Transition #12

EEN UIT GAVE VAN

Magazine over Triathlon & Duathlon IN TERV IEW

THEM A

GERARD VAN ZEIJL

THE NEXT STEP

Triatleet met Parkinson

Wij helpen je op weg

12 2017

A L L ROU N D

NAGEN IETEN

KOEN DE HAAN

ALMERE & ROTTERDAM

Tot over tien jaar

Topsport in eigen land

03

INHOUD 06 12 14 16 24 28

Challenge AlmereAmsterdam Spotlight WK Rotterdam

Media

Interview Evert Scheltinga

Allround Koen de Haan

Race nutrition shoppen bij de toppers

COLOFON TRANSITION is het officiële magazine van de Nederlandse Triathlon Bond (NTB) met daarin aandacht voor triathlon, duathlon en andere combiduursporten. De Nederlandse Triathlon Bond stelt zich ten doel de beoefening en het organiseren van multidisciplinaire duursporten te bevorderen en de belangen van de bij haar aangesloten leden (verenigingen, wedstrijdorganisaties, individuele leden) te behartigen.

De NTB is aangesloten bij NOC*NSF, ETU en ITU. Transition magazine verschijnt zes keer per jaar. Het volgende nummer verschijnt in week 5 — 2018.

32 34 36 46 48 50

Paincave

Wisselzone

Avontuur Alaskaman Extreme Teamcompetities uitgelegd

Column Versus

Meten is weten

Uitgever Nederlandse Triathlon Bond Hoofdredactie Martijn Keijsers T 06 – 48 93 18 21 E martijn@transition.nl Eindredactie Nederlandse Triathlon Bond Medewerkers Jeroen Boot, Christie Brouwer (eindredactie), Martijn van Egmond (fotografie), Marcia Jansen, Martijn Keijsers, Marc van der Kort (fotografie), Mirko Meerwaldt, Miriam van Reijen, Ilona Rullens, Pieter van der Meer, Erik-Simon Strijk Art-direction & vormgeving Totenmetontwerpen.nl Jeroen Boot Mirko Meerwaldt Ilona Rullens Aan dit nummer werkten mee Tekst: Sander Berk, Nicky Cleuren, Nina Dumoulin, Anne Hendriksen, Thomas Sijtsma Beeld: Tim Buitenhuis, Roel Donker, Scott Flathouse, Koen de Haan, Ingrid Hardorff, Familie Heijsteeg, Jose Hurcado, Thomas

54 56 58 60 66 70

Werkplek

Core

Tokyo Bellen met Louis Delahaije

Aerodynamica

Juniorenpraat

74 78 84 88 96

Wat je moet weten over Adrie Berk

Obst, Lenneart, Ruinen, Roel van Schalen, Janos Schmidt, Romy Louise van Schooneveld, Specialized, TeamNL, Team Sunweb, TIG Sports, Bart Verkuijlen, Charlie Crowhurst / Getty Images Beeld cover Een toptijd in de maak tijdens Challenge Almere-Amsterdam, Jose Hurcado/Challenge AlmereAmsterdam Advertenties, verspreiding en druk Ying Media bv Zwarteweg 3 / 8603 AA Sneek T 06 – 10042999 E info@yingmedia.nl Abonnementen Leden van de Nederlandse Triathlon Bond krijgen Transition magazine zes keer per jaar gratis toegestuurd. Niet-leden betalen voor een los jaarabonnement € 37,-. Abonnees in het buitenland hebben de keuze tussen een digitale Transition (€ 37,- per jaar) of een gedrukt magazine thuisgestuurd krijgen (€ 70,30, inclusief verzendkosten).

Jaarabonnementen worden tot wederopzegging aangegaan.

Opzegging van een abonnement kan tot uiterlijk 1 december van het lopende abonnementsjaar, daarna wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Adreswijzigingen dienen uiterlijk een maand voor het verschijnen van de eerstvolgende uitgave van Transition magazine te worden doorgegeven. Dit kan door een e-mail te sturen naar info@triathlonbond.nl of per post via Postbus 1267, 3430 BG Nieuwegein.

Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd door middel van druk, digitaal of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.

Bruutste beproevingen

Triatleet met Parkinson

Squadra’s next step

Interview Pleuni Hooijman

Historische foto

04

TRANSITION

NE X T S TEP

Thomas Sijtsma ging voor ons tweemaal buurten met een atleet die het begrip ‘next step’ aan het doorleven is. Evert Scheltinga maakte twee keer een flinke stap en rammelt nu aan de poort bij de wereldtop op de lange afstand. Pleuni Hooijman zet deze winter de stap van fulltime maatschappelijke carrière naar het onzekere bestaan van topsporter op de lange afstand. Toeval of niet, intussen is Hooijman toegetreden tot Team4Talent, waar Scheltinga zijn eerste grote stap aan te danken heeft.

Stappen vooruit zet je ook met materiaal, voeding en training. Wij helpen je graag op weg. Tips van topatleten en aanstormend talent voor je (sport)voeding en de bijbehorende theorie krijg je van Miriam van Reijen.

Erik-Simon Strijk illustreerde essentiële oefeningen om je core stability een boost te geven. De uitleg erbij komt van NTC-trainer Tanja Sarenac. Fietsmateriaal leent zich bij uitstek voor investeringen in stappen vooruit.

Waar te beginnen en welke investering te kiezen? Roel van Schalen gidst je er doorheen.

Voor mij zelf kwam de ‘next step’ al heel snel in het offseason. Precies een dag na het WK kwam de ooievaar voor het eerst op bezoek bij huize Keijsers. Het zijn de gebeurtenissen in een mensenleven waarop triathlon, zelfs al is het mijn dagelijks werk, gevoelsmatig ver op de achtergrond komt te staan. Misschien is sport toch niet de belangrijkste bijzaak van het leven? Toch geldt dat niet voor iedereen. Tijmen ‘see daddy run’ Smit betrekt het familielieven nadrukkelijk in zijn sport, zoals we kunnen zien aan zijn paincave. Geert Lantink, die we opzochten vanwege zijn werkplek, vroeg zijn vriendin te huwelijk op de fi nishlijn in Almere. Ze zei volmondig ja! En Gerard van Zeijl sprak openlijk met ons over wat Parkinson doet met zijn sportbeleving. Het begrip ‘next step’ krijgt dan een heel andere lading. Mooie verhalen om het offseason mee in te luiden. Als redactie proberen we ook altijd volgende stappen te zetten. We introduceren er twee in deze editie. ‘Versus’ is voer voor discussie en de paincave is misschien wel het begin van een nieuwe serie. Laat je ons weten wat je ervan vond?

Veel leesplezier!

Martijn Keijsers Hoofdredacteur

Beeld Charlie Crowhurst / Getty Images

R

ocktober, dancember, voor sommige mannen ook movember, het offseason is aangebroken.

Tijd om uit te rusten, een feestje te vieren en om na te denken over volgend jaar. Voor alle sporters die daarbij toe zijn aan een ‘next step’, hebben we een extra dikke editie klaarliggen boordevol tips, achtergrondverhalen en interviews. In het voorjaar konden we de beginnende triatleet bedienen met een special; nu is het de beurt aan jullie, onze trouwe lezers en de vaste deelnemers aan races overal in Nederland...en heel ver daarbuiten. Bij dat laatste denk ik direct aan de Alaskaman Extreme, waar we een schitterend verhaal over hebben. Uiteraard ook ruim baan voor twee enorme hoogtepunten in eigen land: het EK in Almere en het WK Rotterdam. Het waren twee werkelijk onvergetelijke weekends.

05

06

TRANSITION

ALMERE Beeld Jose Hurcade/ Challenge Almere-Amsterdam

Het ETU EK van 2017 was een van de taaiste edities van Challenge Almere-Amsterdam. Harde wind en pittige regenbuien, bij ongekend lage temperaturen voor de doorgaans zo milde septembermaand, geselden de deelnemers aan de hele en de halve triathlon. De Junior Challenge moest een dag eerder zelfs worden omgezet in een zwemloop. Tegelijkertijd was het ook een snelle uitgave. Vele PR’s sneuvelden die zaterdag in de polder. Bij de mannen kwam er de gedroomde toptijd onder de acht uur en de snelste vrouw wist binnen de grens van negen uur te finishen.

07

08

TRANSITION

IN VLIEGENDE VAART GAAT HET NAAR LELYSTAD, ALS DE WIND OP DE DIJK PAL VAN ACHTEREN BLAAST.

Natte weersomstandigheden zorgen voor lekke banden en valpartijen. Racefavoriet Jan Raphael uit Duitsland is na materiaalpech al snel uit de wedstrijd. Jacob Veenstra valt hard, maar weet op karakter te finishen. De prijs voor snelste Almeerder gaat opnieuw naar Tjardo Visser.

09

010

TRANSITION

011

Yvonne van Vlerken is gekomen voor niets minder dan de Europese titel. De strijd met landgenote Sarissa de Vries duurt tot de eerste kilometers van het looponderdeel. Daarna neemt de routinier de leiding in handen, om die niet meer af te staan. Europees zilver is er voor De Vries.

De Wit-Russische Maksimava eist het brons voor zich op. Bij de mannen duurt het gevecht nog langer. Evert Scheltinga geeft het thuispubliek lang hoop, pakt de nationale titel, maar moet het EK-podium uiteindelijk laten gaan en wordt vijfde. Ook de jonge Deen Høgenhaug komt te vroeg aan de leiding. Plek vier is zijn deel. Oude krijger Victor Zyemtsev uit Wit-Rusland heeft halverwege de marathon nog altijd hoop op de titel, tot de machtige versnelling van de Brit Joe Skipper hem uiteindelijk ook te machtig wordt.

Brons is er voor de Sloveen Kovacic. Nederland pakt vier keer goud bij de Agegroupers.

012

SPOT LIGHT

TRANSITION

In deze editie van Transition een speciale editie van Spotlight, geheel gewijd aan het WK en de Grand Final in Rotterdam. Beeld: TIG Sports

LUCHTEN

1

Liefhebbers van Hollandse luchen kwamen volop aan hun trekken tijdens het WK. Genieten van iconen van de Maasstad was ook geen probleem, met de Erasmusbrug als opener van het fietsparcours voor alle categorieën. Het leverde spectaculaire beelden op bij Studio Sport, in de nationale kranten en in triathlonmedia over de hele wereld.

Rotterdam was even de topsporthoofdstad van de wereld. In elk geval vanuit triathlonperspectief.

2

1

2

EUROMAS T

De lopers hadden tijdens het WK weinig oog voor de Euromast tijdens het looponderdeel van het WK. Draaien keren, onverhard, heuvel op, heuvel af, er werd door de agegroupers na de fi nish heel wat nagezucht over het onverwacht zware loopparcours.

Gelukkig scheen op zondag de zon, na drie dagen wind, wolken en regen. Het werd voor Nederland een mooie afsluiter van het toernooi, met zeven wereldkampioenen onder de agegroupers.

3

THUISWEDS TRIJD

Opgroeien in Capelle aan de IJssel en als elite atleet deelnemen aan de Grand Final in Rotterdam. Marco van der Stel keek er twee jaar naar uit, vocht voor wat hij waard was, maar wist niet zijn beste resultaat te behalen. Gehoopt was een plek bij de eerste twintig, maar het werd stek 35. Topfavoriet Mario Mola moest de dagzege laten aan de Fransman Vincent Louis. Mola werd derde en prolongeerde zo zijn wereldtitel.

3

013

4

I N TERNATIONA AL

4

Van de 74 landen die deelnemers afvaardigden naar Rotterdam, viel Mexico misschien wel het meeste op. Met kleurrijke tenues, luidruchtige supporters, vlaggen overal langs het parcours en ongeveer 400 atleten waren de Mexicanen graag en vaak gezien.

Alleen Nederland, de Verenigde Staten en Groot BrittanniĂŤ leverden meer deelnemers.

In de medaillespiegel vond Mexico zichzelf terug op plek acht. Nederland werd vierde.

Groot BrittanniĂŤ harkte maar liefst 20 keer goud binnen.

5

5

R OYALT Y

Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet bezocht op vrijdag het WK Paratriathlon en maakte na afloop een praatje met wereldkampioen Jetze Plat, die zijn eveneens in Rotterdam behaalde wereldtitel van 2016 met overmacht wist te prolongeren. De twee ontmoetten elkaar eerder al in Rio de Janeiro op de Copacabana, waar Plat schitterde tijdens de Spelen. Esther Vergeer, paratriatlete, promotor van de nationale sportweek en bovenal de nieuwe chef de mission voor de Paralympische Spelen, luistert aandachtig toe.

6

D UFF Y

Geen enkele twijfel over wie de beste atlete van 2017 is. Flora Duffy wint de Grand Final, wordt voor het tweede jaar op rij wereldkampioene en voegt daar een maand later ook een nieuwe wereldtitel XTERRA aan toe.

Volgend jaar komt het WTS-circus naar Bermuda, zodat Duffy ook voor eigen volk kan tonen dat momenteel zij -en zij alleen- de heerseres is op het wereldtoneel.

6

014

TRANSITION

INSPIRATIE VAN OVER DE HELE WERELD MEDIA

2

The Barkley Marathons

Documentaire

Deze vermakelijke docu volgt de legendarisch eigenzinnige ultraloop die jaarlijks wordt georganiseerd in Tennesee(VS). 160 kilometer in 5 ronden, door onherbergzaam terrein, donkere wouden en gevangenistunnels. Onderweg scheuren deelnemers pagina’s uit geheimzinnige boeken. De route is iedere ronde anders (uren verdwalen hoort erbij), het deelnemersveld beperkt (slechts 40 uitverkorenen) en de inschrijfkosten zeer schappelijk ($1.60). Serieus afzien, maar wel met een dikke knipoog. o.a. via netflix

1

Boek

Bicycle Landscape Netherlands looks like this’, voor-

Eindhovens ontwerper/fotograaf/

zien van essays en commentaar,

randonneur Yorit Kluitman was

en vormen een buitengewoon intri-

eerder o.a. verantwoordelijk voor

gerende dwarsdoorsnede van Ne-

de scherpe teamkit van Squadra.

derland. Dit project werd geboren

Ook fi etste hij door álle 388

uit zijn fascinatie voor de grafi sche

Nederlandse gemeenten om het

structuur van de open ruimte én

landschap ertussen te fotografe-

zijn liefde voor de fi ets.

ren. Zijn beelden zijn nu verzameld in het kloeke boek ‘Bicycle Lands-

bicycle-landscape.com

cape — why the

4

Rich Roll

Podcast

Na een korte zwemcarrière raakte Rich Roll (what’s in a name) heftig aan de drugs. 10 jaar later, afgekickt en wel, gooide hij het roer drastisch om. Hij werd veganist en deed mee aan diverse Ultraman races. In zijn podcasts interviewt Rich in relaxte stijl een veelheid aan atleten met interessante, moedige en

3

Olympic Prep

Zwift

Optimaal doorwerken aan je voorbereiding voor Tokyo

grensverleggende verhalen. richroll.com

5

De Tijdrit

Kinderboek

‘20, met het Olympic Prep

Rod Waters’ sfeervol geïllustreerde kinderboek Eric’s Big

trainingsschema van Zwift

Day is nu ook verkijgbaar in het Nederlands. Hierin gaat

Workouts. Dat wordt dus

Eric met Emilie kijken naar de tijdrit van de wielrenners.

lekker zweten in je paincave

Op weg naar haar toe helpt hij allerlei fi etsers die pech

deze winter. Hou maar een

hebben. Maar hij mist bijna zijn afspraak met Emilie. Dus

handdoekje bij de hand.

fi etst hij héél hard mee om nog op tijd te komen!

whatsonzwift.com/workouts

bol.com

AVONTUURLIJK & TOPFIT DE WINTER UIT! BEKIJK ONZE REIZEN OP SNEEUWWANDELEN.COM

ONTDEK HET ONVERWACHTE

UIMLA GECERTIFICEERD

016

TRANSITION

Evert Scheltinga ONT WIK K EL SPRONGEN

EVERT SCHELTINGA MAAKTE TWEE KEER EEN “NEXT STEP” IN ZIJN TRIATHLONBESTAAN. EERST VAN RECREANT TOT NATIONAAL TOPATLEET OP DE KORTE AFSTAND, DAARNA VAN DAT SPECIALISME NAAR DE LANGE AFSTAND. IN BEIDE DISCIPLINES WERD HIJ NEDERLANDS K AMPIOEN. EIGENLIJK IS ER DUS GEEN GESCHIKTERE LANDGENOOT TE VINDEN DIE UIT K AN LEGGEN WELKE VER ANDERINGEN HIJ HEEFT DOORGEVOERD IN ZIJN LEVEN OM TOT EEN ONTWIKKELSPRONG TE KOMEN. AL IS SCHELTINGA NATUURLIJK, VERGELEKEN MET DE GEMIDDELDE LEZER VAN TR ANSITION, BUITENPROPORTIONEEL GEZEGEND MET TALENT.

017

018

TRANSITION

019

Tekst Tekst Thomas Sijtsma Beeld Romy Louise van Schooneveld

als jongetje niet. Nee, Evert liep op achtjarige leeftijd in en rond woonplaats Huissen al met de snelsten mee en had daar plezier in. Een kind vindt doorgaans leuk waar het goed in is en zo werkte het bij Evert ook. Bij duursportvereniging GO! maakten ze de hardloper daarna enthousiast voor zwemmen en fietsen. De groei in de triathlonsport verliep daarna geleidelijk.

Hoewel Evert over voldoende talent beschikt, zwom hij lange tijd niet meer dan één keer per week en beleefde hij zijn tienerjaren vergelijkbaar met die van andere pubers. “Als junior trainde ik eigenlijk helemaal niet veel”, zegt Evert (30) over die periode. “Ik verloor veel meer dan ik won. Maar ik wist toen al dat anderen veel harder trainden. Ik had de gedachte dat ik die omslag altijd nog wel kon maken. Ik was jong en besteedde mijn vrije tijd anders. Ik geloof dat je anders op latere leeftijd sneller het heilige vuur kwijtraakt.

Dat gebeurt vaak, de toppers in de jeugd zie je in de senioren niet meer terug.”

“Als junior trainde ik eigenlijk helemaal niet veel”, zegt Evert (30) over die periode. “Ik verloor veel meer dan ik won. Maar ik wist toen al dat anderen veel harder trainden. Ik had de gedachte dat ik die omslag altijd nog wel kon maken.”

Voordat het talent van Evert tot ontplooiing kwam, was hij vooral bezig met plezier maken tijdens het sporten. Hard trainen, sociale leven op een laag pitje zetten, dat kon allemaal later nog wel. Dit bleek voor hem de juiste aanpak.

De jonge Evert had zijn broer als voorbeeld, eigenlijk zoals alle jonge broertjes dat hebben.

Alles wat de oudste Scheltinga Diederik deed, wilde hij ook. Zijn broer liep hard en daarom liep Evert hard. Dromen over een profbestaan als voetballer, hockeyer of tennisser had hij

Eigenlijk houdt Evert vooral van alleen trainen.

“Ik train maar weinig in groepsverband. Zo kan ik goed mijn eigen tempo bepalen en zo echt een training draaien die goed voor mij is.

Wel vind ik het fijn als er met zwemmen wat trainingsmaatjes bij zijn. Niet eens zozeer om samen de tempo’s te zwemmen maar vooral voor de gezelligheid. Ook loop ik in Nederland tegenwoordig driemaal in de week met een looptrainer naast mij die meefietst op de mountainbike. Dit motiveert mij enorm en zorgt ervoor dat ik de juiste training doe op het juiste moment.” Door toedoen van trainer George Sieverding maakte Evert in de latere jeugdjaren wel een mentaliteitsverandering door. De vrijblijvende instelling werd keihard aangepakt door Sieverding, die een flinke staat van dienst heeft als coach. “Het was bijna vervelend hoe hij met mij omging”, zegt Evert. “Hij zat constant in mijn nek, niks was goed genoeg. Alles moest beter. Ik denk dat hij mijn potentie zag en me duidelijk maakte dat er meer voor nodig was om alles eruit te halen.” Die mentaliteitsverandering bleek een positieve uitwerking te hebben. Evert maakte stappen en begon steeds meer te winnen. Hij eiste in trainingen en wedstijden steeds meer van zichzelf. Als andere belangrijke oorzaak van zijn eerste stap omhoog wijst Evert naar de focus op techniek. Niet gedachteloos uren maken en afzien, maar juist de lichtere trainingen waar werd gelet op aanpassingen in de loop-, fiets- en zwemtechniek maakten hem sterker.

De triathloncarrière van Evert nam pas echt een vlucht toen hij in 2011 André Kwakernaat ontmoette. Evert werd zo nu en dan gesteund door relatief kleine sponsoren, met bijvoorbeeld een kledingset of een nieuwe fiets, maar echt professioneel kon het niet worden genoemd.

Kwakernaat startte in 2012 Team4Talent. De

020

TRANSITION

meest talentvolle atleten op de korte afstanden uit Nederland werden ingelijfd, onder wie Evert. Team4Talent begon gelijktijdig met de start van de Eredivisie. Bijna tot vervelens toe wonnen de in oranje-zwart geklede atleten de eerste drie jaargangen alle races in de Eredivisie. “In die periode maakte ik een sprong in mijn ontwikkeling”, zegt Evert. “Kwakernaat spaarde kosten noch moeite en legde ons in de watten. Beter materiaal dan wij hadden, bestond niet. Eigenlijk werd ik van de ene op de andere dag een topsporter. Dat betekende dat ik nooit voor mijn materiaal hoefde te zorgen, weet je hoeveel rust dat in het hoofd brengt? En niet alleen rust, ik kreeg daardoor veel meer tijd om te trainen.”

“Mijn hele niveau ging heel snel naar een ander level. Op de wedstrijddag moest ik aanwezig zijn, verdere zorgen kende ik niet. Ik had een taak, een verantwoordelijkheid: hard racen.

Het denken werd door andere mensen gedaan.

Er was standaard een coachteam aanwezig bij wedstrijden. De focus op de triathlon werd alsmaar groter. Dat stapgedrag was ook verleden tijd. Wanneer je dan ook nog vaak wint en bijvoorbeeld Nederlands kampioen wordt op de sprintafstand, begrijpt je omgeving het ook beter. Dat maakt ook weer veel verschil.

We wonnen in die periode als team niet voor niets alles wat er te winnen viel.”

Dankzij bevriende accountant en triatleet Jeroen Giezen werkte hij een dag op kantoor als assistent. Giezen hoorde in die tijd bij de staf van het team. Zo werden door Team4Talent alle randvoorwaarden gecreëerd om als topsporter te leven. Anders dan bij “normale” werkgevers kon Evert een dag verstek laten gaan als een trainingskamp of hersteltraining voorrang genoot. Voor die tijd was Evert op weg om fysiotherapeut te worden. Tijdens zijn studie kreeg hij echter een heftig fietsongeluk, waarbij hij moest worden afgevoerd met de traumahelikopter. Sindsdien heeft Scheltinga problemen met het ruggenmerg. “Dagelijks heb ik hoofdpijn. Het is niet ondraaglijk, maar het is er wel. Daardoor kan ik niet studeren. Het gaat gewoon niet, dat overmatig concentreren.

Door te sporten wordt de pijn wel lichter, maar na bijvoorbeeld een wedstrijd heb ik standaard last van mijn hoofd.”

“Uiteindelijk heb ik het CIOS afgerond. Dat is een stuk eenvoudiger. Ik zeg het niet graag, maar ook dat heeft meegewerkt in mijn ontwikkeling als triatleet. Ik ben zwemtrainingen gaan geven en maak schema’s voor triatleten.

Daardoor ben ik veel bewuster naar de sport gaan kijken. Hoe werkt de trainingsopbouw, wat werkt wel, wat werkt niet. Dat is weer een ontwikkeling waar ik beter van ga worden. Het zijn ook niet elke keer grote stappen, maar al die kleine factoren maken je een betere triatleet.”

Een onverdienstelijk schemabouwer is Evert

Kwakernaat spaarde kosten noch moeite en legde ons in de watten. Beter materiaal dan wij hadden, bestond niet. Eigenlijk werd ik van de ene op de andere dag een topsporter. Dat betekende dat ik nooit voor mijn materiaal hoefde te zorgen, weet je hoeveel rust dat in het hoofd brengt?”

niet. “Ik maak van mijn cursisten bijna concurrenten. Een van hen finishte Almere in 9.20 uur, een ander debuteerde in Vichy binnen de 11 uur.”

Als specialist op de korte afstand is er in de jaren 2012 eind 2014 een heilig doel: de Olympische Spelen. De atleten van Team4Talent hadden Rio de Janeiro 2016 dan ook met rode stift omcirkeld. Jarenlang probeerden ze elkaar naar het niveau te stuwen dat genoeg zou zijn voor de Spelen. Cruciaal in die jacht op de Spelen was het persoonlijk record van Evert op de tien kilometer hardlopen. Twee jaar voor Rio had Evert zichzelf ten doel gesteld om dat in elk geval scherper te stellen dan 31.20 minuten, met zicht op verdere progressie.

Slaagde dat niet, dan ging er een streep door de Olympische droom en werd die vervangen door doelstellingen op de lange afstand. Het mislukte. En dat kwam hard aan. Evert zou nooit als triatleet naar de Spelen gaan. “Het hardlopen is door het stayeren op de fiets zo belangrijk geworden. Het loopniveau bij de wereldtop is van een andere planeet. Je moet bij de Nederlandse top in de atletiek horen, wil je ook maar iets te betekenen hebben in dat circuit.” Met een rotsvast vertrouwen in zijn duurvermogen werden nog datzelfde jaar doelen gesteld voor de langere afstand. Al in mei bleek dat het lange, ietwat spichtige lijf

021

022

TRANSITION

023

van Evert geschikt was voor ten minste de halve triathlon. Hij won de halve triathlon van Nieuwkoop. “Over de fi nish was ik een beetje perplex. Goh, misschien had ik hier altijd al meer talent voor gehad. Het was in ieder geval de bevestiging dat ik de juiste weg was ingeslagen.”

“De jaren daarvoor leefde ik altijd met de gedachte dat ik op latere leeftijd met de echte duurtrainingen zou beginnen. De snelheid die ik in de sprints en op olympische afstanden op deed, kwamen van pas op de lange afstanden.

Naar mijn mening zijn er nog steeds triatleten die te snel voor de lange afstand kiezen. Volgens mij is het belangrijk om je maximale snelheid op te vijzelen voor je voor het lange werk gaat.”

Na de halve kwam bijna als vanzelfsprekend ook de hele triathlon en dat beviel eigenlijk nog weer beter. Bij de Ironman in Frankfurt van dit jaar werd Evert achtste in een tijd van 8.05 uur. Zo’n scherpe tijd nodig hebben voor ‘slechts’ de achtste plek, het gebeurt maar zelden. Intussen is Evert ook heersend Nederlands kampioen op de hele afstand. “Ik heb heel wat aanpassingen moeten doen om de lange afstand aan te kunnen. Allereerst ben ik nog weer serieuzer en professioneler gaan trainen. Omdat ik weinig werk, kan ik dat op zich makkelijk regelen in mijn agenda.

Mijn voeding tijdens wedstrijden is wel echt aangepast.”

“De voeding bleek in het begin net een ingewikkelde legpuzzel. Ik kwam er pas bij de lange afstanden achter dat ik intolerant ben voor fructose. Fructose zit in bijna alle sportdrank

Naar mijn mening zijn er nog steeds triatleten die te snel voor de lange afstand kiezen.

Volgens mij is het belangrijk om je maximale snelheid op te vijzelen voor je voor het lange werk gaat.”

en sportgel. Darmklachten brachten mij op het spoor, maar het was lang onzeker waardoor de klachten ontstonden. Achteraf weet ik niet of ik daar bij korte afstanden ook last van had.

Ik dacht er nooit over na. Ik werd moe, mijn motor raakte leeg, maar dat had iedereen, dacht ik. Pas op de halve triathlon stortte ik echt in.” Evert heeft inmiddels sportvoeding zonder fructose en kan nu zelfs bij regenachtig weer, zoals in Almere in september, presteren zonder leeg te raken. “Dat waren dus echt niet mijn omstandigheden. Ik hou van zon en warme temperaturen. Daarom verkas ik ook voor de tweede keer naar Zuid-Afrika om te overwinteren. Ik kan daar optimaal trainen met andere triatleten en kan daar, omdat het land geen tijdverschil heeft met Nederland, nog steeds atleten begeleiden. Ik kan daar gewoon veel beter trainen. Door de zon neemt mijn energieniveau toe en train ik kwalitatief veel beter. Je moet mij niet met zes graden op de fiets zetten, dan word ik niet blij.”

Ten koste van zijn relatie gaat deze onderneming gelukkig niet. Zijn vriendin geeft tijdens hun verblijf les in een township en Evert gaat slechts zo nu en dan mee. Hij wil de hele winter zijn gedachten bij de triathlon hebben.

In vergelijking met de korte wedstrijden is de aerodynamica op de lange afstand nog veel belangrijker. Vanuit het Zuid-Afrikaanse Stellenbosch gaat Evert daar deze winter dan ook verder mee aan de slag. Zijn kleding is al aerodynamischer gemaakt en ook zijn houding op de fiets is anders dan een paar jaar geleden.

“Dat heeft veel aanpassingstijd gevergd. Mijn houding is dieper en dat vraagt veel van mijn rug en liezen, die als het ware meer worden gekneld. Je zoekt uiteindelijk naar de beste combinatie van aero en comfort. Mijn ellebogen en onderarmen zitten nu bijvoorbeeld veel dichter bij elkaar. Dat scheelt veel luchtweerstand.”

Om deze houding te perfectioneren maakt Evert veel uren op zijn tijdritfiets. “Ik probeer meestal 90 kilometer roerloos te zitten tijdens een fietstraining. Dat is zwaar, vooral in het begin, maar het is noodzakelijk. Elke keer als je in een wedstrijd even overeind komt, verlies je tijd en energie. Bij metingen schrik ik me dood als ik zie hoeveel wattage meer ik dan moet trappen.”

“Ik heb mijn slaapritme ook aangepast. Toegegeven, ik ben altijd een grote fan van slapen geweest, maar nu pak ik elke middag een à twee uurtjes slaap mee. Met onze omvang van trainingen is veel slapen onmisbaar. Anders pleeg je echt roofbouw op je lichaam.”

Evert noemt zijn overstap naar de lange afstand “een ontdekkingsreis”. Trainen, herstellen, wedstrijden, zijn grenzen zijn eigenlijk nog steeds niet in beeld. “Ik word steeds bewuster van wat mijn lichaam kan. De toekomst is positief gekleurd.”

024

TRANSITION

K OEN DE H A A N N A M DE Z E M A A ND A F SCHEID VA N DE T RI AT HL ONSP OR T. DE OPL EIDINGSCOÖRDIN AT OR VA N DE N T B EN T R A INER / CO A CH VA N L A NDSK A MPIOEN SQU A DR A G A AT A L S W IEL ER T R A INER A A N DE SL A G BI J T E A M SUN W EB , DE PL OE G VA N ONDER A NDERE T OM DUMOUL IN. ALLROUND

Tekst Marcia Jansen Beeld Team Sunweb en privé archief Koen de Haan

Bouwfysica Ik heb bouwfysica en architectuur in Eindhoven gestudeerd, maar ik was vaker in het sportcentrum te vinden dan in de collegebanken. Sport had nou eenmaal meer mijn interesse. Ik had eigenlijk mijn master al opgegeven ik wilde toch niet verder in de bouw- toen ik een Belgische professor met een Polar om zijn pols zag. Dat bleek Bert Blocken te zijn. Samen met hem heb ik een ingenieus onderwerp bedacht om mijn interesse voor sport te kunnen gebruiken voor mijn scriptie. Ik wilde onderzoek doen naar de rol van ventilatie en koeling in de kleding van sporters, maar dat werd afgekeurd en dat betekende meteen ook het einde van mijn master. Toch heb ik er geen spijt van dat ik deze opleiding ben gaan volgen. Al denk ik wel dat het mijn carrière had versneld als ik bewegingswetenschappen had gestudeerd.

Natuurkunde Sport heeft alles te maken met beweging, kracht en energie, begrippen die in de natuurkunde behandeld en bestudeerd worden. Om mijn trainingen te onderbouwen vertrouw ik op natuurkundige principes en wetten. Het vormt de basis voor al mijn trainingen en ik besteed in mijn trainingsschema’s dan ook veel aandacht aan coördinatie, techniek en motorische ontwikkeling. Ook zie ik wel vergelijkingen in mijn werkzaamheden als coach met die van een architect. Je stelt samen met een atleet een doel vast en stippelt een route uit zodat het doel bewerkstelligd kan worden.

Het is als bouwen aan een huis. Je begint met het fundament en daarna probeer je alle details zou goed mogelijk in te vullen.

HET LIJKT ME GEWELDIG ALS IK NA TIEN JAAR WIELRENNEN TERUGKEER IN DE TRIATHLONSPORT EN DAT IK DAN HETZELFDE WERK BIJ EEN TRIATHLONPLOEG KAN DOEN ALS DAT IK NU BIJ TEAM SUNWEB DOE.

Drive Mijn drive als coach is dat ik het beste uit sporters wil halen. Daarom werk ik ook het liefst met topatleten, want met sporters die hun werk en een gezin met hun sport combineren, is dat gewoon lastig.

Ik leg liever de focus op kwaliteit dan op kwantiteit. De laatste jaren heb ik dan ook het aantal breedtesporters dat ik begeleid langzaam afgebouwd. Om het beste uit sporters te kunnen halen, kruip ik als het ware in hun ziel om zo hun drijfveren en zwaktes te begrijpen. Het afgelopen jaar had ik slechts acht sporters onder mijn hoede; triatleten en wielrenners. Als je begeleiding heel intensief is, kun je gewoon niet zoveel atleten coachen.

Zwemtrainer Zwemmen is mijn achtergrond. Ik ben begonnen met wedstrijdzwemmen nadat ik mijn A- en B-diploma had gehaald. Op regionaal niveau kon ik aardig mee, maar ik was geen topper. Om in de zomer, als het zwemmen stil ligt, mijn energie kwijt te kunnen ben ik gaan fietsen en de stap naar triathlon was vervolgens niet meer zo heel groot.

Ook in wielrennen en triathlon was ik geen uitblinker en op een gegeven moment heb ik er bewust voor gekozen om me helemaal op het coachen te richten. Ik ben begonnen als zwemtrainer en wielertrainer in het sportcentrum van de TU in Eindhoven en daarnaast kreeg ik ook al snel de triatleten en lifesavers onder mijn hoede. Tot vier en en half jaar geleden heb ik daarnaast als bouwkundig consultant gewerkt, maar sinds 2009 was ik ook al parttime met mijn eigen coachingsbureau Trivelo actief en sinds 2012 ook als trainer en coach van Squadra.

025

026

TRANSITION

Faster, the obssesion, science and luck behind the world’s fastest cyclists is een boek dat iedere duursporter zou moeten lezen. Michael Hutchinson is een oud-wielrenner die, vanuit een holistische visie, beschrijft wat er allemaal voor nodig is om sneller te worden. Alle elementen die daaraan bijdragen – voeding, techniek, tactiek – worden besproken. De schrijver en ik denken hetzelfde. Het totaalplaatje moet kloppen, er mag geen zwakke schakel zijn.

Eigen weg Net als sporters steeds beter willen worden, wil ik me ook als coach blijven ontwikkelen. Ik heb daarin altijd mijn eigen weg gevolgd. Zo kreeg ik in 2014 de aanbieding om hoofdtrainer van een grote zwemvereniging te worden, maar werd ik tegelijkertijd gevraagd om ploegleider te worden bij bij de procontinentale ploeg Cyclingteam De Rijke. Ik heb toen voor het wielrennen gekozen en dat is uiteindelijk de opmaat geweest naar mijn huidige functie bij Team Sunweb. Afgelopen jaar zat ik niet meer bij de ploeg, maar de coureurs die ik trainde kende ik nog van De Rijke en door hun succesvolle seizoen kwam ik bij Team Sunweb in de picture.

Ironman Doe je zelf nog wel eens een triathlon? Het is een vraag die ik regelmatig krijg. Ik richt me volledig op het coachen en doe dan ook vrijwel geen wedstrijden. In 2014 heb ik me wel ingeschreven voor een ironman. Dat was onder andere omdat ik me wilde blijven ontwikkelen als coach en ik een aantal langeafstandsatleten begeleidde.

Daarnaast wilde ik zelf beleven hoe het voelt. Ik ben gefinisht op Mallorca, maar een maand later ontdekte ik dat het veel meer voldoening gaf toen het mannenteam van de TU Eindhoven, waarvan ik trainer was, Nederlands kampioen werd op de 4 x 100 meter vrije slag. Ik haal simpelweg meer energie uit mijn rol als trainer.

Trainersschaarste Nu de triathlonsport flink aan het groeien is, groeit ook de vraag naar gediplomeerde trainers. Er is een trainersschaarste en ik denk dat dat vooral komt omdat te weinig triatleten de rol van trainer op zich willen nemen. Ze kunnen maar moeilijk afscheid nemen van de sport en als je zelf aan het voorbereiden bent op een ironman, dan is het lastig om een training op te offeren. Als coördinator opleidingen van de NTB was het dan ook een van mijn missies om te laten zien dat je uit beter maken van atleten net zoveel, of misschien wel meer, voldoening kunt halen als uit je eigen prestaties.

Muziek Sommige mensen denken dat ik van mijn passie mijn beroep heb gemaakt, maar dat zie ik zelf anders. Werken in de sport is een uitdaging, muziek is mijn passie.

Ik ga vaak naar concerten en luister veel naar muziek. Zo kom ik tot rust. Ik ben vaak druk in mijn hoofd en zo kan ik mijn gedachten ordenen. Als muziekliefhebber ben ik heel allround, een echte triatleet zeg maar. Ik heb een brede muzieksmaak, van hiphop en heavy metal tot jazz. Maar ik zoek wel daarin wel weer de edge op, het moet niet te veel mainstream zijn.

Droombaan Al van jongs af aan ben ik een echte wielergek. Ik volgde wielerwedstrijden op televisie, de klassiekers en de Tour de France natuurlijk. Ik vond dat heel mooi

027

van zij-instromers. Het zou mooi zijn als er meer clubs met een jeugdafdeling – of samenwerkingen tussen zwem-, wieleren atletiekverenigingen - komen en meer jeugdtrainers worden opgeleid. Zodat we uiteindelijk internationaal ook een grotere rol kunnen gaan spelen. Het is dan ook een goede ontwikkeling dat de NTB sinds kort, in de persoon van Berteke de Jong, een jeugdcoördinator heeft.

Buitenbad en zon. De optimale trainingslocatie voor triathlon ben ik nog niet tegengekomen. Rio Mayor in Portugal is goed. Er is een prima zwembad, een atletiekbaan en je kunt er prachtig fietsen in de heuvels. Als je mooi wilt fietsen, zijn Mallorca of Girona goede opties. Ik heb een lichte voorkeur voor Girona. Het ligt niet direct aan zee, je kunt dus alle kanten op: het is relatief vlak langs de kust, maar je bent ook zo in de bergen. Er is een 50-meter bad en je kunt er goed off road lopen. Het is natuurlijk niet voor niets dat Jan Frodeno daar woont.

Als coach zeg ik: geef mij een buitenbad en zon, en ik ben tevreden.

WE ZIJN NU VEEL TE VEEL AFHANKELIJK VAN ZIJ-INSTROMERS. HET ZOU MOOI ZIJN ALS ER MEER CLUBS MET EEN JEUGDAFDELING – OF SAMENWERKINGEN TUSSEN ZWEM-, WIELEREN ATLETIEKVERENIGINGEN - KOMEN EN MEER JEUGDTRAINERS WORDEN OPGELEID.

om te zien. Dus toen ik de kans kreeg om bij Team Sunweb fulltime als trainer/coach aan de slag te gaan, hoefde ik niet lang na te denken. Het is wel even wennen, want ik was altijd gewend om zelf de lijnen uit te zetten en nu ben ik onderdeel van een grotere organisatie. Elke coureur bij Team Sunweb heeft een eigen coach en een eigen trainer, maar de hele staf heeft hetzelfde DNA en werkt vanuit eenzelfde visie. Ik werk al geruime tijd met wielrenners en dat is toch wel anders dan het begeleiden van triatleten.

Wielrennen is echt een teamsport, al gaat triathlon, nu de teamestafette olympisch is, ook steeds meer die kant op. Triathlon is een grotere uitdaging als het gaat om de puzzel van drie sporten passend te maken, maar

je kunt met de juiste begeleiding wel snel stappen maken. In de zogenoemde ‘single sporten’, zoals wielrennen en zwemmen, is het lastiger om boven de rest uit te stijgen. Dan moet je echt de grenzen van de mogelijkheden opzoeken.

Talentontwikkeling Triathlon is booming in Nederland en de NTB speelt daar heel goed op in, maar de valkuil is, dat het vooral een breedtesport wordt. Breedtesport is ook interessant; breedtesporters zijn de mensen die redelijk wat geld willen uitgeven aan hun sport, maar ik vind dat er ook voldoende aandacht besteed moet worden aan de jeugd en topsport. We zijn nu veel te veel afhankelijk

Studenten In 2006 heb ik me bij de NTB aangemeld, omdat ik redelijk ambitieus was en ik graag een team wilde begeleiden op het WK voor studenten. Het was een mooie tijd. Ik kon atleten selecteren die net buiten de nationale selecties vielen en hen de kans geven om op internationaal niveau te racen.

Ik was dan ook best trots dat zeven jaar later het podium bij de mannen op het NK sprint volledig bestond uit atleten die nooit in een selectie hadden gezeten, maar die ik wel allemaal een keer mee heb genomen naar een studenten-WK. Hetzelfde gold voor de kampioene bij de vrouwen. Sinds 2011 ben ik coördinator opleidingen bij de NTB geweest.

Het is een functie die ik over heb genomen van Paul Verkleij en die gaat het nu weer van mij overnemen. In de afgelopen tijd heb ik een aantal experts rond mij verzameld en we vormden een geweldig team. Het is wel lastig om dat achter te moeten laten.

Commercieel Nu triathlonsport populairder wordt, zou het mooi zijn als de sport ook interessanter wordt voor sponsors. Dat we op topsportniveau ook stappen kunnen maken.

Dat we dezelfde ontwikkeling doormaken als in het schaatsen; daar zorgen commerciële ploegen voor de faciliteiten voor de topatleten zodat de bond zich puur kan richten op opleiden. Het lijkt me geweldig als ik na tien jaar wielrennen terugkeer in de triathlonsport en dat ik dan hetzelfde werk bij een triathlonploeg kan doen als dat ik nu bij Team Sunweb doe.

028

TRANSITION

R ACE NUTRITION SHOPPEN BIJ DE TOPPERS Stel, je hebt al een aantal races gedaan. Misschien kort en snel, misschien lang en je gebruikt de tips die Transition je geeft voor je voeding. Dan is het tijd voor de volgende stap. Wat kun je leren van de toppers, als het gaat om voeding? En wat moet je weten voordat je leentjebuur speelt? Wij lieten het uitzoeken door Miriam van Reijen, die op pad ging en sprak met vier toppers.

VOEDING

Zes bidons voor, achter en midden op het frame, tien gelletjes op de bovenbuis en een handvol repen in de achterzak. Kijk bij een willekeurige wedstrijd om je heen en het valt direct op. Waar de een kiest voor zo weinig mogelijk sportvoeding en sportdrank neemt de ander – zelfs voor korte afstanden – liefst zo veel mogelijk mee. De theorie die ons vertelt wat we nodig hebben tijdens een wedstrijd strookt duidelijk niet altijd met de praktijk. Tijd dus om eens met een aantal topatleten te praten over hun gebruiken en gewoonten. Oja, we leggen ook maar meteen uit of hún plan ook voor jou uitvoerbaar is.

DE T HE ORIE – C A RBS Z I JN K E Y

In eerdere edities van Transition kon je al lezen: tijdens intensieve inspanning vraagt je lichaam om koolhydraten. Liefst in een simpele vorm die snel door het lichaam kan

worden opgenomen. In onderstaande tabel zie je een eenvoudig overzicht van het aantal koolhydraten dat je per race-tijd nodig hebt.

Het maakt niet uit of je deze koolhydraten neemt in de vorm van gels of sportdrank.

Sportrepen kunnen ook maar bedenk wel: kauwen tijdens het fietsen of lopen is niet eenvoudig. De ideale vochtinname verschilt

sterk van persoon tot persoon. Hoeveel jij zweet bepaalt hoeveel vocht je zal moeten innemen. Meer dan 600-750 ml per uur is niet aan te raden: je lichaam kan dat niet opnemen. Weeg jezelf eens een aantal keer voor en na je training, zo kom je erachter hoeveel vocht jij verliest.

Duur van de inspanning

Hoeveelheid koolhydraten per uur

<60 min

Water, eventueel koolhydraten spoelen*

60-120 min

>30 gram

120-180 min

30-60 gram

>180 min

60-90 gram

*Onderzoek laat zien dat we beter presteren als we af en toe ‘spoelen’ met koolhydraten. In je mond bevinden zich receptoren. Komen deze in aanraking met koolhydraten dan zenden ze direct een signaal naar je hersenen dat er energie aankomt. Je krijgt hierdoor extra motivatie om net wat dieper te gaan. Je hoeft hierdoor de koolhydraten niet door te slikken. Let wel: dit werkt niet met zoetstoffen.

029

DE PR AK TIJK – FLE XIBEL EN T R A INB A A R

In de praktijk pakt een voedingsplan nog weleens anders uit dan je gepland had. Je verliest een bidon, het tiende gelletjes komt letterlijk je neus uit of je maag en darmen spelen zo op dat je niet moet denken aan nog meer maaginhoud. Kunst is om voorafgaand aan een wedstrijd een plan te maken en je hier zo goed mogelijk aan te houden. Tegelijkertijd moet je wél inspelen op de omstandigheden tijdens de race en het parcours. Had jij net bedacht om bij kilometer vijf een gelletje naar binnen te werken maar gaat dat stukje heuvelop?

Wacht tot het parcours weer afvlakt of daalt, dat slikt een stuk makkelijker. Verlies je onderweg je sportvoeding? Dan zal je het met de aanvoer van de organisatie moeten doen. Zeker als je nog een groot deel van de wedstrijd voor de boeg hebt is géén sportvoeding nemen geen optie.

Dan maar het risico dat je de aangereikte drank/gels minder prettig vindt.

KIES VERSCHILLENDE SOORTEN KOOLHYDRATEN ZOALS FRUCTOSE, GLUCOSE OF MALTODEXTRINE

QUIN T Y SCHOENS

EN HOE DOEN DE T OPPERS DAT ?

Met haar 18 jaar is de voormalig Nederlands kampioene bij de junioren Quinty Schoens, nog niet zo bezig met haar voeding. De juiste voeding rondom trainingen wedstrijden is nu nog niet helemaal afgewogen vertelt Quinty: “Ik ben pas junior, ik kan nu nog niet alles perfect doen. Als ik dat wel zou doen, hoe kan ik dan nog beter worden?

Vanaf volgend seizoen ga ik mezelf meer toeleggen op mijn eten zodat mijn voeding me meer helpt om mijn prestaties te ondersteunen.” Toch weet Quinty precies wat ze wel en niet voor en tijdens een wedstrijd wil eten. “De dag voor de wedstrijd eet ik graag heel simpel: pasta met wat kaas, zout en peper. Ik vermijd pittig eten, ik wil echt geen maag- en darmklachten krijgen tijdens mijn wedstrijd. ’s Ochtends eet ik het liefst vanilleyoghurt. Als ik niet thuis ben ga ik daar altijd naar op zoek. Ik vind het fijn om hetzelfde te eten als thuis. Heb ik net voor de race nog trek dan neem ik een gelletje van het Belgische merk Concap. Tijdens de race neem ik altijd één bidon die maar voor driekwart gevuld is met sportdrank: elke gram te veel op de fiets is er namelijk een.

Mijn (sprint)wedstrijden duren maar een uur, met die bidon heb ik voldoende om te kunnen fietsen en daarna nog te kunnen lopen. Ik vind goede verzorging tijdens mijn race heel belangrijk. Maar ik houd ook rekening met mijn herstel na de wedstrijd. Binnen vijftien minuten neem ik daarom een hersteldrank.

Op naar de volgende training.”

Dat we onze spieren trainen vinden we meer dan normaal. Maar wist je dat ook je maag en darmen heel trainbaar zijn? Je lijf moet eraan wennen om grote hoeveelheden koolhydraten op te kunnen nemen en in te zetten als bruikbare zwem-, fi ets- en loopenergie. Train je vrijwel altijd zonder sportdrank of gels dan word je minder goed in het opnemen van koolhydraten. Je lijf weet dan tijdens de wedstrijd geen raad met al die suikers. Neem zeker twee maanden de tijd om je lichaam te laten wennen aan sportvoeding tijdens het fietsen of lopen, liefs ook op wedstrijdintensiteit. Plan tijdens je voorbereiding minimaal drie trainingen in waarbij je net zoveel of zelfs nog iets meer koolhydraten inneemt als je van plan bent tijdens de wedstrijden.

Ook handig: je kunt zo meteen testen of de sportvoeding die je gebruikt ook lekker is tijdens het racen en goed ‘valt’.

Soms vraagt dit wat experimenteren. Zo hebben sommige sporters snel last van maag- en darmklachten door fructose.

Gels of sportdrank met maltodextrine kunnen dan uitkomst bieden.

Totale hoeveelheid vocht: 350 ml (±350 ml per uur) Totale hoeveelheid koolhydraten: 21 (±21 gram per uur)

MENNO K OOL H A A S

De 22-jarige Menno Koolhaas heeft, ondanks zijn jonge leeftijd, al veel ervaring. Al menigmaal kwam de atleet uit voor Nederland.

Zijn kracht ligt op de olympische afstand, waarop hij in 2016 de nationale titel pakte.

In 2016 pakte hij bovendien zijn eerste Europese podiumplek door met een razendsnelle wissel naar de bronzen plaats te lopen tijdens de ETU Cup in Weert. Net zoals Quinty eet Menno de avond voor de race het liefst pasta.

“Vanaf twee dagen voor de race let ik extra op mijn voeding en eet ik weinig vezels. Dat betekent witbrood met kipfi let of hagelslag en rijst of pasta met kip en pesto. Hierdoor komt mijn maag tot rust en, niet onbelangrijk, kan ik ook nog anderhalve kilo afvallen door minder darminhoud. Op de wedstrijddag zelf eet ik altijd hetzelfde: witbrood met hagelslag of kipfi let en sinaasappelsap. En dan precies twee uur voor de race drink ik cola. Dat vind ik lekker en het levert me meteen wat cafeïne.

Daarbij eet ik ook nog twee bananen: eentje twee uur voor de start en eentje een uur voor de start.” Uit ervaring weet Menno dat het tijdens de wedstrijd zelf nog weleens mis kan gaan: “Ik neem altijd twee gelletjes mee op de fiets voor het geval er eentje valt of als ik

030

TRANSITION

hem extra nodig heb. Die gelletjes bevatten ook cafeïne. Behalve de gelletjes heb ik twee bidons bij me, eentje met water en eentje met een isotone sportdrank. Daar heb ik voldoende aan zodat ik tijdens het lopen alleen wat water aanpak om over mijn hoofd of benen te gooien.”

Totale hoeveelheid vocht: 1 L (±600 ml per uur) Totale hoeveelheid koolhydraten: 55 g (±30 gram per uur)

S A RIS S A DE V RIE S

De tweede plek van Sarissa de Vries op het EK lange afstand in Almere in september zal weinig mensen zijn ontgaan. Lang lag de sterke zwemster op kop van de wedstrijd.

Het was pas in de afsluitende marathon dat ze voorbij werd gesneld door Yvonne van Vlerken. Gelukkig pakte De Vries ook een heleboel zeges, waaronder een ETU Cup en nationale titels duathlon en op drie verschillende triathlon-afstanden. Voor Almere at Sarissa het volgende: Een vezelarme avondmaaltijd bestaande uit kip met rijst, een klein beetje groenten en, zoals ze zelf zegt: “een saaie saus.” Net zoals op andere dagen ontbeet ze die ochtend met havermout, melk en een kiwi. Maar dan wel zonder de vezelrijke pitjes.

Het voedingsplan tijdens de hele triatlon heeft wat voeten in de aarde gehad: “Ik zweet erg veel en heb al regelmatig last gehad van dehydratieproblemen aan het eind van een race. Het helpt niet mee dat het bij veel wedstrijden lastig is om genoeg water te drinken bij de verzorgingsposten als bekertjes soms maar half gevuld zijn, dus ik moet tijdens het fietsen al zorgen dat ik echt goed blijf drinken.

Vijf minuten voor de zwemstart neem ik altijd een gel. De overige gels die ik nodig heb zitten in een bidon op mijn fiets, zonder vocht erbij. Daar neem ik elke 20 minuten een flinke slok van zodat ik ongeveer een gel per 20 minuten binnenkrijg. Aan het eind van het fietsen moet die gelbidon leeg zijn, dan weet ik dat ik voldoende koolhydraten in heb genomen: ongeveer één gram per kg lichaamsgewicht per uur. Soms neem ik ook nog wat hapjes van een reep in de eerste paar fietsuren. Naast de gelbidon heb ik ook water bij me, daar probeer ik elke tien minuten van te drinken. Als het heel warm is zijn dat twee of drie flinke slokken per keer.

Bij het lopen neem ik elke 20 a 30 minuten nog een gel. Zodra ik de verzorgingspost zie neem ik die, dan kan ik bij de post wat water pakken, zodat mijn maag de gel makkelijker opneemt.” Dat de juiste sportvoeding niet eenvoudig is kan Sarissa overigens beamen: “Ik ben nog niet helemaal tevreden over mijn voedingsstrategie, het blijft ‘work in progress’. En ik moet vaker oefenen met mijn strategie. Dat raad ik mijn atleten als coach altijd aan, maar het is een advies dat ik zelf nog te weinig opvolg.”

Totale hoeveelheid vocht: 5 L (± 525 ml per uur) Totale hoeveelheid koolhydraten: 500 gram (± 53 gram per uur)

DIEDERIK SCHELT ING A

13-voudig (!) Ironman Diederik Scheltinga geeft aan ook enige tijd nodig gehad te hebben om tot zijn ideale voedingsvoorbereiding te komen. Nadat hij meerdere keren met kramp stond geparkeerd en zelfs een keer afgevoerd moest worden met een brancard

ging hij op onderzoek uit. Scheltinga bleek een notoire ‘zoute zweter’ en moet extra zout aanvullen tijdens de race. “De hoeveelheid natrium in sportdranken of gels is voor mij niet voldoende.” Nu neemt hij tijdens een Ironman elk uur een zouttablet. Met enig gevoel voor humor: “Een strakke tijdritfiets met enkele pillen op de bovenbuis ziet er overigens wel wat vreemd uit”. De ochtend voor de wedstrijd heeft Diederik een speciaal ritueel. Een tijd lang bakte hij een speciale carbocake. Toen deze uit het assortiment verdween was het “paniek in huize Scheltinga”. “Met het etiket in mijn hand ben ik naar de supermarkt gegaan om de cakes daar te vergelijken met mijn carbocake. De klassieke Indische cake bleek het meest op de carbocake qua samenstelling te lijken: veel koolhydraten, weinig vezels en vet. Nu bestaat mijn ontbijt standaard uit een paar plakken van deze cake, weggespoeld met een bidon sportdrank.” Tijdens de race neemt Diederik daarnaast elk uur twee tot drie gels (zonder cafeïne), sportdrank en water. En, als er de mogelijkheid is, een banaan. De eerste 21.1 km blijft hij aanvullen met gels en sportdrank. “Maar na de halve marathon schakel ik over op cola. Ook tijdens het lopen blijf ik overigens elk uur een zouttablet nemen”.

Zijn voedingsplan wierp zijn vruchten af, in 2016 pakte hij een bronzen plak op het NK long distance in Almere en finishte in een nieuw en scherp PR van 8 uur 26.

Totale hoeveelheid vocht: 5 L (± 600 ml per uur) Totale hoeveelheid koolhydraten: 600 (±70 gram per uur)

NE T A L S DE T OPPERS

Een aantal zaken doen allevier onze toppers: Ze eten de dag voor de wedstrijd vezelarm, vullen op regelmatige tijden hun koolhydraten aan én, misschien wel het belangrijkste: Ze kiezen voor een plan dat ontstaan is door hun eigen ervaring. Voor jou geldt dus ook dat je een plan maakt dat rekening houdt met jouw voorkeuren, allergieën, gevoeligheden en het type wedstrijd dat je gaat doen. Dat je minder snel over de fi nish komt dan Sarissa, Menno, Quinty of Diederik wil niet zeggen dat je plan heel anders moet zijn. Het gaat erom dat je per uur voldoende koolhydraten inneemt. Doe jij een uur langer over de halve of hele afstand, dan betekent het dat je voor een uur extra koolhydraten in moet nemen.

Het klopt dat iemand die langer over de wedstrijd doet, op een lagere intensiteit racet.

Want iemand die drie uur aan het racen is kan op een hogere intensiteit racen dan iemand die er twee keer zolang over doet. Maar ook dat is geen reden om voor een ander voedingsplan te kiezen. Minder getrainde sporters zijn gemiddeld meer afhankelijk van koolhydraten (in tegenstelling tot vetten) tijdens de inspanning. Bovendien kun je, zeker tijdens een halve en hele triatlon, niet alle koolhydraten aanvullen die je verbruikt. Hoe meer je aan kunt vullen, hoe beter. Dus ook voor ‘langzamere’ sporters geldt: voldoende koolhydraten innemen. Succes met jouw ‘next step’!

Over de auteur Miriam van Reijen is duatlete, bewegingswetenschapper en voedings- en gezondheidscoach. Ze schrijft regelmatig semiwetenschappelijke artikelen over voeding voor Runner’s World, Brooksrunning.nl, Sportgericht, Matchmagazine, Shesports.nl en Start to Run. Samen met Barbara Kerkhof schreef ze Het hardloperskookboek, waarvan inmiddels het tweede deel verscheen.

3D RUNNING ANALYSE KIES DE JUISTE RUNNINGSCHOENEN VOOR JOUW LOOPSTIJL

Waar wordt je het zwaarst belast?

Welke type schoen is het meest geschikt?

De 3D analyse t.w.v. â&#x201A;Ź 25 is gratis bij aanschaf van hardloopschoenen.

VOOR IEDEREEN, VAN BEGINNER TOT MARATHONLOPER Bij TRIPRO maken wij gebruik van de allerlaatste ontwikkelingen op het gebied van het aanmeten van de juiste hardloopschoenen. Het 3D meetsysteem maakt een complete scan van je houding, loopstijl en techniek.

Het laat zien waar je het lichaam het zwaarst belast en waar je zwakke punten liggen. Samen met de kennis die wij hebben van voeten, lichaam en welke eigenschappen de verschillende schoenen hebben kunnen wij je helpen aan de juiste hardloopschoenen.

MERKEN BIJ TRIPRO 361Running Saucony New Balance Brooks Hoka One One Newton Asics

Na afloop van de analyse ontvang je je eigen rapport met video via email.

Waar nodig eventueel inclusief met een set extra aan rek en/of kracht oefeningen ter ondersteuning Bij blessures kun je het rapport meenemen naar je fysiotherapeut

TRIPRO Herenstraat 25 1211BZ Hilversum 035-6245475 maandag gesloten

Het uitvoeren van de 3D running analyse gaat bij voorkeur op afspraak. Voor het maken van een afspraak kun je contact opnemen op tel: 035-6245475. Neem altijd, wanneer je die hebt, de oude hardloopschoenen mee.

parkeren op eigen terrein mogelijk

Voor meer informatie kunt u terecht op www.tripro.nl

WWW.TRIPRO.NL

032

TRANSITION

033

NA AM: TIJMEN SMIT • LEEF TIJD: 31 ITEMS: LOOPBAND, CROSS TR AINER, TACX , GEWICHTEN

HET IS HERFST. TIJMEN SMIT ZOEKT DE PAINCAVE OP OM DE TR AINING IN HET OFFSEASON WEER IN GANG TE ZETTEN. OKTOBER WAS EEN RUSTMAAND. DAT MOCHT OOK WEL, NA DE HELE TRIATHLON VAN ALMERE. ZIJN EERSTE. OP DE WAND MET STARTNUMMERS IN HET VERTREK, DIE IN HUIZE SMIT SIMPELWEG “SPORTK AMER” HEET, PR IJKT HET STARTNUMMER VAN HET EK DAN OOK PROMINENT IN DE COLLECTIE DIE TIJMEN IN DE LOOP DER JAR EN VERZAMELDE. DE NUMMERS DIE HOREN BIJ BELANGRIJKE WEDSTR IJDEN ZIJN VOORZIEN VAN EEN INSPIRER ENDE QUOTE. PAINCAVE

In de winter traint Smit het liefste binnen. Kou is niet zijn vriend. Binnen, op de loopband, behoudt hij zijn soepele tred, werkt ook aan de looptechniek. Met een spiegel voor zich analyseert hij zijn beweegpatroon. Zijn trainer is er voorstander van. Maakt de schema’s op maat voor de sessies indoor. Tijmen’s vrouw sluit aan voor een sessie op de crosstrainer, of is bezig met gewichten. De kamer werd bij het betrekken van de woning direct ingericht als paincave. Een bordje op de deur wijst de weg. Vroeger lag al het sportmateriaal door de woning verspreid. Nu is alles op één plek te vinden.

Binnen trainen verveelt niet. De sessies duren bij Smit niet lang, worden verspreid over de week. Een uur tot anderhalf uur is gebruikelijk.

Langer dan twee uur hield hij het nooit uit de op de Tacx. Virtuele trainingsomgevingen zijn niet nodig. Snoeiharde en snelle rockmuziek zijn voldoende om de blokken met kracht en snelheid te absorberen. Als dochterlief haar slaapje doet gaat de babyfoon mee. Nu de kleine begint te lopen, heeft ze de loopband ook ontdekt. Aan de hand van papa wordt het eerste programma gevolgd. De appel valt niet ver van de boom.

Beeld Marc van der Kort

034

TRANSITION

TIPS, TRICKS EN INFORMATIE WISSELZONE

TEST Triathlonweekend

L

aat je een weekend lang doormeten,

tryout. Succescoach Paul van den Bosch

testen en analyseren, volg een aantal

(die van Sven Nys, Luc van Lierde en

interessante lezingen en ga naar

Marc Herremans) en Jelmer van Waveren

huis met inzichten die je helpen om jouw

(onze talentcoach paratriathlon) helpen je

volgende stap naar keuze te zetten. Bij

tijdens het weekend op weg.

Energylab denken ze de formule scherp te hebben, dus 18 en 19 november is de

ONZE TOPPERS OP HET WK GEZIEN IN HUN NTB-KIT? FORTE SPORTSWEAR MAAKT DE KLEDING NU OOK VOOR JOU BESCHIKBAAR. DE WEBSHOP WORDT INGERICHT TERWIJL JE DIT LEEST.

triatlon.energylab.net

GEAR Satisfy

P

arijse ontwerper Brice heeft behalve een achtergrond in de mode ook roots in de skateboard- en punkscene. Deze invloe-

den zien we terug in de superieure stoff en en eigenzinninge uitstraling van zijn merk Satisfy Running, dat comprisloze doch stijlvolle hardloopkledij biedt. satisfyrunning.com

MODERN Betalen in termijnen

T

riatleten zijn net mensen, moeten ze gedacht hebben bij de organisatie van Challenge Madrid. Deelnemers kunnen

voortaan hun inschrijfgelden betalen in drie maandelijkse termijnen. De organisatoren hopen zowel Spaanse als buitenlandse deelnemers over de streep te trekken met hun aanbod. 150 atleten gingen u al voor.

fortetriathlon.nl challenge-madrid.com

ZONDAG 28 JANUARI 2018 • 13.30 UUR

WEISSENSEE WINTERTRIATHLON

5 KM HARDLOPEN - 12 KM SCHAATSEN - 8 KM LANGLAUFEN Op zondag 28 januari start om 13.30 uur de eerste officiële Weissensee Wintertriathlon.

Hardlopen, schaatsen en langlaufen op en rondom de Weissensee in Oostenrijk. Be there!

• Materialen te huur aan de Weissensee (vooraf reserveren) • Individuele deelname en teamestafette • Chiptiming • Oorkonde voor iedere finisher en geldprijzen (voor podiumplaatsen)

Inschrijven en meer informatie via

www.weissensee.nl

036

TRANSITION

DE NORSEM A N, M A A R D A N Z WA A RDER , Z O T Y PEREN PE T ER DENEK A MP EN T HOM A S OBS T DE A L A SK A M A N E X T REME T RI AT HL ON. HE T WA S DE EERS T E EDI T IE EN ER WA REN SL E CH T S 156 F INISHERS . W EINIGEN K UNNEN HUN S T EL L ING DUS T E GENSPREK EN. WA LV IS V INNEN, V ERGE Z ICH T EN, SNEEU W, I JS , INDI A N SUMMER , BL UE SK IE S , BEREN, EL A NDEN NOEM M A A R OP. N A T W EE MISL UK T E P OGINGEN OM DOOR DE L O T ING VA N DE NORSEM A N T E K OMEN, L I JK T T HOM A S DI T W EL WAT. HE T AV ON T UUR K A N BE GINNEN.

037

038

TRANSITION

e laatste keer dat Peter Denekamp en Thomas Obst een hele triathlon hadden gedaan was respectievelijk 18 en 22 jaar geleden. Al die jaren hebben ze wel getraind bij triathlonvereniging TVH in Hilversum en regelmatig doen ze mee aan vooral kortere wedstrijden. Hele triathlons zagen ze alleen nog maar vanaf de motor, als jurylid namens de NTB. Tot deze zomer, toen ze naar Alaska afreisden. Als deelnemers.

SUPPORTCREW VERPLICHT

Tekst Nicky Cleuren Beeld Scott Flathouse en Thomas Obst

Het avontuur begint eigenlijk ruim een jaar eerder al, wanneer Thomas zich oriënteert als gegadigde voor het evenement dat dan alleen nog op de tekentafel bestaat. Om mee te kunnen doen heeft hij verplicht een supportcrew nodig, blijkt uit de info die hij op Facebook tegenkomt. Iemand die hem onderweg van eten en drinken voorziet, en samen met hem het laatste stuk zware van de wedstrijd zal lopen. En daar komt Peter in het verhaal. Peter: “Hij kwam naar me toe en vroeg: joh, zou jij mij willen begeleiden daarin? Ik heb dat met mijn vrouw Lieke besproken, en zei toen: ja, leuk. Maar toen hadden we het er nog eens over en zei Tho-

mas: moet jij zelf eigenlijk niet gewoon ook mee doen? Toen had ik zoiets van: ja, dat lijkt me eigenlijk ook wel stoer.” Het was direct duidelijk dat Lieke Peter zou begeleiden. Maar dan had Thomas nog altijd geen support. Het antwoord kwam op een bruiloft waar ze allebei waren: clubgenoot Hans.

En daarmee was de ploeg compleet. Op 16 juli, exact een jaar voor de Alaskaman, zitten de vier avonturiers bij Peter thuis. “Biertje erbij, zoals dat hoort.” Die avond opent de inschrijving. De vraag is of het gaat lukken, want ze kennen verhalen over de Norseman. Daar zijn duizenden mensen die allemaal hopen op een van de driehonderd startplekken. Tegen de verwachting in lukt inschrijven voor de Alaskaman onmiddellijk. “En toen begon de ellende,” roepen ze in koor.

KOUKLEUM

Bijzonder aan de Alaskaman is het zwemonderdeel. Dat gebeurt in water met een temperatuur die, als het tegenzit, lager is dan tien graden. Thomas: “Dat is het onderdeel waar ik het meeste respect voor had. Ik ben een koukleum. Waar ik ook zwem, ik heb het altijd koud. Een kleine maand voordat we naar Alaska gingen heb ik hier nog in de Zuwe gezwommen. Daar was het water zo’n tien graden. Toen ik thuis kwam heb ik een uur onder de deken gelegen om weer op te warmen.” Peter en Thomas kopen speciale ondershirts, handschoenen, schoenen en mutsen. Alles om enigszins warm te blijven in het ijswater. Toch zit het Thomas niet lekker. “Het blijft toch in je achterhoofd zitten.” Twee dagen voor de wedstrijd gaat hij daarom in zijn korte broek en slippers in de golf gaan staan waar ze gaan zwemmen.

“Het voelde goed, ik had er geen last van, ik kreeg het niet koud. Dat nam voor mij zó veel druk weg. Op dat moment was ik al gefinisht,” zegt hij met opluchting op zijn gezicht. Maar zover zijn ze dan nog lang niet.

BAKKIE DOEN MET DE ORGANISATOR

Thomas, Peter en hun supportcrew reizen een week voor de wedstrijd naar Alaska.

Daar huren ze een camper en verkennen het parcours. De eerste tussenstop is de wisselzone van het fietsen naar het lopen. De volgende dag rijden ze naar de finish. Daar zien ze voor het eerst de helling waar ze een jaar lang over hebben gelezen. De Alaskaman eindigt bovenop een berg met een stijgingspercentage van 25 tot 28%. “We zijn ‘m gaan verkennen, en dachten toen nog dat we zigzag naar boven zouden lopen,” vertelt Peter.

“We zochten al plekjes uit van: daar kunnen we rennen en dan daar weer wandelen.

Maar daar klopte niets van. Op de wedstrijddag zelf bleek dat we in één lijn rechtdoor naar boven moesten. Niks rennen, alles wandelen!”

039

Weer beneden gaan ze in het dorp Girdwood de camper neerzetten, vlakbij een koffietentje. Daar ziet Peter’s vrouw een bekende op het terras zitten: Aaron, de organisator van de Alaskaman. Het jaar door hebben ze regelmatig contact met hem gehad, dus hem treffen is bijna een warm weerzien. “Dat is heel bijzonder”, zegt Peter, “als je meedoet aan de Ironman in Maastricht kom je de organisator echt niet tegen op een terrasje op het Vrijthof. No way! En hier zaten we gewoon een bakkie koffie met hem te doen en te ouwehoeren. Dat is gewoon stoer.” Peter en Thomas zijn sowieso verbaasd over de ontspannen sfeer die er hangt. Peter: “De deelnemers doen mee om de finish te halen. Als je een Ironman of een Challenge triathlon doet, dan wil iedereen een prestatie neerzetten. Zo snel mogelijk bij de finish zijn. Hier geldt dat niet.”

LEKKER HAPJE VOOR EEN ORKA

Peter: “Voor de start waren we allebei gezond gespannen. De stress van andere wed-

Het is gewoon stoer dat je supportcrew met je mee mag rijden. Ze kunnen je ook volgen via een speciale app.

Daarmee weten ze precies waar je uithangt.”

strijden had ik hier totaal niet. Je denkt niet: ik ga knallen. Nee, je wil genieten.” Peter is een goede zwemmer en start daarom in de kopgroep. “Ik had handschoenen aan voor de warmte, maar merkte dat ik daardoor minder grip had op het water. Ik heb de groep laten gaan en ben op mijn eigen tempo verder gezwommen. De omgeving maakt alles goed: “Het was echt heel gaaf. Je moet je voorstellen: je start in het donker. Aan de overkant zie je een paar lichtjes. Dat is 4,2 kilometer verderop. Daar moet je heen.

Onderweg hangt er mist boven het water, terwijl het langzaam licht wordt. Omdat ik de kopgroep had losgelaten lag ik op een gegeven moment helemaal in mijn eentje. Ik kreeg een kajakker naast me. Die bleef de hele route bij me. Dat was wel een fijn gevoel, want een paar maanden daarvoor had de lokale bevolking een filmpje online gezet van een orka die daar in het water zwom. Je weet nooit of er op dat moment ook een is, die jou aanziet voor een lekker hapje. Het geeft net toch wat spanning.”

040

TRANSITION

Ook Thomas zwemt de route vrijwel alleen. Onderweg heeft hij wel last van zijn darmen. Dat kost hem uiteindelijk zo’n vijf minuten. “Tijdens het zwemmen besef je waar je aan begonnen bent, en dat het nog zwaar gaat worden.” Halverwege stroomt smeltwater van een gletsjer de zee in. Peter: ”Ze hadden gezegd dat het water daar ‘ietsjes kouder’ zou worden. Nou.. echt niet. Het zakte dik onder de tien graden. IJskoud!”

Thomas: “Je proeft ook direct dat het water daar ineens zoet is in plaats van zout.” Als ze het water uit komen, is de transitie nog best een dingetje. Peter: ”Zonder Lieke had ik het wetsuit niet uit gekregen.” Thomas: ”Je moet lycra aantrekken, maar dat lukt niet. Je lichaam krijg je niet kurkdroog, dus je moet trekken en duwen. Ook je handschoenen krijg je niet aan. Je komt er gewoon niet in.”

Peter: ”Het is best speciaal dat je in het parc fermé met je supportcrew mag staan, en dat ze je mogen helpen.” Het past bij de extreme omstandigheden van deze race.

HI MAN, HOW ARE YOU?

Alle twee zitten ze na een kwartiertje op de fiets. Peter nog best vooraan. Het eerste uur komt hij amper iemand tegen. Na pakweg 45 kilometer rijdt de camper met de supportcrew Peter voor het eerst voorbij. Tien

Ik kreeg een kajakker naast me. Die bleef de hele route bij me. Dat was wel een fijn gevoel, want een paar maanden daarvoor had de lokale bevolking een filmpje online gezet van een orka die daar in het water zwom. Je weet nooit of er op dat moment ook een is, die jou aanziet voor een lekker hapje.”

kilometer verder staan ze langs de kant, en kan hij ze high-fiven. “Het is gewoon stoer dat je supportcrew met je mee mag rijden.

Ze kunnen je ook volgen via een speciale app. Daarmee weten ze precies waar je uithangt.” Thomas zit op dat moment een half uur achter hem, maar zet de achtervolging in.

Het fietsparcours van de Alaskaman is, misschien verrassend, volledig geasfalteerd.

Thomas: “De omgeving is ook niet wat je meteen denkt: geen sneeuw en ijs, maar heuvels, bergen, meertjes. Groener dan groen en het water is blauwer dan blauw.

Prachtig! De kleuren zijn bijna zoals bij de Teletubbies. We hadden geluk met het weer.

Redelijk windstil, pas aan het einde wind, maar die hadden we in de rug. Ik zou ‘m niet willen doen met regen en tegenwind. Dan is het daar ijskoud en een stuk extremer”.

Peter: “Het werd steeds warmer. Na zo’n 100 kilometer heb ik mijn beenstukken uitgedaan en mijn muts afgezet. Toen we gingen lopen was het zelfs ruim 26 graden. Dat is voor Alaska echt bijzonder. Normaal is het daar veel koeler.” Rond kilometer 140 haalt Thomas Peter in. ”We hadden een soort van karma. Op de een of andere manier had ik het idee dat er een bekende in mijn wiel hing. Thomas was er inderdaad bijna. Hij wilde mij een tik op mijn billen geven in het voorbijrijden. Maar ik was hem te snel af.

041

042

TRANSITION

043

Want op dat moment draai ik me om. Dus, geen billentik! Hahaha!”

Beiden zijn aangenaam verrast door de vriendelijkheid van de andere deelnemers onderweg. Peter: “Het fietsen is gewoon stoer. Iedereen die je inhaalt maakt een pratje met je. ‘Hi man, how are you? All good?’

En dan fietsen ze weer door. Dat heb ik nog niet eerder meegemaakt.” Het fietsonderdeel is vooral mentaal zegt Peter. “Het is om te beginnen self-supporting. Je crew moet je bevoorraden onderweg. En je bent natuurlijk ook bezig met wat er nog komen gaat.

Ruim 42 kilometer lopen over zeer bergachtig terrein. Je probeert dus energie te sparen, maar tegelijkertijd toch een beetje door te fietsen.” Thomas: In het begin had ik last van zware benen. Ik dacht: dat ligt aan de kou. Klimmetjes waren zwaar, het liep gewoon niet. Na 50 kilometer heb ik mijn achterrem open gezet. Toen bleek dat mijn wiel al die tijd aangelopen had. Daarna ging het plotseling veel soepeler. Blijkbaar was er tijdens het transport iets verbogen. Daarna heb ik echt lekker gefietst. Maar dat laatste stuk was opnieuw zwaar.” Peter bevestigt dat. “Ja, je komt op een gegeven moment in Girdwood. Daar herken je het barretje waar we met Aaron hebben gezeten, en dan denk je: ik ben er bijna. Maar dan moet je nog 35 kilometer. Dat is zwaar. Bij elke bocht denk je: ja! Maar dan ligt daarachter toch weer een lange weg rechtdoor.”

DE DOKTER AANKIJKEN

Thomas fietst uiteindelijk een flink stuk weg van Peter. Toch komen ze elkaar bij het lopen weer tegen. Thomas: “Ik heb heel rustig gewisseld. Mijn fietsbroek verruild voor een loopbroek, wat gegeten en toen pas vertrokken. Mijn plan was om de eerste tien kilometer te rennen en dan een stuk te wandelen.

Maar na negen kilometer kwam de eerste klim al. Best een vieze lange was dat. Toen moest ik toch al voor het eerst wandelen.

Vanaf daar heb ik voor mezelf krachten gespaard voor de berg aan het einde.”

De organisatie heeft vlak voor de laatste beklimming een dokterspost staan. Alle deelnemers worden daar gecheckt door artsen, om te zien of ze nog in staat zijn om die laatste beklimming te doen. Thomas: “Ik had nog nooit zo’n extreme triathlon gedaan. Ik wilde gewoon die berg op. Ik wilde daar niet door zo’n dokter eruit worden gepikt. Dan ga je toch voorzichtiger lopen. Je wil dat er nog power in je ogen zit als je die dokter aankijkt. Ik bleef dus telkens 500 meter hardlopen en dan 100 meter wandelen.” Uiteindelijk valt het reuze mee. “Ze keken vooral hoe je nog liep en ze controleerden of je alle verplichte spullen in je rugzak had zitten, zoals kleding, een warmtedeken en een oplader

Er kwam een man op ons af die zegt: ‘Watch out, there is a bear over there.’ Bij de volgende zijstraat kijk ik links en daar zie ik inderdaad een zwarte beer sloffend door de straat lopen.”

voor je gsm, waarop de tracking-app draait.”

“Maar als je dan door mag en je buddy gaat meelopen is dat een echte opluchting.” En dan komt die voorlaatste berg. “Dan begint het pas,” zegt Thomas. “Ik was op dat moment al twaalf uur bezig. Om dan dat stuk van 28 procent omhoog te klimmen. Dan lopen je benen wel erg vol. Elke stap is zwaarder. Het is maar 600 meter zo steil, maar toch genoeg om regelmatig te moeten blijven staan. Zo’n helper erbij is dan wel fijn. In het begin moet die nog op je wachten, maar daarna gaat het gelijk op. De laatste acht kilometer is gewoon genieten. Selfies maken, genieten van het uitzicht op het hoogste punt.”

STAIRWAY TO HEAVEN

“Ja, daar was het nog wel oppassen”, valt Peter in. “Ze hadden ons al gewaarschuwd voor dat hoogste punt. Daar loop je op een vrij smal richeltje, met naast je een diepe afgrond. Twee-, driehonderd meter steil naar beneden. Daar moet je echt even opletten.

Zeker als je benen dan wat wiebelig zijn.”

Vlak daarna is er een verzorgingspost. Het is een geestelijk zwaar punt. Want aan de overkant, aan de andere kant van het dal zie je de finish al. Je hoort zelfs flarden van de muziek. Peter: “Je denkt: als ik hier nou gewoon rechtdoor zou kunnen lopen, dan ben ik er zo, bij die finish. Maar eerst moet je nog naar beneden, voordat je aan de allerlaatste klim mag beginnen.” Thomas neemt er een colat’je, ontspant en gat start dan met de afdaling richting het dal. Daarna wacht hem de ‘stairway to heaven’. De laatste klim van zo’n drie kilometer, met opnieuw stukken stijgingspercentages boven de 20 procent. “Dan loop je daar, en zie je dat

044

TRANSITION

je, als je rechtdoor loopt, je zo bij de finish bent. Maar nee. Eerst ga je naar links, dan weer naar rechts, en weer naar links. En elke bocht hoor je die muziek, en denk je dat je er bijna bent.” “Maar wel de hele dag door een prachtig uitzicht,” valt Peter in.

En dan komt Thomas een dame tegen die de laatste beproeving net iets draaglijker maakt.

“Ik liep al de hele dag met een vette grijns op mijn gezicht. Toen ik op de stairway een dame tegenkwam die zei dat er boven bier was, toen werd die grijns alleen nog maar breder.” Thomas: “Na de finish heb ik mijn buddy Hans gefeliciteerd, maar daarna waren de eerste woorden: ‘Where is the beer?’

De organisatie had natuurlijk geen bier. Maar onderweg zaten mensen aan de kant met een bord: ‘Als je niet eerste bent, dan hebben wij bier voor je’. En inderdaad. Binnen een minuut na de finish had ik een koud blikje bier.”

De finish was voor Thomas echt een ontlading zegt Peter. “Als er een beer was geweest in de buurt van de finish, dan was die weggevlucht. Want zijn oerkreet, was gigantisch!”

Thomas: “ja, het was gewoon een ontlading.

Alle puzzelstukjes vallen op dat moment in elkaar. Je bent er.”

BEER OP DE WEG

Voor Peter gaat het lopen een stuk minder soepel. Een tijd lang loopt hij op met een man uit Californië. In een dorpje onderweg komen ze zelfs een beer tegen. “Er kwam een man op ons af die zegt: ‘Watch out, there is a bear over there.’ Bij de volgende zijstraat kijk ik links en daar zie ik inderdaad een zwarte beer sloffend door de straat lopen. Gelukkig was hij zo’n honderd meter van me vandaan, dus ben ik gewoon doorgelopen. Dat was even schrikken, maar wel leuk!” Op dat moment gaat het nog uitstekend met Peter.

Bij de Nordic loop, een stuk waar ze twee kilometer heen en weer moeten, komt hij Thomas tegen. Samen nemen ze een selfie, wensen elkaar succes en lopen door. Aan het eind van dat stuk beseft Peter dat hij Thomas in ieder geval niet meer in zal halen. Als hij daarna een gelletje eet, gaat het mis. “Een kilometer later lag ik langs de kant van de weg met een hypo. Mijn lichaam had totaal verkeerd gereageerd op de suiker-boost. Ik voelde het gelukkig aankomen en wist wat het was.” Terwijl hij in het gras ligt, komt er een man van de organisatie aangelopen. De man is al druk met het bellen van 911. “Ik gebaarde al naar hem dat het niet hoefde. Gelukkig kwam op dat moment de man uit Californië aanlopen met zijn supportcrew. Een van zijn crewleden bleef bij me, en gaf een banaan en wat cola. Vijf minuten later ging het wel weer.

Toen hielp hij me opstaan, en zijn we samen doorgewandeld.”

Peter’s vrouw Lieke maakt zich intussen

zorgen. De laatste keer dat ze elkaar zagen, liep Peter nog soepel, en nu duurde en duurde het maar. “Ze had zoiets van: Waar blijft hij nou en zag me toen rustig wandelend met die man van de supportcrew van de Californiër. Ik heb het uitgelegd en ben meegelopen naar de camper. Daar ben ik toch even gaan liggen, want wat maken die vijf minuten nog uit?” Tien minuten later begint ook Peter, samen met Lieke, aan het laatste stuk. “Dat was wel heel bijzonder om dat met haar te kunnen doen.” Even blijft hij stil. Dan gaat hij verder: ”Onderweg hoor je die finish inderdaad. Ik kreeg wat stress, want ik dacht dat we te laat zouden komen. Je mocht tot 11 uur ’s avonds finishen, en ik dacht dat we het niet gingen halen. Zij zei: jawel, loop nou maar door. Achteraf had ik me verrekend, omdat ik natuurlijk niet meer helemaal helder was.”

NU STAP JE NIET MEER UIT

Thomas: “Wij maakten ons ook zorgen.

Na de finish heb ik mijn buddy Hans gefeliciteerd, maar daarna waren de eerste woorden: ‘Where is the beer?’ De organisatie had natuurlijk geen bier. Maar onderweg zaten mensen aan de kant met een bord: ‘Als je niet eerste bent, dan hebben wij bier voor je’.”

045

Mijn buddy Hans kreeg elke mijl tussentijden door van Peter en mij. Maar toen wij aan de laatste berg bezig waren, kreeg hij geen updates meer van Peter. Ik zei nog tegen hem: als Peter is uitgestapt, ga ik hoogstpersoonlijk terug die berg af en knuppel ik hem omhoog. Nu stap je niet meer uit. Maar op een gegeven moment kregen we weer een melding en dat was wel een geruststelling.”

Peter herinnert zich wat en er komt er een glimlach op zijn gezicht. “Onderaan de helling, in het dal, zie ik plotseling die Californiër weer lopen, samen met zijn supportcrew! Dus Lieke en ik lopen naar ze toe en ik zeg tegen de man die me geholpen heeft: Thanks for the coke! Die wist niet wat hij zag. Hij moet gedacht hebben: die Peter gaat de fi nish niet meer halen, en nu haalden we ze in. Ja, dat was een mooi moment.

Ik ben uiteindelijk nog voor hem gefi nisht ook”, lacht hij. Toch was de koek aan het

eind helemaal op. “Ik was superblij dat ik het had gehaald. Maar te moe om het echt te vieren.”

TWEE VAN SLECHTS 156

Uiteindelijk doet Thomas vijftien uur en 29 minuten over. Peter is na zeventien uur en 25 minuten binnen. Voor allebei was het een wedstrijd om nooit meer te vergeten. Peter: “Het was echt een supergaaf avontuur.

Het begint al een jaar voor de wedstrijd. En als je dan fi nisht, ja, echt... supertegek dat ik het gedaan heb. Dit is gewoon een bucketlist ding dat ik kan afstrepen.” Thomas: “It is a long way to the top if you want to rock and roll!” Peter, lachend: “Inderdaad.

Maar ik kan echt zeggen dat ik Thomas heel dankbaar ben dat hij me heeft gevraagd om mee te doen.” Ze zijn nu twee van de slechts 156 mensen op de wereld die dit hebben volbracht. “En zeker als je, net zoals wij, na de wedstrijd nog een paar weken door Alaska

kan trekken, op zalm kunt vissen, beren in het wild kan zien en fantastische landschappen kunt bekijken. Het is het echt een experience of a lifetime,” weet Peter. Dan is er toch die laatste vraag: Of er alweer iets op de planning staat? Na een korte pauze zegt Peter: ”Ja, toch wel. De TransAlp. Die willen we in 2020 samen gaan doen. Dat zijn 18.000 hoogtemeters fietsen in zeven dagen. Supergaaf gewoon.” Boys will be boys.

046

TRANSITION

23 & 24 DE T E AMCOMPE T I T IESJUNI

A

ls in november de nieuwe racekalender bekend wordt, dan zit triathlonnend Nederland al we-

UIT GEL EGD

SINDS HUN KOMST IN 2012 LIJKEN DE TEAMCOMPETITIES TRIATHLON NIET MEER WEG TE DENKEN.

kenlang vol spanning te speculeren welke races

Creativiteit

op het schema zullen staan. Gepromoveerde

Triathlon, van oudsher een van

teams zijn bezig hun sterkte in te schatten ten

de meest individuele sporten,

opzichte van de hogere divisie waarin ze terecht-

tot teamsport maken, vergt

komen en de degradanten likken hun wonden.

wat creativiteit. VariĂŤrend van

Versterkingen worden van buiten de club gehaald en jong

punten verdienen als individu

talent wordt gepolst om toch vooral te blijven plakken. Meer

en daaruit een teamuitslag

dan 1900 atleten kwamen afgelopen seizoen in actie in een

optellen, tot teamestafette (ook

of meerdere competities. Dat betekent dat er ook nog vele

wel teamrelay) of zelfs een

duizenden atleten rondlopen die dat niet deden. Transition

triathlon afl eggen als team van

zet een aantal basics voor je op een rij, zodat jij in elk geval

vier atleten, het komt allemaal

weet waar het over gaat, of je nou deelnemer bent of niet.

voor in competitieverband. Nog exotischer kan ook. Eerst met G in estafetteverband DAvieren zijn R E 17 T ZA -6zwemmen, -20 waarna de laatste 24 zwemmer als eerste gaat fietsen

F

ie D us en rs cl r in TTe he LS e SP nis VA uur fiESTtI01:00

VRIJDA0G17 23-6-2

f

to

en de estafette doorgaat, totdat

21 locaties

E

EUW!

! NITERSTAD NIEUIWLte 252 WA ANDams ING 1920 STARTE KM WANDELKM deelnemers 10 1325 mannen, 595 vrouwen RUN 7,5

21 of42KM HARDLOPEN WANDELEN

de laatste fi etser als eerste gaat

Sporten op 21 locaties in Nederland

lopen enzovoorts. De organisatie van de Teamcompetities blijft formats bedenken om de team-

spirit erin te houden en tactische

5 divisies

rond het Sneekermeer mogelijkheden te bieden aan een

Eredivisie, 1eDivisie, 2eDivisie Noord/Zuid, 3eDivisie Noord/ Zuid, 4eDivisie Noord/Zuid

voorheen puur individuele sport.

InFoRMaTIe en INSCHRIJVEN op WWW.MaR-aTHon.CoM 1/2PAG-LIGGENDMAR-ATHONSNEEK2017.indd 1

05-04-17 10:38

Geschiedenis HIGH GRADE CARBON WHEELS In 2012 begonnen de

Teamcompetities Triathlon met alleen de Eredivisie.

De nieuwste technologie met Htg carbon, De organisatie bestond uit 2 in 1 tubelessclincher vier enthousiaste atleten.velgen Vijf wedstrijden, tussen mei en tot 3 jaar garantie! en september, competitie

voor mannen en vrouwen en kampioenschalen aan het eind van het verhaal. Het sloeg aan. In 2013 kwam de 1eDivisie. In 2014 werd de 2eDivisie voor mannen toegevoegd. In 2015 was de 3eDivisie een feit en kregen

wat viel op tijdens Super Sunday ?

Zondag 30 april 2017, alle 252 teams in actie in Arnhem, op 1 dag, op hetzelfde parcours:

vrouwen een 2eDivisie. In 2017

DISC

werd de 4eDivisie toegevoegd en waren er intussen meer 4-SPOKE dan 250 teams in competitie RT-88 en liep de competitie van RC-50 eind april tot eind september, RC-38

Mannen T1

Sub 1

Overall

Game on

Langzaamste

52 mannenteams

Snelste vrouwen-

Het verschil tussen

Eredivisieteam 53e

fi nishen onder het

team Ferro Mosae

de competitie-

wisseltijd. In top-16

uur

zette de zesde

niveaus wordt bij de

liefst 8 teams uit

zwemtijd overall op

vrouwen gemaakt

die de races huisvestten.

lagere divisies

de klokken

op het lopen. Bij de

Het organisatieteam

ZIRRUZ staat voor hoge kwaliteit full carbon wielen voor race, tijdrit of triatlon! mannen worden Onze goed gebalanceerde wielen zijn vervaardigd uit Toray carbon en afgewerkt met DtSwiss hubs wat resulteert in lichte, hoogwaardige en betrouwbare wielen! de kaarten tijdens Dankzij het gebruik van een Htg epoxy hars zijn de velgen van een homogene structuur het zwemmen al en behoren basalt en aluminium remranden tot het verleden! geschud Daar komt ook nog het strakke, sobere design en de scherpe prijs-kwaliteitsverhouding bij. Dit alles maakt van ZIRRUZ de nieuwe standaard binnen de full carbon wielen!

WWW.ZIRRUZ.NL

met 21 wedstrijdorganisaties

bestaat tegenwoordig uit een professional met een deeltijdaanstelling bij de NTB en een team van acht vrijwilligers.

SCH CHA CH HAATSEN T TSEN SK KEELER EELERS & F ETSEN FI TSEN TSEN

8

VEEN

REN

2 7/E2

HEE

A

RE

JOU

HAICO BOUMA SCHAA SCHAA ATSEN, TSEN, SKEELERS EN FIETSEN

OUDEHASKE

Openingstijden: Ma 13.00-18.00 uur • Di t/m t Vr 9.00-18.00 uur V Donderdag koopavond 19.00-21.00 uur • Za 9.00-17.00 uur

Hasker Utgongen 7 • 8465 SJ Oudehaske • Tel. T 0513 - 67 72 34 • www.haicobouma.nl

048

TRANSITION

E

en heleboel agegroupers die meedoen aan de ironman op Hawaii doen dat maar eenmaal in hun leven. Valt het ze dan kwalijk te nemen dat ze ten volle op gaan in de Kona Experience? De vibe op het eiland is uniek en de hele raceweek is een feest van de wereldwijde triathlongemeenschap. Daar horen ook een paar shows bij. Niemand neemt het je kwalijk als je deelneemt aan de landenparade, het openingsbanket of het sluitingsfeest. Waarom zou het dan gek zijn als je ook meedoet aan de Underpants Run? Het hoort bij de folklore van de Ironman.

I

eder jaar op de donderdag voorafgaand aan de Ironman race in Kona komen honderden mensen bijeen om in hun ondergoed een eindje hard te lopen. Als meest geschikte locatie voor deze niet alledaagse bezigheid kiezen ze dan een druk bewandelde boulevard, met hotels en winkeltjes, cafés en restaurants? Waarom geen afgelegen plek, zoals een bos of strand. Waarom, dan toch?

Ah ‘t goede doel, uiteraard! Natuurlijk, iedereen die meeloopt doneert door zijn deelname aan een lokaal goed doel. Gelukkig krijg je, naast een uitnodiging mee te lopen in een optocht vol narcisten, voor het grote offer dat je brengt een pet of shirt cadeau zodat je de mensen thuis te zijner tijd kunt uitleggen ‘wat een malle jonge je ben’ (niet te mal hè, die compressiekousen blijven uiteraard aan, zo vlak voor de race).

Natuurlijk geneert een aanzienlijk deel van de deelnemers zich lichtelijk, als er uitgekleed moet worden op de parkeerplaats achter het hotel waar eenieder zich verzamelt.

En de eerste honderden meters zijn ook wel spannend. In je onderbroek over straat, in een land waar de preutsheid nog altijd hoogtij viert en waar ‘public display of nudity’ tijdens de wedstrijd zelfs tot diskwalificatie leidt, voelt niet direct comfortabel. Maar met het gejuich van alle omstanders en de vibe waarin het rennen plaatsvindt, valt de schroom van je af en doe je lekker mee.

Een soort carnavalsoptocht in de tropen.

En dat zonder alcohol. Niks mis mee.

En al ben je er trots op dat je je fitte body toont aan de hele goegemeente en je buddies in de ad hoc triathlonsamenleving, wat dan nog? Je traint je het hele jaar het schompes, leeft gezond en tijdens de feestdagen hou je je in met voedsel en drank. Dan mag dat lijf toch gezien worden? Je mag trots zijn op je tors. Hele volksstammen schamen zich voor hun uiterlijk en hier is nu juist een groep die zegt: kijk mij, ik ben erbij, ik laat me zien, het kan mij niks schelen wat je ervan vindt, als ik het maar graag doe. Je hoeft niet te gaan kijken naar die optocht. Ik zamel geld in en heb er zelf lol aan. En straks ga ik koffie drinken bij Lava Java en na de Ironman gaan we nog naar de vulkaan kijken. Ik ben hier maar één keer, ik heb er keihard voor gewerkt en dus geniet ik ervan.

UNDER PANTS

Volg de hashtag #underpantsrun en je krijgt de indruk dat de deelnemers ook zonder aanmoediging of een goed doel maar al te graag uit de kleren gaan. Strakke lijven met quasi nonchalante outfits lachen je tegemoet. Uiteraard, het is niet niks je te kwalificeren voor het WK Ironman, maar als je deze lui bezig ziet, lijkt het of een strak en sportief lijf geen leuke bijkomstigheid is, maar voor velen het doel an sich.

Grappig genoeg werd de Underpants Run 20 jaar geleden door locals in het leven geroepen als ludiek protest tegen al te veel naaktloperij van sommige deelnemers aan Ironman Kona die dachten dat een Speedo slip gepaste kledij was voor iedere gelegenheid tijdens hun verblijf op het eiland.

Als je de week een beetje volgt, dan is het hele gebeuren daar op Alií Drive één grote underpants run. De show begint doorgaans al net voor zonsopgang op het strandje waar glimmend ingesmeerde fitbodies zich verzamelen voor een zwemtraining bij zonsopkomst. Het passievere deel van de bevolking installeert zich op een terrasje aan de overzijde van de straat om met een dikke mok lokaal brouwsel te kijken naar de show-offs die het eiland in oktober tijdelijk overnemen. Ze doen maar. Over twee weken is de zelfgenoegzaamheid weer terug naar Europa.

ALOHA

MAHALO

AVONTUURLIJK & TOPFIT DE WINTER UIT! BEKIJK ONZE REIZEN OP SNEEUWWANDELEN.COM

ONTDEK HET ONVERWACHTE

UIMLA GECERTIFICEERD

050

TRANSITION

ALS HET

ALOUDE ADAGIUM ‘METEN IS WETEN’ JOUW FAVORIETE UITSPRAAK IS, DAN KRIJG JE UIT ANALYSE VAN JE HARTSLAGVARIABILITEIT EEN NOOIT OPDROGENDE BRON VAN INFORMATIE. BEN JE MEER HET TYPE GEVOELSSPORTER, DIE LUISTERT NAAR ZIJN LIJF, DAN VOEL JE JE ALLICHT GESTEUND DOOR DE RESULTATEN UIT DE CASESTUDY VAN TOEGEPAST WETENSCHAPPER SANDER BERK VAN HET NTC TRIATHLON IN SPORTZONE LIMBURG. HIJ LEGT JE DE PRINCIPES VAN HRV UIT EN BESCHRIJFT DE CASESTUDY DIE HIJ OP ZIJN EIGEN MEETDATA UITVOERDE IN AANLOOP NAAR IRONMAN MAASTRICHT-LIMBURG VAN DIT JAAR.

IS

VARIABELE TIJD TUSSEN HARTSL AGEN

Hartslagvariabiliteit, dat wil zeggen de variatie in tijd tussen opeenvolgende hartslagen, is een onderwerp wat al een aantal jaar de interesse van zowel trainers als wetenschappers wekt. Intuïtief zijn we vaak geneigd te denken dat de hartslagfrequentie varieert, maar de tijd tussen twee slagen van nature constant is. Variatie tussen de slagen lijkt dan iets onwenselijks. Dat is echter niet zo.

Sander licht toe: “Analyse van de hartslagvariabiliteit, kortweg HRV, geeft inzicht in de toestand van het autonome zenuwstelsel en is met name gerelateerd aan parasympatische activiteit. Waar het orthosympatische zenuwstelsel zorgt voor het bevorderen van een lichamelijke toestand van actie, zorgt het parasympatische zenuwstelsel juist voor een toestand van rust en herstel in het lichaam. Een hoog stressniveau zorgt voor lagere HRV-waarden.” Oftewel: een hoge variabiliteit hoort bij een uitgerust lichaam.

Maar hoe check je de tijd tussen je hartslagen? Sander: “In de loop der jaren is het steeds gemakkelijker geworden om de HRV te meten. Waar proefpersonen eerst moesten slapen met ECG-plakkers en draden, is het nu al mogelijk om de HRV betrouwbaar te meten via de camera van de mobiele telefoon.”

CASESTUDY

Alhoewel hij in de afgelopen jaren al een aantal keer in de materie gedoken was, kon Sander nog niet tot een eenduidige conclusie komen over de eventuele meerwaarde van HRV-metingen. Tijd om daarin verandering te brengen. “Daarom zijn we dit seizoen bij het Nationale Trainingscentrum van de Nederlandse Triathlon Bond gestart met een pilot waarin Ruben Marynissen in het kader van zijn masterthesis onderzoekt of en zo ja

Tips voor sturing vanuit de theorie over HRV Acute trainingssturing

• Als er gedurende twee of drie dagen een negatief afwijkende waarde gemeten wordt, kan dit reden zijn om de trainingsbelasting naar beneden bij te stellen of een extra rustdag in te plannen.

Dit is iets wat met name in het wedstrijdseizoen interessant lijkt.

• Nog acuter is om op basis van de HRV score in de ochtend te besluiten of de huidige trainingsdag een belastend (qua intensiteit en/of omvang) dan wel herstellend karakter moet krijgen. Dit werd in het verleden wel door trainers gedaan, maar Sander Berk denkt dat de HRV-waarde teveel schommelt om deze hiervoor te kunnen gebruiken • Sturing op basis van een voortschrijdend gemiddelde HRV van de laatste zeven dagen, waardoor dagelijkse schommelingen wegvallen.

Recent onderzoek laat zien dat timing van intensieve training op basis van HRV volgens dit principe kan zorgen voor grotere zekerheid van het behalen van prestatieverbetering.

hoe de HRV een bruikbare tool is voor het monitoren van triatleten. Ondertussen heb ik mijn eigen data ook nog eens goed bekeken.

Daaruit ontstond een casestudy.”

“Van 1 januari tot een week na de Ironman van Maastricht, die op 6 augustus plaatsvond, heb ik vrijwel dagelijks mijn HRV gemeten met behulp van de HRV4training-app.” Sander hanteerde daarbij een protocol dat telkens hetzelfde was, om onder zo gelijk mogelijke omstandigheden te kunnen meten. We leven niet in laboratoria, dus er kunnen altijd verstoringen plaatsvinden die de metingen beïnvloeden, maar met een vastomlijnd protocol worden die ongewenste invloeden tot een minimum beperkt. “Mijn protocol bestond uit na het ontwaken direct mijn iPhone van het nachtkastje pakken, één minuut stil liggen en vervolgens gedurende één minuut de HRV meten met behulp van de camera van de iPhone.”

Waarom slechts een minuut meten en niet over een langere tijd, waarmee mogelijk betrouwbaarder meetdata verzameld kan worden? “De keuze om één minuut te meten was bovenal een praktische, dat lukte mij namelijk bijna elke dag wel. Een langere meting, bijvoorbeeld één van drie minuten, werd in mijn geval vooral op schooldagen te vaak onderbroken om bruikbaar te zijn. Uit eerder onderzoek is bovendien gebleken dat een meting van één minuut lang genoeg is om betrouwbaar de HRV te berekenen.” Recent onderzoek heeft ook laten zien dat metingen via de camera van een smartphone goed overeenkomen met bijvoorbeeld metingen via ECG of een hartslagband van Polar.

Vanwege het gebruiksgemak in het dagelijks leven wordt daarom de methode met de camera aanbevolen.

051

TRANSITION

SANDER BERK TIJDENS EEN RECENT TRAININGSKAMP IN FONT ROMEU BIJVOORBEELD BLEEK DE EXTRA STRESS DIE HET VERBLIJVEN EN TRAINEN OP HOOGTE MET ZICH MEEBRENGT RUIM TENIET TE WORDEN GEDAAN DOOR DE EXTRA RUST DIE DOOR DEZE SETTING GECREËERD WERD.

7-day rolling average RMSSD-waarden

052

Trainingskamp

1 januari

De HRV4training-app die Sander gebruikt, berekent vervolgens een ‘recovery score’ die iets zegt over hoe hersteld het lichaam is. Wie dieper de meetgegevens in wil duiken, kan ook een export maken van alle meetdata en daar zelf mee aan de gang gaan. Sander kwam tot 217 metingen in 224 dagen en zag een fl inke puntenwolk die nogal onoverzichtelijk was. Door zijn data telkens voortschrijdend over zeven dagen te middelen, verkreeg hij een duidelijk beeld van de mate van zijn herstel, of belangrijker, het gebrek daaraan op sommige momenten.

HERKENNING

Een hogere hartslagvariabiliteit wordt bij matig tot redelijk getrainde proefpersonen vaak gekoppeld aan een betere getraindheid, dus dat is een beeld wat je graag wilt zien in de voorbereiding op een belangrijke wedstrijd. Bij Sander is de trendlijn van alle metingen positief en dat is een goed teken.

De HRV neemt in aanloop naar de belangrijke wedstrijd toe. Daar waar er dalingen in de metingen optreden, kunnen die bijna allemaal verklaard worden door specifieke stressperiodes. Hij licht toe: “De eerste

met 100

Trainingskamp

loopkilometers

met veel fi etsen

31 januari

Sturing van trainingsperioden Je zou de HRV waarden ook kunnen gebruiken om te kijken naar de chronische eff ecten van training. De gerealiseerde trend tijdens een bepaalde trainingsperiode kan vergeleken worden met de verwachte trend en de verschillen hiertussen kunnen reden zijn om de zwaarte van een volgend trainingsblok aan te passen of een gepland rustblok te verlengen of verkorten. Deze manier van trainingssturing lijkt met name interessant voor de grote trainingsblokken aan het begin van het trainingsjaar.

2 Maart

1 April

week van februari bestond bijvoorbeeld uit een trainingskamp, waarbij ik zelf ruim 100 kilometer heb hardgelopen. Dat is niet iets wat ik wekelijks doe en dat was dus een fl inke stressor voor mijn systeem. De daling in het midden van maart viel samen met een tweede trainingskamp, waarbij veel gefietst werd. In mei ben ik verhuisd en kreeg ik in de laatste paar dagen van de maand bovendien een fl inke hooikoorts-aanval. Medio juni werd het EK triathlon gehouden, wat een korte periode betekende met daarin veel reizen en coachen en verblijf op 800 meter boven zeeniveau. De start van de laatste daling viel samen met het begin van de taperperiode richting de Ironman.” Een dergelijke daling tijdens de taperingperiode wordt vaker gemeld in de literatuur. Deze daling bleef bij Sander tijdens de week na de wedstrijd doorgaan. In die laatste week heeft het tot laat in de avond kijken naar het WK atletiek wellicht ook een impact gehad op het herstel na de wedstrijd. Niet bevorderlijk, zoals te verwachten valt. Maar wel leuk en als alle triatleten een klein beetje HRV inleveren om Dafne naar goud te juichen, dan zal het dat ook wel waard zijn.

Vertelt iemand het haar even?

053

Begin taper richting Ironman Maastricht Verhuizing, gevolgd door fl inke hooikoortsaanval.

EK triathlon: veel reizen, coachen en verblijf op 800m boven zeeniveau

1 Mei

31 Mei

Sander kijkt tevreden terug op de meetperiode: “De monitoring van de hartslagvariabiliteit lijkt tijdens het trainen voor deze Ironman een goed beeld gegeven te hebben van mijn prestatieniveau. De data weerspiegelt dat ik gedurende de voorbereiding steeds fitter werd en elke belangrijke daling was te verklaren door een duidelijke stressor. Het resultaat was een goede wedstrijd, waarin ik mijn prestatie van 2016 verbeterde met bijna achttien minuten en zeventien posities in het klassement won.”

CONCLUSIES EN VERVOLG

Hij reflecteert op de casestudy en het onderzoek binnen het NTC, dat ook een vervolg gaat krijgen: “Voor het juist kunnen interpreteren van de data is het van groot belang om een goede kennis te hebben van potentiële en actuele stressoren. Hoe minder verschillende stressoren, hoe duidelijker en eenduidiger het beeld. Dit is iets wat ook uit ons pilotproject naar voren is gekomen. Met name schoolgaande atleten hebben vaak een veelvoud aan stressoren, wat de interpretatie van de HRV waarden bemoeilijkt. Het is in deze groep atleten dan ook goed mogelijk om tijdens een periode waarin je een hoger

30 Juni

Sturing voorafgaand aan de trainingsperiode Een derde manier van het gebruik van HRV data is om vooraf op basis van de hoogte van de HRV scores te bepalen hoe getraind gaat worden. In een recente studie werd bij recreatieve hardlopers een correlatie gevonden tussen de hoogte van de baseline HRV en de adaptatie aan verhoging in trainingsomvang of -intensiteit.

Sporters met een hoge baselinewaarde reageerden het beste op intensieve trainingen, terwijl sporters met een lage baseline-waarde het beste reageerden op trainingen van grote omvang. Het is echter de vraag of dit interessant is voor goedgetrainde atleten. Om tot optimale prestaties te komen, zullen deze atleten zowel trainingen van een hoge omvang als trainingen van een hoge intensiteit moeten doen.

30 Juli

stressniveau verwacht, toch een stijging in HRV waarden te zien. Tijdens een recent trainingskamp in Font Romeu bijvoorbeeld bleek de extra stress die het verblijven en trainen op hoogte met zich meebrengt ruim teniet te worden gedaan door de extra rust die door deze setting gecreëerd werd.”

In het vervolg van het pilotjaar zal gekeken worden of het monitoren van de HRV bij NTC-atleten een even duidelijk en bruikbaar beeld geeft als bij Sander. Mocht het monitoren van de HRV bij alle atleten interessant zijn, dan roept dat volgens hem de vraag op hoe die data gebruikt kan worden.

Als we de lezers van Transition tips kunnen geven, dan ontstaan die vanuit de hypotheses die hij in het bijgaande kaders opsomt.

Zelf is Sander intussen begonnen aan een nieuwe uitdaging. In april staat de Ironman van Zuid-Afrika op het programma.

054

TRANSITION

NA AM: GEERT L ANTINK LEEF TIJD: 31 BEROEP: LEERKR ACHT BASISONDERWIJS

WERKPLEK

WOENSDAGMIDDAG, DE KLAS IS LEEG. GEERT LANTINK HEEFT TIJD OM OP TE RUIMEN EN WAT NAKIJKWERK TE DOEN. ACHT JAAR STAAT HIJ NU VOOR DE KLAS EN VERVELEN DOET HET NOOIT. HET MOOIE AAN DE LAATSTE BASISSCHOOLJAREN, VINDT HIJ DE BEGELEIDING RICHTING VOORTGEZET ONDERWIJS. SPANNEND VOOR VEEL VAN DE KINDEREN. EEN NIEUWE STAP IN HET ONBEKENDE, NA JAREN VAN VERTROUWD SCHOOLGAAN OP DE KON-TIKI IN AMERSFOORT. PUBEREN DOEN DE MEESTEN GELUKKIG NOG NIET ECHT, IN GEERT’S KLAS. Na vijftien jaar zwemmen, met het vizier op de top, is de sportbeleving veranderd toen triathlon in beeld kwam. Sporten is nu ontspanning.

Triathlon past uitstekend bij de actieveling die niet stil kan zitten. De combinatie met een fulltime baan en een studie pedagogiek lijkt weinig ruimte te bieden voor triathlondoelen. Als het leuk is, krijg je er energie van, luidt het credo.

En dus kwam er in september een vinkje achter de wens om ooit eens een hele triathlon te doen.

Bijzonder, vindt hij, voor een oud-sprinter uit het zwembad. Het werd Almere. Onvergetelijk. Zijn teamgenoten van Kijani moedigden hem de hele dag fanatiek aan. Partner Rieneke kreeg in de finishstraat een kus, welgemeende lieve woorden en een ring. Ze zijn nu verloofd. Samen sporten heeft een extra dimensie gekregen, al is er nog geen datum voor de bruiloft.

Lantink was op weg om commercieel econoom te worden, maar vond dat het niks voor hem was.

De pabo leek een keuze om het kiezen, maar pakte geweldig uit. Kinderen helpen die het moeilijk hebben, kansen bieden, ze stimuleren in hun ontwikkeling, dat geeft voldoening. In de klas dicteert het rooster de dag, met sporten is het gevoel bepalend. Geen schema’s meer voor Geert. Na al die jaren in het zwembad kent hij zijn lijf. Weet wat hem beter maakt. Bij Kijani heeft hij het enorm naar zijn zin. Eigen doelen nastreven en het als team gezellig hebben.

Perfecte combinatie. Volgend jaar in de 2eDivisie uitkomen, na de superpromotie vanuit divisie vier, Geert is erbij.

Beeld Marc van der Kort

055

056

TRANSITION

OP ZOEK NAAR EEN STABIELE BASIS CORE

Ben je toe aan een volgende stap in je prestatieniveau? Dan is ontwikkeling en onderhoud van de motorische functies van je lijf voortaan een essentieel onderdeel van je trainingsroutine. Strength&conditioning is voor elke sporter een onderwerp om mee aan de slag te gaan – en te blijven. Ook voor endurance atleten, zoals triatleten. Of misschien beter: juist voor endurance atleten. Wij haalden een paar voorbeelden voor je op bij Tanja Sarenac, de fysieke trainer van het NTC. In een volgende editie gaan we met haar de diepte in. Zet je schrap!

Kettle Bell - One Arm Carry

Bar - One Arm Side

Bar - Kneeling Roll-out

Walk Pakt de dyanmische

Carry Walk Type:

Type: anti-extensie, of

schouderstabilisatie boven

anti-laterale fl exie,

anterior core stability.

je hoofd aan en is goed voor

of ook wel: oefening

de overall positie van je

voor je laterale core

bovenlichaam. Positieve

stability.

invloed op je ligging in het water bij het zwemmen.

Illustraties ES Strijk

Allereerst is het goed om te beseffen, dat als we het hebben over ‘core stability’, dat we dan niet alleen de stabiliteit van de romp bedoelen, maar stabiliteit van je hele lijf, oftewel de bekwaamheid om de optimale positie vast te houden, die hoort bij de beweging die je uit wilt voeren. Belangrijke gebieden daarbij zijn hoofd en nek, het gebied rondom het schouderblad en de schouders, de onderrug en heupen en knieën, enkels en voeten.

Stabiliteit van je knie, vaak een teer punt bij hardlopers, heeft overigens alles te maken met stabiliteit van je heup en je voet.

Oefeningen die vallen onder ‘core stability’, kunnen op allerlei manieren gecategoriseerd worden. Vaak aan de hand van de primaire functie van zo’n oefening. Toch is er een grote overlap in functies en het systematiseren helpt bij de toepassing in trainingsprogramma’s. Als je naar de namen van de oefeningen kijkt, in het Engels, dan bestaan die telkens uit een apparaat of hulpmiddel waarmee je de oefening uitvoert, de naam van de oefening zelf en de positie waarin die uitgevoerd wordt. Deze systematiek is door de fysieke trainers van verschillende sportbonden met elkaar afgesproken. Handig, want zo weten we altijd waar het over gaat.

Wij hebben van Tanja alvast zeven oefeningen voor jou gekregen. Let wel: geen van die oefeningen gaat je een topatleet maken.

Zelfs het setje achter elkaar blijven uitvoeren niet. Wel zijn het voorbeelden van essentiële oefeningen, die passen in het trainingsprogramma van een triatleet. Ze moeten onderdeel zijn van je totale strength&conditioning, waarbij je onder zware weerstand oefeningen uitvoert in perfecte houding, maar ook tijdens reactieve oefeningen. Denk aan sprongen en oefeningen met medicine balls. Oja, je blijft ook je ademhalingspatroon onder controle houden. Al benieuwd naar het vervolg? Wij wel!

Cable/Bar - Half Kneeling Diagonal Chop Een oefening die alles in zich heeft.

Rompstabiliteit in alle vlakken, coördinatie van trekken en duwen met het bovenlijf, stabiliserende functie van je bekken en heup en ook nog een prima plek om optimale ademhalingspatronen te introduceren.

Cable - Stance “Pallof” Press Holds Cable - Standing - X-Pull Side

Type: anti-rotatie, ook wel een

Pakt de achterkant van je schouder

draaiende rompstabiliteitsoefening

aan. Indien heel goed uitgevoerd,

genoemd en het schoudergewricht en

stabiliseert het ook het gebied

verbetert het de coördinatie ervan.

rond je schouderblad en het schoudergewricht en verbetert het de coördinatie ervan.

Standing Toes-Heels Raises

Box - One Leg Hip Lift

Gericht op de functie van je voeten

Belangrijke geïsoleerde oefening,

en enkels. Ook goed voor overall

die ondersteunend werkt aan andere

balans.

oefeningen die horen tot de anti fl exie, zoals reguliere, tweezijdige en eenzijdige dead lifts en squats.

Triathlon kent voor ons geen beperkingen

ek We zijn altijd op zo Hou naar nieuw talent! ichten de NTB nieuwsber r de in de gaten wannee nt volgende (para) tale clinic georganiseerd . wordt en geef je op

â&#x20AC;&#x153;In 2005 heb ik besloten de Foundation op te richten vanuit een persoonlijke drive om iets terug te doen voor de maatschappij. Ik heb er bewust voor gekozen om de gehandicaptensport in Nederland te ondersteunen.

Voor velen van ons is sporten namelijk vanzelfsprekend, maar voor mensen met een beperking is dit helaas niet het geval. Juist voor deze groep wil ik sportevenementen mogelijk maken, zodat zij kunnen ervaren hoe leuk sporten is. Niet alleen als fysieke inspanning, maar ook om je sociale omgeving te verbreden.

We ondersteunen en organiseren grote events, maar ook kleine lokale evenementen ondersteunen we graag. Als ik mensen met een beperking zie genieten van hun sport en het enthousiasme waarmee ze dat doen, dan geniet ik ook en ben trots dat we dit mede mogelijk hebben gemaakt!â&#x20AC;?

058

TRANSITION

OS 2020

T OK YO C ALLING ME T L OUIS DEL AHAIJE TOKYOÂ 2020

LIJKT NOG VER WEG, MAAR IN DE TOPSPORT IS EEN NA-OLYMPISCH JAAR ENKEL DE OPMAAT NAAR EEN NIEUWE CYCLUS. VOORDAT DE SPELEN IN AUGUSTUS 2020 ECHT LOSBARSTEN, HOUDT TRANSITION JE ALVAST OP DE HOOGTE VAN DE VOORBEREIDINGEN. WE BELLEN EVEN MET LOUIS DELAHAIJE, HEADCOACH VAN DE NTB.

Beeld TeamNL

TS Louis, je bent net terug bent uit Japan? Zo ver voor de Spelen al?

LD Zo ver? Het is nog minder dan drie jaar.

De voorbereidingen zijn volop bezig. In Tokyo leven de Spelen al enorm. Er wordt fl ink gebouwd en het gaat ook op tijd af zijn.

In Japan betekent dat: vijf minuten te vroeg.

Het Olympisch dorp is naar verwachting begin 2019 klaar. Het ligt op een eilandje naast Tokyo. Over het hergebruik na de Spelen is al nagedacht.

TS Met wie ben je daar geweest?

LD Onze groep bestond uit ongeveer 25 mannen en vrouwen uit vrijwel alle olympische sporttakken, van turnen tot volleybal en boksen en van wielrennen tot waterpolo. We troffen elkaar tijdens maaltijden en bijvoorbeeld bij een bezoek aan de ambassade, maar verder volgde ieder een eigen programma. Daarin zat bezoek van wedstrijdlocaties, voor zover al bekend althans, maar ook het bekijken van mogelijke trainingslocaties in aanloop naar de Spelen en opties voor verblijf. Triathlon krijgt trouwens echt de mooiste locatie van Tokyo. Het zwemonderdeel vindt plaats in Tokyo Bay en je kijkt daarbij tegen de Rainbow Bridge aan. Dat wordt net zo iconisch als het Opera House in Sydney en de Copacabana in Rio.

TS Wat maken de Spelen in Tokyo bijzonder?

LD Uiteindelijk is een triathlon tijdens de Spelen voor de atleten alleen maar speciaal omdat het hele gebeuren zoveel indruk maakt. De afleiding is ontzettend groot -en dan heb ik het niet eens over media, maar over alles wat er op je af komt- en de voorbereiding is dus nooit zoals voor een WK of een WTS. Alle afleiding kost energie, maar de race zelf is uiteindelijk als elke andere. Wat Tokyo bijzonder maakt, is dat

059

het ontzettend heet zal zijn. Heter dan Rio. Ongelofelijk warm en ook vochtig. Zoals Cozumel, echt extreem. Dat roept de vraag op: waar ga je acclimatiseren? In Europa?

Of in Japan? De keuze hangt niet alleen af van de faciliteiten, maar je kijkt ook naar de atleten met wie je uiteindelijk gaat. Voor de ene atleet ligt het anders dan voor de andere. Dat neem je mee.

Mixed Teamrelay Nieuw onderdeel op het Olympisch programma in Tokyo is de mixed teamrelay. Twee vrouwen en twee mannen werken om beurten een mini-triathlon af. Het onderdeel is na een jarenlange lobby door de International Triathlon Union uiteindelijk toegelaten tot het programma van Tokyo. Dat gaat niet

WAAR GA JE ACCLIMATISEREN? IN EUROPA? OF IN JAPAN? DE KEUZE HANGT NIET ALLEEN AF VAN DE FACILITEITEN, MAAR JE KIJKT OOK NAAR DE ATLETEN.

vanzelf. Er staat een fl inke druk op

TS Met mixed teamrelay als nieuw onderdeel kan de ploeg weleens een stuk groter worden?

LD We krijgen er een mooi evenement bij.

Spectaculair. En met de podiumplek op het afgelopen WK hebben we laten zien dat het voor ons ook ergens over gaat. Het biedt kansen voor sporters die individueel de Spelen niet zouden halen, om toch op dat podium actief te zijn. Als je met atleten praat, dan merk je dat dat perspectief, of die horizon ze bezighoudt. Dat betekent ook dat we misschien wel keuzes met ze zullen gaan moeten maken. Ga je de WTS laten vallen om je helemaal te richten op de teamrelay? Daar komt ook een ranglijst van, die bepalend zal zijn voor welke landen een team op mogen stellen in Tokyo. Je ziet, 2020 lijkt nog ver weg, maar je moet er al volop mee bezig zijn.

het aantal programma-onderdelen van de Spelen en het aantal deelnemende atleten, dat almaar lijkt te groeien. Triathlon staat echter goed bekend, in Olympische kringen, met een zeer internationaal deelnemersveld, iconische wedstrijdlocaties die voor veel tvkijkers zorgen en snel verkopende toegangskaarten. Triathlon was in Londen een van de snelst uitverkochte sporten, voor wie op de tribune wil zitten althans. Gelukkig kun je ook op andere plekken langs het parcours staan en gratis kijken, zoals we gewend zijn. De toevoeging van de mixed teamrelay past in de zoektocht van het IOC naar korte en spectaculaire wedstrijdformats, waarin bovendien gelijke rollen voor mannen en vrouwen zijn weggelegd.

060

TRANSITION

MATERIAAL

Aerodynamica, watts in it for me?

PIEYT

Tekst Roel van Schalen Beeld Specialized

De sapstroom komt stil te liggen, de winter klopt aan de deur: tijd voor beschouwing en evaluatie. Maar evalueren leidt automatisch tot vooruitblikken naar volgend seizoen. Je wilt een snellere fietssplit, maar hoe doe je dat? Harder trappen is een optie, maar aerodynamischer worden even goed.

In dit artikel zetten we uiteen wat je kunt doen op aerodynamisch vlak om volgend jaar verder te reiken als triatleet.

061

S

N AT UURK UNDE V OOR F IE T SERS tel, je hebt inmiddels een aantal korte triathlons tot een goed einde gebracht en je denkt als volgende stap aan de halve of zelfs de hele afstand. Of je rijdt op dit moment op een prima racefiets met opzetstuur en je overweegt toch eens te gaan for the real thing, te weten een echte

tijdritfiets. En wat als je plant om ‘gratis’ seconden te winnen door nu eens serieus werk te maken van die perfecte tijdrithouding. Wat kun je dan doen?

Het antwoord schuilt bij al die vragen in een geoptimaliseerde aerodynamica. Niet moeilijk in te zien als het gaat om de overstap van een fiets met opzetstuur naar een dedicated tijdritfiets met geprofi leerde buizen en geïntegreerde kabelvoering, maar ook wanneer je bijvoorbeeld naar een langere afstand overschakelt, is de aerodynamica van grote invloed op je prestatievermogen. Op de sprint of olympische afstand valt een agressieve superaero-houding voor een dik half uur of een ruim uur nog wel vol te houden, maar zit je vijf of zes uur in het zadel op de hele afstand, dan gaat comfort veel meer doorwegen en moet er ander aerodynamisch optimum gezocht worden.

Van welk cruciaal belang aerodynamica is, blijkt uit eenvoudige natuurkunde: van het totale vermogen dat nodig is om atleet+fiets voort te bewegen, komt 16% voor rekening van het gewicht van de combinatie en is 15% nodig om de rolweerstand te overwinnen. De rest – liefst 69% - dient om de luchtweerstand het hoofd te bieden! Conclusie: voor de meeste prestatiewinst loont het dus om de luchtweerstand tot een minimum te beperken.

Ga je de component van de luchtweerstand verder ontleden, dan wijzen metingen uit dat de berijder verantwoordelijk is voor driekwart van de total drag en dat (slechts) een kwart komt van de fiets als geheel. Nogal wiedes dus dat je eerst en vooral op zoek moet gaan naar een zo aerodynamisch mogelijke zithouding op je fiets en dat een dure investering in supersonisch tijdritmateriaal gerust altijd later nog kan. Sterker nog, zonder de optimale zitpositie haal je nooit het maximale uit je aero-materiaal.

Z I T P OSI T IE De meest aerodynamische fietshouding is die, waarbij je frontale oppervlak zo klein mogelijk is. Een klein oppervlak krijg je door diep voorovergebogen te zitten, met de armen zo dicht mogelijk bij elkaar.

Compact ineengedoken dus. Het is een houding die als vanzelf leidt naar een ligstuur, waarbij het rompgewicht via de ellebogen rust op stuursteunen met kussentjes terwijl de handen stuurverlengers vastgrijpen en zo voor tegenkracht zorgen bij de trapbeweging. Een ligstuur is snel, maar het biedt ook minder stuurcontrole dan een gewoon stuur. Verder

062

TRANSITION

en voldoende rijcomfort. Zelf experimenteren op het fietspad langs het kanaal kan, maar in een testopstelling waar de variabelen perfect gecontroleerd worden, gaat meten en weten sneller en nauwkeuriger.

Op een pasfiets kun je direct achter elkaar verschillende posities evalueren en een ervaren bikefitter kan op basis van je lenigheid en andere fysieke parameters inschatten tot waar jouw ideale aero-houding kan reiken. Toptriatleet Richard Murray liet zich bijvoorbeeld door Specialized middels een Body Geometry Fit analyseren en positioneren. Hoe hoger je al staat op de prestatieladder, hoe moeilijker het wordt om tijdwinst te sprokkelen. Ervaren triatleten op zoek naar marginale verbeteringen zouden idealiter in een windtunnel moeten meten, maar dat kost zoveel geld dat het enkel loont voor gesponsorde (wereld)toppers, voor wie de fietssponsor betaalt. Testen doen op een (overdekte) wielerbaan is al een haalbaarder alternatief en geeft ook real world feedback, maar zelfs die optie is vooral voorbehouden aan gefortuneerden dan wel aan gesponsorde atleten omdat de baan er doorgaans voor afgehuurd moet worden.

Een mogelijkheid die wel binnen bereik ligt -en resulis een aero-houding niet de meest comfortabele po-

taten kan opleveren- is de aanschaf van een vermogen-

sitie op een fiets en hangt het van de lenigheid van

smeter. Met het real-time vermogen in een bepaalde

onder andere je rug af hoe diep -dus hoe aero- je kunt

fietshouding bij de hand, is gemakkelijk na te gaan

gaan zitten. Begin je pas met een ligstuur, dan zal je

welk effect een verandering van houding heeft op dat

lichaam moeten wennen aan de nieuwe zit. Het vergt

vermogen. Ga je van de handen boven op het stuur

daarnaast enige oefening om vlot te switchen tussen

naar een diepe aero-positie, dan trap je bij gelijkblij-

de aero-positie en de houding waarin je de zijkanten

vend vermogen al direct met een hogere snelheid.

van het stuur gebruikt, te weten in scherpe bochten

Of zit je in aero-houding en til je je hoofd omhoog de

en bij het remmen.

luchtstroom in, dan valt meteen het (storende) effect daarvan af te lezen op het vermogensdisplay.

F IE T S

OP EEN PASFIETS KUN JE DIRECT

Eerder in dit artikel is al vermeld welk aandeel de

ACHTER ELKAAR VERSCHILLENDE

stand, rolweerstand, gewicht) hebben in het geheel.

POSITIES EVALUEREN EN EEN ERVAREN BIKEFITTER KAN OP BASIS VAN JE LENIGHEID EN ANDERE FYSIEKE PARAMETERS INSCHATTEN TOT WAAR JOUW IDEALE AERO-HOUDING KAN REIKEN.

verschillende weerstandscomponenten (luchtweerIn de combinatie atleet + fiets zorgt de complete fiets voor een kwart van de luchtweerstand. Deel je dat kwart verder op in ‘frame + onderdelen’ versus ‘wielen’ dan wordt de som 17% + 8% van de totale weerstand. Met andere woorden: 17% van de totale luchtweerstand komt voor rekening van het frame + toebehoren. Dat is een fl ink stuk, waar dus fl inke snelheidswinst te behalen valt. Fietsfabrikanten buitelen over elkaar heen om de snelste bike out there te bouwen, en het moet gezegd dat ze daar prima in slagen. Door framebuizen te gebruiken met aero-profielen (uit de luchtvaart- of auto-industrie), door het frontale oppervlak zo klein mogelijk te maken en de laatste jaren door een vergaande integratie van ka-

BIK EF I T EN V ERMOGENSME T ER Je ideale tijdrithouding is op kortere afstanden wel-

bels, remmen en andere uitstekende onderdelen door te voeren, zijn moderne tijdritfietsen van hoogstaand technologisch niveau.

licht anders dan bij lange wedstrijden. Op een olympische afstand is een minder comfortabele maar

Wie komt van een standaard racefiets met opzetstuur

snellere houding nog wel vol te houden, maar bij een

kan met een echte tijdritfiets serieuze tijdwinst boe-

fietssplit van vele uren weegt het rijcomfort zwaarder

ken, enkel en alleen door het materiaal. In de hogere

door. Dan moet je stuur wellicht een stukje hoger ko-

segment vind je zelfs echte triathlonfietsen: frames

men te staan, zodat je rug meer ontlast wordt. Sta je

die niet aan de (beperkende) eisen hoeven te voldoen

aan het begin van het traject dan is een wedstrijdge-

van de internationale wielerunie UCI, maar die door

richte bikefit de goede start om de balans te vinden

triatlon-orgaan ITU wel worden toegestaan. Ze heb-

tussen de beste mogelijke aerodynamische houding

ben onorthodoxe vormen en voorzieningen, allemaal

063

om echt die laatste milliseconde voordeel uit het object fiets te peuren. Als geld geen rol speelt, ga dan voor zo’n dedicated tri-bike.

Sta je nog aan het begin van je aero-onderneming dan is de logische eerste stap om je huidige racefiets een aerodynamische boost te geven, door het zadel verder naar voren te zetten, het stuur te doen zakken en een opzetstuur te monteren. Ben je in het bezit van een racer met elektronisch schakelen (Di2, eTap of EPS) dan kan het een nuttige investering zijn om satellietschakelaars te installeren op je opzetstuur: op die manier kun je schakelen terwijl je in aero-positie blijft liggen.

Scheelt weer een paar seconden ten opzichte van uit je aero-houding moeten komen om van verzet te veranderen. Ook hier geldt: een goede bikefitter kan je op weg helpen!

W IEL EN Wielen zijn verantwoordelijk voor 8% van de totale luchtweerstand van de combinatie atleet+fiets. Een aanzienlijk aandeel voor wie echt de puntjes op de i wil zetten. Wielen blijken nog belangrijker wanneer je rekening houdt met het zogenaamde coandă-effect of plafond-effect. Dat is de neiging van een

catermen: de Cx-waarde van de renner) te reduceren

HEL M

vloeistof- of gasstroom om een gebogen oppervlak te

is Bioracer gaan testen met verschillende stoffen en

De druppelhelmen van weleer zijn niet meer te zien in

blijven volgen. Deze natuurkundige wetmatigheid

verschillende texturen voor die stoffen (cirkelvormig,

de tijdritten van de Tour de Franc, nog altijd de maat-

kan ervoor zorgen dat er een extra voortstuwende

ellipsvormig, langwerpig), in het snelheidsbereik van

staf voor ‘state of the art’ als het op nieuw materiaal

kracht (bij vliegtuigen heet die kracht ‘lift’) wordt

35-73 km/u (topsnelheid baansprinters). En daar wist

aankomt. Met zo’n lange punt aan je helm verstoort

gegeneerd op een bewegend object; in dit geval de

men een snelpak uit te ontwikkelen dat een opzien-

de stroomlijn teveel wanneer je eventjes je hoofd niet

combinatie van atleet met zijn fiets. Uit windtunne-

barend voordeel oplevert voor de renner (een vermo-

in de nek houdt tijdens het tijdrijden. Ga er maar van-

londerzoek is gebleken dat de wielen voor 65% bij-

gensbesparing van 55 Watt bij 59,5 km/u, wat op de

uit dat de helmen waarmee Chris Froome Tour en Vu-

dragen aan de kracht die voortkomt uit het coandă

4 km achtervolging 7 seconden tijdswinst betekent).

elta wint of Tom Dumoulin het WK tijdrijden, de bes-

-effect. De fiets draagt voor 24% bij, de renner voor

Natuurlijk zijn de verschillen bij lagere snelheden

te opties zijn voor wie aerodynamischer wil worden.

11%. Vandaar dat er altijd veel te doen is rond dichte

(exponentieel) lager, maar voor budgetvriendelijke

Het zijn ook relatief goedkope seconden die je ermee

wielen of wielen met hoge velgen. Gratis een duwtje

snelheidswinst is kleding een niet te missen optie.

wint, getuige het lijstje van alle elementen waarmee

in de rug krijgen, wie wil dat nu niet? Een keerzijde

Een dagje metingen laten doen en twee snelpakken

je de luchtweerstand te slim af kunt zijn.

is er echter ook, want de wind waait niet elk moment

op maat kost de helft van een snelle wielset.

vanuit dezelfde richting en dus is het effect niet altijd even groot of constant. Hoge velgen hebben daarnaast de eigenschap dat ze moeilijker te besturen worden naarmate er meer zijwind op in beukt. Twee dichte wielen zie je daarom nooit in een tijdrit op de

De winst die elk van de onderdelen uit het artikel oplevert, verschilt behoorlijk. Hoe-

weg of in een triathlon. Enkel bij baanwedstrijden

veel sneller jij van een bikefit wordt, hangt bijvoorbeeld af van je huidige positie en ge-

wordt die combinatie nog gebruikt.

traindheid. We kunnen het in elk geval aanraden als investering. Oordeel zelf over een

K L EDING Een snel aero-frame en vooruitstuwende hoge velgen

aantal andere opties. Er is geen meetdata beschikbaar voor tijdritten bij 30 kilometer per uur, maar de verhoudingen zijn duidelijk genoeg. Betaal jij liever anderhalve euro per seconde, of ben je toe aan het honderdvoud?

zetten geen zoden aan de dijk als je met een flapperend T-shirt gaat tijdrijden. Ook met kleding valt er

Tijdwinst in seconden op een tijdrit van 40 km bij een snelheid van 50 km/u:

tijdwinst te boeken. Toch blijven de ontwikkelingen daarin behoorlijk achter op die van de fietsen. Eigenaardig, als we nog eens in herinnering roepen dat

Item

Prijs (euro)

Winst (sec.)

Prijs/seconde

der) voor rekening komt van de fietser. Een fabrikant

Aerohelm

250-350

67

€ 3,00

die hierin al een decennium pioniert, is het Belgische

Aeropak

200-250

134

€ 1,50

Windtunnelmeting

1.500

56

€ 26,00

75% van de totale luchtweerstand (van fiets + berij-

Bioracer. Daar is inmiddels veel kennis verzameld over snelle fietskleding, onder andere dankzij pro-

Ligstuur

200-700

122

€ 1,60

Spelen van Peking (2008), Londen (2012) en Rio

Aeroframe

2.500-4.000

17

€ 147,00

(2016) gingen. Volgens Bioracer komt 90% van de

Schoenovertrekjes

30

50

€ 1,60

Dicht wiel

1.200-1.700

29

€ 41,60

jecten voor baanwielrenners die naar de Olympische

luchtweerstand van een fietser voort uit zijn (frontale) vorm en 10% uit diens oppervlaktestructuur (huid/ kleding). Om die laatste component (in aerodynami-

NEDERLAND WINT

Wij zijn Nederlandse Loterij. Een nieuwe naam achter zeven bekende kansspelen. Samen gaan wij voor een gezonder, socialer en gelukkiger Nederland. Daarom investeren we onze opbrengst in de Nederlandse samenleving. Met een flink deel daarvan steunen we doelen op het gebied van sport en bewegen.

Samen maken we sport en beweging bereikbaar voor iedereen.

Van jong tot oud, van Olympisch tot paralympisch, en van revalidatie tot gehandicaptensport. Want kinderen krijgen bijvoorbeeld meer zelfvertrouwen door te sporten, ouderen maken meer contact en de maatschappij wordt sterker door gezonde en fitte mensen.

Door mee te spelen met één van onze kansspelen, weet je één ding zeker: je draagt bij aan een gelukkig en gezond Nederland.

NEDERLANDSELOTERIJ.NL

Vanaf 2 december geopend!

Bestel nu je winterseizoenkaart (tot 1 november in de voorverkoop van €135 voor €100)

Bestel jouw winterseizoenkaart met voordeel op:

www.flevonice.nl/winterseizoenkaart STRANDGAPERWEG 20 • BIDDINGHUIZEN

066

TRANSITION

JUNIORENPRAAT

Broederstrijd met de paplepel ingegoten PIEYT

Tekst Pieter van der Meer Beeld familie Heijsteeg

Justin en Davey Heijsteeg zijn al sinds hun jongste jeugd triatleten. Vader John is hun trainer en coach bij Oceanus in Aalsmeer en goot ze de triathlonsport met de paplepel in. De broederstrijd ontwikkelde zich als vanzelf. Hoe denken ze over hun broer, over hun toekomst en wat gunnen ze elkaar? Davey over Justin:

DAVE Y HEIJSTEEG GEBOREN

5 februari 1999

WOONT IN

Aalsmeer

VERENIGING

Oceanus Triathlon Team

TRIATHLON SINDS

2007

HOOGTEPUNTEN

1e NK jeugd 2014

IK MERK IN TRAININGEN DAT HET FIETSEN HEM HET BESTE LIGT. IK HEB WEL EENS DAT ALS IK MET JUSTIN FIETS DAT IK DENK: HET MAG WEL WAT RUSTIGER ANDERS RIJDEN WE ONS ZELF NOG KAPOT.”

“Er gaat geen dag voorbij dat het bij ons thuis niet over triathlon gaat. Mijn vader is ook de coach en trainer van Justin en mij. Door hem zijn wij ook met triathlon begonnen. Voor wij geboren waren had hij al vier keer de hele triathlon van Almere gedaan.”

tiger anders rijden we ons zelf nog kapot. Ik denk dat hij zich nog vooral kan ontwikkelen in het aantal trainingsuren, maar ook in het focussen op zijn doel. Ik denk dat als hij echt vasthoudt aan zijn doel van beter worden dat hij daar nog zoveel uit kan halen.”

Dat zijn oudere broer en zijn vader triathlon deden heeft voor Justin zeker voor de grootste aantrekkingskracht gezorgd. Ook dat het een nieuwe uitdaging was voor hem. Net als Davey begon hij op zijn achtste met triathlon. Ongeveer een half jaar later begon hij ook met paardrijden en dat doet hij er nu ook nog steeds naast. Hij heeft daar ook wedstrijden in gedaan, maar nu traint hij alleen nog op woensdagavond. Op die avond gaat het thuis dus niet alleen over triathlon maar ook over paardrijden.

“Justin is een hele sociale jongen, die met iedereen te vriend zou willen zijn. Niet eens om gezien te worden of omdat hij aardig gevonden wil worden. Hij is gewoon heel erg sociaal. Tijdens een wedstrijd bedacht hij eens, toen hij iemand met een steek in zijn zij inhaalde, dat hij toch eerst moest vragen of het wel goed ging met hem.”

“Justin en ik trainen nu niet veel meer samen. Ik train het zwemmen bij de wedstrijdzwemmers en het lopen doe ik ook in een andere groep. De krachttraining doen we wel tegelijk. Ik merk nu dat Justin steeds meer het gevoel krijgt: ik wil serieus met mijn sport bezig zijn. Voor hem was het toch altijd meer lang leve de lol. Hij wil wel beter worden, maar het liefst doet hij dat met spelletjes. Voor mij was al vrij snel de knop om: nu moet het gaan gebeuren. Nu hij ook bij de junioren zit, merkt hij ook dat er echt getraind moet worden als je erbij wil zitten.”

“Ik merk in trainingen dat het fietsen hem het beste ligt. Ik heb wel eens dat als ik met Justin fiets dat ik denk: het mag wel wat rus-

“Ik hoop voor hem dat hij dat doel wat hij voor ogen heeft mag en kan halen. Of dat een top-10 plek op een NK is, deelname aan de eredivisie, of een WK, dat maakt mij niet uit. De gebroeders Brownlee, die ook twee jaar schelen, hebben samen de Olympische Spelen gehaald. Dat zou natuurlijk heel erg gaaf zijn, maar ik zou Justin natuurlijk nooit verplichten dezelfde keuzes te maken als ik heb gedaan. Je kan de Brownlees niet met de Heystegen vergelijken, maar het zou natuurlijk heel gaaf zijn als je samen zo’n groot merk kan worden. Dat lijkt mij supergaaf.

Het kan ook zo worden dat Justin niet op hoog niveau sport, maar zeker wel dat wij in trainingen elkaar sterker kunnen maken als trainingsmaatjes.”

067

JUSTIN HEIJSTEEG GEBOREN

12 oktober 2009

WOONT IN

Aalsmeer

VERENIGING

Oceanus Triathlon Team

TRIATHLON SINDS HOOGTEPUNTEN

2009 3e Bosbaan Triathlon

Omdat vader triathlon deed wilde Davey dat ook gaan doen. Hij heeft eerst nog vanaf zijn vierde jaar op atletiek gezeten en voor zijn vijfde had hij al zijn A,B en C zwemdiploma. Toen wilde hij al met triathlon beginnen, maar hij was nog te jong. Uiteindelijk is hij op zijn achtste jaar begonnen. Justin over Davey: “Toen ik begon was het natuurlijk gaaf om met mijn oudere broer te trainen. Dat hij afgelopen jaar naar het Davilex-team ging vond

TOEN IK BEGON WAS HET NATUURLIJK GAAF OM MET MIJN OUDERE BROER TE TRAINEN. DAT HIJ NAAR HET DAVILEX-TEAM GING VOND IK WEL JAMMER, WANT HIJ WAS TOCH MIJN TRAININGSMAATJE.”

ik wel jammer, want hij was toch mijn trainingsmaatje. Davy heeft al wat grotere stappen gemaakt dan ik, waardoor hij wat voor ligt. Hij wordt steeds minder mijn trainingsmaatje, maar ik hoop dat als ik straks ook in de eredivisie kan starten dat we dat weer op kunnen pakken. Het is aan de ene kant jammer dat we niet meer samen trainen. Maar aan de andere kant maakt hij mij ook trots dat hij op eredivisie-niveau meekan. Dan denk ik: dat wil ik ook wel. Daar ben ik nu dus ook mee begonnen.”

“Davey is heel erg behulpzaam en neemt veel mensen in bescherming. Waarschijnlijk lijken we daarin ook op elkaar. Hij probeert daarnaast net als ik alles perfect te doen. Ik denk dat dat hem helpt in zijn sport.”

“Ik hoop dat Davy het beste uit zich zelf kan halen later en dat hij dat kan laten zien. Ik hoop ook dat hij zelf een beslissing kan maken over wat hij wil en hoe ver hij doorgaat met zijn sport. Voor mezelf hoop ik dat ik stijgende lijn kan doorzetten en dat we weer trainingsmaatjes kunnen worden.”

068

TRANSITION

TIPS, TRICKS EN INFORMATIE WISSELZONE

DOCUMENTAIRE

D

Kim Swims

eze bekroonde docu vertelt het verhaal van Kim Chambers, die na een ongeluk te horen kreeg dat ze waarschijnlijk nooit meer zou kunnen lopen. Na jaren van revalidatie begon ze met lange-afstands zwemmen, en werd hierin meer dan succesvol. Nu

probeert ze, als 5e persoon en 1e vrouw ooit, de 30 mijl tussen de Farallon eilanden en San Fransiscoâ&#x20AC;&#x2122;s Golden Gate brug af te leggen, een route die beruchtheid verwierf vanwege het koude water, de listige stromingen en de vele haaien. kimswimsfilm.com

REEP Primal Pantry Protein

G

oeie nieuwe aanwinst in het vak van verantwoorde sportvoeding, deze 100% vegan paleo proteĂŻne-

reepies van the Primal Pantry! Met eitwitten uit hennepzaad, en ook nog rauw en glutenvrij. Relatief weinig carbs, niet te zoet en geen andere toegevoegde troep. Dat zijn keiharde punten, jury. primalpantry.nl

ONDERZOEK Pijn & triathlon

T

ijdens het EK in Almere onderzochten studenten van de VU in Amsterdam het mentale aspect van een dag lang duursport in wedstrijdvorm en meer specifiek het verband tussen mentale tegenslag

en fysieke prestatie. Chris Brands, zelf drievoudig nationaal kampioen, is betrokken bij de studie en verwacht komend voorjaar de resultaten te kunnen presenteren. Je leest er in 2018 meer over in Transition.

GEAR Vouwfiets 2.0

V

an de inventieve geest achter Vanhulsteijn komt dit knappe vouwbare fietsje. Strakke lijnen, geen kabels, geen verf en het roestvrijstaal gaat een leven mee. Mooie singlespeed commuter

dus, of stijlvolle tourer op reis. Verkrijgbaar als frame of complete fiets.

Opvouwen en inpakken! mistermuratori.com

Train Analyse Improve

Pioneer HD vermogensmeter

PARTNER VAN

pioneer-cyclesports.com

070

TRANSITION

BIJPRATEN MET ADRIE BERK TEAM

We zijn al bijna tien jaar collega’s. Niemand die ik ken, heeft hem ooit getypeerd als een open boek. Toch dacht ik intussen wel te weten wat hij doet, wat hem bezighoudt en wat zijn drijfveren zijn. Een uurtje bijpraten in onze nieuwe werkomgeving op Papendal deed me anders inzien. Als ik als naaste collega al verrast wordt met talloze nieuwe inzichten, dan is het hoog tijd dat de lezers van Transition ook nader kennismaken met het enigma van de NTB, onze Technisch Directeur Adrie Berk. Vijf vragen voor deze bevlogen professional.

Tekst Martijn Keijsers Beeld Tim Buitenhuis / Lenneart Ruinen

TS Met welke achtergrond ben jij technisch directeur geworden?

AB Eerst was ik een van de weinigen die uit het bedrijfsleven kwam. Van oudsher komen technisch directeuren uit de sport zelf voort.

Veel mensen kennen mij weliswaar uit de triathlonsport, maar dat was mijn hobbyleven. In mijn werkzame leven ben ik eerst zestien jaar in zwembaden, sportaccommodaties werkzaam geweest. Ongeveer vanaf mijn achttiende of negentiende. Vanaf mijn 21e, dus zeer jong, ook al in leidinggevende functies. Daarna heb ik het bedrijf van mijn vader overgenomen, in de bloemenhandel.

Daarnaast was ik zwemtrainer. Vanaf de tijd dat ik in de bloemen zat, kwam triathlon op en werd ik ook triathlontrainer. Er zat altijd een drive in om het hoogste te willen halen.

Twintig uur per week was ik ermee bezig.

Het zat toen niet in mijn hoofd om er een vergoeding voor te vragen. Met triathlon begonnen we eigenlijk helemaal opnieuw.

Eerst met vier kinderen en op het laatst met 40 en de helft eindigde op podia bij jeugd en junioren. Dat was mijn hobbyleven. Ik heb daar nooit een cent voor gevangen. Ook niet als ik mensen begeleidde met persoonlijke schema’s. Het was ook een uitlaatklep.

Sport en de bloemen waren beiden competitief. Een soort rode draad is dat ik talenten probeer te zien in de mensen en die op de goede plek probeer te zetten en dat we door teamwerk tot een beter resultaat komen.

Dat was in het zwembad, in sportaccommodaties zo en in de bloemen ook. Hoe je dat doet? Dat is gevoel, veel met mensen praten,

met tegenpolen aan de gang gaan en kijken hoe mensen elkaar kunnen aanvullen. Voor mij is dat in wezen niet anders in een bloemenbedrijf dan nu in de triathlon, alleen is onze sport zo klein dat je niet voor iedereen een betaalde plek kunt vinden. Er zijn trainers met potentie, maar er zijn nu niet genoeg mogelijkheden. In de bloemen kon ik wel 100 plekken binnen of buiten de veiling verzinnen waar ik iemand naar toe kon sturen, van joh, ga daar eens kijken. Dat is wel een verschil. Als coach kun je nu wel als ZZP’er aan de slag, mensen met schema’s begeleiden. Die mogelijkheid heb je wel.

Een verschil met de trainerscursussen van pakweg tien jaar geleden is dat je toen veel atleten zag die scholing volgden om zelf een betere atleet te worden. Nu zie je een kentering naar deelnemers die anderen beter willen maken als trainer. Dat is een goede ontwikkeling.

TS Is het te doen, het opzetten van een jeugdafdeling binnen je vereniging?

AB Toen ik begon in 2004 hadden we 350 leden onder de 23 jaar. De laatste telling weet ik niet, maar een jaar geleden lag dat op 516. Een kleine groei. De rest van het ledenbestand is in die periode van 6.000 naar 35.000 gegaan. Het is vooral bij leden boven de 25 jaar waar de progressie in zit. En toch denk ik dat de vereniging die geen jeugdafdeling heeft, langzaam vergrijst. Ik ken alle argumenten die geopperd worden over waarom het lastig is om jeugd toe te laten, en toch. Van dertigers vind je het acceptabel dat ze erbij komen, van vijftienjarigen vind je het niet acceptabel. Beiden hebben badwater nodig, maar sociaal gezien past het niet goed. Jeugd heeft aparte tijden en programma’s nodig. Ze moeten een clubje met elkaar kunnen vormen. Maar, als er een wil is, is er een weg. De vereniging met seniorenleden moet in principe niks inleveren, zich door blijven ontwikkelen. In samenspraak met een zwemvereniging, die ook ups en downs heeft, kun je bijvoorbeeld afspraken om gezamenlijk een triathlonafdeling te runnen.

Senioren kunnen met masters meedoen.

Veel meer in samenwerking denken dan in ‘stand alone’. In je eentje red je het niet.

Moet je zelf die badhuur ophoesten en als jij een nieuwe groep wil beginnen, dan zegt het zwembad al meteen: wel het hele bad, wel die zes banen. Eén baan en dan de rest naar onderwaterhockey ofzo, dat werkt niet.

Maar een zwemvereniging, die heeft op het ene moment ruimte in een recreatiegroep, dan weer bij de wedstrijdzwemmers, of de masters. Er is altijd wel ergens een verloop waardoor je met een baantje kunt beginnen.

En het voordeel zou kunnen zijn, dat de oudere leden van de triathlonvereniging, die

071

EEN SOORT ambities hebben, die extra trainingen bij de zwemvereniging zouden kunnen zwemmen.

In de mastergroepen. Je ontwikkelt dan aan de ene kant je jeugd en geeft je eigen leden de mogelijkheid meer te trainen. Dat kan ook met lopen, wielrennen of schaatsen, dat aansluiten bij andere verenigingen. Een vereniging die ‘stand alone’ blijft en niet samenwerkt met anderen, die doet ook hun volwassenen tekort.

TS Wanneer is een jaar geslaagd voor een technisch directeur? We denken bijvoorbeeld aan het WK in Rotterdam.

AB Ik kijk aan de ene kant natuurlijk terug hoe het WK verlopen is als bond, hoe de sport in de markt wordt gezet, hoe dat op de TV was. Natuurlijk kijk je ook individueel terug met coaches en atleten hoe de prestaties waren. Dat is natuurlijk niet alléén de prestatie in Rotterdam, dat is het hele jaar en daar ga je met atleten je verbeterpunten voor volgend jaar op inrichten. Een evenement is een evenement. Je werkt er een paar jaar naar toe en in vier dagen is het afgelopen.

Dat is gewoon zo. En dan kan je er van balen

RODE DRAAD IS DAT IK TALENTEN PROBEER TE ZIEN IN DE MENSEN EN DIE OP DE GOEDE PLEK PROBEER TE ZETTEN EN DAT WE DOOR TEAMWERK TOT EEN BETER RESULTAAT KOMEN.

dat het slecht weer is en dat het koud is, maar uiteindelijk ben ik dus blij. Het is een riskant parcours, er zijn geen ongelukken gebeurd.

Het is ook een uitdagend parcours. Groepen bleven weg. Ander wedstrijdverloop, spannender. Sommige atleten waren vermoeider toen ze aan het lopen begonnen. Dat merkte je wel.

Als je naar de topatleten kijkt, dan heeft Rachel Klamer een heel stabiel jaar gedraaid.

Ik ben ook blij met de terugkeer van Maaike Caelers. De doorontwikkeling van de meiden onder 23 jaar en de opkomst van de junioren is ook mooi om te zien. In de mannenhoek was het een veel onstabieler jaar. Dat is gewoon zo.

TS We hebben meegemaakt dat Rachel zich aangesloten heeft bij een internationaal topteam. Is dat de toekomst voor onze toptriatleten?

LD Er zijn in mijn ogen twee opties om de internationale top te halen als atleet. Je sluit je aan bij een internationaal topteam, of je maakt deel uit van een sterk nationaal trai-

072

TRANSITION

ER ZIJN IN MIJN OGEN TWEE OPTIES OM DE INningscentrum, waar buitenlandse atleten bij aansluiten om voldoende trainingspartners te hebben. Het is niet mogelijk, waar dan ook, om in je eentje de top te halen. Wij denken er zo over, Duitsland ook. Meerdere landen trouwens. Met de Duitsers gaan we samen naar Namibië, naar Mallorca, wij gaan eens naar Saarbrücken, zij komen eens naar ons, die samenwerking is er. Bij Rachel’s trainer Joel Filliol, die nu voor Italië werkt, ligt die vraag ook. Dat is een ontwikkeling die de komende jaren meer vorm zal krijgen.

Als Technisch Directeur begeleid je dat traject. Rachel had bijvoorbeeld in 2013 een volgende stap nodig. Dan ga je met zo iemand als Filliol praten.

Sommige atleten varen wel bij het geprikkeld en uitgedaagd worden. Anderen zijn de tegenpool en het interesseert ze niks wat anderen doen of hoe snel die zijn. Per persoon moet je kijken wat is goed, wat past. Ik vind zelf -en dat proberen we nu ook- dat we onze mannen de kans moeten geven te trainen met atleten die beter zijn. Dat gaan we dus

TERNATIONALE TOP TE HALEN ALS ATLEET. JE SLUIT JE AAN BIJ EEN INTERNATIONAAL TOPTEAM, OF JE MAAKT DEEL UIT VAN EEN STERK NATIONAAL TRAININGSCENTRUM

ook invullen als we naar Namibië gaan deze winter. Denk aan types als Richard Murray, Justus Nieschlag, Thomas Springer. Dan maken we een goede trainingsgroep voor ze. Hetzelfde geldt voor de dames. Als zich een Duitse aandient die niet zo goed in het DTU-programma past, dan kijken we of er aansluiting bij onze groep gevonden kan worden. Andersom kan dat ook.

TS Wat doet een technisch directeur in de wintermaanden?

AB Ik kan dat wel in een tijdslijn zetten hoor, als je dat wilt. Maar onderwerpen die aan het eind van het seizoen aan de orde komen, zijn evalueren met atleten en coaches, plannen maken voor volgend jaar, maar dat doe je ook met de geldschieters. Provincies, gemeenten, ministerie van VWS, NOC*NSF voor de Lottogelden. Een aantal momenten in het jaar hebben we met NOC ook een tussenevaluatie en een totaalreview. Net als in het bedrijfsleven hebben wij KPI’s. Wat wil je bereiken op korte en lange termijn? Die horen bij pijlers atleten, coaches, wedstrijd

073

en competitie, dagelijkse trainingssituatie, algemene leiding en coördinatie, media, PR, dat soort onderwerpen. En daar scoren we onszelf op, NOC scoort ons, collega’s scoren ons. Dat is een review, waar collega’s bij zitten die suggesties geven voor verbeterpunten. We hebben de atleten daar dit jaar ook nauwer bij betrokken. Ik kan daar zelf ook mensen bij uitnodigen. Als ik Toon Gerbrands daarbij wil laten aansluiten, dan vraag ik die. In 2012 kwam Charles van Commenée op mijn verzoek spiegels voorhouden. Iemand uit de absolute wereldtop, die jou aanhoort en vragen stelt, verdieping brengt, tips geeft. Dat is een jaarlijkse evaluatie. Daarnaast ben ik bezig met werkbegrotingen, kwartaalcijfers.

Verder hebben we vier RTC’s. Die coaches begeleid ik en dus zit ik ook vaak bij evaluaties en tussenevaluaties in het land. Er gaat geld in, dus er moet ook output komen. Als vijftienjarige kun je nog niet goed overzien of je het leuk vindt, of dat je internationaal atleet wilt worden. Dat weten wij ook niet, maar uiteindelijk kan niet iedereen doorstromen naar Sittard. Het is ook een selectieproces. Wij hebben geen piramide. We doen noodgedwongen wat meer in een tunnelmodel. Omdat verenigingen het selecteren opleiden van talenten niet, of niet voldoende kunnen doen, zullen wij het als bond wat meer moeten doen. Vandaar dat we ook wat meer RTC’s hebben dan dat eigenlijk noodzakelijk zou zijn in een piramide-structuur.

Niet dat de piramide zaligmakend is. Als je niet de massa hebt, zoals bijvoorbeeld in de zwemsport, of in hockey of atletiek, dan kun je niet zonder moeite doorselecteren. Die 500 atleten onder 23, die kennen wij bij wijze van spreken allemaal bij naam. Dan ga je in ieder geval degenen die de moeite nemen om wedstrijden voor jeugd en junioren te doen beoordelen en adviseren om ook eens internationaal te racen. Dan kun je ze in een talentontwikkelingsgroep plaatsen, of in een RTC en kun je ze begeleiden. Het is onze visie dat bonden met een geringe vijver de regie zelf in handen moeten nemen. Je kunt afwachten tot een Rachel Klamer zich vanzelf aandient, maar zo simpel ligt het niet. Door de talentendagen komen we mensen op het spoor.

Wat in Engelstalige landen goed gaat, is dat ze veel naschoolse sport hebben en dat ze op colleges veel sport aanbieden, waaronder triathlon. Wie dan uitblinkt komt vanzelf wel in het vizier van de bond. Als bond organiseer je dan scholenkampioenschappen en daar openbaart het talent zich vanzelf. We gaan in Sittard een pilot starten om triathlon op LOOT-scholen aan te gaan bieden. Als dat slaagt willen we het verder uit gaan rollen. In ieder geval over Limburg,

maar daarna Flevoland en dan de rest van Nederland. LOOT-scholen concurreren ook onderling. Hoe meer sporten ze kunnen aanbieden, hoe meer sportklassen ze kunnen vormen. Voor ons is dat een ‘next step’. Een andere is FITVAK. Die doen veel aan naschoolse opvang, met een sportprogramma. Daar zou triathlon ook in passen.

Als verenigingen echt zeggen, we hebben geen badwater op geschikte momenten, we kunnen echt niet samenwerken, dan moeten we het anders aanpakken. Wij blijven afhankelijk van die vijver van, niet eens 500 atleten onder 18 jaar. Hoeveel profvoetballers denk je dat je overhoudt als je met 500 voetballertjes aan de gang gaat? Sporters die de ambitie hebben om zes dagen per week te trainen en dat naast school te doen, proberen we zo wat extra begeleiding te geven. Als ik er vanuit mijn eigen drijfveren naar kijk, dan komt altijd terug dat ik bezig ben met bouwen en ontwikkelen van een onderneming of project, vanuit samenwerking. Ik blijf altijd op zoek naar de win-win situatie.

074

TRANSITION

DE BRUUTSTE BEPROEVINGEN HEB JE HET WEL GEZIEN MET WEDSTRIJDJES IN DE REGIO? KEN JIJ ALLE KLASSIEKERS IN HET CIRCUIT VAN CHALLENGE OF IRONMAN AL? IS DE HELE TRIATHLON OOK AL GEEN UITDAGING MEER? ZOEK HET DAN EENS IN EEN VAN DE BEPROEVINGEN DIE DE REDACTIE VAN TRANSITION VOOR JE OPDUIKELDE. BRUUT GENOEG? WIJ VONDEN VAN WEL.

1 BRUUT GOEDKOOP Snรฆfellsnes Jรกrnkarl

Deelnemen is gratis. Als dat geen Nederlanders trekt. Je moet er wel even voor naar IJsland vliegen, om deze hele triathlon te doen. In juni zal het water ook niet al te warm zijn en tijdens het lopen op de gletsjer

is warme kleding zeker geen overbodige luxe.

Zeer kleinschalig evenement, zo belooft de eenmansorganisatie. Oja, nagenoeg geheel self-supporting, deze tocht. Zoek het lekker zelf uit!

075

EN GRENS2 BRUUT OVERSCHRIJDEND Arch to Arc triathlon

Een solo-onderneming van Marble Arch in Londen naar de Arc de Triomphe in Parijs.

Edgar Ette was in 2001 de eerste die hem volbracht. Het record staat op 59 uur en 56 minuten van de Fransman Cyril Blanchard uit 2016. De website vermeldt 25 succesvolle pogingen. Het parcours: 87 mijl rennen van Londen naar Dover. Het kanaal over zwemmen naar Calais en daarna nog eens 181 mijl op de fiets naar Parijs. Oja, een aanvraag tot deelname kost 3300 Britse ponden. Bruut duur!

DE ONPEILBARE DIEPTEN VAN HET GEESTELIJK AFZIEN WERDEN REALITEIT.

3 BRUTER OP HAWAII Ultraman World Championships

De Ironman van Hawaii, maar dan in de vorm van een rondje Big Island. Verspreid over drie dagen. En een heel stuk langer. Op dag één tien kilometer zeezwemmen en 145 kilometer fietsen. Dag 2: 276 kilometer fietsen, met fi nish in Hawi. Voor de Kona-kenners: het keerpunt van het fietsonderdeel in de Ironman. Dag 3: dubbele marathon over het fietsparcours van de Ironman. Van Hawi naar het oude vliegveld. Maximaal 40 deelnemers en je moet uitgenodigd worden om mee te mogen doen. Bruut selectief WK, zeggen wij.

BEST EEN UITDAGING NOG, OM EEN HALVE TRIATHLON TE HOUDEN OP HET EILAND DAT NIET GROTER IS DAN TEXEL EN OOK NOG DRIE VULKANEN HERBERGT.

4 BRUUT VER WEG Rapa Nui triathlon Paaseiland

Twee racemogelijkheden op een piepklein en bijna onbereikbaar eiland. Of je voor een sprinttriathlon of een halve ironman gaat maakt niet uit. De reis naar Isla Pascua, of Paaseiland, zal vele malen langer duren. Best een uitdaging nog, om een halve triathlon te houden op het eiland dat niet groter is dan Texel en ook nog drie vulkanen herbergt. Veel supporters zullen er ook niet op afkomen. Het dichtstbijzijnde volgende bewoonde eiland ligt meer dan 2.000 kilometer verderop.

5 BRUUT L ANG

Brutal Extreme double/triple Wales

Drievoudige hele triathlon op een extreem parcours? Koen van Meeuwen deed het. De onpeilbare diepten van het geestelijk afzien werden realiteit voor de Hellas-atleet die zijn grenzen op elke mogelijke manier verlegde.

Clubgenote Jacomina Eijkelboom liet het bij de dubbele versie, die in 2015 door Onno de Boer gewonnen werd. Hollandse feestjes, daar in het noorden van Wales.

Als lid van de Nederlandse Triathlon Bond ontvang je zes keer per jaar gratis Transition magazine in de brievenbus.

Geen lid? Geen nood. Ook dan k un je Transition ontvangen.

Je k unt je abonneren via de website van vde Nederlandse Triathlon bond, triathlonbond.nl. Bezoek ook meteen onze website transition.nl voor het laatste nieuws, kalenders en achtergrondartikelen over jouw favoriete sporten.

Kai Verbij, Wereldkampioen Schaatsen sprint.

ZONDER ONDERSTEUNING BEN IK NERGENS Waarmee kunnen we jou ondersteunen? Niemand is tenslotte hetzelfde.

Waar de één zoekt naar ondersteuning voor een betere concentratie, zoekt een ander dat voor sterkere spieren. Op zijn beurt kiest Kai Verbij tijdens het schaatsseizoen voor de extra support van essentiële vitamines met het voordelige Plantina Winterpakket.

Kijk hoe Plantina jou kan ondersteunen op plantina.nl

002 Kai Verbij 210x280 5mm ORTHO txt aanpassing.indd 1

20-10-17 10:30

078

TRANSITION

079

Triatleet met Tekst Anne Hendriksen Beeld Lennaert Ruinen

EEN GEZIN, SPORT, WERK EN SOCIALE ACTIVITEITEN. HET LEVEN VAN TRIATLEET GER ARD VAN ZEIJL WAS DRUK, MAAR AANGENAAM. TOT VIER JAAR GELEDEN. HET SPORTEN GING MINDER SOEPEL, EN ZIJN LINKERHAND BEGON STEEDS VAKER TE TRILLEN. PARKINSON, LUIDDE DE DIAGNOSE. WAAR TRIATLETEN HUN GRENZEN VERLEGGEN, K AN VAN ZEIJL NIET MEER OM DE ZIJNE HEEN. “IK MOET LEVEN MET DE GEDACHTE DAT HET ALLEMAAL MINDER ZAL WORDEN.”

080

TRANSITION

Op deze heb ik Keulen nog gedaan”, zegt Gerard van Zeijl (60) terwijl hij naar zijn knalrode Cube tijdritfiets wijst. Hij staat in het schuurtje van zijn woning in Alphen aan den Rijn. Naast het rek vol racefietsen en wielen hangen twintig jaar oude posters van de Holland Triathlon Almere. Van Zeijl volbracht de klassieker over de lange afstand twee keer. “Die races waren echt een overwinning op mezelf. Het is prachtig dat ik dat blijkbaar kon.”

Hoe anders is de situatie nu. Van Zeijl, voorzitter van de triathlonclub Alphen, werd vier jaar geleden gediagnosticeerd met de ziekte van Parkinson, een ongeneeslijke hersenaandoening waarbij de hersencellen die dopamine aanmaken, afsterven. Dopamine is een van de neurotransmitters die nodig zijn om een spier te laten bewegen. Trillen, stijve spieren en bewegingstraagheid zijn bekende symptomen.

“Op de atletiekbaan riepen mijn clubgenoten tijdens het lopen dat ik mijn linkerarm moest meebewegen”, vertelt Van Zeijl. “Ik had niet in de gaten dat die arm niks deed. Toch was ik niet meteen gealarmeerd. Ik registreerde hun opmerkingen wel, maar deed er in eerste instantie niks mee. Totdat ik merkte dat mijn linkerhand steeds vaker begon te trillen. Ik googelde mijn symptomen en zag de ziekte van Parkinson in beeld staan.

Op de atletiekbaan riepen Ik schrok, vooral toen ik mijn clubgenoten tijdens het las over het verloop ervan. Maar ik wist meteen lopen dat ik mijn linkerarm dat dit was wat ik had.”

moest meebewegen”, vertelt Van Zeijl.

“Ik had niet in de gaten dat die arm niks deed. Toch was ik niet meteen gealarmeerd.”

Van Zeijl ging naar de huisarts, naar eigen zeggen ‘om te melden dat hij Parkinson had’, en vroeg om een doorverwijzing naar de neuroloog. “Dat tekent inderdaad wel mijn ondernemende houding, ja”, glimlacht hij.

Zijn vermoedens werden bevestigd. Al gauw kwam Van Zeijl terecht in het Radboud ziekenhuis in Nijmegen, het kenniscentrum van Nederland wat betreft de ziekte van Parkinson. Daar onderging hij allerlei onderzoeken, maar al snel nam sport het gesprek over. “De neuroloog keek naar mijn kuiten en vroeg of ik veel fietste. Hij wist me meteen te strikken voor de Bike4Parkinson, een benefiettocht die voor het eerst georganiseerd zou worden.

Een paar maanden later trapte ik door de Limburgse heuvels. Het was een prachtige dag.”

Het is exemplarisch voor hoe Van Zeijl met zijn ziekte omgaat. Hij heeft zogezegd ‘niets met zielige verhalen’. “Ik ben positief ingesteld,

heel ondernemend en ik houd van nieuwe dingen doen”, somt hij op. “Daar wil ik dan ook mijn tijd aan besteden.” Hoewel hij nog altijd meer dan fulltime werkt – Van Zeijl leidt een bedrijf in technisch onderhoud en stuurt vijftien mensen aan- zijn de eerste gesprekken over zijn opvolging inmiddels gevoerd. “Die beslissing was niet makkelijk, maar het voelt als de juiste keuze. Ik wil het zekere voor het onzekere nemen. Ik weet niet hoelang ik nog kan sporten. Mijn werk kan alleen in de hoogste versnelling gedaan worden, het vraagt veel. Stress maakt de klachten erger.

Ik kan met een speciale regeling drie dagen per week gaan werken. Dat is heel mooi. Ik voel me gewoon stukken beter als ik buiten kan zijn en lekker kan bewegen.”

Als puber voetbalde hij, om op 30-jarige leeftijd het sporten weer op te pakken. Hij stapte met zijn buurman op de racefiets en maakte kennis met de triathlonsport. Van Zeijl legt een stapel multomappen op tafel, vol startlijsten, wedstrijduitslagen, grafieken van zijn trainingsomvang en uitdraaien van zijn sporthorloge. “Ja, ik hield alles bij.

Hoewel het plezier altijd voorop stond — er zijn altijd wel anderen sneller — vond ik het mooi om te zien hoe ik het deed. ‘Nieuwkoop’ heb ik vaak gedaan, maar de kwart en olympische afstand lagen me het best.

Vooral de voorbereiding op Almere was een intensieve, maar mooie tijd.” Hij bladert wat heen en weer. “Ja, het is toch wel emotioneel om dit terug te zien.”

Van Zeijl slikt medicijnen die de symptomen van de ziekte onderdrukken. Hij haalt een bruin potje uit zijn broekzak en zet het op tafel. “Dit is wat ik gebruik. Het is een middel dat de meeste patiënten krijgen. Maar ik weet dat een Brits onderzoek, waarin geëxperimenteerd is met een medicijn dat diabetespatiënten voorgeschreven krijgen, veelbelovende resultaten heeft opgeleverd.

Het verloop van Parkinson zou vertraagd kunnen worden. Ik heb mijn behandelaars om het middel gevraagd, maar zo snel gaat dat allemaal niet. Ik heb geen tijd meer om lang te wachten. Het wordt niet vergoed, maar ik ben bereid het te kopen. Ik wil het gewoon regelen, dat zit in mijn aard.”

Naast medicatie is beweging voor Parkinsonpatiënten van groot belang. “Ik beweeg niet alleen vanuit liefde voor sport”, gaat hij verder, “maar ook omdat blijven bewegen het beste is dat ik kan doen. Ik voel me na afloop altijd beter. Wat goed te verklaren is natuurlijk; je lijf maakt tijdens het sporten dopamine aan, precies het stofje waar ik een tekort aan heb.”

081

082

TRANSITION

083

Ik voel me niet ongemakkelijk als mensen naar mijn ziekte vragen. Ik vind het ook niet erg dat het fysiek niet meer allemaal optimaal is. Wat ik wél erg zou vinden is als iemand denkt dat ik seniel ben. Ik wil dat mensen me voor vol aanzien. Ik ben nog steeds Gerard.”

Belinda van Alphen, fysiotherapeute gespecialiseerd in de ziekte van Parkinson en goed bevriend met Gerard van Zeijl: “De ziekte van Parkinson is een progressieve hersenaandoening waarbij een tekort aan de neurotransmitter dopamine ontstaat. De cellen die dopamine aanmaken, sterven langzaam af. Dopamine is nodig om vanuit de hersenen de spieren vlot en soepel aan te sturen. De ziekte beïnvloedt alle facetten van het leven. Parkinson geeft klachten op fysiek, cognitief en emotioneel gebied. Processen in de aansturing van het lichaam worden vertraagd en verminderd. Naast de bekende trillingen (tremor) en stijfheid krijgen patiënten soms moeite met spreken en slikken, en hebben ze een verminderde mimiek in het gezicht (maskergelaat).

Soms gaat het denken trager en hebben mensen moeite met plannen en het wisselen van taken.

Ook hebben mensen soms last van stemmingswisselingen en depressies.

De ziekte is vooralsnog ongeneeslijk, maar met de juiste kennis en begeleiding is er nog erg veel mogelijk. De eerste vijf tot tien jaar na de diagnose hebben patiënten met medicijnen en therapie vaak een goede kwaliteit van leven. Het verloop is voor iedere patiënt verschillend, maar in een volgende fase lijken de hersencellen ongevoeliger te worden voor de medicijnen. De werking ervan gaat dan fluctueren. Er wordt intensief onderzoek gedaan naar de ziekte, maar behandelingen als gentherapie staan nog in de kinderschoenen. Tot die tijd kunnen patiënten door een goede samenwerking met zorgverleners nog erg veel doen. Hierbij is voldoende lichaamsbeweging van essentieel belang. Een gebrek aan initiatief, ook een symptoom van Parkinson, is bij Gerard niet aan de orde. Zijn ondernemende karakter en actieve levensstijl zorgen ervoor dat de hersenen geprikkeld blijven, wat zowel fysiek als emotioneel goed voor hem is. Wat dat betreft mogen we hem gerust een voorbeeldpatiënt noemen.”

Hoe gelukkig het hem ook maakt, sporten kan ook behoorlijk confronterend zijn. “Met hardlopen kom ik nog maar moeilijk vooruit.

Het voelt alsof ik met mijn linkerbeen over een horde moet lopen. Ik ben nu blij als ik vijf kilometer kan wandelen. Het is gewoon niet leuk dat ik niet meer lekker van huis kan vertrekken voor tien kilometer hardlopen door de polder. Je bent stijver, dus zwemmen voelt ook niet prettig. Fietsen gaat nog wel goed, al had ik in het begin soms nog dusdanige verkrampingen in mijn voet dat mijn schoen uit het pedaal klikte.”

Tot vorig jaar deed Van Zeijl nog wedstrijden.

In 2011 deed hij zijn laatste halve triathlon, in Keulen. Afgelopen seizoen wilde hij nog deelnemen aan de triathlon van Bodegraven, maar hij besloot zijn deelname om te zetten naar een vrijwilligersfunctie. “Vroeger deed ik een achtste triathlon in één uur vijf tot één uur tien”, vertelt hij. “Dat is nu anderhalf uur.

Ik krijg dan veel aandacht, van mensen die het knap vinden dat ik over de fi nish kom.

Dat is wel zo, maar toch vind ik het soms ongemakkelijk. Ook al staat er dan een groep van 40 clubgenoten je op te wachten, met anderhalf uur ben ik gewoon niet blij. Voor mij is het een bewijs dat ik helemaal niet meer degene ben die ik was.”

Als voorzitter van de triathlonclub Alphen is Van Zeijl het gezicht van de vereniging. “Ik ben vooral veel aan het netwerken. Ik praat veel met de gemeente, met sponsoren en mensen van de bond. Ik ben het cement. Die rol past goed bij me. En dingen organiseren, daar krijg ik energie van. Het leven bestaat uit initiatief nemen. Als niemand iets doet, gebeurt er ook niks.”

“Ik voel me niet ongemakkelijk als mensen naar mijn ziekte vragen”, gaat hij verder.

“Ik vind het ook niet erg dat het fysiek niet meer allemaal optimaal is. Wat ik wél erg zou vinden is als iemand denkt dat ik seniel ben. Ik wil dat mensen me voor vol aanzien.

Ik ben nog steeds Gerard.”

“Mijn toekomst ziet er anders uit”, vervolgt hij.

“Ik ben niet bang, ik probeer te anticiperen.

Niemand weet precies wat er gaat gebeuren.

Mijn ziekte heeft me niet veranderd. Je realiseert je misschien dat niet alles maakbaar is. En ik moet leven met de gedachte dat het minder zal worden. Maar ik ben een optimist.

Nog steeds.”

084

TRANSITION

SQUADRA

TOGETHER WE ARE STRONG

Tekst Nina Dumoulin Beeld LAV Fotografie / Bart Verkuilen

BLIJFT ZICHZELF OPNIEUW UITVINDEN

SQUADRA, AL MEER DAN 25 JAAR EEN BEKENDE NAAM IN TRIATHLONNEND NEDERLAND, BLIJFT ZICHZELF TELKENS OPNIEUW UITVINDEN. TRIATHLONBEDRIJF, TEAM MET INTERNATIONALE AMBITIES, BEDRIJF, EVENEMENTENORGANISATOR EN COMMUNITY, HET ZIJN ALLEMAAL LABELS DIE PASSEN OP DE EINDHOVENSE PIONIERS. EN ER ZIT OPNIEUW EEN ‘NEXT STEP’ AAN TE KOMEN. RIK OP HET VELD, ROBERT PEETERS EN HANS VAN DER HIJDEN GEVEN UITLEG. ACHTERGROND

Squadra is anno 2017 een internationaal triathlonbedrijf”, vertelt Rik op het Veld, die al jaren als coach verbonden is aan de Eindhovense formatie. “Opgericht vanuit de liefde voor het coachen van mensen binnen de triathlonsport, met het sterke geloof dat iedereen het optimale uit zichzelf kan halen door middel van de juiste coaching. Zo kun je ons typeren.”

In 1990 was Squadra Veloce de eerste studenten triathlonvereniging die ons land kende. De vereniging stond aan de basis van het studenten triathlon circuit, waar menig nationaal topatleet uit voort is gekomen. In 2000 vond de club zichzelf voor het eerst opnieuw uit. De populariteit van wielrennen was dermate groot geworden dat er een aparte wielertak werd opgericht. De focus verschoof steeds verder naar het fietsen en sinds 2011 gaat de vereniging door het leven als Eindhovense Wielren Vereniging Squadra Veloce. Bijna op het zelfde moment doet in de triathlonsport de Eredivisie haar intrede.

Squadra schrijft een team in, dat aanvankelijk nog onder de vereniging valt, maar als de ambities groeien en de bijbehorende financiële belangen ook, wordt het team losgekoppeld van de club. Dolphin Squadra, Squadra Kalas

085

“HET UNIEKE AAN SQUADRA COMMUNITY IS DAT HET AAN DE ACHTERKANT EEN PROFESSIONEEL TRIATHLONBEDRIJF IS. WE DRAAIEN AL JAREN MEE AAN DE TOP VAN DE TRIATLONSPORT. DEZE KENNIS GEBRUIKEN WE IN ALLES WAT WE DOEN VOOR SQUADRA COMMUNITY.”

en later Squadra Eindhoven maken furore in de Eredivisie en leggen daarin ook een sterke verbinding met België. In 2015 wordt als team het landskampioenschap binnengehaald en in 2017 opnieuw. “Strijden als team, winnen als team”, luidt de kreet van de mannenformatie. Intussen harken de leden ook individueel een steeds indrukwekkender palmares bijeen met diverse nationale titels en internationale prestaties.

PROFESSIONALISERING: ROAD2TRI

“Om onze kennis binnen de triathlonwereld te

verspreiden en tegelijkertijd de professionaliteit van Squadra een impuls te geven, zijn we begonnen met Road2Tri”, legt Robert Peeters uit. “Sport is een krachtige verbinder en een magnifieke manier van teambuilding. Daar komt bij dat fittere werknemers minder vaak ziek zijn en beter presteren op het werk. Met Squadra Road2Tri bieden wij daarom trajecten aan binnen het bedrijfsleven en begeleiden het bedrijfsteam doelgericht naar een triathlon door middel van gezamenlijke trainingen, individuele trainingsschema’s, begeleiding tijdens de wedstrijd en gerichte presentaties over bijvoorbeeld blessurepreventie, materiaal, voeding en wedstrijdvoorbereiding.”

TERUGGEVEN A AN DE SPORT: EVENTS

“SPORT IS EEN KRACHTIGE VERBINDER EN EEN MAGNIFIEKE MANIER VAN TEAMBUILDING. DAAR KOMT BIJ DAT FITTERE WERKNEMERS MINDER VAAK ZIEK ZIJN EN BETER PRESTEREN OP HET WERK. MET SQUADRA ROAD2TRI BIEDEN WIJ DAAROM TRAJECTEN AAN BINNEN HET BEDRIJFSLEVEN (..)”

Het is niet alleen de eigen professionalisering waarmee Squadra een ‘next step’ gezet heeft.

Ook om iets terug te geven aan de sport, is de tak Events in het leven geroepen. Hans van der Hijden: “We werken hard om ons steentje te kunnen bijdragen om de triathlonsport in Nederland groot te maken. Squadra Events is een van de onderdelen om onze droom waar te maken. Op onze events creëren we een gezellige omgeving toegankelijk voor, jong, oud, breedtesporter en professioneel atleet. Elk niveau komt bij Squadra Events samen. Honderden atleten, bedrijventeams, communityleden en andere triatleten staan jaarlijks bij ons aan de start bij onder andere Dolphin Triathlon Nuenen, Laco Feel Fit Center Zwemloop Nuenen en Squadra Zwemloop in het Nationaal Zwemcentrum De Tongelreep.”

DE CIRKEL ROND MAKEN: COMMUNIT Y

De term is al gevallen: community. Op het Veld:“Squadra gelooft dat iedereen het optimale uit zichzelf kan halen door middel van

de juiste coaching. Met Squadra Community willen we graag iedereen begeleiden die verantwoord wil trainen, tips en tricks zoeken, behoefte hebben aan trainingsschema’s en eventueel gezamenlijk willen trainen voor een triathlon.” Squadra Community biedt training en coaching op elk niveau in verschillende trainings- en abonnementsvormen. Van laagdrempelige gezamenlijke trainingen voor de beginners, tot gepersonaliseerde coaching voor de atleten die voor een wedstrijd of bepaald doel trainen.

“Het unieke aan Squadra Community is dat het aan de achterkant een professioneel triathlonbedrijf is. We draaien al jaren mee aan de top van de triatlonsport. Deze kennis gebruiken we in alles wat we doen voor Squadra Community.

Er zit een professioneel team achter. En hoe leuk is dat? Training krijgen van de coaches die ook training geven aan de topatleten van Squadra”, aldus Op het Veld.

En daarmee is de cirkel rond. Ooit zelf begonnen als een groepje studenten in 1990 met een clubje en nu staat er een bedrijf dat alle facetten van de sport kan faciliteren en nieuwe studenten kan inspireren en coachen. Van laagdrempelige instap, professionele clinics en lokale evenementen, tot internationale topsport. “Er vindt dagelijks cross-over plaats en we geven die kans graag, zodat iedereen zijn ambities kan ontwikkelen binnen Squadra”, besluit Op het Veld.

Wij zijn trots op de ondersteuning die onze sporters krijgen van Forte Sportswear. Ook jij kunt er straks bijlopen als de toppers.

Check fortetriathlon.nl welke items al verkrijgbaar zijn en doe je bestelling!

Winnen doe je niet alleen

Fans, sporters, bonden en partners, samen zijn we TeamNL. Steun jouw favoriete topsporters het hele jaar door! Via de sociale media van TeamNL krijg je alles mee.

TeamNLTweets

EchtTeamNL

@teamnlinsta

088

TRANSITION

Pleuni Hooijman DE VOL GENDE S TAP

VOOR DE A MBITIEUZE PLEU NI HOOIJM AN WAS SPORT ALTIJD EEN VAN DE VELE PR IOR ITEITEN, VANAF HEDEN WOR DT DE TR IATHLON TOPPR IOR ITEIT NUMMER EEN IN HA AR LEVEN. WANNEER WOR DT SPORT BELANGR IJK ER DAN WER K? HOE M A AK JE DE OVERSTAP VAN AGEGROUPER NA AR PROFESSIONAL? MINDER SOCIALE CONTACTEN, MEER SLA AP, MINDER WER K? DE TR IATLETE HEEFT DE GOK GENOMEN, VER LIET HA AR WER K IN LONDEN EN IS TERUG IN EIGEN LAND OM HET ONDERSTE UIT DE K AN HALEN.

089

090

TRANSITION

Over het algemeen wordt de vraag andersom gesteld. Een topsporter begint zich rond zijn dertigste af te vragen hoe het leven na de sport moet worden ingericht. Wat kan ik? Welke mogelijkheden heb ik? En moet ik nog studeren?

De gepromoveerde onderzoeker Hooijman vertrok voor haar carrière naar Londen met haar vriend Gerard van der Linden. De voormalig olympisch roeier weet inmiddels wat topsport is en gaat nu door het leven als fiscalist. Hooijman bewandelt de omgekeerde weg. Waar haar vriend geen enkele ambitie meer heeft in de topsport, kriebelt het bij haar in de onderbuik als het gaat om sportieve dromen.

Het kriebelde zelfs dusdanig dat het roer werd omgegooid. De maatschappelijke carrière en Londen werden ingeruild voor een serieuze aanpak van de triathlon en woonplaats Amsterdam. Van der Linden stond bij deze keuze als een man achter haar.

INVESTEREN MET EEN DOEL

Tekst Thomas Sijtsma Beeld Martijn van Egmond / Finisherpix

Hooijman investeert in ieder geval de komende drie jaar vooral in haar eigen sportlijf. Kleine en haalbare doelen op de korte termijn moeten volgens haar eigen ambitie uiteindelijk leiden tot een podiumplek bij een Ironman of een finishtijd dicht bij de negen uur. Zeker gezien haar debuut op de Ironman in Barcelona, drie jaar geleden. Ze dwong direct kwalificatie af voor Hawaii met een tijd van 9.50 uur. “Ik stond heel open in de sport, het was vooral genieten van de hele sfeer eromheen”, zegt Hooijman.

“Met het wereldkampioenschap was ik totaal niet bezig. Ik besefte ineens: ‘Goh, dat wordt dus ook nog een tweede deelname aan een Ironman. Dat is ook goed.’ Ik was op een soort ontdekkingsreis in de wereld van de triathlon.”

Met een verleden in het roeien kwam Hooijman Ik besefvijf jaar geleden door een enthousiast stel te ineens: vrienden per toeval in ‘Goh, dan ga aanraking met triaik dus twee keer een thlon. “Met een veel te gespierd roeilijf ” Ironman doen dit deed ze mee met een korte triathlon op Alpe jaar, in plaats van d’Huez. “Als zwaargeéén keer. Ok, dat wicht dartelde ik verrassend makkelijk die moet dan maar.’ De klim op. Uiteindelijk triathlon was nog wakkerde die gedachte mijn enthousiasme alnieuw voor mij.” leen maar aan.” Waar de meeste triatleten lang twijfelen over de deelname aan de eerste Ironman, ging dat bij Hooijman heel snel. Na Alpe d’Huez maakte ze al snel deel uit van het eredivisieteam van De Dolfijn in Amsterdam, deed ze haar eerste halve triathlon en besloot ze zich zonder al te veel aarzeling ook in te schrijven voor de magische hele afstand. Daarna pakte ze de kans

zich aan te sluiten bij Longdistanceteam, om te kunnen leren van meer ervaren atletes. Ze was tenslotte eigenlijk nog maar een beginner.

AMSTERDAM ALS UIT VALSBASIS

Verzadigd was ze na haar debuut allerminst.

Na de Ironman van Barcelona volgden nog vier edities: Hawaii, Maastricht, Frankfurt en Emilia Romagna in Italië. Ook deed ze tien halve triathlons. Na elke wedstrijd constateerde ze dat er veel ruimte voor verbetering was, vooral op technisch en tactisch gebied. Ze merkte ook dat ze van elke wedstrijd mentaal een sterkere triatlete werd.

Met een promotie in medische fysiologie op zak, en werkervaring bij een Brits bedrijf gespecialiseerd in genetische analyse, gaat het roer om.

De verhuisdozen zijn in Londen ingepakt en vanuit Amsterdam is intussen begonnen aan een sportleven. De maatschappelijke carrière laat ze even voor wat die is. “Het platteland in Engeland is echt schitterend en in de Londense parken vind je waanzinnige trails, maar de stad brengt veel gedoe met zich mee. Je bent veel tijd kwijt aan alleen al reizen naar trainingen en het verkeer houdt niet echt rekening met de fietsende medeweggebruiker. Ook de luchtkwaliteit is niet gezond. Veel van mijn vrienden voltooien hun training daar vooral op de loopband en Tacx.

Geloof me, dan is zo nu en dan tegen de wind in trappen helemaal niet zo erg.”

In Nederland sluit ze nu aan bij Team4Talent en ze komt in de eredivisie uit voor de Dolfijn, terwijl ze met haar coach Chris Brands traint met zijn groep in Bussum. “Bussum is in principe te fietsen en vergeleken met de afstanden in de Engeland is alles om de hoek. Meteen na mijn verhuizing deed ik mee op de atletiekbaan en met de zwemsessies van Chris. Na twee jaar trainen zonder feedback van iemand die meekijkt, merkte ik dat ik echt achteruit was gegaan op technisch vlak.”

GERICHTERE A ANPAK

Hooijman denkt met een werkweek van 25 uur genoeg tijd over te houden om te trainen en progressie te maken in de triathlon. Een werkgever heeft ze nog niet gevonden, maar ze vertrouwt erop dat ze die in de omgeving van Amsterdam gaat vinden. “De nieuwe werkgever weet dat ik de komende jaren veel focus leg op de sport. Maar het is duidelijk voor een bepaalde tijd. Daarna zal ik met volledige toewijding mijn werk doen.”

“Wat ook makkelijker lijkt in Nederland is om flexibel parttime werk te vinden. Werkgevers moeten je verhaal kennen, in je geloven en je willen steunen. In Nederland heb ik een groter netwerk en dus zijn mijn kansen hier groter.

Ik heb nog niets getekend maar dat komt wel goed, ik ben er mee bezig.”

091

092

TRANSITION

daar ben ik eigenlijk wel trots op. Kort door de bocht heb ik twee keuzemogelijkheden: mijn droom laten varen, de hele dag op kantoor zitten en op lager niveau sporten, of: in deeltijd werken, zuiniger leven en ervoor gaan. Ik ga voor dat tweede.”

Hooijman beseft dat deze keuze haar niet het beste pensioen oplevert.. Er wordt soberder geleefd. “De lange afstands-triathlon komt nou eenmaal meer neer op de atleet zelf, want je kan niet aankloppen bij een sportbond. Ik begrijp dat ergens wel, want het is nu eenmaal geen volkssport als voetbal. De steun van mijn partner en een team helpt dus enorm. En ondertussen ben ik bezig te kijken wat ik kan doen qua marketing en sponsoring. Ik ga in elk geval door met het maken van race-blogs, al is het alleen al omdat het zo leuk is om te doen.”

Met de gewonnen tijd ten opzichte van een fulltime job wil Hooijman meer omvang in haar trainingsweken leggen. Ze weet dat de gemiddeld twaalf uur trainen per week in 2017 niet genoeg is voor een tijd rond de negen uur op de hele afstand. Dat aantal trainingsuren moet misschien wel verdubbeld worden. “De afgelopen jaren had ik altijd een trainingsschema van een coach, maar in de praktijk kwam het erop neer dat het mij totaal aan focus ontbrak.

Nooit keek ik bewust naar welke zwakke punten ik kon verbeteren. Ik loop en zwem inmiddels best aardig, maar technisch laat ik heel veel liggen. Nu ik meer tijd heb, ga ik daar veel gerichter aan werken.”

Dat ik de enige vrouw ben, is geen enkel probleem. Ik train meestal met mannen, alleen kom ik nu terecht in een omgeving met Nederlandse topatleten. Daar kan ik alleen maar van leren. Dat wordt vaak onderschat, hoe belangrijk de uitwisseling van ervaringen is.”

Een 25-urige werkweek is nog steeds een belemmering voor een bestaan als topsporter.

Hoe zit het dan met die volledige toewijding?

“Slechts een marginaal deel van alle triatleten kan geld verdienen met de sport. Het is duidelijk dat helemaal niet werken ideaal is. Maar is dat ideaal voor mij? Waarschijnlijk niet. Alleen maar sporten is natuurlijk fantastisch, maar de kans dat ik gek wordt, is dan ook groot. Het is duidelijk dat ik dit voor een bepaalde tijd ga doen en ik denk dat een paar jaar deze verlegging van focus niet mijn volledige carrière naar de verdoemenis gaat. Ik volg gewoon mijn hart en

“Zwemmen is misschien wel het beste voorbeeld. Vijf jaar geleden heb ik mezelf dat autodidactisch aangeleerd. Nu wil ik professionele begeleiding die me één op één analyseert. Je hebt een eigen plafond dat je alleen kan doorbreken met hulp. Je moet gewoon samenwerken met iemand die actief bezig is met het verbeteren van jouw zwemtechniek.” Ook haar looptechniek moet beter, vindt Hooijman. “Ik loop zeker niet slecht. Maar als ik mijn techniek verbeter, gaat mijn belastbaarheid omhoog, waardoor ik minder last krijg van blessures en word ik bovendien sneller. De laatste maanden kreeg ik rare pijntjes omdat mijn techniek onvoldoende was.

Met een betere techniek optimaliseer ik mijn belastbaarheid en kan ik meer trainingsuren maken. De toevoeging van rek- en krachtoefeningen legt me ook geen windeieren.”

Professionele begeleiding gaat voor Hooijman vooral komen vanuit de hoek van het bekende Team4Talent. Zij faciliteren kleding en materiaal. Het beste van het beste, volgens Hooijman.

Ook hierbij is de gedachte: verandering van spijs doet eten. “Beter materiaal zorgt voor betere prestaties”, verduidelijkt Hooijman. “Maar het gevoel is net zo belangrijk. Evenals het delen van ervaring en kennis. Je presteert niet vanwege de waanzinnige fiets, je presteert door je eigen trainingsarbeid. Elke prestatie komt uit jouw

093

094

TRANSITION

Ik heb een soort lightversie van het sociale leven.

Ik ga zelden uit, ik doe zelden extreme dingen. Maar ik hanteer geen nul procent alcoholbeleid. Ik drink gemakkelijk een glas wijn bij het eten. Mijn vrienden zijn al gewend dat ik met sport bezig ben.”

eigen lichaam. Maar dat ik me geen zorgen hoef te maken over mijn materiaal, geeft wel rust. De focus kan echt op het trainen worden gelegd. Vooral met het krijgen van een fiets en wetsuit was ik al heel blij. Die aanschaf is anders echt een aderlating voor mijn portemonnee.”

MENTA AL VOORBEREID

Hoe concreet het jaar bij haar nieuwe ploeg er uit gaat zien, weet Hooijman nog niet. Voorlopig is ze in ieder geval de enige vrouw bij Team4Talent.

Naast materiaal profiteert ze bij de ploeg van trainingskampen om het vieze winterweer in Nederland te ontvluchten en van begeleiding tijdens wedstrijden. “Dat ik de enige vrouw ben, is geen enkel probleem. Ik train meestal met mannen, alleen kom ik nu terecht in een omgeving met Nederlandse topatleten. Daar kan ik alleen maar van leren. Dat wordt vaak onderschat, hoe belangrijk de uitwisseling van ervaringen is. Ik was afgelopen jaar op Mallorca voor een trainingsweek met onder anderen Eric van der Linden. Daar maak ik al zo’n winst door alleen al te praten met iemand die exact weet hoe de sport werkt. Mijn wedstrijdvoorbereiding is daardoor veranderd. Ik ben bijvoorbeeld nu altijd voorbereid op de vaakst voorkomende incidenten. Ik raak niet in paniek als ik de rits van mijn trisuit kapot trek of als problemen met de fiets heb, voor al dit euvel heb ik een plan B in mijn hoofd. Je maakt mij niet gek.”

“Nog zo’n voorbeeld. Als het ineens slecht weer blijkt te zijn bij een wedstrijd, dat doet mij dus niets. Veel andere atleten raken helemaal van slag, gaan hangen in negatieve gedachten. Ik maak daar mijn voordeel van. Veel triatleten vergeten het mentale aspect en volgens mij ben ik daar heel sterk in geworden. Ik weet nog dat ik in Dubai tussen de wereldtop startte. Ik sliep vijf nachten niet. ‘Ojee, ojee’, dacht ik. ‘Sta ik niet voor lul?’ Daar leer je weer van. Tijdens een wedstrijd heb ik een rijtje met motivatieslogans in mijn hoofd, die ik afspeel. Daardoor heb ik nooit negatieve gedachten in mijn kop. Mezelf

betrappen op het idee van opgeven in een race heb ik nog nooit gedaan. Negativiteit heb je niets aan, sluit je af.”

LIGHT VERSIE VAN HET SOCIALE LEVEN

De kunst van een georganiseerd topsportleven naast een parttime baan is het inrichten van de naaste omgeving. Als topsporter moet jezelf leidend zijn in de keuze die je maakt. Wellicht een egoïstische insteek, maar noodzakelijk. “Ik heb aangeleerd dat ik veel met mijn omgeving deel waar ik mee bezig ben en waarom ik de keuzes maak die ik maak. Mijn zus heeft zich meerdere malen hardop afgevraagd wat voor debiele sport ik aan het doen was, die ook nog eens klauwen vol geld kostte en vervolgens niets opleverde. Familie en vrienden moeten je begrijpen. Daarom is mijn zus een keer komen kijken. Ze besefte daar dat het echt veel voor mij betekende en uiteindelijk is ze juist heel erg mee gaan leven. Topsport bedrijven kun je echt niet alleen, je hebt mensen nodig die achter je staan.”

Het nieuwe leven van Hooijman gaat volgens haar geen ernstige gevolgen hebben voor het sociale bestaan. Van alleen zijn voelt ze zich ellendig. Omdat ze als begin twintiger midden in het studentenleven stond, is ze ook niet meer nieuwsgierig naar het doorhalen van nachten en dansen tot het ochtendgloren. Sporten, dat geeft voldoening. Haar vriend heeft een omgekeerd leven. Hij roeide tot zijn 28e fanatiek en probeert de “verloren” studententijd in te halen, voorlopig gaat dat goed samen met het leven van Hooijman. “Ik heb een soort lightversie van het sociale leven. Ik ga zelden uit, ik doe zelden extreme dingen. Maar ik hanteer geen nul procent alcoholbeleid. Ik drink gemakkelijk een glas wijn bij het eten. Mijn vrienden zijn al gewend dat ik met sport bezig ben. Ik ga wel eens mee naar een festival en dan wil ik halverwege eigenlijk vertrekken. Het is toch zonde? Dan sta je in een stralende zon met zijn allen op een veldje. Het begint dan te kriebelen bij mij en die kriebels worden op een gegeven moment zo groot dat ik nog een paar uur ga fietsen. Ik klink zeker niet zo professioneel hoe ik dit vertel?”

Al deze aanpassingen moeten Hooijman naar de grens van negen uur brengen op de Ironman.

Tijdens het gesprek vlakt ze die ambitie beetje bij beetje af en neemt ze een slag om de arm.

“Weet je wat het is? Als een race perfect verloopt en je maakt geen enkele fout. Wat voor zin heeft het dan om je in een tijd vast te bijten?

Als ik geen steek laat vallen en ik kom boven de negen uur uit, dan ben ik ook tevreden.” In 2018 hoopt Hooijman in Maastricht progressie te zien. “Dit sportleven is zo bijzonder. Eigenlijk moeten veel meer vrouwen het professioneler aanpakken.”

095

096

TRANSITION

097

MOMENT PIEYT

DE EEUWIGE NUMMER 1 WORDT 60 JAAR. Op 23 december mag Rob Barel zijn zestigste verjaardag vieren.

Hij luistert het kroonjaar op met prestaties, die nog altijd doen denken aan de jonge jaren van de Meester.

Plek 28 tussen de professionals in de Ironman van Nice. Winnaar van zijn leeftijdsgroep, met overmacht.

Wereldkampioen AG 60-64 in Rotterdam. Wereldbesttijd op de Ironman in zijn leeftijdsklasse en goud op Hawaii. Agegrouper van het jaar. De vanzelfsprekendheid is meer dan bijzonder, de jeugd lijkt bijkans eeuwig. Van spectrale klasse, in de woorden van de Jeugd zelf.

Beeld: Roel Donker (uit het historisch archief van de NTB)

Roel Donker (uit: Historisch archief NTB)

TRANSITION

FIN ISH

098

OFFSEASON. TIJD OM TERUG TE BLIKKEN EN VOORUIT TE KIJKEN. WIJ ZIJN ER VOLGEND JA AR WEER MET EDITIE 13. TOT DAN!

P OL A R M 4 6 0 & P OL A R OH1

THE NEXT LEVEL â&#x20AC;&#x201C; SIMPLER THAN EVER Polar M460 GPS fietscomputer Het registreren van je har tslag is eenvoudiger dan ooit met de Polar M460 en de Polar OH1, een optische har tslagsensor, die je om je arm draag t.

Nu beschikbaar als set.

Blijf altijd droog met PI DryTM Pearl Izumi PI DryTM is een hydrofobe behandeling wat ervoor zorgt dat de stof water afstoot, zonder dat het ademend vermogen of het gevoel van de stof wordt aangepast. Water zal dus van de stof aflopen zonder dat het er doorheen trekt. En zelfs na 100 wasbeurten is de kleding nog steeds waterdicht. Fietsers hoeven zich geen zorgen te maken over door wassing verminderende kledingkwaliteit wanneer ze veel fietsen.

>>> Pursuit Thermal Cycling Bib Tight

pearlizumi.com bikegear.cc

PearlIzumi_Pi DRY_Fall 210x297 NL.indd 1

15/11/2017 08:55