Kleine meisjes, hoge ambities

De hoge ambities van Turkse en Marokkaanse meisjes worden veroorzaakt door hun ‘lagere’ leefomgeving en hun motiverende moeders, dat blijkt uit een scriptieonderzoek van Tuğba Topal. DOOR OzAN TüRkDOĞAN

Marokkaanse en Turkse vrouwelijke scholieren zijn ambitieuzer dan hun Nederlandse leeftijdgenoten, blijkt uit meerdere onderzoeken. Die hoge ambities worden hen ingegeven doordat zij in hun ‘lagere’ leefomgeving het gemis aan een goede opleiding aan den lijve ervaren, constateert studente sociologie Tuğba Topal (27) in haar scriptie. Die scriptie schrijft Topal samen met twee studiegenoten. Zij zijn nu bezig met het opstellen van een vragenlijst om de beweegredenen achter de hoge ambities bij Turkse en Marokkaanse meisjes tussen de 12 en 18 jaar te achterhalen. De uitkomst van het onderzoek zal nog even op zich laten wachten, maar Topal zegt dat ze wel reeds een idee heeft wat hun drijfveren zouden kunnen zijn. “Allochtone meisjes weten vaak beter wat er kan gebeuren als ze laag opgeleid blijven omdat ze in hun leefomgeving veel mensen tegenkomen die dat zijn. Jonge meiden zien dat hun ongeschoolde moeders afhankelijk zijn, en zelf willen ze juist onafhankelijk zijn. Het gevolg hiervan, verwachten wij, zal zijn dat meisjes zich afzetten tegen de heersende cultuur en tradities. Ik moet er wel bij zeggen dat jonge meiden ook door hun moeders gestimuleerd worden om een goede studie te volgen en een onafhankelijke vrouw te worden.”

Wat volgens Topal ook meespeelt is het actuele vraagstuk met betrekking tot vrouwen in topfuncties. Nederland kent weinig vrouwen die een hoge positie bekleden. Dit komt deels doordat vrouwen impliciet worden gedwongen om voor hun kinderen te zorgen. De maatschappij kijkt een vrouw nog steeds scheef aan als ze voor haar carrière gaat en de man voor de kinderen zorgt. Daarbij komt dat kinderopvang te duur is en bedrijven niet flexibel zijn tegenover werkende moeders. Het is de blanke mannencultuur die dominant is, maar die doorbroken kan worden door een verplicht diversiteitbeleid waarin bepaald wordt dat een percentage van de topfuncties bekleed moet worden door een vrouw.”

In het onderzoek wordt geen link gelegd tussen het bekleden van hoge posities door vrouwen en de ambities van allochtone meisjes. Uit de bronnen blijkt echter wel dat Turkse en Marokkaanse meisjes studeren om zo van hun ouders meer vrijheid te krijgen. Dit is een van de redenen maar of het de belangrijkste reden is moeten we nog onderzoeken, aldus de studente. Topal acht het nog te vroeg om conclusies te trekken uit het feit dat Turkse en Marokkaanse meisjes hoge ambities hebben. “We houden er rekening mee dat meisjes die nu wel ambitieus zijn later alsnog in het oude rolpatroon kunnen terugvallen als ze trouwen en kinderen krijgen.” Vier maanden geleden werd Topal gekozen tot een van de vijfentwintig beste studenten van de Erasmus universiteit. “Er werd gekeken naar je cijfers maar tevens moest je allerlei procedures doorlopen en sollicitatierondes door zien te komen”, zegt ze. De topstudenten nemen deel aan het exclusieve Honours Programme van de Erasmus Universiteit. Dit programma omvat allerlei interessante colleges en leuke excursies. “Ik geloof dat ik mijn keuzes bewuster en met meer passie maak omdat ik op wat latere leeftijd begonnen ben aan mijn studie.”