EEN UIT GAVE VAN
Magazine over Triathlon & Run Bike Run
IN TERV IEW
AVON T U U R
07
A L L ROU N D
TR A IN ING
2017
Dirk Wijnalda
Acht alternatieven
Flora Duffy
Hel van Kasterlee
Wereldkampioene
Winters afzien
Onverslijtbare
Voor een
van Bermuda
in BelgiĂŤ
duursporter
effectieve training
03
INHOUD 06 14 16 20 22 24
Avontuur: Hel van Kasterlee
Media
De vegetarische triatleet
Fotograaf: Charlie Crowhurst
Het triathlongevoel van
Historie: Supertalent Wendy de Boer
COLOFON TRANSITION is het officiële magazine van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) met daarin aandacht voor triathlon, Run Bike Run en andere combiduursporten. De Nederlandse Triathlon Bond stelt zich ten doel de beoefening en het organiseren van multidisciplinaire duursporten te bevorderen en de belangen van de bij haar aangesloten leden (verenigingen, wedstrijdorganisaties, individuele leden) te behartigen. De NTB is aangesloten bij NOC*NSF, ETU en ITU. Transition magazine verschijnt zes keer per jaar. Het volgende nummer verschijnt in week 15 – 2017.
28 30 32 38 40 44
Slaaptips
Juniorenpraat
Alternatieve trainingen
Werkplek
Allround: Dirk Wijnalda
46 56 58 60 64
Interview: Flora Duffy
Zomertriathlons
Zij-instromers
Wisselzone
Spotlight
Column: Eigenwijzerman
Uitgever Nederlandse Triathlon Bond Hoofdredactie Roel Kerkhof Coranthijnestraat 22 / 9715 RH Groningen T 050 – 5715440 E roel@transition.nl Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond Redactieraad Christie Brouwers, Martijn Keijsers, Jeroen Boot Medewerkers Delly Carr (fotografie), Marcia Jansen, Richard Jong-A-Pin, Marc van der Kort (fotografie), Pieter van der Meer, Janos Schmidt (fotografie), Norbert Veringmeier Art-direction & vormgeving Totenmetontwerpen.nl Jeroen Boot en Mirko Meerwaldt Aan dit nummer werkten mee Tekst: Michel Besseling, Hans Janmaat, Miriam van Reijen, Paul Schermers Beeld: Wagner Araujo, Petko Beier, Maryvonne van den Berg, Christie Brouwer, Kristof Bruers,
Rita de Bruijckere, Charlie Crowhurst, Michael Dodge, Nigel Farrow, Sean M. Haffey, Sonja Jaarsveld, Jeroen B. Koppenberg, André Kwakernaat, Jesse Peters, Lennart Preisse, Annet van Raalten, Diego Santamaria, Lore Vanbetsbrugge, Herman Visser Beeld cover Hel van Kasterlee (Lore Vanbetsbrugge/PictureLore) Advertenties, verspreiding en druk Ying Media bv Zwarteweg 3 / 8603 AA Sneek T 06 – 10042999 E info@yingmedia.nl Abonnementen Leden van de Nederlandse Triathlon Bond krijgen Transition magazine zes keer per jaar gratis toegestuurd. Niet-leden betalen voor een los jaarabonnement € 37,50. Abonnees in het buitenland hebben de keuze tussen een digitale Transition (€ 37,50 per jaar) of een gedrukt magazine thuisgestuurd krijgen (€ 67,50, inclusief verzendkosten).
Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan. Opzegging van een abonnement kan tot uiterlijk 1 december van het lopende abonnementsjaar, daarna wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van de eerstvolgende uitgave van Transition magazine te worden doorgegeven. Dit kan door een e-mail te sturen naar info@triathlonbond.nl of per post via Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd door middel van druk, digitaal of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.
04
TRANSITION
S TEIN
De in 1984 voor het eerst gehouden triathlon had in een paar jaar faam gemaakt. Het on-Nederlandse parkoers sprak vlaklanders vanaf het begin tot de verbeelding en het EK halve triathlon in 1988 had het evenement definitief op de kaart gezet met een topveld, naar schatting 100.000 toeschouwers en Rob Barel (wie anders) als glorieus kampioen. Stein was daarna nog twee maal gastheer voor een EK; in 1992 voor jeugd en junioren en in 2000, amper drie maanden voor het olympische debuut van de triathlonsport op de Spelen van Sydney. Het werd een spektakelstuk dat vele twijfelaars over het vrijgeven van stayeren in topwedstrijden definitief bekeerde. Helaas ben ik in Stein nooit als actief triatleet tot de start geraakt (in Holten ook niet trouwens). En dat voelt als een gemis. Ik heb me vaak genoeg ingeschreven, maar moest me even zo vaak ook weer afmelden. In mijn enthousiasme om aan triathlons en Run Bike Runs mee te doen liep ik mezelf regelmatig voorbij om vervolgens eind juni ziek te worden of geblesseerd te raken (al was dat laatste soms ook gewoon botte pech). Ja, één keer mocht ik het fietsparkoers aan den lijve ondervinden toen
ik al noodgedwongen met triathlonpensioen was gegaan en als fietser in een trio meedeed. Maar dat is toch niet hetzelfde. Ik was toen inmiddels al hoofdredacteur van Triathlon Sport, de voorloper van het magazine dat jullie nu in handen hebben. De triathlon Stein, met een verblijf op de triathloncamping bij voetbalvereniging RKSV De Ster, waren een jaarlijks terugkerende triathlonexcursie. Het was altijd weer een beetje vakantie; naar Zuid-Limburg rijden voelde toch een beetje als de grens oversteken. Ik zag er NK’s over vier verschillende afstanden van lange afstand tot sprint, verwonderde me over nieuwe formats (Run Bike Run met jachtstart), moest vaak mijn weg opnieuw zoeken na weer een parkoerswijziging en mocht bijna vrijwel uitsluitend topatleten als winnaar feliciteren. Vaak vielen de mussen van het dak van de hitte, soms raakten atleten onderkoeld in de regen, en vrijwel altijd was het meeslepend. Zozeer zelfs dat ik in 2007 op de terugweg naar Groningen pas ter hoogte van Venray bedacht dat ik mijn tent nog in Stein had staan. De laatste jaren verliepen moeizaam voor de Stichting Triathlon Stein. Economische recessie (minder sponsoren), een grote brand in het centrum van Stein, diverse werkzaamheden in en rond Stein en problemen bij de bestuurlijke opvolging zorgden voor obstakels die al eerder leidden tot afgelastingen in 2011 en 2016. Het deed de belangstelling bij atleten en toeschouwers geen goed. Het sportieve belang van het evenement nam tegelijk af. Nu lijkt het doek dan definitief gevallen. Te weinig inschrijvingen heet het officieel. Jammer. Ik zal de ritjes ‘over de grens’ gaan missen. Roel Kerkhof Hoofdredacteur
Beeld Jeroen B. Koppenberg
B
egin dit jaar kwam het trieste bericht dat de triathlon in Stein dit jaar geen doorgang meer zal vinden. Waarschijnlijk voorgoed. Daarmee verdwijnt een monument op de nationale triathlonkalender. Het was een wedstrijd waar in het verleden elke Nederlandse triatleet minstens één keer in zijn leven aan de start wilde verschijnen – net als de Holland Triathlon Almere, de Triathlon Holten, de Triathlon van Nieuwkoop en de Run Bike Run in Venray. Allen triathlonklassiekers. Voor mij was dat niet anders; vanaf het moment dat ik in 1989 mijn eerste volledige triathlonseizoen draaide stond de Triathlon Stein op mijn ‘to do’-lijst.
05
06
TRANSITION
07
Welkom in de
DE HEL VAN K ASTERLEE IS DE Z WA ARSTE CROSS RUN BIKE RUN TER WERELD: 15 KM LOPEN, 105 KM MOUNTAINBIKEN EN 30 KM LOPEN. OP DE VOLGENDE PAGINA’S LEES JE EEN PERSOONLIJK VERSL AG VAN DIT BIJZONDERE E VENEMENT.
08
TRANSITION
09
Het is begin oktober 2011 en Michel Besseling (42) komt met een ontevreden gevoel terug van de Ironman Hawaii. Het resultaat geeft hem niet de voldoening waar hij voor getraind heeft. Het is te laat om zich nog in te schrijven voor een najaarsmarathon, maar dan valt zijn oog op de Hel van Kasterlee, een zware cross Run Bike Run die elk jaar eind december wordt gehouden vlak over de grens in België. 15 km hardlopen, 105 km mountainbiken en dan nog eens 30 km hardlopen door natuurgebieden in de Kempen. Afhankelijk van de weersomstandigheden kan het grotendeels onverharde parkoers loodzwaar worden. ‘Genieten van’ de natuur verandert dan gaandeweg in ‘strijden tegen’ de natuur. Michel houdt daar wel van. Het wordt mede door de kou en het natte parkoers flink afzien. Michel vindt echter dat je zulke wedstrijden minstens twee keer moet doen. De eerste keer om hem te beleven, een tweede keer om met de ervaring die is opgedaan voor een goed resultaat te gaan. Nadat hij in 2015 na het fietsen moet opgeven met hamstringproblemen volgt een jaar later een herkansing. Het wordt door gunstige weersomstandigheden een Hel light. AVONTUUR
Tekst Michel Besseling en Roel Kerkhof Beeld Kristof Bruers, Lore Vanbetsbrugge/ PictureLore
010
TRANSITION
door de weersomstandigheden. Het is geen wedstrijd die je zomaar even fi nisht.
k doe inmiddels een jaar of twaalf aan triathlons, ben drie keer op Hawaii geweest. Het parkoers is saai, maar de sfeer fantastisch. Toch bevredigt het volbrengen van een Ironman mij niet meer zoals voorheen. Ik zoek uitdaging in mijn wedstrijden, wil net weer een stapje verder gaan dan de ‘gewone’ Ironman. Die kan iedere goed getrainde atleet volbrengen. Dat geldt niet voor bijvoorbeeld de Embrunman, Altriman, AlpsMan Xtreme of Powerman Zofi ngen. Er zijn niet veel gekken die dat willen doen. Mij liggen dergelijke evenementen juist. De Hel van Kasterlee is ook zo’n wedstrijd, vergelijkbaar met de Powerman Zofingen, maar minder voorspelbaar
Het is nog aardedonker als ik na mijn overnachting in Kasterlee de auto zondagochtend vroeg vlakbij de start parkeer. Vanuit mijn woonplaats Amersfoort had ik in principe pas op de ochtend van de wedstrijd naar Kasterlee kunnen afreizen, het is maar anderhalf uur rijden, maar dit is wel zo relaxed. Je kan merken dat je bij een Belgische wedstrijd bent. Net als bij het populaire veldrijden is het aantal campers talrijk – een in Nederland ongewoon gezicht – en de sporthal is al lekker gevuld met sporters en toeschouwers. Toch ben ik te laat om mijn mountainbike op een gunstige plek neer te kunnen zetten. De fietsen mogen naar eigen inzicht in de met kunstlicht beschenen wisselzone naast de sporthal worden geplaatst en de beste posities zijn al weg. Een kleine tegenvaller. Het hoort bij het kleinschalige karakter van het evenement. Qua gemoedelijkheid lijkt het op een goed georganiseerde clubwedstrijd – je bent dan ook geen nummer zoals bij een Ironman – en de regels zijn wat losser dan bij andere evenementen. Coaches mogen bijvoorbeeld overal langs het parkoers voeding aanreiken en tijdens de race zie je tal van andere sporters op het wedstrijdparkoers die hun zondagse trainingsrondjes afwerken. Tegelijk ontbreekt het de deelnemers aan niets – er is voldoende voeding en er zijn warme douches en massages na afloop – terwijl het inschrijfgeld met 80 euro meer dan schappelijk is.
011
TIEN NEDERL ANDERS
Zoals bij vrijwel elke Run Bike Run bestaat er bij de atleten totaal geen drang om al heel vroeg in het startvak te gaan staan en kent iedereen zijn of haar plek, ook met de iets meer dan 300 atleten die dit jaar van start gaan. Kom daar in een Ironman maar eens om. De deelnemers zijn voornamelijk Belgen. Het buitenlandse contigent bestaat uit tien Nederlanders en nog wat andere verdwaalde exoten. In tegenstelling tot in Nederland wordt aan dit soort wedstrijden bij onze zuiderburen veel gewicht toegekend. Wereldkampioen Powerman Seppe Odeyn won de afgelopen vier jaar en staat een dag na het gala voor de verkiezing van Sportman van het Jaar in België, waarvoor hij tot de genomineerden behoorde, ook nu weer aan de start. Om tien voor acht worden we langzaam naar de start gedirigeerd en kies ik een positie voorin; ik ben een goede loper. Opzwepende muziek en een dansende duivel voor de startlijn brengen atleten en toeschouwers in de stemming. Als dan om acht uur het startschot klinkt duiken we met z’n allen de nog donkere ochtend in. Vijf jaar eerder verbaasde ik me al over het tempo waarmee de eerste 15 kilometer lopen wordt aangevangen: Alsof het een 10 kilometer hardloopwedstrijd betreft. Nu is het niet anders. We lopen één grote, zo goed als vlakke ronde, grofweg verdeeld over 5 kilometer boerenweggetjes, 5 kilometer door het bos en 5 kilometer een beetje van beide. Om de 5 kilometer staat een verzorgingspost met drinken, licht vast voedsel, opzwepende
Michel Besseling
De Hel van Kasterlee is vergelijkbaar met de Powerman Zofingen, maar minder voorspelbaar door de weersomstandigheden. Het is geen wedstrijd die je zomaar even finisht.
muziek en een straalkachel om je even een beetje te kunnen opwarmen. De straalkachel heeft ongeveer het zelfde aangename effect als ’s zomers met een graadje of 30 een bak met water over je heen gooien – lekker, maar het goede gevoel is ook zo weer weg. Ik heb me voorgenomen om tijdens het lopen redelijk voorin mee te doen, om dan tijdens het fietsen een mooi groepje te vinden in de kop van de wedstrijd. Helaas heeft mijn maag andere plannen voor vandaag. Blijkbaar is de pizza van de avond tevoren in de lokale pizzeria slecht gevallen. Uiteindelijk lukt het me toch nog rond de vijftiende plaats het lopen te beëindigen.
DROOG EN SUPERSNEL
In de wissel verlies ik echter al de nodige posities. Ik ben al niet zo’n goede wisselaar, maar door een wat mindere stoelpositie in de sporthal moet ik extra meters lopen. De stoelen waar de fietsspullen liggen worden namelijk mede toegekend op basis van de prestaties een jaar eerder. Ik moet het er maar mee doen.
012
TRANSITION
HEL VAN KASTERLEE 2017 De Hel van Kasterlee is de allerzwaarste cross Run Bike Run ter wereld en vindt sinds de eerste editie in 2002 elk jaar plaats in de maand december. De wedstrijd wordt georganiseerd door wielervereniging De Kastelse Durvers – cultheld Ludo Dierckxsens koerste er ooit voor – en vindt plaats onder auspiciën van de Vlaamse Triathlon en Duathlon Liga (VDTL). Kasterlee (18.000 inwoners) ligt in de Kempen op zo’n 20 kilometer van de Nederlandse grens. Voor meer informatie en inschrijven: winterduathlonkasterlee.be
De fietsronde van 21 kilometer ligt er dit jaar supersnel bij en bestaat uit single tracks die door het bos glooien, boerenweggetjes, hobbelige bosweggetjes en de passage van een maisveld. Vooral op dit deel van het parkoers kunnen de omstandigheden van grote invloed zijn. Dit jaar is het tussen de 5 en 10 graden Celsius en droog. Dat was in 2011 heel anders. Toen lag het parkoers er door hevige regenval in de dagen voor de wedstrijd extreem nat bij. Slechts smalle strookjes aan de zijkanten van de paden waren nog enigszins begaanbaar; fietsen leek meer op manoeuvreren op een evenwichtsbalk – niet mijn sterkste punt. Dat ik iemand voor mij kopje onder in een grote plas modderig water zag duikelen hielp niet voor het zelfvertrouwen. Echt zwaar werd het in het maisveld, die het beste overwonnen kon worden door de fiets op de rug te nemen en soms tot de knieën wegzakkend door de modder te sleuren. Na zes uur ploeteren met de mountainbike bereikte ik uiteindelijk na bijna 9,5 uur de fi nish. De temperatuur was inmiddels gedaald tot het vriespunt en het was hard begonnen te sneeuwen. Meer dan
de helft van het deelnemersveld bevond zich op dat moment nog op het parkoers. Ik wilde niet graag met ze ruilen. Gelukkig is het dit jaar stukken ‘aangenamer’, want hoewel ik van zware wedstrijden hou, kan ik niet goed tegen de kou. Het is mijn zwakte. Ik vind op de mountainbike al snel een groep die fl ink doorrijdt, maar heb het in het begin moeilijk en kan mijn ritme niet vinden. Stayeren is toegestaan en dat komt mij goed uit op dit niet al te technische parkoers. Ik ben veel meer loper dan fietser en op de mountainbike zit ik sowieso niet veel: Tijdens de cross Run Bike Run in Reusel begin november en nog een stuk of drie trainingen, dat is het wel zo’n beetje. In België komen juist veel Run Bike Run atleten uit het amateurwielrennen, iets wat je in Nederland nauwelijks ziet. Dat is te merken. Naarmate de groep groeit, wordt er steeds meer gekoerst. Ik zak langzaam maar zeker almaar verder naar achteren en moet er na drie ronden keihard af. Dan blijkt op de open stukken dat er best wel een vieze wind staat. Bovendien geeft mijn maag nog steeds
013
problemen. Door een constant opgeblazen gevoel lukt het me niet om mijn bidons met voeding helemaal leeg te drinken.
PRA ATJES ONDERWEG
De laatste twee ronden rijd ik vrijwel alleen en ik ben blij als ik weer mag gaan lopen, twee ronden deze keer. Dat ligt me toch een stuk beter. Ik kan me herpakken en begin al snel weer atleten in te halen. Tijdens het lopen mogen begeleiders meefietsen die er vooral zijn om als het donker begint te worden de atleten met hun fietslamp bij te schijnen. Maar ze kunnen natuurlijk ook voeding meenemen. Handig. Aanvankelijk zou ik door niemand worden vergezeld, maar clubgenote Yvonne Troost die ook zou meedoen heeft zich geblesseerd moeten afmelden en ondersteunt me nu als coach. Gezellig. Ik hou wel van een praatje onderweg al kan ik de Vlamingen onderweg vaak maar moeilijk verstaan. Begeleid door de enthousiaste speaker bereik ik na 7.12.14 uur wedstrijd de finish, ruim twee uur sneller dan vijf jaar geleden. Zoveel kunnen de omstandigheden dus uitmaken. Seppe Odeyn is ruim een uur sneller en wint in een nieuw wedstrijdrecord (6.08.37 uur) voor het vijfde jaar op rij. Winnares Miek Vyncke duikt als eerste vrouw onder de acht uur. Met mijn 28ste plaats ben ik weer een ervaring en een medaille rijker. Ik ben er tevreden mee, al had er misschien meer ingezeten als ik geen maagproblemen had gehad. Het gaat
De fietsronde van 21 kilometer ligt er dit jaar supersnel bij en bestaat uit single tracks die door het bos glooien, boerenweggetjes, hobbelige bosweggetjes en de passage van een maisveld. Vooral op dit deel van het parkoers kunnen de omstandigheden van grote invloed zijn.
nu eenmaal niet altijd zoals je wilt en het was ook maar een tussendoortje voor me. Wat me vooral bijblijft is dat ik weer een leuke sportdag heb gehad. Vijf jaar geleden eindigde ik – heel cliché – in de friterie. Dit jaar rij ik snel naar huis om eten klaar te maken voor mijn zoon, die alleen thuis is. De prijsuitreiking die om acht uur ’s avonds begint mis ik dus. Dan worden ook de fi nisher t-shirts uitgereikt. Mij wordt deze op speciaal verzoek van clubgenote Yvonne later nagestuurd. Een mooie geste van een organisatie van toch wel een bijzondere wedstrijd.
014
TRANSITION
INSPIRATIE VAN OVER DE HELE WERELD MEDIA
3
Saleta Castro
Social media
Vorig jaar werd ze tweede in de Ironman Maastricht, maar verder zal de naam van Saleta Castro bij de meeste
1
triathlonvolgers niet snel een belletje
First off the bike
doen rinkelen. Toch is deze triatlete na
Online
olympische kampioene Gwen Jorgensen (102.000 volgers) en drievoudig
Wie op de hoogte wil blijven van het laatste
IM Hawaii winnares Mirinda Carfae
triathlonnieuws ‘down under’ en in Azië vindt
(69.000 volgers) de meestgevolgde
in firstoffthebike een betrouwbare informatie-
triatlete op Instagram. Misschien
bron. Met een mix van nieuwsberichten, blogs,
komt dat omdat de 29-jarige aanwinst
video’s en podcasts presenteert deze Australi-
uit het nieuwe triathlonteam van
sche website verder de gebruikelijke ingredienten van raceverslagen, interviews, tips over training en voeding, materiaaltests en nieuws uit de triathlonindustrie. firstoffthebike.com
2
Boek
To the finish line
Spaanse schone. @saleta3
tips en adviezen over planning, het inpassen van training in het dagelijks leven, voeding, et cetera. Ze put daarbij uit eigen goede en minder goede ervaringen als triatlete. Verder bevat het boek recepten, trainingsprogramma’s en ervaringswijsheden van ’s werelds snelste Ironwoman. Het boek kwam tot stand in samenwerking met 220 Triathlon en kan nu al als hardcover, paperback of als kindle uitgave worden besteld via Amazon.com.
Niet iedereen kan of wil iedere dag uren in het zwembad liggen om zijn of haar zwemonderdeel te verbeteren. Voor hen schreef de Belgische ex-master zwemmer en ex-triathlonzwemtrainer Fred Sels (80) het boek ‘De Vrije Slag’. Het zestig bladzijden tellende boek is in eigen beheer uitgegeven en behandelt de techniek van de vrije slag en een door hemzelf ontwikkelde trainingsmethode voor zwemmers en triatleten die maar twee of drie keer per week kunnen zwemmen. Ook specifieke onderwerpen als keerpunten in het zwembad en zwemmen in open water komen ter sprake. Het boekwerkje kost 26 euro en kan worden besteld door een mailtje te sturen naar fred.sels-cools@telenet.be.
62.000 mensen bekijken inmiddels de omzwervingen rond de wereld van de
Hawaii kampioene Chrissie Wellington
De vrije slag
Instagram-posters is in triathlonland.
the Finish Line: A World Champion Race’. Hierin geeft viervoudig Ironman
Boek
van Lierde één van de meest actieve
Eind april verschijnt het boek ‘To Triathlete’s Guide to Your Perfect
4
de Belgische Ironman-legende Luc
Voorjaar 2017 presenteren de NTB en Forte Sportswear het nieuwe nationale tenue. Vanaf mei leverbaar voor alle Nederlandse atleten.
016
TRANSITION
Zeshonderddrieëntwintig kippen, vierendertig varkens, drieënhalve koe, drie geiten en een half kalf. Dat is de gemiddelde vleesconsumptie van de Nederlander in heel zijn leven. Sinds 2010 daalt dit echter gestaag. Steeds meer mensen kiezen ervoor om minder of helemaal geen vlees meer te eten. Meer dan de helft van ons is al flexitariër en kiest de helft van de week voor een vleesloze avondmaaltijd. Zo’n vijf procent eet helemaal geen vlees. Staat een vleesloos dieet een goede prestatie in de weg? Niet per se, als je een beetje oplet met wat je dan wel in je mond steekt. VOEDING
Meer atleet met minder vlees
V
lees en vis zijn rijk aan eiwit een belangrijke bouwsteen voor onze spieren. Weinig voedingsmiddelen bevatten per 100 gram zoveel eiwit (15-25 gram) als vlees en vis. Rood vlees zit bovendien boordevol ijzer en levert doorgaans een goede portie carnitine (belangrijk voor de energiehuishouding van onze spieren), creatine (opbouw van spieren) en zink. Vette vis is bovendien rijk aan omega-3 vetzuren (goed voor onze hersenen en bloedvaten) en levert zowel jodium als calcium. Waarom luidt het advies dan om te minderen met vis en vlees? Vis – Voor vis geldt: Meer is niet (veel) beter. Eenmaal (vette) vis per week eten draagt bij aan
gezonde hart- en bloedvaten. Eet je vaker vis, dan heb je niet veel extra baat van de gezonde stoffen. Alleen voor mensen die een beroerte of hartinfarct hebben gehad zou het gunstig zijn iets vaker vis te eten. Bovendien bevat het water waar onze vissen in leven een kleine hoeveelheid giftige stoffen, zoals cadmium, lood en kwik. Roofvissen als paling, snoek en zwaardvis bevatten doorgaans meer van deze giftige stoffen. Hoe hoger in de voedselketen, hoe meer vissen deze stoffen via kleinere vissen binnenkrijgen. Ook vette vissen bevatten vaak iets meer van de toxische stoffen, aangezien deze worden opgeslagen in hun vetweefsel. Wil je niet te veel van deze giftige stoffen binnenkrijgen? Eet dan niet te vaak vette vis en kies bij voorbaat voor wilde soorten die gevangen zijn in de Stille Oceaan. Voor verantwoord gevangen vis, met het minste gezondheidsrisico, kies je voor vis met het MSC (voor wild gevangen) of het ASC (voor gekweekte vis) keurmerk. Vlees – Ook voor vlees geldt: Matige consumptie is beter voor onze gezondheid. Uit onderzoek naar het effect van jarenlange vleesconsumptie bleek dat de inname van bewerkt en/of rood vlees kan bijdragen aan het risico op (darm- en long)kanker, op diabetes en op een beroerte. Dit heeft vooral te maken met het hoge gehalte verzadigd vet in sommige vleessoorten en de additieven – zoals nitraatzouten – die aan bewerkt vlees worden toegevoegd (denk aan salami, rookworst, filet americain, paté, gemarineerd vlees en ham). Dit risico zou vooral ontstaan bij mensen die meer dan 500 gram vlees per week eten. 500 gram lijkt misschien veel. Maar een paar plakjes boterhamworst op brood, een stukje rookworst bij het avondeten en wellicht nog een stukje salami bij de borrel; je komt makkelijk op 500 gram per dag. Het huidige advies stelt: Maximaal 500 gram mager, onbewerkt vlees per week waarvan maximaal 300 gram
017
rood vlees. Kies dus bij voorkeur voor kip- of kalkoenfi let en af en toe voor mager rundergehakt, biefstuk, lamsvlees, geitenvlees of magere varkens- of runderlapjes.
A ANDACHTSPUNTEN VEGETARIËR
Te veel vis en vlees is dus niet zo goed voor onze gezondheid. Maar hoe zit het als je al het vlees en vis schrapt uit je dieet? Wordt je dan nog gezonder? Er zijn aanwijzingen dat een vegetarisch eetpatroon een aantal gezondheidsvoordelen kent. Zo eten vegetariërs gemiddeld meer groenten en fruit, meer granen, minder verzadigd vet en krijgen ze meer vezels binnen. Maar kies je voor een
ER ZIJN AANWIJZINGEN DAT EEN VEGETARISCH EETPATROON EEN AANTAL GEZONDHEIDSVOORDELEN KENT. ZO ETEN VEGETARIËRS GEMIDDELD MEER GROENTEN EN FRUIT, MEER GRANEN, MINDER VERZADIGD VET EN KRIJGEN ZE MEER VEZELS BINNEN.
geheel plantaardig voedingspatroon, dan zal – zeker als fanatieke sporter – wel extra aandacht moeten besteden aan een aantal voedingsstoffen. Zo worden ijzer en eiwit uit dierlijke bronnen doorgaans beter door ons lichaam opgenomen. Haal je deze vooral uit groenten (ijzer) of peulvruchten en noten (eiwit) dan zal je er wat meer van moeten eten. Naast eiwit en ijzer verdienen ook de B-vitamines (met name B1, B3, B6 en B12) en zink extra aandacht. Eiwit – Een actieve volwassene heeft zo’n 0,8 tot 2,0 g eiwit per kilogram lichaamsgewicht nodig. De eiwitten die we eten zijn opgebouwd
018
TRANSITION
uit twintig verschillende aminozuren. Acht hiervan zullen we uit onze voeding moeten halen, de overige twaalf kan ons lichaam zelf produceren. Om ervoor te zorgen dat je alle aminozuren binnenkrijgt is het goed om verschillende eiwitbronnen te combineren. Peulvruchten met zilvervliesrijst, brood met ei of met pindakaas of tofu met bulgur zijn goede combinaties; hiermee krijg je alle benodigde aminozuren binnen. Overigens is soja een goede vervanger voor dierlijk eiwit. Sojabonen (en dus ook tempé of tofu) bevatten alle aminozuren die je nodig hebt. IJzer – Wil je beter presteren dan is voldoende ijzer in je voeding essentieel. IJzer is nodig voor de productie van het eiwit hemoglobine – onderdeel van onze rode bloedcellen. Dit eiwit zorgt ervoor dat onze spieren tijdens het sporten zuurstof krijgen. Meer hemoglobine betekent grofweg meer zuurstof en zo een betere conditie. Omdat een rode bloedcel zo’n vier maanden functioneert heeft iemand die veel traint een constante aanvoer van ijzer nodig. Rood vlees en sommige soorten vis bevatten veel ijzer, en dan vooral het makkelijk opneembare heemijzer. Eet je geen vlees dan is het belangrijk voldoende ijzerrijke producten in je dieet op te nemen. Denk aan appelstroop, groene bladgroenten, gedroogde vruchten (vooral abrikozen en pruimen zijn ijzerrijk), maar ook bijvoorbeeld ontbijtgranen met toegevoegd ijzer. Per dag heb je zo’n 8-11 mg ijzer nodig. Voor vegetariërs zou dit 1,5 keer zoveel zijn. Het plantaardige non-heem ijzer wordt namelijk minder goed opgenomen. Eet je iets met ijzer, combineer het dan met een product dat rijk is aan vitamine C. Dit zorgt namelijk voor een verbeterde opname van het ijzer. Calcium, koffie en thee zorgen juist voor een verminderde opname. Ontbijten met twee volkorenboterhammen met appelstroop en een kiwi levert je zo’n 4 mg ijzer op. B-vitamines – De vitamines B1, B3, B6 en B12 vind je vooral in dierlijke producten en dan met name in vis en vlees. Vitamine B12 vind je zelfs uitsluitend in dierlijke producten. Om voldoende van deze vitaminen binnen te krijgen is het goed om regelmatig zuivel en eieren te eten en te kiezen voor volkoren granen. Sommige ontbijtproducten voegen extra B-vitamines toe. Krijg je te weinig B-vitamines binnen (hetzelfde geldt overigens voor ijzer) dan kun je je lusteloos en vermoeid voelen. Ook edelgist – vlokken of poeder bestaande uit gedeactiveerde gist – voorziet je van een goede portie B-vitamines. Vaak wordt vitamine B12 extra toegevoegd aan edelgist. De vlokken hebben een zoutige, kaasachtige smaak en kunnen worden gebruikt ter vervanging van (Parmezaanse) kaas. Je vindt edelgistvlokken in natuurwinkels.
Zink – Zeevruchten, rund en lam zijn de beste leveranciers van zink, een mineraal dat noodzakelijk is voor onder andere je weerstand en de opbouw van eiwitten. Als vegetariër zal je extra op je zinkinname moeten letten. Per dag heb je zo’n 7-12 mg zink nodig. Om dat uit plantaardige voeding te halen is een uitdaging. Eet hiervoor regelmatig sesamzaad (3 mg zink per eetlepel), Parmezaanse kaas (6 mg zink per 30 gram) of tahin (sesampasta, 5 mg per eetlepel). Ook een handje pompoenpitten (2 mg zink), een schaaltje havermout (5 mg per 75 gram) en 80 gram quorn (4,5 gram zink) leveren kleine hoeveelheden. Het is ook een
goed excuus om af en toe een blokje pure chocolade te eten. Een stuk van 30 gram bevat zo’n 2 mg zink.
TOPPERS VOOR VEGETARIËRS
Wil je als vegetarische sporter zo goed mogelijk voor je lichaam zorgen, zorg dan ten eerste voor voldoende variatie. Eet zoveel mogelijk verschillende soorten groenten, fruit, granen (quinoa, bulgur, spelt, boekweit), noten en peulvruchten. Door steeds wisselende combinaties te kiezen krijg je een heel scala aan verschillende vitamines, mineralen en eiwitten binnen. Daarnaast is het goed om
VERSCHILLENDE BEKENDE TOPSPORTERS WAREN VEGETARIËR. VOORBEELDEN ZIJN OUD-WERELDKAMPIOENE WIELRENNEN LIZZIE ARMITSTEAD EN OUD-WIELRENNER MAARTEN TJALLINGII, ATLETIEK-LEGENDES PAAVO NURMI, CARL LEWIS EN EDWIN MOSES, TENNISTERS MARTINA NAVRATILOVA EN VENUS WILLIAMS, SKIËR BODE MILLER EN NATUURLIJK ZESVOUDIG IRONMAN HAWAII WINNAAR DAVE SCOTT.
019
regelmatig één van onderstaande producten op het menu te zetten. Ze leveren je, ook in kleine porties, extra gezondheidsvoordeel. Walnoten, lijnzaad en chiazaad – Er zijn weinig plantaardige producten die omega-3 vetzuren bevatten. Deze gezonde vetten vind je voornamelijk in vette vis. Maar walnoten, lijnzaad en chiazaad voorzien je wel van een kleine portie omega-3. Voeg een handje toe aan je yoghurt, verwerk het in (zelfgebakken) brood of pannenkoeken of strooi een eetlepel over je havermout. Zeewier – Alle zeewieren zijn zee-planten. In Nederland zijn ze tegenwoordig vooral in gedroogde vorm te verkrijgen. Probeer eens wakame, nori (sushivellen) of dulse. Ze zijn rijk aan vitamine B1, calcium, bevatten doorgaans meer ijzer dan vlees en zee-sla bevat zelfs vitamine B12. Hoe je deze zee-planten eet? Scheur nori in reepjes en verdeel ze over een schaaltje sojaboontjes, voeg dulse toe aan soep of eet geweekte wakame met sesamolie en sesamzaad als salade. Nori en wakame vind je in grote supermarkten, de overige zee-planten vooral bij natuurwinkels. Peulvruchten – Kidneybonen, zwarte bonen, bruine bonen, limabonen en kikkererwten zijn allen gezonde keuzes voor vegetariërs. Ze zijn rijk aan eiwit, vezels en bevatten vitamine B1 en ijzer. Twee toppers onder de peulvruchten zijn sojabonen (ook wel edamame genoemd) en lupinebonen die beide
Over de auteur Miriam van Reijen is Run Bike Run atlete, bewegingswetenschapper en voedingsen gezondheidscoach. Ze schrijft regelmatig semiwetenschappelijke artikelen over voeding voor Runner’s World, Brooksrunning.nl, Sportgericht, Matchmagazine, Shesports.nl en Start to Run. Samen met Barbara Kerkhof schreef ze Het hardloperskookboek, waarvan onlangs het tweede deel verscheen.
alle aminozuren bevatten. Ook de afgeleiden tofu en tempé – beide worden gemaakt van sojabonen – zijn slimme opties. Sojamelk hoef je voor het soja-gehalte overigens niet te drinken; dit bevat slechts 6% soja, oftewel drie sojabonen per glas. Eiwitpoeders – Sporters die graag extra eiwit nemen in de vorm van een shake kunnen ook kiezen voor een vegetarische variant. Naast het dierlijke wei- (whey-) of caseïne-eiwit zijn er tegenwoordig tal van plantaardige poeders verkrijgbaar. Zo is er eiwit van soja, van (zilvervlies)rijst, van erwten, van hennepzaad of een combinatie daarvan. Net zoals bij dierlijke eiwitpoeders is het vooral belangrijk te letten op het percentage BCAA’s, de verzamelnaam voor de drie aminozuren leucine, valine en isoleucine. Onderzoek heeft aangetoond dat deze drie – en dan met name leucine – essentieel zijn voor optimaal spierherstel. Na een training heb je zo’n 5 gram BCAA nodig in de verhouding 3:1:1.
020
TRANSITION
021
MOMENT
Deze foto heb ik in 2015 gemaakt toen ik voor de tweede keer de Ironman Kalmar in Zweden bezocht. Het is mijn favoriete wedstrijd om te fotograferen. Kalmar zelf is een mooi stadje, iedereen is aardig, de sfeer is geweldig en de omgeving is schilderachtig, waardoor je van alle aspecten van de race interessante foto’s kunt maken. Dat komt niet vaak voor. Meestal is maar één van de triathlononderdelen fotogeniek – óf het zwemmen, óf het fietsen óf het lopen. Het eerste jaar dat ik in Kalmar fotografeerde reed ik achterop de motorfiets langs deze man, maar ik zag op dat moment geen kans om te stoppen. Toen we er later weer langs kwamen was hij weg. Het jaar erop wist ik waar ik hem mogelijk weer zou kunnen zien en zorgde ervoor dat ik nu wel zou stoppen. Er gaat iets rustgevends van uit: Een lokale boer die zittend voor zijn boerderij de deelnemers aan zich voorbij ziet gaan. Charlie Crowhurst PIEYT
Charlie Crowhurst (28) trok na een studie fotografie naar Londen om er voor een klein sportpersbureau voetbalwedstrijden te fotograferen. Als freelancer ging hij vervolgens aan de slag voor Getty Images dat hem vervolgens in de zomer regelmatig op pad stuurde om een fotoverslag te maken van Challenge en Ironman races in heel Europa, maar ook in het Midden-Oosten.
022
TRANSITION
Het triathlongevoel van...
JASON VAN DER BURGT BEROEP
inspanningsfysioloog/ sportpsycholoog
WOONPLAATS
Amsterdam
LEEFTIJD
46
TRIATHLON SINDS
1990
J
ason van der Burgt is sinds vorig jaar zomer de age group coördinator van de NTB. De belangrijkste focus voor hem in 2017 is het WK triathlon half september in Rotterdam. Daarnaast hoopt hij zelf de balans te vinden in zijn vervroegde triathlonpensioen vanwege hartproblemen. Jason was in een nog niet zo’n heel ver verleden zelf een fanatiek triatleet, maar in 2012, een dag na de halve triathlon in Stein, veranderde alles. “Ik was onze dochter van vier maanden de fles aan het geven en mijn vrouw stond net op het punt om naar haar werk te gaan, toen ik een hartstilstand kreeg. Dat zij nog niet weg was, heeft mijn leven gered. Ze heeft me gereanimeerd en in het ziekenhuis hebben ze me een paar dagen in coma gehouden. Ik kreeg een ICD geïmplanteerd dat mijn hart een schok kan geven om het weer op gang te brengen als dat nodig is én het advies om te stoppen met triathlon.” Van der Burgt stortte zich daarna op het lange afstandlopen en liep na vier maanden alweer 100 kilometer per week. “In voorbereiding op de dubbele ronde rond Texel kreeg ik weer een hartstilstand. Mijn ICD redde me. Ik deed het daarna een tijdje rustig aan, maar het bloed kroop waar het niet gaan kan. In 2013 deed ik voor het eerst weer wat kwart triathlons en in 2015 zelfs de Ironman Zuid-Afrika. In 2016 ging het weer mis. Het werd nu toch echt tijd voor mijn triathlonpensioen. Ik heb het meteen op Facebook aangekondigd zodat er voldoende druk van buitenaf zou zijn om me er aan te houden. Tot nu toe valt het vrij zwaar, niet zozeer mentaal maar vooral lichamelijk. Ik
ben twaalf kilo aangekomen. Mijn doel is nu voornamelijk om fit en gezond te worden, terwijl ik er van hou m’n grenzen op te zoeken, sneller te gaan en te trainen voor wedstrijden.” Als age group coördinatorschap blijft Van der Burgt toch betrokken bij de triathlonsport. Samen met de NTB zette hij een traject uit met wedstrijden waarin age group atleten zich kunnen plaatsen voor de WK in Rotterdam. “Tot nu toe hebben al 200 atleten zich gekwalificeerd voor het WK. Hoewel het inschrijfgeld best behoorlijk is, zien veel atleten het als een mooie kans om in eigen land en in een mooie entourage mee te doen aan zo’n groot evenement. Het is mijn doelstelling zo veel mogelijk Nederlandse atleten aan de start te krijgen. We hebben bij de ITU extra slots aangevraagd zodat er per kwalificatiewedstrijd vijf startbewijzen per age group zijn te verdienen.” Vanuit zijn eigen ervaring als triatleet gaat hij de komende maanden werken aan het
scheppen van de juiste randvoorwaarden om atleten zo relaxed mogelijk naar hun race te laten toewerken. “Ik hou ervan om zaken te regelen en dingen concreet aan te pakken. Als inspanningsfysioloog en sportpsycholoog begeleid ik regelmatig triatleten op weg naar voor hun belangrijke doelen. Ik weet hoe belangrijk het is dat zaken rond een wedstrijd goed geregeld zijn, omdat dit anders alleen maar onnodige stress oplevert. Zo wil ik bijvoorbeeld bewerkstelligen dat het zwemparkoers op tijd is uitgezet, zodat het verkend kan worden. Verder zou het mooi zijn als er een mecanicien en een masseur beschikbaar zijn voor het team. Het zijn allemaal dingen die in ontwikkeling zijn. Wat we doen is allemaal nieuw, dus ik ben benieuwd wat er de komende tijd op me af gaat komen.”
Tekst Marcia Jansen
T R I AT H LO N D I S C OV E RY Een nieuw event waar je alles wat met triathlon te maken heeft kunt beleven op een manier zoals je dit in Nederland niet eerder hebt kunnen ervaren
035 6245475
09am-17pm CLINICS - SEMINARS - TESTEN - PROEVEN
ZADELS - FIETSEN - POWERMETERS - KLEDING - SPORTVOEDING - SCHOENEN BIKE FITTING - ACCESSOIRES - TRAININGSKAMPEN
WETSUIT-TESTDAG 2XU - AQUASPHERE - BLUE SEVENTY - ORCA SAILFISH - ZONE3 - ZOOT
KIJK VOOR MEER INFORMATIE, HET COMPLETE PROGRAMMA EN/OF INSCHRIJVEN OP DE WEBSITE OF VOLG ONS OP FACEBOOK
T R I A T H L O N D I S C O V E R Y. N L
EXPO KN VB
TER R EI N
ENTREE GRATIS
*
20 17
Z E I S T
ZONDAG
12
MAART * uitgezonderd het testen van de wetsuits en het testen van zadels. zie ook de website
024
TRANSITION
EEN CARRIÈRE VAN KORTE DUUR
Tekst Roel Kerkhof Beeld Nigel Farrow
HISTORIE
Pas negentien jaar was ze toen Wendy de Boer in 2004 bekend maakte met triathlon te stoppen. Ze gold op dat moment als één van de grootste triathlontalenten die Nederland ooit had gekend. Al op haar zeventiende werd ze Europees juniorenkampioene en vice-wereldkampioene. Vanwege een slepende voetblessure besloot de in Australië geboren en getogen Nederlandse echter terug te keren naar ‘down under’ om haar middelbare school af te maken en er verder te gaan studeren. En om een sociaal leven op te bouwen. “Ik leerde een andere kant van het leven kennen. Chocola eten, met vrienden uitgaan en niet meer om acht uur naar bed. Het kon allemaal. En dat beviel prima. Pas toen besefte ik hoe hard het leven als topsporter was.”
ederland maakte voor het eerst kennis met de in Australië geboren triatlete tijdens de triathlons van Stein en Holten in 2001. In Stein won ze met overmacht de juniorenwedstrijd, terwijl de toen pas zestienjarige atlete bij het NK olympische afstand voor de elite in Holten verrassend tweede werd achter tweevoudig olympisch atlete en voormalig Europees kampioene Wieke Hoogzaad. “Dat is één van mijn mooiste herinneringen. Mijn familie was met een grote personenbus gekomen om mij aan te moedigen”, zegt Wendy. De Nederlandse Triathlon Bond was er vervolgens als de kippen bij om het toptalent
025
IK BEN EIGENLIJK MAAR EEN PAAR MAANDEN IN NEDERLAND GEWEEST, HET GROOTSTE DEEL VAN DE TIJD WAS IK OP TRAININGSKAMP. HET WAS BEST EEN EENZAAM LEVEN. DE MEESTE ANDERE ATLETEN WAREN 5-10 JAAR OUDER DAN IK EN DEDEN ANDERE RACES. ER WAS WEINIG CONTACT, IK HAD VOORAL TANYA.”
Soap! Artikel in Triathlonsport over het startnummer incident rond Snippe.
Na haar stormachtige entree in Nederland kwam Wendy een jaar later samen met de twee jaar oudere Tanya – die eveneens voor ons land ging uitkomen – terug naar Nederland voor een verblijf bij familie in het Noord-Hollandse Blokker. “We kozen voor Nederland omdat de NTB het pad dat Tanya en ik wilden bewandelen ondersteunde”, legt Wendy uit. “Wij wilden in Europa races doen met prijzengeld om onze sport te kunnen bekostigen. In Australië waren we verplicht veel wedstrijden zonder prijzengeld te doen om ons te kunnen kwalificeren voor kampioenschappen. Omdat het ons daarnaast de kans bood om de banden met familie in Nederland aan te halen, was de keuze voor Nederland snel gemaakt.”
TRAINEN, ETEN, STUDEREN, SL APEN
met een Australisch én Nederlands paspoort te bewegen voor Nederland uit te komen bij internationale kampioenschappen. Het dubbele paspoort had Wendy te danken aan haar ouders, die na twee jaar vakantiewerk in Australië in 1979 in Lismore – drie uur ten zuiden van Brisbane (New South Wales) – bleven hangen. Ze kregen daar drie kinderen: Rick, Tanya en Wendy. Alle drie werden ze ondergedompeld in de Australische sportcultuur. Na voetbal, veldlopen, karate, waterpolo en typisch Australische sporten als ‘touch football’ en ‘surf-lifesaving’ was Rick de eerste die met het triathlonvirus werd besmet. Wendy en Tanya volgden al snel. Voor Rick was het één van de vele sporten in een lange rij, maar de beide zusjes werden als talent herkend.
Wendy zou uiteindelijk weinig in Nederland zijn. Tijdens de vele trainingskampen in het buitenland probeerde ze de laatste twee jaar van haar middelbare school af te ronden. Het was een monotoon ritme waarin ze leefde: trainen, eten, studeren, slapen. “Ik ben eigenlijk maar een paar maanden in Nederland geweest, het grootste deel van de tijd was ik op trainingskamp; in Zwitserland, Brazilië, Spanje. Ik was veel op reis. Het was best een eenzaam leven. De meeste andere atleten waren 5-10 jaar ouder dan ik en deden andere races. Er was weinig contact, ik had vooral Tanya.” “Maar dat kon me toen niet schelen. Ik dacht dat ik al volwassen was en dat het geen probleem zou zijn. Het paste op dat moment bij mij. Ik was in die tijd heel serieus en heel gefocust. Ik had ook geen enkele moeite met het strakke levenspatroon. Dat was ik al gewend van toen ik nog thuis woonde: vijf uur ’s ochtends de deur uit om te gaan trainen, dan naar school, weer trainen en dan vroeg in de avond weer thuis komen. Mijn ouders zag ik daardoor weinig. Mijn moeder vroeg me wel eens: Mis je me al? Voor mijn ouders was het soms zwaarder dan voor mij.”
026
TRANSITION
ATLETEN MET DUBBELE NATIONALITEIT OP NK-PODIUM WENDY DE BOER (AUS) Zilver NK triathlon OA 2001 Brons NK triathlon OA 2002 Goud NK triathlon OA 2003 *
TRACY LOOZE-HARGREAVES (AUS) Goud NK triathlon OA 2003 * Zilver NK triathlon OA 2004
TANYA DE BOER (AUS) Brons NK triathlon OA 2003 Goud NK triathlon OA 2005
LISA MENSINK (CAN) Zilver NK triathlon OA 2007, 2010
MARC-PHILIPP PRINS (DUI) Brons NK crosstriathlon 2010 Brons NK Powerman 2011
RIIKKA KELJA (FIN) ** Zilver NK cross Run Bike Run 2013, 2014
KIRSTEN NUYES (BEL) Goud NK sprinttriathlon 2016 * Tracy Looze ontving na het NK van 2003 de papieren dat ze was genaturaliseerd. Daaruit bleek dat ze al voor het NK de Nederlandse nationaliteit had. De uitslag was echter al officieel vastgesteld
‘project’ van vader Sutton in de concurrentie met zijn zoon, die destijds bondscoach was van de Australische triathlonbond. Na twee jaar maakten ze de overstap naar zoon Brett. De Australische coach had destijds een ‘make or break’ reputatie: Wie zijn zware trainingsschema’s volhield reikte tot de internationale top – het aantal toppers dat hij begeleidde en nog steeds begeleidt is indrukwekkend –, maar tegenover elke triatleet die het haalde stonden vele atleten die – al dan niet geplaagd door blessures of eetstoornissen – afhaakten.
(met Wendy de Boer als nationaal kampioene) waarop de NTB besloot om ook Looze – die de snelste was – goud toe te kennen. ** Riikka Kelja deed daarvoor jarenlang met een Fins paspoort mee aan NK’s.
Ze voelde zich bovenal een bevoorrecht mens. “Als je dan door de Zwitserse Alpen fietst en loopt prijs je je gelukkig dat je over de juiste genen voor topsport beschikt en dat je een kans hebt gekregen die maar weinig mensen is gegund. Maar tegelijkertijd was het soms ook heel erg zwaar omdat je elke dag moest pushen om beter te worden. Ook op momenten dat je geblesseerd was of een keer ruzie had met teamgenoten was het zwaar.”
TRAINEN ONDER BRETT SUTTON
Wendy en Tanya werden getraind door kampioenenmaker Brett Sutton. De zusjes waren ontdekt door diens vader. Ze werden het
ALS IK HET OVER ZOU MOETEN DOEN, DAN ZOU IK HET NIET ANDERS DOEN. HET IS EEN ONDERDEEL VAN TOPSPORT; JE BALANCEERT ALTIJD OP EEN LIJNTJE.”
Drie tot vier keer per dag, 25-30 uur per week werd er onder Suttons leiding getraind. De trainingen waren echter gevarieerd en niet zelden werden er nieuwe trainingsmethoden geïntroduceerd die later door andere coaches werden overgenomen. De trainingen waren inderdaad zwaar, maar niet op het onredelijk af, stelt Wendy, die de beste van de wereld wilde worden. “De vraag was hoe goed je wilde worden. ‘Go hard or go home’, luidde het motto. Dat betekende elke keer weer pushen en lange dagen maken. Dat was zwaar, maar dat had ik op dat moment nodig. Het maakte me klaar voor de wedstrijden, ook mentaal. Als je weet dat je harder hebt getraind dan
027
anderen, dan heb je daar op de racedag voordeel van; je weet dat je er klaar voor bent, dat je het verdient, waardoor je tijdens de wedstrijd meer kunt pushen.”
MAKE AND BREAK?
De resultaten waren er aanvankelijk ook naar. 2002 was een topjaar met de Europese juniorentitel in het Hongaarse Györ en zilver bij het WK in Cancún. In Györ etaleerde ze haar looptalent – een maand eerder had ze bijna een Nederlands juniorenrecord op de 5 kilometer gelopen – en liet ze de Nederlandse vlag die haar vlak voor de fi nish was aangereikt niet meer los tot ze op het podium stond. “Ik voelde me ook echt Nederlandse en was trots voor Nederland te mogen starten.” Met betrekking tot het WK in Cancún heeft ze nog altijd een dubbel gevoel over de sprint die ze verloor van de Française Marion Lorblanchet.
HET WAS OPWINDEND OM VRIENDEN TE MAKEN EN SAMEN TE GAAN DRINKEN OF TE GAAN DANSEN. DAT ERVAAR JE PAS ALS JE STOPT. HET BEVIEL ZO GOED DAT IK EEN VOLLEDIGE SWITCH NAAR EEN LEVEN ZONDER TOPSPORT HEB GEMAAKT.”
“Ik had daar kunnen winnen, maar verloor het gevecht om de laatste binnenbocht. Waarom had ik die niet? Ik was te moe en dacht niet goed na. Maar ik ben er nu wel trots op hoor.” In 2003 startte de toen 18-jarige atlete vooral in eliteraces met als doel de Olympische Spelen van 2004 in Athene. Zover kwam het dus nooit. ‘Wat als’ telt niet in de sport en dat geldt ook voor Wendy. In hoeverre het zware trainingsregime van Sutton heeft bijgedragen aan de slepende voetblessure die haar uiteindelijk deed besluiten met de triathlonsport te stoppen, kan ze niet zeggen. “Het zal zeker een rol hebben gespeeld, maar als ik het over zou moeten doen, dan zou ik het niet anders doen. Het is onderdeel van topsport; je balanceert altijd op een lijntje.”
EEN NIEUW LEVEN
Wendy keerde terug naar Australië om haar middelbare school af te ronden en besloot niet lang daarna dat ze de motivatie voor topsport niet meer kon opbrengen. “Ik vond het sowieso belangrijk mijn school af te maken en te gaan studeren. Het was opwindend om vrienden te maken en samen te gaan drinken of te gaan dansen. Dat ervaar je pas als je stopt. Het beviel zo goed dat ik een volledige switch naar een leven zonder topsport heb gemaakt.” Ze studeerde fysiotherapie en bewegingswetenschappen en kwam als fysiotherapeut in dienst van het Australische leger, waar ze inmiddels de rang van kapitein bekleedt. “In mijn studietijd was ik lid van de Australian Army Reserve en via een beurs ben ik vervolgens het leger in gerold. Ik ben nu bezig om me verder te ontwikkelen via twee mastersopleidingen.” De triathlonsport was voor de happy single die na enkele omzwervingen nu in Brisbane woont tien jaar lang een gesloten boek. Ze deed verschillende andere sporten, waaronder voetbal en surf-lifesaving, maar inmiddels doet ze af en toe met vrienden aan regionale triathlons mee. “Later dit jaar willen we voor het eerst een halve triathlon gaan doen. Ik heb er weer plezier in.”
TANYA
En zus Tanya? Die bleef na Wendy’s terugkeer naar Australië nog een aantal jaren in Nederland wonen om haar studie Bewegingswetenschappen aan de Universiteit van Maastricht af te ronden, trainde bij de nationale selectie van de NTB en beleefde in 2005 haar sportieve hoogtepunt met het veroveren van de Nederlandse triathlontitel op de olympische afstand. Tanya woont tegenwoordig in het Australische Newcastle en is FIFA lijnrechter. Ze is getrouwd en sinds vorig jaar moeder van zoontje Cooper.
028
TRANSITION
TIPS
12 TIPS VOOR EEN GOEDE NACHTRUST
Naast hard en gericht trainen is goed en voldoende slapen van groot belang voor een sporter om optimaal te kunnen presteren. Spierherstel en –opbouw vinden bijvoorbeeld voornamelijk tijdens de slaap plaats; giftige stoffen worden dan uit het lichaam verwijderd en (groei-)hormonen en metabolisme worden gereguleerd. Een keertje een nacht slecht slapen is geen ramp (zelfs niet voor die belangrijke wedstrijd), maar als de nachtrust te vaak wordt verstoord gaat dit ten koste van de gezondheid, de alertheid en het herstel. Met deze tips sta je de volgende ochtend volledig uitgerust weer op.
1
2
GEAR MATTERS Goed slapen
MAALTIJD Eet de laatste uren voor het slapengaan bij
begint met een goed bed,
voorkeur geen zware en/of gekruide maaltijd. Te laat,
het juiste kussen en com-
vet of kruidig eten zorgt voor een opgeblazen gevoel. Dat
fortabel beddengoed. Dat
is niet fijn als je wilt slapen. Een hongergevoel trouwens
klinkt logisch, maar wordt
ook niet. Behoefte aan een late night snack? Eet dan
vaak veronachtzaamd.
voedingsmiddelen die tryptofaan (dat zorgt voor de aan-
Je bed en kussen zijn net
maak van melatonine) bevatten, zoals kaas, amandelen,
zo belangrijk als je fiets,
bananen, kersen en zonnebloempitten.
hardloopschoenen en wetsuit.
3 LUCHTEN Slaap met het raam (een stukje) open. Hoe meer frisse lucht in de slaapkamer, hoe beter (en hoe donkerder een kamer, hoe beter). Het zorgt voor afvoer van vocht en CO2 als we slapen. Overdag een paar uur ventileren helpt ook.
4
5
6
7
TEMPERATUUR De omge-
KOUDE TENGELS Stap met
RITME Slaap voldoende
ONTSPANNING Ontspan voor
vingstemperatuur is van
warme handen en voeten
uren, minimaal acht
het slapengaan. Ga niet in
invloed op de kwaliteit
in bed, dan slaap je eerder
uur per nacht, en liefst
bed werken of huiswerk
van de slaap. Vooral een
in. Onderzoek heeft aan-
volgens een vast ritme.
maken. Zijn er dingen die
te hoge slaapkamertem-
getoond dat met koude
Dus sta je vanwege je
je nog wilt onthouden?
peratuur ontregelt het
handen en voeten gaan
training regelmatig vroeg
Schrijf ze dan op en denk
lichaam en zorgt voor een
slapen ten koste gaat van
op, probeer dit dan altijd te
er niet meer aan. Beter
onrustige slaap. Wat de
snel indommelen en een
doen. De hersenen zullen
is om voor het slapen
ideale temperatuur is ver-
diepe slaap. Door voor
het metabolisme al voor
een lekker bad te nemen,
schilt per persoon, maar
het slapen even warm
het slapengaan vertragen
naar ontspannen muziek
schommelt tussen de 15
te douchen of het bed
waardoor inslapen ge-
te luisteren, aan yoga te
en 20 graden Celsius.
voor te verwarmen met
makkelijker is. Een regel-
doen of te mediteren.
bijvoorbeeld een kruik ga
matig slaap-waakritme
je een goede nachtrust
helpt daarbij.
tegemoet.
029
11 LICHT Zet uiterlijk een uur voor het slapengaan tv, smartphone, tablet, laptop en felle lampen uit. Het (led)licht remt de aanmaak van het slaaphormoon melatonine waardoor je minder snel in slaap valt.
8
9
10
12
BAKKIES & BORRELS Gebruik
HYDRATATIE Voldoende
MIDDAGDUTJES Vermijd
TRAININGEN Ga niet vlak
ruim voor het slapengaan
drinken is belangrijk voor
zoveel mogelijk slapen
voor het slapengaan pittig
geen genotsmiddelen
een sporter die veel zweet,
overdag. Hierdoor zul je
trainen. De adrenaline die
zoals cafeïne (zit ook in
maar drink niet teveel
‘s avonds minder snel
als gevolg van het sporten
zwarte thee en choco-
vlak voor het slapengaan.
inslapen en minder diep
vrijkomt zorgt dat je
lade!), alcohol en tabak.
Regelmatig het bed uit
slapen. Doe hooguit een
onvoldoende ontspannen
Cafeïne en tabak zijn
moeten voor toiletbezoek
kort dutje van 20 tot
bent voor je in bed stapt.
stimulerende middelen,
gaat ten koste van een
30 minuten als dit deel
Een lichte ontspannen
de afbraak van alcohol
fijne nachtrust.
uitmaakt van je dagritme.
workout daarentegen kan
hindert de REM-slaap, de
Veel topsporters zweren
juist helpen bij een goede
slaapfase waarin je het
bij zo’n powernap.
nacht slaap.
diepste slaapt en spieren volledig ontspannen.
030
TRANSITION
JUNIORENPRAAT PIEYT
Triathlon? Nooit van gehoord.
KIM GROENEVELD GEBOREN
21 januari 2001
WOONT IN
Sint Pancras
TRIATHLON SINDS
april 2016
HOOGTEPUNTEN
RTC Alkmaar selectie, 2de U23 Rotterdam sprinttriathlon
Zwemster Kim Groeneveld begon vorig jaar op aanraden van Ronald Stolk met triathlon. In het nieuw opgezette RTC Alkmaar ging ze het afgelopen jaar al met grote stappen vooruit in haar nieuwe sport. “Ik kom uit het wedstrijdzwemmen. Op de 200 meter, 400 meter en 800 meter vrije slag eindigde ik op NK’s vaak tussen plek 10 en 20. Ronald Stolk begeleidde mij als talentcoach in het zwemmen en vroeg vorig jaar voor de zomervakantie of triathlon niet iets voor mij was. Ik had nog nooit van triathlon gehoord, daarom heb ik het eerst een beetje laten varen, maar uiteindelijk wilde ik het toch wel een jaar proberen. En nu doe ik het nog steeds.” “Van het zwemmen en fietsen dacht ik gelijk al dat het wel goed zou komen. Fietsen deed ik vooral naar school en ik had wel eens op een mountainbike gezeten, maar nog nooit op een racefiets. De eerste keer was wel een beetje eng met die dunne bandjes. Hardgelopen had ik echter nog nooit. Het heeft een tijdje geduurd voor ik het echt leuk vond, maar nu ga ik met veel plezier naar de training. Mijn eerste wedstrijd over 5 km liep ik in 27 minuten en aan het einde van het seizoen was dat 21 minuten. Dat is in amper een jaar tijd dus hard vooruit gegaan.” “Bij mijn eerste triathlon, De Mirandabad Triathlon in Amsterdam, kwam ik als eerste uit het water, maar daarna ging het wat minder: Onervaren de wisselzone in rennend kon ik mijn fiets niet vinden en het weer was die dag niet zo goed, het was koud en het ging regenen. Ik vond het op zich redelijk goed gegaan was, maar ik dacht ook wel even: Als dit bij alle wedstrijden zo is, dan weet ik niet of
IK VOND MIJN EERSTE WEDSTRIJD OP ZICH REDELIJK GOED GA AN, MA AR IK DACHT OOK WEL EVEN: ALS DIT BIJ ALLE WEDSTRIJDEN ZO IS, DAN WEET IK NIET OF IK HIER GELUKKIG VAN GA WORDEN.” ik hier gelukkig van ga worden. Een wedstrijd erna ging ik ook nog eens door steken helemaal stuk tijdens het lopen.” “Vrijwel vanaf het moment dat Ronald mij vroeg of ik triathlon wilde gaan doen, kon ik met het nieuwe RTC in Alkmaar meetrainen. Ik heb het heb het daar heel erg naar mijn zin. Het is een hele gezellige groep. Het is alleen
jammer dat ik het enige meisje ben. Af en toe traint er wel een ander meisje mee, maar voor de rest zijn het alleen maar jongens. We doen bijna alle trainingen met de groep: Drie keer per week zwemmen, één of twee keer fietsen, soms op de wielerbaan hier in Alkmaar, en twee keer per week hardlopen.” “Met school is dat goed te combineren. Ik zit nu in Havo 4 op een LOOT-school. Als ik een keer iets met sport heb, bijvoorbeeld een trainingsstage, dan kan ik dat met mijn begeleider overleggen en dan regelen we dat. Dat is wel erg fijn. Mijn vriendinnen doen ook aan sport, maar of ze mijn sport ook begrijpen? Ik heb het ze uitgelegd, maar soms vragen ze wel waarom ik zoveel train. Ik vind het leuk en ik ben nu nog jong. Als ik goed mijn best doe dan kan ik er misschien iets mee bereiken. Ik wil sowieso proberen om een ETU-Cup te halen, maar verder weet ik ook niet wat het mij verder gaat brengen.”
Tekst Pieter van der Meer Beeld Christie Brouwer
ALMERE-AMSTERDAM 2017
ETU • CHALLENGE FAMILY presented by
EK & NK LONG DISTANCE 8, 9 & 10 SEPT www.challenge-almere.com
VOLG ONS OOK OP
TIJDRIT ALMERE 15 APRIL 2017 Dé tijdrit van Nederland! De perfecte (team)voorbereiding op het seizoen, met elk jaar meer dan 500 deelnemers uit de BeNeLux!
10:30 uur: 11 km Jeugd 11:00 uur: 42 km 12:35 uur: 21 km 14:00 uur: Team Time Trial
WWW.TIJDRITALMERE.NL
start elke 20sec start elke 20sec start elke 20sec start elke 60sec
032
TRANSITION
033
Zlatan is zo’n bijzondere voetballer omdat hij aan taekwondo deed, Dafne Schippers is sprinttopper dankzij haar scholing als zevenkampster en Jorien ter Mors is mede door haar shorttrackachtergrond succesvol in het lange baan schaatsen. Coaches zijn het erover eens
Alternatieven —
dat multidisciplinaire training bijdraagt aan
T R AIN EENS WAT ANDERS
de ontwikkeling van een sporter. De grootste vijand voor het verbeteren van sportieve prestaties is immers altijd maar weer hetzelfde te doen. Hoewel triatleten met drie sporten van nature al gevarieerd trainen en er niets gaat boven sportspecifieke training, kunnen nieuwe bewegingsprikkels zeker bijdragen aan een grotere fitheid, een vlotter herstel bij blessures en/of meer sportplezier. Transition besprak acht alternatieve trainingsvormen met NTCcoach Jordi Meulenberg die ze op effectiviteit beoordeelde.
Veilige optie voor basistraining en bij blessures, stevig doorstappen vereist
WANDELEN Wandelen als work-out. De meeste triatleten zullen het niet intensief genoeg vinden. Wandelen wordt met name gezien als leuk alternatief voor ouderen die gezond en fit willen blijven. Onderzoek heeft evenwel aangetoond dat veel en lang wandelen gezonder is dan kort en intensief sporten. Toch zullen conditioneel zeker niet de stappen kunnen worden gezet die je maakt door bijvoorbeeld te hardlopen, fietsen of zwemmen. Dit neemt niet weg dat er situaties zijn waarin wandelen een toegevoegde waarde kan hebben voor een fanatieke sporter. Bijvoorbeeld als door een blessure niet kan worden hardgelopen. Vanwege de geringe schokbelasting kan wandelen dan vaak nog wel. Het helpt een
vinger aan de pols te houden wat betreft de belastbaarheid en de loopconditie en spierkracht worden hiermee toch nog enigszins onderhouden. Door meer sportief te wandelen – powerwalken – worden de spieren nog eens extra geactiveerd en kan de hartslag zodanig worden verhoogd dat de conditionele achteruitgang nog wat meer wordt afgeremd. Uiteindelijk is de overgang naar weer kunnen
hardlopen hierdoor minder abrupt en kan de looptraining sneller worden opgepakt. En als dat nog niet voldoende motivatie is: Je humeur wordt van een stukje wandelen ook nog eens stukken beter. En dat heeft al genoeg te leiden onder die vervelende blessure.
034
TRANSITION
Leuke training, maar risico van asymmetrische belasting
STEPPEN Wie aan steppen denkt, zal in eerste instantie herinneringen ophalen aan de kindertijd. Of de eigen kroost voor de geest halen die vrolijk door de tuin of straat stept op zijn of haar autoped. Maar weinigen zullen het als een serieuze sportieve bezigheid zien. Niets is echter minder waar. Er is een autopedbond met aangesloten verenigingen en officiële wedstrijden, inclusief NK’s, en er worden internationale kampioenschappen gehouden. Hoewel hardlopen coördinatief ingewikkelder is en een hogere piekbelasting kent, is ook steppen als trainingsmiddel zeer geschikt voor spierversterking en de ontwikkeling van het uithoudingsvermogen. Door steppen wordt tevens de rompstabiliteit enigszins getraind. Voor het handhaven van een juiste romp- en lichaamshouding is een goede spierspanning
Zeer effectief om extra uren te maken en bij blessurerevalidatie
AQUAJOGGEN Het heeft bij duursporters een enigszins suf imago, maar aquajoggen heeft in de loop der jaren tal van geblesseerde (top) sporters weer op weg geholpen naar goede prestaties. Bij aquajoggen loop/ ren/jog je met behulp van een wetbelt rechtop door het water. Het lijkt alsof je daarbij geen druk zet en nauwelijks het uithoudingsvermogen traint, maar uit onderzoek blijkt dat – mits juist uitgevoerd – een intervaltraining tijdens het aquajoggen eenzelfde trainingseff ect kan hebben als een intervaltraining bij het hardlopen op weg of baan. Veel variatie in oefeningen en aandacht voor voldoende bewegingsuitslag (range of motion), zodat spieren helemaal worden gebruikt, vormen daarbij de voornaamste aandachtspunten.
namelijk een vereiste. Het onderhouden van de snelheid vraagt daarnaast veel spierspanning in het onderbeen bij de afzet en een snel terughalen van het onderbeen, terwijl de juiste timing, lengte en krachtrichting van de afzet een goede samenwerking van spieren onderling vergt. Maar let op: Door met een voorkeursbeen
te steppen liggen ook overbelastingsblessures op de loer. Afwisselen dus. Mocht je zin hebben gekregen om te steppen onthoud dan dat volgens de verkeerswet een stepper een voetganger is.
Vanwege het ontbreken van schokbelasting is aquajoggen niet alleen geschikt om de conditie op peil te houden bij blessurerevalidatie, maar kunnen ook ambitieuze jonge sporters die nog onvoldoende belastbaar zijn hun loopkilometers aanvullen met ‘rennen’ in het zwembad. Het enige nadeel van aquajoggen: Het kan nogal saai zijn. Begin er daarom alleen aan als je een doel hebt en ontzettend ge-
motiveerd bent. Een leuke groepsles met intervallen maakt het al snel uitdagender en interessanter. En mocht je gewicht nog een dingetje zijn: Door de weerstand en het op temperatuur houden van het lichaam in het water worden tot 40% meer calorieën verbrandt dan met dezelfde bewegingen op het droge.
035
Allround training door geringere schokbelasting voor velen te doen
TRAPLOPEN
De oefeningen die je kunt doen zijn divers: lopen, sprinten, sprongen, coördinatie. Je kunt zoveel variëren als je wilt, maar het is belangrijk om met bijvoorbeeld een hartslagmeter de intensiteit in de gaten te houden. Indien goed gepland (vanwege de oplopende intensiteit) kun je één keer per week of per twee weken op trappen trainen. Voor een pittige training
ga je naar Landgraaf waar bij Snowworld de langste openluchttrap van Nederland ligt: 508 treden. Wil je een traploopwedstrijd doen? Dat kan op verschillende plaatsen in Nederland. De meest uitdagende is echter in New York. De Empire State Building Run-Up telt 1.500 treden en is 380 meter hoog.
Traplopen is mede dankzij de vele variatiemogelijkheden een prima manier om conditie, kracht en loopcoördinatie te ontwikkelen en kan eventueel met een fietsof looptraining worden gecombineerd. Door het uitvoeren van krachtoefeningen op de trap worden de beenspieren op eenzelfde wijze belast als bijvoorbeeld bij squats in de sportschool. Coördinatie- en frequentieoefeningen kunnen in de loopscholing worden verwerkt. En wellicht verrassend: Omdat de schokbelasting bij traplopen minder is dan bij gewoon hardlopen, kan traplopen bij sommige loopkwetsuren helpen om de loopconditie en -kracht op peil te houden.
zijn. Dat geldt in zekere mate ook voor rolskiën, maar minder. Net als langlaufen, waartoe we in Nederland maar zelden de kans krijgen, is het skiën op wieltjes (één voor, één achter) een goede allround training die een flink beroep doet op hart en longen. De technieken zijn hetzelfde als bij langlaufen – diagonaal, skaten, dubbelstok afzet. Door de actieve inzet van de stokken worden tegelijk verschillende rompspieren aan het werk gezet.
Uitstekende allround aanvulling op training, techniek aanleren kost echter tijd
ROLSKIËN Er zijn tal van sporten die je als multisporter kunt beoefenen, die zowel uithoudingsvermogen, kracht, coördinatie als rompstabiliteit trainen. Roeien en kanovaren zijn zulke sporten, maar hebben als nadeel dat ze een goede techniek vereisen om blessures te voorkomen en wat minder toegankelijk
Rolskiën kan net als aquajoggen en ElliptiGo een rol spelen in de blessurerevalidatie en is tevens een ideale sport voor triatleten die nog niet zo lang lopen om het aantal kilometers uit te breiden zonder de schokbelasting die bij de hardloopbeweging komt kijken. Doordat je op de gemiddeld 60 centimeter lange latten ook eenvoudig intervaltrainingen kunt doen, wordt de intensiteit bereikt van een vergelijkbare intervalsessie met hardlopen. Niet overtuigd? Junior Niek Heldoorn heeft rolskiën (en ook langlaufen) in zijn trainingsprogramma en veroverde vorig jaar al op zijn zeventiende brons bij het NK sprinttriathlon voor de elite.
036
TRANSITION
Goed voor meer trainingsuren, maar is het aanschaf ElliptiGo waard?
ELLIPTIGO Het zij je vergeven als je nog nooit van ElliptiGo, oftewel elliptisch fietsen hebt gehoord. Met wereldwijd zo’n 15.000 verkochte exemplaren is de kans nog relatief klein dat je al eens een elliptische ‘fiets’ bent tegengekomen. De in 2010 geïntroduceerde ElliptiGo laat zich nog het beste vergelijken met de crosstrainer in de sportschool. Maar dan op twee wielen. En in de buitenlucht. Dat laatste is wel veel prettiger dan volledig afgestompt geen meter verder te komen en nodigt daardoor uit meer uren te maken. Je traint op de ‘stand-up bike’ net als op een crosstrainer hart en longen en omdat je staat en je evenwicht moet bewaren wordt ook een beroep gedaan op het bovenlichaam.
lijkt de beweging op de traditionele manier van hardlopen. Het is daardoor ook geschikt om extra kilometers te maken voor sporters die nog geen grote loopomvang aankunnen, zoals junioren, zonder het risico geblesseerd te raken. Door de heuvels in te gaan kan eventueel een krachtcomponent aan de training worden toegevoegd. Door de hoge trainingsintensiteit die mogelijk is verbrand je volgens de producenten ook nog eens tot 33% meer calorieën dan bij traditionele fi ets- of looptraining.
Omdat het een low-impact training is, is het ook prima alternatief bij (loop) blessures. Door de smalle voetenstand
afgeleid van hatha yoga en bestaan uit klassieke houdingsoefeningen (asena’s), bewegingsoefeningen, ademoefeningen en meditatie. Daarnaast zijn er verschillende andere vormen van yoga, zoals mindfulness yoga – een milde vorm van yoga die focust op een rustige geest en ontspannen lichaam – en yin yoga waarmee je zonder krachtsinspanning werkt aan een soepeler lichaam.
Perfect voor lichaamscontrole, ademhalingstechniek en controleren wedstrijdspanning
YOGA Yoga als training voor een triatleet? Het is minder vreemd dan je denkt. Van yoga is algemeen bekend dat het de fysieke gezondheid ondersteunt en ook een rustgevende werking heeft op de geest. Met verschillende vormen van yoga kunnen daarbij verschillende accenten worden gelegd. De in Nederland meest beoefende vormen van yoga zijn
Mensen die intensief sporten kunnen daar eveneens hun voordeel mee doen. Stijve, korte spieren kunnen weer soepel worden; door een groter lichaamsbewustzijn wordt de coördinatie verbeterd en voorkom je blessures; en met yoga verhoog je de concentratie. Een betere adembeheersing zorgt verder voor een betere zuurstofopname en na inspanning leer je je beter ontspannen. Tot slot ondersteunt de diepe ontspanning van de spieren tijdens yoga het herstel van de spieren, terwijl krachtelementen tevens bijdragen aan de rompstabiliteit. Om echt eff ectief te zijn is wel enige vaardigheid nodig. In het begin zal je vooral met het juist uitvoeren van de yoga-oefeningen bezig zijn.
Nog weinig over bekend, maar kan interessant zijn als allround training
SPIKEBOARDEN Nu nog voornamelijk te bewonderen in de straten van New York, maar wie weet binnenkort ook in Nederland – de triathlon importeerden we immers ook vanaf Hawaii – biedt spikeboarding dezelfde intensieve training als langlaufen of rolskiën. De sport werd bedacht door ex-triatleet Enrique Cubillo die voor zichzelf op zoek was naar een duursporttraining waarbij naast de benen ook de romp eff ectief getraind kon worden. De uitrusting voor spikeboarding bestaat uit een verlaagde skateboard op vier wieltjes en één skistok. Door de stok te gebruiken bij het voortstuwen wordt ook het bovenlichaam getraind. Cubillo ontwikkelde twee technieken om de spikeboard voort te bewegen: Stand-up-spike (SUS) en cubi-x-cross (CXC). In stand-up-spike houdt de atleet zijn of haar benen op het board en beweegt zich voort door met twee handen de stok naar achteren af te zetten. Bij CXC zet de atleet zich ook af met de stok, maar wordt tegelijkertijd aan de andere kant van het board met de voet afgezet, vergelijkbaar met gewoon skateboarden of steppen. Een voordeel van board en spikeboardstok ten opzichte van bijvoorbeeld fi etsen en langlaufen is dat de uitrusting relatief goedkoop is (mits je in New York woont natuurlijk).
SPEEDWEAR
130x19,38mm grey = Silver Red = R,G,B 215,0,0
Red CMYK: C0/M100/Y100/K0
70x11mm grey = Silver Red = R,G,B 215,0,0
Red Pantone: 1797 C
50,03x50,247mm grey = Silver Red = R,G,B 215,0,0
038
NAAM
TRANSITION
ANDREA JOCHEMS
LEEFTIJD 35 BEROEP
KAPITEIN ADVISEUR FYSIEKE BELASTING ONDEROFFICIEREN DEFENSIE, ERMELO
SINDS ANDREA ER NA EEN MISSIE IN AFGHANISTAN IN 2008 MEE BEGON IS TRIATHLON EEN BELANGRIJK DEEL VAN HAAR LEVEN. BEWEGEN EN LEKKER BUITEN ZIJN. HEERLIJK. EIND VORIG JAAR VERHUISDE ZE NAAR AMERSFOORT. SPORT BEPAALDE DE WONINGKEUZE: DICHT BIJ EEN ZWEMBAD, MAAR VER GENOEG VAN HAAR WERK OM MINIMAAL TWEE KEER PER WEEK OP DE FIETS WOON-WERKTRAININGSKILOMETERS TE KUNNEN MAKEN. WEL ZO EFFICIËNT. WERKPLEK
Ze noemt zichzelf een autistische sporter: Wat op het schema staat moet worden uitgevoerd. Dat lukt zelden. Militaire oefeningen en buitenlandse missies verhinderen regelmatig een gedegen trainingsopbouw. Dat hoort bij het militair zijn; het is geen 9 tot 5 baan. Maar dat spreekt Andrea juist aan. Afgelopen jaar kon ze voor het eerst wel een heel jaar doortrainen, tot 25 uur per week. Met resultaat: Brons tijdens het NK middenafstand. Sinds kort volgt ze naast haar 40-urige werkweek een studie lifestyle coach. Geen hele triathlon daarom dit jaar – alweer. Belangrijk wordt het WK voor militairen in Duitsland. Daar kan een stap worden gezet naar de Militaire Wereldspelen in China in 2019. In 2015 deed ze mee in Zuid-Korea. Starten tussen profs die ze uit de World Triathlon Series en van de Olympische Spelen kent. Het is de sportieve kers op de taart. Beeld Marc van der Kort
039
040
TRANSITION
ALLROUND
Dirk Wijnalda Tekst Roel Kerkhof Beeld Lennart Preiss/Getty Images, André Kwakernaat
“DIT JA AR WIL IK PROBEREN ONDER DE ACHT UUR TE GA AN. MET DE JUISTE VORM EN DE JUISTE OMSTANDIGHEDEN MOET DAT KUNNEN. DA ARVOOR ZAL IK WEL MET EEN ANDERE INSTELLING DE WEDSTRIJD IN MOETEN GA AN. NORMA AL RACE IK OP KL ASSERING, VOOR EEN TIJD ONDER DE ACHT UUR ZAL IK VAN BEGIN TOT EIND ALLES MOETEN GEVEN.”
Op zijn 43ste werd Dirk Wijnalda tijdens de Challenge Almere voor de vijfde keer Nederlands kampioen triathlon lange afstand. Voor de inwoner van Bunnik, lid van Hellas in Utrecht, was 2016 sowieso een succesvol jaar met daarnaast een zege in de eerste editie van de Challenge Venetië en een derde plaats bij het EK triathlon lange afstand in het Poolse Poznan. De inmiddels bijna 44-jarige vader van twee kinderen – Yze van zes en Arend van negen – denkt voorlopig nog niet aan stoppen en plakt er nog een jaar als pro aan vast naast zijn werk als sportcoördinator en sportcoach. Topjaar – 2016 was het beste jaar uit mijn sportieve loopbaan. Ik wilde me eerst als pro proberen te kwalificeren voor de Ironman Hawaii, maar nadat ik eind 2015 ondanks een goede wedstrijd pas zevende werd in de Ironman Barcelona en een slechte race had in de Ironman Arizona wist ik dat dat een heel moeilijk verhaal zou worden. Ik zou een aantal podiumplaatsen moeten halen en het kost bovendien veel geld. Ik ben me toen als één van eersten op de nieuwe Europese Challenge ranking gaan richten. Anderen zagen pas later dat dat fi nancieel wel eens interessant kon zijn. Het heeft mij in ieder geval geen windeieren gelegd. Ouderschapsverlof – Dat het zowel sportief als fi nancieel een goed jaar is geweest heeft me doen besluiten om nog een jaar op deze manier als pro door te gaan. Afgelopen jaar heb ik van maart tot en met augustus ouderschapsverlof opgenomen dat ik nog tegoed had. Daardoor halveerde het aantal werkuren van 30 naar 15 uur per week. Dat scheelt behoorlijk; ik had meer tijd om te trainen, meer fietsen vooral, en te rusten – ik kon eens wat langer uitslapen. Dat kan ik dit jaar nog een keer doen. Daarna zie ik wel weer verder. Nu ik ouder word bekijk ik het per jaar of ik nog doorga als pro. 8 uur – Vorig jaar fi nishte ik bij het EK in Polen onder de acht uur, maar het parkoers was duidelijk te kort. Maar in Venetië fi nishte ik eigenlijk vrij makkelijk in 8.09 uur en in Almere in 8.14 uur. Dit jaar wil ik proberen echt onder die acht uur te gaan.
dirks erelijst 5 x GOUD
NK triathlon lange afstand 2009, 2011, 2012, 2014, 2016
2 x GOUD
NK halve triathlon 2013 en 2014
ZILVER
EK triathlon lange afstand 2014
BRONS
EK triathlon lange afstand 2016
5x
Overall zeges in hele triathlon Moritzburg 2003 Great Floridian 2006 Almere 2011, 2012 Venetië 2016
Daarom start ik dit jaar ook in Roth, een snelle race. Verder ga ik weer naar Venetië, waar een sneller fietsparkoers komt, en staat het EK in Almere natuurlijk hoog op mijn lijstje – ik ga voor de winst. In alle drie de races kan het met de juiste vorm en de juiste omstandigheden volgens mij richting de 8 uur. Daarvoor zal ik wel met een andere instelling de wedstrijd in moeten gaan. Normaal race ik op klassering: Hard fietsen tot ik bij de kop ben en dan controleren en vertrouwen op mijn marathon die vrijwel altijd goed is. Voor een tijd onder de acht uur zal ik echter van begin tot eind alles moeten geven. Regelmaat – Dat ik op mijn leeftijd nog zulke sportieve ambities zou hebben had ik niet kunnen bedenken toen ik met triathlon begon. Als je zoals ik pas op je 28ste je eerste triathlon doet, denk je niet dat je nog veel in niveau kan stijgen. Het afgelopen jaar gingen de wedstrijden zo makkelijk, zelfs mijn zwemmen – mijn zwakke punt – was beter geworden, dat ik denk dat het nog beter kan. Ik word misschien minder snel, maar hou het wel langer vol. Een echt geheim heb ik niet. Regelmaat is denk ik belangrijk. Ik train eigenlijk het hele jaar door 15-20 uur per week, neem geen winterstop. Verder loop ik maar 30-40 kilometer per week; daar beleef ik het minste plezier aan en ik ben niet zo van het in- en uitlopen. Gelukkig loop ik van nature makkelijk. Mijn langste looptraining bedraagt zo’n 15 kilometer, in wedstrijdtempo na 2-3 uur fietsen. De halve marathons en halve triathlons die ik doe zijn daarom voor
041
mij ook belangrijke trainingsprikkels; goed voor de wedstrijdhardheid. 20 keer – Over vijf of tien jaar hoop ik – als mijn lichaam dat toelaat – nog steeds triathlons te doen. Ik zie mezelf daar niet zo snel mee stoppen. Ik heb nu tien keer Almere gedaan, ik zie niet in waarom dat geen twintig keer kan worden. Het is als hobby begonnen en dat is het nog steeds. Eén van de eerste wedstrijden die ik als geboren Fries zou doen als ik als pro stop is de Frysman. Dat lijkt me hartstikke leuk. Ook de Ironman Maastricht zou ik graag willen doen, maar daar een pro-licentie voor aanschaffen past nu niet in mijn planning.
Motivatiebron – Soms voel ik me wel een beetje schuldig tegenover mijn zoontjes Arend en Yze als ik in het weekend weer aan het trainen ben. Het is voor hun weliswaar normaal dat ik het hele jaar door train en ze hebben zelf ook plezier als we samen naar wedstrijden gaan, maar toch. Tegelijk motiveren ze me ook. Als ze erbij zijn doe ik toch een stapje extra; ik wil wel dat ze trots op hun pappa kunnen zijn. Tijdens het EK in Polen draaide ik een hele moeilijke wedstrijd. Het gezin was mee, want het was tegelijk onze vakantie. Als ze er niet bij waren geweest was ik misschien wel uitgestapt. Arend en Yze hebben vorig jaar in Klazienaveen zelf een triathlon gedaan.
042
TRANSITION
Ze vonden het leuk, maar hebben nu meer interesse in judo, atletiek en vooral voetbal. Ik zou het echter wel leuk vinden als ze uiteindelijk ook triathlon gaan doen. Geen poespas – Ik doe mijn races zonder tellertjes of hartslagmeter. Ik wil geen poespas op mijn fiets, die moet zo licht en gestroomlijnd mogelijk zijn. En tijdens het lopen heb ik alleen maar last van zo’n hartslagband. In training maak ik er eigenlijk ook weinig gebruik van. Pas vorig jaar ben ik wat met vermogens- en hartslagmeter gaan trainen. Daar leerde ik toch nog wat nieuwe dingetjes van – mijn trapfrequentie was te laag en ik trainde vaak te licht of soms te hard, maar te weinig in zone 1 –, maar in wedstrijden leidt het me alleen maar af. Ik ben liever aan het racen met mijn tegenstanders dan op een tellertje te moeten letten. Tijdsverschillen wil ik weten en posities in de wedstrijd. Gevoel – Ik race vooral op gevoel. Tijdens een wedstrijd denk ik aan hoe ik mezelf voel, hoe de wedstrijd verloopt en hoe ik daar op moet reageren. Door zo te racen kan ik me ook beter focussen. Zelfs mijn voeding doe ik op gevoel. Wat ik meeneem in de wedstrijd is elke wedstrijd redelijk hetzelfde, maar een vast voedingsschema heb ik niet. Tot nu toe is dat nooit echt mis gegaan. Er zijn momenten dat het minder gaat, maar volledig instorten doe ik nooit. Ik kom dan met ups en downs aan de finish en ben dan hooguit wat langzamer. Almere 2013 – Eén wedstrijd die ik nog wel eens over zou willen doen is de eerste Challenge in Almere. Ik had de voorgaande twee jaar de Holland Triathlon gewonnen en wilde graag drie op een rij. Ik was echt goed voorbereid en reed geweldig, maar net als veel anderen dat jaar, het was heel slecht weer, kreeg ik een lekke band. Het spuitbusje met spray dat tegelijk de band oppompt en het lek dicht werkte voor geen meter. Alles zat onder het schuim. Binnen een paar minuten was ik helemaal verkleumd en moest opgeven. Dat vind ik nu nog steeds jammer. Geen geldsponsors – Grote geldsponsors heb ik nooit gehad, wel een paar goede materiaalsponsors. Natuurlijk is dat wel eens jammer, maar ik besef dat dergelijke ondersteuning ook verplichtingen met zich meebrengt. Het kost tijd en energie en je moet dan misschien dingen doen die niet bij je passen. Bovendien brengt het druk met zich mee. Daar heb ik dus nooit last van gehad. Afgelopen jaar kwam er met het inleveren van de helft van mijn salaris natuurlijk wel wat druk om te presteren – er moest wel prijzengeld verdiend worden. Ook dit jaar moet ik het weer waarmaken om de keuze nogmaals ouderschapsverlof op te nemen voor mezelf te kunnen verantwoorden.
Gebrselassie – Ethiopische Hardloper Haile Gebrselassie zou ik graag eens ontmoeten. Dat lijkt me sowieso een hele leuke kerel, hij heeft altijd een positieve instelling, en hij heeft over een lange periode op hoog niveau gepresteerd. Ook na zijn veertigste liep hij nog snelle tijden. Daarnaast bewonder ik zijn betrokkenheid bij zijn land en dat hij veel voor de mensen in Ethiopië doet.
ZELFS MIJN VOEDING DOE IK OP GEVOEL. WAT IK MEENEEM IN DE WEDSTRIJD IS ELKE WEDSTRIJD REDELIJK HETZELFDE, MAAR EEN VAST VOEDINGSSCHEMA HEB IK NIET. TOT NU TOE IS DAT NOOIT ECHT MIS GEGAAN. ER ZIJN MOMENTEN DAT HET MINDER GAAT, MAAR VOLLEDIG INSTORTEN DOE IK NOOIT.”
Reizen – Je kunt me altijd wakker maken om op vakantie te gaan. Ik hou van reizen en nieuwe culturen ontdekken. Voor ik met triathlon begon maakte ik maandenlange fietstochten in Noord- en Zuidamerika en Afrika, mijn favoriete continent. Bij voorkeur ga ik naar landen waar ik nooit eerder ben geweest, zoals Nieuw-Zeeland en Namibië. Dan neem ik het liefst ook de loopschoenen mee. Al rennend kom je op best veel verrassende plekken en zie je veel, zo heb ik deze winter tijdens twee weken vakantie in Marokko ook weer ervaren. Potje pindakaas – Als ik drie dingen zou mogen meenemen naar een onbewoond eiland zou ik in ieder geval mijn zwembrilletje meenemen, want een eiland betekent ook water. Een laptop of zo hoef ik niet mee; zo echt van de wereld zijn lijkt me wel wat. Verder zou ik een potje pindakaas meenemen. Voor een wedstrijd eet ik altijd een boterham met pindakaas als dat kan. Lekker. En als er wegen zijn zou ik ook mijn fiets meenemen. Fietsen is nu eenmaal mijn favoriete bezigheid.
043
044
TRANSITION
VREEMDE VOGELS FREELANCE JOURNALIST HANS JANMAAT (SCHRIJVERSNAAM HANS VAN VINKEVEEN) WAS NOG NIET ZO LANG GELEDEN KANKERPATIËNT, MAAR OMARMT NU HET LEVEN. OP ZIJN ZESTIGSTE MELDDE HIJ ZICH EIND VORIG JAAR AAN BIJ TRIATHLON CLUB MAASTRICHT OM TRIATLEET TE WORDEN. HIJ GAAT METEEN VOOR HET ALLERHOOGSTE: DE IRONMAN MAASTRICHT. COLUMN
I
n de herfst van 2016 doe ik mijn eerste stappen in de wereld van de triathlon. Waarom wil ik dit op een leeftijd – ik ben de zestig al gepasseerd – wanneer anderen gaan nordic walken? Mensen die het goed met me menen vragen zich af of ik een TIA heb gehad. Tja, waarom wil ik dit eigenlijk? Dat krijg je ervan als je je laat meeslepen door een reeks impulsieve acties. Eigenlijk zijn het zwemslagen, die eerste stappen, tijdens een crawl-les bij Triathlon Club Maastricht. Met een dertigtal beginnelingen sta ik aan de rand van het zwembad; een tikkeltje nerveus en bang af te zullen gaan. Gelukkig blijk ik niet de enige stumper – gedeelde schande is halve schande. Ik heb jarenlang niet gezwommen en haal ternauwernood de overkant van het 25-meterbad. Het keerpunt is die eerste zwemlessen een favoriete hangplek voor een oudere. Een gemotiveerd mens leert echter verrassend snel. Binnen een paar weken crawl ik al volop baantjes, maar ontdek ook dat triatleten
zwemmen als een full-contactsport beschouwen. Je krijgt een tik, deelt een kick uit, zegt in het begin steeds ‘sorry’ tot je merkt dat triatleten niet echt sorry-zeggers zijn. Op al te hardnekkig klagen volgt het advies om maar te gaan schoonzwemmen. Nee, ik moet het zo zien: Dit is juist dé manier om alvast te wennen aan het echte werk, de start van een triathlonwedstrijd. Ik kan aanvankelijk maar moeilijk wennen aan alle bijna-botsingen in het bad. Het doet me terugdenken aan de Franse driebaanswegen van vroeger, waar verkeer van beide kanten de middelste rijbaan gebruikte om in te halen. Wie de minste doodsangst kende en als laatst uitweek kwam het snelst vooruit. In een zwembaan met bumperklevers en inhalers die langs, bijna over je heen, maar nog net niet onder je door zwemmen, schuiven bange treuzelaars als ik steeds dichter tegen de lijn om maar geen obstakel te hoeven zijn. Zal ik hier ooit mijn plek in kunnen opeisen? Tussen de bedrijven door luister ik als brave leerling met rode oortjes naar verhalen vertellende cracks. Als ik de geheimtaal waarin gesproken wordt begrijp tenminste. Wat wordt toch bedoeld met het woord ‘transitie’? Zelf associeer ik dat met een geslachtsverandering; hij wordt een zij of vice versa. Of er wordt verhaald over het bestraffen van ‘draften’. Wat is dat nu voor kinky iets? Ah, het betekent gewoon wieltjes plakken, iets waarvoor wielrenners worden geprezen, maar dat triatleten blijkbaar opvatten als vals spelen. ‘Een bepaald vermogen trappen’ heeft trouwens niets te maken met veel
geld verdienen, zo leer ik ook nog. Verder weet ik nu dat triathlon meer is dan een stukje zwemmen, fietsen en lopen. Triathlon bestaat namelijk ook uit data, grafieken en getallen. Zelf train ik als halve digibeet voornamelijk op gevoel – hoe ver of hard ik ga wordt bepaald door de hoeveelheid pijn die ik ervaar. De ware triatleet, of eigenlijk zijn vaste partner Garmin, meet daarentegen alles, van de zwemcadans tot de ‘elevation gain’ bij het lopen. De triatleet eet geen voedsel maar kilocalorieën. Met welk wattage klim jij eigenlijk? Het zijn ware cijferfetisjisten! Mijn ontdekkingstocht is nog lang niet voorbij. Tot mijn eigen schrik heb ik me in een impulsieve bui, aangestoken door mijn fanatieke omgeving, ingeschreven voor de Ironman Maastricht dit jaar. Ik, een Ironman? Ik werp een blik in mijn medisch dossier: Voorlopig ben ik eerder een Rusty man. Totaal onverantwoord, maar afhaken is geen optie. Daarvoor is de ontdekkingstocht door deze nieuwe wereld te spannend.
Wat wordt toch bedoeld met het woord ‘transitie’? Zelf associeer ik dat met een geslachtsverandering; hij wordt een zij of vice versa.
SCH CHA CH HAATSEN T TSEN SK KEELER EELERS & F ETSEN FI TSEN TSEN
VEEN
REN
22 A7/E
HEE
RE
JOU
HAICO BOUMA SCHAA SCHAA ATSEN, TSEN, SKEELERS EN FIETSEN
OUDEHASKE
Openingstijden: Ma 13.00-18.00 uur • Di t/m t Vr 9.00-18.00 uur V Donderdag koopavond 19.00-21.00 uur • Za 9.00-17.00 uur
Hasker Utgongen 7 • 8465 SJ Oudehaske • Tel. T 0513 - 67 72 34 • www.haicobouma.nl
046
TRANSITION
Een subtropische
V E R R A S SING Flora Duffy heeft een bijzonder jaar achter de rug. Ze deed wat eigenlijk niemand had verwacht, namelijk de gedoodverfde favoriet Gwen Jorgensen van de wereldtitel houden in de World Triathlon Series. En passant veroverde ze ook nog eens de wereldtitels Xterra en crosstriathlon. Marcia Jansen sprak met de kampioene vlak voor de Kerstdagen die ze doorbracht met haar familie op Bermuda. Over haar jeugd op een subtropisch eiland, haar geleidelijke weg naar succes, de eetstoornis die ze overwon en haar aanvallende wedstrijdtactiek die haar uiteindelijk de wereldtitel opleverde.
047
048
TRANSITION
Tekst Marcia Jansen Beeld Wagner Araujo, Petko Beier, Delly Carr, Janos Schmidt/ITU, Jesse Peters/Xterra
wereldtitels, ik kan het eigenlijk nog niet helemaal geloven”, geeft Flora Duff y als antwoord op de vraag hoe ze terugkijkt op het afgelopen jaar. “Het seizoen was één grote wervelwind en eindigde pas in november met het wereldkampioenschap crosstriathlon. Ik kijk er dan ook naar uit om naar Bermuda te gaan, mijn familie weer te zien en te genieten van de zon en het strand. Maar ik ga er niet alleen heen om vakantie te vieren, ik zal er zeker ook trainen. Ik woon een groot gedeelte van het jaar in Boulder, Colorado, en daar is het vrij koud in de winter, dus ik hoop in ieder geval wat kilometers in de zon te maken. Bermuda is niet groot, maar je kunt er heerlijk trainen. Ik zwem graag in zee, je kunt er prachtig langs de kust hardlopen en op de fiets kun je het hele eiland ontdekken. Ik sta er iedere keer weer versteld van hoe mooi Bermuda is.” Duffy is geboren en getogen op Bermuda. Haar ouders waren jonge twintigers toen zij voor werk vanuit Engeland emigreerden naar het langs de oostkust van de Verenigde Staten gelegen eiland. Het overzeese gebiedsdeel van het Verenigd Koninkrijk heeft een oppervlakte van 53 vierkante kilometer en telt zo’n 65.000 inwoners. Het subtropische klimaat, de azuurblauwe zee, koraalriffen en roze zandstranden trekken jaarlijks talloze toeristen naar het eiland. De 29-jarige Duff y woonde er tot haar zeventiende, maar keert regelmatig terug om haar ouders en twee broers op te zoeken. “Het was geweldig om
049
in Engeland was het koud en grijs. De kostschool was vrij chique, dus dat was best een cultuurschok. Maar ik kwam al snel in mijn ritme en voor mijn triathloncarrière is het de beste beslissing geweest. Het was voor mij dé manier om op een hoger niveau te komen.”
Er werd me verteld dat ik sneller zou zijn als ik dunner was. Ik was jong en geloofde dat. Ik kwam uiteindelijk geblesseerd en uitgeput aan de start in Beijing en haalde de finish dan ook niet. Mijn lichaam was op en liet me duidelijk weten dat het zo niet verder kon.”
op Bermuda op te groeien”, vertelt ze. “Ik maakte er al op jonge leeftijd kennis met de triathlonsport. Er is een kleine, maar hechte triathlongemeenschap en er zijn veel lokale wedstrijden, zelfs voor kinderen. Ik had een heel actieve jeugd. Ik hield van hardlopen en fietsen en werd op mijn zevende lid van de zwemvereniging.”
KOSTSCHOOL
Triathlon werd een meer serieuze aangelegenheid toen Duff y als tiener in haar eentje naar Engeland vertrok. “Het was mijn beslissing om naar een kostschool in Engeland te gaan. Dat is vrij gewoon op Bermuda. Veel kinderen vertrekken op die leeftijd. Ik had een gedeeltelijke sportbeurs voor het Kelly College, dat een goed zwemprogramma heeft en een klein triathlonteam. Zo verhuisde ik naar Tavistock, een klein plaatsje in het zuiden van Engeland. Ik heb een dubbel paspoort en was al regelmatig bij familie op bezoek geweest, dus de stap om naar Engeland te gaan was niet heel groot, al veranderde er natuurlijk wel veel. Ik bracht mijn jeugd door in warme temperaturen, vlakbij het strand en
Twee jaar na haar verhuizing naar Engeland kwalifi ceerde de op dat moment 18-jarige Duff y zich namens Bermuda voor de Commonwealth Games in Melbourne. In haar eerste internationale wedstrijd – en haar tweede over de olympische afstand – finishte ze als achtste en later dat seizoen veroverde ze een zilveren medaille op het WK voor junioren in Lausanne. “Hoewel ik op dat moment in Engeland woonde en ook een Brits paspoort heb, heb ik nooit overwogen om voor Groot-Brittannië uit te komen. Ik word heel goed ondersteund door de bond en Bermuda is nu eenmaal mijn thuis.” Nadat ze zich twee jaar later ook nog eens kwalificeerde voor de Olympische Spelen in Beijing, leek de toekomst haar toe te lachen. Toch kwam er een kink in de kabel. In de aanloop naar de Spelen ontwikkelde Duff y een eetstoornis. “Er werd me verteld dat ik sneller zou zijn als ik dunner was. Ik was jong en geloofde dat. Ik kwam uiteindelijk geblesseerd en uitgeput aan de start in Beijing en haalde de fi nish dan ook niet. Mijn lichaam was op en liet me duidelijk weten dat het zo niet verder kon.”
050
TRANSITION
Bermuda is een klein eiland en veel mensen kennen mij nu. Boodschappen doen kost me aanzienlijk meer tijd dan voorheen. Ik ben een introvert type, dus dat is best een grote verandering. Maar het is leuk dat mensen in mij geinteresseerd zijn. Ik weet dat dat zomaar weer over kan zijn, dus geniet ik er vooral van.”
RESOLUUT BESLUIT
Duff y nam een resoluut besluit. Ze stopte met triathlon en ging terug naar Bermuda waar ze fulltime in een winkel ging werken. “Maar na een tijdje realiseerde ik me dat ik dat niet voor altijd wilde doen en schreef me in aan de universiteit van Boulder in de Verenigde Staten. Ik had vrienden daar en had goede dingen over de universiteit gehoord.” In Boulder vond Duff y langzaam maar zeker het plezier in de sport weer terug. “Ik wilde in geen geval terug naar de manier waarop ik sportte voor de Olympische Spelen in Beijing. Door me zo te focussen op mijn gewicht, raakte ik elk gevoel voor realiteit kwijt. Ik verloor het contact met anderen en was totaal niet mezelf. Dus toen ik in Boulder kwam, ben ik gaan sporten als een gewone universiteitsstudent, om fit en gezond te blijven.”
Onder begeleiding van coach Neal Henderson, een voormalig professioneel triatleet, maakte ze uiteindelijk toch weer haar comeback in de triathlonsport. Als eerste pakte ze het fietsen weer op en ging wedstrijden rijden voor het universiteitsteam. “Het was zwaar, maar ik had er veel plezier in en in het najaar van 2009 besefte ik dat ik weer aan triathlon wilde doen.” In de zomer van 2010 deed ze weer voor het eerst mee aan een World Cup en datzelfde jaar fi nishte ze als achtste in het door Emma Jackson gewonnen wereldkampioenschap voor neosenioren. In de jaren die volgden bleef ze zich, nog steeds onder begeleiding van Henderson, langzaam maar zeker verder ontwikkelen. Het resulteerde in 2015 uiteindelijk in een eerste podiumplaats in de World Triathlon Series
051
PALMARES FLORA DUFF Y 2006 2
WK junioren
2012 1
World Cup Huatulco
2013 3
WK Xterra
2014 1
WK Xterra 2
ITU WK crosstriathlon
2015 1
ITU WK crosstriathlon 1
WK Xterra 2
WTS Edmonton 3
Panamerican Games
2016 1
Eindstand World Triathlon Series 1
WTS Grand Final Cozumel 1
WTS Montreal 1
WTS Stockholm 1
ITU WK crosstriathlon 1
WK Xterra 2
WTS Leeds 3
WTS Kaapstad
race in Abu Dhabi, gevolgd door een tweede plaats in Edmonton hetzelfde jaar. “Na het seizoen 2015 realiseerde ik me dat, als ik ooit een race wilde winnen, ik mijn kracht tijdens het zwemmen en het fietsen moest gebruiken. Ik moest uit zien te vogelen hoe hard ik nog kon lopen na een zwaar fietsonderdeel. Om dat te bereiken ben ik vorige winter in Stellenbosch, Zuid-Afrika, waar ik in de winter en het voorjaar train, gaan samenwerken met een nieuwe hardloopcoach, Ernie Gruhn. We hebben ons daarbij niet gefocust op meer of harder trainen, maar vooral op de biomechanica van het lopen, zodat ik een snelle tien kilometer zou kunnen lopen na een zwaar fietsonderdeel.”
WEDSTRIJD HARD MAKEN
Net als Duffy waren meer triatletes er op gebrand om een einde te maken aan de sinds 2014 durende hegemonie van Gwen Jorgensen in de WTS-races. In Gold Coast was het dan zover: Duff y nam samen met Helen Jenkins en Andrea Hewitt de leiding tijdens het fietsen en het drietal begon met anderhalve minuut voorsprong aan het looponderdeel. Jenkins wist als enige de voorsprong te behouden en schreef de race op haar naam. “Dat was een game-changing moment”, zegt Duff y die als vierde eindigde. “Ik wist dat we, als we vanaf het begin van de wedstrijd hard zouden werken, een kans hadden om haar te verslaan en dan is het geweldig dat dat ook lukt. Ik hou ervan om de wedstrijd hard te maken, risico’s te nemen. Maar je moet tegelijkertijd ook slim racen. Dat heb ik aan den lijve ondervonden in de WTS-race in Leeds. Ik fietste te hard en dat had zijn weerslag op het lopen. Maar dat hoort allemaal bij het leerproces. Je ervaart dingen, analyseert wat mis gaat en neemt het mee in de volgende race.” De puzzelstukjes vielen uiteindelijk op hun plaats in het Zweedse Stockholm waar Duff y haar eerste WTS-wedstrijd op haar naam schreef. “Ik draaide er een meer gecontroleerde race dan in Leeds”, vertelt ze. “Ik bouwde een minuut voorsprong op tijdens het fietsen, maar begon met slechts 25 seconden voorsprong aan
052
TRANSITION
het lopen. Soms moet je het vertrouwen hebben niet té hard te gaan.” Haar overwinning gaf Duffy het zelfvertrouwen om voor de hoofdprijs te gaan in de Grand Final in het Mexicaanse Cozumel. “Het was de eerste keer dat ik realiseerde dat er een opening was. Dat als alles goed zou gaan, ik misschien wel de wereldtitel zou kunnen winnen. Gwen Jorgensen leek me onaantastbaar, maar Stockholm was een keerpunt en het motiveerde me om er vol voor te gaan in Cozumel.” De olympische triathlon in Rio de Janeiro, die plaatsvond tussen Stockholm en Cozumel, verliep evenwel niet zoals Duff y had gehoopt. Het goud ging naar Jorgensen en de atlete uit Bermuda die als de nummer één op de wereldranglijst de race inging, finishte in haar derde Olympische Spelen als achtste. Ze liet zich er niet door uit het veld slaan. “Iedereen die in Rio aan de start stond, was voor meer dan honderd procent gemotiveerd. Om op het
podium te komen, moet je een perfecte dag hebben. Ik had een goede dag en eindigde als achtste. Na afloop was ik wel teleurgesteld, maar in het begin van het seizoen had ik nog gezegd dat ik blij zou zijn als ik in de top-tien zou eindigen. Dus dat doel was bereikt.”
3 WERELDTITELS IN 2 MA ANDEN
Duffy beleefde haar perfecte dag half september in de Grand Final in Cozumel. Waar ze niet
053
het fietsen in pelotons op de weg naar de vaak technische mountainbike parkoersen van de crosstriathlon. “Ik vind het allebei even leuk en de combinatie gaat me tot nu toe makkelijk af. Ik train veel op mijn mountainbike als ik van januari tot april in Zuid-Afrika ben, en ik mountainbike zeker één tot twee keer per week tijdens het seizoen in Boulder omdat ik het een fijne, afwisselende training vind. Maar de focus ligt vooral op de World Triathlon Series. Na Cozumel had ik vijf weken om me voor te bereiden op de crosskampioenschappen en in die periode heb ik veel omvang getraind op de mountainbike. Verder scheelt het dat mijn coach Neal Henderson zelf in het verleden aan Xterra’s heeft meegedaan. Hij weet hoe je je daar op moet voorbereiden.”
Ik hou ervan om de wedstrijd hard te maken, risico’s te nemen. Maar je moet tegelijkertijd ook slim racen.”
alleen de race won, maar ook geschiedenis schreef door als eerste triatlete uit Bermuda de wereldtitel mee naar huis te nemen. Duffy domineerde ook dit keer tijdens het fietsen en was in de afsluitende tien kilometer zelfs negen seconden sneller dan olympisch kampioene Jorgensen. “De omstandigheden waren perfect voor mij. Warm met een hoge luchtvochtigheid, precies zoals ik dat gewend ben op Bermuda. Ik was voorbereid op de hitte, zo droeg ik voor de start een koelvest en een koude, natte handdoek in mijn nek. Ik probeerde voor de start zo min mogelijk te zweten, terwijl veel andere atletes al doorweekt waren voordat het startschot geklonken had.” Na een lang en vermoeiend seizoen, veroverde Duffy in de twee maanden daarna ook nog eens – voor de derde keer alweer – de Xterra wereldtitel op Maui en de officiële ITU wereldtitel crosstriathlon in Australië. De atlete heeft weinig moeite met de omschakeling van
Na de XTERRA-race op Maui reisde Duffy naar Bermuda om haar familie te zien en werd ze op het vliegveld verwelkomd door de minister van sport, Sylvan Richards. De inwoners van Bermuda zijn maar wat trots op hun meervoudig wereldkampioene. “Ik heb me laten vertellen dat er vrijwel geen auto’s op de weg waren toen de olympische race in Rio de Janeiro aan de gang was. Bermuda is een klein eiland en veel mensen kennen mij nu. Boodschappen doen kost me aanzienlijk meer tijd dan voorheen”, lacht ze. “Ik ben een introvert type, dus dat is best een grote verandering. Maar het is leuk dat mensen in mij geïnteresseerd zijn. Ik weet dat dat zomaar weer over kan zijn, dus geniet ik er vooral van.” Aanvankelijk was het Duff y’s plan om zich in 2017 meer te gaan richten op de lange afstand, maar het veroveren van de wereldtitel bracht daar verandering in. “Mijn raceprogramma ziet er nu grotendeels hetzelfde uit als vorig seizoen. De nadruk ligt op de World Triathlon Series en ook zal ik weer in een aantal crosstriathlons starten. Ik overweeg nog om mee te doen aan een Ironman 70.3, maar ik wil eerst even kijken hoe het seizoen verloopt voordat ik daar een beslissing over neem.”
A ls lid van de Nederlandse Triathlon Bond ontvang je zes keer per jaar gratis het nieuwe Transition magazine in de brievenbus. Geen lid? Geen nood. Ook dan kun je Transition ontvangen. Je kunt je abonneren door een mailtje te sturen naar info@triathlonbond.nl of via de website van de Nederlandse Triathlon bond, triathlonbond.nl. Bezoek ook onze website transition.nl voor het laatste nieuws, kalenders en informatie over de verschillende competities.
EVENEMENTEN 2017
Aan welke wedstrijden neemt u deel?
sportflevo.nl/triathlon
Challenge Almere – Amsterdam
DUIN Duathlon & Triathlon
|
Suydersee Triathlon • 1/8e triathlon • 1/4e triathlon
• EK Long Distance • Half Distance • TriTogether • Para-triathlon • Eredivisie Team-Relay • Business Relay
• Jeugd & Junioren Circuit • Basisscholen Triathlon
• Junior Challenge 1/16e
• Junior Challenge • Senior en No-Limit Challenge
Almere www.triathlonalmere.nl
Urk www.suyderseetriathlonurk.nl
Almere www.challenge-almere.com
|
27 & 28 mei 2017
14 & 15 juli 2017
23 & 24 juni 2017
Zeewolde Endurance
8, 9 & 10 september 2017
27 augustus 2017
Triathlon Noordoostpolder
|
|
• Olympic Distance • Sprint • 2e divisie wedstrijd • 4e divisie wedstrijd • Junior Challenge • Jeugd & Junioren Circuit
• 1/4e triathlon • 1/8e triathlon • 1/16e triathlon • Business triathlon • Junior Challenge
Zeewolde www.zeewolde-endurance.nl
Emmeloord www.triathlonnoordoostpolder.nl
Foto: Ingrid Hardorff Brijde
| • NK Duathlon Lang • BK Duathlon Lang • Sprint Duathlon • Olympic Distance • Sprint • 1e en 2e divisie wedstrijd
056
TRANSITION
Vakantietriathlons NIETS IS LEUKER DAN TIJDENS DE ZOMERVAKANTIE ERGENS EEN TRIATHLON MEE TE PAKKEN. DE SFEER IS TOCH ANDERS DAN THUIS. HELAAS ZIJN OOK BUITEN NEDERLAND IN DE VAKANTIEPERIODE DE TRIATHLONS DUN GEZAAID. TRANSITION ZET EEN AANTAL OPTIES OP POPULAIRE VAKANTIEBESTEMMINGEN OP EEN RIJTJE. OP MAXIMAAL ÉÉN DAG (DOOR) RIJDEN MET DE AUTO – OM EVEN MEE TE PAKKEN OF ALS DOEL OP ZICH. TRANSITION TRAVEL
6
4
1
2
3
4
9 juli
15–16 juli
16 juli
25–28 juli
Olympisch
Olympisch, sprint, kids
Olympisch
Lang, kort, kids, RBR
Iseo Triathlon Italië In het bij Nederlanders populairste vakantiegebied in ‘Bella Italia’ ligt tussen Gardameer en Comomeer het kleinere meer van Iseo. Een fietsronde met twee beklimmingen van 3,5 en 6,5 km lengte en drie loopronden door het centrum van Iseo maken van dit Italiaans kampioenschap olympische afstand (zonder stayeren!) een mooie wedstrijd. Een dag eerder vind er ook een World Cup voor paratriatleten plaats. ecorace.net
Mostiman Wallsee Oostenrijk Tirol en Steiermarken worden weliswaar meer door Nederlanders bezocht, maar Niederösterreich biedt de vakantievierende triatleet de meeste mogelijkheden voor een triathlonstart. De Mostiman kent verschillende afstanden en er hoeft niet serieus te worden geklommen en is daardoor voor het hele gezin. Yvonne van Vlerken verschijnt er dit jaar in haar ‘Wahlheimat’ ook aan de start. Als dat geen aanbeveling is? mostiman.at
Schliersee Alpentriathlon Duitsland Deze triathlon rond de Schliersee is één van de oudste in Duitsland. Dit jaar wordt hij alweer voor de dertigste keer gehouden. Het evenement in Beieren was jarenlang een internationale topwedstrijd met Rob Barel (vier keer) en Eric van der Linden (drie keer) als ‘Rekordsieger’. Gelegen in het voorgeborchte van de Alpen kennen zowel fiets– als loopparkoers de nodige klimmetjes. Pittig maar mooi. schliersee–alpentriathlon.com
Triathlon Alpe d’Huez Frankrijk In één van de meet favoriete vakantieregio’s voor Nederlanders oefent de befaamde Alpe ook op multiduursporters een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit. Met verschillende afstanden en disciplines heeft het vierdaags triathlonfestijn voor elk wat wils, maar één ding is voor iedereen gelijk: Sporten in een ‘magnifique’ Alpendecor met als ‘pièce de résistance’ de finish op de mythische berg. alpetriathlon.com
057
7
8
5–6 augustus
Triathlon Sankt Moritz Zwitserland Sprint, kids, RBR
Tal van toptriatleten trekken in de zomermaanden naar vakantieparadijs Sankt Moritz (1.822 meter) voor een hoogtestage. Sinds een paar jaar wordt er ook een triathlon gehouden waaraan olympisch gouden en zilveren medaille winnares Nicola Spirig haar naam heeft verbonden. Dankzij korte afstanden en relatief vlakke parkoersen hoef je niet meteen naar adem te happen. Servus! homeoftriathlon.ch
5 3 7
2
1
5 29 juli
6
8
5–6 augustus
9 september
Challenge Praag Tsjechië
Triathlon Eupen België Halve, sprint
Olympisch
In overzichten van populaire stedentrips eindigt Praag steevast hoog in de top–tien. In de Gouden Stad kan je niet alleen heerlijk rondslenteren, maar ook zwemmen, rennen en fietsen. Met start en finish in het historische centrum is het één van de meest bijzondere triathlonlocaties in Europa. Voornamelijk vlakke parkoersen en afstanden voor jong en oud maken het geschikt voor het hele gezin. Vítejte – welkom. challenge–prague.com
Vlak bij Nederland, maar toch heel anders. Dat maakt de Ardennen tot een druk bezochte vakantiestek voor landgenoten. In het minder bekende Duitstalige hoekje van de Ardennen wordt al sinds 1984 een triathlon gehouden. De laatste jaren is het tevens het Belgisch kampioenschap halve triathlon. Zoals je in de Ardennen mag verwachten zijn de parkoersen groen, heuvelachtig en pittig. Amai. triathloneupen.be
Het valt net na de reguliere zomervakanties en Aarhus vliegt nog enigszins onder de toeristenradar, maar dat zal dit jaar ongetwijfeld veranderen nu het historische Deense stadje Culturele Hoofdstad van Europa is. Een mooie gelegenheid om naar Jutland te rijden en tegelijk een triathlon te doen, die de atleten grotendeels door glooiend heuvellandschap en stadsparken voert. Skål! eu.ironman.com
Halve, sprint, kids
Ironman 5150 Aarhus Denemarken
058
TRANSITION
Lennart Stekelenburg
Het plezier staat voorop Tekst Norbert Veringmeier Beeld Rita de Bruijckere, Herman Visser
R
ijnbeek nam begin jaren negentig van de vorige eeuw een aantal malen deel aan de triathlon van Aalsmeer. “Toen was het zwemmen nog in een zwembad. Het is al zo lang geleden dat ik niet eens meer weet waarom ik meedeed.” Stekelenburg deed zijn eerste triathlon in Doetinchem in de zomer van 2002. “Ik deed dat samen met collega-zwemmer Merijn Ellenkamp die daar vandaan kwam. In de zomer heb je als zwemmer een rustperiode en dan is het leuk een keer iets anders te doen.” Van rustperiodes was in de zomer geen sprake meer toen Stekelenburg zich als topsporter
ZIJ-INSTROMERS
ZWEMMERS DENNIS RIJNBEEK (44) EN LENNART STEKELENBURG (30) DEDEN VOOR HUN TOPSPORTCARRIÈRES AL WEL EENS EEN TRIATHLON. “EIGENLIJK ZIJN WIJ DUS HELEMAAL GEEN ZIJ-INSTROMERS ZOALS IN DEZE RUBRIEK BEDOELD WORDT”, KLINKT HET LACHEND BIJ DE START VAN HET INTERVIEW MET DE TWEE PLOEGGENOTEN UIT HET 2eDIVISIE TEAM VAN TRIMATES.
aan het zwemmen ging wijden. “In die periode zijn er internationale wedstrijden en trainingsstages en had ik dus geen tijd meer voor een triathlon. Ik denk ook niet dat mijn trainer dat had toegejuicht.” Stekelenburg stopte in 2013 met zwemmen op topniveau. Een jaar eerder nam hij nog deel aan de Olympische Spelen in Londen. Hij kwam uit op de wisselslagestafette en de 100 en 200 meter schoolslag. De schoolslagspecialist heeft nog altijd nationale records op de 50 en 100 meter schoolslag in handen. Rijnbeek kwalificeerde zich tweemaal via de 4x100 meter estafette voor de Olympische Spelen. In 1996 reisde hij als reserve naar Atlanta. Vier jaar later in 2000 Sydney kwam hij wel in actie maar was hij verantwoordelijk voor een foutieve wissel waardoor het Nederlandse team vroegtijdig werd uitgeschakeld. “In Sydney leerde ik Rob Barel kennen. Hij zat net als ik in de atletencommissie van NOC*NSF. Toen ik in 2001 stopte met zwemmen haalde Rob mij over om mee te doen aan de triathlon van Veenendaal. Ik moest aftrainen van twintig uur per week trainen en zocht een andere sportinvulling. Voor zwemmers is er eigenlijk geen drempel om een triathlon te doen. Voor veel sporters is zwemmen het lastigste onderdeel, voor ons natuurlijk niet. En fietsen en hardlopen kan iedereen wel. Sowieso vond ik het heerlijk om in de zomer op de racefiets te stappen en in de winter had ik tijd om hard te lopen.”
ZWEMMEN GEEN PRÉ
In de achtste triathlon van Veenendaal in 2002 kwam Rijnbeek als eerste uit het water om uiteindelijk als veertigste te finishen. Zijn zwemvaardigheid bleek niet meteen een pré om triathlon leuk te vinden. “Na het zwemonderdeel werd ik door iedereen ingehaald. Daar krijg je niet direct een positief gevoel van. Pas toen ik een keer een Run Bike Run deed, merkte ik dat ik eigenlijk helemaal niet zo’n slechte fietser was.” De ‘triathloncarrière’ van Rijnbeek kende veel ups en downs. “Ik deed regelmatig een wedstrijdje maar ben ook drie
059
keer gestopt. Dat was ook zo toen ik gevraagd werd voor het tweede team van TriMates. Zo ben ik toch weer in de triathlonsport gerold.” Op hetzelfde moment werd Stekelenburg door vrienden voor TriMates uitgenodigd. Voor hem was de overgang naar de triathlonsport even wennen. “Natuurlijk had ik een goede basisconditie, maar als zwemmer was ik vooral een sprinter. In heel korte tijd zie je in het zwemmen enorm af. Dat gevoel kende ik dus wel, maar in een triathlon duurt dat afzien veel langer. Dat was doorbijten.” Voor beiden staat in de triathlonsport het plezier voorop. “Het is vooral een kwestie van me fit blijven voelen”, vertelt Stekelenburg. “Mijn maatschappelijke carrière staat centraal en heel veel tijd om te trainen heb ik niet. Door mijn zwemervaring weet ik wel hoe ik mij in een relatief korte periode op een wedstrijd kan voorbereiden. Want als ik start, wil ik als oud-topsporter natuurlijk wel zo goed mogelijk presteren en heb ik het
IK HEB NIET DE AMBITIE LANGERE AFSTANDEN TE DOEN. DAN MOET IK MET MEER STRUCTUUR TRAINEN EN IK WIL JUIST GEEN SCHEMA’S MEER. DIE HEB IK GENOEG GEHAD IN HET ZWEMMEN.”
Dennis Rijnbeek
doorzettingsvermogen dat te doen. Lid zijn van een team is daarbij een extra stimulans. Je laat je makkelijker verleiden net een stapje extra te doen. Dat teamgevoel vind ik mooi. In de zwemsport is toch allemaal wat individueler.”
NOOIT EEN HELE
Stekelenburg startte tot op heden alleen in sprinttriathlons. “Ik heb niet de ambitie langere afstanden te doen. Dan moet ik met meer structuur trainen en ik wil juist geen schema’s meer. Die heb ik al genoeg gehad in het zwemmen.” Rijnbeek denkt er net zo over. “Na mijn triathlon in Veenendaal kreeg ik van verschillende kanten adviezen. Het verhaal was dat ik met meer gerichte trainingen mijn fietsen en lopen zodanig kon verbeteren dat er zeker top-tienklasseringen haalbaar zouden zijn. Maar ja, dan had ik net zo goed kunnen blijven zwemmen, want bij de beste tien hoorde ik, als ik weer zou gaan trainen, ook nog wel.” Rijnbeek start regelmatig in sprinttriathlons en olympische afstand triathlons en richt zich nu voornamelijk op de wedstrijden met TriMates. Eenmaal deed hij een halve en hij kijkt wel eens jaloers naar mensen die een hele doen. “Maar bij die halve vond ik al dat de voorbereidingen zoveel tijd kosten dat mijn gezin er de dupe van werd. Voor mij dus nooit een hele.” Opvallend is dat beide oud-zwemtoppers eigenlijk nauwelijks nog op hun specialiteit trainen. Op het moment van het interview was het voor Stekelenburg alweer weken geleden dat hij voor het laatst gezwommen had. “Fietsen en lopen vind ik nu leuker om te doen dan doelloos baantjes trekken.” Toen Rijnbeek eerder lid was van Hellas ging hij nog wel met regelmaat naar de zwemtrainingen. “Bij TriMates zijn die trainingen er niet, dus zou ik moeten trainen tijdens de reguliere zwemuren in het zwembad. Maar dat vind ik echt veel te druk.”
VERSTERKING
Het TriMates-team van Rijnbeek en Stekelenburg eindigde vorig jaar als zevende in de 2eDivisie Triathlon. De afgelopen periode hebben zich een aantal nieuwe leden aangesloten. “Het zou dus kunnen dat we versterking krijgen van een aantal snellere jongens uit team één”, vertelt Rijnbeek. “Hoe dat voor ons uitpakt, weten we nog niet.” Voor Stekelenburg geldt dat als hij daardoor zijn plek in het team zou verliezen, hij in de triathlonkalender op zoek gaat naar wedstrijden waar hij individueel kan deelnemen. “Ik wil deze sport graag blijven doen. De wedstrijden zijn een stok achter de deur om fit te blijven. Het zorgt ervoor dat ik lekker in mijn vel zit en is een uitlaatklep voor mijn werk.” Voor Rijnbeek zou minder wedstrijden met TriMates wel eens de voorbode kunnen zijn van een vierde afscheid van de triathlonsport. “Ik zie wel wat dan weer op mijn pad komt. Sporten blijf ik natuurlijk wel.”
060
TRANSITION
TIPS, TRICKS EN INFORMATIE WISSELZONE
REGELEMENTEN
Regelwijzigingen 2017
Begin december heeft de ITU diverse regelwijzigingen vastgelegd die met ingang van 2017 van kracht worden. De belangrijkste zetten we hier op een rij: • Technologische fraude is niet toegestaan en leidt tot directe diskwalifi catie en aanwijzing voor schorsing. Bij een vermoeden op technologische fraude kunnen offi cials een fi ets laten onderwerpen aan een check door een gekwalifi ceerde fi etshersteller, die het recht heeft om onderdelen tijdelijk te demonteren. Beeld Michael Dodge/Getty Images
• Atleten mogen op geen enkele wijze politieke, religieuze of raciale propaganda maken bij of rond een wedstrijd. • Atleten mogen geen tijdelijke tattoos op hun lichaam aanbrengen anders dan de nummers en logo’s die door de organisatie zijn verstrekt. • Atleten mogen geen apparaten gebruiken die hun aandacht afl eiden van hun omgeving. Men mag bijvoorbeeld wel de mobiele telefoon bij zich hebben, maar deze niet op een zodanige manier gebruiken dat daardoor de aandacht op de wedstrijd en/of
Finishen met je kind is vanaf dit jaar
het parkoers verslapt. Sanctie: Waarschu-
niet meer toegestaan.
wen en indien er geen herstel plaatsvindt
Q U O T E
tijdstraf. • Headsets/oordopjes worden bij het zwemmen verboden (was al zo bij fi etsen en lopen). • Atleten mogen geen sieraden dragen die mogelijk gevaarlijk zijn voor zichzelf of anderen. Desgevraagd zullen deze moeten worden verwijderd. • Bij wedstrijden waar de organisatie
• Bij het verstrekken van een straf aan een atleet is de offi cial niet verplicht uitleg te geven over het waarom van de straf. • Bij het gebruik van een strafbox is de atleet zelf verantwoordelijk om aan de betreff en-
voorziet in een ‘bag drop system’ (opslag
de offi cial in de strafbox te melden hoeveel
van wisseltassen) moeten de atleten daar
kaarten hij heeft gehad én van welke kleur.
gebruik van maken. Er mogen dan geen
Een gele kaart (voor blokkeren) levert een
spullen bij de fi ets worden gestald die niet
andere tijdstraf op dan een blauwe kaart
aan de fi ets vast zitten.
(voor stayeren). Het missen van een op-
• Atleten mogen bij het fi nishen niet worden vergezeld door anderen die niet aan de wedstrijd deelnemen (zoals kinderen) op straff e van diskwalifi catie. • Atleten mogen geen andere fi ets gebruiken dan de fi ets die ze hebben ingecheckt. • Bij een team-relay evenement mogen
gelegde tijdstraf resulteert overigens nog steeds in diskwalifi catie. • In crosstriathlons, cross Run Bike Runs en wintertriathlons worden mountainbikes met twee verschillende wieldiameters toegestaan. • Schijfremmen worden toegestaan bij alle
meerdere atleten van dezelfde fi ets ge-
niet-stayerwedstrijden en (was eigenlijk al
bruik maken. Ze hoeven dus niet allemaal
staande praktijk) bij de cross- en winter-
een eigen fi ets in te checken.
disciplines.
“You don’t play triathlon. You play soccer; it’s fun. You play baseball. Triathlon is work that you can leave you crumpled in a heap, puking on the roadside. It’s the physical brutality of climbing Mount Everest without the great view from the top of the world. What kind of person keeps coming back for more of that?” Chris McCormack, tweevoudig Ironman Hawaii winnaar
Innovation never stops
De nationale Dare2Tri wetsuit testdagen 2017 Dare2Tri houdt ook dit voorjaar weer verschillende gratis wetsuit testdagen in zwembaden bij jou in de buurt. Tijdens de wetsuit testdagen krijg je deskundig advies van Dare2Tri-medewerkers over de maatvoering en kun je de verschillende modellen uitgebreid testen. Voor meer informatie over de modellen, wetsuit testdagen: www.dare2tri.nl. Zeist, KNZB bad woensdag 22 februari, 19:30-21:30
Hoogvliet, Zwembad Hoogvliet woensdag 1 maart, 21:00-23:00
Amsterdam, Zwembad Sloterparkbad Zaterdag 4 maart, 13:15-14:15
Breda, Zwembad Sonsbeeck zondag 5 maart, 15:15-16:15
Poortugaal, Zwembad Albrandswaard maandag 6 maart, 21:00-22:00
Poortugaal, Zwembad Albrandswaard vrijdag 10 maart, 20:00-22:00
Kerkdriel, Zwembad MFC De Kreek zaterdag 11 maart, 16:00-17:00
Eindhoven, Zwembad Eikenburg maandag 13 maart, 20:00-22:00
Nieuwegein, Zwembad Merwestein zaterdag 18 maart, 13:00-18:00
Nieuwegein, Zwembad Merwestein zondag 19 maart, 12:00-18:00
Vlissingen, Vrijburgbad zaterdag 25 maart, 13:00-14:00
Renkum, Zwembad Aquarijn Zondag 26 maart, 12:00-13:00
Groningen, Zwembad de Parrel zaterdag 1 april, 17:00-18:00
Sneek, Zwembad It Rak zondag 2 april, 11:00-12:00
Schiedam, Zwembad Zuid zondag 9 april, 12:00-13:00
Zwolle, Zwembad de Vrolijkheid vrijdag 14 april, 19:00-20:00
Haaksbergen, Zwembad de Wilder zaterdag 15 april, 13:00-14:00
Geleen, Zwembad Glanerbrook zaterdag 22 april, 18:15-19:15
Roermond, Zwembad de Roerdomp zondag 23 april, 13:00-14:00
Noordwijk, Zwembad BinnenZee zaterdag 29 april, 15:00-16:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 12 juni, 18:00-21:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 19 juni, 18:00-21:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 26 juni, 18:00-21:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 7 augustus, 18:00-21:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 14 augustus, 18:00-21:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 21 augustus, 18:00-21:00
Amsterdam, Roeivereniging Ric maandag 28 augustus, 18:00-21:00
Vooraanmelding gewenst via sales@dare2tri.eu In samenwerking met:
ÂŽ Dare2Tri is a registered trademark of Sport Import B.V.
062
TRANSITION
TIPS, TRICKS EN INFORMATIE WISSELZONE
MEDISCH Inspanningshoofdpijn Veel sporters krijgen te maken met hoofdpijn na het sporten. Vaak is daar een goede verklaring voor te vinden: Er is te weinig gedronken of gegeten of men is te diep gegaan. Soms betreft het een verkeerde afstelling van de fi ets waardoor er overbelasting van de nekspieren ontstaat. Sommige sporters hebben al van alles al geprobeerd – zoveel drinken als ze kunnen, de fi ets door een expert laten afstellen of de nek laten behandelen door een manueel therapeut –, maar toch keren de hoofdpijnklachten na het sporten steeds terug. Bij deze sporters is vaak sprake van ‘Primaire Inspanningshoofdpijn’. Deze vorm van hoofdpijn is onschuldig, maar kan wel fl ink het plezier van de sporter bederven. Bondsarts Guido Vroemen schreef een aantal jaren geleden voor Triathlon Sport al een artikel over de symptomen en hoe je ermee om kunt gaan. Dit artikel kun je nog eens nalezen op transition.nl, onder ‘thema’s’, ‘gezondheid’.
GADGET Withings Activité Pop Zelfs wanneer voor werk of een speciale gelegenheid een nette dresscode wordt vereist, is de triatleet vaak snel te herkennen door het lompe digitale sporthorloge om de pols. Het Franse Withings zette daarom in op een elegante, analoge variant waarmee je ook in je allernetste outfi t stijlvol voor de dag komt. Met siliconen bandjes in verschillende kleuren ben je ook nog eens altijd color-coordinated. De Activité Pop is een hybride smartwatch/activity tracker die bijhoudt hoeveel je loopt en zwemt, je slaap meet en verbrande calorieën telt en alle deze informatie via Bluetooth naar je iPhone of Android telefoon stuurt zodat je exact kan bijhouden wat je op een dag hebt gedaan. withings.com
ONDERZOEK
Trainingsschema’s altijd afstemmen op het individu
H
oewel veel triatleten het in de periode rond de jaarwisseling wat rustiger aan doen qua trainingen en wedstrijden, is het toch een belangrijke periode. Niet alleen om fysiek en mentaal te herstellen van het voorgaande seizoen, maar ook omdat in deze periode plannen worden gemaakt voor het nieuwe seizoen. Welke wedstrijden komen er op het programma, en hoe gaat het trainingsschema er vervolgens uitzien?
elke groep steeg de maximale zuurstofopname met drie tot vijf procent en het vermogen met vijf tot acht procent. Op individueel niveau zagen de resultaten er daarentegen heel anders uit. Sommige renners verbeterden zich flink door een bepaalde aanpak, terwijl andere renners amper reageerden op precies dezelfde training. Desondanks bleek dat bijna 90 procent van de wielrenners die het opbouwende schema volgden zich verbeterden ten opzichte van 60 procent in de andere twee groepen.
Bij het opstellen van een trainingsschema moeten trainers tal van keuzes maken. Hoe lang zijn de trainingsblokken, wanneer wordt de rust ingepland, en waar is ruimte voor trainingsstages. Een ander belangrijk onderdeel van het trainingsschema is de opbouw van de trainingsbelasting. Van oudsher volgen trainers vaak een opbouwend schema, waarbij de belasting binnen een trainingsblok gaandeweg toeneemt. Maar is dat wel de beste keuze? Een groep Noorse onderzoekers zocht uit hoe wielrenners de belasting van hun intensieve intervaltraining moeten opbouwen: Opbouwend, afnemend of willekeurig. Op groepsniveau leek het voor goedgetrainde wielrenners niet uit te maken hoe zij hun intensieve trainingen periodiseren. Gemiddeld verbeterden alle groepen zich evenveel, ongeacht de opbouw. In
Wat nu de beste keuze is voor een individuele triatleet is op basis van deze studie helaas niet te zeggen. Het lijkt erop dat er meerdere wegen zijn die naar Rome kunnen leiden, maar dat elk individu zijn eigen weg heeft. Het is dus belangrijk dat elke triatleet met een eigen trainingsschema werkt, waarbij de vooruitgang regelmatig wordt geëvalueerd. Maatwerk dus. Tekst Paul Schermers Bron: Sylta Ø, Tønnessen E, Hammarström D, Danielsen J, Skovereng K, Ravn T, Rønnestad BR, Sandbakk Ø, Seiler S (2016) The effect of different high-intensity periodization models on endurance adaptations. Med. Sci. Sports Exerc., 48: 2165-2174. Eerder verscheen van deze studie een samenvatting op topsporttopics.nl.
064
TRANSITION
SPOT LIGHT
Finishen in een triathlon is voor veel sporters een moment van vreugde, blijdschap, euforie en soms ook uitputting. Transition verzamelde foto’s die dat bijzondere moment in al zijn facetten in beeld brengt.
WEESP
Weesper Triathlon
Machiel Ittmann stond in de jaren negentig van de vorige eeuw verschillende malen op het podium van het NK triathlon lange afstand in Almere. Hij wordt deze maand 48, maar vindt triathlon nog steeds een te gekke sport. Een derde plaats in de Weesper Triathlon verleidde hem tot een vreugdesprong.
AMS TERDAM
Eredivisie Mirandabad Triathlon
Danne Boterenbrood ontfermt zich over teamgenote Sarissa de Vries die helemaal kapot zit na de finish van de teamwedstrijd waarmee de Eredivisie Triathlon vorig jaar van start ging. In de teamwedstrijden halen atleten het uiterste uit zichzelf om hun teamgenoten te steunen. De vrouwen van Ferro Mosea wonnen er de wedstrijd mee.
Beeld Maryvonne van den Berg, Christie Brouwer, Delly Carr/ITU, Sean M. Haffey/Getty Images, Sonja Jaarsveld, Annet van Raalten/Sportief Zwolle, Diego Santamaria, WeesperNieuws
065
RIO DE JANEIRO
Paralympics
Tijdens de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro, waar de paratriathlon voor het eerst op het programma stond, wist Jetze Plat met zijn gouden medaille alle aandacht op zich gericht. Zilveren medaillewinnaar Geert Schipper was echter minstens net zo blij met zijn bijdrage aan dit stukje (Nederlandse) triathlonhistorie.
HAWAII
Ironman
Een opvallende finisher vorig jaar tijdens de Ironman Hawaii was Shirin Gerami. Afkomstig uit een land waar vrouwen hun lichaam volledig bedekt moeten hebben en sport voor vrouwen niet vanzelfsprekend is doet de Iraanse aan triathlon. Ondanks de hitte ging Gerami ook in de Ironman Hawaii gekleed volgens de zeden van haar land.
TRANSITION
Beeld Petko Beier/ITU
066
FINISH IN DE SNEEUW BUITENSPELEN WAS LEUK . NU BEGINT DE VOORBEREIDING OP HET ECHTE WERK . RUN BIKE RUN EN TRIATHLON. K AN NIET WACHTEN!
IGNITE YOUR PERFORMANCE
PUSHING THE BOUNDARY OF CYCLING PERFECTION.
Voor S-PHYRE dealers ga naar bikegear.cc/s-phyre