1
2
OD REDAKCJI
Witam na łamach kolejnego wydania „Travel Polska”. Ignorowane przez biura podróży, omijane przez tłumy, do niedawna niedoceniane nawet przez lokalnych przewodników. Odizolowane i odległe, czasem nawet zaniedbane, istnieją w cieniu swoich słynnych sąsiadów. Niewielu zdaje sobie sprawę, że terytorium Grecji obejmuje kilka tysięcy wysp i wysepek, z których jedynie niewielka część jest zamieszkana. Do lata starczy nam czasu, żeby wybrać coś dla siebie. Więcej o „greckich sekretach” na stronach 40-50. Wakacje na rowerze pozwalają się przyjrzeć otoczeniu, bo przecież w takim tempie nie da się przemknąć zupełnie bezmyślnie. Kiedy jedziemy rowerem, cała trasa staje się atrakcją, a nie tylko te miejsca, które są najwyżej oceniane na portalach internetowych lub w przewodnikach. Zapraszamy na s. 54-64.
FOTO: MACIEJ JENCZ
Maj i czerwiec to miesiące, w których wiele osób kończy wakacyjne przygotowania, zaś inni… dopiero je zaczynają. Z pewnością duża grupa wakacyjnych turystów wybierze formy wypoczynku z dala od wygodnych kurortów, za to bliżej natury. Niezbędnym wyposażeniem staje się wówczas namiot. W ciągu ostatnich lat ta grupa sprzętu turystycznego zmieniła się diametralnie. Kosmiczne niemal technologie, superlekkie, ale wytrzymałe materiały, dodatkowe wyposażenie… Temat przybliżamy w naszym poradniku na s. 32-38. To zaledwie kilka propozycji spośród wielu innych – mamy nadzieję, że równie interesujących. Z życzeniami inspirującej lektury
redaktor naczelny
PISZĄ DLA WAS
Karina O’Neill
Maciej Majerczak
32
76
WYBIERAMY NAMIOT
WAKACJE 2016
Kasia Jaszczuk
Zapraszamy na stronę naszego wydawnictwa na: facebook.com/TravelPolskaMagazyn
3
4
5
CICHA PRACA � �
PRECYZYJNE CIĘCIE
Nie pozostawia śladów
Pokonuje nierówności
Nie zakłóci ciszy
Odporna na warunki atmosferyczne
OFERTA SPECJALNA
HUSQVARNA AUTOMOWER® ROCZNA GWARANCJA NA WYPADEK UTRATY MASZYNY W ramach promocji do każdej zakupionej kosiarki otrzymasz certyfikat antykradzieżowy. W przypadku kradzieży maszyny - damy Ci nową! Szczegóły u dilerów. Promocja trwa do odwołania.
www.automower.pl Informację o adresach punktów handlowo-usługowych Husqvarna oraz miejscach, gdzie można wypróbować nasze maszyny znajdziesz pod numerem 22 330 96 00, na stronie www.husqvarna.pl lub w lokalizatorze internetowym ZUMI.pl.
6
WYDAJNA TECHNIKA KOSZENIA + + + +
Trawa cięta jest przez trzy cienkie, ostre jak brzytwa noże. Trzy poruszające się swobodnie noże zamocowane na tarczy można łatwo wymienić. W razie uderzenia w twardą przeszkodę – kamień, gałąź itp. – noże chowają się pod tarczą, co zapobiega ich uszkadzaniu. Ścinki skoszonej trawy są tak drobne, że nie ma potrzeby ich zbierania.
PRZEWÓD OGRANICZAJĄCY PRZEWÓD DOPROWADZAJĄCY
ŁADOWANIE Kiedy kosiarka musi doładować akumulator, odnajduje ładowarkę w jeden z trzech sposobów: 1. Odbierając sygnał z anteny stacji ładowania. 2. Jadąc za przewodem doprowadzającym do stacji. 3. Jadąc za przewodem ograniczającym do momentu, gdy odbierze sygnał ze stacji.
SPOSÓB OBLICZANIA NACHYLENIA TRAWNIKA 1. 2.
Umieść jeden koniec poziomnicy na ziemi i przytrzymaj ją poziomo. Zmierz odległość do ziemi od końca poziomnicy znajdującego się w powietrzu. Odległość ta podzielona przez długość poziomnicy oznacza wartość procentową nachylenia. Jeżeli odległość wyniesie 10 cm, a długość poziomnicy 50 cm, mamy nachylenie 20%.
ZASADA DZIAŁANIA + + +
Pracuje bez udziału użytkownika. Kosi często, ścina małe przyrosty. Pracuje skutecznie, niezależnie od pory dnia czy typu pogody.
CZUJNIKI ZDERZENIA I UNOSZENIA Czujniki zderzenia i podnoszenia zwiększają bezpieczeństwo. Po uderzeniu w przeszkodę, kosiarka wycofa się, skręci i rozpocznie jazdę w innym kierunku. W razie uniesienia urządzenia jego noże i napęd natychmiast się zatrzymają.
NAWIGACJA +
+
+
Przewód ograniczający i doprowadzający mocowane są do podłoża lub wkopywane pod powierzchnią trawnika. Przewód mocowany za pomocą szpilek w ciągu kilku tygodni staje się niewidoczny w trawie. Stacja ładująca wysyła sygnały do przewodów. Kosiarka pozostaje w obrębie przewodu ograniczającego ułożonego na obrzeżach terenu pracy. Przewody doprowadzające i ograniczające pomagają kosiarce dotrzeć do trudnodostepnych fragmentów trawnika i z powrotem do stacji ładującej.
NIEZRÓWNANE REZULTATY KOSZENIA Kosiarka ścina poszczególne źdźbła trawy nożami ostrymi jak brzytwa, dzięki czemu trawa jest bardziej zdrowa i gęsta niż podczas koszenia kosiarką konwencjonalną. Ścinki trawy zmieniają się w naturalny nawóz, wspomagający zdrowy wzrost trawnika, bez mchu.
ŁATWA KONFIGURACJA Obszar roboczy oraz obszary, które kosiarka ma omijać, otoczone są przewodem ograniczającym, układanym w prosty sposób wokół nich. Więcej informacji na stronie automower.pl.
NIEREGULARNY SPOSÓB PORUSZANIA SIĘ + + +
Nie wymaga programowania. Pozwala kosiarce dotrzeć w każde miejsce, nawet w przypadku złożonego kształtu trawnika z drzewami, rabatami, przejściami itp. Umożliwia koszenie trawy podczas jazdy w różnych kierunkach. Dzięki temu trawnik przypomina równy kobierzec.
CYKL KOSZENIA +
Celem jest trawa zawsze tej samej, idealnej wysokości. Husqvarna Automower® + Automatycznie odnajduje stację ładującą. + Ładuje się przez około 60 minut. + Powraca do koszenia niezależnie od pogody.
7
SPIS TREŚCI
TEMAT WYD A N I A
20
BALONIARSTWO – SPORT I PASJA
Lot balonem to niezapomniane przeżycie, takie, którego trzeba doświadczyć choć raz w życiu. Są takie miejsca, które znikąd nie wyglądają tak pięknie, jak z balonu. Wyobraź sobie unoszenie się nad Beskidami albo Doliną Biebrzy. Nie wszędzie można dotrzeć samochodem, a helikopter nie poleci nad parkiem narodowym. Brak silnika powoduje, że lot nie tylko jest cichy, ale i majestatyczny.
8
AKTUALNOŚCI 10 Gadżety, trendy, inspiracje NOWOŚCI WYDAWNICZE 18 Z księgarskiej półki PORADNIK 32 Wybieramy namiot NA RYNKU 38 Przenośny dom DOOKOŁA ŚWIATA 40 Grecja dla wymagających PRAWO W PODRÓŻY 52 Odpowiedzialność hotelarzy za rzeczy wniesione do hotelu TRAVEL & SPORT 54 Wakacje na rowerze MIEJSCE Z CHARAKTEREM 66 Saksonia – (nie)odkryte piękno 94 Wrocław Europejska Stolica Kultury 2016 PODRÓŻE Z PASJĄ 70 Shinkansen – podróż najszybszym pociągiem świata RYNEK TURYSTYCZNY 76 Wakacje 2016 Z DALEKA I Z BLISKA 84 Malownicza Sewilla
9
NOWOŚCI RYNKOWE
Zegarki Pierre Ricaud odzwierciedlają filozofię marki; ważne są najnowsze trendy w modzie i funkcjonalność przy zachowaniu konkurencyjnych cen. Koperta i bransoleta prezentowanego modelu zegarka Pierre Ricaud 91047.11113CH wykonane są ze stali szlachetnej pozłacanej metodą PVD, zegarek wyposażony jest mechanizm Citizen Miyota OS10, posiada klasę wodoszczelności do 100 metrów. 530 zł www.kupzegarek.com
Rzut oka na mapę, sprawdzamy lusterka i w drogę! Kierunek: Europa. Wakacje z dojazdem własnym to wyprawa po przygodę. Z Neckermannem ułożysz swój własny plan podróży, korzystając z oferty ponad 1700 obiektów w najpiękniejszych zakątkach Europy. To bogata paleta malowniczo położonych hoteli, pensjonatów, apartamentów bez wyżywienia i domków wakacyjnych. Wybór kierunków podróży przyprawia o zawrót głowy – od popularnej Chorwacji przez Bułgarię, Włochy, Hiszpanię, Grecję, Czarnogórę, na Polsce i Austrii kończąc. W ofercie m.in.: kluby Lollo & Bernie z polskimi animatorami, hotele z najlepszymi parkami wodnymi oraz bogaty wybór obiektów na wakacje z psem. Przy wczesnej rezerwacji nawet 30% zniżki, w ponad 500 obiektach pobyt dzieci jest bezpłatny!
Bezprzewodowy głośnik Sentinel SE-1 będzie z Tobą w każdym momencie, by odtworzyć Twoją ulubioną muzykę, kiedy tylko tego zapragniesz. Jego wyjątkowo solidna konstrukcja o zwiększonej odporności na brud i wodę wraz ze specjalną podgumowaną z czterech stron obudową sprawia, że możesz go zabrać ze sobą praktycznie wszędzie. Dodatkowo dzięki specjalnej baterii o dużej pojemności Sentinel będzie odtwarzał muzykę nawet do 6 godzin bez przerwy. Czas kabli już dawno minął! Głośnik Sentinel błyskawicznie podłączysz do swojego telefonu komórkowego, tabletu lub laptopa za pomocą bezprzewodowej technologii Bluetooth 2.1 i to z odległości do 25 metrów. Oprócz technologii bezprzewodowej głośnik Sentinel pozwala na odtwarzanie muzyki bezpośrednio z karty pamięci dzięki wbudowanemu czytnikowi Micro SD lub za pomocą wejścia audio za pośrednictwem dołączonego kabla jack 3,5 mm. LAMAX
Więcej na: www.neckermann.pl
Przenośny gramofon retro w walizce. Możliwe nastawienie 3 prędkości RPM, napęd paskowy, półautomat. Wbudowane 2 głośniki, w zestawie ceramiczna wkładka stereo z igłą. Złącza: AUX i RCA. Model TT-33 dostępny jest w 3 kolorach: czarnym, zielonym, czerwonym. 409 zł www.lenco.com
10
11
NOWOŚCI RYNKOWE
Aparthotel Zuliani to mariaż stylowej elegancji i nieocenionego komfortu. Butikowy klimat przyprawiony ponadczasowym, oryginalnym designem… Nowy obiekt grupy Artery Hotels to 28 wystylizowanych pokoi w XXwiecznej kamienicy zdobionej oryginalnymi mozaikami z 1906 r. Aparthotel Zuliani usytuowany jest 5 minut spacerem od Rynku Głównego i najważniejszych zabytków miasta. Malowniczy ogród pozostający do dyspozycji gości gwarantuje chwile wytchnienia i relaksu. Rozpocznij przygodę z Krakowem w niezwykłym stylu! www.zuliani.pl
KCR-004 DAB+ to wyjątkowe radio, które można zamontować pod szafką kuchenną lub postawić na blacie. Ma 2,4-calowy ekran LCD z funkcją przyciemniania. Oprócz radia PLL FM z funkcją RDS KCR-004 odbiera radio cyfrowe DAB+ w doskonałej jakości, a w pamięci zapisać można 10 stacji FM i DAB+. KCR2014 ma także funkcję alarmu, snooze oraz sleep. Moc wyjściowa głośnika to 4 W (RMS). 489 zł www.lenco.com
Adriatica to szwajcarska marka, dla której bardzo ważna jest tradycja, oryginalny, nowoczesny styl, a także najwyższa jakość. Koperta i bransoleta modelu 8210.2113CH wykonane są ze stali szlachetnej, kopertę zamyka odporne na zarysowania szafirowe szkło, sercem zegarka jest szwajcarski mechanizm Ronda 5030. 995 zł www.kupzegarek.com
REKLAMA
POKOCHAJ PONIEDZIAŁKI Weekendy w hotelu Westin trwają dłużej – późniejsze wymeldowanie, wydłużone godziny serwowania śniadań, energetyzujące potrawy SuperFoods, wypożyczalnia odzieży sportowej New Balance, bezpłatny parking podziemny… Zadbaj o siebie w centrum Warszawy. WESTIN.PL #WESTINWarSaW Zrób to dla siebie.™
12
13
NOWOŚCI RYNKOWE
Nowość w ofercie bagażowej WITTCHEN! Walizki z kolekcji Premium PP to linia wykonana z odpornego na uderzenia polipropylenu. Walizki posiadają 4 podwójne kółka, wysuwany uchwyt oraz dodatkowe rączki ułatwiające przenoszenie bagażu. To, co je wyróżnia na rynku, to niezwykle nowoczesny design i zastosowanie zatrzaskowych klamer zamykających zamiast suwaka. Klamry umieszczone są od góry, z boku oraz na dole. Klamra główna w każdym z rozmiarów walizek wyposażona jest w zamek TSA, gwarantujący bezinwazyjne otwarcie walizki przez służby celne. W linii występują walizki: mała (20”), średnia (25”) oraz duża (30”). www.wittchen.com
Szwajcarski zegarek Adriatica 1194.R253CH to połączenie stylu i elegancji. Stworzony z myślą o najbardziej wymagających. Koperta wykonana jest ze stali szlachetnej pozłacanej metodą PVD, pasek wyprodukowano z najwyższej jakości skóry. Zegarek został starannie wykończony szafirowym szkłem, które jest odporne na zarysowania. Ponadczasowa forma sprawia, że zegarek ten jest idealny na każdą okazję. 1080 zł www.kupzegarek.com
REKLAMA
14
15
NOWOŚCI RYNKOWE
Cechą charakterystyczną sprzętu outdoorowego jest jego wielofunkcyjność i taki właśnie jest głośnik Sentinel. Oprócz standardowego wyposażenia i dostępnych funkcji głośnik posiada również radio FM z możliwością zapamiętania poszczególnych stacji, ma funkcję zestawu głośnomówiącego, a także wbudowaną latarkę LED. Sentinel posiada również specjalny uchwyt i dołączony do zestawu karabińczyk, dzięki którym przyczepisz go praktycznie wszędzie. Ten niewielki głośnik łatwo podłączysz do telefonu, tabletu, laptopa lub odtwarzacza MP3, jest on również w pełni kompatybilny ze starszymi urządzeniami. Zamknięte w jednej obudowie dwa głośniki gwarantują niezwykle mocne i czyste brzmienie. Funkcja Power safe sprawia, że głośnik oszczędza swoją baterię, wyłączając się automatycznie po 10 minutach bezczynności. Zwarta konstrukcja. Małe rozmiary, niska waga, a także możliwość przyczepienia karabińczyka sprawiają, że jest on idealnym towarzyszem podróży.
Koperta zegarka Pierre Ricaud P91080. B216QF wykonana jest ze stali szlachetnej, pasek z wysokiej jakości skóry. Zegarek wyposażony jest w mechanizm Seiko Epson VX9N oraz odporne na zarysowania szafirowe szkło. Klasa wodoszczelności 10 ATM. 440 zł www.kupzegarek.com
LAMAX
Szwajcarski zegarek Adriatica 8240.1153QF. Koperta i bransoleta prezentowanego modelu wykonane są ze stali szlachetnej pozłacanej metodą PVD. Zegarek wyposażony jest w mechanizm Ronda 706 Swiss Made ze wskaźnikiem faz Księżyca. 790 zł www.kupzegarek.com
ALTORIA APARTAMENTY Kolejny nowy budynek w ofercie sprzedaży Altoria Apartamenty. Do aktualnej oferty apartamentowej dołączył kameralny budynek przy ul. Strzelców 20. Styl architektury oraz zagospodarowania terenu to kontynuacja inspiracji dalekowschodnią filozofią oraz estetyką ZEN. Osiedle to otoczona lasem, położona na słonecznym wzgórzu, z którego rozpościera się widok na panoramę Gdyni i Zatokę Gdańską, harmonijna przestrzeń z pięknym ogrodem ZEN, prywatnym dziedzińcem dla mieszkańców oraz nowoczesnym klubem fitness. Pełna oferta Altoria Apartamenty na: www.hossa.gda.pl
16
17
Z KSIĘGARSKIEJ PÓŁKI
NOWY JORK BEZ TAJEMNIC Autorka książki „Z Nowym Jorkiem na NY” Magdalena Muszyńska-Chafitz znalazła się w Nowym Jorku w 2008 r., w samym środku kryzysu finansowego. Nie mogąc znaleźć pracy w swoim zawodzie (finanse), rozpoczęła zupełnie nową karierę jako strateg mediów społecznościowych. Zafascynowana Nowym Jorkiem zaczęła dokumentować swoje nowe, szalone życie na autorskim blogu LittleTownShoes.com. Autorka daje mnóstwo rad - co w Nowym Jorku naprawdę warto zobaczyć? Co zjeść? Kiedy ruszają słynne wyprzedaże? Gdzie się bawić? Skąd jest najlepszy widok na Manhattan? Jest licencjonowanym przewodnikiem po Wielkim Jabłku (jedyny polski przewodnik po NYC ze złotą gwiazdką), zna to fantastyczne miasto od podszewki, jest nim zafascynowana i tą fascynacją zaraża Czytelnika. Jak pisze, w którymkolwiek kierunku zdecydujesz się pójść, spotka Cię tu coś nieprzewidywalnego. Rok wyd. 2016, oprawa miękka, format 14 × 22,5 cm, 248 s.+ 40 s. wkładka zdjęciowa. Cena: 39,90 zł WYDAWNICTWO CZERWONE I CZARNE www.czerwoneiczarne.pl
FOTOGRAF W PODRÓŻY „Podróżnik fotograficzny” to potężna dawka praktycznej wiedzy podanej w przystępny sposób. Autor Jacek Bonecki pomaga już na etapie przygotowania się do podróży – radzi, jaki wybrać sprzęt, biorąc pod uwagę jego możliwości, cenę, wagę i poręczność. Okazuje się, że doskonale może się też sprawdzić smartfon! Fotograf wyjaśnia, o jakiej porze dnia jest najlepsze światło, czy warto używać artystycznych filtrów, jak budować dramaturgię zdjęcia, w jaki sposób zapobiec nieostrym ujęciom. Autor prezentuje w książce własne fotografie z wieloletnich podróży po całym świecie. Opisuje okoliczności ich powstania, artystyczny zamysł, wykorzystane środki wyrazu czy rodzaj i ustawienia sprzętu. Dzięki temu Czytelnicy nie tylko dowiadują się, jak wykorzystać wiedzę teoretyczną w praktyce, ale poznają też podróżnicze przygody autora. Co roku książka będzie też aktualizowana o nowe materiały. Wystarczy w Światowym Dniu Fotografii (19 sierpnia) zeskanować oznaczone miejsce, by obejrzeć fotoreportaż z najnowszej wyprawy autora. Jest to możliwe dzięki aplikacji mobilnej Tap2C (dostępnej bezpłatnie w Google Play i AppStore), pozwalającej m.in. na oglądanie ukrytych treści, tj. galerie zdjęć i filmy. Rok wyd. 2016, oprawa twarda, format 16,5 × 21,5 cm, 256 stron. Cena: 49,90 zł WYDAWNICTWO EDIPRESSE KSIĄŻKI www.hitsalonik.pl
NAJSTARSZE ZABYTKI WIELKOPOLSKI Książka „Szlak piastowski - przewodnik” autorstwa Włodzimierza Łęckiego to podróż do krainy początków naszych dziejów: siedzib pierwszych władców – Mieszka I i Bolesława Chrobrego – miejsc kultowych i legendarnych. Szlak Piastowski to najdłuższy historyczny szlak w Polsce oraz jedna z największych atrakcji turystycznych Wielkopolski – prowadzi po jej najstarszych i najważniejszych zabytkach. Wędrując nim, poznajemy katedry w Poznaniu i Gnieźnie, unikatowy system obronno-pałacowy na Ostrowie Lednickim, gród w Gieczu, Mysią Wieżę w Kruszwicy, najstarsze zabytki Mogilna, Inowrocławia i Strzelna. Włodzimierz Łęcki jest pasjonatem i znawcą Wielkopolski, autorem przeszło 80 książek krajoznawczych i przewodników turystycznych. Rok wyd. 2016, oprawa twarda, format 13 × 22 cm, 240 stron. Cena: 29,90 zł WYDAWNICTWO POZNAŃSKIE www.wydawnictwopoznanskie.com
18
Odkryj na nowo Polskę Czy można wspaniale spędzić letnie miesiące w Polsce? Z pewnością tak, ale warto dowiedzieć się, gdzie czekają na nas atrakcje i gdzie wypoczniemy komfortowo. Proponujemy trzy niezwykłe miejsca w trzech uroczych zakątkach Polski wraz z ich atrakcjami.
POPRADZKI PARK KRAJOBRAZOWY To jeden z najstarszych i najbogatszych przyrodniczo Parków tego rodzaju w Polsce. Obejmuje przyjazny do uprawiania turystyki pieszej Beskid Sądecki. To na jego terenie występują największe złoża wody mineralnej – 1/5 zasobów Polski – głównie szczawy, wody mineralne zawierające wolny CO2 w ilości powyżej 1 g/dm³ oraz sporadycznie źródła siarczkowe. Z odkrytymi w XVII wieku źródłami, jak i borowinami wiąże się historia i rozwój okolicznych kurortów, w tym Krynicy-Zdroju. Do wód zjeżdżali nie tylko kuracjusze, ale i sławne osoby, a wśród nich między innymi Jan Kiepura. Co roku na cześć światowej sławy tenora, odbywa się festiwal muzyki operowej jego imienia. W tym roku - już po raz pięćdziesiąty. Jubileuszowy festiwal będzie obfitował przez ponad tydzień nie tylko w koncerty sław muzyki operowej i operetkowej, ale również wydarzenia mu towarzyszące, m.in. dzięki licznym sponsorom, w tym także Hotelowi SPA Dr Irena Eris Krynica Zdrój. Hotel SPA Dr Irena Eris Krynica Zdrój zaprasza na wakacje na łonie przyrody. Poza licznymi wycieczkami, aktywnościami na świeżym powietrzu proponuje codzienne warsztaty z robotyki połączone z nauką języka japońskiego dla dzieci i dorosłych! Warsztaty to przede wszystkim zabawa – ale także zachęta do rozwijania zainteresowań w kierunku nauki przedmiotów ścisłych.
POŚRÓD WZGÓRZ DYLEWSKICH Do czasu powstania na Mazurach Zachodnich Hotelu SPA Dr Irena Eris mało kto wiedział o istnieniu Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich, chociaż cechą charakterystyczną tych okolic jest wyjątkowo silna dynamika rzeźby terenu, tworząca unikatowe walory krajobrazowo-widokowe. Gdy nacieszymy wzrok malowniczością terenów, jego dziewiczym charakterem i osobliwościami przyrodniczymi, warto wybrać się, chociażby rowerem, na słynne pola Bitwy Pod Grunwaldem z 1410 roku. Każdego
roku w połowie lipca odbywa się tu ogromna inscenizacja jednej z największej bitew średniowiecznej historii Europy, która przyciąga rzesze członków bractw rycerskich z całej Europy oraz kilkadziesiąt tysięcy turystów chcących obejrzeć spektakularne widowisko. Hotel SPA Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie proponuje spędzenie rodzinnych wakacji, zapraszając do zabawy w skautów - obfitującej w gry i zabawy na świeżym powietrzu, tropienie śladów leśnej zwierzyny, akademię gotowania z szefem kuchni, jazdę konną czy uczestniczenie w ognisku. Nie zabraknie wycieczek po okolicy, zajęć ruchowych oraz relaksu w Centrum SPA.
WAKACJE ODKRYWCÓW SUDETÓW Wybierając się w rejon Kotliny Kłodzkiej, można mieć tylko jeden problem – z wyborem atrakcji – jest ich bowiem tyle i są tak ciekawe, że nie wiadomo, które przedłożyć nad inne. Jednego dnia można się zagubić w o-Błędnych Skałach, następnego o wybrać się do Piekła albo Nieba. Na miłośników trekkingów czekają niezliczone kamienne schody, tajemnicze korytarze, wspinaczka na Szczeliniec. Kto nie miał okazji uczestniczyć w poszukiwaniu złotego pociągu lub bursztynowej komnaty, może odwiedzić Kopalnię Złota w Złotym Stoku z podziemną trasą turystyczną oraz jedynym w Polsce podziemnym wodospadem. Wieczorem warto pojawić się w Parku Zdrojowym Polanicy-Zdroju, gdzie można podziwiać spektakl typu światło i dźwięk. W rytm odtwarzanej muzyki „tańczy” woda tryskająca na wysokość 12 metrów. Dlatego tegoroczne wakacje w Hotelu SPA Dr Irena Eris Polanica Zdrój upływają pod hasłem „Wakacyjni odkrywcy Sudetów”. Każdego dnia czekają na gości propozycje ciekawych wypraw po okolicznych atrakcjach turystycznych, spotkania z przewodnikiem Sudeckim oraz bogaty program animacji. DrIrenaErisSpa.com
19
TEMAT WYDANIA
Podniebna przygoda TEKST KARINA O’NEILL
Ucieknij od tłumów i poczuj dreszcz patrzenia na świat z góry – z małego koszyczka kilkadziesiąt metrów nad ziemią. Są takie miejsca, które znikąd nie wyglądają tak pięknie, jak z balonu. Wyobraź sobie unoszenie się nad Beskidami albo Doliną Biebrzy. Nie wszędzie można dotrzeć samochodem, a helikopter nie poleci nad parkiem narodowym. Brak silnika powoduje, że lot nie tylko jest cichy, ale i majestatyczny. 20
FOTO: SWISS-IMAGE.CH/CHRISTOF SONDEREGGER
Wspaniała panorama szwajcarskich Alp z perspektywy balonu. Okolice Chateau-d’Oex
OC
K .C
OM
LATAĆ KAŻDY MOŻE...
F OT
O: S
T HU
TE
RS
T
Lot balonem to niezapomniane przeżycie, takie, którego według mnie trzeba doświadczyć choć raz w życiu. Na mojej tzw. bucket list został odhaczony w ubiegłym roku lot nad stepami Serengeti w Tanzanii. I myślę, że może to nie być jedyny raz. Wielkie przeżycie, którego na pewno nie zapomnę do końca życia, zaczęło się już od oglądania dmuchania kopuły. Jest ona przecież ogromna i ma wysokość kilkudziesięciu metrów.
21
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
TEMAT WYDANIA
Kiedy już czasza jest równo napełniona, stawia się ją pionowo i pasażerowie wdrapują się do kosza. Pierwsze chwile dostarczają dużo emocji, ale zaraz potem człowiek czuje się lekko uniesiony, jakby pływał w obłokach. Lata się stojąc i leci się w ciszy przerywanej czasami włączanymi palnikami. Balon wznosi się na wysokość maksymalnie 1000 m. Widok z takiej wysokości pozwala zobaczyć półkolisty horyzont i ogrom naszej planety. Tutaj przygoda się nie kończy. Balon zwykle ląduje na łące w niewyznaczonym wcześniej miejscu. Bo przecież nigdy nie wiadomo, gdzie nas poniesie wiatr. Balon leci wszak z wiatrem, który wieje na różnych wysokościach w różnych kierunkach. Sterowanie balonem polega więc przede wszystkim na zmianie wysokości lotu.
22
FOTO: KARINA O’NEILL
FOTO: KARINA O’NEILL
Baloniarstwo nie zalicza się do sportów ekstremalnych i jest jednym z najbezpieczniejszych rodzajów podniebnych lotów.
23
Najlepsza pora do lotu latem to wschód lub zachód słońca. I nie chodzi tutaj o walory widokowe, ale o prądy konwekcyjne, potocznie zwane termiką. To właśnie one powodują, że loty są możliwe tylko na 2-3 godziny po wschodzie lub przed zachodem słońca. Akurat tak się złożyło, że wtedy też jest najlepsze światło do podziwiania krajobrazu i robienia zdjęć. Zimą to zjawisko raczej nie występuje i nie przeszkadza w lotach nawet w środku dnia. W Polsce jest około stu balonów i taka atrakcja kosztuje od 450 zł w grupie kilku osób. Im mniej pasażerów, tym lot droższy. W cenę wlicza się lot, obsługę i kierowcę z samochodem terenowym. Baloniarstwo nie zalicza się do sportów ekstremalnych i jest jednym z najbezpieczniejszych rodzajów podniebnych lotów. Latanie nie wymaga od pasażerów ponadprzeciętnej kondycji. Nawet odwagi nie trzeba wiele. Nie dziwi więc fakt, że współcześnie loty balonami są coraz modniejszym sposobem spędzania wolnego czasu. Taka podniebna przygoda może być również bardzo oryginalnym prezentem, np. na urodziny, jubileusz albo zaręczyny.
24
ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM
TEMAT WYDANIA
5 NAJPIĘKNIEJSZYCH MIEJSC NA ŚWIECIE DO UNIESIENIA SIĘ W NIEBIOSA KAPADOCJA, TURCJA Surrealistyczne formacje skalne i aksamitnie zielone winnice sprawiają, że Kapadocja jest niezwykle magicznym miejscem. A jeszcze lepiej, jeśli leci się nad nią balonem. Podziwiaj kolorowy krajobraz, unosząc się nad bajecznymi kominami i skalnymi miastami. O każdej porze roku prawie przez okrągły rok ze względu na prawie zawsze idealną pogodę unosi się tu dziennie około stu balonów.
25
BAGAN, BIRMA Znane ze swojej dużej koncentracji buddyjskich świątyń i stup, starożytne miasto Bagan posiada szeroki i płaski krajobraz usiany tysiącami świątynnych iglic. Tu lot odbywa się nie tylko nad świątyniami, ale i pobliskimi wsiami.
26
ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM
TEMAT WYDANIA
27
TEMAT WYDANIA
ALBUQUERQUE, USA Każdego roku w tym amerykańskim mieście odbywa się jeden z największych zlotów balonów. Setki kolorowych kopuł unoszą się w powietrzu naraz, a festiwal przyciąga fanów latania balonem z całego świata. Widok niezapomniany zarówno z dołu, jak i z góry.
U
C K . CO M
D
SH
S TO
SA
N/
R T TE
28
YK NR : HE
ZDJĘCIA
F OTO :
KO B
BY
DA
GA
FOTO: MICHAEL E. HALSTEAD/SHUTTERSTOCK.COM
UR
A/
S
T HU
TER
S TO C K
. CO M
SERENGETI, TANZANIA ALBO MASAI MARA, KENIA
FOTO: KARINA O’NEILL
Obserwacja dzikich zwierząt z balonu? Proszę bardzo. To tu krajobraz niczym z „Króla Lwa” ciągnie się po daleki horyzont, a gdy wschodzi słońce, świat robi się pomarańczowo-różowy. Szampańskie przywitanie i śniadanie w buszu są częścią doświadczenia. Rezerwaty Masai Mara i Serengeti odgrywają kluczową rolę w corocznej Wielkiej Migracji i ten fenomen natury, kiedy to prawie półtora miliona gnu i zebr zatacza ogromne koło po parkach w poszukiwaniu pożywienia, można tu oglądać przez
29
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
TEMAT WYDANIA
okrągły rok. Jeśli chcemy zobaczyć migrację, trzeba wcześniej zorientować się, w której części migracja się znajduje. Mimo że lot tu trwa tylko około godziny (w Polsce prawie 4), to jest jednym z najdroższych na świecie.
WADI RUM, JORDANIA
FOTO: JORDAN TOURISM BOARD
Dramatyczna pustynia Wadi Rum jest zamieszkana od czasów prehistorycznych i nadal jest domem dla Beduinów. Miedziowa pustynia jest usiana wystającymi formacjami skalnymi. A może przy okazji nocleg pośrodku pustyni w beduińskim obozie? ■
30
31
PORADNIK
Przenośny dom, czyli wybieramy namiot
TEKST ROBERT NIENACKI
Namiot ma przede wszystkim ochronić nas przed wiatrem i deszczem. Zatem podstawowym kryterium wpływającym na wybór namiotu są warunki atmosferyczne i klimatyczne, w jakich zamierzamy go używać.
32
ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM
ZE WZGLĘDU NA WARUNKI UŻYTKOWANIA WYRÓŻNIA SIĘ CZTERY GŁÓWNE RODZAJE NAMIOTÓW Lekki namiot do wędrówek – jest to 1- lub 2-osobowy namiot o wadze ok. 1-3,5 kg. Nie może być zbyt duży po spakowaniu, ponieważ jest przytroczony do plecaka (lub do roweru). Jeśli nie zostajemy nigdzie na dłużej, a jedynie rozbijamy namiot na noc i zwijamy rano, to jego rozstawianie i składanie powinno być proste i szybkie. Namiot ekspedycyjny – 2-, 3-osobowy, waga do ok. 4 kg. Przeznaczony do wyjazdów w wyższe góry i noclegów na śniegu. Namiot powinien mieć wysokie parametry wodoodporności, dobrą wentylację, stabilną (najlepiej aluminiową) konstrukcję, stelaże z aluminium i fartuchy przeciwśnieżne. Wyjazdy grupowe – namioty dla 2-4 osób, waga ok. 3,56 kg. Najbardziej uniwersalnym rozwiązaniem jest namiot typu igloo z niewielkim przedsionkiem. Przy 3-4 osobach dobrym rozwiązaniem są dwa wejścia oraz dwa przedsionki, oferujące tylko tyle miejsca, aby zmieścić po jednym plecaku z każdej strony. Takie namioty zwykle wyposażone są w stelaż z włókna szklanego. Rodzinny camping – powinien to być namiot, który zapewni wygodę 4-6 osobom. Waga zwykle mieści się w przedziale 10-20 kg, ale nie ma to większego znaczenia, bo namiot zazwyczaj jest przewożony samochodem. Namiot tego rodzaju rozstawiany jest najczęściej na polu namiotowym, gdzie nie ogranicza nas miejsce. Oczekujemy natomiast względnie komfortowych warunków, więc istotna będzie tutaj większa powierzchnia użytkowa.
N
ajważniejszymi czynnikami w namiotach użytkowanych od wiosny do jesieni (najpopularniejsze modele) są dobra wentylacja i moskitiery. Namiot zimowy powinien natomiast charakteryzować się lepszymi parametrami wodoodporności i stabilniejszą konstrukcją, odporną na trudne warunki pogodowe (porywisty wiatr, śnieg). W zimie lepiej sprawdzają się stelaże aluminiowe; konstrukcje wykonane z włókna szklanego narażone są na uszkodzenia pod wpływem niskiej temperatury i silnego wiatru. Wielu producentów oferuje także namioty całoroczne wyposażone w wieloelementowy stelaż oraz gruby, nieprzemakalny materiał. Wytrzymają one prawie każdą nawałnicę, ale nie sprawdzą się w upale z uwagi na problem z odprowadzaniem wilgoci oraz nie zawsze skuteczną wentylację.
O PARAMETRACH SŁÓW KILKA Wielkość namiotu powinna być dostosowana do ilości osób, które będą z niego korzystać. Dla jednej osoby zwykle przeznacza się miejsce o szerokości 80-100 cm, dla dwóch osób jest to 120-140 cm, dla trzech 150-200 cm, dla czterech powyżej 200 cm. Bardzo zróżnicowana jest wysokość namiotów. W najpopularniejszych namiotach typu igloo wysokość sypialni to zazwyczaj 100-110 cm – co umożliwia wygodne siedzenie wewnątrz. Namioty bardzo lekkie są zazwyczaj niższe (80-90 cm), a modele rodzinne/campingowe z obszernymi
33
PORADNIK
przedsionkami znacznie wyższe – do 200 cm, dzięki czemu wchodzenie do takiego namiotu nie wymaga nawet schylania się. Wodoodporność namiotu może być różna w zależności od użytych materiałów. Generalnie za wodoodporne uważa się materiały o parametrze 1500 mm H2O (tzw. słupa wody). Jednak z uwagi na stopniowe pogarszanie się wyjściowych parametrów tkaniny tropiku lepiej jest zrobić „zapas” i kupić namiot zgodny ze wskaźnikiem 3000 mm. Tyle jeśli chodzi o wodoodporność ścian. Dla podłogi namiotu zalecana klasa wodoodporności to 5000 mm (minimum to 3000 mm), zaś w przypadku namiotów rozbijanych na śniegu wodoodporność ta powinna sięgać nawet 10000 mm. Czynnikiem, którego rozważenia nie unikniemy, jest cena. Obecnie ceny markowych namiotów dobrej jakości zaczynają się od ok. 200-250 zł. Górną granicą może być nawet 10 tys. zł - zależnie od typu namiotu, jego wielkości, dodat-
34
kowego wyposażenia, rodzaju stelażu itd. Jeśli chcemy, żeby namiot służył nam przynajmniej kilka sezonów (a nie rozpadł się po pierwszej wycieczce), warto udać się do specjalistycznego sklepu turystycznego, gdzie przede wszystkim możemy liczyć (w większości przypadków) na fachową obsługę i rzetelną informację.
NA CO WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ? Ważna jest nie tylko wodoodporność namiotu, wielkość przedsionka czy czas rozkładania. W budowie namiotów występuje wiele elementów, które mogą zdecydowanie ułatwić i uprzyjemnić jego użytkowanie. Są to: wentylacja – minimum to przynajmniej dwa otwory wentylacyjne, najlepiej z regulowanym stopniem otwarcia. Warto wiedzieć, że na cyrkulację powietrza znacząco wpływa staranność rozbicia namiotu – nieodpowiednio naciągnięty materiał tropiku znacznie pogarsza skuteczność wentylacji;
> NAJPOPULARNIEJSZE KONSTRUKCJE NAMIOTÓW
ZDJĘCIA: PHOTOXPRESS / GRAFIKA: SHUTTERSTOCK.COM
Igloo – to najpopularniejsza obecnie konstrukcja (samonośna, rozstawiana bez wykorzystania szpilek i odciągów), oparta na stelażu złożonym z dwóch krzyżujących się pałąków. Minusem jest najczęściej niewielki przedsionek oraz pochylenie pod ostrym kątem, co ogranicza rzeczywistą powierzchnię użytkową wewnątrz namiotu. Atutem igloo jest dość duża odporność na wiatr. Geodezyjny – z wyglądu podobny do igloo, ale przedłużony. Jest to również konstrukcja samonośna, ale oparta na co najmniej czterech pałąkach krzyżujących się w różnych punktach, co zwiększa wagę namiotu oraz powoduje nieco trudniejsze i bardziej czasochłonne rozkładanie namiotu. Zaletami wynikającymi ze zróżnicowanej geometrii są: znacznie większa (w porównaniu do igloo) przestrzeń użytkowa oraz wysoka odporność na warunki atmosferyczne, w tym na duży ciężar śniegu. Tunel – konstrukcja opierająca się na równoległych względem siebie pałąkach; wymaga zamontowania szpilek (lub śledzi) i odciągów. Minusem jest niska odporność poprzeczna na wiatr. Z kolei tunel oferuje większą niż igloo powierzchnię użytkową i kubaturę, większy przedsionek (zwykle o równej z całym namiotem wysokości) oraz lepszą wentylację. Jednopałąkowy – bardzo lekki namiot (dla 1-2 osób) o konstrukcji opartej na pojedynczym pałąku biegnącym wzdłuż osi dachu. Do rozstawienia konieczne jest użycie szpilek i odciągów. Zazwyczaj nie posiada przedsionka, a jeśli nawet, to jest on niewielki. Namiot nie zapewnia zbyt wiele miejsca wewnątrz, ale jego odporność wzdłużna na wiatr jest duża.
35
PORADNIK
dwa wejścia – tą opcję warto rozważyć w namiotach dwuosobowych lub większych. Takie rozwiązanie daje nam dodatkowy przedsionek oraz możliwość swobodniejszego wychodzenia i wchodzenia do namiotu. Ponadto otwarcie dwóch przedsionków jednocześnie tworzy przeciąg i pozwala bardzo dobrze przewietrzyć namiot, zaś w przypadku silnych wiatrów można wejść do namiotu od strony zawietrznej; warstwy - większość namiotów będących w sprzedaży to modele dwupowłokowe: warstwą zewnętrzną jest tropik, zaś warstwa wewnętrzna ma formę przewiewnej siateczki. Zastosowanie dwóch warstw poprawia cyrkulację powietrza i zabezpiecza przed skraplaniem się pary na wewnętrznej powłoce namiotu. Namiot jednopowłokowy jest lżejszy, ale też mniej komfortowy; zamki – powinny być solidne i trwałe, ponieważ będą często używane; kieszenie – w dolnej części (na bokach) namiotu pozwalają na uporządkowanie podręcznych drobiazgów. Dodatkowa kieszonka z siateczki podwieszana pod sufitem namiotu będzie doskonałym miejscem do umieszczenia w niej np. latarki, co umożliwia oświetlenie namiotu jednym źródłem światła;
z kolei namioty w stonowanych kolorach (szarości, zielenie) nie przyciągają owadów i łatwo jest je ukryć w lesie. Namiot na wyprawę w góry powinien mieć jaskrawy kolor, co ułatwia jego odnalezienie.
KONSERWACJA I NAPRAWY Należy pamiętać, że przechowywanie mokrego namiotu w pokrowcu grozi pojawieniem się grzybów/pleśni, których trudno się potem pozbyć. Warto zatem dopilnować, aby przed zwinięciem namiot był dokładnie osuszony. Powstałe na tropiku lub podłodze zabrudzenia najlepiej usuwać miękką gąbką i wodą z dodatkiem detergentu. Namioty nie wymagają szczególnej konserwacji, jeśli jednak po kilku sezonach tropik zacznie przemakać, można poprawić jego wodoodporność, używając specjalnych impregnatów uszczelniających. Jeżeli bierzemy pod uwagę nocowanie na terenie kamienistym, warto przemyśleć zabranie ze sobą płachty pod namiot. Na ewentualność drobnych uszkodzeń w tropiku lub podłodze warto zaopatrzyć się w zestaw łatek. Wytrawni podróżnicy polecają także włączenie do ekwipunku... srebrnej, samoprzylepnej taśmy montażowej, która bywa niezastąpiona, jeśli np. złamie się nam element konstrukcji namiotu. ■
foliowe okno – jego zastosowanie w dużych namiotach rodzinnych pozwala na wpuszczenie większej ilości światła do wnętrza, co jest przydatne, gdy z powodu kiepskiej pogody spędzamy dzień w namiocie. Rozwiązanie sprawdza się w przypadku namiotów użytkowanych wiosną i latem – na mrozie folia może pękać; fartuchy przeciwśnieżne – mogą się okazać bardzo przydatne, jeżeli planujemy zakup namiotu, który będzie wykorzystywany w wyższych górach. Likwidują prześwit pomiędzy dolną częścią tropiku i podłożem, dzięki czemu śnieg nie jest nawiewany pod tropik;
ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK.COM
kolor namiotu – element o dużym znaczeniu, nie tylko estetycznym, ale także praktycznym. W tropikach najlepiej sprawdzają się jasne kolory – nie nagrzewają się zbyt mocno -
36
37
NA RYNKU
VEIG II to przestronny namiot wyprawowy dla 2 osób. Przetestowany w Patagonii na półrocznej wyprawie, w trakcie której rozkładany był min. 100 razy. Posiada 2 przedsionki i wejścia, intuicyjne i szybkie rozbijanie. 899,90 zł FJORD NANSEN
Salewa Denali IV to solidny 4-osobowy namiot kopułowy z dobrą wentylacją, który sprawdzi się na wyprawach trekkingowych i rowerowych. Dwa osobne wejścia z przedsionkami powiększającymi przestrzeń bagażową namiotu, w środku dwa otwory wentylacyjne oraz specjalna kieszeń na najpotrzebniejsze przedmioty. Waga: 3800 g (2500 g min.). Namiot 4xl F&B Family dla 4 osób. Technologia Fresh and Black zapewnia przyjemny chłód i zaciemnienie. W przedsionku 2-warstwowy tropik: wentylacja i mniejsza kondensacja pary. Wentylacje mechaniczne wewnątrz sypialni. Kieszenie w przedsionku i w sypialniach. Konstrukcja dmuchana „wszystko w 1” (sypialnia i tropik wstępnie zamontowane). Gwarancja 2 lata. Torba do przechowywania. Wymiary: 60 × 26 × 41cm; waga 10,2 kg
1099,90 zł POLARSPORT.PL
1199 zł DECATHLON.PL
Namiot Ladakh przeznaczony jest do zastosowań trekkingowych i ekspedycyjnych. Spora sypialnia i przestronna absyda zapewni komfort 2-3 osobom z całym ekwipunkiem. Tropik z filtrem UV zapewnia odporność na silne promieniowanie UV w wysokich górach. Waga: 4,3 kg 1299 zł MARABUT
Coleman Darwin 2 – podstawowy i najlżejszy 2-osobowy namiot z serii OUTDOOR. Samonośna konstrukcja typu igloo zapewnia bezpieczeństwo i wygodę w rozstawianiu. Przedsionek zapewni miejsce na bagaże. Tropik: poliester 68D, 3000 mm, pokrycie PU, podklejane szwy. Stelaż: 2 × włókno szklane. Waga: 2,8 kg; wymiary po spakowaniu: 46 × 15,5 × 15,5 cm 359,99 zł K2-SKLEP.PL
SPLIT VI – 6-osobowy namiot z dwiema oddzielnymi sypialniami, w których znajdują się praktyczne kieszenie i zaczepy ułatwiające zachowanie porządku wewnątrz namiotu. Obszerny przedsionek pomiędzy sypialniami posiada 3 niezależne wejścia: 2 boczne i 1 przednie – dostępne po odczepieniu mniejszej sypialni. 1299 zł FJORD NANSEN
38
39
DOOKOŁA ŚWIATA
Moje greckie sekrety
SPECJALNIE DLA TYCH, KTÓRZY LUBIĄ ODKRYWAĆ NOWE ŚCIEŻKI WŚRÓD UTARTYCH SZLAKÓW!
Ignorowane przez biura podróży, omijane przez tłumy, do niedawna niedoceniane nawet przez lokalnych przewodników. Odizolowane i odległe, czasem nawet zaniedbane, istnieją w cieniu swoich słynnych sąsiadów. Niewielu zdaje sobie sprawę, że terytorium Grecji obejmuje kilka tysięcy wysp i wysepek, z których jedynie niewielka część jest zamieszkana. Nie musi więc być nudno. Nie musi być z biurem podróży! Jeśli wolisz czuć się gościem, a nie najeźdźcą z zimnej północy, żądnym słońca i taniego piwa, moja specjalna lista będzie dla Ciebie wręcz idealna. W tym wydaniu podzielę się z Wami tylko swoimi siedmioma greckimi sekretami. Do lata starczy nam czasu, żeby z listy greckich perełek każdy wybrał coś dla siebie! TEKST KARINA O’NEILL
40
KASTELORIZO Tę maluteńką wyspę określiłabym jako jedną z “naj”. W jej przypadku chodzi o położenie. Jest najdalej wysunięta na wschód ze wszystkich wysp greckich. Leży dosłownie kilka kilometrów od południowego wybrzeża Turcji. Jest także najmniejsza w archipelagu Dodekanez, mimo że podobno jej nazwa odnosi się do faktu, że jest największa! Po przypłynięciu wita nas atrakcyjny port z kolorowymi kamiennymi domami i drewnianymi balkonami. Wzdłuż jej dramatycznego, skalistego i stromego wybrzeża wznoszą się eleganckie rezydencje, kafejki i tawerny. Ruch pojazdami, które posiadają więcej niż 2 koła, jest tutaj zabroniony,
a kąpać się w nieskażonej, idealnie turkusowej wodzie można nawet przy samym porcie. Mimo że wyspa nie została obdarowana plażami, jest tu świetne miejsce dla ochłody – przy Agios Stefanos, jakieś 40 minut spacerem na północ od miasteczka. W wodzie czeka nie tylko ochłoda, ale i foki! Zapuszczanie się w głąb wyspy jest również jak najbardziej wskazane. Zygzakowate schody wiodące na wzgórze górujące nad miasteczkiem tylko czekają na spacerowiczów. W końcu na widoki trzeba sobie zapracować. I to jakie! Widać stąd wybrzeże tureckie! Ścieżka jednak się tu nie kończy, ale o tym, co czeka dalej, będziecie musieli się przekonać osobiście.
41
DOOKOŁA ŚWIATA
ANAFI Ta intrygująca wysepka, którą widać ze słynnego Santorini, jest z jakiegoś względu omijana szerokim łukiem przez wszelkie promy i statki. I dobrze! Panująca tu kameralna atmosfera sprzyja regeneracji umysłu i ciała. Na wyspie tej są słynne na całych Cykladach plaże, ze względu na swój piasek i lazurową wodę. A mimo to ciężko tu o miejsce… obok kogoś innego! Może to dlatego, że na Anafi można się dostać tylko łodzią? Z Pireusu trwa to aż 18 godzin; można też i szybciej, jeśli najpierw popłyniemy bądź polecimy na Santorini. Wyspa to nie tylko okaz piękna, jest to miejsce doskonałe dla miłośników sztuki starożytnej i historii. Jest tu muzeum archeologiczne, które kolekcjonuje wykopaliska z tejże wyspy, a także ruiny Apollona, greckiego boga muzyki i poezji.
42
43
DOOKOŁA ŚWIATA
SAMOTRAKA Na początku wydawać by się mogło, że jest taka jak inne wyspy greckie. Są tu gaje oliwne i piaszczyste plaże. Ale jednak jej serce skrywa też lasy! Lasy dębów i kasztanowców, a wśród nich rzeki i wodospady! Są tu nawet małe słodkowodne jeziorka, w których można pływać. Ale to tylko początek! Jest tu także Sanktuarium Wielkich Bogów, a raczej jego ruiny, położone w kamienistym wąwozie. Było to miejsce kultu, w którym ludność wyznawała swoje bóstwa. W samym centrum sanktuarium można znaleźć dziś fontannę Nike. Pamiętacie z lekcji o mitologii ten symbol zwycięstwa? Mimo że dziś najsłynniejszy posąg Nike z Samotraki znajduje się w paryskim Luwrze, to żadna wizyta na wyspie nie powinna obyć się bez odwiedzin tej mitologicznej krainy.
44
SIKINOS Kolejna wyspa w słynnym archipelagu Cyklad, a jednak odosobniona – dociera tu niewielu turystów (jeszcze). Jedyne miasteczko, pod nazwą Chora, zbudowane zostało na zboczu góry z przepięknym widokiem na Morze Egejskie. Jest to z pewnością jedna z najbardziej malowniczych wyspiarskich miejscowości na Cykladach, jeśli nie w całej Grecji. Domy są tu śnieżno białe, a dachy kościołów bardzo niebieskie. Może piasku i wielu plaż tu nie ma, ale za to charakteru i błogości nie brakuje.
REKLAMA
45
DOOKOŁA ŚWIATA
MEGANISI Mimo niewielkiego rozmiaru wiele kryje w swoim sercu. Naturalnie piękna wyspa, z falującymi wzgórzami oferującymi wspaniałe widoki i wijące się ścieżki, które doprowadzą w każdy jej kąt. Polecam wynająć skuter albo quada i dać się ponieść w głąb lub wzdłuż stromych klifów wybrzeża, ale można też po prostu pływać w turkusowych wodach, że-
46
glować albo najzwyczajniej spacerować. Zachodnia część wybrzeża to pofałdowane formacje skalne, wśród których kryją sie groty pokaźnego rozmiaru. Niektóre są tak duże, że spokojnie pomieściłyby okręty podwodne, a legendy głoszą, że to właśnie tu mieszkał Cyklop, który został oślepiony przez Odyseusza. W pozostałej części wybrzeża są wspaniałe zatoki, z plażami wyłożonymi kamyczkami przypominającymi wypolerowane perły i wodzie o wszystkich odcieniach turkusu, o której można by napisać książkę.
47
DOOKOŁA ŚWIATA
IKARIA Na Ikarii pojęcie czasu różni się od tego znanego reszcie świata i choćby dlatego warto tu wpaść. Ikaria to wyjątkowa wyspa, która wydaje się być martwa do co najmniej południa. Sklepy są otwierane dopiero w godzinach wieczornych, za to są czynne aż do wczesnych godzin rannych. Niekoniecznie oznacza to, że zastaniemy w nich wtedy właściciela. Jeśli go nie ma, wystarczy zostawić zapłatę na ladzie i wziąć to, czego potrzebujemy. Ale to nie to czyni Ikarię tak wyjątkową. Odbywa się tu słynna wiejska impreza, nazwana ku czci świętego patrona wyspy “Panigiria”. Mieszkańcy zbierają siły na tę noc przez długi czas, bo nie wypada zejść z parkietu na głównym placu miasta przed wschodem słońca.
48
REKLAMA
49
DOOKOŁA ŚWIATA
THIRASIA Kolejna mała wyspa, chyba najmniejsza w tym zestawieniu. Nie ma nawet 10 km²! Ta wysepka pozwala wyobrazić sobie, jak kiedyś wyglądało Santorini. A tak właściwie, to obie wyspy były kiedyś jedną! Było to wiele lat temu, zanim potężny wybuch wulkanu rozdzielił je na zawsze. Tak bliskie, a zarazem tak inne! Thirasia zasługuje na odwiedziny mimo braku plaż. Za to wita stromymi klifami, wiatrakami i klasztorem Kimisis. Na Thirasię można popłynąć łodzią z Santorini. Wyspa odkrywa swoje prawdziwe oblicze dopiero, gdy opuszczą ją dzienni wycieczkowicze.
Apetyt na greckie wyspy wzrósł? Nie musi być to jedna z wymienionych! Mając setki do wyboru, znajdziecie jeszcze wiele takich, które zachowały swój sielski, autentyczny charakter, pomimo że kraj jest jednym z najbardziej popularnych kierunków turystycznych. Pierwszym krokiem do znalezienia „nieodnalezionej” wyspy jest zaznaczenie na mapie tych wysp, na których na przykład nie ma lotnisk. Drugim etapem będzie studiowanie rzeźby terenu (bo są i wyspy bez jednej plaży) i możliwości noclegowych. Jeśli hotele można policzyć na palcach jednej ręki (no dobrze, niech będzie dwóch) i gwiazdek więcej niż trzy brak, to dobry znak. Przesympatyczni mieszkańcy, pyszne jedzenie i słońce będą czekały na każdej z greckich wysp. Dojazd? Dojechać (w tym przypadku raczej dopłynąć) da się w tych czasach wszędzie. Powodzenia! ■
ZDJĘCIA I GRAFIKI: SHUTTERSTOCK.COM
50
51
ODPOWIEDZIALNOŚĆ HOTELARZY ZA RZECZY WNIESIONE DO HOTELU
FOTO: HOTEL ELYSEE
PRAWO
TEKST SABINA GURGACZ, APLIKANTKA ADWOKACKA POD REDAKCJĄ ADWOKATA KRZYSZTOFA BUDNIKA KANCELARIA PRAWNA BUDNIK, POSNOW I PARTNERZY
Zdarza się, że w hotelu już na wejściu wita nas tabliczka informująca, że nie ponosi on odpowiedzialności za rzeczy gościa w nim pozostawione. Czy hotel może w taki sposób wyłączyć lub ograniczyć swoją odpowiedzialność? Zdecydowanie nie. ODPOWIEDZIALNOŚĆ HOTELARZA za rzeczy osoby korzystającej z usług hotelu wynika wprost z przepisów kodeksu cywilnego (normują ją artykuły 846852) i powstaje już w momencie wniesienia rzeczy do hotelu. Hotelarz w żaden sposób – czy to wywieszając tabliczki informujące o ograniczeniu swojej odpowiedzialności, czy poprzez zawarcie bezpośrednio z klientem umowy przewidującej takie ograniczenie – nie może wyłączyć zobowiązania, które nakładają na niego wskazane przepisy kodeksu cywilnego.
52
Należy pamiętać, że hotel odpowiada nie tylko za utratę rzeczy do niego wniesionych, ale także za ich uszkodzenie (uwaga! za rzeczy wniesione do hotelu nie uznaje się żywych zwierząt i samochodu pozostawionego na niestrzeżonym parkingu hotelowym). W razie zaistnienia takiej sytuacji poszkodowany powinien niezwłocznie zawiadomić hotelarza o zdarzeniu, najlepiej w formie pisemnej – ułatwi mu to w przyszłości udowodnienie chociażby samego faktu albo terminu dokonania zgłoszenia.
JEŚLI WNOSIMY DO HOTELU rzeczy znacznej wartości, najrozsądniejszym wyjściem będzie przekazanie ich na przechowanie – jest to jedna z sytuacji, kiedy podane wyżej limity odpowiedzialności finansowej nie są stosowane (podobnie w sytuacji, kiedy hotelarz odmówił przyjęcia cennych rzeczy na przechowanie, a był do tego zobowiązany). Limity dochodzonego odszkodowania w sytuacji utraty czy zniszczenia rzeczy, i to wszelkich, nie będą miały zastosowania również w momencie, kiedy powstała szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa ze strony hotelarza lub jego pracownika. Warto jednak pamiętać, że jeśli szkoda wynikła z właściwości rzeczy (np. wnieśliśmy do hotelu roślinę, która uschła
z powodu przechowywania jej w klimatyzowanym pokoju hotelowym) lub wskutek siły wyższej (okoliczności, których hotel nie mógł przewidzieć albo nie mógł im zapobiec, np. huragan) albo powstała wyłącznie z winy naszej lub osoby, która nam towarzyszyła (była przez nas zatrudniona albo nas odwiedzała), nie ma podstaw do dochodzenia od hotelarza odszkodowania za powstałą szkodę. Jeżeli nasz pobyt w hotelu wynika z umowy zawartej z biurem podróży (w ramach zorganizowanej wycieczki), to zgodnie z art. 11a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych powinniśmy skierować pismo bezpośrednio do biura podróży, w którym wykupiliśmy wycieczkę. Co ważne, nawet jeśli wina za nienależyte wykonanie umowy zawartej z biurem podróży leży wyłącznie po stronie klienta, nie zwalnia to organizatora turystyki z obowiązku udzielenia mu w czasie trwania imprezy turystycznej pomocy. Jako ciekawostkę można wskazać, że ustawa o usługach turystycznych traktuje jako obiekt hotelowy również kemping. Natomiast za takie obiekty nie są uznawane akademiki, stancje czy szpitale, stąd nie jest związana z nimi żadna odpowiedzialność odszkodowawcza na podstawie ustawy o usługach turystycznych w przypadku utracenia czy zniszczenia rzeczy do nich wniesionych. ■
FOTO: PIXELO.DE
Odpowiedzialność hotelarza za rzeczy wniesione do hotelu – uszkodzone lub utracone – ma określone granice. Przepisy przewidują, że maksymalna odpowiedzialność w stosunku do jednego gościa za wszystkie takie straty ograniczona jest do kwoty równej stukrotnej cenie wynajęcia jego pokoju (cena za jedną dobę hotelową). Jeśli utraciliśmy albo zniszczona nam została tylko jedna rzecz, możemy dochodzić odpowiedzialności po stronie hotelu w wysokości maksymalnie pięćdziesięciokrotnej należności uiszczonej za dobę zakwaterowania w tym hotelu. Pamiętajmy, że przy określaniu wysokości odszkodowania bierze się pod uwagę wszelkie promocje i udzielone poszkodowanemu rabaty.
53
TRAVEL & SPORT
TEKST KARINA O`NEILL
WAKACJE W SIODEŁKU Jazda na rowerze jest fantastycznym sposobem spędzania czasu. Nie tylko sprawia wiele frajdy, ale również wzmacnia organizm. Rower pozwala podróżować w swoim własnym tempie, ma minimalny wpływ na środowisko naturalne, a co najważniejsze, pozwala zakończyć podróż z ogromnym poczuciem satysfakcji.
W
akacje na rowerze pozwalają się przyjrzeć otoczeniu, bo przecież w takim tempie nie da się przemknąć całkiem bezmyślnie. Kiedy jedziemy rowerem, cała trasa staje się atrakcją, a nie tylko te miejsca, które są najwyżej oceniane na portalach internetowych lub w przewodnikach. Przejazd przez wieś, której nie ma na mapie, da Wam okazję do dostrzeżenia jej uroku, a może nawet do rozmowy z miejscowym, który zaoferuje wam nocleg w swoim domu czy rozbicie namiotu w ogrodzie. To właśnie takie miejsca zapamiętuje się do końca życia. Rower nie izoluje od rzeczywistości
54
i znacznie łatwiej jest wówczas o kontakt z drugim człowiekiem. Pojazd jest cichy i zakazy wjazdu właściwie go nie dotyczą. Rowerem można wjechać w środek parku narodowego i dotrzeć w miejsca, gdzie widok będziecie mieli tylko dla siebie. Rowerowe wyprawy są dla każdego, niezależnie od wieku i stanu finansowego. Nieważne, czy jesteś zawodowym kolarzem, czy jeździsz tylko w niektóre weekendy. Na takie wakacje można wybrać się praktycznie wszędzie, prosto sprzed własnego domu lub można zabrać rower na koniec świata. Można bagaż wozić
Salzkammergut – obszar na pograniczu austriackich landów Górna Austria, Salzburg i Styria, złożony w największej części z gór i jezior.
55
TRAVEL & SPORT
ze sobą i spać na dziko lub w namiocie, można go przewozić busem i spać w hotelach. Kombinacji jest bez liku, a najfajniejsze jest to, że można taki wyjazd połączyć ze wspinaczką, kajakiem czy plażowaniem. Aby wybrać tę odpowiednią wycieczkę, trzeba sobie odpowiedzieć na kilka pytań. Czego oczekujesz od urlopu w siodełku i dlaczego uważasz, że jest to rodzaj odpoczynku dla ciebie? Czy jesteś rowerowym żółtodziobem i chciałbyś spróbować swoich sił pierwszy raz? Może jesteś doświadczonym turystą z planem na dłuższą podróż albo szukasz wyzwania w wysokich górach? Chciałbyś być w małej grupie z profesjonalnym liderem czy wolisz jechać samotnie i być liderem? Wolisz gładką drogę czy technicznie wymagający szlak? Wycieczki rowerowe podzieliłam na kilka kategorii, żeby było wam jak najłatwiej wybrać tę właściwą.
REKREACYJNE Jeśli lubisz jazdę w delikatnym tempie cichymi trasami bez ruchu samochodowego, to wycieczki rekreacyjne będą właśnie
56
dla Ciebie. Wybierz trasy z wieloma atrakcjami i krótszymi przejazdami, np. wzdłuż kanału albo w dolinie.
Przykładowe trasy Polska północno-wschodnia: trasa rozpoczyna się w Suwałkach i kończy w Puszczy Białowieskiej. Podczas wyprawy przejedziecie przez Wigierski Park Narodowy, Puszczę Augustowską aż do Białowieży, gdzie czeka rezerwat żubrów. A może połączyć rowery z kajakami i spłynąć Kanałem Augustowskim? Amsterdam: Holandia z uwagi na swoje słynne płaskie ukształtowanie terenu jest krajem niezwykle przyjaznym cyklistom. W stolicy więcej ludzi porusza się na dwóch kółkach niż czterech i tak właśnie polecam poruszać się i wam, turystom. Jeśli macie ochotę na kilkugodzinny szlak, podjedźcie do browaru Heinekena – stamtąd trasa poprowadzi Was w okolice Ratusza. Trasa biegnie nie tylko obok słynnego rynku i wzdłuż kanałów, ale również przez obszary wiejskie. Będą nawet wiatraki.
57
TRAVEL & SPORT
GÓRSKIE Jeżeli rajcują Was strome podjazdy i wąskie drogi z zakrętami, to górskie szlaki będą w sam raz. A przy okazji co za widoki! Tu sprawdzicie swoje maksymalne możliwości, ale musicie być doświadczonymi rowerzystami.
Przykładowe trasy Włoskie Dolomity to legendarny rowerowy region. Tutejsze trasy dostarczą różnorodności pod względem trudności i krajobrazu. Będą tu alpejskie wysokie przełęcze, bezlitosne podjazdy i ekscytujące zjazdy. Poza gładkimi asfaltowymi trasami występują stare trasy wojskowe, leśne albo kamieniste. Jeździ się tu raczej bez ekwipunku, więc znalezienie odpowiedniej bazy będzie istotne. Po kilku dniach spędzonych w Dolomitach polecam przenieść się nad Jezioro Garda, które otoczone jest wieloma wzgórzami.
A może odcinek Tour de France? Polecam trasę od uzdrowiska Luchon do Bajonny, gdzie tylko ci ze świetną kondycją zdołają przebrnąć aż przez 4 przełęcze. Oczywiście należy ją podzielić na krótsze odcinki, bo jeden z podjazdów – o nazwie Col du Tourmalet – ma nachylenie 10% i trzeba wjechać aż na 2115 m n.p.m.
58
Chorwacka wyspa Hvar jest jednym z najciekawszych „urlopowych” miejsc w Europie, także pod względem turystyki rowerowej.
Sardynia Tu jazda górska jest w najlepszym wydaniu, a trasy na wyspie zadowolą zarówno tych doświadczonych, jak i początkujących jeźdźców. Na Sardynii jeździ się przez słabo zamieszkane górskie rejony, a prawie każdy dzień jazdy kończy się na złocistej plaży. Chyba przyznacie, że turkusowa woda jest bardzo motywująca.
RODZINNE Rowerowe wycieczki są wspaniałą okazją do aktywnego spędzenia rodzinnego czasu. W końcu dzieci uwielbiają rowery. Na pewno pamiętasz moment dumy, kiedy córka lub syn po raz pierwszy zdołali pojechać na dwóch kółkach o swoich siłach. A może w większej grupie? Są firmy, które mają przygotowane wyjazdy specjalnie dla rodzin – będzie to doskonała okazja do nowych przyjaźni. Rodzinom z młodszymi dziećmi polecam Azory z ich łagodnym klimatem i trasami. Oprócz pięknych widoków będą tu wodospady, w których można się bezpiecznie kąpać, kolorowe kwiaty, wieloryby i gorące źródła. Poszukiwaczom przygody i różnorodności daleko od domu polecam Peru, gdzie połowę czasu jeździ się po polnych drogach, podziwiając góry pokryte śniegiem i odwiedzając kolorowe rynki, a drugą spędza się na odwiedzaniu starożytnych miast Inków.
PRZYGODOWE Jeśli jesteś osobą, która szuka wspaniałych miejsc, a podróż sama w sobie jest najważniejsza, to odległe rejony będą właśnie dla Ciebie. Gdzie odnajdziesz się najlepiej? REKLAMA
59
TRAVEL & SPORT
FOTO: COLMAN LERNER GERARDO/SHUTTERSTOCK.COM
FOTO: PAUL PRESCOTT/SHUTTERSTOCK.COM
Serwis rowerowy na Sri Lance
60
Ja wybrałabym Kostarykę ze względu na bujne lasy, wulkany, kawę i entuzjazm mieszkańców. To niesamowite, jak taki mały kraj może być tak biologicznie zróżnicowany. Albo Kubę, gdzie podczas długich, ale w miarę lekkich dni jazdy będzie salsa, stare samochody i... rum. Jeśli szukacie miejsca bliskiego, ale bardzo odmiennego, to jedźcie do Maroka. Tam każdy dzień przyniesie coś zjawiskowego, czy to oazy palmowe, góry Atlas z zachwycającymi krajobrazami, zaklinaczy węży w Marrakeshu, wydmy pustynne, czy wreszcie wielbłądy przechodzące przez drogę. A może Wietnam na dwóch kółkach? W końcu tak poruszają się jego mieszańcy. Zobacz Perłę Orientu z ich punktu widzenia i zakończ rejsem w jednej z najsłynniejszych zatok na świecie, Halong Bay.
NA WŁASNĄ RĘKĘ Jeśli wolisz podróżować samodzielnie lub z przyjaciółmi, będziesz cieszyć się dodatkową niezależnością i elastycznością. Aby wyjechać samodzielnie, będzie trzeba się dobrze rozeznać i wszystko skrzętnie zaplanować. Można też planowanie i wsparcie zlecić firmie, która dostarczy ci wszystkich niezbędnych informacji, udostępni przewodniki i mapy. Jeśli to Twój pierwszy raz, polecam wybranie znanej i łagodniejszej trasy, najlepiej takiej, na której istnieje możliwość zmiany dystansu. Podczas
61
TRAVEL & SPORT
Rzym
wyprawy w większej grupie łatwiej o motywację. Jeśli nie jesteś pewny swoich możliwości, polecam wyprawy zorganizowane, w których za uczestnikami jedzie bus z bagażami. Wtedy nie trzeba dźwigać ekwipunku i w razie potrzeby można poprosić o dowiezienie na koniec odcinka. Na początku kondycja pewnie nie pozwoli Ci na dłuższe wyprawy, ale jestem pewna, że wraz z każdym przejechanym kilometrem, będziesz miał więcej ochoty na zwiedzenie świata na dwóch kółkach.
ZDECYDOWAŁEŚ SIĘ NA URLOP NA DWÓCH KÓŁKACH? Przed wyjazdem warto porozmawiać z kimś znajomym, kto był już na takiej wycieczce. Na pewno będzie skarbnicą wiedzy wynikającej z własnego doświadczenia. Ponadto zmotywuje Cię własnymi pozytywnymi wrażeniami (bo takich będzie bez liku). Oczywiście w Internecie jest mnóstwo informacji na temat rowerowych wojaży i oczywiście warto poczytać o warunkach w kraju, do którego się wybieramy.
Przede wszystkim przygotuj siebie Zadbaj o kondycję. Postaraj się regularnie wyruszać na dłuższe trasy, najlepiej tym samym rowerem, którym będziesz jeździć na urlopie. Jechanie z myślą „jakoś dam radę” sprawi, że twój wyczekany urlop zamieni się w koszmar. Samo jeżdżenie nie wystarczy, jeśli planujesz jazdę z sakwami (czytaj poniżej). Proponuję odbyć co najmniej jedną jednodniową wycieczkę z balastem, ponieważ przejechanie tych samych kilometrów z i bez obciążenia to zupełnie inna historia. Na wyprawę rowerową nigdy nie jedź przeziębiony czy z kontuzjami. Jeśli Twoja trasa przebiega przez kraje, w których można zachorować na choroby tropikalne, koniecznie zrób wcześniej odpowiednie szczepionki.
62
PRZED WYJAZDEM:
> Zaopatrz się w apteczkę i listę ważnych telefonów.
> Sprawdź stan roweru. Dokręć śruby, na-
smaruj łańcuch, sprawdź hamulce i ogumienie. Wizyta w serwisie rowerowym jest dobrym pomysłem.
> Przygotuj
zestaw podstawowych narzędzi, np. scyzoryk, zapasową dętkę, łatkę, oponę czy spinkę łańcucha.
> Kask może uratować Ci życie i jest obowiązkowy, niezależnie od długości i rodzaju wyprawy. Nie oszczędzaj na nim.
Malownicze okolice zamku Josselin - Francja
A na koniec skompletuj odpowiednią odzież i buty. Na rynku dostępny jest szeroki wybór odzieży rowerowej, np. wypinane buty, spodenki z wkładką, kurtki, koszulki. Odzież rowerowa produkowana jest z myślą o termoregulacji w przypadku lata i utrzymaniu optymalnej temperatury ciała podczas zimy. Wybierając kurtkę czy koszulkę, najpierw zastanów się, podczas jakiej pogody będziesz jeździć. Dylematem na pewno okażą się spodenki. Z wkładką czy bez wkładki? Obtarcia, wentylacja, cena, dystanse i wybór siodełka to rzeczy, nad którymi musisz pomyśleć przed wyborem. Na koniec buty. Jeśli będzie to długi wyjazd, a poza nim też jeździsz na rowerze regularnie, polecam zastanowić się nad inwestycją w buty rowerowe i pedały SPD. Mimo że mają one swoje wady, to muszę przyznać, że jazda w nich jest bardziej efektywna i bezpieczna. Pewniej będzie chociażby na zjazdach po kamienistych drogach; same buty mają nie tylko siatki wentylacyjne, ale i elementy odblaskowe.
Zadbaj o rower Sprawdź, czy lampy są odpowiednio mocne, kup dobre zapięcie i zaopatrz się w bidon, albo nawet dwa. Na kilkudniowe i dłuższe wyprawy polecam zaopatrzenie się w błotniki, gdyż nigdy nie wiadomo, jaka pogoda nas spotka.
Bagaż Jeśli organizator nie przewozi twoich bagaży, to trzeba zainwestować w tzw. sakwy. Musisz przecież zabrać ze sobą zapasy i ubrania. Plecak będzie tylko obciążał kręgosłup i znacznie obniży stabilność roweru. Sakwy są idealnym rozwiązaniem, gdyż obniżają środek ciężkości roweru i pozwalają skupić się na pedałowaniu. W zależności od długości wyjazdu warto rozważyć także montaż przedniego bagażnika. Sakwy przednie przydadzą się na długie wyprawy, gdyż rozłożą wagę równomiernie. Na takie wyprawy często musimy zabrać ze sobą nawet 50 kg bagażu.
63
TRAVEL & SPORT Taki ruch w indyjskich miastach to codzienność dla kierowców jednośladów.
Wiejskie klimaty na Litwie.
FOTO: RADIOKAFKA/SHUTTERSTOCK.COM
Polecam zainstalowanie w telefonie aplikacji mierzącej dystanse, czasy i nawet ilość spalonych kalorii. Historię wyników można analizować po dniu jazdy albo po powrocie do domu i nawet pochwalić się na portalu społecznościowym. To jest w końcu powód do dumy. Rower nie musi być środkiem transportu tylko podczas urlopu. Regularna jazda na rowerze może pozytywnie wpłynąć na Twoje zdrowie, zmniejszyć stres i poprawić samopoczucie. Jadąc do pracy na rowerze, nie będziesz stać w korkach, a przy okazji wzmocnisz mięśnie i utrzymasz wakacyjną sylwetkę. Rower jest zawsze gotowy do podróży, zapomnisz o zapchanym autobusie albo czekaniu w mrozie na przystanku. Owszem, zmęczysz się pod górkę, ale za to zjazd będzie niesamowitą frajdą. Rower jest tani w utrzymaniu, nie potrzebuje garażu ani ubezpieczenia. Ponadto wypadki z udziałem rowerzystów zdarzają się o wiele rzadziej niż z udziałem pieszych czy kierowców samochodów. A przede wszystkim rower sprzyja ekologicznemu stylowi życia i udowadnia, że środowisko nie jest Ci obojętne. ■ Zdjęcia i grafiki: Shutterstock.com
64
65
© JOCHEN KEUTE/DZT
MIEJSCE Z CHARAKTEREM
Saksonia – (nie)odkryte piękno Pytając Bremeńczyka lub Bawarczyka o to, z czym kojarzy mu się Saksonia, z pewnością usłyszelibyśmy, że z dialektem. I faktycznie jest to część Niemiec słynąca z trudnej w wymowie i zrozumieniu gwary. Natomiast mało kto kojarzy Saksonię z zabytkami, urokliwymi miejscami i wspaniałymi historiami. A przecież jest to rejon bardzo atrakcyjny turystycznie i przyrodniczo, a przy tym położony tuż za naszą zachodnią granicą.
Freistaat Sachsen, czyli Wolny Kraj Saksonia, jest jednym z 16 niemieckich landów – krajów związkowych. Położona jest na południowym wschodzie Niemiec. Terytorialnie graniczy z Polską, Czechami oraz 4 innymi niemieckimi landami (Bawarią, Turyngią, Saksonią-Anhalt i Brandenburgią). Mimo że jest to jeden z mniejszych krajów związkowych (w porównaniu do Bawarii czy też Dolnej Saksonii), może pochwalić się dużą ilością atrakcyjnych miejsc i obiektów i ich różnorodnością. Miśnia, Drezno, Saksoński Szlak Wina, Saksońska Szwajcaria oraz szereg perełek architektonicznych, jak zamek Stolpen, Drezdeński Zwinger, Pałac Moritzburg, Zamek Warowny Kriebstein, Twierdza Königstein czy też Ogród barokowy w Großsedlitz – to tylko fragment tego, co oferuje nam Saksonia.
cami takich artystów jak Rubens, Rembrandt czy Albrecht Dürer. Możemy tu także podziwiać bogate zbiory porcelany, zarówno tej chińskiej, jak i pochodzącej z niedalekiej Miśni. W drezdeńskim Zwingerze można zobaczyć także zbiory historycznej broni, gdyż znajduje się tu Rüstkammer, czyli zbrojownia. Drezno to niezwykłe miejsce dla miłośników kultury i zabytków. Na każdym kroku można napotkać warte uwagi obiekty, jak np. zabytkowa mleczarnia, której wnętrza robią ogromne wrażenie. Ponadto na uwagę zasługują tu: Opera Sempera, Zamek Dresdner Schloss czy też liczne kościoły i katedry. Na chwilę wytchnienia i odpoczynku możemy liczyć w – oprócz licznych kawiarenek i restauracji – barokowym parku Grosser Garten, gdzie czas umili nam śpiew ptaków, szum fontann i piękne kwiaty.
Swoją wyprawę po saksońskich szlakach można rozpocząć w Dreźnie, czyli stolicy tego landu. W mieście tym znajdziemy wiele atrakcji: muzea, zabytki, oryginalne i niepowtarzalne budynki. Przez sam środek Drezna przepływa rzeka Łaba, której brzegi łączą liczne i piękne mosty. Całe miasto utrzymane jest w jednym stylu, nawet współczesne budynki doskonale korespondują z zabytkowym charakterem tego miejsca. Mimo że jest to półmilionowe miasto, brak jest tu metalowo-szklanych konstrukcji, co nadaje temu miejscu swoisty klimat i niepowtarzalność. Obowiązkowym punktem każdej wycieczki po Dreźnie powinien być Zwinger, czyli zespół pałacowy wybudowany w 1709 roku. Ten późnobarokowy zespół architektoniczny kryje w sobie obecnie galerię malarstwa europejskiego, z pra-
66
Piękne wnętrza Pałacu Zwinger
© DESIGN & SYSTEMTECHNIK ANDREAS ANTONI/DZT
START: DREZNO
© PIXABAY
Oprócz samego Drezna z Saksonią kojarzy się przede wszystkim tamtejszy Szlak Wina. To, co czyni go takim niezwykłym, to fakt, że jest to najbardziej wysunięty na północny wschód region w Europie, w którym na dużą skalę uprawia się winorośl. I faktycznie niektóre plantacje i pola robią wrażenie jak te z francuskich czy też włoskich krajobrazów.
Pałac Moritzburg
Zamek Albrechtsburg w Miśni
Saksoński Szlak Wina
© HANS PETER MERTEN/DZT
SAKSOŃSKI SZLAK WINA
Kolejnym miejscem na Saksońskim Szlaku Wina zdecydowanie wartym zwiedzenia jest Ogród barokowy w Großsedlitz. Jest on położony już pod koniec samego szlaku w okolicy miejscowości Prina. Jest to idealne miejsce dla miłośników ogrodnictwa – wspaniałe połączenie francuskiego i włoskiego baroku. Nazywane jest perełką sztuki ogrodniczej, gdyż na jego terenie znajduje się prawie 450 roślin doniczkowych, w tym 140 drzewek cytrusowych wchodzących w skład oranżerii. Zbiór roślinności urozmaica ponad 60 posągów i waz piaskowcowych, z czego 24 to oryginały. Oczywiście wymienione wyżej miejsca na Saksońskim Szlaku Wina to tylko niektóre z atrakcji. Warto także na dłużej zatrzymać się np. w miejscowości Radebeul, niedaleko Drezna, gdzie możemy zwiedzić Muzeum Karola Maya czy też wieżę Bismarcka. Pokonując szlak winny, nie możemy zapomnieć także o degustacji wina, którego mamy tu wiele cenionych (na całym świecie) odmian.
SZWAJCARIA SAKSOŃSKA © KAROL WERNER/DZT
Saksoński Szlak Wina ma swój początek we wsi Diesbar-Seußlitz. Mierzy około 60 km i biegnie wzdłuż rzeki Łaby, przez Drezno, do okolic miejscowości Prina, gdzie ma swoje zakończenie. Na znaczącej części szlak winny nakłada się z Elbestrasse – ścieżką rowerową – dlatego też warto pokonać go na dwóch kółkach. Zwiedzając szlak winny, podziwiajmy piękne krajobrazy, ale nie tylko. Warto zatrzymać się w kilku miejscowościach, przez które on przebiega. Pierwszą z nich jest Miśnia (niem. Meißen) – w 1710 roku w tutejszym zamku Albrechtsburg powstała manufaktura porcelany. Manufaktura ta działa do dziś, choć obecnie ulokowana jest w innym miejscu. Jest to także najstarsza tego typu wytwórnia w Europie. Do dziś porcelana powstaje tu w tradycyjny sposób, a surowca do jej produkcji, czyli glinki kaolinowej, dostarcza pobliska kopalnia. Kolejnym przystankiem na Szlaku Winna powinien być Pałac Moritzburg. Choć miejsce to nie leży bezpośrednio na szlaku, to zdecydowanie warto zboczyć około 12 km, aby zobaczyć tę perłę architektoniczną Saksonii. Pałac Moritzburg to jeden z najpiękniejszych niemieckich zamków na wodzie. Można w nim podziwiać zbiory trofeów myśliwskich, „Bażanciarnię”, miniaturowy port oraz latarnię morską.
Koniec Saksońskiego Szlaku Wina nie oznacza końca atrakcji tego regionu Niemiec. Szlak ten graniczy z kolejnym bardzo ciekawym i bogatym turystycznie obszarem, a mianowicie ze Szwajcarią Saksońską (zwaną także Saską), będącą parkiem narodowym rozciągającym się także na terytorium Czech. Po stronie niemieckiej największymi atrakcjami są Bastei oraz niezdobyta twierdza Königstein. Bastei to formacje skalne powstałe w wyniku erozji wodnej, wznoszące się 200 m nad poziom doliny rzeki Łaby. Główną atrakcją turystyczną jest tu przepiękny 80-metrowy kamienny most łączący skały z ruinami dawnego średniowiecznego Dolina Łaby
© KAROL WERNER/DZT
67
MIEJSCE Z CHARAKTEREM
© PIXABAY
zamku Neurathen. Do Bastei warto wybrać się szlakiem niebieskim z Rathewalde prowadzącym przez wodospad Amselfall. Twierdza Königstein to drugi najważniejszy obiekt Szwajcarii Saskiej. Położony jest w miejscowości o nazwie Königstein, na płaskowyżu, kilkadziesiąt metrów nad poziom przepływającej obok rzeki Łaby. Jest to XIII-wieczny zespół obiektów, w którego skład wchodzą m.in. 2 zamki: Magdaleny oraz Fryderyka, 2 zbrojownie (stara oraz nowa), kościół garnizonowy oraz brama Ravelin. Niezdobyta Twierdza Königstein
Zamek Stolpen
© TOURISMUSVERBAND SÄCHSISCHE SCHWEIZ E. V.
Cała Szwajcaria Saksońska to bardzo popularny turystycznie teren, odwiedzany przez kilkaset tysięcy turystów rocznie.
INNE ATRAKCJE SAKSONII Oprócz Saksońskiego Szlaku Wina oraz Szwajcarii Saksońskiej warto odwiedzić jeszcze dwa inne miejsca na terenie tego niemieckiego landu, a mianowicie Zamek Warowny Kriebstein, położony około 37 km na północ od miejscowości Chemnitz, oraz Zamek Stolpen położony 28 km na wschód od Drezna. Zamek Warowny Kriebstein to XII-wieczny obiekt otoczony z trzech stron rzeką Zschopau. Położony jest na wysokiej i stromej skale. Zamek sprawia niesamowite wrażenie ze względu na swój styl oraz monumentalność. W samym zamku odwiedzający mają możliwość zwiedzenia tamtejszego muzeum, dziedzińca, gospody, komnaty studziennej oraz sali koncertowej/ślubnej.
68
© KLAUS SCHIECKEL/STAATLICHE SCHLÖSSER, BURGEN U. GÄRTEN IN SACHSEN
Bastei i kamienny most
© DRESDEN MARKETING GMBH
Zamek Warowny Kriebstein
Ostatnim z najbardziej polecanych miejsc Saksonii jest Zamek Stolpen. Oprócz pięknej i niezwykle ciekawej architektury, na którą składają się m.in. 4 dziedzińce, spichlerz oraz wieże, poznamy tu niezwykłą historię, uwiezionej w zamku, hrabiny Cosel. Hrabina była metresą Augusta II Mocnego, uwięzioną przez niego w zamku na 49 lat. Z pobytem hrabiny w zamku Stolpen związanych jest wiele historii, w których dominują władza i intrygi. Zwiedzanie tego miejsca jest szczególnie polecane w bieżącym roku, gdyż w 2016 mija 300 lat od uwięzienia hrabiny Cosel na zamku Stolpen. Z tej okazji zamek zwiedzać można indywidualnie lub z polskim przewodnikiem w towarzystwie samej hrabiny Cosel albo jej pokojówki. Co więcej, zamek ze względu na swoje położenie – w linii prostej na wschód od Drezna – jest ciekawą propozycją na zakończenie wyprawy do Saksonii. Coraz więcej turystów z Polski odkrywa piękno niemieckich krajobrazów. Po odwiedzinach w Saksonii z pewnością każdy będzie miał ochotę na więcej i wróci do kraju naszych sąsiadów. ■ Więcej informacji o niemieckich atrakcjach turystycznych w języku polskim, na www.germany.travel
PROMOCJA
Świat Porcelanowych Kreacji HAUS MEISSEN® MEISSEN® - MIŚNIA jest pierwszą manufakturą porcelany w Europie. Od momentu jej założenia w roku 1710 manufaktura jest synonimem nadzwyczajnej sztuki rzemieślniczej i symbolem wyjątkowych, ekskluzywnych wyrobów. W bezpośrednim sąsiedztwie manufaktury znajduje się Świat Porcelanowych Kreacji HAUS MEISSEN®, który można odwiedzać przez cały rok.
Znaną na całym świecie miśnieńską porcelanę można podziwiać w warsztatach pokazowych manufaktury i w Muzeum Fundacji Miśnieńskiej Porcelany. Co więcej, w miejscowym sklepie można ją także nabyć, a w Café & Restaurant Meissen® skosztować napojów i potraw na niej serwowanych. W foyer Świata Porcelanowych Kreacji gości wita niezwykły eksponat: „Saxonia“, czyli największa na świecie, bo mająca aż 180 cm, figura z porcelany, którą zdobi 8 tysięcy kwiatów kaliny z tego samego materiału. Wszystkie porcelanowe wyroby powstające w Manufakturze wykonywane są ręcznie i z wielką precyzją, co można zobaczyć w warsztatach pokazowych.
Prawdziwym przebojem jest tort MEISSEN® ze znakiem firmowym Miśni (dwoma mieczami). Organizowane są tu także spotkania kulinarne pod hasłem: “Savoir-vivre na i przy stole w MEISSEN®” oraz „Herbata, kawa, czekolada – trzy gorące przyjemności“, a dania serwowane przy ich okazji podawane są na prawdziwej, drogocennej porcelanie z Miśni. Sklepy w Miśni zapewniają pełny i ekskluzywny wybór miśnieńskiej porcelany przeznaczonej do użytku stołowego, jak i w postaci przedmiotów kolekcjonerskich, prawdziwych dzieł sztuki, biżuterii, ozdób i pamiątek. Świat Porcelanowych Kreacji HAUS MEISSEN® czynny jest przez cały rok i ciągle zaskakuje swoich gości niezwykłymi
REPREZENTACYJNA HALA DLA MIŚNIEŃSKIEJ PORCELANY W 2016 roku Muzeum Porcelany Miśnieńskiej Fundacji Porcelany świętuje jubileusz 100-lecia. Wystawa specjalna przenosi nas do roku 1916, czyli do czasu powstania muzeum i eksponuje kulisy jego utworzenia oraz etapy rozwoju. Budynek muzeum - „Schauhalle“, to obiekt o dużej wartości historycznej i niepowtarzalnym wyglądzie. Obecnie jest to nowoczesne muzeum w historycznych murach, zachowanych w ich pierwotnej formie. Ponad 300 lat historii porcelany jawi się więc w nowej aranżacji. 2016 rok to znakomity czas na odkrycie unikalnych zbiorów miśnieńskiej porcelany, obejmujących okres od 1710 do dziś.
KULINARNE ROZKOSZE NA MIŚNIEŃSKIEJ PORCELANIE
imprezami, tj. Wielkanocny Tydzień czy Kreatywny Jarmark Bożonarodzeniowy, oraz zaprasza do odwiedzania cyklicznych wystaw specjalnych. Co roku także pojawia się szczególna okazja zajrzenia za kulisy Manufaktury w ramach Dnia otwartych drzwi. W kwietniu 2017 roku będą to pomieszczenia produkcyjne. Będzie tam można odkryć nieskończoną różnorodność dekorów i serwisów – od legendarnego serwisu łabędziego, przez słynny na cały świat 700-częściowy wzór cebulowy z XVIII wieku, aż po ultranowoczesne, ręcznie zdobione ramki na zdjęcia z miśnieńskiej porcelany.
Café & Restaurant MEISSEN® proponuje odwiedzającym szeroki wachlarz dań sezonowych z regionalnych produktów.
Serdecznie zapraszamy do Miśnieńskiej Manufaktury!
Najważniejsze wydarzenia i imprezy 21 kwietnia 2017, godz. 19:00 Wieczór Smakosza w MEISSEN® 21 kwietnia 2017, godz. 12:00-17:00 i 22 kwietnia 2017, godz. 10:00-17:00 – Dzień otwartych drzwi w części produkcyjnej Manufaktury 3 grudnia 2017 – otwarcie Wystawy Bożonarodzeniowej w HAUS MEISSEN® 9 i 10 grudnia 2017, godz. 9:00-18:00 – Kreatywny Jarmark Bożonarodzeniowy
Dni i godziny otwarcia maj-październik: codziennie w godz. 9:00-18:00 listopad-kwiecień: codziennie w godz. 9:00-17:00 31 grudnia i 1 stycznia w godz. 10:00-16:00 nieczynne: 24-26 grudnia Ceny biletów wstępu dorośli 9 euro; dzieci (6-18 lat) 5 euro; bilet rodzinny 20 euro Więcej informacji na: www.meissen.com
69
© Y. SHIMIZU © JNTO
PODRÓŻE Z PASJĄ
TEKST MICHAŁ STOLAREWICZ
Shinkansen
Podróżowanie najszybszym pociągiem świata
© AKIRA OKADA © JNTO
Shinkansen to japońska sieć linii kolejowych z superszybkimi pociągami, osiągającymi maksymalną prędkość 603 km/h. Taki właśnie rekord padł w kwietniu 2015 roku, podczas testów pociągu Maglev. Jest to nowy, światowy rekord prędkości należący do japońskiej kolei. Pociągi te słyną ze swojej punktualności – największe opóźnienia to 36 sekund w skali roku. Odwiedzając Japonię, koniecznie uwzględnijcie w swoich planach podróż tym środkiem transportu. Podpowiem Wam, jak taniej zarezerwować bilety oraz podzielę się z Wami swoimi doświadczeniami z Tokio.
70
ILE KOSZTUJE PODRÓŻOWANIE POCIĄGAMI W JAPONII?
ZDJĘCIA: MICHAŁ STOLAREWICZ
Pociągi Shinkansen, przypominające swym wyglądem pociski i potocznie nazywane “Bullet Train”, posiadają dwie klasy: Ordinary (drugą klasę) i Green Class (pierwszą klasę). Obie klasy posiadają bardzo wygodne i nowoczesne wnętrza z siedzeniami jak w samolocie, ustawionymi tylko przodem do kierunku jazdy. Aby wybrać się w podróż, musimy wcześniej zakupić odpowiedni bilet – bezpośrednio na dworcu bądź wcześniej przez Internet. Nie ma możliwości kupienia biletu u konduktora podczas jazdy. Kupując bilet na dworcu, w automacie czy przez Internet, narażeni jesteśmy na dodatkową opłatę za rezerwację. Opłata ta uzależniona jest od sezonu – istnieje jednak sposób na jej uniknięcie. Polecam wszystkim idealne rozwiązanie. Warto zaopatrzyć się w Japan Rail Pass, czyli specjalny bilet dostępny jedynie dla zagranicznych turystów. Dzięki niemu zwolnieni będziemy z opłat rezerwacyjnych, a także zagwarantuje nam to darmową rezerwację miejsc.
71
PODRÓŻE Z PASJĄ
A teraz najlepsza informacja! Wykupując JR Pass, możemy jeździć nielimitowaną ilość razy większością superszybkich pociągów Shinkansen (z wyjątkiem Mizuho i Nozomi), ale również miejskimi i podmiejskimi kolejkami. Kolejna ważna informacja jest taka, że JR Pass możemy kupić jedynie przed przyjazdem do Japonii. Następnie na lotnisku, okazując paszport, wymieniamy naszą promesę (która ważna jest 3 miesiące od zakupu) na specjalny druczek Japan Rail. Podróż Shinkansenem na najpopularniejszej trasie z Tokio do Kioto (odległość 500 km) zajmie jedynie 2 godziny 15 minut. Dla porównania, jeśli w tę samą trasę wybierzemy się zwykłymi liniami JR – które wymagają przesiadek – wyniesie ona aż 8 godzin.
CENY JR PASS Ceny aktualne na miesiąc marzec 2016. Zielone pole “Green” to ceny za pierwszą klasę. Niebieskie pole “Ordinary” to ceny za drugą klasę. Do wyboru mamy bilety na okres: 7, 14 lub 21 dni.
PRICES OF EXCHANGE ORDERS (as of March 2016)
Duration
Green Adult
Child
Adult
Child
7-day
38,880 YEN 19,440 YEN 29,110 YEN
14-day
62,950 YEN 31,470 YEN 46,390 YEN 23,190 YEN
21-day
81,870 YEN 40,930 YEN 59,350 YEN 29,670 YEN
źródło: japanrailpass.net
72
Ordinary
14,550 YEN
ZDJĘCIA: MICHAŁ STOLAREWICZ
Type:
73
FOTO: PIXELIO.DE
PODRÓŻE Z PASJĄ
W Polsce niestety nie mamy możliwości bezpośredniego zakupu karty (nawet jeśli jakieś polskie biuro podróży ma ją w swojej ofercie, to musimy za to płacić dodatkowo 100-200 zł). Nie jest to jednak żaden problem, ponieważ w Internecie nie brakuje ofert europejskich biur partnerskich JR, które wyślą nam kartę na nasz adres domowy. Zakupu możemy dokonać także na oficjalnej stronie: www.jrpass.com. Pamiętajmy, aby zamawiać z wyprzedzeniem, ponieważ voucher nie jest w postaci elektronicznej. JR Pass bardzo się opłaca, jeśli macie w planach podróżować po całej Japonii. Nie dość, że jesteśmy zwolnieni z opłat rezerwacyjnych, to dodatkowo możemy korzystać bez limitu z partnerskich autobusów, promów oraz pociągów N’EX z lotniska Narita do centrum Tokio. Więcej szczegółowych informacji znajdziecie na stronie: www.japanrailpass.net. Aktualne rozkłady jazdy pociągów oraz specjalne wyszukiwanie połączeń dla posiadaczy JR Pass znajdziecie na stronie: www.hyperdia.com. Należy pamiętać, aby w opcjach wyszukiwania odznaczyć “nozomi” i “mizuho”, czyli typy pociągów, z których nie możemy korzystać z naszą JR Pass. Udanych kolejowych podróży i wielu niezapomnianych wrażeń! Więcej na blogu autora: BlogGlobtrotera.pl ■
74
FOTO: MICHAŁ STOLAREWICZ
JAK I GDZIE MOŻNA KUPIĆ JR PASS?
75
RYNEK TURYSTYCZNY
WAKACJE 2016 Last minute tego lata może przykro zaskoczyć łowców okazji. Generalne przemeblowanie w strukturze preferencji wakacyjnych, znikające oferty i rosnące ceny wycieczek na kierunkach uznawanych przez turystów za bezpieczne mogą spowodować, że wakacje na ostatnią chwilę okażą się wyjątkowo drogie.
TEKST RADOSŁAW DAMASIEWICZ, TRAVELPLANET.PL
Grecja cieszy się największa popularnością wśród Polaków, jeśli chodzi o wybór miejsca wakacyjnego wypoczynku.
76
T
ravelplanet.pl przeanalizował rezerwacje wyjazdów na tegoroczny sezon letni (od czerwca do końca września) złożone do połowy marca. Porównując je do zrealizowanych wyjazdów w analogicznych okresach lat 2013-2015, widzimy, jak ogromne zmiany zaszły w preferencjach polskich turystów. Oprócz Grecji, która niezmiennie cieszy się największym powodzeniem, w czołówce najbardziej popularnych destynacji mamy same nowości.
WAKACJE ZA GRANICĄ: TAK, ALE…
stami w Egipcie), a także tegoroczne (zamachy w Ankarze i Stambule) nie wpłynęły na turystów do tego stopnia, by w ogóle zrezygnowali z letnich wakacji za granicą. Wzrost chętnych do takiego letniego wypoczynku z biurami podróży jest bardzo wyraźny i znacznie przekracza wzrost ruchu turystycznego z biurami podróży w skali całego 2015 roku, który wyniósł ponad 9 proc. A przecież już wówczas miały miejsce ataki na turystów, a MSZ wydawał komunikaty zalecające rozważenie wyjazdów za granicę do popularnych turystycznie krajów.
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
Co interesujące, wydarzenia z ubiegłego roku (zamachy w Tunezji, Paryżu, zestrzelenie samolotu z rosyjskimi tury-
77
RYNEK TURYSTYCZNY
WYJAZDY Z BIURAMI PODRÓŻY CZERWIEC-WRZESIEŃ 2013-2015 KRAJ
REZERW. WYJAZDY WYJAZDY WYJAZDY KOSZT KOSZT KOSZT KOSZT 2016 2015 2014 2013 2016 w 2015 w 2014 w 2013 w w% w% w% w% zł/os zł/os zł/os zł/os
GRECJA
38,2
39,0
30,3
25,2
2530
2311
2303
2491
BUŁGARIA
18,3
10,9
9
9,2
2044
1869
1740
1799
HISZPANIA
14,7
9,8
8,2
10,9
3059
2814
2790
2768
POPULARNE KIERUNKI
TURCJA
7,5
19,7
17,1
16,1
2406
2289
2335
2449
WŁOCHY
4,4
2,6
1,7
2,3
2580
2393
2213
2322
CHORWACJA
3,6
1,8
1,9
2,6
1782
1607
1671
1725
EGIPT
1,8
8,5
15,5
14,1
2607
2046
2175
2224
PORTUGALIA
1,8
1,0
0,9
1,3
3556
3116
3111
3168
CYPR
1,3
1,2
1,3
2,5
2877
2479
2396
2008
TUNEZJA
1,2
1,3
9,3
9,1
1896
1610
1954
2122
Niezmiennie jest nim Grecja, do której, tak jak ubiegłego lata, zamierza wyjechać ok. 38 proc. turystów kupujących wakacje za pośrednictwem biur podróży. Wzrost zainteresowania (wyrażony odsetkiem rezerwacji) odnotowują też kraje uznawane przez turystów za bezpieczne. I tak Bułgaria ma szansę stać się tego lata wiceliderem. Wakacje zamierza spędzić tam przeszło 19 proc. turystów (w poprzednich sezonach letnich było to 9-10 proc.). Blisko 15 proc. turystów wybiera się tego lata do Hiszpanii (wcześniej 8-11 proc.). Ok. dwukrotnie więcej turystów niż w poprzednich latach chce spędzić wakacje we Włoszech (wzrost z 1,7-2,6 do 4,4 proc.) i Chorwacji (wzrost z 1,8-2,6 do 3,6 proc.). Statystyki rezerwacyjne dotyczące wysokiego sezonu letniego (lipiec-sierpień) pokazują, że polscy turyści znaleźli dwa nowe kierunki, które uznają za bezpieczne. Do pierwszej dziesiątki weszły Albania i Czarnogóra.
OPRAC.: TRAVELPLANET.PL
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
Toskania
78
Turyści wciąż chętnie planują wakacje za granicą, jednak utrwala się tendencja zaobserwowana latem ubiegłego roku: wyraźna zmiana kierunków urlopowych i przesunięcie preferencji na kraje, które uznają oni za bezpieczne.
Wenecja
F OTO
: MAC I E J MA J E R C Z A K
Włochy to czołówka najchętniej wybieranych lokalizacji urlopowych
79
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
RYNEK TURYSTYCZNY
To pokazuje skalę determinacji w poszukiwaniu kierunków alternatywnych w stosunku do krajów arabskich. W ślad za ogromnym popytem na te kierunki idą wyraźne zwyżki kosztów wakacji: w wypadku czterech najpopularniejszych „bezpiecznych” kierunków, a więc Grecji, Bułgarii, Hiszpanii i Włoch, to średnio ok. 200 zł od osoby.
EFEKT EGIPTU I TUNEZJI Na drugim biegunie mamy kraje, których wspólną cechą są zamachy terrorystyczne, alarmujące ostrzeżenia polskiego MSZ, a w konsekwencji drastyczne wręcz spadki zainteresowania wyjazdami, zauważalne już w poprzednim sezonie. Do Egiptu tego lata wybiera się, według wczesnych rezerwacji, tylko 1,8 proc. turystów (w sezonach letnich 2013-2014 było to 14-15 proc.). Tunezję zamierza odwiedzić 1,2 proc. turystów (w sezonach letnich 2013-2014 było to ok. 9 proc.). Znacznie spadło również zainteresowanie wyjazdami do Turcji. Wybiera się tam 7,5 proc. turystów, a przecież Turcja to wicelider popularności w lecie 2015. Wówczas wakacje spędziło tam blisko 20 proc. turystów z Polski. Obecny brak zainteresowania letnimi wyjazdami do Egiptu i Tunezji ma duży wpływ na rynek turystyczny. Do pewnego stopnia obrazuje to raport Polskiego Związku Organizatorów
80
Turystyki z połowy marca 2016. Pokazuje on, że sprzedaż oferty lato 2016 zmalała od rozpoczęcia przedsprzedaży o 8,3 proc. Co znamienne, według PZOT sprzedaż wycieczek samolotowych w ostatnich kilku tygodniach zmalała o 16,8 proc., zaś imprez z dojazdem własnym wzrosła o 26,3 proc., a autokarówek o 18,9 proc. Dane PZOT pokazują dwa istotne zjawiska: luka po Egipcie i Tunezji – i do pewnego stopnia Turcji – wypełniana jest przez rezerwowanie takich miejsc, do których można dojechać samochodem lub autokarem, a więc w Europie. I drugie zjawisko, znacznie poważniejsze: w skali całego rynku turyści wyraźnie czekają z kupowaniem wakacji na ostatnią chwilę. Luka po krajach uważanych za mało bezpieczne to w skali branży poważny problem. Dotychczas w lecie wyjeżdżało tam z biurami podróży mniej więcej 30 proc. turystów.
LAST MINUTE CZY WAKACJE Z GWARANCJĄ Duży wzrost popularności kierunków europejskich, uznawanych za bezpieczne, poparty wzrostem takich rezerwacji na nadchodzące lato może spowodować, że oferty last minute do tych krajów będą sprzedawane po cenach wyraźnie wyższych od obecnych. Ta oferta jest już bowiem mocno „przebrana”.
81
RYNEK TURYSTYCZNY
Rosnąca popularność turystyczna Czarnogóry to m.in. rezultat poszukiwań alternatywnych dla Egiptu czy Tunezji destynacji wakacyjnych.
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
Ale turystów przed zakupami wakacji powstrzymują nie tylko niepokoje w popularnych turystycznie częściach świata. To również silna niepewność, jak wpłyną one na kondycję biur turystycznych. Mówiąc wprost, turyści obawiają się, czy organizatorzy turystyki wytrzymają finansowo kolejny burzliwy sezon. Widmo powtórki czarnego dla branży turystycznej roku 2012, kiedy to biura podróży bankrutowały jedno po
drugim, wydaje się odległe, ale nie można wykluczyć kłopotów touroperatorów skoncentrowanych przede wszystkim na kierunkach arabskich. Stąd przyspieszone prace nad Turystycznym Funduszem Gwarancyjnym. Ten jednak, jeśli prace będą postępować szybko, i tak może wejść w życie najwcześniej w sierpniu br. ■
Interesującym, choć niedocenionym wśród polskich turystów kierunkiem urlopowym jest Cypr.
FOTO: MARKUS BASSLER
82
83
Zespół pałacowy Alkazar
84
FOTO I MAPA: SHUTTERSTOCK.COM
Z DALEKA I Z BLISKA
FOTO: MACIEJ MAJERCZAK
JEDEN DZIEŃ W STOLICY FLAMENCO TEKST KATARZYNA JASZCZUK
Spędzając urlop na południu Portugalii, nie mogliśmy się oprzeć pokusie wycieczki do oddalonej o 2 godziny drogi stolicy flamenco. Postanowiliśmy więc jeden dzień poświęcić na odwiedzenie stolicy Andaluzji.
D
o Sewilli dotarliśmy wczesnym popołudniem. Naszym planem nie było intensywne zwiedzanie wszystkich dostępnych zabytków, ale raczej swobodne „szwendanie się” urokliwymi uliczkami tego andaluzyjskiego miasta i tylko napotykanie po drodze co ciekawszych miejsc. Pierwsze wrażenie po dotarciu do Sewilli? Duże, tętniące życiem miasto, kolorowe i nieco orientalne. Zróżnicowane architektonicznie, urzekające południowym klimatem i przesiąknięte historią niemal na każdym kroku. Minąwszy rzekę Gwadalkiwir i kanał Alfonsa XIII, kierujemy się w stronę centrum. Gdy już udaje nam się zaparkować, zanurzamy się w klimatyczne uliczki i chłoniemy atmosferę małych sklepików z wiszącymi w witrynach długo dojrzewającymi szynkami serrano, kafejek i restauracji ze stolikami sięgającymi do samej ulicy i straganów oferujących elementy tradycyjnego stroju do flamenco.
85
FOTO: MACIEJ MAJERCZAK
Z DALEKA I Z BLISKA
PIERWSZYM MIEJSCEM, DO KTÓREGO DOCIERAMY, jest majestatyczna Katedra Najświętszej Marii Panny (hiszp. Catedral de Santa María de la Sede de Sevilla), uznawana za symbol Sewilli. Ogromna gotycka budowla, w której znajduje się m.in. grobowiec Krzysztofa Kolumba, robi wrażenie
86
nawet na tych, którzy zazwyczaj nie zachwycają się zabytkami sakralnymi. W północno-wschodniej części świątyni znajduje się wieża Giralda – kolejny symbol tej andaluzyjskiej stolicy.
REKLAMA
87
Z DALEKA I Z BLISKA
FOTO: SHUTTERSTOCK.COM
Plac Hiszpański
FOTO: MACIEJ MAJERCZAK
Tuż obok znajduje się Alkazar, jeden z najstarszych kompleksów pałacowych w Hiszpanii. Znajdziemy tu wiele ciekawych budynków pochodzących z różnych epok, stąd też duża różnorodność architektoniczna. By zwiedzić cały kompleks, potrzeba sporo czasu, którego nie mieliśmy, dlatego zrobiliśmy to bardzo pobieżnie. Duże wrażenie robi już samo wejście do kompleksu, tzw. Lwia Brama. Nam osobiście najbardziej podobały się Ogrody Alkazaru, pełne drzewek cytrusowych, palm i cyprysów.
88
Plac Hiszpański to kolejny obiekt, do którego udało nam się dotrzeć i który zrobił na nas duże wrażenie. Znajduje się on w Parku Marii Luizy – jednym z kilku dużych parków znajdujących się na terenie miasta. Ciekawostką jest, że plac ten „wystąpił” w kilku znanych filmach, m.in. w dwóch pierwszych częściach „Gwiezdnych wojen”.
89
ZDJĘCIA: MACIEJ MAJERCZAK
Z DALEKA I Z BLISKA
90
FOTO: CARLOS AMARILLO / SHUTTERSTOCK.COM
FOTO: MACIEJ MAJERCZAK
OBOWIĄZKOWYM PUNKTEM NASZYCH WYCIECZEK jest zawsze próbowanie lokalnych specjałów. Nie inaczej było tym razem. Po kilkugodzinnym pieszym maratonie wstąpiliśmy do jednej z polecanych na TripAdvisor restauracji, by spróbować tradycyjnych hiszpańskich tapas. Wybraliśmy kilkanaście różnych przekąsek na całą grupę, od owoców morza, przez gazpacho, po słynne hiszpańskie oliwki i mięsa. Do tego oczywiście zimne cerveza i czegóż chcieć więcej?
91
Z DALEKA I Z BLISKA
Już wyjeżdżając z miasta, dostrzegliśmy nad brzegiem kanału Alfonsa XIII będącą kiedyś ważnym elementem fortyfikacyjnym wieżę Torre del Oro, w której dziś mieści się Muzeum Morskie. Jednodniówka w Sewilli rozpaliła nasze apetyty na więcej hiszpańskich klimatów, więc myślę, że już wkrótce tam wrócimy. ■
ZDJĘCIA: MACIEJ MAJERCZAK
Wieża Torre del Oro
92
93
MIEJSCE Z CHARAKTEREM
WROCŁAW
Europejska Stolica Kultury 2016 TEKST AGATA ZIĘBA
Bulwar Xawerego Dunikowskiego
Wrocław, czwarte co do wielkości miasto w Polsce, jest nie tylko prężnym ośrodkiem gospodarczym, ale także jednym z najpiękniejszych miast w Polsce, którego oferta kulturalna może konkurować z innymi metropoliami Europy. Wspaniały rynek oraz ciągnące się wzdłuż Odry bulwary zachęcają do spacerów zarówno za dnia, jak i w nocy — gdy dech zapiera wspaniała iluminacja mostów i licznych nadodrzańskich zabytków. O otwartości i gościnności wrocławian najlepiej świadczą rzesze turystów, coraz liczniej i chętniej odwiedzających nasze miasto.
FOTO: KRZYSZTOF SZYMONIAK
zaangażowanie w dialog międzykulturowy i międzyreligijny. Tytuł ESK to z jednej strony prestiż, z drugiej obowiązki. Zwycięzca przez rok jest zobligowany do prezentowania swojego dorobku kulturalnego, organizowania koncertów, festiwali czy pokazów filmowych. Całoroczne święto Wrocławia będzie obfitowało w wydarzenia, wśród których każdy znajdzie coś dla siebie. Szczegóły programu na stronie www.wroclaw2016.pl.
AMBASADA SZTUKI
W
2016 r. Wrocław, wraz z hiszpańskim miastem Donostia-San Sebastian, piastuje zaszczytny tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. To najbardziej rozpoznawalna inicjatywa Unii Europejskiej (UE) w dziedzinie kultury – przyznanie tego tytułu jest uznawane za wyjątkowe wyróżnienie. Na decyzję jury wpłynęły m.in. zaawansowany program rewitalizacji miejskiej, dynamiczna gospodarka,
94
Wrocław jest miastem sztuki, sztuki młodej, żywej, a jednocześnie czerpiącej z niezwykle bogatej tradycji. Mnogość instytucji związanych z wszelką działalnością artystyczną, jak teatry, a wśród nich teatr muzyczny, opera, filharmonia, liczne galerie i kluby, zapewnia zarówno mieszkańcom, jak i gościom nieprzerwany ciąg wydarzeń kulturalnych. To sprawia, że warto tu przyjechać, aby poczuć artystyczny klimat Wrocławia.
FOTO: ZE ZBIORÓW URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
Dorobek kulturalny miasta wiąże się z tak wybitnymi twórcami, jak Jerzy Grotowski i Henryk Tomaszewski. Teatr Laboratorium Jerzego Grotowskiego, który działał w latach 1948-1965, spełniał funkcję międzynarodowego centrum poszukiwań parateatralnych i kulturowych. Wkład jego zespołu do teorii i warsztatu sztuki teatralnej jest nieoceniony. Zbiór esejów („W stronę teatru ubogiego”) twórcy Laboratorium, profesora College de France, tłumaczono na wiele języków, uchodził za biblię awangardy przełomu lat 60. i 70. Obecnie w dawnej siedzibie Teatru mieści się prężnie działający Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych. Odbywają się liczne warsztaty teatralne będące kontynuacją idei założyciela. Od lat niezmiennie cieszy się uznaniem międzynarodowej publiczności Wrocławski Teatr Pantomimy założony w 1955 r. przez Henryka Tomaszewskiego. Wrocław jest też miastem literatów. Do grona autorów mocno z nim związanych należą m.in. Tadeusz Różewicz, Marek Hłasko, Rafał Wojaczek. Oryginalny układ urbanistyczny oraz architektoniczne zróżnicowanie miasta wspaniale wykorzystał (w formie historycznego tła) pisarz Marek Krajewski w swoim cyklu powieści kryminalnych z detektywem Eberhardem Mockiem w roli głównej.
Hydropolis
Dzielnica Czterech Wyznań
Malowniczość Wrocławia i otwartość jego mieszkańców sprawiają, że filmowcy z całej Europy regularnie wybierają to miasto jako miejsce zdjęć plenerowych. To tutaj, przy Wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych powstały dwa najlepiej znane za granicą polskie filmy: „Rękopis znaleziony w Saragossie” w reż. Wojciecha Jerzego Hasa oraz „Popiół i diament” w reż. Andrzeja Wajdy. Bogata jest także wrocławska oferta teatralna – teatrów repertuarowych i alternatywnych, których propozycję wzbogacają liczne festiwale: DialogWrocław, WROSTJA, Brave Festival czy Przegląd Piosenki Aktorskiej.
FOTO: MARTYNA KRAJEWSKA
Kino plenerowe Festiwal Nowe Horyzonty
W mieście odbywa się też wiele ważnych wydarzeń muzycznych – jazzowych (Jazz nad Odrą, Jazztopad) i rockowych (Asymmetry Festival czy Thanks Jimmy Festival) oraz dla fanów awangardy – Wrocław Industrial Festival i Avant Art Festival. Wrocław nie zaniedbuje też miłośników muzyki klasycznej – dla nich odbywają się m.in. Wratislavia Cantans, Wrocławskie Lato Organowe, Forum Musicum, Wieczory Tumskie. Bogaty jest też repertuar Opery Wrocławskiej, która słynie ze swoich superprodukcji w Hali Stulecia. Nie brakuje też koncertów w filharmonii. Nad Odrą odbywają się także festiwale filmowe – T-Mobile Nowe Horyzonty czy American Film Festival – a liczne multikina oraz kina niezależne zapewnią rozrywkę nawet najbardziej wymagającym miłośnikom dziesiątej muzy.
FOTO: KRZYSZTOF SZYMONIAK
95
MIEJSCE Z CHARAKTEREM
TURYSTYKA Wrocław nie tylko kulturą stoi. Również atrakcji turystycznych w mieście nie brakuje. Jeśli na zwiedzenie Wrocławia masz jeden dzień koniecznie: Zobacz rynek z ratuszem oraz pobliskie: pl. Solny, kamieniczki Jaś i Małgosia, bazylikę św. Elżbiety i Jatki (1h), uniwersytet z Aulą Leopoldina, Oratorium Marianum i Wieżą Matematyczną z punktem widokowym (45 min), zabytki Ostrowa Tumskiego, w tym „Księgę henrykowską” (1h), Panoramę Racławicką (45 min). Z centrum pojedź zabytkowym tramwajem lub popłyń statkiem w pobliże zoo (30 min), zwiedź Halę Stulecia z Centrum Poznawczym i Plastyczną Panoramą Lwowa (1 h), Pawilon Czterech Kopuł (60-90 min), obejrzyj pokaz fontanny multimedialnej (20 min), zrelaksuj się w Parku Szczytnickim z Ogrodem Japońskim (30-90 min). Wieczorem możesz się wybrać na koncert do Narodowego Forum Muzyki, opery lub na spektakl do jednego z licznych teatrów.
Podczas wędrówki na każdej trasie rozglądaj się za wrocławskimi krasnalami!
96
Ogród Japoński
Opera Wrocławska
FOTO: STANISŁAW KLIMEK
Jeśli na zwiedzenie Wrocławia masz trzy dni koniecznie: Zobacz obiekty z trasy jednodniowej i dwudniowej. Wybierz się do najważniejszych wrocławskich muzeów: Muzeum Narodowego lub jednego z oddziałów Muzeum Miejskiego, Muzeum Architektury i Muzeum Poczty i Telekomunikacji – to jedyne takie muzea w Polsce – czy Muzeum Współczesnego. Do muzeów miejskich wstęp jest bezpłatny. Możesz również zwiedzić Ogród Botaniczny (1-2 h) z Muzeum Przyrodniczym (1 h) lub wybrać się na spacer po Nadodrzu i Ołbinie, pełnych zabudowy z przełomu XIX i XX w. (2 h). Koniecznie wjedź na punkt widokowy w Sky Tower (45 min), a wieczorem wróć na Ostrów Tumski, żeby spotkać latarnika zapalającego gazowe latarnie lub zrelaksuj się w największym w Polsce kompleksie spa i wellness we wrocławskim aquaparku (1-3 h). Dzieci koniecznie zabierz również do: Humanitarium – parku rozrywki edukacyjnej, Hydropolis – na wystawę poświęconą wodzie i budowlom wodnym czy Kolejkowa – największej w Polsce makiety kolejowej.
FOTO: KRZYSZTOF SZYMONIAK
Jeśli na zwiedzenie Wrocławia masz dwa dni koniecznie: Zobacz obiekty z trasy jednodniowej oraz wystawę „1000 lat Wrocławia” w Pałacu Królewskim (90-120 min), przejdź się Promenadą Staromiejską, zwiedzając po drodze Dzielnicę Czterech Wyznań, reprezentacyjne budowle wokół pl. Wolności oraz Ogród Staromiejski (2 h). Dojedź lub popłyń statkiem z Bulwaru Włostowica do mostu Zwierzynieckiego (30 min) lub wypożycz rower miejski i bulwarami nadodrzańskimi dojedź do wrocławskiego zoo (30 min), Zwiedź ogród z Afrykarium (3-6 h).
Ostrów Tumski
FOTO: WIESŁAW JUREWICZ
Dodatkową atrakcję turystyczną we Wrocławiu stanowi Wrocławski Rower Miejski. To sieć bezobsługowych wypożyczalni rowerów. Rowery miejskie cieszą się ogromną popularnością. Sieć obejmuje już całe centrum miasta i ciągle się rozrasta. Pierwsze 20 min jazdy przy każdorazowym wypożyczeniu jest darmowe. Aby skorzystać z systemu, należy się wcześniej zarejestrować. Aktualna mapa tras rowerowych, parkingów, wypożyczalni, stojaków rowerowych znajduje się na stronie www.gis.um.wroc.pl.
Ossolineum
Panoramę miasta można podziwiać z punktów widokowych, które znajdują się w samym jego centrum: na wieży katedry św. Jana Chrzciciela na Ostrowie Tumskim, na Wieży Matematycznej w gmachu głównym uniwersytetu, w katedrze św. Marii Magdaleny funkcję tarasu widokowego pełni Mostek Czarownic, na wieży kościoła garnizonowego tuż obok Rynku Głównym. Niezapomniane wrażenia przyniosą również rejsy po Odrze. Osiem statków kursuje po rzece, zabierając chętnych na wyprawę z czterech przystani: Kardynalskiej na Bulwarze Włostowica, Zwierzynieckiej na ul. Wróblewskiego, ZOO na tyłach Ogrodu Zoologicznego i przy Hali Targowej na Bulwarze Dunikowskiego. Dodatkowo Zatoka Gondoli, która mieści się przy ul. Purkyniego, pomiędzy Muzeum Narodowym i Wzgórzem Polskim, w miejscu ujścia dawnej Fosy Miejskiej do Odry oferuje wypożyczenie kajaków oraz łodzi wiosłowych i motorowych.
FOTO: ANDRZEJ NIEDŹWIEDZKI
Zapraszamy do Wrocławia! ■ go.wroclaw.pl
FOTO: KRZYSZTOF SZYMONIAK
FOTO: GRZEGORZ GOŁĘBIOWSKI
Krasnal Życzliwek
97
W następnym wydaniu
TRAVEL POLSKA m. in.: ich
h morsk c a js e r o o tk s y z Ws
Wydawnictwo MajerMedia ul. Kościuszki 26 21-500 Biała Podlaska tel. 83 411 50 11 fax 83 410 70 30
www.majermedia.com redakcja@majermedia.com prenumerata@majermedia.com
Kupujemy plecak
DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY: Maciej Majerczak REDAKCJA Redaktor naczelny: Rafał Nowicki Redaktor prowadząca: Katarzyna Jaszczuk Zespół redakcyjny: Robert Nienacki, Karina O’Neill, Małgorzata Trębicka-Żuk Korekta: Marlena Skorupska-Trocewicz Fotograf: Łukasz Kuczyński REKLAMA reklama@majermedia.com Skład: Grzegorz Waszczuk Druk: Artdruk Wydawnictwo MajerMedia jest członkiem Izby Wydawców Prasy. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.
Okładka: foto – Shutterstock.com
98
99
100