca z klien-

u nas jak w domu. W BW jest rodzinna atmosfera, doskonale

tem – pacjentem? Czego może się spodziewać przycho-

znamy naszych klientów i bardzo zależy nam na tym, aby

dząc do BODYWORK?

czas spędzony u nas był nie tylko wartościowy pod kątem

Przede wszystkim podchodzimy do każdego bardzo indy-

zdrowia, ale dostarczał rozrywki, był tym czasem „dla siebie”.

53 Na zdrowie

widualnie. Pracujemy jako zespół specjalistów i każdej osobie staramy się dostarczyć dokładnie tego, czego potrzebuje.

Jakie działania macie w planach na najbliższy czas?

Wykonujemy usługi z trzech głównych obszarów – trening

W kwietniu startuje nasz najnowszy, autorski pro-

medyczny dla tych, którzy doświadczają dolegliwości bólo-

gram „Plan Zdrowej Zmiany”. Mała, dwunastoosobowa

wych, są po kontuzjach czy urazach, trening funkcjonalny –

grupa, sześć tygodni. Celem jest aktywizacja i rozpoczę-

dla wszystkich, którzy chcą być sprawniejsi, silniejsi i świetnie

cie zdrowego trybu życia. Program będzie zawierać tre-

czuć się w swoim ciele oraz trening motoryczny – dla profe-

ningi, porady dietetyczne, systematyczny pomiar postę-

sjonalnych sportowców lub amatorów. Czego jeszcze można

pów oraz edukację. Spodziewamy się bardzo dobrych

się spodziewać przychodząc do nas? Warunki dla klientów

efektów u uczestników – poprawy sylwetki, wzrostu siły

są bardzo komfortowe. Nie ma tłumów, zawsze dostępne są

i sprawności. Pierwszą grupę chętnych zebraliśmy w eks-

szaf ki i prysznic, mamy dużo miejsc parkingowych, strefę

presowym tempie, stąd będziemy uruchamiać kolejne edy-

gastronomiczną. Ponadto wyróżnia nas naprawdę świetny,

cje. W najbliższych miesiącach planujemy również dalszy

zgrany zespół. Można się zatem spodziewać doskonałej

rozwój strefy fizjoterapii. Stosujemy metody pracy, które

atmosfery i dobrej zabawy podczas treningów.

są nadal rzadko spotykane w Polsce (np. terapia wisceralna czy pinopresura), a przynoszą doskonałe efekty.

Zdarzają się osoby, które po pierwszym treningu rezy-

Zależy nam zatem na ich popularyzacji. Zapraszamy

gnują, bo nie jest to ich bajka?

do BODYWORK!

Jest dość mało osób, które rezygnują po pierwszym treningu. Raczej widzimy odwrotną zależność. Osoby, które czasem przychodzą dość sceptycznie nastawione na pierwsze

Materiał powstał we współpracy z Centrum BODYWORK, mieszczącym się przy ul. Kajki 14 w Poznaniu

REKLAMA

54 Moda

55 Moda

Styl można odkryć w sobie Jako nastolatka prowadziła bloga modowego, na którym zamieszczała codzienne stylizacje. Dziś ma swoją własną markę modową, której ubrania Polki pokochały. Paulina Galicka – blogerka, stylistka, właścicielka marki Pozerki – opowiada nam o tym, czy łatwo

było przebić się w świecie mody. Na co warto zwracać uwagę budując swój styl? rozmawia : Piotr Chabzda

zdj ęcia : Klaudyna Młynarska

Co buduje nasz styl? Co na niego wpływa?

na naszą pomoc. Bardzo często czują się zagubione w świe-

PAULINA GALICKA: Trzeba zacząć od tego, że nasz styl two-

cie trendów, projektantów i zakupów. Może nawet bar-

rzy się przez całe życie. Jest on zlepkiem różnych doświad-

dziej niż zbudować powiedziałabym, że styl można odna-

czeń, przekonań, wpływu kultury, środowiska czy tempa

leźć, a tym samym odkryć w modzie siebie. Ten krok

życia. Styl ewoluuje razem z naszą osobowością oraz pod

moim zdaniem jest bardzo istotny i zarazem przeło-

wpływem ludzi, których poznajemy na poszczególnych eta-

mowy. Kiedy już kobieta zbuduje swój styl, poczuje się

pach życia. Każdy taki etap podświadomie wymaga od nas

pewniejsza siebie, a także nie pozwoli na to, aby moda

delikatnego dopasowania się, a my dzięki temu możemy

wywierała na nią zbytni nacisk. Będzie potrafiła łatwo

dopracować nasz styl, otworzyć się na nowości, przekonać

poruszać się w sezonowych trendach, rezygnować z nie-

do eksperymentowania z krojami, kolorami czy fasonami.

pasujących do niej tendencji i nie zleje się z tłumem tak samo wyglądających ‘klonów’. A więc uważam, że odna-

Czyli rozumiem, że każdy z nas może wykreować swój

lezienie własnego stylu jest koniecznością, aby wyglądać

własny styl?

i czuć się naturalnie. Wtedy tak też odbierani będziemy

Oczywiście! Najlepszym tego dowodem jest popularność

przez otoczenie, a jak wiadomo, pierwsze wrażenie można

zawodu stylistki. Nie bez powodu kobiety decydują się

zrobić tylko raz.

56 Moda

z kontrowersyjnymi, zaczepnymi hasłami. Zaczęłam od T-shirtów, w których wyczułam, jak się później okazało, dobry pomysł na biznes. Skutkowało to częstym zrywaniem się z lekcji i biegiem z drukarni na pocztę, aby przesyłki docierały do moich klientek na czas. Dzisiaj Pozerki to nie tylko T-shirty. Marka ewoluowała, mogę śmiało stwierdzić, że dorosła razem ze mną. Jestem dumna ze swojej nastoletniej odwagi i szczęśliwa, że Pozerki wciąż się rozwijają. Jesteśmy zarzuceni sieciówkami, oferującymi nam ubrania niskiej jakości. Co wyróżnia Twoją markę na rynku? Pozerki od początku były i są marką polską, co zawsze podkreślam i na co kładę duży nacisk. W dobie mody na wszystko, co włoskie, ja chcę pokazać i uświadomić kobiety, że czasy, kiedy ‘włoskie’ oznaczało najlepsze, są już dawno za nami. Dzisiaj tak samo doskonałe materiały można dostać w Polsce. A nawet lepsze! Pozerki wyróżniają naturalne tkaniny, ekologiczna bawełna oraz grafiki zaprojektowane przez polskich artystów. Do tego w Poznaniu mam niesamowite krawcowe, które potrafią tworzyć cuda w bardzo szybkim czasie, z dbałością o każdy szczegół. Dzięki temu mogę pozwolić sobie na przyjmowanie indywidualnych projektów i tym samym uszczęśliwić moje wymagające klientki. To dla mnie bardzo ważne, żeby nie utożsamiać się z tzw. ‘fast fashion’. Korzenie Pozerek są w Polsce i chcę, żeby tak właśnie zostało. Styl, który promujesz – jakbyś go określiła? Paulino, pamiętasz ten moment, kiedy zdecydowałaś,

Promowany przeze mnie styl, czyli styl Pozerek mogę okre-

że zajmiesz się modą?

ślić jako sporty chic. Sportowa elegancja pozwala na sty-

To, że zajmę się w życiu modą na poważnie, było dla

lowe wyrażenie siebie, swojej osobowości przy ciągłym

mnie czymś wiadomym już bardzo wcześnie. Jako mała

zachowaniu komfortu i wygody. Łatwo w nim przemy-

dziewczynka zachwycałam się oryginalnymi stylizacjami

cać sezonowe trendy, wciąż nie tracąc przy tym swobody

mamy, która, jak na lata 90., miała niezwykłe wyczucie

w codziennych obowiązkach, które nierzadko wymagają

stylu i potrafiła wyróżnić się z tłumu przyciągając spoj-

od nas całodniowego przebywania poza domem, ale także

rzenia niczym Carrie Bradshaw. Mama była moją wielką

dostosowania się do różnych sytuacji. Styl, który promuję,

inspiracją i myślę, że to dzięki niej moja droga zawo-

pozwala nam dopasować się wyglądem tak samo dobrze

dowa potoczyła się w kierunku mody. To ona była ‘punk-

na ważnym, biurowym spotkaniu, jak i na spontanicznej

tem zapalnym’ całej mojej fascynacji. Jako nastolatka

kawie z przyjaciółką. Łączenie sportowych elementów out-

założyłam bloga modowego, gdzie pokazywałam moje

fitu z tymi bardziej eleganckimi wymaga wyczucia i zacho-

codzienne stylizacje. Te kilka lat temu prowadzenie bloga

wania odpowiednich proporcji.

było czymś nowym, w porównaniu do dziś było ich bar-

Na moich social media kobiety znajdą codzienną dawkę

dzo niewiele. Ogromny wpływ na moją drogę zawodową

nowych inspiracji, które ułatwią im i skrócą poranne dyle-

miała wycieczka szkolna do Londynu, gdzie zakochałam się

maty stylizacyjne.

w ulicznym stylu Angielek. Nigdy nie zapomnę, jakie wrażenie zrobiły na mnie oversizowe swetry, tiulowe spódnice

Z jakimi problemami zgłaszają się do Ciebie kobiety –

i krzyczące na kilometr napisy na koszulkach.

jeśli chodzi właśnie o modę i swój styl? Problemy, z jakimi zgłaszają się do mnie kobiety, wcale nie

Pobyt w Londynie otworzył Cię bardziej na modę?

są aż tak od siebie różne. Wiele moich klientek chce wie-

Dokładnie. Pozwolił też rozwinąć skrzydła i stworzyć moją

dzieć, jak ubierać się odpowiednio do ich sylwetek, wieku

własną markę Pozerki. Styl Angielek, ich luz, odważne hasła

czy zgodnie z ich urodą. Chcą wiedzieć, jakich fasonów

na koszulkach, niewymuszone połączenia trendów sprawiły,

powinny unikać, jakie kroje sukienek im służą, w których

że zechciałam pokazać, że w Polsce też można nosić koszulki

kolorach ich cera wygląda promiennie, a jakie ją gaszą.

57 Moda

To jest podstawa wiedzy, jaką powinnyśmy posiadać. Często kobiety, które do mnie przychodzą, traktują mnie trochę jak psychologa czy przyjaciółkę, której mogą ponarzekać na swoje kompleksy, wyżalić się na niepowodzenia danego dnia. Do każdej klientki podchodzę bardzo poważnie, ponieważ szanuję zaufanie, jakim mnie obdarzają. Formowanie stylu, bo tym zajmuję się z moimi klientkami najczęściej, to sprawa bardzo prywatna, intymna. Wyjście ze strefy komfortu, otwarcie się przede mną i zaufanie mi to krok najważniejszy. Następnym krokiem jest porzucenie starych nawyków, co wcale nie jest proste i wymaga czasu.

58 Moda

W Twoich ubraniach chodzą m.in.: Maja Sablewska, Joanna Krupa, Margaret. W moim odczuciu to duża nobilitacja, że polskie gwiazdy uwierzyły Ci i noszą ubrania z Twojej kolekcji… To bardzo miłe zobaczyć znaną osobę w swoich projektach w gazetach, na ściankach czy na ich social media. Tym bardziej, że mają zazwyczaj, nie oszukujmy się, darmowy dostęp do kolekcji wszystkich topowych polskich projektantów. Jakość Pozerek w niczym nie odstępuje ich jakości i kiedy medialne osoby wybierają moją markę, stanowi to tylko potwierdzenie moich słów. Do showroomu zagląda codziennie wiele stałych klientek, które zazwyczaj nie mają pojęcia o tym, że moja sukienka pojawiła się na okładce „Vivy”. Nie ma to dla nich większego znaczenia. Przychodzą, ponieważ robiąc zakupy, wiedzą, co kupują. Twoje ubrania można zakupić przez stronę www, ale również można je zobaczyć w showroomie w Poznaniu. Doradzasz swoim klientom w tym, w jakich ubraniach będą najlepiej wyglądać?

sezonie jesień/zima 2017. Błysk, cekiny, połyskliwe metale

Showroom Pozerki & Other Stories to wyjątkowe miejsce,

i ekstrawaganckie pióra na pewno nie są dla wszystkich

które od dwóch lat mieści się w poznańskim City Parku.

i tutaj należy rozważnie czerpać z nich inspirację, aby czasem

Oprócz moich projektów można tu znaleźć kolekcje innych

nie przesadzić i nie wyglądać komicznie. Łatwym do przy-

polskich projektantów. W butiku panuje przyjazna atmosfera,

sposobienia trendem będzie torebka-nerka, kolor fioletowy

dbamy o to, aby nasze klientki przychodząc do showroomu

czy jeansowa kurtka lub trencz. Najmocniejszym trendem

czuły się jak na zakupach z najlepszą przyjaciółką. Bardzo

będą jednak cętki dalmatyńczyka, które pojawią się oczy-

często odwiedzają nas z dziećmi czy swoimi zwierzakami!

wiście w nowej kolekcji Pozerek!

Pijąc kawę mogą z nami porozmawiać na prywatne tematy czy doradzić się w sprawie nowych trendów lub np. odpo-

Paulino, czego możemy się spodziewać po Tobie

wiedniego doboru sukienki do sylwetki. Wiedzą, że zawsze

i Pozerkach w najbliższym czasie?

mogą liczyć na szczerość i uśmiech. Myślę, że dlatego właśnie

Najbliższy czas przyniesie dużo nowości. Przede wszyst-

do nas wracają. Często składają także indywidualne zamó-

kim mówię tutaj o nowych kolekcjach, których premiery

wienia, które chętnie realizujemy np. projekt sukni ślubnej.

nie mogę się doczekać, a także o sesjach zdjęciowych do kampanii, które w tym roku zaskoczą swoim egzotycz-

Mamy wiosnę, zbliża się lato. Jakie trendy będą obowią-

nym charakterem. Nowy sezon to również nowe miejsca,

zywać w modzie w nadchodzącym sezonie letnim?

gdzie pojawią się kolekcje Pozerek. Coraz częściej klientki

W tym sezonie mamy kilka wiodących trendów, które opa-

z innych miast upominają się o nas, co jest niesamowicie miłe

nowały światowe wybiegi i powoli coraz częściej pokazują

i motywujące. Prywatnie w tym roku chcę poświęcić jak naj-

się na ulicach. Pierwszym trendem jest przezroczystość,

więcej czasu mojej córeczce. Oczywiście macierzyństwo nie

widoczna najczęściej w dodatkach jak torebka czy buty,

sprawi, że zwolnię tempo, a wręcz przeciwnie! Pozerki to

ale też w sukienkach i spódnicach. Kolejnym trendem jest

moje ‘pierwsze dziecko’, które wciąż będzie zaskakiwać. Jako

powrót stylu glamour, który dominował już w poprzednim

matka czuję się podwójnie zmotywowana do działania.

60 Design

61 Design

ŻYCIE ZAMKNIĘTE W RAMIE Andrzej Kołodziejczyk, poznański artysta rzeźbiarz, to człowiek wielu pasji i talentów. Jego największym źródłem inspiracji jest kobieta, która nigdy do końca nie da się usidlić, a w swoich pracach najchętniej zatrzymuje chwile – ulotne jak dmuchawce na jego akwarelach. rozmawia : Michał Gradowski

zdj ęcia : Michał Gradowski, archiwum prywatne

Rzeźba, fotografia, akwarela – na co obecnie poświęca Pan najwięcej czasu? ANDRZEJ KOŁODZIEJCZYK: Zaczęło się od rzeźby, to był

mój podstawowy środek wyrazu. W wolnych chwilach od zawsze malowałem, a w swoich pracach chciałem uciec od konwencjonalnych krajobrazów, przedstawić jakiś głębszy sens. Obecnie skupiam się przede wszystkim właśnie na rzeźbie i malarstwie. Natomiast fotografia na początku była sposobem na zarabianie pieniędzy i dopiero później stała się jednym z moich artystycznych zainteresowań. Do pierwszych sesji, kiedy zdobywałem jeszcze doświadczenie, namawiałem kobiety na ulicy, w tramwaju. Kiedy ma się żonę, wcale nie jest to takie łatwe. Później w Łagiewnikach koło Pobiedzisk – w starych zabudowaniach gospodarczych, które kupiłem – przez wiele lat działało moje fotograficzne atelier. W stodołach i garażach stworzyłem autorskie aranżacje, w każdym pomieszczeniu była inna scenografia i tam fotografowałem. Nigdy nie pracowałem z modelkami z prawdziwego zdarzenia, z doświadczeniem i obyciem przed obiektywem.

↗

„Aktorka”

↘

„Mandala III”

Kilka godzin sesji zdjęciowej, w czasie których trzeba wydobyć z modelki to, co najlepsze, to naprawdę trudne zadanie. Miałem także przyjemność przygotowywać scenografie i reżyserować spektakle plenerowe. Takie happeningi odbyły się w Parku Sztuki w Baranowie i na placu przed Katedrą w Gnieźnie. Ekspozycji wraku statku widma naturalnej wielkości, który wymyśliłem towarzyszył ruch sceniczny i muzyka na żywo. Taka forma sztuki ma dużą siłę rażenia, bo włącza widzów w niepowtarzalny akt artystyczny. Pana przygoda z teatrem zaczęła się już wcześniej – towarzyszył Pan aktorom na próbach w poznańskim Teatrze Nowym. Czy ten epizod miał wpływ na Pana późniejszą twórczość? Rzeczywiście, dzięki ówczesnemu dyrektorowi Teatru Nowego, Eugeniuszowi Korinowi, który objął tę funkcję na początku lat 90., zostałem poproszony o robienie zdjęć z prób do spektaklu. Byłem na każdej próbie, uwieczniałem

62 Design

↓

„Modliszka”

↖

„Spojrzenie kwiatom”

↘

„Kamerton”

↗

„Zakochani”

U mnie ramy wypełniają historie z mojego życia lub historie ludzi, których spotkałem. Coś, co mnie zaskoczyło, zadziwiło, czy zaniepokoiło. Podobnie na akwarelach, na których częstym motywem jest dmuchawiec – symbol naszych ulotnych myśli i przeżyć.

↓

„Dama ze spłuczką”

↘

Design

„Sędzia”

cały proces powstawania spektaklu. Coś niesamowi-

Największe źródło inspiracji?

tego, to było lepsze niż końcowy efekt, który mogli zoba-

Moje artystyczne zainteresowania chyba najlepiej oddaje

czyć widzowie. Po premierach odbywały się wystawy moich

cykl rzeźb w ramie. Słowo rama odnosi się nie tylko do

zdjęć. To doświadczenie – podpatrywanie dyrektora Korina

obrazów, ale również do ludzkich zachowań, do ram,

w pracy nad spektaklami – nauczyło mnie, jak wpływać

w których funkcjonujemy, norm społecznych, których

na ludzi, żeby osiągnąć pożądany efekt. Eugeniusz Korin

przestrzegamy mniej lub bardziej świadomie. U mnie te

to postać bardzo charyzmatyczna, potrafi bardzo suge-

ramy wypełniają historie z mojego życia lub historie ludzi,

stywnie gestykulować, często wtedy dosłownie pokazywał

których spotkałem. Coś, co mnie zaskoczyło, zadziwiło, czy

aktorom, jak ma być zagrana konkretna scena. Miał swoje

zaniepokoiło. Podobnie na akwarelach, na których częstym

wyobrażenie i robił wszystko, żeby je zrealizować. Nie słu-

motywem jest dmuchawiec – symbol naszych ulotnych

chał podpowiedzi, podążał za swoją wizją, co do najdrobniej-

myśli i przeżyć.

szego szczegółu, bo uważał, że to one ostatecznie wpływają

Moim największym źródłem inspiracji jest więc czło-

na końcowe dzieło. To mi się później w pracy artystycznej

wiek, a przede wszystkim kobieta – czyli to, co w życiu

bardzo przydało.

najpiękniejsze. Choć stworzyłem wiele aktów, interesuje mnie nie tyle ciało, co siła kobiecego charakteru – jakby nie

W wielu Pana dziełach widać rys publicystyczny – na przy-

chcieć jej usidlić, zawsze wyzwoli się z tych męskich sideł.

kład w rzeźbie „Sędzia”, która przedstawia postać z metalu

Obecnie często wracam natomiast myślami do lat dzie-

i drewna. Na szyi ma gwizdek, a w kieszeni żółtą i czer-

cięcych, do pochodów pierwszomajowych i wydarzeń

woną kartkę oraz… stuzłotowy banknot. Skąd pomysł

roku 1956 – mieszkaliśmy wtedy z rodzicami na pl. Cyryla

na tę pracę?

Ratajskiego, uciekaliśmy do domu słysząc świszczące nad

Razem z Wielkopolskim Związkiem Artystów Rzeźbiarzy,

głową strzały, z naszego domu, nad nami ktoś strzelał ostrą

do którego należę, przygotowywaliśmy wystawę przed

amunicją. Te wspomnienia wracają pod wpływem aktual-

Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej w 2010 roku. To był

nych manifestacji i pochodów – chcę uchwycić ten motyw

wdzięczny temat, bo lubię oglądać piłkę nożną, choć na sta-

na akwareli, nad którą aktualnie pracuję.

dion nie chodzę, po tym jak w dzieciństwie wybraliśmy się tam z ojcem, butelki latały nad naszymi głowami i musieli-

Jakie to uczucie, kiedy sprzedaje Pan rzeźbę czy obraz?

śmy się wycofać. Zdecydowałem się przedstawić sędziego,

Ogromny żal, trudno się rozstać, ale czuję też wtedy radość,

bo – zwłaszcza w Polsce – to on często decyduje, kto wygra.

że to, co robię komuś się spodobało. Każda praca jest tro-

Korupcja w tym środowisku to już element kultury, dużo fil-

chę częścią mnie.

mów powstało na ten temat.

64 Moto

SKONSUMOWAĆ KAWAŁEK TORTU Citroen C3 Aircross – w ujęciu marketingowym: SUV, w prawdziwym życiu: miejski crossover, robi to, o czym nikt z pracujących nad nim projektantów nie wspomniał departamentowi reklamy. W paru aspektach stanowi udany pomost pomiędzy podwyższonym subkompaktem a pełnokrwistym, amerykańskim Sport Utility Vehicle. tekst : Tomasz Andrzejewski

zdj ęcia : Redakcja

AIRCROSS (posiadający obecnie aż dzie-

mają w sobie coś szpanerskiego, przykuwającego uwagę.

więciu konkurentów w segmencie!) jest

Ze szpanerskim usposobieniem modelu Aircross nieco

kolejnym twardym dowodem na siłę

„nie dogaduje się” gama kolorystyczna lakierów i obić.

oddziaływania mody na SUV-y oraz na to, jak mocno owa

Owszem, istnieje 85 potencjalnych kompozycji lakier/tapi-

moda wykroczyła poza klasę gabarytową samochodów,

cerka/dekoracje, ale trudno znaleźć więcej niż kilka takich,

z której się wywodzi (XXL). Jest też kolejnym doskona-

które pozwoliłyby Aircossowi wyrwać się ze wpływów sza-

łym wykpieniem amerykańskiej ustawy CAFE (Corporate

rości polskiego przedwiośnia.

Average Fuel Economy) z lat 70. XX wieku, której furtka prawna doprowadziła do powstania koncepcji auta typu

PRZESTRONNOŚĆ

SUV – paliwożernej, metalowej twierdzy na kołach.

Zmiana w wymiarach zewnętrznych względem nowego C3 (+15 cm do długości, +22 do szerokości i +12 do wysokości)

STYL

znajduje odzwierciedlenie w kabinie Aircrossa. W dodatku

C3 Aircross jest autem ewidentnie ekspresyjnym. Nowy

nie zwęża się ona irytująco ku tyłowi, co ma miejsce nawet

design, figurujący w Citroenie od 2014 roku jako obowią-

w klasie kompakt.

zujący kanon wciąż jest egzekwowany i rozwijany. Na tyle,

Miejskie przeznaczenie auta znajduje swoje odbicie

by Aircross mógł jednoznacznie kojarzyć się z Citroenem

w dystansie pomiędzy oparciami foteli a przednią krawę-

bez popadania w naśladownictwo w odniesieniu do mniej-

dzią siedziska kanapy oraz w wysokości wnętrza nad prze-

szego brata, z którym dzieli płytę podłogową i w efekcie

suwaną w kierunkach tył-przód (właściwie to ewenement

pierwszy człon nazwy.

w tym segmencie!) kanapą, co jednak dotyczy tylko egzem-

Francuzi z Grupy PSA (Peugeot-Citroen), dość późno debiutujący „na poważnie” w segmencie crossover-SUV

plarzy z panoramicznym dachem (występuje wraz z żaluzją i własnym oświetleniem nastrojowym).

dokonali ciekawej konwersji sposobu na „odgrzanie” stylu retro, prekursorsko, a zarazem zwycięsko wdrożonego

JAK SIĘ NIM JEŹDZI

przed laty w obrębie marek Mini i Fiat.

Aircross napędzany 110-konnym, trzycylindrowym, doła-

Napowietrzone nadwozie Aircrossa, dopełnione urzą-

dowanym i nieźle wyważonym silnikiem benzynowym

dzonym i oświetlonym po meblarsku wnętrzem (wręcz

Pure Tech (fenomen: aż 205 Nm maks. momentu obroto-

skandynawskim przy tapicerce Metropolitan Grey), nie

wego z 1,2-litra pojemności!) jest autem żwawym i zaska-

predestynują może bohatera naszego testu do udziału

kująco mało obarczonym przypadłością „ery cywilizo-

w Concorso d'Eleganza Villa d'Este, ale jego komiksowe rysy

wanych turbo” – jednostka napędowa „ciągnie” od dołu,

65 Moto

66 Moto

Poczucie nietykalności, wysoka pozycja za kierownicą, widoczność z kabiny oraz stabilność auta przy wysokich prędkościach zasługują na uznanie, odzwierciedlając to, co czuje kierowca pełnoprawnego SUV-a. Zwrotność natomiast, łatwe do wyczucia gabaryty nadwozia przywodzą na myśl zwyczajne citadines (fr.), czyli autka, które wszędzie i w każdej sytuacji się wcisną.

ale i w górnym zakresie obrotów krzywa przyspieszenia długo się nie spłaszcza. Efekt francusko-japońskiej inwencji, czyli sześcioprzełożeniowa, świetnie zgrana z nienagannym systemem Start&Stop, klasyczna skrzynia automatyczna EAT6 o kaskadowym prowadzeniu lewarka wygładza pracę silnika, czyniąc z Pure Tech’a źródło napędu, które „mruczy” w mieście, a w trasie (pomijając procedurę agresywnego przyspieszania) zagłuszane jest przez napór powietrza (pokutuje wysokie nadwozie). EAT6 nie jest może najszybszą skrzynią na rynku, ale pasuje do charakterystyki samochodu, którego zadaniem jest izolować od niedoskonałości jezdni i zmieniać auto w urządzenie nieangażujące, bezstresowe. Z tej roli C3 Aircross w testowanej konfiguracji wywiązuje się śpiewająco. Poczucie nietykalności, wysoka pozycja za kierownicą, widoczność z kabiny oraz stabilność auta przy wysokich prędkościach zasługują na uznanie, odzwierciedlając to, co czuje kierowca pełnoprawnego SUV-a. Zwrotność natomiast, łatwe do wyczucia gabaryty nadwozia przywodzą na myśl zwyczajne citadines (fr.), czyli autka, które wszędzie i w każdej sytuacji się wcisną. Tolerancyjność sztywnego, a zarazem niezbyt twardego zawieszenia jest satysfakcjonująca. Zawieszenie nie wprawia auta w przesadne kołysanie, jest ciche, nie pozwala Aircrossowi głęboko „nurkować”. Typowo crossoverowe są w tym aucie prześwit, ozdoby oraz elektroniczny system symulujący napęd 4x4 – tutaj akurat wymyślony przez Peugeota-Citroena Grip Control z asystą zjazdu, który dzieli pracę układu kontroli trakcji ESP na pięć programów. Grip Control faktycznie działa, choć oczywiście intuicyjnego układu mechanicznego nic nie zastąpi.

67 Moto

Czułość siedmiocalowego dotykowego ekranu jest w stanie zrekompensować brak analogowych przycisków do przełączania funkcji radio/klimatyzacja/setup pojazdu itp.

ERGONOMIA Jedynymi ergonomicznymi wpadkami jest brak podparcia lędźwiowego w fotelu kierowcy (niedostępne za żadne skarby), niezbyt wygodna dla nadgarstka nietypowa dźwignia klasycznego „ręcznego” (elektryczny nie występuje nawet ze skrzynią EAT6) oraz brak podświetlenia lusterek do makijażu w daszkach przeciwsłonecznych, co jest dużą gafą w aucie, kierowanym przede wszystkim do kobiet. Czułość siedmiocalowego dotykowego ekranu jest w stanie zrekompensować brak analogowych przycisków do przełączania funkcji radio/klimatyzacja/setup pojazdu itp., a VTH (ekran przezierny typu Head-Up) – trochę już oldschoolowy z powodu rzucania informacji na pleksi, ale wciąż fajny – pozwala się elektrycznie, cicho złożyć.

JAZDA 110-konny Aircross EAT6 bez wysiłku i zaklinań osiąga prędkość graniczącą z wartością 170 km/h. Zużycie paliwa wykracza oczywiście poza wartości laboratoryjne, deklarowane przez producenta, ale podczas redakcyjnego testu nie wyniknęła ani jedna sytuacja, zmuszająca nas do uznania 45-litrowego zbiornika paliwa za niewystarczający. Wartości w tabelce spalania, widniejące w katalogu są niższe od rzeczywistych o ok. 1,3-1,5 litra na każde 100 km.

WERDYKT Lekki w obyciu francuski kosmopolita na co dzień i na turystykę. Niniejszy artykuł powstał dzięki uprzejmości salonu Citroen Labijak Auto Lama, która użyczyła auto do testu i sesji zdjęciowej.

68 Podróże

69 Podróże

SPEŁNIAM SIĘ podróżując Jej życie to podróże – te małe oraz duże. Realizuje swoje pasje i jako stewardessa

odwiedza najciekawsze zakątki świata. Z Martyną Tchórz rozmawiamy o marzeniach, które spełniła i pięknej Majorce, w której zakochała się na zabój. rozmawia : Piotr Chabzda zdj ęcia : Archiwum prywatne

Martyno, skąd pomysł na zostanie stewardessaą? MARTYNA TCHÓRZ: Wyszło z samo siebie. Od zawsze

uwielbiałam podróżować! Jako absolwentka poznańskiego AWF-u na Wydziale Turystyki i Rekreacji miałam również okazję spędzić pół roku na Erasmusie w Holandii, natomiast podyplomowe studia w Danii dały mi przepustkę do kolejnej wymiany międzyuczelnianej z Portugalią, którą od razu pokochałam. Po zakończeniu edukacji zapragnęłam powrócić do tego wspaniałego kraju, nauczyć się języka, odkryć kolejne urokliwe miejsca i po prostu pomieszkać jeszcze trochę na Półwyspie Iberyjskim. Zaczęłam szukać odpowiedniej pracy i podczas przeglądania kolejnych ofert w internecie pojawił się komunikat firmy rekrutującej kandydatów do pracy jako personel pokładowy, z bazami lotniczymi rozrzuconymi po całej Europie. Zaaplikowałam, przeszłam rozmowę rekrutacyjną. Gdy otrzymałam potwierdzenie, że po pozytywnym przejściu dwumiesięcznego kursu lotniczego, moim przyszłym miejscem zamieszkania będzie portugalskie Faro, od razu się zdecydowa-

Wybór padł na Majorkę?

łam i przystąpiłam do zdobywania papierów niezbędnych

Niestety nie. Niespodziewanie baza została zmieniona

do wykonywania zawodu stewardessy: zaświadczenie o nie-

na włoską Bolonię. Pobyt tam zaliczam mimo wszystko

karalności, dyplomy, certyfikaty, dziesięcioletnia historia

do udanych, gdyż oprócz obowiązków i czerpania rado-

życia itd. Anglojęzyczny kurs przeprowadzony w Krakowie

ści z poznawania blasków i cieni pracy jako stewardessa,

był bardzo ciekawym, ale i wymagającym dużo wkładu

wraz z koleżankami w dni wolne od latania oddawałyśmy się

i nauki doświadczeniem obfitującym w poznawanie i szcze-

zwiedzaniu całego regionu Emila-Romagna. Oprócz jego

gółowe wdrażanie wszelkich procedur panujących na po-

stolicy, a naszego nowego domu – Bolonii, zobaczyłyśmy

kładzie samolotu i nie tylko. Ponad połowie kursantów,

między innymi Parmę, Modenę, jak również romantyczną

przyszłych 'stewek' udało się całkowicie zgłębić i opano-

Weronę, Padwę czy Florencję. Po pół roku spędzonym

wać tajniki wiedzy transportu powietrznego, zwieńczone

na włoskiej ziemi poprosiłam o transfer do Madrytu, gdzie

ciężkimi egzaminami i udać się do przydzielonej 'bazy', skąd

akurat pracodawca potrzebował więcej załogi, ale z myślą

mieliśmy zacząć naszą lotniczą przygodę. Ja miałam 'wylą-

o docelowym szybkim przeniesieniu się stamtąd do obie-

dować' w Faro otwierając tam nowy portugalski etap życia!

canej Portugalii, cieszącej się jednakże dużą popularnością

Destynacja została jednak w ostatnim momencie zmieniona

i jak się okazało – długą listą oczekiwania. I wtedy właśnie

przez pracodawcę i stało się inaczej…

zaanonsowano otwarcie bazy w Palma de Mallorca!

70 Podróże

Zdecydowałaś się wykorzystać sytuację i możliwość przeniesienia. Dokładnie tak. Kolejny raz postawiłam na zmiany, nowe wyzwania i zaaplikowałam o przeniesienie na słoneczną wyspę, na której nigdy wcześniej nie byłam. W czerwcu 2012 przyleciałam na trafnie nazywaną 'Perłę Balearów’ i tak zostałam. Natrafiłaś na jakieś problemy, przeszkody rozpoczynając swoje życie na Majorce? Przeprowadzając się na Majorkę nie znałam dobrze języka

Większość z nas podróżuje na Majorkę w okresie waka-

hiszpańskiego, mój pobyt w Madrycie był stosunkowo krótki.

cji. Piękne plaże i możliwość totalnego chilloutu przy-

Postawiłam wtedy na zwiedzenie stolicy. Przeważnie pierw-

ciąga co roku rzesze turystów. Skąd w Polakach taka

szą rzeczą, jaką robię w nowym miejscu jest poznanie miasta.

chęć odwiedzania Majorki?

Madryt ma tak wiele do zaoferowania, że pomiędzy dniami,

Majorka nazywana jest wyspą kontrastów, w zupełności

w których latałam, chłonęłam jego atmosferę, a co za tym

się z tym zgadzam! Każdy z przybywających ma szansę

idzie mniej czasu poświęciłam na naukę języka. Wszystko

znalezienia czegoś wyjątkowego dla siebie. Myślę, że nasi

zmieniło się na wyspie. Po przylocie miałam trudności

rodacy coraz lepiej zdają sobie sprawę z ogromu atrak-

z wyrobieniem dokumentów, spowodowane barierą języ-

cji czekających na nich na tej stosunkowo małej wyspie.

kową. Na szczęście pomogły mi koleżanki stewardessy wła-

Na pokładzie samolotu czytają przewodniki, czasem pod-

dające już lokalnym językiem. Dzielnie stały ze mną w kolej-

pytują i szykują się do eksplorowania wyspy, w przeciwień-

kach do wyrobienia np. dokumentu rezydenta Balearów. Tak

stwie niestety do naszych zachodnich sąsiadów, którzy

też od początku zaprzyjaźniłam się z Beatą, z którą obecnie

sądząc po częstych incydentach podczas lotu stawiają raczej

prowadzę kanał youtubowy o nazwie Flying Locas ukazu-

na nocne atrakcje po dotarciu do destynacji. A ta desty-

jący atrakcje wyspy. Teraz nowo przybyłym na Majorkę zna-

nacja ma przecież tak wiele do zaoferowania – od słyn-

jomym odwdzięczam się w ten sam sposób i zawsze staram

nych plaż (prawie 300 na wyspie, z czego 33 w 2004 roku

się pomóc im załatwić hiszpańskie formalności.

otrzymały odznakę 'Błękitnej Flagi' promującą szczególną

71 Podróże

72 Podróże

ochronę tych kąpielisk) po pasmo górskie Serra de

Na Twoim kanale pokazujesz Majorkę w nietuzinkowy

Tramuntana bogate w szlaki górskie i popularne wśród

sposób. Czy to oznacza, że coraz chętniej korzystamy

osób preferujących ten typ turystyki. Urokliwe i malow-

z ofert turystycznych opartych na bardziej alternatyw-

niczo położone miejscowości, jak Deia czy Valldemossa,

nych sposobach spędzania wolnego czasu?

w której rezydował nawet sam Fryderyk Chopin, po wielo-

Tak, naszym celem jest pokazanie Majorki w nieszablonowy

kulturowe, tętniące życiem miasto i stolicę wyspy– Palma

sposób! Chcemy zachęcić ludzi do wyjścia z hoteli i podpo-

de Mallorca. Od kuchni hiszpańskiej serwowanej przez

wiedzieć im jakie miejsca, eventy warto zobaczyć, a któ-

tradycyjne lokalne bary prowadzone przeważnie z ojca

rych może zabraknąć w tradycyjnym przewodniku. Taka

na syna po bardziej ekskluzywne restauracje wyróżnione

Majorka w pigułce oczami polskich stewardess. (śmiech)

nawet gwiazdkami Michelin.

Mieszamy tu już kilka dobrych sezonów i jako podróżniczki (z zamiłowania, a nawet profilu studiów), miałyśmy

A fani sportu?

wystarczająco czasu, aby zjeździć wyspę wzdłuż i wszerz.

Na pewno nie pożałują wycieczki na Majorkę. Na północy

Poza tym, część ulubionych miejsc, które przedstawiamy

wyspy panują dogodne warunki dla kitesurferów czy

w filmikach również poznałyśmy dzięki naszym lokalnym

windsurferów, na południu natomiast można spróbo-

znajomym i pragniemy tę wiedzę rozpowszechnić i przy-

wać flowboardingu (na sztucznych falach), czyli dziedziny

czynić się do udanych wakacji licznie napływających tu

łączącej między innymi elementy: snowboardingu, skim-

turystów. Zgadzam się z Twoją tezą, iż coraz częściej sta-

mingu i surfingu. Wypożyczalnie sprzętu do paddlesur-

wiamy na alternatywne spędzenie czasu, potwierdziła to

fingu znajdują się na całym obszarze Majorki. Biegacze

nawet ostatnio moja kuzynka związana na dobre z róż-

mogą brać udział w maratonach organizowanych w róż-

nego rodzaju turystyką i prowadząca swoje biuro podróży.

nych terminach i miejscowościach. Wyspa słynie również

Turystów interesuje, jak lokalni mieszkańcy spędzają czas,

z jednych z najlepszych w Europie warunków do uprawia-

w jakich ciekawych eventach biorą udział, w jakie miejsca

nia kolarstwa. Długo by wymieniać, lepiej od razu zabuko-

chodzą, w sprawdzone miejsca. Flying Locas mogą być wła-

wać bilet lotniczy na Majorkę!

śnie takim łącznikiem pomiędzy światem „lokalsów” a turystami, którym przemycają wiarygodne informacje z życia

Są miejsca jeszcze nieodkryte przez turystów?

Majorkanów, ale i nie tylko (śmiech)

Oczywiście, że są! Głównie dzięki naszym lokalnym znajomym czasami je odkrywamy (np. ostatnio dzikie jaski-

Ciągłe podróże potrafią być wyczerpujące. Nie tęsknisz

nie, a nie te komercyjne, otwierane pod kątem turystów).

za stabilizacją?

Naszą wiedzą chętnie dzielimy się na kanale Flying Locas

Wręcz przeciwnie! Uwielbiam podróżować i wciąż wyko-

czy Instagramie o tej samej nazwie. Jest to szybszy środek

rzystuję czas właśnie w tym celu, mimo że mam już skoń-

przekazu informacji. Edytowanie filmiku trwa dłużej, ale

czone 30 lat, a będąc w Polsce widzę, jak mój styl życia

jak wiadomo efekt jest bardziej precyzyjny, szczegółowy

odbiega od większości ustabilizowanych już równieśników.

i miejmy nadzieję – zachęcający widza do eksplorowania

Sądzę, że pewnego dnia dołączę do ich grona, jednak jak

wyspy na własną rękę.

na razie wciąż mnie nosi. (śmiech)

Jednak Poznań wciąż przyciąga…

Podróże

Poznań to mój dom. Cała najbliższa rodzina i przyjaciele mieszkają właśnie tu, więc w miarę możliwości i zawsze bardzo chętnie wracam. Staram się nie opuszczać ważnych uroczystości rodzinnych, ślubów przyjaciół itd. Zimą apli-

połączenia lotnicze pomiędzy całą Europą i pracodawca

kuję o długie wakacje (część lotów jest wtedy wstrzymana,

oczekuje załogi w pełnej gotowości. Oprócz tego wolne

gdyż Majorka jest bazą sezonową i załoga ma szansę na

chwile poświęcę na tworzenie kolejnych materiałów Flying

bezpłatny dłuższy odpoczynek), starając się nie opuszczać

Locas. Koledzy z centrum nurkowego już czekają na naszą

poznańskich świąt, szczególnie tych Bożego Narodzenia,

wizytę i podwodne kręcenie, także pierwszy materiał w tym

a potem ruszam w Alpy – na ukochany snowboard!

roku będzie dedykowany tej tematyce, będzie się działo. Cały czas mam głowę pełną pomysłów i nadchodzący sezon

Nasuwa mi się od razu pytanie – co dalej? Jakie masz

chcę w pełni wykorzystać na nowe projekty. Zawsze jestem

plany na najbliższy czas?

otwarta i entuzjastycznie nastawiona do ciekawych pomy-

Niedługo wracam na Majorkę. Lotniczy sezon letni na wyspie

słów i kooperacji, tak więc zachęcam do kontaktu i w imieniu

zaczyna się właśnie w kwietniu. Wznawiane są wtedy

Flying Locas zapraszam wszystkich na słoneczną wyspę.

74 Podróże

KARYNTIA – kraina cudów Ta najbardziej na południe wysunięta część Austrii, przy granicy ze Słowenią i Włochami, nie bez powodu nazywana jest austriacką krainą cudów.

Obok zapierających dech wysokogórskich panoram można tu też cieszyć się kąpielą w jeziorze o temperaturze 28 st. C z krystalicznie czystą wodą. tekst : Tomasz Kacprzak | zdj ęcia : Gernold Gleiss / Franz Gerld

oniec sezonu? W Karyntii trwa on cały rok, ale

Mallnitz – miłośnicy białego szaleństwa znajdą wszystko:

w kwietniu można tam znaleźć bardzo atrak-

wysokoalpejskie stoki dla zaawansowanych z zapierającymi

cyjne oferty. Dlaczego warto odwiedzić to centrum

dech widokami trzytysięczników (z najwyższą górą Austrii

regionu Alp i Adriatyku?

Grossglockner 3798 m n.p.m. na czele), szerokie, wygodne

Znakiem rozpoznawczym Karyntii są oczywiście góry.

i bezpieczne zbocza dla całych rodzin czy trasy z przygotowa-

W trzech najwyżej położonych rejonach narciarskich Karyntii

nymi muldami dla narciarzy lubiących adrenalinę. W Dolinie

– Grossglockner Heiligenblut, Mölltaler Gletscher i Ankogel

Mölltal leży na przykład szczyt Shareck (3122 m n.p.m.),

75 Podróże

z którego rozciąga się fascynująca panorama Wysokich Taurów z widokiem na dwadzieścia osiem trzytysięczników! Na terenie Karyntii i Tyrolu Wschodniego działa ponad trzydzieści ośrodków narciarskich, jest tam prawie 900 km tras i blisko 300 wyciągów – zimowe szaleństwo bez kolejek gwarantowane. Ale Karyntia to także idealne miejsce do uprawiania mniej popularnych sportów zimowych. Położony wysoko w górach ośrodek narciarski Ankogel w miejscowości Mallnitz to idealne miejsce dla wielbicieli freeride’u – jazdy po świeżym śniegu z dala od wyznaczonych tras zjazdowych. Łyżwiarzy kuszą gładkie tafle lodowisk, z największym w Europie przygotowanym lodowiskiem na jeziorze Weissensee o powierzchni sześciu i pół km kw., a do dyspozycji turystów w Karyntii są jeszcze takie atrakcje jak śnieżne safari w zaprzęgu husky, przejażdżki saniami konnymi, zjazdy torem saneczkowym, wędrówki na rakietach śnieżnych czy po prostu zimowy spacer.

Na terenie Karyntii i Tyrolu Wschodniego działa ponad trzydzieści ośrodków narciarskich, jest tam prawie 900 km tras i blisko 300 wyciągów – zimowe szaleństwo bez kolejek gwarantowane.

76 Podróże

KRAINA 200 JEZIOR

woda (jakość wody pitnej) to raj dla amatorów sportów

Karyntia jest także krainą pełną czystych, ciepłych jezior

wodnych oraz miłośników leniwych kąpieli słonecznych.

z licznymi szlakami spacerowymi. Jezioro Wörthersee –

Właśnie dlatego Karyntia to doskonały wybór także

największe pod względem powierzchni jezioro w Karyntii

na letnie wakacje i idealne miejsce na rodzinny urlop.

– to znany ośrodek turystyczny. Wystarczy tylko wybrać

Obok radości kąpieli mamy tu do dyspozycji dziką przy-

jeden z żywiołów – powietrze, wodę, ziemię lub ogień –

rodę – leśne wędrówki i drogi rowerowe np. wzdłuż rzeki

i udać się na niezapomnianą wędrówkę dedykowanym

Drawy, prawego dopływu Dunaju. Wiele ośrodków tury-

mu szlakiem. Niesamowite widoki oferuje także Ossiacher

stycznych na południu Austrii ma ofertę idealnie skrojoną

See, położone u podnóża góry Gerlitzen czy Klopeiner See,

na potrzeby rodzin z dziećmi. Nawet szlaki turystyczne

uznawane za najcieplejsze jezioro Austrii, w którym tem-

przygotowano tutaj z myślą o najmłodszych i zwiedzaniu

peratura dochodzi do 28 st. C. Jego krystalicznie czysta

z pokładu dziecięcego wózka.

77 Podróże

ATRAKCJE DLA PODNIEBIENIA Korzystając z licznych atrakcji Karyntii nie można zapominać o rozkoszach dla podniebienia. Świeże, regionalne składniki, tradycyjne przepisy i unikatowe połączenie kulinarnych tradycji Austrii, Włoch i Słowenii – to znak rozpoznawczy lokalnej kuchni. Koniecznie trzeba tu skosztować karynckich pierogów z serem i ziołami, tradycyjnej babki drożdżowej z bakaliami, świeżo złowionego w krystalicznych wodach pstrąga czy szparagów z Doliny Lavanttal. A do tego oczywiście kieliszek karynckiego wina.

78 Będzie się działo

Chodźmy do restauracji! Z roku na rok coraz chętniej odwiedzamy restauracje. Poznajemy nowe smaki, próbujemy produktów, których wcześniej nie znaliśmy. Z Marzeną Maciejewską oraz Marcinem

Twerjanowiczem, city managerami poznańskiej edycji Festiwalu Restaurant Week

rozmawiamy o tym, czy nasza kulinarna świadomość z roku na rok wzrasta i czy jesteśmy

otwarci na nowe kulinarne doznania. rozmawia : Piotr Chabzda

zdj ęcia : Archiwum Restaurant Week

Podróżujemy – tym samym poznajemy smaki różnych kultur. Czy to oznacza, że świadomiej podchodzimy do tego, co jemy? MARZENA MACIEJEWSKA: Zdecydowanie tak, doskonale

pokazują to dane dotyczące rzeczy, na które zwracamy szczególną uwagę wybierając restaurację. Przekonuje nas przede wszystkim jakość dań, opinie naszych znajomych. Oczywiście Polacy coraz chętniej podróżują po świecie, poznają nowe smaki, co przekłada się na to, czego szukają w restauracjach. Polska scena kulinarna w ostatnich latach intensywnie się rozwija i zajmuje właściwe miejsce w kulturze. Rynek gastronomiczny rośnie o kilkanaście procent rocznie. To bardzo pozytywna społeczna zmiana.

W jakich smakach gustują Polacy? M.M.: Dominuje kuchnia włoska, azjatycka oraz europejska.

Od ponad czterech lat tworzą Państwo jeden z najpopularniejszych festiwali kulinarnych w Polsce Restaurant Week. Skąd pomysł na tego typu projekt? MARCIN TWERJANOWICZ: Dojrzałe miasta na świecie

posiadają festiwale restauracyjne odbywające się w różnych formach i odstępach czasu – co kilka miesięcy, tygodni, dni. My wypracowaliśmy własny model i wiele wskazuje, że jest on jednym z najbardziej optymalnych na świecie. Inspirowaliśmy się żywą kulturą restauracyjną, sceną kulinarną i mieliśmy silną potrzebę zajęcia się ich animacją. Od początku chcieliśmy dotrzeć do jak największej liczby gości. Od początku też nie chcieliśmy być,

79 Będzie się działo

nie byliśmy oraz nigdy nie będziemy festiwalem zniżkowym, który wyróżnia się tylko niższą ceną, mimo że trzydaniowe menu, które szefowie kuchni przygotowują specjalnie na wydarzenie, jest dostępne w kwocie średnio o 50 proc. niższej w stosunku do zwykłego wyjścia do restauracji. Cieszymy się, że Restaurant Week w tak krótkim czasie stał się prawdziwym społecznym i kulturalnym wydarzeniem. Z roku na rok w imprezie bierze udział coraz więcej

Hasłem tej edycji festiwalu jest „Chodźmy do restauracji!”. Po długiej i szarej zimie namawiamy do przywitania wiosny właśnie w ten sposób, w najlepszych restauracjach w całej Polsce. Ponadto teraz uruchomiliśmy nowy system rezerwacyjny. Opcja wyszukiwania wolnych terminów czy konkretnych kuchni jest dużo łatwiejsza.

restauracji z całej Polski. Formuła festiwalu przypadła

technik przyrządzania czy składników w jednym daniu

do gustu zarówno restauratorom, jak i odwiedzającym

np. sushi burrito czy ramen burgery. Drugim ważnym

je gościom?

trendem będzie neobistro, czyli lokale, w których znaj-

M .T.: Świadczą o tym przede wszystkim statystyki.

dziemy autorską kuchnię z nowoczesnym menu w bardzo

Pierwszy festiwal był tak naprawdę wydarzeniem lokal-

przystępnych cenach.

nym, odbył się tylko na terenie Warszawy. Z roku na poszerzamy zasięg festiwalu, jesteśmy już obecni w trzyna-

W tym roku festiwal odbywa się w ponad trzydziestu

stu regionach. W jesiennej edycji zadebiutował „Mazury

miastach w całej Polsce. Jak plasuje się Poznań na tle

Restaurant Week”.

innych ośrodków? M.M.: Poznań to bardzo ważny punkt na festiwalowej

Jakie trendy obecnie panują w gastronomii?

mapie Polski. W każdej edycji festiwalu bierze udział

M.M.: Wśród trendów, które zdominują rynek gastro-

ponad pięć tysięcy gości oraz ponad trzydzieści restau-

nomiczny w 2018 roku na pewno można wymie-

racji. Dominuje kuchnia azjatycka oraz lokalna, wiel-

nić jedzenie hybrydowe, czyli łączenie kilku potraw,

kopolska. Oferta gastronomiczna w Poznaniu jest więc

80 Będzie się działo

szeroka i różnorodna, nie odbiega od tej w Warszawie czy Krakowie, a może nawet je przewyższa. W lutym tego roku odbyła się pierwsza edycja Fine Dining Week w Poznaniu. Jaka misja przyświeca temu projektowi? M.M.: Fine Dining Week to wyjątkowy projekt, który ma na

celu przybliżenie gościom czym jest sztuka restauracyjna. Pokazanie, że to co zostaje podane na talerzu i w jaki sposób się to odbywa, nie służy tylko zaspokojeniu głodu, ale przede wszystkim ma stanowić prawdziwe doświadczenie restauracyjne. Warto podkreślić, że samo pojęcie fine diningu raczkuje na polskim rynku. Dopiero po opublikowaniu pierwszej polskiej edycji przewodnika Gault&Millau blogosfera zaczęła poruszać tematykę sztuki restauracyjnej. Niewątpliwie duży wpływ na popularyzację fine diningu mają również

restauracji warunkiem ponownego odwiedzenia restau-

produkcje serialowe, jak Chief ’s Table, gdzie w każdym

racji jest jakość serwowanych dań.

odcinku poznajemy sylwetki najlepszych szefów kuchni. W połowie kwietnia odbędzie się kolejna odsłona Czy to oznacza, że z roku na rok stajemy się pod kątem

Restaurant Week. Czego możemy się spodziewać po tej

gastronomii coraz bardziej wymagający?

edycji?

M.T.: Dokładnie, jesteśmy coraz bardziej wymagający,

M.T.: Hasłem tej edycji festiwalu jest „Chodźmy do restau-

a ponadto dla ponad sześćdziesięciu procent gości

racji!”. Po długiej i szarej zimie namawiamy do przywitania

81 Będzie się działo wiosny właśnie w ten sposób, w najlepszych restauracjach

A Poznań? Jakiej kuchni będziemy mogli spróbować

w całej Polsce. Ponadto teraz uruchomiliśmy nowy sys-

podczas nadchodzącego kulinarnego święta?

tem rezerwacyjny. Opcja wyszukiwania wolnych termi-

M.M.: W tej edycji będzie dominowała przede wszystkim

nów czy konkretnych kuchni jest dużo łatwiejsza, restau-

kuchnia polska, azjatycka oraz włoska, którą tak Polacy

racje są zlokalizowane na mapie miasta, system jest dużo

kochają. Staraliśmy się wraz z restauratorami tak dobrać

bardziej intuicyjny. Mamy nadzieję, że to gości pozytyw-

menu festiwalowe, aby każdy z gości mógł w tym okresie

nie zaskoczy.

przetestować specjały z różnych rejonów świata.

82 Będzie się działo

wydarzenia

Fest Fyrtel: Łazarz. Warsztaty Inkubator Kultury Pireus, ul. Głogowska 35 26 kwietnia Wstęp wolny Co kryją „zwykłe” dzielnice Poznania? Jaką mają historię i dziedzictwo kulturowe? Jakie zwyczaje panowały i panują

Koncerty z The Metropolitan Opera na żywo Sezon 2017/2018 Nowe Kino Pałacowe, CK Zamek, ul. Święty Marcin 80/82 28 kwietnia Bilety od 50 do 60 zł

w tych miejscach? Na te i inne pytania odpowiada wyda-

Któż z nas nie marzy o tym, by zasiąść w loży sławnej

rzenie organizowane cyklicznie, czyli Fest Fyrtel! Tym

Metropolitan Opera? I już w kwietniu, oczywiście w Poznaniu,

razem pod lupę zostanie wzięty Łazarz, jego obyczaje,

mamy taką okazję. Centrum Kultury Zamek wychodzi

historie i opowieści mieszkańców. Jeśli są Państwo miesz-

nam, widzom i melomanom naprzeciw i organizuje transmi-

kańcami tej zaklętej w swej historii dzielnicy, należy się

sje koncertów na żywo.

koniecznie wybrać 26 kwietnia na to wydarzenie. Dla tych,

Co ciekawe, będzie też wątek polski. Polski tenor Piotr

którzy nigdy nie mieszkali na Łazarzu to ciekawa okazja,

Beczała zaśpiewa 14 kwietnia u boku Plácida Dominga

by poznać nieznane dotąd historie tej części miasta.

w Luizie Miller Giuseppe Verdiego. Wszystkich, którzy choć trochę lubują się w muzyce poważnej zapraszamy w kwietniu do CK Zamek.

REKLAMA

AQUANET JAZZ FESTIVAL 11-15 kwietnia 2018 Poznań OMAR SOSA & PAOLO FRESU KACPER SMOLIŃSKI NICHOLAS PAYTON SARAH McKENZIE E.J. STRICKLAND TINGVALL TRIO www.jazz.pl

fot. Katarzyna Rainka

SPONSOR STRATEGICZNY

WSPÓŁPRACA

83 Będzie się działo

w t e at r z e

Footloose Teatr Muzyczny w Poznaniu 21 kwietnia – premiera Bilety od 65 do 126 zł Już w kwietniu musical Footloose zagości na deskach Teatru Muzycznego w Poznaniu. Pierwsza premiera musicalu odbyła się 22 października 1998 roku w Richard Rodgers Theatre na Broadwayu. Fabuła musicalu nawiązuje do jednego z najpopularniejszych filmów z lat 80. Ren McCormack, po rozwodzie rodziców, wraz z matką przeprowadza się z wielkomiejskiego Chicago do małej, teksańskiej miejscowości Bomont. Tam poznaje Ariel,

Wystawa Zderzenia World Trade Center, ul. Bukowska 12 Do 30 maja

córkę pastora Shaw, który wprowadził zakaz tańca po tym, jak jego syn z grupą przyjaciół zginęli w wypadku samochodowym podczas powrotu z imprezy. Chłopak postanawia się zbuntować i udowodnić wszystkim, że życie oparte wyłącznie na zakazach nie ma sensu. Czy mu się

Czym jest zderzenie? To akcja, wydarzenie, które odbija jakieś piętno lub ślad na naszym życiorysie. W tym przypadku zderzenia rozumiane są w nieco mniej dosłowny, ale też pozytywny sposób. Mają mieć wydźwięk relacji, spotkania, akcji i reakcji. Artyści, których prace stały się częścią tej wystawy, właśnie o takich poprzez sztukę opowiadają. A organizatorami III wystawy Zderzenia są Wielkopolski Związek Artystów Plastyków i Fundacja Rozwoju Miasta Poznania.

uda? Zapraszamy na spektakl.

84 Będzie się działo

Przesilenie

Teatr Nowy w Poznaniu 24 kwietnia Bilety od 30 do 50 zł

Teatr Polski w Poznaniu Bilety od 50 do 80 zł Spektakl K. to mogłoby się wydawać ukazanie w krzywym

Tytułowe przesilenie to alegoria życia współczesnych

zwierciadle naszych czasów. Jednak czy rzeczywiście jest

30- 35-latków. To borykanie się z ciągłą pogonią za pie-

ono krzywe? Czy fikcja i wizja aktorów nie przenika się

niądzem i sukcesem. To wreszcie poszukiwanie miłości

z rzeczywistością? Czy nie musimy walczyć o wolność,

w wieku, kiedy pierwsze zauroczenia ma się już za sobą.

równość i prawa obywatelskie?

Patrzy się z innej, nieco bardziej dojrzałej perspektywy.

Te pytania zadają sobie aktorzy wcielający się w role

Czy mężczyzna z przeszłością i kobieta po przejściach mają

w spektaklu Teatru Polskiego w Poznaniu zatytułowanym K.

jeszcze szanse na miłość? To wszystko okaże się podczas

Czy fikcja jest prawdą, a prawda nie jest fikcyjna?

spektaklu Przesilenie. Gwarantowana dawka niesamowi-

Przekonajcie się Państwo sami. Kwiecień, spektakl K., Teatr

tych i słodko-gorzkich wrażeń, które aż wciskają widza

Polski w Poznaniu.

w teatralny fotel.

85 Będzie się działo

Kordian

Spektakl Bogusławskiego

Teatr Polski w Poznaniu 19 kwietnia Bilety od 30 do 50 zł

Teatr Polski w Poznaniu 9 kwietnia Bilety od 30 do 50 zł

Boże! Zdejm z mego serca jaskółczy niepokój,

Spektakl Bogusławskiego to śpiew, taniec i zabawa. Akcja

Daj życiu duszę i cel duszy wyprorokuj...

toczy się w czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego. W szranki stają Krakowiacy i Górale, którzy rozpoczynają

Niepokój towarzyszy dzisiejszym czasom. Boimy się o sie-

spektakl przed królem. Przechwalają się i ukazują ruch

bie, o swoich bliskich, wreszcie o to, dokąd zmierza dzi-

sceniczny kolejnych bajek, a tancerze udają pantomimę.

siejszy świat. Kordian naszych czasów to człowiek, który

Spektakl pełen akcji i dobrej gry aktorskiej.

musi zmierzyć się z przeciwnościami losu. Kordian zmusza do myślenia, prowokuje do dyskusji i przemyśleń na temat naszej współczesności.

86 Będzie się działo

Grace i Gloria

Merlin Mongoł

Aula Artis, ul. Kutrzeby w Poznaniu 1 kwietnia, godz. 17 i 20 Bilety od 40 do 120 zł

Teatr Wielki w Poznaniu 9 kwietnia, godz. 17:30 i 20 Bilety od 30 do 140 zł

Gdy słyszymy „Stanisława Celińska” słowa mądrość,

Bogusław Linda śpiewał wiersz Marcina Świetlickiego

dobroć, cisną nam się same na usta. W duecie z Lucyną

o tym, że „nigdy nie będzie takiego lata” i ten właśnie

Malec powstaje nam historia dwóch kobiet, z jakże skraj-

wers jest tematem przewodnim spektaklu Merlin Mongoł.

nymi charakterami w tle. To spektakl dwóch żywiołów,

Zderzenie młodzieńczych marzeń, planów i ambicji z nie-

mówiący o przemijaniu, bólu, ale też z drugiej strony

rzadko brutalną dorosłością. Nie zabraknie oczywiście wąt-

z humorem, groteską i zabawnymi zwrotami akcji. Grace

ków humorystycznych i takich, które sprawią, ze widow-

jest kobietą wysublimowaną, od której bije harmonia, oby-

nia będzie się śmiała do rozpuku. W spektaklu wystąpią

cie i mądrość życiowa, natomiast Gloria to zabawna trz-

m.in.: Agata Kulesza, Olga Sarzyńska, Marcin Dorociński,

piotka, która daje popis swojemu komediowemu talentowi.

Dariusz Wnuk.

Połączenie kunsztu Stanisławy Celińskiej z wyczuciem i niebywałą intuicją komediową Lucyny Malec to doskonała propozycja na wiosenny wieczór.

87 Będzie się działo

na scenie

Romeo i Julia

Stand-up

Teatr Wielki w Poznaniu 24 kwietnia godz. 18 Bilety od 55 do 65 zł

Trasa 6x7 – Pierwszy koncert BaRock Club, ul. Wielka 9 25 kwietnia, godz. 20

Balet Sergiusza Prokofiewa w trzech aktach to znana histo-

Gatunek stand-up święci ostatnimi czasy triumfy, w odpo-

ria chyba najbardziej popularnych kochanków. Muzyczno-

wiedzi na to zainteresowanie grupa młodych, zdolnych

- t a n e c z n a u c z t a , z t r a g i c z n ą o p ow i e ś c i ą w t l e .

i przede wszystkim trafnie podsumowujących rzeczywi-

Niespełnionej miłości, której wszyscy byli przeciwni, walka

stość artystów rusza w Polskę ze swoim show. Na mapie

dwóch zwaśnionych rodów, Montekich i Kapulettich

ich kulturalnej podróży nie może zabraknąć Poznania.

ukazana na deskach Teatru Wielkiego w Poznaniu.

W rolach głównych: Mateusz Socha, Tomasz Kwiatkowski,

Na ten wieczór trzeba przyjąć zaproszenie od samego

Piotr Popek, Michał Kutek, Sebastian Rejent oraz Piotr

Wiliama Szekspira.

Szulowski.

REKLAMA

PRZESTRZEŃ DLA BIZNESU

Skontaktuj się z nami [+48] 61 886 30 50, kontakt@ineastadion.pl, www.ineastadion.pl

KONFERENCJE SZKOLENIA WARSZTATY

TARGI GALE KONGRESY

INTEGRACJE KONCERTY BANKIETY

88 Będzie się działo

Ania Dąbrowska The best of

Zwycięzcy międzynarodowych konkursów muzycznych

Sala Ziemi MTP 31 maja, godz. 20 Bilety od 89 zł

Filharmonia Poznańska, Aula Uniwersytecka 6 kwietnia, godz. 19 Bilety od 15 do 50 zł

Każda z sześciu płyt Ani Dąbrowskiej niesie ze sobą nie-

W kwietniowym programie Filharmonii Poznańskiej

zwykłe przesłanie silnej, mądrej kobiety. Tym razem pio-

zaprezentują się zwycięzcy międzynarodowych konkur-

senki zostały zebrane i tak powstała trasa The best of Ania

sów muzycznych. W repertuarze: Siergiej Rachmaninow

Dąbrowska. Usłyszymy takie utwory jak: Kilka histo-

i Anton Bruckner. Wystąpią: Lukáš Vondráček na forte-

rii na ten sam temat, Nigdy więcej nie tańcz ze mną czy

pianie, a dyrygować będzie Wojciech Pijarowski. Całość

W spodniach czy w sukience.

uroczystości dla muzycznego ducha poprowadzi Róża Światczyńska.

MOC DLA PRAWDZIWYCH ZAWODOWCÓW Nowa gama urządzeń akumulatorowych

www.al-ko.com/pl

90 Po godzinach

BMW wjechało do galerii handlowej zdj ęcia :

Ola Puchowska & Piotr Kulas, PhotoDuet

91 Po godzinach

statni weekend marca stanowił nie lada atrakcję dla wszystkich fanów BMW, którzy mogli zobaczyć samochody tej marki w King Cross Marcelin. Popremierowy pokaz BMW X2, wystawa samochodów serii 3 oraz dwa modele motocykla – to tylko kilka niespodzianek przygotowanych przez dealera BMW Inchcape, które czekały na klientów King Cross Marcelin. Fani czterech kółek mogli skorzystać z jazdy testowej, zawalczyć o BMW na dowolny weekend oraz f irmowe gadżety marki BMW. W niedzielę 25 marca na parkingu pomarańczowym

King Cross Marcelin odbył się zjazd fanów marki organizowany przez BMW Klub Poznań. Organizatorzy zapewnili wjazd prawie stu sześćdziesięciu najbardziej atrakcyjnych i oryginalnych samochodów BMW. Najmłodsi odwiedzający mogli skorzystać z profesjonalnych symulatorów jazdy, oraz z torów ze zdalnie sterowanymi samochodami. Magazyn „Poznański prestiż” patronował medialnie wydarzeniu. Więcej informacji na temat eventu oraz zdjęć można znaleźć na stronie www.facebook.com/ KingCrossMarcelin

92 Po godzinach

Lunch biznesowy Kobiet Przedsiębiorczych zdj ęcia :

Emilia Emi Staszków

świecie, w którym wszystko zdaje się być tymczasowe, do odwołania, zmienne i ambiwalentne istotne wydaje się postawienie pytania o jakość procesu krystalizowania tożsamości kobiecości i formowania różnych stylów tożsamości. Kobiety są takie, jak czasy, w których przyszło im żyć. W tym kontekście warto zatrzymać się nad zagadnieniem możliwych relacji kobiet z tym światem i podjąć próbę rozpoznania tego, co nadaje kobietom w świecie i światu w kobiecie sens. Podczas XVII Lunchu Biznesowego Kobiet Przedsiębiorczych swoimi ref leksjami na ten temat podzieliła się prof. dr hab. Agnieszka Cybal-Michalska, dziekan Wydziału Studiów Edukacyjnych U n i we r s y t e t u i m . Ad a m a M i c k i e w i c z a w P o z n a n i u o r a z k i e row n i k Z a k ł a d u Pedagogicznych Problemów Młodzieży. Należy do Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk oraz jest członkinią Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Pełni funkcję redaktor naczelnej czasopisma naukowego „Kultura. Społeczeństwo. Edukacja”. Uczestniczki lunchu mogły wymienić się wzajemnie swoimi spostrzeżeniami. Dziękujemy wszystkim paniom, które uczestniczyły w wydarzeniu i zapraszamy na kolejne spotkanie organizowane przez Klub Kobiet Przedsiębiorczych.

93 Po godzinach

Bo wolność to wybór zdj ęcia :

Volvo Firma Karlik

rzełomowy design, komfort, ale przede wszystkim bezpieczeństwo – tak w skrócie można opisać najnowszy model Volvo XC40, CAR OF THE YEAR 2018, którego poznańska prezentacja odbyła się w Klubie Muzycznym B17. Podczas wydarzenia poznaliśmy nowego ambasadora marki Volvo Firma Karlik i modelu XC40, Tomasza Schmidta, znanego z programu „Ostre cięcie”, który mówił o kreatywności, pasji i wybo rze własnej drogi. Tomasz Purol, szef kuchni Blow Up Hall 5050 hotel, który również jest ambasadorem marki i modelu XC60, zaprezentował wielobarwny deser przygotowany na trzynastometrowym stole. Zespół Sound'n'Grace wprowadził wszystkich w taneczny nastrój, a partner imprezy iSpot Apple Premium Reseller pokazał jak najlepiej korzystać z nowoczesnych aplikacji Volvo. Hasło przewodnie imprezy: „Wolność to wybór” pozwoliło nam poznać różne oblicza wolności, tego jak jest obecnie pojmowana i co dla nas oznacza. Dziękujemy za wieczór przepełniony pozytywną energią.

94 Po godzinach

Design thinking na Męskim Czwartku zdj ęcia :

Emilia Emi Staszków

iesamowite marcowe spotkanie Męskiego Czwartku już za nami. Kameralna i życzliwa atmosfera sprzyjająca budowaniu dobrych i trwałych relacji biznesowych sprawiła, że spotkanie trwało do późnych godzin nocnych! Tradycyjnie w trzeci czwartek miesiąca, czyli 15 marca, odbyło się kolejne spotkanie Męski Czwartek, tym razem w oryginalnych wnętrzach showroomu Kinnarps. Gościem specjalnym i prelegentem był Piotr Wróblewski – trener i konsultant Design Management w Concordia Design Konsulting. Wciągający wykład o Design thinking (czyli jak rozwijać swój biznes) uświadomił słuchaczom, jak ważna jest użyteczność produktów oraz usług. Podczas spotkania uczestnicy musieli wykazać się kreatywnością i zdolnościami inżynieryjnymi w budowaniu wieży. Partnerami wydarzenia byli: CANDEO Clinic Poznań, Mandala Beauty Clinic, Poznański prestiż, Czesanka, Księgarnia Odnowa, atoato, My Company Polska, Chołody i Kubica Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych oraz Kinnarps Polska. Kolejna edycja Męskiego Czwartku odbędzie się 19 kwietnia. Serdecznie zapraszamy!

95 Po godzinach

Wieczór w Wenecji

Trzecia Kolacja Szefów Kuchni Piano Bar Restaurant & Cafe zdj ęcia :

Kasia Gładysz

dniu 9 marca w Piano Bar w Starym Browarze już po raz trzeci odbyła się wyjątkowa kolacja szefów kuchni promująca nową kartę menu. Tym razem szefowie zabrali nas w kulinarną podróż do włoskiego regionu Venetto. Romantyczny klimat Wenecji można było poczuć od razu, kiedy tylko otworzyły się drzwi do restauracji, a naszym oczom ukazała się subtelnie oświetlona przestrzeń wypełniona kwiatami. Ogromne zainteresowanie gości budziła oryginalna sześciometrowa gondola, która doskonale prezentowała się na dużej scenie zaaranżowanej na wzór weneckiej uliczki, idealnie oddającej klimat tego miasta. Całości dopełniła muzyka na żywo i pianino, które zwykle towarzyszy gościom Piano Bar oraz koncert niezwykle energetycznej poznańskiej orkiestry Ukulele. Executive chef Krystian Szopka oraz sous chef Wojciech Świątek wraz z gościem specjalnym Grzegorzem Łapanowskim, dziennikarzem kulinarnym, kucharzem i jurorem TOP CHEF przygotowali kolację degustacyjną, podczas której zaserwowano dania kuchni włoskiej i śródziemnomorskiej. Do każdego dania sommelier Piano Bar idealnie dopasował wina, które harmonijnie podkreślały smak potraw, a pierwszym z nich podanym jako aperitf było Prosecco Treviso z twistem z pomarańczy, które idealnie wprowadziło gości do wieczornego menu. Serwowane dania stanowiły zachwycające połączenia smaków. Cóż to były za doznania! Najbardziej pasującym określeniem byłoby – petarda! Nic dodać, nic ująć. Piano Bar swoich gości pożegnało kieliszkiem włoskiego Limoncello – tak nakazuje tradycja. Trzecia kolacja szefów kuchni, kolejny sukces kulinarny pokazujący, że zarówno zespół Piano Bar, jak i gości łączy coś wyjątkowego… przecież to już prawie czternaście lat działalności restauracji w Poznaniu.

96 Po godzinach

Działaj efektywnie w biznesie zdj ęcia :

Tomasz Siuda Fotopluma

olejna edycja seminarium FOOUSA Efektywny Biznes odbyła się 6 marca w bardzo prestiżowym miejscu – Grand Royal Hotel. Przedsiębiorcy kolejny raz spotkali się, by czerpać wiedzę ze skarbnicy wspólnych doświadczeń. Jak zwykle prelegenci podzielili się z uczestnikami swoją profesjonalną wiedzą ekspercką. Połączenie fachowej sprawdzonej wiedzy, prawdziwej pasji i praktycznego wieloletniego biznesowego doświadczenia dało uczestnikom możliwość doskonalenia kompetencji zarządzania swoimi biznesami. Na szczególną uwagę zasługuje część poświęcona zagadnieniu RODO, które stanowi prawdziwe wyzwanie dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Należy pamiętać o tym, że nieznajomość prawa nie chroni przed konsekwencjami jego łamania. Niedostosowanie się do norm i przepisów, które będą obowiązywać nas od maja… może skutkować karami w dziesiątkach milionów euro! Nasz ekspert przybliżył temat oraz przypomniał, że jeżeli jeszcze nie podjąłeś stosownych kroków przystosowawczych, to nadszedł najwyższy czas. Seminarium FOOUSA Efektywny Biznes to wyjątkowe wydarzenie w poznańskim kalendarzu spotkań dla biznesu. Dzięki naszemu patronatowi medialnemu mamy dla czytelników „Poznańskiego prestiżu” prezent. Otrzymują Państwo dwudziestoprocentową zniżkę na udział w kolejnym seminarium. Upust naliczany jest podczas rejestracji na wydarzenie poprzez stronę projektu www.foousa.pl oraz wybranie specjalnie przygotowanego kodu rabatowego: POZNANSKIPRESTIZ2018. Polecamy i zapraszamy.

Najpiękniejsze Wielkopolanki wybrane zdj ęcia :

BONDER.ORG / RoGo / Studio Tukan Poznań

sobotę 10 marca w poznańskim klubie Pacha odbył się półfinał najbardziej prestiżowego konkursu piękności w województwie wielkopolskim – Wielkopolska Miss i Wielkopolska Miss Nastolatek 2018! Tego wieczoru jury w składzie 25 osób wyłoniło finalistki konkursu w edycji 2018. Zadanie nie było łatwe, ponieważ ze 102 kandydatek jury musiało wybrać trzydzieści w kategorii dorosłe i dziesięć w kategorii nastolatki. Ostatecznie decyzją organizatorów konkursu o koronę najpiękniejszej Wielkopolanki ubiegać się będą trzydzieści cztery kandydatki, a w kategorii nastolatki dziesięć finalistek. Finał konkursu odbędzie się już w czerwcu, a jego dokładna data i miejsce zostaną ogłoszone już niedługo.

98 Gdzie nas znaleźć

239, ul. Sczanieckiej 10/2 36minut MySquash, ul. Górecka 108 36minut Podolany, ul. Strzeszyńska 67a 36minut Polanka, ul. Milczańska 1 36minut WestPoint, ul. Wichrowa 1a A Nóż Widelec, ul. Czechosłowacka 133 Adam Szulc Barber, os. Stare Żegrze 38 Adam's Cafe, ul. Matejki 62 Air Hair Team, ul. Grochowe Łąki 5 Akacjowy Dwór, ul. Parkowa 3 Akademia Piękna, ul. Solidarności 38a Akademia Wierzbicki & Schmidt, ul. Ostrowska 363 Al Capone, ul. 28 Czerwca 1956 r. 187 Alhambra Hotel, ul. Przechodnia 7 Altana Pałacu Wąsowo, Posnania, ul. Pleszewska 1 Amarena, ul. Nowowiejskiego 20 Apartament, ul. Orzeszkowej 10/LU3 Apartamenty Pomarańczarnia, ul. Rybaki 12 Art Sushi, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Artisan, ul. Szkolna 9 Art-Medica, ul. Rakoniewicka 23a Auto Centrum, ul. Wojciechowskiego 7-17 Auto Club Peugeot, ul. Opłotki 15 Auto Lama, ul. Nizinna 21 Auto Wache, ul. Rolna 29, Baranowo Auto Wache Józef Wache, ul. Poznańska 10, Baranowo Auto-Watin, ul. Obornicka 4, Jelonek Avocado, ul. Dąbrowskiego 29 Babor Beauty SPA, ul. Piątkowska 173 lok. 1 Bagels & Friends, ul. Wyspiańskiego 26 Bar-a-Boo, ul. Jana Pawła II 14 Basilium, ul. Woźna 21 Bazar Poznański, ul. Paderewskiego 8 Bemo Motors, ul. Mogielińska 50 Bemo Motors, ul. Opłotki 19 Bemo Motors salon FordStore, ul. Bukowska 146 Berdychowski, ul. Owsiana 27 Beverly, ul. 3 Maja 47 Biblioteka Narodowa, egzemplarz obowiązkowy, al. Niepodległości 213 Biblioteka PTPN, ul. Mielżyńskiego 27/29 Biblioteka Raczyńskich, pl. Wolności 19 Big Mik, ul. Głogowska 59 BLIKLE, ul. Pleszewska 1 Blooms Boutique Hostel Inn & Apartments, ul. Kwiatowa 2 Blow UP Hall 50/50, ul. Kościuszki 42 Blubra Kafe, ul. Szamarzewskiego 14 Błogostan restauracja, ul. Kościelna 21 BO.MEDICA Lekarz Specjalista, ul. Rynkowa 18 Bo.Poznań, ul. Kościuszki 84 BODYWORK, ul. Kajki 14 BRAWURA Beauty, ul. Kamiennogórska 5/1 Brocci, ul. Kraszewskiego 14 BRODZIAK GALLERY, ul. Dolna Wilda 87 BUCZYŃSKI CITY SALON, ul. Kantaka 1 BulwaR, ul. Stary Rynek 37 BUSHIMI, ul. Towarowa 41 Było nie było, ul. Taczaka 2 CACAO Republika, ul. Zamkowa 7 Cafe Bar Bistro Flirt, ul. Na Murawie 3 Cafe Da Vinci, pl. Wolności 10 Cafe La Ruina, ul. Śródka 3 Cafe Misja, ul. Gołębia 1 Cafe Soho, ul. Wroniecka 2/3 Candeo, ul. Bednarska 6 Carte D'or Plaza, ul. Drużbickiego 2 Centrum Dermatologii Estetycznej LENIS, ul. Wierzbowa 6 Centrum Genetyki Medycznej GENESIS, ul. Grudzieniec 4 Centrum Infiniti Poznań, ul. Głogowska 446 Centrum Informacji Miejskiej, ul. Ratajczaka 44 Centrum Inicjatyw Senioralnych, ul. Mielżyńskiego 24 Centrum Kursów i Szkoleń, ul. Grabowa 22 Centrum Medicover Poznań Malta, ul. abpa Baraniaka 88 Centrum Medicover Poznań Plac Andersa, pl. Andersa 5 Centrum Medyczne Enel-Med, Kupiec Poznański, pl. Wiosny Ludów 2 Centrum Medyczne MED-LUX, ul. Rynkowa 63 Centrum Medyczne MED-LUX, ul. Żeromskiego 1 Centrum Medyczne SOLUMED, ul. Dąbrowskiego 77a Centrum Rehabilitacji Med-Lux, ul. Rynkowa 76 Centrum Zdrowia La Vie, ul. Paczkowska 9A Centrum Zdrowia Małych Zwierząt, os. Władysława Jagiełły 33 Citroën Szpot, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz City Solei boutique Hotel, ul. Wenecjańska 10 CM CORDIS, al. Niepodległości 2 CM LUX MED, ul. Półwiejska 42 CM LUX MED, ul. Roosevelta 18 CM LUX MED, ul. Wichrowa 1a CM LUX MED Medycyna Rodzinna, ul. Serbska 11 CM POLMED, ul. Górecka 1 Cocorico Cafe & Restaurant, ul. Świętosławska 9 Concordia Taste, ul. Zwierzyniecka 3 COOK LOOK BOOK, ul. Kochanowskiego 1/12b COSTA COFFEE, ul. Dworcowa 2 COSTA COFFEE, ul. Stary Rynek 53/54 COSTA COFFEE Malta Poznań, ul. Maltańska 1 COSTA COFFEE Malta Poznań II, ul. Maltańska 1 COSTA COFFEE Posnania, ul. Pleszewska 1 COSTA COFFEE Posnania II, ul. Pleszewska 1 COSTA Express SHELL, ul. 28 Czerwca 1956 r. nr 419

COSTA Express SHELL, ul. Bolesława Krzywoustego 309 COSTA Express SHELL, ul. Bułgarska 119 COSTA Express SHELL, ul. Lechicka 2 COSTA Express SHELL, ul. Obornicka 337 Cucina 88, City Park, ul. Wyspiańskiego 26a Cukiernia Kandulski, ul. Sarmacka 44a Cukiernia Kandulski, ul. Działyńskiego 1h lok. 203 Cukiernia Kandulski, pl. Ratajskiego 1 Cukiernia Kandulski, ul. Wierzbięcice 46 Cukiernia Kandulski Cafe, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Cukiernia Kandulski, Auchan Komorniki, ul. Głogowska 432 Cukiernia Kandulski, Auchan Swadzim, ul. św. Antoniego 2 Cukiernia Kandulski, Górczyńskie C.H., ul. Głogowska 132/140 Cukiernia Kandulski, King Cross Marcelin, ul. Bukowska 156 Cukiernia Kandulski, Plaza, ul. Drużbickiego 2 Cukiernia Sowa, os. Bolesława Chrobrego 24 Cukiernia Sowa, Avenida Poznań, ul. Matyi 2 Cukiernia Sowa, GH Panorama, ul. Górecka 30 Cukiernia Sowa, M1, ul. Szwajcarska 14 Cukiernia Sowa, Malta Poznań, ul. Maltańska 1 Cukiernia Sowa, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Cyryl Lunch Coffee Wine, ul. Libelta 1a Czerwona Papryka, ul. Stary Rynek 49 Czerwone Sombrero, ul. Stary Rynek 2 DAMYAN SALON Damian Walendowski, ul. Zgoda 30e Dark Restaurant, ul. Garbary 48 Dealer Olszowiec, ul. Ostrowska 330 Delicjusz Hotel Restauracja, ul. Poznańska 1, Trzebaw DELIK, ul. Składowa 17 Delikatesy Włoskie Peretti, ul. Mickiewicza 15 Depicenter, ul. Święty Marcin 58/64 Derm Expert Beauty Clinic, ul. Strzeszyńska 96 Deutsche Bank, pl. Andersa 7 Deutsche Bank, ul. Kaliska 21 Diagnostyka Obrazowa, ul. Dąbrowskiego 77A Dobra i Wino restauracja, ul. Za Bramką 1 Dobra Kawiarnia, ul. Nowowiejskiego 15 Don Prestige, ul. Święty Marcin 2 DRAGON, ul. Zamkowa 3 Drukarnia Skład Wina i Chleba, ul. Podgórna 6 Drwal Barber, ul. Palacza 131 Duda-Cars Autoryzowany Dealer i Serwis Mercedes-Benz, ul. Ptasia 4 Dworek Jeziorki, Jeziorki 1 Dworek Staropolski, ul. Okólna 40 Dylemat, ul. Mickiewicza 27 Dynx, ul. Ostrówek 12 Eatalia, ul. Gołębia 6 Egurrola Fitness Club, C.H. Panorama, ul. Górecka 30 ESTETIQ POZNAŃ, ul. Towarowa 41/207 Eurocafe, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Eurocafe, Pasaż Rondo, ul. Zamenhofa 133 Ewa Szpot Salon HYUNDAI, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz Exclusive Dental Studio, ul. Katowicka 81e/111 Fabryka Formy, ul. Obornicka 85 Fabryka Formy, Bałtyk, ul. Roosevelta 22 Fabryka Formy, Galeria A2, ul. Głogowska 440 Fabryka Formy, Green Point, ul. Hetmańska 91 Fabryka Formy, Kinepolis, ul. Bolesława Krzywoustego 72 Fabryka Formy, Posnania, ul. Pleszewska 1 Family Cafe, ul. Grunwaldzka 136 FIESTA DEL VINO, ul. Czechosłowacka 106a FIGA, ul. Grunwaldzka 512 Fit For Free Poznań Stadion, ul. Bułgarska 17 FITNESS KLUB MAESTRO, ul. Dąbrowskiego 27a FITNESS KLUB MAESTRO, ul. Newtona 2 FITNESS KLUB MAGIEL, ul. Nowowiejskiego 8/5 Fitness Point, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Francuski Łącznik, pl. Spiski 1 Francuski Łącznik, ul. Żydowska 30 Francuski Łącznik, ul. Dominikańska 7 Gabinet Lekarski prof. Piotr Dylewicz, ul. Zagrodnicza 28/2 Gabinet Stomatologiczny Małgorzata Skibińska-Kaiser, ul. Kórnicka 16 Galeria NOTI Poznań, ul. Lewandowskiej 16 Galeria Szwalnia, pl. 20 Października, Mosina Garden Boutique Hotel, ul. Wroniecka 24 Gardens Spa, ul. Maratońska 3b/1 Ghiacci Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Glam Smile, ul. Kutrzeby 16g/118 Goko Restauracja Japońska, ul. Ratajczaka 18 Good Time Day Spa, ul. Grunwaldzka 52 Gospoda Poznańska, ul. Stary Rynek 82 Gościniec Sucholeski, ul. Sucholeska 6 GringoBar, ul. Piekary 25 Gromadziński Zespół Medyczny, ul. Falista 4a/12N Grupa Ciesielczyk, ul. Sucholeska 3 Grycan, Avenida, ul. Matyi 2 Grycan, C.H. King Cross Marcelin, ul. Bukowska 156 Grycan, C.H. Panorama, ul. Górecka 30 Grycan, Galeria Malta, ul. Maltańska 1 Grycan, Kupiec Poznański, pl. Wiosny Ludów 2 Grycan, M1, ul. Szwajcarska 14 Grycan, Posnania poziom +1, ul. Pleszewska 1 Grycan, Posnania poziom 0, ul. Pleszewska 1 Gusto Food & Wine, ul. Szarych Szeregów 16 HAIR BRAND Artur Raczkiewicz, ul. Słowackiego 20 Hana Sushi, ul. Pleszewska 1 Hanami Sushi, ul. Marcinkowskiego 16 Harmony Live Spa, ul. Naramowicka 240 Helse Clinic Instytut Kobiety, ul. Święty Marcin 11 Hostel Bailando, ul. Wrocławska 25 Hostel TEY, ul. Świętosławska 12 HOT_elarnia****HOTEL&SPA, ul. Morenowa 33 Hotel Śródka, ul. Śródka 6 Hotel 222, ul. Grunwaldzka 222 Hotel Astra, ul. Lutycka 31 Hotel Brovaria, ul. Stary Rynek 73/74 Hotel Campanile, ul. św. Wawrzyńca 96 Hotel Caro, ul. Santocka 6 Hotel COMM, ul. Bukowska 348/350 Hotel Dorrian, ul. Wyspiańskiego 29 Hotel Forza, ul. Dworska 1 Hotel Gaja, ul. Gajowa 12 Hotel Gold, ul. Bukowska 127a Hotel Grand Royal, ul. Głogowska 358 A Hotel Grodzki, ul. Ostrowska 442 Hotel Gromada, ul. Babimojska 7 Hotel Henlex, ul. Spławie 43a Hotel IBB Andersia, pl. Andersa 5 Hotel IBIS, ul. Kazimierza Wielkiego 23 Hotel IBIS, ul. Konwaliowa 3

Hotel IKAR, ul. Kościuszki 118 Hotel Ilonn, ul. Szarych Szeregów 16 Hotel Inter Sport Sobieski, os. Jana III Sobieskiego 22g Hotel IOR, ul. Węgorka 20 Hotel Kolegiacki, pl. Kolegiacki 5 Hotel Korel, ul. 28 Czerwca 1956 r. 209 Hotel Księcia Józefa, ul. Ostrowska 391/393 Hotel Lawender, ul. Leszczyńska 7-13 Hotel Lech, ul. Święty Marcin 74 Hotel Malta, ul. Krańcowa 98 Hotel Mat's, ul. Bułgarska 115 Hotel Max, ul. Kościuszki 79 Hotel MTJ, ul. Górecka 108 Hotel Naramowice, ul. Naramowicka 150 Hotel NH Poznań, ul. Święty Marcin 67 Hotel Novotel, pl. Andersa 1 Hotel Novotel Poznań Malta, ul. Termalna 5 Hotel Olimpia, ul. Taborowa 8 Hotel Palazzo Rosso, ul. Gołębia 6 Hotel Park, ul. abpa Baraniaka 77 Hotel Puro, ul. Stawna 12 Hotel Quay, ul. Karpia 22 Hotel Rezydencja Solei, ul. Wałecka 2 Hotel Rodan, ul. Poznańska 5d, Skrzynki Hotel Rzymski, ul. Marcinkowskiego 22 Hotel Safir, ul. Żmigrodzka 41/49 Hotel Sheraton Poznań, ul. Bukowska 3/9 Hotel Stare Miasto, ul. Rybaki 36 Hotel Sunny, ul. Kowalewicka 12 Hotel System Premium, ul. Lechicka 101 Hotel T&T, ul. Metalowa 4 Hotel Tango, ul. Złotowska 84 Hotel Topaz, ul. Przemysłowa 34a Hotel Twardowski, ul. Głogowska 358a Hotel u Mocnego, ul. Złotowska 81 Hotel Włoski, ul. Dolna Wilda 8 Hotel Zieliniec, ul. Sarnia 23 HumHum, ul. Ostrówek 15 Hyćka Restauracja, ul. Rynek Śródecki 17 Hyundai Szpot, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz INCHCAPE Dealer BMW i MINI, ul. Wschodnia 9 Inna Piekarnia, ul. Ratajczaka 39 INSTYTUT IDEA FIT & SPA, ul. Majakowskiego 349 Instytut Zdrowia i Urody Lucyna Cecuła, ul. Słomińskiego 5 Instytut Zdrowia i Urody Salamandra, ul. Grunwaldzka 113 JONETSU SUSHI, ul. Obornicka 85 Karlik Autoryzowany Salon JAGUAR, ul. Poznańska 30, Baranowo Karlik Autoryzowany Salon LANDROVER, ul. Poznańska 30, Baranowo Karlik Volvo, ul. abpa Baraniaka 4 KARTELL FLAGSTORE, al. Marcinkowskiego 21 Kawiarnia Gołębnik, ul. Wielka 21 Kawiarnia Kamea, ul. Wroniecka 22 Kia Szpot, ul. Wrzesińska 191, Swarzędz Klinika Estetyki Ciała, ul. Margonińska 22 Klinika Esthetique, ul. Pilotów 2 Klinika InviMed, ul. Strzelecka 49 Klinika Ivita, ul. Dąbrowskiego 77a Klinika Kolasiński, ul. Staszica 20a Klinika MedART, ul. Omańkowskiej 51 Klinika Okulistyczna Optegra Poznań, ul. Wenecjańska 8 Klinika ProfMedica, ul. Kutrzeby 16 G/116 Klinika Promienista, ul. Promienista 98 Klinika Urody Mona Lisa, ul. Marcelińska 96c lok. 218 KLINIKA WETERYNARYJNA, ul. Naramowicka 68 Klinika Weterynaryjna dr. Grzegorza Wąsiatycza, ul. Księcia Mieszka I 18 Kliniki Ziemlewski, al. Niepodległości 31 KOCIAK, ul. Święty Marcin 28 Kombinat, ul. Kościelna 48 Kortowo, ul. Kotowo 62 KROTOSKI-CICHY Dealer Volkswagen, ul. Poznańska 33, Przeźmierowo Kuchnia YEŻYCE, ul. Szamarzewskiego 17 Kuro by Panamo, ul. Wodna 8/9 Kyokai Sushi Bar, ul. Wojskowa 4 La Bottega, ul. św. Wojciecha 7/1 Labija, ul. Święty Marcin 24 Lafayette SALON EXPERT, ul. Rynkowa 114 Lafayette SALON EXPERT, al. Solidarności 47 Lars Lars Lars Bistro Pub, ul. Wojskowa 4 Lavenda Gastro & Cafe, ul. Wodna 3 Le Grand Salon, ul. Kozia 15 Le Grand Salon Akademia, ul. Czajcza 2 LeTarg Bistro&Bar, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 LEVEL X Salon Fryzjerski, ul. Święty Marcin 24 Lexus Poznań, ul. Lechicka 7 Lion's Bank, ul. Paderewskiego 6 Lizawka HRPC, ul. Bałtycka 79 MADLEINE Salon sukien ślubnych i wizytowych, ul. Głogowska 32 MAGAZYN Food Concept, ul. Księcia Mieszka I 1 Mandala Beauty Clinic, ul. Spychalskiego 28/7 MANEKIN, ul. Kwiatowa 3 Maniok Restauracja, al. Marcinkowskiego 27a Maraga Spa, ul. Mateckiego 22/124 Marcelino chleb i wino, ul. Marcelińska 96a/206 Marchewkowe Pole, pl. Andersa 5 Marvel, ul. Obornicka 223 Massymilinao Ferre, pl. Wolności 14 Matii, pl. Andersa 5 MB Motors, ul. Bolesława Krzywoustego 71 Mc Tosiek Bistro, ul. Zamenhofa 133 M-CLINIC, ul. Święciańska 6 Med World Transport Specjalistyczny i Pogotowie Ratunkowe, ul. Zorza 9 lok. 3 MEDI PARTNER POZNAŃ, ul. Kolorowa 2 Mediart Instytut, ul. Kochanowskiego 17a Medical Prestige, ul. Barana 15 MedicaNow, ul. Piątkowska 118 MedPolonia, ul. Obornicka 262 MedPolonia, ul. Starołęcka 42 Mercure Poznań, ul. Roosevelta 20 Meridian's Restauracja & Hotel, ul. Litewska 22 MEXICAN, ul. Kramarska 19 Miler Spirits & Style, ul. Podgórna 4 Ministerstwo Browaru, ul. Ratajczaka 34 Min's Onigiri, ul. Taylora 1 MIÓD CYTRYNA fitness club, ul. Górna Wilda 74/65 MIÓD CYTRYNA fitness club, ul. Jeleniogórska 16 MK Bowling, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Moliera2, Bazar Poznański, al. Marcinkowskiego 10 MOMO love at first bite, ul. Szewska 2 MotiMed Gabinety Lekarskie, ul. Dąbrowskiego 77a Moto Watin, ul. Obornicka 4, Jelonek

MOTOCYKLE INDIAN V CRUISER, ul. Bułgarska 63/65 Mount Blanc, Avenida Poznań, ul. Matyi 2 Mount Blanc, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Muga, ul. Krysiewicza 5/3 Muzeum Narodowe, al. Marcinkowskiego 9 Mykonos, pl. Wolności 14 Na Winklu, ul. Śródka 1 Nagoya Sushi, ul. Wierzbięcice 7, lok. 2a Naleśnikarnia Nasz Naleśnik, ul. Marcelińska 23 Neo Medica Centrum Medyczne, ul. Świetlana 25 NIFTY No. 20, ul. Żydowska 20 Niku Bowling, ul. Piątkowska 200 Niku Fitness, ul. Piątkowska 200 Nissan Polody, ul. Tymienieckiego 38 Nissan Szpot, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz No Gravity SPA, ul. Grunwaldzka 519 NSZOZ Endomedical, ul. Chwaliszewo 19a NUTS & BERRIES, ul. Pleszewska 1 NZOZ Klinika Grunwaldzka, ul. Grunwaldzka 324 NZOZ Klinika Grunwaldzka PORADNIE, ul. Ząbkowicka 4/6 Oberża Pod Dzwonkiem, ul. Garbary 54 Ognisty Wok, ul. Lewandowskiej 7 Olandia | RTM, Prusim 5 Olivio, ul. Świętosławska 11 Opel Szpot, ul. Wrzesińska 191, Swarzędz Opel Szpot, ul. Kaliska 2 Ośrodek Przywodny Rataje, os. Piastowskie 106a Pałac Będlewo, ul. Parkowa 1, Będlewo Pałac Białokosz Hotel, Białokosz 13, Chrzypsko Wielkie PAŁAC MIERZĘCIN WELLNESS & WINE RESORT, Mierzęcin 1, Dobiegniew Pałac Szczepowice, Szczepowice 14, Szczepowice Pałac Tłokinia HOTEL, ul. Kościelna 46, Tłokinia Kościelna Pałac w Brodnicy | GLOBAL, ul. Śremska 37, Brodnica Pałac w Kobylnikach, Kobylniki Pałac w Pakosławiu, ul. Parkowa 14, Pakosław Pałac w Wąsowie, Hotel, ul. Parkowa 1, Wąsowo Pałac Witaszyce Hotel, al. Wolności 35, Witaszyce Papierówka, ul. Zielona 8 Papis, ul. Armii Poznań 37 PARLE Lounge & Patisserie, ul. Grunwaldzka 33 Parma i Rukola, ul. Głogowska 36 Pastela Restaurant & Cafe, ul. Lewandowskiej 40 Pączuś i Kawusia, ul. Rynek Łazarski 8 Pekin, ul. Lewandowskiej 33 Petit Paris, ul. Półwiejska 42 PGK, ul. Marcelińska 90 Piano Bar Restaurant & Café, ul. Półwiejska 42 Piech Pol, ul. Grunwaldzka 464 Piwna Stopa, ul. Szewska 7 Pizzeria Sorella, ul. Ślusarska 4 Pizzeria Tivoli, ul. Wroniecka 13 Platinum Fitness Club, ul. Przybyszewskiego 44a Pod Nosem, ul. Żydowska 35A Pod Pręgierzem, ul. Stary Rynek 25/29 POD_NIEBIENIEM, ul. Stary Rynek 64/65 Pol Car, ul. Gorzysława 9 Pol Car, ul. Wierzbięcice 2A Południe Kuchnia Tango Klub, ul. Mickiewicza 24a/2 Porsche Centrum Poznań Salon Porsche, ul. Warszawska 67 Porsche Franowo Salon Audi, ul. Bolesława Krzywoustego 70 Porsche Salon Skody, ul. Obornicka 249 Porsche Volkswagen, ul. Krańcowa 40/42 Port Lotniczy Poznań-Ławica, ul. Bukowska 285 Porta Fortuna, ul. Zamenhofa 133 Posnania, ul. Pleszewska 1 POZNAŃ LAB, ul. Leśna 42, Przeźmierowo Poznańskie Centrum Otolaryngologii, ul. Straży Ludowej 37 Pracownia Fryzjerska CutCut, ul. Meissnera 2C Praktyka Weterynaryjna MY PET, os. 1000-lecia 30 Proestetica, ul. Słupska 31 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Dąbrowskiego 262/280 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Poznańska 15 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Wagrowska 6 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Grunwaldzka 156 Przychodnia ORTOP, ul. Kosińskiego 16 Przychodnia ORTOP, ul. Umińskiego 21 Pyra Bar, ul. Strzelecka 13 QKA Medycyna Estetyczna Michał Kukulski, ul. Maratońska 3/1 QUANTUM, ul. Obornicka 330 Ramen-Ya, ul. Kościelna 4 REGENERACJA miejskie spa BATOREGO, os. Stefana Batorego 80A/L1 REGENERACJA miejskie spa SPOT, ul. Dolna Wilda 87 REGENERACJA miejskie spa UŁAŃSKA, ul. Ułańska 21/4U Rehasport Clinic C.H. Panorama, ul. Górecka 30 Rehasport Clinic Szpital, ul. Jasielska 14 Republika Róż, pl. Kolegiacki 2a Republika Słoneczna, ul. Słoneczna 19a Restauracja 3 KOLORY, ul. Obornicka 55a Restauracja 77 Sushi, ul. Woźna 10 Restauracja Blow Up Hall 50/50, ul. Kościuszki 42 Restauracja BULWAR, ul. Stary Rynek 37 Restauracja Cybina 13, ul. Cybińska 13/2 Restauracja Dąbrowskiego 42, ul. Dąbrowskiego 42 Restauracja Delicja, pl. Wolności 5 Restauracja Dwa Asy, ul. Malwowa 11B Restauracja Egoist, ul. Wojskowa 4 Restauracja Fortezza, ul. Dworska 1 Restauracja Gajowa 12, ul. Gajowa 12 Restauracja Galeria Tumska, ul. Ostrów Tumski 5a Restauracja Gusto Food & Wine, Ilonn Hotel, ul. Szarych Szeregów 16 Restauracja Hacjenda, ul. Morasko 38 Restauracja i Cukiernia Kasztelańska, os. Piastowskie 64 Restauracja Modra Kuchnia, ul. Mickiewicza 18/2 Restauracja Montownia 48, ul. Stary Rynek 48 Restauracja Pióro Feniksa, ul. Stary Rynek 78 Restauracja Słoń Seafood, ul. Wyspiańskiego 26A/1 Restauracja Tarasy Cytadeli, park Cytadela, ul. Na Stoku 85 Restauracja Tośka Cantine, ul. Fredry 9 Restauracja TRYBUNA, ul. Pleszewska 1 Restauracja-Browar BIERHALLE, ul. Pleszewska 1

Rezydencja Solei B&B, ul. Szewska 2 Rimini, ul. Słowiańska 38H ROOM, ul. Stary Rynek 80/82 Rosenthal Cafe, pl. Wiosny Ludów 2 Rozmaitości, Pławno 17 Rusałka Sama Frajda, ul. Golęcińska 27 RYNEK 95, ul. Stary Rynek 95 Rzepecki Mroczkowski, ul. Wiatraczna 5 Salon Fryzjerski Bo Włos Ma Swój Głos, ul. Kościelna 44 Salon Fryzjerski BRONEK 3, ul. Wodna 22 Salon Fryzjersko-Kosmetyczny, ul. Kościelna 39 B Salon Kosmetyczny AZYL, ul. Grunwaldzka 40/1 Salon Saphona, ul. Łaskarza 5 Salon SPA Natura, ul. Gronowa 67 Salon Subaru, ul. Dąbrowskiego 529a Salon Tupet, ul. Owsiana 17 Salon Urody, ul. Rybaki 13 Salon Venus, os. Piastowskie 40 Salon VOGUE, ul. Rybaki 10 Salon z Ogrodem, ul. Limanowskiego 5/1 Samui SPA, ul. Nad Seganką 3 Saturn Fitness, ul. Spychalskiego 34 Scarface Barber, ul. Wroniecka 2 Składak jadłodajnia i kawiarnia, ul. Ratajczaka 32 Sleep in Hostel, ul. Stary Rynek 77 Smorawiński i Spółka Dealer BMW, ul. Obornicka 235 SOFA Cafe &Lunch, ul. Żydowska 30 Solange Beauty & Spa, ul. Literacka 131 Solange Beauty & Spa, ul. Złotowska 41 SOLUMED – CHIRURGIA PLASTYCZNA, ul. Wyrzyska 18 SPA_larnia DAY SPA, ul. Czarnieckiego 56, Puszczykowo SPASSION, ul. Marcelińska 96b/209 Spice House, ul. Kraszewskiego 24 SPORT & BEAUTY Fabianowo, ul. Kowalewicka 14 SPOT., ul. Dolna Wilda 87 STARBUCKS CAFFE, ul. Dworcowa 2 STARBUCKS CAFFE Bałtyk, ul. Roosevelta 22 STARBUCKS CAFFE CH M1, ul. Szwajcarska 14 STARBUCKS CAFFE Pasaż MM, ul. Święty Marcin 24 STARBUCKS CAFFE Plaza, ul. Drużbickiego 2 STARBUCKS CAFFE Posnania Atrium, ul. Pleszewska 1 STARBUCKS CAFFE Posnania Rotunda, ul. Pleszewska 1 STARBUCKS CAFFE Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Stary Młynek, ul. Żydowska 9 Stowarzyszenie PSYCHE SOMA POLIS, ul. Wierzbięcice 18/5 Stragan Kawiarnia, ul. Ratajczaka 31 Studio Urody Magia MM, ul. Władysława Jagiełły 29 Suszone Pomidory, ul. św. Czesława 13 Suzuki Szpot, ul. Wrzesińska 191, Swarzędz Szarlotta Bistro, ul. Świętosławska 12 Szpital Św. Wojciecha | Wielkopolskie Centrum Medyczne, ul. Bolesława Krzywoustego 114 Sztos, ul. Żurawia 19 Świetlica – Kawiarnia w Zamku, ul. Święty Marcin 80/82 Taczaka 20, ul. Taczaka 20 TAPAS BAR, ul. Stary Rynek 60 Tartovnia Tarty Francuskie, ul. Orna 20 TASAKY restauracja, ul. Za Bramką 1 Tavaa, ul. Ratajczaka 30 Tawerna Gdyńska, ul. Kantaka 8/9 Teatr Muzyczny, ul. Niezłomnych 1e Teatr Wielki /Opera, ul. Fredry 9 Thalgo, ul. Słowackiego 33 The Kitchen Studio kulinarne, ul. Wichrowa 18 a Toga, pl. Wolności 13a TOKYO TEY, ul. Półwiejska 22 Tomasz i Pomidory, ul. Wojska Polskiego 84/1 Toyota Bońkowscy, ul. Platynowa 2 Toyota Centrum Poznań, ul. Bobrzańska 5 Trattoria Donatello, ul. Grunwaldzka 29C Tutti Santi, ul. Ogrodowa 10 U Przyjaciół Kawiarnia Klub Teatr, ul. Mielżyńskiego 27/29 U Rzeźników, ul. Kościuszki 69 UMAMI SUSHI, ul. Wodna 7/2 Verona, ul. Żabikowska 66 Violet Sushi & Yakitori, ul. Święty Marcin 9 Viva Pomodori, ul. Fredry 3 Voyager Group Autoryzowany Dealer i Serwis, ul. św. Michała 20 W Bramie, ul. Fredry 7 W&S i Lekarze, ul. Ostrowska 363 Warzelnia, ul. Stary Rynek 71 WEDEL Pijalnia Czekolady, ul. Pleszewska 1 Weranda Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Whiskey in the Jar, ul. Stary Rynek 56 Why Thai, ul. Kramarska 7 Wiejskie Jadło, ul. Stary Rynek 77 Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, ul. Piekary 19 Wirtuozi Smaków, ul. Poznańska 24 World Trade Poznań, ul. Bukowska 12 Wypiekarnia Kawa&Wypieki, ul. Kościelna 17/U4 Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii, ul. Grabowa 22 W-Z Kawiarnia, ul. Fredry 12 Yasumi, ul. Libelta 14a Yetztu Poznań, ul. Krysiewicza 6 Yoshi, ul. Wysoka 12 Yuzu Restaurant, ul. Roosevelta 22 Za Groblą 5 (kawiarnia), ul. Za Groblą 5 Za Kulisami, ul. Wodna 24 Zamek von Treskov, Park 3, Strykowo ZAVA, ul. Wiejska 55A ZenOn Restaurant, ul. Zwierzyniecka 3 Zespół Pałacowo-Parkowy Pałac Biedrusko HOTEL, ul. 1 Maja 82, Biedrusko