EEN UIT GAVE VAN
IN TERV IEW
IN BEEL D
LOGISCHE STAP
SUPER LEAGUE
Maarten van der Weijden
Arena Games
26 2020
IN TERV IEW
TR A IN ING
JAAR VAN DE WAARHEID
MARGINAL GAINS
Niek Heldoorn
Bikef it
INSCHRIJVING GEOPEND!
12 en 13 JUNI 2021
Triathlonverenigingen weer eens volledig in beeld! Dubbel, mini, lang, trio’s en six packteams voor Triathlonverenigingen. Afstanden: 2 x 250 m zwemmen, 2 x 12,7 km fietsen, 2 x 2,5 km lopen. Trio’s: 3 deelnemers en six pack: 6 deelnemers. Klassement voor mixteams, dames- en herenteams. In een trio mixteam moet minimaal 1 dame zitten. Inschrijfgeld € 45,In een six packteam moeten minimaal 2 dames zitten. Inschrijfgeld € 60,Vroegboekkorting bij inschrijving voor 1 maart 2021.
Meer informatie, volledig programma bekijken of inschrijven? Kijk op onze website!
www.stadstriathlonweert.nl
3
INHOUD 04 06 16 18 22 28
Voor woord
Beeldverhaal Super Leag ue
Versus
Training Marginal gains Eigen avontuur
Inter view Maar ten van der Weijden
COLOFON TRANSITION is het officiële magazine van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) met daarin aandacht voor triathlon, duathlon en andere combiduursporten. De Nederlandse Triathlon Bond stelt zich ten doel de beoefening en het organiseren van multidisciplinaire duursporten te bevorderen en de belangen van de bij haar aangesloten leden (verenigingen, wedstrijdorganisaties, individuele leden) te behartigen. De NTB is aangesloten bij NOC*NSF, ETU en ITU. Transition magazine verschijnt in 2020 vier maal. Het laatste nummer komt in december. Nabestellen van een los exemplaar van deze editie kan via bit.ly/ transition_mag (zo lang de voorraad strekt). Kosten incl. verzending in NL: 10,00
36 40 48 50 53 54
Voeding
Inter view Niek Heldoorn
T-Day
Tokio Calling
56 60 62 66
Training Long distance
Spotlight
Tech Polar
Finish
Wisselzone
Meetrainer
Uitgever Nederlandse Triathlon Bond Hoofdredactie Martijn Keijsers T 06 – 48 93 18 21 E martijn.keijsers@triathlonbond.nl Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond Medewerkers Jeroen Boot, Christie Brouwer (eindredactie), Martijn van Egmond, Martijn Herremans, Marcia Jansen, Martijn Keijsers, Jeannet Pennings, Miriam van Reijen, Ilona Rullens, Kim van ’t Verlaat Art-direction & vormgeving Totenmetontwerpen.nl Aan dit nummer werkten mee Tekst: Gert Hardeman, Jeroen Kreule, Vivian Ruiters, Paul Verkleij Beeld: René Bouwman, Christie Brouwer, Tim Buitenhuis, Daily Fresh Food, Mathilde Dusol, Bo van Heeringen, José Hourcade,
Dennis Kaspori, Barbara Kerkhof, André Kwakernaat, Sanne van der Meer, Opdíefiets, Jeannet Pennings, Kim Stellingwerf, Kim van ‘t Verlaat, Super League Triathlon, Daisy van der Weijden, Tommy Zaferes Cover Maya Kingma loopt naar plek zes op het WK in Hamburg (ITU/ Tommy Zaferes) Advertenties, verspreiding en druk Ying Media bv Zwarteweg 3 / 8603 AA Sneek T 06 – 10042999 E info@yingmedia.nl Abonnementen Leden van de Nederlandse Triathlon Bond krijgen Transition magazine vier keer per jaar gratis toegestuurd. Niet-leden betalen voor een los jaarabonnement € 40,-. Abonnees in het buitenland hebben de keuze tussen een digitale Transition (€ 40,- per jaar) of een gedrukt magazine thuisgestuurd krijgen (€ 70,30, inclusief verzendkosten).
Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement kan tot uiterlijk 1 december van het lopende abonnementsjaar, daarna wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van de eerstvolgende uitgave van Transition magazine te worden doorgegeven. Dit kan door een e-mail te sturen naar: info@triathlonbond.nl Of per post naar: NTB, Papendallaan 49 6816 VD, Arnhem. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd door middel van druk, digitaal of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.
4
TRANSITION
ALLES OF NIKS
Als je topsporter bent, dan heb je begrijpelijkerwijs minder boodschap aan deze huisvlijt. Alle Corona-PR’s op lokale rondjes ten spijt, willen we de grote matadoren toch liever tegen elkaar zien racen op het wereldtoneel. Toen de kans zich voordeed, greep Maya Kingma die met beide handen aan. Plek zes op een ingelast WK, waar we allemaal wat vonden van de WK-status en toch de strijd verwelkomden en voor het eerst op het podium van een World Cup een week later in Tsjechië met opnieuw de wereldtop als tegenstand. Na dit ultrakorte seizoen gaan we met Maya terugblikken op deze doorbraak. In deze editie moet je het vanwege de deadline van drukken en verzenden doen met een toffe actie-cover uit Hamburg. More to come dus en dat geldt ongetwijfeld ook voor Kingma! Midden in de zomer, terwijl velen van ons buiten bivakkeerden, lieten de vernieuwers van Super League zien dat ook ‘in tijden van’ de actie spectaculair kan zijn. De Arena Games in Rotterdam waren een doorslaand succes, met wereldwijd lovende reacties en tijdens de finaledag op zondag feilloos functionerende techniek, gecombineerd met een frisse uitzending die de hybride-actie van real life sport en e-sports naadloos wist te verweven tot een
spektakelstuk. Geen vervanging voor triathlon in de buitenlucht was de unanieme mening van de deelnemers. Wel een mooie aanvulling. Misschien wel een blijvertje voor tijden waarin buiten sporten geen optie is. De winter, bij voorkeur. In rare tijden als het moet. In deze editie vind je een beeldverhaal waarin je nog even na kunt genieten van het decor in het schitterende Rotterdamse zwemcentrum, de aankleding die bij de Super League hoort en de actie die om je heen wervelt in de drie kwartier die een triple mix bij de internationale elite in beslag nam. In deze editie hebben we de sport weer vanuit zoveel mogelijk invalshoeken bekeken. Gert Hardeman portretteert de zoektocht van een vijftigplusser naar marginal gains. Tim Buitenhuis legde de actie vast. Miriam van Reijen legt uit wat poepdoping is. Echt! En Maarten van der Weijden is tegenwoordig triatleet. Zijn ‘papbenen’ bleken bij zijn debuut nog aardig snel ook. Jeroen Kreule sprak uitgebreid met de man die zo gepassioneerd met zijn eigen foundation bezig is dat hij geen mogelijkheid onbenut laat om geld in te zamelen voor het goede doel. Volg jij Maarten al op instagram? Wij zijn fan van de kids die koekjes bakken als papa zijn fietstraining doet. Ahhhh, zoet. Iets meer hardcore is het trainingsartikel van Paul Verkleij, met tips voor als jij de lange afstand wilt gaan verkennen. Die keuze hoopt Niek Heldoorn voorlopig nog niet te hoeven maken. Al is de NTC-atleet wel heel realistisch en open over zijn perspectief. Na een lange revalidatie is Niek weer in beeld en daar zijn we blij om. Vivian Ruijters en Dennis Kaspori zochten hem op in Sittard op Watersley. Spoiler: Niek staat er weer. Bon. Verder gingen we meetrainen met TC Maastricht, hebben we Hollandse hoogtemeters voor je en zochten we Margret IJdema op. De paratriatlete heeft Tokio in het vizier en wij vonden het tijd om haar aan jullie voor te stellen. Mathilde Dusol ‘drukte op het knopje’ en Marcia Jansen verzorgde als altijd de tekst van Tokio Calling. Veel leesplezier! Martijn Keijsers Hoofdredacteur
Beeld NK Junioren Roermond, Christie Brouwer
H
et is een jaar van uitersten, op alle fronten. We mogen niks, we mogen bijna alles, we moeten oppassen anders mogen we binnenkort weer niks, we mogen wel racen, de race wordt last minute aangepast of afgelast, we blijven thuis, we doen zelf georganiseerde triathlons, we verbeteren PR’s in trainingen. We respecteren nieuwe sociale grenzen en zoeken tegelijkertijd onze eigen fysieke en mentale grenzen op. Ik was niet de enige die worstelde met de gedachte van wel of niet nog deelnemen aan wedstrijden aan het eind van deze zomer. Zelf iets organiseren bleek in dit jaar waarin alles anders is dan anders een prima alternatief. Je vindt een klein verslag van een van mijn home made triathlons verderop in het blad. We documenteerden er meer en zowel in het blad als op de site vind je een bloemlezing. Wat waren we met zijn allen creatief, binnen de spelregels die de samenleving stelt. Chapeau!
5
6
TRANSITION
7
IN BEELD
Terwijl de triathlonwereld in augustus wacht om buiten weer in actie te mogen komen, laten Rotterdam en de Super League zien dat er binnen ook spektakel gecreëerd kan worden. De Arena Games verbazen en boeien de wereld. Transition blikt terug. Beeld Super League Triathlon
ARENA GAMES SUPER LE AGUE ROT TERDAM Michael d’Hulst (organisator)
“We hebben iedereens verwachtingen overtroffen en het concept heeft het in zich om ver voorbij COVID voort te bestaan. Dat is een grote opluchting en tegelijkertijd iets om trots op te zijn, voor mij en het hele team dat dit event mogelijk gemaakt heeft.”
8
TRANSITION
T
wee dagen racen in Zwemcentrum Rotterdam. Wie buiten op straat loopt merkt niet dat er eind augustus in het schitterende zwembad in Charlois, pal naast Theater Zuidplein en op een steenworp van Ahoy een nieuw hoofdstuk triathlongeschiedenis geschreven wordt. De Arena Games, een bedenksel van de mensen die met de Super League lieten zien dat triathlon kort, spectaculair, fraai aangekleed en boordevol actie een echte kijksport is, combineert real life actie met virtual racing. Oké dan. Het concept is simpel en tegelijkertijd technisch reuze ingewikkeld. De bekende ‘triple mix’ is door Super League van stal gehaald en in een nieuw jasje gestoken. Zwemmen in het 50m-bassin, met voor elke atleet een eigen baan en een knop om aan het eind de tijdwaarneming te stoppen. Fietsen op een door Tacx gesponsorde setup, die met Zwift verbonden is en lopen op een zelf aangedreven loopband, die ook met Zwift verbonden is. Wie weleens een race gedaan heeft in Zwift, weet dat timing bij de start daar essentieel is. Als je er niet op het juiste moment bent, dan zit je niet in de race. Knap ingewikkeld dus, om tien fietsen en tien loopbanden startklaar te hebben precies op het moment dat atleten aan komen stormen na een zwem- of fietsonderdeel. Terwijl er op zaterdag bij het Eredivisie side-event nog wat schoonheidsfoutjes optreden, loopt de zaak op zondag vlekkeloos. Live op televisie in 100 landen, over de hele wereld op internet te zien, bijna 600.000 kijkers op de livestreams op Facebook en YouTube en een campagnebereik van meer dan 15 miljoen impressies. En dan te bedenken dat de productie bijna net zo wereldomspannend was als de verspreiding. Videoproductie in Rotterdam, regie vanuit Londen, beelden van Zwift live vanuit Edinburgh, commentaar werd verzorgd in Sydney en live graphics kwamen vanuit Singapore. En dat allemaal naadloos, met een verwaarloosbare vertraging en met verbazingwekkend weinig haperingen. Welkom in 2020!
9
Niels van Lanen (deelnemer junioren-serie)
“Het is moeilijk te organiseren. Als het geld er zou zijn, dan zou ik denken dat dit vaker gaat gebeuren.�
10
TRANSITION
Maya Kingma (deelnemer elite-serie)
“Heel leuk om deel uit te maken van de Super League. Je ziet hoe professioneel ze het aanpakken. Daar kunnen we in Nederland duidelijk nog wat van leren.”
11
12
TRANSITION
Syb van der Ploeg (deelnemer VIP-serie)
“Een mooi spektakel om mee te maken. Indrukwekkend hoe het eruit ziet hier. Zwaar ook, dat korte werk in die warmte. Buiten blijft toch het mooist.”
Silke de Wolde (deelnemer junioren-serie)
“Ik denk dat dit toekomst heeft. In de winter kunnen we ook doorgaan. Ik had zelf nog geen Zwift. Het is heel anders.”
13
14
TRANSITION
15
Donald Hillebregt (deelnemer elite-serie)
“Dit zouden we op nationaal niveau ook moeten hebben. Laat de NOS het uitzenden op zondagavond. Iedereen met het bord op schoot voor de tv.�
16
TRANSITION
J
an Frodeno is een toptriatleet. Hij is winnaar van olympisch goud, meervoudig wereldkampioen ironman en wereldrecordhouder op de lange afstand. Hij is een enthousiast gebruiker van social media. Er is een goede kans dat je een van zijn bijna 450.000 volgers op Instagram bent. Op zijn account houdt hij ons op de hoogte van zijn drukke bestaan. Hij reist de wereld rond voor races en persmomenten. Hij ziet af op de racefiets in de heuvels van Girona. Staat op de badrand in Australië met een tube zonnebrand klaar voor zijn zwemsessie. We zien hem als de barista van zijn eigen kop koffie en hij strikt zijn schoenveters zittend in de ruime achterklep van zijn auto, klaar voor een rondje door de bossen in Duitsland. Voor veel mensen is het een open deur dat deze ogenschijnlijk terloops gedocumenteerde momentjes van zijn dagelijks leven goed geregisseerde fragmenten zijn van een topsporter die zijn lifestyle goeddeels bekostigt met de hulp van een heel aantal merken en organisaties, of liever zijn partners. In een notendop werkt dit als volgt. In ruil voor positieve berichten over product of merk, krijgt Jan een vergoeding. Soms is een mention of tag voldoende, op andere momenten is de boodschap wat directer, ‘mijn nieuwe fiets, bril, schoenen, zonnebrand, kleding, horloge, sportdrank, zwempak of auto... bevalt!’ De partners van Jan zijn eigenlijk mede afzender van de boodschappen die hij deelt en geven dan ook samen met hem vorm aan zijn goed gecultiveerde imago, zoals Jan op zijn beurt iets van zijn persoonlijkheid meegeeft aan de producten of diensten van zijn partners. Jan is oké, dus de partners zijn dat ook, toch? Jan is immers een goed voorbeeld voor velen. Hij leeft een gezonde lifestyle met veel sport en gezonde voeding. Is een zorgzame echtgenoot en laat zien dat hij een betrokken burger is door zijn stem en invloed in te zetten voor anderen. Geldt dit dan ook voor de merken die hij vertegenwoordigt én belangrijker, doet dat ertoe? Wat kunnen we verwachten van fabrikanten van sportbrillen en -kleding, racefietsen of luxe auto’s anders dan een zo goed mogelijk product? Het lijkt er ondertussen op dat we als consument of samenleving inderdaad wat meer verwachten van hen.
H
et debat over duurzaamheid en sociale en economische verantwoordelijkheid is in een stroomversnelling geraakt. In de nieuwe wereld is #newbikeday meer dan alleen een uiting van materialisme. Het is ook een statement over wat goed is. Tijd voor bezinning. Mensen of consumenten worden steeds kritischer over hun eigen (en vooral andermans) koop-, eet- en reisgedrag. Bij het aanschaffen van een product of dienst wordt er niet enkel meer gekeken naar de beste (lees: goedkoopst) mogelijk deal, maar ook of het product of dienst met een ‘goed verhaal’ komt. Krijgen de mensen die de kleding hebben gemaakt een fatsoenlijke vergoeding, hebben ze überhaupt mensenrechten en worden de grondstoffen bijvoorbeeld op duurzame wijze geteeld? Die kritische opstelling van de consument zien bedrijven ook. Er wordt door bedrijven dan ook hard gewerkt aan een meer duurzame en maatschappelijk verantwoorde uitstraling. Hebben we namelijk de indruk dat merk A geen duurzaam product maakt of zich niet uitspreekt over dingen die we belangrijk vinden dan kopen we merk B, dat het wel doet. Het is als consument overigens best lastig om antwoorden te vinden op alle vragen over de manier waarop producten tot stand komen, maar we moeten ze wel stellen. Dat kan op websites, via social media of tijdens een expo of event aan de vertegenwoordiger van een merk of organisatie. Je zal zien dat het onderwerp hen ook bezig houdt en met een beetje geluk hebben ze ook een geruststellend antwoord. En kun je tot slot echt niet het antwoord vinden dat je zoekt, dan houd je de hand nog even op de knip.
DAAROM DUURZAAM
Door recente ontwikkelingen is er een versnelling gekomen in de discussie over de rol van merken en organisaties in het debat over duurzaamheid en sociale en economische verantwoordelijkheid. Van oudsher zijn ondernemingen er vooral op gericht om zoveel mogelijk geld te verdienen voor aandeelhouders of eigenaren. Winst werd enkel gemeten aan de hand van de parameter financiën. De schade voor mens, dier en milieu was moeilijk te kwantificeren en goed te verantwoorden ‘iedereen doet het immers’ of ‘we moeten wel meedoen’. Deze manier van zakendoen lijkt echter niet langer houdbaar, of op zijn minst een doodlopend pad. De discussie werd al eens mooi samengevat door Paul Polman, voormalig CEO van Unilever; “Bedrijven die niet bijdragen aan een betere wereld, hebben geen bestaansrecht.” Duidelijke taal. Ben je hier alleen om geld te verdienen? Dan heb je hier niks te zoeken! Bedrijven hebben een belangrijke maatschappelijke rol, als werkgever maar ook als gids, platform of als gesprekspartner in een transformatie naar een duurzamere samenleving.
Even terug naar Jan, want zoals gezegd weten we eigenlijk wel waar we naar kijken en we vinden het over het algemeen geen punt dat er ook nog een commerciële boodschap zit vervlochten in zijn verhalen op social media. Sterker nog, we doen op onze eigen kanalen lekker mee door het gebruik van hashtags en linkjes naar de merken die we cool of onderscheidend vinden. Zo krijgen onze berichtjes ook meer bekijks en geven we verder vorm aan onze eigen identiteit (en die van het merk). Het nadoen van de pro lifestyle houdt daar alleen niet op. Zijn reisgedrag is misschien jaloersmakend maar het is niet strikt noodzakelijk dat wij ons via Girona en de Canarische eilanden voorbereiden op de halve van Klazienaveen of Nieuwkoop. Het is tijd voor een herwaardering van de polder en de lokale gastheer. En het is goed om te beseffen dat als Jan een bericht post met #newbikeday, dit de fiets van de zaak is. De man is namelijk een professional en hij krijgt geregeld een nieuwe fiets, zoals jij wellicht een nieuwe laptop of fraaiere leaseauto krijgt van de baas. Trakteer je fiets daarom eens op een goede beurt bij de lokale fietsenmaker, dan voelt ze vast weer zo goed als nieuw.
3 . 0 7 N A I RO N M G R U B M E LUX
JUNI 2021
D N A L S E I R F W E ST
JUNI 2021
NICE
E TRIAT
LON
HALV
1 2 0 2 R E B M E SEPT
A
OO R KIK
E GO E X TRAEM F OR K I K !
V
WWW.KIKAEXTREME.NL
18
TRANSITION
GR ATIS SNELHEID OP DE FIE T S TRAINING
Waar kan ik gratis snelheid pakken? Machiel Ittmann is daar met fietsen altijd naar op zoek. Zijn theorie: als je vier seconden wint op een kilometer fietsen, dan heb je op de hele afstand al twaalf minuten te pakken. De meervoudig (multisport)kampioen zocht op Facebook positietips voor zijn tijdritfietsen. Op zoek naar de marginal gains met een 3D-fietsanalyse en aerometing. Tekst Gert Hardeman Beeld Tim Buitenhuis
E
e Sportfreak Machiel Ittmann was vroeger pro-triatleet, maar als vijftiger en agegrouper is hij nog altijd op zoek naar de marginal gains. Oud-clubgenoot en triathlontrainer Gert Hardeman bracht hem in contact met FootConnection in Culemborg. “Daar heb ik heel veel geleerd van de 3D-fietsanalyse en de aerometing”, vertelt Ittmann. “Zo bleek dat ik te hoog zat, te scheef en te diep. Sinds de analyse fiets ik harder met meer ontspanning. Ik trap nu met minder frontale weerstand meer wattages.” Kortom, gratis snelheid.
Al in 1997 experimenteerde Ittmann tijden de hele van Almere met de prismabril uit de bergsport. Een bril waarmee je zonder opkijken of omhoog komen het veld voor je in de gaten kunt houden. “Voortdurend uit je ligstuur komen of zelfs je hoofd te hoog optillen, zorgt bij 180 kilometer fietsen natuurlijk voor onnodig veel luchtweerstand”, beredeneert Ittmann. “Zo voelde ik ook al enige tijd dat ik op mijn tijdritfietsen beter kon zitten en krachtiger kon trappen. Mijn positie voelde onrustig en niet optimaal. Na allerlei doe-het-zelfaanpassingen wilde ik de mening van een expert weten. En kan ik op mijn beide fietsen hetzelfde zitten?”
Meten is weten
David Evers van FootConnection nodigde Ittmann uit voor een fietsanalyse met zijn nieuwe 3D-meetsysteem, de Bioracer Motion, en voor een aerometing in een virtuele windtunnel. “Door corona lagen de fietsanalyses tijdelijk stil. Gelukkig zijn we sinds 1 september open op onze gloednieuwe locatie voor fiets- en hardloopanalyses”, vertelt Evers. “Ik hou wel van sporters met problemen en atleten die harder willen fietsen. Hoe kun je stabieler, symmetrischer en aerodynamischer op de fiets zitten met meer rendement van elke trap? Daar zijn geen wetten voor. Het vraagt om een goede analyse van de individuele lichaamseigenschappen, de beperkingen in de keten en een dynamisch overzicht van de fietsbeweging van alle kanten.” Terwijl de atleet op zijn eigen fiets beweegt moet je alle hoeken kunnen zien, stelt Evers. “Met dit systeem kan ik tijdens het fietsen beide kanten van het lichaam tegelijkertijd analyseren. We verzamelen zo data over alle relevante fietshoeken van de atleet. Het mooie van de 3D-analyse en onze aerometingen is dat we direct aanpassingen kunnen checken: werkt een hoger zadel, een lager stuur, een aanpassing onder of in de schoen? Voor de triathlon- en wielersport zou het goed zijn als deze metingen
Ik zat te hoog, te scheef en te diep. Nu fiets ik harder met meer ontspanning. Ik trap met minder frontale weerstand meer wattages.”
19
20
TRANSITION
op vier of vijf locaties in het land beschikbaar zijn. Als bikefitters beschikken we dan over nog meer data om betrouwbare uitspraken te kunnen doen.”
Vaste markers
Bij binnenkomst hijst Ittmann zich in zijn trisuit. Ondertussen maakt Evers snel een analyse van de staat van de fiets. De pedalen zijn aardig op en de schoenplaatjes bijna versleten. Dat scheelt tijd. Naast Evers zijn er twee experts van Bioracer aanwezig voor de finetuning van de apparatuur. Quinty Ton, fysiotherapeut en zelf profwielrenster, doet eerst een uitgebreide intake en lichamelijke testjes. “Blessures en pijntjes, nu en in het verleden, zijn belangrijk”, geeft ze aan. Met tien vaste markers op onder meer het bracket, stuur en frame wordt de Felt-fiets van Ittmann neergezet en vastgelegd in het systeem. “Zo hebben we altijd dezelfde vaste waardes en kunnen we de symmetrie van de fietser beoordelen”, legt Evers uit. Met het verschil in beenlengte van Ittmann doet Evers in eerste instantie nog niets. “Wellicht zien we dat straks terug bij de meting. Het kan effect hebben op de bekken en het bovenlijf, maar dat hoeft niet.” Vervolgens worden er 22 markers op het lichaam gezet. Evers: “Daarmee meten we onder meer de hoeken van de knieën, heupen, ellebogen en schouders. Deze hoeken zijn van alle kanten zichtbaar, dat is de kracht van 3D.” De mannen van Bioracer vullen aan: “De positie van de lichaamsmarkers bij een tijdritfiets is anders dan bij een wegfiets, omdat de schouders in het ligstuur meer naar binnen komen te staan en de atleet vaak voor het bracket zit. Een éénop-één vertaling van wegfiets naar tijdritfiets is dus niet mogelijk.”
Fietsschoenen
Evers bestudeert de voetenstand en de fietsschoenen. “Je kunt voor weg- en tijdritfiets niet dezelfde schoenen gebruiken, omdat de fietshouding vaak fundamenteel anders is. Na de analyse stel ik de schoenplaatjes op een tijdritfiets vaak iets meer naar achteren af, omdat de triatleet meer naar voren zit ten opzichte van het bracket. Het mooie is dat we dat nu kunnen aanpassen én meten. Hoeveel naar achteren hangt onder meer af van de efficiency van de trapbeweging en de bewegingen van de enkel en de voet. Ook moet je altijd naar de fietsschoen zelf kijken: heb je een vlakke schoen of eentje met een hogere drop tussen de hak en de voorvoet? Soms heeft een atleet pijn in de voorvoet en dat kan door een te smalle fietsschoen komen, dat geeft extra druk.”
Draaiend lichaam
Terwijl alles in eerste instantie bij het oude is gelaten, begint Ittmann te trappen op een
steady pace. Op het scherm is de totale beweging vanuit alle posities en met alle relevante lichaamshoeken te zien. Wat opvalt is de onrust bij de rechter enkel en de naar buiten gedraaide knie die hoger uitkomt. Verder maken de heupen veel onnodige bewegingen en draait het bovenlijf van links naar rechts. Er wordt een manueel therapeut bij gehaald en die constateert in de hele keten van bekken naar nek ‘blokkades’ van de beweging. De atleet gaat dat compenseren door bijvoorbeeld te roteren. Ittmann wordt ‘losgemaakt’ en mag weer op de fiets stappen. Dat ziet er rustiger uit. Evers: “Naast aanpassingen aan de fiets en schoenen kijken we ook altijd naar de bewegingsketen van de sporter. Kunnen we daar met een behandeling en advies ook iets voor hem of haar betekenen? We streven vooral naar stabiliteit en symmetrie, dan heb je het meeste rendement op de pedalen. Daarnaast letten we op comfort én aero.”
Diep zitten is niet altijd aerodynamischer en comfortabeler. Wat doe je met je hoofd en schouders? Hoe vaak kom je bij die 180 kilometer overeind?”
21
Een aerowinst van 10 watt scheelt me op 180 kilometer minuten en ik begin meer ontspannen aan het hardlopen.”
vaak kom je bij die 180 kilometer overeind?” Na de 3D-fietsanalyse volgt de aerometing in een virtuele windtunnel. De apparatuur meet de weerstand in het frontale vlak en laat direct zien wat de winst is in wattages. Ittmann wordt voor een camera gezet met achter hem een groen vlak, dat op het beeldscherm is onderverdeeld in vlakken. Evers over Ittmann: “Hij stopt zijn hoofd goed weg, maar hij rijdt met hoge, opgetrokken schouders en dat geeft veel weerstand. Met aanpassingen gaan we nu kijken hoe dicht we hem bij de meest optimale houding kunnen krijgen. Een houding waarin hij nog steeds ontspannen fietst.”
Effect meetbaar
De schoenplaatjes worden vernieuwd en Evers verandert de positie, zodat de kracht naar beneden gaat via de bal van de voet en niet te veel via de zijkant. Op aanraden van de mannen van Bioracer wordt het zadel 3 millimeter naar beneden gezet, want de kniehoek zit tegen de max. Ook krijgt Machiel een verhoging van 4 millimeter in de rechterschoen om het beenlengteverschil te compenseren. “Soms zie je dat atleten met een beenlengteverschil hun fiets scheef trekken en soms lost het lichaam dit zelf op”, legt Evers uit. “Niets is standaard bij fietsanalyses. Elk lichaam is anders en kiest voor andere oplossingen ter compensatie. Het mooie is dat we nu naar de hele beweegketen kijken en direct van elke aanpassing kunnen zien wat het lokale effect is. Maar ook wat er verder in het lichaam gebeurt, met de knieën, heupen en schouders. Die data wil ik
verzamelen voor wetenschappelijk onderzoek. Dan kun je onderbouwde aanpassingen doen, waarvan je de effecten weet.” Ittmann is ook benieuwd of een kortere cranklengte goed is voor hem. De experts denken van wel en adviseren er eentje van 165 millimeter. “Dan moet je het zadel wel 4 tot 5 millimeter hoger zetten”, vertelt een van de mannen van Bioracer. “Daarmee wordt de heuphoek minder scherp en dat voorkomt afknellen en ontlast dat gebied. Ook kun je energie besparen zonder kracht in te leveren en kun je makkelijker een hogere trapfrequentie aanhouden.”
Virtuele windtunnel
Bij binnenkomst was Ittmann vooral geïnteresseerd of hij wel diep genoeg zat. Evers moest daar al om glimlachen: “Diep zitten is niet altijd aerodynamischer en comfortabeler. Wat doe je met je hoofd en schouders? Hoe
Drie aanpassingen hebben veel effect op de stabiliteit. Evers plaatst de steunen van het ligstuur dichter naar het lichaam, zet de pads 2 centimeter hoger met een stuk foam en iets wijder uit elkaar. Dat levert al 15 tot 20 watt op. “Deze positie druist in eerste instantie tegen mijn gevoel in, maar ik lig meer ontspannen, zonder aan aerodynamica te verliezen”, vertelt Ittmann enthousiast. De nameting met het 3D-systeem laat zien dat hij in die nieuwe houding ook stabieler fietst met de heupen, knieën en enkels. “Een aerowinst van 10 watt scheelt me op 180 kilometer minuten en ik begin meer ontspannen aan het hardlopen.”
Geometrie fiets
Na bijna drie uur is de Felt van Ittmann klaar. Evers gaat nog speciale carbonzooltjes maken voor nog meer constante druk op de pedalen. Enkele weken later is de Zipp-fiets van Ittmann aan de beurt. Dan blijkt dat exact dezelfde fietshouding onmogelijk is door een andere geometrie van de fiets. Op de Zipp zit de atleet korter en meer gedrongen. Twee verschillende zooltjes kunnen het traprendement verhogen en een langere stuurpen is onmogelijk. “De Zipp blijft bij wedstrijden in de schuur”, concludeert Ittmann. Het is volgens Evers voor atleten belangrijk om te variëren tussen tijdritfiets, wegfiets en mtb. Maar dat hoef je de zwemmende, fietsende, hardlopende, langlaufende en rolskiënde Ittmann niet te vertellen. “Ik ben al wat strammer geworden de afgelopen jaren, dus eenzijdig trainen is uit den boze.”
22
TRANSITION
EIGEN AVON T UUR
MARIËLLE JANSSEN
Geen wedstrijden, geen probleem. Triatleten laten zich niet snel voor een gat vangen. De afgelopen maanden kozen atleten, teams en verenigingen voor een eigen avontuur. Van beginners tot routiniers, van een sprint tot (bijna) een hele triathlon.
CLUBKAMPIOENSCHAP RZC Voormalig wedstrijdzwemster Mariëlle Janssen deed midden in coronatijd mee aan haar eerste triathlon: het clubkampioenschap van RZC in Renkum. “Het was een beetje een impulsieve beslissing om mee te doen”, lacht de 38-jarige nieuwbakken triatlete die als zwemster in het verleden meedeed aan de Europese Jeugd Kampioenschappen. “Ik ben al sinds mijn zesde lid van RZC, heb jarenlang wedstrijden gezwommen en doe nog steeds aan master zwemmen. Samen met mijn vriend zit ik ook regelmatig op de fiets, dus bij de club vonden ze dat ik nou toch eindelijk eens een keer mee moest doen aan een triathlon.” Vier dagen voor de wedstrijd gaf ze zich – zonder al te veel voorbereiding – op. “Fietsen doe ik wel regelmatig, maar vanwege corona had ik al vijf maanden niet gezwommen en ik ben nooit een echte hardloper geweest. Natuurlijk werd ik met mijn zwemachtergrond ingedeeld bij de snelle jongens en daardoor ging ik eigenlijk veel te hard van start. Na 200 meter begonnen mijn armen al vol te lopen en toen moest ik er nog 500.” Eenmaal op de fiets, kwam ze weer op adem. “We moesten zes rondjes, dus dat was wel gezellig, dan kom je nog eens iemand tegen”, lacht ze. “Maar het lopen daarna was wel een dingetje. In het begin had ik een beetje moeite om mijn ademhaling onder controle te krijgen en toen heb ik ook een paar keer gewandeld, maar op een gegeven moment heb ik de knop omgezet en heb ik die vijf kilometer op mijn gemak uitgedribbeld. Het eerste wat ik riep toen ik de finish passeerde was ‘dit doe ik nooit meer’ maar achteraf was ik toch wel trots op mezelf dat ik het heb volbracht. Misschien dat ik ooit nog wel een keer een triathlon zal meedoen, en wat meer training is dan wel handig, maar ik denk niet dat ik een heel fanatieke triatlete word. Die tijd ligt achter me.”
23
EDO VAN DER MEER
TRAININGSWEDSTRIJDEN MAASTRICHT Als triathloncoach ten tijde van corona moet je creatief zijn. Want met het verdwijnen van de wedstrijden, verdween voor atleten soms ook de motivatie. “Triatleten reageerden heel verschillend”, vertelt Edo van der Meer van EDOsports. “Sommigen waren heel positief en begonnen meteen hun voorbereiding op 2021 en met het werken aan hun zwakke punten. Anderen liepen echt een beetje met de ziel onder de arm toen ze hun doelen voor 2020 één voor één in rook zagen opgaan. Ik zag de afgelopen tijd dan ook beduidend meer rode vakjes - die wijzen op trainingen die niet of incompleet zijn uitgevoerd – in Trainingpeaks.” Om hun atleten toch ergens naar toe te laten kunnen werken, organiseerde EDOsports, dat met diverse teams uitkomt in de Teamcompetities Triathlon, maar ook individuele atleten begeleidt, dit seizoen zelf een aantal trainingswedstrijden. “Toen bekend werd dat er geen evenementen mochten worden georganiseerd, zijn we daar vrij snel aan gaan denken”, vervolgt Van der Meer. “Het moest natuurlijk wel op een veilige manier, dus daar hebben we met de coaches onderling ook wel wat discussies over gehad.” Het begon met een kleinschalige halve triathlon in Maastricht, voor atleten die zich kwalificatie voor het WK 70.3 in Taupo ten doel hadden gesteld, gevolgd door wedstrijden over de olympische en sprintafstand. “Aan de eerste halve triathlon deed maar vijf man mee. Aan de tweede halve triathlon waren het er een stuk meer mee en hadden we ook estafetteteams aan de start. Dat was echt een feestje voor de hele club.” De meest recente wedstrijd was een sprinttriathlon waar iedereen die meedeed werd gevraagd om een introducé mee te nemen. “Uiteindelijk deden er zestig mensen mee en de diversiteit was enorm groot, van toppers uit de eredivisie tot mensen die voor het eerst aan een triathlon meededen. Het was een superleuk evenement en de reacties waren ook heel positief, dus als er volgend jaar ook geen evenementen zijn, zullen we hier zeker mee door gaan. Al zien we natuurlijk het liefst weer een vol programma met officiële wedstrijden.”
24
TRANSITION
DAAN SCHOUTEN
TEAM4TALENT BIKE-RUN Op racecircuit de Varsselring in Hengelo (GLD) waren het begin juni niet de grote motoren maar de triatleten van Team4Talent die flink gas kwamen geven. Zij streden onderling tegen elkaar in een Bike-Run (50 km fietsen en 10 km lopen). Tijdens de trainingswedstrijd in Hengelo – waar Team4Talent nieuw materiaal, kleding en gewijzigde aero-posities testte – wilden de teamleden niet voor elkaar onderdoen. “Iedereen was blij om weer eens te kunnen racen", vertelt Daan Schouten die in 2017 de overstap van het wielrennen naar de duathlon maakte en zich bij Team4Talent in de toekomst op de lange afstand wil gaan toeleggen. “Het was een mooie manier om na maanden van alleen trainen te kijken hoe het niveau was ten opzichte van elkaar. Niemand wilde voor elkaar onder doen.” Schouten had zich zijn eerste jaar bij Team4Talent natuurlijk heel anders voorgesteld. “Ik had heel veel zin in het seizoen en keek uit naar het EK en WK crosstriathlon en -duathlon in Roemenië en Almere. Het was dan ook een teleurstelling dat beide wedstrijden uiteindelijk niet door konden gaan. Ik heb dan ook geprobeerd andere doelen te stellen en heb in het voorjaar vooral aan het hardlopen gewerkt. Het meeste werk zit voor mij nog in het zwemmen. Daarom ben ik ook aan het toewerken naar het langere werk. Op de lange afstand is het zwemonderdeel net iets minder belangrijk dan op de korte afstanden. Maar goed, in het voorjaar waren alle zwembaden dicht en was het te koud om buiten te zwemmen. Ik moest me dan ook behelpen met een zwembadje in de achtertuin waar ik dan aan een elastiek probeerde mijn conditie te onderhouden.” Gezwommen werd er niet Hengelo, maar op zijn favoriete onderdeel realiseerde Schouten op de Varsselring de snelste tijd. “Helaas kreeg ik halverwege tijdens het lopen last van mijn hamstring en besloot ik dan ook niet meer voluit te gaan. Het was een goed leermoment.”
25
HYLKE SIETZEMA
REFLECTRI LELYSTAD Vijftig triatleten trotseerden eind augustus windkracht vijf tijdens de #REFLECTRI #beatthemirror van Tri2one Coaching. Met windkracht vijf en een flinke golfslag was het zwemmen in het Markermeer meteen al een flinke beproeving. “Vanwege de hoge golven hebben we de boeien zo dicht mogelijk bij het strand gelegd en iedereen wist gelukkig het zwemonderdeel te volbrengen”, vertelt organisator Hylke Sietzema. Daarna volgde het fietsonderdeel op de dijk van Lelystad naar Enkhuizen. “Links en rechts zie je alleen maar water, de wind heeft er kilometers lang vrij spel.” Ook tijdens het lopen op de dijk voerden de deelnemers een strijd tegen de elementen én zichzelf. “Omdat er maar vijftig triatleten meededen, was het veld dan ook snel uit elkaar geslagen. Iedereen moest het echt op eigen kracht doen. En dat was dan ook precies het idee achter de REFLECTRI”, vervolgt Sietzema. “Het doel was te laten zien dat ondanks alle afgelaste wedstrijden en doelen die wegvielen, je toch gemotiveerd kunt blijven. En we hadden er geen betere dag voor kunnen uitzoeken. De omstandigheden waren enorm zwaar. Ik denk niet dat de atleten deze dag snel zullen vergeten. Het was echt heroïsch.” Het idee om zelf een halve en een kwarttriathlon te organiseren, ontstond half april. “We wilden onze atleten graag motiveren en hen een doel in het vooruitzicht stellen. Aanvankelijk was het plan om de atleten met webinars en trainingsschema’s voor te laten bereiden op een triathlon in hun eigen omgeving, maar dat idee groeide uit toen de maatregelen versoepeld werden en er steeds meer kon. Uiteindelijk deden er vijftig atleten mee in Lelystad – waar uiteraard de COVID-19 richtlijnen werden nageleefd - en waren er nog zo’n dertig, veertig die thuis een triathlon volbrachten. De reacties waren overweldigend. Voor sommigen was het de mooiste triathlon die ze ooit gedaan hadden. Wat natuurlijk ontzettend leuk is om te horen. Misschien dat we het volgend jaar wel weer doen. Wat begonnen is als een alternatief doel tijdens COVID-19 wordt misschien wel een blijvertje.”
26
TRANSITION
ORLANDO BERENDSEN
RHEDENMAN 111 Orlando Berendsen en Martijn Keijsers volbrachten deze zomer de allereerste RhedenMan 111 en het kan zomaar zijn dat het een blijvende traditie wordt. De tweede editie in 2021, met iets meer deelnemers, staat immers al zo goed als gepland. “Ik had voor dit jaar een aantal kortere wedstrijden op het programma staan die vanwege het coronavirus allemaal afgelast werden. Het plan is dat ik volgend jaar mijn eerste halve triathlon ga doen en als opstapje daar naar toe kwamen Martijn en ik op het idee voor de RhedenMan 111: 1 kilometer zwemmen, 100 km fietsen en 10 km hardlopen rond Rheden.” De achtertuin van Keijsers – wisselzone en finishplaats ineen - was de uitvalsbasis voor deze DIY triathlon. “Zwemmen deden we in het buitenzwembad in Rheden, gewoon tussen de andere baantjeszwemmers”, vervolgt Berendsen. “Daarna gingen we terug naar Martijn waar we voordat we op de fietsen stapten de tijd namen voor een kopje koffie en een tweede ontbijt. Het fietsparcours voerde ons met behoorlijk wat hoogtemeters over de Veluwe en de Posbank. Voor mij was het doel van deze triathlon vooral om de afstand te volbrengen, maar dankzij Martijn was dit de snelste honderd kilometer die ik ooit gereden heb.” Terug in de achtertuin werd er weer op het gemak gewisseld: omkleden, een gelletje, wat drinken en vervolgens ging het duo op weg voor de afsluitende tien kilometer hardlopen. “Martijn had een prachtige trail op de Posbank uitgezet, maar omdat het zo zwaar was, had ik er eigenlijk geen oog voor. Het was echt afzien.” Na iets meer dan vier uur zwemmen, fietsen en lopen, de wissels niet meegerekend, kwamen Berendsen en Keijsers over de finish. “En daar stonden twee heerlijke pannenkoeken voor ons klaar. Echt een compliment voor onze verzorgers die ook nog eens de achtertuin hadden opgesierd met tekeningen en spandoeken. Het was echt een superleuke ervaring. Ik was voor de start toch wel behoorlijk zenuwachtig, maar nu ik weet dat ik dit kan, ben ik voor mijn eerste halve triathlon volgend jaar waarschijnlijk minder nerveus.”
27
Performance needs deep recovery.
www.blackroll.com
28
TRANSITION
LIFESTYLE
M A A R T EN VA N DER W EI JDEN
Logische volgende stap Voor een paar dagen nagenoeg non-stop zwemmen langs elf Friese steden draait hij zijn hand niet meer om, maar anderhalf uur hardlopen? Daar kan de 39-jarige Maarten van der Weijden met zijn papperige benen nog steeds als een berg tegenop zien. Maar de Olympisch zwemkampioen van 2008 – nieuwsgierig en avontuurlijk van aard – verlegt graag zijn grenzen: door de coronacrisis werd hij begin juli min of meer toevallig triatleet. Tekst Jeroen Kreule Beeld René Bouwman, Daily Fresh Food, Daisy van der Weijden
29
30
TRANSITION
31
‘Z
in in zeg’. Het zijn de drie laatste woorden van een kort Facebook-berichtje van Maarten van der Weijden op 10 juli. De voormalige topzwemmer wilde zijn ruim 5000 Facebook-vrienden – en de rest van de wereld - laten weten dat hij zich had ingeschreven voor twee triathlonwedstrijden: 1/8 in Workum, een halve in Hoorn. Liefst had hij nog een hele triathlon aan dat lijstje toegevoegd, de vraag is alleen welke. “Die wedstrijden zijn op dit moment dun gezaaid hè? Misschien dat ik later dit jaar nog een Ironman kan doen in het buitenland. Zoiets lijkt me echt gaaf. Zie het als een verkenningstocht. Ik doe dit in eerste instantie puur voor mezelf, maar ik ga de grens zeker opzoeken. Duurvermogen heb ik wel. Als het bevalt, wil ik anderen graag meenemen in mijn triathlonavontuur. En wil ik uiteindelijk – via mijn eigen stichting – nog meer geld binnenhalen voor kankeronderzoek.”
Op zoek naar iets anders
Zwemmen kan hij, fietsen deed hij tot voor kort niet, lopen is – zachtjes uitgedrukt - nooit zijn grootste hobby geweest. Waarom triathlon? Tja, goede vraag, zegt hij met een grote glimlach op zijn gezicht. Van der Weijden zit op de bank in de voorkamer van zijn woonboerderij in Waspik en denkt even na. Zijn 2.03 meter lange lijf ziet er afgetraind uit. Ruim een jaar geleden, vlak voor de Elfstedentocht, woog hij 111 kilo. “Die extra isolatie was echt nodig om drie dagen in het open water te kunnen zwemmen”, licht hij toe. De weegschaal geeft nu 91 kilo aan. “Ander doel, ander gereedschap”, zegt hij. Triathlon dus. “Waarom? Door het coronavirus, denk ik. Ik had ineens tijd over, net als een heleboel andere Nederlanders. Meer tijd voor mijn gezin, maar ook meer tijd om te sporten. In maart gingen alle zwembaden dicht. Balen, want ik moest wel mijn energie kwijt. Noodgedwongen ging ik op zoek naar iets anders. Met hardlopen was ik bekend, heb jaren geleden zelfs twee marathons gedaan: New York en Rotterdam. Ik ben beide keren gefinisht, maar vraag niet hoe. Echt leuk vond ik ze niet: op een gegeven moment werd ik
misselijk, ging ik wandelen. Ik heb mijn grote en logge lijf ook niet echt mee. Ik heb slappe, papperige benen en niet al te sterke knieën. Altijd al gehad, ook toen ik nog topzwemmer was. Ik gebruikte mijn benen nauwelijks. Toch ben ik dit jaar weer begonnen met hardlopen, vooral omdat het praktisch is. Schoenen aan en gaan.”
Inzamelen
Van der Weijden besloot een maand of vijf geleden ook een racefiets te kopen. De fiets bleek een mooie manier om de omgeving te leren kennen. De stap naar triathlon was snel gemaakt. “Een stap die ik min of meer zelf had bedacht. Ik ken het wereldje niet, ik ken eigenlijk ook geen triatleten. Ik dacht: kom maar op, een nieuw avontuur. Er ging een wereld voor me open, hoor. Neem alleen al het fietsen. Ik dacht: ik koop een fiets, schoenen en een wielrenpakje. Wist ik veel over een trisuit, opzetstuur of speciale triathlonschoenen. Ik heb ze van verschillende partijen (in bruikleen) gekregen en daar ben ik blij mee; een triatleet heeft veel meer spullen nodig dan ik aanvankelijk dacht.” Van der Weijden verdient zijn geld normaal gesproken met het geven van lezingen en presentaties bij bedrijven, maar die gingen
Ik heb slappe, papperige benen en niet al te sterke knieën. Altijd al gehad, ook toen ik nog topzwemmer was. Ik gebruikte mijn benen nauwelijks. Toch ben ik dit jaar weer begonnen met hardlopen, vooral omdat het praktisch is. Schoenen aan en gaan.”
32
TRANSITION
Als ik daadwerkelijk een hele triathlon ga doen, is het misschien wel verstandig om een trainer in de arm te nemen.”
uiteraard niet meer door. Verder is hij druk met zijn eigen stichting, de Maarten van der Weijden Foundation. Hij is voorzitter en stuurt een hoop vrijwilligers aan. In 2018 en 2019 deed hij de zelfbedachte 11Stedenzwemtocht en haalde hij 11 miljoen euro op voor kankeronderzoek en -projecten. De editie van dit jaar – in estafettevorm - is vanwege het coronavirus gecanceld. Hij zou dit keer niet zelf zwemmen, maar optreden als coach van de verschillende estafettezwemmers, die met hun prestatie allemaal geld gingen inzamelen voor de Maarten van der Weijden Foundation. Met pijn in het hart heeft hij – in samenspraak met de stichting – besloten het evenement niet door te laten gaan. “Het voelde simpelweg niet goed”, zegt hij. Het virus heeft veel mensen het leven gekost en is nog niet onder controle. Van der Weijden vindt dat de aandacht daar naar uit moet gaan, bovendien wilde hij vrijwilligers,
hulpverleners en bestuurders niet belasten met de organisatie van zijn tocht. Desondanks blijft Maarten zich met zijn stichting inzetten voor het inzamelen van geld voor kankeronderzoek en -projecten. Van der Weijden traint momenteel gemiddeld zo’n drie uur per dag, liefst in de ochtend. Zondag is in principe zijn rustdag. Hij heeft de luxe van een jetstream zwembad in de tuin. Hij heeft het zwembad in bruikleen van iemand die normaal gesproken met wetsuits op beurzen staat. Omdat die beurzen toch niet doorgaan, kan Van der Weijden er dagelijks in duiken. Of liever: springen. Meestal begint hij de dag met zwemmen. In een uur zwemt hij rond de vijf kilometer. De resterende twee uur verdeelt hij over lopen en zwemmen. Onlangs liep hij als training een halve marathon. Zijn tijd: 1:44 en een beetje. Niet gek, vindt hij zelf ook. “Als je ergens slecht in bent en veel gaat trainen, boek je snel progressie.”
Gek op data
Maarten van der Weijden
worden betaald vanuit sponsorgelden. Zijn visie: hij gunt anderen
De in Alkmaar geboren Maarten
het geluk dat hijzelf heeft gehad.
van der Weijden (1981) begon op
Om geld in te zamelen voor kan-
zijn achtste met zwemmen. Hij
keronderzoek, zwom hij tweemaal
specialiseerde zich als open water
de Elfstedentocht. In 2018 zwom hij
zwemmer. In 1998 boekte hij zijn
163 kilometer, een jaar later zwom
eerste succes, met het winnen van
hij 195 kilometer. Hij zamelde in
de 1500 meter tijdens het NK. Op
totaal ruim 11 miljoen euro in met
19-jarige leeftijd kreeg Van der We-
deze zwemtochten.
ijden te horen dat hij acute lymfatische leukemie had. Chemokuren
Als voorzitter steekt Van der We-
en stamceltransplantatie volgden.
ijden veel tijd in zijn stichting, zijn
De behandelingen sloegen aan,
geld verdient hij met het verzorgen
uiteindelijk werd Van der Weijden
van presentaties en lezingen aan
genezen verklaard. Na die periode
bedrijven. Met zijn verhaal hoop
van ziek zijn won hij nationale
hij anderen te inspireren ook het
en internationale titels, met als
beste uit zichzelf te halen. Pech,
hoogtepunt een gouden medaille op
en het accepteren er van, hoort
de tien kilometer tijdens de Olym-
nu eenmaal bij het leven. Kanker
pische Spelen in Beijing. Hij werd
krijgen is domme pech, stelt hij.
gekozen tot Sportman van 2008.
Van der Weijden heeft weinig op met termen als ‘strijden of vechten
Vrij snel na zijn olympische titel
tegen kanker’: dat hij nog leeft
besloot hij te stoppen met topsport.
en weer gezond is, is in zijn ogen
Hij is afgestudeerd als wiskundige
‘pure mazzel’. “Ik was de meest
en heeft na zijn zwemcarrière zo’n
luie kankerpatiënt die je je kunt
vijf jaar als financieel manager bij
voorstellen. Iemand die bij mij in
Unilever gewerkt. Sinds 2017 heeft
het ziekenhuis op de kamer lag,
de voormalig topzwemmer zijn
deed elke dag aan fitness en andere
eigen stichting, de Maarten van
dingen om zo fit mogelijk te blijven.
der Weijden Foundation. Met deze
Ik heb een keer meegedaan en
stichting hoopt hij het leven van
dacht: bekijk het maar. Zeven jaar
(ex-)kankerpatiënten te verbe-
later won ik goud, mijn zaalgenoo
teren. Elke gedoneerde euro gaat
tje is overleden.” Van der Weijden
rechtstreeks naar kankeronder-
is getrouwd met Daisy. Ze hebben
zoek, zonder aftrek van kosten: de
twee kinderen: Phileine en Robien.
organisatiekosten van de stichting
Ze wonen in Waspik.
Van der Weijden kan intussen ook aardig trappen. Wie zijn ritjes op Strava bekijkt, ziet dat hij enorme sprongen maakt. Al vrij snel haalde hij met gemak gemiddeldes van 32 à 33 kilometer per uur. Toch was hij niet tevreden. “Op Strava zag ik jongens als Milan Brons veertig kilometer per uur halen. Niet dat ik de illusie heb om net zo snel te zijn als hij, maar ik dacht wel: Maarten, dat kan beter. Ik heb ook maar zo’n speciaal triathlonstuur op mijn fiets laten zetten. Nou, dat scheelt enorm. Laatst fietste ik ruim een uur met een gemiddelde van 36.1 Een bikefitting heb ik nog niet gedaan, maar dat staat wel op het to do lijstje.” Trainingsschema’s heeft hij niet, een trainer evenmin. “Als voormalig topsporter weet ik heus wat ik doe. Ik weet best iets af van trainingsleer, van trainen in hartslagzones. Toen ik nog heel veel zwom, trainde ik ook redelijk zelfstandig. Natuurlijk had ik een trainer, maar hij hoefde me nooit te vertellen wat ik moest doen. Alles ging in overleg. Ik kan goed naar mijn eigen lichaam luisteren. Als ik iets voel wat niet goed is, ga ik naar de fysio. Ik ken hem nog van mijn zwemperiode. Als ik daadwerkelijk een hele triathlon ga doen, is het misschien wel verstandig om een trainer in de arm te nemen.”
Maniakaal
Van der Weijden – afgestudeerd als wiskundige - is dol op data. Hij kickt op wattages wanneer hij op zijn Tacx zit te Zwiften, als hij hardloopt kijkt hij elke 200 meter op zijn horloge. “Zonder horloge vind ik lopen niet eens leuk. Als zwemmer keek ik ook elke honderd meter op de grote klok. Waarom? Het is dé manier om te zien of je vooruitgang boekt. Ik wil mezelf keer op keer verbeteren. Dat zit gewoon in me.”
33
34
TRANSITION
Ik vind het niet erg om de grens op te zoeken, om pijn te lijden. Het is te makkelijk om altijd maar in die comfortzone te blijven. Daar word je een gezapig mens van, toch?
In de jarenlange voorbereiding op de Olympische Spelen in 2008 in Beijing was Van der Weijden ronduit maniakaal met zijn sport bezig, geeft hij volmondig toe. In het zwembad van Eindhoven trainde hij zeven uur per dag. Lag hij niet in het water, dan lag hij thuis in een hoogtetent. In die tent waande hij zich op 2500 meter hoogte, een uitstekende manier om extra rode bloedlichaampjes aan te maken. Alles moest wijken voor dat ene doel. Hij kwam zijn tent niet uit. Als zijn vriendin hem op zaterdag vroeg om een uurtje te shoppen, bleef hij liever liggen. Ook droeg hij in die periode in de vroege ochtenden een zogenaamde lichtbril. Op het montuur zat een lampje bevestigd. Dat lampje scheen permanent in zijn ogen, zodat de zwemmer zijn bioritme kon manipuleren. Van der Weijden heeft geen spijt van zijn aanpak. “Ik wilde echt alles uit de kast halen om zo hoog mogelijk te eindigen. Ik was absoluut geen topfavoriet, meestal eindigde ik in dit
veld op een zevende of achtste plek. Maar die dag zat echt alles mee. En won ik goud.”
Logische stap
Van der Weijden merkt dat steeds meer mensen aan duursport doen. Het aantal fietsers groeit, het aantal lopers ook. “Het is niet echt bijzonder meer om een marathon te lopen of om een tocht van 180 kilometer te fietsen. Een hele triathlon is dan een logische volgende stap. Weet je? Mensen zijn te druk, dit is een tegenreactie. Ze hebben constant deadlines en hollen van vergadering naar vergadering. Wie aan duursport doet, dwingt zichzelf tot nadenken. Ze komen tot bezinning. Ik ook hoor. Ik denk dan na over wie ik ben en wat ik doe.” Van der Weijden hoort mensen wel eens zeggen dat bijna iets buitenaards heeft gedaan door die Elfstedentocht te zwemmen. “Ik vind het
35
Daily Fresh Food heel erg meevallen. Ik ben een zwemmer. Ik had talent, ik heb een zwemlijf, ik heb er heel veel trainingsarbeid in gestoken. Het duurde lang, dat geef ik toe, maar ik zwom met een lage intensiteit en at tussendoor goed. En dan kun je het lang volhouden.” Over een eindtijd op de halve triathlon van Hoorn heeft hij nog niet echt nagedacht, maar een ding is zeker: hij zal als een van de eersten uit het water komen. De wissel van zwemmen naar fietsen heeft hij nog niet geoefend, de transitie van fietsen naar lopen één keer. “Ik hoorde daar horrorverhalen over, dus heb laatst twee kilometer gerend na een fietstochtje. Het viel erg mee. Ik maak me meer zorgen over het feit dat ik bij het fietsen en vooral het lopen door iedereen word ingehaald. Ach, het zij zo. Ik vind het niet erg om de grens op te zoeken, om pijn te lijden. Het is te makkelijk om altijd maar in die comfortzone te blijven. Daar word je een gezapig mens van, toch? Laat maar komen, die halve. Ja, denk je dat ik het binnen de vijf uur zou kunnen? We zullen zien. Ik heb er echt zin in.” Na het interview met Maarten werd bekend dat Ironman Westfriesland dit jaar niet doorgaat. Maarten schreef zich daarop in voor de Citytriathlon van Roermond. De halve triathlon staat op zijn bucketlist.
Marcel Bisselink, chef-kok van Daily Fresh Food, kookte onder
Daily Fresh Food, partner van
meer risotto met kalfswang en
de Nederlandse Triathlon Bond,
Limburgse stumpkes (gehaktbal-
verzorgde in 2019 het eten voor
letjes in zoetzure saus) met rode
Maarten van der Weijden tijdens
kool. Een team van drie man volgde
zijn zwemtocht langs de elf Friese
de zwemmer met een camper en
steden. Enkele weken voordat hij
koelwagen. Eten deed de zwemmer
het Friese water in dook, bracht
vanaf een speciaal voor deze tocht
de zwemmer een bezoek aan de
gemaakte eetplateau. De poging
producent van lekkere en gezonde
lukte: Van der Weijden finishte na
maaltijden in Geleen. “Hij wilde een
ruim 195 kilometer zwemmen in
paar dingen anders doen dan tij-
Leeuwarden. Nog belangrijker: hij
dens zijn poging in 2018: meer rust
zwom miljoenen bij elkaar voor
en eten dat goed aansloot op zijn
kankeronderzoek.
topprestatie. Via inspanningsfysioloog Gerard Rietjens kwam hij bij
Daily Fresh food is producent van
ons terecht”, zegt Jorg Lacroix, ma-
lekkere en gezonde maaltijden,
nager marketing en communicatie
veelal sous vide bereid. Van
bij Daily Fresh Food. “We hielden
eetcafé tot sterrenzaak en van
een kleine proefsessie om te kijken
academisch ziekenhuis tot zor-
wat hij lekker vond en waar hij
ginstelling. Het Limburgse bedrijf
tijdens die 11 stedenzwemtocht be-
verzorgt ook maaltijden voor het
hoefte aan had. In samenwerking
Korps Commandotroepen van
met onze eigen voedingsweten-
Defensie en andere topsporters.
schappers hebben we een uitgeba-
Zo behoren het NN Running Team
lanceerd menu samengesteld.”
met onder meer Eliud Kipchoge en de handballers van Limburg Lions
Een menu dat vezelarm was, maar
tot de klantenkring, net als de
uiteraard met veel koolhydraten
triatleten van het NTC die wonen
en eiwitrijk. Van der Weijden bleek
op Watersley Sports & Talentpark
gelukkig een makkelijke eter.
in Sittard.
36
TRANSITION
EET JEZELF MENTAAL GEZOND VOEDING
De afgelopen decennia is duidelijk geworden dat voeding ook invloed heeft op onze mentale gezondheid. In onze darmen gebeurt een heleboel dat invloed heeft op onze hersenen. Tekst Miriam van Reijen
Als het niet meezit
Een op de vier mensen krijgt in een jaar te maken met mentale problemen: een sombere periode, een burn-out of een regelrechte depressie. Triatleten zijn daar niet immuun voor. Hoewel sport kan helpen bij het verminderen of overkomen van mentale problemen is er helaas geen recept voor het volledig voorkomen van klachten. Recent onderzoek laat zien dat wellicht ook voeding invloed kan hebben op onze mentale gezondheid. Vitaminen, mineralen, gezonde vetten, complexe koolhydraten en voldoende eiwit: dat is gezonde voeding in een notendop. Dat we elke dag het liefst twee stuks fruit en 250 gram groenten moeten eten is ons wel bekend. Maar de afgelopen decennia is duidelijk geworden dat we veel meer kunnen doen voor onze gezondheid. En dat we, als we het goed aanpakken, daarmee óók onze mentale gezondheid én prestaties kunnen beïnvloeden. Transition geeft je de ins en outs van dit nieuwe focuspunt: onze darmen.
De gut-brain axis
We weten inmiddels dat er een directe verbinding bestaat tussen ons brein en onze darmen. Deze zogenoemde gut-brain axis heeft tweerichtingsverkeer. Er worden signalen heen een weer gestuurd die betrekking hebben op de energie-balans en ook op gevoelens van angst, stress en sociaal gedrag. Deze signalen zijn
afkomstig van de bacteriën in onze darmen. Ons darmstelsel wordt bevolkt door miljarden micro-organismen. Voornamelijk bacteriën maar ook bijvoorbeeld virussen en schimmels. De combinatie van al deze organismen noemen we ons microbioom (ook wel microbiota genoemd). Onderzoek laat zien dat er een verband is tussen de gezondheid van onze darmen en onze mentale gezondheid. Mensen die kampen met een depressie blijken een kleinere hoeveelheid en een kleinere diversiteit aan darmbacteriën te hebben. De verbinding tussen onze darmen en ons brein is ook de verklaring voor het feit dat mensen met het prikkelbare darmsyndroom vaker kampen met depressies en angststoornissen maar ook de reden waarom we voor een wedstrijd (of iets anders waar we zenuwachtig voor zijn) te maken kunnen hebben met diarree of andere maag- en darmproblemen. Zelfs vlinders in onze buik als we verliefd zijn is hoogstwaarschijnlijk een uiting van deze gut-brain axis. Kamp je met
37
mentale en/of darmproblemen dan wijst steeds meer onderzoek erop dat zowel voeding als stressmanagement kan helpen om klachten te verminderen. Er is nog een reden waarom onze darmen ook wel ons tweede brein worden genoemd. We weten dat een aantal neurotransmitters (stoffen die zorgen voor zenuwoverdracht) betrokken zijn bij onze emoties. Onder andere serotonine, dopamine en GABA zijn nodig in voldoende concentraties om ons goed te voelen. We weten nu dat deze stoffen niet alleen worden geproduceerd in onze hersenen maar ook in onze darmen. Een van de bacteriën in onze darmen, bacterioides, produceert bijvoorbeeld de neurotransmitter GABA. GABA vermindert onze gevoelens van stress en zorgt ervoor dat we beter slapen. Een tekort aan de bacterie bacteroides kan zo zorgen voor een toename van stress en slapeloosheid. Een ander voorbeeld is de stof tryptofaan. De bacterie bifidobacterium zorgt ervoor dat tryptofaan wordt afgebroken en onze hersenen kan bereiken waar het bijdraagt aan mentale gezondheid. Een tekort aan bifidobacterium zorgt ervoor dat er onvoldoende tryptofaan kan worden afgebroken. Met mentale problemen als gevolg.
Wat kunnen we zelf doen?
Gelukkig kunnen we zelf ook invloed hebben op ons microbioom. Wat we doen kan zelfs al binnen enkele weken een gunstige invloed hebben. We willen bereiken dat er een grote diversiteit aan bacteriën in onze darmen leeft. Hoe groter deze diversiteit, hoe beter. Er zijn verschillende manieren waarop we onze darmdiversiteit kunnen beïnvloeden. Door onze levensstijl, onze voeding en door beweging. Onderzoek laat zien dat regelmatige beweging ervoor kan zorgen dat we een grotere diversiteit aan bacteriën in onze darmen ontwikkelen. Topsporters kunnen tot wel twee keer zoveel verschillende bacterie-soorten hebben als mensen die minder of niet bewegen. Die grotere diversiteit zou bijdragen aan een groter uithoudingsvermogen en beter herstel na inspanning. Na het finishen van een marathon blijkt dat veel lopers een grote concentratie van een bepaald soort bacterie
Kamp je met mentale en/of darmproblemen dan wijst steeds meer onderzoek erop dat zowel voeding als stressmanagement kan helpen om klachten te verminderen.
met zich meedragen: de bacterie veillonella. Deze bacterie hoopt zich op in ons bloed en helpt bij het afbreken van de stoffen die ontstaan door vermoeidheid. Veel van wat we nu weten over onze microbiota komt van onderzoek onder zogenaamde germ-free muizen of ratten. Dieren die, vanaf hun geboorte, in een steriele omgeving zijn gehouden zodat ze geen microbiota hebben. Germ-free muizen die geïnjecteerd werden met veillonella, de bacterie die gevonden werd in de marathonlopers, waren in staat om een inspanning 13% langer vol te houden dan muizen zonder deze bacterie. Ook hadden de geïnjecteerde muizen minder last van onstekingsprocessen na inspanning. Hoe je meer dan deze bacterie krijgt? De onderzoekers gaan ervan uit dat de toplopers, door hun training, meer en meer van deze bacteriën laten ontstaan waardoor ze beter kunnen omgaan met vermoeidheid. Sneller herstel na inspanning moet dus worden verdiend door training en wordt geholpen door deze speciale bacterie. Een andere mogelijkheid, net zoals bij de muizen is poep-doping waarbij
elite-atleten door middel van supplementen sneller zouden kunnen herstellen én beter kunnen presteren. Deze poep-doping blijkt niet zonder gevaar. In theorie zou je, met het innemen van de bacteriën van iemand anders ook de mentale problemen van iemand anders kunnen overnemen. Hoe bepaalde bacteriën in jouw darmen reageren is namelijk een vraag waar niemand antwoord op kan geven.
Voeding en stressmanagment
Naast beweging kan ook onze voeding invloed hebben op de gezondheid van onze darmen en zo op onze mentale gezondheid. Waar een dieet laag in vezels, rijk aan verzadigd vet en bewerkte producten juist zorgt voor een afname in diversiteit, zorgen met name vezels juist voor een grotere diversiteit. Vezels zijn zogenaamde prebiotica. Ze dienen als de voedingsbron van de bacteriën in onze darmen. De vezels kunnen niet afgebroken worden door ons lichaam en worden pas door onze darmbacteriën omgezet in bruikbare energie. Deze vezels wil je met name uit plantaardige producten halen. Dat betekent voldoende inname van groenten, fruit, peulvruchten, noten, zaden en pitten. Het liefst eet je deze voedingswaren in zijn geheel. Dus met schil (afgezien van noten en sommige peulvruchten) en niet vermengd in een smoothie of sapje. Zelfs pinda’s eet je liever zelf gedopt en mét schil dan fijngemalen tot pindakaas. Voor een zo groot mogelijke diversiteit wil je ook het liefst zoveel mogelijk verschillende soorten groenten en fruit. Resultaten van het langlopende American Gut Project (met meer dan 15.000 poepsamples) liet zien dat hoe meer verschillende soorten planten je eet, hoe groter de diversiteit aan darmbacteriën. Naast plantaardige vezelrijke voeding kunnen ook speciale probiotica bijdragen aan een goede darmgezondheid. Probiotica zijn producten die van zichzelf levende bacteriën bevatten.
38
TRANSITION
Goed kauwen, de tijd nemen om te eten, eten met andere mensen en vaste eetmomenten kunnen allemaal zorgen voor een betere darmgezondheid.
Poep-doping:
deze wetenschapper test te het zelf Lauren Petersen werkte als we-
Petersen in staat haar trainings
tenschapper aan het Jackson La-
omvang te verdubbelen en wist ze
boratory for Genomic Mecidine in
zich een plek te veroveren tussen
Connecticut. In 2017 was ze betrok-
de beste MTB’ers. Ze vroeg zich af
ken bij een onderzoek naar de mi-
of er iets in haar poeptransplanta-
crobiologie van elite-wielrenners.
tie had gezeten dat bij had gedra-
Petersen had als kind de ziekte van
gen aan haar prestatieverbetering.
Lyme opgelopen en had jarenlang
In haar vervolgonderzoek, waar
verschillende keren een antibio-
ze poepsamples van amateur- en
ticakuur moeten volgen. Tijdens
profwielrenners verzamelde, vond
het onderzoek raakte Petersen, zelf
ze dat de beste wielrenners veel
een fervent mountainbikester, zo
van de bacterie prevotella hadden.
overtuigd van het nut van de juiste
De beste wielrenners hadden deze
darmbacteriën dat ze zichzelf
bacterie allemaal, waar slechts
injecteerde met het poep van een
10% van de minder getrainde
top-wielrenner. Enkele maanden
sporters of de niet-sporters deze
na haar poeptransplantatie was
bacteriemet zich meedroegen.
21 21
Deze hebben alleen effect als de bacteriën ook levend onze darmen kunnen bereiken. Het gaat dan bijvoorbeeld om yoghurt, kefir, zuurkool, kimchi, tempeh maar ook Parmezaanse kaas en hüttenkäse. Er zijn ook zogenaamde probiotica-supplementen te koop. Ook deze kunnen bijdragen aan een betere darmgezondheid en mogelijk tot beter herstel en betere prestaties. Het is wel goed om te realiseren dat er tal van verschillende probiotica bestaan en dat elk van de verschillende stammen die een supplement bevat een verschillende werking heeft. Verdiep je goed in het soort probioticum dat je wilt nemen en hoeveel je daarvan nodig hebt voor een effect. Behalve pre- en probiotica zijn er nog een aantal andere stoffen die nodig zijn voor een gezonde darmpopulatie en – functie: voedsel dat collageen bevat (zoals zalm, vis- en vleesbouillon) en producten die rijk zijn aan omega-3 vetzuren. Denk aan makreel, lijnzaad, zalm en walnoten. Wat je juist liever niet doet voor een diverse darmpopulatie? Overmatig en langdurig gebruikt van antibiotica kan gezonde bacteriestammen verwijderen. Ook de manier waarop we eten kan invloed hebben op onze darmen. Goed kauwen, de tijd nemen om te eten, eten met andere mensen en vaste eetmomenten kunnen allemaal zorgen voor een betere darmgezondheid. Tenslotte is bewezen dat ook mindfulness, yoga en meditatie bij kunnen dragen aan een goede gezondheid van onze darmen.
Bronnen Over de auteur Miriam van Reijen
Wil je meer lezen over dit onderwerp?
(1983) is professioneel triatlete en duatle-
• Dalton A, Mermier C, Zuhl M. Exercise influence on the
te. Naast het trainen heeft van Reijen haar
microbiome-gut-brain axis. Gut Microbes. 2019;10(5):555-
eigen bedrijf, waarmee ze presentaties verzorgt over voeding, hardlopen en trai-
568. doi:10.1080/19490976.2018.1562268 • Petersen LM, Bautista EJ, Nguyen H, Hanson BM, Chen
ning en schreef ze het Hardloperskook-
L, Lek SH, Sodergren S, Weinstock GM. 2017. Community
boek (deel 1 & 2). In 2019 promoveerde ze
characteristics of the gut microbiomes of competitive
aan het aan het Amsterdam UMC. Miriam
cyclists. Microbiome 5:98 https://doi.org/10.1186/
woont, werkt en traint in Amsterdam.
s40168-017-0320-4
SEE YOU NEXT YEAR! SEE YOU NEXT SEE YOU NEXT YEAR! YEAR! ALMERE.TRIATHLON.ORG ALMERE.TRIATHLON.ORG ALMERE.TRIATHLON.ORG
3 12 SEPTEMBER 2021 3 - 12 SEPTEMBER 2021 SPRINT DUATHLON || STANDARD DUATHLON SPRINT DUATHLON STANDARD SPRINT DUATHLON | STANDARD DUATHLON DUATHLON CROSS TRIATHLON || AQUATHLON || AQUABIKE CROSS TRIATHLON AQUATHLON CROSS TRIATHLON | AQUATHLON | AQUABIKE AQUABIKE LONG DISTANCE TRIATHLON LONG DISTANCE LONG DISTANCE TRIATHLON TRIATHLON ITU ITU ITU World Championships Almere - Amsterdam World Championships Almere - Amsterdam World Championships Almere - Amsterdam
JA A R VA N
DE WA ARHEID “Dit is veruit mijn zwaarste tegenslag geweest.” De 21-jarige Niek Heldoorn komt terug van een knieblessure waar maandenlang geen diagnose voor kon worden gesteld. Het jaar 2019 kon na een goede winter niet worden verzilverd met sterke wedstrijdresultaten. In plaats daarvan werd het een zoektocht, een operatie en revalideren. Wilskracht en doorzettingsvermogen werden tot het uiterste getest. “Het was mentaal echt wel pittig.”
Tekst Vivian Ruiters | Beeld Dennis Kaspori
42
TRANSITION
43
Momenteel is zwemmen de cruciale factor, of ik überhaupt een carrière in de triathlon heb. Als ik mijn zwemmen nu niet verbeter en ik niet goed in een wedstrijd zit volgend jaar, ervan uitgaande dat er volgend jaar wedstrijden zijn, dan is er geen realistische verwachting op een internationale carrière.”
U
it het niets kwam de pijn opeens opzetten. Niek Heldoorn had een goede heuveltraining afgewerkt. “Bij het terugwandelen naar mijn studio voelde het niet helemaal goed en het werd alleen maar erger.” Het is april 2019. De jonge triatleet staat aan het begin van een nieuw seizoen na een geslaagde winterperiode. Bij de junioren won Heldoorn vier nationale titels en in 2017 als 18-jarige schreef hij ook al zijn eerste seniorentitel op zijn naam. En 2019 wordt pas zijn eerste echte jaar als senior. Hij popelt om weer te racen, te laten zien dat hij een mooie stap gezet heeft. In plaats daarvan volgt een eenzame zoektocht naar de oorzaak van de pijn. Bezoeken aan de fysio, chiropractorbehandeling en talloze MRI’s volgen. Maar niemand kan de oorzaak aanduiden. Pas na een aantal maanden komt hij terecht bij de Belgische arts Toon Claes. “Hij heeft ook Wout van Aert geopereerd aan zijn kniepees na zijn val in de Tour. Claes heeft het eerst met cortisoneninjecties geprobeerd en uiteindelijk ben ik in augustus geopereerd. Hierbij zijn twee plicas verwijderd, een soort van slijtplooitjes in het kapsel.”
Niet opgeven
Het was een grote tegenslag in zijn nog prille carrière. Vooral
de onzekerheid knaagde. “Ik heb wel vaker iets gehad, maar dan wist ik wat er aan de hand was of wat ik verkeerd gedaan had. Na een paar maanden zoeken ga je je wel eens afvragen waarvoor je het allemaal doet.” Hij viel zelfs even helemaal stil, ook al duurde dat maar een week. “Na een week niets doen ging het toch knagen. Ik besefte dat ik dit doe omdat ik het leuk vind. Ik train uiteindelijk om een goede atleet te worden en die word ik niet in een wedstrijd. Hoe langer ik stil zou staan, hoe langer de weg terug zou worden.” Het kenmerkt Heldoorn’s houding. “Ik geef niet makkelijk op.” Hij is gedreven, altijd al geweest. Hij krijgt triathlon met de paplepel ingegoten. In zijn jonge jaren ziet hij hoe zijn vader Frank Heldoorn, zesvoudig Nederlands kampioen op de lange afstand, furore maakt in deze sport. De kleine Heldoorn vindt het prachtig en wil dit ook. “Triathlon was mijn eigen keuze. Mijn vader heeft me in die zin nooit gepusht om iets te doen. Hij heeft me wel altijd gesteund en geholpen met zoeken en is er altijd voor me geweest.” Zijn vader brengt hem vanaf dat moment spelenderwijs de kneepjes van het vak bij. “Ik weet nog goed dat we naar het Gooimeer gingen. Daar had je een hellingbaan waar hij me vanaf liet rennen. Zo was hij al bezig met mijn pasfrequentie te verhogen zonder dat ik het doorhad. Ik vond het alleen maar tof om al die oefeningen met sprongetjes en trappetjes op en af rennen.” En klopt het dat hij jouw voeten als 4-jarige eens met tape aan de pedalen vastgezet heeft om jou de trekbeweging aan te leren? “Dat klopt niet helemaal, mijn voeten waren niet vastgetapet maar ik had klikpedalen. Mijn vader is veel met me bezig geweest, hij wist hoe belangrijk techniek is. Ik deed ook oefeningen met één been zodat ik die cyclische bewegingen er zo goed mogelijk in kreeg.”
Gifbeker
Die drive leidt hem ook al op jonge leeftijd naar Limburg. De 21-jarige atleet woont sinds 2016 in Sittard waar hij als 17-jarige aansloot bij het NTC. Weg van thuis, zelfstandig wonen in een andere omgeving, op 200 kilometer afstand van waar je bent opgegroeid. Voor Heldoorn is er geen twijfel, het is de consequentie van zijn keuzes: “Eruit halen wat er in zit.” Terug naar de revalidatieperiode. Heldoorn kijkt niet graag terug op die tijd. “Ik heb in 2019 geen enkele wedstrijd kunnen doen. Op het moment dat ik weer een beetje kon lopen, zaten we alweer na het seizoen. Ik heb dat als heel naar ervaren. Maar gelukkig kon ik al die tijd wel fietsen en zwemmen. Als het met zwemmen was gebeurd, dan was het gelijk einde carrière geweest. Bij het zwemmen heb ik al zo’n enorme achterstand op internationaal niveau, dat had ik nooit meer gered.” En de gifbeker bleek op dat moment
44
TRANSITION
45
Ik train in een goede week gemiddeld zo’n 20 uur. Daarnaast werk ik zo’n 100 uur per maand in de horeca. En dan doe ik ook nog een deeltijdstudie Bedrijfseconomie waarvoor ik doordeweeks 3 uur per dag stage loop op de financiële administratie bij een bedrijf.”
nog niet volledig leeg. Eenmaal weer in de opbouw naar de eerste wedstrijd ging de wereld in lockdown. “Er ging een streep door alle wedstrijden. Zelfs normaal trainen werd opeens lastig.” Zijn laatste wedstrijd dateerde van september 2018. Toen hij leek af te stevenen op een pijnlijk jubileum, twee jaar zonder triathlonwedstrijden, waren daar ineens de versoepelingen. In augustus kreeg hij de kans deel te nemen aan een eredivisiewedstrijd tijdens de Arena Games in Rotterdam. “Het was een vreemde setting, alles moest coronaproof. Je moest eerst fietsen, daarna lopen en als laatste zwemmen. We begonnen met een virtuele wielerkoers via Zwift, op de Tacx anderhalve meter uit elkaar. Nadat we de finish over waren mocht je afstappen en dan doorlopen naar de loopband. Dat ging ook weer via Zwift. Vervolgens moest je om het zwembad heen lopen, erin duiken en 300m zwemmen.” Het was even wennen, niet alleen vanwege de uitzonderlijke afstanden. “Het was zo lang geleden dat ik echt even moest nadenken wat ik allemaal mee moest nemen. En ook was het spannend om je weer te meten met de concurrentie, na zo’n lange tijd. Maar ik voelde me wel gelijk thuis toen ik daar binnen kwam. Ik was weer terug in mijn ding.” Heldoorn
sluit de wedstrijd winnend af. “Echt heel gaaf. Ik had verwacht dat ik meer geëmotioneerd zou zijn, maar ik denk dat het er ook mee te maken heeft dat de setting zo anders was. Een andere volgorde van de onderdelen, op een andere manier en zonder publiek. Maar het gaf zeker een voldaan gevoel, hier had ik al die tijd voor getraind en dat het er ook uit kwam.”
Balanceren
Na de wedstrijd in Rotterdam volgt een bijna slapeloze nacht. “Dat is standaard na een wedstrijd. Nu kwam daar bij dat het ook enorm tof was om weer een wedstrijd te doen. Ik denk dat ik gemiddeld drie tot vier uur slaap na een wedstrijd. Dan ben ik in mijn hoofd alleen maar aan het malen. Ik loop de hele wedstrijd door. Geniet van bepaalde momenten en zie ook meteen de verbeterpunten.” Het toont zijn kritische houding. “Ik trek veel in twijfel en wil van alles weten waarom. Ik neem vrijwel nooit gewoon iets aan. Ook niet op school of bij mijn bijbaan.” Die kritische houding richt zich vooral op het zwemmen. Heldoorn weet dat hij daar nog flink moet zien te verbeteren. Op dat vlak gaat hij opnieuw een kritisch jaar tegemoet. Ook al staat hij met zijn 21 jaar nog aan het begin van zijn carrière, een internationale doorbraak valt of staat met zijn zwemprestaties komend jaar. “Momenteel is zwemmen de cruciale factor, of ik überhaupt een carrière in de triathlon heb. Als ik mijn zwemmen nu niet verbeter en ik niet goed in een wedstrijd zit volgend jaar, ervan uitgaande dat er volgend jaar wedstrijden zijn, dan is er geen realistische verwachting op een internationale carrière. Dan kan ik heel leuk meedoen in Nederland, maar het zwemmen is internationaal op een zeer hoog niveau, zowel op de korte als de lange afstand. Als ik daar niet voorin zit, dan ben je klaar en kun je niet meedoen voor de knikkers.” En die knikkers zijn nu juist het probleem. Financieel rondkomen van de sport is slechts voor de absolute top weggelegd. Heldoorn kan terugvallen op een aantal sponsoren en zijn Belgische club voor materiële ondersteuning, maar moet zijn inkomen grotendeels buiten de sport verdienen momenteel. “Ik train in een goede week gemiddeld zo’n 20 uur. Daarnaast werk ik zo’n 100 uur per maand in de horeca. En dan doe ik ook nog een deeltijdstudie Bedrijfseconomie waarvoor ik doordeweeks 3 uur per dag stage loop op de financiële administratie bij een bedrijf. Dat is best pittig.” Het is lastig om al die ballen in de lucht te houden en het zwemmen vergt komend jaar waarschijnlijk ook nog een extra tijdsinvestering. “Ik weet nu waar ik aan moet werken en
46
TRANSITION
47
Triathlon was mijn eigen keuze. Mijn vader heeft me in die zin nooit gepusht om iets te doen. Hij heeft me wel altijd gesteund en geholpen met zoeken en is er altijd voor me geweest.”
met beide handen aan. Ik vind het bovendien leuk om mensen te laten zien dat ik iets wel kan als zij denken dat ik het niet kan.” Komend jaar wordt daarom cruciaal voor Niek Heldoorn. “Ik ben dan nog 22 en kom op een leeftijd dat ik echt iets moet laten zien. Je moet een bepaald niveau hebben wil je ooit geld gaan verdienen met de sport. Als er volgend jaar wedstrijden zijn, dan moet ik wel een bepaalde wereldranking halen. Anders is er geen perspectief voor mij als Nederlander om ooit de Olympische Spelen te halen, laat staan om geld te verdienen.” Toch kijkt hij voor de toekomst niet alleen naar de Spelen. “Als ik dat niet haal, heb ik altijd nog een jongensdroom om op de lange afstand echt goed te worden. Ik weet dat ik met lopen goed uit de voeten kan op de lange afstand. Ik ben relatief klein, dus met fietsen ben ik redelijk aerodynamisch en het zwemniveau ligt daar iets minder hoog of is iets minder cruciaal. Zwemmen is daar ook nog steeds belangrijk, want uiteindelijk om op Hawaii te winnen moet je bij het zwemmen mee zijn met de kopgroep. Maar je kunt op de lange afstand ook een hele leuke carrière hebben als je iets minder goed zwemt. Bij de sprint of de olympische afstand ben je dan niet meer dan veldvulling.”
Vergelijking
eigenlijk zou ik voor het zwemmen naar Eindhoven moeten. Het maakt het allemaal niet makkelijker, maar ik wil kijken hoe ik dit kan combineren met het programma hier.” Hoeveel uur slaap haal je per dag? “Gemiddeld ben ik blij met 7 uur. Op een gegeven moment zijn de uren op. Ik heb soms dagen dat ik relatief vroeg opsta om te zwemmen, dan door naar stage. Vanuit stage meteen door om lang te fietsen en vervolgens douchen, eten en weer door mijn werk. Dan ben ik van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat bezig.”
Niet klagen
Zijn coach Jordi Meulenberg houdt rekening met dit drukke schema. “Ik heb zelf relatief veel invloed. Ik heb heel veel van mijn vader meegekregen en ben best wel pienter, ik merk wat wel of niet werkt bij mij. Effectief ben ik mijn eigen lifecoach, ik probeer alles zoveel mogelijk zelf te plannen met studie en werk, Jordi vult dit vervolgens aan met het trainingsschema. Maar op basis van hoe ik me voel op die dag of in die week, pas ik dat dan aan.” En ook nu hoor je hem niet klagen. Het is opnieuw een consequentie van zijn keuzes. “Ik krijg soms de vraag of ik niet bang ben dat zoveel werken mijn prestaties gaat beïnvloeden. Dan zeg ik: ja, maar ik kan er nu niets aan doen dus ik pak het
En die lange afstand brengt ons ook weer terug bij zijn vader. Frank Heldoorn vierde de nodige successen op die afstand. Vindt hij het vervelend dat die vergelijking getrokken wordt? “Ik ben een ander soort atleet, maar ik vind het wel leuk om vergeleken te worden. Want hoe je het wendt of keert, mijn vader is wel één van de drie pioniers die de triathlonsport met hun prestaties op de kaart hebben gezet in Nederland. In ieder geval op de lange afstand. Die vergelijking ga je dan vanzelf krijgen. En dat vind ik ook wel tof want als ik daaraan kan tippen, dan weet ik ook dat ik goed bezig ben. En ik hoop natuurlijk om er voorbij te komen. Mijn vader was erg sterk op de fiets, hij is echt opgegroeid in een tijd dat stayeren er nog niet was. Bij ons ligt de focus op het lopen. Als je erbij zit op de fiets en je verspilt zo min mogelijk kracht, moet je nog steeds als hardste kunnen lopen wil je de wedstrijd winnen. Ik duik nu al heel dik onder de pr’s die mijn vader op de 5km en 10km heeft staan. Alleen bij het fietsen kom ik nog niet aan zijn gemiddeldes.”
48
TRANSITION
T-DAY
maar dan anders
RACEDAY KOM NIET TE VROEG
Normaal is het verstandig om ruimschoots voor de starttijd aanwezig te zijn, zodat je alle tijd hebt om je spullen klaar te zetten, de wisselzones te verkennen, naar de briefing te luisteren en je mentaal voor te bereiden. Vanwege covid-19 moeten organisaties echter extra maatregelen treffen. Een daarvan is dat jou als deelnemer wordt gevraagd niet te vroeg naar de wedstrijd te komen om drukte te vermijden. Lees daarom vooraf goed de deelnemersinformatie door en bestudeer thuis alvast het parcours en het de wisselzone.
Na een lange, stille zomer staan er in het naseizoen toch nog wedstrijden op de kalender. Eindelijk, tijd om een race te doen! Misschien wordt dit zelfs je eerste triathlon ooit. Dan zijn er op zo’n dag en in de aanloop er naar toe, veel zaken om rekening mee te houden. En de coronamaatregelen maken het net even anders dan anders. Transition loodst je er doorheen en geeft jou de nodige praktische tips.
Tekst Jeannet Pennings
HOUD JE A AN DE REGELS
VOORAF SPULLEN INPAKKEN
Een goede voorbereiding is het halve werk. Begin daarom niet op de wedstrijddag zelf met het inpakken van je tas. Grote kans dat je die dag al genoeg aan je hoofd hebt. Zoek bij voorkeur de avond ervoor, of eerder, alvast de spullen bij elkaar die je nodig hebt (zie hiervoor ook de checklist onderaan dit artikel). Neem indien nodig ook een mondkapje en handgel mee, zodat je op het wedstrijdterrein de geldende normen naar behoren kunt naleven. Per regio kunnen afspraken anders zijn, dus lees vooral goed de deelnemersinfo door.
ZENUWEN EN VOEDING
Ben je gespannen voor de wedstrijd? Goed nieuws: dat hoort erbij. Ook als je hierdoor de nacht ervoor niet optimaal slaapt, hoeft dat geen belemmering te zijn voor jouw prestaties. Adrenaline compenseert veel. Zorg ervoor dat de zenuwen niet de overhand krijgen en dat je nog wel in staat bent om te eten en drinken voor de wedstrijd. Ga niet experimenteren met voeding voor en tijdens de race en kies voor producten die je lijf al kent en goed kan verdragen.
Kijk goed welke maatregelen de organisatie heeft genomen om de wedstrijd goed (coronaproof ) te laten verlopen en houd je daar aan. In ieder geval zal gelden: houd 1,5 meter afstand, kom zoveel mogelijk alleen (zonder supporters) en neem je eigen voeding mee. Waarschijnlijk word je gevraagd vooraf de gezondheidscheck te doen en de bevestiging bij aankomst op het evenemententerrein te tonen. Kruisende beweeglijnen van personen moeten zo veel mogelijk voorkomen worden. Er zal om die reden een vast tijdschema voor inchecken gelden. Na het inchecken mag je de wisselzone waarschijnlijk niet meer uit, houd daar rekening mee.
VOORBEREIDING
Eenmaal ingecheckt, leg je je spullen op jouw plek in de wisselzone klaar. Loop daarbij in gedachten de wedstrijd door. Bedenk wanneer je wat nodig hebt en kies een handige indeling. Een handdoek onder je spullen kan handig zijn om je voeten aan te drogen. Vergeet ook je startnummer niet en plak eventuele startnummerstickers na het aanmelden alvast op je fiets/ helm. Kijk vooraf goed waar je de wisselzone in en uit gaat en zoek een handig herkenningspunt (zoals een vlag, boom of lantaarnpaal) om jouw plek tijdens de race snel terug te vinden.
49
WEDSTRIJD ZWEMMEN
Het kan zijn dat atleten om beurten starten en je dus alle ruimte voor jezelf hebt, maar er zijn ook wedstrijden waarbij een massastart geldt. Kies een positie bij de start waar jij je comfortabel voelt. De kortste lijn richting de boei of wat meer aan de zijkant om drukte te mijden? De eerste meters zet je misschien even extra aan, maar zorg dat je snel een tempo pakt, dat je goed kunt volhouden. En belangrijk: blijf tussentijds goed navigeren. Neem aan het einde van het zwemparcours alvast je wissel door. Visualiseer de wisselzone en bedenk welke stappen je zo moet doorlopen.
FIETSEN
Zet eerst je helm op en maak deze vast voordat je je fiets uit het rek pakt. Stap pas op je fiets als je de balk of de lijn bij de uitgang van de wisselzone gepasseerd bent. Laat je tijdens het fietsen niet gek maken door andere deelnemers. Hou je vast aan het tempo, de hartslag of de wattages die je getraind hebt. Een belangrijke regel tijdens een triathlon is dat je niet mag stayeren, dus hou afstand tot je voorganger. De jury zal hierop toezien, dus blijf attent en haal vlot in als jij sneller bent dan de fietser voor jou. Ook aan het einde van het fietsonderdeel is het handig om alvast je aanstaande wissel te visualiseren, zodat je er vlot doorheen gaat. Stap vóór de balk van je fiets en neem je fiets aan de hand mee de wisselzone in. Maak je helmbandje pas los als je fiets gestald is.
LOPEN
Grote kans dat je benen gaan protesteren bij de start van het lopen, omdat ze nog in het fietsritme zitten. Accepteer dat het even niet lekker voelt en vertrouw erop dat dit vanzelf beter wordt. Houd tijdens het lopen zoveel mogelijk 1,5 meter afstand van andere atleten.
FINISH
Na alle inspanning komt uiteindelijk de finish in zicht. Geniet van dit gelukzalige moment! Als er een medaille voor je klaar ligt, zal je deze zelf om moeten hangen. Normaal is de finish ook de plek om wat te eten en drinken en na te praten. Om drukte te voorkomen en de doorstroom te behouden, is het zaak nu niet te blijven hangen. Haal zo snel mogelijk je fiets en andere spullen op uit de wisselzone (vergeet niet je startnummer bij de hand te houden) en vier je overwinning thuis en online.
CHECKLIST MATERIAAL De volgende spullen komen goed van pas bij het volbrengen van een triathlon, van essentieel tot handig voor een snelle wissel, zoals snelveters.
• Bewijs van inschrijving • Licentie- en identiteitsbewijs • Startnummerband • Chip • Trisuit • Wetsuit • Badmuts • Zwembril • Fiets • Bidon(s) met water en/of sportvoeding • (Triathlon)fietsschoenen • Fietshelm • Hardloopschoenen • Elastische veters • Sokken • Sporthorloge • Handdoek • Droge kleding voor na afloop • Voeding en drinken • (Eventueel: mondkapje
en handgel)
50
TRANSITION
TOKIO C ALLING ME T MARGRE T IJDEMA
Margret IJdema is de enige Nederlandse triatleet die zich dit jaar plaatste voor de Paralympische Spelen in Tokio. Of die in 2021 wel doorgaan, blijft de vraag, maar daar laat deze rasoptimist zich niet door van de wijs brengen. Wel of geen Tokio, als het lichaam meewerkt, gaat IJdema door tot Parijs 2024.
Tekst Marcia Jansen Beeld Mathilde Dusol
OS 2021
Begin maart, net voor de coronacrisis uitbrak, stelde de rolstoelatlete uit Heerhugowaard haar deelname aan de Paralympische Spelen in Tokio zo goed als zeker veilig door in Tasmanië op de derde plek te eindigen in de eerste en enige World Paratriathlon Race van het seizoen. Door dit resultaat volstaat voor haar een plek bij de eerste negen op de paralympische ranking voor plaatsing voor Tokio. Daarmee komt het aantal mogelijke Nederlandse deelnemers aan de Paralympische Spelen op drie. Geert Schipper voert in de rolstoelklasse bij de mannen de ranking aan, terwijl de huidige paralympisch kampioen Jetze Plat nog één goed resultaat nodig heeft om zich te plaatsen voor Tokio.
TS: Je was in topvorm in Australië maar daarna werden alle wedstrijden afgelast. Hoe was dat voor jou? “Ik kan heel goed schakelen. Natuurlijk heb ik de wedstrijden dit seizoen gemist, maar ik zie ook wel positieve dingen in het feit dat de Spelen dit jaar niet door konden gaan. Ik ben nog maar heel kort bezig met triathlon. Sinds 2016 train ik onder leiding van Bas de Bruin en in 2017 was het Europees kampioenschap, waar ik als vierde eindigde in mijn eerste wedstrijd. Sinds die tijd ben ik alleen maar aan het knallen geweest. Dit tussenjaar zie ik dan ook als de perfecte gelegenheid om aan mijn techniek te werken. Ik heb geen wedstrijdachtergrond in het zwemmen, handbiken en wheelen, dus er valt voor mij nog enorm veel te verbeteren. Ik heb ook geen moeite om mezelf te blijven motiveren nu er geen wedstrijden zijn. Ik ben niet doelloos kilometers aan het maken. Iedere training is een doel op zich, een kans om me te verbeteren. Ik denk dan ook dat mijn concurrenten er niet blij mee zullen zijn dat ik een jaartje extra heb gekregen om te groeien.” TS: Hoe ben je eigenlijk in de triathlonsport gerold? “Als twintiger trainde ik beroepsmatig draf- ren renpaarden en dat werk was mijn lust en mijn leven. Paarden stonden voor mij op nummer 1. Totdat ik in 2000 op een paard zat dat in
51
Dit tussenjaar zie ik dan ook als de perfecte gelegenheid om aan mijn techniek te werken. Ik heb geen wedstrijdachtergrond in het zwemmen, handbiken en wheelen, dus er valt voor mij nog enorm veel te verbeteren.
rengalop in een kuiltje stapte en we samen over de kop gingen. Het was pure pech. Ik belandde onder mijn paard en ik voelde eigenlijk niets. Omdat ik geen pijn had, dacht ik een week later wel weer terug te zijn in de trainingsstal, maar dat pakte iets anders uit. Ik verbleef uiteindelijk een jaar in revalidatiecentrum Heliomare in Wijk aan Zee en het gevoel in mijn benen kwam niet meer terug. In het revalidatiecentrum maakte ik kennis met handbiken en ik heb daar ook veel gezwommen. De aanleg om stevig te worden, zit in mijn familie. Ik wilde niet uit mijn stoel groeien, dus ben ik blijven bewegen. En toen ze in Heliomare mensen zochten voor een onderzoek naar hoe beweging effect heeft op de revalidatie, heb ik me daarvoor aangemeld. Ik was in die testen zo fanatiek, dat de onderzoekster me tipte bij haar man, Bas de Bruin, die bondscoach is van de paratriatleten bij de NTB.”
TS: Toch duurde het nog even voordat je je ook echt aan een triathlon zou wagen. “Toen Bas me vroeg om een keer mee te komen
trainen, had ik niet het gevoel dat ik goed genoeg was. Ik deed wel mee aan handbikewedstrijden, maar dat zag ik vooral als een leuke hobby. Bovendien had ik een sterke kinderwens. Ik wilde eerst moeder worden en als dat niet zou lukken, zou ik altijd nog over kunnen stappen op plan B. Gelukkig heb ik uiteindelijk beide doelen kunnen realiseren, maar ik wilde wel eerst wachten tot mijn meiden wat ouder waren. Toen Bridt en Anna elf en tien waren, ben ik toch maar eens mee gaan trainen en nu wil ik ook door tot Parijs. Ik ben 44 dus ik voel wel echt wel dat ik ouder word. Maar zolang mijn lichaam en geest - ik heb al twintig jaar last van zenuwpijnen - het volhouden, ga ik zeker door.” Hoe beïnvloedt die pijn jouw leven? “De pijn die ik voel is een beetje te vergelijken met een soort continue kiespijn in mijn hele lijf. Ik had daar in het begin veel last van, maar ik heb op een gegeven moment de knop omgezet. Of ik nou de hele dag in bed ga liggen of chagrijnig ben, daar ga ik me toch niet beter van voelen en dat is ook niet leuk voor de mensen in mijn omgeving. Dus probeer ik er het beste van te maken. Sporten helpt me daarbij. Ik voel me tijdens trainingen en wedstrijden zelfs vaak
52
TRANSITION
ging (lacht) en daar heb ik wel wat letsel aan overgehouden. Ik heb sindsdien ongelooflijk veel moeite met de juiste richting te vinden. Ik kan bij wijze van spreken verdwalen in mijn eigen achtertuin. Daar komt nog eens bij dat ik tijdens een wedstrijd soms letterlijk scheel zie van de pijn en dan zie ik nog wel eens pylonen over het hoofd. Of ik weet niet waar ik precies het parcours moet verlaten. Dat geeft heel veel stress en daarom moet ik een parcours heel uitgebreid verkennen. Dat doe ik dan ook vaak in mijn eentje en daar neem ik dan ook echt de tijd voor.”
beter omdat de pijn in mijn spieren, het afzien, me afleidt van mijn zenuwpijnen. Het is een soort natuurlijke drugs. Ik kan me voor een wedstrijd ook steeds beter over de pijn heen zetten, al zit er ook wel een max aan hoor. Tijdens het WK vorig jaar voelde ik me voor de start al zo beroerd, toen lukte het gewoon niet. Dat was – ik finishte als achtste – dan ook niet mijn beste wedstrijd.” TS: Bondscoach Bas de Bruin vertelde dat je heel veel tijd steekt in het verkennen van het parcours, veel meer dan de meeste andere atleten. Waarom is dat? “Dat klopt. Ik ben enorm op mijn achterhoofd gevallen toen ik met mijn paard over de kop
Daar komt nog eens bij dat ik tijdens een wedstrijd soms letterlijk scheel zie van de pijn en dan zie ik nog wel eens pylonen over het hoofd.
TS: Hoe denk jij je te kunnen verbeteren richting Tokio? “Zwemmen is een technische sport, dus daar valt sowieso nog veel winst te halen en ook de wissels kunnen efficiënter en sneller. Verder is wheelen niet mijn beste onderdeel. Ik vind die houding, zo opgepropt op je hurken in die stoel, niet zo fijn. En ik vind het ook lastig om mijn kracht zo goed over te brengen. Ik heb deze wedstrijdloze periode dan ook gebruikt om te wennen aan een nieuwe wheeler, die precies is afgestemd op mijn lichaam. Ik geloof dat niemand anders deze afmetingen heeft, maar ik laat me dan ook moeilijk in een hokje plaatsen. Niet in de sport, maar ook niet in het dagelijks leven. Ik ben een beetje mal en dat is okay, er zijn al genoeg normale mensen op de wereld. Het leven met mij is nooit saai, vraag maar aan mijn man Patrick.” TS: Wat is je doelstelling in Tokio volgend jaar? “Ik moet me dus nog wel definitief plaatsen door bij de eerste negen op de paralympische ranglijst te blijven. En dan moeten we nog afwachten of er volgend seizoen wel wedstrijden zijn waar punten voor de paralympische ranking gehaald kunnen worden. Maar goed, het moet wel heel gek lopen wil ik die plaats bij de eerste negen verliezen. Mijn derde plek in Australië, waar vrijwel de gehele wereldtop aanwezig was, was in ieder geval een mooie een opsteker. Ik zeg niet dat ik nu ook in Tokio op het podium kan komen, maar ik ga daar wel mijn uiterste best voor doen.”
53
WISSELZONE
TIPS, TRICKS EN INFORMATIE
Het leven dat is pas topsport Boost je mentale skills met advies van oud-topwielrenster Sanne van Paassen. Zakelijk winnen, zonder privé te verliezen is het motto van de voormalig winnares van de wereldbeker veldrijden. Succes en geluk hand in hand laten gaan doet ze volgens een zelf ontwikkelde methode en een stappenplan. Aan het woord komen onder andere Femke Heemskerk, Nicolien Sauerbreij en Thomas Dekker. EAN: 9789462961470
Lonely Planet epic bike rides of Europe Enthousiaste fieters delen verhalen van de beste avonturen op de weg, op de trails of in het grind in heel Europa. Ook Nederland ontbreekt niet, al moet je voor de meest epische routes toch echt in bergachtiger terrein zijn volgens LP. Steden als Berlijn en Kopenhagen komen aan bod, maar ook verlaten uithoeken in de Pyreneeën en het noorden van Schotland. ISBN: 9781788689427
Slimmer presteren Wetenschapsjournalist Jurgen van Teeffelen en agegroup-triatleet Gerrit Heijkoop belichten wekelijks op vrijdag thema’s op het snijvlak van sport, innovatie en wetenschappelijk onderzoek. Met het perspectief van topsport als de broedplaats voor vernieuwing en de vertaalslag naar recreantensport, want wat kun jij ermee? slimmer-presteren-podcast.nl
CITAAT
BL A CK ROL L
“There may be people that have more talent than you, but there’s no excuse for anyone to work harder than you do.”
NTB-partner Blackroll biedt producten die jou helpen zelf eenvoudig aan je flexibiliteit, balans en kracht te werken en met zelfmassage je herstel te bevorderen. Er is ook een app beschikbaar die je helpt om de producten op de juiste manier te gebruiken. Kijk op de partnerpagina van de NTB voor 15% korting op jouw bestelling. triathlonbond.nl/over-ntb/partners
Derek Jeter
STADST RIATHLON WEERT De editie van 2020 kon niet doorgaan en dus heeft de organisatie van Stadstriathlon Weert de inschrijving voor 2021 al geopend. Na het EK van 2019 hebben de Weertenaren niet stilgezeten. Volgend jaar is het twee weekends sportfeest in de Limburgse stad, met op 12 en 13 juni de triathlon vlakbij het stadscentrum, een glowrun en een cityswim. stadstriathlonweert.nl
54
TRANSITION
Geusseltpark is
‘the place to be’
TCM MEETRAINER
Zwemmen, fietsen, lopen en misschien nog wat kracht of yoga… je kunt het allemaal op eigen houtje doen of je aansluiten bij een vereniging. Met ruim 130 triathlonclubs in Nederland zit er vast één bij jou in de buurt. Op zoek naar de voordelen van het verenigingsleven neemt Transition dit keer een kijkje bij Triathlon Club Maastricht. Tekst Kim van ‘t Verlaat
L
imburgse gezelligheid, die vind je bij de Maastrichtse triathlonvereniging. Voor alle trainingen wordt verzameld bij het Geusseltpark. Daanr ligt het zwembad en het is het startpunt voor de fietstrainingen en het lopen. Op dinsdagavond wordt afgetrapt door de jeugdleden die trainen op een alternatieve atletiekbaan. Het open veld biedt ruimte voor speelse activiteiten; trappen op rennen, loopscholing en het oefenen van de wissels met loopschoenen. Met zo’n 50 jeugdleden in totaal heeft Maastricht altijd een grote groep op de avondtrainingen. De leeftijden lopen uiteen en de kleinste van het stel is de helft van het grootste jeugdlid. Eén ding hebben ze allemaal gemeen; ze zijn herkenbaar in oranje trisuits of shirtjes én hebben een grote glimlach op het gezicht.
55
Na de jeugd is het de beurt aan de volwassenen die langzaamaan steeds meer naar de jeugd op kunnen kijken. “De groep jeugd die eraan komt heeft talent”, is een opmerking die vaker valt. De avondtraining van de volwassenen bestaat uit een loop- en zwemtraining. Voor elk niveau is de training geschikt en aan de hand van een jaarplan wordt gezorgd voor de juiste voorbereiding naar het seizoen toe – alhoewel die voor dit jaar de prullenbak in kan. De gemiddelde atleet in de groep is dan de ‘richtlijn’ voor het jaarplan. Het maakt dus niet uit of het doel op de korte of lange afstand ligt en hoe ervaren je bent.
Harry Strienen
‘Ik vroeg voorzichtig of ik niet te oud was’ Vanuit een langdurige volley balblessure de triathlonsport inrollen. Harry Strienen (54) kreeg te maken met geïrriteerd kraakbeen in de knie. Voor een goed herstel stapte hij na des kundig advies de fiets op. “Na een tijd ging het steeds beter met de knie. Zelfs het hardlopen kon ik rustig oppakken”, vertelt Harry. “Dan kijk je toch met een schuin oog naar de triathlon. Ik dacht eerst: dat bestaat niet. Een stuk van vier kilometer in zwemmen, dan 180 kilometer op de fiets en een marathon lopen. Uiteindelijk sprak de sport me toch heel erg aan.” Harry: “Ik zat nog helemaal niet in die wereld. Ik wist dat ik me moest aansluiten bij een ver eniging voor meer efficiëntie in elke discipline van de triathlon. Ik kende niemand die de sport al deed dus ik heb eerst voor zichtig gevraagd aan TCM of ik niet te oud was.” Dat dat zeker niet het geval was bleek toen hij op zijn 45e lid werd van de ver eniging: “Ik vond gelijk mensen van mijn leeftijd en iedereen kon goed met elkaar overweg. Alle leden delen ervaringen en de één heeft meer ambities dan de ander. Voor mij was blessurevrij trainen het belangrijkste en dat gaat nu goed.” De hele afstand is nog niet binnen handbereik: “En ik weet niet of ik dat wel wil. Als ik zie wat andere leden ervoor over ‘moeten’ hebben… De 4eDivisie is nu goed voor mij en op de lange termijn lijkt een halve me nog wel een mooi doel”, lacht Harry.
Een vereniging voor de breedtesport
Clim Moest
‘Toen ik lid werd had ik gelijk een warm welkom’ Clim Moest (13) nam eerder al even ‘pauze’ van de triathlons port. Maar, sinds hij lid is van Triathlon Club Maastricht is hij niet meer weg te slaan. Clim: “Ik zwom bij een zwemvereniging en deed uiteindelijk mee met een IronKids wedstrijd. Dat was nog helemaal niet zo serieus. Toen de zwemvereniging opge heven werd nam ik nog een jaar afstand van de triathlon. Inmid dels ben ik een jaar lid van TCM en vind ik het super gezellig. Toen ik lid werd had ik direct een warm welkom.” Doelen voor de komende jaren heeft hij niet. Maar plezier? Dat staat duidelijk voorop: “We hebben een erg hechte groep en ook al lachen we tijdens de trainingen veel, we kunnen ook serieus zijn. Binnenkort gaan we eens naar de bios. Iets anders dan het trainen dat we normaal samen doen”, vertelt de enthou siaste Clim.
Triathlonclub Maastricht focust zich met name op de breedtesport. Er is een dames- en herenteam in de 1eDivisie en die verbeteren zichzelf keer op keer. Ook zijn er teams in de lagere divisies. Of je traint voor de Teamcompetities, je eerste triathlon of voor een hele, de trainingen zijn voor iedereen geschikt. Omdat alle leeftijden en niveaus door elkaar lopen is het mooi dat de ouders van jeugdleden ook ‘besmet’ worden met het triathlonvirus. Als de jeugdtraining start, zoeken de ouders elkaar op en lopen samen een rondje.
Betrokken en bekwaam
In tijden van het coronavirus had de vereniging hulp nodig van de leden om de trainingen weer veilig op te starten. Ook nu er een trainer vertrekt zullen er vanuit de vereniging leden op moeten staan om bijvoorbeeld een TTN1cursus te volgen. Trainer Berry: “Het is mooi dat wanneer het nodig is iedereen een steentje wil bijdragen. De vereniging is ontzettend betrokken en bekwaam.” Daarbij wordt er altijd gedacht aan de leden bij het toelaten van hoger niveau: “Iedereen is welkom! In het zwembad hebben we twee baden voor onszelf en kunnen atleten van Ferro Mosae (studententriathlon) meedoen. Het gaat erom wat de leden willen en wat de vereniging wil op lange termijn.” Aldus Berry.
triathlonclub maastricht Sinds: 1985 Ledenaantal: 172 leden waarvan 49 jeugd Vrouwen: 28% Mannen: 72% Trainingen volwassenen: 7 x per week Trainingen jeugd: 4 x per week Meer info: triathlonclubmaastricht.nl
56
TRANSITION
57
De route naar
EEN HALVE OF HELE TRAINING
Heb jij plannen voor een halve of hele triathlon, of een andere grote uitdaging? Dan is een goede voorbereiding een must. Trainer en coach Paul Verkleij helpt jou bij de ideale trainingsaanpak. ‘De route die een triatleet richting een lange afstand aflegt is lang en kent vele bochten. Maar hierdoor ook verrassingen die je niet ervaren had als je vóór de bocht was teruggegaan.’ Tekst Paul Verkleij Beeld Challenge Almere-Amsteram/José Hourcade
I
n een wereld waar het tegenwoordig vaak gaat om likes, gezien worden, Strava, bucketlist(s) en snel succes, is het afleggen van jouw persoonlijke route een behoorlijke uitdaging. Gelukkig is triathlon een gevarieerde en uitdagende sport. Hierin vinden we onze geestelijke rust: ontspanning door inspanning. Een credo dat voor langeafstandsatleten echter nog wel eens onder druk staat. Als je een halve of hele triathlon als doel hebt gesteld, dan kan de route er naar toe als zwaar, (soms) oneindig en misschien zelfs als stressvol ervaren worden. Een gevoel dat niet mag overheersen. Dat er net als in de liefde hoogte- en dieptepunten zijn hoort er allemaal bij. Maar let er op dat je route (grotendeels) vertrouwd en prettig voelt.
Onnodige stress
‘Oef dat was niet van harte, 3x net onder omslagpunt. Daarna uitgefietst, wattage was iets lager. Vandaag veel gewerkt en bezig met iets wat ik maar niet opgelost krijg. Dus dat zat ook nog in mijn hoofd.’ Zo maar een appbericht van een (ervaren) atleet die in dit geval niet vijf, maar drie keer een tempoblok fietst. Meestal zie ik graag dat een atleet doorzet, maar in deze context vind ik dat hij de juiste keuze maakt om zijn training eerder af te breken en de stress (vermoeidheid) niet onnodig laat oplopen.
Er moet een programma liggen wat uitdagend is, maar geen berg die eigenlijk niet te beklimmen is. Dit is ook meteen de paradox voor veel langeafstandsatleten. Training is nu eenmaal een lang oefenproces dat veel geduld, discipline en toewijding vraagt.
Ik geef dit voorbeeld niet voor niets. Een training afwerken zoals vooraf gepland met een positief resultaat is een lekker gevoel. Maar natuurlijk gaat het ook wel eens stroef of is het, zoals hiervoor beschreven, nodig om een training aan te passen. Bedenk dan altijd dat er morgen weer een training is. Het heeft niets te maken met smoesjes of motivatiegebrek, maar met luisteren naar je lichaam. Natuurlijk helpt ervaring daarbij, maar denken op de lange termijn is belangrijk om plezier en progressie met elkaar te kunnen verbinden.
Lang oefenproces
Persoonlijk hecht ik veel waarde aan een goede afstemming met atleten. Er moet een programma liggen wat uitdagend is, maar geen berg die eigenlijk niet te beklimmen is. Dit is ook meteen de paradox voor veel langeafstandsatleten. Training is nu eenmaal een lang oefenproces dat veel geduld, discipline en toewijding vraagt. Het mooie van trainen is dat je fitter wordt en aan het begin van het proces grote stappen maakt. Dit zorgt voor een enorme boost en het gevoel onoverwinnelijk te zijn, mede door de aanmaak van endorfine wat ieder mens een heerlijk gevoel geeft. De andere kant van de ‘berg’ is dat je de steile stukken nu eenmaal niet te snel kan beklimmen. En daarvoor hoef je niet eens in het hooggebergte te zijn. Anders gezegd: een
58
TRANSITION
lichaam (en zeker de geest) kan veel aan, maar is ook duidelijk in het aangeven van grenzen. Deze grenzen zijn goed te trainen, maar wel in een mate die het lichaam kan bijbenen. Helaas lopen veel atleten (nog steeds) blessures op door te veel en/of te snel in korte tijd te doen. Hiermee rekken ze hun elastiek te langdurig op, waardoor van de originele functie geen sprake meer is.
Trainen op gevoel
Er zijn verschillende manieren om dit te voorkomen. Ga bijvoorbeeld regelmatig trainen zonder technische hulpmiddelen of zorg ervoor dat je hierdoor niet wordt afgeleid. Het lijkt soms wel of triatleten zich geen raad meer weten als er geen ‘piepje’ meer klinkt. Trainingsgegevens zijn natuurlijk praktisch en nuttig om in te zien (voor jezelf en/of coach), maar het blijft goed om je te realiseren dat ieder hulpmiddel ten dienste staat van jou als atleet en dus absoluut niet andersom. Het is belangrijk om bij je eigen gevoel te blijven, en dit ook te trainen. Dat zorgt ervoor dat jij de regie hebt over je eigen discipline, inzet en uitvoering van je training. Doe bijvoorbeeld regelmatig een stukje tape of een zweetbandje over je hartslag- of wattagemeter. Dit geeft een gevoel van vrijheid op
het moment zelf, zonder dat je data verloren gaat. Achteraf kun je je gevoel met cijfers analyseren. Kortom, combineer vaker ratio met je eigen gevoel en verbaas jezelf! Wellicht is er meer tijd om de omgeving in je op te nemen of je gedachten de kant op te laten gaan die er niet was geweest bij het steeds kijken naar je hartslag.
Meer variatie
Een andere manier is om meer te (durven) variëren in je training. Doe ieder kwartier tien push-ups in je duurloop van een uur of fiets regelmatig met een heel hoge trapfrequentie (in blokjes van één minuut). Of ga in een lange duurloop regelmatig een aantal minuten wandelen om hierna weer heerlijk door te lopen en te ervaren dat het ritme er opeens wél is. De keuzes hierin zijn natuurlijk oneindig en vooral bedoeld om je lichaam te prikkelen, af te leiden, te verrassen en breed motorisch te ontwikkelen. Het clusteren van je intensieve trainingen is ook een manier om je trainingsweek beter aan te kunnen. Door vermoeidheid (lees: trainingsstress) op één of maximaal twee dagen terug te laten komen, heeft je lichaam de tijd om te herstellen, andere vormen van training te doen en ook je andere verplichtingen (privé en werk) goed uit te voeren.
Als atleet moet je toegroeien naar de trainingsmomenten die je fysiek uitputten (overload geven) en je tijdelijk minder laten functioneren. Vangen lichaam en geest dit goed op, dan kun je er vanuit gaan dat de juiste opbouw heeft plaatsgevonden.
59
12 tips
voor jouw trainingsaanpak 1. R ust zorgt voor (stapsgewijze) progressie. Zoek voor jezelf een aanpak die belasting en herstel goed afwisselen. 2. Voer op vaste momenten adem halingsoefeningen uit. 3. Durf nee te zeggen (dit is JA tegen jezelf) en je eigen route te bepalen. 4. Krop emoties niet op en praat erover. Of schrijf het op en geef het een plek. Loslaten = energie besparen. 5. Gebruik voeding met de juiste voedingswaarde, die zorgt voor herstel en opbouw van je lichaam en dus niet alleen je maag vult. Eet zo min mogelijk bewerkt voedsel. 6. Zorg voor een hoog energie niveau en zin in activiteiten naast de sport. Dit betekent vaak dat je goed in je vel zit en emoties onder controle hebt. 7. Durf. Dit betekent niet ‘jouw wil is wet’, maar weet wel wat er nodig is om jouw doel te berei ken. 8. Ontdek wat werkt. Drie weken opbouwen en één relatieve rustweek wellicht of juist de afwisseling van een week pittig en een week rustig trainen. Durf oude patronen los te laten. 9. Reken terug vanaf het moment waar jij wilt pieken. Dit geeft overzicht en maakt plannen veel eenvoudiger dan wanneer je alleen vooruit kijkt en antici peert op wat er gebeurt. 10. Monitor zaken als je gewicht, hartslag, wattage en tijden, dat is leuk en leerzaam, maar staar je er niet op blind. 11. Durf jezelf te verbazen door een uitdaging buiten je comfortzone aan te gaan. 12. Vier (kleine) successen. Dit kunnen (streef)tijden, hartslag percentages of wattages zijn, maar bijvoorbeeld ook de verho ging van je pasfrequentie, een goede uitvoering van een lastige krachtoefening, het uitbreiden van je trainingsomvang of een juist gekozen duurlooptempo…
Trainingsaanpak
In de zoektocht naar jouw ideale trainingsaanpak helpt het om eerst goed scherp te krijgen waar het voor jou als atleet om gaat. Werk je samen met een trainer-coach? Dan is je beginsituatie vast al goed in kaart gebracht. Indien je hebt gekozen voor een self-supporting traject dan helpt het om jezelf vragen te stellen. Denk daarbij aan vragen als: Wie ben ik? Wat wil ik bereiken? Wanneer ben ik tevreden? Waar wil ik aan het einde van het seizoen staan? Waarom doe ik triathlon en waarom wil ik me hierin verbeteren? Het is niet alleen leerzaam om jezelf deze vragen te stellen, maar vooral ook belangrijk om de sport in het hier en nu te beleven, zodat je er dagelijks veel energie van krijgt. Door jezelf regelmatig vragen te stellen, word je je bewuster van je motivatie en de keuzes die je maakt. Praten over training, keuzes, ambities, plezier en verbeterpunten vormt voor mij als trainer-coach de rode draad in het contact met mijn atleten. Bij self-supporting raad ik je aan dit op eigen wijze te ontdekken, waar nodig bij te stellen en kennis te delen met anderen.
Plezier, motivatie en gezondheid
Langeafstandsatleten zijn fysiek vaak veel fitter dan een gemiddeld persoon. Of deze triatleten daarmee ook gezonder zijn, is natuurlijk
subjectief. Wel werkt een gezonde leefstijl preventief op een breed gebied. Voor veel triatleten is dat een goede motivatie en reden geweest om aan triathlon te gaan doen. Het is dan ook een voorrecht je ziel en zaligheid hierin kwijt te kunnen. Het (samen) beleven van fysieke uitdagingen vormt meestal een groot deel van het plezier en de voldoening. Voor geen enkele atleet is dit een vlakke lijn, maar een lijn die constant zal golven. Er is dan ook niet één bewezen aanpak de beste. Wel zijn er een aantal onderdelen belangrijk bij een gekozen aanpak. Zie hiervoor de tips onderaan dit artikel.
Jezelf monitoren
Als atleet moet je toegroeien naar de trainingsmomenten die je fysiek uitputten (overload geven) en je tijdelijk minder laten functioneren. Vangen lichaam en geest dit goed op, dan kun je er vanuit gaan dat de juiste opbouw heeft plaatsgevonden. Door dit steeds beter aan te voelen en het proces met vallen en opstaan te doorlopen, kun je jezelf steeds beter monitoren. Een trainer-coach heeft daarin een extra rol en zal door middel van reflectievragen nog een stap verder gaan. Het helpt je ook om een holistische benadering te ontwikkelen. Een benadering die jou als atleet laat doorgroeien en je helpt om je trainingsaanpak verder te ontwikkelen. Succes met jouw route!
60
SPOT LIGHT
TRANSITION
Als straks de herfst oranje en rood kleurt, is het te hopen dat de kaart van Europa niet volgt. Wie de bergen op wil zoeken, komt misschien van een koude kermis thuis. Transition denkt om, met hoogtemeters in Nederland voor fietsers en lopers.
GULPERBERG/ KONING VAN SPANJE
1
1
2
K OPJE VAN BLOEMENDA AL
3
R IJNHERT
Knooppunt Velperbroek
Bij hoogtemeters in Nederland, denken we meteen aan Zuid-Limburg. Rond Gulpen liggen er een heleboel op je te wachten. Of je nu fietser, hardloper of wandelaar bent, Gulpen is een prima vertrekpunt voor wie op zoek is naar mooie, typisch Limburgse klimmetjes. Het dorp ligt in een dal, waar Gulp, Geul en Eyserbeek elkaar ontmoeten. Aan de zuidkant van het dorpscentrum kun je zo vanaf het terras de Gulperberg op. Pittiger is de oostkant vanuit Partij over de Heirbaan met 200 meter aan 14%. Trailfans kennen ook de Koning van Spanje, de westkant van de Gulperberg.
Misschien wel de bekendste trainingsklim van fietsers uit het westen van ons land is het Kopje van Bloemendaal. De benaming is een verwijzing naar de kopjes (heuvels) uit ZuidAfrika die in de Boerenoorlog een belangrijke rol speelden. Gerrie Knetemann zal voor altijd gelinkt zijn aan het Kopje en op de top vind je dan ook een brievenbus van PostNL met zijn beeltenis. Op 43 meter boven zeeniveau hoef je niet bang te zijn voor ademnood. De KOM op Strava pakken wordt daarentegen lastig. Die staat zĂŠĂŠr scherp.
Op een voormalige vuilnisbelt pal aan het Velperbroekcircuit bij Arnhem, staat een immens stalen hert van zeven bij acht meter, 1500 kilo zwaar. Essent schonk het ooit aan de Gemeente Arnhem toen het nutsbedrijf uit Arnhem vertrok. Veel hoogtemeters kun je er niet maken, tenzij je zoals een groep Hertlopers de afgelopen jaren deed, drie uur lang op en af loopt. De KOM is al zeven jaar in handen van Evert Scheltinga. Op de top kijk je uit over de IJssel naar een soortgelijke heuvel, waarop in de toekomst mogelijk ook een hert geplaatst gaat worden. Met de IJsselbrug erbij heb je dan een leuke intervaltraining over drie klimmetjes.
Beeld: Opdiefiets.nu
Beeld: Jeannet Pennings
Beeld: Barbara Kerkhof
Gulpen
2
Bloemendaal
3
61
4
6
V AM-BERG
4
Wijster
5
P OSBANK
Nationaal Park Veluwezoom
6
V A AL SERBERG Vaals
Met Mathieu van der Poel en Anna van der Breggen als nationaal kampioenen wielrennen stond de VAM-berg afgelopen augustus mooi in de spotlights. Ook deze voormalige vuilnisbelt van 48 meter hoog is verworden tot aangelegde natuur en kreeg daarna een recreatiebestemming. Er zijn voor racefietsers intussen drie klimroutes, waarvan de meest noordelijke aan het eind 150 meter kasseien heeft tegen maar liefst 15% stijging. Een rondje over de drie varianten bedraagt 2.1 kilometer. Ook mountainbikers en hardlopers kunnen er terecht om hoogtemeters te maken. De voormalige vuilstort wordt inmiddels liefkozend ‘Col du VAM’ genoemd.
Boven de grote rivieren maak je het snelst hoogtemeters op de zuidelijke Veluwe, waar de schuivende puinmassa’s uit de voorlaatste ijstijd stuwwallen gevormd hebben met als hoogste punt de heuvel van 110 meter, genaamd Signaal Imbosch. Heerlijk voor lopers, met veel mogelijkheden zijn om een van de vele heuvels te beklimmen. Prima trainingsgebied ook voor mountainbikers en wegfietsers. De bekendste klim is zonder twijfel de Posbank: 2.2 kilometer tot aan de bank van meneer Pos. Neem vanuit Rheden de Schietbergseweg en hou een beetje lucht over voor de laatste 400 meter. Die doen zeer.
Het hoogste punt van Nederland mag niet ontbreken in deze lijst. De Vaalserberg, met het Drielandenpunt op de top, is een iconische plek en met 322 meter boven NAP. De klim aan Nederlandse zijde kent ruim 140 hoogtemeters. Onze favoriet is echter de klim vanaf Belgisch grondgebied. De Voerstreek ligt vol met pittige hellingen en alhoewel deze rubriek over hoogtemeters in eigen land gaat, vinden we dat finishen op Nederlands grondgebied ook telt. De Côte des Trois Frontières heeft daarnaast ook nog een prachtige naam. In de bossen waan je je in de Ardennen en het asfalt ligt er tegenwoordig strak bij. Aanrader.
Beeld: Kim Stellingwerf
Beeld: Barbara Kerkhof
Beeld: Opdiefiets.nu
5
62
TRANSITION
TRAINEN & ANALYSEREN
ALS EEN PRO
TECH
Een multisporthorloge met de focus op trails: afgelopen mei werd de Polar Grit X gelanceerd. Daarmee kunnen de trailrunner, mountainbiker én multisporter de wereld ontdekken. Niet alleen op de weg, maar ook ernaast. De Grit X is te bedienen met een touch screen en is in verschillende kleuren verkrijgbaar om juist wel óf niet op te vallen in de natuur. Voor Transition testte Polarambassadeur Kim van ’t Verlaat het horloge uit in verschillende omgevingen. Tekst & Beeld Kim van ‘t Verlaat
63
Als ik wakker word, krijg ik direct inzicht in mijn aantal uren lichte en diepe slaap, de hartslag gedurende de nacht en de hartslagvariabiliteit (HRV). Met name het laatste kan aangeven of je bijvoorbeeld tegen overtraining aan zit of gestrest dan wel ontspannen bent.
maar ook vind je hier bestaande routes. Je hebt de mogelijkheid om één gebied gratis te ontgrendelen waarin jij wilt sporten. Tijdens de training wijst de Grit X je de weg met de routebegeleiding. Ontzettend handig als je in een vreemde omgeving bent. Zo leerde ik in Oostenrijk nieuwe paden kennen die ik anders nooit gevonden had.
Binnen- én buitenwater
De dag starten met een zwemtraining? Voor de Grit X maakt het niet uit of dat in binnenof buitenwater is. In een binnenbad ben je naast de standaard zwembadlengtes vrij in het kiezen van de afmetingen van het bad. Zo kan ik mijn keerpunten goed oefenen in een 15-meterbad terwijl het horloge de correcte afstand bijhoudt. Ook in buitenwater kun je een goede training afwerken, waarbij de GPS voor een betrouwbare afstand zorgt. Tijdens de zwemtraining kun je de snelheid, het aantal banen, de rondes en je hartslag zien.
Trailrunning
‘D
e Tour win je in bed’ zei Joop Zoetemelk altijd al. De start van een nieuwe dag begint met een goede nachtrust. Net als bij de in 2018 geïntroduceerde Vantage Series kun je ook op dit horloge jouw slaapgegevens terugvinden. Als ik wakker word, krijg ik direct inzicht in mijn aantal uren lichte en diepe slaap, de hartslag gedurende de nacht en de hartslagvariabiliteit (HRV). Met name het laatste kan aangeven of
je bijvoorbeeld tegen overtraining aan zit of gestrest dan wel ontspannen bent. Aan het begin van de dag geeft het horloge advies wat je het beste kunt doen: krachttraining, cardio of stabiliteit. Of je dat advies opvolgt, is natuurlijk je eigen keuze.
Routes via Komoot
Tijdens het ontbijt plan ik alvast een route in voor mijn de fiets- en looptraining. Met de applicatie Komoot kun je zelf routes maken,
‘Life is better on the trails.’ Met de Grit X kun je de onverharde paden ontdekken. De GPS van het horloge is in staat om ook onder de bomen de juiste informatie af te geven. Met de hill splitter kun je zien hoeveel heuvels je al gehad hebt, hoe steil deze zijn en hoeveel meter je al gestegen bent. Goed om te weten als je tientallen meters meer gedaald bent dan gestegen. De heuvels worden per ronde automatisch opgeslagen en deze kun je later via het platform Polar Flow terugzien met jouw bijbehorende tempo, loopvermogen en hartslag.
Slim bijtanken
Tijdens elke training houdt de Grit X bij hoeveel
64
TRANSITION
energie je verbruikt en dus ook hoeveel je weer aan moet vullen voor een optimaal herstel. Op basis van je persoonlijke gegevens wordt berekend welke aanvulling nodig is op welk moment van de training. Aan de hand van de trainingsachtergrond wordt aangegeven wanneer je koolhydraten moet aanvullen of je krijgt een melding om te blijven hydrateren. Ideaal als je voor een lange training op weg bent en de man met de hamer niet tegen wilt komen.
Rit in de bergen
Het horloge geeft niet alleen informatie over heuvels tijdens het hardlopen, ook tijdens het fietsen kun je zien hoe hard je stijgt. Met de actuele hoogte, het stijgingspercentage én de hill splitter weet je precies wat voor heuvel je opgaat. Met een Strava Premium-abonnement heb je bovendien de optie om de live segmenten aan te zetten en zo precies te weten wanneer je moet versnellen om de Queen/King of the Mountain te worden!
Aerobe capaciteit
Na elke looptraining geeft de Grit X een running index af. Dit is een score die aangeeft hoe efficiënt je training was en het cijfer geeft de aerobe hardloopprestatie weer. In Polar Flow is een rapport te vinden met deze cijfers, waarmee je jouw progressie kunt bijhouden. Hoe hoger de indexwaarde, hoe meer je aerobe capaciteit en je loopefficiëntie verbeteren. Polar Flow geeft aan de hand van deze index aan welke tijd je zou kunnen lopen op een bepaalde afstand. Je kunt jouw aerobe capaciteit ook zelf testen. Met de fitness test wordt aan de hand van de ademhaling in ligpositie de VO2-max berekend. Een mooie toevoeging op de running index.
Ontspanning
Rusten na een lange trainingsdag is essentieel. Alle horloges van Polar geven dit aan met de functie Serene. Door middel van zes gecoördineerde ademhalingen per minuut zorgt het horloge ervoor dat jij de stress onder controle houdt. Het zorgt voor ontspanning en een verhoogde concentratie. Met de trillingsfeedback weet je precies wanneer je kunt in- en uitademen. De perfecte manier om tot rust te komen.
Trainingsprofielen
Polar Flow zorgt ervoor dat je elke training tot in detail kunt analyseren. Na elke training wordt advies gegeven of je beter een cardio- of krachtoefening kunt doen en er worden workouts voor je samengesteld op basis van jouw vorm op dat moment.
De Grit X is een multisporthorloge en dus geschikt voor elke sporter. De focus ligt op trailrunning, maar de tientallen sportprofielen bieden de mogelijkheid om praktisch elke sport uit te voeren. Van paardrijden tot kitesurfen. Je kunt zelf kiezen welke informatie wordt weergegeven, ook als je niet aan het trainen bent. Een analoge of digitale klok, constante hartslagmeting of juist niet, de weersvoorspelling van de komende dagen of berichten die op je telefoon binnenkomen. Er is veel mogelijk.
Lange batterijduur
Als je langdurig op pad gaat, is het goed om te weten dat het horloge het volhoudt tot de finish. De Grit X heeft een extreem lange batterijduur die tot 40 uur meegaat in volle trainingsmodus. Met een gewicht van 64 gram is het bovendien één van de lichtste multisporthorloges en door de stevige bouw is hij bestand tegen vallen, hoge temperaturen en vochtigheid. Polar Flow zorgt ervoor dat je elke training
65
Pol ar-ambassadeur Triatlete Kim van ‘t Verlaat is lid van het Polar Ambassador Benelux Team. Vanuit die rol had zij de mogelijkheid om het nieuwste multisporthorloge, de Polar Grit X, uit te testen en een review te schrijven voor Transition. Andere ambassadeurs van Polar zijn onder meer Sebastian Kienle, Lucy Charles-Barclay, Valtteri Bottas, Erben Wennemars en Bart Aernouts. De Polar-community biedt de mogelijkheid gebruikers met elkaar te verbinden.
tot in detail kunt analyseren. Na elke training wordt advies gegeven of je beter een cardio- of krachtoefening kunt doen en er worden workouts voor je samengesteld op basis van jouw vorm op dat moment. Naast de polsmeting zorgt de hartslagmeter (H10 of OH1) voor de meest betrouwbare gegevens en ook deze kun je ook terugzien in de Flow-applicatie.
Vanuit hier kunnen je trainingen ook worden gesynchroniseerd met apps als Strava en Trainingpeaks. Kortom, een horloge om te trainen en analyseren als een professional.
TRANSITION
Eredivisie Stein 2013 Beeld: Bo van Heeringen
66
HET STARTSCHOT HEEF T GEKLONKEN. WE ZIJN LOS. CHAOS, STRIJD EN AFZIEN. DIT IS WAT WE HEBBEN GEMIST.
Blijf doorlopend geĂŻnspireerd met artikelen over training, lifestyle, gezondheid en de mooiste avonturen uit onze sport op transition.nl #wijzijntriathlonNL
21
2021
TRI HLMRMEER 16 MEI TRI NIJMEGEN 5 JUNI TRI GRAND PRIX ZANDVOORT 13 JUNI TRI AMSTERDAM 20 JUNI TRI ROTTERDAM 11 JULI TRI OUDERKERK 21 AUGUSTUS TRI BOSBAAN 25 SEPTEMBER
TRI HARD Series is dé nationale triathloncompetitie van Nederland. Extra mooi: als je aan drie wedstrijden in 2021 meedoet, doe je automatisch mee in de TRI HARD Competitie, waarin je binnen jouw Age Group mooie prijzen kunt winnen.
WWW.TRIHARD.NL