Oranje Boven 3 September 2017

SEPTEMBER 2017

Bewogen afscheid van Jorge Zorreguieta

INTERVIEW

Prinses Margriet REPORTAGE:

Trotse koning showt zijn gezin

De Oranjes in Italië

Het geheim van een koninklijk huwelijk

© 2017 The Coca-Cola Company. Fanta is a registered trademark of The Coca-Cola Company.

ONTDEK ONZE ZERO VARIANTEN MET MINDER DAN 10 KCAL PER 250ML. FANTASTISCHE SMAAK, GEEN CALORIEËN.

10

kcal

ONZE MID-CAL VARIANT BEVAT MINDER DAN 75 KCAL PER 250ML.

75

kcal

AUTHENTIEKE SMAAK MET MEER DAN 75 KCAL PER 250ML.

75

kcal

Niet te geloven, zo uit de oven!

Ruime keuze borrelhapjes Heerlijk krokant uit de oven en Airfryer Zonder kunstmatige geur- en smaakstoffen En zoals altijd mmm van Mora Volg ons op:

www.mora.nl

DEZE MAAND

34

Terug naar de Jumbo VI

11

Burendag 2017 Interview met prinses Margriet

7 vragen aan Bert Wassenaar

OR ANJ E BOVE N

Royaal Journaal Afscheid Jorge Zorreguieta Modekoningin Máxima De prijs Van harte: prinses Aimée Koninklijk eten met Marina Stamboom Oranjes Koningshuis Thailand Paleizen en Musea Eropuit: Delft Royalty Glamour Oranje Fonds Koninklijke Bibliotheek Quizz Koninklijke puzzel Strip Willem & Max

64

82

Prinsjes en prinsesjes 6

29

8 18 22 34 40 44 48 50 54 56 60 69 78 87 88 93

22

Column Jeroen Snel Blauw Bloed

Team Eikenhorst Geachte lezer, Met het najaar in aantocht maken koning Willem-Alexander en zijn gezin zich op voor een paar drukke maanden.

Het koningspaar vertrekt in oktober voor een staatsbezoek naar Portugal.

Traditioneel vergt dit een grondige voorbereiding. Zo laten ze zich voorafgaand aan zo'n bezoek bijpraten door kenners van de geschiedenis en cultuur van het te bezoeken land.

Het is dus aanpoten op Villa Eikenhorst. Hoe de Koning en Koningin dat volhouden? ,,We houden van ons werk, en we zijn een team”, sprak koningin Máxima afgelopen zomer. Het zit dus wel goed met Team Eikenhorst. Meer daarover in onze reportage met de mooiste beelden van afgelopen zomer.

Genieten kunt u ook van de foto’s van Johannes Dalhuijsen. Samen met hem was ik in 2001 op bezoek bij prins Bernhard op zijn schip de Jumbo VI. Johannes heeft de beelden afgestoft en opnieuw bewerkt.

Dat leidt tot een uniek kijkje in het leven van de Oranjes op vakantie.

Verder in dit nummer een verslag van onze vaste medewerker Hans Jacobs. Hij reisde naar Canada met prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven en sprak met hen over hun bijzondere band met het geboorteland van de prinses.

Rest mij u te bedanken voor de vele positieve reacties op de vernieuwde Oranje Boven. Het helpt ons de ingeslagen weg voort te zetten.

Ik wens u dan ook veel leesplezier, Jan-Kees Emmer

O RAN JE BOVEN

7

Dennis trouwt zijn Maleisische prinses

Koning krijgt staf terug De banden tussen de koninklijke famile en de katholieke kerk zijn beter dan ooit. Zo is koningin Máxima van huis uit overtuigd katholiek en is prins Jaime de Bourbon de Parme 'ambassadeur' namens Nederland in Vaticaanstad.

Ter gelegenheid van het historische staatsbezoek gaf het Vaticaan een met zilver beslagen bevelhebbersstaf die ooit aan Willem van Oranje toebehoorde terug. De zogenaamde baton werd door Willem van Oranje gedragen bij de desastreus verlopen slag bij de Mookerheide in 1574 en was sindsdien verdwenen.

De droom van Dennis Verbaas uit Lisse is uitgekomen. Tijdens een dagenlange ceremonie trad hij in het huwelijk met de Maleisische prinses Tunku Tun Aminah, Verbaas wist de enige dochter van de sultan van Johor aan de haak te slaan. Deze puissant rijke heerser van een sultanaat in Maleisië gaf zijn dochter weg op voorwaarde dat de Nederlander zich bekeerde tot de islam. Vandaar zijn nieuwe naam: Dennis Mohammed Abdullah. Hij kondigde aan gewoon te blijven werken.

Felipe en gezin op Mallorca De Spaanse koning Felipe en zijn gezin, echtgenote Letizia en dochters prinses Leonor en prinses Sofía, brachten een deel van hun vakantie op Mallorca door. Het gezin verbleef in het Marivent paleis, waar ook Felipe’s ierden en ouders Juan Carlos en Sofia zomers vakantie vierden waar deze foto werd gemaakt.

Prins Harry tegendraads

Er was een tijd dat prins Harry overwoog uit het Britse koninklijk huis te stappen. Uiteindelijk besloot hij te blijven, vooral uit loyaliteit tegenover zijn oma, ,,Ik besloot te blijven en een goede rol voor mijzelf te vinden”, vertelt Harry. Die rol vond hij uiteindelijk in goede doelen. ”We zijn erg gepassioneerd over onze goede doelen en ze zijn gekozen door het pad dat mijn moeder ons heeft laten zien."

8

OR A NJ E BOVE N

Koning laat vakantiebaard staan

De aanleiding was triest, maar het overlijden van zijn schoonvader Jorge Zorreguieta bracht aan het licht dat koning Willem-Alexander tijdens zijn zomervakantie een gedaanteverwisseling had ondergaan. Zoals wel meer mannen doen, had het staatshoofd de vrije weken aangegrepen om een volle baard te laten staan. En dat misstond hem niet. Willem -Alexander is overigens niet de eerste Oranje die weleens het scheermes een tijdje laat liggen. Hij treedt onder andere in de voetsporen van zijn grootvader, prins Bernhard. Die liet de laatste jaren van zijn leven ook steeds vaker zijn baard staan.

Maar die had toen ook meer vrije tijd dan onze Koning nu.

Prins Bernhard ...ook met baard...

NIEUWE KROONPRINS SAOEDIE-ARABIË Mohammed bin Salman al-Saud, de zoon van koning Salman, is benoemd als nieuwe kroonprins van SaoediArabië. Hij vervangt Mohammed bin Nayef. De benoeming van de nieuwe kroonprins is goedgekeurd door de Raad van Trouw. Van alle leden waren 34 voor zijn aanstelling, 31 waren tegen. De benoeming van de jonge nieuwe kroonprins geeft aan dat er een vernieuwende wind door de Saoedische monarchie waait. Bin Nayef was sinds 2015 kroonprins van Saoedi-Arabië.

PRINS MAURITS IN VAARSPOOR MICHIEL DE RUYTER Prins Maurits reisde naar Engeland om te 'vieren' dat de Nederlanders 350 jaar eerder een succesvolle aanval pleegden op de Engelse vloot. Die werd bij de zogenoemde Tocht naar Chatham een zware nederlaag toegebracht. De Engelsen, die het hebben over de Slag op de Medway, spraken liever over „herdenken”. Maar dat gebeurde desondanks royaal. Het verlies schudde destijd destijds de Engelsen wakker. Zo'n invasie moch mo ch niet nog een keer gebeuren. De mocht v vl oott werd herbouwd, was sterker dan oo vloot oo oit e ooit en heerste daarna eeuwen over de wereldzeeën.

O RAN JE BOVEN

9

In een handomdraai de lekkerste gehaktballen op tafel!

Zin in Italiaans, Mexicaans of toch met een uitje?

De kruidenmixen voor gehakt zijn er in verschillende smaken. Probeer nu ĂŠĂŠn van onze vele varianten, succes verzekerd!

Kijk op Silvo.nl

voor recepten en tips.

TROTSE KONING SHOWT ZIJN GEZIN

„HET GEHEIM VAN EEN KONINKLIJK HUWELIJK” De vakanties zijn achter de rug en koning Willem-Alexander en zijn gezin maken zich op voor een druk najaar. Zo staat er in oktober een staatsbezoek naar Portugal op het programma en heeft koningin Máxima de handen vol aan haar werk voor de Verenigde Naties. Hoe het paar dit volhoudt? ,,Teamwerk”, is het geheim, sprak de Koning in Warmond.

O RAN JE BOVEN

11

,,Een goed stel", noemt Willem-Alexander zijn dochters Alexia, Amalia en Ariane.

Prinses Alexia voor , het eerst als , brugpieper naar het gymnasium

Voor de prinsesjes is het nieuwe schooljaar begonnen, waarbij het vooral voor prinses Alexia spannend is. Zij start als ‘brugpieper’ in de eerste van het Sorghvliet Gymnasium in Den Haag.

Nationale fotomoment

En dat bleek een schot in de roos. Hoewel het daar eerst niet naar uitzag. Het begin van de fotosessie deed denken aan een vroege aankomst van Sinterklaas.

Alleen dit keer met de Koning aan het roer van een sloep met daarin koningin Máxima en de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane.

Zo druk als het de komende weken is, zo ontspannen oogde het Wassenaarse gezin tijdens het jaarlijkse fotomoment voor de nationale en internationale pers.

Het evenement waar een kleine honderd fotografen, cameralieden en journalisten op afkwamen, vond dit keer voor het eerst plaats buiten Wassenaar. De keuze was gevallen op Warmond, aan de rand van de Kagerplassen.

Snel bleek echter dat het hele gezelschap zich in uitermate goed humeur bevond en zich ten volle overgaf aan de fotosessie. Dat betekende prachtige beelden in een Hollands landschap, waarbij ook de jongedames zich uitermate goed gedroegen en gewillig van positie verwisselden als de fotografen daarom vroegen. Het leverde de beste beelden in jaren op.

12

ORA NJ E BOVE N

Prachtig beeld van de Koning en zijn gezin per boot op weg naar het jaarlijkse persmoment.

Hoogspanning dus in de Eikenhorst en dan is het fijn dat de Willem-Alexander en Máxima een stevige basis hebben om op terug te vallen. Open sprak het paar onlangs over de sterkte van hun huwelijk en de wijze waarop ze die goed houden. ,,Tijd maken voor elkaar”, is daarbijj een belangrijke sleutel sprak de Koning. ,,Een goed huwelijk is een goed huwelijk. Dat heeft niets met koninklijk te maken,” sprak hij nuchter ,,De relatie met mijn vrouw is gebaseerd op humor, gezelligheid en tijd voor elkaar maken.”

Luisteren

Máxima en Alexia, die na de zo mer start op het Sorg hvliet Gymnasiu m.

je te zeggen heeft. Dan denken, dat doen we opnieuw en dan weer verder gaan.”

Máxima: ,,We delen dezelfde passies, en dat maakt dat we veel met elkaar kunnen delen.

Dat doen we met verve en als een team.”

Belangrijk is volgens de Koning dat je als echtpaar naar elkaar luistert. Niet alleen als de zon schijnt, maar ook als het regent. Af en toe eens accepteren als iemand iets over

O RAN JE BOVEN

13

2012

Opgroeien Het koninklijke drietal door de jaren heen.

2013

2015 2016

Opvallend. Kroonprinses Amalia heeft naast haar vader een plek bij het roer opgezocht.

14

ORANJ E BOVE N

Ook qua opvoeding zit het paar op een lijn. Zo zijn Willem-Alexander en Máxima waakzaam als het gaat om het gebruik van sociale media door de drie prinsessen. ,,We hebben hierover goede gesprekken met onze dochters en hun vriendinnen. Het devies: denk twee keer na wat je op sociale media publiceert.

Iets wat er eenmaal staat, gaat nooit meer weg.”

Vijftig Ondanks dat het staatshoofd alweer een paar maanden vijftig is, valt daar weinig van te merken. Máxima: ,,Ik merk er niets van. Hij is precies dezelfde.

Net zoveel energie als anders.”

Om er daarna grappend aan toe te voegen: ,,Ik hoop dat hij

het wel gaat merken, want ik moet het allemaal bijbenen, en ik word ook ouder.”

Voor Willem-Alexander is leeftijd geen thema. ,,Ik kijk met voldoening terug naar festiviteiten van de afgelopen maanden. Het was een heel mooie vijftigste verjaardag.”

Om vervolgens zijn blik weer te richten op zijn vrouw en zijn drie dochters. Het is een goed stel, valt op. Met trots spreekt de Koning over zijn gezin. Vooral zijn dochters krijgen een groot compliment: . ,,De meisjes zijn allemaal met goede cijfers overgegaan.

Ze zitten goed in hun vel, en zijn bovendien ook nog eens gezellige dochters.”

Máxima over haar vitale man: ,,Ik moet het allemaal ,, bijbenen

Pers uit de hele wereld komt op het fotomoment van de Oranjes af.

Wat een goed stel! De Koning en zijn gezin genieten duidelijk van elkaar en de zomer.

O RAN JE BOVEN

15

Perfecte match

Nieuw: wasmiddel met bijbehorende wasverzachter

E MOT I ON E E L A F S C H EI D J O RG E ZO R R EG UIETA (8 9)

ADIÓS NONINO

'Vaarwel, vadertje'

De tranen waren niet meer te stoppen in de kliniek Fundaleu in Buenos Aires.

Koningin Máxima week in de allerlaatste bewogen uren van het leven van haar vader Jorge Zorreguieta geen moment van zijn zijde.

Het emotionele afscheid van de 89-jarige ‘oppas-opa’, want zo werd ‘padre Jorge’ in huiselijke kring genoemd, was onvermijdelijk.

De Argentijn leed al jaren aan een slopende leukemie, maar verloor in de augustusmaand van dit jaar definitief het gevecht met de dood.

Het was het einde van een bewogen leven.

Máxima was meer dan wie ook – Jorge had in totaal vijf kinderen (twee dochters uit een eerder huwelijk, zoon Martin, Máxima en Inés) – zijn

18

ORANJ E BOVE N

oogappeltje. Haar charme is een erfenis van haar vader. Ook Jorge Zorreguieta was in staat mensen eeuwig voor zich te winnen via een kwinkslag en een grapje. Niet voor niets was hij een 'beroepsdiplomaat', die uiteindelijk een kabinetspost bekleedde tijdens het dictatoriale regime van generaal Videla.

Voor Máxima was Jorge echter een lieve vader, voor Willem-Alexander een goede, betekenisvolle schoonvader en voor hun

Zorreguieta op de voorgrond tijdens een fotosessie.

O no ve g rl i on jd ve en r w to ac ch ht

Vlak achter zijn dochter Máxima staat Zorrequieta als een trotse vader.

Jorge Zorreguieta en zijn vrouw Maria met prinses Beatrix na een doopplechtigheid.

drie dochters de trouwe ‘oppas-opa’.

Want ondanks het ‘Geheim van De Eikenhorst’ weet iedereen dat opa Jorge en oma Maria Zorreguieta kind aan huis waren in Wassenaar. Andersom werden er in wat langere vakanties altijd bezoeken door het Hof met de kinderen gepland aan Argentinië, zodat de prinsesjes Amalia, Ariane en Alexia nauw contact konden houden met hun opa en oma. Bovendien spreekt het hele gezin vloeiend Spaans en dat maakt het contact extra makkelijk.

Voorjaar

Het was premier Wim Kok die, voorafgaande aan het huwelijk van de kroonprins en zijn geliefde Máxima Zorreguieta, met een enorme steen in zijn maag weerstand moest bieden aan de publieke en politieke opinie in ons land. Ex-minister Max van der Stoel wist de stijfkoppige Zorreguieta te overtuigen dat hij weg moest blijven bij het huwelijk in 2002.

Maar voor Máxima was de appel zuur. Ze werd gedwongen afstand te nemen van de keuzes van haar vader.

Juntaregime zwarte bladzijde in zijn leven

Het laatste bezoek van Zorreguieta aan Nederland dateert van dit voorjaar bij de festiviteiten rond de 50e verjaardag van koning Willem-Alexander.

Daarna ging de complete familie voor een paar dagen naar Oostenrijk, waar Jorge (in rolstoel) genoot. Er werd in Salzburg geluncht in restaurant-hotel Goldenen Hirsch en gevaren op de Altaussee.

Wat moet het hem pijn hebben gedaan toen de Nederlandse regering erop aandrong weg te blijven bij de officiële plechtigheden. Vanwege dat omstreden verleden. Zorreguieta weigerde aanvankelijk.

Zij bracht dat offer, krachtig als ze is, omdat ze heel goed begreep dat bij weigering het koningsschap van haar aanstaande in gevaar zou komen.

Met het overlijden van 'oppas-opa' Jorge Zorreguieta verloor Máxima haar allerbeste vriend en de liefste vader ter wereld. De Argentijnen kenden hem vooral als 'vader van Máxima'. Jorge beschouwde dat als een eretitel.

O RAN JE BOVEN

19

Hoe kan zo een ongelofelijke bescherming voor urineverlies zo dun zijn?

*60ml

Always Discreet voor urineverlies.

Always Discreet is een medisch hulpmiddel. Lees aandachtig de gebruiksinstructies.

250034/02/16

Het is geweldig. De super absorberende kern zet zelfs deze hoeveelheid* aan vocht om in gel.

Zo heb ik dus een ongelofelijke bescherming in een verrassend dun verband.

Nieuw: AndrĂŠlon Biotin Strength.

Versterkt breekbaar haar, voor zichtbaar minder haaruitval door haarbreuk.

Modekoningin

MAXIMA

door Josine Droogendijk

Welkom in de wondere wereld van koninklijke symboliek Mode met een boodschap: aan het hof weten ze daar alles van.

Achter de koningsblauwe inhuldigingsjurk van koningin Máxima gaan prachtige verhalen schuil en ook de oranje steen in Máxima’s verlovingsring is niet zomaar gekozen.

Daarom nu in Oranje Boven: een kijkje in de wondere wereld van koninklijke symboliek.

22

ORA NJ E BOVE N

I

n Nederland zullen er maar weinig dames zijn met een garderobe à la Máxima. In de afgelopen jaren droeg koningin Máxima meer dan 90 avondjurken, 200 hoeden en 400 mantelpakjes. De goedgevulde kledingkamers op de Eikenhorst hangen vol met couture en confectie in alle kleuren van de regenboog.

Voor elk feestje kan Máxima inmiddels wel een passende jurk vinden en dat is maar goed ook. Bij het kiezen van haar kleding moet de Koningin immers altijd rekening houden met dresscodes, tradities en natuurlijk het onderwerp van de gelegenheid.

Als het maar even kan, wordt er in koninklijke kringen immers een link gelegd.

In 2013 bezocht Máxima samen met haar man en schoonmoeder een project van Shell in Brunei. Het gele broekpak is een mooie verwijzing naar het logo van het bedrijf.

Soms heel subtiel, maar vaak ligt de verwijzing er ook duimendik bovenop. Zo droeg Máxima tijdens een diner voor homoemancipatie een roze broekpak en verscheen Beatrix heel toepasselijk met een rode hoed bij de jubileumbijeenkomst van, u raadt het al, debatcentrum De Rode Hoed.

Door middel van kleur worden aan het hof dus heel wat linken gelegd, maar symboliek begint en eindigt niet met kleur. Máxima liet voor het India Festival in 2008 bijvoorbeeld een traditionele sari maken van een lap Indiase stof. Zowel het model als de stof van de traditionele kleding waren een eerbetoon aan India en daarmee was Máxima’s outfit uitermate geschikt voor de opening van het culturele festival.

Wie Giro d’Italia zegt, zegt roze. En dus droeg koning Willem-Alexander een roze stropdas tijdens de start van de Ronde van Italië.

Een jaar later zagen we een heel andere look bij Máxima. Op 5 juni 2009 mocht de, toen nog, prinses de Mode Biënnale in Arnhem openen. Bij een Nederlands modefeest hoort natuurlijk hippe kleding, het liefst van eigen bodem. Máxima ging daarom langs bij de Nederlandse ontwerper Jan Taminiau, die voor haar een jasje maakte van oude postzakken.

De opvallende kledingkeuze van Máxima viel in de smaak, zowel in Arnhem als ver daarbuiten.

De koningsblauwe inhuldigingsjurk vormde samen met de hermelijnen mantel de nationale driekleur: rood, wit, blauw.

De verloving.

O RAN JE BOVEN

23

Modekoningin MAXIMA Als dank en eerbetoon nam Máxima in 2013 een gekregen stuk stof mee naar couturier Edouard Vermeulen, die het gebruikte voor Máxima’s poederkleurige abdicatiejurk.

Een minder bekend, maar zeker zo mooi voorbeeld van symboliek zagen we in maart 2004 tijdens de bijzetting van koningin Juliana. Tijdens deze plechtige gebeurtenis droeg - toen nog - koningin Beatrix een witte mantel, die als nieuw oogde. Niets minder was echter waar, want het kledingstuk was gemaakt van een oude mantel van koningin Juliana.

Blijkbaar beviel de kledingkeuze heel goed, want door de jaren heen heeft Beatrix meermaals vermaakte kleding van haar moeder gedragen. Symboliek op en top, maar lange tijd slechts alleen bekend bij intimi van onze vroegere vorstin.

Een meer bekend voorbeeld van symboliek zagen we tijdens de inhuldiging van koning Willem-Alexander in 2013. Máxima’s koningsblauwe inhuldigingsjurk ademde van top tot teen liefde. Voor Nederland, de koning en de Nederlandse modeindustrie.

Voor de opening van het India Festival liet Máxima deze traditionele jurk maken van een Indiase stof.

24

ORA NJ E BOVE N

Tijdens de opening van de groene fabriek van Unipro droeg koningin Máxima een groene jurk en een hoed in de vorm van een blad. Toepasselijker kan bijna niet.

De cape van de jurk communiceerde naast de mantel van de koning het woord ‘teamwork’, de kleur van de jurk vormde met de hermelijnen mantel de nationale driekleur en het borduurwerk bleek een verwijzing naar het Delfts Blauw. In meerdere opzichten was de jurk daarmee een sterk staaltje promotie en symboliek. En dat is niet zo vreemd, want symboliek is en blijft in koninklijke kringen het toonbeeld van goede smaak.

Tijdens het jubileum van debatcentrum De Rode Hoed droeg Beatrix, jawel, een rode hoed.

In Zeeland zien we nog wel eens Zeeuwse streeksieraden bij Máxima. Hier draagt ze bijvoorbeeld antieke oorsieraden uit Cadzand.

O RAN JE BOVEN

25

W U E I N

Casserole

ONWEERSTAANBAAR SAPPIG & MALS

WHISKAS CASSEROLE ®

95%

van de kattenbaasjes raadt WHISKAS® Casserole aan!*

Onderzoek uitgevoerd door een testpanel onder 492 kattenbaasjes, maart 2017. ©Mars Nederland B.V. 2017

*

NIEUW

ACTION FORMULE

WOW...

DAT ZIT GOED*!

Roosvrij** EN verrassend mooi haar Eindelijk!

255131/01/17

*bron: getuigenissen van Duitse consumenten; Londen, maart-april 2016 **zichtbare roos bij regelmatig gebruik

NIEUW BONEN IN HET VRIESVAK

De lekkerste bonen van Nederland zijn nu ook verkrijgbaar in het vriesvak. Zo voeg je makkelijk meer groente toe aan iedere maaltijd.

Zoals bijvoorbeeld rode kidneybonen aan deze heerlijke wrap met avocado.

Kijk voor dit lekkere recept op www.bonduelle.nl

INTERVIEW

door Hans Jacobs

P R I NS E S MAR GR IET EN P IETE R VAN VO LLE NHO VE N V E RTEL L EN E MOT IONEEL NA VETE RANE NBE ZO E K IN CANADA

,,Het was een afscheid en een nieuw begin” Op de luchthaven van Toronto kijken prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven met gemengde gevoelens terug op hun reis door de Canadese provincie Ontario. ,,Het is best droevig afscheid te nemen". „Er is een tijdperk afgesloten, en dat stemt verdrietig”, zegt het paar over de hoogbejaarde veteranen die ze hebben ontmoet.

Prinses Margriet en haar echtgenoot prof. mr. Pieter van Vollenhoven hebben in

Canada de laatste overgebleven bevrijders van ons land, die al halverwege de negentig zijn, bezocht. „Die zijn er een volgende keer niet meer”, weet de prinses. Of er voor haar een vervolgbezoek inzit, kan ze niet voorspellen. „Ik kan niet in een kristallen bol kijken.”

O RAN JE BOVEN

29

Geboorteland Canada is het geboorteland van prinses Margriet. Tijdens de bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog vond prinses Juliana met haar dochtertjes Beatrix en Irene een veilig onderkomen in Ottawa. Daar kwam in 1943 prinses Margriet ter wereld in het Civic Hospital waar de kraamkamer tijdelijk tot Nederlands grondgebied was verklaard. Op die manier werd de baby automatisch op vaderlandse bodem geboren.

Margriet is de eerste en tot nu toe enige in Canada geboren prinses. Vandaar dat ze nog altijd liefdevol en trots wordt aangekondigd als 'Canada's Princess'. Net iets meer van Canada dan de Britse koninklijke familie die ook in Canada op de troon zit. „Het is geweldig om hier terug te zijn”, aldus Margriet. „Canada voelt als thuis.”

Ze is pas na haar huwelijk met Pieter van Vollenhoven in 1967 voor het eerst teruggekeerd naar haar uitgestrekte en dunbevolkte tweede vaderland.

Daarna zijn er veel bezoeken geweest, zowel officieel als privé. „We liggen elkaar”, zegt Van Vollenhoven over Nederlanders en Canadezen. „In Europa zijn de verschillen qua cultuur groter. Met Canada zitten we heel dichtbij elkaar”, beaamt prinses Margriet. „We moeten die warme band koesteren”, vindt ze dan ook. „Ik denk dat we veel voor elkaar kunnen betekenen.

Het is absoluut de moeite waard om samen te werken”, vult Pieter aan. Margriet is bemoedigd door de belangstelling die de Canadese jeugd heeft voor Nederland. „Niet dat ze er veel van weten”, vult Pieter aan.

Nederland heeft nog steeds een bijzondere naam in het verre Canada.

,,Canada voelt als thuis.

We liggen ,, elkaar

Het gezin in 1943 samen in Ottawa. Op de arm van koningin Juliana de pasgeboren prinses Margriet.

30

ORA O ORANJ AN NJJ E B BOVE O VE EN

INTERVIEW

Aan de wandel op de campus van de McMaster University in Hamilton, Ontario.

Prof. mr. Pieter van Vollenhoven en prinses Margriet worden begeleid door Patrick Deane, president van de Universiteit (rechts).

„Als ze vragen: 'Waar komt u vandaan?' en je zegt: 'Uit Nederland', dan zijn de Canadezen verheugd. Ook als ze helemaal geen band met Nederland hebben.”

Hij vindt dat Nederland moet blijven investeren in die unieke in de oorlog en door de vele migranten daarna gevormde relatie. „Het blijft niet vanzelfsprekend goed, je moet de band onderhouden.”

Gevarieerd G Het bezoek aan Canada is mede daarom gevarieerd. „Het was een afscheid en een nieuw begin”, vertellen de prinses en de professor. Ze ontmoeten Nederlandse emigranten in Brampton, besteden in Toronto aandacht aan de handelsrelatie, praten ov over medisch onderzoek naar antibiotica-resistentie in Hamilton, en staan op tal van momenten stil bij het oorlogsverleden. Onder meer in Burlington en Godrich maar ook in Stratford, een klein plaatsje dat zich graag spiegelt aan de gelijknamige geboorteplaats van William Shakespeare in Engeland. Hier kregen Nederlandse militairen van de Prinses Irene Brigade een opleiding.

meer”, vertelt hij later. Bij een ski-ongeval in 1965 is de enkel gebroken en eigenlijk is de breuk nooit goed genezen. De laatste jaren wordt het steeds erger. Maar een nieuwe ingreep ligt niet zo voor de hand zeggen Margriet en Pieter tijdens een wandeling op de campus van de universiteit van Hamilton.

Golfkarretje

„Het middel kan erger zijn dan de kwaal”, legt de prinses uit. Pieter houdt zich derhalve sterk.

Een aantal programmaonderdelen slaat hij over. Maar hij laat in Burlington, waar het paar in optocht achter de muziek aanloopt om in het Apeldoorn Park een boom te planten, het aangeboden golfkarretje staan en wandelt gewoon mee.

,,Wel opbellen hoor als jullie er zijn, dan zien we elkaar ,, weer

Plaquette In een parkje staat een monument dat aan hun verblijf herinnert en prinses Margriet onthult een nieuwe plaquette, en even later nog een voor de voormalige Juliana-kazerne.

Klein probleempje: de naam van Pieter van Vollenhoven staat er ook op en hij heeft moeten afzeggen voor de plechtigheid.

De tekst klopt dus niet „Mijn enkel wil niet

In Burlington, een gemeente onder de rook van Toronto, komen zowel jongeren als veteranen ruim aan bod. „Dat maakt het zo interessant”, vinden Margriet en Pieter.

De jeugd markeert immers het nieuwe begin. Ze praten uitvoerig met scholieren die dankzij een uitwisselingsprogramma in ons land zijn geweest, en met jongeren die zo'n reis nog voor de boeg hebben. Pieter nodigt die laatste groep uit om in Apeldoorn op bezoek te komen. „Wel opbellen hoor als jullie er zijn, dan zien we elkaar weer”, zegt hij.

Zijn vrouw legt ondertussen uit hoe ze aan haar naam is gekomen. „Margrieten waren de laatste bloemen die mijn ouders in Nederland zagen bloeien toen ze in ballingschap gingen. De bloem werd daarna ook een symbool van het verzet. Je kunt zeggen dat ik door mijn naam voorbestemd ben een band met het verzet en de veteranen te hebben.”

O RAN JE BOVEN

31

DE PRIJS

V.l.n.r.: Alexander Rinnooy Kan (voorzitter), Jan Buisman, prinses Beatrix, Pieter Breuker, Elise Wessels-van Houdt en Adriana Esmeijer (directeur).

Prinses Beatrix reikt Zilveren Anjer uit aan Cultuur-kanjers Jan Buisman, Elise Wessels-van Houdt en Pieter Breuker kregen dit jaar in uit handen van prinses Beatrix de Zilveren Anjer uitgereikt.

De prijs wordt sinds 1950 uitgereikt aan mensen die een bijzondere culturele bijdrage aan onze samenleving hebben geleverd.

De inmiddels 92 jaar oude Jan Buisman uit Den Haag werd geëerd voor zijn onderzoek en publicaties over het weer. Volgens hem is ‘het weer de belangrijkste bijzaak in de geschiedenis’.

Hij heeft tal van boeken op zijn naam staan, waaronder het standaardwerk Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen – een overzicht van het klimaat vanaf de achtste eeuw.

Aan dat laatste werkt de gedreven Buisman immer verder. Hij heeft het zevende deel bijna af. “Als ik er tien af heb, ben ik tevreden, maar of ik dat nog haal?”, zei hij bij de prijsuitreiking. ,,Het is een belangrijk naslagwerk van de historische weersomstandigheden en het ed , behoort tot ons cultureel erfgoed", aldus de jury van het Prins Bernhard Cultuurfonds.

Japanse prenten

Hulde was er voor Elise Wessels-van Houdt uit Amsterdam voor haar

bijdrage als ‘moderne weldoener’ voor de beeldende- en podiumkunsten, maar ook voor de schenking van de kern van haar unieke collectie van ruim tweeduizend Japanse prenten aan het Rijksmuseum. Dat doet ze voor haar tachtigste verjaardag. ,,Ik wil graag schenken met de warme hand", aldus Wessels. ,,De verzameling is uniek voor Nederland en is wereldwijd toonaangevend", stelde de jury. Als ‘gedroomde’ kunstbeschermer wordt ze gezien als ‘gids voor anderen die eveneens een verschil willen maken’.

De derde Zilveren Anjer ging naar de Fries Pieter Breuker uit Veenwouden voor zijn onderzoek naar de sportgeschiedenis. ,,Ik ben geen workaholic, maar altijd aan het werk", Bre aldus Breuker.

Bij de plechtigheid werd uit hij uitgeroepen tot ‘koning van de spo sportgeschiedenis’ . ,,Want door uw d doortastende en ambitieuze inzet heeft de sport een geschiedenis en de sportgeschiedenis een toekomst”, zei Fonds-directeur Adriana Esmeijer in haar lofrede.

Pieter Breuker en prinses Beatrix O RAN JE BOVEN

33

de ORANJES en IK door Johannes Dalhuijsen

34

ORANJ E BOVE N

„”

FOTOGRA AF J O HAN N E S D A L H U I J S EN

GENIETEN IN PORTO ERCOLE ,,Er was maar één kapitein in het Italiaanse kustplaatsje Porto Ercole en dat was prins Bernhard. Hij bepaalde hoe laat zijn schip de Jumbo vertrok en wie welkom was aan boord. Zijn zomervakanties waren deels functioneel, zij vormden een bindmiddel tussen de familieleden onderling. Maar de vakanties dienden ook om bij te praten met goede vrienden en adviseurs. Zij werden regelmatig voor een paar dagen ingevlogen voor 'quality time' met de prins.

Rimpels werden onder de Italiaanse zon gladgestreken. De dochters Beatrix, Margriet, Irene, Christina en hun kinderen vonden elkaar aan boord van Bernhards schip of rond zijn zomerverblijf dat hij in 1959 bouwde en doopte tot l’Elefante Felice (de Gelukkige Olifant), vernoemd naar zijn lievelingsdier.

De prins hield van de warmte,

airconditioning was daarom taboe.

Voor verschillende familieleden was dat even omschakelen. Schoonzoon Pieter van Vollenhoven mocht net als Bernhard graag een balletje slaan op de 18 holes even buiten het Italiaanse havenstadje aan de Tyrreense Zee. De rit naar de golfbaan werd gemaakt in een unieke, olijfkleurige Ferrari. De prins hield van sportief rijden, ook al bestuurde hij de laatste jaren van zijn leven niet zelf meer de auto. Hij genoot van de professionele stuurkunsten van zijn trouwe chauffeur Hans Bolten en had schik omdat mr. Pieter enigszins opgevouwen op de ‘achterbank’ van de Ferrari meereed. De airco bleef uit tijdens de rit.

Jaarlijks kwamen we langs om de familie te fotograferen. De prins verwachtte ons: „Zegggg… ik heb een nieuwe auto, je

O RAN JE BOVEN

35

de ORANJES en IK

Prins Benhard, de kapitein van de Jumbo VI, was trots op zijn schip. ,,Wanneer de stroom in Porto Ercole uitvalt zouden de aggregaten van mijn schip de dorpsbewoners van stroom kunnen voorzien."

Hans Bolten, de trouwe chauffeur van prins Bernhard, rijdt de splinternieuwe Ferrari de parkeerplaats van de golfbaan af.

Opgevouwen maar vrolijk op de achterbank zit prof. mr. Pieter van Vollenhoven.

moet hem komen bekijken en foto’s maken’, stelde de prins voor tijdens een van de telefoongesprekjes die hij met me voerde daags voor zijn vertrek naar Italië. „Hans heeft hem zelf in de fabriek opgehaald.”

Op de foto van de nieuwe Ferrari moest ik het kenteken veranderen in Hans-1. „Dan kan ik Hans Bolten de foto op zijn verjaardag toesturen.” Als tegenpresentatie voor het

36

ORA NJ E BOVE N

Prinses Juliana, dochter van prinses Christina, met de bemanning van de Jumbo, Oscar van Werven (links) en Rut Kroon.

maken en bewerken van de foto moest ik in Nederland bij de vaste slijter van de prins in Baarn twee flessen Rioja uit een zeker jaar halen en de rekening sturen naar het paleis.

Zo was de oude baas en daarom werd hij door zijn personeel op handen gedragen." „Als de stroom uitvalt in Porto Ercole, kan ik met mijn aggregaten het hele dorp van elektriciteit voorzien”, sprak hij met een

Prins Bernhard stapt in voor een rit naar de villa.

Pieter-Christiaan rent in wetsuit door de haven.

It’s not easy being a princess....

Een ontspannen prinses Margriet aan boord van de Jumbo.

Zonder herkend te worden rondscharrelen op de markt van Porto Ercole. Dan voelde koningin Juliana zich in haar element. Haar voorkeur ging uit naar de tassenkraampjes.

mengeling van achteloosheid en branie.

De prins straalde, terwijl zijn vrouw, koningin Juliana, genoot op de eenvoudige dorpsmarkt tussen kraampjes met tassen. „Als je mammie nog op de foto wil zetten, zij zwerft over de markt”, aldus de prins die mij duidelijk een extra vakantiefoto gunde. Een markt waar ze onopgemerkt kon rondneuzen. Daar hield de oude koningin van. Eenvoud!

En samen waren ze rijk!

Koningin Juliana in haar cabrio onderweg naar de haven van Porto Ercole waar prins Bernhard op zijn boot wachtte, klaar om te kunnen vertrekken. Op de achterbank dochter Christina en de kleinkinderen.

O RAN JE BOVEN

37

Kan jij de

verleiding

weerstaan?

AUSTRALIA

aks. Connected to the earth. Share th ion by drinking a good glass of Thre harmony with Nature and Friends!

Geen 18, geen alcohol Geniet van wijn, maar drink met mate. Kijk op

VA N H A RT E

gefeliciteerd

18

OKTOBER

Vier kruisjes voorr

1977

Prinses Aimée Twaalf jaar maakt prinses Aimée al weer deel uit van de koninklijke familie als ze op 18 oktober de vier kruisjes achter haar naam kan zetten. De prinses is de echtgenote van prins Floris, de jongste zoon van prinses Margriet en prof. mr. Pieter van Vollenhoven.

Bij hun huwelijk werd een smakelijk verhaal opgedist over de wijze waarop het paar elkaar ontmoet heeft. Het was Aimée die de prins tijdens de studie in Leiden het hoofd op hol bracht. Echter hij wist haar telefoonnummer niet en ook haar emailadres was hem onbekend.

Uiteindelijk lukte het Floris met flink puzzelen haar hotmailadres te achterhalen.

Daarna maakte de prins zijn droomprinses het hof door dag en nacht klaar te staan als haar persoonlijke Wegenwacht. De gammele auto van Aimée begaf het nogal eens en dat maakte dat prins Floris de kans kreeg om bij nacht en ontij als koene ridder te hulp te schieten.

Eenmaal getrouwd ging Aimée als juriste aan het werk bij de ANWB. Met als gevolg dat de wegenwachtservice van haar man overbodig werd.

Het burgermeisje Aimée van Söhngen is inmiddels helemaal ingeburgerd aan het hof. De jongste van de generatie aangetrouwde kleinkinderen van koningin Juliana en prins Bernhard werd dit jaar zelfs peetmoeder van prinses Zita van Isenburg, een Duits vorstenhuis dat het stamslot in de buurt van Frankfurt heeft.

Aimée is moeder van drie kinderen.

Twee dochters Magali en Eliane en een zoontje Willem Jan. De sportieve prinses deed dit jaar nog mee met de tweede versie van de Hollandse Honderd.

Het sportieve evenement waarbij haar zwager prins Bernhard geld ophaalt voor kankeronderzoek.

40

ORA NJ E BOVE N

O RAN JE BOVEN

41

NI EU W !

Met trots voor u gebrouwen Geen 18, geen alcohol

KOOP EEN HEINEKEN KRAT MET BIERTEGOED EN VERZILVER HET VOOR EEN BIERTJE AAN DE BAR

BIERTEGOED

KOOP

ACTIVEER IN DE APP

ENJOY!

DOWNLOAD NU DE HEINEKEN BIERTEGOED APP: *HEINEKEN BIERTEGOED IS 6 MAANDEN GELDIG, EXCLUSIEF TE BESTEDEN IN GESELECTEERDE HORECAZAKEN IN NEDERLAND. DE AANKOOPPRIJS IN DE WINKEL IS DE PRIJS VAN HET PRODUCT ÉN BIERTEGOED IN HORECA. ER GELDEN BEPERKINGEN T.A.V. MAXIMUM AANTAL TE SPAREN EN TE VERZILVEREN BIERTEGOED PER DAG. VERZILVEREN IS MOGELIJK PER HEEL BIERTEGOED. KIJK VOOR ALLE VOORWAARDEN OP HEINEKEN.NL.

NIEUW: wereldspecials

Wereldse smaken verrassend dichtbij Probeer eens een nieuwe wereldsmaak!

Onze nieuwe Wereldspecials bestaan altijd uit een smaakvolle kruidenpasta en 3 andere, bijzondere ingrediÍnten. Deze kruidige Tikka Masala is lekker romig en lichtzoet, met speciaal geselecteerde specerijen zoals kerrie, koriander en komijn.

En net als onze andere Wereldspecials lekker makkelijk voor doordeweeks.

Eet smakelijk!

In notime op tafel

KNORR. smaakt goed, voelt goed

KONINKLIJK

ETEN

Marina Numan schreef het kookboek ‘Het Wereld Dieet’, het éérste dieet voor de wereld. Een prachtig verhaal met recepten die heerlijk, gezond en in een handomdraai te maken zijn. Slim inkopen zonder voedselverspilling.

Gerechten die je gelukkig maken en kunt delen met vrienden en familie.

Ze is gespecialiseerd in plantaardige gerechten en het boek bevat veel nieuwe koninklijke recepten die iedereen kan maken. Dit is eten zoals het zou moeten zijn.

M ARIN A N U M A N G A AT O P DE PO R TUG ESE TO ER :

„NADAT HET 'BOM APETITE' HEEFT GEKLONKEN, KAN HET GENIETEN BEGINNEN” De Portugese president Marcelo Rebelo de Sousa is gastheer van koning Willem-Alexander en koningin Máxima tijdens hun geplande staatsbezoek in oktober. Daarom voor deze Oranje Boven het populaire Portugese gerecht Arroz de Marisco. En vervolgens een nagerecht, een sobremesa op zijn Portugees: een heerlijke mousse met avocado.

44 44

ORANJ E BOVE N

Arroz de Marisco – rijst met zeevruchten uit Portugal Het boodschappenlijstje - 500 gram mosselen - 400 gram kokkels - 200 gram gamba’s - 400 gram risottorijst - of bruine rijst - 4 eetlepels olijfolie - extra vergine - 1 grote ui - 2 teentjes knoflook , - 1 groene paprika

- tomatenstukjes, - 1 blik 400 gr.

- 1 eetlepel tomatenpuree - 1 laurierblaadje - 1 dl. witte wijn - 2 groenten- of visbouillonblokjes - 1 bosje peterselie - tabasco - peper

Bereidingswijze voor 4 personen: • Verwarm de olijfolie in een grote pan en bak hierin zachtjes de ui, knoflook, peper, de helft van de peterselie en het laurierblad.

• Zet bouillon op en houd deze tegen de kook aan.

• Boen ondertussen de mosselen, venusschelpen of kokkels schoon. Spoel ze goed af onder koud water.

• Kook de mosselen en gamba's ca. 3 – 4 minuten.

Als de schelpen open gaan haal je ze eruit met een schuimspaan.

• Voeg de rijst toe aan het ui-knoflookmengsel en roer totdat alle korrels glanzen. Blus af met wijn.

Roer steeds goed zodat niets aan de bodem van de pan blijft kleven. Dan is het tijd voor tomatenstukjes en de tomatenpuree. Giet zoveel van de geurige visbouillon erbij zodat de rijst net onder staat.

• Na 15 min. is de rijst beetgaar (bruine rijst heeft langer nodig) en mogen de voorgekookte mossels en kokkels erbij.

• Schep de Arroz de Marisco in diepe aardewerk borden en garneer de mossels, kokkels en gamba’s er mooi en kunstig op.

Chocolademousse met avocado Het boodschappenlijstje

- 2 bananen, gepeld - 2 rijpe avocado’s, gepeld - scheutje agavesiroop

- 2 afgestreken eetlepels cacaopoeder - klein snufje zeezout

Bereidingswijze voor 2 personen: Sobremesa is het Portugese woord voor nagerecht. In restaurants serveert men graag pudding, romige crème of mousse. Portugezen houden van zoet! De traditionele mousse de chocolate is weliswaar heerlijk, maar een ware vetbom door de suiker, room, boter en eieren die erin zitten. Probeer deze zalig luchtige, chocolademousse met gezonde vetten, vitamines én rijke chocoladesmaak. Kortom; uma receita de mousse de chocolate fácil e rápida!

• Alle ingrediënten pureren in de mixer.

Verdeel de mousse over twee kleine espressokopjes en een kwartiertje koud laten worden in de koelkast.

• Garneer eventueel met wat fijngemalen koffiepoeder. Ook voor kinderen is dit een heerlijke, supergezonde traktatie met uitsluitend plantaardige ingrediënten.

Bom apetite!

O RAN JE BOVEN

45

Even in Italië

De Bertolli Extra Vergine Originale is met zijn fruitige, frisse smaak dé perfecte basis voor ieder gerecht. Naast de Extra Vergine is de Bertolli Classico ideaal voor bakken en braden waarbij de oorspronkelijke smaak van de ingrediënten behouden blijft. Buon appetito!

4 vakantie Win 4x ns op Maak iedere week ka ijf rbl ve s loo rge zo n ee samen midden in de natuur ilie met vrienden of fam sic ÂŽ an Spray Cranberry Clas Koop in oktober een Oce op de achterzijde van de actieverpakking en kijk maakt op een verblijf voor nekhanger hoe je kans s.

4 personen in Center Parc ber. Actievoorwaarden okto 28 t/m 2 van t Actie loop van toepassing.

DE FAM I L I E VAN

ORANJE = Leden van het Koninklijk Huis

Willem-Alexander Máxima 27 april 1967 17 mei 1971 wonen nóg in Huize Eikenhorst, Wassenaar

Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013

Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen

Laurentien Constantijn 25 mei 1966 11 oktober 1969 wonen in Den Haag

48

ORANJ E BOVE N

Beatrix 31 januari 1938 woont op kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche

Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004

Claus 6 september 1926 † 6 oktober 2002

Catharina-Amalia 7 december 2003

Alexia 26 juni 2005

Luana 26 maart 2005

Zaria 18 juni 2006

Eloise 8 juni 2002

Claus-Casimir 21 maart 2004

Ariane 10 april 2007

Leonore 3 juni 2006

Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004 Margriet Pieter 19 januari 1943 30 april 1939 wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn

Felicia 31 mei 2005

Lucas 26 oktober 2002

Anna 15 april 2001

Benjamin 12 maart 2008

Samuel 25 mei 2004

Isabella 14 mei 2002

Emma 28 november 2006

Pieter 19n november 2008

Eliane 5 juli 2009

Magali 9 oktober 2007

Willem Jan 1 juli 2013

Christina 18 februari 1947 Gescheiden in 1996 woont in Londen

Maurits Marilène 17 april 1968 4 februari 1970 wonen in Amsterdam

Bernhard Annette 25 december 1969 18 april 1972 wonen in Amsterdam

Pieter-Christiaan Anita 22 maart 1972 27 oktober 1969 wonen in Noordwijk

Foto's: Hollandse Hoogte, RVD

Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Wassenaar

Floris Aimée 10 april 1975 18 oktober 1977 wonen in Wassenaar

O RAN JE BOVEN

49

REGERENDE

Koningshuizen 9

50 50

OR ORA O ORANJ RA R AN NJE NJ JE B BOVE O VE EN

door Jeroen van der Weijden n

MAHA VAJIRALONGKORN BINNENKORT GEKROOND

DE EXTRAVAGANTE LIFESTYLE VAN THAILAND’S NIEUWE KONING Volgende maand heeft Thailand officieel een nieuwe koning!

In oktober wordt Maha Vajiralongkorn Bodindradebayavarangkun gekroond. Na de crematie van zijn vader koning Bhumibol, een jaar na diens overlijden, staat hij dan eindelijk écht aan het hoofd van het Thaise vorstendom. Wie is deze nieuwe, nogal extravagante koning die de gemoederen in en buiten Thailand al lange tijd flink bezighoudt?

Maha Vajiralongkorn Bodindradebayavarangkun is eigenlijk sinds de dood van zijn vader koning Bhumibol, verleden jaar oktober, al de nieuwe koning Rama X van Thailand, maar hij moet nog formeel gekroond worden. En dat gebeurt op 26 oktober als zijn vader na een jaar van nationale rouw wordt gecremeerd.

De inmiddels 65-jarige royal moest lang wachten op deze kroning.

Majesteitsschennis is nogal een ding in het land van de glimlach

Zijn vader koning Bhumibol had er toen hij op 88-jarige leeftijd stierf, een regeringsperiode van zeventig jaar opzitten en was de langstregerende vorst op aarde.

Zo populair hij onder de Thai was, zoveel bedenkingen heeft de bevolking over de nieuwe koning. Alleen zullen niet veel mensen daar openlijk voor uit durven komen.

Majesteitsschennis is nogal een ding in het land van de glimlach.

Eén aflevering van het satirische ‘Lucky TV’ met Maha Vajiralongkorn in de hoofdrol, zou voor de maker in het Aziatische land al goed zijn voor minimaal 15 jaar water en brood in een Thaise cel. Iets dat zo ongeveer gelijk staat als de hel op aarde.

OR O RA R RAN A N JE B BOVEN O VE VE VEN EN N

51 51

REGERENDE

Koningshuizen

Koning Rama X leidt een losbandig leven.

Het Koninklijk Paleis in Bangkok.

Dus zwijgen ze maar over hun nieuwe koning die er een tamelijk losbandig leven op na heeft gehouden met verschillende minnaressen. Hij heeft een zwak voor mooie jonge vrouwen. Dat hebben meer mannen, maar als zoon van de koning is drie keer scheiden wel veel. Het steekt ook nogal schril af tegen het voorbeeldige huwelijk van zijn ouders.

Met afgrijzen moet koning Bhumibol, die als een heilige werd aanbeden, op uitgelekte videobeelden in 2007 hebben gezien hoe zijn zoon, vader van zeven kinderen, in een tamelijk on-koninklijk tafereel was beland toen zijn derde echtgenote halfnaakt voor haar man knielde. ,,Moet zij de nieuwe koningin van Thailand worden?" werd er gefluisterd.

Na de scheiding werd de exprinses en haar familie zorgvuldig weggepoetst uit de koninklijke archieven. Hij heeft nu een relatie met de dertig jaar

jongere ex-stewardess van Thai Airways, Suthida. Zij wordt zijn vierde vrouw, zo beloofde Maha.

Neptatoeages

De nieuwe Thaise koning die een groot deel van het jaar in het Duitse München verblijft, heeft één hobby gemeen met onze koning Willem-Alexander en dat is vliegen. Vajiralongkorn die opleidingen volgde aan dure Engelse kostscholen en in Australië aan het Royal Military College, werd ook opgeleid tot straaljagerpiloot en vloog de Boeing 737 van Thai Airways.

Elke militair in Thailand moest voor het kwispelende beestje salueren

Maha is verder gek op poedels. Het verhaal van zijn inmiddels overleden poedel Foo Foo is legendarisch.

Zijn lievelingshondje mocht eens, gekleed in een gala-uniform, aanzitten tijdens een buffet. De toenmalige prins had zijn poedel officieel de rang van luchtmaarschalk gegeven en elke militair in Thailand moest voor het kwispelende beestje salueren.

Een andere hobby, neptatoeages, verwacht je ook niet snel bij een royal, maar Maha Vajiralongkorn vindt het prachtig. Hij wordt nog weleens gespot met neptatoeages op zijn slanke lichaam. Verleden jaar nog op een Duits vliegveld toen hij werd gefotografeerd in een kort shirtje waardoor zijn getatoeëerde rug goed te zien was.

Terwijl de Thaise autoriteiten er alles aan doen de verspreiding van deze beelden in het land via social media tegen te gaan, onder andere door te dreigen met een algeheel Facebook-verbod, lijkt de koning zich er niet heel veel van aan te trekken hoe er over hem gedacht wordt. Koning of niet, hij doet waar hij zin in heeft en het volk heeft het maar te slikken. Die durft er, bang om voor jaren achter de tralies te belanden, toch niks over te zeggen…

De overleden koning Bhumibol was erg populair.

O RAN JE BOVEN

53

Paleis Het Loo, Hollandluchtfoto Maarten van de Biezen

PALEIZEN & MUSEA

MUSEUM PALEIS HET LOO

PAREL VAN APELDOORN De Parel van Apeldoorn wordt opgepoetst. Vanaf januari 2018 gaat het hoofdgebouw drie jaar lang op de schop.

Snelheid is dus geboden voor hen die dit prachtige paleis nog voor de renovatie willen bekijken. Trouwens, ook tijdens de renovatie blijft er genoeg te zien.

Paleis Het Loo, gebouwd in 1685 in opdracht van koning-stadhouder Willem III, ligt aan de rand van Apeldoorn en werd drie eeuwen lang als zomerverblijf bewoond door stadhouders, koningen en koninginnen. Vanaf 1984 is het paleis voor iedereen toegankelijk en geeft het een kijkje in de wereld van de Oranjes. Wandel

54

ORA NJ E BOVE N

door de barokke tuinen en Paleispark Het Loo, bekijk de paardenstallen, rijtuigencollectie, auto’s en sledes en maak een reis door de tijd van de Oranjes. Wees er wel op tijd bij want Paleis Het Loo gaat grondig verbouwen en sluit vanaf 8 januari 2018 drie jaar Museum Paleis Het Loo in 2021, vernieuwd en verbouwd.

Bijzonder museumstuk uit 1895: de nachtjapon van koningin Wilhelmina.

Koningin Beatrix geschilderd door Ans Markus.

lang de deuren van het hoofdgebouw.

De tuinen, stallen en museumrestaurants blijven, van april tot en met september en rond Kerst, wel geopend.

Maar voordat het zover is krijgt u nog tot 7 januari 2018 de nieuwste aankopen, schenkingen en bruiklenen te zien in de ruimte met de toepasselijke naam de ‘Aanwinstenkamer’. Hier hangt ook de nachtjapon, gedragen door koningin Wilhelmina.

In de huidige westvleugel van Het Loo komt voor jongeren een heus Juniorpaleis.

De japon uit circa 1895 is gemaakt van wit linnen en geborduurd met een gekroonde ‘W’ als monogram. Andere aanwinsten zijn: een groot portret van de toenmalige koningin Beatrix, geschilderd door kunstenares Ans Markus, een zilveren bord van koning Willem I en een 17e-eeuwse landmeetketting.

Tuin om op te eten De hele maand september staat in het teken van de Tuin. Met het thema ‘Een tuin om op te eten!’ zijn er elke dag activiteiten en kunt u, samen met de tuinconservator of tuinbaas een bezoek brengen aan de Floriskas en de eigen kwekerij. Voor een koninklijk uitzicht over de tuinen kunt u het paleisdak op. Maar vergeet niet een wandeling door de siertuinen te maken. U waant zich voor een paar uur aan het Hof van Versailles.

Hovenier Francien is één van de twee bloemisten die elke week verse boeketten voor het paleis maakt.

Tijdens de renovatie gaat het pareltje van Apeldoorn flink op de schop. De eyecatchers in het ontwerp zijn de vier glasparterres op de Bassecour waarover een dun laagje water stroomt, een knipoog naar de fonteinen en waterpartijen in de tuinen. Speciaal voor de jonge bezoekertjes verrijst er een Juniorpaleis in de huidige Westvleugel. De Oostvleugel wordt het Huis van Oranje, met informatie over het koningshuis. Bezoekers komen in 2021, net als de voormalige vorstelijke bewoners, over de Staatsietrap het paleis binnen. www.paleishetloo.nl.

O RAN JE BOVEN

55

Foto's: Paleis Het Loo

Verbouwing

ER OP UIT

door Caroline Vlietstra

IN HET SPOOR VAN DE ORANJES IN DELFT Delft en de Oranjes zijn al eeuwenlang met elkaar verbonden.

Op 14 november 1572 neemt Willem van Oranje zijn intrek in het Sint-Agathaklooster of Prinsenhof. Het is het begin van de nog steeds voortdurende band tussen de Oranjes en Delft. In de loop der eeuwen hebben Oranjes in de Prinsenstad gewoond, zijn hier getrouwd en bijgezet.

Nieuwe Kerk: praalgraf van Willem van Oranje In de Nieuwe Kerk vindt u het prachtige praalgraf van Willem van Oranje. Het was slechts toeval dat hij in Delft werd begraven. Zijn voorouders lagen immers in de Grote Kerk van Breda, maar die stad was ten tijde van zijn overlijden in handen van de Spanjaarden. Zodoende werd de ‘Vader des Vaderlands' in de Nieuwe Kerk begraven. Zijn grafmonument geeft de kerk koninklijke allure. www.oudeennieuwekerkdelft.nl

Royal Delft Kent u de geschiedenis van het wereldberoemde Delftse aardewerk? De VOC-schepen namen in de 17de eeuw het blauw op witte porselein mee uit China, maar toen de import stil kwam te liggen grepen Nederlandse pottenbakkerijen hun kans.

Dit was de start van onze eigen Delfts blauw-industrie. Royal Delft is de enige overgebleven fabriek in Delft. Tijdens de ‘Royal Delfts Experience’ ontdekt u meer over de geschiedenis en de productie van het aardewerk.

Ook krijgt u de fabriek te zien waar ambachtslieden aan het werk zijn. www.royaldelft.com

56

ORANJ E BOVE N

Onze Oude Jan Aan het Heilige Geestkerkhof staat de oudste kerk van Delft. De Oude Kerk, door inwoners van Delft liefkozend de Oude Jan genoemd, is gebouwd in 1240 en te herkennen aan zijn karakteristieke scheve toren.

De zeehelden Piet Hein en Maarten Tromp, schilder Johannes Vermeer, de dichter/ priester Stalpaert van der Wiele en de natuurwetenschapper Antoni van Leeuwenhoek hebben hier hun laatste rustplaats gekregen.

De kerk heeft een prachtig interieur, fraai bewerkte preekstoelen uit 1548 en 27 gebrandschilderde ramen. www.oudeennieuwekerkdelft.nl

Uitjes 1 OKTOBER

Griezelen in gevangenis Het Steen Benieuwd waar Balthasar Gerards, de moordenaar van Willem van Oranje, gevangen heeft gezeten? Breng dan een bezoek aan de middeleeuwse stadsgevangenis Het Steen. Daar is Gerards in 1584 gevangen gehouden, verhoord, gemarteld en ter dood veroordeeld.

Het Steen is gebouwd in de 13e eeuw en is een uniek onderdeel van het huidige stadhuis uit de 16e eeuw.

Jong en oud kan tijdens schoolvakanties de gevangenis onder leiding van een gids bezoeken. Opgeven kan via info@vvvdelft.nl. Gidsenorganisaties vindt u op www.delft.nl.

Oktober is de Maand van de Geschiedenis. In de binnenstad Delft lopen daarom op 1 oktober de ‘Gezichten van Delft’ rond.

Ontmoet oude bekenden van de stad.

5 OKTOBER Antiekmarkt op de Voldersgracht, Wijnhaven, Vrouwjuttenland, Hyppolytusbuurt en omgeving.

Snuffel tussen sieraden, glaswerk en oude prenten en boeken.

17 NOVEMBER Port-workshop in de Smaakboutique waar u het verschil tussen de verschillende types port leert proeven. shop.desmaakboutique.nl

Prinsenhof Delft: Kogelgaten in de muur In museum Prinsenhof Delft vond één van de belangrijkste gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis plaats: de moord op Willem van Oranje. Maak kennis met deze voorvader van koning Willem-Alexander. Wie was Willem van Oranje, de man die voorop ging in deze strijd?

Bezoek het ‘plaats delict’: de befaamde moordhal met de kogelgaten.

Tip: Bij VVV Delft is voor € 17 het Prinsenstadticket te koop. Dit geeft toegang tot de Nieuwe- en de Oude Kerk, museum Prinsenhof Delft, het boekje met wandelroute en koffie bij Stadskoffyhuis.

Prinsenhof-delft.nl

Rondje Delft Wie Delft zegt, zegt Oranje, Vermeer, Delfts blauw, maar ook studenten, leuke winkeltjes en restaurants. De beste manier om al die iconische plekken te bezoeken, is via een stadswandeling. Er zijn verschillende mogelijkheden; u duikt de geschiedenis van de stad in en loopt met gids langs oude grachtenhuizen en leuke straatjes, u maakt een stadswandeling in combinatie met een rondvaarttocht of u krijgt alles te horen over Delfts blauw en Oranje.

Kijk voor alle te boeken stadstours op www.delft.nl

O RAN JE BOVEN

57

NEW

SPA DUO Bruist niet, verrast wel.

Spa Duo is een unieke dorstlessende limonade zonder prik met verrassende smaakcombinaties van bijzonder fruit en zuiver Spa water. Spa Duo is op basis van 100% ingrediĂŤnten van natuurlijke oorsprong en bevat slechts max. 19kcal per 100ml. Spa Duo is er in 4 heerlijke smaken.

Welke vind jij het lekkerst?

Zo relaxen de royals!

Net als elk ander hebben royals behoefte om buiten de protocollen van hun koningshuis om te genieten van hun vrije tijd. De een doet het met een vakantie, de ander door aan een wedstrijdje polo mee te doen of een ritje te paard maken. Beleef mee hoe de royals door de tijd heen genieten van hun vrijheid!

Kroonprins Haakon van Noorwegen is zo te zien dol op alle soorten van watersport.

Oh la la...

Zoenend in de golven zien we royals maar zelden.

Kroonprinselijk paar Mette Marit en Haakon van Noorwegen kan het niet zoveel schelen. Tijdens hun surfvakantie in Zuid-Afrika eerder dit jaar, waar de 80ste verjaardag van koning Harald werd gevierd, genoten de twee niet alleen van hun vakantie maar vooral... van elkaar.

60

ORANJ E BOVE N

In het Belgische dierenpark Pairi Daiza in Cambron-Casteau vermaakten (v.l.n.r.) prins Gabriel, koning Philip, prinses Eleonore, prins Emmanuel, koningin Mathilde en kroonprinses Elisabeth zich twee jaar geleden kostelijk. Het gezin was vooral onder de indruk van de olifanten.

De Deense kroonprinse Frederik genoot afgelopen augustus, samen met zijn gezin, van een zeilvakantie langs de Griekse eilanden. De actieve vader van vier kinderen was er alle dagen druk met zwe mmen, duiken en paddleboarden.

Een beeldje uit de oude doos (1981): wijlen prinses Diana en prins Charles tijdens hun vakantie in Balmoral in betere tijden.

Foto links: een krasse knar is de Britse koningin Elizabeth. Eerder dit jaar werd de inmiddels 91-jarige vorstin, op een minder mooie dag, op de rug van een van haar paarden gezien. Kennelijk is ze zeker van haar rijkunsten want de beschermende cap is ver te zoeken. Chapeau!

O RAN JE BOVEN

61

WIE STRIK JIJ?

LEER IN 7 WEKEN HARDLOPEN BIJ JOU IN DE BUURT

START NU SAMEN MET KORTING! u de Bekijk n eal! d vrienden YAKULTSTARTTORUN.NL/VRIENDENDEAL

Super

ChargeDTM

Overwint al het vuil

PROBEER NU!

De missie ROYALTY KENNER aan het

woord JEROEN SNEL Royaltydeskundige Jeroen Snel volgt de Europese vorstenhuizen op de voet. In die hoedanigheid ontmoet hij met grote regelmaat vorsten en vorstinnen van verschillend pluimage. In zijn column in Oranje Boven schrijft Jeroen Snel over zijn belevenissen in het voetspoor van Europese royals.

64

ORANJ E BOVE N

Ze doet het met de charme waar we in Nederland al jaren aan gewend zijn. Koningin Máxima geniet ook internationaal steeds meer aanzien als speciale adviseur van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

Ze is inhoudelijk een kei en weet de harten te stelen van overheden over de hele wereld.

Jeroen Snel was er getuige van hoe Vietnam haar in het hart sloot...

van Máxima M

et een handjevol journalisten zitten we in de wachtkamer in een viplounge op de luchthaven van Ho Chi Minh in Vietnam. De gordijnen zijn gesloten maar - baldadig als we zijn - schuiven we ze weer open. Koningin Máxima kan ieder moment langslopen en dat willen we niet missen.

Ze is net geland na een lange reis uit Nederland maar omdat de dag net begonnen is kan ze deze nog nuttig besteden. Daar is ze. Zonder make-up of dure kleding, we hebben haar gespot. Ze zal zich tien minuten terugtrekken in een andere kamer van deze viplounge om zich op te frissen en op te maken.

Koningin Máxima werkt graag en hard. Want deze ochtend reizen we samen met haar in een vliegtuig door naar het

COLUMN

binnenland van Vietnam. Ze wil er met eigen ogen zien of mensen wel toegang hebben tot een bank en als dat zo is hoe dat dan werkt.

Als speciaal adviseur van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties reist koningin Máxima twee, drie keer per jaar de wereld over om mensen te helpen met bankzaken. Voor ons zo vanzelfsprekend maar toch hebben 2 miljard mensen op onze wereld geen bankrekening.

Deze mensen kunnen niet sparen of lenen, laat staan zich verzekeren.

Máxima hoeft dit werk niet te doen, ze is immers koningin van Nederland, moeder van drie kinderen en dus druk zat. Toch doet ze het en vol overgave.

Haar economische studie komt goed van pas en het moet veel voldoening geven om ook nog iets voor zichzelf te hebben: een extra carrière naast de andere verplichtingen.

Voor koningin Máxima betekent het nu veel overuren maken. Dat doet ze in de avond wanneer de kinderen op bed liggen. Vanwege het tijdsverschil is het handig om in de late avond te bellen met het VN-hoofdkantoor in New York. Maar ook tijdens haar reizen, zoals nu in Vietnam, blijft geen moment onbenut.

Direct na aankomst gaat ze aan de slag en ook op de derde, laatste, dag vliegt ze ’s avonds weer naar huis. Ze wil niet te veel gezinstijd verliezen. In de tussenliggende dagen heeft ze talloze meetings gehad en veel handen geschud. „Hoe houdt u het toch allemaal vol?” wil ik daarom weten. „Dit werk geeft me heel veel energie terug. Want ik zie zulke goede voorbeelden, mensen willen hier echt wat doen”, zegt Máxima. Ze is gepassioneerd en vertelt vurig wat ze bereikt heeft. Niet voor de publiciteit maar omdat ze iets kan doen voor mensen die een stuk minder bedeeld zijn.

,,Dit werk geeft mij heel veel energie terug"

Jeroen Snel presentator Blauw Bloed

O RAN JE BOVEN

65

Pizza zoals la Mama hem maakt.

Casa di Mama is een authentieke Italiaanse pizza met een verse bodem, die tijdens het bakken rijst tot een heerlijke pizza met een luchtige, knapperige rand.

Casa di Mama is rijkelijk belegd met de beste ingrediĂŤnten en is verkrijgbaar in diverse heerlijke varianten.

DrOetkerPizzaNL

www.oetker.nl

Casa Di Mama, Pizza zoals la Mama hem maakt.

Heeft u ook een vraag aan Jeroen Snel?

Alle vragen over het koningshuis kunt u sturen naar: jeroensnel@oranjebovenmagazine.nl

ROYALTY KENNER aan het

woord Waarom duurt de restauratie van de Gouden Koets zo lang?

Het is nogal wat. De koets die 120 jaar oud is, ligt op dit moment helemaal in duigen.

Het houtwerk moet worden vernieuwd omdat het is gaan rotten, de stoffering en het leer moeten worden vervangen omdat het versleten is. De ijzeren onderdelen zijn gaan roesten.

Er is nooit wat aan gedaan! Ik verwacht dat de Gouden Koets niet eerder dan op Prinsjesdag 2022 weer te zien zal zijn.

Wat is de betekenis van een staatsbezoek?

Iemand aan het hof vertelde me een keer dat twee landen bij een staatsbezoek de goede betrekkingen vieren. Dat klinkt een beetje slijmerig maar de insteek van dit bezoek is echt positief. Althans, naar buiten toe. In werkelijkheid wordt er van tevoren nog wel eens onderhandeld over het programma. Want een ontvangend land wil zich van zijn beste kant laten zien terwijl koning Willem-Alexander ook zijn eigen reiswensen heeft.

Wanneer gaat Amalia voor het eerst mee op staatsbezoek?

Dat zou in theorie kunnen vanaf haar 18e verjaardag. Vanaf dat moment zullen we zien dat Amalia voor het eerst officiĂŤle verplichtingen heeft. Ik verwacht echter niet dat ze dan al direct mee gaat op staatsbezoek.

Dat komt later pas als de prinses zich gaat voorbereiden op het koningschap en het vak van haar vader moet leren.

Willem-Alexander ging op zijn beurt op z’n 24ste voor het eerst mee op staatsbezoek. Zijn vader, prins Claus was toen ziek.

O RAN JE BOVEN

67

GEURBOOSTER

12 WEKEN

TOT WEL ONWEERSTAANBARE

FRISHEID*

251888/01/16

* bij bewaring in de kast

door Hans Jacobs

ORANJE FONDS

MÁXIMA OP DE KOFFIE IN NIEUW-BUINEN

LEKKER BIJKLETSEN OP BURENDAG Een goede buur is beter dan een verre vriend. Onder dat motto gaf koningin Máxima tijdens een vrolijke en feestelijke bijeenkomst in Nieuw-Buinen het startsein voor de organisatie van de twaalfde editie van Burendag op 23 september.

Burendag is meer dan die ene dag in september. Al maanden van te voren zijn grote groepen vrijwilligers bezig hun Burendag vorm te geven. Dat is op zichzelf al een feest, Bezig zijn voor en met je buren. „Op de contacten die je op Burendag opdoet,

kun je het hele jaar bouwen”, onderstreepte de koningin het belang van deze ontmoetingsdag. „Het is een dag waarop niets moet, maar alles mag. Waar mensen bij elkaar komen die elkaar anders misschien niet meteen zouden ontmoeten.”

O RAN JE BOVEN

69

Koningin Máxima kwam naar Drenthe om van deelnemers zelf te horen hoe ze tegen Burendag aankijken. De nog relatief jonge vereniging Dorpsbelangen verzet jaarlijks veel werk om van Burendag een succes te maken. „En het wordt ieder jaar groter”, vertelt voorzitter Derk Smit, als hij Máxima verwelkomt. Met de andere bestuursleden informeert hij de koningin over de rol van zijn vereniging in het dorp. „Ik vond het fantastisch om hier te zijn en even met allerlei bestuursleden en vrijwilligers van Dorpsbelangen te kletsen en praten, en te horen hoe zij Burendag beleven en hoe belangrijk het voor hen is”, vertelde de koningin na afloop. Ze vroeg ook flink door: over de successen van de vereniging, maar ook waarom de club is opgericht, wat ze zoal doet, of de leefbaarheid in Nieuw-Buinen erdoor is verbeterd en of er misschien groepen zijn,

70

ORA NJ E BOVE N

,,Het is een dag waarop niets moet maar alles mag,"

De Koningin met John Brands van koffiemaker Douwe Egberts. Ze voelt zich in haar element tijdens de ontmoetingen met alle vrijwilligers in Nieuw Buinen.

Ze vroeg flink door over de verschillende activiteiten.

zoals jongeren, die moeilijk te bereiken zijn.

Máxima slaat de spijker op zijn kop. De jeugd van 12 tot 16 jaar is een probleemgroep. Die trekt naar het nabijgelegen Stadskanaal, omdat er in het eigen dorp geen middelbare school is.

Daar begint vaak de afstand tot het dorp te ontstaan. Veel van de jongeren piekeren er niet over om na hun opleiding terug te keren naar Nieuw-Buinen. Zorgelijk vinden veel dorpelingen. De Koningin knikt instemmend.

Het belang van Burendag is meteen maar weer bewezen. Het versterkt de samenhang tussen de bewoners, en daarom is het leuker om in het dorp te wonen.

Burendag wordt georganiseerd door het Oranje Fonds met de financiële steun van koffiemaker Douwe Egberts, die twaalf jaar geleden met het initiatief begonnen

Foto links: Oud bestuurder Flip Beikes schudt de hand van Máxima.

ORANJE FONDS

Foto boven: De Koningin in geanimeerd gesprek met de vrijwilligers.

is. „Een buurt waar mensen elkaar kennen en regelmatig contact hebben, zorgt er niet alleen voor dat je er prettiger woont, maar is ook bevorderlijk voor de veiligheid. Een kopje koffie brengt mensen bij elkaar”, aldus John Brands, de general manager van DE. „We zeggen niet voor niets: 'kom op de koffie'.” „We zijn trots dat Burendag is uitgegroeid tot een dag die niet meer weg te denken is uit de Nederlandse samenleving. Deze dag is voor veel buurten een startpunt voor beter onderling contact en wederzijds begrip.” „Het brengt mensen met elkaar in verbinding en dat is precies waar het Oranje Fonds voor staat", meent de nieuwe directeur van het Fonds, Peter Douwes. Hij hoopte dat ook dit jaar weer meer dan een miljoen mensen meedoen.

Met een steuntje in de rug van het koningspaar kan dat bijna niet mislukken.

De Koningin nam ook de tijd voor het publiek dat buiten stond...

O RAN JE BOVEN

71

Nieuw

!

Nieuw: kip Joppie® salade!

Bij Johma maken we de allerlekkerste salades. Al meer dan 40 jaar. Dat doen we met veel zorg en de allerbeste ingrediënten. Wat dacht je van onze kip Joppie® salade. Een heerlijke zoetpittige salade met stukjes gemarineerde kip en verse uitjes in Joppiesaus®. Joppie® wat lekker!

De lekkerste salades komen oet Twente.

1OO% GEBROUWEN RADLER NU VERKRIJGBAAR IN 2 VERRASSENDE SMAKEN

Met trots voor u gebrouwen. Geen 18, geen alcohol.

Vragen aan de Hofhouding

Bert Wassenaar STALMEESTER Koning Willem-Alexander kan zijn werk niet goed uitvoeren zonder hulp van de hofhouding.

Dat is op Prinsjesdag goed duidelijk wanneer het alle hens aan dek is.

EĂŠn man trekt die dag naast het koningspaar op onopvallende wijze de aandacht en dat is: stalmeester Bert Wassenaar.

Leden van de hofhouding van koning Willem-Alexander zijn te herkennen aan het 'chiffre' dat ze dragen.

74

ORA NJ E BOVE N

1 2 3

Wat doet de stalmeester?

Bert Wassenaar (1957) is bij het Koninklijk Huis verantwoordelijk voor alles wat rijdt en vliegt. Dat zijn de paarden die op Prinsjesdag een hoofdrol vervullen en de koetsen die ze voorttrekken, maar ook alle auto's en busjes, de koninklijke trein en het luchtvervoer.

Wat is het staldepartement?

De naam stamt uit de tijd van paarden en koetsen, uit 1814.

Tegenwoordig zouden we zeggen: de afdeling Transport & Logistiek.

Er werken 50 mensen.

Kan het staldepartement worden bezocht?

Alleen in de zomermaanden kan er een kijkje worden genomen. Het is immers een continue bedrijf.

Bezoek zou het werk hinderen.

„Bert Wassenaar is de belangrijkste man van de rijtoer op Prinsjesdag.” bewegen om zo overal toezicht te kunnen houden. Hij is logisitiek gezien de belangrijkste persoon in de stoet.

4 5

Hoe lang is de stalmeester al in dienst?

De van de Koninklijke Marechaussee afkomstige Bert Wassenaar vervult de functie sinds 1996, toen hij door koningin Beatrix werd benoemd. Het einde van zijn loopbaan komt in zicht, maar Wassenaar is in zijn vrije tijd ook nog voorzitter van het Koninklijk Friesch Paarden-Stamboek (KFPS).

Wat doet de stalmeester op Prinsjesdag?

Hij zorgt dat alles goed verloopt en rijdt mee in de stoet, maar heeft geen vaste plek. Hij kan zich als enige vrij

6 7

Is Prinsjesdag niet altijd hetzelfde?

Nee, elk jaar zijn er wel verschillen: een andere route, een andere koets (Glazen Koets in plaats van de Gouden Koets die wordt gerestaureerd) en de komende opknapbeurt van het Binnenhof levert nieuwe uitdagingen op: een troonrede elders in Den Haag.

Wanneer is de Gouden Koets weer terug?

De stalmeester weet niet of hij dat nog meemaakt. Alles moet precies en nauwkeurig gebeuren, en dat vergt veel tijd en onderzoek: zeker zo'n drie of vier jaar.

O RAN JE BOVEN

75

gezond tandvlees

AQ AQU AQU/0014/17 A AQU/ QU/ /0014 0014 001 0014 14 4/17 /17 17

AQU/0029/17

SUN. VOOR EEN STRALENDE VAAT EN SCHONE MACHINE.

KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK

VORSTELIJK lezen & kijken

Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke en politieke wereld selecteert Oranje Boven een aantal 'royale' boeken, biografieën en naslagwerken.

Obama, een intiem portret

Nelson Mandela, in gesprek met mijzelf

Reagan, de biografie van een president

In deze autobiografie is Mandela icoon noch heilige, maar een gewoon mens van vlees en bloed.

Het boek geeft een zeldzame kans om meer te weten te komen over de motivatie van Nelson Mandela.

In gesprek met mijzelf toont het persoonlijke leven van Mandela: van brieven die hij heeft geschreven tijdens de moeilijkste momenten van zijn gevangenschap tot het manuscript van het ongepubliceerde vervolg op zijn biografie 'De lange weg naar de vrijheid'.

Reagan is de eerste Nederlandse biografie over de 40e president van de Verenigde Staten. Ruim tien jaar na zijn overlijden vertelt meesterverteller H.W. Brands het verhaal van Ronald Reagan (1911-2004).

De jonge ‘Dutch’ groeide op in een arm gezin tijdens de crisis van de jaren ’20, joeg zijn dromen als radioverslaggever en acteur na en werd uiteindelijk een van de meeste gewaardeerde Amerikaanse presidenten.

Nelson Mandela ISBN: 9789000350001

78

ORA NJ E BOVE N

H.W. Brands ISBN 9789000349722

Fotograaf Pete Souza heeft acht jaar lang als staffotograaf van het Witte Huis iedere stap van Barack Obama gevolgd.

Dit fotoboek bevat de indrukwekkende selectie van meer dan honderd foto’s, die ieder een verhaal vertellen.

Ze laten de vele gezichten van Obama zien: serieus, geamuseerd, ontspannen, verbeten, empathisch, grappig – in het begin jong en lenig, later gelauwerd en getekend.

Pete Souza ISBN 9789000358281

De nieuwe mode van Oranje

De Churchill factor Wat maakte Churchill, een van de belangrijkste leiders van de twintigste eeuw, zo uniek en briljant?

Johnson ontrafelt de mythes en de misvattingen, het meer dan levensgrote beeld dat we van Churchill hebben. Hij beschrijft hem met gedrevenheid en een scherp gevoel voor humor: een man vol tegenstellingen, met een aanstekelijke bravoure, een adembenemende welbespraaktheid, groots strategisch inzicht en een intense menselijkheid.

Churchill was een gevierd journalist en een geweldige redenaar. Hij won de Nobelprijs voor de literatuur in 1953. Hij was beroemd en berucht om zijn vermogen drank en chique diners te combineren met tot diep in de nacht doorwerken.

Boris Johnson ISBN: 9789000343553

In „De nieuwe mode van Oranje" geeft een groot aantal designers van koninklijke kleding een inkijkje in hun wereld, waarin ze zelf vaak supersterren zijn.

Ontwerptekeningen en niet eerder vertelde verhalen over inspiratiebronnen van de ontwerpers maken van dit boek een unieke bron van nieuwe informatie. De huidige Oranjegeneratie staat centraal, maar De nieuwe mode van Oranje bevat ook verwijzingen naar de kleding en de juwelen van vorige generaties.

Els Smit ISBN: 9789000355013

Nooit genoeg; Donald Trump Er is één ding dat Trump drijft: de vaste overtuiging dat hij een uitzonderlijk en superieur mens is. Michael D'Antonio interviewde Trump en zijn naasten en geeft daardoor een inkijk in de drijfveren van deze onorthodoxe Amerikaanse president.

De auteur schept een indringend beeld dat helpt om Trump enigszins beter te begrijpen.

Michael D’Antonio ISBN: 9789000350162

O RAN JE BOVEN

79

Werkelijk formaat: 18cm x 18cm x 7cm

©2017 SPAI. "emoji"™ Zie www.kelloggs.nl/emojimovie voor algemene voorwaarden. ©2017 ® Kellogg Company - Kellogg’s Nederland KVK 16078708. *Voer jouw code online in en ontdek of je iets gewonnen hebt! Te winnen: een cadeau per uur tussen 8u en 20u. +18 jaar. Geldig van 01/08/2017 t/m 24/10/2017.

LAAT THUIS? S L A N J I F T E H S I DAN .

T B E H S I U H N I N JE JA WAT

WE ?

N E ET

KI P! ... no u go ed .

KNOR

KNOR

KNOR

PRINSEN & PRINSESJES VERTEDERENDE BEELDEN VAN KONINKLIJKE BLOEDJES VAN KINDEREN

Zo lief zijn de prinsjes en prinsesjes van nu

De Noorse prinses Ingrid was als klein kind al lekker baldadig tijdens officiële momenten.

Hier snoert ze haar moeder Mette Marit de mond. Of snoert ze nu de neus?

De prinsjes en prinsesjes die nu opgroeien in de buitenlandse koningshuizen, mogen nog heerlijk kind zijn. Ook tijdens de officiële momenten. Oranje Boven dook in de fotoarchieven om te kijken welke hartverwarmende beelden er zijn. Van het huwelijk van de zus van Hertogin Catherine van Cambridge, Pippa Middleton, tot Victoria Dag in Zweden... De kleintjes laten zich van hun beste en meest vertederende kant zien.

Is er eigenlijk een foto te vinden waarop de Britse prins George, níet de harten laat smelten?

Prins Daniel is de trotse vader van de Zweedse prinses Estelle (5) en prins Oscar (1). Ondanks hun koninklijke afkomst wil Daniel dat de kinderen later weten hoe je met het openbaar vervoer reist.

82

ORA NJ E BOVE N

Prinses Victoria Frederica van Spanje (midden) heeft een onderonsje met twee van haar zeilvriendinnetjes.

Op de Koningsd ag van koning Harald van Noor iemand het niet wegen heeft helemaal naar zijn zin: prins Sv Terwijl zijn zus erre Magnus.

Ingrid Alexandr a en vader Haak met genoegen on duidelijk vanaf het paleisb alkon in Oslo zw kijkt Sverre wa aaien, t stilletjes weg. ..

Prinses Leonor (rechts) viert samen met haar zus prinses SoďŹ a, dochters van het Spaanse paar koningin Laetizia en koning Filip, diens eerste communie. Laetizia en Filip kunnen trotss zijn op hun prachtige dochters!

Het is wel duidelijk dat prinses Estelle de dag die ter ere van haar moeder, de Zweedse kroonprinses Victoria, jaarlijks wordt gehouden met volle overtuiging meeviert. Als deze ballon haar de lucht in zou kunnen tillen zou ze van louter plezier vĂĄst geen bezwaar hebben gemaakt.

O RAN JE BOVEN

83

aviko.nl

Nieuw!

Zoete friet van Aviko Met dit typisch Amerikaans gerecht verras je iedereen aan tafel. Het is een beetje zoetig van smaak en we weten bijna zeker dat het in de smaak valt. Probeer het eens met een lekkere chili-limoen saus, een mooie entrecĂ´te of met lamskoteletjes. Kijk op aviko.nl voor meer inspiratie.

Zoete aardappelen zijn een bron van vezels en rijk aan vitamine A. Door een unieke stoomtechniek blijven de natuurlijke voedingsstoffen behouden en dat proef je terug in de smaak van Aviko Zoete Frites.

GEMAAKT MET ECHT* FRUITSAP IDRIS, 11 – BODY POPPER

HET IS ECHT MIJN DING *8% Fruitsap van concentraat

ROBINSONS and FRUIT SHOOT are trade marks Robinsons Soft Drinks Ltd

vErras met Tex mEX

BURRITO’S

MET RUNDVLEeS, RIJST EN GROENTEN 4 PORTIES / BEREIDINGSTIJD: 20 MIN

1 pak Santa Maria Tortilla Original Large 1 zakje Santa Maria Burrito Seasoning Mix 500 g rundvlees, in blokjes 1 paprika, in reepjes 1 el olie 1 krop sla 400 g gekookte rijst 400 g zwarte bonen, afgespoeld en uitgelekt 1 avocado, in reepjes 1 pot Santa Maria Taco Sauce Mild

VARIATIETIP Voeg wat Santa Maria Red Jalapeño’s aan de vulling toe voordat je de burrito dichtrolt. Dat maakt ‘m lekker pittig.

Snijd het vlees en de paprika. Bak het vlees in de olie op hoog vuur. Voeg de gesneden paprika en de Burrito Seasoning Mix toe.

Meng goed. Verwarm de Santa Maria Original Wrap Tortilla’s volgens de instructies op de verpakking. Verdeel de sla, avocado en rijst over de tortilla’s.

Vul de tortilla’s met het vlees- en groentemengsel en voeg wat bonen toe.

Maak af met de Taco Sauce en zure room.

Rol de tortilla’s, bij voorkeur in bakpapier, en snijd in tweeën. Het gerecht lauwwarm serveren.

Met de Tex Mex-keuken kan je eindeloos variëren. Of je nu druk bent of juist alle tijd hebt om te koken, voor iedere dag van de week is er een heerlijk gerecht. Heb je weinig tijd om te koken of eet het gezin op verschillende tijden? Maak dan eens Burrito’s. Een heerlijke Tex Mex-klassieker met rundvlees, reepjes paprika, zwarte bonen en verse avocado. Voeg daar een frisse salade en salsa aan toe en laat die smaakpapillen maar lekker tintelen.

Meer Tex Mex-recepten op www.santamariaworld.nl

Stel van de eerste letters van de antwoorden op de 13 vragen een woord samen.

U krijgt slechts één aanwijzing: Het gaat om een persoon van koninklijke bloede. Heel veel puzzelplezier!

1. Voornaam echtgenoot prinses Margriet 2. Tegengestelde van een monarchie 3. Zus van koningin Máxima 4. Van welk land is Harald V koning 5. Lid hofhouding vervoer 6. Langstzittende vorstin 7.

Bekende plek Oranjes, onlangs verkocht

8. Vorst van de staat Liechtenstein 9. Koningin van België 10. Functie van prins Maurits aan het Hof 11. Paleis in Apeldoorn 12. Koningin Beatrix bracht twee keer een staatsbezoek aan dit land 13. Keizer van Japan 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

WIN: Koninkijke Princess-koffer Wie meedoet met de Oranje Quiz maakt kans op deze sportieve, extreem sterke lichtgewicht koffer die voorzien is van: • Een uniek TeamNL logo in de mal van de koffer • Sportief afgewerkt met rood/wit/blauwe ritsband • Binnenvoering voorzien van het TeamNL logo • Topkwaliteit materiaal: ABS met shark skin, dit helpt

beschadigingen aan uw koffer te voorkomen • Luxe dubbele wielen met 360® draairichting • Inclusief stoothoeken; • Geïntegreerd cijferslot • Cabine size.

Princess Orange Collectie: Princess Traveller is official supplier van NOC*NSF. Alle Olympische en Paralympische sporters reizen met de Princess Traveller koffers en tassen.

Stuur uw oplossing voor 1 november 2017 naar de redactie van Oranje Boven.

Adres: Donauweg 10, 1043 AJ, Amsterdam www.oranje-boven.nl/quiz

O RAN JE BOVEN

87

Koninklijke puzzels

© www.puzzelpro.nl

Woordzoeker

S I E L A P A L L E B A S I O

A M A L I A H U W E L IJ K N E

F I E E J O M U S I B O E A D

A D T N E L A U R E N T I E N

A E O E G A L A R I I D S S I

R S K R N H Y N N T R S S S E

G L T I A R A G I A E T E O D

R W H R R D S E K M Z E S E R

O I A A O D T E H O I O O I O

N L H T A S N A F L E K T H O

D L T G E S A E V P K K O P N

W E E J T K L M H I E N F O U

E M A E O I N M A D T O O S W

T M Y N P J U A N C A R L O S

W N L E T E N I B A K P N S E

Al deze woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt.

Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze af. De overgebleven letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.

ADEL AMALIA BANKET BERNADOTTE DIPLOMATIE DRAKENSTEYN ELOISE

EMMA FELIPE FOTOSESSIE GALA GRAAF GRONDWET HAAKON

HARALD HARRY HENDRIK HUWELIJK IRENE ISABELLA JUANCARLOS

KABINET KATE KEIZERIN KONINGSDAG KROON LAURENTIEN MAJESTEIT

NOORDEINDE ORANGE PALEIS PAOLA PIETER PRONKKOETS SONJA

SOPHIE TIARA WILLEM WINDSOR

Stuur de goede oplossing in voor 1 november 2017 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel

88

ORANJ E BOVE N

Sudoku

5

5

1 9 7 4 7 3 2 7 5 4 5 2 1 2 7 6 3 9 7 3 2 6 4 4

Het Wereld Dieet

1X Grillplaat Bourgini De multifunctionele wonderplaat met een compacte grillplaat van Bourgini wordt gebruikt als grill/bakplaat, gourmet, teppanyaki en BBQ. De plaat is een goed alternatief voor de barbecue of om samen aan tafel te kokkerellen. Het leent zich uitstekend voor onder andere het bakken van vlees, vis, groenten, eieren en pannenkoeken. Het beschikt over een Daikin dubbele antiaanbaklaag, dus is ook zonder olie of boter te gebruiken, bakt niet aan en is gemakkelijk schoon te maken. www.bourgini.nl

Winnen!

Oranje Boven mag een grillplaat van Bourgini verloten als prijs voor de woordzoeker. Stuur de goede oplossing van de woordzoeker in via www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel

Schrijfster Marina Numan is erin geslaagd om het negatief beladen woord 'dieet' om te buigen in een inspirerende, positieve levensfilosofie.

Dit kostelijke boek beschrijft een nieuwe levensstijl die voor iedereen binnen handbereik ligt. Vooraanstaande artsen zijn lovend over de eenvoudige maar doeltreffende manier om preventief de gezondheid een boost te geven.

Doorspekt met heerlijke recepten en smaakmakende foto's.

Een ware vondst is de inmiddels bekende 'genotswolk'.

Een culinaire aanrader! Het Wereld Dieet, ontwikkeld door Marina Numan, laat zien wat natuurlijk voedsel met je gezondheid doet.

5X

Winnen!

Oranje Boven mag vijf exemplaren verloten onder de goede inzenders van de Woordzoeker. Wat moet u doen? Ga voor de oplossing naar: www.oranje-boven.nl/ koninklijkepuzzel

O RAN JE BOVEN

89

LEKKER & GEZOND

variëren met bonen de Handig: Direct uit zak te gebruiken!

Bolognese schotel VOOR V VOO OO OR 2-3 PERSONEN

Bereidingswijze Berei id

Verwarm V Ver Ve erw rwa w 1 zak HAK Bolognese schotel (500 g) volgens vo olgge de verpakking. Kook 200 – 300 gram sspaghetti sp pag agh gaar. Serveer de Bolognese schotel mett de d pasta en garneer met meet Parmezaanse Parm Pa arm mez ezaans aaans ns kaas.

KIJK VOOR MEER RECEPTEN OP: WWW.HAK.NL Volg ons op:

Lekker Hollands, met de bonen erbij van

verfrissend echt e c h t g e b r o u w e n , e c h t v r u c h t e n s a p, e c h t f r i s

Met trots voor u gebrouwen. Geen 18, geen alcohol.

VOLGENDE KEER IN

Oranje Quiz: Nieuw!

HET PETER STUYVESANT BALL

Hollands Glorie in de Big Apple

t kroonjaar ik re e b s e s n ri p Actieve

BEATRIX 80 92

ORANJ E BOVE N

De volg en Oranje B de ov verschij en nt in

decemb er

Oranje Boven kalender

Colofon Oranje Boven Het grootste gratis onafhankelijke royaltymagazine van Nederland!

Gratis meenemen bij alle supermarkten van Dirk van den Broek, Dekamarkt en Dirck III-slijterijen.

19 september:

Hoogtepunt van het koninklijke jaar is Prinsjesdag, wanneer koning Willem-Alexander in de Ridderzaal de Troonrede voorleest.

25-29 september: StartupFest Europe '17 met prins Constantijn als voorman.

Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie Trusted Media Publishers

12 oktober:

Koninklijke familie van Spanje viert Columbusdag, de nationale feestdag.

25-29 oktober:

Crematie koning Bhumibol van Thailand.

20 november:

10-12 oktober:

Koningin Elizabeth en prins Philip vieren hun zeventigste huwelijksverjaardag.

Ze trouwden in 1947.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima gaan op staatsbezoek in Portugal.

CHECK...YO CHECK...YO

leden van de staten generaal...dit is het verhaal

Fotografie RVD/Jeroen van der Meyde, Johannes Dalhuijsen, ANP Fotografie, PPE Agency.

Oranje Fonds/Bart Homburg, Willem Noordhoek/Viewfinders, Hollandse Hoogte (o.a. Michiel Wijnbergh Fotografie, Belga, Arie Kievit, Edwin Janssen, Robin Utrecht, Pim Ras, Joyce van Bennekom, Robin van Lonkhuijsen).

Trusted Media Publishers BV t.a.v. de redactie Donauweg 10 1043 AJ Amsterdam Oranje Boven wordt verspreid via: 120 Dirk van den Broek-supermarkten 85 DekaMarkt supermarkten 40 Dirck III-slijterijen Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. Niet alle in de advertenties genoemde producten zijn verkrijgbaar in de hier bovengenoemde winkels.

zelfs voor ‘n moderne koning gaat rappen van de troonrede wat ver!

wij vonden het wel leuk!!!

O RAN JE BOVEN

93

W U E NI

MADE FOR SHARING

ŠMars Nederland B.V. 2017

De vertrouwde smaken in kleine porties, om samen van te genieten!

Qualità Rossa

Caffè espresso

Qualità Oro

De meest geliefde koffie van de Italianen, chocolade en krachtig

De authentieke Italiaanse 100% Arabica blend, intens en rijk

Het traditionele recept voor een fijne smaak, fruitig en aromatisch

Lavazza, de grootste koffiebrander van Italië, selecteert ieder jaar de beste koffiebonen op plantages over de hele wereld. Het familiebedrijf maakt al 4 generaties krachtige koffiemelanges en heeft een breed assortiment zowel in bonen als gemalen. Ideaal voor echte koffieliefhebbers

www.lavazza.nl

DE EXPERT IN HAARVERZORGING MET UNIEKE OPLOSSINGEN VOOR IEDER HAARTYPE

VOLUME

GLANS

VOEDING

ONTDEK DE INTENSIEVE KRACHT VAN ELVIVE. VOOR IEDER HAARTYPE DE JUISTE VERZORGING. OMDAT JE HET WAARD BENT

HERSTEL

KLEUR