WINTEREDITIE 2020
De tiara’s van Oranje 1
Maak je borrel speciaal
Met trots voor u gebrouwen Geen 18, geen alcohol
EINDELIJK! BELEGEN KAAS MET KARAKTER -PROEF ’M NU-
DEZE MAAND Royaal Journaal
8
12 Terugblik op het 2020 van ons koningspaar
20
Fonkelende diademen en tiara's
30
Britse i ergernis om Harry en Meghan 6
OR ANJ E BOVE N
52
Erkenning voor prinses Delphine
20 Modekoningin Mรกxima 26 7 Vragen over de Spaanse kroonprinses Leonor 36 Hebbedingen 38 Van harte 44 Koninklijk eten met Marina 48 Stamboom Oranjes 52 Beter laat dan nooit: prinses Delphine 57 Reportage over escapades aan het Thaise hof 65 Column Jeroen Snel 68 Portret van prins Constantijn 78 Koninklijke bibliotheek 88 Koninklijke puzzel 93 Strip Willem en Max
62
Rondreis langs Gelderse kastelen
68
Connectie Geachte lezers, In zekere zin is ons koningspaar ook slachtoffer van de coronacrisis. Weliswaar heeft de ziekte het koninklijke gezin voor zover wij weten niet getroffen, maar het tumult waarin de monarchie in oktober verzeild raakte is uiteindelijk te wijten aan het voortwoekerende virus. Dat de Koning en zijn gezin toch op vakantie gingen ondanks het advies van premier Rutte om zoveel mogelijk thuis te blijven, zette Nederland op zijn kop. De Koning moest abrupt de vakantie afbreken en de resterende dagen op Huis ten Bosch doorbrengen. Met de ondoordachte vakantiereis heeft Willem-Alexander veel van het opgebouwde krediet van de afgelopen maanden zien verdampen. De vorst, die zich graag als verbinder ziet, was de connectie even kwijt. En dat is niet de eerste keer. We herinneren ons allemaal nog de commotie rondom zijn n. vakantiehuis in Mozambique, enkele jaren geleden. er ov over erle er l ve le ven. n n. Uiteindelijk zal de monarchie ook deze storm weer overleven. un iinzet nzet Het koninklijk paar geniet grote waardering voor h hun no stug ug tijdens de coronacrisis. Daarmee gaan ze ook nu nog al oo ok de dez ze door. In dat opzicht heelt de tijd alle wonden en zal ook deze crisis niet meer dan een rimpeling blijken te zijn. Ik hoop dat u veel plezier beleeft aan deze winterse se editie edi d ti di tie e van Oranje Boven. We bieden onder andere een reportage epor ep o tage g over de problemen van het Thaise vorstenhuis waar aa ar het excentrieke gedrag van koning Vajiralongkorn n ttot ot grote onrust leidt. Vergeleken daarbij is onze monarchie een baken van rust en stabiliteit. En dat is maar goed ook. Jan-Kees Emmer
O RAN JE BOVEN
7
Jubileum voor Annemarie en Carlos
Gravinfluencer! Gravin Eloise ontpopt zich steeds meer als Gravinfluencer! De dochter van prins Constantijn en prinses Laurentien verbrak alle banden met verkoopsite United Wardrobe en startte haar eigen platform op Instagram: @clothes_eloisevanoranje. Aanvankelijk probeerde ze via de stories door middel van biedingen op haar persoonlijke Instagram-account vintage kleding te verkopen. Maar daarop kwam ze al gauw terug. ,,Door de feedback die ik kreeg, heb ik besloten om een apart Instagram-account aan te maken.” Bovendien verbaasde Eloise met een leuk TikTokfilmpje, waarin haar ouders ook volop meededen. Prins Constantijn en Laurentien zagen de lol er wel van in. De vrolijkheid spatte er vanaf!
Prins Carlos en zijn echtgenote Annemarie vierden in november hun tienjarig huwelijk. In een interview met Royalty vertelde Annemarie daarover: ,,Ik ben dankbaar voor de liefde. We zijn een team.” Ook Carlos liet zich niet onbetuigd en liet weten trots op wat hij met zijn vrouw heeft opgebouwd. De hertog en hertogin van Parma trouwden op 20 november 2010 in Abdij Ter Kameren in Brussel. Het burgerlijk huwelijk was al in augustus gesloten, zodat de zieke vader van Carlos, Carlos Hugo, er nog bij kon zijn. Hij overleed kort voor de oorspronkelijke huwelijksdag.
SPAANS GERODDEL Het Spaanse boulevardblad Lecturas haalde zich op sociale media de woede op de hals van het publiek. In een reportage over kroonprinses Leonor (15) repten zij over een ,,onmogelijke liefde” met leeftijdgenoot en eveneens royal prins Christian van Denemarken. De suggestie dat de twee nooit met elkaar zouden kunnen trouwen, veroorzaakte een storm van kritiek. ,,We leven niet meer in de middeleeuwen, Leonor kan trouwen met wie ze wil”, reageerde een fan van het Spaanse hof. En een ander schreef: ,,Ze denken er nu al over met wie Leonor zou kunnen trouwen. Een schande!”
8
OR ANJ E BOVE N
KLINKENDE OVERWINNING De dochter van kroonprins Haakon en kroonprinses Mette-Marit van Noorwegen, prinses Ingrid Alexandra, blijkt een waar surftalent! De 16-jarige werd eerste tijdens een surfkampioenschap. Op het Borestrand in Jaeren sleepte Ingrid Alexandra onder aanmoediging van haar ouders en broertje Sverre Magnus het goud binnen. De passie voor watersport heeft ze in de genen meegekregen van haar vader Haakon. Bovendien is koning Harald een fanatiek zeiler die zelfs in zijn jongere jaren meedeed aan de Olympische Spelen!
Lof en hoon voor William Prins William van GrootBrittanniĂŤ oogstte lof en hoon toen bekend werd dat hij zijn coronabesmetting voor zichzelf had gehouden. Hij liep al in april het virus op en besloot in alle stilte in quarantaine te gaan in Anmer Hall. Om geen paniek te zaaien, gaf hij er geen ruchtbaarheid aan, zo was de uitleg. De Britten reageerden verdeeld. De Hertog van Cambridge werd geprezen om zijn besluit het volk hiermee niet lastig te vallen en tegelijkertijd verguisd door tegenstanders.
Stoere QUEEN Nog altijd is koningin Elizabeth II niet voor een kleintje vervaard! De 94-jarige vorstin kruipt nog regelmatig zelf achter het stuur van haar stoere Range Rover waarmee ze over de wegen rondom Sandringham in Norfolk rijdt. Heel gemoedelijk tufte ze laatst nog naar Wood Farm, dat op landgoed Sandringham ligt. En na een gezellige tijd daar reed ze weer terug. Een echte powervrouw!
O RAN JE BOVEN
9
25
4
VIER DE FEESTDAGEN MET PHILADELPHIA De lekkerste desserts maak je thuis met Philadelphia! INGREDIËNTEN PHILADELPHIA-OREO TRIFLE: • 1½ rol Oreo Original Cookies (1½x 154 gram) • 300 gram Philadelphia roomkaas (1½x 200 gram) • 150 gram gecondenseerde melk BEREIDINGSWIJZE PHILADELPHIA-OREO TRIFLE: 1. Verkruimel 5 Oreo Cookies zo fijn mogelijk. 2.
Klop de slagroom met de Klop-Fix lobbig met behulp van een elektrische handmixer.
3.
Roer de Philadelphia goed los en roer de gecondenseerde melk erdoorheen.
4. Verdeel het Philadelphia mengsel in twee gelijke porties en roer door het ene deel de Oreo kruimels. Spatel door het andere deel voorzichtig de helft van de geklopte slagroom.
• 100 milliliter verse slagroom • ½ zakje Klop-Fix • 50 gram blauwe bessen (of rood fruit naar keuze) • 4 takjes munt
5. Hak 12 Oreo Cookies in grove stukjes. 6. Bouw de trifles op in glaasjes: begin met een laagje Oreo stukjes, schep daar de Oreo-crème op, gevolgd door de room-crème. Herhaal dit nog eens met alle laagjes zodat je eindigt met een trifle van 6 laagjes. 7.
Garneer de trifles met de rest van de geklopte slagroom, de blauwe bessen, de muntblaadjes en Oreo Cookies.
Royal Gin van Charles
Beschuit met roze muisjes Een nieuwe loot aan de tak van het Albanese koningshuis is op 22 oktober geboren: prinses Geraldine. Het meisje is het eerste kindje van kroonprins Leka II en zijn vrouw, actrice Elia. Geraldine is vernoemd naar haar oma, die achttien jaar geleden op precies dezelfde dag (22 oktober) overleed. Voordat het prinsesje werd geboren, werd nooit officieel ruchtbaarheid gegeven aan de zwangerschap. De inwoners van Albanië zagen slechts bij officiële gelegenheden het buikje van Elia opbollen. De eerste veertig dagen werd het gezichtje van het meisje niet getoond op foto’s. Dat heeft te maken met bijgeloof. Op de eerste foto’s van het meisje is slechts een baby gewikkeld in een dekentje te zien.
In navolging van zijn moeder Elizabeth, heeft prins Charles ook een eigen gin op de markt gebracht. De biologische drank, waarvan de opbrengst naar zijn eigen liefdadigheidsorganisatie gaat, wordt gemaakt van kruiden uit zijn eigen tuin. Deze koninklijke gin heeft de welluidende naam Highgrove Gin gekregen en kost per fles 40 pond wat in euro’s bijna 45 euro zou zijn. De gin van Elizabeth heet Buckingham Palace Gin en kost evenveel.
Koninklijk gebaar Nog maar amper toegetreden tot het Belgische hof en het eerste koninklijke gebaar is al gemaakt: de dochter van prinses Delphine (die kort daarvoor officieel werd erkend als buitenechtelijke dochter van koning Albert II) doneerde haar haren ten behoeve van kankeronderzoek. ,,Een grote stap vandaag”, schreef Delphine over dochter Josephine (17). ,,Vijf jaar heeft mijn dochter uitgekeken naar dit moment. Zo blij dat ze eindelijk haar haar kan doneren aan Think Pink Belgium. Hopelijk helpt dit.”
O RAN JE BOVEN
11
Op het 'strafbankje' betuigen Willem-Alexander en MĂĄxima spijt van hun ondoordachte vakantiereis naar Griekenland.
DIEPE KNIEVAL KONING IS KRAS OP BLAZOEN Het jaar 2020 leek de geschiedenis in te gaan als het jaar waarin koning Willem-Alexander zijn gezag als staatshoofd en verbinder deďŹ nitief vestigde met zijn indrukwekkende toespraak tijdens Dodenherdenking. Het liep anders. In oktober verspeelde hij krediet door een nogal ondoordachte vakantiereis naar Griekenland. Zo dreigt 2020 alsnog een rampjaar te worden voor de monarchie.
12
ORANJ E BOVE N
Koningsdag op afstand. De prinsesssen hadden er veel plezier in.
De Koning hield tijdens Dodenherdenking op de Dam een historische toespraak.
Het koninklijk gezin in de periode voordat het in de herfst misging.
D
ie woorden van koning WillemAlexander op 4 mei 2020 op de Dam in Amsterdam klinken nog na. Het staatshoofd toonde de moed om 75 jaar na de bevrijding van Nederland ook zijn eigen familie de maat te nemen en vast te stellen dat zijn overgrootmoeder Wilhelmina tijdens de oorlog steken had laten vallen. Ook durfde hij de Nederlandse samenleving een spiegel voor te houden door de stille medewerking aan de Jodenvervolging aan de orde te stellen En hoe dat onweersproken stapje voor stapje doordrong tot de Nederlandse samenleving: ,,Niet meer naar het zwembad mogen. Niet meer mogen meespelen in een orkest. Niet meer mogen fietsen. Niet meer mogen studeren. Op straat worden gezet. Worden opgepakt en weggevoerd. Sobibor begon in
het Vondelpark. Met een bordje: ‘Voor Joden verboden’.” Zelfs de meest kritische volgers van de monarchie spraken daags na de toespraak met respect over de wijze waarop de Koning de lege Dam met zijn woorden had gevuld.
Lovend De commentaren in de media waren lovend. De Koning had zijn ‘stem’ gevonden, en had zijn plaats binnen ons staatsbestel definitief gevestigd. Tot zover het goede nieuws. In de maanden daarna, toonde het koningspaar zich betrokken bij eenieder die door de coronacrisis getroffen werd. Ze spraken tijdens hun bezoeken steun uit aan de harde werkers in de zorg. Zo was er een bijzonder bezoek aan het Jeroen Boschziekenhuis in Den Bosch.
O RAN JE BOVEN
13
Het koninklijke fotomoment. Máxima en Alexia poseren geduldig.
Daar liet de Koning zich niet alleen informeren over de medische kant van de coronabestrijding, maar hij had ook oor voor de verhalen over de impact van het virus op het thuisfront van de zorgmedewerkers.
Krasje Allemaal herinneren we ons ook nog de viering van Koningsdag. Niet in Maastricht, maar thuis vanuit Huis ten Bosch. Met een openheid, zoals we de koninklijke familie nog nooit gezien hadden. Ginnegappende puberprinsessen die het durfden om in het openbaar tegen hun ouders in te gaan. Nooit heeft Nederland zich meer herkend in ons koninklijk gezin. En de rol van Willem-Alexander en Máxima als verbinders van de samenleving leek definitief
14
ORANJ E BOVE N
gevestigd. Een eerste krasje ontstond toen na Prinsjesdag bleek dat de Koning en koningin een salarisverhoging van 5 procent tegemoet kunnen zien in 2021. Maar toen kwam de herfstvakantie. De vrije week van hun dochters was voor de Koning en zijn vrouw aanleiding om van de nazomer te gaan genieten in hun vakantiehuis in Griekenland. Technisch gezien mogelijk, omdat in dat gebied code geel gold, waardoor reizen nog steeds was toegestaan. Veel Nederlanders verblijven nu ook nog in ‘onveilig’ gebied in het buitenland, maar vertoeven dan wel in hun eigen woning. En dat is niet verboden. Ook niet voor de Koning… Behalve als je een voorbeeldfunctie hebt. In het geval van de vakantiereis ging er veel mis. De trip was al ver van tevoren aangekondigd en premier Rutte was hiervan op de hoogte. De
Prinsjesdag op afstand: 5 procent loonsverhoging voor de Koning.
Koning koopt dit jaar een snelle motorboot van 2 miljoen euro.
Ondoordacht op de foto met een restauranthouder op het eiland Milos.
premier en de Koning hadden er echter niet was van de afspraken die er met de Koning bij stilgestaan dat daags voor het gemaakt waren. In een paar uur vertrek de coronabeperkingen lag het verbindende imago van waren aangescherpt en de de Koning aan diggelen. Bij de premier het land op het hart had bewakers van social media van het gedrukt om ,,vooral de regels niet ministerie van Algemene Zaken De Koning: op te rekken�. sloegen de meters rood uit. Er ,,We zijn bleek nauwelijks begrip voor de betrokken Verontwaardiging reis van het gezin. Nog dezelfde maar niet Toen bekend werd dat het avond werd besloten weer terug koninklijke gezin ondanks deze te keren naar Nederland. Toen onfeilbaar." dringende oproep van de premier nog met als reden de ophef in het toch op vakantie was gegaan, publieke debat. Oftewel de media stak een storm op van publieke kregen de schuld. Het hielp niet. verontwaardiging. Dat werd nog Ondanks de overhaaste terugkeer eens verergerd doordat premier Mark Rutte per lijnvlucht van de KLM bleef het oordeel in het buitenland was en zijn vervanger van de samenleving snoeihard. Hugo de Jonge niet precies op de hoogte Premier Rutte, die vanuit zijn functie de
O RAN JE BOVEN
15
Natuurlijk vanille!
www.oetker.nl
Nieuw van Dr. Oetker drie natuurlijke Bourbon-Vanilleproducten; BourbonVanillesuiker, Bourbon-Vanille-Extract en Bourbon-Vanillepasta. Zo voeg je gemakkelijk ĂŠchte vanille aan je baksel toe zonder vanillestokje. Probeer nu!
Terug op het honk! Na ruim 24 uur zijn de Koning, hier op de foto zonder mondkapje, en koningin weer thuis.
De waterkant van het vakantiehuis in Griekenland.
Premier Rutte neemt de schuld op zich.
klappen opvangt voor de koning, sprak deemoedig dat het zijn schuld was. En Nederland dacht massaal: 'Ja, ja.' Toen ook nog bleek dat de twee oudste dochters Amalia en Alexia in Griekenland waren achtergebleven zwelde de kritiek verder aan.
Schuldbewust Veel van het opgebouwde krediet in coronatijd verdampte. Van verbinder werd de Koning verdeler. Het paardenmiddel bleek uiteindelijk de toespraak op dinsdagmiddag die de RVD verspreidde. Vanuit paleis Huis ten Bosch sprak de Koning met aan zijn zijde een duidelijk schuldbewuste MĂĄxima over zijn vakantie en
excuseerde hij zich voor de ondoordachte stap af te reizen naar Griekenland. De woorden ,,we zijn betrokken maar niet onfeilbaar� bleken het recept om de rust te doen terugkeren. Kritische politici deden er het zwijgen toe en ook het Nederlandse volk nam genoegen met de woorden. Maar daarmee is de kous niet af. De vakantiereis van de Koning zal hem nog wel even blijven achtervolgen. Steeds als er wordt teruggekeken op zijn koningschap zal het als een van de krassen op zijn blazoen gelden. Aan het koningspaar de taak om stug door te gaan met hun verbindende missie. De scherven moeten worden gelijmd.
O RAN JE BOVEN
17
GELUKSMOMENTJE, DE VRIENDINNEN HIGH TEA! Eve n lekker bijp rate n en sam en gen iete n. Een vers gezet kopje koffie of thee met lekkere pet it fou rs, mac aro ns en sco nes . En met de nieuwe Van Gilse Geluksklontjes, 100 % nat uur lijk en van Ho llan dse Sui ker bieten. Voor inspiratie en recepten: vangilse.nl of facebook.com/VanGilse.nl
NIEUW!
THUIS IN MOMENTEN
Begin je dag ĂŠcht lekker, met jam van Hero!
hero.nl
Modekoningin Mo
MAXIMA door Josine Droogendijk
Oogverblindend en schitterend! De tiara’s van Oranje
Fonkelende diamanten, glanzende parels: in de koninklijke kluis zijn heel wat diademen te vinden. Als koningin mag Máxima ze naar hartenlust dragen en dat doet ze dan ook. 20
ORA NJ E BOVE N
Saffieren tiara Herkomst: In 1881 bestelt koning Willem lll voor zijn vrouw Emma een indrukwekkende tiara van diamant en saffier. Het juweel wordt - samen met twee armbanden ontworpen door Oscar Masin en vervaardigd door Maison van der Stichel in Amsterdam. Máxima: Met 655 briljanten en 33 saffieren mag dit diadeem met recht een topstuk genoemd worden. Dat Máxima hem draagt op de dag van de inhuldiging, is dan ook geen verrassing. Bij festiviteiten in 2015 en 2017 duikt het juweel opnieuw op, dus de teller staat inmiddels op 3. Weetje: Kort voor de inhuldiging werd de tiara flink onder handen genomen, waardoor hij nu mét en zónder pluim gedragen kan worden.
Diamanten sterdiadeem Herkomst: In de jaren zestig bestelt koningin Juliana bij de Haagse juwelier Steltman een diamanten diadeem, zodat haar dochters genoeg te kiezen hebben. Als versiering worden er bloemen van parels en diamant op geplaatst. Máxima: Voor haar trouwdag laat Máxima de kostbare bloemen vervangen door diamanten sterren à la Sissi. In Brunei draagt ze wel het oorspronkelijke ontwerp. Andere opties zijn vast ook wel mogelijk, maar wellicht laat Máxima dat over aan haar drie mooie dochters. Weetje: Tijdens het officiële bezoek van de Israëlische president droeg Máxima de basis met diamanten sterren. Een mooie geste naar het nationale symbool.
O RAN JE BOVEN
21
Modekoningin MAXIMA Stuart diadeem Herkomst: Het topstuk der topstukken, zo mag dit diadeem wel genoemd worden. Op het centrale motief prijkt namelijk een peervormige, zeegroene diamant met een gewicht van 39,75 karaat. De steen wordt rond het jaar 1690 aangekocht door de Nederlandse koningstadhouder Willem lll en gedragen door zijn vrouw, koningin Mary II Stuart. Het bijbehorende diadeem komt 300 jaar later pas in beeld bij de inhuldiging van koningin Wilhelmina. Máxima: Als geste draagt Máxima de tiara mét diamant tijdens het staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk. In Luxemburg duikt hij op zonder de blikvanger. Weetje: Een groot diadeem weegt soms meer dan een kilo. Deze reus is daarom op een comfortabele haarband geplaatst. Zo kan Máxima dineren zonder hoofdpijn.
Pauwenstaartdiadeem Herkomst: Als piepjonge koningin moet Wilhelmina aan het einde van de negentiende eeuw alle zeilen bijzetten om indruk te maken. Eén van die zeilen d blijkt haar juwelencollectie te zijn. In een paar jaar tijd bestellen Wilhelmina en Emma voor kapitalen aan glimmers, waaronder dit robijnen diadeem van de Duitse juwelier Schürmann. Máxima: Rood is een echte Máxima-kleur. Dat dit robijnen diadeem inmiddels vijf keer is gedragen, is dan ook geen verrassing. Weetje: Op een verjaardagsfeestje van prinses Beatrixx overhandigt koningin Wilhelmina een cadeautje aan haar tweede kleindochter, prinses Irene. Bij het uitpakken blijkt het een complete juwelenset te zijn, met het pauwenstaartdiadeem als topstuk.
22 22
O RANJ OR ORA RAN RA NJJ E B BOVE OV VE EN
Ook mooi
1. De diamanten rivière 2. Het festoendiadeem 3. Het diamanten harpdiadeem 4. Wilhelmina’s diamanten 4. haarkam 5. Kleine saffieren diadeem 6. Aquamarijnen diadeem 7. Robijnen Mellerio-diadeem 8. Smaragden diadeem 9. Kleine pareldiadeem
1
2
3 1
4
5
6
7
8
9
Württemberg-diadeem Herkomst: Omdat de 61 parels wellicht uit de nalatenschap van prinses Sophie, geb. prinses van Württemberg komen, draagt dit diadeem haar naam. In 1898 wordt het juweel besteld voor de inhuldigingsfestiviteiten van koningin Wilhelmina. Máxima: Voor het staatsbezoek aan Japan tovert Máxima dit juweel uit de kluis. Inmiddels staat de teller op 3. Leuk om te weten: Prinses Beatrix is dol op dit diadeem en liet daarom het gekrulde motief met een scherp mesje aanbrengen op de stof van haar bruidsjurk.
Het antiek antieke pareldiadeem Herkomst: Kort n na Wilhelmina’s inhuldiging word wordt er een pareldiadeem besteld bij juwelie juwelier Schürmann. Naar verluidt komen enkele e parels uit de nalatenschap van Amalia van Solms hierbij goed van pas. p Máxima: Met of zzonder parels, dit diadeem is één van de favo favorieten van de koningin. Weetje: In augustus august 2001 wordt Máxima voor het eerst met me tiara op de rode loper verwacht. Haar ke keuze (of die van haar schoonmo schoonmoeder) valt op het antiek pareldiadeem, maar antieke dan wel zonder de historische par parels.
O RAN JE BOVEN
23
Nieuw : Robijn Kokos was ver z achter
GA OOK VOOR 100% HYGIËNE!
Vragen over troonopvolgers
Leonor TOEKOMSTIG TROONOPVOLGER SPANJE Er is een nieuwe generatie troonopvolgers. Oranje Boven stelt deze jongeren voor in de vorm van '7 vragen'. Dit keer de beurt aan de net 15 jaar geworden prinses Leonor van Spanje.
1
26
Wat weten we van prinses Leonor? De Prinses van Asturië, zoals de officiële titel van de troonopvolger luidt, wordt door haar ouders afgeschermd van de media. Vooral moeder koningin Letizia is daar heel fanatiek in. De Spaanse pers is dan ook veel meer gericht op het privéleven van de koninklijke familie. Maar anders dan bijvoorbeeld prinses Amalia heeft Leonor al tal van openbare optredens op haar naam staan.
ORANJ E BOVE N
2 3
Waar moeten we dan aan denken? Leonor en haar zus Sofia zijn traditioneel aanwezig bij de viering van de nationale feestdag op 12 oktober. Dit jaar vergezelden ze hun ouders ook bij herdenkingen voor de slachtoffers van de coronapandemie en bij een streekbezoek aan Merida. Ze gaan regelmatig mee naar het theater en zijn tijdens de paas- en zomervakanties op Mallorca te zien. Klopt het dat Leonor zelfs al toespraken heeft gehouden? Ja. Er zijn twee Spaanse prijzen vernoemd naar de troonopvolger. De belangrijkste is de Prinses van Asturië-prijs, ook wel de Spaanse Nobelprijs genoemd. Het is gebruik dat de prinses die zelf uitreikt en dan ook een toespraak houdt. Dat deed ze vorig jaar voor het eerst. ,,Ik was minder zenuwachtig dan ik dacht dat ik zou zijn”, merkte ze na afloop op.
Prinses Sofia, koningin Letizia, koning Felipe, koningin Sofia en prinses Leonor.
Na eerste toespraak: ,,Ik was minder zenuwachtig dan ik dacht.”
4 5
Wat is die andere prijs? Er is ook een prijs vernoemd naar haar Catalaanse titel: Prinses van Girona. Die prijs bestond vorig jaar tien jaar en toen heeft Leonor in Barcelona gesproken. Niet in het Spaans maar in het Catalaans! Dat herhaalde ze deze zomer, maar dan vanuit huis omdat reizen toen nog niet was toegestaan. ,,Ik heb van mijn ouders al veel geleerd over Catalonië”, aldus de jonge prinses. Haar spreekdebuut was al eerder? Dat klopt. Op haar dertiende verjaardag op 31 oktober 2018 vierde Spanje ook de 40e verjaardag van de grondwet. In het parlement las Leonor het eerste grondwetsartikel voor, zoals steeds onder het toeziend oog van haar trotse ouders en mogelijk nog trotsere oma koningin Sofia. Heel anders dus dan in Nederland waar Amalia (17) eigenlijk alleen op Koningsdag heel informeel van zich heeft laten horen.
6 7
Waar gaat Leonor naar school? Leonor en Sofia hebben een groot deel van dit jaar thuis onderwijs gevolgd. Toen in september de klassen aan de exclusieve privéschool Santa María de los Rosales weer begonnen, moest Leonor 14 dagen in quarantaine. Een klasgenoot was positief getest op het coronavirus. Leonor testte zelf negatief. Er is al veel gespeculeerd over haar toekomst? Leonor zou volgens een Spaans blad nu al hartzeer hebben omdat ze nooit zou kunnen trouwen met de evenoude beoogde Deense troonopvolger prins Christian. Een veronderstelling die boze reacties opriep omdat het nogal ouderwets wordt gevonden.
O RAN JE BOVEN
27
ALS HET
G O E D Z I T,
nieuw
VOELT HET BETER
HOE GROOT?
HOE GLAD?
HOE DUN?
“ Sinds ik Dove gebruik heb ik veel meer zelfvertrouwen.”
- Lynn
“ Het voelt zacht, het trekt meteen in, het is echt heel prettig.” - Nathaly no digital distortion
*Thuis getest door 110 vrouwen in Nederland die geen gebruikers van Dove waren. Gebaseerd op een onderzoek uit 2019.
30
ORA NJ E BOVE N
I S E R EEN TW EED E K I N DJE O N DERWEG ?
BRITSE IRRITATIE OVER EIGENWIJS GEDRAG VAN HARRY EN MEGHAN De Britten hoopten nog stilletjes op een koninklijke hereniging met kerst op Sandringham House met koningin Elizabeth aan het hoofd van de tafel. Alles wijst er echter op dat Meghan haar zinnen heeft gezet op een kerstfeest met cadeaus voor haar man Harry en zoontje Archie onder haar eigen kerstboom.
D
e kerstgasten zijn ook al bekend: uiteraard haar moeder Doria Ragland en het stel Catherine McPhee en haar 36 jaar oudere partner David Foster. Over deze succesvolle componist en muziekproducent, die nota bene vijf keer getrouwd is geweest, wordt gezegd dat prins Harry hem inmiddels ziet als zijn peetvader. Vast staat dat deze Foster, een jaar jonger dan zijn vader prins Charles (72), heeft gezorgd voor een veilige landing van het stel. Eerst in Canada, daarna was er een tijdelijk onderkomen in Beverly Hills en sinds enkele maanden mag het stel zich eigenaar van een exclusief landgoed in de wijk Montecito bij Santa Barbara noemen.
Harry een haat/liefde verhouding hebben, was al snel een feit. Want een persbureau had boven het huis met een drone opnames gemaakt van peuter prins Archie. De Los Angeles County Superior Court maakte er gelijk korte metten mee: inbreuk op de privacy was het oordeel. De foto’s zijn inmiddels vernietigd. Grote delen van de Britse media zijn ervan overtuigd dat Meghan prins Harry volledig in haar ban heeft.
Oproer Dit is het nieuwe thuis, op anderhalf uur rijden van Los Angeles. Ook de nieuwe ‘buren’ van Harry en Meghan, zangeres Katy Perry en acteur Orlando Bloom, hebben flink in de buidel moeten tasten voor hun liefdesnest. Voor bijna €12 miljoen hebben zij uitzicht op de oceaan en krijgen ze de koninklijke buurtgenoten er gratis bij. Er was ook al flinke oproer in het miljonairsbuurtje. De eerste aanvaring met de media, waarmee Meghan en Meghan zou een kerstviering met koningin Elizabeth in de weg staan... O RAN JE BOVEN
31
De buren van Harry en Meghan: Katy Perry en Orlando Bloom.
Eigenlijk was dit al vanaf het begin van hun relatie het geval. Een anekdote uit de voorbereiding van hun huwelijk in mei 2018 lekte onlangs onverwacht uit. Meghan koos een unieke tiara met een smaragd uit de koninklijke collectie om die te dragen op de huwelijksdag. Koningin Elizabeth weigerde het juweel ter beschikking te stellen.
Hangende pootjes ,,Meghan kan niet alles krijgen wat ze wilt�, zo zou Elizabeth tegen een insider hebben onthuld. De onverzettelijke vorstin zou daar ook nog en passant aan hebben toegevoegd dat het om het tweede huwelijk van Meghan ging. Harry was woedend: ,,Wat Meghan wil, krijgt Meghan�, zou hij hebben geschreeuwd in het bijzijn van personeel. Het is een van de vele onbevestigde voorvallen waar de Britse
Heeft Meghan inderdaad Harry in haar ban?
32
ORANJ E BOVE N
tabloids van smullen. Veel Britten wachten het moment af dat Harry met hangende pootjes zich weer meldt bij het Britse Hof. Dat is vooralsnog een illusie. Het lijkt er eerder op dat de twee zich nog meer gaan settelen. Een broertje of zusje, dat een volledig Amerikaanse opvoeding krijgt, zou binnenkort daarvan het bewijs kunnen zijn.
Mega-contract Het duo H&M is in razend tempo ook hun inkomsten aan het zeker stellen. Zo werd er met streamingdienst Netflix een mega-contract ondertekend, waarin waarschijnlijk ook door kerstgast Foster is bemiddeld. De bedoeling is dat er ‘inspirerende familieprogramma’s worden gemaakt door Harry en Meghan. Ongetwijfeld wordt dan ook de eigen voordeur van het stel op een kier gezet en zal een tipje van de sluier worden opgelicht over hun eigen privéleven.
de conclusie van de columniste. Callahan signaleert dat het duo vaak over privacy praat, maar in werkelijkheid zijn ze eerder nooit zó actief geweest in het publieke leven. ‘Ze vertellen ons hoe te leven, op wie we moeten stemmen, terwijl ze een deal van $100 miljoen tekenen.’ Er werd ook in het Verenigd Koninkrijk vreemd opgekeken toen Harry en Meghan opeens uitspraken deden over de Amerikaanse verkiezingen in november 2020. Het is het zoveelste bewijs dat Meghan met al haar ambities binnen het Britse Hof maatschappelijk niets kon betekenen.
,,Meghan is de belichaming van de American Dream. Ooit zal ze president zijn"
Aandacht Het voormalige koninklijke stel krijgt de wind van voren in een spijkerharde column van Maureen Callahan. ,,Hypocriete Meghan en Harry smeken om privacy, maar smachten naar aandacht’, is de kop van de opvallende opinie in The New York Post. Dat gaat niet samen, luidde
President
De biograaf van Meghan, Omid Scobie suggereert dat zij overweegt om zich beschikbaar te stellen voor het presidentschap van de Verenigde Staten. ,,Meghan is de belichaming van de American Dream. Op een dag zal Meghan president zijn”, aldus de schrijver van het boek Finding Freedom. Het is slechts een van de vele voorbeelden hoe deze Meghan met haar hoofd in de wolken loopt. Aan de traditie van de koninklijke familie om gezamenlijk het kerstfeest te vieren heeft de Amerikaanse een eind aan gemaakt. De stoelen van Harry en Meghan aan tafel bij koningin Elizabeth blijven dit jaar leeg.
Harry's schoonmoeder, Doria Ragland (l.), zou wel welkom zijn tijdens de kerst.
O RAN JE B BOVEN OVEN
33
NIEUW
Dreft’s
Nr.
1
308446/01/20
Vaatwastablet
HEBBEDINGEN VAN ORANJE Dat koningshuizen en het 'oranjegevoel' ook gewoon leuk zijn, bewijzen de gadgets op deze pagina's. Oranje Boven selecteerde onderstaande hebbedingen waar u deze winter veel plezier aan kunt beleven.
Kleur & vertel: het Koninklijk Huis De kleurboeken die Gerda Hiemstra maakt en verkoopt zijn speciaal ontwikkeld voor mensen met dementie. ,,Dus niet kinderachtig, maar wel eenvoudig”, laat ze weten op haar site. ,,Niet priegelig maar met duidelijke vlakken en lijnen. En vooral herkenbaar waardoor het voor verrassende gesprekjes en herinneringen kan zorgen.” Het maken van de kleurboeken is Gerda gaan doen nadat een familielid van haar dement werd. gerdahiemstra.nl
Gelukwensen met Willem-Alexander en Máxima Met dit vrolijke wenskaartje van Blond Amsterdam tover je een lach om de mond van de ontvanger. Je kunt een fysiek exemplaar versturen, maar ook digitaal is het mogelijk. In het laatste geval kun je ‘m ook personaliseren door je eigen tekst en foto toe te voegen. Verkrijgbaar via greetz.nl.
Blikvanger: Delfts Blauw Brillendoekje Als dit item je blik niet vangt… Dit brillendoekje heeft een Delfts blauw tegelontwerp uit de periode 1620-1750. Het microfiber doekje is 15 cm x 10 cm groot en is bedoeld om kwetsbare oppervlakken, zoals die van beeldschermen, brillenglazen, juwelen en camera’s, schoon te maken. Kijk voor dit doekje en andere varianten op: hollandwinkel.nl.
36
ORA NJ E BOVE N
Lekker op lange winterdagen:
Schilderen op nummer Op lange, grijze, koude dagen hoef je je deze winter niet te vervelen! Zo kun je schilderen op nummer en daarvoor de mooiste ontwerpen uitzoeken. Niet alleen het Meisje met de parel (naar het beroemde schilderij van Johannes Vermeer) is een van de vele te schilderen objecten, maar ook prachtige Hollandse luchten en meren. Stuur een eigengemaakte foto in die je kunt inschilderen. Kijk voor alle informatie op: schilderenopnummers.com.
Gek op koninklijk bestek Wie een speciďŹ ek lepeltje of ander bestek ter gelegenheid van bijzondere gebeurtenissen aan het Nederlandse hof zoekt, moet beslist eens kijken bij Gek Op Bestek. Je kunt het niet verzinnen of bij deze webshop hebben ze het. Zoals dit herinneringslepeltje ter gelegenheid van het huwelijk van prinses Margriet en prof. Pieter van Vollenhoven op 10 januari 1967. Nooit gebruikt en zelfs in het originele doosje. gekopbestek.nl
Eierdop in de vo vorm van Koning Arthur Begin de dag met een vers gekookt eitje en zet ‘m in deze specia speciale koning Arthur eierdop. Wedden We dat je even moet g glimlachen? Deze aparte e eierdop van Peleg Design is zelfs voorzien va van een lepeltje dat h helemaal in de stijl van de eierdop is. De konin koning Arthur eierdop iis handig en staat leu leuk op je tafel. Het liefst een ronde tafel, natuurlijk. di ditverzinjeniet.nl
Spelen met het koningspaar Wie houdt van Holland, houdt van de Keukenhof. In deze donkere maanden kun je je alvast verheugen op alles wat in de lente weer groeit en bloeit. Deze puzzel van de Keukenhof, gemaakt door puzzelfabrikant Jumbo, helpt er misschien een beetje bij. Kijk voor deze puzzel en alle andere spellen op: jumbo.eu
O RAN JE BOVEN
37
38
ORA NJ E BOVE N
19
VA N H A RT E
gefeliciteerd
JANUARI 1943
Prinses Margriet Prinses Margriet, die voluit Margriet Francisca, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranja-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld heet, blaast op 19 januari aanstaande 78 kaarsjes uit. Margriet werd tijdens oorlogstijd in Nederland in 1943 geboren in het Ottawa Civic Hospital in Canada. Dit kwam doordat haar moeder Juliana vanwege de Duitse bezetting haar heil elders had gezocht. Ondanks dat Margriet werd geboren in Canada, heeft zij de Nederlandse nationaliteit. Dit werd mogelijk gemaakt doordat de kamer van het ziekenhuis waar zij het levenslicht zag, tijdelijk werd verklaard tot Nederlands grondgebied.
Tulpen Haar geboorte in Canada maakt overigens dat Margriet nog altijd een speciale band heeft met Canada. Daarom zet ze zich tot nu toe nog steeds in voor de veteranen in dat land die Nederland hebben helpen bevrijden. Het heeft haar in Canada de liefkozende bijnaam ‘Canada's Princess’ opgeleverd. Binnen een half jaar na haar geboorte werd prinses Margriet gedoopt in een Protestantse kerk in Canada. Vader prins Bernhard en oma koningin Wilhelmina waren daarbij en de Amerikaanse president Franklin Roosevelt werd een van haar peten. Totdat moeder Juliana eind maart 2004 overleed, stuurde ze de geboortestad van Margriet jaarlijks tienduizenden tulpenbollen. Dit gebaar groeide uit tot een fameus tulpenfestival, dat wereldberoemd is.
In 1996 werd deze jolige foto van het voltallige fo gezin van Margriet g gemaakt: de prinses, g Pieter van Vollenhoven en P zoons Maurits, Bernhard, zo Pieter-Christiaan en Floris P op een zespersoons fiets in o de tuin van ’t Loo. d
O RAN JE BOVEN
39
SUIKERVRIJ GENIETEN… ...VAN ECHTE KLENE DROP!
*Deze campagne loopt t/m 31 december 2020
Š 2020 The Coca-Cola Company. Coca-Cola, Coca-Cola zero, Coca-Cola light, the Coca-Cola script logo, the design of the Coca-Cola contour bottle and the Coca-Cola red disc icon are registered trademarks of The Coca-Cola Company.
maak de
feestdagen SPECIAAL
*
eindeloos kerst vieren
SINDS
eerste kerstdag tweede kerstdag derde kerstdag De Ruijter is er voor grote en kleine tradities. Maar ook tradities die je nog moet verzinnen, zoals ‘Derde Kerstdag’. Iets met chocola voor ontbijt, lunch én diner. Nou vooruit! Dan is dat een traditie... Sinds 2020.
SINDS
voor altijd
KONINKLIJK
ETEN
Marina Numan schreef het kookboek ‘Het Wereld Dieet’. Kijk voor meer suggesties op marinanuman.nl. ,,Ik wens iedereen een fijn kerstfeest toe met extra aandacht voor degene die de warmte en gezelligheid zo heeft gemist."
O R AN J E GENOT MET ITAL IAANSE HE E RLIJKHE DE N
TIJD VOOR EEN ONVERGETELIJK KERSTDINER! Corona heeft de afgelopen maanden een enorme impact gehad op het huiselijke leven. Toch verheug ik mij ook dit jaar weer op Kerstmis. Ruim van tevoren een grote kerstboom gehaald en genieten van de heerlijke bosgeur die wordt verspreid. En dan coronaproof dinerplannen maken voor het jaarlijkse feest. Samen met dierbaren de gezelligheid naar binnen halen. Tover deze overheerlijke “Christmas Beet Wellington” op de gedekte tafel. Met een rijke vulling van champignons, kastanjes, spinazie en walnoten. De hoofdrol is deze keer voor de aardse biet in plaats van rosbief of ossenhaas. Vergezeld van een fruitige cranberrysaus! 44
ORANJ E BOVE N
Christmas Beet Wellington
Het boodschappenlijstje - 2 rol bladerdeeg - 1 ui, gesnipperd - 1 bakje kastanjechampignons, in blokjes - 200 gram spinazieblad, rauw - 3 grote chioggia bieten, gekookt - 2 teentjes knoflook - 4 eetl. verse Italiaanse kruiden
Cranberrysaus
- 4 eetl. sherry - 200 gram tamme, gekookte kastanjes - 1 dikke snee brood in blokjes - 2 eetl. walnoten, in stukjes - 2 eetl. balsamico azijn - Scheut olijfolie - 1 ei
Bereidingswijze: • Snijd de spinazie in smalle reepjes en zet apart. Doe de olijfolie in een (gietijzeren) braadpan en fruit de ui, knoflook, de gehakte kruiden, blokjes champignons in ca. 5 minuten aan. Voeg de walnoten, kastanjes, sherry en panko of brood toe. Bak ca. 10 minuten verder en zet het vuur uit. Meng 3 eetlepels van de reepjes spinazie door het mengsel. Proef en maak op smaak af met balsamico azijn, zout en peper.. • Leg een rol bladerdeeg op de bakplaat die is voorzien van bakpapier. Leg in het midden de reepjes spinazie. Deze laag slinkt in de oven. Halveer de bieten en leg ze naast elkaar op de spinazie. Breng in een dikke laag de champignon-kastanje vulling rondom de bieten aan en druk goed aan. Leg de tweede rol bladerdeeg over de vulling en druk de zijkanten van de Beet Wellington goed aan. Snijd rondom de pastei het overtollige bladerdeeg af, ca. 2 cm van de vulling. Maak een sierrand door met bebloemde vingers de rand dicht te knijpen. Met een vork lukt het ook. Druk uit het overgebleven deeg enkele kerststerren en plak ze met wat water op de pastei. Laat deze min. 30 minuten opstijven in de koelkast. Klop het ei los en bestrijk het pronkstuk zorgvuldig met het ei. • Bak in ca. 40 minuten op 185 graden totdat de pastei mooi bruin gekleurd is. Laat 15 minuten afkoelen voordat je het aansnijd met een gekarteld broodmes. Je zult heel wat bewonderende blikken krijgen van deze zelfgemaakte Christmas Beet Wellington! Fijne feestdagen iedereen!
Het boodschappenlijstje
- 100 gram cranberries - 1 eetlepel rozijnen, geweekt - 30 ml port - 30 ml Grand Marnier nier - 30 ml water - 2 eetl. rietsuiker - Snufje koekkruiden n
Bereidingswijze: • Breng alle ingrediënten langzaam aan de kook en laat nog 5 minuten zachtjes doorpruttelen. Serveer de cranberrysaus warm of koud bij de Christmas Beet Wellington. Ook zalig bij apfelstrudel of vanille roomijs.
O RAN JE BOVEN
45
HOOFDGERECHT | 4 PERSONEN | 60 MIN. BEREIDEN
Paddenstoelen met salieboter
• • • • •
2 sjalotten 600 g paddenstoelenmix voor pasta 75 g roomboter 1 el truffeltapenade 150 g Beemster Extra Oud 48+
ravioli
• 1 pakje wonton velletjes van 11 x 11 cm, ontdooid • 10 g salieblaadjes • keukenpapier • keukenmachine
1 2
Snipper de sjalotjes fijn. Veeg de paddenstoelen indien nodig schoon met keukenpapier en snijd in kleine stukjes.
Verhit 10 g roomboter in een grote koekenpan en fruit hierin de helft van de sjalot op laag vuur 2 minuten. Zet het vuur middelhoog en bak de helft van de paddenstoelen 5 minuten. Breng op smaak met versgemalen peper en zout.
3 4
Haal uit de pan en herhaal met de rest van de sjalot en paddenstoelen.
Maal de paddenstoelen tot een grof mengsel in de keukenmachine. Laat iets afkoelen. Voeg de truffeltapenade toe. Rasp de kaas en meng de helft door de paddenstoelen.
5
Snijd de wontonvelletjes in doormidden. Leg in het midden van de onderste helft van elk gehalveerd wontonvelletje een theelepel paddenstoelenvulling. Maak het deeg rondom de vulling nat met een bakkwast met water. Vouw de bovenste helft van het wontonvel over de vulling en druk voorzichtig met je vingers de lucht eruit. Druk het deeg rondom de vulling met je vingers goed op elkaar, zodat het blijft plakken.
6
Breng een grote pan water met zout aan de kook en kook de ravioli in 2-3 delen in 2 minuten gaar. Schep met een schuimspaan uit de pan in voorverwarmde borden. Laat goed uitlekken.
7
Snijd ondertussen de salie in fijne reepjes en verwarm op laag vuur met de rest van de boter. Schenk de salieboter over de ravioli en bestrooi met de rest van de kaas.
HOU JE VAN VLEES, BAK JE IN CROMA
SPAT NIET IN DE PAN HOUDT HET VLEES SAPPIG EN MALS GEEFT EEN MOOIE BRUINE KLEUR EN HEERLIJKE SMAAK
DE FAM I L I E VAN
ORANJE = Leden van het Koninklijk Huis
Willem-Alexander Máxima 27 april 1967 17 mei 1971 wonen in Paleis Huis ten Bosch, Den Haag
Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013
Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen
Laurentien Constantijn 25 mei 1966 11 oktober 1969 wonen in Den Haag
48
ORA NJ E BOVE N
Beatrix 31 januari 1938 woont in kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche
Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004
Claus 6 september 1926 † 6 oktober 2002
Catharina-Amalia 7 december 2003
Alexia 26 juni 2005
L Luana 26 maart 2005
Z i Zaria 18 juni 2006
Eloise 8 juni 2002
Claus-Casimir 21 maart 2004
Ariane 10 april 2007
Leonore 3 juni 2006
Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004 Margriet Pieter 19 januari 1943 30 april 1939 wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn
Felicia 31 mei 2005
Lucas 26 oktober 2002
Anna 15 april 2001
Benjamin 12 maart 2008
Samuel 25 mei 2004
Isabella 14 mei 2002
Pieter 19 november 2008
Emma 28 november 2006
Eliane 5 juli 2009
Magali 9 oktober 2007
Willem Jan 1 juli 2013
Christina 18 februari 1947 † 16 augustus 2019
Maurits Marilène 17 april 1968 4 februari 1970 wonen in Amsterdam
Bernhard Annette 25 december 1969 18 april 1972 wonen in Amsterdam
Pieter-Christiaan Anita 22 maart 1972 27 oktober 1969 wonen in Wassenaar
Foto's: Hollandse Hoogte, RVD
Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Doorn
Floris Aimée 10 april 1975 18 oktober 1977 wonen in Voorschoten
O RAN JE BOVEN
49
SOUTH AFRICA’S FIRSTCAPE
D e druiven, die voor de wijnen van FirstCape worden gebruikt, komen van de schitterende wijngaarden in de Floraregio van de Zuid-Afrikaanse Westkaap. Deze wijngaarden zijn beroemd vanwege het mooie en fruitige karakter van de druiven.”
Erkenning voor Delphine die met koning Filip, oud-koning Albert en echtgenote Paola kennismaakte.
52
ORANJ E BOVE N
DELPHINE KREEG KONING OP ZIJN KNIEËN
BELGIË IN BAN VAN DE PRINSES… DIE GEEN PRINSES MÓCHT ZIJN! Jarenlang vocht Delphine Boël (52) voor erkenning, maar koning Albert (86) bleef het bestaan van zijn buitenechtelijke dochter verloochenen. Nu mag Delphine zich prinses van Saksen-Coburg noemen. Wat helemaal bijzonder is: zelfs Albert heeft haar nu in zijn armen (en hart?) gesloten…
D
it had niemand nog verwacht! Koning Albert, zijn vrouw Paola en prinses Delphine samen aan één tafel. Jarenlang ontkende Albert dat hij een buitenechtelijke dochter had. Er vielen over en weer harde Abert II woorden, maar alles lijkt ontkende nu vergeven en vergeten. hardnekkig DNA-onderzoek had al eerder uitgewezen dat hij haar dat Delphine Boël wel biologische degelijk zijn bloedeigen dochter is en nadat vader was... de rechter bepaalde dat zij als prinses door het leven mag gaan, besloten Albert en Paola alsnog dat ze Delphine wilden ontvangen. Het koninklijke paleis liet weten dat er sprake is van een nieuw hoofdstuk ‘rijk aan emoties, gemoedsrust, begrip en hoop.’ In een gezamenlijke verklaring stellen ze: ‘Tijdens onze ontmoeting in Kasteel Belvédère heeft ieder van ons, in sereniteit en met empathie, uiting kunnen geven
aan zijn gevoelens en ervaringen. Na het tumult, het lijden en de verwondingen, is het tijd voor vergeving, genezing en verzoening. Samen hebben we besloten om deze nieuwe weg in te slaan. Dit zal geduld en inspanningen vergen, maar we zijn vastberaden. Dit zijn de eerste stappen op een pad dat we in alle rust zullen bewandelen.’
Geen keuze Veel van onze zuiderburen zullen na het horen van die verklaring met hun oren hebben staan klapperen. Sinds 1999 heeft Albert zijn liefdeskind verloochend. Ondanks haar smeekbedes wilde hij geen enkel contact met Delphine. Hij ontkende hardnekkig dat hij haar vader was en weigerde elke medewerking aan een DNA-onderzoek. Maar Delphine ontpopte zich tot een geducht tegenstander. De kunstenares eiste een DNA-test en vond na jaren van procederen gehoor bij de rechter. Het Hof van Brussel legde Albert, die de troon inmiddels had overgedragen
O RAN JE BOVEN
53
Kunstenares Delphine verwerkt in haar kunst persoonlijke thema's.
aan Filip, een dwangsom op van vijfduizend euro per dag voor elke dag dat hij weigerde mee te werken aan het DNAonderzoek. Albert had geen keuze en met de uitslag van het onderzoek kon Delphine begin dit jaar eindelijk haar gelijk bewijzen.
Opgebiecht De publieke vernedering had de Koning aan zichzelf te danken. Vanaf 1966 had (toen nog) prins Albert een buitenechtelijke relatie met Sybille de Selys Longchamps. Hij was al getrouwd en had drie kinderen, maar zijn huwelijk met Paola was miserabel. Barones Sybille was eveneens getrouwd, namelijk met de schatrijke Jacques Boël. Sybille raakte van Albert in verwachting en in de jaren na de geboorte (februari 1968), was hij voor Delphine misschien wel meer een vader dan hij ten paleize was voor zijn ‘wettelijke’ kroost: Astrid (nu 62) Filip (nu 60) en Laurent (nu 56). Albert
biechtte thuis aan Paola op dat hij voor de vierde keer vader was geworden. Zijn minnares besloot te scheiden.
Offer In de jaren die volgden had Albert twee gezinnen, maar hij leek vaker bij zijn geliefde Sybille en dochter Delphine dan thuis bij Paola. Delphine noemde hem ‘Papillon’. Ze waren gelukkig. Zo gelukkig dat Albert ook overwoog om te scheiden. Zijn broer, koning Boudewijn, gaf met tegenzin toestemming. Maar met die scheiding zou Albert zijn staatstoelage (dotatie) verliezen en de voogdij over Filip (toen 16), Astrid (toen 14) en Laurent (toen 13). Sybille wilde niet dat haar prins dat offer zou brengen. ,,Ik zou de slechte zijn, de vrouw die een vader had afgepakt van zijn kinderen.” Zij hakte de knoop door en vertrok met haar dochter naar Londen. Ze was uit het zicht, maar niet uit Alberts hart. Hij bleef contact houden met Sybille en
Het huwelijk van Albert en Paola heeft zware tijden gekend.
54
ORA NJ E BOVE N
Delphine, die hij ook opzocht in Londen. Later zei Delphine: ,,Een enkele keer stuurde hij me ook een geschenkje. Zijn secretaresse voegde er een kaartje bij: van Papillon.”
Liefdesgeheim Dat bleef Albert ook doen nadat hij 1984 zijn verboden romance alsnog beëindigde. In dat jaar vierde hij zijn zilveren huwelijksjubileum met Paola, het luidde een nieuwe start in van zijn huwelijk. Pas in 1987, kort na haar achttiende verjaardag, vernam Delphine dat de vriendelijke Papillon
Barones Sybille was jarenlang de grote liefde van Albert.
Koning Filip met zijn vrouw Mathilde en dochter prinses Elisabeth.
in werkelijkheid haar papa is. Weer twaalf jaar later maakte royaltywatcher Mario Danneels Alberts het liefdesgeheim van Albert wereldkundig.
La dolce vita Kort voor het huwelijk van (de huidige koning) Filip en Mathilde onthulde Danneels het bestaan van Delphine in zijn boek 'Paola. Van 'la dolce vita' tot koningin'. Vanaf dat moment verbrak koning Albert alle banden met zijn dochter. Toen Delphine hem uiteindelijk belde, reageerde
hij bot. ,,Je moet me nooit meer bellen. Ik wil niets meer horen over deze hele geschiedenis. Je bent mijn dochter niet.” Delphine herinnerde zich: ,,Ik stikte bijna van verontwaardiging. Ik verloor mijn zelfbeheersing en riep: ‘Dat is totaal belachelijk. Iedereen kan zien dat ik de ogen van Astrid heb’. En hij snauwde me toe: Genoeg! Zeg nooit dat je op mijn moeder lijkt. Zeg dat nooit meer! Hoe durf je?’ Het was verschrikkelijk. Verbijsterd bleef ik staan, sprakeloos, met de hoorn in mijn hand. Ik had
Twaalf jaar geleden had prins Laurent al eens een ongedwongen onderonsje met Delphine.
mijn vader verloren.” Het paleis deed Danneels primeur af als een roddel.
Moeilijkheden In zijn kerstboodschap van 1999 bevestigde Albert slechts dat zijn huwelijk mindere tijden had gekend. ,,De koningin en ikzelf hebben teruggedacht aan heel gelukkige tijden, maar ook aan de crisis die ons koppel heeft doorstaan, nu dertig jaar geleden. Samen, zijn wij erin geslaagd die moeilijkheden te boven te komen en hebben wij sedert lang een diepe liefde en eendracht kunnen herwinnen. Die crisisperiode werd ons onlangs in herinnering gebracht. Daar wensen wij niet verder op in te gaan; zij behoort tot ons privéleven."
Familieverband Nu is alles anders. Delphine mag zich prinses van SaksenCoburg noemen. Ook haar kinderen, Oscar en Josephine, zijn prins en prinses. Koning Filip was na de uitspraak de eerste die toenadering zocht tot zijn halfzus. Op het paleis spraken Filip en Delphine over ,,onze eigen levens en onze gemeenschappelijke interesses. Deze band zal zich verder in familieverband ontwikkelen.” O RAN JE BOVEN
55
like, share, follow
www.go-tan.nl
Koning Rama X en koningin Suthida.
Koning Rama X kiest voor Wein, Weib und Gesang
HET ONDENKBARE GEBEURT…
THAISE KONING VERSPEELT ‘GODDELIJKE STATUS’ Koning Bhumibol overleed vier jaar geleden en zijn dood dompelde Thailand in diepe rouw. De 88-jarige Bhumibol was zeer geliefd en genoot een goddelijke status. Dat kan zeker niet worden gezegd van zijn zoon en opvolger, Vajiralongkorn. De 68-jarige Rama X, zoals hij sinds zijn kroning heet, is een onverbeterlijke rokkenjager.
I
n de nadagen van zijn leven werd er volop gespeculeerd over wie koning Bhumibol zou opvolgen. Veel Thai hoopten tegen beter weten in dat Bhumibol zou kiezen voor zijn (tweede) dochter. Prinses Sirindhorn wordt vanwege haar maatschappelijke inzet op handen gedragen. De Thai noemen haar
Phra Thep, wat ‘prinses engel’ betekent. Dat ze niet getrouwd is en nooit kinderen heeft gekregen nemen veel Thai op de koop toe (naar verluidt zou Sirindhorn vrouwelijk gezelschap prefereren boven mannen). Alles beter dan Bhumibols oudste zoon Vajiralongkorn, vonden de Thai. Maar de wet in Thailand verbiedt
O RAN JE BOVEN
57
De Thaise bevolking eist het ontslag van de premier en wil dat politiek en koningshuis worden hervormd.
dat een vrouw de troon bestijgt en Vajiralongkorns positie als troonopvolger kwam dus nooit echt in gevaar, ondanks zijn bedenkelijke reputatie met betrekking tot gokken, machtsmisbruik en vrouwen. Heel veel vrouwen...
Koning Rama X Vajiralongkorn trouwde vier keer en kreeg uit die echtverbintenissen zeven kinderen. Maar zijn libido is groot. Sinds jaar en dag heeft hij tal van minnaressen. Vajiralongkorn lijkt in dat opzicht totaal niet op zijn vader. Bhumibol was decennialang zeer gelukkig getrouwd met koningin Sirikit. Het koningspaar werd door de Thai op handen gedragen en ze genoten bij hun onderdanen een bijna goddelijke status. Dat Bhumibol zijn bedenkingen had over zijn zoon en dat koningin Sirikit hem ooit ‘het zwarte schaap’ van de familie noemde, wakkerde bij veel Thai de hoop aan dat hun koning de ‘juiste keuze’ zou maken met betrekking tot zijn opvolging. Dat was ijdele hoop, zo werd na het overlijden van Bhumibol in oktober 2016 duidelijk.
Jonge demonstranten eisen hervormingen. Ze vinden dat Maha te veel macht naar zich heeft toegetrokken. Ook noemen de Thai het bizar dat hun koning zelden in Thailand is en liever verblijft in de Duitse plaats GarmischPartenkirchen. Hier leidt hij een luxeleven, omringd door vrouwen en maakt hij soms tijd vrij voor staatszaken. De Thai zijn er niet gelukkig mee dat Vajiralongkorn vanuit Duitsland beslissingen neemt. Zo eiste de koning drie jaar geleden aanpassingen van de grondwet die hem de mogelijkheid geven om vanuit het buitenland over Thailand te heersen. Maar zijn verblijf in Beieren is ook voor de Duitsers een punt van discussie.
Gevlucht naar Engeland Minister Heiko Maas van Buitenlandse Zaken liet medio oktober aan het Duitse parlement weten: ,,We hebben duidelijk gemaakt dat Thaise politiek niet moet worden bedreven vanaf Duitse bodem.” Of de Thaise koning onder de indruk is van de Duitse bezwaren en de demonstraties in eigen land, valt
Liefdesescapades Vajiralongkorn gaat sinds zijn kroning door het leven als koning Rama X, maar het koningschap heeft niets veranderd aan zijn gedrag en dubieuze reputatie. De excentrieke Vajiralongkorn – ooit benoemde hij zijn poedel Foo Foo tot luchtmaarschalk – haalt nog steeds het nieuws vanwege zijn bizarre liefdesescapades met maîtresses. Maar het Thaise volk, dat decennialang plichtsgetrouw en gedwee alles leek toe te juichen wat de leden van het koningshuis deden, wordt sinds het overlijden van Bhumibol kritischer.
58
ORA NJ E BOVE N
Prinses Soamsawali Kitiyakara.
hl. l Sonnenbic Grand Hote
Rama X vermaakt zich met ‘harem’ in Duitsland De Thaise koning Rama X (m.) en zijn vrouw Suthida (r.) tijdens een ceremonie.
overigens te bezien. Vajiralongkorn waant zich onaantastbaar en meent dat hij zich alles kan permitteren. Daar weten zijn (ex) echtgenotes alles van. In 1977 trouwde toen nog prins Maha met zijn nicht, prinses Soamsawali Kitiyakara. Ze kregen een dochter, maar het huwelijk strandde. Vajiralongkorn trouwde met actrice Yuvadhida Polpraserth, met wie hij drie zonen en een dochter had. Toen ze door haar man werd beschuldigd van overspel, vluchtte Yuvadhida in 1996 met haar kinderen naar Groot-Brittannië. Echtgenote nummer drie, Srirasmi Suwadee, moest vertrekken omdat haar familie volgens Vajiralongkorn 'corrupt' was. Stewardess Suthida Tidjai (42) is zijn voormalige maîtresse en vierde vrouw. Maar ook aan haar heeft Vajiralongkorn niet genoeg… De koning liet zijn oog vallen op de nu 35-jarige verpleegster Sineenat ‘Koi’ Wongvajirapakdi. Vorig jaar werd Koi zelfs officieel zijn bijvrouw. Maar vanwege ‘oneerbiedig gedrag’ stuurde hij haar daarna naar de gevangenis in Bangkok. Dit najaar kreeg Vajiralongkorn spijt en liet hij Koi weer naar zijn ‘liefdesnestje’ in het Duitse viersterren Grand Hotel Sonnenbichl overvliegen. Dat de Thai er grote problemen mee hebben dat hun koning vaker in Beieren verblijft dan in Bangkok, deert Vajiralongkorn niet. Overigens woont ook koningin Suthida de meeste tijd in het buitenland. Zij heeft een Y Yuvadhida huis in Zwitserland en trekt Polpraserth zich evenmin weinig aan van het morrende volk.
Sineenat ‘Koi’ Wongvajirapakdi is officieel een bijvrouw van Rama X.
O RAN JE BOVEN
59
PrĂŠsident brie, heerlijk romig en vol van smaak.
ER OP UIT
Gelderland
door Caroline Vlietstra
VORSTELIJK RECREËREN IN HET GELDERSE LANDSCHAP De Oranjes zijn nauw verbonden aan Paleis Het Loo. Maar wist u dat een van de familieleden uit de Nassau-tak op Kasteel Wijchen woonde? Of dat koning Willem III een appartement had op kasteel Rosendael? De meeste Gelderse kastelen hadden wel een bijzondere bewoner of beroemde gast. Maak fietsend of wandelend een rondje door het glooiende Gelderland.
Kasteelvrouw Emilia in Wijchen Met zijn rijke geschiedenis is kasteel Wijchen een bezoekje meer dan waard. Door de eeuwen heen is het kasteel het decor geweest van strijd, verbannen liefde en koninklijk leven. Wat weinig mensen weten is dat Emilia van Nassau, dochter van de in 1584 vermoorde Willem van Oranje, hier heeft gewoond. Samen met haar echtgenoot, Emanuel van Portugal, kocht ze in 1609 een vervallen burcht m met landgoed. Het paar liet op de oude fundamenten een nieuw kasteel bouwen. Wijchenaren kennen de muurankers in de vorm van de twee verstrengelde E’s van Emilia en Emanuel. Ze houden de herinnering aan het echtpaar levend. museumwijchen.nl
Park Randenbroek Kasteel Cannenburch, in het Veluwse dorpje Vaass Vaassen, ligt in een prachtig oud parkbos met weilanden. De Oranjes woonden dichtbij en kwamen hier regelmatig. Sinds koning Willem III (1817-1890) heeft kasteel Cannenburch bijna al onze vorsten verwelkomd. Een leuk weetje; zodra bekend werd dat de Oranjes naar het kasteel kwamen, vierde het dorp feest en werden ze met gejuich onthaald. De vlag hing uit en het koninklijk bezoek stond zelfs in de krant. glk.nl/cannenburch
62
ORA NJ E BOVE N
Bedriegertjes van kasteel en park Rosendael Johan (Jan) van Arnhem, heer van Kasteel Rosendael, was nauw bevriend met stadhouder-koning Willem III (1650-1702). De koning kwam graag op bezoek bij Jan en kreeg zelfs een eigen appartement op kasteel Rosendael; de koningskamer. Beiden zijn fervente jagers, maar hebben nog een gezamenlijke hobby: tuinkunst. Rosendael staat dan ook in een van de oudste en fraaiste parken van Nederland. De geometrische tuin trekt zelfs mensen vanuit het buitenland. Het park staat vooral bekend om zijn 'bedriegertjes' en de theekoepel. glk.nl/rosendael
De schoonheid h id van kasteel Doorwerth
Loevestein en zijn boekenkast Fietsliefhebbers weten het allang, de Bommelerwaard is een heerlijk gebied waar je fietst door pittoreske dorpjes, slingerende dijken en talrijke fruitboomgaarden. Een van de grootste toeristische trekpleisters van de Bommelerwaard is Slot Loevestein. Daar waar de Maas en Waal samenkomen, liet ridder Dirc Loef van Horne in 1361 zijn kasteel bouwen. De rijke geschiedenis van Slot Loevestein is in te delen in drie periodes: de middeleeuwen, de staatsgevangenis en de Hollandse Waterlinie. Maar waar de meeste mensen het slot van kennen is de spraakmakende ontsnapping van Hugo de Groot. slotloevestein.nl
Wie in de middeleeuwen vanuit het westen naar kasteel Doorwerth liep, zag als eerste een galg opdoemen. Een duidelijke boodschap van de kasteelheren: zij hadden het voor het zeggen en niemand anders. Gelukkig, de galg is verdwenen en wat bij aankomst je blik vangt is het prachtige kasteel zelf. Ook Willem III zag de schoonheid van het kasteel en kwam er graag. Hij deed zelfs een poging om het aan te kopen. Rond kasteel Doorwerth is een paaltjesroute uitgezet van ongeveer 5 km, beginnend bij kasteel Doorwerth. glk.nl/doorwerth
Het van oorsprong laatmiddeleeuws kasteel Hernen ligt in het zuiden van Gelderland, in het dorpje Hernen. De fietsroute ‘Groots genieten van Kasteel Hernen’ is 29 km lang en is een combinatie van een lekker stukje trappen en cultuur snuiven. Kasteel Hernen staat er nog fier en parmantig bij. En dat heeft een reden; ze is nooit belegerd of door oorlogsgeweld geteisterd. Leuk weetje; eind jaren zestig deed het slot dienst als filmlocatie voor de televisieserie Floris. Heel wat scènes zijn in de ridderzaal opgenomen. happenentrappen.nl en glk.nl/hernen
Foto's: Frank Peters, Arnold van der Wiel, Jurjen Drenth en Geldersch Landschap & Kasteelen
Floris en kasteel Hernen Koninklijk kasteel Biljoen Vlak bij Velp ligt het mooie, waterrijke landgoed Biljoen. De omgeving is groen en je kunt hier heerlijk wandelen en fietsen. Het uitzicht op Kasteel Biljoen krijgt u cadeau. Dit Gelderse pareltje heeft vele banden met de Oranjes. Niet alleen prins Willem V bezocht het kasteel, ook zijn nazaten. Zo werd de latere koning Willem II in 1820 tijdens zijn bezoek aan Biljoen met kanonschoten door de Velpenaren onthaald. Na zijn dood verbleef koninginweduwe Anna Paulowna tien maanden op Biljoen. Op haar verjaardagsfeestje, 18 januari 1850, is de hele koninklijke familie te gast. Dit pareltje heeft zoveel connecties met de Oranjes, dat er een boek over valt te schrijven. En dat is dan ook gebeurd: BILJOEN Kasteel – bewoners – landgoed. glk.nl/biljoen
O RAN JE BOVEN
63
ROYALTY KENNER
Het donkere jaar van n Elizabeth
aan het
woord JEROEN SNEL Royaltydeskundige Jeroen Snel volgt de Europese vorstenhuizen op de voet. In zijn column in Oranje Boven schrijft de Blauw Bloed-presentator over zijn belevenissen in de voetsporen van de Europese royals.
Onlangs zagen we haar weer. Het was het eerste werkbezoek van koningin Elizabeth sinds de uitbraak van corona. Samen met kleinzoon prins William opende ze een nieuw militair onderzoekscentrum. Alle aanwezigen waren vooraf getest zodat de 94-jarige vorstin geen risico zou lopen. Ook hoefde ze daarom geen mondkapje op.
Koningin Elizabeth na maanden weer in het openbaar.
O RAN JE BOVEN
65
Brand op Windsor Castle, 1992. Al sinds haar geboorte staat Amalia's toekomst vast.
H
November 2020: de queen weer in het openbaar tijdens Remembrance Day.
iet moet echt een uitje voor weg van de familie waar alles draait om de koningin Elizabeth zijn geweest. troon en haar opvolgers. Koningin Elizabeth Na al die maanden van isolatie staat volledig buitenspel als Harry en Meghan eindelijk weer onder de mensen. Eindelijk dit via hun sociale media-kanalen onverwacht weer zichtbaar als steady staatshoofd. Toch gaat wereldkundig maken. Broer William is woest het jaar 2020 voor de Britse koningin de boeken en weigert Harry ooit nog te zien. Elizabeth, in als horrorjaar. Was eerst 1992 nog haar ‘annus als ook Harry’s vader Charles, proberen nog horribilis’, het afgelopen jaar was misschien wel te redden wat er te redden valt. Na topoverleg erger. In dat vorige horrorjaar vloog Windsor op landgoed Sandringham laat de koningin Castle in brand en besluiten drie van haar vier weten dat Harry altijd terug kan keren naar het kinderen te gaan scheiden. Verenigd Koninkrijk en op ieder Prins Andrew, prinses Anne en moment zijn koninklijke taken prins Charles. Ook al wordt van weer kan oppakken. En ook dat die laatste pas vier jaar later de na een jaar de balans zal worden Steeds minder scheiding uitgesproken: in 1992 opgemaakt. De koningin laat de heeft Elizabeth besluiten Charles en Diana uit deur op een kier en wil blijven grip op haar firm, elkaar te gaan en ontstaat er uitstralen dat Harry niet volledig een mediaoorlog waarin beiden en zeker niet voorgoed van het haar bedrijf, zoals elkaar zwart maken en naar het koninklijke toneel verdwijnt. ze haar familie leven staan. Maar het kan toch noemt Misbruik nog erger... De rust kan terugkeren maar Pijnlijk op de achtergrond speelt een In het afgelopen jaar is pijnlijk nog veel groter probleem; prins duidelijk geworden dat Elizabeth Andrew. De Amerikaanse justitie de regie lijkt te zijn kwijtgeraakt over haar firm, zit achter hem aan en wil Andrew verhoren. Hij haar bedrijf, zoals ze haar familie noemt. In wordt beschuldigd van seksueel misbruik van januari verliest ze de controle als haar geliefde minderjarige vrouwen en daarom gesommeerd kleinzoon Harry samen met echtgenote naar New York te komen. De 60-jarige prins Meghan besluit een stap terug te doen. Ze was goed bevriend met de Amerikaanse willen geen gebruik meer maken van hun miljonair Jeffrey Epstein die niets minder dan koninklijke titels en gaan bovendien aan de een netwerk had van enerzijds vooraanstaande andere kant van de oceaan wonen. Weg van de mensen en anderzijds geronselde tienermeisjes. paparazzi, weg van het beklemmend protocol, Zij genoten van massages en meer in Epstein’s
66
ORANJ E BOVE N
COLUMN Elizabeth kan nog wel rekenen op Charles, Camilla, William en Catherine.
huis in New York of op zijn ‘pret’-eiland in de Cariben. De verklaringen van de Amerikaanse Virginia Giuffre zijn niet mis. Zij zou als 17-jarige gedwongen zijn tot seks met prins Andrew.
Elizabeth en prins Philip die in juni 99 jaar werd.
Geliefd of gehaat Koningin Elizabeth heeft haar zoon inmiddels ontheven uit al z’n publieke functies. Hij mag nooit meer zijn moeder vertegenwoordigen. Voorgoed uit beeld als voorstaande royal. Elizabeth had geen andere keus dan haar zoon op te offeren in het belang van het voortbestaan van de monarchie. Samen met Charles, Camilla, William en Catherine moet ze nu weer de hearts and minds van de Britten zien terug te winnen. Het lijntje van geliefd of gehaat zijn, is heel dun en altijd kwetsbaar, voor iedere monarchie. Kijk maar naar onze eigen Koning die de grote waardering na al zijn hartverwarmende werkbezoeken in het land door één domme herfstvakantie in rook zag opgaan...
Virginia Giuffre (m.) beschuldigt prins Andrew van misbruik. Rechts Epsteins vriendin Ghislaine Maxwell.
O RAN JE BOVEN
67
EEN PORTRET VAN ‘ ON B E K E N DE’ PR I N S C O N S TA N T I J N
,,Je moet zoeken naar kansen” Broer van de Koning. Het is een positie die voordelen biedt. Maar ook verantwoordelijkheid vraagt. Prins Constantijn (51) heeft steeds een goede balans weten te vinden. ,,Je moet zoeken naar kansen”, zei hij daar vorig jaar over. Een portret van een onbekende prins.
door Hans Jacobs 68
ORANJ E BOVE N
O
p sociale media circuleerde kortgeleden een anekdote. ,,Ik heb geen idee wie deze mensen zijn”, merkte iemand op tijdens het bezoek van de Oranjes aan Tilburg op Koningsdag in 2017. Prins Constantijn hoorde dat en reageerde gevat. Met een ,,Ik heb geen idee wie jij bent” stapte hij af op de man die de opmerking maakte. Er werd kennisgemaakt. Dat kon in die tijd nog gemakkelijk. Nu is zoiets vanwege de coronaregels wat moeilijker. Het was niet zo gek dat niet iedereen in Tilburg wist wie hij was. Zo vaak treedt de jongste broer van koning Juan Carlos verblijft Willem-Alexander niet sinds in een koninklijke rol begin augustus in Abu Dhabi. naar buiten. Eigenlijk zijn die activiteiten op één hand te tellen. In de eerste plaats natuurlijk Prinsjesdag. ,,Constitutioneel het belangrijkste moment van het jaar”, zo noemde de prins het in een interview met RTL voor zijn vijftigste verjaardag. ,,Daarom is het belangrijk dat we dat met z’n allen doen.” Verder is hij aanwezig op Koningsdag en neemt hij de uitreiking van de prijzen van het Prins Claus Fonds en de World Press Photo voor zijn rekening. Met zijn gezin was de prins de laatste jaren ook aanwezig bij de wintersportfotosessie in Lech. Maar daar blijft het wel bij.
Uitkering Het lijkt een bewuste keuze. Bij zijn huwelijk met Laurentien Brinkhorst in 2001 zei Constantijn nog klaar te staan om zijn broer te helpen, zoals zijn tante en oom prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven dat ook hadden gedaan voor zijn moeder
Prinses Margriet en haar man Pieter van Vollenhoven.
koningin Beatrix. Maar de prins hield wel een aantal slagen om de arm. ,,Als het nodig is”, was daar één van. En de andere: ,,Ik moet wel zelf mijn geld kunnen verdienen.” Voor een koninklijke helper is er namelijk geen uitkering van de staat. In de praktijk blijkt de Koning het heel goed zonder de inbreng van Constantijn te kunnen redden. Hij heeft in elk geval geen zichtbaar beroep op hem gedaan, al weten we natuurlijk niet wat er achter de schermen gebeurt. Het helpt natuurlijk ook dat zowel moeder Beatrix als tante Margriet nog altijd inzetbaar zijn. Zij zijn bijvoorbeeld aanwezig bij de koninklijke nieuwjaarsontvangsten, terwijl het niet vreemd zou zijn wanneer daar juist ook Constantijn en Laurentien aanschuiven.
Kinderen De laatste tijd zijn het eigenlijk hun twee oudste kinderen Eloise (18) en Claus (16) die in de publiciteit zijn gekomen. Eloise zoekt die heel nadrukkelijk op met bijna dagelijks berichten op haar open Instagram-account. Ze geeft daar een inkijkje in haar studentenleven aan de Hotelschool, verkoopt gedragen kleding en laat haar volgers virtueel instappen bij haar rijlessen. Dat ze dan geen verplicht mondkapje draagt, is dan weer aanleiding voor een mediastormpje. Claus zocht de aandacht niet helemaal zelf. Maar het was op zijn zachtst gezegd opmerkelijk dat hij ogenschijnlijk halsoverkop van zijn Haagse lyceum naar de Schotse kostschool Gordonstoun verkaste, terwijl zowel in Nederland als Schotland het schooljaar al was begonnen.
Constantijn en Laurentien zijn fanatiek aan het handenschudden tijdens Koningsdag 2017.
O RAN JE BOVEN
69
Constantijn en Laurentien staan zij aan zij met de Koning en de koningin op Prinsjesdag.
Dat zorgde voor de nodige speculatie, waarna Eloise het voor haar broer opnam. Constantijn hield zijn mond. Hij had vorig jaar al gezegd zijn kinderen de ruimte te willen geven. ,,Ik vind niets leukers dan te zien dat ze volwassen worden, met een eigen mening, eigen problemen, een eigen belevingswereld, ook lós van ons. Ik vind loslaten niet zo'n probleem. Ik ben niet zo bezitterig. Laurentien ook niet.”
Schijnwerpers Prins Constantijn mag dan voor het koningshuis weinig zichtbaar zijn, onder zijn werknaam Constantijn van Oranje zoekt hij de schijnwerpers wel degelijk op. Niet voor zichzelf maar voor zijn missie als aanjager van onder meer innovatieve ondernemingen, start-ups en vooral snelgroeiende techbedrijven. De prins heeft het voor elkaar gekregen dat de overheid flink in de start-up organisatie heeft geïnvesteerd. ,,Put your money where your mouth is”, zei hij daarover enkele jaren geleden, toen hij dreigde zijn contract niet te verlengen. ,,Ik ga niet voor jullie kar lopen als jullie niet zelf wat in die kar stoppen.” Hij vond uiteindelijk gehoor. ,,Het kan dus zeker, maar het vergt
wel dat je met alle partijen in dezelfde richting werkt en dat je ambities deelt en ook echt durft door te pakken.”
Kinderspel Het is geen kinderspel, benadrukte de prins. ,,Het gaat er echt om of wij als Nederland concurrerend kunnen zijn in een veel groter mondiaal spel. We moeten ervoor zorgen dat we hier techbedrijven kunnen voortbrengen die zichzelf ook internationaal kunnen handhaven.” Er is volgens hem ook meer nodig dan alleen maar goede en nieuwe ideeën. ,,Het gaat ook gewoon om manieren van werken, nieuwe dingen proberen en fouten toelaten. Een cultuur die mensen die fouten maken afrekent, is niet in staat om innovaties te omarmen.”
Ambitie Zelf zou hij echter geen 'startup' willen beginnen, zei hij in oktober tegen het mediaplatform Mashable. ,,Nee, ik heb zelf wel een bedrijfje gestart en heb echt nagedacht over mijzelf en wat mijn kracht is, maar mijn kracht is niet zozeer in het starten en het bouwen van een bedrijf - dat is niet helemaal mijn ding. Het aantrekken van mensen, operations, boekhouding en zulke soort dingen zijn niet dingen waar ik ontzettend warm van word. Een bedrijfje runnen vind ik leuk, maar een startup met een ambitie om snel op te schalen en een grote organisatie op te bouwen is niet mijn ding. Dat hoeft ook niet en ik kan weer dingen doen die een startup ondernemer niet kan doen en iedereen moet op zijn eigen kracht kunnen staan.”
P Prins Constantijn met op de voorgrond K Kamala Ibrahim Ishag, winnares van de P Prins Claus Prijs 2019.
O RAN JE BOVEN
71
ELKE DAG
OPBLOEIEN
*based on lowest setting, 12 hours use per day
NCE
ET
RA
E
CONT I
AD J
SIZ M
*
AY S
ANY ROO
Y OG
IT
B
D
TECHNO L UE
FOR
R
TO 10 0
S EL
100
TABLE LEV US
U TO S
FO
UP
NCE RA
OUS FRAG NU
UNI Q
MET GLADE® GEUREN
T E R F R AG
NI RECYCLEBAAR EU PAPIEREN VERPAKKING W
De nieuwe papieren verpakking is recyclebaar en heeft tot 7 levens !
PRINSEN & PRINSESJES
Pubers, jongvolwassenen en zelfstandige nieuwe 'lichting' vorsten:
Waar blijft de tijd? Eigenlijk moeten we onderhand niet alleen maar meer spreken van ‘prinsjes en prinsesjes’, want wie de afbeeldingen bekijkt, komt tot de conclusie dat het vorstelijke kroost snel groter wordt. Van de zussen van de kroonprins van Jordanië tot kroonprinses Elisabeth van België, voor allen geldt: wat gaat de tijd snel!
De Belgische prinses Elisabeth (19) zet haar beste beentje voor tijdens de Blauwe Mutsen Parade op de Koninklijke Millitaire School (KMS) in Brussel. De kroonprinses volgt daar een opleiding Sociale en Militaire Wetenschappen. Kroonprins Hussein (26) van Jordanië en zijn twee zussen: prinses Salma (l.) en prinses Iman (r.). De koninklijke familie liet deze foto maken ter gelegenheid van de verjaardagen van de dames eind september. Salma werd 20 jaar en haar zus Iman 23. De dames zijn een dag na elkaar jarig.
74
ORANJ ORA NJ E BOVE N
Een hippe prinses Ingrid Alexandra (16) wordt gefotografeerd op haar eerste schooldag op Elvebakken in Oslo. Maar of de oudste dochter van kroonprins Haakon en prinses Mette-Marit van Noorwegen daar nu werkelijk blij mee is…
dochter ard op uit met zijn rd (56) trekt er te pa wa Ed kkelijke ins ma pr e ge its en Br ge De rd. Louise had we r jaa 17 er . mb ve no n een oogafwijking lady Louise, die in geboren en leed aa eg vro . te rd erd we ere Ze op . ge ccesvol start in het leven Daaraan werd zij su
De Noorse prins Sverre Magnus, die op 3 december 15 jaar werd, woont in vol ornaat de plechtigheid wegens zijn geloofsbelijdenis in de kerk van Asker bij. In verband met de coronaregels waren slechts zestien genodigden bij de ceremonie.
Wat een pechvogel! Prinses SoďŹ a (13) kwam tijdens een bezoek ek je, met haar ouders, koning Felipe en koningin Letizia van Spanje, eis aan de plaats Petra op Mallorca ten val. Ze kwam in paleis nie Marivent zo ongelukkig terecht dat de wond bij haar rechter knie moest worden gehecht.
ORA O R RA RAN A N JE B BOVEN OV VE VEN EN EN
75 75
MAAK MEER VAN JE WATER Sluit het f jaar goed a met 0%!
DE PASSIE
JONGSTE ZOON CAROLINE VAN MONACO
Zeilfanaat en snelheidsduivel Pierre Casiraghi De jongste zoon van prinses Caroline van Monaco is een fanatiek zeiler. Hoewel Pierre Casiraghi in 2017 zijn hobby op een lager pitje zette omdat hij vader werd, kwam hij vorig jaar nog groot in het zeilnieuws. Pierre hielp toen klimaatactiviste Greta Thunberg om per zeilboot een oversteek naar Amerika te maken ,,Tijdens een race blijf ik altijd heel geconcentreerd en ik train zoveel mogelijk, om de sport te respecteren”, vertelde Pierre in een tijdschrift over zijn grote passie. ,,Ik verzeker me ervan dat de helmen en alle apparatuur in orde zijn. Ik heb geen enkele interesse om onnodig risico's te nemen.” Zijn voorzichtigheid komt ook voort uit de vroege dood van zijn vader. Stefano Casiraghi verongelukte in 1990 met zijn speedboot. Ondanks de tragische dood van zijn vader houdt Pierre van extreme sporten zoals skydiven en racen. Zijn echtgenote Beatrice Borromeo
heeft hem, nu ze zoons Stefano en Francesco hebben, verzocht om zo min mogelijk het noodlot te tarten en zich te richten op het zeilen. ,,Ik houd heel veel van de zee”, zegt hij. ,,Wat me vooral aantrekt in zeilen, is de dynamiek van de crew. De zoektocht naar harmonie tussen teamleden om een boot te kunnen zeilen als één man met verschillende hoofden. Dat is de essentie van de sport: alleen door samen te werken aan een gezamenlijk doel, kun je hopen op een overwinning.” Pierre Casiraghi: ,,De dynamiek van de zeilcrew trekt me aan."
O RAN JE BOVEN
77
KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK
VORSTELIJK lezen & kijken
Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke wereld van monarchen, adel en politiek, selecteert Oranje Boven een aantal ‘royale’ boeken, biografieën en naslagwerken.
Sausage Een blik op Elizabeth II
Adel in Opspraak
Victoria, koningin
De Westerholts van Hackfort in de 18e eeuw
Een intieme biografie van de vrouw die een wereldrijk regeerde
De familie Van Westerholt op kasteel Hackfort bij het Gelderse Vorden was in de 18e eeuw veelbesproken. Johan Frederik van Westerholt trouwde in 1721 boven zijn stand. Het liep uit op een scheiding. Zoon Willem had een psychische stoornis en werd zijn halve leven lang opgesloten. Tweede zoon Frederik was een ruziezoeker. Al die lui hadden het geluk dat een zuster van Willem en Frederik getrouwd was met een bekwame crisismanager, die de familie voor blijvende reputatieschade wist te behoeden.
Koningin Victoria (18191901) wordt omschreven als eigenzinnig, wars van vooroordelen, genoot van haar macht. Haar hartstochtelijke liefde voor prins Albert is legendarisch. Het paar kreeg negen kinderen die uitwaaierden over de verschillende a. vorstenhuizen van Europa. Na de dood van Albert trok ze zich terug uit het publieke leven, maar bleeff achter de schermen van grote invloed. Tijdens haar 64-jarige bewind werd Engeland een grote industriële natie en een machtig wereldrijk.
Bert Koene ISBN 9789087044480
Julia Baird ISBN: 9789046821794
78
ORANJ E BOVE N
Elizabeth II is wereldwijd bekend, maar voor velen een groot raadsel. Door haar neutrale uitspraken en mimiek laat ze weinig zien van haar persoonlijkheid. In Sausage licht de Belgische schrijver Harry De Paepe een tip van de sluier op. De Queen is naast vorstin en hoofd van de kerk, dochter, echtgenote, moeder, oma en overgrootmoeder. Met gevoel voor (Britse) humor biedt De Paepe een blik op de passies van de Britse vorstin. Harry de Paepe ISBN: 9789460019302
De hofdame
Unieke memoires van de hofdame van prinses Margaret In De hofdame vertelt Anne Glenconner over haar jzondere, maar ‘kleine’ leven als hofdame van prinses bijzondere, argaret. Ze is een unieke getuige van de recente Britse Margaret. oninklijke geschiedenis en geeft in haar memoires koninklijke et alleen een kijkje achter de schermen van het niet oningshuis, maar schetst ook een beeld van een koningshuis, eneratie aristocratische generatie ouwen die gevangen vrouwen at in een wereld vol zat ociale verwachtingen. sociale
Beatrix van prinses tot prinses. Een uniek en intiem portret van prinses Beatrix in 150 foto's
'Beatrix: van prinses tot prinses' schetst in tien thema’s de verschillende rollen die de prinses in haar leven heeft vervuld. Voor dit boek putte ANP-beeldredacteur Leo Blom uit de grote fotocollectie en de nog niet en gedigitaliseerde archieven van het Nederlands et persbureau het ANP. Het resultaat is een fotoboekk d dat niet alleen een beeld geeft van Beatrix als aar prinses en koningin, maar e ook van de Nederlandse samenleving. 'Beatrix: van prinses tot prinses' is een feest der herkenning én een eerbetoon aan een veelkleurige vorstin en prinses.
ndanks de tragiek van Ondanks aar vroegere leven in haar e gouden kooi schrijft de e 88-jarige Glenconner de umoristisch, openhartig humoristisch, n moedig over die en eelbewogen periode uit veelbewogen aar leven. haar nne Glenconner Anne BN: 9789026352270 ISBN:
Meghan & Harry Op zoek O k naar vrijheid ijh id
'Beatrix: van prinses tot prinses' is online te bestellen: eo-acties.nl/ ledenvoordeel/blauwbloed-fotoboek-beatrixvan-prinses-tot-prinses
Het verhaal van een moderne koninklijke familie in de 21ste eeuw. Vanaf het ontluiken van de liefde tussen de Engelse
prins Ha Harry arry en de Amerika aanse actrice Amerikaanse Meghan n Markle was de belan ngstelling voor belangstelling het kop koppel groot. Op zoek na naar meer vrijheid en ‘onzi ‘onzichtbaarheid’ emigree emigreerden de twee naar de Vere Verenigde Staten waar ze vastb vastberaden begonnen mett b bouwen aan een nieuwe toekomst met hun zoontje Archie. Omid Scobie en Carolyn Durand l ISBN: 9789402706888
O RAN JE BOVEN
79
Nr.1 in voorkomen van een rode schrale neus.
Ž Wettig gedeponeerd handelsmerk Kimberly-Clark Worldwide, Inc. Š 2020 KCWW
Het
Nr.1
AFWASMIDDEL* van Nederland
2x
Gaat tot zo lang mee 308451/01/20
als verdunde imitaties
*Meest verkochte afwasmiddel merk van Nederland — Bron Nielsen Februari 2019 - Februari 2020
Delphine heeft jarenlang moeten procederen tegen haar bloedeigen vader, Koning Albert inzet onder). Nu isBurcht ze officieel prinses. Bentheim toornt hoog boven de stadskern uit.
Het kasteel uit de 12e eeuw heeft een rijke geschiedenis met banden met het Nederlandse koningshuis.
EEN VORSTELIJKE VERRASSING IN BAD BENTHEIM Fietsend door het coulisselandschap van Twente kan het zomaar gebeuren dat je over de grens verzeild raakt in het Duitse Bad Bentheim. En stadje dat niet te missen is, vanwege de hoog boven de stadskern uittorende Burcht Bentheim, een uit de e 12 eeuw stammend kasteel met een rijke geschiedenis én banden met het Huis van Oranje. Een bezoek aan de burcht is meer dan de moeite waard. De fiets gaat op de standaard en we lassen een pauze in om een uurtje door de prachtige zalen van het in prima staat verkerende slot te dolen. Daar stuiten we in een van de zalen op vitrines met documenten
82
ORANJ E BOVE N
in een bekend handschrift en foto’s met daarop bekende gezichten. Een briefje dat wordt afgesloten met de krullende handtekening van koningin Wilhelmina. Foto’s van een kleine Wilhelmina die samen met haar moeder Emma een paar dagen op het slot komt logeren.
Wat is er te zien?
DELPHINE KREEG KONING OP ZIJN KNIEËN Herrgott van Bentheim Niet te missen parels zijn Herrgott van Bentheim. Dit is een van de eerste stenen afbeeldingen van Christus aan het Kruis. Dit beeld is het symbool van het graafschap en het geloof in het christendom. In 1828 werd dit beeld in een akker, in de buurt van het kasteel, gevonden. Sinds die tijd staat het beeld in het kasteel. Het is van cultuurhistorische waarde vanwege het feit dat deze crucifix een van de oudste tastbare resten is van het christendom in dit deel van Duitsland.
BELGIË IN BAN VAN DE PRINSES… DIE GEEN PRINSES MÓCHT ZIJN!
Wat blijkt, de moeder van Wilhelmina, Emma die na de dood van koning Willem III van 1890 tot 1898 enige tijd als koningin-regentes als staatshoofd fungeerde, is de zus van Pauline van Waldeck-Pyrmont. Zij trad in 1881 in het huwelijk met Alexis Carl Ernst van Bentheim-Steinfurt, kasteelheer van de burcht in Bentheim. En aan de gezellige familiekiekjes is te zien dat de zussen het goed met elkaar konden vinden. Emma laat in de bewaard gebleven kattenbelletjes weten dat het verblijf weer heerlijk was. Het is maar een klein deel van de geschiedenis van burcht. Vanaf het jaar 1161 is er veel materiaal bewaard gebleven. En ook tegenwoordig nog is er een kasteelheer: Carl Ferdinand zu Bentheim und Steinfurt, een rechtstreekse afstammeling van de vorsten uit de negentiende eeuw. Zo was zijn voorganger,
Een familiekiekje van Emma (l.) met koningin Wilhelmina en haar dochter Juliana (m).
Katharinenkerk De gotische kerkruimte in het kasteel heet de Katharinenkerk. Dit is een sober naar Protestantse traditie ingerichte ruimte. Op de wanden van de kerk zijn grafstenen en rouwborden te vinden. Ook de stambomen van Graaf Eberwin de derde zijn er te vinden. Het meest opvallende aan de kerk is de kleine kansel en het dubbelzijdige Mariabeeld dat door Evert van Roden in gotische stijl is gemaakt. Kruittoren De kruittoren is het oudst overgebleven uit de elfde eeuw stammende strategisch centrum van het kasteel. De toren is dertig meter hoog en op de top had men goed overzicht over de omgeving en kon men de vijand van ver zien naderen. e Deze toren is ook het oudste mt deel van het kasteel en stamt uit de elfde en twaalfde n eeuw. De vorm die de toren nu heeft, is gemaakt in de zestiende eeuw. Op de buitenmuren van de toren zijn de familiewapens van Graaf Everwijn en zijn vrouw Hertogin Ingeburg van Mecklenburg te vinden.
O RAN JE BOVEN
83
HEERLIJK SAMEN Leffe en eten gaan hĂŠĂŠrlijk samen. Zet Leffe naast een winterse stoofschotel en je hebt een heerlijk volle smaakcombinatie. Speciaal genieten, tijdens deze donkere winterse dagen. Met trots voor u gebrouwen. Geen 18, geen alcohol.
Hoe kom ik in H B Bentheim? Bad B Bentheim Bad gr grenst aan Twente en ligt nog geen tw twaalf kilometer va de Nederlandse van grens. Vanaf Oldenzaal is het ruim een uur fietsen. Met de auto ben je er in twintig minuten. Met de trein vanuit Oldenzaal is het zo'n 10 minuten en er rijden zo'n 17 treinen per dag. Ook de trein van en naar Berlijn stopt in Bad Bentheim.
Overnachten in Twenthe Landhuishotel De Bloemenbeek, De Lutte. Dit heerlijke hotel heeft een restaurant met een ster. Uitstekend toeven voor wie eens een paar nachten in luxe wil baden.
De gotische kerkruimte in het kasteel is de Katharinenkerk.
Fletcher Hotel-Restaurant Dinkeloord, Dinkeloord. Eenvoudiger maar niet minder gezellig en gastvrij is dit Fletcher Hotel. De 'keuken' is prima in orde. En het hele jaar door zijn er fietsen te huur.
Waar eten we? Landhuishotel De Bloemenbeek, De Lutte. Wie hier niet slaapt moet niet vergeten om te lunchen in het met een Michelinster bekroonde restaurant van De Bloemenbeek.
oom Christiaan (96), het petekind van koningin Emma. En daar is hij nog steeds trots op.
Middeleeuwen
Bij hem in de woonkamer staat een grote foto van tante Emma. Hij ziet zijn tante nog arriveren vanuit Nederland. In een statige auto, waar hij in het geniep meer aandacht voor had dan De Stiftsjuffer, Het Stift 13, Weerselo. voor haar. De burcht is nog maar sinds 1993 Op doorreis stuitten we op dit opengesteld voor het publiek. restaurant met heerlijke Het imposante bouwwerk op de koffie, lekkere taart en heuvel ademt een authentieke een prachtige hightea. sfeer en heeft in tegenstelling Het restaurant ligt in het tot veel andere middeleeuwse beschermd dorpsgezicht, gebouwen in Europa nog een Het Stift. Dit is een levendige uitstraling. Naast de voormalig Benedictijnenj jonge geschiedenis met nadruk klooster dat vanaf de 14e op de banden met het Huis eeuw een Stift was, een v Oranje, zijn er objecten te van plek waar ongehuwde v vinden die zelfs teruggaan tot in dames van adel woonden. de middeleeuwen. Na ruim een uur te hebben HetBad huwelijk van Albert en rondgewandeld, verlaten we de burcht weer. Grafschafter Stube, Schlossstr. 16, Paola heeft zware tijden Noggekend. even dolen door het kleine stadscentrum Bentheim. Aan de voet van de burcht van Bad Bentheim en dan de fiets weer op. Terug ligt dit klassieke Duitse eetcafé waar ze naar Nederland, waar het schitterende Twentse een prima Wienerschnitzel tegen een landschap lonkt. uitstekende prijs bereiden.
O RAN JE BOVEN
85
Verwen jouw ondeugende kat met FELIX Snacks 100%
LEKKER
Koninklijke
puzzels
© www.puzzelpro.nl
Woordzoeker
R S O P H I E H T E R G R A M
G E T E E N G E L B R E C H T
A V I E R I N G R S D A U E C
D R H C D O I O T I I T S S L
S W I I N R N E K J A I M E S
E U K A E A O D J A N N D N E
J E A N N K R S L T A A O P H
S E E L K E K E M E N H P B H
N L D N C R X A V E I I T B E
I G O S O I A U S E L D L O R
R R M O A R A U I T L L I S T
P A N I T S I R H C E F I N O
M A J E S T E I T S C E O W G
P F N A L O B I M U H B L H I
A L N H C O B U R G R A V I N
De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze af. De overgebleven letters vormen, achter elkaar gelezen, de oplossing. ADEL AKIHITO ALEXIA ANITA ARIANE BHUMIBOL BONAIRE
CHRISTINA CLAUS COBURG DIANA ENGELBRECHT GRAAF GRAVIN
HAAKON HERTOGIN HOFLEVERANCIER IRENE JAIME KASTEEL KRONING
KROON LECH LEEUW LINTJE LIPPE MAJESTEIT MARGRETHE
MODE NASSAU PRINSJESDAG PRONKKOETS REUSS RONDLEIDING SINT MAARTEN
SOPHIE VIERING WILLEMSORDE
Oplossing herfstpuzzel 2020: De derde dinsdag in september Stuur de goede oplossing in vóór 1 maart 2021 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel
88
ORANJ E BOVE N
Sudoku
6 2 8 7 2 5 7 9 2 4
1 6 8 2 6 3 8 1
1 5
1 4 1 2 2 5
6 3 8 4
8 9 6 4 7 2
5 9
7 3 1 5 3 7 1 4 4 2 9 5 2 6
3
7
8
1
6 4
1
3 7 8 9 5 3 1 8 9
Lekker puzzelen!
5X
2 TICKE
TS
Veluws Zandsculpturenfestijn ’t Veluws Zandsculpturenfestijn staat in het teken van ’75 jaar bevrijding’. Dus... laat je imponeren door indrukwekkende zandbeelden zoals de ‘Slag om Arnhem’, D-Day en de ‘aanval op Pearl Harbor’, een bouwwerk van maar liefst 11 meter lang en bijna 5 meter hoog! Maar… ook de bevrijding, de spotprenten, onze verzetshelden, Radio Oranje en het koningshuis komen volop aan bod. En dat allemaal van zand! Door de grootte van zowel het binnen- als buitenterrein beweeg je je vrij over de aangelegde wandelroute langs de ruim 150 zandsculpturen. Kijk voor meer informatie op zandsculpturen.nl
Winnen!
5 Lezers maken kans op een arrangement dat bestaat uit twee toegangskaarten incl. lunch voor twee personen. Ga naar oranje-boven.nl/puzzel om kans te maken!
Met Ravensburger bouw je al puzzelend een (beroemd) bouwwerk. Er zijn er maar liefst 17, van het Vrijheidsbeeld tot Buckingham Palace en van Slot Neuschwanstein tot het ijspaleis uit Disney Frozen. Ga je aan de slag met het enorme paleis met de geliefde Frozen figuren Anna en Elsa, dan puzzel je met 216 precies passende kunststof puzzelstukjes een stevig bouwwerk in elkaar. En dat zonder lijm! Voor de finishing touch zijn er verschillende accessoires bijgeleverd. Kijk voor meer informatie op ravensburger.nl
Winnen!
Oranje Boven verloot 3 3D-puzzels van Ravensburger. Ga naar oranje-boven.nl/puzzel om kans te maken!
3PX EL UZ Z
3D-
O RAN JE BOVEN
89
Met trots voor u gebrouwen Geen 18, geen alcohol
Varieer met haringproducten Genieten van gezond gemak!
Smakelijk; de gemarineerde haringproducten van Ouwehand zijn heerlijke verfrissende producten met vele variatiemogelijkheden. Probeer de producten ook eens door een salade en laat u verrassen. dit staat voor een goed beheerde en duurzame visserij.
Ouwehand Visverwerking B.V. - Postbus 3033 - 2220 CA Katwijk (ZH) Tel. + 31 (0)71 - 405 11 11 - Fax + 31 (0)71 - 405 11 48 - info@ouwehand.com Kijk voor recepten op: www.ouwehand.com
VA DE N FO OR T AN OK JE EU BO ZE VE N Ter gelegenheid van haar 80e verjaardag fotografeerde hoffotograaf Per Morten Abrahamsen de Deense koningin Margrethe.
92
ORANJ E BOVE N
VOLGENDE KEER IN
De volgend e Oranje B oven verschij nt in
MAART
Colofon ORANJE BOVEN Het grootste GRATIS onafhankelijke rroyaltymagazine van Nederland met een oplage van 650.000 exemplaren! Gratis meenemen bij alle supermarkten van Dirk van den Broek, en DirckIII-slijterijen. Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie Trusted Media Publishers, Amsterdam Medewerkers Matthieu Slee, Hans Jacobs, Vanessa Bontje, Jeroen Snel, Marina Numan, Josine Droogendijk
MÁXIMA BELEEFT KROONJAAR!
50 LENTES JONG
Oranje Boven kalender 25 december b r Prins Bernhard (50)
31 januarii Prinses Beatrix (83)
Fotografie RVD/Jeroen van der Meyde, PPE, Johannes Dalhuijsen, Hollandse Hoogte, (o.a Frank van Beek, AP Photo etc.). Trusted Media Publishers BV Redactie Trusted Media Donauweg 10 1043 AJ Amsterdam Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld.
4 februari uari Prinses es Marilène ne (50)
O RAN JE BOVEN
93
Van eigen bodem www.klaaspuul.com
Ook verkrijgbaar in
v a nille en fra mb oossmaak
11 % PROTEĂ?NE
SUIKER ARM
VET ARM