Transition #10

Page 1

EEN UIT GAVE VAN

Magazine over Triathlon & Duathlon

IN TERV IEW

AVON T U U R

10

A L L ROU N D

L IF EST Y L E

2017

André Cats

XTERRA France

Geert Schipper

Stellen & triathlon

Technisch Directeur

Mooi, zwaar, modderig

Topsporter met

Relatie en sport

van de KNZB

en gezellig

late roeping

verweven


Geen detail is te klein.

Philippe Gilbert | All-New Rider-First Engineered™ Tarmac | Tour de Suisse


03

INHOUD 06 16 18 24 26 34

XTERRA Avontuur in de Vogezen Media

Allround Geert Schipper

C olumn Eigenwijzerman

I nterview André Cats

Juniorenpraat

COLOFON TRANSITION is het officiële magazine van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) met daarin aandacht voor triathlon, Run Bike Run en andere combiduursporten. De Nederlandse Triathlon Bond stelt zich ten doel de beoefening en het organiseren van multidisciplinaire duursporten te bevorderen en de belangen van de bij haar aangesloten leden (verenigingen, wedstrijdorganisaties, individuele leden) te behartigen. De NTB is aangesloten bij NOC*NSF, ETU en ITU. Transition magazine verschijnt zes keer per jaar. Het volgende nummer verschijnt in week 36 ­— 2017.

36 40 42 44 46 54

Voeding: Triatleten in de groei Werkplek

Wisselzone

C olumn Laatste loodje

S nelle stellen

56 60 62 64 66

Wisselzone

Triathlongevoel

Tegen de tijd

S potlight

Finish

Fotograaf Mathilde Dusol

Uitgever Nederlandse Triathlon Bond Hoofdredactie Martijn Keijsers T 06 – 48 93 18 21 E martijn@transition.nl Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond Medewerkers Marcia Jansen, Richard JongA-Pin, Marc van der Kort (fotografie), Miriam van Reijen, Pieter van der Meer Art-direction & vormgeving Totenmetontwerpen.nl Jeroen Boot Mirko Meerwaldt Ilona Rullens Aan dit nummer werkten mee Tekst: Hans Janmaat, Jeroen Kreule, Jeroen Boot Beeld: Petko Beijer, Christie Brouwer, Erica Bürer, Delly Carr, Toon Dompeling, Mathilde Dusol, Jan Hetfleisch, Sonja Jaarsveld, André Kwakernaat, Gertjan Kooij, Mirko Meerwaldt, Stephen Pond, Ludo van der Put, Janos Schmidt, Renée Tijdink, Phil Walters

Beeld cover Triathlonstel Bo en Diederik, Mirko Meerwaldt Advertenties, verspreiding en druk Ying Media bv Zwarteweg 3 / 8603 AA Sneek T 06 – 10042999 E info@yingmedia.nl Abonnementen Leden van de Nederlandse Triathlon Bond krijgen Transition magazine zes keer per jaar gratis toegestuurd. Niet-leden betalen voor een los jaarabonnement € 37,-. Abonnees in het buitenland hebben de keuze tussen een digitale Transition (€ 37,- per jaar) of een gedrukt magazine thuisgestuurd krijgen (€ 70,30, inclusief verzendkosten). Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement kan tot uiterlijk 1 december van het lopende abonnementsjaar, daarna wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van de eerstvolgende uitgave van Transition magazine te worden doorgegeven. Dit kan door een e-mail te sturen naar info@triathlonbond.nl of per post via Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd door middel van druk, digitaal of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.


04

TRANSITION

PE T TEN


05

D

e vraag wie onze vaste en vertrouwde hoofdredacteur zou gaan vervangen tijdens diens wereldreis van een jaar, werd sneller beantwoord dan we als redactie in eerste instantie misschien verwacht hadden. Roel Kerkhof reisde wel vaker lang en ook graag ver – de geboorte van een rubriek als Avontuur is in dat opzicht geen toeval – en de vaste vervangers bleken ditmaal niet beschikbaar. Die jongen die al zoveel verschillende petten op had gehad binnen de bond en toch al bezig was met communicatietaken wel. Dus vooruit, waarom ook niet. Et voilà, editie 10 is er eentje onder hoofdredactie van ondergetekende.

Beeld André Kwakernaat

Roel was er bescheiden over, maar ik mag gerust zeggen dat we doorlopend complimenten krijgen op het bondsbureau, in het land en in de sportlandschappen om ons heen over ons mooie magazine. Uiteraard veranderen we (dus) in zijn afwezigheid niet veel aan de bladformule die we anderhalf jaar geleden met Roel aan het roer hebben ingezet. Zoals vaak tegen reizigers gezegd wordt dat als ze terugkeren er thuis niks veranderd zal zijn en alles zijn gangetje gaat, zo kan Roel volgend jaar mei rekenen op een voor hem nog steeds herkenbaar magazine. Wel leggen we uiteraard wat andere accenten, verkennen we weer eens wat nieuwe paden en komt er linksom of rechtsom ook wel een nieuwe rubriek of een terugkerend item tot leven. De lezer mag zich ook alvast verheugen op een stevigere samenwerking tussen magazine en website. Een van de nieuwe inhoudelijke inzichten, is dat we wat vaker dan voorheen willen gluren bij de buren. Een kijkje in de keuken van naburige sporten, of misschien ook wel eens in een totaal andere scene, waar ook toffe dingen gebeuren. In deze editie zoeken we het wat dat betreft nog dicht bij huis, in een interview met Technisch Directeur André Cats van de Zwembond. Cats verwondert,

doceert en geeft tips. Met ons Avontuur steken we wel de grens over en laten we jullie watertanden met toffe beelden en mooie verhalen uit Gerardmer. Wacht even, Gerardmer? Die race is toch in september? Ja ook. Maar de offroadversie is al eerder in het jaar. Check it out! En waar we met onze voedingstips vaak de startende of juist de doorgewinterde volwassen triatleet bedienen, heeft Miriam van Reijen ditmaal oog voor de opgroeiende jeugdige triatleet. Een – onterecht – onderbelicht thema, (sport)voeding in de pubertijd. Voor mij als nieuwbakken hoofdredacteur is deze tiende editie één groot leerfeest geworden. Het feit dat het blad bij jou op de mat ligt, was de eerste proeve van bekwaamheid. We hebben de deadline gehaald! In die laatste rush richting drukgang is er weinig ruimte voor zijsprongetjes. Ik heb een paar petjes afgezet om deze klus goed en gericht uit te kunnen voeren. Toch kan ik het, zoals bijna iedereen die in triathlonland een organiserende functie bekleedt, niet laten om met meerdere petten op aan de slag te zijn. Ken je dat jurylid? Die organiseert in zijn eigen dorp ook de triathlon. En die bestuurder, die zit ook in een competitieteam. Weet je van die trainer, die ook jurylid is en in de triathlonraad zit? Ik blijf ook gewoon Martijn de atleet, de vrijwilliger, de microfonist en de zeurkous op de ALV van mijn eigen clubje. Het belangrijkste dat al die mensen verbindt, bekeken met mijn bondscommunicatiepet op, is dat ze allemaal bezig zijn om onze mooie sport te promoten, uit te dragen en te helpen groeien. Ieder zet daarvoor bij tijd en wijle een of meerdere petten op. Ik neem er op deze plaats mijn pet voor af. Veel leesplezier!

Martijn Keijsers Hoofdredacteur


06

TRANSITION

Avontuur

IN DE V OGE Z E N


07

Tekst Martijn Keijsers Beeld Sportograf.com

Zoals zoveel Nederlanders al tientallen jaren doen, trekken ook de crosstriatleten naar Frankrijk. Naar de Vogezen, om precies te zijn. Was daar niet in september altijd een bekende triathlon? Jazeker! Gerardmer is een klassieker. XTER R A France is hard op weg dat ook te worden. In XonruptLonguemer doen ze er alles aan om de heroĂŻek die hoort bij de offroaddiscipline optimaal te faciliteren. Steile beklimmingen, gladde paadjes, spectaculaire ramps om met fietsen overheen te scheuren en een decor dat garant staat voor mooie platen. Er mag dan gekampeerd worden en een lang weekend voelt misschien als een vakantie, de race is dat allerminst. Werkendag in de modder.


08

TRANSITION

RIIKKA VREESWIJK-KEL JA (49)

Het is dinsdag na de wedstrijd en Riikka Vreeswijk-Kelja heeft een rondje gefietst na het werk. Lekker rustig. De spieren voelen alweer goed. De Fins-Nederlandse doet al crosstriathlons sinds 2003. Na tien ironmans en twee keer op Hawaii te zijn geweest viel ze voor de pure uitdaging in de natuur die offroad met zich meebrengt. Het wereldje is ook zo leuk. Er is veel respect voor elkaar. Ze hebben een andere mentaliteit, de XTERRA atleten. Je vindt er natuurmensen, kampeerders, avonturiers, die van gezelligheid onderling houden. Vroeger ging Vreeswijk-Kelja op pad met vriendin en concurrente Ingrid van Lubek. Samen naar wedstrijden, tentje mee, potje koken, een hele leuke tijd. Met haar 49 jaar heeft ze intussen veel ervaring in te brengen. Het

technische fietsonderdeel ligt haar goed. Mountainbikemarathons, cross-country wedstrijden om de ATB-skills aan te scherpen. Het hoort erbij, voor de XTERRA atleet. De wedstrijd in Frankrijk was lang en zwaar geweest. Langer dan normaal in dit soort races, meer zoals een halve triathlon op de weg. Als je al 29 jaar triathlons doet, dan weet je hoe je daarop inspeelt. Dan klop je zomaar een boel jongere deelnemers. Twaalfde vrouw wordt ze overall en ze wint de agegroup 45-49.


09

OFFROAD TRIATHLONS EN XTERRA In 1996 gaan op Maui triatleten en mountainbikers de strijd met elkaar aan, in wat de geboorte zal zijn van de offroaddiscipline van de triathlonsport. Deze race kreeg al snel bekendheid onder de noemer XTERRA. Intussen is het een wereldwijd circuit, met professionele atleten en agegroupers, die strijden voor een WK-ticket. Dat WK is in oktober op Maui. Klinkt bekend? Het lijkt inderdaad op het verhaal van Ironman. Alleen al in de VS zijn 70 van deze races, die aangesloten zijn bij het XTERRA-label. Daarnaast is er een World Tour, waar XTERRA France deel van uit maakt.


010

TRANSITION

MARK HAMERSMA (24)

Net over van de neosenioren naar de elite, dat is even wennen voor triathlonprofessional Mark Hamersma. Hij wil van crosstriathlons zijn living maken. Niet eenvoudig. Het is een kleine tak van sport, met minder exposure en sponsormogelijkheden dan bijvoorbeeld de olympische afstand. Toch is dit de niche waarin de Veenendaler het zoekt. Hij excelleert als het zwaar wordt. Pakt ook zijn wegwedstrijden mee waar het kan. Bijvoorbeeld in de Eredivisie, met zijn team Squadra uit Eindhoven. In Frankrijk voert Mark zijn vooraf bedachte plan perfect uit. “Plan the race, race the plan� is het motto. Plek zestien, tussen de internationale top, is zijn deel. Als sterke loper, moet Hamersma het hebben van het slotonderdeel. In Xonrupt-Longuemer lopen ze twee ronden van elk vijf kilometer. Per rondje 160 hoogtemeters. Smalle paadjes, steile hellingen. Hij traint er veel op, dat technische lopen. Op Kwintelooijen bijvoorbeeld, het landgoed met de steile zandverstuivingen vlakbij zijn woonplaats. Je moet de omstandigheden opzoeken en ze meester worden. Hamersman, zoals zijn bijnaam luidt, is goed op weg.


011


012

TRANSITION


013

JOOST CHRISTIA ANS (36)

Een crosser in hart en nieren, is Joost Christiaans. De Renkummer beheerst het mountainbiken als geen ander. Zwemmen is een ander verhaal. Christiaans komt na 1500 meter als 177e uit de wasmachine in Xonrupt-Longuemer. De watertemperatuur valt mee, dit jaar. Er was wel wat gestoei voor nodig om zijn plekje te veroveren bij een paar boeien. Ook dat hoort erbij, in deze groots opgezette crosstriathlon. Meer dan 800 atleten trotseren het glibberige parcours in de Vogezen, waar het in de week voor de race veel geregend heeft. Christiaans kan aanvankelijk nauwelijks opschuiven. Er moet door de drukte gewandeld worden op de eerste klimmetjes. Zodra er ĂŠĂŠn atleet van de fiets moet, staat iedereen stil. Zo is het nu eenmaal. Joost schuift nog wel flink op en wordt uiteindelijk vijftigste, maar besluit niet de berggeit uit te hangen op het looponderdeel. Stabiel is goed genoeg vandaag. Over een paar weken is het EK. Daar goed zijn is belangrijker. Daar mag de piek komen te liggen. Deze race is te mooi om te laten liggen, ook al werd het de zwaarste uitvoering die hij van deze wedstrijd meemaakte.


014

TRANSITION


015

FERDINAND OLDEMAN (35)

Fietsen in de modder, met stenen, glibberige drek en boomwortels. Het viel niet mee voor Ferdinand Oldeman, deze race. Ga maar na, twee ronden fietsen van elk 20 kilometer. Per ronde ruim 600 hoogtemeters. Oldeman pakt het eerste rondje in 80 minuten. Goed op weg. Daarna wordt het minder. Paar keer bijna vallen, ketting die eraf gaat. Het zijn de dingen die je tegenkomt op dit soort parcoursen. Het energieniveau daalt. Toch veilig terug in de wisselzone en dan lopen. Banaan, water, cola, zoute koekjes. Aanvullen en doorgaan. De Voorburgse Fries heeft in het looponderdeel veel progressie geboekt, de laatste jaren. Kan er ook echt van genieten. Zelfs als hij dan in de laatste kilometer toch nog ergens onderuit schiet. Hoort erbij, gewoon naar de finish. Bemodderd en al. Plek 94 overall is voor hem. En dan wacht het schoonmaakwerk. Ook dat is crosstriathlon. Zuinig zijn op je materiaal, want in een volgende race moet je er weer op kunnen vertrouwen. Daarna een biertje, want dat mag wel na zo’n Vogezendag. Toch nog beetje vakantie.

CROSSTRIATHLON IN NEDERLAND “Dit is pas een triathlon”, zo meldde de Haagse Courant van maandag 10 augustus 1998. In Kijkduin wordt een triathlon op en rond het strand van de Noordzee georganiseerd. De Beach Challenge is geboren. Ook op Ameland zijn ze er vroeg bij. In 2008 wordt daar het eerste EK georganiseerd. Kijkduin volgt in 2012 met een EK en in 2013 vindt er zelfs het ITU WK plaats. Liefhebbers van crosstriathlon en crossduathlon komen in Nederland ruim aan hun trekken, met diverse evenementen gedurende het hele jaar. Triathlons in de zomer, duathlons als het water te koud wordt in herfst en winter. Het NK Crosstriathlon vindt dit jaar plaats in Renkum, op zaterdag 26 augustus. Voor wie graag vaker aan evenementen deelneemt, zijn er de Schwalbe Cross Series, met klassementen per leeftijdsgroep en onderscheid tussen duathlons en triathlons. Kijk op ntbinschrijvingen.nl voor een evenement bij jou in de buurt!


016

TRANSITION

INSPIRATIE VAN OVER DE HELE WERELD MEDIA

2

Boek

Renner met rede

Koen de Kort (33), alom gerespecteerd superknecht, droeg bij aan de successen van teamgenoten als

1

Marcel Kittel en John Degenkolb. Journalist (en

Dafne Likes

Transition-medewerker) Thomas Sijtsma trok

Kookboek

3 weken met Koen op tijdens de Tour en schreef erover in een openhartig boek. Hoe sterk is de band

Olympische Dafne staat, naast op de baan,

tussen de knecht en zijn kopman? Vindt hij dat hij

ook graag in de keuken. Via haar blog

genoeg wordt beloond? Maar vooral, wat kan er

dafnelikes.com gaf ze ons al een kijkje in

veranderen om het wielrennen verder te helpen?

haar voedingspatroon en beantwoordde ze

Iedereen lijkt de oplossingen te weten voor de pro-

prangende vragen over eten en trainen. Nu

blemen in het moderne wielrennen, maar de renner

is er dan ook het kookboek met goede, maar

wordt nauwelijks iets gevraagd. Sijtsma laat Koen

gelukkig ook snelle en makkelijke, recepten

aan het woord.

voor sporters. Van pre-workout maaltjes voor

ISBN 9789046820803

je gaat dauwtrappen tot complete diners waar ook de rest van je gezin blij van wordt. ISBN 9789048837403

3

Triathlon Podcasts

Podcasts

Luistertip! Chris McCormack, Ironman World Champion in 2007 en 2010, biedt in zijn podcast MaccaX Uncensored een goudmijn aan informatie in zijn ongefilterde, ruwe Australische stijl. Verwacht fikse discussies en informatie over vraagstukken rondom de sport. Ook ontvangt hij diverse grote sporthelden uit heden en verleden. Chris is nooit te beroerd om zijn eigen ongezouten mening te geven en dat geeft deze podcast nou net dat randje wat het de moeite van het luisteren waard maakt! player.fm/featured/triathlon

4

Blog

Strava Stories

Als je even geen moraal meer hebt, kun je dat nu ook kweken op het blog van Strava. Of denk je zelf net een

5

bahrainendurance13

Instagram

lekkere training te hebben gedaan, is

Inspiratie, tips en informatie van atle-

er weer iemand Mt. Everest opgerend

ten als Alistair Brownlee, Javier Gomez

zonder extra zuurstof. Van die dingen.

en Caroline Steffen. Geen misselijke

Sterke verhalen, trainingstips, reis-

namen dus, daar bij Bahrain Endurance

verslagen en mooie platen, handig

Team.

onderverdeeld per discipline. Mooi!

@bahrainendurance13

blog.strava.com


PARTNER VAN

Pioneer HD vermogensmeter Train Analyse Improve

pioneer-cyclesports.com


018

TRANSITION

ALLROUND

Geert Schipper Tekst Marcia Jansen Beeld Mathilde Dusol/Para Media Groep, Janos Schmidt ITU, Delly Carr ITU

“WAT IK ME NOG HERINNER IS DAT IK DOOR DE KL AP ACHTEROVER OP MIJN RUG OP DE VLEUGEL TERECHT K WAM. IN EERSTE INSTANTIE DACHT IK NOG GEWOON NA AR DE CAMPING TERUG TE LOPEN, MA AR TOEN IK ME BEWUST WERD VAN EEN ONGELOOFLIJKE PIJN IN MIJN RUG EN IK NA AR MIJN VOETEN KEEK , WA ARVAN ER EEN WAS VERBRIJZELD, DACHT IK DAT IK HET NIET ZOU OVERLEVEN.”

Bijna dertien jaar geleden kwam Geert Schipper na een vliegtuigongeluk in een rolstoel terecht. Het zorgde voor een ommezwaai in zijn leven. De jongen die nooit competitief aan sport had gedaan, veranderde in een topsporter. Zo behaalde inwoner van Spanbroek een bronzen medaille op het WK in Edmonton (2014) en Rotterdam (2016) en was hij achter Jetze Plat goed voor zilver op de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro. Zweefvliegen – Mijn ouders waarschuwden me nog toen ik met mijn vriendin naar Frankrijk vertrok voor een zweefvliegvakantie. Achter de auto had ik mijn eigen delta ultralight vliegtuigje, waar ik voor het eerst mee zou gaan vliegen, mee op de aanhanger. Ik had al van alles gedaan: zweefvliegen, eenmotorige vliegtuigjes, parapenten, parachutespringen, maar ik had nog nooit in dit type vliegtuig gevlogen. Alles ging goed, tot de landing. Ik had te weinig snelheid, een vleugel verloor als eerste draagkracht en zakte naar beneden, waarna de neus volgde. Ik kon de duik naar beneden niet meer genoeg corrigeren en raakte veel te hard de grond. Wat ik me nog herinner is dat ik door de klap achterover op mijn rug op de vleugel terecht kwam. In eerste instantie dacht ik nog gewoon naar de camping terug te lopen, maar toen ik me bewust werd van een ongelooflijke pijn in mijn rug en ik naar mijn voeten keek, waarvan er een was verbrijzeld, dacht ik dat ik het niet zou overleven Rugwervel gebroken - Ik lag in het weiland langs de landingsbaan en het duurde een uur voordat de eerste ambulance er was en nog een uur voor de tweede arriveerde. Ze brachten me naar het ziekenhuis in Auxerre en vanaf daar ben ik met een helikopter naar Dijon vervoerd. Ik ben daar acht uur lang geopereerd en toen ik bijkwam, vertelde de arts dat ik nooit meer zou kunnen lopen. Ik hoorde het wel, maar door alle pijnmedicatie had ik er geen notie van hoe dat in de praktijk zou zijn. Zes dagen na de operatie mocht ik terug naar Nederland en tijdens mijn ver-

erelijst 2017

Goud World Paratriathlon Series

2016

Zilver Paralympische Spelen Brons WK Paratriathlon Zilver EK Paratriathlon Goud EK Paraduathlon 2 x Goud World Paratriathlon Event Goud NK Paratriathlon

2015

Goud EK Paraduathlon 2 x Goud WPE Goud NK Paratriathlon

2014

Brons WK Paratriathlon Goud EK Paraduathlon 3 x Goud WPE

2013

Goud NK Paratriathlon

blijf in het ziekenhuis was ik het zat om alleen maar op mijn kamer te zijn en vroeg ik om een rolstoel om koffie te kunnen halen. Daar dacht ik zelf wel even in te gaan zitten, maar ik kon helemaal niks. Niet omdraaien in bed, me niet wassen en aankleden, zelfs niet poepen en plassen. Ik was net een baby van 26 jaar. Uiteindelijk hebben ze me in een soort van hangmat uit bed en in een rolstoel getakeld. Wat voelde ik me gehandicapt, zo afhankelijk van anderen. Op dat moment nam ik me voor dat dat niet zo mijn hele leven zou blijven. Revalidatie - Een half jaar heb ik in Heliomare gerevalideerd. Ik kwam horizontaal op een brancard binnen, maar eigenwijs als ik ben, was ik er van overtuigd dat ik staand het revalidatiecentrum zou verlaten. De artsen gaven me weinig kans, maar toch kon ik na een paar maanden mijn benen weer een beetje bewegen. Uiteindelijk ging ik rechtop zittend in een rolstoel weg en kon met een paar beugels om mijn benen toch weer staan en een paar stappen zetten. Ik denk dat in Beverwijk de basis is gelegd voor mijn sportcarrière. Ik heb daar geleerd wat pijn hebben is, maar ook wat doorzetten betekent. Kan niet bestaat niet voor mij. Sport - Ik heb tijdens de revalidatie allerlei sporten beoefend: basketbal, zwemmen, volleybal, tennis en boogschieten. Competitief sporten is vanuit huis nooit gestimuleerd, dus dat was nieuw voor mij, toen ik me zes jaar later inschreef voor een wedstrijdje handbiken. Ik deed mee aan een tijdrit in


019

’s Heerenberg en tot mijn verbazing eindigde ik als tweede. Maar ik vond het zo leuk dat ik me inschreef voor het NK tijdrijden. Diegene die in ’s Heerenberg nog dertig seconden voor me zat, eindigde nu achter mij. Het rood-wit-blauw ging helaas aan mijn neus voorbij omdat ik niet de juiste KNWU-licentie had. Triathlon - Tijdens een lezing van Jetze Plat kwam ik in Heliomare bondscoach Bas de Bruin tegen. Hij vroeg me of ik een keer een triathlon wilde proberen. Dat leek me leuker dan fietsen alleen, dus daar was ik wel voor te porren. Bas regelde een racestoel voor me en zo deed ik mee aan mijn

eerste triathlon in Didam en was het zaadje geplant. Voor ik het wist deed ik mee aan de World Cups in Besançon en Londen, die ik overigens allebei op mijn naam schreef. EK Kitzbühel - Vorig jaar won ik zilver in Lissabon, maar verder heb ik tot nu toe niet zoveel geluk gehad op Europese kampioenschappen. Vier jaar geleden mocht ik niet starten in Kitzbühel omdat ik te laag op de ranking stond. Dat ik vlak daarvoor twee World Cups had gewonnen, veranderde daar niets aan. Het jaar daarop in Genève werd ik gediskwalificeerd. Ik wilde in een afdaling iemand inhalen die aan de linkerkant van de weghelft -en dus aan de verkeer-


020

TRANSITION

de kant- reed. Ik had twee keuzes, of rechts inhalen met het risico dat zij ook naar rechts zou gaan en we tegen elkaar zouden botsen of links inhalen. Ik koos voor het laatste -in mijn ogen de veiligste oplossing- en reed daardoor een klein stukje op de andere rijbaan. Ook dit jaar had ik pech in Kitzbühel. Ik kreeg een penalty van tien seconden omdat ik met mijn handbike slipte op het natte tapijt en daardoor pas dertig centimeter na de opstaplijn – waar wij dus moeten stoppentot stilstand kwam. Ik miste het podium op elf seconden. Ironman 70.3 Luxemburg - Omdat we net een olympisch jaar achter de rug hebben en Tokyo nog even weg is, leek het me wel leuk om een keer aan een halve triathlon mee te doen. Het zwemmen ging goed en ook het handbiken verliep volgens plan, maar tijdens het wheelen moest ik in de eerste bocht uitwijken voor een andere deelnemer en kwam daardoor met mijn voorwiel tegen de stoep. Het wiel was naar de vaantjes en ik had alles bij me, maar geen reserve voorwieltje. Einde verhaal dus. Misschien probeer ik het volgend jaar nog een keer, want stiekem vind ik de langere afstand ook wel heel leuk. Werelduurrecord - Triathlon is een dure sport en omdat ik graag de beste wil zijn, heb je ook goed materiaal nodig. Het is niet makkelijk om sponsors te interesseren, dus probeer ik op verschillende manieren aan-

HOE MIJN LEVEN ER NU UIT HAD GEZIEN ALS IK GEEN ONGELUK HAD GEHAD, BLIJFT GISSEN, MAAR IK ZOU ZEKER GEEN TOPSPORTER ZIJN GEWORDEN. DAT COMPETITIEVE ZAT ER GEWOON NIET IN.”

dacht te genereren. Zo heb ik in april het werelduurrecord aangevallen. Toen ik dat idee kreeg, was er nog geen uurrecord handbiken, maar twee weken voor mijn geplande datum, vestigde de Zwitser Heinz Frei het eerste record. Mijn doel was om gemiddeld veertig kilometer per uur te rijden – dat leek me mooi omdat ik dit jaar veertig word – maar Frei legde de lat hoog door 40,821 km per uur te rijden. Uiteindelijk strandde ik op 40,185 meter. Dat is jammer, maar ik probeer het volgend jaar nog een keer, dan word ik 41. Sport is leven – In 2009 heb ik de stichting Sport is leven opgericht. Gaandeweg mijn rolstoelleven kwam ik er achter dat er


021


022

TRANSITION

GAANDEWEG MIJN ROLSTOELLEVEN KWAM IK ER ACHTER DAT ER WEL VOLDOENDE AANDACHT WAS VOOR DE STANDAARD AANGEPASTE SPORTEN, MAAR DAT ER HEEL WEINIG AANDACHT IS VOOR UITDAGENDE SPORTEN. MET MIJN STICHTING PROBEER IK DIT GAT TE DICHTEN EN ORGANISEER IK UITDAGENDE ACTIVITEITEN ZOALS QUAD RIJDEN, WAKEBOARDEN, ZWEEFVLIEGEN EN INDOOR SKYDIVEN.”

wel voldoende aandacht was voor de standaard aangepaste sporten, maar dat er heel weinig aandacht is voor uitdagende sporten. Met mijn stichting probeer ik dit gat te dichten en organiseer ik uitdagende activiteiten zoals quad rijden, zeilen op het strand, wakeboarden, zweefvliegen en indoor skydiven. Vorig jaar hebben we nog met vijftig mensen geabseild van de Euromast. In het begin financierde ik dat van mijn eigen geld, tegenwoordig stop ik de opbrengsten van mijn lezingen en rolstoelclinics in de stichting. Koffie - Je zou me er bijna voor wakker kunnen maken en ook direct na de wedstrijd kun je me blij maken met een kop koffie. Sommige atleten vallen na een inspanning uit hun rolstoel, zo diep zijn ze gegaan, maar dat heb ik niet. Ik haal twee keer adem en voel me eigenlijk wel weer okay. Van een echt goede

koffie kan ik echt genieten. Het zijn voor mij rustmomentjes in de dag. Ik ben eigenlijk altijd wel ergens mee bezig, maar als ik koffie drink, doe ik vaak verder helemaal niks. Timmerfabriek – Het was ooit mijn droom als luchtverkeersleider bij de luchtmacht te werken, maar die moest ik opgeven toen ik door een stom foutje het examen verprutste. Op het moment van mijn ongeluk werkte ik als uitvoerder in een timmerfabriek en voor mijn grote hobby zweefvliegen reisde ik veel. Hoe mijn leven er nu uit had gezien als ik geen ongeluk had gehad, blijft gissen, maar ik zou zeker geen topsporter zijn geworden. Dat competitieve zat er gewoon niet in. Vliegveld in de tuin - Sommige dromen heb ik opgegeven toen ik in een rolstoel te-

recht kwam, andere zijn wel uitgekomen. Zoals in een grote boerderij wonen, een leuke vrouw en twee kindjes en een vliegveld op mijn eigen land. Het vliegveld is er overigens niet meer. Een aantal jaar na mijn ongeluk heb ik mijn vliegbewijs laten verlopen en het land is nu verhuurd aan een veehouder. Ik had graag ook een 25 meter zwembad in de tuin gehad, maar ja, een mens moet wat te wensen over houden hè. Tokyo – De kans is groot dat ik doorga tot de Paralympische Spelen in Tokyo. Want na zilver, zou goud wel heel mooi zijn. Na mijn sportcarrière hoop ik actief te blijven in de sport. Het lijkt me leuk om iets in de begeleiding te gaan doen. maar ik ben nog maar heel kort actief in de sport, dus ik heb nog geen idee of dat iets is dat me ligt.


023

Wij zijn trots op de ondersteuning die onze sporters krijgen van Forte Sportswear. Behalve een trisuit, kun je voortaan nog veel meer nationale kleding dragen. Check fortetriathlon.nl om te zien wanneer de verkoop van start gaat en welk feestelijk aanbod er voor jou ligt!


024

TRANSITION

COLUMN

DE JWTV’ER Opzij, opzij, opzij maak plaats, maak plaats, maak plaats we hebben ongelofelijke haast opzij, opzij, opzij want wij zijn haast te laat we hebben maar een paar minuten tijd Herman van Veen (Opzij)

Tekst Eigenwijzerman

I

k weet niet of het komt door de kruidenthee van vanochtend, of dat er een verstoring heeft plaatsgevonden in één van mijn shakra’s, maar ik heb ineens een enorme drang om de “Social Justice Warrior” uit te hangen. Weet je wat, ik doe het gewoon. Vandaag ben ik een zanikende sneuneus. Waarom? Omdat de wereld onrechtvaardig is. De triathlonwereld is onrechtvaardig. Laat het me uitleggen. Ik ben op dit moment aan het trainen voor een hele triathlon. Niet voor de eerste keer, maar wel voor de eerste keer als vader van twee jonge kinderen. Als jonge (ja, ik vind mezelf nog jong) werkende triathlonnende vader ben ik er achter gekomen dat er een vergeten volk bestaat onder de triatleten. Een groep waar niemand om geeft of bij stilstaat: de jonge werkende triathlonnende vaders (de JWTV’ers). Als JWTV’er probeer ik mij zo goed als mogelijk voor te bereiden op mijn seizoenshoogtepunt. Vanwege de W wist ik al jaren dat arbeid en rust voor mij de omgekeerde betekenis hebben als voor mijn niet sportende medemens. Immers, “wij” rusten tijdens de arbeid en arbeiden tijdens de rust. Maar

als JTV’er zijn er nog een aantal dimensies bijgekomen die van rust en arbeid wel heel ambivalente begrippen maken. Zo is rusten tegenwoordig een loterij met kleine winkans dat zoonlief tot het ochtendgloren doorslaapt. En arbeid is niet slechts trainingsarbeid, maar meer nog het creëren van omstandigheden om arbeid mogelijk te maken. Zo blijkt bijvoorbeeld dat het gros van de aangeboden trainingsuren van de lokale triathlonvereniging nogal JWTV’er-onvriendelijk is (dit geldt evengoed voor de JWTM’ers trouwens) en dus ben je niet alleen JWTV’er, maar ook nog eens logistiek manager en creative director voordat je überhaupt kunt beginnen met trainen. Want, hoe combineer je een zwemtraining (rond etenstijd) met vier uur fietsen als ook de kinderen van en naar school/ crèche moeten en je ook nog je werk af moet krijgen? Eerlijk mensen, Jochem Myjer op Speed is er niks bij als ik weer een werk/ school/trainingsdag tot een goed einde weet te brengen. In het kader van gedeelde smart is halve smart, zou je denken dat het internet vol zou staan met fora en websites voor en door JWTV’ers. En je zou denken dat experts reeds zelfhulpboeken voor JWTV’ers zouden hebben geschreven. Het had de Joe Friels van deze wereld gesierd om op zijn minst één van de bijbelverzen aan het onderwerp te wijden. Bijvoorbeeld over het nut van lange duurlopen bij nacht en ontij, omdat de rest van de dag is besteed aan een bezoek aan Plopsaland. Of in hoeverre het op de schouders tillen van een vermoeide dochter tijdens een wandeling een complementair trainingseffect geeft voor het zwem- en looponderdeel. Maar nee hoor, niets van dat al. Het grappige is dat ik online en in de Transition wel artikelen vind over mama’s en triathlon, borstvoeding en triathlon, terugkomen na een zwangerschap, enzovoort. Dus met de vrouwenemancipatie in de triathlonsport zit het wel snor. Nu die van de JWTV’ers nog! Enfin, ik moet niet zo zaniken. Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat wij (ik en de JWTM’er des huizes (wat een topper is dat zeg!)) het allemaal wel bolwerken. De trainingen gaan goed, ik kan nog wat vrije dagen opnemen van het werk en ik kan terugkijken op een perfecte trainingswedstrijd, die ironisch genoeg op een voor JWVT’ers onhandige dag werd georganiseerd. Weet je wanneer? Op vaderdag.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K



026

TRANSITION


027

Triathlon door de zwembril van

A N D R E C A T S AndrĂŠ Cats is een zwemliefhebber in hart en nieren. Als trainer maakte hij de stap van clubniveau naar internationale toernooien. Na zijn eerste KNZB-periode was hij acht jaar lang de drijvende kracht achter de paralympische ambities van TeamNL en zag hij onder andere paratriathlon succesvol debuteren in Rio. Nu is Cats terug bij de Zwembond, als Technisch Directeur. Een gesprek over triathlon, bekeken door een zwembril.

Tekst Jeroen Kreule Beeld Beeldboot/Gertjan Kooij, Delly Carr, Mathilde Dusol/Para Media Groep, RenĂŠe Tijdink


028

TRANSITION

oms moet André Cats gniffelen, wanneer hij triatleten over het gewicht van schroefjes van bidonhouders hoort praten. “Liever een schroefje van 2,5 gram, dan een schroefje van 5 gram”, zeggen ze dan. Want hoe lichter de fiets, hoe sneller je gaat. Of ze hebben het over de stand van de linkerpink, die tijdens het zwemmen vijf graden te veel naar binnen staat. Overdreven? Een beetje, glimlacht de 48-jarige Cats, sinds 1 november 2016 Technisch Directeur van de Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB).

HOOFD- EN BIJZ AKEN

“Veel triatleten kunnen zichzelf aardig verliezen in details. Ik vind het prachtig om te zien hoe bezeten sommige triatleten met zulke kleine dingen bezig kunnen zijn, maar details worden pas relevant als je de basis op orde hebt. Ze halen hoofd- en bijzaken nogal eens door elkaar. De stand van je pink kan misschien uitmaken, maar focus eerst op ligging, hoofdhouding en ademhaling, om een paar belangrijke aspecten van het zwemmen te nemen.” Cats’ eerste echte kennismaking met triatleten en de triathlonsport was in het begin van de jaren negentig. Hij was op dat moment zwemtrainer bij de Drachtster Zwem & Polo Club (DZ&PC). Cats werd benaderd door

BIOGRAFIE

geleidingsstaf van de zwemploeg

André Cats (48) is sinds 1

was Cats in 1996 aanwezig bij de

november 2016 Technisch

Olympische Spelen in Atlanta. Na

Directeur van de Koninklijke

Atlanta trad hij in dienst van de

Nederlandse Zwembond (KNZB),

KNZB, waar hij diverse coachfunc-

als opvolger van Joop Alberda.

ties bekleedde. Zo was hij verant-

In deze functie is hij verantwoor-

woordelijk voor de begeleiding van

delijk voor alle topsportdisci-

verschillende EK’s voor junioren,

plines van de KNZB: zwemmen,

met latere topzwemmers als Fem-

waterpolo, schoonspringen, syn-

ke Heemskerk, Johan Kenkhuis en

chroonzwemmen en paralym-

Hinkelien Schreuder. In 2003 en

pisch zwemmen. Hij geeft onder

2004 was hij bondscoach bij de

meer sturing aan het topsportbe-

senioren. In de laatste jaren bij de

leid en talentontwikkeling. Cats’

KNZB heeft Cats zich voornamelijk

doelstelling is om ‘met gemoti-

beziggehouden met de ontwikke-

veerde mensen een sterk team

ling van het Meerjaren Opleidings-

te vormen en te gaan werken aan

plan Zwemmen. In 2008 trad hij

de best denkbare organisatie in

in dienst bij sportkoepel NOC*NSF.

een optimaal topsportklimaat,

Hij werd prestatiemanager Para-

gericht op het winnen van zoveel

lympische sporten en was vier

mogelijk medailles op EK, WK en

keer chef de mission Paralympi-

Olympische Spelen’.

sche Spelen: 2010 (Vancouver), 2012 (Londen), 2014 (Sochi) en

Cats, geboren en getogen in

2016 (Rio de Janeiro). De KNZB

het Friese Drachten, begon zijn

wilde hem na een afwezigheid van

carrière als zwemtrainer bij de

acht jaar graag terughalen naar de

Drachtster Zwem & Polo Club

Zwembond. Dat is gelukt.

(DZ&PC). Tussen 1992 en 1996 was hij hoofdtrainer van DWK in Barneveld. Als lid van de be-


029

Veel triatleten kunnen zichzelf aardig verliezen in details. Ik vind het prachtig om te zien hoe bezeten sommige triatleten met zulke kleine dingen bezig kunnen zijn, maar details worden pas relevant als je de basis op orde hebt. Ze halen hoofden bijzaken nogal eens door elkaar.�

een stelletje enthousiaste triatleten tussen de dertig en veertig jaar oud. “Ze konden alleen de schoolslag, maar wilden dolgraag borstcrawl leren. Bloedfanatieke mannen waren het. Volgens mij hadden ze alle beschikbare zwemboeken gelezen, nog meer dan ik. Aan theoretische kennis ontbrak het ze in elk geval niet. Maar ja, ze hadden iemand van de praktijk nodig. Ze vroegen of ik ze kon helpen. Ze stonden er ook op om mij te betalen. Want kwaliteit kost geld, vonden ze. Ik kan me niet meer herinneren hoeveel ze me uiteindelijk betaalden, maar het was erg leuk om te doen.� Cats heeft in die periode zelf ook een paar keer een achtste triathlon volbracht. Terugblikken op die wedstrijden heeft volgens hem weinig zin, lacht hij. Cats kwam weliswaar als een van de eersten het water uit, maar werd vervolgens door het merendeel van het deelnemersveld voorbijgefietst en gerend. Na zijn periode bij DZ&PC werd de Fries trainer bij Zwemen Polovereniging De Waterkip (DWK) in Barneveld. Een keer in de week trainde de zwemselectie van DWK op Papendal. In die hoedanigheid leerde hij ook triatleet Menno Oudeman kennen. Oudeman, in de jaren negentig een verdienstelijk atleet, trainde een tijdlang met de DWK-selectie mee.


030

TRANSITION


031

Motorisch gezien leren kinderen in de leeftijd tussen de acht en veertien jaar het meest. Dat zijn dan ook de cruciale jaren om een goede zwemmer te worden. En dan bedoel ik natuurlijk niet de uren op de glijbaan bij het zwembad op de camping. Goed zwemmen is op latere leeftijd heus nog wel te leren, maar dan moet je heel planmatig te werk gaan en vooral ook keihard willen werken.”

VERTROUWEN OP GOEDE TRAINERS

Cats noemt triatleten ondernemend, maar ook een tikkeltje eigenwijs. “Ze regelen hun eigen sponsoring, bijvoorbeeld in de vorm van een fiets. Ze organiseren hun eigen trainingsweekenden en zoeken hulp van buiten als het nodig is. Ze nemen vaak zelf het heft in handen, mooi om te zien. Zwemmers kunnen daar nog iets van leren. Het is echter belangrijk om niet té eigenwijs te zijn. Een goede kapitein kan alleen maar functioneren met goede mensen om zich heen: of het nu gaat om een stuurman, matrozen of technici, ze zijn allemaal even belangrijk voor die kapitein. Als er iets fout gaat in de machinekamer, heb je iemand nodig die het defect kan repareren. Met andere woorden: een triatleet die optimaal wil presteren, heeft goede loop-, fiets- en zwemtrainers nodig die hij of zij kan vertrouwen. Stel je daarbij leergierig op, durf vragen te stellen aan je coach, vraag om feedback.” Als kind van twaalf trainde Cats zeven keer per week, ’s ochtends om half zes. “Dat klinkt misschien als veel en vroeg, maar daar was ik zelf totaal niet mee bezig. “Bij de junioren ben ik kampioen van Friesland geweest, meer zat er uiteindelijk niet in. Moeilijk om te accepteren, maar ik heb me er bij neergelegd. Maar al die trainingsuren in het zwembad

neemt niemand mij meer af.” Doordat hij als kind zo vaak in het zwembad heeft gelegen, gaat het zwemmen hem de rest van zijn leven makkelijk af. “Motorisch gezien leren kinderen in de leeftijd tussen de acht en veertien jaar het meest. Dat zijn dan ook de cruciale jaren om een goede zwemmer te worden. En dan bedoel ik natuurlijk niet de uren op de glijbaan bij het zwembad op de camping. Goed zwemmen is op latere leeftijd heus nog wel te leren, maar dan moet je heel planmatig te werk gaan en vooral ook keihard willen werken.” De technisch directeur zwemt tegenwoordig een keer per week, al zou hij vaker in het zwembad willen liggen. “Ik denk veel aan sport, maar doe te weinig. Het komt er even niet van. Maar als ik eenmaal in het water lig, ben ik wel heel gelukkig.”

WEERSTAND EN STUWING

Zwemmen is in de basis vrij simpel, doceert Cats. Meer dan je lijf, een zwembril, een zwembroek en een enorme bak water heb je niet nodig. Aan de andere kant is het een hele kunst om zo efficiënt mogelijk te zwemmen. “Je hebt als zwemmer te maken met twee grootheden: weerstand en stuwing. Om zo veel mogelijk stuwing te genereren, moet je dus met je armen en benen in de weer. Dat spartelen


032

TRANSITION

moet echter wel iets opleveren: rendement. Stel, iemand heeft een armwijdte van 1.80 meter. In theorie kan iemand met één armdoorhaal ongeveer 1.80 meter vooruitkomen. Dat kan alleen als er betonnen paaltjes in het water zouden staan. Die paaltjes zijn er niet: een zwemmer heeft alleen maar water om zich tegen af te zetten. Dan komt techniek om de hoek kijken. Een geoefende zwemmer komt met één armdoorhaal 1.20 meter vooruit, een minder goede zwemmer misschien zeventig of tachtig centimeter. De geoefende zwemmer is om meerdere redenen sneller: hij of zij heeft een hoge elleboog, is in staat om efficiënter water te pakken en heeft bovendien meer gevoel met water.” Zo op het eerste gezicht lijkt het zwemonderdeel bij triathlonwedstrijden op normale zwemwedstrijden in open water. “Fout”, zegt Cats. “De opbouw is het juist totaal verschillend”, vervolgt hij. “Ferry Weertman en Maarten van der Weijden, allebei Olympisch kampioen op de tien kilometer, beginnen hun race juist heel rustig. Altijd. Ze boemelen wat. Wanneer driekwart van de wedstrijd

Ik denk dat zwem en triathlon verenigingen beter met elkaar kunnen samenwerken dan nu het geval is. Ik zie de NTB en de KNZB dan ook helemaal niet als concurrenten van elkaar, integendeel.”

er op zit, gaan ze aan de boom schudden en beginnen ze aan hun eindsprint. Triatleten die een Olympische afstand doen beginnen die eerste 400 à 500 meter juist als een malle te zwemmen. Hun doel: een fatsoenlijke uitgangspositie. Vervolgens is het 1000 meter uitzwemmen en consolideren, zodat ze zo fris mogelijk kunnen wisselen.”

KENNIS UIT WISSELEN

Cats heeft zeer regelmatig contact met onder meer Rembert Groenman en Adrie Berk, respectievelijk directeur en technisch directeur bij de NTB. “We denken na over meer samenwerking. Dat gaat over het uitwisselen van


033

ZO WORDEN ZWEMTRAININGEN VOOR TRIATLETEN LEUKER Veel triatleten ervaren zwemmen als het moeilijkste (en daardoor vaak het minst leuke) onderdeel van de triathlon. Zwemmen ís ook het meest technische onderdeel van de drie sporten, zegt André Cats. Hij begrijpt dat het soms lastig is om gemotiveerd te blijven, maar dat is vrij eenvoudig te voorkomen. “Je kunt zwemmen meetbaar maken, zonder dat je daarbij een 3D-camera nodig hebt of allerlei labonderzoeken moet uitvoeren: tel je slagen, klok je tijd.” Ook vindt hij dat triatleten tijdens trainingen iets meer kunnen variëren, onder meer door wedstrijdspecifieker te trainen. Tip 1: Tel je slagen Stel, je hebt een zwembad van 25 meter lang. De eerste vier meter zet je af, dus houd je 21 meter over om daadwerkelijk te zwemmen. Hoeveel slagen heb je nodig om die 21 meter te overbruggen? In het begin heb je misschien 22 slagen nodig

vindt Cats, maar tijdens een

om aan de overkant te komen.

triathlonwedstrijd gaat het er

Dat betekent dat je per arm-

natuurlijk heel anders aan toe.

slag ongeveer 95 centimeter

Cats: “Zeker de eerste meters is

vooruitkomt. Probeer van die 95

het klappen krijgen en klappen

centimeter nou eens 1.20 meter

uitdelen. Ga voor de verande-

te maken, zodat je uiteindelijk

ring eens met z’n achten naast

misschien zeventien slagen

elkaar in de baan liggen, in

nodig hebt. Hoe? Door stap voor

plaats van achter elkaar. En leg

stap je techniek te verbeteren:

aan het einde van de baan een

van juiste ligging en rustige

boei in het water. Laat de trainer

ademhaling tot hoge elleboog

op een fluitje blazen, boots een

en zo maximaal mogelijk water

zwemstart na en ga met z’n

pakken en doorhalen. Zo haal je

allen om die boei heen. Een

gegarandeerd meer rendement

kwartiertje per veertien dagen

uit je slagen. Wanneer zeven-

is voldoende. Ik weet zeker dat

tien slagen je maximum is,

je winst behaalt uit dit soort

kun je proberen je tijd met een

trainingen. Bij mooi weer kun je

seconde (of twee) te verbeteren.

deze oefening natuurlijk prima

In elk zwembad hangen genoeg

voortzetten in open water.”

klokken. Tip 2: B oots zwemstart na in zwembad Het is een bekend gezicht: acht à tien triatleten van ongeveer hetzelfde niveau die bij elkaar in de baan liggen en – onder toeziend oog van een trainer – hun schema afwerken. De snelste voorop, de minst snelle achteraan. Op zich niks mis mee,

kennis en trainingsmethoden, maar ook over de vraag hoe je met talenten omgaat en hoe je de jeugd kunt vasthouden. Veel zwemmers die de puberleeftijd hebben bereikt, stoppen er mee. Hoe kunnen we dat voorkomen? Ik denk ook dat zwemverenigingen en triathlonverenigingen beter met elkaar kunnen samenwerken dan nu het geval is. Ik zie de NTB en de KNZB dan ook helemaal niet als concurrenten van elkaar, integendeel.” Cats noemt zwemmen een confronterende sport, veel meer dan bijvoorbeeld triathlon. “Een zwembad is altijd vijftig meter lang en je hebt nooit de stroming tegen. Als je tijdens een wedstrijd een mindere tijd neerzet dan de vorig keer, heeft het altijd aan jou gelegen. En nooit aan de omstandigheden. Je kunt tijdens het zwemmen niet tegen een verkeersbord knallen, om even iets geks te noemen.” Wanneer triatleten een mindere tijd neerzetten, wordt ‘het arsenaal aan smoezen massaal opengetrokken’, glimlacht hij. Voorbeelden genoeg. “Ze werden door parcoursbewakers de verkeerde kant op gestuurd. Een hond stak over. Ze kregen een lekke band. Die onvoorspelbaarheid maakt triathlon zo leuk. En de sfeer rond een wedstrijd is prachtig om een keer mee te maken.”


034

TRANSITION

JUNIORENPRAAT PIEYT

Het gaat thuis veel over triathlon

ROMY SPOELDER GEBOREN

28 februari 2001

WOONT IN

Almere

VERENIGING

TVA

TRIATHLON SINDS

2008

HOOGTEPUNTEN

3e NK jeugd 2015

V

oor Romy Spoelder was het vrij logisch dat ze negen jaar geleden met triathlon begon. Ze komt uit een echt triathlongezin uit de triathlonstad van Nederland: Almere. Twee jaar terug liet ze judo en wedstrijdzwemmen vallen om bij het RTC in Almere vol voor triathlon te gaan. “Mijn vader deed al triathlon. We gingen altijd kijken als hij de hele hier in Almere meedeed. Eerst zwom ik alleen, maar ik dacht, ik wil het ook wel een keer proberen. Toen ben ik bij TVA gaan trainen en eigenlijk ben ik daarna gelijk gebleven. Het is hier in Almere misschien wel makkelijker om met triathlon te beginnen. Je hebt hier alles: je kan gemakkelijk bij een vereniging, je hoort van iemand die al triathlon doet en dan ga je het ook doen. Je ziet wel dat mensen dan ook vaak blijven.” “Ik heb in het begin nog een tijdje triathlon gecombineerd met wedstrijdzwemmen en judo, dat leek mij ook leuk om te proberen. Het is wel heel anders dan triathlon, maar ik denk dat je er wel dingen van mee kunt meenemen. Ik ben door judo misschien wat harder geworden. Toen ik naar de middelbare school ging heb ik judo laten vallen. En toen ik twee jaar geleden voor het RTC in Almere werd gevraagd ben ik ook met zwemmen gestopt. Ik vind eigenlijk alles leuk om te doen. Daarom vind ik triathlon ook zo leuk: het is uitdagend. Je kan altijd wel iets vinden waar je beter in kan worden of wat je anders kan doen. Je kunt jezelf iedere keer weer verbeteren. De drie sporten bij elkaar maken het extra leuk. Je hoeft niet te kiezen.”

IK VIND EIGENLIJK ALLES LEUK OM TE DOEN. DA AROM VIND IK TRIATHLON OOK ZO LEUK: HET IS UITDAGEND.” “Het bevalt mij goed in het RTC. Je kunt alles gemakkelijk trainen, je hebt alle mogelijkheden en we hebben een leuke groep met leeftijdsgenoten en andere meiden van hetzelfde niveau. Met school is het ook nog goed te combineren en dat hoop ik ook zo te houden. Ik zit nu in 4 VWO, waar ik soms wel drukke periodes heb. Alleen als je drukke periodes met school en trainen hebt is het soms lastig. Klasgenoten kijken soms misschien wel raar op als ik ’s ochtends voor school al gezwommen heb. Ze vinden het wel leuk volgens mij dat ik dit doe.” “Bij ons thuis gaat het veel over triathlon. De hele familie doet bij ons aan triathlon: mijn vader doet dit jaar de hele, mijn moeder ook en mijn zus doet ook aan triathlon. We trainen niet zoveel samen, want ik heb mijn trainingen bij het RTC en zij trainen ook meer voor langere afstanden. Bij de hele in

Almere krijg ik het dus straks nog druk met aanmoedigen van mijn ouders. Zo’n hele lijkt mij vooral leuk als je het gedaan hebt, maar het lijkt mij wel gaaf om dat ooit een keer te doen. “ “Dit seizoen deed ik in Holten nog de ETU Cup, dat is vooral om ervaring op te doen. Ik deed ook NK Sprint, de Eredivisie en het Forte Jeugd- en Juniorencircuit. Met TVA doen we ook nog mee het EK voor clubs. Mijn droomdoel is de Olympische Spelen. Het lijkt mij zo gaaf om daar te mogen staan en je sport te mogen doen. Maar ik hoop vooral de komende tijd meer internationale wedstrijden te doen en door te groeien. En dan kijken wat er uit komt.” Tekst Pieter van der Meer Beeld Christie Brouwer


P RO ST E A LT H

THE POWER UNSEEN

LICHT OPLOPENDE ACHTERKANT VOOR MAXIMALE KRACHTOVERBRENGING MET DANK AAN 'S WERELDS BESTE WIELRENNERS

GROTE UITSPARING EN BREDERE NEUS VOOR EEN AANVALLENDE FIETSHOUDING, DANKZIJ DE WETENSCHAPPELIJKE GEGEVENS VAN BIKEFITTING.COM

GEÏNTEGREERDE ACCESSOIRES MOUNT DANKZIJ TEAM SHIMANO

MASSIEVE CARBON VERSTERKTE BASISCONSTRUCTIE DANKZIJ TEAM SHIMANO

PRO STEALTH is het Formule 1 zadel in het PRO assortiment - lichtgewicht, sterk en ontworpen om races te winnen. Een directe vermogensoverdracht voor pure prestaties. De hele dag comfort dankzij trillingsdemping en een optimale bloedcirculatie, doordat het zadel minder wrijving en drukpunten geeft.

NIEUW

STEALTH

TURNIX

GRIFFON

FALCON

VERNIEUWD

Bekijk de nieuwe PRO Stealth en de vernieuwde PRO performance zadels, ontdek je perfecte zadel op PRO-BIKEGEAR.COM of BIKEGEAR.CC


036

TRANSITION

triatleten in de groei TALLOZE WEBSITES, BLOGS EN HELE BOEKEN ZIJN ER GESCHREVEN OVER SPORTVOEDING VOOR VOLWASSENEN. OF JE NU WEL OF GEEN VLEES EET, ALLERGISCH BENT VOOR GLUTEN, LACTOSE OF NOTEN OF LIEVER HELEMAAL GEEN FRUIT OF SUIKER EET: ER BESTAAT VOLDOENDE INFORMATIE OVER HOE JE ALS SPORTIEVELING EEN (AL DAN NIET) VERANTWOORD DIEET SAMEN KUNT STELLEN. MAAR HOE ZIT HET MET ONZE KLEINE MEDEMENS? WAT HEBBEN KINDEREN NODIG DIE HET LIEFST HEEL DE DAG RENNEND EN VLIEGEND DOORBRENGEN? HOE ZORG JE DAT ZE, MET AL DIE ACTIVITEITEN, NIETS TE KORT KOMEN? VOEDINGSCOACH MIRIAM VAN REIJEN ZOCHT HET UIT. VOEDING

EEN MINI-VOLWASSENE

Kinderen zijn niet simpelweg een kleinere versie van ons. Waar onze celstofwisseling gemiddeld met elk jaar iets minder actief wordt, zijn kinderen volop in de groei. Hun botten, spieren en pezen hebben nog niet de volwaardige grootte bereikt. Naast de energie en voedingsstoffen die ze nodig hebben voor hun vertering, hun weerstand, hun hersenfunctie en hun spieren hebben ze ook de juiste energie nodig om te kunnen groeien. Met wat extra aandacht voor de specifieke behoefte van kinderen zijn er gelukkig ook veel overeenkomsten. Wat voor ons volwassenen gezond is, is ook voor kinderen doorgaans een goede keuze. Denk aan voldoende gezonde vetten, eiwitten uit zuivel, vis, vlees, kaas en eieren, veel groenten en fruit (liefst 250 gram en 2-3 stuks per dag) en veel vezels uit volkorenbrood, peulvruchten, groenten en granen.


037

Met wat extra aandacht voor de specifieke behoefte van kinderen zijn er gelukkig ook veel overeenkomsten. Wat voor ons volwassenen gezond is, is ook voor kinderen doorgaans een goede keuze. LICHAMELIJKE LEEFTIJD

Om te bepalen hoeveel energie kinderen nodig hebben is niet de ware leeftijd, maar de lichamelijke leeftijd uitgangspunt. De lichamelijke leeftijd houdt rekening met de individuele groei van kinderen. Zo hebben sommige jongens van 12 al hun volwassenenlengte bereikt terwijl anderen op die leeftijd nog volop in de groei zijn. Hoeveel energie je verbruikt is bij een gewichtsdragende sport als hardlopen sterk afhankelijk van hoeveel je weegt. Zo verbruikt een jochie van 35 kilogram tijdens een 5 km maar zo’n 175 kcal. Weeg je twee keer zoveel dan verbruik je ook twee keer zoveel energie bij hetzelfde rondje. Voor fietsen en zwemmen is de rekensom iets anders. Hierbij speelt gewicht een minder grote rol. Zowel een te hoge als een te lage inname van energie kan voor kinderen lange termijn gevolgen hebben. Wordt er gedurende langere tijd te weinig energie ingenomen dan kunnen botdichtheid en spiergroei in het geding komen en kunnen er problemen ontstaan in de menstruatie/puberteit. Wordt er juist te veel energie ingenomen op jonge leeftijd dan is er een groter risico op overgewicht op latere leeftijd en het ontwikkelen van bijvoorbeeld diabetes, hart- en vaatziekten en een hoge bloeddruk.

JONG GELEERD...

In theorie kunnen we precies berekenen hoeveel jouw kroost nodig heeft aan energie voor al zijn of haar activiteiten. Maar in de praktijk blijken al deze rekensommetjes een stuk minder praktisch. Zeker als kinderen wat ouder zijn is het belangrijk dat ze, ook voor hun verdere leven, leren te luisteren naar hun lichaam. Heb je trek, dan moet je eten. Zit je vol dan is het genoeg. Door flexibel om te gaan met hun energie-behoefte leren ze een les die er voor de rest van hun leven voor kan zorgen dat ze eenvoudig op gewicht blijven. Eten we (en

dus je kinderen ook) de ene dag wat teveel of te weinig, dan zal je lichaam de dagen daarop vanzelf aangeven dat er behoefte is aan meer – of juist minder – energie. Behalve de hoeveelheid energie geldt ook voor de keuze van producten: jong geleerd is oud gedaan. Door jonge atleetjes het nut van gezonde voeding bij te brengen, voed je ze op om de rest van hun leven betere keuzes te maken. Hoewel er ruimte moet blijven bestaan voor uitzonderingen en plezier in eten niet moet worden vergeten, hebben kinderen een leven lang plezier van een ‘gezonde’ jeugd. Ouders spelen hierbij een belangrijke rol. Onderzoek heeft laten zien dat ouders met behulp van vier gewoontes hun kinderen kunnen beïnvloeden om gezondere keuzes te maken. Het gaat dan om 1) Toegang en zichtbaarheid van gezonde producten 2) Duidelijke regels rondom sport en (ongezonde) snacks 3) Een goed voorbeeld van gezonde productkeuzes en sport en 4) gezamenlijk ontbijten. Zo blijkt bijvoorbeeld dat kinderen in een gezin dat gezamenlijk ontbijt, minder vaak overgewicht hebben dan kinderen in een gezin waar dit niet of amper gebeurt.

VOCHT

De vochtbehoefte van kinderen vraagt speciale aandacht. Kinderen hebben doorgaans namelijk een grotere oppervlakte-tot-inhoud (lees lichaamsgewicht) verhouding. Hierdoor nemen ze meer warmte op van hun omgeving en koelen ze ook weer sneller af. Ook produceren kinderen meer warmte tijdens inspanning dan wij volwassenen terwijl ze minder goed in staat zijn om te zweten. Dit betekent niet dat kinderen minder goed in staat zijn om in de hitte te sporten. Ze koelen alleen anders. Waar volwassenen hun warmte vooral kwijtraken via zweet doen kinderen dit meer via het koelen van hun bloed aan het huidoppervlak. Net zoals bij volwassenen is het belangrijk dat kinderen voldoende, maar niet te veel, drinken tijdens inspanning. De richtlijn stelt om tijdens het sporten 13 ml/kg aan te vullen en direct na het sporten 4 ml/kg. Sportdrank is hierbij vaak niet nodig en verhoogt juist het risico op overgewicht en een te hoge energie-inname. Trainen je kinderen 60 tot 90 minuten dan volstaat het om voor en na de training een gewone maaltijd of gezonde snack in te nemen en tijdens het sporten te kiezen voor water.


038

TRANSITION

CALCIUM EN IJZER

Twee voedingsstoffen die extra aandacht moeten krijgen zijn calcium en ijzer. Calcium is belangrijk voor de botopbouw en ijzer zorgt voor het zuurstoftransport in het lichaam. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor calcium en ijzer en de producten waarin je deze voedingsstoffen vindt, zie je in de tabel.

SUPPLEMENTEN

Het effect van supplementen op de gezondheid en prestatie van kinderen is onvoldoende onderzocht, met name door ethische bezwaren. De vraag is of kinderen op jonge leeftijd al moeten streven naar het hoogst haalbare en de nadruk moet komen te liggen op het manipuleren van hun prestaties met behulp van supplementen in plaats van training en gezonde voeding.

Door te kiezen voor een gevarieerd menu, vol groenten, fruit en volkoren granen zijn (hooggedoseerde) supplementen overbodig. De enige uitzondering hierop is wellicht vitamine D, zeker in de winter. Gedurende de wintermaanden kan een vitamine D supplement van 10 mcg geen kwaad. De maximale hoeveelheid voor kinderen tot 10 jaar is 50 mcg en voor kinderen tot 18 jaar 100 mcg. Voor een supplement als cafeïne bestaat overigens wel een duidelijke richtlijn. Kinderen onder de 13 jaar zouden helemaal geen cafeïne in moeten nemen. Tussen de 13 en 18 jaar gaat het om maximaal 2,5 mg/kg cafeïne per dag.

Leeftijd

4-8

9-13

14-18

Bronnen

Calcium (mg)

700

1200

1200

Zuivel, groenten, noten, peulvruchten

IJzer (mg)

9

11

11 (mannen) 15 (vrouwen)

Vlees, vis, gevogelte, groene groenten

Trainen je kinderen 60 tot 90 minuten dan volstaat het om voor en na de training een gewone maaltijd of gezonde snack in te nemen en tijdens het sporten te kiezen voor water.

EIWIT, VET EN KOOLHYDRATEN: DE CIJFERS Eiwit Kinderen in de groei zouden moeten streven naar 1.3-1.6 gram eiwit, per kilogram lichaamsgewicht per dag. Weegt je kind 50 kilogram dan komt dit neer op zo’n 65-80 gram per dag. Twee boterhammen met kaas bevatten zo’n 8 gram eiwit, een glas (karnemelk) of beker yoghurt 7-8 gram en een stukje vis of vlees (100 gram) zo’n 20-25 gram. Net zoals voor volwassenen geldt: Een goede spreiding van eiwit is belangrijk. Liefst bevatten alle maaltijden en tussendoortjes van kinderen zo’n 15-20 gram eiwit. Koolhydraten Kinderen die dagelijks een uur trainen hebben zo’n 5-7 gram koolhydraten per kilogram lichaamsgewicht, per dag nodig. Trainen ze minder dan volstaat 3-5 g/kg/dag. Deze koolhydraten halen ze het liefst uit complexe bronnen vol mineralen, vitaminen en vezels. Denk hierbij aan groenten, fruit, volkoren granen (brood, pasta, ontbijtgranen) en peulvruchten. Simpele suikers (frisdrank, vruchtensap, snoep, koek en witbrood) nemen ze alleen bij uitzondering of rondom (intensieve) inspanning. Vet Voldoende vetten eten is belangrijk voor de opname van vetoplosbare vitaminen, het herstel van inspanning en de ontwikkeling van onder andere de hersenen. Zo’n 20-35% van de voeding zou moeten bestaan uit vetten, bij voorkeur onverzadigde vetsoorten zoals te vinden in olijfolie, noten, avocado en vette vis.


039

Voorbeeld voedingsplan

Ontbijt

Over de auteur

2 volkoren boterhammen 2 gekookte (of gebakken) eieren 1 glas halfvolle melk

Miriam van Reijen is duatlete, bewegingswetenschapper en voedings- en gezondheidscoach. Ze schrijft regelmatig semiwe-

Tussendoor

1 stuk fruit naar keuze 2 volkoren boterhammen 15 gram appelstroop

Lunch

4 volkoren boterhammen 15 gram pindakaas 15 gram kipfilet 100 gram rauwkost (denk rauwe tomaatjes, worteltjes, kleine paprika’s, sla of avocado)

tenschappelijke artikelen over voeding voor Runner’s World, Brooksrunning.nl, Sportgericht, Matchmagazine, Shesports.nl en Start to Run. Samen met Barbara Kerkhof schreef ze Het hardloperskookboek, waarvan vorig jaar het tweede deel verscheen.

Tussendoor voor de training

1 krentenbol 1 stuk fruit naar keuze

Na de training

1 glas chocolademelk

Avondeten

125 gram volkorenpasta, zilvervliesrijst 100 gram kipfilet, vis of mager gehakt 200 gram gemengde groenten 1 tl olijfolie

Voor het slapen

200 ml yoghurt of kwark 1 handje studenthaver 1 stuk fruit naar keuze

EN DAN DE PRAKTIJK

VERBORGEN GROENTEN

Natuurlijk weten we dat kinderen voldoende groenten, fruit, zuivel en granen zouden moeten eten. Maar hoe passen we dit toe in de praktijk. En hoe voeg je, ongemerkt, wat gezonde voeding in een pubermenu?

Groenten zitten vol met vitaminen, mineralen en bevatten en belangrijke portie vezels. Maar kinderen zijn van nature niet altijd dol op groenten. Jonge smaakpapillen zijn namelijk gevoeliger voor bittere smaken. Door groenten slim te verwerken in gerechten zorg je voor net dat beetje extra. Vooral in sauzen voor bij pasta of rijst kun je eenvoudig wat extra groenten verwerken. Zorg wel dat kinderen ook ‘hele’ groenten leren eten. Gepureerde groenten bevatten namelijk wel de mineralen en vitaminen, maar amper vezels.

Jan is 16 jaar, 1.75 en weegt 65 kilogram. Hij traint voor sprinttriathlons. Hij zwemt 1 keer per week met de club, fietst 2 keer per week 60 minuten en loopt 2 keer 45 min hard. Daarnaast fietst hij op weekdagen zo’n 8 kilometer per dag heen en terug naar school. Per dag komt Jan aan zo’n 60 minuten sport. Per dag zou Jan zo’n 2400-3000 kcal in moeten nemen bestaande uit ±84-104 gram eiwit, 325455 gram koolhydraten en 50-90 gram vet.

Aan (eventueel kant-en-klare) tomatensaus kun je eenvoudig extra groenten toevoegen. Bak of gril per persoon 150 gram pompoen of paprika. Pureer de groenten met 100 ml bouillon of water en voeg toe aan de pastasaus. Veel groenten zijn tegenwoordig ook in miniformaat verkrijgbaar of hebben van zichzelf een snackformaat. Denk aan snacktomaatjes, mini-paprika, minikomkommer of worteltjes. Geef kinderen groenten mee naar school, zet het in het zicht in de keuken of zet een extra bakje neer bij het avondeten. Door er wat humus, (zelfgemaakte) tzatziki of pesto bij te geven wordt het een extra lekkere, gezonde, snack.


040

TRANSITION

NAAM Sharon Zuijdervliet LEEFTIJD 25 BEROEP A fdelingsmanager Decathlon Arnhem

WERKPLEK

EIGENLIJK IS SHARON ZUIJDERVLIET PARAVETERINAIR. DE LIEFDE VOOR DIEREN ZIT DIEP. EN SCHOOLJUF HAD ZE OOK WEL WILLEN WORDEN. MAAR DE SPORT BLEEF TREKKEN. EERST ALS ATLETE IN HET RTC VAN ALMERE. DAARNA DE TTN-3 OPLEIDING EN TRAINING GEVEN BIJ DE REGIOJEUGD IN ARNHEM, WAAR ZE NAARTOE VERHUISDE NA HAAR STUDIE. NU ALS AFDELINGSMANAGER RUNNING, ROLLERS & WALKING BIJ DECATHLON. MAG ZE ANDERE SPORTLIEFHEBBERS ADVISEREN EN HAAR COLLEGA’S KENNIS BIJBRENGEN. Zelf sporten komt er tegenwoordig veel te weinig van. De Eredivisie vorig jaar ging net een stapje te hard. Ze degradeerde, met Triathliem Didam. Een halve triathlon, die wil ze graag een keer doen. Liefst in Almere, met ouders en vrienden aan het parcours. Maar wel met genoeg trainingskilometers in de benen, want alleen finishen is niet genoeg. Voldoening is er als pas ze er alles uithaalt wat erin zit. Anders staat ze liever langs de lijn om te fotograferen. Het liefst gaat Sharon lopen, met Miro de Duitse herdershond. Lekker samen het bos in, of een rondje hei. Maar niet te lang, want dat is niet goed voor de hond. Wel even flink uitwaaien, alles loslaten en met een frisse kop weer naar huis. Daarna is Miro ook weer lekker rustig. Voor zo lang als het duurt. Beeld Marc van der Kort


041


042

TRANSITION

TIPS, TRICKS EN INFORMATIE

Beeld Petko Beier/ITU

WISSELZONE

HERSTEL Foam Roller

H

et gebruik van een foam roller biedt een makkelijke en snelle methode om van oppervlakkige spierpijntjes en ‘knopen’

af te komen. De druk die je kan uitoefenen met de roller geeft verlichting aan deze ‘trigger points’ en helpt het herstel. Gebruik een roller die genoeg meegeeft aan jouw lichaam, maar wel stevig genoeg is om bij die drukpunten in je spieren te komen. tptherapy.com

GEAR Marginal gains met wetsuit

J

e neopreen is niet alleen geschikt om

Bijvoorbeeld doordat je met een goed wetsuit

je warm te houden. Het zwemmen in

stabieler en hoger in het water komt te

een wetsuit kan je 7 tot 10 seconden

liggen. Onderzoeken wezen uit dat in een

schelen per 100m. En door te investeren

Ironman race de zwemtijd tot wel 2 minuten

in een pak van hoge kwaliteit kun je nog

verbeterd wordt bij eenzelfde inspanning.

meer tijd winnen in het water.

(bron: trainingpeaks.com)

ALTERNATIEVE TRAINING Wim Hof

V

an astronauten tot Hawaiiaanse big wave surfers, de lijst van krachtmensen die bij iceman Wim Hof in training zijn geweest is eindeloos. Een ieder die zijn of haar ademhalingstechnieken zou willen verbeteren, een groter

vermogen kweken, meer resistentie en uithouding wil opbouwen of gewoon een nieuwe impuls aan het lichaam wil geven heeft volgens ons baat bij een workshop van Wim. innerfire.nl

Ieder die meer resistentie en uithouding wil opbouwen heeft volgens ons baat bij een workshop van Iceman Wim Hof.

MOMENT Sportmassage

E

r is niks decadents aan een goede sportmassage, geloven wij. Ook

als je niks mankeert een uitstekende manier om goed te herstellen, je vermoeide spieren in de watten te leggen of eens schaamteloos te ontspannen.


Meer dan alleen sportvoeding...

voedingssupplementen voedingsadvies

sportvoeding

Veldstraat Oost23 Schoolstraat 6107AW AS Stevensweerst 6109 OhĂŠ en Laak Telefoon: 06 100 5602 520 Telefoon0475 - 55 92 E-mail: info@actioncare.nl

www.actioncare.nl actioncare_adv_210x148.indd 1

24-05-17 11:28

HIGH GRADE CARBON WHEELS

De nieuwste technologie met Htg carbon, 2 in 1 tubeless- clincher velgen en tot 3 jaar garantie!

RC-50

ZIRRUZ staat voor hoge kwaliteit full carbon wielen voor race, tijdrit of triatlon! Onze goed gebalanceerde wielen zijn vervaardigd uit Toray carbon en afgewerkt met DtSwiss hubs wat resulteert in lichte, hoogwaardige en betrouwbare wielen! Dankzij het gebruik van een Htg epoxy hars zijn de velgen van een homogene structuur en behoren basalt en aluminium remranden tot het verleden! Daar komt ook nog het strakke, sobere design en de scherpe prijs-kwaliteitsverhouding bij. Dit alles maakt van ZIRRUZ de nieuwe standaard binnen de full carbon wielen!

WWW.ZIRRUZ.NL


056

TRANSITION

TIPS, TRICKS EN INFORMATIE WISSELZONE

bevat 80% caseïne-proteïnen en

ren meer energie opslaan voor

20% wei-proteïnen. Het verschil

een volgende training.

tussen die twee is dat caseïne

VOEDING Herstel met

chocomel?

A

ls je zelf nog niet

geleidelijk — over 6 tot 8 uur —

Tot slot bevat chocolademelk

wordt opgenomen, en wei-prote-

ook nog een pak aan vitamines

ïnen juist zeer snel. Deze combi

en mineralen. Zo bevat het o.a.

van snelle en langzame eiwitten

vitamine B, D, calcium, fosfor,

afgevraagd of het in

maakt chocomel een prima

kalium, natrium en magnesium,

deze tijden nog nodig

post-workout drank. Daarnaast

allen essentieel voor sterke

is je zitvlak voor elke

zitten er in melk de nodige

botten en het verminderen van

fietstraining in te

BCAA-aminozuren, die op hun

stressfracturen in de spieren.

vetten. Welnu, de crème

beurt ook weer extra helpen

Maar vergeet niet, voor je herstel

vermindert irritaties

spierafbraak te voorkomen en

is het wel essentieel om je choco-

die je kunt krijgen van

het herstel te bevorderen.

lademelk diréct na de training te

huidwrijving en werkt

drinken.

anti-bacterieel en

aan de chamois crème bent, heb

je je wellicht al eens

Voor een snel herstel heb je de

verkoelend. Let op, één-

juiste verhouding ‘carbs-to-

maal met smeren be-

protein’ nodig. Eitwitshakes

gonnen, kan je zitvlees

hebben meestal de perfecte 3:1 Het blijft een veelgestelde

koolhydraten/eiwitten verhou-

vraag: is chocolademelk goed

ding. De verhouding van melk

na een zware training of wed-

is 2:1, maar door de suikers in

strijd als hersteldrank? Jaze-

chocolademelk krijgt deze ook

ker! Chocolademelk is lekker, in

een verhouding van 3:1. Hierdoor

verhouding goedkoop, makke-

zullen meer glucose moleculen

lijk mee te nemen én effectief.

worden getransporteerd naar de spieren, wat weer leidt tot een

Chocolademelk bestaat, logi-

hogere concentratie glycogeen

scherwijs, vooral uit melk. Melk

in de spieren. Zo kunnen je spie-

De combinatie van snelle en langzame eiwitten maakt chocolademelk tot een uitstekende post-workout drank.

daarna waarschijnlijk niet meer zonder. assosshop.nl

GEAR Vegan athletic

KALENDER Wedstrijden

M

ITEM Chamois creme

E

eedoen met een wedstrijd? We hebben nog wel een

thical on demand; Vegan Athletic begrijpt dat plant

powered atleten ook

plekje voor je over! Check

onze site ntbinschrijvingen.nl/

duurzame en eerlijk ge-

kalender.asp en kies uit een veel-

produceerde kit willen

heid aan afstanden en locaties;

dragen. Die er dan ook

zomaar wat opties uitgelicht:

nog piekfijn uitziet.

13 augustus

veganathleticapparel.com

25e Saton Optiek Triathlon Leiderdorp (ZH) 24 augustus

4e Renkumse Rijntocht & NK Crosstriathlon (Ge) 2 september

32e Rabobank Triatlon Ten Boer (Gr)

TRAINING Koers!

W

erk aan je snelheid en fietsvaardigheden door af en toe een koers te rijden met een fietsvereniging. Nog niet zo

ver? Volg eens een clinic over bijvoorbeeld

17 september

5e Amsterdamse Triathlons / De Bosbaan (NH)

bochtenwerk of het rijden in een peloton. Je lokale wielerclub kan je er zeker en vast meer over vertellen.


SPRINT TRIATHLON 750 M.

20 KM.

5 KM.

GA JIJ DE UITDAGING AAN?

SCHRIJF JE NU IN: www. triathlonseries.nl


044

TRANSITION

HET ALLERLAATSTE LOODJE FREELANCE JOURNALIST HANS JANMAAT (SCHRIJVERSNAAM HANS VAN VINKEVEEN) WAS NOG NIET ZO LANG GELEDEN KANKERPATIËNT, MAAR OMARMT NU HET LEVEN. OP ZIJN ZESTIGSTE MELDDE HIJ ZICH EIND VORIG JAAR AAN BIJ TRIATHLON CLUB MAASTRICHT OM TRIATLEET TE WORDEN. HIJ GAAT METEEN VOOR HET ALLERHOOGSTE: DE IRONMAN MAASTRICHT. VOOR TRANSITION BESCHRIJFT HIJ ZIJN WEG DAARNAARTOE. COLUMN

Tekst Hans Janmaat

Z

o, dat is een heel lange zit en pittig ook, een fietstraining van zes uur. En dat voor het eerst van mijn leven. Op een geleende Eddy Merckx van een weduwe, van wie haar sportieve man aan kanker is overleden. En dan dat kliksysteem. Nee, omgekukeld ben ik nog niet, maar de ‘bindingsangst’ speelt voortdurend op. Zo begin ik al op minstens honderd meter afstand van een stoplicht driftig mijn rechtervoet los te wrikken. Het doet pijn, zes uur op een zadel, maar brandende billen en hoge rugklachten zijn van tijdelijke aard, hoor ik om heen. Nieuw voor mij is ook het fietsen in een peloton, een mix van jonge en oude atleten van Triathlon Club Maastricht. Er wordt veel gezellig gebabbeld onderweg, wat mij moeilijk afgaat omdat ik dan vergeet recht te sturen. Waar ik me wel na

de zoveelste klim (we zijn tenslotte in Zuid-Limburg) over verbaas, is dat de jongeren helemaal niet doorhebben dat wij, taaie oudjes, hen expres de beklimmingen laten winnen. Omgekeerd zou de psychische dreun immers te groot zijn en dan raak je ze misschien als trainingsmaatje kwijt. Laat was ook mijn recente kennismaking met een wetsuit en het zwemmen in open water. De enthousiaste verhalen die ik lijdzaam moest aanhoren kan ik alleen maar beamen. Zo’n vier kilometer lange zwemtocht aan de voet van de Pietersberg bij Maastricht is een onvergetelijke en verslavende ervaring. Hoe snel kan het gaan, denk ik met het hoofd half onder water. Nog geen negen maanden geleden haalde ik amper de overkant van een 25-meter-zwembad. Is dit allemaal niet te laat, zo vlak voor Ironman? Misschien wel, maar helaas het onvermijdelijke gevolg van sponsorperikelen. Gelukkig hielp Jeroen van Geelen van Tri-Run na mijn laatste column in Transition me uit de brand. Mooi was hoe ik van diverse atleten allerlei spullen te leen kreeg: een boei, fietsschoenen, voorwiel, opzetstuur. En de pas gestarte webshop ikwilsportvoeding.nl stelde mij, darmpatiënt, in staat onbeperkt te experimenteren met voeding. Het sponsorverhaal is sowieso een goede les geweest. Veel zogenaamde ondersteuners komen met allerlei mooie beloften, maar laten vervolgens niets meer van zich horen. Eigenlijk wordt dan je afhankelijkheid extra ingewreven.

Een echte sponsor ontlast een atleet en schept voorwaarden om je volledig op het trainen te kunnen focussen. Goed nieuws is ook dat mijn goede doelenactie aanslaat. Mijn deelname aan Ironman Maastricht is gekoppeld aan sponsorwerving voor het Kankeronderzoekfonds Limburg. Terugkijkend verliep mijn ‘Road to Ironman’ bepaald niet zonder horten en stoten. En dan heb ik het hier nog niet over de diverse blessures. Belangrijkste vraag is: zijn we klaar voor de start? Niet helemaal nog, er wacht een allerlaatste loodje: mijn debuut op een korte triathlon. Ik ben nogal vergeetachtig en wil vooral een keer het wisselen oefenen. Maar laat die daarna maar komen: Ironman Maastricht. Intussen praat ik mezelf steeds vaker hardop moed in met de enige Limburgse uitdrukking die ik ken: kump good, kump good, kump good.

Hoe snel kan het gaan, denk ik met het hoofd half onder water. Nog geen negen maanden geleden haalde ik amper de overkant van een 25-meter-zwembad.”


swim safe buoy van € 45 voor € 34,95 www.tripro.nl


046

TRANSITION

snelle

STELLEN Tekst Marcia Jansen Beeld Mirko Meerwaldt, Ludo Put

Triathlon is een tijdrovende sport, zeker als je het op hoog niveau beoefent of traint voor de lange afstand. En dat kan soms voor spanningen zorgen binnen een relatie. Vooral als je partner minder enthousiast is over al dat zwemmen, fietsen en lopen. Deze stellen hebben daar geen last van. Zij delen de passie voor de sport en begrijpen dat je vroeg opstaat voor een zwemtraining, uren doorbrengt op de fiets of een hele dag weg bent voor een wedstrijd.


047


048

TRANSITION

Vorig seizoen was zo’n jaar waarin alles liep zoals we wilden. Er was een goede balans tussen werk, sport en ons gezinsleven. Dan kun je best veel aan.”

olanda en Dennis leerden elkaar negen jaar geleden kennen tijdens de triathlon van Leidschendam. Dennis was net weer begonnen na tien jaar vrijwel geen triathlons gedaan te hebben en Jolanda was op dat moment een stuk minder fanatiek dan ze nu is. Dennis: “Op mijn twaalfde deed ik mijn eerste triathlon in onze woonplaats Maassluis. Maar na mijn studie ging ik werken en kwam triathlon op een laag pitje te staan, ook al omdat mijn toenmalige partner het niet zo leuk vond dat ik vaak weg was voor trainingen en wedstrijden. Maar toen die relatie uitging, bleek dat ik het enorm had gemist en ben ik weer begonnen.”

Voor Jolanda Nell(38) is het de gewoonste zaak van de wereld dat haar man Dennis van de Worp (42) ook aan triathlon doet. Twee van haar zussen, Carola en Simone, zijn net als zij aan een triatleet blijven hangen.

je mee bezig bent. Je snapt het als iemand heel vroeg opstaat om te gaan trainen, laat thuis is of een hele dag weg is voor een wedstrijd”, vertelt Dennis. Samen trainen was niet altijd een succes. Jolanda: “Voordat ik mee ging doen aan de teamcompetities, wilde ik absoluut niet stayeren. Ook niet tijdens een training. Ik ben wel eens halverwege omgedraaid omdat ik per se naast Dennis wilde blijven fietsen, maar hij net te hard voor me ging. Nu ik in de Eredivisie Triathlon uitkom, maak ik er juist een sport van om zo hard mogelijk in Dennis’ wiel mee te fietsen.” Dennis: “Dan ga ik vijftien minuten voluit en probeer ik haar er af te rijden. Zo hebben we er allebei iets aan.”

En in Leidschendam liep hij Jolanda, ook al afkomstig uit een echt triathlongezin, tegen het sportieve lijf. “Mijn vader, moeder en drie zussen doen allemaal aan triathlon. Ik was een luie student, studeerde in Rotterdam en vond stappen erg leuk. Tot mijn dertigste sportte ik vooral voor de lol, maar toen ik Dennis leerde kennen ben ik fanatieker geworden en gerichter gaan trainen. Het helpt natuurlijk als je samen dezelfde hobby hebt, dat maakt het allemaal makkelijker.”

Vijf jaar geleden richtte Dennis, samen met zijn zwagers Marlo Moedig en Martijn van Prooijen, het Tri-Fa (triathlon familie) team op dat geld inzamelde voor het Jeugdsportfonds. “We hebben besloten daar dit jaar een punt achter te zetten. Alleen het vrouwenteam in de Eredivisie gaat nog een jaartje door. De organisatie van het team werd ons, met werk, gezin en trainen, een beetje teveel. Ook liep het contract met onze hoofdsponsor af. Maar we zijn blij dat we in vier jaar flink wat geld bij elkaar hebben kunnen zwemmen, fietsen en lopen om kansarme kinderen te laten sporten.”

Al snel brachten ze samen veel tijd door in het zwembad, op de fiets en tijdens looptrainingen. “Het is heel fijn als je van elkaar begrijpt waar

Inmiddels hebben Dennis en Jolanda zelf ook twee kinderen: Seb van vijf en Ella van drie. Het combineren van een gezin met trainen


049

op schema’s is soms lastig. Dennis werkt voor verzekeringsmaatschappij Aegon, Jolanda zit in een maatschap met haar vader en vier zussen op boerderij De Hoefwoning in Maasland en werkt daarnaast twee dagen in de week bij een aannemingsbedrijf. “Je moet prioriteiten stellen”, zegt Dennis. “Zo doen we bijna nooit samen aan dezelfde wedstrijd mee. Als ik in een wedstrijd start, staat Jolanda met de kinderen langs de kant of andersom. Of als het slecht weer is, blijft een van ons met de kinderen thuis.” Ook kiezen ze ervoor om hun belangrijkste wedstrijden niet in dezelfde periode te laten vallen. Jolanda: “Vorig jaar heb ik eind juli meegedaan aan de Ironman Zürich en Dennis begin september aan de Challenge Almere-Amsterdam.” Dennis: “Ik ben pas aan mijn lange duurtrainingen begonnen na Zürich. We trachten sowieso om de lange duurtrainingen zoveel mogelijk te beperken. Ik heb in de aanloop naar Almere aangeven aan mijn trainer Eric van der Linden dat ik in maximaal drie weken 18-19 uur kan trainen, maar in de rest van de voorbereiding maar 10-12 uur. We willen ook graag tijd samen doorbrengen als gezin en kiezen voor kwaliteit boven kwantiteit.”

SNELLE STELLEN OVER DE GRENS Het bekendste triathlonstel ter wereld is ongetwijfeld Jan Frodeno en Emma Snowsill. De Duitser en de Australische wonnen beiden goud tijdens de Olympische Spelen in 2008 en het duo trouwde in 2014. Op de lange afstand vormen Mirinda Carfrae en haar man Timothy O’Donnell waarschijnlijk het snelste stel. Al doet Mirinda het dit jaar wat rustiger aan omdat ze zwanger is van hun eerste kind. Andere succesvolle triathlonstellen zijn Mario Mola en zijn Spaanse verloofde Carolina Routier, het Australische echtpaar Justin en Belinda Granger, James Cunnama uit Zuid-Afrika en de Britse Jodi Swallow en natuurlijk onze eigen Rachel Klamer en de Zuid-Afrikaan Richard Murray.

Ondanks de beperkte trainingsuren draaiden zowel Dennis als Jolanda vorig jaar een succesvol seizoen. Jolanda eindigde met Tri-Fa als vierde in de Eredivisie Triathlon, finishte als tweede in de halve triathlon in Nieuwkoop en volbracht de Ironman Zurich. Dennis op zijn beurt veroverde tijdens de Challenge Almere de Nederlandse titel H40 en werd tweede in zijn leeftijdscategorie in de halve ICAN in Spanje. Dennis: “Vorig seizoen was zo’n jaar waarin alles liep zoals we wilden. Er was een goede balans tussen werk, sport en ons gezinsleven. Dan kun je best veel aan.” Het jaar 2017 verloopt tot op heden minder voorspoedig. Jolanda: “Ik kwakkel een beetje met mijn gezondheid. Mijn schildklier werkt te traag, waardoor ik me erg moe voel.” Dennis: “Ook ik had in het voorjaar weinig energie. Het was erg druk met mijn studie die ik naast mijn werk doe. Ik zou de Ironman Klagenfurt meedoen, maar heb dat omgezet naar een latere hele in Italië, samen met mijn zwager Marlo. En de hele in Almere heb ik omgezet naar de halve. Ook goed. Ik sport toch vooral voor de ontspanning.”


050

TRANSITION

Meer dan twintig uur per week trainen, zonder de vertrouwde support van je ouders, dat is even wennen. Niek Heldoorn (18) en Kirsten Nuyes (19) zijn elkaars steun en toeverlaat in het Nationaal Triathlon Trainingscentrum in Sittard.

iek en K irsten trainen en wonen sinds vorig jaar in Sittard, waar het Nationaal Trainings Centrum (NTC) Triathlon is gevestigd. Kirsten maakte jarenlang deel uit van de juniorengroep, die twee tot vier weekeinden per maand in Limburg samenkomt, voordat ze de overstap naar het NTC maakte. Niek trainde als junior ook regelmatig in Sittard en traint hier sinds vorig jaar juni fulltime. De twee kenden elkaar al van trainingen en wedstrijden, maar de vonk sprong vorig jaar over tijdens een fietsclinic van voormalig downhiller Oscar Saiz. “We stuurden elkaar daarna berichtjes via Snapchat en toen Kirsten in Sittard kwam om een paar weken op proef mee te trainen, bleken we elkaar wel heel leuk te vinden.” Beiden maakten al op jonge leeftijd kennis met de triathlonsport. Niek kreeg als zoon van Frank Heldoorn, meervoudig Nederlands

kampioen op de lange afstand en tegenwoordig triathloncoach, de triathlonsport met de paplepel ingegoten. “Van kleins af aan ging ik met mijn vader mee naar wedstrijden en fietste ik met hem mee als hij ging hardlopen. Op mijn zesde deed ik mijn eerste triathlon.” Kirsten, die opgroeide in Putte vlakbij de grens met België en een Belgische vader en een Nederlandse moeder heeft, begon op haar vijfde met wedstrijdzwemmen en ging net als haar broer veldlopen voordat ze met triathlon begon. “Zwemmen in buitenwater leek me helemaal niks, maar ik heb het toch geprobeerd en ik was meteen verkocht.” Het tweetal woont praktisch samen in het atletenhuis Watersley, net buiten de bebouwde kom van Sittard. “We wonen met meerdere atleten in een huis en iedereen heeft een eigen kamer”, vertelt Kirsten. “Ik heb mijn eigen kamer, maar je kunt me meestal bij Kirsten vinden”, vult Niek aan. “Het is heel fijn om een vriendin te hebben die hetzelfde doet als jij. Ik ga momenteel niet naar school,


051

maar volgend jaar begin ik aan de studie HBO bedrijfseconomie en dan ziet je dag er zo uit: opstaan, zwemmen en eventueel hardlopen, naar school, fietsen of hardlopen, avondeten, studeren en vroeg naar bed. Een relatie hebben met iemand die niks met sport heeft, wordt dan lastig.”

Ik vind het fijn als Kirsten er bij is tijdens een belangrijke wedstrijd zodat ik haar even kan vastpakken en een knuffel geven.”

Het tweetal traint vrijwel iedere dag samen, in de groep van hoofdcoach Louis Delahaije, maar ook met z’n tweeën. “Ik vind het fijn om samen met Kirsten te trainen. In de groep ga je soms toch harder dan je eigenlijk wil. Ik heb van huis uit geleerd dat je niet altijd hard hoeft te gaan. De trainingsfilosofie van mijn vader is gedoseerd trainen. Hij is van mening dat veel atleten veel te hard te trainen. Het rustige tempo van Kirsten is hetzelfde als mijn rustige tempo, dus dat gaat prima.” Kirsten: “Niek laat zich niet snel beïnvloeden door anderen en trekt zijn eigen plan, dat bewonder ik wel in hem.” Voor Kirsten was de verhuizing naar Sittard iets moeilijker dan voor Niek. “Ik was altijd graag thuis. Mijn ouders gingen altijd mee naar de wedstrijden en ik had dan ook wat meer moeite om me aan te passen aan dit nieuwe leven. Ik mis mijn ouders toch wel en probeer om het weekend naar huis te gaan. Ik ben dan ook blij dat ik Niek hier heb in Sittard, dat maakt het allemaal wel wat makkelijker.” Niek: “Ik heb net wat minder behoefte om naar huis te gaan, ik ga meestal een keer per maand of een keer in de twee maanden. Mijn vader was altijd mijn coach en dat was soms wel een uitdaging.

Vooral toen ik ging puberen. Het is lastig om de vader-zoonrelatie en die van trainer-pupil gescheiden te houden. Sinds ik in Sittard woon begeleidt mijn vader mij niet meer. Dat heeft hij losgelaten, al krijg ik nog wel regelmatig appjes met tips en advies.” Hoewel het tweetal veel samen traint, is het wedstrijdprogramma niet altijd op elkaar afgestemd. “Ik vind het fijn als Kirsten er bij is tijdens een belangrijke wedstrijd zodat ik haar even kan vastpakken en een knuffel geven. Tijdens het NK sprint triathlon was Kirsten eerder gestart dan ik en hoorde ik dat ze de titel (zowel bij de elite als de junioren, red) had gewonnen. Dat motiveert mij weer. Kirsten kan tijdens een wedstrijd echt een knop omzetten. Als je haar dan ziet tijdens de trainingen in de week daarvoor, dan schept dat weinig verwachtingen, maar in de wedstrijden kan ze altijd net iets meer”, vertelt Niek die in Veenendaal zelf ook de nationale titel bij de junioren veroverde en derde werd bij de elite. Samen wonen, samen trainen en Niek en Kirsten hebben ook nog een gezamenlijke ambitie. Niek: “Tja, als je hier zeven dagen in de week meer dan twintig uur traint, kun je niet anders zeggen dan dat een olympische medaille in de toekomst het doel is. Al lijkt het me ook geweldig om mee te doen aan de Ironman Hawaii. Dat krijg je als je op je tiende al opblijft tijdens de Nacht van de Triathlon om naar het wereldkampioenschap in Kona te kijken.”


052

TRANSITION

nog tegen. Mijn haar was nog nat, ik had een druipend wetsuit in mijn rugzak en liep op slippers. Zo kon ik de stad niet in. Maar achteraf ben ik blij dat ik toch ben gegaan, want in de kroeg ontmoette ik Bo.”

ebspecialist Dieder i k en ler a res beeldende vorming Bo leerden elkaar zes jaar jaar geleden kennen in een kroeg i n A r n hem. Diederik was pas terug na twee jaar reizen en triathlonnen in Australië, Nieuw-Zeeland en Hawaii. “Ik had net een openwatertraining gedaan, toen een vriend me belde die met me wilde afspreken. Ik reed naar Arnhem om wat te drinken met vrienden die ik al twee jaar niet had gezien. Toen ze voorstelden om een biertje te gaan drinken in het centrum, stribbelde ik eerst

Het leek een onwaarschijnlijke combinatie. Bo van Heeringen (30), de feestvierende en rokende student, en Diederik Scheltinga (31), de langeafstandtriatleet. Maar na een eerste date in Parijs zijn ze nog steeds gelukkig samen en is Bo inmiddels ook gepakt door het triathlonvirus.

Toen Bo vroeg wat Diederik deed in het dagelijkse leven, antwoordde hij gekscherend ‘ik heb geen leven’. “Ik had in 2009 meegedaan aan de Ironman Hawaii en daarna heb ik twee jaar gereisd. Eenmaal terug wist ik eigenlijk niet goed wat ik moest doen. Ik wist niet welke studie ik wilde doen, had geen baan en woonde bij mijn ouders. Maar Bo vond dat reizen wel interessant en vertelde dat ze zelfs nog nooit in Parijs was geweest. Dus vroeg ik in een opwelling ‘wat doe je volgende week?’ Gelukkig had ze nog geen plannen, dus zijn we samen – terwijl we elkaar helemaal niet kenden – naar Parijs geweest. Twee weken later woonden we samen.” In de auto op weg naar Parijs vergat Bo spontaan dat ze rookte en eenmaal terug in Nederland, vond ze eigenlijk dat ze toch ook maar iets aan sport moest gaan doen. “Ik was lid van een sportschool, maar daar ging ik een keer per week met tegenzin naartoe. Ik besloot om te gaan hardlopen en dat vond ik meteen leuk. Een paar weken later zag ik Diederik voor het eerst in actie in de triathlon in Gendt, waar hij en zijn broers Evert en Cornelis alle drie op het podium eindigden. Toen ik in Gendt al die mensen – ook zónder atletisch lichaam – mee zag doen, dacht ik: dat kan ik ook. Een jaar later deed ik zelf mee.”


053

HOMMELES Een gedeelde passie voor de sport werkt niet altijd in de liefde. Dat blijkt wel uit het relaas van het Canadese stel Peter Reid en Lori Bowden. Dit liefdessprookje kreeg geen gelukkig einde, maar leverde Reid en Bowden wel een Ironmantitel op Hawaii op. Reid en Bowden trouwden in 1998, gingen in 2002 uit elkaar en besloten een week voor de Ironman Hawaii in 2003 definitief te scheiden. “Iedere keer als ik haar zag op het parkoers was ik zo boos”, vertelde Reid in 2012 tegen sportzender ESPN. “Het zou niet gebeuren dat zij zou winnen en ik niet.” Toen beide echtelieden inderdaad de race op hun naam schreven (Reid voor de derde en Bowden voor de tweede keer) zorgden de organisatoren bij uitzondering zelfs voor aparte prijsuitreikingen zodat beide winaars niet tegelijk op het podium hoefden te verschijnen!

samen. “In het begin trainden we meer samen, maar dat is eigenlijk steeds minder geworden. Af en toe doen we wel eens een intervaltraining samen, zodat ik Bo weer tegemoet kan lopen. Of ze gaat mee op de mountainbike als ik een lange duurloop doe.” Bo: “Maar toen ik mijn eigen schema kreeg, waren we toch vooral met ons eigen ding bezig. Dat was wel een stuk minder gezellig, dat is dan weer het nadeel als je allebei hard aan het trainen bent.”

In februari 2016 besloot ze zich in te schrijven voor de Ironman Maastricht. “Bij Diederik thuis werd altijd over sport gesproken, ik ging mee naar wedstrijden en langzaam maar zeker werd ook ik fanatieker. Het idee voor een hele triathlon heeft wel even moeten groeien, want ik had er in het begin wel een beetje een afkeer van. Ik had Diederik een paar keer flink diep zien gaan en na een wedstrijd op een brancard met een infuus afgevoerd zien worden.” Diederik: “Ik was mentaal een stuk sterker dan fysiek, dus dat liep niet altijd goed af. En dat is niet leuk om te zien voor de mensen die dicht bij je staan.” Samen maakten ze een schema voor Maastricht en af en toe trainden ze ook wel eens

Toen ik mijn eigen schema kreeg, waren we toch vooral met ons eigen ding bezig. Dat was wel een stuk minder gezellig.”

Zonder sportieve achtergrond en met een schema van een half jaar, finishte Bo in Maastricht in 11.26 uur. “Eigenlijk ging alles gewoon heel goed. Ik heb het echt enorm naar mijn zin gehad tijdens de wedstrijd, al was het lopen op momenten wel heel zwaar.” Diederik: “Ze haalde alle doelen die we vooraf hadden gesteld. Dat vind ik heel knap. Ze is echt van ver moeten komen; haar conditie stelde niet veel voor toen ik haar leerde kennen.” Direct na de finish wilde Bo zich meteen weer voor een hele triathlon inschrijven. “Ik was euforisch, maar Diederik stelde voor om eerst maar eens van deze prestatie te gaan genieten en dan verder te kijken. Ik was die lange fietstrainingen natuurlijk alweer vergeten en ben iemand die ook graag tijd maakt voor sociale dingen. Nu is het wel relaxt dat ik weer met vriendinnen kan afspreken. Ik geniet nog steeds van het sporten, maar niet meer volgens een strak schema.”


054

TRANSITION


055

MOMENT

Het debuut van triathlon op de Paralympische Spelen was een geweldige ervaring. Als je de sporters al zo lang volgt en kent en ze mogen dan eindelijk op het hoogste podium acteren, dan doet dat wat met je. Het waren geweldige races om te zien. De intensiteit van de strijd was enorm. Op de Copacabana werd ik ook getroffen door het kleine verhaal van de talloze vrijwilligers, die in de zinderende hitte hun werk deden zonder dat ze er de schijnwerpers mee halen. Deze dragers stonden de hele ochtend in het water, om zwemmers uit de branding te tillen. Zwaar en verantwoordelijk werk. Als zij fouten maken, dan kan dat Jetze zijn gouden medaille kosten. Als ik terugdenk aan die dag, dan heb ik zeker foto’s gemaakt die qua compositie en kleur mooier zijn, die de wereld over gingen en die nog altijd voor veel mensen herkenbare beelden zijn. Deze foto vertelt een verhaal dat normaal niet gehoord wordt en daarom is het voor mij ook een onuitwisbare herinnering geworden. Ik denk dat veel vrijwilligers die bij triathlons actief zijn zich zullen herkennen in dit beeld. En dat mag dus best eens de spotlights halen. Mathilde Dusol PIEYT

Mathilde Dusol (49) is professioneel fotograaf, met een fascinatie voor paralympische sport. Samen met Robin Wubben runt zij de Paramedia Groep (www. paramediagroep.nl) en reist ze de hele wereld over om parasporters in beeld te brengen. Als fotograaf versloeg ze al negen keer de Paralympische Spelen. Haar liefde voor sportfotografie ontstond bij de Flitstriathlon in Nijkerk, waar ze opgroeide en nog altijd woont.


A ls lid van de Nederlandse Triathlon Bond ontvang je zes keer per jaar gratis het nieuwe Transition magazine in de brievenbus. Geen lid? Geen nood. Ook dan kun je Transition ontvangen. Je kunt je abonneren door een mailtje te sturen naar info@triathlonbond.nl of via de website van de Nederlandse Triathlon bond, triathlonbond.nl. Bezoek ook onze website transition.nl voor het laatste nieuws, kalenders en informatie over de verschillende competities.



060

TRANSITION

TRIATHLONGEVOEL PIEYT

Politicus en liefhebber

GER KOOPMANS BEROEP Politicus, Gedupteerde van Provinciale Staten in Limburg WOONPLAATS

Velden

LEEFTIJD

54

L

imburg is sinds een aantal jaar het kloppende hart van de triathlonsport in Nederland. Het Nationaal Triathlon Trainingscentrum is gevestigd in Sittard, voor het derde jaar op rij is er een Ironman in Maastricht en ook de Stadstriathlon in Weert timmert internationaal aan de weg. Tijdens het EK in Kitzbühel, eind juni, werd bekend dat de Europese kampioenschappen in 2019 in Weert zullen plaatsvinden. Dit tot groot plezier van sportgedeputeerde Ger Koopmans van de provincie Limburg.

Ger Koopmans was veehouder in Velden toen hij in 1987 in de politiek belandde. Hij begon als gemeenteraadslid in de gemeente Arcen en Velden, was van 1994 tot en met 1998 wethouder in dezelfde gemeente en van 1999 tot 2003 lid van de Provinciale Staten van Limburg. De Limburger verhuisde vervolgens naar Den Haag waar hij tot en met 2012 deel uitmaakte van de Tweede Kamerfractie van het CDA. Terug in Limburg was hij in 2013 waarnemend burgemeester van Stein en sinds 2014 is Koopmans sportgedeputeerde van de provincie Limburg. Koopmans maakte in 2013 de triathlonsport voor het eerst van dichtbij mee. “Als gedeputeerde van de provincie ben ik ieder jaar in Weert en Maastricht aanwezig. Ik vind triathlon een prachtige, pure sport. Ik vind het echt ongekend, de fysieke prestaties die mensen in een triathlon leveren. Hoewel ik het

IK VIND TRIATHLON EEN PRACHTIGE PURE SPORT. IK VIND HET ECHT ONGEKEND, DE FYSIEKE PRESTATIES DIE MENSEN IN EEN TRIATHLON LEVEREN.” geweldig vind om naar een triathlon te kijken, ben ik zelf niet zo van het zwemmen, fietsen en lopen. Mij kun je twee keer per week in het fitnesscentrum vinden. Dan ga ik er ook echt vol tegenaan, ik kan het niet meer missen.” Triathlon is, samen met wielrennen en paardrijden, een van drie speerpuntsporten in Limburg. “Het Limburgse landschap leent zich natuurlijk uitstekend voor wielrennen en triathlon. We zijn heel blij dat Sittard en Geleen en de NTB elkaar gevonden hebben en er een nationaal trainingscentrum is gevestigd in Sittard. Verder ondersteunt de provincie organisaties die een aansprekend evenement willen organiseren in Limburg. Zoals het EK in Weert en de Ironman in Maastricht. Bij een stad als Maastricht past een evenement met reuring. Het trekt publiek, het levert extra inkomsten op voor de stad en het stimuleert mensen om zelf te gaan bewegen. Mensen willen graag individuele prestaties leveren en uitgedaagd worden. Wat dat betreft past de sport die precies bij het huidige tijdsbeeld.”

Koopmans reisde eind juni samen met burgemeester Jos Heijmans van Weert naar Kitzbühel. “We hadden eigenlijk geen idee wat we konden verwachten, want we wisten niet wie de concurrentie was”, vervolgt hij. “Uiteindelijk bleek Weert verkozen te zijn boven Kazan in Rusland, een stad met meer dan een miljoen inwoners. De ETU heeft duidelijk gekeken naar wat het beste is voor de sporters en in Weert pakken ze het – met behulp van heel veel vrijwilligers – nu eenmaal zeer professioneel aan. Daar mogen we heel trots op zijn.” Sinds 2013 is Koopmans regelmatig aanwezig bij triathlons. Over zijn mooiste ervaring tot nu toe, moet hij even nadenken. “Ik denk dat dat toch wel de binnenkomst was van Bas Diederen in de eerste Ironman Maastricht twee jaar geleden. Prachtig natuurlijk dat een Limburger die wedstrijd op zijn naam schrijft. Heel indrukwekkend.” Tekst Marcia Jansen


SCH CHA CH HAATSEN T TSEN SK KEELER EELERS & F ETSEN FI TSEN TSEN

VEEN

REN

2 7/E2

HEE

A

RE

JOU

HAICO BOUMA SCHAA SCHAA ATSEN, TSEN, SKEELERS EN FIETSEN

OUDEHASKE

Openingstijden: Ma 13.00-18.00 uur • Di t/m t Vr 9.00-18.00 uur V Donderdag koopavond 19.00-21.00 uur • Za 9.00-17.00 uur

Hasker Utgongen 7 • 8465 SJ Oudehaske • Tel. T 0513 - 67 72 34 • www.haicobouma.nl


062

TRANSITION

Het menselijk lichaam is niet al te goed ontworpen voor een aerodynamische houding. Wel kun je jezelf een aantal zaken aanleren, waarbij het er vooral om draait het frontale oppervlak zo klein mogelijk te maken. Daarnaast wordt er veel onderzoek gedaan naar aanpassingen in het materiaal om zoveel mogelijk energie te besparen en dus tijd te winnen. Transition bespreekt een aantal goede manieren om met training van je positie en slim materiaal een snellere tijd te klokken.

FIETSEN

TEGEN DE TIJD Beeld Stephen Pond/Getty Images

5 x POSITIE 1. Lage zit Leer een extra lage zit aan. Zorg wel dat je genoeg kracht kunt geven; er is een limiet aan het laag zitten. Kantel je heupen licht vooruit, zo zorg je ervoor dat je bovenlichaam stil en laag blijft. 2. Polsen Hou je armen zo dicht mogelijk bij elkaar. Een tijdritstuur scheelt al snel een paar minuten op een tijdrit van 40 kilometer. Ook in een normale koers zie je profs met hun polsen dicht tegen elkaar rijden.

5 x MATERIAAL 4. Compact Het is van belang dat zowel de knieën als de ellebogen zo dicht mogelijk bij elkaar blijven. 5. Perfectie Vanuit deze positie kun je de optimale zit verder perfectioneren. De ideale afstelling hangt af van je lengte en de mate waarin je je rug buigt. Het is slimmer eerst grote veranderingen ten opzichte van je basispositie te proberen en van daaruit terug fijn te slijpen, dan andersom.

1. Pak Een strakke skinsuit levert een prof op een afstand van 40 kilometer ruim 2 minuten tijdwinst op. Daar bovenop zorgt gebruik van schoencovers voor extra winst. Handschoenen werken averechts, tenzij van hetzelfde materiaal als het pak. 2. Stuur Een groot verschil is te maken door het gebruik van een tijdritstuur. Dit kan bijna 2 minuten tijdwinst opleveren.

4. Helm De geldende norm is de tijdrithelm die als een druppel overloopt in de rug. Dit kan tot 67 seconden verschil maken. 5. Frame Er valt tijdwinst te boeken met een speciaal frame. In plaats van ronde buizen wordt dan gebruik gemaakt van druppelvormige buizen. Het levert vooralsnog kleine verschillen op (tot 10 watt). Noot: bovenstaande gegevens gaan uit van de besparingen voor een prof

3. Armen Gebogen armen zijn beter dan gestrekte armen. Bij voorkeur in een hoek van 90 graden. Je handen onderin de beugels maakt tot 3 km/u verschil ten opzichte van boven op het stuur.

Met dank aan: Hendrik Werner, expert training en krachtmeting bij STAPS. O.a. Tony Martin, André Greipel en Peter Sagan maken gebruik van de STAPS diagnostiek.

3. Wielen Er is veel geëxperimenteerd met wielen. Momenteel is de geldende gedachte dat een dicht achterwiel en een driespaaks voorwiel de beste allround configuratie is. Bij elkaar zorgen de wielen voor maximaal 60-70 seconden besparing.

over een tijdrit van 40 kilometer in 48 minuten.

TIJDRITFIE T SEN VS. TRIATHL ONFIE T SEN Wanneer we in de triathlonsport spreken over

keurd worden door de ITU. Overigens mogen alle

• Triathlonfietsen neigen veel meer acces-

een tijdritfiets, bedoelen we eigenlijk meestal

UCI-goedgekeurde tijdritfietsen ook in ITU-ra-

soires aan boord te hebben dan tijdritfietsen

een triathlonfiets. Tijdrijders in wielerwedstrij-

ces gebruikt worden. Andersom duidelijk niet.

van wielrenners. Makkelijk voor te stellen als je weet dat een tijdrijder hooguit een uur op de

den hebben te maken met het UCI-reglement dat andere, strengere eisen stelt dan het reglement

• Op een tijdritfiets zit de wielrenner met zijn

fiets zit in een wedstrijd en vanuit een volgauto

van de International Triathlon Union (ITU). Een

zadelpunt binnen 5 centimeter van een verti-

bevoorraad en indien nodig geholpen wordt

paar van de verschillen die je tegen kunt komen:

cale lijn door het middelpunt van het bottom

met reparaties. Een triatleet daarentegen fietst

bracket. Triathlonfietsen kunnen veel steilere

tot wel zes uur, terwijl er daarna nog gelopen

• UCI-goedgekeurde tijdritfietsen hebben een

zitposities aannemen, aangezien de punt van

moet worden. Meer noodzaak tot verzorging

traditioneel driehoekig frame. Triathlonfiet-

het zadel tot 15 centimeter achter het middel-

onderweg en dus meer toeters en bellen. In de

sen hoeven dat niet per sé te hebben. Merken

punt van het bottom bracket bevestigd mag

duurdere modellen vindt je vaak ingebouwde

als Ventum en Cervélo maken daar dankbaar

worden. Hierdoor zou je in theorie frisser van de

ruimtes voor je eten, drinken en reservemate-

gebruik van met een soort V-vormig frame,

fiets komen en beter kunnen lopen. De tijdrijder

riaal. De instapmodellen kun je zelf verfraaien

met aerowinst als voordeel. Niet-traditionele

zit doorgaans agressiever, dieper en minder

met accessoires naar keuze.

framevormen moeten wel op aanvraag goedge-

comfortabel dan de triatleet.


063

Een betere positie op de fiets is misschien niet zo sexy als vette wielen met veel geluid, maar de besparing bij een snelheid van 36 km/u kan oplopen tot 35 watt! Ga je nog harder dan kan het voordeel zelfs oplopen tot 50 watt.�


064

TRANSITION

SPOT LIGHT 2

1

L EEDS

World Triathlon Series

Alistair Brownlee keert in zijn Yorkshire terug in de World Triathlonseries. En wint. Het fietsparcours in Leeds past de Brit meer dan uitstekend en samen met zijn broer Jonathan maakt hij de wedstrijd hard vanaf de eerste kilometer. Net als op de Spelen pakken de broers het goud en zilver. De Spanjaard Fernando Alarza mag het brons komen oprapen. Maya Kingma breekt door met een veertiende plek, nadat ze lang in een kopgroepje zat waaruit de latere winnares Flora Duffy met afstand de snelste loopster bleek. Beeld Janos Schmidt/ITU

2

K IT ZBÜHEL

3

U TRECHT

Vrouwentriathlon

EK paratriathlon

Net als in 2016 wint Jetze Plat het EK paratriathlon. Bij de junioren zijn er top-tien noteringen voor Rani Škrabanja en Quinty Schoens. De ETU maakt in Kitzbühel bekend dat Stadstriathlon Weert in 2019 het EK OD mag organiseren. Uit Limburg is een delegatie afgereisd, die het goede nieuws met grote vreugde verneemt van ETU-voorzitter Renato Bertrandi. Beeld Orange Pictures/Toon Dompeling

1

De zevende editie van de Vrouwentriathlon ziet opnieuw veel debuterende triatletes. Zowel op de 1/16 als de 1/8 afstand is het evenement bij uitstek een trekpleister voor startende vrouwen. Met een harde wind en onder licht gespetter, zijn het pittige omstandigheden aan de Haarrijnse plas in Utrecht. Ruim 180 vrouwen trotseren de elementen en weten zich gesteund door familie en vrienden bij het goedbezochte evenement. Beeld Vrouwentriathlon/Erica Bürer

3


065

6

4

4

H OLTEN

Premium ETU Sprint Cup

De NOS rukte uit, want Rachel Klamer was in het land. Haar vijfde zege in Holten leverde een mooi portret op van Klamer en haar partner Richard Murray, die bij de mannen oppermachtig was. Beiden genoten van de bijzondere atmosfeer van de wedstrijd die tevens races voor recreanten en agegroupers kent. Op de valreep kwalificeerden diverse landgenoten zich nog als agegrouper voor het WK in Rotterdam. Naar het WK gaan ook de junioren Niek Heldoorn en Quinty Schoens, die hun ticket veiligstelden in de ETU Junior Cup. Beeld Triathlon Holten

5

F R ANKFURT

EK Ironman

Evert Scheltinga weet in zijn tweede Ironman de aansluiting met de wereldtop te bewerkstelligen. De Arnhemmer wordt achtste in Frankfurt in 8.05.13. Thuisfavoriet Sebastian Kienle wint, net als vorig jaar, het EK Ironman. Er staat geen maat op de Duitser, die tijdens het fietsen oprukt van plek 23 naar plek 2, om bij aanvang van de marathon de koppositie over te nemen. Bij de vrouwen gaat de titel naar de Australische Sarah Crowley, die pas gedurende de marathon de zege binnen bereik krijgt. Beeld AndrĂŠ Kwakernaat

6

R OTH

Dateve Challenge

Exact 20 jaar na Luc van Lierde wint opnieuw een Belg de prestigieuze Challenge Roth. Bart Aernouts doet het in stijl en finisht in de hete en winderige editie als enige onder de acht uur. De traditionele bierdouche is zijn deel. Bij de vrouwen keert Daniela Ryf terug na een rugblessure en wint, net als vorig jaar. Geen toptijd ditmaal voor het Zwitsers uurwerk, dat de klok laat stoppen op acht uur veertig. Yvonne van Vlerken eindigt net buiten het podium als vierde. Beeld Jan Hetfleisch/Getty Images

5


TRANSITION

Yvonne van Vlerken Beeld Phil Walters/Getty

066

FINISH EEN ZOMER VOL NIEUWE UITDAGINGEN WACHT. OF JE NU HET WATER, DE WEG, HET HOOGGEBERGTE OF DE POLDER OPZOEK T, WE WENSEN JE VAST VEEL PLEZIER!


Will Leer

Professioneel atleet

NU MET DE UW INGEBO LAGHARTS R METE

CHASE YOUR DESTINY G P S S P O R T H O RLO G E

N IE UW : PO LA R M 430

INGEBOUWDE GPS

OPTISCHE HARTSLAGMETING

RUNNING PROGRAM

RUNNING INDEX

Ontdek meer op polar.com

SN E L H E I D E N A F S TA N D VIA DE POLS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.