ErOpUit Magazine by Trend reclame & advies

ER OP UIT

Bewaarexemplaar

Hét magazine voor een bezoek aan Nationaal Landschap Hoeksche Waard en Tiengemeten

’Zo dichtbij en toch zo anders’

Ontdek de openheid, beboomde dijken,

slingerende kreken en

historische boerderijen

En verder ... Musea Hoeksche Waard Gewoon even weg ... Genieten Op pad met boswachter Eduard Culinair & shoppen Een Hollands dagje uit op Tiengemeten Eropuit is een uitgave van:

Introductie & Inhoud

Introductie Zo dichtbij en toch zo anders … Op een steenworp afstand van Rotterdam, Dordrecht en West-Brabant ligt de Hoeksche Waard. Omgeven door water en door zijn unieke karakter gekozen tot Nationaal Landschap. Zo dichtbij en toch zo anders ... Kom kijken en geniet van het open landschap met beboomde dijken, slingerende kreken en karakteristieke boerderijen. Maak een fietstocht langs de weidse polders. Kies het ruime sop en vaar mee met één van de Deltapontjes. Je kunt lekker uitrusten bij een kunstpicknickplek of een steqi of neerstrijken op een terras. Ook de kids zullen zich niet vervelen. Er is van alles te beleven: een stoere wandeltocht, spannende speeltuinen en natuurlijk ... pannenkoeken! Kom shoppen in één van de dorpen en neem een streekproduct mee voor thuis bij het stalletje langs de weg of in een boerderijwinkel. Breng een bezoekje aan één van de musea of neem een kijkje in een molen in het gebied. Wil je langer blijven? Geen probleem. Je hebt de keuze uit diverse campings, B&B’s en vakantiehuizen. Neem de pont en ontdek natuureiland Tiengemeten van Natuurmonumenten. Dit échte eiland heeft alles voor een compleet dagje uit. Speelnatuur is een ware ontdekkingstocht voor de kids. Ga op pad met de boswachter of breng een bezoek aan één van de musea. Alleen de overtocht is al een uitje op zich. Het magazine Eropuit geeft een impressie van de Hoeksche Waard en Tiengemeten. Wij nodigen je uit voor een bezoek en wensen je veel leesplezier!

05 06 Recreatie

Musea & Cultuur

04 Eropuit 08 Een Hollands dagje uit op Tiengemeten 12 Van het platteland 14 De ‘I’ van Informatie 16 Recreatieve kaart 26 Gewoon even weg. Genieten.

06 Passie voor draaiende wieken 20 Bijzonder verleden. Van Heer tot Errebaaier

Colofon Het magazine Eropuit is een uitgave van Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard (SOHW) en Natuurmonumenten. Kijk voor meer informatie op www.eropuitindehoekschewaard.nl of www.natuurmonumenten.nl/tiengemeten. Teksten en eindredactie: Carla Holster, Ingrid Velt, Helma Braat. Fotografie: SOHW, Natuurmonumenten, Gretha Stevens, VVV en anderen. Ontwerp en vormgeving: Trend Reclame & Advies, Oud-Beijerland Druk: Drukkerij Moderna. Oplage: 150.000 exemplaren April 2014. Dank gaat uit aan alle partijen die tekst, foto en beeld hebben aangeleverd. Zet- en drukfouten voorbehouden. Geen van deze partijen, nog de opdrachtgevers van dit magazine, aanvaarden enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden van gegevens vermeld in deze uitgave.

> ER OP UIT

De Hoeksche Waard en Tiengemeten, hét Nationaal Landschap van iedereen!

10 18 24 Culinair & Shoppen

Kidspagina

Natuur & Water

10 Oud-Beijerland. Dorpse charme, stadse allure! 13 Een kijkje bij ... 30 Leuke en lekkere meevallers

18 22

24 28

Speelnatuur Tiengemeten Voor kinderen van klein tot groot

Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard (SOHW) SOHW werkt voor de vijf gemeenten in de Hoeksche Waard; Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen. SOHW richt zich op de beleidsgebieden ruimte, landschap, economie, samenleving en integrale veiligheid. Voor meer informatie; www.sohw.org.

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Op pad met boswachter Eduard Omringd door water

Natuurbescherming. Sinds 1905. Natuur is een onuitputtelijke bron van inspiratie en verwondering. Daar moeten we zuinig op zijn en goed voor zorgen. Want in een dichtbevolkt land is natuur extra kwetsbaar. Daarom beschermt Natuurmonumenten 355 gebieden en waardevolle landschappen met monumentale gebouwen. Overal in Nederland. Voor iedereen. Dat doen we sinds 1905 met steun van vrienden, vrijwilligers, leden en bedrijven. Steun is nodig. Juist nu. Kijk op de website www.natuurmonumenten.nl wat jij voor de natuur kunt doen. Natuurmonumenten, Postbus 9955, 1243 ZS ’s-Graveland, Telefoon (035) 655 99 11 ER OP UIT >

Recreatie

Eropuit

Trek er op uit in Nationaal Landschap Hoeksche Waard en ontdek de openheid, de beboomde dijken, de slingerende kreken en de historische boerderijen. Dit is wat de Hoeksche Waard zo uniek maakt. Zo dichtbij en toch zo anders …

Fiets, wandel en vaar … Fiets-, wandelen vaarroutes doorkruisen het gebied. Met het fietsknooppuntensysteem kan je thuis vanuit je luie stoel een leuke route uitstippelen. Daarnaast zijn op diverse plekken fietsroutes verkrijgbaar. Wandelroutes zijn er in allerlei soorten en maten. Van korte routes voor het hele gezin tot routes met meer uitdaging en klim en klauterwerk. De echte ‘diehards’ gaan voor een lange afstand zoals de Oeverloop. De Hoeksche Waard is omsloten door water maar ook in het gebied zorgen de vele kreken en de Binnenmaas voor een waterrijk geheel. De watersporter komt rondom de Hoeksche Waard aan zijn trekken. Daar varen ook de Deltapontjes; de veerverbindingen die op een unieke manier een verbinding maken met de overkant. In het gebied kan er op een aantal kreken worden gekanood. Op de Binnenmaas zijn ook waterfietsen en roeibootjes te huur. Voor meer informatie over fietsen, wandelen en varen kijk op www.eropuitindehoekschewaard.nl.

Onderweg Combineer je fiets-, wandel- of vaartocht met een bezoekje aan een museum, een restaurant of stop onderweg even bij

> ER OP UIT

een boerderijwinkel of een kraampje met groente of fruit ... Waar deze te vinden zijn? De bruine bordjes wijzen u de weg … Uniek voor de Hoeksche Waard zijn de steqi’s. Bekijk op deze informatiepanelen waar je op dat moment bent en lees de achtergrondinformatie over deze plek. Ze zijn er ook in het klein. Andere typisch Hoekschewaardse objecten zijn de kunstpicknickplaatsen. Ieder door een andere kunstenaar ontworpen en verspreid over het gebied staan ze op de mooiste plekjes.

Bloemenlinten In de zomer kleuren kilometerslange bloemenlinten de Hoekschewaardse akkers. Ze vormen een buffer tussen de sloten en de gewassen en worden niet bespoten met bestrijdingsmiddelen. Dit voorkomt dat de middelen in het water terechtkomen. Naast het schoonhouden van het slootwater zorgen ze voor vrolijke vergezichten. Bovendien leeft, groeit en bloeit er van alles in deze zogenoemde agroranden. Op deze manier werken de Hoekschewaardse boeren, natuurbeschermers en overheden samen aan een gezonde landbouw en een rijke, rustgevende natuur.

Uit het dagboek van â&#x20AC;Ś Faas (61) en Maria (57) uit Gouderak

Je eigen fiets of kano niet meegenomen? Geen nood! Kijk voor verhuuradressen op ď ľ www.vvvhoekschewaard.nl

* 9.00 Het is uur v klaar rijdag. On ze wee . Dit ke we Waar d. We ekend gaa ndtassen en nw h f fietsr oute u ebben een l e naar de ietsen staa i n t e H g u fietsr outene estippeld m ke B&B ge oeksche twerk . We z et de knoop boekt en ee p n ijn ben * 11.00 ieuwd. unten uit he u t u r Wat e en is bov goede keu z en ver wachti e hebben wi vriend j ge n g! e Strak lijk en vert De gastvr maakt. Onz ouw is el s ontzet e B&B verke stappen we t ons veel o ten op de v nnen. fiets o er de omge d v m het eiland ing. * 16.30 t e Wat h uur ebben w voord at we ij genoten va s nd t moeten r we keu aks gaan d aag. We ru s een d agje s zes maken. ineren. Tijd ten even h G o e p fietse aan w ns ons pen in ni e d O wande n voor de b ud-Beijer dit weekend iner la lin en naar g bij de T enwagen en nd, ruilen nog iendgo w Tienge m rzen o aken we e e onze meten? en moo f zull en we i overv e aren

Nu ee rst ma ar ee ns geni eten v * 21.30 an ons u u r mooie We he uitzich bben t. lekke met d r gege e eige ten e naa Een he erlijk r van het n gezellig g e dag r . Welt estaurant. ekletst r u sten! :-)

ER OP UIT >

Musea & Cultuur

Voortdurend

bezig zijn met het weer,

kijken naar de lucht en de weerberichten.

> ER OP UIT

Ruben Viergever: ’Molenaar zijn is fantastisch!’

Passie voor draaiende wieken Zijn ogen gaan glinsteren als de ruim 28 meter lange wieken van ‘zijn’ molen steeds sneller gaan draaien. Het enorme waterrad beneden in de molen schept met veel kabaal steeds meer water uit de polder. Op zijn top zelfs 80.000 liter per minuut. Hoe meer wind en water hoe sneller Rubens hart gaat kloppen. Hoewel hij nog maar twintig lentes jong is, heeft Ruben als geen ander het eeuwenoude molenaarsvak al feilloos in de vingers. Vanuit zijn slaapkamer keek hij als jongetje al snel gefascineerd naar de molen achter het huis. ’Hij was groot, bewoog en draaide. Ik vond het reuze interessant. Toen we later in Maasdam woonden, keek ik uit op de Poldersche Molen. Al snel ging ik iedere zaterdag met een zelfgebakken cake onder mijn arm naar de molenaar. Samen smulden we van de cake en voormalig molenaar Hans de Looze vertelde me alles over de molen en zijn vak. Ik was niet weg te slaan. Als de molenaar er niet was dan had ik een vreselijke dag.’ Enkele jaren geleden kreeg Ruben Viergever de kans van zijn leven. Hij kon van zijn levenspassie zijn beroep maken. Na heel veel draaiuren in veel verschillende molens en pittige, maar interessante theorie kon hij met zijn molenaarsdiploma op zak aan het werk in de korenmolen van Zierikzee. Op zaterdag heeft hij zijn hobby in ‘zijn’ Poldersche Molen. Dan rent hij regelmatig de steile trappen van de molen op en af om de tandwielen met bijenwas in te wrijven, her en der een

likje verf te smeren, een plank vast te timmeren en om te kijken of zijn collegamolenaars ook aan het werk zijn. In het eeuwenoude, knusse, inpandige molenaarshuisje eet hij zijn boterhammen en ontvangt hij bezoekers die de molen komen bewonderen. De thee is zo gezet op het gezellige houtkacheltje. ’Als molenaar ben ik trots op de molen en mijn vak. Daar kan ik veel over vertellen. Bezoekers kunnen mij alles vragen. Zij fietsen vaak een rondje rond de Binnenmaas en bekijken dan ook de molens Windlust in Westmaas en de Oostmolen in Mijnsheerenland. Molenaar zijn is fantastisch. Voortdurend bezig zijn met het weer, kijken naar de lucht en de weerberichten. Eén met de natuur en de kracht die daar uit komt. Ik hoop dit werk nog heel lang te kunnen doen’, aldus Ruben.

Cultuur en historie Dankzij de unieke combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen behoort de Hoeksche Waard tot één van de twintig Nationale Landschappen van Nederland. Karakteristiek voor het gebied zijn de openheid, de kreken en de beboomde dijken, in combinatie met de vele monumentale boerderijen en de molens. De molens op het eiland bepalen niet alleen het beeld maar vertellen ook haar geschiedenis. De korenmolens laten de agrarische achtergrond zien en de windwatermolens, waarvan het bosmanmolentje wereldfaam geniet, verklappen de eeuwenlange worsteling met het water. Als de wieken draaien zijn alle molens te bezoeken. In de Hoeksche Waard is er veel aandacht voor het behoud van het cultureel erfgoed. Naast de molens zijn er ook veel monumentale boerderijen, kerken en landhuizen aangewezen als cultureel erfgoed. ER OP UIT >

Recreatie

Een Hollands dagje uit

op Tiengemeten

> ER OP UIT

Er zijn van die plekken in Nederland die je gezien moet hebben. Eiland Tiengemeten bijvoorbeeld. Een bijzonder stukje Nederland en tegelijk zo Hollands. Hier kun je genieten van stilte en weidse uitzichten. Rond het haventje op het eiland is het op zonnige dagen gezellig druk. Er is dan ook van alles te beleven, voor jong en oud.

De trots van de familie

Lekker eten en drinken.

Voordat Tiengemeten omgevormd werd tot natuurgebied, werd er eeuwenlang geboerd op het eiland. De vrouwennamen van de (voormalige) boerderijen getuigen van de trots van de vroegere eigenaar op zijn vrouwelijke nageslacht. Natuurmonumenten heeft alle historisch waardevolle boerderijen op het eiland gerestaureerd en een nieuwe bestemming gegeven. Eén boerderij vervalt tot ruïne en is nu een fijne verblijfplaats voor b.v. vleermuizen en uilen.

In de stijlvol gerestaureerde boerderijwoning van de Helenehoeve vlakbij Speelnatuur Tiengemeten smaken de ambachtelijke pannenkoeken, gebakken met meel van de molen in Zuid-Beijerland, extra lekker.  www.heleneoptiengemeten.nl Bij Herberg Tiengemeten kun je genieten van verrassend lekkere gerechten, zoveel mogelijk gemaakt van producten uit de streek, de lokale groenteman en bakker. Op het terras heb je een mooi uitzicht op de hoogstamboomgaard in de Oude Polder.  www.herbergtiengemeten.nl

Van zaaien tot oogsten In de grote gerestaureerde Heleneschuur vind je het Landbouwmuseum Tiengemeten. Oude landbouwmachines getuigen van de enorme ontwikkelingen in de landbouw tussen 1920 en 1955 in de regio. Je ziet wat er kwam kijken bij de teelt van graan, aardappelen en suikerbieten.  www.landbouwmuseumtiengemeten.nl

Een schilderachtige wereld Rien Poortvliet (1932-1995) behoeft nauwelijks introductie. Weinig schilders konden het boerenleven en de natuur zo treffend en indringend schilderen als deze kunstenaar. De tentoonstelling in het Rien Poortvliet Museum Korendijk toont telkens zo’n 150 schilderijen.  www.rienpoortvlietmuseum.nl

Beleef de geschiedenis van de Oude Polder Op de oostpunt van Tiengemeten wandel je langs kleine akkers en streekeigen gewassen, hoogstamfruitbomen en eeuwenoude graslanden. Daar in de Oude Polder komt de geschiedenis van het eiland tot leven. Begin 19de eeuw gingen hier schepen voor anker. Als de chirurgijn besmettelijke ziektes constateerde, werd de zieke bemanning in het hospitaaltje verpleegd. Toen eind 19de eeuw het quarantainegebied in onbruik raakte, maakte de marine dankbaar gebruik van het dunbevolkte, geïsoleerde eiland. Later zijn er drie arbeiderswoningen gebouwd. Tijdens een wandeling door de Oude Polder maak je kennis met het quarantaineverleden van dit bijzondere stukje Nederland.

Ieder jaar in september is het feest in de Oude Polder. Tijdens de Oogstdag kun je proeven van de nieuwe oogst en ervaar je de smaak van streekproducten uit de Hoeksche Waard. Ook elders op het eiland worden leuke activiteiten voor jong en oud georganiseerd.  www.landbouwmuseumtiengemeten.nl en  www.natuurmonumenten.nl/activiteiten

Volgende keer blijven we slapen Om onze verjaardag te vieren, wilden Kees en ik een leuke dag uit. Iedereen moest mee, ook ons kleinkind van twee jaar. In augustus vorig jaar stapten we op de pont naar Tiengemeten. Wat genoten wij van de snoetjes van onze kleinkinderen op de kabouterzolder van het Rien Poortvlietmuseum. Toen boer Piet aan kwam rijden met de huifkar wilden de kleintjes op de bok naast de koetsier. Ze hadden de grootste lol. In de huifkar volgde het ene verhaal na het andere. Boer Piet vertelde veel over het eiland, over hoe er vroeger werd geboerd en over de nieuwe natuur. Af en toe liet hij de paarden even rusten, strekten wij onze benen en genoten we van het weidse uitzicht en de vogels. Bij zorgboerderij de Idahoeve maakten we een tussenstop zodat we een kijkje konden nemen in het winkeltje. Toen we weer bij de haven aankwamen mochten de kinderen helpen met het uitspannen van de paarden. Hoe bijzonder de natuur op Tiengemeten is, ontdekten we pas echt in het bezoekerscentrum en ook dat we nog niet alles hadden gezien. Voor een dagje uit met een gemengd gezelschap kunnen wij Tiengemeten iedereen aanraden. Volgende keer blijven we slapen! Annie uit Werkendam, 67 jaar

Wat is er vandaag te doen op Tiengemeten? Wanneer kan ik mee met een excursie? Hoe laat vaart de pont en waar koop ik een kaartje? Wanneer kan ik terecht in het bezoekerscentrum? Wat zijn de openingstijden van Speelnatuur Tiengemeten, de musea en de horeca? Wat zijn de mogelijkheden voor een arrangement op maat? Kijk op  www.natuurmonumenten.nl/tiengemeten  of bel 0900-3242526

ER OP UIT >

Culinair & Shoppen

Oud-Beijerland

Dorpse charme, stadse allure! Van oudsher trekt Oud-Beijerland met haar bruisende dorpshart bezoekers tot ver buiten de Hoeksche Waard. De vroegere handelshaven heeft een metamorfose ondergaan en is nu een aantrekkelijke recreatiehaven. Historische panden bepalen het straatbeeld.

Op www.vvvhoekschewaard.nl vind je alle informatie over de diverse horecagelegenheden per dorp. Ambachtelijk en modern De authentieke dorpssfeer komt je tegemoet als je het historische centrum binnenkomt. Er is een verrassend

winkelaanbod met veel ambachtelijke verswinkels. Tegelijkertijd biedt het centrum het aanbod van een moderne stad met de allernieuwste trends op

Ga een dagje happen en trappen. Tijdens deze culinaire fietstocht stop je elke keer bij een ander restaurant voor een gang van je diner. Al fietsend laat je het eten zakken en geniet je van het Hoekschewaardse landschap. www.happenentrappen.nl/route/90

> ER OP UIT

het gebied van mode, lifestyle en woninginrichting. Genieten De vele gezellige restaurantjes laten je genieten van culinaire heerlijkheden. Met een lekker drankje geniet je op ĂŠĂŠn van de zonnige terrasjes van het uitzicht op de bedrijvige recreatiehaven of het winkelende publiek.

‘In de Hoeksche Waard vind je alle restaurantjes die je in de stad ook hebt. Van Franse klassiekers tot Spaanse tapas en oer-Hollandse, simpele en smaakvolle dagschotels. Bovendien krijg je er hier een mooie, inspirerende omgeving bij’. Jan van den Berg, mede-eigenaar van restaurant ’t Wapen van Nieuw-Beijerland weet wat de Hoeksche Waard te bieden heeft. Smaakvolle ingrediënten Ook als het gaat om de smaakvolle producten van de Hoeksche Waardse kleigrond. Jan: ‘de Hoekschewaarders zijn het gewend dat ze voortreffelijke, smaakvolle aardappelen op hun bord krijgen en dat het Hoeksche Waardse fruit een heerlijke, pure smaak heeft. Ook weten zij dat de kleine Gieser

Wildemannetjes van het eiland de lekkerste stoofpeertjes zijn. Omdat dat voor ons zo vanzelfsprekend is, vergeten we soms om er op onze menukaart aandacht aan te besteden. Maar ik kan verklappen dat veel gerechten met deze streeklekkernijen worden gemaakt. Steeds vaker zie je dat op de menukaarten terugkomen.’

Smullen van streekproducten Er groeit en bloeit van alles op de vruchtbare Hoekschewaardse kleigrond dat prima verwerkt kan worden in heerlijke producten. Deze streekproducten, zoals jam, kaas, mosterd, wodka en heerlijk vers fruit en groenten zijn op veel plaatsen op het eiland te koop. De Hoeksche Rooie en de Hoeksche Chips dragen het label ‘Erkend Streekproduct’. Culinaire aardappel: Hoeksche Rooie Een bijzonder smaakvolle aardappel met een gladde, rode schil en een mooie gele kleur aan de binnenkant. Deze aardappel heeft een volle, romige, iets zoete smaak. Hij wordt uitsluitend in de Hoeksche Waard geteeld en is exclusief verkrijgbaar. Verschillende restaurants op het eiland hebben de Hoeksche Rooie op hun menukaart staan.  www.dehoekschetelers.nl Voor bij de borrel: Hoeksche Chips Deze ambachtelijke chips van de beste Hoeksche Waardse aardappelen zijn gebakken in zuivere zonnebloemolie, met natuurlijke ingrediënten als enige toevoeging. De chips krijgen een verrassend lekkere smaak doordat ze met schil gebakken worden.  www.hoekschechips.nl Genieten van zelfgebakken vruchtentaart Onder de molen, in een oude boomgaard of in een prachtige

bloementuin. In de Hoeksche Waard zijn verschillende theetuinen waar je in een gemoedelijke sfeer op een bijzondere locatie kunt genieten van de bakkwaliteiten van de gastvrouw. Een gezellige high tea of een heerlijke lunch behoren vaak tot de mogelijkheden. Sommige zijn het hele jaar open. Andere alleen in het hoogseizoen.

‘De Gieser Wildemannetjes uit de Hoeksche Waard zijn de lekkerste stoofpeertjes die er zijn’

Recept Spek met peren Van oudsher eten de Hoekschewaarders in de winter graag spek met peren. Vroeger at men het vaak omdat het een goedkope maaltijd (‘armenmaaltijd’) was. Nu is het een echte Hoeksche Waardse lekkernij.

Nodig 500 gram harst (1 nacht in de pekel) 500 gram zuurkoolspek of ontbijtspek 1,5 kilo kleine Gieser Wildeman mosterd en peper

Bereiden Spoel het zout van de harst en leg het in een flinke pan met water, zodat de harst net goed onder het water ligt. Doe ook het spek en de peertjes (mét schil, steeltje, kroontje en klokhuis) erbij en breng het aan de kook. Laat het geheel 2,5 uur zachtjes garen. Serveer deze Hoeksche Waardse lekkernij met bloemige, gekookte aardappelen, veel mosterd en peper en gebruik het kookvocht als smakelijke jus.

Shoppen in het klein en in het groot Bijna alle 14 dorpen hebben wel een bakker of een leuk, klein winkeltje waar je lekker rond kunt snuffelen tussen de snuisterijtjes. Naast de vele winkels in Oud-Beijerland vind je ook een leuk winkelcentrum in Numansdorp en Puttershoek. Strijen heeft een gezellige, historische dorpskern met een museum, een Grote Kerk die je regelmatig kunt bezichtigen en verschillende kleine kleding- en interieurwinkeltjes. Wil je echt in het groot shoppen, ga dan naar een van de twee grote modemalls in Zuid-Beijerland of ’s Gravendeel. ER OP UIT >

Recreatie

Van het

platteland

In de winter hangt de dauw laag boven de vers geploegde akkers. In de zomer kleurt het koren goudgeel en staan de aardappelen in volle bloei. Her en der staan kraampjes met verse groenten en fruit aan de kant van de weg. Op verschillende plaatsen kun je leuke en vooral lekkere streekeigen souvenirs meenemen voor thuis. In de Hoeksche Waard beleef je het platteland.

> ER OP UIT

Een balletje slaan in de polder Frisse buitenlucht, een weidse omgeving en een hilarisch wedstrijdelement zijn de ingrediënten voor een gezellige dag in de polder. Bij de Biesackershof in Numansdorp kun je een heus potje Boerengolf spelen. Met een klompenclub en een bal trek je het veld in en struin je door het grote weiland. De rietkragen langs de vliet en de wolken aan de horizon houden je gezelschap. Een tip: de Hoekschewaardse kleigrond houdt van stevige schoenen!  www.biesackershof.nl Van de koeien Op ’t Mariënhof in Westmaas grazen 150 koeien van Marcel en Esther Quartel het grootste deel van het jaar buiten. Dit doen ze op het weiland rondom de boerderij. De koeien hebben een goed en liefdevol leven. En dat proef je aan het smaakvolle vlees. Evenals andere collega’s in de Hoeksche Waard leveren Marcel en Esther voedselpakketten afkomstig van hun eigen runderen.  www.weiderund.nl

Langs de weg Overal kom je ze tegen in de Hoeksche Waard. De groente – en fruitstalletjes langs de weg met kakelverse producten van het land en uit de boomgaard. Vol vertrouwen volstaat de kassa met een simpel kistje met een gleuf in het deksel. Heerlijk plattelands. Hoeksche Chips, bier, kaas en wodka Zomaar een greep uit het aanbod typisch Hoekschewaardse streekproducten. Er groeit en bloeit van alles op de vruchtbare Hoekschewaardse kleigrond dat prima verwerkt kan worden in heerlijke producten. De streekproducten zijn op veel plaatsen op het eiland te koop, zoals in de Landwinkel in Klaaswaal en andere boerderijwinkels, groentewinkels en plaatselijke supermarkten. Maar ook buiten de Hoeksche Waard vinden ze hun weg.

Tour langs de Boer

Wist u dat

Wie Een enthousiaste akkerbouwer, fruitteler, vollegrondsgroenteteler, veehouder, kaasmaker en pot- en perkplantenkweker. Wat Een gezellige familiedag waarop de deelnemers laten zien met hoeveel passie zij hun werk doen. Je kunt zien waar de friet vandaan komt (en er van smullen) en een schaap geschoren zien worden. Er worden appels geperst voor overheerlijke appelsap en heel misschien wordt er onder jouw ogen wel een lammetje geboren. Alle deelnemers hebben een winkeltje aan huis waar ze van alles van hun bedrijf verkopen. Tijdens de dag kun je op en top van het Hoekschewaardse buitenleven genieten. Voor de kinderen is er op elke boerderij een activiteit. Waar Numansdorp, Klaaswaal, Mijnsheerenland, Heinenoord en Oud-Beijerland. Wanneer Hemelvaartsdag.  https://www.facebook.com/events/647759345285665/?fref=ts

De schapen van familie Lambrechts uit Mijnsheerenland zorgen dat het gras op de dijk aan de Oude Maas tussen Oud-Beijerland en Heinenoord stevig blijft. Zo kan de dijk het eiland beschermen tegen hoogwater in het stormseizoen. Van de verse melk van hun schapen maken Maarten en Nellie Lambrechts heerlijke kazen in verschillende maten en smaken.  www.westhoekschapen.nl

Andere jaarlijkse evenementen Naast Tour langs de Boer zijn er nog andere jaarlijkse plattelandsevenementen in de Hoeksche Waard Nazomermarkt Groei en Bloei in Mijnsheerenland - Gezellig nazomeren op een landelijke, sfeervolle markt.  www.hoekschewaard.groei.nl Zomerfeest op boerderij Landzigt in Strijen – Ervaar en proef in een ontspannen sfeer de teelt van biologische groenten.  www.groentenabonnement.nl ER OP UIT >

Culinair & Shoppen

Een

kijkje bij … ... de winkel van Jeanet Dekker.

Het merendeel, zoals de aardappelen, appels, peren, kersen, pruimen, hazelnoten, walnoten en pompoenen komt van haar eigen boerderij. De rest haalt ze zoveel mogelijk bij haar collega’s op het eiland. In de boerderijwinkel van Jeanet aan de Maasweg in Mijnsheerenland vind je een keur aan verse groenten en fruit en Hoekschewaardse streekproducten.

Puur en authentiek Nog geen uur geleden stonden de andijvie en de spruiten nog op het land en nu hebben ze al een plaatsje in de winkel. Jeanet: ‘Ik hecht veel waarde aan pure, authentieke en verse producten. Daarom werk ik veel samen met de boeren uit de omgeving. Bij mij en mijn collega’s die ook een winkel aan huis hebben koop je niet van de bulk. Ik vind het belangrijk dat mijn klanten weten waar de producten vandaan komen en hoe ze geteeld worden. Ik vertel hen er graag over.’ Uit de streek In de winkel glunderen producten van Hoekschewaardse bodem je tegemoet. Jeanet verkoopt ook streekproducten, zoals Hoeksche Chips, kazen van de familie Lambrechts uit Mijnsheerenland, lekkere jam en mosterd van Mosterd en Meer uit Goudswaard, ganzenpaté van ganzen uit de Hoeksche Waard en honing van verschillende Hoekschewaardse imkers. Een gezellige winkel met hart voor het Hoekschewaardse platteland en de echtheid van verse producten.  www.dekikkershoek.nl

Boerderijwinkel Alexanderhof. Rijksstraatweg 92, Numansdorp. Boerderijwinkel met verse producten van het land.  info@alexanderhof.nl Natuurfreak. Westdijk 6, Goudswaard. Op het meest westelijke puntje van het eiland staat de biologische vleesboerderij van Freek & Marleen Ampt.  www.natuurfreak.com Hoeve Doelwyck/Bio aan Huis. Zuidzijdsedijk 31, NieuwBeijerland. Hoeve Doelwyck ligt in het centrum van het buurtschap Zuidzijde. Je kunt er onder andere terecht voor biologische groente- en fruitpakketten en brood.  www.bioaanhuis.nl Boerderij Landzicht. Broekseweg 2a, Strijen. Deze biologische boerderij heeft onder andere een groentetuin, hoogstamfruitboomgaard, kruidentuin en een bloementuin. Je kunt er biologisch appelsap en biologische groenten bestellen.  www.groentenabonnement.nl Tuinderij van der Weijden. Langeweg 2a, Nieuw-Beijerland. Verkoop van onder andere aardappels, appels, bessen en

Andere adressen Restaurant en Landwinkel De Koningshoeve. Botweg 1, Klaaswaal. Officiële landwinkel met groot assortiment waaronder Hoeksche Chips, Hoeksch Bier, ambachtelijke boerenkaas en topkwaliteit Hollands rundvlees.  www.dekoningshoeve.nl

> ER OP UIT

pruimen.  Tel: (0186) 69 20 21 De Boerenboetiek. Lagedijk 7, ’s Gravendeel. Verkoop van groente, fruit, boerenkaas en perkplanten. Kinderboerengolf op afspraak.  www.boerenboetiek.nl

Recreatie

De ‘I’ van Informatie In het centrum van Oud-Beijerland bevindt zich het kantoor van de VVV. Hier kan je natuurlijk terecht voor ‘live’ informatie over de Hoeksche Waard maar er zijn ook leuke Hollandse souvenirs, kaarten en streekproducten te koop. Voor fietsen wandelroutes ben je hier ook aan het goede adres. Thuis al inspiratie op doen? Dit kan via de website www.vvvhoekschewaard.nl.

Tiengemeten of de Hoeksche Waard. Je kunt er een kaartje kopen voor de overtocht en er zijn informatiebrochures om mee te nemen. Op de grote kaart kun je je bezoek rustig plannen. Voor meer informatie zie  www.eropuitindehoekschewaard.nl  www.natuurmonumenten.nl/tiengemeten (Be)zoekt en gij zult vinden … Nationaal Landschaps Centrum (NLC) In de Hoeksche Waard zijn een tweetal bezoekerscentra die een goede start zijn voor een bezoek aan het gebied. Je vindt er veel informatie en daarnaast zijn de centra een vertrekpunt voor verschillende fietsen wandelroutes. Klein Profijt Gevestigd in een oude zalmvisserij en gelegen aan de Oude Maas is Bezoekerscentrum Klein Profijt voor veel Hoeksche Waarders een begrip. Binnen een tentoonstelling over onder andere natuur, milieu en visserij. Buiten het telkens wisselende decor van voorbijvarende schepen. Voor meer informatie over de bezoekerscentra en de overige activiteiten van het Hoekschewaards Landschap zie  www.hwl.nl

Infopunt Hoeksche Waard/Tiengemeten In Nieuwendijk, bij het vertrekpunt van de pont naar Tiengemeten, ligt het infopunt Hoeksche Waard/Tiengemeten. De vrijwilligers van Natuurmonumenten geven hier alle informatie de je nodig hebt voor een bezoekje aan

Neem de pont bij Klein Profijt en bekijk het schouwspel van de beroepsvaart van dichtbij …

ER OP UIT >

Portugaal

Abbenbroek

Spijkenisse

Beerenplaat

Zuidland Hekelingen

S p ui

Hits

ertse

- of Vu i l e G at

Stad aan ‘t Haringvliet

Haringvliet GOEREEOVERFLAKKEE

Den Bommel

Knooppunt Hellegatsplein

Holla

N59

Oude Tonge Willemstad A29

Ooltgensplaat

LEGENDA

KANOROUTES

Fietsroutenetwerk

VVV kantoor / agentschap

Tuin

Bezoekerscentrum

Watersnood-fietsroute

Startpunt wandelroute

Hotel/bed & breakfast

Informatiecentrum

Korendijkroute binnendijks (12 km)

Route zonder voorzieningen (7 km)

Binnenmaasroute (10 km)

Strijensasroute (5 km)

Mookhoekroute (9 km)

Korendijkroute buitendijks (14 km) Voor de geoefende kanovaarder

chwd_recreatiekaart-KAARTKANT-20-03-2014.indd 2

Knooppunt nummer

Parkeerplaats

Camping

Boerengolf

Knooppunt

Vrij fietsgebied

Museum

Golfbaan

‘Steqi’ informatiebord

Fiets verhuurpunt

Natuurspeeltuin

Natuurterrein

Veerpont

Startpunt kanoroute

Vogelobservatiehut

Manege

Vaarverbinding

Kano overdraagplaats

Recreatiegebied

Boerderijwinkel / verkoop agro producten

Uitzichtpunt

Kano verhuurpunt

Zwemstrandje Zwemgelegenheid op eigen risico

Appartementen / vakantiewoningen

Verbinding

Eetcafé/restaurant

Molen

Kopje koffie

Deltapontjes

Theetuin

Jachthaven

Aanduiding wandelroutes

Kunstpicknickplaatsen 1 Onderdak 2 Burgemeester Molendijkbank 3 Bladmotief 4 Bloemen 5 Canontafel 6 Boterham 7 Roos 8 Taartpunt 9 Boter, Kaas en Eieren 10 Onder de Linde 11 Hier = Nu

A29

Barendrecht HendrikIdo-Ambacht Heerjansdam a Oude M

A16

Papendrecht

Zwijndrecht

Oud

e M a

Dordrecht

A16

Dordtse Kil

Dordts

e Kil

N217

A16

Moerdijk Bruggen

ands Die p

Moerdijk

WA N D E L R O U T E S A17 1

Leenheerenroute (6 km)

Molenroute (9,5 km)*

Eendragtsroute (7,5 km)*

De Staart (3 km)

Vlietmondingroute (2,5 km)

Laarzenroute (2 km)

Bomen en Struikenroute (0,5 km)

Westdijkroute (10 km)

Negentienmorgenvlietroute (5 km)

Ritselaarroute (5,3 km) Start: Parkeerplaats molen ‘Windlust’, Westmaas.

Veerbosroute (4 km)*

Gele wandelroute (4,5 km) Start: Bezoekerscentrum Tiengemeten

Rode wandelroute (6,5 km) Start: Bezoekerscentrum Tiengemeten

Tussen 15 november en 30 juni niet wandelen. Tussen 15 november en 30 juni niet wandelen op de kruin van de dijk. Gehele jaar niet toegestaante wandelen op de kruin van de dijk.

Golfakkerroute (4,5km)* Start: Nationaal Landschap Centrum, Nummansdorp

Start: Molen ‘Windlust’, Westmaas 10

Het eiland rond, de oeverloop (75 km)

Start: Nationaal Landschap Centrum, Nummansdorp

Start: Zalmpad, Oud-Beijerland 9

Start: Bezoekerscentrum Tiengemeten 24

Kooilandroute (14 km)

Start: Elk gewenst punt langs de route

Start: Natuurbezoekerscentrum ‘Klein Profijt’, Oud-Beijerland 8

Blauwe wandelroute (10 km)

Start: Overgang Boompjesstraat-Molenstraat, Strijen

Start: Natuurbezoekerscentrum ‘Klein Profijt’, Oud-Beijerland 7

Oudeland van Strijenroute (7 km) Start: Overgang Boompjesstraat-Molenstraat, Strijen

Start: Parkeerplaats, Zalmpad, Oud-Beijerland 6

Strijensasroute (9 km)

Geertruida Agathapolderroute (3 km + 1,5 km) Bewegwijzering door Staatsbosbeheer.

Start: Ophaalbrug, Strijensas

Start: Natuurbezoekerscentrum ‘Klein Profijt’, Oud-Beijerland 5

Vliet en Dieproute (20 km)

Cees Leenherenpad (600 m) Bewegwijzering door Staatsbosbeheer.

Start: Molendijk, Puttershoek

Start: Parkeerplaats veer Tiengemeten, Nieuwendijk 4

Groot Koninkrijkroute (19 km) Start: Molendijk, Puttershoek

Start: ’t Haventje van Goudswaard 3

Start: Parkeerplaats Hervormde Kerk, Maasdam

Start: ’t Haventje van Goudswaard 2

Sint Anthoniepolderroute (8,5 km)

Molenpolderroute (4 km)* Start: Nationaal Landschap Centrum, Numansdorp

* De routes worden ter plaatse bewegwijzerd door gekleurde paaltjes. Schaal 1:40.000 (1 cm = 0,4 km)

21-03-14 10:31

Voor de kids

Speelnatuur Tiengemeten

Sigrun:

Speelnatuur

daagt echt uit om samen

actief te zijn

> ER OP UIT

Hutten en vlotten bouwen Klimmen, jezelf verstoppen, bloemen plukken en kikkers besluipen. Een avontuurlijke reis boordevol pure ontdekkingen, levendige fantasieën en actieve belevenissen in de natuur. Sigrun Lobst ontwierp voor Natuurmonumenten Speelnatuur op Tiengemeten, een waar speelparadijs met de natuur als spelelement. De leukste manier van leren Sigrun: ‘Spelen is de leukste manier van leren. Je verdiepen in je spel en nieuwe dingen ontdekken. Waar kan dat beter dan in de natuur waar je echt zelf actief aan de slag moet. In Speelnatuur vind je geen schommels en wipkippen. Houten planken, tonnen, touwen en wilgentakken dagen je uit om zelf een modderglijbaan, vlot, hut of brug te maken. Alles mag.’ Totale beleving ‘Om er te komen moet je eerst met de pont overvaren naar een écht eiland. Dat is al een beleving op zich. Bovendien is het speelterrein maar liefst 4,5 hectare groot. Wil je met je zelfgebouwde vlot een rondje varen door Speelnatuur dan ben je zeker een uur onderweg; een avontuurlijke reis. Het is geweldig om

Op schoolreisje naar Speelnatuur ‘Het was mooi om te zien hoe de kinderen samen dingen deden, ontdekten en beleefden. Er ontstonden zelfs nieuwe vriendschappen. Op het einde van de dag konden de kinderen van moeheid niet veel meer zeggen. Wel hoorden we nog regelmatig: ‘Dit was mijn leukste schoolreis ooit’. De ouders waren vooraf wat sceptisch en dachten dat de kinderen zich niet zouden vermaken. Een pretpark zou meer te bieden hebben. Maar toen de kinderen thuis kwamen met de verhalen waren ze overstag. Kinderen hebben niet veel nodig. Alleen maar heel veel ruimte om lekker te spelen. Wij nemen Speelnatuur op in ons schoolreisjesprogramma. Ik kan het iedereen aanraden.’ Juf Marianne van de Prinses Ireneschool uit Goes ging met de groepen 4, 5 en 6 in september op schoolreisje naar Speelnatuur Tiengemeten

‘Spelen in de natuur is cool!’ Bauke uit Zuid-Beijerland, 10 jaar

te zien hoe enthousiast kinderen zijn als ze gedurende de dag steeds meer op onderzoek uitgaan, experimenteren en de mooiste dingen bedenken met elkaar. Speelnatuur daagt echt uit om samen actief te zijn,’ aldus Sigrun. Schoenen plukken 150 schoenen in alle soorten, maten en vrolijke kinderkleuren wiegen zachtjes heen en weer in de boom bij de ingang. Ze zijn getuige van heel wat dagen intens speelplezier. Regelmatig worden er aan het einde van de dag schoenen ‘geplukt’. Ook de door de vrijwilligers gewassen droge t-shirts en broeken bij de douches vinden gretig aftrek.

Vier je verjaardag op Tiengemeten! Kinderen vanaf 6 jaar kunnen 6 tot 12 vriendjes meebrengen. Samen met de boswachter ga je eerst het eiland verkennen. Na de tocht mag je een heerlijk broodje bakken boven een vuurtje. Daarna mag je kiezen of je een vogelnestkastje, een vogelvoederhuisje of natuurschilderij wil maken. De pont brengt je weer naar het vasteland. Kijk voor bereikbaarheid, openingstijden en toegangsprijzen van Speelnatuur Tiengemeten op  www.natuurmonumenten.nl/tiengemeten

ER OP UIT >

Musea & Cultuur

Bijzonder verleden

Van Heer tot Errebaaier

De Hoeksche Waard heeft een bijzonder verleden. Onttrokken aan de zee en door mensenhanden gemaakt. Je was hier meer dan waar ook op elkaar aangewezen. Arm of rijk, je had elkaar hard nodig. Breng een bezoek aan het Museum Hoeksche Waard in Heinenoord of aan één van de andere musea op het eiland en ontdek haar geschiedenis. Bewonderen in het Hof en ervaren in de boerderij Met een bezoek aan de twee panden die samen het museum vormen, neem je een kijkje in de geschiedenis van de Hoeksche Waard. Van de rijke ambachtsheren en polderbestuurders tot het harde werken op de boerderij. In herenboerderij Oost-Leeuwenstein vind je in de prachtig gerestaureerde boerenschuur een schoolklasje, een dorpsdokter, een vakman, een arbeider

en een herenboer. De enkele meters verderop gelegen monumentale buitenplaats ‘t Hof van Assendelft laat je het wonen op stand zien met een grote, mooi ingerichte keuken uit vroeger tijden en een statige salon met uniek panoramabehang. Er zijn in beide panden regelmatig wisselende exposities. Ook de watertoren in Heinenoord uit 1910, de kleinste van Nederland, hoort bij het museum. Deze is alleen niet van binnen te bezichtigen.

Actie: ruiken, zien en voelen in het zomerhuis In het zomerhuis bij de boerderij ruik, zie en voel je het leven van toen. Ga even terug in de tijd en ervaar hoe het was om zonder wasmachine de kleding te boenen of om de boter niet in de supermarkt te halen, maar om zelf te karnen.

200

Van spoelkeuken tot complete serviezen, van een ruim jaar oude schooltas tot één van de mooiste collecties van Nederland.

houten

merklappen

Maak gebruik van het Leeuwensteinarrangement. Je maakt een mooie wandeltocht met uitzicht op de Oude Maas. Onderweg zie je bijzondere monumenten. Voor een aantrekkelijke prijs kun je een bezoekje brengen aan het Museum Hoeksche Waard, molen Goidschalxoord en bezoekerscentrum Klein Profijt. Je ontvangt een wandelrouteboekje, koffie of thee en een bon voor gratis pannenkoekenmeel van de molen.  www.streekmuseumhw.nl  www.hwl.nl

> ER OP UIT

Als het Hoeksche Waards is, dan vind je het al gauw terug in het Museum Hoeksche Waard Voor de kids Kinderen zijn nieuwsgierig en kunnen hun hart ophalen in het museum. Zij kunnen meedoen aan speurtochten of snuffelen in de verkleedkist. Regelmatig worden er leuke activiteiten voor hen georganiseerd. Een bezoek aan het Museum Hoeksche Waard is een uitje dat zeker niet mag ontbreken bij een bezoekje aan het eiland.  www.streekmuseumhw.nl

Andere musea Museum Het Land van Strijen In deze voormalige dorpssmederij met woonhuis kun je stijlkamers, een kelder en (wisselende) exposities bekijken. Daarin wordt de geschiedenis verteld van Het Land van Strijen, vanaf de oudste archeologische vondsten tot en met het oudste foto- en filmmateriaal. De smid is iedere tweede zaterdag van de maand aan het werk in de smederij.  www.hetlandvanstrijen.com

Landbouwmuseum Tiengemeten De monumentale landbouwschuur van de Helenehoeve op Tiengemeten toont een prachtige collectie van landbouwwerktuigen en gereedschappen die tussen 1920 en 1955 een belangrijke rol in de landbouwmechanisatie speelden. Ook schoolklassen zijn van harte welkom!  www.landbouwmuseumtiengemeten.nl

Rien Poortvliet Museum Korendijk In dit museum op natuureiland Tiengemeten kan de liefhebber van verhalend kunstenaar Rien Poortvliet zijn hart ophalen. Naast de familiekamer waarin werk van Rien is te zien, is er op de zolder van het museum voor de kleintjes een Kabouterwonderwereld gecreëerd. Het museum heeft in 2014 ook veel orgineel werk van Marten Toonder in huis, met tekeningen uit de jaren 30 en 40. Maar ook de eerste strip van Toonder in De Telegraaf en het originele boekje ’Tom Poes en het Geheim van de Blauwe Aarde’.  www.rienpoortvlietmuseum.nl

ER OP UIT >

Voor de kids

Bekijk ‘t Of je nu mee doet aan een levend ganzenbord, bomen gaat knotten of naar kriebelbeestjes gaat kijken; het Hoekschewaards Landschap heeft altijd wel een leuke excursie om (samen met je ouders of opa en oma) aan mee te doen. Wil je precies weten wanneer er weer een leuke activiteit wordt georganiseerd? Kijk dan op  www.hwl.nl

Voor kinderen van klein tot groot

Mjammmie …

Klauteren langs de waterkant Met je laarzen door watergeulen en klauteren over omgevallen bomen. Deze ‘Laarzenroute’ begint bij natuurbezoekersentrum Klein Profijt in Oud-Beijerland en is ongeveer 2 kilometer lang. Een spannende beleving voor kleine bikkels vanaf 7 jaar.

hoeveel neem jij er?

Met het hele gezin

Smullen van overheerlijke pannenkoeken kan op verschillende plaatsen in de Hoeksche Waard.

Midden in de Hoeksche Waard, vlakbij Mijnsheerenland, vind je Recreatieoord Binnenmaas. Een bijzonder leuk en gevarieerd familiepark aan de Binnenbedijkte Maas. Er is een openluchtzwembad met grote glijbanen, springplanken en ligweiden, een grote speeltuin, verschillende attracties en een haventje met verhuur van waterfietsen, Canadese kano’s en roeiboten. Zeker een plek om met het hele gezin een leuke dag te beleven.  www.recreatieoordbinnenmaas.nl

• P annenkoeken bij Helene op natuureiland Tiengemeten • Restaurant Pinokkio in Strijen • Pannenkoekenhuis Peter Pan in Mijnsheerenland Gezellig om een dagje Hoeksche Waard af te sluiten met een heerlijke pannenkoek met stroop … suiker … of chocopasta?!  www.heleneoptiengemeten.nl  www.restaurantpinokkio.nl  www.peterpanbinnenmaas.nl

Welke dieren leven er op de boerderij? Op kinderboerderij Binnenmaas vind je ze allemaal bij elkaar. De boerderij is het hele jaar open en er worden regelmatig jonge dieren geboren.  www.recreatieoordbinnenmaas.nl

> ER OP UIT

Nog meer kidstips: • Speelnatuur op Tiengemeten: lees het artikel in dit magazine. • Boerengolf bij De Biesackerhof: lees het artikel ’Van het platteland’

Het regent! Geen paniek. Ook in de Hoeksche Waard kun je met slecht weer leuke dingen doen. Ga bijvoorbeeld cafébowlen in Numansdorp. Deze banen zijn korter dan wedstrijdbanen, je mag met je gewone schoenen op de baan en er zijn speciale lichteffecten. Je hebt er de tijd van je leven. Of ga lekker ravotten in de binnenspeeltuin van Ballorig in OudBeijerland. Wedden dat je graag wil dat het blijft regenen?  www.bowling-numansdorp.nl  www.ballorig.nl/oud-beijerland

Wilde Buitendagen

Spelen met kabouters Een echt kabouterhuisje met kaboutertuintje, een spookbos en allerlei kabouterspelletjes. In het Rien Poortvliet Museum waan je je in een echte kabouterwereld. Je ontmoet er kabouters, kunt er filmpjes zien over de kabouters en je laten voorlezen. De Kabouterzolder is echt jouw plek. Kinderen uit groep 4 tot en met 8 kunnen opdrachten doen waarmee ze op een leuke manier kennis maken met het werk van Rien Poortvliet. Ook leuk als schoolreisje!  www.rienpoortvlietmuseum.nl

Natuurmonumenten organiseert voor de kids regelmatig Wilde Buitendagen op natuureiland Tiengemeten. Maak met je vriendjes en vriendinnetjes een spannende survivaltocht, leer overleven in de natuur of kom toveren.  www.natuurmonumenten.nl/ tiengemeten

’Ik weet wat ik maandagochtend in de kring ga vertellen, want toen ik met papa aan het wandelen was toen moesten we ons met een bootje naar de overkant trekken. Dat vond ik zo leuk! We hadden ook onze boterhammen meegenomen.’ Mette, 8 jaar, wandelde in de APL-polder bij Strijensas

Natuur & Water

Op pad met boswachter Eduard

> ER OP UIT

â&#x20AC;&#x2DC;Ieder natuurgebied is interessant. Voor Tiengemeten geldt dat het zo interessant is dat zelfs de doorgewinterde natuurliefhebber speciaal naar het eiland komt. Daar zijn we trots op.â&#x20AC;&#x2122; Boswachter Eduard

Onderweg zien we een zilverreiger. Wat een mooie vogel en wat is hij door zijn witte verenpracht goed te herkennen!

Zwerven door rietkragen, turen over het water en mijmeren langs ouderwetse akkertjes. Genieten van duizenden vogels in allerlei soorten en maten. Dat kan op natuureiland Tiengemeten. Midden in het Haringvliet. Eduard Reuvers is er boswachter van het eerste uur. Met hem gaan we op pad.

stoere dames met een ruige koeienvacht en grote kop. Ze kijken ons nieuwsgierig na. Hier vandaan hebben we een mooi zicht op de weidse Wildernis: ‘Daar is het water de baas en heeft de bever een indrukwekkende burcht gebouwd. In dit gedeelte heersen de getijden dankzij een enorme kreek die via een gat in de dijk verbonden is met het Haringvliet. Deze getijdennatuur komt niet veel voor in Europa.’

Jonge natuur Toen Natuurmonumenten in 2006 het eiland inrichtte als natuurgebied was hij betrokken bij de plannen. Hij is tevreden over de ontwikkelingen: ‘Er gebeurt ontzettend veel, ieder jaar en ieder seizoen weer. Op Tiengemeten is de natuur nog jong en veelbelovend. Vogels weten Tiengemeten goed te vinden. Ook bijzondere soorten zoals de immens grote zeearend, de spierwitte zilverreiger, de blauwe en bruine kiekendief en de sierlijke lepelaar. Daar zijn we blij mee.’

Hemels uitzicht We gaan op pad om deze watervogelwereld met eigen ogen te bewonderen. De blonde rietkragen die vanaf de pont te zien waren, lijken oneindig als we naar de Vliedberg in het midden van het eiland wandelen. Op de berg hebben we een hemels uitzicht. We kijken uit over een weelderig, open moeras: de Weelde. Het is vroeg in de morgen en de dagelijkse wisseling van de wacht van vogels is net achter de rug. Nachtvogels, zoals de eenden, liggen met hun volle buikjes bij elkaar te rusten. De dagvogels scharrelen hun dagelijkse kostje bij elkaar; Tiengemeten is een heerlijk tafeltje dekje voor allerlei soorten. ‘Door deze dagen nachtploeg is er ieder moment volop leven op het eiland’ vertelt Eduard. In gedachten verzonken genieten we van de indrukwekkende aantallen watervogels.

Stoere dames We wandelen verder naar de noordwestkant van het eiland. Op enkele meters afstand passeren we Schotse hooglanders;

Eilandgevoel Het is heerlijk om tijdens het wandelen de rust en de ruimte van het eiland te ervaren. We voelen de wind in onze haren en genieten van de stilte en de natuur. In de verte zien we de pont aankomen, terwijl we het oostelijk deel van het eiland - de Weemoed - nog niet hebben gezien. Daar, in de Oude Polder, herleeft volgens Eduard een idyllisch 19de eeuws boerenlandschap met streekeigen gewassen, akkerkruiden, knotwilgen en boomgaarden. Een totaal andere wereld waarvoor we zeker terug komen.

Wandelen Tiengemeten is perfect voor wandelaars en liefhebbers van struinnatuur. Voor iedereen is er een geschikt pad. Er zijn vier bewegwijzerde wandelroutes, maar wandelen mag overal.

Bezoekerscentrum Een goede start voor een bijzondere dag, op Tiengemeten is het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in de eerste boerderij die je tegenkomt als je van de pont het eiland opstapt. Je vindt er een winkeltje, een kleine tentoonstelling over het eiland en een interactieve expositie over de Delta. Je kunt er ook fietsen huren. Vrijwilligers van Natuurmonumenten geven graag antwoord op al je vragen over het eiland.

Tijdens een wandeling met boswachter Eduard of een van de gidsen van Natuurmonumenten zie en hoor je dingen die anders verborgen blijven. Kijk op www.natuurmonumenten.nl/agenda voor leuke excursies.

ER OP UIT >

Recreatie

Gewoon even weg

Genieten

De zon onder zien gaan achter de gele korenvelden. De haan horen kraaien bij het krieken van de dag. Genieten van een heerlijk ontbijtje in het ochtendgloren van de Hoeksche Waard. Logeren bij de bewoners van het platteland heeft zo zijn charme. Maak gebruik van de vele B&B’s, boek een hotelkamer of kies voor een vakantiewoning of een campingplaats.

Plattelandscamping en B&B

De Kriekenboogerd Kamperen op niveau Samen met haar man Joost en dochters Laura (16) en Louisa (13) runt Willeke Plattelandscamping en B&B De Kriekenboogerd in Oud-Beijerland. Een goed onderhouden accommodatie met de faciliteiten van deze tijd. Willeke: ‘Bij ons ervaar je de rust en ruimte van de Hoeksche Waard. Onze gasten komen lekker bij van de beslommeringen van alledag, zonder voortdurend bloot te staan aan alle prikkels die het leven geeft. Met een vrij uitzicht over de uitgestrekte polder is het heerlijk bijkomen bij ons`. De gasten van De Kriekenboogerd komen uit heel Nederland. Willeke: ‘Kamperen op de Veluwe en in Zeeland is heel gewoon, maar waarom niet in de Hoeksche Waard? Het is hier prachtig.

> ER OP UIT

Eén van onze gasten, een sportief echtpaar uit Drenthe, gaf ons het bewijs. Zij wilden in Zeeland op vakantie, maar omdat ze het te ver rijden vonden, hielden ze een aantal tussenstops, waaronder ook bij ons. In Zeeland zijn ze nooit gekomen. Tijdens hun vakantie

Kijk voor meer overnachtingsmogelijkheden op  www.vvvhoekschewaard.nl

hebben ze maar liefst 600 kilometer door de Hoeksche Waard gefietst. Ze waren dolenthousiast.’

Hoeksche Waard ‘Onze B&B’s en camping vormen een prima uitvalsbasis om het eiland te ontdekken. Ik adviseer onze gasten altijd om even naar Oud-Beijerland te gaan. Of de fiets te pakken naar de boer hier even verderop. Bij hem kun je dagelijks verse groenten van het land kopen. Iets typisch Hoekschewaards. Ik ben zelf opgegroeid op dit eiland en wil mijn gasten graag laten meegenieten van de omgeving.’  www.dekriekenboogerd.nl

Bijzondere B&B In de Hoeksche Waard vind je veel B&B’s. Een heel bijzondere is B&B Molen 22 in Mijnsheerenland. Deze luxe Bed & Breakfast is gevestigd in de eind 19de eeuw gebouwde molenaarswoning. In de ruime tuin aan de Binnenmaas zijn diverse zitjes waar je zomers heerlijk kunt genieten van het kabbelende water. De kamers hebben een prachtig uitzicht op de oude korenmolen ’De Goede Hoop’ uit 1749 en de romantische binnenplaats met fontein. Molen 22 is een voorbeeld van één van de vele B&B’s in de Hoeksche Waard. Vaak zijn ze in oude

wijds open landschap

een

dat waarde krijgt door dijken, polders en bomen die naar de hemel

reiken Eelse Bies

Echt stil en echt donker: overnachten op natuureiland

Tiengemeten

Bovenop de kade bij het oude sluisje staat de Sluiswachterswoning: één van de drie Staatsbosbeheer Buitenleven vakantiewoningen op Tiengemeten. Een overnachting in één van deze woningen staat garant voor een adembenemende beleving van het leven op het eiland. ’s Nachts is het er nog echt stil en donker. Je voelt alleen de natuur om je heen. Grote kans dat je voor het slapen gaan geniet van het schouwspel van fascinerende roofvogels zoals de bruine kiekendief en de buizerd.  www.natuurmonumenten.nl/ vakantiewoningen U kunt ook overnachten en kamperen bij Herberg Tiengemeten  www.herbergtiengemeten.nl

panden gevestigd en het merendeel van de B&B’s heeft een mooi uitzicht over water of de uitgestrekte polders.  www.molen22.nl

‘Wat een fantastische plek en een heerlijk huis! Comfortabel en ruim, maar vooral het steeds veranderende uitzicht is zo mooi: lucht, water, wolken, roofvogels en Schotse Hooglanders trekken voorbij aan het raam.’ Rian uit Warnsveld verbleef in de Sluiswachterswoning op Tiengemeten.

ER OP UIT >

Natuur & Water

Omringd door water

op de adem van eb en vloed kwam het water eeuw na eeuw de waarden in en uit een wijds open landschap bleef achter met kreken als blauwe aders op een mensenhand Eelse Bies

> ER OP UIT

Dwalen langs de waterkant, kijkend naar de overkant Pure eilandbeleving: Oosterse Bekade Gorzen Om er te komen moet je eerst de landbouwpolder ten oosten van Numansdorp doorkruisen. De weidsheid van de polder geven je een gevoel alleen op de wereld te zijn. Als je eenmaal de dijk over gaat, maakt een bevrijdend gevoel zich van je meester. Een verrassend en robuust getijdengebied strekt zich voor je uit. Zeldzame watervogels scheren laag over, zoekend naar hun prooi in het heldere water. Evenals de andere buitendijkse gebieden staat dit natuurgebied onder invloed van de getijden. Het water komt en gaat. Ondiepe stukken lopen vol en weer leeg. Kolkende beekjes, stromende geultjes, grasgorzen en rietlanden ontstaan. Op het uiterste puntje van de lange vlonder, voel je je één met de wolken, het water en de vogels. Op de ligweide geniet je van de schouwspellen van de natuur. Bij de uitkijkpaal bij de open verbinding met het Hollandsch Diep ervaar je het pure eilandgevoel. Door de kijkgaten zie je het panorama van de Haringvlietbrug en een oneindig mooi beeld van de overkant. Een fantastische plek om te genieten van het zicht over het eindeloze water en het fascinerende spel van eb en vloed.

Klapperende zeilen, vrolijk gelach In de jachthavens is het een komen en gaan van actieve waterliefhebbers. Tien van de veertien dorpen in de Hoeksche Waard hebben er één. Van het kleine, gemoedelijke en sfeervolle haventje bij Goudswaard tot de grotere jachthavens bij Zuid-Beijerland, Numansdorp en Strijensas.

Naar de overkant Groetend naar de binnenvaartschippers brengen de Deltapontjes, de veerpontjes rond de Hoeksche Waard, je naar de overkant. Zo beleef je het eiland van een heel andere kant. De schippers van de Nieuwe Vaart (Strijensas-Moerdijk) en De Anna (Numansdorp-Willemstad) stemden hun vaartijden op elkaar af, zodat je een rondje kunt fietsen met een uitstapje naar West-Brabant. Ieder pontje heeft zijn eigen karakter en is dus een unieke beleving.  www.deltapontjes.nl

Op het terras van natuurbezoekerscentrum Klein Profijt kun je genieten van een prachtig uitzicht over het Spui. Bekijk er ook de permanente en wisselende exposities over de flora en fauna in de Hoeksche Waard.  www.hwl.nl

Plaats voor zeldzame soorten De kronkelende kreken op het eiland leggen stiekem de ontstaansgeschiedenis van het eiland bloot. Ze ontstonden toen de oude getijdengeulen met de inpoldering werden afgesloten. Enkele jaren geleden zijn de kreken door de aanleg van nieuwe natuurgebiedjes met elkaar verbonden. Hiermee maken zij deel uit van een veel groter natuurnetwerk in Zuid-Holland, Nederland en Europa. Dit biedt bijzondere en zeldzame natuursoorten de mogelijkheid om te overleven en zich te vestigen. De noordse woelmuis is hier een voorbeeld van. Langs de kreken kun je heerlijk wandelen en fietsen en genieten van de natuur. Op sommige plaatsen zijn kanoroutes uitgezet.

Schuitje varen, rondje fietsen, hapje eten Daar waar op de rivieren rondom het eiland het water groots en roerig is, daar geeft de Binnenmaas mogelijkheden voor kleiner en rustiger watervertier. De oude afgedamde rivierarm van de Maas biedt kano’s, zeilbootjes en sloepen een machtige plek. Op de strandjes geniet groot en klein van het heerlijk verkoelende water. Langs de kanten bieden weelderige rietkragen een thuis aan diverse waterdieren. Beleef de Binnenmaas vanaf het water of vanaf de kant. Een rondje Binnenmaas is 18 kilometer. Je komt over typisch Hoeksche Waardse slingerende dijken, langs oude knotwilgen en historische molens, boerderijen en buitenhuizen. Er zijn verschillende punten waar je even kunt stoppen voor een lekkere versnapering.

ER OP UIT >

Culinair & Shoppen

Leuke en lekkere

meevallers ...

Maak je bezoek aan de Hoeksche Waard nog aantrekkelijker en profiteer van onderstaande kortingen. De kortingen zijn, tenzij anders aangegeven, geldig tot en met 31 december 2014. Je ontvangt de korting op vertoon van het magazine. Geniet ervan …

De Heeren van Beijerland

Camping ’t Volgerland

Midden in het centrum van OudBeijerland bevinden zich de ’Heeren van Beijerland’. Kom bij ons lunchen of dineren en geniet bij mooi weer van het heerlijke terras. Wie bij ons komt dineren krijgt een fles huiswijn mee van de ’Heeren’. Deze korting geldt bij een minimale besteding van € 50,00.  www.heerenvanbeijerland.nl

De Hoeksche Waard nodigt uit tot een langer verblijf. Lekker genieten van rust en ruimte terwijl de kinderen in alle vrijheid aan het spelen zijn? Dat kan op camping ’t Volgerland in Numansdorp. Kom bij ons met je caravan of tent en ontvang 15% korting op een overnachting. Kijk voor meer informatie op:  www.volgerland.nl

Musea Tiengemeten Laat de kinderen volop genieten van het Landbouwmuseum én het Rien Poortvliet museum en ontvang voor ieder kind tot 12 jaar € 0,50 korting op een entreekaartje. Gewoon doen! Kijk in het Landbouwmuseum hoe er vroeger geboerd werd of geniet van de kabouterzolder en de vrienden Ollie B. Bommel en Tom Poes in het Rien Poortvliet Museum.  www.landbouwmuseumtiengemeten.nl en  www.rienpoortvlietmuseum.nl

> ER OP UIT

Op stap in ons Nationaal Landschap, daar hoort wat extra’s bij!

Restaurant de Batterij

Kom spelen in Speelnatuur Tiengemeten.

Tegenover de jachthaven van Strijensas ligt restaurant de Batterij. Een prima rustpunt tijdens of na een fiets- of wandeltocht of een overtocht met het Deltapontje StrijensasMoerdijk. Vanuit het restaurant heeft u een schitterend uitzicht over de jachthaven. Op vertoon van deze bon ontvangt u tijdens uw lunch of diner het eerste drankje gratis.  www.restaurantdebatterij.nl

Speciale korting voor kinderen ( € 3,00 i.p.v. € 5,00). Met een maximum van 2 kinderen per actiebon (geldig tot 1 november 2014). Kijk voor bereikbaarheid, openingstijden en toegangsprijzen van Speelnatuur Tiengemeten en vaartijden en prijzen van de pont op  www.natuurmonumenten.nl/tiengemeten

VVV Oud-Beijerland Een bezoekje aan de VVV in Oud-Beijerland mag natuurlijk niet ontbreken. Er ligt een mooie aanbieding klaar: Fietspakket Hoeksche Waard met informatiegidsje en drie fietsroutes door de Hoeksche Waard. Op vertoon van de brochure van € 7,50 voor € 3,00. Het hele jaar verkrijgbaar bij de VVV in Oud-Beijerland aan de Waterstal 3.  www.vvvhoekschewaard.nl

ER OP UIT >