Murki i obrzeża w ogrodzie

Tekst: Małgorzata Trębicka-Żuk Piękny ogród to taki, w którym rośliny mimo swej różnorodności stanowią jedną spójną całość. Aranżując idealny ogród, weźmy pod uwagę także inne elementy, nie tylko samą florę. Mowa tu przede wszystkim o małej architekturze, która nie tylko może urozmaicić naszą przydomową strefę, ale przede wszystkim umożliwi nam jej uporządkowanie.

Niezawodnymi elementami, które pozwalają zaprowadzić porządek w ogrodzie, są murki i obrzeża oraz inne tego typu wyroby kamienno-betonowe. Na rynku dostępna jest cała gama gotowych produktów, które pozwolą nam wyznaczyć strefy dekoracyjno-ozdobne oraz użytkowe w ogrodach, nie tylko zaprowadzając w nich ład, ale także nadając im charakter, harmonię oraz walory estetyczne.

PO CO NAM OBRZEŻA I MURKI W OGRODZIE?

Pod pojęciem „obrzeża” rozumiemy tu wszystkie elementy mogące tworzyć obramowanie wyznaczanych przez nas stref. Jakie zadania mają obrzeża i murki w ogrodzie? Przede wszystkim optycznie rozdzielają strefy o różnych funkcjach. Pozwalają nam także wyeksponować wybraną roślinę. Co więcej, murki i obrzeża spełniają także funkcję zabezpieczającą. Jest to pewnego rodzaju wzmocnienie nawierzchni, ustabilizowanie jej krawędzi i zabezpieczenie przed rozsuwaniem się jej elementów pod wpływem obciążenia.

RODZAJE OBRZEŻY

Strefy w ogrodzie możemy wyznaczyć różnymi rodzajami obrzeży. Należą do nich zarówno klasyczne krawężniki i obrzeża trawnikowe, jak i palisady, a nawet koryta ściekowe czy gazony. Aby nadać ogrodowi bardziej surowy wygląd, można użyć także naturalnych kamieni obsadzanych pojedynczo lub w postaci tzw. minigabionów. Jako obrzeży można użyć także takiej samej kostki brukowej, jaka później będzie tworzyć ścieżkę czy taras. Taki zabieg zdecydowanie ujednolici całość posesji, która będzie wtedy spójna i przejrzysta, a każdy jej element będzie do siebie pasował.

Perfekcyjny montaż Ekspert: Grzegorz Nowacki, Buszrem

Pierwszym krokiem jest wykonanie wykopu o szerokości odpowiadającej planowanej szerokości fundamentu. Z reguły powinna to być grubość elementu plus po 10 cm z każdej strony. Zasada ta dotyczy głównie krawężników, palisad i kostki brukowej, w wypadku gazonów i koryt wystarczająca jest szerokość elementu. Głębokość wykopu powinna uwzględniać wysokość samego obrzeża i ławy betonowej, ale także grubość ewentualnej warstwy odsączającej oraz wysokość oparcia, która z tylnej strony krawężnika powinna wynosić 10-20 cm. Krawężniki układamy na fundamencie z tzw. chudego betonu, zachowując między poszczególnymi elementami fugę szerokości 3-5 mm, której nie wypełniamy betonem ani innym spoiwem. Musi ona zniwelować efekty występowania naprężeń termicznych oraz nierównomiernego osiadania gruntu. Nieco bardziej restrykcyjne obwarowania dotyczą fundamentowania palisad. Muszą one być osadzone w betonie, przy czym głębokość osadzenia powinna wynosić od 1/4 do 1/3 wysokości elementu, a jeżeli ma to być jednocześnie niewielki mur oporowy – przynajmniej 1/3 elementu musi znajdować się pod ziemią. Dodatkowo pod fundamentem betonowym powinna znaleźć się warstwa podbudowy z zagęszczonego żwiru o grubości około 10 cm. Używając więc palisady o wysokości 90 cm, możemy stworzyć uskok wysoki na 60 cm. Zdecydowanie łatwiejsze do osadzania są elementy stosunkowo szerokie, tj. koryta ściekowe i gazony. W tym wypadku jako fundament wystarczy warstwa chudego betonu o szerokości równej szerokości elementu obrzeżowego. Stosunkowo najprostsze jest osadzanie listew mocowanych do podłoża za pomocą szpilek. Tu jednak ograniczeniem są stosunkowo niewielkie obciążenia, które takie obramowanie może przenieść.

Strefy w ogrodzie możemy wyznaczyć różnymi rodzajami obrzeży. Należą do nich zarówno klasyczne krawężniki i obrzeża trawnikowe, jak i palisady, a nawet koryta ściekowe czy gazony.

Szeroki wachlarz elementów obrzeżowych oferowanych na rynku daje nam nieskończone możliwości aranżacji przestrzeni przydomowej. Co więcej, z powodzeniem możemy łączyć ze sobą poszczególne rodzaje obrzeży, szczególnie jeśli wykonane są z takiego samego materiału lub mają taką samą barwę.

DOBÓR OBRZEŻY I MURKÓW – NA CO ZWRACAĆ UWAGĘ?

Tak naprawdę to, jaki rodzaj obrzeża wybierzemy, zależeć będzie od kilku czynników. Po pierwsze, oczywiście jest to kwestia gustu i naszych indywidualnych upodobań. Jedne elementy będą się nam bardziej podobały, inne mniej. Jedno jest pewne, każdy planujący wykonanie obrzeży w swoim ogrodzie na pewno znajdzie coś dla siebie, zarówno pod względem kształtu, jak i koloru. Fanom minimalistycznych rozwiązań proponowane są raczej te niskie elementy, tj. kostka brukowa, niskie palisady czy też klasyczne krawężniki. Z powodzeniem wykorzystamy je do oddzielenia np. rabaty kwiatowej od trawnika. Zwolennikom większych konstrukcji rynek oferuje chociażby gazony, czyli wracające do łask donice betonowo-kamienne. Są one bardzo ciekawym rozwiązaniem nie tylko jako wolnostojące donice, ale także jako obrzeża schodów terenowych. Różnego rodzaju gazony doskonale nadają się także do budowy murów oporowych, umacniania skarp i nasypów czy konstruowania ogrodzeń. W przeciwieństwie jednak do tradycyjnie w tym celu stosowanych elementów betonowych czy murowanych odpowiednio dobrane gazony po obsadzeniu roślinnością mogą tworzyć zielone ściany.

FOTO: BUSZREM W kwestii wyboru obrzeży, które zastosujemy w naszym ogrodzie, powinniśmy zastanowić się także nad tym, jakie strefy chcemy oddzielić od siebie. Jeśli są to powierzchnie występujące na tym samym poziomie, to niemal każde z dostępnych rozwiązań znajdzie tu zastosowanie. Jeśli natomiast oddzielamy strefy o innych poziomach, np. skarpę lub wyższy skalniak od trawnika lub chodnika, należy wtedy zastosować bardziej wytrzymałe i większe elementy obrzeżowe przeznaczone do budowania murków i murów oporowych. Zasada jest jedna: im większe obciążenie – tym mocniejsze i większe muszą być obrzeża i murki. W tej roli doskonale sprawdzą się duże gazony, największe palisady oraz gotowe minigabiony.

NIE TYLKO LINIE PROSTE, CZYLI OBRZEŻA PO ŁUKU

Jeśli układamy powierzchnie ograniczone liniami prostymi, montaż obrzeży jest wręcz banalnie prosty. Trochę bardziej skomplikowane jest układanie ich po krzywej, czyli po łukach. Oczywiście obrzeża w kształcie fali są bardzo efektowne i doskonale się prezentują. Co więcej, takie

rozwiązanie daje możliwość bardzo płynnego przechodzenia jednej strefy w drugą. Niestety chęć poprowadzenia obrzeża po łuku automatycznie ogranicza możliwość zastosowania niektórych rodzajów elementów, np. długich krawężników. Powstaje więc pytanie, co zrobić, aby uzyskać ładne łuki z typowych elementów, np. palisad czy też kostki brukowej, bez konieczności stosowania modułowych promieni i szerokości? Od strony technicznej obsadzanie elementów na łukach nie różni się niczym od biegnących po linii prostej. Znacznie większa jest jednak rola poprawnego od strony geometrycznej wytyczenia przebiegu nawierzchni. Jeśli zostanie to wykonane prawidłowo, w zasadzie mamy pewność, że przynajmniej z pewnej odległości nasze obrzeża będą wyglądały dobrze. Punktami newralgicznymi są tu miejsca i kierunki styku poszczególnych odcinków łukowych i prostych. Aby uzyskać łagodne przejście bez rzucających się w oczy i drażniących „przełamań”, poszczególne odcinki powinny być ze sobą styczne i łączyć się dokładnie w punktach styczności. Warto także poświęcić trochę więcej czasu i ułożyć „na sucho” pojedyncze rzędy kostek lub płyt, które precyzyjnie wyznaczą ostateczny kształt obrzeża.

Obrzeża i murki znajdą zastosowanie niemal w każdym ogrodzie – czy to w postaci czysto dekoracyjnej, czy też jako element konieczny, np. jako zabezpieczenie skarpy lub nasypu. Jedno jest jednak pewne, oprócz tych funkcji pełnią one jeszcze jedną – porządkują przestrzeń i wyznaczają konkretne strefy, np. użytkowe i dekoracyjne. Warto więc stosować takie rozwiązania w swoim ogrodzie. ■

FOTO: SHUTTERSTOCK

PRODUCENT PERGOLI ALUMINIOWYCH

P E R G O L A K L I M A L U X Nowoczesne i technologicznie zaawansowane zadaszenie tarasu. System daje pełną kontrolę nad światłem słonecznym, deszczem oraz zapewnia naturalną wentylację w upalne dni.

Specjalizujemy się w produkcji oraz profesjonalnym montażu pergoli aluminiowych o różnych rozmiarach ikształtach zawsze dobranych do potrzeb klientów. Nasz wykwalifikowany zespół pracowników przeprowadzi Cię przez cały proces inwestycji, począwszy od koncepcji, doradztwa poprzez produkcję Twojej pergoli KLIMALUX. Zapewnia również fachowy montaż wodoszczelnej pergoli.

Firma KORAJ powstała dzięki pasji do tworzenia innowacyjnych rozwiązań i wyjątkowych, funkcjonalnych przestrzeni. Specjalizujemy się wprodukcji, atakże profesjonalnym montażu pergoli aluminiowych, zewnętrznych rolet SCREEN czy okiennic przesuwnych oróżnych rozmiarach ikształtach wzależności od potrzeb Klientów. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu zaprojektowaliśmy dla naszych odbiorców m.in. tarasową pergolę aluminiową KORAJ KLIMALUX. To najsolidniejszy produkt dostępny na rynku. Aluminiowe pergole tarasowe – zlamelowym ruchomym dachem, oświetleniem, ogrzewaniem i automatyką pogodową. Proponowane przez nas elementy onowoczesnym designie, uatrakcyjnią każde miejsce. Pergola jest zaprojektowana i produkowana w Polsce. Serdecznie zapraszamy do współpracy!

WWW.KORAJ.PL DZIAŁ KONSTRUKCYJNY TEL. 731 411 100 DZIAŁ HANDLOWY TEL. 731 211 100 biuro@koraj.pl