Tehran University Medical Journal (TUMJ), Vol.69, No.3, June 2011 by TUMJ TUMJ

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫دوره ‪69‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪3‬‬

‫ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺘﻴﺎز‪ :‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺆول‪ :‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ اﻣﺎﻣﻲرﺿﻮي‬ ‫ﺳﺮدﺑﻴﺮ‪ :‬دﻛﺘﺮ ﻧﺎدره ﺑﻬﺘﺎش‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ‪ :‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف‬ ‫ﺷﻮراي دﺑﻴﺮان‬

‫دﻛﺘﺮ ﺷﺎﻫﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪزاده‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺻﺪﻳﻘﻪ ﺑﺮﻧﺎ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺣﺎﺟﺘﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻧﻴﻤﺎ رﺿﺎﻳﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻧﮕﺎر ﺳﺠﺎدﻳﺎن‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻲ ﻋﺮبﺧﺮدﻣﻨﺪ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﻧﻌﻤﺖاﷲ ﻋﻄﺎﻳﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ راﻣﺶ ﻋﻤﺮاﻧﻲﭘﻮر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮد ﻗﺎﺿﻲ ﺧﻮاﻧﺴﺎري‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪﺟﻮاد ﻗﺎﺿﻲ ﻣﻴﺮ ﺳﻌﻴﺪ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﻬﺮي ﻛﺪﺧﺪاﻳﻲ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﺳﻴﻨﺎ ﻣﺮادﻣﻨﺪ‪ ،‬دﻛﺘﺮ زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎﺣﺘﻤﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف‬ ‫ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ‬

‫دﻛﺘﺮ ﻧﺎﺻﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ درﻳﺎﻧﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮد اﻛﺒﺮﻳﺎن‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻓﺮﻧﺎز آﻣﻮزﮔﺎر ﻫﺎﺷﻤﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺑﺎﺑﻚ ﺑﻬﺎر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﭘﺮوﻳﻦ ﭘﺎﺳﺎﻻر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﭘﺮﻳﭽﻬﺮ ﭘﺎﺳﺒﺨﺶ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ زاﻫﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎن‪ ،‬دﻛﺘﺮ زﻫﺮا ﺣﻼﺟﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻓﺎﻃﻤﻪ داوري ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﻬﺮﻧﺎز رﺳﻮﻟﻲﻧﮋاد‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺴﻌﻮد ﺳﺘﻮده‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ اﺣﻤﺪرﺿﺎ ﻃﻼﺋﻲﭘﻮر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻇﻔﺮﻗﻨﺪي‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﺠﺒﺎفزاده‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاد ﻣﺮﺗﻀﻮي‪ ،‬دﻛﺘﺮ اﻋﻈﻢاﻟﺴﺎدات ﻣﻮﺳﻮي‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاد ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻠﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮوز ﻧﺒﺌﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺮﺿﻴﻪ وﺣﻴﺪ دﺳﺘﺠﺮدي‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻫﺎدﻳﺎن‬ ‫ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ‬

‫دﻛﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﺎك اﺳﺪي )ﺷﻴﻜﺎﮔﻮ(‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺟﻮاد ﭘﺮوﻳﺰي )ﻓﻴﻼدﻟﻔﻴﺎ(‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻛﺸﺘﮕﺮ )ﻟﻨﺪن(‪ ،‬دﻛﺘﺮ اﻓﺸﻴﻦ ﮔﻨﺠﻲ )اﺳﺘﺮاﺳﺒﻮرگ(‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﺷﻬﻼ ﻣﺴﻌﻮد )ﻓﻠﻮرﻳﺪا(‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﭘﺮوﻳﺰ ﻫﻨﺠﻨﻲ )ﭘﻨﺴﻴﻠﻮاﻧﻴﺎ(‬ ‫وﻳﺮاﺳﺘﺎران‬

‫دﻛﺘﺮ ﻧﺎدره ﺑﻬﺘﺎش‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﺑﻬﻨﺎم ﻫﺎﺷﻤﻲ‬ ‫ﻫﻤﻜﺎران دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﭼﺎﻳﭽﻲ‪ ،‬راﺣﻠﻪ رﻣﻀﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﺤﺮ ﺻﺪﻳﻖ‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻋﺴﮕﺮي‪ ،‬آرزو ﻛﻤﻴﺰاﻧﻲ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻲ‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻗﺪس‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آﻣﻮزش‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ اول‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪ ،202‬دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫آدرس اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‪ http://tumj.tums.ac.ir :‬ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‪medjournal@tums.ac.ir :‬‬ ‫ﺻﻨﺪوق ﭘﺴﺘﻲ ‪ ،14155/6447‬ﺗﻠﻔﻜﺲ‪Online submission: http://journals.tums.ac.ir/login ، 88962510 :‬‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻻت اﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ اﻣﺘﻴﺎز ارﺗﻘﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺗﻴﺮاژ‪ 1000 :‬ﻧﺴﺨﻪ‬

‫ﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﭼﺎپ و ﺻﺤﺎﻓﻲ‪ :‬ﺑﻬﺮﻧﮓ‬

‫)راﻳﮕﺎن(‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻪ ﺷﺪه در‪:‬‬

‫‪SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS),‬‬ ‫‪DOAJ, Psych Info, ULRICH΄S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran, Iran Medex‬‬

‫‪http://tumj.tums.ac.ir‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬ ‫دوره ‪69‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪3‬‬

‫ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻴﺰان آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﻣﺪلﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮﻣﻲ ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم در ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪروش ‪141.......................................................MVD-CD34‬‬ ‫ﺳﻌﻴﺪ اﻣﺎﻧﭙﻮر‪ ،‬ﺻﻤﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﮋاد‪ ،‬اﺣﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﮋاد‪ ،‬زﻫﺮه ﻣﻈﺎﻫﺮي‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ ﻛﺎﻇﻢﺣﻘﻴﻘﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻋﻘﺎﺑﻴﺎن‪ ،‬ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﺎن‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن ﻛﺪﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اﻧﺘﻘﺎلدﻫﻨﺪه ﻏﺸﺎﻳﻲ ‪ ABCA1‬در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪ THP-1‬اﻧﺴﺎﻧﻲ‪146........................................................‬‬ ‫زﻫﺮا ﻣﻠﻚﭘﻮر دﻫﻜﺮدي‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺟﻮادي‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد دوﺳﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻠﻴﺤﻪ ﭘﺎكﻧﮋاد‪ ،‬ﻣﻴﺘﺮا ﻧﻮرﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻧﺮﮔﺲ ﻳﺎﺳﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺎوش ﮔﺮاﻳﺶ ﻧﮋاد‪ ،‬راﻣﻴﻦ ﺣﺸﻤﺖ‬

‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ ﺑﺮ روي ﻻﻳﻪاي از ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻻﻳﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه‪153...................................................................‬‬ ‫ﻛﻴﻜﺎوس ﻏﻼﻣﻲ‪ ،‬وﺣﻴﺪ ﻧﺠﺎﺗﻲ‪ ،‬ﻧﻮروز دﻟﻴﺮژ‪ ،‬ﻣﻴﺜﻢ ﮔﻨﺠﻲﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﺳﺪي‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ CD99 ،Ki67 ،p53‬و ‪ Fli-1‬در ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪161.........................................................................‬‬ ‫زﻫﺮا ﺑﺎﻗﺮي ﺣﺴﻴﻦ آﺑﺎدي‪ ،‬ﺳﻌﻴﺪ رﺟﺒﻌﻠﻴﺎن‪ ،‬ﺑﻬﺠﺖ ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﭘﻮﻳﺎ‪ ،‬ﻣﺴﻌﻮد ﺻﺎﻟﺢ ﻣﻘﺪم‪ ،‬ﺑﺘﻮل ﻣﻌﺘﻤﺪي‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻴﻤﺎران ‪ MNGIE‬و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﻪروش ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺎ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺎﻻ‪-‬ﻓﺎز‬

‫ﻣﻌﻜﻮس )‪168........................................................................................................... .........................................................................(RP-HPLC‬‬ ‫ﺷﻬﻼ رﺿﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻣﺴﻌﻮد ﺻﺎﻟﺤﻲﭘﻮر‪ ،‬اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺻﻔﻮرا ورداﺳﺒﻲ ﺟﻮﻳﺒﺎري‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻧﻔﻴﺴﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد دوﺳﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻘﻲ ﮔﻠﻤﺤﻤﺪي‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‪179..................................................................................‬‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻏﻔﻮر ﻣﻮﺳﻮي‪ ،‬ﭼﻨﮕﻴﺰ اﺣﻤﺪي زاده‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ﺟﻌﻔﺮي‬

‫ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺪه ‪ MRI‬ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺳﺎده در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ‪185.........................................................‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻳﮕﺎﻧﻪ‪ ،‬آرش ﻣﺘﻘﻲ‪ ،‬ﺟﻮاد ﻣﻘﻴﻤﻲ‬

‫اﺛﺮ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ و وﻗﻮع ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ در ﭘﻲ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‪191.................................................................‬‬ ‫ﺳﻴﺪ ﻓﺨﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺼﺒﺎح‪ ،‬ﻋﺎﻳﺸﻪ ﺑﺤﺮي‪ ،‬اﻟﻬﻪ ﻗﺎﺳﻤﻲ‪ ،‬ﻃﺎﻫﺮه ﻃﻼﺋﻲ ﺧﻮزاﻧﻲ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﺮﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﭘﺎرﺳﺎﻧﮋاد‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮ ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك و ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﻋﻀﻼﻧﻲ در رﻓﻊ درد ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل‪198...............................................................................................‬‬ ‫ﺣﻴﺪر ﻧﻮروزيﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻣﺎﻫﻮري‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺴﻨﻲ‪ ،‬ﭘﮕﺎه اﺧﺒﺎري‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﭘﻴﺸﮕﻮي ﺧﻄﺮ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز در ﻣﺮدان ﻣﻴﺎنﺳﺎل ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‪204...................................................................‬‬ ‫ﻧﺎﻫﻴﺪ ﺑﻴﮋه‪ ،‬اﻣﻴﺮ رﺷﻴﺪﻟﻤﻴﺮ‪ ،‬ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ذﺑﻴﺤﻲ‪ ،‬ﻣﺤﺴﻦ ﺟﻌﻔﺮي‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‬ ‫‪ -1‬اﺻﻮل ﻛﻠﻲ‪ -1-1 :‬آﻳﻴﻦ ﻧﮕﺎرش زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ رﻋﺎﻳﺖ ﺷـﺪه و از‬

‫ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ و دوﺑﻌﺪي ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻨﻮان ﺟﺪول ﺑﺎﻻي آن و در ﻧﻤـﻮدار زﻳـﺮ آن ﻗـﺮار‬

‫ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮدن ﻛﻠﻤﺎت ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺎدلﻫﺎي دﻗﻴﻖ و رﺳﺎﻳﻲ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ دارﻧﺪ‪،‬‬

‫ﮔﻴﺮد )ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺷﻤﺎره(‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺠﻠﻪ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳـﺖ از ﺗﻜـﺮار‬

‫ﺧﻮدداري ﺷﻮد‪ -1-2 .‬ﻣﻘﺎﻻت ارﺳﺎﻟﻲ در ﭼﻬﺎر ﻧـﺴﺨﻪ )ﻳـﻚ ﻧـﺴﺨﻪ اﺻـﻞ و ﺳـﻪ‬

‫اراﻳﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ آورده ﺷﺪهاﻧﺪ در ﺟـﺪاول و ﺑـﺎﻟﻌﻜﺲ ﺑﺎﻳـﺪ اﺟﺘﻨـﺎب ﻧﻤـﻮد‪،‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪ ﻛﭙﻲ( ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﮔﺮدﻧـﺪ‪ -1-3 .‬ﻣﻄﺎﻟـﺐ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺮ روي‬

‫ﺟﺪاول و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺤﺚ‪ -1 :‬آﺛﺎر و اﻫﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه‬

‫ﻳﻚﻃﺮف ﻛﺎﻏﺬ ‪ A4‬و ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﺳﺘﻮﻧﻲ و ﻳﻚ ﺧﻂ درﻣﻴـﺎن ﺑـﺎ رﻋﺎﻳـﺖ ﺣﺎﺷـﻴﻪ‬

‫و ﻣﺤﺪودﻳﺖ آنﻫﺎ ‪ -2‬ذﻛﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣـﺸﺎﺑﻪ دﻳﮕـﺮان و ذﻛـﺮ ﻣﻐـﺎﻳﺮات و ﻣـﻮارد‬

‫ﻻزم )ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ( ﺗﺎﻳﭗ ﮔﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﺻﻔﺤﺎت ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري ﺷﻮﻧﺪ‪-1-4 .‬‬

‫ﻧﻘﺾﻛﻨﻨﺪه ‪ -3‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻋﻠﺖ ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﺑﻘﻴﻪ ‪ -4‬ﺗﻮﺿـﻴﺢ ﻣـﻮارد‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺠﻼت ارﺳﺎل ﻧﮕﺮدد و در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺠﻼت‬

‫ﻛﺎرﺑﺮد ﻋﻤﻠﻲ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻌﻤﻴﻢﭘﺬﻳﺮي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪه ‪ -5‬راﻫﻨﻤـﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي اداﻣـﻪ‬

‫)ﺣﺘﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻏﻴﺮه( ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ -1-5 .‬ﻟـﻮح ﻓـﺸﺮده ﻣﻘﺎﻟـﻪ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺧﻮد ﻳﺎ دﻳﮕﺮان‪ ،‬در ﻣﺠﻤﻮع اراﻳﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﺪه‬

‫)ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Word 2003‬ﻳﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ( ﺑﺎ اﻋﻤﺎل آﺧﺮﻳﻦ اﺻﻼﺣﺎت ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﭘﺲ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ :‬ﺷﻤﺎره ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻣﺘﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻗﻴﺪ ﺷﻮد و ﺑﻪﻃﻮر ﻗﻄﻌـﻲ‬

‫از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ اراﻳﻪ ﮔﺮدد‪ -1-6 .‬ﻧﻮع ﻣﻘﺎﻻت ﭘﺬﻳﺮﻓﺘـﻪ‬

‫ﺑﺎﻳـﺪ از ﻋﺪد ﻳﻚ ﺷﺮوع و ﺑﻪﺗﺮﺗﻴـﺐ اﺿـﺎﻓﻪ ﮔـﺮدد‪ .‬ﺿـﻤﻦ اﻧﻄﺒـﺎق ﻛﺎﻣـﻞ ﺗﻌـﺪاد‬

‫ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘـﻲ‪ ،‬ﻣﻘـﺎﻻت ﻣـﺮوري )از ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑـﺎ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﻛـﺎﻓﻲ و‬

‫رﻓﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ آن‪ ،‬ﻣﺘﻦ دﻗﻴﻖ رﻓﺮاﻧﺲﻫﺎ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﻇﻬﻮر‪،‬‬

‫ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت در ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻘﺎﻟﻪ( و ﮔـﺰارش ﻣـﻮردي ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ -1-7 .‬در اﻧﺠـﺎم‬

‫در ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آورده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺑـﻪ ﺷـﺮح ذﻳـﻞ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﻨـﺎﺑﻊ‬

‫ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬اﺻﻮل اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﻠﺴﻴﻨﻜﻲ و ﺿﻮاﺑﻂ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد‪ -2 .‬ﻧﺤﻮه‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﺘﺎب‪) :‬ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ‪ /‬ﻧﺎم ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‪ /‬ﻓﺼﻞ‪ /‬ﻋﻨﻮان‪ /‬ﻓﺼﻞ‪ /‬ﻋﻨﻮان ﻛﺘﺎب‪ /‬ﻧـﺎم‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ‪ -2-1 :‬ﺻﻔﺤﻪ اول )ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻨـﻮان( ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺷـﺎﻣﻞ‪ :‬ﻋﻨـﻮان‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻛﺘﺎب‪ /‬ﻧﺎم ﻧﺎﺷﺮ‪ /‬ﻣﺤﻞ اﻧﺘﺸﺎر‪ /‬ﺳﺎل‪ /‬ﺻﻔﺤﺎت‪:‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻧﺎم و ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬درﺟﻪ ﻋﻠﻤﻲ و آدرس دﻗﻴﻖ ﻛﻠﻴـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن‬ ‫)از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺪ ﭘﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬دورﻧﮕﺎر و ‪ (E-mail‬ﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ و‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ارﺳﺎل ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ -2-2 .‬ﺻﻔﺤﻪ دوم و ﺳﻮم ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻼﺻﺔ ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫و ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﭼﻜﻴﺪه ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﻳﺴﺖ از ‪ 250‬ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ و در ﭼﻬﺎر ﭘﺎراﮔﺮاف ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ زﻣﻴﻨـﻪ و ﻫـﺪف‪ ،‬روش ﺑﺮرﺳـﻲ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎ‪،‬‬

‫‪Nochols DH, Randall CL. Massive eversion of the vagina. In:‬‬ ‫‪Nichols DH, Randall CL, editors. Vaginal Surgery. 3rd ed. Baltimore:‬‬ ‫‪Williams Wilkins; 1989. p. 328-57.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻘﺎﻟﻪ‪) :‬ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ(‪ /‬ﻧﺎم‪ /‬ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ /‬ﻋﻨﻮان ﻛﺎﻣـﻞ ژورﻧـﺎل‪ /‬ﺳـﺎل‬ ‫اﻧﺘﺸﺎر‪ /‬ﺷﻤﺎره ﻣﺠﻠﻪ‪ /‬ﺻﻔﺤﺎت‪ .‬ﻣﺜﺎل‪ .1 :‬ﻛﺎوﻳــﺎﻧﻲ ﺣــﺴﻴﻦ‪ ،‬ﭘﻮرﻧﺎﺻــﺢ ﻣﻬﺮاﻧﮕﻴــﺰ‪.‬‬ ‫اﻋﺘﺒﺎرﻳﺎﺑﻲ و ﻫﻨﺠﺎرﺳﺎزي ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺮﺷـﺖ و ﻣـﻨﺶ ﻛﻠـﻮﻧﻴﻨﺠﺮ ‪ TCI‬در ﺟﻤﻌﻴـﺖ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ‪ .‬ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪1384 ،‬؛ ﺳﺎل ‪ ،63‬ﺷﻤﺎره ‪ :2‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ 89‬ﺗﺎ ‪.98‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي و ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي )ﺣـﺪاﻗﻞ ‪ 3‬و ﺣـﺪاﻛﺜﺮ ‪ 7‬واژه( ﺳـﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪ در ﻧﺴﺨﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‪:‬‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻧﺴﺒﺖ ‪ 1-2-2-1‬در ﺗﻬﻴﻪ ﭼﻜﻴﺪه ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﻋﻨﻮان ﻓـﻮق ﻣـﻮرد ﻟﺤـﺎظ‬

‫‪CDI, Clinical Dermatology Illustrated [monograph on CD-ROM].‬‬ ‫‪Reeves JRT, Maibach H. CMEA Multimedia Group, Producers. 2nd‬‬ ‫‪ed. Version 2.0 Scan Diego: CMEA; 1995.‬‬

‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﭼﻜﻴﺪه اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛـﺎﻣﻼ ﻣﻨﻄﺒـﻖ ﺑـﺎ ﭼﻜﻴـﺪه ﻓﺎرﺳـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ و در‬ ‫ﺑﺨﺶﻫﺎي ‪ Conclusion ،Results ،Methods ،Background‬و ‪Keywords‬‬

‫‪ -‬ﻋﻜﺲﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻤﻮدارﻫﺎ و ﺟﺪاول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪﻫﻤـﺮاه ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت آنﻫـﺎ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ‬

‫ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد و در ﺣﺪود ‪ 230-250‬ﻛﻠﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ -2-3 .‬اﺻـﻞ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺷـﺎﻣﻞ‬

‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و در دﻧﺒﺎﻟﻪ ﻣﺘﻦ اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺎﻟـﻪ )‪ (text‬آورده ﺷـﻮد و ﺷـﻤﺎرهﮔـﺬاري ﮔـﺮدد‪.‬‬

‫ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ :‬ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺷﺎﻣﻞ‪ -1 :‬اﻃﻼﻋﺎت ﻗﺒﻠﻲ و زﻣﻴﻨﻪاي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬

‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اراﻳﻪ ﻋﻜﺲﻫﺎي اﺳﻜﻦ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ رﻓﺮاﻧﺲ ‪ -2‬ﺿﺮورت اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻖ ‪ -3‬ﺳﺆاﻻت ﺑﺪون ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ‬

‫رزوﻟﻮﺷﻦ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 600dpi‬ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻜﺲ ﻫﺎي ارﺳـﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺑـﻪﺻـﻮرت‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﺑﻴﺎن اﻳﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﻛـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ اﻳـﻦ ﺗﺤﻘﻴـﻖ‬

‫اﺻﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﻀﻤﺎم ﺳﻪ ﻧـﺴﺨﻪ ﻛﭙـﻲ رﻧﮕـﻲ و در ﭘـﺸﺖ ﻋﻜـﺲ ﺷـﻤﺎره آن‪ ،‬ﻧـﺎم‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ رﻓﻊ اﺑﻬﺎﻣﺎت ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ -4 .‬ﺗﻌﺮﻳﻒ اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻳﺎ اﺧﺘﺼﺎرات‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه و ﺟﻬﺖ ﻧﺼﺐ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺛﺒﺖ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻋﻠﻤﻲ ‪ -6‬ﻫﺪف ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ روﺷﻦ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ‬

‫‪ -3‬ﻧﺤﻮة ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﮔﺰارش ﻣﻮارد ‪ -3-‬ﺻﻔﺤﻪ اول ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت اراﻳﻪ ﺷـﺪه در‬

‫ﻫﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪهاي ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ آن‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه ﻣﻘﺎﻟـﻪ را ﺗﻜـﺮار ﻛﻨـﺪ‪ ،‬ﺷـﺎﻣﻞ‪ :‬ﻃﺮاﺣـﻲ‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ -3-1 ،2-1‬ﺻﻔﺤﻪ دوم و ﺳﻮم ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻼﺻﻪ ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻛﻠﻤـﺎت‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ :‬ﺟﺰﺋﻴﺎت روش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻋﻠﺖ اﻧﺘﺨﺎب آن )ﻣـﺜﻼ ﻛﻮﻫـﻮرت(‪ -‬ﻣـﺪت زﻣـﺎن‬

‫ﻛﻠﻴﺪي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﮔﺰارش ﻣﻮردي ﻧﺒﺎﻳـﺴﺘﻲ از ‪ 100‬ﻛﻠﻤـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬

‫اﺟﺮاي ﻃﺮح و ﭘﻲﮔﻴﺮي‪ -1 .‬زﻣﺎن و ﻣﻜﺎن اﺟﺮاي ﭘﮋوﻫﺶ ‪ -2‬ﺳﻮژهﻫﺎ و ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎي‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ -3-3 .‬اﺻﻞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ﺷﺮح ﺣـﺎل ﺑﻴﻤـﺎر ﻳـﺎ‬

‫ﻣﻮرد آزﻣﻮن و ﻣﻼك اﻧﺘﺨﺎب‪ .‬روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي و ﻣﻨﻄﻖ ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪ )اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ‬

‫ﻣﻮرد‪ ،‬ﺑﺤﺚ‪ :‬ﮔﺰارش ﻣﻮرد و ﺑﺤﺚ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎً از ‪ 1500‬ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﻮده و ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬

‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و در اﺑﺘﺪاي اﻣﺮ ﻣﻮرد ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد(‪ -‬ﻣﻼكﻫﺎي ورود و‬

‫دو ﺟﺪول ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ اراﻳﻪ ﺷﻮد‪ -3-4 .‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺧﺮوج ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ -3 .‬ﻧﺤﻮه ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت‪ -4 .‬رﻋﺎﻳﺖ ﻣـﻮازﻳﻦ اﺧـﻼق در‬

‫‪ -4‬ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﻣـﺮوري‪ -4-1 :‬اﻳـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﻣﻘـﺎﻻت ﺑـﺮاي اراﻳـﻪ آﺧـﺮﻳﻦ‬

‫ﭘﮋوﻫﺶ ‪ -5‬اﺑﺰارﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ‪ -6‬آزﻣﻮنﻫﺎي آﻣﺎري ‪ -7‬ﻧﺎم ﻛـﺸﻮر و ﺷـﺮﻛﺖ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎص ﺑﺎﺷﺪ‪ -4-2 .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه در زﻣﻴﻨـﻪ ﻣﻮﺿـﻮع‬

‫ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻮاد و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ‪ :‬اراﻳـﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ دﻗﻴـﻖ‪ -1 :‬رﻋﺎﻳـﺖ اﺻـﻮل ﻋﻠﻤـﻲ‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و داراي ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ -5 .‬ﻫﻴـﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳـﻪ ﻣﺠﻠـﻪ در‬

‫)ﮔﺰارش ﻋﺪد ﺑﺎ درﺻﺪ‪ -‬ﮔﺰارش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎ ﺣﺪود اﻃﻤﻴﻨـﺎن‪ -‬ﻣﻴﺎﻧـﻪ ﺑـﺎ ‪-2 (Range‬‬

‫ﻗﺒﻮل ﻳﺎ ﻋﺪم ﻗﺒﻮل و ﻳﺎ اﺻﻼح ﻣﻘﺎﻟﻪ )ﺑﺎ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﺆﻟﻒ( آزاد اﺳـﺖ و از ﭘـﺲ دادن‬

‫ﭘﺮﻫﻴﺰ از ﻧﺸﺎن دادن ﻫﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪﺟﺰ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﻬﻢ و ﺗﻌﻴـﻴﻦﻛﻨﻨـﺪه‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﻣﻠﺤﻘﺎت آن ﻣﻌﺬور ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ -6 .‬ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘـﺎﻻت ﻣـﺴﺌﻮل ﻧﻮﺷـﺘﻪﻫـﺎ و‬

‫‪ -3‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﺟﺪول و ﻧﻤﻮدار ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻌﺪاد ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ ﺑـﻪ ازاي‬

‫ﻣﺪاﻓﻊ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﭼـﺎپ ﺷـﺪه از ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺧـﻮد در ﻣﺠﻠـﻪ ﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﺑـﻮد‪ -7 .‬اﺳـﺘﻔﺎده از‬

‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺎﻳﭙﻲ ﻳﻚ ﺟﺪول ﻳﺎ ﻧﻤﻮدار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦﻛﻪ ﻧﻤﻮدار ﺑﺎﻳـﺪ‬

‫ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﻣﺠﻠﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺄﺧﺬ آزاد اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪141-145‬‬ ‫ﺧﺮداد ‪،1390‬‬ ‫ﻓﻮرم ‪،3‬‬ ‫ﻣﺎﻟﺘﻲﺷﻤﺎره‬ ‫ﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ‪، 69‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره‬ ‫زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖﭘﺰﺷﻜ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻮژﻧﺰﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﺪهﻳ ﭘﺰﺷ‬ ‫‪MVD-CD34‬‬ ‫ﺑﻪروش‬ ‫ﺑﻮﻣﻲ ﮔﻠﻴ‬ ‫ﻣﺪلﻫﺎي‬ ‫داﻧﺸﻜآﻧﮋ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪﻣﻴﺰان‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻴﺰان آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﻣﺪلﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮﻣﻲ ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم در ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺑﻪروش ‪MVD-CD34‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫ﺳﻌﻴﺪ اﻣﺎﻧﭙﻮر‪ ،1‬ﺻﻤﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﮋاد‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ و درﻣﺎن ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎي ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ‬

‫‪2‬‬

‫اﺣﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﮋاد‪ ،1‬زﻫﺮه ﻣﻈﺎﻫﺮي‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﺮﻳﻢ ﻛﺎﻇﻢﺣﻘﻴﻘﻲ‪ ،1‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻋﻘﺎﺑﻴﺎن‬ ‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﺎن‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1390/01/15 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1390/02/28 :‬‬

‫ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم )‪ (GBM‬ﺑﻬﺒﻮد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و درﻣﺎنﻫﺎي دﻳﮕﺮي در ﻛﻨﺎر درﻣﺎنﻫﺎي راﻳﺞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ درﻣﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻮﻗﻒ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺗﻮﻣﻮر از ﻃﺮﻳﻖ داروﻫﺎ ﺑﻮده ﺗﺎ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺘﻮان ﺳﺮﻋﺖ‬

‫‪*4‬‬

‫رﺷﺪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﺪﺧﻴﻢ را ﻣﻬﺎر ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺳﻨﺠﺶ ﺗﺮاﻛﻢ ﻋﺮوق ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫‪ -1‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺮﻃﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ درﻣﺎﻧﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫)‪(MVD‬‬

‫ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﻲِ‬

‫رﻧﮓﭘﺬﻳﺮ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬ﺷﻤﺎرش ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه از ﻣﻮشﻫﺎي ﺑﻲﻣﻮي ﻓﺎﻗﺪ اﻳﻤﻨﻲ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪﻃﻮر‬ ‫ﮔﺴﺘﺮدهاي در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺮﻃﺎن ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﺪل ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪،‬‬

‫‪ -2‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺑﺎروري وﻟﻴﻌﺼﺮ‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﺗﺮاﻛﻢ ﻋﺮوق ﻛﻮﭼﻚ در ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮﻣﻲ ﺣﺎﺻﻠﻪ از ﻛﺎﺷﺖ ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم ﺑﻴﻤﺎران در‬

‫)ﻋﺞ(‬

‫‪ -3‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم و ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي در ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫‪ -4‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب‬

‫ﻣﻮش ﺑﻮده ﺗﺎ از اﻳﻦ ﻣﺪلﻫﺎ ﺑﺘﻮان در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت داروﻫﺎي ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي‬ ‫ﺗﻮﻣﻮري ﺗﺎزه از ﺳﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫‪GBM‬‬

‫اﺧﺬ و ﺑﻌﺪ از آﻣﺎدهﺳﺎزي اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻪﺷﻜﻞ ﻫﺘﺮوﺗﺎﭘﻴﻚ در ﭘﻬﻠﻮي ﻣﻮشﻫﺎي‬

‫ﺑﻲﻣﻮ ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬دو ﻣﺎه ﺑﻌﺪ ﻣﻮشﻫﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ و ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه و ﭘﺲ از اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻧﻮع‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺗﻮﻣﻮر‪ ،‬ﻣﻴﺰان‬

‫‪MVD-CD34‬‬

‫ﺑﺎ ﺷﻤﺎرش ﻧﻮاﺣﻲ‬

‫‪Hot spot‬‬

‫در ‪ 22‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻣﻴﺰان ﺗﺮاﻛﻢ ﻋﺮوق‬

‫ﻛﻮﭼﻚ در اﻳﻦ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ 30±2/1‬ﺷﻤﺎرش ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬از ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮﻣﻲ ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم ﻣﻲﺗﻮان در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﻴﺶﺑﺎﻟﻴﻨﻲ داروﻫﺎي ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮژﻧﻮﻣﻴﻜﺲ ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫*‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در آﻳﻨﺪه اﻳﻦ اﻣﻜﺎن وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﺪلﻫﺎ ﺑﺘﻮان در ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻣﻴﺰان ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻗﺪس‪،‬‬

‫ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﮔﺮوه‬ ‫ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ داروﻫﺎي ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر درﻣﺎن اﻧﻔﺮادي ﺳﺮﻃﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪021-88602218 :‬‬

‫‪email: akhoshnevisan@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم‪ ،‬ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ‪ ،‬آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ‪ ،‬ﺗﺮاﻛﻢ ﻋﺮوق ﻛﻮﭼﻚ‪.CD34 ،‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺑﻮد ﻛﻪ در ده ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑﺎ اراﻳﻪ روشﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ ﺟﺮاﺣﻲ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺑﺮ ﻃﺒﻖ آﻣﺎرﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﻲ‪ %20/3 ،‬از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي اوﻟﻴﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺼﺒﻲ‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رادﻳﻮﺗﺮاﭘﻲِ ﺗﻐﻴﻴﺮﻳﺎﻓﺘﻪ و اﻓﺰودن درﻣﺎنﻫﺎي ﻫﺪفدار ﺑﻪ‬ ‫‪3‬‬

‫)‪Glioblastoma Multiform (GBM‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ راﻳﺞ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎ ﺑﻬﺒﻮد ﺑﻴﺎﺑﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎر دﻫﻪ از ﻧﻈﺮﻳﻪ‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻮﻣﻮر ﻣﻨﺸﺎء ﻧﻮرواﭘﻴﺘﻠﻴﺎﻟﻲ داﺷﺘﻪ و ﺟﺰء‬

‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدن رﺷﺪ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺑﻪ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Folkman‬ﻣﻄﺮح‬

‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي آﺳﺘﺮوﺳﻴﺘﻲ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻣﻲﮔﺮدد‪ 1.‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺑﺰارﻫﺎي‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲﮔﺬرد و اﻣﺮوزه ﺗﻼش ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮان رﺷﺪ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ‬

‫ﺟﺰء‬

‫را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻬﺎر رگزاﻳﻲ‪ ،‬ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از داروﻫﺎي ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه‬

‫ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬زﻳﺮا از ﻳﻚﺳﻮ ﻣﺮز‬

‫آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ در ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎي ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﭘﺴﺘﺎن و ﻛﻮﻟﻮرﻛﺘﺎل راﻳﺞ ﮔﺮدﻳﺪه‬

‫ﺑﻴﻦ ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺎﻟﻢ و ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﻣﻐﺰ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮده و از ﻃﺮﻓﻲ دﻳﮕﺮ آﺳﺘﺎﻧﻪ‬

‫اﺳﺖ و ﺳﻌﻲ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻮده ﺗﺎ از اﻳﻦ داروﻫﺎ در درﻣﺎن ‪ GBM‬ﻧﻴﺰ‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﻐﺰي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رادﻳﻮﺗﺮاﭘﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 2.‬در ﭘﻨﺞ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﭼﺎﻟﺶ در ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻴﺰان آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ در‬

‫ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎي ﺑﻴﻤﺎران را از ‪ 10‬ﻣﺎه ﺑﻪ ‪ 14‬ﻣﺎه‬

‫اﻧﺴﺎن و ﻣﺪلﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﻧﻘﻴﺼﻪ ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ‬

‫اﻓﺰاﻳـﺶ ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﺧﻮشﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻳـﻨﺪه ﻣﻲﺗﻮان اﻣﻴـﺪوار‬

‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ روﺷﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳﺎنﮔﺮ ﻣﻴﺰان‬

‫ﻣﺮﻛﺰي را ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اراﻳﻪ درﻣﺎنﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪،‬‬

‫‪GBM‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺳﻌﻴﺪ اﻣﺎﻧﭙﻮر و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪142‬‬

‫آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ در ﺗﻮﻣﻮر ﺑﺎﺷﺪ‪ 4.‬ﺑﺎ اﻳﻦﺣﺎل ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺳﻨﺠﺶ ﺗﺮاﻛﻢ ﻋﺮوق‬

‫اﻧﺴﺘﻴﺘﻮﻛﺎﻧﺴﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮمﭘﺰﺷﻜﻲ و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ درﻣﺎﻧﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫ﻛﻮﭼﻚ )‪ Micro Vessel Density (MVD‬ﻛﺎرﺑﺮديﺗﺮﻳﻦ روش ارزﻳﺎﺑﻲ‬

‫در ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﺳﺎل ‪ 1389‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻋﺮوقﺗﻮﻣﻮري ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ روش ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫ﺣﻴﻮاﻧﺎت‪ :‬ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ‪ 30‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺑﻲﻣﻮي ﻓﺎﻗﺪ‬

‫اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬ﻋﺮوق اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻜﻲ از آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي‬

‫ﺗﻴﻤﻮس ﺑﺎ ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻧﺮ و ﺑﺎزه ﺳﻨﻲ ﺷﺶ ﺗﺎ ﻫﺸﺖ ﻫﻔﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬

‫رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﮔﺮدﻳﺪ و در زﻳﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ در ﻗﻔﺲﻫﺎي ﻓﻴﻠﺘﺮ دار ‪ Micro isolator‬در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻛﺎﺷﺖ‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‬

‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫‪CD31 ،vWF‬‬

‫و ﻳﺎ‬

‫‪CD34‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻋﺮوق رﻳﺰ ﺷﻤﺮده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪد در‬

‫‪GBM‬‬

‫‪5‬‬

‫ﻛﻪ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ اﻳﻦ ﺗﻮﻣﻮر ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻌﻴﺎر ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬در‬ ‫اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ژنﻫﺎي‬

‫‪TP53‬‬

‫و‬

‫‪PTEN‬‬

‫اﻏﻠﺐ دﭼﺎر ﺟﻬﺶ‬

‫ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ اﻳﻦ ژنﻫﺎ در ﻣﻬﺎر و ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﻧﮕﻪداري ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آب و ﻏﺬاي اﺗﻮﻛﻼو ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﻪﺷﻜﻞ‬

‫‪Ad libitum‬‬

‫در اﺧﺘﻴﺎر ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻗﺮار داده ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ‬ ‫اﺻﻮل اﺧﻼﻗﻲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻛﺎر ﺑﺎ ﺣﻴﻮاﻧﺎت آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺗﻮﻣﻮري ﺳﺒﺐ‬

‫اﻳﺠﺎد ﺗﻮﻣﻮر زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ از ﺗﻮﻣﻮر اوﻟﻴﻪ اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ :‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮﻣﻮر اوﻟﻴﻪ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺮوﻟﻴﻔﺮاﺳﻴﻮن ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﮔﺮدد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎ‬

‫ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم از ﺳﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺴﺘﺮي ﺷﺪه در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ 6.‬ﻣﺪلﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺎﻳﻪاي و‬

‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ﺑﻌﺪ از ﻛﺴﺐ رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﭘﻴﺶﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و اﻣﺮوزه ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﻌﺘﺒﺮ‬

‫اﺧﻼﻗﻲ اﺧﺬ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ‬

‫ﺟﻬﺎﻧﻲ از اﻳﻦ ﻣﺪلﻫﺎي ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ در ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف درﻣﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﻮﻣﻮر را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﺑﺮ روي ﻳﺦ و در‬ ‫‪RPMI 1640‬‬

‫ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻛﺎﺷﺖ‬

‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺪلﻫﺎ از ﺗﻠﻘﻴﺢ ردهﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ ﻣﻌﻴﻦ ﺑﻪ‬

‫داﺧﻞ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ اﺳﺘﺮﻳﻞ‬

‫ﻣﻮشﻫﺎي ﺑﻲﻣﻮي ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻴﻤﻮس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﮔﺮدد و ﻳﺎ اﻳﻦﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي‬

‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺗﺠﺮﺑﻲ اﻧﺘﻘﺎل داده و ﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ‪ 1×1×0/5‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ‬

‫ﺗﻮﻣﻮري ﺑﻴﻤﺎران در ﺑﺪن ﻣﻮشﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر ﻛﺎﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬از آﻧﺠﺎﻳﻲ‬

‫ﻣﻜﻌﺐ ﺧﺮد ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪازاي ﺗﻮﻣﻮر ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر‪ 10 ،‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺑﻲﻣﻮي ﻓﺎﻗﺪ‬

‫ﻛﻪ ﻣﻮشﻫﺎي ﺑﻲﻣﻮي ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻴﻤﻮس داراي ﻧﻘﺺ در اﻳﻤﻨﻲ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬

‫ﺗﻴﻤﻮس ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻣﺘﻌﺎدل اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﺎ داروﻫﺎي‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ از ردهﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ و ﻧﻴﺰ ﻗﻄﻌﺎت ﺗﻮﻣﻮري‬

‫‪ 10 Ketamine‬درﺻﺪ )‪Alfasan‬؛ ﻫﻠﻨﺪ( ﺑﺎ دوز ‪ 100mg/kg‬و‬

‫اﺧﺬ ﺷﺪه از ﺑﻴﻤﺎران در ﺑﺪن اﻳﻦ ﺣﻴﻮاﻧﺎت رﺷﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬

‫‪ 2 Xylazxine‬درﺻﺪ )‪Alfasan‬؛ ﻫﻠﻨﺪ( ﺑﻪﻣﻘﺪار ‪ 10mg/kg‬از راه ﺗﺰرﻳﻖ‬

‫ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﻮشﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ‬

‫داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻴﻬﻮش ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﻪﻃﻮل ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ در‬

‫ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ اﻳﺠﺎد‬

‫ﭘﻮﺳﺖ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻓﻼﻧﻚ آنﻫﺎ اﻳﺠﺎد و ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﺧﺮد ﺷﺪه از ﻧﻤﻮﻧﻪ‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ و ﮔﺎم ﻧﺨﺴﺖ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﻴﺶﺑﺎﻟﻴﻨﻲ درونﺗﻨﻲ‬

‫ﺗﻮﻣﻮري ﺑﻪﺷﻜﻞ زﻳﺮﺟﻠﺪي در ﻣﺤﻞ ﻣﺰﺑﻮر ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬در ﺧﺎﺗﻤﻪ‪،‬‬

‫)‪ (In Vivo‬درﻣﺎنﻫﺎي ﻫﺪفدار ﺑﺮ روي آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺗﻮﻣﻮر ‪ GBM‬ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬

‫ﺷﻜﺎفﻫﺎي ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﺦ ﻧﺎﻳﻠﻮن ‪ 4-0‬ﺑﺨﻴﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻮﻣﻲ‬

‫‪GBM‬‬

‫)‪(MVD‬‬

‫در‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت آﺳﻴﺐﺷﻨﺎﺳﻲ‪ :‬دو ﻣﺎه ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﻪروش اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ‬

‫ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮﻣﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري اﺧﺬ ﺷﺪه از ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ‬

‫ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺣﺎﺻﻠﻪ از ﭘﻮﺳﺖ ﺣﻴﻮان ﺟﺪا و در داﺧﻞ ﻓﺮﻣﺎﻟﻴﻦ‬

‫ﺑﻮد ﺗﺎ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺘﻮان ﺗﺄﺛﻴﺮ داروﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ را‬

‫ﺑﺎﻓﺮ ‪ %10‬ﻓﻴﻜﺲ ﮔﺸﺘﻪ و ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در‬

‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮژﻧﻮﻣﻴﻜﺲ اﻗﻮام اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮد‪ .‬در دﻧﻴﺎ ﺑﺎ‬

‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﺑﺮروي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه‪ ،‬ﻣﺮاﺣﻞ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺮاﻛﻢ ﻋﺮوق ﻛﻮﭼﻚ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از رده ﺳﻠﻮﻟﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻮﻣﻮر ‪ ،GBM‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي‬

‫آﻣﺎدهﺳﺎزي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ رﻧﮓآﻣﻴﺰي‬

‫رگزاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻳﻦ‬

‫رﻧﮓآﻣﻴﺰي اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ‪ GFAP‬و ‪) Ki-67‬ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ‬

‫ﺗﻮﻣﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮژﻳﻨﻮﻣﻴﻜﺲ را ﺑﻬﺘﺮ آﺷﻜﺎر ﺳﺎزد‪.‬‬

‫داﻧﻤﺎرك(‪ ،‬اﺳﻼﻳﺪﻫﺎﻳﻲ از آنﻫﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﻮﻣﻮر‬

‫‪GBM‬‬

‫‪H&E‬‬

‫و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ‬ ‫‪Dako‬‬

‫ﻣﻮرد ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ 7.‬در ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻴﻦ ﻧﻴﺰ‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻣﻘﻄﻌﻲ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ اﺟﺮاﻳـﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺠـﺮﺑﻲ ﺣﺎﺿﺮ در ﻣﺮﻛـﺰ ﺗﺤﻘﻴـﻘﺎت ﺳﺮﻃـﺎن‬

‫داﻧﻤﺎرك(‪ ،‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬دو ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮﻣﻮري ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪CD34‬‬

‫)ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ‬

‫‪Dako‬‬

‫ﻣﻴﺰان آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﻣﺪلﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮﻣﻲ ﮔﻠﻴﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ ﻣﺎﻟﺘﻲﻓﻮرم ﺑﻪروش ‪MVD-CD34‬‬

‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﻳﺪ و ﻣﻴﺰان‬

‫‪MVD‬‬

‫ﺑﻪﺷﻜﻞ‬

‫‪GBM‬‬

‫ﺷﻤﺎرش ﭼﻬﺎر ﻣﻴﺪان ‪ Hot spot‬در زﻳﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ‬

‫)‪(HPF‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ و‬

‫‪143‬‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ﺑﻪﻋﻨﻮان ‪ MVD‬آن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪدﻟﻴﻞ وﺟﻮد ﻧﻜﺮوز‬ ‫ﻧﺴﺒﺘﺎً زﻳﺎد در ﺗﻮﻣﻮر ‪ ،GBM‬ﺳﻌﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﻟﻮﻣﻦﻫﺎي ﺑﺪون ﺟﺪار‬ ‫ﻋﺮوﻗﻲ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎلﻫﺎي ﺗﻜﻲ از ﻧﻮاﺣﻲ ﻧﻜﺮوزه ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﻮد‬ ‫و ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺎي ﺷﻤﺎرش‪ ،‬ﻫﺮ اﺳﻼﻳﺪ دوﺑﺎر و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺳﻪ‬ ‫روزه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪﺷﻜﻞ اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر‪ ±‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﺰارش ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬ ‫ﻣﻴﺰان‬

‫‪MVD‬‬

‫در ﻣﺪلﻫﺎي زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ‪ 30±2/1 ،GBM‬ﻋﺪد ﺷﻤﺎرش‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان رﻧﮓﭘﺬﻳﺮي ﻋﺮوق اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎﻟﻲ ﺑﻪﻧﺴﺒﺖ ﺧﻮب ﺑﻮده و ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻧﻜﺮوز ﺑﺎﻻ در اﺳﻼﻳﺪ ﺳﺒﺐ ﻣﻲﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻔﺮﻳﻖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻧﻜﺮوزه‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎ اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎلﻫﺎ ﺑﺎ دﻗﺖ و ﺗﺄﻣﻞ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(1‬‬ ‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻻ‪ :‬ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ﻫﺘﺮوﺗﺎﭘﻴﻚ ‪ .GBM‬ﺷﻜﻞ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ :‬ﻧﻤﺎي رﻳﺰﺑﻴﻨﻲ‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺗﻮﻣﻮر زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ‪ GBM‬در درﺷﺖﻧﻤﺎﻳﻲ ‪ .×400‬ﭘﻴﻜﺎنﻫﺎ ﻧﺸﺎنﮔﺮ ﻋﺮوق اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻣﻴﺰان آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ در ﻫﺮ ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎنﮔﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت‬

‫ﺗﻮﻣﻮري رﻧﮓﺷﺪه ﺑﺎ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ‪ CD34‬ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺎﺟﻢ و ﻣﺘﺎﺳﺘﺎز ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ‬ ‫ﻣﺮﻛﺰي ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺘﺎﺳﺘﺎزي وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺗﻮﻣﻮري ﻣﻄﺮح‬ ‫‪8‬‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪MVD‬‬

‫ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻧﻘﺎﻳﺼﻲ ﻛﻪ دارد‪ ،‬ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺳﺎدﮔﻲ و ارزان‬

‫‪15‬‬

‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪ Beal‬در ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺮوري‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻘﺶ درﻣﺎنﻫﺎي ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه‬

‫آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ در‬

‫‪GBM‬‬

‫ﭘﺮداﺧﺖ و ﻧﻘﺶ‬

‫‪MVD‬‬

‫را در ارزﻳﺎﺑﻲ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ‬

‫‪16‬‬

‫ﺑﻮدن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪروشﻫﺎي دﻳﮕﺮ ارزﻳﺎﺑﻲ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ‪ ،‬از ارﺟﺤﻴﺖ‬

‫ﻳﺎدآور ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬در اﻏﻠﺐ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎ‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻴﺰان آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﻣﺪل زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ ‪ ،GBM‬از ﻳﻚﺳﻮ از ﻣﺎرﻛﺮ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮي دارد‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻣﺎرﻛﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮاﻳﻦﻛﻪ‬

‫‪ CD31‬و از ﺳﻮﻳﻲ دﻳﮕﺮ ﻋﻤﺪﺗﺎً رده ﺳﻠﻮﻟﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ U-87MG‬اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﻲ را رﻧﮓﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲﺳﺎزد‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪي‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ اوﻻً ﻣﺪل از ﺗﻮﻣﻮر‬

‫ﻋﺮوق ﻟﻨﻔﺎﺗﻴﻚ را ﻫﻢ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ و ﻟﺬا ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎرﻛﺮ‬

‫‪GBM‬‬

‫‪CD34‬‬

‫‪ CD31‬ارﺟﺢ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 9-11.‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻋﺮوق ﻛﻮﭼﻚ‬

‫ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬

‫ﺗﺎزه ﺗﺸﻜﻴﻞﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﻮﻣﻮر زﻧﻮﮔﺮاﻓﺖ را ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺑﺴﺎزد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد‬

‫ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮده و ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺪل‪ ،‬ﺗﺄﺛﻴﺮات‬

‫داراي ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ آنﻫﺎ رﻧﮓ‬

‫داروﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ را ﻣﻮرد آزﻣﻮن و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻧﻜﺮوﺗﻴﻚ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻋﺮوق داراي ﺟﺪار ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫داد‪ .‬ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺪاﺳﺎزي اﻏﻠﺐ ردهﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺧﻄﺎي ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻧﻴﺰ از دﻳﮕﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي آن ﻣﺤﺴﻮب‬

‫از ﺑﻴﻤﺎران اﻗﻮام ﻏﺮﺑﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻟﺬا اﺣﺘﻤﺎﻻً ردهﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر از ﻧﻈﺮ‬

‫ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ﺷﺎﺧﺺ ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻌﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ‬

‫ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮژﻧﻮﻣﻴﻜﺲ اﺧﺘﻼﻓﺎﺗﻲ ﺑﺎ ردهﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻮﻣﻲ ﺟﺪاﺳﺎزيﺷﺪه از‬

‫ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ آﻧﮋﻳﻮژﻧﺰ ﺗﻮﻣﻮري ﻣﺤﺴﻮب ﮔﺮدد‪ Zhou .‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر‬

‫ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از‬

‫از‬

‫ﺑﻴﻤﺎران و اﻳﺠﺎد ردهﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻮﻣﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﭘﻴﺶﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ Kang 14.‬ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮات ﻳﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬

‫ﺳﺮﻃﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮژﻧﻮﻣﻴﻜﺲ اﻗﻮام اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻌﻴﻴﻦ‬

‫ﺻﻨﺎﻋﻲ ﺿﺪ ‪ VEGF‬در ﻣﺪل ﻫﺘﺮوﺗﺎﭘﻴﻚ ‪ GBM‬از ﻣﺎرﻛﺮ ‪ CD31‬اﺳﺘـﻔﺎده‬

‫رژﻳﻢﻫﺎي ﺷﻴﻤﻲدرﻣﺎﻧﻲ اﻧﻔﺮادي ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر از راه ﺳﻨﺠﺶ ﭘﻴﺶ‬

‫ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺎرﻛﺮ‬

‫‪MVD-CD34‬‬

‫‪13‬و‪12‬‬

‫ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪CD34‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻧﺮﻣﺎلﺳﺎزي ﻋﺮوﻗﻲ در ﻣﺪل اورﺗﻮﺗﺎﭘﻴﻚ‬ ‫ﻣﺎرﻛﺮ‬

‫‪CD31‬‬

‫‪GBM‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و ﺛﺎﻧﻴﺎً از ﻣﺎرﻛﺮ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻜﺎران‬ ‫اﻣﺎﻧﭙﻮر و ﻫﻤ‬ ‫ﺳﻌ‬ Amanpour S. et‫ﻴﺪ‬al.

GBM

144

‫ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﻮﻣﻮر‬

‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺑﻪ داروﻫﺎي ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎن ﻳﻜﻲ از اﻫﺪاف‬

.‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر درﻣﺎن اﻧﻔﺮادي ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‬

‫ ﻣﺪل اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬17.‫آرﻣﺎﻧﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺮﻃﺎنﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

1. DeVita VT, Lawrence TS, Rosenberg SA. Neoplasms of the central nervous system. In: DeVita VT Jr, Hellman S, Rosenberg SA, editors. Devita, Hellman and Rosenberg's Cancer. Principles and Practice of Oncology. 8th ed. Lippincott: Williams and Wilkins 2008. p. 1967-2032. 2. Stevenson CB, Thompson RC. Neurosurgical oncology: neoplasms of the brain and meninges. In: Poston GJ, Beauchamp RD, Ruers T, editors. Textbook of Surgical Oncology. Distributed in North and South America by Taylor and Francis; 2007. p. 393-410. 3. Van Meir EG, Hadjipanayis CG, Norden AD, Shu HK, Wen PY, Olson JJ. Exciting new advances in neuro-oncology: the avenue to a cure for malignant glioma. CA Cancer J Clin 2010;60(3):166-93. 4. Schneider M, Tjwa M, Carmeliet P. A surrogate marker to monitor angiogenesis at last. Cancer Cell 2005;7(1):3-4. 5. Nolan C. Primary neoplasms of the central nervous system in Adults. In: Kufe DW, Bast RC, Hait WN, Hong WK, Pollock RE, Weichselbaurm RR, et al, editors. Cancer Medicine. 8th ed. PMPAUSA; 2010. p. 882-3. 6. Kerbel R. Molecular origins of cancer: tumor angiogenesis. N Engl J Med 2008;358(19):2039-49. 7. Khoshnevisan A, Muhammadnejad A, Muhammadnejad S, Mazaheri Z, Kazem Haghighi M, Tirgari F, et al. Establishment of autochthonous and standard cell line derived xenograft models of glioblastoma multiform in Iran. Basic and Clin Cancer Res 2011;3(1):52-9. 8. Striker TP, Kumanr V. Neoplasia. In: Kumar V, Abbas AK, Fausto N, Mitchell RN, editors. Robbins basic pathology. 8th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders; 2010. p. 309-10. 9. Mazur G, Wróbel T, Dziegiel P, Jeleń M, Kuliczkowski K, Zabel M. Angiogenesis measured by expression of CD34 antigen in

lymph nodes of patients with non-Hodgkin's lymphoma. Folia Histochem Cytobiol 2004;42(4):241-3. 10. Christensen K, Schrøder HD, Kristensen BW. CD133(+) niches and single cells in glioblastoma have different phenotypes. J Neurooncol 2010 Dec 24. [Epub ahead of print] 11. Battle MR, Goggi JL, Allen L, Barnett J, Morrison MS. Monitoring tumor response to antiangiogenic sunitinib therapy with 18Ffluciclatide, an 18F-labeled αVbeta3-integrin and αV beta5-integrin imaging agent. J Nucl Med 2011;52(3):424-30. Epub 2011 Feb 14. 12. Eshghyar N, Motahhary P, Rahrotaban S. Evaluation of microvascular density by CD34 in squamous cell carcinoma of the tongue and its relationship with cervical lymph node metastasis. J Dental Med 2009;21(4):233-41. 13. Javadi P, Haeri H. Tumor angiogenesis in colorectal cancer, correlation with tumor extension and invasion. Tehran Uni Med J (TUMJ) 2001;59(4):50-6. 14. Zhou Q, Gallo JM. Differential effect of sunitinib on the distribution of temozolomide in an orthotopic glioma model. Neuro Oncol 2009;11(3):301-10. Epub 2008 Oct 29. 15. Kang YA, Shin HC, Yoo JY, Kim JH, Kim JS, Yun CO. Novel cancer antiangiotherapy using the VEGF promoter-targeted artificial zinc-finger protein and oncolytic adenovirus. Mol Ther 2008;16(6):1033-40. Epub 2008 Apr 8. 16. Beal K, Abrey LE, Gutin PH. Antiangiogenic agents in the treatment of recurrent or newly diagnosed glioblastoma: analysis of single-agent and combined modality approaches. Radiat Oncol 2011;6:2. 17. Fiebig HH, Maier A, Burger AM. Clonogenic assay with established human tumour xenografts: correlation of in vitro to in vivo activity as a basis for anticancer drug discovery. Eur J Cancer 2004;40(6):802-20.

‫ﺑﻴﻤﺎران‬

References

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 3, June 2011: 141-145

Studying angiogenesis in autochthonous xenograft models of glioblastoma multiforme by MVD-CD34 technique in Iranian patients

Saeid Amanpour DVSC. Samad Muhammadnejad DVM.1 Ahad Muhammadnejad DVM.1 Zohreh Mazaheri MSc.2 Maryam Kazem-Haghighi BSc.1 Mohammadali Oghabian PhD.3 Alireza Khoshnevisan MD.4* 1- Cancer Research Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Vali-e-Asr Reproductive Health Research Center, Tehran University of Medical Science, Tehran, Iran. 3- Research Center for Science and Technology in Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 4- Department of Neurosurgery, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

Abstract

Received: April 04, 2011 Accepted: May 18, 2011

Background: Despite advances in cancer diagnosis and treatment, survival rate of patients suffering from glioblastoma multiform (GBM) has not been significantly improved. Therefore, novel therapeutic adjuncts to routine therapies have been suggested over time. Inhibition of angiogenesis by antiangiogenic drugs is one of the new approaches to inhibit the growth of malignant cells. Microvessel density (MVD) assay is a technique performed by counting immunohistochemically-stained blood vessels. Nowadays, athymic nude mice are widely used for the establishment of xenograft tumor models in cancer research. The aim of this study was to evaluate the MVD of autochthonous xenograft models of GBM isolated from Iranian patients for use in pharmaceutical research on antiangiogenic drugs. Methods: Fresh tumor samples of GBM were obtained from three patients in Cancer Institute of Tehran University of Medical Sciences in Fall of 2010 and Winter of 2011. After preliminary processing, minced tumor samples were implanted heterotopically on flanks of athymic nude mice. Two months later, the animals were sacrificed and the xenograft tumor samples were sent to the pathology laboratory. After establishing the proof of the xenograft tumor type, MVD-CD34, an endothelial cell marker, was assessed by counting hot spot areas in 22 samples. Results: The mean number of microvessels in these xenograft tumor models was 30±2.1. Conclusion: These autochthonous xenograft models of GBM can be used in preclinical settings for research on antiangiogenic drugs regarding a pharmacogenomics-based treatment regimen for the Iranian population. Moreover, such models can be used in future studies for determining the sensitivity or resistance to antiangiogenic drugs in individualized cancer therapy. Keywords: Angiogenesis, CD34, glioblastoma multiform, microvessel density, xenograft model.

Corresponding author: Dept. of Neurosurgery, Tehran University of Medical Sciences, Poursina St., Qods St., Keshavarz Blvd., Tehran, Iran. Tel: +98-21-88602218 email: akhoshnevisan@yahoo.com

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ‪146-152 ،‬‬ ‫ﺧﺮداد ‪1390‬‬ ‫دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره‬ ‫ﻲ ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭘﺰﺷﻜ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي‪THP-1،3‬‬ ‫‪ ABCA1‬در‬ ‫ﭘﺰﺷﻜژن‬ ‫ﻋﻠﻮمﺑﻴﺎن‬ ‫ﺳﻴﺮ ﺑﺮ‬ ‫ﻲ‪ ،‬اﻟﻜﻠﻲ‬ ‫ﻋﺼﺎره‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن ﻛﺪﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اﻧﺘﻘﺎلدﻫﻨﺪه ﻏﺸﺎﻳﻲ ‪ABCA1‬‬

‫در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪ THP-1‬اﻧﺴﺎﻧﻲ‬

‫زﻫﺮا ﻣﻠﻚﭘﻮر دﻫﻜﺮدي‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1390/01/21 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1390/02/17 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺟﻮادي‪ ،*1‬ﻣﺤﻤﻮد دوﺳﺘﻲ‬

‫‪1‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اﻧﺘﻘﺎلدﻫﻨﺪه ﻏﺸﺎﻳﻲ‬

‫)‪ATP Binding Cassette transporter A1 (ABC A1‬‬

‫ﻛﻠﻴﺪي در ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻛﻠﺴﺘﺮول از ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ﻏﻨﻲ از ﻟﻴﭙﻴﺪ ﺑﻪ آﭘﻮ ﻟﻴﭙﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪1‬‬

‫ﻣﻠﻴﺤﻪ ﭘﺎكﻧﮋاد‪ ،1‬ﻣﻴﺘﺮا ﻧﻮرﺑﺨﺶ‬

‫‪1‬‬

‫ﻧﺮﮔﺲ ﻳﺎﺳﺎ‪ ،2‬ﺳﻴﺎوش ﮔﺮاﻳﺶ ﻧﮋاد‬ ‫‪3‬‬

‫راﻣﻴﻦ ﺣﺸﻤﺖ‬

‫‪A1‬‬

‫ﻛﻪ اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻜﻮس‬

‫ﻛﻠﺴﺘﺮول در ﺑﺪن و ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﻄﻌﻲ در ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن‬ ‫‪transporter A1‬‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ واﺳﻂ‬

‫‪ATP binding cassette‬‬

‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻊ از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ﻏﻨﻲ از ﻟﻴﭙﻴﺪ ﺷﻮد و ﺑﻪدﻧﺒﺎل آن ﺧﻄﺮ ﺑﺮوز آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺿﺪ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوزي و ﺿﺪ آﺗﺮوژﻧﻴﻜﻲ ﺳﻴﺮ در دﻳﻮاره ﻋﺮوق‪ ،‬ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﮔﻨﻮزي‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه داروﺳﺎزي‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن‬

‫‪ATP binding cassette transporter A1‬‬

‫در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي‬

‫‪THP-1‬‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ دوز ﺗﻮﻛﺴﻴﻚ‪ ،‬دوز ﺗﻮﻛﺴﻴﻚ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي‬ ‫‪ THP-1‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪Real-time PCR‬‬

‫‪RNA‬‬

‫‪ -3‬ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻏﺪد و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ‪،‬‬

‫از ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ﺗﻴﻤﺎرﺷﺪه اﺳﺘﺨﺮاج و ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪،‬‬

‫ﺷﺪه اﺳﺘﺨﺮاج و ﺑﺎ آزﻣﺎﻳﺶ وﺳﺘﺮن ﺑﻼت ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ‪،‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺑﻴﺎن‬

‫‪ATP binding cassette transporter A1 mRNA‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ از ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ ﺗﻴﻤﺎر‬

‫را ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ %20-23‬و ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ آنرا ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ %18-37‬در‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺸﺪه( ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري )‪ (P<0/05‬اﻓﺰاﻳﺶ داد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ‬ ‫*‬

‫ﺳﻴﺮ داراي اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن ‪ ATP binding cassette transporter A1‬در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ اﺳﺖ و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻗﺪس‪،‬‬

‫ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻜﻮس ﻛﻠﺴﺘﺮول در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ از اﻳﺠﺎد آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﻠﻔﻦ‪021-88953004 :‬‬ ‫‪email: javadieb@tums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ ،ATP binding cassette transporter A1 :‬ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ‪ ،‬آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫از اﻳﺠﺎد آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻓﺰاﻳﺶ ‪ LDL‬اﻛﺴﻴﺪ ﺷﺪه‪ 12‬و‬

‫آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز )‪ (Atherosclerosis‬ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺰﻣﻦ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ و از ﻋﻠﻞ‬

‫‪14‬و‪13‬‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻔﻲ ﺷﻜﻞ ﻏﻨﻲ از ﭼﺮﺑﻲ‬

‫دو ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻬﻢ و‬

‫اﺻﻠﻲ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ در ﺟﻬﺎن ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﺗﺠﻤﻊ ﭼﺮﺑﻲ در دﻳﻮاره‬

‫ﻗﻄﻌﻲ در ﺗﺸﻜﻴﻞ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺿﺎﻳﻌﺎت آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوزي ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‬

‫‪1‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻔﻲﺷﻜﻞ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲآﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي دﻳﻮاره‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻏﺬاﻳﻲ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪي در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ از‬

‫ﻋﺮوق ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي‬

‫اﻛﺴﻴﺪ ﺷﺪه )‪ (ox-LDL‬را ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ‬

‫ﺟﻤﻠﻪ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪3.‬و‪ 2‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺼﺎره‬

‫آﻧﺘﻲژﻧﻴﻚ ﻓﻌﺎل اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮده و اﺳﺘﺮﻫﺎي ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺑﻪﻣﻘﺪار‬

‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺗﻌﺪﻳﻞﻛﻨﻨﺪه ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ‪ -‬ﻋﺮوﻗﻲ‪ ،‬از‬

‫زﻳﺎد در ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻢ آنﻫﺎ ﺗﺠﻤﻊ ﻳﺎﺑﺪ‪ 15.‬ﺗﺸﻜﻴﻞ و ﺗﺠﻤﻊ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺧﻮن‪ 4،‬ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن‪ 5،‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از‬

‫ﻛﻔﻲﺷﻜﻞ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ رﮔﻪﻫﺎي ﭼﺮﺑﻲ و اﻳﺠﺎد ﺿﺎﻳﻌﺎت‬

‫ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫ﭘﻴﭽﻴﺪه و ﭘﻼكﻫﺎي آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوزي اﺳﺖ‪ 15.‬از ﻃﺮﻓﻲ ﻟﻴﭙﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺎ‬

‫ﻋﺮوق ﺑﻪدﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬از اﺗﻔﺎﻗﺎت اوﻟﻴﻪ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪7‬و‪6‬‬

‫اﻛﺴﻴﺪ ﺷﺪن ﻟﻴﭙﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺎ ﭼﮕﺎﻟﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ )‪،(LDL‬‬

‫‪LDL‬‬

‫ﻋﺮوق‪ 8‬و ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از آﺳﻴﺐ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‪ 9‬اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺛﺮ‬

‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎﻻ )‪ (HDL‬و آﭘﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‪ ،‬ﺳﻴﺮ داراي ﺧﻮاص ﺿﺪ‬

‫ﻛﻠﺴﺘﺮول از ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ﻏﻨﻲ از ﻟﻴﭙﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺒﺪ دارﻧﺪ و از ﺗﺠﻤﻊ‬

‫آﺗﺮوژﻧﻴﻚ و ﺿﺪ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوﺗﻴﻚ ﺑﺮ دﻳﻮاره ﻋﺮوق ﻧﻴـﺰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪11‬و‪ 10‬و‬

‫ﻛﻠﺴﺘﺮول اﺳﺘﺮ در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻒآﻟﻮد ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪A-I‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻜﻮس‬

‫زﻫﺮا ﻣﻠﻚﭘﻮردﻫﻜﺮدي و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪147‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ 16‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪواﺳﻄﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ ABCA1‬ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻧﺎﻗﻞ‬

‫اﻟﻜﻞ اﺗﺎﻧﻮل ‪ %80‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ در اﺗﺎق ﻧﮕﻪداري‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﺪت‪ ،‬ﻣﺤﻠﻮل روﻳﻲ دﻛﺎﻧﺖ و ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ‪ .‬دوﺑﺎره‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢﻛﻨﻨﺪه ﻛﻠﻴﺪي ﺑﺮداﺷﺖ ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺑﻪواﺳﻄﻪ آﭘﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎ و‬

‫اﻟﻜﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﺷﺪ‪ .‬ﻋﺼﺎره ﺑﻪدﺳﺖ‬

‫‪18‬‬

‫آﻣﺪه ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه روﺗﺎري ﺗﻐﻠﻴﻆ ﺷﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻓﺮﻳﺰ‬

‫‪17‬‬

‫ﻏﺸﺎﻳﻲ در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ اﺳﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪ABCA1‬‬

‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﻔﻲﺷﻜﻞ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن ‪ ABCA1‬در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ‬

‫دراﻳﺮ ﻋﺼﺎره ﺧﺸﻚ و ﺑﻪﺻﻮرت ﭘﻮدر در آورده ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ ‪ 19،HDL‬ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﺮﺷﺢ ﻛﻠﺴﺘﺮول از‬

‫ﻛﺸﺖ و ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮﻟﻲ‪ :‬ﺳﻠﻮلﻫﺎ در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ‬

‫و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎً ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ارﺗﺒﺎط‬

‫‪ ،FBS %10‬ﮔﻠﻮﺗﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬آﻧﺘﻲﺑﻴﻮﺗﻴﻚﻫﺎي ﭘﻨﻲﺳﻴﻠﻴﻦ‬

‫ﻃﺮﻳﻖ‬

‫‪HDL‬‬

‫‪21‬و‪20‬‬

‫دارد‪.‬‬

‫ﻟﺬا‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺛﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺳﻴﺮ در ﭘﻴﺶﮔﻴﺮي از ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي‬

‫‪RPMI 1640‬‬ ‫)‪U/ml‬‬

‫ﺣﺎوي‬

‫‪ (100‬و‬

‫اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻣﺎﻳﺴﻴﻦ )‪ (100μg/m‬ﻛﺸﺖ داده و در اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر داراي ‪%5‬‬

‫‪CO2‬‬

‫ﻗﻠﺒﻲ‪ -‬ﻋﺮوﻗﻲ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي اﺛﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﻴﺮ و ﻋﺼﺎرهﻫﺎي‬

‫در دﻣﺎي ‪ 37 C‬ﻧﮕﻪداري ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ‬

‫آن ﺑﺮ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ‬

‫‪ THP-1‬ﺑﻪ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ‪ ،‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 72‬ﺳﺎﻋﺖ در ﻣﺤﻴﻂ‬

‫در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻜﻮس ﻛﻠﺴﺘﺮول و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﻘﺶ آن در‬

‫‪Phorbol 12-myristate 13- acetate‬‬

‫ﻧﻘﺶ‬

‫‪ABCA1‬‬

‫ﻛﺸﺖ ﺣﺎوي ‪ 50ng/ml‬ﺗﺮﻛﻴﺐ‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ‪ ،HDL‬اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن آن ﻳﻜﻲ از راهﻛﺎرﻫﺎ در درﻣﺎن آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‬

‫)‪(PMA‬‬

‫اﺳﺖ و ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن‬

‫ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ از ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺮﻓﻮﻟﻮژي آنﻫﺎ زﻳﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ ABCA1‬در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪﻧﺪ و ﺟﻬﺖ اﺛﺒﺎت ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖﻫﺎ ﺑﻪ‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ‬

‫‪MTT‬‬

‫و ﺗﻌﻴﻴﻦ دوز ﺳﻤﻲ‪ :‬ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ دوز ﺳﻤﻲ ﻋﺼﺎره‬

‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ و ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن دوز ‪) LC50‬ﻣﻘﺪاري از دارو ﻛﻪ ﺑﺮاي ‪%50‬‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﻤﻲ و ﻛﺸﻨﺪه اﺳﺖ( از آزﻣﺎﻳﺶ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻮع ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﻮده و در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬

‫اﺳﺎس اﺣﻴﺎء ﻧﻤﻚ‬

‫‪MTT‬‬

‫ﻛﻪ ﺑﺮ‬

‫‪(3-[4, 5-dimethylthiazol-2-yl]-2,5-diphenyl‬‬

‫و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي‬

‫)‪ tetrazolium bromide‬ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺰﻳﻢ ﺳﻮﻛﺴﻴﻨﺎت دﻫﻴﺪروژﻧﺎز‬

‫‪ 1388-90‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻮاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺎﻣﻞ‬

‫ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري ﺳﻠﻮلﻫﺎي زﻧﺪه ﺑﻪ ﺑﻠﻮرﻫﺎي آﺑﻲرﻧﮓ و ﻧﺎﻣﺤﻠﻮل ﻓﻮرﻣﺎزان‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از اﻧﺴﺘﻴﺘﻮﭘﺎﺳﺘﻮر ﺧﺮﻳﺪاري‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪن و ﺗﻴﻤﺎر ﺳﻠﻮلﻫﺎ‬

‫‪ ،RPMI‬ﮔﻠﻮﺗﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬ﭘﻨﻲﺳﻴﻠﻴﻦ و ﺳﺮم‬

‫ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻴﻂ‬

‫ﺟﻨﻴﻦ ﮔﺎوي )‪ (FBS‬از ﺷﺮﻛﺖ ﮔﻴﺒﻜﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻴﺖ اﺳﺘﺨﺮاج‬

‫ﻛﺸﺖ روي ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ‪ 200µl‬ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﺣﺎوي ‪0/5mg/ml‬‬

‫‪cDNA‬‬

‫از ﻣﺎده ‪ ،MTT‬ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪﻣﺪت ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ در‬

‫و ﭘﺮاﻳﻤﺮ‬

‫اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر‪ ،‬اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﺤﻴﻂ روﻳﻲ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ و‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ‬

‫‪THP-1‬‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬ ‫‪RNA‬‬

‫‪1640‬‬

‫)‪ ،(RNeasy protect cell mini kit‬ﻛﻴﺖ ﺳﻨﺘﺰ‬

‫)‪ ،(Quantitect Rev. transcription kit‬ﭘﺮاﻳﻤﺮ ژن‬

‫‪ABCA1‬‬

‫ژن ‪ β-Actin‬از ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻴﺎژن ﻛﺸﻮر آﻟﻤﺎن ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻴﺖ‬

‫‪SYBR‬‬

‫‪100µl‬‬

‫‪DMSO‬‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻠﻮرﻫﺎي ﻓﻮرﻣﺎزان ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺤﻠﻮل‬

‫‪ green Real time‬ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﺎﻛﺎرا ﻛﺸﻮر ژاﭘﻦ ﺑﺮاي‬

‫ارﻏﻮاﻧﻲرﻧﮓ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ درآﻳﻨﺪ‪ .‬ﺟﺬب اﻳﻦ ﻣﺤﻠﻮل در ‪ 540nm‬ﺑﺎ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﺑﻴﺎن ژن ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺿﺪ ‪ ABCA1‬از ﺷﺮﻛﺖ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ ELISA reader‬ﻗﺮاﺋﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ آزﻣﺎﻳﺶ ﺳﻪ ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪Horseradish peroxidase (HRP)-conjugated‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﺎن ‪ :ABCA1 mRNA‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ‬

‫‪ goat anti-rabbit IgG‬از ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺘﻴﻞ و آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺿﺪ ‪ β-Actin‬از‬

‫ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن‬

‫در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪ ،THP-1‬اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ‬

‫ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻴﮕﻤﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺸﻮر آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﻋﺼﺎره )‪ (0/75 ،1/5 ،3mg/ml‬ﺑﻪﻣﺪت ‪48‬‬

‫‪dimethyl sulfoxide‬‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻟﻴﺰ ﺷﺪه و ‪ RNA‬آنﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻴﺖ‬

‫‪PCR‬‬

‫ﻧﻮوس‪ ،‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ‬

‫)‪12-myristate13-acetate (PMA‬‬

‫‪،Phorbol‬‬

‫)‪ (DMSO‬و ﺑﻘﻴﻪ ﻣﻮاد ﻣﺼﺮﻓﻲ از ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻴﮕﻤﺎ آﻟﻤﺎن ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ‪ :‬ﺳﻴﺮ ﺗﺎزه از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﺪان ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬ ‫ﺗﻤﻴﺰ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺑﺎ رﻧﺪه ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻴﺮ‪ ،‬رﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﻴﺮﻫﺎي رﻧﺪه ﺷﺪه‪،‬‬

‫‪ABCA1‬‬

‫‪ ،RNeasy cell mini kit‬اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪ‪ .‬از روي ‪ ،RNA‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫ﻛﻴﺖ ‪ quantiTect reverse transcription‬و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ‬ ‫ﻛﻴﺖ‪ cDNA ،‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ cDNA .‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻴﺖ‬

‫‪SYBR‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن ‪ ABCA1‬در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪ THP-1‬اﻧﺴﺎﻧﻲ‬

‫‪148‬‬

‫‪ Green‬و روش‬ ‫ﺑﺮاي‬

‫‪ABCA1‬‬

‫‪ Real-time‬و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﭘﺮاﻳﻤﺮﻫﺎي ﻃﺮاﺣﻲﺷﺪه‬

‫ﺳﭙﺲ ﺑﺎ آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎ رﻗﺖ ‪1/1000‬‬

‫و ‪ β-Actin‬ﻣﻄﺎﺑﻖ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻛﻴﺖ‪ ،‬ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺷﺪه و‬

‫و ﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎ رﻗﺖ ‪ (β-Actin) 1/1000‬و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎً آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫‪PCR‬‬

‫)‪(ABCA1‬‬

‫‪HRP‬‬

‫ﺑﺎ رﻗﺖ ‪ 1/5000‬اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪه و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎﻧﺪ‬

‫ﻣﻘﺪار ﻣﺤﺼﻮل در ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻛﻨﺘﺮل )ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺸﺪه(‬

‫ﻧﺸﺎندار ﺑﺎ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﺮﻣﺎﻻﻳﺰر از ژن ﻣﺮﺟﻊ ‪ β-Actin‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﻟﻮﻣﻴﻨﺴﺎﻧﺲ‬

‫ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻴﻤﻪﻛﻤ‪‬ﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮔﺮدﻳﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ‪ Imagej‬داﻧﺴﻴﺘﻮﻣﺘﺮي و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﺑﻪﺻﻮرت دوﺗﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎمﺷﺪ و ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ANOVA‬‬

‫روش‬

‫‪CtΔΔ‬‬

‫‪HRP‬‬

‫ﻇﺎﻫﺮ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‪ :‬ﺟﻬﺖ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از‬

‫‪Real-time‬‬

‫‪ ،PCR‬اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ ABCA1‬ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫دادهﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار‬

‫‪SPSS‬‬

‫وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 15‬و ﺑﺎ آزﻣﻮن آﻣﺎري‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﺧﺘﻼفﻫﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ‬

‫‪P<0/05‬‬

‫ﺑﻮد‪.‬‬

‫دادهﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ‪ ±SE‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اراﻳﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در اﻳﻦ روش ﭘﺲ از ﺗﻴﻤﺎر ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ )‪ (0/75 ،1/5 ،3mg/ml‬ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ دو ﺑﺎر ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﺳﺎﻟﻴﻦ ﺷﺴﺘﺸﻮ داده ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﻏﻠﻈﺖ ﺳﻤﻲ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻓﺮ ﻟﻴﺰ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬

‫‪(20 mM Hepes, 150mM NaCl,‬‬

‫‪THP-1‬‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ‬

‫‪MTT‬‬

‫در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 6 ،4 ،2 ،0‬و ‪ 8‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در‬

‫‪4mM EDTA, 10mM sodium pyrophosphate, 100mM sodium‬‬ ‫‪fluride, 10µg/ml aprotinin, 10µg/ml leupeptin, 2%‬‬

‫ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ‪ LC50‬ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮاي‬

‫‪ phenylmethylsulfonyl fluoride, and‬اﺳﺘﺨﺮاج‬

‫ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪ 4mg/ml ،THP-1‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(1‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در‬

‫)‪1% Triton X-100‬‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺑﺮادﻓﻮرد ﻣﻘﺪار ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮد در ﻟﻴﺰات‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﻴﺎن ژن‬ ‫‪RNA‬‬

‫‪ABCA1‬‬

‫را در‬

‫ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ و ‪ 30‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم از ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‬

‫ﺳﻄﺢ‬

‫ﺑﻪ ژل ‪ %8‬ﺳﺪﻳﻢ دو دﺳﻴﻞ ﺳﻮﻟﻔﺎت‪ -‬ﭘﻠﻲآﻛﺮﻳﻞ آﻣﻴﺪ اﻧﺘﻘﺎل داده ﺷﺪ و‬

‫ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 0/75‬و ‪ 1/5‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺎن‬

‫اﻟﻜﺘﺮوﻓﻮرز ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎ‬

‫‪ABCA1 RNA‬‬

‫‪PVDF‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري اﻓﺰاﻳﺶ داده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ در‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺸﺪه( ‪%20‬‬

‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻼﻛﻴﻨﮓ ﺑﺎ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ دارد )‪ (P<0/05‬و در ﻏﻠﻈﺖ ﺳﻪ ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﺑﻴﺎن‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻓﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﺳﺎﻟﻴﻦ ﺣﺎوي ‪ %5‬ﺷﻴﺮ ﺧﺸﻚ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و‬

‫‪ %23 ABCA1 RNA‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻴـﻤﺎر ﻧﺸـﺪه(‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻼﺗﻴﻨﮓ ﺑﻪﻏﺸﺎي‬

‫‪50‬‬ ‫‪25‬‬

‫درﺻﺪ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل‬

‫‪75‬‬

‫‪1/00‬‬ ‫‪0/75‬‬ ‫‪0 /5‬‬ ‫‪0/25‬‬ ‫‪0/00‬‬ ‫‪0/75‬‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ )ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ(‬

‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ )ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ(‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :2-‬ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫‪PCR‬‬

‫ﺳﻄﺢ ﺑﻴﺎن ‪ ABCA1 mRNA‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل‬

‫‪100‬‬

‫‪1/25‬‬

‫‪0‬‬

‫‪ Real-time‬ﺑﻴﺎن ‪ ABCA1 mRNA‬در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪.THP-1‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬اﺛﺮ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ زﻧﺪه ﻣﺎﻧـﺪن ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫـﺎي‬

‫‪ 1g‬از ‪ RNA‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه از ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ‪ THP-1‬ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋـﺼﺎره اﻟﻜﻠـﻲ‬

‫‪ .THP-1‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ ‪ THP-1‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 6 ،4 ،2 ،0mg/ml‬و ‪ 8‬ﻋـﺼﺎره اﻟﻜﻠـﻲ ﺳـﻴﺮ‬

‫‪ real-time‬ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ آزﻣﺎﻳﺶ ﺳـﻪﺑـﺎر ﺗﻜـﺮار و ﻣﻘـﺪار ‪ mRNA‬در ﻫـﺮ ﻧﻤﻮﻧـﻪ‬

‫ﺳﻴﺮ‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺶ‬

‫‪PCR‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪه و درﺻﺪ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن ﺑﺎ آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ دوز ﺗﻮﻛﺴﻴﻚ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷـﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻧﺴﺒﻲ و در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﺗﻴﻤـﺎر ﻧـﺸﺪه‪ ،‬ﺳـﺘﻮن ﺻـﻔﺮ( ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺷـﺪ‪ .‬ﺳـﻄﺢ‬

‫)ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪﺻﻮرت درﺻﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺸﺪه( ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑـﻪﺻـﻮرت ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬اﻧﺤـﺮافﻣﻌﻴـﺎر‬

‫‪ ABCA1 mRNA‬ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ ‪ THP-1‬اﻓﺰاﻳﺶ دارد‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ(‪.‬‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ و * ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري )‪ (P<0/05‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫زﻫﺮا ﻣﻠﻚﭘﻮردﻫﻜﺮدي و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫زﻣﺎن‬

‫‪48‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪1/5‬‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ ﻛﻠﺴﺘﺮول از ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ و ﺗﺤﻮﻳﻞ آن ﺑﻪ آﭘﻮ‬

‫‪0/75‬‬

‫ﻋﺼﺎره‬

‫‪0‬‬

‫‪149‬‬

‫‪23‬و‪22‬و‪17‬‬

‫دادهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ABCA1‬‬

‫‪-Actin‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‬ ‫‪1/50‬‬

‫‪0/75‬‬ ‫‪0 /5‬‬ ‫‪0/25‬‬

‫‪ABCA1‬‬

‫‪25‬‬

‫ارﺗﺒﺎط وﺟﻮد دارد‬

‫ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ اﮔﺮ‬

‫‪ABCA1‬‬

‫در‬

‫ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي ﻣﻮشﻫﺎي ﻫﻴﭙﺮﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻴﻚ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺷﻮد‪ ،‬آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‬ ‫‪27‬و‪26‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ Aiello‬و ‪ Albrecht‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬ ‫‪ ،ABCA1‬ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻛﻠﻴﺪي در اﻓﺰاﻳﺶ زﺧﻢﻫﺎي آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوزي‬ ‫‪28‬و‪26‬‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪0/00‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0/75‬‬ ‫‪1 /5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ )ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ(‬

‫‪ABCA1‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :3-‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ﭘـﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ ABCA1‬در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫـﺎي‬ ‫‪ .THP-1‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ ﭘﺲ از ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪن‪ ،‬ﻟﻴـﺰ و ﭘـﺮوﺗﻴﻴﻦﻫـﺎ ﺑـﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻓـﻮرز‬ ‫‪SDS-PGE‬‬

‫و ‪ Van Dam‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﺿﺨﺎﻣﺖ دﻳﻮاره‬

‫ﻋﺮوق و اﺧﺘﻼل در ﺧﺮوج ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﻘﺺ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫ﺳﻄﺢ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ ABCA1‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل‬

‫‪1/00‬‬

‫اﻧﺘﻘﺎل ﻛﻠﺴﺘﺮول‬

‫ﺳﻠﻮﻟﻲ از ﻏﺸﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪ آﭘﻮﻟﻴﭙﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻓﻘﻴﺮ از ﭼﺮﺑﻲ را وﺳﺎﻃﺖ‬ ‫‪24‬و‪17‬‬

‫‪1/25‬‬

‫‪ Oram‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪ABCA1‬‬

‫‪A-I‬‬

‫را ﻧﺸﺎن‬

‫ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺑﺎ اﻳﻤﻨﻮﺑﻼﺗﻴﻨﮓ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل داﺧﻠﻲ ‪ -Actin‬ﻧﺮﻣﺎﻻﻳﺰ‬

‫و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻄﺢ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ در ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻧـﺴﺒﻲ و در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﺑـﺎ ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل )ﺗﻴﻤـﺎر‬

‫ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ‪ Wang‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن‬

‫در ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻛﻠﺴﺘﺮول از ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺒﺪ و‬

‫دﻓﻊ آن ﺑﻪﻃﺮﻳﻖ ﺻﻔﺮا ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ %50‬ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫‪ABCA1‬‬

‫در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻜﻮس ﻛﻠﺴﺘﺮول‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺿﺪ آﺗﺮوژﻧﻴﻚ اﻳﻦ اﻧﺘﻘﺎلدﻫﻨﺪه‬ ‫‪29‬‬

‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻲآﻳﺪ‬ ‫‪ABCA1‬‬

‫در اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻌﻜﻮس ﻛﻠﺴﺘﺮول و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻳﺠﺎد‬

‫ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﺳﺘﻮن ﺻﻔﺮ( ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ ABCA1‬ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژ‬

‫ﻛﻪ‬

‫‪ THP-1‬اﻓﺰاﻳﺶ دارد‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬اﻧﺤـﺮافﻣﻌﻴـﺎر ﺑﻴـﺎن ﺷـﺪه اﺳـﺖ و * ﺗﻔـﺎوت‬

‫آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﻧﻘﺶ دارد و از ﻃﺮﻓﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن آن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري )‪ (P<0/05‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪HDL‬‬

‫ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺿﺪ آﺗﺮوژﻧﻴﻚ ﻫﺴﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت در اﻧﺴﺎن و ﺣﻴﻮاﻧﺎت آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ دارد )‪ .(P<0/05‬ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻣﻘﺪار ﭘـﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖﻫﺎي ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻛﻠﺴﺘﺮول ﭘﻼﺳﻤﺎ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ABCA1‬را ﭘﺲ از ﺗﻴﻤﺎر ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﺑﻪدﻧﺒﺎل اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ Effendy ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﺮض ﻛﻪ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ داراي‬

‫داده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 3‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪهاﺳﺖ‪ ،‬ﻏﻠﻈﺖﻫـﺎي‬

‫ﺧﺎﺻﻴﺖ آﻧﺘﻲآﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز اﺳﺖ‪ ،‬اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ را در ﺗﻮﺳﻌﻪ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ )‪ 1/5 ،0/75‬و ‪ 3‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘـﺮ( ﺑـﻪ‬

‫آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز در ﺧﺮﮔﻮش ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮد‪ ،‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴـﺎن ﭘـﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ ABCA1‬را ‪ %23 ،%18‬و ‪ %37‬ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﮔـﺮوه‬

‫ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ در ﻻﻳﻪ ﻣﻴﻮاﻳﻨﺘﻴﻤﺎي رگﻫﺎي ﻛﺎروﺗﻴﺪ ‪ 24‬ﺧﺮﮔﻮش ﺿﺨﺎﻣﺖ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل )ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺸﺪه( اﻓﺰاﻳﺶ دادهاﺳﺖ )‪.(P<0/05‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از دو ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﻳﻚ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﮔﺮوه دو رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪﻫﻤﺮاه ‪ 800µg/kg‬وزن ﺑﺪن ﻋﺼﺎره‬ ‫ﻣﻮرد‬

‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮوه ﺳﻪ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪﻫﻤﺮاه‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﻴﺎن ژن‬

‫‪ %1‬ﻛﻠﺴﺘﺮول و ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﻤﺮاه ‪ %1‬ﻛﻠﺴﺘﺮول‬

‫را ﻫﻢ در ﺳﻄﺢ ‪ mRNA‬و ﻫﻢ در ﺳﻄﺢ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺷﺶ ﻫﻔﺘﻪ‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﭘﺲ از‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ دﻳﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺳﺮم در ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ‬

‫را ﺑﻪﻣﻴﺰان‬

‫ﺣﺎوي ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺷﺶ ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎي ﺑﺎ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﻋﺎدي اﺳﺖ‬

‫‪ %20-23‬و ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ را ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ %18-37‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫و درﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭼﻨﺪاﻧﻲ روي ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ‬

‫در‬

‫ﻛﻠﺴﺘﺮول ﻧﺪارد‪ .‬در ﮔﺮوه ﺳﻪ زﺧﻢﻫﺎي ﺣﺎوي رﮔﻪﻫﺎي ﭼﺮﺑﻲ‪%70 ،‬‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن‬ ‫‪ABCA1‬‬

‫‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺳﻠﻮلﻫﺎي ‪ ،THP-1‬ﺑﻴﺎن‬

‫‪ABCA1‬‬

‫‪ABCA1 mRNA‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ داد‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫‪ABCA1‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ اﻧﺴﺎﻧﻲ‬THP-1 ‫ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي‬ ‫ در‬ABCA1 ‫ﺑﻴﺎن ژن‬ Malekpour-Dehkordi Z.‫ﺑﺮ‬et‫ﺳﻴﺮ‬ al. ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ‬

150

‫ ﮔﺮوﻫﻲ ﺗﺤﺖ درﻣﺎن ﺑﺎ‬،‫ در ﻳﻚ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬10.‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‬

‫ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ درﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﺼﺎره‬،‫ﻧﺎﺣﻴﻪ آﺋﻮرت ﺗﻮراﺳﻴﻚ را ﻣﻲﭘﻮﺷﺎﻧﺪ‬

‫ اﺳﻴﺪ‬،B12 ‫ وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬،B6 ‫ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻜﻤﻞﻫﺎي وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬

‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ در ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﻓﻮﻟﻴﻚ و آرژﻧﻴﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و اﻳﻦ درﻣﺎن ﺑﻪﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮ‬

.‫ﺳﻄﺢ اﻳﻦ زﺧﻢﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد و در ﮔﺮوه ﻳﻚ و دو ﻫﻴﭻ زﺧﻤﻲ دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‬

‫ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﺮوق و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‬،‫ اﻛﺴﻴﺪاﻧﻲ‬،‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ‬

‫ ﻋﺎﻣﻞ اﻳﺠﺎد‬،‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﭘﺮﭼﺮب‬

‫ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم‬.‫در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺖ‬

‫رﮔﻪﻫﺎي ﭼﺮﺑﻲ در ﻗﻮس آﺋﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ‬

‫ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ اﺛﺮ ﺿﺪ آﺗﺮوژﻧﻴﻚ ﻋﺼﺎره‬،Campbell 11.‫ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‬

‫ ﻟﺬا ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ آن ﻧﻴﺰ‬،‫ﺿﺪ آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوزي اﺳﺖ‬

‫ ﻛﻠﺴﺘﺮول‬%1 ‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ را در ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﺣﺎوي‬

‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬.‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‬

‫ وي ﺑﺎ درﻣﺎن اﻳﻦ ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﺼﺎره‬.‫ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮد‬

‫ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن‬.‫ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ در آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‬

‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻛﻠﺴﺘﺮول ﭘﻼﺳﻤﺎ در اﻳﻦ ﺧﺮﮔﻮشﻫﺎ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫و ﻫﻢ ﺑﻴﺎن‬

ABCA1 mRNA

‫داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻫﻢ ﺑﻴﺎن‬

‫ﻧﻴﺎﻓﺖ اﻣﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ رﮔﻪﻫﺎي ﭼﺮﺑﻲ در آﺋﻮرت ﺗﻮراﺳﻴﻚ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ در‬ABCA1 ‫ را اﻓﺰاﻳﺶ داد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴﺎن‬ABCA1 ‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

.‫ﻳﺎﻓﺖ و ﻣﺎﻧﻊ از اﻓﺰاﻳﺶ ﺿﺨﺎﻣﺖ و ﺗﺠﻤﻊ ﭼﺮﺑﻲ در اﻳﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺷﺪ‬

‫ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻮاد ﻣﻮﺛﺮ در ﻋﺼﺎره‬،‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز‬

ً‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ اﻳﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻋﺼﺎره اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﻛﺎﻣﻼ‬

.‫اﻟﻜﻠﻲ ﺳﻴﺮ ﭘﻲ ﺑﺮد ﻛﻪ در ﭘﻴﺶﮔﻴﺮي از آﺗﺮواﺳﻜﻠﺮوز ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‬

‫از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻨﻮﺗﺎﻳﭙﻲ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ ﺻﺎف و ﺗﻜﺜﻴﺮ اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ‬

References 1. Ross R. Atherosclerosis: an inflammatory disease. N Engl J Med 1999;340(2):115-26. 2. Rahman K. Historical perspective on garlic and cardiovascular disease. J Nutr 2001;131(3s):977S-9S. 3. Genkinger JM, Platz EA, Hoffman SC, Comstock GW, Helzlsouer KJ. Fruit, vegetable, and antioxidant intake and all-cause, cancer, and cardiovascular disease mortality in a community-dwelling population in Washington County, Maryland. Am J Epidemiol 2004;160(12):1223-33. 4. Steiner M, Khan AH, Holbert D, Lin RI. A double-blind crossover study in moderately hypercholesterolemic men that compared the effect of aged garlic extract and placebo administration on blood lipids. Am J Clin Nutr 1996;64(6):866-70. 5. Reinhart KM, Coleman CI, Teevan C, Vachhani P, White CM. Effects of garlic on blood pressure in patients with and without systolic hypertension: a meta-analysis. Ann Pharmacother 2008;42(12):1766-71. Epub 2008 Nov 18. 6. Dillon SA, Burmi RS, Lowe GM, Billington D, Rahman K. Antioxidant properties of aged garlic extract: an in vitro study incorporating human low density lipoprotein. Life Sci 2003;72(14):1583-94. 7. Lau BH. Suppression of LDL oxidation by garlic. J Nutr 2001;131(3s):985S-8S. Review. 8. Okuhara T. Clinical study of aged garlic extract on peripheral circulation. Jpn Pharmacol Ther 1994;22:3695-701. 9. Ho SE, Ide N, Lau BH. S-allyl cysteine reduces oxidant load in cells involved in the atherogenic process. Phytomedicine 2001;8(1):39-46. 10. Campbell JH, Efendy JL, Smith NJ, Campbell GR. Molecular basis by which garlic suppresses atherosclerosis. J Nutr 2001;131(3s):1006S-9S. 11. Efendy JL, Simmons DL, Campbell GR, Campbell JH. The effect of the aged garlic extract, 'Kyolic', on the development of experimental atherosclerosis. Atherosclerosis 1997;132(1):37-42. 12. Heinecke JW. Oxidants and antioxidants in the pathogenesis of atherosclerosis: implications for the oxidized low density lipoprotein hypothesis. Atherosclerosis 1998;141(1):1-15.

13. Babaev VR, Patel MB, Semenkovich CF, Fazio S, Linton MF. Macrophage lipoprotein lipase promotes foam cell formation and atherosclerosis in low density lipoprotein receptor-deficient mice. J Biol Chem 2000;275(34):26293-9. 14. Hegyi L, Skepper JN, Cary NR, Mitchinson MJ. Foam cell apoptosis and the development of the lipid core of human atherosclerosis. J Pathol 1996;180(4):423-9. 15. Lusis AJ. Atherosclerosis. Nature 2000;407(6801):233-41. 16. Panagotopulos SE, Witting SR, Horace EM, Hui DY, Maiorano JN, Davidson WS. The role of apolipoprotein A-I helix 10 in apolipoprotein-mediated cholesterol efflux via the ATP-binding cassette transporter ABCA1. J Biol Chem 2002;277(42):39477-84. Epub 2002 Aug 13. 17. Oram JF, Vaughan AM. ABCA1-mediated transport of cellular cholesterol and phospholipids to HDL apolipoproteins. Curr Opin Lipidol 2000;11(3):253-60. 18. Feingold KR, Hardardottir I, Memon R, Krul EJ, Moser AH, Taylor JM, Grunfeld C. Effect of endotoxin on cholesterol biosynthesis and distribution in serum lipoproteins in Syrian hamsters. J Lipid Res 1993;34(12):2147-58. 19. Attie AD, Kastelein JP, Hayden MR. Pivotal role of ABCA1 in reverse cholesterol transport influencing HDL levels and susceptibility to atherosclerosis. J Lipid Res 2001;42(11):1717-26. 20. Costet P, Luo Y, Wang N, Tall AR. Sterol-dependent transactivation of the ABC1 promoter by the liver X receptor/retinoid X receptor. J Biol Chem 2000;275(36):28240-5. 21. Scott J. Heart disease. Good cholesterol news. J Nutr 1999;400(6747):816-7, 819. 22. Chen W, Silver DL, Smith JD, Tall AR. Scavenger receptor-BI inhibits ATP-binding cassette transporter 1- mediated cholesterol efflux in macrophages. J Biol Chem 2000;275(40):30794-800. 23. Sakr SW, Williams DL, Stoudt GW, Phillips MC, Rothblat GH. Induction of cellular cholesterol efflux to lipid-free apolipoprotein A-I by cAMP. Biochim Biophys Acta 1999;1438(1):85-98. 24. Oram JF. HDL apolipoproteins and ABCA1: partners in the removal of excess cellular cholesterol. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2003;23(5):720-7. Epub 2003 Jan 9.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

151

The effect of Alcoholic garlic extract on ABCA1 expression in human THP-1 macrophages ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫و‬

25. van Dam MJ, de Groot E, Clee SM, Hovingh GK, Roelants R, Brooks-Wilson A, et al. Association between increased arterial-wall thickness and impairment in ABCA1-driven cholesterol efflux: an observational study. Lancet 2002;359(9300):37-42. 26. Aiello RJ, Brees D, Bourassa PA, Royer L, Lindsey S, Coskran T, et al. Increased atherosclerosis in hyperlipidemic mice with inactivation of ABCA1 in macrophages. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2002;22(4):630-7. 27. Vaisman BL, Lambert G, Amar M, Joyce C, Ito T, Shamburek RD, et al. ABCA1 overexpression leads to hyperalphalipoproteinemia and increased biliary cholesterol excretion in transgenic mice. J Clin Invest 2001;108(2):303-9.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

100

28. Albrecht C, Soumian S, Amey JS, Sardini A, Higgins CF, Davies AH, Gibbs RG. ABCA1 expression in carotid atherosclerotic plaques. Stroke 2004;35(12):2801-6. Epub 2004 Nov 4. 29. Wang MD, Franklin V, Marcel YL. In vivo reverse cholesterol transport from macrophages lacking ABCA1 expression is impaired. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2007;27(8):1837-42. Epub 2007 May 31. 30. Budoff MJ, Ahmadi N, Gul KM, Liu ST, Flores FR, Tiano J, et al. Aged garlic extract supplemented with B vitamins, folic acid and Larginine retards the progression of subclinical atherosclerosis: a randomized clinical trial. Prev Med 2009;49(2-3):101-7. Epub 2009 Jun 30.

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 3, June 2011: 146-152

The effect of Alcoholic garlic (Allium sativum) extract on ABCA1 expression in human THP-1 macrophages

Abstract Zahra Malekpour-Dehkordi MSc.1 Ebrahim Javadi PhD.1* Mahmood Doosti PhD.1 Maliheh Paknejad PhD.1 Mitra Nourbakhsh PhD.1 Narguess Yassa PhD.2 Siavash Gerayesh-Nejad PhD.1 Ramin Heshmat MD.3 1- Department of Biochemistry, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Pharmacognosy, Faculty of Pharmacy, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 3- Endocrine and Metabolism Research Center, Shariati Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

Received: April 10, 2011 Accepted: May 07, 2011

Background: ATP-binding cassette transporter A1 (ABCA1) is a key mediator of cholesterol efflux to apoA-I in lipid-laden macrophages, the first step of reverse cholesterol transport (RCT) in vivo and a critical step in preventing atherosclerosis. Enhanced ABCA1 expression may inhibit foam cell formation and consequently reduce atherogenic risk. On the other hand, garlic, Allium sativum, and garlic extracts have been demonstrated to have potential cardiovascular benefits. Moreover, garlic has direct antiatherogenic and antiathersclerotic effects on artery walls. The aim of this study was to evaluate the effects of alcoholic garlic extract on the expression of ABCA1 in macrophages. Methods: Cell viability assay was used in order to detect the cytotoxic dose of alcoholic garlic extract on macrophages. Real-time PCR and Western blotting were performed to study the effects of alcoholic garlic extract on the expression of ABCA1. Macrophage cells were treated by different concentrations of alcoholic garlic extract for 48 h. The total RNA of the treated macrophages were extracted and analyzed by real-time PCR. ABCA1 protein expression was also analyzed using the Western blotting technique. Results: Alcoholic garlic extract increased the ABCA1 mRNA (20-23%) and protein expression (18-37%) in THP-1 macrophage cells compared with the controls (untreated cells). Conclusion: The results of this study are suggestive of the potential effects of alcoholic garlic extract in increasing ABCA1 expression in macrophages, the possibility of promoting reverse cholesterol efflux in macrophages and preventing atherosclerosis. Keywords: Alcoholic garlic extract, atherosclerosis, ATP-binding cassette transporter A1.

Corresponding author: Dept. of Clinical Biochemistry, Keshavarz Blvd., Ghods St., Poorsina St., Tehran University of Medical Sciences, School of Medicine, Tehran, Iran. Tel: +98-21-88953004 email: javadieb@tums.ac.ir

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫‪153-160 ،1390‬‬ ‫ﻫﺎ‪،‬يﺧﺮداد‬ ‫ﺳﻠﻮل ‪3‬‬ ‫رو ‪،‬يﺷﻤﺎره‬ ‫ﺖ ‪69‬‬ ‫دوره‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻮمﻚﭘﺰﺷﻜ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬ ‫ﻣﻮﻧﻮﺳﻴ‬ ‫ﻲ از‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ‬ ‫دﻧﺪرﻳﺘﻴ‬ ‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬ ‫ﺗﻤﺎﻳﺰ‬

‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ ﺑﺮ روي ﻻﻳﻪاي از ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬ ‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻻﻳﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/10/21 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/11/16 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪*1‬‬

‫ﻛﻴﻜﺎوس ﻏﻼﻣﻲ‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ ذاﺗﻲ و اﻛﺘﺴﺎﺑﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻟﻜﻮﺳﻴﺖﻫﺎ از ﻋﺮض ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫‪2‬‬

‫وﺣﻴﺪ ﻧﺠﺎﺗﻲ‪ ،1‬ﻧﻮروز دﻟﻴﺮژ‬

‫‪1‬‬

‫ﻣﻴﺜﻢ ﮔﻨﺠﻲﺑﺨﺶ‪ ،1‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﺳﺪي‬

‫)‪(EC‬‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ )‪ (DCs‬ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﺷﺮوع ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ ﺳﻠﻮﻟﻲ دارﻧﺪ و در ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮت از‬ ‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ ﻋﻘﺪهﻫﺎي ﻟﻨﻔﺎوي ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻋﺮوق ﻟﻨﻔﺎوي ﺗﻤﺎس ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺛﺮات‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ و ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺑﺮ روي ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﺗﻴﭙﻲ و ﻋﻤﻠﻜﺮدي ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺑﻌﺪ از ﺟﺪا ﻧﻤﻮدن ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻚ ﻫﺴﺘﻪاي از ﺧﻮن ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻛﺸﺖ آنﻫﺎ‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه اﻳﻤﻮﻧﻮﻟﻮژي‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫در ﻣﺤﻴﻂ ‪ RPMI‬ﺣﺎوي ‪) IL-4‬اﻳﻨﺘﺮﻟﻮﻛﻴﻦ‪ FCS (4-‬و ‪) GM-CSF‬ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﺤﺮك‪ -‬ﮔﺮاﻧﻮﻟﻮﺳﻴﺖ و ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ( ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ‬ ‫روز ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺑﻠﻮغ )ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ )‪،(MCM‬‬ ‫‪ TNF-α‬و ‪ (Poly I-C‬ﺑﺮ روي ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ‪ RPMI‬ﻛﺸﺖ داده‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻔﺖ روز ﭘﺲ از ﻛﺸﺖ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﻠﻮﺳﺎﻳﺘﻮﻣﺘﺮي‪ ،‬ﺑﺘﺎ ﻛﺎﻧﺘﺮ و ﻛﻴﺖ اﻻﻳﺰا‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻤﺎس ﺳﻠﻮل ﺑﻪ ﺳﻠﻮل‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﻮده و ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر ﺑﻠﻮغ در ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ اﺛﺮ ﺑﻪﻋﻠﺖ‬ ‫ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻴﺎن ‪ CD83, CD86, CD80‬و ‪ HLA-DR‬و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن ‪ CD14‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آنﻫﺎ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﻣﻬﺎر ﻧﻤﻮدن ﻣﺤﺮكﻫﺎي‬ ‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫*‬

‫‪T‬‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻜﺜﻴﺮ آنﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﺗﻮان‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻛﻪ در ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه اروﻣﻴﻪ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه‬

‫ﻋﻠﻮم‪ ،‬ﮔﺮوه زﻳﺴﺖﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻛﺪﭘﺴﺘﻲ‪5715915199 :‬‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0914-8224963 :‬‬ ‫‪email: keyka.gholami@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‪ ،‬ﺳﻠﻮل اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‪ ،‬ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ‪ ،‬ﻻﻳﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫)‪(DC‬‬

‫‪ Dendritic cells‬ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫‪TCD4‬‬

‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎﻳﺮ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﻧﻈﻴﺮ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ ،B‬ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ ،TCD8‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬ ‫‪4‬‬

‫‪ Natural Killer‬و ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﺎﺟﺮت‬

‫ﭘﺮدازشﻛﻨﻨﺪه آﻧﺘﻲژن ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﺷﺮوع ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي‬

‫)‪(NK‬‬

‫اﻳﻤﻨﻲ ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ‪ T‬دﺳﺖ ﻧﺨﻮرده دارﻧﺪ‪ .‬آنﻫﺎ از‬

‫ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺗﻚﻫﺴﺘﻪاي ﺧﻮن ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻴﺎن ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﻣﻨﺸﺎء ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ 1‬و ﺣﺪود ‪ %2-5‬از‬

‫)‪CD11‬‬

‫‪ β2-integrine (CD18,‬و ‪ β1-integrine‬واﻗﻊ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ اﻳﻦ‬

‫ﻟﻜﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ﺧﻮن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ 2.‬ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎﻋﺚ اﺗﺼﺎل آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫ﺷﺪه و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬

‫‪Tumor‬‬

‫و واﺳﻄﻪﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﺑﺎﻋﺚ اﻟﻘﺎ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫‪DC‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ اﺗﺼﺎل در ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺗﺤﺮﻳﻚﺷﺪه ﺑﺎ‬ ‫‪5‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ‪ ،HLA-DR‬ﻛﻤﻚ ﺗﺤﺮﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ و‬

‫)‪ Necrosis Factor (TNF-α‬اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﻬﺎﺟﺮﺗﻲ آنﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 3.‬در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻟﻨﻔﺎوي‪ DC ،‬آﻧﺘﻲژن را‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺪاوم از ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺮوق ﻟﻨﻔﺎوي از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ ﻃﺮف‬

‫ﺑﻪ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T CD4+‬‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ آﻧﺘﻲژن ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﺬﻛـﻮر و اﻟﻘـﺎي ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ اوﻟﻴـﻪ‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T‬‬

‫در ﻋﻘﺪهﻫﺎي ﻟﻨﻔﺎوي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺑﺎ ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﻲ‪،‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻛﻴﻜﺎوس ﻏﻼﻣﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪154‬‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎيﻣﺤﻠﻮل و اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻠﻮلﻫﺎ )ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳﺖ‪-‬‬

‫ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻓﺎﻳﻜﻮل و ﭘﻼﻛﺖﻫﺎ‪،‬‬

‫ﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‪ ،‬اﭘﻲﺗﻠﻴﺎل و ﻏﻴﺮه( ﺗﻤﺎس ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ 7.‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺸﺎن‬

‫ﻣﺤﻠﻮل ﻓﻮق ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 450g‬ﺑﻪﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ و ‪200g‬‬ ‫‪PBMC‬‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه رﺷﺪ‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ ﻣﺠﺪدا ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﺷﺪ‪ .‬از ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻋﺮوق و ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه رگزاﻳﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫آﻣﺪه در ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ‪ 1/5-3×106‬ﺳﻠﻮل در ﻫﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ و ﺑﻪ‬

‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 8.‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل در‬

‫‪RPMI-‬‬

‫ﻣﻘﺪار ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ در ﻫﺮ ﻓﻼﺳﻚ ﻛﺸﺖ ‪ T25‬در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ‬

‫ﺣﺎوي ﭘﻨﻲﺳﻴﻠﻴﻦ )‪ (100U/ml‬اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻣﺎﻳﺴﻴﻦ )‪،(100g/ml‬‬

‫ﻳﻚ ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ ﺳﻪﺑﻌﺪي ﻳﺎ دوﺑﻌﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ‬

‫‪1640‬‬

‫ﻛﻪ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﻬﺎر ﻣﻲﺷﻮد‪ 9،‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫‪M) 2ME‬‬

‫اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻛﺸﺖﺷﺪه ﺑﺎ‬

‫‪TNF-α‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫‪CO2‬‬

‫‪-5‬‬

‫‪(2/5×10‬‬

‫‪FBS‬‬

‫)‪ (%10‬ﺑﻪﻣﺪت دو ﺳﺎﻋﺖ در ‪%5 ،37 C‬‬

‫و ‪ %90‬رﻃﻮﺑﺖ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم زﻣﺎن اﻧﻜﻮﺑﺎﺳﻴﻮن‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 10.‬ﺷﻮاﻫﺪ روز اﻓﺰوﻧﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﺳﺘﺮوﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﻼﺳﻚ ﻧﭽﺴﺒﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ دو ﺑﺎر ﺷﺴﺘﺸﻮي آرام ﺟﺪا‬

‫ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ را در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ‪ DC‬ﺑﺎزي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﭼﺴﺒﻨﺪه ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ آنﻫﺎ را ﻣﻨﻮﺳﻴﺖﻫﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﺮوﺿﺎت‪ ،‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﻣﻲدادﻧﺪ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺗﻤﺎﻳﺰ )‪(1000U/ml‬‬ ‫و )‪(500U/ml‬‬

‫‪IL-4‬‬

‫اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ و ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺸﺪه ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ در ﺣﻀﻮر‬

‫‪GM-CSF‬‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺑﻠﻮغ ﺑﺮ روي ﺑﻠﻮغ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﻠﻮلﻫﺎي ‪ DC‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﺪداً ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ از‬

‫اﺿﺎﻓﻪ و ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪ‪ .‬در روز ﺳﻮم‬

‫‪GM-CSF‬‬

‫و‬

‫‪IL-4‬‬

‫ﺑﻪ ﻓﻼﺳﻚﻫﺎي ﺣﺎوي‬

‫ﺳﻠﻮل اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻋﺼﺎره ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﺧﻮن‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫‪K562‬‬

‫ﻛﻪ ﻗﺒﻼً‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان آﻧﺘﻲژن ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در روز ﭼﻬﺎر اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در روز‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ اﺻﻴﻞ از ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 89/01/20‬ﺗﺎ‬

‫ﭘﻨﺠﻢ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺑﻠﻮغ‬

‫‪TNF-α‬‬

‫)‪ (10ng/ml‬و ‪ 20ng/ml‬از‬

‫‪Poly-‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ‪ 89/08/30‬در ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه زﻳﺴﺖ ﻓﻨﺎوري داﻧﺸﮕﺎه اروﻣﻴﻪ اﻧﺠﺎم‬

‫)‪(PLY-IC‬‬

‫‪ riboinosinic: Polyribocytidylic acid‬و ‪ %25‬ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ‬

‫‪،CD83‬‬

‫ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ‬

‫)‪(MCM‬‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي‬

‫‪FITC ،CD80 FITC ،CD14 FITC‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫‪ HLA-DR PE ،CD86 FITC‬و ﺑﻴﺪ ﻻﺗﻜﺲ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺖ )ﻛﻨﮋوﮔﻪ ﺑﺎ ‪(FITC‬‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬و ﺗﺎ ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ در اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪ )ﮔﺮوه‬

‫‪IFN-‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل(‪ .‬در روز ﻫﻔﺘﻢ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫از ﺷﺮﻛﺖ ‪ Sigma‬ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻴﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎي‬ ‫‪ IL-10 ،IL-4 ،‬و ‪ IL-12‬از ﺷﺮﻛﺖ ‪ Peprotech‬ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮل‪ :‬رده ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ورﻳﺪ اﻧﺴﺎن‬ ‫)‪(HUVEC‬‬

‫ﺑﺎﻓﺮ‬ ‫‪Human‬‬

‫‪ Umbilical Vein Endothelial Cells‬از اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر‬

‫ﺧﺮﻳﺪاري و در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ‪ Hams-Dmem‬ﺣﺎوي )‪(%10‬‬ ‫)‪(FCS‬‬

‫‪Fetal‬‬

‫)‪(PBS‬‬

‫‪ Phosphate Buffered Saline‬ﺣﺎوي‬

‫‪EDTA‬‬

‫)‪(0/5mM‬‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ و از ﻧﻈﺮ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ و ﻗﺪرت ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري و‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ T‬و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﻋﺼﺎره ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري از ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﺳﻠﻮﻟﻲ ‪:K562‬‬ ‫‪6‬‬

‫‪ Bovine serum‬ﻛﺸﺖ و ﺑﻌﺪ از ﭘﺮ ﺷﺪن ‪ %80‬ﻛﻒ ﻓﻼﺳﻚ‪،‬‬

‫ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ‪ K562‬ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ‪ 10-11‬ﺳﻠﻮل ﺗﻬﻴﻪ و‬

‫‪Ethylene Diamine Tetraacetic‬‬

‫دو ﺑﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ‪ RPMI 1640‬ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آﺧﺮﻳﻦ ﺷﺴﺘﺸﻮ‬

‫‪ Acid‬از ﻛﻒ ﻓﻼﺳﻚ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ و در ﻛﺮاﻳﻮﻫﺎي ﺣﺎوي‬

‫ﺣﺠﻢ ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪ ‪ 1/5ml‬رﺳﺎﻧﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﺳﻠﻮﻟﻲ‬

‫ﺑﻪﻣﻴﺰان ﺣﺠﻢ ﻛﻠﻲ ‪1ml‬‬

‫ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﺑﺎ ﻗﺮار دادن در ﻧﻴﺘﺮوژن ﻣﺎﻳﻊ و آب ‪ 37 C‬ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪﻣﺪت‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮﻳﭙﺴﻴﻦ ‪ %5‬ﺣﺎوي )‪(%2‬‬ ‫)‪(EDTA‬‬

‫‪ ،DMSO %10‬ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ‪ %45‬و ‪%45‬‬

‫‪FCS‬‬

‫در ﺗﺎﻧﻚ ازت در دﻣﺎي ‪ -196‬ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮕﻪداري ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ‪ Freeze/thaw‬ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ‬

‫ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‪ :‬ﺑﺮاي ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 1500g‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪه و‬

‫‪Peripheral Blood Mononuclear Cells‬‬

‫ﻣﺠﺪداً ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 13000g‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺎ‬

‫ﺗﻚﻫﺴﺘﻪاي ﺧﻮن ﻣﺤﻴﻄﻲ‬

‫)‪ ،(PBMC‬از ﺳﻪ ﻧﻔﺮ داوﻃﻠﺐ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﮓ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﭙﺎرﻳﻦ ﺧﻮن ﺗﻬﻴﻪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻴﻠﺘﺮ ‪ 0/22µm‬اﺳﺘﺮﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫رﻗﻴﻖ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬و‬

‫ﻛﺸﺖ ﻫﻢزﻣﺎن ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫ﺑﻪآراﻣﻲ روي ﻓﺎﻳﻜﻮل ﺑﺮده ﺷﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 800g‬ﺑﻪﻣﺪت ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ‬

‫)‪ :(Co culture‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺣﺠﻢ از ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ‬

‫‪RPMI‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪155‬‬

‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ روي ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫در روز ﭘﻨﺠﻢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺑﻠﻮغ‬ ‫‪ 20ng/ml‬از‬

‫‪PLY-IC‬‬

‫‪MCM‬‬

‫‪ %25‬از‬

‫‪TNF-α‬‬

‫)‪ (10ng/ml‬و‬

‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﺮ روي ﺗﻚ ﻻﻳﻪ‬

‫ﭘﻠﻴﺖ ‪ 96‬ﺧﺎﻧﻪاي ﺗﻪﮔﺮد در ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮم‬

‫‪AB‬‬

‫‪RPMI-1640‬‬

‫ﺑﻪاﺿﺎﻓﻪ ‪%10‬‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ در ﺣﺠﻢ ‪ 200l‬در دﻣﺎي ‪ 37 C‬و ‪%5‬‬

‫‪CO2‬‬

‫ﻛﺸﺖ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪه ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻻﻳﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه اﺿﺎﻓﻪ‬

‫داده ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺣﺎوي ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‪ ،‬و ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي‬

‫ﺷﺪ و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪ )ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر(‪ .‬در روز ﻫﻔﺘﻢ‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ T‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺷﺎﻫﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬در روز ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ‬

‫‪PBS‬‬

‫ﺣﺎوي ‪(0/5mM) EDTA‬‬

‫ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻘﺪار ‪ 1µCi‬ﻣﺘﻴﻞ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻧﺸﺎندار ﺷﺪه ﺑﺎ ‪(Amersham) 3 H ‬‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ و از ﻧﻈﺮ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ و ﻗﺪرت ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري و‬

‫اﺿﺎﻓﻪ و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 18‬ﺳﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ T‬و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ‪) Cell Harvester‬ﺷﺮﻛﺖ ‪ -ICN‬اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن( ﺑﺮ روي ﻓﻴﻠﺘﺮ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮﭘﻲ‪ :‬ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪه از‬

‫ﻧﻴﺘﺮوﺳﻠﻮﻟﺰي ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶﻫﺎي از ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻛﻪ ﺣﺎوي ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻚﻫﺴﺘﻪاي ﺧﻮن ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺟﺪا و در وﻳﺎل ﻣﺨﺼﻮص ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻘﺪار ‪2ml‬‬

‫ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮداﺷﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ‬

‫ﻣﺤﻠﻮل ﺳﻨﺘﻴﻼﺳﻴﻮن ﺑﻪ ﻫﺮ وﻳﺎل اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﺗﺎﺑﺶ ﭘﺮﺗﻮ ﺑﺘﺎ از‬

‫ﻣﻌﻜﻮس ﺑﺎ ﺑﺰرگﻧﻤﺎﻳﻲﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﺷﻤﺎرشﮔﺮ ﺑﺘﺎ )ﺷﺮﻛﺖ‬

‫ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻚ و وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫‪ (Wallac, Finland‬ﺷﻤﺎرش و ﺛﺒﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ آزﻣﺎﻳﺸﺎت‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در ﺑﺨﺶ ﻧﺘﺎﻳﺞ اراﻳﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ ﺳﻄﺤﻲ ﺳﻠﻮل ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻓﻠﻮﺳﺎﻳﺘﻮﻣﺘﺮي‪ :‬در روز ﻫﻔﺘﻢ‬ ‫ﻛﺸﺖ‪ ،‬اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﭼﺴﺒﻴﺪه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻌﺪاد ﻛﻤﻲ ﺑﻪﺣﺎﻟﺖ ﺷﻨﺎور در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ﺑﺎﻓﺮ‬ ‫‪PBS‬‬

‫ﺣﺎوي‬

‫‪EDTA‬‬

‫)‪ (0/5mM‬و اﻧﻜﻮﺑﻪ ﻛﺮدن در ‪ 37 C‬ﺑﻪﻣﺪت ‪15‬‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﻪﺗﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫‪Count Per‬‬

‫)‪ Minute (CPM‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﮔﺰارش ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻗﺪرت ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‪ 20μl :‬از ﺑﻴﺪ‬ ‫‪8‬‬

‫ﻻﺗﻜﺲ ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺖ )ﻛﻨﮋوﮔﻪ ﺑﺎ ‪ (Sigma) (FITC‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 2/5×10‬در‬ ‫ﻫﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ در ‪ 5μl‬ﺳﺮم‬

‫‪AB+‬‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ‪ 7/5‬دﻗﻴﻘﻪ اﭘﺴﻮﻧﻴﺰه‬

‫دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ و ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻌﺪ از ﻳﻚﺑﺎر‬

‫)‪ (Opsonization‬ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻴﺪ اﭘﺴﻮﻧﻴﺰه ﺷﺪه ﺑﺎ ‪ 20μl‬از ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫در ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻓﺮ ﻛﻪ ﺣﺎوي ‪ %2‬ﺳﺮم ﻣﻮش ﺑﻮد‬

‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﺎﻟﻎ )روز ﻫﻔﺖ( ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 1/25×107‬در ﻫﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ‪ 45‬دﻗﻴﻘﻪ در ‪ 4 C‬اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن زﻣﺎن اﻧﻜﻮﺑﺎﺳﻴﻮن‬

‫ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه و ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ‪ 60μl‬ﺑﺎﻓﺮ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻣﺠﺪداً ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ ‪ FACS‬ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺷﺪه ﺑﻌﺪ از رﺳﺎﻧﺪن ﺣﺠﻢ آنﻫﺎ‬

‫)‪ 5 mM ،PBS‬ﮔﻠﻮﻛﺰ‪ MgSO4 0/5 mM،CaCl2 0/9mM ،‬و ‪(FBS %0/5‬‬

‫ﺑﻪ ‪ 100Lμ‬ﻣﻘﺪار ‪ 10Lμ‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮل اﻳﺰوﺗﻴﭗ اﺿﺎﻓﻪ‬

‫ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﻛﻠﻲ ‪ 100μl‬رﺳﻴﺪ )در ﻣﻴﻜﺮوﭘﻠﻴﺖ ‪ 96‬ﺧﺎﻧﻪاي ﺗﻪﮔﺮد(‪.‬‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ‪ 45‬دﻗﻴﻘﻪ در ‪ 4 C‬اﻧﻜﻮﺑﻪ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻴﻜﺮوﭘﻠﻴﺖ ﺣﺎوي ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺎوي ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد‬

‫‪Fluorescent Activation Cell‬‬

‫ﺑﻪﺟﺰ ﺑﻴﺪ ﻻﺗﻜﺲ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ در دﻣﺎي ‪ CO2 %5 ،37 C‬و ‪%90‬‬

‫‪ Sortiny‬ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﻠﻮﺳﻴﺘﻮﻣﺘﺮي‬

‫رﻃﻮﺑﺖ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ اﻧﻜﻮﺑﺎﺳﻴﻮن‪ ،‬ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﺮداﺷﺖ و‬

‫)‪ Becton- Dickinson‬آﻣﺮﻳﻜﺎ( ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﺮار‬

‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺖ ﺳﻄﺢ ﺳﻠﻮل ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ ﺧﺎﻣﻮشﻛﻨﻨﺪه‬

‫ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ‬

‫‪FACS‬‬

‫اﻧﻜﻮﺑﺎﺳﻴﻮن ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻳﻚﺑﺎر ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ‬ ‫)‪(FACS‬‬

‫‪FACSCalibor‬‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار ‪ CellQuest‬ﻣﻮرد آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫واﻛﻨﺶ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻟﻜﻮﺳﻴﺘﻲ آﻟﻮژن و اﺗﻮﻟﻮگ‪ :‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺪرت‬

‫‪ ،%0/9 NaCl) Quenching Buffer‬ﺑﺎﻓﺮ ﺳﻴﺘﺮات ‪ 13μM‬و ﺗﺮﻳﭙﺎن ﺑﻠﻮ‬ ‫‪ (0/25mg/ml‬ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ )ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ‪ 10 ،300×g ،‬دﻗﻴﻘﻪ(‪.‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل و ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر از ﻧﻈﺮ‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ‪ :‬آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ‬

‫)ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﭘﺎﺳﺦدﻫﻨﺪه( واﻛﻨﺶ‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻛﻴﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎي ‪،IFN-‬‬

‫آﻟﻮژن و اﺗﻮﻟﻮگ ﺑﻪﺷﺮح زﻳﺮ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫‪ IL-10 ،IL-4‬و ‪ (Peprotech) IL-12‬ﻃﺒﻖ ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎزﻧﺪه اﻧﺠﺎم‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻟﻜﻮﺳﻴﺘﻲ‬ ‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T‬‬

‫)‪(MLR‬‬

‫آﻟﻮژن از‬ ‫‪5‬‬

‫‪T‬‬

‫‪PBMC‬‬

‫اﻓﺮاد داوﻃﻠﺐ و ﺑﺎ ﺧﻠﻮص ﺑﻴﺶ از‬

‫‪ %80‬ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪاد ‪ 10‬ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖ‬

‫‪T‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ در‬

‫ﻧﺴﺒﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ )‪ 1:10 ،1:5‬و ‪ (1:20‬ﻣﺨﻠﻮط و ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ روز در‬

‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻨﺘﺮﻓﺮون‪ -‬ﮔﺎﻣﺎ )‪ (IFN-‬و‬ ‫ﺗﺴﺖ‬

‫‪MLR‬‬

‫و ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫‪IL-10‬‬

‫و‬

‫‪IL-12‬‬

‫‪IL-4‬‬

‫در ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ‬

‫در ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ روز ﻫﻔﺘﻢ‬

‫ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻛﻴﻜﺎوس ﻏﻼﻣﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪156‬‬

‫ﭘﻠﻴﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻗﺮاﺋﺖﮔﺮ اﻻﻳﺰا )‪ (Awerness‬و ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج‬ ‫‪ 405nm‬ﻗﺮاﺋﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﻮﺳﻂ‬

‫‪OD‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ )‪) (P<0/05‬ﻧﻤﻮدار ‪.(2‬‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖ ‪ :(MLR)T‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺳﻨﺠﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫‪IL-12‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﺗﻴﻤﺎر و ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ آنﻫﺎ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ )‪ curve expert (version 0/7‬ﻣﻘﺪار ‪ IL-10 ،IL-4 ،IFN-‬و‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺑﻪﺻﻮرت ‪ ng/ml‬ﮔﺰارش ﺷﺪ‪.‬‬

‫در اﻟﻘﺎي واﻛﻨﺶ ﻟﻮﻛﻮﺳﻴﺘﻲ آﻟﻮژﻧﻴﻚ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﺗﻤﺎﻣﻲ آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎ ﺳﻪﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﺷﺪ و دادهﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﺗﻴﻤﺎر داراي‬

‫‪ Mean± SD‬ﺑﻴﺎن ﺷﺪﻧﺪ و ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ دادهﻫﺎ از روش آﻧﺎﻟﻴﺰ وارﻳﺎﻧﺲ‬

‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﻤﺘﺮي در اﻟﻘﺎي ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺳﻠﻮلﻫﺎي آﻟﻮژن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫وﻳﺮاﺳﺖ ‪ (17‬و آزﻣﻮن‬

‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ )ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ cpm‬در‬

‫ﻳﻚﻃﺮﻓﻪ )‪ One way anyway‬ﻧﺮماﻓﺰار‬

‫‪SPSS‬‬

‫‪ t-test‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲدار آزﻣﻮنﻫﺎ‬

‫‪P<0/05‬‬

‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬رﺳﻢ ﻧﻤﻮدارﻫﺎ در ﻓﻀﺎي ‪) Excel‬وﻳﺮاﺳﺖ ‪ (2007‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓﺰار‬

‫‪CUREXPERT 0.7‬‬

‫ﻣﻮرد‬

‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻘﺪار ‪ P<0/05‬ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮدار ‪ ،(3‬ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت آنﻫﺎ از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻠﻮلﻫﺎ‪ :‬ﻣﻴﺰان ﺗﺮﺷﺢ‬ ‫ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ‬

‫‪INF-γ‬‬

‫‪IL-4‬‬

‫و‬

‫از ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ ،T‬ﻛﻪ در ﻣﺠﺎورت‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل و ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ روز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫)ﺗﺴﺖ ‪ ،(MLR‬ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻛﻴﺖ اﻻﻳﺰا ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻴﺰان‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﺗﺮﺷﺢ ‪ IL-12‬در ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد در‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ‪ :‬ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻚﻫﺴﺘﻪاي ﺧﻮن ﻣﺤﻴﻄﻲ‬

‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻴـﺰان ﺗﺮﺷﺢ ‪ IL-10‬در ﺗﻴـﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳـﺶ‬

‫در دﻣﺎي ‪ 37 C‬ﺑﻪﻣﺪت دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﻠﻮل اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫درﺻﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آنﻫﺎ ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻪ ﻓﻼﺳﻚ ﺑﭽﺴﺒﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ‬ ‫روز ﻛﺸﺖ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﭼﺴﺒﻨﺪه در ﺣﻀﻮر‬

‫‪IL-4, GM-CSF‬‬

‫ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‬

‫ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺷﻨﺎور ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﺰرگﺗﺮ از‬ ‫ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖﻫﺎ ﺷﺪه و زواﻳﺪ ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻤﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ روﻧﺪ‬ ‫اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﺗﺎ اﻳﻦﻛﻪ در روز ﭘﻨﺞ ﺑﺎ اﻓﺰودن ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺑﻠﻮغ‬ ‫‪PLY-IC, MCM‬‬

‫‪TNF-α,‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اﻧﺪازه ﺳﻠﻮل و ﺗﻌﺪاد زواﻳﺪ‬

‫ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻤﻲ و روﻧﺪ ﺷﻨﺎور ﺷﺪن آنﻫﺎ دﻳﺪه ﺷﺪ )ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل(‪ .‬در‬ ‫ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ‪ DC‬ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه در روز ﻫﻔﺘﻢ در ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر‬

‫‪(Co culture-‬‬

‫)‪ EC‬ﭼﺴﺒﻨﺪه‪ ،‬زواﻳﺪ ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻤﻲ ﻛﻢ و ﻛﺮويﺷﻜﻞ ﺑﻮدﻧﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(1‬‬

‫‪B‬‬

‫‪A‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )‪ (A‬و ﺗﻴﻤﺎر‬

‫)‪(B‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻓﻨﻮﺗﻴﭙﻲ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‪ :‬ﺑﻴﺎن ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ‪،CD14‬‬ ‫‪ CD86 ،CD83 ،CD80‬و ‪ ،HLA-DR‬از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮل و‬ ‫ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ )‪ ،(P<0/05‬ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ * ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ )ﻧﻤﻮدار ‪ .(1‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﻴﺎن‬

‫‪60‬‬ ‫*‬

‫‪50‬‬

‫‪ CD83 ،CD86 ،CD80‬و ‪ HLA-DR‬در ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‬ ‫ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻓﻘﻂ در ﻣﻮرد‬

‫‪CD86‬‬

‫و‬

‫‪HLA-DR‬‬

‫‪30‬‬

‫ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﺮ اﺳﺎس ‪ P<0/05‬وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎن ‪ CD14‬در‬

‫‪20‬‬ ‫*‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳـﺪ ﻛﻪ درﺻﺪ ﺑﻴـﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري ﮔﺮوه ﺗﻴـﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﮔﺮوه‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪0‬‬

‫ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد‪.‬‬ ‫ﻗﺪرت ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺧﻮاري ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‪ :‬ﺑﺎ روش ﻓﻠﻮﺳﺎﻳﺘﻮﻣﺘﺮي‬

‫‪40‬‬

‫درﺻﺪ ﺑﻴﺎن‬

‫*‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :1-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﻧﺸﺎنﮔﺮﻫﺎي ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل و ﺗﻴﻤـﺎر )* وﺟـﻮد‬ ‫اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪(P<0/05‬‬

‫‪157‬‬

‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ روي ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫*‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :2-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ درﺻﺪ ﻓﺎﮔﻮﺳﻴﺘﻮز در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل و ﺗﻴﻤـﺎر )* وﺟـﻮد اﺧـﺘﻼف‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :4-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ‪ DC‬در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻴﻤﺎر‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل ‪(P<0/05‬‬

‫‪MLR‬‬

‫‪50000‬‬

‫‪30000‬‬ ‫‪20000‬‬ ‫‪10000‬‬

‫ﺷﻤﺎرش در دﻗﻴﻘﻪ )‪(cpm‬‬

‫‪40000‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :5-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ در ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ﻣﺠﺎورت ﺷﺪه ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬ ‫‪ DC‬ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻴﻤﺎر‬

‫‪0‬‬ ‫‪1:20‬‬

‫‪DC‬‬

‫‪1:10‬‬

‫‪DC‬‬

‫‪1:5‬‬

‫‪DC‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :3-‬واﻛﻨﺶ ﻣﺨﺘﻠﻂ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺘﻲ در رﻗﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ DC‬در ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل و‬ ‫ﺗﻴﻤﺎر‬

‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴـﺖ‬ ‫‪14‬و‪13‬‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪T‬‬

‫اوﻟﻴﻪ را‬

‫ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴـﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﻤﻞ اﻳﻤﻨﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪15‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺪاوم از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﻧﺴﺒﺖ ‪ IL-12‬ﺑﻪ ‪ IL-10‬در ﺗﻴﻤﺎر ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﮔـﺮوه‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪INF-γ‬‬

‫‪DCs‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد )ﻧﻤﻮدار ‪ .(4‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻣﻴﺰان ﺗﺮﺷﺢ‬

‫ﺣﺮﻛﺖ‬

‫‪T‬‬

‫در ﻋﻘﺪهﻫﺎي ﻟﻨﻔﺎوي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ 6.‬ﻫﻨﮕﺎم‬

‫از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻟﻨﻔﺎوي‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ‪ ،T‬در ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل ﻛـﺎﻫﺶ‬

‫ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺘﺮوﻣﺎي ﻛﻪ از ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل و‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻣﻴﺰان ‪ IL-4‬در ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲداد‪،‬‬

‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻠﻮلﻫﺎ )از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳﺖﻫﺎ‪ ،‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‪،‬‬

‫اﻣﺎ دادهﻫﺎي ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒﻮدﻧﺪ )ﻧﻤﻮدار ‪.(5‬‬

‫اﭘﻲﺗﻠﻴﺎل و ﻏﻴﺮه( ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺗﻤﺎس ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ 7.‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ را در ﭼﺴﺒﻴﺪن‪ ،‬ﻣﻬﺎﺟﺮت و ﺗﻤﺎﻳﺰ‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﭘﻴﺶﺳﺎز ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان دارﻧﺪ‪ 16.‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم از ﻧﻈﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻜﻲ‬

‫ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ در ﺑﺎﻓﺖﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﻓﻌﺎل ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻳﻚ ﺳﺪ ﺑﻴﻦ ﺧﻮن و ﺑﺎﻓﺖ زﻳﺮﻳﻦ‬

‫وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺎﻫﻴﺖ آنﻫﺎ از ﺣﺎﻟـﺖ ﭘـﺮدازش‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در اﻧﺘﻘﺎل ﭘﻴﺎمﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ و ﺟﺬب‬ ‫‪9‬‬

‫ﻛﻨﻨﺪه آﻧﺘﻲژن ﺑﻪﺣﺎﻟﺖ اراﻳـﻪدﻫﻨـﺪه آﻧﺘـﻲژن ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻛـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮﻳﻦ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻜﺎنﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎب دارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ‪ MHC-II‬و ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﻛﻤﻚ ﺗﺤﺮﻳﻜـﻲ ﻟﻨﻔﻮﺳـﻴﺖ‬

‫از ﻛﺸﺖ ﻫﻢزﻣﺎن ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ و ﺗﺤﺮﻳﻚ‬

‫‪ (HLA-DR, CD80, CD83) T‬را در ﺳﻄﺢ ﺧﺎرﺟﻲ ﺧﻮد ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛـﻪ‬

‫ﻧﺸﺪه ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻣﺸﺘﻖ از‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧـﺪرﻳﺘﻴﻚ ﮔﻮﻳﻨـﺪ‪12.‬و‪ 11‬اﻳـﻦ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻓـﺎز‬

‫ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ در ﭘﺎﻳﺎن روز ﻫﻔﺘﻢ‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳـﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻒ در ﭘﺎﺳﺦ اﻳـﻤﻨﻲ ﺑﻪﺣﺴﺎب ﻣﻲآﻳﺪ زﻳﺮا ﺳﻠﻮل‬

‫ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﻪ ﺗﻚﻻﻳﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻛﻴﻜﺎوس ﻏﻼﻣﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪158‬‬

‫‪IL-10‬‬

‫ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و داراي زواﻳﺪ ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻤﻲ ﻛﻮﺗﺎه و ﻛﺮويﺷﻜﻞ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد )ﻧﻤﻮدار ‪.(4‬‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺑﺎﻟﻎ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﻓﻌﺎلﺷﺪه و ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫داراي زواﻳﺪ ﺳﻴﺘﻮﭘﻼﺳﻤﻲ ﺑﻠﻨﺪ و ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻨﺎور و ﻏﻴﺮ ﭼﺴﺒﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ‬

‫ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﺗﺮﺷﺢ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ 16.‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬

‫ﺑﺎﻋﺚ اﻟﻘﺎ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚﻧﺸﺪه ﺑﻪﺳﻤﺖ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T‬‬

‫ﺳﻠﻮل دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ‪ Jancic‬ﻣﻨﻄﺒﻖ‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ‬

‫‪19‬‬

‫‪T‬‬

‫و‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وي ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪ 80‬درﺻﺪ از ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫ﭘﻴﺶﺑﺮد ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫)‪(TH2‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪NK‬‬

‫‪T‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎي‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اﻳﻦ‬

‫‪IL-12‬‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺮﺷﺢ‬ ‫‪T‬‬

‫را ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺤﺮك ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬ ‫‪INF-y‬‬

‫‪IL-12‬‬

‫ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎور ﺑﺎ ﻧﺸﺎنﮔﺮ‬

‫‪CD4‬‬

‫ﻣﻮﺟﺐ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚﻧﺸﺪه ﺑﻪ‬

‫ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﻣﻲﭼﺴﺒﻨﺪ‪ 17.‬در ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺎنﮔﺮﻫﺎي ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

‫زﻳﺮ ﮔﺮوه ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه‬

‫اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﻚﻻﻳﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﻠﻮﺳﺎﻳﺘﻮﻣﺘﺮي‬

‫اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻤﻜﻦ ﻛﻪ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻮرژﻧﻲ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ از ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﻛﺸﺖ ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﺑﺎ‬

‫را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ‪ Yuk Yuen Lan‬ﻧﺸﺎن‬

‫‪Heiko‬‬

‫داد ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﻴﻠﻮﻳﻴﺪي ﻛﻪ از ﭘﻴﺶﺳﺎزﻫﺎي ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان‬

‫‪ Methe‬ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وي ﻧﺸﺎن داد ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻛﻪ در‬

‫ﻣﻮش در ﺣﻀﻮر ‪ IL-10‬و‬

‫)‪Transforming Growth Factor-β (TGF-β‬‬

‫داﺧﻞ ﻳﻚ ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ دو ﺑﻌﺪي ﻳﺎ ﺳﻪﺑﻌﺪي ﻛﺸﺖ داده ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﻌﺪي ﺑﺎ ﻟﻴﭙﻮﭘﻠﻲﺳﺎﻛﺎرﻳﺪ )‪ (LPS‬ﺳﻄﺢ‬

‫ﻣﻬﺎر ﺑﻠﻮغ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻬﺎر ﺑﻴﺎن ‪،CD83 ،CD80‬‬

‫‪IL-12‬‬

‫‪HLA-DR ،CD83 ،CD80‬‬

‫و ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻي از‬

‫‪CD14‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ )ﻧﻤﻮدار ‪ (1‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻛﺎرﻫﺎي‬

‫‪HLA-DR‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻏﻴﺮ‬

‫ﭼﺴﺒﻨﺪه )ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪه در ﻣﺤﻠﻮل ﻧﻤﻚ( ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﺑﺎﻻي از‬

‫‪IL-10‬‬

‫‪(TH1) INF-y‬‬

‫در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ از ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي‬

‫‪20‬‬

‫‪CD80 ،CD83‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫‪IL-10‬‬

‫در‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺳﻄﺢ‬ ‫و‬

‫‪HLA-DR‬‬

‫دﻟﻴﻞ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ در ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫‪IL-10‬‬

‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ‬

‫‪21‬‬

‫‪IL-12‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 9.‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻮﻟﻴﺪ آن از ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ در ﺗﺤﻘﻴﻖ‬

‫‪18‬‬

‫دﻳﮕﺮي ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ‪ Tang H‬درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫اﻳﻦ اﺧﺘﻼف اﺣﺘﻤﺎﻻ دو ﻋﻠﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اول اﻳﻦﻛﻪ آنﻫﺎ از ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫‪Nitric Oxide‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن‬

‫‪HLA-DR ،CD83 ،CD80‬‬

‫ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ‪ Moldenhauer A‬در ﺗﻀﺎد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﭘﻴﺶﺳﺎز ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان‬

‫)‪(CD34‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻛﺮدهاﻧﺪ )ﻧﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ(‪ .‬دوم اﻳﻦﻛﻪ از‬

‫ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺘﺮوﻣﺎي ﻃﺤﺎل از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺮﺷﺢ ‪ TGF-β ،IL-10‬و‬ ‫)‪(NO‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﭘﻴﺶﺳﺎز ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﺑﻪﺳﻤﺖ‬ ‫‪22‬‬

‫در ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻮروژن ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪MLR‬‬

‫‪TNF-α‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺣﺎﺻﻞ از ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل و ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﻣﺸﺨﺺ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬

‫ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﻤﺘﺮي در ﺗﺤﺮﻳﻚ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺸﺪه و ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻻﻳﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪﻛﻨﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده‬

‫و ﺗﻜﺜﻴﺮ آنﻫﺎ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ ﺗﺴﺖ‬

‫‪MLR‬‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ‪ IL-4‬و ‪ INF-γ‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ‪ IL-4‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬

‫‪INF-‬‬

‫زﻳﺮ ﮔﺮوه‬

‫‪TH2‬‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎﻟﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺰارش ﺷﺪه ﻛﻪ‬

‫‪TNF-α‬‬

‫رﺷﺪ اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻋﺮوق‬ ‫)‪(VEGI‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪه‬

‫‪Vascular Endothelial Growth Inhibitor‬‬

‫از ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﺎ‬

‫‪TNF-α‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺳﻂ ‪ ،Fang Tian‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ‪ VEGI‬ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻠﻮغ‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T‬‬

‫‪ γ‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد )ﻧﻤﻮدار ‪ .(5‬ﻣﻨﺒﻊ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ از ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T‬‬

‫‪IL-4‬‬

‫ﻓﻌﺎل ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﺸﺎنﮔﺮ‬

‫‪CD4‬‬

‫‪23‬‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از‬

‫ﻃﺮف دﻳﮕﺮ اﻳﻨﺘﺮﻓﺮون‪ -‬ﮔﺎﻣﺎ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ ﺷﺎﺧﺺ زﻳﺮ ﮔﺮوه‬ ‫‪TH1‬‬

‫ﻛﻤﻜﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻨﺘﺮﻓﺮون‪ -‬ﮔﺎﻣﺎ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ اﺻﻠﻲ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﻛﻤﻚ ﺗﺤﺮﻳﻜﻲ‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪ CD80 ،CD83‬و ‪ HLA-DR‬ﻣﻲﺷﻮد‪ 8.‬در ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﻓﻌﺎلﻛﻨﻨﺪه ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ اﺳﺖ و ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ در اﻳﻤﻨﻲ ذاﺗﻲ و‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﻚﻻﻳﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫اﻳﻤﻨﻲ ﺳﻠﻮﻟﻲ اﻛﺘﺴﺎﺑﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻴﻜﺮوبﻫﺎي داﺧﻞ ﺳﻠﻮﻟﻲ دارد‪ 24.‬ﺑﺎ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻴﺰان‬ ‫ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻣﻴﺰان‬

‫‪IL-10‬‬

‫‪IL-12‬‬

‫در ﮔﺮوه ﺗﻴﻤﺎر در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

‫‪T‬‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪه از ﻧﻮع‬

‫‪TH2‬‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬

159

‫ﺖ روي ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‬Gholami ‫از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴ‬K.‫ﻣﺸﺘﻖ‬ et al.‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ‬

.‫ﻛﻪ در ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎي آﻟﻮﮔﺮاﻓﺖ ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻮﻧﻮﺳﻴﺖ‬

‫اﮔﺮ اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﻳﺴﻜﻤﻲ ﻳﺎ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺣﻴﻦ ﭘﻴﻮﻧﺪ از ﻏﺸﺎي‬

‫)در روز ﭘﻨﺠﻢ( ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﭼﺴﺒﻨﺪه و ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل ﺑﻪﻣﺪت‬

‫ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﻓﻌﺎل ﻛﺮدن ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ‬،‫ﭘﺎﻳﻪ زﻳﺮﻳﻦ ﺧﻮد ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪ‬

‫( ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬Co culture) ‫ ﺳﺎﻋﺖ ﻛﺸﺖ داده ﺷﻮﻧﺪ‬48

‫ ﭼﻮن ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬.‫و دﻓﻊ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻪﻋﻬﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻤﺎﻳﺰ‬

‫ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻏﺸﺎي ﭘﺎﻳﻪ از دﺳﺖ داده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﻮﺳﻂ‬

.‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬

‫ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻦﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻟﻘﺎء ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ‬

‫ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﺳﺮﻛﻮب و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬IL-4 ‫ ﺑﺎ ﺗﺮﺷﺢ‬TH2 ‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﭼﺴﺒﻴﺪه و ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬،‫ ﺑﺮﻋﻜﺲ اﻳﻦ‬.‫اﻳﻤﻨﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬

‫ ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬.‫اﻳﻤﻨﻲ دارﻧﺪ‬

.‫ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ را ﻣﺤﺪود ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‬

‫دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل اوﻟﻴﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

1. Katz SI, Tamaki K, Sachs DH. Epidermal Langerhans cells are derived from cells originating in bone marrow. Nature 1979;282(5736):324-6. 2. Thomas DB, editor. Viruses and the Cellular Immune Response. New York, NY: Marcel Dekker Inc; 1993. 3. Tan JK, O'Neill HC. Maturation requirements for dendritic cells in T cell stimulation leading to tolerance versus immunity. J Leukoc Biol 2005;78(2):319-24. Epub 2005 Apr 4. 4. Macatonia SE, Taylor PM, Knight SC, Askonas BA. Primary stimulation by dendritic cells induces antiviral proliferative and cytotoxic T cell responses in vitro. J Exp Med 1989;169(4):125564. 5. D'Amico G, Bianchi G, Bernasconi S, Bersani L, Piemonti L, Sozzani S, et al. Adhesion, transendothelial migration, and reverse transmigration of in vitro cultured dendritic cells. Blood 1998;92(1):207-14. 6. Sallusto F, Palermo B, Lenig D, Miettinen M, Matikainen S, Julkunen I, et al. Distinct patterns and kinetics of chemokine production regulate dendritic cell function. Eur J Immunol 1999;29(5):1617-25. 7. Dudda JC, Simon JC, Martin S. Dendritic cell immunization route determines CD8+ T cell trafficking to inflamed skin: role for tissue microenvironment and dendritic cells in establishment of T cellhoming subsets. J Immunol 2004;172(2):857-63. 8. Tian F, Grimaldo S, Fujita M, Cutts J, Vujanovic NL, Li LY. The endothelial cell-produced antiangiogenic cytokine vascular endothelial growth inhibitor induces dendritic cell maturation. J Immunol 2007;179(6):3742-51. 9. Methe H, Hess S, Edelman ER. Endothelial cell-matrix interactions determine maturation of dendritic cells. Eur J Immunol 2007;37(7):1773-84. 10. Moldenhauer A, Nociari M, Lam G, Salama A, Rafii S, Moore MA. Tumor necrosis factor alpha-stimulated endothelium: an inducer of dendritic cell development from hematopoietic progenitors and myeloid leukemic cells. Stem Cells 2004;22(2):144-57. 11. Mellman I, Steinman RM. Dendritic cells: specialized and regulated antigen processing machines. Cell 2001;106(3):255-8. 12. Banchereau J, Steinman RM. Dendritic cells and the control of immunity. Nature 1998;392(6673):245-52. 13. Lu L, Woo J, Rao AS, Li Y, Watkins SC, Qian S, et al. Propagation of dendritic cell progenitors from normal mouse liver using granulocyte/macrophage colony-stimulating factor and their

maturational development in the presence of type-1 collagen. J Exp Med 1994;179(6):1823-34. 14. Lu L, McCaslin D, Starzl TE, Thomson AW. Bone marrow-derived dendritic cell progenitors (NLDC 145+, MHC class II+, B7-1dim, B7-2-) induce alloantigen-specific hyporesponsiveness in murine T lymphocytes. Transplantation 1995;60(12):1539-45. 15. Fu F, Li Y, Qian S, Lu L, Chambers F, Starzl TE, et al. Costimulatory molecule-deficient dendritic cell progenitors (MHC class II+, CD80dim, CD86-) prolong cardiac allograft survival in nonimmunosuppressed recipients. Transplantation 1996;62(5):65965. 16. Calvi LM, Adams GB, Weibrecht KW, Weber JM, Olson DP, Knight MC, et al. Osteoblastic cells regulate the haematopoietic stem cell niche. Nature 2003;425(6960):841-6. 17. Jancic C, Chuluyan HE, Morelli A, Larregina A, Kolkowski E, Saracco M, et al. Interactions of dendritic cells with fibronectin and endothelial cells. Immunology 1998;95(2):283-90. 18. Moldenhauer A, Nociari M, Lam G, Salama A, Rafii S, Moore MA. Tumor necrosis factor alpha-stimulated endothelium: an inducer of dendritic cell development from hematopoietic progenitors and myeloid leukemic cells. Stem Cells 2004;22(2):144-57. 19. Pestka S, Krause CD, Sarkar D, Walter MR, Shi Y, Fisher PB. Interleukin-10 and related cytokines and receptors. Annu Rev Immunol 2004;22:929-79. 20. Brombacher F, Kastelein RA, Alber G. Novel IL-12 family members shed light on the orchestration of Th1 responses. Trends Immunol 2003;24(4):207-12. 21. Lan YY, Wang Z, Raimondi G, Wu W, Colvin BL, de Creus A, et al. "Alternatively activated" dendritic cells preferentially secrete IL10, expand Foxp3+CD4+ T cells, and induce long-term organ allograft survival in combination with CTLA4-Ig. J Immunol 2006;177(9):5868-77. 22. Tang H, Guo Z, Zhang M, Wang J, Chen G, Cao X. Endothelial stroma programs hematopoietic stem cells to differentiate into regulatory dendritic cells through IL-10. Blood 2006;108(4):118997. Epub 2006 Apr 20. 23. Alexander WS, Hilton DJ. The role of suppressors of cytokine signaling (SOCS) proteins in regulation of the immune response. Annu Rev Immunol 2004;22:503-29. 24. Stark GR, Kerr IM, Williams BR, Silverman RH, Schreiber RD. How cells respond to interferons. Annu Rev Biochem 1998;67:22764.

IL-10

‫دﻧﺪرﻳﺘﻴﻚ ﺗﻮﻟﻮروژن ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺮﺷﺢ‬ TH2

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺸﺪه ﺑﻪ ﻧﻮع‬

‫ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي‬

References

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ و‬No. 3, June 2011: 153-160

102

Differentiation of monocyte-derived dendritic cells on endothelial cells as feeding layer

Keykavos Gholami MD.1* Vahid Nejati PhD.2 Nowruz Delirezh PhD.3 Meysam Ganji Bakhsh MD.1 Masoumeh Asadi MD.1 1- Department of Biology, Faculty of Science, Urmia University, Urmia, Iran. 2- Department of Immunology, Faculty of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran.

Abstract

Received: January 12, 2011 Accepted: February 06, 2011

Background: The innate and adaptive immune responses are dependent on the migration of leukocytes across endothelial cells. Dendritic cells (DCs) play an important role in the initiation of cellular immune responses during their migration from tissues into the lymph nodes where they interact with endothelial cells of lymphatic vessels. We investigated the effects of surface-adherent and non-activated endothelial cells on phenotypic and functional characteristics of dendritic cells. Methods: Immature dendritic cells were generated from the isolation of peripheral blood mononuclear cells and their subsequent culture in DC-RPMI 1640 medium containing 10% FCS, interleukin-4 and granulocyte-macrophage colony-stimulating factor (GM-CSF) for five days. On day five, a maturation factor (composed of monocyte-conditioned medium, tumor necrosis factor-α (TNF-α) and poly I:C) was added to the RPMI medium where immature DCs were co-cultured with endothelial cell monolayer for 24 h. The maturation of harvested DCs on day seven was evaluated via flow cytometry, a beta-counter and an ELISA kit. Results: This study showed that the endothelial cells interact with dendritic cells generated from peripheral blood monocytes via cell-to-cell interaction. This interaction inhibits the maturation of DCs via decrease in the expression of CD83, CD86, CD80, HLA-DR and up-regulation of CD14. The interaction also inhibits the stimulation of T-lymphocytes resulting in a decrease in their proliferation. Conclusion: According to the findings of this study, it could be concluded that the endothelial cells can act as a potent regulator for DCs differentiation and function at the encounter made between them during the migration of DCs from tissues to lymph nodes. Keywords: Dendritic cells, endothelial cells, feeder layer, monocyte.

Corresponding author: Dept. of Biology, Faculty of Science, Urmia University, Postal Code: 5715915199 Urmia, Iran. Tel: +98-914-8224963 email: keyka.gholami@yahoo.com

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫‪161-167 ،1390‬‬ ‫ﺧﺮداد‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪،3‬‬ ‫دوره ‪، 69‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺰﺷ‪،‬ﻜﻲ‬ ‫ﺑﻴﺎنداﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‬ ‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬ ‫‪ Fli-1‬در‬ ‫‪ CD99‬و‬ ‫‪،Ki67‬‬ ‫ﻋﻠﻮم ‪p53‬‬ ‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي‬ ‫ﻓﺮاواﻧﻲ‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ CD99 ،Ki67 ،p53‬و ‪ Fli-1‬در‬ ‫ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‬

‫زﻫﺮا ﺑﺎﻗﺮي ﺣﺴﻴﻦ آﺑﺎدي‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/12/01 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/12/24 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﻳﻜﻲ از ﺑﺪﺧﻴﻢﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻛﻮدﻛﺎن و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧﻮاده اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﻮﻣﻮر از‬

‫‪*2‬‬

‫ﺳﻌﻴﺪ رﺟﺒﻌﻠﻴﺎن‬

‫ﺳﻪ ﮔﺮوه ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎي اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎي ﺧﺎرج اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ و ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻧﻮرواﻛﺘﻮدرﻣﺎل اوﻟﻴﻪ‬

‫‪3‬‬

‫ﺑﻬﺠﺖ ﻛﻼﻧﺘﺮي ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ‬

‫‪1‬‬

‫ﻓﺎﻃﻤﻪ ﭘﻮﻳﺎ‪ ،4‬ﻣﺴﻌﻮد ﺻﺎﻟﺢ ﻣﻘﺪم‬ ‫‪4‬‬

‫ﺑﺘﻮل ﻣﻌﺘﻤﺪي‬

‫ﻣﺤﻴﻄﻲ‬

‫)‪(PPNET‬‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺪﻛﻲ‪ ،‬ﺑﻴﻮﻟﻮژي ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ اﻳﻦ ﮔﺮوه از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺴﻂ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻞ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ CD99 ،Ki67 ،p53‬و ‪ Fli-1‬در ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ ‪ 15‬ﺑﻴﻤﺎر اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎ ‪ Ki67 ،Fli-1‬و ‪ p53‬ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ و‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﭘﻴﺎم ﻧﻮر ﻣﺸﻬﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ‪ 15‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮﻣﻮري از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﻓﻴﻜﺲ ﺷﺪه در ﻓﺮﻣﺎﻟﻴﻦ و ﻗﺎﻟﺐﮔﻴﺮي ﺷﺪه در ﭘﺎراﻓﻴﻦ ﺑﺎ روش اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم اﻋﺼﺎب‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺑﺮشﻫﺎي رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ درﺻﺪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري رﻧﮓﺷﺪه ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻴﺎن‬

‫‪ -3‬ﮔﺮوه اﻧﻜﻮﻟﻮژي‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﻏﺸﺎﻳﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ CD99‬را در ‪ 100‬درﺻﺪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬در ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري‬

‫ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫در ‪ 86/7‬درﺻﺪ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ p53‬در ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري در ‪ 53/3‬درﺻﺪ‬

‫‪ -4‬ﮔﺮوه آﻧﺎﺗﻮﻣﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﺮﻣﺎن‪،‬‬ ‫ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪Ki67‬‬

‫در ‪ 60‬درﺻﺪ از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‬

‫و‬

‫‪Fli-1‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ و ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻤﺎران اﺛﺒﺎت ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‬

‫آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي‬

‫‪Ki67 ،p53‬‬

‫آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ p53‬و ‪ Ki67‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ )‪ .(2 ،P=0/003‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ‬ ‫*‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ p53‬و ‪ Ki67‬در اﻳﺠﺎد و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻳﻦ ﮔﺮوه از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﻫﻢزﻣﺎن‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﭼﻬﺎر راه ﺳﻤﻴﻪ‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن اﺑﻦ‬

‫ﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم اﻋﺼﺎب‬

‫اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ Fli-1‬و ‪ CD99‬را ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0341-2264196 :‬‬ ‫‪email: srajabalian@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪ ،Fli-1 ،CD99 ،Ki67 ،p53 ،‬اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﺸﺎ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻧﻴﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻘﺎﻳﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺳﺘﻴﻎ‬

‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ )‪ (Ewing sarcoma‬ﺗﻮدهﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺪﺧﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﻋﺼﺒﻲ ﺟﻨﻴﻨﻲ ﻋﻨﻮان ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬رﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺘﺎﺳﺘﺎز ﺑﻪ دﻳﮕﺮ‬

‫ﻛﻪ اﻏﻠﺐ در ﻛﻮدﻛﺎن و ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬درﺻﺪ ﺷﻴﻮع اﻳﻦ‬

‫ﻧﻮاﺣﻲ از ﺟﻤﻠﻪ رﻳﻪ‪ ،‬ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان و اﺳﺘﺨﻮان از ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﺎرز اﻳﻦ‬

‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻻﻧﻪ دو ﺗﺎ ﺳﻪ ﻣﻮرد در ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ ﮔﺰارش ﺷﺪه‬

‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺣﺪود ‪ 85‬درﺻﺪ از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬ ‫‪1-4‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧﻮاده ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﺮوه‪ ،‬ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬

‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ از اﺳﺘﺨﻮان و ‪ 15‬درﺻﺪ از ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم ﻣﻨﺸﺎ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎي اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﺧﺎرج اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ و ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻧﻮرواﻛﺘﻮدرﻣﺎل‬

‫اﻣﺮوزه ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﺟﺮاﺣﻲ‪ ،‬ﺷﻴﻤﻲدرﻣﺎﻧﻲ و رادﻳﻮﺗﺮاﭘﻲ ﺑﺮاي درﻣﺎن‬

‫‪Peripheral Primitive Neuroectodermal Tumor‬‬

‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي روشﻫﺎي‬

‫)‪ (pPNET‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﺗﻨﻬﺎ از ﻧﻈﺮ درﺟﻪ‬

‫ﻓﻮق‪ ،‬ﺷﺎﻧﺲ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﻛﻤﺘﺮ از ﺳﻪ ﺳﺎل ﮔﺰارش ﺷﺪه‬

‫اوﻟﻴﻪ ﻣﺤﻴﻄﻲ‬

‫‪6‬و‪5‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺪك از ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﻠﻮﻟﻲ و ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ درﮔﻴﺮ در اﻳﺠﺎد‪،‬‬

‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻧﻮروﻧﻲ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ و‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ آنﻫﺎ ﻳﻜﺴﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ درﻣﺎنﻫﺎي راﻳﺞ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ اﺳﺎﺳﻲ ﻋﺪم درﻣﺎن‬

‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ را ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎﻳـﻲ ﺑﺎ ﺳﻠـﻮلﻫﺎي ﮔـﺮد‪ ،‬ﻛﻮﭼـﻚ و ﺗﻤﺎﻳـﺰ ﻧﻴـﺎﻓﺘﻪ‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻴﻤﺎري اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻫﺴﺘﻪاي ‪ p53‬اﻟﻘﺎءﻛﻨﻨﺪه آﭘﻮﭘﺘﻮز و ﻣﻬﺎر‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫زﻫﺮا ﺑﺎﻗﺮي ﺣﺴﻴﻦ آﺑﺎدي و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪162‬‬

‫ﻛﻨﻨﺪه ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺳﻠﻮل در ﺣﺎﻟﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﺎﺳﻴﻮن ژن ‪ p53‬در‬

‫‪ Fli-1‬و ‪ CD99‬در ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ ﺑﺎ روش ‪ IHC‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ IHC .‬ﺑﺎ‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ p53‬از‬

‫روش ﺑﺮشﻫﺎي ﺷﻨﺎور ﺷﺪه در ﻣﺤﻴﻂ‬

‫‪(Free- floating section‬‬

‫دﻻﻳﻞ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﻮﻣﻮر ﺑﻪ ﺷﻴﻤﻲدرﻣﺎﻧﻲ ﻣﺤﺴﻮب‬

‫)‪ method‬ﻛﻪ اﺧﻴﺮاً ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ روش در‬

‫‪14‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ 7-10.‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻫﺴﺘﻪاي ‪ Ki67‬ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ‪ 345‬ﺗﺎ ‪ 395‬ﻛﻴﻠﻮ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ روش ﻣﺘﺪاول‬

‫داﻟﺘﻮن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎدي از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺳﻠﻮل ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫داراي ﻣﺰاﻳﺎي ﻣﺼﺮف ﻛﻢﺗﺮ ﻣﻮاد و ﻧﻔﻮذ ﺑﻬﺘﺮ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﻪ درون ﺑﺎﻓﺖ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ‪ Ki67‬در اﻧﻮاع ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 11.‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻓﻴﻮژن‬

‫)ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺷﻨﺎور ﺑﻮدن ﺑﺮشﻫﺎ( اﺳﺖ‪ .‬اﺑﺘﺪا از ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ‬

‫از اﻟﺤﺎق ژن ‪ ،EWS‬ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﺮ روي ﻛﺮوﻣﻮزوم ‪ 22‬و ژن‬

‫ﺑﺮشﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 10‬ﻣﻴﻜﺮون ﺗﻬﻴﻪ )از ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ‪ 15-20‬ﺑﺮش(‬

‫‪ ،FLI-1‬ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﺮ روي ﻛﺮوﻣﻮزوم ‪ 11‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد و ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در‬

‫ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺷﻴﺸﻪاي ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺮشﻫﺎ ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ و ﻫﺮ‬

‫ﺗﻮﻣﻮرزاﻳﻲ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ اﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ در‬

‫ﺑﺎر ﺑﻪﻣﺪت ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻮﺳﻂ زاﻳﻠﻴﻦ ﭘﺎراﻓﻴﻦزداﻳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ‬

‫ﻛﺮوﻣﻮزومﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 11‬و ‪ 22‬ﺑﻪﺻﻮرت )‪ t(11,22) (q24, q12‬در ﺑﻴﺶ‬

‫ﺑﺮشﻫﺎ دو ﻣﺮﺗﺒﻪ و ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ اﺗﺎﻧﻮل ﻣﻄﻠﻖ‬

‫‪EWS/FLI-1‬‬

‫‪2‬و‪1‬‬

‫از ‪ %85‬ﻣﻮارد ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﻮر ﮔﻠﻴﻜﻮﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻏﺸﺎﻳﻲ‬

‫‪CD99‬‬

‫در ‪ %85-90‬ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬

‫‪IHC‬‬

‫)ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﺑﺮشﻫﺎي ﺑﺎﻓﺘﻲ ﺑﺮ روي ﻻم(‬

‫آبﮔﻴﺮي ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺨﻠﻴﻪ اﺗﺎﻧﻮل‪ ،‬ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺎﻓﺮ‬ ‫ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر(‬

‫‪TRIS/‬‬

‫‪EDTA‬‬

‫)ﻳﻚ‬

‫)‪ 10‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر( ﺑﺎ ‪ ،PH=8‬ﺑﺎ دﻣﺎي ‪ 85 C‬اﺿﺎﻓﻪ‬

‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺎﺧﺺ اﺻﻠﻲ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﻪﻣﺪت ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ در ﺣﻤﺎم آب ﮔﺮم ﺑﺎ درﺟﻪ ﺣﺮارت‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫‪ 85 C‬ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺑﺎﻓﺮ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫اﻧﺪﻛﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﻮﻟﻮژي ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ اﻧﺠﺎم‬

‫ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز آﻧﺪوژن ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻮل ﻣﺘﺎﻧﻮل‪ /‬اﺳﺘﻮن )‪ (%50/%50‬ﺳﺮد‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﻮﻟﻮژي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ در اﻳﺮان ﺗﺎﻛﻨﻮن‬

‫ﺣﺎوي ﺳﻪ درﺻﺪ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ ﻫﻴﺪروژن ﺑﻪﻣﺪت ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﻣﺠﺎور ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﻟﮕﻮي ﺑﻴﺎن‬

‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺎ اﺗﺎﻧﻮل ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬اﺗﺎﻧﻮل ‪ 96‬درﺻﺪ‪ ،‬و آب ﻣﻘﻄﺮ‬

‫در ‪ 15‬ﻋﺪد ﺑﻠﻮك ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ‬

‫آبدﻫﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺑﺎﻓﺖ ﻗﺎﻟﺐﮔﻴﺮي ﺷﺪه )ﺑﺎﻓﺖ‬

‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺑﺎ روش اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﻣﻲﭘﺮدازد‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻴﻮﭘﺴﻲ ﻳﺎ ﺟﺮاﺣﻲ( ﺗﻌﺪاد ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ‪ 15‬ﺑﺮش ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﻔﺮه از‬

‫آﻧﺎﻟﻴﺰ آﻣﺎري ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ Ki67 ،p53 ،Fli-1‬ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬

‫ﭘﻠﻴﺖ ‪ 24‬ﺣﻔﺮهاي اﻧﺘﻘﺎل داده ﺷﺪ‪) .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻳﻚ ﺣﻔﺮه در‬

‫‪13‬و‪12‬‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻚ اﻳﻦ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ Fli-1 ،Ki67 ،p53‬و‬

‫‪CD99‬‬

‫و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﺳﻦ و ﺟﻨﺲ ﺑﻴﻤﺎر اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ(‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺎ آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﻣﻮﻧﻮﻛﻠﻮﻧﺎل‬ ‫‪1-50) p53‬‬

‫‪،(DAKO, 1-75) Ki67‬‬

‫‪CD99‬‬

‫‪(DAKO,‬‬

‫)‪ (DAKO, 1-100‬و آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﭘﻠﻲﻛﻠﻮﻧﺎل‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﻲ‪ 15 ،‬ﺑﻠﻮك ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬

‫‪ 4 C‬اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ‪ IgG1‬آﻧﺰﻳﻢ ﮔﻠﻮﻛﺰ اﻛﺴﻴﺪاز آﺳﭙﺮژﻳﻠﻮس‬

‫ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 1380-88‬از ﺑﺨﺶﻫﺎي آﺳﻴﺐﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺳﻄﺢ‬

‫‪1-50) Fli-1‬‬

‫‪ (Santa Cruse,‬ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ ﺷﺐ در دﻣﺎي‬

‫ﻧﻴﺠﺮ )‪ (DAKO, 1-50‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻨﻔﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬آزﻣﻮن‬

‫‪IHC‬‬

‫ﺑﺎ‬

‫‪Envision+ Dual link System Peroxidase Kit‬‬

‫ﺷﻬﺮ ﻛﺮﻣﺎن ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ‪ .‬از ﻣﺠﻤﻮع ‪ 15‬ﺑﻴﻤﺎر‪ 11 ،‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺮد )‪(%73‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻴﺖ‬

‫و ﭼﻬﺎر ﺑﻴﻤﺎر زن )‪ (%27‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران ‪ 13-58‬ﺳﺎل و‬

‫)‪ (DAKO‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎزﻧﺪه اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ آنﻫﺎ ‪ 25‬ﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻴﻤﻲدرﻣﺎﻧﻲ ﺳﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ رژﻳﻢ‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ در اداﻣﻪ ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺎ ‪ 150‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ از ﻣﺤﻠﻮل آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫)وﻳﻦﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ‪ ،‬آدرﻳﺎﻣﺎﻳﺴﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻴﻜﻠﻮﻓﺴﻔﺎﻣﻴﺪ‪،‬‬

‫ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز ﺑﻪﻣﺪت ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ در دﻣﺎي اﺗﺎق ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه‬

‫ايﻓﺴﻔﺎﻣﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻨﺎ و اﺗﻮﭘﻮزاﻳﺪ( و ‪ 10‬ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ رژﻳﻢ )‪ EVAIA‬اﺗﻮﭘﻮزاﻳﺪ‪،‬‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﻪ ﺑﺎر ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺑﺎ‬

‫‪DAB‬‬

‫وﻳﻦﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ‪ ،‬دوﻛﺴﻮروﺑﻴﺴﻴﻦ‪ ،‬ايﻓﺴﻔﺎﻣﻴﺪ و اﻛﺘﻴﻨﻮﻣﺎﻳﺴﻴﻦ( اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ده دﻗﻴﻘﻪ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺎ آب ﻣﻘﻄﺮ ﺷﺴﺘﺸﻮ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد دو ﺑﻴﻤﺎر ﻧﻴﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﻴﻤﻲدرﻣﺎﻧﻲ ﻧﺎﻗﺺ اﺳﺖ‪.‬‬

‫داده ﺷﺪﻧﺪ و ﺳﭙﺲ رﻧﮓآﻣﻴﺰي زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻴﻠﻴﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‬

‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران در ﺟﺪول ‪ 1‬درج ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻻم اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﭼﺴﺐ و ﻻﻣﻞ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫‪VAC-IME‬‬

‫آزﻣﻮن اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴـﺴﺘﻮﺷﻴـﻤﻲ )‪ :(IHC‬ﺣﻀﻮر ﭘﺮوﺗﻴـﻴﻦﻫﺎي ‪،p53 ،Ki67‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪PBS‬‬

‫ﺑﺮشﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﺮوﻣﻮژن‬

‫ﻻمﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري و ﺟﻤﻊآوري ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﮕﻪداري ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ CD99 ،Ki67 ،p53‬و ‪ Fli-1‬در ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‬

‫‪163‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺨﻔﻲ )‪ (Blind‬ﺗﻮﺳﻂ دو ﻧﻔﺮ از ﻫﻤﻜﺎران‬

‫اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ‪ p53‬در ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ‪ 53/3‬درﺻﺪ از‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺠﺰا ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 300‬ﺳﻠﻮل ﺗﻮﻣﻮري ﺑﺎ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(4‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﻣﺜﺒﺖ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮ‪-‬‬

‫درﺷﺖﻧﻤﺎﻳﻲ ‪ 1000‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ در ﻣﻴﺪانﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ‬

‫ﺷﻴﻤﻲ ‪ Ki67‬در ‪ 60‬درﺻﺪ از ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪.(5‬‬

‫‪NIS Elements imaging software (Nikon Instruments,‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮنﻫﺎي آﻣﺎري‪ :‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲدار آﻣﺎري ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن‬

‫‪ Inc, Melville,‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻻمﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ %10‬از‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ p53 ،Ki67‬و ‪ Fli-1‬ﺑﺎ ﺳﻦ و ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻤﺎران اﺛﺒﺎت ﻧﺸﺪ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري رﻧﮓ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪،‬‬

‫)‪ .(P>0/05 ،t-test‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲدار آﻣﺎري ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي‬

‫ﻧﺮماﻓﺰار‬ ‫)‪NY‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ و ﻻمﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %10‬از ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري رﻧﮓ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻔﻲ ﮔﺰارش ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪15‬‬

‫‪Ki67, p53‬‬

‫‪2‬‬

‫و ‪ Fli-1‬ﺑﺎ ﺟﻨﺲ ﺑﻴﻤﺎران اﺛﺒﺎت ﻧﺸﺪ )‪.( ،P>0/05‬‬

‫ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲدار آﻣﺎري ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ p53‬و ‪ Ki67‬اﺛﺒﺎت ﺷﺪ‬ ‫)‪ .(2 ،P=0/003‬ﻣﺎ ﺑﻴﻤﺎران را از ﻧﻈﺮ ﺳﻨﻲ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ ﺑﻴﺴﺖ‬

‫در ﺟﺪول ‪ 1‬درﺻﺪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮدن ‪ Ki67‬در ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺎل و ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫اﺧﺘﻼف آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻴﻦ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻤﺎران در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ و‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ در ﺟﺪول ‪ 1‬درج‬

‫ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ )‪ .(P=0/07 ،Student’s t- test‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﻤﺎﻣﻲ رﻧﮓآﻣﻴﺰيﻫﺎ ﻫﻴﭻ رﻧﮓ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ اﺧﺘﻼف آﻣﺎري ﻓﻮق ﺑﻪ ﻣﺮز ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪن ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ‪ ،‬و‬

‫اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ در ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻨﻔﻲ اﻳﺰوﺗﺎﻳﭗ ‪ IgG1‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ )ﺷﻜﻞ‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﭘﻨﺞ ﺑﻴﻤﺎر زﻧﺪه در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ‬

‫در ﻏﺸﺎء ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﺻﺪ درﺻﺪ ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﺳﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ﺑﻴﻤﺎر زﻧﺪه در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(2‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬در ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري‪،‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪن آﻣﺎري اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﭘﺲ از ﻓﻮت‬

‫‪ 86/7‬درﺻﺪ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ .(3‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﺗﻤﺎم ﺑﻴﻤﺎران وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪ .(1‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪CD99‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﺳﻦ‬

‫ﺟﻨﺲ‬

‫ﻣﺤﻞ ﺗﻮﻣﻮر‬

‫ﺑﻴﺎن‬

‫‪CD99‬‬

‫ﺑﻴﺎن‬

‫‪Fli-1‬‬

‫ﺑﻴﺎن ‪p53‬‬

‫درﺻﺪ ﺑﻴﺎن‬ ‫‪Ki67‬‬

‫ﭘﺮﺗﻮ‬

‫رژﻳﻢ‬

‫ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎت‬

‫زﻧﺪه‬

‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ‬

‫درﻣﺎﻧﻲ‬

‫ﺷﻴﻤﻲدرﻣﺎﻧﻲ‬

‫‪/‬ﻣﺮده‬

‫)روز(***‬

‫‪P1‬‬

‫‪28‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﻗﻔﺴﻪ ﺳﻴﻨﻪ‬

‫‪+‬‬

‫‪** +‬‬

‫‪** -‬‬

‫‪9‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪8‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪485‬‬

‫‪P2‬‬

‫‪42‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﮔﻠﻮﺗﺌﺎل‬

‫‪+‬‬

‫‪58‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪VAC-IME‬‬

‫‪8‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪376‬‬

‫‪P3‬‬

‫‪13‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﻟﮕﻦ‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪2‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪420‬‬

‫‪P4‬‬

‫‪47‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫اﺳﺘﺨﻮان‬

‫‪+‬‬

‫‪43‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪11‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪1095‬‬

‫‪P5‬‬

‫‪27‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات‬

‫‪+‬‬

‫‪18‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪8‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪812‬‬

‫‪P6‬‬

‫‪58‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪+‬‬

‫‪12‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪5‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪892‬‬

‫‪P7‬‬

‫‪27‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫اﺳﺘﺨﻮان‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪6‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪6‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪1170‬‬

‫‪P8‬‬

‫‪16‬‬

‫زن‬

‫ﻗﻔﺴﻪ ﺳﻴﻨﻪ‬

‫‪+‬‬

‫‪41‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪-‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪120‬‬

‫‪P9‬‬

‫‪19‬‬

‫زن‬

‫ﺷﺎﻧﻪ‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪9‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪4‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪370‬‬

‫‪P10‬‬

‫‪13‬‬

‫زن‬

‫ﺗﻴﺒﻴﺎ‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪35‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪4‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪1028‬‬

‫‪P11‬‬

‫‪25‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﺗﻴﺒﻴﺎ‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪+‬‬

‫‪29‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪10‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪510‬‬

‫‪P12‬‬

‫‪15‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫اﺳﭙﻴﻨﺎل‬

‫‪+‬‬

‫‪53‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪-‬‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪180‬‬

‫‪P13‬‬

‫‪14‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات‬

‫‪+‬‬

‫‪60‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪VAC-IME‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪480‬‬

‫‪P14‬‬

‫‪16‬‬

‫زن‬

‫ﻟﮕﻦ‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪9‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪VAC-IME‬‬

‫‪8‬‬

‫ﻣﺮده‬

‫‪610‬‬

‫‪P15‬‬

‫‪16‬‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﺷﺎﻧﻪ‬

‫‪+‬‬

‫‪-‬‬

‫‪5‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‬

‫‪EVAIA‬‬

‫‪8‬‬

‫زﻧﺪه‬

‫‪481‬‬

‫* ﺑﻴﺶ از ‪ %10‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري رﻧﮓ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪ IHC‬را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ ** ،‬ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %10‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري رﻧﮓ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪ IHC‬را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ *** ،‬از زﻣﺎن ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﺎ اﺗﻤﺎم زﻣﺎن ﭘﻲﮔﻴﺮي )روز(‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪164‬‬

‫زﻫﺮا ﺑﺎﻗﺮي ﺣﺴﻴﻦ آﺑﺎدي و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﺑﺎﻓﺖ ﺗﻮﻣﻮري ﺑﺎ اﻳﺰوﺗﺎﻳﭗ ‪ IgG1‬آﻧﺰﻳﻢ ﮔﻠﻮﻛﺰ اﻛﺴﻴﺪاز‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :4-‬ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ p53‬در ﺑﺎﻓﺖ ﺗﻮﻣﻮر ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺣﻀﻮر ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‬

‫آﺳﭙﺮژﻳﻠﻮس ﻧﻴﺠﺮ )ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻨﻔﻲ(‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﻣﻨﻔﻲ اﻳﺰوﺗﺎﻳﭗ ‪ IgG1‬را در ﺑﺎﻓﺖ‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ p53‬را در ﻫﺴﺘﻪ اﻛﺜﺮ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬در ﺗﻤﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي رﻧﮓﺷﺪه ﻫﻴﭻ رﻧﮓ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‬

‫ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻴﻠﻴﻦ‪×400 ،‬‬

‫دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي زﻣﻴﻨﻪ‪ :‬ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻴﻠﻴﻦ‪×400 ،‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :5-‬ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Ki67‬در ﺑﺎﻓﺖ ﺗﻮﻣﻮر ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺣﻀﻮر‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬ ‫ﺷﻜﻞ‪ :2-‬ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ CD99‬در ﺑﺎﻓﺖ ﺗﻮﻣﻮري ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪ .‬وﺟﻮد ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪Ki67‬‬

‫را در ﻫﺴﺘﻪ اﻛﺜﺮ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ‬

‫ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻴﻠﻴﻦ‪×400 ،‬‬

‫‪ CD99‬در ﻏﺸﺎء ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻴﻠﻴﻦ‪×400 ،‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬ ‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬اﻟﮕﻮي ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ CD99, Ki67, p53‬و‬

‫‪Fli-1‬‬

‫در ‪ 15‬ﺑﻠﻮك ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺑﺎ روش اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻏﺸﺎﻳﻲ ‪ CD99‬ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫روﺗﻴﻦ ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ اﺳﺖ‪16.‬و‪13‬و‪ 12‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر ‪ CD99‬را در‬ ‫ﺻﺪ درﺻﺪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪CD99‬‬

‫در درﺻﺪ‬

‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪاي از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻈﻴﺮ ‪،lymphoblastic lymphoma‬‬ ‫‪،poorly differentiated synovial sarcoma ،rhabdomyosarcoma‬‬ ‫‪ mesenchymal chondrosarcoma‬ﻛﻪ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬ ‫‪17-19‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬در ﻏﺎﻟﺐ ﻓﻴﻮژن‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :3-‬ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬در ﺑﺎﻓﺖ ﺗﻮﻣﻮري ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‪ .‬وﺟﻮد ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ دارﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ Fli-1‬را در ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻴﻠﻴﻦ‪×1000 ،‬‬

‫‪ EWS/Fli-1‬در ﺑﻴﺶ از ‪ 80‬درﺻﺪ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺣﻀﻮر‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫در ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ‬ ‫‪ Hossein-Abadi‬و ‪Fli-1‬‬ ‫‪CD99 ،Ki67 ،p53 Z.‬‬ ‫ﻫﺎي‬ ‫‪Bagheri‬‬ ‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‪et‬‬ ‫ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻴﺎن ‪al.‬‬

‫‪2‬و‪1‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪ Fli-1‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺎرﻛﺮ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻓﺘﺮاﻗﻲ‬

‫دارد‪.‬‬

‫‪EWS/PNET‬‬

‫‪16‬‬

‫‪165‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪن آﻣﺎري اﺧﺘﻼف ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﭘﺲ از ﻓﻮت‬

‫از ﺳﺎﻳﺮ اﻧﻮاع ﺑﺪﺧﻴﻤﻲﻫﺎ ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در‬

‫ﺗﻤﺎم ﺑﻴﻤﺎران وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺣﺘﻤﺎل اﻳﻦﻛﻪ ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻴﺰان‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺣﻀﻮر ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬ﻧﻴﺰ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻳﻮوﻳﻨﮓ‬

‫ﺑﺪﺧﻴﻤﻲ ﺗﻮﻣﻮر و ﻃﻮل ﻋﻤﺮ را در ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﺪ ﻣﻄﺮح‬

‫ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ از ﻫﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر زﻳﺮ ‪ 20‬ﺳﺎل رﻧﮓآﻣﻴﺰي‬

‫‪p53‬‬

‫ﭘﻠﻲﻛﻠﻮﻧﺎل ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﻧﺎﺣﻴﻪ ‪ c‬ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬

‫ﺷﺶ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻨﻔﻲ و دو ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ اﻳﻦ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ را در ﻫﺴﺘﻪﻫﺎي ﺳﻠﻮلﻫﺎي‬

‫ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل رﻧﮓآﻣﻴﺰي ‪ p53‬ﭘﻨﺞ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺜﺒﺖ و دو ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻨﻔﻲ‬

‫ﺗﻮﻣﻮري در ﺳﻴﺰده ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﭘﺎﻧﺰده ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮﻣﻮري ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮارد اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن ‪ p53‬در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ‬

‫ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎن ‪ Fli-1‬را در ‪ 71‬ﺗﺎ ‪ 84‬درﺻﺪ از‬

‫ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل‪ ،‬ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻋﺪم‬

‫ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮارد اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺎن ‪ p53‬در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﺣﻀﻮر ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Fli-1‬در درﺻﺪي از ‪EWS/PNET‬ﻫﺎ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪدﻟﻴﻞ‬

‫ﺳﺎل‪ ،‬ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ‬

‫‪EWS/ERG‬‬

‫اﻳﻦﻛﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ﺑﺎﻻي ‪ p53‬و ﻋﺪم ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ درﻣﺎن و ﻛﺎﻫﺶ‬

‫‪DO7‬‬

‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺟﻬﺖ اﺛﺒﺎت‬

‫ﺑﻴﺎن اﻓﺰاﻳﺶﻳﺎﻓﺘﻪ ‪ p53‬را در ‪ 43‬درﺻﺪ )‪ (11‬و ‪ 66/6‬درﺻﺪ )‪(25‬‬

‫اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﻻ ﻻزم اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ﺗﻮﻣﻮر ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎن‬

‫ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار ﻫﺴﺘﻪاي ‪ Ki67‬ﻏﻴﺮﻫﻴﺴﺘﻮﻧﻲ اﺳﺖ و ﺑﻴﺎن آن ﺑﺎ ﭼﺮﺧﻪ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ‪ p53‬را در ‪ 14‬درﺻﺪ )‪ (9‬و ‪ 11‬درﺻﺪ )‪ (10‬و ‪ 13‬درﺻﺪ‬

‫در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Ki67‬در ﺳﻠﻮلﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻜﺜﻴﺮ‬

‫ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﭘﺎراﻓﻴﻨﻲ ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﮔﺰارش ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪EWS/ETV1‬‬

‫ﺣﻀﻮر اﻧﻮاع ﻧﺎدر ﻓﻴﻮژن از ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫‪24‬و‪23‬‬

‫داﻧﺴﺖ‪.‬‬

‫‪20-22‬و‪16‬‬

‫و‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫‪G1‬‬

‫ﺳﻴﻜﻞ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲﺷﻮد و در ﻓﺎزﻫﺎي‬

‫)‪ (15‬ﺗﻮﻣﻮر ﻳﻮوﻧﻴﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ .‬در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺎن‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ در اواﺳﻂ ﻓﺎز‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ p53‬ﺑﺎ ﻋﺪم ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ درﻣﺎن و ﻛﺎﻫﺶ‬

‫‪G2, S‬‬

‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻤﺎر ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ‪15.‬و‪ 9-11‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ‬

‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻓﻮق ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Ki67‬را ﺑﻪﺷﺎﺧﺼﻲ ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬

‫‪p53‬‬

‫رﺷﺪ و ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫ﻛﺴﺐ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺘﻔﺎوت در‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Ki67‬در ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﻣﻮري ﻧﻪ ﺗﻮﻣﻮر از ﭘﺎﻧﺰده ﺗﻮﻣﻮر‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻴﻤﺎران از ﻧﻈﺮ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮوهﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ‪ Ki67‬را در ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲدار آﻣﺎري ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن اﻓﺰاﻳﺶﻳﺎﻓﺘﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬ ‫‪25‬‬

‫و ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺎن آن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و در ﻓﺎز‬

‫‪M‬‬

‫‪28‬و‪27‬و‪11‬و‪10‬‬

‫ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻲرﺳﺪ‪.‬‬

‫‪26‬‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ‬

‫ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﻮﻣﻮر‪ ،‬زﻣﺎن ﻣﺮاﺟﻌﻪ و ﻧﺤﻮه درﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﮔﺰارش ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎﺿﺮ ﻫﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل و ﻫﻔﺖ ﺑﻴﻤﺎر در‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ ،Amir‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲداري آﻣﺎري ﺑﻴﻦ ﺑﻴﺎن ‪ p53‬و‬

‫ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮدﻳﻢ‪ 11.‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻟﮕﻮي ﺑﻴﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪،Ki67 ،p53‬‬

‫ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﻃﻮل ﻋﻤﺮي ﻧﺰدﻳﻚ‬

‫‪ Fli-1‬و ‪ CD99‬در ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ در اﻳﺮان ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦﺑﺎر‬

‫ﺑﻪ دو ﺑﺮاﺑﺮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ اﺧﺘﻼف آﻣﺎري ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﻴﻦ‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻘﺶ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ p53‬و ‪ Ki67‬را در‬

‫دو ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻣﺮز ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪن ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ‪ ،‬و‬

‫اﻳﺠﺎد و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻳﻦ ﮔﺮوه از ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎ ﻣﻄﺮح ﻛﺮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﭘﻨﺞ ﺑﻴﻤﺎر زﻧﺪه در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي ﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﻫﻢزﻣﺎن ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦﻫﺎي ‪ Fli-1‬و‬

‫ﺳﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ﺑﻴﻤﺎر در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل‬

‫ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻳﻮوﻳﻨﮓ ﺳﺎرﻛﻮﻣﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Ki67‬‬

‫‪CD99‬‬

‫را‬

‫‪References‬‬ ‫‪3. Carvajal R, Meyers P. Ewing's sarcoma and primitive‬‬ ‫‪neuroectodermal family of tumors. Hematol Oncol Clin North Am‬‬ ‫‪2005;19(3):501-25, vi-vii.‬‬ ‫‪4. Carpentieri DF, Qualman SJ, Bowen J, Krausz T, Marchevsky A,‬‬ ‫‪Dickman PS; Cancer Committee, College of American‬‬

‫‪1. Riggi N, Stamenkovic I. The Biology of Ewing sarcoma. Cancer‬‬ ‫‪Lett 2007;254(1):1-10. Epub 2007 Jan 23.‬‬ ‫‪2. de Alava E, Gerald WL. Molecular biology of the Ewing's‬‬ ‫‪sarcoma/primitive neuroectodermal tumor family. J Clin Oncol‬‬ ‫‪2000;18(1):204-13.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

Frequent expression of p53, Ki67, CD99 and Fli-1 proteins ‫ ﻫﻤﻜﺎران‬in ‫ و‬paraffin-embedded tissues of Ewing sarcoma

Pathologists. Protocol for the examination of specimens from pediatric and adult patients with osseous and extraosseous ewing sarcoma family of tumors, including peripheral primitive neuroectodermal tumor and ewing sarcoma. Arch Pathol Lab Med 2005;129(7):866-73. 5. Bacci G, Longhi A, Briccoli A, Bertoni F, Versari M, Picci P. The role of surgical margins in treatment of Ewing's sarcoma family tumors: experience of a single institution with 512 patients treated with adjuvant and neoadjuvant chemotherapy. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2006;65(3):766-72. Epub 2006 Apr 19. 6. Christie L, Lang S. Pathology of common childhood tumours. Surgery (Oxford) 2005;23:310-31. 7. Kusafuka T, Fukuzawa M, Oue T, Komoto Y, Yoneda A, Okada A. Mutation analysis of p53 gene in childhood malignant solid tumors. J Pediatr Surg 1997;32(8):1175-80. 8. Oren M. Decision making by p53: life, death and cancer. Cell Death Differ 2003;10(4):431-42. 9. Abudu A, Mangham DC, Reynolds GM, Pynsent PB, Tillman RM, Carter SR, et al. Overexpression of p53 protein in primary Ewing's sarcoma of bone: relationship to tumour stage, response and prognosis. Br J Cancer 1999;79(7-8):1185-9. 10. de Alava E, Antonescu CR, Panizo A, Leung D, Meyers PA, Huvos AG, et al. Prognostic impact of P53 status in Ewing sarcoma. Cancer 2000;89(4):783-92. 11. Amir G, Issakov J, Meller I, Sucher E, Peyser A, Cohen IJ, et al. Expression of p53 gene product and cell proliferation marker Ki-67 in Ewing's sarcoma: correlation with clinical outcome. Hum Pathol 2002;33(2):170-4. 12. Ambros IM, Ambros PF, Strehl S, Kovar H, Gadner H, SalzerKuntschik M. MIC2 is a specific marker for Ewing's sarcoma and peripheral primitive neuroectodermal tumors. Evidence for a common histogenesis of Ewing's sarcoma and peripheral primitive neuroectodermal tumors from MIC2 expression and specific chromosome aberration. Cancer 1991;67(7):1886-93. 13. Perlman EJ, Dickman PS, Askin FB, Grier HE, Miser JS, Link MP. Ewing's sarcoma: routine diagnostic utilization of MIC2 analysis: a Pediatric Oncology Group/Children's Cancer Group Intergroup Study. Hum Pathol. 1994 Mar;25(3):304-7. 14. Rajabalian S, Hajializadeh Z, Pooraboli I, Jangi-Aghdam H, Badinloo M. Establishment, characterization, and drug sensitivity of a new Ewing sarcoma cell line (SS-ES-1). J Pediatr Hematol Oncol. 2010 Nov;32(8):e331-7. 15. Huang HY, Illei PB, Zhao Z, Mazumdar M, Huvos AG, Healey JH, et al. Ewing sarcomas with p53 mutation or p16/p14ARF homozygous deletion: a highly lethal subset associated with poor chemoresponse. J Clin Oncol 2005;23(3):548-58. 16. Llombart-Bosch A, Navarro S. Immunohistochemical detection of EWS and FLI-1 proteinss in Ewing sarcoma and primitive neuroectodermal tumors: comparative analysis with CD99 (MIC-2)

100

166

expression. Appl Immunohistochem Mol Morphol 2001;9(3):25560. 17. Riopel M, Dickman PS, Link MP, Perlman EJ. MIC2 analysis in pediatric lymphomas and leukemias. Hum Pathol 1994;25(4):3969. 18. Granter SR, Renshaw AA, Fletcher CD, Bhan AK, Rosenberg AE. CD99 reactivity in mesenchymal chondrosarcoma. Hum Pathol 1996;27(12):1273-6. 19. Devoe K, Weidner N. Immunohistochemistry of small round-cell tumors. Semin Diagn Pathol 2000;17(3):216-24. Review. 20. Folpe AL, Hill CE, Parham DM, O'Shea PA, Weiss SW. Immunohistochemical detection of FLI-1 protein expression: a study of 132 round cell tumors with emphasis on CD99-positive mimics of Ewing's sarcoma/primitive neuroectodermal tumor. Am J Surg Pathol 2000;24(12):1657-62. 21. Mhawech-Fauceglia P, Herrmann FR, Bshara W, Odunsi K, Terracciano L, Sauter G, et al. Friend leukaemia integration-1 expression in malignant and benign tumours: a multiple tumour tissue microarray analysis using polyclonal antibody. J Clin Pathol 2007;60(6):694-700. Epub 2006 Aug 17. 22. Nilsson G, Wang M, Wejde J, Kreicbergs A, Larsson O. Detection of EWS/FLI-1 by Immunostaining. An Adjunctive Tool in Diagnosis of Ewing's Sarcoma and Primitive Neuroectodermal Tumour on Cytological Samples and Paraffin-Embedded Archival Material. Sarcoma 1999;3(1):25-32. 23. Sorensen PH, Lessnick SL, Lopez-Terrada D, Liu XF, Triche TJ, Denny CT. A second Ewing's sarcoma translocation, t(21;22), fuses the EWS gene to another ETS-family transcription factor, ERG. Nat Genet 1994;6(2):146-51. 24. Jeon IS, Davis JN, Braun BS, Sublett JE, Roussel MF, Denny CT, et al. A variant Ewing's sarcoma translocation (7;22) fuses the EWS gene to the ETS gene ETV1. Oncogene 1995;10(6):1229-34. 25. Kavalar R, Pohar Marinsek Z, Jereb B, Cagran B, Golouh R. Prognostic value of immunohistochemistry in the Ewing's sarcoma family of tumors. Med Sci Monit 2009;15(8):CR442-52. 26. Gerdes J, Lemke H, Baisch H, Wacker HH, Schwab U, Stein H. Cell cycle analysis of a cell proliferation-associated human nuclear antigen defined by the monoclonal antibody Ki-67. J Immunol 1984;133(4):1710-5. 27. López-Guerrero JA, Machado I, Scotlandi K, Noguera R, Pellín A, Navarro S, et al. Clinicopathological significance of cell cycle regulation markers in a large series of genetically confirmed Ewing's sarcoma family of tumors. Int J Cancer 2011;128(5):113950. doi: 10.1002/ijc.25424. 28. Pitak-Arnnop P, Bellefqih S, Bertolus C, Chaine A, Dhanuthai K, Gruffaz F, et al. Ewing's sarcoma of jaw bones in adult patients: 10-year experiences in a Paris university hospital. J Craniomaxillofac Surg 2008;36(8):450-5. Epub 2008 Jul 31.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 3, June 2011: 161-167

The frequency of p53, Ki67, CD99 and Fli-1 protein expression in paraffinembedded tissue blocks in Ewing’s sarcoma

Abstract Zahra Bagheri Hossein-Abadi MSc.1 Saeed Rajabalian MSc.2* Behjat Kalantari-Khandani MD.3 Fateme Poya MSc.4 Masoud Saleh Moghaddam PhD.1 Batool Motamedi MSc.4 1- Department of Biochemistry, Payame Noor University, Mashhad, Iran. 2- Medical Science University of Kerman, Kerman Neuroscience Research Center, Kerman, Iran. 3- Department of Oncology, Medical Science University of Kerman, Kerman, Iran. 4- Department of Anatomy, Medical Science University of Kerman, Kerman, Iran.

Received: February 21, 2011 Accepted: March 16, 2011

Background: Ewing sarcoma family tumors (ESFTs) are among the most malignant tumors in children and young adults. ESFTs include Ewing sarcoma (ES) and peripheral primitive neuroectodermal tumors (pPNETs). As there seemed to be few studies on the molecular biology of ESFTs, we investigated the frequency of CD99, Ki67, p53 and Fli1 protein expression in 15 Iranian patients with ESFTs. In addition, the correlation between expression rate of these proteins and various clinical factors, including age, sex and survival was computed. Methods: The expression of the aforesaid proteins was studied by immunohistochemistry in formalin-fixed and paraffin-embedded blocks of 15 ESFTs specimens. Stained sections were classified according to the percentage of stained tumor cells. Results: The results showed the membrane expression of CD99 protein in all of the specimens. The nuclear expression of Fli-1 protein was observed in 86.7% and the overexpression of p53 nuclear protein was seen in 53.3% of the specimens. The expression rate of Ki67 protein was 60%. Although a significant correlation was not shown between the expression levels of Ki67, p53 or Fli-1 proteins with age, sex or survival of the patients, there was a significant correlation between expression levels of p53 and Ki67 proteins (P=0.003). Conclusion: The results underline the role of p53 and Ki67 proteins in the development and progression of ESFTs and suggest the simultaneous immunohistochemical staining of Fli-1 and CD99 proteins for the diagnosis of ESFTs. Keywords: CD99, Ewing sarcoma, Fli-1, immunohistochemistry, Ki67, p53.

Corresponding author: Kerman Neuroscience Research Center, Jahad Blvd., Ebn Sina Ave., Kerman, Iran. Tel: +98-341-2264196 email: Srajabalian@yahoo.com

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ‬

‫ﻣﺎﻳﻊ‪168‬‬ ‫ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﻲ‪-178‬‬ ‫روشﺧﺮداد ‪،1390‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪،3‬‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران ‪، 69‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫داﻧﺸﻜ‬ ‫)‪(RP-HPLC‬‬ ‫‪ MNGIE‬ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻼﺳﻤﺎ در‬ ‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و‬ ‫‪TP‬ﺪهﮔﻠﺒﻮل‬ ‫ﻣﺠﻠﻪآﻧﺰﻳﻢ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ در ﺑﻴﻤﺎران ‪MNGIE‬‬ ‫ﺑﻪروش ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺎ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺎﻻ‪ -‬ﻓﺎز ﻣﻌﻜﻮس )‪(RP-HPLC‬‬

‫‪2‬‬

‫ﺷﻬﻼ رﺿﺎﻳﻲ‪ ،1‬ﻣﺴﻌﻮد ﺻﺎﻟﺤﻲﭘﻮر‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز‬

‫‪1‬‬

‫اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﻲ‬

‫ﺻﻔﻮرا ورداﺳﺒﻲ ﺟﻮﻳﺒﺎري‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/07/13 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/12/04 :‬‬

‫)‪(TP‬‬

‫‪Mitochondrial‬‬

‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﺗﻴﻤﻴﻦ را ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫)‪ NeuroGastroIntestinal Encephalomyopathy (MNGIE‬ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎري اﺗﻮزوﻣﻲ ﻣﻐﻠﻮب اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺟﻬﺶ در‬

‫‪1‬‬

‫ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻧﻔﻴﺴﻲ‪ ،3‬ﻣﺤﻤﻮد دوﺳﺘﻲ‬

‫ژن ﻫﺴﺘﻪاي ‪ ،TP‬از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﺷﺪﻳﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ و ﺗﺠﻤﻊ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ در ﭘﻼﺳﻤﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﻦ‬

‫‪1‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎري در ﻣﺮاﺣﻞ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻓﺮاد ﻣﺸﻜﻮك ﺑﻪ ‪ MNGIE‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز در‬

‫‪*1‬‬

‫ﺗﻘﻲ ﮔﻠﻤﺤﻤﺪي‬

‫ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻘﺪار ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ارزش ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ دارﻧﺪ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬روشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪﺣﺎل‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز و ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ از ﺳﺮﻋﺖ‪ ،‬دﻗﺖ و‬ ‫ﺻﺤﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻴﻤﺎران داراي ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻠﻮم‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﭘﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫‪MNGIE‬‬

‫و اﻓﺮاد ﻛﻨﺘﺮل را ﺑﻪ روش‬

‫‪RP-HPLC‬‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ روش اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﮔﺮوه ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب داﺧﻠﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬در ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎي اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻴﺶ از ﺳﻪ ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮل ﺑﺮ ﻟﻴﺘﺮ و در اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬

‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪،‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﺣﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %5‬اﻓﺮاد ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻮد‬

‫اﻳﺮان‪.‬‬

‫)‪ 14±4nmol/h/mg‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ 525±165nmol/h/mg‬ﺑﺎ ‪ .(P<0/05‬اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻳﻚ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻗﻄﻌﻲ را ﺑﺮ اﺳﺎس‬ ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻳﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﻳﺎ ﻫﺮ دو اراﻳﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻣﺎ‬

‫*‬

‫ﻳﻚ روش ﺳﺮﻳﻊ و دﻗﻴﻖ را ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﺑﻪروش‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻗﺪس‪،‬‬

‫ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه‬

‫‪RP-HPLC‬‬

‫در اﻳﺮان راهاﻧﺪازي ﻛﺮدﻳﻢ و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ‬

‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺮﺟﻌﻲ را ﺑﺮاي ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ و ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ‪ TP‬ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪدﺳﺖ آورﻳﻢ‪.‬‬

‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﻠﻔﻦ‪0912-2974890 :‬‬ ‫‪email: golmoham@sina.tums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز‪ ،‬ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‪.RP-HPLC ،MNGIE ،‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪8‬و‪7‬‬

‫‪Encephalomyopathy‬‬ ‫)‪(MNGIE‬‬

‫‪NeuroGastroIntestinal‬‬

‫‪Mitochondrial‬‬

‫ﻳﻚ اﺧﺘﻼل اﺗﻮزوﻣﻲ ﻣﻐﻠﻮب ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﺧﺘﻼل در ‪DNA‬ي‬

‫ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري )‪ (mtDNA‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1-4‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮد‪.‬‬

‫در ﺳﺎل ‪ Nishino ،1999‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬

‫ﻛﺮوﻣﻮزوﻣﻲ ژن ﻛﺪ ﻛﻨﻨﺪه آﻧﺰﻳﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﻗﺮار دارد‪.‬‬

‫‪7‬‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺟﻬﺶﻫﺎي ژن ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﻮزﻳﮕﻮت ﻳﺎ‬

‫ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﻮﭘﺎﺗﻲ اﺳﻜﻠﺘﻲ‪ -‬ﭼﺸﻤﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪريﻫﺎي ﻏﻴﺮ‬

‫‪TdRPase‬‬

‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ و ﻛﺒﺪ‬

‫در ﺳﺎل ‪ 1976‬اوﻟﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎر‬

‫‪(Congenital oculoskeletal myopathy with‬‬

‫)‪ abnormal muscle and liver mitochondria‬ﺗﻮﺳﻂ‬

‫‪Okamura‬‬

‫ﻫﺘﺮوزﻳﮕﻮت ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻧﺰﻳﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز )‪ (EC2.4.2.4‬ﻳﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ اﺧﺘﺼﺎري‬ ‫)‪(PD-ECGF‬‬

‫‪TP‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢﭼﻮن‬

‫‪Platelet-Derived‬‬

‫‪ Endothelial Cell Growth Factor‬و ‪ Gliostatin‬ﻧﻴﺰ‬ ‫‪9‬‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1994‬ﺑﺮ روي ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ‪ Nishino‬ﻳﻌﻨﻲ‬

‫ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﻳﻚ آﻧﺰﻳﻢ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻜﻲ و‬

‫ﺗﻮاﻓﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‪ 5.‬آﻣﺎر دﻗﻴﻘﻲ از ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري در‬

‫اﺳﺎﺳﺎً ﻛﺎﺗﺎﺑﻮﻟﻴﻚ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ )و داﻛﺴﻲﻳﻮرﻳﺪﻳﻦ(‬

‫دﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻧﮋادﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺮدم ﻛﺮاﻧﻪﻫﺎي‬

‫را در ﺑﺎﻓﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﺑﻪ ‪-2‬داﻛﺴﻲ‪-D‬رﻳﺒﻮز‪--1‬ﻓﺴﻔﺎت و ﺑﺎز ﺗﻴﻤﻴﻦ )و‬

‫ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ‪ ،‬اروﭘﺎي ﻏﺮﺑﻲ‪ ،‬ﺟﺎﻣﺎﻳﻴﻜﺎ‪ ،‬اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ‪ ،‬ژاﭘﻦ و ﻧﻴﺰ ﻳﻬﻮدﻳﺎن اﻳﺮاﻧﻲ و‬

‫ﻳﻮراﺳﻴﻞ( ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬واﻛﻨﺶ از ﻧﻈﺮ ﺗﺮﻣﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﻳﺮ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫آﺷﻜﻨﺎزي دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 6.‬در ﺳﺎل ‪ Hirano ،1998‬ﺟﺎﻳﮕﺎه‬ ‫ﻛﺮوﻣﻮزوﻣﻲ ﺑﻴـﻤﺎري ‪ MNGIE‬را در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺮوﻣﻮزوﻣﻲ‬

‫‪22q13.32-qter‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪3‬‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﻛﺎﺗﺎﺑﻮﻟﻴﻚ ﻏﺎﻟﺐ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺰﻳﻢ‬

‫‪TP‬‬

‫ﺣﺎوي ‪482‬‬

‫اﺳﻴﺪآﻣﻴﻨﻪ و ﺑﻪﺻﻮرت داﻳﻤﺮ وﺟﻮد دارد‪ .‬داﻳﻤﺮ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز از‬

‫ﺷﻬﻼ رﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫دو زﻳﺮ واﺣﺪ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ‪ 45kDa‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 7.‬ژن‬ ‫‪TP‬‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ )‪ (hTP‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﻮارش‪ ،‬ﭘﻼﻛﺖﻫﺎي ﺧﻮن‪ ،‬ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي‬

‫ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﮔﺮهﻫﺎي ﻟﻨﻔﺎوي‪ ،‬ﺟﻔﺖ‪ ،‬ﻣﻐﺰ‪ ،‬اﻋﺼﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﻃﺤﺎل‪ ،‬ﻣﺜﺎﻧﻪ‪ ،‬رﻳﻪ‬ ‫و ﻟﻨﻔﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد اﻣﺎ در ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ‪ ،‬ﻛﻠﻴﻪ‪ ،‬ﻛﻴﺴﻪ ﺻﻔﺮا‪،‬‬ ‫‪10‬‬

‫در اﺛﺮ ﺟﻬﺶ در ژن‬

‫آﺋﻮرت و ﺑﺎﻓﺖ ﭼﺮﺑﻲ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪169‬‬

‫‪25‬و‪24‬و‪22‬‬

‫ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داروﻫﺎي ﻛﺎﻫﻨﺪه ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎزﺟﺬب ﻛﻠﻴﻮي‬

‫‪ dThd‬و ‪ dUrd‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻏﻠﻈﺖ ‪ dThd‬و ‪ dUrd‬در ﺧﻮن‬ ‫‪7‬‬

‫ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ‪ MNGIE‬ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﻼﻛﺖﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻏﻨﻲ از‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫ﺗﺎ ﺣﺪي‬

‫‪TP‬‬

‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺳﻄﺢ ‪ dThd‬و ‪ dUrd‬ﺧﻮن ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻮﻗﺘﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ و داﻛﺴﻲﻳﻮرﻳﺪﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻧﺎﻗﻞﻫﺎي‬

‫ﻧﻴﻤﻪ ﻋﻤﺮ ﻛﻮﺗﺎه ﭘﻼﻛﺖﻫﺎي اﮔﺰوژن در ﺧﻮن درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه از‬

‫ﻓﺮاواﻧﻲ ﻛﻪ در اﻧﻮاع ﺳﻠﻮلﻫﺎ دارﻧﺪ ﻣﻴﺰان آنﻫﺎ در ﻛﻞ ﺑﺪن اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫‪27‬و‪26‬‬

‫ﭘﺎكﺳﺎزي ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ و ﭘﺎﻳﺪارﺗﺮ اﻳﻦ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ذﺧﺎﻳﺮ ‪) dNTP‬داﻛﺴﻲﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪ‬

‫ﺗﻼشﻫﺎي ﺑﻌﺪي درﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ آﻧﺰﻳﻢ‪ ،‬ﭘﻴﻮﻧﺪ‬

‫ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ در اﻳﻦ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي و ژن درﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪28.‬و‪ 7‬اوﻟﻴﻦ ﺗﻼشﻫﺎ ﺑﺮاي درﻣﺎن از‬

‫ذﺧﺎﻳﺮ اﻧﻮاع ‪ ،Depletion‬ﺣﺬفﻫﺎي ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ و ﺟﻬﺶﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪاي در‬

‫ﻃﺮﻳﻖ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي آﻟﻮژﻧﻴﻚ در ﺳﺎل ‪ ،2006‬ﭼﺸﻢاﻧﺪازﻫﺎي‬

‫‪12‬و‪11‬‬

‫ﺗﺮيﻓﺴﻔﺎتﻫﺎي( ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪرﻳﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ mtDNA‬رخ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪13-16‬‬

‫ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﺮاي درﻣﺎن‬

‫‪MNGIE‬‬

‫‪30‬و‪29‬و‪7‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪.‬‬

‫در‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﻋﻼﻳﻢ‬

‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻋﺪم ﺗﺤﺮك ﻣﻌﺪي‪ -‬رودهاي‪ ،‬ﻛﺎﺷﻜﺴﻲ‪ ،‬اﻓﺘﺎدﮔﻲ ﭘﻠﻚﻫﺎ‬

‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﺧﺘﻼل در‬

‫‪(Progressive‬‬

‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﺲ از ﺗﺠﻤﻊ اﺛﺮات ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ذﺧﺎﻳﺮ‬

‫)‪ ،external ophthalmoplegia‬ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ ﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬ﻟﻮﻛﻮاﻧﺴﻔﺎﻟﻮﭘﺎﺗﻲ‬

‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪي ﺑﺮ ‪ mtDNA‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ‬

‫ﭘﺮاﻛﻨﺪه و ﺷﻮاﻫﺪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﺧﺘﻼل در ﻋﻤﻠﻜﺮد‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ‪ dThd‬و ‪ dUrd‬ﺑﻪ ﺣﺪ ﻧﺮﻣﺎل ﻳﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﺮﻣﺎل ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ‬

‫ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮدن ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺳﻦ ﺣﻤﻠﻪ و‬

‫ﻫﻨﻮز ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺟﻬﺶﻫﺎي ‪mtDNA‬ي ﺳﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺗﺠﻤﻊ‬

‫ﺷﺮوع ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻦ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﺳﻠﻮلﻫﺎي ‪ post- mitotic‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬

‫ﺣﻤﻠﻪ در دﻫﻪ دوم ﻳﺎ ﺳﻮم زﻧﺪﮔﻲ و ﺣﺪود ‪ 19‬ﺳﺎﻟﮕﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ درﻣﺎن ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎري آﻏﺎز ﺷﻮد ﺗﺎ از آﺳﻴﺐ‬

‫ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺰﻣﻦ و ﭘﻴﺶروﻧﺪه در اواﻳﻞ ﺑﺰرگﺳﺎﻟﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺮگ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪرﻳﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد و ﻋﻮارض ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﻪﺷﺪت‬

‫)‪ (Ptosis‬و ﻓﻠﺞ ﭘﻴﺶ روﻧﺪه ﻋﻀﻼت ﺧﺎرﺟﻲ ﭼﺸﻢ‬

‫ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري‪.‬‬

‫‪17-19‬‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺎ ﺳﻦ ‪ 37‬ﺳﺎﻟﮕﻲ ﻓﻮت ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 5.‬در ﻫﻤﻪ ﺑﻴﻤﺎران‬ ‫ﻫﻤﻮزﻳﮕﻮت ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺟﻬﺶﻫﺎي ژن‬

‫‪TP‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫ﻧﺎﺗﻮانﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﻤﺎري ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آن را ﺑﻪ ﺣﺪ‬

‫ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣﻄﻤﺌﻦﺗﺮﻳﻦ راه ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري ﺳﻨﺠﺶ‬ ‫‪TP‬‬

‫‪7‬‬

‫در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر اﺳﺖ‪ .‬در اﻓﺮاد‬

‫ﻫﺘﺮوزﻳﮕﻮت ﻧﻴﺰ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﺑﻪ ‪ %30‬اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﻣﻲرﺳﺪ‪ 7.‬ﺑﻪﻋﻼوه‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع ﻋﻠﻮم ﭘﺎﻳﻪ و ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﻮده و در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ ﺗﻬﺮان و در ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 87‬و ‪ 88‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺰان داﻛﺴﻲﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ )‪ (dThd‬و داﻛﺴﻲﻳﻮرﻳﺪﻳﻦ )‪ (dUrd‬ﭘﻼﺳﻤﺎ و‬

‫ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‪ :‬ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻮاد ﻣﺎ از ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻴﮕﻤﺎي آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻧﺪ و‬

‫ادرار ﺑﻴﻤﺎران ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺷﺎﺧﺼﻲ ﺑﺮاي ﻣﻴﺰان‬

‫ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪:Ethylene Diamine Tetra-Acetate (EDTA) :‬‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ و ﻳﻮرﻳﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ و ادرار در‬

‫ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم از آن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺿﺪ اﻧﻌﻘﺎد ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﺧﻮن ﺗﺎم‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫‪TP‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻫﻤﻮزﻳﮕﻮت ﺑﻪﻣﻴﺰان ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي ﺑﺎﻻﺳﺖ‪.‬‬

‫‪20-23‬‬

‫ﭼﻮن ﺗﺠﻤﻊ‬

‫و ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 0/1‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻛﻠﺮﻳﺪ آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﺮد‪.‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ ‪ dThd‬و ‪ dUrd‬ﺳﻤﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎي ﺧﻮن‬

‫‪ :KHCO3‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 10‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻛﻠﺮﻳﺪ آﻣﻮﻧﻴﻮم‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﺑﺘﺪا‬

‫ﺳﺮد‪ :NH4Cl .‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 155‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻛﻠﺮﻳﺪ‬

‫ﺗﻼشﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪﻫﺎي ﻣﺎزاد ﺧﻮن از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﻮدﻳﺎﻟﻴﺰ‬

‫آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﺮد‪ :Dithiothreitol .‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻏﻠﻈﺖ ‪ dThd‬در ﻃﻲ دﻳﺎﻟﻴﺰ‬

‫ﻣﺤﻠﻮل واﻛﻨﺸﻲ‪ :Thymidine .‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ دو ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ‬

‫و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از آن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ ﺳﻄﺢ‬

‫ﻣﺤﻠﻮل واﻛﻨﺸﻲ و ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 500 ،100 ،50 ،20 ،10 ،5 ،1‬و‬

‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺑﺎزﺟﺬب آنﻫﺎ ﺑﻪﻣﻘﺪار ﻗﺒﻞ از دﻳﺎﻟﻴﺰ ﺑﺮ‬

‫‪ 1000‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺎرﺟﻲ در ‪.HPLC‬‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان درﻣﺎن اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪170‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ‪ TP‬ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ در ﺑﻴﻤﺎران ‪ MNGIE‬ﺑﻪروش ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﺎﻳﻊ‬

‫)‪(RP-HPLC‬‬

‫‪ :HClO4‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 0/5‬ﻣﻮﻻر ﺑﺮاي دﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻪ ﻛﺮدن ﭘﻼﺳﻤﺎ و ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ‬

‫ﺑﺪون ﭘﻼﺳﻤﺎ( ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺮ ‪ PBS‬ﻛﻪ ‪ pH‬آن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 7/4‬ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻳﻚ ﺑﻪ‬

‫ﻫﺸﺖ ﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻒ واﻛﻨﺶ‪.‬‬

‫ﻳﻚ ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﺷﺪ‪ .‬دو ﺳﻬﻢ از ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﻓﻮق ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﺣﺎوي‬

‫‪ :Acetic acid‬ﻣﺤﻠﻮل ‪ %0/2‬آن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك در ‪.HPLC‬‬

‫ﻳﻚ ﺳﻬﻢ از ﻣﺤﻠﻮل ‪ Ficoll-Hypaque‬ﺑﻪﺻﻮرت ﻗﻄﺮهﻗﻄﺮه اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‬

‫‪ :Acetonitrile‬ﻣﺤﻠﻮل ‪ %7‬آن ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك در ‪.HPLC‬‬

‫و ﮔﺮادﻳﺎن ﺣﺎﺻﻞ در ‪ 1000rpm‬ﺑﻪﻣﺪت ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ و در ‪4 C‬‬

‫‪ :Na2HPO4‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 9/2‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺎﻓﺮ ‪.PBS‬‬

‫ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶ ﺳﻔﻴﺪ )ﺑﺎﻓﻲ ﻛﻮت ﺣﺎوي ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ( ﺑﻴﻦ‬

‫‪ :NaH2PO4‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 1/3‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺎﻓﺮ ‪.PBS‬‬

‫دو ﻻﻳﻪ ﺷﻔﺎف ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﺳﻤﭙﻠﺮ ﺟﺪا ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻠﺮﻳﺪ آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﺮد ﺑﻪ‬

‫‪ :NaCl‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 140‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺎﻓﺮ ‪.PBS‬‬

‫ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﻟﻴﺰ ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ‬

‫‪ :K3PO4‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 35‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺤﻠﻮل واﻛﻨﺸﻲ و ﺑﺎﻓﺮ ﻟﻴﺰ‬

‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﻮﺟﻮد در آن اﻓﺰوده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺤﻠﻮل ﻓﻮق در ‪ 1500rpm‬و‬

‫ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪروش ﺳﻮﻧﻴﻜﺎﺳﻴﻮن‪ :Standard Protein .‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪،10‬‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ در ‪ 4 C‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ دور رﻳﺨﺘﻪ‬

‫‪ 90 ،80 ،70 ،60 ،50 ،40 ،30 ،20‬و ‪ 100‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ‬

‫ﺷﺪه و ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎ ﺳﻪ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ‪ PBS‬ﺗﻜﺮار ﺷﺪ‪ .‬رﺳﻮب ﺣﺎﺻﻞ در‬

‫ﻣﻨﺤﻨﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در روش ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺮادﻓﻮرد‪100 :CBB G250 .‬‬

‫ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ‬

‫ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم آن ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺮادﻓﻮرد‪:Ficoll-Hypaque .‬‬

‫ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻣﻨﺠﻤﺪ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ دو روش ﺷﻮك ﺳﺮﻣﺎﻳﻲ و‬

‫ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ 50 :Ethanol .‬ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ از ﻣﺤﻠﻮل‬

‫ﺳﻮﻧﻴﻜﺎﺳﻴﻮن ﻟﻴﺰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در روش ﺷﻮك ﺳﺮﻣﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ در ازت ﻣﺎﻳﻊ‬

‫‪ %90‬آن ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺮادﻓﻮرد‪ 100 :H3PO4 .‬ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ از‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ‪ 30‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺳﻪ ﺑﺎر‬

‫ﻣﺤﻠﻮل ‪ %85‬آن ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺮادﻓﻮرد‪.‬‬

‫ﺗﻜﺮار ﺷﺪ‪ .‬در روش ﺳﻮﻧﻴﻜﺎﺳﻴﻮن ‪ 500‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﺳﺮد ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ‬

‫‪ :2-thio-6-azauridine‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 50‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫داﺧﻠﻲ در ‪.HPLC‬‬

‫‪PBS‬‬

‫ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در رﺳﻮب‬

‫ﻓﺴﻔﺎت ﺑﺎ ‪ pH=7/4‬ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻓﺰوده ﺷﺪه و ﺳﻮﻧﻴﻜﺎﺳﻴﻮن ﺑﻪﻣﺪت ‪30‬‬ ‫دﻗﻴﻘﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﺮﻣﺎي ﺛﺎﺑﺖ و در آب ﻳﺦ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ از‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﺧﻮنﮔﻴﺮي از ﭼﻬﺎر ﺑﻴﻤﺎر )ﺳﻪ ﻣﺮد و ﻳﻚ زن( ﻣﺸﻜﻮك‬

‫ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻟﻴﺰ ﺷﺪه در ‪ ،6000rpm‬در ‪ 4 C‬و ﺑﻪﻣﺪت ‪20‬‬

‫ﺑﻪ ‪ MNGIE‬در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن دﻛﺘﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ‪ 25‬ﺗﺎ ‪ 35‬ﺳﺎل‬

‫دﻗﻴﻘﻪ ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ ﺑﻪﺻﻮرت ﭼﻨﺪ ‪ Aliquot‬ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫و ‪ 9‬ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺴﻴﺖ در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ‪ 25‬ﺗﺎ‬

‫‪31‬و‪30‬‬

‫‪ 35‬ﺳﺎل ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ )اﻟﺒﺘﻪ ﺳﻦ و ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻫﻴﭻﻳﻚ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺗﺎم ﺑﻪروش )‪ :Bradford (BF‬از ﻳﻚ ‪ Aliquot‬ﺣﺎﺻﻞ‬

‫آﻧﺰﻳﻢ ‪ TP‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﺪارﻧﺪ( و ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﻣﺎدرزادي‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ و ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪﻫﺎ ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ 5ml‬ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از‬

‫‪EDTA‬‬

‫ﺑﻪروش ﺑﺮادﻓﻮرد و ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ در ‪ -70 C‬ﻓﺮﻳﺰ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﻪروش‬ ‫ﻣﻌﺮف‬

‫‪BF‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬

‫و ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 90 ،80 ،70 ،60 ،50 ،40 ،30 ،20 ،10‬و‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺿﺪ اﻧﻌﻘﺎد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي‬

‫‪ 100‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر از ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ 10 .‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ از ﻫﺮ‬

‫ﻣﺤﺘﻮي ﺧﻮن ﺑﻪ ﻓﻼﺳﻚ ﻳﺦ ﻣﻨﺘﻘﻞ و ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺗﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪30‬‬

‫‪BF‬‬

‫‪31‬و‪30‬‬

‫ﻳﻚ از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ از ﻣﻌﺮف‬

‫اﻓﺰوده ﺷﺪه و ﺟﺬب ﻧﻮري در ‪ 595‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﭘﺲ از دو دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺮاﺋﺖ‬

‫دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﻼﺳﻤﺎ‪ :‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ در ‪ 3500rpm‬و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ در‬ ‫دﻣﺎي ‪ 4 C‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺟﺪا ﻛﺮدن ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ )ﭘﻼﺳﻤﺎ( ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻨﺤﻨﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد رﺳﻢ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آن ﻏﻠﻈﺖ‪-‬‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺠﻬﻮل ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺗﺎم ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻤﭙﻠﺮ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ و رﺳﻮب ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻧﮕﻬﺪاري‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ‪ :TP‬ﻣﺤﻠﻮل واﻛﻨﺸﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻓﺴﻔﺎت‪ ،‬دي‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﺎ اﺳﻴﺪ ﭘﺮﻛﻠﺮﻳﻚ ‪ 0/5‬ﻣﻮﻻر ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻳﻚ ﺑﻪ دو دﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻪ‬

‫ﺗﻴﻮﺗﺮﻳﺘﻮل و ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ و ﻳﻚ ‪ Aliquot‬دﻳﮕﺮ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪﻣﺪت‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﺲ از دﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻪ ﺷﺪن دو ﺑﺎر در ‪ 12500rpm‬و ﺑﻪﻣﺪت‬

‫ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ در ‪ 37 C‬ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬واﻛﻨﺶ ﺑﺎ اﻓﺰودن‬

‫‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﻳﻊ روﻳﻲ )ﭘﻼﺳﻤﺎي دﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻪ( ﺟﺪا ﺷﺪه و‬

‫ﻳﻚ ﺑﺨﺶ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻠﻮﻟﻲ )‪ 100‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ( ﺑﻪ ‪ 200‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل‬

‫‪31‬و‪30‬‬

‫در ‪ -70 C‬ﺟﻬﺖ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ‪ RP-HPLC‬ﻧﮕﻪداري ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪاﺳﺎزي ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴـﺪ‪ :‬رﺳﻮب ﺣﺎﺻـﻞ از ﻣﺮﺣـﻠﻪ ﻗﺒـﻞ )ﺧﻮن‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫واﻛﻨﺸﻲ )ﺣﺠﻢ ﻛﻠﻲ ﻣﺨﻠﻮط واﻛﻨﺸﻲ‪ 300 :‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ( آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬ ‫از زﻣﺎنﻫﺎي ‪ 90 ،75 ،60 ،45 ،30 ،15‬و ‪ 105‬دﻗﻴﻘﻪ‪ 40 ،‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ از‬

‫ﺷﻬﻼ رﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﻣﺤﻴﻂ واﻛﻨﺶ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﺎ اﻓﺰودن ﺑﻪ ‪ 10‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ‪ HClO4‬ﻫﺸﺖ‬

‫‪171‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻮﻻر ﺳﺮد و ﻧﮕﻬﺪاري در ﻳﺦ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ واﻛﻨﺶ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰ ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ در‬

‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ‪ :‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺤﻨﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫‪ ،6000rpm‬در دﻣﺎي ‪ 4 C‬و ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻳﻊ‬

‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ‪ 7/99µmol/L‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‬

‫‪HPLC‬‬

‫)‪ (SD=5/32‬و ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ﻧﻴﺰ‬

‫روﻳﻲ ﺣﺎوي ﺗﻴﻤﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه و ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﻴﺰ‬ ‫‪31‬و‪30‬‬

‫‪ 3/17µmol/L‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬در اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ‬

‫ﻓﺎز ﻣﻌﻜﻮس ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﺎﻟﻴﺰ ‪:HPLC‬‬

‫‪31‬و‪30‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬

‫‪HPLC‬‬

‫ﻣﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺳﺘﻮن ﻓﺎز ﻣﻌﻜﻮس‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬

‫‪HPLC‬‬

‫ﻣﺎ ﺑﻮد )ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻤﺘﺮ از‬

‫)‪ (Alltima C18 rocket, 250mm×4.6 mm, 3µm particle size‬و ﻳﻚ‬

‫‪ (0/5µmol/L‬و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي ﻫﻢ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ‬

‫‪UV‬‬

‫اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎ و ﻧﻤﻮدار اﺳﺘﺎﻧﺪارد و در‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﻃﻮل ﻣﻮج ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ‪ 265nm‬ﺑﻮد‪ .‬ﺟﺪاﺳﺎزي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ از ﺑﻘﻴﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ 2‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎي ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮد ﺑﻴﻤﺎر و ﻳﻚ ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ‬

‫ﻣﻮاد ﺑﻪروش اﻳﺰوﻛﺮاﺗﻴﻚ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﻳﺎن ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك‬

‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺘﻮن ﻛﻤﻜﻲ‬

‫)‪C18, 5µm particle size‬‬

‫‪ (Alltima‬و ﺟﺴﺘﺠﻮﮔﺮ‬

‫‪ 1ml/min‬ﺑﻮد‪ .‬ﻓﺎز ﻣﺘﺤﺮك ﺷﺎﻣﻞ اﺳﻴﺪ اﺳﺘﻴﻚ ‪ %0/2‬و اﺳﺘﻮﻧﻴﺘﺮﻳﻞ ‪%7‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ وﻳﮋه آﻧﺰﻳﻢ ‪ :TP‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫‪TP‬‬

‫در‬

‫ﺑﻮد‪ .‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺎرﺟﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي‬

‫اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ در اﺛﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ 500 ،100 ،50 ،20 ،10 ،5 ،1‬و ‪ 1000‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر ﺗﻬﻴﻪ‬

‫زﻣﺎن رﺳﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 3‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎ و ﻧﻤﻮدار ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﺧﻠﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ‪-2‬ﺗﻴﻮ ‪-6‬آزاﻳﻮرﻳﺪﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در‬

‫آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻓﺮد ﺑﻴﻤﺎر و در ﺷﻜﻞ ‪ 4‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎ و ﻧﻤﻮدار‬

‫ﻏﻠﻈﺖ ‪ 50‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ 10 .‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﺧﻠﻲ‬

‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬

‫ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ )از ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬

‫ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻌﺪ از ﻫﺮ زﻣﺎن از ﻣﻨﺤﻨﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮﺟﻮد‬

‫ﭘﻼﺳﻤﺎ و ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ( و ﻧﻴﺰ ‪ 10‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ اﺳﻴﺪ ﭘﺮﻛﻠﺮﻳﻚ‬

‫در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از رﺳﻢ ﻧﻤﻮدار ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ در‬

‫ﻫﺸﺖ ﻣﻮﻻر ﻧﻴﺰ ﺟﻬﺖ ﻳﻜﺴﺎنﺳﺎزي ﺷﺮاﻳﻂ در ﻫﻤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﻼﺳﻤﺎ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ اﻓﺰوده ﺷﺪ‪ .‬در‬

‫وﻳﮋه آﻧﺰﻳﻢ‬

‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ‪ 20‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ از ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻓﻮق ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬

‫ﺗﺎم در ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﺟﺪول ‪ 1‬آﻧﺎﻟﻴﺰ آﻣﺎري و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬

‫‪ HPLC‬ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ‪ (tR) Retention Time‬آنﻫﺎ ﺑﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ وﻳﮋه آﻧﺰﻳﻤﻲ در دو ﮔﺮوه ﺳﺎﻟﻢ و ﺑﻴﻤﺎر آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺧﺎﻟﺺ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ زﻣﺎن ﺑﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫ﻣﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ وﻳﮋه‬

‫در ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﻨﺘﺮل ‪525±165nmol/h/mg‬‬

‫داﺧﻠﻲ ﺣﺪوداً ﭼﻬﺎر دﻗﻴﻘﻪ و ﺑﺮاي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ‪ 6/5‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫و در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ‪ 14±4nmol/h/mg‬ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ وﻳﮋه‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ :TP‬ﻧﻤﻮدار ﻣﻘﺪار ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻣﺼﺮف ﺷﺪه )‪ (y‬در‬

‫‪TP‬‬

‫در اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺷﻴﺐ ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﻓﻮق ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫‪TP‬‬

‫آﻧﺰﻳﻢ در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %5‬اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻣﺎن )‪ (x‬رﺳﻢ ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﺷﻴﺐ ﻧﻤﻮدار )ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮل ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه در ﺳﺎﻋﺖ( ﺑﺎ آﻧﺎﻟﻴﺰ رﮔﺮاﺳﻴﻮن ﺧﻄﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪ .‬در‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ وﻳﮋه ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز )‪ (µm/mg/h‬ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ‬ ‫ﺷﻴﺐ ﻧﻤﻮدار ﺑﻪﻣﻘﺪار ﻛﻞ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ )ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم( ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺪه در ﻣﺮاﺣﻞ‬ ‫‪31‬و‪30‬‬

‫ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬ ‫در ﻣﻴﺎن ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺴﻔﺎﻟﻮﭘﺎﺗﻲﻫﺎي ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪرﻳﺎﻳﻲ‪،‬‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎري ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ از ﻧﻈﺮ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ اﺳﺖ زﻳﺮا داراي ﺗﻈﺎﻫﺮات‬ ‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ در اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻟﮕﻮي ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎي‬

‫‪ MNGIE‬در ﻃﻲ دوران ﺟﻮاﻧﻲ و ﺑﺰرگﺳﺎﻟﻲ ﺑﺮوز ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﭘﻴﺶ ﻣﻲرود‬

‫‪ Kolmogorov-Smirnov‬و ‪ Shapiro-Wilk‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬آﻧﺎﻟﻴﺰ‬

‫و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ آن ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫اﺧﺘﻼف در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻳﻚ روش ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل و‬

‫‪ Sample t-test‬اﻧﺠﺎم و ﺳﻄﺢ اﻫﻤﻴﺖ ﻳﻚ ﻗﻴﺎس در ‪ P<0/05‬ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺸﺨﻴـﺺ ﻗﻄﻌﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺗﻮاﻟﻲ ژﻧﻲ ‪ TP‬در‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪172‬‬

‫)‪(RP-HPLC‬‬

‫‪A‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫)‪Time (min‬‬ ‫‪B‬‬

‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬ ‫)‪(µmol/L‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬

‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬

‫‪Thymidine/IS‬‬

‫‪1‬‬

‫‪327067‬‬

‫‪1531‬‬

‫‪0/004680998‬‬

‫‪5‬‬

‫‪313702‬‬

‫‪12759‬‬

‫‪0/040672358‬‬

‫‪10‬‬

‫‪322448‬‬

‫‪32724‬‬

‫‪0/101486131‬‬

‫‪20‬‬

‫‪327500‬‬

‫‪65210‬‬

‫‪0/199114504‬‬

‫‪50‬‬

‫‪298826‬‬

‫‪170023‬‬

‫‪0/568969902‬‬

‫‪100‬‬

‫‪320753‬‬

‫‪364136‬‬

‫‪1/135253606‬‬

‫‪500‬‬

‫‪328475‬‬

‫‪1850645‬‬

‫‪5/634051298‬‬

‫‪1000‬‬

‫‪315145‬‬

‫‪3825737‬‬

‫‪12/13960875‬‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫داﺧﻠﻲ )‪(IS‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :A-1-‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ‪ 500 ،100 ،50 ،20 ،10 ،5 ،1‬و ‪ 1000‬ﻣﻴﻜﺮوﻣـﻮﻻر‪ .‬ﻛﺮوﻣـﺎﺗﻮﮔﺮام ﻏﻠﻈـﺖﻫـﺎي ‪ 100 ،10 ،1‬و‬ ‫‪ :1) 1000‬ﭘﻴﻚ اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﺧﻠﻲ ‪ :2‬ﭘﻴﻚ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺎرﺟﻲ(‪ (B .‬ﻣﻨﺤﻨﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻋﺪاد ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ در ﻧﻤﻮﻧـﻪﻫـﺎي ﻣﺠﻬـﻮل ﺑـﻪ‬ ‫ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮﻻر ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬ ‫‪B‬‬

‫‪A‬‬

‫‪IS‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ وﻳﮋه آﻧﺰﻳﻤﻲ در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ‬ ‫ﮔﺮوه‬

‫ﺗﻌﺪاد‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪SD‬‬

‫‪P‬‬

‫وﻳﮋه آﻧﺰﻳﻤﻲ‬ ‫ﺳﺎﻟﻢ‬

‫‪9‬‬

‫‪525‬‬

‫‪165‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎر‬

‫‪4‬‬

‫‪14‬‬

‫‪4‬‬

‫‪<0/0001‬‬

‫‪dThd‬‬

‫آﻧﺎﻟﻴﺰ اﺧﺘﻼف در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻓﺴﻔﺮﻳﻼز ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎ ‪ Sample t-test‬اﻧﺠـﺎم‬ ‫)‪Time (min‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :A-2-‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮام ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ‪ :‬ﭘﻴﻚ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ (B .‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮام‬ ‫ﻓﺮد ﺑﻴﻤﺎر‪ :‬داراي ﭘﻴﻚ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ در ﭘﻼﺳﻤﺎ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺷﺪ و ﺳﻄﺢ اﻫﻤﻴﺖ ﻳﻚ ﻗﻴﺎس در ‪ P<0/05‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻬﻼ رﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪173‬‬

‫‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫زﻣﺎن‬ ‫)‪(min‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪45‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪90‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﺧﻠﻲ‬ ‫‪109153‬‬ ‫‪279397‬‬ ‫‪284167‬‬ ‫‪370207‬‬ ‫‪457690‬‬ ‫‪398086‬‬

‫)‪(IS‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬ ‫‪359250‬‬ ‫‪686083‬‬ ‫‪626866‬‬ ‫‪762821‬‬ ‫‪816106‬‬ ‫‪696467‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬

‫ﻏﻠﻈﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬

‫‪Thymidine/IS‬‬

‫)‪(µmol/L‬‬

‫‪3/291251729‬‬ ‫‪2/455584706‬‬ ‫‪2/205977471‬‬ ‫‪2/060525598‬‬ ‫‪1/78309773‬‬ ‫‪1/749539044‬‬

‫‪274/2709774‬‬ ‫‪204/6320588‬‬ ‫‪183/8314559‬‬ ‫‪171/7104665‬‬ ‫‪148/5914775‬‬ ‫‪145/7949204‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :A-3-‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه ﺑﻌﺪ از ‪ 90 ،75 ،60 ،45 ،30 ،15‬دﻗﻴﻘﻪ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر‪ .‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮام دﻗـﺎﻳﻖ ‪ 45 ،15‬و ‪ :1) 75‬ﭘﻴـﻚ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد‬

‫داﺧﻠﻲ ‪ :2‬ﭘﻴﻚ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه(‪ (B .‬ﻧﻤﻮدار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ در ﺑﻴﻤـﺎر ﺑـﺎ ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﺷـﻴﺐ ﻧﻤـﻮدار ﺑـﻪ ﻋـﺪد ‪) 282/8‬ﻣﻴـﺰان ﭘـﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺑﻴﻤـﺎر ‪ (mg/L‬ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ وﻳـﮋه آﻧﺰﻳﻤـﻲ‬ ‫)‪ (µmol//mg/min‬ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫زﻣﺎن‬ ‫)‪(min‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪45‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪90‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد داﺧﻠﻲ‬ ‫‪358959‬‬ ‫‪369139‬‬ ‫‪394239‬‬ ‫‪275767‬‬ ‫‪336096‬‬ ‫‪380569‬‬

‫)‪(IS‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬ ‫‪760220‬‬ ‫‪720613‬‬ ‫‪754014‬‬ ‫‪525017‬‬ ‫‪637209‬‬ ‫‪689372‬‬

‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬

‫ﻏﻠﻈﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬

‫‪Thymidine/IS‬‬

‫)‪(µmol/L‬‬

‫‪2/117846328‬‬ ‫‪1/952145398‬‬ ‫‪1/912580947‬‬ ‫‪1/903842737‬‬ ‫‪1/895913668‬‬ ‫‪1/811424472‬‬

‫‪176/487194‬‬ ‫‪162/6787832‬‬ ‫‪159/3817456‬‬ ‫‪158/6535614‬‬ ‫‪157/9928056‬‬ ‫‪150/9520394‬‬

‫)‪Time (min‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :A-4-‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮامﻫﺎي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه ﺑﻌﺪ از ‪ 90 ،75 ،60 ،45 ،30 ،15‬دﻗﻴﻘﻪ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ در ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ‪ .‬ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮام دﻗﺎﻳﻖ ‪ 45 ،15‬و ‪ :1) 75‬ﭘﻴـﻚ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد‬

‫داﺧﻠﻲ ‪ :2‬ﭘﻴﻚ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه(‪ (B .‬ﻧﻤﻮدار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ در ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﻴﺐ ﻧﻤﻮدار ﺑﻪ ﻋﺪد ‪) 218/4‬ﻣﻴﺰان ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻓـﺮد ﺳـﺎﻟﻢ ‪ (mg/L‬ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ وﻳـﮋه آﻧـﺰﻳﻢ‬

‫‪TP‬‬

‫)‪ (µmol//mg/min‬ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪174‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﻜﻮك ﺑﻪ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﻳﻚ اﺑﺰار ﺑﺎ ارزش ﺑﺮاي ﺗﺄﻳﻴﺪ و ﻳﺎ رد‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫)‪(RP-HPLC‬‬

‫‪TP‬‬

‫در ﭼﻬﺎر زﻣﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎﻓﻲ‬

‫ﺑﻴﻤﺎري اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ روش ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎﻳﻲ دارد‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در روش اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮي ﺑﺎ ﻳﻚ زﻣﺎن ﺛﺎﺑﺖ‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺴﻠﻢ در‬

‫‪ 200-500‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ TP‬ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه‬

‫ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺎﻻي ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ در روش اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 9‬اﮔﺰون ﻛﺪﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻳﻨﺘﺮوﻧﻲ ﻃﺮﻓﻴﻦ‬

‫ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺳﻴﻨﺘﻴﻚ‬

‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ در ژن‬

‫‪TP‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪MNGIE‬‬

‫‪30‬‬

‫ﺑﺮﻋﻜﺲ روش ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن و‬

‫آنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻮاﻟﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ از ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﻬﺶ در ﭘﺮوﻣﻮﺗﺮ‬

‫ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎ ﺗﻮاﻟﻲﻫﺎي اﻳﻨﺘﺮوﻧﻲ ﻛﻪ در ﻃﺮﻓﻴﻦ اﮔﺰونﻫﺎ واﻗﻊ ﻧﺸﺪهاﻧﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬

‫ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ در ﻫﻤﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﺤﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﻄﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺎﺑﻞ ذﻛﺮ‬

‫ﺻﺮفﻧﻈﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫ﭘﻠﻲﻣﻮرﻓﻴﺴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎي اﺿﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺗﺄﻳﻴﺪ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫آن ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ زﻣﺎنﺑﺮ و ﻫﺰﻳﻨﻪﺑﺮﻧﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ؛ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در اﻓﺮاد ﻧﺎﻗﻞ ﺣﺪود ‪ %35‬اﻓﺮاد ﻧﺮﻣﺎل‬

‫ﺳﻮدﻣﻨﺪﺗﺮ از‬

‫)‪ (%15-60‬اﺳﺖ و اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻓﺎﻗﺪ ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎﻗﻠﻴﻦ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ژﻧﺘﻴﻜﻲ اﺳﺖ‪ 32.‬ﻋﺪم وﺟﻮد ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ‪ dThd‬و‬

‫ﺟﻬﺶﻫﺎي ﻫﺘﺮوزﻳﮕﻮت ﺑﺪون ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ از دﺳﺖ‬

‫روش ﺳﻨﺠﺶ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻛﺎرﺑﺮدي ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮاي‬

‫‪TP‬‬

‫‪ dUrd‬در اﻓﺮاد ﻧﺮﻣﺎل ﻗﻮﻳﺎً ﺑﻴﺎنﮔﺮ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ داﺧﻞ و‬ ‫ﺧﺎرج ﺳﻠﻮﻟﻲ ‪ dThd‬و ‪ dUrd‬ﺗﺎ ﻣﻴﺰان زﻳﺎدي ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ‬

‫‪TP‬‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ‬

‫ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺑﻴﻤﺎري‬

‫رﻓﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺑﻪﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪TP‬‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺑﻪﺷﺪت‬

‫اﺛﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻨﺠﺸﻲ را ﺑﺮ‬

‫روي ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬ﭼﺮاﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﺴﺒﻲ‬

‫‪TP‬‬

‫در ﭘﻼﻛﺖﻫﺎ و ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ ‪ dThd‬و‬

‫در اﻓﺮاد ﻧﺎﻗﻞ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺳﻄﻮح ﻧﺮﻣﺎل ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ در ﺧﻮن ﻛﺎﻓﻲ‬

‫‪ dUrd‬در ﮔﺮدش را ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺳﻄﺢ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ از اﻳﻦ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻳﻦﻛﻪ آﻳﺎ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﺧﺎﻧﻮاده ﻧﺎﻗﻞ ﺟﻬﺶ ‪ TP‬اﺳﺖ ﻳﺎ‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺎﻻي‬

‫‪TP‬‬

‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ را در داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﻧﮕﻪ ﻣﻲدارد‪ .‬ﺑﻪوﻳﮋه در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ‬

‫ﺧﻴﺮ‪ ،‬ﺿﺮوري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﺮاي ﺟﻬﺶ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻗﺮار‬

‫‪33‬‬

‫ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺳﻨﺠﺶ ‪ dThd‬ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﻴﺪي ﻧﻴﺴﺖ و‬

‫ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ اﺳﻜﻠﺘﻲ ﻛﻪ ‪ TP‬در آنﻫﺎ ﺑﻪﻣﻘﺪار ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎﭼﻴﺰي ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻛﺎﻣﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬ ‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫ﻣﺴﻮول ﻓﻨﻮﺗﻴﭗ‬

‫در ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳﺖﻫﺎ و ﻫﻤﻪ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﻗﺮﻣﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺳﺖ و از‬

‫‪32‬‬

‫دارد و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺒﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪروش‬

‫‪RP-HPLC‬‬

‫‪TP‬‬

‫را در اﻓﺮاد ﻛﻨﺘﺮل و‬ ‫‪34‬و‪32‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬در ﺗﺄﻳﻴﺪ ﮔﺰارﺷﺎت ﻗﺒﻠﻲ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬از‬

‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ‪ MNGIE‬ﺟﻬﺶﻫﺎﻳﻲ در ‪ TP‬داﺷﺘﻨﺪ‬

‫را در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي‬

‫ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻛﺎﻣﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ‪ TP‬ﺷﺪه‬

‫ﺳﻔﻴﺪ از دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دﺳﺖﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ روش دﻗﻴﻖ ﺳﻨﺠﺶ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ ﺑﻪﺣﺎل ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺪار ﻣﺮﺟﻌﻲ ﺑﺮاي ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ آﻧﺰﻳﻢ در‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ TP‬داراي اﻫﻤﻴﺖ ﻛﻠﻴﺪي اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻣﺘﺪاولﺗﺮﻳﻦ روﺷﻲ‬

‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻧﺮﻣﺎل ﮔﺰارش ﻧﺸﺪه اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫‪ TP‬ﺑﻪ ﺳﻦ و ﺟﻨﺲ ارﺗﺒﺎط دارد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ TP‬در ﺟﻤﻌﻴﺖ‬

‫ﻣﻘﺪار ﺗﻴﻤﻴﻦ ﺑﻪروش اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮي در ‪ pH‬ﻗﻠﻴﺎﻳﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺎ )‪ (525±165nmol/h/mg‬ﻧﺰدﻳﻚ اﻣﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﺣﻀﻮر ﻣﻮاد ﻣﺪاﺧﻠﻪﮔﺮ در ﻋﺼﺎرهﻫﺎي ﺧﺎم ﺑﺎﻓﺘﻲ ﺑﻪدﻗﺖ ﻛﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ TP‬در ﻟﻮﻛﻮﺳﻴﺖﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از اﻓﺮاد ﻛﻨﺘﺮل در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬

‫اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺑﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫در اﻓﺮاد ﻧﺎﻗﻞ و ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﻲ زﻳﺎدي وﺟﻮد‬

‫آﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻛﺎﻣﻞ‬

‫ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﺪﺷﻪ وارد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻳﻚ روش ﺳﻨﺠﺶ دﻗﻴﻖ‬ ‫ﺑﺮاي‬

‫‪TP‬‬

‫را ﻛﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ از ﺗﻴﻤﻴﻦ و دﻳﮕﺮ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖﻫﺎي‬

‫ﻣﺪاﺧﻠﻪﮔﺮ را در ﻃﻮل ‪ 17‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫‪34‬‬

‫‪ Hirano‬در ﺳﺎلﻫﺎي ‪(667±205nmol/h/mg) 2002‬‬

‫و ‪2004‬‬

‫‪32‬‬

‫)‪ (634±217nmol/h/mg‬و ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ TP‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬ ‫‪30‬‬

‫‪ van Kuielenburg‬در ﺳﺎلﻫﺎي ‪(316±85nmol/h/mg) 2005‬‬

‫و‬

‫ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪﻋﻼوه روش ﺳﻨﺠﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس و‬

‫‪ 31(342±185nmol/h/mg) 2006‬ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ در اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺗﺎ ‪ 0/5‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮل در ﻟﻴﺘﺮ )ﻣﻘﺎدﻳﺮي ﺗﺎ ﺣﺪ‬

‫آﻧﺰﻳﻢ در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر )‪ (14±4nmol/h/mg‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻻﺗﺮ از اﻋﺪاد ﺣﺎﺻﻞ از‬

‫ﭘﻴﻜﻮﻣﻮل( ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻣﻘﺪار ‪ 50‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ‪ Hirano‬در ﺳﺎل ‪ (2±5nmol/h/mg) 2002‬ﺑﻮد‪ 34.‬در اﻳﺠﺎد اﻳﻦ‬

‫از‬

‫‪RP-HPLC‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺷﻬﻼ رﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪175‬‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢﭼﻮن ﻣﻴﺰان ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ از‬

‫)‪ (7/99±5/32µmol/L‬ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻗﺒﻠﻲ ﮔﺰارش ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Hirano‬در‬

‫زﻣﺎن ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن و ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺑﺨﺸﻲ‬

‫ﺳﺎل ‪(8/6±5/2µmol/L) 2002‬‬

‫‪32‬‬

‫از آﻧﺰﻳﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻴﺰان ‪EDTA‬ي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺿﺪ اﻧﻌﻘﺎد‬

‫ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ دارد‪ .‬ﻣﻴﺰان اﻳﻦ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪ در ﭘﻼﺳﻤﺎي ﻫﻤﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ‬

‫)‪ EDTA‬زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺪاري آﻧﺰﻳﻢ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ( و دﻣﺎ و ‪ pH‬ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﺑﻴﺶ از ﺳﻪ ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮل در ﻟﻴﺘﺮ ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺪ‪ .‬روش ﺳﻨﺠﺶ ‪ Hirano‬ﻧﻴﺰ‬

‫در آن ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬روش ﺳﻨﺠﺶ و ﺑﺴﻴﺎري دﻳﮕﺮ از ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي‬

‫‪ HPLC‬ﮔﺮادﻳﺎن )در ﻣﻘﺎﺑﻞ روش اﻳﺰوﻛﺮاﺗﻴﻚ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ( ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ دﻳﮕﺮ دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ دﻟﻴﻞ‬

‫ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ دﻟﻴﻞ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻢ ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ و ‪ Hirano‬ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫اﺧﺘﻼف ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻢ ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ و ‪ Hirano‬در ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪه در اﻳﺠﺎد‬

‫‪Hirano‬‬

‫ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي اﻳﻦ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ ﺣﺬف ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ و ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ آنﻫﺎ از ادرار‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ را ﺑﻪروش اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮي و در ‪ pH=6/5‬و دﻣﺎي‬

‫اﺳﺖ‪ dThd .‬ﺑﺎ ﻫﻤﻮدﻳﺎﻟﻴﺰ و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﮔﻠﻮﻣﺮول ﻛﻠﻴﻮي اوﻟﺘﺮا ﻓﻴﻠﺘﺮه‬

‫‪pH‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﻳﺎد ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎي ﻛﻠﻴﻮي ﺑﺎزﺟﺬب‬

‫‪pH=7/4‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺮاﻧﺲ ادراري ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ اﺷﺎره دارد‪ .‬در‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 37 C‬اﻧﺪازه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ‪ pH‬ﻣﺬﻛﻮر ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬ ‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ HPLC‬و در‬

‫و دﻣﺎي ‪ 37 C‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ داراي ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر‬

‫‪van‬‬

‫‪ Kuielenburg‬ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻤﺘﺮ از‬

‫‪34‬‬

‫و ‪(8/6±3/4µmol/L) 2004‬‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ‪ dThd‬و ‪ dUrd‬دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺧﻮن ﺑﺮ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫‪35‬‬

‫در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و‬

‫زﻣﺎن ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي ﺗﺎ ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ و ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ اﺑﺰارﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﻮياي ﺑﺮاي‬

‫ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﻛﺎر در ﺷﺮاﻳﻂ ‪ 4 C‬ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ در روش ﻣﺎ ﺑﻪ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎران ‪ MNGIE‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در اﻳﻦ‬

‫واﻗﻌﻴﺖ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت در ﻣﺮاﺣﻞ ﺳﻨﺠﺶ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻨﺠﺶ ‪ dThd‬در ﭘﻼﺳﻤﺎ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪهاي را ﺑﺮاي اﺧﺘﻼف در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪TP‬‬

‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه روش ﺳﻨﺠﺶ را زﻳﺮ‬

‫ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬اﻟﮕﻮﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫‪TP‬‬

‫در‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬

‫ﻣﻲﺷﻮد )ﺷﻜﻞ ‪.(5‬‬

‫ﺳﺆال ﻧﻤﻲﺑﺮد و ﻣﻬﻢ آنﻛﻪ در ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻪﻃﻮر واﺿﺢ اﻓﺮاد‬

‫اﻳﻦ اﻟﮕﻮي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﻜﻮك ﺑﻪ ‪ MNGIE‬ﻳﻚ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر داراي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﺎﭼﻴﺰي ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﺧﺘﻼف ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ‬

‫روش ﺳﺎده و ﻋﻠﻤﻲ را ﺑﺮاي ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻗﻄﻌﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ در اﺧﺘﻴﺎر ﻗﺮار‬

‫در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎر و ﺳﺎﻟﻢ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﺎ ﻣﻌﻨﻲ و ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ در‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﺎورد ﻣﺎ را از ﺳﺎﻳﺮ روشﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ و ﺗﻌﻴﻴﻦ‬

‫اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %5‬اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ درﺻﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﺗﻮاﻟـﻲ ‪ DNA‬ﺑـﺮاي ‪ TP‬ﻛـﻪ ﭘﺮﻫﺰﻳـﻨﻪ اﺳﺖ ﺑﻲﻧﻴـﺎز ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧـﻈﺮ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ‪ Hirano‬در ﺳﺎلﻫﺎي ‪) 2002‬ﻛﻤﺘﺮ از ﭘﻨﺞ درﺻﺪ‬ ‫اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ(‪ 34‬و ‪) 2004‬ﻛﻤﺘﺮ از ﻫﺸﺖ درﺻﺪ اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ( ﺑﻮد‪ 32.‬آﻧﺎﻟﻴﺰ‬ ‫ﻣﺎ از ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاي‬

‫‪TP‬‬

‫‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫ﻧﻴﺰ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ را اراﻳﻪ ﻛﺮد‪ .‬از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ در ﺑﻴﻤﺎري‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻠﻲ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ‬

‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻏﻠﻈﺖ ﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ در‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران ‪ MNGIE‬ﻃﺒﻖ ﮔﺰارشﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ‪ 100‬ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺮاد ﻧﺮﻣﺎل اﺳﺖ‪ .‬از‬ ‫آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ‪ dThd‬در ﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي روش ﻣﺎ ﺑﻮد )~ ‪ 0/5‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮل( ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ دﻗﻴﻘﺎً‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار از ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ را در ﭘﻼﺳﻤﺎي اﻓﺮاد ﻧﺮﻣﺎل اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ و اﻳﻦ‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :5-‬ﻧﻤﻮدار ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ‪ (A .MNGIE‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ‪ dThd‬در ﭘﻼﺳﻤﺎ‬

‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ آن ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/5µM‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎ ‪ (B‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ TP‬در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ‪ ،‬ﺷﻮاﻫﺪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑـﺮاي ﺗـﺸﺨﻴﺺ‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ در اﻓﺮاد ﺑﻴﻤﺎر در ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺎ‬

‫ﻗﻄﻌﻲ ‪ MNGIE‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ‪ MNGIE‬ﺑﻪروش ﻛﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﺎﻳﻊ‬ ‫ﭘﻼﺳﻤﺎ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ‪ TP‬ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ‬ ‫‪Sh.‬در‪Rezaei‬‬ ‫‪et al.‬‬

‫‪176‬‬

‫)‪(RP-HPLC‬‬

‫ﻣﻲرﺳﺪ ﺳﻨﺠﺶ ﻫﺮ دو ﻓﺎﻛﺘﻮر )ﻓﻌﺎﻟﺖ آﻧﺰﻳﻢ و ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ(‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ در ﺑﻴﻤﺎران ‪ MNGIE‬از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ دﻳﺎﻟﻴﺰ‬

‫ﻣﻔﻴﺪﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﻦ ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ‪ 60‬درﺻﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد‬

‫ﺑﺮاي ﺣﺬف اﻳﻦ ﻣﻮﻟﻜﻮل از ﺧﻮن ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ و ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻗﺒﻞ از‬

‫ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻧﺎﻗﻞ و ﺣﺘﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در اﻓﺮاد‬

‫دﻳﺎﻟﻴﺰ در ﻛﻤﺘﺮ از ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺎن درﻣﺎن ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺸﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺧﻮن ﻛﺎﻣﻼ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ از‬

‫اﻳﻦ اﻣﻜﺎن ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ذﺧﺎﻳﺮ ﺑﺎﻻي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺪن ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮﻳﻊ‬

‫آﻧﺠﺎ ﻛﻪ در اﻓﺮاد ﻫﺘﺮوزﻳﮕﻮت ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻗﺎﺑﻞ‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻫﻤﻮدﻳﺎﻟﻴﺰ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮن رﻫﺎ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫ﺳﻨﺠﺶ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ دو ﮔﺮوه از ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬

‫درﻣﺎنﻫﺎي دﻳﺎﻟﻴﺰ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎً ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬ ‫‪5‬‬

‫روشﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻮاﻟﻲ ژن روي ﺑﺮد‪ .‬در اﻓﺮاد ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﻴﻦ‬

‫ﺣﺬف ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺗﺠﻤﻊ ﻳﺎﻓﺘﻪ از ﺧﻮن ﺑﻴﻤﺎران ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ روش درﻣﺎﻧﻲ‬

‫‪ 0/5‬ﺗﺎ ﺳﻪ ﻣﻴﻜﺮوﻣﻮل در ﻟﻴﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﻓﺮاد‬

‫دﻳﮕﺮ ﻣﻬﺎر ﺑﺎزﺟﺬب ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻠﻴﻪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﺬف‬

‫‪dThd‬‬

‫ادراري ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ دارو وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫در ﮔﻠﺒﻮلﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻗﻄﻌﻲ‬

‫ﺗﺮاﻧﺴﭙﻮرﺗﺮﻫﺎي ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪي را ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎزﺟﺬب‬

‫ﺑﻴﻤﺎري ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻳﻚ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻴﻦ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻛﻠﻴﻮي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻧﺎﻗﻠﻴﻦ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪ‬

‫و اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ داﻛﺴﻲ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎي ﭘﻼﺳﻤﺎ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻫﻤﻪ‬

‫ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﻫﺶ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ در ﻏﻠﻈﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺧﻮن ﺑﻴﻤﺎران‬

‫در آزﻣﺎﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ داراي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ روش ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﺣﺘﻤﺎﻻً درﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎران از ﻃﺮﻳﻖ‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪ %5‬ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻘﻴﻪ داراي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻴﺶ از ‪ %5‬ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫ﻣﻬﺎر اﺛﺮات ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺳﻤﻴﺖ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﺑﺮ روي ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﻪزودي‬

‫ﺑﻴﻤﺎر را از اﻓﺮاد ﻧﺎﻗﻞ و ﺳﺎﻟﻢ ﺗﻤﻴﺰ دﻫﺪ‪ .‬در واﻗﻊ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬ ‫ﭘﻼﺳﻤﺎ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬ ‫‪TP‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫‪TP‬‬

‫‪MNGIE‬‬

‫‪5‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻨﺠﺶ ‪ dThd‬ﻧﻴﺰ‬

‫اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﺎن در ﺟﺴﺘﺠﻮي روشﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ داﺷﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻤﻪ ﺑﻴﻤﺎران و ﻓﻘﻂ ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﺟﺪﻳﺪ دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي درﻣﺎن اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ‬

‫اوﻟﻴﻦ اﺧﺘﻼل‬

‫روشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺪ آﻳﻨﺪهاي اﻣﻴﺪوارﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮاي درﻣﺎن اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري و‬

‫ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪرﻳﺎﻳﻲ ارﺛﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻧﻘﺺ در ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ‬

‫ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ را ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ آﻧﺰﻳﻢ‪ ،‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬در ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﻨﻴﺎدي ﻫﻤﺎﺗﻮﭘﻮﻳﺘﻴﻚ ‪ ،Hematopoietic‬ژن درﻣﺎﻧﻲ و ﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻴﻮع اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻧﺎدر اﻣﺎ ﺧﻄﺮﻧﺎك در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻢ ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﻣﻲﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻪﻋﻼوه ﺟﻬﺶ در ﭼﻨﺪ ژن دﻳﮕﺮ ﻛﺪﻛﻨﻨﺪه ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺗﻨﻈﻴﻢﻛﻨﻨﺪه‬

‫اﻣﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻠﺖ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ آن و ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎي ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬

‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ‪ /‬ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪرﻳﺎﻳﻲ‬

‫آن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ‬

‫‪ dThd‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ در ﭘﻼﺳﻤﺎ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻮﺑﺴﺘﺮاﻫﺎي ﺳﻨﺘﺰ‬

‫‪DNA‬‬

‫‪MNGIE‬‬

‫‪TP‬‬

‫و ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎي‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻮﺳﺘﺎز ﻧﻮﻛﻠﺌﻮزﻳﺪﻫﺎ و ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪﻫﺎ ﻫﻢ در ﺧﺎرج و‬

‫ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ اﻧﺠﺎم ﻛﻨﺘﺮلﻫﺎي ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﺮاي‬

‫ﻫﻢ در داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و‬

‫ﭘﻴﺮﻳﻤﻴﺪﻳﻨﻲ در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻃﺒﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬

‫در آﻳﻨﺪه ﻳﻚ ﻋﺮﺻﻪ ﻓﻌﺎل و ﭘﺮﺑﺎر در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ‬

‫‪MNGIE‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ ﺑﻴﻤﺎران دﻳﮕﺮ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻏﻠﻂ‬ ‫‪32‬‬

‫ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻘﺺ در ‪ mtDNA‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ و در‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري‪ :‬اﻳﻦ ﻃﺮح‬

‫ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن ﺣﺬف واﻗﻌﻲ ﺗﻴﻤﻴﺪﻳﻦ از ﺧﻮن ﻳﻚ درﻣﺎن اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬

‫ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﭘﮋوﻫﺸﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ﺑﻪ اﻧﺠﺎم‬

‫ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪MNGIE‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻮدﻳﺎﻟﻴﺰ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲرﺳﺪ روش ﻣﺆﺛﺮي‬

‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از آن ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻣﺤﺘﺮم ﻛﻤﺎل ﺗﺸﻜﺮ و ﻗﺪرداﻧﻲ را دارﻳﻢ‪.‬‬

‫‪References‬‬ ‫‪3. Slama A, Lacroix C, Plante-Bordeneuve V, Lombès A, Conti M,‬‬ ‫‪Reimund JM, et al. Thymidine phosphorylase gene mutations in‬‬ ‫‪patients‬‬ ‫‪with‬‬ ‫‪mitochondrial‬‬ ‫‪neurogastrointestinal‬‬ ‫‪encephalomyopathy syndrome. Mol Genet Metab 2005;84(4):326‬‬‫‪31. Epub 2005 Jan 24.‬‬ ‫‪4. Hirano M, Lagier-Tourenne C, Valentino ML, Martí R, Nishigaki Y.‬‬ ‫‪Thymidine phosphorylase mutations cause instability of‬‬ ‫‪mitochondrial DNA. Gene 2005;354:152-6.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪1. Kumagai Y, Sugiura Y, Sugeno H, Takebayashi Y, Takenoshita S,‬‬ ‫‪Yamamoto T. Thymidine phosphorylase gene mutation is not a‬‬ ‫‪primary‬‬ ‫‪cause‬‬ ‫‪of‬‬ ‫‪mitochondrial‬‬ ‫‪neurogastrointestinal‬‬ ‫‪encephalomyopathy (MNGIE). Intern Med 2006;45(7):443-6.‬‬ ‫‪2. Hirano, M., Nishino, I., Nishigaki, Y., Marti, R., et al., Thymidine‬‬ ‫‪mutations‬‬ ‫‪cause‬‬ ‫‪mitochondrial‬‬ ‫‪phosphorylase‬‬ ‫‪gene‬‬ ‫‪neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE). Intern Med,‬‬ ‫‪2006. 45(19): p. 1103.‬‬

177

Determining the Specific activity of TP in leukocytes of MNGIE and their plasma thymidine level by RP-HPLC ‫ﻫﻤﻜﺎران‬patients ‫و‬

5. Hirano M, Nishigaki Y, Martí R. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE): a disease of two genomes. Neurologist 2004;10(1):8-17. 6. Nishino I, Spinazzola A, Hirano M. MNGIE: from nuclear DNA to mitochondrial DNA. Neuromuscul Disord 2001;11(1):7-10. 7. Lara MC, Valentino ML, Torres-Torronteras J, Hirano M, Martí R. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE): biochemical features and therapeutic approaches. Biosci Rep 2007;27(1-3):151-63. 8. Hirano M, Garcia-de-Yebenes J, Jones AC, Nishino I, DiMauro S, Carlo JR, et al. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy syndrome maps to chromosome 22q13.32-qter. Am J Hum Genet 1998;63(2):526-33. 9. Taanman JW, Daras M, Albrecht J, Davie CA, Mallam EA, Muddle JR, et al. Characterization of a novel TYMP splice site mutation associated with mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE). Neuromuscul Disord 2009;19(2):151-4. Epub 2008 Dec 3. 10. Nishino I, Spinazzola A, Hirano M. Thymidine phosphorylase gene mutations in MNGIE, a human mitochondrial disorder. Science 1999;283(5402):689-92. 11. Pontarin G, Ferraro P, Valentino ML, Hirano M, Reichard P, Bianchi V. Mitochondrial DNA depletion and thymidine phosphate pool dynamics in a cellular model of mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy. J Biol Chem 2006;281(32):22720-8. Epub 2006 Jun 13. 12. Marti R, Spinazzola A, Nishino I, Andreu AL, Naini A, Tadesse S, et al. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy and thymidine metabolism: results and hypotheses. Mitochondrion 2002;2(1-2):143-7. 13. Bardosi A, Creutzfeldt W, DiMauro S, Felgenhauer K, Friede RL, Goebel HH, et al. Myo-, neuro-, gastrointestinal encephalopathy (MNGIE syndrome) due to partial deficiency of cytochrome-coxidase. A new mitochondrial multisystem disorder. Acta Neuropathol 1987;74(3):248-58. 14. Kocaefe YC, Erdem S, Ozgüç M, Tan E. Four novel thymidine phosphorylase gene mutations in mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy syndrome (MNGIE) patients. Eur J Hum Genet 2003;11(1):102-4. 15. Vissing J, Ravn K, Danielsen ER, Dunø M, Wibrand F, Wevers RA, et al. Multiple mtDNA deletions with features of MNGIE. Neurology 2002;59(6):926-9. 16. Papadimitriou A, Comi GP, Hadjigeorgiou GM, Bordoni A, Sciacco M, Napoli L, et al. Partial depletion and multiple deletions of muscle mtDNA in familial MNGIE syndrome. Neurology 1998;51(4):1086-92. 17. Hirano M, Silvestri G, Blake DM, Lombes A, Minetti C, Bonilla E, et al. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE): clinical, biochemical, and genetic features of an autosomal recessive mitochondrial disorder. Neurology 1994;44(4):721-7. 18. Honzík T, Tesarová M, Hansíková H, Krijt J, Benes P, Zámecník J, et al. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE). Cas Lek Cesk 2006;145(8):665-70. 19. Nishino I. MNGIE (mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy). Ryoikibetsu Shokogun Shirizu 2001;(36):1603. 20. Fairbanks LD, Marinaki AM, Carrey EA, Hammans SR, Duley JA. Deoxyuridine accumulation in urine in thymidine phosphorylase deficiency (MNGIE). J Inherit Metab Dis 2002;25(7):603-4.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

104

21. Martí R, Nishigaki Y, Hirano M. Elevated plasma deoxyuridine in patients with thymidine phosphorylase deficiency. Biochem Biophys Res Commun 2003;303(1):14-8. 22. la Marca G, Malvagia S, Casetta B, Pasquini E, Pela I, Hirano M, et al. Pre- and post-dialysis quantitative dosage of thymidine in urine and plasma of a MNGIE patient by using HPLC-ESI-MS/MS. J Mass Spectrom 2006;41(5):586-92. 23. López LC, Akman HO, García-Cazorla A, Dorado B, Martí R, Nishino I, et al. Unbalanced deoxynucleotide pools cause mitochondrial DNA instability in thymidine phosphorylasedeficient mice. Hum Mol Genet 2009;18(4):714-22. Epub 2008 Nov 21. 24. Chinnery PF, Vissing J. Treating MNGIE: is reducing blood nucleosides the first cure for a mitochondrial disorder? Neurology 2006;67(8):1330-2. 25. Yavuz H, Ozel A, Christensen M, Christensen E, Schwartz M, Elmaci M, et al. Treatment of mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy with dialysis. Arch Neurol 2007;64(3):435-8. 26. Hirano M, Martí R, Casali C, Tadesse S, Uldrick T, Fine B, et al. Allogeneic stem cell transplantation corrects biochemical derangements in MNGIE. Neurology 2006;67(8):1458-60. Epub 2006 Sep 13. 27. Lara MC, Weiss B, Illa I, Madoz P, Massuet L, Andreu AL, et al. Infusion of platelets transiently reduces nucleoside overload in MNGIE. Neurology 2006;67(8):1461-3. Epub 2006 Sep 13. 28. De Vocht C, Ranquin A, Willaert R, Van Ginderachter JA, Vanhaecke T, Rogiers V, et al. Assessment of stability, toxicity and immunogenicity of new polymeric nanoreactors for use in enzyme replacement therapy of MNGIE. J Control Release 2009;137(3):246-54. Epub 2009 Apr 14. 29. Rahman S, Hargreaves IP. Allogeneic stem cell transplantation corrects biochemical derangements in MNGIE. Neurology 2007;68(21):1872; author reply 1872; discussion 1872-3. 30. van Kuilenburg AB, Zoetekouw L. Determination of thymidine phosphorylase activity by a non-radiochemical assay using reversed-phase high-performance liquid chromatography. J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci 2005;820(2):271275. 31. van Kuilenburg AB, Zoetekouw L. Determination of thymidine phosphorylase activity in human blood cells and fibroblasts by a nonradiochemical assay using reversed-phase high-performance liquid chromatography. Nucleosides Nucleotides Nucleic Acids 2006;25(9-11):1261-4. 32. Martí R, Spinazzola A, Tadesse S, Nishino I, Nishigaki Y, Hirano M. Definitive diagnosis of mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy by biochemical assays. Clin Chem 2004;50(1):120-4. Epub 2003 Nov 18. 33. Nishino, I., Spinazzola A., Papadimitriou A., Hammans S., Steiner I., et al., Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy: an autosomal recessive disorder due to thymidine phosphorylase mutations. Ann Neurol, 2000. 47(6): p. 792- 800. 34. Spinazzola A, Marti R, Nishino I, Andreu AL, Naini A, Tadesse S, et al. Altered thymidine metabolism due to defects of thymidine phosphorylase. J Biol Chem 2002;277(6):4128-33. Epub 2001 Dec 3. 35. Hirano M, Martí R, Spinazzola A, Nishino I, Nishigaki Y. Thymidine phosphorylase deficiency causes MNGIE: an autosomal recessive mitochondrial disorder. Nucleosides Nucleotides Nucleic Acids 2004;23(8-9):1217-25.

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 3, June 2011: 168-178

Determining the specific activity of thymidine phosphorylase in leukocytes of patients with MNGIE and the plasma thymidine level by RP-HPLC

Shahla Rezaei MSc.1 Masoud Salehipour PhD.2 Abolfazl Golestani PhD.1 Safura Vardasbi Joybary MSc.1 Shahryar Nafisi PhD.3 Mahmoud Doosti PhD.1 Taghi Golmohammadi PhD.1* 1- Department of Clinical Biochemistry, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Biology, School of Science, Islamic Azad University of Parand, Parand, Tehran, Iran. 3- Department of Neurology, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

Abstract

Received: October 06, 2010 Accepted: February 24, 2011

Background: Thymidine phosphorylase (TP) catalyses the conversion of thymidine into thymine. Mitochondrial neurogastrointestinal encephalomyopathy (MNGIE) is an autosomal recessive disease which is caused by mutations in the nuclear gene encoding TP, bringing about severe impairment of TP-enzyme specific activity and accumulation of thymidine in plasma. The clinical manifestations of MNGIE are recognizable and homogenous, but not in the early stages of the disease. In patients who are suspected of having MNGIE, determination of TP-specific activity in leukocytes and thymidine levels in plasma are diagnostic. The methods that are usually used for the measurement of TP activity and plasma thymidine are not rapid or accurate enough and lack sensitivity. Methods: The specific activity of TP was measured by RP-HPLC in leukocytes of both the controls and the patients exhibiting clinical features suggestive of MNGIE. Moreover, plasma thymidine was assessed by the same method. Results: The patients had detectable plasma thymidine (>3 µmol/L) but it was undetectable in the healthy controls. The patients’ TP-specific activity decreased to less than 5% relative to the controls (14±4 nmol/h/mg vs. 525±165 nmol/h/mg, P<0.05). A diagnostic algorithm for the definitive diagnosis of MNGIE is suggestible based on the results of this study which relies on the measurement of plasma thymidine, TP-specific activity in leukocytes, or both. Conclusion: In this study, we set up a sensitive and rapid assay for the evaluation of TP-specific activity by using RP-HPLC in Iran. In addition, we established reference values for TP-specific activity and plasma thymidine in the Iranian patients. Keywords: Mitochondrial neurogastrointestinal encephalopathy syndrome, RP-HPLC, thymidine phosphorylase.

Corresponding author: Dept. of Clinical Biochemistry, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Poursina St., Ghods St., Keshavarz Blvd., Tehran, Iran. Tel: +98-912-2974890 email: golmoham@sina.tums.ac.ir

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫‪179-184‬‬ ‫‪،1390‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ‪3‬ﺑﺎ‪ ،‬ﺧﺮداد‬ ‫ﺳﺮخ‪69‬در‪ ،‬ﺷﻤﺎره‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬ﮔﻞدوره‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﺿﺪ ﻋﻠﻮم‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﭘﻴﺶﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪،‬ﻜﺪه‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸ‬ ‫ﺻﺤﺮاﻳﻲ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫دﻳﺎزﭘﺎم در‬ ‫ﻋﺼﺎره‬ ‫اﺿﻄﺮاﺑﻲ‬ ‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و‬ ‫اﺛﺮات‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/11/23 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1390/01/15 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎﻳﻲ‪ ،*1‬ﻏﻔﻮر ﻣﻮﺳﻮي‬

‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﭼﻨﮕﻴﺰ اﺣﻤﺪي زاده‪ ،2‬ﺑﻬﺒﻮد ﺟﻌﻔﺮي‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﻪواﺳﻄﻪ اﺛﺮات آرام ﺑﺨﺸﻲ‪ ،‬ﺿﺪ ﺗﺸﻨﺠﻲ و ﺿﺪ دردي از دﻳﺮﺑﺎز در ﻃﺐ ﺳﻨﺘﻲ اﻳﺮان و‬ ‫اﻛﺜﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﺎﺻﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ داﺷﺘﻦ آﻟﻜﺎﻟﻮﻳﻴﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻼوﻧﻮﻳﻴﺪﻫﺎ و ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت آﻟﻲ ﻫﻤﻮاره‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم درﻣﺎﻧﮕﺎﻫﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬

‫در ﺟﻬﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ‪ ،‬درﻣﺎن اﻓﺴﺮدﮔﻲ‪ ،‬ﺑﻲﺧﻮاﺑﻲ ﻣﺰﻣﻦ‪ ،‬اﻳﺠﺎد اﺛﺮات آرامﺑﺨﺶ و ﺗﺮﻣﻴﻢﻛﻨﻨﺪﮔﻲ ﭘﻮﺳﺖ‬

‫داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦﻛﻪ از داروﻫﺎي آرامﺑﺨﺶ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاب ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬

‫‪ -2‬داﻧﺸﺠﻮي دﻛﺘﺮي ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻴﻜﺮوﺑﻴﻮﻟﻮژي‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﺴﻜﻴﻦ دﻫﻨﺪﮔﻲ و ﭘﻴﺶﺑﻴﻬﻮﺷﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ داروﻫﺎي ﺳﻨﺘﺘﻴﻚ و ﻣﺴﺎﻳﻞ‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺮ آن ﺷﺪﻳﻢ ﺗﺎ اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﻲ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﺼﺎره اﻳﻦ ﮔﻴﺎه را ﺑﺎ داروي ﺳﻨﺘﺘﻴﻚ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫‪ -3‬ﮔﺮوه ﻣﻴﻜﺮوﺑﻴﻮﻟﻮژي‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮشﻫﺎي ﻧﺮ ﻧﮋاد وﻳﺴﺘﺎر ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺎ‬

‫واﺣﺪ اﻫﺮ‪ ،‬اﻫﺮ‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫دوزﻫﺎي ‪ 300 ،150mg/kg‬و ‪ 450‬و دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺎ دوز ‪ 1/2mg/kg‬و ديﻣﺘﻴﻞ ﺳﻮﻟﻔﻮﻛﺴﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺣﺠﻢ ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ )ﻣﺪت ﺧﻮاب اﻟﻘﺎء ﺷﺪه ﺑﺎ ﻛﺘﺎﻣﻴﻦ( ﺑﺎ دوز ‪ 40mg/kg‬ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪ و ﺑﺮاي‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮات ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ از‬

‫‪Elevated plus maze‬‬

‫و‬

‫‪Rota rod‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻴﺎنﮔﺮ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﺪت ﺧﻮاب اﻟﻘﺎء ﺷﺪه ﺑﺎ ﻛﺘﺎﻣﻴﻦ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﺪت زﻣﺎن ﺳﭙﺮي ﺷﺪه در ﺑﺎزوﻫﺎي ﺑﺎز‬ ‫در ﮔﺮوهﻫﺎي ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ دوزﻫﺎي ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻋﺼﺎره ﺑﻮد )‪ .(P≤0/01‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ‬ ‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه‬

‫آزاد اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬واﺣﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫ﺳﺮخ در دوز ‪ 450mg/kg‬داراي اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0914-1260350 :‬‬

‫‪email: a_rezai@iaut.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﮔﻞ ﺳﺮخ‪ ،‬ﺗﺴﻜﻴﻦ دﻫﻨﺪه‪ ،‬ﺿﺪ اﺿﻄﺮاب‪ ،‬دﻳﺎزﭘﺎم‪ ،‬ﻣﺎز ﺻﻠﻴﺒﻲ ﺷﻜﻞ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫روﺷﻦ ﺑﺎ ﻃﻌﻢ ﻛﻤﻲ ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻋﻄﺮ ﻧﺎﻓﺬ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﺎم‬

‫‪Otto of‬‬

‫‪(Traditional‬‬

‫‪ Rose‬ﺷﻬﺮت دارد و ﻣﻮاد ﻋﻤﺪه و ﻣﻮﺛﺮ آن ﺷﺎﻣﻞ ‪ 30‬ﺗﺎ ‪ 40‬درﺻﺪ‬

‫)‪ medicine‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ و در روﻳﻜﺮدﻫﺎي‬

‫‪ 40 ،Geraniol‬ﺗﺎ ‪ 60‬درﺻﺪ ‪ 20 ،Citronellol‬ﺗﺎ ‪ 30‬درﺻﺪ ‪ Linalol‬و‬

‫ﺟﺪﻳﺪ درﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ داراي ارزش و ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋهاي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬

‫‪ 20‬ﺗﺎ ‪ 25‬درﺻﺪ ‪ Stearoptene‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﺼﺎره از ﭘﻮﺳﺖ و ﻣﺨﺎط‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﻌﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﺼﺎره ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ داروي ﭘﻴﺶ‬

‫ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺬب ﺑﻮده و ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ از دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش ﺟﺬب ﺷﺪه‬

‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ داراي اﺛﺮ ﺑﺨﺸﻲ ﺑﻬﺘﺮ و ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﻤﺘﺮ‬

‫و ﻣﻘﺪاري ﻧﻴﺰ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺷﺪه و در ﻛﺒﺪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺰه ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻘﺪاري ﻫﻢ از‬

‫اﻣﺮوزه ﮔﻴﺎﻫﺎن داروﻳﻲ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ از ﻃﺐ ﺳﻨﺘﻲ‬

‫‪4‬و‪3‬‬

‫ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ ﻛﺎﻫﻨﺪه ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ داروي ﺻﻨﺎﻋﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ ر‪‬زا‬

‫ﻃﺮﻳﻖ ادرار دﻓﻊ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫داﻣﺎﺳﻦ )‪ (Rosa damascene‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻋﺼﺎره آن از ﻛﺎﺳﺒﺮگ و‬

‫ﺳﻤﭙﺎﺗﻴﻚ و ﺗﻘﻮﻳﺖﻛﻨﻨﺪه ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﺎراﺳﻤﭙﺎﺗﻴﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﺧﻮاص‬

‫ﮔﻠﺒﺮگ ﮔﻴﺎه اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﻛﻪ ﺣﺎوي ‪ 300‬ﻧﻮع ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮده و‬

‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺮاي آن ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ اﺛﺮ ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢﻛﻨﻨﺪه‬

‫‪ 50‬ﺗﺮﻛﻴﺐ از آن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 1.‬اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﻋﻤﺪﺗﺎً در ﺑﻠﻐﺎرﺳﺘﺎن‪،‬‬

‫اﺷﺘﻬﺎ‪ ،‬آرامﺑﺨﺶ‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻢﻛﻨﻨﺪه ﭘﻮﺳﺖ‪ ،‬ﺿﺪ ﺧﺸﻜﻲ و ﺧﺎرش ﭘﻮﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺗﺮﻛﻴﻪ و ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻛﺸﺖ ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ در اﻛﺜﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ‬

‫ﺿﺪ اﺳﺘﻔﺮاغ‪ ،‬درﻣﺎنﻛﻨﻨﺪه ﺳﻨﮓ ﺻﻔﺮا‪ ،‬اﻟﺘﻬﺎب ﻛﺒﺪ‪ ،‬آﺳﻢ‪ ،‬ﺳﺮﻓﻪ‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬

‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‪ ،‬اروﭘﺎ و روﺳﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ وﻓﻮر ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪ 2.‬ﮔﻞ ﺳﺮخ در‬

‫ﺟﻨﺴﻲ و ﺳﺮد ﻣﺰاﺟﻲ‪ ،‬ﺳﺮدرد و ﺑﻲﺧﻮاﺑﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪروش‬

‫ﺑﺴﻴـﺎري از ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻳﺮان ﻧﻴـﺰ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲروﻳﺪ‪ ،‬ﻋﺼﺎره آن ﺑﻪ رﻧﮓ زرد‬

‫ﺧﻮراﻛﻲ‪ ،‬اﺳﺘﻨﺸﺎﻗﻲ و ﻣﻮﺿﻌﻲ از راه ﭘﻮﺳﺖ اﻳﻦ دارو ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪180‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪5.‬و‪ 2‬از ﺳﻮﻳﻲ دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﻨﺰودﻳﺎزﭘﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺟﺰاي‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ در‬

‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻏﺸﺎي ﻧﻮروﻧﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم )ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ داروﺳﺎزي ﻟﻘﻤﺎن( ﺑﻪ ﮔﺮوه اول‪،‬‬

‫ﻣﺮﻛﺰي ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺎز ﺷﺪن ﻛﺎﻧﺎل ﻛﻠﺮ ﻣﻲﮔﺮدد و ﺑﻪ اﻳﻦ‬

‫ﻋﺼﺎره ﺑﺎ دوز ‪ ،150mg/kg‬ﺑﻪ ﮔﺮوه دوم ﻋﺼﺎره ﺑﺎ دوز ‪ ،300mg/kg‬ﺑﻪ‬

‫‪6‬‬

‫ﮔﺮوه ﺳﻮم ﻋﺼﺎره ﺑﺎ دوز ‪ ،450mg/kg‬ﺑﻪ ﮔﺮوه ﭼﻬﺎرم دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺎ دوز‬

‫ﻫﺪف از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و ﺿﺪ‬

‫‪ 1/2mg/kg‬و ﺑﻪ ﮔﺮوه ﭘﻨﺠﻢ ديﻣﺘﻴﻞ ﺳﻮﻟﻔﻮﻛﺴﺎﻳﺪ در ﻫﻤﺎن ﺣﺠﻢ‬

‫اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آن ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﻪﻋﻨﻮان‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﮔﺮوه ﺷﺸﻢ ﻫﻴﭻ داروﻳﻲ‬

‫ﻳﻚ داروي آرامﺑﺨﺶ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺰرﻳﻖ ﻧﺸﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪه‬

‫‪GABA-A‬‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺛﺮ آرامﺑﺨﺸﻲ و ﺷﻞﻛﻨﻨﺪﮔﻲ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺧﻮد را اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از ﺗﺠﻮﻳﺰ داروﻫﺎي ﻓﻮق‪ ،‬ﻛﺘﺎﻣﻴﻦ )ﺷﺮﻛﺖ داروﺳﺎزي‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻛﻴﻤﻴﺎ دارو( ﺑﺎ دوز ‪ 40mg/kg‬وزن ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﺶ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺠﺮﺑﻲ از ‪ 36‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﻧﺮ ﻧﮋاد وﻳﺴﺘﺎر در ﻣﺤﺪوده‬

‫ﮔﺮوه ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻛﺘﺎﻣﻴﻦ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬

‫وزن ‪ 200±20‬ﮔﺮم ﺑﺎ ﺳﻦ ﺣﺪود ‪ 12‬ﻫﻔﺘﻪ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎي‬

‫ﺣﻴﻮان رﻓﻠﻜﺲ ﺗﺼﺤﻴﺢﻛﻨﻨﺪه را از دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ )ﻣﺪت زﻣﺎن اﻟﻘﺎي‬

‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻮشﻫﺎ در اﺗﺎق ﺣﻴﻮاﻧﺎت و در ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ( و ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻴﻮان ﺑﻌﺪ از اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ دوﺑﺎره‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺎ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﻣﺤﻴﻄﻲ ‪ ،21-23 C‬رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ ‪70‬‬

‫رﻓﻠﻜﺲ ﺗﺼﺤﻴﺢﻛﻨﻨﺪه را ﺑﺎز ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ )ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ( ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬

‫درﺻﺪ و ﭼﺮﺧﻪ ﻧﻮري ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎرﻳﻜﻲ و ‪12‬ﺳﺎﻋﺖ روﺷﻨﺎﻳﻲ‬

‫ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪ .‬در ﺑﺨﺶ دوم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﻫﺪف ارزﻳﺎﺑﻲ ﺿﺪ‬

‫ﻧﮕﻪداري ﺷﺪﻧﺪ و از ﭘﻠﺖﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﻬﺖ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﻪروش‬

‫اﺿﻄﺮاﺑﻲ دارو ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ از آزﻣﻮنﻫﺎي زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪) Ad libitum‬در اﻳﻦ روش ﺑﻪﻃﻮر ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻏﺬا در اﺧﺘﻴﺎر ﺣﻴﻮان‬

‫اﻟﻒ‪ :‬آزﻣﻮن ﻣﺎزﺻﻠﻴﺒﻲ ﺷﻜﻞ‪ ،Stoelting co) :‬آﻣﺮﻳﻜﺎ( اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد( اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ و آب ﺑﻪﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻮشﻫﺎ‬

‫ﺷﺎﻣﻞ دو ﺑﺎزوي ﺑﺎز رو ﺑﻪروي ﻫﻢ در اﻧﺪازهﻫﺎي )‪ (50×10cm‬و دو‬

‫ﻗﺮار داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎزوي ﺑﺴﺘﻪ روﺑﻪروي ﻫﻢ در اﻧﺪازهﻫﺎي )‪ (50×10×40cm‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻻزم ﺑﻪذﻛﺮ اﺳﺖ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺳﺎزﮔﺎري ﻣﻮشﻫﺎي رت ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ‬

‫ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺮﻛﺰي )‪ (10×10cm‬ﺑﺎ ﻫﻢ در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ و در‬

‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺟﺪﻳﺪ‪ 10 ،‬روز ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻣﻮشﻫﺎي رت از‬

‫ﻳﻚ اﺗﺎق ﻧﻴﻤﻪ ﺗﺎرﻳﻚ و ﺳﺎﻛﺖ و ﺑﻪﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ 50cm‬از زﻣﻴﻦ ﻗﺮار داده‬

‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﻜﺜﻴﺮ و ﭘﺮورش ﺣﻴﻮاﻧﺎت آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ در آﺑﺎنﻣﺎه ﺳﺎل ‪ 1389‬ﺑﻪﻣﺤﻞ ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻴﻮاﻧﺎت آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‬

‫در ﻫﻨﮕﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻮش ﺑﻪ آراﻣﻲ و ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط ﺑﺮ روي ﺑﺨﺶ ﻣﺮﻛﺰي‬

‫داﻧﺸﻜﺪه داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ اﻧﺘﻘﺎل داده‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﺳﺮ ﻣﻮش ﺑﻪﻃﺮف ﺑﺎزوي ﺑﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﻗﺮار داده ﺷﺪ و‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻋﺼﺎره از ﻛﺎﺳﺒﺮگ و ﮔﻠﺒﺮگﻫﺎي ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ‬

‫ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻌﺪاد رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺖﻫﺎ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺎزوﻫﺎ و زﻣﺎن‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ‪ 1000‬ﮔﺮم از ﮔﻴﺎه ﺧﺸﻚ را ﺑﻪﺻﻮرت ﭘﻮدر‬

‫ﻣﺎﻧﺪن در روي ﺑﺎزوﻫﺎي ﺑﺎز ﺛﺒﺖ و ﭘﺲ از ﻫﺮ ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ‬ ‫‪7‬‬

‫در آورده‪ ،‬در ﻣﺨﻠﻮط ﻛﻠﺮوﻓﺮم‪ :‬ﻣﺘﺎﻧﻮل )‪ (30 : 70‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪﻣﺪت ‪24‬‬

‫ﭘﺎرﭼﻪ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ اﻟﻜﻞ ﺗﻤﻴﺰ ﺷﺪ‪ .‬ﻟﺬا داروﻫﺎ را ﺑﺎ دوزﻫﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﺧﻴﺲ ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻣﺨﻠﻮط ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه را ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺧﻼ‬

‫ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻛﺮده و ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت اﻧﻔﺮادي در ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺎز‬

‫در دﺳﺘﮕﺎه روﺗﺎري اوﭘﺮاﺗﻮر )‪ ،Heidolph Wb2001‬آﻟﻤﺎن( ﺣﻼلزداﻳﻲ‬

‫ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ و ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻣﻮشﻫﺎ در ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺑﺎزوﻫﺎي‬

‫ﻛﺮده ﺗﺎ ﻋﺼﺎره ﺧﺎم ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬ﻋﺼﺎره ﺧﺎم ﺣﺎﺻﻠﻪ را در ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﻣﺎز ﺳﭙﺮي ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﺎ ﻛﻮرﻧﻮﻣﺘﺮ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺪت زﻣﺎن‬

‫ﻣﻘﺪار ﻣﺘﺎﻧﻮل داغ ﻛﺮده و ﺳﭙﺲ درون ﻓﺮﻳﺰر ﺑﻪ دﻣﺎي ‪ -15 C‬رﺳﺎﻧﺪه‬

‫ﺣﻀﻮر ﻣﻮشﻫﺎ در ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺎز و ﺑﺎزوﻫﺎي ﺑﺎز ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺎرﻛﺮ ﻋﺪم‬

‫و ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﺻﺎف ﻧﻤﻮده ﺗﺎ ﻋﺼﺎره ﻓﺎﻗﺪ ﭼﺮﺑﻲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر‬

‫اﺿﻄﺮاب و ﻣﺪت زﻣﺎن ﺣﻀﻮر ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﺮ روي ﺑﺎزوﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان‬

‫آبزداﻳﻲ‪ ،‬ﻋﺼﺎره ﭼﺮﺑﻲزداﻳﻲﺷﺪه را در ديﻛﻠﺮوﻣﺘﺎن ﺣﻞ ﻛﺮده و ﺑﺎ‬

‫ﻳﻚ ﻣﺎرﻛﺮ اﺿﻄﺮاب اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻗﺪر اﻳﻦ ﻣﺪت زﻣﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬

‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت ﺧﺸﻚ ﻧﻤﻮده و در دﺳﺘﮕﺎه روﺗﺎري اوﭘﺮاﺗﻮر ﺗﺤﺖ‬

‫ﺑﺎزوﻫﺎي ﺑﺎز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﺛﺮات ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻗﻮيﺗﺮ‬

‫ﺧﻼ ﺣﻼلزداﻳﻲ ﻛﺮده ﺗﺎ اﻳﻦﻛﻪ ﻋﺼﺎره ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر‬

‫داروي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪181‬‬

‫اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‬

‫ب( آزﻣﻮن ﻣﻴﻠﻪ ﭼﺮﺧﺎن ﺷﺘﺎبدار‪ :‬اﻳﻦ آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ و ﺷﻠﻲ‬

‫آزﻣﻮن ﺗﻌﻘﻴﺐ ‪ Tukey, Colmogrof-Smirnof‬ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬

‫ﻋﻀﻼﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ داروﻳﻲ اﺛﺮات ﺷﻞﻛﻨﻨﺪﮔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ‪ P≤0/01‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻌﺎدل ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ اﺛﺮات در ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن اﺿﻄﺮاب‬ ‫اﺧﺘﻼل اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻪ اﻓﻘﻲ ﺑﻪﻗﻄﺮ ‪ 7cm‬دارد ﻛﻪ ﺑﺎ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﺳﺮﻋﺖ اوﻟﻴﻪ ‪ 10‬دور ﺑﺮ دﻗﻴﻘﻪ ﻣﻲﭼﺮﺧﺪ و ﭘﺲ از ‪ 20‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ‪ ،1‬دوز ‪ 450mg/kg‬ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ ﻣﺪت‬

‫ﭼﺮﺧﺶ ﻣﻴﻠﻪ ﺑﻪ ‪ 20‬دور در دﻗﻴﻘﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ 24 .‬ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از‬

‫زﻣﺎن اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و‬

‫ﺷﺮوع آزﻣﻮن ﻣﻮشﻫﺎ آﻣﻮزش دﻳﺪﻧﺪ و ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻗﺮار‬

‫اﺧﺘﻼف در ﺳﻄﺢ ‪ P≤0/01‬ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ‪ ،2‬دوز‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺮ روي ﻣﻴﻠﻪ ﭼﺮﺧﺎن را ﺑﻪﻣﺪت ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 30‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬از‬

‫‪ 450mg/kg‬ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ از ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي‬

‫آزﻣﻮن ﺣﺬف ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬روز ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد آزﻣﺎﻳﺶ داروﻫﺎ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و اﺧﺘﻼف ﻫﻤﻪ از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري‬

‫ﺗﺠﻮﻳﺰ ﮔﺸﺖ و ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از ﺗﺠﻮﻳﺰ داروﻫﺎي ﻓﻮق ﻫﺮ ﻳﻚ از‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮده و )‪ (P≤0/01‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ‪ ،3‬دوز‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﺳﻪ ﺑﺎر ﻣﺘﻮاﻟﻲ روي ﻣﻴﻠﻪ ﻗﺮار داده ﺷﺪ و در ﭘﺎﻳﺎن‬

‫‪ 450mg/kg‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﺛﺮ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ دارد و‬

‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﺎر آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ دﻓﻌﺎت ﺳﻘﻮط و زﻣﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪن‬

‫اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻫﻤﻪ از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري در ﺳﻄﺢ‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ روي ﻣﻴﻠﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ آن از ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺮماﻓﺰار ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ‪ ،4‬ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ در دوز ‪ 450mg/kg‬ﺳﺒﺐ‬

‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ زﻣﺎن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺣﻴﻮان در اﻳﻦ آزﻣﻮن ‪ 300‬ﺛﺎﻧﻴﻪ در‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪن ﺣﻴﻮان ﺑﺮ روي ﻣﻴﻠﻪ ﭼﺮﺧﺎن ﺷﺘﺎبدار‬

‫ﻧﻈﺮ ﺷﺪ‪ 8.‬دادهﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬ﺧﻄﺎي ﻣﻌﻴﺎر ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دوز ﺷﺪ و در دوز ﻓﻮق از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري اﺧﺘﻼف‬

‫اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن‬

‫‪ANOVA‬‬

‫و در ﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮدن آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫‪P≤0/01‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم ﻧﺸﺎن داد )‪.(P≤0/01‬‬

‫*‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :1-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دادهﻫﺎي ﻣﺪت زﻣﺎن اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :3-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دادهﻫﺎي ‪ Maze‬در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫* ‪P0/01‬‬

‫* ‪P0/01‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :2-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دادهﻫﺎي زﻣﺎن ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫* ‪P0/01‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :4-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دادهﻫﺎي ‪ Rota rod‬در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫* ‪P0/01‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪182‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲدارﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ دوزﻫﺎي ﻋﺼﺎره در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺑﻪﻫﻤﺮاه داﺷﺖ )‪ .(P≤0/01‬ﺑﻪﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ داراي اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و‬ ‫ﻫﺪف اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ‬

‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم اﺳﺖ و ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ در‬

‫اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم در ﻣﻮش‬

‫دوزﻫﺎي ‪ 150‬و ‪ 300‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم وزن ﺑﺪن اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و‬

‫ﺻﺤﺮاﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ در ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه‬

‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺿﻌﻴﻒﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم دارد‪ .‬در ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮي از‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﺳﻴﺘﺮوﻧﻠﻮل‪ ،‬ژراﻧﻴﻮل‪ ،‬ﻓﻨﻴﻞ اﺗﻴﻞ اﻟﻜﻞ‪2 ،‬ـ ﻓﻨﻴﻞ اﺗﻴﻞ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮات ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم‬

‫‪CNS‬‬

‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﻋﺼﺎره ﮔﻞ‬

‫اﺳﺘﺎت‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ اﺣﺘﻤﺎل ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﮔﻴﺎه را ﺑﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫ﺳﺮخ در دوز ‪ 450mg/kg‬اﺛﺮات ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻗﻮيﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬

‫ﮔﺰارشﻫﺎﻳﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓﻼوﻧﻮﻳﻴﺪﻫﺎ ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي ﺑﻨﺰودﻳﺎزﭘﻴﻨﻲ‬

‫دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺎ دوز ‪ 1/2mg/kg‬اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در اﻳﻦ دوز ﺳﺒﺐ‬

‫وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻓﻼوﻧﻮﻳﻴﺪﻫﺎ در اﻳﻦ ﮔﻴﺎه اﺣﺘﻤﺎل اﻳﻦﻛﻪ‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻌﺎدل ﺣﺮﻛﺘﻲ و ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪن ﺣﻴﻮان ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻪ‬

‫ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي ﺑﻨﺰ و دﻳﺎزﭘﻴﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ‬

‫ﭼﺮﺧﺎن ﺷﺘﺎبدار ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي ‪ GABA-A‬ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز اﺛﺮ آرامﺑﺨﺸﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺎ‬ ‫دوز ‪ 450mg/kg‬ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ داروي ﭘﻴﺶ‬

‫‪ Zarghami‬در ﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻣﻮرد ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ‬

‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻗﺒﻞ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻛﺘﺎﻣﻴﻦ ﻣﺪت زﻣﺎن اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻛﻢﺗﺮ و ﻣﺪت‬

‫ﻛﻪ اﺛﺮ ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﮔﻞ ﺳﺮخ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻣﻔﺘﺎﻣﻴﻦ ﺑﻪﺻﻮرت ﺣﺎد و‬

‫زﻣﺎن ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺎ دوز ‪ 1/2mg/kg‬اﻳﺠﺎد‬

‫ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻐﻴﻴﺮ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ و اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ )‪ .(P≤0/01‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬

‫آزادﺳﺎزي ﻧﻮرآﻣﻴﻦﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 11‬و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ از ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ در‬

‫ﺗﺰرﻳﻖ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺎ دوز ‪ 450mg/kg‬ﺑﻪﺷﻜﻞ داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ‬

‫ﻗﺮون وﺳﻄﻲ و دوران رﻧﺴﺎﻧﺲ ﺑﺮاي درﻣﺎن اﻓﺴﺮدﮔﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﺪه‬

‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮات ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪن ﺣﻴﻮان‬

‫اﺳﺖ‪ .‬دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ داروي ﺑﻨﺰودﻳﺎزﭘﻴﻨﻲ داراي اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‬

‫ﺑﺮ روي ﺑﺎزوﻫﺎي ﺑﺎز دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺎز و ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻌﺎدل ﺣﺮﻛﺘﻲ و ﻛﺎﻫﺶ‬

‫اﺛﺒﺎت ﺷﺪهاي روي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي اﺳﺖ و از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ‬

‫ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪن ﺣﻴﻮان ﺑﺮ روي ﻣﻴﻠﻪ ﭼﺮﺧﺎن ﺷﺘﺎبدار ﺷﺪه و‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ داروي ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﻳﺎزﭘﺎم از ﻃﺮﻳﻖ‬

‫اﺛﺮات ﺑﻬﺘﺮي را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ و اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲداري را‬

‫ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي‬

‫‪GABA‬‬

‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻐﺰ ﺑﻪوﻳﮋه در ﺗﺸﻜﻴﻼت‬

‫ﻣﺸﺒﻚ ﻣﻐﺰ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮوز اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ‬ ‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫در ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ )‪.(P≤0/01‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻓﻼوﻧﻮﻳﻴﺪﻫﺎ در ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه ﮔﻞ ﺳﺮخ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻲرود ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﻴﺎه از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي ﺑﻨﺰودﻳﺎزﭘﻴﻨﻲ‬ ‫ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي‬

‫‪GABA-A‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز اﺛﺮات آرامﺑﺨﺸﻲ و ﺿﺪ‬

‫ﻛﻪ در ﻃﺐ ﺳﻨﺘﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان آرامﺑﺨﺶ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاب ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود‪ ،‬در‬

‫اﺿﻄﺮاﺑﻲ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺛﺒﺎت اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺟﺪا ﻧﻤﻮدن ﻫﺮ ﻳﻚ از‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻃﻲ‬

‫ﻣﻮاد ﻣﻮﺛﺮ ﮔﻴﺎه و ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻣﻮاد و ﻧﻴﺰ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺴﻜﻴﻦ در ﺑﻴﻦ دوزﻫﺎي ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ‪ ،‬دوز ‪ 450mg/kg‬وزن ﺑﺪن‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪلﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮان ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ اﺛﺮ‬

‫ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﻣﻌﻨﻲدارﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ دوزﻫﺎي ﻋﺼﺎره در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ‬

‫آرامﺑﺨﺸﻲ و ﺿﺪ اﺿﻄﺮاﺑﻲ آن را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺎز‬

‫دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﻪﻫﻤﺮاه داﺷﺖ )‪ .(P≤0/01‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮاي ﺑﻪدﺳﺖ آوردن‬

‫ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻧﻴﺰ اﺳﺘﺨﺮاج و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮاد‬

‫دوز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪﺻﻮرت آزﻣﺎﻳﺸﻲ از دوزﻫﺎي )‪ 300 ،450mg/kg‬و‬

‫ﻣﻮﺛﺮ ﮔﻴﺎه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ (150‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﻋﺼﺎره ﮔﻞ ﺳﺮخ‬

‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري‪ :‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻃﺮح ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬

‫در دوز ‪ ،450mg/kg‬ﻣﺪت زﻣﺎن اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻛﻤﺘﺮي و ﻣﺪت زﻣﺎن‬

‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﭘﮋوﻫﺸﻲ داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ‬

‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﺎزﭘﺎم ﺑﺎ دوز ‪ 1/2mg/kg‬دارد و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ از اﻳﻦ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻗﺪرداﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

183

‫ﺳﺮخ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﺎزﭘﺎم در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‬ ‫ﻋﺼﺎره ﮔﻞ‬ ‫ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺿﺪ‬،‫اﺛﺮات ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‬ Rezaie A. et ‫اﺿﻄﺮاﺑﻲ‬ al.

References 1. Azadbakht M. Medicinal Plants Persian. Tehran: Taymorzadeh Publication; 1999. p. 130. [Persain] 2. Lawless J. The Illustrated Encyclopedia Of Essential Oils. Rockport, MA: Element Books, Ltd; 1995. p. 56-7. 3. Price S. Shirley Price's Aromatherapy Workbook. London, UK: Thorsons; 1993. p. 54-5. 4. Kevala R. Essential Oil Advice and Information. The Kevala Centre 2000; 206-17. 5. Tisserand R, Balacs T. Essential Oil Safety: A Guide for Health Care Professionals. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1995. p. 210. 6. Gudmundson C, Lidgren L. Does diphenylhydantoin accelerate healing of fractures in mice? Acta Orthop Scand 1973;44(6):640-9. 7. Holmes A, Parmigiani S, Ferrari PF, Palanza P, Rodgers RJ. Behavioral profile of wild mice in the elevated plus-maze test for anxiety. Physiol Behav 2000;71(5):509-16.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

8. Hosseinzadeh H, Nassiri Asl M. Anticonvulsant, sedative and muscle relaxant effects of carbenoxolone in mice. BMC Pharmacol 2003;3:3. Epub 2003 Apr 29. 9. Ayci F, Aydinli M. Bozdemir OA, Tutas M. Gas chromatogachic investigation of rose concrete, absolute and solid residue. Flav Fragr J 2005;20(5):481-6. 10. Salah SM, Jäger AK. Screening of traditionally used Lebanese herbs for neurological activities. J Ethnopharmacol 2005;97(1):145-9. Epub 2004 Dec 13. 11. Zarghami M, Farzin D, Bagheri K. Anti depressant effects of Rosa Damascena on laboratory rats (A controlled experimental blind study). Mazandaran J Res Med Sci (MGRS) 2002;11(33):27-33.

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ و‬No. 3, June 2011: 179-184

100

Study of sedative, preanaesthetic and anti-anxiety effects of Rosa damascene herbal extract in comparison with diazepam in rat

Ali Rezaie PhD.1* Ghafour Mosavi PhD.1 Changiz Ahmadizadeh MD.2 Behboud Jafari MD.3 1- Department of Clinical Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran. 2- PhD. Student of Microbiology, Islamic Azad University, Research and Sciences, Tehran Branch, Tehran, Iran. 3- Department of Microbiology, Islamic Azad University, Ahar Branch, Ahar, Iran.

Abstract

Received: February 13, 2011 Accepted: April 04, 2011

Background: Rosa damascene has a special role in the Iranian traditional medicine due to its sedative, anticonvulsant and analgesic effects. Regarding its alkaloid, flavonoid and other organic compounds, this plant has always been used to reduce nervousness and treat depression and chronic insomnia. In the present time, synthetic drugs with sedative and anxiolytic properties are used for such problems but due to their sideeffects and economic issues, the significance of natural medicines with fewer sideeffects is of interest. Considering the importance of sedative and anxiolytic effects of Rosa damascene, we decided to compare this plant with synthetic drugs of the same properties. Methods: Two different groups of male Wistar rats received either Rosa damascene extract in doses of 150, 300, 450 mg/kg or Diazepam and dimethyl sulphoxide in doses of 1.2 mg/kg intraperitoneally 30 minutes before assessing the sleep duration, sedation and preanesthetic effects induced by intraperitoneal ketamine, 40 mg/kg. The antianxiety effect was evaluated by using an elevated plus maze and a rota rod. Results: The results showed a meaningful increase in the period of sleep induced by Ketamine (P≤0.01) and also a meaningful increase in time spent at the open arms of the device in the group receiving Rosa damascene extract (P≤0.01). Conclusion: The results showed that the Rosa damascene extract dose 450mg/kg has sedative, preanesthetic and anxiolytic effects (P≤0.01). Keywords: Anxiolytic, diazepam, elevated plus maze, rosa damascene, sedative.

Corresponding author: Faculty Associated professor of Veterinary Medicine, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran. Tel: +98-914-1260350 email: a_rezai@iaut.ac.ir

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫زاﻧﻮ‪185‬‬ ‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ‪-190‬‬ ‫ﺳﺎده‪،3‬درﺧﺮداد ‪،1390‬‬ ‫ﺷﻤﺎره‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ودوره ‪، 69‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‬ ‫ﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮمﻳﺎﻓﺘﻪ‬ ‫‪ MRI‬ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻛﻤ‪‬ﻲ‪،‬ﻲ ﺷﺪه‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬ ‫ارﺗﺒﺎط‬

‫ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺪه ‪ MRI‬ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺳﺎده‬ ‫در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/10/29 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1390/01/24 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫ﻋﻠﻲ ﻳﮕﺎﻧﻪ‬

‫‪*2‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺗﺎﻛﻨﻮن در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﻋﻼﻳﻢ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫‪1‬‬

‫آرﺗﺮوز زاﻧﻮ ﭘﻴﺪا ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ و ‪ MRI‬ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺪه دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‬

‫آرش ﻣﺘﻘﻲ‬

‫ﺟﻮاد ﻣﻘﻴﻤﻲ‬

‫ﺑﻪﺑﺮرﺳﻲ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ MRI‬و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ارﺗﻮﭘﺪي‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺣﻀﺮت رﺳﻮل‬

‫زاﻧﻮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺗﻌﺪاد ‪ 80‬ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺘﻮاﻟﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫)ص(‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫رﺳﻮل اﻛﺮم از ﺳﺎل ‪ 1388‬اﻟﻲ ‪ 1389‬وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺲ از ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻣﻴﺰان ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺪه درد و ﺳﻔﺘﻲ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه ارﺗﻮﭘﺪي‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻌﺜﺖ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻫﻤﺪان‪ ،‬ﻫﻤﺪان‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻔﺼﻞ و در ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎراﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﻣﻴﺰان ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺪه ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪MRI‬‬

‫و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺳﺎده ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻣﺸﺨﺼﺎت‬

‫دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ در ﭼﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ وارد ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ درد ﺑﺎ اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻠﻲ )‪،(P=0/008‬‬ ‫اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ )‪ ،(P=0/006‬دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ )‪ (P=0/036‬و ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال )‪ (P=0/044‬در‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻠﻲ ﺑﺎ ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ )‪ (P=0/020‬و دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ )‪ (P=0/026‬در‬

‫وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬

‫‪MRI‬‬

‫راﺑﻄﻪ آﻣﺎري‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﺎ درد و ﺧﺸﻜﻲ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻔﺎﺻﻞ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﻲداري وﺟﻮد‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان )‪ ،(P=0/015‬ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ )‪(P=0/022‬‬ ‫و ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال )‪ (P=0/014‬وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬آﺳﻴﺐ ﻏﻀﺮوﻓﻲ‪ ،‬ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال ﻛﻴﺴﺖ و ادم ﻣﻐﺰ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان در‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ دارد و اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‪ ،‬دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال و‬

‫اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﺑﺎ ﺷﺪت درد و آﺳﻴﺐ ﻏﻀﺮوﻓﻲ و دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ ﺑﺎ ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺎﺻﻞ در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﻫﻤﺪان‪ ،‬ﺑﻠﻮار رﺳﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﺑﻌﺜﺖ‪ ،‬ﮔﺮوه ارﺗﻮﭘﺪي ‪3‬‬

‫درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ )درد و ﺧﺸﻜﻲ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ( ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0918-6737351 :‬‬

‫‪email: drarash54@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪.MRI‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ در ‪ %80‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺳﻦ ‪ 70‬ﺳﺎل و ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه‬

‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ )‪ (Osteoarthritis‬ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻔﺎﺻﻞ‬

‫اﺳﺖ‪ 3.‬در ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﻔﺼﻞ دﭼﺎر اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﺪرﻧﺲ و ﺗﻮرم‬

‫اﻧﺴﺎن را درﮔﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري از ﻋﻠﻞ ﻋﻤﺪه درد ﻣﻔﺎﺻﻞ و‬

‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ و ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم و ﻛﺮﭘﻴﺘﻮس و اﻓﻴﻮژن ﺳﻴﻨﻮوﻳﺎل ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1‬‬

‫در ﻣﻮارد ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬اﻣﻜﺎن دﻓﻮرﻣﻴﺘﻲ واﺿﺢ ﻣﻔﺼﻞ و ﻧﻴﻤﻪ دررﻓﺘﮕﻲ‬

‫ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﺷﻴﻮع ﺑﺎﻻي آن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ‬

‫وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ اﻏﻠﺐ از ﻛﺮﭘﻴﺘﻮس ﺷﻜﺎﻳﺖ دارﻧﺪ‬

‫ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻣﻲﺗﻮان از ﺟﻤﻴﻊ ﺗﻌﺎرﻳﻒ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬

‫ﻛﻪ اﺣﺴﺎس ﺧﺶﺧﺶ ﻛﺮدن ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﻔﺼﻞ درﮔﻴﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﻳﻴﺪه‬

‫ﺑﺮداﺷﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻴﻤﺎري داراي‬

‫ﺷﺪن روي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻏﻠﺐ اوﻗﺎت ﻛﺮﭘﻴﺘﻮس‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻋﻠﺖ روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺗﻴﻮﻟﻮژيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬

‫ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﻴﺪن اﺳﺖ و در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻣﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ و ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ دارﻧﺪ‪ 2.‬ﺳﻦ ﻗﻮيﺗﺮﻳﻦ رﻳﺴﻚ‬

‫وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﻌﻴﻴﻦ‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮر در اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود و ﺷﻴﻮع آن در ﺗﻤﺎم ﻣﻔﺎﺻﻞ ﺑﺎ‬

‫ﺷﺪت اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎرﻳﻚ ﺷﺪن ﻓﻀﺎي ﻣﻔﺼﻠﻲ‪ ،‬ﺗﺸﻜﻴﻞ‬

‫ﺳـﻦ ﺑﻪﻃﻮر ﭘﻴـﺶروﻧﺪهاي اﻓﺰاﻳـﺶ ﻣﻲﻳـﺎﺑﺪ‪ .‬ﺷﻮاﻫـﺪ رادﻳـﻮﮔﺮاﻓﻴـﻚ‬

‫اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖﻫﺎ‪ ،‬اﺳﻜﻠﺮوز ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال‪ ،‬ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻛﻴﺴﺖ و ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻋﻠﻲ ﻳﮕﺎﻧﻪ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪186‬‬

‫ﺣﺎﺷﻴﻪ اﺳﺘﺨﻮاﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮزﻳﻊ وﺳﻴﻊ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎ در ﺟﻤﻌﻴﺖ‬

‫ﺣﻀﺮت رﺳﻮل اﻛﺮم در ﻃﻲ ﻳﻚﺳﺎل ‪ 1388‬اﻟﻲ ‪ 1389‬ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ‪80‬‬

‫ﻣﻌﻤﻮل و ارﺗﺒﺎط ﺿﻌﻴﻒ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﺪت ﺑﻴﻤﺎري‪ ،‬اﻋﺘﺒﺎر آنﻫﺎ را زﻳﺮ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺘﻮاﻟﻲ وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻣﻴﺰان درد ﺑﺎ‬

‫ﺳﺆال ﺑﺮده اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي روشﻫﺎي ﻣﺪرنﺗﺮ‬

‫‪ Visual Analogue Scale‬و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺳﻔﺘﻲ و‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم ﻧﻈﻴﺮ‬

‫‪MRI‬‬

‫درﻳﭽﻪﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ در ﺑﺮرﺳﻲ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﮔﺸﻮده اﺳﺖ‪ .‬در اﺑﺘﺪا‪ ،‬ﺗﻤﺎم‬ ‫‪MRI‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫)‪(VAS‬‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي‬ ‫)‪(WOMAC‬‬

‫‪Western Ontario and‬‬

‫‪ McMaster Universities‬ﺛﺒﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﺑﺎ‬

‫زاﻧﻮ در ﻧﺸﺎن دادن ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻫﺎي ﻓﻮﻛﺎل ﻣﻌﻄﻮف‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ‪ 24‬ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﻫﻴﭗ و زاﻧﻮ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮد و‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﭘﺎرﮔﻲ ﻣﻴﻨﻴﺴﻚ‪ ،‬اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرﻳﺖ دﻳﺴﻜﺎن‪ ،‬ﻧﻜﺮوز آواﺳﻜﻮﻻر و‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﺪدي ﺣﺎﺻﻞ از ﺟﻤﻊ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در‬

‫آﺳﻴﺐ رﺑﺎﻃﻲ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺗﻤﺎم‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎراﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﻧﻴﺰ اﻃﻼﻋﺎت رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ رخ و ﻧﻴﻢرخ زاﻧﻮ ﺑﺮ‬

‫اﺟﺰاي ﻣﻔﺼﻞ را درﮔﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ‪ MRI‬اﻫﻤﻴﺖ زﻳﺎدي در ﺷﻨﺎﺧﺖ آن ﭘﻴﺪا‬

‫‪ Kellgren- Lawrence‬ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﺷﺪت‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ‬

‫ﻛﺮده‪ ،‬زﻳﺮا‬

‫‪MRI‬‬

‫اﻳﻦ ﻗﺪرت را دارد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﺟﺰاي ﻣﻔﺼﻞ از ﺟﻤﻠﻪ‬

‫اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎر‬

‫)‪(KL‬‬

‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ از درﺟﻪ ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر‬ ‫‪MRI‬‬

‫زاﻧﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس‬

‫اﺳﺘﺨﻮان زﻳﺮ ﻣﻔﺼﻞ و ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم را ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴﺎت زﻳﺎدي ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬

‫ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮد و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از‬

‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻛﻤﻚ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻛﺸﻒ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ اﺟﺰاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ و درد و‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي )‪ Knee Osteoarthritis Scoring System (KOSS‬ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻣﻨﺸﺎ درد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﻣﻴﺰان آﺳﻴﺐ‬

‫ﻛﻤ‪‬ﻲ در آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ دادهﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻣﺸﺨﺼﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫ﻣﻔﺼﻠﻲ و ﺷﺪت اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ MRI‬و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﻧﻈﻴﺮ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ و ﻏﻴﺮه در ﭼﻚ ﻟﻴﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ وارد ﺷﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ‬

‫وﺟﻮد ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻤﺮهدﻫﻲ دﻗﻴﻖ و‬

‫دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار ‪ STATA 11‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬دادهﻫﺎي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﻛﺎرآﻣﺪ ﺿﺮوري ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﻴﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ Peterfy 2003‬اﻗﺪام ﺑﻪ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻲ آﻧﺎﻟﻴﺰﻫﺎي‬

‫ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﺧﻄﻲ )‪ (Quantile regression‬ﻧﻴﺰ ارﺗﺒﺎط ﻋﻼﻳﻢ‬

‫‪Whole -Organ Magnetic‬‬

‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﺎ اﻣﺘﻴﺎزدﻫﻲﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ‪ MRI‬ﺳﻨﺠﻴﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲ‪-‬‬

‫‪MRI‬‬

‫دار در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺣﺪ ‪ 0/05‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ در ﻫﻤﻪ‬

‫ﻫﻢﺳﺎنﺳﺎزي ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ روش ﻧﻤﺮهدﻫﻲ ﻧﻴﻤﻪ ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬ ‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ روش ﻛﻪ‬

‫‪MRI‬‬

‫)‪ Resonance Imaging Score (WORMS‬ﻧﺎم دارد‪ 14 ،‬وﻳﮋﮔﻲ در‬

‫ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ Kornaat 5.‬در ﺳﺎل ‪ 2005‬اﻗﺪام ﺑﻪﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻤﺮهدﻫﻲ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻣﺮاﺣﻞ اﺟﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪاﺟﺮاي اﺻﻮل ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﻠﺴﻴﻨﻜﻲ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﻧﺎم‬

‫)‪ MR Knee Osteoarthritis Scoring System (KOSS‬ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﻧﻤﺮهدﻫﻲ در اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري آنﻫﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺪت‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 78‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ )دو ﻣﻮرد ﺑﻪدﻟﻴﻞ‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ را در زاﻧﻮ ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺑﻴﺎن‬

‫اﻳﻦﻛﻪ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ 6.‬ﺗﺎﻛﻨﻮن در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﻋﻼﻳﻢ‬

‫ﻧﺪاﺷﺖ از آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺧﺎرج ﺷﺪ(‪ .‬از اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ‪ 16‬ﻧﻔﺮ ﻣﺮد )‪ 20/5‬درﺻﺪ( و‬

‫رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﻋﻼﻳﻢ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آرﺗﺮوز زاﻧﻮ ﭘﻴﺪا‬

‫‪ 62‬ﻧﻔﺮ زن )‪ 79/5‬درﺻﺪ( ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻦ اﻓﺮاد ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﻋﻼﻳﻢ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ و‬

‫)‪ 59/5 (±5/3‬ﺳﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ آن ‪ 42‬و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ آن ‪ 70‬ﺳﺎل ﺑﻮد‪.‬‬

‫و‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎران از ﻟﺤﺎظ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ درد‪ ،‬ﺧﺸﻜﻲ و‬

‫ﻫﻤﺮاﻫﻲ آن ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬

‫‪MRI‬‬

‫رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻻزم ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﻪ‪ ،‬ﭼﺎرك اول و‬ ‫ﭼﺎرك ﺳﻮم ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاي درد ‪ ،11‬ﺷﺶ و ‪ ،12‬ﺑﺮاي ﺧﺸﻜﻲ ﺳﻪ‪ ،‬ﻳﻚ‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ‬

‫و ﭼﻬﺎر و ﺑﺮاي ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ‪ 19 ،31‬و ‪ 39‬ﺑﻮدﻧﺪ )ﺟﺪول ‪.(1‬‬ ‫‪(Analytic‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ MRI‬ﻫﺮ ‪ 78‬ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎر‬

‫‪KOSS‬‬

‫ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار‬

‫)‪ Cross-sectional‬ﻃﺮاﺣﻲ و اﺟﺮا ﺷﺪ‪ .‬از ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران داراي ﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻮزﻳﻊ آنﻫﺎ در ﺟﺪول ‪ 2‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ درﻣﺎﻧﮕﺎه ارﺗﻮﭘﺪي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫‪Kolmogorov-Smirnov‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮدن ﺗﻮزﻳﻊ ﺳﻦ و درد ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺴﺖ‬

‫‪187‬‬

‫ارﺗﺒﺎط ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺪه ‪ MRI‬ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺳﺎده در اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ‬

‫)‪ (P>0/05) test (K-S‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﻦ و درد ﺗﻮﺳﻂ ﺿﺮﻳﺐ ﭘﻴﺮﺳﻮن‬

‫دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ )‪ (P=0/026‬راﺑﻄﻪ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ‪ 7.‬ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزﻳﺎﺑﻲ‬

‫وﺟﻮد در ﻣﻮرد ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫ارﺗﺒﺎط ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ MRI‬و رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان درد‪ ،‬ﺧﺸﻜﻲ و‬

‫‪KL‬‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ از رﮔﺮﺳﻴﻮن ﺧﻄﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ‬

‫)‪(Median quantile‬‬

‫‪ MRI‬ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪ )‪ .(P>0/05‬ﺑﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎر‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﻌﻴﺎر‬

‫‪WOMAC‬‬

‫)درد‪ ،‬ﺧﺸﻜﻲ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﺟﺪاول ‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 5‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻔﺎﺻﻞ( راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﻲداري وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ )‪ .(P>0/05‬ارﺗﺒﺎط‬

‫ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ ﺷﺪت درد )ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮ واﺑﺴﺘﻪ( و اﻓﻴﻮژن‬

‫ﺑﻴﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ MRI‬ﺑﺎ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪،‬‬

‫ﻣﻔﺼﻠﻲ )‪ (P=0/008‬اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ )‪ (P=0/006‬دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‬

‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ادم‬

‫)‪ (P=0/036‬و ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال )‪ (P=0/044‬وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان )‪ ،(P=0/015‬ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ )‪ (P=0/022‬و ﻛﻴﺴﺖ‬

‫ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻠﻲ ﺑﺎ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ )‪ (P=0/020‬و‬

‫ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال )‪ (P=0/014‬وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﺗﻮزﻳﻊ دادهﻫﺎي درد‪ ،‬ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ‬

‫ﺻﺪك ‪%25‬‬

‫ﺻﺪك ‪%50‬‬

‫ﺻﺪك ‪%75‬‬

‫ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار‬

‫ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار‬

‫درد‬

‫‪10‬‬

‫‪22‬‬

‫‪24‬‬

‫‪2‬‬

‫‪30‬‬

‫ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ‬

‫‪2‬‬

‫‪6‬‬

‫‪8‬‬

‫‪0‬‬

‫‪12‬‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫‪38‬‬

‫‪62‬‬

‫‪78‬‬

‫‪20‬‬

‫‪90‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ﺗﻮزﻳﻊ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺻﺪك ‪%25‬‬

‫ﺻﺪك ‪%50‬‬

‫ﺻﺪك ‪%75‬‬

‫ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار‬

‫ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪار‬

‫ﻧﻮع آﺳﻴﺐ‬ ‫ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ‬

‫‪14‬‬

‫‪2‬‬

‫‪10‬‬

‫‪8‬‬

‫‪6‬‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرال‬

‫‪8‬‬

‫‪2‬‬

‫‪8‬‬

‫‪2‬‬

‫اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‬

‫‪6‬‬

‫‪0‬‬

‫‪4‬‬

‫‪2‬‬

‫‪0‬‬

‫ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال‬

‫‪6‬‬

‫‪0‬‬

‫‪4‬‬

‫‪2‬‬

‫‪0‬‬

‫ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان‬

‫‪6‬‬

‫‪0‬‬

‫‪2‬‬

‫‪0‬‬

‫دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‬

‫‪8‬‬

‫‪0‬‬

‫‪4‬‬

‫‪2‬‬

‫‪0‬‬

‫اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ‬

‫‪4‬‬

‫‪0‬‬

‫‪2‬‬

‫‪0‬‬

‫ﺟﺪول‪ :3-‬ﻧﺘـﺎﻳﺞ رﮔﺮﺳـﻴﻮن ﻛﻮاﻧﺘﺎﻳـﻞ ﺑـﺮاي ﺗﻌﻴـﻴﻦ ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ ﺷـﺪت درد و‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻧﻮع آﺳﻴﺐ‬

‫ﺟﺪول‪ :4-‬ﻧﺘﺎﻳﺞ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻛﻮاﻧﺘﺎﻳﻞ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺷﺪت ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ و‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ‪%95‬‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻧﻮع آﺳﻴﺐ‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ‬

‫‪0/857‬‬

‫‪-0/767‬‬

‫‪2/101‬‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرال‬

‫‪0/209‬‬

‫‪-2/573‬‬

‫‪2/992‬‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرال‬

‫اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‬

‫‪1/575‬‬

‫‪0/474‬‬

‫‪2/677‬‬

‫اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‬

‫ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال‬

‫‪1/500‬‬

‫‪0/045‬‬

‫‪2/954‬‬

‫ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال‬

‫ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان‬

‫‪0/556‬‬

‫‪-2/187‬‬

‫‪3/298‬‬

‫ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان‬

‫دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‬

‫‪1/342‬‬

‫‪0/094‬‬

‫‪2/589‬‬

‫دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‬

‫اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ‬

‫‪2/125‬‬

‫‪0/606‬‬

‫‪3/643‬‬

‫اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ‪%95‬‬

‫‪0/651‬‬

‫‪0/118‬‬

‫‪1/281‬‬

‫‪0/603‬‬

‫‪-0/153‬‬

‫‪1/359‬‬

‫‪0/440‬‬

‫‪-0/682‬‬

‫‪1/571‬‬

‫‪0/421‬‬

‫‪-0/599‬‬

‫‪1/441‬‬

‫‪0/952‬‬

‫‪-0/228‬‬

‫‪2/133‬‬

‫‪0/529‬‬

‫‪0/068‬‬

‫‪0/989‬‬

‫‪1/000‬‬

‫‪-0/615‬‬

‫‪2/615‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﻋﻠﻲ ﻳﮕﺎﻧﻪ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪188‬‬

‫ﺟﺪول‪ :5-‬ﻧﺘﺎﻳﺞ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻛﻮاﻧﺘﺎﻳﻞ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ ﺷـﺪت ﻣﺤـﺪودﻳﺖ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪MRI‬‬

‫وﺟﻮد اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ ﺑﺎ ﺷﺪت درد ارﺗﺒﺎط آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ وﻟﻲ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻴﺰان ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﻧﻮع آﺳﻴﺐ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ‪%95‬‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ‬

‫‪0/521‬‬

‫‪-2/988‬‬

‫‪4/032‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ‪ MRI‬ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ و درد ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻳﻚ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻴﻦ وﺟﻮد اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﭘﺎﺗﻠﻮ ﻓﻤﻮرال و‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرال‬

‫‪4/333‬‬

‫‪-1/334‬‬

‫‪10/001‬‬

‫اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‬

‫‪-2/727‬‬

‫‪-11/714‬‬

‫‪6/259‬‬

‫درد زاﻧﻮ )‪ (OR=2/5‬در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚﺳﻮم آنﻫﺎ ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال‬

‫‪3/357‬‬

‫‪-3/539‬‬

‫‪10/253‬‬

‫دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ درد زاﻧﻮ ﺑﻪﻋﻨﻮان درد ﻳﺎ ﺧﺸﻜﻲ در‬

‫ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان‬

‫‪1/636‬‬

‫‪-2/964‬‬

‫‪6/236‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ روزﻫﺎ در ﻣﺎه ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‬

‫‪0/750‬‬

‫‪-6/973‬‬

‫‪8/473‬‬

‫روي ‪ 500‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺴﻦ ﻛﻪ ﻧﻴﻤﻲ از آنﻫﺎ درد زاﻧﻮ داﺷﺘﻪاﻧﺪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻴﻦ‬

‫اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ‬

‫‪3/727‬‬

‫‪-6/162‬‬

‫‪13/616‬‬

‫‪11‬‬

‫وﺟﻮد اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ و درد زاﻧﻮ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‬ ‫‪12‬‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫‪WOMAC‬‬

‫ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ‬

‫وﺟﻮد ﻛﻴﺴﺖﻫﺎي ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال ﺑﺎ‬

‫ﺷﺪت درد ارﺗﺒﺎط آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺸﻜﻲ‬ ‫‪MRI‬‬

‫و‬

‫ﻣﻔﺼﻞ و ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻫﻴﭻ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه‬

‫ارﺗﺒﺎط وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﻴﺎن اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‪،‬‬

‫ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺑﺎ ﺷﺪت درد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‬

‫ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال‪ ،‬دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ و اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ در ﻳﻚ راﺳﺘﺎ اﺳﺖ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط‬

‫ﺷﺪت درد و ﺷﺪت ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ و دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ ﺑﺎ‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪه اﺳﺖ وﻟﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪﺻﻮرت ‪ Borderline‬ﻣﺜﺒﺖ ﺷﺪه‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺧﻲ از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬ ‫اﻣﺘﻴﺎزات‬

‫‪WOMAC‬‬

‫‪8‬‬

‫‪13‬‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﺷﺪت ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ‪،‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﺷﺪه در‬

‫ﻛﻴﺴﺖﻫﺎي ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال و ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺎ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪه در ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ‪ WOMAC‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻧﺸﺎن ﻧﺪاد‪.‬‬

‫رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ارﺗﺒﺎط آﻣﺎري دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﻴﻦ ﻫﻴﭻﻛﺪام‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﻛﻪ ‪ Felson and colleagues‬روي ‪ 401‬ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ‬

‫ﺑﺎ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﺷﺪه ﺑﺎ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ وﺟﻮد ادم‬

‫ارﺗﺒﺎﻃﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻓﺰاﻳﺶ آﺳﻴﺐ ﻏﻀﺮوف‬

‫در ‪ %78‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ درد زاﻧﻮ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ‪ MRI‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ‪ %30‬در اﻓﺮادي‬

‫از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ‬

‫‪WOMAC‬‬

‫ﺑﺎ ﻫﻴﭻﻳﻚ‬

‫‪14‬‬

‫ﻣﻔﺼﻠﻲ ﺑﺎ ﺷﺪت درد ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪ Wluka‬ﻛﻪ‬

‫ﻛﻪ درد زاﻧﻮ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ دﻳﺪه ﺷﺪ ‪ .P<0/001‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫ﻳﻚ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪﻧﺴﺒﺖ ﻛﻢ )‪ (R=0/28‬را ﮔﺰارش ﻛﺮده اﺳﺖ ﻫﻢ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ درد و ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان را ﻧﺸﺎن‬

‫راﺳﺘﺎ اﺳﺖ‪ 9.‬ﺑﻪدﻟﻴﻞ اﻳﻦﻛﻪ ﻏﻀﺮوف ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻓﺎﻗﺪ ﻋﺼﺐ اﺳﺖ ارﺗﺒﺎط‬

‫ﻧﺪادهاﻧﺪ‪ Kornaat and colleagues .‬ﮔﺰارش ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ در ‪ 205‬ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي‬

‫ﻛﻪ ‪ %35‬آنﻫﺎ ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﻮدﻧﺪ و ‪ %50‬از ﻧﻈﺮ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ‪ OA‬داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫‪15‬‬

‫ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺬف اﺛﺮ آنﻫﺎ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ‬

‫ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺎ درد ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ‬

‫ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ آﺳﻴﺐ ﺑﻪ‬

‫‪Inclusion criteria‬ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮرﺳﻲ ادم‬ ‫‪KL‬‬

‫ﻏﻀﺮوف ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻣﻴﺰان ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ روﻧﺪ ﻛﺎﻫﺸﻲ دارد )‪(R=-0/7‬‬

‫ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺎ اﻣﺘﻴﺎز‬

‫ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ آﺳﻴﺐ ﻏﻀﺮوﻓﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺪﻳﺪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﻴﺰ ﮔﺰارش ﻛﺮدهاﻧﺪ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﻛﻪ اﻟﮕﻮي ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان در ﻣﻮارد ﺷﺪﻳﺪ وﺟﻮد دارد‪ 16.‬ﺷﺪت‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ اﻣﺘﻴﺎز‬

‫‪KL‬‬

‫ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوﻓﻲ ﻧﻴﺰ ﺷﺪت ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ‬ ‫‪MRI‬‬

‫دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ در‬

‫ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ادم ﻣﻐﺰ اﺳﺘﺨﻮان در ﻣﻮارد‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺑﺎ درد و ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ در ﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﭘﺎرﮔﻲ‬

‫زودرس ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻏﻀﺮوف ﻫﻴﺎﻟﻦ دارد‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬ﺿﺎﻳﻌﺎت اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرال‬

‫و ‪ Subluxation‬ﻣﻨﻴﺴﻚ ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻛﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‬

‫‪MRI‬‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ WOMAC‬ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ‬

‫ﻣﺘﻮن ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ در‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ Torres L‬ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪ 10.‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ‬

‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻟﺬا ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ اﻳﻦ ﻳﻚ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺑﺎ درد و ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ‬

‫رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺳﺎده در اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ زاﻧﻮ‬ ‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و‬A.‫ﻫﺎي‬ Yegane et ‫ﻳﺎﻓﺘﻪ‬ al. ‫ ﺑﺎ‬MRI ‫ﻲ ﺷﺪه‬‫ارﺗﺒﺎط ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻛﻤ‬

189

:Kellgren- Lawrence (KL) ‫ﻣﻌﻴﺎر‬ Grade 0

Normal

Grade 1

Doubtful narrowing of joint space and possible

‫ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪت‬

MRI

.‫ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‬MRI ‫ از روي‬OA

osteophytic lipping

‫ﻓﻘﻂ ﺷﺪت درد ﺑﺎ اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ در ارﺗﺒﺎط ﺑﻮد و ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺼﻞ‬

Grade 2

Definite osteophytes, definite narrowing of joint space

‫ در ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻜﺎن اﻳﻦ‬.‫و ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﻓﻴﻮژن ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‬

Grade 3

Moderate multiple osteophytes, definite narrowing of joints space, some sclerosis and possible deformity of

Grade 4

‫ﻋﻘﻴﺪه وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻔﺼﻞ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ درد در‬

bone contour

‫ ﻛﻪ در آن‬Hunter ‫ اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬.‫اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﻣﻲﺷﻮد‬

Large osteophytes, marked narrowing of joint space,

‫وﺟﻮد اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻠﻲ در اﻓﺮاد ﺑﺎ درد زاﻧﻮ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ اﻓﺮاد ﺑﺪون درد‬

severe sclerosis and definite deformity of bone contour

‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬17.‫ ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ دارد‬،‫زاﻧﻮ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬.‫ ﻫﻴﭻ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‬WOMAC ‫رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و اﻣﺘﻴﺎزات‬

‫ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ‬،‫ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد‬.‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ دارد‬

‫ ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻪ ﺗﺤﺖ‬2759 ‫ ﻧﻔﺮ از‬1888 ‫ ﻛﻪ‬Meding ‫ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

MRI

‫آرﺗﺮوﭘﻼﺳﺘﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ را ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داده اﺳﺖ ﻧﺸﺎن داده‬

WOMAC

‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ درﺟﻪ اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﻳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺑﺎ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺗﺎﻳﻴﺪ‬

،‫ دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ‬،‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﺎﻫﻢ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪارﻧﺪ درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﺳﺘﺌﻮﻓﻴﺖ‬

‫ در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺎن‬18.‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ از درد اﺳﺖ‬

‫ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺎب ﻛﻨﺪرال و اﻓﻴﻮژن ﻣﻔﺼﻞ زاﻧﻮ ﺑﺎ ﺷﺪت در دو آﺳﻴﺐ‬

‫ اﺳﺘﺌﻮﻛﻨﺪرال ﻛﻴﺴﺖ و ادم ﻣﻐﺰ‬،‫داد ﻛﻪ ﻣﻮاردي ﻣﺜﻞ آﺳﻴﺐ ﻏﻀﺮوﻓﻲ‬

‫ﻣﻲﭘﺮدازﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬.‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‬

.‫ﻏﻀﺮوﻓﻲ و دژﻧﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻨﻴﺴﻚ ﺑﺎ ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻔﺎﺻﻞ در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ ﻣﺸـﺨﺺ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳـﺞ رادﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻛﻪ در‬MRI ‫اﺳﺘﺨﻮان ﻛﻪ در‬

References 1. Urwin M, Symmons D, Allison T, Brammah T, Busby H, Roxby M, et al. Estimating the burden of musculoskeletal disorders in the community: the comparative prevalence of symptoms at different anatomical sites, and the relation to social deprivation. Ann Rheum Dis 1998;57(11):649-55. 2. Felson DT, Lawrence RC, Dieppe PA, Hirsch R, Helmick CG, Jordan JM, et al. Osteoarthritis: new insights. Part 1: the disease and its risk factors. Ann Intern Med 2000;133(8):635-46. 3. Felson DT, Zhang Y. An update on the epidemiology of knee and hip osteoarthritis with a view to prevention. Arthritis Rheum 1998;41(8):1343-55. 4. Murphy L, Schwartz TA, Helmick CG, Renner JB, Tudor G, Koch G, et al. Lifetime risk of symptomatic knee osteoarthritis. Arthritis Rheum 2008;59(9):1207-13. 5. Peterfy CG, Guermazi A, Zaim S, Tirman PF, Miaux Y, White D, et al. Whole-Organ Magnetic Resonance Imaging Score (WORMS) of the knee in osteoarthritis. Osteoarthritis Cartilage 2004;12(3):177-90. 6. Kornaat PR, Ceulemans RY, Kroon HM, Riyazi N, Kloppenburg M, Carter WO, et al. MRI assessment of knee osteoarthritis: Knee Osteoarthritis Scoring System (KOSS): inter-observer and intraobserver reproducibility of a compartment-based scoring system. Skeletal Radiol 2005;34(2):95-102. Epub 2004 Oct 8. 7. Eadie WT, Drijard D, James FE, Ros M, Sadoulet B. Statistical Methods in Experimental Physics. Amsterdam: North-Holland; 1971. p. 269-71. 8. Roos EM, Roos HP, Lohmander LS, Ekdahl C, Beynnon BD. Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score (KOOS): development of a self-administered outcome measure. J Orthop Sports Phys Ther 1998;28(2):88-96. 9. Wluka AE, Wolfe R, Stuckey S, Cicuttini FM. How does tibial cartilage volume relate to symptoms in subjects with knee osteoarthritis? Ann Rheum Dis 2004;63(3):264-8.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

10. Torres L, Dunlop DD, Peterfy C, Guermazi A, Prasad P, Hayes KW, et al. The relationship between specific tissue lesions and pain severity in persons with knee osteoarthritis. Osteoarthritis Cartilage 2006;14(10):1033-40. Epub 2006 May 18. 11. Outerbridge RE. The etiology of chondromalacia patellae. 1961. Clin Orthop Relat Res 2001;(389):5-8. No abstract available. 12. Hannan MT, Felson DT, Pincus T. Analysis of the discordance between radiographic changes and knee pain in osteoarthritis of the knee. J Rheumatol 2000;27(6):1513-7. 13. Hayes CW, Jamadar DA, Welch GW, Jannausch ML, Lachance LL, Capul DC, et al. Osteoarthritis of the knee: comparison of MR imaging findings with radiographic severity measurements and pain in middle-aged women. Radiology 2005;237(3):998-1007. Epub 2005 Oct 26. 14. Felson DT, Chaisson CE, Hill CL, Totterman SM, Gale ME, Skinner KM, et al. The association of bone marrow lesions with pain in knee osteoarthritis. Ann Intern Med 2001;134(7):541-9. 15. Kornaat PR, Bloem JL, Ceulemans RY, Riyazi N, Rosendaal FR, Nelissen RG, et al. Osteoarthritis of the knee: association between clinical features and MR imaging findings. Radiology 2006;239(3):811-7. 16. Link TM, Steinbach LS, Ghosh S, Ries M, Lu Y, Lane N, et al. Osteoarthritis: MR imaging findings in different stages of disease and correlation with clinical findings. Radiology 2003;226(2):37381. 17. Hunter DJ, Lo GH, Gale D, Grainger AJ, Guermazi A, Conaghan PG. The reliability of a new scoring system for knee osteoarthritis MRI and the validity of bone marrow lesion assessment: BLOKS (Boston Leeds Osteoarthritis Knee Score). Ann Rheum Dis 2008;67(2):206-11. Epub 2007 May 1. 18. Meding JB, Ritter MA, Faris PM, Keating EM, Harris W. Does the preoperative radiographic degree of osteoarthritis correlate to results in primary total knee arthroplasty? J Arthroplasty 2001;16(1):13-6.

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ و‬No. 3, June 2011: 185-190

100

Correlation of quantified MRI, physical exam and knee radiography in patients with knee osteoarthritis

Ali Yegane MD.1 Arash Mottaghi PhD.2* Javad Moghimi MD.1 1- Department of Orthopaedics, Hazrate-rasol Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Orthopaedics, Besat Hospital, Hamedan University of Medical Sciences, Hamedan, Iran.

Abstract

Received: January 20, 2011 Accepted: April 13, 2011

Background: Unlike quantified MRI, no correlation has been stated between radiologic findings and the clinical signs in patients with knee osteoarthritis. This study evaluates the relationship between quantified clinical signs including pain, restriction of movement, stiffness and structural changes with MRI and plain radiography findings. Methods: Eighty patients with knee osteoarthritis were successively recruited in the study in Rasole Akram Hospital from 2009 to 2010. Upon physical examination, quantified scales of pain and joint stiffness and limitation of movement were recorded and quantified findings of MRI and plain x-ray were reported during the paraclinical study. All the gathered data including the demographic characteristics of the participants were read to the statistical software. Results: In MRI study, pain was significantly correlated with knee effusion (P=0.008), osteophytes (P=0.006), meniscal degeneration (P=0.036) and subchondral cysts (P=0.044) as was joint stiffness correlated with chondral lesions (P=0.020) and meniscal degeneration (P=0.026). On the other hand, there were no relationship between pain and joint stiffness or limitation of movement in radiologic studies but significant relationships existed between radiologic findings with bone marrow inflammation (P=0.015), chondral lesions (P=0.022) and subchondral cysts (P=0.014). Conclusion: As shown in this study, MRI findings including chondral lesions, subchondral cysts and bone marrow inflammation were correlated with radiologic findings and osteophytes, subchondral cysts, joint effusion and meniscal degeneration were correlated with pain as were meniscal degenerations and chondral lesions were with joint stiffness. On the other hand, clinical findings (pain, stiffness and limitation of movement) had no correlation with radiologic findings. Keywords: Clinical, knee, MRI, osteoarthritis, radiologic, signs.

Corresponding author: Dept. of Orthopaedics, Resalat Ave., Besat Hospital, number 3, Hamedan, Iran. Tel: +98-811-2640025 email: drarash54@yahoo.com

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪191-197 ،1390‬‬ ‫دوره‬ ‫ﺑﺮﻻﻧﻪﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬ ‫‪، 69‬ﺑﺎرداري‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﺪ‬ ‫ﮔﺰﻳﻨﻲ و‬ ‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬اﺛﺮ‬

‫اﺛﺮ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ و وﻗﻮع ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ در ﭘﻲ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‬ ‫در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/11/21 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/12/24 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪*1‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻓﺨﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺼﺒﺎح‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‬

‫‪1‬‬

‫ﻋﺎﻳﺸﻪ ﺑﺤﺮي‪ ،1‬اﻟﻬﻪ ﻗﺎﺳﻤﻲ‬

‫)‪(PCOS‬‬

‫ﻋﻠﺖ اﺻﻠﻲ ﻧﺎﺑﺎروري ﻧﺎﺷﻲ از ﻓﻘﺪان ﺗﺨﻤﻚﮔﺬاري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻜﻲ از راهﻫﺎي درﻣﺎن اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم اﺳﺘﻔﺎده از داروي ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ داروي‬

‫‪1‬‬

‫ﻃﺎﻫﺮه ﻃﻼﺋﻲ ﺧﻮزاﻧﻲ‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮ اﻧﺪوﻣﺘﺮ رﺣﻢ در ﺣﻴﻦ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ و ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻣﺎده دﭼﺎر ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ‬

‫‪2‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﺮﺧﺎﻧﻲ‬

‫ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺗﻌﺪاد ‪ 40‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻣﺎده ﺑﺎﻟﻎ از ﻧﮋاد‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﭘﺎرﺳﺎﻧﮋاد‬

‫‪Sprague-Dawley‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ‬

‫اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه ﻣﺴﺎوي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﻳﻚ‪ :‬ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺑﺪون درﻳﺎﻓﺖ ﻫﻴﭻ داروﻳﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه دو‪ :‬داروي‬ ‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ )‪ (150mg/kg/day‬درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺮوه ﺳﻪ‪ :‬ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ اﺳﺘﺮادﻳﻮل واﻟﺮﻳﺖ )‪،(4mg/rat‬‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‬ ‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي‬

‫‪PCOS‬‬

‫در آنﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر‪ :‬ﭘﺲ از ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ‪ ،PCOS‬ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ درﻣﺎن ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬وزن ﺑﺪن‪ ،‬ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و‬

‫‪ -3‬ﮔﺮوه زﻧﺎن و ﻣﺎﻣﺎﻳﻲ‬

‫ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ‪ ،FSH ،LH‬ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪ ،‬ﭘﺮوژﺳﺘﺮون و اﺳﺘﺮادﻳﻮل در ﺧﻮن ﻣﻮشﻫﺎ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺟﻔﺖ‪-‬‬

‫داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺷﻴﺮاز‪،‬‬

‫ﮔﻴﺮي ﻣﻮشﻫﺎي ﻫﺮ ﮔﺮوه ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ و ﻣﺴﺎوي ﺑﻪ دو زﻳﺮ ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ و زﻳﺮ ﮔﺮوهﻫﺎ ‪ 5‬و ‪ 15‬روز ﭘﺲ از‬

‫ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﺟﻔﺖﮔﻴﺮي ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ واﻛﻨﺶﻫﺎي دﺳﻴﺪوا در رﺣﻢ و ﺷﻤﺎرش ﺟﻨﻴﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و‬ ‫ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ‪ ،FSH ،LH‬ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون و اﺳﺘﺮادﻳﻮل در ﻣﻮشﻫﺎي دﭼﺎر‬

‫‪PCOS‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار داﺷﺖ‪ .‬ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲدار در ﻣﻮشﻫﺎي دﭼﺎر ‪ PCOS‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد )‪ ،(P0/01‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ وزن و‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن داد )‪ .(P0/01‬وزن در ﻣﻮشﻫﺎي دﭼﺎر‬ ‫*‬

‫‪PCOS‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﻓﺰاﻳﺶ داﺷﺖ‬

‫)‪ .(P0/01‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﮔﻠﻮﻛﺰ و ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ ﺧﻮن و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن زﻧﺪ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬

‫در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ دارد‪.‬‬

‫ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺷﻴﺮاز‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‪0711-2304372 :‬‬ ‫‪email: mesbahf@sums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‪ ،‬ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺎرداري‪ ،‬ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ آنﻫﺎ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ داراي ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ‬ ‫‪Polycystic Ovary Syndrome‬‬

‫ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ زود ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬ﻛﻪ در ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ اول‬

‫ﺑﺎ ﻓﻘﺪان ﻗﺎﻋﺪﮔﻲ‪ ،‬ﻫﻴﭙﺮآﻧﺪروژﻧﻴﺴﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و‬

‫ﺑﺎرداري دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬در ﺣﺪود ‪ %30-50‬و ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺳﻘﻂ در‬

‫وﺟﻮد ﻛﻴﺴﺖ در ﺗﺨﻤﺪان ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﮔﺮدد و در ‪ %75‬زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻌﻤﻮل )‪ (%10-15‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر‬

‫‪2‬و‪1‬‬

‫ﻣﻌﻤﻮل ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ ﻛﻤﺘﺮ از ﻣﻴﺰان واﻗﻌﻲ ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺪود‬

‫ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ در ‪ %5-10‬زﻧﺎن در ﺳﻨﻴﻦ ﺑﺎروري‬

‫‪ %36-82‬زﻧﺎن دﭼﺎر ﺳﻘﻂﻫﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‬

‫ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‬ ‫)‪(PCOS‬‬

‫ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻓﻘﺪان ﺗﺨﻤﻚﮔﺬاري دﭼﺎر ﻧﺎﺑﺎروري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﮔﺮدد‪،‬‬

‫‪3‬و‪1‬‬

‫‪5‬و‪4‬‬

‫و ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز‬

‫و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ‬

‫‪9-12‬‬

‫ﻣﺒﺘﻼ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫از دﻳﺮﺑﺎز درﻣﺎن ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﺑﻪدﻟﻴﻞ‬

‫اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ‪ 6‬ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ زﻣﻴﻨﻪﺳﺎز ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎي ﺣﺴﺎس ﺑﻪ‬

‫ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻧﺎﺑﺎروري اﻣﺮي اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮده‬

‫زﻧﺎن دﭼﺎر ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‪ ،‬ﭼﻪ آنﻫﺎ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ در درﻣﺎن اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﺗﺨﻤﻚﮔﺬاري‬

‫ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭼﻪ آنﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روشﻫﺎي ﻛﻤﻜﻲ ﺑﺎردار‬

‫ﻃﺒﻴﻌﻲ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎروري اﺳﺖ‪ .‬درﻣﺎن ﺳﻨﺪرم ﺷﺎﻣﻞ رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﻛﻢ‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬در ﻣﻌـﺮض ﺧﻄﺮ ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴـﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در زﻧﺎن دﭼﺎر ﺳﻨﺪرم‬

‫ﻛﺎﻟﺮي‪ ،‬ورزش‪ ،‬درﻣﺎن داروﻳﻲ )اﺳﭙﻴﺮوﻧﻮﻻﻛﺘﻮن‪ ،‬ﮔﻠﻴﺘﺎزونﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻠﻮﻣﻴﻔﻦ‬

‫‪8‬و‪7‬‬

‫ﻫﻮرﻣﻮن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻓﺨﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺼﺒﺎح و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪192‬‬

‫و ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ( و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 1.‬داروي ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ از دﺳﺘﻪ‬

‫‪ (0/4ml) 4mg‬ﺑﻪازاي ﻫﺮ ﻣﻮش ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪاي درﻳﺎﻓﺖ‬

‫‪ Biguanids‬ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﺣﺴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺗﺮﺷﺢ‬

‫ﻧﻤﻮده و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 10‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ‬

‫اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ و اﻓﺰاﻳﺶ آن را ﻣﺤﺪود ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﺮﺷﺢ اﻧﺪروژن‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر‪ :‬در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻧﻴﺰ اﺑﺘﺪا ﺑﻪروش ﻗﺒﻞ در ﻣﻮشﻫﺎي‬ ‫‪PCOS‬‬

‫‪PCOS‬‬

‫در ﻗﻔﺲ ﻧﮕﻪداري‬

‫ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ‪ 150‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﻪازاي ﻫﺮ‬

‫ﻛﻪ از ﺗﺨﻤﺪان و ﻏﺪه ﻓﻮق ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺮﺷﺢ ﻣﻲﺷﻮد را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺻﺤﺮاﻳﻲ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻳﻚ داروي ﻣﻮﺛﺮ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم وزن ﺑﺪن در روز و ﺑﻪﻣﺪت ﭼﻬﺎر ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ‬

‫ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‪ ،‬ﺑﻪﺧﺼﻮص در آنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻮﻣﻴﻔﻦ‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮشﻫﺎي ﻫﺮ ﮔﺮوه در ﻃﻮل ﺗﻴﻤﺎر ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫ﻣﻘﺎوم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺳﻴﻜﻞ ﻗﺎﻋﺪﮔﻲ را در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼق در ﻗﻔﺲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻧﮕﻪداري ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي‬

‫ﺳﻨﺪرم ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ واﻛﻨﺶ داروﻫﺎي‬

‫‪ ،FSH ،LH‬ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪ ،‬ﭘﺮوژﺳﺘﺮون و اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﺑﻪروش‬

‫ﻣﻮﺛﺮ در ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ﺗﺨﻤﻚﮔﺬاري‪ ،‬ﺑﻪﺧﺼﻮص در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻨﺪرم‬

‫‪ Radioimmunoassay‬و ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﻪروش اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮي در‬

‫ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﻛﻠﻮﻣﻴﻔﻦ ﺳﻴﺘﺮات ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬اﻓﺰون ﺑﺮ آن‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎ و ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل در‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮزا در ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ در ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر ﺳﻨﺪرم ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫زﻣﺎن ﭘﺮواﺳﺘﺮوس و در ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮوهﻫﺎ ﭘﺲ از ﺗﻴﻤﺎر داروﻳﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺪروژن و‬

‫ﺷﺪ‪ .‬وزن ﻣﻮشﻫﺎ در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوه ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 14‬ﻫﻔﺘﻪ در ﻳﻚ‬

‫اوﻟﻴﻦﺑﺎر ‪ Velazquez‬اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫روز و ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎ ﺗﺮازوي ﻣﺨﺼﻮص اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ در درﻣﺎن اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم را ﮔﺰارش ﻧﻤﻮد و ﻧﺘﺎﻳﺞ آن ﺑﻬﺒﻮد‬

‫آن ﺑﻪ ﻣﻮشﻫﺎ اﺟﺎزه ﺟﻔﺖﮔﻴﺮي داده ﺷﺪ‪ .‬ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ از‬

‫و ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون آزاد و ﺗﺎم و اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﺟﻔﺖﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﭘﻼك واژﻧﻲ ﻣﻮشﻫﺎي ﻫﺮ ﮔﺮوه ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ‬

‫‪ FSH‬و ﻫﻮرﻣﻮن ﺟﻨﺴﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﮔﻠﻮﺑﻮﻟﻴﻦ در زﻧﺎن ﭼﺎق ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫و ﻣﺴﺎوي ﺑﻪ دو زﻳﺮ ﮔﺮوه "اﻟﻒ" و "ب" ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ از‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺛﺮ ﻣﺘﻔﻮرﻓﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﺮﺷﺢ‬

‫زﻳﺮ ﮔﺮوهﻫﺎ در ﻗﻔﺲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻫﻤﮕﻮن ﻧﮕﻪداري ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ‪ ،‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺛﺮ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮ‬

‫ﻣﻮشﻫﺎي زﻳﺮ ﮔﺮوه "اﻟﻒ" ﭘﻨﺞ روز و زﻳﺮ ﮔﺮوه "ب" ‪ 15‬روز ﭘﺲ‬

‫ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ و ﻣﻴﺰان ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ در ﻣﻮش‬

‫از ﻣﺸﺎﻫﺪه ﭘﻼك واژﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻲدرد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬رﺣﻢ و‬

‫ﺻﺤﺮاﻳﻲ دﭼﺎر ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺨﻤﺪان در زﻳﺮ ﮔﺮوه "اﻟﻒ" از ﺑﺪن ﺣﻴﻮان ﺧﺎرج و ﺑﺎ روش ﻣﻌﻤﻮل‬

‫‪14‬و‪13‬و‪1‬‬

‫ﭼﺎﻗﻲ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ‬ ‫‪15‬‬

‫اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪LH‬‬

‫رﻧﮓآﻣﻴﺰي ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻠﻴﻦ‪ -‬اﺋﻮزﻳﻦ آﻣﺎده ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺨﻤﺪان از ﻧﻈﺮ‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻓﻮﻟﻴﻜﻮلﻫﺎي ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ و واﻛﻨﺶ دﺳﻴﺪوا در رﺣﻢ ﺑﺮرﺳﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪاي ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 1387‬در داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫زﻳﺮ ﮔﺮوه "ب" ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ در رﺣﻢ ﭘﺲ از ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺑﺪن‬

‫ﺷﻴﺮاز اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ‪ 40‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻣﺎده ﺑﺎﻟﻎ از ﻧﮋاد‬

‫ﺣﻴﻮان ﺷﻤﺎرش ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫‪ANOVA‬‬

‫‪ Sprague Dawley‬ﺑﺎ وزن ﺣﺪود ‪ 180-210‬ﮔﺮم ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري و ﺗﺤﻠﻴﻞ درون ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﺎ ﺗﺴﺖ ‪ LSD‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮشﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ روﺷﻨﺎﻳﻲ و ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺗﺎرﻳﻜﻲ در ﺣﺮارت ‪ 22-25 C‬ﺑﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ آزاد ﺑﻪ ﻏﺬا و آب ﺑﻪﻣﺪت‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺮاي ﺳﺎزش ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻂ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه در ﻗﻔﺲ ﻧﮕﻪداري و‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﻣﻴﺰان ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪ ،‬ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‪،‬‬ ‫‪LH ،FSH‬‬

‫و ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ﺟﺪول ‪ 1‬و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪،‬‬

‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺎوي و ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻪﭼﻬﺎر ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ :‬ﮔﺮوه ﻳﻚ‪:‬‬

‫اﺳﺘﺮادﻳﻮل‪،‬‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ داروﻳﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪،‬‬

‫وزن و ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ ﻫﺮ ﺣﻴﻮان در ﺟﺪول ‪ 2‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﮔﺮوه دو‪ :‬در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ‪ 150‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﻪازاي ﻫﺮ‬

‫ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪ ،‬اﺳﺘﺮادﻳﻮل و ‪ LH‬در ﮔﺮوهﻫﺎي درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه‬

‫‪(Sigma,‬‬

‫)ﮔﺮوه ﺳﻪ(‪ ،‬دﭼﺎر ‪-PCOS‬‬

‫ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم وزن ﺑﺪن در روز و ﺑﻪﻣﺪت ﭼﻬﺎر ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‬ ‫)‪USA‬‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ )ﮔﺮوه دو(‪ ،‬دﭼﺎر‬

‫‪PCOS‬‬

‫ﺧﻮراﻛﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﺳﻪ‪ :‬ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ اﻳﻦ‬

‫درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ )ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر( ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري )ﺑﻪﺟﺰ‬

‫ﮔﺮوه ﻳﻚﺑﺎر ﺗﺰرﻳﻖ اﺳﺘﺮادﻳﻮل واﻟﺮﻳﺖ )دارو ﭘﺨﺶ‪ -‬اﻳﺮان( ﺑﻪﻣﻴﺰان‬

‫اﺳﺘﺮادﻳﻮل ﻛﻪ در ﮔﺮوه دو اﻓﺰاﻳـﺶ آن ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﻴﺴﺖ( ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪193‬‬

‫اﺛﺮ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ و ﭘﻴﺎﻣﺪ ﺑﺎرداري‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﻣﻴﺰان ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪ ،‬ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‪ ،‬اﺳﺘﺮادﻳﻮل‪ FSH ،‬و ‪ LH‬ﺧﻮن در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﮔﺮوه ‪) 1‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوه ‪) 2‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوه ‪) 3‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوه ‪) 4‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوهﻫﺎ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر‬

‫ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‬

‫)‪(ng/mL‬‬

‫‪0/185±0/068‬‬

‫‪*0/309±0/079‬‬

‫‪*0/260±0/076‬‬

‫‪*0/360±0/024‬‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫)‪(ng/mL‬‬

‫‪3/30±48/24‬‬

‫‪*55/51±3/69‬‬

‫‪*41/93±15/59‬‬

‫‪47/63±4/71‬‬

‫‪3/36±10/96‬‬

‫‪13/36±3/11‬‬

‫‪*21/07±10/62‬‬

‫‪*17/00±11/51‬‬

‫اﺳﺘﺮادﻳﻮل‬

‫)‪(pg/mL‬‬

‫‪(IU/Lit) FSH‬‬

‫‪2/08±0/77‬‬

‫‪2/50±0/47‬‬

‫‪2/93±1/17‬‬

‫‪2/80±0/66‬‬

‫‪(IU/Lit) LH‬‬

‫‪0/313±0/20‬‬

‫‪*0/725±0/34‬‬

‫‪*0/629±0/28‬‬

‫‪*0/567±0/24‬‬

‫ﮔﺮوه ‪ :1‬ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﮔﺮوه ‪ :2‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‪ ،‬ﮔﺮوه ‪ :3‬دﭼﺎر ‪ ،PCOS‬ﮔﺮوه ‪ :4‬دﭼﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‬

‫* اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )‪.(P≤0/01‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ﻣﻴﺰان ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‪ ،‬وزن و ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﮔﺮوهﻫﺎ‬ ‫ﻗﻨﺪ ﺧﻮن‬ ‫وزن‬

‫)‪(mg/dL‬‬

‫)‪(gr‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ‬

‫ﮔﺮوه ‪) 1‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوه ‪) 2‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوه ‪) 3‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬

‫ﮔﺮوه ‪) 4‬ﺗﻌﺪاد ‪(10‬‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪ ±‬اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر‬

‫‪152/40±13/52‬‬

‫‪*129/20±8/65‬‬

‫‪*184/40±11/03‬‬

‫‪157/00±14/01‬‬

‫‪171/04±6/18‬‬

‫‪172/23±7/71‬‬

‫‪*177/49±6/62‬‬

‫‪*184/09±11/80‬‬

‫‪8/40±4/82‬‬

‫‪*5/80±5/40‬‬

‫‪*4/43±3/20‬‬

‫* اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )‪،(P≤0/01‬‬

‫‪*6/80±6/30‬‬

‫†‬ ‫†‬

‫†‬

‫† اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﮔﺮوه‬

‫دﭼﺎر ‪ PCOS‬ﺑﺎ ﮔﺮوه دﭼﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ )‪.(P≤0/01‬‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد )‪ .(P≤0/01‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻴﺰان اﺳﺘﺮادﻳﻮل و‬

‫‪LH‬‬

‫در ﺧﻮن‬

‫ﮔﺸﺎد و ﭘﻴﭻدار ﺷﺪن ﻏﺪد‪ ،‬واﻛﻨﺶ دﺳﻴﺪوا‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﻲ و‬

‫)ﮔﺮوه ﺳﻪ( ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‬

‫واﻛﻨﺶ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻣﻮرد ﺟﺴﺖ و ﺟﻮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬واﻛﻨﺶ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ در‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ﮔﺮوه دﭼﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ )ﮔﺮوه ﭼﻬﺎر( ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪ %60‬ﻣﻮشﻫﺎ در ﺗﻤﺎم ﮔﺮوهﻫﺎ دﻳﺪه ﺷﺪ )ﺷﻜﻞﻫﺎي ‪ .(1-6‬اﺧﺘﻼف‬

‫ﻣﻴﺰان ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ﮔﺮوه دﭼﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ )ﮔﺮوه‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري در واﻛﻨﺶ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ ﺑﻴﻦ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل و ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮوهﻫﺎ دﻳﺪه‬

‫ﭼﻬﺎر( ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه دﭼﺎر ‪) PCOS‬ﮔﺮوه ﺳﻪ( ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ در ﺣﺎﻟﻲ‬

‫ﻧﺸﺪ‪ .‬در ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﻣﻮشﻫﺎ در ﮔﺮوه دﭼﺎر ‪ ،PCOS‬ﻣﺘﺎﭘﻼزي‬

‫ﻛﻪ وزن و ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن داد‪ .(P≤0/01) ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت‬

‫)ﺷﻜﻞ ‪ (4‬و در ﮔﺮوه دﭼﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‬

‫ﻫﻴﺴﺘﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﺑﺮاي وﺟﻮد ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ از ﺟﻤﻠﻪ‬

‫واﻛﻨﺶﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ )ﺷﻜﻞ ‪ (5‬دﻳﺪه ﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﮔﺮوه دﭼﺎر‬

‫‪PCOS‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :2-‬اﻧﺪوﻣﺘﺮ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﮔـﺮوه درﻳﺎﻓـﺖﻛﻨﻨـﺪه ﻣﺘﻔـﻮرﻣﻴﻦ ﺑـﺮاي‬ ‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬اﻧﺪوﻣﺘﺮ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل ﺑـﺮاي ﻧـﺸﺎندادن واﻛـﻨﺶ‬

‫ﻧﺸﺎندادن واﻛﻨﺶ دﺳﻴﺪوا‪ :LP .‬ﻏﺸﺎي ﭘﺎﻳﻪ‪ :E ،‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم‪ :G ،‬ﻏﺪد‪ :D ،‬دﺳﻴﺪوا‪ .‬رﻧـﮓآﻣﻴـﺰي‪:‬‬

‫دﺳﻴﺪوا‪ :L .‬دﻫﺎﻧﻪ رﺣﻢ‪ :LP ،‬ﻏﺸﺎي ﭘﺎﻳﻪ‪ :E ،‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم‪ :G ،‬ﻏﺪد‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي‪ .H&E :‬ﺑﺎر‪.50m :‬‬

‫‪ .H&E‬ﺑﻪﺿﺨﺎﻣﺖ ﻛﻤﺘﺮ اﭘﻲﺗﻠﻴﻮم اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﺑﺎر‪.50m :‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪194‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻓﺨﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻣﺼﺒﺎح و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :3-‬اﻧﺪوﻣﺘﺮ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻـﺤﺮاﻳﻲ ﮔـﺮوه دﭼـﺎر ‪ PCOS‬ﺑـﺮاي ﻧـﺸﺎندادن‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :5-‬اﻧﺪوﻣﺘﺮ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻـﺤﺮاﻳﻲ ﮔـﺮوه دﭼـﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓـﺖﻛﻨﻨـﺪه‬

‫واﻛﻨﺶﻫﺎي دﺳﻴﺪوا‪ :L .‬دﻫﺎﻧﻪ رﺣﻢ‪ :LP ،‬ﻏﺸﺎي ﭘﺎﻳﻪ‪ :E ،‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي‪ :‬ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻠﻴﻦ‪-‬‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندادن واﻛﻨﺶ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨـﻲ و اﻟﺘﻬـﺎب‪ :L .‬دﻫﺎﻧـﻪ رﺣـﻢ‪ :LN ،‬ﻏـﺪه‬

‫اﺋﻮزﻳﻦ‪ .‬ﺑﺎر‪ 50 :‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ‪.‬‬

‫ﻟﻨﻔــﺎوي‪ :E ،‬اﻧــﺪوﺗﻠﻴﻮم‪ :G ،‬ﻏــﺪد‪ :D ،‬دﺳــﻴﺪوا‪ :BV ،‬رگ ﺧــﻮﻧﻲ‪ :M ،‬ﻣﺎﻫﻴﭽــﻪ‪ .‬رﻧــﮓآﻣﻴــﺰي‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻠﻴﻦ‪ -‬اﺋﻮزﻳﻦ‪ .‬ﺑﺎر‪ 50 :‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :4-‬اﻧﺪوﻣﺘﺮ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻـﺤﺮاﻳﻲ ﮔـﺮوه دﭼـﺎر ‪ PCOS‬ﺑـﺮاي ﻧـﺸﺎندادن‬ ‫ﻣﺘﺎﭘﻼزي در اﭘﻲﺗﻠﻴﻮم‪ .‬واﻛﻨﺶﻫﺎي دﺳﻴﺪوا دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ :L .‬دﻫﺎﻧﻪ رﺣـﻢ‪ :LP ،‬ﻏـﺸﺎي ﭘﺎﻳـﻪ‪،‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :6-‬اﻧﺪوﻣﺘﺮ در ﻣﻮشﻫﺎي ﺻـﺤﺮاﻳﻲ ﮔـﺮوه دﭼـﺎر ‪ -PCOS‬درﻳﺎﻓـﺖﻛﻨﻨـﺪه‬

‫‪ :EM‬ﻣﺘﺎﭘﻼزي اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي‪ :‬ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻠﻴﻦ‪ -‬اﺋﻮزﻳﻦ‪ .‬ﺑﺎر‪ 10 :‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎندادن واﻛﻨﺶ ﻻﻧﻪ ﮔﺰﻳﻨﻲ‪ :L .‬دﻫﺎﻧﻪ رﺣﻢ‪ :E ،‬اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم‪ :G ،‬ﻏﺪد رﺣﻢ‪،‬‬ ‫‪ :D‬دﺳﻴﺪوا‪ :BV ،‬رگ ﺧﻮﻧﻲ‪ :M ،‬ﻣﺎﻫﻴﭽﻪ‪ .‬رﻧﮓآﻣﻴﺰي‪ :‬ﻫﻤﺎﺗﻮﻛﺴﻠﻴﻦ‪ -‬اﺋﻮزﻳﻦ‪ .‬ﺑﺎر‪ 50 :‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ‪.‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي اﺧﻼﻗﻲ اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در اﻧـﺴﺎن‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘـﻴﻦ را ﺑـﺮ آن‬

‫ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي آروﻣﺎﺗﺎز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺘﺮوزول اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪ 16.‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﺮ‬

‫ﻣﻲدارد ﺗﺎ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴـﺴﺘﻴﻚ اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﻛﺪام از اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ را در ﭘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﭼﺮاﻳﻲ و درك ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺮوز اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم‬

‫در اﻳﻦ ﺑﻴﻦ اﺳﺘﺮادﻳﻮل واﻟﺮﻳﺖ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪاي و ﺗﻚ دوز‬

‫اﻣﺮي اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ آنﻫﺎ را در اﻳﻦ راه ﻳﺎري دﻫﺪ‪ .‬ﺑـﻪ‬

‫ﺑﻮدن آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ داروﻫﺎ ﺑﺮﺗﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ‬

‫دﻟﻴﻞ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ‪ ،‬اﻳﺠﺎد‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪاي اﺳﺘﺮادﻳﻮل‬ ‫‪PCOS‬‬

‫را ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻛﺎﻣﻞ ﺣﻴﻮاﻧﻲ اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ ﺑـﺎ ﭼـﺎﻟﺶﻫـﺎﻳﻲ‬

‫واﻟﺮﻳﺖ ﻣﻲﺗﻮان‬

‫ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬از دﻳﺮ ﺑﺎز روشﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑـﺮاي ﺑـﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ﺳـﻨﺪرم‬

‫آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻤﺎم داروﻫﺎ و ﺗﻤﺎم ﺣﻴﻮاﻧﺎت از ﺟﻤﻠﻪ‬

‫ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻣﻄﺮح ﺑﻮده اﺳﺖ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑـﻪ ﺗﺠـﻮﻳﺰ‬

‫اﺳﺘﺮادﻳﻮل واﻟﺮﻳﺖ و ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﻪوﺿﻮح دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد اﻳﻦ اﺳﺖ‬

‫آﻧــﺪروژنﻫــﺎ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﺗــﺴﺘﻮﺳﺘﺮون و ديﻫﻴــﺪرواﭘﻲ آﻧﺪروﺳــﺘﺮون‬

‫ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪﻃﻮر‬

‫)‪ ،(Dehydroepiandrosterone‬اﺳﺘﺮوژنﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺮادﻳـﻮل واﻟﺮﻳـﺖ و‬

‫دﻗﻴﻖ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﺸﻜﻼت در‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪Mesbah‬ﭘﻴﺎﻣﺪ ﺑﺎرداري‬ ‫‪ F.‬ﮔﺰﻳﻨﻲ و‬ ‫ﺑﺮﻻﻧﻪ‬ ‫اﺛﺮ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ‬ ‫‪et al.‬‬

‫‪195‬‬

‫ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ﺗﻤﺎم ﺷﺮاﻳﻂ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻚ اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 17.‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫اﺳﺖ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﭘﺎﺗﻮژﻧﺰ از‬

‫اﻳﻦ ﺟﺴﺖ و ﺟﻮ ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي‬

‫دﺳﺖ رﻓﺘﻦ زود ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎرداري در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﻣﻬﻢ در ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻣﻴﺰان‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺪروژنﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ‪ ،‬ﭼﺎﻗﻲ‪ ،‬ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻮژﻧﺰ‬

‫ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم ﻣﻴﺰان‬

‫‪26‬و‪25‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ و ﭘﺮوژﺳﺘﺮون و‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭼﻨﺪي ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻦ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮ‬

‫ﺗﺨﻤﻚﮔﺬاري و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﺑﺎرداري ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﺎﺑﺎروري را‬

‫ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪ ،‬اﺳﺘﺮادﻳﻮل و‬ ‫‪FSH‬‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬ ‫‪18‬‬

‫ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪LH‬‬

‫‪FSH‬‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻴﺰان‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺰان ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون‪،‬‬

‫اﺳﺘﺮادﻳﻮل و‬

‫‪LH‬‬

‫در ﻣﻮشﻫﺎي دﭼﺎر‬

‫‪PCOS‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻋﺪم ﭘﺬﻳﺮش ﺑﻼﺳﺘﻮﺳﻴﺴﺖ از ﺟﺎﻧﺐ اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در راﺳﺘﺎي اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﻳﺮا ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ در ﻣﻮشﻫﺎي ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫‪PCOS‬‬

‫ﻛﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻣﻴﺰان اﺳﺘﺮادﻳﻮل و ‪ LH‬را ﻛﺎﻫﺶ و ﺗﺴﺘﻮﺳﺘﺮون را‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺄﺛﻴﺮ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪ Genazzani .‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻣﻴﺰان اﺳﺘﺮادﻳﻮل‪،‬‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ و ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﭘﺬﻳﺮش اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﺑﺮاي درﻳﺎﻓﺖ ﺟﻨﻴﻦ‬

‫و اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ را در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ‪ ،PCOS‬ﻛﻪ دﭼﺎر ﭼﺎﻗﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ را ﻓﺮض ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮن رﺣﻢ ﺑﻪﻃﻮر‬

‫‪LH‬‬

‫‪19‬‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ Costello‬و ‪ Tan‬ﻧﺸﺎن‬

‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺄﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻲﺗﻮان ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ‬

‫‪PCOS‬‬

‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﺟﺪار رﺣﻢ‪ ،‬ﻛﻢ ﻛﺮدن اﻧﺪروژن و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺛﺮ‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ در ﮔﺮوه دﭼﺎر‬

‫‪24-26‬‬

‫ﺿﺨﺎﻣﺖ‬

‫را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﺘﺎﭘﻼزي و ﻫﻴﭙﺮﭘﻼزي اﻧﺪوﻣﺘﺮ رﺣﻢ را ﻧﻴﺰ‬

‫ﺗﻨﮓﻛﻨﻨﺪﮔﻲ ﺧﻮد را در ﺑﺎﻓﺖ ﻋﺮوﻗﻲ اﻋﻤﺎل ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻢ ﻛﻨﺪ‪21.‬و‪ 20‬ﻣﻴﺰان ﺷﻴﻮع ﺳﻘﻂﻫﺎي ﻣﻜﺮر در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ‪ PCOS‬زﻳﺎد‬

‫اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ در ﻣﻴﺰان ﭘﺬﻳﺮش ﺟﻨﻴﻦ و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ‪ %82‬زﻧﺎن دﭼﺎر‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪﻃﻮر ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﺎرداري در زﻧﺎن ﺑﺎ‬

‫در‬

‫اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﺿﺨﻴﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﻧﺎزك اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻳﻚ ﺿﺨﺎﻣﺖ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ در ﻣﻮشﻫﺎي ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاي ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﺟﻨﻴﻦ و وﻗﻮع ﺑﺎرداري ﻧﻴﺎز‬

‫اﻳﻦ ﺳﻨﺪرم ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺳﻘﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 27.‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ در ﻫﻴﭻﻛﺪام از‬

‫ﺟﻨﻴﻦ در ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﭼﺎر ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺑﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ اﻧﺪوﻣﺘﺮ ﻧﻘﺶ ﻧﺪارد‪ .‬ﺳﻨﺪرم‬

‫ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﻬﺮابوﻧﺪ‬

‫ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺸﺖ ﺗﺎ ‪ 10‬ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻳﻚ‬

‫ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اداﻣﻪ درﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫دوز اﺳﺘﺮادﻳﻮل واﻟﺮﻳﺖ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ اﺛﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮ‬

‫ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ در ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ‬

‫ﻣﻴﺰان ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ و ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ و ﻗﻨﺪ ﺧﻮن در ﻣﻮش دﭼﺎر‬

‫اول ﺑﺎرداري ﻣﻲﮔﺮدد‪ 22.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﺘﻔﻮرﻣﻴﻦ در‬

‫ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ دارد‪.‬‬

‫‪9-12‬‬

‫ﺳﻘﻂﻫﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﻣﺒﺘﻼ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫زﻣﺎن ﺑﺎرداري ﺑﺮاي ﻧﮕﻪداري ﺟﻨﻴﻦ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻴﺰان‬

‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري‪ :‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﭘﺎﻳﺎنﻧﺎﻣﻪ دو ﻧﻔﺮ از داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫در ﻣﻮشﻫﺎي ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻨﺪرم ﺗﺨﻤﺪان ﭘﻠﻲ ﻛﻴﺴﺘﻴﻚ ﺑﺎﻻ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻻزم ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﺗﺎ از ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﻲ‬

‫ﻛﻪ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻜﻮس ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﺟﻨﻴﻦ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮشﻫﺎ دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫ﺣﻮزه ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و ﻓﻦآوري داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺸﻜﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ از‬

‫ﺑﻴﻦ ﺑﺎﻻ‬

‫آﻗﺎي اﻳﺰد ﻧﻮري ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ اﻧﺠﺎم روشﻫﺎي ﺑﺎﻓﺖﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬

‫‪LH‬‬

‫‪24‬و‪23‬‬

‫ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬

‫رﻓﺘﻦ ‪ LH‬و ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ ارﺗﺒﺎط وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻋﻠﺖﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻤﻜﻦ‬

‫ﺗﺸﻜﺮ و ﻗﺪرداﻧﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪2. Laven JS, Imani B, Eijkemans MJ, Fauser BC. New approach to‬‬ ‫‪polycystic ovary syndrome and other forms of anovulatory‬‬ ‫‪infertility. Obstet Gynecol Surv 2002;57(11):755-67.‬‬

‫‪1. Birgitte B, Kamille S, Per O, Ole S, Jorgen R. Is metformin therapy‬‬ ‫‪for PCO safe during pregnancy? Basic & Clinical Pharmacology‬‬ ‫‪and Toxicology. 2005; 96: 410-412.‬‬

‫‪References‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

Effects of metformin on implantation and pregnancy outcome in rat induced PCOD ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫و‬

3. Cristello F, Cela V, Artini PG, Genazzani AR. Therapeutic strategies for ovulation induction in infertile women with polycystic ovary syndrome. Gynecol Endocrinol 2005;21(6):340-52. 4. Ben-Haroush A, Yogev Y, Fisch B. Insulin resistance and metformin in polycystic ovary syndrome. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2004;115(2):125-33. 5. Legro RS. Diabetes prevalence and risk factors in polycystic ovary syndrome. Obstet Gynecol Clin North Am 2001;28(1):99-109. 6. Franks S. Polycystic ovary syndrome. N Engl J Med 1995;333(13):853-61. 7. Riman T, Nilsson S, Persson IR. Review of epidemiological evidence for reproductive and hormonal factors in relation to the risk of epithelial ovarian malignancies. Acta Obstet Gynecol Scand 2004;83(9):783-95. Review. 8. Balen A. Polycystic ovary syndrome and cancer. Hum Reprod Update 2001;7(6):522-5. 9. Jakubowicz DJ, Iuorno MJ, Jakubowicz S, Roberts KA, Nestler JE. Effects of metformin on early pregnancy loss in the polycystic ovary syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2002;87(2):524-9. 10. Thatcher SS. PCOS: The Hidden Epidemic. Indianapolis, IN: Perspectives Press; 2000. p. 120-5. 11. Szilágyi A, Szabó I. Endocrine characteristics of polycystic ovary syndrome (PCOS). Indian J Exp Biol 2003;41(7):694-700. 12. Bayram F, Unluhizarci K, Kelestimur F. Potential utility of insulin sensitizers in the treatment of patients with Polycystic ovary syndrome. Treat Endocrinol 2002;1(1):45-53. 13. Kocak I, Ustün C. Effects of metformin on insulin resistance, androgen concentration, ovulation and pregnancy rates in women with polycystic ovary syndrome following laparoscopic ovarian drilling. J Obstet Gynaecol Res 2006;32(3):292-8. 14. Salmi DJ, Zisser HC, Jovanovic L. Screening for and treatment of polycystic ovary syndrome in teenagers. Exp Biol Med (Maywood) 2004;229(5):369-77. 15. Velazquez EM, Mendoza S, Hamer T, Sosa F, Glueck CJ. Metformin therapy in polycystic ovary syndrome reduces hyperinsulinemia, insulin resistance, hyperandrogenemia, and systolic blood pressure, while facilitating normal menses and pregnancy. Metabolism 1994;43(5):647-54. 16. Singh KB. Persistent estrus rat models of polycystic ovary disease: an update. Fertil Steril 2005;84 Suppl 2:1228-34.

100

196

17. Kafali H, Iriadam M, Ozardali I, Demir N. Letrozole-induced polycystic ovaries in the rat: a new model for cystic ovarian disease. Arch Med Res 2004;35(2):103-8. 18. Elizabeth, M., Leslie, N. S. and Critch, E. A. Managing Polycystic Ovary Syndrome: A Cognitive Behavioral Strategy. Nursing for Women's Health, 2009; 13: 292–300. 19. Genazzani AD, Lanzoni C, Ricchieri F, Baraldi E, Casarosa E, Jasonni VM. Metformin administration is more effective when nonobese patients with polycystic ovary syndrome show both hyperandrogenism and hyperinsulinemia. Gynecol Endocrinol 2007;23(3):146-52. 20. Tan S, Hahn S, Benson S, Dietz T, Lahner H, Moeller LC, et al. Metformin improves polycystic ovary syndrome symptoms irrespective of pre-treatment insulin resistance. Eur J Endocrinol 2007;157(5):669-76. 21. Costello MF, Eden JA. A systematic review of the reproductive system effects of metformin in patients with polycystic ovary syndrome. Fertil Steril 2003;79(1):1-13. 22. Sohrabvand F, Shariat M, Haghollahi F, Bagheri B. Effect of metformin on miscarriage in pregnant patients with polycystic ovary syndrome. West Indian Med J 2009;58(5):433-6. 23. Nestler JE, Stovall D, Akhter N, Iuorno MJ, Jakubowicz DJ. Strategies for the use of insulin-sensitizing drugs to treat infertility in women with polycystic ovary syndrome. Fertil Steril 2002;77(2):209-15. Review. 24. van der Spuy ZM, Dyer SJ. The pathogenesis of infertility and early pregnancy loss in polycystic ovary syndrome. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2004;18(5):755-71. 25. DeFronzo RA, Ferrannini E. Insulin resistance. A multifaceted syndrome responsible for NIDDM, obesity, hypertension, dyslipidemia, and atherosclerotic cardiovascular disease. Diabetes Care 1991;14(3):173-94. 26. Palomba S, Russo T, Orio F Jr, Falbo A, Manguso F, Cascella T, et al. Uterine effects of metformin administration in anovulatory women with polycystic ovary syndrome. Hum Reprod 2006;21(2):457-65. Epub 2005 Oct 27. 27. Nestler JE. Metformin for the treatment of the polycystic ovary syndrome. N Engl J Med 2008;358(1):47-54.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 3, June 2011: 191-197

The effects of metformin on ovum implantation and pregnancy outcome in rats with induced PCOS

Fakhroddin Mesbah PhD.1* Ayesheh Bahri GP.1 Elham Ghasemi GP.1 Tahereh Talaei Khozani PhD.1 Hoseein Mirkhani PhD.2 Mohammad Ebrahim Parsanezhad MD.3 1- Department of Anatomical Sciences, Medical School, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran. 2- Department of Pharmacology, Medical School, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran. 3- Department of Obstetrics & Gynecology, Medical School, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran.

Abstract

Received: February 11, 2011 Accepted: March 16, 2011

Background: Polycystic ovary syndrome (PCOS) is the most common cause of anovulatory infertility. Metformin which is effectively used for the treatment of anovulatory PCOS improves pregnancy rate and endometrial receptivity and reduces the risk of miscarriage. The aim of this study was to evaluate the effects of metformin on the endometrium, the number of fetuses and hormonal levels of PCOS rats. Methods: Forty female adult Sprague-Dawley rats were assigned randomly into four equal groups. Group I: control rats, group II: rats receiving metformin (150 mg/kg/day), group III: Estradiol Valerate-induced PCOS rats (4 mg/rat) and group IV: induced PCOS rats receiving metformin. Body weight and serum levels of glucose, LH, FSH, testosterone, progesterone and estradiol were measured. Following mating, each group was divided into two subgroups and the rats were sacrificed on the 5th and 15th day of gestation to evaluate endometrial reaction to implantation and fetus count, respectively. Results: Hormone assay showed a significant increase in testosterone, estradiol, LH, FSH and blood glucose levels in group III compared to the controls (P≤0.01) and a significant decrease in blood glucose in group IV versus group III (P≤0.01). Progesterone concentration had no significant differences between groups III and the controls. Weight was higher in group III than group I but it had no decrease after metformin administration. No significant differences were detected regarding implantation rate and number of fetuses in all rats. Conclusion: Metformin has significant effects on pregnancy rate and the hormonal and blood glucose levels of Estradiol Valerate-induced PCOS rats. Keywords: Metformin, PCOS, pregnancy, rat.

Corresponding author: Dept. of Anatomical Science, Shiraz Medical School, Zand Ave., Shiraz, Iran. Tel: +98-711-2304372 email: mesbahf@sums.ac.ir

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ‪198-203‬‬ ‫ﺧﺮداد ‪،1390‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪،3‬‬ ‫‪، 69‬‬ ‫دوره‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻮم وﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ‬ ‫ﻌﺪ از‬ ‫درد ﺑ‬ ‫اداره‬ ‫ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ در‬ ‫داﻧﺸﮕﺎهﻠﻮﻓﻨﺎك‬ ‫ﺷﻴﺎف دﻳﻜ‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮ ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك و ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﻋﻀﻼﻧﻲ در رﻓﻊ درد ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل‬

‫ﺣﻴﺪر ﻧﻮروزيﻧﻴﺎ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/10/29 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1390/01/17 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي و ﻣﺨﺪرﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت روﺗﻴﻦ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺗﺠﻮﻳﺰ‬

‫‪*1‬‬

‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻣﺎﻫﻮري‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ اﺛﺮات زﻳﺎنﺑﺎر ﻣﺰﻣﻦ و ﻳﺎ ﺣﺎد ﺷﺪه و ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬در‬

‫‪1‬‬

‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺴﻨﻲ‬

‫ﻋﻤﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺪ دردﻫﺎي اﭘﻴﻮﻳﻴﺪي ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢﭼﻮن اﻳﺠﺎد ﺗﻮﻟﺮاﻧﺲ و ﻳﺎ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﻢﭼﻮن ﺗﻬﻮع‪،‬‬

‫‪2‬‬

‫ﭘﮕﺎه اﺧﺒﺎري‬

‫اﺳﺘﻔﺮاغ آرامﺑﺨﺸﻲ و ﻳﺎ دﭘﺮﺳﻴﻮن ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺑﻪﻫﻤﺮاه دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮات ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﺑﺮ روي درد‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺗﺮﺗﻴﺐ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در ﻳﻚ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ دوﺳﻮﻛﻮر آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ‪ 60‬ﺑﻴﻤﺎر‬

‫‪ -2‬ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺮﻧﻲ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺗﺤﺖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ در دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ‪ 100mg ،A‬ﺷﻴﺎف‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك و ﮔﺮوه ‪ 50mg ،B‬ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﭘﺲ از اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﭘﺲ از ﺗﺤﻮﻳﻞ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ رﻳﻜﺎوري و ﻫﺮ دو ﺳﺎﻋﺖ ﻳﻚﺑﺎر ﺗﺎ ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﻴﺎر ﻋﺪدي درد )‪ (VAS‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪:‬‬ ‫ﺗﺴﻜﻴﻦ درد ﻧﺴﺒﺘﺎً در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد )‪ .(P=0/3‬ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ در دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻣﺨﺪر‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻨﺪ )‪ .(P=0/03‬در ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه‬

‫‪A‬‬

‫ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﻤﺮات درد‬

‫ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮي داﺷﺘﻨﺪ )‪ .(P<0/05‬در ﺳﺎﻳﺮ زﻣﺎنﻫﺎ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺷﻴﻮع ﺗﻬﻮع و اﺳﺘﻔﺮاغ در‬ ‫ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮد‪ .‬دﭘﺮﺳﻴﻮن ﺗﻨﻔﺴﻲ در ﻫﻴﭻﻛﺪام از ﮔﺮوهﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﺑﻲدردي از ﭘﻴﺶ اﻳﺠﺎد‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎ ‪100mg‬ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻲﺷﻮد ﻣﻮﺟﺐ اﻳﺠﺎد ﺑﻲدردي ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﺎ‬ ‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ)ره(‪،‬‬

‫ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‬

‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎزﮔﺸﺖ درد در ﻣﺤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0914-3416531 :‬‬ ‫‪email: ar_mahoori@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك‪ ،‬ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ‪ ،‬درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﻫﺮﻧﻴﻮراﻓﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫در دو دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ در اداره درد ﺣﺎد‬

‫ﺗﻌﺪﻳﻞ درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﻪﺧﺼﻮص ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از رژﻳﻢﻫﺎي ﺧﺎص‬ ‫‪(Acute pain‬‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﺣﻴﻦ و ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ را ﻛﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻧﺘﻘﺎل ﺗﺤﺮﻳﻚ‬

‫)‪ management‬ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ رخ داده اﺳﺖ‪ 1.‬درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ در‬

‫دردﻧﺎك از ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻃﻴﻔﻲ از ﺗﺎﺛﻴﺮات ﺣﺎد و ﻣﺰﻣﻦ را اﻳﺠﺎد‬

‫ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﺣﺘﺒﺎس ﺳﺪﻳﻢ و آب و اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﻠﻮﻛﺰ‪،‬‬

‫‪CNS‬‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺘﺮﺳﻲ و اﻧﺪوﻛﺮﻳﻨﻲ ﻣﻲﺷﻮد‬ ‫‪4‬‬

‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرت ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﻴﻦ و ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺑﺮ‬

‫اﺳﻴﺪﻫﺎي ﭼﺮب آزاد‪ ،‬ﻛﺘﻮن ﺑﺎدي و ﻻﻛﺘﺎت ﺧﻮن ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺘﺮﺳﻲ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ﻛﻪ در ﺣﻴﻦ ﺟﺮاﺣﻲ رخ ﻣﻲدﻫﺪ ﻣﻲﺗﻮان‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻬﻤﻲ در اﻳﺠﺎد اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﻌﻘﺎدﭘﺬﻳﺮي ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫ﻋﻮارض ﺑﻌﺪي را ﻛﻢ ﻛﺮده و دوره ﺑﻬﺒﻮدي ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺸﺪﻳﺪ وﺿﻌﻴﺖ اﻧﻌﻘﺎدي ﺑﻪواﺳﻄﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺿﺪ‬

‫و ﭘﺲ از ﺗﺮﺧﻴﺺ از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن را ﻛﻮﺗﺎه ﻧﻤﻮد‪ 2.‬ﻓﺮاﻳﻨﺪ دردﻧﺎك در‬

‫اﻧﻌﻘﺎدي و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺶﺳﺎزﻫﺎي اﻧﻌﻘﺎدي‪ ،‬ﻣﻬﺎر ﻓﻴﺒﺮﻳﻨﻮﻟﻴﺰ و‬

‫ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ و ﺑﻌﺪ از آن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺮوع اﻧﻮاع ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ واﻛﻨﺶدﻫﻲ ﭘﻼﻛﺖﻫﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ وﻳﺴﻜﻮزﻳﺘﻪ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻫﻤﮕﻲ‬

‫ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ و اداﻣﻪ آنﻫﺎ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮوز وﻗﺎﻳﻊ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﻌﻘﺎد از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺮوﻣﺒﻮز‬

‫اﻫﺪاف ﺳﻮدﻣﻨﺪي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻀﺮ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬درد‬

‫ورﻳﺪﻫﺎي ﻋﻤﻘﻲ ﺷﻮد‪ 5.‬درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﺮﻛﻮب‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ﻧﺸﺪه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﺣﻴﻦ و ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ ﺷﺪه و ﻫﻴﭙﺮﮔﻠﻴﺴﻤﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺣﻴﺪر ﻧﻮروزيﻧﻴﺎ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪199‬‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ در ﺗﺮﻣﻴﻢ زﺧﻢ ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺷﻮد‪ 6.‬ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﻛﻤﻚ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي اوﭘﻴﻮﻳﻴﺪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺧﻴﺮ ﻧﻘﺶ ‪NSAID‬ﻫﺎ را‬

‫ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ درد ﻣﻮﺟﺐ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻤﭙﺎﺗﻴﻚ ﺷﺪه و ﺑﻪدﻧﺒﺎل آن‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻗﺒﻞ ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪ 18.‬اﻳﻦ داروﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻔﻴﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺼﺮف اﻛﺴﻴﮋن ﻣﻴﻮﻛﺎرد اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮ‬

‫ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ اﺛﺮ ﻣﺘﻔﺎوت آنﻫﺎ از اوﭘﻴﻮﻳﻴﺪﻫﺎ و داروﻫﺎي ﺑﻲﺣﺴﻲ‬

‫اﻳﺴﻜﻤﻲ ﻣﻴﻮﻛﺎرد ﻣﻲﮔﺮدد‪ 7.‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻤﭙﺎﺗﻴﻚ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ دوز ﻣﺼﺮﻓﻲ اوﭘﻴﻮﻳﻴﺪﻫﺎ ﺗﺎ‬

‫ﺗﺎﺧﻴﺮ در ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺣﺮﻛﺎت ﮔﻮارﺷﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در اﻳﺠﺎد اﻳﻠﺌﻮس‬

‫‪ %50‬ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺼﺮف اوﭘﻴﻮﻳﻴﺪﻫﺎ‬

‫ﻓﻠﺠﻲ ﻧﻘﺶ دارد‪ 8.‬در ﺟﺮاﺣﻲﻫﺎي ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ ﻳﺎ ﺑﺎﻻي ﺷﻜﻢ در ﺻﻮرت‬

‫از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻬﻮع‪ ،‬ﻛﻢ ﺷﺪن داﻣﻨﻪ ﺗﻨﻔﺲ و ﺣﺘﻲ وﻗﻔﻪ ﺗﻨﻔﺴﻲ و ﺗﺎﺧﻴﺮ‬

‫ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل درد‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎر ﺗﻨﻔﺲﻫﺎي ﻋﻤﻴﻖ و ﺳﺮﻓﻪﻫﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و‬

‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﻮارﺷﻲ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آﺗﻠﻜﺘﺎزي رﻳﻮي ﻣﻲﺷﻮد‪ 9.‬ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﺎد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ درد ﻣﺰﻣﻦ دراز ﻣﺪت و ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻪﻃﻮر روﺗﻴﻦ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ از داروﻫﺎي ﺿﺪ‬

‫ﺷﻮد‪ 10.‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات رﻓﺘﺎري و ﻧﻮروﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺧﻴﻠﻲ زودﺗﺮ از آﻧﭽﻪ‬

‫درد ﻣﺨﺪر ﻣﺜﻞ ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻮرﻓﻴﻦ و ﭘﻨﺘﺎزوﺳﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪﺟﻬﺖ‬

‫و ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي‬

‫ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ داروﻫﺎ و از ﻃﺮﻓﻲ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﺼﺮف آﺳﺎنﺗﺮ‪ ،‬ﻫﺰﻳﻨﻪ و‬

‫ﻣﺘﻴﻞ ‪ -D‬آﺳﭙﺎرات در اﻳﺠﺎد درد ﻣﺰﻣﻦ ﭘﺲ از ﻳﻚ‬

‫ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﻤﺘﺮ داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي ﻧﻈﻴﺮ‬

‫‪11‬‬

‫ﻗﺒﻼً ﺗﺼﻮر ﻣﻲﺷﺪ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد‬ ‫وﻳﮋهاي ﻣﺜﻞ‬

‫‪N‬‬

‫‪12‬‬

‫‪19‬‬

‫آﺳﻴﺐ ﺣﺎد دﺧﻴﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده ﻛﻪ ﻣﺤﺮكﻫﺎي دردﻧﺎك‬

‫دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﺑﺮ آن ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ اﺛﺮات دو روش ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎﻫﺶ درد ﺑﻌﺪ از‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﻳﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ژنﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪي ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﺎس‬

‫ﻋﻤﻞ را ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﻋﻀﻼﻧﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﻴﺎف‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻚ اﻋﺼﺎب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ 13.‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﻛﻪ در ﺷﺎخ ﺧﻠﻔﻲ ﻧﺨﺎع ﺻﻮرت‬

‫دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ در اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﻫﺮﻧﻲ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺮﻳﻊ و در ﻋﺮض ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ رخ داده و درد ﺣﺎد ﺑﻪ‬

‫در ﺻﻮرت ﺣﺼﻮل ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﻠﻮب اﻟﮕﻮي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ‬

‫درد ﻣﺰﻣﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ 14.‬ﺷﺪت درد ﺣﺎد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﭘﺮوﺗﻜﻞ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﻛﺎﻫﺶ درد ﺑﻌﺪ ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻬﻤﻲ از درد ﻣﺰﻣﻦ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ اﺳﺖ‪ 15.‬ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﺎد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از وﻗﻮع آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪن دوره ﻧﻘﺎﻫﺖ‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت و ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪه‬

‫ﭘﺲ از اﺧﺬ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼﻗﻲ داﻧﺸﮕﺎه‪ ،‬در ﻳﻚ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺨﺪرﻫﺎ و داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ‬

‫دوﺳﻮﻛﻮر در ﻃﻮل ﺳﺎل ‪ 1389‬در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ )ره( اروﻣﻴﻪ‪،‬‬

‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺨﺪرﻫﺎي ﻣﻮرد‬

‫‪ 60‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺬﻛﺮ ‪ 20-50‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻛﻼس ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ‪ I‬ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﭙﺮﻳﺪﻳﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﺪري اﺳﺖ از ﮔﺮوه ﻓﻨﻴﻞ ﻣﭙﺮﻳﺪﻳﻦﻫﺎ‬

‫ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ ﻣﻐﺒﻨﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي‬

‫ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﻛﺒﺪي دارﻧﺪ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖ آن ﺑﻪﻧﺎم ﻧﻮرﻣﭙﺮﻳﺪﻳﻦ در ﺻﻮرت‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﺨﺼﻴﺺ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻮده و ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺬﻛﺮي ﻛﻪ واﺟﺪ ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫ﺗﺠﻮﻳﺰ دوز ﺑﺎﻻي ﻣﭙﺮﻳﺪﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺠﻤﻊ در ﻣﻐﺰ و ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ از‬

‫و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﭘﺲ از اﺧﺬ رﺿﺎﻳﺖ ﻛﺘﺒﻲ وارد‬

‫ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺸﻨﺞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬از داروﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﮔﺮوه ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺬﻛﺮ ﺷﻴﻮع ﺑﺎﻻي ﻓﺘﻖ ﻣﻐﺒﻨﻲ در‬

‫اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪيﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﺟﺰو اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ‬

‫آنﻫﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻮل ﻣﺪت ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ‬

‫داروﻫﺎ داراي ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻛﻴﻨﺘﻴﻚ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮده ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ اﺻﻠﻲ اﺛﺮات‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﺧﻮنرﻳﺰي ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪،6ml/kg‬‬

‫ﺿﺪ دردي آنﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻬﺎر ﺳﻴﻜﻠﻮﻛﺴﻴﮋﻧﺎژ و ﺳﻨﺘﺰ‬

‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﻛﺒﺪي ﻳﺎ ﻛﻠﻴﻮي‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻌﺘﺎد ﻳﺎ اﻟﻜﻠﻲ ﻳﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﺪاوم‬

‫ﭘﺮوﺳﺘﺎﮔﻼﻧﺪﻳﻦﻫﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ واﺳﻄﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮاي ﺣﺴﺎس ﺷﺪن‬

‫ﻫﺮ ﻧﻮع داروي ﻣﺮﺗﺒﻂ‪ ،‬اورژاﻧﺴﻲ ﺑﻮدن ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ‪ ،‬وﺟﻮد ﻣﺸﻜﻼت‬

‫اﻳﻦ داروﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻬﺎر‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش و ﻣﺼﺮف داروﻫﺎي ﺿﺪ درد در ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از‬

‫ﺳﻴﻜﻠﻮﻛﺴﻴﮋﻧﺎژ اﻋﺼﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﻣﺮﻛﺰي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 17.‬داروﻫﺎي ﺿﺪ‬

‫ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﺐ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻫﻤﻜﺎر ﻃﺮح ﺑﻴﻤﺎر را‬

‫اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي )‪ (NSAIDs‬اﮔﺮ ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪﻛﺎر روﻧﺪ ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل‬

‫وﻳﺰﻳﺖ و ﺟﺰﻳﻴﺎت ﻃﺮح را ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﻮﺿﻴﺢ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ رﺿﺎﻳﺖ وي‬

‫دردﻫﺎي ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ و در دردﻫﺎي ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ‬

‫را ﺟﻬﺖ ورود در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﻠﺐ ﻣﻲﻛﺮد‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪﻃﻮر‬

‫اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي‬

‫)‪(NSAIDs‬‬

‫‪16‬‬

‫ﮔﻴﺮﻧﺪهﻫﺎي درد ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪200‬‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮ ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك و ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ در اداره درد ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل‬

‫‪2‬‬

‫‪‬‬

‫ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﻣﺴﺎوي ‪ A‬و ‪ B‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ اﺗﺎق‬

‫اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر آنﻫﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺎ آزﻣﻮن‬

‫ﻋﻤﻞ ﺑﻴﻤﺎران ﭘﻴﺶ داروي ﺧﺎﺻﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﺮده ﭘﺲ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ‬

‫‪ Fisher’s exact test‬و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ در دو ﮔﺮوه ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺗﻮزﻳﻊ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮ روي ﺗﺨﺖ ﻋﻤﻞ و ﺑﺮ ﻗﺮاري ﻣﺴﻴﺮ ورﻳﺪي ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺳﺮم‬

‫آنﻫﺎ ﺑﺎ آزﻣﻮن ‪ Student’s t- test‬ﻳﺎ ﻣﻌﺎدل ﻧﺎﭘﺎراﻣﺘﺮي آن‬

‫‪(Mann-‬‬

‫رﻳﻨﮕﺮ ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ 5mL/Kg‬در ﻣﺪت ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬

‫)‪ whitney test‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ P<0/05‬ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ‪ 0/03mg/Kg‬ﻣﻴﺪازوﻻم و ‪ 1µg/Kg‬ﻓﻨﺘﺎﻧﻴﻞ‬ ‫ورﻳﺪي ﺑﻪﻋﻨﻮان ﭘﻴﺶداروي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ داده ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ‪،‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫‪ 2mg/Kg‬ﭘﺮوﭘﻮﻓﻮل ورﻳﺪي ﺟﻬﺖ اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ و ﺑﺮاي‬

‫ﺑﻴﻤﺎران دو ﮔﺮوه از ﻟﺤﺎظ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ‬

‫ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻟﻮﻟﻪﮔﺬاري داﺧﻞ ﺗﺮاﺷﻪ ‪ 0/5mg/Kg‬آﺗﺮاﻛﻮرﻳﻮم ﺑﻪﻋﻨﻮان‬ ‫ﺷﻞﻛﻨﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﻪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﻟﻮﻟﻪ ﺗﺮاﺷﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪ASA‬‬

‫و‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ در ‪%3/3‬‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ‪ %10‬ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻴﺰان‬

‫‪VAS‬‬

‫در‬

‫ﻟﻮﻟﻪﮔﺬاري ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﺳﺘﻘﺮار ﻣﻨﺎﺳﺐ آن در‬

‫رﻳﻜﺎوري ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﭼﻬﺎر ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫ﺗﺮاﺷﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ وﺻﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﺟﻬﺖ‬

‫ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺪت درد ﺑﻴﻤﺎران دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ در‬

‫ﻧﮕﻪداري ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ داروي ﭘﺮوﭘﻮﻓﻮل ﺑﻪﺻﻮرت اﻧﻔﻮزﻳﻮن ورﻳﺪي ﺑﺎ دوز‬

‫ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺰارﺷﻲ از ﺑﻴﻤﺎران داراي‬

‫‪P=0/3‬‬

‫‪VAS>4‬‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار‬

‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در‬

‫‪ 100-120‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﺑﻪازاي ﻫﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم وزن ﺑﺪن در ﻫﺮ دﻗﻴﻘﻪ‪،‬‬

‫ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﭼﻬﺎر ﻣﻮرد )‪(%13/3‬‬

‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ‪ N2O %50‬و ‪ O2 %50‬ﺗﺠﻮﻳﺰ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ‪،‬‬

‫‪ P<0/05‬ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺪت درد ﺑﻴﻤﺎران ﭼﻬﺎر‬

‫ﻗﻄﻊ ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ در ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻮرد )‪ VAS>4 (%3/3‬و در‬

‫اﻧﻔﻮزﻳﻮن ﭘﺮوﭘﻮﻓﻮل و‬

‫‪N2O‬‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺗﻨﻔﺲ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﺰرﻳﻖ ‪ 0/04mg/Kg‬ﻧﺌﻮﺳﺘﻴﮕﻤﻴﻦ و ‪0/02mg/Kg‬‬

‫ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬ﺳﻪ ﻣﻮرد )‪(%10‬‬

‫آﺗﺮوﭘﻴﻦ ورﻳﺪي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﭘﺲ از ﺑﻴﺪاري ﺑﻴﻤﺎر و ﺣﺼﻮل ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫‪P=0/3‬‬

‫ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﻟﻮﻟﻪ‪ ،‬ﻟﻮﻟﻪ ﺗﺮاﺷﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪه و ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ‬

‫ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻮرد )‪(%3/3‬‬

‫رﻳﻜﺎوري ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﻬﺖ ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫)‪(%6/7‬‬

‫‪VAS>4‬‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ و در ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‪ ،‬در‬ ‫‪VAS>4‬‬

‫‪VAS>4‬‬

‫و در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬دو ﻣﻮرد‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫‪P=0/5‬‬

‫ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار‬

‫)‪ 30‬ﻧﻔﺮ( ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ‪) 100mg‬ﺳﺎﺧﺖ‬

‫ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ )ﺟﺪول ‪ .(1‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺨﺪر اﺿﺎﻓﻲ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ در رﻳﻜﺎوري‬

‫ﺷﺮﻛﺖ داروﻳﻲ اﺑﻮرﻳﺤﺎن‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان( از ﻃﺮﻳﻖ رﻛﺘﺎل ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻜﺎر‬

‫در ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﺳﻪ ﻣﻮرد )‪ (%10‬و در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻴﺰ ﺳﻪ ﻣﻮرد‬

‫)‪ 30‬ﻧﻔﺮ(‬

‫)‪ (%10‬ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ )‪ (P=1‬ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﺨﺪر‬

‫آﻣﭙﻮل ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ‪) 50mg‬ﺷﺮﻛﺖ اﺑﻮرﻳﺤﺎن‪ ،‬ﺗﻬﺮان( ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در رﻳﻜﺎوري وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در دو ﺳﺎﻋﺖ‬

‫ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪ‪ .‬در رﻳﻜﺎوري ﻣﺎﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ﭘﺎﻟﺲ اﻛﺴﻴﻤﺘﺮي ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪه و‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‪ :‬ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ ،‬در ﭼﻬﺎر ﻣﻮرد )‪(%13/3‬‬

‫اﻛﺴﻴﮋن از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺎﺳﻚ ﺻﻮرت ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪت درد‬

‫ﻣﺨﺪر ﺗﺰرﻳﻘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ )‪ (P=0/03‬ﺗﻔﺎوت‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪﻣﺤﺾ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻫﻮﺷﻴﺎري در اﺗﺎق رﻳﻜﺎوري ﺷﺮوع ﺷﺪه‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬در ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‪:‬‬

‫و ﺑﻌﺪ از اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﺎ ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ )ﻫﺮ دو ﺳﺎﻋﺖ( ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎر‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬در ﻳﻚ ﻣﻮرد )‪ (%3/3‬و در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻪ‬

‫)‪ Visual Analogue Scale (VAS‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و در ﺿﻤﻦ ﺷﻴﻮع ﺗﻬﻮع‬

‫ﻣﻮرد )‪ (%10‬ﻣﺨﺪر ﺗﺰرﻳﻘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد )‪ (P=0/3‬در ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ‬

‫اﺳﺘﻔﺮاغ‪ ،‬دﭘﺮﺳﻴﻮن ﺗﻨﻔﺴﻲ‪ ،‬اﺣﺘﺒﺎس ادراري‪ ،‬ﻟﺮز و ﺗﻐﻴﻴﺮات‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‪ :‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺨﺪر اﺿﺎﻓﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬در ﻳﻚ‬

‫ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ و در ﺻﻮرت درد ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻘﺪار و ﻧﻮع داروي ﺗﺰرﻳﻘﻲ‪،‬‬

‫ﻣﻮرد )‪ (%3/3‬و در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل در دو ﻣﻮرد )‪ (%6/7‬ﮔﺰارش‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻜﺎر دﻳﮕﺮ ﻃﺮح ﻛﻪ از ﻧﻮع داروﻫﺎي ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﺷﺪ )‪ .(P=1‬ﻃﺒﻖ آزﻣﻮن آﻣﺎري‪ ،‬ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري از ﻧﻈﺮ درﻳﺎﻓﺖ‬

‫اﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﺮرﺳﻲ و ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ‬

‫ﻣﺨﺪر ﺗﺰرﻳﻘﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه در رﻳﻜﺎوري و ﭼﻬﺎر و ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ‬

‫ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺳﻂ آزﻣﻮنﻫﺎي آﻣﺎري ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي‬

‫از ﻋﻤﻞ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ اﻣﺎ در ﻣﺮﺣﻠﻪ دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ از ﻧﻈﺮ‬

‫ﻛﻴﻔﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ و ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﺴﺒﻲ و ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و‬

‫آﻣﺎري اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد )ﺟﺪول ‪.(2‬‬

‫ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه‬

‫‪A‬‬

‫ﻃﺮح ﺑﻌﺪ از اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻗﺮار داده و ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه‬

‫‪B‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺣﻴﺪر ﻧﻮروزيﻧﻴﺎ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪201‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻄﻠﻖ و ﻧﺴﺒﻲ ﺷﺪت درد در دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﺷﺪت درد‬

‫ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫رﻳﻜﺎوري‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪4‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪4‬‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪4‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪4‬‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪4‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪4‬‬

‫‪29‬‬

‫‪1‬‬

‫‪30‬‬

‫‪0‬‬

‫‪29‬‬

‫‪1‬‬

‫‪29‬‬

‫‪1‬‬

‫‪%96/7‬‬

‫‪%3/3‬‬

‫‪%100‬‬

‫‪%0‬‬

‫‪%96/7‬‬

‫‪%3/3‬‬

‫‪%96/7‬‬

‫‪%3/3‬‬

‫ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﻋﻀﻼﻧﻲ‬ ‫‪P=0/3 #‬‬

‫دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪4‬‬

‫ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك‬

‫† ‪P<0/05‬‬

‫‪#‬‬

‫†‬

‫ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫*‬

‫§‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪4‬‬

‫‪27‬‬

‫‪3‬‬

‫‪26‬‬

‫‪4‬‬

‫‪27‬‬

‫‪3‬‬

‫‪28‬‬

‫‪2‬‬

‫‪%90‬‬

‫‪%10‬‬

‫‪%86/7‬‬

‫‪%13/3‬‬

‫‪%90‬‬

‫‪%10‬‬

‫‪%93/3‬‬

‫‪%6/7‬‬

‫* ‪P=0/3‬‬

‫آزﻣﻮن آﻣﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ‪ 2‬ﺑﻮد‬

‫§ ‪P=0/5‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻄﻠﻖ و ﻧﺴﺒﻲ ﻣﺨﺪر ﺗﺰرﻳﻘﻲ در دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﻣﺨﺪر ﺗﺰرﻳﻘﻲ‬

‫ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫رﻳﻜﺎوري‬ ‫ﺑﻠﻲ‬ ‫ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك‬ ‫ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫ﺧﻴﺮ‬

‫‪P=1 #‬‬

‫† ‪P=0/03‬‬

‫ﺑﻠﻲ‬

‫ﺧﻴﺮ‬

‫ﺑﻠﻲ‬

‫ﺧﻴﺮ‬

‫‪3‬‬

‫‪27‬‬

‫‪0‬‬

‫‪30‬‬

‫‪1‬‬

‫‪29‬‬

‫‪1‬‬

‫‪29‬‬

‫‪%10‬‬

‫‪%90‬‬

‫‪%0‬‬

‫‪%100‬‬

‫‪%3/3‬‬

‫‪%96/7‬‬

‫‪%3/3‬‬

‫‪%96/7‬‬

‫‪3‬‬

‫‪27‬‬

‫‪4‬‬

‫‪26‬‬

‫‪3‬‬

‫‪27‬‬

‫‪2‬‬

‫‪28‬‬

‫‪%90‬‬

‫‪%13/3‬‬

‫‪%86/7‬‬

‫‪%10‬‬

‫‪%90‬‬

‫‪%6/7‬‬

‫‪%93/3‬‬

‫‪%10‬‬ ‫* ‪P=0/3‬‬

‫‪#‬‬

‫دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫†‬

‫ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫*‬

‫ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫§‬

‫آزﻣﻮن آﻣﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ‪ 2‬ﺑﻮد‬

‫§ ‪P=0/5‬‬

‫)‪(VAS‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻤﺮات‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫‪23‬‬

‫درد ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫و ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﻲ از‬

‫اوﭘﻴﻮﻳﻴﺪﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻬﻮع‪ ،‬اﺳﺘﻔﺮاغ و آرامﺑﺨﺸﻲ را ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎن‬ ‫ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻫﻤﻮاره ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻣﻬﻢ در اداره ﺑﻴﻤﺎران‬

‫دادهاﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري در ﺷﺪت درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل آنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪه‬

‫در دو ﮔﺮوه دﻳﺪه ﻧﺸﺪ و ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫و در اﻛﺜﺮ ﻣﺮاﻛﺰ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮاي اداره درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ وﺟﻮد‬

‫ﻣﺼﺮف ﻣﺨﺪر ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺷﺪه ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬ ‫‪24‬و‪20‬و‪19‬‬

‫ﻧﺪارد و اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﻠﻴﻘﻪاي اﻧﺠﺎم ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد‪ .‬ﺑﺎ در‬

‫ﻗﺒﻠﻲ ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ دارد‪.‬‬

‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻮﺟﺐ‬

‫ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺨﺪرﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﮔﺮدد‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﺻﺤﻴﺢ و ﻛﺎﻓﻲ درد‬

‫ﻣﺨﺪرﻫﺎ و ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ آنﻫﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‬

‫اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋهاي ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬اﺛﺮات ﺿﺪ دردي ﺷﻴﺎف‬

‫ﻧﻴﺰ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺣﺎﻛﻲ از ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮدن ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك در‬

‫دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك را ﺑﺎ آﻣﭙﻮل ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻤﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﻣﺨﺪر ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ آن ﺑﻮد‪ ،‬در‬

‫ﻧﻴﺰ اراﻳﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻴﺎز‬

‫ﺧﺼﻮص ﻋﻼﻳﻢ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺑﻴﻤﺎران در دو ﮔﺮوه ﺗﻔﺎوﺗﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﺨﺪر ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﻲ از اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺨﺪرﻫﺎ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده زﻳﺎد از داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎب ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﻤﻮﺳﺘﺎز‪ ،‬اﺧﺘﻼل ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻠﻴﻮي‪ ،‬ﺧﻮنرﻳﺰي ﮔﻮارﺷﻲ‬

‫دردﻫﺎي ﺿﻌﻴﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ را ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺑﺮ روي ﻛﻨﺘﺮل‬

‫و ﻏﻴﺮه ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ دوز ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚﺟﺎ و‬

‫دردﻫﺎي ﺷﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان داروﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﻪﻫﻤﺮاه اوﭘﻴﻮﻳﻴﺪﻫﺎ‬

‫ﻛﻢ ﺑﻮده و از ﻃﺮﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻛﺒﺪي و ﻛﻠﻴﻮي از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ارزش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ در اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺗﻨﻬﺎ از داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﻗﺒﻠﻲ داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻏﻴﺮ اﺳﺘﺮوﻳﻴﺪي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و‬

‫‪19-22‬‬

‫ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬

‫در اﻛﺜﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫درد ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل‬ ‫ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ در اداره‬ ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮ ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك‬ Noroozinia H. et ‫و‬al.

202

‫ در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه‬،‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺟﺮاﺣﺎن ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ‬،‫ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻣﺨﺪرﻫﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺣﺎل آنﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك در دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺎ ﮔﺮوه‬

‫( و اﺳﺘﻔﺎده‬Preventive analgesia) ‫اﺛﺮات ﺑﻲدردي از ﭘﻴﺶ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬

‫ﭘﺘﻴﺪﻳﻦ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫از ﺗﻚ دوز ﺷﻴﺎف دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آن ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﺨﺪرﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ‬

‫ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻴﺎف‬.‫ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺮرﺳﻲ ﮔﺮدد‬

‫و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺣﺎﻛﻲ از ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ داروﻫﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫دﻳﻜﻠﻮﻓﻨﺎك ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺑﻲدردي ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮ و اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ‬

‫ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در‬.‫ﺑﻌﺪ از اﻟﻘﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در ﻛﻨﺘﺮل درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

.‫ﻛﻤﺘﺮ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﺟﺮاﺣﻲ در اﻋﻤﺎل ﻛﻮﭼﻚ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﺣﺘﺒﺎس ادراري ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ ﻛﻪ‬

References 1. Carr DB, Jacox AK, Chapman RC, Ferrell B, Fields HL, Heidrich G, et al. Clinical Practice Guideline No. 1. Acute Pain Management: Operative or Medical Procedures and Trauma. Agency for Health Care Policy and Research (AHCPR Publication), 1992 Feb, No. 92-0032. 2. Kehlet H, Holte K. Effect of postoperative analgesia on surgical outcome. Br J Anaesth 2001;87(1):62-72. 3. Liu S, Carpenter RL, Neal JM. Epidural anesthesia and analgesia. Their role in postoperative outcome. Anesthesiology 1995;82(6):1474-506. 4. Kehlet H. Modification of responses to surgery by neural blockade: clinical implications. In: Cousins MJ, Bridenbaugh PO, editors. Clinical Anesthesia and Management of Pain. 3rd ed. Philadelphia, PA: Lippincott-Raven; 1998. p. 137-43. 5. Desborough JP. The stress response to trauma and surgery. Br J Anaesth 2000;85(1):109-17. 6. Rosenfeld BA. Benefits of regional anesthesia on thromboembolic complications following surgery. Reg Anesth 1996;21(6 Suppl):912. 7. Wu CL, Fleisher LA. Outcomes research in regional anesthesia and analgesia. Anesth Analg 2000;91(5):1232-42. 8. Warltier DC, Pagel PS, Kersten JR. Approaches to the prevention of perioperative myocardial ischemia. Anesthesiology 2000;92(1):253-9. Review. 9. Livingston EH, Passaro EP Jr. Postoperative ileus. Dig Dis Sci 1990;35(1):121-32. 10. Fratacci MD, Kimball WR, Wain JC, Kacmarek RM, Polaner DM, Zapol WM. Diaphragmatic shortening after thoracic surgery in humans. Effects of mechanical ventilation and thoracic epidural anesthesia. Anesthesiology 1993;79(4):654-65. 11. Macrae WA. Chronic pain after surgery. Br J Anaesth 2001;87(1):88-98. 12. Perkins FM, Kehlet H. Chronic pain as an outcome of surgery. A review of predictive factors. Anesthesiology 2000;93(4):1123-33.

13. Wu CL, Garry MG, Zollo RA, Yang J. Gene therapy for the management of pain: part II: molecular targets. Anesthesiology 2001;95(1):216-40. 14. Carr DB, Goudas LC. Acute pain. Lancet 1999;353(9169):2051-8. 15. Besson JM. The neurobiology of pain. Lancet 1999;353(9164):1610-5. 16. Katz J, Jackson M, Kavanagh BP, Sandler AN. Acute pain after thoracic surgery predicts long-term post-thoracotomy pain. Clin J Pain 1996;12(1):50-5. 17. Vanegas H, Schaible HG. Prostaglandins and cyclooxygenases [correction of cycloxygenases] in the spinal cord. Prog Neurobiol 2001;64(4):327-63. Review. Erratum in: Prog Neurobiol 2001;65(6):609. 18. Sinatra R. Role of COX-2 inhibitors in the evolution of acute pain management. J Pain Symptom Manage 2002;24(1 Suppl):S18-27. 19. Ballantyne JC. Use of nonsteroidal antiinflammatory drugs for acute pain management. Probl Anesth 1998;10:23-36. 20. Hidaka I, Asai T, Miki T, Kubota T, Kawachi S. Combined use of intrathecal morphine and diclofenac suppository for postoperative analgesia after caesarean section. Masui 2003;52(10):1056-61. 21. Sia AT, Thomas E, Chong JL, Loo CC. Combination of suppository diclofenac and intravenous morphine infusion in post-caesarean section pain relief--a step towards balanced analgesia? Singapore Med J 1997;38(2):68-70. 22. Pavy TJ, Gambling DR, Merrick PM, Douglas MJ. Rectal indomethacin potentiates spinal morphine analgesia after caesarean delivery. Anaesth Intensive Care 1995;23(5):555-9. 23. Hurley RW, Wu CL. Acute postoperative pain. In: Miller RD, editor. Miller's Anaesthesia. 7th ed. Philadelphia: Elsevier Churchill Livingston; 2010. p. 2757-81. 24. Sun HL, Wu CC, Lin MS, Chang CF. Effects of epidural morphine and intramuscular diclofenac combination in postcesarean analgesia: a dose-range study. Anesth Analg 1993;76(2):284-8.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ و‬No. 3, June 2011: 198-203

100

Diclofenac suppository versus intramuscular pethidine in post herniorrhaphy pain relief

Heydar Noroozinia MD. Alireza Mahoori MD.1* Ebrahim Hassani MD.1 Pegah Akhbari MD.2

1- Department of Anesthesiology, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran. 2- General Physician, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.

Abstract

Received: January 20, 2011 Accepted: April 06, 2011

Background: Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSADs) and opioids are frequently administered to relieve postoperative pain. Uncontrolled postoperative pain may produce a range of detrimental acute and chronic health consequences and increase mortality and morbidity. Practically, the analgesic efficacy of opioids is typically limited by the development of tolerance to them or by opioid-related sideeffects such as nausea, vomiting, sedation or respiratory depression. This study aims to assess the effects of suppository diclofenac on post-herniorrhaphy pain management. Methods: In this prospective double-blind clinical trial, 60 patients who were candidate for the surgical repair of inguinal hernia were divided into two groups. Patients in group A received 100 mg of suppository diclofenac and patients in group B 50 mg of pethidine after the induction of anesthesia and before surgical incision. Postoperative pain assessment was done by an unbiased observer on the arrival of patients in the recovery room, using a 10-cm visual analogue scale (VAS) at 2-hour intervals for 6 hours. Results: Pain relief was similar in the two groups (P=0.3). Patients in group B required more analgesia two hours post-operatively (P=0.03), while patients in group A had more favorable results regarding pain control (P<0.05). Statistically, there was no difference between the two groups at other intervals. The occurrence of nausea and vomiting was similar in both groups. No respiratory depression was observed in the patients. Conclusion: Preventive analgesia with 100 mg of suppository diclofenac after anesthesia induction for herniorrhaphy produced effective postoperative analgesia with minimum side-effects. Keywords: Diclofenac, herniorrhaphy, pethidine, postoperative pain, suppository.

Corresponding author: Imam Khomeini Hospital, Urmia, Iran. Tel: +98-914-3416531 email: ar_mahoori@yahoo.com

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺳﺎل‪204-‬‬ ‫ﻣﻴﺎن‪209‬‬ ‫‪،1390‬‬ ‫ﺧﺮداد‬ ‫ﺧﻄﺮ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪،3‬‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﻮيدوره‬ ‫اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎيﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬ ‫ﭘﺰﺷﺑﺮﻜﻲ‪،‬‬ ‫داﻧﺸﻜﺪه‬ ‫ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز در‬ ‫ﺑﺮﺧﻲ‬ ‫ﻗﺪرﺗﻲ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﭘﻴﺸﮕﻮي ﺧﻄﺮ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز‬ ‫در ﻣﺮدان ﻣﻴﺎنﺳﺎل ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫ﻧﺎﻫﻴﺪ ﺑﻴﮋه‪ ،*1‬اﻣﻴﺮ رﺷﻴﺪﻟﻤﻴﺮ‬

‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ذﺑﻴﺤﻲ‪ ،2‬ﻣﺤﺴﻦ ﺟﻌﻔﺮي‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/11/11 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1390/01/15 :‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ ﻋﺮوﻗﻲ ﺑﻪﺧﺼﻮص آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز از ﻋﻠﻞ اﺻﻠﻲ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ و ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﻮع آنﻫﺎ در اﻳﺮان ﻧﻴﺰ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ واﻛﻨﺶﮔﺮ ﺳﻲ )‪ (CRP‬دو رﻳﺴﻚ‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ورزﺷﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﺗﺮﺑﻴﺖ‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺟﺪﻳﺪ ﻗﻠﺒﻲ ﻋﺮوﻗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺧﻄﺮ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬

‫ﺑﺪﻧﻲ و ﻋﻠﻮم ورزﺷﻲ‪ ،‬ﭘﺮدﻳﺲ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﺧﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ در ﻣﺮدان ﻣﻴﺎنﺳﺎل ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬

‫ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬درﻣﺎﻧﮕﺎه ﺣﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻮد‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎي اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ ﻣﺮد ﻣﻴﺎﻧﺴﺎل ﺳﺎﻟﻢ و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر‬ ‫ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ )‪ 14‬ﻧﻔﺮ( و ﻛﻨﺘﺮل )‪ 9‬ﻧﻔﺮ( ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺷﺎﻣﻞ ‪ 10‬اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ‪%35‬‬

‫ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫‪hs-CRP‬‬

‫‪ -3‬ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ورزﺷﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه‬

‫ﻳﻚ ﺗﻜﺮار ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻫﺮ آزﻣﻮدﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﺳﻄﻮح ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ورزﺷﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ و ﻋﻠﻮم‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ﺗﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﺳﻄﻮح ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ‬

‫ورزﺷﻲ‪ ،‬ﭘﺮدﻳﺲ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ‪،‬‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫و‬

‫‪hs-CRP‬‬

‫ﺧﻮن ﻗﺒﻞ و ﭘﺲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ‬

‫ﺳﺮم را ﭘﺲ از ﺗﻤﺮﻳﻦ در ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻧﺸﺎن داد )‪ ،(P<0/05‬وﻟﻲ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺑﻪﻋﻠﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ و ﺳﻨﺘﺰ ﻛﺮاﺗﻴﻦ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺮژي ﺑﻮده و اﻓﺰاﻳﺶ ‪ hs-CRP‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﺒﺪ ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻨﺘﺮﻟﻮﻛﻴﻦ ‪ 6‬ﻣﺸﺘﻖ از ﺑﺎﻓﺖ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻟﻴﭙﻮﻟﻴﺰ و ﮔﻠﻴﻜﻮژﻧﻮﻟﻴﺰ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﻔﻴﺪ و ﻳﺎ ﻣﻀﺮ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ‬ ‫*‬

‫اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻪدرﺳﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮده و ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد و درازﻣﺪت اﻧﻮاع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺪان آزادي‪ ،‬ﭘﺮدﻳﺲ داﻧﺸﮕﺎه‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ و ﻋﻠﻮم ورزﺷﻲ‬

‫ورزﺷﻲ ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﻛﻠﻴﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮزاي ﺟﺪﻳﺪ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0915-5072745 :‬‬ ‫‪email: bijeh@um.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ ،hs-CRP :‬ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي‪ ،‬آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎ‪ ،‬ﭘﺮﻓﺸﺎر ﺧﻮﻧﻲ‪ ،‬دﻳﺎﺑﺖ‪ ،‬ﭼﺎﻗﻲ‪ ،‬اﺧﺘﻼل ﺗﺤﻤﻞ ﮔﻠﻮﻛﺰ‪ ،‬وراﺛﺖ‪،‬‬

‫ﺳﺒﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻢ ﺗﺤﺮك ﻛﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و‬

‫ﻳﺎﺋﺴﮕﻲ‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﺑﻌﻀﻲ داروﻫﺎ و ﺷﻴﻮه زﻧﺪﮔﻲ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ )ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ و ﻋﺮوﻗﻲ‬

‫ﻛﻢ‪ ،‬اﺳﺘﻌﻤﺎل دﺧﺎﻧﻴﺎت و ﻣﺼﺮف اﻟﻜﻞ( در ﻣﻴﺎن ﺟﻮاﻧﺎن و اﻓﺮاد‬

‫ﺑﻪﺧﺼﻮص آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز )‪ (Atherosclerosis‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز‬

‫ﻣﻴﺎنﺳﺎل ﻛﺸﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ وﻟﻲ ﻣﺪارك ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻓﺰاﻳﺶ رﺳﻮب ﻛﻠﺴﺘﺮول‪ ،‬ﺗﺮيﮔﻠﻴﺴﺮﻳﺪ و ﻛﻠﺴﻴﻢ در‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺬﻛﻮر ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ در اﻳﺠﺎد ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ و ﻋﺮوﻗﻲ ﺳﻬﻴﻢ‬

‫ﺳﺮﺧﺮگﻫﺎي ﻛﺮوﻧﺮي ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ و اﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺶروي ﺧﻮد اداﻣﻪ‬

‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻧﻴﻤﻲ از ﺳﻜﺘﻪﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ‬

‫دﻫﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻧﺴﺪاد ﻛﺎﻣﻞ ﺳﺮﺧﺮگ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻗﻠﺒﻲ را ﺑﻪدﻧﺒﺎل‬

‫در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه در اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻧﺮﻣﺎل ﻛﻠﺴﺘﺮول ﻳﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﻓﺮاﺗﺮ از‬ ‫‪3‬‬

‫دارد‪ 1.‬ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ ﻋﺮوﻗﻲ ﺑﻪﺧﺼﻮص آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز از ﻋﻠﻞ اﺻﻠﻲ‬

‫ﺳﻄﺢ ﻧﺮﻣﺎل آن روي ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ و ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن و ﻧﻴﺰ اﻳﺮان اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎر اﻗﺘﺼﺎدي‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻓﺎز ﺣﺎد اﺳﺖ و اﻓﺰاﻳﺶ آن ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ دو ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ﺑﺮاﺑﺮي‬

‫)‪(CRP‬‬

‫‪ C-Reactive Protein‬ﻳﻚ‬ ‫‪CRP‬‬

‫در اﻓﺮاد داراي ﭼﺮﺑﻲ‬

‫ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ را ﺑﺮ دوش دوﻟﺖﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ و ﺷﻴﻮع آن‬

‫ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻤﺎري ﺳﺮﺧﺮگ ﻛﺮوﻧﺮي ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻧﻴﺰ در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 2.‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮﺳﺎز ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻪ‬

‫زﻳﺎد اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ اﻧﺴﻮﻟﻴﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻜﻮس‬

‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ و ﻋﺮوﻗﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﺳﺮﻣﻲ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪4‬‬

‫و ﺑﺎ ﺧﻄﺮ دﻳﺎﺑﺖ ﻧﻮع دو ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ دارد‪.‬‬

‫‪CRP‬‬

‫ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ‬

‫ﻧﺎﻫﻴﺪ ﺑﻴﮋه و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺰمﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز ﻣﻲﮔﺮدد‪ (1 :‬اﺗﺼﺎل ﺑﻪ‬

‫‪205‬‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻓﺴﻔﻮﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎي ﺳﻠﻮلﻫﺎي آﺳﻴﺐ دﻳﺪه و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف اﻳﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ‪ (2 ،‬ﻓﻌﺎلﺳﺎزي ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن ژن‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﻴﻤﻪﺗﺠﺮﺑﻲ و ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﻮده ﻛﻪ ﭘﺮوﺗﻜﻞ‬

‫ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي ﭼﺴﺒﺎن‪ (3 ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻴﺎن ژن و ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﻴﺪ ﺳﻴﻨﺘﺎز‬

‫آن در ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪ 1388‬در داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ اﺟﺮا ﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري‬

‫اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‪ 5.‬ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﻳﻚ آﻣﻴﻨﻮاﺳﻴﺪ ﺣﺎوي ﺳﻮﻟﻔﻴﺪرﻳﻞ ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه‬

‫اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻠﻴﻪ ﻛﺎرﻣﻨﺪان ﻣﺮد داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻮده ﻛﻪ‬

‫از ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ رژﻳﻤﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ واﺳﻄﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ‬

‫از ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ ﺗﻌﺪاد ‪ 23‬ﻣﺮد ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل‪ ،‬ﺳﺎﻟﻢ و داراي اﺿﺎﻓﻪ وزن‬

‫و ﻓﻮﻻت ﺑﺎﻋﺚ‬

‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ ‪ 14‬ﻧﻔﺮ از آنﻫﺎ در ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ و ‪9‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﻮح آن ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ 6.‬ﻫﺎﻳﭙﺮﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻨﻤﻲ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم‪-‬‬

‫ﻧﻔﺮ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬وﺿﻌﻴﺖ ﺳﻼﻣﺖ و ﺳﻄﺢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺠﺎد اﺧﺘﻼل در ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻧﺪوﺗﻠﻴﺎل‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان رﺷﺪ‬

‫ﺑﺪﻧﻲ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺻﺎف دﻳﻮاره ﻋﺮوق‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﭘﻼﻛﺖﻫﺎ‬

‫ﺑﺪﻧﻲ ‪ General Practice Physical Activity Questionnaire‬ﻣﺸﺨﺺ‬

‫و رﺳﻮب آن در دﻳﻮاره ﺳﺮﺧﺮﮔﻲ ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ از ﻫﻤﻪ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ‬

‫اﺳﺖ و ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻣﺜﻞ ﻛﻤﺒﻮد وﻳﺘﺎﻣﻴﻦﻫﺎي‬

‫و اﻓﺰاﻳﺶ اﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن‬

‫‪LDL‬‬

‫‪B12 ،B6‬‬

‫‪6‬‬

‫اﻳﺠﺎد آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز ﻣﻲﮔﺮدد‪ Gaeini .‬اﻇﻬﺎر داﺷﺖ ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن‬

‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﻌﺎﻳﻨﺎت ﻻزم اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬از آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺗﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮ‪-‬‬

‫‪high-sensitivity‬‬

‫ﮔﺮام و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﻪﻋﻤﻞ آﻣﺪ و ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺠﻮز‬

‫)‪ C-Reactive Protein (hs-CRP‬را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺣﺴﺎسﺗﺮﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ورود ﺑﻪﺗﺤﻘﻴﻖ را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻮان ﻫﻮازي و ﻧﻴﺰ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬

‫اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ و ﭘﻴﺸﮕﻮي ﻣﺴﺘﻘﻞ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬وي در ﭘﮋوﻫﺶ‬

‫‪(TechnoGym‬‬

‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ زﻣﻴﻨﻪﺳﺎز ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز‬

‫ﺧﻮد ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﻫﻮازي ‪ 12‬ﻫﻔﺘﻪاي را ﺑﺮ ﺳﻄﺢ‬

‫‪hs-CRP‬‬

‫ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻣﺎده ﻣﺴﻦ ﭼﺎق ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ‬

‫ﺑﺪن آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺗﺮدﻣﻴﻞ‬ ‫)‪RUNRACE 1400HC, Italy‬‬

‫‪ S.p.A, Class:‬و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺪن‬

‫)‪ (InBody 720‬ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ ﺗﻮان ﻫﻮازي از آزﻣﻮن ﺑﺮوس‬ ‫‪2‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻫﻮازي ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ‪ hs-CRP‬و ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻓﺮاﻳﻨﺪ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴﻪ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ در داﻣﻨﻪ‬

‫آﺗﺮوژﻧﺰ ﻣﻲﮔﺮدد‪ Church 7.‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ آﻣﺎدﮔﻲ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ داراي اﺿﺎﻓﻪ وزن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از ﺗﻤﺎﻣﻲ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در‬

‫ﻗﻠﺒﻲ و ﺗﻨﻔﺴﻲ و ‪ CRP‬ﭘﺮداﺧﺖ و ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻣﺘﻐﻴﺮ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﭼﻨﺪ روز ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ﭘﺮوﺗﻜﻞ‬

‫را ﻧﺸﺎن داد‪ Zinellu 8.‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ واﻣﺎﻧﺪه ﺳﺎز‬

‫ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻮﺟﻴﻬﻲ ﺑﺮاي آﺷﻨﺎﻳﻲ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎي ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ‬

‫ﺑﺎ دوﭼﺮﺧﻪ ﻛﺎرﺳﻨﺞ را روي ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺗﻴﻮل‬

‫اﻳﺴﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي و ﻧﻴﺰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻳﻚ ﺗﻜﺮار‬

‫‪BMI‬‬

‫ﺑﻴﻦ ‪ 25-30kg/m‬ﺑﻮده و‬

‫‪11‬‬

‫ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ آنﻫﺎ ﺑﺮﮔﺰار ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻜﻞ اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻋﺎت ﻫﻔﺖ ﺗﺎ ‪ 9‬ﺻﺒﺢ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد‪ Glecek 9.‬ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴﻪ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ‪10‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﻫﻮازي را ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ در ‪61‬‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﻧﺎﺷﺘﺎ ﺑﻮدﻧﺪ )اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺠﺎز ﺑﻪ ﻧﻮﺷﻴﺪن آب ﺑﻮدﻧﺪ(‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ‬

‫ﻓﺮد ﺳﺎﻟﻢ و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ‪ 19‬ﺗﺎ ‪ 24‬ﺳﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داد و ﻧﺸﺎن داد‬

‫ﺷﺎﻣﻞ ‪ 10‬اﻳﺴﺘﮕﺎه ﭘﺮس دو ﺳﺮ ﺑﺎزو )‪ ،(Arm curl‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﺳﻪ ﺳﺮ‬

‫ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﺑﺎزو )‪ ،(Triceps extension‬اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﻛﻤﺮ )‪ ،(Back extension‬دراز و‬

‫ﺑﺪﻧﻲ روي ﺗﺮدﻣﻴﻞ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ 10.‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻛﻤﻲ‬

‫ﻧﺸﺴﺖ )‪ ،(Sit-up‬اﺳﻜﺎت ‪ 90‬درﺟﻪ‬

‫)‪90‬‬

‫‪ ،(Squat‬ﻓﻠﻜﺴﻴﻮن زاﻧﻮ‬

‫‪hs-CRP‬‬

‫)ﭘﺸﺖ ران ﺧﻮاﺑﻴﺪه( )‪ ،(Leg curl‬ﭘﺮس ﺳﻴﻨﻪ )‪ ،(Bench press‬ﭘﺮس‬

‫ﺳﺮم در اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻫﻴﭻ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ درﺑﺎره ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ‬

‫ﺳﺮﺷﺎﻧﻪ )‪ ،(Overhead press‬دِد ﻟﻴﻔﺖ )‪ (Dead lift‬و ﺳﻴﻢﻛﺶ ﻗﺎﻳﻘﻲ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ داﻳﺮهاي ﺑﺮ روي ﻏﻠﻈﺖ اﻳﻦ دو ﻓﺎﻛﺘﻮر در ﻣﺮدان ‪ 38‬ﺗﺎ‬

‫)روﻳﻴﻨﮓ( )‪ (Seated row‬ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﻋﻀﻼت ﺣﺠﻴﻢ ﺑﺪن‬

‫‪ 52‬ﺳﺎﻟﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬

‫ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ 12.‬آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ دور ﺣﺮﻛﺎت ﺗﻤﺎﻣﻲ‬

‫‪hs-CRP‬‬

‫اﻳﺴﺘﮕﺎهﻫﺎ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲدادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻫﺮ دور ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ‬

‫درﺑﺎره ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ روي ﻏﻠﻈﺖ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و‬

‫ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و‬

‫ﺳﺮم ﻛﺎرﻣﻨﺪان ﻣﺮد ﺳﺎﻟﻢ و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻮد‪ ،‬در ﻫﺮ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻛﻪ ‪ 20‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪206‬‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎي اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﭘﻴﺸﮕﻮي ﺧﻄﺮ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز در ﻣﺮدان ﻣﻴﺎنﺳﺎل ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬

‫ﺣﺮﻛﺎت را ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدادﻧﺪ و ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﻫﺮ‬

‫ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم و ‪ 27/7±2/8‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺠﺬور ﻣﺘﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ‬

‫اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ و ﺑﺪون اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻌﺪي ﻣﻲرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻓﺸﺎر‬

‫آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎي ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل داراي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﺳﻦ‪ ،‬ﻗﺪ‪ ،‬وزن‬

‫ﻛﺎر در ﻫﺮ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻣﻌﺎدل ‪ %35‬ﻳﻚ ﺗﻜﺮار ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ در آن‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 43±5/26‬ﺳﺎل‪ 1/76±0/04 ،‬ﻣﺘﺮ‪84/9±10/47 ،‬‬

‫و‬

‫‪BMI‬‬

‫‪hs-‬‬

‫ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم و ‪ 27/17±2/56‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺠﺬور ﻣﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن‬

‫‪ CRP‬ﺳﺮم ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺗﻤﺮﻳﻦ از ورﻳﺪ ﺑﺎزوﻳﻲ ﭼﭗ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ در‬

‫‪ Student’s t-test‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ دو ﮔﺮوه ﻗﺒﻞ از اﺟﺮاي آزﻣﻮن در‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺟﻤﻊآوري ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻃﺒﻲ‬

‫ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري‬

‫‪hs-‬‬

‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و از ﻫﻤﻴﻦ رو ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﻢﺳﺎن ﺑﻮدﻧﺪ )ﺟﺪول ‪.(1‬‬

‫روش اﻳﻤﻮﻧﻮﺗﻮرﺑﻴﺪوﻣﺘﺮي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪه ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي دو‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺳﻄﻮح ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و‬

‫ﻧﻘﻄﻪاي ﺑﺎ ﻓﻮﺗﻮﻣﺘﺮ ﺑﻮد‪ 20.‬در اﻳﻦ روش ‪ CRP‬ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ آزﻣﻮدﻧﻲ‬

‫‪ hs-CRP‬ﺳﺮم ﭘﺲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ در ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه‬

‫اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و‬

‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪ‪ .‬روش ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬ ‫‪CRP‬‬

‫ﺑﺎ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﭘﻠﻲﻛﻠﻮﻧﺎل ﺣﺴﺎس ﺷﺪه ﻋﻠﻴﻪ‬

‫‪CRP‬‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪﺑﺮ روي‬

‫ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد )ﺟﺪول ‪.(2‬‬

‫ذرات ﻻﺗﻜﺲ ﻛﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻤﭙﻠﻜﺲ داده و اﻳﺠﺎد ﻛﺪورت‬ ‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻛﺪورت اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻘﺪار‬

‫‪CRP‬‬

‫ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪ‬

‫آزﻣﻮدﻧﻲ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ دارد‪ .‬ﻛﻴﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ‬ ‫ﭘﺎرس آزﻣﻮن )ﺗﻬﺮان‪ -‬اﻳﺮان( ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻴﺖ ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ‪ CRP‬در‬ ‫ﻣﺤﺪوده ‪ 0/1‬ﺗﺎ ‪ 20‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در ﻟﻴﺘﺮ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺣﺪاﻗﻞ‬ ‫ﻣﻘﺪار ‪ hs-CRP‬ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ‪ 0/1‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در ﻟﻴﺘﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬ ‫ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺳﺮم ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻴﺖ ﻣﺨﺼﻮص و روش اﻻﻳﺰا‬ ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬روشﻫﺎي آﻣﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺎﻣﻞ‬

‫ﺑﺤﺚ‬ ‫‪ Joubert‬اﻇﻬﺎر ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ در راﺑﻄﻪ ﺑـﺎ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻳـﻚ‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ روي ﻏﻠﻈﺖ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ اﻓﺮاد ﻏﻴـﺮ ﻓﻌـﺎل اﻧﺠـﺎم‬ ‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ 13.‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اﻛﺜﺮ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗـﺎ ﺑـﻪﺣـﺎل اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ﺑـﺪﻧﻲ را ﺑـﺮ ﺳـﻄﺢ ‪ CRP‬ورزﺷـﻜﺎران‬ ‫ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار دادهاﻧﺪ‪ .‬از ﻫﻤﻴﻦ رو اﻳـﻦ ﺗﺤﻘﻴـﻖ ﻳﻜـﻲ از ﻧﺨـﺴﺘﻴﻦ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴـﻘﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺗﺎﺛﻴـﺮ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي ﺑﺮ‬

‫آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻣﺮﻛﺰي و ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ‪ ،‬آزﻣﻮن‬ ‫‪ Kolmogorov-Smirnov test‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮدن دادهﻫﺎ و‬ ‫آزﻣﻮن ‪ Student’s t-test‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺰان ﺗﻔﺎوت ﭘﺎﺳﺦ ‪ hs-CRP‬ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﻮد‪ .‬دادهﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در ﻧﺮماﻓﺰار‬ ‫‪ SPSS‬وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 16‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ )‪.(P<0/05‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ و ﺗﻔﺎوت آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎي دو ﮔﺮوه ﻗﺒﻞ از ﺗﺤﻘﻴﻖ‬ ‫ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ‬

‫*‪P‬‬

‫ﺳﻦ )ﺳﺎل(‬

‫‪43±5/26‬‬

‫‪45±4/2‬‬

‫‪0/35‬‬

‫)‪(M‬‬

‫‪1/71±0/04‬‬

‫‪1/72±0/05‬‬

‫‪0/66‬‬

‫ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ‬ ‫ﻗﺪ‬

‫)‪(Kg‬‬

‫‪84/9±10/47‬‬

‫‪82/28±9/93‬‬

‫‪0/66‬‬

‫‪(Kg/m ) BMI‬‬

‫‪27/17±2/56‬‬

‫‪27/7±2/8‬‬

‫‪0/41‬‬

‫درﺻﺪ ﭼﺮﺑﻲ‬

‫‪29/11±4/55‬‬

‫‪25/86±4/5‬‬

‫‪0/09‬‬

‫وزن‬

‫‪2‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﺳﻦ‪ ،‬ﻗﺪ‪ ،‬وزن و‬

‫‪BMI‬‬

‫آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎي ﮔﺮوه‬

‫* ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ P-value‬ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪Student’s t-test‬‬ ‫‪BMI: Body Mass Index‬‬

‫ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 45±4/2‬ﺳﺎل‪ 1/72±0/05 ،‬ﻣﺘﺮ‪82/28±9/93 ،‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و ‪ hs-CRP‬ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ‬

‫ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ‬

‫**‪) P‬ﺗﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ(‬

‫ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﭘﻴﺶ آزﻣﻮن‬

‫ﭘﺲ آزﻣﻮن‬

‫*‪P‬‬

‫ﭘﻴﺶ آزﻣﻮن‬

‫ﭘﺲ آزﻣﻮن‬

‫‪P‬‬

‫ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ‬

‫‪7/88±0/7‬‬

‫‪8/45±0/8‬‬

‫‪0/002‬‬

‫‪7/57±1/1‬‬

‫‪7/51±0/88‬‬

‫‪0/85‬‬

‫‪0/04‬‬

‫‪CRP‬‬

‫‪1/98±0/46‬‬

‫‪2/67±0/5‬‬

‫‪0/0001‬‬

‫‪2/18±0/87‬‬

‫‪2/03±0/81‬‬

‫‪0/2‬‬

‫‪0/0001‬‬

‫* ﻣﻌﻨﻲداري آﻣﺎري در ﺳﻄﺢ ‪ P<0/01‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪Paired sample t-test‬‬

‫** ﻣﻌﻨﻲداري آﻣﺎري در ﺳﻄﺢ ‪ P<0/05‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪independent samples t-test‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫‪CRP: C Reactive Protein‬‬

‫ﻧﺎﻫﻴﺪ ﺑﻴﮋه و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪207‬‬

‫ﺳﻄﻮح ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و ‪ hs-CRP‬ﺳﺮم ﻣﺮدان ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل و ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻛﻮﻓﺎﻛﺘﻮر ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ 18.‬در ﻃﻲ ورزش ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪت و‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ‬

‫ﺷﺪﻳﺪ ذﺧﺎﻳﺮ ﮔﻠﻴﻜﻮژن ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬

‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺳﺮم ﮔﺮوه ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل در اﺛﺮ‬

‫واﻛﻨﺶﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬ ‫‪B6‬‬

‫‪B6‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ واﻛﻨﺶﻫﺎ‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﻮآﻧﺰﻳﻢ ﺑﺮاي ﻋﻤﻞ ﺗﺮاﻧﺲآﻣﻴﻨﺎزﻫﺎ‪،‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬

‫‪ Real‬و ‪ Herrmann‬ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ داﺷﺖ‪15.‬و‪ Real 14‬ﮔﺰارش ﻛﺮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ‬

‫دﻛﺮﺑﻮﻛﺴﻴﻼزﻫﺎ و ﮔﻠﻴﻜﻮژن ﻓﺴﻔﻮرﻳﻼز ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ در‬ ‫‪B6‬‬

‫ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ در دﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ‬

‫ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ دوﻧﺪﮔﺎن ﻣﺒﺘﺪي در ﻃﻲ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻣﺎراﺗﻦ ‪ %19‬اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﻳﺎﻓﺖ‪ Herrmann 14.‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻛﻪ روي ‪ 100‬ﻣﺮد و زن ﻓﻌﺎل اﻧﺠﺎم‬

‫واﻛﻨﺶﻫﺎي ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺮاﻧﺲﺳﻮﻟﻔﻮراﺳﻴﻮن ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﺎﻣﻠﻲ‬

‫داد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد ﻛﻪ ‪ 220‬ﺗﺎ ‪ 264‬دﻗﻴﻘﻪ دوﻳﺪن ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ‬

‫ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در ﻃﻲ ﻣﺴﻴﺮ دﻣﺘﻴﻼﺳﻴﻮن‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫اِس‪ -‬آدﻧﻮزﻳﻞ ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ ﮔﺮوه ﻣﺘﻴﻞ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮔﻮاﻧﻴﺪﻳﻨﻮاﺳﺘﺎت ﻣﻲدﻫﺪ‬

‫‪15‬‬

‫ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ورزﺷﻜﺎران ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪17‬و‪16‬‬

‫‪ Chen‬ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻳﻚ‬

‫و در اﻳﻦ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻛﺮاﺗﻴﻦ و اِس‪ -‬آدﻧﻮزﻳﻞ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ Chen‬و ‪ Mcanulty‬ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دوﭼﺮﺧﻪﺳﻮاري ﺛﺎﺑﺖ در ﺷﺪت ‪ 80‬درﺻﺪ اوج اﻛﺴﻴﮋن‬

‫از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ورزش ﺷﺪﻳﺪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﺴﻔﺎژن اﺳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﺎﺛﻴﺮي را ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ در‬

‫ﻛﺮاﺗﻴﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﺑﺪن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫ﻣﺮدان ‪ 18‬ﺗﺎ ‪ 22‬ﺳﺎﻟﻪ ﻧﺪارد‪ Mcanulty 16.‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ رﻗﺎﺑﺘﻲ‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ‬

‫ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ را ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ‪ 36‬ﻣﺮد و زن ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ ﻛﺎر زﺑﺪه‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي‪ ،‬ﺳﻄﺢ ‪ hs-CRP‬ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ در ﻃﻲ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎن دﻳﮕﺮي ﭼﻮن ‪ Fallon‬و ‪ Siegel‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ در‬ ‫‪20‬و‪19‬‬

‫ﭼﻨﻴﻦ رﻗﺎﺑﺘﻲ دﺳﺖﺧﻮش ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪ 17.‬در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺧﻮد دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫در آنﻫﺎ ﻃﻲ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬

‫و ﻳﻚ زن دوﻧﺪه اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ اﻧﺠﺎم داد و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬

‫‪ Fallon‬ﭘﮋوﻫﺸﻲ را روي ﻫﻔﺖ ﻣﺮد‬

‫‪CRP‬‬

‫‪19‬‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري دارد‪.‬‬

‫ﻃﺒﻖ‬

‫ﻣﺪت ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺑﻴﺶ از ‪ 60‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻮد و ﻧﻴﺰ ﺷﺪت ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﻮد‬

‫ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﻓﻮق ﻣﺎراﺗﻦ ﺳﻄﺢ‬

‫و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ در آنﻫﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 60‬دﻗﻴﻘﻪ‬

‫ﮔﺰارش ‪ Siegel‬ﭘﺲ از ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻣﺎراﺗﻦ ﺳﻄﺢ ‪ ،CRP‬ﻋﺎﻣﻞ ون‬

‫ﺑﻮد و ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺎ ﺷﺪت ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي را‬

‫‪20‬‬

‫وﻳﻠﺒﺮاﻧﺪ و دي‪ -‬داﻳﻤﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬ ‫‪22‬و‪21‬‬

‫در ﺳﻄﺢ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﮔﺰارش ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺪت‬

‫ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪ Murtagh‬و ‪ Signorelli‬ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫زﻣﺎن ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻔﺮ ‪ 12‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻮد وﻟﻲ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻣﺎﻫﻴﺖ‬

‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻴﺎدهروي ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ‪ CRP‬و ‪50 ،IL-6‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ )ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ داﻳﺮهاي ﺗﺎ ﺳﺮ ﺣﺪ ﺗﻮان( ﺷﺪت ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎﻻ‬

‫ﻣﺮد ﺳﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل و داراي اﺿﺎﻓﻪ وزن در ﺳﻨﻴﻦ ﺑﻴﻦ ‪ 45‬ﺗﺎ ‪ 55‬ﺳﺎل‬

‫ﺑﻮد و ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻣﻮﺛﺮ در اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﺳﻄﺢ‬

‫را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬آزﻣﻮدﻧﻲﻫﺎ ﺑﻪﻣﺪت ‪ 45‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ ﺷﺪت ‪ 60‬ﺗﺎ ‪70‬‬

‫ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺳﺮم ﭘﺲ از ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ‬

‫درﺻﺪ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﻮﻧﻲ ﻗﺒﻞ‪،‬‬

‫ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ روش‬

‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ و ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد‬

‫‪13‬‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺷﺪت ﺗﻤﺮﻳﻦ و ﻣﺪت ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ در ﻃﻲ‬

‫ﻛﻪ ﺳﻄﺢ‬

‫‪IL-6‬‬

‫‪Murtagh‬‬

‫ﻃﻲ ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ وﻟﻲ ﺳﻄﺢ‬ ‫‪21‬‬

‫ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﻜﺮد‪ Signorelli .‬ﻧﻴﺰ اﻇﻬﺎر داﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬

‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﺧﻮد ﻃﻲ واﻛﻨﺶﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪CRP‬‬

‫ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺳﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ دارد‪ (1 :‬ﻃﻲ واﻛﻨﺶﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري در ﺳﻄﺢ ‪ CRP‬اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎري ﺳﺮﺧﺮگ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﭘﺲ از ‪30‬‬ ‫‪22‬‬

‫ﻣﺼﺮف ﺑﺘﺎﻳﻴﻦ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ديﻣﺘﻴﻞﮔﻠﻴﺴﻴﻦ دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬

‫دﻗﻴﻘﻪ راه رﻓﺘﻦ روي ﺗﺮدﻣﻴﻞ دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﻳﻦ‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ (2 ،‬ﻃﻲ ﻣﺴﻴﺮ رﻣﺘﻴﻼﺳﻴﻮن ﻛﻪ در آن اﺳﻴﺪ ﻓﻮﻟﻴﻚ و وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ ﺣﺎﻳﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺪت‪ ،‬ﻧﻮع ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺪت ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺰان‬

‫‪B12‬‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻛﻮﻓﺎﻛﺘﻮر ﺷﺮﻛﺖ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﮔﺮدد‪(3 ،‬‬

‫آﺳﻴﺐ ﻋﻀﻼﻧﻲ و ﺣﺠﻢ ﻋﻀﻼت درﮔﻴﺮ در ﻣﻴﺰان ﭘﺎﺳﺦ‬

‫‪CRP‬‬

‫ﺑﻪ‬

‫ﻃﻲ واﻛﻨﺶﻫﺎي ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺮاﻧﺲﺳﻮﻟﻔﻮراﺳﻴﻮن ﺑﻪ اﺳﻴﺪ آﻣﻴﻨﻪ ﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺎ ﺷﺪت و ﻣﺪت ﻛﻤﺘﺮ ﻛﻪ‬

‫‪B6‬‬

‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻴﺰان درﮔﻴﺮي ﮔﺮوهﻫﺎي ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻴﺰ ﻛﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺮاﻧﺲﺳﻮﻟﻔﻮراﺳﻴﻮن وﺟﻮد وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 69‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﺧﺮداد ‪1390‬‬

‫ﺧﻄﺮ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز در ﻣﺮدان ﻣﻴﺎنﺳﺎل ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬Bizheh ‫ﭘﻴﺸﮕﻮي‬ N.‫اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ‬ et al. ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺎرﻛﺮﻫﺎي‬

208

‫ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰمﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ‬5.‫ﻧﻴﺰ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫ﺳﭙﺲ اﻳﻦ آﺳﻴﺐ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﺗﺮﻣﻴﻤﻲ ﺷﺎﻣﻞ‬

CRP

‫ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﺤﺮﻛﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬،‫ورود ﻣﺎﻛﺮوﻓﺎژﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻀﻠﻪ ﻣﻲﮔﺮدد‬

،IL-1 ‫ ﻣﻴﺰان‬.‫ﭘﺲ از ﻳﻚ ﻧﻮﺑﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ ﺑﻪدرﺳﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ در ﻣﺠﻤﻮع ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ‬.‫اﺳﺖ‬

IL-6

Tumor Necrosis Factor alpha

CRP

‫ﻣﻴﺰان ﭘﺎﺳﺦ‬

‫و ﻋﺎﻣﻞ ﻛﺸﻨﺪه ﺗﻮﻣﻮر آﻟﻔﺎ‬

IL-6

‫ در‬hs-CRP ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﻮح ﻫﻤﻮﺳﻴﺴﺘﻴﻴﻦ و‬

‫( ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺎﻻ ﻣﻲرود ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ‬TNF-α)

‫ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﻔﻴﺪ و‬.‫ ﺳﺎﻟﻪ ﻣﻲﮔﺮدد‬52 ‫ ﺗﺎ‬38 ‫ﻣﺮدان ﺳﺎﻟﻢ و ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل‬

‫ﭘﺲ از ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻪﻣﻴﺰان‬

‫ﻳﺎ ﻣﻀﺮ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻪدرﺳﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮده و ﺑﻪ‬

.‫را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺎد و درازﻣﺪت اﻧﻮاع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي‬

‫اﻧﻘﺒﺎض ﺷﺪﻳﺪ ﻋﻀﻼﻧﻲ و ﻧﻴﺰ آﺳﻴﺐ ﻋﻀﻼﻧﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ورزش‬

.‫ورزﺷﻲ ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﻛﻠﻴﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮزاي ﺟﺪﻳﺪ آﺗﺮوﺳﻜﻠﺮوز ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‬

.‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮﺑﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ ﺷﺪﻳﺪ اﺳﺖ‬

CRP

IL-6

.‫زﻳﺎد ﻧﻴﺴﺖ‬

TNF-α

‫ﻣﻴﺰان اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﺳﻨﺘﺰ ﻛﺒﺪي‬100 IL-6

‫ﻣﺤﺮكﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﭘﺎﺳﺦ‬

References 1. Libby P, Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, editors. Braunwald's Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine. 8th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier Science; 2007. 2. Nikbakht H, Amirtash A, Gharoni M, Zafari A. Correlation of physical activity with serum fibrinogen and homocysteine concentration in active, sedentary and with CAD males. Olympic 2007;38:71-80. [Persian] 3. Bhatt DL, Steg PG, Ohman EM, Hirsch AT, Ikeda Y, Mas JL, et al. International prevalence, recognition, and treatment of cardiovascular risk factors in outpatients with atherothrombosis. JAMA 2006;295(2):180-9. 4. Hamedinia MR, Haghighi AH, Ravasi AA. The effect of aerobic training on inflammatory markers of cardiovascular disease risk in obese men. World J Sport Sci 2009;2(1):07-12. 5. Kasapis C, Thompson PD. The effects of physical activity on serum C-reactive protein and inflammatory markers: a systematic review. J Am Coll Cardiol 2005;45(10):1563-9. Epub 2005 Apr 25. 6. Hackam DG, Anand SS. Emerging risk factors for atherosclerotic vascular disease: a critical review of the evidence. JAMA 2003;290(7):932-40. 7. Gaeini AA, Dabidi Roushan VA, Ravasi AA, Joulazadeh T. The effect of a period of intermittent aerobic training on hsCRP in old rats. Res Sport Sci 2008;6(19):39-54. 8. Church TS, Barlow CE, Earnest CP, Kampert JB, Priest EL, Blair SN. Associations between cardiorespiratory fitness and C-reactive protein in men. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2002;22(11):186976. 9. Zinellu A, Sotgia S, Caria MA, Tangianu F, Casu G, Deiana L, et al. Effect of acute exercise on low molecular weight thiols in plasma. Scand J Med Sci Sports 2007;17(4):452-6. 10. Gelecek N, Teoman N, Ozdirenc M, Pinar L, Akan P, Bediz C, et al. Influences of acute and chronic aerobic exercise on the plasma homocysteine level. Ann Nutr Metab 2007;51(1):53-8. Epub 2007 Mar 15. 11. Sheikh M, Shahbazi M, Tahmasebi SH. Measurement and evaluation in physical education and sport sciences. Tehran, Iran: Bamdad Ketab; 2006. p. 164. 12. Ghanbari-Niaki A, Nabatchian S, Hedayati M. Plasma agoutirelated protein (AGRP), growth hormone, insulin responses to a

single circuit-resistance exercise in male college students. Peptides 2007;28(5):1035-9. Epub 2007 Feb 11. 13. Joubert LM, Manore MM. Exercise, nutrition, and homocysteine. Int J Sport Nutr Exerc Metab 2006;16(4):341-61. 14. Real JT, Merchante A, Gómez JL, Chaves FJ, Ascaso JF, Carmena R. Effects of marathon running on plasma total homocysteine concentrations. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2005;15(2):134-9. Epub 2005 Apr 13. 15. Herrmann M, Schorr H, Obeid R, Scharhag J, Urhausen A, Kindermann W, et al. Homocysteine increases during endurance exercise. Clin Chem Lab Med 2003;41(11):1518-24. 16. Chen CY, Bakhiet RM, Hart V, Holtzman G. Isoflavones improve plasma homocysteine status and antioxidant defense system in healthy young men at rest but do not ameliorate oxidative stress induced by 80% VO2pk exercise. Ann Nutr Metab 2005;49(1):3341. Epub 2005 Feb 25. 17. McAnulty SR, McAnulty LS, Nieman DC, Morrow JD, Shooter LA, Holmes S, et al. Effect of alpha-tocopherol supplementation on plasma homocysteine and oxidative stress in highly trained athletes before and after exhaustive exercise. J Nutr Biochem 2005;16(9):530-7. 18. Herrmann W, Herrmann M, Obeid R. Hyperhomocysteinaemia: a critical review of old and new aspects. Curr Drug Metab 2007;8(1):17-31. 19. Fallon KE. The acute phase response and exercise: the ultramarathon as prototype exercise. Clin J Sport Med 2001;11(1):38-43. 20. Siegel AJ, Stec JJ, Lipinska I, Van Cott EM, Lewandrowski KB, Ridker PM, et al. Effect of marathon running on inflammatory and hemostatic markers. Am J Cardiol 2001;88(8):918-20, A9. 21. Murtagh EM, Boreham C, Nevill A, Davison G, Trinick T, Duly E, et al. Acute responses of inflammatory markers of cardiovascular disease risk to a single walking session. J Phys Act Health 2005 2(3):324-32. 22. Signorelli SS, Mazzarino MC, Di Pino L, Malaponte G, Porto C, Pennisi G, et al. High circulating levels of cytokines (IL-6 and TNFalpha), adhesion molecules (VCAM-1 and ICAM-1) and selectins in patients with peripheral arterial disease at rest and after a treadmill test. Vasc Med 2003;8(1):15-9.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 69, ‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ و‬No. 3, June 2011: 204-209

100

The acute effects of strength training on inflammatory markers predicting atherosclerosis: a study on inactive middle-aged men

Nahid Bizheh PhD.1* Amir Rashidlamir PhD.1 AliReza Zabihi MD.2 Mohsen Jaafari MSc.3 1- Department of Exercise Physiology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Razavi Khorasan, Iran. 2- General Physician, Hayyan Clinic, Mashhad, Razavi Khorasan Iran. 3- Master of Science in Exercise Physiology, Department of Exercise Physiology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Razavi Khorasan, Iran.

Abstract

Received: February 01, 2011 Accepted: April 04, 2011

Background: Cardiovascular diseases, especially atherosclerosis, are the main causes of morbidity and mortality worldwide. The disease has had an increasing prevalence in Iran in recent years. Homocysteine and C-reactive protein (CRP) are two novel cardiovascular risk factors that independently predict risks of atherosclerosis. The purpose of this study was to investigate the effects of one session of circuit resistance training on the blood levels of the aforesaid inflammatory markers in inactive middleaged men. Methods: The participants of this study included twenty-three healthy but inactive middle-aged men who were overweight and were randomly divided into two experimental (n=14) and control (n=9) groups. The activity included doing exercises with the subjects’ 35% one-repetition maximum (1-RM) intensity at ten different stations. Blood levels of homocysteine and hs-CRP were measured before and after the exercise. Results: Analysis of data using independent samples t-test showed a significant increment in the serum levels of homocysteine and hs-CRP after training in the experimental (P<0.05) versus the control group. Conclusion: Elevation of homocysteine levels is due to the increase in protein metabolism and creatine synthesis for energy production and elevation of hs-CRP levels could be due to hepatic induction of interleukin-6 that acts as a signal for the stimulation of lipolysis and glycogenolysis. However, beneficial or adverse physiological effects of these changes are not thoroughly understood and more research is needed to conclude about the acute and chronic effects of different types of physical activity on the blood levels of these atherosclerosis risk factors. Keywords: Atherosclerosis, circuit, homocysteine, hs-CRP, resistance training.

Corresponding author: Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Razavi Khorasan, Iran. Tel: +98-915-5072745 email: bijeh@um.ac.ir

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

experimental animals complies with National Institutes of Health guidelines for the humane use of laboratory animals, or those of your Institute or agency. 18. Conflicts of interest: Authors must acknowledge and declare any sources of funding and potential conflicting interest, such as receiving funds or fees by, or holding stocks and shares in, an organization that may profit or lose through publication of your paper. Declaring a competing interest will not lead to automatic rejection of the paper, but we like to be made aware of it. 19. Page charges: There are no charges for publication in this Journal. 20. Copyright: Accepted manuscripts become the permanent property of the TUMJ and may not be reproduced, in whole or in part, without the written permission of the Editor. 21. Peer review process: All manuscripts are considered to be confidential. They are peerreviewed by at least 2 anonymous reviewers selected by the Editorial Board. The corresponding author is notified as soon as possible of the editor decision to accept, reject, or require modifications. If the manuscript is completely acceptable according to the criteria set forth in these instructions, it is scheduled for the next available issue. 22. Disposal of material: Once published, all copies of the manuscript, correspondence and artwork will be held for 6 months before disposal. The Final Checklist The authors must ensure that before submitting the manuscript for publication, they have taken care of the following: 1. Title page should contain title, name of the author/co-authors, their qualifications, designation & institutions they are affiliated with and mailing address for future correspondence, E-mail address, Phone & Fax number. 2. Abstract in Structured format up to 250 words. 3. References mentioned as stated in the Instruction to Authors section. 4. Tables should be typed on separate pages. 6. Make sure for Headings of Tables, their numbers and Captions of illustrations. Donâ&#x20AC;&#x2122;t repeat the information in tables if it is covered in the text. 7. Photographs / illustrations along with their captions. 8. Manuscript in Triplicate 9. Letter of Undertaking signed by all the authors. 10. Disclosure regarding source of funding and conflict of interest if any besides approval of the study from respective Ethics Committee/Institution Review Board. 11. Covering Letter 12. Floppy disk (latest version of windows) for on-line edition Nadereh Behtash M.D. Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal P.O. Box: 14155-6447, Tehran, Iran. Tel/Fax: + 98-21-88962510 Email: medjournal@tums.ac.ir URL: http://tumj.tums.ac.ir and http://www.tumj.ir

The Editorial Board of the journal, reserves the right to accept or reject the article in any stage and any time or delete a part of the text, tables or figures, if necessary.

9. Acknowledgement: All contributors who do not meet the criteria for authorship should be covered in the acknowledgement section. It should include persons who provided technical help, writing assistance and departmental head who only provided general support. Financial and material support should also be acknowledged [in Persian]. 10. Tables in limited numbers should be submitted with the captions placed above. Do not submit tables as photograph. Place explanatory matters in footnotes, not in the heading [in Persian]. 11. Figures should be in limited numbers, with high quality art work and mounted on separate pages. The captions should be placed below. 12. The same data should not be presented in tables, figures and text, simultaneously. 13. References: Personal communications, manuscripts in preparation and other unpublished data are not cited in the reference list but may be mentioned in the text in parentheses. Identify references in the text by Farsi numerals in parentheses on the line. References should be typed, double-spaced, and separate from the text and numbered consecutively in the order in which they are mentioned in the text. (References cited in figures and tables, but not in the text, should be numbered consecutively following the text references.) Journal references should contain inclusive page numbers; book references specific page numbers. Indicate abstracts by the abbreviation ‘Abst’ and letters by ‘Lett’ in parentheses. Abbreviations of journals should conform to those used in Index Medicus, National Library of Medicine. The references should observe the following style: Periodicals: List all authors if six or fewer; otherwise, list first six and add ‘et al’. Do not use periods after the authors initials 1. Vimala N, Mittal S, Kumar S. Sublingual misoprostol versus oxytocin infusion to reduce blood loss at cesarean section. Int J Gynaecol Obstet 2006; 92(2): 106-10. 2. Patted SS, Goudar SS, Naik VA, Bellad MB, Edlavitch SA, Kodkany BS, et al. Side effects of oral misoprostol for the prevention of postpartum hemorrhage: results of a community-based randomised controlled trial in rural India. J Matern Fetal Neonatal Med 2009; 22(1): 24-8. Books: Basmajian JV. Grant's Method of Anatomy. 11th ed. Baltimore: Williams Wilkins; 1989. Chapter in book: Monks R. Psychotropic drugs. In: Wall PD, Melzack RA, editors. Textbook of Pain. 3rd ed. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1994: p. 963-89. 14. Proof Reading: A computer printout is sent to the corresponding author for proof reading before publication in order to avoid any mistakes. Corrections should be marked clearly and sent immediately to the Journal office. 15. Abbreviations and symbols: use only standard abbreviations. Avoid using them in the title and abstract. The full term for which an abbreviation stands should precede its first use in the text unless it is a standard unit of measurement. Short communication when possible; follow the same structure as original papers. 16. The corresponding author will be supplied with 3 free issues. 17. Ethics: Ethical considerations must be addressed in the Materials and Methods section. 1) Please state that informed consent was obtained from all human adult participants and from the parents or legal guardians of minors. Include the name of the appropriate institutional review board that approved the project. 2) Indicate in the text that the maintenance and care of

INSTRUCTION FOR AUTHORS: 1. Aims and Scope: The “Tehran University Medical Journal” (TUMJ) is the official scientific and clinical monthly publication of the Tehran University of Medical Sciences. It accepts Original Papers, Review Articles, Short Communications and Letters to the Editor in the fields of basic science and medicine. All correspondences should be addressed to: The Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal. P.O. Box: 14155-6447. Tehran, Iran Tel/Fax: + 98-21-88962510 2. Submission: Papers submitted for publication should describe original work, not previously published elsewhere, totally or partly. Manuscripts must be submitted only in Persian with English abstracts and should be written according to sound grammar and proper terminology. Submission is acceptable via Journal URL: http://journals.tums.ac.ir/login. The Manuscript must be accompanied by a covering letter to the Editor-in-Chief, including title and author(s) name and undertaking that it has not been published or submitted elsewhere, and should include: Title; No author(s) name; the Abstract; Introduction; Materials & Methods; Results; Discussion; Acknowledgement and References. 3. The title page: The complete title of the manuscript, the name of all the authors with their highest qualifications, the department or institution to which they are attached, address for correspondence with telephone numbers, e-mail, and Fax number. 4. The abstract (no more than 250 words) in structured format as Background, Methods, Results and Conclusion followed by 3 to 6 Keywords must be presented. Use terms from the Medical Subject Headings (MeSH) list of index medicus: (http://www.nlm.nih.gov/mesh/MBrowser.html ). 5. Introduction: This should summarize the purpose and the rationale for the study. It should neither review the subject extensively nor should it have data or conclusions of the study [in Persian]. 6. Materials & Methods: This should include exact method or observation or experiment. If an apparatus is used, its manufacturer’s name and address should be given in parenthesis. If the method is established, give reference but if the method is new, give enough information so that another author is able to perform it. If a drug is used, its generic name, dose and route of administration must be given. For patients, age, sex with mean age ± standard deviation must be given. Statistical method must be mentioned and specify any general computer program used. The Info system used should be clearly mentioned [in Persian]. 7. Results: It must be presented in the form of text, tables and illustrations. The contents of the tables should not be all repeated in the text. Instead, a reference to the table number may be given. Long articles may need sub-headings within some sections (especially the Results and Discussion parts) to clarify their contents [in Persian]. 8. Discussion: This should emphasize the present findings and the variations or similarities with other work done in the field by other workers. The detailed data should not be repeated in the discussion again. Emphasize the new and important aspects of the study and the conclusions that follow from them. It must be mentioned whether the hypothesis mentioned in the article is true, false or no conclusions can be derived [in Persian].

14-21 Tehran University Medical Journal; Vol.Journal 64, No. 8, Nov 2006: Tehran University Medical Tehran University Medical Journal

Tehran UniversityMedical Medical Journal Tehran University Journal Volume 69

Number 3

June 2011

Volume 1 April 2007 Volume6468 Number. Number 7 October 2010

Volume 64, Number 8, November 2006

Contents Studying angiogenesis in autochthonous xenograft models of glioblastoma multiforme by MVD-CD34 technique in Iranian patients....................................................................................................................141 Amanpour S, Muhammadnejad S, Muhammadnejad A, Mazaheri Z, Kazem-Haghighi M, Oghabian M.A, Khoshnevisan A.

The effect of Alcoholic garlic (Allium sativum) extract on ABCA1 expression in human THP-1 macrophages............................................................................................................................................146 Malekpour-Dehkordi Z, Javadi E, Doosti M, Paknejad M, Nourbakhsh M, Yassa N, Gerayesh-Nejad S, Heshmat R.

Differentiation of monocyte-derived dendritic cells on endothelial cells as feeding layer..........................153 Gholami K, Nejati V, Delirezh N, Ganji Bakhsh M, Asadi M.

The frequency of p53, Ki67, CD99 and Fli-1 protein expression in paraffin-embedded tissue blocks in Ewing’s sarcoma.......................................................................................................................................161 Bagheri Hossein-Abadi Z, Rajabalian S, Kalantari-Khandani B, Poya F, Saleh Moghaddam M, Motamedi B.

Determining the specific activity of thymidine phosphorylase in leukocytes of patients with MNGIE and the plasma thymidine level by RP-HPLC............................................................................................168 Rezaei Sh, Salehipour M, Golestani A, Vardasbi Joybary S, Nafisi Sh, Doosti M, Golmohammadi T.

Study of sedative, preanaesthetic and anti-anxiety effects of Rosa damascene herbal extract in comparison with diazepam in rat.............................................................................................................179 Rezaie A, Mosavi Gh, Ahmadizadeh Ch, Jafari B.

Correlation of quantified MRI, physical exam and knee radiography in patients with knee osteoarthritis............................................................................................................................................185 Yegane A, Mottaghi A, Moghimi J.

The effects of metformin on ovum implantation and pregnancy outcome in rats with induced PCOS.......191 Mesbah F, Bahri A, Ghasemi E, Talaei Khozani T, Mirkhani H, Ebrahim Parsanezhad M.

Diclofenac suppository versus intramuscular pethidine in post herniorrhaphy pain relief.......................198 Noroozinia H, Mahoori A, Hassani E, Akhbari P.

The acute effects of strength training on inflammatory markers predicting atherosclerosis: a study on inactive middle-aged men....................................................................................................................204 Bizheh N, Rashidlamir A, Zabihi A, Jaafari M.

1390 ‫ ﺧﺮداد‬،3 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 69 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

TUMJ

TEHRAN UNIVERSITY MEDICAL JOURNAL The Official Publication of Medical School, Tehran University of Medical Sciences Volume 69

Number 3

June 2011

Chairman: S.H. Emami Razavi Editor in Chief: N. Behtash Executive Editor: M.A. Noyan Ashraf Associate Editors: SH. Akhondzadeh, A. Arab Kheradmand, N. Ataei, S. Borna, M. Ghazi Khansari, S.J. Ghazi Mirsaeed, J. Hajati, M. Kadkhodaei, S. Moradmand, Z. Nadiya Hatmi, M.A. Noyan Ashraf, R. Omranipoor, N. Rezaei, N. Sajjadian Editorial Board: M. Akbarian, F. AmoozegarHashemi, B. Bahar, F. Davari Tanha, N. Ebrahimi Daryani, M.R. Hadiyan, Z. Hallaji, Z. Hussain Khan, M. Kajbaf Zadeh, M.J Mikaeli, A. Mousavi, S.M.J. Mortazavi, B. Nabaei, P. Pasalar , P. Pasbakhsh, M. Rasooli Negad, A. Shaabani, M. Sotoodeh, A.R. Talaeipoor, M. Vahid Dasjerdi, M.R. Zafarghandi International Board: F. Assadi (Chicago), J. Parvizi (Philadelphia), A. Gangi (Strasbourg), M.R. Keshtgar (London), Sh. Masood (Florida), P. Hanjani (Pennsylvania) Editors: N. Behtash, S.B. Hashemi, M.A. Noyan Ashraf Office staff: M. Asgari, H. Chaychi, A. Kamizani, R. Ramezani, S. Sadigh Publisher: Tehran University of Medical Sciences Office: Tehran University Medical Journal, Medical School, 202 Amouzesh building, Poursina Ave., Ghods St., Keshavarz Blvd., Tehran, Iran, P.o. Box: 14155-6447, Tel: +98(21)88962510, Fax: +98(21)88962510, Online submission: http://journals.tums.ac.ir/login, and http://tumj.tums.ac.ir, Email: medjournal@tums.ac.ir

TUMJ is indexed/ abstracted in: SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS), DOAJ, Psych Info, ULRICHÎ&#x201E;S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran and Iran Medex

http://tumj.tums.ac.ir