WINTER-EDITIE 2023
ALLES OVER MÁXIMA'S BEZOEK AAN KENIA!
ZWIJGT HARRY HIEROM OVER TV-DOOD DIANA?
Sexy Chiara
Op jacht naar Deense troon?
1
DEZE MAAND
12
18
Koningin Máxima 'gekroond' in Kenia
52
8 Royalty Journaal 12 Zuid-Afrika 22 Modekoningin Máxima 36 Harry & Meghan 48 Stamboom Oranjes 58 Prinsjes & Prinsesjes 65 Column Jeroen Snel 78 Koninklijke bibliotheek 88 Koninklijke puzzel 93 Strip Willem en Max
JETSETPRINSES MARIA CHIARA BETRAPT MET DEENSE PRINS
62
70
Beatrix' tropische verrassing in de Cariben
Mswati III van Swaziland: vijftien bruiden (en mogelijk meer)
6 OR ANJ E BOVE N
Koninklijk servies in 2250 delen!
82
Het was tijd voor een nieuw staatsieportret…
Onderzoek Bernhard en oordeel dan!
Dat prins Bernhard een deugniet was die het eigen belang zelden uit het oog verloor, is bekend. Dat hij vlak voor zijn dood met zijn hand op de Bijbel wilde zweren dat hij géén lid was geweest van de NSDAP, wekt in dat opzicht weinig verbazing. Inmiddels is overduidelijk dat de prins, in de periode voorafgaand aan zijn kennismaking met Juliana, wel degelijk lid was van de Duitse Nazipartij. Bernhard wilde, zeker in de maanden voor zijn dood, het oordeel dat de geschiedenis over hem zou vellen naar zijn hand zetten. De oude prins bekende aan de Volkskrant-journalisten Tromp en Broertjes dat hij nóg twee dochters had; mogelijk was dat zijn manier om zijn betrokkenheid bij de Lockheedaffaire recht te praten. De prins had immers altijd geld nodig om zijn buitenechtelijke kinderen te onderhouden. Het Nazi-lidmaatschap ontkende hij ten stelligste, want die smet op zijn blazoen was onmogelijk positief te spinnen. Had Bernhard dat toegegeven, dan was het gedaan geweest met het beeld van de prins die als commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten had geholpen de Duitse bezetter ons land uit te jagen. Heeft Bernhard dan op geen enkele positieve een bijdrage geleverd aan de monarchie? Jazeker. In de jaren vijftig was het dankzij hem dat de betovering van Juliana door gebedsgenezeres Greet Hofmans werd verbroken. Daarmee wist hij een staatsrechtelijke crisis te voorkomen. De beweging die nu op gang is gekomen om de prins volledig te schrappen uit het straatbeeld, is overhaast en ondoordacht. Eerst dient er gedegen historisch onderzoek te komen. Pas daarna kan echt geoordeeld worden over de prinselijke schelm die Bernhard heette. Jan-Kees Emmer
O RAN JE BOVEN 7
De bruid met 43 adellijke titels
Amalia’s bijzondere diadeem Prinses Amalia droeg op het gala ter ere van de achttiende verjaardag van de Deense prins Christian een historische diadeem. De edelstenen van het diadeem zaten veertig jaar nog in een collier dat koning Willem lll in 1879 aan Emma cadeau had gedaan als huwelijksgeschenk. Op het diadeem zijn overigens ook vijf ornamenten van een andere set aangebracht, die koningin Wilhelmina als huwelijksgeschenk kreeg. Ook om haar nek droeg Amalia een bijzonder sieraad, namelijk het trelliscollier of honingraatcollier dat koningin Emma in 1901 liet maken voor prinses Wilhelmina (die dat jaar met prins Hendrik trouwde). Royalty-modekenner Josine Droogendijk wist te vertellen dat Amalia enkele grote diamanten in het collier had laten vervangen door saffieren.
Het was de Spaanse bruiloft van het jaar: Victoria Elisabeth, prinses van Hohenlohe-Langenburg trouwde met de FransArgentijnse financieel analist Maxime Corneille. Victoria heeft 43 adellijke titels geërfd van haar vader, waardoor ze wereldwijd opvalt binnen adellijke kringen. Circa vierhonderd gasten woonden de bruiloft bij in de kerk van San Miguel. Koning Willem-Alexander, koningin Máxima en kroonprinses Amalia waren aanwezig, evenals andere Europese adel, onder wie prinses Miriam al-Ghazi, prins Boris van Bulgarije, Nadine en Christoph Poeppinghaus.
LAURENT: MONARCHIE NIET VAN DEZE TIJD Hij is al langer ontevreden over zijn rol in het Belgische koningshuis, is, ns maar nu zet de altijd tegendraadse prins Laurent openlijk vraagtekens an bij nut en noodzaak van de monarchie. De jongere broer van er koning Filip (63) zei in een Belgisch dagblad dat het systeem achter en de monarchie niet genoeg met zijn tijd is meegegaan. ,,Je zou kunnen ch zeggen dat ik ergens in de middeleeuwen leef”. De prins vraagt zich et hardop af of een land überhaupt een staatshoofd nodig heeft. ,,Wat ik niet ng begrijp, is dat de samenleving altijd zo’n figuur boven de samenleving g.” moet hebben: een president, premier of een koning.”
8 OR ANJ E BOVE N
KONING CARL GUSTAFS GEHEIME AFFAIRE In een nieuw boek onthult auteur Thomas Sjöberg het lang vergeten schandaal rond koning Carl Gustaf van Zweden en zangeres Camilla Henemark. Het geheime contact in de jaren negentig duurde slechts enkele uren per ontmoeting en nam een duistere wending met de mysterieuze dood van ‘Noppe’, een goede vriend van de koning, en de moord op Mille Markovic, die het koningshuis probeerde te belasten. Camilla legde haar verhaal in 2009 vast in een achttien minuten durend video-interview uit angst voor haar leven. Het schandaal werpt nieuw licht op het 47-jarige huwelijk van het koningspaar.
DUITSERS KOPEN SERIE MÁXIMA! De zesdelige serie Máxima is verkocht aan RTL in Duitsland. De serie is gebaseerd op het boek Moederland: De jonge jaren van Máxima. Het verhaal gaat over hoe de jonge Máxima Zorreguieta opgroeit, in New York gaat werken, verliefd wordt op Willem-Alexander ontmoet en naar Nederland vertrekt. Máxima wordt gespeeld door de Argentijnse actrice Delfina Chaves (27). Acteur Martijn Lakemeier (30) speelt Willem-Alexander. De echte Máxima zegt niet naar de serie te zullen kijken, maar of zij en haar drie dochters de verleiding echt niet kunnen weerstaan, zullen we nooit weten. Dit voorjaar is de dure Videoland-serie te zien.
Charlene en Albert uit hun dak bij rugbytriomf! Prinses Charlene en prins Albert van Monaco verrasten iedereen door uit volle borst te juichen tijdens de Rugby World Cup-finale. Hun normale serene houding maakte plaats voor pure extase na de overwinning van Zuid-Afrika. Ze dansten en omhelsden elkaar met de passie van echte fans, alsof ze persoonlijk deel uitmaakten van het zegevierende team.
O RAN JE BOVEN 9
MÁXIMA'S DIPLOMATIEKE DANS IN KENIA: EEN KONINKLIJKE KLUCHT Tijdens haar werkbezoek aan Kenia ondervond koningin Máxima dat diplomatie soms botst met geplande protocollen. Terwijl ze zich wilde inzetten voor haar VN-missie, had gouverneur Peter Anyang’ Nyong’o heel andere, ceremoniële plannen in petto... 12 ORANJ E BOVE N
Koningin Máxima werd na aankomst verwelkomd door de gouverneur van Kisumu, Peter Anyang’ Nyong’o (links).
B
lijven lachen. Dat is de richtlijn die koningin Máxima hanteert wanneer een gouverneur het hele programma in de war gooit tijdens een uitstapje naar zijn provincie. In het draaiboek stond oorspronkelijk een korte ontmoeting op het vliegveld gepland, een 'handshake' in het protocollaire jargon. Maar daar voelt Peter Anyang’ Nyong’o niets voor. Tijdens Máxima's bezoek aan Kisumu, gelegen aan het Victoriameer in het westen van Kenia, wil hij haar met alle eer ontvangen. Dit betekent een ontvangst in de stad, een erewacht, het spelen van volksliederen en het voorstellen van het plaatselijke bestuur.
Projecten Precies alles wat Máxima bij haar reizen voor de Verenigde Naties niet verwacht en evenmin kan gebruiken. Ze reist immers naar dit deel van Kenia om te zien hoe moderne hulpmiddelen, zoals een app om tractoren te huren, en diverse projecten met name boeren kunnen helpen hun productie te vergroten en hun
financiële positie te versterken. Ze wil met hen in gesprek gaan en daarom is er een strak tijdschema opgesteld, aangezien president William Ruto aan het einde van de middag in de hoofdstad Nairobi op de koningin wacht. Maar Nyong’o heeft daar geen boodschap aan.
Erewacht Nyong’o krijgt een echte koningin op visite in zijn stad en provincie. Hij kan ook niet zomaar worden genegeerd. Ze is immers te gast in zijn regio. En dus gaat Máxima na de ontmoeting op het vliegveld braaf mee naar het kantoor van de gouverneur. Daar wacht haar een nieuwe verrassing: een heuse erewacht staat opgesteld. Van de koningin wordt verwacht dat ze deze erewacht inspecteert. Máxima vertrekt geen spier. Normaal gesproken is dit een taak voor haar man. Ze heeft het hem tientallen
O RAN JE BOVEN 13
Mambo is een 'emptynesthondje'. Amalia vertelde eerder: ,,Mambo is voor mama, omdat Alexia en ik het huis uit gaan.”
k keren zien doen, maar zelf heeft ze het nog n nooit gedaan. Snel stuurt ze ook een berichtje n naar huis om de primeur te melden. Of de Koning onder de indruk was, is niet bekend.
Hoofdtooi Peter Anyang’ Nyong’o heeft nog meer in petto. Volksliederen worden gespeeld en de koningin krijgt een traditionele hoofdtooi, die ze aanduidt als 'mijn kroon'. Hij heeft ook plannen om uitgebreid zijn gedeputeerden voor te stellen. Later merkt Máxima op: ,,Het lijkt wel een mini staatsbezoek. Ondertussen tikt de klok door, in het nadeel van het geplande veldbezoek. De ambassadeur en de adjudant van de koningin proberen de gouverneur voorzichtig op andere gedachten te brengen, zonder de 78-jarige man voor het hoofd te stoten. Zijn eer moet intact Koningin Máxima kreeg de traditionele hoofdtooi, die ze aanduidt als 'mijn kroon'.
14 ORANJ E BOVE N
Koningin Máxima bezoekt Pula in Kisumu, Kenia.
blijven, maar het tijdschema van de koningin moet natuurlijk ook worden gerespecteerd.
Misverstand De gouverneur heeft ook een persconferentie belegd. Uit zijn verklaring wordt duidelijk dat hij Máxima in de eerste plaats beschouwt als vertegenwoordiger van Nederland en niet als speciaal pleitbezorger van de Verenigde Naties. Een misverstand dat de afgelopen jaren vaker is opgetreden, ondanks de inspanningen van de medewerkers van koningin Máxima. Nyong’o prijst de samenwerking tussen Kisumu en de Nederlandse overheid. Die samenwerking heeft bijgedragen aan de verbetering van sanitaire voorzieningen en de uitrol van klimaatslimme landbouwinitiatieven. Bij monde van de koningin wordt er dank uitgesproken voor de steun. Máxima maakt van de gelegenheid gebruik om de doel van haar reis nog eens uit te leggen. Ze vertelt over
het belang van het verbeteren van de toegang tot hoogwaardige digitale bankdiensten, het vergroten van de weerbaarheid tegen klimaatgerelateerde uitdagingen en het bevorderen van de algehele financiële gezondheid. Het is een boodschap die niet uniek is voor Kenia. Bijna vijftien jaar heeft Máxima zich namens de VN ingezet om meer mensen in de wereld toegang te geven tot financiële diensten. In Nederland is dat heel gewoon: pinnen, een Tikkie sturen, mobiel geld overmaken, sparen, verzekeringen afsluiten en krediet aanvragen. Maar in minder ontwikkelde landen is dit niet het geval, terwijl ook de mensen daar er enorm mee gebaat zouden zijn.
Wapenen Inmiddels heeft Máxima echter geleerd dat toegang alleen niet voldoende is. Het is ook van belang dat de beschikbare voorzieningen daadwerkelijk worden gebruikt. Voor boeren
O RAN JE BOVEN 15
is het bijvoorbeeld cruciaal dat ze zich kunnen wapenen tegen de onvoorspelbare gevolgen van klimaatverandering en mislukte oogsten.
plannen weliswaar goed bedoeld zijn, maar dat er knelpunten zijn in de wet- en regelgeving waardoor ze slechts gedeeltelijk werken.
Knelpunten
Kritische opmerkingen
In Kisumu bezoekt koningin Máxima - nadat ze beleefd afscheid heeft genomen van de goedbedoelende gouverneur - twee projecten waar dit in de praktijk wordt toegepast. Dat ze met haar goede schoenen het veld in moet, deert haar niet en ze is ook niet te beroerd mee te helpen met de maïsoogst. De kennis die ze in het veld opdoet, wordt later gebruikt bij gesprekken met de president, ministers en de gouverneur van de centrale bank. Zij kunnen bijvoorbeeld te horen krijgen dat bepaalde
Het lijkt wellicht wat vreemd dat een buitenstaander kritische opmerkingen maakt over nationaal beleid en programma's, maar in dit geval is dat precies wat de regering van Kenia heeft gevraagd. Máxima, die eerder dit jaar ook naar Marokko en Brazilië reisde, komt nooit zomaar op bezoek: ze wordt altijd uitgenodigd met het verzoek om advies te geven. Als het even kan, zonder toeters en bellen. Maar dat lukt dus niet altijd, zo werd tijdens haar bezoek aan Kenia weer duidelijk.
GEVAARLIJK OPSTOOTJE IN KAAPSTAD Willem-Alexander heeft zijn staatsbezoek aan ZuidAfrika zonder kleerscheuren overleefd. Maar in Kaapstad was het wel even spannend... Demonstranten omringden het koningspaar en het pad naar de gereedstaande auto moest met enige kracht worden vrijgemaakt. ,,We hebben ons niet onveilig gevoeld”, vertelde Máxima. ,,We begrijpen de emoties. Die waren ook niet tegen ons gericht. Ze wilden de wereld laten weten welk onrecht hen is aangedaan.” Willem-Alexander: ,,Goed dat ze felheid laten zien, dat ze zich niet inhouden.” De demonstranten waren vertegenwoordigers van de
Het werd even spannend, maar Máxima voelde zich naar eigen zeggen niet onveilig.
oorspronkelijke bewoners van dit deel van Afrika: de San en de KhoiKhoi, tegenwoordig aangeduid als Khoisan. De Koning nodigde een aantal vertegenwoordigers uit mee naar binnen te gaan. Binnen werden rituelen uitgevoerd en werd het levensverhaal van tot slaafgemaakten verteld. Buiten sloeg de sfeer om. Een aantal demonstranten voelde zich tekortgedaan omdat zij niet naar binnen konden. Dat leidde tot het opstootje toen het gezelschap weer naar buiten kwam. Later die dag merkte de Koning bij een ontmoeting met de Nederlandse gemeenschap in Kaapstad op: ,,We hebben een gedeelde en soms niet al te makkelijke gezamenlijke geschiedenis in dit gedeelte van de wereld.”
met Het koningspaar maphosa. Ra ril Cy t presiden O RAN JE BOVEN 17
HEBBEDINGEN VAN ORANJE Oranje Boven toont een selectie vorstelijke schatten. Of u nu op zoek bent naar koninklijke theelepels, retro ontbijtsets of trendy kleding à la prinses Alexia... En wat te denken van de Meghan-rage? Haar J Crewblazer zorgde voor de nodige opschudding...
Voor prinsesjes in de dop Hoewel Koningsdag nog even op zich laat wachten, is het nooit te vroeg om je creativiteit de vrije loop te laten! Dit schattige oranje kinderjurkje, geschikt voor kinderen vanaf één jaar, is gebaseerd op een ontwerp uit het boek Bezig zijn met haken uit 1972. Het haakpatroon is gratis vinden op de website van 'met stip gehaakt'. metstipgehaakt.blogspot.com
Mode à la prinses Alexia! Prinses Alexia schitterde op Prinsjesdag in een roze-paarse japon van modelabel Zhivago met V-hals en schoudervullingen. Dit hippe Australische merk staat bekend om zijn stijlvolle kleding, van perfect passende outfits tot opvallende avondjaponnen. Zhivago werd in 2018 bekroond tot 'meest diervriendelijke label' van PETA Australië. etsy.com com
Koninklijke spetters en eend Dit is geen gewone badeend. Nee, dit is een in koninklijke vermomming! Deze rubberen vriend, geïnspireerd op koning Charles III van Engeland, maakt badderen tot een vorstelijk festijn. Met zijn gele allure lure en een stijlvol rood uniform is hij de ster van je badkuip. shop.de Klaar voor een koninklijke duik? www.duckshop.de
18 ORANJ E BOVE N
Meghans trui gewild
Net als The Queen Deze charmante theewarmer haalt zijn inspiratie uit de met de hand beschilderde botanische decoraties van Chelsea Porselein, ooit verzameld door niemand minder dan wijlen koningin Elizabeth. Traditionele bloemen, insecten, vruchten en groenten sieren deze unieke theewarmer. royalcollectionshop.co.uk
ONTBIJTEN MET WILLEM & MÁXIMA Dit ontbijtsetje uit Schirnding, Duitsland, brengt je zo weer terug naar het onvergetelijke glamourhuwelijk van Willem-Alexander en Máxima. Met z'n unieke, beetje gekke vorm en retro ontwerp geeft het meteen een koninklijke twist aan jouw ontbijttafel. Etsy.com
Meghan verscheen eerder dit jaar in Düsseldorf, Duitsland, tijdens de door prins Harry opgerichte Invictus Games. Haar keuze voor een J Crew'trui-blazer' zorgde voor een onmiddellijke hype, waarbij de J Crew-website crashte vanwege de enorme vraag. Fans op sociale media prezen Meghans stijl en wilden die trui natuurlijk ook scoren. www.jcrew.com
Theekransje Roeren in de thee voelde nog nooit it zo koninklijk als met deze herdenkingstheelepell van de troonswisseling in 1980 en 2013 van an voormalig atrix het koningin Beatrix. In 1980 nam Beatrix aatshoofd, stokje over van haar moeder als staatshoofd, en in 2013 gaf ze de troon door aan an der. haar oudste zoon, Willem-Alexander. Deze theelepel wordt geleverd in een geschenkdoosje. Voor een theekransje met koninklijk randje. hollandsouvenirshop.nl
Beschuit met muisjes! Op 27 april 1967 werd in het Academisch Ziekenhuis Utrecht een prinsje geboren, Willem-Alexander. Deze bijzondere gebeurtenis werd uitbundig gevierd met allerlei herinneringstegels, bekers en glazen. De geboortetegels uit 1967 brengen dat bijzondere moment tot leven en zijn een waardevol stukje geschiedenis om te koesteren. Etsy.com
O RAN JE BOVEN 19
Modekoningin
MÁXIMA Josine Droogendijk
Máxima’s glinsterende obsessie! 22 ORA NJ E BOVE N
Japonnen die van kraag tot zoom bedekt zijn met pailletten, wegen al snel een kilo of drie, vier.
Het is de 'pretletter' van de garderobe. Trek je een paillettenjapon aan dan schittert de wereld net even meer, weten ze aan het hof.e n ze daar alles van
B
ij koninklijk gala’s fonkelen de diamanten n je tegemoet. Op het hoofd, in de oren, om de polsen... Overal duiken de edelstenen op. Voor wie een beduidend dunnere portemonnee heeft dan de royals, is er gelukkig een goedkoper alternatief n voorhanden. Sinds 2500 voor Christus worden siering voo pailletten ingezet als feestelijke versiering voorr kleding en accessoires. Zeker in hett kaarslicht chijfjes ben je met de platte, glimmende schijfj andacht. verzekerd van glitter, glamour én aandacht. jken De mogelijkheden met pailletten lijken g veelal van n oneindig. Doordat ze tegenwoordig e werkelijk plastic worden gemaakt, kunnen ze in alle kleuren, vormen en maten worden aar Máxima uitgevoerd. Bij modehuis Natan, waar graag shopt, zijn ze momenteel in de ban van plaren. Van de wat grotere, langwerpige exemplaren. een afstand lijkt de textuur van de pailletten wel een beetje op veren, maar de uitbundige re materiaal. glans verklapt onmiddellijk het ware Japonnen die van kraag tot zoom bedekt
Amalia houdt ook van lovertjes. Door de huidkleurige eurige stof en de ag van tule, lijkt transparante overlaag leurige lovertjes het net alsof de goudkleurige op Máxima’s huid zijn aangebracht.
OR ORA OR RA RAN A N JJE AN E B BOVEN O VE VEN V EN E N 23 23
Modekoningin MÁXIMA Door de pailletten dakpansgewijs aan te brengen, zijn er strakke strepen ontstaan op Charlènes japon. Bij haar taille komen ze samen.
zijn met pailletten zijn erg in trek aan het hof. Praktisch iedere koningin of prinses heeft er wel een stuk of vijf in de kast hangen. Vooral bij de wat grotere avondjaponnen is het best een prestatie om ze een hele avond te dragen, want stoffen bedekt met pailletten wegen nogal wat. Zo heeft prinses Beatrix meerdere creaties van drie, vier kilo in haar kledingarsenaal. Dat voel je wel na een avondje dansen of dineren.
Wilde krassen De lovertjes, zoals de schijfjes ook wel worden genoemd, kunnen natuurlijk ook gedoseerd worden aangebracht. Vooral bij japonnen van transparante stoffen, zoals tule of organza, kiezen ontwerpers er graag voor om te ‘tekenen’ met pailletten. Soms ontstaan er bloemen, andere keren strikken. Koningin Mathilde van België heeft zelfs een japon met allerlei wilde krassen. Een kindertekening is er niets bij. Wil jij deze kerst ook met glans dineren, let dan wel op de belijning van je kleding. Pailletten zijn weliswaar mooi, maar tegelijkertijd ook behoorlijk scherp. Bij een strapless japon kunnen er zomaar krassen of zelfs rode plekken op de binnenkant van je bovenarm ontstaan. Een jasje of omslagdoek kan dit probleem voorkomen, evenals een spray die een bedekkend laagje aanbrengt op de huid.
Paillettenjaponnen zijn vaak weelderig en groots. Koningin Letizia van Spanje laat hier zien dat strak en modern ook mogelijk is.
Doordat de ontwerper van deze japon heeft gewerkt met zwarte en witte pailletten, heeft koningin Letizia wel wat weg van een rondwandelende discobal. Dat noem je nog eens feest!
24 ORANJ E BOVE N
Mathilde: kris kras, kris kras, een kindertekening is er niets bij.
Misschien wel de mooiste avondjurk in Catherines kledingkast: haar goudkleurige paillettenjurk van Jenny Packham. Vanaf de taille loopt het borduurwerk degradé af tot bijna niets. Lovertjes in de ik? vorm van een strik? Prinses Beatrice is er wel voor te porren.
Pailletten bieden geen succesgarantie, Paill bewijs de Zweedse kroonprinses Victoria bewijst di clowneske pak. met dit
O RAN JE BOVEN 25
'KONI N K L I JK E P O R C EL EY N E F L ES ' IS HO FL EVER AN CIER
Koninklijk servies bestaat uit 2250 borden, kopjes en schotels Ook een ‘koninklijk’ soepbord breekt wel eens in tientallen stukken en daarom was het de gewoonte dat een nieuwe vorst ook nieuw servies liet maken. Koning Willem-Alexander brak met die traditie, maar moest uiteindelijk toch een nieuw servies bestellen.
V
oor alle duidelijkheid: bij het koninklijk servies gaat het niet om de ontbijtbordjes in de paleiskeuken. Het gaat over het officiële servies dat door het vorstenpaar wordt gebruikt bij grote staatsbanketten en lunches op paleis Noordeinde met bijvoorbeeld nieuwe ambassadeurs. Na de abdicatie van koningin
26 ORANJ E BOVE N
Beatrix bleef het oude koninklijke servies dienstdoen. Een vorm van Hollandse zuinigheid van koning Willem-Alexander. Maar al snel bleek dat de aantallen snel afnamen. Het gevolg was dat het aantal genodigden voor grote diners steeds beperkter werd. Het Hof gaat ervan uit dat vooral bij inkomende staatsbezoeken
Ondanks dat er behoedzaam met het servies wordt omgesprongen, gaat er soms wat kapot.
zo’n 250 gasten een vorkje moeten kunnen meeprikken. De hulp van Koninklijke Porceleyne Fles werd ingeroepen, het bedrijf achter het bekende Delfts blauw dat internationaal bekend staat als Royal Delft. De Koning neemt ook regelmatig Delfts blauw mee naar het buitenland. Een vorst of president ontvangt het typisch Hollandse product dan als geschenk. Tussen John Fentener van Vlissingen (grootaandeelhouder) en de koninklijke familie bestaan nauwe banden. Prinses Margarita is sinds 2021 commissaris bij Royal Delft.
IJsvogel In een afgesloten ruimte bij De Porceleyne Fles werd het nieuwe servies vormgegeven, uiteraard op de voet gevolgd door Hofmaarschalk Sjoert Klein Schiphorst en het koninklijk paar. Het nieuwe servies omvat zo'n 2250 stukken: van onderbord, soepbord, plat bord, dessertbord, mokkakop, mokkaschotel, theekop tot en met theekop en schotel. Naast de originele karakteristieken zijn ook nieuwe elementen gebruikt die de verbinding verbeelden tussen de familie Van Oranje, vorst en samenleving. De ijsvogel, oranjebloesem en geometrische patronen komen samen tot een ensemble.
Woelige baren Het servies is genaamd ‘Blossom Panache’. Delfts blauw wordt gekenmerkt door stillevens met gelaagde blauwschakeringen. In de compositie is de oranjebloesem in een speels gedrapeerd boeket verwerkt, waartussen de ijsvogel van tak naar tak vliegt. De ijsvogel verwijst naar de tekst op de achterkant: 'Saevis tranquillus in undis', de lijfspreuk van Willem van Oranje gedurende de Tachtigjarige Oorlog: ‘Rustig te midden van de woelige baren’, waar de ijsvogel
zijn nest op bouwt. Willem-Alexander heeft hier in zijn inhuldigingsspeech aan gerefereerd. Op de borden staat het monogram van de Koning met de kroon in goud. Dit geldt ook voor het keurmerk aan de achterzijde, dat normaal gesproken in blauw wordt weergegeven.
Marktplaats Wie de oude serviezen van het koningshuis hoopt aan te treffen op Marktplaats komt bedrogen uit. Alles wordt bewaard. De collectie wordt door Koninklijke Verzamelingen regelmatig uitgeleend aan musea om tentoon te stellen. Door de keuze van het koningspaar het servies te voorzien van hun ‘handtekening’ zit er voor prinses Amalia in de toekomst niets anders op dan een nieuw servies te bestellen.
HET GLASSERVIES Een nieuw glasservies was ook nodig omdat het oude glaswerk dat afgelopen eeuw werd gebruikt sterk terugliep in aantallen. Na onderzoek in 2012 bleek dat het niet mogelijk was dit glaswerk aan te vullen. Destijds is ervoor gekozen om het ‘Huwelijks Kristalservies’ dat Willem-Alexander en Máxima voor hun huwelijk hebben gekregen verder uit te breiden. Het monogram in het glaswerk is aangebracht door middel van zandstralen.
O RAN JE BOVEN 27
Koning Willem-Alexander en premier Rutte.
TW E E DE K A M ER M A A K TE ER EEN PUIN HO O P VAN…
IS NEUTRALE KONING ONMISBAAR IN DE KABINETSFORMATIE? Na de verkiezingen smacht het land naar een nieuw kabinet. Maar dan moet een aantal partijen wel een kabinet kunnen vormen. Na de langste formatie ooit (Rutte-4 duurde 299 dagen!) was er afgelopen oktober een Kamerdebat over de verbetering van het formatieproces. Maar de Kamer ziet er geen heil in om de Koning weer in te schakelen. Is dat een misser..? 30 ORA NJ E BOVE N
De formatie verliep in 1989 vrij voorspoedig en leidde tot het kabinet-Lubbers III. Op de foto een lachende koningin Beatrix met Ruud Lubbers (links) en Wim Kok.
F
ractievoorzitters als Joop den Uyl, Dries van Agt, Hans Wiegel gingen na het eerste fractieberaad na de verkiezingen op weg naar koningin Juliana met een advies wie te benoemen om een nieuw kabinet te onderzoeken. Uiteindelijk legde het staatshoofd de adviezen van de minister van Staat, de voorzitter van zowel de Eerste als de Tweede Kamer en de fractievoorzitters naast elkaar, waarna er goed werd gekeken naar het draagvlak in de Tweede Kamer. De Rijksvoorlichtingsdienst maakte de naam van de informateur bekend en de opdracht waarmee die op pad werd gestuurd. De informateur rapporteerde daarna aan het staatshoofd. Ruim tien jaar geleden besloot de Tweede Kamer, onder leiding van D66, dat de Koning voortaan geen rol meer zou spelen bij de formatie. Sindsdien ging het een paar keer goed mis.
‘Verbinder’ De positie van het staatshoofd als verbinder in cruciale fases van kabinetsvorming was niet toevallig. Onze monarchie onderscheidt zich van louter ceremoniële koningshuizen,
zoals Zweden. Willem-Alexander is lid van de regering en president van de Raad van State, het belangrijkste adviesorgaan van de regering. In ons land geldt ministeriële verantwoordelijkheid. Dit houdt in dat de ministers, met name de minister-president, verantwoordelijk zijn voor het handelen, de uitlatingen en gedragingen van het staatshoofd. Dat zegt niets over de invloed van de Koning op het regeringsbeleid of diens rol tijdens de kabinetsformaties van voor 2012. In de geschiedenis zijn maar weinig momenten geweest, voor zover bekend, dat het staatshoofd de kabinetsformatie naar zijn hand wilde zetten. Juliana zou in 1948 Willem Drees in het zadel hebben geholpen als premier. In 1994 was er een kantelmoment in de vorming van een paars kabinet. Destijds zou koningin Beatrix het laatste zetje hebben gegeven en kwam er een kabinet zonder het CDA.
Spin in het web De 'invloed van het paleis’ is echter niet te meten. Hoe neutraal kun je zijn als regerend vorst? Elke week, buiten de vakantieperiodes
O RAN JE BOVEN 31
om, schuift de premier op maandagmiddag een uurtje aan bij de Koning, die op de hoogte wil blijven van het actuele regeringsbeleid. Regelmatig nodigt Willem-Alexander ook andere bewindslieden uit om te horen wat er op hun ministerie speelt, maar ook andere hoge functionarissen, zoals de vice-president van de Raad van State, Thom de Graaf. Het staatshoofd is als een spin in het web. De vraag is of de Koning zijn positie gebruikt om invloed
uit te oefenen als hem iets niet zint. De inhoud van de gesprekken zijn echter geheim. Wie uit de school klapt en het paleisgeheim schendt, weet zeker dat dit het einde betekent van een politieke carrière. Het loslippige VVD-Kamerlid Arend-Jan Boekestijn klapte eens uit de school over het gesprek dat hij had met Beatrix. Volgens Boekestijn maakte het staatshoofd zich zorgen over hypes en de vele spoeddebatten waardoor de Tweede Kamer zich zou laten m meeslepen. Boekestijn ruimde het veld.
Spanningen S Arend-Jan Boekestijn praatte zijn mond voorbij.
O eerder, in 1999, praatten Kamerleden hun Ook m mond voorbij. Beatrix had zich beklaagd over d de leegstaande gevangeniscellen. Amsterdam w was volgens haar een onveilige stad geworden; h haar zonen durfden daar niet uit te gaan. Het la land was te klein na haar uitlatingen. Daarnaast w waren er andere spanningen tussen het kkoningshuis en de politiek. Het lidmaatschap v van Willem-Alexander van het IOC stuitte op zzware kritiek van linkse partijen. De relatie m met premier Jan Peter Balkenende was ook m moeizaam. Aanleiding was de verloving van p prins Friso met Mabel Wisse Smit. Balkenende v verweet het stel dat zij hem niet volledig en ju hadden geïnformeerd over Mabels juist r relatie met drugscrimineel Klaas Bruinsma.
Eén pennenstreek Met name bij progressief-liberale partijen leeft het idee dat achter de gesloten
32 ORA 32 OR OR RA AN NJJJE E B BOVE OV VEN VE EN
Nederland is met monarchie politiek stabiel Een indicatie of een monarchie meer stabiliteit brengt in het landsbestuur kan zijn: hoeveel premiers ‘passeren’ er in een bepaalde periode. Nederland staat dan bovenaan in het lijstje. Mabel en Friso (links) waren volgens premier Balkenende niet eerlijk geweest over Mabels relatie met crimineel Klaas Bruinsma.
paleisdeuren - ook wel het ‘Geheim van Soestdijk’ (en tegenwoordig Noordeinde) genoemd - het staatshoofd zich teveel met het dagelijkse kabinetsbeleid zou bemoeien. Dat zou in hun ogen niet passen in een moderne democratie. Met één pennenstreek werd een dikke tien jaar geleden het Reglement van Orde van de Tweede Kamer gewijzigd. De Koning werd op afstand gezet in de kabinetsformatie, ongeveer op het moment dat er ook sprake was van een troonswisseling. Er werd voor een ‘polderoplossing’ gekozen. De opeenvolgende kabinetten van Mark Rutte kwamen tot stand onder regie van de Tweede Kamer. Vanaf dat moment werd het op sommige momenten een georganiseerde puinhoop. Overigens was dit vooraf voorspeld door Kees van der Staaij, destijds leider van de SGP. De vernieuwing zou op een mislukking uitdraaien voorspelde het ‘geweten’ van de Tweede Kamer. Twee jaar geleden kreeg hij zijn gelijk: de totstandkoming van het kabinet Rutte-4 werd een debacle dat bijna een jaar duurde. De kabinetsformatie was stuurloos, met als gevolg dat Nederland het bijna een jaar met een demissionair kabinet moest doen.
Wijs besluit? Willem-Alexander is met de aanstaande wisseling van de wacht in Het Torentje meer ervaren dan menig partijleider. Dat gold destijds ook voor zijn moeder. De Koning is zeer goed ingevoerd in de problematiek van vandaag
Sinds 1994 had ons land slechts drie premiers, dat waren: Wim Kok, Jan-Peter Balkenende en Mark Rutte. Duitsland staat op de tweede plek met vier regeringsleiders sinds 1993. Daarna volgen Canada en Spanje (dat laatste land heeft eveneens een koningshuis) met vijf regeringsleiders. Dan volgt monarchie Noorwegen met zeven premiers. Nederland staat ook bovenaan als het gaat om de zittingsduur van kabinetten, dat is gemiddeld 309 dagen. Maar ook daar scoren monarchieën bepaald niet slecht. In de top tien staan namelijk vier van de zes monarchieën in Europa.
de dag. Willem-Alexander en zijn echtgenote, koningin Máxima, hebben bovendien uitstekende contacten in het land vanwege hun onophoudelijke werkbezoeken. In tegenstelling tot veel bewindspersonen staan ze met beide benen in het bluswater. Ze zijn in staat het kabinet te alarmeren over misstanden in het land. De komende weken en maanden wijzen uit of het besluit uit 2012 om het koningshuis uit de formatie te gooien, wijs is geweest.
Op hoop van zegen Dat de Tweede Kamer, afgelopen oktober, opnieuw heeft aangegeven dat de Koning niet gewenst is in het formatieproces, is een teken aan de wand. Juist in deze fase na de verkiezingen is er behoefte aan rust en wijsheid. Die rol sluit naadloos aan bij de positie van het staatshoofd, want de Koning handelt vanuit een neutrale positie in het belang van Nederland en alle Nederlanders. Voor een meerderheid was een stap terug naar de Koning een stap te ver. We gaan het anders doen, op hoop van zegen...
O RAN JE BOVEN 33
D I AN A’ S DOOD NAGE SPEE LD IN THE CRO WN!
SNOEREN NETFLIX-DOLLARS PRINS HARRY NU DE MOND..? 36 ORA NJ E BOVE N
Diana en Dodi.
Harry en Meghan zijn vaak verontwaardigd, maar als er geld mee gemoeid gaat, zijn ze milder.
Prins Harry ging in therapie om de dood van zijn moeder een plek te geven. Woedend was hij op de tabloids en de paparazzi die aan Diana verdienden. Maar nu Netflix van het fatale auto-ongeluk televisie-entertainment heeft gemaakt, zwijgt Harry. Hij vindt de serie zelfs ‘leuk’.
Z
ijn aversie tegen populaire media steekt prins Harry nooit onder stoelen of banken. Niet voor niets stapte Charles’ jongste zoon afgelopen voorjaar naar het Londense Hooggerechtshof om te getuigen tegen de uitgever van Daily Mirror, Sunday Mirror en Sunday People. Volgens de altijd boze prins hebben journalisten eerder op illegale wijze privé-informatie vergaard. Ook is hij overtuigd dat leden van zijn koninklijke familie bewust negatieve verhalen over hem en Meghan hebben gelekt.
leven heb ik er niet over gesproken. Ik heb er echt spijt van dat ik dat eerder niet deed.” Vooral als dat praten geld oplevert. Dat werd pijnlijk duidelijk toen hij een miljoenendeal sloot met Netflix. Zodra het dollars regent, zijn de familiegeheimen voor Harry niet langer heilig. Alleen voor het spraakmakende interview met Oprah Winfrey waarin de vuile koninklijke was flink werd buiten gehangen, zou het stel geen geld hebben gevraagd.
Niet heilig
Dat Harry en Meghan in Netflix een nieuwe broodheer hebben gevonden, zou in het Britse hof verkeerd zijn gevallen. Netflix is immers verantwoordelijk voor successerie The Crown, die door de Windsors niet wordt gewaardeerd. Zo zou prins Charles in het vierde seizoen ten onrechte zijn afgeschilderd als een egoïstische
Harry lijkt boos op de hele wereld, maar is dat vooral op zijn familie, de media en de paparazzi. Die laatsten verwijt hij de dood van zijn moeder. Harry was destijds twaalf jaar. Jaren van therapie volgden om Diana’s dood een plaatsje te geven. ,,De eerste 28 jaar van mijn
Egoïstisch
O RAN JE BOVEN 37
en ongevoelige man. Dat Charles zijn jonge echtgenote bedroog met Camilla wordt niet ontkend, maar insiders missen de ‘nuance’. Hoffotograaf Arthur Edwards merkte (namens Charles?) op: ,,Ik ken de prins al veertig jaar, maar ik herken hem niet in deze serie.”
Oude wonden Royaltykenner Emily Andrews: ,,Waarom wil Harry geld verdienen aan een bedrijf dat zijn familie in een kwaad daglicht stelt?” Het antwoord kwam van Harry zelf. ,,Ik vind de serie leuk.” Opmerkelijk, want in het zesde en laatste seizoen van The Crown wordt het fatale autoongeluk van prinses Diana nagespeeld. Volgens Netflix is dat overigens ‘delicaat’ weergegeven. De ‘people’s princess’ en haar toenmalige vriend Dodi Al-Fayed kwamen in 1997 in Parijs om het leven toen chauffeur Henri Paul probeerde opdringerige paparazzi op motorfietsen af te schudden. Die trieste gebeurtenis leidde bij Harry tot een trauma. ,,Dat waren dezelfde mensen die foto’s van haar maakten toen ze in de auto op sterven lag. De mensen die het ongeluk veroorzaakten, namen foto’s in plaats van haar te helpen.”
Schaamteloos Dat ook Netflix nu indirect veel geld verdient aan dat dramatische ongeval, dáárover horen we prins Harry niet. Opmerkelijk, want zelfs de broer van Henri Paul liet van zich horen: ,,Dit is wreed voor mij en mijn familie. Voor
Charles bedroog g Diana met Camilla. De affaire wn blijft in The Crown en. niet onbesproken.
38 ORA NJ E BOVE OVE N OVEN
onze familie worden oude wonden opnieuw opengereten, wonden die nooit helemaal zijn geheeld. Deze mensen zijn totaal schaamteloos. Ze hebben geen respect. Al het verdriet, de pijn en de beschuldigingen... Het gaat allemaal terugkomen.” Kennelijk niet bij prins Harry, want ditmaal doet hij er het zwijgen toe. Wel is het zeer de vraag of de prins ook zou hebben gezwegen als hij géén lucratief contract met Netflix zou hebben gehad.
Gehate paparazzi Royal-expert Charles Rae: ,,Vergeet niet, Harry krijgt nog steeds een hoop geld van Netflix. Ik zou erg verbaasd zijn als hij er kritisch over is, maar ik vind het hypocriet als hij dat niet is.” Maar de prins is wel vaker inconsequent. Zo verhuisde hij in 2020 naar de VS om meer privacy te hebben. Ver weg van de door hem zo gehate paparazzi zijn hij en Meghan sindsdien nog geen moment uit de (zelfgezochte) publiciteit geweest. Harry blijft dan steevast klagen over de slechte behandeling die hij en Meghan ten deel viel aan het Britse hof.
Familiediner De familievete is inmiddels zo hoog opgelopen. Want ook prins William is boos. William zou het onverteerbaar vinden dat zijn broer prins Harry onderdak heeft gevonden in het Netflix-kamp, de streamingdienst die de koninklijke familie - en nu ook wijlen prinses Diana - heeft uitgebuit.
Griezelig echt: De acteurs die Diana, William, Harry en Charles naspelen.
BIZARRE FANTASIE IN THE CROWN Het nieuwe seizoen van The Crown toont Diana en Charles na haar scheiding van Charles. Diana (gespeeld door Elizabeth Debicki) met Dodi Al Fayed (gespeeld door Khalid Abdalla) en hun vakantie op Al Fayeds jacht naar Saint Tropez. In dit deel komt ook het noodlottige ongeval aan de orde. Opmerkelijk genoeg nemen de makers van The Crown in dit deel wel heel veel creatieve vrijheid. Na haar dood ‘bezoekt’ ze Charles, Camilla en Elisabeth die ze troostend toespreekt. Daily Mail-reporter Richard Fitzwilliams noemde deze wending ,,smakeloos” en ,,volkomen bizar”. In het tweede deel dat medio december op de buis komt, is een grote rol weggelegd voor de romance van prins William en Kate Middleton. De koningin denkt na over de toekomst van de monarchie en Charles en Camilla mogen elkaar eindelijk het jawoord geven.
O RAN JE BOVEN 39
Probeer nu: Johma roomkaasspreads! Verkrijgbaar in het roomkaasschap
©Mars Nederland B.V. 2023
Geniet van een
VERWARMENDE KOP lipton thee
VA N H A RT E
gefeliciteerd
6
DECEMBER 1984
Sofia van Zweden: ex-naaktmodel én yogacoach Prinses Sofia van Zweden blaast op 6 december 39 kaarsjes uit! Voordat ze in de koninklijke familie werd opgenomen, leidde Sofia een behoorlijk losbandig leven als student en feestende 'pin-up girl'. Prinses Sofia – meisjesnaam Hellqvist – maakt sinds 2015 deel uit van de Zweedse koninklijke familie. Ze trouwde acht jaar geleden met prins Carl Philip, destijds een van de meest begeerde vrijgezellen. Voordat ze zich in het 'koninklijke leven' stortte, leidde ze een behoorlijk avontuurlijk en onconventioneel bestaan. Op haar twintigste poseerde mooie Sofia in een camouflagekleurige bikini met een boa constrictor voor een mannenblad.
Liefdessprookje Ook deed Sofia mee aan het reality-tv-programma Paradise Hotel, waarin ze onder meer een topless massage kreeg van een mannelijke deelnemer. Op de koop toe doken in de Zweedse roddelpers foto’s en verhalen op van Sofia’s tijd in New York, waar ze studeerde, yogalessen gaf en… zich in het nachtleven stortte. Ze danste met rapper Puff Daddy en zoende met de bekende pornoster Jenna Jameson tijdens een feestje in Las Vegas. Haar ontmoeting met prins Carl Philip vond plaats op een feestje in Stockholm, en dit zou het begin zijn van hun liefdessprookje. Om haar uiterlijk wat koninklijker te maken, verruilde ze de zonnebank voor klassieke japonnen en kapsels. In zijn huwelijkstoespraak in 2015 sprak Carl Philip over de uitdagingen die ze samen hadden overwonnen. ,,Telkens als we probeerden er een punt achter te zetten, bracht liefde ons weer samen. Elke keer als we apart probeerden te zijn, voelde mijn hart leeg.”
Storm van haat Terugblikkend op die moeilijke periode die ze destijds heeft moeten doorstaan, zei de prinses: ,,Ik kreeg een enorme storm van haat over me heen van mensen die een mening hadden over mij als persoon en over mijn relatie. Ik was verrast en het greep me absoluut aan. Het was erg hard.” Inmiddels heeft het Zweedse volk Sofia helemaal in het hart gesloten! Sofia en Carl Philip zetten zich volop in voor goede doelen en genieten samen volop van hun kinderen, de prinsen Alexander, Gabriel en Julian.
44 ORANJ E BOVE N
39 JAAR
O RAN JE BOVEN 45
*
Doos bevat max. 5% plastic, ontworpen om jouw PODS te beschermen.
Altijd buiten het bereik van kinderen houden. AISE – Meer info op keepcapsfromkids.eu
Willem I 24 augustus 1772 † 12 december 1843
Wilhelmina van Pruisen 18 november 1774 † 12 oktober 1837
Willem II 6 december 1792 † 17 maart 1849
Anna Paulowna 18 januari 1795 † 1 maart 1865
Wilhelmina 31 augustus 1880 † 28 november 1962
Hendrik 19 april 1876 † 3 juli 1934
Willem III 19 februari 1817 † 23 november 1890
Emma 2 augustus 1858 † 20 maart 1934
Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004
Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004
Beatrix 31 januari 1938 woont in kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche
Claus 6 september 1926 † 6 oktober 2002
Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Doorn
48 ORA NJ E BOVE N
Margriet Pieter 19 januari 1943 30 april 1939 wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn
Christina 18 februari 1947 † 16 augustus 2019
= Leden van het Koninklijk Huis
Willem-Alexander Máxima 27 april 1967 17 mei 1971 wonen in Paleis Huis ten Bosch, Den Haag
Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013
Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen
Constantijn Laurentien 11 oktober 1969 25 mei 1966 wonen in Den Haag
Alexia 26 juni 2005
Ariane 10 april 2007
Luana 26 maart 2005
Zaria 18 juni 2006
Eloise 8 juni 2002
Claus-Casimir 21 maart 2004
Leonore 3 juni 2006
O RAN JE BOVEN 49
Foto's: Hollandse Hoogte, RVD, Instagram
Catharina-Amalia 7 december 2003
Nieuw
SPA Reine Eco Pack 5L ®
Handig en meer ecologisch
Beter drinken. Beter leven. Met het nieuwe Eco Pack geniet je van de puurheid van SPA® Reine in een handige verpakking van 5 liter. Dankzij het compacte formaat en het kraantje, is het geschikt voor de hele famillie, en handig te gebruiken in de keuken, aan
tafel of bij elke andere gelegenheid. Het is ook geschikt voor de bereiding van babyvoeding. Bovendien bevat het Eco Pack 65% minder plastic* en is het volledig recycleerbaar.
*Gemiddelde plastic vermindering (in g/L) vergeleken met packs SPA® Reine 6x1L en 6x1,5L.
Maria Chiara 'betrapt' met Deense prins! Bloeit er iets moois tussen de Deense prins Christian en prinses Maria Chiara van Bourbon-Twee Siciliën? Zij spreekt van een warme vriendschap, maar ontkent dat er sprake is van een relatie... 522 ORANJ OR ORA O RA R AN NJJ E B NJE BOVE OV VE EN
Links: Christian en Maria Chiara waren samen bij de Grand Prix van Monaco. Zus Carolina plaatste de foto op haar Instagram: @carolinadebourbon.
P
rins Christian, de toekomstige koning van Denemarken, zou naar verluidt behoorlijk onder de indruk zijn van de charmes van de bekoorlijke Italiaanse aristocratendochter Maria Chiara van Bourbon-Twee Siciliën. Het is vooralsnog de vraag of de prinses hetzelfde voor de Deense prins voelt. In elk geval lijkt het erop dat de twee tieners goed met elkaar overweg kunnen en dat ze interesses delen op het gebied van muziek, sport en film. Ook niet onbelangrijk: beide families keuren de vriendschap goed. Volgens een bron van het doorgaans goedgeïnformeerde Spaanse tijdschrift Hola! voldoet de achttienjarige Maria Chiara aan de hoge eisen die in koninklijke kringen worden gesteld. Ze is grappig en slim en bekend met sociale media. Bovendien is ze, ondanks haar societybestaan, nooit betrokken geweest bij een schandaal.
Ware beauty Maria Chiara is de jongste dochter van prinses Camilla, dochter van de vermogende Italiaanse industrieel Camillo Crociani, en haar man prins Carlo van Bourbon-Twee Siciliën. Ze heeft een ouder zusje, prinses Carolina, dat ook al goed bedeeld is door moeder natuur.
Maria Chiara spreekt en schrijft Russisch, Engels, Italiaans, Spaans, Portugees en Frans.
Carolina is evenals Maria Chiara een ware beauty met blauw bloed. De familie van prins Carlo regeerde langer dan 150 jaar over het zuiden van Italië en Carlo is een van de twee leden van het huis der beide Sicilliën en hij claimt er het hoofd van te zijn.
Zeer intelligent Maria Chiara is niet alleen een schoonheid, ze is ook zeer intelligent. Ze spreekt en schrijft in maar liefst zes talen: Russisch, Engels, Italiaans, Spaans, Portugees en uiteraard Frans. Ze verblijft
O RAN JE BOVEN 53
afwisselend in Parijs, Monaco, St. Tropez en Rome en spee speelt verdienstelijk piano. Ook is ze sportief: va van tennis tot en met windsurfen. Maria Chiara sstudeert mode en sociale wetenschappe wetenschappen en is ambassadeur voor het Wereld Natuu Natuur Fonds voor Italië en Frankrijk.
Kalverliefde Sinds afgelope afgelopen zomer gonst het van de geruchten ove over de vriendschap, noem het een soort kalv kalverliefde, tussen Maria Chiara en de Deense prins. pri Ze werden samen gespot bij de Grand P Prix van Monaco. De foto, die werd gedeeld door zus Carolina op haar Insta, bleek het start startschot voor wilde speculaties en geruchtvor geruchtvorming. Deze prins Christian was recentelij recentelijk nog in het nieuws vanwege de feestelijkhe feestelijkheden rond zijn achttiende verjaardag, wa waarbij ook onze eigen prinses Amalia aanwe aanwezig was. Prins Christian, de beoogde erfge erfgenaam van de Deense troon, heeft altijd al d de aandacht getrokken vanwege zijn persoonlij persoonlijkheid en toewijding aan zijn koninklijke ver verantwoordelijkheden. Hij kiest er net als prin prinses Amalia voor om nog geen koninklijke toe toelage te ontvangen. Prinses Maria Chiara van Bo Bourbon-Twee Siciliën, aan de andere kant, is een intrigerende figuur met een rijke achtergro achtergrond en connecties in Europese adelkringen.
Loslippig Hoewel er ger geruchten gaan dat de toekomstige Deense troono troonopvolger verliefd is geworden op de Italiaans Italiaanse schone - Maria Chiara zou zelfs al op de thee zijn geweest bij koningin h Margrethe - houdt Maria Chiara het zelf op een 'vriendschap'. In een interview met de Italiaanse krant Corriere della Sera vertelt Maria Chiara dat zij en Christian al goede vrienden zijn sinds hun kindertijd. ,,Mij ,,Mijn vader Carlo is de peetvader van Christians jon jongere zus Josephine. De Bourbonverw familie is verwant aan bijna alle koninklijke families of voo voormalige heersers in Europa. Het is als een grot grote club: koning Felipe van Spanje is een neef va van mijn vader. Zelf heb ik een sterke band m met prinses Leonor.”
Veel plezie plezier Ook de Belgische Belg koninklijke familie was in de zomer vaak te gast bij Maria Ch Chiara's familie in St. Tropez. Een van haar beste vriendinnen is Alexand van Hannover, de jongste Alexandra dochte van Caroline van Monaco. dochter
54 ORA NJE NJ E B BOVE OVEN N
Foto's: Instagram carolinadebourbon
Prins Charles de Bourbon van de Twee Siciliën en zijn dochters prinses Maria Chiara (links) en prinses Maria Carolina (rechts) bij de F1 Grand Prix van Monaco op het Circuit de Monaco.
Op de vraag of zij en Christian een speciale vriendschap hebben, antwoordde Maria Chiara in de Italiaanse krant: ,,Met Christian is er inderdaad een goede klik, een goede vriendschap, we hebben veel plezier samen." Daarnaast complimenteerde ze hem omdat hij ’erg atletisch is, van hardlopen en tennis houdt, maar ook heel gedisciplineerd kan zijn’. Ook voegde ze eraan toe, om de opwinding enigszins uit de lucht te halen, dat ze zich ’niet kan voorstellen hoe het is om koningin te zijn’. ,,Ik zou graag mijn eigen modehuis willen oprichten, of samen met mijn zus."
Liefdesrelatie Koninklijke waarnemers en royalty-experts volgen deze 'vriendschap' op de voet. Het is duidelijk dat de Deense koninklijke familie al in de schijnwerpers staat en een liefdesrelatie tussen prins Christian en prinses Maria Chiara zou de aandacht nóg verder vergroten.
Maria Chiara is een ware wereldburger. Ze spreekt haar talen en woont afwisselend in Monaco, St. Tropez, Rome en Parijs.
O RAN JE BOVEN 55
R E E OB
PR U N
Perfect gepopt tot een heerlijke, knapperige snack! PopWorks heeft altijd de perfecte crunch, maar wordt nooit gefrituurd. Nu beschikbaar in 2 heerlijke smaken: Sweet & Salty en Sweet BBQ. **Than regular potato crisps
Italiaanse Passie uit Puglia! Het landgoed van TorreSanta ligt midden in nationaal park Alta Murgia, in de zuidelijke regio Puglia. De zomers zijn er zonovergoten en de bodem is er vruchtbaar. De Adriatische zee is dichtbij en zorgt voor afkoeling, waardoor de druiven hier perfect kunnen groeien!
Via della Piana is een prachtige reeks van dit wijnhuis met klassieke wijnen uit Puglia, waarmee je de pure Zuid-Italiaanse passie in huis haalt!
De wijnen van Via della Piana zijn exclusief verkrijgbaar bij Dirk
PRINSJES & PRINSESJES
Jonge royals zijn helemaal van deze tijd
Het erfgroothertogelijk paar van Luxemburg heeft voor de tweede keer hun jongste zoon, prins François, meegenomen op werkbezoek. Dit keer brachten ze een bezoek aan een pleintje in Mersch dat naar de prins is vernoemd. Het pleintje maakt deel uit van een sociaal-therapeutisch centrum dat kinderen van zes tot twaalf jaar ondersteunt.
Ontmoet de volgende generatie royals! Jong, dynamisch en vol koninklijk talent. Prinses Charlotte, prinses Leonor, prins George, Camille Rose Gottlieb en Lady Amelia Windsor zijn echt kinderen van deze tijd en ze schitteren in hun eigen stijl.
Lady Amelia Windsor, volgens velen ‘de mooiste royal van Groot-Brittannië’, combineert haar koninklijke achtergrond met een succesvolle modellencarrière. Als model en Londense societyfiguur met 120.000 Instagram-volgers, heeft de 27-jarige Lady indrukwekkende modeshows gelopen voor gerenommeerde merken zoals Dolce & Gabbana, Chanel en Bulgari. Ondanks haar 43ste plaats in de lijn van de Britse troonopvolging, staat ze te boek als een stijlicoon en heeft ze een plekje veroverd tussen modegroten als Meghan Markle en prinses Catherine.
Prinses Eugenie onthult haar 'Instadruk'! De jongste dochter van prins Andrew en Sarah Ferguson noemt Instagram 'het meest stressvolle ding' dat er is. ,,Voordat ik iets post, stuur ik zo’n vijf mensen een berichtje of het oké is, of ik geen spelfout heb gemaakt of dat ik niet in de problemen kom”, zo onthult Eugenie in de podcast White Wine Question Time.
58 ORANJ 58 OR O R A NJ RA RAN N JJE E B BOVE OV VE EN E N
haar eedaflegging inses Leonor tijdens pr e ns aa Sp de Letizia, lde Felipe en koningin e verjaardag straa ar ouders, koning Op haar achttiend Ha . nt me ste og rle pa ho e maar ook de or het Spaans t alleen medailles, aan de grondwet vo ge royal ontving nie jon sieraad opleverde. De n. sch oli ige tu mb ge sy waren trotse een stralend en ar ha t wa , ng tti ke e-hals Spaanse burgerord
Camille Rose Gottlieb, de 25-jarige dochter van prinses Stéphanie van Monaco en haar voormalige bodyguard Jean Raymond Gottlieb, heeft absoluut de looks van haar moeder geërfd, maar ook haar passie voor mode en paardrijden. Camille Rose belichaamt de moderne adel van de 21ste eeuw.
De jonge prins George maakte zijn internationale sportdebuut in Marseille, waar hij samen met zijn vader, prins William, Wales aanmoedigde tijdens de Rugby World Cup. De jonge prins leek, net als zijn vader, helemaal op te gaan in de wedstrijdspanning.
O RAN JE BOVEN 59
HET WACHTEN WAARD HET H E T WACHTEN WA C H T E N WAARD WA A RD
LANGER GEBROUWEN Met u gebrouwen gebrouwen. Geen een 18, alcohol alcoh Met Met et trots trots tro rots ts voor voor voo oor u oor g geb ge gebrouwen. eb brrouw ou o uwe we en n.. G n G Geen een ee en 18 1 18 18, 8, geen geen ge geen e a alcohol lcoh lc coh oh hol olll
door Hans Jacobs PRI NS ES :‘D I E V O G EL B IJT TO CH N IET ? ’
D IAN A’ S DOOD NAGE SPE E LD IN THE CRO WN!
Beatrix geniet volop van natuur op Antillen Prinses Beatrix toonde haar onverminderde vitaliteit en avontuurlijke karakter tijdens haar reis aan de Cariben. Zelfs toen een nieuwsgierige geelschouderpapegaai haar kapsel inspecteerde, liet zij zich niet van de wijs brengen.
P
rinses Beatrix draait er niet omheen wanneer ze aan het einde van haar werkbezoek aan Curaçao en Aruba met de media praat: ,,Als ik hier ben, ben ik meteen helemaal gelukkig.” Als koningin heeft ze dit soort persontmoetingen met opnameapparatuur en draaiende camera's nooit gehad. Om er nu mee te beginnen, kort voor haar 86ste verjaardag, is een grote
62 ORA NJ E BOVE N
stap. Maar op de eilanden is alles anders, zoals ze zelf bevestigt. De verslaggever van Oranje Boven wordt ook betrokken bij dit gevoel. ,,Ik hoop dat u hier ook mooie dingen heeft gezien en dat u ook blij was dat u hier was.” Beatrix is beschermvrouw van DCNA, de Dutch Caribbean Nature Alliance. Dat is de koepelorganisatie die zes aangesloten natuurclubs – één op elk van de zes eilanden
,,Als ik hier ben, ben ik meteen helemaal gelukkig”, merkte de prinses op.
van de vroegere Nederlandse Antillen – met raad en daad bijstaat. De prinses neemt haar taak als beschermer serieus. ,,Jullie moeten me wel gebruiken, heeft ze vaak gezegd”, zo verklapt DCNA-directeur Arno Verhoeven.
Speelruimte Sinds de troonsafstand in 2013 heeft de prinses meer speelruimte en tijd om zelf op de eilanden te zien hoe de natuurorganisaties werken, wat hun problemen en uitdagingen zijn en hoe de kwetsbare natuur verbeterd kan worden. ,,Ik zie mooie dingen en enthousiaste mensen die keihard werken om het hier mooi en goed te houden en om de natuur ook te onderhouden. Dat is altijd enorm inspirerend”, zegt Beatrix. In de afgelopen tien jaar heeft ze alle eilanden bezocht en met de reis naar Curaçao en Aruba begint een tweede ronde. ,,Ze wordt natuurlijk wat ouder. We proberen daarom haar programma licht te houden”, zegt DCNA-voorzitter Hellen van der Wal.
Goofy geaaid en een dag later wordt soortgenoot Cyrill, die een tijdlang onder behandeling is geweest van dierenarts Odette Doest, door de prinses vrijgelaten. ,,Joepie!”, roept de prinses enthousiast. De lora’s of geelschouderpapegaaien, die in 1947 op Aruba waren uitgestorven, worden bezocht op een geheime plek in Parke Nacional Arikok. Beatrix geeft ze te eten. ,,Ze bijten toch niet?’’, klinkt het bezorgd. Wanneer een nieuwsgierige lora zich boven haar nestelt en zelfs haar kapsel in de snavel neemt, merkt Beatrix op: ,,Als we het maar droog houden.” Gelukkig gedragen de vogels zich keurig. ,,Het is fijn om beschermvrouw van een organisatie te zijn die zo goed doet. Echt mooi”, besluit Beatrix.
Stilzitten De agenda is inderdaad minder gevuld dan vijf of tien jaar geleden, maar de prinses houdt niet van stilzitten en voegt zelf nieuwe onderdelen aan het programma toe. Zoals een uitstapje naar buurttuin Hòfinan Ser’i Otrobanda in Willemstad. Eerst wordt de tamme kuifkarakara Prinses Beatrix toonde zich onvermoeibaar.
O RAN R A N JE JE B BOVEN OVEN 63
Prinses Alexia, méér dan het reservebankje ROYALTY KENNER aan het
woord JEROEN SNEL Royaltydeskundige Jeroen Snel volgt de Europese vorstenhuizen op de voet. In zijn column in Oranje Boven schrijft hij gepassioneerd over zijn belevenissen in de voetsporen van de Europese royals.
Ietwat onwennig stapt ze z het podium op. Ze pakt een schaar s van een rood fluwelen kussen en snijdt het touw door. ,,Spannend”, zegt prinses Alexia nog, waarna de fles champagne tegen de scheepsromp van de ‘Vox Alexia’ knalt...
O RAN JE BOVEN 65
De doop van het schip dat haar naam draagt, is de eerste officiële handeling van prinses Alexia.
P
rinses Alexia wenst de Vox Alexia en haar bemanning een behouden vaart. Het is gelukt: haar eerste officiële handeling zit erop. Bij vertrek laat Alexia weten dat er misschien meer optredens in het verschiet liggen. Haar oprechte uitspraak dat ze het spannend vond, maakte haar misschien wat onzeker, maar tegelijkertijd ontwapenend. Hierdoor won ze onze sympathie. Opnieuw blijkt dat Willem-Alexander en Máxima hun dochters fantastisch hebben opgevoed. De prinsessen zijn gewoon gebleven; Amalia, Alexia en Ariane zijn verwend noch verwaand.
Noordeinde naar de Koninklijke Schouwburg, waar haar vader de troonrede zal uitspreken. Eenmaal aangekomen en uitgestapt, moet ze wachten op die andere koets – de belangrijkere koets met haar vader, moeder en Amalia. Hoewel ze daar best bij had gekund, schrijft het protocol voor dat de Glazen Koets op Prinsjesdag is voorbehouden aan de Koning, diens echtgenote en opvolger.
,,Britse reserve koos voor drank, sigaretten en minnaars’’
Protocol Tien dagen later zagen we prinses Alexia opnieuw, en dan heb ik een beetje met haar te doen. Het is Prinsjesdag. Samen met prins Constantijn en prinses Laurentien rijdt Alexia in een koets van Paleis
66 ORANJ E BOVE N
Pijnlijk duidelijk
Tot dit moment leken de zussen altijd elkaars gelijken. Ze maakten gezamenlijk hun opwachting bij fotomomenten (kregen evenveel aandacht) en deden op 'gelijke voet' mee aan Koningsdag. Alexia en Ariane hoefden niet achter Amalia te lopen, simpelweg omdat zij de Prinses van Oranje is. Maar op deze eerste Prinsjesdag van Alexia is er wel een groot verschil merkbaar: een tweedeling tussen de troonopvolger en de reserves. Nu wordt voor het eerst pijnlijk
COLUMN Links: de Glazen Koets is bestemd voor de Koning, diens echtgenote en opvolger. Alexia nam plaats in de Gala-glasberline-koets.
Foto boven: koningin Elizabeth (links) met prins Philip en prinses Margaret.
duidelijk dat Alexia en binnenkort ook Ariane 'reserve koninginnen' zijn, 'voor het geval dat'.
Minnaars Twee generaties eerder zagen we hoe in Engeland de zus van koningin Elizabeth, 'reservekoningin' Margaret, ongelukkig was met de rol waarin ze eigenlijk niets hoefde te doen. Ze bracht dagenlang depressief door in bed, omringd door drank, sigaretten en minnaars die niet haar echtgenoot mochten zijn. Met haar grote liefde, Pete Townsend, had ze niet mogen trouwen. De oorlogsheld was de dertien jaar jongere prinses 'onwaardig' vanwege zijn 'gewone komaf' en gescheiden status.
Mentale gezondheid Toch gaan Willem-Alexander en Máxima daar, ondanks het protocol en de koetsindeling op Prinsjesdag, anders mee om. Ons koningspaar hecht veel waarde aan mentale gezondheid: je goed voelen, je eigen talenten ontdekken en niet achter onbereikbare doelen aanjagen. Ze benadrukken het belang van 'tijd nemen' om erachter te komen wie je écht bent. Dit geven
ze niet alleen mee aan gewone Nederlanders, maar ook aan hun kinderen. Niet voor niets heeft Alexia het Atlantic College in Wales gevolgd, net zoals Ariane nu in Italië. Het voornaamste doel van deze school is zelfontdekking: het vinden van je eigen talenten, identiteit en persoonlijkheid. Hier draait het er niet om de tweede of derde te zijn, maar simpelweg jezelf op de eerste plaats te zetten.
Het tij keren Daarom voorspel ik geen Britse taferelen in Nederland. Ons koninklijk gezin is liefdevol en hecht en dat zal vermoedelijk zo blijven. Er is een rol voor alle drie de prinsessen. Zoals Alexia deze zomer vertelde bij het fotomoment, zal ze Amalia steunen waar ze maar kan. Willem-Alexander en Máxima hebben met hun dochters goud in handen. Steeds meer jongeren verliezen interesse in de monarchie, maar wie weet kunnen de drie A'tjes dit tij keren en ook hun leeftijdsgenoten aanspreken.
O RAN JE BOVEN 67
Willem-Alexander en Máxima bij koning Otumfuo Osei Tutu II.
OR A NJE B O V EN N EEM T KO N IN G EN O N DER DE LO EP
AFRIKAANSE ROYALTY MET BLAUW BLOED! 70 ORANJ E BOVE N
Foto: Gareth Fuller/WPA Pool/Shutterstock
Koning Charles ontvangt Otumfuo Osei Tutu II in Buckingham Palace.
Charles, Willem-Alexander, Felipe, Carl Gustaf, Harald, het zijn namen die we in Europa associëren met het koningschap. Maar hoe zit dat met Otumfuo Osei Tutu of Mswati III? Het Afrikaanse continent heeft veel koningen. Oranje Boven neemt een aantal ‘gekroonde hoofden’ onder de loep. Otumfuo van de Ashanti, zéér invloedrijk
O
sei Tutu II (73) is sinds 1999 de zeer gerespecteerde en invloedrijke koning van de Ashanti, een grote gemeenschap in Ghana. Volgens Forbes bezit de koning een slordige €8 miljoen; hij is één van de machtigste en meest gerespecteerde koningen in Afrika. Bij naam is Otumfuo Osei Tutu II rechtstreeks in opvolging van de zeventiende-eeuwse stichter van het Ashanti-rijk, Otumfuo Osei Tutu I. Vóór de Europese kolonisatie was de Ashanti Confederatie een belangrijke staat in West-
Afrika. Ze verdienden veel geld dankzij de enorme goudvoorraden in de regio, maar ook aan de slavenhandel. Het grondgebied van het koninkrijk van de Ashanti ligt in het zuiden van Ghana in de gelijknamige regio Ashanti. De Ashanti-koning is sinds 2005 getrouwd met Julia, met wie hij zeven kinderen heeft. Otumfuo bezit veel onroerend goed en heeft een zeer waardevolle collectie kroonjuwelen. Op 6 mei 2023 woonde de Ashanti-koning in Londen de kroning van Charles en Camilla bij.
O RAN JE BOVEN 71
Prins Charles samen met de Ooni van Ife, Adeyeye Ogunwusi.
Ojaja II van Ile-Ife: zes huwelijken in drie maanden Adeyeye Enitan Ogunwusi, Ojaja II, is sinds 2015 de traditionele koning van Ile-Ife, een oude stad in het zuidwesten van Nigeria. De 49-jarige Adeyeye is de 51ste Ooni (heerser) van het koninkrijk. Zijn geboorte was voorspeld. Zijn moeder gaf hem de naam Enitan (Beroemd). Zijn opa noemde hem Adeyeye. Die naam verwijst naar iemand die geschikt of waardig is voor koninklijkheid. Met tienerliefde Omolara Olatubosun kreeg hij dochter
Adélá, maar tot een huwelijk kwam het niet. Wel gaf hij zijn jawoord aan respectievelijk Adebukola Bombata (dit huwelijk strandde) en Zaynab Otiti Obanor (na een jaar gaf zij er de brui aan). Echtgenote nummer drie, Profeet Morenike Naomi Oluwaseyi, kondigde na drie huwelijksjaren de scheiding aan, maar het paleis sprak dat scheidingsnieuws tegen. In 2022 trouwde de koning in een periode van drie maanden nog eens met zes vrouwen.
Fredrick van Ugbo: horloge van $1 miljoen Fredrick Obateru Akinruntan is de traditionele onele ens koning van Ugbo (Zuidwest-Nigeria). Volgens aats Forbes Magazine staat hij op de tweede plaats eft van rijkste koningen in Afrika. Fredrick heeft 12, een op maat gemaakte Rolls-Royce uit 2012, vergelijkbaar met die van wijlen koningin Elizabeth. In een interview met Daily Post liet en de 73-jarige koning trots weten: ,,Ik heb een elfde horloge van $1 miljoen en ik gebruik hetzelfde type auto als de koningin van Engeland." Voor Afrikaanse begrippen heeft Fredrich a en weinig vrouwen: ‘slechts’ twee. Olori Stella Olori Yetunde. Zijn nageslacht bestaat uit acht kinderen. Volgens dochter Omobolanle is wust Fredrick een fantastisch mens die zich bewust ociaal, is van zijn bijzondere positie: ,,Hij is zeer sociaal, maar niet het type dat graag naar feestjes gaat vanwege zijn status. Mijn vader heeft rt zijn vrienden met wie hij uitgaat en hij probeert tatus.” privéleven in balans te brengen met zijn status.”
72 ORA NJ E BOVE N
Koning Fredrick Obateru Akinruntan.
Koning Mswati III van Eswatini tijdens een Rietdans.
Mswati III van Swaziland: jaarlijks een nieuwe bruid M Mswati III is de laatste absolute monarch v van Afrika. Hij regeert zonder grondwet en o ontslaat en benoemt ministers naar believen. D De 55-jarige Mswati III zit sinds 1986 op de tr troon en heeft vijftien (inmiddels misschien ze zelfs meer) vrouwen. Hij mag zoveel vrouwen tr trouwen als hij wil en kan onderhouden. Tijdens e een jaarlijks ritueel kiest de koning een nieuwe vr vrouw uit vijftigduizend meisjes die voor h hem dansen. Officieel heeft hij ‘slechts’ twaalf e echtgenotes omdat de huwelijksvoltrekking p pas plaatsheeft nadat de vrouw zijn kind heeft g gebaard. Mswati heeft 25 kinderen. Zijn vader,
Sobhuza II, had overigens maar liefst 125 echtgenotes. De kinderen van de eerste twee vrouwen kunnen nooit koning worden. Meestal wordt een van de nazaten van zijn laatste echtgenote koning. Het totale vermogen van de koning wordt op meer dan tweehonderd miljoen dollar geschat. Koning Mswati III bepaalde op zijn vijftigste verjaardag (dat was tijdens de vijftigste onafhankelijkheidsviering) dat Swaziland voortaan weer Koninkrijk van eSwatini zou heten. Swatini betekent ‘land van de Swazi's’, dat was de naam van het koninkrijk voordat het land werd gekoloniseerd.
O RAN JE BOVEN 73
Misuzulu tijdens de heropvoering van de Slag bij Isandlwana. Die strijd vond plaats in 1879 en was het eerste grote treffen tussen het Britse Rijk en het Zoeloekoninkrijk. De Zulu-koning zou afgelopen zomer in het ziekenhuis zijn beland na een poging tot vergiftiging, maar het hof ontkent dat.
Letsie III van Lesotho, de enige katholieke koning Letsie III de koning van Lesotho, een onafhankelijk koninkrijk dat volledig wordt omsloten door ZuidAfrika. Het grootste deel van het land ligt duizend meter boven zeeniveau. Lesotho wordt daarom vaak aangeduid als het ‘Koninkrijk in de Hemel’. De zestigjarige Letsie is de enige katholieke koning van Afrika. Het is voor de tweede keer dat hij de troon mocht bestijgen. Zijn eerste regeerperiode was van 1990 tot 1995. Na politieke onrusten en een korte ballingschap keerde hij in 1996 terug. De koning trouwde twee keer. Zijn eerste echtgenote was Karabo Motšoeneng met wie hij in 1996 huwde, kort voordat hij opnieuw op de troon kwam. Zijn tweede echtgenote is Masenate Seeiso. Sinds 2000 is zij de koningin van Lesotho. Het paar heeft drie kinderen: twee dochters en een zoon. Koning Letsie III van Lesotho.
74 ORA 74 OR R A NJ RA NJE B BOVE O VE VEN EN
Zoeloekoning Misuzulu gaf zijn land oude naam Misuzulu Sinqobile kaZwelithini is de traditionele koning van de Zoeloes. De 49-jarige Misuzulu is de negende Zoeloekoning van de Zoeloe-natie. Hij is de zoon van Zoeloe-koning Goodwill Zwelithini kaBhekuzulu, die in 2021 is overleden. De Zoeloenatie is een van de grootste etnische groepen in Zuid-Afrika. De koning wordt gezien als een symbool van eenheid en identiteit voor de Zoeloegemeenschap. Misuzulu krijgt van Zuid-Afrika een toelage van ongeveer €4,8 miljoen; hij heeft de beschikking over privéjets en bezit een aantal exclusieve auto’s. Misuzulu is getrouwd met Ntokozo Mayisela en heeft twee wettelijke kinderen (twee uit zijn huwelijk met Ntokozo) en een derde kind met prinses Wezizwe Sigcau van Pondoland, aan de Afrikaanse oostkust. Ook ging al eerder het gerucht dat hij twee kinderen heeft verwekt bij een huishoudelijke hulp (nota bene een bloedverwant) van zijn overleden moeder: Sibongile Winifred Dlamini.
Mohammed van Marokko wordt ‘King Cool’ genoemd De bekendste koning van het continent is Mohammed VI van Marokko. Zijn vermogen wordt geschat op zo'n €1,6 miljard. Mohammed (60) heeft twaalf paleizen waar in totaal elfhonderd dienaren werken, daar hangt een prijskaartje aan van €4,6 miljoen per maand. De koning heeft een uitgebreid wagenpark (circa zeshonderd auto’s); een horlogecollectie, een kasteel in Frankrijk, een peperduur zeiljacht en twee privévliegtuigen. Vanwege zijn voorliefde voor luxe wordt hij ook wel King of Cool genoemd. Maar hij zet zich sinds zijn kroning in 1999 ook in voor zijn land. Hij probeert de levensomstandigheden van zijn bevolking te verbeteren en voerde hervormingen door op het gebied van democratisering, mensenrechten en de economische ontwikkeling. De koning is getrouwd met Lalla Salma (45). Al geruime tijd gaan er geruchten dat ze gescheiden leven; ze worden al jarenlang niet meer samen gesignaleerd. Het hof ontkent dat ze uit elkaar zijn.
Koning Mohammed VI (midden) geflankeerd door kroonprins Moulay Hassan (links) en zijn broer, prins Moulay Rachid (rechts).
O RAN JE BOVEN 75
GAAT TOT
3X
LANGER MEE
IN KOUDER WATER*
=
*(23°C) t.o.v. verdunde imitaties
KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK
VORSTELIJK lezen & kijken
Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke wereld van monarchen, adel en politiek selecteert Oranje Boven een aantal ‘royale’ boeken, biografieën en naslagwerken.
Het reisboek van Willem van Oranje Koninkrijken van Midden-Europa
Het verhaal van Nederland, Oranje-Nassau
Midden-Europa heeft door de eeuwen heen veel omwentelingen doorgemaakt, maar veel weten we er eigenlijk niet van. Het bestond uit een mengeling van koninkrijken, hertogdommen en andere rijkjes, die niet altijd even vriendelijk met elkaar omgingen. Martyn Rady, schrijver van het boek De Habsburgers, neemt de lezer mee naar deze onbekende wereld en laat zien dat dit deel van Europa meer is dan een eeuwenlang betwist gebied. Naast Polen en Tsjechië komen ook andere gebieden zoals Oekraïne, Zwitserland en delen van Duitsland aan bod.
Na het succes van de tv-serie Het verhaal van Nederland komt er nu een boek over de bekendste familie van ons land. Het boek van de hand van Dorine Hermans en Marchien den Hertog verschijnt in januari, maar kan nu al worden besteld. De uitgever belooft een verhaal over vorsten en volk, over macht en verval, over huwelijken en kinderen, over geloof en geluk en liefde en dood. Dit verhaal strekt zich uit van Willem van Oranje tot en met onze huidige koning Willem-Alexander en onze toekomstige koningin, prinses Amalia.
Martyn Rady ISBN 9789000376681
Dorine Hermans ISBN 9789046831649
78 ORANJ E BOVE N
De vader des vaderlands, Willem van Oranje, leidde een rusteloos leven. Vanaf het moment dat hij als elfjarige het ouderlijk huis verliet, was hij altijd onderweg. Niet met de auto of de trein, maar met de simpele en tijdrovende vervoersmiddelen van de zestiende eeuw: te paard of in een koets. Hij bezocht zijn bezittingen, leidde veldtochten en sloeg soms op de vlucht. Op fraaie wijze is nu in beeld gebracht waar Willem naartoe ging en verbleef. Voor de lezer een bijzondere reis terug in de tijd. René van Stipriaan ISBN 9789021469850
De hartenkoningin
Het leven van Elizabeth Stuart
In de schaduw van de keizerin Het leven van Maria Theresia van Oostenrijk en drie van haar dochters
Maria Theresia (1717-1780) heeft als keizerin van Oostenrijk en koningin van onder andere Hongarije een belangrijke stempel nis gedrukt op de geschiedenis van Europa. Toen ge Maria Theresia op 23-jarige leeftijd aantrad, was de gedachte dat een vrouw niet in staat zou zijn om e het rijk te behouden en te verdedigen. ,,Ik bevond mij iet, zonder geld, zonder krediet, en zonder leger, zonder eigen n ervaring en kennis en ten slotte ook zonder enige raad”, zei de keizerin overr haar beginjaren. Maar ze wist stand te houden. Het boek vertelt ook het verhaal van drie van haar dochters, onder wie de beroemde Franse koningin Marie Antoinette, echtgenote van koning Lodewijk XVI. Beiden werden in 1983 onthoofd. Nancy Goldstone ISBN 9789401919197
El Elizabeth Stuart (1596-1662) is in ons land onbekend en ze zelfs in haar geboorteland Schotland kennen weinigen de deze koningsdochter, zus en later ook tante van Engelse en Schotse koningen. Ook bekleedde ze kortstondig de tit oningin titel van koningin va men, samen van Bohemen, m met haar echtgenoot Fr Frederik. Na dit av avontuur in het hu sjechië huidige Tsjechië ve vestigde het echtpaar zi durig in Den zich langdurig er haar leven Haag. Over e vertellen valt veel te beurt in en dat gebeurt rafie zéér deze biografi uitvoerig. kkerman Nadine Akkerman 9021468716 ISBN 9789021468716
De achterblijvers Het Hof na de vlucht van Wilhelmina, 1940-1945
Historici keken begin oktober verrast op toen één enkele voetnoot in boek De achterblijvers voor een kleine mediastorm zorgde. Auteur Flip Maarschalkerweerd,
voormalig li di directeur t van het Koninklijk Huisarchief, vond in het privéarchief van prins Bernhard diens lidmaatschapskaart van de NSDAP. Bernhard beweerde tot aan zijn overlijden in 2004 nóóit lid te zijn geweest van de nazipartij, hoewel in 1996 al een kopie was gevonden. De vondst bevestigde slechts wat iedereen al wist. Het boek vertelt hoe de hofhouding de oorlogsjaren doorstond en hoe koningin Wilhelmina hen na terugkeer onheus behandelde. Flip Maarschalkerweerd ISBN 9789463822923
O RAN JE BOVEN 79
VIER DE FEESTDAGEN MET SHEBA®
Verwen je kat tijdens de feestdagen met de beste SHEBA® variaties
De luxe maaltijden van SHEBA® zijn onmogelijk te weerstaan voor jouw kat. De variatie in smaken en texturen zorgt keer op keer voor een waar feestmaal.
©Mars Nederland B.V. 2023
Kijk op www.remia.nl voor receptsuggesties of volg ons op social media.
INDRUKWEKKEND STAATSIEPORTRET! 82 ORA NJ E BOVE N
Daar staat hij dan, in vol ornaat. Koning Willem-Alexander kijkt ietwat stuurs in de lens van celebrity fotograaf Anton Corbijn. Aan zijn zijde staat Máxima, zijn grote liefde en toeverlaat. Tien turbulente jaren op de troon liggen achter hem; het was dus tijd voor een nieuw staatsieportret.
D
e vorige serie staatsieportretten was nog van de hand van de fenomenale Erwin Olaf, die eerder dit jaar op 64-jarige leeftijd overleed. Olaf ontwierp in 2013 ook de euromunten met daarop de beeltenis van koning Willem-Alexander, toen die werd ingehuldigd. Willem-Alexander en koningin Máxima lieten in een reactie op zijn overlijden weten Olaf te zullen missen. ,,Nederland verliest een eigenzinnige, uitzonderlijk getalenteerde
fotograaf en een groot kunstenaar. Wij gedenken hem met warmte en zijn dankbaar voor het oeuvre dat hij nalaat en voor de vele bijzondere momenten met hem."
Furore Voor de nieuwe staatsieportretten is topfotograaf Anton Corbijn gevraagd. Corbijn, tevens regisseur, werd ook bekend als vaste fotograaf van popband U2. Hij maakte furore
O RAN JE BOVEN 83
de perfecte friet om te dippen!
Het is helemaal van nu! Borrelen met friet en zelfgemaakte dips. Met onze nieuwste aanwinst Grip ’n Dip wordt het helemaal een feestje! Door de ‘scoop’ vorm dipt de friet perfect. Super krokant uit de airfryer, oven of frituur. Kijk voor de lekkerste dips op aviko.nl/dippertime
met zijn typische zwart-wit foto’s waarmee hij speelt met scherpte en diepte. In 2011 kreeg hij uit handen van toenmalig prinses Máxima de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs uitgereikt.
De meester Voor de gangbare staatsieportretten is dat een ongeschikte kunstvorm. Het staatshoofd en zijn echtgenote kunnen natuurlijk niet met een onscherpe foto in openbare gebouwen hangen.
Van de zeven vrijgegeven beelden zijn er zes dan ook meer ‘gewoontjes.’ Als ‘toetje’ mocht Corbijn toch even zijn gang gaan. Dat levert een iconisch werk op met eeuwigheidswaarde. Een gewaagd beeld waarbij de Koning op de voorgrond iets vervaagd is en de focus ligt op zijn echtgenote: Máxima, de Evita van de Lage Landen. Het beeld roept associaties op met de foto van het U2-album The Joshua Tree uit maart 1987. En toont de meester Corbijn.
DE MEDAILLES VAN WILLEM-ALEXANDER Willem-Alexander draagt het Ridder-Grootkruis in de Militaire Willemsorde en de ster van het Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Daarnaast draagt hij op volgorde van links naar rechts (vanuit perspectief van de kijker): 1) Grootmeester in de Orde van de Nederlandse Leeuw 2) Grootmeester in de Orde van Oranje-Nassau 3) Grootmeester in de Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau 1 2 3 4 5 6 7 4) Grootmeester in de Huisorde van Oranje 5) Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier 6) Inhuldigingsmedaille 2013 7) Erecommandeur van de Johanniter Orde in Nederland 8) Elfstedenkruis
8
O RAN JE BOVEN 85
DE ENIGE ÈCHTE
NU OOK PLANTAARDIG
puzzels
© www.puzzelpro.nl
Woordzoeker B C E K A A R P S E O T A T D
R G E H O E T N IJ E R L D I I R N A E M R R I A I N O R K P
C N L M A L E I F A R G O I B
E S J L A H I A N R G U M P G T H C E R R T O N Z S N A D R I N F O I R L W S H C E S B O
A I Z R L U E R E T A B S A A E R S E L V M H F T E T O W E O R M R V E G A L L E I N A I
I A M U G T E D A R A P V R R
T S M R M A A E K D T A J B E
E S A A P A O L A N E H T A U
L A Y O R T S T O A U E E G S
F N Y E T S N E K A R D F N S
De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze af. De overgebleven letters vormen, achter elkaar gelezen, de oplossing. ANDREW ARUBA ATHENA BIOGRAFIE BONAIRE CLAUS
DINER DRAKENSTEYN EEDAFLEGGING ELÉONORE ELIANE EMMA
FILIP GABRIËL GRAAF GROOTMEESTER HARALD INFORMATEUR
ISLA JAIME KATE KROON LECH LETIZIA
Stuur de goede oplossing in vóór 1 maart 2024 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel
88 ORANJ E BOVE N
MARILÈNE NASSAU PAOLA PARADE REUSS ROYAL
RIJTOER SAMUEL STAATSRECHT TIARA TOESPRAAK VLAG
VORSTELIJK WINDSOR ZARIA
Oplossing herfstpuzzel:
Willem Alexander: erelid IOC
Sudoku
5 1 4 9 4 6 7 2 7 5 9 3 1 9 4 8 6 9 8 6 1 3 7 4 2 1 3 6 5 3 8 5 7 2 4 6 9
4 7 1 9 2 8
7
4
3 8
2 5 1 8 6 3 5 5 4 7 2 6
1
8 5 6
Geef grenzeloos plezier
Achter de paleismuren Monarchie door Kemal Rijken is een boeiend boek dat de geschiedenis en uitdagingen van Europese koningshuizen belicht. Het beschrijft hoe vorstenhuizen sinds de Tweede Wereldoorlog de gebeurtenissen in Europa hebben beïnvloed. Het boek bevat exclusieve foto's en boeiende verhalen en is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in Europese royalty.
Winnen!
Oranje Boven verloot een exemplaar van Monarchie van Kemal Rijken. Stuur je oplossing van de woordzoeker in op oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel
De Good4fun Giftcard: hét cadeau waar je iedereen mee verrast! Van razendsnelle rondes op het circuit tot ongebreideld shoppen voor de nieuwste fashion trends, met deze giftcard zijn de mogelijkheden grenzeloos. Jij bepaalt zelf het gewenste bedrag en voilà, na betaling wordt de giftcard direct verzonden per e-mail of post! Kijk voor meer info op good4fun.nl
Winnen!
Oranje Boven verloot een Good4Fun Giftcard ter waarde van €50. Om kans te maken, stuur je de goede oplossing van de woordzoeker online in op: oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel
O RAN JE BOVEN 89
Geniet deze kerst met Koopmans!
Scan de QR code vo meer kerstinspiratie oren lekkere recepten
Maak het kerstdiner ner nog lekkerder met Koopmans Bladerdeeg. Hiermee Hie maak je eenvoudig heerlijke gerechten voor de hele familie. Van hartige carpaccio tompoezen met pesto als voorgerecht, beef wellington als hoofdgerecht, tot een tarte tatin met peer als dessert. Wat maken jullie deze kerst?
Dan ben je thuis.
DE ORFOT AN OK JE EU BO ZE VE VA N N
VOLGENDE KEER IN V
De volgend Oranje B e o verschij ven nt in MAART
DER SCHOONVA NIS EN D S IN PR N VA T RD O W E SS UIT LI KONING VAN MALEISIË
Colofon ORANJE BOVEN Het grootste redactioneel onafhankelijke royaltymagazine van Nederland met een oplage van 650.000 exemplaren! Gratis meenemen bij alle supermarkten van Dirk van den Broek, en bij de Dirck3-slijterijen. Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie Trusted Media Publishers, Amsterdam Medewerkers Matthieu Slee, Hans Jacobs, Jeroen Snel, Josine Droogendijk, Anette de Vries
DEZE PRINSEN ZIJN NOG VRIJGEZEL!
STRAKS OOK JETSETLEVEN VOOR ALEXIA? Oranje Boven kalender 9 januari Prinses Catherine (42)
19 januari Prinses Margriet (81)
Fotografie RVD/Jeroen van der Meyde, PPE, Hollandse Hoogte, (AP Photo etc.), Netflix, Jurjen Donkers, mk2films Thomas Schenk, ANP. Trusted Media Publishers BV Redactie Trusted Media Donauweg 10 1043 AJ Amsterdam Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld.
4 februari ruari Prinses ses Marilène lène (54) 4)
O RAN JE BOVEN 93
a a l m t i j e d k , j i l r e e h e l f ! a n t Ee o op
z
M kuns et 200g gr oe tmati ge kleu nte en zonder i n ma r ar 8 mi - en smaakstoĢen, nuten op ta fe l !