Travel Polska 5 2024 by MajerMedia

WYSPY OWCZE

Malowniczy archipelag północy

Atrakcyjny jak Neapol

Słowenia Zielone serce Europy

Wyspy Owcze to miejsce o surowym krajobrazie i klimacie, z nieskażonym pięknem natury. Najlepiej strzeżony sekret Europy, mało znany i niezbadany, czekający na odkrycie przez tych, którzy wiedzą, jak go docenić. To, co sprawia, że Wyspy Owcze są dla mnie tak wyjątkowe, to fakt, że są surowe, dzikie i małe. Naprawdę można się tu poczuć jak na środku oceanu. Bez względu na to, gdzie się udacie na Wyspach Owczych, nigdy nie będziecie dalej niż 5 km od wybrzeża. Więcej na ten temat na s. 24-34.

Neapol, miasto w południowych Włoszech, może poszczycić się historią sięgającą ponad dwóch tysięcy lat! Znajdziemy tam starożytne ruiny, barokowe pałace i światowej klasy dzieła sztuki. Miasto ma także jedno z najbardziej urzekających historycznych centrów we Włoszech. Przegląd najciekawszych atrakcji tego miasta na s. 94-102.

Położony na północno-wschodnim krańcu Stanów Zjednoczonych Maine nazywany jest Sosnowym Stanem (z ang. Pine Tree State). Prawie 90% jego powierzchni to tereny leśne, w tym 32 parki stanowe i Park Narodowy Acadia, jego niekwestionowana perła w koronie. To raj dla tych, którzy lubią wypoczywać na łonie natury. Ale Maine oferuje także imponujący wybór najwyższej klasy restauracji, tętniącą życiem scenę artystyczną i mnóstwo atrakcji dla rodzin przez cały rok. Niezależnie od tego, czy chcecie zjechać na nartach w dół Sugarloaf Mountain, podziwiać rzeźby w Muzeum Sztuki Farnsworth, czy objadać się homarem, wypad do Maine to gwarancja pełnej wrażeń wycieczki. Polecamy materiał na s. 38-44.

W centrum Tokio współczesny krajobraz urbanistyczny splata się z tradycyjną japońską kulturą, a każda dzielnica oferuje unikalne doświadczenia: od zatłoczonych skrzyżowań w Shibuya po spokojne aleje kwitnących wiśni czy taras widokowy Skytree, skąd można podziwiać panoramę miasta, które nigdy nie śpi... Zapraszamy na s. 106-112.

To zaledwie kilka propozycji spośród wielu innych – mam nadzieję – równie interesujących.

Z życzeniami inspirującej lektury

PISZĄ I FOTOGRAFUJĄ DLA WAS

Redaktor naczelny

Karina O’Neill

Kasia Jaszczuk

AKTUALNOŚCI

Gadżety, trendy, inspiracje

TEMAT WYDANIA

Słowenia – zielone serce Europy

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Z księgarskiej półki

Z NOTATNIKA PODRÓŻNIKA

Wyspy Owcze – malowniczy archipelag północy

PRZEWODNIK HOTELOWY a&o København Nørrebro

TRAVEL & NATURA

Maine – stan USA zaczarowany jesienią

PODRÓŻE MAŁE I DUŻE

– mały kraj o wielkiej

TRAVEL & POLSKA

Polska na weekend i na wakacje

NA RYNKU

Przydatne w podróży i nie tylko...

Czas na nowy zegarek

ROZMAITOŚCI

Ciekawostki ze świata

TRAVEL & ŚWIAT

Spokojny wypoczynek w najpiękniejszych miastach sieci Cittaslow w Turcji

PRAWO W PODRÓŻY

Szybki paszport tymczasowy

Z DALEKA I Z BLISKA

Atrakcyjny jak Neapol

DOOKOŁA ŚWIATA

Co warto zobaczyć w Tokio

KULINARNA PODRÓŻ NA DRUGĄ STRONĘ LUSTRA

Menu Białego Królika to kulinarna ucieczka od zwyczajności. Podróż przez smaki oraz doświadczenia wizualne i zapachowe, które zaskoczą niejednego gościa. Menu degustacyjne składa się z 12 lub 8 (w wersji skróconej) pozycji. Każde z dań zabierze cię na drugą stronę lustra, gdzie poznasz przepełniony smakami i bajkowo piękny świat! Dodatkowo wszystkie dania bazują w ogromnej większości na polskich, starannie wyselekcjonowanych składnikach – od odpowiedzialnych dostawców. Dopełnienie tej uczty stanowi wyjątkowy pairing alkoholi wyprodukowanych wyłącznie w Polsce. Gdyńska restauracja to jeden z trzech kulinarnych projektów sygnowanych znakiem jakości Marcina Popielarza. Pozostałe to zlokalizowana w Gdańsku Hewelke Restaurant & Bakery oraz inspirowany kaszubską tradycją Biôłi Trus w Sulęczynie. bialy-krolik.pl

BATONY KAWOWE CHI-CAFE I REICHI CAFE

HOTEL BRYZA RESORT & SPA W JURACIE

Hotel Bryza Resort & Spa**** to wyjątkowy obiekt nadmorski, usytuowany w malowniczej scenerii Półwyspu Helskiego. Do dyspozycji gości ma klimatyczne pokoje i apartamenty z widokiem na morze, las sosnowy i przepiękną promenadę Juraty. Bryza to także jedno z najnowocześniejszych SPA, kompleks basenów krytych z widokiem na Bałtyk oraz strefa saun. Poza gorącym okresem wakacyjnym obiekt posiada w swojej ofercie relaksujące pakiety SPA, mnóstwo propozycji dla osób aktywnych, ceniących sobie ciszę i uroki Bałtyku poza sezonem. Stanowi również doskonałą alternatywę dla miejskich spotkań biznesowych, konferencji i eventów oraz bajecznych ceremonii zaślubin na plaży. bryza.pl

Pyszne batony kawowe łączą w sobie przyjemność i zdrowie. Mają aż 70 g wagi. Chi-Cafe balans to baton kawowo-bakaliowy, który zawiera dużo energii, błonnik dla jelit oraz wapń i magnez. Baton kawowo-koko sowo-figowy ReiChi Cafe zawiera adaptogeny z grzyba reishi oraz wita minę B12 – dla odporności i balansu psychicznego. Zawarta w batonach kofeina z kawy i guarany przyjemnie pobudza oraz sprzyja koncentracji. To świetna przekąska w pracy, na uczelni, w podróży, dla przyjemności. ChiCafe.pl

KLASYKA NA NADGARSTKU

CZYSTY BASEN BEZ WYSIŁKU

Inwerterowy robot basenowy X-Warrior to bezprzewodowe urządzenie, które pomaga utrzymywać twój basen w czystości. Robot czyści dno, ściany oraz linię wody, oszczędzając do 60% czasu użytkownika. X-Warrior może pracować od 3 do 10 godzin na jednym ładowaniu, co pozwala na wielokrotne wyczyszczenie basenu! Cena: od 5309 zł robofarma.com

Zegarek Aviator Swiss Made Airacobra 43 V.3.39.0.337.4 to elegancki i funkcjonalny czasomierz inspirowany legendarnym samolotem P-39 Airacobra. Wyposażony jest w szwajcarski mechanizm automatyczny, stalową kopertę o średnicy 43 mm oraz szafirowe szkło odporne na zarysowania. Niebieska tarcza z wyraźnymi indeksami i datownikiem zapewnia doskonałą czytelność. Wodoodporność do 100 metrów oraz klasyczny design czynią go idealnym wyborem dla miłośników lotnictwa i wysokiej jakości zegarków. Cena: 3960 zł poljot.com.pl

SAMOLOTEM BEZ GRANIC

Jet Partner to polski broker lotniczy oferujący wynajem prywatnych samolotów na dowolnie wybranej trasie, dla dowolnej liczby pasażerów. Firma do każdej podróży lotniczej podchodzi indywidualnie, aby jak najlepiej dopasować ofertę do potrzeb swoich klientów. Podróże prywatnym samolotem to między innymi większy komfort i prywatność. Wieloletnie doświadczenie w branży lotniczej oraz znajomość rynku prywatnych samolotów pozwala szybko wybrać odpowiedni samolot i sprawdzić jego dostępność, aby było to jak najlepsze rozwiązanie do konkretnego zapotrzebowania. Jet Partner oferuje przeloty na terenie Europy, Ameryki Północnej, Afryki, Bliskiego Wschodu i Azji. Najczęściej używa samolotów typu Cessna XLS, Sovereign, Latitude, Challenger 300/350 czy Embraer Legacy, a w przypadku lotów międzykontynentalnych samolotów Global 5000/Express, Falcon 7X lub Gulfstream. Korzysta tylko ze sprawdzonych i zaufanych operatorów posiadających wszelkie niezbędne zezwolenia i ubezpieczenia, aby móc wykonywać operacje komercyjne. jetpartner.pl

ODWIEDŹ MIEJSCA MOCY – NATURALNE ŹRÓDŁA ENERGII

Dobroczynne właściwości punktów energetycznych sprzyjają regeneracji organizmu, poprawie samopoczucia i zdrowia. Dzięki ich dobrej energii przygnębieni odnajdują radość życia, a zmęczeni odzyskują witalność. Organizm można wzmocnić w takich miejscach jak Ogród Medytacji w zabytkowym parku mazowieckiego kompleksu hotelowego Manor House SPA**** Pałac Odrowążów*****, który ze względu na silną koncentrację energii jest nazywany Polskim Centrum Biowitalności. Można tu „doładować” siły życiowe w Kamiennym Kręgu Mocy, promieniującym pozytywną energią 30 000 j. Bovisa, i w energetycznej spirali, której moc 18 000 j. Bovisa wzmacnia i harmonizuje organizm, a także odprężając się w Ogrodzie Zen o mocy 24 000 j. Bovisa i medytując w ruchu na ścieżce labiryntu oraz przy Piramidzie Horusa, której energia zwiększa siłę życiową, koncentrację, inwencję twórczą, komunikatywność, rozwój wewnętrzny i regenerację organizmu. Można czerpać też energię „chi” z ziemi i drzew w rozległym parku Manor House SPA i pobudzić proces autoregeneracji organizmu podczas terapii energetycznych w Gabinetach Bioodnowy najlepszego holistycznego hotelu SPA w Polsce. manorhouse.pl

MELISA PRZYWRACA SPOKÓJ

Cukierki Melisowe firmy Reutter zawierają naturalny ekstrakt z melisy. Melisa pomaga w zachowaniu spokoju, sprzyja poczuciu odprężenia umysłowego oraz poprawia trawienie i łagodzi bóle miesiączkowe. Cukierki po mistrzowsku pomagają dojść do siebie. Możesz nosić je w torebce i sięgać po nie w każdej sytuacji. Ziołowe Cukierki Melisowe to wiekowa tradycja i oryginalna receptura! Dostępne w aptekach i zielarniach. Producent: Reutter/Niemcy izakpol.pl

BESTSELLEROWY DIVINE CREAM OD SAMARITÉ

Divine Cream krem do twarzy, który sprzedaje się co 7 minut w Polsce*. To zachwycający krem do twarzy o zaskakującej budyniowej konsystencji i pięknym korzennym zapachu. Otula twarz nawilżeniem i sprawia, że skóra staje się wręcz soczysta. Redukuje i wypełnia zmarszczki od środka, zagęszcza skórę, odmładza, wzmacnia naczynka, łagodzi wszelkie podrażnienia, redukuje zaczerwienienia i szarości oraz pozostawia piękny blask. Divine Cream jest również genialnym kremem pod oczy, preparatem na ujędrnienie szyi i dekoltu oraz bazą pod makijaż. Nie zawiera olejów, dzięki czemu nie zatyka porów i jest uniwersalny dla wszystkich typów skóry: nawet tej wymagającej – suchej, tłustej, mieszanej, wrażliwej. To kosmetyk 3 w 1: krem na dzień, na noc i pod oczy. Idealny dla kobiet i mężczyzn.

Dostępny na samarite.eu oraz na wyspie Samarité w Westfield Mokotów

* Na podstawie analizy sprzedaży za ostatnie 2 lata (1.06.2022 – 1.06.2024)

SKUTECZNA PIELĘGNACJA SKÓRY

Nawilżająco-łagodzący żel do mycia ciała ALGOBODY to premierowy produkt marki SENSUM MARE. Został stworzony z myślą o pielęgnacji skóry podczas kąpieli. Kosmetyk łączy w sobie składniki, które dbają o odżywienie i optymalne nawilżenie. Specjalnie dobrany kompleks aktywnie myjących składników jest delikatny dla skóry i nie powoduje jej podrażnienia. Zawarte w żelu inulina i fruktoza pomagają wzmocnić naturalną barierę ochronną i mikrobiom. Kompleks nawilżający w stężeniu 4,5% w połączeniu z kompleksem pięciu alg morskich oraz z olejem z awokado nawilża i odżywia. To doskonały wybór dla osób, których skóra jest przesuszona, wrażliwa, wymaga uelastycznienia i przywrócenia naturalnej gładkości. sensummare.pl/produkt/zel-do-mycia-ciala-algobody

BĄDŹ

SMART W SWOIM STYLU!

Nowość od Police! Smartwatch od włoskiej marki osadzony w estetyce rebel, z kopertą 45 mm i w pełni dotykowym (1,43 cala) wyświetlaczem AMOLED, kryje w sobie szereg funkcji: pomiary funkcji życiowych, tryby treningowe, możliwość prowadzenia rozmów, GPS i wiele innych. Dostępny również w sklepach stacjonarnych.

Cena sugerowana: 699 zł timtrend.pl

CUKIERKI ALOESOWE Z TRAWĄ CYTRYNOWĄ

To niezwykły duet! Aloes wspiera odporność organizmu, spowalnia starzenie się. Poprawia koncentrację i pamięć. Trawa cytrynowa korzystnie wpływa na wygląd cery, wspomaga przemianę materii. Cukierki Aloesowe firmy Reutter są tak dobre, gdyż są produktem oryginalnym. Znana z urody egipska królowa Kleopatra też używała ekstraktu z aloesu. Dostępne w aptekach i zielarniach.

Producent: Reutter/Niemcy izakpol.pl

COOLCATION? TYLKO W SKANDYNAWII!

Czym jest coolcation? To nowy trend w turystyce, o nazwie pochodzącej od słów cool (chłodny) oraz vacation (wakacje). Coolcation polega na spędzaniu urlopu w krajach o rześkim klimacie. Nietrudno się domyślić, że jest to odpowiedź na globalne ocieplenie i uciążliwe fale upałów, które nawiedzają m.in. południową Europę. Chłodniejszy klimat Północy stwarza idealne warunki do coolcation! Do tego Skandynawia słynie z malowniczych krajobrazów, nieskażonego piękna przyrody i gościnnych mieszkańców. To miejsce, w którym nie tylko odpoczniesz od upałów. Poczujesz też prawdziwą bliskość z naturą, odetchniesz świeżym powietrzem i na nowo odkryjesz ciszę. A dzięki temu w pełni wypoczniesz i zyskasz nową energię do działania. Jak najlepiej dotrzeć na północ? Z Unity Line, naturalnie! Promy Polonia i Skania łączą Polskę ze Szwecją, kursując na linii Świnoujście – Ystad dwa razy dziennie, w ruchu wahadłowym. Dzięki temu możesz wyruszyć do Skandynawii za dnia lub nocą. Przy tym sama podróż promem jest nie tylko bezpieczna, ale też komfortowa i oferuje wiele atrakcji. To jednak nie wszystko! Twój coolcation może być nie tylko relaksujący, ale również atrakcyjny cenowo! A to dlatego, że Unity Line oferuje obecnie kilka ciekawych promocji dla pasażerów. Więcej informacji pod poniższym adresem: unityline.pl

Słowenia Zielone serce Europy

TEKST KRZYSZTOF KOTLARSKI

Słowenia – malownicza kraina położona w samym sercu Europy – to miejsce pełne różnorodności, piękna i wyjątkowych doświadczeń. Ten zielony kraj oferuje niezwykłe połączenie natury, kultury i autentycznych przeżyć, które przyciągają turystów z całego świata. Od majestatycznych Alp, poprzez słoneczne wybrzeże Adriatyku, aż po tajemnicze jaskinie i termalne źródła – Słowenia to miejsce, które zachwyca o każdej porze roku.

Jezioro Jasna

Słowenia oferuje turystom szereg wyjątkowych doświadczeń i atrakcji, które przyciągają gości z całego świata. Kraj ten nieustannie rozwija swoją infrastrukturę turystyczną, wprowadzając nowe i odnowione obiekty noclegowe, w tym luksusowe wille, hotele butikowe i miejsca na glamping. Słowenia cieszy się również rosnącą popularnością wśród turystów dzięki swojej bogatej ofercie kulturalnej i zrównoważonemu podejściu do turystyki. Kraj ten zdobywa coraz więcej uznania na arenie międzynarodowej, co potwierdzają wyróżnienia na targach ITB Berlin oraz nominacje do nagród za zrównoważony rozwój turystyki, takie jak Green Destinations Top 100 Story Awards.

CZTERY ŚWIATY W JEDNYM KRAJU

Słowenia jest jedynym państwem w Europie, które łączy w sobie cztery tak różne, a jednocześnie niezwykle atrakcyjne regiony geograficzne, jak Alpy, Morze Śródziemne, Kotlina Panońska i płaskowyż Kras. Dzięki temu turyści mogą cieszyć się niezwykłą różnorodnością krajobrazów

i możliwości turystycznych na stosunkowo niewielkim obszarze. Każdy z tych regionów oferuje unikalne doświadczenia, od górskich wędrówek, poprzez sporty wodne, po odkrywanie urokliwych miast i wiosek.

Alpejska Słowenia – wśród wysokich gór i rwących rzek alpejska część Słowenii to prawdziwy raj dla miłośników przyrody i aktywnego wypoczynku. To tutaj znajduje się jeden z najpiękniejszych zbiorników wodnych w Europie – jezioro Bled. Otoczone malowniczymi górami i koroną średniowiecznego zamku jezioro oferuje nie tylko zapierające dech w piersiach widoki, ale także możliwość uprawiania sportów wodnych, spacerów i górskich wędrówek.

W tej okolicy warto również odwiedzić Dolinę Soczy, gdzie turkusowa rzeka Socza zachwyca przybyszów swoją czystością i kolorem. Jest to idealne miejsce na rafting, kajakarstwo czy wędrówki wzdłuż szlaków prowadzących przez wspaniałe Alpy Julijskie

Jezioro Bled

TERMALNY RELAKS W SŁOWENII PANOŃSKIEJ

Kotlina Panońska to rozległy obszar geograficzny środkowej Europy, zajmujący także północno-wschodnie krańce Słowenii. Znana jest z licznych uzdrowisk i termalnych źródeł. To idealne miejsce dla osób poszukujących relaksu i odnowy biologicznej. Słynne uzdrowiska, takie jak Thermana Laško czy Terme Olimia oferują szeroką gamę zabiegów wellness, korzystających z naturalnych zasobów termalnych.

Nie można zapomnieć także o malowniczych winnicach tego regionu. Maribor, słynący z najstarszej winorośli na świecie, to doskonałe miejsce, by spróbować lokalnych win i podziwiać przepiękne krajobrazy.

LUBLANA – STOLICA WŚRÓD PIERWOTNYCH LASÓW

Lublana, stolica Słowenii, to miasto łączące urok prowincjonalnego miasteczka z dynamiką dużego europejskiego ośrodka. Znajdują się tu liczne zabytki, w tym imponujący lublański zamek, oraz tętniące życiem place i kawiarnie. Miasto jest znane z wyjątkowo zielonej przestrzeni miejskiej oraz wielu festiwali i wydarzeń kulturalnych. Otaczający ją region to również obszar chronionych lasów, w tym rezerwatów biosfery UNESCO, gdzie można podziwiać dziką przyrodę i odpocząć w otoczeniu nieskażonej natury.

Lublana

Jaskinia Postojna

MORZE ŚRÓDZIEMNE I KRAS, CZYLI

POTĘGA WODY

Śródziemnomorska część Słowenii przyciąga turystów ciepłym klimatem i urokliwymi nadmorskimi kurortami, takimi jak Piran – jedno z najpiękniejszych miast na wybrzeżu Adriatyku. Tutaj, w labiryncie wąskich uliczek, można poczuć atmosferę dawnej Wenecji, być może nawet bardziej niż w oryginalnym włoskim mieście.

Region Krasu to z kolei miejsce wyjątkowe pod względem geologicznym. Jaskinia Postojna, jedna z najdłuższych jaskiń turystycznych na świecie, oferuje niezapomniane wrażenia podczas zwiedzania podziemnych komnat i korytarzy. W pobliżu znajduje się również zamek Predjama, największy zamek jaskiniowy na świecie, który zdaje się wyrastać bezpośrednio z wapiennej skały.

FOTO: RICCARDO LAVEZZO & FIORENZO CALOSSO

FOTO: ALEX STROHL

Rzeka Socza

Zamek Otočec

TYLE DO ZROBIENIA, A TAK MAŁO CZASU

Słowenia to kraj, który oferuje niemal nieskończone możliwości spędzania wolnego czasu, zarówno dla miłośników ekstremalnych przygód, jak i osób poszukujących spokoju i relaksu.

Zwolennicy aktywności na świeżym powietrzu z pewnością skorzystają z licznych okazji do górskich wędrówek i wspinaczki, a także jazdy na rowerze, uprawiania sportów wodnych i narciarstwa – Słowenia oferuje coś dla każdego. Kraj ten jest idealnym miejscem do zabawy na świeżym powietrzu przez cały rok.

Poszukujący kulturalnych wrażeń również będą zadowoleni. Słowenia to bowiem kraj o bogatej tradycji artystycznej. Odwiedzając malownicze miasteczka i wioski, można odkryć piękne zamki, ciekawe muzea i galerie. W miastach takich jak Lublana i Maribor odbywają się liczne festiwale muzyczne, teatralne i filmowe, które przyciągają artystów z całego świata.

Turyści preferujący mniej aktywny wypoczynek powinni zainteresować się termalnymi źródłami i ośrodkami wellness. Słowenia jest znana w całej Europie ze swoich naturalnych uzdrowisk, które oferują liczne możliwości relaksu i regeneracji. Wizyta w jednym z wielu ośrodków spa, takich jak Terme Čatež czy Terme Dobrna, to doskonały sposób na odpoczynek i odzyskanie energii.

Bez względu na to, gdzie spędzamy czas, obowiązkowym punktem jest skosztowanie tradycyjnej słoweńskiej kuchni. Lokalne specjały to prawdziwa uczta dla podniebienia. Dzięki zróżnicowaniu regionalnemu kraj oferuje bogactwo smaków: od świeżych owoców morza po tradycyjne dania góralskie. Warto spróbować takich przysmaków, jak potica (tradycyjny orzechowy wypiek) czy jota (sycąca zupa z kapusty i fasoli).

Słowenia to kraj pełen niespodzianek i kontrastów, który zachwyca swoją przyrodniczą i kulturową różnorodnością. To miejsce, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie, od aktywnego wypoczynku, poprzez relaks w spa, po odkrywanie historii i tradycji. Niezależnie od pory roku Słowenia zawsze ma coś do zaoferowania, dlatego warto ją odwiedzić i doświadczyć jej uroku na własnej skórze. ■

Więcej informacji: slovenia.info

Terme Olimia

Winnica na Kotlinie Panońskiej

WIECZNE PAŃSTWO. OPOWIEŚĆ O KAZACHSTANIE

W 2022 roku Wojciech Górecki wyruszył w kolejną podróż po Kazachstanie. Nie była to droga krótka – dość powiedzieć, że z Polski do zachodniej kazachstańskiej granicy jest bliżej niż stamtąd do Ałmatów, dawnej stolicy kraju. Nie była to też wyprawa łatwa – od miasta do miasta, od wsi do wsi, od człowieka do człowieka. Po stepie, w dzień lub w nocy, tysiące kilometrów koleją, samolotem, marszrutką. Ta książka to podróż po ścieżkach przeszłości – do poligonu atomowego w Semipałatyńsku, nad znikające Morze Aralskie, do dawnych łagrów oraz miejsc zesłań Polaków. To próba uchwycenia charakteru i zmieniającej się tożsamości mieszkających tu ludzi, stosunków społecznych, politycznych układów. To wreszcie poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o przyszłość narodu, który usiłuje wydostać się z przygniatającego cienia wielkiego sąsiada, Rosji.

Oprawa twarda, format 13,3 x 21,5 cm, 384 s. Cena: 65,90 zł

WYDAWNICTWO CZARNE

czarne.com.pl

CO WIE RYBA. PRYWATNE ŻYCIE NASZYCH PODWODNYCH KUZYNÓW

Czy ryby myślą? Czy potrafią rozpoznać człowieka, który przygląda im się znad powierzchni wody? Czy używają narzędzi? Jonathan Balcombe odpowiada na te i wiele innych pytań, obala przy tym różne mity na temat ryb. Zabiera nas w podróż po krainie mórz, rzek i jezior, zadając kłam naszym wyobrażeniom o rybach, które jakoby nie czują, nie myślą, a jedynie łypią oczami. Przedstawia je jako istoty czujące, świadome, towarzyskie, a niekiedy wręcz zdolne do snucia intryg – istoty pod wieloma względami podobne do nas. Książka „Co wie ryba” przywołuje najnowsze odkrycia naukowe i pokazuje te zwierzęta jako niezwykle zróżnicowane, zabiegające o względy partnerów i nieraz nawiązujące relacje na całe życie. Ryby planują, współpracują, wyświadczają sobie nawzajem przysługi, ale czasem też się oszukują – i potrafią karać tych, którzy wyrządzili im krzywdę. „Co wie ryba” to opis fascynujących faktów, zachęcający do poświęcenia większej uwagi zagrożonym ekosystemom wodnym naszej planety. Lektura tej książki zmienia postrzeganie wszystkich naszych kuzynów żyjących w wodzie – ze złotymi rybkami włącznie.

Oprawa miękka, format 13,5 x 21 cm, 384 s. Przekład: Bartosz Sałbut. Cena: 54,99 zł WYDAWNICTWO PRÓSZYŃSKI I S-KA proszynski.pl

OKINAWA. LEKCJE Z JAPOŃSKIEJ WYSPY DŁUGOWIECZNOŚCI

Na samym południu Japonii leży tajemniczy archipelag o zdumiewającej historii, o kulturze kolorowej i oryginalnej. To Okinawa, jedna z tzw. blue zones, obszarów, gdzie żyje się dłużej niż w innych częściach świata, a wesołych stulatków spotyka się na każdym kroku. Dzięki spokojnym falom pieniącym się na białych plażach, kolczastym liściom pandanów i czerwonym kwiatom hibiskusa czuć tu niesamowity wyspiarski klimat. Trochę jak na Hawajach, trochę jak na Filipinach, tylko surferzy idą tutaj na sushi, a salarymen noszą kolorowe koszule w kwiaty. Nati Ishigaki snuje wciągającą opowieść o radościach i troskach codziennego życia na wyspie, oddając niejednokrotnie głos Uchinaanchu – Okinawiańczykom. Wspólnie opowiadają o lokalnych wierzeniach, fascynacji karate i tajemnicach długowieczności. Mimo wielu trudności i problemów uśmiech zdaje się nie schodzić z twarzy Uchinaanchu. Zawsze bowiem można liczyć na rodzinę, przyjaciół, a nawet na sąsiadów i obcych ludzi wokół. Społeczność i związki międzyludzkie sprawiają, że najskromniejsze życie jest znośne, a ludzie nie mają tu wielkich oczekiwań. Dzieci nie muszą mieć własnych pokojów, nikt nie martwi się o kupno najnowszego modelu samochodu, a na stole zawsze jest coś do zjedzenia. Być może pogoda też pomaga. Słońce i ciepło, kwitnące kwiaty przez cały rok i spokojny tryb życia sprawiają, że mimo kłopotów ludzie wciąż potrafią tu być szczęśliwi.

Oprawa miękka, format 14,5 x 20 cm, 304 s. Cena: 59,99 zł

WYDAWNICTWO PASCAL pascal.pl

WYSPY OWC z E

MALOWNICZY ARCHIPELAG PÓŁNOCY

TEKST I ZDJĘCIA MICHAŁ STOLAREWICZ

Wyspy Owcze to mały archipelag wynurzający się spod północnego Oceanu Atlantyckiego, będący częścią Danii. Subpolarny klimat oceaniczny – łagodzony przez Prąd Zatokowy – sprawia, że temperatura na Wyspach Owczych jest niemal stała przez cały rok. Każda wyspa to gigantyczny kawałek misternie ułożonego bazaltu, pokryty zielonym, kępiastym filcem. Strumienie chmur, niemal manieryczne w swojej doskonałości, okrążają góry. Skaliste klify, zwieńczone graniami i stawami, spadają do morza, podczas gdy z wody wystają masywne, górujące nad miastem stosy morskie. Poczujecie się tutaj jak w bardzo kolorowej bajce. Zieleń jest tak soczysta, że aż trudno uwierzyć własnym oczom. Co ciekawe, populacja owiec (70 tys.) przewyższa populację ludzi (54 tys.).

Wyspy Owcze to miejsce o surowym krajobrazie, surowej pogodzie i nieskażonym pięknie natury. Najlepiej strzeżony sekret Europy, mało znany i niezbadany, czekający na odkrycie przez tych, którzy wiedzą, jak go docenić. To, co sprawia, że Wyspy Owcze są dla mnie tak wyjątkowe, to fakt, że są surowe, dzikie i małe. Naprawdę można się tu poczuć jak na środku oceanu. Bez względu na to, gdzie się udacie na Wyspach Owczych, nigdy nie będziecie dalej niż 5 km od wybrzeża.

Ten archipelag 18 wysp leży na przecięciu trzech popularnych miejsc: Islandii, Szkocji i Norwegii. Podobnie jak sąsiedzi, Wyspy Owcze mają wszystko. Zorzę polarną, światowej klasy szlaki turystyczne, bogactwo natury, dzikiej przyrody i skandynawskich tradycji. Ale niewiele osób o nich wie, a Farerczycy wolą, żeby tak pozostało. Wyspa Streymoy jest największą z Wysp Owczych, to tu znajduje się stolica – Tórshavn – i mieszka prawie połowa populacji Wysp Owczych.

Malownicza droga Oyggjarvegur, przez góry nad Tórshavn, to droga, którą trzeba przejechać przynajmniej raz. Zielone góry, spektakularne widoki, doliny fiordów

pod stopami, niezliczone wodospady. Krajobraz tutaj jest naprawdę piękny i możecie nazwać się szczęściarzami, jeśli uda wam się go zobaczyć bez mgły.

Spotkacie tu nie tylko owce, ale także dzikie gęsi. Gęsi farerskie to niezwykłe ptaki – żyją tu cały rok i są niezwykle dobrze przystosowane do surowego środowiska. Widziałem tak wiele gęsi, że na początku myślałem, że należą do kogoś. Ale nie, te ptaki są dzikie i swobodnie wędrują po wyspach. Ponieważ nie mają naturalnych drapieżników, nie są zbyt płochliwe. Wyspy Owcze zamieszkuje także ponad 260 gatunków ptaków

KIEDY PODRÓŻOWAĆ NA WYSPY OWCZE

Podobnie jak w większości części północnej Europy, lato (od maja do sierpnia) jest najlepszym czasem na odwiedzenie Wysp Owczych. Jest wtedy ciepło i warunki do jazdy samochodem oraz żeglowania są bardzo dobre, ale też w pełni działa większość hoteli, restauracji i promów. Jednak ceny są w szczycie sezonu turystycznego najwyższe. Lato to również najlepszy czas na zobaczenie maskonurów na wyspie Mykines, ponieważ wtedy jest ich sezon lęgowy. Każdego lata gromadzą się na zboczach wyspy, kopiąc nory, aby zbudować gniazda.

Wyspy Owcze mają stosunkowo łagodny klimat. Rzadko kiedy jest naprawdę zimno, ale nie jest też ciepło. Zimą temperatury wynoszą około 2-6°C, a latem 6-12°C. Największą różnicą są opady deszczu – w grudniu lub styczniu jest dwa razy więcej dni deszczowych niż w czerwcu. Latem jest najlepsza pogoda na odwiedzenie Wysp Owczych. Podczas mojego tygodniowego pobytu na początku lipca przez cztery dni było zimno, szaro i deszczowo, a tylko przez dwa dni świeciło słońce i było prawie bezchmurne niebo. Doświadczyłem wszelkiego rodzaju pogody na Wyspach Owczych, od błękitnego nieba i słońca po mgłę i najgorszy deszcz, jaki widziałem w życiu, a także wszystkiego pomiędzy.

JAK PORUSZAĆ SIĘ PO WYSPACH OWCZYCH

Biorąc pod uwagę fakt, że Wyspy Owcze są tak dzikie i surowe, można się do nich dostać różnymi środkami transportu: samochodem, promem, helikopterem i autobusem. Samochód i prom są najlepszym sposobem na poruszanie się po Wyspach Owczych. W większości

z nich jest dzika przyroda, a wiele najpiękniejszych i najciekawszych widoków można zobaczyć, przemieszczając się tylko małymi drogami, które wiją się zygzakiem przez strome góry.

Jazda samochodem po Wyspach Owczych jest stosunkowo łatwa, ponieważ nie ma dużego ruchu (choć jest dużo owiec, więc uważajmy podczas jazdy). Wyspy Vágar, Streymoy, Eysturoy, Borðoy i Viðoy są połączone albo tunelami podmorskimi, albo mostami nad wodą.

Aby przejechać przez dwa tunele podmorskie, trzeba zapłacić opłatę drogową w wysokości 100 koron duńskich. Jeśli chcecie przejechać samochodem po wyspie Kalsoy, możecie skorzystać z promu samochodowego z Klaksvík (Borðoy).

Zasadniczo opłatę za przejazd należy uiścić na najbliższej stacji benzynowej. Jednak większość samochodów do wynajęcia jest wyposażona w specjalny nadajnik, a opłata ta zostanie pobrana przez wypożyczalnię samochodów bezpośrednio z naszej karty kredytowej.

Większość dróg na dużych wyspach jest szeroka i dwupasmowa, ale są też wąskie, kręte i jednopasmowe, gdy jedzie się do małych i odległych wiosek. Jest sporo jednopasmowych tuneli z wieloma zatokami do mijania, aby umożliwić przejazd nadjeżdżającym pojazdom.

Parkowanie jest zazwyczaj bezpłatne, ale w centrum Tórshavn obowiązuje limit czasowy. Każdy samochód do wynajęcia jest wyposażony w mały zegar, który należy ustawić tak, aby wskazywał godzinę przyjazdu.

Promy i transport publiczny są dotowane, więc wcale nie są drogie. Przykładowo prom na Mykines jest najdroższą trasą i kosztuje 120 koron duńskich (16 euro) za osobę dorosłą w obie strony. Bilet powrotny na prom na wyspę Suðuroy wynosi 225 koron duńskich (30 euro) za samochód i kierowcę. Siedmiodniowy nieograniczony karnet na prom i autobus kosztuje 700 koron duńskich (95 euro). Przejazdy autobusami w Tórshavn są bezpłatne.

Wszystkie praktyczne informacje oraz rozkłady jazdy promów i autobusów na Wyspach Owczych znajdziecie pod adresem: www.ssl.fo/en

WYSPY OWCZE – LOT HELIKOPTEREM

Helikoptery są zaskakująco tanie, ponieważ są dofinansowane przez rząd. Atlantic Airways, narodowy przewoźnik, ma również sieć usług helikopterowych łączących wyspy. Najtańsze przejazdy helikopterem kosztują mniej niż przejazd taksówką w Londynie! Usługa jest dotowana przez rząd, więc jest dość tania i wynosi prawie tyle samo, co prom.

Jednak aby uniemożliwić turystom nadmierne korzystanie z tej możliwości, loty helikopterem można rezerwować tylko w jedną stronę (bez powrotu) na ten sam dzień. Więc jeśli rozważacie skorzystanie z helikoptera, aby dostać się na jedną lub drugą wyspę, pamiętajcie, że będziecie musieli wrócić łodzią lub zostać na wyspie przez kilka dni. Helikoptery nie latają codziennie.

Na przykład możecie polecieć z głównego lotniska w Vagar do Mykines i stolicy Tórshavn. Jak można się spodziewać, taka forma podróżowania oszczędza czas i oferuje spektakularne widoki wysp z lotu ptaka. To właśnie było jednym z marzeń z mojej Bucket List: aby przelecieć się helikopterem po Wyspach Owczych. I powiem wam – było to niesamowite przeżycie!

Będąc na Wyspach Owczych, koniecznie zarezerwujcie lot helikopterem! Co prawda dostępnych jest w nim tylko 12 miejsc, a kierunki turystyczne mogą być szybko wyprzedane, to jednak loty między lotniskiem a innymi miastami można zarezerwować nawet kilka dni przed. Ja za swój lot ze stolicy Tórshavn do Vagar zapłaciłem jedynie 645 koron duńskich. Dla porównania lot widokowy helikopterem kosztuje aż 1650 koron.

Rezerwacji możecie dokonać na stronie www.atlanticairways.com/en/helicopter

GDZIE ZJEŚĆ NA WYSPACH OWCZYCH

Ze względu na klimat większość produktów jest importowana, co sprawia, że Wyspy Owcze są pod tym względem drogim miejscem. Jeśli macie ograniczony budżet lub po prostu chcecie zaoszczędzić na lunchu, aby móc zaszaleć i wydać pieniądze na wykwintne dania, rozważcie zaopatrzenie się w sklepach spożywczych. Posiłek na Wyspach Owczych może kosztować co najmniej 20-45 euro, nawet za prosty obiad w pensjonacie.

Wśród dań dominują: wędzona ryba, zupy rybne, wędliny i ziemniaki. Najpopularniejszym lokalnym jedzeniem na Wyspach Owczych jest fermentowana jagnięcina, którą robi się w każdym domu. Po uboju owiec ich mięso – wciąż ciepłe – jest wieszane w specjalnej suszarni i pozostawiane do wyschnięcia, czemu sprzyja naturalna słoność powietrza.

GDZIE MOŻNA KUPIĆ ALKOHOL NA WYSPACH OWCZYCH?

Podobnie jak Islandia, Wyspy Owcze mają dość surowe zasady, jeśli chodzi o kupowanie alkoholu. W supermarketach nie znajdziemy napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 2,8%. Wszystkie mocniejsze trunki sprzedaje wyłącznie Rúsdrekkasøla Landsins, która ma sześć sklepów na wyspach. Alkohol można kupić w restauracjach oraz barach, ale ceny są bardzo wysokie. Najłatwiej będzie nabyć alkohol w sklepie wolnocłowym na lotnisku, tuż po przylocie.

Informację o tym, gdzie kupić go w sklepach monopolowych, znajdziecie pod tym adresem: www.rusan.fo

ILE KOSZTUJE PODRÓŻ NA WYSPY OWCZE

Moim zdaniem Wyspy Owcze mają tylko jedną wielką wadę: są drogie. Każdy, kto był w krajach nordyckich, wie, jak drogie mogą być rzeczy w tej części świata. Ceny na Wyspach Owczych są porównywalne z cenami w Norwegii. Noclegi zaczynają się od 35 euro za osobę za łóżko w hostelu i 100 euro za trzygwiazdkowy hotel.

Ceny w restauracjach wynoszą około 20 euro za posiłek, a promy kosztują około 15 euro w obie strony. Aby dostać się na Wyspy Owcze, najłatwiejszym sposobem jest lot samolotem z Kopenhagi do portu lotniczego Vágar. Istnieją świetne bezpośrednie połączenia między Kopenhagą a Wyspami Owczymi liniami Atlantic Airways lub SAS (ceny w obie strony zaczynają się od 175 euro).

Ja doleciałem tutaj z Londynu linią Atlantic Airlines. Na początku lipca za bezpośredni lot zapłaciłem 320 euro.

Oto lista różnych produktów i usług na Wyspach Owczych oraz ich średnie ceny: Benzyna (1 litr): 12,85 DKK/1,33 GBP/1,59 EUR/1,74 USD

Transfer lotniskowy autobusem z lotniska Vàgar do centrum miasta Tórshavn: 90 DKK/10,20 GBP/12,00

EUR/14,00 USD

Kanapki na stacjach benzynowych: 40 DKK/4,55

GBP/5,40 EUR/6,25 USD

Woda z kranu jest czysta i pyszna: bezpłatna

Kawa lub herbata: 25 DKK/2,85 GBP/3,35 EUR/3,90 USD

Kufel piwa: 45 DKK/5,10 GBP/6,00 EUR/7,00 USD Muzeum: 50 DKK/5,70 GBP/6,70 EUR/7,80 USD

Wyspy Owcze są częścią Danii, ale pozostają niezależne pod wieloma względami. Mają własny rząd, walutę i nie są częścią UE. Ale jako obywatele UE nadal nie potrzebujemy wizy, aby odwiedzić Wyspy Owcze.

NAJSŁYNNIEJSZE ZDJĘCIE ŚWIATA Z WYSP OWCZYCH

Faroe Islands zostały okrzyknięte najpopularniejszym na świecie dziewiczym miejscem przez „National Geographic Traveler”, a „New York Times” uważa, że to „prawdopodobnie najbardziej osobliwe miejsce, jakie pozostało na Ziemi”. Aby doświadczyć tego fenomenu, musimy odwiedzić wioski Bøur i Gásadalur, zaledwie 15 minut jazdy od lotniska. Obie wioski są absolutnie oszałamiające, ale to wodospad Múlafossur jest ikoną Wysp Owczych. Cały zespół kaskady spadającej z krawędzi klifu, na tle niezwykłych gór za małą wioską, jest naprawdę imponujący. To ikoniczne zdjęcie pojawiło się w wielu publikacjach, w tym w „National Geographic”. To jedna z rzeczy, które umieściły ten kraj na mapie turystycznej i w każdym przewodniku turystycznym po Wyspach Owczych.

POZNAJ TÓRSHAVN – STOLICĘ WYSP

OWCZYCH

Znani na całym świecie lokalni projektanci, hipsterskie bary, niezależne wytwórnie płytowe i kuchnia światowej klasy. Jak na miasto liczące zaledwie 14 tys. mieszkańców (i oficjalnie jedna z najmniejszych stolic świata), Tórshavn znacznie przewyższa swoją rangę. Spacer do starej części miasta – Reyni i Tinganes – gdzie mieści się siedziba rządu, to obowiązkowy punkt zwiedzania.

Zaledwie kilka minut piechotą od portu znajduje się około dwóch tuzinów XIV-wiecznych domów z drewna smołowanego na czarno z białymi ramami okien, dachami z trawy i najsłodszymi małymi ogrodami. Nie dziwi fakt, że niektóre z najpopularniejszych Airbnb w mieście znajdują się właśnie tutaj.

W tej okolicy zdecydowanie zaleca się przyjrzenie się bliżej jednemu z najstarszych budynków parlamentu na świecie, znajdującemu się na małym cyplu lądu, który oddziela wschodnią i zachodnią stronę portu Tórshavn. Na jego historycznym obszarze portowym odbyło się jedno z najwcześniejszych miejsc spotkań rządowych na świecie! To malownicze miasteczko jest doskonałym obszarem do tego, aby po prostu powłóczyć się i zgubić.

Obrazy, rysunki, rzeźby i projekty graficzne są eksponowane w Narodowym Muzeum Wysp Owczych, na skraju małego parku w pobliżu Nordic House. Stałym kolekcjom poszczególnych artystów historycznych i współczesnych, takich jak malarze XX wieku Sámal Joensen-Mikines i Ruth Smith, przydzielono własne pokoje.

Możemy odwiedzić tutaj także targ rybny, który znajduje się tuż przy porcie obok centrum Tórshavn. To ruchliwa okolica, gdzie mnóstwo ludzi licytuje ryby, które zostały właśnie złowione w morzu.

GDZIE ZJEŚĆ I WYPIĆ W TÓRSHAVN

Aby zjeść prostą a pyszną jagnięcinę, która odpada od kości, jest pieczona powoli i tylko z solą, warto odwiedzić restaurację Áarstova

Jeśli szukacie świeżych owoców morza i pysznych zup rybnych, koniecznie odwiedźcie Barbara Fish House

Jeśli macie ochotę na szaleństwo, wpadnijcie do restauracji Roks – pierwszej na wyspie restauracji z gwiazdką Michelin. Konieczna jest wcześniejsza rezerwacja. To najdroższe miejsce na kulinarnej mapie wysp.

Sirkus – ta popularna wśród hipsterów knajpka jest jedną z niewielu restauracji w mieście stworzonych specjalnie dla wegetarian i wegan. Polecam ją wszystkim osobom szukającym miejsca, w którym można się czegoś napić i zjeść coś naprawdę dobrego i niedrogiego. Piwo lane to koszt 65 koron duńskich.

Smyrjibreyðsbúðin – zupa ramen jest tu w rozsądnej cenie. Restauracja specjalizuje się również w pysznych kanapkach open-faced (39-44 koron duńskich) – to idealne miejsce na lunch.

WYSPY OWCZE – CO WARTO WIEDZIEĆ PRZED PRZYJAZDEM

Oficjalna waluta Wysp Owczych to korona farerska. Podobnie jak korona duńska, jest akceptowaną formą waluty. We wszystkich miejscach na Wyspach Owczych można korzystać też z karty. Nie musimy zatem wypłacać gotówki.

Na Wyspach Owczych nie ma możliwości swobodnego biwakowania. Można korzystać jedynie z odpowiednio przeznaczonych do tego pól kempingowych, których jest mnóstwo – są rozsiane po całym kraju.

Niektóre interesujące miejsca znajdują się na terenach prywatnych. Dlatego też zazwyczaj wymagana jest opłata za dostęp do tych terenów, którą można uiścić na miejscu lub online. W przypadku takich miejsc jak Drangarnir i Tindhólmur lub promu do Mykines, warto skorzystać ze strony hiking.fo, aby zarezerwować je z wyprzedzeniem.

Na Wyspach Owczych jest bardzo dobrze rozwinięta komunikacja. Możemy bezproblemowo poruszać się autobusami komunikacji miejskiej. Z tego powodu Strandfaraskip Landsins oferuje Travel Card odwiedzającym, którzy chcą zobaczyć i doświadczyć jak najwięcej w ciągu zaledwie kilku dni. Z Travel Card możemy podróżować niezależnie przez 4 lub 7 dni autobusami i promami. Mykines nie są wliczone w cenę.

Ceny wynoszą:

7-dniowy dla dorosłego = 700 DKK

7-dniowy dla dziecka = 350 DKK

4-dniowy dla dorosłego = 500 DKK

4-dniowy dla dziecka = 250 DKK

Karty turystyczne można nabyć we wszystkich autobusach i promach, na dworcu autobusowym i promowym w Tórshavn oraz w centrum informacyjnym na lotnisku Vágar. ■

Michał Stolarewicz – podróżnik, dziennikarz mieszkający dotychczas w Warszawie, Londynie i na Krecie. Prowadził młodzieżową audycję radiową „Trendymaniak” i grał w Teatrze PROdukcyjnym. Jest autorem bloga www.BlogGlobtrotera.pl i miłośnikiem spontanicznych podróży na własną rękę na drugi koniec świata. Zwiedził także Europę autostopem.

Hotel Bryza Resort & Spa to wyjątkowy czterogwiazdkowy hotel w samym sercu Juraty. Obiekt, oprócz doskonałego położenia przy samej plaży, wyróżnia się oryginalnymi aranżacjami wnętrz, które harmonijnie łączą nowoczesny design z nadmorskim charakterem.

Hotel posiada apartamenty z widokiem na morze, pokoje z panoramą nadmorskiego lasu, przepiękne SPA oferujące relaks duchowy i odprężające zabiegi na ciało, strefę wellness, kompleks krytych basenów z widokiem na Bałtyk oraz strefę saun i nowoczesną siłownię. To idealne miejsce zarówno dla osób pragnących odpoczynku jak i gości preferujących aktywny tryb życia. Hotel posiada dwa korty tenisowe, rowery oraz możliwość uprawiania sportów wodnych. W stałej ofercie znajdują się pakiety relaksacyjne, odmładzające, romantyczne i dla aktywnych. Nieodłącznym elementem pobytu w Hotelu Bryza jest kuchnia, która łączy w sobie tradycje kulinarne regionu z autorskimi interpretacjami szefa kuchni.

Dzięki swojemu położeniu nad samym morzem, Hotel Bryza oferuje możliwość organizacji wyjątkowych ceremonii ślubnych na plaży, spotkań biznesowych, konferencji, bankietów oraz imprez okolicznościowych. Nietuzinkowe wnętrza, piękne widoki oraz wysoka jakość obsługi czynią obiekt idealnym miejscem na każdą okazję. Hotel Bryza od lat cieszy się ogromną popularnością wśród znanych osób ze świata kultury, biznesu i sportu, ale także wśród wszystkich gości poszukujących odprężenia i relaksu na najwyższym poziomie, w pięknej bałtyckiej scenerii.

a&o København Nørrebro

TEKST KRZYSZTOF KOTLARSKI

Hostel a&o København Nørrebro, usytuowany w dynamicznie rozwijającej się dzielnicy Nørrebro w Kopenhadze, to doskonała opcja dla podróżnych szukających przystępnego zakwaterowania w sercu duńskiej stolicy.

Budynek utrzymany w nowoczesnym stylu oferuje szeroki wybór pokoi, od wieloosobowych dormitoriów po prywatne pokoje rodzinne, co czyni go miejscem odpowiadającym potrzebom różnorodnych gości – od samotnych backpackerów po rodziny z dziećmi. Hostel dysponuje 270 pokojami, które mogą pomieścić około 670 gości. Każdy pokój wyposażony jest w łazienkę, co jest ważne zwłaszcza dla osób ceniących prywatność i wygodę.

W a&o København Nørrebro goście mogą liczyć na szereg udogodnień. Obiekt oferuje bezpłatne Wi-Fi dostępne w całym budynku, co jest ogromnym plusem dla tych, którzy chcą pozostać w kontakcie ze światem. Osobom podróżującym z dużą ilością bagażu hostel przygotował przechowalnię. Na terenie obiektu znajdu -

je się także pralnia samoobsługowa, co jest niezwykle przydatne podczas dłuższych pobytów.

Dodatkowym atutem hostelu jest przyjazna strefa wspólna, w której można odpocząć, nawiązać nowe znajomości lub pograć w gry planszowe i skorzystać z dostępnych dla gości komputerów. Bar w lobby serwuje różnorodne napoje w rozsądnych cenach.

Sam koszt zakwaterowania w a&o København Nørrebro jest bardzo konkurencyjny, co czyni obiekt doskonałym wyborem dla budżetowych podróżników. Średnia cena za noc w pokoju wieloosobowym zaczyna się od około 100-150 koron duńskich (ok. 60-90 zł), podczas gdy prywatne pokoje kosztują od 400 koron duńskich (ok. 240 zł) za noc. Dzięki temu hostel jest przystępny

cenowo, nawet dla podróżnych szukających taniego zakwaterowania w jednej z najdroższych stolic Europy.

Hostel wyróżnia się nowoczesnym, schludnym wystrojem oraz przyjazną atmosferą. Recepcja czynna jest przez całą dobę, co zapewnia gościom elastyczność przy zameldowaniu i wymeldowaniu.

Lokalizacja a&o København Nørrebro jest kolejnym dużym plusem. Nørrebro to jedna z najbardziej tętniących życiem i różnorodnych dzielnic Kopenhagi, znana z bogatej oferty kulturalnej i gastronomicznej.

W odległości krótkiego spaceru od hostelu znajduje się wiele atrakcji, takich jak cmentarz Assistens – jedno z najbardziej znanych miejsc spacerowych w Kopenhadze, gdzie odnajdziemy m.in. grób słynnego pisarza Hansa Christiana Andersena. Niedaleko hostelu znajduje się także słynny Superkilen – park miejski znany z wyjątkowego kolorowego designu, będący symbolem wielokulturowości Nørrebro. Ponadto z łatwością można dostać się do centrum miasta i zwiedzić takie atrakcje, jak Ogrody Tivoli, Pałac Królewski Amalienborg czy Muzeum Narodowe.

Podsumowując, a&o København Nørrebro to idealne miejsce na tani i komfortowy pobyt w Kopenhadze, które łączy nowoczesny styl z przyjazną atmosferą. Dzięki dogodnej lokalizacji, konkurencyjnym cenom i szerokiej gamie udogodnień hostel ten stanowi doskonałą bazę wypadową do odkrywania uroków duńskiej stolicy. ■

Maine Stan USA zaczarowany jesienią

TEKST KARINA O'NEILL

Old Orchard Beach

Położony na północno-wschodnim krańcu Stanów Zjednoczonych Maine to stan, który od dawna pobudza moją wyobraźnię. Przyciąga mnie urok zapierających dech w piersiach krajobrazów, malowniczych miasteczek i bogatej historii – zwłaszcza gdy zbliża się moja ulubiona pora roku – jesień! Maine jest nazywany Sosnowym Stanem (z ang. Pine Tree State). Otóż prawie 90% jego powierzchni to tereny leśne, w tym 32 parki stanowe i Park Narodowy Acadia, jego niekwestionowana perła w koronie. To raj dla tych, którzy lubią wypoczywać na łonie natury. Ale Maine oferuje także imponujący wybór najwyższej klasy restauracji, tętniącą życiem scenę artystyczną i mnóstwo atrakcji dla rodzin przez cały rok. Niezależnie od tego, czy chcecie zjechać na nartach w dół Sugarloaf Mountain, podziwiać rzeźby w Muzeum Sztuki Farnsworth, czy objadać się homarem, wypad do Maine to gwarancja pełnej wrażeń wycieczki. Pozwólcie, że zabiorę was w podróż po wielu stronach Maine, do miejsc, o których marzę i które wy być może też odwiedzicie...

FOTO: MICHAEL DENNING, UNSPLASH

Jesień w Maine jest po prostu magiczna. Krajobraz wręcz eksploduje czerwienią, pomarańczem i żółcią. Ten spektakularny pokaz przyciąga turystów ze wszystkich zakątków świata, chcących zobaczyć zmieniające się liście w całej okazałości. Najlepszym sposobem, aby poznać jesienną roślinność stanu Maine, jest wyruszenie autem w jedną z wielu malowniczych tras.

1. Rangeley Lakes Scenic Byway: wijąca się przez zachodnie góry stanu Maine trasa słynie z panoramicznych widoków na zalesione góry, krystaliczne jeziora i bujną roślinność. Szczególnie piękna jest trasa wokół jeziora Rangeley, w którym odbijają się jesienne liście mieniące się na powierzchni wody. Obszar ten jest ulubionym miejscem zarówno fotografów, jak i miłośników przyrody.

2. Acadia Byway: ta trasa oferuje wspaniałe widoki na Park Narodowy Acadia, gdzie połączenie gór, lasów i wybrzeża tworzy zapierający dech w piersiach kontrast z jesiennymi barwami. Jadąc, będziecie mijać urocze wioski, takie jak Bar Harbor, gdzie kolory jesieni spotykają się z nierównym wybrzeżem tej części Maine.

3. The Old Canada Road Scenic Byway: jeśli macie więcej czasu, wybierzcie się tą historyczną trasą biegnącą z Solon do granicy z Kanadą – to podróż przez najbardziej odległe i dziewicze krajobrazy stanu Maine.

4. Grafton Notch Scenic Byway: położona w górach Mahoosuc trasa oferuje piękne krajobrazy, w tym wysokie klify, głębokie wąwozy i wodospady, a wszystko to otoczone wspaniałymi jesiennymi kolorami. Chyba nie może być lepiej!

ZDJĘCIA: CLAY BANKS, UNSPLASH

Lubicie być na świeżym powietrzu? W Maine nie zabraknie wam atrakcji o żadnej porze roku! Tak się składa, że latem jest tam dość tłumnie, a przy niższych temperaturach jesień to idealny czas na odkrywanie cudów natury tego stanu. Park Narodowy Acadia, jeden z klejnotów stanu Maine, oferuje kilometry szlaków pieszych i rowerowych, z których każdy zapewnia wyjątkową perspektywę na niezwykłe krajobrazy parku. Znajdujące się w parku ścieżki, zaprojektowane przez Johna D. Rockefellera Jr., są szczególnie popularne wśród rowerzystów i gwarantują wspaniałe widoki na okoliczne lasy i wybrzeże. Rozważcie wypłynięcie kajakiem na jedno z wielu jezior lub rzek w stanie Maine. Droga wodna Allagash Wilderness Waterway, odcinek chronionej drogi wodnej o długości 150 km, przyniesie wiele wrażeń podczas wiosłowania w otoczeniu żywych kolorów jesieni. Miłośnicy wędkarstwa odkryją, że w tym sezonie rzeki i strumienie stanu Maine obfitują w pstrągi i łososie.

Bass Harbor Head

FOTO: TOA HEFTIBA, UNSPLASH

Wybrzeże stanu Maine, usiane uroczymi miasteczkami i historycznymi latarniami morskimi, to kolejna atrakcja, której nie można przegapić. Miasteczko Camden jest często nazywane „klejnotem wybrzeża stanu Maine”. Okoliczne wzgórza zapewniają oszałamiającą scenerię jesiennych kolorów, a port jest pełen klasycznych szkunerów gotowych zabrać gości w malowniczy rejs wzdłuż wybrzeża. Kolejną perełką wybrzeża jest Bar Harbor, brama do Parku Narodowego Acadia. To urocze miasteczko oferuje mieszankę naturalnego piękna i atrakcji kulturalnych, od galerii sztuki i muzeów po restauracje serwujące owoce morza: świeże homary i małże. Z tego miasteczka można wybrać się w rejs i zobaczyć kilka gatunków wielorybów, m.in. humbaki.

Sezon na wieloryby trwa od maja do października. Wizyta w pobliskiej latarni morskiej Bass Harbor Head o zachodzie słońca będzie niezapomnianym przeżyciem. Miasto Bath, znane jako „Miasto statków”, oferuje wgląd w morskie dziedzictwo stanu Maine. Muzeum Morskie stanu Maine udostępnia fascynujące eksponaty dotyczące historii przemysłu stoczniowego, a turyści mogą nawet zwiedzić zabytkową stocznię. Nie zapominajmy o plażach! Jeśli chcielibyście spędzić kilka dni na plaży w Maine, które spełnią wszelakie oczekiwania, udajcie się do Old Orchard Beach. Nadmorski kurort położony około 20 mil na południe od Portland ma plażę długą na 11 km! Jest także molo z restauracjami i sklepami oraz park rozrywki Palace Playland.

Bar Harbor

Park Narodowy Acadia

Maine słynie z owoców morza, a szczególnie homarów! Podobno jesień to idealna pora, aby delektować się tym przysmakiem, ponieważ chłodniejsza woda sprawia, że mięso jest słodsze i delikatniejsze. Akurat w tym sezonie w wielu nadmorskich miastach odbywają się festiwale homarów, podczas których odwiedzający mogą skosztować świeżych homarów, małży i innych przysmaków z owoców morza. Kolejny powód, żeby tam pojechać jesienią! Ale scena kulinarna Maine wykracza daleko poza owoce morza. W stanie znajduje się coraz większa liczba restauracji serwujących dania typu „od pola do stołu”, w których szefowie kuchni z dumą korzystają z lokalnych składników. Jesień to pora żniw, a targi rolne w całym stanie są pełne świeżych produktów, od jabłek i dyni po żurawinę i dynię. A może wizyta w sadzie jabłkowym po świeży cydr? Jesień w Maine to także czas świętowania, z licznymi festiwalami i wydarzeniami odbywającymi się w całym stanie. Świętuje się tradycje wiejskie i rolnicze, obejmując pokazy rolnictwa ekologicznego, targi rzemiosła i muzykę na żywo. Podczas Damariscotta Pumpkinfest & Regatta gigantyczne dynie przekształcają się w łodzie i ścigają się w dół rzeki. Ten dziwaczny festiwal cieszy się dużym powodzeniem wśród rodzin i ukazuje kreatywność i ducha wspólnoty małych miasteczek stanu Maine.

REKLAMA

Niezależnie od tego, czy szukacie przygody, relaksu, czy po trochu jednego i drugiego, naturalne piękno stanu Maine was nie zawiedzie. Niesamowite kolory, rześkie powietrze i obietnica wspaniale spędzonego czasu na świeżym powietrzu sprawiają, że Maine to idealne miejsce na wycieczkę jesienią. Ale chociaż jesień w Maine jest naprawdę czymś wyjątkowym, ważne jest, aby pamiętać, że ten stan jest piękny i wart odwiedzenia o każdej porze roku. Już teraz wiecie, dlaczego Maine znajduje się na szczycie mojej listy podróży! Czy może wpadł i na waszą? ■

Portland

FOTO: LAURA PERUCHI, UNSPLASH

FOTO: JULIE HAIDER, UNSPLASH

Estonia Mały kraj o wielkiej historii

Estonia to niewielki nadbałtycki kraj, który z pewnością nie należy do najpopularniejszych kierunków turystycznych. Tymczasem jest to miejsce o bogatej, burzliwej historii i wspaniałych walorach przyrodniczych. W ostatnich latach Estonia jest powoli odkrywana przez polskich turystów. Sprawdźcie, jakie ciekawe atrakcje oferuje ten gościnny kraj.

Estonia jest obecnie jedną z najprężniej rozwijających się republik poradzieckich. Rozwój gospodarczy idzie tu w parze z rozwojem turystyki. Na każdym kroku widzimy, że Estończycy dbają o swoje kulturowe i przyrodnicze dziedzictwo oraz chętnie prezentują je przyjezdnym.

TALLINN – SERCE ESTONII

Wycieczka do najbardziej na północ wysuniętej spośród trzech republik bałtyckich nie może obyć się bez zwiedzania stolicy tego kraju – Tallinna. Najważniejszy punkt tej wyprawy to tutejsze Stare Miasto i Wzgórze Zamkowe. Nie brakuje też pięknej zabudowy sięgającej swą historią późnego średniowiecza, dzięki której starówka została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Do najciekawszych zabytków należą gotycki ratusz, kościół św. Olafa (będący swego czasu najwyższą budowlą sakralną w Europie), zamek w Górnym Mieście oraz zespół pałacowo-parkowy Kadriorg, zaprojektowany na polecenie cara Piotra Wielkiego. Obecnie mieści się w nim Muzeum Sztuki.

Miasto znane jest również z innych interesujących placówek muzealnych, takich jak Muzeum Morskie, Muzeum KGB oraz ogromny skansen zlokalizowany na przedmieściach miasta. Warto odwiedzić także dysponujący imponującą kolekcją ogród botaniczny. Rozbudowana baza noclegowa powoduje, że Tallinn jest najlepszym miejscem do zatrzymania się w trakcie zwiedzania Estonii.

UROKLIWE MIASTECZKA

Choć większość z nas nie kojarzy innych estońskich miejscowości, a jedynie Tallinn, nie oznacza to, że są

one nudne i pozbawione atrakcji. Akademickie miasteczko Tartu, drugie co do wielkości w Estonii, może pochwalić się piękną historyczną ceglaną architekturą. Działa tu jeden z najstarszych uniwersytetów na północy Europy. Nie dziwi więc, że w tym mieście mają również swoją siedzibę tak ważne instytucje kultury jak Muzeum Narodowe oraz Muzeum Literatury. Na uwagę zasługują również drewniane dzielnice Karlova oraz Supilinn.

Nie mniej interesująca jest nadmorska Parnawa, postrzegana jako kulturalne centrum kraju i jednocześnie najpopularniejszy letni kurort. W otoczeniu zabytkowych budowli, takich jak Brama Tallińska, odbywają się ważne imprezy kulturalne, a w sezonie tłumy Estończyków oblegają tutejsze słoneczne plaże. Stosunkowo ciepła, jak na Bałtyk, woda oraz długie połacie czystego piasku zachęcają do pobytu także turystów z sąsiednich państw.

Nawet największe estońskie miasta nie są jednak ogromnymi metropoliami i prawdziwy urok tego kraju leży na prowincji. Jednym z takich miejsc jest wyspa Sarema, pełna turystycznych ścieżek i sielskiego krajobrazu. Pola, łąki, zabytkowe wiatraki i skansen łączą się tu w idylliczny obrazek wsi zatrzymanej w czasie. Na wyspie, w miejscowości Kuressaare, odnajdziemy również dobrze zachowany XIII-wieczny zamek biskupi wraz z okoliczną zabudową, również sięgającą czasów średniowiecza. Ciekawostkę stanowią tutejsze kratery po starożytnych meteorytach, którymi usiana jest cała wyspa. Największy z nich ma średnicę nawet 100 metrów. Z kraterami wiąże się wiele interesujących ludowych legend i opowieści.

NATURA I AKTYWNOŚĆ

Bogactwo przyrodnicze Estonii możemy z kolei podziwiać w okolicach miejscowości Tuhala, gdzie odnajdziemy niecodzienne formacje krasowe utworzone przez przepływające tu rzeki. Spektakularny pokaz możemy oglądać, gdy podziemne rzeczne koryta podczas obfitych opadów napełniają się wodą. Wybudowana tu studnia tworzy wówczas gejzer wyrzucający z siebie wodę z olbrzymią prędkością.

Niezapomniane widoki odnajdziemy również nad jeziorem Pejpus. Ten szeroki na niemal 50 kilometrów zbiornik wodny stanowi dom dla ogromnej liczby gatunków flory oraz fauny, przede wszystkim wodnych ptaków i ryb.

Jednym z najbardziej cenionych obszarów przyrody chronionej jest z kolei położony na północy Park Narodowy Lahemaa. Jest to ścisły rezerwat obejmujący pradawne lasy i siedliska łosi oraz niedźwiedzi. Znajdziemy tu rozległe bagna, imponujących rozmiarów głazy narzutowe oraz największy wodospad w kraju.

Leżąca dość daleko na północ Estonia często kojarzona jest z chłodnym i surowym klimatem. Zimą jest to bez wątpienia prawda. Siarczyste mrozy są jednak równoważone przez niesamowite piękno pokrytej gęstym białym puchem ziemi. Kochający zimowe szaleństwa Estończycy przybywają do miejscowości Otepää, będącej największym ośrodkiem narciarskim w kraju.

Ze względu na dość płaskie ukształtowanie terenu tras zjazdowych nie ma zbyt wiele, ale są one dobrze utrzymane. Dużo większą różnorodność oferują trasy biegowe i biathlonowe. Znajdziemy tu nawet skocznię narciarską oraz Muzeum Sportu. Innym ważnym ośrodkiem zimowego wypoczynku jest miasteczko Võru.

KIERUNEK DLA KAŻDEGO

Estonia to bardzo uniwersalny turystyczny kierunek. Może stanowić zarówno cel sam w sobie, jak i być elementem dłuższej wyprawy po krajach bałtyckich, czy też ciekawym przystankiem w drodze do rosyjskiego Petersburga. W Estonii będą się bawić znakomicie zarówno turyści poszukujący alternatywy dla polskich letnich kurortów nad Bałtykiem, jak i wielbiciele białego szaleństwa. Znajdą coś dla siebie pasjonaci historii i kultury oraz miłośnicy dzikiej, nieskalanej przyrody. W tym niewielkim kraju możemy doświadczyć tego wszystkiego oraz znacznie więcej. ■

ZDJĘCIA: PIXABAY

Zaplanuj mój pobyt

Odkryj Estonię

Doswiadcz małych cudów

nie tylko

POLSKA NA WEEKEND

Okolice wsi Łapszanka na Pogórzu

Spiskim – widok na Tatry

Miejsca bardzo znane oraz te odwiedzane nieco rzadziej. Urokliwe zakątki wtopione w górskie, nadmorskie, czy po prostu sielskie krajobrazy. Wielkomiejskie atrakcje i urocze małe miasteczka. To właśnie w Polsce o każdej porze roku każdy znajdzie coś dla siebie. Mamy do dyspozycji wspaniałe góry, niesamowite jeziora i rzeki, stare zamki, warownie, dworki i ruiny, jaskinie, liczne parki narodowe i krajobrazowe. Nasz kraj stwarza niemal nieograniczone możliwości do zwiedzania i do wypoczynku. Wciąż powstają nowatorskie i przyjazne turystom miejsca, obiekty i wydarzenia, które gwarantują wysoką jakość i możliwość doznania wielu niezapomnianych wrażeń. W połączeniu z pięknymi tradycjami oraz gościnnością Polska jest wręcz idealnym miejscem do podróżowania i spędzania wolnego czasu, bo atrakcji jest tu bez liku!

Jesień ma kolor i smak Małopolski

Gdy liście na drzewach przybierają złote, czerwone i pomarańczowe odcienie, a z gór i dolin schodzą mgły, Małopolska odsłania swoje najpiękniejsze oblicze. Od malowniczych szlaków w Tatrach, przez urokliwe doliny Beskidów i Pienin, aż po klimatyczne miasteczka – każda część tego regionu oferuje coś absolutnie wyjątkowego. Dlaczego warto wybrać się właśnie tutaj, aby poczuć niezwykłość nadchodzącej wielkimi krokami najpiękniejszej pory roku? Sprawdźmy to.

Tatry

FOTO: KRYSTIAN KIWACZ

Żegiestów Zdrój

GÓRSKIE

JESIENIĄ

WĘDRÓWKI

NAJLEPIEJ UDAJĄ SIĘ

Jesień w Małopolsce to wymarzony czas na górskie wędrówki. Kiedy szlaki pustoszeją, wraca na nie cisza i spokój, możemy zatrzymać się na chwilę, wsłuchać w rytm natury i naładować jej energią na nadchodzące zimne miesiące. Nie ma lepszego miejsca na kontemplowanie jesiennej aury niż małopolskie góry! Pieniny odurzają nieprawdopodobną feerią barw, puste Tatry kuszą spektakularnymi widokami, Babia Góra woła na niezapomniane wschody słońca, a Gorce, jak to Gorce – wprawiają w zachwyt panoramą tatrzańskich szczytów, która z tutejszych rozległych polan nie ma sobie równych. Echo naszych kroków na leśnych traktach, jesienne ciepło świata i spektakl kolorów – to wszystko czeka na tych, którzy zdecydują się wyruszyć na jesienny szlak. Co jest potrzebne oprócz górskiego wyposażenia? Głowa otwarta na zachwyty, bo będzie ich bardzo dużo, a także pusty brzuch, bo po górskiej eskapadzie Małopolska zaprasza do stołu.

SMAKI MAŁOPOLSKI W JESIENNEJ SZACIE

Małopolska jesienią jest najsmakowitsza do zjedzenia. Nadgryzana kawałek po kawałku przynosi kulinarne zaskoczenia, ukojenia i nowe doświadczenia. Zacznijmy od podróży na Małopolski Szlak Winny, który jest jednym z najpiękniejszych szlaków tematycznych

w regionie. Małopolskie winnice zapraszają do zanurzenia się w krajobrazach, które nie tylko cieszą oczy, ale radują serce. Między rzędami winorośli, przy suto zastawionych stołach z regionalnymi produktami można smakować życie w jego najczystszej, najbardziej autentycznej formie. Ponad 60 winnic na szlaku to możliwość poznania fascynującej historii winiarstwa w Małopolsce, kosztowania regionalnej kuchni, a także okazja do poznania fantastycznych ludzi, którzy ze swojej pasji uczynili sposób na życie. Lokalność tych miejsc wnika w każdy nanometr ciała, sprawiając, że nie chce się od tego stołu wstawać ani na chwilę.

Jak jeszcze smakuje jesienna Małopolska? Darami natury. To właśnie tutaj kulinarny świat harmonijnie współgra z Matką Naturą, która przynosi do małopolskich spiżarni swoje najlepsze plony. Jesienią spróbujecie najlepszych dań z grzybów zbieranych w małopolskich lasach, poznacie smak legendarnej kapusty z Charsznicy, skosztujecie wędzonego pstrąga z Ojcowskiego Parku Narodowego, którego poławia się z jurajskich potoków, a mijając na szlakach spędzane o tej porze roku owce z hal, będziecie mieli okazję spróbować owczych specjałów. To idealny moment do tego, aby zajrzeć do którejś z górskich bacówek – jesteście tuż przed przygotowywaniem stada do zimowania.

Bogactwo Małopolski i jej siła płyną z przenikania się różnych kultur i historii, gdzie tradycja kulinarna jest pielęgnowana z niezwykłą starannością, z poszanowaniem tradycji i dziedzictwa przodków. Poznacie je nie tylko poprzez własne zmysły, ale także dzięki wizytom na lokalnych targach kulinarnych, w gospodarstwach agroturystycznych, czy na kulinarnych szlakach tematycznych. Smaki regionu na wszystkie cztery strony świata kuszą swoją unikalnością – czy to Ziemia Sądecka, czy Skalne Podhale, czy tętniący życiem Kraków i okolice, wszędzie będzie wam smacznie. Chcecie to poczuć na własnym języku? Zaplanujcie zatem Małopolską Trasę Smakoszy która skupia ponad 30 miejsc o wyjątkowej, regionalnej architekturze i wystroju wnętrza, serwujących specyficzne dla danego regionu potrawy. Podczas tej podróży usiądziecie przy stole z Góralami, Lachami, Łemkami i Krakowiakami, próbując najbardziej charakterystycznych smaków. Inspirujące, piękne i pełne dobrej energii będą te spotkania, rozsiądźcie się wygodnie.

Babia Góra

VeloDunajec, Winnica Gródek

W małopolskim sadzie

MAŁOPOLSKA – SZLAKIEM TRADYCJI, MAGII I PIĘKNA

A gdy już ostatni okruszek zostanie zjedzony, ostatnia kropla wypita, zostańcie jeszcze trochę w Małopolsce, bo nie samymi smakami wodzi człowieka na pokuszenie. Są tu miejsca magiczne i nieprawdopodobne, których odkrywanie jest najlepszą zabawą w poszukiwaczy skarbów. Jest Lanckorona, miasteczko czasu zatrzymanego i aniołów, jest Pustynia Błędowska, która wydaje się być zupełnie nie na miejscu w tej części Europy, a jednak urzeka tak samo jak Sahara. Są Dolinki Krakowskie, w których celowe gubienie się sprawia wielką frajdę, jest Klasztor Benedyktynów w Tyńcu, majestatycznie położony na wapiennym wzgórzu nad Wisłą, czy galicyjskie miasta i miasteczka, w których zegary zwalniają. Dla rowerzystów Małopolska przygotowała setki kilometrów infrastruktury rowerowej, w tym jedną z najpiękniejszych tras w Polsce – VeloDunajec. Z kolei osoby preferujące turystykę wodną mogą odpocząć nad malowniczymi jeziorami, takimi jak Rożnowskie, Klimkówka czy Czorsztyńskie. Jedno jest pewne – Małopolska to region pełen nieoczywistych miejsc, kojący stan ducha, pełen wyciszenia piękna i niewyczerpanych inspiracji. Ten region od lat wciąga ludzi w wir fantastycznych przygód mówiąc: „Daj się ugościć”. Czy można wymarzyć sobie lepsze zaproszenie do niezapomnianej podróży? ■

Po więcej inspiracji zapraszamy na portal visitmalopolska.pl ! Projekt sfinansowany z budżetu województwa małopolskiego

Królowa Rówień

Jesienna Warszawa Kolorowa, kulturalna i kusząca

Warszawa jesienią to miasto pełne życia, barw i aromatów. To czas, kiedy ulice stolicy stają się nieco spokojniejsze, ale nadal wypełnione są muzyką, pięknem natury i niezliczonymi możliwościami kulinarnych odkryć. Co do zaoferowania turystom ma stolica Polski w tej urokliwej porze roku?

STOLICA PRZEDE WSZYSTKIM KULTURALNA

Jesień w Warszawie to prawdziwa gratka dla miłośników kultury i sztuki. W październiku odbywa się chociażby międzynarodowy Warszawski Festiwal Filmowy, jedno z najważniejszych wydarzeń dla kinomanów w Europie Środkowej, które przyciąga twórców i widzów z całego świata. W takich obiektach, jak Kino Atlantic czy Multikino Złote Tarasy, widzowie będą mogli zobaczyć zarówno najnowsze produkcje, jak i klasyczne hity.

Miłośnicy muzyki z kolei z pewnością nie przegapią kolejnej edycji festiwalu Jazz Jamboree, który odbędzie się pod koniec października. To jeden z najstarszych festiwali jazzowych w Europie, przyciągający zarówno legendarnych artystów, jak i młode talenty z różnych krajów. Koncerty odbywają się w legendarnej Stodole, gdzie miłośnicy jazzu mogą cieszyć się niezapomnianymi występami na żywo.

W KOLORACH JESIENI

Warszawa to miasto pełne zieleni, które jesienią przeradza się w prawdziwy festiwal kolorów. Łazienki Królewskie, jeden z najpiękniejszych ogrodów w Europie, mieni się wówczas feerią barw, od złota, poprzez jaskrawą czerwień, po głęboki brąz. Malowniczy pejzaż odbija się w stawach, tworząc niesamowite, pełne magii obrazy. Spacerując po ogrodach, można natknąć się na wiewiórki zbierające zapasy na zimę lub podziwiać dostojne pawie przechadzające się wśród opadających liści.

Park Ujazdowski, położony w centrum miasta, to kolejne miejsce, które jesienią zachwyca swoim urokiem. To idealny kierunek na długi spacer wśród alejek obsadzonych starymi drzewami, które pysznią się różnorodnymi odcieniami żółci i czerwieni. Jesienne światło, łagodne i ciepłe, nadaje miejscu szczególny urok, a parkowe alejki zachęcają do chwil relaksu na ławce z książką w ręku.

Park Ujazdowski

SZTUKA I NIE TYLKO

Warszawa to nie tylko piękno przyrody i ciekawe wydarzenia kulturalne, ale także miasto pełne historii, prezentowanej przez fascynujące muzea. Jesień 2024 roku przynosi szczególnie ważne wydarzenia na kulturalnej mapie stolicy. Nowa siedziba Muzeum Sztuki Nowoczesnej, której otwarcie planowane jest na koniec października, już teraz budzi ogromne zainteresowanie. Budynek na słynnym placu Defilad stanie się nowym centrum artystycznym miasta, prezentującym zarówno polskich, jak i zagranicznych artystów.

Dla miłośników słodkich wrażeń nie lada gratką będzie otwarte we wrześniu Muzeum Fabryka Czekolady E. Wedel. To miejsce, które przeniesie każdego w magiczny świat czekolady, gdzie można poznać tajniki produkcji tego przysmaku, a także spróbować różnych jej rodzajów. Muzeum oferuje interaktywne wystawy i warsztaty, dzięki którym odwiedzający mogą samodzielnie stworzyć czekoladowe dzieła.

KULINARNE DOZNANIA Z NUTKĄ PRZYPRAW

Jesień w Warszawie to również prawdziwa uczta dla smakoszy. Restauracje w całym mieście przygotowują specjalne sezonowe menu, które wykorzystuje bogactwo jesiennych darów natury. W lokalnych restauracjach królują dania z dyni, grzybów, jabłek i śliwek, a także aromatyczne potrawy z dziczyzny.

Wśród niesamowitej różnorodności warszawskich lokali warto wymienić choćby restaurację Opasły Tom serwującą w tym czasie kremową zupę dyniową z imbirem i chili, która doskonale rozgrzewa w chłodniejsze dni. W bistro Syrena Irena można z kolei skosztować tradycyjnych polskich pierogów, a w restauracji U Wieniawy, czyli oficjalnie najlepszej restauracji w Polsce w 2024 roku, specjałów polskiej kuchni oficerskiej dwudziestolecia międzywojennego w nowych odsłonach.

WARSZAWA ROZKWITA JESIENIĄ

Jesień w Warszawie to czas pełen barw, smaków i dźwięków. To idealna pora, by odkryć to, co w stolicy najlepsze – od kulturalnych wrażeń, poprzez estetyczne piękno, aż po doznania smakowe. Warszawa o tej porze roku z pewnością nie zawiedzie żadnego odwiedzającego, oferując niezapomniane doświadczenia. ■

Fabryka Czekolady E. Wedel

Muzeum Historii Polski

Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna

Pomorze na czele z Gdańskiem dołączyło do elitarnego grona polskich miast wyróżnionych w Przewodniku Michelin!

Zakończyła się selekcja lokali wyróżnionych przez znany i ceniony na świecie Przewodnik Michelin. Na podstawie weryfikacji i ocen inspektorów 6 restauracji zostało nagrodzone prestiżowymi „gwiazdkami”, 16 otrzymało tytuł Bib Gourmand, a aż 54 znalazło się w rekomendacjach. Po raz pierwszy w historii do grona miast dołącza Pomorze ze stolicą w Gdańsku!

Na mocy umowy podpisanej przez Polską Organizację Turystyczną ze słynnym Przewodnikiem Michelin do obecnych już w tej prestiżowej publikacji polskich regionów, reprezentowanych przez miasta wojewódzkie – Warszawę, Kraków i Poznań, dołącza Gdańsk z województwem pomorskim! Jest to kolejny dowód na niezwykle wysoki poziom polskiej oferty kulinarnej, co stwarza nowe wspaniałe możliwości dla promocji naszego kraju. Turystyka kulinarna jest obecnie jednym z najszybciej rozwijających się trendów w turystyce, co jest pokłosiem coraz większej popularności turystyki miejskiej i kulturowej.

Z wielką radością i satysfakcją przyjąłem wiadomość, że Pomorze wraz z Gdańskiem to kolejny – czwarty już – polski region, który uzyskał pozytywną opinię inspektorów słynnego Przewodnika Michelin i tym samym dołączył do elitarnego grona najlepszych światowych destynacji kulinarnych. Polska słynie ze swojej gościnności, a kulinaria stanowią bardzo ważny element naszej kultury narodowej. Tym bardziej cieszy mnie, że wysoki poziom oferty polskich smaków został doceniony i uzyskał rekomendację tej prestiżowej kapituły. Do tej pory wyróżnionych zostało 49 polskich restauracji z Warszawy, Krakowa i Poznania. Dzisiaj li-

sta restauracji liczy prawie 80. Serdecznie gratuluję restauratorom i jednocześnie, jako Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej, jestem ogromnie dumny z tego osiągniecia. Oznacza ono bowiem, że Polska wpisuje się doskonale w najnowsze światowe trendy kulinarne i potwierdza, że nasz kraj jest wspaniałym kierunkiem podróży – powiedział Rafał Szmytke, Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej.

Przewodnik Michelin pojawia się na rynku od 1900 roku i jest uznawany za najważniejszy przewodnik kulinarny na świecie. Stanowi numer jeden zarówno pod względem wysokości sprzedaży, jak i historii oraz reputacji. Dołączenie Pomorza potwierdza silną markę Polski na kulinarnej mapie Europy. Turyści coraz częściej wybierają Polskę jako swój cel podróży właśnie ze względu na bogatą ofertę gastronomiczną. Jak podkreśla Michelin Guide w swojej informacji prasowej: Inspektorzy eksplorując kulinarne oblicza Gdańska zachwycili się także zabytkową architekturą Gdańska, która łączy się z nowoczesną zabudową nabrzeży Motławy. ■

RESTAURACJE WYRÓŻNIONE PRZEZ PRZEWODNIK

MICHELIN:

Dwie gwiazdki: Bottiglieria 1881 (Kraków)

Jedna gwiazdka: Muga (Poznań), NUTA (Warszawa), Arco by Paco Pérez (Gdańsk),Giewont (Kościelisko), Rozbrat 20 (Warszawa)

Zielona Gwiazdka: Eliksir (Gdańsk)

Bib Gourmand:

Warszawa: alewino, Kieliszki na Próżnej, Koneser Grill, Le Braci, Ceviche Bar, Kontakt

Poznań: TU.REStAURANT, Fromażeria

Kraków: MOLÁM, Folga, Ciekocinko: Luneta & Lorneta Bistro Club

Gdańsk: Hewelke, Treinta y Très, Sopot: 1911 Restaurant, Vinissimo

Rekomendacje:

• Fino (Gdańsk)

• Mercato (Gdańsk)

• Niesztuka (Gdańsk)

• Piwna47 (Gdańsk)

• Ritz (Gdańsk)

• True (Gdańsk)

• Tygle (Gdańsk)

• Butchery & Wine (Gdynia)

• Oberża 86 (Gdynia)

• Albertina (Kraków)

• Amarylis (Kraków)

• Artesse (Kraków)

• Copernicus (Kraków)

• Farina (Kraków)

• Filipa 18 (Kraków)

• Fiorentina (Kraków)

• Hana Sushi (Kraków)

• Karakter (Kraków)

• Kogel Mogel (Kraków)

• NOTA_RESTO by Tomasz Leśniak (Kraków)

• Pod Nosem (Kraków)

• Pod Różą (Kraków)

• Szara (Kraków)

• ZaKładka (Kraków)

• Zazie (Kraków)

• Kropka. (Kraków)

• Mazi (Kraków)

• Nami Beef and Reef (Kraków)

• 62 Bar & Restaurant (Poznań)

• A nóż widelec (Poznań)

• Cucina (Poznań)

• Delicja (Poznań)

• Marino Bistrot (Poznań)

• NOOKS (Poznań)

• Papavero (Poznań)

• PASODOBRE (Poznań)

• Port Sołacz (Poznań)

• The Time (Poznań)

• Zen On (Poznań)

• Café Xander (Sopot)

• Fisherman (Sopot)

• L’Entre Villes (Sopot)

• Bez Gwiazdek (Warszawa)

• Butchery & Wine (Warszawa)

• Dyletanci (Warszawa)

• elixir by Dom Wódki (Warszawa)

• Epoka (Warszawa)

• Europejski Grill (Warszawa)

• hub.praga (Warszawa)

• Muzealna (Warszawa)

• Nolita (Warszawa)

• Noriko Omakase (Warszawa)

• The Farm (Warszawa)

• Tuna (Warszawa)

PRZYDATNE W PODRÓŻY I NIE TYLKO...

Vasco Translator V4 to idealny towarzysz podróży, bez względu na to, czy zwiedzasz Azję, czy podróżujesz po Europie. Translator oferuje tłumaczenie głosowe w czasie rzeczywistym i obsługuje 112 języków, co oznacza, że porozumiesz się z większością populacji świata. Zyskujesz z nim także darmowy i nielimitowany internet do tłumaczeń dzięki wbudowanej karcie SIM. Urządzenie doskonale odbiera każde słowo, nawet w hałaśliwych miejscach, ponieważ zostało wyposażone w mikrofony z redukcją szumów. Cena: 1849 zł vasco-electronics.pl

Zestaw 3 lekkich pokrowców Eagle Creek Isolate Cube Set XS/S/M nadaje się na każdą podróż. Są bardzo praktyczne i wykonane z wytrzymałego materiału. Z nimi organizacja zawartości bagażu jest łatwa i intuicyjna. Są dostępne w różnych kolorach i rozmiarach. Cena: 220 zł makanu.pl

Kamera zewnętrzna TP-Link Tapo C410 rejestruje obraz w rozdzielczości 2K, co zapewnia wyraźne i kolorowe nagrania nawet w nocy. Dzięki akumulatorowi o pojemności 6400 mAh urządzenie może działać do 180 dni na jednym ładowaniu, co pozwala na bezinwazyjny montaż bez konieczności prowadzenia jakichkolwiek kabli. Funkcja detekcji Smart SI inteligentnie rozpoznaje ludzi, zwierzęta i samochody, natychmiast powiadamiając użytkownika o wykryciu ruchu. Kamera oferuje również alarm dźwiękowy i świetlny oraz dwukierunkową transmisję audio. Cena 269/369 zł (w zestawie z panelem solarnym Tapo A201) tp-link.com/pl

Zestaw podręczny Opinel Nomad Picnic Plus został stworzony we współpracy z projektantem Franckiem Fontaną. Nadaje się zarówno do posiłków na świeżym powietrzu (piknik, biwak, kemping...), jak i do szybkich posiłków w biurze! Zestaw składa się z noża, widelca i łyżki. Można je w łatwy i szybki sposób złożyć i zdemontować.

Cena: 103 zł makanu.pl

Zegarek Vostok Europe Jeziorak NH38A-225A480 to elegancki czasomierz inspirowany najdłuższym jeziorem w Polsce, Jeziorakiem. Posiada automatyczny mechanizm NH38A, stalową kopertę o średnicy 45 mm, szafirowe szkło i wodoodporność do 200 metrów. Ciemnoniebieska tarcza z indeksem oraz datownikiem podkreśla jego nowoczesny design. Luminowane wskazówki zapewniają doskonałą czytelność w ciemności. Zegarek jest limitowany do 200 sztuk.

Cena: 1990 zł vostokeurope.com.pl

NA RYNkU

Multitool Leatherman Raptor Rescue to wykonane z nierdzewnej stali, wygodne i wytrzymałe nożyczki z zytelowym uchwytem. Umożliwiają szybkie rozcięcie ubrania osoby poszkodowanej, co pozwala na błyskawiczny dostęp do zranionych powierzchni ciała. Niezbędnym narzędziem ratowniczym jest również przecinak do obrączek, który pozwala uratować palce przed martwicą spowodowaną opuchnięciem i blokowaniem przepływu krwi w zranionej ręce, na której znajduje się np. pierścionek. Multitool wyposażony został dodatkowo w solidny zbijak do szyb, bezpieczny przecinak do pasów oraz klucz do butli z tlenem. W komplecie znajduje się zdejmowalny, sprężysty klips umożliwiający przypięcie toola do krawędzi kieszeni lub paska oraz polimerowa kabura Utility. Dodatkowo na jednym z ramion znajduje się kółko do przewleczenia linki. Cena: 469 zł military.pl

Nowy kubek termiczny SIGG Helia został zaprojektowany przez inżynierów w Szwajcarii. Duży otwór ułatwia np. wrzucenie kostek lodu lub kawałków owoców. Przezroczysta, nakręcana pokrywka pozwala sprawdzić stan zawartości. Picie ułatwia dołączona do kubka szklana słomka. Nie trzeba już pochylać kubka, żeby się napić, co docenią np. kierowcy. W zestawie znajduje się specjalna szczoteczka do szklanej słomki. Próżniowa izolacja kubka utrzymuje chłodne napoje do 17 godzin. Kubek wykonany z wysokiej jakości stali 18/8 jest alternatywą dla jednorazowych kubków czy butelek. Dostępne są dwie pojemności: 0,45 l i 0,6 l oraz 6 różnych wariantów kolorystycznych. Cena: 128-149 zł makanu.pl

REKLAMA

PLANOWANIE URLOPU

NA NARTACH – C z AS: START!

Początek jesieni to dla miłośników narciarstwa najlepszy czas na zaplanowanie urlopu. W tym okresie biura podróży wypuszczają swoją ofertę na sezon zimowy 2024/2025, a jeżeli chcemy jechać na własną rękę, to wybór kwater we wrześniu czy październiku jest nadal bardzo szeroki. Planując urlop z wyprzedzeniem, możemy też skorzystać z atrakcyjnych promocji lub nawet pokusić się o lot w dobrej cenie, zwłaszcza gdy planujemy urlop z grupą znajomych lub wybieramy się w dwie rodziny. Jakie mamy opcje?

Wybór polskich miejscowości na narty, takich jak Białka Tatrzańska czy Szczyrk, pozwala na szybki dojazd na miejsce i nie powoduje zmęczenia podróżą, jednak nie zawsze jest to trafiona opcja. Przede wszystkim pogoda w Polsce bywa kapryśna, przez co czasami długo oczekiwany urlop zamiast na śnieżnym stoku spędzamy na… spacerach w słońcu. Z tego względu coraz częściej decydujemy się na wyjazd w Alpy, które są pewne pod względem pogody oraz mają bez porównania dłuższe nartostrady, co pozwala na jazdę przez cały dzień i pokonywanie dziesiątków kilometrów. Hitem – jak się okazuje – jest włoskie Livigno, najchętniej odwiedzany przez Polaków kurort we Włoszech. Co ciekawe, pomimo ogromnego zainteresowania wcale nie stoi się w kolejkach do wyciągów, a stoki są niezwykle szerokie, dzięki czemu w ogóle nie ma tłoku.

LIVIGNO – ZIMOWE SZALEŃSTWO W SERCU ALP

Co roku zastanawiamy się, dokąd się wybrać na białe szaleństwo. Pewnym kierunkiem są oczywiście Alpy, gdzie do wyboru mamy wiele olbrzymich kompleksów oraz mniejszych, bardziej kameralnych, czy wręcz bu -

tikowych miejscowości. Wśród nich wyróżnia się Mały Tybet Europy, czyli urokliwe Livigno, narciarska stolica Włoch, którą zna każdy miłośnik sportów zimowych. Miejscowość ta oferuje ponad 100 kilometrów tras narciarskich, 31 nowoczesnych wyciągów, 9 parków rozrywki, 4 snow parki, 2 tory dla skuterów śnieżnych oraz park wodny Aquagranda, w którym można się zrelaksować po całodziennym wysiłku na stoku. Bez wątpienia atutem tego miejsca jest też położenie na wysokości 1816 m n.p.m., które sprawia, że sezon trwa tu od samego początku grudnia aż do… majówki. Livigno wygląda magicznie w okresie zimowym, kiedy śnieg pokrywa dolinę Valtellina, a uprawiając narciarstwo czy snowboard, możemy podziwiać malownicze szczyty włoskich Alp. Dlaczego jeszcze wybieramy Livigno? Wyciągi dostępne są tu tuż za progiem hotelu, nowoczesna infrastruktura bije na głowę naszą rodzimą, warunki pogodowe dają gwarancję wykorzystania urlopu do cna, a szerokie i nieprzeludnione stoki czynią z Livigno prawdziwe narciarskie eldorado. Dodajmy do tego włoskie dolce vita, własnoręcznie robione makarony oraz wszędobylskie prosecco i bombardino, a dostaniemy przepis na idealne zimowe wakacje.

ATRAKCJE, CZYLI BEZ NUDY W LIVIGNO

Tym aktywnym sportowo Livigno oferuje wiele kilometrów dobrze przygotowanych tras dla narciarzy i snowboardzistów. Wyznaczono też specjalne trasy dla osób chcących spróbować swoich sił na biegówkach, w nordic walkingu czy na specjalnych rowerach z silnikami elektrycznymi i „balonowymi” kołami. Jednak ta włoska miejscowość to nie tylko sport. Warto skosztować lokalnej kuchni – charakterystyczne dla tego regionu są smażone kulki serowe w cieście gryczanym, idealnie rozpływająca się w ustach przystawka o nazwie sciatt oraz pizzoccheri, makaron podobny do tagliatelle serwowany z kapustą, ziemniakami i masłem. Bez wątpienia klimat miejsca tworzą też odbywające się na stokach Apres Ski, czyli imprezy w rytm elektryzującej muzyki, które na stałe wpisały się w narciarską tradycję regionu.

ZDJĘCIA:

RAJ DLA ZAKUPOHOLIKÓW I MIŁOŚNIKÓW

DOBREGO JEDZENIA

W Livigno warto wybrać się także na spacer po centrum miejscowości – z uwagi na obowiązującą tu strefę wolnocłową wiele rzeczy możemy kupić w atrakcyjnej cenie, odwiedzając jeden z wielu butików z włoską modą, okularami, biżuterią czy butami. Znajdziemy tu też niespotykany wybór marek turystycznych i sportowych. Co ciekawe, pomimo licznych sklepów miejscowość zachowała swój klasyczny, górski charakter i butikowy wygląd. Znajdziemy tu restauracje skryte w górskich chatach, które serwują tradycyjne lokalne dania z gór oraz nowoczesne lokale z kuchnią fusion, oferującą zaskakujące połączenia smakowe. W centrum miasta znajduje się także Latteria, w której można spróbować na miejscu robionych serów oraz… prawdziwych włoskich lodów – smakołyku będącego znakiem rozpoznawczym Półwyspu Apenińskiego.

DARMOWE SKI PASSY DLA WSZYSTKICH

W pierwszej połowie grudnia oraz w drugiej połowie kwietnia w Livigno obowiązują darmowe ski passy. Aby je otrzymać, należy dokonać rezerwacji noclegu za pośrednictwem strony internetowej www.livigno.eu/pl. Darmowe karnety na wszystkie wyciągi otrzyma każdy, kto zostanie na minimum 4 noce w hotelu lub na 7 nocy w apartamencie. Promocja obowiązuje przez cały okres pobytu dla wszystkich gości tego alpejskiego resortu. Poza sezonem możemy także liczyć na tańsze noclegi i lot liniami Ryanair do Mediolanu nawet za 200 zł w dwie strony. ■

Ciekawostki ze świata

MATCHA – NATURALNY SPOSÓB

NA CHOROBY DZIĄSEŁ

Matcha zawiera ponad 100 razy więcej antyoksydantów niż inne herbaty, dlatego zapobiega rozwojowi nowotworów, hamuje rozwój cukrzycy i stabilizuje ciśnienie krwi. Nowe badania wskazały, że ma także pozytywny wpływ na kondycję naszych dziąseł. Zapalenie przyzębia ( periodontitis) to choroba zapalna dziąseł spowodowana infekcją bakteryjną, która nieleczona, może prowadzić do powikłań, w tym utraty zębów. Jednym z głównych czynników powodujących zapalenie przyzębia jest bakteria

Porphyromonas gingivalis, która kolonizuje biofilmy na powierzchni zębów i namnaża się w głębokich kieszonkach dziąsłowych. Japońscy naukowcy odkryli, że matcha, czyli sproszkowana zielona herbata, hamuje wzrost P. gingivalis, co potwierdzono testami laboratoryjnymi. Ponadto w badaniu klinicznym z udziałem 45 osób chorych na zapalenie przyzębia osoby stosujące płyn do płukania jamy ustnej na bazie matchy wykazały znacznie niższy poziom P. gingivalis w próbkach śliny niż na początku badania. Chociaż nowe badanie nie jest pierwszym, które sprawdza antybakteryjny wpływ związków pochodzących z herbaty na P. gingivalis, naukowcy zauważają, że potwierdza ono potencjalne korzyści płynące ze spożycia matchy w ramach planu leczenia osób cierpiących na choroby przyzębia.

NOWY GATUNEK GRZYBA „ZJE” PLASTIK?

Zanieczyszczenie mórz i oceanów plastikiem stanowi poważny problem dotykający wszystkie środowiska morskie. Jedną z obiecujących inicjatyw jest odkrycie przez grupę badaczy wodnego grzyba, który wykazuje zdolność do rozkładu sztucznych odpadów. Hydromikolodzy z Królewskiego Holenderskiego Instytutu Badań Morskich oraz ich współpracownicy z Uniwersytetu w Utrechcie, Ocean Cleanup Foundation oraz instytutów badawczych w Paryżu, Kopenhadze i St. Gallen w Szwajcarii odkryli, że grzyb Parengyodontium album współżyje z innymi morskimi mikrobami na małych fragmentach plastikowych śmieci w oceanie. Grzyb ten posiada zdolność do rozkładania polietylenu, czyli materiału powszechnie używanego w produkcji reklamówek, plastikowych butelek i innych opakowań. Jest to najczęściej spotykany rodzaj plastiku w oceanie. Parengyodontium album wykazuje zdolność do rozkładu plastiku, jednakże warunkiem koniecznym jest jego wcześniejsze wystawienie na działanie promieniowania UV pochodzącego ze światła słonecznego. Światło UV może zarówno samodzielnie rozkładać plastik, jak i ułatwiać proces rozkładu plastiku przez grzyby morskie. Analizy laboratoryjne wykazały, że grzyb hodowany jest zdolny do rozkładu kawałków plastiku, które zostały wcześniej wystawione na działanie promieniowania UV, z tempem rozkładu wynoszącym około 0,05% dziennie. Choć wskaźnik ten wydaje się niski, to w połączeniu z innymi mikrobami i metodami może przynieść istotne korzyści w redukcji plastikowych odpadów.

FOTO: MATCHA & CO, UNSPLASH

6 października 2024

12:00-18:00

Wedding Day

Hotel Kłodzko

Odkryj Magię Weselnych Trendów!

Szukasz inspiracji na swój wielki dzień?

Chcesz, aby Twoje wesele było wyjątkowe i pełne magii?

Dołącz do nas na Wedding Day i odkryj najnowsze trendy w dekoracjach weselnych oraz spotkaj się z najlepszymi ekspertami w branży!

• Dekoracja Hotel Kłodzko Ewelina Młynarczyk i Anna Koziarska ,,Deco Ladys’’

• Studio Wizażu i Stylizacji Beata Pogoda

• Fotograﬁa Radosław Chuchra

• „Marzenie” – salon i pracownia sukien ślubnych

• Oprawa muzyczna – Agnieszka Osiecka i DJ Maximuz

• „Magiczne Skrzypce” – Aleksandra Kwiatek

• Salon Fryzur „Finezja” – Daria Bożek

Czekają na Ciebie gotowe aranżacje dekoracji weselnych zgodnie z najnowszymi trendami.

JEDEN BOCIAN NA 15 MIESZKAŃCÓW

Rust, maleńkie zabytkowe miejsce w Burgenlandzie (Austria) wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, słynie z ogromnej populacji bocianów. Ma się wrażenie, że niemal każdy dach ma swoje gniazdo. Każego roku mieszka tu co najmniej 130 dorosłych i młodych ptaków. Przyciągają tłumy turystów z całej Europy. Wtedy nie liczą się zabytki – zadziera się głowę wysoko i obserwuje, jak bociany przemieszczają się z gniazd na łąki, walczą między sobą, uczą się latać, „hałasują” klekotaniem. Bocian biały trafił do Rust pod koniec XIX wieku, w latach 70. XX wieku populacja spadła z około 40 do zaledwie 20 par. Spadek liczebności wynikał z braku pożywienia. Koniec intensywnej hodowli zwierząt spowodował, że wiele użytków zielonych zostało wykorzystanych jako grunty budowlane lub orne. Boćki potrzebują podmokłych łąk z niską trawą, aby znaleźć tam pożywienie. Żeby im pomóc, wydzierżawiono 12 hektarów pastwisk, na których wypasane są owce i bydło. Rodzina bociania potrzebuje 4-6 kg pożywienia dziennie. Bociany z natury gniazdują na drzewach, obecnie częściej na dachach, wieżach, słupach wysokiego napięcia. W Rust żyją w solidnych gniazdach na wysokich kominach kamienic. Zanim się wprowadzą po długim locie np. z Afryki, przyjaciele ptaków sprzątają ich „domostwa”, usuwają chwasty, dezynfekują. ■

Opracowanie: Renata Nawrocka

EKOLOGICZNA STAL

Niemieccy naukowcy z Max-Planck-Institut für Eisenforschung opracowali technologię umożliwiającą przetwarzanie w ekologiczną stal trującego dla natury tzw. czerwonego szlamu, powstającego przy produkcji aluminium. To doniosłe osiągnięcie, bo jednocześnie usuwa się ze środowiska szkodliwą substancję i produkuje materiał, na który jest duże zapotrzebowanie. Robi się to w specjalnych piecach. Po takim procesie z czterech miliardów ton szlamu można uzyskać prawie 700 mln ton stali wolnej od dwutlenku węgla. Gdyby tę metodę zacząć stosować na całym świecie, byłby to ogromny zysk dla środowiska naturalnego. Czerwony szlam powstaje głównie w Australii, Brazylii oraz Chinach.

Przyjemność i zdrowie

Czy kawa może być nie tylko smaczna ale też zdrowa? Czy może nie wypłukiwać magnezu z organizmu, nie zakwaszać i nie powodować różnych nieprzyjemnych objawów, jak dyskomfort w żołądku, uderzenia gorąca, zmiana akcji serca, nadmierne pobudzenie, itp.?

Poznaj zdrowe kawy Chi-Cafe oraz ReiChi Cafe . Mają one wszystkie zalety zwykłej kawy, ale nie mają jej wad! Wybornie smakują, a dzięki kofeinie z kawy i guarany pobudzają przyjemnie i na długo. Zwykła kawa zakwasza i prowadzi do utraty magnezu i wapnia, kawy Chi-Cafe oraz ReiChi Cafe wręcz odwrotnie – są ich źródłem!

Filiżanka Chi-Cafe zawiera 10% zalecanej dziennej porcji błonnika dla zdrowia jelit..

Chi-Cafe oraz ReiChi Cafe zawierają także witalne ekstrakty z guarany, żeńszenia, adaptogeny z grzyba reishi, polifenole z granatu, magnez, wapń oraz witaminę B12. Teraz nowo ś ć! Pyszne batony: kawowo-bakaliowy Chi-Cafe balans oraz kawowo-kokosowy ReiChi Cafe . Zakochasz się w ich smaku!

ryczki grzybka reishi, kawy espresso, naturalnej guarany i żeńszenia z kremową łagodnością mleka kokosowego. Z adaptogenami z reishi i witaminą B12.

Chi-Cafe balans

NOWOŚĆ!

To harmonijna kompozycja kawy zielonej i palonej, błonnika z akacji, guarany, witalnych polifenoli z granatu, wzmacniającego żeńszenia i odrobiny kakao. Z magnezem i wapniem.

Batony kawowe

Smaczne, zdrowe, pożywne i przyjemnie pobudzające Batony: kawowo-bakaliowy Chi-Cafe balans i kawowo-kokosowy Rei-Chi Cafe . Do pracy, do samochodu, na uczelnię, dla chwili przyjemności.

Zamów bezpłatne próbki kaw! Podaj adres wysyłki przez formularz kontaktowy na ChiCafe.pl lub pod tel. 22 490 94 30 (pn. - pt, 9 00 -16 00 ). List zwykły, Poczta Polska.

Spokojny wypoczynek w najpiękniejszych miastach sieci Cittaslow w Turcji

Piękne nadmorskie prowincje w Turcji przyciągają rocznie miliony turystów, oferując idylliczne trasy, zapewniające spokojny i relaksujący wypoczynek w stylu slow life. W tureckich miastach należących do sieci Cittaslow czas płynie wolniej, tradycje są kultywowane, a krajobrazy urzekają swoim pięknem. Rano można delektować się bogatymi tureckimi śniadaniami, a wieczorem świeżymi owocami morza z Morza Egejskiego, regionalnymi potrawami przygotowywanymi na oliwie z oliwek oraz wykwintnymi tureckimi winami. Wycieczki łodzią, surfing, zwiedzanie starożytnych zabytków... to tylko kilka atrakcji, które czekają na odwiedzających!

IZMIR – SEFERIHISAR I FOÇA

Rozciągająca się wzdłuż Morza Egejskiego prowincja Izmir to nie tylko tętniące życiem miasto Izmir, ale także malownicze kurorty wypoczynkowe, takie jak Çeşme, Alaçatı, Urla i Kuşadası. Niecałą godzinę jazdy od Izmiru i 20 minut od najbliższej plaży położone jest Seferihisar, pierwsze tzw. powolne miasto w Turcji, które od 2009 roku jest częścią sieci Cittaslow. Seferihisar zachowuje lokalne wartości i tradycyjny charakter nadmorskiej osady, wdrażając jednocześnie inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju, takie jak latarnie uliczne zasilane energią słoneczną oraz bawełniane siatki zamiast plastikowych toreb.

Mieszkańcy tego regionu uprawiają rośliny, korzystając z rodzimych nasion, a sklepy sprzedają lokalne produkty. Nadmorska dzielnica Sığacık, oddalona o kilka kilometrów od centrum Seferihisar, słynie z niedzielnego targu na zamku Sığacık, gdzie można znaleźć wszelkiego rodzaju regionalne i lokalne produkty. Region Seferihisar, uznawany za stolicę uprawy mandarynek, rozpoczyna sezon na te owoce w listopadzie Festiwalem Mandarynek (Mandalina Şenliği). W okolicy znajdują się także antyczne zabytki, w tym starożytne miasto Teos, jedna z najważniejszych osad Ligii Jońskiej (tzw. Dodekapolis).

ZDJĘCIA: CITTASLOW

Foça, nazwana tak na cześć fok żyjących wzdłuż wybrzeża, to spokojna osada oferująca unikalne połączenie historii, przyrody i uroków morza. Obszar ten jest siedliskiem mniszki śródziemnomorskiej z rodziny fokowatych, należącej do gatunków najbardziej zagrożonych wyginięciem. Tutejsze plaże, Eski Foça, Yeni Foça, Bağarası i Ilıpınar, odznaczone Błękitną Flagą zapewniają wiele atrakcji na świeżym powietrzu, w tym kajakarstwo, żeglarstwo i pływanie. Eski Foça, czyli obszar starego miasta, to malownicza okolica z nadmorskimi tawernami, piekarniami i przyjaznymi kotami. Ta spokojna wioska rybacka słynie również z gajów oliwnych i winnic pełnych ciemnych winogron – Foça Karası. Świetnym sposobem na rozpoczęcie dnia w Foça jest skosztowanie chrupiącego simita lub innych jeszcze ciepłych wypieków zakupionych w jednej z lokalnych piekarni. Wieczorami odwiedzający mogą delektować się pysznymi faszerowanymi małżami z dużą ilością cytryny i spróbować lokalnych win wytwarzanych z winogron Foça.

ZDJĘCIA: CITTASLOW

AKYAKA – LEŻĄCA W SERCU NATURY

W PROWINCJI MUĞLA

W prowincji Muğla, położonej na styku Morza Śródziemnego i Egejskiego, znajdują się popularne miejsca wyjazdów wakacyjnych, czyli Bodrum, Fethiye, Marmaris, Datça i Akyaka. Otoczona lasami sosnowymi, z pięknym widokiem na zatokę Gökova, Akyaka powstała na miejscu starożytnej osady karyjskiej o nazwie Idyma. Do dziś, w drodze do miasta, można zobaczyć kamienne grobowce z tamtej epoki. Ta mała wioska rybacka, znana z rzeźbionych drewnianych domów, zapewnia spokojną atmosferę oraz słońce, plażę i morze. Windsurfing, kitesurfing i kajakarstwo morskie to tylko niektóre z atrakcji dostępnych w okolicy. Płynie tu też podziemna rzeka Azmak, która po wydostaniu się na powierzchnię miesza się z wodą morską, tworząc zaskakujące połączenie ciepłej i zimnej wody podczas pływania.

ZDJĘCIA: CITTASLOW

FINIKE – CENTRUM SPOKOJU NA RIWIERZE TURECKIEJ

Prowincja Antalya, ceniona za plaże wyróżnione Błękitną Flagą, miejsca idealne do nurkowania i ekskluzywne kurorty, pełna jest też uroczych miasteczek, takich jak „powolne miasto” Finike. Najprawdopodobniej w V wieku p.n.e. na tym obszarze osiedlili się Fenicjanie, nadając mu nazwę Phoinikos, a przez kolejne wieki zamieszkiwały go różne cywilizacje. Najbardziej znane tutejsze starożytne miasta, czyli Limyra i Arykanda, są otwarte dla zwiedzających. Piękne naturalne otoczenie Finike – gaje pomarańczowe, czyste plaże i zaciszne turkusowe zatoki – przyciąga turystów, podobnie jak inne cuda natury w tym regionie.

Jedną z najpiękniejszych zatok w prowincji Antalya jest zatoka Andrea Doria, z czystymi wodami, plażą otoczoną bujnymi, zielonymi drzewami, na której czasami można zobaczyć śródziemnomorskie foki i żółwie morskie Caretta caretta. Odwiedzający mogą również wybrać się na wędrówkę przez kanion Gökbük i zwiedzić jaskinię Suluin, gdzie znajdują się imponujące stalaktyty, stalagmity i trawertynowe baseny. Dzięki słynnym pomarańczom z Finike sygnowanym chronionym oznaczeniem geograficznym to miejsce znane jest ze swoich produktów gastronomicznych, w szczególności soków, dżemów i marmolad. ■

Opracowanie: redakcja we współpracy z Biurem Radcy ds. Kultury i Informacji Ambasady Turcji w Polsce

ZDJĘCIA: CITTASLOW

YNOLEIZ

TRANSFORMACJ A

Szybki paszport tymczasowy

TEKST PRAWNIK OKTAWIA BUDNIK, KANCELARIA PRAWNA BUDNIK, POSNOW I PARTNERZY

Na pewno wielokrotnie słyszeliśmy w przeszłości różne historie o zagubieniu czy utracie paszportu tuż przed wymarzonym wyjazdem za granicę, gdy wszystkie sprawy dotyczące takiego wyjazdu były już załatwione i opłacone, np. bilety na podróż, rezerwacja hotelu czy inne atrakcje albo wymarzony koncert muzyczny czy niepowtarzalna atrakcja sportowa. Skutecznym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest tzw. paszport tymczasowy.

Ten rodzaj dokumentu jest prawnie uregulowany od wielu lat, aktualnie w ustawie z dnia 22 stycznia 2022 roku o dokumentach paszportowych. Ale dzięki obecnej przyjaznej dla obywateli interpretacji zapisów tej ustawy przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w ostatnim czasie (od 2023 roku) stało się możliwe uzyskanie takiego dokumentu szybko, niemal w ostatniej chwili, tuż przed wyjazdem, na lotnisku!

Przyjrzyjmy się więc, co to jest „paszport tymczasowy” i czym się różni od podstawowego dokumentu uprawniającego do wyjazdu i pobytu za granicą – „paszportu”. Tak jak paszport, paszport tymczasowy również uprawnia posiadacza do przekraczania granicy oraz potwierdza jego tożsamość (tak jak dowód osobisty – w zakresie ujawnionych danych osobowych) oraz jego obywatelstwo (polskie). Również paszport tymczasowy jest własnością Rzeczypospolitej Polskiej (my jesteśmy jedynie uprawnionymi posiadaczami dokumentów paszportowych). Paszport tymczasowy może być wydany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, wojewodów i konsulów – a więc może być wydany zarówno w kraju, jak i za granicą.

Istotna różnica pomiędzy paszportem a paszportem tymczasowym tkwi w okresie jego ważności. Paszport (pomijam okoliczności nietypowe) jest wydawany z okresem ważności 10 lat od dnia jego wydania dla osoby, która ukończyła 12. rok życia, a z okresem 5 lat dla osoby, która nie ukończyła 12. roku życia. Natomiast paszport tymczasowy jest wydawany niezależnie od wieku osoby, maksymalnie na okres 365 dni od daty jego wydania. Przy tym pamiętajmy, że według prawa datą wydania jest „data personalizacji”, a więc data wprowadzenia odpowiednich danych do blankietu dokumentu paszportowego (tutaj – naklejki personalizacyjnej do blankietu paszportu tymczasowego), a nie data fizycznego, faktycznego odbioru tego dokumentu przez jego posiadacza. Jak wiemy, współczesne paszporty posiadają warstwę graficzną i warstwę elektroniczną, obie zawierają nasze dane. Paszport tymczasowy posiada wyłącznie warstwę graficzną, natomiast z danych biometrycznych jedynie wizerunek twarzy (bez odcisków palców). Pomimo tych różnic paszport tymczasowy jest pełnowartościowym dokumentem podróży także w znaczeniu prawa międzynarodowego. To oficjalny dokument Rzeczypospolitej Polskiej notyfikowany innym państwom.

FOTO: BLAKE GUIDRY, UNSPLASH

Praktyka nie zawsze jednak potwierdza teorię. Na przykład przy wjeździe do USA paszport tymczasowy, z uwagi na brak warstwy elektronicznej i ograniczony zakres danych biometrycznych oraz bardziej liberalne podstawy jego wydania, może okazać się niewystarczający. Zwłaszcza wybierając się poza państwa członkowskie UE, przed wyjazdem sprawdźmy na stronach internetowych, czy paszport tymczasowy będzie dokumentem wystarczającym do wjazdu i pobytu w państwie, do którego planujemy pojechać.

Jak w praktyce wygląda uzyskiwanie paszportu tymczasowego, właśnie w wypadkach losowych, gdy nagle, będąc już na lotnisku, orientujemy się, że utraciliśmy nasz zwykły paszport? Na przykład przy kontroli granicznej. Pamiętajmy bowiem, że w typowych sytuacjach wniosek o wydanie paszportu czy paszportu tymczasowego składamy w siedzibie organu paszportowego lub w delegaturze terenowej tej siedziby (a więc w siedzibie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, wojewody czy konsula bądź ich delegaturach).

Wychodząc naprzeciw różnym sytuacjom losowym, polski prawodawca dokonał nowelizacji ustawy z dnia 22 stycznia 2022 roku o dokumentach paszportowych i z dniem 1 lipca 2024 roku weszła w życie norma ustawowa, według której „(…) w wyjątkowych przypadkach (…) minister właściwy do spraw wewnętrznych może upoważnić wojewodę do wydawania w jego imieniu paszportów tymczasowych w punktach paszportowych w portach lotniczych (…)”.

Jako pierwszy, jeszcze przed tą nowelizacją – w ramach kompetencji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji – taki punkt paszportowy powstał na Lotnisku Chopina w Warszawie, istnieje już od dnia 20 kwietnia 2023 roku. Według oficjalnych danych w pierwszym roku, do dnia 25 czerwca 2024 roku, w punkcie na lotnisku w Warszawie wydano łącznie 17 877 paszportów tymczasowych. Rekordowe miesiące to oczywiście sezony letnie i zimowe, tylko w lipcu 2023 roku wydano 1894 paszporty tymczasowe, a w styczniu 2024 roku wydano ich 1594. Łatwo więc założyć, że tych 17 877 paszportów tymczasowych odpowiada takiej samej liczbie przeróżnych sytuacji losowych, jak przypadkowa utrata paszportu tuż przed odlotem, a mimo to do podróży dzięki paszportowi tymczasowemu doszło. Decyzjami Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz wojewodów śląskiego, pomorskiego i małopolskiego analogiczne punkty paszportowe zostały

uruchomione również na Lotnisku Katowice w Pyrzowicach, na Lotnisku Gdańsk oraz na Lotnisku Kraków-Balice (szczegółowe dane na stronie www.gov.pl/ web/mswia/uzyskaj-paszport-tymczasowy-w-punkcie -na-lotnisku ). Tutaj Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji upoważnił odpowiednio wojewodów śląskiego, pomorskiego i małopolskiego do wydawania paszportów tymczasowych na wskazanych lotniskach, a wojewodowie ci takie punkty zorganizowali.

Ubiegając się o paszport tymczasowy na lotnisku, musimy oczywiście umieć wykazać swoją tożsamość i obywatelstwo, na przykład dowodem osobistym, paszportem, który właśnie utracił ważność albo jego ważność jest zbyt krótka, aby uprawniała do pobytu za granicą w państwie przyjmującym (wiele państw wymaga okresu ważności co najmniej 6 miesięcy), bądź gdy ich nie posiadamy – innym ważnym dokumentem zawierającym fotografię. Urzędnik punktu paszportowego na lotnisku może w takich wypadkach wymagać od nas, celem potwierdzenia naszej tożsamości i obywatelstwa, podania szerszych danych osobowych, które będzie mógł zweryfikować w bazach danych Rejestru Dokumentów Paszportowych, rejestru PESEL, Rejestru Dowodów Osobistych, rejestru stanu cywilnego czy centralnego rejestru danych o nabyciu i utracie obywatelstwa polskiego. Musimy też posiadać fotografię wykonaną nie wcześniej niż 6 miesięcy. Pomoc w wykonaniu fotografii możemy uzyskać też w samym punkcie na lotnisku. Musimy również uiścić opłatę za wydanie paszportu tymczasowego w kwocie 30 zł, która z uwagi na specyfikę punktu paszportowego na lotnisku realizowana jest kartą płatniczą.

Dzięki przyjaznej wykładni prawa za „wyjątkowy przypadek” w rozumieniu ustawy z dnia 22 stycznia 2022 roku o dokumentach paszportowych uznaje się różne sytuacje życiowe, na przykład gdy bezpośrednio przed wylotem osoba utraciła dokument uprawniający do odbycia zaplanowanej podróży, zapomniała zabrać ze sobą dokument podróży wymagany do jej odbycia, a jej miejsce zamieszkania jest odległe od lotniska, przed wylotem zorientowała się, że posiadany dokument podróży utracił ważność lub okres jego ważności jest zbyt krótki do odbycia podróży do danego kraju.

Każdy przypadek ubiegania się o paszport tymczasowy w punktach na lotniskach jest oczywiście rozpatrywany indywidualnie. Osoba ubiegająca się o wydanie paszportu tymczasowego w punktach na lotniskach powinna liczyć się z faktem, że przedstawiona przez

nią sytuacja może jednak nie zostać zakwalifikowana jako wyjątkowa. Dlatego ten sposób pozyskiwania dokumentu podróży naprawdę traktujmy jako wyjątkowy.

Ważna jest też kwestia, z jakim terminem ważności możemy uzyskać paszport tymczasowy. Ustawa stanowi, że nie może być to okres dłuższy niż 365 dni. I z zasady będzie to okres krótszy, jedynie taki, aby rozwiązać naszą sytuację losową. A więc okres ważności paszportu tymczasowego może być określony na czas naszego pobytu za granicą plus odpowiedni okres podróży i powrotu do kraju. Pomocnymi dokumentami będą ważne bilety lotnicze na wyjazd zagraniczny oraz inne dokumenty potwierdzające nasz pobyt za granicą, np. rezerwację hotelu itp.

Proszę też pamiętać, że paszport tymczasowy jest skutecznym sposobem na rozwiązanie naszych przypadków losowych. Ale nie jest dobrym sposobem na pozyskiwanie dokumentu podróży poza normalnym trybem. Wynika to nie tylko z ograniczonego czasu jego obowiązywania – będzie wydany na czas zaplanowanego wyjazdu, zawsze na czas nie dłuższy niż 365 dni. Musimy być świadomi, że konsekwencją jego wydania będzie utrata ważności paszportu zwykłego,

który na przykład zostawiliśmy – świadomie czy nieświadomie – w domu. Wynika to z ustawowej normy, że co do zasady obywatel polski może posiadać tylko jeden ważny dokument paszportowy. Jeżeli więc zgłaszamy w czasie odprawy granicznej na lotnisku i następnie w punkcie paszportowym, że „utraciliśmy” paszport (że zgubiliśmy go itp.), to z mocy prawa następuje unieważnienie tego paszportu. Jest to dokonywane w ramach czynności materialno-technicznej i nie jest wydawana żadna decyzja administracyjna. Natomiast już po powrocie do kraju z podróży „na paszporcie tymczasowym” i odnalezieniu paszportu zwykłego i tak będziemy musieli się zgłosić do organu paszportowego celem ponownego wyrobienia paszportu zwykłego.

Reasumując, pomimo wskazanych wyżej pewnych ograniczeń i konsekwencji prawnych, musimy przyznać, że dzięki inicjatywie stworzenia punktów paszportowych na lotnisku oraz uwzględnianiu różnych przypadków losowych jako podstawy wydania paszportu tymczasowego, na pewno bardziej odczuwamy normalność polityki państwa w tym zakresie. Dekadę temu wydanie paszportu było „łaskawością” państwa, dzisiaj wiemy, że jest to nasze prawo, a wydanie paszportu staje się obowiązkiem państwa. ■

Dlaczego Polacy jeżdżą na city breaki?

Z badania przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie Leonardo Hotels wynika, że więcej niż co trzecia osoba korzysta z wyjazdów w modelu city break aż kilka razy w roku. Wiemy więc, że Polacy korzystają z takiej formy wypoczynku, ale jakie są ich motywacje? Wyniki badania pokazują jasno: Polacy chcą zwiedzać duże miasta. Doskonałą ofertę zabytków i atrakcji na city break można znaleźć w Krakowie lub Warszawie.

Co dokładnie wybierają Polacy? Respondenci mają zróżnicowane motywacje. Najwięcej ankietowanych wskazało, że ich motywacją jest zwiedzanie, chęć poznania miasta i jego historii oraz zobaczenie zabytków – było to 29%. Na drugim miejscu uplasowała się możliwość poznania kilku różnych miejsc, zamiast spędzania dłuższego czasu w jednym miejscu – na ten czynnik wskazało 21% respondentów. Na trzecim miejscu wymieniono aspekt ﬁnansowy, ponieważ city breaki są tańszą i bardziej dopasowaną do pieniężnych możliwości respondentów formą wypoczynku – tak twierdzi 18% ankietowanych. Pozostałe czynniki to: eventy w dużych miastach, koncerty, zakupy, ale również aspekt czasowy, ponieważ 10% ankietowanych wskazało, że nie ma czasu na dłuższe wakacje.

– Badanie potwierdza, że jeżdżący na city breaki skupiają się na zwiedzaniu. Leonardo Hotels to marka, która funkcjonuje w tkance miasta w sposób organiczny. Dlatego zachęcanie gości do zwiedzania i korzystania z ofert Warszawy i Krakowa jest dla nas naturalne. Nasze hotele znajdują się w dogodnych punktach tych miast, co stanowi świetną bazę wypadową, ale także pozwala zobaczyć unikatową część miejscowości już w okolicy samego hotelu – komentuje Iwona Furtek, Cluster Poland Marketing Manager, Leonardo Hotels Polska.

Największe miasta Polski zapraszają do zwiedzania zabytków Największe miasta naszego kraju, takie jak stolica i Miasto Królów Polski, posiadają szeroką ofertę zabytków i atrakcji – jest ona m.in. odpowiedzią na preferencje Polaków, którzy wskazywali na te czynniki jako motywację do wybrania się na city break.

Warszawa to nie tylko Pałac Kultury i Nauki czy Zamek Królewski: miasto ma do zaoferowania dużo bardziej zróżnicowane atrakcje. Na odwiedzających czekają Bulwary Wiślane z szeroką ofertą gastronomiczną, koncertami, możliwością wypożyczenia leżaków i innymi atrakcjami. Rowerzystów może zainteresować nowo uruchomiony most pieszo-rowerowy, który łączy dwie strony miasta.

– Wśród atrakcji gastronomicznych wymienić można Targ Śniadaniowy na Żoliborzu, ciekawych wystawców nie brakuje też w odnowionych kompleksach industrialnych, takich jak Elektrownia Powiśle, Centrum Praskie Koneser, Fabryka Norblina czy Browary Warszawskie – podpowiada Barbara Paszkowska z Warszawskiej Organizacji Turystycznej.

Do zwiedzania Warszawy zapraszają NYX Hotel Warsaw oraz Leonardo Royal Warsaw.

Miasto Królów może pochwalić się bogatą ofertą dla zwiedzających, szczególnie dla wielbicieli mniej lub bardziej konwencjonalnych wystaw muzealnych. Kraków obﬁtuje w unikatowe kolekcje dzieł i muzea, z drugiej strony znajdziemy oryginalne miejsca jak Muzeum Banksy’ego, wystawa ﬁgurek LEGO czy WOMAI Kraków Centrum Nauki i Zmysłów. Położone u podnóża Wzgórza Wawelskiego Bulwary Wiślane to jedno z ulubionych miejsc wypoczynku w słoneczne letnie miesiące. Zarówno mieszkańcy, jak i turyści wybierają je na spacer, jogging, jazdę na rowerze – niespieszny relaks w mieście. Wyróżnić należy Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha – ikonę nowoczesnej architektury oraz ciekawe oddziały Muzeum Krakowa z Podziemnym Rynkiem, znajdującym się dokładnie pod płytą Rynku Głównego.

Do zwiedzania Krakowa zapraszają Leonardo Boutique City Center Kraków i Leonardo Boutique Old Town Kraków.

Oferta atrakcji w Warszawie i Krakowie została opracowana we współpracy z Warszawską Organizacją Turystyczną i Kraków Convention Bureau.

O badaniu: Badanie przeprowadziła agencja SW Research na zlecenie Leonardo Hotels Polska w maju 2024 roku. Metoda badawcza: wywiady on–line (CAWI) na panelu internetowym SW Panel. Próba badawcza i respondenci: przeprowadzono 802 ankiet z reprezentatywną próbą Polek i Polaków powyżej 18 roku życia, zgodnie z rozkładem płci, wieku i klasy wielkości miejscowości.

Atrakcyjny jak Neapol

TEKST ARNIKA PERSONA, TRAVELPLANET.PL

ZAKUPY W GALLERIA UMBERTO I

Niezależnie od tego, czy jesteś miłośnikiem zakupów, czy też nie, gwarantujemy, że będziesz chciał zobaczyć tę popularną atrakcję. Galleria Umberto I została tak nazwana na cześć Umberto I, ówczesnego króla Włoch.

Zaprojektowany jako miejsce publiczne na zakupy, firmy, kawiarnie i przestrzeń społeczną wysoki budynek ma cztery skrzydła z żelaznymi i szklanymi sklepieniami. Zbiegają się one w centrum pod szklaną kopułą, co daje prawdziwie spektakularny efekt.

Jedno ze skrzydeł wychodzi na budynek opery San Carlo. Chociaż Galleria nie jest już centrum kawiarnianej społeczności Neapolu, nadal jest to tętniące życiem miejsce warte odwiedzenia.

Adres: Via San Carlo 15

Castel dell'Ovo

CAPPELLA SANSEVERO

Cappella Sansevero zbudowana została jako prywatna kaplica rodziny Sansevero, a później stała się jej kaplicą grobową.

Najbardziej niezwykłymi eksponatami w kaplicy jest para maszyn anatomicznych demonstrujących ludzki układ krążenia i mięśnie, zbudowanych na prawdziwych szkieletach przy użyciu drutu, jedwabiu i wosku pszczelego. Nie trzeba więc dodawać, że dziwna kolekcja dała początek mrocznym plotkom o eksperymentach naukowych prowadzonych w tym miejscu (i w sąsiednim pałacu).

Adres: Via De Sanotic 17/21

ZDJĘCIA: MUSEOSANSEVERO.IT

KATAKUMBY SAN GENNARO

Katakumby San Gennaro z II wieku są prawdziwym labiryntem przejść i komór grobowych. Dzielą się na dwa poziomy, a w sklepieniu górnej katakumby znajdują się freski z końca II wieku. Tutaj także mieści się mała Krypta Biskupów, duża podziemna bazylika z trzema nawami wyciętymi w kamieniu i ozdobionymi freskami z IV-VI wieku.

Bazylika została zbudowana w pobliżu katakumb w V wieku i choć przeszła kilka zmian – jest rzadkim przykładem architektury wczesnochrześcijańskiej.

Adres: Via Capodimonte 13

PODZIEMIA NEAPOLU

Pod nowoczesnymi ulicami Neapolu kryje się kolejne historyczne miasto, czyli podziemna sieć starożytnych tuneli, komór i przejść, które biegną pod historycznym centrum miasta. Jeden z największych i najbardziej kompletnych podziemnych obszarów miejskich na świecie, Napoli Sotteranea, obejmuje ponad 65 kilometrów tuneli. Sieć ta została stworzona przez starożyt-

nych Greków w celu wydobycia kamienia, a następnie rozszerzona przez Rzymian i Burbonów, by wykorzystać ją jako akwedukt.

Obszar ten powiększono później o pomieszczenia magazynowe, drogi ewakuacyjne, a nawet schron przeciwbombowy. Dołącz do wycieczki z przewodnikiem, by zwiedzić tunele przy świecach!

CASTEL DELL'OVO I LUNGOMARE

Wzdłuż nabrzeża, przy historycznej bramie do Morza Śródziemnego i świata, można poczuć klimat tego niezwykłego miasta. Port w Neapolu zawsze tętni życiem! Podzielony jest na oddzielne doki i baseny za pomocą szeregu pomostów i falochronów.

Lungomare to nadmorska promenada, która ciągnie się przy brzegu przez około 2,4 kilometra wzdłuż Via Partenope i Via Francesco Caracciolo w dzielnicy

Chiaia, z pięknymi widokami na zatokę Wezuwiusza i mnóstwem kawiarni i lodziarni w okolicy.

Na cyplu na końcu Via Francesco Caracciolo znajduje się natomiast XII-wieczny Castel dell'Ovo, czyli najstarszy zamek w Neapolu. Ze szczytu murów zamkowych rozpościera się widok na port, promy, zatokę i wulkan Wezuwiusz, a wewnątrz znajduje się Narodowe Muzeum Archeologiczne z ceramiką i innymi artefaktami ze starożytnego Neapolu. Wstęp do zamku i muzeum nie jest płatny, co, podobnie jak Lungomare, jest jedną z kilku atrakcji za darmo w Neapolu.

REKLAMA

FOTO:

GIUSEPPE GUIDA, WIKIPEDIA

SANTA LUCIA

Na zachód od Piazza del Plebiscito, na zboczach Pizzofalcone, rozciągając się w dół do morza, leży dzielnica Santa Lucia. To obszar nowoczesnych ulic ułożonych na regularnym planie, ale na północy tworzy malowniczą plątaninę wąskich, schodkowych uliczek, gdzie można zobaczyć i doświadczyć tradycyjnego neapolitańskiego życia. Szkoda byłoby przegapić tę bardzo

realną dzielnicę sklepów i piekarni, warsztatów rzemieślniczych, małych kawiarni, w których miejscowi piją espresso, i ulic, na których bawią się dzieci. Pranie zwykle wisi nad głowami, a rozmowy toczą się między balkonami i oknami wąskich uliczek. Jest to kolorowe miejsce o każdej porze dnia, ale szczególnie ożywia się wieczorem, co czyni je jednym z ulubionych miejsc do odwiedzenia nocą w Neapolu.

FOTO: MARIO ESPOSITO, WIKIPEDIA

WEZUWIUSZ

W odległości 15 kilometrów na południowy wschód od Neapolu, na brzegu Zatoki Neapolitańskiej, leży Wezuwiusz. To jedyny wulkan na kontynencie europejskim, który jest nadal sporadycznie aktywny! Najbardziej znany jest oczywiście z katastrofalnej erupcji w 79 roku n.e., która zniszczyła zarówno Pompeje, jak i Herkulanum. Ostatnia duża erupcja miała miejsce w 1944 roku, a od tego czasu widoczne są oznaki jedynie niewielkiej aktywności.

Wybierz się samochodem lub autobusem z Pompejów lub Herkulanum do parkingu Parku Narodowego Wezuwiusza. Szlaki prowadzą aż 200 metrów przy samej krawędzi, którą można podążać wzdłuż całego obwodu. Jak można się spodziewać, widoki są spektakularne.

POMPEJE W BONUSIE

Prawie każdy, kto odwiedza Neapol, wybiera się na jednodniową wycieczkę do starożytnego miasta Pompeje. Położone u podnóża Wezuwiusza i tętniące życiem rzymskie miasto zostało pogrzebane przez potężną erupcję wulkanu w 79 roku n.e., zatrzymując je w czasie i oferując odwiedzającym wyjątkowy wgląd w codzienne życie w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Znajdują się tu doskonale zachowane wille, sklepy, teatry, świątynie, łaźnie i inne budowle, z których wiele wciąż posiada oryginalne freski, mozaiki i inne dekoracje. Koniecznie odwiedź Forum, główny plac miasta, oraz Dom Fauna, jedną z największych i najbardziej luksusowych willi w Pompejach.

Warto poznać zarówno historyczne, jak i kulturowe tajemnice tego pięknego miasta i wybrać się na wakacje, które zapamiętamy na długie lata. ■

CASTEL NUOVO

Castel Nuovo, znany również jako Maschio Angioino, był rezydencją królów i wicekrólów Neapolu. Jego historia odzwierciedla różnych władców – francuskich, aragońskich, hiszpańskich i austriackich.

Część zamku jest wykorzystywana do organizacji wydarzeń i wystaw, ale Sala Zbrojowni, południowy dziedziniec, Sala Karola V i Sala della Loggia są zwykle otwarte. Na dziedzińcu znajduje się gotycki kościół Santa Barbara (lub Cappella Palatina).

Adres: Piazza Castello

FOTO:

JUDIE EISENBERG, UNSPLASH

CZAS NA NOWY ZEGAREK...

1. Certina DS Action Diver Chrono Automatic – Cena: 8990 zł – certina.com

2. Seiko 5 Sports seria SNXS, model SRPK89 – Cena: 1829 zł – timetrend.pl

3. Balticus, model BAL-DWOB z mechanizmem automatycznym – Cena: 4790 zł – balticus-watches.com

4. Seiko Presage Classic SPB463 – Cena: 4290 zł – timetrend.pl

5. Balticus BLT-BALSTSWBLU z mechanizmem automatycznym – Cena: 3590 zł – balticus-watches.com

6. Seiko Prospex Heritage Diver’s SPB455 - specjalna edycja na 100-lecie – Cena: 6890 zł – timetrend.pl

7. Atlantic Seaport z szafirowym szkłem – Cena: 1550 zł – timetrend.pl

8. Aviator Swiss Made Airacobra 43 V.3.39.0.337.4 – Cena: 3960 zł – poljot.com.pl

9. Atlantic Worldmaster Bicompax Legend Edition z mechanizmem automatycznym – Cena sugerowana: 9800 zł – timetrend.pl

10. TIMBERLAND TBL.TDWGF0041206 – Cena: 869 zł – timetrend.pl

11. Atlantic z kolekcji Seawave nawiązującej do stylu lat 70. – Cena: 1800 zł – timetrend.pl

12. TIMBERLAND TBL.TDWGK0054703 – Cena: 899 zł – timetrend.pl

Dzielnica Shinjuku

FOTO: UTAKAHA, UNSPLASH

Park Shinjuku Gyoen

Co warto zobaczyć w Tokio

Największe miasto świata skrywa w sobie wiele ciekawych miejsc. W centrum Tokio współczesny krajobraz urbanistyczny splata się z tradycyjną japońską kulturą, a każda dzielnica oferuje unikalne doświadczenia: od zatłoczonych skrzyżowań w Shibuya po spokojne aleje kwitnących wiśni czy taras widokowy Skytree, skąd można podziwiać panoramę miasta, które nigdy nie śpi...

ŚWIĄTYNIA

SENSŌ-JI

To najstarsza świątynia buddyjska w mieście, znana z bramy Kaminarimon. To idealne miejsce, aby poczuć ducha tradycji i uchwycić esencję japońskich obrzędów religijnych. Ta niezwykła atrakcja Tokio została poświęcona Kannon Bosatsu, bogini dającej miłosierdzie, okazującej życzliwość oraz chroniącej przed bólem

i cierpieniem. W rzeczywistości świątynia Sensō-ji to cały kompleks świątynny złożony z kilku obiektów: głównego chramu, pięciopiętrowej pagody, efektownych bram i pawilonów. Po zmierzchu świątynia jest pięknie oświetlona, więc jeśli masz dużo czasu, wybierz się tu również wieczorem. Zanim wyruszysz dalej, pamiętaj o zakupie amuletu na szczęście lub wróżbie!

DZIELNICA GINZA – LUKSUS

NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI

Zupełnie innym miejscem, które warto zobaczyć w Tokio, jest dynamiczna dzielnica Tokio – Ginza. To prawdziwa świątynia pieniądza, biznesu i drogich ubrań. Imponujące kombinacje prestiżowych marek i ekskluzywnych sklepów oraz elitarne restauracje to znaki rozpoznawcze tego kwartału. Odwiedzając luksusowe atrakcje stolicy, nie zapomnij o wizycie w sklepie Wako i wybraniu się do teatru Kabuki – miejsca znanego z intrygujących, pełnych kolorów przedstawień artystycznych.

SKRZYŻOWANIE SHIBUYA

Zwiedzając Tokio, wybierz się do dzielnicy Shibuya, by zobaczyć największe na świecie przejście dla pieszych. Charakterystyczne skrzyżowanie to esencja nowoczesnego Tokio i symbol dynamicznego rozwoju Japonii. Gwar, hałas, kolorowe neony i billboardy sprawiają, że można je porównać do nowojorskiego Times Square. Jeśli chcesz w pełni doświadczyć charakteru tego miejsca, wybierz się na ostatnie piętro dworca kolejowego i spójrz na skrzyżowanie z góry!

Ginza

SKYTREE – MIASTO PONAD CHMURAMI

Wieża radiowo-telewizyjna i widokowa Tokyo

Skytree w 2010 roku została najwyższą budowlą w Tokio, a w marcu 2011 roku, po osiągnięciu swojej docelowej wysokości 634 metrów, stała się najwyższą wieżą na świecie, przewyższając Canton Tower, oraz drugą najwyższą budowlą na świecie po Burdż Chalifa w Dubaju (828 m). Budowa zakończyła się 29 lutego 2012 roku, a uroczyste otwarcie odbyło się 22 maja 2012. Warto wejść na Wieżę Tokijską i ujrzeć atrakcje miasta z góry – przy dobrych warunkach atmosferycznych widać stąd nawet górę Fuji!

PARK UENO – OAZA SPOKOJU

To nie tylko piękne drzewa wiśni i spokojne alejki. To także dom dla wielu muzeów i ogrodu zoologicznego, gdzie kultura i nauka łączą się, oferując wiedzę i rozrywkę dla każdego. W Ueno, którego nazwa oznacza Cesarski Dar, znajdziemy sporo ciekawych miejsc. Warto zwrócić uwagę na shintoistyczne chramy, zwłaszcza Ueno Tōshōgū z XVII wieku, a także Hanazono Inari-jinja i Gojōten-jinja. Wyspę na stawie zdobi natomiast świątynia Benten-dō poświęcona Benzaiten, opiekunce urody i miłości. Niezależnie od tego, kiedy zdecydujesz się na zwiedzanie Japonii – wiosną zachwyci cię kwitnącymi wiśniami, latem bogactwem kwiatów, a jesienią kolorami liści.

Najciekawsze muzea Tokio to również mniejsze placówki: Muzeum Sztuki Zachodu, Metropolitan Art czy Muzeum Historii Naturalnej i Nauki. Chcąc nieco lepiej poznać i zrozumieć japońską historię, wybierz się do Muzeum Narodowego.

FOTO: KAKIDAI, WIKIPEDIA

ŚWIĄTYNIA MEIJI JINGU

Sanktuarium Meiji Jingu, znane także jako świątynia Meiji Shrine, to miejsce poświęcone duchom cesarza Meiji i jego żony. Głęboko osadzona w tradycji i historii budowla jest punktem oferującym odwiedzającym możliwość ucieczki od miejskiego zgiełku i zanurzenia się w atmosferze spokoju i refleksji. Gdy się przechodzi przez majestatyczne bramy, które prowadzą do świątyni, uwagę przykuwają wiekowe drzewa otaczające teren budowli. Dla wielu podróżników Meiji Jingu to nie tylko niezwykła atrakcja Tokio, ale także duchowe i emocjonalne doświadczenie, które pozostaje w pamięci na długo po opuszczeniu tych świętych miejsc.

TSUKIJI FISH MARKET

Tsukiji to nie tylko miejsce, gdzie handluje się produktami morskimi, ale także centrum kulinarne, gdzie lokalni kucharze i restauratorzy szukają inspiracji i składników do swoich potraw. W okolicy targu znajdziesz także wiele lokali gastronomicznych, oferujących bogaty wybór tradycyjnych japońskich dań i przysmaków. Dla miłośników kuchni i kultury japońskiej wizyta w Tsukiji Fish Market to absolutne must see!

DZIELNICA SHINJUKU

To enklawa intensywnego nocnego życia, głośnych ulic oraz jaskrawych neonów. Jednocześnie jest to schronienie od miejskiego zgiełku i hałasu. Jak to możliwe? W kolorowej dzielnicy Tokio znajdziesz bowiem malowniczy park Shinjuku Gyoen (fot. s. 106), stanowiący oazę i miejsce wytchnienia w samym sercu miasta. To doskonały punkt na odpoczynek, czytanie książki lub po prostu delektowanie się chwilą w otoczeniu drzew i kwiatów.

Park Ueno

PAŁAC CESARSKI

Przygotowując plan zwiedzania Tokio, umieść na swojej liście wizytę w okolicy Pałacu Cesarskiego. Mimo że samo wnętrze budowli pozostaje zamknięte dla publiczności, jego otoczenie pełne jest różnorodnej zieleni oraz malowniczych ogrodów. Przechadzając się po tych terenach, nietrudno przenieść się w czasie, do epoki cesarskiej w Japonii. Ogródki i zakątki otaczające Pałac Cesarski kuszą swoją spokojną atmosferą, a zielone alejki oraz starannie utrzymane rośliny wprowadzają poczucie harmonii i ukojenia. To idealne miejsce na spokojny spacer lub medytację.

MALOWNICZY JAPOŃSKI OGRÓD RIKUGI-EN

Zwiedzając tradycyjne japońskie ogrody, nie zapomnij o Rikugi-en – jednym z najpiękniejszych ogrodów w Japonii. Wchodząc w jego bramy, przeniesiesz się w świat harmonii i spokoju tradycyjnego ogrodnictwa japońskiego. Rikugi-en to bogata roślinność, malownicze mosty i spokojne stawy. To również idealne miejsce na odpoczynek od zgiełku miasta, relaksujący spacer czy medytację.

FUTURYSTYCZNE MUZEUM MIRAIKAN

Zwiedzając atrakcje miasta, wybierz się do futurystycznego Muzeum Miraikan, gdzie znajdziesz nowoczesne eksponaty związane z nauką i technologią. Ekspozycje prezentują innowacyjne projekty i badania z zakresu robotyki, sztucznej inteligencji, astronautyki oraz innych dziedzin nauki, które zmieniają sposób, w jaki postrzegamy świat wokół nas. Dla miłośników technologii Muzeum Miraikan to podróż w przyszłość, odkrywająca tajemnice i możliwości, które czekają na nas w kolejnych dziesięcioleciach. ■

Opracowanie: redakcja

FOTO: MAXIMALFOCUS, UNSPLASH FOTO:

Pałac Cesarski

Zasil się w kolagen

JEST GŁÓWNYM

SKŁADNIKIEM

TKANKI ŁĄCZNEJ.

WŁÓKNA KOLAGENOWE SĄ PODSTAWOWYM BUDULCEM M.IN. ŚCIĘGIEN, KOŚCI, STAWÓW. ICH CECHĄ CHARAKTERYSTYCZNĄ JEST ROZCIĄGLIWOŚĆ ORAZ WYTRZYMAŁOŚĆ NA URAZY MECHANICZNE.

Kolagen wytwarzany jest w naturalny sposób przez nasz organizm oraz podlega regularnej wymianie (ok. 3 kg rocznie). Ustrój zdrowej i młodej osoby systematycznie odbudo-

szy wiek, a także np.: uprawianie sportów wyczynowych stają się przyczyną niszczenia kolagenu oraz zaburzeń w jego odnowie. Zaburzenia te powodują problemy z poruszaniem, sztywność

włosów. Regularne uzupełnianie kolagenu w organizmie może skutecznie opóźnić pojawienie się dolegliwości związanych z jego utratą. Źródłem naturalnego kolagenu jest dieta bogata w owoce,

produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak galaretki drobiowe, chrząstki, skórki, zupy gotowane na kościach, podroby. Niestety, codzienna dieta nie pozwala na całkowite uzupełnienie jego niedoborów, ponieważ w pożywieniu jest go niewiele, a do tego jest trudno przyswajalny. Dobre efekty uzupełniania braków kolagenu uzyskuje się poprzez stosowanie dostępnych na rynku preparatów bogatych w wysokoskoncentrowany i łatwo przyswajalny kolagen.

Znakomity, niemiecki, opatentowany produkt – postaw na jakość!

Kolagen to ważny, sprężysty budulec, m.in.: ścięgien, kości, stawów, chrząstki, dziąseł, naczyń krwionośnych.

Kolagen czynnie wspomaga jędrność skóry, łagodzi zmarszczki oraz cellulit.

Znakomity dla uprawiających sport.

1 pastylka KolagenCito zawiera aż 400 mg kolagenu – ponad 100 lat zaufania! Perfekcja tkwi w detalach i recepturze!

wuje włókna kolagenowe. Jednak wraz z upływem czasu, organizm stopniowo traci zdolność jego odtwarzania. Liczne choroby, star-

stawów, bóle kręgosłupa, a także przyczyniają się do powstawania głębokich zmarszczek, cellulitu, przedwczesnego wypadania

warzywa oraz przede wszystkim białka i produkty pełnoziarniste, które przyczyniają się do wzmożonej produkcji kolagenu. Ponadto

Z upływem lat u ludzi pojawiają się rozstępy, cellulit, zmarszczki, doskwierają biodra, kolana, łokcie, kości, mięśnie, łydki, są kłopoty z kręgosłupem, karkiem, barkami, opadają policzki i powieki, a włosy tracą blask, paznokcie łamią się. Można się wspierać, systematycznie stosując od wewnątrz kolagen, najlepiej wysokiej jakości, jak miękkie pastylki KolagenCito marki Reutter. KolagenCito to nasz wybór, gdyż ponad stuletnie istnienie firmy Reutter to ogromne doświadczenie i wysokiej jakości procesy produkcyjne oryginalnych produktów. Dobroczynny KolagenCito jest chroniony prawem patentowym na świecie. Kupisz w aptekach i zielarniach w dobrej cenie(ok. 43 zł).

W następnym wydaniu m.in.:

Tajlandia Ciekawostki o „Krainie Uśmiechów”

Zapraszamy na strony naszego wydawnictwa: facebook.com/TravelPolskaMagazyn instagram.com/TravelPolskaMagazyn

Wydawnictwo MajerMedia ul. Warszawska 13 21-500 Biała Podlaska Tel. 535 089 641

www.majermedia.com redakcja@majermedia.com prenumerata@majermedia.com reklama@majermedia.com

DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY: Maciej Majerczak

REDAKCJA:

Redaktor naczelny: Rafał Nowicki

Redaktor prowadząca: Katarzyna Jaszczuk Zespół redakcyjny: Renata Nawrocka, Robert Nienacki, Karina O’Neill

Współpraca: Michał Stolarewicz

Korekta: Anna Nalikowska Skład i fotoedycja: Paweł Ilczuk

Okładka: fot. James Relf Dyer

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadsyłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

REKLAMA: Dyrektor ds. sprzedaży: Jakub Kleszcz

Specjaliści ds. sprzedaży: Monika Jaroszuk, Dorota Matwiejuk