WINTER-EDITIE 2019
Oranjes stralen op wereldtoneel OORLOG! OG! HARRY EN MEGHAN TEGEN E BRITSE DS TABLOIDS
1
BEATRIX 82 Actief genieten van oude dag
Trend: EEN ECHTE KONING HEEFT EEN BAARD
GENIET VAN DE RIJKE SMA AK
Met trots voor u gebrouwen Geen 18, geen alcohol
VOOR 14 STUKS
Borrelkaasbroodjes 5 MIN. + 15 MIN. OVENTIJD + 10 MIN. WACHTTIJD • 270 g vers bladerdeeg (rol) • Bakje Beemster Kaasblokjes Oud • 10 g verse bieslook • 1 ei • 1/2 el sesamzaad
1
Verwarm de oven voor op 180 °C. Rol het bladerdeeg uit en halveer in de lengte tot je 2 lange stroken hebt. Leg op elke strook een half bakje kaasblokjes in de lengte in een lange rij. Knip de bieslook klein en verdeel over de kaasblokjes. Klap het deeg over de blokjes heen, druk de losse kanten goed op elkaar en leg ze op een met bakpapier (uit de rol bladerdeeg) beklede bakplaat.
2
Splits het ei, bestrijk de bovenkant van het deeg met de eidooier en bestrooi met het sesamzaad. Bak de kaasbroodjes ca. 15 min. in het midden van de oven. Neem uit de oven en laat 10 min. afkoelen. Snijd de kaasbroodjes elk in 7 stukken van ca. 4 cm en serveer.
DEZE MAAND
12
18 Modekoningin Máxima in fluweel: om door een ringetje te halen
India betovert Willem-Alexander en Máxima
7 vragen over troonopvolgers
24
29
60
De metamorfose van koning Willem-Alexander
Deze koninklijke wijn drinkt ons koningspaar het liefst
6
OR ANJ E BOVE N
8 Royaal Journaal 18 Modekoningin 36 Het koninklijk paar bezoekt New York 40 Prinses Beatrix 82 jaar! 48 Stamboom Oranjes 51 De crisis aan het Britse hof 58 Eropuit 60 De favoriete wijn van onze royals 64 Column Jeroen Snel 68 Regerende vorstenhuizen 78 Koninklijke Bibliotheek 87 Royalty Quiz puzzel 88 Koninklijke j p 93 Strip Willem & Max
74
Kijk nou wat lief: n en prinsen sjes prinsesjes
68
Heibel aan het Britse hof
Geachte lezer, De Hertogin van Sussex, voorheen bekend als de Amerikaanse actrice Meghan Markle, heeft moeite zich aan te passen aan de ongeschreven regels van de Britse upperclass. En die onrust blijft niet binnenskamers. Zo is al duidelijk dat Meghans man, prins Harry, inmiddels in onmin leeft met zijn oudere broer William, dat koningin Elizabeth ‘not amused’ is en dat zelfs een bemiddelingspoging van prins Charles vooralsnog mislukt is. En dat allemaal op een moment dat Groot-Brittannië wordt verscheurd door de aanstaande Brexit. In deze Oranje Boven een uitgebreide reportage over de heibel aan het Britse Hof. Wat hebben we het dan in Nederland met onze royals getroffen. Onze verslaggever Hans Jacobs was erbij toen koningin Máxima in New York in het zonnetje werd gezet voor haar werk voor de Verenigde Naties, dat ze alweer tien jaar doet. Vlekkeloos verliep ook het staatsbezoek aan India, waar het paar in dienst van Nederland de handelsbanden aanhaalde. Wij waren erbij ze, e voor ons e, en doen in dit nummer uitgebreid verslag van deze, land zo belangrijke, reis. kan nti tie es We wisten al dat koning Willem-Alexander in vakanties tie i s me et het scheermes laat liggen. Nu hij ook na de vakanties met oken n een baard op officiële gelegenheden verscheen doken we in de geschiedenis van de baarddracht van de koning. We stuitten we op een trend. Ook de koninklijke nkklil jke jkke leeftijdsgenoten van ons staatshoofd tonen zich steeds teedss vaker met baard. Ik raad u het verhaal van harte aan. an. an Verder natuurlijk in dit nummer een reportage van n Josine Droogendijk, die in de rubriek ‘Modekoningin Máxima’ het gebruik van winters fluweel onder de loep neemt. Ik wens u veel leesplezier en een voorspoedige start van 2020. Jan-Kees Emmer
O RAN JE BOVEN
7
België krijgt eerste vrouwelijke minister-president
Proosten met Polen Het is 75 jaar geleden dat de Polen Breda hielpen bevrijden. Om dat te vieren ontmoetten koning Willem-Alexander en koningin Máxima de Poolse president, Andrzej Duda, en zijn echtgenote in Den Haag. ,,Uw bezoek markeert de hechte band tussen onze volken, maar óók de vriendschap tussen families, veteranen, lokale organisaties en vrijwilligers”, sprak de Koning. Hij hoopt dat Nederland ook in de toekomst blijft samenwerken met het voormalige Oostblokland. Later op de dag reisden het presidentiële paar en de Koning naar Breda.
Sophie Wilmès (44) is de eerste vrouwelijke premier van België. Wilmès volgt partijgenoot Charles Michel op, nadat deze stopte omdat hij de nieuwe voorzitter wordt van de Europese raad. Wilmès is in een roerige tijd benoemd. In mei gingen de Belgen al naar de stembus, maar nog steeds is er geen nieuwe regering gevormd. De positie van Wilmès is erg wankel, want momenteel heeft haar partij Mouvement Réformateur maar 38 van de 150 zetels.
Nieuwe schoenen inlopen voor The Queen Nieuwe schoenen inlopen kan pijnlijk zijn, maar koningin Elizabeth zal dat niet weten. Zij heeft iemand in dienst die haar nieuwe schoenen inloopt. Dat is Angela Kelly, de kleermaakster van de Britse vorst. Kelly vindt het geen probleem om letterlijk in de schoenen van de koningin te lopen: ,,De Queen heeft erg weinig privémomenten en dus ook geen tijd om nieuwe schoenen in te lopen. En aangezien we dezelfde schoenmaat hebben, is dit de meest logische oplossing”, schrijft ze in haar boek ‘The Other Side of the Coin: The Queen’.
8
OR A NJ E BOVE N
Minnares Thaise koning titels kwijt Maar drie maanden heeft Sineenat Wongvajirapakdi haar adellijk titels en militaire rangen kunnen gebruiken, want een paar maanden nadat de Thaise Koning haar die gaf, zijn ze weer afgenomen. Sineenat, tot voor kort de officiële minnares van de Koning, zou de koning en koningin niet hebben gehoorzaamd en de tradities van het Thaise hof niet begrijpen.
Máxima op pad met Beatrix Koningin Máxima en prinses Beatrix reikten begin november de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs 2019 uit aan Vereniging De Hollandsche Molen, die zich inzet voor het voortbestaan van wind- en watermolens. ,,Dat zowel Máxima als prinses Beatrix hier aanwezig zijn, is een erkenning voor alle mensen die meewerken aan het behoud van de molens in Nederland", zei Adriana Esmeijer, directeur van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Prinses Beatrix was al bekend met de vereniging, zij is namelijk al jaren beschermvrouwe van Vereniging De Hollandsche Molen.
Mette-Marit ziet positieve kant van longziekte De vrouw van de Noorse kroonprins Haakon vindt het moeilijk over haar ziekte te praten. Prinses Mette-Marit lijdt aan longfibrose, een zeldzame chronische longziekte. Door de ziekte kunnen longen niet genoeg zuurstof opnemen en worden patiënten kortademig en benauwd. De prinses gaat tegenwoordig minder vaak mee naar officiële gelegenheden, maar liet weten dat de ziekte ook iets positiefs heeft gebracht: ,,Ik kan gewoon wandelen en heb meer tijd om te leven."
O RAN JE B OVEN
9
BLOEDEND TANDVLEES TIJDENS HET POETSEN?
TIJD VOOR PARODONTAX
EFFECTIEVER DAN EEN GEWONE TANDPASTA IN HET VERWIJDEREN VAN TANDPLAK*
* bij 2x per dag poetsen, na 6 maanden. Medisch hulpmiddel, lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. GlaxoSmithKline Consumer Healthcare B.V. CHNL/CHPAD/0004/19 KOAG-KAG: 309-0419-1653
Belgische kroonprinses belooft trouw aan haar land
Maleisische prinses is eindelijk zwanger De Nederlandse Dennis Verbaas (30) wordt vader! Zijn vrouw, de Maleisische prinses Tunku Tun Aminah Maimunah Iskandaria (33), is zwanger. Het stel heeft de zwangerschap lang geheim kunnen houden. Begin oktober meldde media dat de prinses al vijf maanden zwanger is en dat het stel het pas openbaar heeft gemaakt toen de babybuik van Aminah niet meer te verbergen was.
De Belgische prinses Elisabeth is op 25 oktober achttien jaar oud geworden. Op haar verjaardag gaf ze een toespraak in de Troonzaal van het koninklijk paleis in Brussel. Daar sprak ze ouders en familieleden, maar ook andere genodigden, zoals een aantal patiënten uit het Prinses Elisabeth ziekenhuis, toe. ,,Dank je, mama, voor je beschikbaarheid en je luisterend oor. Dank aan jou, papa, voor je vertrouwen. Ik weet zeker dat ik altijd op jou zal kunnen rekenen”, zei Elisabeth tegen haar ouders. ,,Het land kan op mij rekenen.”
Koningin Elizabeth wilde tekst in Bond-filmpje Koningin Elizabeth is wereldberoemd. Ze is een groot fan van een andere bekende Brit: James Bond! De 93-jarige koningin was te zien in het filmpje voor de Olympische Spelen die in 2012 in Londen werden gehouden. Daniel Craig speelde James Bond en haalde de koningin op. Zij wilde per se iets zeggen en sprak: ,,Good evening, Mr. Bond”.
O RAN JE BOVEN
11
KONINKLIJK PAAR ONDER DE INDRUK VAN INDIA
,,Boeiend, dynamisch en veelzijdig”
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima weten niet óf en wanneer ze hun dochters meenemen naar het wonderschone India. Een heel leven is nog niet genoeg tijd om het land te leren kennen, zo vertelde het koningspaar aan het einde van hun staatsbezoek aan India.
12
ORA NJ E BOVE N
W
illem-Alexander heeft de liefde en fascinatie voor het immense subcontinent meegekregen van zijn ouders. Het zou dus niet vreemd zijn als hij dat overdraagt aan de drie prinsessen. ,,Misschien gaan we samen een deel van het land zien", zei de koning. India is echter zo groot, zo divers in landschap, klimaat, culturen, mensen, talen en godsdiensten dat je het nooit volledig zal begrijpen of kennen, maakte Willem-Alexander duidelijk. Maar al die elementen maakten India ,,boeiend en dynamisch". Dat vond ook Máxima die werd aangetrokken door de ,,veelzijdigheid". Veelzijdig, maar groot. Het koningspaar wist van te voren dat dit staatsbezoek slechts een momentopname zou zijn van waar India nu precies staat. ,,Vijf dagen zijn te kort: India fascineert een leven lang”, sprak de Koning in zijn toespraak bij het staatsbanket dat door president Ram Nath Novind, de gastheer van Willem-Alexander en Máxima, werd gehouden. Het diner werd aangeboden in het Brits-koloniale paleis Rashtrapati Bhavan. Dezelfde plek waar ons koninklijk paar eerder die dag met groot ceremonieel, saluutschoten en tientallen paarden werd ontvangen door de president en zijn vrouw.
India heeft een krachtige economie en is een wereldmacht in wording, maar, zo wist het koningspaar ook, er zijn nog veel onopgeloste problemen. Zoals de schrijnende armoede, de kindbruiden en de ongelijkheid tussen man en vrouw. ,,Gelukkig is dat bespreekbaar", vertelde de Koning, die sinds het staatsbezoek van zijn moeder in 2007 veel vooruitgang zag. ,,Het is niet van de ene dag op de andere opgelost", wist koningin Máxima over de vele uitdagingen waar India met haar 1,3 miljard inwoners nu voor staat.
Prachtig!
Verenigde Naties De koningin is de afgelopen jaren in haar rol voor de Verenigde Naties en los van Willem-Alexander ook een paar keer in India geweest. De kennis die ze van tal van zaken bij die bezoeken had opgedaan, kon ze bij het staatsbezoek goed gebruiken. Máxima had bijvoorbeeld kort voor de reis naar India in New York nog een ontmoeting gehad met premier Narendra Modi.
Aankomst op het vliegveld van Kochi.
O RAN JE BOVEN
13
Máxima strooit bloemblaadjes bij het Gandhi-monument.
In stijl vertoont de koningin zich bij weer een programmaonderdeel.
,,Het is niet van de ene op de andere dag opgelost”, zei Máxima over de uitdagingen van India.
Deze nieuwe reis had haar kennis vergroot, inspiratie gegeven en was volgens Máxima ook ,,interessant voor ons als Nederland.” De Koning profiteerde ook van haar kennis. ,,Natuurlijk heb ik er ook wat aan gehad. Altijd", verzekerde Willem-Alexander die in dat verband al had gesproken van een 'hecht team' dat ze samen voor Nederland vormden.
het bijwonen van allerlei bijeenkomsten over het uitbreiden van de handel, ook ruimte was voor bijzondere plekjes. Zoals de Gateway of India in Mumbai en de 'backwaters' in Kerala. Het programma was daarbij zo druk dat de koningin niet eens tijd had gehad om voor haar dochters souvenirs te kopen, verklapte Máxima snel voor vertrek.
Bijzondere plekjes
Het koninklijk paar hield de kaarten aan de borst toen hen gevraagd werd of het niet tijd wordt dat ook de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane kennismaken met dit fascinerende land. Een bezoek zou voor de hand liggen. Immers, Willem-Alexander heeft de liefde voor India van jongs af aan meegekregen; Claus
In vijf dagen tijd legde het koningspaar bijna drieduizend kilometer af, van New Delhi via Mumbai - het vroegere Bombay - naar Kochi in de zuidelijke deelstaat Kerala. Drie verschillende steden en landschappen, waarbij naast kleurrijke ceremoniële ontvangsten en
14
ORANJ E BOVE N
Een moment samen tijdens een rondvaart.
Het koninkl ijk echtpaar in het presidentiee l paleis.
en moeder Beatrix waren verrukt over India. Daarom bezochten Beatrix en Claus het land verschillende keren, en dan niet alleen voor officiële gelegenheden, maar ook privé. Die band is versterkt omdat er ook een persoonlijk stukje geschiedenis van Willem-Alexander en Máxima in het Zuid-Aziatische land ligt. Rond de e eeuwwisseling reisde de voormalige koninklijke familie ook al af naar India. Het was een onvergetelijke reis, waar de prins zijn nieuwe geliefde Máxima voor het eerst kennis liet maken met de voltallige koninklijke familie. Een vuurdoop voor het toen nog Argentijnse e burgermeisje Máxima Zorreguieta, de vrouw die nu al jaren uitblinkt als steun en toeverlaat van onze trotse vorst.
De koningin bij een bezoek aan de stichting Tiny Miracles in Mumbai.
Máxima genoot van het bezoek. OR RA RAN A N JJE E B BOVEN OV VEN VE EN EN
15
r oo d n e s s u t s r e k
k e l t e m enreep
De gran
Probeer ook:
hero.nl
NIEUW
SNEL INTREKKENDE VERZORGING MET VERWENNENDE OLIE
Modekoningin in
MAXIMA
door Josine Droogendijk
Met saffieren juwelen benadrukt Máxima de blauwe ondertoon van haar top. Slim gedaan!
Royals op chic in fluweel! Nu de temperaturen dalen en de kerstdagen naderen, hangen de winkels vol met jurken van fluweel. Dat is helemaal niet zo vreemd, want dankzij de subtiele glans en de behaaglijke dichtheid van de stof, mag fluweel worden omschreven als dé chique winterstof bij uitstek. De meeste royals lijken het er helemaal mee eens te zijn.
18
ORANJ E BOVE N
W
e kunnen het ons nu bijna niet meer voorstellen, maar ruim honderd jaar geleden werd fluweel nog gezien als elite-stof. Koninginnen, prinsessen en dames van adel liepen er vaak in rond, maar voor de gewone bevolking was het glanzende materiaal onpraktisch en onbetaalbaar. Fluweel van zijde en katoen werd namelijk in China, Italië en België geproduceerd. Van vrachtvliegtuigen en internet was destijds geen sprake. Aangekocht rein of paardenkar fluweel moest dus per schip, trein aart waarom er worden vervoerd, en dat verklaart en getast voor een diep in de buidel moest worden jurk van fluweel.
Polyester Door alle nieuwe technieken en grondstoffen is er anno 2019 weinig meer over van het vroegere imago van fluweel. Ook voor mensen monnee is de met een minder dikke portemonnee nners door de stof bereikbaar, al spreken kenners toevoeging van bijvoorbeeld polyester of nylon vaak wel over imitatiefluweel. En hoewel het verschil zelfs van dichtbij somss bijna niet opvalt, en toch wel echt blijft fluweel van zijde of katoen het spreekwoordelijke neusje van de zalm. En tuurlijk alles van. daar weten ze aan het hof natuurlijk
Vleugje blauw Wie ook dol is op fluweel, is koningin oningin Máxima. of komt vaak in De glanzende en luxueuze stof mele afspraak in de beeld als de koningin een formele agenda heeft staan, zoals het staatsbezoek van de Argentijnse president aan Nederland. Voor ede de contraprestatie op de tweede dag bestelde de koningin een cocktailjurk met bloezende top, die gemaakt was van rblauwe zwart fluweel met een donkerblauwe ondertoon. Door de outfit te combineren et met saffieren juwelen werd het a koninklijk. schitterende totaalplaatje extra Bovendien kwam het blauwe vleugje in de stof op deze manier ookk nog eens extra goed naar voren. Slim gedaan. Naast fluwelen avondjurken, die vooral er, december en worden gedragen in november, januari, wordt er aan het hof vaak gekozen voor ten. fluwelen accessoires of accenten.
Omdat fluweel een echte winterstof is, heeft kroonprinses Mary een zomer- en wintervariant bedacht voor deze donkerblauwe avondjurk met pailletten..
O RAN RA N JJE B BOVEN OV EN
19
Modekoningin MAXIMA Hertogin Meghan is dol op zwarte kleding, maar wisselt af met belijningen en stoffen. Hier zien we haar met een wollen Givenchy-jurk met fluwelen accenten en transparante mouwen. Van alles wat dus...
Neem bijvoorbeeld de klassieke mantel die hertogin Catherine droeg tijdens een kerkdienst in Westminster Abbey. De creatie van Catherine Walker was gemaakt van donkergroene wol, maar voor een extra feestelijke touch werden de zakkleppen, manchetten en kraag vervaardigd van bijpassend fluweel. Met de meest chique winterstof bij uitstek kun je dus meerdere kanten op en de foto’s bij dit artikel bewijzen wel dat het een zeer modieus en koninklijk totaalplaatje oplevert. De komende maanden zullen er vast nog veel nieuwe voorbeelden volgen, dus houd de website van Oranje Boven vooral goed in de gaten.
Dat fluweel uitstekend gecombineerd kan worden met een wollen mantel, laat de Spaanse koningin Letizia hier zien. Wat een verfijnd totaalplaatje.
Een fluwelen mantelpak zien we zelden, maar koningin Rania weet alle ogen naar zich toe te trekken met dit ensemble van Antonio Berardi.
20
ORANJ E BOVE N
Op een fluwelen avondjurk moet je zuinig zijn en daarom liet prinses Mary voor de nieuwjaarsreceptie van 2012 een positiejurk uit 2007 vermaken tot een nieuwe avondjurk met een aansluitend lijfje en wijde boothals.
Het toevoegen van fluwelen accenten kan resulteren in een extra feestelijke look. Dat bewijst ook hertogin Catherine met deze groene mantel van Catherine Walker. Let ook op de fluwelen haarband en dito schoenen!
Het gebruik k van fluweel iss n natuurlijk geen garantie voorr succes. Dat blijktt wel uit deze tut-k tige avondjurk n van n hertogin Catherine.. Volgende keerr beter!
Bij het Griekse label Zeus + Dione bestelde koningin Máxima deze avondjurk van bordeauxrood fluweel. De ruches, mouwen met split en horizontale strook zijde maken er een feestje van.
O RAN RA A N JE E B BOVEN O V EN N
21
U N R E E B O PR
Royal Club 0% suiker
U IE N ®
www.boursin.nl –
BoursinNL
W
Boursin Zacht & Romig
Vragen over troonopvolgers
Catharina-Amalia TROONOPVOLGER NEDERLAND Langzamerhand dient zich een nieuwe generatie troonopvolgers aan bij de Europese vorstenhuizen. Oranje Boven stelt deze jonge tieners voor in de vorm van 7 vragen. Dit keer de beurt aan prinses Catharina-Amalia, de Prinses van Oranje.
1 24
Wat weten we van de Prinses van Oranje, zoals Amalia officieel wordt aangeduid? Weinig. Haar ouders vinden dat uitstekend, zo min mogelijk aandacht in de media. Het is ze ook gelukt haar zoveel mogelijk uit de publiciteit weg te houden.
ORA NJ E BOVE N
2 3 4
We zien haar inderdaad niet vaak. Gaat dat bij andere koningshuizen ook zo? Nee, niet alle koninklijke ouders denken hetzelfde over de wijze waarop ze hun kroost aan de openbaarheid en hun toekomstige rol laten wennen. Had Amalia in oktober niet in Japan moeten zijn, bij de inhuldiging van de nieuwe keizer? Nee. Amalia had daar niets te zoeken. Althans niet bij de officiële plechtigheden. Het is weliswaar gebruikelijk om een toekomstige troonopvolger naar zo'n inhuldiging af te vaardigen maar die kroonprins(es) moet liefst meerderjarig zijn. Wanneer zien we Amalia dan in het openbaar? Voor Amalia begint het over drie jaar, wanneer ze achttien is. Dan is ze
De kroonprinses is uitgegroeid tot een evenwichtige, enthousiaste tiener.
Ze schreef een kerstmusical waar Trijntje een lied voor zong ook staatsrechtelijk meerderjarig en wordt ze geïnstalleerd als lid van de Raad van State. Dan kan de eigenlijke voorbereiding op het koningschap beginnen.
5 6
Wat weten we wel van Amalia? ,,Ze is empathisch en gevoelig", merkte haar vader op. ,,Met heel veel aandacht en interesse in anderen. Wat dat betreft geknipt voor haar toekomst." Dat ze kranig is en niet op haar mondje gevallen, weten we van Koningsdag waar ze zonder veel aarzelingen televisieverslaggevers te woord stond. Wat zijn haar liefhebberijen? De prinses houdt van paardrijden, hockey en zingen. Trijntje Oosterhuis vertelde eerder dit jaar dat ze een liedje zingt in de kerstmusical Kerstklooster die Amalia schreef als schoolproject.
7
Amalia is de laatste jaren een paar keer ter sprake gekomen in de Tweede Kamer. Hoe zit dat? Het parlement schrikt van de afspraken die in 2008 zijn gemaakt met het kabinet en het koningshuis over de toelage die de toekomstige koningin krijgt wanneer ze straks achttien wordt. Dat is €1,5 miljoen per jaar, al is daarvan 'maar' €263.000 bedoeld als eigen inkomen. 'Een boel zakgeld', vindt D66 en er zijn meer politieke partijen die er zo over denken. Premier Mark Rutte wil niet aan de regeling sleutelen, maar of het bedrag ongeschonden de achttiende verjaardag van Amalia haalt, is koffiedik kijken.
O RAN JE BOVEN
25
VOOR
Echte
FOODIES
*
ONTDEK MIJN FAVORIETE RECEPTEN
*GOURMET® Gold Hartig Torentje Rund trotse winnaar van de FoodAwards 2019 mogelijk gemaakt door FoodPersonality - Shelflife Publishing B.V.
PROBEER DE NIEUWE
wintersmaak LIMITED EDITION © 2019 The Coca-Cola Company. Coca-Cola, Coca-Cola zero, the Coca-Cola script logo and the design of the Coca-Cola contour bottle are registered trademarks of The Coca-Cola Company.
KR I EB EL EN D E BAARD BE VALT KONING WE L
EEN ECHTE KONING HEEFT EEN BAARD Het was voor velen hét grote nieuws van de afgelopen Prinsjesdag. Koning Willem-Alexander verscheen getooid met een volle baard in de Ridderzaal. De vakantiesik had opeens een officiële status. Tot genoegen van veel fans. Want een echte koning heeft een baard.
O RAN JE BOVEN
29
Prins Harry (Groot-Brittannië).
W
illem-Alexander sluit zich aan bij het uitdijende gezelschap Europese royals dat voor een baard heeft gekozen. Kroonprins Haakon van Noorwegen heeft al een tijdje een baard. Generatiegenoot kroonprins Frederik van Denemarken, heeft ook al een baard. En een van de bekendste baarddragers van koninklijken bloede is prins Harry, de hertog van Sussex. Opmerkelijk: koning Felipe van Spanje was in 2010 trendsetter van de huidige generatie koningen en kroonprinsen toen hij zich met baard liet fotograferen. Echter, heden ten dage verschijnt de Spaanse koning weer geheel gladgeschoren in het openbaar.
Troonsbestijging Het heeft eigenlijk nog relatief lang geduurd voor koning Willem-Alexander zich met baard ging tooien. Zijn voorgangers hadden er eigenlijk allemaal een. Koning Willem I en Willem II hadden een kin gordijn-baard. Koning Willem III had zelfs een volle baard. Voorafgaand aan zijn troonsbestijging in 2013 was er zelfs een groep actief op Facebook onder de titel Een echte Koning heeft een baard. Met meer dan 54.000 likes probeerde de groep het aanstaande staatshoofd ertoe te bewegen zich te laten inhuldigen mét baard. Koning Willem-Alexander, had het tot nu toe niet aangedurfd. Zijn broer prins Constantijn ging hem voor. Vorig jaar werd hij wel gespot
Koning Felipe VI van Spanje liet zijn baard al in 2010 staan.
30
ORANJ E BOVE N
Kroonprins Frederik (Denemarken).
met een zogenaamde vakantiebaard, maar op het moment dat de vorst weer aan het werk moest, verscheen hij gladgeschoren. Wat hem ertoe heeft gebracht dit keer het scheermes te laten liggen, is niet duidelijk. Wel is het duidelijk dat hij zichzelf met deze metamorfose een grote dienst heeft bewezen. De baard kleedt af en geeft de koning een jongere uitstraling. Op social media ging de vlag uit toen de koning zich met baard op het werk meldde. ,,Ik ben het honderd procent eens met deze nieuwe look”, benadrukte iemand op Twitter.
Kroonprins Haakon (Noorwegen) en echtgenote prinses Mette-Marit.
Koning Willem III.
Anderen spraken lovende woorden als ‘wauw’ en ‘supertrendy’. Een achterdochtige enkeling vermoedde een complot, en zag de baard als middel om de steeds vollere kaaklijn te kunnen maskeren.
Vorstelijke uitstraling Oranje Bovens eigen modekenner Josine Droogendijk, is zeer verheugd met de nieuwe look van Willem-Alexander ,,Ik heb er jaren naar uitgekeken. De afgelopen jaren verscheen hij heel soms met baard op privémomenten zoals laatst nog tijdens de uitvaart van zijn tante, prinses Christina. Maar hij schoor het er na verloop van tijd altijd weer af. Dat hij de baard nu ook draagt tijdens een officieel openbaar moment, is ronduit uniek. En wat mij betreft welkom, want de koning zag er al heel lang hetzelfde uit.
Josine Droogendijk is lyrisch over de baard: ,,Het geeft de koning een vorstelijke uitstraling. Maar tegelijkertijd heeft het ook iets zachts en vriendelijks. De baard is namelijk niet superstrak gesneden, maar eerder een beetje ‘beachy’ of vakantieachtig.” Alleen al praktisch gezien is het voor een koning geen eenvoudige stap het uiterlijk te veranderen. Denk aan het praktische aspect: in een keer zijn alle portretten verouderd. Postzegels lijken niet meer, staatsieportretten zijn opeens van een andere tijd. Het is niet voor niets dat zijn moeder, prinses Beatrix consequent vasthield aan hetzelfde kapsel. Wel zo handig. Nu de baard een blijvertje is, zullen de portretten dus ook langzaam mee moeten veranderen, als teken van de nieuwe, moderne tijd aan het hof.
Koning : ,,Het kriebelt!" De Koning sprak na afloop van het staatsbezoek aan India openhartig over zijn 'harige’ uiterlijk. ,,Het is nogal kriebelig, maar kost wel minder tijd bij het scheren”, sprak Willem-Alexander. Wanneer hij zijn gezicht weer helemaal glad scheert wist hij nog niet, want hij liet weten dat zijn vrouw de baard wel leuk vindt. ,,U denkt toch niet dat ik een baard zou laten staan als mijn vrouw hem niet mooi zou vinden?”, sprak hij terwijl koningin Máxima haar man nog eens goedkeurend in zich opnam.
O RAN JE BOVEN
31
DE PASSIE
Koning Filip is trots op zijn hippe hobby.
K I TES U R F EN EN SCHIL DER EN
Koning Filip (België)
De meeste 59-jarige mannen doen het hem niet na: koning Filip is regelmatig kitesurfend te vinden op de Noordzee. De Belgische vorst pronkt graag met deze sportieve hobby want op sociale media van het Belgische koningshuis zijn regelmatig filmpjes en foto’s te zien van Filip in een wetsuit. Vorig jaar wenste hij al kitesurfend zijn landgenoten een fijne zomer toe. Ook in een andere sporten is hij erg bedreven. Zo gaat hij regelmatig zeilen en heeft hij meerdere keren deelgenomen aan een hardloopevenement in Brussel waar hij 20 kilometer liep. In de winter gaat koning Filip graag samen met zijn vrouw en hun vier kinderen skiën.
Sportief en kunstzinnig
Naast sportief is koning Filip kunstzinnig. De koning is een niet onverdienstelijk kunstschilder. De Belgische kunstcriticus Hilde Van Canneyt zei in de Belgische krant Het Nieuwsblad
het volgende over één van zijn schilderijen: ,,Ik ben verrast. Hij schildert puur, realistisch. Beheerst, maar niet schools. Zijn gevoelige penseelstreken, los uit de hand, verraden zijn kunstzinnigheid. Het is duidelijk een schilder die de techniek goed beheerst.” Het schildertalent van Filip heeft hij niet van een vreemde. Zijn bekende overgrootmoeder koningin Elisabeth (1876-1965) en oudoom prins-regent Karel (1903-1983) waren ook gepassioneerde schilders. Op zijn beurt heeft koning Filip het talent weer doorgegeven. Ook zijn dochter Elisabeth blijkt een geweldige aanleg voor schilderen te hebben. Een aardje naar haar vaartje.
Foto's: Koninklijk paleis België
Vorsten zijn ook gewoon mensen en ieder mens wordt met een talent geboren. Oranje Boven duikt in de onbekende talenten en hobby’s van Europese royals. Dit keer de hobby van de Belgische koning Filip.
Koning Filip is een verdienstelijk schilder. O RAN JE BOVEN
33
REPORTAGE door Hans Jacobs
Vol passie pleit de koningin voor een betere toegang tot financiële diensten.
Drammen op het wereldtoneel Koningin Máxima is alweer tien jaar speciaal gezant van de Verenigde Naties. Dat was reden voor een feestje in New York. Niet dat de Koningin daar veel zin in had. ,,Het remt me. Ik kan minder effectief zijn”, vertelt de koningin aan Hans Jacobs. Hoewel ze in het zonnetje werd gezet voor haar inspanningen voor de VN, voelde koningin Máxima zich bovenal geremd Máxima richt zich als speciaal gezant op het vergroten van het aantal mensen dat toegang heeft tot financiele diensten. Mede door haar
36
ORA NJ E BOVE N
inspanningen zijn dat er honderden miljoenen meer dan tien jaar geleden. Echt wel iets om feestelijk bij stil te staan. Dat feestje - met veel sprekers - kostte veel energie en stress. “Het is niet makkelijk om zoiets te organiseren binnen de VN, met alle regels”, aldus de koningin. “Ik wou niet dat het
De Koning spreekt de Algemene Vergadering van de VN toe.
Fotobijschrift.
Bij de VN ontmoet de koningin een oude bekende.
over mij ging, dus daar zag ik enorm tegenop. Maar ik moet eerlijk zeggen dat ik wel genoten heb.” Haar rol verandert, denkt ze. Het kan zijn dat ze op bepaalde terreinen minder hoeft te doen en dat ze alleen nog maar hoeft aan te moedigen. “Niet alleen dat, maar ook zorgen dat mensen gefocust blijven.” Daarbij kan Máxima aanhoudend zijn, zoals ze onthulde in een televisiedocumentaire over haar werk. 'Drammen' noemde ze het heel openhartig. “Het is mijn taak om mensen schrik aan te jagen om verandering voor elkaar te krijgen.” Dat lukt ook. “Ik zie blije gezichten van premiers en presidenten die me komen vertellen dat programma's werken.” Bij het feestelijke evenement wist de koningin zich gesteund door haar man Willem-Alexander
Samen met particulier secretaris Gabriella Sancisi (rechts) even het moment vastleggen dat de Koning spreekt.
en haar schoonzus prinses Mabel. De koning liet deze unieke kans om zijn vrouw aan het werk te zien niet aan zich voorbijgaan. Hij is trots, zo zei hij in een gesprek vooraf. Haar werk is ook een mooie aanvulling op haar activiteiten in Nederland. “Ze heeft een hele goede balans voor haar totale werkzaamheden, zowel als koningin als hier als VN-gezant, én als moeder”, vertelt Willem-Alexander.
Meerwaarde De koning was ook in New York om als hoofd van de delegatie de belangen van alle delen van het Koninkrijk op het wereldtoneel uit te venten. De mogelijkheid om in de Algemene Vergadering de hele wereldgemeenschap toe te spreken - en Rusland bijvoorbeeld aan te sporen mee te werken aan het onderzoek naar de toedracht van het neerschieten van vlucht MH17 - was deel van de meerwaarde van zijn aanwezigheid.
O RAN JE B OVEN
37
HEBBEDINGEN VAN ORANJE Van Donald Duck verkleed als Rembrandt tot een Playmobil-set van Vermeer en van een koffiemok met Van Gogh tot kunst op sokken: in de museumwinkel van het Rijksmuseum staan de leukste items te koop.
Zwembandt van Rijn Ter gelegenheid van de 85ste verjaardag van Donald Duck en het Jaar van Rembrandt presenteren Donald Duck Weekblad en het Rijksmuseum de eerste Donald Duck Kunstcollectie. Zwembandt van Rijn over de Duckwacht: ,,Al die eenden op een kluitje schilderen was bepaald geen eitje. Het werd dan ook nachtwerk.”
Het Melkmeisje van Playmobil Wie kent haar niet? Het is Vermeers wereldberoemde Melkmeisje, maar dan in miniatuurformaat. De set is compleet met tafeltje, het mandje brood en diverse andere keukenspulletjes die Vermeer geschilderd heeft. Zo maken kinderen spelenderwijs nader kennis met zijn meesterwerk.
JOHAN DE WIT ALS BEDREIGDE ZWAAN Op dit houten dienblad staat het schilderij ‘De bedreigde zwaan’ (1650) van schilder Jan Asselijn. Wie goed kijkt, ziet allemaal teksten staan. Zo staat er boven de hond, links onder, ‘de viand van de staat’ (‘viand’ is oud-Nederlands voor ‘vijand’). Bij het nest met eieren staat ‘Holland’ en bij de zwaan staat ‘De Raad = pensionaris’. Na de dood van Asselijn zijn deze teksten erop geschilderd om de kijker uitleg te geven. De zwaan zou Johan de Wit zijn. Hij verdedigde het land (de eieren) tegen de vijand.
Kunst aan je voeten Het grootste en beroemdste werk van Rembrandt is natuurlijk de Nachtwacht, die hij in opdracht maakte voor de schutters van de Kloveniersdoelen. Schoenen dragen is met deze sokken bijna zonde, de, want ze zijn zo mooi dat iedereen ze mag zien!
38
ORANJ E BOVE N
Amsterdam ontmoet oud-Azië De samenwerking tussen Rituals en het Rijksmuseum leidde tot de creatie van de Amsterdam Collection, een buitengewone collectie waarin het parfum van Nederlandse tulpen en Japanse yuzu centraal staat: geurende symbolen uit de periode dat Amsterdam en de schoonheid van het oude Azië elkaar vonden. Het ontwerp is gebaseerd op een iconische Delfts Blauwe vaas, met prachtige illustraties van de Aziatische invloeden op de veranderingen van de Nederlandse leefstijl, kunst en decoraties tijdens de Gouden Eeuw.
Koffi ffie 'uit' ' i ' een oude d meester
Mok van Van Gogh Elke ochtend een kop koffie of thee 'uit' een oude meester drinken? De print op de mok is ontleend aan ‘het zelfportret van Van Gogh’. Met deze beker haal je dus een prachtig stukje Rijksmuseum in huis. Ook leuk om cadeau te geven: de mok is verpakt in een mooie giftbox.
Kunstig konijn Zou Nijntje de Nachtwacht hebben geschilderd? Het wereldberoemde Nederlandse konijntje heeft zich als Rembrandt verkleed! Een heerlijk zacht cadeau voor de jongste Nijntje-fans.
Oorbellen van Vermeer De Memento is een elegante oorbel voorzien van Lapis Lazuli. Een stijlvolle oorbel met een kleine v kknipoog door het gebruik van een speels koordje in de kleur die bij de steen past. Lapis Lazuli verwijst naar Vermeers adembenemende schilderijen. De schilder gebruikte de blauwpaarse kleur in zijn werk, zoals bij Melkmeisje en Meisje met de Parel.
O RAN JE BOVEN
39
40
ORA NJ E BOVE N
31
VA N H A RT E
gefeliciteerd
JANUARI 1938
Prinses Beatrix geniet van vrijheid Waar prinses Beatrix de laatste jaren van het regeren met regelmaat gebukt leek te gaan onder de verantwoordelijkheden van haar ambt, zien we na haar abdicatie een andere prinses.
Zorgvuldig kiest ze de onderwerpen waar ze met haar officiële aanwezigheid het verschil kan maken. En dat betekent dat ze zich op d'r grote passie stort. Kunst in de brede zin. We zien Beatrix vaak in het theater of in musea. Met haar komst en aandacht hoopt de prinses het initiatief dat ze steunt net een extra zetje in de rug te geven. Zo zat ze begin november nog op de eerste rij toen schoondochter Máxima de Prins Bernhard Cultuurprijzen uitreikte.
Veilig heenkomen Prinses Beatrix werd op 31 januari 1938 geboren als oudste dochter van koningin Juliana en prins Bernhard. Ze viert eind januari 2020 haar 82e verjaardag. Haar jeugd bracht ze tot 1945 door in Ottawa in Canada waar ze samen met d'r moeder en inmiddels ook geboren zusjes een veilig heenkomen vond voor de Duitse bezetter. Verlost van de druk van het koningschap, ziet Nederland in 2013 steeds vaker een losse, minder gespannen prinses. Hoewel ze vaak in het tweede huis in Italië vertoeft of op de kleinkinderen past, zet ze zich nog met regelmaat in voor doelen die haar interesse hebben. Zo vertoonde ze zich afgelopen september tijdens de herdenking van de Slag om Arnhem met generatiegenoot prins Charles. M Maar op andere momenten mengt ze zich met h hetzelfde gemak tussen jonge, veelbelovende kkunstenaars. En daarmee heeft ze als niet o onverdienstelijk beeldhouwster dan ook nog eens e een gesprek onder vakmensen. Met prins Charles bij de herdenking van de Slag om Arnhem.
O RAN JE BOVEN
41
Waar ga jij voor?
Smeren
Voor alle fans van
Strooien
, nu Venz chocopasta!
NIEUW te vinden in het koelschap
zo Puur heb je Soep nog nooit geproefd verkrijgbaar in verschillende smaken
KONINKLIJK
ETEN
Vegan & Plant-based Food Expert Marina Numan schreef het kookboek ‘Het Wereld Dieet’. De culinair journaliste laat deze editie haar licht schijnen over de stamppot omdat ze weet dat ons koninklijk gezin daar gek op is. In deze Oranje Boven vindt u de lekkerste oranje stamppot, uiteraard met een dikke jus!
S AM EN GENIET EN VAN ECHTE HOLL ANDSE KO ST
WAT ETEN WE VANDAAG? KONINKLIJKE STAMPPOT! De één houdt van boerenkoolstamppot, de ander van hutspot. Koning Willem-Alexander en zijn gezin zijn dol op stamppotten. Vandaar dat ik een echte oranje stamppot heb gemaakt. De verwarmende kruiden als kruidnagel en nootmuskaat proef je in de kruidige uienjus die gebonden wordt met kruidkoek. Na een frisse winterwandeling kun je lekker opwarmen bij het knetterende haardvuur. Samen genieten van echte Hollandse kost, wel geserveerd in een pompoen met een gouden kroontje! 44 44
ORANJ E BOVE N
we Nieu site web ina: l an.n Mar
um inan mar
Koninklijke oranje stamppot De ingrediënten: - 500 gram kruimige aardappels, geschild in stukken - 500 gram zoete aardappels, geschild in stukken - 1 ui, gesnipperd
Kruidige uien-port jus De ingrediënten:
- 2 winterpenen, geschild in stukken - 1 oranje pompoen - Snufje kerrie - 50 ml. kookvocht van de aardappels - Peper en zout
Bereidingswijze voor 4 tot 6 personen: • Was de pompoen en snijd de helft van de pompoen af. Hol de pompoen uit door de pitten te verwijderen. Dit gaat het gemakkelijkst met een ijslepel die voorzien is van een knijper. Je drukt dan zo de pitten en vezels er weer uit.
- 2 uien, in halve ringen - 2 teentjes knoflook , fijngesneden - 2 laurierblaadjes - Takje rozemarijn, takje tijm, gerist - ½ bakje kastanjechampignons, in blokjes - 2 gedroogde tomaatjes op olie, gesneden - 1 eetlepel kokos- of olijfolie
- 150 ml. port - 150 ml. groente- of paddenstoelenbouillon - 1 eetlepel appelstroop - ½ bolletje stemgember in kleine stukjes - 1 eetlepel stemgembersiroop - 1 ½ plak kruid- of ontbijtkoek in blokjes - Snufje kruidnagelpoeder
• Gebruik een pan met een dikke bodem. Doe de aardappels, zoete aardappels, de ui, stukken winterpeen erin, samen met zoveel water dat alles net onderstaat. Voeg wat zout toe. Breng Bereidingswijze: het aan de kook en laat het ca. 20 minuten • Verwarm de olie, bak de uienpartjes, zacht stoven. Giet de groenten af en vang het champignons en knoflook gedurende kookvocht op. Dit is namelijk een heerlijke basis 10 minuten zodat ze bruingekleurd zijn. voor een bouillon of winterse soep. Stamp alles Blus af met de port. Meng de appelstroop, flink door elkaar. Als de stamppot te droog is gedroogde tomaat, stemgember, siroop kun je nog wat opgevangen kookvocht erdoor en kruidkoek toe. Laat nu 10 minuten mengen. Breng op smaak met kerrie, zout en zachtjes sudderen. De kruidkoek lost op peper. Houd het gerecht goed warm. en zorgt voor de binding. • Als de groenten koken, maak je intussen de kruidige uien-port jus, die trouwens heerlijk smaakt bij álle stamppotten.
• Serveren: lepel de oranje stamppot in de pompoen, zet het deksel erop en serveer met de heerlijk geurige uienjus.
O RAN JE BOVEN
45
aviko.nl
NIEUW! AVIKO AIRFRYER AARDAPPELKROKANTJES Deze aardappelkrokantjes zijn verrassend lekker, hebben een krokante bite en zijn vol van smaak. Je maakt ze in de Airfryer, dus ze zijn ook nog eens zo klaar.
Probeer ook onze andere Aviko Airfryer specialiteiten. Wat dacht je van Kerrie Kreukels, Mini Aardappelkroketjes of Rösti Mini’s? Je kunt er eindeloos mee variëren. Kijk voor de lekkerste recepten op aviko.nl
A ko. El dag est n ta l.
Hero Cassis, wordt gemaakt van zwarte bessen uit Zeeland. Een gedeelte van deze bessen wordt gefermenteerd. Hieraan dankt Hero Cassis haar volle, ronde smaak.
HERO CASSIS, DA’S PAS CASSIS! hero.nl
DE FAM I L I E VAN
ORANJE = Leden van het Koninklijk Huis
Willem-Alexander Máxima 27 april 1967 17 mei 1971 wonen in Paleis Huis ten Bosch, Den Haag
Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013
Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen
Laurentien Constantijn 25 mei 1966 11 oktober 1969 wonen in Den Haag
48
ORANJ E BOVE N
Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004
Beatrix Claus 31 januari 1938 6 september 1926 woont in † 6 oktober 2002 kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche
Catharina-Amalia 7 december 2003
Alexia 26 juni 2005
L Luana 26 maart 2005
Z i Zaria 18 juni 2006
Eloise 8 juni 2002
Claus-Casimir 21 maart 2004
Ariane 10 april 2007
Leonore 3 juni 2006
Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004 Margriet Pieter 19 januari 1943 30 april 1939 wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn
Felicia 31 mei 2005
Lucas 26 oktober 2002
Anna 15 april 2001
Benjamin 12 maart 2008
Samuel 25 mei 2004
Isabella 14 mei 2002
Pieter 19 november 2008
Emma 28 november 2006
Eliane 5 juli 2009
Magali 9 oktober 2007
Willem Jan 1 juli 2013
Christina 18 februari 1947 † 16 augustus 2019
Maurits Marilène 17 april 1968 4 februari 1970 wonen in Amsterdam
Bernhard Annette 25 december 1969 18 april 1972 wonen in Amsterdam
Pieter-Christiaan Anita 22 maart 1972 27 oktober 1969 wonen in Wassenaar
Foto's: Hollandse Hoogte, RVD
Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Doorn
Floris Aimée 10 april 1975 18 oktober 1977 wonen in Voorschoten
O RAN JE BOVEN
49
VERANDERING OP KOMST!
HOU ONS IN DE GATEN!
HARRY EN MEGHAN VERKLAREN OORLOG AAN DE TABLOIDS De wittebroodsweken van prins Harry en zijn echtgenote Meghan hebben maar heel kort geduurd. Iets meer dan een jaar na hun huwelijk voert het paar nu een oorlog tegen de Britse tabloids.
H
et Britse establishment heeft grote problemen met de houding van Harry en zijn Amerikaanse Meghan. De voormalige actrice heeft moeite zich aan te passen aan de regels van het hof en ze lijkt daarbij ook nog eens eigengereid. Komt bij dat de Britse upperclass moeite heeft met dit Amerikaanse buitenbeentje dat niet uit hun
eigen kring voortkomt. Voor het huwelijk werd nog druk gespeculeerd dat Harry met Meghan aan zijn zijde een nieuwe impuls zou geven aan de Britse royal family, vanwege de achtergrond van Meghan als dochter van een blanke vader en een zwarte moeder. Nu is het juist dezelfde achtergrond die een deel van de Britten ineens toch moeilijk te verteren vindt.
O RAN JE BOVEN
51
Meghan op bezoek in een township in Johannesburg, Zuid-Afrika.
Meghan genoot van de reis met haar gezin door Afrika.
Op social media wordt de hertogin van Sussex, zoals Meghan zich na het huwelijk mag noemen, vaak racistisch bejegend. Dat raakt Meghan. In een interview met het Britse televisiestation ITV brak ze toen interviewer Tom Bradby haar vroeg hoe het nu eigenlijk met haar ging. ,,Dat heeft tot nu toe niemand aan me gevraagd,” sprak ze emotioneel. Maar Meghan hoeft niet alleen zielig te doen. Hoewel veel van wat de tabloids schrijven met een korrel zout genomen kan worden, is inmiddels wel duidelijk dat de komst van de ‘Amerikaanse prinses’ in de gelederen van de koninklijke familie heeft geleid tot een wig tussen Harry en zijn oudere broer William. Harry zei daarover tegen ITV: ,,In iedere familie ga je soms vaker en soms minder vaak met elkaar om. Ik zie mijn broer minder dan
Ook in Afrika stond de pers op de loer, wel op veilige afstand.
52 52
OR O ORA ORANJ RA R AN NJJ E B BOVE OV VE EN E N
voorheen, maar hij weet dat ik er altijd voor hem ben.” Het was juist William die zijn broer vorig jaar waarschuwde niet halsoverkop met Meghan in het huwelijk te treden, maar eerst de tijd te nemen om te zien of zij wel zou passen aan het Britse hof. Harry sloeg dit advies in de wind en betaalt daar nu de prijs voor.
Halve waarheden Ondertussen raakt de Britse boulevardpers niet uitgeschreven over de heibel aan het hof. Daarbij krijgt Meghan de schuld van de onenigheid in haar schoenen geschoven en publiceren de bladen op dagelijkse wijze nieuwe halve waarheden of soms volslagen uit de lucht gegrepen aantijgingen. En in plaats van dit lot te dragen, en hierop niet te reageren, kozen Harry en Meghan voor de aanval en is het paar naar de rechter gestapt om zowel de Mail on Sunday als The Sun en The Daily Mirror aan te klagen.
Ondanks alle negativiteit straalt het kersverse gezin.
De jacht die de tabloids op Meghan hebben geopend doet denken aan de wijze waarop Harry’s moeder Diana in de jaren negentig werd achtervolgd. Zij kon op een gegeven moment geen stap meer zetten zonder gevolgd te worden. Waarbij de tabloids ieder gevoel voor de waarheid uit het oog verloren onder het motto: ,,Een mooi verhaal moet je nooit kapotchecken.” De stap van Harry, die kwam op het moment dat het paar met hun baby door Afrika reisde, is niet zonder risico’s. Het staat niet vast of de
Tom Bradby
ine Lady Di met de kle e wi or prins Harry, vo d. ha ak zw ze een
hertog en hertogin winnend uit de strijd zullen komen. Mocht het paar verliezen, dan vrezen waarnemers dat het ‘jachtseizoen’ op Harry en zijn vrouw geopend is. Harry: ,,Mijn vrouw is het slachtoffer geworden van de Britse tabloidkranten die campagne voeren tegen personen zonder de consequenties ervan in te zien.” Meghan liet weten dat het ,,niet goed met haar gaat,” ,,Toen ik Harry leerde kennen, waarschuwden vrienden me al voor de Britse roddelpers. Ik dacht toen: hoe erg kan het zijn? Inmiddels weet ik beter. Als jonge moeder is de onwaarheid die geschreven wordt, moeilijk te verteren.”
O RAN JE BOVEN
53
Thomas Markle
De prins maakt een vergelijking met de dood van zijn moeder prinses Diana, die in 1997 verongelukte na achtervolgd te zijn door paparazzi. ,,Ik heb met eigen ogen gezien wat er gebeurt als iemand niet meer als een persoon wordt behandeld. Ik verloor mijn moeder en ik zie nu hoe mijn vrouw hier ook slachtoffer van wordt.� Het draait allemaal om de berichtgeving over een persoonlijke brief die Meghan stuurde naar haar vader, Thomas Markle. Over deze brief werd in de Mail on Sunday uitgebreid bericht.
Schuld Inmiddels is duidelijk dat de vader van Meghan de schuld van het uitlekken van de brief op zich neemt. Hij zegt dat hij delen van de brief onder grote druk naar buiten heeft gebracht. Markle, die ďŹ nancieel aan de grond zit, voelde zich genoodzaakt enkele details prijs te geven nadat het Amerikaanse magazine People op basis Harry en William toen alles nog koek en ei was tussen de twee.
In Huambo, Angola trad prins Harry letterlijk in de voetsporen van zijn moeder.
54
ORA NJ E BOVE N
van vrienden van Meghan verkeerde conclusies had getrokken. Het blad schreef dat alles weer goed was tussen vader en dochter.
Meghan en claimt hij dat de krant met opzet bepaalde alinea’s, zinnen of woorden wegliet om “leugens in stand te houden”.
,,Ik besloot delen van de brief openbaar te maken vanwege het artikel rond Meghans vrienden in People. Ik moest mezelf verdedigen”, zegt Thomas nu over zijn beweegreden in de Mail on Sunday. De vrienden betitelden de brief namelijk als liefdevol en verzoenend maar daar is volgens Meghans vader niets van waar. Voor hem voelde het zelfs als “een definitief afscheid”.
Zes maanden geheim ,,Ik heb niet alles prijsgegeven omdat sommige dingen te pijnlijk waren. Het was geen liefdevolle brief”, aldus de 75-jarige Thomas Markle. Hij was er zo kapot van dat hij het eigenlijk nooit aan iemand had willen laten zien. Hij hield de brief zes maanden geheim maar door het stuk in People kon hij naar eigen zeggen niet anders.
Door de handgeschreven brief uit augustus 2018 naar de Mail on Sunday door te spelen maakte Thomas Markle het echter alleen maar erger. De krant Hij was er zo publiceerde eerder dit jaar delen uit de brief. Iets wat kapot van dat volgens prins Harry en zijn hij het nooit aan advocaten een inbreuk op iemand wilde het auteursrecht van Meghan betekent. Ook schond de laten zien. Hij Mail on Sunday volgens de hield de brief zes prins daarmee de privacy van
maanden geheim.
Ook Diana zette zich in tegen de mijnenvelden in Angola, hier in 1997 in Huambo.
In de handgeschreven brief aan Thomas Markle, waarvan gedeeltes in februari werden gepubliceerd, schrijft Meghan hoe zeer het haar kwetst dat haar vader steeds naar de pers stapt met onjuiste verhalen. Volgens Harry en Meghan zijn de teksten uit hun verband gerukt en enkel door de Mail on Sunday gepubliceerd om lezers te misleiden.
Het paar zet de rechtzaak voort. Ondertussen brengt het een groot deel van de feestdagen zoveel mogelijk buiten de spotlights, in de Verenigde Staten, door. Om aan te sterken voor de volgende slag met de Britse pers.
O RAN JE BOVEN
55
THE SMOOTHEST TASTE Geen 18, geen alcohol.
Lay’s Bugles perfect voor elke dip Geroosterde paprika dip Ingrediënten
• 2 geroosterde paprika’s (uit pot) • 200 g room • 1 el fijngehakte bieslook • ½ tl gerookt paprikapoeder • Peper en zout • Lay’s Bugles Nacho Cheese
Bereiding
Snijd de geroosterde paprika’s fijn en meng dit met de room en het paprikapoeder. Mix met de fijngehakte bieslook en breng op smaak met peper en zout. Serveer deze geroosterde paprika dip samen met Lay’s Bugles Nacho Cheese, bijvoorbeeld tijdens een borrel. Ontdek allerlei variaties van diprecepten met de verschillende soorten Lay’s Bugles smaken op bugles.nl
Leeuwarden
ER OP UIT
door Caroline Vlietstra
LEEUWARDEN: HISTORIE VAN DE ORANJES De hoofdstad van Friesland was na de moord op Willem van Oranje van 1584 tot 1747 hofstad van Nederland. Tot op de dag van vandaag zie je dat terug. Zo kun je overnachten in paleis Het Stadhouderlijk Hof, wandel je door de voormalig lusttuin van de Nassau's in stadspark de Prinsentuin en vind je de grafkelder in de Jacobijnerkerk.
Bestijg de scheve De Oldehove Als je een bezoek brengt aan Leeuwarden, dan mag je hét icoon van de stad, de Oldehove, niet missen. De Oldehove staat hier al sinds 1529 en is zelfs schever dan de Toren van Pisa. Je kunt hem van buiten en van binnen bewonderen. De in 2011 ingebouwde lift brengt je naar de eerste verdieping, vanaf daar zal je de wenteltrap naar het dak moeten bedwingen. ; eenmaal boven heb je een prachtig uitzicht over de stad. oldehove.eu
Keramiekmuseum Princessehof Midden in de binnenstad staat het 18de-eeuwse stadspaleis van Maria Louise van Hessen-Kassel, prinses van Oranje Nassau, voorouder van koning Willem-Alexander. In 1898 werd in hetzelfde pand bovendien kunstenaar M.C. Escher geboren. Tegenwoordig is hier het Keramiekmuseum Princessehof gevestigd. In de tentoonstelling ‘Gezonken Schatten: geheimen van de Maritieme Zijderoute’ zijn keramiek en andere voorwerpen te zien die gevonden zijn aan boord van acht scheepswrakken uit de negende tot en met de negentiende eeuw. princessehof.nl
58
ORA NJ E BOVE N
Blokhuispoort, de bajes in In Leeuwarden kun je zo de bajes in. De oude gevangenen uit de Blokhuispoort zijn in 2007 verhuisd en sindsdien is de oude bajes een culturele broedplaats geworden. In de cellen van de H-vleugel zitten verschillende winkeltjes, voor een drankje ga je naar Café de Bak en dineren doe je bij Proefverlof. Tip: wie wil weten hoe het was om hier vroeger gevangen te zitten, kan met de oud-bewaker mee op pad. Elke zaterdag worden er rondleidingen gegeven. Nachtje slapen in de ‘bajes’? Boek dan een kamer in Hostel Alibi. blokhuispoort.frl
Free Tour -
De leukste introductie
Stadhouderlijk Hof of Dineren tussen de Nassaus De voorouders van koning Willem-Alexander woonden in Leeuwarden en het Hotel-Paleis Stadhouderlijk Hof was hun verblijfplaats. Tegenwoordig bevindt zich hier Fletcher Hotel-Paleis Stadhouderlijk Hof. Wie de koninklijke sfeer van weleer wil proeven, moet hier zeker even binnenstappen. Bij restaurant Us Heit kun je een heerlijke high tea gebruiken, omringd door portretten van leden van ons koningshuis. hotelstadhouderlijkhof.nl.
De beste manier om een stad te ontdekken is natuurlijk door met een gids op pad te gaan. Zij kennen elke steeg, elk verborgen plekje en weten de mooiste street art te vinden. Bijna dagelijks kun je met een Free Tour van A Guide to Leeuwarden mee op pad. De gids vertelt over de geschiedenis van de stad, haar beroemde inwoners en legt uit wat de link is tussen het koningshuis en Leeuwarden. Dit is een ‘Free Tour’ wat inhoudt dat deelnemers aan het einde van de tour, middels een vrijwillige bijdrage, zelf kunnen bepalen wat ze de tour waard vinden.
Foto's: Ruben van Vliet, Marleen Annema, Marcel van Kammen en Marc de Fotograaf
aguidetoleeuwarden.nl.
De Grote of Jacobijnerkerk
Fatsoenlijk relaxen: Prinsentuin De Prinsentuin is aangelegd op de voormalige verdedigingswallen die onder leiding van de stadhouders zijn gebouwd. Toen de Tachtigjarige oorlog voorbij was heeft prins Willem Frederik van Nassau op deze plek een tuin laten aanleggen. Op een plakkaat in de tuin wordt dit als een daad des vrede beschreven. Willem Frederik zelf kwam minder vredig aan zijn einde. Bij het schoonmaken van zijn pistool schoot hij zichzelf per ongeluk dood. De tuin is sinds de Franse revolutie geopend voor ‘fatsoenlijke luyden’ en is al jaren een geliefde locatie voor kleinschalige concerten en evenementen. prinsentuinconcerten.nl
Een van de voornaamste bezienswaardigheden van Leeuwarden is de Grote of Jacobijnerkerk aan het Jacobijnerkerkhof. De kerk is de oudste en bouwkundig belangrijkste kerk van Leeuwarden. De bouw ervan is al voor 1300 begonnen en heeft tot na 1500 geduurd. De Friese stadhouders, rechtstreekse voorouders van ons koninklijk huis en de leden van de stadhouderlijke familie, werden eeuwenlang in de Grote Kerk begraven. Elke zaterdag is de kerk geopend en kun je de graven van de Friese Nassaus bewonderen. grotekerkleeuwarden.nl
O RAN JE BOVEN
59
De Koning en koningin laten zich de wijn van de Apostelhoeve smaken tijdens een bezoek aan het Vrijthof in 2014.
MA A ST R I C HTSE W I JN V O O R DE O RANJE S
Koninklijk paar is fan van wijnen uit Nederlandse wijngaard In Maastricht zijn ze al lang niet meer rouwig om het mislopen van het Eurovisie Songfestival. Want in 2020 komt koning Willem-Alexander in deze meest Europese stad van Nederland zijn 53e verjaardag vieren. Koningsdag wordt gevierd in Maastricht. En dat kan niet zonder een goed glas wijn uit eigen streek.
60
ORANJ E BOVE N
Bubbels van Nederlandse bodem vallen goed in de smaak bij Máxima.
Matthieu Hulst, eigenaar van de Apostelhoeve, Nederlands eerste commerciële wijnbedrijf dat volgend jaar precies een halve eeuw bestaat, kijkt uit naar Koningsdag 2020, vertrouwt hij Oranje Boven toe. ,,Het is een prachtig moment om een toost uit te brengen met de eerste flessen 2019, de meest ‘Oranje’ wijn ter wereld, zegt hij. ,,Onze Cuvée XII, met het bekende oranje etiket en een capsule in dezelfde kleur, heeft ook dit jaar de aandacht getrokken van de internationale wijnpers. De drie Nederlandse Masters of Wine omschrijven de jaargang 2018 als een ‘complete wijn’, die verleidelijk en mild van smaak is en subtiel geurt naar peer, appel en citrus.”
Foto: Apostelhoeve
Mooie dingen des levens Het kan bijna niet anders of het koninklijk paar – dat een goede neus schijnt te hebben voor de mooie dingen des levens - is het volledig eens met de grootste wijnexperts van Nederland. ,,De Cuvée XII, een droge en sappige compositie van 40 procent müller-thurgau, 30 procent auxerrois en 30 procent pinot gris, wordt al jarenlang geregeld geschonken bij staatsbanketten en andere officiële gelegenheden. Mooie gelegenheden om het buitenland te laten zien dat ook in Nederland goede wijn gemaakt kan worden." ,,Van de hofmaarschalk heb ik begrepen dat de Oranjes deze wijn ook privé drinken. Voor ons is dat natuurlijk een prachtig compliment.” De altijd uitbundig lachende Mathieu Hulst haalde afgelopen september samen met zijn vader Hugo – een kwieke tachtiger; goede wijn houdt kennelijk jong - en zijn zoon Gilbert de jaargang 2019 van de stokken. ,,Als we hem afzetten tegen het absolute topjaar 2018 is het wellicht ietsje minder, maar evengoed kunnen we zeggen dat de oogst ook dit jaar weer van koninklijke kwaliteit is”, stelt Hulst tevreden vast. Het heeft er alle schijn van dat ook de mousserende wijn van de Apostelhoeve de smaakpapillen van het koninklijk paar in
Het paradepaardje onder de Limburgse wijnen.
vervoering weet te brengen, zegt de Maastrichtse wijnbouwer, die het koninklijk paar vorig jaar nog sprak tijdens een bijeenkomst met Nederlandse en Duitse wijnboeren in het Duitse Bernkastel. ,,Ik weet dat met name koningin Máxima erg kan genieten van onze mousserende wijnen. Ze proefde onze bubbels voor het eerst in augustus 2014, toen ze samen met onze Koning Maastricht aandeed in het kader van de viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden. Ik zie nog zo voor me hoe ze na afloop van het officiële programma in het Theater aan het Vrijthof de straat overstak voor een privébezoek aan het Preuvenemint dat toevallig op dat moment gehouden werd. In de stand van Sauter Wijnen werd onze mousserende wijn geschonken." ,,Goh, maken jullie die ook", reageerde koningin Máxima verrast nadat ze een eerste slokje had genomen. Om vervolgens samen met haar man vrolijk het glas te heffen met het volk van Maastricht.
O RAN JE BOVEN
61
Nederland kiest voor Sun
R) TEVREDE EE
(Z
N
98%
177 TESTERS • OKT 2018
R) TEVREDE EE
(Z 177 • OKT 2018 OKTTESTERS 2018 O.B.V. 177 TESTERS
N
98%
Hero Minder Zoet Begin de dag goed, met jam van Hero
40%
minde r suiker
Hero Minder Zoet bevat gĂŠĂŠn zoetstoffen hero.nl
'Stiekeme' herfstROYALTY KENNER aan het
woord JEROEN SNEL Royaltydeskundige Jeroen Snel volgt de Europese vorstenhuizen op de voet. In zijn column in Oranje Boven schrijft de Blauw Bloedpresentator over zijn belevenissen in het voetspoor van de Europese royals.
64
ORANJ E BOVE N
Het is een regenachtige dinsdagochtend in Tokio. De taxi komt voorrijden. Ik ga op weg naar het hotel waar Willem-Alexander en Máxima logeren. Pas op het laatste moment werd mij het adres gegeven omdat de Nederlandse ambassade hier in Japan maar ook de Rijksvoorlichtingsdienst in Nederland niet wilden dat we ons al urenlang bij het hotel zouden ophouden.
Tijdens de inhuldiging zaten de Koning en koningin naast koning Filip en koningin Mathilde van België. Helemaal rechts: Albert van Monaco.
COLUMN
vakantie in Tokio
D
e straten zijn zo goed als leeg en binnen een half uur zijn we er. Ik ben blij dat het lijkt te gaan lukken om straks onze Koning en koningin te filmen omdat het binnen de muren van het paleis later op de dag onmogelijk is. Het is de dag van de inhuldiging van de keizer van Japan, Naruhito. De Japanse keizer wordt beschouwd als de hoogste royal ter wereld. Koningen, koninginnen, kroonprinsen en kroonprinsessen van over de hele wereld zijn uitgenodigd om er vandaag bij te zijn. En dus ook onze Koning en koningin. Mijn cameraman, een bevriende Nederlandse fotograaf en ik zijn de enige journalisten die hier op
de stoep van dit luxe hotel staan. Als alle andere internationale media die op dit moment in Tokio zijn eens zouden weten wat hier te halen valt, dan zou het hier vol staan. Maar we zijn de enigen en krijgen zelfs meer dan waar we op hadden gehoopt. Want voordat ons koningspaar naar buiten komt zien we kroonprins Haakon van Noorwegen. Ik zeg hem goedemorgen en vraag of hij even wil poseren. Hij herkent me nog van een paar weken terug toen ik hem bij de grote vergadering van de VN in New York kon interviewen.
Er blijken heel wat royals in dit hotel te logeren. Het is een gezellig weerzien in de lobby van het hotel.
Dan zien we de Spaanse koning Felipe en zijn vrouw koningin Letizia. En ook zij willen best gefilmd en gefotografeerd worden voordat ze de auto in stappen om met een escorte naar het keizerlijk paleis te rijden. Net als de Zweedse koning Carl Gustaf en zijn sympathieke dochter, kroonprinses Victoria.
Er blijken heel wat royals in dit hotel te logeren. En terwijl ieder op zijn of haar beurt wacht om naar de ceremonie gereden te worden is het ondertussen een gezellig weerzien tussen de vorsten in de lobby van het hotel.
Iets leuker reageren Dan komen koning Willem-Alexander en koningin Máxima naar buiten. Ze weten dat we er staan maar toch roep ik ze even. ,,Oh ja”, zegt Máxima terwijl ze zich omdraait naar onze camera. De Koning vraagt of we een goede reis uit India hebben gehad. Een week ervoor waren we daar allen nog vanwege het staatsbezoek. Net als ons koningspaar zijn ook wij direct doorgereisd naar Japan. ,,Blijkbaar”, antwoord ik hem, ,,want we staan hier.” Later bedenk ik me dat ik wellicht wel iets leuker had kunnen reageren. Maar ja, zijn vraag overvalt me een beetje op zo'n moment.
O RAN JE BOVEN
65
Koningin Máxima arriveert in een prachtige rode galajurk tijdens het keizerlijk staatsbanket van keizer Naruhito.
Er ging trouwens heel wat lobbywerk aan dit moment vooraf bij de Rijksvoorlichtingsdienst en bij de mensen van de Nederlandse ambassade, die overigens heel bereidwillend waren voor ons de juiste pasjes te regelen voor de inhuldigingsceremonie in het paleis. Maar ik ben vooral de Koning dankbaar omdat hij uiteindelijk moest instemmen. Want Willem-Alexander had er best baat bij de naam van z’n hotel in Tokio geheim te houden omdat niet alleen hij en koningin Máxima hier slapen maar ook hun drie dochters. Amalia, Alexia en Ariane zijn tijdens de herfstvakantie mee naar Tokio! Het was me al een paar weken eerder door bronnen vanuit Japan gemeld. En omdat ik het graag door de Koning bevestigd wilde hebben, vroeg ik het
hem tijdens het persgesprek aan het einde van het staatsbezoek aan India. Helaas kreeg ik toen niet het antwoord dat ik wilde, maar het voorspelbare ,,onze vakanties zijn privé.” We krijgen de prinsessen, die vlak in de buurt moeten zijn, vanochtend dan ook niet te zien. Toch staan we hier maar mooi op deze historische dag en filmen we het vertrek van onze koning en de koningin op weg naar de inhuldiging van de nieuwe keizer van Japan. Het is mij alles waard!
Bij het diner van de Japanse premier Shinzo Abe.
Het koninklijk koppel moest voor de gele gelegenheid volledig 'gedecoreerd' ten tone verschijnen. tonele
66 66
OR O ORA RAN RA NJJ E B BOVE OV VE VEN EN E N
COLUMN
Ook koning Felipe en koningin Letizia van Spanje waren bij de ceremonie aanwezig.
Gastenlijst met een kroontje Het aantal vorsten dat aanwezig was bij de kroning van de Japanse keizer was bijzonder groot. Er waren maar liefst tien koningen aanwezig, in de meeste gevallen met hun echtgenote. Naast natuurlijk koning Willem-Alexander en koningin Máxima, schoven de koningen van België, Bhutan, Cambodja, Eswatini, Lesotho, Maleisië, Spanje, Tonga en Zweden aan.
Prins Charles gaf acte de présence namens het Britse koninkrijk.
Daarnaast waren de sultan van Brunei, erfprins van Liechtenstein, groothertog van Luxemburg, prins Albert van Monaco, de emir van Qatar, prins Charles en de kroonprinsen van Bahrein, Denemarken, Jordanië en Noorwegen, het staatshoofd van Samoa en prins Moulay Rachid van Marokko aanwezig bij de ceremonie. Daarnaast woonden ook 46 presidenten en een half dozijn gouverneurs-generaal, zoals die van Australië en Nieuw-Zeeland, de samenkomst in het Keizerlijk Paleis bij.
Kroonprins Fumihito leidt een deel van de keizerlijke familie bij het bezoek aan de Shinto-heiligdommen voorafgaand aan de inhuldiging.
O RAN JE BOVEN
67
REGERENDE
Koningshuizen 18
Prinses Victoria, haar echtgenoot Daniel en hun twee kinderen Estelle en Oscar.
68
ORANJ E BOVE N
door Jeroen van der Weijden n
DE ZWEEDSE KONINKLIJKE FAMILIE…
ZO LEKKER GEWOON De Zweedse royals laten zich zien als gewone familie met normale interesses en problemen, maar in een ongewone situatie. Een mediacode zoals wij die kennen, hebben ze niet. Dagelijks verschijnen er nieuwe foto’s in kranten en tijdschriften waardoor er een soort van persoonlijke band met het volk ontstaat. Zeker kroonprinses Victoria (42) en haar gezin zijn in eigen land daardoor zeer geliefd…
W
e zien prinses Victoria met haar man Daniel (46) en hun kinderen prinses Estelle (7) en prins Oscar (3) kamperen, in het paleis IKEA-kastjes in elkaar schroeven en nonchalant in T-shirt en jeans op een festival dansen. In vrijwel alles lijkt het een alledaags, jong gezin. Maar dat is het natuurlijk niet. Zo komen ze in ieder geval in de media wel over. En het volk vindt het prachtig. Die weten bijna alles van hun royals, van relatie- tot gezondheidsproblemen, er is weinig dat in de vele interviews die ze geven, onbesproken blijft.
Er is weinig dat in de vele interviews die ze geven, onbesproken blijft
Wie herinnert zich niet de nog jonge Victoria die in haar tienerjaren zo leed aan anorexia en worstelde met dyslexie op school? Ze sprak er openlijk over om zo ook andere jongeren met dezelfde problemen een hart onder de riem te steken.
Negen jaar geleden trouwde ze met de vrolijke sportschoolhouder Daniel Westling, zoon van een ambtenaar bij de gemeentelijke sociale dienst en postbeambte. Iemand uit de arbeidersklasse die prins werd! Het was pure liefde tussen de twee en dat stralen ze tot op de dag van vandaag nog uit.
Zakenbelangen De Zweden hebben Victoria, die uiteindelijk de troon zal bestijgen, meer in hun hart gesloten dan zus prinses Madeleine (37). Dat werd al duidelijk tijdens Madeleine's huwelijk in de zomer van 2013 met de steenrijke Brits-Amerikaanse zakenman Chris O’Neill (45). De Zweden liepen niet warm voor dat koninklijke feest in Stockholm. Ze weten weinig over hem en eigenlijk lijkt Chris dat wel best te vinden. Bij zijn huwelijk wees hij de Zweedse nationaliteit en een koninklijke titel af om zijn zakenbelangen te kunnen blijven najagen.
O RAN JE BOVEN
69
REGERENDE
Koningshuizen
Prins Carl Philip met zijn gezin: prinses Sofia, prins Gabriel (l) en prins Alexander.
Prinses Madeleine (met baby Adrienne) en Chris (m) bij de doop van hun jongste prinses.
Madeleine verhuisde een jaar geleden met man en kinderen prinses Leonore (5), prins Nicolas (4) en prinses Adrienne (1) naar Miami, na eerst in Londen en New York te hebben gewoond. Ze volgt haar man trouw die voor z’n werk niet erg honkvast is. Het anonieme leven in Florida bevalt goed, maar het heeft ook een keerzijde. Met het verblijf in Amerika is de kans groot dat de kinderen hun rechten op de troon verliezen. Volgens de Zweedse grondwet moeten troonopvolgers in hun eigen land opgroeien. Prinses Madeleine vervult daarbij ook nauwelijks tot geen officiële taken.
Stockholm. De vakanties brengen zij het liefst kamperend in de prachtige Zweedse natuur door. Nippend aan de champagne op een jacht in jetsetoorden als St.Tropez en Marbella zul je het stel niet snel aantreffen.
Minder vermogend In tegenstelling tot ons land, is de rol van koning Carl Gustaf puur ceremonieel. Hij heeft geen enkele politieke macht. Volgens royaltywatchers is het voor het volk daarom makkelijk om voorstander te zijn van de monarchie. Ook zou de Zweedse koninklijke familie aanzienlijk minder vermogend zijn dan andere Europese royals. Hoewel zij niet transparant zijn over de kosten, loopt het niet in de tientallen of honderden miljoenen zoals elders. Daarom maken weinigen zich er echt druk om. Toch zijn de meeste Zweden wel een beetje klaar met Carl Gustaf als koning en zien ze nu liever de populairdere Victoria de troon bestijgen. Dat bleek al uit een peiling zes jaar geleden. Maar of hij tot het eind van zijn leven aanblijft of uiteindelijk kiest voor een troonswisseling, is voor iedereen nog even afwachten.
Carl Philip scheurt graag in z'n dure Porsche Carrera
Jetsetleven Dat jetsetleven in Florida en de afstandelijke houding van Madeleine’s echtgenoot naar de rest van de koninklijke familie, ligt toch niet helemaal lekker in Zweden. Niet verwonderlijk dat door de wat eenvoudigere levensstijl van oudere broer prins Carl Philip (40) en zus Victoria, zij de sympathie van het volk wat meer aan hun kant hebben. Carl Philip, de enige zoon van koning Carl Gustaf (73) en koningin Silvia (75), en Victoria zijn het toonbeeld van eenvoud. Naar koninklijke begrippen dan, want Carl Philip scheurt graag in z'n dure Porsche Carrera en doet ook aan autoracen. Niet bepaald een hobby die veel mensen zich kunnen permitteren. Maar we spotten Carl Philip met zijn vrouw prinses Sofia en hun kinderen prins Alexander (3) en prins Gabriel (2) ook regelmatig wandelend in het park naast hun huis in Stockholm. Ze doen zelf boodschappen bij de lokale supermarkt en drinken wat in de kroeg. Prinses Victoria woont met het gezin in het Haga Paleis in Solna, nabij
Trotse moeder en kroonprinses Victoria met de 3-jarige prins Oscar.
O RAN JE BOVEN OR O R RA RAN A N JJE E B BOVEN OV VEN VE EN N
71 71
PRINSEN & PRINSESJES
Om op te eten… zó leuk! Bij het zien van statieportretten is het moeilijk voor te stellen dat de royals ooit jong waren en de hof-etiquette nog moesten leren. Oranje Boven verzamelt de leukste, meest ontroerende en vrolijkste foto's van de prinsjes en prinsesjes, die nog heerlijk onbezorgd door het leven dartelen.
Met duidelijke spanning op het gezicht komt het Engelse prinsesje Charlotte de eerste schooldag aan op de Thomas's Battersea school in London.
Kleine meisjes worden groot… Prinses Josephine mag dan haar moeder, de Deense prinses Mary, aan j hebben,, haar zijde de paarden volgen gedwee.
Prins Gabriel van Zweden ziet er schattig uit in zijn veel te grote regenpak met té lieve laarsjes!
Koningin Mathilde begeleidt zoon prins Emmanuel op zijn eerste schooldag op de Eureka-school in het Belgische Kessel-Lo.
74
ORA NJ E BOVE N
Prins Jacques en prinses Gabriella van Monaco schitteren tijdens de jaarlijkse nationale picknick in het jetset-staatje waar ze wonen.
uistert, or van Spanje Prinses Leon e iets iel, vader Felip niet al te subt tdag in nationale fees toe tijdens de Madrid.
Witte kleding of niet; prins Oscar en prinses Estelle van Zweden mogen heerlijk op het gras spelen van hun ouders kroonprinses Victoria en vader Daniel.
O RAN ORA NJE N JE JE B BOVEN OV VEN VE EN E N
75
D
I NT
5
E
RF
ND
I
J
SS
VE
O 9
7
RO
NS
N
Welke smaak past bij jou?
3
ES
PR
E
Nutella is lekker met: W afels P a n n e n k o e k e n ! ! s e ! Broodj Crackers! Poffert
jes!
ijs!
Taart! !
s Croissant
Je kunt het zo gek niet bedenken of het is lekker met Nutella. Ga naar nutella.com voor de lekkerste recepten.
Koekjes!
KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK
VORSTELIJK lezen & kijken
Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke wereld van monarchen, adel en politiek, selecteert Oranje Boven een aantal ‘royale’ boeken, biografieën en naslagwerken.
Op de stoep van Soestdijk Gewone mensen ten paleize
Spindoctors in de Gouden Eeuw De eerste pamfletoorlog van Overijssel
Muiderslot Het stoerste museum van Nederland
Deventer en Zwolle kwamen in 1654 lijnrecht tegenover elkaar te staan tijdens een conflict over de machtsverdeling van het gewest. Een burgeroorlog leek onvermijdelijk. Het conflict werd niet alleen op het slagveld uitgevochten. Ook de media werd ingezet. Beide partijen probeerden burgers voor zich te winnen door drukwerk uit te delen. Deze eerste media-oorlog in Overijssel, die twintig jaar duurde, is nooit eerder onderzocht. Jan Haverkate analyseert hoe de regenten destijds te werk gingen en welke middelen zij inzetten.
Het oudste en best bewaarde kasteel van Nederland, dat is Muiderslot. Het kasteel is een magische plek omringd door groen en water. Het is in 1285 gebouwd door graaf Floris V die in 1296 in de omgeving van het kasteel werd vermoord. Het kasteel kent een lange geschiedenis waarin het afwisselend werd gebruikt, bewoond, bezet, gesloopt, herbouwd en opgeknapt. Tegenwoordig is het een levendige plek waar veel bezoekers komen genieten. Het boek is volledig in kleur geïllustreerd en telt 72 bladzijden.
Jan Haverkate ISBN: 9789462494428
Yvonne Molenaar ISBN: 9789462622500
78
ORA NJ E BOVE N
In paleizen wonen leden van het Koninklijk Huis, maar een paleis is ook een ‘bedrijf’ waar dagelijks tientallen mensen werken om het te laten functioneren. Leveranciers, kamermeisjes, keukenpersoneel en monteurs zien de royals zoals maar weinig mensen doen. Op de stoep van Soestdijk vertellen gewone mensen verhalen over hun ervaringen met de bijzondere bewoners van het paleis. Door hun herinneringen komt de geschiedenis van paleis Soestdijk tot leven. Eugene Leenders ISBN: 9789492055705
Het Instituut
Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie als speelbal van Den Haag en koningshuis
Gemmeker Commandant van Kamp Westerbork
Met een handgebaar besliste hij over het lot van duizenden Joden. Albert Konrad Gemmeker was commandant van Kamp Westerbork en hoewel hij het imago van gentleman-commandant had, blijkt uit dit boek dat hij alles behalve een goedzak was. Hoewel de gevangenen in Westerbork niets te vrezen hadden van Gemmeker zolang ze de regels maar volgden, zette hij ongehoorzame Joden zonder pardon per direct op transport. Gemmeker heeft altijd volgehouden niet te weten wat er met de Joden in de concentratiekampen gebeurde. Mede daardoor kreeg hij na de oorlog tien jaar gevangenisstraf, maar na zes jaar was hij weer vrij. Schrijver Ad van Liempt heeft alle mogelijke schriftelijke bronnen gebruikt om de biografie te schrijven en sprak met zijn twee nog levende dochters. Ad van Liempt ISBN: 9789460039782
Onderzoeker Gerard Aalders verliet in 2010 het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie omdat hij de pensioengerechtigde leeftijd had bereikt. Hij werkte zeventien jaar voor het NIOD, kreeg in die tijd vijf keer een spreekverbod opgelegd en schreef een aantal onderzoeksrapporten waar niet iedereen blij mee was. In het boek Het Instituut schrijft Aalders over verschillende oud-politici, de directie van NOID en p prins Bernhard. Allemaal wilden ze de onderzoeker het zwijgen opleggen. Nu Aalders gepensioneerd is kan hij eindelijk vrij spreken en schrijven. In het boek Het Instituut blikt hij in chronologische volgorde terug op wat hij heeft gezien en gehoord tijdens zijn tijd bij NIOD en vooral op de tegenwerking die hij kreeg van de directie. Gerard Aaldersß ISBN: 9789089757838
De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten Aan de hand van honderd historische kaarten vertelt dit boek de geschiedenis van Nederland. Het oudste kaartje in het boek stamt uit 1307 en laat de bouw van een kerk in de Aardenburgse moer
zien. Maar ook is een van de eerste fietskaarten van Nederland te zien en is de stormvloed van 1953 in kaart gebracht. De onderwerpen van de kaarten lopen dus erg uiteen: van transport en economie tot religie, vrije tijd en sport. Wie door dit boek bladert komt ook meer te weten over de makers van de kaarten en over de verschillende soorten kaarten, die stuk voor stuk Nederland overzichtelijker hebben gemaakt. Marieke van Delft ISBN: 9789401459075
O RAN JE BOVEN
79
beter met
Koning opent Museum De Lakenhal in Leiden
PALEIZEN & MUSEA
DE L AKE NHAL
DE LAKENHAL COMPLEET NIEUW Museum De Lakenhal is in een nieuw jasje gestoken. Na een restauratie en uitbreiding van ruim twee jaar, heeft het museum een nieuwe vleugel die ruimte biedt aan tijdelijke tentoonstellingen. Aan koning Willem-Alexander eerder dit jaar de eer om het Leidse museum te heropenen. Sinds 1874 is museum De Lakenhal gevestigd in een fraai, historisch stadspaleis: de 'Laecken-Halle', gebouwd in 1640 door de beroemde architect Arent van ’s-Gravesande. Museum De Lakenhal behoort tot de top van Nederlandse gebouwen uit de Gouden Eeuw. Eeuwenlang
82
ORA NJ E BOVE N
deed het dienst als keurhal voor wollen lakense stoffen, die vanuit Leiden over hele wereld werden geĂŤxporteerd. Na keurhal werd De Lakenhal een museum voor beeldende kunst, geschiedenis en kunstnijverheid van de stad Leiden. Het roemruchte Museum De Lakenhal.
Brillenverkoper, ca. 1624, Rembrandt. Museum De Lakenhal, Leiden.
Koning Willem-Alexander krijgt toelichting bij 'Het Laatste Oordeel' door conservator Christiaan Vogelaar (l) en directeur Meta Knol (r).
Karin Borghouts, Collectie Museum De Lakenhal.
sloopmomenten, van hervonden historische constructies en de verbouwingschaos, maar ook van onopvallende details.
De Jonge Rembrandt Museum De Lakenhal besteedt ook aandacht aan het Rembrandtjaar. Logisch, Leiden is de geboortestad van de kunstschilder, etser en tekenaar. In de prachtige tentoonstelling ‘Jonge Rembrandt - Rising Star’, te zien tot februari 2020, krijgen we het vroege werk van Rembrandt Harmenszoon van Rijn te zien. Het publiek kijkt als het ware mee over de schouders van de jonge schilder en ziet hoe zijn talent tot bloei kwam. Werken die de inmiddels wereldberoemde meester op Leidse bodem maakte, keren na bijna 400 jaar terug naar zijn geboortestad. De tentoonstelling omvat ongeveer 40 schilderijen, 70 etsen en 10 tekeningen. www.lakenhal.nl.
Zelfportret 1630, Rembrandt. Ashmolean Museum, University of Oxford.
O RAN JE BOVEN
83
Foto's: Museum De Lakenhal, Jorrit Lousberg en Karin Borghouts
verleden van de stad wordt belicht in zeven collectiepresentaties, waaronder De Bakermat van de Gouden Eeuw, Leiden Universiteitsstad, Het Beleg en Ontzet van Leiden en Zeven Eeuwen Leids Laken. Na een grondige verbouwing is museum De Lakenhal in oude luister hersteld en uitgebreid met een nieuwe vleugel. Eerste gast was onze koning. Tijdens de rondleiding kreeg koning Willem-Alexander het Nieuw Leids Laken te zien en stond hij stil bij het absolute topstuk van het museum: ‘Het Laatste Oordeel’ (ca. 1526-27) van Lucas van Leyden, bij de collectiepresentatie rondom ‘Het Beleg en Ontzet’ van Leiden en bij het gloednieuwe educatieatelier. Van de verbouwing was eveneens een tentoonstelling samengesteld. Karin Borghouts - gespecialiseerd in het fotograferen van architectonische locaties en interieurs fotografeerde het gehele verbouwingsproces. De Belgische fotografe maakte beelden van
Ontdek de nieuwe Snack a Jacks meergranen rijstwafels Zin in een tussendoortje? Probeer Snack a Jacks meergranen rijstwafels! Deze krokante rijstwafels zijn vol van smaak & lekker verantwoord! Door de combinatie van gepofte rijst en granen zoals quinoa en boekweit zijn ze een goede bron van vezels en bevat elke rijstwafel slechts 31 calorieën. Verkrijgbaar in de smaak Sundried Tomato & Herbs en dit in handige multipacks voor onderweg!
Nieuw: Robijn Capsules Voor iedere kleur was een Robijn capsule
VIER KERST MET
De Ruijter Limited Edition C H O C O L A D E H AG E L M E T W I T T E ST E R R E TJ E S
Stel van de eerste letters van de antwoorden op de 14 vragen één woord samen. Heel veel puzzelplezier! 1. Bevelhebber militaire eenheid 2. Oudste dochter van kroonprinses Victoria 3. Land, recent staatsbezoek 4. Jongste dochter van prinses Mabel 5. Vorige huis koninklijke familie 6. Koning maakt hier onderdeel van uit 7. Nieuwe keizer Japan 8. Afstand doen van de troon 9. Bijna langstzittende premier 10. Máxima tien jaar voor acties (Engels) 11. Kroonprins Noorwegen 12. Beheerder koninklijke paleizen en landgoederen Oplossing vorig nummer:
13. Penningmeester koninklijk huis
Commissie van Ingeleide
14. Minister tijdelijk ziek thuis
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Met gratis kilo's op reis De Palermo soft trolley is een echte must have als het gaat om koffers. Deze kleine, compacte trolley, met tweewielsysteem, is superlicht en handig opvouwbaar. Zo kunt u meer gratis kilo’s aan bagage op reis meenemen. Hij is gemakkelijk
op te bergen. De trolley is gemaakt van 300 denier, oranje polyester. Dit materiaal is gebruiksvriendelijk en maakt reizen daardoor bijzonder comfortabel. Wie wil er nu niet eens met een lekker lichtgewicht op reis?
1X
Winnen! Oranje Boven verloot één Palermo soft trolley. Stuur uw oplossing ossing van de quiz voor 15 maart 2020 in op oranje-boven.nl/quiz om kans te maken.
O RAN JE BOVEN
87
Koninklijke
puzzels
© www.puzzelpro.nl
Woordzoeker
M O E N C R O S D N I W I N J
A S R N A L O A P E O R C A H
X E I I G N A D I S Y K I S D
I L A E N A IJ U N S F M A S R
M R N T I M S T S E E E J A A
A A O S G A S E N H E D U U H
K H B N G L T O M A S R L H N
K C R E E I E A N O T O I C R
IJ U U T L A P E S J D S A E E
L R O H F U H C U A A M N L B
E A B C A R A I T W G E A O Z
W C N E D R N N A S R L D A C
U A I I E G I G A I T L R O T
H O F L E V E R A N C I E R M
F A A R G R U B Z R A W H C S
De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze af. De overgebleven letters vormen, achter elkaar gelezen, de oplossing. AMALIA BERNHARD BONAIRE BOURBON CHARLES CLAUS CONSTANTIJN
CURACAO EEDAFLEGGING FEESTDAG GRAAF HAAKON HESSEN HOFLEVERANCIER
HUWELIJK IRENE JAIME JULIANA LECH LEEUW LIECHTENSTEIN
LUANA MABEL MAXIMA MODE NASSAU OSCAR PAOLA
SCHWARZBURG SONJA STEPHANIE TESSY TIARA WILLEMSORDE WINDSOR
ZARIA
Stuur de goede oplossing in vóór 1 maart 2020 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel Oplossing herfstpuzzel 2019: Amalia, toekomstig vorstin
88
ORANJ E BOVE N
Sudoku
9
3 7 8 5 1 3 7 6 7 2 8 3 7 8 1 9 2 4 1 7 5 6 8 2 9 5 6 1 8 2 9 9 7 4
1
2 3 6 5 7
2 9 7
1 4 6
8 4
9 1 3
9 6 8
3 2 6 5 1 4 5 3
Winnen: ‘The invisible life of Eurídice Gusmão’
5X The Invisible Life of Eurídice Gusmão is een meeslepende Braziliaanse speelfilm naar het prachtige boek Het verborgen leven van Martha Batalha. De zussen Eurídice en Guida zijn onafscheidelijk. In 1950 wonen ze nog bij hun strenge ouders in Rio de Janeiro. Eurídice wil pianiste worden, Guida hoopt de ware liefde te vinden. Na een dramatische gebeurtenis worden ze door hun vader gescheiden en gedwongen apart te leven. Terwijl ze allebei hun droom najagen, geven ze echter nooit de hoop op elkaar terug te vinden. imaginefilm.nl
Winnen!
Oranje Boven geeft vijf pakketten weg met het boek en twee filmtickets van The Invisible Life of Euridice Gusmao. nieuwamsterdam.nl.
O RAN JE BOVEN
89
NIEUW ACTIEF BLAUW WATER
VOOR INTENSIEVE REINIGING + LANGDURIGE FRISHEID
POWER PINK MAGNOLIA OCEAN
Op een heerlijke winter!
Kijk voor recepteninspiratie op bonnemaman.nl/recepten
VOLGENDE KEER IN D volgeen Oranje B de verschij oven nt in
MAART
n Modekoningi Máxima:
Colofon Oranje Boven Het grootste GRATIS onafhankelijke royaltymagazine van Nederland! Gratis meenemen bij alle supermarkten van Dirk van den Broek, DekaMarkt en Dirck III-slijterijen. Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie Trusted Media Publishers.
tten de vorsten ze es tj e m e de blo buiten
Fotografie Anna-Lena Ahlström, Royal Court, Sweden RVD/Jeroen van der Meyde, Hans Jacobs, PPE, Johannes Dalhuijsen, Hollandse Hoogte, (o.a Frank van Beek, AP Photo etc.). Trusted Media Publishers BV Redactie Trusted Media Donauweg 10 1043 AJ Amsterdam
DE ORANJES GENIETEN IN LECH
Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. Niet alle in de advertenties genoemde producten zijn verkrijgbaar in de hier bovengenoemde winkels.
Oranje Boven kalender 19 januari Prinses Margriet 77 jaar
ik lees hier dat queen elizabeth haar schoenen laat inlopen, dat is slim!
4 februari Prinses Marilène 50 jaar
toch fijn dat max en ik dezelfde schoenmaat hebben
22 maart
Prins Pieter-Christiaan 48 jaar
hopelijk ziet niemand me...
LAATSTE NIEUWS op DEND.nl
Na baard nu Koning op hakken
O RAN JE B OVEN
93
Met trots voor u gebrouwen. Geen 18 geen alcohol.
Uiensoep, met gegratineerde Gruyère AOP broodreepjes
Voor 4 personen: • 1 el olijfolie • 400 g uien, in schijven • 1,25 l groentebouillon of kipbouillon • 1 bouquet garni (peterselie, laurier en tijm samengebonden) • 1 mespunt nootmuskaat • 2 sneetjes toast brood, in repen • 1 tl boter • 50 g Gruyère AOP, geraspt • zout, peper
Zwitsers. Natuurlijk.
1. Verhit de olijfolie in een pot. Bak de uien gedurende 2 minuten. 2. Voeg de bouillon, de bouquet garni, zout en peper toe. Breng aan de kook. Zet het vuur lager en kook 15 minuten afgesloten op laag vuur. Verwijder de bouquet garni. Voeg de nootmuskaat toe. Breng verder op smaak indien nodig en houd de bouillon warm. Verwarm de grill van de oven voor. Besmeer de broodreepjes met boter. Bestrooi met Gruyère AOP. Gratineer een paar minuten onder de grill.
3. Verdeel de soep over de kommen. Garneer met de gegratineerde broodreepjes. Deze soep kan als lichte lunch geserveerd worden. Serveer met een gemengde sla met enkele druppels hazelnotenolie.
Kaas uit Zwitserland. www.kaasuitzwitserland.nl
www.gruyere.com
Bereiding: 10 min Kooktijd: 30 min Gemakkelijk
IK WIL GRAAG EEN FRUITIG TUSSENDOORTJE, DAT NIET BOMVOL SUIKER ZIT
NIEUW!
50%
MINDER
S UIK E R *
BBA A
RRIJ IJ
ONZE FRUITIGE CRACKERS ZIJN LEKKER KNAPPERIG EN BEVATTEN 50% MINDER SUIKER * Fruitige Crackers zijn Bolletjes invulling van het vertrouwde fruitige tussendoortje. Heerlijk granig en knapperige tussendoorrepen, boordevol vezels en lekker fruitig en fris. Ze bevatten de helft minder suiker dan andere tussendoorrepen, maar zitten wel boordevol smaak. Doordat ze extra dun zijn eten ze lekker makkelijk weg. Per twee verpakt en dus handig om mee te nemen. Met Bolletje Fruitige Crackers kun je er weer lekker tegenaan!