Is ANWB een sterker merk dan FOX?
“Commissie van bepaalde partijen is niet verantwoord”
Verbod op reisreclame: waar stopt het?
DE 30 e VERJAARDAG DUURT NOG T/M 30 SEPTEMBER
FLEXIBELE VOORWAARDEN
Onze spectaculaire 30e verjaardag is in volle gang en verrast iedereen met heel veel nieuws. Vier dit grandioze en unieke feest nog t/m 30 september met ons mee en ontdek de verbluffende decoraties, adembenemende nieuwe shows, spectaculaire festiviteiten en zelfs een nieuw super themaland: Marvel Avengers Campus!
Dream… and Shine Brighter!
Je kijkt je ogen uit bij deze verbazingwekkende show die overdag te zien is en speciaal voor de 30e verjaardag is gemaakt. De feestelijke sfeer voert je mee!
Disney D-Light
Spectaculair dansende drones verlichten de lucht boven het Kasteel van Doornroosje als bij toverslag, gevolgd door de spectaculaire avondshow Disney Illuminations. Het is de perfecte manier om een dag tijdens de 30e verjaardag af te sluiten.
Terug: de avondshow Disney Dreams!
Vanaf 12 april komt de bekroonde en populaire avondshow
Disney Dreams! terug. Iedere avond zal voor Disney Dreams! de droneshow Disney D-light te zien zijn. Samen zorgen deze twee avondshows voor een magische afsluiting van je dag in Disneyland® Paris.
T/m 11 april kan je dagelijks genieten van de avondshow Disney Illuminations (waarbij ook voorafgaand Disney D-Light te zien zal zijn).
Nieuw: de allereerste spectaculaire MARVEL droneshow*
In het nieuwe themaland Marvel Avengers Campus beleef je heldhaftige missies en het jaar begint extra episch: van 28 januari t/m 8 mei 2023 schittert deze verbluffende nieuwe droneshow vol MARVEL verhalen boven het Walt Disney Studios® Park.
*De eerste dagelijkse MARVEL droneshow in een Disney Park.
Nieuwe show! Pixar: We Belong Together
Vier vriendschap en saamhorigheid in deze hartverwarmende show die je favoriete Pixar verhalen tot leven brengt met innovatieve speciale effecten en ultramoderne technologieën. Vanaf zomer 2023 in Studio Theater in het Walt Disney Studios Park.
Heb je klanten die graag bij jou hun verblijf willen boeken voor de 30e verjaardag van Disneyland® Paris?
Doe dan mee met deze nieuwe Boek & Win incentive en maak kans op magische prijzen. In de prijzenpot zitten o.a. Disneyland Paris verblijven, en tickets notitieboekjes, en meer.
Hoe meer je verkoopt, hoe meer kans je maakt op één of meerdere prijzen. De incentive is geldig voor nieuwe boekingen gemaakt van 4 januari t/m 14 februari 2023 en deelname in dezelfde periode.
DISNEY STARS APP
Je krijgt toegang tot deze incentive via de Disney Stars app. Met de Disney Stars app houden we je op de hoogte van het laatste nieuws en kun je leuke en interessante korte trainingen volgen speciaal voor reisagenten. Nu ook voor Disney Cruise Line en Walt Disney World Resort in Florida.
DOWNLOAD DE DISNEY STARS B 2 B APP IN DE APP STORE OF IN GOOGLE PLAY.
De maand januari was één grote reünie met tal van evenementen. De één houdt ervan, de ander heeft er een hekel aan. Na jaren of maanden van niet kunnen reizen door de coronapandemie was de start van januari 2023 weer een ‘ouderwetse’. Maar het geluid van partijen die het liefst zien dat Nederlanders minder (milieuvervuilend) reizen wordt harder en harder.
Wie dacht dat Elske Doets een uitgesproken mening heeft, heeft het interview nog niet gelezen dat ik begin deze maand had met Reclame Fossielvrij. Het lijkt wel een soort driestrijd te worden van partijen die vervoersmiddelen als het vliegtuig en het cruiseschip helemaal in de ban willen doen, partijen die sturen op impactvolle reizen en partijen die zeggen: ‘Waar bemoei je je mee, laat de consument zelf kiezen!’.
Opvallend is dat alle drie de ‘partijen’ wel iets hebben op of aan te merken op de werkwijze van de ander. Ze gaan niet snel genoeg, of ‘met een dergelijke pax zijn mooie initiatieven veel gemakkelijker op te pakken’, enzovoorts. Wie een beetje heeft opgelet bij geschiedenis weet dat een verandering van de één op de andere dag kan plaatsvinden, maar weet ook dat er soms jaren en jaren overheen kunnen gaan. Je ogen er voor sluiten is, in mijn ogen, echter het slechtste wat je kan doen.
In deze editie vind je, zoals je gewend bent, naast mensen met een mening weer artikelen waarin je de ditmaal de laatste nieuwtjes leest over Caribische bestemmingen, de nieuwste cruiseschepen en de verwachtingen en noviteiten die je dit jaar kan verwachten bij de verschillende aanbieders. Altijd handig om te weten wat er speelt om daar je eigen voordeel mee te doen en te bepalen hoe je er een bij jouw klant passende reis voor kan maken.
Door veranderingen en omstandigheden blijkt het dit jaar extra moeilijk te voorspellen wat de markt gaat doen. De één weet nog niet of de aantallen van 2019 worden geëvenaard, terwijl de ander komend jaar heel positief tegemoet ziet. Ik ben benieuwd of we aan het einde van het jaar kunnen concluderen of en welke baanbrekende ‘veranderingen’ er hebben plaatsgevonden.
Vaak worden veranderingen van tevoren aangekondigd en neemt de één dit serieuzer dan de ander, of reageert de één vele malen kritischer dan de ander en de ander neemt het voor lief. Net als dat de gemeente bij ons twee belangrijke wegen heeft afgesloten in het dorp. Op social media én op straat is het hèt gesprek van de dag.
Sommige dingen lijken nooit te veranderen. Ik hoor weleens dat de reissector grijzer en grijzer wordt, de evenementen zijn ieder jaar hetzelfde, de studiereizen, de problemen op de luchthaven en gebeurtenissen als natuurrampen en oorlogen waar de sector jaarlijks mee wordt geconfronteerd. Of zijn die veranderingen er toch en heb jij ze alleen niet door, omdat ze geleidelijk gebeuren.
Wat vind jij eigenlijk van veranderingen? Of ben jij, misschien wel door de coronacrisis, helemaal discussie-moe geworden, boeit het je niet meer wat Jan en alleman roeptoetert en wil je alles het liefst bij het oude laten.
SPECIALS
18.
50. De nieuwste cruiseschepen
72. What’s new in the Caribbean?
Tom van Apeldoorn - Uitgever
T.J. van Apeldoorn - Commercieel Directeur
Arjen Lutgendorff - Hoofdredacteur
Sharon Evers - Eindredacteur
Dylan Cinjee - Redacteur
Rahanna van Stapele – Redacteur
Theo de Reus - Redacteur
Tijn Kramer - Redacteur
Judith Wetselaar - (Web)redacteur
Dennis de Groot - Sales Manager
Dennis Ebbers - Sales Manager
Danielle van Ewijk – Event Manager
Iris Bax - Project Manager Events
Tina Bakker - Sales Support
Iris Beenen - Graphic Design
Kantooradres:
Arendstraat 33A, 1223 RE Hilversum
Tel: +31(0)35-2005481
E-mail: redactie@travelpro.nl
Internet: www.travelpro.nl
Verantwoording: Travelpro is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V.
Dit magazine is als volgt verspreid:
Oplage: 7.218
Digitaal via issuu.com
Nieuwsbrief: 7.400+ abonnees
Social media: 12.500+ volgers
Opgave en vragen over abonnementen: Abonnementenland
Postbus 20, 1910 AA Uitgeest
Tel. +31(0)251-25 79 24
Fax +31(0)251-31 04 05
Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 12 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
Prijswijzigingen voorbehouden.
Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum bij ons wordt opgezegd. Dit kan uitsluitend per mail: info@travelpro.nl
Kijk voor actuele tarieven op travelpro.nl/abonneren.
Vragen? redactie@travelpro.nl
Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming
Travelpro.
Justin en John Goverde
John Goverde beleefde hectische coronajaren met zijn team van Pelikaan Travel Group. Travelpro wordt gastvrij onthaald in het Brabantse Zevenbergen tegenover het station en heeft een openhartig gesprek met John…
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
We steken onze nek uit om ervoor te zorgen dat we volgend jaar en de jaren er na onze handel binnenkrijgen. Ik heb absoluut geen ambitie om te stoppen. Ik heb altijd gezegd dat ik op mijn 58e een paar tandjes minder wil gaan doen, net als mijn vader, maar ik vind mezelf nog te jong en te fit en het werk nog veel te leuk”, aldus John, die even daarvoor zijn zoon Justin voorstelde.
In 2019 was er de naamswitch naar Pelikaan Travel Group en had het bedrijf nog zeven merken. Hoe zit dat nu?
“Met Floow Travel zijn we dit jaar helemaal gestopt. De B.V. is opgeheven, maar de handelsnaam bewaren we. Volgend jaar gaat Relik & van Hooft verdwijnen, dat maken we onderdeel van Pelikaan Reizen Winkels B.V. Nu hebben we nog Relik als een aparte B.V. én Pelikaan Reizen Winkels. Alleen omdat Rob (Jongmans, red.) hiervoor nog een belang had in Relik kon ik dat niet eerder doen. In 2020 hebben we die aandelen overgenomen en nu kunnen we deze stap wel maken. De winkels hebben de naam Pelikaan Reisbureau Breda, Pelikaan Reisbureau Zevenbergen, Pelikaan Reisbureau Hillegom en we hebben een franchisewinkel in St. Willebrord.”
Welke merken blijven er over?
“Floow en Relik verdwijnen dus. Dan hebben we nog Reisbureau Pelikaan Reizen B.V. waar onze online merken SUNtip.nl en HOTIQ onder vallen. Pelikaan Reizen Winkels B.V. (de vier winkels), Pelikaan Groepsreizen (Pelikaan Touroperations B.V.) en de ZRA-tak ReisCreaties . En daarnaast hebben we nog een Support B.V. waar de medewerkers onder vallen die voor alle bedrijfsonderdelen werkzaamheden doen, zoals administratie en marketing.”
Zijn er nog ontwikkelingen bij de eigen winkels?
“De winkel in Zevenbergen is onlangs verhuisd naar de Molenstraat in het centrum van de stad waar we de winkel anders dan gebruikelijk hebben gepimpt. Het grappige is, dat mijn vrouw in het interieurontwerp/advies zit en zij heeft de nieuwe winkel, anders dan andere winkels, vormgegeven. Jack en Henk zijn onze onderhoudsmannen en die hebben de verbouwing gedaan.” Ook de winkel aan de PC Hooftstraat van Breda, (voormalig Relik & van Hooft) in de Wilhelminastraat, is recent volledig onder handen genomen. Medewerkers en klanten voelen zich thuis in de huiskamer voor reizen.”
Wat is je idee als het gaat om uitbreiding van het aantal winkels?
“Als er iets op mijn pad komt, dan kijk ik daar zeker naar. Ik zie, zeker na corona, dat de toeloop naar de winkels ontzettend goed is. Veel mensen zoeken toch dat persoonlijke contact. Wij merken ook dat mensen het fijn vonden in de coronatijd dat ze ergens op terug konden vallen wanneer ze bij ons hadden geboekt. Mensen die zelf iets hadden geboekt, die moesten zelf met partijen als Ryanair bellen voor restitutie van het ticket en/of hotel. Ik denk dat deze ontwikkeling in ons voordeel uitpakt.”
Sta je open voor meer franchisewinkels?
“Dat is zeker mogelijk op eenzelfde manier als Maartje Veeke dat doet. Zij is franchiser en heeft een winkel in St. Willebrord. Maartje werkte bij OAD en na het faillissement wilde zij fysiek aanwezig blijven in St. Willebrord. Niet als ZRA, maar met een winkel. Wij faciliteren in principe alles, zoals de administratie, enzovoorts.”
Kan je in jouw ogen beter een winkel hebben of als ZRA vanuit huis werken?
“Je moet de afweging goed maken. Als je een reisbureau
wil starten in een te klein dorp, dan zijn je vaste kosten van een winkelpand al snel te hoog. Dat heb je als ZRA natuurlijk niet.”
Hoeveel ZRA’s zitten er bij ReisCreaties?
“Op dit moment zijn dat er 36. Dat blijft stabiel.”
Hoe kijk je naar het ‘ZRA-geweld’?
“We proberen natuurlijk allemaal meer ZRA’s te krijgen, maar de ZRA-formules zijn nu wel uitgekauwd. Er zit bijna geen speelruimte meer in. Aan de onderkant kan je niet voor een nog lagere prijs ZRA’s gaan werven. Dat komt niet uit, want dan moet je zo’n formule helemaal uitkleden. Mensen voelen zich goed bij een partij. De één kiest voor een partij waarin alles wordt gefaciliteerd en wij hebben een formule waarbij mensen ook nog best wat zelf moeten doen. Maar dat hoort ook bij het ondernemer zijn.”
Waarom kiezen mensen voor ReisCreaties?
“Omdat ze nog vrijheid willen in hun doen en laten. Ze worden niet in een keurslijf gevormd. Wij zien natuurlijk ook bij de ZRA’s dat ze een heel goed jaar achter de rug hebben en zeker de goede. Je hebt altijd een x-percentage
dat aan de bovenkant zit en aan de onderkant, dat is bij iedereen zo.”
HOTIQ heb je nog niet zo heel lang, hoe gaat dat?
“We hebben het vlak voor corona laten bouwen en wilden het in 2020 lanceren, maar toen kwam corona waardoor we het hebben geparkeerd. We hebben vorig jaar de content uitgebreid en we gaan er nu mee de markt op. Vorig jaar nog niet, want als je een merk hebt dat nog onbekend is moet je investeren om naamsbekendheid te genereren. We hebben besloten om er eerst voor te zorgen dat er weer vet op de botten komt. We hebben externe panels de website en het aanbod onder de loep laten nemen en daar kwam onder andere uit dat het aanbod te gering was. Daarom hebben we dat de laatste maanden uitgebreid. We willen accommodaties aanbieden die we allemaal zelf hebben bezocht, waar we één op één met de eigenaren van de accommodaties afspraken hebben gemaakt en dat is natuurlijk best een operatie. Dat zorgt ervoor dat je een beperkt assortiment hebt. We schalen nu op met accommodaties die we nog niet hebben bezocht, waarmee we afwijken van het oorspronkelijke idee, maar die accommodaties willen we nog wel gaan bezoeken. Als je op de website kijkt, dan
zal je bij de meeste accommodaties een foto zien die door onszelf is gemaakt.”
Waarom heb je voor de naam HOTIQ gekozen en niet iets met Pelikaan erin?
“Het zijn boutiquehotels en de naam HOTIQ is hier een samensmelting van. Een naam als deze is toch beter te laden dan wanneer je dit onder de Pelikaan-vleugels doet. Na corona is er denk ik ook meer behoefte aan boutiquedan aan de massahotels.”
Claim je dat geld bij de oud-eigenaren van D-RT?
“Er loopt een aanklacht tegen de oud-eigenaren van D-RT, maar het is de vraag of er iets te halen valt. Ik volg het op de voet. Eind februari is er weer een uitspraak door de curatoren die nu onderzoeken wat er is gebeurd. We zitten in een clubje met gedupeerde touroperators waarmee we regelmatig contact hebben. Uiteindelijk wil je er niet meer mee worden geconfronteerd, we willen door.”
Ben je bang dat je zoiets nog eens overkomt?
“Wij hebben onszelf ingedekt door niet meer B2B te leveren, met uitzondering van onze eigen winkels en ZRA’s. Door je te richten op B2C heb je zelf de regie over wat er gebeurt. Dat is wel heel prettig. Het scheelt wel omzet en marge, maar uiteindelijk moet je die keuzes wel maken.”
Voor corona had je nog buitenlandse plannen, zoals een uitbreiding naar België en Duitsland…
Zijn boutiquehotels ook je persoonlijke favoriet?
“Ik bezoek zelf tegenwoordig minder hotels, omdat ik mijn eigen vakantiewoning heb in Moraira. Ook kleinschalig en midden in de natuur, dus dat komt wel overeen met een boutiquehotel. Moraira ligt tussen Valencia en Alicante en op 38 kilometer van Benidorm. Die woning heb ik in 2017 gekocht en daar probeer ik zo’n zes keer per jaar naartoe te gaan. Het werkt in mijn voordeel dat ik daar vandaan mijn werk kan doen en ik heb met Bert Thijssen natuurlijk een directeur aangesteld, zodat ik het zelf ook iets rustiger aan kan doen. Dat was dit jaar misschien wat extreem, want in mei trouwde ik en ik heb de marathon van New York gelopen en dat vergt ook wel wat voorbereiding. De samenwerking met Bert en Remco (Bergwerff, red.) gaat hartstikke goed. Remco is verantwoordelijk voor de websites en Bert pakt de andere onderdelen. We overleggen wekelijks tot tweewekelijks. Er worden besluiten genomen, want daar bleef het dikwijls hangen. Ik zie dat we daar de afgelopen jaren stappen hebben gemaakt.”
Maar de coronatijd was natuurlijk niet leuk. “We hebben heel veel werk gehad aan de vouchers, omboeken, enzovoorts. Ik heb ook heel erg veel waardering voor mijn collega’s. De vouchers zijn allemaal uit de administratie afgewikkeld. We werden gedupeerd door het faillissement van D-RT, want we waren leverancier aan D-RT met pakketreizen van ons eigen touroperating-product, Pelikaan Travel, dat gehuisvest was in Zwitserland. We hebben bijvoorbeeld nog een rekening gepresenteerd gekregen als het gaat om commissies. Er zaten ook een paar spookdossiers bij. Uiteindelijk hebben we de rekening gepresenteerd gekregen van de SGR en dat ondertussen allemaal netjes afgehandeld.”
“Die ambitie hebben we gehad, maar toen leverden we dus nog B2B. Ook aan bijvoorbeeld Prijsvrij, maar die zijn zelf gaan pakketteren en hebben ons niet meer nodig. De buitenlandplannen zijn even geparkeerd. Corona heeft bij mij teweeggebracht dat ik tevreden ben met dat wat ik heb en dat steeds verder wil verfijnen. Daar hoort ook bij de club mensen voor je bedrijf behouden, want in 2020 hebben we helaas veel mensen moeten laten gaan.”
Kom je nog wel makkelijk aan personeel?
“Bij groepsreizen zijn wij in coronatijd afgeschaald van zeventien naar vier medewerkers en we zitten nu op tien. Dat zijn op een na allemaal mensen die bij ons werkten, ergens anders heen gingen en nu weer terug zijn. Het is een hele hechte groep mensen en dat heeft de stap makkelijker gemaakt om terug te keren. Dat team heeft echt op z’n tenen moeten lopen.”
Waren groepsreizen toch lastig?
“Wij hadden het idee dat de groepsreizen als laatste terug zouden terugkomen na corona, maar onze afdeling groepsreizen schrijft binnen ons bedrijf denk ik het beste resultaat dit jaar. Dat heeft er ook mee te maken dat deze afdeling nagenoeg dezelfde omzet als in 2019 maakt, terwijl we in 2019 met veel meer mensen (zeventien) werkten in vergelijking met nu.”
Hoe kan het dat die groepsreizen/incentives zo goed lopen?
“Het is meer de incentives markt die goed loopt. We boeken voor partijen overal in het land.”
Hoe krijg je dat voor elkaar? Is de naam ‘Pelikaan’ dan landelijk bekend?
“Wij hebben opdrachtgevers met naam en faam door het hele land. Dat komt onder andere door social media en internet. Je moet zorgen dat je vindbaar bent. Als het gaat om aanvragen, dan zijn wij erg goed in de opvolging daarvan. We leggen direct contact en gaan erheen. Er
De reiswereld is het persoonlijk contact uit het oog verloren
werkt weer iemand in de sales die alleen maar bezig is met acquisitie. Die collega doet aan ‘ouderwetse’ sales-bezoeken. Het ‘snoepkoffertje’ gaat mee voor een snoepreisje dat hij aflevert bij bedrijven en hij probeert er contactmomenten te krijgen. Voor corona hebben we dat ook gedaan en nu plukken we er de vruchten nog van.”
Je hanteert de trucs van de ‘ouderwetse’ reisondernemer.
“Zo kan je dat wel zeggen. Het persoonlijk contact is denk ik iets dat de reissector uit het oog is verloren. Vorige week zat ik met wat buschauffeurs om tafel en die missen de tijd van vroeger, toen het veel gemoedelijker was. Je had respect voor elkaar, je hielp elkaar wanneer het nodig was, maar de hele maatschappij is aan het veranderen.”
pakketten samenstellen, want dan kan je tegen goede marges werken. Dat hebben we ook wel nodig. In Breda hebben we huur voor een winkel en die gaat met 10% omhoog. Daarnaast heb ik de loonlasten, in juli zit er 3% verhoging aan te komen, ze hebben dit jaar 3% verhoging gehad en bij goed presteren krijgen ze er 1% bij, dus dat is weer 7% per persoon erbij. Komen er ook de energiekosten bij, ANVR-lidmaatschap, maar bij mij vallen er twee B.V.’s weg, dus dat is een voordeeltje. Het blijven spannende tijden, je kan niet zomaar in je stoel achterover gaan leunen.”
Touroperators gaan dus wel merken of ze genoeg commissie geven aan het aantal boekingen dat binnenkomt via de retail?
“Ja, absoluut.”
Of ze denken ‘we geven te veel commissie…’
“Dat is ook zeker zo. Toen Corendon bijvoorbeeld in de opstartfase bekendheid moest genereren, werd de retail beloond met 12% commissie, maar vervolgens werd die commissie langzaam minder. Dat accepteren we als retail en we hebben denk ik ook geen andere keuze, maar uiteindelijk maken we ook andere keuzes.”
Spreek je veel collega uit de branche?
Hoe kijk je naar volgend jaar?
“Wij zien nu dat er in de winkels en bij de ZRA’s voldoende vraag is en dat er voldoende wordt geboekt, vooral bijzondere en verre reizen. Alle landsgrenzen zijn open en iedereen die plannen had, wil dat nu gaan realiseren. Wij zien bij onze online merken dat de klant sinds de kerst weer volop aan het boeken is geslagen. Al zal dit nog wel spannend worden. Als het gaat om het Middellandse Zeegebied, ons focus aanbod, is de doelgroep (de onderkant van) Jan Modaal en dan moet je gaan concurreren met Prijsvrij, Vakantiediscounter, Corendon, Sunweb, enzovoorts, maar deze klant gaat eerst kijken wat er met de andere rekeningen gaat gebeuren.”
Je bent SUNtip in 2007-2008 gestart, hoe gaat dat?
“Dat blijft stabiel en wij krijgen het voor elkaar om in de zoektocht door de consument gevonden te worden en dan is het aan ons hoe wij dat opvolgen. We hebben een goede bezetting op het servicecenter, zodat we zowel via chat, mail en telefoon een en ander op een correcte manier kunnen afhandelen.”
Hoe kijk jij naar de commissies?
“De commissie van bepaalde partijen is niet verantwoord, dus daar doen wij niks mee. Je hebt natuurlijk ook ‘nieuwkomers’ als FTI en alltours die doen het goed in de markt én B2B, doordat zij een verantwoorde vergoeding verstrekken op de reizen die zij verkopen. Dat draagt bij aan hun succes. Je kan wat dat betreft beter zelf
“Eind vorig jaar was ik mee op de Courtesy-reis van TUI en daar spreek je natuurlijk iedereen. Wat een beetje reisbranche eigen is, is dat we allemaal zeggen dat het zo goed gaat. We plussen allemaal.”
Waarom moeten collega’s niet te enthousiast zijn?
“Ik denk dat 2022 een heel goed jaar was. In het eerste kwartaal zat nog een stukje steunpakket, haal dat er maar eens vanaf, kijk dan eens wat je overhoudt en kijk wat er nu gaat gebeuren met de prijsstijgingen van reizen. De prijsstijgingen van je eigen kosten, minder boekingen en marges die gelijk blijven. Dan komt het niet uit en gaat het teruglopen. Minder boekingen met hogere reissommen heffen elkaar op, maar op het moment dat jouw kosten stijgen en jouw opbrengsten gelijk blijven, dan lever je per saldo wel in. Daar moet je heel scherp in blijven.”
Je bent je zoon aan het klaarstomen voor de toekomst?
“Dat is niet helemaal aan mij, maar daar helpt Bert enorm in mee. Ik was al voor corona met Bert in gesprek en we hebben die plannen geparkeerd toen corona kwam. We vonden dat we het niet konden maken om op het moment dat we moesten saneren een nieuwe directeur aan te stellen. Verder had Bert de coronaperikelen bij zijn vorige werkgever en wilde daar op dat moment ook niet weggaan. Dat respecteer ik alleen maar. Dat is nu anderhalf jaar geleden en we hebben echt stappen gemaakt. Op financieel inzicht bijvoorbeeld. Op elk bedrijfsonderdeel hebben we een begroting die 98% van de realiteit benadert. We gaan de mensen daarbij betrekken, zodat ze weten wat ze moeten doen. Wij zien margeverschillen tussen winkels van bijna
We zeggen allemaal dat het goed gaat, maar we moeten scherp blijven
2%. De ene winkel weet ruim 10% marge te genereren en de ander 8%, maar dan moet je dus meer omzet generen om hetzelfde resultaat te genereren.”
met mijn vader, omdat we andere inzichten hadden. Maar ik was jong en wilde alles gaan doen met het bedrijf van mijn vader en zijn broers en mijn vader was ook aan het afbouwen. Ik denk dat het ook beter is dat anderen Justin mee aan de hand nemen. ‘Vreemde ogen dwingen’, zeggen ze en dat is ook heel toepasselijk.”
Dat klinkt heel mooi en ik begrijp jouw wens volledig, maar wie weet blijkt de realiteit toch anders.
“Dat zou kunnen, maar we zullen het zien en anders ga ik Wim zelf bellen, dat kan ook.”
Maar het is dus nog wel leuk om een reisbedrijf te hebben?
Er is hier nog geen investeerder langs geweest, die Bert nog goed kent uit zijn tijd bij The Travel Company en die onlangs The Travel Club heeft gekocht?
“Nee, die is hier nog niet geweest. Je hebt net een foto gemaakt met mijn zoon erbij en het zou mijn ideaal zijn wanneer Justin de vierde generatie van ons bedrijf wordt en het bedrijf kan voortzetten. Hij moet wel die ambitie hebben en het kunnen, want het is niet niks. Ik heb Bert onder andere aangesteld dat ik Justin er niet voor hoef klaar te stomen, want ik weet nog hoe het was bij mij thuis en ik een jonge hond was. Ik kreeg iedere dag woorden
“Ja, ja, 100%, nee 300%. De tijd is wel anders en als er nog een keer een coronatijd komt, dan denk ik wel dat er heel veel zijn die de handdoek in de ring gooien. Het is een heftige tijd geweest en dat gaat je niet in de koude kleren zitten. Ik heb er hard zeer van gehad dat ik afscheid heb moeten nemen van een groep mensen die heel loyaal was aan het bedrijf met een diensttijd van meer dan 25 jaar. Dat hakt erin en dat wil ik nooit meer meemaken. We hadden een gezond bedrijf en dat is ook de reden dat we er nog zijn. De ongezonde bedrijven zijn er niet meer of die volgen nog, want ik verwacht dat dat gaat gebeuren.”
Veel mensen hebben het wel gehad met online
‘‘Astrid van der Bijl, Pieter van Haperen, Monika Meyvis-Grubic, Sandra van der Born, Astrid van Vilsteren en Patricia van der Haas.
DOOR: THEO DE REUS
Transavia is zich goed bewust van de duurzaamheidsslag waar de luchtvaartsector voor staat. Met diverse initiatieven draagt de airline bij. De belangrijkste verandering is de komst van de nieuwe Airbus-toestellen. De eerste wordt eind dit jaar in bedrijf genomen. Charles Verstegen, lead commercial, over de stappen die Transavia zet.
Wij willen als airline graag onze verantwoordelijkheid nemen en zijn daar volop mee bezig’, zegt Verstegen, die verantwoordelijk is voor de commercie van Transavia. ‘Ik roep ook mijn collega’s op om in alles wat we doen, groot of klein, meer na te denken over hoe we een bijdrage kunnen leveren.”
Verstegen benadrukt dat de Nederlandse overheid vooruitstrevend is met zijn beleid op het gebied van duurzaamheid. “Maar om te kunnen investeren in duurzaamheid moet je als bedrijf wel eerst geld verdienen”, legt hij uit. De nieuwe Airbus-toestellen, die de komende jaren de huidige Boeings vervangen zijn aanzienlijk zuiniger en stiller. “We staan als luchtvaartbranche voor enorme uitdagingen in de komende jaren. We hebben de ambitie om in 2050 op net zero uit te komen. Dat is een stevige ambitie, maar we doen er alles aan om dat voor elkaar te krijgen.”
Transavia heeft vijf vliegtuigen voorzien van zogenaamde 'split scimitar winglets' die helpen de uitstoot te verlagen”. Verder kijkt de airline naar de mogelijkheid van andere verf en bestickering
waardoor de aerodynamica verbetert en de CO2uitstoot vermindert. Ook wordt bij taxiën, waar mogelijk, nog maar één motor gebruikt om de uitstoot te verminderen.
Verstegen waarschuwt dat Nederland zichzelf met zijn duurzaamheidsbeleid niet uit de markt moet prijzen. “Als men in Nederland sneller wil verduurzamen dan in landen om ons heen, dan pakt dit niet positief uit voor de positie van de luchtvaart. Vooral omdat reizigers dan zullen vertrekken vanuit de grensregio’s. Dat zou een gemiste kans zijn.”
Daarnaast investeert Transavia in duurzame initiatieven, zoals FlyWithLucy, een startup die over een aantal jaar een netwerk van regionaal elektrisch vliegen optuigt.
Ook op het gebied van duurzamere kerosine (SAF) zet Transavia stappen. Sinds dit jaar mengt Transavia bijna 1 procent SAF bij. Dat is meer dan sectorgenoten doen. “We zijn continu proactief op zoek naar nieuwe mogelijkheden om duurzamer te vliegen en lopen daarin graag alvast vooruit op wat wettelijk gezien verplicht is.”
Transavia houdt zich bezig met meer thema’s. Naast uitstoot gaat het onder andere om circulariteit en andere initiatieven aan boord. Zo wordt afval tegenwoordig aan boord gescheiden. Ook heeft Transavia het boordmenu uitgebreid met bananenbrood van ‘geredde bananen’, wat bijdraagt aan het tegengaan van voedselverspilling.
Op de vraag hoelang het nog duurt voordat je echt van duurzaam vliegen kan spreken, zegt Verstegen: “Eigenlijk kun je daarvan spreken als je voldoet aan de regelgeving die volgens het klimaatakkoord is opgesteld. De eerste grote stap is in 2025, dan komt de officiële bijmengverplichting van duurzame brandstoffen. Ik heb vertrouwen in nieuwe technologieën en de samenwerking met onze businesspartners om samen de volgende stappen te zetten zodat we de luchtvaart duurzamer kunnen maken, maar ook toegankelijk houden voor een groot publiek.”
“ Charles Verstegen
Ook al zitten we momenteel midden in de winter, met een schuin oog wordt er al naar komende zomer gekeken. Wat doen onderstaande touroperators?
DOOR: SHARON EVERS
Anne Raamsteeboers (Productmanager FTI): “Door de onzekerheden in de markt waar iedereen mee te maken heeft, is het ook voor ons als FTI Benelux een jaar dat lastig te voorspellen is. Vooralsnog zien wij dat de behoefte om op vakantie te gaan onverminderd groot is, er wordt al volop geboekt voor het komende seizoen. Het boekingsgedrag is daarbij wel veranderd. Er wordt veelvuldig kort voor vertrek geboekt, maar we zien gelukkig ook dat mensen zich al verzekeren van de beste prijzen en kamers in het hoogseizoen. De klassieke boekingscurve, die in vroegere tijden traditioneel piekte in januari en februari, zal naar verwachting dit jaar opnieuw egaliseren en verschuiven.”
Zomeraanbod voor 2023
Voor het komende seizoen ligt de focus op de prijsontwikkelingen, maar ook het veelzijdige aanbod wordt verrijkt met nog meer familievriendelijke resorts, adults-only hotels en luxueuze hotels met een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding. Daarnaast ligt de focus ook op de verre bestemmingen, waar de vraag naar is toegenomen. Door het opzetten van een nieuw Nederlands team met bestemmingsspecialisten voor onder andere Oceanië en Azië, Afrika en Noord-Amerika wordt hierop ingespeeld.”
Uitbreidingen in het nieuwe jaar
“Na het afgelopen jaar is de vraag naar vertrek vanaf Duitse, Belgische en regionale luchthavens in Nederland sterk vergroot. Daar wordt op ingespeeld met extra vluchten, van bijvoorbeeld Rotterdam naar Antalya met Pegasus en Corendon Airlines. Vanaf de meivakantie wordt er vanaf Düsseldorf, Keulen en Brussel extra naar Dalaman en Bodrum gevlogen.” “Naast de uitbreiding van het hotelaanbod wordt ook het boeken eenvoudiger gemaakt. Zo blijft het belang van het eigen boekingssysteem FTI360 groot. We blijven de succesvolle tool ontwikkelen en breiden de inhoud van hotels en bestemmingen uit. Na de integratie van het bijboeken van huurauto’s sluiten we nu ook alle lijndienstvluchten op het systeem aan, voor zowel de pakketreizen als de modulaire reizen. Onze tool is speciaal ontwikkeld voor de reisagent om het boeken gemakkelijker te maken.”
Pascal Driever (Sr. Sales Manager Holland America Line): “De verwachtingen voor de komende zomer zijn goed; onze vertrekken vanuit Nederland naar Noord-Europa zijn populair en uiteraard natuurlijk ook onze cruises in de Middellandse Zee. Verder zien we een toenemende vraag naar ons Alaska-product, onze ‘long haul’-zomerbestemming. Voor ons zijn er geen aanpassingen in ons zomeraanbod, met uitzondering dat we onze Baltische cruises hebben
aangepast en Sint Petersburg als bestemming uit de vaarroute hebben gehaald. ‘Have it All’ is onze ‘evergreen’-promotie waarmee we vorig jaar zijn gestart. Dit houdt in dat een drankenpakket, diner(s) in specialiteitenrestaurant, wifi, en excursietegoed is inbegrepen in onze prijs. Deze promotie is erg populair en een hele mooie meerwaarde naast ons volpension cruiseproduct.”
Jozef Verbruggen (Directeur Untamed Travelling):
“Het animo om te reizen is opnieuw groot, zelfs met taferelen zoals op Schiphol afgelopen zomer. We merken dat er naast de vroegboekingen ook steeds meer last minute geboekt wordt. Reizigers kiezen bewust voor kleinschalige accommodaties en zijn bereid daarvoor te betalen. Wij verwachten dat dit een blijvend iets is.”
“De trend van meer last minutes lijkt door te zetten, ook naar verre bestemmingen. Daarnaast zijn kennis, betrouwbaarheid, bereikbaarheid en persoonlijk contact nóg belangrijker geworden, waarden die bij Untamed hoog in het vaandel staan.”
Nieuwe producten, bestemmingen of diensten?
“Met Untamed kun je overal naartoe. Vertel ons de wensen van jouw klant en wij zorgen dat zijn of haar reisdromen uitkomen. Creativiteit en kennis zijn daarbij essentieel, je wil immers voor verschillende
budgetten onvergetelijke reisprogramma’s samenstellen. De laatste maanden hebben we op de website veel nieuwe bestemmingen toegevoegd, zoals Jordanië, Dominicaanse republiek, St. Eustatius, Anguilla en Egypte. En we kijken op dit moment naar bestemmingen als Bulgarije, Israël en de Comoren. We hebben onze expeditiecruises ook flink uitgebreid, vooral in combinatie met een perfect georganiseerd landarrangement. Veel klanten willen een afwisseling van boetiekhotels met bijvoorbeeld avontuurlijk kamperen. Ook culinaire reizen zijn hot. Recentelijk is ons team opnieuw uitgebreid en daarmee ook onze kennis. Zoals gezegd is onze website ter inspiratie en altijd in ontwikkeling, maar we bieden meer aan dan je daar terugziet. Dus twijfel je, neem dan contact op voor de reis van jouw klant.”
“Wij kijken positief uit naar 2023. En zijn vooral blij dat we weer meer met onze verre bestemming kunnen doen. We merken dat de vraag naar deze reizen verder toeneemt en de boekingen lopen goed. Daarnaast zijn we een allround touroperator en bieden we veel verschillende soorten vakanties, voor elk budget en van dichtbij tot ver weg. Denk naast de groepsrondreizen aan leuke arrangementen in Nederland, actieve wandel- of fietsvakanties, treinreizen en mooie rondreizen door Europa met eigen auto of als fly & drives. We hebben ook voor elke doelgroep een geschikte reis: singles,
alleenreizende, families of met z’n tweetjes.”
“Wij hebben voor 2023 gekeken naar ons assortiment en hier focus in aangebracht. Er is veel gebeurd op de bestemmingen door corona. Dus alle reizen zijn goed nagelopen op inhoud, kwaliteit en uitvoerbaarheid. Daarbij kun je komend jaar nog steeds een groot deel van ons reisaanbod gratis annuleren tot 30 of 60 dagen voor vertrek, vliegvakanties en camperreizen met trouweledenvoordeel kun je gratis annuleren tot 60 dagen voor vertrek. Ook geldt er geld terug garantie. Gaat je reis niet door vanwege een negatief reisadvies (code oranje of rood): dan krijg je bij ons gewoon je geld terug of je kunt je reis direct omboeken. Dat is jouw keuze.”
Paul van Laarhoven (Manager Touroperating de Jong Intra Vakanties): “Wij zijn gematigd positief. De start is in ieder geval prima. We verwachten na de traditioneel beste boekingsmaand, januari, een beter beeld te hebben. Tot nu toe lijkt de economische crisis geen groot effect te hebben, maar dat kan ook zomaar veranderen.”
In hoeverre wordt het huidige zomeraanbod aangepast?
“Het accent op autovakanties en vertrek vanaf regionale luchthavens (in Nederland, België en Duitsland) is groter dan andere jaren.”
Wat wordt eraan toegevoegd?
“We bieden meer accommodaties binnen een straal van 250 kilometer om de Nederlandse grenzen aan. Niet alleen hotels, maar ook veel vakantieparken. Ook is het aantal kant-en-klare autorondreizen flink uitgebreid. We hebben er nu zo’n 150 op de plank liggen. Stuk voor stuk goed uitgekiende reizen waarbij we veel rekening hebben gehouden met de klantvraag en met feedback van klanten. Eigenlijk ‘voor’ en ‘door’ klanten samengesteld. Voor vliegvakanties ligt het accent meer dan voorheen op regionaal vertrek in Nederland, België en Duitsland. Enige terughoudendheid met betrekking tot Schiphol zal er naar verwachting nog steeds zijn.”
Gaat er iets uit jullie aanbod?
“Niet zo veel. We kijken jaarlijks kritisch naar ons productportfolio. Minder boekende reizen of accommodaties vervangen we of passen we zo aan dat ze een beter resultaat zullen geven.”
“Het wordt best een spannend jaar. Vakanties staan bij de Nederlandse consument nog steeds hoog op de verlanglijst. De vraag is in hoeverre de economische crisis de consument gaat beïnvloeden. Besteedbaar inkomen loopt terug, terwijl vakanties juist duurder worden. Toch merken we nu dat vakanties voor heel veel andere uitgaven gaan. Laten we hopen dat het zo blijft en dat we als reisbranche een fantastisch jaar tegemoet gaan.”
Natasja Eshuis (algemeen directeur Travel Trend): “Of we het niveau van 2019 zullen halen in passagiers is nog lastig in te schatten, maar op basis van het huidige prijsniveau moet dat qua omzet zeker lukken. De consument is namelijk nog steeds bijzonder reislustig en de gestegen prijzen lijken de vraag nog niet af te remmen. In 2022 zagen wij een inhaalslag in reizen naar Noord-Amerika. Dit waren reizen die soms al twee jaar eerder waren geboekt. Die trend signaleren wij nu op Azië. De meeste landen in Azië zijn pas in de tweede helft van 2022 open gegaan en toen hadden veel reizigers al een andere vakantiebestemming gekozen. Momenteel boeken wij dus zeer veel reizen naar Azië, met Indonesië als koploper. Ik verwacht dat dat de trend in 2023 wordt.”
In hoeverre wordt het huidige zomeraanbod aangepast?
“Er worden geen nieuwe bestemmingen toegevoegd, want de focus ligt bij Travel Trend op een terugkeer naar een nieuw normaal, waarin onze partners op de bestemmingen ook weer gewoon geld kunnen verdienen en hun ondernemingen weer kunnen opbouwen. De Nederlandse reisbranche heeft mede kunnen overleven dankzij royale overheidssteun, maar op veel bestemmingen hebben onze leveranciers echt diep moeten gaan om hun bedrijven overeind te houden. Daar zijn ze in het ene land al verder mee dan in het andere. Wij bouwen samen met onze partners aan een mooie toekomst.”
Zijn er nieuwe producten, bestemmingen of diensten?
“Tijdens de coronacrisis hebben wij met Riksja Travel een samenwerking opgezet voor familiereizen. Riksja Travel heeft de focus op directe verkoop en Travel Trend verkoopt nu op 10 bestemmingen familiereizen, die wat zijn aangepast om deze geschikt te maken voor de samenwerking met reisagenten. In zomer 2022 kwamen vooral de familiereizen van de grond naar landen die al open waren na de pandemie, zoals Amerika, Costa Rica, Mexico en Zuid-Afrika. In 2023 hebben wij hoge verwachtingen van de familiereizen naar Azië en het is al aan de boekingscijfers te zien dat vooral Thailand en Vietnam het goed doen. De familiereizen zijn individueel, je reis gewoon met je eigen gezin. Er zijn reizen voor gezinnen met jonge kinderen en speciale Teenage reizen. Het is overigens geen apart product. Deze reizen staan gewoon op onze website en een deel staat ook in de kleurengids.”
“Op veel plekken in de wereld kun je je laten verrassen door minder bekende gebieden die soms nog mooier zijn dan de bekende highlights. Ik hoop dat steeds meer reizigers deze bijzondere plekken weten te vinden. Zeker in de schoolvakanties zou dit
een mooie trend zijn, die reizigers wat meer spreidt. Daar heeft iedereen baat bij”, aldus Eshuis.
Debora de Roos (Directeur Marketing Corendon): “We verwachten een uitdagend jaar waarbij we afgelopen maanden zagen dat consumenten meer en meer last minute boeken. Uiteraard hopen wij de consument met scherpe vroegboekaanbiedingen en een uitgebreid aanbod alsnog eerder over de streep te trekken. Daarnaast zijn we ervan overtuigd dat de reislust van afgelopen jaar zeker niet is afgenomen. De problemen op Schiphol van afgelopen zomer hebben ervoor gezorgd dat wij veel spreiding in het aanbod van luchthavens hebben aangebracht. De consument heeft bij ons dus voldoende keuze om naast Schiphol ook vanaf de regionale luchthavens, Brussel of Duitsland te vertrekken.”
“Het aanbod van onze bestemmingen wordt niet gewijzigd. Wel hebben we ons totale productaanbod op onze bestemmingen uitgebreid. Zo hebben we een groot deel van de Mitsis hotels in Griekenland weten toe te voegen en hebben we nieuwe hotels in Turkije, Spanje, Egypte en Curaçao gecontracteerd. Eind 2023 gaat alweer ons derde hotel in Curaçao open, gelegen direct naast het Corendon Mangrove Beach Resort.”
“We hebben onze labels uitgebreid met het Premium Platinum label, dit zijn onze meest luxe hotels die uitblinken in gastronomie, ligging en stijl. Daarnaast gaan we vluchten aanbieden naar de luchthaven van Gazipasa en maken zo Alanya beter
bereikbaar. Ook gaan we ons assortiment voor cruisevakanties en Formule-1 reizen steeds verder uitbreiden onder de vlag van Corendon. Afgelopen jaar zijn we succesvol gestart met onze activiteiten in Denemarken en dit gaan we verder uitbreiden naar de Zweedse markt.”
Marco Ammerlaan (Director of Sales Netherlands, Belgium & France bij Sunny Cars): “Na het afsluiten van een positief boekjaar kijken we ook optimistisch naar de zomer. Doordat het boekingsseizoen later op gang komt, is er nog volop beschikbaarheid tegen een aantrekkelijke prijs. Daarom adviseren we de reisagent om nu al de auto te boeken voor de klant. De klant is er dan van verzekerd dat hij in zijn voorkeursauto op zijn vakantiebestemming rondrijdt. Mochten de plannen van de klant veranderen, dan is er de gratis Flexservice waarbij je tot één uur voor huuraanvang gratis kunt annuleren.
In hoeverre wordt het huidige zomeraanbod aangepast?
“We blijven uitbreiden. Op onze populaire bestemmingen hebben we een aantal nieuwe partners gecontracteerd. We hopen hiermee de krapte van afgelopen jaar te kunnen opvangen. We breiden niet alleen uit op onze huidige bestemmingen, maar kijken ook naar nieuwe landen. Zo hebben we voor de Faeröer-eilanden ook een partner gevonden, zodat de reisagent nu ook voor deze bestemming bij ons terecht kan.”
“We werken continu aan een betere customer journey en een efficiënter verhuurproces. Binnenkort lanceren we een schaderegistratieapp waarmee we de klant nog meer ontzorgen. In deze app kunnen klanten de staat van de huurauto vastleggen bij zowel het ophalen als het inleveren van de huurauto.”
“Onze Sunny2Go webapplicatie is ook continu in ontwikkeling. Een van de waardevolle toevoegingen van afgelopen jaar is de Smart Delay. Met deze service krijgen je klanten bij een vertraging van minimaal één uur toegang tot diverse VIP-lounges op de luchthaven. Met deze toevoeging begint de vakantie van de klant nog relaxter.”
“Stapsgewijs voegen we realtime-beschikbaarheid toe. Hierdoor wordt het voor de reisagent direct inzichtelijk of de huurauto beschikbaar is. Je hoeft geen autohuur op aanvraag te doen, maar door onze versoepelde voorwaarden en de verlenging van de Flexservice is het heel gemakkelijk een boeking te maken voor de klant. Deze toevoeging betekent wel dat als er een wijziging gedaan moet worden, de huursom kan veranderen. Het is daarom echt van belang dat tijdens het boeken van een huurauto direct de juiste gegevens van de klant ingevuld wordt. Zo voorkom je gedoe achteraf.”
Marc van Amsterdam (mede-directeur van Sunair
Vakanties): “Voor komende zomer verwachten we dat de vraag naar stedenvakanties verder zal toenemen. Het last minute-gedrag wat inherent is aan een stedentrip blijft en net als altijd proberen wij daar goed op in te spelen. We merken dat er veel vraag is naar onder meer Londen, New York en Parijs, maar ook naar Barcelona, Rome, Valencia et cetera. Consumenten zijn weer toe aan leuke trips. Het valt ons op dat er meer stedentrips met hogere reissommen worden geboekt worden. Consumenten kiezen vaker een vier- dan een driesterrenhotel en kiezen ook meer voor optimale vluchten; dat houdt in: ’s morgens heen en ’s avonds terug, zodat het maximale uit de stedentrip kan worden gehaald. Bovendien willen mensen ontzorgd worden en dat doen wij natuurlijk graag.” “Het aanbod zoals we deze hadden is veelal gecontinueerd, met wat nuances. Zo zijn we altijd op zoek naar dat leuke boutiquehotel dat net even anders is dan andere hotels. Uiteraard is een centrale ligging ook belangrijk.”
“We hebben Palma de Mallorca nieuw opgenomen als stedenbestemming. Een mooi stad-strandcombinatie. Palma heeft een fraaie historische kern met prachtige kathedraal en panoramische uitzichten. Er zijn veel kleine tapasbars, je kunt er goed shoppen en er zijn prachtige stranden in de buurt. Wat wil je nog meer? Ons bestemmingsaanbod is al heel breed, dus we hebben het aanbod op een aantal bestemmingen meer verdiept qua excursies. Vooral bij een bestemming als IJsland en New York worden vele extra’s/excursies bijgeboekt. Ook heel interessant omdat de reisagent hierover commissie krijgt.”
“Er is ook veel vraag naar groepsreizen. Een groepsreis kan bij Sunair vanaf tien deelnemers worden aangevraagd. Deze wordt compleet uitgewerkt, inclusief -desgewenst- een volledig verzorgd programma incl. transfers, restaurants, gidsen, excursies, fietstours etcetera. De collega’s van groepsreizen ontzorgen; om een zo goed mogelijk voorstel neer te leggen is het belangrijk om te weten voor wie de reis is, wat het doel is van de reis en welk budget er beschikbaar is. Populaire groepsbestemmingen zijn onder meer de Spaanse steden, New York, Wenen, Praag en Rome. Meer info via groepsreizen@sunair.nl.”
“Naast ons stedenproduct zijn er natuurlijk ook nog ‘onze’ Kanaaleilanden. Vanaf 30 april tot en met 10 september vliegen we zowel vanaf Rotterdam The Hague Airport en Groningen Airport Eelde. Binnen het aanbod zijn een aantal populaire accommodaties weer terug van weggeweest, zoals Hotel Le Pommier op Guernsey. De achtdaagse standaard pakketreizen kunnen eenvoudig via SJORS geboekt worden, en voor de maatwerk reizen zitten onze specialisten klaar om de offertes uit te brengen én de boekingen te maken, die komen overigens al goed op gang.”
DOOR: JAN PEETERS
We maakten kennis met de verschillende aspecten van het project ter bescherming van de op Sal broedende zeeschildpadden, en met Milot Hydroponics, een biologische en klimaatvriendelijke groenten boerderij - of hoe ‘field to fork’ echt bestaat, op de barre bodem van Kaapverdië. Maar vooral: wij maakten kennis met het gedreven team van TUI Foundation en met enthousiaste, vastberaden lokale teamleden, ngoorganisaties en onafhankelijke ondernemers.
Eerlijk: ik ging, als ervaren rot in het toerisme, ernaar toe met de nodige dosis scepsis. Ter
plekke ontdekte ik dat de kreet ‘Tourism can be a force for good’ ook in de praktijk kan worden waargemaakt. Met, voor ik je met de ogen zie rollen, één belangrijke opmerking: we maken de natuur niet beter. We zijn als industrie nog maar net begonnen om voorzichtig terug te geven, wat we afgepakt hebben. Maar door het bestaan van onder andere de TUI Care Foundation kan in principe elke TUI-klant tijdens en na de vakantie een persoonlijk begin maken met dat ‘voorzichtig teruggeven’. Conclusie: good job, so far. But long way to go, folks!
Opeens grijpt Vera, de Country Programme Manager voor TUI Care Foundation op Sal, Kaapverdië, me bij de arm. “Kijk”, fluistert ze, terwijl ze wijst naar een klein groepje toeristen dat op zo’n 50 meter van ons verwijderd, traag over het afgelegen strand aan de zuidkant van het kleine eiland wandelt. “Ze hebben krachtige zaklampen bij zich, met wit licht. Dat verblindt de zeeschildpadden, en dan vluchten ze weer de oceaan in, zonder hun eieren te leggen. Daarbij, ze weten niet waar ze stappen, die mensen: ze lopen zomaar over de kruippaden die de schildpadden net hebben aangelegd.”
Het is enkele minuten na middernacht, en Vera, ikzelf en een internationale groep van journalisten liggen op onze buik in het zand, speurend naar zeeschildpadden die, na tientallen jaren omzwervingen over de wereldzeeën, vanavond hier op het strand hun eieren komen leggen, om ze gecamoufleerd en bedekt door het zand te laten uitbroeden in de warme zon van de Kaapverdische Eilanden.
We worden vriendelijk, maar streng begeleid door de verantwoordelijken en vrijwilligers van Project Biodiversity, een NGO die tot doel heeft beschermingsprogramma’s op te zetten en uit te voeren die “een duurzaam groeimodel verzekeren, de natuurlijke ecosystemen van Kaapverdië beschermen en de weg vrij maken voor een dynamische leefgemeenschap- één die zowel milieubewust als economisch sterk is.” Mooi statement, maar hier op Sal zie je hoe dergelijke uitspraken worden omgezet in daden.
Dat maakt dat ik hier op tijdens een door de WestAfrikaanse maan redelijk verlichte nacht, op het strand kruip en uitkijk naar zeeschildpadden. Opeens komen er enkelen uit de oceaan het land op gekropen, en trekken lange sporen door het mulle zand op zoek naar een goede broedplek. Eens de plek gevonden, leggen ze tientallen kleine eitjes ter grootte van een kwartelei. Als ze uitgelegd zijn, begint het bedekkings- en camouflagewerk.
De begeleiders van Project BioDiversity laten ons voorzichtig vlakbij komen, en laten met infrarood licht zien hoe de schildpadden ter plekke bevallen. De eieren zullen gedurende een tweetal maanden broeden, tot de kleine zeeschildpadjes zich eruit pikken en zich eruit wurmen. Het eerste wat ze doen na hun geboorte is de oceaan, opzoeken - om aan hun omzwervingen te beginnen, die hen soms leiden tot Florida of de Saragossa Zee: overal waar ze voedsel kunnen vinden. Na een tiental jaar komen ze terug naar de pek waar ze zijn geboren, om daar nieuw leven op de wereld te zetten.
Het is een voorbeeld van hoe fascinerend de natuur in elkaar zit, en ik bedenk me hoe hopeloos hulpeloos wij mensen wel zijn: bij geboorte hebben wij ziekenhuizen
nodig, dokters en verpleegsters, weken herstelperiode … en ik zie hier kleine schildpadjes recht naar de oceaan kruipen, perfect wetend wat ze moeten doen. Instinct, inderdaad.
Uiteraard is dit fragiele broedproces permanent in gevaar. Er lopen wilde honden rond, die nesten leegroven. Maar er lopen ook -zoals hierboven beschreven- “wilde” toeristen rond, die de stranden afschuimen op zoek naar broedende schildpadden, vaak geholpen door niet opgeleide locals - denk maar aan de taxichauffeur die breed glimlachend bevestigt dat hij een bezoek aan de broedstranden kan organiseren. Volwaardige excursies zijn mogelijk, maar alleen onder begeleiding van professionele, goed opgeleide gidsen. De verschillende biodiversiteit projecten op de Kaapverdische Eilanden zijn een aan belang groeiend verkoopargument, maar het is even belangrijk dat de vakantiegangers goed en volledig geïnformeerd worden over de fragiliteit van het ecosysteem ter plaatse, en over hun eigen verantwoordelijkheid. Het is pas op die manier, dat ‘regeneratief toerisme’ ook bij de mainstream toerist tot een begrip zal uitgroeien. Elke speler in de ketting heeft
hier zijn verantwoordelijkheid. Als reisagent kan je een belangrijke rol spelen in het verspreiden van informatie. En, zoals iedereen weet: informatie is macht.
Zeeschildpadden waren lang, al in de eeuwen van de ontdekkingsreizigers, een bron voor menselijke consumptie. Dat gebeurt nog. Een van de bedreigingen voor zeeschildpadden die aan land komen zijn stropers, die de schildpadden vangen en verkopen. Hoewel deze activiteit nu illegaal is, komt het nog steeds voor op alle eilanden van Cabo Verde. Maar dat is niet de enige bedreiging: de steeds verder gaande toeristische ontwikkeling van de kust en de bijbehorende lichtvervuiling ’s nachts kan de schildpadden helemaal in verwarring brengen. Andere gevaren zijn de visnetten, maar ook de plastic verontreiniging in de oceaan. Die natuurlijke habitat van de zeeschildpadden is de afgelopen jaren snel ongezonder geworden. Er is één schuldige aan te duiden: de mens. Wat de mens aan vuiligheid in de oceaan gooit en de hoeveelheid aan vis die diezelfde mens dagelijks eruit haalt, is een aanslag op het ecosysteem van de oceanen, maar dus ook op het ecosysteem van de zeeschildpadden.
Zeeschildpadden zwerven al meer dan 150 miljoen jaar op aarde rond. In die tijd zijn zeven verschillende soorten afzonderlijk geëvolueerd tot wat wij vandaag kennen als zee- of zeeschildpadden. Ze speelden en spelen nog steeds een belangrijke rol in onze oceanen door de verschillende mariene ecosystemen gezond en in evenwicht te houden. De laatste 100 jaar worden zeeschildpadden echter geconfronteerd met verschillende antropogene bedreigingen die hun voortbestaan in gevaar brengen. Op de rode lijst van bedreigde soorten van de IUCN (International Union for the Conservation of Nature) staan zes van de zeven soorten zeeschildpadden. De status van de andere soort, de Platrugschildpad, is onbekend.
Toegegeven, het is een raar zicht. Stel je voor: een ‘eco zone’ op het strand van Sal, Kaapverdië. Een vierkant met vier zijden van elk een twintigtal meter lang is afgebakend met omheining van pakweg een meter hoog. Binnen de afgebakende zone bevinden zich honderden speciaal gecreëerde nesten, met in elk nest tot enkele tientallen eitjes van zeeschildpadden. Op het aangekondigde uur geeft een medewerker van Project Biodiversity met luide stem uitleg over het project, over zeeschildpadden en hun bevallingsgewoontes, en over de kleine schildpadden, die op het punt staan om geboren te worden. De vele tientallen toeristen staan er rond, en luisteren aandachtig. Sommigen komen recht uit het hotelzwembad, anderen hebben een half vol glas bier in de hand. Toch slaagt de gids erin, hun volle aandacht te krijgen en te houden. Het is een -letterlijk- uitstapje van zo’n anderhalf uur, dat steeds populairder wordt. Kinderen luisteren ademloos, volwassenen worden vaak - dat merk je - voor de eerste keer echt geconfronteerd met de gevolgen van het menselijk gedrag voor de natuur, meer bepaald voor het ecosysteem in de oceanen. Sommigen kijken even met iets dat op schuldgevoel lijkt naar hun drankje in een plastic cup. Je kan ter plekke een baby zeeschildpad adopteren: grootouders met kleinkinderen staan te drummen.
Terwijl ik luister en rondkijk, even de bedenking: wellicht bereikt TUI Care Foundation op deze manier met een ecologische boodschap een doelgroep, die anders moeilijk te bereiken zou zijn. De enigszins verwende vakantieganger die zich de betere hotels op de Kaapverdische Eilanden kan veroorloven behoort waarschijnlijk niet dadelijk tot de groep van meest ecologisch geïnspireerde consumenten, zeg maar. En toch zie je dat de boodschap bij de toeristen blijft hangen. Ik kan me voorstellen dat nogal wat koppels, gezinnen met kinderen en grootouders met kleinkinderen vanavond het even over de bedreigde zeeschildpadden hebben, in het all-inclusive restaurant. Vooral omdat de resultaten tot de verbeelding spreken: vanuit deze beschermde nesten, hebben meer dan 600.000 kleine schildpadjes de zee gevonden. Meer dan 1000
Broedende schildpadden: een toerisme ervaring die blijft hangen
Ik zie schildpadjes recht naar de oceaan kruipen, perfect wetend wat ze moeten doen
"We weten allemaal dat de reisindustrie veranderingen teweeg kan brengen. Toerisme is veel meer dan zon, zee en strand. Voor veel mensen in de wereld is het de sleutel tot een zekerder en welvarender leven. We zijn ons er echter ook van bewust dat toerisme uitdagingen met zich mee kan brengen voor zowel mens als natuur. Bij TUI Care Foundation willen we de positieve kanten van toerisme versterken en oplossingen vinden voor de uitdagingen”, zegt Thomas Ellerbeck, voorzitter van de Raad van Bestuur van TUI Care Foundation.
TUI Care Foundation verwoordt haar eigen missie als volgt: “De TUI Care Foundation bouwt voort op het potentieel van toerisme als een kracht voor het goede door het ondersteunen en initiëren van partnerschappen en projecten die nieuwe kansen creëren voor de jonge generatie en bijdragen aan bloeiende bestemmingen over de hele wereld.
Door vakantiegangers in contact te brengen met goede doelen, bevorderen wij onderwijs en het welzijn van kinderen en jongeren, de bescherming van natuur en milieu en de positieve effecten van toerisme op mensen en plaatsen op bestemmingen wereldwijd.”
Er zijn vier grote programma’s binnen de TUI Care Foundation:
werden reeds geadopteerd, en bijna 200 jongeren in lagere en middelbare scholen werden al getraind en gesensibiliseerd. Dat laatste gebeurt ook via lokale radio programma’s.
In sommige delen van de wereld is het echt moeilijk om verse producten te verbouwen en de boeren op de Kaapverdische eilanden weten dat maar al te goed. Een gebrek aan vruchtbare grond betekent dat het verbouwen van gewassen uiterst moeilijk is en dat de bevolking afhankelijk is van geïmporteerde granen, fruit en groenten.
TUI Care Foundation werkt samen met Milot Hydroponics, een tuinbouwbedrijf dat hydroponische technieken gebruikt om gewassen te verbouwen zonder gebruik te maken van grond. Het project richt zich op de teelt van biologische wortelen, bieten en sla, alsmede avocado's, mango's, limoenen en bananen. Het zal de capaciteit helpen opbouwen
Het “Enabling Education” initiatief, waaronder de TUI Academy (Verrijkt het leven van kinderen in lokale school- en onderwijsprojecten) en de Junior Academy (Biedt beroepsopleiding aan kansarme jongeren om hen te helpen werk te vinden en betere levenskansen te krijgen.)
Het “Empowering Communities” initiatief met “TUI Future Shapers” en TUI Colorful Cultures. (Bevordert ondernemerschap en duurzame ontwikkeling om ervoor te zorgen dat lokale gemeenschappen (ook) van het toerisme profiteren).
Het “Lively Landscapes” initiatief, met als programma’s TUI Field to Fork (Gezonde voedselsystemen op toeristische bestemmingen die werkgelegenheid scheppen en duurzaam zijn) en TUI Wildlife Programme (Bescherming van wilde dieren en hun habitats op toeristische bestemmingen)
Het “Marina Conservation Initiative”, met “TUI sea the change” (Bescherming en herstel van kust- en zeegebieden om biologische ecosystemen in stand te houden), “TUI Turtle Aid” (Beschermt het welzijn van zeeschildpadden in wereldwijde vakantiebestemming) en “Destination Zero Waste” (Vermindering en hergebruik van afval, met name op eilandbestemmingen).
en versterken en ook de lonen en de opleiding van het personeel verhogen. De tweede en de derde generatie werken op Milos Hydrophonics hard met milieuvriendelijke technieken en met een zo optimaal gebruik van het zeer schaarse water.
Als ik vraag hoe de familie in contact is gekomen met de TUI Care Foundation, dan antwoordt Emilio Lobo, de eigenaar simpelweg: “Mister Jost came to see us.” Jost Neumann is de Director of Programmes van de TUI Care Foundation. Of hoe het ontdekken en opzetten van projecten uiteindelijk niet zo verschillend is van hotel contracting…
Trouwens, een van de toekomstige bronnen van inkomsten voor Milot Hydrophonics zal komen uit toeristen excursies. Zo kunnen hotelgasten ontdekken waar die verse groenten met een rijke smaak vandaan komen. Ook een vorm van sensibilisering. En weer een bron van conversatie aan het all-in buffet. En weer een punt om aan te halen tijdens het verkoopproces van een vakantie op Sal.
DOOR: REDACTIE
Woensdag 11 januari was het eindelijk weer zover: de eerste Vakdag van de Vakantiebeurs na de coronapandemie was een feit. Travelpro was vanzelfsprekend aanwezig en maakte heel veel foto's...
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Steeds meer gemeenten en provincies komen met een verbod op fossiele reclames, waardoor het voor aanbieders van vlieg- en cruisevakanties moeilijker wordt het aanbod aan de man te brengen. Travelpro spreekt erover met Femke Sleegers, coördinator en initiatiefnemer van Reclame Fossielvrij, dat begin 2020 als eerste organisatie ter wereld met als doelstelling een verbod op fossiele reclames aan de slag ging.
De campagnegroep Reclame Fossielvrij boekt ondertussen snel resultaat. Al zes politieke partijen (ChristenUnie, GroenLinks, Bij1, Partij voor de Dieren, Volt en PvdA) hebben een verbod op fossiele reclame in hun landelijke verkiezingsprogramma opgenomen, meerdere gemeenten hebben een verbod, de provincie NoordHolland voerde onlangs een verbod in op fossiele reclame en ook de EU stelt strengere regels op tegen greenwashing (‘je compenseert je vlucht al vanaf € 1’).
cruisereizen, vervuilende auto’s en fossiele industrie. Dat zijn sectoren die heel vervuilend zijn en veel reclame maken op de consumentenmarkt. Zij zorgen ervoor dat het ongebreideld gebruik van fossiele brandstof heel normaal blijft. In januari beginnen mensen over de zomervakantie na te denken en je ziet nu de ene na de andere reclame voor verre reizen. Voor veel mensen blijft verre reizen maken met het vliegtuig of een cruiseschip iets normaals, terwijl het door de bijkomende schade niet normaal zou moeten zijn.”
Ondervinden jullie veel weerstand uit de reissector?
“Het zijn vooral exploitanten van reclamezuilen die fel tegen zijn. De partijen die reclameruimte verkopen, dus denk aan organisaties die abri’s en mupi’s verhuren, maar ook media zoals kranten.”
Is er wel contact met partijen uit de reissector?
“Nee, eigenlijk niet.”
Vanuit de reissector zie ik wel reacties waarin er onbegrip is over het verbod en jullie initiatief.
We lezen dat steeds meer gemeenten, en nu ook een provincie, komen met een verbod op fossiele reclames. Verwacht je dat er meer gaan volgen?
“Het is een sneeuwbaleffect. Steeds meer mensen en overheden begrijpen dat je reizen, vervoersmiddelen en industrieën die ons klimaat en leefomgeving verslechteren, niet moet promoten. Heel logisch eigenlijk. Net als tabaksreclame, omdat het slecht voor mensen en de maatschappij is. Gokreclames volgen binnenkort.”
Reclame Fossielvrij kijkt in de campagne voor een verbod of een product het klimaat/de natuur verslechtert?
“Ja, en omdat een reclameverbod voor het klimaat een nieuw thema was toen we begonnen, ‘beperken’ we ons in onze campagne tot reclame voor vliegen,
“Ik begrijp natuurlijk dat verre reizen organiseren hun brood is, maar de wereld is aan het veranderen. We zijn ons steeds bewuster van de schade die wordt veroorzaakt door bepaald soort reizen. Met roken zorgde het verbod op reclame ervoor dat mensen er niet meer toe werden verleid om te roken, en dat het niet meer stoer en normaal was. Door een verbod op reclame voor vliegen cruisereizen, zal het steeds vanzelfsprekender en laagdrempeliger worden om bijvoorbeeld met de trein op vakantie te gaan. Je ziet dat de eerste reisaanbieders daar nu al op inspelen. Dat zijn de voorlopers, heel slim.”
De reissector zal wel naar oplossingen zoeken hoe er wel kan worden geadverteerd. Op internet kan je het toch niet tegenhouden?
“Op internet zie je ook geen tabaksreclames meer, dus het kan wel. Als er een landelijke wet
Duurzame vlieg- en cruisereizen bestaan niet
komt die fossiele reclame verbiedt, dan geldt die ook voor internetadvertenties. Ook al is het dan een buitenlandse website, dan zijn dergelijke advertenties nog steeds niet zichtbaar in Nederland. Een reisaanbieder doet er slimmer aan om hun reisbestemmingen en het vervoer ernaar toe dan aan te passen dan wel te zoeken naar nieuwe manieren om vervuilende reizen te adverteren.”
Zijn jullie ook bezig met zo’n landelijk verbod? “Jazeker. In Frankrijk is er al een landelijk verbod op fossiele brandstof, maar dat geldt alleen voor reclame voor diesel en benzine. Wij zijn bezig om een landelijk verbod te krijgen op reclame voor onder andere vliegen cruisereizen, fossiel personenvervoer. Daarbij kunnen reisbedrijven dus wel blijven adverteren voor hun duurzame reizen, maar niet voor vlieg- en cruisereizen. Op dit moment zijn er nog geen landen waar een dergelijk landelijk verbod van toepassing is. Wanneer het er komt in Nederland, zal het er op neerkomen dat reisbedrijven niet meer kunnen adverteren met reizen die je alleen kunt maken met vervuilend vervoer. Dat zal wellicht gevolgen hebben voor de reizen die ze aanbieden. In die zin moet ook de reisbranche meegaan in de transitie. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld kranten, want die hebben ook heel veel reisreclames. Kranten zijn bijvoorbeeld hard bezig om hun pand te verduurzamen, maar het hoort bij de transitie om ook hun verdienmodel fossielvrij te maken en dus te stoppen met reclames voor reizen per vliegtuig en cruiseschip.”
Cruisemaatschappijen hameren erop dat hun schepen steeds duurzamer worden. Partijen promoten ook dat zij met de ‘duurzaamste’ cruisemaatschappij reizen naar Antarctica aanbieden.
“Dat is schijnduurzaamheid. Je moet niet kijken of je een fractie schoner of beter bent dan een andere aanbieder, want dan vervuil je nog steeds heel veel. In tegenstelling tot je huis verwarmen, is op vakantie gaan een luxe. Er is geen schoon alternatief voor scheepsbrandstof of je hebt het over zeilboten. Rederijen bieden cruises aan over de hele wereld en zeggen dan voorzichtig met de natuur te zijn, maar om er te komen heb je het vliegtuig nodig of het vervuilende cruiseschip en daar is veel (klimaat) vervuilende brandstof voor nodig. Heel schadelijk. Een fractie schoner zet geen zoden aan de dijk voor het klimaat. Het klimaat heeft haast en heeft grote stappen nodig.”
Hoe ziet Reclame Fossielvrij het belang van toerisme voor bestemmingen, dat er geld beschikbaar komt door toerisme voor natuur- en armoedebescherming. Er wordt door de reissector vaak gerefereerd aan de problemen die ontstonden toen toeristen wegbleven tijdens de coronapandemie.
“Toerisme is niet essentieel en misschien krijgen bestemmingen het alleen maar beter wanneer er structureel minder toeristen komen. Als je toerismeondanks alle bijkomende schade - in stand houdt voor
de lokale economie, is er sprake van een ongezonde afhankelijkheidsrelatie. Want vaak zijn het dezelfde bestemmingen die het meest te lijden hebben onder de gevolgen van klimaatverandering, zoals heftigere stormen, het afsterven van koraalrif, overstromingen en extreme hitte en regenval.”
Jullie focussen nu op reclames, maar kunnen vakantiebeurzen nog wel?
“Dat is iets waar gemeenten naar kunnen kijken wanneer daar bijvoorbeeld vergunningen voor nodig zijn of wanneer er subsidies worden gegeven. Een gemeente kan besluiten dat het niet wil dat vlieg- en cruisereizen worden genormaliseerd tijdens zo’n beurs en aangeven dat er alleen duurzame reizen gepromoot mogen worden. Wanneer een gemeente in 2030 klimaatneutraal wil zijn, dan past het niet dat inwoners door een beurs geïnteresseerd raken in de mogelijkheid om de grenzen van de aarde te overschrijden door een vlieg- of cruisereis.”
Moeten reisbureaueigenaren al naar andere oplossingen zoeken voor de etalages?
“Wij strijden voor een landelijk verbod op fossiele reclame en nu zijn er allerlei lokale verboden. Wat ons betreft vallen ook de etalages daar onder. Voor roken zie je ook geen reclame meer in de etalage en pakjes staan onzichtbaar achter de toonbank. Op die manier kijken wij ook naar fossiele reclame. Het moet niet meer normaal zijn om iets dat zo veel schade doet te promoten.”
Eerder heb je het op Radio 1 gehad over een disclaimer bij vlieg- en cruisevakanties.
“Ons probleem daarmee is dat je het probleem dan
heel erg bij het individu legt, dat die maar moet opletten. Als aanbieder zeg je dan: ‘We hebben de consument gewaarschuwd’. Als die dan toch een voor het klimaat gevaarlijke en schadelijke reis wil boeken, is het diens eigen verantwoordelijkheid. Maar zo werkt het niet. Want de gevolgen van zo’n schadelijke reis zijn niet alleen voor de consument, maar voor ons allemaal. Voor mensen die nu leven en in de toekomst. Het is de taak van de overheid om het publieke belang te beschermen en te zorgen dat bedrijven mensen niet in de verleiding brengen met reclame.”
Denk je dat je het ook juist niet extra moet stimuleren om reclame te maken voor vlieg- en cruisereizen die worden uitgevoerd met de meest energiezuinige vliegtuigen en cruiseschepen?
“Duurzame vlieg- en cruisereizen bestaan niet. Het klimaatneutraal maken van een vliegreis door het planten van bomen werkt niet, CO2-compensatie, dat is een sprookje dat ook keer op keer door de Reclame Code Commissie wordt afgestraft. Het aanprijzen van een trein- of fietsvakantie daarentegen is juist hartstikke goed. Overigens zijn treinreizen veel avontuurlijker dan vliegen. Je maakt meer mee, het is ontspannender en je ziet het landschap veranderen.”
Waarom zijn treinreizen wel goed? Treinen verbruiken toch ook brandstof?
“Ja, die gebruiken ook brandstof, maar veel minder. En deze brandstof is gemakkelijker te vergroenen dan kerosine. Het is ook schoner.”
Doet Reclame Fossielvrij iets tegen de verkoop van producten die in Nederland worden verkocht, maar hier komen per schip/vliegtuig?
“Omdat een reclameverbod voor producten, diensten en industrieën die veel klimaatschade veroorzaken nieuw was toen we onze campagne begonnen, hebben we gekozen om ons te beperken tot vliegreclame, reclame voor cruisereizen, voor fossiele personenauto's en de fossiele industrie. Deze sectoren maken veel zichtbare publieksreclame en zijn direct gekoppeld aan fossiele brandstof. Hun reclames zorgen zo heel direct voor het normaal houden en promoten van een fossiele levensstijl. Producten die worden ingevlogen of per schip hierheen komen zijn ook vervuilend en passen niet in een economie die rekening houdt met de grenzen van de aarde, maar de relatie met fossiele brandstof is indirecter. We verwelkomen wel de discussie over deze producten en over de noodzaak om lokaal en schoon te produceren.”
Denk je dat als ik je over tien jaar weer bel, dat er dan nog reclame wordt gemaakt voor vakanties?
“Wel voor vakanties, maar niet voor vlieg- en cruisevakanties.”
Wat maak je zelf eigenlijk voor vakanties?
“Ik heb in 2012 mijn laatste vlucht gemaakt en daarna alleen nog maar trein- en fietsvakanties.”
Sunscape Curaçao Resort, Spa & Casino is een volledig All Inclusive resort op Curaçao. Met een privé strand voor de deur en 3 zwembaden is er volop verkoeling. En als je geen rust hebt om de hele dag op een loungebed te liggen, hoef je je met Unlimited-Fun® geen moment te vervelen. Beach volleybal, een film op het strand, de kids- en teenclub, het zit allemaal bij de prijs.
En met live muziek en shows is het iedere avond een feest op Mambo Beach.
Daarom Sunscape Curaçao Resort, Spa & Casino
Grenzend aan hip Mambo Beach
24 uurs All Inclusive
Extra voordelen Sun Club kamers
Animatie voor jong en oud
Groen: met duurzaamheidslabel
SUNSCAPE CURACAO RESORT, SPA & CASINO 4
9 dagen, All Inclusive
Vertrek jan. t/m mrt. 2023
Per persoon al vanaf 1699,-
Marjon Kaper en Gert-Jan Bressers zijn beiden werkzaam voor ANWB. Zij was directeur Reizen tot ze afgelopen herfst toetrad tot de hoofddirectie van ANWB. Hij was directeur FOX, verre reizen van ANWB, en is sinds kort verantwoordelijk voor de touroperating-tak van de organisatie.
Marjon: “Gert-Jan, wij kennen elkaar natuurlijk al. Maar zou je eens kunnen vertellen hoe en waar jouw liefde voor de reisbranche is ontstaan?”
Gert-Jan: “Goh, die liefde is al heel lang geleden ontstaan. Ik denk in mijn tienerjaren, ik vond het altijd al leuk om op reis te gaan en andere culturen te leren kennen. Na een paar jaar verdween de liefde een beetje naar de achtergrond en ging ik economie studeren, maar ik kwam al vrij snel tot de conclusie dat dat niet mijn passie was. Uiteindelijk kwam ik op de NHTV terecht, waar een ik kennis maakte met de functie van productmanager. Dat wilde ik worden, daar viel het kwartje. Sindsdien ben ik de reisbranche niet meer uitgestapt, heb ik veel gedaan en heb ik het nog steeds erg naar mijn zin.”
Marjon: “Je bent voor mij een Mister Reizen, waar heb je overal gewerkt?”
Gert-Jan: “Ik kom uit de verre reizen-hoek. Ik ben begonnen bij de Boer & Wendel, dat onderdeel was van de Reisspecialisten Groep en ook onderdeel is geweest van TUI, waardoor ik TUI ook ken. Daarna ben ik voor mezelf begonnen, omdat ik ideeën had over hoe de beleving van verre- en luxereizen beter kon worden uitgevoerd dan dat ik destijds in de markt zag. En ruim vijf jaar geleden ben ik aan boord gekomen bij ANWB Reizen. In eerste instantie als managing director bij FOX, verre reizen van ANWB, en nu als directeur touroperator bij ANWB Reizen.”
DOOR: SHARON EVERS
Marjon: “Je weet dus heel goed hoe is om voor een groot corporate bedrijf als TUI te werken, maar ook hoe het is om klanten te adviseren omdat je zelf reizen hebt samengesteld?”
Gert-Jan: “Dat klopt. Het genot wat je hebt als je de wereld over reist, als je andere culturen ontdekt en als je de verbinding ziet die je daarin kan vinden. Ik vind het geweldig om dit over te brengen op klanten, want daar begint het allemaal. En ongeacht of je voor een groot of klein bedrijf werkt, het allerbelangrijkste is dat je weet wat de klant wil. Of dit nu gebeurt tijdens een verkoopgesprek op bijvoorbeeld de Vakantiebeurs of op welk moment dan ook, dat is uiteindelijk de drijvende factor.”
Gert-Jan: “Marjon, jij komt niet uit de reiswereld. Hoe ben je erin verzeild geraakt?”
Marjon: “Het reizen zit wel in mijn bloed. Toen ik een jaar of acht oud was, werd ik in mijn eentje naar mijn oma op de trein gezet. Mijn vader had een lijstje met perrons opgeschreven, die ik moest doorstrepen zodra ik er was. Het gevoel van op reis gaan, het ontdekken van de wereld op hele kleine schaal, dat vind ik zo gaaf. Het avontuur, de vrijheid van reizen, betekent zoveel voor mij. Voordat ik kon autorijden, ging ik veel op Interrail waar de liefde voor de trein is ontstaan. Ik heb na mijn technische studie in de financiële dienstverlening gewerkt, maar mijn eerste echte ervaring met de reisbranche was toen ik voor NS International ging werken. Daar werkte
ik ook samen met andere culturen, iets wat ik ook zo waardeer aan onze branche. Toen ik gevraagd werd voor een functie bij ANWB, dacht ik in eerste instantie: ‘Dat is toch de Wegenwacht’. En ook meteen: ‘We moeten veel meer vertellen wat ANWB allemaal doet’. Op het hoofdkantoor in Den Haag staat een fontein met een tekst erop: ‘Ga ver op reis, je wordt alleen gehinderd waarin uw geest geen verre reis verstaat’. Dit ben ik, zo sta ik ook in het leven. Of het nu Pipi Langkous is die zegt: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, ik denk dat ik het wel kan’. Of Loesje: ‘Ga je mee verdwalen, ik weet de weg’. Avontuur en verdwalen passen enorm bij mij. Dat maakte me enthousiast voor ANWB. In dezelfde ruimte als waar de fontein staat, staan ook twee hele oude fietsen; toen ANWB werd gesticht door twee jongens uit Utrecht waren er nog geen verharde fietspaden en toch ontdekten zij op de fiets ons land. Dat vind ik geweldig, en het laat ook zien dat reizen ontzettend goed bij ANWB past. We hadden heel lang allerlei verschillende touroperators, waaronder FOX. Dat een heel sterk merk is, maar het werd niet geassocieerd met ANWB. Dat is heel erg zonde. ANWB heeft inmiddels vijf miljoen leden, een fractie daarvan bedienen we met onze reizen. Dat biedt nog veel kansen, maar ook uitdagingen om al deze leden te vertellen hoe leuk het is om op vakantie te gaan.”
Gert-Jan: “En daarom zijn de losse touroperators volledig onderdeel geworden van ANWB Reizen.”
Marjon: “Ja, inderdaad. Ik hoor weleens dat mensen zich afvragen waarom we dit hebben gedaan, maar dit hebben we vanzelfsprekend uitgebreid en erg goed onderzocht. Enerzijds is het ook een stuk efficiënter dan wanneer we alle websites apart hadden moeten onderhouden. We hebben ook gekeken naar welke merken we overeind wilden houden, en dan vooral naar FOX. Pharos was al heel erg van ANWB en autovakanties ligt al heel erg tegen ANWB aan. We hebben onderzoek gedaan naar de naamsbekendheid van ANWB, en daarbij scoorden we heel erg hoog. Maar ook op het gebied van vakanties; ANWB wint het van de naamsbekendheid van FOX. We onderzochten ook of reizen eerder bij ANWB of via FOX geboekt zouden worden, weer scoorde ANWB hoger. We hebben zelfs onderzocht of dit een oudere generatie was, maar dat was niet zo. Uiteindelijk hadden we geen argumenten meer om FOX niet te integreren in ANWB, maar we moesten het wel allemaal gaan bouwen.”
Gert-Jan: “Ik heb ook zeker de vraag gehad waarom we stopten met zo’n sterk merk als FOX. Maar het is heel
erg belangrijk om te weten dat het perfectief waaruit wij deze keuze hebben gemaakt anders is dan wanneer je een standalone bedrijf bent. FOX was nou eenmaal onderdeel van ANWB, waarbij we ook zagen dat we een enorme relevantie voor onze ledenpotentieel konden ontsluiten. Dat gaat nou eenmaal beter vanuit ons ANWB-merk. Vanuit de grotere strategie is dan ook de keuze gevallen om het ANWB-merk over alle labels heen op te nemen en niet meer verder te gaan met de losse merken. Dat betekent wel dat er werk aan de winkel is.”
Marjon: “Zeker en daar zijn we ook nog lang niet mee klaar.”
Gert-Jan: “Ik zie het wel als een opdracht voor zowel het team als mij persoonlijk, om er samen voor te zorgen dat de transitie van de merken na zo’n drie jaar Covid-stilstand uit te leggen aan de consument. Dat wat blauw was, is nu geel geworden. Dat wat FOX was, is ANWB geworden. Het zijn dezelfde producten met dezelfde kwaliteit, reisleiding en service. Het biedt ook veel potentie voor het retailkanaal, zoals we vanuit ons oude FOX-merk altijd al zagen. Dit gaan we meer en meer uitbreiden, want we horen nadrukkelijk vanuit onze partners dat er naast ons verre reizenproduct ook veel vraag is naar het oude Pharos-product; ons Europarondreisproduct. Voor ons is het een logisch verhaal om na de transitie die we hebben gedaan om een breder palet aan reisproducten bij de retail neer te leggen.”
Marjon: “We hadden dit allemaal al bedacht, maar toen kwam Covid. Waardoor we niet alleen geen reizen konden uitvoeren, maar ook de merkbeleving niet konden uitvoeren. We zijn eigenlijk maar net begonnen, maar gelukkig zien we nu een groei van 500% op onze verre reizen ten opzichte van vorig jaar. We zitten enorm in de lift, de markt is ook weer open en we worden steeds beter gevonden, we hebben dus goede hoop.”
Gert-Jan: “Marjon, je hebt onlangs promotie gemaakt binnen ANWB. Kan je daar meer over vertellen?”
Marjon: “Ik heb als directeur ANWB Reizen aan de lat gestaan van de transitie van het bedrijf, maar ik ben sinds afgelopen 1 november directeur Vereniging en HRM en toegetreden tot de hoofddirectie van ANWB. Hierdoor ben ik minder direct bezig met reizen. Gert-Jan, jij bent nu verantwoordelijk voor touroperating, waardoor ik als ware het stokje heb overgedragen. Maar ik houd me nog wel bezig met reizen, maar dan op een andere manier. ANWB wordt dus geassocieerd met de Wegenwacht, of zoals een collega altijd zegt: ‘Met pech, panne en paniek.’ Maar onze missie is om iedereen zorgeloos en met plezier onderweg te laten zijn in een duurzame samenleving. We gingen destijds voor de lol fietsen en zijn in de jaren ’50 gaan kamperen; ontwikkelingen die ANWB groot hebben gemaakt. ‘Pret en Plezier’ moeten weer meer tot uiting komen binnen ANWB, vind ik, want daar liggen onze roots. We zijn de toeristenbond en van de vereniging ANWB, de toeristenbond, ben ik nu bestuurder. Vanuit de belangenbehartiging van onze leden ben ik nog heel actief bezig met de toerist, alleen niet meer met het verkopen van reizen. Maar zo versterken de verschillende onderdelen van ANWB elkaar.”
Gert-Jan: “ANWB heeft vijf miljoen leden. Hoeveel druk ervaar je?”
Marjon: “Elk lid betaalt voor het lidmaatschap voor de vereniging € 15,50 per jaar. Met dit geld moeten we zorgvuldig omgaan en doen daar voornamelijk maatschappelijke dingen mee, zoals het kinderfietsenplan. Onze leden moeten ook gelukkig zijn met onze vereniging en daarvoor moeten we ook verantwoording afleggen.”
Gert-Jan: “Om in te haken op de maatschappelijke rol van ANWB, die vertaalt zich door in elke businesslijn die we hebben. Dat zien we ook terugkomen in reizen. De verantwoordelijkheid ten opzichte van onze vijf miljoen leden voelen wij als onderdeel van de vereniging net zo goed. Dat betekent dat we zorgvuldig met elkaar in gesprek gaan; hoe we onze portfolio samenstellen, gekeken naar de toekomst en waar het de maatschappelijke impact wel of juist niet betreft. Dat is ook een van de redenen waarom we als ANWB binnen de branche een koplopersrol willen innemen als het gaat om duurzame ontwikkelingen. De kern van de vereniging zie je telkens terugkomen in de onderdelen die ANWB gezamenlijk heeft.”
Marjon: “We willen dat onze leden individuele voordelen ervaren in producten en diensten, maar ook dat de maatschappij er iets aan heeft. Door mensen voor bepaalde bestemmingen enthousiast te maken, kan je ervoor kiezen om wel of niet bij te dragen aan massatoerisme. Daar voelen we ons verantwoordelijk voor. We willen de planeet netjes doorgeven. Je kan ook bestemmingen dicht bij huis aanbieden, waar je niet voor hoeft te vliegen. Daarin gaan maatschappelijke en individuele doelen hand in hand.”
Gert-Jan: “Was je op zoek naar een nieuwe stap binnen ANWB?”
Marjon: “Nee, niet echt. Ik had de merkentransitie en het weer terugkomen op het niveau van voor Covid graag willen meemaken. Maar je kan het leven niet plannen en deze functie kwam nu langs.”
Marjon: “Hoe belangrijk is het dat ANWB de voortrekkersrol op zich neemt als het gaat om duurzame ontwikkelingen?”
Gert-Jan: “Ik vind dat we als branche met z’n allen een verantwoordelijkheid dragen als het gaat om duurzame ontwikkelingen. Ik snap heus wel dat we in een spagaat zitten als het gaat om duurzaamheid en bijvoorbeeld vliegreizen of verre reizen met zijn grote CO2-uitstoot, maar ik vind wel dat we de verantwoordelijkheid moeten pakken door op welke manier dan ook bij te dragen aan duurzame ontwikkelingen. En daarbij ook laten zien dat duurzaamheid verder gaat dan enkel en alleen CO2 uitstoot. Ik vind dat we dit als branche zelf moeten oppakken, voordat er voor ons door de overheid met allerlei richtlijnen wordt besloten hoe we dit moeten gaan doen. Je moet zelf in die driversseat zitten. Als ANWB trekken we daarin samen op met de ANVR.”
Gert-Jan: “Ik krijg weleens de vraag waarom wij geen zon-, zee- en strandvakanties aanbieden.”
Marjon: “Ja, die hoor ik ook! Vertel eens…”
Gert-Jan: “We hebben natuurlijk onze focus en strategie bepaald. Hoe ziet de markt eruit, waar kunnen wij als organisatie toegevoegde waarde leveren en waar sluit het aan op de missie die wij als ANWB
Jij&KLM is het online platform met de leukste nieuwtjes, winacties, evenementen, inspiratie en onmisbare informatie voor jou als reisagent. Op Jij&KLM kondigen we nieuwe campagnes aan zoals de Real Deal Dagen, maar ook nieuwe producten zoals de Premium Comfort Class. Ook zijn er veel mooie prijzen te winnen, met nu kans op twee concertkaarten voor Bruce Springsteen!
● Ga naar jijenklm.nl, klik op ‘registreer’ en vul je gegevens in.
● Abonneer je op de Jij&KLM-nieuwsbrief om kans te maken op de Bruce Springsteen kaarten.
Deze actie loopt tot en met 28 februari 2023. Kijk voor alle voorwaarden van de Bruce Springsteen-winactie op jijenklm.nl
hebben; zorgeloos en met plezier onderweg in een duurzame samenleving én waar we ook nog eens het verschil voor onze leden kunnen maken? Daarin is heel nadrukkelijk naar voren gekomen dat onze kracht ligt in rondreizen, in de samenstelling daarvan, in het volledige serviceniveau voor de klant en in het onderscheidend vermogen. Anderzijds sluit het compleet aan op onze missie; we willen altijd iets aanbieden van ontdekken en beleven. Als je kijkt naar het zon-, zee- en strandsegment, dan heb je te maken met een heel ander businessmodel. Dit is veel meer gericht op prijs en voorraadbeheer. Dat betekent internationalisering en schaalvoordeel. Wij zijn vanuit de kern een Nederlandse vereniging die actief is op de Nederlandse markt en dat betekent dat we daarom niet hebben gekozen om dit segment te bedienen.”
Marjon: “Maar je kan ook goed ‘ontdekken’ op een strandbestemming. Het ligt eraan hoe je de vakantie vormgeeft. Het is dan ook niet zo dat we geen strandvakanties aanbieden en dat weten de retailers ook. Maar we zijn meer van iets beleven dan van uitrusten.”
het gaat, maar heel eerlijk: we hebben allemaal nog best veel uitdagingen.”
Gert-Jan: “Zeker weten, maar ik ben wel heel positief gestemd. Met z’n allen zijn we de vakantiemarkt flink aan het stuwen en ik ben ervan overtuigd dat als we dit gezamenlijk doen we ook meer vraag creëren bij de consument, want hij wil er nou eenmaal op uit en ontdekken. De klant heeft namelijk die behoefte. Ik denk dat het eerder een kwestie is van aanpassen van het product, dan dat de vakantiebehoefte daalt. Dat geldt zeker niet in het segment waarin wij zitten.”
Gert-Jan: “Als je terugkijkt op de afgelopen jaren, wat vind jij het mooiste wat we hebben bereikt?” Marjon: “Er is ontzettend veel gebeurd. We hebben allerlei veranderingen zelf in gang gezet en er is ons een crisis overkomen. Ik ben trots op ons team die de enorme transitie en de storm van Covid heeft overleefd en er samen voor zijn gegaan. Ik vind het ook gaaf als je naar de resultaten kijkt, het ons is gelukt om in de Covid-periode een heel nieuw systeem neer te zetten en de business ‘gewoon’ door te laten gaan. We hebben de contacten met de retail en relaties weten te blijven onderhouden, er zijn nieuwe producten ontwikkeld, nieuwe website gebouwd en we zijn ook nog eens gehuisd naar Den Haag. Het was wel een flinke ride. Voor elke branchegenoot was de Covid-periode een flinke roller coaster, maar omdat wij vanuit ANWB ook nog eens de nodige veranderingen hadden was het wel een driedubbele looping.”
Gert-Jan: “Ik zei vroeger altijd dat we in de reiswereld rennen of stilstaan; er zijn piekmomenten waarin we knallen en er zijn momenten dat het loopt. De afgelopen drie jaar heeft de branche alleen maar gerend, maar stonden we financieel stil. Het is bizar hoeveel druk dit op de reisbedrijven heeft gelegd. Wat dat betreft is het mooi dat de branche met alle middelen die ter beschikking zijn gesteld de storm heeft weten te overleven om weer verder te gaan.”
Marjon: “Dit interview heeft vlak voor kerst plaatsgevonden, als dit artikel verschijnt is het eind januari. Hoe hoop je er tegen die tijd bij te zitten.” Gert-Jan: “Ik hoop dat we in dezelfde flow zitten als nu. Als we nu kijken naar waar we staan ten opzichte van de afgelopen drie jaar dan zie je dat we elke week dik in de plus zitten. We zijn flink aan het groeien; onze verre reizen zetten we weer terug op de kaart. Onze positie die we hadden als FOX en nu als ANWB kunnen we weer terugpakken. Ik hoop dat we die lijn kunnen doorzetten, en ik ben er ook heel positief over. Natuurlijk zijn er nu discussies over hoe de markt zich gaat ontwikkelen; wat doet het energieplafond en wat doet dat uiteindelijk met de koopkracht? Maar we weten dat niet elke klant jaarlijks een verre reis gaat maken. Er zit een onvervuld verlangen bij onze klanten. Onze doelgroep heeft het geld en zal minder worden geraakt door economische ontwikkelingen. Ik heb hele goede verwachtingen van 2023, maar dan zullen we nog niet terug zijn op het niveau van 2019.”
Marjon: “Nee, dat klopt. Daarin kunnen we ook eerlijk zijn. In de reisbranche wordt vaak gezegd hoe fantastisch
Marjon: “Daar ben ik het met je eens. We hebben steeds gedacht dat er veel bedrijven zouden omvallen, maar zo’n beetje iedereen staat er nog. Dat zegt wel heel veel over de weerbaarheid van de branche. Nog terugkomend op jouw vraag; ik ben ook trots op het feit dat we als ANWB onze kant als toeristenbond hebben kunnen laten zien door bijvoorbeeld onze reiswijzer te lanceren, die miljoenen views per dag kreeg. We zijn onderdeel van een wereldwijd netwerk van verenigingen, autoclubs en toeristenbonden waardoor we alle informatie rondom de coronamaatregelen ter plaatse relatief eenvoudig konden ontsluiten. Dat was op een bepaald moment een gegeven, zelfs de NOS schreef dat men op onze reiswijzer moest kijken voor de laatste maatregelen. Daar lieten we in de kern zien dat ANWB relevant is op het gebied van vakanties en toerisme. Dat vond ik echt heel tof.”
Gert-Jan: “Je zei al eerder dat er werd gedacht dat ANWB vooral relevant is voor oudere mensen.”
Marjon: “Klopt, dat dacht men. Maar bleek niet te kloppen.”
Gert-Jan: “Inderdaad, juist in de Covid-periode hebben
We moeten duurzaam toerisme met elkaar oppakken, want het is al twee over twaalf
we laten zien dat we er óók voor jongeren zijn. Los van de reiswijzer, we hebben onze leden ook de mogelijkheid aangeboden om tegen een sterk gereduceerd tarief een PCR-test te kunnen doen alvorens op reis te kunnen gaan. Daarin zagen we een grote behoefte onder jongeren om lid te worden van onze vereniging zodat ze daar vervolgens gebruik van konden maken. Het geeft aan dat we vanuit onze vereniging er voor elke Nederlander zijn. Zeker vanuit het reisperspectief, dat jong en oud met elkaar verbindt, zien we enorm veel kansen.”
Marjon: “Absoluut. We zijn ook ontzettend trots op het feit dat we als grote Nederlandse vereniging nog steeds groeien, we hebben afgelopen zomer onze vijf miljoenste lid verwelkomd. Van onze leden is twee derde jonger dat 35 jaar; dat vind ik heel mooi om te zien.”
Gert-Jan: “We zijn af en toe wel te bescheiden in het te laten zien hoe divers ANWB is en wat we allemaal doen, waardoor we het stempel hebben dat we er alleen zijn voor de oudere generatie. We mogen best meer vertellen over
nieuwe, leuke en innovatieve projecten waarmee we bezig zijn.”
Marjon: “Zou je een project kunnen noemen?”
Gert-Jan: “In de Covid-periode zijn we gestart met het platform anwbreisopmaat.nl. Hierbij geven we klanten de mogelijkheid om zelf flexibel een rondreis samen te stellen. Het is een digitale tailer made-oplossing en ik vind dat we hiermee echt iets innovatiefs voor de markt hebben neergezet. Het platform is continu in ontwikkeling; er is vanuit de klant steeds meer vraag naar.”
Marjon: “Gert-Jan, jij bent nu verantwoordelijk voor touroperating binnen ANWB Reizen. Kan je daar meer over vertellen?”
Gert-Jan: “Het is eigenlijk heel simpel; ik ben verantwoordelijk voor het hele palet aan reizen dat we op de markt brengen. Toen ik bij ANWB Reizen binnenkwam was ik alleen verantwoordelijk voor de producten van FOX, daar zijn de producten van Pharos,
ANWB Kampeergroepsreizen en ANWB Ledenreizen aan toegevoegd. Dit zijn de oude merken dat nu de hele touroperator-tak omhelst van ANWB Reizen. Dat is kortgezegd van een weekendje weg in Nederland tot een groepsrondreis naar Nieuw-Zeeland, en alles daar tussenin. Onze focus ligt wel op de rondreizen. Maar we hebben ook veel producten die daar niet onder vallen, zo bieden we ook stedentrips, cruises, winterbeleving aan met oplopend ledenvoordeel. Ik denk dat we nog meer stappen kunnen maken in ons groepsrondreizenaanbod, en daar zijn we al mee bezig. Maar als je kijkt naar ons portfolio door het jaar heen, dan zie je dat wij van april tot en met september een heel sterk operationeel seizoen hebben. Wat dat betreft kunnen we nog meer stappen maken met ons winterproduct. En dan niet in de traditionele wintersport, maar meer in de winterbeleving en -zonproduct. Ik vind dat we vanuit de duurzaamheidsontwikkeling ook nog stappen kunnen maken. Voor een deel doen we dit al met onze rondreizen; hoe zorgen we ervoor dat we onze producten afstemmen op veranderingen in de maatschappij?
Bijvoorbeeld door autorondreizen aan te bieden die meer gericht zijn op elektrisch rijden, maar ook door te kijken naar het treinaanbod, hoe we dit beter kunnen aansluiten op onze producten. Hier willen we echt stappen in maken. Dat is overigens wel lastiger dan het
in eerste instantie lijkt, maar dat zullen branchegenoten herkennen.”
Marjon: “Vind je dat retailers ons goed weten te vinden?”
Gert-Jan: “Momenteel zijn we in gesprek met al onze retailpartners, zeker nu de markt van verre reizen weer opstart. Ondanks dat we een breed pallet aan producten aanbieden, hebben we ervoor gekozen om samen met onze retailpartners focus aan te brengen op een bepaald deel van ons aanbod. Daarbij richten we ons vooral voor onze verre reizen-producten (voormalig FOX-aanbod, red.). Maar ook ons individuele autovakantie-product binnen Europa (voormalig Pharos-aanbod, red.), dat zowel met eigen auto als fly & drive kan worden gedaan, brengen we onder de aandacht van de retail. Daarnaast wil ik onze afdeling groups & incentives extra belichten, zij creëren reizen op maat voor groepen. Hier zie ik kansen voor de retail.”
Marjon: “Zeker. Als een reisadviseur zo’n grote opdracht krijgt en het eigenlijk een beetje spannend vindt, maar wel het aanspreekpunt wil zijn, dan kan dat perfect met ons worden ondergebracht.”
Gert-Jan: “Daarnaast krijgen ANWB-leden die bij ons boeken een ledenvoordeel. Dat ledenvoordeel mogen retailers ook aan ANWB-leden aanbieden, daar zit geen differentiatie aan vast. Wij zijn daar heel open over. Met vijf miljoen leden heb je al snel een dwarsdoorsnede van de Nederlandse samenleving. Onze leden lopen veelvuldig de retailwinkels binnen, waarbij wij met dit ledenvoordeel een stukje toegevoegde waarde bieden op onze producten.”
Marjon: “Hoe langer mensen lid zijn van ANWB, hoe meer voordeel ze krijgen op onze ANWB-Ledenreizen. Een retailer geeft dit dan cadeau aan diegene die bij hem aan de balie zit. Dat is toch een fijne usp.”
Gert-Jan: “Wat wens je de branche toe?”
Marjon: “Ik hoop dat we weer positieve jaren tegenmoet gaan, dat gun ik iedereen. Dat brengt veel werkplezier met zich mee. Ik hoop dat Covid nooit meer terugkomt, en dat andere wereldwijde problemen te handelen zijn. Maar ik wens ook dat we duurzaam toerisme met elkaar kunnen oppakken, want het is al twee over twaalf. We moeten er niet tegen vechten, maar vooral kijken naar de kansen die er zijn. Omarm nieuwe initiatieven. Ik verwacht dat we samen nog heel veel kunnen doen. Ik hoop ook dat we weer een aantrekkelijke branche worden voor nieuw talent. We zitten nu zo gevangen in weinig verdienen; mensen niet kunnen belonen naar wat we eigenlijk zouden willen. Ik hoop dat er over zo’n tien jaar meer efficiency is gekomen, of dat er andere verdienmodellen zijn ontwikkeld, zodat we de medewerkers beter kunnen belonen. Dat gun ik de branche echt. We zijn namelijk zo’n leuke sector en bungelen nu ergens onderaan als het gaat om arbeidsvoorwaarden en dat voelt niet goed.”
Gert-Jan: “Hierin ligt ook een rol weggelegd voor onszelf. We moeten nadenken over hoe we onderscheidend kunnen zijn, los van de prijsgedreven factor.”
DOOR:
RALPH VAN DEN HOUTEN (AVILA REIZEN)
Superlatieven. Alleen op die manier is het zevende continent, Antarctica, te beschrijven. Een witte wereld waar de natuur heerst, anderhalf keer zo groot als Europa.
De afgelopen jaren is de populariteit van expeditiecruises naar de poolstreken flink toegenomen met elk jaar nieuwe purpose built expeditieschepen die te water worden gelaten. Een van de in het oog springende toevoegingen aan de
vloot is de Silversea Endeavour, die 19 november in Antarctica is gedoopt. Maar laten we voordat we aan boord stappen even uitzoomen. Antarctica, de zuidpool, is een landmassa omringd door ijs (de noordpool is een ijsmassa omringt door
land). De pinguïn is de bekendste bewoner met zeven verschillende soorten, waarvan de Keizerspinguïn de meest befaamde is. Antarctica is niet permanent bewoond en in het verleden ook nooit bewoond geweest. Er zijn wel tientallen onderzoeksstations, bemand door ongeveer 4.000 mensen in de zomermaanden en 1.000 gedurende de lange en koude Antarctische winter.
Voor de meeste reizen naar Antarctica fungeert ZuidAmerika als springplank en is de eerste stop op de route vaak Buenos Aires of Santiago de Chile. Van daaruit reis je doorgaans verder met een gecharterde vlucht richting Patagonië, het zuidelijkste puntje van het continent. Veel schepen meren aan in Ushuaia, andere gebruiken Punta Arenas of - in het geval van Silversea, Puerto Williams - in Chili als springplank. Overigens is de reis voorafgaand aan inscheping ook aan te passen met een programma op maat waarbij het cruise-programma ook pas van start gaat op het moment van inscheping en niet al in een van de voornoemde hoofdsteden.
In mijn geval was de eerste stop op de route Santiago de Chile. Silversea gebruikt hier eenvijfsterrenhotel om de gasten te verwelkomen. Na toch wel een lange vlucht met KLM liep ik zo de tropische binnentuin in van het Mandarin Oriental. Tussen de palmbomen en met het geluid van een kleine waterval op de achtergrond zit het met het vakantiegevoel direct goed. Vanuit een
regenachtig Nederland vertrekken om in een tropische 30 graden neer te ploffen is misschien niet de setting die iedereen verwacht bij een reis naar Antarctica. Maar het is november, dus de zomer op het zuidelijk halfrond is begonnen.
De reis gaat verder met een chartervlucht naar Puerto Williams, op Navarino Island aan het Beagle-kanaal. Natuurlijk de Silversea-way, dus comfortabel naar een aparte hangaar op het vliegveld om daar zo aan boord te stappen voor een vlucht businessclass-style. Heerlijke maaltijd, uiteraard vergezeld met champagne en een glimlach. Het uitzicht is bovendien adembenemend met aan de ene kant de oceaan, en aan de andere kant de besneeuwde bergtoppen en vulkanen van de ontzagwekkende Andes. Op een gegeven moment werd het uitzicht beperkt door een laaghangend wolkendek, maar dat was het perfecte moment om ons te goed te doen aan de geserveerde maaltijd.
Met het eerste glas champagne van de dag achter de kiezen is het tijd om de parate kennis over de geschiedenis van Antarctica door te nemen in vogelvlucht. Altijd bijzonder om je terug in de tijd te wanen, toen ontdekkingsreizigers in houten zeilschepen van een kleine 40 meter deze tocht aflegden. Talloze namen van geografische kenmerken zijn een testament van deze inspanningen. De Gerlachestraat, Bellingshausenzee, Rosszee, Brabanteiland, Antwerpeneiland, en ga zo maar door. Ondertussen vliegen we bijna bij Kaap Hoorn (inderdaad) en is het tijd de landing in te zetten.
Het is de maiden voyage van de Silver Endeavour dus begint de reis vanaf het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. En dat is voor de Silver Endeavour een uitzondering, want dit schip wordt ingezet op het ‘Antarctica Bridge’-reisprogramma. Dat betekent dat het schip het merendeel van de tijd in Antarctica blijft en de gasten per luchtbrug vanuit Punta Arenas invliegen naar King George Island. ‘KGI’ is onderdeel van de South Shetland Islands en ligt vlak voor de kust van het Antarctisch schiereiland. Voordeel hiervan is dat gasten niet de Drake Passage per schip over hoeven te steken. Veel mensen zien af van een droomreis naar Antarctica omdat ze te veel opzien tegen deze oversteek. Maar daarnaast bespaar je in je reisprogramma ook twee dagen varen heen en terug (dus in totaal vier zeedagen). Waar veel rederijen Ushuaia als uitvalsbasis gebruiken, gebruikt Silversea voor haar expeditieprogramma dus het kleine dorpje Puerto Williams als home port. Het team van Silversea heeft met de lokale autoriteiten een samenwerkingsovereenkomst gesloten waarbij Puerto Williams verder wordt ontwikkeld als springplank naar Antarctica en dit zuidelijkste deel van Chili. Zo heeft Silversea zodiacs geschonken aan het lokale opleidingscentrum en doneert aan goede doelen in de stad. Daarnaast bouwen ze samen met de lokale
autoriteiten een nieuwe pier om schepen beter te kunnen ontvangen. Bij aankomst op de airstrip van Puerto Williams is dit ook meteen goed te zien. Hier wordt gewerkt aan een nieuwe aankomstfaciliteit en verbetering van de wegen. Dit is een schoolvoorbeeld hoe toerisme bijdraagt aan de ontwikkeling van lokale economie hier op een plek waar je je aan het eind van de wereld waant. In het gloednieuwe Cape Horn Sub-Antarctic Center vond het eerste deel van de naamgevingsceremonie plaats met onder meer godmother Felicity Aston, hoogwaardigheidsbekleders, Silversea CEO Barbara Muckermann en een afvaardiging van DAP Antarctica Airways die de luchtbrug mogelijk maakt. Met veel ceremonieel vertoon een indrukwekkende start van deze maiden voyage. Nog indrukwekkender door het verhaal van Felicity, niet alleen de eerste vrouw die solo Antarctica overgestoken is, maar ook de eerste mens die dat alleen wist te volbrengen op enkel spierkracht. Als we even later aan boord stappen van de imposante Silver Endeavour en het ruime sop kiezen zijn we aan boord met 87 gasten vergezeld door een crew van 205. Een internationaal gezelschap van touroperators en travel media met ondergetekende als Nederlandse afvaardiging.
De Drake Passage is de befaamde zeestraat tussen Kaap Hoorn en Antarctisch schiereiland. Hier komen de Atlantische en Grote Oceaan samen en worden stromingen niet gehinderd door enige landmassa. Golven tot twaalf meter en slaande winden maken dit tot een van de meest beruchte doorsteken. De eerste succesvolle oversteek van de Drake staat overigens op naam van de Nederlander Jacob Le Maire die in 1616 zijn schip Eendracht hier doorheen navigeerde.
Maar het weer is grillig in de zeestraat. Tref je goed weer, dan zal de kapitein spreken over een Drake Lake. Bij meer uitdagende omstandigheden kom je terecht in een Drake Shake of als het tegenzit in een Drake Quake. Overigens zijn veel moderne schepen voorzien van stabilisatoren. Hierdoor zal de initiële rol of beweging van het schip niet geheel tegengehouden worden, maar de deining van het schip wordt snel opgevangen en gestopt. Uiteraard beschikt de Silver Endeavour ook over een stabilisatiesysteem en krachtige motorisering wat het comfort van de gasten tegoed komt. Tijdens mijn eigen oversteek van de Drake scheen het zonnetje en toen de butler in de ochtend aanbelde met het ontbijt kon hij mijn wens inwilligen de eggs benedict op het balkon te serveren. Dus met alle zorgen die mensen hebben over de Drake in m’n achterhoofd zat ik in een T-shirt op m’n privébalkon in het zonnetje. Met voor me een met damast gedekte tafel, silverware, en een heerlijke cappuccino naast een dubbele serving van perfect gepocheerde eitjes.
Tijdens de oversteek van de Drake zijn er diverse presentaties en lezingen, waardoor de tijd snel gevuld is. De kapitein stelt zijn team voor, de expeditieleider en het -team blikken vooruit op alles wat komen gaat en leggen alle praktische zaken uit, en experts delen kennis en inzichten. Van al deze lezingen en briefings zijn er twee verplicht: de safety drill en de IAATO-briefing. Het toerisme naar Antarctica wordt gereguleerd door de IAATO, de International Association of Antarctica Tour Operators. Deze organisatie pleit voor een goede uitvoering van veilige, milieuvriendelijke en particuliere reizen naar Antarctica (waaronder cruises). De meeste rederijen actief in Antarctica zijn hierbij aangesloten
en houden zich strikt aan de regels die de IAATO voorschrijft. Zo zijn er landingsplaatsen aangewezen en in kaart gebracht die aangeven waar passagiers aan land mogen en op welke manier. Voor elke landing geldt een maximum van 100 gasten tegelijkertijd, ongeacht het aantal passagiers aan boord. En indien het schip meer dan 200 gasten aan boord heeft worden een boel landing sites uitgesloten. Heeft een schip meer dan 500 gasten aan boord, dan is het niet toegestaan om voet aan wal te zetten.
Zo zie je dus dat veel operators schepen inzetten die binnen de grenzen van de 200 gasten blijven. Een groter schip zou ik persoonlijk ook sterk afraden aangezien je dan op één plek in misschien wel vijf groepen van boord moet gaan. Dat betekent dat je een stuk minder tijd aan land hebt en slechts één activiteit per dag kan ondernemen in plaats van twee.
Verder is IAATO strikt over de regels die gelden voor een landing. Niet alleen de houding ten aanzien van de pinguïns en ander wildlife, maar ook het ontsmetten van de kleding is daar onderdeel van. Het ontsmetten van de kleding die de passagiers mee hebben betekent dat ieder kledingstuk nauwgezet wordt geïnspecteerd op zaden en ander organisch materiaal wat in zakken of klittebandsluitingen verstopt zit.
Dankzij redelijk gunstige omstandigheden, goed werk van de kapitein en de moderne voortstuwing van de Endeavour waren we niet twee volle dagen op de Drake, maar kwam het eerste land aan het begin van de tweede dag al in zicht. Wat een waanzinnige sensatie. Een emotie die je nooit van je leven meer vergeet.
Dat betekende ook dat we in de middag van de tweede dag ons gaan klaarmaken voor de eerste shore landing, we gaan van boord! Dankzij moderne Azipods kan het schip met dynamic positioning op een vaste plek blijven liggen zonder gebruik te maken van het anker. Met het schip in positie gebracht kon het expeditieteam beginnen met het te water laten van de vloot aan zodiacs. Deze zwarte rubberboten zijn voorzien van verschillende luchtkamers en military grade, dus van extreem sterk rubber vervaardigd. Hiermee kunnen de zodiacs het (rots)strand opvaren, tussen drijfijs door navigeren en hebben ze een grote draagkracht. Deze werkpaarden zijn onmisbaar om aan land te geraken.
Maar voor het zover was, terug naar de suite en omkleden. Door Silversea wordt voorzien in een winden waterdichte parka en een stevige regenbroek. Ook wordt er voorzien in stevige warme en waterdichte laarzen. Zelf dus nog wat extra laagjes toevoegen zoals een thermoshirt en -broek, nekwarmer, handschoenen en we zijn good to go. Via een verkleedruimte onderin het schip, waar je je laarzen en zwemvest aantrekt, stap je via een opening in de zijkant van het schip aan boord van de zodiac.
Met een elegante zwaai van de benen over de rand van
de zodiac raken de laarzen de grote keien waar de zodiac tegen geparkeerd ligt. Een breed lachende expeditieleider, de altijd opgewekte en energieke Nederlandse Marieke ontvangt ons met open armen “Welcome to Antarctica everyone!”
Voor elke landing of activiteit vindt een briefing plaats waarbij de expeditieleider de plannen uiteenzet. Weer- wind- en getijdenkaarten onderbouwen keuzes en geven een inkijkje in de hoeveelheid planning en inzichten die komen kijken bij het uitvoeren van dergelijke expeditiecruises. Ook worden tijdsschema’s en de mogelijkheden aan land gedeeld. Mocht je wat minder goed ter been zijn, kun je langs de kustlijn de verschillende pinguïnkoloniën bekijken. Heb je meer zin in een uitdaging, dan is er door het expeditieteam een route aangegeven naar een hoger gelegen uitkijkpunt. Gelukkig hadden we in dit geval tijd voor beiden. Bij het uitkijkpunt aangekomen ervaar je goed hoe koud Antarctica kan zijn. De aanhoudende snijdende ijswind die vanaf de gletsjer naar beneden raast doet de gevoelstemperatuur snel dalen. De winddichte parka doet wonderen en met je rug naar de wind gekeerd kun je van het uitzicht genieten met nieuw ontzag voor de natuur. Vanuit het comfort van de Silver Endeavour is het makkelijk
te vergeten dat de natuur hier heer en meester is, en niets ontziend kan zijn.
Weer terug aan boord worden de avonturen gedeeld tijdens een recap waar het expeditieteam terugblikt op de excursie en een van de naturalisten meer inzichten biedt over verschillende diersoorten die we zojuist gezien hebben. Geflankeerd door foto’s van die dag van de hand van de professionele on board fotograaf beleef je alles nog eens opnieuw. Een mooie afsluiting van een prachtige eerste dag in Antarctica die een voorbode bleek voor de daarop volgende dagen.
We zijn onderweg op de maiden voyage van de Silver Endeavour, een van de meest luxe schepen in de poolwateren. Met een prijskaartje van €1.9 miljoen per bed is het ook meteen het duurste schip in deze categorie ooit gebouwd. Dat resulteert in een state-of-the-art schip met de meeste ruimte per passagier. Het schip is geclassificeerd als Polar Class PC6, wat betekent dat het schip kan navigeren door eerstejaarsijs. Dat maakt het mogelijk om dieper het onbekende in te navigeren en de passagiers een nog puurdere ervaring te bieden. Alle cabines aan boord zijn suites met privébalkon met de ‘kleinste’ suites die 33m2 groot zijn. Naast een kingsize bed, zithoek, opulente minibar, en-suite badkamer met goddelijke regendouche betekent dat ook veel opbergruimte met een ware inloopkast. Bovendien kennen alle suites butlerservice en mogelijkheid tot in-room dining, dus het zal je aan weinig ontbreken. Een van de meest spectaculaire ruimtes aan boord is het informele restaurant/poolbar op het achtersteven, ingesloten door een twee verdiepingen hoge glazen serre. Mijn favoriete plek voor lunch was dan ook hier op de vide met een onbelemmerd 180-graden uitzicht. Met meerdere restaurantconcepten aan boord, een high-end spa, observatorium, connaisseurs lounge en bibliotheek kom je eigenlijk al snel tijd te kort. Maar je wil
wel fit zijn voor de volgende dag van expedities dus dat kingsize bed met kussenmenu komt ook goed van pas.
Ondertussen zijn we aangekomen in het Lemairekanaal. Deze versmalling is ongeveer zes kilometer lang en op z’n smalst 720 meter breed. Steile kliffen rijzen op uit het spiegelende water tot wel 1000 meter hoogte. Het water is redelijk beschut en dankzij de reflectie van dit kalme water wordt het schouwspel nog intenser. Deze eigenschappen hebben het Lemairekanaal de bijnaam Kodak Gap opgeleverd en het is een van de highlights van een reis naar Antarctica.
De Silver Endeavour is het eerste schip ooit waarvan de naamgevingsceremonie in het Lemairekanaal is voltrokken. Dankzij een complexe choreografie aan de hand van de kapitein en het expeditieteam werden alle acteurs op de juiste plaats gezet om dit voor elkaar te krijgen. Ondanks ijs in het kanaal kon het schip met haar PC6-ijsklasse hier succesvol navigeren en een open plek vinden om de zodiacs in het water te laten. Met alle genodigden verzameld rondom de boeg van het schip en een glas champagne in de hand kon godmother Felicity Aston de ceremonie voltooien en viel op 19 november de uit ijs gesculptuurde magnum-fles in ontelbare glinsterende stukjes uiteen tegen romp.
Hoe groot ook het comfort van de Silversea Endeavour, de beleving als je voet aan wal zet blijft authentiek en intens. Ja, we zijn ver gekomen van de houten barken die ontdekkingsreizigers 200 jaar geleden gebruikte, maar zodra je aan land gaat, zet je voet aan land op hetzelfde Antarctica als Ernest Shackleton of Roald Amundsen. Een onmetelijk continent die onmetelijke emoties oproept. Je moet er wat voor over hebben om er te komen, maar het is een reis die je nooit zal vergeten.
Met het inluiden van 2023 kan er geanticipeerd worden op de komst van verschillende nieuwe cruiseschepen. Travelpro zoekt uit welke nieuwe schepen in gebruik worden genomen.
DOOR: RAHANNA VAN STAPELE
Het tweede schip in Norwegian’s Primaklasse, de Norwegian Viva, van Norwegian Cruise Line (NCL) staat op de planning voor komende augustus. Dit schip, met ruimte voor 3.215 passagiers, heeft een vergelijkbare opzet als de Norwegian Prima, dat in 2022 in de vaart kwam. Ook uitgebreid zijn de drie verdiepingen tellende kartracebaan rondom het schip als wel de drop-glijbanen. Entertainment kan ook worden gevonden op de golfbaan, in de escaperoom of theatersimulator. NCL’s ship-within-ship-concept The Haven is aan de achterzijde van het schip te vinden. Hier kan je 24 uur per dag aanspraak maken op een butler en gasten van The Haven kunnen gebruikmaken van privévoorzieningen, exclusief restaurant, twee bars, cocktaillounge en aparte buitenruimte.
De Norwegian Viva heeft een grote ‘Indulge Food Hall’, waar eten besteld kan worden bij elf verschillende stations. Daarnaast heeft het schip een groot wellness-gedeelte met Thermal Suite met waterval, een fitnesscentrum en Mandara Spa en Salon, waar verschillende behandelingen en saunas worden aangeboden. Genieten van het uitzicht kan overal aan boord: met 4.000 vierkante meter strekt de Ocean Boulevard zich uit over het hele schip en biedt het open haarden, lounges en zichtplaatsen.
De Norwegian Viva vaart tot en met december 2023 in de Middellandse Zee en tijdens de wintermaanden van2024 is het schip te boeken voor Caribbean-cruises vanuit Puerto Rico, alvorens het in de zomer van 2024 terugkeert naar het Middellands Zeegebied.
Na zusterschepen MSC Grandiosa en Virtuosa, wordt in juni de 331 meter lange MSC Euribia geïntroduceerd. Het schip, onderdeel van de Meraviglia-Plus-lijn, biedt plaats aan 6.335 passagiers. De Euribia wordt het meest duurzame schip van de
De eerste vier cruiseschepen van dit nieuwe luxemerk staan de komende drie jaar gepland
MSC-vloot en het tweede schip dat volledig op LNG, het milieuvriendelijkere vloeibare aardgas vaart.
Aan boord ishet grootste waterpark op zee te vinden, en er kan elke dag gekozen worden uit tien eetgelegenheden en 21 bars. Ook vind je er de MSC Aurea Spa met onder andere whirlpool en Balinese spa. MSC Yacht Club-leden hebben toegang tot een exclusief restaurant, lounges en zwembad. Een van de pluspunten voor families is de samenwerking van MSC Cruises met Legoland, die zich uit in verschillende speelgebieden en activiteiten.
Duurzame brandstof is niet het enige dat in het teken van milieubeheer staat; het schip heeft ook een geavanceerd waterzuiveringssysteem aan boord. Op deze manier wordt het verplaatsen van oceaanorganismen van het ene naar het andere deel van de wereld tegen gegaan. Daarnaast is er ingezet op meer energie-efficiëntie (door onder meer slimme verwarming) en het recyclen van al het afval.
De Euribia doet vanuit het Duitse Kiel haar eerste twee zomers wekelijks Noord-Europa aan, met stops in de fjorden, Kopenhagen en Hellesylt in Noorwegen. Van oktober tot lente 2024 is Rotterdam de wekelijkse thuishaven.
Na de Celebrity Edge, Celebrity Apex en Celebrity Beyond verwelkomt het dochterbedrijf van de
holding Royal Caribbean Cruises in het najaar de Celebrity Ascent. Het schip, dat plaats biedt aan 3260 passagiers over vijftien dekken, vaart haar eerste winterseizoen in het Caribisch gebied, met Fort Lauderdale als thuishaven.
Het laatste schip in de Edge-klasse is vrijwel identiek aan voorganger Celebrity Beyond en neemt karakteristieke onderdelen uit de lijn over, zoals het beweegbare platform Magic Carpet aan de zijde van het schip, dektuin Rooftop Garden, de Icon- en Edgevilla’s met privézwembaden en het uitgebreide exclusieve gebied, The Retreat. Het schip biedt een brede culinaire keuze met meer dan 30 eetgelegenheden: acht (specialiteiten)restaurants, vier algemene dineerruimtes, twee exclusieve restaurants en veertien bars en cafés.
Met Icon of the Seas debuteert de rederij met haar nieuwe Icon-lijn, dat volledig op LNG vaart en daarmee meteen het meest duurzame schip van de rederij wordt. Met bijna 10.000 mensen aan boord, waarvan 7.600 passagiers, haalt de Icon of the Seas haar oudere broer, Wonder of the Seas, in als grootste cruiseschip ter wereld. Het schip bevat veel delen die klanten al kunnen kennen van eerdere Caribbean-schepen, maar ook behoorlijk wat noviteiten, zoals Category 6, het grootste waterpark op zee. Daarnaast is het schip uitgerust met de hoogste waterval op zee, maar liefst acht verschillende themagebieden en zeven zwembaden. Icon of the Seas maakt iedere reis een
stop bij Royal Caribbean's privé-eiland, Perfect Day at CocoCay.
Onder de nieuwe toevoegingen vallen ook Chill Island, met vier zwembaden en oceaanuitzicht, speelplaats Surfside voor jonge kinderen, en The Hideaway, een strandclub met hangend overloopzwembad. In AquaDome worden overdag hapjes en drankjes naast en waterval geserveerd en ’s avond kun je hier terecht voor theatershows. Het bekende Central Park in het midden van eerdere Royal Caribbean-cruiseschepen, is ook op de Icon of the Seas terug te vinden.
De Oceania Vista zal de eerste nieuwe toevoeging aan de vloot van Oceania Cruises zijn sinds 2012. Zowel dit jaar als in 2025 komt er een schip van de nieuwe Allura Class in de vaart, met veel nieuwheden aan boord. De Vista doet in april haar intrede en introduceert onder andere de nieuwe Vista Concierge Level-balkonhutten voor soloreizigers. Voor echte luxe zijn er de Vista Suites en Owners Suites, met 24-uurs butlerservice. In totaal zullen er zo’n 1.200 gasten aan boord worden verwelkomd door 800 bemanningsleden.
Oceania zet in op een hoge culinaire kwaliteit met nieuwe eetlocaties als Ember, met Amerikaanse keuken, en enkel gezonde en veelal plantaardig gerechten in Aquamar Kitchen, als onderdeel van de in totaal elf (specialiteiten)restaurants. Daarnaast is er het Culinary Center en Privé, een grote keuken waar onder leiding van een chef kookworkshops gevolgd kunnen worden. Over de elf dekken van het schip zijn er daarnaast verschillende locaties gewijd aan wellness, zoals de Aquamar Spa en het Vitality Center. De iconische Grand Staircase van Oceania zal ook op dit schip aanwezig zijn.
Het schip maakt in de zomer van 2023 nog vier Middellandse Zee-cruises en vaart in het winterseizoen in de Caribbean. Het zomerseizoen
erop is de Vista opnieuw te boeken voor cruises in de Middellandse Zee.
Komende september vindt de eerste vaart van de Seabourn Pursuit plaats, volgend op de introductie van zusterschip Seabourn Venture in 2022. Het schip is het tweede expeditieschip in de ultraluxe klasse, een unieke mengelmoes van de gebruikelijke kleinschalige luxe van Seabourn en het ontwerp van een expeditieschip, dat ruimte biedt aan maximaal 264 gasten. Het schip is (als eerste luxeschip) gebouwd volgens PC6 Polar Class-normen en daarmee geschikt om naar bijzondere en afgelegen bestemmingen te varen.
Het schip heeft 132 Veranda Suites van 33 tot 130 vierkante meter, verspreid over vier dekken, met beschikbare butlerservice. Suites hebben dubbele hoge ramen en telescopen om onderweg te omgeving te bekijken. Ook is er een Discovery Center en Expedition Lounge met dagelijkse lezingen, briefings en programma’s onder leiding van experts. Seabourn nodigt hiervoor speciaal beroemdheden en experts binnen de wetenschappen, kunst en geschiedenis uit aan boord (Seabourn Conversations). Van boord kan er onder meer per onderzeeër (waar er twee van zijn) de onderwaterwereld worden verkend. Het is ook mogelijk om per kajak of mountainbike aan land te gaan of te snorkelen. Uiteraard zijn er topchefs verantwoordelijk voor de gastronomie tijdens het cruisen.
De eerste maand maakt de Pursuit enkele Amazone-cruises, gevolgd door een winterseizoen met elf- tot dertiendaagse Antartica-cruises met vertrek vanuit Ushuaia (Argentinië).
SILVERSEA CRUISES
Met ruimte voor 728 passagiers is de Silver Nova, dat komende zomer in de vaart gaat, het elfde en tevens grootste schip van de rederij. De 728 passagiers kunnen door een scheepslengte van 244 meter genieten van veel extra ruimte.
Een belangrijke vooruitgang door de komst van de Silver Nova is de stap in de weg naar minder emissie. Het schip maakt gebruik van een duurzamere, hybride technologie. Dat zorgt er voor dat het schip emissievrij in de havens kan verblijven en de uitstoot met 40% vermindert in vergelijking met de vorige scheepsklasse.
Een van de hoogtepunten van de Silver Nova is het zwembad aan de zijkant van het schip, in plaats van in een aparte ruimte. Het schip heeft acht restaurants. Nieuw op de Silver Nova is de Cliff Whirlpool, een infinity-pool dat uitkijkt over zee. Waar er ook gevaren wordt, door heaters op het dek kan overal buiten worden gezeten. Ook Silversea zet in op ontspanning met een aanwezige spa. Net als op eerdere schepen kunnen gasten gebruikmaken van een butlerservice. Alle suites hebben een balkon. Er wordt extra lang in de haven gebleven en er staan aan wal verschillende excursies gepland.
De Silver Nova gaat in haar eerste seizoen meteen de hele wereld rond, met enkele eerste vaarten in
de Middellandse Zee, daaropvolgend naar New York en een winterseizoen met cruises in de Caribbean en Zuid-Amerika, en later naar Canada en Alaska. In de tweede helft van 2024 vertrekt het schip richting Azië en Australië.
Regent brengt in november het derde schip in haar lijn, de Seven Seas Grandeur. Met de Regent Suite, dat zo’n 11.000 euro per nacht kost, is het schip een van de meest luxe cruiseschepen ter wereld. Ook de service is van zeer hoog niveau: dit laatste schip heeft met een verhouding van 1,4:1 het hoogste aantal bemanningsleden per passagier.
De Seven Seas Grandeur krijgt vier restaurants, en de belangrijke eetzaal Compass Rose is aangepast en verbeterd; het biedt gasten een menu dat is samengesteld volgens eigen voorkeuren. In de Culinary Arts Kitchen wordt les gegeven in het hoogwaardig koken en opdienen.
Op twee dekken van de Grandeur kan worden gezwommen in de Infinity-Edge Plunge Pool en worden wellness-behandelingen aangeboden in de Serene Spa & Welness-ruimte. Er kan hardgelopen worden op de baan in de buitenlucht en worden gesport op de tennisbaan of in het fitnesscentrum, waar ook cursussen als pilates, yoga, aerobics en individuele trainingen worden gegeven. De gastenaccommodaties zijn uitsluitend suites met balkon, uiteenlopend van de Deluxe Veranda Suite van zo’n 24 vierkante meter tot de exclusieve Regent Suite van meer dan 290 m2.
De Seven Seas Grandeur vaart van december tot mei in de Caribbean en doet het zomerseizoen de Middellandse Zee aan.
De Viking Saturn waarvan de oplevering voor april 2023 gepland staat, vaart haar eerste seizoen met 930 gasten in de Middellandse Zee en Noord-Europese wateren. De Viking Saturn volgt op meerdere identieke zusterschepen, waaronder de Viking Neptune uit 2022. Later in het jaar wordt ook de splinternieuwe Viking Aton geïntroduceerd, het derde schip van Viking Cruises dat met 82 passagiers routes over de Nijl vaart.
Carnival Cruise Line brengt in oktober de 354 meter lange Carnival Jubilee, voor 5.374 passagiers. Het schip vaar net als zusterschip Mardi Gras volledig op LNG, en is als ultiem familieschip van top tot bodem gevuld zijn met eetgelegenheden en achtbanen, onderverdeeld in zes themazones op vijftien passagiersdekken. De Jubilee vaart enkel in de Caribbean
In december wordt het vierde schip van Britse nieuwkomer Virgin Voyages geïntroduceerd, dat identiek is aan voorganger Resilient Lady. De drie eerdere schepen werden opeenvolgend in 2020, 2021 en 2022 gebouwd en hebben allemaal plek voor 2.800 passagiers. Het nieuwste schip vaart haar eerste seizoen in de Caribbean.
MSC Group heeft in 2021 een nieuwe luxe expeditiemerk geïntroduceerd, Explora Journeys. De eerste vier cruiseschepen van de rederij worden tussen 2023 en 2026 te water gelaten, en de eerste vaart van de 248 meter lange Explora I is dan ook een mijlpaal. Het nieuwe merk zet in op het hogere segment. De Explora I heeft een capaciteit van 900 passagiers en dertien dekken. Aan boord bevinden zich onder andere een zwembad, spa- en fitnesscentrum, hardlooptrack, kidsclub, whirlpools, panoramalounge, kunstgalerij en casino.
Er kan gedineerd worden in negen verschillende restaurants die allen een wereldkeuken vertegenwoordigen. Voor extra privacy bevinden zich op het schip 64 zwembadcabanas.
De Explora I heeft een hybride aandrijving waarbij gevaren wordt op de minder vervuilende MGOaandrijving. In de havens waar dat mogelijk is kan het schip aangesloten worden op walstroom. Net als de eveneens MSC Group Euribia is er een geluidsdempingssysteem om het onderwatermilieu zoveel mogelijk te beschermen. In het ontwerp is recycling en waterzuivering aan boord een prioriteit geweest.
De maiden voyage van de Explora I vindt plaats op 17 juli vanuit Southampton, met een vijftien nachten durende reis door Noord-Europa. Na die eerst vaart start het met een seizoen richting IJsland en Groenland, Noord-Amerika en Canada, de Cariben, Zuid-Amerika, Alaska en Hawaii. De reizen lopen uiteen van vijf nachten tot 43 nachten.
TUI CRUISES
TUI Cruises brengt in 2024 twee nieuwe schepen in de vaart, die momenteel nog gebouwd worden in Finland. Het gaat om de Mein Schiff 7 en Mein Schiff 8.
DISNEY CRUISE LINE
Na de in 2022 gelanceerde Disney Wish, kan er uitgekeken worden naar 2024, waarin de Disney Treasure, het zesde schip van Disney Cruise Line, in de vaart wordt genomen.
ROYAL CARIBBEAN
Met een maximum van 6.680 gasten sluit de Utopia of the Sea van Royal Caribbean zich volgend jaar aan bij de reuzen op de oceaan.
EXPLORA JOURNEYS
Slechts een jaar na de introductie het eerste schip binnen het hogere segment, volgt zusterschip Explora II van rederij Explore Journeys.
NORWEGIAN CRUISE LINE
Na de Prima en Viva brengt Norwegian Cruise Line in 2024 haar derde schip in de prima-klasse uit, met ruimte aan boord voor zo’n 300 personen meer dan de Viva.
Na 2022 met de World Europa, is 2024 het jaar van de World America, nieuwkomer in de World-klasse van MSC Cruises.
In weinig Aziatische landen vindt men zo’n uitgebreide samensmelting van cultuur, natuur en historie als in Vietnam. Een rondreis door het langgerekte land staat garant voor veel mooie vergezichten, ontmoetingen met de lokale bevolking en onvergetelijke ervaringen. Op een traditionele boot varen tussen de rotsformaties van Halong Bay of een tocht door de Mekong Delta is een ervaring op zich. Een bezoek aan een van de levendige steden zoals Hanoi, Hoi An en Ho Chi Minh hoort zeker in het programma thuis, maar ook de witte stranden van Phu Quoc zijn een niet te missen hoogtepunt tijdens een reis door Vietnam. De binnenlanden met haar kilometerslange rijstvelden en kleine bergdorpjes zijn werkelijk prachtig om te zien. Dit is de plek waar de oude bergvolkeren nog steeds de dienst uitmaken. Nieuwsgierig geworden? Boek ook deze unieke belevenis voor jouw klant bij Yaxa Reizen!
Stap in een andere wereld met Yaxa Reizen
info@yaxareizen.nl
www.yaxareizen.nl
0594 740 100
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Terwijl er volop wordt geïnvesteerd, er een moderniseringsslag plaatsvindt onder de cottages en er nieuwe ervaringen worden aangeboden, is er de afgelopen maanden hard gewerkt aan een herpositionering die Center Parcs sinds 4 januari zichtbaar maakt in al haar uitingen.
Wie al even niet op een park van Center Parcs is geweest, zal zich verbazen over de moderniteit van de cottages, maar ook de verschillende type cottages dat wordt aangeboden. Een ‘Wonders Of Nature cottage’, woonboten, boomhuizen, avontuur cottage, wellness-cottage of Beach Chilla, het behoort naast de comfort, premium, VIP en Exclusivecottages allemaal tot de mogelijkheden parken midden in de natuur met volgens vele lijstjes de mooiste zwembaden van Nederland. Andres Neira de Back (Marketing Director Center Parcs Europa) en Bas Post (Marketing Director BE & NL), respectievelijk zestien en elf jaar werkzaam bij Center Parcs, vertellen aan Travelpro dat er meer is veranderd dan de vernieuwingen in het aanbod, en waarom.
Wordt de herpositionering alleen in Nederland doorgevoerd?
Andres: “Nee, niet alleen in Nederland, maar in alle landen (Nederland, België, Duitsland en Frankrijk) waar we parken hebben.”
In hoeverre behoudt Center Parcs haar identiteit?
Bas: “We grijpen terug naar de basis van 55 jaar geleden. De afgelopen jaren zaten we heel erg op het samenzijn binnen de traditionele familiesamenstelling. Onze nieuwe purpose is iedereen te inspireren, echt verbinding te maken met de natuur en met elkaar. We willen onze focus verbreden van familie naar dierbaren door te beginnen met de toevoeging ‘iedereen te inspireren’, maar ook de verbinding met de natuur nog meer benadrukken. Daarnaast is het niet alleen samenzijn in de natuur, maar ook zorgen voor de natuur en voor elkaar. Samen creëren en ervaren.”
Er is een nieuw logo…
Bas: “Als onderdeel van de herpositioning is ook onze visuele identiteit aangepakt. Zo representeert ons nieuwe logo naast samenzijn ook de natuur en heeft het logo een moderne vibe gekregen. Met betrekking tot de herpositionering hebben we gekozen voor een nieuwe visuele identiteit, waarbij het logo het innovatieve karakter van Center Parcs representeert.
Het is eigentijds, modern, stijlvol en digital friendly. Je ziet de C en P uit onze merknaam terug in het logo, maar ook de natuur en het samenzijn worden gerepresenteerd door het nieuwe logo. We hebben verder de complete visuele identiteit aangepast; nieuwe kleurstellingen die een veel grotere rijkheid weergeven van alle ervaringen die we bieden, die ook voortkomen vanuit de natuur die je bij Center Parcs vindt, het zijn vormen die ook daar weer het samenzijn en de natuur representeren. Het zit in het lettertype, tone of voice, foto- en videografiestijl. Onze gasten zullen dit echter niet alleen zien, maar juist ook voelen en ervaren. Onze nieuwe visuele identiteit is wat ons betreft de kers op de taart van alles wat we tot nu toe hebben gedaan.”
Wat is de basis van de herpositionering?
Andres: “De veranderende wereld om ons heen. We hebben gekeken naar de basis van 55 jaar geleden, mensen samenbrengen in de natuur. Dat was de visie van Center Parcs-oprichter Piet Derksen en dat staat nog steeds centraal. Het is een visie die heel goed aansluit bij de huidige veranderende wereld en die misschien wel nog relevanter is dan 55 jaar geleden.”
En dus niet alleen samenzijn in de natuur, maar er ook voor zorgen? Hoe zien jullie dat?
Bas: “We hebben de afgelopen jaren hard gewerkt aan de mogelijkheden om de natuur te ervaren en ervoor te zorgen op onze parken. Denk aan de ontwikkeling van de Beleefboerderij in Het Meerdal. Het is een plek waar we mensen samenbrengen, waar ze bloemen en kruiden kunnen plukken waarmee ze kunnen koken, waar we workshops aanbieden om te leren over de natuur, om de natuur te ervaren, waar dieren staan die je kan knuffelen, maar ook een speeltuin is in een natuurlijke omgeving waar ouders kunnen ontspannen en heerlijk kunnen spelen met hun kinderen.”
Center Parcs is bij uitstek een park waar je met familie naartoe gaat. Hoe kijken jullie daarnaar?
Andres: “We merken dat de visie op families is veranderd. Zaken als diversiteit zijn steeds belangrijker geworden. De traditionele visie op familie is verbreed naar dierbaren. Het groepje vrienden of het mountainbikeclubje kan net zo close en warm aanvoelen als je eigen gezin.”
Zijn er nog doelgroepen die niet bij Center Parcs komen?
Bas: “Die zullen er altijd zijn. Als je kijkt naar de merkbekendheid, dan kennen heel veel mensen Center Parcs en er zijn heel veel mensen ooit bij Center Parcs geweest. Het is zeker onze ambitie om Center Parcs nog interessanter en relevanter te maken voor meerdere doelgroepen, op wat voor manier dan ook. Dat doen we door het verbreden en verrijken van het concept.”
Welke invloed heeft de pandemie gehad op het samenzijn?
Andres: “Het is steeds belangrijker geworden, want door de pandemie hebben we ook ervaren hoe kwetsbaar samenzijn is.”
Op welke manier is de pandemie nog meer van invloed geweest?
Bas: “De maatschappij is zich steeds meer gaan realiseren hoe kwetsbaar de natuur om ons heen is. Door de pandemie hebben we gemerkt dat ons concept heel sterk is en relevant is geweest, maar we moeten wel
mee veranderen met de wereld om ons heen. Wij zien het als een kans om vernieuwingen teweeg te brengen en door te voeren in ons concept.”
Waarom is er gekozen om de herpositionering met ingang van dit jaar kenbaar te maken?
Bas: “Dit is een prachtig moment. We hebben de afgelopen vijf jaar ontzettend veel geïnvesteerd in de vernieuwingen van ons product en met de nieuwe merkpositionering zetten we ons verhaal extra kracht bij. We willen laten zien wat er allemaal is veranderd, waarmee we ook die bredere doelgroep willen aanspreken. In de cottages hebben we niet alleen nieuwe keukens en badkamers, maar ook compleet nieuw design geïntroduceerd gebaseerd op de behoefte van de consument. We hebben op de parken nieuwe activiteiten toegevoegd, zoals het Water Playhouse in de Aqua Mundo van verschillende parken, maar er zijn ook digitale ontwikkelingen geintroduceerd door de bracelet en app. We willen het nieuwe Center Parcs duidelijk gaan communiceren richting de buitenwereld.”
Naar wat voor accommodaties is de Center Parcsbezoeker op zoek?
Andres: “We zien de laatste jaren dat er steeds meer behoefte is aan luxe en comfort. De VIP-cottage heeft bijvoorbeeld een veel hoger percentage in ons totale portfolio dan tien jaar geleden. We hebben een shift gemaakt naar minder Comfort-cottages en meer Premium- en VIP-cottages. We hebben daarvoor gekozen, omdat die vraag er is. Bij Center Parcs kan je luxe en comfort combineren met authentieke ervaringen en het beleven van de natuur en daar spelen we op in.”
Center Parcs valt onder het beursgenoteerde Franse bedrijf Pierre & Vacances. Naast Center Parcs vallen ook Pierre & Vacances, Maeva (verhuur vakantiewoningen) en Adagio (aanbod lange verblijven) onder het bedrijf.
Blijft Center Parcs wel betaalbaar?
Andres: “We hebben verschillende parken, verschillende type cottages en ook daar is er heel veel diversiteit. Heb je een Comfort-cottage, dan heb je een fantastisch cottage, het design heeft een moderne en frisse uitstraling, maar misschien minder faciliteiten en services dan dat je krijgt bij een VIP-cottage. Ook op parken zijn de faciliteiten verschillend. Op die manier zijn we bereikbaar voor iedereen. De Comfort-cottage is niet meer de Basis-cottage, maar heeft een design dat fantastisch aansluit bij de behoefte van de consument. We hebben nieuwe (betaalde) activiteiten toegevoegd, maar ook gratis activiteiten zoals de Beleefboerderij of de Nature Trail. We willen Center Parcs voor iedereen toegankelijk houden en maken.”
Jullie zijn bezig met een park in Denemarken, zijn er nog meer buitenlandse plannen?
Andres: “Over de plannen om uit te breiden naar andere landen kan nog niks worden gezegd, maar er wordt altijd gekeken naar de mogelijkheden die er zijn.”
Wanneer is de herpositionering van Center Parcs geslaagd?
Andres: “Wanneer er op een positieve manier wordt gepraat over de veranderingen die we als Center Parcs hebben doorgevoerd en nog steeds doorvoeren. Nederlanders kennen Center Parcs, nemen het in overweging en natuurlijk meten we hoeveel mensen boeken. Wij zijn er volledig van overtuigd dat de Nederlander door onze nieuwe merkpositionering opnieuw in aanraking wil komen met Center Parcs.”
DOOR: PIETER WEYMANS
Dimitri Joannides (Sales Manager TUI Nederland) ging samen met vier Nederlandse reisagenten mee op Belgische TUI Experience Trip. Tijdens de vele gesprekken is duidelijk geworden dat Senegal een bijzondere bestemming is. Het land past qua profiel niet meteen in het rijtje van de Canarische Eilanden, de Afrikaanse toppers aan de Middellandse Zee of Kaapverdië. Senegal is een klasse apart.
Het West-Afrikaanse land is er vooral voor TUIklanten die houden van zon, zee en comfort, maar graag ook willen proeven van de opwinding en het avontuur dat het Afrikaanse continent te bieden heeft. “Senegal is in vele opzichten een fantastische bestemming en ze scoort goed op verschillende punten”, zegt Nicolaas den Blanken van TUI Weert. “De relatief korte vlucht naar Dakar. Het minimale tijdsverschil met Nederland waardoor je geen jetlag hebt. Het budgetvriendelijke aanbod. En bovenal de gegarandeerde zon tijdens een deugddoende wintervakantie. Het is amper verder vliegen dan de Canarische Eilanden, maar toch krijg je hier een heel andere vakantie-ervaring.”
“Na een kleine zes uur vliegen sta je in een ander continent. De reis begint dan ook al met de transfer naar het hotel. Na het verlaten van de snelweg komt het zinderende Afrika je meteen tegemoet. Van de statige Baobab-bomen tot rondhuppelende geitjes, volgepakte ezelskarren, eenvoudig in elkaar getimmerde eetstalletjes met stapels fruit en specerijen, kleurrijke muurschilderingen met reclame, groepjes mannen en vrouwen die verkoeling zoeken onder het gebladerte, schoolkinderen in blauwe uniformen die over de
stoffige wegen slenteren, opgelapte auto’s… Je valt hier van de ene verbazing in de andere. De indrukken die je hier opdoet zijn fantastisch. Senegal kan daarom een ideale eerste kennismaking zijn met het Afrikaanse continent”, vertelt Ingrid Willems van Kupers Reisinfo Born. “Als je de zonzoekers kan overtuigen om ook wat cultuur op te snuiven door één of meerdere excursies te boeken, verrijk je de ervaring enorm. Zo wordt het een onvergetelijke vakantie met net dat tikkeltje meer. Wel is het belangrijk om de verwachtingen van de klant op dat vlak goed in te schatten. De confrontatie met het
echte Afrika is zeker niet voor iedereen weggelegd. Wie graag toch wat meer van het avontuur proeft, kan een taxi nemen en met een lokale gids de stad intrekken. Zo hadden we een geweldige ervaring in de vissershaven van M'bour. Je weet werkelijk niet waar eerst te kijken. Dichter bij het kloppende hart van Afrika kom je niet.”
Anke Mutsers van TUI Roermond geeft aan dat je een safari in het Senegalese Bandia National Forest niet mag vergelijken met die in Oost- of Zuid-Afrika. “Maar voor de nieuwkomers in de wereld van het wild spotten is dit wel een magnifieke ervaring. Een excursie van een halve dag in Bandia National Forest is voldoende om je helemaal te laten opslokken door de natuurpracht. Tijdens een gamedrive heb je de kans om er unieke diersoorten te zien in hun natuurlijke omgeving zoals de witte neushoorn, zebra, giraffe, buffel, oryx, roan antilope, waterbok, wrattenzwijn, jakhals, aap en krokodil. Voeg dit toe aan de reis en de klassieke strandvakantie krijgt opeens een heel andere dimensie. Ik kan het alleen maar aanbevelen.”
Rhudy Jespers van Van Raak Baarle-Nassau houdt zeer goede herinneringen over aan de excursie naar het Schelpeneiland Joal-Fadiouth. “Onderweg zie je hier armoede en de eenvoud van the ‘African way of life’. Voor wie nog niet zo bereisd is, kan dit best wel confronterend zijn. Toch zijn de mensen hier enorm vriendelijk en gastvrij. Dat komt helemaal tot uiting tijdens een bezoek aan het Schelpeneiland JoalFadiouth. De lokale gidsen zijn er heel enthousiast en
met trots nemen ze je mee door de kleine straatjes en steegjes van hun gemeenschap. Op die manier krijg je een mooie inkijk in het dagelijkse leven van de Senegalezen. Iets wat je nooit vanachter het glas van de bus zou ontdekken. Deze excursie is een echte topper en mag eigenlijk niet ontbreken tijdens een bezoek aan Senegal. Zo wordt het een zonvakantie met een leuke twist.”
“Net als voor de deelnemers was het voor mij ook de eerste keer om in dit gloednieuwe hotel te verblijven”, zegt Simon De Milde, Sales Manager Riu Hotels & Resorts. “Ik ben aangenaam verrast. Je komt hier terecht in de vertrouwde RIU-omgeving, maar dan ‘with a touch of Africa’. Het buffet, de à la carte restaurants en de service zijn van een hoog niveau. Er is hier ook elke dag een TUI host aanwezig. Wat mij vooral opvalt is hoe het team hier onmiddellijk werk maakt van de feedback die ze na de opening hebben ontvangen. Zo is het strand heel schoon geworden. Opdringerige verkopers zijn er niet meer welkom. Wie graag een souvenirtje koopt, kan wel nog terecht in één van de winkeltjes vlakbij. Belangrijk om te weten is dat door RIU ook in Senegal een inspanning geleverd wordt op het gebied van duurzaamheid, om zo de impact van de hotelactiviteiten op het milieu te minimaliseren door onder meer afvalbeheer, recycling, energiebesparing, het respecteren van de lokale flora en fauna en diverse sociale projecten op de bestemming. Het hotel beschikt ook over alle troeven voor een geslaagde familievakantie. De animatie en het entertainment zijn zeer goed. Het zwembad en de glijbanen zorgen voor de nodig actie. En ook op het brede strand is het heerlijk vertoeven. Gezinnen met oudere kinderen kunnen zich aan een van de excursies wagen. Ze zullen gegarandeerd met boeiende verhalen thuiskomen.”
“Voor mij is Senegal lekker Afrikaans. Met vriendelijke mensen. Je ziet de armoede, maar tegelijk ook de ontwikkelingen. Het is een stabiel land met heel wat bedrijvigheid. Moslims en Christenen leven hier zonder probleem naast en met elkaar”, zegt Dimitri. “Nadat RIU zijn deuren opende en we dus op voldoende capaciteit konden rekenen, zijn we met TUI gevolgd met een uitgebreid aanbod op Senegal. En de verwachtingen zijn best hoog. Ons aanbod bestaat uit hotels in en rond de populaire trekpleister Saly, maar met de komst van RIU nu ook in Pointe Sarène. Dit nieuwe gebied is volop in ontwikkeling. De kans is groot dat het op korte termijn zal uitgroeien tot een nieuwe hotspot. Het potentieel van Senegal is groot. Er wordt hier volop verder gewerkt aan een moderne toeristische infrastructuur en daar kunnen we met onze vele TUI-klanten aan bijdragen. Een mooi voorbeeld daarvan is de moderne luchthaven Blaise Diagne in Dakar, maar ook de kwaliteit van de service die door intensieve opleiding wordt verkregen. Naast het vertrouwde RIU hebben we een aanbod voor elke doelgroep. Van grote tot kleinschalige en meer authentieke hotels voor ieders budget. Hoe ik Senegal zou aanbieden? In eerste instantie als een gegarandeerde zonvakantie. En voor klanten die een beetje openheid en nieuwsgierigheid tonen wacht een aangename verrassing tijdens een van de excursies. Mijn persoonlijke favoriet is een bezoek aan het
Schelpeneiland Joal-Fadiouth. Dat was echt top. Tot slot wil ik meegeven dat het als reisagent belangrijk is om het juiste advies te geven, Senegal actief als mogelijke vakantiebestemming voor te stellen en waar mogelijk de trip te verrijken met excursies.”
Deze TUI Experience Trip stond onder leiding van Dieter Vanhauwaert, Product Promotion Manager bij TUI België. “Samen met mijn andere aanwezige TUI-collega’s ben ik bijzonder trots op deze editie. Ik denk dat we erin geslaagd zijn een mooie mix van beleving en hotelbezoeken te bieden aan de bijna 60 deelnemers. Zo heeft iedereen de kans gehad om deze prachtige bestemming van binnenuit te leren kennen. Nu kunnen ze hun kennis en ervaring op hun beurt weer delen met de klanten. En het is ondertussen wel duidelijk geworden dat gepast advies geen overbodige luxe is voor een land als Senegal. Deze trip was ook bijzonder omdat er voor het eerst enkele collega’s uit Nederland mee gingen. Al voor corona hadden we het idee opgevat onze ‘best practices’ te delen over de landsgrenzen. Zelf gingen wij al mee met enkele Belgische kantoren op de Challenge Trip van onze noorderburen naar Curaçao. En dit keer nam Dimitri Joannides enkele enthousiaste collega’s mee naar Senegal. “
“Voor mij was dit een heel verrijkende ervaring”, gaat Dimitri verder. “De sfeer was heel relaxed en gezellig. Er was een goeie mix van reisagenten aanwezig. Van nieuwkomers tot heel ervaren kanjers. Maar allemaal heel positieve mensen. Tijdens de hotelbezoeken en excursies werd er met toewijding doorgevraagd en genoteerd. Zeer professioneel allemaal. En uiteraard was er ’s avonds ook tijd voor een glas bij de bar of in de disco.”
Met meer dan 1500 gebruikers van onze producten, is Vuelandia de meest complete en betrouwbare aanbieder van Reisproducten en Travel Software binnen de reisbranche. Met de door Vuelandia in huis ontwikkelde software, beschik je over gebruiksvriendelijke bookingtools die zijn voorzien van de laatste ontwikkelingen. Met één klik krijg je direct toegang tot o.a. vliegtickets, hotels en autohuur.
Wanneer jij wilt kun je 100% ondersteuning krijgen van Vuelandia Customer Support met erva ervaren medewerkers en prima bereikbaarheid via telefoon en mail. Ook voor groepsboekingen kun je bij Vuelandia terecht.
Meer weten? Ga naar vuelandia.com of neem contact met ons op via 0900 4400 000 of per email via sales@vuelandia.com.
Arne Bos en Peter Bosma hadden ooit tientallen reissites, maar besloten ruim acht jaar geleden zich te gaan focussen op airport parking. Ondertussen groeit Parkos.com, waar Raymond Vrijenhoek onlangs aan de slag ging, als kool en worden er met allerlei
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Peter Bosma en Arne Bos © NOM
Hoe kom je op het idee om zo’n bedrijf te starten?
“We komen uit de affiliate hoek en hadden allerlei reiswebsites, tientallen, waaronder Travelmap een van de bekende was. We beschreven allerlei bezienswaardigheden, wisten waar de leuke restaurantjes zaten, maar dat was vijftien jaar geleden, nog voor de tijd van influencers. Ons model was gebaseerd op het beschrijven van zoveel mogelijk plekken en zo bezoekers proberen te scoren. Bij onze beschrijvingen zorgden we voor linkjes naar de bekende partijen, zoals Sunweb en TUI waarbij we commissie verdiende.”
Die naam, Parkos, ik dacht aan een stel Grieken die
arm te hebben genomen, terwijl wij dachten bij iemand aan de keukentafel terecht te komen. Na anderhalf uur kwamen we er uit en we zijn er nu heel blij mee.”
Wat hebben jullie met al die reissites gedaan?
“Die bleven online, maar kregen onze aandacht niet meer. Doordat we zoveel websites hadden, deden we het eigenlijk allemaal net niet goed genoeg. Als je ergens écht goed in wil worden, dan moet je je daarop focussen. Doe je dat niet, dan zakt de hele linie weg. In 2014 bedachten we dat we iets wilden gaan doen waar we dan ook écht goed in waren. Op Travelmap hadden we een pagina die heette Parkeren bij Schiphol, waarop we beschreven waar je bij Schiphol zelf kon parkeren, maar ook alle
veel aanbieders waren die het gewoon heel goed deden. De goeden hadden te lijden onder de paar rotte appels en wij wilden de goede helpen. We bedachten om ons te focussen op het parkeren bij de luchthavens, waarmee we heel klein en bleu zijn begonnen. We hebben de auto gepakt, zijn naar Schiphol gereden en met eigenaren van parkeerterreinen in gesprek gegaan. Wij gaven aan dat wij hen konden helpen aan klanten/traffic.”
Dachten ze niet, wat moeten die jongens?
“Dat was in het begin zeker lastig, want we hadden ook geen track record, geen referenties die we konden opgeven. Nu is dat gemakkelijker. De eerste paar parkeerterreinen hebben wel een gokje met ons genomen. Ze zagen dat we best wel wat bezoekers hadden op Travelmap, maar we waren er heel blij mee. Twee van de eerste drie staan nog steeds op ons platform, de derde is om een goede reden gestopt. De website hadden we in een relatief korte periode in elkaar gezet, maar we hadden geen CRM-pakket, geen koppelingen, niks. We wilden snel feedback uit de markt ophalen, dus dan moet je snel live gaan. Vandaag de dag vinden we het nog steeds belangrijker dat we iets moois bouwen en neerzetten dan dat we veel geld verdienen. We zijn allebei niet de types die het heel belangrijk vinden om heel veel geld te verdienen, maar wel om iets moois neer te zetten. Dat hielp ons in het begin ook om heel veel uren te maken, zonder er direct heel veel inkomsten voor terug te zien.”
Als je heel goed bent in affiliate marketing, waarom stap je dan in de wereld van vliegveldparkeerterreinen?
Dan kies je toch iets leuks?
“Het is niet het meest sexy product, maar het lost wel een probleem van consumenten op. Als je op reis gaat, dan onthoud je het begin en het einde van de reis. Het is zonde als je op een verjaardagsfeestje over je vakantie vertelt en het toch hebt over het feit dat je bij terugkomst twee uur op je auto moest wachten, terwijl je een hele leuke reis had. Wij zorgen dat je auto op een goede plek terechtkomt. In de airport-parkeerterreinenwereld zijn er geen TUI, Corendon, Booking of Sunweb en dat willen wij wel worden, wij willen de nummer één worden in airport parking.”
Ik las dat toen jullie begonnen jullie zelfs de auto van een zus moesten lenen om parkeerterreinen te gaan bekijken. Dan had jullie waarschijnlijk niet heel veel ervaring met vliegveldparkeerterreinen.
“Ik weet niet of die parkeerterrein-eigenaren dat wisten. Wij hoorden en zagen de verhalen, dus we hadden wel een raakvlak met het probleem. Met die gedachte zijn we begonnen en het heeft ook nog wel een paar jaar geduurd voordat we allebei een auto hadden.”
Waar let je op als je een auto kwijt wil wanneer je naar het buitenland vliegt? Je kan ‘m ook ergens gratis in de wijk zetten en de bus naar de luchthaven nemen
“De vraag is dan wel hoe vaak de bussen gaan, kom je
nog makkelijk bij je auto als je ’s avonds laat landt en wil je het risico nemen om je auto onbeheerd in de wijk te laten staan? Wat wij zien is dat mensen een enorm waardevol bezit achterlaten. Dan kan je wel een paar tientjes besparen door hem in een woonwijk te zetten, maar ik merk dat mensen letten op kwaliteit (goede reviews) en prijs. Die combinatie is heel belangrijk. Het is voor ons belangrijk dat de elementen waar mensen op letten bij parkeren aanwezig zijn: binnen, buiten, valet, shuttle. Wij zorgen ervoor dat die opties er zijn.”
Wat vind je van de kwaliteit van de parkeerterreinen bij de Nederlandse luchthavens?
“Ik denk dat daar enorm veel is verbeterd. Wat je ook wel merkt, is dat de cowboys verdwijnen. Voorheen zag je bedrijven voor de zomer van start gaan en na de zomer stoppen. We zitten er zelf ook heel erg bovenop. Wij geven gps-trackers mee aan klanten als mystery guests, zodat ze kunnen zien wat er met hun auto gebeurt. Onze partners weten ook dat als het niet goed gaat, we met ze in gesprek gaan en dat hun reviews zakken waardoor ze minder klanten krijgen. Ze zijn er zelf bij gebaat om onze klanten goed te helpen.”
Mensen twijfelen weleens of ze reviews wel of niet moeten geloven. Hoe pakken jullie het aan?
“Het is bij ons een gesloten systeem. Wie bij ons een boeking heeft gemaakt, kan een review achterlaten. Heb je geen boeking bij ons gemaakt, dan kan je ook geen review achterlaten. Mensen boeken via Parkos, wij koppelen onze naam aan parkeerterreinen, dus wij willen ook dat de parkeerterreinen waarmee wij samenwerken kwaliteit leveren.”
Ik moest nog even denken aan de parkeergarage bij Eindhoven Airport die een paar jaar geleden in elkaar stortte.
“Dat had met de constructie te maken en ik ben geen bouwkundige, maar gelukkig is er niemand bij gewond geraakt.”
Werken jullie wel samen met de parkeergelegenheden van de luchthavens zelf?
“Steeds meer. We beginnen altijd met aanbieders in
De goeden hadden te lijden onder de paar rotte appels
de buurt van de luchthaven, maar ondertussen kan je via ons ook de parkeerterreinen van luchthavens zelf boeken: Airport Weeze, Hamburg, bijna alle Italiaanse luchthavens. Het zit eraan te komen. Het is een combinatie van parkeren op de luchthaven zelf en in de omgeving. Wij zijn voor hen een extra marketingkanaal dat ze kunnen inzetten.”
Andere aanbieders van parkeerterreinen bieden ook weleens andere dingen aan, zoals toegang tot airportlounges, parkeren bij pretparken, enzovoorts. Denken jullie daar ook over na?
“Er liggen heel veel mogelijkheden op andere terreinen, zoals treinstations, pretparken, enzovoorts, maar wij geloven heel erg in focus. Zoek je een parkeerplek bij een treinstation of pretpark, dan moet je bij andere partijen zijn. Wij zijn heel goed in airport parking. Als je tien of twintig dingen naast elkaar gaat doen, dan verlies je de focus. In de airport parking-markt valt er voor ons nog heel veel te winnen en daarin willen we ook de beste worden, dus daarom focussen we echt op airport parking.”
Jullie hebben kantoor in Groningen, maar ook om de hoek bij Artis in Amsterdam. Vanwaar die keuze en waarom zit je niet met een kantoor bij een luchthaven?
“We zitten nu zes maanden in Amsterdam en krijgen er binnenkort meer ruimte bij. We zijn actief in vijftien landen bij 180 luchthavens. Bij welke luchthaven zouden we moeten gaan zitten? Daarnaast werken we heel veel op remote. Er werken 100 mensen bij ons en daarvan werken er zeker 40 tot 50 fulltime in het buitenland. Voor de
marketing- en development-tak kunnen we in Nederland moeilijker mensen vinden. In Groningen is dat nog moeilijker dan in Amsterdam, maar we hebben collega’s in Marokko tot Tunesië, Egypte en Bulgarije.”
Hoe werkt die collega in Egypte?
“Wat voor ons heel belangrijk is, is dat ook onze collega in Egypte in de structuur van Parkos valt. Onze collega in Egypte is developer en valt binnen één van de zes development-teams. Er wordt iedere dag gebeld, overleg gepleegd hoe het gaat, wat er op de planning staat, dingen die we beter kunnen doen, enzovoorts. Het is alsof je op kantoor zit met elkaar, maar je hebt minder fysiek contact. We organiseren heel bewust één keer per jaar een groot bedrijfsuitje waarbij we alle remotes naar Nederland laten komen. De laatste keer zijn we twee dagen met z’n allen naar Hamburg geweest. Zo proberen we de teambuilding goed te krijgen.”
Begint een beetje op de Booking-feesten te lijken...
“Nou, bij ons gaat het er iets minder extravagant aan toe en we zijn natuurlijk veel minder groot. Het Bookingverhaal vind ik een prachtig verhaal, maar ik denk dat wij met Parkos ons meer concentreren op de klant en de parkeerterreinen. Booking was naar mijn idee iets meer geld gedreven.”
Hebben jullie al voorbereidingen getroffen voor een mogelijke opening van Lelystad Airport? Al contracten getekend of klaarliggen?
“Nee, nog niet. Zodra het gaat openen, dan gaan we zeker bezig met het aansluiten van parkeerterreinen.
Iedereen is nu nog aan het afwachten, ook wat betreft de parkeerterreinen.”
Wat hebben reisagenten en touroperators aan Parkos?
“Een jaar geleden hadden ze nog niks aan ons, want toen waren we ons nog aan het focussen op de consumentenmarkt. Ik geloof heel erg in kwaliteit. Voordat we bij touroperators, OTA’s en retailers zouden aankloppen, wilden we niet met een halfbakken product aankomen, omdat zij het ook al druk genoeg hebben en je wil met iets komen wat waarde heeft. De consumententak staat ontzettend goed en we zijn inmiddels een tijd in gesprek met verschillende andere partijen in de branche. Als je een vliegticket boekt, dan krijg je ook te maken met een parkeerplek. Voor steeds meer partijen worden ancillaries steeds belangrijker. Met een goede parkeerplek kan je extra beleving aan je klant verkopen, maar ook wat meer rendement uit je klant halen. Met dat verhaal zijn we in gesprek gegaan met partijen, die stuk voor stuk een mooi klantportfolio hebben. Raymond Vrijenhoek is een tijd geleden bij ons aangehaakt. Hij heeft een enorm netwerk en een schat aan ervaring in de reiswereld. We hebben de eerste stappen gemaakt om verschillende partijen aan te sluiten, waaronder de Jong Intra Vakanties, TravelXL, Ryanair en met die partijen zitten we druk in de integratiefase. We horen van hen dat parkeren een hele mooie bijverkoop is. Je maakt de journey voor je klant een stuk beter wanneer de parkeerplek ook goed is geregeld en tegelijkertijd kan je er wat extra aan verdienen.”
Een zelfstandige reisagent kan Parkos ook contacten om een samenwerking aan te gaan?
“Jazeker. Van TravelXL en The Travel Club is een aantal lokale ondernemers aangesloten, maar we hebben
bijvoorbeeld ook Ryanair als grote klant en alles wat er tussenin zit. We gaan graag het gesprek aan.”
Partijen zijn natuurlijk bang dat ze hun data kwijtraken aan jullie. Hoe wordt daarmee omgegaan?
“Het is uiteindelijk de kracht van de reisagent dat hij in gesprek gaat met de klant en de behoefte van de klant in kaart brengt. Daar zijn ze heel goed in. Wij vinden het ook prima wanneer de klant bij zijn reisagent blijft terugkeren om de parkeerplek. Het gaat om de samenwerking tussen ons en reisorganisatoren. Er is een reden dat mensen naar een reisbureau gaan.”
Zitten jullie met de parkeerterreinen tot een maximale afstand van de luchthaven?
“Wanneer je een parkeerplek gaat boeken, kan je al heel duidelijk zien en/of aangeven hoever het parkeerterrein van de luchthaven af zit. Als je als consument iets minder wil betalen en het niet erg vindt om wat langer in een shuttlebusje te zitten, dan is dat prima als je maar weet waar je aan toe bent. Verder zien we een toename in de populariteit van valet parking.”
Jullie zitten tussen de parkeerterreinen en de consument, maar soms zitten én jullie én de touroperator, OTA en retailer er tussen. Is er dan nog wel wat te verdienen?
“Als touroperator, OTA of retailer kan je prima een deal met één parkeerterrein sluiten, maar als je een samenwerking met Parkos start, dan heb je direct de beschikking tot alle parkeerplaatsen bij en rondom luchthavens (zoals Schiphol). We hebben een flink volume, waardoor we hele scherpe tarieven hebben waar iedereen van profiteert. Ik denk dat het voor OTA’s, touroperators en retailers een voordeel is dat we in de basis een
techbedrijf zijn, dat we 30 tot 35 developers hebben die constant bezig zijn het platform zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken. Als je je klanten naar ons toestuurt, dan weet je dat de kans dat de klant boekt vanwege de goede prijzen en het goede platform enorm hoog is. Daardoor zul je uiteindelijk meer gaan verdienen dan wanneer je met één parkeerterrein een rechtstreeks contract sluit. Er zit zeker een verdienmodel in, want je voegt het aan je customer journey toe, je zet het erbij in de bevestigingsmail van de reis, een eenmalige handeling en daar heb je het hele jaar profijt van. Door onze development-tak zijn we ook erg goed in staat om integraties te realiseren.”
Gaat het goed in de markt?
“Je ziet dat het boekingsgedrag is veranderd. Mensen boeken veel meer last minute. Ook als het gaat om parkeren boeken mensen steeds korter voor vertrek.”
Hoe ging het in de coronatijd?
“Wij leden op een gegeven moment 95% omzetverlies en bij ons mag je tot een dag van tevoren annuleren, in maart 2021 begon iedereen weer massaal te annuleren. Aan alle kanten stopten de boekingen. We hebben die periode gebruikt om ons platform te verbeteren en meer en meer parkeerterreinen toe te voegen. Elk parkeerterrein in Europa stond leeg, dus iedereen wilde wel met ons in gesprek. Daardoor is ons aanbod enorm verbeterd. Daar plukken we nu de vruchten van.”
Waar ter wereld is het nog lastig om er tussen te raken?
“Voor Covid waren we al gestart in Amerika en destijds dachten we dat nog vanuit Groningen te kunnen doen. Collega’s begonnen dan om 16.00 uur tot in de nacht om de Amerikaanse markt te bewerken. We hebben alsnog besloten om ook lokaal mensen aan te nemen. Inmiddels hebben we in Noordoost- en Zuidwest-Amerika de eerste mensen aangenomen. Daar worden de komende jaren flinke stappen gezet.”
Duitsers, dus daar hebben we enorm geïnvesteerd in een team dat bestaat uit Duitsers. We hebben er moeite gehad en het heeft tijd gekost. Het is er chauvinistischer.”
Hoe verloopt het boeken via jullie?
“Voornamelijk via de website. Daar hebben we heel bewust voor gekozen, dat je de site heel goed op zowel je desktop als mobiel moet kunnen openen.”
Hoe zie jij de toekomst van de automarkt? Blijven die parkeerterreinen wel zo groot?
“Mensen blijven het gevoel van mobiliteit heel fijn vinden. Je gaat op reis en je wil als je terugkomt met het vliegtuig niet afhankelijk zijn van de trein of deelauto. Het is voor heel veel mensen heel waardevol om lekker met de eigen auto terug naar huis te kunnen. Meer en meer mensen zullen elektrisch gaan rijden, parkeerterreinen spelen daar ook goed op in en bij ons kan je op die mogelijkheden filteren.”
Richt Parkos zich zowel op mensen die goedkoop willen parkeren als luxere parkeermogelijkheden?
“Je kan op van alles filteren. We focussen op consumentenreiziger die met OTA, retailer of touroperator op vakantie gaat naar de zon. Dat is zo’n 95% van onze klant, een heel klein percentage is de zakelijke boeker. Er liggen nog wel heel veel kansen in de zakenreistak. We hebben al een programma voor zakelijke reizigers die vaker boeken met kortingen, maar die markt is nu nog relatief klein.”
Ik las dat jullie geld hebben opgehaald bij investeerders. Zijn er plannen om te verkopen?
“We hebben geld opgehaald, want dat was nodig door de coronapandemie. Alle boekingen werden geannuleerd, dus op een gegeven moment kwamen we in de knel te zitten en we wilden genoeg cash hebben om de markt weer op te gaan wanneer deze weer zou opengaan. We hebben een lening bij de NON (Noordelijke Ondernemers Maatschappij), dat is semioverheid en we hebben daar onder goede voorwaarden een lening kunnen krijgen. Maar Peter en ik zijn de enige aandeelhouder, er zitten geen externe aandeelhouders in. We gaan Parkos niet verkopen. Als we investeerders zouden zoeken, dan is dat alleen om sneller te kunnen groeien.”
Gaan jullie je nog aansluiten bij de ANVR of een dergelijke brancheorganisatie?
“We zijn officieel geen reisbedrijf, maar zijn wel in gesprek met de ANVR om business partner te worden. Verder zijn we genomineerd voor de Vakantie Awards en we zijn aanwezig op het Reisgala.”
Waar heb je er heel lang over gedaan om alles te regelen?
“Ik denk dat Duitsland heel moeilijk was. Veel ondernemers denken dat Duitsland op Nederland lijkt, maar als het gaat om zaken doen is Duitsland significant anders. We merkten dat Duitsers zaken willen doen met
Parkos wil het grootste airport parking-bedrijf worden, waar staat het bedrijf nu?
“In Nederland zijn we al het grootste bedrijf, maar in heel veel andere landen nog zeker niet. Daar is nog heel veel werk aan de winkel.”
Wij geven gps-trackers mee aan klanten als mystery guests
Een nieuw geopend hotel, nieuwe excursies, restaurants en strategieën van tourist boards. De laatste nieuwtjes van de meest populaire Caribische bestemmingen.
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
“Wij kijken terug op een enerverend jaar. Een jaar waarin wij weer veel activiteiten konden organiseren en zonder beperkingen Aruba onder de aandacht hebben gebracht.”
Jaap Ellis, Sales & Marketing Manager
Europe Aruba Tourism Authority, vertelt over de laatste ontwikkelingen op Aruba.
“Al met al hebben wij in 2022 meer bezoekers op het eiland verwelkomd in vergelijking met 2019, dus hoewel we de laatste paar maanden nog in kaart zullen brengen, zijn we zeker tevreden over de uitkomst. Ook voor 2023 zijn de verwachtingen met betrekking tot boekingen goed.
Op 10 januari vond het Travel Congress plaats en sprak ik samen met PR Manager Sharmin de Vries over onze herstelstrategie. Hoe Aruba tijdens, maar ook zeker daarna met de pandemie is omgegaan en hoe wij ervoor gezorgd hebben dat Aruba niet alleen top-of-mind bleef, maar ook dat wij een van de succesvolle herstelcijfers in het Caribisch gebied noteerden. Daar zijn wij bijzonder trots op. Uiteraard staat het eiland niet stil. Het carnaval is weer terug van weggeweest en wordt weer als vanouds gevierd en internationale evenementen, waarvan sommige in 2022 weer zijn opgestart, keren ook in 2023 terug, zoals het wind- en kitesurftoernooi Hi-Winds, het Aruba Open Beach Tennis, maar ook de Aruba Art Fair in San Nicolas, wat altijd gepaard gaat met de komst van gloednieuwe, bijzondere muurschilderingen. Deze muurschilderingen zijn door lokale en internationale kunstenaars gemaakt. Hierdoor is San Nicolas, de op een na grootste stad van Aruba, ook een paar jaar geleden door Forbes Magazine (de Amerikaanse Quote) uitgeroepen tot ‘street art capital’ van het Caribisch gebied.
Verder legt het One Happy Island ook in toenemende mate de nadruk op gezondheid en welzijn. Onlangs is op het eiland QR-fit gelanceerd. Het QR-fit krachttrainingsprogramma is een manier om zowel lokalen als bezoekers te enthousiasmeren om fit te blijven. Mensen kunnen door een app QR-codes scannen om vervolgens op elke plek waar dit aangegeven staat specifieke oefeningen voorgeschoteld te krijgen die zij ter plekke kunnen doen. De QR-codes staan op twaalf verschillende palen bij Malmok beach ten noorden van het eiland en is de eerste van een drietal routes die men op het eiland zal aantreffen.
2023 staat ook in het teken van een belangrijke mijlpaal, namelijk 100 jaar luchtvaart. Dit jaar waren wij al enorm vereerd om met het Ecury huis in
Oranjestad het Delftsblauwe huisje van KLM te zijn, zeker gezien de Arubaanse familie Ecury ook bijgedragen heeft aan de ontwikkeling van de luchtvaart. 2023 wordt een kroonjaar waar wij op bijzondere wijze gestalte aan zullen geven.”
“Aruba blijft wat dat betreft letterlijk en figuurlijk volop in beweging en uiteraard zijn wij de reisbranche en de reisvakpers buitengewoon dankbaar dat wij mede dankzij hen onszelf kunnen blijven profileren en de bestemming goed kunnen verkopen.”
“Meer dan 5,3 miljoen buitenlandse bezoekers en 1,8 miljoen Dominicanen die in het buitenland wonen, bezochten de Dominicaanse Republiek in de eerste elf maanden van 2022. Het Ministerie van Toerisme werkt aan haar doelstelling van tien miljoen bezoekers. Tot oktober 2022 trokken 26.000 Nederlanders naar de Dominicaanse Republiek.”
Samanda Fersobe, Directeur van de toeristische dienst van de Dominicaanse Republiek voor de Benelux, vertelt over de laatste ontwikkelingen op de Dominicaanse Republiek. “Een nieuwe Dominicaanse luchtvaartmaatschappij, opererend vanaf Santo Domingo Airport, vliegt op een aantal Caribische, Midden- en Zuid-Amerikaanse landen. Arajet voert vluchten uit naar onder andere
Aruba, Curaçao, Sint-Maarten, Jamaica, Colombia en Mexico, waardoor verbindingen in de regio eenvoudiger worden.
Sinds 2020 zijn er tal van hotels geopend op de Dominicaanse Republiek waaronder het Radisson Blu Resort & Residence Punta Cana. Als een van de weinige Radisson Blu-hotels ter wereld die de all-inclusive-ervaring biedt, blijft het resort aan het strand trouw aan de belofte van het merk om onvergetelijke vakanties te bezorgen met persoonlijke service, stijlvolle ruimtes en voortreffelijke aandacht voor detail.
Marriot hotels group die altijd in het land investeert opent, The Ocean Club een nieuw luxehotel in Sosúa aan de noordkust onder hun chique merk Luxury Collection, inclusief de Ocean Club Spa by L'Occitane, een speeltuin voor welzijn doordrenkt met de helende kracht van de natuur en traditie.
AC hotel in Punta Cana werd in september 2021 geopend in het centrum van deze populaire badplaats.
W Hotels opent een all-inclusive resort voor volwassenen. Marriott International heeft een managementovereenkomst getekend met Grupo Puntacana en Mac Hotels om te beginnen met de bouw van de W All-Inclusive Punta Cana in Uvero Alto, een all-inclusive accommodatie voor volwassenen op de Dominicaanse Republiek.
The Falcon's Resort By Melia is op 8 december 2022 geopend en biedt ruime suites met een apart
Ontdek de tropische oase van Belize met zijn vele wonderbaarlijkheden. Klim op de top van een Maya-tempel, dans op het ritme van Garifunadrums, duik in de kleurrijke zee en laat je verrassen door wuivende koralen en lichtgevende vissen. Maar er is nog veel meer, dwaal rond in het prachtige groene oerwoud en spot talrijke vogels en andere wilde dieren, om vervolgens de dag af te sluiten op een prachtig strand en te genieten van de zonsondergang waarvan je ogen beginnen te glinsteren. Belize heeft een waanzinnige caleidoscoop van avontuur, cultuur en historie die ervoor zorgen dat je jaarlijks wilt terugkomen.
Kom alles te weten over Belize, de geweldige bezienswaardigheden, cultuur, historie en leuke weetjes. Online Travel Training (OTT) heeft een speciale cursus ontwikkeld om zo je kennis over Belize te verbeteren, zodat je nog beter je klanten kan informeren naar deze unieke bestemming Scan de QR code en wordt ook een Belize Expert!
woon- en slaapgedeelte, met eenheden met één of twee slaapkamers. Het hotel heeft uitzonderlijk goede restaurants, winkels en entertainment.
Temptation Grand en Temptation Miches Resort bieden een verhoogde gastervaring, met stijlvolle, trendsettende resorts in het nieuwe levendige resortgebied op minder dan 100 kilometer van de internationale luchthaven van Punta Cana.
Playa Hotel & Resorts heeft zijn merk Jewel Resorts uitgebreid met de toevoeging van de twee nieuwe Jewel Resorts op de Dominicaanse Republiek.
Jewel Punta Cana opende op 21 december 2022 en wordt het allereerste Jewel-resort op de bestemming. Het resort met 620 kamers voor alle leeftijden ligt twintig minuten ten noorden van de internationale luchthaven van Punta Cana in het strandgebied van Uvero Alto. En op 7 januari opende het Jewel Palm Beach aan de Caribische Zee met 500 gastenkamers, op 35 minuten van Punta Cana.”
“Na een zeer succesvol 2022 zijn we ook dit jaar weer positief begonnen. Ondanks de moeilijke economische situatie blijft de vraag naar Curaçao onverminderd groot. Het eiland is een ideale bestemming om in de winter te bezoeken, of het nou een weekje vakantie is of voor een langere periode om (werkend) te ontsnappen aan de kou. De unieke veelzijdigheid van Curaçao blijft aantrekkelijk om te ontdekken.”
Muryad de Bruin, Statutair Directeur bij de Curaçao Tourist Board, vertelt over de laatste ontwikkelingen op het eiland. “Maar niet alleen het lekkere weer is een reden om Curaçao bezoeken, we hebben ook weer een vol evenementen programma op het eiland. Het carnavalsseizoen is
in volle gang en we kijken uit naar de grote parade op 19 februari als hoogtepunt van de festiviteiten. Ook staan er allerlei (muziek)festivals later dit jaar weer op het programma.
De accommodaties op het eiland zijn volop in ontwikkeling. Niet alleen wordt het aanbod steeds uitgebreid, maar ook worden er in de bestaande accommodaties verbeteringen en innovaties doorgevoerd om gasten en nog beter ervaring te bieden.
In het hart van Otrobanda, aan het gezellige Brionplein dat uitkomt op de Pontjesbrug, vind je het nieuwe Harbor Hotel. Deze stijlvolle accommodatie bevindt zich midden tussen de kleurrijke gebouwen van Willemstad. Gasten kunnen gebruikmaken van het zwembad en het terras op de eerste verdieping.
Even verderop ligt het Kura Botanica. Dit intieme design boutiquehotel is adult exclusive en maakt deel uit van het gerenoveerde complex Kura Hulanda Village. Hier vind je ook het Kura Hulanda museum, een plein met winkeltjes, cafés en restaurants. ’s Avonds en op bijzondere dagen is hier livemuziek te vinden en vinden er culturele festivals plaats. Hier verblijf je dus midden in de rijke historie het eiland.
De villa’s van Papagayo Beach Hotel & Resort
Curaçao zijn in een nieuw jasje gestoken. Met een prachtig minimalistisch zwart en wit kleurenpalet, bieden de villa’s een serene maar luxe atmosfeer In de afgelopen maanden zijn er verspreid over het LionsDive Beach Resort, 588 zonnepanelen geïnstalleerd. Alle gasten ontvangen een duurzame waterfles van Join the Pipe. Zij maken herbruikbare waterflessen van suikerriet. Deze kunnen gevuld worden met het heerlijke en kwalitatieve kraanwater van Curaçao.
Renaissance Wind Creek Curaçao Resort bevindt zich midden in het historische Willemstad, de hoofstad van Curaçao. Een unieke resortbeleving gebouwd rondom het Rif Fort. Dit 19e -eeuwse monument dat op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat, maakt je verblijf op Curaçao bijzonder en tegelijkertijd onvergetelijk. De architectuur, de taal en het culinaire leven zijn geïnspireerd door Europa en uniek in de Caraïben.
Op Curaçao ontdek je een keuken die net zo rijk en gevarieerd is als het prachtige eiland zelf. Het hotel biedt naast nieuw gerenoveerde kamers, ook een All Inclusive pakket dat voldoet aan alle wensen en eisen van de moderne reiziger. Naast de restaurants in het hotel, zijn er ook nog eens negen restaurants en bars in het aangrenzende Rif Fort. Hier kun je genieten van culinaire creaties van over de hele wereld in een openluchtatmosfeer die barst van de levendige energie. Bij Renaissance Wind Creek Curaçao Resort word je omringd door historie, cultuur en avontuurlijk vermaak en het is tevens de ideale locatie om het eiland verder te ontdekken.
Bij boutiquehotel ’t Klooster is een nieuw restaurant geopend: Oliva Mediterranean Gastro Bar. Hier serveren ze heerlijke kleine gerechten om te delen. Bij Oliva ga je samen op culinaire reis en ontdek je heerlijke smaken.”
“In het laatste kwartaal van 2022 is Jamaica gestart met de nieuwe campagne ‘Come Back to …’. Deze zinsnede komt terug in alle uitingen zoals ‘Come Back to Chill, Come back to Lively, Come Back to Adventurous’… en nog veel meer. De uitingen doelen op het ontmoeten en omgaan met locals, genieten van lokale producten, erop uitgaan in de natuur en beleven. Het gaat allemaal over positieve ervaringen waar de hedendaagse toerist naar op zoek is.”
Hans van Wamel (Jamaica Tourist Board Benelux & France) vertelt over de laatste ontwikkelingen op het eiland. “De campagne sluit perfect aan bij wat wij zien in de Nederlandse markt. Steeds meer strandvakantiegangers gaan op zoek naar culturele- en natuur-ervaringen, het dagelijks leven in de dorpen en lokale markten, adrenalinerijke hotspots, koken met locals en ga zo maar door. Met 175 officiële bezienswaardigheden wordt het een grote uitdaging om de juiste attractie te kiezen. De avontuurlijke vakantieganger maakt een rondreis
verwacht tijdens het vakantieseizoen tot en met maart 2023 een volume van meer dan 7.000 reizigers per dag. De afgelopen tijd heeft PJIAE hard gewerkt aan het Season Action Plan dat zich richt op het verbeteren van de processen op de luchthaven en op het aantal passagiers en vluchten dat kan worden verwerkt. Daarnaast gaan de verbouwingswerkzaamheden aan het terminalgebouw door. Volgens de nieuwe planning zal de vertrekhal vóór het hoogseizoen van 2023 volledig operationeel zijn en het nieuwe terminalgebouw is rond april 2024 klaar.
Winair heeft de aankoop van twee ATR 42-500 serie vliegtuigen aangekondigd. Het eerste ATRtoestel wordt komende maart geleverd. Dit vliegtuig verleent diensten naar Aruba, Bonaire, Curaçao, Dominica en Port au Prince. Het tweede ATR-vliegtuig wordt in april 2023 geleverd en verzorgt vluchten naar Antigua, Tortola, St. Lucia en Barbados, met verdere analyse/herziening van route-uitbreiding naar andere bestemmingen. Met deze nieuwe connectie zijn de omliggende eilanden nog beter bereikbaar."
Bonaire, dat bij duikers al lang bekend staat als een van de best bewaarde geheimen van het Caribisch gebied, is inmiddels een eiland dat veel meer biedt. Zo werd Bonaire in 2022 wegens diens groeiende foodscene uitgeroepen tot culinaire hoofdstad door de World Food Travel Association. Daarnaast biedt het eiland een grote diversiteit aan unieke activiteiten boven water, zoals landzeilen, windsurfen, kajakken door mangrovebossen en grotbezoek. Lees hier enkele zaken die voor Miles Mercera (CEO Tourism Corporation Bonaire) en andere bedrijven op het eiland op de planning staan.
Bonaire heeft onlangs ook een bestemmingsbelofte gelanceerd, de Bonaire Bond, waaruit blijkt dat het eiland zich blijft inzetten voor het behoud van dit kostbare stukje paradijs en tegelijkertijd gelijkgestemde reizigers aantrekt. Duurzaamheid is onderdeel van het ethos van het eiland en zal ter ondersteuning van verdere toewijding aan natuurbehoud, koraalbomen adopteren namens iedereen die online de Bond ondertekent tot en met Earth Day 2023.
Ontwikkelingen accommodaties
Belnem House Bonaire, een gloednieuw boetiekhotel dat begin 2023 wordt geopend, is een accommodatie aan de kust met moderne en luxe appartementen, penthouses en suites.
Art Hotel Bonaire is een kleinschalig hotel met veertien kamers in het hart van Kralendijk met kleurrijke kunst op de gevel en huist eveneens de Tostibar, een knusse lunchplek voor tosti’s, verse smoothies en koffie.
Courtyard Marriott Bonaire Dive Resort opende onlangs het WhatSup Water Sports Center en biedt boottochten, gemotoriseerde watersport, stand-up paddle en duikuitrustingen.
Boutique Hotel Sonrisa Bonaire is van eigenaar veranderd en ondergaat momenteel een renovatie van de suites, met nieuwe badkamers en vernieuwd meubilair. Het restaurant is uitgebreid en ontvangt naast hotelgasten nu ook andere bezoekers voor het diner. Ook is een professionele duikwasgelegenheid (gebouwd volgens de STINAPA-richtlijnen) toegevoegd waar gasten hun duikuitrusting kunnen schoonmaken, en zijn luchten nitrox-duikflessen evenals een speciale selectie huurauto’s nu beschikbaar bij het hotel. Daarnaast zijn de twee slaapkamerappartementen van Bonaire Oceanfront Apartments, gelegen in het centrum van Kralendijk, onlangs gerenoveerd.
Home of the Muse, een schitterend, volledig gerenoveerd landhuis opende in augustus 2022 haar deuren voor workshops, creatieve retraites en masterclasses met tal van bekende Nederlandse acteurs en artiesten, en diverse openluchttheatervoorstellingen.
Watersportbedrijf H20 Visions Bonaire, gespecialiseerd in privé-snorkel-, duik- en eilandtours, heeft onlangs een 'Snacks of Bonaire'tour gelanceerd. Deze nieuwe tour combineert eilandgeschiedenis en de lokale levensstijl met bezoeken aan kleine eetgelegenheden in
verschillende wijken van Bonaire voor een hapje en drankje.
De landzeilactiviteiten van Bonaire Landsailing Adventures zijn uitgebreid met het avontuurlijke nachtzeilen, wekelijks van 18.00 - 22.00 uur. Daarnaast start Bonaire Landsailing een mentorschap/stageprogramma met de Bonairiaanse jeugd en biedt diverse combinaties waarbij de landzeilervaring samen geboekt kan worden met een grotbezoek van Cave Tours Bonaire, of een duik ervaring met 4 Wheel Diving.
BELIZE
Belize rondt begin 2023 haar Nationaal Masterplan Duurzaam Toerisme af, waarin klimaatbestendigheid, productontwikkeling en investeringen belangrijke componenten zijn. De BTB zal ook een lokale merkstrategie voltooien
om de integratie van lokale goederen en diensten in het nationale masterplan voor toerisme te bevorderen en lokale bedrijven te ondersteunen.
Acco’s
Four Seasons is nog in aanbouw. Hoewel de openingsdatum gepland stond voor eind 2023, is de nieuwe openingsdatum gepland voor medio 2024. Best Western Belize Biltmore Plaza is momenteel bezig met een uitbreidingsprogramma om nieuwe kamers, nieuwe conferentiefaciliteiten, eten en drinken toe te voegen aan hun accommodatie in Belize City. Radisson Fort George Hotel is begonnen met een drie jaar durend renovatieproject om hun faciliteiten te moderniseren, waaronder de bouw van nieuwe kamers en een nieuwe conferentiefaciliteit in Belize City. Princess Ramada Hotel is begonnen met een 3-jarig renovatieproject om hun faciliteiten te verbeteren en te moderniseren. Goff's Caye, een populair eilandje, ondergaat renovaties. Het eilandje zal begin 2023 weer open zijn voor bezoek. Ook aan Caye Caulker Marine Reserve wordt dit jaar gewerkt.
Cruise Nieuws
Belize ziet dat de cruisemarkt zich herstelt. Verschillende schepen bezochten het land. In totaal hebben meer dan 500.000 cruisebezoekers Belize bezocht in 2022. Belize zal in 2023 zijn bijgewerkte beleid voor cruisetoerisme afronden, met een van de belangrijkste doelen om de sector af te stemmen op klimaatbestendigheid en milieu.
Capaciteitsontwikkeling
Het tweede jaar van het Elevate Training Program van BTB gaat in en zal zich richten op het opbouwen van de vaardigheden en capaciteit van toeristische werknemers op gebieden als eten en drinken, klantenservice, bedrijfsbeheer, tourmanagement, veiligheid en beveiliging. In 2022 volgden meer dan 1000 personen verschillende trainingsprogramma's om het herstel van het toerisme te ondersteunen. Ook de plannen voor een Hospitality Training Institute worden begin 2023 afgerond. Dit instituut zal streven naar een duurzaam opleidingssysteem van hoge kwaliteit voor personen die de toeristische sector willen betreden.
DOOR: ARJEN LUTGENDORFF
Frank Radstake (ANVR) laat weten bekend te zijn met de ontwikkelingen die er spelen rondom partijen die een verbod willen op fossiele reclame. “Ik heb zelf als standpunt om er liever geen aandacht aan te besteden, want alle reclame voor dit onderwerp is te veel.”
Radstake laat weten dat het onderwerp ook tijdens het digitale ANVR-vragenuur weleens ter sprake is gekomen. “Het is iets dat in bredere zin wel tot zorgen leidt, want waar stoppen dit soort clubs. Reizen en vakantie is goed en noodzakelijk, en daarbij is het wel belangrijk dat we dat op een duurzame manier doen richting de toekomst.”
Niet bevreesd
De minister die erover gaat, Rob Jetten (D66), heeft in een kamerbrief geschreven een landelijk verbod niet te zien zitten. “Ik ben in eerste instantie niet bevreesd dat er een landelijk verbod op reclame voor vliegreizen zal komen. Wij vinden het écht een ongelooflijk slecht signaal als in Nederland het reclame maken voor
vakanties - die volkomen legaal zijn - helemaal wordt verboden.”
Vakantie is belangrijk Sprekend over de vergelijking die vaak wordt gemaakt met roken, laat Radstake weten dat hij het wel begrijpt dat het verboden is voor tabaksen alcoholproducenten om te adverteren voor doelgroepen. “Je kan een heleboel zeggen over roken, maar positieve effecten van roken zijn moeilijk in te denken. Dat is echt anders bij reizen. Aan reizen hangen wel heel veel positieve effecten, zowel voor de Nederlandse economie, het welzijn van de Nederlandse reiziger als voor de bestemmingen waar mensen naartoe gaan. Vakantie is iets belangrijks dat heel veel goeds doet.”
Beetje dom
Radstake wil benadrukken dat de reissector keihard werkt om de negatieve effecten, die er ‘wel degelijk zijn en waar we onze ogen ook niet voor sluiten’, aan te pakken en daar haar verantwoordelijkheid voor te nemen. “Iedereen reist, dus het verbieden van reclame is niet de juiste weg. Al helemaal omdat de reissector er keihard mee bezig is ervoor te zorgen dat de negatieve effecten van reizen verminderd worden. We lopen als sector niet weg voor onze verantwoordelijkheid. Een verbod houdt helemaal geen rekening met alle positieve effecten van reizen. Als je niet meer mag adverteren voor je product, dan betekent dat wat voor de verdienkracht van de sector en voor de maatregelen die we kunnen nemen voor het verduurzamen van ons product. Het verbieden van reclame is een ‘beetje dom’.”
Opdrachten
“De (politieke) partijen die dit idee wel omarmen, zijn partijen die niet in de Nederlandse regering zitten. Op gemeentelijk niveau horen we vooral dat Partij voor de Dieren en GroenLinks dit idee naar voren brengen”, aldus Radstake. “Door het verbod op reclame zou je het idee krijgen dat de reissector niks doet aan verduurzaming, maar de sector is juist ontzettend hard aan het werk. Er liggen ook duidelijke opdrachten
op dat gebied richting 2030 en 2050. Wanneer het zo zou zijn dat de sector daar niks aan doet en zich niet aan afspraken houdt, dan heb je een ander verhaal, maar dat is helemaal niet aan de orde. Een verbod op reclame doet helemaal geen recht aan de inzet die wij als reissector al doen om te verduurzamen en de negatieve invloed te beperken.”
In gesprek Radstake laat weten nog niet te zijn benaderd door
partijen die zich inzetten voor fossielvrije reclame. “Vooralsnog is dit iets dat in zeer beperkte mate lokaal speelt. We hebben er wel over gesproken met andere sectoren, met de Reclame Code Commissie en met de Bond van Adverteerders waar we als ANVR op zijn aangesloten. Als ANVR zijn we er in dit geval voor de belangen van de adverteerders, de reisbedrijven. Die belangen worden niet gediend door reclame te verbieden. We staan er wel open voor om een gesprek aan te gaan met wie dan ook, over verduurzaming van
Met de Jaarbeurs, de organisator van de jaarlijkse Vakantiebeurs, is er nog niet gesproken over een verbod op fossiele reclames door bijvoorbeeld de gemeente Utrecht en partijen als Reclame Fossielvrij.
Een woordvoerster laat aan Travelpro weten dat de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten worden gehouden. “Als er contact wordt gelegd, kunnen we daar zeker in een vervolgstadium verder over praten en kijken wat er mogelijk is.”
Door de Jaarbeurs zelf wordt er veel gefocust op duurzaamheid. Zo werkt de organisatie al niet meer met papieren plattegronden en was er tijdens de Vakantiebeurs focus op duurzaam reizen en was er een duurzaamheidsroute.
“Maar wij zijn nog niet zover dat we een verbod hebben op fossiele reclames.”
De Jaarbeurs kijkt jaarlijks naar de beurzen die het organiseert. “De actualiteit is heel belangrijk en dat houden wij altijd goed in de gaten. Het is niet zo dat wij voor jarenlang iets vastleggen. De focus op duurzaam hebben wij Jaarbeursbreed, dus ook op de Vakantiebeurs. We hebben onze volle aandacht op duurzaamheid.”
Of de Vakantiebeurs volgend jaar in de provincie Noord-Holland, dat eerder deze maand een verbod op fossiele reclame afkondigde, nog kan adverteren is de vraag. “Dat is iets waar we dan kritisch naar moeten kijken. Als we er willen adverteren, dan zullen we wel te horen krijgen of dat wel of niet mogelijk is.”
“Het verbieden van dit soort reclame is een glijdende schaal. Waar stopt het? Vliegen is volstrekt legaal en op geen enkele manier verboden. Dat ligt voor bijvoorbeeld alcohol en roken echt anders. Dat er te zijner tijd bij heel veel producten een waarschuwing komt, begrijp ik. Maar dan wel gelijke monniken gelijke kappen en niet dit soort arbitraire keuzes. Dit soort ontwikkelingen geeft wel aan dat we als vakantiesector heel hard ons best moeten doen om niet op één hoop te worden gegooid met echt schadelijke producten en dat er straks een soort van vakantieschaamte ontstaat. We hebben geen tijd te verliezen om actief en gezamenlijk (in ANVR verband) aan een grondige verduurzaming van ons aanbod te werken. Dat zal niet zomaar kunnen voor veel bedrijven, maar dat is juist een extra aansporing om er nu mee te beginnen.”
Mattijs ten Brink CEO Sunweb Group
de luchtvaart en reissector, om de negatieve invloed te verminderen en hoe we daarmee met onze manier van adverteren kunnen bijdragen. Ga als (lokale) overheid met de reissector in gesprek over hoe je met elkaar kan komen tot het verder verduurzamen. Hoe de gelden die de overheid int als vliegbelasting kan worden ingezet voor het verder reduceren van negatieve impact van vliegreizen: dergelijke samenwerking is écht een veel beter idee.”
bedrijven geen onterechte claims mogen doen als het gaat om duurzaamheid. Daar hebben wij als reissector aan meegewerkt, omdat wij daar ook nadrukkelijk achterstaan. Actie ondernemen op het gebied van greenwashing vind ik ook volkomen terecht. Je moet niet claimen dat je reis volledig CO2-neutraal is als dat niet zo is, je moet niet claimen dat je hele reis CO2gecompenseerd is als het eigenlijk maar om een deel van de reis gaat. Je moet heel erg oppassen met de claims waarmee je komt.”
Heel erg oppassen
Op het gebied van regels die van toepassing zijn, werden de afgelopen jaren meerdere initiatieven genomen. “Er is een nieuwe reclamecode ontwikkeld inzake milieu en duurzaamheidsclaims. Die gaat gelden voor alle bedrijven en zorgt ervoor dat
Adverteren op een juiste manier Radstake erkent dat het een goed recht is van partijen om reclame ter discussie te stellen. “Dat staat hen natuurlijk vrij, maar ik hoop wel dat gemeenten die het onverhoopt zouden overwegen bereid zijn om het bredere verhaal te horen en te luisteren naar de reissector en andere sectoren waarvoor het verbieden van reclame niet de juiste weg is. Wij gaan het gesprek graag aan. Op landelijk niveau is het zoals gezegd vooralsnog geen issue en wij zijn bereid om te kijken naar onze wijze van adverteren en op welke manier wij invulling kunnen geven aan eventuele wensen van de overheid op dat terrein. Wij willen met elkaar kijken hoe we richting 2030 en 2050 op een juiste manier kunnen adverteren. Daar zijn we nadrukkelijk toe bereid en dat past ook binnen de zelfregulering die we op dit terrein hebben afgesproken. We hebben natuurlijk al jarenlang de reclamecode reisaanbiedingen, waarmee we onze verantwoordelijkheid al nemen als het gaat om reisaanbiedingen. De evaluatie van die code staat op de agenda en dit onderwerp nemen we graag mee.”
Een verbod houdt helemaal geen rekening met alle positieve effecten van reizen
‘‘
“De Partij voor de Dieren is geen voorstander van de Vakantiebeurs, aangezien die één grote oproep is om te reizen, vaak met vliegtuig, en ook vaak verder en vaker dan eigenlijk nodig is. De Vakantiebeurs heeft het doel dat meer reizen verkocht worden, en op die manier draagt de Vakantiebeurs bij aan extra milieuvervuiling en klimaatopwarming. Niet alleen door het verkopen van reizen, maar ook het bijeenkrijgen van mensen in de Jaarbeurs, en het maken van stands en promomateriaal. Het organiseren van die beurs kunnen wij als lokale Partij voor de Dieren niet voorkomen, aangezien de Jaarbeurs over de eigen activiteiten gaat. Omdat de gemeente Utrecht wel zelf over de eigen reclamecontracten gaat, konden we daar met een verbod op fossiele reclame aan de slag.”
Maarten van Heuven Fractievoorzitter Partij voor de Dieren gemeente Utrecht
Bus- & vliegbusreizen
Autorondreizen & fly drives
Autovakanties
Riviercruises
Citytrips
Verre reizen
Wintersport
Zonvakanties
