De Ruiter - Your roots of success

Your roots of success

Your roots of success De Ruiter

Inhoud

Welkom De onderstammenmarkt is dynamischer dan ooit.

De wilde tomaat uit Zuid-Amerika

07

De geschiedenis van de onderstam

08

Geworteld in onderzoek

10

De zoektocht naar resistentie

Verschillende teeltstrategieën, teeltwijzen, specifieke wensen van telers en toenemende keuze in bovenstammen stellen steeds specifiekere eisen aan de onderstam. Monsanto speelt in op die veranderende vraag. Daarom presenteren wij u graag

13

het De Ruiter-onderstammenboek met interessante wetenswaardigheden en vooral informatie over deze

Succes onder een hoek van 45o

14

Waarom een onderstam?

16

Your roots of success

18

De teeltomstandigheden bepalend voor succes

22

Welke onderstam verhoogt uw kans op succes?

24

Machinaal enten

26

‘Onder’ alle omstandigheden

29

De veelbelovende toekomst van De Ruiter

30

Pilleren

32

Colofon

35

wortels van uw succes.

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

05

De wilde

tomaat

Voor de herkomst van de tomaat moeten we terug naar het ZuidAmerika van rond 1500.

De Spaanse veroveraars komen daar

uit Zuid-Amerika

in aanraking met wat de Azteken in

hun taal ‘xitomatl’ noemen. Veel later zijn er wilde soorten gevonden die overleven op 3.000 meter hoogte in het Andesgebergte. Sommige wilde tomatensoorten zijn bestand tegen de grote temperatuurverschillen van dag en nacht. Zij zijn een bron van ongekende groeikracht en ongevoelig voor de kurkwortelschimmel.

De eigenschappen van die wilde soorten staan aan de basis van de hedendaagse onderstam.

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

07

onderstam

De geschiedenis van de Het enten van een bovenstam op een onderstam heeft een lange historie. Oude beschavingen passen deze techniek al toe voor het sierlijke botanisch effect. Het eerste commerciĂŤle voordeel in de groenteteelt ontstaat als blijkt dat onderstammen een gewas resistent kunnen maken voor bepaalde bodemziekten, zonder de kwaliteit van de vruchten aan te tasten. Door slim te kruisen ontstaan vervolgens nieuwe, hybride onderstammen die het gevecht aankunnen met bijvoorbeeld de gevreesde kurkwortelschimmel. Bovendien blijkt een goede onderstam ervoor te zorgen dat de plant beter bestand is tegen stresscondities en meer groeikracht heeft.

08 | De Ruiter

Wat het succes van de onderstam nog tot eind jaren tachtig tegenhoudt, is de inefficiĂŤnte enttechniek, de matige kiemkracht van de onderstammen en de introductie van de verwarmde teelt en substraatbodems. Dat verandert als de Japanse enttechniek Europa verovert, een methode waarmee telers tegen veel lagere kosten kunnen enten en met een hoger slagingspercentage. Door uitgebreid onderzoek zijn methoden ontwikkeld om de kiemkracht drastisch te verbeteren. Nieuwe resistenties worden ingekruist en nieuwe onderstamrassen zien het licht.

Door al deze ontwikkelingen is de onderstam tegenwoordig niet meer weg te denken uit de professionele tuinbouw.

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

09

Geworteld in

onderzoek

De Ruiter is van het begin af aan koploper in de ontwikkeling en professionalisering van de onderstammenmarkt in Europa.

Dat begint al in de jaren zestig van de vorige eeuw.

Een korte reis door onze onderstammenhistorie:

1963

1970

1975

1996

2000

2002

De Ruiter introduceert de eerste onderstam – ‘KK’ – voor tomatenrassen.

Deze onderstam is resistent tegen kurkwortelschimmel en nematoden.

De verbeterde koudetolerantie maakt vroege teelt in onverwarmde kassen mogelijk.

De Ruiter lanceert de onderstam ‘KNVF’, met toegevoegde resistenties tegen Verticillium en Fusarium.

De Ruiter blijft doorgaan met ontwikkelen van onderstammen met nieuwe resistenties, bijvoorbeeld KNVF2.

De verbeterde Japanse enttechniek doet zijn intrede en het gebruik neemt toe. De onderstam TMKNVF2 Fr. verdient een eigen naam: Beaufort.

Speciaal voor gewassen op substraatbodems ontwikkelt De Ruiter Maxifort, een onderstam met 20% meer groeikracht dan Beaufort.

Innovatieve seed priming technologie geeft de onderstammen van De Ruiter een hogere snelheid en meer gelijkmatige kieming.

10 | De Ruiter

2004

2005

2008

2009

2012

2020

De introductie van Multifort, uniek in zijn soort door de zeer sterke groeikracht in combinatie met de Fusarium 3 resistentie.

De Ruiter introduceert beschermende coatings (pillen) voor onderstamzaden voor een nog betere kieming en verzaaibaarheid.

De Ruiter ontwikkelt diverse onderstamrassen om nog beter in te spelen op specifieke teeltomstandigheden en -strategieën..

De Ruiter introduceert de webtool ‘Rootmap’ waarin de teler door het eenvoudig antwoorden van enkele vragen een advies krijgt welke onderstam het beste past bij zijn teeltomstandigheden en ras.

De Ruiter werkt continu aan de ontwikkeling van nieuwe onderstammen.

Dit jaar zal er weer een nieuwe onderstam gelanceerd worden. Deze onderstam is specifiek ontwikkeld voor de high tech kassen en geeft nog meer kracht, een uniforme stengel en hoge productiviteit!

De onderzoekers van Monsanto zijn met behulp van de kracht van de wilde type tomaten en nieuwe geavanceerde technologieën in staat om onderstammen te leveren met meer kracht, betere ziekteresistentie en een hoge zaadkwaliteit. Zo vinden productiviteit en betrouwbaarheid elkaar.

Samen zullen ze alle verwachtingen overstijgen.

De

zoektocht

naar resistentie Naast extra groeikracht zijn vooral resistenties een belangrijke factor geweest in de ontwikkeling van nieuwe onderstammen. In eerste instantie ging dat om verbeterde weerstand tegen bodemgerelateerde ziekten als kurkwortelschimmel, Verticillium, nematoden en Fusarium.

Onderstammen spelen bovendien een belangrijke rol in landen waar methylbromide niet meer gebruikt mag worden. En soms vraagt een specifiek probleem om een specifieke onderstam.

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

13

Succes onder een hoek van succes van onderstammen was de introductie van de Japanse enttechniek eind vorige eeuw, die voor Solanaceae (de familie waar

45°

Een belangrijke stimulans in het

onder meer de tomaat, de aubergine

en de paprika toe behoren) inmiddels de meest gebruikte en meest efficiënte enttechniek is.

In het kort komt deze Japanse enttechniek hier op neer: 1 Snij de onderstam af onder een

hoek van 45°;

2 Snij de bovenstam af onder een

hoek van 45°;

3 Plaats de bovenstam zorgvuldig

op de onderstam;

4 Houd de twee delen bij elkaar

met een siliconenclip.

14 | De Ruiter

Meer informatie over deze enttechniek kunt u vinden op www.deruiterseeds.nl

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

15

Moderne onderstammen bieden een scala aan mogelijkheden om de teelt, van bijvoorbeeld tomaten, zo effectief en efficiĂŤnt mogelijk te maken. Negen argumenten voor de onderstam: 1 Resistentie tegen ziekten; 2 Betere vruchtkwaliteit; 3 Stressbestendigheid bij

grote temperatuurverschillen

en droogte;

4 Sterkere en betere wortelstructuren; 5 Sterkere planten in de zomer; 6 Koude tolerantie;

onderstam

Waarom een

7 Betere weerstand tegen en

herstel bij infecties;

8 Betere zetting onder moeilijke omstandigheden; 9 Groeikracht voor een langere teelt.

16 | De Ruiter

?

Rendement is een keuze, vooral als u tomaten teelt.

Dat begint al met uw keuze van een onderstam. Want in iedere teeltstrategie moet u tegenwoordig rekening houden met allerlei factoren. Denk aan de bovenstam, het teeltmedium, de resistenties, het kastype, de CO2capaciteit, het klimaat en manier van telen. Daarom biedt De Ruiter vijf unieke onderstamrassen die ‘meedenken’ met uw specifieke omstandigheden. Vijf antwoorden die maar op één ding wachten: uw vraag naar succes.

UNIFORT

BEAUFORT

18 | De Ruiter

OPTIFORT

MAXIFORT

MULTIFORT

success

Your roots of

Multifort

Maxifort

Multifort is een bijzonder sterke

Maxifort heeft power! Deze

onderstam voor de grondteelt van

onderstam is bijzonder krachtig en

tomaten. Uniek in zijn soort, door de

daardoor ideaal voor tomaten- en

zeer sterke groeikracht in combinatie

auberginerassen met wat minder

met de Fusarium 3 resistentie.

uithoudingsvermogen. Zelfs onder

De onderstam met kracht

De onderstam met uithoudingsvermogen

extreme omstandigheden geeft Maxifort extra groeikracht aan uw gewas. Dat resulteert in een constant hoger vruchtgewicht, ook in het najaar. Maxifort is hoog resistent tegen kurkwortel.

Resistenties:

Resistenties:

HR ToMV:0-2/Fol:0-2/For/Pl/Va:0/Vd:0

HR ToMV:0-2/Fol:0,1/For/PI/Va:0/Vd:0

IR Ma/Mi/Mj

IR Ma/Mi/Mj YOUR ROOTS OF SUCCESS |

19

Optifort

Beaufort

Unifort

Optifort is een sterke, universele

Beaufort is de beheerste

Unifort is een doelgerichte

onderstam die uw gewas gemakkelijk

krachtbron voor tomaten- en

onderstam met matige groeikracht,

in balans brengt. Het resultaat is

auberginerassen in gemiddeld

die voor elk gewenst teeltmedium

een optimale groei van het gewas.

vegetatieve omstandigheden. Deze

kan worden gebruikt. De ideale

Bovendien kan dat gewas goed tegen

onderstam met sterke groeikracht

onderstam voor kortere teelten en

kou, het toont uithoudingsvermogen

is in hoge mate resistent tegen

sterke tomatenrassen die minder

en genereert onder de meeste

kurkwortel en geeft een constant

groeikracht vereisen. Bijzonder

omstandigheden een hoge productie.

hoger vruchtgewicht, ook in het

aan Unifort is de verbeterde

Optifort heeft een verbeterde

najaar. Beaufort is geschikt voor elke

nematoderesistentie bij hogere

nematode resistentie bij hogere

soort substraat of bodem.

bodemtemperaturen.

Resistenties:

Resistenties:

Resistenties:

HR ToMV:0-2/Fol:0,1/For/Pl/Va:0/Vd:0

HR ToMV:0-2/Fol:0,1/For/Pl/Va:0/Vd:0

HR ToMV:0-2/Fol:0,1/For/Va:0/Vd:0

IR Ma/Mi/Mj

IR Ma/Mi/Mj

IR Ma/Mi/Mj

De onderstam met balans

De onderstam met controle

De onderstam met focus

bodemtemperaturen.

20 | De Ruiter

5

De teeltomstandigheden bepalen het succes Met een breed aanbod van

onderstammen speelt De Ruiter in op de laatste ontwikkelingen in de markt. Kenmerkend daarin

CO 2

Kas

De CO2-capaciteit heeft invloed

Recent gebouwde kassen die

op de gewasgroei gedurende het

hoger zijn dan vier meter, grote

gehele teeltseizoen en beĂŻnvloedt

beglazing hebben en lichter zijn,

de keuze van de onderstam.

staan garant voor een hoger

zijn de grotere verscheidenheid in teeltwijzen en -wensen, de toenemende variatie in bovenstammen en continue verbetering van teeltsystemen.

Factoren die invloed hebben op de teelt – zoals de kas, de bovenstam, het substraat, de CO2-capaciteit en natuurlijk de teler zelf – bepalen de keuze van de onderstam.

productiepotentieel.

22 | De Ruiter

Teler

Bovenstam

Substraat

Elke teler teelt op zijn eigen

Om een optimaal rendement uit

Ook het type substraat is van

manier. De een heeft een voorkeur

zowel de boven- als de onderstam

invloed bij de keuze van een

voor vegetatief gewas, de ander

te halen, is het van belang dat

onderstam. Op substraat met een

prefereert een generatief gewas.

beide rassen goed op elkaar zijn

generatief karakter reageert de

afgestemd.

plant anders dan op substraat met een vegetatief karakter.

uw

succes

Welke onderstam verhoogt

kans op

De keuze van een tomatenras is

bepalen welke onderstam het meest

al moeilijk genoeg. Daarom heeft

geschikt is. Overigens betekent

De Ruiter een tool ontwikkeld die

de RootMap niet dat De Ruiter zijn

tomatentelers helpt bij het kiezen

gezicht niet meer laat zien. Onze

van een onderstam: de RootMap. Een

teeltadviseurs nemen graag contact

handig online hulpmiddel dat in een

met u op om de keuze van de juiste

handomdraai vertelt welke onderstam

onderstam te bespreken.

het beste past bij een tomatenras, specifieke teeltomstandigheden en andere wensen.

Aan de hand van zes vragen krijgt de gebruiker van de RootMap een advies op basis van zijn persoonlijke omstandigheden. Achter de RootMap

U vindt de RootMap op:

zit een computermodel dat aan de

www.rootmap.nl of via onze website:

hand van die vijf variabelen helpt te

www.deruiterseeds.nl

24 | De Ruiter

?

Machinaal De techniek staat voor niets, ook voor onderstammen. Sinds 2007 is het mogelijk om jonge tomaten- en aubergineplanten automatisch te enten. Een van de eerste entmachines werd in Nederland ontwikkeld en maakt gebruik van ingenieuze technieken.

De bediening van de machine is opvallend eenvoudig. De afgesneden onderstammen worden in een tray aangevoerd. De bovenstammen worden per stuk ingehangen in een carrousel met twaalf posities. Degene die de machine bedient bepaalt op welke positie de bovenstam geĂŤnt wordt, daarbij geholpen door een laserlijn die op het plantje wordt geprojecteerd. De entrobot gebruikt een clip voor het bevestigen van de bovenstam op de onderstam. Deze is qua vorm en materiaal identiek aan de clip voor handmatig enten.

De entmachine heeft een uniek snijsysteem, waardoor beide snijvlakken altijd evenwijdig lopen en de stelen nagenoeg exact altijd op elkaar staan. Een groot voordeel van deze entrobot is de hygiĂŤne: de machine is eenvoudig te ontsmetten en er zijn slechts minimale contactpunten met de plant. Bovendien heeft de machine een automatisch meswisselsysteem, waarbij ingesteld kan worden na hoeveel enten het mes wisselt.

26 | De Ruiter

enten

De entrobot bereikt flinke aantallen, tot meer dan duizend entingen per uur. En dat betekent een grote doorbraak voor het productieproces van geĂŤnte planten. Uit uitgebreide praktijkervaringen blijkt dat De Ruiteronderstammen uitermate geschikt zijn voor automatisch enten.

Met dank aan Iso Group (Gameren).

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

27

’Onder’

alle omstandigheden De keuze van een tomatenras is al moeilijk genoeg.

Daarom helpt De Ruiter telers bij het zoeken naar de onderstam die het best past bij een specifiek tomatenras, hun teeltomstandigheden en andere wensen. Op basis van jarenlange intensieve veredeling en onderzoek biedt De Ruiter naast de wereldwijde standaard Maxifort diverse andere onderstamrassen aan. Voor elke situatie een passende onderstam, omdat de omstandigheden per teler, type teelt en teeltomgeving verschillend zijn. De teeltadviseurs van De Ruiter helpen telers graag bij het vinden van de onderstam die het best bij hen past.

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

29

De veelbelovende toekomst van De Ruiter en Monsanto hebben hun krachten gebundeld.

Dat belooft een inspirerende toekomst voor de onderstammenmarkt. Met de technologie en research van Monsanto boeken we baanbrekende resultaten. Zo kunnen we dankzij ‘marker’ veredeling succesvolle eigenschappen en resistenties versneld ontdekken. Onze samenwerking vergroot bijvoorbeeld de kans op het vinden van het beste genetisch materiaal van één-op-miljard naar één-op-vijf. Vervolgens kruisen we onze ontdekkingen met onze nieuwe onderstamrassen. Belangrijk, want ook onze onderstamrassen moeten in toenemende mate rekening houden met de specifieke teeltomstandigheden van individuele telers over de hele wereld. Snelheid in innovatie en diversiteit is dus cruciaal.

30 | De Ruiter

De Ruiter

Pilleren

Het zaaien van zaad voor

onderstammen is tijdrovend werk.

In vergelijking met cultuurrassen vraagt onderstamzaad zaaien zelfs tweemaal zo veel tijd, ook wanneer de meest moderne zaaimachines gebruikt worden. De Ruiter biedt u een alternatief dat dit probleem oplost: gepilleerde zaden. Deze gepilleerde zaden ontkiemen net zo snel als naakte zaden en met dezelfde uniformiteit, terwijl de

uitstekende zaaieigenschappen veel tijd besparen.

32 | De Ruiter

Wat zijn de voordelen van onderstampillen?

• Werken met gepilleerde onderstamzaden levert

plantenkwekers een grote arbeidsbesparing op in

vergelijking met ongepilleerd zaad. U heeft voor het

zaaien nu niet meer tijd nodig dan voor het zaaien van

cultuurrassen.

• De verzaaibaarheid is uitstekend; de pillen zijn één

voor één te zaaien.

• U heeft geen dubbele zaden meer op de plug.

• Het zaad valt in het midden van de plug.

• Uitvoerige testen hebben aangetoond dat de kieming

niet negatief wordt beïnvloed.

Wat moet u weten over gepilleerde zaden: • De pilgrootte is 3 à 5 mm.

• De gepilleerde onderstamzaden worden geleverd in

blikken van 10.000 pillen.

YOUR ROOTS OF SUCCESS |

33

Contact

Colofon

Monsanto Vegetable Seeds

Š Monsanto Holland B.V.

De Ruiter

All rights reserved | 08/2012

Leeuwenhoekweg 52 Postbus 1050

Informatie die door Monsanto of haar

2660 BB Bergschenhoek

medewerkers wordt gegeven, hetzij

The Netherlands

mondeling, hetzij schriftelijk, gebeurt

T +31 10 529 22 22

in goed vertrouwen, maar dient niet beschouwd te worden als een garantie

www.deruiterseeds.nl

van Monsanto met betrekking tot prestaties en geschiktheid van haar rassen. Resultaten kunnen variĂŤren onder invloed van klimatologische of andere omstandigheden. Monsanto aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot de geleverde informatie.