Business Life Polska 1 2018

ISSN 2450-9612 MAGAZYN BEZPŁATNY

NUMER 12 • LUTY / MARZEC 2018

26

LIFESTYLE Porsche Cayenne S

56

NIERUCHOMOŚCI Mieszkania dla wymagających

86

RAPORT Polski przemysł motoryzacyjny

GDZIE BIZNES SPOTYKA LIFESTYLE

MAGICZNE MIEJSCA DO NURKOWANIA RAJSKIE BAHAMY HISTORIA PREZYDENTA UKRAINY

Michał

Sadowski

CEO BRAND24

TERAZ MAMY NAJWIĘKSZĄ SZANSĘ NA ZROBIENIE CZEGOŚ WIELKIEGO BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

OD REDAKCJI

LIST OD REDAKCJI

SZANOWNI PAŃSTWO! Nowe wyzwania znajdujemy niemal każdego dnia. Realizujemy się, stawiając im czoła. Na drodze spotykamy interesujących ludzi, od których możemy czerpać wiedzę, a także inspirować się ich dokonaniami, aby wpadać na coraz śmielsze pomysły i wciąż się rozwijać. Spotykamy ludzi, którzy nam ufają i darzą nas szacunkiem. Chciałbym Państwu podziękować za wspólne dwa lata z „Business Life Polska”. To ostatni numer pod moją redakcją, jednak będę na łamach magazynu obecny.

Pragnę również podziękować całemu zespołowi MajerMedia, z którym spędziłem bardzo miłe chwile i z którym praca była niemałym wyzwaniem, ale przede wszystkim – olbrzymią przyjemnością! Życzę Państwu, aby zadania, jakie na Państwa czekają w bieżącym roku, udało się zrealizować.

Z serdecznymi pozdrowieniami Szymon Lach Redaktor naczelny

Wydawnictwo MajerMedia ul. T. Kościuszki 26 21-500 Biała Podlaska Tel. 83 411 50 11 Fax: 83 410 70 30 Dyrektor zarządzający: Maciej Majerczak REDAKCJA Redaktor naczelny: Szymon Lach

6

Zespół redakcyjny: Rafał Nowicki Katarzyna Jaszczuk Małgorzata Trębicka-Żuk Korekta: Anna Nalikowska REKL AMA Specjaliści ds. sprzedaży: Jakub Wróbel Bartłomiej Dudziński

Projekt i skład: Piotr Pyczek Fotograf: Łukasz Kuczyński Druk: Moduss Sp. z o.o.

WWW www.majermedia.com E-MAIL redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Wydawnictwo MajerMedia jest członkiem Izby Wydawców Prasy.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

SPIS TREŚCI

SPIS TREŚCI

Michał Sadowski CEO BRAND24 TERAZ MAMY NAJWIĘKSZĄ SZANSĘ NA ZROBIENIE CZEGOŚ WIELKIEGO

18 30

ŚWIAT CYGAR

60 NAJLEPSZE APARTAMENTY HOTELOWE 8

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Aktualności ������������������������������������������������������������������������������ 10 Gadżety ������������������������������������������������������������������������������������� 14 POSTAĆ NUMERU Michał Sadowski TERAZ MAMY SZANSĘ, ABY ZROBIĆ COŚ NAPRAWDĘ WIELKIEGO ��������������������������������������������� 18 LIFESTYLE Porsche Cayenne S ��������������������������������������������������������������� 26 Cygara ��������������������������������������������������������������������������������������� 30 Rajskie Bahamy �����������������������������������������������������������������������42 Mieszkania dla wymagających ������������������������������������������ 56 Najlepsze pokoje hotelowe w Europie ����������������������������� 60 Nurkowanie w najpiękniejszych miejscach świata ����� 80

74 BIZNESOWE SZKOŁY W SZWAJCARII

BIZNES Rynek finansowy ������������������������������������������������������������������� 48 Wykorzystanie technologii AR na rynku nieruchomości ����������������������������������������������������� 52 Rekordowe inwestycje i przełomowe start-upy z Doliny Krzemowej ���������������������������������������������������������������� 64 Historia prezydenta Ukrainy ����������������������������������������������� 68 Biznesowe szkoły w Szwajcarii ������������������������������������������74 Raport – polski przemysł motoryzacyjny ���������������������� 86 Idealny franczyzobiorca ������������������������������������������������������ 90 KĄCIK KONESERA Co warto czytać ��������������������������������������������������������������������� 94 Whisky ��������������������������������������������������������������������������������������� 96 Bogactwo serów �������������������������������������������������������������������� 98 Przegląd zegarków ��������������������������������������������������������������102

96

WHISKY 9

AKTUALNOŚCI

Aktualności ze świata

JUŻ W 2025 ROKU MILLENIALSI ZDOMINUJĄ RYNEK PRACY Millenialsi nadchodzą... już niebawem opanują rynek pracy.

Zgodnie z najnowszymi prognozami rynkowymi za 7 lat będą stanowić 75% ogółu pracowników. Tymczasem krążą o nich niezbyt przychylne komentarze. Mówi się, że są leniwi, niecierpliwi, egoistyczni i roszczeniowi...

Jaka jest prawda o pokoleniu Y, dowiesz się już 26-27 marca w Warszawie na szkoleniu: „Millenialsi – komunikcja i motywowanie”. ⚫ Szkolenia Biznesowe klasy Premium www.berndson.pl/hmi

27" MONITOR EIZO ZE ZŁĄCZEM USB-C EIZO wprowadza na rynek kolejną nowość. 27" FlexScan EV2780 to pierwszy model EIZO ze złączem USB typu C. Interfejs USB Type-C umożliwia przesyłanie sygnału audio i wideo z szybkim transferem sięgającym 5 Gb/s. Co więcej, FlexScan EV2780 może dostarczyć do 30 W zasilania notebookom lub innym urządzeniom kompatybilnym z interfejsem USB Type-C, eliminując potrzebę podpinania dodatkowych kabli zasilających.

Tak jak w zaprezentowanych nieco wcześniej monitorach 24", nowy model ma praktycznie bezramkową konstrukcję, ekran otacza obramowanie o grubości zaledwie 1 mm. Ten minimalistyczny design w połączeniu z całkowicie płaską powierzchnią przekłada się na doskonały komfort pracy, gdyż wzrok nie jest rozpraszany przez zbędne elementy. Nowy model będzie dostępny w białej i czarnej obudowie wraz z odpowiadającymi im kolorystycznie kablami. ⚫

PORSCHE USTANAWIA NOWE WZORCE JAKOŚCI DZIĘKI INNO-SPACE Od 70 lat porsche jest synonimem konstrukcji samochodu sportowego najwyższej klasy, spełniającego doskonałe standardy jakości. Mniej więcej dwie trzecie spośród wszystkich kiedykolwiek wyprodukowanych samochodów porsche wciąż nadaje się do jazdy po drogach. Korzystając z sekcji innowacji Inno-Space, otwartej właśnie w fabryce w Lipsku, marka Porsche pracuje nad przyszłościowym podejściem do zarządzania jakością. Jeszcze w lutym rozpoczną się próby pierwszej spośród opracowywanych tu innowacji: testu wyglądu i haptyki (wrażeń dotykowych) za pomocą rozszerzonej rzeczywistości. Pozwala on szybko i skutecznie wykryć odchylenia od określonego poziomu doskonałości – a to oszczędza czas i zapewnia znaczący awans w dziedzinie analizy jakości. Do końca tego roku nowa koncepcja zostanie włączona w proces produkcyjny. ⚫

10

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

EMIRATES OTRZYMUJE NAGRODĘ EXCELLENCE IN MANAGEMENT Program lojalnościowy Emirates Skywards został nagrodzony w kategorii „Excellence in Management” w 10. edycji corocznego plebiscytu Loyalty Awards 2018 zorganizowanego przez serwis FlightGlobal i organizację Global Flight 6 lutego w Bangkoku. ⚫

NOWY DISNEY HOTEL NA FLORYDZIE Disney potwierdził uruchomienie tematycznego hotelu na Florydzie w parku rozrywki Disney World. Największą atrakcją dla odwiedzających będzie to, że każdy pracownik zostanie przebrany za postać znaną z bajek Disneya i będzie odgrywał swoją rolę. Goście natomiast zyskają możliwość uczestniczenia w konkretnej fabule przygotowanej przez pracowników hotelu. ⚫

ARIES HOTEL & SPA – LUKSUSOWYM HOTELEM ROKU 2017 W grudniu br. podczas gali w szwajcarskim St. Moritz rozstrzygnięto międzynarodowy konkurs WORLD LUXURY HOTEL AWARDS 2017. O tytuł luksusowych obiektów ubiegały się hotele z ponad 120 krajów. W internetowym głosowaniu oddano łącznie ponad 300 000 głosów.

Jednym ze zwycięzców został Aries Hotel & SPA – zakopiańska perełka, łącząca regionalną stylistykę z nowoczesnością.

Aries otrzymał aż 2 nagrody: LUXURY MOUNTAIN HOTEL 2017 w regionie Polska oraz LUXURY HOTEL 2017 na region Europy Wschodniej. To wielkie wyróżnienie dla tego wyjątkowego hotelu, a także dla całego polskiego hotelarstwa.

Aries Hotel & SPA położony jest w sercu Zakopanego, tuż koło Krupówek. Oferuje 99 pokoi i apartamentów, strefę SPA i Wellness z basenem termalnym, siłownię oraz 2 sale zabaw dla dzieci. Stylowy kominek, liczne rzeźbienia, zakopiańskie widoki oraz wiszący w wejściu stary wagonik kolejki górskiej dopełniają czaru tego wyjątkowego miejsca. ⚫ www.hotelaries.pl

11

Aktualności ze świata

NOWE BMW K 1600 GRAND AMERICA – LUKSUS W ZASIĘGU RĘKI Podróżowanie w luksusie ma wiele oblicz. Jednym z najbardziej dostępnych jest podróżowanie motocyklem, który nie wymaga przedzierania się do portu czy na lotnisko, i jest raczej mało wrażliwy na korki. Po prostu wyłączasz komputer, wychodzisz z biura i przygoda w luksusowej oprawie jest na wyciągnięcie ręki!

BMW Motorrad uzupełnił swoją ofertę motocykli o nowy model baggera zaprojektowany specjalnie dla miłośników długich tras. Mowa tutaj o BMW K 1600 Grand America. Sześciocylindrowy rzędowy silnik o mocy 160 KM i bezkompromisowych osiągach zachęca do wyruszenia w długą podróż w amerykańskim stylu. Na najwyższy poziom komfortu składa się nie tylko ekskluzywne wyposażenie, ale także bogaty wybór oryginalnych akcesoriów i najnowocześniejsze elektroniczne systemy wsparcia kierowcy, dzięki czemu każda wyprawa, zarówno solo, jak i z pasażerem, będzie niezapomnianym przeżyciem.

BMW K 1600 Grand America będzie można zobaczyć na Warsaw Motorcycle Show 2018. Wszystkie motocykle BMW są do kupienia w atrakcyjnej ofercie kredytu lub leasingu. ⚫ Więcej informacji na bmw-motorrad.pl

NOWOCZESNE TECHNOLOGIE W TURYSTYCE Na pasażerów linii lotniczych KLM, którzy planują wizytę w Amsterdamie we wrześniu, czeka nietypowy prezent – sprytna wywieszka bagażowa KLM (KLM Care Tag), która będzie ich lokalnym przewodnikiem po mieście. Specjalnie zaprojektowany gadżet ma wmontowany głośnik oraz moduł GPS, który pozwala na określenie naszej lokalizacji. Dzięki pomysłowemu urządzeniu turyści usłyszą wskazówki dotyczące zwiedzania miasta, w zależności od tego, gdzie się aktualnie znajdują. Nagrane na urządzenie informacje głosowe zostały przygotowane z udziałem członków personelu pokładowego KLM. Linia chce, aby troskliwa opieka załogi towarzyszyła pasażerom KLM nie tylko podczas lotu, ale również w czasie zwiedzania rodzinnego miasta KLM – Amsterdamu. Wywieszki będzie można otrzymać bezpłatnie we wrześniu, składając zamówienie przez internet. ⚫

KONGRES EDUKACJI FINANSOWEJ I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 2018 Stadion Narodowy | Warszawa | 15.03.2018 Celem organizatorów jest upowszechnienie edukacji finansowej i ekonomicznej. KEF jest ważnym elementem rozwijającej się szerokiej współpracy sektora finansowego z instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi zajmującymi się tymi zagadnieniami. Dzięki temu wspomagany jest rozwój edukacji finansowej w ramach realizacji obowiązkowej i nieobowiązkowej edukacji (programy nauczania, podręczniki, szkolenia nauczycieli, lekcje), także osób dorosłych oraz środowisk z utrudnionym dostępem do informacji, aby zapobiegać wykluczeniu finansowemu.

Druga edycja KFEiP ma na celu podsumowanie dotychczasowych działań edukacyjnych, poznanie nowych trendów i potrzeb poszczególnych grup docelowych oraz wypracowanie rekomendacji i kierunków działań na kolejny rok. ⚫

12

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

GADŻETY

GADŻETY

SŁUCHAWKI LISTEN Listen to słuchawki klasy premium przeznaczone do urządzeń mobilnych. Wykorzystują te same doświadczenia zdobyte przez Focal przy projektowaniu modeli Elear i Utopia, które wstrząsnęły rynkiem audio w minionym roku. Efekt końcowy jest naprawdę wyjątkowy. Komfort użytkowania, sposób ich dopasowania na głowie, precyzja oraz naturalność dźwięku czynią je idealnym rozwiązaniem do użytku mobilnego. Słuchawki te mogą śmiało konkurować z przedstawicielami znacznie wyższej klasy cenowej. ⚫

CHŁODZIARKA-ZAMRAŻARKA SHARP SJ-PX830F-BE Pięciodrzwiowa chłodziarka-zamrażarka Sharp SJ-PX830F-BE, o pojemności 660 l, to połączenie designu z najnowszą technologią. ⚫

14

CHŁODZIARKA DO WINA VESTFROST FZ 369W Wolnostojąca chłodziarka do wina Vestfrost FZ 369W to doskonałe rozwiązanie dla miłośników wina. To profesjonalne urządzenie (poj. do 197 butelek) utrzymuje wino w stabilnej i optymalnej temperaturze, dzięki czemu możemy się cieszyć wszystkimi jego walorami, w tym idealnym kolorem i smakiem. System Frost Guard zabezpiecza wino przez zbyt niską temperaturą, z kolei system Heating element umożliwia ogrzanie wnętrza urządzenia. Ponadto chłodziarka wyposażona jest w przyciemnione szklane drzwi z filtrem UV, które dodatkowo chronią wino przed negatywnym działaniem światła. Urządzenie posiada także filtr pochłaniający zapachy oraz półki wykonane z naturalnego dębu.

Wymiary: wys. 186 cm, szer. 59,5 cm, gł. 59,5 cm ⚫

Cena: 16 999 zł

Cena: 7599 zł

Więcej na www.sharphomeappliances.com

www.vestfrosthome.eu

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

CAŁKOWITE ZAPRZECZENIE TEGO CO ZWYKŁE MASERATI GHIBLI. JUŻ OD 355 000 PLN.* Przedstawiamy Nowe Ghibli GranSport oraz GranLusso.

Ghibli S Q4 - silnik: V6 60° 2979 cm3 - moc maks.: 430 KM przy 5750 obr/min - mom maks.: 580 Nm dostępne przy 2250 obr/min - prędkość maks.: 286 km/h - przyspieszenie 0 - 100 km/h: 4.7 sek. średnie zużycie paliwa: 9.7 l/100 km - CO2 średnie: 226 g/km. Ghibli Diesel - silnik: V6 60° 2987 cm3 - moc maks.: 275 KM przy 4000 obr/min mom maks.: 600 Nm przy 2000 obr/min - prędkość maks.: 250 km/h - przyspieszenie 0 - 100 km/h: 6.3 sek. - średnie zużycie paliwa: 5.9 l/100 km - CO2 średnie: 158 g/km. *Przy kursie Eur 4.25 PLN. Dane mogą nie odpowiadać prezentowanemu modelowi.

www.maserati.pl

MASERATI CHODZEŃ

Puławska 52, 05-500 Piaseczno | Tel: +48 22 716 92 92 | E-mail: info@maserati.pl Zapraszamy do naszego salonu i serwisu

www.facebook.com/MaseratiPolska

GADŻETY

OCZYSZCZACZ POWIETRZA Z SZÓSTYM ZMYSŁEM: SHARP KC-G50EUW Pierwszy na rynku inteligentny oczyszczacz i nawilżacz reagujący na obecność człowieka.

Sam monitoruje poziom kurzu, zapachów, temperatury, wilgotności, natężenia światła oraz ruchu i na tej podstawie dobiera optymalne parametry pracy. Doskonale sprawdza się w oczyszczaniu powietrza z takich zanieczyszczeń jak pyły PM2.5 (najgroźniejszy składnik smogu), alergeny, wirusy i lotne związki organiczne. ⚫ Cena: 2599 zł

www.sharphome.eu i www.sharpdirect.pl

SŁUCHAWKI BEZPRZEWODOWE BEOPLAY H9 Luksusowe słuchawki bezprzewodowe Beoplay H9 wyposażono w wiodący system redukcji szumów (ANC), który oddziela użytkownika od zgiełku miasta i zanurza go całkowicie w krystalicznie czystym brzmieniu muzyki. Stworzono je z materiałów najwyższej jakości: mają solidny, aluminiowy pałąk obszyty skórą wołową i muszle pokryte miękką skórą jagnięcą.

Dodatkowo wyposażono je w piankę z efektem pamięci, która dostosowuje się do kształtu ucha, oferując niesamowity komfort i dopływ powietrza. ⚫ Cena: 2199 zł

16

SONY XE70 Sony, produkując nową serię telewizorów, postawiło przede wszystkim na rozwój technologii 4K X-Reality PRO, której zadaniem jest pokazanie obrazu 4K HDR (High Dynamic Range) w najlepszej możliwej szczegółowości. Połączenie rozdzielczości 4K z systemem Motionflow XR zapewnia płynność i ostrość obrazu, dzięki której widzowie oglądający sport czy kino akcji będą mogli się cieszyć dynamiką w najwyższej jakości. Jest to możliwe dzięki generowaniu i wstawianiu dodatkowych obrazów między klatkami oryginalnego materiału, które zapobiegają rozmyciu obrazu oraz nadają mu prawdziwie kinowy wygląd. ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

POSTAĆ NUMERU

Michał„Sadek”

Sadowski TERAZ MAMY NAJWIĘKSZĄ SZANSĘ NA ZROBIENIE CZEGOŚ WIELKIEGO! CEO BRAND24

Michał tworzy narzędzie do monitoringu internetu, które zaczyna być coraz bardziej rozpoznawalne nie tylko w Polsce, ale również na całym globie. Przy tym doskonale się bawi, publikując filmy i rozwijając swoją fotograficzną pasję.

ZDJĘCIA: ZBIÓR MICHAŁA SADOWSKIEGO SZYMON LACH: ILE LAT MA BRAND24?

JAK AKTUALNIE W PROCENTACH WYGLĄDA

MICHAŁ SADOWSKI: Ponad sześć. W październiku

ZESTAWIENIE UDZIAŁU KLIENTÓW Z USA I POLSKI?

2011 roku uruchomiliśmy komercyjny produkt, natomiast prace zaczęły się półtora roku wcześniej.

Sam pomysł zrodził się mniej więcej w połowie 2010 roku.

Polska klientela stanowi nieco ponad 50% całego portfolio. Natomiast dwa i pół roku temu było to ponad 90%. Zatem sytuacja dynamicznie się zmienia. Zagraniczni klienci są coraz bardziej zainteresowani naszą usługą. W grudniu 2014 roku klienci ze wszystkich części świata stanowili 6% naszego portfolio, a w czerwcu 2017 roku wskaźnik ten poszybował już do 43%. Jeśli chodzi o rynek zagraniczny, to Stany są na pierwszym miejscu, na drugim Wielka Brytania, na trzecim Indonezja.

Poza podium znajdują się: Kanada, Indie i Australia.

JAK ZMIENIŁA SIĘ LICZBA UŻYTKOWNIKÓW? ILU BYŁO W PIERWSZYCH MIESIĄCACH PO STARCIE I JAK WYGLĄDA AKTUALNA SYTUACJA?

W pierwszym miesiącu mieliśmy około 40 klientów.

Potem liczba zwiększyła się do 60. Natomiast pod koniec grudnia 2011 roku zdobyliśmy już ponad 100 płacących klientów. Łącznie podczas zamkniętej wersji beta, która trwała trzy lub cztery miesiące, zebraliśmy niewiele ponad tysiąc testujących osób. Z tego grona 40 firm testujących zdecydowało się na zakup produktu już w pierwszym miesiącu po starcie. Co do aktualnej sytuacji, to 2017 rok zamknęliśmy z dokładną liczbą 2196 użytkowników.

SKĄD POCHODZĄ WASI KLIENCI?

W tej chwili z 86 krajów. Dominującymi rynkami są Stany Zjednoczone i Polska. Warto dodać, że niezwykle prężnie rozwijamy naszą działalność właśnie we współpracy z klientami ze Stanów Zjednoczonych, a najprawdopodobniej w niedalekiej przyszłości będzie to nasz główny rynek.

18

CZYLI DOMINUJĄ RYNKI ANGLOJĘZYCZNE? A CZY PLANUJECIE EKSPANSJĘ NA RYNKI NIEANGLOJĘZYCZNE, JAK NP. FRANCJA CZY NIEMCY?

Tak, naszym głównym punktem jest właśnie rynek anglojęzyczny. Co do wymienionych przez ciebie państw, to jesteśmy już na tych rynkach obecni i mamy tam klientów. Pewnie z czasem będziemy intensyfikowali pracę w tych regionach świata, silniej promując tam swój produkt. Natomiast prawdopodobnie sam produkt pozostanie w interfejsie anglojęzycznym. Naszym benchmarkiem jest LiveChat, który ma produkt dostępny tylko i wyłącznie w wersji angielskiej i nie przeszkadza im to pracować z dziesiątkami tysięcy klientów z całego świata.

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

NASZYM GŁÓWNYM KIERUNKIEM ROZWOJU JEST RYNEK ANGLOJĘZYCZNY

19

POSTAĆ NUMERU

POWIEDZ, PROSZĘ, PARĘ SŁÓW O WASZYM ZESPOLE. JESTEŚ TY – JAKO TWARZ BRAND24, ALE DOMYŚLAM SIĘ, ŻE WSPÓŁPRACUJE Z TOBĄ CAŁKIEM SPORY ZESPÓŁ.

Zgadza się. W tej chwili Brand24 współtworzy mniej więcej sześćdziesięcioosobowy zespół. Ja rzeczywiście spijam śmietankę ich ciężkiej pracy.

Na przestrzeni tych lat, przy okazji budowy marki Brand24, powstała moja personalna marka, co było trochę efektem ubocznym. Jednak dziś cieszymy się z tego, bo dzięki temu pojawiła się nasza wspólna dodatkowa próba promocyjna, która jest aktualnie bardziej autentyczna niż sam fanpage Brand24.

JAK WYGLĄDA STRUKTURA WASZEGO ZESPOŁU?

Zespół jest podzielony na 3 główne segmenty.

Pierwszy to oczywiście programiści, personel techniczny, administratorzy, graficy – osoby współtworzące produkt, który nieustannie rozwijamy.

Drugi segment to załoga związana z obsługą klienta – dział customer success – oraz trzeci segment – marketing, którego zadaniem jest dzielnie generować coraz większe zainteresowanie produktem.

OBSERWUJĄC WASZE POCZYNANIA, ODNOSZĘ WRAŻENIE, ŻE DZIAŁ CUSTOMER SUCCESS JEST NAJPRĘŻNIEJ DZIAŁAJĄCYM ZESPOŁEM. MOŻESZ PODAĆ JAKIEŚ PRZYKŁADY LUB OPOWIEDZIEĆ ANEGDOTKI Z JEGO AKTYWNOŚCI?

Oczywiście, jest ich całkiem sporo. Nasz proces relacji z klientem realizuje się na trzech etapach.

Za pierwszy odpowiada dział marketingu, którego zadaniem jest zbudowanie pierwszego kontaktu z użytkownikiem. Tutaj szczególny nacisk kładziemy na budowanie zaufania do marki oraz wywołanie zainteresowania produktem. Na drugim etapie zespół pilotujący część zadań customer success zajmuje się wprowadzeniem klienta w produkt, pokazaniem mu wartości płynących z zastosowania takiego narzędzia jak nasze. Tutaj prowadzimy klienta od momentu rejestracji do zakupu produktu. Na trzecim etapie zajmujemy się obsługą klienta już po zakupie, doglądaniem, w jaki sposób korzysta z produktu, a także wsparciem i obsługą. Co do anegdot, to jednym z wyróżników naszej firmy są ludzie, którzy z jednej strony zajmują relatywnie wysokie stanowiska bądź współzarządzają firmą lub są jej współwłaścicielami, a z drugiej odpisują klientom na ich wiadomości bezpośrednio na czacie na stronie lub e-mailowo. Dzieje się tak dlatego, że bardzo lubimy być blisko klienta. Mając świadomość wagi tej relacji, staramy się podtrzymywać ten typ komunikacji nieustająco. W związku z tym

20

w ludziach wywołuje to niedowierzanie. Ja często muszę potwierdzać, że to faktycznie jestem ja, a nie jakiś bot ani osoba, która została przeszkolona do tego, żeby podpisywać się jako Michał Sadowski.

Stąd nierzadko padają zabawne pytania od klientów w stylu: no dobra, ale z jakim sosikiem Michał Sadowski lubi kebab... Albo pytają mnie o imiona córek, chcąc potwierdzić moją tożsamość.

NAJBLIŻSZE TYGODNIE BĘDĄ DLA WAS NOWYM ETAPEM – WCHODZICIE NA GIEŁDĘ. OPOWIEDZ PROSZĘ O TYM PROCESIE. SKĄD TAKI POMYSŁ? DLACZEGO TO ROBICIE? CZEMU MA TO SŁUŻYĆ? JAKIE SĄ WASZE OCZEKIWANIA?

Nasz debiut giełdowy był jednym z naturalnych scenariuszy, które rozpatrywaliśmy od początku tworzenia Brand24. Dlatego od września 2011 roku jesteśmy spółką akcyjną. Giełda zawsze była dla nas jakimś takim naturalnym krokiem w rozwoju firmy. Mało tego, w naszym przypadku stała się bardzo istotnym elementem, bo ta runda, którą organizowaliśmy, była bardzo mała. A to z tego względu, że spółka nie potrzebowała zbyt wiele pieniędzy. W kwocie 20 mln zł, jakie wydaliśmy już w Brand24 przez 6 lat, żeby zbudować firmę, tylko 2 mln złotych to było zewnętrzne finansowanie.

W dużej mierze jesteśmy, mówiąc nieskromnie, specjalistami od takiego bootstrapowania biznesu, czyli autofinansowania. Innymi słowy rośniemy organicznie, koncentrując się na tym, aby nie pozyskiwać funduszy od inwestorów, a po prostu od klientów.

Podsumowując naszą historię: otrzymaliśmy bardzo niewiele finansowania zewnętrznego. W zasadzie to była jedna duża runda, w 2015 roku od Inovo VC, podniesiona przez 20 mln zł całej spółki. Wtedy pojawił się tak naprawdę pierwszy raz większy majątek w spółce. W takim modelu jesteśmy przyzwyczajeni do niedużych rund, które bardziej suplementują nasze wydatki czy zyski pielęgnowane przez klientów.

Stąd wszyscy wierzą, że spółka będzie warta dużo, a przede wszystkim więcej niż w momencie debiutu.

Dlatego była w nas ogromna niechęć do rozwadniania się. Chcieliśmy zrealizować bardzo małą rundę na poziomie 5%. Udało się to zrobić w formie pre-IPO. Natomiast tego typu rundy niekoniecznie będą interesować inwestorów Venture Capital, którzy są alternatywą dla finansowania giełdowego. Czyli tak naprawdę są pierwszym źródłem finansowania, jakie przychodzi do głowy. Większość start-upów pozyskuje fundusze ze źródła typu VC. My też budziliśmy ich zainteresowanie, lecz oczekiwali od nas znacznie większej rundy, na poziomie 10, 15 czy nawet 20% udziałów. Giełda zaproponowała

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

2017 ROK ZAMKNĘLIŚMY Z DOKŁADNĄ LICZBĄ 2196 UŻYTKOWNIKÓW POCHODZĄCYCH Z 86 KRAJÓW

21

POSTAĆ NUMERU

MAM WIEDZĘ, O TYM, ŻE WIELE FIRM PODEJMUJE PRÓBY WYCIĄGNIĘCIA LUDZI Z NASZEJ FIRMY, ALE WOLĄ ZOSTAĆ U NAS, PONIEWAŻ CZUJĄ WIĘŹ Z INNYMI LUDŹMI, ALE TEŻ Z WIZJĄ TEGO, CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ

22

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

najlepsze warunki przy zachowaniu minimalnych dodatkowych obowiązków, informacyjnych, formalnych i całej reszty papierologii. Debiutujemy na New Connect, a nie na głównym parkiecie, stąd te obowiązki są relatywnie mniejsze.

POZYSKACIE ZATEM NOWE ŚRODKI. DO CZEGO ICH POTRZEBUJECIE? MACIE JUŻ KONKRETNE PLANY? Z JEDNEJ STRONY MÓWISZ, ŻE FINANSUJECIE SIĘ SAMI, A Z DRUGIEJ UBIEGACIE SIĘ O NOWE ŚRODKI. STAWIACIE NA SZYBSZY WZROST?

Dokładnie, chodzi nam o szybki wzrost, aby udoskonalić produkt i zyskać jeszcze więcej na rynku. Dobrze wiemy, że w tym biznesie jest tak, że im więcej włożymy, tym więcej wyciągniemy i tym szybciej będziemy rosnąć. Wierzymy, że te proporcje mogą być jeszcze lepsze, to znaczy, że z każdej wydanej pięciozłotówki za kilka lat będziemy uzyskiwać dziesięć złotych. Wiemy, co zrobić, aby dojść do takiego poziomu, by produkt pozyskiwał więcej klientów w jeszcze bardziej rentowny sposób. Z jednej strony chcemy dwukrotnie rozszerzyć dział programistyczny z 15 do 20 osób, a z drugiej będziemy rozwijać także nasze kanały pozyskania klienta.

najlepszego kandydata, jeżeli chodzi o kompetencje czysto techniczne. Stawiam na osobę, która ma zarówno dobre kompetencje techniczne, jak i wykazuje duży poziom zaangażowania i zbieżności z tym, co chcemy osiągnąć. Dzięki temu wiem, że nawet jeśli ta osoba w tej chwili pod względem czysto technicznym nie jest na pierwszym miejscu w rekrutowanej grupie, i stawiam na to cały majątek, że za rok będzie najlepsza ze wszystkich. Dlaczego?

Ponieważ jej poziom zaangażowania wpłynie na jej rozwój. Na takich ludzi stawiamy. Trochę niezręcznie jest mi to oceniać. Trzeba zapytać osoby, które współtworzą Brand24. Myślę, jednak, że najlepiej świadczy o nas frekwencja. Mamy w tej chwili 60 osób, a te, które zdecydowały się odejść i rozwijać w innych miejscach, mógłbym policzyć na palcach jednej ręki na przestrzeni 6 lat. Wydaje mi się, że szczególnie trudno o taki wynik w firmie dobrze rozpoznawanej. Pracodawca poszukujący specjalisty z wyższej półki w zakresie programowania, grafiki i innych zawodów, które mamy w swoim składzie, sięga właśnie do takich źródeł, jakim jesteśmy.

Mam wiedzę o tym, że wiele firm podejmuje próby wyciągnięcia ludzi z naszej firmy, ale wolą zostać u nas, ponieważ czują więź z innymi ludźmi, ale też z wizją tego, co chcemy osiągnąć.

CZY JUŻ OTWIERACIE REKRUTACJĘ NA TE NOWE POZYCJE?

WRÓĆMY JESZCZE DO TEMATU GIEŁDY. CZY MACIE

Mało tego. Już je otworzyliśmy. Zaczęliśmy rekrutować pod koniec zeszłego roku.

JESZCZE JAKIEŚ FINANSOWE OCZEKIWANIA WZGLĘDEM TEGO PROCESU? KONKRETNE FINANSOWE CELE, JAKIE CHCECIE ZREALIZOWAĆ?

CZY W ZWIĄZKU Z TYM PLANUJECIE OTWARCIE NOWYCH BIUR NIE TYLKO W POLSCE, ALE TEŻ ZA GRANICĄ?

Raczej nie. Tutaj znowu benchmarkiem dla nas jest LiveChat, który ma jedno biuro we Wrocławiu. Wszyscy siedzą tam w jednym miejscu i nie zatrudniają ani jednej osoby za granicą. Być może kiedyś się to zmieni. Mamy jednak jeszcze sporo nisko zawieszonych owoców do zerwania bez wychodzenia z domu, bez wychodzenia fizycznie do klienta.

JAKIMI WARTOŚCIAMI POSŁUGUJECIE SIĘ W ZARZĄDZANIU ZESPOŁEM?

Dla nas absolutnym priorytetem jest rekrutacja ludzi, którzy wierzą w to, co chcemy zrobić, w cel osiągnięcia statusu globalnego lidera, dla których praca w naszym zespole będzie czymś więcej niż pracą. Jest to pewnie oklepany slogan, który w działach HR-u dowolnej korporacji się powtarza.

Wszyscy tak mówią, ale u nas faktycznie tak jest.

Ja często podczas rekrutacji wcale nie wybieram

Nie. Ten debiut na giełdzie zrealizowaliśmy w formie oferty prywatnej pod koniec listopada, w ramach której grupa funduszy inwestycyjnych, ale też inwestorów prywatnych objęła nowe akcje. Natomiast sam debiut, który planujemy na koniec stycznia, to jest bardziej techniczna rzecz, czyli wprowadzenie tych akcji, które sprzedaliśmy i tych, które były w posiadaniu akcjonariuszy, do obrotu na rynku publicznym. To jest bardziej techniczne niż klasyczne, takie IPO, czyli publiczna emisja, gdzie tysiące, a nawet dziesiątki tysięcy ludzi mogą obejmować akcje danej firmy. Chociaż słowo „klasyczne” w danym przypadku nie jest do końca na miejscu, ponieważ w ostatnim czasie większość debiutów giełdowych jest realizowanych w formie ofert prywatnych.

Myśmy zrobili podobnie. Oferta została wysłana do zamkniętego grona 149 podmiotów i z tych podmiotów część zdecydowała się zadeklarować chęć inwestycji. Ta umowa była dopinana w listopadzie, wtedy to pieniądze trafiły do spółki, a w tej chwili wprowadzamy te akcje do obrotu.

23

POSTAĆ NUMERU

MOIM OSOBISTYM CELEM JEST BYCIE JEDNYM Z LEPSZYCH PREZESÓW SPÓŁEK GIEŁDOWYCH

ZMIENIAJĄC FOKUS NA TWOJĄ OSOBĘ, POWIEDZ PROSZĘ, JAKIE MASZ CELE TY – MICHAŁ SADOWSKI – NA NAJBLIŻSZE MIESIĄCE I LATA. CZY TO BĘDZIE BRAND24

transparentność funkcjonowania firmy, dzielimy się wiedzą, naszym know-how z innymi.

NA STO PROCENT, CZY POJAWIĄ SIĘ INNE RZECZY, KTÓRYMI CHCIAŁBYŚ SIĘ ZAJĄĆ?

Zdecydowanie Brand24 na 100 procent. Nie mam żadnej innej firmy, żadnej innej działalności i w stu procentach zajmuję się jednym projektem. Budzę się i chodzę spać z myślą o Brand24. Bo teraz mamy największą szansę na zrobienie czegoś dużego i to jest cel na najbliższe lata – doprowadzenie B24 do statusu globalnego lidera w monitoringu internetu. Mamy ambicję, żeby pracować nie tylko z największymi firmami, jak IKEA, Carlsberg, ale oferować projekt, który jest wystarczająco dobry, aby korzystały z niego zarówno duże marki, jak i te mniejsze. Reasumując: chcemy być trochę Google Analytics monitoringu internetu, czyli liderem w swoim segmencie, absolutnym standardem w tej branży. To jest cel, jeżeli chodzi o produkt i firmę. Dla mnie personalnie cel giełdowy wiąże się z chęcią dania możliwości zarobku ludziom. Chcę sprawić, aby ludzie, którzy zdecydowali się zaufać spółce, zarobili na tej decyzji, a przede wszystkim czuli, że są częścią większego projektu, który jest czymś więcej niż inwestycją finansową.

A TWOJE PERSONALNE I OSOBISTE CELE?

One są identyczne. Oczywiście moim osobistym celem jest bycie jednym z lepszych prezesów spółek giełdowych. Nie dać żadnej plamy na żadnym polu.

Mam taką ambicję, żeby z czasem Brand24 stał się jedną z najlepiej prowadzonych, jeśli chodzi o relacje, inwestorskich spółek na giełdzie: żeby akcjonariusze czuli się doinformowani i mieli bezpośredni kontakt z firmą. Ja też osobiście często odpowiadam akcjonariuszom w najróżniejszych miejscach internetu na jakieś pytania, uwagi, zastrzeżenia.

Myślę, że to rzadkość, bo zazwyczaj odpowiadają osoby, które są odpowiedzialne za relacje inwestorskie. U nas też tak jest, ale ja sam również włączam się w wypowiedzi osobiście. Mam taką ambicję, żeby tworzyć pewnego rodzaju standard, jeśli chodzi o komunikację na linii firma – akcjonariusz. Taki cel nam przyświecał, jeszcze zanim zaczęliśmy omawiać kwestię dotyczącą wejścia na giełdę.

W dużym stopniu promowaliśmy modę na chwalenie się wynikami, na transparencję w biznesie, na pokazywanie wyników wyzwań, sukcesów, ale też porażek itd. Dzieliłem się tym doświadczeniem od lat na Facebooku, a teraz to będzie bardziej ustrukturyzowane. To jest dla mnie jeden z głównych punktów honoru, że pomimo wejścia na giełdę wzmacniamy

24

WSPOMNIAŁEŚ, ŻE WASZĄ AMBICJĄ JEST OSIĄGNIĘCIE POZIOMU NA MIARĘ GOOGLE ANALYTICS. WYOBRAŹMY SOBIE PRZEZ MOMENT, ŻE GOOGLE DO WAS ZAPUKA I ZŁOŻY OFERTĘ. JAKA BYŁABY TWOJA RIPOSTA?

Trudno powiedzieć. Wszystko jest rzeczą ambicji i oczywiście pieniędzy. Jeśli nadal nasze ambicje będą tak spore jak teraz, to zdecydowanie wygrywają z kasą. Jeżeli chodzi o pieniądze, to wchodzimy w taki etap funkcjonowania firmy, że skala działalności jest naprawdę duża. To przykład LiveChata, który jest kilka poziomów nad nami, gdzie spółka generuje dziesiątki milionów zysku i jest w stanie wypłacać dywidendy akcjonariuszom. Jeśli ktoś ma kilkanaście procent udziału w takiej firmie, to znaczy, że otrzymuje kilka milionów dywidendy rocznie.

Więc nawet bez sprzedaży firmy do Facebooka, Google czy innego miejsca, myślę, że ci ludzie są finansowo absolutnie zabezpieczeni. I dobrze, że są zabezpieczeni, bo mogą się skupić na tym, żeby ta firma była czymś więcej i rozwijała się nieustannie. Zatem, gdyby przyszła do nas firma Google, to prawdziwa zagwozdka tkwiłaby w ambicji i naszym zapale. Pytanie, czy byłaby w ogóle zainteresowana tym, żeby Brand24 osiągnął pozycję globalnego lidera, czy chciałaby włączyć firmę w opcje swojego produktu. Taka sytuacja nie mogłaby nas do końca satysfakcjonować. I tu jest dużo gdybania. Ale mieliśmy takie propozycje na przestrzeni ostatnich lat. Może nie od takich graczy jak Google, ale bardzo dużych marek. I zdecydowaliśmy się nie korzystać z tych opcji. Właśnie dlatego, że nasze wizje nie do końca były spójne. Podmioty najczęściej chciały rozwijać usługę i kompetencje Brand24 w kierunku dużych firm o wiele bardziej niż w stronę dużego ogona średnich biznesów, na których nam osobiście zależy bardzo mocno.

ROZUMIEM, ŻE JESTEŚ ZADOWOLONY Z DECYZJI NIEPODJĘCIA WSPÓŁPRACY Z TYMI GRACZAMI.

Absolutnie tak. Na pewno patrząc z perspektywy czasu, byłaby to zła decyzja. Stracilibyśmy niezależność oraz elastyczność w prowadzeniu spółki.

Bylibyśmy mocno bezradni, a decyzyjność zostałaby mocno ograniczona przez dodatkowych włodarzy.

A więc jestem absolutnie zadowolony z sytuacji, którą mamy tu i teraz. Obecnie należy się skupić na celu, jakim jest doprowadzenie Brand24 do pozycji globalnego lidera monitoringu internetu. ⚫ Dziękuję za rozmowę.

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Samochody luksusowe

PORSCHE CAYENNE S TE(K)ST: SZYMON LACH

ZDJĘCIA: PORSCHE

Prowadzenie nowego modelu Cayenne w wersji S jest przyjemnością tak dużą, że można by właściwie z samochodu nie wysiadać. Nie tylko dlatego, że jest w nim tyle miejsca, a sama jazda sprawia olbrzymią frajdę. Do pakietu przyjemności należy dołożyć obcowanie z materiałami najwyższej jakości, krystalicznie czytelny wyświetlacz oraz fotele, w których można się poczuć jak król. Król szos.

SAMOCHÓD NA WIELE OKAZJI

Nowy Cayenne już z zewnątrz prezentuje się luksusowo. Elegancja, niebanalny styl i smukłe kształty powodują, że każdy choć na chwilę zawiesi wzrok na najnowszej produkcji. Nikt nie będzie miał mylnego wrażenia – w mgnieniu oka da się zauważyć, że prowadzący pojazd ceni sobie najwyższą jakość.

Opływowy kształt, sportowy, zadziorny wydech oraz postawna sylwetka samochodu tylko wzmacniają pozycję kierowcy na drodze. Wymienione aspekty powodują, że nie sposób zapomnieć o fascynującym designie, jaki charakteryzuje ten model porsche.

SAMOCHÓD NA KAŻDE WARUNKI

Śmiało mogę stwierdzić, że nowy Cayenne sprawdzi się w skrajnie różnych warunkach. Z jednej strony to

26

masywny samochód miejski, jednak z takimi właściwościami jezdnymi, że wjedziemy nim wszędzie.

Z drugiej strony, odbierzemy żonę z pracy, dzieci ze szkoły, a w drodze powrotnej do domu zrobimy duże zakupy, które bez najmniejszego kłopotu zmieszczą się w pojemnym bagażniku, liczącym 770 l pojemności. Gdy po tygodniu pracy przyjdzie nam chęć na wyprawę poza miasto, nawet w trudny teren, który nie dla każdego samochodu jest dostępny, Cayenne bez problemu poradzi sobie z wieloma nawierzchniami. Czy to piach, śnieg, błoto czy skały, wysokie przechyły i kąty natarcia – nowy model wyposażony został w takie systemy, które pomogą kierowcy w ich płynnym pokonaniu. Podczas dłuższych, kilkugodzinnych rodzinnych podróży na narty czy w góry latem wysocy pasażerowie sie-

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

CAYENNE S W LICZBACH: POJEMNOŚĆ: 2,9L V6 MOC: 440KM MOMENT OBROTOWY: 550NM

dzący z tyłu będą mieli salonowe wygody. Dlatego jeśli zamierzamy spędzić więcej czasu w swoim porsche, przemierzając setki, a może i tysiące kilometrów, warto zastanowić się nad wyborem Cayenne. Jedyne pytanie, na jakie pozostaje znaleźć odpowiedź, to: jaką wersję wybrać? Do dyspozycji są trzy: Cayenne, Cayenne S oraz Cayenne Turbo.

0 - 100 KM/H: 5,2 SEK MAX. PRĘDKOŚĆ: 265 KM/H

CISZA I SPOKÓJ

Porsche wykonało kawał dobrej pracy, jeśli mówimy o wytłumieniu samochodu. Pędząc autostradą, można swobodnie rozmawiać. Nie trzeba się przekrzykiwać, co jest niezwykle istotne zwłaszcza podczas dłuższych przejazdów. Szum docierający do środka jest minimalny.

CAYENNE W LICZBACH

Model Cayenne S to 2,9-litrowy silnik V6 o mocy 440 KM i maksymalnym momencie obrotowym 550 Nm. Jest wyposażony w 8-biegową, automatyczną skrzynię biegów. Od zera do 100 km/h przyspiesza w 5,2 sekundy.

Rozwija maksymalną, imponującą prędkość 265 km/h.

Spalanie podczas standardowej jazdy w trasie wynosi ok. 11,5 l/100 km. 75-litrowy bak pozwoli przejechać kilkaset kilometrów.

FRAJDA Z JAZDY

Porsche wie, jak sprawić, aby uśmiech nie schodził z twarzy tych kierowców, którzy zawsze muszą być pierwsi. System procedury startu, tzw. launch control, powoduje, że Cayenne startuje niczym najbardziej sportowy bolid. Omawiając jego sportowe parametry, należy wspomnieć o układzie kierowniczym. A ten jest bardzo czuły i precyzyjny. Najmniejszy ruch kierownicą przekazywany jest na koła. Dzięki temu kierowca, prowadząc porsche, czuje się pewnie i może śmiało pokonywać kolejne kilometry.

WNĘTRZE

Nowe wnętrze imponuje od pierwszego wejrzenia.

Najpierw rzuca się w oczy duży, centralnie umiejsco-

MODEL CAYENNE S TO 2,9-LITROWY SILNIK V6 O MOCY 440 KM I MAKSYMALNYM MOMENCIE OBROTOWYM 550 NM. 27

Samochody luksusowe

wiony wyświetlacz. Dzięki stałemu podłączeniu do internetu kierowca może pozostawać w ciągłym kontakcie ze światem: kontrolować aktualne godziny odlotów i przylotów samolotu, zarezerwować hotel czy sprawdzić pogodę w miejscu docelowym lub na trasie. Nawigacja sprawuje się bardzo dobrze.

Dzięki możliwości umieszczenia na stałe karty SIM system nawigacyjny na bieżąco analizuje trasę przejazdu i proponuje alternatywne drogi, jeśli wykryje zdarzenie drogowe lub korek. Podróżni mogą siedzieć w fotelach bardzo wygodnie. Każdy znajdzie swoje optymalne ustawienie, gdyż mają one 18 różnych konfiguracji. Poszczególne elementy można elektrycznie dopasowywać do własnych

preferencji. Kierownica pewnie leży w dłoniach, jest bardzo wygodna i wykonana z solidnych materiałów.

Informacje na desce rozdzielczej wyświetlają się w zależności od wybranego trybu jazdy.

JAKOŚĆ, JAKOŚĆ I JESZCZE RAZ JAKOŚĆ

Sądzę, że Porsche Cayenne S to właściwy wybór dla najbardziej wymagających kierowców. Koszt podstawowej wersji zaczyna się od 454 tys. zł. Do tego można dokupić wyposażenie, które będzie kosztowało kolejne 200 tys. zł. Myślę, że mimo niebagatelnej ceny samochód ten wart jest takich pieniędzy. Jego kupno powinny rozważyć zwłaszcza osoby, które jakość cenią sobie ponad wszystko. ⚫

KOSZT PODSTAWOWEJ WERSJI ZACZYNA SIĘ OD 454 TYS. ZŁ. MIMO NIEBAGATELNEJ CENY SAMOCHÓD TEN WART JEST TAKICH PIENIĘDZY

28

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Temat numeru | Cygara

30

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

CYGARA BEZ TAJEMNIC:

JAK PALIĆ, JAKIE KUPOWAĆ TEKST: MARTA BRZEZIŃSKA

ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK

Skórzane pikowane fotele, klub dżentelmena, szklaneczka wyśmienitej whisky w ręku, a w tle – opowieści o kubańskich dziewczętach, które skręcają na własnych udach liście tytoniu. Świat rytuałów związanych w cygarami nie ma nic wspólnego z szybką przerwą na papierosa. Ta ekskluzywna używka wymaga czasu, odpowiedniego nastroju, a także... niemałych środków finansowych. Poznajmy niesamowitą historię cygar.

B

rytyjski pisarz William Makepeace Thackeray mawiał o cygarach, że są „wielkimi powiernikami sekretów”, a George Sand – jedna z pierwszych kobiet, które odważyły się publicznie zapalić tytoń, uznawała, że są doskonałym dopełnieniem eleganckiego stylu życia. Rzeczywiście, chociaż cygara można zdobyć dziś zdecydowanie łatwiej niż w XIX wieku, nadal otacza je aura tajemniczej ekskluzywności. W przeciwieństwie do papierosów cygara wymagają odpowiedniej oprawy – okazji, atmosfery i towarzystwa – również dobrej whisky. Właśnie ten duet – cygaro i whisky – Alan J. Lerner, autor muzyki do filmu „Mały Książę” z 1974 roku, uznawał za najlepszą rzecz na świecie. Co sprawia, że cygara są tak wyjątkowe i dlaczego niektórzy decydują się zapłacić za jedno nawet...

500 zł?

FASCYNUJĄCA HISTORIA CYGAR

Cygaro to odpowiednio spreparowane, zwinięte i sklejone liście tytoniu używane do palenia. Prawdopodobnie dzisiejsze określenie tej używki pochodzi z języka Majów, w którym słowo „sik’ar” oznaczało palenie tytoniu. To właśnie Majowie i Aztekowie jako pierwsi mieli się poznać na magicznych właściwościach palącego się tytoniu. Zwyczaj palenia cygar przywędrował do reszty Europy z Hiszpanii, gdzie produkowano je już od 1717 roku. Podobno to załoga Krzysztofa Kolumba odkryła cygara podczas eksplorowania Kuby, gdzie w trakcie religijnych obrzędów palono tytoń zawinięty w liście kukurydzy, palmy lub bananowca. Początkowo Hiszpania posiadała monopol na produkcję cygar (nazywanych sewillami), ale już w 1821 roku zezwoliła Kubie (swojej ówczesnej kolonii) na ich wytwarzanie. Tzw. havany

31

Temat numeru | Cygara

CYGARO ZBUDOWANE JEST Z TRZECH PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW: STOPY, KORPUSU I GŁOWY

szybko stały się obiektem pożądania miłośników tej ekskluzywnej używki.

JAK ZBUDOWANE JEST CYGARO

Cygaro zbudowane jest z trzech podstawowych elementów: stopy, korpusu i głowy. W ręcznie produkowanych występuje jeszcze jeden element: kapturek, czyli doklejany na końcu głowy krążek tytoniu, którego zadaniem jest „zamknąć” korpus i uniemożliwić mu rozwijanie się. Kapturek jest elementem, który odcina się przed degustacją cygara. Pierścień (ozdobna owijka) kiedyś chronił białe rękawiczki dżentelmenów przed zabrudzeniem, dziś przede wszystkim wskazuje na markę i kraj pochodzenia cygara. Te ręcznie wykonane określa się jako „hecho a mano”.

Wewnątrz cygaro składa się z trzech części. Jego zasadniczą częścią jest wkładka (tzw. filler), czyli mieszanka silnie zwiniętych liści tytoniu, które stanowią o mocy i smaku. Filler owinięty jest w zawijacz

32

(inaczej binder), który spaja wkładkę, nie pozwala się jej rozwinąć, a ponadto decyduje o ostatecznym kształcie cygara. W tej roli sprawdzają się przede wszystkim wytrzymałe, elastyczne liście. Zewnętrzną częścią jest pokrywa, czyli wrapper. To starannie wyselekcjonowany liść o odpowiednich walorach wizualnych. Na smak wpływa maksymalnie w 10 procentach.

Cygara przechowuje się w specjalnych pojemnikach, zwanych humidorami. Dzięki zastosowaniu drewna cedrowego wewnątrz mają zapewnić odpowiednią wilgotność (około 70%) i temperaturę nieprzekraczającą 19 stopni C. CZY DŁUGOŚĆ MA ZNACZENIE?

Jak dobrze wiedzą miłośnicy cygar (zwani aficionado), ich kształt i rozmiar mają duży wpływ nie tylko na walory estetyczne, ale i smakowe. Dłuższe mają większy potencjał do zmian smakowych. Jeśli są wybitnej jakości, powinny przynajmniej trzy razy

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Kapturek jest elementem, który odcina się przed degustacją cygara

Temat numeru | Cygara

ZE WZGLĘDU NA OGRANICZONĄ DOSTĘPNOŚĆ TEGO RODZAJU LIŚCI CYGARA COHIBA BEHIKE SĄ PRODUKOWANE W LIMITOWANYCH ILOŚCIACH, CO PRZEKŁADA SIĘ NA ICH CENĘ w ciągu palenia zmieniać swój charakter, na co wpływ mają rodzaje użytych liści oraz sposób produkcji. Również średnica nie pozostaje bez znaczenia. Węższe cygara palą się intensywniej, mają więc ostrzejszy smak, a szersze są bardziej wysublimowane i łagodniejsze. Formaty cygar nazywane są z hiszpańskiego vitola.

NAJLEPSZE CYGARA ŚWIATA

Kubańskie, ręcznie produkowane cygara uznawane są za najlepsze. Nic dziwnego – tytoń uprawiany jest tam na żyznych, nasłonecznionych glebach, a techniki produkcji przekazywane są z pokolenia na pokolenie od XV wieku.

Kremowy aromat cygar z Kuby porównywany jest do kawy z mlekiem i chwalony za potencjał do dojrzewania. Cygara te, włożone do humidora na kilka czy kilkanaście lat, zyskują na smaku. Jednymi z najdroższych cygar na świecie są te z ekskluzywnej kubańskiej linii Cohiba Behike. Za takie o średnicy 56 mm trzeba zapłacić około 500 zł, a standardowe pudełko 10 sztuk o średnicy 56 mm kosztuje prawie 2500 zł. Behike produkowane są z najlepszych kubańskich tytoni pochodzących z regionów San Juan y Martínez i San Luis. Ich produkcja odbywa się wyłącznie w fabryce El Laguito w Hawanie. Behike zawierają wyłącznie liście pochodzące z górnej części krzaka tytoniu, nazywane Medio Tiempo. Ze względu na ograniczoną dostępność tego rodzaju liści cygara Cohiba Behike są produkowane w limitowanych ilościach, co przekłada się na ich cenę. Są jednak warte inwestycji – liściom Medio Tiempo przypisuje się ponadprzeciętny aromat, smak i intensywność. Co ciekawe, marka Cohiba przez wiele lat była własnością kubańskiego prezydenta Fidela Castro, który swoje najlepsze cygara oferował wyłącznie wybranym członkom zagranicznych delegacji.

Jak podkreślają znawcy, po objęciu władzy komunistycznej na Kubie, wielu właścicieli fabryk uciekło z wyspy, zabierając ze sobą know-how dotyczący produkcji cygar. Dzięki temu rozwinęła się ona również w takich miejscach jak Nikaragua, Honduras, Kostaryka, Dominikana, Meksyk czy wreszcie USA, gdzie cygara produkuje się na przykład w latynoskiej dzielnicy Miami – Little Havana.

Chociaż w internetowych i stacjonarnych sklepach z tytoniem bez problemu można dostać cygara za 20-30 zł,

34

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

KUBAŃSKIE, RĘCZNIE PRODUKOWANE CYGARA UZNAWANE SĄ ZA NAJLEPSZE

35

Temat numeru | Cygara

SIĘGAJĄC PO PIERWSZE CYGARA, NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE ICH RODZAJE RÓŻNIĄ SIĘ NIE TYLKO KSZTAŁTEM CZY WIELKOŚCIĄ, ALE PRZEDE WSZYSTKIM SMAKIEM I INTENSYWNOŚCIĄ zdecydowanie lepiej jest sięgnąć po te droższe.

W końcu nie bez powodu stały się symbolem prestiżu, władzy i klasy – palenie kiepskiej jakości cygar może świadczyć jedynie o aspiracjach, na pewno nie o elitarności czy guście.

i sprawdzić, czy odpowiadają nam rytuały związane z paleniem tego rodzaju tytoniu. W przypadku podjęcia decyzji o kolekcjonowaniu cygar niezbędny będzie odpowiedni, wyłożony cedrem humidor do ich przechowywania, koniecznie zaopatrzony w nawilżacz i higrometr.

JAK ROZPOCZĄĆ PRZYGODĘ Z CYGARAMI

Zanim sięgnie się po najlepsze i najdroższe cygara, takie jak kubańskie Cohiba Behike czy Romeo y Julieta, warto zacząć od tych ze średniej półki

36

Sięgając po pierwsze cygara, należy pamiętać, że ich rodzaje różnią się nie tylko kształtem czy wielkością, ale przede wszystkim smakiem i intensywnością.

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Temat numeru | Cygara

CIĘŻSZE, BARDZIEJ AROMATYCZNE CYGARO ZDECYDOWANIE LEPIEJ SPRAWDZI SIĘ PO OBFITYM POSIŁKU. SUBTELNIEJSZE Z KOLEI BĘDZIE DOBRYM UZUPEŁNIENIEM LEKKIEGO POSIŁKU

38

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Paląc więcej niż jedno w ciągu dnia, powinniśmy zaczynać od najlżejszego gatunku, a kończyć tym mocniejszym. Warto też różnicować smak w zależności od potrzeby, okazji i pory dnia. Cięższe, bardziej aromatyczne cygaro zdecydowanie lepiej sprawdzi się po obfitym posiłku. Subtelniejsze z kolei będzie dobrym uzupełnieniem lekkiego posiłku.

JAK PALIĆ CYGARO

Najważniejszym punktem jest dekapitacja, czyli odcięcie kapturka cygara. Powinno się to robić w jego połowie – docięty całkowicie kapturek spowoduje rozwijanie się korpusu. Cygaro można otworzyć za pomocą obcinarki (tzw. gilotynki), nożyczek do cygar lub specjalnego wykrojnika (nazywanego przez specjalistów puncherem). Jeśli pod ręką nie mamy żadnego z tych urządzeń, możemy się wspomóc zwykłą zapałką, jednak należy pamiętać, że otwór, który w ten sposób uzyskamy, może być zbyt mały, co utrudni swobodne palenie.

Przygotowane cygaro odpala się długimi zapałkami, zapalniczką na gaz (benzyna może zmienić smak cygara) bądź tzw. jetem, czyli zapalniczką-palnikiem. Stopę cygara należy odpalać stopniowo i równomiernie, trzymając je pod kątem 45 stopni nad płomieniem.

Papierowej banderoli nie zdejmujemy aż do momentu, w którym mogłaby spłonąć, czyli w 1/3 spalonego cygara. Dlaczego? Jej zerwanie, kiedy cygaro jest jeszcze zimne, mogłoby spowodować pęknięcia na liściu okrywającym, a w efekcie – rozwinięcie się całości.

Cygaro palimy, nie zaciągając się, aż do momentu, w którym stanie się kwaśne. Cała magia tego procesu polega na smakowaniu aromatów dymu na podniebieniu.

Nie strzepujemy też popiołu w trakcie palenia. Popiół w cygarach – zrobionych z całych liści – jest zdecydowanie sztywniejszy niż w przypadku papierosów. Strzepywanie go co chwilę do popielniczki jest uznawane za objaw braku wiedzy i obycia. Co więcej, długi słupek popiołu jest świadectwem dobrej konstrukcji cygara i jego jakości.

Cygara nie gasimy jak papierosa, tylko odkładamy do popielniczki, gdzie samoistnie zgaśnie po kilku minutach. Zgaszonego nie odkładamy do humidora ani nie zostawiamy w popielnicy na dłużej niż godzinę, gdyż będzie niesmaczne. Uznajemy je za

39

Temat numeru | Cygara

zakończone. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której cygaro zgaśnie przed końcem palenia, zwłaszcza w ostatniej, trzeciej części.

WSZYSTKO NA TEMAT CYGAR: TEGO MOGLIŚCIE NIE WIEDZIEĆ!

Wieść niesie, że robotnicy pracujący w fabrykach cygar na Kubie – choć byli analfabetami – należeli do ludzi wszechstronnie oczytanych. Wszystko dzięki lektorowi, który umilał im czas, czytając literaturę piękną. Jak wieść niesie, wybierano go i oceniano za pomocą uderzeń nożyczkami w stół.

Najdłuższe cygaro świata skręcono – jakżeby inaczej – na Kubie. Mierzy 90 metrów i jest autorstwa Jose Castelara, który w ten sposób chciał uczcić 90. urodziny Fidela Castro.

Zanim John F. Kennedy wprowadził w 1952 roku totalne embargo na produkty z Kuby, podobno wysłał swojego sekretarza, Pierre’a Salingera, by zakupił „na zapas” 1200 sztuk jego ulubionych kubańskich cygar.

Najdroższymi cygarami na świecie są produkowane w Hondurasie Gurkha Black Dragon. Mają 22 cm długości, średnicę 52 mm, a rocznie produkuje się ich zaledwie 500 sztuk. Nic dziwnego, że kosztują 1150 dolarów za sztukę. ⚫

NAJDŁUŻSZE CYGARO ŚWIATA SKRĘCONO – JAKŻEBY INACZEJ – NA KUBIE. MIERZY 90 METRÓW I JEST AUTORSTWA JOSE CASTELARA, KTÓRY W TEN SPOSÓB CHCIAŁ UCZCIĆ 90.

URODZINY FIDELA CASTRO

40

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Podróże marzeń | Bahamy

42

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

TEKST I ZDJĘCIA: KONRAD JASZCZUK

NA BAHAMACH JEST LEPIEJ S

łoneczny poranek na Bahamach u nikogo nie wywołuje zdziwienia, dlatego i ten dzień nie wyróżniał się niczym szczególnym. Jak co dzień, do portu Harbour Island przybywały statki przywożące ludzi i towary. Podczas gdy terminal promowy obsługiwał pasażerów podróżujących klasą ekonomiczną i służył do rozładowywania kontenerów z żywnością, przy oddalonej o 100 metrów przystani hotelu Valentines Resort cumowały ekskluzywne jachty. Wydawało się, że nikomu się nie spieszy. Jedynie nieliczne chmury, napędzane silnym wiatrem, śmigały po niebie z niezwykłą prędkością, kontrastując z leniwym ruchem słońca i ogólną atmosferą panującą w porcie.

Z kolejnego promu wysiadła garstka pasażerów, wśród nich pewien mężczyzna w hawajskiej koszuli, krótkich spodenkach i sandałach. Czekał na niego pracownik biura nieruchomości, z którym ów jegomość uprzednio umówił się telefonicznie.

– Witam serdecznie, moje uszanowanie – zdawały się brzmieć powitalne słowa agenta – miło mi przywitać pana na najpiękniejszej wyspie Bahamów.

Po krótkiej wymianie uprzejmości mężczyźni przeszli do konkretów. Okazało się, że klient celuje nie – jak początkowo mogło się wydawać – w wynajem nieruchomości, ale jest zainteresowany

kupnem domu, a bardziej nawet rezydencji. Rzutki handlowiec szybko przefiltrował dostępne obiekty, wybierając trzy, które według niego najlepiej spełniały kryteria rozmówcy. Wsiedli do jednego z meleksów, jakich pełno na wyspie, i ruszyli w stronę pierwszego celu.

Po wnikliwym obejrzeniu wszystkich trzech posiadłości agent nieruchomości zadał ceremonialne pytanie: – Czy któryś dom przypadł panu do gustu, sir?

– Wszystkie trzy są bardzo ładne – odparł jegomość – ale szukam czegoś jeszcze większego. Czegoś naprawdę wyjątkowego.

– Hmm, rozumiem – odpowiedział nieco zbity z tropu sprzedawca – mam w zanadrzu coś jeszcze, ale uprzedzam, że jest to największa posiadłość na wyspie i jej cena jest również najwyższa.

– Zobaczmy ją zatem.

Udali się więc na obchód owej rezydencji, która szybko okazała się spełniać oczekiwania zamożnego gościa. Agent czuł, jakby złapał Pana Boga za nogę i w myślach już przeliczał swoją prowizję, gdy klient poprosił o przygotowanie umowy kupna nieruchomości. Naprędce zanotował dane osobowe kupującego, po czym udał się do biura, by sporządzić dokumentację,

43

Podróże marzeń | Bahamy

SAMI MIESZKAŃCY, MIMO IŻ ZOSTAWIAJĄ CELEBRYTOM SPORO SWOBODY, BARDZO CHĘTNIE PRZYWOŁUJĄ ICH NAZWISKA, OPOWIADAJĄC O UROKACH SWOJEGO KRAJU

podczas gdy tamten wybrał się na spacer po okolicy.

Podniecony wpadł do biura, niemal krzycząc do współpracowników: – Nie zgadniecie, co się stało! Właśnie sprzedałem największy dom na wyspie!

– Ale jak to? Komu? Kiedy?

– Gość nie wyglądał na bogacza, ubrany jak turysta, na pewno nie żaden znany aktor…

– Znasz jego nazwisko? – dopytywali zaciekawieni koledzy.

– Tak, chwilkę… Gates. Bill Gates.

Anegdota opowiedziana nam przez menedżerkę Hotelu Towne w centrum Nassau idealnie oddaje specyfikę Bahamów. Dla bogatych Amerykanów wyspy archipelagu są azylem, w którym mogą się ukryć przed popularnością i wtopić w życie mieszkańców. Sami mieszkańcy, mimo iż zostawiają celebrytom sporo swobody, bardzo chętnie przywołują ich nazwiska, opowiadając o urokach swojego kraju. Można wręcz stwierdzić, że uważają gwiazdy show-biznesu za największą atrakcję

44

turystyczną wysp. Robią to przy tym w przezabawny i interesujący sposób, czego najlepszym przykładem był wywód kapitana promu wiozącego nas z Downtown Nassau do Paradise Island. Kariera w stand-upie murowana.

W samym centrum Nassau, będącym niesławnym zagłębiem bankowym, próżno szukać przeszklonych domów czy marmurowych schodów charakterystycznych dla budynków instytucji finansowych.

Są tu utrzymane w neokolonialnym stylu, kipiące paletą kolorów domy, na których tylko dyskretne tabliczki informują, że mieści się w nich bank lub kancelaria prawnicza. Piętno raju podatkowego nie przeszkadza zbytnio Bahamczykom, a obecność wielu firm w pewnym stopniu napędza gospodarkę.

Flagowym budynkiem Bahamów jest niewątpliwie Atlantis Hotel. Przewijający się często w hollywoodzkich produkcjach, zlokalizowany na Paradise Island ogromny kompleks hoteli i willi jest swoistym hołdem oddanym wodzie. Każdy, nawet najdrobniejszy element nawiązuje do mitycznej Atlan-

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

CZAS ZDOBYWAĆ W odkrywaniu górskich szlaków pomoże Ci wodoodporny zegarek Xonix UZ 005, któremu nie straszne są żadne warunki pogodowe.

Dystrybutor:

Podróże marzeń | Bahamy

TUCKER’S ISLAND – NURKOWANIE Z REKINAMI WĄSATYMI TO GWARANTOWANY DRESZCZYK EMOCJI

46

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

tydy, a inicjator projektu, południowoafrykański magnat hotelowy Sol Kerzner potraktował go jak perłę w koronie. Obiekt posiada własną przystań, gdzie cumują jachty warte miliony, kasyno, park wodny, pole golfowe i wiele innych atrakcji. Ceny apartamentów w hotelu należą do najdroższych na świecie. Wszechobecny przepych jest tym, co przyciąga spragnionych zaznania luksusu, nawet kosztem zrujnowania domowego budżetu. To, co dla jednych jest spełnieniem marzeń, innym może się wydawać świątynią nihilizmu, kotłem uciech o wręcz kiczowatej scenerii.

Mniej blichtru, a więcej dyskretnej elegancji proponuje z kolei hotel Meliá Nassau Beach All Inclusive, znajdujący się na wyspie New Providence (tej, na której leży stolica). Gości przywita delikatnie klimatyzowane lobby z dwoma barami, gdzie przy akompaniamencie nastrojowej muzyki można odpocząć od palącego słońca. Na wytrwałych czeka najładniejsza plaża w Nassau, z bogatą ofertą rozrywkową.

Andros – największa wyspa Bahamów. To ostoja dzikiej natury. Znajduje się tam trzecia co do wielkości rafa koralowa na świecie.

Exuma – archipelag niewielkich wysepek i uroczych zatok. Fani Jamesa Bonda mogą odwiedzić miejsce, gdzie kręcone były zdjęcia do filmu, i nurkować pośród tajemniczych wraków. Nieodzownym elementem będzie też wizyta na Pig Beach i kąpiel wśród słynnych pływających świnek.

Cat Island – to wyspa, na której znajduje się najwyższe wzgórze na Bahamach – Mount Alvernia.

Tucker’s Island – nurkowanie z rekinami wąsatymi to gwarantowany dreszczyk emocji.

Harbour Island – wspomniana na początku – jej najbardziej rozpoznawalnym miejscem jest Pink Sand Beach.

Prawdziwy urok Bahamów odkryjemy jednak dopiero wtedy, gdy odpłyniemy od stolicy. Mimo że na wyspach jest aż 41 lotnisk (choć bardziej adekwatne byłoby określenie: pasów startowych z przyległym budynkiem), to jeśli mamy odpowiednio dużo czasu, najlepszym środkiem transportu będzie łódź.

Wiele wysp systematycznie znajduje swoich prywatnych właścicieli. Żeglując po archipelagu, zobaczymy wielkie posiadłości rozciągające się niekiedy na całym obszarze danej wyspy, prywatne plaże i przystanie z jachtami. Inwestując w dom lub rezydencję na Bahamach, trzeba się jednak liczyć z częstą renowacją obiektu, gdyż tropikalne burze i huragany upodobały sobie ten rejon świata.

Archipelag składa się z około 700 wysp, z których ogromna większość jest niezamieszkała, co pozwala zapomnieć o zatłoczonych hotelach Nassau. Dzikie, odosobnione plaże, turkusowe morze, bogaty świat zwierząt i roślin gwarantują niezapomniane wrażenia. Warte zobaczenia są między innymi:

Niezwykłe okoliczności przyrody w połączeniu z otwartością ludzi sprawiają, że na Bahamy chce się wracać. Kombinacja typowo turystycznej stolicy z dziką i nieposkromioną resztą kraju pozwala przystać na motto głoszone przez mieszkańców: ,,Na Bahamach jest lepiej!”. ⚫

47

ZDJĘCIE. MAT PRASOWY RAIFFEISEN

Rynek finansowy

RYNEK FINANSOWY

ZASKOCZENIA 2017 R. I PERSPEKTYWY

P

oczątek roku jest klasycznym czasem podsumowań i planów, również w sferze inwestycji.

Tak jak w przypadku wizyty u lekarza badanie i diagnoza są wstępem do zaleceń medycznych, tak na rynku finansowym określenie aktualnego stanu koniunktury jest wstępem do określenia wiarygodnych scenariuszy. Zgrabnym kompasem na rynku finansowym jest cykl koniunkturalny, który w uproszczeniu obrazuje preferowane aktywa na danym etapie cyklu.

48

W ujęciu globalnym zeszły rok należał głównie do akcji, ponieważ wiele indeksów giełdowych ustanowiło historyczne maksima. Przykładem jest amerykański S&P 500 z blisko 20-procentowym wzrostem, a także rynki wschodzące ze wzrostem o ponad 1/3. Co ciekawe, dodruk pieniądza przez banki centralne jak dotąd nie pobudził istotnie inflacji w ujęciu globalnym, w wyniku czego ceny surowców, poza kilkoma wyjątkami, zachowują się stabilnie.

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. SHUTTERSTOCK

W UJĘCIU GLOBALNYM ZESZŁY ROK NALEŻAŁ GŁÓWNIE DO AKCJI, PONIEWAŻ WIELE INDEKSÓW GIEŁDOWYCH USTANOWIŁO HISTORYCZNE MAKSIMA PERSPEKTYWA POLSKIEGO INWESTORA

Jak co roku, rynek finansowy zaskakuje inwestorów (w tym polskich) i 2017 r. nie był pod tym względem wyjątkiem. Generalnie całoroczne prognozy zrealizowały się z nawiązką w pierwszym kwartale 2017 r., natomiast później zachowanie rynku coraz bardziej odbiegało od postrzegania perspektyw rynku z końca 2016 r. Zapewne nie będę odkrywczy, stwierdzając, że największym pozytywnym zaskoczeniem jest siła WIG-u20, natomiast największym negatywnym zaskoczeniem jest słabość małych spółek, czyli w uproszczeniu sWIG80.

Chciałbym jednak uniknąć zaszufladkowania mnie jako zarządzającego analityka, który zgrabnie wytłumaczy historię, bez odniesienia się do przyszłości.

Rozprawiając się z największym pozytywnym zaskoczeniem, czyli z siłą WIG-u20, zwróciłbym uwagę na to, że generalnie jest ona konsekwencją trzech czynników: poprawy zysku netto, osłabienia dolara wobec złotego oraz globalnej hossy na rynkach wschodzących.

Po pierwsze: zagregowany zysk netto WIG20 za ostatnie 4 kwartały (do 3Q ’17) poprawił się od „dołka” z 1Q ’16 blisko siedmiokrotnie – wzrósł do niemalże 29 mld zł. Po drugie: w 2017 r. złoty umocnił się w stosunku do dolara o blisko 20%, co miało istotne znacznie dla inwestorów zagranicznych generujących ponad 50% obrotu na WIG-u i wspierało zachowanie blue chipów. Ostatecznie przy globalnej hossie rynków wschodzących oraz poprawiających się wynikach blue chipów WIG20 był lokomotywą wzrostów.

Dużym zaskoczeniem negatywnym ubiegłego roku były małe spółki, a to z powodu braku istotnej poprawy wyników, która nie zachęcała do napływu środków od inwestorów. Ponieważ (w pewnym uproszczeniu) 2016 r. należał do średnich spółek, 2017 do WIG-u20, to 2018 r. ma spore szanse upłynąć pod znakiem „maluchów”. Sprzyja temu niska baza oczekiwań inwestorów indywidualnych, niska baza wyników, silny konsument oraz plan wejścia Pracowniczych Programów Kapitałowych od 2019 r.

49

Rynek finansowy

PERSPEKTYWY NA 2018 ROK

Oceniając perspektywy na 2018 rok, zwróciłbym uwagę na kilka tropów: inflację oraz zachowanie dolara. Przede wszystkim kilka banków centralnych (Fed czy Bank Anglii) rozpoczęło lub kontynuowało cykle podwyżek stóp procentowych, co sygnalizuje

zbliżanie się końca ery taniego pieniądza. Na razie trudno mówić o nadejściu inflacyjnej fazy wzrostu gospodarczego, która sprzyja surowcom oraz akcjom spółek cyklicznych.

Tropem dużego kalibru jest zachowanie dolara, który jest kluczowy dla rynków wschodzących, w tym WIG-u, jak i surowców. Powrót siły dolara zwiększałby ryzyko odpływu kapitału od rynków rozwijających się oraz uwiarygodniał przejście z akcji i surowców na gotówkę. Przy czym w powyższej układance klas aktywów kluczowe znaczenie ma rentowność obligacji – na razie rentowność amerykańskich obligacji jest relatywnie stabilna, choć rośnie zagrożenie przełamania blisko 40-letniego trendu spadkowego rentowości.

Reasumując, 2018 r. zapowiada się interesująco, czego przedsmakiem jest zejście dolara w stosunku do złotego poniżej 3,50, zejście franka do złotego na najniższe poziomy od 3 lat i mocne zachowanie WIG-u20. ⚫

OCENIAJĄC PERSPEKTYWY NA 2018 ROK, ZWRÓCIŁBYM UWAGĘ NA KILKA TROPÓW: INFLACJĘ ORAZ ZACHOWANIE DOLARA

50

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. SHUTTERSTOCK

Sentyment inwestorów indywidualnych pod koniec 2017 r. ustanowił historyczne minimum, obrazując ich fatalne nastroje. Niedźwiedzie nastroje uczestników rynku są następstwem silnego spadku wycen małych spółek, który trwał od marca do listopada 2017 r.

Bolączką 2017 r. małych spółek był brak istotnych napływów do funduszy akcyjnych, co przy silnej gospodarce przekładało się na wzrost wezwań na sprzedaż akcji. Planowane wejście Pracowniczych Programów Kapitałowych w 2019 r. oznaczałoby napływ środków, który może być dyskontowany przez rynek wcześniej.

GIS i nieruchomości

TEKST: MICHAŁ ŻUGAJEWICZ ENVIROSOLUTIONS.PL

GIS A ZARZĄDZANIE NIERUCHOMOŚCIAMI

Od kilku lat rynek nieruchomości w Polsce przeżywa swój złoty okres. Od pamiętnego boomu z 2007 roku sprzedaż mieszkań wzrosła o niemal 80% i wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie. Bardzo podobnie sytuacja wygląda, jeśli chodzi o rynek lokali usługowych oraz powstających za niemal każdym rogiem nowych dyskontów spożywczych.

52

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

DOBRA ANALIZA KLUCZEM DO SUKCESU

nawigacji samochodowej, do wytyczenia optymalnej trasy między punktem A i B. Systemy tego typu znajdują szerokie zastosowanie także w ewidencji budynków oraz gruntów, co w swojej pracy wykorzystują urbaniści, geodeci oraz architekci. Wynika to między innymi z czytelnej, warstwowej struktury danych mapowych. Taka organizacja umożliwia prostą modyfikację wybranych obiektów, bez konieczności edycji całej mapy.

GIS to idealne narzędzie do przetwarzania informacji o wszelkiego rodzaju zjawiskach, zwłaszcza tych cechujących się zmiennością w czasie, np. powodziach, pożarach, silnych wiatrach, lawinach, a nawet emisjach zanieczyszczeń czy hałasie ko-

GIS to idealne narzędzie do przetwarzania informacji o wszelkiego rodzaju zjawiskach, zwłaszcza tych cechujących się zmiennością w czasie, np. powodziach, pożarach, silnych wiatrach, lawinach, a nawet emisjach zanieczyszczeń czy hałasie

FOT. MALI MAEDER

W przeciwieństwie do dużych sieci marketów oraz lokali gastronomicznych widoczna jest spora rotacja w najmie lokali mało- i średniopowierzchniowych.

Dzieje się tak głównie za sprawą dwóch czynników: złej analizy rynku oraz niewłaściwej lokalizacji względem kluczowych dla danego podmiotu czynników.

Najemcy bardzo często zapominają lub zaniedbują te kwestie, co niesie za sobą przykre konsekwencje, w tym nierzadko ogłoszenie bankructwa. Aby uniknąć takich problemów, firmy coraz częściej wykorzystują Systemy Informacji Przestrzennej, w skrócie GIS (ang. Geographic Information System), do oceny ryzyka ekonomicznego.

WPŁYW GIS-U NA BRANŻĘ NIERUCHOMOŚCI

Ale czym tak naprawdę jest GIS i jaki ma wpływ na zarządzanie nieruchomościami? W telegraficznym skrócie jest to cyfrowa reprezentacja obiektów przestrzennych wraz z zachodzącymi między nimi zależnościami, a także oddziałującymi na nie zjawiskami zewnętrznymi. Każdy z obiektów przestrzennych posiada przypisane do niego atrybuty: liczbowe lub opisowe, które w każdej chwili można modyfikować bądź aktualizować. W życiu codziennym spotykamy się z GIS-em, używając m.in.

munikacyjnym. Analizy przestrzenne służą również do obrazowania danych statystycznych, takich jak zagrożenie przestępczością, występowanie chorób czy poziom wykształcenia obywateli.

UŁATWIENIA DLA DEWELOPERÓW

Ogromne możliwości, jakie dają Systemy Informacji Przestrzennej, zostały zauważone także przez branżę nieruchomości. Już we wczesnych latach 90. w Stanach Zjednoczonych stosowano analizy przestrzenne do szacowania wartości nieruchomo-

53

GIS i nieruchomości

ści na podstawie ich lokalizacji. Brano pod uwagę zapisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz takie czynniki jak: majętność mieszkańców, poziom edukacji czy kwestie związane z bezpieczeństwem. Deweloperom pozwalało to oszacować, jakiego typu mają być to inwestycje oraz jakie obiekty usługowe bądź przemysłowe mają powstać dookoła. Dziś te analizy wzbogacane są o szereg różnorodnych informacji, jak chociażby: bliskość sieci komunikacji miejskiej, przedszkoli, sklepów, jak również zacienienie względem sąsiednich budynków, zagrożenie podtopieniem czy uciążliwości związane z sąsiedztwem fabryk, oczyszczalni lub lotnisk.

ich udostępnianie szerszemu gronu odbiorców za pomocą tzw. usług sieciowych (geoportale, serwisy WEB). Za ich pośrednictwem potencjalni nabywcy nieruchomości mogą sprawdzić, jak wygląda oraz jak będzie w przyszłości wyglądała otaczająca ich infrastruktura drogowa lub usługowa. Jak daleko mają do pracy, czy w pobliżu znajduje się szkoła dla ich dziecka, a nawet sprawdzić, jaki jest średni poziom hałasu komunikacyjnego w ich rejonie. Systemy GIS pozwalają ponadto oszacować bardziej skomplikowane zależności, jak chociażby wyznaczenie takiej lokalizacji mieszkania, która będzie optymalna dla obojga ludzi – np. ze względu na położenie firm, w których pracują i związanego z tym czasem dojazdu oraz rodzajem środka transportu.

Bardziej zaawansowanymi możliwościami, jakie dają Systemy Informacji Przestrzennej, są wszelkiej maści analizy zagrożeń środowiskowych

WIEDZA KONCERNÓW

54

ANALIZA POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ

Bardziej zaawansowanymi możliwościami, jakie dają Systemy Informacji Przestrzennej, są wszelkiej maści analizy zagrożeń środowiskowych. Coraz popularniejsze stają się opracowania obrazujące wpływ warunków atmosferycznych czy położenia na nieruchomość. Niektóre firmy ubezpieczeniowe wdrażają systemy GIS do określenia swoich stawek w oparciu o ryzyko, na jakie narażona jest dana nieruchomość. Składowymi takich analiz mogą być: rzeźba i rodzaj terenu, położenie względem stref zalewowych bądź silnych wiatrów, bliskość kopalni oraz przemysłu ciężkiego, jak również potencjalne ryzyko włamania. Możliwości szacowania wartości, szans i zagrożeń nieruchomości jest bardzo wiele.

Z pewnością systemy GIS są jednym z bardziej miarodajnych, a przy tym transparentnych sposobów zarządzania mieniem, zwłaszcza biorąc po uwagę wszelkie współzależności. Wszystko zależy wyłącznie od tego, jakimi dysponujemy danymi i jakie relacje chcemy analizować. ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. BINYAMIN MELLISH

Duże sieci typu McDonald’s, Lidl czy Rossmann dokładnie wiedzą, gdzie otworzyć swój kolejny lokal tak, aby nie zaliczyć przysłowiowej wpadki.

Ale czy wiedzą o tym także przedstawiciele małych i średnich przedsiębiorstw? Często spotykamy się przecież z dużą rotacją lokali usługowych – od gastronomii po salony kosmetyczne. Z jednej strony wynika to ze złego zarządzania firmą, z drugiej zaś z nieprzemyślanego wyboru jej lokalizacji. Jak bowiem utrzymać wytworną restaurację w dzielnicy, gdzie średnia zarobków jest nieco wyższa niż minimalna płaca krajowa, lub liczyć na wysoką sprzedaż butów sportowych w miasteczku z przeważającą liczbą mieszkańców w wieku przedemerytalnym?

Niestety, nie da się. To samo dotyczy nowo powstających osiedli i ich przyszłych mieszkańców.

Obecnie dostępnych jest wiele serwisów internetowych umożliwiających znalezienie nieruchomości na wynajem lub sprzedaż na podstawie wybranych parametrów (m.in. lokalizacja, koszt najmu, data budowy, powierzchnia), jednak może się to okazać niewystarczające dla bardziej wymagających klientów. Żaden z czołowych serwisów nie odpowie bowiem na pytania: „Jaka jest średnia wieku mieszkańców w wybranej okolicy?”, „Jak silna konkurencja znajduje się w obrębie X kilometrów od potencjalnej lokalizacji firmy?” czy „Gdzie planować inwestycję, biorąc pod uwagę przyszłe zmiany urbanistyczne?”. Z pomocą przychodzą rozwiązania GIS świadczone przez firmy eksperckie. Oferowane są gotowe analizy przestrzenne m.in. w postaci map cyfrowych, dodatki do istniejących produktów (tematycznych serwisów internetowych, programów komputerowych) w formie wtyczek, a nawet dedykowane aplikacje mobilne przetwarzające dane w czasie rzeczywistym, a następnie dostarczające użytkownikowi gotowe wyniki. Możliwe jest także

Luksusowe nieruchomości

POLACY CORAZ CHĘTNIEJ SZUKAJĄ

NIERUCHOMOŚCI Z GÓRNEJ PÓŁKI Ze względu na rosnącą zamożność polskiego społeczeństwa popyt na dobra luksusowe konsekwentnie wzrasta. Grupa najbogatszych Polaków systematycznie się powiększa, a i zamożność klasy średniej pozwala jej na przeznaczanie części środków na inwestycje.

Czynniki te wpływają na zwiększenie zainteresowania dobrami ekskluzywnymi i pobudzenie tego segmentu. Kiedyś najzamożniejsi decydowali się na rezydencje na peryferiach większych miast.

Aktualnie rośnie zainteresowanie penthouse’ami zlokalizowanymi w centralnych dzielnicach, które stanowią tylko jedno z kilku miejsc zamieszkania tych osób. Jednocześnie w polskich metropoliach powstaje coraz więcej projektów, których oferta obejmuje lokale z najwyższej półki.

APARTAMENTY UPPER MIDDLE I HIGH-END

Luksusowe nieruchomości można podzielić zasadniczo na dwa segmenty, obejmujące apartamenty (upper middle) i apartamenty luksusowe (high-end). Oba cieszą się rosnącą popularnością, na co wskazują słupki sprzedaży – w trzech pierwszych kwartałach 2017 r. nabywców znalazło więcej apartamentów i apartamentów luksusowych niż w całym 2016 r.

Większe zainteresowanie mieszkaniami i domami klasy premium przekłada się bezpośrednio na podniesienie dynamiki inwestycji deweloperskich tego typu. Inwestorzy, widząc tę powoli rodzącą się tendencję rynkową, już od kilku lat realizują projekty luksusowych osiedli, aby móc w odpowiednim momencie wyjść naprzeciw oczekiwaniom wymagających klientów.

Sztandarowym, warszawskim przykładem inwestycji z segmentu upper middle jest kompleks luksusowych apartamentów zlokalizowanych

56

w samym sercu miasta – Mennica Residence. Potwierdza to ogromna popularność tej inwestycji wśród klientów oraz analizy rynkowe. Według REAS jest to projekt, który został uznany za najlepiej sprzedający się w segmencie takich apartamentów.

Obecnie w sprzedaży jest tylko kilkadziesiąt ostatnich mieszkań, większość sprzedała się jeszcze w 2017 r.

Kompleks luksusowych budynków Mennicy Residence, z których najwyższy będzie liczył sobie aż czternaście pięter, otaczać będzie wydzielony wewnętrzny dziedziniec, połączony z kolejną inwestycją – Mennica Legacy Tower. Inwestycja znajduje się w ścisłym centrum stolicy u zbiegu ulic Grzybowskiej i Żelaznej. Cała przestrzeń zaprojektowana jest z niestarzejących się szlachetnych materiałów z zachowaniem umiaru i ponadczasowości formy.

Konstrukcja zapewnia mieszkańcom dostęp do otwartej przestrzeni i naturalnego światła, o co

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. MAT PRASOWY

Budownictwo premium musi spełniać kryteria w dwóch dziedzinach – standardzie wykończenia i wykorzystanych materiałów oraz udogodnień oferowanych na terenie inwestycji

coraz trudniej, zwłaszcza w śródmieściu Warszawy.

– W tego typu apartamentach oferowany jest szeroki przekrój metrażowy – od przytulnych mieszkań po przestrzenne penthouse’y, znajdujące się na najwyższych piętrach. Te największe, o powierzchniach do 145-metrów kwadratowych, są doskonale nasłonecznione, a z ich balkonów rozpościera się widok na całą Warszawę. Są wysokie na trzy metry i dają pełną dowolność kształtowania rozkładu, gdyż możliwe jest połączenie kilku apartamentów w całość – mówi Adrian Sączek, ekspert ds. sprzedaży Mennicy Residence. Inwestycje w tym segmencie rynku są atrakcyjne ze względu na dodatkowe wyposażenie, jak np. centra relaksacyjno-wypoczynkowe, w których znaleźć można siłownie, baseny, korty do squasha, sale gimnastyczne, jacuzzi i wiele innych.

Oprócz tego przewidziana jest także strefa dla dzieci oraz sala spotkań dla lokatorów, służąca imprezom okolicznościowym i integrującym. W planie jest

również odrestaurowanie budynku Browaru Hermana Junga, który będzie stanowić niepowtarzalne miejsce spotkań.

Spełnienie wymagań nabywcy jest kluczem do sukcesu tego typu inwestycji. Osoby, które rozważają ulokowanie sporej kwoty w nieruchomość, oczekują, że będzie ona kompleksowo spełniała nie tylko ich potrzeby mieszkaniowe, ale także te związane z codziennym życiem. Dlatego też budownictwo premium musi spełniać kryteria w dwóch dziedzinach – standardzie wykończenia i wykorzystanych materiałów oraz udogodnień oferowanych na terenie inwestycji.

Potencjalny kupiec zwróci więc uwagę nie tylko na metraż, ale także na odpowiedni rozkład mieszkania czy domu. W kontekście jakości wykończenia istotna jest renoma inwestora i wykonawcy. Ważne są również stabilność i doświadczenie na rynku nieruchomości tych podmiotów. Zyskują one coraz

57

FOT. MAT PRASOWY

Luksusowe nieruchomości

DO SEGMENTU NIERUCHOMOŚCI PREMIUM NALEŻĄ ZAZWYCZAJ OSIEDLA POŁOŻONE W NAJATRAKCYJNIEJSZYCH LOKALIZACJACH NAJWIĘKSZYCH MIAST

58

się naprawdę wysokie, daleko nam do warunków europejskich czy amerykańskich. – W porównaniu z Europą Zachodnią, Moskwą, a przede wszystkim Stanami Zjednoczonymi, budowane przez polskich deweloperów apartamenty luksusowe są wciąż niezbyt drogie, co wynika z ceny metra kwadratowego, jak i – choć trudno w to uwierzyć przeciętnemu nabywcy – niewielkiego metrażu oscylującego w granicach 80-150 m2. Na świecie o prawdziwym wymiarze luksusu decyduje „przestrzeń”, za jaką nabywca jest gotowy zapłacić – podkreśla Paweł Sztejter, wiceprezes zarządu REAS. ⚫

FOT. MAT PRASOWY

większe znaczenie w trakcie podejmowania decyzji przez klientów, dla których szczególne znacznie ma realizacja ich wymarzonego mieszkania. Nie bez znaczenia są dziś takie czynniki jak ekologiczne rozwiązania oraz estetyka, dlatego kluczowa wydaje się również współpraca z najbardziej prestiżowymi biurami projektowymi i uchwycenie światowych trendów przy zachowaniu lokalnego charakteru budynków i wnętrz.

Do segmentu nieruchomości premium należą zazwyczaj osiedla położone w najatrakcyjniejszych lokalizacjach największych miast. Położenie w centralnych dzielnicach zapewnia dostęp do pełnej infrastruktury miejskiej oraz gwarantuje dogodne połączenia komunikacyjne. Luksusowe nieruchomości niemal obligatoryjnie muszą same oferować szereg udogodnień. W zależności od profilu nabywcy wiążą się one z uwzględnieniem w planie takich inwestycji jak przestrzeń zielona, place zabaw, siłownie, miejsca spotkań sąsiedzkich oraz szereg lokali usługowych. Przyszli mieszkańcy oczekują także kompleksowego zarządzania, wymagają bezpieczeństwa, obsługi technicznej oraz gwarancji utrzymania wysokiego standardu życia.

Warto zaznaczyć, że inwestycje związane z nieruchomościami luksusowymi prowadzone są obecnie w kilku polskich miastach. Niektóre apartamenty mieszczą się w odrestaurowanych przedwojennych kamienicach, inne w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora albo rzeki. W zależności od klienta docelowego charakteryzują się określoną architekturą i stylem.

Mimo że segment nieruchomości luksusowych nadal stanowi mały odsetek ogółu inwestycji deweloperskich, to środki pieniężne zaangażowane w ich budowę oraz ceny rynkowe takich mieszkań wraz z tendencją wzrostową gałęzi ekskluzywnej sygnalizują jego rosnące znaczenie. Choć ceny polskich apartamentów z najwyższej półki wydają

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Luksusowe apartamenty

NAJCIEKAWSZE APARTAMENTY HOTELOWE NA ŚWIECIE TEKST: SZYMON LACH

ZDJĘCIA POCHODZĄ Z MATERIAŁÓW PRASOWYCH HOTELI

Co chwilę powstają nowe hotele. Próbując ścigać się z konkurencją, oferują niesamowitą jakość usług, wyszukane dania w restauracjach oraz niepowtarzalną lokalizację. Przygotowaliśmy zestawienie sześciu najciekawszych apartamentów hotelowych, które szczycą się swą wyjątkowością.

60

ROYAL MANDARIN SUITE; MANDARIN ORIENTAL PARIS PARYŻ, FRANCJA

EMPEROR BONAPARTE SUITE; RESIDENZA RUSPOLI BONAPARTE, RZYM, WŁOCHY

W paryskich apartamentach da się zauważyć tendencję do projektowania wnętrz poprzez wzorowanie się na Wersalu.

Tego stylu nie dopatrzymy się jednak w hotelu Mandarin Oriental, gdzie penthouse ma orzeźwiająco współczesną formę. Choć wysoki salon wykończony jest aksamitem i jedwabiem, to jednak biała i beżowa kolorystyka przyciąga wzrok do podwójnych okien i wspaniałej paryskiej panoramy. Wystrój głównej sypialni wywołuje na twarzy radość, zwłaszcza dekadenckie łóżko – francuska pościel, gęsia skórka i bogaty, ręcznie haftowany zagłówek, zaprojektowany i wykonany w atelier Lesage Chanel.

Residenza Ruspoli Bonaparte jest domem, gdzie królowa Ortensia mieszkała ze swoim młodym regentem, synem Napoleonem III. Apartament cesarza Bonaparte – jeden z trzech w tej rezydencji – to miejsce, w którym młody cesarz mieszkał przez kilka lat na początku XIX wieku, a jego oryginalny wystrój odzwierciedla charakter właściciela i świetność tych dni. Do budynku prowadzą 100-stopniowe marmurowe schody zaprojektowane przez Longhiego, które kończą się kunsztownym wejściem. We wnętrzach znajduje się bogata mieszanka fresków, gobelinów, żyrandoli ze szkła Murano, złoconych ram, cennych obrazów olejnych i innych pamiątek rodzinnych. Goście mogą pobyć w niespotykanej przestrzeni „z historią”, która na krótki czas staje się ich domem.

Maks. liczba osób: 5 Powierzchnia: 350 m2 Cena od: 16 890 GBP mandarinoriental.com

Maks. liczba osób: 4 Powierzchnia: 300 m2 Cena od: 450 GBP residenzaruspolibonaparte.com

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

APARTAMENT TYPU TOWER SUITE; AUGUSTYN PRAGA, CZECHY

LE CHALET DES FERMES; LES FERMES DE MARIE MEGÈVE, FRANCJA

Sypialnia romantycznego Tower Suite zapewnia 360-stopniowy widok na większą część Pragi. Do apartamentu wchodzi się jak do dawnego obserwatorium klasztornego – przez kompaktowy salon, z którego prowadzą wąskie spiralne schody o żelaznej konstrukcji, zbudowane z drutu o wysokiej wytrzymałości. 40 dębowych schodków wznosi się poprzez porfirową łazienkę do sypialni z panoramicznymi oknami z czterech stron. To jest pièce de résistance – przestrzeń wyposażona w reprodukcje dzieł wielkich pionierów modernistycznej architektury i designu z początku XX wieku, w tym Adolfa Loosa, Vlastislava Hofmana i Pavela Janáka.

Le Chalet des Fermes jest idealnym hotelem dla osób, które szukają kombinacji kilku stylów w jednym miejscu. Obiekt zlokalizowany jest w wiejskiej osadzie alpejskiej, która stanowi w rzeczywistości kilka zrekonstruowanych domków na terenie hotelu Les Fermes de Marie. Goście mogą znaleźć odosobnienie i luksus prywatnego domku, jednocześnie otrzymując udogodnienia pięciogwiazdkowego hotelu. Wszystkie wykończenia wnętrz: futra, tweedy, drewniane stoły i ławy oraz odkryte belki tworzą prawdziwie alpejską atmosferę. Co ciekawe, każda z pięciu sypialni zapewnia widok na otaczające góry, które najlepiej podziwiać z wolnostojących łaźni.

Maks. liczba osób: 2 Powierzchnia: 62 m2 Cena od: 1480 GBP augustinehotel.com

Maks. liczba osób: 12 Powierzchnia: 400 m2 Cena od: 2950 GBP chalets.fermesdemarie.com

61

Luksusowe apartamenty

APARTAMENT KOSMICZNY; KAMEHA GRAND ZURYCH, SZWAJCARIA

SHANGRI-LA SUITE; HOTEL SHANGRI-LA, AT THE SHARD LONDYN, WIELKA BRYTANIA

Futurystyczny kosmiczny apartament Kameha Grand jest – jak sama nazwa wskazuje – nieziemski. Zautomatyzowany kobiecy głos zaprasza do całkowicie białego modułu mieszkalnego, w którym okno jest lustrem, reflektory przypominają silniki rakietowe, a zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a dekorują dywan.

Kosmiczna rękawica wystaje ze ściany, aby odebrać od gości telefon komórkowy, a Międzynarodowa Stacja Kosmiczna transmituje obrazy na żywo do telewizora.

Niesamowicie wciągające doświadczenie dla poszukiwaczy nieziemskich przygód.

Spoglądając w dół z salonu i jadalni zlokalizowanej na 39. piętrze, goście zobaczą w oddali Canary Wharf, Tower of London i Tower Bridge oraz dzielnicę City tuż nad rzeką. Leżąc w łóżku, można dostrzec St. Paul’s, Buckingham Palace i London Eye. Niektórzy żartują, że można zwiedzać miasto bez opuszczania apartamentu – jego otoczenie jest tym, co wyróżnia ten hotel, i nie ma lepszego miejsca, z którego da się podziwiać panoramę Londynu, niż ten apartament. Wykładzina jest częściowo włoska, częściowo orientalna. Lampy Armaniego, kremowe pikowane sofy i jedwabne poduszki Rubelli Venezia, wschodnie dzieła sztuki i dywany z liści palmowych dodają mu nietuzinkowego wdzięku. Przyglądając się każdemu z wymienionych szczegółów, można popaść w zachwyt nad znajdującym się w środku bogactwem, choć od świtu do zmierzchu nic nie może się równać z niesamowitą panoramą.

Maks. liczba osób: 2 Powierzchnia: 115 m2 Cena od: 1252 GBP kamehagrandzuerich.com

Maks. liczba osób: 2 Powierzchnia: 187 m2 Cena od: 10 000 GBP shangri-la.com

GDY JEDZIEMY DO MIASTA, W KTÓRYM ZATRZYMAMY SIĘ W TAK WSPANIAŁYM APARTAMENCIE, POJAWIA SIĘ PEWNE WYZWANIE: ZOSTAĆ W ŚRODKU I DELEKTOWAĆ SIĘ KAŻDĄ CHWILĄ CZY JEDNAK WYBRAĆ SIĘ NA SPACER

62

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Start-upy

TEKST: MARTA ZUCKER

JEDNOROŻCE ATAKUJĄ RYNEK GLOBALNY: REKORDOWE INWESTYCJE I PRZEŁOMOWE START-UPY Z DOLINY KRZEMOWEJ

FOT. ARCHIWUM LEVER

Ponad 84 miliardy dolarów zainwestowanych w startupy technologiczne. W 2017 roku fundusze Venture Capital na rynku globalnym zainwestowały w prywatne spółki przeszło 148 miliardów dolarów. W samych Stanach Zjednoczonych w 2017 roku inwestorzy włożyli 84 miliardy dolarów w 8 tysięcy start-upów technologicznych. To najwyższa skala inwestycji od czasów boomu „dot-com”, którym żyła Dolina Krzemowa w latach 1997-2001.

P

orównując koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia z rokiem 2017, analitycy określają dzisiejszy klimat inwestycyjny jako bardziej stabilny. W wyniku „dot-com” boomu wielu inwestorów straciło miliony dolarów.

Jednym z powodów większej stabilności dzisiejszego rynku inwestycyjnego jest zapewne fakt, że inwestorzy chętniej lokują swój kapitał w spółki o relatywnie ugruntowanej pozycji rynkowej, takie jak Lyft (spółka świadcząca usługi transportowe

64

i jednocześnie główny konkurent Ubera), czy WeWork (kreatywna przestrzeń biurowa, coworking).

Podczas gdy inwestorzy okresu „dot-com” boom inwestowali głównie w start-upy „early stage”, czyli będące w początkowej fazie rozwoju.

Lyft otrzymał w 2017 roku 3 miliardy dolarów finansowania, co stanowi jeden z największych zastrzyków finansowych pośród ubiegłorocznych inwestycji w USA. Coworking WeWork zgarnął półtora miliarda dolarów, Airbnb jeden miliard.

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. ARCHIWUM LEVER

JEDNOROŻCE ZEBRAŁY REKORDOWE FINANSOWANIE

DOLINA KRZEMOWA STALE NA CZELE PRZEŁOMOWYCH TECHNOLOGII

Osławione już „unicorny”, czyli jednorożce, termin, którym określa się start-upy wycenione na ponad miliard dolarów, zebrały w 2017 roku 19,2 miliarda dolarów, co stanowi 22,8% wszystkich ubiegłorocznych inwestycji VC w Stanach Zjednoczonych.

Znamienny jest fakt, że obecnie start-upy nie decydują się na tak szybką sprzedaż, czyli „exit”, jak to było powszechne jeszcze dziesięć lat temu.

Founderzy, czyli założyciele start-upów, dłużej utrzymują swoje spółki w prywatnych rękach. Dla inwestorów oznacza to większe, długoterminowe, dobrze rozplanowane i przemyślane inwestycje.

Dolina Krzemowa, pomimo afer wybuchających przez niemal cały rok 2017, nadal ma się dobrze i wciąż zajmuje pierwsze miejsce w świecie inwestycji i nowych technologii. Wiele start-upów wywodzących się z Silicon Valley nie tylko zbiera solidne finansowanie, ale również faktycznie usiłuje zmienić świat na lepszy.

2017 – ROK SZTUCZNEJ INTELIGENCJI

Rok 2017 był rokiem inwestycji w start-upy stawiające na rozwój sztucznej inteligencji oraz bezpieczeństwa w sieci cybersecurity. Dominującym trendem jest także „healthtech”, czyli wykorzystanie nowych technologii w rozwoju nauk medycznych.

Natomiast ubiegłoroczne jednorożce to start-upy działające w bardzo zróżnicowanych obszarach: różnorodność jest ogromna – od start-upów rozwijających sztuczną inteligencję poprzez software czy komunikację i media (Reddit). Do grupy jednorożców dołączyło w 2017 roku 57 start-upów, w tym 32 ze Stanów Zjednoczonych i 18 z Chin. Obecnie do elitarnego klubu jednorożców należą 224 firmy z całego świata.

Rok 2017 był rokiem inwestycji w start-upy stawiające na rozwój sztucznej inteligencji oraz bezpieczeństwa w sieci cybersecurity

ZIPLINE – RATUJĄCE ŻYCIE DRONY

Start-up Zipline, założony w 2011 roku przez Kellera Rinaudo, Keenana Wyrobek i Williama Hetzlera, do tej pory zebrał przeszło 44 miliony dolarów finansowania.

Zipline buduje drony, które mogą dostarczać przesyłki do najbardziej odległych lokalizacji, gdzie np. z uwagi na uwarunkowania geograficzne człowiek nie mógłby dotrzeć w szybki i łatwy sposób. Drony są przystosowane do działania w ekstremalnych warunkach atmosferycznych i mogą być wykorzystywane np. w przypadku katastrof naturalnych, aby dostarczyć materiały i środki ratujące życie (np. krew czy leki). Drony zaopatrują także odległe kliniki.

Pracownicy medyczni mogą złożyć zamówienie, wysyłając SMS-a. Do końcowego punktu odbioru przesyłka jest zrzucana na spadochronie. Zipline działa już w ten sposób w Rwandzie, a w 2018 planuje rozpocząć działalność w Tanzanii.

Drony Zipline mogą rozwinąć szybkość do 110 km/h i wykonać około 500 przesyłek dziennie.

65

FOT. ARCHIWUM LEVER

Start-upy

W Zipline do tej pory zainwestowali między innymi Andreessen Horowitz czy Sequoia Capital.

LEVER: CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA

Założony w 2012 roku start-up Lever w lipcu ubiegłego roku otrzymał 40 milionów dolarów dofinansowania, tym samym zamykając rok z przeszło 72 milionami dolarów inwestycji zebranych w pięciu rundach finansowych. Założyciele start-upu: Sarah Nahm, Nate Smith i Randal Truong to dawni pracownicy Google – w Lever stworzyli program wraz z funkcjonalnymi narzędziami ułatwiającymi menedżerom działów HR oraz firmom rekrutacyjnym wyszukiwanie najlepszych talentów. W kryteriach Levera pod uwagę brane są nie tylko kwalifikacje kandydata, ale i najlepsza godzina czy też sposób komunikacji z potencjalnym pracownikiem. Klientami Lever są między innymi Netflix, Lyft, Yelp czy Eventbrite.

ROTHY’S: REDUCE – REUSE – RECYCLE (3RS)

W regułę 3Rs doskonale wstrzelił się start-up Rothy’s produkujący kobiece buty „flats”, czyli wygodne pantofle na płaskim obcasie wykonane z plastikowych butelek po wodzie odzyskanych w procesie recyklingu. Aby innowacji nie było za mało, warto dodać, że buty są w całości drukowane w 3D. Lista oczekujących na czarne ciżemki 3D wynosi już 20 tysięcy klientek. Cena pary waha się od 125 do 145 dolarów.

66

Rothy’s został założony w 2016 roku. Założyciele start-upu to Stephen Hawthornthwaite i Roth Martin. Do tej pory Rothy’s zebrało 7 milionów dolarów inwestycji.

ROLNICTWO PIONOWE – PLENTY

Założony w 2014 roku start-up Plenty, latem ubiegłego roku zdobył rekordowe dofinansowanie w swojej branży, wynoszące 200 milionów dolarów.

Głównym inwestorem był japoński SoftBank, pośród pozostałych inwestorów figuruje między innymi Jeff Bezos.

Plenty uprawia rośliny na 6-metrowych pionowych wieżach. W całym procesie nie używa się ziemi.

Rośliny hodowane są na substancji otrzymanej w wyniku recyklingu plastikowych butelek. Woda używana do podlewania plonów jest odzyskiwana w procesie kondensacji oraz recyklingu. Do hodowli roślin używa się światła żarówek LED, a nie światła słonecznego. Szklarnie wertykalne mogą stanąć w dowolnym punkcie każdego miasta na świecie, co może w sposób kluczowy obniżyć koszt transportu żywności. Obecnie Plenty produkuje przede wszystkim warzywa liściaste i zioła (ogórki i truskawki są zaplanowane na ten rok). Wszystkie uprawy Plenty ze szklarni znajdującej się w San Francisco są całkowicie organiczne. Founderzy: Matt Barnard, Nate Mazonson i Nate Storey mają globalne ambicje, chcą postawić farmę Plenty w każdym mieście przekraczającym milion mieszkańców. ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Założony w 2012 roku start-up Lever w lipcu ubiegłego roku otrzymał 40 milionów dolarów dofinansowania, tym samym zamykając rok z przeszło 72 milionami dolarów inwestycji zebranych w pięciu rundach finansowych

m at e r i a Ł p r o m o c yj n y

“Kamera to tylKo narzędzie, gdy się zepsuje Kupujesz następną, natomiast nieKtórych ujęć nie jesteśmy już W stanie poWtórzyć.” ŁuKasz michalaK, ceo, śWietlica studio

Firma Świetlica Studio to mała firma z wielkimi aspiracjami, to grupa freelancerów obsługująca małe plany zdjęciowe, jak i duże produkcje filmowe. W zależności od wielkości realizowanego projektu, dobierane są odpowiednie osoby – operatorzy, dźwiękowcy, oświetleniowcy oraz specjaliści od efektów 3D.Od 2013 roku Świetlica Studio działa jako firma – powstała z pasji do tworzenia filmów. Początkowo hobby, które z czasem przekształciło się w pracę. „Zajmujemy się szeroko pojętym tematem realizacji filmowych – plany zdjęciowe, operatorka, pisanie scenariuszy, filmowanie z powietrza, streaming wideo, wideo 360.” Łukasz Michalak, CEO, Świetlica Studio.

Wdrożono Synology DS716+ II + 2 x 10TB Seagate Iron Wolf (RAID 1) – sprzęt podłączony jest do sieci, dzięki czemu niezależnie od miejsca, każdy pracownik ma dostęp do cennych materiałów. DS716+II spenił wszystkie zakładane wymogi i dysponował niezbędnymi funkcjonalnościami. Codzienna praca związana z produkcją firmową jest zabeczpieczona i w razie awarii komputera, mamy możliwość szybkiego powrotu do pracy nad projektem. „Problem backupu danych oraz bezpieczeństwa został rozwiązany dzięki jednemu urządzeniu – design urządzeń Synology bardzo przypadł nam do gustu, a jego możliwości to już czysta magia!” Łukasz Michalak, CEO of Świetlica Studio.

WyzWanie Z każdym rokiem Świetlica Studio rośnie w siłę i zwiększa swoje zapotrzebowanie na storage i bezpieczeństwo danych. Materiały wideo zajmują bardzo dużo miejsca na dyskach. Poszukiwane było bezpieczne rozwiązanie z łatwą obsługą oraz z możliwością dalszej rozbudowy.

Bezpieczeństwo danych to dla takich firm kluczowy element – wielu z realizacji filmowych po prostu nie da się powtórzyć – w przypadku utraty danych tracimy zaufanie naszego klienta oraz powstaje duży problem. Co dalej? W przypadku realizacji dla dużych domów produkcyjnych – w środowisku filmowym tracimy coś więcej niż zaufanie do jednego klienta – złe wieści szybko się roznoszą, a konkurencja szybko nam o nich przypomni przejmując sprawy w swoje ręce.

Korzyści Kiedyś tworzenie kopii zapasowych polegało na czekaniu, czekaniu, czekaniu. A teraz? DS716+II tworzy kopię automatycznie, a firma Świetlica Studio oszczędza czas, prąd i nerwy.

rozWiązanie „To była potrzeba chwili, media społecznościowe oraz bardzo dobry kontakt z Synology sprawił, że to właśnie z tą firmą się związaliśmy.” Łukasz Michalak, CEO of Świetlica Studio.

Wykorzystywany model: DS716+II

Nasz zespół Synology Polska powiększył się! Teraz opieką nad kanałem partnerskim i koordynacją działań marketingowych zajmują się: Magdalena O’Dwyer Product Manager Aneta Bélasky Product Manager

Biznes na Ukrainie

TEKST: DR JANA NOWAKOWSKA

OD CZEKOLADY DO PREZYDENTA PRZEDSIĘBIORCZY PETRO POROSZENKO

N

awet jego kluczowe źródło zarobku wyróżniało się na tle przedsiębiorstw przemysłowych innych ukraińskich rekinów biznesu. Poroszenko zarobił fortunę nie poprzez sprzedaż ropy, gazu, węgla lub innych surowców, lecz na czekoladzie i słodyczach – produktach o wysokiej wartości dodanej. Zaczynając od sprzedaży ziaren kakaowca, prezydent Ukrainy stał się właścicielem ogromnego imperium, które stanowią: fabryki czekolady Roshen; stocznia; salony samochodowe; koncern Ridna Marka, zajmujący się produkcją piwa oraz przetwórstwem owocowo-warzywnym; firma Bohdan, wypuszczająca autobusy, samochody ciężarowe oraz osobowe; Ukrawtozapczastyna – firma zajmująca się produkcją traktorów, maszyn rolniczych i części samochodowych oraz ISTA – producent akumulatorów. Poroszenko jest także magnatem medialnym – należy do niego jeden z najpopularniej-

68

szych na Ukrainie kanałów informacyjnych Kanał 5, tygodnik „Korrespondent” oraz powiązany z nim serwis internetowy, a także serwis Bigmir.net.

Pomimo kariery w sferze biznesu Piotr Poroszenko pieczołowicie torował sobie drogę na szczyt władzy państwa. W porównaniu do wielu miliarderów w kraju przyszły prezydent Ukrainy pokazał niesamowitą umiejętność znalezienia wspólnego języka ze swoimi poprzednikami. Początkowo należał do „Partii Regionów”, ale potem przeniósł się do partii „Nasza Ukraina”, szybko zyskując popularność, wraz z jej liderem Wiktorem Juszczenką. Poroszenko był ministrem spraw zagranicznych podczas prezydentury Juszczenki, a także ministrem gospodarki już pod rządami Janukowycza. Grał jedną z kluczowych ról w obu Majdanach. Po „Rewolucji godności” w 2014 r.

Poroszenko dokonał imponującego come backu na szczyty władzy w kraju, wygrywając już w pierwszej

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. WIKIMEDIA COMMONS

Wielu ukraińskich miliarderów zdołało przejąć kontrolę nad całymi regionami państwa, ale tylko jeden zdobył władzę w skali całego kraju. Wśród bogatych Ukraińców nazwisko Poroszenko zawsze się wyróżniało. Jednak w jego przeszłości prawie nie było białych plam i widocznych sprzeczności.

W latach 90. nie brał udziału w zaciętej walce o strefy wpływów i nie ma w jego ścieżce politycznej „sponsorów” z kryminalną przeszłością.

69

Biznes na Ukrainie

turze wyborów (54,70% głosów), tym samym w wieku 48 lat został najmłodszym prezydentem kraju.

Zatem przywódcą Ukrainy stał się pełnokrwisty oligarcha, choć należy przyznać, że jak na oligarchę przystało, z dość nietypowym CV.

zakładając „Centrum Obsługi” w 1986 roku. Pełniło ono rolę pośrednika w procesie płacenia kontraktów.

Usługi firmy wynosiły 0,5-1,5% kwoty transakcji, a w konsekwencji jej działalności na ostatnim roku studiów Petro Poroszenko mógł już sobie pozwolić na kupno wołgi.

PIERWSZE KROKI W BIZNESIE

Petro Poroszenko urodził się w zamożnej rodzinie.

Koledzy z jego szkoły wspominali, że podczas gdy wszystkie dzieci zabierały ze sobą kanapki do szkoły, on przynosił także słodycze, którymi chętnie dzielił się z innymi. Po ukończeniu szkoły Poroszenko dostał się na Kijowski Narodowy Uniwersytet im. Tarasa Szewczenki, na prestiżowy wydział stosunków międzynarodowych i prawa międzynarodowego (studiowało tam wielu przedstawicieli elity partyjnej ZSRR). W 2002 r. obronił doktorat z zarządzania. W wywiadzie udzielonym „Forbesowi” Poroszenko powiedział kiedyś, że rozpoczął działalność biznesową już w swoich studenckich latach,

70

BIZNESOWE WYCZUCIE POROSZENKI – SĘK TKWI W CZEKOLADZIE

Wkrótce po ukończeniu studiów Poroszenko przejął większy biznes – wraz ze swoim kolegą z klasy, Siergiejem Zajcewem, zaczął dostarczać do ZSRR ziarna kakaowca. Produkt młodzi przedsiębiorcy kupowali głównie w Belgii i Holandii i sprzedawali go fabrykom słodyczy w różnych częściach kraju. W tym czasie Poroszenko uzyskał niezbędne kontakty i dobrze przebadał branżę cukierniczą. Po rozpadzie ZSRR wiele fabryk słodyczy po prostu zaprzestało produkcji. Poroszenko twierdzi, że kupił wtedy wszystkie aktywa, które później weszły do k​​ orporacji w Roshen

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

i dwa zakłady produkcyjne w Winnicy), cukiernicza fabryka w Kłajpedzie (Litwa), Bonbonetti Choco Kft (Budapeszt, Węgry), a także zakład mleczarski w Winnicy, który zaopatruje fabryki w naturalny wysokogatunkowy mleczny surowiec. W mieście Boryspol obwodu kijowskiego prowadzona jest budowa nowej fabryki biszkoptów, a jej otwarcie ma się odbyć do 2020 roku. Ponadto czekoladowa firma Poroszenki ma 35 placówek na całym świecie: na Ukrainie, w USA, Kanadzie, Europie, Izraelu, Gruzji, Chinach, Japonii, Korei, Kazachstanie, Armenii oraz w wielu innych krajach, włącznie z Nową Zelandią.

Firma obecna jest również w Polsce. Jak informuje na swojej stronie firma Roshen-Polska z siedzibą w Jarosławiu, jest „przedstawicielem największego ukraińskiego producenta wyrobów ciastkarskich i cukierniczych” i działa od 14 lat. Głównie dzięki dochodom z biznesu czekoladowego Poroszenko w 2017 roku uplasował się na 5. pozycji jako jeden z najbogatszych Ukraińców

FOT. ALEXANDER STEIN

albo na rynku wtórnym, albo w procesie bankructwa firm. W tym samym czasie oszacował cenę zakupu wszystkich swoich fabryk słodyczy na dziesiątki milionów dolarów. Jednocześnie w 1993 r. założył koncern „Ukrprominvest”, który na początku XXI wieku przekształcił się w jedną z największych grup finansowych i przemysłowych na Ukrainie. W 1996 r.

Petro Poroszenko zebrał wystarczającą ilość słodyczy do założenia korporacji. Sam wymyślił jej nazwę „Roshen”, etymologia której tkwi we fragmencie nazwiska Po-ROSZEN-ko. W rezultacie to właśnie cukiernia pozwoliła Poroszence wejść w szeregi ukraińskich miliarderów i zdobyć przydomek „Czekoladowy Król”. Korporacja cukiernicza stała się tak ważna dla Poroszenki, że w 2013 roku prezydent oświadczył nawet, że „ojczyzna, Roshen i zasady nie są na sprzedaż”. Aktualnie Roshen produkuje 300 tys. ton słodyczy rocznie, ma siedem fabryk na terenie byłego ZSRR. W skład korporacji wchodzą ukraińskie fabryki (kijowska, krzemieniecka

71

Biznes na Ukrainie

Gdy Poroszenko został prezydentem kraju, posiadał niemal nienaganną reputację. W jego biografii biznesowej nie było wyraźnych porażek lub pomyłek. W polityce zawsze trzymał się demokratycznego kursu, udowadniając to poprzez aktywny udział w Majdanach. Za granicą bardzo go ceniono. W rozumieniu zagranicznych polityków był prawdopodobnie jedynym ukraińskim miliarderem, którego można nazwać prawdziwym biznesmenem.

Ponadto Poroszenko mówi płynnie po angielsku,

fakt istnienia prezydenckich siedzib zagranicznych boleśnie dotknął jego reputację. W 2017 roku „Süddeutsche Zeitung” przeanalizowało 13,4 mln dokumentów z oaz podatkowych – tzw. paradise papers, przekazanych im przez anonimowe źródło.

W dokumentach pojawiają się nazwiska ponad 120 polityków z prawie 50 krajów, a także osoby bardzo bogate, sportowcy i przedsiębiorcy oraz 14 doradców, sponsorów i członków gabinetu prezydenta USA Donalda Trumpa. Nazwisko Petra Poroszenki także figuruje na tej liście. Ponadto afera, która wybuchła wokół Micheila Saakaszwilego, który

co z kolei uczyniło go politykiem nowego formatu w oczach międzynarodowej społeczności. Jednak w trakcie swojej prezydentury stopniowo traci na popularności. Co prawda – jak potwierdzają specjaliści tematu Michał Potocki i Zbigniew Parafianowicz – Poroszenko zrobił to, co było potrzebne do przetrwania państwa: doprowadził do podpisania umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską, wyjaśnił temat wiz, zabezpieczył granice, powstrzymał rosyjską agresję, umocnił zawodowe siły zbrojne.

Ponadto rząd za czasów prezydentury Poroszenki odbudował budżet państwa i ustabilizowano kurs hrywny. Jednak reformy wprowadzane na Ukrainie postępują dość wolno i boleśnie. Trudna sytuacja gospodarcza w tym kraju również jest przeciwko niemu.

Początkowo Poroszenko był najczęściej krytykowany za niechęć do sprzedaży Roshen. Ale nawet po przeniesieniu swojego głównego majątku pod kierownictwo Rothschildów problemy prezydenta się nie skończyły. Wiosną 2016 roku Poroszenko był zamieszany w wielki skandal, w tzw. aferą panamską.

Dziennikarze dowiedzieli się, że prezydent Ukrainy jest faktycznym właścicielem Prime Asset Partners Limited, zarejestrowanym w strefie morskiej na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych. I choć nie można było udowodnić, że Poroszenko wykorzystywał tę firmę do uchylania się od płacenia podatków,

był aresztowany pod koniec minionego roku z powodu działań antykorupcyjnych, również wzburza obywateli. Wyborcy coraz bardziej tracą zaufanie do prezydenta, którego winią za pozorowanie walki z korupcją. Takie informacje powodują, że notowania Poroszenki diametralnie zmalały. Według ostatnich badań opinii publicznej tylko 16% wyborców oddałoby za niego głos. Aktualnie Poroszenko jest coraz bardziej porównywany z Wiktorem Juszczenką, który jednocześnie nie spełniał stawianych mu oczekiwań.

Jednak w sytuacji Poroszenki istnieje kilka ważnych niuansów. Po pierwsze, wciąż ma on czas na udane reformy – wybory na Ukrainie są zaplanowane na 2019 rok, a gospodarka kraju zdaje się podnosić. Po drugie, wśród konkurentów politycznych do tej pory nikt nie zyskał oczywistej przewagi nad Poroszenką.

Ponadto głowa państwa nadal ma ważną kartę atutową w swoich rękach w postaci własnego kanału telewizyjnego. W każdym razie Poroszenko, jako doświadczony przedsiębiorca, umiejętnie dywersyfikował swoje aktywa. Nawet jeśli w końcu straci swoją pozycję w państwie, najprawdopodobniej będzie mógł spokojnie wrócić do swojego zwykłego środowiska biznesowego. Ale czy ambitny polityk Poroszenko będzie chciał cofnąć się o krok i oddać komuś wiodącą rolę? Tylko on i jego działania mogą odpowiedzieć na to pytanie. ⚫

ZDJĘCIA. ROSHEN

AFERA PANAMSKA I PARADISE PAPERS – CO CZEKA POROSZENKĘ?

72

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Edukacja

74

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

SZWAJCARSKIE SZKOŁY HOTELARSKIE TEKST I ZDJĘCIA: MARCIN WESOŁOWSKI, DYREKTOR OPERACYJNY W BIDROOM.COM, AUTOR STRONY WOJAŻER: WWW.WESOLOWSKI.CO

Hotel to nie tylko budynek. To oczywista prawda, która każdego, kto decyduje się na pracę w hotelarstwie bądź też założenie hotelu, powinna prowadzić do najważniejszej lekcji dotyczącej tego specyficznego miejsca. Hotel to przede wszystkim serwis, ludzie, którzy go tworzą, oraz doznania, które stają się częścią doświadczenia odwiedzających go gości. Aby prowadzić wysokiej jakości obiekt noclegowy, warto przede wszystkim pomyśleć o edukacji i szkoleniach wszystkich tych, którzy tworzą żywą tkankę hotelu. Ci najlepsi podejmują studia hotelarskie w kraju tworzącym kadrę najlepszych hotelarzy świata. Tym miejscem jest Szwajcaria.

SZWAJCARIA. KRAINA LUKSUSU I WYSOKICH STANDARDÓW

Do jednego z nich wybraliśmy się w wielokulturowy zakątek Szwajcarii, nad Jezioro Genewskie, do miejsca o ponad godzinę oddalonego od lotniska w Genewie. Montreux, urokliwe miasto wciśnięte między jezioro a góry, to przedostatni przystanek podróży do Caux, malowniczego miejsca położonego w górach, wysoko ponad miastem, do którego dojeżdża się urokliwą kolejką

75

Edukacja

76

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

wąskotorową. SHMS to jedno z najbardziej prestiżowych miejsc, gdzie kształcą się przyszli hotelarze oraz menedżerowie najwyższego szczebla, którzy w niedalekiej przyszłości obejmą stery najbardziej wyśmienitych obiektów na świecie.

– W SHMS kładziemy główny akcent na szwajcarską tradycję gościnności połączonej z międzynarodowymi kompetencjami menedżerskimi. Spoglądając na tradycję, jednocześnie patrzymy w przyszłość, ciągle usprawniając naszą edukację do standardów XXI wieku – mówi dziekan Jeroen Greven.

HISTORIA SZWAJCARSKIEJ TRADYCJI HOTELARSKIEJ

W bajecznym kampusie szkoły, jakby wyjętym z powieści z początków minionego stulecia, przez kilka dni zgłębiamy historię szwajcarskiego wpływu na edukację hotelarską. To właśnie w okolicy Montreux znajduje się bowiem najwięcej instytucji edukacyjnych tego typu. Mniej więcej 150 lat temu znaczna część hoteli typu pałacowego powstała na obszarze Riwiery, wyznaczając tym samym początek złotej ery luksusowej turystyki w Szwajcarii.

Europejskie dwory, arystokracja oraz finansjera zjeżdżały w tym czasie do niewielkiego, ale jakże malowniczego kraju, zafascynowane jego bogactwem, zdrowym klimatem oraz perspektywą alpejskich przygód. Gość odwiedzający ówczesne obiekty, należący do absolutnej europejskiej śmietanki,

wytyczył kierunek rozwoju poziomu obsługi, który w naturalny sposób musiał należeć do najwyższych na świecie. Nie tylko poziom obsługi, ale także logistyka obiektu, miały niezwykle ważne znaczenie. Hotele pałacowe stanowiły bowiem ogromne kompleksy zatrudniające rzesze pracowników i dostarczające wszystkiego, czego mogli zapragnąć ich goście. Ci zaś nie tylko wynajmowali pojedyncze pokoje, ale także całe piętra wraz z sekcjami dla swojej służby, oczywiście odpowiednio ulokowanej w innej części kompleksu. Dobra logistyka wymagała strukturyzowania organizacji, optymalizacji wszystkich procesów, i co ważne, odpowiedniego zarządzenia. Tak właśnie narodziła się szwajcarska szkoła hotelarstwa, a wraz z nią takie nazwiska jak César Ritz, człowiek legenda, którego nazywano „królem hotelarzy i hotelarzem dla królów”.

Mniej więcej 150 lat temu znaczna część hoteli typu pałacowego powstała na obszarze Riwiery, wyznaczając tym samym początek złotej ery luksusowej turystyki w Szwajcarii

Szwajcarskie podejście do zarządzania hotelami zawiera w sobie wiele cech narodowych samych mieszkańców alpejskiego kraju. I tak, w wypracowanym przez nich stylu ważnymi elementami są: rygor, precyzja, przywiązanie do szczegółów, profesjonalizm pracowników, punktualność i dyskrecja obsługi, oraz – co ważne – innowacyjność w podejściu do tematu.

SZWAJCARSKI STYL STUDIÓW HOTELARSKICH

Edukacja, jak zauważyliśmy na początku, jest niezwykle ważnym elementem doświadczenia hotelarza. W porównaniu jednak do wielu szkół

77

Edukacja

POZIOM OBSŁUGI (TAKT I NIEZWYKŁY WDZIĘK STUDENTÓW) PRZEWYŻSZAŁ ZNACZNIE STANDARD OBOWIĄZUJĄCY W NIEJEDNYM PRAWDZIWYM HOTELU NA ŚWIECIE, W KTÓRYM SIĘ ZATRZYMYWALIŚMY

rozsianych po Starym Kontynencie czy też w Polsce szwajcarskie podejście wybija się na tle pozostałych. Kluczowym i wyróżniającym się czynnikiem jest bowiem empiryczny, oparty na doświadczeniu sposób uczenia. Jak działa ów system, mogliśmy zaobserwować podczas pobytu we wspomnianym Swiss Hotel Management School.

Stosowany jest on także w innych instytucjach położonych w okolicy: École hôtelière de Genève, École hôtelière de Lausanne czy Glion Institute of Higher Education.

Poza zajęciami teoretycznymi znaczna część zdobywania wiedzy polega na uczestniczeniu w żywym organizmie hotelowym. We wspomnianym SHMS, który jest zlokalizowany w dawnym budynku hotelu pałacowego, odbywa się pełna logistyka hotelarska, w której uczestniczą studenci. Na różnych etapach swojej edukacji poznają każdy aspekt branży: od

78

sprzątania, kuchni przez zamówienia, rezerwacje aż po zarządzenie hotelem czy zasobami ludzkimi.

Dzięki temu, studiując hotelarstwo w Szwajcarii, jednocześnie nabywa się doświadczenie, które jest wymagane przez przyszłych pracodawców.

Szkoły takie jak SHMS, choć uczą hotelarstwa w akcji, nie są aktywnymi hotelami. W jednej z nich, prawie w pełni obsługiwanej przez studentów (poza konserwatorami i szefem kuchni), zakwaterowani zostaliśmy podczas gościnnych wykładów dla międzynarodowych studentów szwajcarskiej szkoły.

Poziom obsługi (takt i niezwykły wdzięk studentów) przewyższał znacznie standard obowiązujący w niejednym prawdziwym hotelu na świecie, w którym się zatrzymywaliśmy. Dlatego zawsze warto pamiętać: edukacja i kursy oraz ciągłe podnoszenie kwalifikacji to droga do sukcesu i ciągłego wyznaczania nowych standardów. ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Studiując hotelarstwo w Szwajcarii, jednocześnie nabywa się doświadczenie, które jest wymagane przez przyszłych pracodawców

NoworoczNe postaNowieNia

– zaczNij od przeglądu

sWOJegO zDrOWiA!

Początek nowego roku to dla wielu z nas czas planowania zmian i podejmowania postanowień. Jedni chcą podróżować, inni więcej czytać czy prowadzić zdrowszy styl życia – uprawiać regularnie sport lub zmienić dietę.

A gdyby tak zacząć od kompleksowego przeglądu zdrowia? W końcu nasze samopoczucie i energia do działania w ogromnej mierze zależą od kondycji naszego organizmu. Od czego warto rozpocząć noworoczne „zdrowotne porządki” – podpowiadają lekarze specjaliści z Centrum Medycznego Damiana. Nowy rok = zdrowie pod lupą!

Początek roku to idealny czas, by zrobić małe (zdrowotne) podsumowanie minionych miesięcy i tym samym przygotować się na nadchodzące wyzwania. Coroczne wykonywanie badań profilaktycznych jest niezmiernie ważne – warto je zrobić zarówno wtedy, gdy mamy zdiagnozowane pewne dolegliwości, ale także w przypadku, gdy czujemy się zupełnie dobrze – dla spokoju ducha powinniśmy sprawdzić, czy w naszym organizmie nie dzieje się nic niepokojącego. Pamiętajmy, że dzięki takim badaniom mamy szansę na wczesne wykrycie nieprawidłowości i skuteczne poradzenie sobie z nimi.

Współcześnie coraz więcej pracujemy i niemal cierpimy na chroniczny brak czasu. Na szczęście z myślą o naszych potrzebach powstają dedykowane zestawy usług, dzięki którym mamy możliwość wykonania przeglądu stanu zdrowia w 24h (np.

Kompleksowy Przegląd Stanu Zdrowia proponowany przez Centrum Medyczne Damiana). Wszystko po to, aby w trakcie

krótkiego pobytu w szpitalu zrobić wszystkie potrzebne badania – zapewniając kompleksowość i wygodę. W ciągu zaledwie jednej doby pacjent ma wykonane badania krwi, moczu, badania obrazowe (np. USG, zdjęcia rentgenowskie) czy tak ważne w dzisiejszych czasach badania endoskopowe, takie jak gastroskopia czy kolonoskopia, pozwalające ocenić stan przewodu pokarmowego oraz jelit. Dodatkowo odbywają się konsultacje specjalistyczne – u kardiologa, okulisty, internisty, ginekologa czy urologa. Zakres proponowanych badań pozwala nie tylko na ocenę czynności poszczególnych narządów, ale również na ocenę stanu metabolicznego organizmu, ryzyka zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe lub nieprawidłowości mogących sugerować chorobę nowotworową.

Najważniejsze badania profilaktyczne XXI – warto je wykonać! badania ultrosonograficzne (USG), które pozwalają określić wielkość, strukturę i wszelkie nieprawidłowości w budowie narządów wewnętrznych; RTG klatki piersiowej, służące do ocenienia stanu płuc i układu sercowo-naczyniowego; mammografia – badanie pozwalające wykryć nawet bardzo małe zmiany w piersiach, jest to zazwyczaj uzupełnienie do badania USG; EKG, czyli elektrokardiogram i echokardiografia to badania służące do diagnozy zaburzeń pracy serca (niedokrwienie, niemiarowość); badania endoskopowe – to gastroskopia i kolonoskopia, które pozwalają obejrzeć błony śluzowe układu pokarmowego, wykryć, a nawet usunąć w trakcie polipy, uchyłki czy zmiany w badanym obszarze. W czasie badania można także pobrać wycinki do badania histopatologicznego w celu dalszej diagnostyki; tomografia komputerowa jest gwarancją szybkiego i bezpiecznego obrazowania narządów wewnętrznych. Za pomocą prześwietlenia ich promieniami rentgena i przełożeniu tego na obraz komputerowy jesteśmy w stanie określić czy nie ma tam widocznych niepokojących zmian, ognisk zapalnych.

więcej iNformacji: 696 076 701, damiaN.pl

Podróże marzeń

80

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

NURKOWANIE

W RAJU TEKST: DAWID MIKOŚ

ZDJĘCIA POCHODZĄ Z OPISYWANYCH RESORTÓW

Polinezyjska przygoda na bezludnej wyspie w stylu Robinsona Crusoe, relaksujący pobyt w „willi wodnej” wybudowanej na malediwskiej lagunie z dostępem do intymnej plaży, a może wizyta w „sanktuarium” z prywatnym basenem i majordomusem na Karaibach?

Trzy odmienne zakątki świata i trzy różne podejścia do wypoczynku w luksusowym stylu.

Wszystkie opisywane przez nas resorty łączy jednak jedno – są one uznawane za najlepsze na świecie miejsca do nurkowania. Przeczytajcie i zdecydujcie, gdzie spędzicie swoje najbliższe wakacje, kolejne święte, a może… miesiąc miodowy.

81

Podróże marzeń

POLINEZJA FRANCUSKA RANGIROA: RESORT KIA ORA

Rangiroa szczyci się obecnością drugiej pod względem wielkości laguny na świecie, a obfity plankton sprawia, że jest ona rajem dla ryb

LOKALIZACJA

KUCHNIA

Wyspa Rangiroa, której nazwa oznacza bezkresne niebo, położona jest 340 km na północny wschód od Tahiti. Atol składa się z ponad 240 małych wysepek ułożonych w kształcie koralowego pierścienia.

Działająca na wyspie restauracja Te Wairoa posiada wyjątkowy tropikalny wystrój i dostęp do tarasu oraz otwartego basenu. Dania oparte są na świeżych owocach morza i smakach kokosów, dojrzałych owoców, wanilii i lokalnego miodu. Najbardziej charakterystyczne dania serwowane na wyspie to świeże ryby z limonką i kokosem oraz desery owocowe skropione miodem Rangiroa i esencją waniliową.

RESORT

Resort KIA ORA w zaledwie kilka lat od otwarcia stał się tak popularny jak te na sąsiednich wyspach Polinezji Francuskiej, np. Bora-Bora.

Główna posiadłość – jedyna zresztą na wyspie – położona jest pośrodku plantacji kokosowej. To 63 luksusowe wille nad brzegiem wody z widokiem na lagunę: każda ma jacuzzi i taras, a wybrane – prywatne baseny. Wille urządzone są w tradycyjnym polinezyjskim stylu.

Jest jeszcze coś dla tych, którym marzy się przygoda w stylu Robinsona Crusoe: Le Sauvage to wyspa, do której można dotrzeć w godzinę łodzią. Aby goście mogli tu poczuć w stu procentach bliskość natury, zdecydowano się całkowicie zrezygnować z… elektryczności.

NURKOWANIE

Rangiroa szczyci się obecnością drugiej pod względem wielkości laguny na świecie, a obfity plankton sprawia, że jest ona rajem dla ryb. Najbardziej znanym miejscem do nurkowania jest Tiputa. To „przełęcz” będąca naturalnym przesmykiem wodnym, która tworzy się w szczelinie atolu między laguną a oceanem. Sesja nurkowania przypadająca na czas przypływu lub odpływu to szansa na zobaczenie ogromnych morskich stworzeń: jest tu mnóstwo rekinów, żółwi, barakud i rogatnic.

CENY

Za tygodniowy pobyt dla 2 osób trzeba zapłacić od 50 tys. zł. ⚫

82

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

KARAIBY LOKALIZACJA

Santa Lucia to wyspa archipelagu Małych Antyli Zawietrznych położona na Morzu Karaibskim. Jej znakiem rozpoznawczym są dwie skały wulkaniczne, schodzące bezpośrednio do morza – ich wizerunek umieszczono na fladze wyspy.

RESORT

Jade Mountain położony jest na zachodnim wybrzeżu wyspy, w cieniu spektakularnych pitons, czyli stożkowych wulkanów. Usadowiony jest na zielonym wzgórzu, z którego rozpościera się widok na ogromne turkusowe morze. To odosobniona i spokojna okolica, z dala od skupisk ludzkich. I choć ciepła plaża pokryta piaskiem wulkanicznym w teorii jest publiczna, nikt – oprócz gości ośrodka – w praktyce z niej nie korzysta. Nad wodą znajduje się wypożyczalnia kajaków i paddle boardów. Hotel dysponuje także wodną taksówką, którą w razie potrzeby dopływa się do najbliższej miejscowości. Resort zaprojektował architekt i właściciel miejsca – Nick Troubetzkoy: wykorzystał położenie hotelu, łącząc poszczególne części obiektu mostami, basztami i tarasami, które idealnie wtapiają się w krajobraz. To one zapewniają widok na Morze Karaibskie i wulkany niespodziewanie wyrastające z zatoki Soufriere Bay. Większość apartamentów, które twórca nazywa sanktuariami, posiada prywatne baseny; w każdym jest majordomus dbający o potrzeby gości i czystość w obiekcie, a także świadczący usługi consierge.

SANTA LUCIA: RESORT JADE MOUNTAIN W okolicach resortu znajduje się kort tenisowy i dyskretne centrum spa.

KUCHNIA

Za menu restauracji Celestial odpowiedzialny jest Allen Susser – szef z Miami, który skomponował kartę, bazując na lokalnych rybach oraz owocach i warzywach, które uprawiane są na należącej do resortu farmie Emerald. Z kolei położone bliżej plaży restauracje Treehouse i Trou Au Diable oferują dania typowo karaibskie.

NURKOWANIE

Santa Lucia to jedno z najbardziej popularnych centrów nurkowych na Karaibach. Resort oferuje nowoczesny i profesjonalny sprzęt dla nurków na każdym poziomie zaawansowania. Sesje nurkowania organizowane są zarówno blisko linii brzegowej, jak i w głębi morza. Oryginalnym udogodnieniem dla miłośników fotografii jest podwodne centrum fotograficzne.

Płytka rafa w parku morskim Saint Lucia jest bogata w ponad 150 różnych gatunków ryb. Cieszy się popularnością zarówno wśród miłośników snorkelingu, jak i nurkowania ze sprzętem. Płytkie wody sprawiają, że jest to dobre miejsce dla początkujących.

CENY

Szczyt sezonu przypada na okres od końca grudnia do połowy kwietnia. Tygodniowy pobyt dla 2 osób to koszt od 47 tys. zł. ⚫

SANTA LUCIA: RESORT JADE MOUNTAIN JEST JEDNYM Z NAJBARDZIEJ POPULARNYCH CENTRÓW NURKOWYCH NA KARAIBACH

83

Podróże marzeń

MALEDIWY

LANDAA GIRAAVARU: RESORT FOUR SEASONS LOKALIZACJA

Landaa Giraavaru jest częścią atolu Baa – Światowego Rezerwatu Biosfery UNESCO. Do resortu goście docierają, korzystając ze spektakularnego, 40-minutowego lotu hydroplanem ze stolicy Malediwów – Male.

RESORT

Four Seasons to wytworny tropikalny kurort, którego idee fixe jest zrównoważony styl życia. Na wyspie obok ekskluzywnego ośrodka wypoczynkowego i restauracji prowadzone są programy ochrony żółwi i diabłów morskich.

Na zbudowany we współczesnym malediwskim stylu resort składają się apartamenty i wille położone bezpośrednio na plaży lub usadowione na palach nad laguną. Dzięki temu goście mogą wypłynąć wprost na ciepły Ocean Indyjski. Rozmieszczone równomiernie wokół wyspy wille zostały zaprojektowane w lokalnym stylu, z dachami pokrytymi strzechą wykonaną z recyklingowych okładzin koralowych. Przestrzenie wypoczynkowe znajdują się na świeżym powietrzu – ich inspiracją były tradycyjne malediwskie bele. Wille mają prywatne ogrody pełne tropikalnych roślin; ich zacisznymi alejkami można dojść bezpośrednio na plażę. Wille wodne mają prywatne baseny, masywne tarasy słoneczne, prysznice zamontowane na świeżym powietrzu i hamaki zawieszone nad wodą, dzięki którym goście mogą odpocząć, wsłuchując się w szum morza. Najbardziej wyszukany jest trzypokojowy apartament

84

uber-luxe z dwiema sypialniami o powierzchni 600 metrów kwadratowych i prywatną plażą.

KUCHNIA

Resort dysponuje czterema restauracjami i czterema barami rozmieszczonymi wokół wyspy. Gościom oferują szeroki wybór dań kuchni inspirowanej smakami niczym z „Baśni z 1001 nocy”. Największą estymą cieszy się restauracja Al Barakat postawiona na wodzie, ozdobiona setkami arabskich lampionów i serwująca pikantne libańskie mezze, północnoafrykańskie dania z grilla i najwyższej klasy wina.

NURKOWANIE

Malediwy to jeden z najpopularniejszych kierunków dla osób zainteresowanych nurkowaniem. Wody Oceanu Indyjskiego mają stale ciepłą temperaturę, a jej przejrzystość jest doskonała do obserwowania olbrzymich ławic ryb motylich i orientalnych luszczyńców, a w sezonie (czerwiec – listopad) półtoratonowej manty. Towarzyszami podwodnych sesji będzie żarłacz białopłetwy i rekin wielorybi; o świcie do życia budzą się olbrzymie żółwie, a wieczorami ożywają niezwykle towarzyskie delfiny. Resort oferuje sesje dla nurków o różnym stopniu zaawansowania; wszystkie odbywają się pod nadzorem najbardziej doświadczonych instruktorów w kraju.

CENY

Za tygodniowy pobyt dla 2 osób trzeba zapłacić od 40,5 tys. zł. ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Wody Oceanu Indyjskiego mają stale ciepłą temperaturę

Rynek motoryzacyjny

Polski przemysł motoryzacyjny TEKST: MAGDALENA GAŁCZYŃSKA

Przemysł motoryzacyjny jest drugim co do wielkości sektorem gospodarki naszego kraju: 16 spośród 40 fabryk samochodowych zlokalizowanych w Europie Środkowej znajduje się właśnie w Polsce. Popyt na pojazdy i części samochodowe ciągle rośnie, co przekłada się na dobry stan branży motoryzacyjnej.

WYKWALIFIKOWANI SPECJALIŚCI

Polska na tle innych krajów Europy Środkowej wyróżnia się największą wykwalifikowaną w kierunku motoryzacji siłą roboczą. Dla polskich pracowników wysoka efektywność i jakość wykonywanej pracy to standard. Ich podejście jest zachętą dla inwestorów do tworzenia na terenie Polski nowych miejsc pracy.

86

Polska ma przewagę nad innymi krajami również pod względem lokalizacji. Bliska odległość od rynków zbytu ogranicza koszty związane z transportem samochodów i części, co jest niewątpliwie dodatkowym atutem. Nasza gospodarka jest stabilna i przewidywalna, dlatego inwestycje na terenie kraju są atrakcyjną opcją dla wielu inwestorów.

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

LICZBY W POLSKIM SEKTORZE MOTORYZACYJNYM W 2012 roku – według danych AutomotiveSuppliers. pl

– w trzech największych zakładach motoryzacyjnych w Polsce wyprodukowano ponad 600 tysięcy samochodów osobowych i dostawczych. Największym producentem samochodów w regionie jest fabryka Fiata w Tychach, która w tymże roku wykonała ponad 300 tysięcy aut. Na kolejnym miejscu uplasowała się poznańska fabryka Volkswagena. W Poznaniu powstało mniej więcej o połowę mniej aut niż w Tychach. Na ostatnim miejscu na podium przemysłu motoryzacyjnego w Polsce znalazła się fabryka Opla w Gliwicach, która mogła się pochwalić niedużo gorszym wynikiem od wyniku poznaniaków.

Większość aut produkowanych przez wszystkie 3 fabryki jest przeznaczona na eksport. Nadprodukcja wynosi zaledwie ok. 10 tys. sztuk aut.

PRODUKCJA AUT DOSTAWCZYCH W POLSCE

Ośrodki te są głównymi producentami autobusów miejskich, międzymiastowych i turystycznych nie tylko na terenie Polski, ale również w całej Unii Europejskiej. W 2012 roku w Polsce wyprodukowano ok. 4 tys. autobusów, z czego ponad 3 tys. zostało przeznaczone na eksport na rynki zachodnie.

DLACZEGO WARTO INWESTOWAĆ W POLSKI PRZEMYSŁ MOTORYZACYJNY?

Przesłanek do inwestowania w przemysł motoryzacyjny na terenie Polski jest wiele, ponieważ wyróżnia się ona na tle innych krajów łatwym dostępem do największych dostawców i producentów samochodów w Europie Zachodniej i Środkowej, a także dobrymi warunkami do produkcji i tworzenia centr badawczo-rozwojowych. Inwestorzy mogą korzystać z licznych dotacji gotówkowych i zwolnień podatkowych. Przewidziane zostały również systemy oferujące bezpośrednie wsparcie na finansowanie miejsc pracy. ⚫

FOT. SHUTTERSTOCK

Na terenie Polski znajduje się również kilka funkcjonujących fabryk aut dostawczych. Polscy producenci oferują pojazdy wykorzystujące różne jednostki napędowe (m.in. elektryczne, wysokoprężne, hybrydowe, CNG). Wśród nich są: • MAN Bus, • Solaris Bus & Coach,

• Volvo Polska, • Scania Production Słupsk, • CMS Auto, Autosan, • Jelcz, • Solbus, • AMZ Kutno.

Na terenie Polski znajduje się kilka funkcjonujących fabryk aut dostawczych

87

Rynek motoryzacyjny

88

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Biznes franczyzowy

NOWA SIŁA NAPĘDOWA

BRANŻY FINANSOWEJ TEKST: MARTA SEWERYNEK-OTWINOWSKA

Niepowtarzalny pomysł czy sprawdzony przepis na sukces? Możliwości zaistnienia w świecie biznesu jest wiele. Jedną z nich jest franczyza, gdzie gwarancją dobrej współpracy są: dialog, zaufanie i kompromis.

90

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

B

ranża finansowa to jedna z najdynamiczniej rozwijających się branż w polskiej gospodarce. Cieszy się także sporym zainteresowaniem, co wyraźnie widać po prężnie rozrastających się sieciach placówek bankowych.

Jednak współpraca z bankiem to nie jedyna opcja rozwoju dla finansistów. Coraz więcej rozwiązań oferuje rynek pośrednictwa finansowego. Mimo że jest stosunkowo młody, od lat prężnie rozwija się poprzez punkty agencyjne i franczyzowe.

ZARZĄDZANIE POPRZEZ SIEĆ

Franczyza to model biznesowy, który umożliwia danej firmie rozwój sieci w oparciu o współpracę z indywidualnymi przedsiębiorcami. Głównym założeniem tego typu współpracy jest wyszkolenie franczyzobiorców w dziedzinie bankowości, przekazanie im wiedzy na temat produktów, a także pomoc w rekrutowaniu pracowników do nowo powstałego oddziału. Na sukces franczyzy składa się kilka elementów, m.in.: dobry biznesplan, rozpoznawalność marki, lokalizacja i wreszcie osoba prowadząca biznes. Jednak w całej tej układance jedna część pozostaje niewiadoma – franczyzobiorca. Na początku współpracy zarówno jedna, jak i druga strona udzielają sobie dużego kredytu zaufania. Trudno bowiem na pierwszy rzut oka stwierdzić, z kim mamy do czynienia i czy kandydat się sprawdzi.

FOT. JARMOLUK

PROFIL IDEALNEGO KANDYDATA

Potencjalny franczyzobiorca to osoba mająca nie tylko cechy przywódcze, lecz także zdolności organizacyjne. Praca w placówce franczyzowej, zwłaszcza na początku, wymaga dużej samodyscypliny i determinacji. – Osoba chcąca prowadzić tego typu biznes powinna być przede wszystkim uczciwa, komunikatywna, pewna siebie, ambitna, wykazywać się sporym zaangażowaniem oraz nastawieniem na realizację wyznaczonych celów.

W tym wypadku doświadczenie w branży finansowej nie jest wymagane, jednak będzie to z pewnością dodatkowy atut. Podobnie jak wszelkiego rodzaju umiejętności sprzedażowe. Takie osoby z pewnością szybciej przejdą przez całą ścieżkę wdrożeniową – zwraca uwagę Marta Sewerynek-Otwinowska, Dyrektor Działu Analiz Futuro Finance. Franczyzodawcy zgodnie podkreślają, że osoby nawiązujące z nimi współpracę powinny być także kreatywne, zwłaszcza w obszarze pozyskiwania i nawiązywania relacji z nowymi klientami.

DOŚWIADCZENIE NA WAGĘ ZŁOTA

Cechy osobowościowe to jedno, jednak kluczowe

jest doświadczenie – niekoniecznie zdobywane w środowisku doradców finansowych. Jak podkreśla ekspert wrocławskiej firmy specjalizującej się w doradztwie finansowym, czasami jest ono cenniejsze od wykształcenia. – Umiejętności, takie jak zarządzanie ludźmi, realizacja wyznaczonych celów, planowanie i nadzorowanie pracy zespołu oraz bieżące raportowanie, będą mile widziane.

Jednak jeśli potencjalny franczyzobiorca ich nie ma, ale wykazuje duże zaangażowanie, upór i konsekwencję w działaniu, to przy wsparciu doświadczonego koordynatora jest w stanie je nabyć – mówi Marta Sewerynek-Otwinowska. Wszystkim, którzy wykazują się dużym zapałem do pracy, jednak nie posiadają odpowiedniego doświadczenia, wrocławska firma oferuje specjalne szkolenia. Pozwalają one zdobyć wiedzę z zakresu bankowości jeszcze przed otwarciem oddziału oraz w trakcie jego prowadzenia. – Warto jednak pamiętać, że franczyza to nie samonakręcający się mechanizm. Oczywiście jest obciążona mniejszym ryzykiem i daje znacznie większe szanse sukcesu niż działalność rozwijana od zera, ale wymaga od inwestora dużej determinacji i chęci współpracy w ramach systemu – dodaje ekspert.

ZADANIA FRANCZYZOBIORCY

Osoby decydujące się na współpracę w ramach franczyzy powinny być przygotowane na kilka wyzwań, które będą na nich czekały po drodze. Należą do nich przede wszystkim: aktywne pozyskiwanie klientów, nawiązywanie i budowanie z nimi długotrwałych relacji oraz sprzedaż ofert. – Dodatkowo franczyzobiorca jest zobligowany do przestrzegania zasad i procedur związanych ze współpracą z innymi działami Futuro Finance, a także rozwijania działalności, utrzymywania jednolitego i zgodnego z koncepcją wizerunku sieci franczyzowej oraz zachowania w tajemnicy know-how, które od nas otrzymał – mówi Marta Sewerynek-Otwinowska. Franczyzodawcy zależy także, aby wszystkie placówki funkcjonowały według tych samych standardów, a oferowane usługi były świadczone na wysokim poziomie.

KOSZTY NA URUCHOMIENIE

Według Polskiej Organizacji Franczyzowej przeciętny koszt uruchomienia placówki wynosi około 167 tys. zł netto. Jednak nie wszystkie firmy wymagają uiszczenia takiej kwoty. Opłata licencyjna za uruchomienie franczyzy Futuro Finance wynosi 30 tys. zł netto. Należy do tego jeszcze doliczyć koszty związane z adaptacją placówki, czyli projekt wnętrza, zakup wszystkich materiałów budowlanych

91

FOT. MMRCH

Biznes franczyzowy

oraz wyposażenia. Franczyzodawca udziela wsparcia i w tym zakresie. – Wspieramy franczyzobiorcę, dając mu dostęp m.in. do sprawdzonych dostawców i podwykonawców, dzięki czemu wszelkie prace przebiegają znacznie szybciej. Ponadto inwestorzy mogą liczyć na wsparcie naszego Koordynatora ds. Rozwoju Rynków Franczyzowych, który jest obecny na każdym etapie tworzenia placówki – podkreśla ekspert Futuro Finance. To bardzo ważne dla przedsiębiorców, bowiem dzięki takiej współpracy mają dostęp nie tylko do specjalistycznej wiedzy, ale także do doświadczonego sztabu analityków oraz menedżerów. Eksperci – podobnie jak zarządca placówki – angażują się w cały proces zarządzania danym oddziałem i dzielą się swoim doświadczeniem.

OPŁACALNY BIZNES

Co miesiąc do wrocławskiej firmy zgłasza się średnio do pięciu osób zainteresowanych współpracą,

92

PRZEDSIĘBIORCY MAJĄ DOSTĘP NIE TYLKO DO SPECJALISTYCZNEJ WIEDZY, ALE TAKŻE DO DOŚWIADCZONEGO SZTABU ANALITYKÓW ORAZ MENEDŻERÓW

co tylko utwierdza w przekonaniu, że franczyza to właściwy kierunek rozwoju. Oddziały Futuro Finance otwierają się w największych miastach wojewódzkich. – Działanie w ramach systemu franczyzowego pozwala nam na wkroczenie do mniejszych miast, w których usługi doradztwa finansowego są potrzebne. Futuro Finance dba o wysoką rentowność placówki i partnera, ponieważ deleguje do tego celu swoich specjalistów. Właścicielom naszych dwóch oddziałów franczyzowych inwestycja zwróciła się już w 3 miesiące – zwraca uwagę ekspert. Jak podkreśla przedstawicielka firmy, to duży sukces, zwłaszcza że biznes rozwijany jest w małych miasteczkach, gdzie franczyzodawcy samodzielnie muszą zbudować wizerunek bezpiecznych, pewnych i wiarygodnych doradców finansowych. ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

Jakie książki warto czytać?

Na półkach w księgarniach czy w internecie można znaleźć tysiące książek omawiających tematykę sukcesu w biznesie. Wybraliśmy dla Państwa kilka pozycji, po które naszym zdaniem warto sięgnąć w pierwszej kolejności. Życzymy przyjemnej lektury oraz fali nieustających sukcesów!

„The Subtle Art of Not Giving a F*ck: A Counterintuitive Approach to Living a Good Life”

„Narzędzia tytanów. Taktyki, zwyczaje i nawyki milionerów, ikon popkultury i ludzi wybitnych”

AUTOR: MARK MANSON

AUTOR: TIMOTHY FERRISS

Przez dziesięciolecia mówiono nam, że pozytywne myślenie jest kluczem do szczęśliwego, bogatego życia. „Chrzanić ciągłą pozytywność” – mówi Mark Manson. „Bądźmy sami ze sobą szczerzy”. Na swoim popularnym internetowym blogu Manson nie pozostawia śladu dwuznaczności. Mówi tak, jak jest. Ta książka to porcja surowej, odświeżającej, szczerej prawdy, której dzisiaj bardzo brakuje. Subtelna sztuka „Not Giving a F*ck” jest antidotum na rozpaczliwy, pełen humoru sposób myślenia, który zaszkodził amerykańskiemu społeczeństwu i rozpieszczał całe pokolenia, nagradzając je złotymi medalami za sam fakt pokazania się.

Tim Ferriss, autor kilku bestsellerów, rozmawiał i pytał ludzi sukcesu, jakie mają zwyczaje i narzędzia, aby dążyć do wyznaczonych celów. On sam dzięki tej wiedzy podwoił własne dochody.

Czytając wywiady zamieszczone w tej książce, dowiesz się, jak najlepiej zacząć dzień proponowaną przez Tony’ego Robbinsa metodą wprowadzania się w odpowiedni stan ducha i umysłu.

Jak przejść do ofensywy we włas nym życiu, korzystając z rad miliardera Chrisa Sakki? Jak Arnold Schwarzenegger nauczył się używać wojny psychologicznej i jak zarobił miliony dolarów, jeszcze zanim został gwiazdorem filmowym? Jak sobie radzić z komplikacjami i porażkami, idąc za przykładem byłego komandosa Jocko Willinka? Jak pokonać strach i zdobyć pewność siebie wzorem Jamiego Foxxa? Jak wyszukiwać i testować nowe możliwości metodą ikony przedsiębiorczości Marka Andreessena? Jak zadawać pytania wzorem autora bestsellerów Malcolma Gladwella? Jak legendarny producent muzyczny Rick Rubin korzysta z sauny i zadaje muzykom drobne zadania domowe? Jak słynna nauczycielka medytacji Tara Brach akceptuje i wykorzystuje negatywne emocje?

Jak rozwijać odporność psychiczną za pomocą trzech ćwiczeń polecanych przez emerytowanego generała Stanleya McChrystala? ⚫

Manson wysuwa argumenty, poparte zarówno badaniami naukowymi, jak i żartami, że istoty ludzkie są wadliwe i ograniczone – „nie każdy może być nadzwyczajny, są zwycięzcy i przegrani w społeczeństwie”. Manson radzi nam poznać nasze ograniczenia i je zaakceptować. Kiedy już obejmiemy nasze lęki, wady i niepewności, gdy przestaniemy wreszcie biegać, zaczniemy konfrontować się z bolesnymi prawdami i możemy odnaleźć odwagę, wytrwałość, uczciwość, odpowiedzialność, ciekawość i wybaczenie, których szukamy. ⚫

94

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

FOT. DARIUSZ SANKOWSKI

KSIĄŻKI WARTE CZYTANIA

„Strategia błękitnego oceanu” AUTORZY: W. CHAN KIM I RENÉE MAUBORGNE

„Jak zapewnić trwały sukces biznesowi w świecie, w którym nieustannie pojawiają się konkurenci gotowi całkowicie zmieniać zasady gry? Czy wystarczy umiejętność analizy sytuacji i elastycznego reagowania na pojawiające się wyzwania? Czy może konieczna jest fundamentalna zmiana podejścia? Autorzy publikowanego tu zbioru artykułów zachęcają do innego spojrzenia na kreowanie wartości. Nierzadko największe bariery dla rozwoju biznesu tkwią w naszych głowach, w utartych sposobach działania i schematach myślenia. Zastosowanie podejścia „błękitnego oceanu” pozwala na odkrycie nieznanych dotąd szans wzrostu, unikanie pułapek i wdawania się w wyniszczającą walkę konkurencyjną”.

Jacek Santorski, prof. hon. Szkoły Biznesu PW, dyrektor Akademii Psychologii Przywództwa ⚫

„Kreatywność i nienawiść. Twórz jak ludzie sukcesu”.

AUTOR: DAN NORRIS

Dlaczego tak wiele rzeczy nam nie wychodzi? Bo nie zabieramy się za nie, nie działamy, nie tworzymy, nie pracujemy, nie chce nam się, nie mamy siły, nie mamy pomysłów albo mamy pomysły, ale wydają nam się one głupie itd. Jak powiedział Woody Allen: „80% sukcesu polega na pojawieniu się w pracy”. Podobnie jest z naszym życiem – działanie stanowi już 80% sukcesu. Jeśli będziemy siedzieć w kącie i kwilić nad swoim losem, to nigdy do niczego nie dojdziemy. W internecie, ale nie tylko, możemy znaleźć ogrom ludzi, którzy spędzają czas na krytykowaniu. Uwielbiają dawać rady i znają się na wszystkim. Każda z tych osób wie lepiej niż twórcy, jak wszystko powinno wyglądać. Oczywiście znajdą się w tej fali głosy rozsądne, ale to naprawdę kropla w morzu. Zamiast siać ferment, lepiej wziąć się do pracy. Sporo jest takich osób, które od wielu lat zapisują się na prawo jazdy, uczą się fotografii, chcą być blogerami lub chcą malować.

Większość z nich niestety na etapie pomysłu zabija projekt, znajduje bowiem miliony wymówek, które mają potwierdzić jej „niekompetencje” w wykonaniu danego zadania. Nie piszą, bo robią to słabo, nie mają czasu, nie mają narzędzi, nie mają pieniędzy. Jak się okazuje, wszystko zależy od nastawienia. „Jeśli robisz coś, nastawiając się na 97-procentowy współczynnik porażki, to jest niemal pewne, że cokolwiek byś robił, dla większości ludzi nie będziesz wystarczająco dobry”. ⚫

FOT. NINOCARE

Teksty zaprezentowane w tej książce pozwalają biznesmenom krok po kroku prześledzić proces tworzenia „błękitnych oceanów”, czyli w nomenklaturze autorów, przestrzeni rynkowych umożliwiających swobodne działanie w warunkach braku konkurencji. Autorzy proponują narzędzia, dzięki którym można tę przestrzeń zagospodarowywać, a które ostatecznie stały się fundamentem modelu strategicznego błękitnego oceanu (należą do nich krzywa wartości, kanwy strategii, masowy korytarz cenowy oraz przewodnik po modelach biznesowych).

„Machina sprzedażowa.

Jak zwiększyć przychody i obniżyć koszty, projektując na nowo funkcjonowanie działu sprzedaży?”

AUTOR: JUSTIN ROFF-MARSH

Dlaczego dział sprzedaży nie generuje takich wyników, jakich oczekuje zarząd?

Co jest powodem tego, że handlowcy nie są efektywni i mają jedynie 2-3 spotkania z klientami w tygodniu? Gdzie leży granica delegowania obowiązków? Jak zwiększyć przychody i jednocześnie zmniejszyć koszty, budując na nowo dział sprzedaży? Na te i wiele innych pytań stara się odpowiedzieć Justin Roff-Marsh w książce „Machina sprzedażowa”.

Autor pokazuje na realnych przykładach, że w dzisiejszych czasach posiadanie produktu nie równa się z jego natychmiastową sprzedażą. Tak samo jak otwarcie hotelu nie sprawi, że pojawią się w nim goście. Dawniej przedstawiciel handlowy opowiadał potencjalnym klientom, czym dany produkt różni się od tych konkurencyjnych. Dziś konkurencja na rynku jest tak silna, że prawdziwą rzadkością jest, aby jakiś produkt naprawdę wyróżniał się na tle pozostałych. Co więcej, autor pokazuje, jak zmiany w przemyśle, biznesie, zarządzaniu i metodach sprzedaży wpłynęły na cały rynek konsumencki. ⚫

95

Kącik konesera | Whisky

GLENFIDDICH Snow Phoenix – Dolina Jeleni TEKST: DAWID MIGACZ

Destylarnia powstała w 1886 roku w Dufftown w dolinie rzeki Fiddich. Pochodzącej z niej pierwszej whisky można było się napić w Boże Narodzenie 1887 roku.

Destylarnia Glenfiddich jako pierwsza, w 1969 roku, otworzyła własne Visitor center, które rocznie odwiedzało 125 tys. osób. Glenfiddich jest jedną z niewielu destylarni w tym regionie, która destyluje, leżakuje i butelkuje whisky w tym samym miejscu.

Ciekawym faktem jest też to, że jako jedyna destylarnia w Szkocji używa wody wyłącznie z jednego źródła. Mowa o Robbie Dhu. Glenfiddich dojrzewa w dębowych beczkach po kubańskim rumie, po burbonie lub po sherry – w celu zwiększenia spektrum aromatów i smaków.

SPEYSIDE

Whisky produkowana jest w regionie Speyside, który od zawsze stanowił centrum produkcji tego trunku w Szkocji. Na obszarze pomiędzy Inverness a Aberdeen mieści się większość szkockich destylarni.

Geograficznie Speyside znajduje się wewnątrz regionu Highland i skupia się w dorzeczu rzeki Spey i Livet (niektórzy uważają Speyside za podregion Highlandu). Co więcej, są producenci, którzy wciąż opisują swoje whisky jako Highland Malt, pomijając jakby samodzielność regionu Speyside, mimo że whisky z tej części Szkocji są bardzo charakterystyczne i bez trudu można je rozpoznać. Whisky ze Speyside są najsłodsze spośród szkockich maltów i mają różną moc: od lekkich kwiatowych aromatów po

96

ciężkie, bogate, z posmakiem sherry, a jednocześnie praktycznie bez dymu i torfu, tak często obecnego w regionach wyspiarskich. Malty ze Speyside są doskonałe na początek drogi z whisky single malt i pozwolą zapoznać się z „bogactwem szkockiej”.

GLENFIDDICH SNOW PHOENIX

W styczniu 2010 roku, pod naporem ogromnej ilości śniegu, kilka magazynów destylarni nie wytrzymało tego i zawaliło się. Z nieszczęścia skorzystał Glenfiddich Malt Master i z destylatów znajdujących się w uszkodzonych magazynach ocalił Glenfiddich Snow Phoenix.

W skład tego single malta wchodzą beczki po sherry oloroso i po burbonie. W tym przypadku destylarnia wstrzymała się od filtracji na chłodno i zabutelkowała trunek na poziomie 47,6%.

Wiek nie został określony. Historia pokazuje, jak nieszczęście można wykorzystać w pozytywny sposób.

Whisky ma w nosie piękny, owocowy bukiet pomarańczy, mandarynek, klementynek, brzoskwiń i wanilii. W ustach dominują dojrzałe owoce jabłek i gruszek z dębowym posmakiem w tle. Po dodaniu wody pojawiają się aromaty miodu oraz dębowego dymu.

Na zdrowie! ⚫

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

ZDJĘCIA. FELIX_W

ROBBIE DHU

97

Kącik konesera | Sery

98

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

TEKST: WOJCIECH HARAPKIEWICZ

BOGACTWO

SERÓW

Istnieje ich na świecie kilka tysięcy rodzajów. Można je skategoryzować pod różnymi względami, np. sposobu wytwarzania, gatunku zwierzęcia, od jakiego pochodzi mleko, czy rodzaju bakterii. W przeszłości sery były idealnym pomysłem na śniadanie, kolację lub urozmaicenie przekąsek podawanych na lunch bądź podczas bankietów.

FOT. MONERRAT SOLIS

ROSNĄCA POPULARNOŚĆ SERÓW

Z biegiem czasu coraz większym powodzeniem zaczęły się cieszyć sałatki z serem jako danie lżejsze od obiadowego. Obecnie ser pojawia się też jako propozycja dań na obiad. Zgodnie z trendem ograniczania mięsa w diecie zapiekany ser z warzywami czy sałatka z serem stają się alternatywą dla dań bezmięsnych. Potrawy te zagościły w kartach menu wielu dobrych restauracji, a sery zyskują coraz większą popularność. Dzisiaj na każdym bankiecie, szczególnie na takim, podczas którego podaje się wino, na stole nie może zabraknąć selekcji dobrych gatunków sera.

W domowej lodówce zawsze mam kawałek dobrego sera, a w mojej restauracyjnej kuchni jest średnio około 15 różnych jego gatunków. Ich różnorodne smaki i właściwości pozwalają na skomponowanie zarówno dań zimnych, jak i ciepłych, słonych oraz słodkich. Polacy stali się prawie takimi smakoszami serów jak Francuzi. Potrafią docenić wszystkie ich walory, mają wyrobiony gust i coraz częściej wybierają je zamiast sztuki mięsa. Pomimo że nasz kraj nie ma bogatej historii w ich wytwarzaniu, to 99

Kącik konesera | Sery

serowarstwo w Polsce rozkwita z roku na rok. Goście restauracji, zamawiając dania z serem, oczekują produktu regionalnego, nierzadko wnikliwie dociekając, skąd dany ser pochodzi. Na kulinarnej mapie Polski jest już kilka zakątków, w których wytwarza się doskonałe sery.

JEDEN WŚRÓD WIELU

Dla mnie znakomitym serem polskim, który wplatam w swoje potrawy, jest Myster Wańczyk z gospodarstwa serowarskiego Wańczykówka na Dolnym Śląsku. To wytwarzany z mleka krowiego mały niepozorny krążek, jednak „wielki” w wymiarze zapachu. Genialny aromat uzyskuje poprzez czujne mazianie czerwonymi limburskimi kulturami, które są bardzo aktywne – tak tłumaczył mi autor tego cuda. Sposób dojrzewania wymaga ciągłej uwagi, pieczołowitości oraz skrupulatności, aby utrzymać kultury bakterii przy życiu. To one dają zapach, który w nas uderza, a wnętrzu nadaje wyjątkowy smak, miękkość i charakter. To ser zdecydowanie dla koneserów, doceniany coraz częściej przez wielu kucharzy znanych restauracji.

MOJE REKOMENDACJE

Próbując serów, nie można oczywiście pominąć włoskiego Parmigiano Reggiano, czyli parmezanu, który znany jest chyba każdemu

Zupełnie innym francuskim serem, który lubię jeść, jest munster – podpuszczkowy, dojrzewający, miękki... o bardzo specyficznym, mocnym zapachu. To nie jest ser dla każdego, właśnie ze względu na, ładnie mówiąc, mało zachęcający aromat, lecz w smaku jest po prostu genialny. ⚫

FOT. SHUTTERSTOCK

Z tych najbardziej popularnych serów mam swoje ulubione. Przede wszystkim raclette, czyli półtwardy

ser szwajcarski z mleka krowiego, o smaku słodkim, lekko orzechowym. Jest idealny do podawania na ciepło i wiele zyskuje podczas topienia, więc fajnie się sprawdza w prostych daniach właśnie w postaci roztopionej. Podobnie zresztą jak gruyère, także ser szwajcarski, który ma wyraźnie orzechowy zapach i jest podstawowym składnikiem potrawy fondue, znanej także w Polsce.

Nie mogę oczywiście pominąć włoskiego Parmigiano Reggiano, czyli parmezanu, który znany jest chyba każdemu. To twardy pikantny ser z mleka krowiego, ręcznie formowany w duże koła, leżakujący w solance przez średnio kilkanaście miesięcy. Jest kruchy i ziarnisty, ale trudno o włoską potrawę bez tego dodatku i w mojej kuchni ma on także swoje miejsce.

Jeśli chodzi o sery francuskie, to często stosuję roquefort, szczególnie w nieoczywistych połączeniach, bo uzyskuję zaskakujące, ale naprawdę niezwykłe smaki. Używam go także jako dodatku do steków.

NAGRODY DLA SERA MYSTER WAŃCZYK: 2016 r. – I miejsce w kategorii serów długodojrzewających na festiwalu „Czas Dobrego Sera” w Sandomierzu; 2016 r. – Grand Prix 2016 na festiwalu „Czas Dobrego Sera” w Sandomierzu 2016; wyróżnienie na festiwalu „Czas na Ser” w Lidzbarku Warmińskim.

100

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

ZEGARKI

TAG HEUER AQUARACER MODEL WAY131C.BA0913

Damska kolekcja Aquaracer, którą reprezentuje kwarcowy model WAY131C. BA0913, idealnie odzwierciedla sportowe cechy, jednocześnie ukazując eleganckie oblicze. Zegarek posiada klasę wodoszczelności na poziomie 300 metrów, co pozwala uprawiać praktycznie wszystkie sporty – nie tylko wodne – bez obaw o zamoczenie mechanizmu. Kopertę oraz bransoletę wykonano z polerowanej i szczotkowanej stali nierdzewnej z ceramicznymi wstawkami. Tarcza w kolorze czarnym ozdobiona została 11 brylantami o barwie TOP Wesselton, które pełnią funkcję indeksów. Zabieg ten dodał zegarkowi jeszcze więcej kobiecego charakteru.

To model, który pomimo sportowej linii, idealnie podkreśli elegancką wieczorową stylizację. ⚫

LINIA AQUARACER ZOSTAŁA ZAPREZENTOWANA PO RAZ PIERWSZY W 2000 ROKU JAKO UHONOROWANIE TRADYCJI NIEZAWODNEGO ZEGARMISTRZOSTWA NAJWYŻSZEJ PRÓBY. KAŻDY ZEGAREK W TEJ SERII ZOSTAŁ STWORZONY TAK, BY PRZETRWAĆ NAJBARDZIEJ EKSTREMALNE WARUNKI PODCZAS UPRAWIANIA SPORTÓW WODNYCH

TAG HEUER AQUARACER

TAG HEUER AQUARACER

MODEL WAY1313.BA0915

MODEL CAY1110.FT6041

Damska kolekcja Aquaracer, którą reprezentuje kwarcowy model WAY1313.BA0915, idealnie odzwierciedla sportowe cechy, jednocześnie ukazując eleganckie oblicze. Zegarek posiada klasę wodoszczelności na poziomie 300 metrów, co pozwala uprawiać praktycznie wszystkie sporty – nie tylko wodne – bez obaw o zamoczenie mechanizmu. Kopertę wykonano z polerowanej i szczotkowanej stali nierdzewnej. Tarcza z masy perłowej została ozdobiona 11 brylantami o barwie TOP Wesselton, które pełnią funkcję indeksów. Zabieg ten dodał zegarkowi jeszcze więcej kobiecych cech. To model, który pomimo sportowego charakteru, idealnie podkreśli elegancką wieczorową stylizację. ⚫

W modelu CAY1110.FT6041 zastosowano mechanizm kwarcowy ukryty w mierzącej 43 mm kopercie. Dzięki 300-metrowej klasie wodoszczelności ten sportowy chronograf pozwala na nurkowanie. W odświeżonym modelu projektanci TAG Heuer zdecydowali się na delikatną zmianę bezela, by nadać mu bardziej nowoczesny charakter. Sześć błyszczących charakterystycznych wypustek na pierścieniu ułatwia ustawianie zegarka w rękawicach używanych przez nurków, a jednokierunkowy obrót pierścienia umożliwia pomiar czasu nurkowania. Na czarnym cyferblacie znajdują się 2 tarczki chronografu, sekundnika oraz okienko małej sekundy. ⚫

102

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

PT3897X1 Model ten skierowany jest do aktywnych mężczyzn, którzy cenią sobie sportowe zegarki zasilane energią słoneczną. Masywna koperta o średnicy 50 mm została zestawiona z modną bransoletą. Stal szlachetna użyta w tym modelu jest odporna na korozję. Granatowa tarcza znakomicie kontrastuje z jasnymi dodatkami i przyciąga uwagę. Zastosowane szkło mineralne jest bardzo wytrzymałe. Wskazówki zostały pokryte warstwą fluorescencyjną, która umożliwia odczytanie godziny w ciemności.

Dokładny mechanizm kwarcowy, zasilany energią słoneczną, posiada funkcję 30-minutowego chronografu i datownika.

Wskazanie czasu w trybie 24 h ułatwia orientację co do pory dnia. Wodoszczelność 100 m pozwala na swobodne pływanie i nurkowanie bez akwalungu. ⚫

PZ5047X1

PU7021X1

PM3103X1 To propozycja dla osób ceniących wysoką jakość idącą w parze z dobrym wyglądem.

Masywna koperta o średnicy 43 mm została zestawiona z eleganckim skórzanym paskiem. Ciemna tarcza w połączeniu z metalicznymi wskazówkami z białymi akcentami tworzy przyjemną dla oka całość.

Zastosowane w zegarku szkło mineralne charakteryzuje się zwiększoną odpornością na zarysowania. Model ten został wyposażony w praktyczny datownik wskazujący aktualny dzień miesiąca oraz w chronograf.

Wodoszczelność 100 m pozwala na swobodne pływanie i nurkowanie bez akwalungu. ⚫

To zegarek przeznaczony dla mężczyzn prowadzących aktywny tryb życia. Posiada precyzyjny mechanizm automatyczny (Seiko cal. NH38).

Ciekawym elementem jest wycięte w tarczy okienko ukazujące serce zegarka. Koperta jest ze stali nierdzewnej, w której osadzono bardzo trwałe szkło mineralne. Granatowa tarcza idealnie komponuje się z kontrastującymi oznaczeniami godzin, co sprawia, że jest przyjemna dla oka, przejrzysta i czytelna. Klasa wodoszczelności 50 m pozwala na pływanie w zegarku.

Model ten znakomicie sprawdzi się jako towarzysz oficjalnych spotkań i nie tylko. Średnica koperty wynosi 42,5 mm. ⚫

Ten zegarek to limitowany model wyprodukowany w ilości 1000 sztuk.

Nad jego wyglądem pracowali przedstawiciele M-SPORT Team, zwycięzcy światowych rajdów WRC 2017. Skierowany jest do aktywnych mężczyzn, którzy cenią sobie sportowe zegarki zasilane energią słoneczną. Masywna koperta o średnicy 45 mm została zestawiona z gustownym skórzanym paskiem koloru czarnego z niebieskimi wstawkami. Stal szlachetna użyta w tym modelu jest odporna na korozję i została pokryta trwałym czarnym PVD. Ciemna tarcza znakomicie kontrastuje z żółtymi dodatkami i przyciąga uwagę. Zastosowane szkło mineralne charakteryzuje się wysoką odpornością na pęknięcia dzięki swej elastyczności. Wskazówki zostały pokryte warstwą fluorescencyjną, która umożliwia odczytanie godziny w ciemności. Dokładny mechanizm kwarcowy, zasilany energią słoneczną, posiada funkcję 30-minutowego chronografu i datownika, a wskazanie czasu w trybie 24 h ułatwia orientację co do pory dnia. Wodoszczelność 100 m oznacza, że zegarek może być naszym nieodłącznym wyposażeniem przy uprawianiu sportów wodnych, takich jak np. pływanie i nurkowanie bez akwalungu. ⚫

103

ZEGARKI

SCUDERIA FERRARI RED REV T 0830439 czarny męski zegarek na silikonowym pasku. Czerwone detale podkreślają charakter zegarka nawiązujący do bolidu Formuły 1.

CENA: 895 zł

SEIKO PRESAGE zegarek automatyczny, z rezerwą chodu 40 h. Ma szafirowe szkiełko, kopertę i bransoletę ze stali szlachetnej. Wodoszczelność: 100 m.

CENA: 4200 zł

SEIKO ASTRON GPS SOLAR DUAL TIME z tytanową kopertą i szafirowym szkiełkiem oraz powłoką antyrefleksową.

Wyposażony w funkcję oszczędzania energii. Wodoszczelność – do 100 m.

CENA: 10 100 zł

SEIKO PRESAGE zegarek automatyczny z rezerwą chodu 40 h, szafirowym szkiełkiem, kopertą i bransoletą ze stali szlachetnej. Jego wodoszczelność to 100 m.

CENA: 2340 zł

SEIKO ASTRON GPS SOLAR DUAL TIME tytanowa koperta w kolorze różowego złota, skórzany pasek, szafirowe szkiełko z powłoką antyrefleksyjną, 100 wodoszczelności CENA: 8230 zł

104

BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE

S W I M M I N G

M A C H I N E S

MAŁY BASEN, WIELKIE MOŻLIWOŚCI! Baseny i wanny SWIM SPA z profesjonalnym systemem przeciwprądu.

Kompaktowa konstrukcja modułowa umożliwia montaż wewnątrz domu w istniejących pomieszczeniach, jak i na zewnątrz np. w ogrodzie. Ściany basenu można wnieść w każde miejsce, przez drzwi, okna, po schodach.To najbardziej elastyczny co do wymiarów basen dostępny na rynku. Możliwości montażu są nieograniczone, dokładnie jak nieograniczony jest dystans, który możesz przepłynąć dzięki naszemu przeciwprądowi.

ZALETY PRODUKTÓW ENDLESS POOLS®

w w w. e n d l e s s p o o l s . p l

• Wygoda - pływaj i trenuj jak chcesz i kiedy chcesz w zaciszu własnego domu • Przystępna cena - w porównaniu do basenów tradycyjnych.

• Oszczędność - dzięki małym wymiarom basenu oszczędzamy na prądzie, wodzie i na zużyciu środków chemicznych • Wszechstronność - możliwość montażu w praktycznie każdym miejscu • Idealne warunki do pływania możliwość ustawienia optymalnej dla nas temperatury wody oraz regulowany nurt przeciwprądu który dostosujemy do umiejętności pływackich każdego użytkownika • Ponad 30 000 zainstalowanych basenów w ponad 100 krajach UMÓW SIĘ NA PŁYWANIE TESTOWE! tel.: 695 100 800 email: endlesspools@klubben.pl