Transition #15 by Nederlandse Triathlon Bond

EEN UIT GAVE VAN

Magazine over Triathlon & Duathlon Z WA RTE GAT

IN TERV IEW

NA JE PIEKMOMENT

RANI Å KRABANJA

Pyschologie

Studente met een droom

15 2018

ODE

AVON T U R EN DAGBOEK

DAT AARDIGE JURYLID

EXPAT TRIATLEET

Off icials gezocht!

Rob Pouw

TRANSITION

3 voor 10!

NG!

fotografie Joyce Bongers

'WINST OF VERLIES TIJDENS EEN TRIATHLON WORDT BEPAALD DOOR HET LOPEN'

B AAN

Neem nu een abonnement op Runner’s World: drie nummers voor slechts €10! RUNNERSWEB.NL/TRIATHLON

INHOUD 06 10 13 14 24 28

Dat aardige jurylid

M oment

Column Versus

R ani Š krabanja

R unning Power

Tokyo Calling

COLOFON TRANSITION is het officiële magazine van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) met daarin aandacht voor triathlon, duathlon en andere combiduursporten. De Nederlandse Triathlon Bond stelt zich ten doel de beoefening en het organiseren van multidisciplinaire duursporten te bevorderen en de belangen van de bij haar aangesloten leden (verenigingen, wedstrijdorganisaties, individuele leden) te behartigen. De NTB is aangesloten bij NOC*NSF, ETU en ITU. Transition magazine verschijnt zes keer per jaar. Het volgende nummer verschijnt in week 30. — 2018.

30 34 36 42 46 48

Het zwarte gat

Media

Portretten

Avonturendagboek Rob Pouw

Voeding

52 60 62 64 66

Liewe Westra

Wisselzone Duurzaam

Werkplek

S potlight

F inish

C ranklengte

Uitgever Nederlandse Triathlon Bond Hoofdredactie Martijn Keijsers T 06 – 48 93 18 21 E martijn@transition.nl Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond Medewerkers Jeroen Boot, Christie Brouwer (eindredactie), Martijn van Egmond (fotografie), Marcia Jansen, Martijn Keijsers, Marc van der Kort (fotografie), Mirko Meerwaldt, Miriam van Reijen, Ilona Rullens Art-direction & vormgeving Totenmetontwerpen.nl Jeroen Boot Mirko Meerwaldt Ilona Rullens Aan dit nummer werkten mee Tekst: Jeroen Kreule, Jeannet Pennings, Rob Pouw, Thomas Sijtsma, Martijn Veltkamp Beeld: Wagner Araujo, Petko Beier, Cervélo, Felice Hofhuizen, Hans Houps, Multimedia Studio Janssen, Ingo Kutsche, Focused Ninja Photography, Pouwerplay,

Lennaert Ruinen, Studio Vonq, Renée Tijdink, Liewe Westra Beeld cover Fietsen tijdens de opening van de 3eDivisie in Arnhem – Hans Houps Advertenties, verspreiding en druk Ying Media bv Zwarteweg 3 / 8603 AA Sneek T 06 – 10042999 E info@yingmedia.nl Abonnementen Leden van de Nederlandse Triathlon Bond krijgen Transition magazine zes keer per jaar gratis toegestuurd. Niet-leden betalen voor een los jaarabonnement € 37,-. Abonnees in het buitenland hebben de keuze tussen een digitale Transition (€ 37,- per jaar) of een gedrukt magazine thuisgestuurd krijgen (€ 70,30, inclusief verzendkosten). Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement kan tot uiterlijk 1 december van het lopende abonnementsjaar, daarna wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van de eerstvolgende uitgave van Transition magazine te worden doorgegeven. Dit kan door een e-mail te sturen naar info@triathlonbond.n.l of per post naar NTB, Papendallaan 49, 6816 VD, Arnhem. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd door middel van druk, digitaal of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.

TRANSITION

FOLK L ORE

Beschouw je triatleten als een volkje -en daartoe ben ik vaker wel dan niet geneigd, met toevoegingen als eigenaardig, vriendelijk, fanatiek- dan zou je inderdaad kunnen spreken van zoiets als folklore. Onze sport weerspiegelt immers onze creatieve inspanningen om telkens nieuwe uitdagingen te verzinnen voor de combiduursporter. Ook onze idealen, in de vorm van ‘mens sana in corpore sano’, fair play, respect voor onze planeet en wie goed doet, goed ontmoet, zijn onderdeel van ons sportieve gedachtengoed. Dat mag ik althans graag denken. Zo bezien zijn we aardig op weg om folklore te realiseren. Hoort daar dan ook vernieuwing bij? Of is folklore enkel traditie? Bij Transition vinden we dat laatste te makkelijk. We eren graag het verleden en vernieuwen er ondertussen lustig op los. De vorm en ook de inhoud blijven in beweging. Prachtige op de TU in Eindhoven gemaakte beelden van Renée Tijdink bij het interview met Rani Škrabanja en illustraties van Studio Vonq bij het verhaal van Martijn Veltkamp over het Zwarte Gat. Stof tot nadenken, nog eens lezen en herbezinnen. Vanaf deze editie zullen we ook aandacht schenken aan een van de waarden die ik hierboven noemde:

respect voor onze planeet, in de vorm van een thema duurzaamheid. Door ons bondsbestuur uitgeroepen tot speerpunt en op de redactie vooral opgepakt als uitdaging om jullie te helpen met goede voorbeelden en tips. Want een beter milieu…. Juist. Het lijkt me geen doen om triathlon te scharen onder ringsteken, sjoelen, polsstokverspringen, midwinterblazen of het aansteken van paasvuren. Toch zijn we wat mij betreft goed op weg om iets neer te zetten met zijn allen, waarin tradities een vaste plek hebben en vernieuwingen de ruimte krijgen. Laat een van die vernieuwingen zijn dat je als actieve triatleet helpt om je sport mogelijk te maken door een paar keer per jaar als official actief te zijn. Sla om die bladzijde, lees die ode en meld je aan voor een cursus. Geen folklore. Heel modern!

Veel leesplezier!

Martijn Keijsers Hoofdredacteur Beeld Renée Tijdink

a een mooi Pinksterweekend vol familietradities en een Fries feest der herkenning bij de Fietselfstedentocht, vroeg ik me af of triathlon al lang genoeg bestaat om van folklore te kunnen spreken. Is veertig jaar Ironman daarvan voldoende bewijs? Triathlon in Nederland sinds 1981, mag je dat folklore noemen? In de rubriek Spotlight staan we er in elk geval even bij stil, met een mooie tijdslijn.

TRANSITION

DAT AARDIGE JURYLID Tekst Jeroen Kreule

Beeld ITU Media/Wagner Araujo, Martijn Keijsers, Renée Tijdink

Onze sport groeit al jaren. Meer triatleten, nieuwe verenigingen meer en grotere wedstrijden. Allemaal mooi, maar zonder inzet van off icials hebben al die mensen geen veilige wedstrijden om aan deel te nemen. Als triatleten zelf ook af en toe bijspringen als off icial lossen we het probleem snel op. Tijd voor een ode aan de atleet-off icial!

e Nederlandse triathlonsport kampt met een drastisch tekort aan wedstrijdofficials. Sander Verheuvel, voorzitter van de NTB-werkgroep wedstrijdofficials, luidt de noodklok. De druk op de 120 bestaande juryleden wordt te groot. Komen er op korte termijn geen nieuwe officials bij, dan zullen wedstrijden het zonder of met onvoldoende officials moeten doen Dat willen we met zijn allen niet. “Wij kunnen de snelle groei van het aantal wedstrijden niet bijbenen.” De bond is vooral op zoek naar mensen die betrokken zijn bij de triathlonsport, zoals jonge, actieve triatleten die zich een paar wedstrijden per jaar willen inzetten. Ze snappen de sport, kennen de wedstrijdspanning én de regels. Voor de goede orde: na iets meer dan een halve dag voorbereiding ben je al basisofficial.

Daar zat NTB-official Fenna de Boer (39) dan, achterop de motor op het fietsparcours van Challenge Almere-Amsterdam. Als jurylid had ze die warme septemberdag in 2016 al talloze triatleten tijdens het fietsonderdeel gewaarschuwd: stayeren is verboden, zorg voor twaalf meter afstand, houd de benen even stil. Meestal vriendelijk, heel soms iets minder vriendelijk. Sommige triatleten kunnen eigenwijs zijn, erkent De Boer, zelf ook fanatiek triatlete. Tijdens een wedstijd heeft ook zij wel eens een waarschuwing gehad. “Ik werd ingehaald, vervolgens liet diegene het tempo zakken. Heel irritant, want zo leek het net of ik aan het stayeren was. Toevallig reed op dat moment een jurylid voorbij. Dan baal je.”

DAT A ARDIGE JURYLID

Almere dus. Als wedstrijdofficial reed ze intussen met de langzaamste, dus laatste fietsers van het deelnemersveld mee. Deze mensen waren niet bezig met stayeren, maar met overleven. De Boer, die zelf twee Ironmans heeft volbracht, had met sommige triatleten te doen. Zoals die ene deelnemer die met de fiets aan de hand over de dijk liep. Hij zat stuk en at een gelletje. Door moed in te praten heeft De Boer hem die laatste dertig kilometer weer aan het fietsen gekregen. Even later raakte ze aan de praat met een triatlete die er ook doorheen zat. De Boer bleef een tijdje naast haar rijden en hield een peptalk. Met succes, zo bleek. Want weken later kreeg ze een mailtje doorgestuurd van de organisatie van Challenge Almere. Een triatlete uit Hellevoetsluis had gemaild met de vraag of ze in contact kon komen met dat aardige jurylid op de motor die haar er tijdens het fietsen door de polder doorheen had gesleept. De Boer: “We zijn min of meer bevriend geraakt. En weet je wat zo mooi is? Ze is sinds kort ook NTB-official geworden. Blijkbaar is ze geïnspireerd geraakt. Dat is mooi, want we hebben er veel en veel te weinig. En ja, daar maak ik me grote zorgen over. Het is zó leuk. En het kost je maar een paar dagen per jaar. Het is mijn manier om iets terug te doen voor de sport. Weet je wat het is? Veel triatleten

TRANSITION

zien ons vooral als handhavers, als mensen die toezien dat deelnemers zich aan de regels houden. Dat het riempje van de helm strak genoeg zit, dat ze niet voor de balk op de fiets stappen, dat ze niet stayeren. Het is slechts een onderdeel, want we doen zoveel meer. We zorgen voor een veilige race, stellen nerveuze deelnemers gerust, wijzen ze de weg in de wisselzone. Op een wedstrijddag zijn we het visitekaartje van de NTB.”

WEGWIJS MAKEN

Volgens Sander Verheuvel ( 52), voorzitter van de NTB-werkgroep wedstrijdofficials (WGWO), is het qua planning alle zeilen bijzetten. “Neem de maand juni. Er zijn weekenden dat er tien wedstrijden worden gehouden. Per wedstrijd zijn gemiddeld zes officials nodig. In één weekend moeten dus zestig officials worden ingezet. Dat is de helft van ons bestand. Dat is niet lang vol te houden. Want het weekend er na zijn wéér wedstrijden.” In principe wordt van een basisofficial verlangd dat hij of zij drie keer per jaar bij een race aanwezig kan zijn, vervolgt Verheuvel, zelf (internationaal) jurylid. De praktijk is echter anders: sommige officials zijn jaarlijks meer dan 20 wedstrijden aanwezig. “Vooropgesteld, ik ben heel blij met ieder jurylid. Maar als een official ermee stopt, zitten we ineens met lege

OFFICIALS Bij elk evenement dat onder de vlag van de NTB georganiseerd wordt, zijn officials actief. Een official (of in ouderwetse termen een jurylid) zorgt allereerst voor de veiligheid van de deelnemers en daarnaast voor een sportief wedstrijdverloop. Wie official wil worden, kan beginnen als Jury-R en daarvoor is een eendaagse cursus (ongeveer vijf uur) de basis. Officials van dit niveau assisteren met name in en rond de wisselzones. Actieve atleten kunnen daarna, indien gewenst, vlot doorstromen naar de rol van Jury-N, waarmee bijvoorbeeld officialtaken op de motor vervuld kunnen worden. Wie ambitieus is kan na verloop van tijd een vervolgopleiding tot wedstrijdleider (WL) doen en daarna zelfs NTB-gedelegeerde (NG) worden, na opnieuw een bijscholing.

plekken in de indeling. De druk op de officials wordt gewoon te groot.” Om het tekort aan officials op te vangen, doet Verheuvel een dringend beroep op alle triathlonverenigingen om leden over te halen om basisofficial te worden. “De cursus duurt vier à vijf uur. En we komen gewoon naar de verenigingen toe.” Verheuvel, in het verleden triatleet, heeft zichzelf in twintig jaar tijd opgewerkt van basisofficial bij de NTB tot jurylid op het hoogste internationale niveau bij de internationale triathlonbond (ITU). Hij wordt regelmatig ingezet bij EK’s en WK’s. “Mijn belangrijkste drijfveer is dat ik het leuk vind om met atleten om te gaan. En dat we er met zijn allen voor zorgen dat een wedstrijd goed verloopt. Pro’s, recreanten en alles wat daar tussen zit. Natuurlijk zijn we er om de reglementen te handhaven, maar ik vind het vaak veel leuker om beginnende triatleten wegwijs te maken in de wisselzone. Ze zijn nerveus, ik zie ze twijfelen. Hebben ze alle spullen goed neergelegd? Hangt de fiets goed? Ik wil vooral helpen. Mijn dag is goed wanneer ik na een wedstrijd naar de parkeerplaats loop en triatleten me bedanken voor het goede verloop van de dag. Dat het een mooie race was, dat er geen ongelukken zijn gebeurd, dat soort dingen.”

IN HET BEGIN VAN HET JAAR PLAN IK DE WEDSTRIJDEN WAAR IK ZELF AAN MEE WIL DOEN. MEESTAL DOE IK ROND JULI EEN HELE TRIATHLON. VERVOLGENS GEEF IK MIJN BESCHIKBAARHEID DOOR AAN DEGENE DIE DE PLANNING MAAKT. DAT WERKT HEEL GOED.”

VEILIG EN EERLIJK

Thomas Naasz (42) uit Almere schreef onlangs een blog over de combinatie van actief triatleet en NTB- official zijn. Zijn boodschap: hij vindt de combinatie van toegevoegde waarde voor de beleving van de triathlonsport. Hij krijgt er veel energie en motivatie van. “Als official beleef je een wedstrijd van de andere kant. Ik vind dat een mooi aspect. Ik vind de interactie met andere atleten leuk. Als actief triatleet begrijp ik goed wat er in die koppies omgaat. Als official ben je er om een wedstijd zo veilig en eerlijk mogelijk te laten verlopen, maar ook om te helpen. We spelen geen politieagentje. Ik handel graag in de geest van de wedstrijd. Wanneer een beginner een overtreding maakt, geef ik een waarschuwing en leg ik de regels uit. Hij of zij weet vaak niet beter. Maar iemand die in de kopgroep rijdt en de regels overtreedt, krijgt wel een tijdstraf of, in het uiterste geval, diskwalificatie.” Naasz besloot in 2015 official te worden, samen met zijn vriendin Nina. Beiden waren toen al jaren actief als triatleet. “Nina had er al vaker over nagedacht om het te doen, ik niet. Ik dacht: ik ga mee naar de beginnerscursus, dan zie ik vanzelf of het bevalt. In vier uur tijd werd het NTB reglement op hoofdlijnen doorgenomen, onder meer aan de hand van foto’s en illustraties uit de praktijk. Na vier uur mochten we onszelf JR noemen, dus Jurylid Regionaal. Dan ben je vooral actief in de wisselzone.” Om er even in te komen, wilde Naasz aanvankelijk maximaal drie wedstrijden per jaar jureren, op maximaal een uur rijden van woonplaats Almere. Tegenwoordig doet hij als official zes wedstrijden per jaar. “Als Nina ergens een wedstrijd heeft, ga ik graag kijken. Als ik toch ga kijken, kan ik net zo goed jureren. En andersom. We zijn er toch.” Stel, hij ziet zijn vriendin een overtreding maken, grijpt hij dan in? Ja, zegt hij met een glimlach. “De kans dat het gebeurt, is overigens niet groot. Omdat we allebei van een eerlijke strijd houden. Maar stel dát ik Nina iets verkeerds zie doen, zal ik haar net zo behandelen als de andere triatleten.” Naasz hoopt door zijn blog dat meer actieve triatleten denken: hé, ik ga ook official worden. “In het begin van het jaar plan ik de wedstrijden waar ik zelf aan mee wil doen. Meestal doe ik rond juli een hele triathlon. Vervolgens geef ik mijn beschikbaarheid door aan degene die de planning maakt. Dat werkt heel goed.” De triathlonwereld is in elk geval enorm gebaat bij mensen zoals Naasz. “Als je niet wil, hoef je echt niet tien wedstrijden te jureren. Twee of drie wedstrijden is ook goed. Het is leuk en gezellig. En het is mijn manier om iets terug te doen voor de sport.”

HET HOUDT EEN KEER OP

Fenna de Boer vindt dat er snel iets moet

gebeuren: het zou doodzonde zijn om wedstrijden van de kalender te moeten schrappen vanwege een tekort aan officials. De Boer is zelf official, maar is tevens officialcoördinator voor de provincies Zuid-Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland. Dat betekent dat ze officials indeelt voor wedstrijden in die vier provincies. “Steeds vaker lukt het me niet het rooster rond te krijgen. Er zijn te veel wedstrijden en te weinig officials.” Ook vindt ze dat wedstrijdorganisaties meer rekening moeten houden met het tekort aan officials, met name als het gaat om het vaststellen van een datum. “Het ene weekend zijn er tien wedstrijden, het andere weekend bijna niks. Soms krijg ik een paar weken van tevoren te horen dat er ergens een nieuwe wedstrijd wordt georganiseerd. Dat is toch niet handig? Dan moet ik weer een mailtje sturen naar iedereen: wil je alsjeblieft weer jureren? Ik voel me steeds vaker bezwaard. Het houdt een keer op.” De Boer, lid van TV Dordrecht, hield onlangs een presentatie over haar leven als triatlete én official. Het werkte, want haar club, met nog geen honderd leden, telt sindsdien zes officials. “Soms denk ik: we moeten verenigingen verplichten om een bepaald aantal officials te leveren. Het is keihard nodig. Ja, het kost tijd, maar het is te overzien. Ik doe hele triathlons, doe mee aan de Teamcompetities en heb ook een fulltime baan. Het kan prima.” Enthousiast geworden en bereid om ook wat terug te doen voor jouw sport? Stuur een mail naar officials@triathlonbond.nl en vraag naar de mogelijkheden voor een cursus bij jouw vereniging/in jouw woonplaats.

GROEI SCHEPT VERPLICHTINGEN In 2017 werd bekend dat de groei van het aantal officials ver achter blijft bij de groei van de triathlonsport. Waar in de periode 2010-2017 maar liefst een stijging van 84,7% te noteren viel voor het ledental en het aantal verenigingen met 40,8% steeg, kwamen er slechts 1,8% meer juryleden. Dat betekent dat een kleine groep juryleden steeds vaker ingezet moet worden om alle evenementen te kunnen blijven bedienen. Soms wel twintig maal per jaar, terwijl bij een goede bezetting van het jurykorps drie evenementen per official al zou moeten kunnen volstaan. Om dat mogelijk te maken wordt in de toekomst door de NTB een verplichting voor verenigingen gecreëerd om officials te leveren. In de Teamcompetities Triathlon loopt sinds vorig jaar een pilot waarin elk team elk seizoen een teamlid beschikbaar stelt om officialtaken te vervullen bij een competitiewedstrijd.

010

TRIATHLON SPECIAL

011

MOMENT

SPRING ERIN Beeld Martijn van Egmond

De ijsheiligen zijn geweest, dus de kans op vorst is bijna nul. Warme zonnige dagen in mei doen de rest: het open water zwemseizoen is geopend. Bij TVS â&#x20AC;&#x2122;90 in Spijkenisse maken ze er dankbaar gebruik van. Elke week wordt er gezwommen. Wie aan wil sluiten is welkom. Liever dat, dan in je eentje gaan. Eerst zijn er de rituelen. Spulletjes klaarleggen, wetsuit aan, op blote voeten naar de waterkant. Turen naar de einder. Zal het koud zijn, of is het aangenaam warm? Staat er wind, of is het water vlak? Spiegeling op het water, of is de lucht te grijs? Zwemboei mee voor de waardevolle spulletjes en een paar speelse oefeningen in het water. En dan plons, het diepe in. Have fun!

012

TRANSITION

oeveel sporters bij voetbalvereniging FC de Doorzetters hebben ooit een lactaattest laten doen? Wie kan er bij een rondgang in de kleedkamer zijn VO2 max noemen? Of zorgt tijdens zijn training dat hij vooral laag in zone 2 blijft opdat hij optimaal zijn aerobe vermogen kan trainen?

a alle moeite die je er jarenlang ingestoken hebt en met al die lange trainingsweken in je rugzak, wordt presteren vooral een zaak van de kleine verbeteringen. Als triatleet kun je je op een gegeven moment weinig meer voorstellen bij de sportbeleving, als je dat al zo zou willen noemen, van de plaatselijke voetbalclub. Nog los van de verplichtingen die zo’n team met zich meebrengt, is het rondhangen in de kantine voor en na een potje ballen om de eigen versie van Voetbal Inside ten beste te brengen toch echt niet waar je op zit te wachten. Nul-nul, lekker belangrijk! Ik wil presteren. Voor mijn team in de Teamcompetities. Op kampioenschappen als agegrouper. Medailles wachten op mij, kwalificatie voor internationale toernooien is slechts een tussenstation. Winst, verlies, gelijkspel en volgende week weer nul-nul, dat is veel te banaal. Er is een missie en die missie vraagt om een gedetailleerd plan.

Toegegeven, deze waardes zijn wellicht minder relevant voor een potje voetbal dan voor de combiduursporter maar toch, hoe anders is dit bij de gemiddelde triatleet. Die heeft vaak al een aantal sporttesten en de nodige persoonlijke begeleiding ingekocht om zijn prestatie te verbeteren terwijl een podiumplek of winst (goal!) in de verste verte niet in zicht is. Hij of zij leest boeken over voeding, bezoekt trainingskampen en draagt bij een rondje hardlopen meer techniek om pols of bovenarm dan aan boord van de Apollo 11 zat. Alles, maar dan ook alles om de maximale prestatie te realiseren! Het credo ‘live like a pro’ lijkt goed ingeburgerd als gebruik in de triathlon-scene, met trainingsweken van 20+ uur, sportmassages en speciale shakes voor een extra snel herstel. Doorlopende ondersteuning van jouw persoonlijke op afroep beschikbare fysio -of een andere peut- is allemaal niks uitzonderlijks. Neymar wordt uitgefoeterd als hij persoonlijke verzorging wenst te genieten. Wat de club aanbiedt is de maatstaf.

DUIVELSE DETAILS

Het gezin en de werkgever weten hoe belangrijk triathlon is. De gezonde werknemer en het fitte gezinslid krijgen ze ervoor terug. Geven en nemen, volgens een uitgekiend ritme en een strakke planning. Gewoon een beetje moe worden op een veld of in een sportschool kan altijd nog. Marginal gains, dat is waar het om gaat. Het materiaal moet op orde zijn, het lijf in de best mogelijke conditie en het hoofd in balans. Leren over je sport en over de wereld waarin je je begeeft, geeft voldoening. Ik ben een halve wetenschapper met alle kennis die ik opdoe bij de verschillende professionals die ter beschikking staan. Super interessant, die kijkjes in de keuken bij artsen, bikefitters, voedingsdeskundigen en trainers. Het zijn net die details die het mooi maken. Iedereen kan sneu doorpruttelen op een stationair tempo, als je maar genoeg brandstof in de motor mikt. Laat mij die turbo aanzetten als het er echt om gaat, dan heb ik mijn doel bereikt.

Maar maakt het nu werkelijk allemaal zoveel uit? Tenzij je met je handen boven je hoofd loopt heb je een goede loopvorm, zo las ik ooit. Uiteraard is er dan vast nog een en ander te winnen qua snelheid en efficiënt lopen maar je bent niet mijlenver verwijderd van je potentieel. Zou een berenklauw met pindasaus in plaats van een shake met 20 gram eiwit na een brick workout echt zoveel uitmaken?

De atleet als Formule-1 wagen, perfect afgesteld en getuned voor een maximale performance? Ik geloof dat ik toch liever een diesel ben, die draait op alles en altijd start.

presents 14 april

de Isaac Alternatieve Wielertocht

27 mei

Isaac Triathlon Eijsden-Maastricht Triathlon

16 sept.

10 • 18 • 32km

Raidlight Bear Trail 16 • 25 • 39 • 58 • 83 • 100km

Trailrun

18 nov.

Isaac Cross Duathlon Maastricht Duathlon

7 dec.

14km

Polar Bear Trail Trailrun

Triathlon

10 • 20 • 30km

Polar Bear Night Trail Trailrun

20 jan.

7 • 14km

Terhills Trail Trailrun

19 jan.

middle distance • short distance

Terhills Night Trail Trailrun

8 dec.

1/16 • 1/8 • 1/4 • ouder-kind triathlon

Tecnica Sint Pietersbear Trail Trailrun

27 okt.

75km • 100km • 130km • 160km

14 • 22km

Duathlon

Trailrunning

www.bearsports.nl

Biking

014

TRANSITION

015

Studeren en dromen van Olympia T OPSPOR T EN S TUDIE WAT ALS JE EEN VAN DE GROOTSTE TR IATHLONTALENTEN VAN JE GENER ATIE BENT EN TOCH NIET VOLLEDIG WILT FOCUSSEN OP EEN BESTA AN ALS TOPSPORTER? R ANI Å K R ABANJA COMBINEERT HA AR OLYMPISCHE A MBITIES MET EEN U NIVERSITAIR E STUDIE.

016

TRANSITION

D Tekst Jeroen Kreule Beeld Petko Beier/ pebe-sports.de, Renée Tijdink

e 19-jarige Rani Škrabanja is een van de grootste triathlontalenten van ons land. Maar volledig focussen op de sport wil ze vooralsnog niet: daarvoor vindt ze het wereldje net iets te beperkt. De Limburgse triatlete - die op 5-jarige (!) leeftijd debuteerde in Stein - studeert Industrial Design aan de TU Eindhoven, omdat ze ook een leven naast de triathlon ambieert. Als er komende jaren echter een moment komt dat ze tóch moet kiezen tussen studie en triathlon, kiest ze voor de sport. Want Rani heeft haar zinnen gezet op deelname aan de Olympische Spelen. Aan drie letters op de uitslagenlijst heeft Rani Škrabanja echt een bloedhekel: DNF. Did not finish. Drie letters die ze per se niet achter haar naam wil zien. Tenzij het écht niet anders kan. Een flinke valpartij bijvoorbeeld, zodat je eigenlijk niet verder kan. Tijdens haar World Cup debuut op het Italiaanse eiland Sardinië, in juni vorig jaar, ging Rani hard onderuit. Ze knalde op een hulpverlener. Het gebeurde tijdens de afdaling, ze kon er echt niks aan doen. De hulpverlener was op dat moment bezig met een andere triatlete die kort daarvoor gevallen was. Rani kon hem niet meer ontwijken en botste er tegenaan. Ze verbeet de pijn, maar opgeven kwam niet in haar hoofd op. Škrabanja reed vervolgens volle bak, want ze wilde niet gedubbeld worden. Haar kansen op een goede eindklassering waren op dat moment natuurlijk al lang verkeken. Ze finishte als veertigste en kwam onderaan de uitslagenlijst terecht. Vol met blauwe plekken, maar zonder DNF achter haar naam.

“Ze is een vasthoudend type. Als mijn dochter iets in haar hoofd heeft zitten, dan gaat ze er ook voor. Noem het koppigheid. Ze heeft nu bedacht dat ze naar de Olympische Spelen wil.”

KOPPIG

Rani is een doorzetter, beaamt haar moeder Esther Bouman. “Ze is een vasthoudend type. Als mijn dochter iets in haar hoofd heeft zitten, dan gaat ze er ook voor. Noem het koppigheid. Ze heeft nu bedacht dat ze naar de Olympische Spelen wil. Wanneer ze eenmaal een keuze heeft gemaakt, valt daar ook niet meer over te discussiëren. Die koppigheid is trouwens ook haar sterkste punt.” Rani staat bekend als een vrolijk en ietwat eigenwijs meisje, aldus haar

moeder. Meestal kijkt ze de kat even uit de boom, maar mensen die haar beter kennen, zeggen dat ze een open en sociaal type is. Ze lacht veel, bovendien is ze een nuchter type. Met mensen die zich aanstellen heeft ze weinig op. De 19-jarige Rani Škrabanja – haar achternaam heeft ze te danken aan haar Sloveense voorouders - geldt als een van de grootste triathlonbeloften van ons land. In november 2017 won ze de Gijs Klerkx Award, een prijs die door de bond wordt uitgereikt aan het talent van het jaar. Ze werd vorig jaar zesde op het EK junioren in het Oostenrijkse Kitzbühel en behaalde een veertiende plek tijdens het WK junioren in Rotterdam. Prestaties die er toe doen. Na een onfortuinlijk World Cup-debuut in Italië stond ze begin 2018 voor de tweede keer aan de start van een World Cup, dit keer in Kaapstad. Rani: “Samen met mijn moeder keek ik vooraf naar de startlijst. Daar stonden de namen van Vicky Holland en Non Stanford op, de nummers drie en vier van de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Ik keek mijn moeder aan en zei: hoort mijn naam hier wel tussen te staan? Is het misschien niet iets te vroeg? We moesten er heel hard om lachen.” Het zwemmen in Kaapstad ging goed, eigenlijk zoals ze had verwacht, blikt Rani terug. Na de eerste wissel zat ze hooguit een meter of tien van de kopgroep. Ze is volgens eigen zeggen een paar honderd meter ‘als een kip zonder kop’ gaan sprinten om bij de kopgroep te kunnen komen. Dat is gelukt. “Ik kwam uiteindelijk in die kopgroep terecht, met daarin onder meer Vicky Holland en Non Stanford. Dat was gaaf. Het was zwaar, maar tot de wissel kon ik er bij blijven. Ik merkte toen heel duidelijk het verschil tussen fietsen met pro’s en fietsen met junioren. Bij de junioren wordt regelmatig gelanterfant op de fiets, bij de senioren absoluut niet. Wie verslapt, ligt er gewoon af. Met het lopen moest ik ze laten gaan, uiteindelijk werd ik dertiende. Tot nu toe ben ik het meest trots op die prestatie in Kaapstad.”

OVER HET HEKJE

Rani is geboren op 7 september 1998 in Wageningen. Zo’n twee jaar later verhuisde het gezin - vader Arno Škrabanja, moeder Esther Bouman en broer Axel – naar het Limburgse plaatsje Cadier en Keer. Ze groeide op in een normaal gezin. Haar moeder is arts, haar vader werkt bij het Clinical Trial Center in Maastricht. Vader én moeder zijn triatleten. Recreanten weliswaar, maar toch. Haar moeder: “Rani heeft het dus niet van een vreemde. De eerste keer dat ze over de finish van een triathlonwedstrijd kwam, was tijdens de Ironman in Klagenfurt: ze was over het hek gesprongen en liep het laatste stukje met haar vader mee.” Rani maakte haar eigen debuut op een triathlon in Stein. Ze was vijf en had haar zwemdiploma’s

017

018

TRANSITION

019

Als ik met mijn studiegenoten ben, praat ik vooral ook over andere dingen dan triathlon. Dat vind ik prettig. En als ze na een weekend vragen hoe mijn wedstrijd was, zijn ze ook oprecht geïnteresseerd.”

nog niet eens allemaal binnen. Ook deed ze toen af en toe al mee aan hardloopwedstrijden. Haar ouders hebben wel eens gesjoemeld met haar leeftijd, kan ze zich herinneren. “Zo deed ik een keer mee aan de Abdijcross in Kerkrade. Ik zat in groep twee, terwijl alleen kinderen uit groep drie en hoger mochten starten.” Rani zat als kind op wedstrijdzwemmen, verder deed ze aan jazzballet. Na een paar jaar jazzballet was ze het dansen echter zat. Een beetje dan. “Vriendinnen gingen naar een hogere groep, ik niet. Daarom ben ik met jazzballet gestopt. Omdat ik ook saxofoon speelde, ben ik bij de plaatselijke fanfare gegaan.” Op haar veertiende besloot ze een kijkje te nemen bij een talentdag van het regionaal trainingscentrum van de NTB in Sportzone Limburg. Ze bleek bovengemiddeld veel talent te hebben voor de sport. Sindsdien is het snel gegaan. Rani maakt nu deel uit van de nationale selectie. Ze woont en traint doordeweeks bij het Nationaal Triathlon Trainingscentrum (NTC) op Watersley in Sittard. Ze woont samen met zes andere triatleten in een huis op de sporten talentencampus, maar beschikt over een eigen kamer. De sfeer is goed, vertelt ze. Als het even kan, eten en/of trainen ze samen. Er wordt veel gekletst, soms doen ze spelletjes. Ze kan goed overweg met andere triatleten, maar als ze haar hart wil luchten, belt ze meestal met een vriendin die ze nog kent van de middelbare school. Verder is Rani druk met haar studie. In de weekenden is ze meestal bij haar ouders in Cadier en Keer.

LEVEN NA AST DE SPORT

Škrabanja heeft er heel bewust voor gekozen om een leven naast de triathlon te hebben, in de vorm van een universitaire studie. Het propedeusejaar heeft ze succesvol afgerond en ook het tweede jaar gaat volgens planning.

“Bij industrial design zit je niet veel in de collegebanken, maar werk je vooral in groepjes. Dat lukt aardig, de meeste medestudenten hebben er begrip voor als ik een paar dagen afwezig ben voor een wedstrijd. Of in januari, toen ik drie weken op trainingskamp was in Namibië. Als ik met mijn studiegenoten ben, praat ik vooral ook over andere dingen dan triathlon. Dat vind ik prettig. En als ze na een weekend vragen hoe mijn wedstrijd was, zijn ze ook oprecht geïnteresseerd. Natuurlijk zijn er ook studenten die totaal niet snappen dat ik zoveel tijd steek in mijn sport. Ze kijken me aan met een blik alsof ik van een andere planeet kom.” Dat Rani naast het sporten wil studeren, is echt haar eigen keuze geweest. Ze is niet onder druk gezet door haar ouders, integendeel. “Zij hadden het echt prima gevonden als ik er geen studie naast zou doen, maar ze snappen wel dat ik die keuze heb gemaakt.” Ze is nu tweedejaars studente en vooralsnog kan ze de werkdruk prima aan. Ook heeft ze goed contact met de decaan. Rani pendelt drie à vier dagen per week met de trein op en neer tussen Sittard en de TU Eindhoven. De uurtjes in de trein studeert ze. De training beslaat gemiddeld zo’n twintig uur per week. Door haar studie traint net ze iets vaker in haar uppie dan de gemiddelde toptriatleet. Niet erg, zegt ze. Haar intrinsieke motivatie is goed, de uren maakt ze toch wel. Geen enkele training is echt vervelend, daarom is het voor haar makkelijk op te brengen om gemotiveerd te blijven. Als ze dan toch iets moet noemen wat iets minder leuk is, dan is het in de winter op een Tacx zitten. “Ik verveel me nogal snel. Meestal kijk ik een film en zet ik een muziekje op. Dan is het vol te houden. Liever fiets ik buiten, dan ben ik minder snel verveeld. Ik kijk om me heen, probeer te genieten van de omgeving.” Veel tijd om te rusten heeft ze niet, maar klagen doet ze niet. “In principe heb ik genoeg tijd om alles te kunnen doen wat ik moet doen.” Tijd voor hobby’s heeft ze nauwelijks. Tijdens wedstrijden in het buitenland neemt ze meestal een studieboek en een lekker leesboek mee. Als ze bij haar ouders in Cadier en Keer is, maakt ze graag lange wandelingen met hond Milou, een border collie. En heel af en toe speelt ze nog op haar saxofoon. Misschien zou ze iets meer tijd willen doorbrengen met vriendinnen van de middelbare school. “Ik kan vaak niet naar feestjes, of mee naar de film. Gelukkig begrijpen ze het wel dat ik er niet altijd bij kan zijn.”

ADEMEN

Rani heeft plezier in haar sport, zoveel is duidelijk. Vooropgesteld, presteren is belangrijk. “Als ik een wedstrijd heb, ga ik tot het gaatje. Ik kan heel lang een bepaald tempo vasthouden.

020

TRANSITION

Ook als ik een mindere dag heb, probeer ik er toch alles uit te halen. Maar ik vind plezier toch het allerbelangrijkste. Op een wedstrijddag heb ik trouwens altijd één moment dat ik wel twijfel: de minuten vlak voor de start. Je hoort een muziekje, je hoort trommels. Dan sta ik daar tussen al die andere triatletes en denk ik: waar doe ik dit ook alweer voor? Het zijn de zenuwen, denk ik. Want als het startschot eenmaal klinkt en ik ren het water in, dan ben ik dat gevoel totaal vergeten. Dan denk ik: yes, knallen!” Als triatlete is Rani een allrounder. Zwemmen is haar sterkste onderdeel. Soms doet ze mee aan losse zwemwedstijden, om nog sneller te worden. Fietsen kan beter, lopen ook. Kortom,

Veel tijd om te rusten heeft ze niet, maar klagen doet ze niet. “In principe heb ik genoeg tijd om alles te kunnen doen wat ik moet doen.” zelfkritiek is haar niet vreemd. Op de fiets kan ze misschien wat explosiever worden, lopen moet sneller, wil ze die wereldtop halen. Ook is ze soms te bescheiden. Rani is kerngezond, al heeft ze soms last van inspanningsastma. Daar is goed mee om te gaan, als ze haar pufjes maar op tijd neemt. Op het stuur van haar fiets heeft ze een stickertje geplakt met de tekst: ademen. “Als ik er niet aan denk, adem ik te hoog. Dat kost me zoveel energie, dat het looponderdeel heel erg zwaar wordt. Die sticker is een reminder. Ik moet ademen vanuit de buik, niet vanuit de borst.” Haar grote droom is meedoen aan de Olympische Spelen. Tokio 2020 komt waarschijnlijk te vroeg, maar vier jaar later, in 2024 in Parijs, wil ze er graag bij zijn. Haar doel voor dit jaar is kwalificatie voor het WK onder 23, en dan zo hoog mogelijk eindigen. Ook wil ze aan de start van een aantal World Cups verschijnen. Ze gaat sowieso deelnemen in Sardinië, waar ze in 2017 debuteerde met een valpartij. Daar valt nog wat te bewijzen. In elk geval voor zichzelf. Zonder blauwe plekken, zonder DNF. Ze wil finishen. Zo hoog mogelijk.

021

Rani in vier steekwoorden N TC-coach Jord i Meu len berg noemt R a n i een voorbeeldatleet. Ze volg t de door hem gemaa k te schema’s t rouw, maa r doet dat a ltijd met een k r itische bl i k . “ R a n i is geen t y pe dat zomaa r a l les voor l ief aa n neemt . A ls ze iets n iet snapt , v raag t ze net zo la ng door tot ze het wel snapt .” Meu len berg noemt R a n i een echte allrounder: i n de basis ka n ze heel goed z wem men , f ietsen en lopen . Ook mentaa l is ze sterk . “ Ze geef t nooit op, ze bl ijf t pushen , ook a ls het een dag n iet gaat . Daa rdoor haa lt ze a ltijd een respectabel n iveau .” De coach praat regel matig met haa r over de com bi natie va n topspor t bed r ijven en het volgen va n een u n iversita i re st ud ie. “ Vooropgesteld : i k respecteer haa r keu ze. Wat i k echter wel den k , is dat ze meer prog ressie ka n ma ken a ls ze zich vol led ig focust op t r iat h lon . Ze g i ng eerder d it jaa r d r ie weken mee op t ra i n i ngska mp naa r Na m i bië: da n merk je hoeveel prog ressie ze ka n boeken a ls ze a lleen maa r met de spor t bezig is. We k u n nen h ier gelu k k ig heel open over praten . En i k heb v rede met haa r keu ze.” Of R a n i is staat is zich te k wa l i f iceren voor de Oly mpische Spelen , ha ng t volgens Meu len berg va n een aa nta l factoren a f. “ Bij de da mes is nu een g rote l ichti ng ta lenten , meer da n bij de heren . R a n i za l f l i n k aa n de ba k moeten om bij de besten te horen , maa r ze heef t i n K aapstad laten zien dat ze heel veel i n haa r ma rs heef t . Verbeter pu nten zijn er genoeg, maa r dat weet ze zel f a ls geen a nder. Wat i k i n el k geva l heel leu k aa n haa r v i nd , is dat ze a ltijd een lach op haa r gezicht heef t .

Als lid van de Nederlandse Triathlon Bond ontvang je zes keer per jaar gratis Transition magazine in de brievenbus. Geen lid? Geen nood. Ook dan k un je Transition ontvangen. Je k unt je abonneren via de website van de Nederlandse Triathlon Bond, triathlonbond.nl. Bezoek ook meteen onze website transition.nl voor het laatste nieuws, kalenders en achtergrondartikelen over jouw favoriete sporten.

BIKEFITTING MAATWERK OM HET BESTE UIT JEZELF TE HALEN

DE RIT VAN JE LEVEN

BREEK DOOR!

MET DEZE MOUNTAINBIKES GEEF JE JE VRIENDEN EEN PAK SLAAG

KOERS & KOFFIE HIER MAAK JE DE BESTE TUSSENSTOP

15 SIMPELE MANIEREN OM SNELLER TE WORDEN Pagina 78 TWEEWIELERS & VIERVOETERS

DE KICK VAN FIXIE

ZEN OP JE FIETS WAAROM YOGA NIET ZWEVERIG IS

WAAG DE SPRONG

waarvan je altijd al droomde

NR.2 //

BICYCLING.NL I NR. 2 2017

I € 5,95

2017

DE KEUZES VAN BLAUDZUN

DE FIETSTOCHT VAN BAUKE MOLLEMA

DE VAL VAN ERIC CORTON

UNIEKE ACTIE LEEF EEN JAAR ALS WIELERPROF PAG. 44

DE RIT VAN JE LEVEN

HOE TOM DUMOULIN DE GIRO WON

LAURENS TEN DAM & BRAM TANKINK OVER DE KUNST VAN HET RELATIVEREN

WINTERKOST DE STRIJD TEGEN DE EXTRA KILO’S GROOT INTERVIEW

TIM KRABBÉ WIE WORDT FIETSER VAN HET JAAR?

FIETS & TATTOO NR.3 //

BICYCLING.NL I NR. 3 2017

2017

I € 5,95

25 TIPS OM IEDEREEN JALOERS TE MAKEN

FIETSEN DOE JE ZO! DE KEUZES VAN KARSTEN KROON

DE PASSIE VAN GRÉ KNETEMANN

DE MEESTE TIJD TIJDENS EEN TRIATHLON ZIT JE OP EEN FIETS.

DE LIEFDE VAN ERIC CORTON

Lees een jaar lang Bicycling voor slechts € 14,95. Ga naar Bicycling.nl/triathlon

024

TRANSITION

RUNNING

POWER Tekst Jeannet Pennings Beeld Felice Hofhuizen

Trainen op wattage is voor f ietsers al lang geen nieuws meer. Loopt de hardloopwereld er ook warm voor? De techniek is veelbelovend en de eerste leveranciers hebben hun producten op de markt gebracht. Is het een tool die jij moet hebben? HARDLOPEN

rainen op wattage staat in de hardloopwereld nog in de kinderschoenen. De techniek bestaat en is veelbelovend. Een powermeter is een directere methode om feedback te krijgen op wat van het lichaam gevraagd wordt dan bijvoorbeeld een hartslagmeter. Daarmee is het een tool om efficiënter te trainen en - als we de aanbieders mogen geloven - je race optimaal te pacen. Dat moet veel triatleten als muziek in de oren klinken. In 2016 bracht Stryd een nieuwe techniek op de markt, een powermeter voor het hardlopen. Een revolutie leek aangebroken, want wat kort daarvoor nog bijna onmogelijk werd geacht, is nu beschikbaar. Het vermogen dat je als hardloper levert - en dat in tegenstelling tot wielrennen van veel variabelen afhankelijk is - wordt met deze powermeter inzichtelijk gemaakt. De belofte is groot: efficiënter trainen en het uiterste uit je wedstrijden halen. Kortom, betere prestaties. Toch duiken atleten, trainers en coaches er nog niet massaal bovenop. De recente introductie van de hardlooopvermogensmeter van Garmin brengt daar wellicht verandering in. Het maakt de techniek toegankelijker voor een breder publiek. Is dit een tool die elke resultaatgerichte triatleet moet hebben?

DE TECHNIEK

Om die vraag te kunnen beantwoorden bekijken we eerst de werking. Een powermeter voor hardlopen, trainen op vermogen... wat is dat nou precies? “Natuurkundig gezien is vermogen de kracht die een spier levert maal de snelheid waarmee de kracht geleverd wordt”, vertelt bewegingswetenschapper Wytze van der Zee. “Het product van die twee factoren lijkt de meest directe parameter in de sport om inzicht te krijgen in wat er fysiek gezien

van het lichaam gevraagd wordt. Het bepaalt hoe zwaar wij iets vinden. Bij hardlopen is dat echter veel lastiger te meten dan bij fietsen. Bij een wielrenner is de afzet op zijn pedaal, één rondje, altijd dezelfde afstand, waardoor de snelheidscomponent eenvoudig bepaald kan worden. Een hardloper heeft te maken met veel meer variabelen. Neem alleen al het wegoppervlak, is dat hard of zacht? Dat is een groot verschil. De toename van het aantal variabelen maakt dat het bepalen van het vermogen bij hardlopen complexer is dan in de wielersport.”

DE BELOFTE IS GROOT: EFFICIËNTER TRAINEN EN HET UITERSTE UIT JE WEDSTRIJDEN HALEN. KORTOM, BETERE PRESTATIES. TOCH DUIKEN ATLETEN, TRAINERS EN COACHES ER NOG NIET MASSAAL BOVENOP.”

025

026

TRANSITION

Tegelijkertijd zijn er ook veel variabelen die wél gemeten kunnen worden. Denk daarbij aan snelheid, paslengte, gewicht, grondcontact, cadans en verticale oscillatie. En dat is precies wat de hardloopvermogensmeter doet. Een sensor meet verschillende variabelen en vertaalt al deze data in een enkele waarde, bekend als vermogen of wattage. “De huidige aanbieders zijn blijkbaar op zoek gegaan naar componenten die invloed hebben op ons loopvermogen”, vertelt Van der Zee. “Hoe dicht dat in de buurt komt van het daadwerkelijke vermogen, is moeilijk te meten, maar gezien de realistische waardes lijkt het er op dat ze er met de verschillende variabelen heel dichtbij zitten. Zo lang het verschil nihil is en in ieder geval constant, kun je er heel effectief mee aan de slag.”

TRAININGEN EN WEDSTRIJDEN PACEN

Tot zo ver de techniek, die aanbieders als Stryd hebben verpakt in een sensor die je aan je schoen bevestigt. Maar wat heb je er nu precies aan? Daarvoor gaan we te rade bij Sander Berk, als coach en toegepast wetenschapper verbonden aan het Nationaal Triathlon Trainingscentrum (NTC) in Sittard. “Net als bij fietsen heb je nu dus een extra variabele om je inspanning mee te kwantificeren”, legt hij uit. “In principe zou je deze data op dezelfde

IN PRINCIPE ZOU JE DEZE DATA OP DEZELFDE MANIER KUNNEN GEBRUIKEN ALS OP DE FIETS. DUS JE KUNT ER TRAININGSINTENSITEIT MEE VOORSCHRIJVEN OF CONTROLEREN, EN JE KUNT ER JE TRAININGEN EN WEDSTRIJDEN MEE PACEN.”

manier kunnen gebruiken als op de fiets. Dus je kunt er trainingsintensiteit mee voorschrijven of controleren, en je kunt er je trainingen en wedstrijden mee pacen.” Berk noemt het: ‘Een extra getalletje om je intensiteit mee te kwantificeren’. “Het geeft een indruk van het effect van de omgeving (heuvel op en af ) op de energie die je nodig hebt om vooruit te komen. Vooral op glooiend terrein is het een interessante manier om je energie juist te verdelen.”

VERMOGEN VERSUS HARTSL AG

Daarmee hebben we precies de grootste pré van deze technologie te pakken. De vermogensmeter laat zien hoeveel vermogen jij levert op dat moment. Dit in tegenstelling tot hartslag, die altijd een fysiologische respons is op de stress op je lichaam. De vertragende factor bij hartslag maakt het onmogelijk de exacte intensiteit te bepalen in bijvoorbeeld een interval of klim. Simpel gezegd: voordat je aan de hand van je hartslag je inspanning kunt meten, is je sprint mogelijk alweer voorbij. Daarbij is hartslag afhankelijk van veel meer factoren dan alleen de prestatie die je levert. Denk bijvoorbeeld aan de temperatuur, je fitheid of medicatie. Het betekent dat je met een powermeter dichterbij je omslagpunt kunt trainen, stelt Van der Zee. “In een wedstrijd zul je met behulp van de powermeter minder

027

snel te diep gaan of aan het einde van de race nog energie over hebben.” Daarbij plaatst hij wel een kanttekening. “Trainen is gegevens verzamelen voor een wedstrijd.” Oftewel, tijdens de race zijn we gefocust en minder bezig met de data. Jorik van Egdom, professioneel triatleet, kan het laatste beamen. “Voor mij persoonlijk geldt dat ik in een wedstrijd met fietsen in de kopgroep moet zitten om zoveel mogelijk met de groep mee te kunnen lopen. Dat voordeel is veel groter dan precies mijn ‘ideale’ vermogen lopen.” Toch ziet de triatleet ook de voordelen van lopen op vermogen. Zelf heeft hij sinds een jaar de Stryd-powermeter, waar hij periodes mee gelopen heeft. “Het werkt heel goed en ook vrij accuraat. Als het parcours iets omhoog gaat, zie je dat je meer vermogen levert bij hetzelfde tempo. Ook bij steeds snellere intervallen is goed te zien hoe het vermogen oploopt.”

DATA VERZ AMELEN

Toch is Van Egdom nog niet ‘om’. Echt lopen op vermogen ervaart hij vooralsnog als lastig. “Er zit toch nog een paar seconden vertraging in het vermogen dat je levert en de waarde die je op je schermpje te zien krijgt. Ik ben gewend met fietsen dat je dit direct ziet. Mijn fietstrainingen gaan dan ook standaard op vermogen.” Wat betreft zijn looptrainingen ziet de triatleet vooral voordeel in de data die verzameld wordt. “Ik vind het heel nuttig om achteraf te zien wat mijn gemiddelde tempo, hartslag en geleverde vermogen was. Met die drie waarden kun je goed je progressie in de opbouwperiode zien.” Ook heeft hij een aantal loopwedstrijden met de vermogensmeter volbracht. “Het parcours is mooi terug te zien in de data die dat oplevert. En het is interessant om te zien of je altijd een bepaald vermogen gelopen hebt. Voor mij zijn de data vooral een bevestiging van mijn gevoel. Als het heel goed ging of een keer iets minder, klopt dat dan ook met de gegevens die ik uitlees? Ik ben iets meer van het gevoel dan van de getallen. In die zin vind ik de loopvermogensmeter leuk, maar geen must.”

VOOR DATAFREAKS

Ook Berk spreekt nog niet van een must voor elke resultaatgerichte triatleet. “Zoals ik het nu zie is het vooral een interessante tool voor atleten die hun pacing niet onder controle hebben, maar dat voor hun type wedstrijd wel zouden moeten. Met name dus voor (beginnende) atleten op de langere wedstrijden zonder stayeren. Die atleten moeten echter wel datafreaks zijn; het leuk vinden om met de data bezig te zijn.” Binnen het NTC wordt Stryd momenteel alleen tijdens lactaattesten gebruikt om data te verzamelen. Naast vermogen worden de grondcontacttijd en een aantal andere berekende waarden uit de data gehaald. Zo kan de powermeter ook bijdragen aan bijvoorbeeld het verbeteren van de looptechniek.

ALS DE DATA VAN LOOPVERMOGENSMETERS TOEGANKELIJKER WORDEN GEMAAKT, BIJVOORBEELD DOOR MIDDEL VAN APPS, ZOU DE MASSA HET KUNNEN OPPAKKEN.”

Of lopen op vermogen een must is, is volgens Van der Zee afhankelijk van het niveau van de triatleet. “Ik denk dat het alleen interessant is voor de iets fanatiekere atleet die minimaal vier keer per week traint. Anders maakt het je alleen maar onzeker. Je moet weten wat je doet en het ook bijhouden. Kalibreren dus. Check elke week je hartslag in relatie tot het vermogen, en waar mogelijk in relatie tot het omslagpunt.” Van der Zee denkt dat lopen op vermogen nog een hele vlucht gaat nemen. “In ieder geval in de topsport. Ik kan me ook voorstellen dat de triathlon daarin voor loopt op bijvoorbeeld de atletiek. Triatleten trainen vaak heel zelfstandig en zijn altijd op zoek naar wat werkt. Als de data van loopvermogensmeters toegankelijker wordt gemaakt, bijvoorbeeld door middel van apps, zou de massa het kunnen oppakken.”

028

TRANSITION

OS 2020

TOKYO CALLING MET ADRIE BERK TOK YO 2020

LIJK T NOG VER WEG, MA AR IN MEI IS DE K WALIFICATIE VOOR DEELNAME A AN DE SPELEN ALWEER BEGONNEN. TRANSITION HOUDT JE OP DE HOOGTE VAN DE VOORBEREIDINGEN. WE BELDEN ME T ADRIE BERK , TECHNISCH DIREC TEUR VAN DE NTB OVER HE T NIEUWE MEDAILLE-EVENT; DE MIXED TEAMREL AY.

Tekst Marcia Jansen Beeld Lennaert Ruinen, ITU/Janos Schmidt

Vorig jaar in juni werd bekend dat de mixed teamrelay in Tokyo, na een intensieve lobby van de internationale triathlonbond ITU, voor het eerst deel uit gaat maken van het olympische programma. TS Hoe belangrijk is dat voor de sport? AB We zijn er heel erg blij mee. Het is een extra medal-event, dus dat betekent extra aandacht voor de triathlonsport en dat is natuurlijk altijd goed. De teamrelay is een schitterend evenement. Niet alleen om te beleven, maar ook om naar te kijken. Het is een spectaculair, moeilijk te voorspellen onderdeel, met veel snelheid, wissels en positieveranderingen. Dat maakt het extra spannend.

TS Het betekent ook dat Nederland de kans heeft om meer atleten naar Tokyo af te vaardigen. AB Dat is een mooie bijkomstigheid inderdaad. Het kan voor jonge atleten voor wie de lat om zich individueel te kwalificeren net iets te hoog ligt, een extra motivatie zijn. De gemiddelde leeftijd van triatleten die meedoen aan de Olympische Spelen is 28,5. Het is een zeldzaamheid dat iemand – zoals Maaike Caelers en Rachel Klamer in 2012 deden – zich op 21-jarige leeftijd weet te plaatsen. Dat wordt nu door de toevoeging van de teamrelay iets makkelijker.

TS Nederland maakte in 2017 indruk met een derde plaats op het WK in Hamburg. Was dat ingecalculeerd of een verrassing? AB Die bronzen plak kwam voor iedereen als een verrassing, zowel voor de coaches als de atleten. We kozen in Hamburg voor een meer risicovolle startvolgorde, die in ons voordeel werkte. Als je op veilig speelt, start je met je sterkste atlete, maar wij hadden voldoende vertrouwen in Maaike en dat pakte heel goed uit. Al speelt geluk ook een rol. Het was een paar keer een dubbeltje op z’n kant, dat voor ons gelukkig telkens de goede kant opviel.

TS Met een bronzen medaille op zak lijkt kwalificatie dus reëel? AB Nederland is een early adapter als het gaat om de teamrelay. Dat zit een beetje in de Nederlandse sportcultuur, we zijn gefocust op

029

sche testevent in Tokyo en tijdens wereld- en Europese kampioenschappen. Daarnaast is de individuele ranking van atleten belangrijk. Omdat wij niet, zoals bijvoorbeeld Frankrijk, de luxe hebben dat we uit zes atleten kunnen kiezen, stellen we voor iedere atleet een afzonderlijk traject op zodat zij de meeste kans hebben aan die individuele kwalificatie-eisen te voldoen. Dat betekent dat Jorik van Egdom bijvoorbeeld meer sprint World Cups zal doen en Marco van der Stel meer zal uitkomen op de standaardafstand.

nieuwe ontwikkelingen. We wisten dat het er aan zat te komen, dus zijn we meteen serieus aandacht aan de teamrelay gaan besteden. We hebben de afgelopen jaren steeds meegedaan aan EK’s en WK’s en dat heeft z’n vruchten inmiddels afgeworpen. En niet alleen in de vorm van een bronzen medaille. We hebben ook belangrijke punten verzameld en mogen aan alle teamrelays meedoen, terwijl landen die later zijn ingesprongen, zoals België en Rusland, moeite hebben om er tussen te komen. Voor Nottingham, Hamburg en Edmonton zijn er al wachtlijsten. Het maakt kwalificatie voor ons iets makkelijker. TS Wat zijn de kwalificatie-eisen voor de teamrelay? AB Er mogen maar negentien ploegen, plus gastland Japan, meedoen aan de mixed-teamrelay. De beste zeven landen op de ITU-ranking in mei 2019 plaatsen zich. De overige twaalf plaatsen – gastland Japan krijgt automatisch een startplek – worden tussen mei 2019 en maart 2020 verdeeld. Naast dat we ons als land moeten kwalificeren, moeten de atleten ook nog een plaats bij de eerste 140 op de individuele – niet geschoonde – ranking hebben veilig gesteld. TS Hoe ziet het traject naar Tokyo er uit? AB Er kunnen de komende twee jaar punten voor de ranglijst verdiend worden in de ITU Mixed Relay Series-wedstrijden in Nottingham, Hamburg en Edmonton, in het olympi-

DE TEAMRELAY IS BELANGRIJK VOOR ONS. DOOR EEN GOED PROGRAMMA UIT TE STIPPELEN, DENKEN WE DAT WE HET NIVEAU VAN TRIATHLON IN NEDERLAND NAAR EEN HOGER PLAN KUNNEN BRENGEN.

TS Hoe groot is de rol van de tactiek in de teamrelay? AB Heel belangrijk. Wat we de afgelopen tijd in ieder geval geleerd hebben is dat als je eenmaal op achterstand ligt, je niet meer terugkomt in de race. De gelosten, zijn gelost. De teamopstelling is dus heel belangrijk. Sander (Adrie’s zoon die als coach en wetenschapper is verbonden aan de NTB, red) is nu aan het onderzoeken wat de meest ideale teamopstelling is, zowel qua competenties als karaktereigenschappen. Jorik is bijvoorbeeld een roofdier, die kan met lopen nét iets extra’s geven als hij weet dat er nog een podiumplek inzit. Die komt dan ook later in de race beter tot zijn recht. TS Wat is de rol van de teamrelay-dagen, die in Sportzone Limburg gehouden worden, in dit geheel? AB De teamrelay is belangrijk voor ons. Door een goed programma uit te stippelen, denken we dat we het niveau van de triathlon in Nederland naar een hoger plan kunnen brengen. Maar als we in de toekomst een rol van betekenis willen blijven spelen in de teamrelay, zullen we de top moeten verbreden, zodat we uit meer atleten kunnen kiezen. Gelukkig zien we bij de vrouwen dat het gat tussen Maya Kingma en Kirsten Nuyes en Rachel Kamer minder groot wordt. Bij de mannen is er meer werk aan de winkel. Door het houden van de teamrelay-dagen willen we inventariseren wie er mogelijk in aanmerking komen voor de teamrelay, zodat we in de toekomst een grotere vijver hebben om uit te vissen.

030

TRANSITION

ACHTER DE PIEK GAAPT HET RAVIJN ZWARTE GAT

Uitkijken naar een geweldig piekmoment, er vrijwel alles voor

opzij zetten, het goede doen en het slechte laten, werk en familie tijdelijk minder prioriteit geven en je volledig focussen op jouw grote doel. En dan? Achter de piek gaapt het ravijn. Tekst Martijn Veltkamp Beeld Studio Vonq

Maanden ben je bezig om toe te werken naar die ene specifieke triathlon of jouw ironman. Er wordt veel geschreven over hoe je je optimaal voorbereidt, over trainingsschema’s, herstel, materiaal en noem maar op. En over hoe je op de dag zelf goed presteert. Maar, uiteindelijk komt ook aan die dag een einde. De dag waar je zolang naar toewerkte is voorbij. En dan? Veel sporters storten na hun piekmoment in een donker gat. Waarom is dat zo? En hoe kun je het voorkomen?

GOUD IN ACHT MA ANDEN

De hete zomerzon schijnt over de Alpe d’Huez wanneer een renner zijn stuur – waarop met tie wraps een bordje met het nummer 776 gebonden is – loslaat om zijn handen in de lucht te gooien. Hij rijdt nog een paar meter en stort dan ter aarde, en huilt. Voor fietsers is La Marmotte één van de zwaarste tochten die je in Europa rijden kunt. Bucketlist materiaal. Wil je een echte uitdaging, dan doe je niet mee met het doel uit te rijden, maar om uit te rijden in een gouden tijd. Waar zijn poging vorig jaar strandde, is het nummer 776, Bas Pronk, vandaag gelukt. Goud. 180 kilometer binnen 8 uur volbracht. Zo’n prestatie komt niet vanzelf. In het geval van Bas vergden de 180 kilometers liefst 8250 kilometer en acht maanden voorbereiding. In de laatste maanden komt alles in het teken te staan van die ene prestatie; voeding, rust, trainingsschema’s, de agenda. Dat heeft invloed op het gezin, het sociale leven en misschien ook het werk. “Binnen de kaders van mijn leven (met een baan, vrouw, sociaal bestaan) heb ik het maximale eruit gehaald”, vat Bas Pronk samen, “en soms iets te maximaal.”

LUCHT EN LEEGTE

Een paar dagen na van het volbrengen van een triathlon, marathon, of zware fietstocht, ervaren veel sporters een heel negatief gevoel. Een zwart gat. Ongeacht of ze nu wel of niet goed gepresteerd hebben. Bas Pronk kon bijvoorbeeld maar kort genieten van zijn succes. “Het is volbracht,” schrijft hij in zijn boek Obsessie. “De motivatie, de obsessie, de heilige gouden wens: het is allemaal weg. De glans is eraf. Er is nuchterheid ingetreden.” Bij dit soort ervaringen moet ik spontaan denken

aan mijn opa. ‘Lucht en leegte,’ was een van zijn favoriete citaten wanneer hij het nieuws keek, “Wat hebben we aan alles wat we verwerven, al ons moeizaam gezwoeg onder de zon?” Het lijkt alsof de sporter na een piekmoment zich precies die vragen stelt, en dat gevoel van leegte ervaart. Soms gaat dat dan ook nog eens samen met een knagend schuldgevoel. Dat heeft weinig met het hoofddoel zelf te maken, maar alles met die enorme intensieve en langdurige aanloop: het gebrek aan tijd voor je naasten en de andere dingen die je belangrijk vond. Profsporters, die jarenlang alles opzij zetten voor hun doelen, ervaren zo’n mentale winter dan ook in groten getale zodra ze een punt achter hun carrière plaatsen.

NACHTELIJKE FIETSTOCHTEN

De belangrijkste reden voor de dip na een piek is misschien niet de eerste waar je aan denkt: gewoontes. Wanneer je een langere periode veel traint, went het lichaam aan die inspanning. Voormalig profwielrenner Kai Reus geeft een prachtig voorbeeld. “Ik dacht wel eens: ‘Ik leg die fiets eens een week aan de kant.’ Maar dan was ik het zo gewend dat ik ’s nachts soms wakker werd. Dan ging ik mijn bed uit, een rondje fietsen. Gewoon een half uur op de gewone fiets. Mijn lichaam moest dan gewoon wat doen.” Door plotseling veel minder te sporten, moet je lichaam wennen aan de gewoonte die je doorbreekt. Mentale gewoontes zijn minstens zo belangrijk. Uit onderzoek blijkt dat je die in ongeveer drie maanden opbouwt. In voorbereiding op bijvoorbeeld een triathlon pas je je leefstijl voor veel langere tijd aan. Je vormt dus eigenlijk nieuwe gewoontes. En na het piekmoment gooi je ze plots om. “Ik ben vijftien jaar wielrenner geweest,” vertelt Reus daarover. “Vanaf mijn zeventiende, vijftien jaar lang, 24/7. En toen ik stopte hoefde ik ineens niet meer op mijn eten te letten, op mijn ritme, mijn trainingen.” Het is lastig om die gewoontes uit te schakelen, die zo’n groot deel van de week in beslag nemen. De ervaren leegte is in die zin bijna letterlijk: een lege agenda. Daar komt bij dat je je leefstijl hebt omgegooid omdat je naar een heel specifiek doel toewerkte. Al die gewoontes staan in het teken van dat ene doel. En dus valt hun relevantie weg

031

032

TRANSITION

op het moment dat het bereikt is. Gevolg: de existentiële vragen van mijn opa. Dit is des te meer zo, naarmate je meer obsessief naar je piekmoment toeleeft, en dus minder ruimte hebt voor andere dingen.

van je hoofddoel weer gaan oppakken? De tijd en ruimte worden op deze manier in je hoofd meer ‘ontspanning’ (waar plotseling sporten weer onder valt!) en ‘mogelijkheden’, dan ‘lucht en leegte’.

DE DIP VOORKOMEN

Neem ten slotte de tijd om te reflecteren op jezelf, op de hele periode. Dat kan waardevolle inzichten geven, in plaats van dat onbehaaglijke zinloosheidsgevoel. Bas Pronk bijvoorbeeld zegt daarover “Mijn gouden missie heeft me het zelfinzicht gegeven dat ik bereid ben heel diep te gaan om ergens te komen. Het gaf me het zetje om voor mezelf te beginnen.” In plaats van een dip levert deze periode je dan misschien dus juist wel een doel op.

Niet iedereen belandt in een dal na afloop van een sportief hoofddoel. Je kunt het dan ook voorkomen, zelfs als je de ‘afkickverschijnselen’ wel ervaart. Het begint al op de dag dat je besluit om je te gaan voorbereiden op bijvoorbeeld een hele triathlon. Het schuldgevoel dat sommige mensen bekruipt is minder wanneer je vanaf het begin met je partner of je gezin afspraken maakt. Geef inzicht in wat je wilt gaan doen, waarom het belangrijk voor je is en wat dat concreet komend jaar voor jou en hun betekent. Maak ook een prioriteitenlijst. Wat vind je belangrijk en wil je blijven doen, en waar ga je mee stoppen? En wat zijn de dingen die je na de triathlon weer gaat oppakken? Door duidelijk te zijn naar je omgeving toe voorkom je teleurstellingen en ontvang je meer steun. En door duidelijk naar jezelf toe te zijn over je prioriteiten weet je vooraf al wat je ná het piekmoment weer meer gaat doen. Betrek je naasten ook zoveel mogelijk in de voorbereidingen, de trainingen. Maak bewust tijd vrij, plan het in. Team LottoNL-Jumbo wielrenner Robert Gesink bijvoorbeeld plant zijn trainingsdagen soms zo in, dat hij na een paar uur trainen met zijn gezin ergens luncht en er op die manier een familiedagje van maakt. Heb je je moment of glory gehad en is het volbracht? Vier het, ongeacht je resultaat. Je bent in staat geweest om maandenlang ontzettend veel in dienst te stellen van dat ene doel, en dat is een prestatie op zich. Misschien nog wel meer dan die paar uur waar het allemaal om draaide. Bereid je er mentaal op voor dat je na het evenement veel tijd over zult hebben. Haal je voornemens er weer eens bij: wat wilde je na afloop

Tips om de mentale dip te voorkomen Voor de keuze van je piek & tijdens voorbereidingen: • Betrek je partner, je gezin, je vrienden zoveel mogelijk • Maak je prioriteiten duidelijk: wat gaat ten koste van je missie, en wat niet? • Houd in je achterhoofd wat jij allemaal belangrijk vindt: na je piekmoment zijn dat de dingen waar je je op richt Na het piekmoment: • Vier je deelname, ongeacht het resultaat • Evalueer het hele proces; wat heb je geleerd over jezelf? • Neem tijd voor mentaal herstel; even het plezier voorop. Ga niet direct door na het volgende doel.

Over de auteur Martijn Veltkamp is psycholoog en auteur van Leven in cadans: hoe je fietsend je hoofd verzorgt, dat sinds april in de winkels ligt.

ALMERE-AMSTERDAM

08.09.2018 presented by

Europees Kam

pioen 2017 -

Yvonne van V

lerken (8:51:1

MIDDLE & LONG DISTANCE + RELAYS 7, 8 & 9 SEPT 2018 www.challenge-almere.com

VOLG ONS OOK OP

FLEVOLAND Een Junior Challenge is een triathlon speciaal voor jeugd van 12 t/m 18 jaar. Doe mee met én tegen je klasgenoten. Voor het meedoen aan de Junior Challenge is het hebben van een goede fiets verplicht, het hoeft niet perse een racefiets te zijn! Er zijn prijzen voor de snelste jongens en meiden van de onderbouw en bovenbouw.

22 juni: Zeewolde Endurance, 13 juli: Suydersee Triathlon Urk, 26 aug: Noordoostpolder Triathlon , 7 sept: Challenge Almere-Amsterdam

foto Ingrid Hardorff

Inschrijven voor (één van) de wedstrijden: WWW.JUNIORCHALLENGEFLEVOLAND.NL

034

TRANSITION

INSPIRATIE VAN OVER DE HELE WERELD MEDIA

VLOG

TIM & RINNY SHOW

EEGLUREN in het dagelijks leven van ironcouple Tim O’Donnell en Mirinda

‘Rinny’ Carfrae kan sinds dit jaar in hun vlog ‘Tim & Rinny show + Izzy”. We vinden het zelf misschien iets te Amerikaans met alle merkjes lekker

prominent in beeld en dochterlief Izzy duidelijk aanwezig, maar misschien is het wel helemaal jouw ding. In elk geval goed om te zien dat moeder Mirinda weer hard op weg is om terug te komen aan de top. De drievoudig winnares van Ironman Hawaii komt er weer aan! YouTube: Tim&Rinny

PODCAST

Looppraat

EN PODCAST, FEAT. EEN VAN ONZE HOOFDREDACTEUREN van

de vorige editie: Olivier Heimel van Runner’s World. Deze gaat, niet verrassend, over hard-

lopen. Olivier zit in episode 2. De vaste stemmen zijn van Anton-Jan Thijssen en Tim Baks en in aflevering 1 ontvingen ze Barbara Kerkhof. Loopster, schrijfster, fotografe en moeder van drie kids. www.looppraat.nl

INSTAGRAM

Donald Hillebregt

ROFESSIONEEL TRIATLEET en student fiscale economie,

wereldreiziger en Hillegomse Limburger Donald Hillebregt is de koning van de selfie. Zie hem

aan het ontbijt, zie hem in de lift, zie hem op de fiets, in het zwembad, op de atletiekbaan en bij de kapper. Donald neemt je met dagelijkse stories en op zijn tijdlijn mee in zijn drukke leven. Volgen die man…als je hem bij kunt houden!

@donaldhillebregt

DOCUMENTAIRE

THE MAN WITH THE HALO

A ZIJN VERSCHRIKKELIJKE FIETSONGELUK op Hawaii liep Tim Don maandenlang met een

extreem pijnlijke medische halo rond zijn hoofd, op weg naar misschien wel de snelste revalidatie van een complexe nekbreuk allertijden. En daarna liep

hij de marathon van Boston. In 2 uur en 49 minuten. Onder verschrikkelijke omstandigheden. In juli hoopt Don weer aan de start van een ironman te staan. Tot die tijd kun je genieten van “The man with the halo”. Walk the comeback trail with Tim on a journey filled with bravery in the face of adversity, determination and, above all, inspiration.

Skate mee tegen kanker

31 augustus & 1 september 2018

AD VOLGT

SKATE24KIKA 24KIKA SKATE24KIKA

WWW.24KIKA.NL

036

TRANSITION

Tekst Martijn Keijsers Beeld RenĂŠe Tijdink

LEKKER GEDRAAID MANNEN Als de jurydienst erop zit, is Sebastiaan Post net op tijd terug op het finishterrein om zijn maten op te vangen. Movementsolutions.nl/ De Zijl2 levert een solide wedstrijd af. De ambitie: meedoen in de middenmoot van de Badmutsen. com 3eDivisie Zuid. Het resultaat vandaag: zeventiende. Er is ruimte voor verbetering, maar de kop is eraf. De jongens zijn tevreden. Captain Sebastiaan komt later in het seizoen zelf ook in actie. Kwestie van de wedstrijden samen indelen op basis van ambities, beschikbaarheid en kwaliteiten. De dubbele supersprint triathlon in Nijmegen is zijn favoriete race van deze jaargang. Ruimte voor coaching van de teamgenoten was er vandaag niet echt. De jurydienst bond hem aan de wisselzone, waar hij de jongens nog wel even langs zag komen. Zag er goed uit. De mannen hebben lekker gedraaid.

037

EEN PRIMA BEGIN PORTRET

HET ZEVENDE SEIZOEN VAN DE TEAMCOMPETITIES TRIATHLON IS BEGONNEN! DRIE TEAMCAPTAINS HELPEN HUN TEAMGENOTEN OVER DE EERSTE HORDE HEEN TIJDENS DE TEAMTRIATHLON IN ARNHEM.

038

TRANSITION

THUISWEDSTRIJD ALTIJD BIJZONDER

Teamcaptain Maaike Kroeze heeft

Eredivisie, maar die ambitie is er al

het druk dit weekend. Als organisator

jaren niet meer. Zo is het ook prima.

deelnemen aan je thuiswedstrijd,

Nu kunnen nieuwe clubleden ook

dat is een uitdaging. Op zaterdag

meteen meedraaien. Zelf is Maaike

de hele dag in de benen met de

intussen al ervaren genoeg om de

opbouw, na een week die toch al vol

nieuwe meiden te kunnen begeleiden.

zat met voorbereidingen en op de

Wel zo handig, bij een teamtriathlon,

wedstrijddag eerst nog een ochtendje

want het komt aan op samenwerken.

achter de inschrijfbalie. Daarna is

De zwakste schakel bepaalt de sterkte

het tijd voor de eigen sportprestatie.

van de ketting. Plek vijftien in een

De Schuiteman 2eDivisie Zuid

veld van vijfentwintig gestarte teams

is Maaikeâ&#x20AC;&#x2122;s terrein. Ooit zaten de

is een prima begin. Daar kun je op

vrouwen van TV Arnhem in de

voortborduren.

039

VROEGERTJE OP ZONDAG

Om vijf uur de wekker op

en de drie J’s” wordt het seizoen

zondagochtend? Het moet maar

afgetrapt. Met plek 20 van de 28

even. Frits Cloudt zorgt goed voor

teams staan ze er na afloop lekker

zijn manschappen. Als de atleten

tussen. De manschappen blinken uit

aankomen in Arnhem, staat hij de

met hun snelle wissels en een goed

teamtent al uit te laden. TV Weert

looponderdeel. Dat biedt potentie

is met vier teams aanwezig bij de

voor goede klasseringen later in

seizoensopener en laat zich zien.

het seizoen. De coach kan tevreden

Het derde herenteam van de club

zijn. Voordeel van de vroege start:

komt uit in de Pioneer 4eDivisie Zuid.

daarna in het zonnetje genieten van

Voor de start nog even de laatste

de andere teams van de club, die pas

aanwijzingen van de captain en dan

later in actie komen.

kunnen ze los. In de opstelling “Falco

040

TRANSITION

INSPIRATIE VAN OVER DE HELE WERELD MEDIA

PODCAST

LIVE SLOW RIDE FAST PODCAST

AT LAURENS TEN DAM leuke stukjes neer-

waar hij zijn licht over laat schijnen en

pent weet je al van onze vorige editie

zijn favoriete onderwerp: ecosystemen.

en ook als je lezer van Bicycling bent.

Je moet hem luisteren om het te snap-

Vermakelijk praten kan hij ook. Samen

pen. Je vindt hem via iTunes of een van

met Stefan Bolt neemt LtD je mee in zijn

de vele sites die intussen afleveringen

bestaan als profrenner, naar de bijzonde-

doorplaatsen. De man heeft fans!

re plekken waar hij komt, andere sporten

BOEK

VELOCITY: BICYCLE CULTURE AND CITY LIFE

LS JE ENTHOUSIAST BENT OVER FIETSEN, wil je de per-

fecte fiets. VELO City heeft er een heleboel voor je gebundeld, voor elk mogelijk doel

zit er een geschikt exemplaar bij. Sommigen heel gewoon, anderen zeer ongewoon. Allemaal met liefde beschreven en geportretteerd. Een fiets is immers zoveel meer dan alleen een milieuvriendelijk transportmiddel. ISBN: 9783899556544

BOEK

Leven in Cadans

ARTIJN VELTKAMP, auteur van

De verborgen motor, is terug met een nieuw wie-

lerpsychologieboek. Wat doet fietsen met je zelfvertrouwen? Kan het helpen je emoties te reguleren? Waarom offeren mensen zich fietsend op voor een goed doel? Veltkamp sprak met onder anderen Loes Gunnewijk, Nynke de Jong, Mariska Tjoelker, Joop Zoetemelk, Herman van der Zandt en vertelt openhartig over zijn eigen ervaringen met zijn passie wielrennen. ISBN: 9789492798091

MEER DA RACEFIETSENN 200 EN MTB OP VOORRAA D!

DÉ SPECIALIST IN

RACEFIETSEN EN MOUNTAINBIKES! Wij zijn dealer van ondermeer: Cannondale, Colnago, Cube, Bianchi, Giant, Fuji en De Rosa. Voor beginner tot ‘crack’ een passende fiets! RUIM 750 M2 FIETSKEUZE!

JOU

Haskerutgongen 7 - Oudehaske Tel: 0513 677234 • info@haicobouma.nl

OUDEHASKE

KIJK OOK OP: WWW.HAICOBOUMA.NL

HEE

VEE

REN

2 A7/E

042

TRANSITION

AVONTURENDAGBOEK

A BLOODY GREAT SEASON Rob Pouw verhuisde in 2015 met zijn vriendin naar Perth, Australië. Vlak daarvoor raakte hij bij Hellas in Utrecht besmet met het triathlonvirus. Down under zette hij de ontdekkingstocht voort. Een avonturendagboek uit Western Australia… en wijde omtrek. Tekst Rob Pouw Beeld Focused Ninja Photography, Pouwerplay

k hoor de regen langzaam en zachtjes op het stalen dak van het vakantiehuisje vallen. Dan steeds regelmatiger en harder. De wind steekt op en jaagt door de bomen. Helaas, het weerbericht lijkt dit keer te kloppen. Ik kijk naar de wekker. 3:02 uur. Ik wil nog twee uur slapen, maar de typische prerace vragen schieten door mijn hoofd. Hoe hoog zijn de golven straks? Moet ik toch nog last-minute mijn wielen wisselen? Hoe dan ook, het belooft vandaag met deze storm een Nederlands einde van het Australisch triathlonseizoen te worden… Het is 6 mei 2018 en terwijl in Nederland het seizoen net begonnen is, maken de Australiërs zich op voor de winter. ‘Winter’ zouden wij zeggen. Maar toch, het seizoen is bijna ten einde. Rob Pouw heeft nog één race op het programma staan en het is typisch Hollands weer. Dat was hij niet meer gewend, sinds hij ruim tweeënhalf jaar geleden naar Perth verhuisde vanwege het werk van zijn vriendin Milou. Enkele maanden voor vertrek hebben ze samen de introductiecursus van Hellas in Utrecht gedaan. Triathlon blijkt vervolgens een prima sport om het land Australië te ontdekken. Dagboekfragmenten van een expat-triatleet.

STOUTE SCHOENEN

Het is augustus 2017 en de triathlonkoorts heeft zich ontwikkeld tot een virus waar ik niet meer vanaf lijk te kunnen – en willen – komen.

Een houterige schoolslag in het zwembad heeft plaatsgemaakt voor een weinig soepele borst-crawl in de oceaan, de racefiets heeft een mooi ligstuurtje en ik blijk ook nog eens aardig te kunnen lopen. Twee Ironman 70.3 finisher medailles hangen trots boven mijn bed. Maar ja, net als al die andere fanatieke triatleten in Australië wil ook ik sneller, beter, en harder. Rob besluit de stoute schoenen aan te trekken en mailt naar de coach van Pursuit Coaching, een groep fanatieke agegrouptriatleten in Perth, of er plaats is voor een Nederlander die graag het beste uit zichzelf wil halen het komende seizoen. “Sounds like you’ll fit in” is het antwoord en zo verschijnt hij half september op een kille zaterdagochtend om 6:30 uur in zijn wetsuit op het strand van City Beach. De eerste schooldag is altijd spannend en helemaal als de eerste groepssessie in het door mij gevreesde water is. Niet eens zozeer vanwege de haaien die hier in Western Australia (WA) dagelijks wel ergens langs de kust gesignaleerd worden – want zoveel vlees heb ik toch niet te bieden – maar wel vanwege de angst die zich soms meester van mij maakt in het water. Hoewel mijn zwemkwaliteiten te wensen overlaten, word ik direct door de groep opgenomen en op mijn gemak gesteld. Een geweldige groep vrienden en fanatieke trainingsmaten is gevonden voor de rest van het seizoen.

044

TRANSITION

nenbrood na afloop moet het gebrek aan een tussenstop voor appeltaart hier compenseren. Triathlon wordt meer en meer een ‘way of life’. Zwemmen in een strak blauwe oceaan, fietsen op de nieuwe tijdritfiets in het zonnetje en lopen als de verkoelende wind opsteekt. What’s not to like?

RACEN

De kers op de taart zijn de wedstrijden die op de planning staan. Bij aanvang van het seizoen besluit Pouw deel te nemen aan races in de TriSeries Western Australia, een serie met een mix van sprintafstanden en olympische afstanden. Daarnaast is deelname aan de grootste olympische afstand van de wereld in Noosa en Ironman 70.3 Nieuw-Zeeland een mooi excuus om de rest van het continent verder te ontdekken.

Al snel blijkt de hele groep tot de top van hun agegroups te behoren. In een eerste head-tohead wedstrijdje wordt Rob gekoppeld aan een van de toppers. Hij ziet zijn voeten de eerste tien meter van het zwemonderdeel en daarna pas weer als hij buiten adem over de streep rent, terwijl het zweet van zijn opponent al opgedroogd is. Werk aan de winkel dus.

WAY OF LIFE

De daaropvolgende maanden gaat bijna iedere dag om 5:00 uur de wekker en ligt hij om 21:00 uur weer afgedraaid in zijn bed. Maandag is een rustdag, tot grote verbazing van teamgenoten: “Seriously? Do you still get to have a rest day?” De andere dagen van de week staan in het teken van train, work, train, eat, sleep, repeat! De weekenden vliegen voorbij. Zaterdagochtend kan uitgeslapen worden aangezien de lange brick sessie ‘pas’ om 6:30 uur begint. Een swim, gevolgd door een krachttraining op de fiets met aansluitend 30 minuten tempoloop. Het aantal middagdutjes op de zaterdag is al snel niet meer op één hand te tellen. In de namiddag pak ik een extra zwemsessie mee om bij wedstrijden hopelijk mijn achterstand bij de start te kunnen verkleinen. Zondag blijft de dag voor de favoriete training. Tijd voor de lange fietsrit door de heuvels rondom Perth. Starttijd is wederom half zeven, om in de zomer de hitte later op de dag te vermijden. Op ongeveer vijftien kilometer van de stad liggen de pittige klimmetjes tot ongeveer 300 meter hoogte voor het oprapen. Bana-

DE DAAROPVOLGENDE MAANDEN GAAT BIJNA IEDERE DAG OM 5:00 UUR DE WEKKER EN LIG IK OM 21:00 UUR WEER AFGEDRAAID IN BED. MAANDAG IS EEN RUSTDAG, TOT GROTE VERBAZING VAN MIJN TEAMGENOTEN: “SERIOUSLY? DO YOU STILL GET TO HAVE A REST DAY?”

Al vroeg in het seizoen staat Noosa op de kalender. Een wedstrijd die volgens Rob -en vele anderen- bij iedere triatleet op de bucketlist thuis hoort. Het relaxte surfdorp aan de oostkust van Australië staat een paar dagen lang geheel en al in het teken van triathlon. Ongeveer 8.000(!) mensen nemen deel aan een van de activiteiten tijdens het festival. De gemoedelijke en sportieve sfeer in het dorp en de steun van de lokale gemeenschap maken deze race uniek. Evenals de opdracht om je fiets terug te vinden in T1... Helaas gooit de natuur dit seizoen bij enkele wedstrijden roet in het eten. De oceaan zorgt tweemaal voor dusdanig gevaarlijke situaties dat het zwemonderdeel gecancelled moet worden. En op de gloeiend hete zomerdag van Ironman WA worden de vroeg gestarte deelnemers aan de 70.3 uit het water gehaald nadat vanuit de lucht een haai wordt gespot. Om de dag nog een tikkeltje Australischer te maken wordt een van mijn teamgenoten tijdens de race door een kangoeroe van zijn fiets getorpedeerd, en ontstaat een kleine bosbrand langs het parcours. Gevalletje: “That’s Straya for ya, mate!” Het trainen leidt ondertussen tot enkele agegroup podiumplaatsen en goed gemutst reizen Milou en Rob in maart af naar Taupo af voor Ironman 70.3 Nieuw-Zeeland en een vakantie. De prachtige omgeving, de gunstige weersomstandigheden, de support van de bewoners, en twee teamgenoten die zich op de hele Ironman voor Kona plaatsen, maken het een racedag om nooit te vergeten. In de daaropvolgende twee weken bevestigt Nieuw-Zeeland waarom het bekend staat als het mooiste land van de wereld.

SEIZOENSAFSLUITING

Bij terugkomst is het nog een paar weken volle bak trainen voor de traditionele seizoensafsluiting in Western Australia: Ironman 70.3

045

OM DE DAG NOG AUSTRALISCHER TE MAKEN WORDT EEN VAN MIJN MATEN TIJDENS DE RACE DOOR EEN KANGOEROE VAN ZIJN FIETS GETORPEDEERD, EN ONTSTAAT EEN KLEINE BOSBRAND LANGS HET PARCOURS.” Busselton. De zomer heeft in Perth plaatsgemaakt voor de herfst, wat neerkomt op een verbeterde uitvoering van de Nederlandse zomer. De langere en koudere nachten maken het inmiddels wel wat lastiger om op te staan als de wekker weer afgaat om vijf uur. Iedereen heeft het er echter voor over. Voor veel lokale triatleten moet Busso dé dag van

het seizoen worden. De race waarvoor zo lang en hard getraind is. De race die voor velen bepaalt of zij zich in durven te schrijven voor de hele in december. Zelf wil ik me nog één keer testen ten opzichte van de rest in mijn agegroup. Ik plan een extra heuvelloop in op wat voorheen mijn rustdag was. Alles wat bij kan dragen aan een betere halve marathon na het fietsen is meegenomen.

En dan sluipen een week voor de start de voor triatleten zo herkenbare eerste berichten binnen: “Heb je het weerbericht al gezien?” De lokale weer app geeft voor de komende week een stralend zonnetje en 23 graden aan. Behalve op zondag. Windkracht 6-7 en regen. …Moet ik toch nog last-minute mijn wielen wisselen? Hoe dan ook, het belooft vandaag met deze storm een Nederlands einde van het Australisch triathlonseizoen te worden. Ik besluit de geleende disc op mijn fiets te laten en begin mijn banden op te pompen op het moment dat de official langs loopt: “Swim is cancelled, it’s a run-bike-run!” Het is te gevaarlijk om met dit weer 1.200 deelnemers de zee in te sturen. Een zware tegenvaller voor de organisatie en deelnemers. Ik zet de knop snel om en focus op wat ik wel in eigen hand heb. En dat is met deze windstoten straks hopelijk nog mijn stuur! Het startschot gaat en na drie kilometer lopen pak ik mijn fiets. Tijdens de rit waan ik mezelf in de beroemde 2015 editie van Gent – Wevelgem. De open stukken met zij- en tegenwind zijn een slagveld. Hoewel ik de benen goed voel na deze 90 kilometer, vind ik tijdens het lopen snel het gewenste ritme. All the hard work pays off! Wanneer ik afgepeigerd als 7e in mijn agegroup over de lijn kom, zie ik mijn coach naar me toe komen: “Congrats mate, it’s been a bloody great season!” En daar is geen woord van gelogen.

Rob is eigenaar van Grinta Sports, een bureau voor sportmarketing en -communicatie. Hij maakt wekelijks een podcast onder de noemer Pouwerplay over een van zijn favoriete sporten: wielrennen, triathlon en golf. Begin mei sprak hij uitgebreid met Kiwi pro Terrenzo Bozzone, na diens winst in Ironman 70.3 Busselton. Luister via grintasports.com/pouwerplay

046

TRANSITION

Energierepen

FOOD WITH BENEFITS

Uitgekeken op energiegels, sportdrank of de standaard banaan? Transition geeft je vier recepten voor zelfgemaakte energierepen. Je hoeft echt geen keukenprins(es) te zijn om deze te maken; er komt geen pan aan te pas en je kunt bovendien zelf bepalen hoe groot je de repen snijdt. Extra voordeel: doordat je ze zelf maakt zijn ze verpakkingsvrij: wel zo milieubewust. De vier repen hebben elk een ander doel: voor een intensieve (interval)training, een lange duurrit, een pittige klim of een ‘low carb’ training. Dat noemen wij nu: food with benefits!

K ICK- A S S REPEN V OOR EEN IN T ENSIE V E IN T ER VA LT R A INING

Goed voor het milieu, lekker voor je buik: zelf energierepen maken. Je hoeft er geen topchef voor te zijn. Met deze vier recepten kun je zelf aan de slag. Eet smakelijk! VOEDING

Voor een intensieve intervaltraining heeft je lichaam behoefte aan snelle koolhydraten. Koolhydraten vragen de minste zuurstof van het lichaam om verbrand te worden. Zo is er meer zuurstof over voor jouw spieren, die flink aan het werk worden gezet. Ook wil je bij zo’n training niet te veel vet of eiwit in je voeding: dit vertraagt de opname van de energie. Deze kick-ass repen bestaan daarom vooral uit snelle suikers. De koffie geeft je bovendien nog een extra kick door de cafeïne. Trainings-PR, here we come! Ingrediënten • 2 zakjes (a 2 g) of 1 tl gevriesdroogde koffie (bijvoorbeeld Nescafé) • 200 gram zachte (Medjool) dadels – zonder pit gewogen • 1 mespuntje zout • 100 gram havermout • 1 eetlepel chiazaad (voor extra crunch, is optioneel) Blend de dadels met de havermout, de koffie en het zout. Kneed er daarna het chiazaad doorheen. Bekleed een baktray met bakpapier en verdeel de mix hierover. Plaats minimaal 2 uur in de koelkast om hard te worden. Snijd daarna in stukken. — De totale hoeveelheid bevat: 897 kcal, 24 gram eiwit, 176 gram koolhydraten en 10 gram vet (waarvan 1 gram verzadigd vet)

047

S A LT Y SNICK ERS V OOR EEN L A NGE DUURRI T

UPHIL L SUPP OR T ERS V OOR EEN PI T T IGE K L IM

MUSCL E PRO T E C T ORS V OOR L O W-C A RB T R A INING

Het doel van lange duurritten is vaak het verbeteren van je vetverbranding. Daarom is het verstandig om je tijdens deze ritten niet continu vol te stoppen met koolhydraten. Die remmen namelijk de vetverbranding. Repen die je eet tijdens zo’n lange rit mogen dus wat meer vet en eiwit bevatten. Deze repen zijn lekker zout, als (welkome) afwisseling op alle zoete sportvoeding. Extra voordeel: je vult zo meteen je natrium aan dat je tijdens een lange (warme) rit verliest.

Staat je een pittige klim te wachten? Dan kan het geen kwaad om je lijf te voorzien van wat extra hulp. Deze ‘uphill supporters’ voorzien je van én snelle suikers én een portie rauwe cacao. De cacao zorgt ervoor dat je bloedvaten zich verwijden: hierdoor kan zuurstofrijk bloed nog sneller naar je spieren worden getransporteerd. Extra voordeel: cacao bevat ook een kleine portie cafeïne. Onderzoek laat zien dat zelfs een kleine hoeveelheid cafeïne al een positief effect kan hebben op je prestatie. Een zogenaamde cafeïne mouth rinse (het spoelen met cafeïne in de mond) werkt via een directe verbinding met je hersenen waardoor je net iets harder omhoog kunt.

Net zoals lange duurritten kan een nuchtere training (voor het ontbijt) helpen om jouw vetverbranding te verbeteren. Het nadeel van deze trainingen is dat je door een gebrek aan energie te langzaam gaat fietsen en dat je spieren extra lang moeten herstellen. Doe net als team Sky: door tijdens zulke trainingen eiwit in te nemen kun je beide voorkomen: je voorziet je lijf niet van snelle suikers maar beschermt je spieren wel van te veel afbraak.

Ingrediënten • 100 gram gezouten pinda’s • 100 gram rozijnen • 1 tl kaneel Week de rozijnen minimaal 20 minuten in water. Giet af maar knijp de rozijnen niet uit. Maal de rozijnen met de pinda’s en de kaneel in een keukenmachine. Bekleed een baktray met bakpapier en verdeel de mix hierover. Plaats minimaal 2 uur in de koelkast om hard te worden. Snijd daarna in stukken. — De totale hoeveelheid bevat: 888 kcal, 32 gram eiwit, 82 gram koolhydraten en 48 gram vet (waarvan 9 gram verzadigd vet)

Ingrediënten • 2 el rauwe cacao •2 00 gram zachte (Medjool) dadels – zonder pit gewogen • 1 mespuntje zout • 1 el citroenrasp •2 eetlepels kokosrasp Blend de dadels met de cacao, de kokos en het zout. Kneed er daarna de kokosrasp doorheen. Bekleed een baktray met bakpapier en verdeel de mix hierover. Plaats minimaal 2 uur in de koelkast om hard te worden. Snijd daarna in stukken. —

Ingrediënten • 1 blikje kikkererwten (130 gram) • 3 el amandelpasta (of pindakaas ~ 45 gram) • 1 mespunt zout • 1 schep (30 gram) eiwitpoeder (bijvoorbeeld vanillesmaak) • 1 el lijnzaad Blend de (uitgelekte) kikkererwten met de amandelpasta, het eiwitpoeder en het zout. Kneed er daarna het lijnzaad doorheen. Bekleed een baktray met bakpapier en verdeel de mix hierover. Plaats minimaal 2 uur in de koelkast om hard te worden. Snijd daarna in stukken. — De totale hoeveelheid bevat: 565 kcal, 48 gram eiwit, 33 gram koolhydraten en 27 gram vet (waarvan 2,5 gram verzadigd vet)

De totale hoeveelheid bevat: 620 kcal, 16 gram eiwit, 114 gram koolhydraten en 11 gram vet (waarvan 7 gram verzadigd vet)

“HET DOEL VAN LANGE DUURRITTEN IS VAAK HET VERBETEREN VAN JE VETVERBRANDING. DAAROM IS HET VERSTANDIG OM JE TIJDENS DEZE RITTEN NIET CONTINU VOL TE STOPPEN MET KOOLHYDRATEN. DIE REMMEN NAMELIJK DE VETVERBRANDING.”

Over de auteur Miriam van Reijen (1983) studeerde Ontwikkelingseconomie in Wageningen en Bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Na haar studie verlegde ze haar focus naar de atletiek (marathon, PR 2h41) en duathlon met als beste prestaties een gouden medaille bij het NK duathlon (2017) en een zilveren plak op het WK duathlon (2017). Naast het trainen heeft van Reijen haar eigen bedrijf, waarmee ze presentaties verzorgt over voeding, hardlopen en training en schreef ze het Hardloperskookboek (deel 1 2013, deel 2 2016). Echter, het doen van onderzoek bleef aan haar trekken en in 2013 keerde ze terug naar de VU om te promoveren. Miriam woont, traint en werkt in Amsterdam.

048

TRANSITION

CR ANK

ZINNIG? Is het een hype, of een trend die door zal zetten? Kortere cranks staan in elk geval flink in de belangstelling. Tijd om de diepte in te duiken. FIETSTECH

Tekst Roel van Schalen Beeld Cervélo, Ingo Kutsche

Je ziet het steeds vaker: racefietsen met korte cranks. De crank -of kruk in het Nederlandsverbindt de trapas van de fiets en het pedaal. Jarenlang was een cranklengte van 170 tot 175 millimeter de norm. Langer kwam ook voor. Maar korter? En dat zou beter zijn? Die vraag is helemaal actueel sinds de record-bikesplit van de Australiër Cameron Wurf vorig jaar tijdens het WK Ironman op Hawaii. Hij noteerde een tijd van 4:12:54 uur met cranks van… 165 millimeter! Oké, interessant gegeven, maar hoe zit het nu precies met cranklengte?

WISKUNDE VAN DE PEDA ALSL AG

Zo simpel als een fietsbeweging eruitziet, zo lastig is zij te beschrijven in wiskundige formules om tot de optimaal efficiënte trapbeweging te komen. Al lijkt een fietsbeweging op het oog

niet meer dan de cyclische, cirkelvormige draaiing van pedalen rond een trapas, de feitelijke aandrijving gebeurt door de benen van de fietser en daar begint de complexiteit. Het mechanische bewegingspatroon dat werkzaam is tussen scharnierpunten als heup, knie, enkel, pedaal en trapas valt nog wel te vangen in mathematische uitdrukkingen, maar wil je weten hoe je met zo min mogelijk kracht zoveel mogelijk vermogen kunt ontwikkelen, dan kom je niet uit onder het maken van aannames die niet op harde feiten gebaseerd zijn. Er is nog te weinig bekend over de exacte werking van de beenspieren, of beter gezegd er is te weinig empirisch onderzoek gevoerd naar alle variabelen en invloeden die een rol spelen in die ogenschijnlijk simpele fietsbeweging, om tot een verklarend theoretisch model te kunnen komen. Bij de pogingen die er (natuurlijk) wel al gedaan zijn komt naar voren dat, gegeven het spiervermogen, het optimum moet worden gevonden in de combinatie van cranklengte met trapfrequentie. Langere cranks leveren een groter koppel op de trapas op, waardoor je harder gaat, maar er zit een maximum aan de cranklengte, gewoonweg omdat je benen niet langer zijn dan ze zijn en dus een bepaalde maximale strekking hebben. De aanname in deze is dat cranks idealiter tussen 140 en 200 mm lang moeten zijn. Dat levert nogal een flinke bandbreedte. Een hogere trapfrequentie kost per pedaalslag minder kracht, maar wordt de

049

cadans te hoog dan gaat de dynamische actie die daarvoor nodig is zoveel energie kosten dat het netto-resultaat afneemt. Ook bij een te lage cadans zorgt de verhoogde dynamische actie voor een negatief effect op de efficiëntie van de fietsbeweging. De ideale trapfrequentie blijkt daarom tussen 70 en 130 omwentelingen per minuut te liggen. Wederom een forse bandbreedte. Uit theoretisch onderzoek komt naar voren dat de manier van fietsen veel invloed heeft op het optimum. Bijvoorbeeld: hoe is de voetpositie ten opzichte van het pedaal gedurende een omwenteling? Dit verschilt van persoon tot persoon. Ook de invloed van de pedaalkracht is een factor. Wiskundige berekeningen geven echter niet altijd toepasbare en soms zelfs tegenstrijdige resultaten, wat het vermoeden versterkt dat er nog te weinig bekend is over de precieze werking van (been)spieren en over hoe de kinetica daaromtrent werkt. Een vuistregel die wel aanleunt tegen de (logische) praktijk is dat kleinere fietsers gebaat zijn bij een kortere cranklengte en een hogere trapfrequentie en dat langere rijders met langere cranks uit de voeten kunnen en met een lagere cadans. Maar hoe lang moeten die cranks dan precies zijn? 140 mm mag – verrassend genoeg - uit berekeningen dan wel naar voren komen als mogelijk optimaal, maar dergelijke cranksets bestaan in de praktijk amper. En een trapfrequentie van 120 rpm is misschien theoretisch het beste, maar welke profrenner zie je daarmee rijden?

GROTERE HEUPHOEK

Om meer licht op de praktijkkant van de kwestie te krijgen, bellen we met bikefitter Jean Luc de Meyer van Bike Expierence uit Wuustwezel (B), die verschillende (top)triatleten helpt bij het verbeteren van hun bikesplit. Hij is niet verrast door onze vraag of kortere cranks de nieuwe trend worden. “De noodzaak voor kortere cranks zie ik al enkele jaren. De oorsprong ervan ligt in een toenemende problematiek rond de heuphoek. Omdat een fietser ‘vastgeketend zit’ aan zijn fiets – bekken op het zadel, voeten ingeklikt in de pedalen – verplicht hij zijn lichaam tot een opgelegde, onnatuurlijke beweging. Zit die fietser bovendien heel agressief, diep voorovergebogen, zoals een triatleet, dan knijpt hij zijn heupen dicht. Hoe ‘dichter’ de heup, hoe minder de spieren die eraan vastzitten hun werking kunnen uitoefenen. De grote bilspier (gluteus maximus) en de quadriceps, twee van de belangrijkste spiergroepen bij de duwbeweging op de pedalen, krijgen niet voldoende ruimte tot ontspanning en contractie. Ze komen niet over het ‘dode punt’ in de trapbeweging heen. Toch blijft ons brein aan het lichaam de opdracht geven om 250 Watt te leveren, met als gevolg dat andere spieren (de hamstrings) die taak gaan overnemen, en dat de rijder gaat

DE NOODZAAK VOOR KORTERE CRANKS ZIE IK AL ENKELE JAREN. DE OORSPRONG ERVAN LIGT IN EEN TOENEMENDE PROBLEMATIEK ROND DE HEUPHOEK. OMDAT EEN FIETSER ‘VASTGEKETEND ZIT’ AAN ZIJN FIETS – BEKKEN OP HET ZADEL, VOETEN INGEKLIKT IN DE PEDALEN – VERPLICHT HIJ ZIJN LICHAAM TOT EEN OPGELEGDE, ONNATUURLIJKE BEWEGING.”

050

TRANSITION

trekken aan de pedalen. En dat kan op den duur dan weer leiden tot problemen in de onderrug.” Bij de uiteenzetting van de remedie tegen dit scenario verwijst De Meyer allereerst een wijd verbreide mare naar de prullenbak, namelijk dat een goede fietser zowel duwt als trekt aan de pedalen. “Niet voor niets zit het zadel altijd áchter de trapas, zodat je je kunt afduwen tegen de pedalen. Trekken aan de pedalen, daar haalt het menselijk lichaam nooit maximaal rendement uit. Duwen moet je, en om dat te kunnen, moet de heuphoek open. Daartoe kun je het zadel hoger zetten, maar dat wil je niet meteen, uit aerodynamische overwegingen. Bovendien mag ook de kniehoek niet hoger worden dan 150 graden, dus je kunt het zadel niet ongestraft hoger zetten. De volgende mogelijkheid is dan om de cranklengte te verkorten. Door een halve centimeter in te korten kan het zadel een halve centimeter omhoog. Maar omdat je in de bovenste pedaalstand ook een halve centimeter wint, wordt de heuphoek per saldo toch groter. Een ander voordeel van de kortere cranks is dat je bekken stabieler op het zadel komt te zitten. Bij metingen is aangetoond dat dit de aerodynamica enorm ten goede komt.”

DUWEN EN TREKKEN

In zijn praktijk beveelt De Meyer echter nooit onverdeeld kortere cranks aan. “Je moet het doel van de atleet voor ogen houden. Ik begeleid een Nederlandse toptriatlete die uitsluitend sprinttriatlons en olympische afstand doet in stayerwedstrijden. Dat wil zeggen je zwemt zo

AAN ALGEMENE REGELS WAAG IK ME NIET. IK ADVISEER LIEVER OP BASIS VAN DE INDIVIDUELE MEETRESULTATEN EN DE DOELEN VAN EEN SPORTER. IK VOORSPEL WEL DAT KORTERE CRANKS STEEDS MEER INGANG ZULLEN VINDEN NAARMATE ER MEER BEKEND RAAKT OVER DE WERKING VAN BEENSPIEREN, VOETEN EN ZITPOSITIE.”

hard je kan, je springt op de fiets en gaat zoveel mogelijk uit de wind zitten in het peloton. Dat is een hele andere belasting dan bij een volledige triathlon, waarbij je in je eentje fietst en alle wind pakt. Mijn cliënte haalt in een fietstest een maximaal vermogen van 110 Watt. Maximaal! Meer is er voor haar kennelijk niet nodig om in een peloton te gedijen. Ik zag ook dat ze er vooral een trekkende trapbeweging op na hield, in plaats van te duwen. Die beweging lijkt biomechanisch gezien veel meer op de loopbeweging dan de duwende trapbeweging en voor haar verliep de overgang van fietsen naar lopen dan ook altijd zonder problemen. Wil ze in de toekomst echter langere afstanden gaan doen, dan dient ze haar traptechniek te veranderen, omdat duwen veel meer oplevert wanneer er hoge vermogens nodig zijn. Sprinttriatleten (en wielrenners al helemaal) in die zin onderscheiden worden van ironman-triatleten, dat zij regelmatig op de pedalen gaan staan -om

te versnellen of demarreren- en dat ze daarbij hun gewicht inzetten om aan kracht te winnen. Veel hefboomwerking – lees: langere cranks – is dan wenselijk. Atleten van de lange afstand daarentegen dienen zo vast en stil mogelijk op hun zadel te zitten om efficiënt snelheid te houden. Voor hen is een grote hefboom minder nodig maar is juist de meest economische verhouding tussen trapfrequentie en cranklengte belangrijk.” Nog enig idee over die optimale verhouding tussen cadans en cranklengte, Jean Luc? “Aan algemene regels waag ik me niet. Ik adviseer liever op basis van de individuele meetresultaten en de doelen van een sporter. Ik voorspel wel dat kortere cranks steeds meer ingang zullen vinden naarmate er meer bekend raakt over de werking van beenspieren, voeten en zitpositie. In de praktijk heb ik al cranks gemonteerd van niet meer dan 145 millimeter.”

Passie voor skeeleren Passie voor schaatsen Passie voor ﬁetsen

VOOR EEN GOEDE RACEFIETS OF ATB BENT U BIJ ONS AAN HET JUISTE ADRES! WIJ ZIJN DEALER VAN: SPECIALIZED, CUBE, ISAAC, GIANT EN PURE.

Ruim 1150m 2 WĲ NEMEN GRAAG DE TĲD, KOM LANGS VOOR EEN PROEFRIT! fietsplezier! TWC Leo Smit Almereweg 41A 1671 ND Medemblik Tel. 0227 54 12 00 info@twc-leosmit.nl MEDEMBLIK

Openingstĳden Maandag t/m donderdag: 8.30 – 18.00 uur Vrĳdag: 8.30:– 20.00 uur Zaterdag 8.30 – 17.00 uur

www.twc-leosmit.nl

052

TRANSITION

053

DEPRESSIE

TRIATHLON WERD DE OMMEKEER VOOR LIEWE WESTRA

DEPRESSIE IS ONDER (TOP) SPORTERS NOG ALTIJD EEN TABOE. LIEWE WESTRA WAS PROFWIELRENNER, ZAG HET NIET MEER ZITTEN EN STOPTE. IN TRIATHLON HERVOND HIJ ZIJN SPORTPLEZIER. DIT IS ZIJN VERHAAL. Tekst Thomas Sijtsma Beeld Lennaert Ruinen, Archief Liewe Westra

054

TRANSITION

ieuwe Westra. Professioneel wielrenner met een jaarinkomen van zeshonderdduizend euro, een tweede huis in Monaco, een sportlijf om u tegen te zeggen, een Friese schone als vriendin en een gevuld palmares. Hij koerst over de hele wereld voor zijn werkgever Astana. Het seizoen begint in Australië en eindigt in Canada. Daartussenin rijdt hij door Oman, Qatar, Frankrijk, België, Spanje, Zwitserland en Italië.

HET OVERKOMT MIJ

Voor de buitenwereld lijkt het een prachtleven, een jongensdroom die werkelijkheid is geworden. Tot op zekere hoogte is dat ook zo. Westra (1982) kampt echter met een zware depressie en hekelt vragen van mensen die vragen hoe dat toch mogelijk is met zo’n leven. “De domste vraag die ik vaak krijg is: ‘Je hebt alles wat je hartje begeert, dan word je toch niet depressief?’ Mensen snappen niet dat ik er niets aan kan doen. Het overkomt mij.” De Fries, die in de wielerwereld de bijnaam ‘Het Beest’ met trots draagt, wijst verschillende oorzaken aan voor zijn depressie. Westra heeft moeite met de harde wereld van de topsport waarin hij wordt gedwongen op gewicht te blijven, eenzaam leeft in Monaco en een groeiende angst voor valpartijen heeft. Dat laatste is veroorzaakt toen Westra collega Stig Broeckx hard op zijn hoofd zag vallen om daarna in coma te raken.

De domste vraag die ik vaak krijg is: ‘Je hebt alles wat je hartje begeert, dan word je toch niet depressief?’ Mensen snappen niet dat ik er niets aan kan doen. Het overkomt mij.”

Ook privé krijgt hij te maken met tegenslagen. Zijn relatie wordt verbroken en verschillende rechtszaken, onder andere met een voormalig zaakwaarnemer, waarmee flinke bedragen zijn gemoeid brengen hem soms tot wanhoop. Aan het eind van 2016 stopt hij abrupt zijn professionele wielerbestaan. Zijn vermogen en de zin in het leven zijn dan al bijna volledig verdampt.

055

056

TRANSITION

057

“In mijn bed bracht ik soms tachtig procent van de dag door. Soms bleef ik zelfs dagen achter elkaar liggen. Ik had nergens zin in.” En dan was er nog de eeuwige strijd met het gewicht. Westra, zware bouw voor een wielrenner, wist dat hij onder de 70 kilogram moest wegen om een rol te spelen in het peloton. In 2012 had hij zich maandenlang uitgehongerd om een klimmerspostuur te krijgen. In 2016, zijn laatste profseizoen, moest hij van de dokter antidepressiva slikken. De antidepressiva bleken redmiddel en doodsteek ineen. Het medicijn bracht rust in zijn hoofd, Westra kende minder diepe dalen. Aan de andere kant maakten de antidepressiva het gevecht met het lichaamsgewicht bijna ondraaglijk. Westra kwam aan door de antidepressiva. Een bijwerking van het medicijn. “Daarom ben ik twee keer gestopt met de antidepressiva”, zegt Westra. “Ik was van plan prof te blijven, maar dat kon niet met het medicijn door de gewichtstoename. Dat ging een paar dagen goed tot ik volledig crashte en teruggeworpen werd in de depressie. Ook de tweede keer ging het volledig mis. De harde werkelijkheid is dat ik niet kan leven zonder de antidepressiva. Misschien wel nooit meer.”

Een nieuwe uitdaging kan voor nieuw plezier zorgen. Het trainen wordt een nieuwe voedingsbodem voor een dagelijks ritme. Aan ritme ontbrak het Westra steeds. Wat moest hij met zijn dag?

OPKRABBELEN

In 2017 kwam Westra terug naar Friesland, dicht bij zijn familie. Zonder contract, zonder doel. Inmiddels had hij een nieuwe liefde gevonden, een Australische, die tijdelijk bij hem in Tijnje kwam wonen. Vanaf dat moment krabbelde Westra een beetje op. Wat hem nog meer hielp? Triathlon. Sportpsychologen benadrukken dat het heel belangrijk is om als voormalig topsporter nieuwe motivatie te krijgen. Dat kan maatschappelijk zijn, maar zeker ook sportief. Een nieuwe uitdaging kan voor nieuw plezier zorgen. Het trainen wordt een nieuwe voedingsbodem voor een dagelijks ritme. Aan ritme ontbrak het Westra steeds. Wat moest hij met zijn dag? Kenmerkend voor een depressie is het terugtrekkend gedrag van de persoon. Het sociaal inactief zijn zorgt voor kluizenaarsgedrag. Door de triathlon en Ingrid, zijn Australische liefje, werd dit patroon doorbroken. Westra heeft veel aan Ingrid te danken. “Ik weet niet of ik er zonder haar nog was geweest. Het was zo intens donker in mijn leven. Door haar kreeg ik weer een klein beetje energie. Ingrid deed in Australië al triathlons en bracht mij in aanraking met de sport. Naast het fietsen, begon ik ook met hardlopen en zwemmen.” Volledig in samenspraak met de theorie van sportpsychologen stelde Westra geen hoge doelen. Hij schreef zich in voor de korte triathlons van Groningen en Stiens. Gewoon finishen en lol hebben onderweg, meer was niet nodig voor een leuke sportdag met Ingrid aan zijn zijde. Westra finishte beide keren zonder een rol van betekenis te hebben gehad in de wedstrijd, met de gehanteerde schoolslag in het water was zijn achterstand al immens. In Groningen koos Westra voor de achtste triathlon. In de achterhoede uit het water, de derde fietstijd noteren in de hitte hardlopen eindigend op plek 18. Eindtijd: 1.10.46. “Het was net zo zwaar als een bergrit in de Tour de France”, riep Westra na de finish. Zijn hoofd was verbrand door de zon, zijn lijf bedekt met een deken van zweet. Zijn eerste triathlon had Westra weer een beetje vertrouwen in zichzelf gegeven. Hij worstelde al maanden met de vraag: ‘Wie ben ik naast de wielrenner? Wat ben ik naast de wielrenner?’ In gesprekken gaf Westra aan dat hij moeite had met overpeinzingen over zijn toekomst. “Voor mijn wielercarrière werkte ik als stratenmaker. Meer dan veertig uur per week zat ik op mijn knieën. Hard werken, de hele dag doorbeuken en zo nu en dan pauze voor een sigaret. Daarna ben ik alleen maar wielrenner geweest. Wat kan ik nog? Wat moet ik doen? Ik ben geen wielrenner meer en kan dus straatstenen leggen, maar dat ritme houd ik niet meer vol. Mijn lichaam is behoorlijk vernield. Ik weet gewoon niet hoe ik de komende jaren mijn geld moet verdienen.”

058

TRANSITION

Wielrennen is het mooiste wat er is, als ik maar geen rugnummer hoef op te spelden.” Bij triathlons voelde Westra geen druk. Deze sport was een ontdekkingstocht zonder verwachtingspatroon.

SPORTEN ZONDER DRUK

De triathlon gaf een antwoord op een klein deel van die vragen. Sport bracht hem voldoening zolang de prestatiedruk maar achterwege bleef. In de bewoordingen van Westra: “Wielrennen is het mooiste wat er is, als ik maar geen rugnummer hoef op te spelden.” Bij triathlons voelde Westra geen druk. Deze sport was een ontdekkingstocht zonder verwachtingspatroon. Toch stond hij twee weken na de wedstrijd in Groningen beter voorbereid aan de start van de olympische afstand in Stiens. Een sponsor had hem aan een tijdritfiets geholpen. Dat resulteerde meteen in de beste fietstijd. Ook in het

zwemmen en hardlopen maakte hij progressie. Met de vijftigste plek sloot hij de dag wederom af met een glimlach. Dankzij de triathlon. Daarna maakte Westra ruim baan voor de liefde. Hij reisde in oktober 2017 met -inmiddels zijn vrouw- Ingrid naar Canberra, Australië. Een nieuwe start aan de andere kant van de wereld zonder confrontaties met donkere gedachten en gevoelens uit het verleden. Vlak voor vertrek beloofde hij actief triatleet te blijven. De zoektocht naar zijn plaats in de maatschappij blijft aanwezig, ook Down Under. Soms wordt Westra wakker en komt hij zijn bed niet meer uit. Dan

slaapt hij in de hoop dat zijn zorgen in de dromen verdwijnen. Maar die zorgen verdwijnen niet. Een hardnekkige rechtszaak met zijn voormalige zaakwaarnemer als tegenpartij sleept nog jaren door. De inzet is inmiddels bijna twee ton. Het kan Westra’s faillissement betekenen. Westra denkt er liever niet meer aan dan nodig. Liefst staat hij op om zorgeloos op zijn fiets te stappen en rond Canberra te trappen. Of om aan de start van een triathlon te staan, maar dat is er in Australië nog niet van gekomen.

059

salaris is dat een ha bbek rats. In eerste instantie was i k tev reden over mijn verhuizing, door Astana voor mij geregeld . Ik trainde hard , werd een betere wielren ner. Na t wee jaar komen de muren op me af. In het huurcontract staat dat i k de beschi k king heb over een appar tement, maar meer dan een st udio is het niet. Het is 24 v ierkante meter k lein . Het bed , de keu ken , de ban k , een bureau , het staat allemaal in dezelfde r uimte. De slaapkamer van mijn andere huis, in het Friese Tijnje, is nog groter dan dit. Op mijn telefoon zie i k dat het drie uur in de middag is. Ik lig nog steeds in bed . Heb i k eigen lijk wel geslapen van nacht? Ik weet het niet. Op nog geen t wee meter staat mijn racefiets. Brandschoon . Ik durf er niet naar te kijken , laat staan aan ra ken . Het liefst draai i k me op de zij, zodat mijn r ug naar de fiets is gekeerd . Van trainen komt vandaag niets terecht. Net

HE T BEE S T

als gisteren , de dag daar voor, de dag daar voor, de dag daar voor en de dag daar voor. Ik slaap versch ri k kelijk

Ik ben Het Beest. Zo noemen ze mij in het peloton . Het

slecht en kan het wielren nen niet opbrengen . Ik ben

Beest dat geen mededogen kent tijdens trainingen .

zo som ber dat i k zelfs mijn grootste passie niet wil

Het Beest dat ploeggenoten sloopt bij een koffierit.

uitoefenen .

Het Beest dat in de winter dagelijks onafgebroken zes

Vijf dagen ben i k niet uit bed geweest nu . Vijf dagen

à zeven uur r uim boven de 35 kilometer per uur trapt,

heb i k geen mens gezien . Het leven om mij heen gaat

zonder onderbreking. Het Beest dat een rijk gev ulde

door – i k blijf stil liggen . Ik zoek steeds excuses om

erelijst bij elkaar heef t gefietst. Het Beest dat nog

niet naar buiten te hoeven gaan . Eten laat i k hier

altijd wordt geroemd om zijn su blieme k nechten rol

komen . A ls de bezorger oogcontact zoek t, kijk i k naar

bij de Tourover win ning van Vincenzo Ni bali.

de grond . A fspra ken zeg i k af.

A lleen : dat Beest bestaat niet meer. Ik besta niet

Een week geleden stapte i k voor het laatst op mijn

meer. Er is niets meer van mij over. Ik ben in kor te

racefiets. Een uur tje om hoog en een half uur dalend

tijd een hoopje ellende geworden . Een k lein zielig

weer naar huis, naar dit don kere hol. Ik ben geen

beestje, opgesloten in een appar tement in Monaco.

schim van de Lieuwe van 2012. A nderhalf uur trainen

Niemand kan mij helpen . De mensen van mijn team

als profren ner. Het is eigen lijk schandalig.

kijken amper naar mij om . Teamgenoten net zo. Ik

Deze depressie is niet nieuw voor mij. Wat niemand

ben een zaam .

weet, is dat i k al een jaar rondloop met het idee om te

A ls i k uit mijn raam kijk , zie i k niets van waar

stoppen . A ls i k er doorheen zit, bel i k mijn moeder in

Monaco om bekendstaat. Niet het strand , de haven

Friesland . Ze zeg t dat i k dan niet zo stom moet zijn .

of de boulevard . Aan de ene kant zie i k de muren van

Dat i k mijn di k ke contract met Astana niet zomaar

appar tementencomplexen naast het mijne en aan de

kan weggooien .

andere kant zie i k de k lim die deel uitmaa k t van de

Ik zie geen andere uit weg. A ls Het Beest heb i k veel

proloog van de Tour de France van 2009. Ik word er

strijd geleverd . Nu heb i k antidepressiva nodig om

niet blijmoedig van .

ü berhaupt te k un nen vechten . Ik strijd tegen een

Veel mensen uit het wielren nen hebben me

ongrijpbaar beest, het beest dat in mijn hoofd is

geadv iseerd deze stap te ma ken . Een appar tement in

gek ropen . Ik heb alles geprobeerd om het gevecht te

Monaco, een beter k limaat, daar word je pas echt een

win nen . Maar i k ga opgeven . Ik kan niet meer.

goede prof. Die goede oude Hilaire van der Schueren f luisterde het al bij Vacansoleil in mijn oor. Hij heef t

Dit is een fragment uit ‘Het Beest: Het wielerleven van

altijd de beste bedoelingen met mij gehad .

Liewe Westra’ dat onlangs verscheen. Het boek van

Ik ben doodongelu k kig in Monaco. Het appar tement

Thomas Sijtsma was binnen een maand toe aan de

kost me 1500 euro per maand . Voor iemand met mijn

derde druk.

060

TRANSITION

WISSLZONE

GOED VOORBEELD

DUURZAAM

KOKOSNOOT

Duurzaamheid is een van de speerpunten die het bondsbestuur van de NTB benoemd heeft om de komende jaren te verwerken in het organiseren van de triathlonsport. Respect voor de plek waar we onze sport mogen beoefenen en bewust zijn van de manier waarop we dat doen, zijn de belangrijkste pijlers onder die gedachte. In Transition helpen we jou, als sporter, bestuurder of organisator graag op weg. Heb jij zelf tips, voorbeelden of suggesties? Mail ze dan naar info@transition.nl !

f het de duurzaamste trofee van Nederland is, weten we niet, maar we zijn wel fan van de kokosnoot die de UT Triathlon al jarenlang bij de podiumceremonie weggeeft.

Zelf gemaakt van een kokosnoot-schaal, bouwmarktmaterialen, een gegraveerde plakaatje en een likje verf. Uniek en -vinden wij- prachtig mooi. Ook als de prijzenkast opgeschoond wordt, blijft deze staan!

4 TIPS VOOR DE GROENE ATLEE T Het ligt zo voor de hand en toch kunnen we er bijna allemaal nog in verbeteren. De aloude slogan dat een beter milieu bij jezelf begint, is nog altijd de basis voor veel gedragstips. Hier heb je er vier. Laat de auto staan en

Spoel je sportkleding

loop of fiets naar het

uit onder de douche en

zwembad of de sport-

hang te drogen. Niet te

school. Denk om je zichtbaarheid

vaak herhalen. Die wasmachine

als het â&#x20AC;&#x2122;s avonds of â&#x20AC;&#x2122;s ochtends

doet ook nuttige dingen.

donker is! Ook toepasbaar op woon-werkverkeer natuurlijk. Toch met de auto? Carpool! Eet lokale producten.

Sportdrank in poeder-

Jouw groente, fruit, vis

vorm spaart plastic en

en vlees hoeven niet heel de wereld over voordat ze op

scheelt veel transport van met water gevulde flessen.

je bord liggen.

PRODUCTEN

CIRCULAR CYCLING TWITTER

DUURZAAM SPORT

e gemiddelde racefiets is een modeproduct geworden, dat maar 2.5 jaar gebruikt wordt. Tijd om het anders te doen, vonden ze bij Circular Cycling. Frames van gebruikte

fietsen worden ingezameld, uitgebreid gecheckt en opnieuw

riatleten Saskia Bekhuis en Jan Wullink promoten een duurzame

opgebouwd met eveneens ingezamelde tweedehands on-

sportbeleving en helpen sporters met motivatie om daar zelf aan bij

derdelen. Wat echt versleten is, wordt gerycled, of verwerkt

te dragen, met blogs, tips, verkoop van duurzame producten en uitleg

tot interieurartikelen. Denk: hippe LED-lampen, kapstokken,

tijdens diverse (streek)bijeenkomsten.

onderzetters en flessenopeners.

Volg Saskia en Jan: @duurzaamsport

Meer info: www.circularcycling.nl

061

GOED VOORBEELD

PLASTIC-VRIJE TRIATHLON

tunning&savage, noemen ze hun evenement, dat gehouden wordt op een schitterend strand aan de zuidwestkust van Engeland. Een goed voorbeeld is het ook.

De Croyde Ocean triathlon is de eerste plastic-vrije triathlon in Engeland. Dat houdt in elk geval in dat er geen enkele wegwerp plastic fles of beker wordt gebruikt en ook dat impact op de omgeving zo veel mogelijk verkleind wordt. De keuze van leveranciers wordt daarop afgestemd en de prijzen die uitgedeeld worden, hebben een duurzaam karakter.

062

TRIATHLON SPECIAL

063

NA AM BERTEKE DE JONG LEEF TIJD 3 4 BEROEP C OÖRDINATOR JEUGDZ AKEN EN TE AMCOMPE TITIES BIJ DE NTB WERKPLEK

Dinsdag rond het middaguur. Tijd voor een pauzerondje op Papendal. Berteke de Jong heeft tussen haar afspraken door even zuurstof nodig. Lopen in de bossen rond Arnhem is heerlijk. Vaak met collega’s uit het Clubhuis van de NTB en KNWU en vandaag even lekker alleen. Sinds oktober werkt de Rotterdamse fulltime voor de NTB. Afscheid nemen van het basisonderwijs was logisch, onvermijdelijk en tegelijkertijd zwaar. Na twaalf jaar vol passie in de gymzaal en als spin in het web op school en in de wijk is de band hecht geworden. Triathlon was een ontdekking in de ALO-tijd. Zwemmen deed Berteke heel haar leven al en een racefiets was er ook al sinds de pubertijd. Een schoolopdracht voor het organiseren van een minitriathlon in Capelle aan den IJssel gaf het eerste vonkje. Zelf willen beleven hoe triathlon voelt, was de volgende stap. Het lidmaatschap -binnen een jaar gevolgd door een bestuursfunctie en als 23-jarige het voorzitterschap- van TVK in Krimpenerwaard was het begin van een organisatorische carrière in de triathlonsport. Via het organiseren van een triathlon, naar het coördinatorschap van de 2eDivisie en vervolgens als aanvoerster van het E-Team kwam ze steeds nadrukkelijker als organisatietalent in beeld bij de NTB. De side events rondom het WK in Rotterdam waren het laatste zetje op weg naar een voltijds baan bij de bond. Het aantrekkelijke van triathlon is en blijft het buiten sporten, in beweging zijn in de natuur, op zoek naar flow en cadans. De prestatie zit vooral in het opzoeken en verleggen van eigen grenzen. Oké het winnen van de kwart van Binnenmaas was tof en de competitie met vrienden of clubgenoten aangaan is altijd goed voor een schepje extra motivatie, maar de drive zit met name van binnen. Ironman Maastricht finishen was een hoogtepunt dat naar meer smaakte, al was de LD triathlon op Alpe d’Huez minstens zo zwaar. Het trainingsschema is de laatste jaren verruild voor een vergaderschema. Als coördinator van alles wat met jeugd te maken heeft, is er veel werk aan de winkel. De grootste uitdaging? Het vinden van voldoende faciliteiten en kader om alle enthousiaste kids het hele jaar op te vangen. Iedereen die daarbij kan helpen is welkom! Beeld Marc van der Kort

064

SPOT LIGHT

TRANSITION

Het is dit jaar veertig jaar geleden dat de eerste Ironman op Hawaii gehouden werd. In de tussenliggende decennia is veel gebeurd. Transition’s Triathlon Tijdslijn brengt het voor je in beeld. Kijk vooral op transition.nl/tijdslijn om een completere indruk te krijgen.

1 978

Eerste ironman op Hawaii

De ironman van Hawaii bestaat 40 jaar. Bij de eerste editie, in 1978, had niemand dat kunnen vermoeden. Vijftien sporters lieten zich uitdagen om 3,8 kilometer te zwemmen, 180 kilometer te fietsen en een marathon te lopen. Op één dag. Dat laatste was niet bij iedereen vooraf duidelijk. Gordon Haller was de eerste die het huzarenstukje volbracht en een traditie was geboren. Deze ironman betekende het startsein voor de triathlonsport zoals we die nu nog altijd kennen.

1 983

Holland Triathlon verhuist naar Almere

Na twee jaar in Den Haag/Kijkduin, wijkt de oudste hele triathlon van Europa uit naar het dan net nieuwe plaatsje Almere, om er daarna nooit meer weg te gaan. Met Almere-Haven als decor (later gevolgd door Stad, opnieuw Haven en sinds 2012 weer Stad), kreeg triathlon het karakteristieke Nederlandse poldergezicht dat we zo gewoon zijn gaan vinden. Tegenwoordig is Challenge Almere-Amsterdam een van de meest gerespecteerde wedstrijden wereldwijd, waar vorig jaar nog het EK lange afstand gehouden werd.

1 985

Rob Barel Europees kampioen triathlon

In Immenstadt wint Rob Barel het EK triathlon over de olympische afstand. Een jaar eerder is Peter Zijerveld Europees kampioen over de middenafstand geworden. Nederland regeert in de jonge jaren van de triathlonsport met ijzeren vuist, want in 1985 jaar wint Gregor Stam het EK over de lange afstand en een jaar later prolongeert Barel zijn Europese titel op de korte afstand om daar de titel op de middenafstand aan toe te voegen.

065

1 989

1 991

2 000

Oprichting ITU en eerste WK olympi-

Thea Sybesma eerste vrouw onder de

Triathlon op Olympische Spelen in

sche afstand

negen uur

Sydney

Triathlon is een mondiale sport geworden in de korte tijd dat het bestaat. In 1989 wordt de wereld triathlon bond ITU opgericht. In Avignon wordt een WK over de olympische afstand gehouden en niemand minder dan sportlegende Mark Allen wint de titel. Twee jaar eerder is in Nederland de NTB opgericht.

In Roth, waar anders, verbreekt Thea Sybesma de wereldbesttijd op de hele triathlon. Voor het eerst legt een vrouw de klassieke afstand af in minder dan negen uur. Sybesma is op dat moment een grote ster aan het firmament. Een jaar eerder werd ze Europees kampioene triathlon op de OD, won ze het EK duathlon en het WK duathlon. Ook landgenote Yvonne van Vlerken zal het officieuze wereldrecord op ‘de hele’ nog verbeteren, in 2008. In hetzelfde jaar wordt ze tweede op Hawaii, de beste Nederlandse prestatie tot op heden.

De niet meer weg te denken mondiale sport triathlon maakt een nieuw hoogtepunt mee als in Sydney het Olympisch debuut gevierd mag worden. Simon Whitfield en Brigitte McMahon krijgen het eerste goud omgehangen namens Canada en Zwitserland. Drie Nederlandse vrouwen en drie Nederlandse mannen zijn van de partij. De nestor van het hele veld is de man die een paar maanden later 43 zal worden, Rob Barel. 43 is ook zijn klassering, één plek achter de zestien jaar jongere Eric van der Linden. Wieke Hoogzaad is met plek 25 de best geklasseerde Nederlandse, een resultaat dat pas in 2016 verbeterd wordt als Rachel Klamer tiende wordt in Rio de Janeiro. 7

2 012

Start van de Eredivisie Triathlon

Wilde gedachten van enkele jonge honden werden werkelijkheid. En meer. Team4Talent en RTC Almere winnen de eerste editie van de Eredivisie Triathlon. In de daaropvolgende jaren groeien de Teamcompetities Triathlon uit tot een vaste waarde op de NTB-kalender en zien de 1eDivisie, 2eDivisie, 3eDivisie en 4eDivisie ook het levenslicht. In 2018 is het zevende seizoen van de nog altijd groeiende serie begonnen met de teamtriathlon in Arnhem. In 2017 wordt het begrip Super Sunday geïntroduceerd als een dag waarop alle competitieniveaus samenkomen voor een dag vol teamsport. Almere DUIN huisvest in 2018 deze happening.

Kinderduathlon Stein, 2008 - Beeld Multimedia Studio Janssen (uit historisch archief NTB)

TRANSITION

FIN ISH

066

HET STARTSCHOT IS GEVALLEN EN DA AR GA JE. OP ZOEK NA AR JE BESTE ZELF. GA ERVOOR. JA AG JE DROMEN NA!

Triathlon kent voor mij geen beperkingen “Voor veel mensen is

De Dirk Kuyt Foundation ondersteunt en (mede) organiseert

sporten vanzelfsprekend.

inmiddels ca 130 sportevenementen per jaar door heel

Ook voor mij. Voor mensen

Nederland. Dit doen we in samenwerking met sportbonden,

met een beperking is dat

stichtingen, verenigingen en vrijwilligers waarbij we een

heel anders. Ook zij willen

ﬁnanciële en/of organisatorische bijdrage bieden om sport

dolgraag sporten, maar

stimulerende projecten te kunnen realiseren. Hiermee worden

dat kan niet altijd. Daar

unieke sportmomenten voor mensen met een beperking

wil ik met de Dirk Kuyt

mogelijk gemaakt.

Foundation bij helpen. Zodat iedereen kan

Met onze steun willen wij een structurele bijdrage leveren

ervaren hoe leuk sporten

aan sporten voor mensen met een beperking.

is. Jong en oud, lichamelijk of verstandelijk beperkt.” Dirk Kuyt

Als trotse partner van de NTB wensen wij alle deelnemers heel veel succes en plezier op 2 juni tijdens het NK Paratriathlon in Rotterdam!

HEB JIJ TALENT? We zijn altijd op zoek naar nieuw talent! Houd de NTB nieuwsberichten in de gaten wanneer de volgende open training wordt georganiseerd en doe mee! Ontvang je nog geen nieuwsbrief? Schrijf je in op www.triathlonbond.nl

W W W. D I R K K U Y T F O U N D AT I O N . N L

TRANSITION

EXCLUSIEF BIJ