32 BIZNES Polskie jachty
40 PODRÓŻE 6 najbardziej luksusowych rejsów
62 POLSKA Przekop Mierzei Wiślanej
MAGAZYN BEZPŁATNY
ISSN 2450-9612
NUMER 19 • KWIECIEŃ / MAJ 2019
PRYWATNA OPIEKA MEDYCZNA PRIVATE BANKING GARNITUR SZYTY NA MIARĘ
ALEKSANDRA CHRZANOWSKA GENERAL MANAGER ETi
PRZEDE WSZYSTKIM CHCEMY ZAOFEROWAĆ POLAKOM TOPOWE PORTFOLIO PRODUKTÓW BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE
ŁĄCZY NAS PRZYGODA Rowery wyprawowe Treka to niezawodne i gotowe na przygodę narzędzia, które ułatwią Ci eksplorację najdalszych zakątków świata. Wyzwolą Cię z ciasnoty otoczenia, pozwolą na życie w harmonii z pięknem natury i na obcowanie z ludźmi, którzy myślą podobnie i idą przez życie tą samą ścieżką przygody. Ciesz się tym światem z rowerami wyprawowymi Treka. trekbikes.com
OD REDAKCJI WYDAWNICTWO MAJERMEDIA ul. T. Kościuszki 26 21-500 Biała Podlaska Tel. 83 411 50 11 Fax: 83 410 70 30
REDAKCJA REDAKTOR NACZELNY: Szymon Lach REDAKTOR PROWADZĄCY: Maciej Majerczak ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Paweł Ilczuk, Katarzyna Jaszczuk, Konrad Jaszczuk, Aleksandra Makaruk, Rafał Nowicki
SZANOWNI PAŃSTWO!
Kwiecień jest miesiącem szczególnym, ponieważ właśnie w tym miesiącu trzy lata temu ukazał się pierwszy numer „Business Life Polska”. Z tego powodu do urodzinowych wydań podchodzimy zawsze z pewną sentymentalną nutką. W bieżącym wydaniu znajdziecie Państwo wywiad z Panią Aleksandrą Chrzanowską, która – mając potężne doświadczenie w branży FMCG – wzięła pod swoje skrzydła polski oddział firmy ETi, wywodzącej się z Turcji. Dostarcza ona produkty, które większość z nas lubi – słodycze. O tym, jakie wyzwania, perspektywy i cele stoją przed samą Panią Aleksandrą, jak i całą firmą, opowiedziała na łamach naszego magazynu. W dalszej części rocznicowego wydania przeczytacie Państwo kilka tekstów o hotelach, m.in. o 100. rocznicy powstania sieci Hilton, która prężnie rośnie w siłę, tworząc w ramach grupy Hilton Corporation nowe struktury odpowiadające światowym trendom, co ma również bezpośrednie odzwierciedlenie w Polsce. W ciągu 3-4 lat zaplanowane jest otwarcie kilkunastu nowych obiektów pod jednym z szyldów należących do grupy Hilton. Dzięki takiej dynamice rynku hotelarskiego powstają tysiące miejsc pracy w branży, która nieprzerwanie się rozwija. Dla czytelników zainteresowanych usługami premium przygotowaliśmy kilka propozycji, które mają wspólny mianownik: luksus. Mam na myśli ubrania szyte na miarę, luksusowe nieruchomości, które właściwie także są projektowane na miarę, luksusowe jachty powstające w Polsce, zegarki, które śmiało można porównać do dzieł sztuki, czy usługi private bankingu dla najbardziej wymagających.
WSPÓŁPRACA: Marta Brzezińska, Dawid Mikoś KOREKTA: Anna Nalikowska
REKLAMA SPECJALIŚCI DS. SPRZEDAŻY: Jakub Wróbel Bartłomiej Dudziński Skład: Piotr Pyczek Fotografowie: Bartek Kuczer, Łukasz Kuczyński Druk: ArtDruk
WWW www.majermedia.com
E-MAIL redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com Zdjęcie na okładce: Łukasz Kuczyński
Mam nadzieję, że znajdą Państwo dla siebie coś interesującego. Jednocześnie w imieniu swoim oraz całej redakcji życzę spokojnych świąt wielkanocnych, pysznych mazurków i odpoczynku podczas długiego weekendu majowego. Szymon Lach redaktor naczelny
WYDAWNICTWO MAJERMEDIA JEST CZŁONKIEM IZBY WYDAWCÓW PRASY.
8
Business Life Polska
Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.
NUMER 19 • KWIECIEŃ / MAJ 2019
32 BIZNES Polskie jachty
40 PODRÓŻE 6 najbardziej luksusowych rejsów
62 POLSKA Przekop Mierzei Wiślanej
MAGAZYN BEZPŁATNY
40 6 NIEZRÓWNANYCH REJSÓW DOOKOŁA ŚWIATA
ISSN 2450-9612
SPIS TREŚCI PRYWATNA OPIEKA MEDYCZNA PRIVATE BANKING GARNITUR SZYTY NA MIARĘ
ALEKSANDRA CHRZANOWSKA GENERAL MANAGER ETi
PRZEDE WSZYSTKIM CHCEMY ZAOFEROWAĆ POLAKOM TOPOWE PORTFOLIO PRODUKTÓW
20
BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE
TEMAT NUMERU
ALEKSANDRA CHRZANOWSKA GENERAL MANAGER ETi 32
Newsy ze świata ������������������������������������������������������������������������12 Gadżety ���������������������������������������������������������������������������������������16 Postać numeru. Aleksandra Chrzanowska ����������������������������� 20 Oscary 2019 ������������������������������������������������������������������������������� 28 Jachty made in Poland �������������������������������������������������������������� 32 Hotele - recenzje ���������������������������������������������������������������������� 38 6 najciekawszych rejsów ��������������������������������������������������������� 40 Przegląd - okulary przeciwsłoneczne ������������������������������������ 44 Prawo - fuzje i przejęcia ���������������������������������������������������������� 46 Prywatna opieka medyczna ����������������������������������������������������� 50 100-lecie Hiltona ����������������������������������������������������������������������� 56 Przekop Mierzei Wiślanej ��������������������������������������������������������� 62 Garnitur na miarę ���������������������������������������������������������������������� 66 Private banking ������������������������������������������������������������������������� 72 Nieruchomości premium �����������������������������������������������������������76 Śluby elit ������������������������������������������������������������������������������������ 82 Przegląd - zegarki �������������������������������������������������������������������� 86 Prezentacja - auto �������������������������������������������������������������������� 90 Rynek reklamy ���������������������������������������������������������������������������94
10
Business Life Polska
POLSCY PRODUCENCI JACHTÓW PODBIJAJĄ ŚWIAT
50
PRYWATNA OPIEKA MEDYCZNA W POLSCE
76 NIERUCHOMOŚCI PREMIUM W POLSCE – JAKA JEST CENA LUKSUSU
72
BANKOWOŚĆ PRYWATNA W POLSCE,
CZYLI GDZIE ULOKOWAĆ NAPRAWDĘ DUŻE PIENIĄDZE
11
CO DALEJ Z BOEINGIEM?
FOTO: MAX MORSE FOR TECHCRUNCH, WIKIPEDIA
FOTO: WOW AIR
Boeing 737 to najpopularniejszy samolot pasażerski na świecie, który pomógł marce Boeing zaistnieć i „rozwinąć skrzydła”. Niestety po ponad 50 latach przyszłość tego modelu oraz całej marki spowiły ciemne chmury. Najnowsza odsłona modelu, czyli 737 MAX 8, zagościła w powszechnej świadomości z powodu dwóch katastrof, mających miejsce 29 października 2018 oraz 10 marca 2019. W grudniu 2018 roku nastąpiło również awaryjne lądowanie tego typu samolotu, spowodowane problemami z silnikiem. Piloci 737 MAX często zgłaszali problemy i usterki, a chodzi przecież o praktycznie nowe samoloty – w wieku co najwyżej kilku miesięcy. W obu wypadkach zginęło 346 osób. Po drugim z nich linie lotnicze na całym świecie podjęły decyzję o uziemieniu, czyli tymczasowym wycofaniu 737 MAX z użycia. Jeśli Boeing przetrwa falę pozwów i odszkodowań spowodowanych katastrofami i uziemieniem setek samolotów na całym świecie, prawdopodobnie porzuci znane i używane od lat 60. oznaczenie modelowe 737. Ostatnie wydarzenia mogą raz na zawsze przekreślić dobre imię modelu sprzedanego w ponad 11 tysiącach egzemplarzy. Choć w całej jego historii katastrofom uległo ponad 160 maszyn z rodziny 737, nigdy nie dotyczyły one całkowicie nowych samolotów. Wprowadzenie następcy serii 737 było planowane po roku 2030. ⚫
12
Business Life Polska
MNIEJ TANICH LOTÓW NA ISLANDIĘ
Tanie linie lotnicze WOW Air ogłosiły upadłość i wstrzymały wszystkie loty. Mało znany przewoźnik z Islandii rozpoczął działalność w 2011 roku i niestety musiał zakończyć ją 28 marca 2019 z powodu rosnących cen paliwa oraz braku inwestorów. WOW Air oferował m.in. połączenia z warszawskiego Lotniska Chopina do Wielkiej Brytanii, USA, Kanady oraz oczywiście Islandii. Firma Icelandair do ostatniej chwili rozważała zakup upadających linii, jednak ostatecznie do transakcji nie doszło i Airbusy z wielkim WOW na kadłubie ostatecznie znikną z lotnisk. ⚫
POZNAJCIE NAJWIĘKSZY PRZEKRĘT START-UPU W HISTORII
Wiele spośród tzw. start-upów niesie ze sobą obawy odnośnie uczciwości oraz intencji założycieli. W przypadku firmy Theranos nic nie budziło obaw inwestorów, którzy złożyli na ręce jej założycielki ponad 700 mln dolarów. Elizabeth Holmes obiecywała szybką, tanią i efektywną metodę wykonywania badań krwi pobranej z palca. Właścicielka wycenianej na 9 mld dolarów firmy zataiła jednak fakt, że do 3 mln klientów trafiło urządzenie działające prawidłowo w zaledwie 12 na 100 badań. Historię Elizabeth Holmes i Theranosa możecie poznać dzięki filmowi dokumentalnemu „Wynalazczyni: Dolina Krzemowa w kropli krwi”, dostępnemu od niedawna na platformie HBO GO. ⚫
FOTO: CHRIS LIVERANI, UNSPLASH
AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA
KOLEJ GONDOLOWA ZAMIAST METRA
W Boliwii ukończono trwającą 7 lat budowę niezwykłego systemu komunikacji miejskiej. Pomiędzy miastami La Paz oraz El Alto rozciąga się największa na świecie sieć napowietrznej kolei linowej, składająca się z 10 linii o łącznej długości 33 kilometrów. Budowa tak oryginalnego systemu transportu była konieczna z powodu górzystego ukształtowania terenu pomiędzy miastami. La Paz to jedno z najwyżej położonych miast na świecie. Znajduje się na wysokości ponad 3,5 km n.p.m. i przez lata było w chaotyczny i niekontrolowany sposób zabudowywane domami mieszkalnymi. Nowsze budynki, w tym liczne biurowce i zakłady pracy, powstały w położonym nawet kilkaset metrów wyżej El Alto. Gondole kolejki linowej, znane chociażby ze stoków narciarskich, sprawdzają się tu doskonale i skracają drogę mieszkańców La Paz do pracy o całe godziny. ⚫
Założyciele start-upu Hyper Poland planują stworzenie ultraszybkiej kolei, będącej w stanie pokonać trasę z Krakowa do Gdańska w 35 minut. Polski projekt przypomina założeniami pociąg Hyperloop, zaprojektowany przez Elona Muska. Pojazd rozpędzony do prędkości bliskiej prędkości dźwięku (około 1200 km/h) ma się poruszać wewnątrz podziemnego tunelu, w którym panuje obniżone ciśnienie powietrza. W połączeniu ze zjawiskiem lewitacji magnetycznej ma to zapewnić niemal zerowe opory powietrza i toczenia, a to z kolei ułatwi rozpędzenie maszyny do prędkości myśliwca odrzutowego. Twórcom udało się jak dotąd zebrać ponad 200 tys. złotych, które pozwolą na zbudowanie w pełni funkcjonalnego prototypu w skali 1:5. ⚫
FOTO: LIN MEI, UNSPLASH
FOTO: STEVEN HRISSIS, USPLASH
FOTO: MAT. PRASOWE
POLSKI HYPERLOOP STANIE SIĘ FAKTEM?
NOWA ERA W JAPONII
Już 1 maja 2019 roku rozpoczyna się nowa era panowania cesarza Japonii. Panujący od 7 stycznia roku 1989 cesarz Akihito zadecydował o swojej abdykacji, czyli ustąpieniu z tronu. Swoją rezygnację z najwyższego urzędu cesarz uzasadnił swoim wiekiem oraz nie najlepszym stanem zdrowia. Na przestrzeni stuleci abdykacja była dosyć częstą praktyką japońskiej rodziny cesarskiej. Następcą Akihito i 126. cesarzem Japonii zostanie jego pierworodny syn – książę Naruhito. Tego dnia w Japonii zakończy się era Heisei i nastanie era Reiwa. Nazwa nowej ery ma symbolizować bogatą kulturę i tradycję kraju. ⚫
13
AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA NAJBARDZIEJ DOCHODOWA FIRMA ŚWIATA
FOTO: ANDREW V MARCUS, SHUTTERSTOCK
111 mld dolarów w ciągu roku, czyli 3,5 tys. dolarów na sekundę – takim zyskiem legitymuje się najbardziej dochodowa firma na świecie, czyli Saudi Aramco. Gigantyczny koncern naftowy z Arabii Saudyjskiej po raz pierwszy ujawnił dane dotyczące swoich finansów i automatycznie zdeklasował markę Apple, legitymującą się zyskiem blisko 60 mld dolarów. Saudi Aramco jest też prawdopodobnie największym producentem ropy naftowej na świecie. Dzienna produkcja tego surowca to 13,6 mln baryłek dziennie. Dla porównania największy koncern naftowy w USA, czyli ExxonMobil, produkuje „tylko” 3,8 mln baryłek dziennie. ⚫
FOTO: ADRIAN GRYCUK, WIKIPEDIA
PIĄTKA PLUS, CZYLI NOWY PLAN PiS
Nowe propozycje programowe partii rządzącej mogą przysporzyć jej nowych zwolenników wśród niezdecydowanych wyborców. Wśród postulatów Prawa i Sprawiedliwości znalazło się wprowadzenie 500+ dla pierwszego dziecka, brak podatku PIT dla pracowników do 26. roku życia i obniżenie wysokości PIT do 17 proc., podwyższenie kosztów uzyskania przychodu oraz „trzynastka” dla emerytów. Ostatnia z obietnic to przywrócenie zredukowanych połączeń autobusowych w małych miastach i na wsiach. Prezes Jarosław Kaczyński wypowiedział się też w sprawie tzw. ACTA 2 i obiecał, że dyrektywa zostanie wprowadzona w taki sposób, który nie ograniczy wolności w internecie. ⚫
FOTO: BRYAN HANSON, UNSPLASH
WYSPA KOMODO ZAMKNIĘTA
14
Business Life Polska
W dzisiejszym świecie zamyka się wiele rzeczy, jak chociażby wspomniane wcześniej linie lotnicze, ale niezbyt często słyszy się o zamknięciu wyspy, i to aż na okres jednego roku. Indonezyjska wyspa Komodo będzie niedostępna dla turystów przez cały 2020 rok. To na pewno spory cios dla mieszkańców wyspy, utrzymujących się z turystyki, ale stawką jest tutaj przetrwanie naprawdę niezwykłego gatunku zwierzęcia. Waran z Komodo to największa żyjąca współcześnie jaszczurka. Rozmiary dorosłego gada mogą osiągać aż 3 metry długości przy wadze nawet ponad 200 kilogramów. Ze względu na tak pokaźne rozmiary warany nazywa się „ostatnimi smokami na świecie”. Ich populacja na wyspie liczy około 5 tys. osobników, jednak z powodu agresywnych działań kłusowników zostały uznane za zagrożone wyginięciem. ⚫
GADŻETY BANG & OLUFSEN BEOVISION ECLIPSE
Pod tą nazwą kryje się wysokiej klasy Smart TV, wyświetlający rewelacyjnej jakości obraz w jakości 4K Ultra HD na ekranie o przekątnej 55 lub 65 cali. Ekran wykonany w technologii OLED gwarantuje doskonały kontrast oraz nasycenie barw i wspiera technologię HDR. Osoby kojarzące markę Bang & Olufsen wiedzą jednak, że najważniejsze jest nie to, co widać, lecz „co słychać”. Niezwykły system dźwiękowy ukryty w obudowie telewizora sprawi, że szybko zapomnicie o zestawach kina domowego i soundbarach. W zestawie z telewizorem otrzymujemy elektrycznie regulowany stojak, podkreślający jego niezwykły design. ⚫ Cena: od 49 895 zł soundwave.pl lub bang-olufsen.com
TUPLUS S2
Nic tak bardzo nie pasuje do podróży samolotem, jak walizka wykonana z lotniczego stopu aluminium. Wytrzymała, lekka, odporna na uszkodzenia i pojemna „kabinówka” jest w stanie zaoszczędzić nam wielu kłopotów w czasie podróży. Ciekawy system otwierania walizki pozwala wygodniej zorganizować przestrzeń w jej wnętrzu i poprawia sztywność konstrukcji. Ważnym udogodnieniem jest wyposażenie walizki w zamek szyfrowy z funkcją TSA. Dzięki specjalnym kluczom służby celne mają możliwość szybkiego i bezinwazyjnego otwarcia walizki bez niszczenia jej zamka czy angażowania właściciela walizki. Standard TSA jest obowiązkowy w czasie podróży np. do USA, Kanady, Japonii i Australii. Oczywiście klucz TSA mogą posiadać jedynie odpowiednie służby, więc nie otrzymamy go w zestawie z walizką. TUPLUS S2 jest dostępna w kolorze srebrnym, czarnym i różowym. ⚫ Cena: 429 dolarów www.tuplus.us
TAG HEUER CARRERA CALIBRE HEUER 02T TOURBILLON NANOGRAPH
To pierwszy zegarek na rynku, którego włos został wykonany z włókna węglowego. Po raz pierwszy w historii naukowcy TAG Heuer opracowali sprężynę kompozytową z włókna węglowego. Zmontowany atom po atomie, od pierwiastkowego węgla, reguluje oscylacje koła równowagi. Ten zaawansowany komponent wykazuje wyjątkową odporność na wstrząsy, jest antymagnetyczny i oferuje optymalną temperaturę. Włókno kompozytowe z włókna węglowego jest połączone z aluminiowym kołem balansowym z wkładkami z białego złota. Elegancka geometria i idealnie koncentryczne oscylacje mają swoje korzenie w ulepszonej wydajności i dają unikalny charakter zegarkom. Model ten cechują również dwie inne kompilacje: tourbillon zdolny do niemal hipnotycznych ruchów oraz chronograf z certyfikatem COSC, który spełnia oficjalne standardy chronometrów. ⚫ Cena: 23 000 euro Tagheuer.com
16
Business Life Polska
GADŻETY SHIRT SHUTTLE
Prawdziwy must have dla każdego mężczyzny, któremu zdarza się podróżować służbowo. Shirt Shuttle to zestaw dwóch akcesoriów, które pomogą twojej koszuli dotrzeć nawet na drugi koniec świata bez zagnieceń i plam. W pierwszej kolejności należy skorzystać z deski do składania koszul, a następnie umieścić całość w ochronnym usztywnianym etui z wytrzymałego, wodoodpornego materiału. Etui jest zamykane na suwak i pomieści niestety tylko jedną koszulę, ale w razie potrzeby możemy wyposażyć się w kilka egzemplarzy – zajmują naprawdę niewiele miejsca w bagażu, a efekt jest rewelacyjny. ⚫ Cena: 179 zł toys4boys.pl lub shirtshuttle.com
LVL HYDRATION MONITOR
Jeśli lubicie kontrolować kondycję swojego ciała, np. poprzez monitorowanie swojego tętna lub jakości snu, na pewno zainteresuje was zupełnie nowy smartband wschodzącej marki LVL. Oprócz standardowych dla smartwatchów funkcji oferuje całkowitą nowość – sensor monitorujący nawodnienie organizmu. Może to być nieoceniona pomoc nie tylko dla sportowców i podróżników, ale właściwie dla każdego człowieka, któremu zdarza się nieco zaniedbać nawodnienie organizmu. Produkt dopiero wkracza na rynek i aktualnie trwa jego promocyjna przedsprzedaż. Do wyboru jest 5 wersji kolorystycznych z gumowym lub skórzanym paskiem. Wyniki pomiarów możecie obserwować na ekranie urządzenia lub w aplikacji na swoim smartfonie z Androidem bądź iOS. ⚫ Cena: 150 dolarów onelvl.com
HARMAN KARDON CITATION 500
Jeśli marzycie o inteligentnym domu, z którym będziecie mogli porozmawiać, warto zacząć od zatrudnienia, a raczej kupna prywatnego asystenta. W tej roli najlepiej sprawdza się dostępny od niedawna w języku polskim Asystent Google, obsługiwany m.in. przez głośnik Harman Kardon Citation 500. Spośród wszystkich głośników oferujących wsparcie dla asystentów mowy to właśnie seria Citation robi najlepsze wrażenie. Największy model 500 legitymuje się mocą aż 200 Wat i charakterystycznym dla marki doskonałym brzmieniem. Niewielkie rozmiary sprawiają, że urządzenie jest dosyć niepozorne, jednak bez trudu rozkręci sporą imprezę. Wystarczy powiedzieć mu, jaką muzykę ma odtwarzać. ⚫ Cena: 2800 zł pl.harmankardon.com
18
Business Life Polska
ROLAND KIYOLA KF-10
Pianino cyfrowe marki Roland to połączenie tradycji z nowoczesnością. Naturalne drewno nie służy tu jednak wydobywaniu naturalnego dźwięku instrumentu. Za to odpowiada funkcja modelowania dźwięku SuperNATURAL, dzięki której cyfrowy instrument w niczym nie ustępuje klasycznym pianinom z najwyższej półki, a nawet przewyższa je funkcjonalnością. Dzięki łączności Bluetooth Kiyola może współpracować np. z komputerem lub tabletem, a jeśli akurat nie gramy, możemy wykorzystać jej rewelacyjne głośniki jako bezprzewodowy system dźwiękowy. Jednocześnie stworzona przez japońskiego producenta mebli Karimoku obudowa zajmuje znacznie mniej miejsca niż tradycyjny instrument. Oprócz pianina zestaw zawiera także pedały i ławeczkę. Całość może mieć barwę orzechową lub w kolorze dębu. ⚫ Cena: 16 760 zł roland.com
Postać numeru
CAŁA UMIEJĘTNOŚĆ POLEGA NA TYM, ŻEBY RYNKOWI ZAPROPONOWAĆ TAKIE PRODUKTY, KTÓRE MU POMOGĄ DANĄ KATEGORIĘ ZDYWERSYFIKOWAĆ. NOWOŚCI MUSZĄ SIĘ ODRÓŻNIAĆ OD PRODUKTÓW JUŻ DOSTĘPNYCH. MUSZĄ WNOSIĆ PEWNĄ WARTOŚĆ DODANĄ DLA KONSUMENTÓW. I NAM SIĘ TO UDAJE.
20
Business Life Polska
ALEKSANDRA CHRZANOWSKA GENERAL MANAGER ETi ROZMAWIA: SZYMON LACH ZDJĘCIA: MONIKA SZAŁEK
Aleksandra Chrzanowska, General Manager ETi European Food Industries w Polsce, od stycznia 2018 roku zarządza polskim oddziałem firmy. Była odpowiedzialna za debiut producenta słodkich i słonych przekąsek na polskim rynku. Jest absolwentką Szkoły Głównej Handlowej, a doświadczenie zawodowe zdobywała na różnych stanowiskach kierowniczych w międzynarodowych korporacjach, m.in. PepsiCo, PZ Cussons, Bic, Mars.
Od kiedy firma ETi działa na polskim rynku? Jesteśmy w Polsce od marca 2018 roku, kiedy to ETi uzyskało osobowość prawną. Jednak faktyczna sprzedaż pierwszych produktów rozpoczęła się między majem a czerwcem – mówimy więc o działalności operacyjnej, która ma zaledwie 9 miesięcy. W tym okresie udało nam się jednak naprawdę wiele zdziałać – zbudowaliśmy lokalny zespół, lokalne siły sprzedaży terenowej, rozpoczęliśmy budowanie szerokiej dystrybucji naszych produktów, wdrożyliśmy szeroko zakrojone kampanie marketingowe dla dwóch naszych marek: Wanted i Puf. Nie wspomnę już o innych działaniach operacyjnych, bez których rozpoczęcie biznesu na taką skalę byłoby po prostu niemożliwe. Innymi słowy, to był i nadal jest bardzo pracowity czas.
Skąd pewność, że nowy gracz znajdzie dla siebie miejsce na naszym rynku? Jest sporo powodów stojących za decyzją ekspansji właśnie w Polsce. Wśród najważniejszych wymieniłabym: możliwości, jakie daje wielkość rynku przekąsek, wskaźniki makroekonomiczne oraz dyna-
mikę poszczególnych subkategorii. W Polsce nadal istnieje duży potencjał wzrostu w konsumpcji słodyczy i rozwoju rynku słodkich przekąsek. Według badań Euromonitora z 2018 roku Polacy spożywają 5,5 kg słodyczy per capita rocznie, podczas gdy nasi najbliżsi sąsiedzi już więcej: w Słowacji ten wskaźnik wynosi 6,7 kg per capita, a w Estonii – 8,5 kg. Średnia europejska wynosi 6,8 kg. Wciąż rośnie też siła nabywcza Polaków, a co za tym idzie, konsumpcja słodyczy. Ponadto rynek jest dość rozdrobniony i jest tu miejsce dla nowych graczy. Cała umiejętność polega na tym, żeby rynkowi zaproponować takie produkty, które mu pomogą daną kategorię zdywersyfikować. Nowości muszą się odróżniać od produktów już dostępnych. Muszą wnosić pewną wartość dodaną dla konsumentów. I nam się to udaje. W zaledwie cztery miesiące od rozpoczęcia sprzedaży firma zaczęła być widoczna ze wzrostami w najważniejszych wskaźnikach rynkowych. I to przy spadającej kategorii! Jesteśmy z tego bardzo dumni. Nasze czekoladowe batony Wanted znalazły się na liście TOP 25 brandów w kategorii countlines według
21
Postać numeru
22
Business Life Polska
W PRZYPADKU FIRM, KTÓRE SĄ NA RYNKU NIEZNANE, JEST INACZEJ. LUDZI NIE REKRUTUJE SIĘ DLA LOGO – BO GO PO PROSTU JESZCZE NIE MA – ALE DLA PEWNEJ IDEI, POMYSŁU, KTÓRY CHCĄ Z NAMI REALIZOWAĆ. CO WIĘCEJ, MUSZĄ TO BYĆ LUDZIE NIEZWYKLE KOMPETENTNI – Z ODPOWIEDNIĄ POSTAWĄ. ZNALEZIENIE TAKIEGO PROFILU KANDYDATA, KTÓRY NIE BĘDZIE PATRZYŁ NA LOGO, ALE NA „POMYSŁ” NA FIRMĘ, A DO TEGO BĘDZIE MIAŁ OKREŚLONE CECHY – POWIEDZIAŁABYM: PRAWDZIWEGO PRZEDSIĘBIORCY – JEST BARDZO TRUDNE.
Nielsena – to naprawdę świetne wyniki, w dodatku zaledwie po 6 miesiącach obecności na rynku. To, co nas jednak cieszy najbardziej, to fakt, że konsumenci chętnie wracają po nasze produkty.
Jakie są największe bariery do pokonania, gdy zagraniczna firma w branży FMCG wchodzi na polski rynek? Jest ich bardzo wiele i mają różne wymiary. Jedną z największych barier budowania nowej firmy na rynku jest znalezienie odpowiedniego zespołu, odpowiednich pracowników. W dużych korporacjach, w których pracowałam wcześniej, rekrutacja wyglądała zupełnie inaczej niż to, czego doświadczam obecnie. Tam pracownicy przychodzili często dla znanej marki, renomy, jaką firma za sobą niosła. Osoby te miały określone oczekiwania i w miarę jasną wizję tego, czego mogą się spodziewać w pracy. W przypadku firm, które są na rynku nieznane, jest inaczej. Ludzi nie rekrutuje się dla logo – bo go po prostu jeszcze nie ma – ale dla pewnej idei, pomysłu, który chcą z nami realizować. Co więcej, muszą to być ludzie niezwykle kompetentni – z odpowiednią postawą. Znalezienie takiego profilu kandydata, który nie będzie patrzył na logo, ale na „pomysł” na firmę, a do tego będzie miał określone cechy – powiedziałabym: prawdziwego przedsiębiorcy – jest bardzo trudne. Naprawdę. Taka osoba musi patrzeć perspektywicznie, o swojej odpowiedzialności myśleć bardzo szeroko, brać odpowiedzialność także za innych. Przykładowo, nawet pracując w marketingu czy sprzedaży, musi widzieć bariery, ryzyka, które dotyczą całości operacji. Wszelkie braki bardzo szybko wychodzą – tu nie można się ukryć w strukturach, powiedzieć „nie, to nie moja odpowiedzialność”. Druga bariera to bariera rynkowa. Z jednej strony rynek mówi „chcemy nowości”, „chcemy budować kategorię”. Z drugiej strony nowym markom, które przychodzą z tymi nowościami, niezwykle ciężko
przedostać się do sieci. Tylko ten, kto tego doświadczył, wie, jak trudno otworzyć niektóre drzwi, ile czasu zajmuje choćby umówienie spotkania. I znowu, w wielkich korporacjach te drzwi otwiera logo, w nowych – ludzie. Bez nich i ich umiejętności byłoby to niewykonalne. Sporą barierą jest też duży nakład inwestycji niezbędnych do budowania świadomości marki wśród konsumentów. Wiele firm tego nie robi, bo poziom inwestycji w brand jest wysoki, a czas zwrotu bardzo długi. Chyba że firma – tak jak ETi – chce myśleć w kategoriach długoterminowych i jest odważna w swoich decyzjach. Takie podejście wymaga konsekwencji, systematycznego budowania marki w różnych kanałach marketingowych czy bezpośrednio w sklepie. Do tego wszystkiego potrzebny jest czas i odwaga eksperymentowania. Polska jest też bardzo wyjątkowym rynkiem, gdzie konkurencja cenowa jest ogromna. Oczywiście konsumenci oczekują adekwatnych cen produktów, jednak oczekują także różnorodnych przedziałów cenowych. Coraz więcej osób jest w stanie zapłacić więcej za produkt wysokiej jakości. Nie ma zatem sensu takich produktów deprecjonować, ponieważ na koniec dnia wszyscy na tym tracą. Sieci nie zarabiają na produktach wystarczającej marży, wracają więc do producenta. On jednak też ma ograniczone możliwości, więc często kosztem ceny spada jakość produktów, co finalnie trafia w konsumenta. Wystarczy się przyjrzeć składom niektórych produktów na przestrzeni kilkunastu lat – wiele wysokojakościowych składników zostało zastąpionych zamiennikami. Innym sposobem jest zmniejszanie wielkości opakowań. Właśnie po to, by tę cenę utrzymać. My absolutnie nie zamierzamy tego robić. Nasze produkty są wysokiej jakości i nie chcemy tego zmieniać, dlatego jest to kolejna bariera, wynikająca bezpośrednio z sytuacji na rynku polskim.
23
Postać numeru
24
Stojąc w sklepie w dziale ze słodyczami, widzę setki produktów. Czy polscy konsumenci potrzebują jeszcze większego wyboru?
Pracowała Pani wcześniej w dużych koncernach. Dlaczego zdecydowała się Pani na przejście?
Wszystko w życiu musi być wyważone. Jest pewne portfolio produktów, do którego się chętnie wraca. Jednak tak jak w kuchni, chcemy smakować, próbować nowości, doświadczać nowych doznań. I powinniśmy mieć ku temu możliwość. Półka sama zweryfikuje, co się przyjmie, co nie. Natomiast konsument musi mieć tę szansę doświadczania nowych rzeczy.
Żeby odpowiedzieć na to pytanie, muszę chyba zacząć od tego, jaką jestem osobą. Jedną z najważniejszych dla mnie wartości jest odwaga. Całe życie towarzyszyły mi sytuacje, które mnie wypędzały ze strefy komfortu. I zawsze, gdy jestem w niej za długo, coś się takiego u mnie dzieje, co mnie z niej wygania. Takie przekraczanie własnych granic jest dla mnie niezwykle ważne. Mimo że w danym momencie
Business Life Polska
KIEDYŚ POSZŁAM DO SWOJEGO SZEFA, W NAPRAWDĘ CIĘŻKIM OKRESIE – POŻAR TO MAŁO POWIEDZIANE, WSZYSTKO DOOKOŁA PŁONĘŁO. I MÓWIĘ, ŻE MAM WRAŻENIE, ŻE MOJA SZKLANKA JUŻ JEST PEŁNA I NIE JESTEM W STANIE WIĘCEJ PRZYJĄĆ NA SWOJE BARKI. ODPOWIEDZIAŁ: „WIESZ CO? POWIĘKSZ SOBIE SZKLANKĘ, TO SIĘ NIE WYLEJE”.
to wcale nie jest przyjemne. Człowiek się boi, ma różne myśli. To jednak niezwykle potrzebne – tylko tak się rozwijamy, powiększamy swoją „szklankę” umiejętności. Pozwolę sobie na anegdotę. Kiedyś poszłam do swojego szefa, w naprawdę ciężkim okresie – pożar to mało powiedziane, wszystko dookoła płonęło [śmiech]. I mówię, że mam wrażenie, że moja szklanka już jest pełna i nie jestem w stanie więcej przyjąć na swoje barki. Odpowiedział: „Wiesz co? Powiększ sobie szklankę, to się nie wyleje”. Nie powiem, co sobie w tamtym momencie pomyślałam, ale z perspektywy czasu widzę, że to ważne. Każde doświadczenie, przez które się przejdzie… nawet jeśli bez sukcesu, powiększa tę naszą „szklankę”. I właśnie dlatego myślę, że wychodzenie ze strefy komfortu jest takie ważne. Sama zawsze starałam się to robić. Z działu HR przeszłam do działu sprzedaży. Ruch trochę, powiedziałabym, nietypowy. Stamtąd do marketingu. Pracowałam w różnych branżach i kulturach, rozwijałam się, zdobywałam nowe umiejętności, poznawałam nowe obszary, szukałam nowych wyzwań. I gdy pojawiła się ta oferta, pomyślałam sobie, że to szansa na zdobycie zupełnie innego doświadczenia. Dotąd miałam okazję przeprowadzać różne transformacje w biznesach – w wielu wymiarach: czy to produktowym, czy też zmiany całych modeli dystrybucyjnych. Tutaj pojawiła się szansa, by wszystko stworzyć od podstaw, od nowa. I to była dla mnie motywacja. Bo w tym projekcie – niezależnie od tego, jak by się zakończył dla mnie personalnie – ja swoją „szklankę” powiększyłam dramatycznie.
Jakie są przed Panią i Pani zespołem największe wyzwania? W takich firmach, które dopiero wchodzą na rynek, musimy się spodziewać niespodziewanego – tylko to jest pewne [śmiech]. Nawet pozornie prosta rzecz wygląda u nas inaczej niż w dużych firmach. Przykładowo, gdy listuje się produkty koncernu, który jest na rynku wiele lat, już sama marka otwiera wiele drzwi. U nas nawet umówienie spotkania z dużą siecią wymaga ogromnej determinacji. Trzeba być bardzo konsekwentnym, zorientowanym na cel.
Co na co dzień jest dla Pani największą motywacją? Największą motywacją jest dla mnie zespół. Zespół, który brnie pod wiatr mimo przeszkód. I jak jeden pada, to reszta go podnosi i idziemy dalej. Oczywiście żartuję, ale to trochę tak wygląda. Mimo że bywa trudno, umiemy się po prostu wspierać i trzymać razem.
Wracając do ETi – jak prognozuje Pani rozwój firmy na przestrzeni następnych 2-3 lat? Przede wszystkim chcemy zaoferować Polakom topowe portfolio produktów. Obecnie bardzo uważnie przyglądamy się każdemu z naszych produktów, weryfikujemy, jak rotuje, jak został przyjęty przez konsumentów. Widzimy duże zainteresowanie słodyczami wysokiej jakości – z najlepszą czekoladą, całymi orzechami, prawdziwymi wiórkami kokosowymi, jak nasze czekoladowe batony Wanted czy wafle w gorzkiej czekoladzie Dare. Na pewno będziemy się dynamicznie rozwijać w tym kierunku i poszerzać ofertę produktów premium. Ważnym aspektem są też gramatury produktów. Ponad 50% sprzedaży wolumenowo na rynku słodyczy to opakowania do 50 g (Nielsen 2018). Nasze topowe produkty to produkty o właśnie takiej gramaturze.
Jakimi wartościami kieruje się Pani, budując zespół, z którym na co dzień Pani pracuje? Budowanie zespołu to bardzo trudny temat. Wielu osób, które zatrudniłabym w poprzednich firmach, nie przyjęłabym tutaj. One po prostu by się nie sprawdziły. Tu naprawdę potrzeba „fighterów” z żarem w sercu i z… „samozapłonem” – determinacją, by iść dalej. I to jest taka cecha charakteru, którą albo się ma, albo się jej nie ma. Co więcej, taka praca na najwyższych obrotach jest bardzo wyczerpująca, pochłania wiele energii. Dlatego tak ważne jest, żeby osoby, które dołączają do naszego zespołu, były nie tylko zdeterminowane, ale i odporne oraz by miały naturalną umiejętność odbudowywania w sobie energii, co bywa trudne. Jak starałam się o tę posadę, to nie miałam bladego pojęcia, jak to rzeczywiście będzie wyglądało. Miałam oczywiście swoje wyobrażenie. Jednak teraz
25
Postać numeru
widzę, że zupełnie czym innym jest myśleć, jak coś będzie wyglądać, a czym innym jest tego doświadczyć na własnej skórze. Dlatego bardzo świadomie opowiadam kandydatom o tym, że będą musieli skonfrontować swoje wyobrażenia z rzeczywistością. Otwarcie mówię, jakie są plusy, a jakie minusy. Uważam, że w taką organizację jak nasza, trzeba wejść z pełną świadomością. Wiele fajnego można zyskać. Przede wszystkim budować coś od podstaw. Dlatego mówię, że szukam ludzi z duszą przedsiębiorcy, którzy będą się tym cieszyć. Jednak takie budowanie od zera nie jest łatwe. Trzeba w to włożyć mnóstwo wysiłku, co ma też swoją cenę.
Jakie elementy według Pani motywują dziś ludzi do efektywnej pracy? W przypadku pracowników polskiego oddziału ETi? Realny wpływ na firmę. Mają 100-procentowe poczucie, że nie są tylko trybikiem w wielkiej maszynie. Wręcz przeciwnie. Mają bardzo realny wpływ na to, gdzie jesteśmy. Kogoś, kto tego nie lubi, może ten fakt przerażać, bo tu nie ma się gdzie ukryć. Ale jeśli ktoś to lubi, to powie: „Tak, to właśnie tego szukałem”.
Po pracy – co lubi Pani robić w czasie wolnym?
ZAUWAŻYŁAM, ŻE MALOWANIE BARDZO POMAGA MI PÓŹNIEJ W BIZNESIE. URUCHAMIA DRUGĄ PÓŁKULĘ, POZWALA SIĘ ZRESETOWAĆ – KOLEJNEGO DNIA WRÓCIĆ DO PRACY Z ZUPEŁNIE INNĄ ENERGIĄ, ZE SPOKOJEM PODEJŚĆ DO KOLEJNYCH WYZWAŃ.
Mój mąż nazywa to „express art” [śmiech]. Od jakiegoś czasu w weekend maluję średnio dwa-trzy obrazy. Mówi, że takiej wydajności nie miałam nigdy – oczywiście w malarstwie [śmiech]. To jest w ogóle ciekawy temat. Zauważyłam, że malowanie bardzo pomaga mi później w biznesie. Uruchamia drugą półkulę, pozwala się zresetować – kolejnego dnia wrócić do pracy z zupełnie inną energią, ze spokojem podejść do kolejnych wyzwań. Mam jeszcze jedną miłość, a mianowicie konie. O koniach, a zwłaszcza o moich dwóch, mogłabym mówić godzinami, ale najważniejsze jest to, że praca z nimi dodaje mi tyle energii, że potem muszę gdzieś znaleźć dla niej ujście. I na pewno każdy ma takiego konika, który pomaga mu tę energię odbudować. I każdy powinien tego bardzo pilnować. Często powtarzam, że w pracy nie ma czasu na myślenie. Wchodzimy w taki tryb działania. Wypełniamy kolejne cele, harmonogramy, action plany, przez co za często działamy mechanicznie, automatycznie. To wyłącza myślenie. A bez niego wiele tych działań może się okazać pustych, nie mieć sensu. Dlatego zawsze staram się, żeby mieć czas na myślenie. I właśnie moje hobby daje mi potrzebną przestrzeń, by oczyścić się z bodźców i po prostu pomyśleć. Myślę, że mam dużo szczęścia, bo wypracowałam już świadome narzędzia, które mi w tym pomagają. Wiele osób ma z tym problem. Myślę, że to, że często zapominamy o sobie, to w ogóle problem naszych czasów.
Dziękuję za rozmowę. ⚫
26
Business Life Polska
Oscary 2019
Kim są laureaci tegorocznych
P
ierwsza gala wręczenia Oscarów odbyła się w roku 1929 i z biegiem lat stała się tradycją oraz największym świętem miłośników kina. Tegoroczna ceremonia to już 91. w historii i zapisze się w pamięci choćby przez brak prowadzących (po raz pierwszy od 30 lat) oraz kilka innych kontrowersyjnych pomysłów, takich jak skrócenie gali do 3 godzin, wręczanie nagród w czasie przerwy reklamowej i utworzenie ich nowej kategorii. Na szczęście wszystkie te nietrafione pomysły zostały porzucone po ostrej krytyce środowiska filmowego.
FOTO: RED CARPET REPORT ON MINGLE MEDIA TV
Gala rozdania Nagród Akademii Filmowej odbyła się już jakiś czas temu, ale warto pamiętać o wyróżnionych osobistościach oraz ich dziełach. Oscary są w końcu najbardziej prestiżową nagrodą filmową i jedną z najlepszych możliwych rekomendacji w świecie filmu. Tytuł, przy którym pojawiła się choćby jedna nominacja do Oscara, może być naprawdę świetnym wyborem na wieczorny seans z bliskimi.
Paweł Pawlikowski otrzymał już Oscara w roku 2015. „Ida” została okrzyknięta najlepszym filmem nieanglojęzycznym. „Zimnej wojnie” nie udało się powtórzyć tego sukcesu, ale mamy powody do radości.
POLSKI POWÓD DO DUMY
W tym roku Polacy wyjątkowo czujnie śledzili przebieg gali w Dolby Theatre za sprawą jednego, bardzo wyjątkowego dzieła, czyli „Zimnej wojny” w reżyserii Pawła Pawlikowskiego. Choć polskie arcydzieło nie zostało nagrodzone w żadnej spośród trzech kategorii, w których otrzymało nominacje, możemy być dumni i śmiało obwieścić sukces. Jury Akademii Filmowej wyróżniło „Zimną wojnę” w kategoriach: najlepsze zdjęcia, najlepszy reżyser i najlepszy film nieanglojęzyczny. W każdej z nich zwyciężyła meksykańska „Roma”. Film Alfonso Cuaróna był nominowany w aż dziesięciu kategoriach, jednak finalnie zdobył „tylko” trzy statuetki. Jeśli korzystacie z platformy Netflix,
28
Business Life Polska
możecie legalnie obejrzeć „Romę” już dziś wieczorem. To jednak nieco specyficzny film, który nie każdemu przypadnie do gustu. Tym większe jest rozgoryczenie rzesz Polaków, którzy czują się nieco okradzeni z szansy na wielką nagrodę. Pamiętajmy jednak, że już same nominacje to wielkie wyróżnienie na arenie światowej, a świetny film z Joanną Kulig i Tomaszem Kotem był już wielokrotnie nagradzany. Dzieło Pawlikowskiego otrzymało chociażby Złotą Palmę w Cannes za reżyserię, cztery Złote Lwy w różnych kategoriach i Europejską Nagrodę Filmową aż w pięciu różnych kategoriach. Zdecydowanie warto obejrzeć „Zimną wojnę” na jednej z platform Video on demand, takich jak serwis vod.pl lub Ipla.
FOTO: SASHA STORIES, UNSPLASH
OSCARÓW?
FOTO: SASHA STORIES, UNSPLASH
TEKST: PAWEŁ ILCZUK
POKRYTA 24-KARATOWYM ZŁOTEM STATUETKA PRZEDSTAWIA RYCERZA STOJĄCEGO NA ROLCE TAŚMY FILMOWEJ. PODCZAS GALI ROZDANO 24 TAKIE NAGRODY. KAŻDA Z NICH WAŻY 3,9 KILOGRAMA! FOTO: LEE CHU, WIKIPEDIA
Według wielu to właśnie Lady Gaga zasłużyła na tytuł najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Jej obecność na gali była zdecydowanie najczęściej komentowana w mediach.
NAJWIĘKSI ZWYCIĘZCY
FOTO: GORDON CORRELL, WIKIPEDIA
„Bohemian Rhapsody” to długo wyczekiwany film biograficzny o legendarnym zespole Queen i jego wokaliście. Freddiego Mercury’ego zagrał Rami Malek. Ta rola przyniosła mu tytuł najlepszego aktora pierwszoplanowego. Oprócz tego nagrodzono też udźwiękowienie filmu oraz montaż obrazu i dźwięku. Według wielu widzów film był jednak rozczarowaniem. Zarzuca się mu chociażby nieobiektywne i zbyt pobieżne ukazanie historii oraz przedstawienie zbyt krótkiego okresu działalności zespołu. Ten ostatni zarzut wybrzmiał jeszcze mocniej po zapowiedzi drugiej części filmu, spostrzeganej jako „skok na kasę” na fali sukcesu. Pojawił się nawet dowcipny komentarz, że Rami Malek jest przeciętnym aktorem, ale świetnie zagrał słynne zęby wokalisty, które Freddie uważał za swoją jedyną wadę.
Mahershala Ali to najlepszy aktor drugoplanowy 2018 roku. Ten sam tytuł zdobył też dwa lata temu, dzięki filmowi „Moonlight” z roku 2016.
FOTO: DOMINICK D, WIKIPEDIA
Najczęściej wywoływani na scenę byli twórcy filmu „Bohemian Rhapsody”, który został uhonorowany czterema statuetkami. Nie jest to jednak rekord ani deklasacja rywali. Najczęściej nagradzane filmy w historii Oscarów to „Titanic”, „Ben-Hur” i „Władca Pierścieni: Powrót króla”. Każdy z nich otrzymał ich aż jedenaście!
Kolejne obficie nagrodzone filmy otrzymały po trzy statuetki. Są to wspomniana już „Roma”, nieco kontrowersyjna „Czarna Pantera” oraz rewelacyjny „Green Book”. Ten ostatni film zdobył dwie spośród najważniejszych nagród, czyli Oscara za najlepszy film oraz najlepszy scenariusz oryginalny. Trzeci Oscar spoczął w rękach najlepszego aktora drugoplanowego, czyli Mahershala Aliego. „Czarna Pantera” zachwyciła jury scenografią, kostiumami i muzyką. Film walczył także o nagrodę za najlepszą piosenkę, dźwięk i montaż dźwięku. Pomimo aż siedmiu nominacji film zbiera jednak nie tylko pochlebne recenzje. Według wielu tak mocne promowanie superbohaterskiego filmu jest odpowiedzią na zarzuty wobec Hollywood, dotyczące dyskryminacji czarnoskórych aktorów. Według innych
29
Oscary 2019
tak komercyjna produkcja nie pasuje do Nagród Akademii Filmowej, ale jej znaczenie dla popkultury i czarnoskórych Amerykanów jest naprawdę duże. W czasie tegorocznej gali nagrodzono też inny film o superbohaterze z uniwersum Marvela. Za najlepszy długometrażowy film animowany uznano „Spider-Man Uniwersum”. CO MOŻE POZOSTAWIAĆ NIEDOSYT?
Każdy odbiorca ma swój indywidualny gust, stąd też – jak co roku – wiele osób jest nieco rozczarowanych wynikami. Statuetkę za pierwszoplanową rolę damską zdobyła jednak Olivia Colman, za rolę królowej Wielkiej Brytanii w filmie „Faworyta”. Był to jedyny Oscar dla rewelacyjnej „Faworyty”, nominowanej aż dziesięć razy, w tym dwukrotnie w kategorii najlepszej aktorki drugoplanowej. Tę nagrodę – jedną z bardziej prestiżowych – zdobyła Regina King, za rolę w „Gdyby ulica Beale umiała mówić”. Niedosyt zostawia też tylko jedna nagroda dla ośmiokrotnie nominowanej komedii „Vice” z Christianem Bale’em. Trzeba jednak przyznać, że jak najbardziej zasłużona, bo za rewelacyjną charakteryzację głównego bohatera.
30
Business Life Polska
Oscary rozdawane są już od roku 1929, ale w obecnym miejscu, czyli Dolby Theatre przy Hollywood Boulevard, dopiero od roku 2002.
Wielu fanów liczyło na docenienie świetnej roli Lady Gagi w „Narodzinach gwiazdy”. Bradley Cooper, czyli filmowy partner Lady Gagi, również przegrał walkę o tytuł najlepszego aktora ze wspomnianym już Ramim Malekiem. Para nie wyszła jednak z ceremonii z pustymi rękami. Piosenka pod tytułem „Shallow” w wykonaniu Gagi i Coopera zdecydowanie zasłużyła na statuetkę za najlepszy utwór filmowy i przyniosła upragnioną nagrodę. Jej emocjonalne wykonanie na żywo podczas gali odbiło się szerokim echem w mediach na całym świecie. Pojawiły się nawet pogłoski o romansie pomiędzy dwójką aktorów-muzyków. Tegoroczne Oscary to chyba najbardziej rozśpiewane nagrody od lat. Wśród najczęściej nominowanych filmów znalazły się „Bohemian Rhapsody” i „Narodziny gwiazdy”, opowiadające o karierze muzycznej. „Zimna wojna” również wpisała się w ten trend, ponieważ opowiada o uczuciu łączącym dwoje członków zespołu muzycznego. Pamiętajmy, że nasz „zawodnik” odpadł dopiero w finale, a konkurencja była naprawdę silna – mamy więc powody do dumy. ⚫
FOTO: TYLER NIX, UNSPLASH
FOTO: ERIC JI, UNSPLASH
FOTO: GAGESKIDMORE, WIKIPEDIA
Alfonso Cuarón ma już na swoim koncie 5 Oscarów. Pierwsze 2 zdobył w roku 2014 za rewelacyjną „Grawitację”.
Made in Poland
POLSCY PRODUCENCI JACHTÓW PODBIJAJĄ ŚWIAT TEKST: PAWEŁ ILCZUK
Produkcja polskich aut zakończyła się lata temu, a kolejne próby jej wskrzeszenia w najlepszym wypadku kończą się na kilku prototypach. Producent pociągów i tramwajów PESA ma lepsze i gorsze momenty, a lubelski Ursus notuje straty. Najlepiej prosperującą marką polskich pojazdów jest Solaris, produkujący i eksportujący na cały świat nowoczesne autobusy. Jest jednak taka gałąź przemysłu transportowego, w której Polacy wiodą prym. Mowa o producentach jachtów motorowych, stanowiących od lat ścisłą światową czołówkę.
M
ało osób w Polsce interesuje się tematyką jachtów. Prywatna łódź słusznie kojarzy nam się z ekstrawagancją i luksusem, na który decydują się tylko prawdziwi zapaleńcy. Biorąc pod uwagę liczbę sprzedanych jednostek, rynek sprzedaży jachtów na świecie jest stosunkowo niewielki, a jednak nasz wkład został już zauważony i doceniony przez całe rzesze nabywców oraz entuzjastów z całego świata. Jachty stały się jednym z naszych najcenniejszych i najlepszych towarów eksportowych. Polskie łodzie należą do
32
Business Life Polska
czołówki najczęściej wybieranych na całym świecie. Pod względem wielkości sprzedaży wyprzedzają nas jedynie Stany Zjednoczone. Liczba wytwarzanych w Polsce jachtów wciąż rośnie i w roku 2017 przekroczyła już 20 tys. sztuk rocznie. Najwięcej spośród nich to jachty motorowe z silnikiem zaburtowym o długości od 6 do 9 metrów. Łodzie o długości nawet dwukrotnie większej niż przeciętne auto są piękne i potężne, ale najwięcej emocji budzą prawdziwe wille na wodzie. Taka jednostka to powód do dumy dla właściciela, ale również dla jej projektantów i budowniczych. Największy
FOTO: SIMON GOETZ, UNSPLASH
LICZBA WYTWARZANYCH W POLSCE JACHTÓW WCIĄŻ ROŚNIE I W ROKU 2017 PRZEKROCZYŁA JUŻ 20 TYS. SZTUK ROCZNIE. NAJWIĘCEJ SPOŚRÓD NICH TO JACHTY MOTOROWE Z SILNIKIEM ZABURTOWYM O DŁUGOŚCI OD 6 DO 9 METRÓW.
33
Made in Poland
FOTO: IAN KEEFE, UNSPLASH
NAJWIĘKSZYMI I NAJBARDZIEJ ZNANYMI WŚRÓD KLIENTÓW ZAGRANICZNYCH SĄ SUNREEF YACHTS ORAZ GALEON Z OKOLIC GDAŃSKA, A TAKŻE DELPHIA YACHTS Z OLECKA. TO PRODUCENCI O ŚWIATOWEJ RENOMIE, KTÓRYCH POCZYNANIA SĄ BACZNIE ŚLEDZONE PRZEZ KONSUMENTÓW, ALE TAKŻE PRZEZ KONKURENCJĘ.
34
Business Life Polska
i najbardziej ekskluzywny jacht zbudowany w Polsce to Viatoris. Superluksusowy model o długości 40 metrów narodził się w gdańskiej stoczni Conrad Shipyard i jest największą tego typu jednostką w całości wyprodukowaną w Polsce.
Choć ilościowo sprzedaż polskich jachtów jest znacznie mniejsza niż chociażby eksport samochodów marki Porsche, to jednak wciąż jest ich więcej niż jakichkolwiek innych pojazdów silnikowych wytwarzanych przez polskich producentów. Warto też pamiętać, że ceny najdroższych jachtów made in Poland sięgają kilkuset tysięcy, a nawet kilku milionów euro za sztukę. Łączną wartość eksportu szacuje się na blisko pół miliarda euro rocznie. Mimo pozornie wysokich cen jachty z Polski na tle konkurencji legitymują się konkurencyjnymi cenami i doskonałą jakością. To właśnie współczynnik ceny do jakości stał się pierwszą kartą przetargową. Drugą z nich są dopracowane i nowatorskie konstrukcje, cechujące się praktycznością, dbałością o szczegóły i eleganckim designem. POLSKIE MARKI ZNANE NA CAŁYM ŚWIECIE
Polski przemysł jachtowy tworzy blisko tysiąc firm rozproszonych po całym kraju, choć oczywiście znaczna część z nich mieści się w pobliżu morza lub jezior, czyli na Pomorzu lub Warmii i Mazurach. Największymi i najbardziej znanymi wśród klientów zagranicznych są Sunreef Yachts oraz Galeon z okolic Gdańska, a także Delphia Yachts z Olecka. To producenci o światowej renomie, których poczynania są bacznie śledzone przez konsumentów, ale także przez konkurencję. Wszystkich producentów znad Wisły (a raczej znad Bałtyku i z Krainy Tysiąca Jezior) łączą pasja i kunszt, które gwarantują zadowolenie klientów. Mówimy w końcu o branży, w której 9 na 10 nabywców to prawdziwi miłośnicy i entuzjaści, dla których cena jest kwestią co najwyżej drugorzędną, a często zrzucaną na znacznie dalszy plan. Tu nie ma miejsca na cięcie kosztów i niedopracowane rozwiązania. Problemy z jakością nie tylko zniechęciłyby potencjalnych nabywców, ale mogłyby także być opłakane w skutkach dla użytkowników. Zwarcie w instalacji elektrycznej lub pęknięcie kadłuba z dala od lądu to przepis na katastrofę – również wizerunkową.
FOTO: OSWALDO MARTINEZ, UNSPLASH
Wytwarzanie okazalszych jachtów i katamaranów nie jest oczywiście produkcją hurtową. Niemal każdy egzemplarz ma w sobie coś wyjątkowego i niepowtarzalnego. Nawet jeśli nabywca wybrał gotowy model z katalogu danej marki, możliwości personalizacji znacznie przewyższają te, które są praktykowane w przypadku najbardziej luksusowych aut.
KTO KUPUJE NASZE JACHTY?
Polskie łodzie, jachty i katamarany znajdują nabywców na wszystkich kontynentach. Główne kierunki eksportu to kraje Europy Zachodniej oraz Skandynawii, ale nasi producenci walczą też o uwagę i pieniądze nabywców spoza Europy. Atrakcyjnymi rynkami zbytu są chociażby Stany Zjednoczone, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Australia oraz szybko bogacące się Chiny. Polskie jednostki pływające są zdecydowanie godne pieniędzy Amerykanów czy arabskich szejków. Muszą jedynie zostać przez nich zauważone, a może to być miłość od pierwszego wejrzenia. CZY MOŻE BYĆ LEPIEJ?
Odpowiedź na to pytanie jest oczywiście twierdząca. Utrzymanie wysokiej jakości i stałe ulepszanie naszych rodzimych produktów już od 2009 roku owocuje systematycznym wzrostem sprzedaży. Środowisko miłośników żeglugi jest dosyć zwarte, dzięki czemu wieści o wyróżniających się (zarówno na plus, jak i na minus) produktach rozchodzą się w sposób organiczny. Potencjał przemysłu jachtowego został dostrzeżony także przez polski rząd, który wspiera finansowo działania promocyjne. Adresatami trwającej obecnie akcji marketingowej są takie kraje jak Niemcy, Holandia, Norwegia, USA, ZEA, Turcja, Rosja, Chiny i Australia. Są to w większości
35
Made in Poland
TO WARTO ZOBACZYĆ
Choć niewielu z nas o tym wie, również w Polsce organizowane są wystawy, targi i konkursy na najlepsze jachty i łodzie. Te wydarzenia nie są tak popularne jak imprezy targowe pokroju niedawno zakończonego Poznań Motor Show. O ile niemal
każdego Polaka interesują samochody i motoryzacja w ogóle, o tyle tematyka jachtów i łodzi jest swojego rodzaju niszą dla wyjątkowego kręgu odbiorców. Publiczność jest tu mniej liczna, ale także bardziej skora do zakupów niż dziesiątki tysięcy ludzi odwiedzających wspomniane już Motor Show w Poznaniu. Jeśli jednak będziecie mieli okazję odwiedzić imprezę taką jak Warszawski Salon Jachtowy, Boatshow w Łodzi, Targi Wiatr i Woda w Warszawie i Gdyni lub jakąkolwiek inną imprezę poświęconą jachtom i łodziom – naprawdę warto skorzystać z tej możliwości i zobaczyć, jak wspaniałe jednostki pływające powstają w naszym kraju. To naprawdę światowa czołówka pod każdym względem. ⚫
GŁÓWNE KIERUNKI EKSPORTU TO KRAJE EUROPY ZACHODNIEJ ORAZ SKANDYNAWII, ALE NASI PRODUCENCI WALCZĄ TEŻ O UWAGĘ I PIENIĄDZE NABYWCÓW SPOZA EUROPY. ATRAKCYJNYMI RYNKAMI ZBYTU SĄ CHOCIAŻBY STANY ZJEDNOCZONE, ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE, AUSTRALIA ORAZ SZYBKO BOGACĄCE SIĘ CHINY.
36
Business Life Polska
FOTO: REDCHARLIE, UNSPLASH
rynki, na których polskie łodzie są już znane, ale także rynki perspektywiczne, które mogą się okazać cennymi odbiorcami naszych produktów. Wśród działań promujących polski przemysł nautystyczny jest chociażby wystawianie naszych marek na zagranicznych targach i wystawach poświęconych tej branży.
MEBLE OGRODOWE
IDEALNE DO OGRODU I NA TARAS!
to meble, których tapicerka wykonana jest m.in. ze specjalnego materiału Sunbrella ®. Meble te są bardzo łatwe w pielęgnacji, odporne na zabrudzenia, zachowują kolor i są wodoodporne. Gęsta struktura wypełnienia kanapy zapewnia wysoki komfort wypoczynku oraz sprawia, że nawet po deszczu meble bardzo szybko wysychają.
Oferta mebli ogrodowych dostępna jest w Salonach Firmowych Kettler: WARSZAWA, ul. Okopowa 56A (przy C.H. KLIF), tel. 22 887 46 17 • KRAKÓW, ul. Pilotów 33, tel. 12 421 20 04 • GDYNIA, ul. Hutnicza 20A, tel. 58 661 81 18 SALONY PARTNERSKIE: DYNAMIC, BIELSKO-BIAŁA, ul. Babiogórska 11, tel. 579 603 333, 504 122 079 • WITEKS-CENTRUM WITEK Sp. z o.o., MODLNICZKA, ul. Handlowców 12, tel. 12 623 39 50 • F.H. MAX-FLIZ SP. z o.o., WROCŁAW, ul. Mińska 60a, tel. 71 722 37 10 • CENTRUM OGRODNICZE ŻULICKI, KOŁOBRZEG, ul. Jedności Narodowej 30, tel. 94 351 67 67 • ARPIO LEDER Salon Meblowy, ZIELONA GÓRA, ul. Sienkiewicza 9, tel. 68 326 22 55 • FLOREXPOL, LUBLIN, ul. Dębówka 17A, tel. 81 533 30 50 • FLORA POINT, WARSZAWA-ANIN, ul. Mrówcza 212, tel. 22 812 78 76 • VEGA MEBLE, KSIĘŻYNO, ul. Mazowiecka 43, tel. 85 663 25 18 • VANILLIEN HAUS, ŁÓDŹ, ul. Kasprzaka 3, tel: 784 035 764
Testujemy i oceniamy
DWORZYSKO
MIEJSCE, GDZIE TRADYCJA SPOTYKA SIĘ Z NOWOCZESNOŚCIĄ TEKST: ADRIAN KOWALSKI
razu, gdy weszliśmy do środka, poczuliśmy niespotykany nigdzie indziej klimat.
170 LAT HISTORII W NOWEJ ODSŁONIE
Na mapie Dolnego Śląska istnieje kilka ciekawych miejsc, w których można odpocząć, skorzystać z zabiegów spa i dobrze zjeść. Jedno z nich jest jednak zdecydowanie warte odwiedzenia. Kompleks Dworzysko znajduje się w Szczawnie-Zdroju. Położony na uboczu, z dala od miejskiego zgiełku, a jednocześnie do deptaku w centrum miasta można dojść niespiesznym krokiem w 20 minut. Cała przestrzeń dookoła kompleksu otoczona jest łąkami i pagórkami. Lokalna atrakcja to góra Chełmiec, która wyraźnie wyrasta w odległości 2-godzinnego spaceru od Dworzyska. DOTARCIE DO CELU
Do kompleksu dojeżdżamy piękną aleją kasztanową. Legenda głosi, że została ona podarowana przez jednego z książąt mieszkającego w Zamku Książ w prezencie jego małżonce. Można powiedzieć, że panowie w tamtych czasach nie rozmieniali się na drobne, przynajmniej w kwestii prezentów. Dworzysko zaprasza swoich gości do restauracji Babinicz, która obecnie posiada dwie czapki Gault&Millau, dzięki fantastycznej kuchni wprowadzonej przez uznanego szefa kuchni Wojciecha Harapkiewicza. To właśnie w restauracji najmocniej czuć nowoczesną odsłonę
38
Business Life Polska
Dworzyska, ponieważ dania z jednej strony są tradycyjne, a z drugiej podane w niekonwencjonalny sposób. Uważam, że bardzo cenne było przygotowanie sali szkoleniowej, w której szef kuchni organizuje kameralne szkolenia kulinarne. To świetny pomysł na prezent lub imprezę integracyjną dla firm lub zespołów. W końcu zawsze imprezy przenoszą się do kuchni. Po smacznym posiłku goście mogą skorzystać z noclegu w jednym z trzech dostępnych budynków, który może zakwaterować około 100 osób. Charakterystyczny Dwór Idy otoczony balkonem, w którym znajdują się recepcja, kawiarnia oraz przytulnie urządzone pokoje, posiada ponad 170-letnią historię, dlatego od
Recepcjonistka przywitała nas ciepło, sprawnie zameldowała i przekazała najważniejsze informacje dotyczące pobytu. Po odświeżeniu się po podróży zeszliśmy do kawiarni, gdzie spróbowaliśmy wypieków od dworzyskowego cukiernika. Jeżeli trzeba byłoby wybrać tylko jeden powód, aby odwiedzić Dworzysko, to byłby to tort bezowy. Miłym akcentem jest fakt, że kawiarnia w sezonie rozstawia stoliki na zewnątrz, gdzie można na świeżym powietrzu w spokoju spędzić czas, posłuchać śpiewu ptaków i poobserwować otaczającą przyrodę. LOKALNE ATRAKCJE
Podczas pobytu w Dworzysku warto skorzystać z bezpośredniego dostępu do stadniny koni. Nawet nowicjusze mogą spróbować swoich sił w siodle pod okiem instruktorów, a bardziej doświadczone osoby śmiało wyruszyć w teren. Nieopodal Dworzyska znajduje się pijalnia wód mineralnych i piękny park zdrojowy, który warto odwiedzić w okresie wiosennym, gdyż właśnie w tym miesiącu kwiaty, drzewa i krzewy są najpiękniejsze. ⚫
HOTEL NEW YORK PALACE BUDAPEST – THE DEDICA ANTHOLOGY
FOTO: ŁUKASZ KUCZYŃSKI
TEKST: SZYMON LACH
5-gwiazdkowy hotel znajduje się w doskonałej lokalizacji, w samym centrum Budapesztu. Na pierwszy rzut oka, gdy podjeżdża się pod hotel, widać piękną, zdobioną fasadę. Budynek został wybudowany pod koniec XIX wieku, dokładnie w 1894 roku. Ówczesnym właścicielem była amerykańska firma ubezpieczeniowa New York Life Insurance Company. Wejście do hotelu jest imponujące. Doorman otwiera drzwi taksówki, wyjmuje bagaże, żeby w końcu odprowadzić gości do środka. Czerwony dywan i bogate zdobienia przyciągają wzrok, zanim dotrze się do lobby i znajdującej się po prawej stronie recepcji. Lobby jest bardzo przestronne i jasne, ponieważ sufit w dużej części jest przeszklony. Centralnym punktem lobby są obszerne sofy i fotele, na których można się wygodnie rozsiąść, aby odpocząć po podróży. Pokoje i apartamenty są rozlokowane na pięciu piętrach. W ofercie goście mogą wybrać pomiędzy siedmioma różnymi kategoriami pokoi; pokój standard jest podstawowym pokojem z najmniejszym metrażem. Kolejne 3 kategorie różnią się wielkością pokoju. 5. i 6. kategoria to apartamenty, a 7., czyli najwyższa kategoria, to apartament
prezydencki. Część z nich ma widok na miasto, a część na sąsiadujące budynki. Meldując się w hotelu, warto zapytać o dostępność pokoi na wyższych piętrach. Część pokoi na 5. piętrze posiada również balkon, co może być szczególnie przyjemne w okresie wiosennym lub letnim. Śniadanie dostarczone do pokoju na wskazaną godzinę czy poranna kawa będą smakowały wspaniale! Łóżka są bardzo wygodne, a łazienka przestronna. W SPA znajdziemy sauny, gabinet masażu, strefę ciszy i basen. Warto, aby zarządzający hotelem popracowali nad remontami i odnowieniem SPA & Wellness Center. W wielu miejscach widać już ząb czasu. Sądzę, że niewielkim nakładem sił i pracy można w ciekawy sposób odświeżyć tę część hotelu, gdyż
teraz jest to zdecydowanie najsłabszy element hotelu. Punktem obowiązkowym jest kawiarnia New York Cafe. Przez wielu uważana jest za najbardziej klasyczną kawiarnię na świecie. Znani aktorzy, piosenkarze zatrzymywali się właśnie tutaj, by zjeść słynne desery i przekąski. Poeci prezentowali swoje dzieła, a zainteresowana publika mogła zadawać pytania i kupować książki. Podsumowując, jeśli planujesz wyjazd do Budapesztu i szukasz noclegu o wysokim standardzie w ścisłym centrum, a hotelowe SPA nie jest najważniejszym punktem twojego wyjazdu, to Hotel New York Palace Budapest będzie dobrym adresem. ⚫
39
Podróże
6 NIEZRÓWNANYCH REJSÓW DOOKOŁA ŚWIATA TEKST: NATALIA GRABIŃSKA
Rejsy statkami wycieczkowymi są jedną z ulubionych form spędzania wakacji przez Amerykanów. Niektórym mogą się kojarzyć z nudą, ale nie w przypadku takich statków i takich rejsów. Miarę luksusu stanowi tutaj stosunek załogi do pasażerów, im lepszy, tym lepsza opieka nad gośćmi. Piękne wnętrza i sprzyjająca relaksowi przestrzeń publiczna to podstawa. Równie ważny jest wachlarz rozrywek, zarówno na pokładzie, jak i poza nim. Oto obłędne wyprawy dookoła świata najlepszych wycieczkowców, które krążą po oceanach naszej planety.
SILVERSEA WORLD CRUISE 2020 – LEGENDS OF CRUISING
Silversea twierdzi, że tylko 1% podróżujących doświadczy takiego poziomu wypraw wycieczkowcem i według nich ten 1% osób wybrało właśnie Legends of Cruising. Statek Silver Whisper wypłynie w swój legendarny rejs 6 stycznia 2020 roku z Fort Lauderdale na Florydzie. Przemierzy kulę ziemską w 140 dni, zatrzymując się w największych portach, co umożliwi pasażerom zwiedzenie najsłynniejszych miast i wysp 32 krajów wszystkich kontynentów. Podróżujący nim będą mogli wykąpać się w każdym oceanie, poznać różne kultury, wziąć udział w lokalnych wydarzeniach i na bieżąco podziwiać piękno natury, a przy tym nie zabraknie im atrakcji na pokładzie. Silver Whisper posiada cztery restauracje, grill, kasyno, luksusowe butiki, spa, salon piękności, siłownie i inne miejsca do odkrycia. Ceny za osobę zaczynają się od 55 tys. euro, ale to nie jest jeszcze rekord. W 2013 roku pobyt w Apartamencie Właściciela (Owner’s Suite) z dwiema sypialniami, łazienkami, jadalnią z salonem i obszerną werandą wyceniono na 306 tys. euro za osobę. Obecnie są to kwoty zaczynające się od 205 tys. euro. ⚫
40
Business Life Polska
FOTO: BRANDON NELSON, UNSPLASH
SILVER WHISPER: 388 PASAŻERÓW 302 CZŁONKÓW ZAŁOGI
146-DAY WORLD CRUISE SEABOURN 2020 – EXTRAORDINARY DESTINATIONS
VIKING ULTIMATE WORLD CRUISE 2019
Statek Sojourn Seabourn rozpocznie rejs 4 stycznia 2020 roku w Miami, a zakończy 28 maja w San Francisco. Odwiedzi 62 porty, 32 kraje i pięć kontynentów, ale nie będą to typowe destynacje, tylko egzotyczne cele podróży pełne unikatowych doświadczeń kulturowych. Na każdy dzień przypadnie więcej niż jeden port, m.in. Durban, Sri Lanka, Brisbane, Komodo czy Pago Pago. Rejs został urozmaicony ofertą specjalną, na którą składają się podróże w międzyczasie, po drodze do Namibii, Indii i Południowej Afryki, safari z Kapsztadu, Durbanu i Mombasy, liczne wycieczki partnerskie UNESCO – obejmujące listę światowego dziedzictwa ze świecącymi jaskiniami w Puerto Princesa na czele oraz nurkowanie w Wielkiej Rafie Koralowej. Wyróżnia go również specjalna atrakcja kulinarna: zakupy z szefem kuchni rejsu w roli przewodnika po lokalnych smakach w wybranych portach, m.in. na Barbadosie, w Manili, Phuket i Sydney. Sam statek posiada otwarty salon, restauracje, patio grillowe, sześć wanien z hydromasażem, dwa baseny, 9-dołkowe pole golfowe, centrum fitness oraz salę do gry w karty. Wynajmuje aż 229 luksusowych apartamentów z werandami. Za Penthouse trzeba zapłacić od 126 800 euro, a pobyt w ramach oferty podstawowej kosztuje od 27 899 euro za osobę. ⚫
Pod tą nazwą kryje się najdłuższy i najbardziej pojemny z prezentowanych rejsów dookoła świata, gdyż trwa aż 245 dni. Startuje 31 sierpnia 2019 roku, a kończy się w Londynie 2 maja 2020 roku. Obejmuje 59 krajów sześciu kontynentów wraz z 113 wycieczkami towarzyszącymi. Viking szczyci się najmłodszą flotą statków wycieczkowych świata, a dzięki temu wszystkimi nowinkami technologicznymi (m.in. ogrzewaniem podłogowym w łazienkach) i nowoczesnym wystrojem wnętrz. W przestrzeni publicznej, oprócz salonów, basenów, siłowni oraz wszystkiego, co można znaleźć na tego typu statkach, mieszczą się jeszcze teatry i kluby jazzowe. Linia przywiązuje dużą wagę do kultury. W trakcie rejsu pasażerowie będą mogli pogłębić swoją wiedzę w bibliotece pokładowej, a zaproszeni historycy poprowadzą interesujące wykłady. Odbędą się tam także lekcje gotowania i degustacje win, a wszystko po to, aby zwiększyć intensywność lokalnych doświadczeń. Wynajęcie apartamentów Veranda kosztuje od 89 990 dolarów za osobę. Najbardziej luksusowe pokoje, tzw. właściciela, zostały wyprzedane za 269 990 dolarów. ⚫
VIKING SUN: 930 PASAŻERÓW 480 CZŁONKÓW ZAŁOGI
FOTO: FERNANDO JORGE, UNSPLASH
SEABOURN SOJOURN: 405 PASAŻERÓW 330 CZŁONKÓW ZAŁOGI
41
Podróże
HOLLAND AMERICA'S 128-DAY GRAND WORLD VOYAGE 2020
ARCADIA’S WESTERN CIRCUMNAVIGATION 2020 ARCADIA: 2094 PASAŻERÓW 866 CZŁONKÓW ZAŁOGI
FOTO: PETER HANSEN, UNSPLASH
Trasa Grand World Voyage rozpocznie się w Fort Lauderdale na Florydzie w dniu 4 stycznia 2020 roku. Statek Amsterdam powróci tam 12 maja 2020 roku po 128 dniach na morzu, pozostawiając za sobą 46 portów świata. Popłynie wzdłuż wschodniego wybrzeża Ameryki Południowej, odwiedzając porty na Karaibach, zmierzając do wierzchołka kontynentu, aby obrać kurs na zachodnie wybrzeże, dostać się na Wyspę Wielkanocną i pokierować się w stronę Nowej Zelandii i Australii. Wytworny Amsterdam odznacza się na tle innych statków trzypiętrowym atrium z oszałamiającym astrolabium. Linia przygotowała wachlarz kursów gotowania i praktycznych warsztatów na pokładzie, a w ramach usług osobistych można wynająć sobie prywatnego konsjerża do zadań specjalnych. Oferta podstawowa zaczyna się od 24 211 euro za osobę. Apartamenty Neptune, z ogromnymi oknami od podłogi do sufitu i szeregiem pobocznych udogodnień, kosztują od 82 094 dolarów wzwyż. ⚫
CUNARD'S 107 NIGHT WORLD VOYAGE 2019
FOTO: BILLY PASCO, UNSPLASH
MS QUEEN VICTORIA: 2014 PASAŻERÓW 900 CZŁONKÓW ZAŁOGI
42
Business Life Polska
Statek brytyjskich linii Cunard o dumnej nazwie Królowa Wiktoria 10 stycznia wyruszył z Southampton w Wielkiej Brytanii w ekskluzywną podróż po świecie. Zawinie tam z powrotem 28 kwietnia 2019 roku. Najważniejsze punkty rejsu skupiają się na gorących wakacyjnych destynacjach i tropikalnych wyspach, m.in.: Bermudy, Floryda, Aruba, pełny tranzyt Kanału Panamskiego, Kostaryka, Meksyk, San Francisco, Hawaje, Australia, Bali, Hongkong, Sri Lanka, Seszele, Mauritius, RPA, Namibia i Las Palmas de Gran Canaria. Cunard oferuje przy tym pełen zakres wycieczek portowych. Na pokładzie królewskiego statku panuje iście królewski klimat. Eleganckie wnętrza dopełniono subtelnymi złoceniami, zaś sceneria The Royal Court Theatre przypomina kadr ze starego filmu. Jest on jedynym teatrem na morzu z prywatnymi balkonami dla widzów. Cena za apartament wynosi od 70 532 dolarów. Goście mają do dyspozycji oddzielną werandę, wannę z hydromasażem w marmurowych łazienkach i telewizję satelitarną, a ich obsługą zajmują się konsjerż i lokaj. ⚫
Kolejny brytyjski wycieczkowiec, Arcadia linii P&O Cruises, 3 stycznia 2020 roku rozpocznie 99-nocny rejs do 27 portów najważniejszych miast świata w sprawdzonej formule Western Circumnavigation. Statek pokona 32 900 mil morskich i w trzy miesiące zamelduje się w portach: San Francisco, Honolulu, Sydney, Szanghaju, Hongkongu i Dubaju. Po drodze zatrzyma się na rajskich wyspach, co umożliwi pasażerom zwiedzenie starożytnych świątyń. Arcadia jest przeznaczona głównie dla dorosłych, gdyż odznacza się bardzo rozrywkową atmosferą, która kwitnie w barach i restauracjach na statku. Cechy charakterystyczne tego statku to oszklone windy i wielka kolekcja dzieł sztuki. Bilety kosztują od 9999 funtów za osobę. Ceny najlepszych rejsów powalają, ale taka uniwersalność i ogrom atrakcji musi kosztować. Niektóre linie zapewniają dodatkowy kredyt do rejsu, aby wydać na pokładzie ich statku jeszcze więcej pieniędzy, np. na Silver Whisper są to 4 tys. dolarów na apartament. Sprzedaje się je jako podróże życia, i biorąc pod uwagę statystyki, obietnice mogą zostać spełnione – nawet jeśli wybierzemy krótszy odcinek trasy. Wygląda na to, że podczas takiego rejsu można również łatwo wydać oszczędności życia. ⚫
FOTO: REYNIER CARL, UNSPLASH
MS AMSTERDAM: 1380 PASAŻERÓW 647 CZŁONKÓW ZAŁOGI
SHIFTING YOUR BUSINESS TO THE NEXT LEVEL PROPERTY & CONSTRUCTION RECRUITMENT SOLUTIONS To find out how we can help to grow your organization please visit www.hrdg.pl
Nowe trendy
PRZEGLĄD OKULARÓW PRZECIWSŁONECZNYCH
WIOSNA/LATO 2019 3
ONA ONA 1. Illesteva Leonard II, illesteva.com – 177 dolarów 2. Vogue Soho Gigi Hadid 2019, eyerim.pl – 400 zł 3. Miu Miu Cat’s Eye, johnlewis.com – 239 funtów 4. Hublot H003, italiaindependent.com – 757 euro 5. Christian Dior Diorsostellair1, dior.com – 350 dolarów
1
5
4
2
44
Business Life Polska
4
ON ON
2
1. On The Up Und Up, vintandyork.com – 179 dolarów 2. Gucci, mrporter.com – 260 euro 3. Hublot H013, italiaindependent.com – 680 euro 4. Ray-Ban Scuderia Ferrari Collection, ray-ban.com – 981 zł 5. Dolce & Gabbana DG 2196 02/87, markoweokulary.pl – 1362 zł
5
1
3
45
PRAWO
RYNEK FUZJI I PRZEJĘĆ W POLSCE
– PODSUMOWANIE ROKU 2018
TEKST: MARCIN L. MRÓZ, THINK LEGAL
W
edług różnych szacunków w 2018 roku w Polsce przeprowadzono od 211 (raport Navigator Capita i Fordata) do 323 (według Walter Herz oraz portalu statista.com) transakcji fuzji i przejęć. Różnice w szacunkach wynikają głównie z przyjętej metodologii – nie wszystkie transakcje, ze względu na swoją wartość, są brane pod uwagę. Jak jednak mają się te dane do lat poprzednich? Opierając się na raporcie Walter Herz oraz statista.com, w porównaniu z 2017 rokiem odnotowaliśmy większą liczbę transakcji (288 w 2017 r.), ale spadła znacząco ogólna wartość dokonywanych inwestycji, i to aż o 40% (z 10,6 mld euro do 6,49 mld euro), co odpowiada poziomowi z 2015 roku. Spadek na polskim rynku wpisuje się w szerszy trend cechujący cały region CEE. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Mergermarket w 2018 roku w Europie Środkowo-Wschodniej ogłoszono 445 transakcji, co stanowi o 13% mniej niż rok wcześniej, a ich łączna wartość wyniosła 21,3 mld euro, czyli o 18% mniej niż rok wcześniej. Nie zmienia to jednak faktu, że Polska wciąż dominuje w regionie
46
Business Life Polska
oraz stanowi jeden z najbardziej atrakcyjnych dla inwestorów rynków. W ubiegłym roku dało się również zaobserwować przesunięcie akcentów. Nie zrealizowano żadnej megatransakcji (o wartości przekraczającej 10 mld zł, natomiast wzrosła liczba małych (41) oraz średnich (12 tzw. Mid-Capów, o wartości od 100 do 400 mln zł) akwizycji. NAJCIEKAWSZE TRANSAKCJE
Największą transakcją w 2018 roku było nabycie przez PKN Orlen 37% akcji czeskiego Unipetrolu a.s. za prawie 4,2 mld zł. Cały proces trwał prawie rok (rozpoczął się w grudniu 2017 roku) i pozwolił polskiemu gigantowi na uzyskanie łącznie 100% własności czeskiej spółki, która jest największym koncernem rafineryjno-petrochemicznym w Czechach. W jego skład wchodzą rafinerie w Litvinowie i Kralupach oraz największa na lokalnym rynku sieć stacji paliwowych Benzina (ponad 400 stacji). Drugą co do wartości transakcją (a pierwszą, jeżeli weźmiemy pod uwagę inwestycje dokonywane na terenie Polski) było nabycie przez Bank BGŻ Paribas wydzielonych aktywów Raiffeisen Bank Polska, za kwotę 3,25 mld zł. Trzecia akwizycja również miała
NAJWIĘKSZĄ TRANSAKCJĄ W 2018 ROKU BYŁO NABYCIE PRZEZ PKN ORLEN 37% AKCJI CZESKIEGO UNIPETROLU A.S. ZA PRAWIE 4,2 MLD ZŁ. CAŁY PROCES TRWAŁ PRAWIE ROK (ROZPOCZĄŁ SIĘ W GRUDNIU 217 ROKU) I POZWOLIŁ POLSKIEMU GIGANTOWI NA UZYSKANIE ŁĄCZNIE 100% WŁASNOŚCI CZESKIEJ SPÓŁKI.
miejsce w sektorze bankowym i dotyczyła przejęcia 100% akcji Eurobanku przez Bank Millennium od francuskiej grupy Société Générale za 1,833 mld zł. AKWIZYCJA A SUKCESJA
MODELE PRAWNE REALIZACJI TRANSAKCJI M&A
Fuzje i przejęcia na gruncie prawnym oznaczają właściwie to samo, czyli połączenie spółek. Może być ono realizowane w dwóch wariantach – jako fuzja, czyli klasyczne połączenie, gdzie dwie spółki zawiązują trzecią i przenoszą na nią cały swój majątek, lub jako połączenie, czyli tam gdzie jedna spółka przejmuje (wchłania) majątek drugiej.
FOTO: MARTEN BJORK, UNSPLASH
2018 rok przyniósł także potwierdzenie, że borykający się z problemami z sukcesją polscy przedsiębiorcy decydują się na sprzedaż biznesu. Prywatni biznesmani stanowili 50% wszystkich sprzedających na rynku M&A w 2018 r. Doskonałym przykładem jest sprzedaż nowosądeckiego Konspolu przez rodzinę Pazganów na rzecz amerykańskiego giganta branży spożywczej Cargill. Tutaj jednak kwota transakcji nie została ujawniona, dlatego też nie znalazła się w zestawieniach dotyczących rynku. Nie ulega jednak wątpliwości, że problem z sukcesją będzie jednym z motorów napędowych transakcji M&A w Polsce.
47
CIEKAWYM ZJAWISKIEM, JAKIE OD PARU LAT MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ W POLSCE, JEST ZMIANA MODELU NABYWANIA NIERUCHOMOŚCI Z FORMUŁY ASSET DEAL NA SHARE DEAL.
W praktyce jednak do klasycznych transakcji połączenia dochodzi rzadko. Transakcje M&A są realizowane w głównej mierze w formule share deal, czyli nabywania akcji lub udziałów w spółkach przejmowanych. Podstawowym dokumentem dla takich transakcji jest umowa sprzedaży (udziałów lub akcji), poprzedzona wcześniej przedwstępną umową sprzedaży, a także towarzysząca temu pozostała dokumentacja transakcyjna. Należą do niej w szczególności umowa rachunku escrow oraz dokumenty dotyczące zabezpieczenia transakcji i ryzyk transakcyjnych, np. umowy zastawów czy opcje call lub put. Jeżeli przejęcie nie jest całościowe i dotychczasowi właściciele spółki zachowują część udziałów, konieczne jest zawarcie także umowy wspólników (shareholders’ agreement), która reguluje stosunki wewnętrzne pomiędzy udziałowcami i zapewnia ład korporacyjny. Drugim modelem jest transakcja typu asset deal, która polega na przejęciu określonych aktywów, w szczególności przedsiębiorstwa spółki lub
48
Business Life Polska
zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W przeciwieństwie do share deal nie następuje tu pełna sukcesja praw na nabywcę, dlatego też transakcje takie mogą rodzić większe ryzyko i wymagają dokonania dodatkowej analizy pod kątem profilu prowadzonej działalności. Ciekawym zjawiskiem, jakie od paru lat można zaobserwować w Polsce, jest zmiana modelu nabywania nieruchomości z formuły asset deal na share deal. Powoduje to, że transakcje, które wcześniej uchodziły za typowo nieruchomościowe, obecnie mają co najmniej mieszany charakter i przez niektóre podmioty są uwzględniane w zestawieniach transakcji M&A. Dobrym przykładem jest nabycie przez Atrium kompleksu handlowego Wars Sawa Junior za kwotę 301,5 mln euro, właśnie w formule zakupu akcji spółki, będącej właścicielem nieruchomości. Dzięki temu, według danych statista. com, transakcja ta była trzecią co do wielkości w 2018 roku w Polsce, wyprzedzając m.in. sprzedaż Solarisa. ⚫
FOTO: DYLAN GILLIS, UNSPLASH
PRAWO
Zdrowie
PRYWATNA OPIEKA MEDYCZNA W POLSCE TEKST: NATALIA GRABIŃSKA
Narodowy Fundusz Zdrowia nie zaspokaja wszystkich potrzeb pacjentów. Nie posiada wystarczających środków pieniężnych, a co za tym idzie – bliskich terminów. Nikt nie ma ochoty czekać na wizytę czy zabieg w kolejkach, bo przecież chodzi o zdrowie – a nie ma nic cenniejszego, dlatego Polacy coraz częściej i coraz więcej płacą z własnej kieszeni, aby te potrzeby zaspokoić.
50
Business Life Polska
FOTO: DOMINIK KUHN, UNSPLASH
P
odmioty prywatne zajmujące się szeroko pojętym leczeniem to: gabinety lekarskie, okulistyczne, dentystyczne oraz szpitale i kliniki specjalistyczne: reumatologiczne, ortopedyczne, chirurgiczne, onkologiczne, kardiologiczne, psychiatryczno-psychologiczne, ginekologiczne, in vitro, medycyny estetycznej i sportowe – trzy ostatnie gałęzie medycyny jak na razie w ogóle nie są sponsorowane przez państwo. Zdobywają popularność wśród pacjentów, chociaż nie należą do najtańszych. Pary decydujące się na in vitro muszą przygotować się na pokrycie łącznych kosztów oscylujących między 10 a 20 tys. złotych. Pomimo naturalnych kontrowersji wynikających ze sztucznego zapłodnienia w ostatnich latach powstało sporo prywatnych klinik in vitro w większych dzielnicach Polski, dużą renomą cieszy się bodajże Invicta z Gdańska. Wracając do sedna sprawy, sektor publiczny nie może poradzić sobie głównie z zapotrzebowaniem na pomoc w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, długoterminowej i rehabilitacyjnej. Przychodzą mu z pomocą prywatne szpitale i całe sieci, jednak państwo wcale im tego nie ułatwia, ale trzeba przyznać, że chroni pacjentów. Najlepszym źródłem wiedzy ogólnej o sektorze prywatnym są statystyki udostępnione przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych, z których dowiadujemy się, że skupia ono 35% szpitali prywatnych w Polsce, a te z kolei stanowią około 41% wszystkich szpitali, łącznie z publicznymi. Organizację i funkcjonowanie podmiotów medycznych reguluje ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej. Niepubliczny zakład opieki medycznej może założyć właściwie każda osoba fizyczna lub prawna, ale musi spełnić wymagania rozporządzenia Ministra Zdrowia w wymiarze ogólnoprzestrzennym, sanitarnym, instalacyjnym, odnośnie pomieszczeń i urządzeń, a także dotyczące przepisów określających, kto może świadczyć usługi medyczne, a więc jedynie osoby z zawodem medycznym. Ponadto konieczna jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych albo przez ich zaniechanie. Szpitale prywatne są zlokalizowane w mniejszych lub większych miastach, a utrzymują się zwłaszcza z umów z NFZ-em i z klientami korporacyjnymi. Cechuje je wyższy poziom świadczonych usług, nowoczesny sprzęt i o wiele lepsze warunki (porównywalne do dobrych hoteli) niż w placówkach państwowych, ale najważniejszy wydaje się fakt, że nie przetrzymują pacjentów dłużej niż to konieczne, a dzięki temu mogą przyjąć więcej osób. Reasumując, lepiej zarządzają personelem
i finansami. Świetnym przykładem jest Szpital św. Rocha w Ozimku w województwie opolskim, niegdyś zadłużony na 10 mln złotych, jak podaje „Nowa Trybuna Opolska”. Wykupiła go duża spółka z Wrocławia o nazwie EuroMediCare. Na początku musiała go doinwestować, m.in. po to, aby wprowadzić zmiany organizacyjne. Kupiła komputery z odpowiednim oprogramowaniem, które obsługują teraz trzy osoby zamiast 40 urzędników i służb pomocniczych. Nowy zarząd skupił się na jakości świadczonych usług, co obecnie przyciąga pacjentów z całej Polski. Funkcjonowanie placówek prywatnych ma także swoje cienie. Szpitale same muszą dbać o swój kapitał. Według danych OSSP od 2011 do 2016 roku liczba kontraktów z NFZ-em zmniejszyła się z 90 do 75%, co w przeliczeniu na straty pieniężne wyniosło 200 mln zł mniej od państwa. Jakby tego
SZPITALE PRYWATNE SĄ ZLOKALIZOWANE W MNIEJSZYCH LUB WIĘKSZYCH MIASTACH, A UTRZYMUJĄ SIĘ ZWŁASZCZA Z UMÓW Z NFZ-EM I Z KLIENTAMI KORPORACYJNYMI.
było mało, 1 października 2017 roku weszła w życie ustawa o sieci szpitali z gwarantowanym kontraktowaniem z NFZ. Nie dostało się do niej 355 szpitali, z których aż 339 stanowiły placówki prywatne. Odpowiedzialność za taki stan rzeczy może ponosić deficyt w wysokości około 3 mld zł, jaki odnotowało Ministerstwo Zdrowia na początku 2018 roku. Pierwszeństwo miały oczywiście placówki publiczne (w jakiej kondycji by nie były), a szpitale prywatne musiały odnaleźć się na rynku albo raczej wkroczyć na niego z impetem, aby przetrwać. Chorzy wybierają je na konkretne zabiegi w cenie od kilku do kilkunastu tysięcy złotych – w zależności od stopnia skomplikowania operacji i towarzyszącego jej ryzyka – albo przechodzą w nich kompleksowe badania. Niemniej centra medyczne stawiają akcent na pakiety medyczne dla firm i osób prywatnych. Pełna opieka zdrowotna zapewniona przez pracodawcę stała się jednym z najbardziej pożądanych bonusów na rynku pracy. Tak naprawdę są one konkretnie skrojonymi ofertami marketingowymi, zresztą na tym polega cały zamysł prywatnej medycyny, aby sprzedawać usługi medyczne. Do tego celu powstają internetowe platformy sprzedażowe, takie jak np. Medistore (połączenie słów medicine i store – medycyna i sklep), który sprzedaje wizyty i zabiegi odbywające
51
FOTO: LUIS MELENDEZ, UNSPLASH
Zdrowie
FUNKCJONOWANIE PLACÓWEK PRYWATNYCH MA TAKŻE SWOJE CIENIE. SZPITALE SAME MUSZĄ DBAĆ O SWÓJ KAPITAŁ. WEDŁUG DANYCH OSSP OD 2011 DO 2016 ROKU LICZBA KONTRAKTÓW Z NFZ-EM ZMNIEJSZYŁA SIĘ Z 90 DO 75%, CO W PRZELICZENIU NA STRATY PIENIĘŻNE WYNIOSŁO 200 MLN ZŁ MNIEJ OD PAŃSTWA. się w placówkach Medicover, jego partnerów oraz w Centrum Medycznym Damiana w Warszawie. Abonamenty dla klientów indywidualnych od Medistore koncentrują się na rodzinie i jej potrzebach, czyli zbiorczo podliczają usługi medyczne dla wszystkich jej członków. Cena regularna w ofercie Standard wynosi od 615,60 zł za rok dla dorosłego do 67. roku życia, ale dla rodziny 2+1 będzie to już 1138,94 zł (jak pokazuje kalkulator zamieszczony na stronie internetowej www.medistore.com). Nie wydaje się to jakąś astronomiczną kwotą w skali roku, ale za wizytę tego samego dnia trzeba dopłacić 15 zł oraz kolejne 15 zł za każdą pojedynczą konsultację w przypadku pomocy doraźnej (pediatrycznej i ogólnej), u kilku specjalistów czy za podstawowe
52
Business Life Polska
zabiegi ambulatoryjne i laboratoryjne. Ogólnie rzecz biorąc, pomimo abonamentu za każdym razem i tak trzeba wydać dodatkowe pieniądze, a wybór specjalizacji wcale nie jest taki szeroki, chociaż w przypadku młodych osób z dziećmi, gdzie najważniejszy jest pediatra, ginekolog i lekarz rodzinny, na pewno wystarczy. Za dwa lub trzy razy większe pieniądze otrzymamy cały wachlarz specjalistów, zabiegów i pomocy o każdej porze dnia i nocy. Nie inaczej wyglądają pakiety medyczne w Luxmedzie, który posiada 70 swoich placówek i wiele partnerskich w całej Polsce, nawet po kilka w większych miastach. Jeśli nie trzeba dopłacać każdorazowo 20 zł, to kwota końcowa abonamentu jest znacznie wyższa. Luxmed podzielił swoją ofertę
FOTO: JESSE ORRICO, UNSPLASH
FOTO: RICCARDO PELATI, UNSPLASH
Zdrowie
według wieku pacjentów, a poszczególne pakiety nazwał gatunkami drzew i owoców. Takie nazwy przyciągają uwagę, ale na pierwszy rzut oka nie mówią nic więcej o swojej zawartości. Trzeba spędzić dużo czasu, żeby przeczytać wszystkie punkty. Dorosły człowiek między 18. a 65. rokiem życia zapłaci 516 zł powiększone o 20 zł przy jakiejkolwiek wizycie w planie Brzoza. Każdorazową dopłatę eliminuje plan Dąb za 3300 zł za rok. Rodzina 2+1 poniesie koszt 2499 zł plus 20 zł, a każde kolejne dziecko dołączone do opieki wymaga uiszczenia kwoty 995 zł. Luxmed ma wprawdzie nieco wyższe ceny, ale za to już w ofercie podstawowej zapewnia dużą różnorodność dostępnych specjalistów.
54
Business Life Polska
KOLEJKI POJAWIŁY SIĘ TAKŻE W SEKTORZE PRYWATNYM, ALE NIE SĄ ONE ZBYT DŁUGIE. REKOMPENSUJE JE OPIEKA NAJLEPSZEGO SPECJALISTY.
Ubezpieczenie bądź polisa zdrowotna gwarantują szerszy wybór placówek i lekarzy, ale nie biorą odpowiedzialności za czas oczekiwania na wizytę. Tutaj nie ma opcji dopłacenia za wcześniejsze dostanie się do lekarza pierwszego kontaktu. Nic dziwnego, że w takim razie kosztują o wiele mniej, bo od 50 do kilkuset złotych miesięcznie. Niektórzy boją się całkowitej prywatyzacji, gdyż mniej zamożnych może nie być stać na leczenie. Kolejki pojawiły się także w sektorze prywatnym, ale nie są one zbyt długie. Rekompensuje je opieka najlepszego specjalisty. Wkraczamy w epokę, w której to szpitale walczą o pacjentów, na razie przynajmniej te prywatne… ⚫
RYNEK HOTELARSKI
100-LECIE SIECI HOTELI
HILTON TEKST: KRZYSZTOF KOTLARSKI
Pod koniec maja bieżącego roku Hilton – jedna z najbardziej rozpoznawalnych marek branży hotelarskiej na świecie – będzie obchodzić swoje setne urodziny. Niezwykle barwna historia tej renomowanej sieci jest zarazem opowieścią o dynamicznym rozwoju całej branży hotelarskiej na przestrzeni ostatniego wieku.
W
szystko zaczęło się, gdy w 1919 roku przedsiębiorca Conrad Hilton zakupił niewielki hotel w miasteczku Cisco w Teksasie. Jego znakomita decyzja biznesowa stała się zaczątkiem ogromnej fortuny, a prowincjonalny hotelik przekształcił się w globalny konglomerat, w skład którego wchodzi 17 różnych marek i ponad 5600 nieruchomości oferujących 913 tys. miejsc noclegowych, rozmieszczonych w 113 krajach świata. O jakości usług Hiltona zaświadczyć może ponad 3 mld gości, których przez lata swej działalności gościły obiekty tej sieci. PIONIERZY HOTELARSTWA
Gdy sto lat temu Conrad Hilton nabył prawa do hotelu The Mobley w Cisco, nie sądził, że jego interes rozwinie się w tak zawrotnym tempie. Doskonale prosperujący biznes pozwolił mu w krótkim czasie nabyć kilka kolejnych hoteli, a już w 1925 roku powstał pierwszy obiekt oficjalnie sygnowany
56
Business Life Polska
marką Hilton. Conrad Hilton nie bał się wprowadzania nowinek technicznych. Jako pierwszy w Ameryce otworzył hotel, w którym każdy pokój oferował dostęp do bieżącej wody, a wspólna przestrzeń była klimatyzowana. Niemal każdego roku Hilton przecierał szlaki, którymi przed nim nie podążał nikt z branży hotelarskiej. W 1943 roku, dzięki zakupowi dwóch obiektów w Nowym Jorku, marka Hilton stała się pierwszą siecią hoteli obecną na obu wybrzeżach USA. Zaledwie trzy lata później The Hilton Hotels Corporation pewnym krokiem wkroczyła na nowojorską giełdę. Zespół Conrada Hiltona nie spoczywał jednak na laurach. Hotele tej sieci jako pierwsze zdecydowały się na zainstalowanie w pokojach telewizorów. Pomysłem Hiltona było również budowanie obiektów w pobliżu lotnisk oraz stworzenie centralnego biura rezerwacji, pozwalającego na zabukowanie miejsca w dowolnym obiekcie sieci za pomocą telefonu czy telegramu. Marka do dziś przywiązuje ogromną wagę do innowacyjności. Gdy w branży hotelarskiej pojawia się jakaś nowinka, niemal na pewno znajdziemy ją już w hotelach sieci Hilton.
MARKA DO DZIŚ PRZYWIĄZUJE OGROMNĄ WAGĘ DO INNOWACYJNOŚCI. GDY W BRANŻY HOTELARSKIEJ POJAWIA SIĘ JAKAŚ NOWINKA, NIEMAL NA PEWNO ZNAJDZIEMY JĄ JUŻ W HOTELACH SIECI HILTON.
WARTOŚCI HILTON
Te wszystkie sukcesy prawdopodobnie nie byłyby możliwe, gdyby nie mentalność Conrada Hiltona, która stała się zaczątkiem wartości wyznawanych przez całą firmę. Dla Hiltona kluczowa jest jakość obsługi, tak by gościnność jego pracowników była widoczna na każdym kroku. Jest to ewidentnie
wyrażone w wizji firmy, która brzmi: „Wypełnić ziemię światłem i ciepłem gościnności, dostarczając wyjątkowych doświadczeń – w każdym hotelu, dla każdego gościa, za każdym razem”. Ta poetycka fraza przekłada się na konkretne działania – najwyższą jakość obsługi personelu, dbanie o rozwój pracowników oraz naturalną integrację obiektów
57
RYNEK HOTELARSKI
WARTOŚCI PRZYŚWIECAJĄCE MARCE ZOSTAŁY ZAWARTE W AKRONIMIE HILTON, CZYLI HOSPITALITY (GOŚCINNOŚĆ), INTEGRITY (UCZCIWOŚĆ), LEADERSHIP (PRZYWÓDZTWO), TEAMWORK (PRACA ZESPOŁOWA), OWNERSHIP (POCZUCIE ODPOWIEDZIALNOŚCI) ORAZ NOW (TERAŹNIEJSZOŚĆ). TWORZĄ ONE OBRAZ FIRMY SŁUŻĄCEJ SWOIM KLIENTOM I ODPOWIEDZIALNEJ W SWOICH DZIAŁANIACH.
Hilton z otaczającym je środowiskiem naturalnym i społecznym. Wartości przyświecające marce zostały zawarte w akronimie HILTON, czyli Hospitality (Gościnność), Integrity (Uczciwość), Leadership (Przywództwo), Teamwork (Praca zespołowa), Ownership (Poczucie odpowiedzialności) oraz Now (Teraźniejszość). Tworzą one obraz firmy służącej swoim klientom i odpowiedzialnej w swoich działaniach, która zawsze stara się dostarczyć gościom maksymalnej satysfakcji. LUKSUS HILTONA TAKŻE W POLSCE
Od 2007 roku najwyższą jakością usług marki Hilton możemy cieszyć się także w Polsce. Pierwszym obiektem tej sieci w naszym kraju stał się Hilton Warsaw. Do dziś pozostaje on najbardziej rozbudowanym kompleksem konferencyjnym w centrum Warszawy. Hilton Warsaw to ponad 300 pokoi i apartamentów utrzymanych w najwyższym standardzie, a także liczne sale konferencyjne, bankietowe oraz wszelkie udogodnienia umożliwiające wypoczynek i przeprowadzanie transakcji biznesowych. Ogromna przestrzeń oddana do dyspozycji gości pozwala nie tylko na przeprowadzanie szkoleń czy konferencji, ale także imprez towarzyszących. Perłą w koronie flagowego obiektu Hiltona w Polsce jest sala balowa o powierzchni 1400 m2, w której wyprawić można wystawną kolację dla ponad tysiąca gości. Działające również w obiekcie restauracja, bar i klub fitness sprawiają, że bez względu na cel wizyty każdy gość odnajdzie tu coś dla siebie. HILTON EFFECT, CZYLI DZIEDZICTWO
Choć założyciel sieci, Conrad Hilton, odszedł już przed 40 laty, to jego dziedzictwo trwa nadal. Nie
58
Business Life Polska
tylko w postaci prężnie rozwijającego się biznesu, lecz przede wszystkim dzięki wyznawanym przez niego wartościom i sposobowi, w jaki na zawsze odmienił branżę hotelarską. Wyznaczoną przez Hiltona drogą firma podąża także w obliczu świętowania swojego 100-lecia. Zamiast hucznej imprezy organizacja postanowiła uczcić spuściznę swojego twórcy, inwestując w zbadanie wpływu, jaki przez lata wywierała marka Hilton na swoich gości, pracowników i otaczające środowisko. Efektem tych prac jest książka „The Hilton Effect”. Niezależne analizy prowadzone na tych trzech płaszczyznach pokazują, że efekt Hiltona nie jest wymysłem, lecz realnie wpływa na życie poszczególnych ludzi oraz całych społeczności. Hilton uczynił z gościnności instytucję, na którą zawsze można liczyć w obiektach tej sieci. Jest marką, dzięki której podróżowanie w interesach stało się łatwiejsze i bardziej przewidywalne. Swoim pracownikom daje zaś poczucie stabilności. Zatrudniając się w sieci, zyskują oni pewność, że będą traktowani uczciwie i otrzymają możliwość rozwoju swojej kariery. W ciągu stu lat działalności systematycznie wzrastał także wpływ marki Hilton na środowisko, zarówno społeczne, jak i naturalne. Hilton stawia na zrównoważony rozwój. Korzysta z lokalnych pracowników i produktów, a każdy obiekt stara się zminimalizować swoje zużycie energii i wody oraz produkcję odpadów. Firma inwestuje w programy społeczne, a w przyszłości będzie dążyć do tworzenia hoteli niskoemisyjnych i samowystarczalnych. Swoimi spostrzeżeniami na temat wpływu Hiltona na pracowników podzielił się z nami Jarosław Jezierski, Dyrektor Finansowy Hilton Warsaw. ⚫
DLACZEGO HILTON? Wywiad z Jarosławem Jezierskim, Dyrektorem Finansowym Grupy Hoteli Hilton w Polsce. Rozmawia: Krzysztof Kotlarski
W JAKI SPOSÓB ROZPOCZĘŁA SIĘ PANA KARIERA W HILTON WARSAW?
Z siecią Hilton jestem związany już 14 długich lat. Przygoda rozpoczęła się w Wielkiej Brytanii, gdzie przez rok pracowałem w małym resortowym hotelu w działach operacyjnych. Mój powrót do Polski oznaczał nowe wyzwanie zawodowe. Podjąłem pracę w pierwszym Hiltonie w Polsce. Pracuję tu już 13 lat, dokładnie od pierwszego dnia funkcjonowania tego hotelu. Początkowo przez dwa lata byłem związany z działem gastronomii i pełniłem funkcję kierownika restauracji. Już wtedy kształciłem się w kierunku finansów. Moja kariera nabrała tempa w momencie przejścia do działu zakupów, gdzie przez półtora roku poznawałem tajniki kontraktowania. Był to niejako początek mojej przygody w finansach. Pamiętam, że zadeklarowałem wtedy na mojej ocenie pracowniczej chęć pracy tam. Szczęśliwie szybko się to urzeczywistniło. Zostałem zastępcą Dyrektora Finansowego, a po 4 latach pełnienia tej funkcji objąłem stanowisko Dyrektora Finansowego Hilton Warsaw. Teraz jestem Dyrektorem Finansowym grupy hoteli sieci Hilton w Polsce i reprezentuję oddział brytyjski Hilton Worldwide w Polsce. JAKIE MOŻLIWOŚCI ROZWOJU DAŁA PANU FIRMA HILTON?
Bardzo duże. Przede wszystkim rozwój moich zdolności, wiedzy, a także cech osobowości. Hilton przyznał mi kredyt zaufania, pozwalając rozpocząć wymarzoną karierę w dziale finansowym. Dostałem duże wsparcie od regionu, a także mojej ówczesnej przełożonej, która w niezwykle merytoryczny sposób przygotowała mnie do późniejszej roli Dyrektora Finansowego. Wraz z dynamicznym rozwojem sieci w Polsce możliwości rozwoju stale się poszerzają. DLACZEGO HILTON? KTÓRE WARTOŚCI REPREZENTOWANE PRZEZ FIRMĘ UTOŻSAMIA PAN ZE SWOIM ŻYCIEM ZAWODOWYM I KTÓRE SĄ PANU NAJBLIŻSZE?
Hilton, ponieważ jest wiodącą firmą hotelarską, która zapewnia doskonałe produkty, usługi i doświadczenia. Jestem dumny, że
59
RYNEK HOTELARSKI
ZAMIAST HUCZNEJ IMPREZY ORGANIZACJA POSTANOWIŁA UCZCIĆ SPUŚCIZNĘ SWOJEGO TWÓRCY, INWESTUJĄC W ZBADANIE WPŁYWU, JAKI PRZEZ LATA WYWIERAŁA MARKA HILTON NA SWOICH GOŚCI, PRACOWNIKÓW I OTACZAJĄCE ŚRODOWISKO. EFEKTEM TYCH PRAC JEST KSIĄŻKA „THE HILTON EFFECT”.
mogę pracować dla tak rozpoznawalnej marki, z tak jasną wizją i misją. Jestem przywiązany do każdej wartości naszej korporacji, jednak dwie z nich są mi szczególnie bliskie. Są to Leadership (Przywództwo) i Now (Teraźniejszość). Pierwsza z nich odnosi się do faktu, iż nasza firma uczy nas, jak być liderami w naszych zespołach, jak wspomagać rozwój naszych pracowników. Druga natomiast traktuje o innowacyjności, nowinkach technologicznych i tym, że jako firma nie stajemy w miejscu. Wręcz przeciwnie, idziemy na przód i jesteśmy zawsze o krok dalej od konkurencji. BĘDĄC AMBASADOREM HILTON WARSAW, W JAKI SPOSÓB WSPOMAGA PAN ROZWÓJ I SZKOLENIE SWOICH PRACOWNIKÓW?
Ludzie są dla mnie najważniejsi. Swojemu zespołowi poświęcam tyle czasu, ile tylko mogę. Staram się wskazywać kierunek działań do optymalizacji zarządzania finansami obiektów w zależności od ich sytuacji rynkowej i popytu. Odbywam regularne spotkania ze swoim zespołem, starając się wpływać na obszary, w których ich kompetencje nie są jeszcze wystarczające. Członkowie zespołu mogą liczyć na dużo szkoleń, cross-trainingi i udział w projektach międzynarodowych. Z CZYM WIĄŻE SIĘ PRACA W DZIALE FINANSOWYM HOTELU HILTON WARSAW. CZYM ZAJMUJE SIĘ DYREKTOR FINANSOWY HOTELU?
Głównym priorytetem działu finansowego jest solidne zarządzanie kosztami oraz procesami księgowymi hotelu, jak również optymalizacja i wskazywanie potencjalnych obszarów do poprawy ogólnego wyniku finansowego przedsiębiorstwa, jakim jest hotel. W obecnych czasach jednym
60
Business Life Polska
z głównych zadań Dyrektora Finansowego Hotelu jest współpraca z zarządem spółki dotycząca opracowania i egzekwowania strategii finansowej, kontrola procedur prawnych i finansowych, współpraca z właścicielami obiektów i koordynacja między hotelem a centralą firmy. JAKIE SĄ BENEFITY PRACY W HILTON?
Z szerokiej puli benefitów pracowniczych, jakie oferuje sieć Hilton, na szczególną uwagę zasługuje program cen pracowniczych na podróże „GoHilton”. Pozwala on pracownikom odwiedzić nawet bardzo odległe kraje za naprawdę symboliczne kwoty. W JAKI SPOSÓB BĘDZIECIE ŚWIĘTOWAĆ 100-LECIE W HOTELU?
Zamierzamy uczcić tę szczególną rocznicę wraz z naszymi lokalnymi klientami i gośćmi hotelowymi, którym chcemy podziękować za lojalność wobec naszej sieci. Dokładna data obchodów 100-lecia Hiltona przypada na 31 maja, my zorganizujemy nasze wydarzenie wcześniej. Na pewno będzie tort, wyśmienite jedzenie i dużo innych atrakcji. Będzie się działo! JAKIE SĄ PANA DALSZE PLANY ZAWODOWE?
Swoją dalszą przyszłość wiążę z Hiltonem. Przez najbliższe 2 lata na pewno nie będę się nudził, a to w związku z otwarciem kolejnych hoteli naszej sieci. Czeka mnie dużo pracy operacyjnej przy pre-openingach. Sporo czasu poświęcam także na wspieranie naszego biura centralnego. Nie zapominam jednak o dalszym rozwoju. Chcę dalej korzystać z możliwości doskonalenia zawodowego, które oferuje nam korporacja, i kierować swoje kroki w dalsze struktury finansowe firmy. ⚫
O tym się mówi
PO CO PRZEKOPYWAĆ MIERZEJĘ WIŚLANĄ? TEKST: MARCIN GOMÓŁKA
Pomysł przekopania Mierzei Wiślanej pojawił się jeszcze w XVI wieku, za czasów króla Stefana Batorego. Od tamtej pory wraca coraz częściej i teraz ów plan ma szansę się ziścić, choć głosy sprzeciwu napływają z każdej strony. Czy przekop niesie za sobą jakieś negatywne konsekwencje? Czy na pewno jest potrzebny? Rozważmy wszystkie wady i zalety tej potężnej i kontrowersyjnej inwestycji.
M
ierzeja Wiślana to liczący 96 km długości i 1-2 km szerokości pas lądu, oddzielający Zalew Wiślany od Zatoki Gdańskiej. W roku 1479 sztorm przerwał mierzeję, tworząc Cieśninę Piławską. Nazwa cieśniny pochodzi od istniejącego w tym miejscu miasta – Piławy (od 1946 r. Bałtyjsk). Po dziś dzień jest to jedyna droga dostępu do Morza Bałtyckiego dla miast takich jak Elbląg, Frombork, Tolkmicko, Kaliningrad i Pribrieżnyj. Cieśnina znajduje się niestety na odległym krańcu mierzei, na rosyjskich wodach terytorialnych. Kanał przez mierzeję byłby drogą na skróty, ale to nie jedyna jego zaleta. SKĄD TEN POMYSŁ?
Wspomniany we wstępie Stefan Batory wpadł na pomysł przekopania mierzei w roku 1576 podczas
62
Business Life Polska
buntu Gdańska, który praktycznie odciął Polskę od Bałtyku. Kanał przez mierzeję pozwoliłby na szybki i wygodny transport morski z wykorzystaniem portów w rejonie Zalewu Wiślanego, a przede wszystkim tego w Elblągu. Pomysł został jednak wkrótce porzucony, ponieważ wojna z Gdańskiem zakończyła się porozumieniem po roku od jej rozpoczęcia. Na szczęście w dzisiejszych czasach Gdańsk żyje w zgodzie z resztą Rzeczypospolitej, a nawet pełni funkcję największego ośrodka portowego w kraju. Nie oznacza to jednak, że port w Elblągu nie jest przydatny. Jest wciąż rozbudowywany i może znacząco wspomóc import i eksport drogą morską. Największym problemem i „wąskim gardłem” tego portu jest Cieśnina Piławska. Rosja zdecydowanie nie lubi gości w swojej cieśninie, stąd też mocno ogranicza, a czasem całkowicie zawiesza dostęp do niej obcym statkom. Podobne problemy trwają już od czasów II wojny światowej, pomimo zawierania
FOTO: NINA GRĘBOWSKA, UNSPLASH
FOTO: VIDAR NORDLI-MATHISEN, UNSPLASH
NAWET NIEWIELKIE STATKI HANDLOWE SĄ W STANIE PRZEWIEŹĆ ŁADUNEK WIĘKSZY NIŻ SETKI, A NAWET TYSIĄCE CIĘŻARÓWEK. WYKORZYSTANIE PORTU W ELBLĄGU MOŻE CZĘŚCIOWO WYRĘCZYĆ INNE PORTY I DODATKOWO ODCIĄŻYĆ DROGĘ KRAJOWĄ NR 7.
kolejnych umów między Polską a Rosją. Obecnie dostęp do cieśniny mają tylko statki handlowe, legitymujące się polską banderą. Jest to dosyć kłopotliwe, ponieważ nawet jednostki należące do polskich armatorów zazwyczaj oznaczone są tzw. tanimi lub wygodnymi banderami. Statki zarejestrowane pod banderą np. Panamy, Kambodży czy Boliwii są objęte mniej restrykcyjnymi podatkami oraz przepisami bezpieczeństwa, więc są znacznie tańsze i prostsze w utrzymaniu.
tów Zalewu Wiślanego do Zatoki Gdańskiej. Mierzeja jest w tym miejscu dosyć wąska, więc jej przebicie będzie możliwie najtańsze i najmniej kłopotliwe. Kanał żeglugowy będzie miał długość 1,3 kilometra, 40 metrów szerokości i 5 metrów głębokości. Dzięki tym wymiarom będą mogły nim przepłynąć statki o parametrach morskich, czyli liczące nawet 100 metrów długości, 20 szerokości oraz o zanurzeniu do 4 metrów. Wykonawców kanału ma wyłonić przetarg przeprowadzony w trzech etapach, a cała inwestycja ma zostać ukończona do roku 2022.
JAK TO MA WYGLĄDAĆ?
Miejsce przekopu pokrywa się z tym wyznaczonym jeszcze przez namiestników Stefana Batorego. Ma on znaleźć się nieopodal wsi Skowronki. W mediach często pada nazwa miejscowości „Nowy Świat”, jednak próżno szukać jej na mapach. Wieś całkowicie zniknęła wkrótce po zakończeniu II wojny światowej. Taka lokalizacja kanału znacząco skróci drogę z por-
CO MOŻEMY ZYSKAĆ?
Kanał żeglugowy ma rozwiązać problemy z pokonywaniem Cieśniny Piławskiej oraz uniezależnić Polskę od Rosji. Nawet najmniejsza polityczna niesnaska może doprowadzić do sytuacji, w której cieśnina zostanie zamknięta dla i tak nielicznych polskich statków, które mogą ją przemierzać. Budowa kanału
63
ABY STATKI O TAKICH GABARYTACH MOGŁY DOPŁYNĄĆ DO PORTU W ELBLĄGU, NIE WYSTARCZY PRZEKOPAĆ MIERZEI WIŚLANEJ. KONIECZNE BĘDZIE TEŻ POGŁĘBIENIE RZEKI ELBLĄG ORAZ KANAŁU ŻEGLUGOWEGO PRZEZ ZALEW WIŚLANY.
64
Business Life Polska
FOTO: JULIE NORTH, UNSPLASH
O tym się mówi
to przede wszystkim krok w stronę niezależności oraz inwestycja w bezpieczeństwo narodowe. Dzięki zniesieniu ograniczeń odnośnie narodowości, przeznaczenia oraz rozmiaru statków port w Elblągu ma szansę realnie zaistnieć na transportowej mapie Europy, wspierając porty w Trójmieście oraz jednocześnie odciążając transport drogowy i szynowy pomiędzy wybrzeżem a województwem warmińsko-mazurskim. GŁOSY SPRZECIWU
Pierwszy sprzeciw wobec przebicia Mierzei Wiślanej zgłosiła Rosja, uzasadniając go troską o środowisko naturalne w regionie Zalewu Wiślanego. Według strony rosyjskiej tak duża ingerencja w geologię terenu niewątpliwie zmieni warunki wodne zalewu oraz zagrozi ekosystemom wodnym i przybrzeżnym Polski i Rosji. Rosjanie domagają się międzynarodowej oceny wpływu na środowisko naturalne. Możliwość przeprowadzenia tejże oceny zapewnia tzw. Konwencja z Espoo, dotycząca ocen oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym. Rzecz w tym, że Rosja nie podpisała się pod tym dokumentem, przez co mogła przez wiele lat unikać roszczeń od państw ościennych, ale też pozbawiła się możliwości wszczęcia podobnej kontroli. Rosja nie jest raczej kojarzona z państwem słynącym z dbałości o ekologię, ale jej obiekcje podzieliła Komisja Europejska. Ku zaskoczeniu wszystkich, członkowie komisji przyznali, że przekop mierzei jest konieczny i odgrywa znaczącą rolę dla suwerenności i bezpieczeństwa naszego kraju. Komisja prosi jedynie o rozwagę i ostrożność w czasie wykonywania prac, aby możliwie zminimalizować negatywny wpływ na środowisko. Pierwsze zmiany w ekosystemie właściwie już się dokonały, podsycając sprzeciw środowisk proekologicznych. Wykonana w lutym wycinka drzew wzbudziła wiele kontrowersji. Operacja była przeprowadzona w wielkim pośpiechu, tuż po zatwierdzeniu decyzji o rozpoczęciu inwestycji, ale pomimo braku decyzji środowiskowych. Wycinka odbyła się pod czujnym okiem policji oraz ochroniarzy – zapewne w obawie przed interwencją ekologów. Co ważne, miejsce wycinki leży w obszarze chronionym Natura 2000, będącym obszarem lęgowym ptaków objętych ochroną. Ważnym argumentem przeciw przekopowi są koszty jego budowy i utrzymania, które według niektórych mogą być niewspółmiernie wysokie wobec niepewnych korzyści ekonomicznych. Koszt inwestycji
szacuje się na mniej więcej 880 mln zł i będzie ona w całości finansowana z budżetu państwa. Unia Europejska nie dofinansuje tego przedsięwzięcia. To jednak dopiero początek wydatków. Konieczne będzie także pogłębienie rzeki Elbląg oraz toru żeglugowego przez Zalew Wiślany. Niecały miliard złotych to jednak – nomen omen – kropla w morzu inwestycji planowanych przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Ministerstwo planuje przeznaczyć kolejne 25 miliardów na rozwój i budowę portów w Gdańsku, Gdyni, Świnoujściu i Szczecinie. Te inwestycje wydają się konieczne, ponieważ ilość wykonywanych w naszych portach przeładunków jest na rekordowym poziomie i systematycznie rośnie. Sprawa wysokiego kosztu przekopu rozwiązała się w niemalże magiczny sposób, dzięki nieprawdopodobnemu zbiegowi okoliczności. Podczas analiz gleby okazało się, że w miejscu planowanego przekopu znajdują się ogromne złoża naturalnego bursztynu. Jego wartość jest szacowana nawet na 900 mln zł, a to oznacza, że przekop w zasadzie sfinansuje się sam, o ile przypuszczenia się potwierdzą. Ostatnim argumentem przeciw przekopowi mierzei jest brak uzasadnienia ekonomicznego. Choć mieszkańcy Elbląga cieszą się na nowe możliwości i upatrują w kanale szansy na rozwój, niektórzy twierdzą, że inwestycja nie przyniesie żadnych wymiernych korzyści i nigdy się nie zwróci. Ten scenariusz może jednak zweryfikować tylko przyszłość, ponieważ prawdopodobnie już nic nie zatrzyma realizacji tego przedsięwzięcia. ⚫
TO ZALEDWIE JEDNA Z WIELU PLANOWANYCH INWESTYCJI W POLSKI TRANSPORT MORSKI. JEŚLI ZOSTANIE DOBRZE WYKORZYSTANA, MOŻE PRZYNIEŚĆ DUŻE KORZYŚCI.
65
Moda
GARNITURY SZYTE NA MIARĘ KOMU POWIERZYĆ SWOJĄ PREZENCJĘ? TEKST: ALEKSANDRA MAKARUK
Oficjalny dress code ciągle stanowi o prestiżu przedsiębiorstwa, zaś na wyższych stanowiskach wręcz nie można się bez niego obyć. Specjalne okazje tym bardziej wymagają odpowiedniej oprawy. Męska elegancja to przede wszystkim dobrze skrojony garnitur. W najlepszym wydaniu powinien być dopasowany do konkretnej osoby i jej potrzeb. Mowa o garniturze szytym na miarę, który wyznacza pewien poziom luksusu, świadczy o dobrym stylu i wyróżnia się na tle wszechobecnych wytworów masowej produkcji bez wyrazu, o nieporównywalnie niższej jakości. Wśród marek wykonujących takie usługi są krawcy z prawdziwego zdarzenia i firmy zlecające szycie szwalniom – na co warto zwrócić uwagę. Oto przegląd mniej oczywistych polskich firm i niszowych pracowni zajmujących się szyciem garniturów na miarę, który rozwieje wszelkie wątpliwości w tym temacie.
DĄBROWSKI & GÓRAL MARKA KRAWIECKA, FOT. MACIEJ GAJDUR.
BUCZYŃSKI INDIVIDUAL TAILORING Nazwa firmy jest sygnowana nazwiskiem jej właściciela – Marka Buczyńskiego, świetnie odnajdującego się w świecie biznesu Polaka, który zrobił karierę korporacyjną, a później postanowił założyć własną firmę. Miał dużo czasu, aby przyjrzeć się znakomicie ubranym biznesmenom i zaadaptować raczkujące jeszcze wtedy szycie na miarę luksusowej odzieży męskiej w Polsce. Firma z siedzibą w Warszawie jest już na rynku 11 lat i otworzyła jeszcze dwie filie, a sam Buczyński kolejną markę – Mercer Fashion. Podczas wizyty w salonie klient wraz z doradcą
66
Business Life Polska
wybiera najlepszą dla siebie i swojej okazji tkaninę, następnie dobiera pasujące dodatki: guziki, podszewki, obszycia itd., a dopiero potem decyduje się na konkretny krój garnituru. Gdy już te kluczowe elementy zostaną omówione, można zdjąć miarę metodą made to measure, czyli pobrania wymiarów ciała i dokonania przymiarki modelu wstępnego. Zostają one wysłane do realizacji, ale korekty odbywają się już na miejscu i nie trwają dłużej niż tydzień. Buczyński to dobra, sprawdzona marka z całkiem sporym stażem, co ciekawe – szyje również garnitury dla kobiet.
Wśród marek wykonujących takie usługi są krawcy z prawdziwego zdarzenia i firmy zlecające szycie szwalniom – na co warto zwrócić uwagę.
Czas realizacji: 4-5 tygodni Cena: od 3500 do 4000 zł Lokalizacja: Warszawa, Mokotów, ul. Narbutta 83, lok. U6; Śródmieście, ul. Nowogrodzka 42; Poznań, ul. Kantaka 1
CAFARDINI Kolejną ugruntowaną marką na rynku jest Cafardini – spółka jednego z właścicieli Lancerto, sprzedającego gotową elegancką odzież męską. Może pochwalić się zbliżoną jakością do znanego Bytomia czy Vistuli, które również oferują szycie na miarę, ale mają wyższe ceny. Garnitury Cafardini powstają w polskich szwalniach. Są szyte jedynie w klasycznej konstrukcji krawieckiej – half canvas, bardziej ekonomicznej niż full canvas, z płótnem do połowy marynarki na froncie, pozwalającym na lepsze dopasowanie do sylwetki. Dużym atutem tej marki jest fakt, iż na spotkanie z doradcą można się umówić w wybranych województwach w Polsce, m.in. w Lubelskiem, Małopolskiem i Podkarpackiem . Czas realizacji: 4-5 tygodni Cena: od 4000 do 5600 zł Lokalizacja głównego salonu: Warszawa, Showroom Cafardini, ul. Grzybowska 5a
BALAMONTE Co mogło powstać z połączenia bezbłędnego stylu Grzegorza Krychowiaka i doświadczenia byłego menedżera Vistuli – Marcina Roczniaka? Tylko i wyłącznie marka specjalizująca się w szyciu na miarę garniturów i koszul męskich wysokiej jakości. Jak stwierdził sam piłkarz w wywiadzie dla „Forbesa”, włoskie marynarki mają lżejszą konstrukcję od
polskich, stanowią od 65 do 70% ich ciężaru, przez co łatwiej i wygodniej się je nosi. Balamonte wykorzystuje metodę made to measure umożliwiającą stworzenie garnituru jak najlepiej dopasowanego do sylwetki, niezależnie od wybranego kroju i tkaniny. Na miejscu odbywa się tylko spotkanie z konsultantem i zdjęcie miary, właśnie dlatego Balamonte bliżej jest do butiku niż do typowego zakładu krawieckiego. Jednostki są wysyłane do Włoch, gdzie następuje szycie. Wykorzystywana technologia pozwala na stworzenie garnituru w przedziale od 3 do 4 tygodni, który musi jeszcze dotrzeć do Polski. Dopiero wtedy mają miejsce ewentualne poprawki. Przed pierwszą wizytą w salonie warto obejrzeć inspiracje na stronie internetowej. Krychowiak jest najlepszym ambasadorem swojej marki. Dobry garnitur gwarantuje prezencję najwyższej klasy, jaką bez wątpienia szczyci się nasz reprezentant w piłkę nożną – na pewno z większymi sukcesami w modzie niż polska kadra na boisku. Czas realizacji: 4–5 tygodni Cena: od 2500 do 4000 zł Lokalizacja: Warszawa, ul. Wiejska 11
WIŚNIEWSKI Profesjonalne krawiectwo z wieloletnimi tradycjami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie – tak właśnie można określić rodzinną firmę Wiśniewskich. Jej początki sięgają lat 20. XX wieku, a dzieje są równie pełne przeciwności losu jak cała historia Polski ubiegłego stulecia. Wiśniewscy są przykładem na to, że dobra marka musi przetrwać. Dziś firmę prowadzi Janusz – ojciec, w Gdyni (odznaczony z okazji 50-lecia pracy przez Prezydenta Gdańska Pawła
Profesjonalne krawiectwo z wieloletnimi tradycjami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie – tak właśnie można określić rodzinną firmę Wiśniewskich.
TOMASZ WIŚNIEWSKI, FOT. OLGA SOSNOWSKA.
JANUSZ WIŚNIEWSKI, FOT. OLGA SOSNOWSKA.
67
Moda
Adamowicza), i Tomasz – syn, w Warszawie. Są oni nie tylko wierni tradycji, ale też podążają z duchem czasu. Podczas konsultacji pomagają dobrać fason, kolor, najlepszy materiał oraz pobierają miarę, co podobno, dzięki wprawnemu oku i doświadczeniu, trwa tylko dwie minuty. Nic dziwnego, że cieszą się zaufaniem i ogromnym autorytetem wśród najznamienitszych klientów: dyplomatów, polityków i artystów z całego świata. Czas realizacji: 1–2 tygodni, o wiele szybciej na życzenie (garnitur dla Stevena Seagala został uszyty w ciągu doby) Cena: od 3500 do 5000 zł Lokalizacja: Warszawa, ul. Krochmalna 2; Gdynia, ul. Starowiejska 25
DĄBROWSKI & GÓRAL MARKA KRAWIECKA, FOT. MACIEJ GAJDUR
Patryk wspomina uczucie pewności siebie i nieograniczonych możliwości, którego doświadczył dzięki swojemu pierwszemu garniturowi z prawdziwego zdarzenia.
DĄBROWSKI & GÓRAL To nowa marka, którą z całą pewnością można nazwać świeżą krwią w branży ze świeżym spojrzeniem. Firma powstała pod koniec lata 2018 roku. Założyciele, Patryk Dąbrowski i Krzysztof Góral, już jako nastolatkowie interesowali się modą. Patryk wspomina uczucie pewności siebie i nieograniczonych możliwości, którego doświadczył dzięki swojemu pierwszemu garniturowi z prawdziwego zdarzenia, założonemu z okazji pomaturalnego obiadu z ojcem. Jego celem stało się zapewnienie podobnej niezależności poprzez ubiór swoim klientom. Krzysztof zaś już jako dziewiętnastolatek pracował w branży odzieżowej, a zdobyte doświadczenie postanowił przekuć na własną działalność. Moda stała się dla obu panów sposobem na wyrażanie
PEWIEN PAN, MARCIN BOGUSŁAWSKI
68
Business Life Polska
siebie. Przywiązują dużą wagę do idealnego szwu, gładkości materiału i głębi koloru – to bardzo artystyczne podejście, ale podparte umiejętnościami technicznymi, bez których nie byłoby perfekcyjnych projektów. Czas realizacji: 5–6 tygodni Cena: od 2499 do 5999 zł Lokalizacja: Poznań, ul. Aleksandra Fredry 2/5A; od połowy kwietnia ul. Ratajczaka 42 – nowy salon z trzema witrynami i dwoma osobnymi pokojami przymiarek (VIP room)
PEWIEN PAN Nie mogło zabraknąć w tym zestawieniu profesjonalnego krawca z miasta Łodzi – stolicy polskiego włókiennictwa. „Pewien Pan”, Marcin Bogusławski, wykonuje swój zawód z powołania. Odebrał wykształcenie pod okiem najlepszych łódzkich technologów i krawców Technikum Odzieżowego, a później pracował w dużych firmach odzieżowych. Prowadził sklep internetowy z elegancką odzieżą męską o tej samej nazwie, który w 2016 roku przekształcił w atelier. „Pewien Pan” wychodzi naprzeciw oczekiwaniom współczesnych klientów i świadczy krawieckie usługi mobilne w ramach konsultacji i pobierania miary. Szyje garnitury z tkanin najwyższej jakości, sprowadzanych z Włoch i Anglii. Ich konstrukcja opiera się na sprawdzonych wzorcach z lat 60. i 70., ale praca nad projektem odbywa się za pomocą cyfrowego zapisu ubioru klienta. Na efekt końcowy trzeba trochę dłużej poczekać, ale niewątpliwie wymaga tego perfekcja. Czas realizacji: 8–10 tygodni Cena: od 2800 do 5000 zł Lokalizacja: Łódź, ul. Zielona 30
„Pewien Pan”, Marcin Bogusławski, wykonuje swój zawód z powołania.
Naturalnie wykonane WWW.SCANDICSOFA.PL
PROMOCJA
APETYT NA KULTURĘ W MIEŚCIE MUZYKI UNESCO Katowice wielu osobom kojarzyły się jeszcze kilkanaście lat temu wyłącznie z szarością, kopalniami i węglem. Dziś ciekawa i zróżnicowana oferta kulturalna przyciąga nie tylko mieszkańców Katowic, ale też tysiące turystów z całego kraju i z zagranicy.
N
a pierwszy plan zdecydowanie wybija się muzyka. To właśnie w Katowicach odbywają się znane w całej Europie festiwale muzyczne – Tauron Nowa Muzyka i OFF Festival. Dla wielbicieli bluesa najważniejszą imprezą muzyczną w roku jest oczywiście Rawa Blues Festival. Warto przypomnieć, że właśnie ten gatunek muzyki w Polsce ma swoje korzenie w Katowicach, co stało się inspiracją do stworzenia projektu „Szlak Śląskiego Bluesa”. Wchodząc na stronę internetową www.szlak-bluesa.pl, możecie posłuchać historii opowiadanych m.in. przez Irka Dudka, Sebastiana Riedla czy Leszka Windera, a korzystając z interaktywnej mapy – każdy z nas może samodzielnie poszukać śladów bluesa, ruszając
70
Business Life Polska
w miasto. Wielbiciele klasycznych i eksperymentalnych brzmień chętnie odwiedzą siedzibę Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia (NOSPR) w powstałej kosztem ponad miliarda złotych Strefie Kultury. Licząca 1800 miejsc sala koncertowa jest przez specjalistów uznawana za jedną z najlepszych w świecie, a każdy koncert przyciąga komplet publiczności. Dlatego warto już dziś sprawdzić repertuar na stronie internetowej www.nospr.org.pl i wcześniej kupić bilety! Życie muzyczne Katowic zostało zauważone i docenione! Pod koniec 2015 roku Katowice otrzymały prestiżowy tytuł Miasta Muzyki UNESCO – jako jedyne w Polsce i jedno z zaledwie 13 w Europie. ⚫
ZIELONE KATOWICE Dynamiczną przemianę Katowic z miasta przemysłowego w atrakcyjną do życia stolicę dwumilionowej metropolii dostrzeżono poza granicami Polski.
W
iele osób zaskakuje informacja, że Katowice to trzecie najbardziej zielone miasto w Polsce. Lasy, parki i stawy stanowią prawie połowę powierzchni stolicy województwa śląskiego. Jest to jeden z ważniejszych czynników zapewniających wysoką jakość życia w mieście. Doceniają to zarówno sami katowiczanie, jak i osoby, które przeprowadzają się do stolicy województwa śląskiego. W katowickiej Dolinie Trzech Stawów, porównywanej przez wiele osób do nowojorskiego Central Parku, warto założyć rolki i przetestować prawie 4-kilometrową rolkostradę lub wypożyczyć kajak. Można tam też spotkać setki biegaczy i wziąć udział w wielu imprezach biegowych, w których tradycyjnie wspólnie uczestniczą wytrawni zawodnicy i amatorzy. Natomiast największą letnią atrakcją dla dzieci jest tu wodny plac zabaw. Z kolei lasy na południu miasta cieszą się wielką popularnością wśród rowerzystów. W całym mieście jest
170 km dróg i tras rowerowych, o osoby niemające jednośladów mogą skorzystać z największej w województwie sieci wypożyczalni rowerów miejskich rozsianych po całym mieście. Już dziś w systemie zarejestrowanych jest 41 tys. mieszkańców, a Katowice zajęły w ubiegłym roku czwarte miejsce w Polsce w „rowerowym rankingu polskich miast” portalu morizon.pl. – W ostatnim czasie koncentrujemy się na realizacji zielonych inwestycji w dzielnicach. Z jednej strony mówimy o dużych projektach, jak warte łącznie 10 milionów złotych rewitalizacje Parków Boguckiego i Olimpijczyków czy budowa tężni solankowej. Z drugiej strony, w ramach „akcji dzielnica” oraz budżetu obywatelskiego, realizujemy kilkadziesiąt drobnych projektów polegających na rewitalizacji zaniedbanych skwerów w osiedlach. Nasadzamy drzewa, krzewy, powstają elementy małej architektury. Tym samym tworzymy miejsca, w których mieszkańcy okolicznych budynków mogą na ławeczce wśród zieleni odpocząć i spotkać się z sąsiadami – podkreśla Marcin Krupa, prezydent Katowic. ⚫
71
Private banking
KAŻDY Z BANKÓW OFERUJE SZEREG WSPÓLNYCH PROPOZYCJI DLA KLIENTÓW O ODPOWIEDNIM POZIOMIE AKTYWÓW, KTÓRE SKŁADAJĄ SIĘ WŁAŚNIE NA OFERTĘ BANKOWOŚCI PRYWATNEJ. WŚRÓD NICH ZNAJDZIEMY MIĘDZY INNYMI ZINDYWIDUALIZOWANĄ OFERTĘ KREDYTOWĄ, SPERSONALIZOWANE LOKATY CZY NIESTANDARDOWE KARTY KREDYTOWE. 72
Business Life Polska
BANKOWOŚĆ PRYWATNA W POLSCE, CZYLI GDZIE ULOKOWAĆ NAPRAWDĘ DUŻE PIENIĄDZE TEKST: KRZYSZTOF KOTLARSKI
FOTO: HUNTERS RACE, UNSPLASH
Rosnąca z każdym rokiem zamożność Polaków, a także wzrastająca świadomość finansowa sprawiają, że coraz więcej klientów korzysta z usług tzw. bankowości prywatnej. Pod tą nazwą kryje się szereg usług bankowych skierowanych do najbogatszych klientów indywidualnych, obejmujących zarówno bieżącą obsługę, jak i długoterminowe zarządzanie kapitałem. Zapraszamy do zapoznania się z przeglądem ofert najpopularniejszych polskich banków w tym zakresie.
Bankowość prywatna, jak sama nazwa wskazuje, traktuje każdego klienta indywidualnie, nadając mu szczególny priorytet. Geneza nazwy nawiązywała niegdyś także do niezależnych bankierów i specjalistów trudniących się tego typu działalnością. Obecnie jednak bankowość prywatna została w dużej mierze zinstytucjonalizowana i przejęta przez rynkowych gigantów. Korzystając z tej formy bankowości, otrzymamy pomoc osobistego doradcy finansowego oraz długofalowy plan rozwoju naszych finansów. Każdy z banków oferuje szereg wspólnych propozycji dla klientów o odpowiednim poziomie aktywów, które składają się właśnie na ofertę bankowości prywatnej. Wśród nich znajdziemy między innymi zindywidualizowaną ofertę kredytową, spersonalizowane lokaty czy niestandardowe karty kredytowe. Jako że usługi bankowości prywatnej
poza bieżącą obsługą aktywów obejmują również działalność inwestycyjną, w ofercie takiej może się znaleźć także wsparcie klienta w inwestycjach na konkretnych rynkach, np. nieruchomości lub sportu, czy chociażby wsparcie w przemyślanej działalności charytatywnej. Obecnie, aby skorzystać z usług z tego segmentu, konieczne jest posiadanie miliona złotych płynnych aktywów dostępnych do zarządzania przez bank. Świadomość i oczekiwania polskich klientów w tej materii stale rosną, dlatego też warto przyjrzeć się bliżej ofercie bankowości prywatnej prezentowanej przez największe banki obecne na naszym rynku. NOBLE BANK
Wysokie lokaty we wszelkich rankingach bankowości prywatnej od lat otrzymuje Noble Bank ze swoim
73
Private banking
rachunkiem Noble. Oferuje on indywidualnie dopasowany portfel produktów finansowych o otwartej architekturze. Doradcy Noble Banku wspomogą nas w procesie inwestowania na rynku nieruchomości krajowych i zagranicznych, a także nieruchomości prestiżowych czy dzieł sztuki. Użytkownicy rachunku Noble mogą tworzyć także długoterminowe plany edukacyjne i zdrowotne. Wszystkie działania objęte są pełnym pakietem ubezpieczeń, a do dyspozycji klienta oddane zostały również spersonalizowane oferty kredytowe i oszczędnościowe.
PKO BANK POLSKI
PKO BP w ramach bankowości prywatnej oferuje pełen pakiet obsługi zarówno długoterminowej, jak i codziennej. Bieżąca obsługa zamożnych klientów realizowana jest w oparciu o rachunki Platinium II, oferujące pomoc osobistego doradcy, priorytetową obsługę czy dedykowaną infolinię. Bank proponuje także indywidualny pakiet kredytowy i oszczędnościowy oraz szeroką gamę produktów inwestycyjnych. Całość oferty uzupełniają prestiżowe karty kredytowe z linii Visa Infinite lub MasterCard Platinium.
MBANK
Bankowość prywatna prowadzona przez mBank działa w oparciu o dwie usługi: mPrivate Banking i mWealth Management. W ramach tych dwóch usług otrzymujemy kompleksowy program zarządzania majątkiem, w tym aktywami pozafinansowymi. Doradcy pomogą nam w opracowaniu planu inwestycyjnego dotyczącego rynku nieruchomości bądź kolekcjonerskich dzieł sztuki, a także przygotują za nas długofalowy plan podatkowy oraz zadbają o wszelkie kwestie spadkowe. Dostępne produkty bankowe mogą być dowolnie kształtowane i dopasowywane do indywidualnych potrzeb klienta. mBank może się pochwalić jedną z najdłużej działających na polskim rynku sekcji bankowości prywatnej. Nie spoczywa jednak na laurach, lecz stara się wprowadzać coraz to nowe elementy oferty oraz nowoczesne rozwiązania technologiczne. CITI HANDLOWY
Usługi zgromadzone w ramach pakietów Citigold i Citigold Select związane są przede wszystkim z działalnością inwestycyjną, przede wszystkim w krajowe i zagraniczne fundusze inwestycyjne, nieruchomości i działa sztuki. Zarządzanie majątkiem odbywa się poprzez Citi Private Bank London. Poza doradztwem finansowym bank oferuje także zabezpieczoną linię kredytową oraz program rabatowy. Szczególny nacisk Citi Handlowy kładzie na międzynarodowy charakter swojej oferty, a także jej mobilność i łatwy dostęp do usług.
PRZYSZŁOŚĆ BANKOWOŚCI PRYWATNEJ
Na przełomie wieków bankowość prywatna w Polsce była elitarną nowinką, zarezerwowaną dla nielicznych, zarówno jeśli chodzi o klientów, jak i podmioty bankowe. Dziś swoją ofertę skierowaną do zamożnych odbiorców ma niemal każdy bank, a ich jakość coraz bardziej się wyrównuje. Nie znaczy to jednak, że podmioty rynku finansowego nie poszukują stale nowych przewag konkurencyjnych. Dlatego warto analizować nieustannie zmieniające się oferty, aby odnaleźć tę, która będzie najbardziej odpowiadać naszym indywidualnym potrzebom. Wszak o to właśnie w bankowości prywatnej chodzi. ⚫
DZIŚ SWOJĄ OFERTĘ SKIEROWANĄ DO ZAMOŻNYCH ODBIORCÓW MA NIEMAL KAŻDY BANK, A ICH JAKOŚĆ CORAZ BARDZIEJ SIĘ WYRÓWNUJE. NIE ZNACZY TO JEDNAK, ŻE PODMIOTY RYNKU FINANSOWEGO NIE POSZUKUJĄ STALE NOWYCH PRZEWAG KONKURENCYJNYCH.
Bank Pekao szczyci się doskonałym przygotowaniem swoich doradców inwestycyjnych, którzy dopasują ofertę do indywidualnych potrzeb i możliwości każdego klienta. Oferuje również specjalną obsługę dla firm prowadzonych przez klientów bankowości prywatnej. Jego największym atutem jest prawo do dystrybuowania w Polsce funduszy z portfela jednego z największych banków inwestycyjnych świata – Goldman Sachs.
74
Business Life Polska
FOTO: CHRIS LIVERANI, UNSPLASH
BANK PEKAO
Rynek nieruchomości
NIERUCHOMOŚCI PREMIUM W POLSCE – JAKA JEST CENA LUKSUSU Ekskluzywne nieruchomości, czyli należące do tzw. segmentu premium, stają się w Polsce coraz bardziej popularne, zarówno wśród inwestorów, jak i klientów kupujących na własny użytek. Wartość tego rynku wzrosła w minionym roku o 9% i wyniosła ponad 1,3 mld zł.
76
Business Life Polska
FOTO: MAT. PRASOWE
TEKST: KRZYSZTOF KOTLARSKI
T
rend ten nie pozostał niezauważony przez deweloperów. Ich oferta typu premium stale się poszerza i tak będzie również w przewidywalnej przyszłości. W bieżącym roku perspektywa wzrostu rynku nieruchomości luksusowych szacowana jest na kolejnych 8-10 procent. Najwięcej tego typu inwestycji powstaje rzecz jasna w największych polskich miastach, takich jak Warszawa, Kraków, Poznań, Wrocław, Łódź, Katowice czy Trójmiasto. W 2018 roku zakupiono tu ponad 700 apartamentów segmentu premium. Najwięcej takich transakcji sfinalizowano w stolicy – 182. Co ciekawe, większość zainteresowanych stanowią klienci indywidualni, nabywający nieruchomość do użytku własnego, zwykle za gotówkę. Są wśród nich właściciele firm, sportowcy, artyści czy celebryci. Około 20% z nich stanowią obcokrajowcy. Mniejszą popularnością cieszy się wciąż inwestowanie w tego typu nieruchomości w celu ich późniejszego wynajmu lub zakup przez duże firmy na użytek wewnętrzny, ale i tu zauważalny jest systematyczny wzrost.
dym mieście ceny nieruchomości różnią się, tak samo jest z minimalną ceną metra kwadratowego powierzchni, pozwalającą na zaliczenie danego apartamentu do segmentu premium. Z rekordowo wysokim progiem wejścia mamy do czynienia w Warszawie, gdzie wynosi on aż 25 tys. zł. Sporo niższy jest we Wrocławiu czy Trójmieście (odpowiednio 14,5 tys. i 17,5 tys. zł), a w Łodzi wynosi zaledwie 6,6 tys. zł. Widać tu diametralną różnicę w cenach nieruchomości pomiędzy poszczególnymi polskimi miastami. Za kwotę, za którą w Warszawie trudno nabyć jakąkolwiek nieruchomość, w oddalonej zaledwie o 120 kilometrów Łodzi możemy kupić luksusowy apartament. Podobnie prezentują się uśrednione ceny w segmencie premium. W Warszawie jest to 31,8 tys. zł za metr kwadratowy, w Trójmieście 20 tys., a we Wrocławiu 16,2 tys. zł. W pozostałych polskich miastach średnia cena ekskluzywnej nieruchomości to już poniżej 15 tys. zł za metr kwadratowy. Znając te dane, nie może dziwić, że ponad połowa wartego 1,3 mld zł rynku przypada właśnie na stolicę, gdzie wartość sprzedanych nieruchomości wzrosła do 694 mln zł.
KIEDY NIERUCHOMOŚĆ STAJE SIĘ LUKSUSOWA?
POLSCY REKORDZIŚCI
Najpierw warto się zastanowić, co charakteryzuje nieruchomości typu premium. Nadanie apartamentowi takiego statusu jest wypadkową kilku czynników. Przede wszystkim liczy się lokalizacja. Inwestycja musi się znajdować w doskonale skomunikowanym miejscu, najlepiej w bliskości terenów zielonych, posiadać interesujący widok, który nie zostanie w kolejnych latach zasłonięty przez inne budynki, oraz posiadać doskonałe wykończenie, zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz. Wszystko to przekłada się rzecz jasna na cenę. Jako że w każ-
Według tych samych prawidłowości kształtują się ubiegłoroczne rekordy cen całkowitych za nieruchomości typu premium. Niekwestionowanym liderem jest tu warszawska inwestycja Park Lane, położona obok Łazienek Królewskich. Niedawno odrestaurowana rezydencja z elewacją z piaskowca i indyjskiego kaszmiru należy do najbardziej luksusowych obiektów w stolicy. Jeden z największych dostępnych apartamentów został zakupiony w 2018 roku za zawrotną kwotę 14,5 mln zł. Drożej w Warszawie możemy zapłacić jedynie za aparta-
77
FOTO: MAT. PRASOWE
Rynek nieruchomości
PRZEDE WSZYSTKIM LICZY SIĘ LOKALIZACJA. INWESTYCJA MUSI ZNAJDOWAĆ SIĘ W DOSKONALE SKOMUNIKOWANYM MIEJSCU, NAJLEPIEJ W BLISKOŚCI TERENÓW ZIELONYCH, POSIADAĆ INTERESUJĄCY WIDOK ORAZ DOSKONAŁE WYKOŃCZENIE, ZARÓWNO ZEWNĘTRZNE, JAK I WEWNĘTRZNE.
menty w ekskluzywnych drapaczach chmur, takich jak Cosmopolitan czy Złota 44. Dla porównania: drugi na ubiegłorocznej liście jest 200-metrowy lokal z Gdyni, którego cena wyniosła „zaledwie” 5,9 mln zł. Za apartament o powierzchni 350 metrów w Poznaniu zapłacono 3,9 mln zł. Jedyny obiekt położony poza siódemką największych polskich aglomeracji znajduje się w Bydgoszczy. Jego nowy właściciel wydał na niego 844 tys. zł. PRZYSZŁOŚĆ SEGMENTU PREMIUM
Według zgodnej opinii ekspertów rynek nieruchomości luksusowych w Polsce będzie się stale
78
Business Life Polska
rozwijał. Czy przeszkodą stanie się tu postępujący brak przestrzeni do zagospodarowania pod kolejne inwestycje w centrach dużych miast? Raczej nie. Deweloperzy starają się obejść ten problem na różne sposoby. Po pierwsze poprzez zaplanowane rozbiórki starych budynków i zastępowanie ich nowoczesnymi i ekskluzywnymi obiektami, tam gdzie jest to możliwe o większej wysokości, a także poprzez gruntowną modernizację istniejących budowli, tak by odpowiadały standardom segmentu premium. Rośnie także zainteresowanie tego typu obiektami umiejscowionymi poza centrami miast, w atrakcyjnych komunikacyjnie lub przyrodniczo okolicach.
Rynek nieruchomości
Warto zwrócić uwagę, że pomimo pierwszego od kilku lat spadku zainteresowania rynkiem nieruchomości standardowych, tempo wzrostu segmentu premium wręcz rośnie. Eksperci za główny motor napędowy rynku uważają paradoksalnie... niskie ceny. Polskie społeczeństwo staje się coraz bardziej zamożne, a ceny nieruchomości premium utrzymują się na stosunkowo niskim poziomie w stosunku do innych krajów. Dla porównania: średnia cena metra
kwadratowego apartamentów segmentu premium w stolicach europejskich wynosiła w 2018 roku 63 tys. euro w Londynie, 50 tys. euro w Paryżu lub 20 tys. euro w Berlinie. W należącym do najdroższych na świecie Nowym Jorku cena za metr kwadratowy nieruchomości sięgała nawet 100 tys. euro. W porównaniu z tymi cenami 30 tys. zł za metr luksusu w Warszawie wydaje się kwotą mało wygórowaną. Nic, tylko kupować! ⚫
ZDJĘCIA: MAT. PRASOWE
WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ, ŻE POMIMO PIERWSZEGO OD KILKU LAT SPADKU ZAINTERESOWANIA RYNKIEM NIERUCHOMOŚCI STANDARDOWYCH, TEMPO WZROSTU SEGMENTU PREMIUM WRĘCZ ROŚNIE. EKSPERCI ZA GŁÓWNY MOTOR NAPĘDOWY RYNKU UWAŻAJĄ PARADOKSALNIE... NISKIE CENY.
80
Business Life Polska
Z AINWE S TUJ W APARTAMENT NA STOKU, WYPOCZYWAJ I ZARABIAJ W SKALI ROKU.
7%
infinity@czarnagora.pl www.infinity.czarnagora.pl
+48 74 306 76 06
Śluby elit
Śluby za miliony TRIUMF MIŁOŚCI CZY MARKETINGU? TEKST: ALEKSANDRA MAKARUK
Nie ma ważniejszego wydarzenia niż ślub, gdyż teoretycznie bierze się go tylko raz w życiu, dlatego każdy chciałby uczynić ten dzień możliwie najpiękniejszym. Czasami jednak ta uroczystość wymyka się spod kontroli, a jej organizacja zaczyna pochłaniać nie tysiące, nie setki tysięcy, a miliony. Taka skala wiąże się z niewiarygodną oprawą. Zastanówmy się, czy to ma sens.
N
iech wprowadzi nas w ten klimat pewien przykład. Cofnijmy się w czasie do 10 listopada 2017 roku i Opery Paryskiej (Palais Garnier), wybudowanej w latach 1861–1875 dla Napoleona Bonapartego. Wnętrza, niewątpliwie w cesarskim stylu, urządzono przy użyciu ton złota i marmuru, z wykorzystaniem rzeźb i fresków wybitnych artystów tego czasu oraz czerwonego aksamitu w obiciach siedzeń i lóż. Największą ozdobą opery jest imponująca klatka schodowa z szerokimi balustradami, tego dnia przystrojona niezliczoną ilością białych róż. Pan Młody, Mounif Nehmeh, niczym książę z bajki Disneya, czekał na swoją wybrankę na samym dole. Lara Khaddam schodziła do niego po schodach w monumentalnej sukni od Zuhaira Murada, prowadzona przez ojca, a za nią podążała grupa małych tancerek baletowych poruszających się w takt muzyki praw-
82
Business Life Polska
FOTO: ANNIE GRAY, UNSPLASH
FOTO: AVNISH CHOUDHARY, UNSPLASH
ŚLUBY SŁAWNYCH I BOGATYCH ZAWSZE WZBUDZAŁY EMOCJE, ALE NIE TYLKO ZAMOŻNI PRAGNĄ KRÓLEWSKIEJ OPRAWY DLA NAJWAŻNIEJSZEGO WYDARZENIA W ŻYCIU.
dziwej orkiestry i śpiewaków operowych. Nasuwa się pytanie, kim oni są i ile to wszystko kosztowało? Ona jest wnuczką byłego wiceprezydenta Arabii Saudyjskiej, Abdula Latifa Khaddama, a on – libańskim architektem, prezesem firmy MNA International Group. Informacji o cenie ślubu na próżno szukać w internecie – można ją sobie wyobrazić, ale za to nie brakuje opinii, że niektórym wydawał się o wiele bardziej luksusowy niż royal wedding Williama i Kate z 2011 roku, nazywany ślubem stulecia. Ten akurat kosztował nie mniej niż 23,7 mln funtów, czyli około 118,5 mln zł, ale i tak przewyższyła go ostatnia z najbardziej oczekiwanych brytyjskich ceremonii – ślub księcia Harry’ego z Meghan Markle ubiegłej wiosny za 155 mln zł. Śluby sławnych i bogatych zawsze wzbudzały emocje, ale nie tylko zamożni pragną królewskiej oprawy dla najważniejszego wydarzenia w życiu. Nikogo nie zdziwi fakt, że przemysł ślubny najbardziej kwitnie
83
NAJBOGATSZY MIESZKANIEC AZJI, MUKESH AMBANI, POTENTAT RELIANCE INDUSTRIES LIMITED, PRZEDSIĘBIORSTWA O NAJWIĘKSZEJ WARTOŚCI RYNKOWEJ W INDIACH, WYDAŁ CÓRKĘ ISHĘ AMBANI ZA ANANDA PIRAMALA (PIRAMAL ENTERPRISES) W POPRZEDNIM ROKU, WYDAJĄC PRZY TYM 100 MLN DOLARÓW – Z CZEGO 4 MLN ZGARNĘŁA BEYONCÉ ZA SWÓJ WYSTĘP W RADŻASTANIE.
w Stanach Zjednoczonych, ale mało kto wie, że mniej oczywisty kraj zaczyna je przewyższać – są to Indie, z tradycjami, które biorą sobie za punkt honoru organizację najlepszych wesel, nawet w klasie średniej, coraz częściej zapożyczającej się na lata, aby zorganizować ślub marzeń – jak podaje „Polityka”. Indyjski rynek weselny został wyceniony przez KPMG na więcej niż 40 mld dolarów w skali roku, a to już absurdalna kwota, gdyż połowa obywateli tego kraju zmaga się z biedą. Małżeństwo wygląda tam raczej na transakcję biznesową, trwałe połączenie interesów obu rodzin, niż na poryw serca, a ślub – na zamanifestowanie statusu społecznego. Wiąże się z nim mnóstwo wydatków, od kosztownej usługi wykonania henny po tradycyjne stroje, złotą biżuterię, budowę namiotów na uroczystość i hotele dla gości. Lista potrzeb weselnych wydłuża się w nieskończoność, ale aby olśnić gości, potrzebne są specjalne atrakcje: zatrudnia się znanych piosenkarzy, tworzy się specjalną choreografię i organizuje pochód z udziałem przystrojonych zwierząt: śnieżnobiałych koni lub słoni – zresztą im oryginalniej, tym lepiej. Pod koniec 2018 roku sporym rozgłosem cieszył się ślub aktorki Bollywood, Priyanki Chopry, i amerykańskiej gwiazdy muzyki popularnej, Nicka Jonasa. Zawarcie tego małżeństwa stanowiło kumulację dwóch ogromnych rynków ślubnych: indyjskiego i amerykańskiego. Prawdziwy szum medialny rozpoczął się wraz ze zwyczajowym indyjskim przyjęciem zaręczynowym. Para dzieliła się swoimi wrażeniami w mediach społecznościowych i nie zamierzała
84
Business Life Polska
utrzymywać niczego w tajemnicy – wręcz przeciwnie, z premedytacją chwaliła się przepychem (i luksusowymi markami), z jakim zamierzała stanąć przed ołtarzem, dlatego też pojawiły się oskarżenia o marketingowe wykorzystywanie prywatnego wydarzenia. Tak czy inaczej, nie wdając się w szczegóły, ten przepych kosztował ponad 500 tys. dolarów, czyli plus minus 2 mln zł. To nie był jeszcze szczyt ślubnego splendoru. Najbogatszy mieszkaniec Azji, Mukesh Ambani, potentat Reliance Industries Limited, przedsiębiorstwa o największej wartości rynkowej w Indiach, wydał córkę Ishę Ambani za Ananda Piramala (Piramal Enterprises) w poprzednim roku, wydając przy tym 100 mln dolarów – z czego 4 mln zgarnęła Beyoncé za swój występ w Radżastanie. Wesele miało kilka etapów, ale najważniejsze: zaślubiny i główne przyjęcie odbyły się w Bombaju, w jednej z najbogatszych rezydencji świata, Antilli, zatrudniającej normalnie 600 służących. Wśród wielu znamienitych gości zjawiła się tam Hillary Clinton, długoletnia przyjaciółka domu. Przemysł ślubny na świecie pochłania miliony, ale czy prawdziwa miłość wymaga takich środków? Zrozumiałe wydaje się, że para młoda pragnie zapamiętać ten dzień na całe życie, lecz w niektórych przypadkach zamienia się on nie w triumf miłości, ale interesów bez skrupułów i rozbestwionego marketingu pod przykrywką bajkowej scenerii. Przebranie miary manifestuje przy tym ironiczny triumf tandety i coraz mocniej unaocznia się to, że życie to nie bajka… ⚫
FOTO: DREW COFFMAN, UNSPLASH.
Śluby elit
Na czasie
ZEGAREK DLA WYMAGAJĄCYCH 5
1
3
ONA ONA 1. TAG Heuer Aquaracer Lady, tagheuer.com – 8890 zł 2. Omega De Ville Ladymatic Co-Axial, wkruk.pl – 160 700 zł 3. Carl F. Bucherer, jubitom.com – 104 400 zł 4. Hublot Unico White Gold Paraiba, hublot.com – 260 000 franków 5. Cartier Tank Américaine, apart.pl – 56 320 zł
2
86
Business Life Polska
4
5
1
3
ON ON
1. Rolex Classic Fusion Blue Chronograph King Gold, hublot.com – 29 300 franków 2. TAG Heuer Carrera, tagheuer.com – 50 190 zł 3. Hublot Classic Fusion Blue Chronograph King Gold, hublot.com – 29 300 franków 4. IWC Aquatimer, jubitom.com – 46 870 zł 5. Breitling Navitimer 1 B01 Chronograph, apart.pl – 47 630 zł
4
2
87
PROMOCJA
ACTIVE
BACKUP TG Mures County Emergency Clinical Hospital jest jednym z największych szpitali w Transylwanii. Szpital rozpoczął swoją działalność w 1975 roku i w dniu dzisiejszym zatrudnia około 3000 pracowników i oferuje ponad 1200 łóżek. Jako szpital, specjalizujemy się w kardiologii, będąc jednym z najważniejszych zakładów opieki zdrowotnej w kraju dla tej specjalizacji. Mamy najlepiej wyposażony blok kardiologiczny w Rumunii.
WYZWANIE
Napotkaliśmy wiele problemów, używając naszego poprzedniego rozwiązania. Infrastruktura IT została opracowana zgodnie z budżetem przyznanym przez Ministerstwo Zdrowia, ale bez wcześniej ustalonego planu. Doprowadziło to do wyboru rozwiązania, które nie działało dobrze i nie było wystarczająco dopracowane, aby efektywnie tworzyć kopie zapasowe. Głównymi problemami były częsta utrata ważnych
88
Business Life Polska
informacji, blokowanie się systemu i oczywiście potrzeba interwencji nawet w weekendy. Utrzymanie wcześniej używanego systemu tworzenia kopii zapasowych zajmowało większość czasu, czego skutkiem były wieczory i weekendy spędzone na rozwiązywaniu problemów. Również dużym problemem, przed którym stanęliśmy, był brak wsparcia informatycznego od poprzedniego dostawcy i niedostatecznie wyszkolony zespół wsparcia technicznego. ROZWIĄZANIE
Firma ITG ONLINE z Rumunii zaproponowała rozwiązanie Synology jako odpowiedź na wszystkie nasze
problemy z tworzeniem kopii zapasowych. Firma ta zaproponował nową, wolną od licencji aplikację – Active Backup for Business – jako łatwe i kompleksowe rozwiązanie dla użytkowników Synology. Po dokładnym rozważeniu potrzeb placówki szpital zakupił RS3617xs + z 15 dyskami twardymi o pojemności 10 TB. Widząc, że wszystko działa zgodnie z oczekiwaniami, szpital postanowił rozszerzyć rozwiązanie w odpowiedzi na zapotrzebowanie na dużą pojemność. Nadal jesteśmy w trakcie rozszerzania i dodawania kolejnych urządzeń Synology. Po sfinalizowaniu tego przejęcia będziemy mieć pojemność 300 TB i mamy plany nabycia dwóch kolejnych serwerów Synology. W tym momencie
FOTO: STEFAN-STEFANCIK-1203098-UNSPLASH
NAJWIĘKSZĄ KORZYŚCIĄ DLA NAS DZIĘKI ROZWIĄZANIU SYNOLOGY JEST BEZPIECZEŃSTWO DANYCH - NASZYCH, JAKO SZPITALA, ORAZ NASZYCH PACJENTÓW. wykonujemy kopię zapasową około 200 komputerów, a wkrótce rozszerzymy ją na wszystkie istniejące jednostki. KORZYŚCI
Największą korzyścią dla nas dzięki rozwiązaniu Synology jest bezpieczeństwo danych – naszych, jako szpitala, oraz naszych pacjentów. Teraz wszystkie systemy działają bez przerwy, a tworzenie kopii zapasowych odbywa się zgodnie z wprowadzonymi ustawieniami. To dla nas oznacza, że p rawdopodobieństwo utraty danych jest bardzo małe. Cieszymy się, że zaufaliśmy rekomendowanym rozwiązaniom i od teraz będziemy kupować TYLKO Synology. ⚫
89
Auto prezentacja
NOWY MERCEDES-BENZ CLA COUPÉ MOTORYZACYJNA INTELIGENCJA MOŻE BYĆ PIĘKNA OPRACOWANIE: REDAKCJA ZDJĘCIA: MATERIAŁY PRASOWE
Na targach CES Mercedes-Benz prezentuje Nowego CLA Coupé z udoskonalonym asystentem wnętrza MBUX oraz funkcją ENERGIZING COACH. Nowy model ustanawia także klasowe standardy w dziedzinie aerodynamiki i systemów wspomagających kierowcę z gamy Intelligent Drive.
90
Business Life Polska
D
zięki MBUX, począwszy od debiutu nowej Klasy A, Mercedes-Benz zrewolucjonizował sposób obsługi i komunikowania się z samochodem. – Teraz wskakujemy na kolejny poziom i w segmencie aut kompaktowych wprowadzamy inteligentnego asystenta wnętrza. Poprzez rozpoznawanie gestów ułatwia on intuicyjną obsługę – mówi Ola Källenius, Członek Zarządu Daimler AG odpowiedzialny za prace badawcze oraz za rozwój w Mercedes-Benz Cars. – Pierwsze wcielenie CLA odniosło wielki sukces – model znalazł około 750 tysięcy nabywców, a przy okazji stworzył zupełnie nowy segment czterodrzwiowych coupé – dodaje Britta Seeger, Członek Zarządu Daimler AG odpowiedzialna za marketing i sprzedaż Mercedes-Benz Cars. UKŁAD JEZDNY: ZWROTNY I KOMFORTOWY
Także w zakresie dynamiki jazdy nowy CLA spełnia obietnicę, jaką składa jego sylwetka: szeroki rozstaw kół (w porównaniu z poprzednikiem: +63 mm z przodu, +55 mm z tyłu) i niżej położony środek ciężkości to kluczowe powody, dla których CLA ma najbardziej sportową charakterystykę prowadzenia spośród wszystkich nowych kompaktów Mercedesa. Specyfikacja techniczna obejmuje wielowahaczową oś tylną, montowany w standardzie układ kierowniczy Direct-Steer oraz oś przednią z hydromocowaniami. Na życzenie dostępne jest tłumienie adaptacyjne, pozwalające kierowcy na wybór pomiędzy komfortowym bądź bardziej bezkompromisowym, sportowym zestrojeniem amortyzatorów. Gama kół obejmuje obręcze o średnicy od 16 do 19 cali. System ESP® zestrojono specjalnie z myślą o wysokiej dynamice jazdy. ROK OD DEBIUTU: MBUX CIĄGLE SIĘ UCZY
Rok temu, podczas targów elektroniki użytkowej CES w Las Vegas, swoją premierę świętował system inforozrywki Mercedes-Benz User Experience – i wywołał ogromne zainteresowane. Teraz producent wprowadza system inforozrywki na kolejny poziom. Asystent wnętrza MBUX ułatwia intuicyjną obsługę instrumentów. Pozwala na przykład na dostosowanie zawartości ekranu, gdy tylko ręka użytkownika zbliży się do deski rozdzielczej lub panelu dotykowego na konsoli środkowej. W aktywnym menu podświetlone zostają wówczas poszczególne ikony. Co więcej, system jest w stanie rozróżnić intencje kierowcy i pasażera z przodu – wie w ten sposób, dla kogo aktywować np. funkcję masażu fotela. Asystent wnętrza oferuje także funkcję „ulubionych”. Dostęp do niej uzyskuje się, przytrzymując nad konsolą środkową dłoń z rozstawionymi palcami: środkowym i wskazującym (na kształt litery V). Są i inne funkcje, które można intuicyjnie obsługiwać bez potrzeby „trenowania” odpowiednich gestów: na przykład w ciemności lampkę do czytania włącza się lub wyłącza poprzez krótkie wyciągnięcie dłoni w kierunku lusterka wstecznego. Jeśli po zmroku kierowca sięgnie do niezajętego fotela, oświetlenie włączy się samo. Dzięki temu łatwiej znaleźć leżące na siedzeniu przedmioty. Gdy tylko dłoń zostanie cofnięta, światło automatycznie zgaśnie.
91
Auto prezentacja
Z kolei asystent głosowy odpowiada teraz na komendy tylko tej osoby, która jako ostatnia aktywowała system, wypowiadając frazę „Hej, Mercedes”. Może też rozpoznawać i odpowiadać na znacznie bardziej złożone pytania (początkowo funkcja była znana tylko na rynku amerykańskim) w coraz większej liczbie dziedzin, takich jak: sport („Hej Mercedes, jak grała drużyna San Francisco?”), giełda („Jak cena akcji Apple’a wypadała na tle Microsoftu?”), obliczenia („Ile wynosi pierwiastek kwadratowy z 3?”) czy wiedza ogólna ( „Ile tłuszczu ma awokado?”). AERODYNAMIKA
Przed przeprowadzeniem pierwszych pomiarów nowego CLA w tunelu aerodynamicznym model przebył wydłużoną w stosunku do poprzednika fazę symulacji komputerowej. To zasługa między
innymi zdecydowanie większej mocy obliczeniowej komputerów, jakimi dysponowali projektanci. Kluczową zaletą procesów symulacji jest łatwość, z jaką można określić dokładne proporcje kształtu i zbadać wpływ zmiany formy na przepływ powietrza w innym punkcie jego strumienia – bez potrzeby modyfikacji fizycznego modelu. Także końcowy rezultat ustanawia klasowe standardy: współczynnik oporu powietrza Cd wynosi 0,23. UKŁAD NAPĘDOWY: NA POCZĄTEK NAJMOCNIEJSZY SILNIK
Na targach w Las Vegas nowy CLA zadebiutuje w wersji CLA 250, zasilanej mocnym 4-cylindrowym silnikiem benzynowym (165 kW/225 KM, 350 Nm), połączonym z dwusprzęgłową przekładnią 7G-DCT (zużycie paliwa w cyklu łączonym: 6,1-6,3 l/100 km, emisje CO2 w cyklu łączonym: 140-143 g/km; wartości wstępne). Z chwilą wprowadzenia na rynek w maju br. do wyboru będzie szeroka gama jednostek benzynowych i wysokoprężnych, współpracujących ze skrzyniami manualnymi lub dwusprzęgłowymi, w tym czteronapędowe odmiany 4MATIC. Nowy CLA będzie wytwarzany w węgierskiej fabryce Mercedes-Benz w Kecskemét. Pierwsze egzemplarze modelu trafią na europejski rynek w maju 2019 r. ⚫ AUTOR: Tomasz Mucha Mercedes-Benz Polska Sp. z o. o
92
Business Life Polska
Rynek reklamy
WYDATKI REKLAMOWE W POLSCE W 2018 ROKU. KTÓRY SEKTOR WYDAŁ NAJWIĘCEJ PIENIĘDZY?
TEKST: JAKUB KLESZCZ
Rynek reklamowy w Polsce z roku na rok zwiększa nakłady finansowe na reklamę na wielu dostępnych na rynku nośnikach. Wyróżniamy 5 głównych sektorów reklamy w Polsce: finanse, handel, farmację, telekomunikację oraz motoryzację. Oczywiście liderami w tym wyścigu wydatkowania na reklamę są sektory farmacji oraz handlu (po 35% udziału w łącznym budżecie). Na trzecim miejscu ex aequo uplasowały się branża finansowa, motoryzacyjna i telekomunikacja (po 10%).
94
Business Life Polska
W
minionym roku na promocję w telewizji, prasie i radiu branża farmaceutyczna wydała ponad 4 mld 215 mln zł, czyli o 4 mln zł więcej niż podążająca za nią branża handlowa (4 mld 211 mln zł). Sumy te istotnie przekraczają budżety pozostałych branż, które na przestrzeni roku przekroczyły miliard złotych każda (oficjalne stawki cennikowe netto, bez rabatów w mediach, podaje Instytut Monitorowania Mediów). Branża farmaceutyczna zainwestowała najwyższe kwoty w I i II kwartale, co odzwierciedla sezon zwiększonych zachorowań (przeziębienia, grypa, obniżona odporność w sezonie jesienno-zimowym). Z kolei sektor handlowy zarezerwował najwyższe kwoty do zainwestowania w sezonie przedświątecznym (IV kwartał). Ciekawą prawidłowością odznaczają się pozostałe branże, które przeznaczały większe kwoty na płatną promocję w II i IV kwartale, a zmniejszały je w I i III. Może się to wiązać ze zwiększoną obecnością reklamową w sezonie przedświątecznym oraz zmniejszonymi nakładami na promocję w okresie wakacyjnym. WYDATKI REKLAMOWE W PODZIALE NA MEDIA
FOTO: ROLAND DENES, UNSPLASH
Największe kwoty w przeanalizowanych branżach nadal inwestowane są w reklamy telewizyjne. W 2018 roku udział reklam telewizyjnych w budżetach reklamodawców wyniósł średnio 65%. Najwięcej na reklamę telewizyjną wydały marki telekomunikacyjne i finansowe (80%), z kolei branża handlowa miała najwyższy udział w reklamach radiowych. Najmniejsze budżety przeznaczane są na promocję w prasie, najmniej w reklamę drukowaną zainwestowała branża telekomunikacyjna. Przedstawiamy bliżej wybrane sektory reklamowe, czyli kto i co reklamował w poprzednim roku: 1. FARMACJA: MARKI O NAJWIĘKSZYCH WYDATKACH REKLAMOWYCH
BRANŻA FARMACEUTYCZNA ZAINWESTOWAŁA NAJWYŻSZE KWOTY W I I II KWARTALE, CO ODZWIERCIEDLA SEZON ZWIĘKSZONYCH ZACHOROWAŃ (PRZEZIĘBIENIA, GRYPA, OBNIŻONA ODPORNOŚĆ W SEZONIE JESIENNO-ZIMOWYM).
W 2018 roku Ibuprom zainwestował największe kwoty w reklamy – prawie 87 mln zł. Na kolejnych miejscach znalazły się Molekin (ponad 68 mln), NeoMag (ponad 59 mln), Voltaren (prawie 52 mln) oraz Biotebal (prawie 48 mln). W branży farmaceutycznej dominowały preparaty na wzmocnienie oraz wspomagające w przypadku grypy lub przeziębienia. Molekin inwestował najwięcej na reklamę przez niemal pół roku 2018, wydając ponad 43 mln. Na drugim miejscu jest Ibuprom, który wydał najwięcej w marcu, kwietniu oraz październiku, łącznie ponad 30 mln.
95
Rynek reklamy
2. HANDEL: MARKI O NAJWIĘKSZYCH WYDATKACH REKLAMOWYCH
Największym budżetem reklamowym może pochwalić się Lidl, który w 2018 roku przeznaczył prawie 615 mln zł na promocję w mediach tradycyjnych. Na kolejnych miejscach znalazły się: Media Expert (ponad 433 mln), RTV Euro AGD (ponad 276 mln), Biedronka (prawie 269 mln) oraz Media Markt (ponad 247 mln). Wśród marek, które zainwestowały najwięcej w reklamę w poszczególnych miesiącach, znacząco wyróżnia się Lidl, który przoduje przez 11 miesięcy. Jedynym miesiącem, w którym oddaje pierwszeństwo, jest grudzień, kiedy Media Expert wydał na przedświąteczne reklamy kwotę 79 mln zł.
innych branż. Tutaj inwestowały takie marki jak Volkswagen (ponad 26 mln), Opel (ponad 25 mln), Škoda (ponad 22 mln), Toyota (ponad 19 mln), Ford (16 mln), Hyundai (15 mln) oraz Mercedes-Benz (8 mln). Jeżeli chodzi o prognozę wydatkowania na reklamę w 2019 roku, jest ona zdecydowanie wzrostowa, a jak będzie, zobaczymy przy kolejnym podsumowaniu w 2020 roku. Żródło: IMM
3. FINANSE: MARKI O NAJWIĘKSZYCH WYDATKACH REKLAMOWYCH
W 2018 roku na pierwszym miejscu wśród marek o największych wydatkach reklamowych w branży finansowej znalazł się Santander Bank Polska, z kwotą ponad 74 mln zł, który inwestował w kampanię rebrandingową. Kolejne pozycje zajmują Provident (prawie 73 mln), PKO BP (ponad 72 mln), BGŻ BNP Paribas (ponad 70 mln), mBank (ponad 63 mln). W poszczególnych miesiącach 2018 w branży finansowej dominował Santander Bank Polska, który od września do grudnia wydał ponad 74 mln zł na reklamę w mediach tradycyjnych, zostając liderem zestawienia. 4. TELEKOMUNIKACJA: MARKI O NAJWIĘKSZYCH WYDATKACH REKLAMOWYCH
5. MOTORYZACJA: MARKI O NAJWIĘKSZYCH WYDATKACH REKLAMOWYCH
W 2018 roku w pierwszej piątce marek motoryzacyjnych na czele znalazł się Volkswagen (ponad 91 mln zł), następnie Škoda (prawie 84 mln), Opel (82 mln), Toyota (prawie 72 mln) oraz Hyundai (ponad 66 mln). W branży motoryzacyjnej w skali miesięcznej 2018 roku występowało większe zróżnicowanie liderów reklamy w porównaniu do
96
Business Life Polska
FOTO: SID BALACHANDRAN, UNSPLASH
W 2018 roku na pierwszym miejscu w zestawieniu marek o największych wydatkach reklamowych w branży telekomunikacyjnej znalazła się marka Plus, która wydała na płatną promocję ponad 319 mln zł i wyprzedziła Orange (ponad 229 mln), T-Mobile (prawie 204 mln), Play (ponad 161 mln) oraz Cyfrowy Polsat (ponad 106 mln). W branży telekomunikacyjnej rok 2018 bez wątpienia należał do Plusa, który przez 10 miesięcy inwestował najwięcej w reklamę i wydał na ten cel ponad 280 mln zł. Dwa pozostałe miesiące należały do Orange (33 mln) oraz T-Mobile (26 mln).
W 2018 ROKU NA PIERWSZYM MIEJSCU WŚRÓD MAREK O NAJWIĘKSZYCH WYDATKACH REKLAMOWYCH W BRANŻY FINANSOWEJ ZNALAZŁ SIĘ SANTANDER BANK POLSKA, Z KWOTĄ PONAD 74 MLN, KTÓRY INWESTOWAŁ W KAMPANIĘ REBRANDINGOWĄ.
www.tourasia.pl
Sri Lanka ✔ ✔ ✔ ✔ ✔
8 dni od PLN 4950,Hotel Centara Ceysands 2 posiłki z napojami prywatne transfery z bezpośrednim przelotem liniowym
Co oferujemy
Kim jesteśmy Tourasia Polska S.A. to organizator należący do szwajcarskiej firmy o tej samej nazwie, która działa na rynku już od 25 lat i jest obecna w Szwajcarii, Niemczech i Polsce. Specjalizujemy się świadomie wyłącznie w jednym kontynencie, gdzie mając ogromny know-how możemy zaoferować wyjazdy indywidualnie dopasowane do każdego budżetu.
• • • • • • • • • •
Wycieczki objazdowe grupowe i indywidualne Wyjazdy integracyjne i nagrodowe Wyjazdy szyte na miarę dla każdego Imprezy motywacyjne i okolicznościowe Wyjazdy golfowe Zwiedzanie indywidualne Imprezy pobytowe Kongresy Transfery i wycieczki miejskie Bilety lotnicze
Oferta dostępna również w biurach podróży w całej Polsce
E-mail: biuro@tourasia.pl Telefon: +48 22 103 00 80 do 83 tourasia Polska S.A. ul. Wołoska 18 02-675 Warszawa
Poland
Bhutan Borneo Brunei Chiny Indie Indonezja Japonia Kambodża Korea Płd. Korea Płn. Laos Makau Malediwy Malezja Mjanma Singapur Tajlandia Wimor Wsch. Sri Lanka Tajwan Wietnam
✔
✔ ✔
MY LIGHT MY NIGHT RUN
© Kalice
SOPHIE / BERLIN // Nocne bieganie w Berlinie to przygoda. Nigdy nie wiadomo co się wydarzy w mieście tak tętniącym życiem, pełnym niespodzianek i magicznie oświetlonym. To unikalne przeżycie, którego doświadcza się wśród nieznajomych, innych biegaczy i każdego kto pojawi się na twojej drodze. // #petzlnightrunning
BINDI
Ultralekka latarka czołowa z akumulatorem, przeznaczona do codziennego użycia. 200 lumenów. www.petzl.com