داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ دوره 69
ﺷﻤﺎره 8
آﺑﺎن 1390
ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺘﻴﺎز :داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺆول :دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ اﻣﺎﻣﻲرﺿﻮي ﺳﺮدﺑﻴﺮ :دﻛﺘﺮ ﻧﺎدره ﺑﻬﺘﺎش ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ :دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف ﺷﻮراي دﺑﻴﺮان
دﻛﺘﺮ ﺷﺎﻫﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪزاده ،دﻛﺘﺮ ﺻﺪﻳﻘﻪ ﺑﺮﻧﺎ ،دﻛﺘﺮ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺣﺎﺟﺘﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺴﺎن ،دﻛﺘﺮ ﻧﻴﻤﺎ رﺿﺎﻳﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻧﮕﺎر ﺳﺠﺎدﻳﺎن، دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻲ ﻋﺮبﺧﺮدﻣﻨﺪ ،دﻛﺘﺮ ﻧﻌﻤﺖاﷲ ﻋﻄﺎﻳﻲ ،دﻛﺘﺮ راﻣﺶ ﻋﻤﺮاﻧﻲﭘﻮر ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮد ﻗﺎﺿﻲ ﺧﻮاﻧﺴﺎري ،دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪﺟﻮاد ﻗﺎﺿﻲ ﻣﻴﺮ ﺳﻌﻴﺪ، دﻛﺘﺮ ﻣﻬﺮي ﻛﺪﺧﺪاﻳﻲ ،دﻛﺘﺮ ﺳﻴﻨﺎ ﻣﺮادﻣﻨﺪ ،دﻛﺘﺮ زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎﺣﺘﻤﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ
دﻛﺘﺮ ﻧﺎﺻﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ درﻳﺎﻧﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮد اﻛﺒﺮﻳﺎن ،دﻛﺘﺮ ﻓﺮﻧﺎز آﻣﻮزﮔﺎر ﻫﺎﺷﻤﻲ ،دﻛﺘﺮ ﺑﺎﺑﻚ ﺑﻬﺎر ،دﻛﺘﺮ ﭘﺮوﻳﻦ ﭘﺎﺳﺎﻻر ،دﻛﺘﺮ ﭘﺮﻳﭽﻬﺮ ﭘﺎﺳﺒﺨﺶ، دﻛﺘﺮ زاﻫﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎن ،دﻛﺘﺮ زﻫﺮا ﺣﻼﺟﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻓﺎﻃﻤﻪ داوري ﺗﻨﻬﺎ ،دﻛﺘﺮ ﻣﻬﺮﻧﺎز رﺳﻮﻟﻲﻧﮋاد ،دﻛﺘﺮ ﻣﺴﻌﻮد ﺳﺘﻮده ،دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ، دﻛﺘﺮ اﺣﻤﺪرﺿﺎ ﻃﻼﺋﻲﭘﻮر ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻇﻔﺮﻗﻨﺪي ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﺠﺒﺎفزاده ،دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاد ﻣﺮﺗﻀﻮي ،دﻛﺘﺮ اﻋﻈﻢاﻟﺴﺎدات ﻣﻮﺳﻮي، دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاد ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻠﻲ ،دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮوز ﻧﺒﺌﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻣﺮﺿﻴﻪ وﺣﻴﺪ دﺳﺘﺠﺮدي ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻫﺎدﻳﺎن ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ
دﻛﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﺎك اﺳﺪي )ﺷﻴﻜﺎﮔﻮ( ،دﻛﺘﺮ ﺟﻮاد ﭘﺮوﻳﺰي )ﻓﻴﻼدﻟﻔﻴﺎ( ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻛﺸﺘﮕﺮ )ﻟﻨﺪن( ،دﻛﺘﺮ اﻓﺸﻴﻦ ﮔﻨﺠﻲ )اﺳﺘﺮاﺳﺒﻮرگ(، دﻛﺘﺮ ﺷﻬﻼ ﻣﺴﻌﻮد )ﻓﻠﻮرﻳﺪا( ،دﻛﺘﺮ ﭘﺮوﻳﺰ ﻫﻨﺠﻨﻲ )ﭘﻨﺴﻴﻠﻮاﻧﻴﺎ( وﻳﺮاﺳﺘﺎران
دﻛﺘﺮ ﻧﺎدره ﺑﻬﺘﺎش ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف ،دﻛﺘﺮ وﺣﻴﺪ ﻧﻴﻜﻮﻳﻲ ،دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﺑﻬﻨﺎم ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻫﻤﻜﺎران دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ
ﺣﺴﻴﻦ ﭼﺎﻳﭽﻲ ،راﺣﻠﻪ رﻣﻀﺎﻧﻲ ،ﺳﺤﺮ ﺻﺪﻳﻖ ،ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻋﺴﮕﺮي ،آرزو ﻛﻤﻴﺰاﻧﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ :ﺗﻬﺮان ،ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻗﺪس ،ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ ،داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آﻣﻮزش ،ﻃﺒﻘﻪ اول ،ﺷﻤﺎره ،202دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ آدرس اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ http://tumj.tums.ac.ir :ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚmedjournal@tums.ac.ir : ﺻﻨﺪوق ﭘﺴﺘﻲ ،14155/6447ﺗﻠﻔﻜﺲOnline submission: http://journals.tums.ac.ir/login ، 88962510 : ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﺸﻮر ،ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻻت اﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ اﻣﺘﻴﺎز ارﺗﻘﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﻲﮔﻴﺮد. ﺗﻴﺮاژ 1000 :ﻧﺴﺨﻪ
ﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ ،ﭼﺎپ و ﺻﺤﺎﻓﻲ :ﺑﻬﺮﻧﮓ
)راﻳﮕﺎن(
ﻧﻤﺎﻳﻪ ﺷﺪه در:
SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS), DOAJ, Psych Info, ULRICH΄S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran, Iran Medex
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان دوره 69
ﺷﻤﺎره 8
آﺑﺎن 1390
ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴﻚ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي ) VP4(Pروﺗﺎوﻳﺮوس در اﺳﻬﺎل ﺣﺎد ﻛﻮدﻛﺎن455.................................................................................. ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ رﻫﺒﺮي ﻣﻨﺶ ،ﺣﺴﻨﻌﻠﻲ ﺻﺎﺑﺮي ،ﺷﻬﺮزاد ﻣﺪرس ﮔﻴﻼﻧﻲ ،ﭘﻴﻤﺎن ﺳﻼﻣﺘﻲ ،ﻫﻮﺷﻨﮓ اﺧﺘﺮﺧﺎوري ،زﻫﺮا ﺣﻖ ﺷﻨﺎس
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮي ﺣﺎد و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ :ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮﻫﻮرت آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ460............................................................ زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎ ﺣﺘﻤﻲ ،ﻋﻠﻲ ﻛﺎﻇﻤﻲ ﺳﻌﻴﺪ ،ﺷﺒﻨﻢ ﺧﻮش ﻛﺎر ﻧﺠﺎر
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام در ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺑﻄﻦ ﭼﭗ 467............................................................................................ ﻋﻠﻲاﺻﻐﺮ ﻓﺮﺳﻮﻳﺎن ،زﻫﺮا اﻣﻜﺎﻧﺠﻮ ،اﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮﻋﻠﻲ
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪت ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي در ﻛﻮدﻛﺎن475...................................................................................................................... ﭘﺮﻳﺪﺧﺖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ داوري ،ﺣﺠﺖ ﻣﺮﺗﻀﺎﺋﻴﺎن ﻟﻨﮕﺮودي ،ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻗﺎﺋﻤﻲ
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻟﻜﺘﺮواﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ اوﻟﻴﻪ ﺣﻴﻦ ﺑﻴﺪاري ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ
ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب 482.................................................................... ................................................................................................................ ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻌﺘﻤﺪي ،ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻳﻮردﺧﺎﻧﻲ ،اﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮﻋﻠﻲ ،ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻗﻴﻨﻲ
ﻣﺪت زﻣﺎن ﻋﻤﻞ و ﻋﻮارض ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺑﻪ روش ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ﭘﺮه ﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌﺎل از راه ﺷﻜﻢ در وﺿﻌﻴﺖ
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻳﺎ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان489.............................................................................................................................. ...... رﺿﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ،ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ ﭘﺎزوﻛﻲ ،اﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮﻋﻠﻲ
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﻪ روش ﺑﺎز ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻛﻮﺗﺮي495.................................................................................... ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﻓﺎﺿﻠﻲ ،ﺳﻌﻴﺪ ﺻﻔﺮي ،ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ،ﻓﺮﻧﻮش ﻻرﺗﻲ ،اﺣﺴﺎن ﺟﻨﻴﺪي ،ﻣﮋﮔﺎن رﺣﻴﻤﻲ ،ﻋﻠﻲﭘﺎﺷﺎ ﻣﻴﺜﻤﻲ
ﺗﻌﻴﻴﻦ ارزش ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮ ﻟﻴﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ژﻻﺗﻴﻨﺎز ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞ در ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ
ﭘﺲ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ /آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳﺘﻲ502....................................................................................................................................................................... ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮان ﺻﺒﺎغ ،ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺧﺎﺗﻤﻲ ،ﻣﺠﺘﺒﻲ ﺳﺎﻻريﻓﺮ ،اﺣﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﺮوﻣﻨﺪ ،ﺻﻔﻴﻪ داودي
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aدر ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ در ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ
راه رﻓﺘﻦ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي509........................................................................................................... ................................................................ ... ﺳﻮزان اﻣﻴﺮ ﺳﺎﻻري ،ﺣﻤﻴﺪ داﻟﻮﻧﺪ ،ﻟﻴﻼ دﻫﻘﺎن ،آوات ﻓﻴﻀﻲ ،ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ،ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﻤﺲاﻟﺪﻳﻨﻲ
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ دﺳﺖ ،ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ )ره( ﺗﻬﺮان
ﺑﻴﻦ ﺳﺎلﻫﺎي : 1375-1390ﮔﺰارش ﻛﻮﺗﺎه 518............................................................................ ................................................................................ ﻣﺤﻤﻮد ﻓﺮزان ،اﻣﻴﺮ ﺳﺒﺤﺎﻧﻲ ﻋﺮاﻗﻲ ،ﺣﺎﻣﺪ ﻣﺎزوﭼﻲ ،زﻳﻨﺐ زراﻋﺘﻲ ،راﻣﻴﻦ اﺳﭙﻨﺪار
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن -1اﺻﻮل ﻛﻠﻲ -1-1 :آﻳﻴﻦ ﻧﮕﺎرش زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ رﻋﺎﻳﺖ ﺷـﺪه و از
ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ و دوﺑﻌﺪي ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻨﻮان ﺟﺪول ﺑﺎﻻي آن و در ﻧﻤـﻮدار زﻳـﺮ آن ﻗـﺮار
ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮدن ﻛﻠﻤﺎت ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺎدلﻫﺎي دﻗﻴﻖ و رﺳﺎﻳﻲ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ دارﻧﺪ،
ﮔﻴﺮد )ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺷﻤﺎره( .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺠﻠﻪ ،ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳـﺖ از ﺗﻜـﺮار
ﺧﻮدداري ﺷﻮد -1-2 .ﻣﻘﺎﻻت ارﺳﺎﻟﻲ در ﭼﻬﺎر ﻧـﺴﺨﻪ )ﻳـﻚ ﻧـﺴﺨﻪ اﺻـﻞ و ﺳـﻪ
اراﻳﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ آورده ﺷﺪهاﻧﺪ در ﺟـﺪاول و ﺑـﺎﻟﻌﻜﺲ ﺑﺎﻳـﺪ اﺟﺘﻨـﺎب ﻧﻤـﻮد،
ﻧﺴﺨﻪ ﻛﭙﻲ( ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﮔﺮدﻧـﺪ -1-3 .ﻣﻄﺎﻟـﺐ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺮ روي
ﺟﺪاول و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﺤﺚ -1 :آﺛﺎر و اﻫﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه
ﻳﻚﻃﺮف ﻛﺎﻏﺬ A4و ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﺳﺘﻮﻧﻲ و ﻳﻚ ﺧﻂ درﻣﻴـﺎن ﺑـﺎ رﻋﺎﻳـﺖ ﺣﺎﺷـﻴﻪ
و ﻣﺤﺪودﻳﺖ آنﻫﺎ -2ذﻛﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣـﺸﺎﺑﻪ دﻳﮕـﺮان و ذﻛـﺮ ﻣﻐـﺎﻳﺮات و ﻣـﻮارد
ﻻزم )ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ( ﺗﺎﻳﭗ ﮔﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﺻﻔﺤﺎت ﺷﻤﺎرهﮔﺬاري ﺷﻮﻧﺪ-1-4 .
ﻧﻘﺾﻛﻨﻨﺪه -3ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻋﻠﺖ ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﺑﻘﻴﻪ -4ﺗﻮﺿـﻴﺢ ﻣـﻮارد
ﻣﻘﺎﻟﻪ ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺠﻼت ارﺳﺎل ﻧﮕﺮدد و در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺠﻼت
ﻛﺎرﺑﺮد ﻋﻤﻠﻲ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻌﻤﻴﻢﭘﺬﻳﺮي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪه -5راﻫﻨﻤـﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي اداﻣـﻪ
)ﺣﺘﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻏﻴﺮه( ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ -1-5 .ﻟـﻮح ﻓـﺸﺮده ﻣﻘﺎﻟـﻪ
ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺧﻮد ﻳﺎ دﻳﮕﺮان ،در ﻣﺠﻤﻮع اراﻳﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ اﺿـﺎﻓﻪ ﺷـﺪه
)ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ Word 2003ﻳﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ( ﺑﺎ اﻋﻤﺎل آﺧﺮﻳﻦ اﺻﻼﺣﺎت ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ،ﭘﺲ
اﺳﺖ .ﻣﻨﺎﺑﻊ :ﺷﻤﺎره ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻣﺘﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻗﻴﺪ ﺷﻮد و ﺑﻪﻃﻮر ﻗﻄﻌـﻲ
از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ ،ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ اراﻳﻪ ﮔﺮدد -1-6 .ﻧﻮع ﻣﻘﺎﻻت ﭘﺬﻳﺮﻓﺘـﻪ
ﺑﺎﻳـﺪ از ﻋﺪد ﻳﻚ ﺷﺮوع و ﺑﻪﺗﺮﺗﻴـﺐ اﺿـﺎﻓﻪ ﮔـﺮدد .ﺿـﻤﻦ اﻧﻄﺒـﺎق ﻛﺎﻣـﻞ ﺗﻌـﺪاد
ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘـﻲ ،ﻣﻘـﺎﻻت ﻣـﺮوري )از ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑـﺎ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﻛـﺎﻓﻲ و
رﻓﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ آن ،ﻣﺘﻦ دﻗﻴﻖ رﻓﺮاﻧﺲﻫﺎ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﻇﻬﻮر،
ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت در ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻘﺎﻟﻪ( و ﮔـﺰارش ﻣـﻮردي ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ -1-7 .در اﻧﺠـﺎم
در ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آورده ﺷﻮﻧﺪ .ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺑـﻪ ﺷـﺮح ذﻳـﻞ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ .ﻣﻨـﺎﺑﻊ
ﭘﮋوﻫﺶ ،اﺻﻮل اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﻠﺴﻴﻨﻜﻲ و ﺿﻮاﺑﻂ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد -2 .ﻧﺤﻮه
ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﺘﺎب) :ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ /ﻧﺎم ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه /ﻓﺼﻞ /ﻋﻨﻮان /ﻓﺼﻞ /ﻋﻨﻮان ﻛﺘﺎب /ﻧـﺎم
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ -2-1 :ﺻﻔﺤﻪ اول )ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻨـﻮان( ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺷـﺎﻣﻞ :ﻋﻨـﻮان
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻛﺘﺎب /ﻧﺎم ﻧﺎﺷﺮ /ﻣﺤﻞ اﻧﺘﺸﺎر /ﺳﺎل /ﺻﻔﺤﺎت:
ﻣﻘﺎﻟﻪ ،ﻧﺎم و ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ،درﺟﻪ ﻋﻠﻤﻲ و آدرس دﻗﻴﻖ ﻛﻠﻴـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن )از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺪ ﭘﺴﺘﻲ ،ﺗﻠﻔﻦ ،دورﻧﮕﺎر و (E-mailﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ،ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﺗﺎرﻳﺦ ارﺳﺎل ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ -2-2 .ﺻﻔﺤﻪ دوم و ﺳﻮم ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻼﺻﺔ ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ .ﭼﻜﻴﺪه ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﻳﺴﺖ از 250ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ و در ﭼﻬﺎر ﭘﺎراﮔﺮاف ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ زﻣﻴﻨـﻪ و ﻫـﺪف ،روش ﺑﺮرﺳـﻲ ،ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎ،
Nochols DH, Randall CL. Massive eversion of the vagina. In: Nichols DH, Randall CL, editors. Vaginal Surgery. 3rd ed. Baltimore: Williams Wilkins; 1989. p. 328-57.
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻘﺎﻟﻪ) :ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ( /ﻧﺎم /ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ /ﻋﻨﻮان ﻛﺎﻣـﻞ ژورﻧـﺎل /ﺳـﺎل اﻧﺘﺸﺎر /ﺷﻤﺎره ﻣﺠﻠﻪ /ﺻﻔﺤﺎت .ﻣﺜﺎل .1 :ﻛﺎوﻳــﺎﻧﻲ ﺣــﺴﻴﻦ ،ﭘﻮرﻧﺎﺻــﺢ ﻣﻬﺮاﻧﮕﻴــﺰ. اﻋﺘﺒﺎرﻳﺎﺑﻲ و ﻫﻨﺠﺎرﺳﺎزي ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺮﺷـﺖ و ﻣـﻨﺶ ﻛﻠـﻮﻧﻴﻨﺠﺮ TCIدر ﺟﻤﻌﻴـﺖ اﻳﺮاﻧﻲ .ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ1384 ،؛ ﺳﺎل ،63ﺷﻤﺎره :2ﺻﻔﺤﺎت 89ﺗﺎ .98
ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي و ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي )ﺣـﺪاﻗﻞ 3و ﺣـﺪاﻛﺜﺮ 7واژه( ﺳـﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷـﻮد.
ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪ در ﻧﺴﺨﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ:
ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻧﺴﺒﺖ 1-2-2-1در ﺗﻬﻴﻪ ﭼﻜﻴﺪه ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﻋﻨﻮان ﻓـﻮق ﻣـﻮرد ﻟﺤـﺎظ
CDI, Clinical Dermatology Illustrated [monograph on CD-ROM]. Reeves JRT, Maibach H. CMEA Multimedia Group, Producers. 2nd ed. Version 2.0 Scan Diego: CMEA; 1995.
ﻗﺮار ﮔﻴﺮد .ﭼﻜﻴﺪه اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛـﺎﻣﻼ ﻣﻨﻄﺒـﻖ ﺑـﺎ ﭼﻜﻴـﺪه ﻓﺎرﺳـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ و در ﺑﺨﺶﻫﺎي Conclusion ،Results ،Methods ،Backgroundو Keywords
-ﻋﻜﺲﻫﺎ ،ﻧﻤﻮدارﻫﺎ و ﺟﺪاول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪﻫﻤـﺮاه ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت آنﻫـﺎ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ
ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد و در ﺣﺪود 230-250ﻛﻠﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ -2-3 .اﺻـﻞ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺷـﺎﻣﻞ
ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و در دﻧﺒﺎﻟﻪ ﻣﺘﻦ اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ) (textآورده ﺷـﻮد و ﺷـﻤﺎرهﮔـﺬاري ﮔـﺮدد.
ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ :ﻣﻘﺪﻣﻪ :ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺷﺎﻣﻞ -1 :اﻃﻼﻋﺎت ﻗﺒﻠﻲ و زﻣﻴﻨﻪاي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه
ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ .در اراﻳﻪ ﻋﻜﺲﻫﺎي اﺳﻜﻦ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده از
و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ رﻓﺮاﻧﺲ -2ﺿﺮورت اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻖ -3ﺳﺆاﻻت ﺑﺪون ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ
رزوﻟﻮﺷﻦ ﺣﺪاﻗﻞ 600dpiﺿﺮوري اﺳﺖ .ﻋﻜﺲ ﻫﺎي ارﺳـﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺑـﻪﺻـﻮرت
ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﺑﻴﺎن اﻳﻦ ﻣﻮﺿـﻮع ﻛـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ اﻳـﻦ ﺗﺤﻘﻴـﻖ
اﺻﻞ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ اﻧﻀﻤﺎم ﺳﻪ ﻧـﺴﺨﻪ ﻛﭙـﻲ رﻧﮕـﻲ و در ﭘـﺸﺖ ﻋﻜـﺲ ﺷـﻤﺎره آن ،ﻧـﺎم
ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ رﻓﻊ اﺑﻬﺎﻣﺎت ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ -4 .ﺗﻌﺮﻳﻒ اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻳﺎ اﺧﺘﺼﺎرات
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه و ﺟﻬﺖ ﻧﺼﺐ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺛﺒﺖ ﮔﺮدد.
ﻋﻠﻤﻲ -6ﻫﺪف ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ روﺷﻦ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ
-3ﻧﺤﻮة ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﮔﺰارش ﻣﻮارد -3-ﺻﻔﺤﻪ اول ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت اراﻳﻪ ﺷـﺪه در
ﻫﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪهاي ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ آن ،ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه ﻣﻘﺎﻟـﻪ را ﺗﻜـﺮار ﻛﻨـﺪ ،ﺷـﺎﻣﻞ :ﻃﺮاﺣـﻲ
ﻗﺴﻤﺖ -3-1 ،2-1ﺻﻔﺤﻪ دوم و ﺳﻮم ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻼﺻﻪ ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻛﻠﻤـﺎت
ﺗﺤﻘﻴﻖ :ﺟﺰﺋﻴﺎت روش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻋﻠﺖ اﻧﺘﺨﺎب آن )ﻣـﺜﻼ ﻛﻮﻫـﻮرت( -ﻣـﺪت زﻣـﺎن
ﻛﻠﻴﺪي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﺧﻼﺻﻪ ﮔﺰارش ﻣﻮردي ﻧﺒﺎﻳـﺴﺘﻲ از 100ﻛﻠﻤـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ
اﺟﺮاي ﻃﺮح و ﭘﻲﮔﻴﺮي -1 .زﻣﺎن و ﻣﻜﺎن اﺟﺮاي ﭘﮋوﻫﺶ -2ﺳﻮژهﻫﺎ و ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎي
ﺑﺎﺷﺪ -3-3 .اﺻﻞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ :ﻣﻘﺪﻣﻪ ،ﺷﺮح ﺣـﺎل ﺑﻴﻤـﺎر ﻳـﺎ
ﻣﻮرد آزﻣﻮن و ﻣﻼك اﻧﺘﺨﺎب .روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي و ﻣﻨﻄﻖ ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪ )اﻳـﻦ ﻗـﺴﻤﺖ
ﻣﻮرد ،ﺑﺤﺚ :ﮔﺰارش ﻣﻮرد و ﺑﺤﺚ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎً از 1500ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﻮده و ﺣﺪاﻛﺜﺮ
ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و در اﺑﺘﺪاي اﻣﺮ ﻣﻮرد ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد( -ﻣﻼكﻫﺎي ورود و
دو ﺟﺪول ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ اراﻳﻪ ﺷﻮد -3-4 .ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ اﺳﺖ.
ﺧﺮوج ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ -3 .ﻧﺤﻮه ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت -4 .رﻋﺎﻳﺖ ﻣـﻮازﻳﻦ اﺧـﻼق در
-4ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﻣـﺮوري -4-1 :اﻳـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﻣﻘـﺎﻻت ﺑـﺮاي اراﻳـﻪ آﺧـﺮﻳﻦ
ﭘﮋوﻫﺶ -5اﺑﺰارﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي -6آزﻣﻮنﻫﺎي آﻣﺎري -7ﻧﺎم ﻛـﺸﻮر و ﺷـﺮﻛﺖ
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎص ﺑﺎﺷﺪ -4-2 .ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه در زﻣﻴﻨـﻪ ﻣﻮﺿـﻮع
ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻮاد و دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ .ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ :اراﻳـﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ دﻗﻴـﻖ -1 :رﻋﺎﻳـﺖ اﺻـﻮل ﻋﻠﻤـﻲ
ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و داراي ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ -5 .ﻫﻴـﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳـﻪ ﻣﺠﻠـﻪ در
)ﮔﺰارش ﻋﺪد ﺑﺎ درﺻﺪ -ﮔﺰارش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎ ﺣﺪود اﻃﻤﻴﻨـﺎن -ﻣﻴﺎﻧـﻪ ﺑـﺎ -2 (Range
ﻗﺒﻮل ﻳﺎ ﻋﺪم ﻗﺒﻮل و ﻳﺎ اﺻﻼح ﻣﻘﺎﻟﻪ )ﺑﺎ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﺆﻟﻒ( آزاد اﺳـﺖ و از ﭘـﺲ دادن
ﭘﺮﻫﻴﺰ از ﻧﺸﺎن دادن ﻫﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪﺟﺰ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﻬﻢ و ﺗﻌﻴـﻴﻦﻛﻨﻨـﺪه
ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﻣﻠﺤﻘﺎت آن ﻣﻌﺬور ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ -6 .ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘـﺎﻻت ﻣـﺴﺌﻮل ﻧﻮﺷـﺘﻪﻫـﺎ و
-3اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﺟﺪول و ﻧﻤﻮدار ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻌﺪاد ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ ﺑـﻪ ازاي
ﻣﺪاﻓﻊ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﭼـﺎپ ﺷـﺪه از ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺧـﻮد در ﻣﺠﻠـﻪ ﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﺑـﻮد -7 .اﺳـﺘﻔﺎده از
ﻫﺮ ﺳﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺎﻳﭙﻲ ﻳﻚ ﺟﺪول ﻳﺎ ﻧﻤﻮدار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ،ﺿﻤﻦ اﻳﻦﻛﻪ ﻧﻤﻮدار ﺑﺎﻳـﺪ
ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﻣﺠﻠﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺄﺧﺬ آزاد اﺳﺖ.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
455 اﺳﻬﺎل-459 آﺑﺎندر،1390 ﺷﻤﺎرهﻳ،8 ﺗﻬﺮان،يدوره ، 69 ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻓﻴﻋﻠﻮم ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﻛﻮدﻛﺎن ﺮوس ] VP4[Pروﺗﺎو ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ ﻠﻮژﻧﺘﻴﻚ ﭘﺰﺷﻜﻲ ،و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ
455
ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴﻚ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي ) VP4(Pروﺗﺎوﻳﺮوس در اﺳﻬﺎل ﺣﺎد ﻛﻮدﻛﺎن
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/03/11 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش139/04/13 :
ﭼﻜﻴﺪه
1
ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ رﻫﺒﺮي ﻣﻨﺶ
ﺣﺴﻨﻌﻠﻲ ﺻﺎﺑﺮي *2،ﺷﻬﺮزاد ﻣﺪرس ﮔﻴﻼﻧﻲ 3،ﭘﻴﻤﺎن ﺳﻼﻣﺘﻲ 4،ﻫﻮﺷﻨﮓ 6
اﺧﺘﺮﺧﺎوري 5،زﻫﺮا ﺣﻖ ﺷﻨﺎس
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :در ﺟﻮاﻣﻊ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ،اﺳﻬﺎل ﺣﺎد ﺑﺎ اﺗﻴﻮﻟﻮژي روﺗﺎوﻳﺮوس ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﻣـﺮگ و ﻣﻴـﺮ ﺷـﻴﺮﺧﻮاران اﺳﺖ .ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻴﻤﺎي اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ،ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي ] VP4[Pروﺗـﺎوﻳﺮوس در ﭼﺮﺧﺶ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ ﺗﻬﺮان ﻃﻲ زﻣﺴﺘﺎن 1387ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﺰ 1388ﺑﻮده اﺳـﺖ .ﻟـﺬا ﺑﻬـﺮهﮔﻴـﺮي از
-1ﮔﺮوه ﻋﻔﻮﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻛﻮدﻛﺎن ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ در راﺳﺘﺎي ﻛﺎرﺑﺮد واﻛﺴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ روﺗﺎوﻳﺮوس ﺟﻬﺖ ﭘﻴـﺸﮕﻴﺮي اﺳـﻬﺎل ﺣـﺎد وﻳﺮوﺳـﻲ ﻛﻮدﻛـﺎن ﺣـﺎﻳﺰ
ﺑﻬﺮاﻣﻲ ﺗﻬﺮان ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،
اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ) 150 (Case-seriesﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺪﻓﻮع ﻛﻮدﻛﺎن زﻳﺮ 14ﺳﺎل ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺑﻴﻤـﺎري
ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان. -2ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻛﻮدﻛﺎن ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم
اﺳﻬﺎل ﺣﺎد در ﺑﺨﺶ ﻋﻔﻮﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي 1387و 1388ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻮدهاﻧﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس
ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ .ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر ارﺳﺎل ﺷﺪ .در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه وﻳﺮوﻟـﻮژي ﺑـﺎ روش
-3ﮔﺮوه وﻳﺮوسﺷﻨﺎﺳﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲ ،اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر
PAGEاﻗﺪام ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ژﻧﻮم ) (dsRNAروﺗﺎوﻳﺮوس ﮔﺮدﻳﺪ .ﺳﭙﺲ در ﻧﻤﻮﻧﻪ روﺗﺎوﻳﺮوس ﻣﺜﺒﺖ ،ژﻧﻮﺗﻴـﭗﻫـﺎي
اﻳﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان. -4ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
RNA-
]VP4[P
وﻳﺮوﺳﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ RT-PCRﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ .ﻧﻬﺎﻳﺘﺎً ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻜﺎﻧﺲ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي وﻳﺮوﺳﻲ ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﺷﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ Phylogenetic-treeاﻗﺪام ﮔﺮدﻳﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ :در اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ 29ﻧﻔـﺮ ) (%19/3داراي اﺳـﻬﺎل ﺣـﺎد
-5ﮔﺮوه ﮔﻮارش ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻛﻮدﻛﺎن
روﺗﺎوﻳﺮوس ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از %90داراي اﻟﮕﻮي Long- RNA Patternو ﻛﻢﺗﺮ از %10ﻋﻔﻮﻧﺖ وﻳﺮوﺳـﻲ
-6ﮔﺮوه ﻏﺪد داﺧﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻛﻮدﻛﺎن
Patternﺑﻮدهاﻧﺪ .در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ] VP4[P8ﺳﻮﻳﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﻮد 25 .ﻣﻮرد ] P[8ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮده ) (%86و ﺳﺎﻳﺮ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي
ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،
وﻳﺮوﺳﻲ ﺷﺎﻣﻞ ] VP4[P6و ] VP4[P4ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﺷﻴﻮع ﺑﺮاﺑﺮ %6/9ﺑﻮدهاﻧﺪ .ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﺎنﮔـﺮ ﺷـﻴﻮع ﺑـﺎﻻي
ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
اﺳﻬﺎل ﺣﺎد روﺗﺎوﻳﺮوس در ﻛﻮدﻛﺎن ﺳﻨﻴﻦ ﭘﺎﻳﻴﻦ در ﺗﻬﺮان ﺑﻮد .آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻣﻮﻟﻜـﻮﻟﻲ ﺳـﻮﻳﻪﻫـﺎي روﺗﺎوﻳﺮوﺳـﻲ در ﭼـﺮﺧﺶ
*
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺧﻴﺎﺑﺎن دﻣﺎوﻧﺪ ،ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺷﻬﻴﺪ
ﻛﻴﺎﻳﻲ ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ
ﺗﻠﻔﻦ021-44246788 :
E-mail: Hassansaberi45884@yahoo.com
ﺑـﺎ Short RNA
ﺣﺎﻛﻲ از ﺗﺸﺎﺑﻪ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﺎﻻي در ﻛﺸﻮرﻫﺎي آﺳﻴﺎﻳﻲ ﺑﻮد. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :اﺳﻬﺎل ﺣﺎد روﺗﺎوﻳﺮوس ،RNA-PAGE, RT-PCR ،آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴﻚ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﺗﻮأم ﺑﺎ دﻫﻴﺪراﺗﺎﺳﻴﻮن در ﻛﻮدﻛﺎن در ﺟﻮاﻣﻊ ﺻﻨﻌﺘﻲ و در ﺣﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .در ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺳـﺎﻻﻧﻪ ﺑـﺎﻟﻎ ﺑـﺮ 125ﻣﻴﻠﻴـﻮن
در ﺟﻮاﻣﻊ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪود 3-5ﺑﻴﻠﻴﻮن ﻣﻮرد ﺑﻴﻤـﺎري
ﻣﻮرد اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس در ﻛﻮدﻛﺎن زﻳﺮ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل دﻳﺪه ﻣـﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ
اﺳـﻬﺎل ﺣـﺎد ) (Acute diarrheaدر ﻛﻮدﻛـﺎن زﻳـﺮ ﭘـﻨﺞ ﺳـﺎل ﮔـﺰارش
ﺑﻴﺶ از 18ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻣﻮرد آن ﺑﺎ ﻃﻴـﻒ ﻋﻼﻳـﻢ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﺘﻮﺳـﻂ و ﺷـﺪﻳﺪ 3و2
اﻳﻦ وﻳﺮوس از ﺧﺎﻧﻮاده رﺋﻮوﻳﺮﻳـﺪه و از ﺟـﻨﺲ
ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﻠﺖ اﺻﻠﻲ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ اﻃﻔﺎل در ﺟﻬﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﭼﻨﺎن ﻛـﻪ
ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺑﺮاﺳﺎس ﮔﺰارش ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻬﺪاﺷـﺖ ﺳـﺎﻻﻧﻪ ﺣـﺪود %15-35از
روﺗﺎوﻳﺮوس ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﺳﺖ .آنﻫـﺎ داراي ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨـﻲ 20
ﻣﻮارد ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ اﻃﻔﺎل در دوره ﺷﻴﺮﺧﻮارﮔﻲ و ﺳﻨﻴﻦ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﻛـﻮدﻛﻲ
وﺟﻬﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻻﻳﻪ ﺧﺎرﺟﻲ ،ﻣﻴﺎﻧﻲ و دروﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ژﻧـﻮم
در دﻧﻴــﺎ در ارﺗﺒــﺎط ﺑــﺎ اﻳــﻦ ﺑﻴﻤــﺎري اﺳــﺖ 1.ﺑــﺮ اﺳــﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت
وﻳﺮوﺳﻲ ﺷﺎﻣﻞ 11ﺳﮕﻤﺎﻧﺖ از RNAدو رﺷﺘﻪاي ) (dsRNAﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ
اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ،روﺗﺎوﻳـﺮوس ﻣﻬﻢﺗﺮﻳـﻦ ﻋﺎﻣـﻞ اﺗﻴﻮﻟﻮژﻳـﻚ اﺳﻬﺎل ﺣﺎد
روﺗﺎوﻳﺮوسﻫﺎ ﺑﺮ اﺳـﺎس ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن آﻧﺘـﻲژﻧﻴـﻚ ﻛﭙـﺴﻴﺪ ﺧـﺎرﺟﻲ ﺑـﻪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ رﻫﺒﺮي ﻣﻨﺶ و ﻫﻤﻜﺎران
456
ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي ] VP7[Gو ]VP4[Pﺗﻔﻜﻴﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ 19ژﻧﻮﺗﻴـﭗ
nested multiplexو ﭘﺮاﻳﻤﺮﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي روﺗﺎوﻳﺮوﺳﻲ
Gو 28ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻣﺨﺘﻠﻒ Pﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ .اﻟﮕﻮي ﻓﺼﻠﻲ اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس
ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ﺷــﺪ .ﺳــﭙﺲ ﺑــﺎ ﺗﻌﻴــﻴﻦ ﺳــﻜﺎﻧﺲ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴــﺪ ،ﺗﻌــﺪادي
در ﺟﻮاﻣﻊ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﭘﻴﺪﻣﻲ در ﻣﺎهﻫﺎي ﺳﺮد ﺳﺎل و در ﻣﻨـﺎﻃﻖ
از ژﻧﻮﺗﻴـﭗﻫـﺎي وﻳﺮوﺳـﻲ آﻧـﺎﻟﻴﺰ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴـﻚ ﺑـﺎ ﻛـﺴﺐ اﻃﻼﻋـﺎت از
ﮔﺮﻣﺴﻴﺮي در ﺗﻤﺎم ﻓﺼﻮل ﺳﺎل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد 4.اﺳـﻬﺎل روﺗـﺎوﻳﺮوس
Gen bankﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ ﺑـﺎ ﺑـﻪﻛـﺎرﮔﻴﺮي
5
ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎي SPSSوﻳﺮاﺳـﺖ 17و آزﻣـﻮن آﻣـﺎري
ﻏﺎﻟﺒﺎً در ﻛﻮدﻛﺎن ﺷﻴﺮﺧﻮار در ﺳـﻨﻴﻦ 6 -24ﻣـﺎﻫﮕﻲ اﺗﻔـﺎق ﻣـﻲاﻓﺘـﺪ. روﺗﺎوﻳﺮوسﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آﻧﺘﻲژﻧﺘﻴـﻚ
)(Group Antigen VP6
2
Kolmogorov- ،
Smirnov testو Mann Whitny Uﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ. ﻣﻘﺎدﻳﺮ P<0/05ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ.
ﺑﻪ ﻫﻔﺖ ﮔﺮوه ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ روﺗﺎوﻳﺮوس ﮔﺮوه Aدر اﻛﺜﺮ ﻣﻮارد ﺳﺒﺐ ﮔﺎﺳﺘﺮوآﻧﺘﺮﻳﺖ ﺣﺎد در اﻧﺴﺎن اﺳـﺖ .در ﺗﻬـﺮان ﺷـﻮاﻫﺪ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ، وﻓﻮر ﺑﺎﻻي اﺳﻬﺎل ﺣﺎد را در ﻛﻮدﻛﺎن ﺳﻨﻴﻦ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﻧـﺸﺎن ﻣـﻲدﻫـﺪ .از
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
آنﺟﺎ ﻛﻪ روﺗﺎوﻳﺮوس ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ اﺳﻬﺎل ﺣﺎد ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻟـﺬا ﺑـﺎ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺿﻤﻦ ﺑﺮرﺳﻲ اﭘﻴـﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي ،ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ و
در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ 150ﻧﻤﻮﻧﻪ Stoolدﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﻛﻮدﻛﺎن زﻳـﺮ 14ﺳـﺎل
آﻧــﺎﻟﻴﺰ ﻣﻮﻟﻜــﻮﻟﻲ ژﻧﻮﺗﻴــﭗﻫــﺎي ] VP4[Pروﺗــﺎوﻳﺮوس در ﭼــﺮﺧﺶ در
ﻛﻪ ﻃﻲ زﻣﺴﺘﺎن 1387ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﺰ 1388ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري اﺳـﻬﺎل ﺣـﺎد
ﻛﻮدﻛﺎن ﻃﻲ ﻳﻚﺳﺎل در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ ﺗﻬﺮان اﻗﺪام ﺷﺪه اﺳﺖ.
در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻬﺮاﻣـﻲ در ﺷـﻬﺮ ﺗﻬـﺮان ﺑـﺴﺘﺮي ﺑﻮدﻧـﺪ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس ﮔﺮوه Aﺑﻪ ﻣﻴـﺰان %19/3در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻴﻤﺎر ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪ .ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻣـﻮارد اﺳـﻬﺎل روﺗـﺎوﻳﺮوس در
روشﺑﺮرﺳﻲ
ﺷﻴﺮﺧﻮاران زﻳﺮ دو ﺳﺎل ) (%83و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺷﻴﻮع ﻋﻔﻮﻧـﺖ وﻳﺮوﺳـﻲ در
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮاﺳﺎس Case-seriesاز 150ﻛﻮدك دﺧﺘـﺮ و ﭘـﺴﺮ
ﺳﻨﻴﻦ 6 -24ﻣﺎﻫﮕﻲ و ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮع ﻣﻮارد ﺑﻴﻤﺎري در اﻃﻔـﺎل 5 -14
ﺳﻨﻴﻦ زﻳﺮ 14ﺳﺎل ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻠﻮي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﺳﻬﺎل ﺣﺎد از زﻣﺴﺘﺎن 1387ﺗـﺎ
ﺳﺎل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ) P=0/0928 .ﺟﺪول .(1از ﻛـﻞ ﻣﺒﺘﻼﻳـﺎن ﺑـﻪ اﺳـﻬﺎل
ﭘﺎﻳﻴﺰ 1388در ﺑﺨﺶ ﻋﻔﻮﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ ﺗﻬﺮان ﺑـﺴﺘﺮي
روﺗــﺎوﻳﺮوس 14) %48ﻧﻔــﺮ( دﺧﺘــﺮ و 15) %52ﻧﻔــﺮ( ﭘــﺴﺮ ﺑــﻮدهاﻧــﺪ
Stool
) (P=0/021ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎري در ﻓﺼﻮل ﺳﺮد ﺳﺎل ،زﻣـﺴﺘﺎن %42
ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﭘﺮﺳـﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮاﺳـﺎس ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي اﭘﻴـﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣـﻮرد
و ﭘﺎﻳﻴﺰ %28و ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﻴﻤﺎري در ﻣﺎهﻫﺎي ﮔﺮم ﺳﺎل ،ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن %9
ﺑﺮرﺳــﻲ ،ﺗﻬﻴــﻪ ﮔﺮدﻳــﺪ .ﭘــﺲ از اﻧﺘﻘــﺎل ﻧﻤﻮﻧــﻪﻫــﺎ ﺑــﻪ آزﻣﺎﻳــﺸﮕﺎه
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ %83 .ﻛﻮدﻛﺎن درﺟﻪ ﺣﺮارت T ≥ 38 ºCداﺷـﺘﻨﺪ و
وﻳــﺮوسﺷﻨﺎﺳــﻲ اﻧــﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳــﺘﻮر ﺑــﺎ ﺑﻬــﺮهﮔﻴــﺮي از ﺗﻜﻨﻴــﻚﻫــﺎي
%90از اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻋﻔﻮﻧـﺖ روﺗـﺎوﻳﺮوس دﭼـﺎر ﺗﻬـﻮع و اﺳـﺘﻔﺮاغ
Semi-
ﺑﻮدهاﻧﺪ .در %78ﺑﻴﻤﺎران دﻫﻴﺪراﺗﺎﺳﻴﻮن ﻣﺘﻮﺳﻂ %18 ،ﺧﻔﻴﻒ و %4ﻧﻮع
ﺑﻮدهاﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺰﺷـﻜﺎن ﻣﺘﺨـﺼﺺ اﻃﻔـﺎل ،ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ
آزﻣﺎﻳــﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﻮﻟﻜــﻮﻻر وﻳﺮوﻟﻮژﻳــﻚ ﺷــﺎﻣﻞ RNA-PAGEو
ﺟﺪول :1 -ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺳﻨﻲ ﮔﺎﺳﺘﺮوآﻧﺘﺮﻳﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس و ﻏﻴﺮروﺗﺎوﻳﺮوس در ﻛﻮدﻛﺎن زﻳﺮ 14ﺳﺎل ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ ﺗﻬﺮان از زﻣﺴﺘﺎن 87ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﺰ 88 ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ اﺳﻬﺎل ﺣﺎد
ﺳﻦ
ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس ﻣﺜﺒﺖ
ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس ﻣﻨﻔﻲ
ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻄﻠﻖ
ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﺴﺒﻲ
ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻄﻠﻖ
ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﺴﺒﻲ
ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﻄﻠﻖ
ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﺴﺒﻲ
0 -6ﻣﺎه
15
%10
1
%3
14
%12
6 –12ﻣﺎه
42
%28
10
%35
32
%26
1 –2ﺳﺎل
40
%27
14
%48
26
%21
2 -5ﺳﺎل
38
%25
4
%14
34
%13
5 -14ﺳﺎل
15
%10
0
%0
15
%13
ﻣﺠﻤﻮع
150
%100
29
%100
121
%100
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ و آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴﻚ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي ] VP4[Pروﺗﺎوﻳﺮوس در اﺳﻬﺎل ﻛﻮدﻛﺎن
457
ﺑﻴﻤﺎرﺳــﺘﺎن ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ3.و 1ﺑــﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ ﻧﻘــﺶ ﻣﻬــﻢ روﺗــﺎوﻳﺮوس در ﮔﺎﺳــﺘﺮوآﻧﺘﺮﻳﺖ ﺣــﺎد ﻛﻮدﻛــﺎن ،در اﻳــﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ اﻗــﺪام ﺑــﻪ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي VP4در ﭼﺮﺧﺶ در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺷـﺪه اﺳﺖ .در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوﺳﻲ ﮔﺮوه Aدر %19/3ﻛﻮدﻛﺎن زﻳﺮ 14ﺳﺎل ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﮔﺎﺳﺘﺮوآﻧﺘﺮﻳﺖ ﺣﺎد ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻬﺮاﻣﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ .ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت اﭘﻴـﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ در ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎن ،ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس در %10ﺗﺎ %70ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ ﮔﺎﺳﺘﺮوآﻧﺘﺮﻳﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﻴﺶ از %50از ﻣﻮارد ﺑﺴﺘﺮي ﺷﺪن ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧـﺖ ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﮔﻮارﺷـﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎنﻫـﺎ در راﺑﻄـﻪ ﺑـﺎ ﻧﻤﻮدار :1 -درﺧﺖ Phylogeneticﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎي ﺑـﻪدﺳـﺖ آﻣـﺪه از
ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ 3.در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣـﺪود %83از ﻣـﻮارد
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎي ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ
اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس در ﺷـﻴﺮﺧﻮاران زﻳـﺮ دو ﺳـﺎل ﺑـﺎ ﺣـﺪاﻛﺜﺮ ﺷـﻴﻮع ﻋﻔﻮﻧﺖ وﻳﺮوﺳﻲ در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ 6 -24ﻣﺎﻫﻪ و ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮارد ﺑﻴﻤـﺎري در ﻛﻮدﻛﺎن 5 -14ﺳﺎل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ .ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه در ﺳـﺎﻳﺮ
ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ) .(P=1ﺑﺮاﺳﺎس روﻧﺪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺳﮕﻤﺎﻧﺖﻫﺎي 10و
ﺟﻮاﻣﻊ در ﺣﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪ و ﺻـﻨﻌﺘﻲ ﺷـﻴﻮع اﺳـﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوﺳـﻲ را در
RNA 11روﺗﺎوﻳﺮوس در ﺳﻴﺴﺘﻢ PAGEﺑﻴﺶ از %90ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ
ﺳﻨﻴﻦ 6 -24ﻣﺎﻫﮕﻲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ8.و 7در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻋﻔﻮﻧـﺖ
ﻋﻔﻮﻧﺖ روﺗﺎوﻳﺮوس ﺑﺎ اﻟﮕﻮي
RNA
Longو ﻛﻢﺗﺮ از %10ﻧﻤﺎي
RNA
Shortﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ .در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫـﺎي روﺗﺎوﻳﺮوﺳـﻲ ﺷﺎﻣﻞ 25ﻣﻮرد ] ،(%86/2) P[8دو ﻣﻮرد ] (%6/9) P[6و دو ﻣـﻮرد
]P[4
روﺗﺎوﻳﺮوس در ﻛﻮدﻛﺎن دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑـﻪﻃـﻮر ﻳﻜـﺴﺎن ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺑﺮﺗـﺮي 2
ﺟﻨﺲ ﺧﺎﺻﻲ را در اﺑﺘﻼ ﺑﻪ اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس ﮔﺰارش ﻧﻜﺮده اﺳـﺖ.
) (%6/9ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎي ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪه
ﺣــﺪود %42از ﻣــﻮارد اﺳــﻬﺎل روﺗــﺎوﻳﺮوس در ﻓــﺼﻮل ﺳــﺮد ﺳــﺎل و
از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎي ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ MEGA4ﻣـﺪل
ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮارد اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳـﺖ ) (%9ﻛـﻪ ﺑـﺎ
Neighbor joiningﺑﺎ 1000 Boot strapو ﺗﻜﻨﻴﻚ درﺧﺖ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴـﻚ،
آﻣﺎر ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺎ آب و ﻫﻮاي ﻣﻌﺘﺪل ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد .ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﻧﻴـﺰ
درﺧﺖ ﻓﻴﻠﻮژﻧﻴﻚ رﺳﻢ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ در ﻧﻤﻮدار 1آﻣـﺪه اﺳـﺖ .در آﻧـﺎﻟﻴﺰ
ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮارد اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس را در ﻓﺼﻮل ﺳﺮد و ﻣﻌﺘـﺪل ﺳـﺎل
ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴﻚ ﺳﻮﻳﻪﻫﺎي روﺗﺎوﻳﺮوس ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻮﻳﻪﻫـﺎي ] P[8در
ﮔﺰارش ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﻫﺮﭼﻨﺪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﻣـﺴﻴﺮ ﻋﻔﻮﻧـﺖ روﺗـﺎوﻳﺮوس در
ﭼﺮﺧﺶ در ﻛﻮدﻛﺎن ﺗﻬﺮان از ﻧﻈﺮ ﺳﻜﺎﻧﺲ ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪي ﺑﺎ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫـﺎي
ﻓﺼﻮل ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ 3.در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﻛﺜﺮ ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﺒﺘﻼ
] P[8در ﭼﺮﺧﺶ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي آﺳﻴﺎﻳﻲ و اروﭘﺎﻳﻲ ﺷﺎﻣﻞ روﺳﻴﻪ ،ﭼـﻴﻦ
ﺑﻪ اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس داراي ﺗﺐ ﺑﺎ دﻣﺎي ﺑﺎﻻي 38 ºCﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﻬـﻮع،
و اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺑﻴﺶﺗـﺮﻳﻦ ﻫﻤﻮﻟـﻮژي را داﺷـﺘﻨﺪ .اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﻧـﺸﺎنﮔـﺮ ﺗـﺸﺎﺑﻪ
اﺳﺘﻔﺮاغ و اﺳﻬﺎل آﺑﻜﻲ ﺑﺎ درﺟﺎت ﺧﻔﻴﻒ ،ﻣﺘﻮﺳـﻂ و ﺷـﺪﻳﺪ در آنﻫـﺎ
ﺳﻮﻳﻪﻫﺎي روﺗﺎوﻳﺮوس در ﭼﺮﺧﺶ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي آﺳﻴﺎﻳﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﺳﻮﻳﻪﻫـﺎي روﺗﺎوﻳﺮوس اﺧﺬ ﺷﺪه از ﻛﻮدﻛـﺎن ﺑﻴﻤـﺎر ﺑـﻴﺶ از %90داراي اﻟﮕـﻮي
ﺑﺤﺚ
RNA Pattern
Longو ﻛـﻢﺗـﺮ از %10
RNA Pattern
Shortﺑـﻮدهاﻧـﺪ.
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻴﻮع ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ روﺗﺎوﻳﺮوس در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠـﻒ دﻧﻴـﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪ،
و ﺗﻐﻴﻴﺮات ژﻧﺘﻴﻜـﻲ اﻳـﻦ وﻳـﺮوس در ﻃـﻮل زﻣـﺎن در راﺳـﺘﺎي ﻧﺤـﻮه
روﺗﺎوﻳﺮوس ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﮔﺎﺳﺘﺮوآﻧﺘﺮﻳﺖ اﭘﻴﺪﻣﻴﻚ ﺑﻮده و ﺳﺒﺐ %20از
ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي واﻛﺴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ روﺗﺎوﻳﺮوس ﺣﺎﻳﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .در اﻳـﻦ
ﻣﻮارد ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ اﻃﻔﺎل در ﺳـﻨﻴﻦ ﻗﺒـﻞ از دﺑـﺴﺘﺎن اﺳـﺖ .در ﺟﻮاﻣـﻊ
ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ژﻧﻮﺗﻴــﭗ روﺗــﺎوﻳﺮوس ﻏﺎﻟــﺐ
%86 VP4ﺑــﻮده اﺳــﺖ و
ﺻﻨﻌﺘﻲ اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس ،ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﻣﻬﻢ ﺑﺴﺘﺮي ﺷﺪن ﻛﻮدﻛﺎن در
ﻫــﻢﭼﻨــﻴﻦ ژﻧﻮﺗﻴــﭗﻫــﺎي ] P[4و ] P[6در ﻛﻮدﻛــﺎن ﻣﺒــﺘﻼ ﺑــﻪ اﺳــﻬﺎل
]P[8
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻫﻤﻜﺎران رﻫﺒﺮي ﻣﻨﺶ وA.اﻛﺒﺮ ﻋﻠﻲ Rahbarimanesh et al
458
در ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي اﺳﻬﺎل روﺗﺎوﻳﺮوس از14و15.ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ دارﻧﺪ
در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﻛﻪ در ﺗﻬـﺮان اﻧﺠـﺎم.روﺗﺎوﻳﺮوﺳﻲ ﭼﺮﺧﺶ داﺷﺘﻪاﻧﺪ
ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺑﺎ ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي واﻛﺴﻦﻫﺎي روﺗﺎوﻳﺮوس ﻳﻚ ﻇﺮﻓﻴﺘـﻲ
ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﺳﻮﻳﻪ وﻳﺮوﺳﻲ ﺑﻮده و ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﮔﺰارﺷـﺎتP[8] ژﻧﻮﺗﻴﭗ،ﺷﺪ
(Rota Taq)
ﺑﻮده و ﭘﻨﺞ ﻇﺮﻓﻴﺘﻲG1 P[8] ( ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ژﻧﻮﺗﻴﭗRota rix)
از ﭼـﺮﺧﺶ ﺑـﺎﻻ درP[8], P[6], P[4] ﺟﻬﺎﻧﻲ روﺗـﺎوﻳﺮوس ﺳـﻮﻳﻪﻫـﺎي
ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ در ﺑﺮﺧـﻲ ازP[8] G1, G2, G3, G4, G9 ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎي
ﻣﺸﺨﺺ%69 P[8] ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدهاﻧﺪ ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﺗﺮﻛﻴﻪ
.ﻧﻘﺎط دﻧﻴﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ
از ﺳــﻮﻳﻪﻫــﺎي%50 ﺑــﻴﺶ ازP[4] وP[8] در ﺑــﻨﮕﻼدش9.ﺷــﺪه اﺳــﺖ
روﺗﺎوﻳﺮوس ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ اﺗﻴﻮﻟﻮژﻳـﻚ ﺑﻴﻤـﺎري اﺳـﻬﺎل ﺣـﺎد ﻛﻮدﻛـﺎن در
ﻫﻨـﺪ و ﺑﺮزﻳـﻞ، و در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻫﻠﻨﺪ10روﺗﺎوﻳﺮوس را ﺗﺸﻜﻴﻞ دادهاﻧﺪ
ﺳﻮﻳﻪ وﻳﺮوﺳﻲ ﺷﺎﻳﻊ در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﻴﻤﺎر،VP4 P[8] ﺗﻬﺮان ﺑﻮده و ژﻧﻮﺗﻴﭗ
در آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻓﻴﻠﻮژﻧﺘﻴـﻚ11-13. ﺑﻮده اﺳﺖP[4] وP[8] ﺳﻮﻳﻪ وﻳﺮوﺳﻲ ﺷﺎﻳﻊ
ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ و ﺑــﺎ در ﻧﻈــﺮ ﮔــﺮﻓﺘﻦ ﺷــﻴﻮع ﺑــﺎﻻي ﻋﻔﻮﻧــﺖ روﺗــﺎوﻳﺮوس
ﺳـﻜﺎﻧﺲ، ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖP[8] ﺳﻮﻳﻪﻫـﺎي
ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي واﻛﺴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ روﺗﺎوﻳﺮوس در ﻛﻨﺘﺮل و ﭘﻴـﺸﮕﻴﺮي اﺳـﻬﺎل
ﻧﻮﻛﻠﺌﻮﺗﻴﺪ ﺳﻮﻳﻪﻫﺎي روﺗﺎوﻳﺮوس در ﭼﺮﺧﺶ در اﻳﺮان ﺑﺎ ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫـﺎي
.روﺗﺎوﻳﺮوس در ﻛﻮدﻛﺎن ﻛﺸﻮرﻣﺎن راهﮔﺸﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد
%95 ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه در ﻛﺸﻮرﻫﺎي آﺳﻴﺎﻳﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻴﻦ و روﺳﻴﻪ ﺑﻴﺶ از
ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎنﮔﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ
16و17
References 1.
Jawetz E, Melnick JL, Adelberg EA. Melnick and Adelberg's Medical Microbiology. New York, NY: Raven Press; 1998. p. 460- 80. 2. Ester K, Kapikian Z. Rotaviruses. In: Fields BN, Knipe DM, Howley PM, Chanock RM, Melnick JL, Monath TP, et al, editors. Fields Virology. 3rd ed. Philadelphia: Lippincott-Raven; 1996. p. 1625-708. 3. Cook SM, Glass RI, LeBaron CW, Ho MS. Global seasonality of rotavirus infections. Bull World Health Organ 1990;68(2):171-7. 4. Bishop RF. Natural history of human rotavirus infections. In: Kapikian AZ, editor. Viral Infections of the Gastrointestinal Tract. 2nd ed. New York: Marcel Dekker Inc; 1994. p. 31-168. 5. Estes MK, Kapikian AZ. Rotaviruses. In: Knipe. DM, Howley PM, editors. Fields Virology. 5th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2007. p. 1917-74 6. Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, editors. Nelson Textbook of Pediatrics. 18th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007. p. 1399-401. 7. Cunliffe NA, Kilgore PE, Bresee JS, Steele AD, Luo N, Hart CA, et al. Epidemiology of rotavirus diarrhoea in Africa: a review to assess the need for rotavirus immunization. Bull World Health Organ 1998;76(5):525-37. 8. Griffiths FH, Steele AD, Alexander JJ. The molecular epidemiology of rotavirus-associated gastro-enteritis in the Transkei, southern Africa. Ann Trop Paediatr 1992;12(3):25964. 9. Cataloluk O, Iturriza M, Gray J. Molecular characterization of rotaviruses circulating in the population in Turkey. Epidemiol Infect 2005;133(4):673-8. 10. Paul SK, Kobayashi N, Nagashima S, Ishino M, Watanabe S, Alam MM, et al. Phylogenetic analysis of rotaviruses with genotypes G1, G2, G9 and G12 in Bangladesh: evidence for a
11.
12.
13.
14.
15.
16. 17.
close relationship between rotaviruses from children and adults. Arch Virol 2008;153(11):1999-2012. Khamrin P, Peerakome S, Tonusin S, Malasao R, Okitsu S, Mizuguchi M, et al. Changing pattern of rotavirus G genotype distribution in Chiang Mai, Thailand from 2002 to 2004: decline of G9 and reemergence of G1 and G2. J Med Virol 2007;79(11):177582. van der Heide R, Koopmans MP, Shekary N, Houwers DJ, van Duynhoven YT, van der Poel WH. Molecular characterizations of human and animal group a rotaviruses in the Netherlands. J Clin Microbiol 2005;43(2):669-75. Samajdar S, Varghese V, Barman P, Ghosh S, Mitra U, Dutta P, et al. Changing pattern of human group A rotaviruses: emergence of G12 as an important pathogen among children in eastern India. J Clin Virol 2006;36(3):183-8. Cao XR, Akihara S, Fang ZY, Nakagomi O, Ushijima H. Genetic variation in the VP4 and NSP4 genes of human rotavirus serotype 3 (G3 type) isolated in China and Japan. Microbiol Immunol 1999;43(2):171-5. Dey SK, Thongprachum A, Ota Y, Phan TG, Nishimura S, Mizuguchi M, et al. Molecular and epidemiological trend of rotavirus infection among infants and children in Japan. Infect Genet Evol 2009;9(5):955-61. Dennehy PH. Rotavirus vaccines: an overview. Clin Microbiol Rev 2008;21(1):198-208. Ruiz-Palacios GM, Pérez-Schael I, Velázquez FR, Abate H, Breuer T, Clemens SC, et al. Safety and efficacy of an attenuated vaccine against severe rotavirus gastroenteritis. N Engl J Med 2006;354(1):11-22.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 455-459 459 ﻛﺎراﻳﻲ دو روش ﭘﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ
The genetic diversity and phylogenetic characteritics of rotavirus VP4(P) genotypes in children with acute diarrhea
Abstract Aliakbar Rahbarimanesh M.D.1 Hassanali Saberi. M.D.2* Shahrzad Modarres gilani M.D.3 Peiman Salamati M.D.4 Hooshang Akhtarkhavari M.D.5 Zahra Haghshenas M.D.6 1- Department of Pediatric, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Pediatric, Tehran University of Medical Science, Tehran, Iran. 3- Medical Virologist, Institute Pausture of Iran, Tehran, Iran. 4- Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Public Health, Tehran University of Medical Science, Tehran, Iran. 5- Department of Pediatrics, Tehran University of Medical Science, Tehran, Iran. 6- Department of Pediatrics, Tehran University of Medical Science, Tehran, Iran.
Received: June 01, 2011 Accepted: July 04, 2011
Background: Acute gastroenteritis is a major cause of morbidity and mortality among children in developing countries. Rotaviruses are recognized as the most common etiologic factors of gastroenteritis. In this study, we determined the epidemiologic features, clinical symptoms and molecular structure of rotavirus VP4(P) genotypes in children with acute diarrhea in Bahrami Hospital in Tehran Iran, during 2009 for justifying the routine use of rotavirus vaccines in children. Methods: One hundred fifty fecal samples from 150 children with acute diarrhea in Bahrami Pediatric Hospital in Tehran, Iran were collected from January to December 2009. The patients’ mean age was 20.9018.19 years (ranging from 1 month to 14 years).
Fecal samples were transported on ice to the laboratory of virology department of Pasture Institute of Iran. The demographic and clinical data for each case were entered in an author-devised questionnaire. Group A rotavirus was detected by dsRNA-PAGE. Subsequently, rotavirus genotyping (VP4) was performed by semi-nested multiple RTPCR and the phylogenetic tree of the Rotavirus nucleotides was constructed. The data
were analyzed by statistical tests including Wilcoxon signed and Mann-Whitney U. Results: Rotavirus was isolated in 19.3% of the samples, more than 90% of which had long RNA patterns. The predominant genotype (VP4) was P[8] (86%) and other genotypes respectively were P[6] (6.9%) and P[4] (6.9%). Conclusion: A high prevalence of the P[8] genotype was found to be the cause of acute diarrhea. The analysis of P[8] genotype sequence showed a high level of similarity of the virus in this study with those of other Asian countries. Keywords: Acute diarrhea, analysis, phylogenetic, RNA PAGE, rotavirus, RT-PCR.
*
Corresponding author: Pediatric infectious diseases group, Bahrami Hospital, Kiaee St, Damavand AveTehran, Iran. Tel: +98- 21- 44246788 E-mail: hassansaberi45884@yahoo.com
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
460-466 ،1390 ﺷﻤﺎرهو ،8آﺑﺎن دوره ، 69 ﺗﻬﺮان، زﻧﺎن وﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻋﻠﻮم ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎيداﻧﺸﮕﺎه ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﻣﻨﻔﻲ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد ﺳﻨﺪرم ﻣﺮدان ﺑﺎ
460
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮي ﺣﺎد و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ: ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮﻫﻮرت آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/03/21 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/06/02 :
ﭼﻜﻴﺪه
*1
زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎ ﺣﺘﻤﻲ
2
ﻋﻠﻲ ﻛﺎﻇﻤﻲ ﺳﻌﻴﺪ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻴﻤﺎران ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ را داراي ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺧﻮب ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ اﻣـﺎ ﺷـﻮاﻫﺪ اﺧﻴـﺮ
3
ﺷﺒﻨﻢ ﺧﻮش ﻛﺎر ﻧﺠﺎر
ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ از ﻣﻴﺰانﻫﺎي ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر و داراي ﺗﻔﺎوتﻫﺎي ﻗﺎﺑـﻞ ﺗـﻮﺟﻬﻲ -1ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
در دو ﺟﻨﺲ اﺳﺖ .ﻫﺪف اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در وﻗﻮع ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻗﻠﺒﻲ -ﻋﺮوﻗﻲ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ
-2ﮔﺮوه ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق
ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮي ﺣﺎد و ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ اﺳﺖ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮﻫﻮرت 191زن ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮ
-3ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﺣﺎد و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ و 146ﻣﺮد ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﭘﺲ از ﻳﻚﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ آنﻫﺎ
داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ :ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻳﻚ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ .در زﻧﺎن ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒـﻲ ﺑـﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻗﻄﻌﻪ 3(%1/6) STآﻧﮋﻳﻦ ﺻﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار ) 22(%11/5و ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑـﺎ ﻣـﻮج 1(%0/5) Qو ﻫـﻴﭻ ﻣـﻮردي از ﺳﻨﻜﻮپ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﮕﺮدﻳﺪ .در ﻣﺮدان ) 4(%2/7ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻗﻄﻌﻪ -STآﻧﮋﻳﻦ ﺻﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳـﺪار در )29(%19/9 ﻣﻮارد 1(%0/7) ،ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﻮج Qو ) 1(%0/7ﺳﻨﻜﻮپ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ .در زﻧﺎن :ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ )،(P=0/035 دﻳﺲ ﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ ﺑﺎ ) (P=0/001ﺷﺎﺧﺺ ﻣﭻ ﭘﺎﻳﻲ ﺑﺎزوﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎ ) (P=0/024و ﺳﻦ 40-50ﺳﺎل ) (P=0/004ﺑﺎ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ داراي ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲدار آﻣﺎري ﺑﻮدﻧﺪ و در ﻣﺮدان ،ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑﺪﻧﻲ ،30-39/99ﺑﺎ ) (P=0/011ﺑﺎ ﺑﺮوز ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﺎل ﻫﻤﺮاه ﺑﻮد .ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. اﻳﻦ ﺗﻔﺎوتﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻢﭼﻨﺎن ﻣﻌﻨﻲدار اﺳﺖ .اﺳﺘﻤﺮار ﻋﻼﻳﻢ ﻧـﺸﺎندﻫﻨـﺪه ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺑﻴﻤـﺎري
*
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ
داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﺗﻠﻔﻦ021-64053219 :
E-mail: hatmizn@sina.tums.ac.ir
ﻋﺮوق ﻛﺮوﻧﺮ ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨﻔﻲ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﺳﺖ. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﺑﻴﻤﺎري ﻋﺮوق ﻛﺮوﻧﺮ ،آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ،ﻓﺎﻛﺘﻮر ﺧﻄﺮ ،ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ،ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ،آﻧﮋﻳﻦ ﺻﺪري.
وﺟﻮد ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت در اﻳﺠﺎد ﻋﻼﻳﻢ ﻗﻠﺒﻲ -ﻋﺮوﻗﻲ اﻳـﻦ دﺳـﺘﻪ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
7
از ﺑﻴﻤﺎران اراﻳﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .از ﻃﺮﻓﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻧـﺎﻫﻤﮕﻮﻧﻲ Acute Coronary Syndrome
دارﻧﺪ و ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧـﺸﺪه اﺳـﺖ8و 7و ﮔـﺴﺘﺮه
) (ACSو ﻧﺘﻴﺠــﻪ آﻧﮋﻳــﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔــﻲ را داراي ﭘــﻴﺶآﮔﻬــﻲ ﺧــﻮب
ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ در آنﻫﺎ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻫـﺮ ﻳـﻚ
ﻣﻲداﻧﺴﺘﻨﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑـﺎر ﺑـﺎﻻي ﺑﻴﻤـﺎري ﻋـﺮوق ﻛﺮوﻧـﺮ 1و وﺳـﻌﺖ
در ﺗﻌﻴﻴﻦ روﻳﻜﺮد ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻮﺛﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟـﺴﺘﺠﻮي
ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص ﮔﺰارشﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫـﺎي
وﺳﻴﻊ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﮋوﻫﺶﮔﺮان ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻫﻴﭻ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي در ﺳـﻄﺢ
ﺑﻴﺶﺗﺮي از ﺳﻴﺮ ﺑﻴﻤﺎري و ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ آن را ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ .ﻋﻠﻲرﻏـﻢ
ﻣﻠﻲ و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎ در زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان ﻋﻼﻣـﺖدار ﺑـﺎ
وﺟﻮد ﻋﻼﻳﻢ ﻗﻠﺒﻲ ﻋﺮوﻗﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑـﺎ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ درﻣـﺎن و
ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﭙﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ و اﻛﺜﺮ ﺑﺮرﺳـﻲﻫـﺎي ﭘﻴـﺸﻴﻦ ﺑـﺎ
ﭘﻲﮔﻴﺮي آنﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ در ﺣﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎنﺑﺨﺸﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ 2-5.اﻣﺎ اﺧﻴـﺮاً اﻳـﻦ
ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي 9و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻋﻮاﻣﻞ 10در اﻓﺮاد آﻧﮋﻳﻮ ﻣﺜﺒﺖ
روﻳﻜﺮد ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ 6و ﻓﺮﺿﻴﻪﻫﺎي ﺟﺪﻳـﺪي ﻣﺒﻨـﻲ ﺑـﺮ
و ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﭘﺮﺳﺶﻫﺎي زﻳﺎدي 11-14در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺪون ﭘﺎﺳـﺦ
ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎ ﺣﺘﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ .ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮﻫﻮرت آﻳﻨـﺪهﻧﮕـﺮ ﺑـﻪ
461
ﺑﺎزوﻳﻲ و ﻣﺼﺮف ﺳﻴﮕﺎر ﺑﻮدﻧﺪ .ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴـﻞ دادهﻫـﺎ ﺑـﺎ ﺟـﺪول و 2
ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﺑﺮوز ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان ﻋﻼﻣـﺖدار ﺑـﺎ
ﻧﻤﻮدار و ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺑﺎ آزﻣﻮنﻫﺎي و Student’s t-testدر
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ در ﭘـﻴﺶآﮔﻬـﻲ
ﻣﺪل ﺗﻚ ﻣﺘﻐﻴﺮه و آﻧﺎﻟﻴﺰ دو ﻣﺘﻐﻴﺮه و ﺳﭙﺲ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮه ﺑـﺎ ﻣـﺪل
اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران را ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺮدﻳﻢ.
رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻛﺎﻛﺲ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ .ﻣﻘﺎدﻳﺮ P<0/05ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ.
روش ﺑﺮرﺳﻲ
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﻧﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻳﻚ ﻛﻮﻫﻮرت آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ﺑـﻮد .ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻣـﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ 191ﻣﻮرد زن ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠـﻪ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ و 146
337ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧـﺮ ﺣـﺎد و آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ ﺑﻮدﻧـﺪ .ﮔـﺮوه
ﻧﻔﺮ ﻣـﺮد ﺑـﺎ ﻧﺘﻴﺠـﻪ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ و
ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ 191زن ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧـﺮ ﺣـﺎد و ﻧﺘﻴﺠـﻪ
ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ آنﻫﺎ ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﺲ از ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﺳﭙﺲ
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ و ﮔﺮوه ﻏﻴﺮﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺷﺎﻣﻞ 146ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺮد ﺑـﺎ ﺳـﻨﺪرم
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ درد و ﺟﻨﺲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﺗﻮزﻳـﻊ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي ﻛﻤـﻲ در زﻧـﺎن و
ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ورود ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ
ﻣﺮدان ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ در ﺟﺪول 1ﻧـﺸﺎن داده ﺷـﺪه اﺳـﺖ.
ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد ،ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ اوﻟـﻴﻦ ﺑـﺴﺘﺮي ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ
ﺟﺪول 2ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ را درد و ﮔﺮوه )زﻧﺎن و ﻣﺮدان( ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ:
ﺣﻤﻠﻪ ﻗﻠﺒﻲ و رﺿـﺎﻳﺖ ﺑـﺮاي ﺷـﺮﻛﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ و ﻣﻌﻴﺎرﻫـﺎي
ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ در دو ﮔـﺮوه زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان ﺑـﺎ ﻧﺘﻴﺠـﻪ
ﺧﺮوج ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از اﻧﺠﺎم آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ .ﺑﻴﻤـﺎران
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي را ﻣـﻲﺗـﻮان در ﺟـﺪول 3 2
ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳـﺎل و ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺗﻠﻔﻨـﻲ ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺷـﺪﻧﺪ.
ﺧﻼﺻــﻪ ﻛ ـﺮد .ﻧﺘــﺎﻳﺞ آزﻣــﻮنﻫــﺎي و ،Fisher exact testﺗﻔــﺎوت
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﺷـﺎﻣﻞ ﻣـﺮگ و
ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧــﺎن و ﻣـﺮدان ﺑــﺎ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔــﻲ ﺑـﺎ ﺳــﻄﺢ
ﻣﻴﺮ ،ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ،آﻧﮋﻳﻦ ﺻﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺟﺮاﺣﻲ در دو ﮔـﺮوه
ﻣﻌﻨﻲداري 0/04ﻣﻌﻨﻲدار ﺑـﻮد .ﺗﻔـﺎوت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي ﺧﻄـﺮ زﻳـﺮ در دو
ﺑﻮد .ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻤﺎري در دو ﮔﺮوه ﺑﺎ روش اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻳﻜﺴﺎن
ﮔــﺮوه ﻣﻌﻨــﻲدار ﺑــﻮد :ﻓــﺸﺎرﺧﻮن ﺑــﺎﻻ ﺑــﺎ ﺳــﻄﺢ ﻣﻌﻨــﻲداري 0/001
اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪﻧﺪ .اﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ :ﺳﻦ ،ﻓـﺸﺎرﺧﻮن ﺑـﺎﻻ ،دﻳﺎﺑـﺖ،
دﻳﺲﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ ﺑـﺎ ﺳـﻄﺢ ﻣﻌﻨـﻲداري 0/004ﻣـﺼﺮف ﺳـﻴﮕﺎر ﺑـﺎ ﺳـﻄﺢ
دﻳﺲﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ ،ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑﺪﻧﻲ ،ﺳـﺎﺑﻘﻪ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﻴﻤـﺎري ﻋـﺮوق
ﻣﻌﻨﻲداري 0/001و ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺳﻨﻲ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري .0/028
ﻛﺮوﻧﺮ ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ،ﻧﺴﺒﺖ دور ﻛﻤﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭗ ،ﺷـﺎﺧﺺ ﻣـﭻ ﭘـﺎﻳﻲ
ﻧﺘﺎﻳﺞ Student’s t-testﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤﻲ زﻳﺮ در زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان
ﺟﺪول :1 -ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤﻲ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ زﻧﺎن )=191ﺗﻌﺪاد(
ﻣﺘﻐﻴﺮ
ﻣﺮدان )=146ﺗﻌﺪاد(
اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
ﺳﻦ
9/89
56/26
11/61
54/47
ﺗﺮيﮔﻠﻴﺴﻴﺮﻳﺪ
57/19
149/42
76/86
153/62
LDLﻛﻠﺴﺘﺮول
40/74
113/56
39/48
101/53
HDLﻛﻠﺴﺘﺮول
29/12
51/43
25/19
47/14
ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺗﺎم
71/54
186/60
44/98
168/58
ﻗﻨﺪ ﺧﻮن
30/72
105/48
30/86
102/16
ﻧﺴﺒﺖ دور ﻛﻤﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﺳﻦ
0/036
0/96
0/024
0/96
ﺷﺎﺧﺺ ﻣﭻ ﭘﺎﻳﻲ -ﺑﺎزوﻳﻲ
0/091
1/09
0/087
1/09
LDL=Low Density Lipoprotein, HDL= High Density Lipoprotein
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ
462
ﺟﺪول :2 -ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ درد و ﮔﺮوه ﺟﻨﺴﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زﻧﺎن )=191ﺗﻌﺪاد(
ﻣﺘﻐﻴﺮ
ﻣﺮدان )=146ﺗﻌﺪاد(
درﺻﺪ
ﺗﻌﺪاد
درﺻﺪ
ﺗﻌﺪاد
دﻳﺎﺑﺖ
19/9
38
13/7
20
ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ
44/5
85
21/9
32
دﻳﺲﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ
41/9
80
26/7
39
ﻣﺼﺮف ﺳﻴﮕﺎر
4/2
8
26/7
39
ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﻋﺮوق ﻛﺮوﻧﺮ
17/3
33
13/7
20
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ
5/2
10
18/5
27
ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ زﻳﺮ 30ﺳﺎل
0/5
1
3/4
5
30-40ﺳﺎل
2/6
5
8/9
13
40-50ﺳﺎل
25/7
49
24
35
50-60ﺳﺎل
36/1
69
31/5
46
60ﺳﺎل و ﺑﺎﻻﺗﺮ
35/1
67
32/2
47
ﺟﺪول :3 -ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي زﻧﺎن )=191ﺗﻌﺪاد(
ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ
ﻣﺮدان )=146ﺗﻌﺪاد(
درﺻﺪ
ﺗﻌﺪاد
درﺻﺪ
ﺗﻌﺪاد
1/6
3
2/7
4
آﻧﮋﻳﻦ ﺻﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار
11/5
22
19/9
29
Q
0/5
1
0/7
1
___
0
0/7
1
ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﻗﻄﻌﻪ
ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﻮج
ST
ﺳﻨﻜﻮپ
ﺟﺪول :4 -ﺑﺮآورد ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ در ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻛﺎﻛﺲ ﻣﺘﻐﻴﺮ
Wald test
ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري
ﻧﺴﺒﺖ ﺷﺎﻧﺲ
ﺣﺪود اﻃﻤﻴﻨﺎن
ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ
6/18
0/013
2/22
1/19-4/16
ﻣﺼﺮف ﺳﻴﮕﺎر
22/95
0/001
9/31
3/73-23/20
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ
5/06
0/024
0/34
0/13-0/86
ﻧﺴﺒﺖ دور ﻛﻤﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭗ
4/91
0/027
1/0
1/00-3/22
ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑﺪﻧﻲ
13/34
0/001
1/14
1/06-1/22
ﺑــﺎ آﻧﮋﻳــﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔــﻲ ﻣﻌﻨــﻲدار ﺑــﻮد :ال دي ال ﻛﻠــﺴﺘﺮول ﺑــﺎ ﺳــﻄﺢ
ﻣﺘﻐﻴﺮه ارﺗﺒﺎط ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺮ اﺳـﺎس ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي
ﻣﻌﻨــﻲداري -0/007ﻛﻠــﺴﺘﺮول ﺗــﺎم ﺑــﺎ ﺳــﻄﺢ ﻣﻌﻨــﻲداري 0/008و
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺗﺴﺖ ﻣﻨﺘﻞ ﻫﻨﺰل ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي
ﺷﺎﺧﺺ ﻣﭻ ﭘﺎﻳﻲ ﺑـﺎزوﻳﻲ ﺑـﺎ ﺳـﻄﺢ ﻣﻌﻨـﻲداري .0/001در آﻧـﺎﻟﻴﺰ دو
ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧﺎن ﻏﻴﺮدﻳﺎﺑﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﻏﻴﺮدﻳﺎﺑﺘﻲ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎ ﺣﺘﻤﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
463
0/036ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد .ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧﺎن داراي دﻳﺲﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ
ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در ﻳـﻚ ﺳـﺎل ﺑﻌـﺪ را ﭘﻴـﺸﮕﻮﻳﻲ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ .در اﻳـﻦ
ﻣﻌﻨﻲداري 0/001ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻣﺮدان ﺑﻮد .ﮔﺮﭼﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣـﺼﺮف ﺳـﻴﮕﺎر
ﺑﺮرﺳﻲ از ﺑﻴﻦ 337ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ ) 191(%56/67زن
در ﻣﺮدان ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد وﻟﻲ اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﺎ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮي ﻫﻤـﺮاه
ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻛﺎﻣﻞ ﺑـﺎ ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه
ﻧﺒﻮد .ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ در زﻧﺎن ﺑﺎ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﺪﺗﺮي ﻫﻤـﺮاه ﺑـﻮده و
ﺗﻮﺳﻂ 8Kornﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در آن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻤـﺎران
ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري 0/035ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ رﺧﺪاد ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺷـﺪه
ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﺪون اﻧﺴﺪاد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟـﻪ در ﺷـﺮﻳﺎنﻫـﺎي ﻛﺮوﻧـﺮ ﺑـﻪ ﻃـﻮر
اﺳﺖ .ﺷﺎﺧﺺ ﻣﭻ ﭘﺎﻳﻲ ﺑﺎزوﻳﻲ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎﻋـﺚ ﺑـﺮوز ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ
ﻣﻌﻨﻲداري ،ﺟﻮانﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻋﻤﺪﺗﺎً زن ﻫـﺴﺘﻨﺪ .در اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ 8ﻛـﻪ
ﺑﻴﺶﺗﺮي در زﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺷﺪه اﺳﺖ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨـﻲداري 0/024
ﻳﻚ ﻛﻮﻫﻮرت ﮔﺬﺷﺘﻪﻧﮕﺮ اﺳﺖ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻧﺘـﺎﻳﺞ
و ﺳﻦ 40-50ﺳﺎل در زﻧﺎن ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ ﺑـﺎ ﺑـﺮوز ﺑـﺎﻻﺗﺮي از
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ داراي ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ از ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي ﺧﻄـﺮ ﻫـﺴﺘﻨﺪ .در
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨـﻲداري 0/004ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺎﺧﺺ
ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻮﻫﻮرت آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ﻃﺮاﺣﻲ و اﺟﺮا
ﺗﻮده ﺑﺪﻧﻲ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﺮداﻧﻲ ﻛـﻪ داراي اﻳـﻦ ﺷـﺎﺧﺺ در ﻣﺤـﺪوده
ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﺑﻴﻤﺎران داراي ﺳﻄﻮح ﺑـﺴﻴﺎر ﺑـﺎﻻﻳﻲ از ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي ﺧﻄـﺮ
30-39/99ﻫﺴﺘﻨﺪ داراي اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ
ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ و دﻳﺲﻟﻴﭙﻴـﺪﻣﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ .اﻛﺜـﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪﻫـﺎي ﭘﻴـﺸﻴﻦ ﺑـﻪ
زﻧﺎن در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻫﺴﺘﻨﺪ ) .(P=0/011ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻛـﺎﻛﺲ در
13و14و15
ﺟﺪول 4ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣـﺎل ﻓﻘـﻂ در زﻧـﺎن 16و17
ﺑﺪون ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدان
ﭘﺮداﺧﺘـﻪاﻧـﺪ .در ﺣـﺎﻟﻲﻛـﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ،
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺮدان و زﻧﺎن ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣﺎل ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن
ﺑﺤﺚ
ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ ،دﻳﺲﻟﻴﭙﻴـﺪﻣﻲ ،ﻣـﺼﺮف ﺳـﻴﮕﺎر، ﺳﻦ ﺑﺮوز ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎ ،ﻣﻘﺪار ﻛﻠﺴﺘﺮول ﺗـﺎم ﺑـﻪ ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ و LDLﺷـﺎﺧﺺ
Kornدر ﺳﺎل 2008در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮﻫـﻮرت ﺗـﺎرﻳﺨﻲ ﮔـﺰارش
ﺗﻮده ﺑﺪﻧﻲ درد و ﺟﻨﺲ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري دارﻧﺪ .اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت در ﺗﻮزﻳﻊ
ﻛﺮد ﻛﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﺳـﻨﺪرم ﻛﺮوﻧـﺮ ﺣـﺎد ﻛـﻪ در
ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ،ﺗﻔﺎوت در ﺑﺮوز ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎ در آﻳﻨﺪه را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫـﺪ.
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺗﻨﮕﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﻧﻤﻲﺷـﻮد ﻫﻨـﻮز ﺑـﻪ ﻃـﻮر
ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﺑـﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻜـﻲ ﺑـﻪ 13
ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ 8.ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و ﻧﻘﺶ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ در زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان ﺑـﺎ
زن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﺠﺎم دادهاﻧﺪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧـﺸﺎن داده اﺳـﺖ ﻛـﻪ زﻧـﺎن ﺑـﺎ
ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔـﻲ ،ﻣـﺎ ﺑـﺮاي اوﻟـﻴﻦ ﺑـﺎر در اﻳـﺮان و در ﺳـﻄﺢ
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣﺎل داراي %61ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ %54 ،دﻳﺲﻟﻴﭙﻴـﺪﻣﻲ%26 ،
ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮﻫﻮرت ﺑﺎ ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ )ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت( ﺑـﺮ
دﻳﺎﺑﺖ و %21ﻣﺼﺮف ﺳـﻴﮕﺎر ﻫـﺴﺘﻨﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ در زﻧـﺎن ﻣـﻮرد
روي زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ و داراي ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﻤـﺎري،
ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي %1/6ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﺑـﺎﻻرﻓﺘﻦ ﻗﻄﻌـﻪ
ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و در آن ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﺟﻨﺲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي
%0/5 STﺳــﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒــﻲ ﺑــﺎ ﻣــﻮج Qو %11/5آﻧــﮋﻳﻦ ﺻــﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳــﺪار
ﻣﻮﺛﺮ در ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻲﮔﻴـﺮي
ﮔﺰارش ﺷﺪ .ﻛﻪ در ﺗﻮاﻓﻖ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪاي اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ
ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻧﺸﺎن داد ﻛـﻪ ﭘـﻲآﻣـﺪﻫﺎي ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ در زﻧـﺎن و
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭼﻨﺪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺑﺮ روي 7656ﻧﻔﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ و ﭘﺲ از ﻳﻚ
ﻣﺮدان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺘﻔـﺎوت اﺳـﺖ .اﻳـﻦ ﺗﻔـﺎوتﻫـﺎ ﺑـﺮ اﺳـﺎس
ﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺑـﻮده اﺳـﺖ ﻛـﻪ:
ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻢﭼﻨـﺎن ﻣﻌﻨـﻲدار اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎ
ﺑﺮوز ﻣﺮگ و ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ در %2و ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻛﻠـﻲ ﺑـﺮوز ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي در
Mering
دارد ﻛﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮي را ﺑﺮ روي 163
7
ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﺑﻴﺶﺗﺮي از وﺿﻌﻴﺖ ﺑﻴﻤﺎري و ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﻴﻤـﺎران را ﺑـﻪ ﻣـﺎ
%12/1اﻓﺮاد دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ و ﭘـﮋوﻫﺶﮔـﺮان ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﮔﺮﻓﺘـﻪاﻧـﺪ ﻛـﻪ
ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﺎﻟﻴﺰ ﭼﻨـﺪ ﻣﺘﻐﻴـﺮه ﻧـﺸﺎن ﻣـﻲدﻫـﺪ
ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ آنﻫﺎ ﻣﻨﻔﻲ اﺳﺖ در
ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺟﻨﺲ ،ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎﻻ ،ﻣﺼﺮف ﺳﻴﮕﺎر ،ﻋﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ،
ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻﻳﻲ از وﻗﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧﺮ ،ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘـﻲﮔﻴـﺮي ﻗـﺮار
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﻻي دور ﻛﻤﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭗ و ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑـﺪﻧﻲ ،ﻧﻘـﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﭘﻴﺶآﮔﻬـﻲ ﺑﻴﻤـﺎران دارﻧـﺪ و ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻨـﻲداري اﺣﺘﻤـﺎل
7
دارﻧﺪ و اﮔﺮ ﻧﻘﺶ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ﻫﻤﺮاه را ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳـﻦ ﺧﻄـﺮ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻛﻪ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ و ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
13
Mering
ﺳـﻄﻮح اﻳـﻦ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
464
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﺳﻨﺪرم ﻛﺮوﻧﺮ ﺣﺎد و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ
ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧﻄﺮ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺎﻻﺳﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻧﻴﺎزﻣﻨـﺪ
ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ در ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ در دو ﺟـﻨﺲ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و ﺗﻔـﺎوتﻫـﺎي
ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه از ﻟﺤﺎظ ﭘﻲﮔﻴﺮي ﺑﺴﻴﺎر ﺟـﺪي و ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺧﻄـﺮ دﻗﻴـﻖﺗـﺮ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ را آﺷﻜﺎر ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ در ﻣـﺪلﻫـﺎي ارزﻳـﺎﺑﻲ
ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﺳﺘﻤﺮار ﻋﻼﻳﻢ ﻛـﻪ ﻫـﻢ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ و ﻫـﻢ در ﺑﺮرﺳـﻲﻫـﺎي
ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﻗﺮار ﮔﻴﺮد .اﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎ در ﺑﺮرﺳﻲﻫـﺎ ﭘﻴـﺸﻴﻦ
ﭘﻴﺸﻴﻦ13و 7دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛـﻪ ﻋﻠـﻲرﻏـﻢ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻨﻔـﻲ
دﻳﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ 13-17.ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠـﻲ در زﻧـﺎن ﻋـﺪم ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ،
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ،ﺑﻴﻤﺎري ﻋﺮوق ﻛﺮوﻧﺮ در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻮﺳـﻌﻪ اﺳـﺖ و
دﻳﺲﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ ،ﺷﺎﺧﺺ ﻣﭻ ﭘﺎﻳﻲ ﺑـﺎزوﻳﻲ ﭘـﺎﻳﻴﻦ )ﻣـﺴﺎوي و ﻛـﻢﺗـﺮ از
اﺧﺘﻼل در ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻋﺮوﻗﻲ در ﻳﻚ زﻣﻴﻨﻪ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣـﺎل ﺑـﻪ ﻃـﻮر
،(0/9ﺳﻦ 40-50ﺳﺎل ﺑﺎ ﺑﺮوز ﭘﻲآﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮي ﭘـﺲ از ﻳـﻚ ﺳـﺎل
ﻗﻄﻊ ﻋﻼﻣﺖ اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش آﻧﺮواﺳﻜﻠﺮوز در ﺷـﺮﻳﺎنﻫـﺎي ﻛﺮوﻧـﺮي
ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ .در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در ﻣﺮدان ﻓﻘﻂ ﺷﺎﺧﺺ ﺗـﻮده ﺑـﺪﻧﻲ
اﺳﺖ 14.در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ،Gulatiﮔﺰارش ﻣﻲﺷﻮد ﻛـﻪ درﻣـﺎن و ﭘـﻴﺶآﮔﻬـﻲ
در ﻣﺤﺪوده 30-39/99ﺑﺎ ﺑﺮوز ﺑﺎﻻﺗﺮي از وﻗﻮع ﺳـﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒـﻲ ﭘـﺲ از
زﻧــﺎن داراي ﻋﻼﻳــﻢ ﺑــﺎﻟﻴﻨﻲ دال ﺑــﺮ وﺟــﻮد اﻳــﺴﻜﻤﻲ وﻟــﻲ ﺑــﺎ ﻧﺘــﺎﻳﺞ
ﻳﻚ ﺳﺎل ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ.
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣﺎل ﻳﻚ ﻣﻮرد ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ و ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ اﺳﺖ ﺑـﻪ اﻳـﻦ
اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣـﺪلﻫـﺎي ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺧﻄـﺮ و
ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دو ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ ﭘﻲﮔﻴﺮيﻫـﺎي 5و 10ﺳـﺎﻟﻪ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ در ﻣﺮدان از ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻛـﻢﺗـﺮ ﺑﺮﺧـﻮردار ﺑـﻮده و ﺑـﺎ
540ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺸﻜﻮك ﺑﻪ اﻳﺴﻜﻤﻲ و ﺑﺎ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣـﺎل ﺑـﺎ 1000زن
ﺣﻀﻮر ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻛﻢﺗﺮي ،ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زﻧـﺎن و
ﺳﺎﻟﻢ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﺳﻦ و ﻧﮋاد ،ﻫﻤﺴﺎن ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪهاﻧـﺪ .ﻧﺘـﺎﻳﺞ
ﻣﺮدان ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣﺎل ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري دﻳﺎﺑﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻧﺸﺎن ﻣـﻲدﻫـﺪ
ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮوز ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎ ﭘﺲ از ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﭘـﻲﮔﻴـﺮي %23/9و
ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻋﺪم وﺟﻮد اﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮر زﻧﺎن داراي ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑـﺎﻻﺗﺮي
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮ ) %2/4زﻧﺎن ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ( و اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻫـﻢ
در ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻲﮔﻴﺮي ،ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﻏﻴﺮدﻳﺎﺑﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑـﺮوز ﺑـﺎﻻي
ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﭽﻪ در ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺎ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪه اﺳـﺖ،
وﻗﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧﺮي در زﻧﺎن و ﻣـﺮدان آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣـﺎل در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ و
زﻧﺎن ﻋﻼﻣﺖدار وﻟﻲ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻨﻔﻲ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑـﺴﻴﺎر
ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ 7-9و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻫـﺎي 13-17ﭘﻴـﺸﻨﻬﺎد دﻫﻨـﺪه اﻳـﻦ ﻧﻈﺮﻳـﻪ
15
ﺑﺎﻻﻳﻲ از ﻧﻈﺮ ﺑﺮوز وﻗﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧﺮي در ﺳﺎلﻫﺎي آﻳﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ.
اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺒﺐﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﻦ ﺣﻮادث ﻛﺮوﻧـﺮ ﺑﺎﻳـﺪ ﻧﻘـﺶ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻋﻼﻣـﺖدار آﻧﮋﻳـﻮ ﻣﻨﻔـﻲ ﭘـﺲ از
دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣـﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻧﻘـﺶ
ﻳﻚ ﺳﺎل ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑـﺮوز ﻛﻠﻴـﻪ وﻗـﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧـﺮي ﺷـﺎﻣﻞ آﻧـﮋﻳﻦ
اﺳﭙﺎﺳﻢ ﻛﺮوﻧﺮي و اﺧﺘﻼﻻت اﻧﻌﻘﺎدي ﻣﻮروﺛﻲ در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳـﻲ 18
ﺻﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار ،ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﻮج Qو ﺳﻨﻜﻮپ در ﻣـﺮدان ﺑـﻪ ﻃـﻮر
ﺷﻮد .ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻋﻼﻣﺖدار آﻧﮋﻳﻮ ﻣﻨﻔﻲ ﭘـﺲ از
ﻣﻌﻨــﻲداري ﺑــﺎﻻﺗﺮ از زﻧــﺎن اﺳــﺖ .در ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت ﭘﻴــﺸﻴﻦ 13-17ﭼﻨــﻴﻦ
ﻳﻚ ﺳﺎل ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮوز ﻛﻠﻴـﻪ وﻗـﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧـﺮي ﺷـﺎﻣﻞ آﻧﮋﻳﻨـﻲ
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ از اﻳـﻦ ﻧﻈـﺮ ،در
ﺻﺪري ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار ،ﺳﻜﺘﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﻮج Qو ﺳﻨﻜﻮپ در ﻣـﺮدان ﺑـﻪ ﻃـﻮر
ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﮔﺰارشﻫﺎي ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ و
ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺎﻻﺗﺮ از زﻧﺎن اﺳﺖ .ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ از اﻳـﻦ ﻧﻈـﺮ ،در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧـﺪه
ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ دوي زﻧـﺎن و ﻣـﺮدان ﻋﻼﻣـﺖدار ﺑـﺎ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ
اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﮔﺰارشﻫﺎي ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻧﻴﺎﻣـﺪه اﺳـﺖ و ﻧـﺸﺎن
ﻧﺮﻣﺎل در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻﻳﻲ از وﻗﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧﺮي در ﻳـﻚ ﺳـﺎل ﭘـﺲ از
ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ دوي زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﺎ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣـﺎل در
اﻧﺠﺎم آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ.
ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻﻳﻲ از وﻗـﺎﻳﻊ ﻛﺮوﻧـﺮي در ﻳـﻚ ﺳـﺎل ﭘـﺲ از اﻧﺠـﺎم
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ﺗﻔـﺎوت اﻟﮕـﻮي ﺑﻴﻤـﺎري و ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي ﺧﻄـﺮ درد و
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﺎوت اﻟﮕﻮي ﺑﻴﻤﺎري و ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي
ﺟﻨﺲ ،ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ و ﺗﻜﺎﻣـﻞ در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎي ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺧﻄـﺮ و
ﺧﻄﺮ درد و ﺟﻨﺲ ،ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ و ﺗﻜﺎﻣﻞ و ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎي
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﻴﻖﺗﺮ وﺟﻮد دارد .ﻳﻌﻨـﻲ آنﻛـﻪ ﺑـﺎ در ﻧﻈـﺮ
ارزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺮ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﻴﻖﺗﺮ وﺟﻮد دارد .ﺑﻪ ﻃﻮري
ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺛﺮات ﺟﻨﺲ ،در ﻛﻨﺎر ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻨـﻲداري
ﻛﻪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺛﺮات ﺟﻨﺲ ،در ﻛﻨﺎر ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر
در ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در ﻳﻚ ﺳﺎل ﻣـﻮﺛﺮ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﺑـﻪ ارزﻳـﺎﺑﻲ
ﻣﻌﻨﻲداري در ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در ﻳﻚ ﺳﺎل ﻣﻮﺛﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑـﻪ
دﻗﻴﻖﺗﺮ ﺧﻄﺮ و ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﺎ ﻧﺘـﺎﻳﺞ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ
ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖﺗﺮ ﺧﻄﺮ و ﭘـﻴﺶآﮔﻬـﻲ در ﺑﻴﻤـﺎران ﻋﻼﻣـﺖدار ﺑـﺎ ﻧﺘـﺎﻳﺞ
ﻧﺮﻣﺎل ﺑﭙﺮدازﻳﻢ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺟﺰﻳﻴﺎت ﺑﻴﺶﺗﺮي ﺑﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧﻘـﺶ
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻧﺮﻣﺎل ﺑﭙﺮدازﻳﻢ.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
465
ﻫﻤﻜﺎران ﺣﺘﻤﻲ و Nadia Hatmiﻧﺎدﻳﺎ Z.,زﻳﻨﺖ et al
References 1.
Ridker PM, Libby P. Risk factors for atherothrombotic disease. In: In: Braunwald E, Libby P, Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, editors. Braunwald's Heart Disease. 8th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2008. p. 1004-1005. 2. Papanicolaou MN, Califf RM, Hlatky MA, McKinnis RA, Harrell FE Jr, Mark DB, et al. Prognostic implications of angiographically normal and insignificantly narrowed coronary arteries. Am J Cardiol 1986;58(13):1181-7. 3. Kemp HG, Kronmal RA, Vlietstra RE, Frye RL. Seven year survival of patients with normal or near normal coronary arteriograms: a CASS registry study. J Am Coll Cardiol 1986;7(3):479-83. 4. Lichtlen PR, Bargheer K, Wenzlaff P. Long-term prognosis of patients with anginalike chest pain and normal coronary angiographic findings. J Am Coll Cardiol 1995;25(5):1013-8. 5. Pitts WR, Lange RA, Cigarroa JE, Hillis LD. Repeat coronary angiography in patients with chest pain and previously normal coronary angiogram. Am J Cardiol 1997;80(8):1086-7. 6. Bugiardini R, Bairey Merz CN. Angina with "normal" coronary arteries: a changing philosophy. JAMA 2005;293(4):477-84. 7. Bugiardini R, Manfrini O, De Ferrari GM. Unanswered questions for management of acute coronary syndrome: risk stratification of patients with minimal disease or normal findings on coronary angiography. Arch Intern Med 2006;166(13):13915. 8. von Korn H, Graefe V, Ohlow MA, Yu J, Huegl B, Wagner A, et al. Acute coronary syndrome without significant stenosis on angiography: characteristics and prognosis. Tex Heart Inst J 2008;35(4):406-12. 9. Britten MB, Zeiher AM, Schächinger V. Microvascular dysfunction in angiographically normal or mildly diseased coronary arteries predicts adverse cardiovascular long-term outcome. Coron Artery Dis 2004;15(5):259-64. 10. Ridker PM, Libby P. Risk factors for atherothrombotic disease. In: In: Braunwald E, Libby P, Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, editors. Braunwald's Heart Disease. 8th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2008. p. 1004-1022.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
11. Halcox JP, Schenke WH, Zalos G, Mincemoyer R, Prasad A, Waclawiw MA, et al. Prognosticstic value of coronary vascular endothelial dysfunction. Circulation 2002;106:653-8. 12. Suwaidi JA, Hamasaki S, Higano ST, Nishimura RA, Holmes DR Jr, Lerman A. Long-term follow-up of patients with mild coronary artery disease and endothelial dysfunction. Circulation 2000;101(9):948-54. 13. Mering GO, Arant CB, Wessel TR, McGorray SP, BaireyMerz CN, Sharaf BL, et al. National Heart, Lung, and Blood Institute. Abnormal coronary vasomotion as a prognostic indicator of cardiovascular events in women: results from the National Heart, Lung, and Blood Institute-Sponsored Women's Ischemia Syndrome Evaluation (WISE). Circulation 2004;109:722-5. 14. Bugiardini R, Manfrini O, Pizzi C, Fontana F, Morgagni G. Endothelial function predicts future development of coronary artery disease: a study of women with chest pain and normal coronary angiograms. Circulation 2004;109(21):2518-23. 15. Gulati M, Cooper-DeHoff RM, McClure C, Johnson BD, Shaw LJ, Handberg EM, et al. Adverse cardiovascular outcomes in women with nonobstructive coronary artery disease: a report from the Women's Ischemia Syndrome Evaluation Study and the St James Women Take Heart Project. Arch Intern Med 2009;169(9):843-50. 16. Radtke S, Wolf R. Coronary risk profile in women with angiographically normal coronary arteries or initial coronary arteriosclerosis. Z Kardiol 2001;90(5):352-8. 17. Johnson BD, Shaw LJ, Buchthal SD, Bairey Merz CN, Kim HW, Scott KN, et al. Prognosis in women with myocardial ischemia in the absence of obstructive coronary disease: results from the National Institutes of Health-National Heart, Lung, and Blood InstituteSponsored Women's Ischemia Syndrome Evaluation (WISE). Circulation 2004;109(24):2993-9. 18. Da Costa A, Isaaz K, Faure E, Mourot S, Cerisier A, Lamaud M. Clinical characteristics, aetiological factors and long-term prognosis of myocardial infarction with an absolutely normal coronary angiogram; a 3-year follow-up study of 91 patients. Eur Heart J 2001;22(16):1459-65.
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 460-466
466
The clinical outcome of patients with acute coronary syndrome without critical stenosis in angiography: a prospective cohort study
Abstract Zinat Nadia Hatmi M.D.1* Ali Kazemi Said M.D.2 Shabnam Khoshkar Najar M.D.3 1- Specialist in Epidemiology, Department of Community Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Cardiology, Tehran Heart Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 3- General Practitioner, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: June 11, 2011 Accepted: August 24, 2011
Background: Previous studies were suggestive of a good prognosis in patients with acute coronary syndrome (ACS) and absence of any critical stenosis in coronary angiography but recent limited reports have revealed that patients with non-obstructive acute coronary syndrome are at a higher risk of future clinical coronary events. Methods: A concurrent prospective cohort study was designed and 146 male patients with ACS and non-obstructive coronary artery disease were regarded as the unexposed group, while 191 female patients with non-obstructive coronary artery disease were regarded as the exposed group. Coronary events were recorded within one year of follow-up. Prognostic factors were evaluated at baseline by using a standardized protocol. Results: Of the 337 patients with ACS, 191 (56.6%) were female. Coronary events in female patients after one year of follow-up were: ST EMI 3 (1.6%), unstable angina pectoris 22 (11.5%), Q-wave MI 1 (0.5%) and no syncope. In male patients the outcomes were: ST EMI 4 (2.7%), unstable angina pectoris 29 (19.9%), Q-wave MI 1 (0.7%), and syncope 1 (0.7%). Multivariate adjusted relationships revealed that physical inactivity (P=0.035), dyslipidemia (P=0.001), low ankle brachial index (P=0.024) and age between 40-50 years (P=0.004) were significantly associated with coronary events in women. In
male patients, body mass index of 30-39.99 (P=0.011) was associated with a higher rate of ST-segment elevated MI. Conclusion: Prognostically, coronary events and clinical endpoints were significantly different between men and women with acute coronary syndrome. Persistence of symptoms over one year seems to relate to the development and progression of coronary atherosclerosis. *
Corresponding author: Medical Faculty Keshavarz Blvd., Purcina Ave, Tehran, Iran. Tel: +98- 21- 64053219 E-mail: hatmizn@sina.tums.ac.ir
Keywords: Angiography, angina pectoris, coronary artery disease, myocardial infarction, prognosis, risk factor.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
467-474 آﺑﺎن و1390 ﺑﻄﻦ ،8 ﺷﻤﺎره دورهﺑﺎ، 69 ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﺑﻄﻦ ،ﭼﭗ راﺳﺖ ﻣﻨﺸﺎ ﺗﻬﺮان،ﺑﻄﻨﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲﻛﺎردي ﻋﻠﻮمدر ﺗﺎﻛﻲ داﻧﺸﮕﺎهﻮﮔﺮام اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳ داﻧﺸﻜﺪهﻫﺎي ﻣﺠﻠﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ
467
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام در ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺑﻄﻦ ﭼﭗ
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/03/25 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/06/12 :
ﭼﻜﻴﺪه
1
ﻋﻠﻲاﺻﻐﺮ ﻓﺮﺳﻮﻳﺎن *1
زﻫﺮا اﻣﻜﺎﻧﺠﻮ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :اﻓﺘﺮاق ﻣﻨﺸﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام دﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران
2
اﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮﻋﻠﻲ
ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ﭘﺮوﺳﻪﻫﺎي ﺗﻬﺎﺟﻤﻲﺗﺮ ﻣﻲدﻫﺪ .ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒـﺘﻼ
-1ﮔﺮوه ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎرديﻫﺎي ﺑﻄﻨﻲ از ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ و ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﺗﻬﺮان ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﻳﻲ ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﻄﻌﻲ ،ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ و راﺳـﺖ ﻃـﻲ دو ﺳـﺎل ﺟﻬـﺖ
-2ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ،ﺗﻬﺮان،
اﻧﺠﺎم ﺳﻮزاﻧﺪن ﺑﺎ ﻛﺎﺗﺘﺮ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﻳﻲ ﭘﺬﻳﺮش ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ،وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺷﻴﻮع دو آرﻳﺘﻤﻲ ﻓـﻮق و
اﻳﺮان.
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻮار ﻗﻠﺐ و ﻣﻴﺰان ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﻮزاﻧﺪن ﺑﺎ ﻛﺎﺗﺘﺮ در درﻣﺎن دو ﻧﻮع آرﻳﺘﻤﻲ ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ :در ﺑﺮرﺳﻲ 59ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻪ %44/1ﻣـﺬﻛﺮ و %55/9ﻣﻮﻧـﺚ ﺑﻮدﻧـﺪ ،ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳـﻨﻲ transition
ﺑﻴﻤﺎران ) 41/67 (SD=13/76ﺳﺎل ﺑﻮد .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ
QRSو ﺷﻜﺎف ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴـﺎن دو ﮔـﺮوه وﺟـﻮد
داﺷﺖ ) .(P=0/027 ،P=0/007در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺪت Rﺑﻪ QRSدر ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ،در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛـﺎردي ﺑـﺎ ﻣﻨـﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ 0/69 (SD=0/16) ،و در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ 0/81 (SD=0/06) ،ﺑـﻮد ).(P=0/015 ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ablationﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ در 30ﺑﻴﻤﺎر ) (%73/2ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ،در ﻣﻘﺎﺑـﻞ 14ﺑﻴﻤـﺎر ) (%93/3ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒـﻮد .ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :ﻃﺒـﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ، ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ درﻣﺎﻧﻲ رادﻳﻮ ﻓﺮﻛﻮﺋﻨﺴﻲ ﺳﻮزاﻧﺪن ﺑﺎ ﻛﺎﺗﺘﺮ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎرديﻫﺎي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄـﻦ ﭼـﭗ و *
راﺳﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻮده و ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﺎف، ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺧﻴﺎﺑﺎن وﻟﻴﻌﺼﺮ اﺑﺘﺪاي اﺗﻮﺑﺎن
ﻧﻴﺎﻳﺶ ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﻳﻲ ،ﺗﻬﺮان، اﻳﺮان.
transition
QRSو ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﻣﺪت Rﺑﻪ QRSﺗﻔﺎوت وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ ﻛـﻪ
ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺟﻬﺖ اﻓﺘﺮاق آنﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
ﺗﻠﻔﻦ021 -23921 : E-mail: Emkanjoo@rhc.ac.ir
ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :رادﻳﻮﻓﺮﻛﻮﺋﻨﺴﻲ ﺳﻮزاﻧﺪن ﺑﺎ ﻛﺎﺗﺘﺮ.RVOT ،LVOT ،
ﺑﺘﺎ ﺑﻠﻮﻛﺮﻫﺎ و ﻳﺎ ﻛﻠﺴﻴﻢ ﺑﻠﻮﻛﺮﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ .ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟـﻮد ،اﺳـﺘﻔﺎده از
ﻣﻘﺪﻣﻪ
روش ﻗﻄﻊ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رادﻳﻮ ﻓﺮﻛﻮﺋﻨـﺴﻲ از ﻃﺮﻳـﻖ ﻛـﺎﺗﺘﺮ Outflow
Radiofrequency catheter ablationﻧﻴﺰ ﺑـﺎ ﻣـﻮﻓﻘﻴﺘﻲ در ﺣـﺪود %90
Tract Ventricular Tachycardiaﻣﻌﻤــﻮﻻ از ﺑﻄــﻦ راﺳــﺖ
ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺑﺎ اﻳﻦﺣﺎل ،اﻳﻦ روش در ﺑﻴﻤـﺎراﻧﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺷﻜـﺴﺖ
) Right Ventricular Outflow Tract (RVOTﻣﻨﺸﺎ ﻣـﻲﮔﻴـﺮد و ﺣـﺪود
داروﻳﻲ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮده و ﻳـﺎ ﺗﻈـﺎﻫﺮات ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ ﺷـﺪﻳﺪ و ﻏﻴﺮﻗﺎﺑـﻞ ﻛﻨﺘـﺮل
ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮدي از ﻣﺤﻞ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄـﻦ )(OTVT
%12از ﻣﻮارد ﻧﻴﺰ از ﺑﻄﻦ ﭼﭗ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷـﻮد 1.اﻳـﻦ ﻧـﻮع آرﻳﺘﻤـﻲﻫـﺎ
داروﻳﻲ دارﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد .ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ
ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺷﺪﻳﺪﺗﺮي ﺑﺮوز ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻛﻨﺘﺮل آنﻫﺎ دﺷـﻮار
را ﺑﺮاي درﻣﺎن اﻧﻮاع ﺷﺪﻳﺪ و ﭘﺎﻳﺪار آرﻳﺘﻤﻲﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ RVOTﺗﻮﺻـﻴﻪ
3
4-7
ﻣﻲﮔﺮدد .وﻟﻲ در ﻣﺠﻤﻮع ،اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺎﻛﻲﻛـﺎرديﻫـﺎ داراي ﭘـﻴﺶآﮔﻬـﻲ
ﻧﻤﻮدﻧﺪ.
ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﻣﻄﻠﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ 2و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ درﻣﺎنﻫﺎي داروﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ
Radiofrequency catheter ablationدر اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻨﺘـﺸﺮ ﺷـﺪه
ﻫﺮﭼﻨﺪ ،ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻣﺤـﺪودي ﺗـﺎﻛﻨﻮن در ﻧﺘـﺎﻳﺞ درﻣـﺎن ﺑـﺎ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻋﻠﻲاﺻﻐﺮ ﻓﺮﺳﻮﻳﺎن و ﻫﻤﻜﺎران
468
اﺳﺖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ روش درﻣﺎﻧﻲ در
ﺟﻤﻊآوري ﮔﺮدﻳﺪ .ﻫﺪف از اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻃﺮح در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺗﻌﻴـﻴﻦ
Left Ventricular
ﺷﻴﻮع دو آرﻳﺘﻤﻲ ﻓﻮق و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آنﻫﺎ در دو ﮔـﺮوه ﺑـﺎ ﻣﻨـﺸﺎ LVOTو
) Outflow Tract (LVOTﭘﺮداﺧﺘـﻪ اﺳـﺖ .اﺳـﺘﻔﺎده از روشﻫـﺎي ﻏﻴـﺮ
RVOTو در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ،ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ Catheter ablationدر
ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ در ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻪﺳﺰاﻳﻲ دارد و ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ در
درﻣﺎن دو ﻧﻮع آرﻳﺘﻤﻲ ذﻛﺮ ﺷـﺪه و ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ آن در دو ﮔـﺮوه ﺑـﺎ ﻣﻨـﺸﺎ
ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻛﻤـﻚ ﻛـﺮده و در اﻧﺘﺨـﺎب روشﻫـﺎي ﺗﺸﺨﻴـﺼﻲ
LVOTو RVOTﺑﻮد و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻮار ﻗﻠﺐ ﺑﻴﻤﺎران در دو ﮔـﺮوه
دﻳﮕﺮ راهﻛﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺪﻫﺪ .اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺒـﺘﻼ
ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ LVOTو RVOTﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮان ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺟﻬـﺖ اﻓﺘـﺮاق
ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﻪﻃﻮر روﺗﻴﻦ اﻧﺠﺎم ﻣـﻲﺷـﻮد و ﻣـﻲﺗـﻮان از اﻳـﻦ
اﻳﻦ دو ﻧﻮع آرﻳﺘﻤﻲ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻧـﻮار ﻗﻠـﺐ ﺑـﻪدﺳـﺖ آورد .ﻣﻴـﺰان
روش ﻏﻴﺮﺗﻬــﺎﺟﻤﻲ و ﻛــﻢ ﻫﺰﻳﻨــﻪ ﺟﻬــﺖ اﻓﺘــﺮاق LVOTو RVOTدر
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ) (Success rateدر رﻓﻊ ﻛﺎﻣﻞ PVCﻳﺎ ﻗﻄﻊ VTدر ﺣﻴﻦ اﻋﻤﺎل
ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛـﺮد .در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ ،ﻣـﺎ در
اﻧﺮژي RFﺗﻌﺮﻳﻒ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻛﺎردﻳﻮﻟﻮژي-
اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻴﻮع اﻳﻦ ﻧﻮع آرﻳﺘﻤﻲﻫﺎ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧـﻮد ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و ﺑـﻪ
اﻟﻜﺘﺮوﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺷﺪ .از ﻣﻮاردي ﻛﻪ در ﻧﻮار ﻗﻠﺐ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ
دﻧﺒﺎل آن ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴـﺎن ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ اﻳـﻦ روش درﻣـﺎﻧﻲ در ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ
ﺷﺪ Longest slurring :از ﺷﺮوع QRSﺗﺎ ﭘﻴﻚ Rدر ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ.
ﺗﺎﻛﻲﻛﺎرديﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ RVOTو LVOTو ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺗﻔـﺎوتﻫـﺎي
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻃﻮل ﻣﺪت ﻣﻮج Rو ﻃـﻮل ﻣـﺪت ﻣـﻮج QRSدر ﻟﻴـﺪي ﻛـﻪ
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﻮار ﻗﻠﺐ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ.
ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻃﻮل ﻣﺪت را داﺷﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳـﻪ و ﺗﺤﻠﻴـﻞ
ﺑﻴﻤـﺎران ﺑــﺎ ﺗــﺎﻛﻲﻛـﺎرديﻫــﺎي ﺑــﺎ ﻣﻨــﺸﺎ RVOTو
آﻣﺎري دادهﻫﺎ از ﻧﺮماﻓﺰار SPSSوﻳﺮاﺳﺖ 18اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴـﺎر
روش ﺑﺮرﺳﻲ
)(mean±SD
و ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻴـﺎن ﮔﺮدﻳـﺪ .ﺑـﺮاي
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ،ﻛﻠﻴـﻪ
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﺑﻴﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ از آزﻣـﻮن 2اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪ .ﺑـﺮاي
ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ PVCو ﻳﺎ VTﺑﺎ ﻳﻜﻲ از دو ﻣﻨﺸﺎ LVOTو ﻳـﺎ
Student’s t- test
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔـﺮوه ﻧﻴـﺰ از آزﻣـﻮن
Catheter
اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري ﻛﻢﺗـﺮ از 0/05در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ .ﺑـﺎ
ablationدر ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﻳﻲ ﭘﺬﻳﺮش ﺷﺪه و ﺗﺤﺖ درﻣﺎن ﻗﺮار
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎران اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻓﺮادي ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺗـﺸﺨﻴﺺ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ،وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه داراي ﻣﻌﻴﺎرﻫـﺎي
ﭘﺰﺷﻚ ﻣﻌﺎﻟﺞ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم Catheter ablationاﻧﺘﺨﺎب ﺷـﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ در
QRS
روش درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺗﻐﻴﻴـﺮي اﻳﺠـﺎد ﻧـﺸﺪه و ﺑﻴﻤـﺎران ﺗﺤـﺖ درﻣـﺎن
ﻣﻮﻳﺪ ﻣﻨﺸﺎ ) RVOTﺑﻠﻮك ﺷﺎﺧﻪاي ﭼﭗ و ﺷﻴﻔﺖ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻣﺤﻮر( و ﻳـﺎ
روﺗﻴﻦ در اﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ،اﻟﺒﺘـﻪ از ﺑﻴﻤـﺎران ﺟﻬـﺖ ﺷـﺮﻛﺖ در
ﻣﻨﺸﺎ ) LVOTﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي ﻣﺤﻮر ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ R/Sﺑﻴﺶﺗـﺮ از ﻳـﻚ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﺿﺎﻳﺖ ﻛﺘﺒﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﻤﻜﺎري
در ﻟﻴﺪ .(V1ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژي QRSﻣﻮﻳﺪ ﻣﻨﺸﺎ RVOTو
از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ.
RVOTدر ﺳﺎل 1389و ﻧﻴﻤﻪ اول ﺳﺎل 1390ﺟﻬـﺖ اﻧﺠـﺎم
ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ PVC :ﻣﻨﻮﻣﻮرﻓﻴـﻚ ﻣﻜـﺮر ﺑـﺎ ﻣﻮرﻓﻮﻟـﻮژي
ﻳﺎ ﻣﻨﺸﺎ LVOTوﺟﻮد ﻋﻼﻳـﻢ RVOT-VT ،LVOT-PVC ،RVOT-PVCو ﻳﺎ LVOT-VTﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ ،وﺟﻮد
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﻛﺎردﻳﻮﭘﺎﺗﻲﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻗﻠﺐ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺷـﺪه، اﺧﺘﻼﻻت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻚ و ﻳﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻟﻴﺘﻲ اﺧﺘﻼﻻت ﺳﻴـﺴﺘﻤﻴﻚ ﭘﻴـﺸﺮﻓﺘﻪ از
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 59ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ 26ﻧﻔـﺮ ) (%44/1ﻣـﺬﻛﺮ
ﻗﺒﻴﻞ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻛﺒﺪي ،ﻛﻠﻴﻮي و ﻳﺎ ﺑﺪﺧﻴﻤﻲﻫـﺎ ﺑـﺮاي ﺣـﺬف ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي
و 33ﻧﻔﺮ ) (%55/9ﻣﻮﻧﺚ ﺑﻮدﻧﺪ ،ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎران از 20ﺗﺎ 77ﺳـﺎل ﻣﺘﻐﻴـﺮ
ﻣﺨﺪوشﮔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه و ﻟـﺬا
ﺑﻮد ،ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻤـﺎران ) 41/67 (SD=13/76ﺳـﺎل ﺑـﻮد .ﺷـﺎﺧﺺ
ﻧﻤﻮﻧــﻪﮔﻴــﺮي از ﻧﻤﻮﻧــﻪﻫــﺎي در دﺳــﺘﺮس ﺑــﻮد و ﺑﻴﻤــﺎران ﺑــﻪ روش
ﺗﻮده ﺑﺪﻧﻲ ﺑﻴﻤـﺎران از 16/6ﺗـﺎ 34/6ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم ﺑـﺮ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ ﻣﺘﻐﻴـﺮ و
ﺳﺮﺷﻤﺎري وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎران از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮاﺟﻌـﻪ
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن 26/02 (SD=3/66) ،ﺑﻮد EF .ﺑﻴﻤﺎران از 10ﺗﺎ 60ﻣﺘﻐﻴـﺮ و
ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻳﺎ در ﺻـﻮرت ﻟـﺰوم از ﭘﺰﺷـﻚ ﻣﻌـﺎﻟﺞ وي
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ) 46/23 (SD=10/87ﺑﻮد .در ﺑﺮرﺳـﻲ رﻳـﺴﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎي
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام در ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺑﻄﻦ ﭼﭗ
469
ﺑﻴﻤﺎري ﻗﻠﺒﻲ ،ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺼﺮف ﺳﻴﮕﺎر در ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ،ﻫﺎﻳﭙﺮﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ در ﻫﺸﺖ
راﺳﺖ ) (RBBBداﺷﺘﻨﺪ و 11ﻣﻮرد ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﻠﻮك
ﻧﻔــﺮ ) (%13/8دﻳﺎﺑــﺖ دو ﻧﻔــﺮ ) (%3/4و ﻫﻴﭙﺮﺗﺎﻧــﺴﻴﻮن در ﻫــﺸﺖ ﻧﻔــﺮ
ﺷﺎﺧﻪاي آنﻫﺎ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮد ﺑﻪﻋﻠـﺖ ﻧﻘـﺺ ﭘﺮوﻧـﺪه ﺑـﻮده اﺳـﺖ .در
) (%13/8ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ .ﻋﻠﺖ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻴﻤﺎران در 43ﻧﻔـﺮ ﻃـﭙﺶ ﻗﻠـﺐ،
ﺑﻴﻤــﺎران 26 ،RVOTﻧﻔــﺮ ) (%61/9ﻣﻮﻧــﺚ و 16ﻧﻔــﺮ ) (%38/1ﻣــﺬﻛﺮ
ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ دﭼﺎر ﮔﻴﺠﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ آنﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑـﺎ ﺗـﭙﺶ ﻗﻠـﺐ
ﺑﻮدﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران ،LVOTﻫﻔـﺖ ﻧﻔـﺮ ) (%46/7ﻣﻮﻧـﺚ و
ﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ،در دو ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻨﻜﻮپ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮرد ﻫﻤـﺮاه
ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ ) (%53/3ﻣﺬﻛﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري ﻣﻴـﺎن دو ﮔـﺮوه
ﺑﺎ ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐ ﺑﻮد .ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﭘﺮهﺳﻨﻜﻮپ داﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ ) (P=0/235در ﺑﻴﻤﺎران 29 ،RVOTﻧﻔـﺮ )(%90/6
LBBB
ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐ ﺑﻮد .ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎران در 42ﻧﻔﺮ ) RVOT (%71/2و 15ﻧﻔﺮ
و ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ) RBBB (%9/4ﺑﻮدﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎران 10 ،LVOTﻧﻔﺮ
) LVOT (%25/4ﺑﻮد .از ﻣﻴﺎن ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه 40 ،ﺑﻴﻤـﺎر )(%67/8
) LBBB (%66/7و ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ) RBBB (%33/3ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻔـﺎوت ﻣـﺸﺎﻫﺪه
ﺑﻠﻮك ﺷﺎﺧﻪاي ﭼﭗ ) (LBBBو ﻫﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر ) (%13/6ﺑﻠﻮك ﺷـﺎﺧﻪاي
ﺷﺪه از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد ) .(P=0/042ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮرد Axisﻓـﻮﻗـﺎﻧﻲ
ﺟﺪول :1 -ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EKGﺑﻴﻤﺎران )ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻫﺰارم ﺛﺎﻧﻴﻪ( ﺣﺪاﻗﻞ
ﺣﺪاﻛﺜﺮ
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر
ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻروﻧﺪه ﻣﻮج ) (Slurringدر ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل
20
140
78/44
35/22
ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻروﻧﺪه ﻣﻮج در ﻟﻴﺪﻫﺎي ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ
20
150
78/09
24/37
ﻣﺪت
R
40
180
114/57
31/53
ﻣﺪت
QRS
110
240
156/74
30/12
ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ Rدر ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل
40
180
114/44
31/08
ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ Rدر ﻟﻴﺪﻫﺎي ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ
40
200
122/67
31/80
ﺟﺪول :2 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺪت اﻣﻮاج Rو QRSﻣﻴﺎن ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺎﻛﻲﻛﺎرديﻫﺎي ﺑﻄﻨﻲ از ﻣﻨﺸﺎ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ و ﺑﻄﻦ راﺳﺖ )ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻫﺰارم ﺛﺎﻧﻴﻪ( ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻروﻧﺪه ﻣﻮج در ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻروﻧﺪه ﻣﻮج در ﻟﻴﺪﻫﺎي ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻣﺪت
R
ﻣﺪت
QRS
ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺪت Rﺑﻪ ﻣﺪت
QRS
ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ Rدر ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ Rدر ﻟﻴﺪﻫﺎي ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ Rﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﺑﻪ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ
ﮔﺮوه
ﺗﻌﺪاد
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر
RVOT
29
80/00
28/41
LVOT
15
76/67
18/77
RVOT
31
75/16
25/15
LVOT
15
85/33
22/32
RVOT
30
110/67
36/19
LVOT
15
124/67
15/98
RVOT
30
158/00
34/38
LVOT
15
155/33
20/99
RVOT
30
0/69
0/16
LVOT
15
0/81
0/06
RVOT
29
108/97
35/29
LVOT
15
126/00
18/05
RVOT
29
117/93
34/47
LVOT
15
132/00
25/69
RVOT
29
0/93
0/21
LVOT
15
0/97
0/15
*P
0/684 0/190 0/162 0/785 0/015 0/088 0/172 0/509
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻋﻠﻲاﺻﻐﺮ ﻓﺮﺳﻮﻳﺎن و ﻫﻤﻜﺎران
470
0/80
1/05
0/70
ﻧﺴﺒﺖ Rﺑﻪ CI %95 QRS
0/75
1/00
0/95
0/65
0/90
0/60
0/85 ﮔﺮوه
ﮔﺮوه
ﻧﻤﻮدار :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﻣﺪت ﺑﻴﻤﺎران RVOTو
ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ Rﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﺑﻪ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ
0/85
1/10
R
ﺑﻪ
QRS
در ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل در
LVOT
ﻧﻤﻮدار :2 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ RVOTو
R
ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﺑﻪ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ در ﺑﻴﻤﺎران
LVOT
در ﺑﻴﻤﺎران RVOTﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ و در ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺤﻮر ﺗﺤﺘـﺎﻧﻲ ﺑـﻮد.
دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ در ﺑﻴﻤـﺎران RVOTدر 20ﺑﻴﻤـﺎر )،QS (%66/7
ﺗﻔﺎوﺗﻲ در رﻳﺴﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ در ﺑﻴﻤﺎران RVOTو LVOTﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧـﺸﺪ.
در ﻫﻔﺖ ﺑﻴﻤﺎر ) ،R (%23/3در دو ﺑﻴﻤـﺎر ) RS (%6/7و در ﻳـﻚ ﺑﻴﻤـﺎر
در ﺑﻴﻤــﺎران QRS Transition ،RVOTدر )12(%41/4) ،V2 8(%27/6
) S (%3/3ﺑﻮد .در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران ،LVOTدر 13ﺑﻴﻤـﺎر )(%86/7
،V3ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ V4 %24/1و دو ﻧﻔﺮ ) V5 (%6/9ﺑﻮد .در ﺑﻴﻤﺎران ،LVOT
،QSدر دو ﺑﻴﻤﺎر ) R (%13/3ﺑﻮد ) .(P=0/467در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ QRSدر ﻟﻴـﺪ
در ﻫــﺸﺖ ﻧﻔــﺮ ) ،V2 (%57/1ﺷــﺶ ﻧﻔــﺮ ) V3 (%42/9ﺑــﻮد و ﺗﻔــﺎوت
،aVRﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ در ﺑﻴﻤﺎران
ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه وﺟﻮد داﺷﺖ ) .(P=0/027در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻜﺎف
در 28ﺑﻴﻤﺎر ) ،QS (%96/6در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ) ،QR (%3/4ﺑﻮد .در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ
) (notchﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﺑﻪﻃﻮريﻛـﻪ،
R
RVOT
در ﺑﻴﻤﺎران ،LVOTدر 14ﺑﻴﻤﺎر ) ،QS (%93/3در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر )(%6/7
ablation
در ﺑﻴﻤﺎران 23 ،RVOTﻧﻔﺮ ) (%79/3در ﻧﻮار ﻗﻠﺐ ﻓﺎﻗﺪ ﺷﻜﺎف ﺑﻮدﻧـﺪ،
ﺑﻮد ) .(P=0/292ﻧﺘﺎﻳﺞ درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻤـﺎران در 44ﻧﻔـﺮ )(%74/6
دو ﻧﻔـــﺮ ) (%6/9در ،V1دو ﻧﻔـــﺮ ) (%6/9در V2و دو ﻧﻔـــﺮ )(%6/9
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ و ﺷﺶ ﻧﻔﺮ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺷﺶ ﻧﻔـﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑـﻞ اﻟﻘـﺎ
ﻫﻢزﻣﺎن در V1و V2در ﻧﻮار ﻗﻠﺐ ،ﺷﻜﺎف داﺷﺘﻨﺪ .در ﺑﻴﻤﺎران ،LVOT
ﺑﻮدﻧﺪ .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻠـﻲ در 30ﺑﻴﻤـﺎر )(%73/2
ablation ،RVOT
ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ) (%26/7در ﻧﻮار ﻗﻠﺐ ﻓﺎﻗﺪ ﺷﻜﺎف ﺑﻮدﻧﺪ ،ﭘﻨﺞ ﻧﻔـﺮ )(%33/3
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓـﺖ و در ﺷـﺶ ﻧﻔـﺮ ﻧـﺎﻣﻮﻓﻖ و در ﭘـﻨﺞ ﻧﻔـﺮ
در ،V1ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ) (%26/7در V2و دو ﻧﻔﺮ ) (%13/3ﻫﻢزﻣﺎن در V1و
ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻟﻘﺎ ﺑﻮد در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران LVOTدر 14ﻧﻔـﺮ )(%93/3
V2در ﻧﻮار ﻗﻠﺐ ،ﺷﻜﺎف داﺷﺘﻨﺪ ) .(P=0/007وﺟﻮد ﻣﻮج Sدر V5ﻳـﺎ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ و در ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻟﻘﺎ ﺑﻮد .اﻣﺎ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴـﺎن
V6در 10ﺑﻴﻤﺎر ) RVOT (%40و ﺷـﺶ ﺑﻴﻤـﺎر ) LVOT (%40ﻣـﺸﺎﻫﺪه
دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧـﺸﺪ ) .(P=0/215ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ EFدر ﺑﻴﻤـﺎران ،RVOT
ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ) .(P=0/628در
) 47/37 (SD=10/05و در ﺑﻴﻤــﺎران %45/36 (SD=10/28) LVOTﺑــﻮد
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ QRSدر ﻟﻴﺪ ،Iﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻧـﺸﺪ
) .(P=0/527در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ Longest slurringﭘـﺮهﻛﻮردﻳـﺎل ،در ﺑﻴﻤـﺎران
در ﺑﻴﻤﺎران RVOTدر 13ﺑﻴﻤﺎر ) ،QS (%44/8در 14ﺑﻴﻤﺎر )،R (%48/3
80 (SD=28/41) ،RVOTو در ﺑﻴﻤـــﺎران 76/67 (SD=18/77) ،LVOT
در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر RSو در ﻳﻚ ﺑﻴﻤـﺎر QRﺑـﻮد .در ﺣـﺎﻟﻲ ﻛـﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران
ﺑـﻮد ) .(P=0/684در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ Longest slurringﺗﺤﺘـﺎﻧﻲ ،در ﺑﻴﻤـﺎران
،LVOTدر ﺷـــﺶ ﺑﻴﻤـــﺎر ) ،QS (%40در 9ﺑﻴﻤـــﺎر ) R (%60ﺑـــﻮد
75/16 (SD=25/15) ،RVOTو در ﺑﻴﻤــــــﺎران (SD=22/32) ،LVOT
) .(P=0/718در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﺘﺮن QRSدر ﻟﻴﺪ ،aVLﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن
85/33ﺑــﻮد ) .(P=0/190در ﻣﻘﺎﻳــﺴﻪ ﻣــﺪت Rﺑــﻪ QRSدر ﻟﻴــﺪﻫﺎي
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮام در ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺑﻄﻦ ﭼﭗ
471
ﭘــﺮهﻛﻮردﻳــﺎل ،در ﺑﻴﻤــﺎران 0/69 (SD=0/16) ،RVOTو در ﺑﻴﻤــﺎران
ﺑﻮدﻧﺪ .در ﻣﻮارد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ PVCﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻨـﺸﺎ LVOTﭘـﺎﺗﺮن
0/81 (SD=0/06) ،LVOTﺑﻮد ) (P=0/015و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري ﻣﻴـﺎن
دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ RVOTاﺷﺘﺒﺎه ﺷـﻮد ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ دﻟﻴـﻞ در اﻳـﻦ
Longestﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﺑﻪ اﻳﻨﻔﺮﻳـﻮر،
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ آن ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎﺗﺮن ECGﺑﻪ وﻳﮋه در ﻟﻴـﺪﻫﺎي
در ﺑﻴﻤــــــﺎران 0/93 (SD=0/21) ،RVOTو در ﺑﻴﻤــــــﺎران ،LVOT
آﻧﺘﺮﻳﻮر ﺑﻪ ﻣﻌﻴﺎري دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ PVCﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻨـﺸﺎ LVOTرا
) 0/97 (SD=0/15ﺑﻮد ).(P=0/509
از RVOTاﻓﺘﺮاق دﻫﻴﻢ ﺣـﺎل در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ در ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ
دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ
R
LBBB
ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ %90/6 ،RVOTاز ﺑﻴﻤﺎران LBBB ،ﺑﻮدﻧـﺪ در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ ﻣﻨـﺸﺎ LBBB %66/7 ،LVOTو %33/3
ﺑﺤﺚ
ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨـﻴﻦ
RBBB
QRS transition
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ RF ablationدر ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ
ﻧﻴﺰ در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري داﺷـﺖ ،ﺑـﻪﻃـﻮري ﻛـﻪ در
RF
ﺑﻴﻤﺎران ،RVOTدر V3ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ ﺑﻮد در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران LVOTدر
catheter ablationدر ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ VT ،VFو ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ ﻃﻮﻓـﺎن
V2ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ ﺑﻮد .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻜﺎف ﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه
اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ،Carbucicchioدر
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ،در ﺑﻴﻤﺎران 23 ،RVOTﻧﻔﺮ ) (%79/3در ﻧـﻮار
Catheter
ﻗﻠﺐ ﻓﺎﻗﺪ ﺷﻜﺎف ﺑﻮدﻧﺪ ،در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران ،LVOTﺗﻨﻬـﺎ %26/7
ablationاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ،ﻃﺒﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ آنﻫـﺎ Catheter ablationدر ﻛﻮﺗـﺎه
ﻓﺎﻗــﺪ ﺷــﻜﺎف ﺑﻮدﻧــﺪ و %33/3ﺑﻴﻤــﺎران در V1و %26/7در V2داراي
ﻣﺪت ﺟﻬﺖ درﻣﺎن ﻃﻮﻓـﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران ﻣـﻮﺛﺮ ﺑـﻮده و
ﺷﻜﺎف ﺑﻮدﻧﺪ .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻮج Sدر V5-V6و ﭘﺘﺮن QRSدر ﻟﻴـﺪﻫﺎي
I
ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ در درازﻣﺪت درﻣﺎن Catheter ablationﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ دارو
و aVLو avRﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻣﻴـﺎن دو ﮔـﺮوه ﺑﻴﻤـﺎران ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻧـﺸﺪ .در
درﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ از ﺑﺮوز ﻃﻮﻓﺎن ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي و ﻣﻮﺟـﺐ ﺑﻬﺒـﻮد ﻋﻤﻠﻜـﺮد
ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺣﺎﺿــﺮ ،در %74/6از ﻛــﻞ ﺑﻴﻤــﺎران ﺑﺮرﺳــﻲ ﺷــﺪه
ablation
ﻗﻠﺒﻲ آنﻫـﺎ ﺷـﻮد 8.ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ دﻳﮕـﺮي Haissaguerre ،در
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴـﺰ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ Kleinدر ﺳـﺎل ،1992ﺗﻜﻨﻴـﻚ
ﺑﺮرﺳﻲ 27ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻓﻴﺒﺮﻳﻼﺳﻴﻮن ﺑﻄﻨﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴﻚ ﭘﺲ از اﻧﺠـﺎم
Catheter ablationدر ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ و ﺑـﺪون ﺷـﻮاﻫﺪي
اﺣﻴﺎ ﻗﻠﺒﻲ ،ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم Ablationدر %89ﺑﻴﻤﺎران ﭘﺲ از
از اﺧﺘﻼﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻗﻠـﺐ ﻣـﻮرد ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ اﻳـﻦ روش
ﺣﺪود 24ﻣﺎه ﻋﻮد ﻓﻴﺒﺮﻳﻼﺳﻴﻮن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ 9.ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ Moradyدر
درﻣﺎﻧﻲ در %94ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴـﺰ ﺑـﻮد .ﻣﻬـﻢ اﻳـﻦ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻴـﺰان
ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪاي ،در ﺑﺮرﺳــﻲ 33ﺑﻴﻤــﺎر ﺑــﺎ ﺗــﺎﻛﻲﻛــﺎردي ﺑﻄﻨــﻲ و ﺷــﻮك
12
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ RVOTﺑـﻮد.
اﻳﻨﺘﺮاﻛﺎردﻳﺎك ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮد ،ﻃﺒـﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ آنﻫـﺎ Catheter ablation ،در
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮي ﺗﻮﺳﻂ Adragãoﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨـﻲ
اﻳــﻦ ﺑﻴﻤــﺎران در درﻣــﺎن VTﻣﻮﻓــﻖ ﺑــﻮده و ﻋــﻼوه ﺑــﺮ آن Safeﻧﻴــﺰ
ﺗﺤﺖ درﻣﺎن ﺑﺎ Catheter ablationﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻲرﻏﻢ اﺳـﺘﻔﺎده از
ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ 10.ﻗﺒـﻞ از اﺳـﺘﻔﺎده از ،Radiofrequency catheter ablation
ﺑــﻴﺶ از دو داروي آﻧﺘــﻲآرﻳﺘﻤﻴــﻚ ﻣﻘــﺎوم ﺑــﻪ درﻣــﺎن ﺑﻮدﻧــﺪ ،ﺗﺤــﺖ
ﺗﻮاﻓﻖ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻧﻮاع آرﻳﺘﻤﻲﻫﺎ ﺑـﺎ ﻣﻨـﺸﺎ RVOTﻧﻴـﺎزي ﺑـﻪ
Catheter ablationﻫﻢزﻣﺎن ﺑﺎ درﻣﺎن آﻧﺘﻲآرﻳﺘﻤﻴـﻚ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ ﻛـﻪ
درﻣﺎن ﻧﺪارﻧﺪ و درﻣﺎنﻫﺎي داروﻳﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﻋﺪهاي ﻛﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﻧﺎﭘﺎﻳـﺪار
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در درﻣﺎن در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺮاﺑﺮ %89ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻮارد ﺗﺎﻛﻲﻛـﺎردي
Radiofrequency
ﺑﻄﻨﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴﻚ %100و در ﻣﻮارد ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻗﻠﺐ ﺣﺪود
catheter ablationدر اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻫﻤـﺮاه ﺷـﺪ 11،در
%80ﺑﺮآورد ﮔﺮدﻳﺪ 13.ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ Wenدر ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﺑﺮ روي ،ﺑﻴﻤﺎران ﺑـﺎ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺑﻴﻤـﺎران RVOTو ،LVOTدر ﺑﺮرﺳـﻲ
ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴﻚ و ﻓﺎﻗـﺪ اﺧـﺘﻼل ﺳـﺎﺧﺘﺎري ﻗﻠﺒـﻲ ،اﻳـﻦ
اوﻟﻴﻪ ﺗﻔﺎوت آﻣـﺎري ﺟﻨـﺴﻲ و ﺳـﻨﻲ در دو ﮔـﺮوه وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ و
ﺑﻴﻤﺎران را ﺗﺤﺖ رادﻳﻮ ﻓﺮﻛﻮﺋﻨﺴﻲ Ablationﻗﺮار داد .در %65ﺑﻴﻤـﺎران
ﺑﻴﻤﺎران از ﻧﻈﺮ رﻳﺴﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ و ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي زﻣﻴﻨﻪاي ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮدﻧـﺪ.
RF
PVCﻳﺎ VTﺑﺎ ﻣﻨـﺸﺎ RVOTو LVOTﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ .ﺗـﺎﺛﻴﺮ
ﺑﻴﻤــﺎران داراي ،ICDﺟﻬــﺖ درﻣــﺎن ﻃﻮﻓــﺎن اﻟﻜﺘﺮﻳﻜــﻲ از
دارﻧﺪ ،اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﻮد .ﭘـﺲ از اﻳـﻦﻛـﻪ اﺳـﺘﻔﺎده از
اﻟﮕﻮي QRSﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ RBBBﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در %85ﺑﻴﻤﺎران 14
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ EFﺑﻴﻤﺎران ﻗﺒﻞ از Ablationﻧﻴﺰ در دو ﮔﺮوه ﺗﻔـﺎوت
ablationﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﺑﻮد .اﻟﺒﺘﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪﻃﻮر ﻛﻠﻲ %67/8
ﮔﺮوه Match
Aortic root
آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺖ و ﺑﻴﻤﺎران از اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺰ در دو
ﺑﻴﻤــﺎران اﻟﮕــﻮي LBBB ،QRSداﺷــﺘﻨﺪ .ﺑــﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻫﻤﻜﺎران ﻓﺮﺳﻮﻳﺎن و ﻋﻠﻲ Farsavian A.A.اﺻﻐﺮ et al.
472
در ﻟﻴﺪﻫﺎي ﺟﻠـﻮ ﻗﻠﺒـﻲ ﺑﻴﻤـﺎران ﺗﻔـﺎوتQRS ﺑﻪR ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻴﺎن ﻧﺴﺒﺖ
و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎﺳﭗﻫـﺎي آﺋـﻮرت ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﺳـﻦ وorientation
آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ و در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗـﺎﻛﻲﻛـﺎردي ﺑﻄﻨـﻲ ﺑـﺎ
ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻛﺎﺳﭗﻫﺎ ﻛﺮوﻧﺮ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣـﻲرﺳـﺪ ﻛـﻪ ﻣﻴـﺰان
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﻳﺎﻓﺘﻦ راﻫﻲ. اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮدLVOT ﻣﻨﺸﺎ
LVOT VT
ECG
ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎيLVOT VT وRVOT VT ﺑﺮاي اﻓﺘﺮاق ﻣﻴﺎن
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿـﺮ
ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻴﺎن ﺑﻴﻤـﺎران اﻳـﻦ دو
(%73/2) ﺑﻴﻤﺎر30 ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آن ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻠﻲ در
درQRS ﺑـﻪR و ﻧـﺴﺒﺖQRS transition ،ﮔﺮوه ﺗﻔﺎوت از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﺎف
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ و در ﺷﺶ ﻧﻔﺮ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ وablation ،RVOT
ﻟﻴﺪﻫﺎي ﭘﺮهﻛﻮردﻳﺎل ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ و از اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ اﻓﺘﺮاق
ﻧﻔـﺮ14 درLVOT در ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻟﻘﺎ ﺑﻮد در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎران
ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ، ﻃﺒـﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ. اﺳـﺘﻔﺎده ﻛـﺮدVT اﻳﻦ دو ﻧﻮع
اﻣـﺎ ﺗﻔـﺎوت.( ﻣﻮﻓﻘﻴﺖآﻣﻴﺰ و در ﻳـﻚ ﻧﻔـﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑـﻞ اﻟﻘـﺎ ﺑـﻮد%93/3)
ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﺑـﺎ ﺳـﺎﻳﺮRadiofrequency catheter ablation درﻣـﺎﻧﻲ
ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ وﻟـﻲ ﻃﺒـﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
وLVOT ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮ روي ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎرديﻫﺎي ﺑﻄﻨـﻲ ﺑـﺎ ﻣﻨـﺸﺎ
Coggins
ﺑﺎﻻ ﺑﻮده و ﻣﻲﺗﻮان ﺳﻮدﻣﻨﺪي اﻳﻦ روش را در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻣـﺪRVOT
در ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴﻚ ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﻣﻨـﺸﺎ
LVOT
وRVOT ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻴـﺎن ﺑﻴﻤـﺎران.ﻧﻈﺮ داﺷﺖ
ﻗـﺮارCatheter ablation ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﭼﭗ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﺤﺖ درﻣـﺎن ﺑـﺎ
ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮدﻧﺪ ﻛـﻪQRS ﺑﻪR و ﻧﺴﺒﺖQRS transition ،از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﺎف
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻛﺎﻣﻞ اﻳـﻦ روش درﻣـﺎﻧﻲ در،ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ
ﻳﻜـﻲ از.ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺟﻬﺖ اﻓﺘـﺮاق آنﻫـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﻮد
.(%100 ﺑﻮد )ﻣﻴﺰان ﻣﻮﻓﻘﻴﺖLVOT ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻲﻛﺎردي ﺑﻄﻨﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ
ﻣﺸﻜﻼت در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ
ﻧﺘـﺎﻳﺞ اﻳـﻦ، ﺑﻮد در ﻧﺘﻴﺠـﻪ%85 ﻣﻴﺰان ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ،RVOT-VT در ﮔﺮوه ﺑﺎ
ﺑﻮد ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻮدن ﭘﺮوﻧﺪه ﺗﻌﺪادي از ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻧﺒـﻮد ﻧـﻮار
در دو ﮔـﺮوهCatheter ablation ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﻛﻲ از ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺎﻻي روش
اﻳﻦ ﺑﻴﻤـﺎران از ﻣـﺸﻜﻼﺗﻲ ﺑـﻮد ﻛـﻪQRS ﻗﻠﺐﻫﺎي ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ
ﻣﻄﺎﻟﻌـــﻪاي15. ﺑـــﻮدRVOT-VT وLVOT-VT آرﻳﺘﻤـــﻲﻫـــﺎي ﺑﻄﻨـــﻲ
.ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﻴﻤﺎران از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻧﻘﺺ ﭘﺮوﻧﺪه ﺧﺎرج ﺷـﻮﻧﺪ
RVOT-PVC
ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت آﻳﻨﺪه ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘـﻪ
اﻳـﻦ.و ﺑﺪون ﺷﻮاﻫﺪي از اﺧـﺘﻼﻻت ﺳـﺎﺧﺘﺎري ﻗﻠـﺐ اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ
در ﺑﻴﻤﺎران دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲRF catheter ablation و ﺳﻮدﻣﻨﺪي
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﻛﻲ از ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ. ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪCatheter ablation ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ
.ﻗﺮار ﮔﻴﺮد
اﻟﺒﺘـﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ16. درﺻﺪ از ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﻮد76/6 اﻳﻦ روش درﻣﺎﻧﻲ در
وRVOT VT در دو ﮔـﺮوهRF ablation ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ
در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ. ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑـﻮدLVOT در ﺑﻴﻤﺎرانAblation ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ
ﺑﺮ روي ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺDarrieux آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮي ﺗﻮﺳﻂ
References 1.
2.
3.
4. 5.
Callans DJ, Menz V, Schwartzman D, Gottlieb CD, Marchlinski FE. Repetitive monomorphic tachycardia from the left ventricular outflow tract: electrocardiographic patterns consistent with a left ventricular site of origin. J Am Coll Cardiol 1997;29(5):1023-7. Gaita F, Giustetto C, Di Donna P, Richiardi E, Libero L, Brusin MC, et al. Long-term follow-up of right ventricular monomorphic extrasystoles. J Am Coll Cardiol 2001;38(2):36470. Dixit S, Marchlinski FE. Clinical characteristics and catheter ablation of left ventricular outflow tract tachycardia. Curr Cardiol Rep 2001;3(4):305-13. Gursoy S, Brugada J, Souza O, Steurer G, Andries E, Brugada P. Radiofrequency ablation of symptomatic but benign ventricular arrhythmias. Pacing Clin Electrophysiol 1992;15(5):738-41. Zhu DW, Maloney JD, Simmons TW, Nitta J, Fitzgerald DM, Trohman RG, et al. Radiofrequency catheter ablation for management of symptomatic ventricular ectopic activity. J Am Coll Cardiol 1995;26(4):843-9.
6.
Wellens HJ. Radiofrequency catheter ablation of benign ventricular ectopic beats: a therapy in search of a disease? J Am Coll Cardiol 1995;26(4):850-1. 7. Kennedy HL. Benign ventricular ectopic activity. Evolving insight. Cardiac Electrophys Rev 2001;5:319-322. 8. Carbucicchio C, Santamaria M, Trevisi N, Maccabelli G, Giraldi F, Fassini G, et al. Catheter ablation for the treatment of electrical storm in patients with implantable cardioverter-defibrillators: shortand long-term outcomes in a prospective single-center study. Circulation 2008;117(4):462-9. 9. Haïssaguerre M, Shoda M, Jaïs P, Nogami A, Shah DC, Kautzner J, et al. Mapping and ablation of idiopathic ventricular fibrillation. Circulation 2002;106(8):962-7. 10. Morady F, Kadish AH, DiCarlo L, Kou WH, Winston S, deBuitlier M, et al. Long-term results of catheter ablation of idiopathic right ventricular tachycardia. Circulation 1990;82:2093-9. 11. Klein LS, Shih HT, Hackett FK, Zipes DP, Miles WM. Radiofrequency catheter ablation of ventricular tachycardia in patients without structural heart disease. Circulation 1992;85(5):1666-74.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
473
ﻋﻤﻮﻣﻲin ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺟﺮاﺣﻲ در ﭘﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﻛﺎراﻳﻲ دو روش ECG findings patients with LVOT ﻣﺤﻞ andﻋﻔﻮﻧﺖ RVOTﺗﺸﺨﻴﺺ ventricular tachycardi
12. Klein LS, Miles WM, Hackett FK, Zipes DP. Catheter ablation of ventricular tachycardia using radiofrequency techniques in patients without structural heart disease. Herz 1992;17(3):17989. 13. Adragão P, Parreira L, Morgado F, Almeida M, Mesquita A, Machado FP, et al. The radiofrequency catheter ablation of ventricular tachycardia. Rev Port Cardiol 1996;15(2):119-28, 100. 14. Wen MS, Yeh SJ, Wang CC, Lin FC, Chen IC, Wu D. Radiofrequency ablation therapy in idiopathic left ventricular
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
tachycardia with no obvious structural heart disease. Circulation 1994;89:1690-6. 15. Coggins DL, Lee RJ, Sweeney J, Chein WW, Van Hare G, Epstein L, et al. Radiofrequency catheter ablation as a cure for idiopathic tachycardia of both left and right ventricular origin. J Am Coll Cardiol 1994;23(6):1333-41. 16. Darrieux FC, Scanavacca MI, Hachul DT, Melo SL, D'Avilla AB, Gruppi CJ, et al. Radiofrequency catheter ablation of premature ventricular contractions originating in the right ventricular outflow tract. Arq Bras Cardiol 2007;88(3):265-72.
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 467-474
474
The electrocardiogram findings in patients with LVOT and RVOT ventricular tachycardia
Received: June 24, 2011 Accepted: September 03, 2011
Abstract Ali Asghar Farsavian M.D.1 Zahra Emkanjou M.D.1* Amir Shirali M.D.2 1- Department of Cardiology, Shahid Rajaei Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- General Practitioner, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Background: Distinguishing the origin of ventricular tachycardia (VT) by electrocardiogram (ECG) which is performed in all patients, helps to diagnose the cause of VT before trying invasive procedures. The aim of this study was to compare the ECG findings in patients with VT originating from Right or Left Ventricular Outflow Tracts (RVOT or LVOT). Methods: Fifty nine patients with VT originating from LVOT or RVOT were selected for this cross-sectional study. The patients were recruited while they were attending Shahid Rajaei Hospital in Tehran, Iran in 2009-2010 for catheter ablation. The participants were evaluated for the prevalence of LVOT and RVOT and were compared for the success rate of radiofrequency catheter ablation. Results: Out of 59 patients, 44.1% were male and 55.9% were female. The mean age of the participants was 41.67 (SD=13.76) years. QRS transition and notch in ECGs were significantly different (respectively, P=0.027 and P=0.007) between patients with LVOT and RVOT. R-to-QRS duration in precordial leads was significantly longer in patients with LVOT than those with RVOT [0.81 (SD=0.06) ms vs. 0.69 (SD=0.16), P=0.015]. Successful ablation was performed in 73.2% of patients with RVOT versus 93.3% of those with LVOT, but despite a higher rate the differences were not statistically significant (P=0.215). Conclusion: In this study, RF catheter ablation was successful like other studies on patients with ventricular tachycardia and RVOT VT and LVOT VT had significant differences in notch, QRS transition and R-to-QRS duration in precordial leads which are important in differentiating between the two conditions.
*
Corresponding author: Shahid Rajaei Hospital, Niayesh Highway, Vali-e-Asr Ave., Tehran, Iran. Tel: +98- 21- 23921 E-mail: Emkanjoo@rhc.ac.ir
Keywords: Left ventricular outflow tract, radiofrequency catheter ablation, right ventricular outflow tract.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
475-481 ،1390 در ،آﺑﺎن ﺷﻤﺎره 8 دوره 69 ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان، ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﻛﻮدﻛﺎن درﻳﭽﻪ،رﻳﻮي واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻋﻠﻮمﺑﺎﻟﻦ داﻧﺸﮕﺎهﻣﺪت ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻃﻮﻻﻧﻲ
475
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪت ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي در ﻛﻮدﻛﺎن
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/02/14 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش139/04/05 :
ﭘﺮﻳﺪﺧﺖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ داوري
ﭼﻜﻴﺪه
ﺣﺠﺖ ﻣﺮﺗﻀﺎﺋﻴﺎن ﻟﻨﮕﺮودي زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﺗﻨﮕﻲ اﻳﺰوﻟﻪ درﻳﭽﻪ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي %8-10از ﻧﻘﺎﻳﺺ ﻣﺎدرزادي ﻗﻠﺐ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ .اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮاي
*
ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻗﺎﺋﻤﻲ
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺑـﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ ﭘﻮﻟﻤـﻮﻧﺮ در ﻛﻮدﻛـﺎن اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه اﺳـﺖ .روش ﺑﺮرﺳـﻲ 78 :ﺑﻴﻤـﺎر ﺗﺤـﺖ ﺑـﺎﻟﻦ ﮔﺮوه ﻗﻠﺐ ﻛﻮدﻛﺎن ،ﻣﺮﻛﺰ ﻗﻠﺐ ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﻳﻲ، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .در ﭘﻲ ﮔﻴﺮي ﻃﻲ ﻓﻮاﺻﻞ ﻳﻚ روزه ،ﻳﻚ ،ﺳﻪ و ﺷﺶ ﻣﺎﻫﻪ و ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ ﮔﺮادﻳﺎن ﺳﻄﺢ درﻳﭽـﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ .ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل و ﺑـﺎ ﺗﻨﮕـﻲ ﻧﺎﺣﻴـﻪ ﺗﻘـﺴﻴﻢ
ﺷﺪﻧﺪ .ﮔﺮوه ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه اﻳﻨﺪرال و ﺑﺪون اﻳﻨﺪرال ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﺷﺪﻧﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ: از 78ﺑﻴﻤﺎر 35 ،ﻣﻮرد ) (%44/9ﻣﻮﻧﺚ و 43ﻣﻮرد ) (%59/1ﻣﺬﻛﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .وزن ﺑﻴﻤﺎران در ﻣﺤﺪوده 16/18±8/8ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم و ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎران 4/29±3/5ﺳﺎل ﺑﻮد .ﮔﺮوه ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮﻻر 33ﻣﻮرد ) (%43و ﺑـﺎ ﺗﻨﮕـﻲ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮﻻر 45ﻣـﻮرد ) (%57اﻳﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ ﺳﻦ ،ﺟﻨﺲ ،وزن ،ﻧﻮع ﺑﺎﻟﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﻧـﺴﺒﺖ ﺳـﻄﺢ ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ ﺑـﺪن و ﺷـﺪت ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي ) (PRﺑﺎ ﻫﻢ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ .از ﻣﻴﺎن 45ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل 27ﺑﻴﻤﺎر ) (%60ﺑـﻪ ﻣﺪت ﺷﺶ ﻣﺎه ﺗﺤﺖ درﻳﺎﻓﺖ اﻳﻨﺪرال ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و 18ﺑﻴﻤﺎر ) (%40اﻳﻨﺪرال ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ .در اﻳﻦ دو ﮔﺮوه ﻫﻢ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ ﮔﺮادﻳﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲداري اﻓﺖ ﻛﺮد ) .(P<0/0001در ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪه اﻳﻨﺪرال ﺳﻴﺮ ﻧﺰوﻟﻲ داﻳﻤﻲ و ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺑﻮد. ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻟﻦ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺪن ﺑﺎ ﺷﺪت PRﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺷﺪﻳﺪ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﻲداري داﺷﺖ ) .(P=0/015ﻧﺘﻴﺠـﻪﮔﻴـﺮي :ﺑـﺎﻟﻦ *
واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ روش درﻣﺎﻧﻲ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮاي ﺗﻨﮕﻲ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ اﺳﺖ .ﮔﺮادﻳـﺎن ﺑـﺎﻗﻲﻣﺎﻧـﺪه در ﻧﺎﺣﻴـﻪ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮل ﻣﺘﻌﺎﻗـﺐ ﺑـﺎﻟﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻧﻴﺎﻳﺶ و ﺧﻴﺎﺑﺎن وﻟﻴﻌﺼﺮ.
ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﻠﺐ ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﺋﻲ ،ﺑﺨﺶ ﻗﻠﺐ ﻛﻮدﻛﺎن ﺗﻠﻔﻦ021-23922509 : E-mail: Ghaemi.hamidreza@gmail.com
واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺗﺠﻮﻳﺰ اﻳﻨﺪرال ﺑﻪ ﺗﺴﺮﻳﻊ اﻳﻦ روﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ،ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي ،ﭘﺮوﭘﺮاﻧﻮﻟﻮل.
ﻫﻴﭙﺮﺗﺮوﻓﻲ ﺑﻪ وﻳﮋه در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل اﺳﺖ .اﻳﻦ ﻫﻴﭙﺮﺗﺮوﻓﻲ در ﻧﺎﺣﻴﻪ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
1
اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻨﮕﻲ زﻳﺮ درﻳﭽﻪاي ﺷـﻮد .در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ (Isolated pulmonary valve
ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ﻛﻢﺗﺮ از ﻧﺼﻒ ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ،ﻳﺎ ﮔﺮادﻳﺎن در ﺳـﻄﺢ
) %8-10 stenosisاز ﻣــﻮارد ﺑﻴﻤــﺎران ﺑــﺎ ﻧﻘــﺎﻳﺺ ﻣــﺎدرزادي ﻗﻠــﺐ را
درﻳﭽﻪ ﻛﻢﺗﺮ از 35-40ﻣﻴﻠﻲﻣﺘـﺮ ﺟﻴـﻮه ﺑﺎﺷـﺪ ﺗﻨﮕـﻲ ﺧﻔﻴـﻒ درﻳﭽـﻪ
ﺗﻨﮕﻲ اﻳﺰوﻟﻪ درﻳﭽﻪ ﺷـﺮﻳﺎن رﻳـﻮي
2
ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ .در ﻓﺮم ﻛﻼﺳﻴﻚ آن ،درﻳﭽﻪ ﮔﻨﺒﺪي ﺷﻜﻞ اﺳـﺖ و دو
ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي وﺟﻮد دارد .روش واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽـﻪ ﺷـﺮﻳﺎن رﻳـﻮي
اﻟﻲ ﭼﻬﺎر راﻓﻪ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻢﺗﺮ ﺷـﺎﻳﻊ درﻳﭽـﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت
ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر در ﺳﺎل 1982ﺗﻮﺳﻂ Kanاﻧﺠﺎم ﺷﺪ 2.ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ
)(Commisures
ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺎﻟﻦ ،ﮔﺮادﻳﺎن ﺣﺪاﻛﺜﺮ 35ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه ﺑـﺎ
ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ .درﻳﭽﻪﻫﺎي دﻳﺲ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﺳﻪﻟَﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻟﺖﻫﺎي آنﻫﺎ
اﻛﻮ در ﻛﻨـﺎر ﺷـﻮاﻫﺪ ﻫﻴﭙﺮﺗﺮوﻓـﻲ ﺑﻄـﻦ راﺳـﺖ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان
ﺑﺴﻴﺎر ﺿﺨﻴﻢ و ﺣـﺎوي ﺑﺎﻓـﺖ ﻣﻴﮕﺰوﻣﺎﺗـﻮز ﻫﺴﺘﻨﺪ .در اﻳﻦ درﻳﭽـﻪﻫـﺎ
اﻧﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮﻧﻲ ﺑﺮاي واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ 3.ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان
آﻧﻮﻟﻮس ﻫﺎﻳﭙﻮﭘﻼﺳﺘﻴﻚ اﺳﺖ 1.ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ در ﺑﻄـﻦ راﺳـﺖ ﺷﺎﻣـﻞ
5و4
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺿﺨﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼـﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﻛﻮﻣﻴـﺸﺮﻫﺎ
درﻣﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﭘﺮﻳﺪﺧﺖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ داوري و ﻫﻤﻜﺎران
476
McCrindleﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﻗﻄﺮ ﺑﺎﻟﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ 1/2
ﺑﺪن را ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨـﻴﻢ ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻧـﺴﺒﺖ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﻣﻌﻴـﺎر
ﺗﺎ 1/3ﺑﺮاﺑﺮ آﻧﻮﻟﻮس درﻳﭽﻪ اﺳﺖ .اﺳﺘﻔﺎده از ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﺎ ﻗﻄـﺮ ﻛـﻢﺗـﺮ ﺑـﺎ
ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺳﺎﻳﺰ ﺑﺎﻟﻦ ﺑﺎﺷﺪ .ﻓﺮﻣـﻮل :ﻋـﺪد 0/785ﺿـﺮب در
رﻳﺴﻚ ﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه و اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎﻟﻦ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺑـﺰرگﺗـﺮ ﺑـﺎ رﻳـﺴﻚ
ﻗﻄﺮ ﺑﺎﻟﻦ ﺑﻪﺗﻮان ) 2ﺑﻪ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘـﺮ( ،ﺣﺎﺻـﻞ آن ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﺑـﺮ ﺳـﻄﺢ ﺑـﺪن
6
)ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ( .ﺿﻤﻨﺎً ﻣﺎ ﻧﻮع ﺑـﺎﻟﻦ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪه ) Semi Compliant (SCو
ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ درﻳﭽﻪ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ.
)(NC
Non Compliantرا ﻫﻢ در ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻛـﺮدﻳﻢ .ﺑـﺎﻟﻦﻫـﺎي
اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺷﺎﻣـﻞ:
روش ﺑﺮرﺳﻲ
)VACS ،Atlas (NC) ،XXL (NC) ،Tayshack (SC
)(NC) ،Z-med II (NC)،VACS III (NC) ،II (SC
اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ در ﻣﺮﻛـﺰ آﻣﻮزﺷـﻲ ،ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎﺗﻲ و
) Minityshak (SC) ،(NCو ) Optapro (NCﺑﻮدﻧﺪ.
درﻣﺎﻧﻲ ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق ﺷﻬﻴﺪ رﺟﺎﻳﻲ ﺗﻬـﺮان ﻃـﻲ دو ﺳـﺎل از 1387ﺗـﺎ 1389اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﻨﮕـﻲ درﻳﭽﻪ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪاﻧـﺪ در ﻣﺪت ﺑﺴﺘﺮي و در ﻣﺮاﺟﻌﺎت ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ در ﻓﺮم ﺟﻤﻊآوري اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪ .در ﺑﺨـﺶ ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳـﻴﻮن از ﻃﺮﻳـﻖ ورﻳـﺪ راﻧـﻲ ﻛﺎﺗﺘﺮﻳـﺴﻢ اﻧﺠـﺎم ﻣﻲﺷﻮد .ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﻗﺒـﻞ از ﺑـﺎﻟﻦ اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ در ﺑﻄﻦ راﺳﺖ در دو ﻧﻤﺎي روﺑﺮو و ﺟﺎﻧﺒﻲ آﻧـﺎﺗﻮﻣﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮد و آﻧﻮﻟﻮس آن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد .ﺑـﺎﻟﻦ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ 1/2ﺑﺮاﺑﺮ آﻧﻮﻟﻮس اﻧﺘﺨﺎب ﻣـﻲﺷـﻮد و از ﻃﺮﻳـﻖ ﮔﺎﻳـﺪ واﻳـﺮي )ﺳﻴﻢ راﻫﻨﻤﺎ( ﻛﻪ داﺧﻞ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﭼﭗ )ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً( ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ از درﻳﭽﻪ ﻋﺒـﻮر داده ﻣـﻲﺷـﻮد .ﺳـﭙﺲ ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﺎد ﻣـﻲﺷـﻮد ﺗـﺎ
Waist
)ﻓﺮورﻓﺘﮕﻲ وﺳﻂ ﺑﺎﻟﻮن( ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮد و ﺑﻌـﺪ از آن ﻧﻴـﺰ Waistاز ﺑـﻴﻦ ﺑﺮود .ﺑﻌﺪ از واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ از ﻃﺮﻳـﻖ ﻳـﻚ ﻛـﺎﺗﺘﺮ
Endhole-side hole
ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ و ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷـﻮد .ﺑـﺎ اﻳـﻦ روش ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﮔﺮادﻳـﺎن ﺑـﻴﻦ ﺑﻄـﻦ راﺳـﺖ و ﺷـﺮﻳﺎن رﻳـﻮي ﻗﺒـﻞ از ﺑـﺎﻟﻦ و
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ در ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ
ﺑﻼﻓﺎﺻــﻠﻪ ﺑﻌــﺪ از ﺑــﺎﻟﻦ ﺑــﻪ دﺳــﺖ ﻣــﻲآﻳــﺪ .روز ﺑﻌــﺪ ﺑــﺮاي ﺑﻴﻤــﺎران اﻛﻮﻛــﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﻧﺠــﺎم ﺷــﺪه و ﺣــﺪاﻛﺜﺮ ﮔﺮادﻳــﺎن در ﺳــﻄﺢ درﻳﭽــﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد .آنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه در ﺳـﻄﺢ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮل دارﻧﺪ ﺗﺤﺖ درﻣﺎن ﺑﺎ ﭘﺮوﭘﺮاﻧﻮﻟﻮل ﺑﻪ ﻣﺪت ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﺎ دوز 1-2mg/kg روزاﻧﻪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳـﺖ ﺑﻪ ﻧﺼﻒ ﻳﺎ ﻛﻢﺗﺮ از ﻓﺸﺎر اوﻟﻴﻪ ﺑﺮﺳﺪ ،ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧـﺪه )ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل( و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه )ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل( ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ 5.اﻛﻮي ﺳﺮﻳﺎل روز ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﻣﺪاﺧﻠﻪ ،ﺳﭙﺲ ﻳﻚﻣﺎه ،ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣﺎه و ﻳﻚﺳـﺎل ﺑﻌـﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﮔﺮادﻳﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﻮد .در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﺢ ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
،Ever Cross
ﺑﺎد ﺷﺪن ﺑﺎﻟﻦ ،اﻳﺠﺎد ﺷﺪن و از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ
Waist
Balton
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي در ﻛﻮدﻛﺎن
477
اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓﺰار SPSSوﻳﺮاﺳﺖ 11و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮنﻫﺎي
ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨـﻲدار داﺷـﺖ ) .(P=0/003ﮔﺮادﻳـﺎن 6331
ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﺑﺪون اﻳﻨﺪرال و ﮔﺮادﻳﺎن 9435ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﺑﺎ اﻳﻨـﺪرال .در
آﻣﺎري ،Simple linear regression ،Correlation ،Student’s t-test
2
و Roc curveآﻧﺎﻟﻴﺰ ﺷﺪ .ﻣﻘﺎدﻳﺮ P<0/05ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ.
ﻛﻞ ﺑﻴﻤﺎران ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻟﻦ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺪن در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺎرﺳـﺎﻳﻲ ﭘﻮﻟﻤـﻮﻧﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎ PRﻣﺘﻮﺳـﻂ و ﺷـﺪﻳﺪ ارﺗﺒـﺎط ﻣﻌﻨـﻲداري داﺷﺖ ) .(P=0/015ﺑﺮاي ﮔـﺮوه ﺑـﺪون PRﻳـﺎ PRﺧﻔﻴـﻒ 32277و
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﺑﺎ PRﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺷـﺪﻳﺪ 38794ﺑـﻮد .ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﻧﻤـﻮدار
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 78ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺪ .اﻃﻼﻋـﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴـﻚ در
Roc-curveﺑﺮاي ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻟﻦ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺪن و در ﻧﻈﺮ ﮔـﺮﻓﺘﻦ
PR
(Cut
ﺟﺪول 1ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ 35 .ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻮﻧـﺚ ) (%44/9و 43ﺑﻴﻤـﺎر
ﻋﺪد 290/5ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ %81و وﻳﮋﮔﻲ %48ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻄﻊ
ﻣﺬﻛﺮ ) (%55/1ﺑﻮدﻧـﺪ .ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ وزن ) 16/188/8ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم( و ﺳـﻦ
) pointﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد اﺳﺖ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﻴﺎري ﺑـﺮاي اﻧﺘﺨـﺎب
ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻴﻤﺎران ) 4/293/5ﺳﺎل( ﺑﻮد .ﺑﺮاي 46ﺑﻴﻤﺎر ) (%59ﺑـﺎﻟﻦ
SC
ﺑﺎﻟﻦ ﻗﺒﻞ از ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن )از ﺟﻬﺖ آﻣﺎده ﺑﻮدن وﺳﺎﻳﻞ( ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ.
Non compliantاﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ .در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ
ﻋـﻮارض :در ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻛـﻮدك 12ﺳـﺎﻟﻪ ﻗﺒـﻞ از ﻣﺪاﺧﻠـﻪ )در
ﮔﺮادﻳﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷـﺪه ﺑـﺎ اﻛﻮﻛـﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﮔﺮادﻳـﺎن در ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳـﻴﻮن
ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن( آﭘﻨﻪ و ﺑﺮاديﻛﺎردي اﻳﺠﺎد ﺷﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ
) ،(Cath labﮔﺮادﻳﺎن ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪه ) (PPGﺑـﺎ اﻛﻮﻛـﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ
اﻗﺪاﻣﺎت ﺣﻤﺎﻳﺘﻲ و آﻣﺒﻮﺑﮓ ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﻣﻮرد دوم ،در ﻛﻮدك 11ﺳﺎﻟﻪاي
) (85/9534/8ﺑــــﻪ ﮔﺮادﻳــــﺎن ﮔﺮﻓﺘــــﻪ ﺷــــﺪه در ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳــــﻴﻮن
ﺑﻮد ﻛﻪ دﭼﺎر ﺑﺮاديﻛﺎردي ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺠﻮﻳﺰ آﺗﺮوﭘﻴﻦ ﺿﺮﺑﺎن ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻬﺒﻮد
) (91/5438/2ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﺮ ﺑﻮد .در ﻧﻤـﻮدار ،1ﺳـﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﮔﺮادﻳـﺎن
ﻳﺎﻓﺖ .ﻣﻮرد ﺳﻮم ﻛﻮدك ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ دﭼﺎر ﺗﺎﻛﻲآرﻳﺘﻤﻲ
ﻓﺸﺎر در ﺗﻤﺎم ﺑﻴﻤﺎران از ﻗﺒﻞ از ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ ﺗﺎ
ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻛﺮدن ﻛﺎﺗﺘﺮ رﻳﺘﻢ ﺑﻪ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻛﻮﺗـﺎﻫﻲ ﺳﻴﻨﻮﺳـﻲ ﺷـﺪ.
12ﻣﺎه ﺑﻌﺪ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ اﻓـﺖ ﻣﺤـﺴﻮس ﮔﺮادﻳـﺎن دﻳـﺪه
ﻣﻮرد ﭼﻬﺎرم ﺣﻴﻦ ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻛﻮدك ﻫﻔﺖ ﻣﺎﻫﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاديﻛﺎردي
ﻣﻲﺷﻮد ) (P<0/001ﻛﻪ در اﻛﻮي روز ﺑﻌﺪ اﻳﻦ ﮔﺮادﻳﺎن ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد،
اﻳﺠﺎد ﺷﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﺿﺮﺑﺎنﺳﺎز ﻣﻮﻗﺘﻲ
Temporary Pace Maker
اﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻦ ﮔﺮادﻳﺎن ﻛﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺠﺪداً ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺑﺎ
) (TPMﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ .در ﻧﻬﺎﻳـﺖ رﻳـﺘﻢ ﺑﻴﻤـﺎر ﺑﻌـﺪ از اﻧﺠـﺎم ﭘﺮوﺳـﻴﺠﺮ
ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل و ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ )اﮔـﺮ
ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﻮد .در ﺗﻤﺎم ﻣﻮارد ﻓﻮق ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻧﺠـﺎم
ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ ﺑﻪ ﻛﻢﺗﺮ از %50ﻓﺸﺎر اوﻟﻴﻪ ﺑﺮﺳﺪ ،ﺑـﺪون
ﺷﺪ .ﺷﻴﺮﺧﻮار ﭼﻬﺎر ﻣﺎﻫﻪ ﺑﺎ وزن ﻫﻔﺖ ﻛﻴﻠﻮ و ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﺷـﺪﻳﺪ درﻳﭽـﻪ
ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦﺻﻮرت ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ( 5در
ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﻛﻪ ﻣﺠﺮاي ﺑﻴﻀﻲ ﺑﺎز ) (PFOﻫﻢ داﺷـﺖ ﺳـﺎﻋﺎﺗﻲ ﺑﻌـﺪ از
ﻣﺠﻤﻮع ﺑﻴﻤﺎران 45ﺑﻴﻤﺎر ) (%57ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل و 33ﺑﻴﻤـﺎر
ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن دﭼﺎر ﺗﺸﻨﺞﻫﺎي ﻓﻮﻛـﺎل ﺗﻜـﺮار ﺷـﻮﻧﺪه ﺷـﺪ .در ﺑﺮرﺳـﻲ
) (%43ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ
ﻧﻮروﻟﻮژﻳﻚ و ﺗﻮﻣـﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﻣﻐـﺰ
(Brainاﻳـﺴﻜﻤﻲ در
ﺳــﻦ ،ﺟــﻨﺲ ،وزن ،ﻧــﻮع ﺑــﺎﻟﻦ و ﺷــﺪت ﻧﺎرﺳــﺎﻳﻲ درﻳﭽــﻪ رﻳــﻮي
ﻫﻤﻲﺳﻔﺮ )ﻧﻴﻢﻛﺮه( راﺳﺖ ،در ﻣﺤﺪوده ﺷﺮﻳﺎن ﻣﻐﺰي ﻣﻴﺎﻧﻲ دﻳﺪه ﺷﺪ.
و ﺑﺮاي 32ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎﻟﻦ
)(PR
)(NC
)CT
Pulmonary Regurgitationو ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻟﻦ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺪن ﺑـﺎ
ﻫﻢ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ .در ﻧﻤﻮدار ،2ﺳـﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﮔﺮادﻳـﺎن در دو ﮔﺮوه ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل و ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮل ﻧـﺸﺎن
ﺟﺪول :1 -ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﻴﻤﺎران و ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﻮع ﺑﺎﻟﻦﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه
داده ﺷﺪه اﺳﺖ .در اﻳﻦ دو ﮔﺮوه اﺧﺘﻼف ﮔﺮادﻳﺎن اوﻟﻴﻪ )ﻗﺒـﻞ از ﺑـﺎﻟﻦ( ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲدار ﺑـﻮد ) .(P=0/009در ﮔـﺮوه
ﺟﻨﺲ
ﻣﺬﻛﺮ
ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ 20432و در ﮔﺮوه ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ 8236ﺑﻮد .از ﻣﻴﺎن 45ﺑﻴﻤﺎر
وزن
ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل 27 ،ﺑﻴﻤﺎر ) (%60اﻳﻨﺪرال درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ و 18ﺑﻴﻤﺎر
ﺳﻦ
) (%40اﻳﻨﺪرال درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﺮدﻧﺪ .در ﻧﻤﻮدار ،3ﺳﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮادﻳﺎن در اﻳﻦ دو ﮔﺮوه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ .در اﻳﻦ دو ﮔـﺮوه ﮔﺮادﻳـﺎن ﻗﺒـﻞ از
ﻣﻮﻧﺚ
ﺗﻌﺪاد )35(%44/9 )43(%55/1 16/188/8ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم 4/293/5ﺳﺎل
ﻧﻮع ﺑﺎﻟﻦ
SC NC
)46(%59 )32(%41 SC= Semi Compliant, NC= Non Compliant
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﭘﺮﻳﺪﺧﺖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ داوري و ﻫﻤﻜﺎران
478
ﺑﺎ اﻳﻨﺪرال
ﮔﺮادﻳﺎن ﻓﺸﺎر
ﮔﺮادﻳﺎن ﻓﺸﺎر
ﺑﺪون اﻳﻨﺪرال
ﻧﻤﻮدار :1 -ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮادﻳﺎن ﻓﺸﺎر ﻗﺒﻞ از ﺑﺎﻟﻦ ﺗﺎ ﻳﻚﺳﺎل ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ در
ﻧﻤﻮدار :3 -ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮادﻳﺎن ﻓﺸﺎر ﻗﺒﻞ از ﺑﺎﻟﻦ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ در دو ﮔﺮوه
ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤﺎران واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺷﺪه
ﺑﺎ و ﺑﺪون اﻳﻨﺪرال
ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل
ﺑﻌﺪ از واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﻟـﺬا از ﻟﻴـﺴﺖ ﺧـﺎرج ﺷـﺪﻧﺪ. ﺑﺮاي ﻛﻮدك ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﻪ روش داﺑﻞ ﺑـﺎﻟﻦ اﻧﺠـﺎم
ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ــــــ
ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل
ﮔﺮادﻳﺎن ﻓﺸﺎر
ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ــــــ
ﺷﺪ )ﺑﺎﻟﻦ ﺗﻲﺷﻚ ) (Tyshackو اﻃﻠﺲ( .ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ از 95ﺑﻪ 57 ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه رﺳﻴﺪ .اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﺤﺖ درﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻨﺪرال ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ و در ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚﺳﺎﻟﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﮔﺮادﻳﺎن ﺑﺎ اﻛﻮ 30ﻣﻴﻠـﻲﻣﺘـﺮ ﺟﻴـﻮه ﺑـﻮد و ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي ﺧﻔﻴﻒ داﺷﺖ. ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻫﻤﺮاه :در دو ﻣﻮرد ﻣﺠﺮاي ﺷـﺮﻳﺎﻧﻲ ﺑـﺎز )(PDA
Patent Ductus
Arteriosusﺑﻮد ﻛﻪ ﺑـﺎ ﻛﻮﻳـﻞ ﺑـﺴﺘﻪ ﺷـﺪ .در دو ﻣـﻮرد ﻧﻘـﺺ
دﻳﻮاره ﺑﻴﻦ ﺑﻄﻨﻲ ) Ventricular Septal Defect (VSDﻛﻮﭼﻚ و در ﺳـﻪ ﻣﻮرد ﻧﻘﺺ دﻳﻮاره ﺑﻴﻦ دﻫﻠﻴـﺰي ) Atrial Septal Defect (ASDﻛﻮﭼـﻚ ﻧﻤﻮدار :2 -ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮادﻳﺎن ﻓﺸﺎر ﻗﺒﻞ از ﺑﺎﻟﻦ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ در دو ﮔﺮوه
وﺟﻮد داﺷﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ و ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل
ﺑﺤﺚ ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ 150ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴـﻮه ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺑﻌـﺪ از ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﻪ 100 ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه رﺳﻴﺪ .در اﻛﻮي دو ﻣﺎﻫﻪ ﮔﺮادﻳﺎن ﺣـﺪاﻛﺜﺮ 70ﻣﻴﻠـﻲﻣﺘـﺮ
ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان درﻣﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران 5و4
ﺟﻴﻮه ﺑﻮد .اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺠﺪداً ﺑﺮاي ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻜﺮد .اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎر از
ﺑﺎ PSﺷﺪﻳﺪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﺷـﺪ .ﻳـﻚ ﻣـﻮرد ﻣﻮرﺗـﺎﻟﻴﺘﻲ در واﺣـﺪ ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳـﻴﻮن در
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ .اﻓـﺖ
ﻛﻮدك ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ 115ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از
ﮔﺮادﻳﺎن ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ .ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣـﺸﺎﺑﻪ در ﺳـﺎﻳﺮ
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ و
9و8و5
ﻋﺒﻮر از درﻳﭽﻪ ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ﺳﻮراخ ﺷـﺪ .ﺑﻴﻤـﺎر
ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت ﻧﻴــﺰ وﺟــﻮد داﺷــﺖ.
ﺗﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﭘﺎرﮔﻲ و رﻓﻊ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽـﻪ ﺷـﺮﻳﺎن رﻳـﻮي
واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻴﺰان اﻓـﺖ ﻓـﺸﺎر ﺑﻄـﻦ راﺳـﺖ )ﻓـﺸﺎر ﺑﻄـﻦ
ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ وﻟﻲ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﻮنرﻳﺰي ﻓﻮت ﻧﻤﻮد 15 .ﺑﻴﻤﺎر
راﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ ﻛﻢﺗﺮ از %50ﻓﺸﺎر اوﻟﻴﻪ ﻳـﺎ ﺑـﻴﺶﺗـﺮ ﻣـﺴﺎوي %50
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
در اﻳــﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺑﻴﻤــﺎران ﺑﻌــﺪ از
رﻳﻮي در ﻛﻮدﻛﺎن واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽﻪ Nakhostin ﺑﺎﻟﻦ Davari P. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪتet al.
ﻓﺸﺎر اوﻟﻴﻪ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮل و ﺑـﺪون ﺗﻨﮕـﻲ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮل
479
آﻧﻮﻟﻮس ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ ﺑﻮد و دو ﺑﻴﻤﺎر ﻫﻢ دﭼﺎر ﭘﺮﻳﻜﺎردﻳﺎل اﻓﻴـﻮژن ﺑﻌـﺪ از 9
5
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ .در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ اﻳـﻦ دو ﮔـﺮوه از ﻧﻈـﺮ ﺳـﻦ ،ﺟـﻨﺲ و وزن
ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﺷﺪﻧﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻨﺎل ﺣﺴﻦ در ﺑﺮرﺳـﻲ 72ﺷـﻴﺮﺧﻮار ﺑـﺎ
اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ داري ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ وﻟﻲ اﺧﺘﻼف ﮔﺮادﻳﺎن اوﻟﻴﻪ )ﻗﺒـﻞ از
ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ رﻳﻮي ﺷﺪﻳﺪ و ﭼﻬﺎر ﺷﻴﺮﺧﻮار ﺑﺎ درﻳﭽﻪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ ﺳـﻮراخ
ﺑﺎﻟﻦ( در اﻳﻦ دو ﮔﺮوه ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد ) (P=0/009و در ﮔﺮوه ﺑﺪون ﺗﻨﮕﻲ
ﻧﺸﺪه ،آﭘﻨﻪ ﮔﺬرا در %46ﺑﻴﻤـﺎران ،ﺑـﺮاديﻛـﺎردي ﺳﻴﻨﻮﺳـﻲ در %27و
اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Thaparﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﮔﺮادﻳـﺎن ﻧﺎﺣﻴـﻪ
ﭘﺮﻓﻮراﺳﻴﻮن ﻛﻪ ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد ﺑﻬﺒﻮد ﭘﻴﺪا ﻛـﺮد در %3/8و از دﺳـﺖ دادن
اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﮔﺮادﻳﺎن ﺗﻨﮕﻲ اوﻟﻴﻪ ،ﺑﻴﺶﺗـﺮ
ﻧﺒﺾ ﻓﻤﻮرال ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺬرا در %6ﺑﻴﻤﺎران دﻳـﺪه ﺷـﺪ .ﻣـﺮگ ﺣـﻴﻦ
ﻣﻲﺷﻮد 4.در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ ﺑﻌـﺪ
ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در ﺳﻪ ﻣﻮرد ) (%4دﻳﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮرد آن ﻧﺎﺷﻲ از ﭘﺎرﮔﻲ
از ﺑﺎﻟﻦ داﺷﺘﻨﺪ ،ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ درﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻨﺪرال ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﺷﺶ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ
آﻧﻮﻟﻮس ﭘﻮﻟﻤـﻮﻧﺮ ﺑـﻮد .اﻟﺒﺘـﻪ در اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران
ﺷﺪﻳﺪ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل اﻳﻨﺪرال ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑـﺎ ﺑﻬﺒـﻮد ﺗﻨﮕـﻲ ﻫﻤـﺮاه
5/632/99ﻣﺎه ﺑﻮد .در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺎ ﺷﺎﺧﺺ ﺳﻄﺢ ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ
ﺑﻮد .در ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺎ 45 ،ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ
ﺑﺪن را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ در ﺻـﻮرت اﻣﻜـﺎن ﺑﺘـﻮاﻧﻴﻢ راﻫﻜـﺎر ﻣﻨﺎﺳـﺒﻲ
27ﻣﻮرد آن ﺗﺤﺖ درﻣـﺎن ﺑـﺎ اﻳﻨـﺪرال ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ .در ﮔﺮوﻫـﻲ ﻛـﻪ
ﺟﻬﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺎﻟﻦ ﻗﺒﻞ از ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ .اﻳﻦ ﻧـﺴﺒﺖ
اﻳﻨﺪرال درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ )ﻧﻤﻮدار (3ﺳﻴﺮ اﻓﺖ ﮔﺮادﻳﺎن داﻳﻤﻲ اﺳﺖ وﻟـﻲ
در دو ﮔﺮوه ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮﻻر و ﺑﺪون ﺗﻨﮕـﻲ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮﻻر اﺧـﺘﻼف
در ﮔﺮوﻫﻲ ﻛـﻪ اﻳﻨـﺪرال ﻣـﺼﺮف ﻧﻜﺮدﻧـﺪ اﻓـﺖ ﮔﺮادﻳـﺎن روز ﺑﻌـﺪ از
ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺖ .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎ ﺷﺪت ،PRﺑـﺎ PRﻣﺘﻮﺳـﻂ
ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻼﺗﻮ ﻣﻲرﺳﺪ و ﻣﺠﺪداً ﻃﻲ ﻣﺎه اول ﺳﻴﺮ ﻧﺰوﻟـﻲ
و ﺷﺪﻳﺪ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻲ داري وﺟﻮد داﺷﺖ ) .(P=0/015ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻨﺤﻨﻲ
ﺧﻮد را اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Dhirajﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﮔﺮادﻳﺎن
Roc curveﻋﺪد ) (290/5ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ %81و وﻳﮋﮔﻲ %48ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد
ﺑﺎﻻ در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧﺪﻳﺒﻮل ﺑﻌﺪ از واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ،ﺑـﻪ ﻣـﺮور زﻣـﺎن ﻛـﺎﻫﺶ
PRﺑﻪ ﻋﻨﻮان Cut pointﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ 7.ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﻲ از واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻛﻢ اﺳـﺖ.
ﺑﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ درﻳﭽﻪ ﭘﻮﻟﻤـﻮﻧﺮ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺑـﺴﻴﺎر ﻣﻄﻠـﻮﺑﻲ در ﭘـﻲ
در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﻚ ﻣﻮرد ﻣﻮرﺗﺎﻟﻴﺘﻲ ﻧﺎﺷـﻲ از ﭘـﺎرﮔﻲ ﻧﺎﺣﻴـﻪ ﺧﺮوﺟـﻲ
دارد .ﮔﺮادﻳﺎن ﺑﺎﻗﻲﻣﺎﻧﺪه در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻧﻔﺎﻧـﺪﻳﺒﻮل در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران ﺑﻌـﺪ از
ﺑﻄﻦ راﺳﺖ )ﺧﻮنرﻳﺰي ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ( وﺟﻮد داﺷﺖ .ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻌـﺪ از
واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺮور ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴـﺪا ﻣـﻲﻛﻨـﺪ .ﺗﺠـﻮﻳﺰ اﻳﻨـﺪرال در اﻳـﻦ
واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ دﭼﺎر ﺗﺸﻨﺞﻫﺎي ﻓﻮﻛﺎل و ﻧﻮاﺣﻲ اﻳـﺴﻜﻤﻲ در ﻣﻐـﺰ ﺷـﺪ
ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ ﺗﺴﺮﻳﻊ اﻳﻦ روﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد .ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻃﻮﻻﻧﻲﻣـﺪت
)اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎر PFOداﺷﺖ و ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ راﺳﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 150ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه
ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪﺧﺼﻮص از ﺟﻬﺖ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ درﻳﭽﻪ رﻳـﻮي و اﻧـﺪازه ﺑﻄـﻦ
ﺑﻮد( .ﭼﻬﺎر ﻣﻮرد ﻫﻢ ﻋﺎرﺿﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮد ﻛﻪ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴـﺖ
راﺳﺖ ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﻣـﻲﺷـﻮد .ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺑـﺎﻟﻦ واﻟﻮﻟﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ در ﮔـﺮوه ﺳـﻨﻲ
اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .در ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﻴﺰ ﻋﻮارض ﻛﻢ ﺑـﻮده اﺳـﺖ .در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﺷﻴﺮﺧﻮاران ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷـﻮد .ﻧـﺴﺒﺖ ﺳـﻄﺢ ﺑـﺎﻟﻦ ﺑـﻪ
Werynskiﭘﻨﺞ ﺑﻴﻤﺎر دﭼﺎر ﻋﺎرﺿﻪ ﺷﺪﻧﺪ ،ﻛـﻪ در ﻳـﻚ ﻣـﻮرد ﺑـﺎﻟﻦ در
ﺳﻄﺢ ﺑﺪن ﻗﺒﻞ از ﻛﺘﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ از ﺷﺪت PRﺑﻌـﺪ
ورﻳﺪ اﻳﻠﻴﺎك ﮔﻴﺮ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﺑﻴﻤـﺎر ﺟﺮاﺣـﻲ ﺷـﺪ 10.در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ Luaدر
از ﺑﺎﻟﻦ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﻮد .ﺷﺪت ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ درﻳﭽﻪ ﺳﻪﻟﺘﻲ ﻧﻴﺰ در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران
ﺑﺮرﺳﻲ 34ﺑﻴﻤﺎر ،ﻳﻚ ﻣﻮرد ﻓﻮت ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﺗﺎﻣﭙﻮﻧـﺎد ﻧﺎﺷـﻲ از ﭘـﺎرﮔﻲ
ﺑﻌﺪ از ﺑﺎﻟﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد.
References Holzer RJ, Cheatam JP. Therapeutic cardiac cathetiraztion (chapter 16). In: Allen HD, Driscoll D, Shaddy RE, Feltes T, editors. Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents. 7th ed. Philadelphia, PA: Lippincott William and Wilkins; 2008. p. 374. Thapar MK, Rao PS. Significance of infundibular obstruction following balloon valvuloplasty for valvar pulmonic stenosis. Am Heart J 1989;118(1):99-103. Manal Hassan Saad, Alaa Mohmoud Roushdy, Maiy Hamdy Elsayed. Immediate and medium-term effect of balloon pulmonary valvuplasty in infants with critical pulmonary stenosis during the
3.
4. 5.
Lourdes PR, Latson LA. Pulmonary stenosis (chapter 40). In: Allen HD, Driscoll D, Shaddy RE, Feltes T, editors. Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents. 7th ed. Philadelphia, PA: Lippincott William and Wilkins; 2008. p. 835. Lourdes PR, Latson LA. Pulmonary stenosis (chapter 40). In: Allen HD, Driscoll D, Shaddy RE, Feltes T, editors. Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents. 7th ed. Philadelphia, PA: Lippincott William and Wilkins; 2008. p. 841-2.
1.
2.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
Late outcome of pulmpnary ballon valvoluplasty in children
6.
7.
first year of life: A prospective single center study. J Saudi Heart Assoc 2010;22:195-201. McCrindle BW. Independent predictors of long-term results after balloon pulmonary valvuloplasty. Valvuloplasty and Angioplasty of Congenital Anomalies (VACA) Registry Investigators. Circulation 1994;89(4):1751-9. Gupta D, Saxena A, Kothari SS, Juneja R. Factors influencing late course of residual valvular and infundibular gradients following pulmonary valve balloon dilatation. Int J Cardiol 2001;79(2-3):143-9.
480
8.
Rao PS, Galal O, Patnana M, Buck SH, Wilson AD. Results of three to 10 year follow up of balloon dilatation of the pulmonary valve. Heart 1998;80(6):591-5. 9. Luo F, Xu WZ, Xia CS, Shi LP, Wu XJ, Ma XL, et al. Percutaneous balloon pulmonary valvuloplasty for critical pulmonary stenosis in infants under 6 months of age and short and medium term follow-up. Zhonghua Er Ke Za Zhi 2011;49(1):17-20. 10. Weryński P, Rudziński A, Król-Jawień W, Kuźma J. Percutaneous balloon valvuloplasty for the treatment of pulmonary valve stenosis in children: a single centre experience. Kardiol Pol 2009;67(4):36975.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
481
ﻋﻤﻮﻣﻲUniversity ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺟﺮاﺣﻲ ﺟﺮاﺣﻲ در ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺤﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺮاي8, ﭘﺎﻳﺶ ﻛﺎراﻳﻲ دو روش Tehran Medical Journal; Vol. 69, No. November 2011: 475-481
The evaluation of late outcome of balloon pulmonary valvuloplasty in children
Abstract Paridokht Nakhostin Davari M.D. Hojat Mortazaeian Langrodi M.D. Hamid reza Ghaemi M.D.* Department of Pediatric Cardiology, Rajaee Heart Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: May 04, 2011 Accepted: June 26, 2011
Background: Isolated pulmonary valve stenosis represents 8-10% of congenital cardiac anomalies. This study was performed to evaluate the late outcomes of Balloon Pulmonary Valvuloplasty (BPV) in children with residual infundibular stenosis. Methods: Seventy-eight patients underwent BPV in Rajaee Heart Center in Tehran Iran, from 2008-2010. The patients were divided into two groups: with and without infundibular stenosis. The group with infundibular stenosis was subdivided into two groups: with and without propranolol administration. Gradient measurement follow-ups by Doppler echocardiography were done on the first day and 1, 3, 6 and 12 months afterwards. Results: Thirty five (44.9%) patients were male and 43 (55.1%) were female. The mean age of participants was 4.29±3.5 years and the mean weight 16.18±8.8 kg 33 patients (43%) did not show residual infundibular stenosis but 45 (57%) did so in the evaluations.
There were no significant differences between the two groups regarding age, weight, sex, kind of balloon valvuplasty, balloon to body surface area ratio and pulmonary regurgitation (PR). Propranolol was administered to 27 (60%) patients with residual stenosis for six months but 18 (40%) did not receive the medication. In both groups, the gradient significantly decreased immediately after BPV (P<0.0001). In the propranolol group a constant decrease in residual gradient was seen. There was a significant relationship between balloon to body surface area ratio (387±94mm2/m2) with moderate to severe PR (P<0.015). Conclusion: BPV is a safe and effective procedure to treat PS. Residual infundibular gradient after BPV decreases over time and propranolol helps decrease the gradient.
*
Keywords: Balloon pulmonary valvuloplasty, propranolol, pulmonary stenosis.
Corresponding author: Rajaee Heart Center, end of Niayesh Highway, Valiasr Ave., Tehran, Iran Tel: +98- 21- 23922509 E-mail: ghaemi.hamidreza@gmail.com
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
-488 دﻧﺒﺎلآﺑﺎن ﺷﻤﺎره ،8 دورهﺑﻴ69 ﺗﻬﺮان، داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺠﻠﻪ 482در Sleep seizure ﺧﻮاب، 1390ﺖ ،از ﻣﺤﺮوﻣﻴ ﺪار،ي ﺑﻪ ﺧﻮاب و ﭘﺰﺷﻜﻲﺣﻴﻦ ﻋﻠﻮمﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ي ﺑﺎ ﻳ ﭘﺰﺷﻜﻲ،در ﺑﻴﺪار داﻧﺸﻜﺪهﻲ اوﻟﻴﻪ اﻟﻜﺘﺮوآﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ
482
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻟﻜﺘﺮواﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ اوﻟﻴﻪ ﺣﻴﻦ ﺑﻴﺪاري ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/02/26 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/05/19 : *1
ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻌﺘﻤﺪي 1،ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻳﻮردﺧﺎﻧﻲ، اﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮﻋﻠﻲ 2،ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻗﻴﻨﻲ
ﭼﻜﻴﺪه
1
-1ﮔﺮوه ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﺧﻮاب و ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤـﻲ در آﻏـﺎز ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ و اﺧـﺘﻼﻻت EEGو ﺣﻤـﻼت ﺻﺮﻋﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴﻚ و ﻋﻼﻣﺖدار دارد .ﻫﺪف از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EEGاوﻟﻴﻪ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎي
EEG
ﺗﻬﺮان ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎ ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوم ﻧﻤﻮدن ﺑﻴﻤﺎر از ﺧﻮاب ،در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ.
-2ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،
روش ﺑﺮرﺳﻲ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﻣﺮاﺟﻌـﻪﻛﻨﻨـﺪه ﺑـﻪ درﻣﺎﻧﮕـﺎه
ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﻧﻮروﻟﻮژي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎي ﺗﻬﺮان ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي 88-89وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه و از ﺗﻤﺎﻣﻲ آنﻫـﺎ EEGﺑﻴـﺪاري اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ ﺳﭙﺲ از ﺑﻴﻤﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت 24ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺠـﺪدا ﺑـﺮاي ﺑﻴﻤـﺎران EEG ،در زﻣﺎن ﺑﻴﺪاري و ﭘﺲ از آن EEGﺣﻴﻦ ﺧﻮاب اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اوﻟﻴﻦ EEGروﺗﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران ،ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EEGﺑﻴﺪاري و ﺧﻮاب ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 33ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ 16ﻧﻔـﺮ ﻣﻮﻧـﺚ ) (%48/5و 17ﻧﻔﺮ ) (%51/5ﻣﺬﻛﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران ) 26/83 (SD=10/69ﺳﺎل ﺑﻮد .در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎي EEGﺑﻴﺪاري ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻴﺪاري ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪ ) (P=0/042ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ ﺑﻴﻦ EEGﭘﺎﻳﻪ و EEGﺣﻴﻦ ﺧﻮاب ﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪ ) .(P=0/041در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎي
EEG
ﺑﻴﺪاري و ﺧﻮاب ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري دﻳﺪه ﺷﺪ ) .(P=0/048ﻧﺘﻴﺠـﻪﮔﻴـﺮي :ﻃﺒـﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ EEGﺑﻴﺪاري و ﺧﻮاب ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،در اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب ارزش ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ EEGروﺗﻴﻦ دارﻧﺪ .ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ ﻣـﻲرﺳـﺪ ارزش ﺗﺸﺨﻴـﺼﻲ EEGﺑﻴـﺪاري ﭘـﺲ از *
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺧﻴﺎﺑﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺗﻠﻔﻦ021-66348522 :
ﺳﻴﻨﺎ.
E-mail: fyourdkhani@hotmail.com
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،از EEGﺧﻮاﺑﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :اﻟﻜﺘﺮواﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ ،ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ،ﺧﻮاب.
زﻣﺎن اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت در ﺷﺮح ﺣﺎل ﺑﻴﻤـﺎر اﻫﻤﻴـﺖ زﻳـﺎدي دارد .اﻳـﻦ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪوﻳﮋه در اﻃﻔﺎل ،ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻧﻘﺶ زﻣﺎن ﺑﺮوز ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻧﺠﻤﻦ ﺑـﻴﻦاﻟﻤﻠﻠـﻲ ﻣﺒـﺎرزه ﺑـﺎ ﺻـﺮع
International
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺣﺎﻳﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ 3-5.در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
Malow
) ،League Against Epilepsy (ILAEﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﻋﺒﺎرت
ﻛﻪ ﺑﺮ روي ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺧﻮاب و اﭘﻲﻟﭙﺴﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘـﻪ اﺳـﺖ ،ﺑﻴـﺎن
اﺳﺖ از ﺣﻤﻼت ﺻـﺮﻋﻲ ﻛـﻪ ﻋﻤـﺪﺗﺎ )ﺑـﻴﺶ از (%90در ﺧـﻮاب رخ
ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﻮاب ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ روي ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ و اﻣـﻮاج
ﻣﻲدﻫﺪ .ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠـﻒ %7/5-45ﮔـﺰارش
ﺻﺮﻋﻲ ﺑﻴﻦ ﺣﻤﻠﻪاي ) Interictal Epileptiform Discharges (IEDﻣﻮﺛﺮ
ﺷﺪه اﺳﺖ2.و 1ﺧﻮاب و ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از آن ،ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در آﻏﺎز ﺣﻤﻼت
ﺑﺎﺷﺪ .در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺳﺎل 1998ﺗﻮﺳﻂ Binnieﺑﺮ روي ﺑﻴﻤـﺎراﻧﻲ
Electroenephalogram
ﻛﻪ ﻳﻚ EEGاوﻟﻴﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷﺘﻨﺪ EEGﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب اﻧﺠﺎم ﺷـﺪ
ﺻــﺮﻋﻲ و اﺧــﺘﻼﻻت اﻟﻜﺘﺮواﻧــﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ
) (EEGو ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋـﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴـﻚ و ﻋﻼﻣـﺖدار دارد .از اﻳـﻦرو،
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
4
6
ﻛﻪ در ﺑﻴﺶ از %50اﻳﻦ ﺑﻴﻤـﺎران اﻣـﻮاج اﭘـﻲﻟﭙﺘﻴﻔـﺮم ﻇـﺎﻫﺮ ﺷـﺪ .اﺛـﺮ
ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻌﺘﻤﺪي و ﻫﻤﻜﺎران
483
ﺗﺤﺮﻳﻜﻲ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺗﻤﺎم ﮔﺮوهﻫﺎي ﺳﻨﻲ وﺟـﻮد دارد اﻣـﺎ
ﺧﻮاب اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮕﺮدﻳﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EEGاوﻟﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎران ،ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي
در ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳﺖ .اﻣﻮاج ﺻﺮﻋﻲ ﺑﻪ دﻧﺒـﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب
ﺑﻴﺪاري و ﺧﻮاب ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ .ﭼﻨﺎنﭼﻪ
ﻫﻢ در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ داروي ﺿﺪ ﺻﺮع درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻫﻢ آنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﺑﻴﻤﺎر ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب 24ﺳـﺎﻋﺘﻪ ﺑـﻪ ﺧـﻮاب ﻧﺮﻓـﺖ ،ﺗﻨﻬـﺎ
درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ﭼﻪ در ﺣﻤﻼت ﺻـﺮﻋﻲ
EEGﺑﻴﺪاري ﺑﺮاي وي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﺑﺎ EEGاوﻟﻴﻪ وي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳـﺪ.
ﻓﻮﻛﺎل و ﭼﻪ اﻧﻮاع ﺟﻨﺮاﻟﻴﺰه8.و 7ﻋﻤـﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه ﺑـﺮ روي
اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓـﺰار آﻣـﺎري SPSSوﻳﺮاﺳـﺖ 18
ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎي
ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .ﺗﻮزﻳﻊ دادهﻫﺎي ﻛﻤﻲ از ﻧﻈـﺮ
اﻧﺪﻛﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺮﻗﻲ ﻛﻪ اﺗﻴﻮﻟﻮژي ﺑﻴﻤﺎري در آﻧﺎن ﻣﺘﻔـﺎوت اﺳـﺖ،
ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮدن ﭼﻚ ﮔﺮدﻳـﺪ .در آﻧـﺎﻟﻴﺰ ﺗﻮﺻـﻴﻔﻲ ﻧﺘـﺎﻳﺞ از ﺷـﺎﺧﺺﻫـﺎي
وﺟﻮد دارد .ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﻟﻮژﻳـﻚ
آﻣﺎري ﻓﺮاواﻧﻲ ،درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ ،ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ،ﻣﻴﺎﻧـﻪ ،ﻣـﺪ ،اﻧﺤـﺮافﻣﻌﻴـﺎر و
و EEGﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑـﻪ ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ ﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب و ﺣﻤـﻼت
ﺧﻄﺎي ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ.
9
ﺻﺮﻋﻲ زﻣﺎن ﺑﻴﺪاري ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ.
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﺎ ﺗﺴﺖﻫﺎي آﻣﺎري
EEG
Paired t-
2
One Wayﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺎ ،اﻧﺠـﺎم ﮔﺮدﻳـﺪ.
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Bazilﺑﺮ روي ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻـﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب ﺑـﻪ
testو ANOVA
ﺑﺮرﺳــﻲ ﺗــﺎﺛﻴﺮ اﻳــﻦ ﺑﻴﻤــﺎري ﺑــﺮ روي اﻟﮕــﻮي ﺧــﻮاب ﺑﻴﻤــﺎران و
ﺳﻄﻮح ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮاﺑﺮ 0/5در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪ و ﺗﻤـﺎم ﺣـﻮزهﻫـﺎي
ﺗﺸﺨﻴﺺﻫﺎي اﻓﺘﺮاﻗﻲ ﻣﻬﻢ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳـﺖ 10.ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ اﻳـﻦﻛـﻪ
اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﺎ اﺣﺘﻤـﺎل %95ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ﺷـﺪﻧﺪ .ﺟﻬـﺖ ﺷـﺮﻛﺖ ﺑﻴﻤـﺎران در
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﺑﺮ روي ﺗﻔﺎوتﻫﺎي رﻓﺘﺎري ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ ﺣﻴﻦ ﺧـﻮاب و
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﺿﺎﻳﺖ ﻛﺘﺒﻲ درﻳﺎﻓﺖ و ﻃﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑـﻪ
ﺑﻴﺪاري )ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب( اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .از آنﺟﺎ ﻛﻪ
ﻫﻤﻜﺎري از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ.
ﻫــﻴﭻ ﺗــﺴﺘﻲ ﺑﻬﺘــﺮ از EEGﻗــﺎدر ﺑــﻪ ﺗﻌﻴــﻴﻦ و ﺛﺒــﺖ ﻳﺎﻓﺘــﻪﻫــﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣﻐﺰي وﺟﻮد ﻧﺪارد 11-13،ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿـﺮ ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EEGاوﻟﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎي EEGﺣـﻴﻦ ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوم ﻧﻤﻮدن ﺑﻴﻤﺎر از ﺧـﻮاب ،در ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 33ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ 16ﻧﻔﺮ ﻣﻮﻧـﺚ )(%48/5 و 17ﻧﻔﺮ ) (%51/5ﻣﺬﻛﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺑﻴﻤﺎران از 7ﺗﺎ 49ﺳﺎل ﺳـﻦ داﺷـﺘﻨﺪ، ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ آنﻫﺎ ) 26/83 (SD=10/69ﺳﺎل ﺑﻮد .ﺗﻨﻬﺎ ﻳـﻚ ﺑﻴﻤـﺎر زﻳﺮ 10ﺳﺎل در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮد .در ﺳﻪ
روش ﺑﺮرﺳﻲ
ﻧﻔﺮ ) (%9/1از اﻓﺮاد ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه ،ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﺸﻨﺞ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺐ دﻳﺪه ﺷـﺪ. اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﺟﺎﻣﻌﻪ
13ﻧﻔﺮ ) (%39/4از ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺜﺒﺖ ﺻـﺮع
ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ،ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﻣﺮاﺟﻌﻪ
داﺷﺘﻨﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب ،ﺗﻨﻬـﺎ
ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ درﻣﺎﻧﮕﺎه ﻧﻮروﻟﻮژي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎ ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي 88-89ﺑـﻮد
ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ ) (%24/2ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻣﻴﺎن ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه،
ﻛﻪ 33ﺑﻴﻤﺎر اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ .از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻛـﻪ ﻣـﻮرد
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ درﻣﺎن ﺳﻪ داروﻳﻲ ،ﺷﺶ ﻧﻔﺮ ) (%18/2درﻣﺎن دو داروﻳﻲ و 25
ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب ﺑﻮدﻧـﺪ ،ﻳـﻚ EEGروﺗـﻴﻦ
ﻧﻔﺮ ) (%75/8درﻣﺎن ﺗﻚ داروﻳﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ.
ﺑﻴﺪاري ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ از آنﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت 24ﺳﺎﻋﺖ
ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ داروي ﻣـﺼﺮﻓﻲ ﻛﺎرﺑﺎﻣـﺎزﭘﻴﻦ ﺑـﻮد و ﭘـﺲ از آن ﺳـﺪﻳﻢ
EEG
واﻟﭙﺮوات ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ ﺑﻮد .در ﺑﺮرﺳﻲ EEGروﺗﻴﻦ ﺑﻴﺪاري ﺑﻴﻤﺎران ،ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و روز ﺑﻌﺪ از آن ﺟﻬـﺖ اﻧﺠـﺎم ﺑﻪ درﻣﺎﻧﮕﺎه ﻧﻮروﻟﻮژي ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.
24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب ﺑـﺮاي ﺑﻴﻤـﺎران EEG ،در
) EEG (%15/2ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ و 28ﻧﻔﺮ ) EEG (%84/8ﻧﺮﻣﺎل داﺷـﺘﻨﺪ .ﻛـﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات EEGﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻮد :ﻳﻚ ﻧﻔﺮ
Epileptiform ) Symmetric
زﻣﺎن ﺑﻴﺪاري و ﭘﺲ از آن EEGﺣﻴﻦ ﺧﻮاب اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ .ﻣـﺪت زﻣـﺎن
(dischargeو ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ) Asymmetricﻳﻚ ﻧﻔـﺮ ،Back groundﻳـﻚ
اﻧﺠﺎم 20 EEGدﻗﻴﻘﻪ ﺑﻮد .در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه از دارو ﺑﺮاي اﻟﻘـﺎي
ﻧﻔﺮ Slow waveو دو ﻧﻔﺮ (Epileptiform dischargeﺑﻮدﻧﺪ .در ﺑﺮرﺳﻲ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻟﻜﺘﺮوآﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ اوﻟﻴﻪ در ﺑﻴﺪاري ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،در Sleep seizure
484
ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ ) .(P=0/068اﻟﺒﺘﻪ %87اﻣـﻮاج
EEGﺑﻴﺪاري ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧـﻮاب ﺑﻴﻤـﺎران 11 ،ﻧﻔـﺮ )(%33/3
S-EEG
EEGﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ و 22ﻧﻔﺮ ) EEG (%66/7ﻧﺮﻣﺎل داﺷـﺘﻨﺪ .ﻛـﻪ ﺗﻐﻴﻴـﺮات
،ASDاﭘــﻲﻟﭙﺘﻴﻔــﻮرم ﺑﻮدﻧــﺪ در ﺣــﺎﻟﻲﻛــﻪ %72اﻣــﻮاج
EEGدر اﻳﻦ 11ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ) Asymmetricﺳﻪ ﻧﻔـﺮ Slow waveو
اﭘﻲﻟﭙﺘﻴﻔﻮرم ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ اﺷﺎره ﺷـﺪ اﻳـﻦ ﺗﻔـﺎوت ﻣﻌﻨـﻲدار
ﻫــﺸﺖ ﻧﻔــﺮ (Epileptiform dischargeﺑــﻮد .در ﺑﺮرﺳــﻲ EEGﺣــﻴﻦ
ﻧﺒﻮد.
ﺧــﻮاب ﺑﻴﻤــﺎران ،ﻫــﺸﺖ ﻧﻔــﺮ ) EEG (%25/8ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌــﻲ و 23ﻧﻔــﺮ
در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EEGﺑﻴﺪاري ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻴﺪاري ﭘـﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از
) EEG (%74/2ﻧﺮﻣﺎل داﺷﺘﻨﺪ و در دو ﻧﻔﺮ ﻧﻴﺰ EEGﺧﻮاب اﻧﺠﺎم ﻧـﺸﺪ.
ﺧﻮاب ،ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪدﺳـﺖ آﻣـﺪ ﺑـﻪﻃـﻮري ﻛـﻪ ،از 11
ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات EEGﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻮد :ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ ) Asymmetricﻳﻚ ﻧﻔﺮ
ﻧﻔﺮي ﻛﻪ EEGﺑﻴﺪاري ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷـﺘﻨﺪ،
Slow waveو ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ (Epileptiform dischargeﺑﻮدﻧﺪ .ﻧﻮع اﻣـﻮاج
ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ EEGﭘﺎﻳﻪ ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷـﺘﻨﺪ و ﺷـﺶ ﻧﻔـﺮ EEGﭘﺎﻳـﻪ ﻃﺒﻴﻌـﻲ
در ﺟــﺪول 1ﻣﻘﺎﻳــﺴﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ .در ﺑﺮرﺳــﻲ اﻧﺠــﺎم ﺷــﺪه ﺳــﺎﺑﻘﻪ
داﺷﺘﻨﺪ ) .(P=0/042در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ EEGﭘﺎﻳـﻪ و EEGﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب ﻧﻴـﺰ
ﺧــﺎﻧﻮادﮔﻲ Seizureﺗــﺎﺛﻴﺮي در ﺗﻐﻴﻴــﺮات EEGروﺗــﻴﻦ ﺑــﺎ ﺑﻴــﺪاري
ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪدﺳﺖ آﻣـﺪ و از ﻫـﺸﺖ ﺑﻴﻤـﺎري ﻛـﻪ
EEG
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب و ﺧﻮاب ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب ارﺗﺒـﺎﻃﻲ
ﺣﻴﻦ ﺧـﻮاب ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌـﻲ داﺷـﺘﻨﺪ ،ﻫﻤﮕـﻲ EEGﭘﺎﻳـﻪ ﻃﺒﻴﻌـﻲ داﺷـﺘﻨﺪ
R.W-
) .(P=0/041ﻫــﻢﭼﻨــﻴﻦ در ﻣﻘﺎﻳــﺴﻪ ﻳﺎﻓﺘــﻪﻫــﺎي EEGﺑﻴــﺪاري ﭘــﺲ از
W-EEGﺗﻔــﺎوت آﻣــﺎري ﻣﻌﻨــﻲداري ﺑــﻪدﺳــﺖ ﻧﻴﺎﻣــﺪ
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب و ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب ،ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪدﺳـﺖ
S-EEG
آﻣﺪ ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ،از 11ﻧﻔﺮي ﻛﻪ EEGﺑﻴـﺪاري ﭘـﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از
ASDﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪدﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪ ) .(P=0/365از ﻃﺮف
ﺧﻮاب ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷـﺘﻨﺪ ،ﺷـﺶ ﻧﻔـﺮ EEGﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌـﻲ
دﻳﮕﺮ ﻣﻴـﺎن اﻣـﻮاج اﭘـﻲﻟﭙﺘﻴﻔـﻮرم در W-EEG ASDو S-EEG ASDﻧﻴـﺰ
داﺷﺘﻨﺪ و ﭘﻨﺞ ﻧﻔـﺮ EEGﻃﺒﻴﻌــﻲ را داﺷﺘﻨــﺪ ) .(P=0/048در ﻣﻘﺎﻳﺴـﻪ
ﻧﺪاﺷﺖ ) .(P=0/073 ،0/413در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻣﻮاج اﭘﻲﻟﭙﺘﻴﻔﻮرم ،ﻣﻴﺎن EEGو
ASD
) .(P=0/052ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴـﺎن اﻣـﻮاج اﭘـﻲﻟﭙﺘﻴﻔـﻮرم R.W-EEGو
W-EEG ASD
ﺟﺪول :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻧﻮاع اﻣﻮاج EEGدر ﺑﻴﻤﺎران ،ﺣﻴﻦ ﺑﻴﺪاري ،ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب و ﺑﻴﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻣﺘﻐﻴﺮ EEGﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ
ﻧﺎﻣﺘﻘﺎرن Asymmetric
ﻣﻮج
آﻫﺴﺘﻪ Slow wave
اﭘﻲﻟﭙﺘﻴﻔﻮرم Epileptiform (Symmetric and )Asymmetric
& Spike Slow & Poly Spike Slow
)ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران(
) deprivationﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران(
5
11
8
28
22
23
Background
-
-
-
Slow wave
-
-
-
Epileptiform
1
-
-
Background
1
-
-
Slow wave
1
3
1
Epileptiform
2
8
7
EEGﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﺘﻘﺎرن Symmetric
Routine Waking EEG
Waking EEG After sleep
Sleep EEG After sleep
) deprivationﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران(
Generalized
1
2
1
Lateralized
-
1
-
2
3
Generalized Lateralized
1
Generalized
1
Lateralized
& Sharp Slow
Generalized Lateralized
& Sharp Transient
Generalized Lateralized
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
1 2
5 1
2
ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻌﺘﻤﺪي و ﻫﻤﻜﺎران
485
اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ ﻛﺮد .ﻧﻘﺶ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ژﻧﺘﻴﻜﻲ در ﺑﺮوز اﻳﻦ ﺣﻤﻼت ﺻـﺮﻋﻲ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ اﺳﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ 13ﻧﻔﺮ از ﺑﻴﻤﺎران ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺻﺮع داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ آنﻫﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮع ﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ژﻧﺘﻴﻚ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﺑـﺮوز اﻳـﻦ ﻧـﻮع ﺻـﺮع دارد اﻣﺎ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در ﺑﺮوز ﺻﺮع ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣـﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷـﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ،ﺳـﺎﺑﻘﻪ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ Seizureﺗـﺎﺛﻴﺮي در ﺑـﺮوز ﺗﻐﻴﻴـﺮات EEGﺑﻴﻤﺎران ﻧﺪاﺷﺖ .اﻏﻠﺐ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب روي ﻓﻌـﺎل ﺷﺪن ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎي ﺑﻴﻦ ﺣﻤﻠﻪاي ) (IEDﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر اﻫـﺪاف ﺗﺸﺨﻴـﺼﻲ در ﻧﻤﻮدار :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ W-EEG ASD ،R.W-EEGو
S-EEG ASD
R.W EEG: Routine Waking EEG W-EEG ASD: Waking EEG after sleep deprivation S-EEG ASD: Sleep EEG after sleep deprivation
ﺑﻴﻤﺎران داراي EEGروﺗﻴﻦ ﺑﻴﺪاري ﻧﺮﻣﺎل ﻳﺎ ﻣﺮزي ﻳﺎ داراي ﺗﺨﻠﻴﻪﻫـﺎي ﺻﺮﻋﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ،اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻣﻴﺰان ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮ از ﺑﺎﻟﻐﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ) 3-4ﺳﺎﻋﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑـﻴﺶ از 24ﺳـﺎﻋﺖ( ﮔﺮﭼﻪ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﭘﺎرﺷﻴﺎل ﻧﻴﺰ در ﺑﺎﻟﻐﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ.
ﻧﺘﺎﻳﺞ EEGﻫﺎي ﭘﺎﻳﻪ ،ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب و ﺣﻴﻦ ﺧﻮاب در ﮔﺮوهﻫﺎي
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﺑﺎ EEGﺑﻴﺪاري روﺗﻴﻦ و ﺧﻮاب ﻃﺒﻴﻌـﻲ ﻳـﺎ
ﺟﻨﺴﻲ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ )ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،P=0/534
ﺧﻮاب ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺼﺮف دارو ،ﺑﺎ ﻳﺎ ﺑـﺪون ﻫﻴﭙﺮوﻧﺘﻴﻼﺳـﻴﻮن و ﺗﺤﺮﻳـﻚ
.(P=0/397 ،P=0/451
ﻧﻮري ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﺸﻨﺠﻲ 16
ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻟﺒﺘـﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت
ﺑﺤﺚ
اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ،ﻫﻢزﻣﺎن EEGﺑﻴﺪاري ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب و EEGﺣـﻴﻦ ﺧﻮاب ﺑﻌﺪ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ ﻫـﻢ ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻧـﺸﺪه
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب از ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﻣـﺴﺘﻌﺪﻛﻨﻨﺪه ﺣﻤﻠـﻪ
اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ آن ﻧﻴﺰ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﺻﺮﻋﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺘﺪوﻟﻮژﻳﻚ ،ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺧـﺎرﺟﻲ
را ﻓﻘﻂ در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ اﻧﺠﺎم دادﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب داﺷﺘﻨﺪ.
ﻣﺴﺘﻌﺪﻛﻨﻨﺪه ﺣﻤﻠﻪ ﺻﺮﻋﻲ ﻣﺜﻞ اﺳﺘﺮس ،ﺧﺴﺘﮕﻲ و ﺳﻮء ﻣﺼﺮف ﻣـﻮاد،
از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ،ﺗﻔﺎوت ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕـﺮ در اﻳـﻦ اﺳـﺖ
ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺷﻮﻧﺪ15.و 14ﺧـﻮاب و ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ
ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧـﻮاب EEGﮔـﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺑـﻪ ﺑﻴﻤـﺎر داروﻳـﻲ
از ﺧﻮاب ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در آﻏﺎز ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ و اﺧـﺘﻼﻻت EEGو
ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺘﻦ ﻧﺪادﻳﻢ ﺑﻠﻜﻪ ،ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب ﺑـﺪون
ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ اﻳﺪﻳﻮﭘﺎﺗﻴﻚ و ﻋﻼﻣﺖدار دارد .اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪوﻳـﮋه در
ﺧﻮاب داروﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻴﻤﺎران 24ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ
اﻃﻔﺎل ،ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻧﻘﺶ زﻣﺎن ﺑﺮوز ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘـﻴﺶآﮔﻬـﻲ
از ﺧﻮاب داﺷﺘﻨﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻔﺎوت EEGﺑﻴﺪاري ﭘﺎﻳـﻪ ﺑـﺎ
EEG
ﺑﻴﻤﺎران ﺣﺎﻳﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ 3-5.ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﻤـﺎران
ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨـﻲدار ﺑـﻮد .اﻳـﻦ ﻣـﺴﺎﻟﻪ
ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺻﺮع ﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب ،ﺻـﻮرت ﮔﺮﻓـﺖ و از 33ﻣـﻮرد ﺗﻮزﻳـﻊ
ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ
ﺟﻨﺴﻲ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮد و ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳـﻨﻲ آنﻫـﺎ ) 26/83 (SD=10/69ﺳـﺎل
ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻌﻨﻲداري در EEGرخ ﻣـﻲدﻫـﺪ.
ﺑﻮد .ﻛﻪ ﻣﺒﻴﻦ ﺑﺮوز اﻳﻦ ﺗﺸﻨﺞﻫﺎ در ﺳﻨﻴﻦ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات EEGﺑﻴـﺪاري ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب ﺑـﺎ EEGﺣـﻴﻦ
اﺛﺮ ﺗﺤﺮﻳﻜﻲ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب در ﺗﻤﺎم ﮔﺮوهﻫﺎي ﺳـﻨﻲ وﺟـﻮد
ﺧﻮاب ﻧﻴﺰ از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد .ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﻧﻴﻤﻲ از ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ
دارد اﻣﺎ در ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳﺖ8.و 7در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪﺟﺰ ﻳـﻚ ﺑﻴﻤـﺎر
EEGﺑﻴﺪاري ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﭘـﺲ از ﺧﻮاﺑﻴـﺪن
ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎﻻي 10ﺳﺎل داﺷﺘﻨﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎ ﻣﺮﻛﺰ ارﺟـﺎﻋﻲ
EEGﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ.
ﻛﻮدﻛﺎن ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴـﻞ ﺑـﻴﺶﺗـﺮ ﺑـﺎﻟﻐﻴﻦ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار
ﻃﺒﻖ اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﻣﻬﻢﺗـﺮﻳﻦ
ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﻧﻤﻲﺗﻮان در ﻣﻮرد ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣـﺸﺎﺑﻪ در ﺑﻴﻤـﺎران زﻳـﺮ 10ﺳـﺎل
ﻋﻠﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات EEGدر ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑـﻪ ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
486
Motamedi ﺪاري ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،در Sleep seizure M.ﺧﻮاب و ﺑﻴ al.يetﺣﻴﻦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻟﻜﺘﺮوآﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ اوﻟﻴﻪ در ﺑﻴﺪاري ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑـﻴﺶﺗـﺮ ﺑﻴﻤـﺎران ﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب ﻧﻴـﺰ ﺗﻐﻴﻴـﺮات
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮي ﻣﻨﺠﺮ ﺑـﻪ ﺑـﺮوز ﺑﻴـﺸﺘﺮ ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎي
اﺳﺎﺳﻲ در EEGدر ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎ ﻋﺪم ﺑﻬﺒﻮد EEGدارﻧﺪ.
ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ EEGو در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺸﻨﺞ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻـﺮﻋﻲ
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Malowﻛﻪ ﺑﺮ روي ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ ﺧـﻮاب و اﭘـﻲﻟﭙـﺴﻲ
در ﺧﻮاب ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺣـﺎﻛﻲ از ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از
ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺑﻴﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﻮاب ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ روي
ﺧﻮاب در ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎي EEGﺑﻴﻤـﺎران ﺗﺤـﺖ درﻣـﺎن ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ ﺣﻤـﻼت
4
ﺻﺮﻋﻲ در ﺧﻮاب ﺑﻮده و ﻃﺒﻖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ،ﻧﺘـﺎﻳﺞ EEGﺑﻴـﺪاري
اﻟﺒﺘﻪ اﻳـﻦ ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ دﻳﮕـﺮي در ﺑﺮرﺳـﻲ ﺣﻤـﻼت ﺻـﺮﻋﻲ
ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﻬـﻢﺗـﺮ از EEGﺣـﻴﻦ ﺧـﻮاب
ﭘﺎرﺷﻴﺎل اﺷﺎره ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻲﺧﻮاﺑﻲ ﺣﺎد ﺑﺮ روي ﺑﺮوز ﺻﺮع ﺗﺎﺛﻴﺮي
ﺑﻮده اﺳﺖ.
ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ و ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎي ﺻﺮﻋﻲ ﺑﻴﻦ ﺣﻤﻠﻪاي ) (IEDﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷـﺪ.
ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ 17.در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Binnieﺑﺮ روي ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ EEGاوﻟﻴـﻪ
ﺗﻔﺎوت ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘـﺲ از
ﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷﺘﻨﺪ EEGﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺑﻴﺶ از %50
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب EEGﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر داروﻳﻲ ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺧـﻮاب
6
رﻓﺘﻦ ﻧﺪادﻳﻢ .از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻴﻤﺎران 24ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺤﺮوﻣﻴـﺖ از ﺧـﻮاب
اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﻣﻮاج ﺻﺮﻋﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ.
Rowanدر ﺑﻴﻤــﺎران ﺑــﺎ EEGﺑﻴــﺪاري ﻧﺮﻣــﺎل ﻳــﺎ ﺑﻴﻨــﺎﺑﻴﻨﻲ ﭘــﺲ از
داﺷﺘﻨﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ ارزش ﺗﺸﺨﻴـﺼﻲ
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،در %44ﻣﻮارد ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎي ﺻﺮﻋﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤـﻮد.
EEGﺑﻴﺪاري ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،از EEGﺧﻮاﺑﻲ ﻛـﻪ ﭘـﺲ از
18
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺳﺖ .ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣـﻲﺷـﻮد
اﻏﻠﺐ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ،ﻣﻮارد IEDرا
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت آﻳﻨﺪه در ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ در ﺧـﻮاب
%30-50در ﺧﻮاب اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ اﻳﻦ رﻗﻢ در EEGﺑﻴـﺪاري ﭘـﺲ از
و ﺣﻤﻼت ﺻﺮﻋﻲ ﺑﻴﺪاري ﭘﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﺟﻬـﺖ ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ
در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺧﻮاب اﻳﺠﺎد ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ داروﻫـﺎ در %14ﻣـﻮارد ﺑـﻮد.
20و19
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي EEGﭘﺎﻳﻪ و ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آنﻫﺎ ﺑـﺎ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ
ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب %15-30اﺳﺖ.
ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت Klingerاﻳـﻦ ﻣﻴـﺰان در EEGﺑﻴـﺪاري ﭘـﺲ از ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ از ﺧﻮاب ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ 21.ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﺑﻮده و اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﻧـﺸﺎندﻫﻨـﺪه اﻳـﻦ ﻣﻄﻠـﺐ اﺳـﺖ ﻛـﻪ
ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد. ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري :از زﺣﻤﺎت ﺧﺎﻧﻢ اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﭘﺮﺳـﺘﺎري در ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻮار ﻣﻐﺰي ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻴﻢ.
References clinical, electroencephalographic and radiological profile. Neurol India 2008;56(2):151-5. Bazil CW. Nocturnal seizures. Semin Neurol 2004;24(3):293-300. Gibbs E, Gibbs F. Diagnostic and localizing value of electroencephalographic studies in sleep. Res Publ Assoc Res Nerv Ment Dis 1947;26:366. Goldensohn ES. Simultaneous recording of EEG and clinical seizures using kinescope. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1966; 21: 623. Shouse MN, da Silva AM, Sammaritano M. Sleep. In: Engel J Jr, Pedley TA, editors. Epilepsy: A Comprehensive Textbook. Philadelphia, Pa: Lippincott-Raven; 1997. p. 1929-42. Frucht MM, Quigg M, Schwaner C, Fountain NB. Distribution of seizure precipitants among epilepsy syndromes. Epilepsia 2000;41(12):1534-9. Degen R. A study of the diagnostic value of waking and sleep EEGs after sleep deprivation in epileptic patients on anticonvulsive therapy. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1980;49(5-6):57784. Méndez M, Radtke RA. Interactions between sleep and epilepsy. J Clin Neurophysiol 2001;18(2):106-27. Malow BA, Passaro E, Milling C, Minecan DN, Levy K. Sleep deprivation does not affect seizure frequency during inpatient videoEEG monitoring. Neurology 2002;59(9):1371-4.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
10. 11. 12. 13. 14. 15.
16. 17.
Bernasconi A, Andermann F, Cendes F, Dubeau F, Andermann E, Olivier A. Nocturnal temporal lobe epilepsy. Neurology 1998;50(6):1772-7. Janz D. The grand mal epilepsies and the sleeping-waking cycle. Epilepsia 1962;3:69-109. Young GB, Blume WT, Wells GA, Mertens WC, Eder S. Differential aspects of sleep epilepsy. Can J Neurol Sci 1985;12(4):317-20. Malow BA. Sleep and epilepsy. Neurol Clin 2005;23(4):112747. Eisenman LN, Attarian HP. Sleep epilepsy. Neurologist 2003;9(4):200-6. Binnie CD, Stefan H. Modern electroencephalography: its role in epilepsy management. Clin Neurophysiol 1999;110(10):167197. Degen R. A study of the diagnostic value of waking and sleep EEGs after sleep deprivation in epileptic patients on anticonvulsive therapy. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1980;49(5-6):577-84. Tartara A, Moglia A, Manni R, Corbellini C. EEG findings and sleep deprivation. Eur Neurol 1980;19(5):330-4. Goel D, Mittal M, Bansal KK, Srivastav RK, Singhal A. Sleep seizures versus wake seizures: a comparative hospital study on
1.
2. 3.
4. 5. 6.
7.
8. 9.
487
ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺟﺮاﺣﻲand ﺑﺨﺸﻬﺎي درEEG ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺤﻞ ﭘﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﻛﺎراﻳﻲ دو روش Baseline, waking sleep s after sleepﺗﺸﺨﻴﺺ deprivation in patients with sleep seizure
18. Rowan AJ, Veldhuisen RJ, Nagelkerke NJ. Comparative evaluation of sleep deprivation and sedated sleep EEGs as diagnostic aids in epilepsy. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1982;54(4):357-64. 19. Fountain NB, Kim JS, Lee SI. Sleep deprivation activates epileptiform discharges independent of the activating effects of sleep. J Clin Neurophysiol 1998;15(1):69-75.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
20. Touchon J, Baldy-Moulinier M, Billiard M, Besset A, Cadilhac J. Sleep organization and epilepsy. Epilepsy Res Suppl 1991;2:73-81. 21. Klinger D, Tragner H, Deisenhammer E. The nature of influence of sleep deprivation on the EEG. In: Degen R, Rodin EA, editors. Epilepsy, Sleep and Sleep Deprivation. 2nd ed. Amsterdam: Elsevier Science; 1991. p. 231-43.
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 482-488
488
Comparison of the baseline, waking and sleep EEGs after sleep deprivation in patients with sleep seizure
Abstract Mahmoud Motamedi M.D.1 Fatemeh Yordkhani M.D.1* Amir Shirali M.D.2 MohammadReza Gheini M.D.1 1- Department of Neurology, Sina Hospital, Tehran, Iran. 2- General Practitioner, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: May 16, 2011 Accepted: August 10, 2011
Background: Sleep and sleep deprivation plays a major role in EEG abnormalities and also idiopathic and symptomatic seizures. The aims of this study were to compare baseline EEG findings with waking and sleep EEGs after sleep deprivation in patients with sleep seizure. Methods: In this cross-sectional study, 33 patients with sleep seizure attending the Neurology Clinic of Sina Hospital in Tehran, Iran, during year 2009 were enrolled. After a baseline EEG, patients were asked to remain awake for 24 hours before taking a waking and a sleep EEG. Finally, the baseline EEGs were compared with findings from waking and sleep EEGs after sleep deprivation. Results: From 33 patients with sleep seizure, sixteen (48.5%) patients were female and seventeen (51.5%) were male. Patients aged from 7 to 49 years and the mean age of the participants was 26.83 (SD=10.69) years. Twenty patients had no family histories of seizure contrary to 13 patients with a positive history for the disease. There was statistically significant differences between the baseline and waking EEGs after sleep deprivation (P=0.042) as there was between baseline and sleep EEGs (P=0.041). Moreover, there was significant differences between waking and sleep EEGs
after sleep deprivation (P=0.048). Conclusion: This study demonstrated the effects of sleep deprivation on EEG findings in patients with sleep seizure. In patients with sleep seizure, waking and sleep EEGs could be better demonstrated after sleep deprivation than routine waking EEGs. According to the results of this study, waking EEGs taken after a period of sleep deprivation is superior to sleep EEGs after the deprivation.
*
Keywords: EEG, sleep deprivation, sleep seizure.
Corresponding author: Department of Neurology, Sina Hospital, Imam Khomeini Ave., Tehran, Iran. Tel: +98- 21- 66348522 E-mail: fyourdkhani@hotmail.com
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
489 آﺑﺎنﻴﺖ494 ،1390 دوره ﺗﻬﺮان، ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه داﻧﺸﻜﺪهﻴﻢﭘﺰﺷﻜﻲ، ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زﻣﺎن و ﻋﻮارض ﻣﺠﻠﻪ ﻣﻌﻜﻮس در دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ -و ﺷﻤﺎرهﺑﺎ،8وﺿﻌ 69ﻳ ،ﺘﻮﻧﺌﺎل ﭘﺮهﭘﺮ روش ﻨﺎل ﺑﻪ ﻋﻠﻮماﻳﻨﮕﻮﻳ ﻚ ﻓﺘﻖ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴ ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺗﺮﻣ
489
ﻣﺪت زﻣﺎن ﻋﻤﻞ و ﻋﻮارض ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺑﻪ روش ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ﭘﺮهﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌﺎل از راه ﺷﻜﻢ در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻳﺎ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/02/26 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/04/15 :
ﭼﻜﻴﺪه
1
رﺿﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ
*1
ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ ﭘﺎزوﻛﻲ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﺮاﺣﻲ ،ﻋﻮارض و ﻣﺪت زﻣﺎن ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل
2
اﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮﻋﻠﻲ
در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﺑﺎ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ -1ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺟﺮاﺣﻲﻫﺎي ﻛﻢ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ، ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺳﻮل اﻛﺮم ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﻛﺎرآزﻣـﺎﻳﻲ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﻴﻤـﺎران ﺑﻌـﺪ از ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﻓﺘـﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨـﺎل ﺗﻮﺳـﻂ ﺟـﺮاح ﺑـﺮ اﺳـﺎس روش ﻧﻤﻮﻧـﻪﮔﻴـﺮي
Block
randomizationوارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ .روش ﺟﺮاﺣـﻲ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﭘـﺮهﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌـﺎل از راه ﺷـﻜﻢ ﺑـﻮد .در ﻣﺮﺣﻠـﻪ اﻧﺘﻬـﺎﻳﻲ
-2ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،
) (Repritonealizationدر ﮔﺮوه ﻣﻮرد در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس 15درﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ در ﻃﻮل ﻋﻤﻞ
ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ 15درﺟﻪ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻴﻤﺎران روز ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و ﻳﻚ ﻫﻔﺘـﻪ ﭘـﺲ از ﺟﺮاﺣـﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮاح وﻳﺰﻳﺖ ﺷﺪه و از ﻧﻈﺮ ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ 20ﻧﻔـﺮ ﺑـﺎ روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ و 19ﻧﻔﺮ ﺑﻪ روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﺣﻴﻦ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘـﻮان ﺟﺮاﺣـﻲ ﺷـﺪﻧﺪ .در ﺑﺮرﺳـﻲ ﻋـﻮارض ﭘﺎرﮔﻲ ﭘﺮﻳﺘﻮان در 9ﺑﻴﻤﺎر ) (%23ﺧﻮنرﻳﺰي از ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ) (%2/6ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪ .ﻛـﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘـﻮان ﺣـﻴﻦ ﺗﺮﻣﻴﻢ در 33ﺑﻴﻤﺎر ) (%84/6وﺟﻮد داﺷـﺖ و ﻣـﺪت دوﺧـﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘـﻮان در ﺑﻴﻤـﺎران ﺗﺤـﺖ ﻻﭘﺎروﺳـﻜﻮﭘﻲ در وﺿـﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ،ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻮد .ﺷﺪت درد روز اول ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ دوﺧـﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑـﻪ ﻛـﺎر ،ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﺑﺴﺘﺮي و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ روزاﻧﻪ ﻧﻴﺰ در دو ﮔﺮوه ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺖ .ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :ﻃﺒـﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ دوﺧـﺘﻦ
*
ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺑﻪ روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس زﻣﺎن ﻛﻤﺘﺮي از ﻧﻈﺮ ﺟﺮاﺣﻲ و دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻣـﻲﺑـﺮد و اﻟﺒﺘـﻪ ﺗﻔـﺎوﺗﻲ از ﻧﻈـﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺳﺘﺎرﺧﺎن ،ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻧﻴﺎﻳﺶ،
ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺳﻮل اﻛﺮم ،ﺑﺨﺶ ﺟﺮاﺣﻲ
ﻋﻮارض ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ.
ﺗﻠﻔﻦ021-66515000 : E-mail: apazouki@yahoo.com
ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ،ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ،ﭘﻮزﻳﺸﻦ ،ﻋﻮارض.
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﭘﺸﺖ دﻳﻮاره ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد 3.در روش ﺟﺮاﺣﻲ TAPPﺣﻔـﺮه
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﺷﻜﻤﻲ ﺑﺎ CO2ﭘﺮ ﺷﺪه و ﻳﻚ ﭘـﻮرت دورﺑـﻴﻦ و دو ﭘـﻮرت ﻛـﺎري در
ﻓﺘﻖ ) (Herniaﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺿﻌﻒ ﻳـﺎ از ﻫـﻢ ﮔـﺴﻴﺨﺘﻦ ﺑﺎﻓـﺖ
داﺧﻞ ﺣﻔﺮه ﺻﻔﺎق ﻗﺮار داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺳﭙﺲ اﻋﻀﺎي ﻣﻬﻢ و ﻧﻘﺺ ﻓﺘﻖ
ﻓﻴﺒﺮي -ﻋﻀﻼﻧﻲ دﻳـﻮاره ﺑـﺪن ﻛـﻪ از ﻣﻴـﺎن آن ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎنﻫـﺎي داﺧـﻞ
ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه و ﭘﺮﻳﺘﻮان در ﺑﺎﻻي ﻓﺘﻖ ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪه و ﻓﻠﭗﻫﺎي ﭘﺮﻳﺘـﻮان
ﺣﻔﺮهاي ﻋﺒﻮر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ 1.ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﻓﺘﻖ ﻛﺸﺎﻟﻪ ران ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ
ﺑﺎ اﻧﺠﺎم دﻳﺴﻜﺴﻴﻮن ﺑﻼﻧﺖ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﮔﺮدد .ﻣﺤﻴﻂ دﻳﺴﻜﺴﻴﻮن ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ
Trans-
ﻧﺤﻮي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺶ ) (Meshﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ اﺑﻌـﺎد
ﺗﻮﺳــﻂ روش ﻻﭘﺎروﺳــﻜﻮﭘﻲ ﭘــﺮهﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌــﺎل از راه ﺷــﻜﻢ
4
) Abdominal Pre-Pritoneal Hernia Repair (TAPPو ﻳﺎ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ
11×15ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﭘﺲ از ﺟﺎﻳﮕـﺬاري ﻣـﺶ ،ﻓﻠـﭗ
2Totally Extra Pritonealاﻧﺠـﺎم
ﭘﺮﻳﺘﻮاﻧﻲ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﭼﺴﺒﻴﺪن روده و اﻣﻨﺘﻮم ﺑﻪ ﻣﺶ و ﻋـﻮارض
ﮔﻴﺮد .در TAPPدﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮي از آﻧﺎﺗﻮﻣﻲ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل وﺟـﻮد دارد و اﻣﻜـﺎن
ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﻈﻴﺮ ﻓﻴﺴﺘﻮل ،ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد .در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎ
ﺑـﻪ روش ﺧـﺎرج از ﭘﺮﻳﺘـﻮان
)(TEP
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
490
رﺿﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
ﻣﺸﻜﻞ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﺎرﮔﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻛﺸﺶ روي
ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ در ﻛﻞ ﻃﻮل ﻋﻤـﻞ ،در وﺿـﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ 15
ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻣﻲﮔﺮدد .ﻛـﺎﻫﺶ ﻓـﺸﺎر داﺧـﻞ ﭘﺮﻳﺘـﻮان ﺑـﻪ ﻛـﻢﺗـﺮ از ﻫـﺸﺖ
درﺟﻪ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ .ﺑﻴﻤﺎران ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺟﺮاح در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﻤـﺎران را
ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎﻓـﺖﻫـﺎ ﻛﻤـﻚ ﻛﻨـﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻴﻚ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﻳﻜﺴﺎن ﻣﻮرد ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ .در
ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﺰدﻳـﻚ ﻧﻤـﻮدن ﺑﺎﻓـﺖﻫـﺎ از ﺳـﻤﺖ ﺧـﺎرج ﺑـﻪ داﺧـﻞ اﻧﺠـﺎم
ﻃﻲ ﻣﺪت ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و ﻳـﻚ ﻫﻔﺘـﻪ ﭘـﺲ از ﺟﺮاﺣـﻲ ﺑﻴﻤـﺎر
ﻣﻲﺷﻮد 5.اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻛـﺎﻫﺶ ﻛـﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘـﻮان
ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮاح وﻳﺰﻳﺖ ﺷﺪه و از ﻧﻈﺮ ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﻣﻮرد ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻗـﺮار
ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﻣﻴﻢ ﭘﺲ از ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻣﺶ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨـﺪ اﺳـﺘﻔﺎده از وﺿـﻌﻴﺖ
ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻋﻤﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮاح در ﻓﺮم ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ وارد ﮔﺮدﻳﺪ .ﺑﻴﻤﺎران
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس اﺳﺖ.
ﻣﺎ از ﻧﻮع وﺿﻌﻴﺖ Positionداده ﺷﺪه در ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻄﻠﻊ ﻧﺒﻮدﻧﺪ.
در اﻳﻦ روش ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮ رودهﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛـﻪ
از ﺑﻴﻦ 74ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺬﻛﻮر ،ﺗﻌﺪاد 35ﺑﻴﻤـﺎر ﺑـﻪﻋﻠـﺖ ﻋـﺪم ﻣﺮاﺟﻌـﻪ
ﻓﻴﻠﺪ ﻋﻤﻞ ﺑﺮاي ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﺸﺶ روي ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻛـﻢﺗـﺮ ﺷـﺪه و
ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ و ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻠﻞ ﭘﺮ ﻧﺸﺪن اﻃﻼﻋـﺎت ،از ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺧـﺎرج ﺷـﺪﻧﺪ.
دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان راﺣﺖﺗﺮ و ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪ اﻳﻦ
اﻃﻼﻋﺎت 39ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﭘﺲ از ﮔـﺮدآوري دادهﻫـﺎ ،ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از
ﭘﻮزﻳﺸﻦ در ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﻛﻤﻚﻛﻨﻨﺪه اﺳـﺖ .در ﻧﻬﺎﻳـﺖ اﻳـﻦ
ﻧﺮم اﻓﺰار SPSSوﻳﺮاﺳﺖ 18و آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﺟﺪاول ،ﺑﺮرﺳـﻲ
روش ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﻛﻤﻚﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ .در
دادهﻫﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي ﻛﻴﻔـﻲ در دو ﮔـﺮوه از 2
اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﺛﺮ اﻧﺠـﺎم ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜـﻮس در ﻣﺮﺣﻠـﻪ آﺧـﺮ ﻋﻤـﻞ
آزﻣﻮن و ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي ﻛﻤـﻲ از آزﻣـﻮن
)دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان( را ﺑﺮ روي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﻓﺘﻖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺑـﺎ آﮔـﺎﻫﻲ و ﻛـﺴﺐ
وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻴﻤﺎر )ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ( ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻗﺮار دادهاﻳﻢ.
رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ ﻛﺘﺒﻲ وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه و ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻤﺎﻳـﻞ
Student’s t-test
ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج و ﺗﺤﺖ روش درﻣﺎﻧﻲ راﻳﺞ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد.
روش ﺑﺮرﺳﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ ،ﺑﻴﻤـﺎران ﺑﻌـﺪ از ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﻓﺘـﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮاح ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤـﻮده ﺑـﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن رﺳـﻮل اﻛـﺮم و
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 39ﺑﻴﻤﺎر ﺗﺤﺖ ﻋﻤـﻞ ﺟﺮاﺣـﻲ ﻓﺘـﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨـﺎل ﺑـﻪ
ﻣﻴﻼد ﺗﻬﺮان در ﺳﺎلﻫﺎي 1387ﺗﺎ 1389ﺑﺮ اﺳـﺎس ﻣﻌﻴﺎرﻫـﺎي ورود و
روش ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ 38ﻧﻔﺮ ) (%97/4ﻣﺬﻛﺮ و ﻳـﻚ
ﺧﺮوج ذﻛﺮ ﺷﺪه ،ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ .ﻣﻌﻴﺎر ورود ،ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ
ﻧﻔﺮ ) (%2/6ﻣﻮﻧﺚ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎران از 21ﺗﺎ 75ﺳـﺎل ﻣﺘﻐﻴـﺮ ﺑـﻮد و
ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﺟـﺮاح اﻧﺪﻳﻜﺎﺳـﻴﻮن ﻋﻤـﻞ ﺟﺮاﺣـﻲ TAPPرا
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ) 49/14 (SD=13/97ﺳﺎل ﺑﻮد .ﺗﻮرم ﻛﺸﺎﻟﻪ ران در ﺗﻤـﺎﻣﻲ
داﺷﺘﻨﺪ .ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج ﺑﻴﻤﺎران از ﻃﺮح ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از ،ﺳﻦ ﻛﻢ ﺗـﺮ
ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ و درد ﻛﺸﺎﻟﻪ ران در 24ﺑﻴﻤـﺎر ) (%61/5ﻣـﺸﺎﻫﺪه
از 14ﺳﺎل ،ﺑﺎرداري ،ﭼﺎﻗﻲ ﺷﺪﻳﺪ ) ،(BMI>35kg/m2ﻣـﺸﻜﻼت ﻃﺒـﻲ
ﮔﺮدﻳﺪ .در 26ﻧﻔﺮ ) (%66/6از ﺑﻴﻤﺎران ﻓﺘﻖ در ﺳﻤﺖ راﺳـﺖ 13 ،ﻧﻔـﺮ
ﻫﻤﺮاه ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮاﻧﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮن ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﺟﺮاﺣـﻲ اﻟﻜﺘﻴـﻮ ﺑﺎﺷـﻨﺪ،
) (%33/3در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﻮد .از ﻣﻴﺎن 39ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه 20 ،ﻧﻔﺮ ﺑﺎ
ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﭘﺮﻳﺘﻮﻧﻴﺖ ،اﻧﺴﺪاد روده ﻳﺎ ﺳﻮراخ ﺷـﺪن روده ،وﺟـﻮد
روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ و 19ﻧﻔـﺮ ﺑـﻪ روش ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜـﻮس ﺟﺮاﺣـﻲ
ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻟﻮﻛﺎل ﻳﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ )ﻋﻔﻮﻧﺖ ادراري ،ﭘﻮﺳﺖ ،ﺳﭙﺴﻴﺲ و رﻳﻪ( ،ﻫـﺮ
ﺷﺪﻧﺪ .ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺷﺪت درد در ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ در وﺿﻌﻴﺖ
وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺟﺮاح ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ 3/80 (SD=2/22) ،و در ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس،
Block
) 2/36 (SD=1/17ﺑﻮد ) (P=0/048در ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻮارض ﺑﻴﻤﺎران ،ﭘﺎرﮔﻲ
randomizationﺑﻮد ﺑﻪﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ 74ﺑﻴﻤـﺎر
ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺣﻴﻦ دوﺧﺘﻦ در 9ﺑﻴﻤﺎر ) (%23ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺑـﻪ اﻧﺠـﺎم
ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨـﺎل ﺑـﺎ روش Block randomizationﺑـﻪ دو ﮔـﺮوه
ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎز در ﻫﻴﭻﻛﺪام از ﺑﻴﻤـﺎران ﻧﻴـﺎز ﻧـﺸﺪ .ﺧـﻮنرﻳـﺰي از ﻣﺤـﻞ
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ .روش ﺟﺮاﺣﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران TAPPﺑـﻮد .ﮔـﺮوه ﻣـﻮرد در
ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ در ﻳﻚ ﺑﻴﻤـﺎر ) (%2/6ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪ و ﻛـﺸﺶ )(Tension
وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس 15درﺟـﻪ ﺣـﻴﻦ دوﺧـﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘـﻮان ﻗـﺮار
ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺣﻴﻦ ﺗﺮﻣﻴﻢ در %84/6ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺸﺎﻫـﺪه ﺷـﺪ .آﺳﻴﺐ اﺣﺸﺎﻳﻲ
ﻧﺒﺎﺷــﺪ و ﻓﺘــﻖ دو ﻃﺮﻓــﻪ .روش ﺑــﻪدﺳــﺖ آوردن ﻧﻤﻮﻧــﻪﻫــﺎ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زﻣﺎن و ﻋﻮارض ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺑﻪ روش ﭘﺮهﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌﺎل ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ و ﻣﻌﻜﻮس در دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان
90
60 50
ﻣﺪت زﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ )دﻗﻴﻘﻪ( CI %95
70
140/00 120/00 100/00 80/00 60/00 40/00
40 ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس
ﻣﺪت دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان )ﺛﺎﻧﻴﻪ( CI %95
80
491
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﮔﺮوه
ﮔﺮوه
ﻧﻤﻮدار :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ در دو ﮔﺮوه
ﻧﻤﻮدار :2 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺪت دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان در دو ﮔﺮوه
ﺟﺪول :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ در دو ﮔﺮوه
) (%61/5درد ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ) 12ﻧﻔـﺮ از ﻫـﺮ ﮔـﺮوه( ،ﺷـﺶ ﺑﻴﻤـﺎر )(%15/4
ﻣﺘﻐﻴﺮ
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ) 20ﻧﻔﺮ(
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ) 19ﻧﻔﺮ(
ﺷﺪت درد ﻳﻚ ﺑﻮد )دو ﻧﻔﺮ از ﮔﺮوه ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ و ﭼﻬﺎر ﻧﻔـﺮ از ﮔـﺮوه
ﺳﻦ
) 45/53 (SD=14/35ﺳﺎل
) 52/22 (SD=14/10ﺳﺎل
ﻣﻌﻜﻮس( در ﭼﻬﺎر ﺑﻴﻤﺎر ﺷﺪت درد دو )از ﮔﺮوه ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ( ،دو ﺑﻴﻤﺎر
ﺟﻨﺲ
19ﻧﻔﺮ ﻣﺬﻛﺮ ،ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻣﻮﻧﺚ
19ﻧﻔﺮ ﻣﺬﻛﺮ
ﺷﺪت درد ﺳﻪ )ﻫﺮ دو از ﮔﺮوه ﻣﻌﻜـﻮس( ،دو ﺑﻴﻤـﺎر ﭼﻬـﺎر )از ﮔـﺮوه
BMI
)25/79 (SD=3/04
)24/96 (SD=3/07
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ( و در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر )) 6(%2/6از ﮔﺮوه ﻣﻌﻜـﻮس( ﺑـﻮد .ﻫﻔـﺖ
ﺷﻐﻞ
11ﻧﻔﺮ ﺷﻐﻞ آزاد ،ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ
ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ ﺷﻐﻞ آزاد 9 ،ﻧﻔﺮ
روز ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ ،اﻛﻴﻤﻮز در ﻣﺤـﻞ ﻓﺘـﻖ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻧـﺸﺪ وﻟـﻲ اﻛﻴﻤـﻮز
دوﻟﺘﻲ
دوﻟﺘﻲ
زﻳﺮ دﻳﭙﻠﻢ ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ ،دﻳﭙﻠﻢ
زﻳﺮ دﻳﭙﻠﻢ ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ ،دﻳﭙﻠﻢ
10ﻧﻔﺮ ،ﺑﺎﻻي دﻳﭙﻠﻢ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ
ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ ،ﺑﺎﻻي دﻳﭙﻠﻢ 5ﻧﻔﺮ
ﺑﻴﻤﺎري ﻗﻠﺒﻲ
%20
%15/8
ﺳﺎﺑﻘﻪ دﻳﺎﺑﺖ
%20
-
ﻣﺼﺮف ﺳﻴﮕﺎر
%20
%36/8
ﻣﺼﺮف اﻟﻜﻞ
%10
ﺗﺤﺼﻴﻼت
%15/8 ) BMI= Body Mass Index (kg/m 2
در ﻣﺤــﻞ ﺗﺮوﻛــﺎر در ﺳــﻪ ﺑﻴﻤــﺎر ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳــﺪ ﻛــﻪ ﻫــﺮ ﺳــﻪ در ﮔــﺮوه ﺗﺮﻧــﺪﻟﻨﺒﺮگ ﺑﻮدﻧــﺪ .ﻣــﺪت زﻣــﺎن ﺟﺮاﺣــﻲ در ﺑﻴﻤــﺎران ﺗﺤــﺖ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ 72/70 (SD=27/59) ،دﻗﻴﻘﻪ و در ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس 51/63 (SD=12/70) ،دﻗﻴﻘـﻪ ﺑـﻮد و ﺗﻔﺎوت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد ) .(P=0/004ﻫﻢﭼﻨـﻴﻦ ﻣــﺪت زﻣــﺎن دوﺧــﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘــﻮان در ﺑﻴﻤــﺎران ﺗﺤــﺖ ﻻﭘﺎروﺳــﻜﻮﭘﻲ در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ 109/53 (SD=49/49) ،ﺛﺎﻧﻴﻪ و در ﺑﻴﻤـﺎران ﺗﺤـﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس 65/32 (SD=26/12) ،ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻮد و ﺗﻔﺎوت ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد ) .(P=0/006در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زﻣﺎن ﺑﺮﮔـﺸﺖ
ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اﻛﻴﻤﻮز ﻣﺤﻞ ﻋﻤﻞ در دو ﺑﻴﻤﺎر
ﺑــﻪ ﻛــﺎر ،در ﺑﻴﻤــﺎران ﺗﺤــﺖ ﻻﭘﺎروﺳــﻜﻮﭘﻲ در وﺿــﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧــﺪﻟﻨﺒﺮگ،
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ دو در ﮔﺮوه ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺷـﺪت ﺗﻨـﺪرﻧﺲ در
) 5/89 (SD=2/87روز و در ﺑﻴﻤــﺎران ﺗﺤــﺖ ﺗﺮﻧــﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜــﻮس،
ﻣﺤﻞ ﻋﻤﻞ ،در 16ﺑﻴﻤﺎر ) (%41ﺿﻌﻴﻒ )ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ از ﻫﺮ ﮔﺮوه( و دو
) 5/12 (SD=2/15روز ﺑــﻮد و ﺗﻔــﺎوت ﻣﻌﻨــﻲداري ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﻧــﺸﺪ
ﺑﻴﻤﺎر ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ دو از ﮔﺮوه ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﺑﻮدﻧﺪ .ﺗﻮرم ﻣﺤﻞ ﻋﻤـﻞ
) .(P=0/376در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﺨﺶ ،در ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ
در ﺷﺶ ﺑﻴﻤﺎر ) (%15ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ در ﮔـﺮوه ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ و
ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ 1/60 (SD=0/75) ،و در ﺑﻴﻤﺎران
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ در ﮔﺮوه ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻮد .اورﻛﻴـﺖ اﻳـﺴﻜﻤﻴﻚ در ﻫـﻴﭻ ﺑﻴﻤـﺎري
ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس 1/74 (SD=0/87) ،ﺑﻮد و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .در ﺑﺮرﺳﻲ ﻫﻔﺖ روز ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ درد ﺑﻴﻤﺎران 24 ،ﺑﻴﻤﺎر
ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ ).(P=0/603
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
492
رﺿﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
ﺑﺤﺚ
در 9ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ .ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺟﺮاﺣﻲ ﺑـﺎز در ﻫـﻴﭻﻛـﺪام از ﺑﻴﻤﺎران ﻧﻴﺎز ﻧﺸﺪ .ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺮاح ﺣـﻴﻦ
ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺑﻪ روش ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ﭘﺮهﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌـﺎل
ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﺧﻮنرﻳﺰي از ﻣﺤﻞ ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر
از راه ﺷــﻜﻢ ) (TAPPدر اواﻳــﻞ دﻫــﻪ 90ﺗﻮﺳــﻂ Arrequiو Dionﺑــﻪ
) (%2/6ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر روي ﻣﺤﻞ ﺧﻮنرﻳﺰي ﻛﻨﺘـﺮل ﮔﺮدﻳـﺪ.
ﺟﻬﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪ و اﻧﻘﻼﺑﻲ در ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮد7.و 6اﻧﺠﺎم ﺟﺮاﺣﻲ
ﻛﺸﺶ ) (Tensionﭘﺮﻳﺘﻮان ﺣﻴﻦ ﺗﺮﻣﻴﻢ در %84/6ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪ.
ﺑﻪ روش ﺑﺎز ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺮش ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ و ﻋﻀﻼت ﺟـﺪار ﺷـﻜﻢ و دوﺧـﺘﻦ
آﺳﻴﺐ اﺣﺸﺎﻳﻲ ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .ﺷـﺪت درد ﺑﻴﻤـﺎران ﻫﻔـﺖ
ﻣﺠﺪد آنﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﺼﻲ در آﻳﻨﺪه ﺷـﻮد .اﻣـﺎ اﻧﺠـﺎم
روز ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﭼـﺸﻤﮕﻴﺮي ﻛـﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓـﺖ .ﻣـﺪت زﻣـﺎن
ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺮﻣﻴﻢ ،روﺷﻲ ﻣﻄﻤﺌﻦ ،ﺑﻲﺧﻄـﺮ و ﺑـﺎ ﻣﻮرﺑﻴـﺪﻳﺘﻲ
ﺟﺮاﺣــﻲ در ﺑﻴﻤــﺎران ﺗﺤــﺖ ﻻﭘﺎروﺳــﻜﻮﭘﻲ در وﺿــﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧــﺪﻟﻨﺒﺮگ،
ﻛﻢﺗﺮ اﺳﺖ .ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﺑﺎ دﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﺣـﺎل ﺣﺎﺿـﺮ،
ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜـﻮس ﺑـﻮد ،ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ ﻣـﺪت
ﻣﻔﻴﺪ و ﻣﻮﺛﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻳﻚ روش ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨـﺎل
دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻃـﻮر ﻣﻌﻨـﻲداري در ﺑﻴﻤـﺎران ﺗﺤـﺖ ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ
ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﻋﻤﻮم ﺟﺮاﺣﺎن ﻧﻴﺎز ﺑﻪ آﻣﻮزش ﻓﻮاﻳﺪ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨـﺎل ﺑـﻪ
ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﺑـﻮد .ﺷـﺪت درد ﭘـﺲ از
روش ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ دارﻧﺪ .ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺟﺮاﺣﺎن ﺑﺮ اﻳﻦ ﺗﻮاﻓﻘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي
ﻋﻤﻞ در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان در وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ
ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎلﻫﺎي دو ﻃﺮﻓﻪ ﻳﺎ ﻋﻮد ﻛﻨﻨﺪه ،ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ روش
ﻛﻤﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻋﻠﺖ آن ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻛﺸﺶ ﺑﻴﺶﺗـﺮ
اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ) (Choiceﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ .در اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ 39ﺑﻴﻤـﺎر ﺗﺤـﺖ ﻋﻤـﻞ
ﺣﻴﻦ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﺳﺖ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑـﻪ
ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل ﺑـﻪ روش ﻻﭘﺎروﺳـﻜﻮﭘﻴﻚ ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺪﻧﺪ ﻛـﻪ
ﻛﺎر ،ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑـﺴﺘﺮي و ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ روزاﻧـﻪ ﻧﻴـﺰ در دو ﮔـﺮوه ﺗﻔـﺎوت
ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﻓﺘﻖ را در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ ﺑـﻪ
ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪاﺷﺖ .در ﻣﻮرد ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻳـﺪ اذﻋـﺎن
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ و ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜـﻮس در دوﺧـﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘـﻮان
ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬار ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي دوﻟﺘـﻲ از
ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﺟﺮاﺣـﻲ و ﻋـﻮارض را در دو ﮔـﺮوه ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ
ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﻮدن زﻣﺎن وﻳﺰﻳﺖ و دﭘﺎرﺗﻤﺎن ﺗﺮﺧﻴﺺ ،زﻣﺎن ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺎﻻﺗﺮ
ﻛﺮدﻳﻢ .ﺷﻴﻮع ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل در ﻣﺮدان %27و در زﻧﺎن %3ﺑـﺮاي ﺗﻤـﺎم
از ﻧﺮﻣﺎل ﻣﺮاﻛﺰ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ.
ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ 8و در اﻓﺮاد ﻣﺬﻛﺮ ﺷﻴﻮع ﺑـﻴﺶﺗـﺮي دارد در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﺳﺮوﻣﺎ ) (Seromaدر ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﺤﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﻣﺸﺎﻫﺪه
ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺰ اﻛﺜﺮ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺬﻛﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ %66/6 ،از ﻣﻮارد
ﺷﺪ و در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ دﻳﺪه ﻧﺸﺪ .ﻳﻜـﻲ از روشﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ
ﻓﺘﻖ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ ﻛـﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت دﻳﮕـﺮ ﻧﻴـﺰ ﺷـﻴﻮع
ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻛﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺣﻴﻦ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده از وﺿـﻌﻴﺖ
ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻓﺘﻖ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳـﺖ از ﺟﻤﻠـﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس اﺳﺖ .در اﻳﻦ روش ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮ رودهﻫﺎ ﺑـﻪ
Ohene-Yeboahدر ﻏﻨﺎ ﻛﻪ ﺷﻴﻮع ﻓﺘﻖ ﺳـﻤﺖ راﺳـﺖ %65/6ﮔـﺰارش
ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺪ ﻋﻤﻞ ﺑﺮاي ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻛـﺎﻓﻲ اﺳـﺖ ﻛـﺸﺶ
ﺷﺪه اﺳﺖ 9.ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ Aganovicدر ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي در ﺳـﺎل ،2010ﺷـﻴﻮع
روي ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻛﻢﺗﺮ ﺷﺪه و دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان راﺣﺖﺗﺮ و ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد
ﻓﺘــﻖ در ﺳــﻤﺖ راﺳــﺖ را %62ﮔــﺰارش ﻛــﺮد 10.درد ﻛــﺸﺎﻟﻪ ران از
ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﻛﻤـﻚﻛﻨﻨـﺪه اﺳـﺖ .ﻫﻤـﺎنﻃـﻮر ﻛـﻪ در
ﺷﻜﺎﻳﺎت اﺻﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎران اﺳﺖ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Aasvangدرد ﻛـﺸﺎﻟﻪ ران در
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪ زﻣـﺎن ﻛـﻢﺗـﺮي در اﻳـﻦ روش ﺟﻬـﺖ
%54/5از ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ 11.در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ درد ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ در
ﺟﺮاﺣﻲ ﺻﺮف ﻣﻲﺷﻮد .در ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻓﺘﻖ ﺑﻪ روش TAPPاز آنﺟﺎ ﻛـﻪ در
%61/5ﺑﻴﻤﺎران وﺟﻮد داﺷﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮرم ﻛﺸﺎﻟﻪ ران ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺷﺎﻳﻊﺗـﺮي
ﻣﻌﺮض ﺑﻮدن ﻣﺶ ،ﺧﻄﺮ ﻓﻴﺴﺘﻮل روده ،ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ و ﻏﻴـﺮه را اﻓـﺰاﻳﺶ
در ﺑﻴﻤﺎران اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺗـﻮرم ﻛـﺸﺎﻟﻪ ران
ﻣﻲدﻫﺪ ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺟﺮاح از ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪن ﻣﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﻳﺘﻮان اﻃﻤﻴﻨـﺎن
داﺷﺘﻨﺪ .ﻃﺒﻖ اﻛﺜﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺪت زﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﺑﻴﺶﺗﺮ
ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻛﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘﻮان در ﻫﻨﮕﺎم دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘـﻮان
از ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎز ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ،وﻟﻲ در ﺟﺮاﺣـﻲ ﻻﭘﺎروﺳـﻜﻮﭘﻴﻚ ﺷـﺪت درد،
ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﻮده و در ﺻﻮرت ﻛﺸﺶ زﻳـﺎد ﻳـﺎ ﻧﻘـﺺ ﺗﻜﻨﻴﻜـﻲ ﻣﻤﻜـﻦ
ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر و ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻮارض ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ اﺳﺖ .در ﺑﺮرﺳﻲ
اﺳﺖ ﭘﺮﻳﺘﻮان دﭼﺎر ﭘﺎرﮔﻲﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﮔﺮﺳﭙﺮ ﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ ﻓﻴﻜﺲ ﻛـﺮدن
ﻋﻮارض ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ،ﭘﺎرﮔﻲ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺣﻴﻦ دوﺧـﺘﻦ
ﭘﺮﻳﺘــﻮان ) (Tackerﺷــﻮد .اﻣــﺮوزه ﺑــﺮاي ﻛــﺎﻫﺶ ﻛــﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘــﻮان و
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
Soltani et al. ﭘﺮهﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌﺎل ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ و ﻣﻌﻜﻮس در دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان R.روش ﻨﺎل ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زﻣﺎن و ﻋﻮارض ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻴﻚ ﻓﺘﻖ اﻳﻨﮕﻮﻳ
493
ﭘﺎرﮔﻲﻫﺎي ﻛﻢﺗﺮ آن ﺣﻴﻦ ﺗﺮﻣﻴﻢ ،ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﻓﺸﺎر ﮔﺎز داﺧﻞ ﺷﻜﻢ
ﻣﺪت زﻣﺎن ﻋﻤﻞ در ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﻣﻲﺗـﻮان
از 12ﺑﻪ 8ﻛﺎﻫﺶ داده ﺷﻮد وﻟﻲ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻓـﻮق ﺑـﻪﻧﻈـﺮ
از ﺑﺮوز اﻳﻦ ﻋﻮارض ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤـﻮد .ﻃﺒـﻖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﻣﻲرﺳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﻮزﻳـﺸﻦ ﺑـﺎ ﺗـﺎﺛﻴﺮ در ﻛـﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘـﻮان در ﻣـﺪت زﻣـﺎن
ﺣﺎﺿﺮ دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﺑﻪ روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس زﻣﺎن ﻛـﻢﺗـﺮي از
دوﺧﺘﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻧﻜﺘـﻪ دﻳﮕـﺮي ﻛـﻪ ﺟﻬـﺖ ﻛـﺎﻫﺶ
ﻧﻈﺮ ﺟﺮاﺣﻲ و دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻣﻲﺑﺮد و اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻔﺎوﺗﻲ از ﻧﻈـﺮ ﻋـﻮارض
ﻣﻴﺰان ﻛﺸﺶ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ ،ﻣﻴﺰان دﻳﺴﻜﺴﻴﻮن ﻓـﻀﺎي ﭘـﺮه
ﻣﻴﺎن دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ .اﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﻧﺸﺎن ﻣـﻲدﻫـﺪ ﻛـﻪ ﻣـﻲﺗـﻮان از
ﭘﺮﻳﺘﻮﻧﺌﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻋﻤﺪﺗﺎً دﻳﺴﻜﺴﻴﻮن اﻳﻦ ﻓـﻀﺎ ﺑـﻪ اﺑﻌـﺎد ﻣـﺶ
روش ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﺟﻬﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺪت دوﺧﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘﻮان و ﻣﺪت
] 15×[10-11ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷـﺖ ﻛـﻪ در ﺻـﻮرت
زﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد.
داﻳﺴﻜﺴﻴﻮن ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﺤـﺖ ﻓـﺸﺎر ﻗـﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻦ ﭘﺮﻳﺘـﻮان ﻫﻨﮕـﺎم
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺗﻔﺎوت زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳـﻂ ﺣـﺪود 20
دوﺧﺘﻦ ﻛﻢﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺪت زﻣـﺎن ﻻﭘﺎروﺳـﻜﻮﭘﻲ ﺣﺘـﻲ در
دﻗﻴﻘﻪ در ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس ﻛﻢﺗﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻟﺬا ﺧﺼﻮﺻﺎ در ﻣﻮاردي
ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﺑﺎﻟﻘﻮه ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻋـﻮارض ﻣﻮﺟـﻮد
ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﭘﺮﻳﺘﻮان ﭘﺲ از ﻗﺮار دادن ﻣﺶ در روش TAPPﺗﻨـﺸﻦ
در ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ ﻻﭘﺎروﺳﻜﻮﭘﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮارض ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ،ﺑـﺎﻻ رﻓـﺘﻦ
وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﭘﻮزﻳـﺸﻦ از ﺗﺮﻧـﺪﻟﻨﺒﺮگ ﺑـﻪ
ﻓﺸﺎر ،IVCﺑﺮوز DVTو ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮارض ﮔﺮدد ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ ﻛﻢ ﻛـﺮدن
ﺗﺮﻧﺪﻟﻨﺒﺮگ ﻣﻌﻜﻮس اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
References 6.
Arregui ME, Davis CJ, Yucel O, Nagan RF. Laparoscopic mesh repair of inguinal hernia using a preperitoneal approach: a preliminary report. Surg Laparosc Endosc 1992;2(1):53-8. 7. Dion YM, Morin J. Laparoscopic inguinal herniorrhaphy. Can J Surg 1992;35(2):209-12. 8. Kingsnorth A, LeBlanc K. Hernias: inguinal and incisional. Lancet 2003;362(9395):1561-71. 9. Ohene-Yeboah M. Strangulated external hernias in Kumasi. West Afr J Med 2003;22(4):310-3. 10. Aganovic L, Ishioka KM, Hughes Cassidy F, Chu PK, Cosman BC. Plugoma: CT findings after prosthetic plug inguinal hernia repairs. J Am Coll Surg 2010;211(4):481-4. 11. Aasvang E, Kehlet H. Surgical management of chronic pain after inguinal hernia repair. Br J Surg 2005;92(7):795-801.
Kingsnorth A, LeBlanc K. Hernias: inguinal and incisional. Lancet 2003;362(9395):1561-71. McKernan JB, Laws HL. Laparoscopic repair of inguinal hernias using a totally extraperitoneal prosthetic approach. Surg Endosc 1993;7(1):26-8. Cohen RV, Alvarez G, Roll S, Garcia ME, Kawahara N, Schiavon CA, et al. Transabdominal or totally extraperitoneal laparoscopic hernia repair? Surg Laparosc Endosc 1998;8(4):264-8. Davis CJ, Arregui ME. Laparoscopic repair for groin hernias. Surg Clin North Am 2003;83(5):1141-61. Tse GH, de Beaux AC. Laparoscopic hernia repair. Scott Med J 2008;53(1):34-7.
1. 2.
3.
4. 5.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 489-494
494
The operation duration and short-term complications of laparoscopic transabdominal prepritoneal hernia repair: Trendelenburg versus reverse-Trendelenburg positions Abstract Reza Soltani M.D.1 Abdolreza Pazouki M.D.1* Amir Shirali M.D.2 1- Minimally Invasive Surgery Research Center, Rasoul Akram Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- General Physician, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: May 16, 2011 Accepted: July 06, 2011
Background: The aim of this study was to compare operating time and short-term complications of laparoscopic transabdominal preperitoneal hernia repair during reperitonealization in Trendelenburg versus reverse-Trendelenburg positions. Methods: Thirty-nine patients with inguinal hernia were enrolled in this clinical trial. Study was done in Milad and Rasoul Akram hospitals in Tehran, Iran, during 2008-2010. The patients neither were pregnant nor did they have any signs of peritonitis, strangulation, perforation or infection. Moreover, they had a Body Mass Index (BMI) below 35 kg/m2 and were physically fit for general anesthesia. The participants were divided into two groups by block randomization. The first (20) and the second (19) groups of patients underwent laparoscopic herniorrhaphy in Trendelenburg and reverseTrendelenburg positions. Respectively all the operations were performed by one surgeon. The patients were visited one day and one week after the surgery. Results: Most frequent complications were rupture in peritoneal repair in 9 patients (23%), skin site bleeding in one patient (2.6%), and peritoneal tension in 33 patients (84.6%) patients. Duration of surgery and peritoneal repair took a significantly longer
time in Trendelenburg versus the reverse-Trendelenburg position. There were no differences in duration for returning to work or resumption of daily activities between the two groups. Pain in the first day following surgery was statistically more severe in the Trendelenburg group. Conclusion: This study demonstrated that reverse-Trendelenburg position took less time for herniorrhaphy and peritoneal repair than Trendelenburg position, although the complications were the same. *
Corresponding author: Minimally Invasive Research Center, Rasoul Akram Hospital, Nyayesh St., Sattarkhan St., Tehran University of Medical Sciences Tehran, Iran. Tel: +98- 21- 66515000 E-mail: apazouki@yahoo.com
Keywords: Complication, inguinal hernia, laparoscopy, position.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
495-501 ،1390 ﺷﻤﺎره ،8 در، 69 دوره ﺗﻬﺮان، داﻧﺸﮕﺎه ﭘﺰﺷﻜﻲ، ﻛﻮﺗﺮ آﺑﺎنﺑﺎز ﺑﺎ روش ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮕﺎﺷﻮر ﭘﺰﺷﻜﻲﺑﺎ ﻟﻴ ﻋﻠﻮمﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﻫﻤﻮروﻳﻴ ﺎﻣﺪﻫﺎي ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﻴ
495
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﻪ روش ﺑﺎز ﺑﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻛﻮﺗﺮي
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/03/11 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/04/22 :
ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﻓﺎﺿﻠﻲ
ﭼﻜﻴﺪه
1
ﺳﻌﻴﺪ ﺻﻔﺮي *2،ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ
2
2
ﻓﺮﻧﻮش ﻻرﺗﻲ 3،اﺣﺴﺎن ﺟﻨﻴﺪي
5
ﻣﮋﮔﺎن رﺣﻴﻤﻲ 4،ﻋﻠﻲﭘﺎﺷﺎ ﻣﻴﺜﻤﻲ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت آﻧﻮرﻛﺘﺎل اﺳﺖ و اﻧﻮاع ﺷﺪﻳﺪ آن ،ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ .روشﻫﺎي ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي درﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ اراﻳﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ .ﻫـﺪف از اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ،ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﺑﺎ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﻪ روش ﺑﺎز اﺳﺖ .روش ﺑﺮرﺳـﻲ :ﻳـﻚ ﻛﺎرآزﻣـﺎﻳﻲ
-1ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻛﻮﻟﻮرﻛﺘﺎل -2ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﺗﺼﺎدﻓﻲﺷﺪه ﻳﻚ ﺳﻮﻛﻮر ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ 57 .ﺑﻴﻤﺎر ) 28ﺑﻴﻤﺎر در ﮔﺮوه ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر و 29ﺑﻴﻤﺎر در ﮔﺮوه ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎز( وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﻮﺳﻂ دو ﺟﺮاح اﺻﻠﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﭘﻴﺎﻣﺪ اﺻﻠﻲ ،ﻣﺪت ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ )ﺑﻪ
-3ﮔﺮوه ﻗﻠﺐ و ﻋﺮوق
ازاي ﺑﺮداﺷﺖ ﻫﺮ ﭘﺎﻛﻪ( ﺑﻮد .ﺳﺎﻳﺮ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از :درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ )ﺑﺮ اﺳﺎس دوز ﻣﻮرﻓﻴﻦ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و ﻧﻤﺮه
-4ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ
ﻣﻘﻴﺎس آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﺼﺮي( ،درد ﭘﺲ از ﺗﺮﺧﻴﺺ )دوز اﻳﺒﻮﭘﺮوﻓﻦ در ﻣﻨﺰل و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﺮات ﻣﻘﻴﺎس آﻧـﺎﻟﻮگ ﺑـﺼﺮي ﻃـﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
7-10روز ﺑﻌﺪ از ﺗﺮﺧﻴﺺ( ،ﻋﻮارض )ﺧﻮنرﻳﺰي و اﺣﺘﺒﺎس ادراري( و زﻣﺎن ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮل .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎ :دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ دادهﻫﺎي دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺴﺎﻧﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﺘﻮﺳـﻂ زﻣـﺎن ﺑﺮداﺷـﺖ ﻳـﻚ ﭘﺎﻛـﻪ در ﮔـﺮوه
-5ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر 8/91 ،دﻗﻴﻘﻪ و ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢﺗﺮ از ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮔﺮوه ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎز ) 17/35دﻗﻴﻘﻪ( ﺑـﻮد ) .(P<0/001درد ﺑﻌـﺪ از
ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﻋﻤﻞ ﺑﺮ اﺳﺎس دوز ﻣﻮرﻓﻴﻦ و ﻧﻤﺮه ﻣﻘﻴﺎس آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﺼﺮي در ﮔﺮوه ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﻛﻢﺗﺮ ﺑﻮد ،اﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﻪ ﻃﻮر »ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ« ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒﻮد )ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ P=0/055و .(P=0/077ﻋﻮارض زودرس و ﺗﺎﺧﻴﺮي و ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺰان ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ﻣﻌﻤـﻮل
*
در دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد .ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر روش ﺑﻲﺧﻄﺮي اﺳﺖ و در دﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،اﻧﺘﻬﺎي ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن
اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،دﻓﺘﺮ ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ، ﺗﻠﻔﻦ021-61192606 : E-mail: SaeedSfr@gmail.com
ﻣﺪت ﻋﻤﻞ را ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ .اﻳﻦ روش ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺪري ﺗﺨﻔﻴﻒ در درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﺸﻮد. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ،ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ،درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ.
ﻣﻘﺪﻣﻪ
و ﻣﺎﻧﻨـﺪ آن ﻣﺨﺘـﻞ ﻣـﻲﺳـﺎزد .اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎري اﻛﺜـﺮاً ﺑـﺎ ﻋﻼﻳﻤـﻲ ﭼـﻮن ﺧﻮنرﻳﺰي )ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﻄﺮهاي( ،ﺧﺎرش و ﮔﺎه درد ﺷـﺪﻳﺪ )در ﻣـﻮارد
ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪ ) (Hemorrhoidﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﺎي ﻋﻼﻣـﺖدار ﺷـﺪن
ﺗﺮوﻣﺒﻮزه( ﺗﻈﺎﻫﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .درﻣﺎن ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻫﺎي درﺟﻪ 1و ،2ﺑـﻴﺶﺗـﺮ
ﺑﺎﻟﺸﺘﻚﻫﺎي ﻋﺮوﻗﻲ زﻳﺮ ﻣﺨﺎط ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﺎﻧﺎل آﻧﺎل اﺳﺖ .ﻋﻠﺖ دﻗﻴﻖ اﻳـﻦ
ﻃﺒﻲ اﺳﺖ وﻟﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ درﻣﺎن ﺑﺮاي ﻫﻤﻮرﻳﻴﺪﻫﺎي درﺟﻪ ) 3ﭘﺮوﻻﭘـﺴﻲ
ﺑﻴﻤﺎري ﺷﺎﻳﻊ آﻧﻮرﻛﺘﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ زور زدن ﺑـﻪ
ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﺟﺎ ﻣﻲرود( و ) 4ﭘﺮوﻻﭘﺲ داﻳﻤﻲ( اﻗﺪام ﺟﺮاﺣﻲ اﺳـﺖ.
ﻫﻨﮕﺎم دﻓﻊ ،ﻣﺪﻓﻮع ﺳﻔﺖ ﺷﺪه و ﺑﺎرداري در ﺗـﺴﺮﻳﻊ ﺑـﺮوز ﭘـﺮوﻻﭘﺲ
روش ﻫﺎي ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺮاي درﻣﺎن ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻫﺎي درﺟﻪ ﺑـﺎﻻ ﺑـﻪ
ﻣﺨﺎﻃﻲ و ﻋﻼﻣﺖدار ﺷﺪن ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪ ﻧﻘـﺶ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ 1.ﺑﻴﻤـﺎري
ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﻛﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ روش ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎز ﻳـﺎ
ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻋﻠﻞ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑـﻪ ﻣﻄـﺐ ﺟﺮاﺣـﺎن
،Milligan-Morganروش ﻫﻤﻮروﻳﻴـــﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑـــﺴﺘﻪ ﻳـــﺎ ،Ferguson
ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻛﻮﻟﻮرﻛﺘﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑـﺮاي ﺑﻴﻤـﺎران
ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪوﭘﻜﺴﻲ ﺑـﺎ اﺳـﺘﭙﻠﺮ و اﺧﻴـﺮا ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑـﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر
اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﻣﻮارد ﺷﺪﻳﺪ ،ﻛﺎرﻛﺮد ﻣﻌﻤﻮل ﻓﺮد را ﺑﺎ ﻏﻴﺒـﺖ از ﻛﺎر
) (Ligasureاﺷﺎره ﻛﺮد .ﻳـﻚ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻣـﺮوري ﺟﺪﻳـﺪ در ﻛﺘـﺎبﺧﺎﻧـﻪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
496
ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﻓﺎﺿﻠﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
ﻛﺎﻛﺮﻳﻦ ) (Cochraneﻧﺸﺎن داده ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ راﻳﺞﺗﺮﻳﻦ روش ﺟﺮاﺣـﻲ
ﺷﺪ .ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷـﺪن ﻋﻤـﻞ ﺟﺮاﺣـﻲ ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﻛـﻪ ﻣﻌﻤـﻮﻻ در
2
وﺿﻌﻴﺖ ﻟﻴﺘﻮﺗﻮﻣﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ،در ﻣﻮاردي ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑـﺮاي ﺑﻴﻤـﺎر ﺑـﺎ
اﻳﻦ روش ﺑﺎ وﺟﻮد اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﻣﻄﻠﻮب ،ﺑﻪ دﻟﻴﻞ درد ﻗﺎﺑـﻞ ﺗـﻮﺟﻬﻲ ﻛـﻪ
ﺑﺮوز اﻧﻮاع ﻧﻮروﭘﺮاﻛﺴﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ .از ﻃﺮﻓﻲ درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ از ﻗﺪﻳﻢ
ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺑﺴﻴﺎري را ﺑﺮ آن داﺷـﺘﻪ ﺗـﺎ ﺑـﻪ ﻓﻜـﺮ اﺑـﺪاع
ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺮس ﺑﻴﻤﺎران و ﻋﺪم ﻣﺮاﺟﻌﻪ آنﻫﺎ ﺑﺮاي درﻣﺎن ﺟﺮاﺣـﻲ
روشﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .در ﭼﻨـﺪ ﺳـﺎل
ﻣﻄﺮح ﺑﻮده اﺳﺖ .در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ روش ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺑـﺪون
اﺧﻴﺮ ،اﻳﺪه اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﻮآﮔﻮﻻﺳـﻴﻮن
اﻓﺰودن ﻋﻮارض ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ،ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ زﻣـﺎن ﺟﺮاﺣـﻲ و ﻛـﺎﻫﺶ درد
و ﻫﻤﻮﺳﺘﺎز ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد ،ﺑﺮاي درﻣﺎن ﺑﻴﻤـﺎري ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪ ﻣﻄـﺮح
ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ،ﮔﺎم رو ﺑﻪ ﺟﻠـﻮﻳﻲ در ﻋﺮﺻـﻪ درﻣـﺎن
ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺿﻤﻦ اﻳﺠﺎد ﻓﻴﻠـﺪ ﻋﻤـﻞ
ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ ،روش ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻳﺎ ﻫﻤـﺎن روش Milligan-Morganاﺳـﺖ.
ﻋﺎري از ﺧﻮن و ﺑﺴﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﻋﺮوق ﺧﻮنرﻳﺰيدﻫﻨﺪه ،آﺳـﻴﺐ ﺣﺮارﺗـﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﻣﻲرﺳـﺎﻧﺪ و ﺑـﻪ ﻫﻤـﻴﻦ ﺟﻬـﺖ ﺑـﺎ
روش ﺑﺮرﺳﻲ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺮوﻣﺎي ﺑﺎﻓﺘﻲ ﻛﻢﺗﺮ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺴﺮﻳﻊ در ﻋﻤﻞ ﺑﺮداﺷﺖ ﭘﺎﻛﻪﻫﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪي ،درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻛـﻢﺗـﺮي ﻧﻴـﺰ اﻳﺠـﺎد
اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻳﻚ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗـﺼﺎدﻓﻲﺷـﺪه اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻃـﻲ
ﻛﻨــﺪ 3.ﻃــﻲ ﺳــﺎﻟﻴﺎن اﺧﻴــﺮ ﭼﻨــﺪﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺑــﻪ ﻣﻘﺎﻳــﺴﻪ ﭘﻴﺎﻣــﺪﻫﺎي
ﻣﺪت ﺷﺶ ﻣﺎه اول ﺳﺎل 1389در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨـﻲ ﺗﻬـﺮان و ﺑـﻪ
ﻫﻤﻮروﻳﻴــﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑــﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷــﻮر و ﺳــﺎﻳﺮ روشﻫــﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴــﺪﻛﺘﻮﻣﻲ
ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻃﺮح ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﺼﻮب در ﺷﻮراي ﭘﮋوﻫـﺸﻲ داﻧـﺸﻜﺪه ﺑـﻪ
)ﻋﻤﺪﺗﺎً روشﻫﺎي ﺑﺎز ﻳﺎ ﺑﺴﺘﻪ( ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از آنﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ
اﺟﺮا در آﻣﺪ .ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﭘﻴـﺸﻴﻦ و ﻧﻴـﺰ
ﻛﺎﻫﺶ درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر را ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ 4-7.اﻣﺎ در ﺑﻘﻴﻪ ﻣـﻮارد
ﻓﺮﻣﻮلﻫﺎي آﻣﺎري در ﺣﺪ 25ﻧﻔﺮ در ﻫﺮ ﮔﺮوه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ وﻟﻲ در ﻋﻤﻞ
درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ 8-10.ﻫﻢﭼﻨـﻴﻦ
Open
30ﻧﻔــﺮ وارد ﻫــﺮ ﻳــﻚ از ﮔــﺮوهﻫــﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴــﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑــﺎز Hemorrhoidectomyو ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر
Ligature
ﺗﻌﺪادي از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺧﻮنرﻳﺰي ﺣﻴﻦ ﻋﻤـﻞ
)(OH
ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ9.و 8ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮﻳﺪ
) Hemorrhoidectomy (LHﺷﺪﻧﺪ .ﻣﻼك ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﺒـﺎرت ﺑـﻮد
»ﻋــﺪم ﺿــﻌﻒ« ) (Non-inferiorityروش ﻟﻴﮕﺎﺷــﻮر از ﻧﻈــﺮ ﻋــﻮارض
از ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪ درﺟﻪ ﺳﻪ ﻳﺎ ﭼﻬﺎر ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻛﻮﺗﺎهﻣﺪت و ﻣﻴﺎنﻣﺪت ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ در ﻗﻴـﺎس ﺑـﺎ روشﻫـﺎي ﻣﻌﻤـﻮل
ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮن ،اﻛﺜﺮ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻗﺒـﻞ از درﻣـﺎن ﺟﺮاﺣـﻲ ﺗﺤـﺖ
ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﻓـﺮا ﺑﺮرﺳـﻲ )ﻣﺘﺎآﻧـﺎﻟﻴﺰ( ﻛـﻪ در
رﻛﺘﻮﺳﻴﮕﻤﻮﻳﻴﺪوﺳﻜﻮﭘﻲ ﻳﺎ ﻛﻮﻟﻮﻧﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﻫﻢ ﻗﺮار ﻣـﻲﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ .ﺳـﺎﺑﻘﻪ
ﺳﺎل 2007در ﻧﺸﺮﻳﻪ Archives of surgeryﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪه ،ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ
ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﺒﻠﻲ آﻧﻮرﻛﺘﺎل ،اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ روده ،ﺑﺪﺧﻴﻤﻲ ﻳـﺎ
9ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲﺷﺪه در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ ،ﻧﺸﺎن داده اﺳـﺖ ﻛـﻪ
ﻋﺪم رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻴﻤـﺎر ﺑـﺮاي ﺷـﺮﻛﺖ در ﭘـﮋوﻫﺶ ﻣﻌﻴﺎرﻫـﺎي ﺧـﺮوج از
ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨـﻲداري از ﻧﻈـﺮ ﻃـﻮل
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮدﻧﺪ.
ﻣﺪت ﻋﻤﻞ و ﻧﻴﺰ ﺧﻮنرﻳﺰي ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﺷﻮد اﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻧﻈﺮ
اﻗــﺪاﻣﺎت ﭘــﻴﺶ از ﻋﻤــﻞ ﺑــﺮاي ﺗﻤــﺎم ﺑﻴﻤــﺎران ﻣــﺸﺎﺑﻪ ﺑــﻮد :اﺧــﺬ
درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ،ﻣﺪت ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن ﻳـﺎ زﻣـﺎن ﺑﺎزﮔـﺸﺖ ﺑـﻪ
رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در ﭘﮋوﻫﺶ 8-10 ،ﺳﺎﻋﺖ NPOﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ،
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل ﺗﻔـﺎوﺗﻲ ﺑـﺎ روشﻫـﺎي ﻣﻌﻤـﻮل ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪﻛﺘﻮﻣﻲ
ﻣﺼﺮف دوز ﭘﺮوﻓﻴﻼﻛﺴﻲ ﻣﺘﺮوﻧﻴﺪازول ) 500ﻣﻴﻠﻲ ﮔـﺮم ورﻳـﺪي( ﻧـﻴﻢ
ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ 11.ﻫﺪف از اﺟﺮاي اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨـﻲ
ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤـﻞ ،ﻋـﺪم اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣـﺴﻬﻞ ﻳـﺎ اﻧﻤـﺎي ﻗﺒـﻞ ﻋﻤـﻞ.
ﺗﻬﺮان )ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر در ﺳﻄﺢ ﻛـﺸﻮر( ،آن ﺑـﻮده ﻛـﻪ اﺛﺮﺑﺨـﺸﻲ اﻳـﻦ
اﺧﺘﺼﺎص ﮔﺮوه درﻣﺎﻧﻲ در ﺑﺪو ورود ﺑﻪ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ و ﺑﺮ اﺳﺎس ﻟﻴـﺴﺖ
روش ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ را ﺑﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟـﻮد در ﻛـﺸﻮر ﻣـﻮرد
ﺗﺼﺎدﻓﻲﺷﺪهاي ﻛﻪ از ﻗﺒﻞ آﻣﺎده ﺷﺪه ﺑﻮد و در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻨﺸﻲ اﺗﺎق ﻋﻤـﻞ
ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ ،از اﻳﻦ ﺣﻴﺚ ،ﭘﻴﺎﻣﺪ اﺻﻠﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ،ﻛـﺎﻫﺶ زﻣـﺎن
ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ،اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺑﻴﻤـﺎر ﻳـﻚ رﻣـﺰ اﺧﺘـﺼﺎص ﭘﻴـﺪا
ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ و ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺑﻌﺪي ،ﻛﺎﻫﺶ درد ﺑﻌـﺪ از ﻋﻤـﻞ ،ﺑﺎزﮔـﺸﺖ
ﻣﻲﻛﺮد و ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﭘﺮﺳﺘﺎري و ﺧﻮد ﺑﻴﻤﺎر از ﮔـﺮوه درﻣـﺎﻧﻲ
ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮل و ﻋﻮارض زودرس و ﻣﻴﺎنﻣﺪت ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ
ﺧﻮد ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺎآﮔﺎه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻧﻮع ﺑﻲﻫﻮﺷـﻲ ﺑـﺴﺘﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻼﺣﺪﻳﺪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ روش ﺑﺎز ﺑﺎ ﻛﻮﺗﺮ
497
ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﻳﻜـﻲ از دو ﺻـﻮرت ﺑـﻲﻫﻮﺷـﻲ
ﭘﮋوﻫﺶ ،ﭘﺲ از ﺟﻤﻊآوري وارد ﻧﺮماﻓـﺰار SPSSوﻳﺮاﺳـﺖ 13ﺷـﺪ و
ﺟﻨﺮال ﻳﺎ ﺑﻲﺣﺴﻲ اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل ﺑﻮد .ﻛﻠﻴﻪ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎز )ﻣﻌﻤـﻮﻟﻲ( ﻳـﺎ
ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دادهﻫﺎي ﻛﻤﻲ از آزﻣـﻮن ) Paired t-testدر ﻣـﻮارد
ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ،ﺗﻮﺳـﻂ دو ﻧﻔـﺮ ﺟـﺮاح اﺻـﻠﻲ اﻳـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ اﺟـﺮا
ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﺮﻣﺎل( ﻳﺎ آزﻣﻮن ﻏﻴﺮﭘﺎراﻣﺘﺮﻳـﻚ ) Mann-Whitneyﺑـﺮاي ﻣـﻮارد
ﻣﻲﺷﺪ .ﻃﻮل ﻣﺪت ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ،ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮاد اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ﺛﺒـﺖ
ﺗﻮزﻳﻊ ﻏﻴﺮﻧﺮﻣﺎل( و ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي دادهﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ از آزﻣﻮن χ2اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ.
ﻣﻲﺷﺪ )از ﺷﺮوع ﻋﻤﻞ ﭘﺲ از ﭘﻬﻦ ﻛﺮدن ﺷﺎنﻫـﺎ ﺗـﺎ ﺧﺎﺗﻤـﻪ ﺑﺮداﺷـﺖ آﺧﺮﻳﻦ ﭘﺎﻛﻪ( .ﺗﻌﺪاد ﭘﺎﻛﻪﻫﺎي ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﮔﺮدﻳﺪ .در اﻳـﻦ
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﻮنرﻳﺰي ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ ارزﻳـﺎﺑﻲ ﻧـﺸﺪ .دﺳـﺘﮕﺎه ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر ﻣـﻮرد Valleylab
از 60ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻪ در اﺑﺘﺪا وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷـﺪﻧﺪ ،دو ﺑﻴﻤـﺎر از ﮔـﺮوه
اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ) LigaSureTM ،ﺳـﺎﺧﺖ ﺷـﺮﻛﺖ
آﻣﺮﻳﻜﺎ( ﺑﻮد .ﻫﺰﻳﻨﻪاي ﺑﺎﺑـﺖ اﻳـﻦ دﺳـﺘﮕﺎه و ﻧﻴـﺰ ﺑﺎﺑـﺖ وﻳﺰﻳـﺖﻫـﺎي
LHو ﻳــﻚ ﺑﻴﻤــﺎر از ﮔــﺮوه OHﺑــﻪ دﻟﻴــﻞ ﻋــﺪم ﻣﺮاﺟﻌــﻪ ﺳــﺮﭘﺎﻳﻲ ﺑــﻪ
ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ از ﺑﻴﻤـﺎر درﻳﺎﻓـﺖ ﻧﻤـﻲﺷـﺪ و ﺗﻤـﺎم اﻳـﻦ ﻣـﻮارد
درﻣﺎﻧﮕﺎهﻫﺎي ﭘﻲﮔﻴﺮي از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻫﻨﮕﺎم آﻧـﺎﻟﻴﺰ
ﻣﺸﻤﻮل ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻃﺮح ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺑﻮد .ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر ﻳﻚ ﺑﺮﮔـﻪ ﺛﺒـﺖ
دادهﻫﺎ ،ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد ﮔﺮوه 28 ،LHﻧﻔﺮ و ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد ﮔﺮوه 29 ،OHﻧﻔـﺮ
اﻃﻼﻋﺎت در ﭘﺮوﻧﺪه ﻗﺮار داده ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ دادهﻫﺎي ﺣﻴﻦ ﻋﻤـﻞ و ﺳـﭙﺲ
ﺑﻮد .ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻦ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 39/39±8/8ﺳـﺎل ﺑـﻮد )از
دادهﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺑﻪ ﻣﺮور در آن درج ﻣﻲﺷﺪ .در ﺳـﺎﻋﺎت ﺑﻌـﺪ از ﻋﻤـﻞ،
24ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺎ 67ﺳﺎﻟﻪ( .دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳـﻨﻲ ﺗﻔـﺎوﺗﻲ ﺑـﺎ ﻫـﻢ
در ﺻــﻮرت وﺟــﻮد درد ،از دوز ﭘــﻨﺞ ﻣﻴﻠــﻲﮔﺮﻣــﻲ ﻣــﻮرﻓﻴﻦ ﻋــﻀﻼﻧﻲ
ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ )ﻣﺘﻮﺳـﻂ ﺳـﻦ ﮔـﺮوه OHو ﮔـﺮوه LHﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ 39/21و
اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﺪ و ﭘﺮﺳﺘﺎر ﻣﺴﻮول ،ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ﺑﺎر ﺗﺰرﻳـﻖ دوز ﻣـﻮرﻓﻴﻦ
39/57ﺳﺎل( .ﺳﺎﻳﺮ دادهﻫﺎي دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ )ﺟﻨـﺴﻴﺖ ،ﺗﻌـﺪاد ﭘﺎﻛـﻪﻫـﺎي
)ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻴﻤﺎر( ،ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ در ﺑﺮﮔﻪ دادهﻫﺎي ﺑﻴﻤـﺎر درج
ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪي و ﻧﻮع ﺑﻲﻫﻮﺷﻲ( ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺗـﺼﺎدﻓﻲ
ﻣﻲﻛﺮد .ﺻﺒﺢ روز اول ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ،از ﺑﻴﻤﺎر ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﺷـﺪت
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺗﻔـﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري ﺑـﻴﻦ ﮔـﺮوهﻫـﺎ وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ
Visual Analogue
)ﻧﻤﻮدار .(1ﻣﺘﻮﺳﻂ زﻣـﺎن ﻛـﻞ ﻋﻤـﻞ ﺟﺮاﺣـﻲ در ﮔـﺮوه OHﻣﻌـﺎدل
10 Scaleﻧﻤﺮهاي ﺛﺒﺖ ﻛﻨـﺪ و در ﻣـﻮرد ﻣﺮاﻗﺒـﺖﻫـﺎي ﺑﻌـﺪ از
24/41دﻗﻴﻘﻪ و در ﮔﺮوه LHﻣﻌﺎدل 14/29دﻗﻴﻘﻪ ﺑـﻮد .ﺑـﺮاي ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ
ﺗﺮﺧﻴﺺ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻻزم ﺑﻪ وي داده ﻣﻲﺷﺪ .در ﺻﻮرت ﻋـﺪم وﺟـﻮد
دﻗﻴﻖﺗﺮ ،زﻣﺎن ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد ﭘﺎﻛﻪﻫﺎي ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ
ﻋﺎرﺿﻪ ﻋﻤﺪه )ﺧـﻮنرﻳـﺰي ﻳـﺎ اﺣﺘﺒـﺎس ادراري ﺷـﺪﻳﺪ( و درد ﻗﺎﺑـﻞ
ﺗﺎ زﻣﺎن ﻻزم ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺖ ﻳـﻚ ﭘﺎﻛـﻪ ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻳـﺪ .ﻣﺘﻮﺳـﻂ زﻣـﺎن
ﺗﺤﻤﻞ ،ﺑﻴﻤﺎر در اوﻟﻴﻦ روز ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻣﺮﺧﺺ ﻣﻲﺷﺪ.
ﺑﺮداﺷﺖ ﻳﻚ ﭘﺎﻛﻪ در ﮔﺮوه OHﻣﻌﺎدل 17/35±2/66دﻗﻴﻘﻪ و در ﮔـﺮوه
درد ﺧﻮد را روي ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس آﻧـﺎﻟﻮگ ﺑـﺼﺮي ﻳـﺎ )(VAS
ﻛﺎرت ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺗﺮﺧﻴﺺ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر داده ﻣﻲﺷﺪ ،ﺣـﺎوي
LHﻣﻌﺎدل 8/91±1/69دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻮد ﻛـﻪ ﺗﻔـﺎوت ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪه از ﻧﻈـﺮ
ﻳﻚ ﺷﻤﺎي VASﺑﻮد و ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر آﻣﻮزش داده ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ روز ﻣﺮاﺟﻌﻪ
آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد ) .(P<0/001ﺗﻌﺪاد دوزﻫـﺎي ﻣـﺼﺮﻓﻲ ﻣـﻮرﻓﻴﻦ در
ﺟﻬﺖ وﻳﺰﻳﺖ ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ اول )ﺑﻴﻦ ﻫﻔﺖ ﺗﺎ 10روز ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ( ،روزاﻧﻪ
دوره ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻤﺮه VASﺻﺒﺢ روز اول ﺑﻌﺪ از ﻋﻤـﻞ
ﻋﺪد درد ﺧﻮد را در آن ﺛﺒﺖ ﻛﻨـﺪ .ﺑـﺮاي ﻛﻨﺘـﺮل درد ﺑﻴﻤـﺎر در ﻣﻨـﺰل،
در ﮔﺮوه LHﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه OHﻛﻢﺗـﺮ ﺑـﻮد اﻣـﺎ اﻳـﻦ ﺗﻔـﺎوت از ﻧﻈـﺮ
ﻗﺮص اﻳﺒﻮﭘﺮوﻓﻦ 400ﻣﻴﻠﻲﮔﺮﻣﻲ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﻲﺷﺪ و ﺑﻴﻤﺎر ﻳﺎد ﻣـﻲﮔﺮﻓـﺖ
آﻣﺎري ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺮﺳﻴﺪ )ﺟﺪول .(1ﺗﻌﺪاد روزﻫـﺎي ﺑـﺴﺘﺮي
ﻛﻪ در ﺻﻮرت درد ،ﻫﺮ ﺑﺎر ﻳﻚ ﻗﺮص را ﻣﻴﻞ ﻛﻨﺪ و در ﺑﺮﮔﻪ ﭘﻲﮔﻴـﺮي
ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد )ﺟﺪول .(1ﻋـﻮارض زودرس
ﺧﻮد ﻫﻢ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺰﻧﺪ .در اوﻟﻴﻦ وﻳﺰﻳﺖ درﻣﺎﻧﮕﺎﻫﻲ ،ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ درد ﺑﻴﻤﺎر
ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ )ﺧﻮنرﻳﺰي ﺧﻔﻴﻒ ﻳﺎ ﺷﺪﻳﺪ و اﺣﺘﺒـﺎس ادراري( ﺑـﻴﻦ دو
و ﻧﻴﺰ ﻋﻮارﺿﻲ ﭼﻮن ﺗﺪاوم ﺧـﻮنرﻳـﺰي و ﺗﺮﺷـﺤﺎت ﺳـﺮوزي ﻣـﻮرد
ﮔﺮوه ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري ﻧﺪاﺷـﺖ )ﺟـﺪول .(2ﺷـﺎﺧﺺﻫـﺎي درد در
ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .وﻳﺰﻳﺖ درﻣﺎﻧﮕﺎﻫﻲ دوم ﺣﺪود ﻳﻚ ﻣـﺎه ﺑﻌـﺪ از
اوﻟﻴﻦ وﻳﺰﻳﺖ درﻣﺎﻧﮕﺎﻫﻲ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻤﺮات روزاﻧـﻪ
VAS
ﻋﻤﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﻲ آن ﻋﻮارﺿﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﻨﮕـﻲ ﻣﻘﻌـﺪ و ﻧﻴـﺰ زﻣـﺎن
ﺑﻴﻤﺎر )ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ 7-10روز ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ( و ﺗﻌﺪاد دوزﻫﺎي اﻳﺒـﻮﭘﺮوﻓﻦ
ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮل )ﻛﺎر و (...ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺶ ﻗـﺮار ﻣـﻲﮔﺮﻓـﺖ.
ﻣﺼﺮﻓﻲ .ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻳﻦ دادهﻫـﺎ در ﺟـﺪول 1ﺣـﺎﻛﻲ از آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ دو
زﺧﻢ ﺟﺮاﺣﻲ از ﻧﻈﺮ اﻟﺘﻴﺎم ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻣﻲﺷﺪ .دادهﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از اﻳـﻦ
ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ درد در ﻫﻔﺘﻪ اول ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري ﺑـﺎ ﻫـﻢ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﻓﺎﺿﻠﻲ و ﻫﻤﻜﺎران
498
ﺟﺪول :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻃﻮل ﻣﺪت ﻋﻤﻞ ،درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و ﺗﻌﺪاد روزﻫﺎي ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﮔﺮوه ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر
ﺷﺎﺧﺺ
)(LH
ﮔﺮوه ﺑﺎز
*P
)(OH
ﺣﺪاﻗﻞ
ﺣﺪاﻛﺜﺮ
ﻣﺘﻮﺳﻂ
ﺣﺪاﻗﻞ
ﺣﺪاﻛﺜﺮ
ﻣﺘﻮﺳﻂ
ﺗﻌﺪاد دوزﻫﺎي ﻣﻮرﻓﻴﻦ
1
2
1/25
1
3
1/55
**
ﻧﻤﺮه VASروز اول ﺑﻌﺪ ﻋﻤﻞ
3
8
5/5
4
8
6/07
**
0/077
زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﻳﻚ ﭘﺎﻛﻪ )دﻗﻴﻘﻪ(
5/5
12
8/91
12
23
17/35
<0/001
1
2
1/036
1
2
1/069
0/58
2/9
7/3
4/725
2/5
7/5
5/038
0/33
3
16
6/68
3
16
6/35
0/77
ﺗﻌﺪاد روزﻫﺎي ﺑﺴﺘﺮي ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻤﺮه VASﻫﻔﺘﻪ اول ﺗﻌﺪاد دوزﻫﺎي اﻳﺒﻮﭘﺮوﻓﻦ
0/055
* ﻣﻘﺎدﻳﺮ P<0/05ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دادهﻫﺎي ﻛﻤﻲ ﻧﺮﻣﺎل از آزﻣﻮن Paired t-testو دادهﻫﺎي ﻛﻤﻲ ﻏﻴﺮﻧﺮﻣﺎل از آزﻣﻮن Mann-Whitneyاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ** در اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻣﻘﺪار Pاﮔﺮﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﻪ ﺣﺪ ،0/05ﮔﺮاﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲداري دارد.
)Visual Analogue Scale (VAS
ﺟﺪول :2 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻋﻮارض ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﮔﺮوه ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر
ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ **
)8(%28/57
ﺧﻮنرﻳﺰي ﺧﻔﻴﻒ
**
)6(%20/68
P
0/55
رخ ﻧﺪاد
رخ ﻧﺪاد
--
اﺣﺘﺒﺎس ادراري
)2(%7/14
)2(%6/89
1/0
ﻋﻮارض ﻫﻔﺘﻪ اول
)8(%28/57
)5(%17/24
0/36
ﻋﺪم اﻟﺘﻴﺎم زﺧﻢ ﺟﺮاﺣﻲ
)1(%3/57
)2(%6/89
1/0
ﻋﺪم ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻌﻤﻮل ﭘﺲ از اوﻟﻴﻦ وﻳﺰﻳﺖ درﻣﺎﻧﮕﺎﻫﻲ
)9(%32/14
)5(%17/24
0/23
ﺧﻮنرﻳﺰي ﺷﺪﻳﺪ
*
)(LH
ﮔﺮوه ﺑﺎز
)(OH
*
آزﻣﻮن آﻣﺎري ،2 :ﻣﻘﺎدﻳﺮ P<0/05ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺪام از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ،ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺪارﻧﺪ ** .ﻣﻨﻈﻮر از ﺧﻮنرﻳﺰي ﺧﻔﻴﻒ ،ﺧﻮنرﻳﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﺣﺪ
ﺧﻮﻧﻲ ﺷﺪن اﻟﺒﺴﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻮده و ﺑﺎ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن ﻣﺸﻜﻞ ﺣﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻣﻨﻈﻮر از ﺧﻮنرﻳﺰي ﺷﺪﻳﺪ ،ﺧﻮنرﻳﺰي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ اﺳﺖ.
%51/7 %42/9
ﻧﻤﻮدار :1 -ﻣﺸﺨﺼﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ) :LHﮔﺮوه ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر :OH ،ﮔﺮوه ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎز :GA ،ﺑﻲﻫﻮﺷﻲ ﺟﻨﺮال :SA ،ﺑﻲﺣﺴﻲ اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل(.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ روش ﺑﺎز ﺑﺎ ﻛﻮﺗﺮ
499
ﻧﺪارﻧﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻋﻮارض ﻫﻔﺘﻪ اول )ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻮنرﻳﺰي ﺧﻔﻴﻒ ﮔﻬﮕﺎﻫﻲ
دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻳﻚ ﻋﻠﺖ دﺧﻴﻞ در ﻋـﺪم دﺳﺘﺮﺳـﻲ
و ﺗﺮﺷﺤﺎت ﺳﺮوزي( در ﻣﺠﻤـﻮع در ﻫـﺸﺖ ﺑﻴﻤـﺎر ﮔـﺮوه LHو ﭘـﻨﺞ
ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺪن آﻣﺎري ،اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺎي ﻧﻮع دوم در اﺛـﺮ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺑـﻮدن 3
VAS
ﺑﻴﻤﺎر ﮔﺮوه OHروي داد )ﺟﺪول .(2در وﻳﺰﻳﺖ درﻣﺎﻧﮕـﺎﻫﻲ دﻳـﺮرس
ﺗﻌﺪاد ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ .در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ،ﻋـﺪم اﺳـﺘﻔﺎده از ﻧﻤـﺮه
)ﻳﻚ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ( ﻋﻮارض دﻳﺮرس ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ .ﻫﻴﭻ ﻣـﻮردي از
ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ و ﺑﻪ ﺟﺎي آن ،اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻤـﺮه روز اول ﺑﻌـﺪ از
ﺷﻜﺎﻳﺖ از دﻓﻊ دﺷﻮار و ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻘﻌﺪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ .ﻳـﻚ ﻣـﻮرد ﻋـﺪم
ﻋﻤﻞ ،ﺑﻪ رﻓﻊ اﺛﺮ ﻣﺨﺪوشﻛﻨﻨﺪه ﻧﻮع ﺑـﻲﻫﻮﺷـﻲ درﻳـﺎﻓﺘﻲ )ﺟﻨـﺮال ﻳـﺎ
اﻟﺘﻴﺎم زﺧﻢ ﺟﺮاﺣﻲ )ﻋﺪم اﭘﻲﺗﻠﻴﺰاﺳﻴﻮن ﻛﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺎﻓﺖ ﺟﻮاﻧﻪاي
اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل( ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ زﻳﺎدي ﻛﺮده اﺳﺖ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻳﻚ
ﻣﻄﻠﻮب( در ﮔـﺮوه LHو دو ﻣـﻮرد ﻋـﺪم اﻟﺘﻴـﺎم در ﮔـﺮوه OHوﺟـﻮد
ﻣــﺸﻜﻞ دﻳﮕــﺮ در ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت اﻳــﻦ ﭼﻨﻴﻨــﻲ ،ﻧﺪاﺷــﺘﻦ ﻣﻘﻴــﺎس ذﻫﻨــﻲ
داﺷﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ آﻣـﺎري ﺗﻔـﺎوﺗﻲ ﺑـﺎ ﻫـﻢ ﻧﺪاﺷـﺘﻨﺪ .ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ ﻣﻴـﺰان
) (Subjectiveﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ درد ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎﺷـﺪ .ﻫﺮﭼﻨـﺪ ﻣـﺎ از
ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮل ﭘﺲ از ﺧﺎﺗﻤﻪ وﻳﺰﻳﺖ اول درﻣﺎﻧﮕﺎﻫﻲ ،ﺑﻴﻦ
ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس آﻧﺎﻟﻮگ ﺑﺼﺮي ) 10 (VASﻧﻤﺮهاي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدﻳﻢ ،اﻣـﺎ ﺑـﺎز
دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد )ﺟـﺪول .(2ﺗﻨﻬـﺎ ﻳـﻚ ﻣـﻮرد ﻋﺎرﺿـﻪ درد ﻃـﻮل
ﻫﻢ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺸﺎﻫﺪات ،ﺑﻪ اﻳـﻦ ﻧﺘﻴﺠـﻪ رﺳـﻴﺪهاﻳـﻢ ﻛـﻪ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻤـﺎن از
ﻛﺸﻴﺪه ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺪاوم ﺗﺮﺷﺤﺎت ﺳﺮوزي در ﮔﺮوه OHوﺟﻮد داﺷﺖ.
ﻛﺎرﺑﺮد ﺻﺤﻴﺢ اﻳﻦ ﻣﻘﻴﺎس ﻋﺎﺟﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻳﻚ راه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ،اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﻘﻴﺎس ﻫﺎي درد ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ »اﺷﻜﺎل آدﻣﻜﻲ« اﺳﺖ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠـﺎم ﺷﺪه در ﻣﻮرد ﻛﺎﻫﺶ درد ﭘﺲ از ﻋﻤـﻞ ﻧﻴـﺰ ﻳﻜـﺴﺎن ﻧﻴـﺴﺖ ،ﻣـﺜﻼ در
ﺑﺤﺚ
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ Sakrدر
ﻛﺎﻫﺶ زﻣﺎن ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣـﻲ ﭘﻴﺎﻣـﺪ اﺻـﻠﻲ اﻳـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺑـﻮد .اﻳـﻦ
ﺳﺎل ،2010ﻣﻴﺰان درد ﭘﺲ از ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑـﻮد 4-7.از ﺳـﻮي دﻳﮕـﺮ در
ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﻛﺎﻫﺶ زﻣـﺎن
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Ielpoدر ﺳﺎل 2010و ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮ ،ﻛـﺎﻫﺶ درد ﭘـﺲ 8-10
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﺘﺎآﻧﺎﻟﻴﺰ
ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪ دو ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲﺷﻮد:
از ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري رخ ﻧﺪاد.
اول اﻳﻦ ﻛﻪ در ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑـﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر ،در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ ﺟـﺮاح
اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﺳﺎل 2007ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ داﺷﺖ ﻛـﻪ ﻧـﺸﺎن ﻣـﻲداد در اﻳـﻦ
ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ داراي ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛـﺎﻓﻲ در ﻋﻤـﻞ ﻫﻤﻮروﻳﻴـﺪ و ﻧﻴـﺰ اﺳـﺘﻔﺎده از
روش ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﻃﻮل ﻣﺪت ﻋﻤﻞ رخ ﻣﻲدﻫﺪ اﻣـﺎ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ
ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر ﺑﺎﺷﺪ ،ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دﻳﺴﻜﺴﻴﻮن وﺳﻴﻊ و ﺟﺪاﺳﺎزي ﻻﻳـﻪ ﺑـﻪ ﻻﻳـﻪ
درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻳﺎ زﻣﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫـﺎي ﻣﻌﻤـﻮل ﺗﻔـﺎوﺗﻲ ﺑـﺎ 11
ﻓﻴﺒﺮﻫﺎي ﻋﻀﻠﻪ اﺳﻔﻨﮕﺘﺮ داﺧﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻛـﺎﻫﺶ زﻣـﺎن
روشﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻳﻜـﻲ از ﻣـﺸﻜﻼت
ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻋﺎﻣﻞ دوم در ﻛﺎﻫﺶ زﻣﺎن ﻋﻤﻞ ،ﻋﺎري از
دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ،ﻃﻮل ﻣـﺪت ﺑـﺴﺘﺮي ﺑﻴﻤـﺎران ﺑﻌـﺪ از ﻋﻤـﻞ اﺳـﺖ.
ﺧﻮن ﺑﻮدن ﻓﻴﻠﺪ ﺟﺮاﺣﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻧﺎﺷـﻲ از ﺗـﻮان ﺑـﺎﻻي ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر در
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ آﻣﻮزﺷﻲ ﻛﻼﺳﻴﻚ
اﻳﺠﺎد ﻛﻮآﮔﻮﻻﺳﻴﻮن )ﺑﺪون آﺳﻴﺐ ﻧﺴﻮج اﻃﺮاف( اﺳﺖ .ﻣـﺸﺎﻫﺪات ﻣـﺎ
اﺟﺮا ﺷﺪه و ﻧﻪ در ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ ،اﻣﻜﺎن ﺗﺮﺧﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺎ ﺣﺪاﻗﻞ
ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﺧﻮنرﻳﺰي ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ اﺣﺘﻤﺎﻻً در ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ
ﻓﺮداي روز ﻋﻤﻞ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬـﺖ ﻋﻤـﻼ اﻳـﻦ ﺷـﺎﺧﺺ
ﺑﺎز ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد و ﻫﺮﭼﻨـﺪ اﻳـﻦ
ارزش ﻣﻘﺎﻳﺴﻪاي ﺧﻮد را از دﺳﺖ داد .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳـﺪ ﺑـﺮاي اﻋﻤـﺎﻟﻲ
ﻣﻮﺿﻮع در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻗـﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘـﻪ ،ﻣـﻲﺗـﻮان ﺑـﻪ
ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﻛﻪ در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺮاﻛـﺰ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻧﻴﻤـﻪ ﺳـﺮﭘﺎﻳﻲ
روشﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎرش ﮔﺎزﻫﺎي ﺧـﻮﻧﻲ در ﭘﺎﻳـﺎن ﻋﻤـﻞ ،آن را ﻣـﻮرد
اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ زﻣﺎن ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت »ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌـﺪ از ﻋﻤـﻞ« و
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داد .ﭘﻴﺎﻣﺪ ﺑﻌﺪي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ،ﻛﺎﻫﺶ درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﺑﻮد
ﻧﻪ »روز ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ« ﻟﺤﺎظ ﺷـﻮد ﺗـﺎ ارزش ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻛـﺮدن را داﺷـﺘﻪ
ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎ ﻗﻄﻌﻴﺖ اﺛﺒﺎت ﻛﻨﺪ .درد ﺑﻌﺪ از
ﺑﺎﺷﺪ .ﻳﻚ راه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ﻣﺮاﻛﺰي ﻣﺜﻞ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺎ ﻛـﻪ اﻣﻜـﺎن ﭼﻨـﻴﻦ
LH
ﺗﺮﺧﻴﺺﻫﺎﻳﻲ را ﻧﺪارﻧﺪ ،آن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻮرد زﻣﺎن ﺗـﺮﺧﻴﺺ از ﺧـﻮد
ﻛﻢﺗﺮ از ﮔﺮوه OHﺑﻮد و ﻫﺮﭼﻨﺪ از ﻧﻈﺮ آﻣـﺎري ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ ﻣﻌﻨـﻲداري
ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻮال ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ اوﻟﻴﻪ از
ﻧﺮﺳﻴﺪ ،ﻋﺪد Pﺧﻴﻠﻲ ﺑﻪ 0/05ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮد .اﻳﻦ »ﮔﺮاﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﻲداري«
ﻋﻤﻞ ،ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻋﺎرﺿﻪاي وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻴﻤﺎر اﺣﺴﺎس ﻛﻨﺪ
در ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮرت )ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ آﻣﺎري(
دردش در ﺣﺪي ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﻜﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد ،زﻣﺎن ﻣـﻮرد
ﻋﻤﻞ )ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺪار ﻣـﻮرﻓﻴﻦ ﻣـﺼﺮﻓﻲ و ﻧﻤـﺮه (VASدر ﮔـﺮوه
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
Fazeli M.S.ﺻﺎدق et al.ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻤﻜﺎران ﻓﺎﺿﻠﻲ و
500
در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﻪ ﻧﻈﺮ.روش اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎز ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﺟﺮاﺣﺎن اﺻﻠﻲ و ﻣﻌﺎﻳﻨﻪﮔﺮان.ﻧﻈﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﻣﺎن ﺗﺮﺧﻴﺺ ﺛﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ
ﺑﻪ ﺷﺮط وارد ﺑﻮدن ﺟﺮاح ﺑـﻪ،ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر
. از ﮔﺮوه درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎران اﻃﻼع داﺷﺘﻨﺪ،ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮده
ﻋﻤﻞ ﺑﻲﺧﻄﺮي اﺳﺖ و زﻣﺎن ﻋﻤﻞ را ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻨـﻲداري،اﻳﻦ روش
اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﻌﺎﻳﻨﻪﮔﺮ،ﻳﻚ راه ﺑﺮاي دوﺳﻮﻛﻮر ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﻋﻤﻞ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑـﺮاي ﺟـﺮاح ﻣﺤـﺴﻮب،ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ و از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ
ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﺎن اﺻﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﻣﺎ اﻣﻜـﺎنﭘـﺬﻳﺮ
.ﻣﻲﺷﻮد
ﻋﺪم اﻟﺘﻴـﺎم، ﻋﻮارض اﺻﻠﻲ ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ )ﺧﻮنرﻳﺰي، ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل.ﻧﺸﺪ
ﺑﺘـﻮان،ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻜﺮار ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﺶﺗﺮي ﺑﻴﻤﺎر ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪه
ﻧﻤﻲﺗـﻮان آنﻫـﺎ را،و ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻘﻌﺪ( ﻣﻮاردي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺑﺮوز
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻴﮕﺎﺷﻮر درد ﺑﻌﺪ از ﻋﻤـﻞ را ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ ﻃـﻮر
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻫﻤﻮروﻳﻴﺪﻛﺘﻮﻣﻲ ﺑـﺎ ﻟﻴﮕﺎﺷـﻮر از.ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺖ
.ﻣﻮﺛﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ
ﻧﻈﺮ ﻛﻢ ﺑﻮدن ﻋﻮارض زودرس و ﺗـﺎﺧﻴﺮي ﺑﻌـﺪ از ﻋﻤـﻞ ﺟﺮاﺣـﻲ ﺑـﺎ
References 1. 2. 3.
4. 5. 6.
Brunicardi FC, Andersen DK, Billiar TR, Dunn DL, Hunter JG, Matthews JB, et al, editors. Schwartz’s Principles of Surgery. 9th ed. New York: McGraw-Hill; 2010. p. 1057-8. Jayaraman S, Colquhoun PH, Malthaner RA. Stapled versus conventional surgery for hemorrhoids. Cochrane Database Syst Rev 2006;(4):CD005393. Altomare DF, Milito G, Andreoli R, Arcanà F, Tricomi N, Salafia C, et al. Ligasure Precise vs. conventional diathermy for Milligan-Morgan hemorrhoidectomy: a prospective, randomized, multicenter trial. Dis Colon Rectum 2008;51(5):514-9. Khanna R, Khanna S, Bhadani S, Singh S, Khanna AK. Comparison of Ligasure Hemorrhoidectomy with Conventional Ferguson's Hemorrhoidectomy. Indian J Surg 2010;72(4):294-7. Sakr MF. LigaSure versus Milligan-Morgan hemorrhoidectomy: a prospective randomized clinical trial. Tech Coloproctol 2010;14(1):13-7. Fareed M, El-Awady S, Abd-El monaem H, Aly A. Randomized trial comparing LigaSure to closed Ferguson hemorrhoidectomy. Tech Coloproctol 2009;13(3):243-6.
7.
Chung YC, Wu HJ. Clinical experience of sutureless closed hemorrhoidectomy with LigaSure. Dis Colon Rectum 2003;46(1):8792. 8. Tan KY, Zin T, Sim HL, Poon PL, Cheng A, Mak K. Randomized clinical trial comparing LigaSure haemorrhoidectomy with open diathermy haemorrhoidectomy. Tech Coloproctol 2008;12(2):93-7. 9. Ielpo B, Martin P, Vazquez R, Corripio R, Roman JS, Acedo F, et al. Long term results of diathermy Milligan-Morgan, stapled, harmonic scalpel and Ligasure hemorrhoidectomy. Colorectal Dis 2010;12 (Suppl 3):49. 10. Palazzo FF, Francis DL, Clifton MA. Randomized clinical trial of Ligasure versus open haemorrhoidectomy. Br J Surg 2002;89(2):154-7. 11. Tan EK, Cornish J, Darzi AW, Papagrigoriadis S, Tekkis PP. Metaanalysis of short-term outcomes of randomized controlled trials of LigaSure vs conventional hemorrhoidectomy. Arch Surg 2007;142(12):1209-18; discussion 1218.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 495-501 501 ﻛﺎراﻳﻲ دو روش ﭘﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ
A prospective study comparing LigaSure and open hemorrhoidectomy
Received: June 01, 2011 Accepted: July 13, 2011
Abstract Mohammad Sadegh Fazeli M.D.1 Saeed Safari M.D.2* Alireza Kazemeini M.D.1 Farnoosh Larti M.D.3 Ehsan Joneidi M.D.2 Mojgan Rahimi M.D.4 Alipasha Meisami M.D.5 1- Department of General Surgery (Division of Colorectal Surgery), Imam Khomeini Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of General Surgery, Imam Khomeini Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 3- Cardiologist, Imam Khomeini Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 4- Department of Anesthesiology, Imam Khomeini Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 5- Department of Social Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Background: Hemorrhoid is among the most common anorectal diseases and patients with high-grade disease conditions need surgical treatment. Many surgical procedures are available to treat the disease. The aim of this study was to compare the operative time
and
outcomes,
(post-operative
pain
and
complications)
of
LigaSure
hemorrhoidectomy with those of the open conventional method. Methods: This randomized single-blind clinical trial included 57 patients (28 in LigaSure and 29 in the open group). The primary variable was the operative time for the excision of a single hemorrhoidal packet. The other variables were post-operative pain measured by morphine doses administered to control pain, scores of visual analogue scale (VAS) used to measure pain severity, pain during home stay measured by doses of oral ibuprofen and the mean daily VAS scores, early complications including bleeding and urinary retention, longer-term complications and time to return to work. Results: The demographic data were comparatively the same between the two groups. The average time to excise a single packet of hemorrhoid was significantly shorter in the LigaSure group (8.91 min vs. 17.35 min, P<0.001). Post-operative pain measurements (morphine doses and VAS scores) were lower in the LigaSure group, but the differences were not statistically significant (P=0.055 and 0.077, respectively). Complications of the two procedures were also comparable. Neither of the groups returned to work in a shorter time. Conclusion: LigaSure hemorrhoidectomy seems to be a safe method and it can reduce the operative time significantly. It may also have a modest effect on post-operative pain.
*
Corresponding author: Department of General Surgery, Imam Khomeini Hospital Complex, Keshavarz Blvd., Tehran, Iran. Tel: +98- 21- 61192606 E-mail: SaeedSfr@gmail.com
Keywords: Hemorrhoidectomy, LigaSure, post-operative pain.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
502 ،1390 ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ،آﺑﺎن زودرس ،ﺷﻤﺎره 8 ﺺدوره 69 ﺗﻬﺮان، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم داﻧﺸﻜﺪه ﻮﮔﺮاﻓﻲ -508آﻧﮋﻳ ﭘﺲ از ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲﺗﺸﺨﻴ ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞ در ﭘﺰﺷﻜﻲ،ژﻻﺗﻴﻨﺎز واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﻪﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ ﻟﻴ
502
ﺗﻌﻴﻴﻦ ارزش ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮ ﻟﻴﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ژﻻﺗﻴﻨﺎز ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞ در ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﭘﺲ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ /آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳﺘﻲ
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/06/20 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/07/09 :
ﭼﻜﻴﺪه
1
ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮان ﺻﺒﺎغ
*2
ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺧﺎﺗﻤﻲ
3
ﻣﺠﺘﺒﻲ ﺳﺎﻻريﻓﺮ 3،اﺣﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﺮوﻣﻨﺪ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﻟﻴﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑـﻪ ژﻻﺗﻴﻨـﺎز ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴـﻞ ) Neutrophilic Gelatinase Associated Lipocaline (NGALﺑـﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮ ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس آﺳﻴﺐﻫﺎي ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ ،ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋهاي ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ .وﻟﻲ اﻳﻦﻛﻪ در ﺗﻤﺎم آﺳـﻴﺐﻫـﺎ
3
ﺻﻔﻴﻪ داودي
ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ارزش ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺶﺗﺮي وﺟﻮد دارد .ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ از ﺟﻤﻠﻪ -1ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي داﺧﻠﻲ
اﻳﻦ ﻣﻮارد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻮﺟﻮد ،ارزش ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪه NGALدر ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻛﻠﻴﻪ ﻧﺎﺷﻲ
-2ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﻔﺮوﻟﻮژي
از ﻣﻮاد ﺣﺎﺟﺐ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﺶ اﻳﻦ ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮ در ﺗﺸﺨﻴﺺ زود ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ
ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ
اﺳﺖ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ 122 ،ﺑﻴﻤﺎر ﻛﺎﻧﺪﻳﺪاي آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ /آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳﺘﻲ در ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑـﺴﺘﺎن ﺳـﺎل 88وارد
ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ .در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ادراري ﺳﺎﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻏﻠﻈﺖ NGALاﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﻣﻴﺰان آن در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ و ﻏﻴﺮﻣﺒﺘﻼ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ 37 :ﻧﻔﺮ ) (%30/3از ﺑﻴﻤﺎران ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ داﺷﺘﻨﺪ .اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ ادراري 12 ،NGALﺳﺎﻋﺖ
-3ﻣﺮﻛﺰ ﻗﻠﺐ ﺗﻬﺮان ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ درﻣﺎﻧﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن و ﻏﻴﺮﻣﺒﺘﻼﻳﺎن 90/62±105/63و (P=0/0001) ،27/6±45/8و ﻏﻠﻈـﺖ ادراري آن 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ 79/78±117/7و (P=0/002) ،30/92±52/84ﺑﻮد .ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔـﻲ NGALادرار 12ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﺑﺎ Cut-offﻫﺸﺖ ﻧـﺎﻧﻮﮔﺮم در ﻣﻴﻠـﻲﻟﻴﺘـﺮ و ،0/75 AUCﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ %94و %25و ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ آن %91ﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔـﻲ NGALادرار 24ﺳـﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از ﭘﺮوﺳـﻴﺠﺮ در 5/5 Cut-off
*
ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎ ،0/70 AUCﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ %97و %24و ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ آن %95ﺑﻮد .ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي NGAL :ادرار ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن
اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،ﮔﺮوه ﻧﻔﺮوﻟﻮژي ،ﻛﺪﭘﺴﺘﻲ 1419733141 ﺗﻠﻔﻦ021-61192659 : E-mail: khatamis@sina.tums.ac.ir
ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮي ﺣﺴﺎس ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﻟﻴﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ژﻻﺗﻴﻨﺎز ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞ ،ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ،آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ،آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳﺘﻲ
ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ 4.روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي و ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺮوز ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ ،ﺑﺎ اﻳﻦﺣﺎل ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮد ﻣﺎرﻛﺮي ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر زودرس )(Angiography
و ﺑﺎ دﻗﺖ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ را ﺗـﺸﺨﻴﺺ دﻫـﺪ ،ﻣﻮاﺟـﻪ ﻫـﺴﺘﻴﻢ .در
ﺷﺮﻳﺎن ﻛﺮوﻧﺮ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﻗﻠﺒـﻲ در دﻧﻴـﺎ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ .ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ
ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻨﺘـﺸﺮ ﺷـﺪه ،ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮﻫـﺎي ﻛﻠﻴـﻮي ﻛـﻪ ﻗـﺎدر ﺑـﻪ
ﻣــﺪاﺧﻼت ﺗﻬــﺎﺟﻤﻲ ﺗﺸﺨﻴــﺼﻲ در ﻗﻠــﺐ ،ﺗﻌــﺪاد ﺑﻴﻤــﺎران ﻛﻨﺘﺮاﺳــﺖ
ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ در زﻣﺎن ﻛﻢﺗﺮ از 24-72ﺳﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از
ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ و از ﻣﺸﻜﻼت ﺟﺪي در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران
ﭘﺮوﺳــﻴﺠﺮ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﮔــﺰارش ﻧــﺸﺪهاﻧــﺪ .در ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ Mishraاﻫﻤﻴــﺖ
ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ 1ﻛﻪ %10-%20اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران را ﺗﺤـﺖ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻗـﺮار ﻣـﻲدﻫـﺪ.
) Neutrophilic Gelatinase Associated Lipocaline (NGALﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان
ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮ ﻫﻤﻮدﻳﺎﻟﻴﺰ ،ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ و ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي
ﻣﺎرﻛﺮ ﺟﺪﻳﺪ در ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴـﻪ ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه
ﻫﻨﮕﻔﺖ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ 2-3.ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ،اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻛﺮاﺗﻲﻧـﻴﻦ
اﺳﺖ 5.در ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻧﻘﺶ NGALﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ
ﺳـﺮم در ﺗﻐﻴﻴــﺮات ﺣـﺎد ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﻛﻠﻴـﻪ ﻧﺸﺎنﮔـﺮي ﻏﻴـﺮﻗﺎﺑـﻞ اﻋﺘﻤﺎد
ﻛﻨﻨــﺪه ﻧﻔﺮوﺗﻮﻛﺴﻴــﺴﻴﺘﻲ ﻧﺎﺷــﻲ از درﻳﺎﻓــﺖ ﻛﻨﺘﺮاﺳــﺖ ﺑﺮرﺳــﻲ ﺷــﺪه
ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮنﻫﺎ ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ،آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮان ﺻﺒﺎغ و ﻫﻤﻜﺎران
503
اﺳﺖ7.و 6در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮاي ﭘﻴﺶﮔـﻮﻳﻲ ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ 2-4
ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ .ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ادرار ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ و ﺳﻮﭘﺮ ﻧﺎﺗﺎﻧـﺖ ادراري ﺗـﺎ
ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ NGAL ،از ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ
زﻣﺎن آزﻣﺎﻳﺶ در ﻣﺤـﻴﻂ -84 ºCﻧﮕـﻪداري ﺷـﺪ .ﺑـﺮاي اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي
ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده اﺳﺖ7.و NGAL 6ﻳﻚ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻛﻮﭼﻚ اﺳـﺖ ﻛـﻪ روي
NGALاز ﻛﻴﺖﻫﺎي ﺗﺠﺎري در دﺳﺘﺮس اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ .در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران
ﺳﻄﺢ ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞﻫﺎ ،ﺳﻠﻮلﻫﺎي اﭘﻲﺗﻠﻴﺎل ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎي ﻛﻠﻴﻪ
ﻫﻤﻮﮔﻠــﻮﺑﻴﻦ ﻗﺒــﻞ از ﺷــﺮوع ﭘﺮوﺳــﻴﺠﺮ NGAL ،ادرار ﻗﺒــﻞ از ﺷــﺮوع
ﺗﻈﺎﻫﺮ ﻣﻲﻳﺎﺑـﺪ .ﺑﻴـﺎن NGALدر آﺳـﻴﺐﻫـﺎي اﻳـﺴﻜﻤﻴﻚ و ﺗﻮﻛـﺴﻴﻚ
ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ 12 ،و 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ،ﻛﺮاﺗﻲﻧـﻴﻦ و اوره ﺳـﺮم
ﻛﻠﻴﻮي در ﺳﻄﺢ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎي ﻛﻠﻴﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ 24 ،ﺳﺎﻋﺖ و ﭘـﻨﺞ روز ﭘـﺲ از ﭘﺮوﺳـﻴﺠﺮ ﺑـﺎ
NGALدر ﭘﻼﺳﻤﺎ و ادرار ﺗﺮﺷﺢ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ در ﻣﺪت
روشﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪه آزﻣﺎﻳـﺸﮕﺎﻫﻲ اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي ﺷـﺪﻧﺪ .ﻏﻠﻈـﺖ
دو ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از آﺳﻴﺐ ﻛﻠﻴﻮي ﻏﻠﻈﺖ آن در ﭘﻼﺳﻤﺎ و ادرار اﻓـﺰاﻳﺶ
ادراري NGALﺑــﺎ
)Human NGAL Rapid ELISA Kit (KIT 037
ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ،ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺎرﻛﺮ ﺣﺴﺎس ﺟﻬﺖ ﺗـﺸﺨﻴﺺ زودرس آﺳـﻴﺐ
ﺳــﺎﺧﺖ ﺷــﺮﻛﺖ ،Bioporto diagnosticﻛــﺸﻮر داﻧﻤــﺎرك ﺑــﻪ روش
ﻛﻠﻴﻮي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
Monoclonal ELISA sandwichاﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ.
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻌﻴـﻴﻦ ارزش ﭘـﻴﺶﺑﻴﻨـﻲ ﻛﻨﻨـﺪه اﻳـﻦ ﺑﻴﻮﻣـﺎرﻛﺮ در
ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ
Cut-off
ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﺳﺮم ﻣﺴﺎوي و ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از %25در روز دوم ﻳﺎ ﭘﻨﺠﻢ ﭘـﺲ از
ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻣـﺎده ﺣﺎﺟـﺐ و ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ.
آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ /آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ ﻗﺒـﻞ از ﭘﺮوﺳـﻴﺠﺮ اﻃـﻼق ﮔﺮدﻳﺪ 8.ﺳﭙﺲ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﻛﺪﮔﺬاري ﺷﺪه و وارد ﻧﺮماﻓـﺰار
روش ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ روش ﺑﺮرﺳﻲ ﺷـﻴﻮه ) (Process evaluationsاﻧﺠـﺎم
آﻣﺎري SPSSوﻳﺮاﺳﺖ 16ﺷﺪﻧﺪ. ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دادهﻫﺎي ﻛﻤـﻲ و ﻓﺮاواﻧـﻲ ﻫـﺮ ﻳـﻚ از اﻃﻼﻋـﺎت ﻛﻴﻔـﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ .ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي ﻛﻤـﻲ ﺑـﻴﻦ دو ﮔـﺮوه ﺗﻮﺳـﻂ آزﻣـﻮن 2
ﺷﺪ ،از ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ /آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﺑـﻪ
Student’s t- testو ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي ﻛﻴﻔـﻲ ﺗﻮﺳـﻂ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ.
ﻣﺮﻛﺰ ﻗﻠﺐ ﺗﻬﺮان در ﺳﺎل 122 ،1388ﻧﻔﺮ ﺑﻪ روش ﻏﻴﺮﺗـﺼﺎدﻓﻲ ﺳـﺎده
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ P<0/05از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ
اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﻃﺮح ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎﺗﻲ ﺷـﺮﻛﺖ
و وﻳﮋﮔﻲ NGALادرار در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از
دارﻧﺪ ،ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ از آﻧﺎن رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ ﻛﺘﺒﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪ .ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ
) Receiver-Operating Characteristic Curves (ROCو
Area Under
ﺳﻦ ﺑﻴﺶ از 18ﺳﺎل ﻛﻪ داراي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ) ،ﻣـﺮدان ﺑـﺎ
) the Curve (AUCﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ.
ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﺳﺮم ﻛﻢﺗﺮ از 1/5و زﻧﺎن ﺑﺎ ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﻛﻢﺗﺮ از 1/3ﻣﻴﻠﻲﮔـﺮم ﺑﺮ دﺳﻲﻟﻴﺘﺮ و ﻛﺎﻣﻞ ادرار ﻃﺒﻴﻌﻲ( وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺳـﺎﺑﻘﻪ
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﺑﻴﻤﺎري زﻣﻴﻨـﻪاي ﻛﻠﻴـﻮي ،اﺑـﺘﻼ ﺑـﻪ ﻋﻔﻮﻧـﺖ ادراري ،ﺗﻮﻣـﻮر ﻣﺠـﺎري ادراري ،ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺼﺮف داروي ﻧﻔﺮوﺗﻮﻛﺴﻴﻚ ﻳﺎ آﻧﺘـﻲﺑﻴﻮﺗﻴـﻚ ﻳـﺎ ﻣـﺎده
از 122ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ وارد ﺷﺪﻧﺪ 71ﻧﻔﺮ ) (%58/2ﻣﺮد
ﺣﺎﺟﺐ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺒـﻞ از آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ /آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳـﺘﻲ ،ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﻋﻤـﻞ
و 51ﻧﻔﺮ ) (%41/8زن ﺑﻮدﻧﺪ .ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻦ اﻓﺮاد در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ 59/74
ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﺒﻞ از روز ﭘﻨﺠﻢ ،اﺧﺘﻼل ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ،ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺘﻮﺑﺎﺳـﻴﻮن ﻳـﺎ
ﺳﺎل ﺑﻮد 37 .ﻧﻔﺮ از 122ﻧﻔﺮ ) (%30/3دﭼﺎر ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ ﻧﺎﺷـﻲ از ﻣـﺎده
داروﻫﺎي اﻳﻨﻮﺗﺮوپ در زﻣﺎن ﺑﺴﺘﺮي و ﻣﺼﺮف آﻧﺘـﻲﺑﻴﻮﺗﻴـﻚ در ﻃـﻮل
ﺣﺎﺟﺐ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﻴﺎن 17ﻧﻔﺮ ) (%45/9ﻣﺮد و 20ﻧﻔﺮ )(%64/1
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻃﺮح ﺧﺎرج ﺷـﺪﻧﺪ .از ﺑﻴﻤـﺎران ﺷـﺮﻛﺖﻛﻨﻨـﺪه در ﻃـﺮح در
زن ﺑﻮدﻧﺪ .از ﻧﻈﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﺮد و زن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ
زﻣﺎنﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﻮن و ادرار ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪ .ﻧﻤﻮﻧـﻪﮔﻴـﺮي
) .(P=0/09ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ و آنﻫـﺎ ﻛـﻪ دﭼـﺎر اﻳـﻦ
ادرار ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻛـﻪ از ﻛـﺎﺗﺘﺮ ﻣﺜﺎﻧـﻪ ،ﻧﻤﻮﻧـﻪ ادرار زﻣـﺎن
ﻋﺎرﺿﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻧﺪ از ﻧﻈﺮ ﺟﻨﺲ ﺗﻔـﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ
ﺻﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ .ﺳﭙﺲ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ادرار 12و 24
) .(P=0/07ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ 59/6±10/3ﺳـﺎل و در
ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ از داﺧﻞ ﻛﻴﺴﻪ ادرار ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠـﻲﻟﻴﺘـﺮ
ﻏﻴﺮﻣﺒﺘﻼﻳﺎن 59/8±11ﺳﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻫﻢ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻟﻴﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ژﻻﺗﻴﻨﺎز ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞ در ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﭘﺲ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ
504
وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ) .(P=0/904ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑـﺪﻧﻲ ﻧﻴـﺰ ﺗﻔـﺎوت ﻣﻌﻨﻲ داري ﺑـﻴﻦ دو ﮔـﺮوه ﻳﺎﻓـﺖ ﻧـﺸﺪ) .ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ 28/93و 28/70 ) (kg/m2در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ و ﻏﻴﺮﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ و (P=0/82از ﻧﻈـﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻫﻤﺮاه ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﺎﺑﺖ ،ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﻳﺎ ﻫﻴﭙﺮﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ و ﻧﻴﺰ از ﻧﻈﺮ ﻧﻮع ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ ﻣﺼﺮف ﺷﺪه ﻫﻢ ﺗﻔﺎوﺗﻲ در دو ﮔﺮوه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ )ﺟـﺪول .(1ﻣﻘـﺎدﻳﺮ آزﻣﺎﻳـﺸﮕﺎﻫﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه در دو ﮔﺮوه در ﺟﺪول 2و ﻣﻨﺤﻨﻲ ROCﺑﺮاي ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ ﻏﻠﻈﺖ ادراري NGALﺑﺮاي ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ 12و 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در ﻧﻤﻮدار 1آﻣـﺪه اﺳـﺖ. ﺳــﻄﺢ زﻳــﺮﻣﻨﺤﻨ ـﻲ ROCﻏﻠﻈــﺖ ادراري 12 NGALﺳــﺎﻋﺖ ﭘــﺲ از ﭘﺮوﺳــــﻴﺠﺮ (P=0/0001 ،CI%95=0/657-0/845) 0/75و ﻧﺎﺣﻴــــﻪ زﻳـﺮﻣﻨﺤﻨـﻲ ROCﺑـﺮاي ﻏﻠﻈـﺖ ادراري 24 ،NGALﺳـﺎﻋـﺖ ﭘـﺲ از
ﻧﻤﻮدار :1 -ﻣﻨﺤﻨﻲ ROCﻏﻠﻈﺖ ادراري 12 NGALو 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ
ﺟﺪول :1 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻃﻼﻋﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﭘﺎﻳﻪ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ و ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ
ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ
P
ﻣﺮد
)17(%45/9
)54(%63/5
0/07
زن
)20(%54/1
)31(%36/5
59/6±10/3
59/8±11/0
0/904
ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺟﻨﺲ
*
ﺳﻦ )ﺳﺎل(
**
(kg/m2) BMI
دﻳﺎﺑﺖ
**
*
ﭘﺮﻓﺸﺎري ﺧﻮن ﻫﻴﭙﺮﻟﻴﭙﻴﺪﻣﻲ
*
17
23
0/60
12
42
0/82
18
22
0/64
19
34
0/29
Visipaque
21
46
risipaque
0
*
ﻧﻮع ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ
28/93±2/35
28/95±2/45
0/82
Omnipaque
*
2
* آزﻣﻮن آﻣﺎري ** .t-test :ﺑﺮ اﺳﺎس آزﻣﻮن آﻣﺎري 2ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﺮ اﺳﺎس .P<0/05
)BMI= Body Mass Index (kg/m2
ﺟﺪول :2 -ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﻃﻼﻋﺎت آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ و ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ *
ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ
ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ
P
0/79±0/22
0/99±0/21
0/0001
11/23±10/23
15/48±19/6
0/217
ﻏﻠﻈﺖ ادراري 12 NGALﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ
)(ng/ml
90/62±105/63
27/6±45/8
0/0001
ﻏﻠﻈﺖ ادراري 24 NGALﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ
)(ng/ml
ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﻗﺒﻞ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ
)(mg/dl
ﻏﻠﻈﺖ ادراري NGALﻗﺒﻞ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ
ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﭘﻨﺞ روز ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ
)(ng/ml
)(mg/dl
)(mg/dl
* آزﻣﻮن آﻣﺎري .t-test :ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﺮ اﺳﺎس .P<0/05
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
79/78±117/7
30/92±52/84
0/002
0/87±0/21
0/93±0/19
0/138
1/17±0/28
0/96±0/25
0/0001
ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮان ﺻﺒﺎغ و ﻫﻤﻜﺎران
505
ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ (P=0/0001 ،CI%95=0/606-0/806) 0/70ﺑﻮد .ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ
Bachorzewska-Gajewskaدر 35ﺑﻴﻤــﺎر ﺑــﺎﻟﻎ ﻛــﻪ آﻧﮋﻳﻮﭘﻼﺳــﺘﻲ
Cut-off
ﻛﺮوﻧﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ،اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲدار NGALﺳﺮم دو و ﭼﻬﺎر ﺳـﺎﻋﺖ و
،0/75ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ %94و %25و
NGALادرار ﭼﻬﺎر و 12ﺳﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از اﻳـﻦ اﻗـﺪام درﻣـﺎﻧﻲ را ﻧـﺸﺎن
NGAL
دادﻧﺪ .در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﺳﺮﻣﻲ و ادراري NGALﺑﺎ ﻛﺮاﺗـﻲﻧـﻴﻦ
و وﻳـﮋﮔﻲ
NGAL
ادرار 12ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در
ﻫﺸﺖ ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ و
AUC
ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ آن %91ﺑﻮد .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ
ادرار 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در 5/5 Cut-offﻧﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎ ،0/70 AUCﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ %97و %24و ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ %95ﺑﻮد.
6
ﺳﺮم ارﺗﺒﺎط ﺧﻮﺑﻲ را ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪ.
Zappitelliدر 140ﻛﻮدك ﺑﺪﺣﺎل ﮔﺰارش ﻛﺮد ﻛﻪ NGALادرار ﺑﺎ Cut-offﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻴﺶﮔﻮﻳﻲﻛﻨﻨﺪه ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮاي ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴـﻪ ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ Nickolas 14.ﺑــﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪاي در 635ﺑــﺰرگﺳــﺎل در ﺑﺨــﺶ
ﺑﺤﺚ
اورژاﻧﺲ ﺑﺎ 130 Cut-offﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﺑﺮ ﮔﺮم ﻛﺮاﺗـﻲﻧـﻴﻦ ﮔـﺰارش ﻛـﺮد
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿـﺮ %30/3ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ
NGALادرار ﺑـــﺎ 0/948 AUCاز ﺣـــﺴﺎﺳﻴﺖ %90و وﻳﮋﮔـــﻲ %99
ﺗــﺸﺨﻴﺺ داده ﺷــﺪﻧﺪ .اﻳــﻦ ﻧــﺴﺒﺖ در دﻳﮕــﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت از %0-%50
ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ،ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﮔﺰارش ﻛـﺮد اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي NGALادرار ﺑـﻪ
ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ 9.اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺗﻔﺎوتﻫـﺎي ﻣﻮﺟـﻮد در ﺑـﺮوز ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ
ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ در ﺑﺨﺶ اورژاﻧـﺲ از ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔـﻲ ﺑـﺴﻴﺎر ﺑـﺎﻻﻳﻲ در
ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﮔﺰارش ﺷﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ و دﻳﮕـﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ،ﻧﺎﺷـﻲ از وﺟﻮد ﻳﺎ ﻋﺪم وﺟﻮد رﻳﺴﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎ ،ﺗﻌـﺎرﻳﻒ ﻣﺘﻔـﺎوت از ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ
15
ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.
Bennettدر 198ﻛﻮدك ﺑﺎ ﻋﻤﻞ ﻗﻠﺒﻲ -رﻳـﻮي ) (CPBﺑـﺎ
Cut-off
ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ،ﻣﻴﺰان و ﻧﻮع ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ ،ﺗﻔﺎوت در روش اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت،
100ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ NGALادرار ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ دو ﺳـﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از
اﻧﺠﺎم دﻗﻴﻖ ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ و اﻳﻦﻛـﻪ آﻳـﺎ ﺑﻴﻤـﺎران ﺑـﺎ ﻋﻠﻠـﻲ دﻳﮕـﺮ ﺑـﻪ ﺟـﺰ
ﻋﻤﻞ NGALادرار ﺑﺎ 0/95 AUCاز ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ %82و وﻳﮋﮔـﻲ %90در
ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻮده و از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧـﺎرج ﺷﺪهاﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﺳﺮم ﻳﻚ ﻣﺎرﻛﺮ ﻏﻴﺮﺣﺴﺎس اﺳﺖ ﻛﻪ 10
16
ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮد.
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Xinدر 33ﺑﺰرگﺳﺎل ﺗﺤﺖ ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﻠـﺐ ﺑـﺎ
Cut-off
250ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠـﻲ ﻣـﻮل ﻛﺮاﺗـﻲﻧـﻴﻦ ﻧـﺸﺎن داد NGALادرار دو
ﺑﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮ ،آﺳﻴﺐ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس آﺳﻴﺐ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﻣﺎرﻛﺮﻫـﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ دﻳﮕﺮي دارد .اﻫﻤﻴﺖ اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ اﻧﺠـﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت
ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ %81و وﻳﮋﮔـﻲ %78در ﭘـﻴﺶﺑﻴﻨـﻲ 17
ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ داﺷﺖ.
ﭘﻴﺶروﻧﺪهاي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨـﻪ ﺑـﺮاي ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﺑﻴﻮﻣﺎرﻛﺮﻫـﺎي ﺟﺪﻳـﺪ در
در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﮔﺰارش ﻛﺮدﻧﺪ NGAL ،ادرار ،ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻧﺎرﺳـﺎﻳﻲ
ﺗــﺸﺨﻴﺺ آﺳــﻴﺐ ﺣــﺎد ﻛﻠﻴــﻮي ﺷــﺪه اﺳــﺖ NGAL .در اﻳــﻦ اﻣــﺮ
ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ را از ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﻫﻤﺮاه اﺳـﺖ،
ﻣﺤﺘﻤﻞﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﻟﻜﻮل در ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ Mishra 11.اوﻟﻴﻦ
ﻣﺘﻤــﺎﻳﺰ ﻣــﻲﻛﻨــﺪ .در ﻣﺠﻤــﻮع NGALرا ﺑﻴﻮﻣــﺎرﻛﺮ ﻗﺎﺑــﻞ اﻋﺘﻤــﺎدي در
ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳـﻦ ﻣـﺎرﻛﺮ را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺑﻴﻮﻣـﺎرﻛﺮ ﻣـﻮﺛﺮ در ﺗـﺸﺨﻴﺺ
ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ داﻧﺴﺘﻪاﻧـﺪ18.و17و 13ﻣﺰﻳـﺖ
زودرس آﺳﻴﺐ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮدﻧﺪ 12.ﺗـﺎﻛﻨﻮن ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ
ادرار ﺑﺮ NGALﺳﺮم در اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ اﺣﺘﻤـﺎﻻ NGALادرار آﺳـﻴﺐ
ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻛﻠﻴﻪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و روﺷﻲ ﻏﻴﺮﺗﻬﺎﺟﻤﻲ در ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ
Mishraدر 71ﻛﻮدك ﺗﺤﺖ ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﻠـﺐ ﻧـﺸﺎن داد ﻛـﻪ
NGAL
ادرار ﺑــﺎ Cut-offﺑــﻴﺶ از 50µg/lدو ﺳــﺎﻋﺖ ﭘــﺲ از ﻋﻤــﻞ داراي
NGAL
ﺧﻮنﮔﻴﺮيﻫﺎي ﻣﻜﺮر ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ .ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ ادرار داراي ﭘـﺮوﺗﻴﻴﻦﻫـﺎي 16
ﻣﺪاﺧﻠﻪﮔﺮ ﺑﺎ NGALﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ.
ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ %100و وﻳﮋﮔﻲ %98ﺑﺎ 0/998 AUCدر ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﺎرﺳـﺎﻳﻲ
در ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﻣــﺎ ،ﻏﻠﻈــﺖ ادراري 12 NGALو 24ﺳــﺎﻋﺖ ﭘــﺲ از
ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻮد Wagener 5.در 81ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺰرگﺳﺎل ﺗﺤﺖ ﺟﺮاﺣـﻲ ﻗﻠـﺐ
ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﻗﺒـﻞ از ﭘﺮوﺳـﻴﺠﺮ
ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ NGALادرار ﺑـﺎ 213 Cut-offﻧـﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑـﺮ ﻣﻴﻠـﻲﻟﻴﺘـﺮ 18
اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن داد .در ﺣﺎﻟﻲﻛـﻪ ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ 12 NGALو 24
ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ داراي ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ %73و وﻳﮋﮔﻲ %78ﺑﺎ 0/8 AUC
ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ اﻓـﺰاﻳﺶ
13
ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻮد.
ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻧﺪاد NGAL .ادرار 12ﺳﺎﻋﺖ و 24ﺳﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
Pahlavan-Sabbagh et al.ﻟﻴﭙﻮﻛﺎﻟﻴﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ژﻻﺗﻴﻨﺎز ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ ﭘﺲ از آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرسM.R. ﻧﻮﺗﺮوﻓﻴﻞ
506
ادرار را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣـﺎرﻛﺮيNGAL ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ در ﻣﻮارد ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده از
ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ ﺑﺎ ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ ﭘﻨﺞ روز ﺑﻌﺪ ﻧﻴﺰ ارﺗﺒﺎط ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻌﻨﻲداري راﻧﺸﺎن
روﺷﻲ ﻏﻴﺮﺗﻬﺎﺟﻤﻲ و ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻـﺮﻓﻪ ﺑـﺮاي ﺑﻴﻤـﺎر در ﻧﻈـﺮ،ﺣﺴﺎس
در13و19و20.داد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻃﺮح ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻫﻢﺧـﻮاﻧﻲ داﺷـﺖ
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﺎردﻳﻮﻟﻮژﻳﺴﺖﻫـﺎ ﭘﻴـﺸﻨﻬﺎد ﻣـﻲﮔـﺮدد ﺑـﺮاي.داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﻛﺮاﺗﻲ ﻧﻴﻦ ﭘﻨﺞ روز ﭘﺲ از ﭘﺮوﺳﻴﺠﺮ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ،ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ
ﺳـﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از اﻗـﺪاﻣﺎت12 ﺗﺸﺨﻴﺺ زودرس ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲ
اﺣﺘﻤﺎﻻ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻛﺮاﺗـﻲ ﻧـﻴﻦ.ﻧﻔﺮوﭘﺎﺗﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن داد
Cut-
ادرار ﺑـﺎNGAL ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﻳﺎ درﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﺎده ﺣﺎﺟـﺐ از
ﺳﺮم ﭘﺰﺷﻚ را از وﺟﻮد ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي آﮔﺎه ﻣﻲﻛﻨﺪ اﻣﺎ ﻗـﺎدر ﺑـﻪ
ﺳﺎﻋﺖ ﭘـﺲ از24 و%94 ﻫﺸﺖ ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖoff
ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻮارد ﻣﺴﺘﻌﺪ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي در اﺑﺘـﺪاي ﺗﻤـﺎس ﺑـﺎ
ﻧﺎﻧﻮﮔﺮم ﺑـﺮ ﻣﻴﻠـﻲﻟﻴﺘـﺮ ﺑـﺎ5/5 Cut-off ادرار ﺑﺎNGAL اﻳﻦ اﻗﺪاﻣﺎت از
.ﻣﺎده ﺣﺎﺟﺐ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ
NGAL
ﺗﻔـﺎوت در ﻣـﺸﺎﻫﺪه اﻓـﺰاﻳﺶ. اﺳـﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ%97 ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ
از آنﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻠﻴﻮي ﺷﺎﻳﻊ ﺑـﻮده و ﺑـﻪﻃـﻮر ﺧـﺎﻣﻮش ﺗـﺎ
،ادرار و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻜﻨﺴﻴﻦﻫـﺎي آزﻣﺎﻳـﺸﮕﺎه
ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي ﺑﻴﻤﺎري ﻛﻠﻴﻮي ﺿﺮوري اﺳﺖ،ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲرود
ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻣﺘﻌﺪد از ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺣﺎد ﻛﻠﻴﻮي ﭘـﺲ از ﭘﺮوﺳـﻴﺠﺮﻫﺎي ﻗﻠﺒـﻲ و
ﺑﻴﻤﺎر از آﺳﻴﺐ ﺑـﺪون ﻋﻼﻳـﻢ،و در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮي و ﻣﺪاﺧﻠﻪ
ﺗﻔﺎوت در روش اﻧﺪازهﮔﻴـﺮي آن از دﻻﻳـﻞ ﻋﻤـﺪه ﺗﻔـﺎوت ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ
ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻛﻠﻴﻮي ﺗﺎ ﻣﺮگ رﻧﺞ ﻣﻲﺑـﺮد از ﻃﺮﻓـﻲ ﻧﻴـﺰ ﻛﺮاﺗـﻲﻧـﻴﻦ ﻣـﺎرﻛﺮي
ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻪ.ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ و دﻳﮕﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ
ﻟﺬا ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫـﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ ﺑـﻪﻧﻈـﺮ،ﻏﻴﺮﺣﺴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ
ﭘﻴـﺸﻨﻬﺎد، ادرارNGAL ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔـﻲ،ﻗﻄﻌﻲ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ و رواﻳﻲ
ادرار ﭘـﻴﺶﺑﻴﻨـﻲ ﻛﻨﻨـﺪه زودرس ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ ﻧﻔﺮوﭘـﺎﺗﻲNGAL ﻣﻲرﺳﺪ
ﻣﻲﮔﺮدد اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﭼﻨﺪ ﻣﺮﻛﺰ و ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎي ﺑـﻴﺶﺗـﺮي از
ﻟﺬا ﺑﻪ ﻧﻔﺮوﻟﻮژﻳﺴﺖﻫـﺎ و ﻣﺘﺨﺼـﺼﻴﻦ ﺑﻴﻤـﺎريﻫـﺎي داﺧﻠـﻲ.ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ
.وﺿﻌﻴﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد
ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﺳـﺮﻳﻊ و آﺳـﺎن ﻛﻨﺘﺮاﺳـﺖ،ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﮔﺮدد ﺑﺮاي ﺳـﻬﻮﻟﺖ
References 1.
2.
3.
4. 5.
6.
7.
8.
9.
Marenzi G, Lauri G, Assanelli E, Campodonico J, De Metrio M, Marana I, et al. Contrast-induced nephropathy in patients undergoing primary angioplasty for acute myocardial infarction. J Am Coll Cardiol 2004;44(9):1780-5. McCullough PA, Stacul F, Becker CR, Adam A, Lameire N, Tumlin JA, et al. Contrast-Induced Nephropathy (CIN) Consensus Working Panel: executive summary. Rev Cardiovasc Med 2006;7(4):177-97. Finn WF. The clinical and renal consequences of contrastinduced nephropathy. Nephrol Dial Transplant 2006;21(6):i210. Bellomo R, Kellum JA, Ronco C. Defining acute renal failure: physiological principles. Intensive Care Med 2004;30(1):33-7. Mishra J, Dent C, Tarabishi R, Mitsnefes MM, Ma Q, Kelly C, et al. Neutrophil gelatinase-associated lipocalin (NGAL) as a biomarker for acute renal injury after cardiac surgery. Lancet 2005;365(9466):1231-8. Bachorzewska-Gajewska H, Malyszko J, Sitniewska E, Malyszko JS, Dobrzycki S. Neutrophil-gelatinase-associated lipocalin and renal function after percutaneous coronary interventions. Am J Nephrol 2006;26(3):287-92. Hirsch R, Dent C, Pfriem H, Allen J, Beekman RH 3rd, Ma Q, et al. NGAL is an early predictive biomarker of contrast-induced nephropathy in children. Pediatr Nephrol 2007;22(12):2089-95. Katzberg RW. Urography into the 21st century: new contrast media, renal handling, imaging characteristics, and nephrotoxicity. Radiology 1997;204(2):297-312. Gami AS, Garovic VD. Contrast nephropathy after coronary angiography. Mayo Clin Proc 2004;79(2):211-9.
10. Devarajan P. Emerging biomarkers of acute kidney injury. Contrib Nephrol 2007;156:203-12. 11. Ronco C. NGAL: an emerging biomarker of acute kidney injury. Int J Artif Organs 2008;31(3):199-200. 12. Mishra J, Ma Q, Prada A, Mitsnefes M, Zahedi K, Yang J, et al. Identification of neutrophil gelatinase-associated lipocalin as a novel early urinary biomarker for ischemic renal injury. J Am Soc Nephrol 2003;14(10):2534-43. 13. Wagener G, Gubitosa G, Wang S, Borregaard N, Kim M, Lee HT. Urinary neutrophil gelatinase-associated lipocalin and acute kidney injury after cardiac surgery. Am J Kidney Dis 2008;52(3):425-33. 14. Zappitelli M, Washburn KK, Arikan AA, Loftis L, Ma Q, Devarajan P, et al. Urine neutrophil gelatinase-associated lipocalin is an early marker of acute kidney injury in critically ill children: a prospective cohort study. Crit Care 2007;11(4):R84. 15. Nickolas TL, O'Rourke MJ, Yang J, Sise ME, Canetta PA, Barasch N, et al. Sensitivity and specificity of a single emergency department measurement of urinary neutrophil gelatinase-associated lipocalin for diagnosing acute kidney injury. Ann Intern Med 2008;148(11):810-9. 16. Bennett M, Dent CL, Ma Q, Dastrala S, Grenier F, Workman R, et al. Urine NGAL predicts severity of acute kidney injury after cardiac surgery: a prospective study. Clin J Am Soc Nephrol 2008;3(3):66573. 17. Xin C, Yulong X, Yu C, Changchun C, Feng Z, Xinwei M. Urine neutrophil gelatinase-associated lipocalin and interleukin-18 predict acute kidney injury after cardiac surgery. Ren Fail 2008;30(9):90413. 18. Bachorzewska-Gajewska H, Malyszko J, Sitniewska E, Malyszko JS, Pawlak K, Mysliwiec M, et al. Could neutrophil-gelatinase-
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
507
The predictive value NGAL in early diagnosis of contrast-induced nephropathy ﻋﻤﻮﻣﻲofﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺟﺮاﺣﻲ در ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺤﻞ روش ﭘﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﺎراﻳﻲ دو
associated lipocalin and cystatin C predict the development of contrast-induced nephropathy after percutaneous coronary interventions in patients with stable angina and normal serum creatinine values? Kidney Blood Press Res 2007;30(6):408-15. 19. Ling W, Zhaohui N, Ben H, Leyi G, Jianping L, Huili D, Jiaqi Q. Urinary IL-18 and NGAL as early predictive biomarkers in
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
contrast-induced nephropathy after coronary angiography. Nephron Clin Pract 2008;108(3):c176-81. 20. Dent CL, Ma Q, Dastrala S, Bennett M, Mitsnefes MM, Barasch J, et al. Plasma neutrophil gelatinase-associated lipocalin predicts acute kidney injury, morbidity and mortality after pediatric cardiac surgery: a prospective uncontrolled cohort study. Crit Care 2007;11(6):R127.
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2011: 502-508
508
The predictive value of Neutrophil Gelatinase-Associated Lipocalin (NGAL) in early diagnosis of contrast-induced nephropathy upon angioplasthy/ angiography Received: September 11, 2011 Accepted: October 01, 2011
Abstract Mohammad Reza PahlavanSabbagh M.D.1 Seyyed Mohammad Reza Khatami M.D.2* Mojtaba Salari-Far M.D.3 Ahmad Ali Boroumand M.D.3 Saffieh Davoudi B.Sc.3 1- Department of Internal Medicine Imam Khomeini Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Nephrology Research Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 3- Tehran Heart Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Background: Neutrophil Gelatinase Associated Lipocalin (NGAL) is a new biomarker which can predict acute kidney injury (AKI) in critically ill patients. Usefulness of NGAL in the early diagnosis of all types of AKI is under question. We hypothesized NGAL is an early predictive biomarker of contrast-induced nephropathy (CIN).
Methods: In this process evaluation study, we enrolled 122 patients (Mean age 59.7±10.8 years) undergoing elective angiography/angioplasty with contrast media during April to September 2009. Serial urine samples were analyzed in a double-blind fashion by NGAL enzyme-linked immunosorbent assay. CIN was defined as a 25% increase in baseline serum creatinine. Results: The prevalence of CIN was 30.3%. Significant elevations in urinary NGAL concentrations were noted within 12-h and 24-h after the procedure in patients with CIN. NGAL concentrations after 12 hours was 90.62±105.63 vs. 27.6±45.8 ng/ml in patients
with and without CIN, respectively P=0.0001, and 79.78±117.7 vs. 30.92±52.84 ng/ml, 24 hours afterwards P=0.002. Some patients had AKI after five days of exposure rather than the second day (P=0.0001). We found using a cut-off point of 8 ng/ml with a sensitivity, specificity, negative predictive value and area under the ROC curve 94%, 25%, 91% and 0.75 respectively are good for the prediction of CIN in 12-h urinary NGAL and a cut-off
point of 5.5 ng/ml with respective values of 97%, 24%, 95% and 0.70 for 24-h urinary NGAL.
Conclusion: Urine NGAL may represent a sensitive early biomarker of acute AKI after angiography/angioplasty. We recommend the routine measurement of NGAL in high risk patients receiving contrast agents. Keywords: Angiography, angioplasty, contrast-induced nephropathy, neutrophil *
Corresponding author: Imam Khomeini Hospital, Keshavarz Blvd., Tehran, Iran. Tel: +98- 21- 61192659 E-mail: khatamis@sina.tums.ac.ir
gelatinase-associated lipocalin.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﺑﺪونآﺑﺎن ﺷﻤﺎره ،8 دورهو، 69 ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان، ﭘﺰﺷﻜﻲ، 509ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي 517ﭘﺎ-در ،1390ﻣﭻ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﻛﺎف ﺑﺎ و ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ ﻋﻠﻮمﻋﻀﻼت داﻧﺸﮕﺎهﻦ در ﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴ داﻧﺸﻜﺪهﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴ ﻣﺠﻠﻪ ﺗﺰرﻳﻖ
509
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aدر ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ در ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ راه رﻓﺘﻦ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/04/20 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/05/30 :
ﭼﻜﻴﺪه
1
ﺳﻮزان اﻣﻴﺮ ﺳﺎﻻري
ﺣﻤﻴﺪ داﻟﻮﻧﺪ *2،ﻟﻴﻼ دﻫﻘﺎن
2 2
آوات ﻓﻴﻀﻲ 3،ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﻤﺲاﻟﺪﻳﻨﻲ
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :اﻣﺮوزه ،از ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر وﺳﻴﻌﻲ در اﺧﺘﻼﻻت ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع
4
A
در ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﺎ و ﺑـﺪون ﮔـﭻﮔﻴـﺮي
ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ در ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ راه رﻓﺘﻦ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻣﻲﭘﺮدازد .روش ﺑﺮرﺳﻲ :ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻮع ﻛﺎرآزﻣـﺎﻳﻲ -1ﮔﺮوه اﻋﺼﺎب اﻃﻔﺎل ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻘﻴﻪ ا ،...ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان -2 .ﮔﺮوه ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ،ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ اﻋﺼﺎب اﻃﻔﺎل و ﮔﺮوه
ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲ دوﺳﻮﻳﻪﻛﻮر ﺑﻮد ،ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺪف آن ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻫﻤﻲﭘﻠﮋﻳﻚ و دايﭘﻠﮋﻳﻚ 2-8ﺳﺎﻟﻪ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن آنﻫﺎ 25 ،ﻛﻮدك ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را داﺷﺘﻨﺪ ،ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻫﻤﮕﻨـﻲ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت
آﻣﻮزﺷﻲ ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﺑﻬﺰﻳﺴﺘﻲ و
ﺳﺎده و ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﻪ روش ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺳﺎده ﺑﻪ دو ﮔﺮوه 13و 12ﻧﻔﺮه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺪاﺧﻼت درﻣﺎﻧﻲ
ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان -3 .ﮔﺮوه آﻣﻮزﺷﻲ آﻣﺎر
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ ﺑﺮ روي آنﻫـﺎ
زﻳﺴﺘﻲ و اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي داﻧﺸﻜﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ ،داﻧﺸﮕﺎه
ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ :ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ ،ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ زاﻧﻮي راﺳﺖ و ﭼﭗ
ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺻﻔﻬﺎن ،اﺻﻔﻬﺎن ،اﻳﺮان -4 .ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ورزش ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻘﻴﻪ ا،... ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي ورزش ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
و ﻣﻴﺰان داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ زاﻧﻮي راﺳﺖ و ﭼﭗ در ﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ،ﻳﻚﻣﺎه ،ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣـﺎه و 12ﻣـﺎه ﺑﻌـﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺸﺎن ﻧﺪاد ) .(P>0/1در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ ﻣـﭻ ﭘـﺎي راﺳـﺖ و ﭼﭗ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ ﻣﭻ ﭘﺎي راﺳﺖ و ﭼﭗ ،در ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ،ﻳﻚﻣﺎه و ﺳﻪ ﻣﺎه ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري دﻳﺪه ﻧﺸﺪ ) (P>0/1وﻟﻲ در ﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺶ ﻣﺎه و دوازده ﻣﺎه ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار دﻳﺪه ﺷﺪ ) .(P<0/05ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :درﻣﺎن ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ
*
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،اوﻳﻦ ،ﺑﻠﻮار داﻧﺸﺠﻮ ،ﺑﻦﺑﺴﺖ
ﻛﻮدﻛﻴﺎر ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﺑﻬﺰﻳﺴﺘﻲ و ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ ،ﮔﺮوه آﻣﻮزش ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ،ﻛﺪ ﭘﺴﺘﻲ1985713834 : ﺗﻠﻔﻦ021-22180037 : E-mail: h.dalvand@uswr.ac.ir
ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ Aﺑـﻪ ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ ﺑـﺮ ﻛـﺎﻫﺶ ﻣﻴـﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﭻ ﭘﺎي ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ،ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع ،Aﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل.
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .در اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ واﻛﻨﺶ ﻃﺒﻴﻌـﻲ ﺑﺎﻓـﺖ ﻋـﻀﻠﻪ ،ﻛـﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪاد ﺳﺎرﻛﻮﻣﺮﻫﺎ و ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻓﻴﺒﺮﻫـﺎي ﻋـﻀﻠﻪ و در ﻧﻬﺎﻳـﺖ ﻛﻨﺘﺮاﻛﭽـﺮ
ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ) (Cerebral palsyﮔﺮوﻫﻲ از اﺧﺘﻼﻻت ﭘﺎﻳﺪار ﺗﻜـﺎﻣﻠﻲ
اﺳﺖ .در ﺑﻴﻤﺎران ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ ) ،(Spasticدر ﻋﻀﻼت اداﻛﺘﻮر
در ﺣﺮﻛﺖ و ﺣﺎﻟﺖ ﺑـﺪن ) (Postureاﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ ﻣﺤـﺪودﻳﺖ در
و ﻛﺎف ﻫﺎﻳﭙﺮﺗﻮﻧﻲ اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻛﻮدﻛﺎن
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد .ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻳﻚ ﺿﺎﻳﻌﻪ ﻏﻴـﺮﭘﻴﺶروﻧـﺪه ﺑـﻪ ﻣﻐـﺰ در
را ﻣﻬﺎر و ﺑﺎﻋﺚ راه رﻓﺘﻦ ﻗﻴﭽﻲوار و ﭘﺎي اﺳـﺒﻲ ) (Equinesﻣـﻲﺷـﻮد.
ﺣﺎل رﺷﺪ ﻗﺒﻞ ،ﺣﻴﻦ و ﻳﺎ ﺑﻌﺪ از ﺗﻮﻟﺪ اﺳﺖ ،اﺧﺘﻼﻻت ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻓﻠﺞ
ﻣﺪاﺧﻼت درﻣﺎﻧﻲ ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﻪﺻـﻮرت ﻏﻴﺮﺗﻬـﺎﺟﻤﻲ و ﺟﺮاﺣـﻲ وﺟـﻮد
ﻣﻐﺰي اﻏﻠﺐ ﺑﺎ اﺧﺘﻼﻻت ﺣﺴﻲ ،درﻛﻲ ،ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ،ارﺗﺒﺎﻃﻲ و رﻓﺘﺎري و
دارد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ ﻫـﺎﻳﭙﺮﺗﻮﻧﻲ اﺳﭙﺎﺳـﺘﻴﻚ در اﻧـﺪام ﺗﺤﺘـﺎﻧﻲ ﺑـﻪﻛـﺎر
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺻﺮع و ﻣﺸﻜﻼت ﻋﻀﻼﻧﻲ اﺳﻜﻠﺘﻲ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ 1.ﻳﻜﻲ
ﻣﻲروﻧـﺪ .ﻳﻜـﻲ از روشﻫـﺎي ﻏﻴﺮﺗﻬـﺎﺟﻤﻲ روش ﮔـﭻﮔﻴـﺮي ﺳـﺮﻳﺎل
از اﻧﻮاع ﺷﺎﻳﻊ ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻧﻮع ﻫـﺎﻳﭙﺮﺗﻮﻧﻲ اﺳﭙﺎﺳـﺘﻴﻚ اﺳـﺖ ﻛـﻪ در آن
ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﻣﻬﺎر ﺳﻔﺘﻲ ﻋﻀﻼت ﻛﺎف ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود .در ﻳﻚ ﺑﺮرﺳﻲ
ﻋﻀﻼت درﮔﻴﺮ در وﺿﻌﻴﺖ ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺪهاي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﻮل ﻃﺒﻴﻌـﻲ ﺧﻮد
ﺳﻴـﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﺗـﺎﺛﻴﺮ اﻳـﻦ روش در اﻓــﺰاﻳﺶ داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﻏﻴﺮﻓﻌﺎﻻﻧــﻪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﺳﻮزان اﻣﻴﺮﺳﺎﻻري و ﻫﻤﻜﺎران
510
) (Passiveﻣﭻ ﭘﺎ در ﺟﻬﺖ دورﺳﻲ ﻓﻠﻜﺸﻦ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﻴﺪ 2.ﻫﻢﭼﻨـﻴﻦ
ﻫﺪف ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺰرﻳـﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ ﻧـﻮع Aدر ﻋـﻀﻼت
در ﺗﺤﻘﻴﻘــﺎت ﻣﺘﻌــﺪد دﻳﮕــﺮي اﺛــﺮات ﮔــﭻﮔﻴــﺮي ﺳــﺮﻳﺎل در ﻛــﺎﻫﺶ
ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ در ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ در دورﺳﻲ ﻓﻠﻜـﺸﻦ ﻧـﺸﺎن
راه رﻓﺘﻦ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ.
داده ﺷﺪه اﺳﺖ 3-5.ﮔﭻﮔﻴـﺮي ﺳـﺮﻳﺎل ﻋـﻀﻠﻪ را در ﻣـﺪت ﻃـﻮﻻﻧﻲ در ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪهاي ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑـﻪ ﺗـﺪرﻳﺞ اﻧﻌﻄـﺎفﭘـﺬﻳﺮي
روش ﺑﺮرﺳﻲ
ﻋﻀﻠﻪ و ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻧﺮم اﻃﺮاف اﻓﺰاﻳﺶ ﻣـﻲﻳﺎﺑـﺪ .ﻣﻜـﺎﻧﻴﺰم اﻳـﻦ ﻓﺮاﻳﻨـﺪ ﺷﺎﻳﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻃﻮل و ﺗﻌﺪاد ﺳـﺎرﻛﻮﻣﺮﻫﺎ ﺑﺎﺷـﺪ 6.روش دﻳﮕـﺮ ،ﺗﺰرﻳـﻖ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻮع ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲ دوﺳﻮﻳﻪﻛﻮر ﺑﻮد و
ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aدر ﻋـﻀﻼت ﻫـﺎﻳﭙﺮﺗﻮن ﺑـﻪوﻳـﮋه ﻋـﻀﻼت
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺪف ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي 2-8ﺳﺎﻟﻪ )ﻫﻤﻲﭘﻠﮋﻳﻚ و دايﭘﻠﮋﻳﻚ(
ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ ،اداﻛﺘﻮر و ﻛﺎف اﺳﺖ .در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه ﺑـﺮ روي
ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﺮاﺟﻌـﻪﻛﻨﻨـﺪه
در اﻧﺪام ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐـﺰي،
ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ وﻟﻴﻌﺼﺮ )ﻋﺞ( 25ﻛﻮدك دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي
ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ اﺛﺮ ﺳﻮ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ و ﻫﻴﭻ ﻣﻮرد ﻣﺴﻤﻮﻣﻴﺖ در اﺛﺮ ﺗﺰرﻳﻖ اﻳﻦ
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ ﻫﻤـﻲﭘﻠﮋﻳـﻚ ) (Hemiplegicو دايﭘﻠﮋﻳـﻚ ) (Diplegicﺑـﺎ
ﺳــﻢ ﮔــﺰارش ﻧــﺸﺪه اﺳــﺖ 7.ﺗﺰرﻳــﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴــﻮم ﺗﻮﻛــﺴﻴﻦ ﻧــﻮع Aدر
رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ورود ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي در دﺳﺘﺮس اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ.
8-10
ﻣﻌﻴﺎرﻫــﺎي ورود ﺑــﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﻋﺒــﺎرت ﺑﻮدﻧــﺪ از :ﻛﻮدﻛــﺎن ﻓﻠــﺞ ﻣﻐــﺰي
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ اﺳـﺘﻔﺎده ﻫـﻢزﻣـﺎن اﻳـﻦ ﻣـﺪاﺧﻼت درﻣـﺎﻧﻲ،
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ ﻫﻤﻲﭘﻠﮋﻳﻚ ﻧﻮع IIIو ) IVﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨـﺪي وﻳﻨﺘـﺮ ) ((Winterو
اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ ،ﻛﺎﻫﺶ اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و ﺑﻬﺒـﻮد ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي
دايﭘﻠﮋﻳﻚ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻮقﺗﺨﺼﺺ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب ﻛﻮدﻛـﺎن ،ﺗـﺸﺨﻴﺺ
راه رﻓﺘﻦ در ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﻧـﺴﺒﺘﺎً ﺟﺪﻳـﺪي ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ12.و 11از
داده ﺷــﺪﻧﺪ ،وﺟــﻮد اﺳﭙﺎﺳﺘﻴـﺴﻴﺘﻲ داﻳﻨﺎﻣﻴــﻚ ﻣﺜﺒــﺖ ﻳــﻚ و ﺑــﺎﻻﺗﺮ در
آنﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐـﺰي اﻏﻠـﺐ از اﺳﭙﺎﺳﺘﻴـﺴﻴﺘﻲ در ﻋـﻀﻼت
ﻋﻀﻼت ﻛﺎف و ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ ،دﻓﻮرﻣﻴﺘﻲ اﻛﻮاﺋﻴﻨﻮس داﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ،ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ
ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و ﻛﻨﺘﺮاﻛﭽﺮ در ﻋﻀﻼت ﻛﺎف رﻧﺞ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ
اﻳﺴﺘﺎدن )ﺑﺎ ﻳﺎ ﺑﺪون وﺳﺎﻳﻞ ﻛﻤﻜﻲ( ،ﺳـﻦ ﺑـﻴﻦ 2-8ﺳـﺎل .ﻫـﻢﭼﻨـﻴﻦ
و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ وﺟﻮد اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺖ در روشﻫﺎي ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ
ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از ،اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣـﻲ ﺑـﺮ روي
ﻧﻮع Aو ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳـﺮﻳﺎل در ﻛﻮدﻛـﺎن اﺳﭙﺎﺳـﺘﻴﻚ ،ﺑـﻪﻧﻈـﺮ ﻣـﻲرﺳـﺪ
ﻋﻀﻼت اﻧﺪام ﺗﺤﺘـﺎﻧﻲ )ﻫﺎﻣـﺴﺘﺮﻳﻨﮓﻫـﺎ و ﻛـﺎف( ،ﺳـﺎﺑﻘﻪ اﺳـﺘﻔﺎده از
اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aدر ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و
،Selective dorsal rhizotomyﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع
ﻛﺎف ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از اﺳـﭙﻠﻴﻨﺖ و
و Bﺣﺪاﻗﻞ در 9ﻣﺎه ﮔﺬﺷﺘﻪ ،وﺟﻮد ﻛﻨﺘﺮاﻛﭽﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺎت آﺗﺘﻮﻳﻴﺪ
اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﻈﻢ ،ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮔﺰﻳﻨﻪاي ﺑﺮاي ﻛـﺎﻫﺶ زﻣـﺎن
در اﻧﺪام ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈـﺮ ،وﺟـﻮد ﺗﻔـﺎوت ﻣﺤـﺴﻮس در ﻃـﻮل ﭘـﺎي
ﻗﺮارﮔﻴﺮي ﻛﻮدك در ﮔﭻ ،اﻓـﺰاﻳﺶ و ﺑﻬﺒـﻮد اﺛـﺮات ﻋﻤﻠﻜـﺮدي ،ﻛﻮﺗـﺎه
راﺳﺖ و ﭼﭗ )ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ( ،ﺿﻌﻒ ﻳﺎ آﺗﺮوﻓﻲ ﻣﺤـﺴﻮس
ﻛﺮدن روﻧﺪ درﻣـﺎن ،اﺳـﺘﻔﺎده از زﻣـﺎن ﻃﻼﻳـﻲ ﻧﻮروﭘﻼﺳﺘﻴـﺴﻴﺘﻲ ﻣﻐـﺰ،
ﻋﻀﻼت ﺳﺎق ﭘﺎ ﻳﺎ ران ،اﺳﺘﻔﺎده از داروﻫﺎي ﺿﺪ اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ ﻳﺎ ﭘﻤﭗ
ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ و ﻛﻢ ﻛﺮدن ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺮس و اﻣﻴـﺪوار ﻛـﺮدن
ﺑﺎﻛﻠﻮﻓﻦ .ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ،ﺣﺎﺻﻞ از ﻃـﺮح ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎﺗﻲ ﻣـﺼﻮب داﻧـﺸﮕﺎه
واﻟﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ درﻣﺎن ،ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻄﺮح ﺷﻮد .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛـﻪ
ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻘﻴﻪ ا ..ﺑﻪ ﺷﻤﺎره 355ﻣﻮرﺧﻪ 1389 /2/13ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و در
ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺛﺒﺖ ﺷﺪهاي در ﺑﺎﻧﻚﻫـﺎي اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ اﻳـﺮان در اﻳـﻦ
ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧـﺸﮕﺎه ﻃـﻲ ﺻﻮرﺗﺠﻠـﺴﻪ ﺷـﻤﺎره 23ﻣﻮرﺧـﻪ
زﻣﻴﻨﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد و اﻣﺮوزه از اﻳﻦ دو روش ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﺳﺘﻔﺎده
1389 /2/22ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ .اﺑﺘـﺪا از ﺑـﻴﻦ 96
ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻳﻚ ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﻣـﺸﺨﺺ ،از
ﻛﻮدك ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي از ﺑﺨﺶ ﺳﺮﭘﺎﻳﻲ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﻮاﻧﺒﺨﺸﻲ وﻟﻴﻌـﺼﺮ )ﻋـﺞ(
ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘـﺎ ،ﺑـﻪﻋـﻼوه
در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان 32 ،ﻛـﻮدك اﺳﭙﺎﺳـﺘﻴﻚ ﻫﻤـﻲﭘﻠﮋﻳـﻚ و دايﭘﻠﮋﻳـﻚ از
اﺳﭙﻠﻴﻨﺖ ) (Splintو ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﻈﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ و در
ﻃﺮف ﻓﻮق ﺗﺨﺼﺺ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب ﻛﻮدﻛﺎن ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺗﺰرﻳـﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم
ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻳﻚﻣﺎه ،ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣﺎه ،و ﻳﻚﺳـﺎل ﺑﻌـﺪ را ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ
ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﺷﺪﻧﺪ .ﭘﺲ از ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻻزم در ﻣﻮرد ﻧﺤـﻮه اﺟـﺮاي
ﻗﺒﻞ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻟﺬا ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺣﺎﺿـﺮ ،ﺑـﺎ
ﻃﺮح ،ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ از ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻧـﺸﺪﻧﺪ و
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع
A
ﻋﻀﻼت اداﻛﺘﻮر ﺳﺒﺐ ﻛﺎﻫﺶ درد و اﺳﭙﺎﺳـﻢ ﻋـﻀﻠﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
A
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ در ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي ﻣﭻ ﭘﺎ در ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي
511
از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ .ﭘـﺲ از ﺟﻠـﺐ رﺿـﺎﻳﺖ واﻟـﺪﻳﻦ و ﮔـﺮﻓﺘﻦ
در ﺻﻮرت ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﻪراﺣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺴﺘﻨﺪ ﺑـﺎ ﭘﺰﺷـﻚ ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ
رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ ﻛﺘﺒﻲ از آنﻫﺎ 25 ،ﻛﻮدك ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻛـﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ ورود ﺑـﻪ
ﺗﻤﺎس ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﻨﺪ .در ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را دارا ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻧﻤﻮﻧـﻪﮔﻴـﺮي ﺗـﺼﺎدﻓﻲ 13 ،ﻧﻔـﺮ در
ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ،ﮔﭻﮔﻴﺮي از زﻳﺮ ﻣﺘﺎﺗﺎرسﻫﺎ ﺗـﺎ 2/3ﻃـﻮل ﺳـﺎق ﭘـﺎ،
ﮔﺮوه اول )ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aدر ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣـﺴﺘﺮﻳﻨﮓ
7-10روز ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ ،ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺷـﻨﺎس ارﺷـﺪ ﻛﺎردرﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ در
و ﻛﺎف( و 12ﻧﻔﺮ در ﮔﺮوه دوم )ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧـﻮع Aدر
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪاﺷﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ ﻣﺪت 30دﻗﻴﻘـﻪ ﺗﺤـﺖ
ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل( ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ.
ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و آﻣﻮزشﻫﺎي ﻻزم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده در ﻣﻮرد ﻣﻼﺣﻈﺎت
ﺳﭙﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪاﺷﺖ،
ﮔﭻﮔﻴﺮي داده ﺷﺪ و ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺑﺮوز ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﺎرﺿـﻪ
داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ زاﻧﻮ و دورﺳﻲ ﻓﻠﻜـﺸﻦ ﭘﺎﺳـﻴﻮ ﻣـﭻ ﭘـﺎ،
اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .زﻣﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﺎ در ﮔﭻ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﺑـﻮد
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ زاﻧﻮ و ﻣﭻ ﭘﺎ و ﺳﻄﺢ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ ﻛﻮدﻛﺎن در
ﻛﻪ دورﺳﻲ ﻓﻠﻜﺸﻦ ﭘﺎﺳﻴﻮ ﻣﭻ ﭘﺎ ﺑﻪ 5-10درﺟﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪﺻـﻮرت
ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳـﻴﻮ اﻛﺴﺘﻨـﺸﻦ
ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﭻﮔﻴﺮي ،ﻳﻚ روز اﺳﺘﺮاﺣﺖ و ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ
زاﻧــﻮ و دورﺳــﻲ ﻓﻠﻜــﺸﻦ ﭘﺎﺳــﻴﻮ ﻣــﭻ ﭘــﺎ ﺑـﻪوﺳــﻴﻠﻪ ﮔﻮﻧﻴــﺎﻣﺘﺮ دﺳــﺘﻲ
ﭘﺎﺳﻴﻮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﺮد .در اوﻟﻴﻦ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﻌﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﻣـﭻ
اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ در ﻫﺮ ﺑـﺎزه زﻣـﺎﻧﻲ دو ﺑـﺎر داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ
ﭘﺎ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ) 90درﺟﻪ( ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮد و در ﮔـﭻﮔﻴـﺮي ﺑﻌـﺪي
اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و درج ﮔﺮدﻳﺪ .ﻣﻴـﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴـﺴﻴﺘﻲ
ﻛﺸﺸﻲ در ﺣﺪود 5-10درﺟﻪ در ﺟﻬﺖ دورﺳﻲ ﻓﻠﻜﺸﻦ داده ﻣﻲﺷـﺪ.
(Modified
اﻟﺒﺘﻪ در ﺣﻴﻦ اﻋﻤﺎل ﻛﺸﺶ ،زاﻧﻮﻫﺎ در اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﻗـﺮار داﺷـﺘﻨﺪ .ﺑﻌـﺪ از
) Ashworth Scaleارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ .ﺳﻄﺢ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷـﺖ ﻧﻴـﺰ ﺑـﺎ
ﺧﺎرج ﻛﺮدن ﮔﭻ ،ارﺗﺰ ﻣﭻ ﭘﺎ ) Ankle Foot Orthosis (AFOﺑﺮاي ﺑﻴﻤـﺎر
اﺳــﺘﻔﺎده از ﻣﻘﻴــﺎس GMFM-66ارزﻳــﺎﺑﻲ ﮔﺮدﻳــﺪ GMFM-66 .اﺑــﺰاري
ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺷﺐ )ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﺶ ﺳـﺎﻋﺖ( ﺑﭙﻮﺷـﺪ .در ﮔـﺮوه
ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ،ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ
را در ﭘﻨﺞ ﺑﻌﺪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ (1 :ﻃﺎقﺑﺎز و ﻏﻠﺘﻴﺪن (2ﭼﻬﺎر دﺳـﺖ و
AFOﺗﺠﻮﻳﺰ و در ﻃﻮل ﺷﺐ )ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﺶ ﺳﺎﻋﺖ( آن را ﻣـﻲﭘﻮﺷـﻴﺪ.
ﭘﺎ (3ﻧﺸﺴﺘﻦ (4اﻳﺴﺘﺎدن (5راه رﻓﺘﻦ ،دوﻳﺪن ،ﭘﺮﻳﺪن )ﺟﻤﻌﺎً 66ﻣﻮرد
در ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ،ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻛﺎردرﻣـﺎﻧﻲ ﻳـﻚ ﻫﻔﺘـﻪ
ﻣﻬﺎرت ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ در اﻳﻦ اﺑﺰار ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮد( .ﻧﻤﺮهدﻫﻲ ﺑﻪ ﻫـﺮ
ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ و در ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ ﻧـﻮع Aﺑـﻪﻫﻤـﺮاه
ﻣﻬﺎرت ﺑﺮاﺳﺎس ﻳﻚ ﻣﻘﻴﺎس ﭼﻬﺎر ﮔﺰﻳﻨﻪاي ﻃﺒﻖ دﺳﺘﻮر ﻛﺎر در ﻛﺘـﺎب
ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﭻ ﭘﺎ ،ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻛﺎردرﻣﺎﻧﻲ ﺑﻌﺪ از ﺧﺎرج ﻛـﺮدن ﮔـﭻ،
راﻫﻨﻤــﺎ ﺻــﻮرت ﻣــﻲﮔﻴــﺮد و ﺳــﭙﺲ ﻧﻤــﺮات ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣـــﻪ
دو ﺑﺎر در ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎردرﻣﺎنﮔﺮان اﻧﺠﺎم ﻣـﻲﺷـﺪ .در ﮔـﺮوه ﺗﺰرﻳـﻖ
Grossﺑــﻪﻃــﻮر
ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ ﻧـﻮع Aﺑـﻪ ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ ﺳـﻪ ﻧﻔـﺮ و در ﮔـﺮوه ﺗﺰرﻳـﻖ
راﻳﺎﻧﻪاي ﺟﻤﻊ و ﺧﻄﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ،ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن 95درﺻﺪ و ﻧﻤـﻮدار
ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ،دو ﻧﻔﺮ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ
ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ آن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد 13.اﻳﻦ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﻛﻮدﻛﺎن ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫـﻪ ﺗـﺎ
ﻋﺪم ﻫﻤﻜﺎري از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ در ﻫﺮ ﮔـﺮوه 10
16ﺳﺎﻟﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ و رواﻳﻲ و ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ آن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﻴﺪه اﺳﺖ 14.اﻳـﻦ
ﻧﻔﺮ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻫﻤﻜﺎري داﺷﺘﻨﺪ )ﻓﻠﻮﭼﺎرت ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ( .ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪﻫـﺎي
ارزﻳﺎﺑﻲﻫﺎ در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ،ﻗﺒﻞ ،ﻳﻚ ﻣﺎه ،ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣﺎه و ﻳﻚﺳـﺎل
درون -ﮔﺮوﻫــﻲ ﺑــﺎ آزﻣــﻮن ﻏﻴــﺮﭘــﺎراﻣﺘﺮي وﻳﻠﻜﺎﻛــﺴﻮن
(Wilcoxon
ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻧﺪ .در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ،ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ
) signed-rank testﺑــﺎ ﺗﻌــﺪﻳﻞ ﺳــﻄﺢ ﻣﻌﻨــﻲداري ﺑــﺮ اﺳــﺎس ﺗﻌــﺪاد
(Dysport, IpsenLtd,ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻮق ﺗﺨﺼﺺ ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ و در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪﻫﺎي ﺑﻴﻦ ﮔﺮوﻫﻲ از آزﻣـﻮن
زاﻧــﻮ و ﻣــﭻ ﭘــﺎ ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﻘﻴــﺎس اﺻــﻼح ﺷــﺪه اﺷــﻮرث
ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗـــﺮي
ﻧﻮع
UK) A
)Motor Ability Estimator (GMAE
اﻃﻔﺎل اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .در زﻣﺎن ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴـﺴﻢ ﻧـﻮع Aﺑـﺮاي ﻛـﺎﻫﺶ درد
ﻏﻴﺮﭘﺎراﻣﺘﺮي Mann- Whitneyاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ.
ﺑﻴﻤﺎر ،از ﻣﻴﺪازوﻻم ﺑﺎ دوز 0/3ﻣﻴﻠـﻲﮔـﺮم ﺑـﻪ ازاي ﻫـﺮ ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم وزن ﺑﻴﻤﺎر ،ﺑﻪﻃﻮر ﺧﻮراﻛﻲ 15 ،دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﺰرﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ و ﺑﻴﻤـﺎران
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ﺗﺤﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ و ﭘـﺲ از ﺗﺮﺧﻴﺺ ﺑﻪﻣﺪت 24ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت در ﻣﻨﺰل ﻗـﺮار داﺷـﺘﻨﺪ و
در ﺟﺪول 1وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎي ﻣـﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣﺜـﻞ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﺳﻮزان اﻣﻴﺮﺳﺎﻻري و ﻫﻤﻜﺎران
512
GMFCSآورده ﺷﺪه اﺳـﺖ.
ﻣــﺎه ﺑﻌــﺪ ﺑ ـﻪﺻــﻮرت دو ﺑــﻪ دو از ﻧﻈــﺮ ﻋﻤﻠﻜــﺮد ﺣﺮﻛﺘــﻲ درﺷــﺖ،
ﺑﻴﻦ دو ﮔـﺮوه از ﻧﻈـﺮ ﺳـﻦ و ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﻧـﻮع ﻓﻠـﺞ ﻣﻐـﺰي و ﺳـﺎﻣﺎﻧﻪ
ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﭘﺎﺳـﻴﻮ از آزﻣـﻮن ﻏﻴﺮﭘﺎراﻣﺘﺮﻳـﻚ
ﻃﺒﻘــﻪﺑﻨــﺪي ﺣﺮﻛــﺎت درﺷــﺖ ﺗﻔــﺎوت ﻣﻌﻨــﻲداري وﺟــﻮد ﻧﺪاﺷــﺖ
وﻳﻠﻜﺎﻛﺴﻮن ﺑﺎ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑـﻪ روش ﺑـﺎ ﻧﻔﺮوﻧـﻲ اﺳـﺘﻔﺎده
) .(P>0/05ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﻋﻤﻠﻜـﺮد ﺣﺮﻛﺘـﻲ درﺷـﺖ ،ﻣﻴـﺰان
ﺷﺪ ،ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﻨﻲدار در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻋﻼﻣـﺖ ﺳـﺘﺎره ﻣـﺸﺨﺺ
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در دو ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳـﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ
ﺷﺪهاﻧﺪ.
ﻧﻮع Aو ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴـﺮي ﺳـﺮﻳﺎل
ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ ،ﻣﻴـﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴـﺴﻴﺘﻲ و
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ و ﻳﻚﻣﺎه ،ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣﺎه و دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ ،ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧـﻮع Aو
در ﻫﺮ ﻳﻚ از دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺟـﺪول 2آورده ﺷـﺪه اﺳـﺖ.
ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳـﺮﻳﺎل ﻣـﭻ
ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ درﻣﺎن در ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﺑـﻪ
ﭘﺎ ،در ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ و ﻳﻚﻣﺎه ،ﺳﻪ ،ﺷـﺶ و دوازده ﻣـﺎه
ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑـﺎ ﮔـﭻﮔﻴـﺮي
ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ از آزﻣﻮن ﻏﻴﺮﭘﺎراﻣﺘﺮي Mann- Whitneyاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ،ﻛﻪ
در ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ،ﻳﻚﻣﺎه ،ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣـﺎه و دوازده
ﻧﺘﺎﻳﺞ در ﺟﺪول 2آورده ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺳﻦ ،ﺟﻨﺲ ،ﻧﻮع ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي و ﺳﻄﺢ
E&R
ﻓﻠﻮﭼﺎرت ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ در ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي ﻣﭻ ﭘﺎ در ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي
513
ﺟﺪول :1 -وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﺟﻤﻌﻴﺖﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ )ﺗﻌﺪاد= (20 ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع
دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ ﺗﻌﺪاد ﺳﻦ )ﺳﺎل(
A
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي
10
10
4/08±1/23
4/06±1/48
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ±اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﺟﻨﺲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻮع ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﺣﺮﻛﺎت درﺷﺖ
ﭘﺴﺮ
دﺧﺘﺮ
ﭘﺴﺮ
دﺧﺘﺮ
)6(%30
)4(%20
)8(%40
)2(%10
ﻫﻤﻲﭘﻠﮋي اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ
)5(%25
)6(%30
دايﭘﻠﮋي اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ
)5(%25
)4(%20
I
2
1
II
4
6
III
4
3
ﺑﺤﺚ
ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي اﻓﺰاﻳﺶ و در ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﺎ ﭼﻬـﺎرﻣـﺎه و 12ﻣـﺎه ﺑﻌـﺪ از ﺗﺰرﻳـﻖ اداﻣـﻪ و
ﻳﻜﻲ از ﻋﻤﺪهﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت در ﻛﻮدﻛـﺎن ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ ﻓﻠـﺞ ﻣﻐـﺰي،
ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻌﻨﻲداري را ﺧﺼﻮﺻﺎً در وﺿﻌﻴﺖ اﻳﺴﺘﺎدن و راه رﻓﺘﻦ اﻳﺠﺎد
وﺟﻮد اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ اﺳﺖ و درﻣﺎن آن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺳـﻄﺢ اﻋـﺼﺎب
ﻣﻲﻛﻨﺪ و ارزﻳﺎﺑﻲ داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﭘﺎﺳـﻴﻮ دورﺳـﻲ ﻓﻠﻜـﺸﻦ ﻣـﭻ ﭘـﺎ در
ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻋﻤﺪﺗﺎً روي اﻋﺼﺎب ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و ﻳـﺎ ﻗﻄـﻊ آن
ﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﻳﻚ ،ﭼﻬﺎر و 12ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ
اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻛﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ اﺷـﺎره
ﻧﻮع Aﺑﻪﻫﻤﺮاه ﮔﭻﮔﻴﺮي ،اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي در داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ و 15
ﻛﺮد .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ،ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ وﺿﻌﻴﺖ ﻋﻤﻠﻜـﺮد
ﻣﻴﺰان داﻣﻨﻪ ﭘﻼﻧﺘﺎر ﻓﻠﻜﺸﻦ ﻣﭻ ﭘﺎ ﻧﺸﺎن داد .ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Tedroffﻧﺸﺎن داد
ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ ،ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ زاﻧﻮي راﺳﺖ و ﭼﭗ و ﻣﻴﺰان داﻣﻨﻪ
ﻛﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻧﻮﺳـﻴﺘﻪ ﻋـﻀﻼﻧﻲ
ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ زاﻧﻮي راﺳﺖ و ﭼﭗ در ﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒـﻞ ،ﻳـﻚﻣـﺎه،
ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه )ﻳﻚ ﻣﺎه( ﻣﻲﮔﺮدد و اﺛﺮ آن ﺗﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻌـﺪي ﺑـﺎﻗﻲ
ﺳﻪ ﻣﺎه ،ﺷﺶ ﻣﺎه و دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري ﻧـﺸﺎن
ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در ﻋﻀﻼت داراي اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ
ﻧﻤﻲدﻫﺪ .در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ ﻣـﭻ ﭘـﺎي
در ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪت ﻧﻤﻲﮔﺮدد و ﺑﻪﺗﺪرﻳﺞ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴـﻪ ﺑـﺮ
راﺳﺖ و ﭼﭗ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ ﻣﭻ ﭘﺎي راﺳﺖ و ﭼﭗ ،در ﻣﻘﺎﻃﻊ
17
ﻣﻲﮔﺮدد و ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ اﻧﺪام ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻫﻢﭼﻨﺎن اداﻣﻪ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ،ﻳﻚﻣﺎه و ﺳﻪﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠـﻪ ﺗﻔـﺎوت ﻣﻌﻨـﻲداري دﻳـﺪه
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و ﺟﻤـﻊﺷـﺪﮔﻲ ﻋـﻀﻠﻪ در ﻳـﻚ زﻣـﺎن و ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه
ﻧﻤﻲﺷﻮد وﻟﻲ در ﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺶﻣﺎه و دوازده ﻣﺎه ﺑﻌـﺪ از ﻣﺪاﺧﻠـﻪ
ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ وﺟﻮد دارﻧﺪ 18.ﭘﺲ اﮔﺮ ﺟﺰ اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﻚ از ﻃﺮﻳﻖ ﻓﺎرﻣـﺎﻛﻮﻟﻮژي
ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار در ﺳﻄﺢ %5دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد .در واﻗﻊ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
ﻛﺎﺳــﺘﻪ ﺷــﻮد ،اﺣﺘﻤــﺎﻻً ﮔــﭻﮔﻴــﺮي روي ﻛﻨﺘﺮاﻛﭽﺮﻫــﺎي اوﻟﻴــﻪ ﺗــﺎﺛﻴﺮ
ﻧﺸﺎن داد اﺳﺘﻔﺎده از درﻣﺎن ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ Aدر ﻋـﻀﻼت
ﻣﻲﮔﺬارد 19.در واﻗﻊ وﻗﺘﻲ ﻛﺸﺶ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣـﻲﺷـﻮد ،ﺑﺎزﺗـﺎب ﻛﺸـﺸﻲ
ﻛﺎف ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ Aﺑـﻪ
) (Stretch reflexﻣﻬﺎر ﻣﻲﺷﻮد و ﻋﻀﻠﻪ ﺷﻞ ) (Relaxﻣﻲﮔﺮدد .در واﻗﻊ
ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ در ﻋﻀﻼت ﻛﺎف روي اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﭻ ﭘﺎ ﻣﻮﺛﺮ
اﺳﺘﻔﺎده از درﻣﺎن ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم ﺗﻮﻛـﺴﻴﻦ Aدر ﻋـﻀﻼت ﻛـﺎف و
اﺳﺖ اﻣﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ Aدر ﻋﻀﻠﻪ ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ در ﻛﺎﻫﺶ
ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻊ دﻓﻮرﻣﻴﺘﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑـﺎ
ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ زاﻧﻮ و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ زاﻧـﻮ ﺑـﻴﻦ دو
ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺟﺮاﺣﻲ در ﻓﺮد ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻛﻢ ﻣﻲﺷﻮد و از ﺳﻮي
ﮔﺮوه ﺗﻔﺎوﺗﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد .اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭼﻨـﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣﻄﺎﺑﻘـﺖ
دﻳﮕﺮ ﺗﻮان و ﻗﺪرت ﻋﻀﻠﻪ ﮔﺎﺳﺘﺮوﻛﻨﻤﻴﻮس ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻤـﻲﻳﺎﺑـﺪ .در اﻳـﻦ
دارد16.و Bottos 15ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻧﻤﺮات ﻣﻘﻴﺎس ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷـﺖ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم ﻫـﻢزﻣـﺎن روي ﻫﺎﻣـﺴﺘﺮﻳﻨﮓ در دو
ﺑﺮ اﺳﺎس ) (GMFMدر ﻳﻚﻣﺎه اول در ﻫﺮ دو ﮔـﺮوه ﺗﺰرﻳـﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴـﻮم
ﮔﺮوه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﻌـﺪ از ﻣﺪاﺧﻠـﻪ روي
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﺳﻮزان اﻣﻴﺮﺳﺎﻻري و ﻫﻤﻜﺎران
514
ﺟﺪول :2 -ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ،ﺣﺮﻛﺎت درﺷﺖ ،ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در دو ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ Aﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ و زﻣﺎنﻫﺎي ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮوه و ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ
ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم
راﺳﺖ
ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ زاﻧﻮي ﭼﭗ
ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ ﻣﭻ ﭘﺎي راﺳﺖ
ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ ﻣﭻ ﭘﺎي ﭼﭗ
داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ زاﻧﻮي راﺳﺖ
داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ زاﻧﻮي ﭼﭗ
0/189
0/85
53/36±1/94
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
54/57±2/32
**
**
-0/946
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
*
**
-0/076
0/94
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
*
54/68±1/96
**
55/58±2/36
-0/076
0/94
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
54/18±1/97
*
55/34±2/31
-0/151
0/88
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/40±0/69
-0/404
0/69
55/19±2/02
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ زاﻧﻮي
)ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ±اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر(
Z
P
اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر(
ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺣﺮﻛﺘﻲ درﺷﺖ
) Aﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ±
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم Aﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي
آزﻣﻮن آﻣﺎري
Mann Whitney
58/60±2/14 56/34±2/30
54/93±2/07
2/50±0/70
0/34
*
1/50±0/70
***
-1/128
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
*
1/70±0/67
1/70±0/67
**
-1/912
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/10±0/31
1/80±0/63
**
-1/346
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/10±0/31
*
1/90±0/57
-0/975
0/33
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/70±0/67
-0/382
0/7
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/80±0/63
2/80±0/63
0/26 0/06 0/18
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/60±0/70
**
1/70±0/67
***
-0/376
0/7
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/70±0/67
**
1/90±0/57
**
-0/781
0/4
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/80±0/63
**
1/90±0/57
**
-0/404
0/6
*
-1
0/3
-0/213
0/8
*
2/10±0/32
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2±0
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/50±0/52
2/40±0/70
**
1/60±0/51
**
-0/457
**
1/65±0/54
**
-0/457
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/50±0/52
1/70±0/58
**
-2/136
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/50±0/52
*
1/80±0/63
-2/317
0/02
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/50±0/53
2/50±0/70
-0/213
0/8
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/70±0/48
**
1/70±67
**
-0/457
0/9
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/70±0/48
**
1/70±67
**
-0/457
0/9
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/50±0/53
**
1/70±0/67
**
-2/136
0/01
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
2/50±0/53
*
-2/317
$
0/03
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
77/60±17/57
-1/176
0/24
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/70±0/48
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
1/90±0/48
1/90±0/57
62/10±30/67
0/6 0/6 $
0/03
$
$
**
76/10±30/74
**
-1/82
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
**
101/40±17/03
90/80±37/07
**
-0/568
0/57
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
77/80±17/03
77/50±28/41
**
-0/417
0/67
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
77/80±17/03
62/10±30/67
-1/176
0/24
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
79/20±19/48
-1/214
0/22
100/90±23/64
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
63/40±29/26
**
76/20±29/95
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
101/20±23/58
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
102±24/58
**
90/30±34/78
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
79/40±18/98
75/90±27/33
79/40±18/98
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ *
* آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻳﻚ وﻳﻠﻜﺎﻛﺴﻮن ﺑﺎ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪ روش ﺑﺎﻧﻔﺮوﻧﻲ P<0/1 : ،ﻣﻌﻨﻲدار P<0/05 : ،ﻣﻌﻨﻲدار،
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
**
**
-1/931
**
-0/910
**
-0/721
63/40±29/26 ***
P<0/001 :ﻣﻌﻨﻲدار
0/06
0/05 0/36 0/47
-1/288 $
0/19 آزﻣﻮن
Mann- Whitney
S. et al. Amirsalariﺑﺎ و ﺑﺪون ﮔﭻﮔﻴﺮي ﻣﭻ ﭘﺎ در ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ و ﻛﺎف ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ در ﻋﻀﻼت
اداﻣﻪ ﺟﺪول :2ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ،ﺣﺮﻛﺎت درﺷﺖ ،ﻣﻴﺰان اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در دو ﮔﺮوه ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ
A
515
ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي ﻗﺒﻞ از
ﻣﺪاﺧﻠﻪ و زﻣﺎنﻫﺎي ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮔﺮوه و ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ
ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ
)ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ±اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر(
ﻣﺘﻐﻴﺮ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ ﻣﭻ ﭘﺎي راﺳﺖ
داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﺎﺳﻴﻮ ﻣﭻ ﭘﺎي ﭼﭗ
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم
A
ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم Aﺑﺎ ﮔﭻﮔﻴﺮي )ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ±اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر(
5/40±1/64
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
7/70±1/70
** **
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
7/90±1/91
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
5/60±1/42
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
5/60±1/42
ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
5/30±1/63
8/10±4/90
ﻳﻚﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
7/70±1/70
ﺳﻪ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
11/90±1/91
ﺷﺶ ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
5/60±1/42
دوازده ﻣﺎه ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ
**
-2/752
**
-3/429
$
0/001
*
-2/456
0/01
-1/625
0/1
8/80±4/34
8/90±5/44
**
** **
* آزﻣﻮن ﻏﻴﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻳﻚ وﻳﻠﻜﺎﻛﺴﻮن ﺑﺎ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪ روش ﺑﺎﻧﻔﺮوﻧﻲ P<0/1 : ،ﻣﻌﻨﻲدار P<0/05 : ،ﻣﻌﻨﻲدار،
0/15 0/006
0/090
-1/691 -2/664
$
12/60±5/54
-3/445
$
0/001
11/10±5/38
-2/235
$
11/50±6/29
5/60±1/42 *
-1/419
11/10±5/44
**
-1/339
0/18 $
12/50±5/52
9/50±4/97
Z
P
**
11/30±6/46
**
آزﻣﻮن آﻣﺎري
Mann Whitney
***
P<0/001 :ﻣﻌﻨﻲدار
$
0/008 0/02
آزﻣﻮن
Mann- Whitney
اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ زاﻧﻮ دﻳـﺪه ﻧـﺸﺪ و ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻛﻮﺗـﺎهﻣـﺪﺗﻲ در
ﻳﺎ ﺑﺪون وﺳﺎﻳﻞ ﻛﻤﻜﻲ( دارﻧﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ اﺳﭙﺎﺳﺘﻴـﺴﻴﺘﻲ
van der
ﻣﭻ ﭘﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﭻ ﭘﺎ در ﺟﻬﺖ دورﺳﻲ ﻓﻠﻜـﺸﻦ ﮔـﺮدد.
Houwenﻣﻄﺎﺑﻘــﺖ دارد .در اﻳــﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ اﺛــﺮات ﺗﺰرﻳــﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴــﻮم
در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻮدﻛﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨـﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺑـﻪ ﺟﻬـﺖ ﻋـﻮارض
ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aروي اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻓﻌـﺎﻟﻴﺘﻲ ﻋـﻀﻼت رﻛﺘـﻮس ﻓﻤـﻮرﻳﺲ،
ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺐ ،ﺗﺸﻨﺞ ،ﺑـﻲاﺧﺘﻴـﺎري ادرار ،ﺿـﻌﻒ ﻋـﻀﻼﻧﻲ ،آﺳـﻢ،
ﻫﺎﻣﺴﺘﺮﻳﻨﮓ داﺧﻠﻲ و ﮔﺎﺳﺘﺮوﻛﻨﻤﻴﻮس در ﻃـﻲ راه رﻓـﺘﻦ ﺑـﺮ روي 22
اﻟﺘﻬﺎب ﺣﻨﺠﺮه ،اﻟﺘﻬـﺎب ﺑـﺮوﻧﺶﻫـﺎ ،ﻋﻔﻮﻧـﺖ ﻣﺠـﺎري ﺗﻨﻔـﺴﻲ ،ﻣـﻮرد
ﻛﻮدك ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي 4-11ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ و ﻣـﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳـﺪ ﺗﺰرﻳـﻖ
ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺧﺎﺻﻲ دﻳـﺪه ﻧـﺸﺪ
ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳـﺪ .اﻳـﻦ ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﺑـﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ
22و21
ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﺻـﻼح اﻟﮕـﻮي ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ﻋـﻀﻼﻧﻲ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪد دﻳﮕﺮ ﻳﻜﺴﺎن اﺳﺖ.
اﻧﺪام ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ در ﻃﻲ راه رﻓﺘﻦ ﻧﻤﻲﺷﻮد 20.ﭘﺲ ﻣﻲﺗـﻮان ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﮔﺮﻓـﺖ
از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲﺗـﻮان ﺑـﻪ ﻓﻘـﺪان ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل
ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻢ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﻧﻮع Aدر ﻋﻀﻼت ﻫﺎﻣـﺴﺘﺮﻳﻨﮓ
اﺷﺎره ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻌﺪي ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧـﻪﻫـﺎي ﺑـﻴﺶﺗـﺮ،
در ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﺴﺘﺎدن )ﺑﺎ ﻳﺎ ﺑﺪون وﺳﺎﻳﻞ ﻛﻤﻜـﻲ(
ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ،ﺗﺰرﻳﻖ در ﻋﻀﻼت اداﻛﺘﻮر و ﺗﻴﺒﻴﺎﻟﻴﺲ ﺧﻠﻔﻲ و اﺳﺘﻔﺎده از
دارﻧﺪ ،ﺷﺎﻳﺪ اﺛﺮي در ﻛﺎﻫﺶ اﺳﭙﺎﺳﺘﻴﺴﻴﺘﻲ و ﻳﺎ اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ در
آزﻣﻮنﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد.
زاﻧﻮي اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻮﺗﻮﻟﻴﻨﻴﻮم در ﻋﻀﻼت ﻛﺎف
ﺳﭙﺎﺳــﮕﺰاري :ﻻزم ﻣــﻲداﻧــﻴﻢ ﻣﺮاﺗــﺐ ﻗــﺪرداﻧﻲ و ﺗــﺸﻜﺮ ﺧــﻮد را از
ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﮔﭻﮔﻴﺮي ﺳﺮﻳﺎل در ﻛﻮدﻛﺎن ﻓﻠﺞ ﻣﻐﺰي ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﺴﺘﺎدن )ﺑﺎ
ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي ﻣﺪدﺟﻮﻳﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه در اﻳﻦ ﻃﺮح اﻋﻼم ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ.
References Brouwer B, Wheeldon RK, Stradiotto-Parker N, Allum J. Reflex excitability and isometric force production in cerebral palsy: the effect of serial casting. Dev Med Child Neurol 1998;40(3):168-75. Brouwer B, Davidson LK, Olney SJ. Serial casting in idiopathic toewalkers and children with spastic cerebral palsy. J Pediatr Orthop 2000;20(2):221-5.
3.
4.
Gage JR. Gait Analysis in Cerebral Palsy. Clinics in Developmental Medicine. NO. 121. London: Mac Keith Press with Blackwell Scientific; 1991. Kay RM, Rethlefsen SA, Fern-Buneo A, Wren TA, Skaggs DL. Botulinum toxin as an adjunct to serial casting treatment in children with cerebral palsy. J Bone Joint Surg Am 2004;86A(11):2377-84.
1. 2.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
Efficacy of botulinum toxin in calf muscles with and without foot casting in gait improvement
5. 6.
7. 8.
9.
10.
11.
12.
13.
Koman LA, Mooney JF 3rd, Smith B, Goodman A, Mulvaney T. Management of cerebral palsy with botulinum-A toxin: preliminary investigation. J Pediatr Orthop 1993;13(4):489-95. Cottalorda J, Gautheron V, Metton G, Charmet E, Chavrier Y. Toe-walking in children younger than six years with cerebral palsy. The contribution of serial corrective casts. J Bone Joint Surg Br 2000;82(4):541-4. Calderón-González R, Calderón-Sepúlveda RF. Treatment of spasticity in cerebral palsy with botulinum toxin. Rev Neurol 2002;34(1):52-9. Mall V, Heinen F, Siebel A, Bertram C, Hafkemeyer U, Wissel J, et al. Treatment of adductor spasticity with BTX-A in children with CP: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Dev Med Child Neurol 2006;48(1):10-3. Deleplanque B, Lagueny A, Flurin V, Arnaud C, Pedespan JM, Fontan D, et al. Botulinum toxin in the management of spastic hip adductors in non-ambulatory cerebral palsy children. Rev Chir Orthop Reparatrice Appar Mot 2002;88(3):279-85. Glanzman AM, Kim H, Swaminathan K, Beck T. Efficacy of botulinum toxin A, serial casting, and combined treatment for spastic equinus: a retrospective analysis. Dev Med Child Neurol 2004;46(12):807-11. Ackman JD, Russman BS, Thomas SS, Buckon CE, Sussman MD, Masso P, et al. Comparing botulinum toxin A with casting for treatment of dynamic equinus in children with cerebral palsy. Dev Med Child Neurol 2005;47(9):620-7. Booth MY, Yates CC, Edgar TS, Bandy WD. Serial casting vs combined intervention with botulinum toxin A and serial casting in the treatment of spastic equinus in children. Pediatr Phys Ther 2003;15(4):216-20. Russell DJ, Rosenbaum PL, Avery LM, Lane M. Gross Motor Function Measure (GMFM-66 and GMFM-88) User's Manual. London, England: McKeith Press; 2002.
516
14. Russell DJ, Rosenbaum PL, Cadman DT, Gowland C, Hardy S, Jarvis S. The gross motor function measure: a means to evaluate the effects of physical therapy. Dev Med Child Neurol 1989;31(3):34152. 15. Bottos M, Benedetti MG, Salucci P, Gasparroni V, Giannini S. Botulinum toxin with and without casting in ambulant children with spastic diplegia: a clinical and functional assessment. Dev Med Child Neurol 2003;45:758-62. 16. Kelly B, MacKay-Lyons MJ, Berryman S, Hyndman J, Wood E. Assessment protocol for serial casting after botulinum toxin a injections to treat equinus gait. Pediatr Phys Ther 2008;20(3):23341. 17. Tedroff K, Granath F, Forssberg H, Haglund-Akerlind Y. Long-term effects of botulinum toxin A in children with cerebral palsy. Dev Med Child Neurol 2009;51(2):120-7. 18. Graham HK. Botulinum toxin type A management of spasticity in the context of orthopaedic surgery for children with spastic cerebral palsy. Eur J Neurol 2001;8 Suppl 5:30-9. 19. Desloovere K, Molenaers G, Jonkers I, De Cat J, De Borre L, Nijs J, et al. A randomized study of combined botulinum toxin type a and casting in the ambulant child with cerebral palsy using objective outcome measures. Eur J Neurol 2001;8 Suppl 5:75-87. 20. van der Houwen LE, Scholtes VA, Becher JG, Harlaar J. Botulinum toxin A injections do not improve surface EMG patterns during gait in children with cerebral palsy: a randomized controlled study. Gait Posture 2011;33(2):147-51. 21. Kim K, Shin HI, Kwon BS, Kim SJ, Jung IY, Bang MS. Neuronox versus BOTOX for spastic equinus gait in children with cerebral palsy: a randomized, double-blinded, controlled multicentre clinical trial. Dev Med Child Neurol 2011;53(3):239-44. 22. Wong AM, Chen CL, Chen CP, Chou SW, Chung CY, Chen MJ. Clinical effects of botulinum toxin A and phenol block on gait in children with cerebral palsy. Am J Phys Med Rehabil 2004;83(4):284-91.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
517
ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﺮايVol. ﭘﺎﻳﺶ69, روش دو8, ﻛﺎراﻳﻲ Tehran University Medical Journal; No. November 2011: 509-517
The efficacy of botulinum toxin type A injection in the hamstring and calf muscles with and without serial foot casting in gait improvement in children with cerebral palsy Abstract Susan Amirsalari M.D.1 Hamid Dalvand Ph.D. Student2* Leila Dehghan Ph.D. Student2 Awat Feizy Ph.D.3 Sayed Ali Hosseini Ph.D.2 Alireza Shamsodini Ph.D. Student4 1- Department of Pediatric Neurology, Faculty of Medicine, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Occupational Therapy, Pediatric Neurorehabilitation Research Center, University of Social Welfare & Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran. 3- Department of Biostatistics and Epidemiology, School of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran. 4- Department of Exercise Physiology, Exercise Physiology Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: July 11, 2011 Accepted: August 21, 2011
Background: The goal of this study was to compare the efficacy of botulinum toxin type A (BTX-A) injection in the hamstring and calf muscles with and without ankle serial casting in the improvement of gait in children with cerebral palsy (CP). Methods: This double-blind prospective clinical trial was performed on 25, 2 to 8-yearold children with hemiplegic or diplegic CP in Tehran, Iran in 2010. The participants were chosen by simple randomized sampling and were matched for age, gross motor function classification system (GMFCS) and type of CP and were randomly divided into two groups: children in the first group (13) only received BTX-A injection, but the second group (12) received BTX-A and serial foot casting starting one week after the injection. Results: Comparison of the gross motor function, right and left knee spasticities and passive ROM of both knees between the two groups before and 1, 3, 6 and 12 months after the injections were not statistically significant (P>0.1). Furthermore, comparison of the right and left ankle spasticities and passive ROM before the injections and in1 and 3month follow-ups did not show a statistically significant difference (P>0.1), but the differences were significant in 6 and 12-month follow-ups (P<0.05). Conclusion: BTX-A injection with serial foot casting vs. BTX-A alone was more effective in decreasing spasticity and improving passive ROM in the ankle of children with CP, but such injections in the hamstrings were not useful in these regards. Keywords: Botulinum toxin type A, casting, cerebral palsy.
*
Corresponding author: Kodakyar Ave, Daneshjo Blvd., Evin, Department of Occupational Therapy, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran, Postal code : 1985713834 Tel: +98- 21- 22180037 E-mail: h.dalvand@uswr.ac.i
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
518-521 ،1390 ﻳﻲ ،آﺑﺎن ﺷﻤﺎره 8 ﺗﻬﺮان، ﺗﺰرﻳﻖ ﭘﺰﺷﻜﻲ اﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﻣﺠﻠﻪ ﻣﺰﻣﻦ ﻛﻠﻴﻪ دورهي69در ،ﻧﺎرﺳﺎ ﺳﺎﻛﺎرﻳﺪ واﻛﺴﻦ ﭘﻠﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲ،ﻲدﺑﻌﺪ از داﻧﺸﻜﺪهاﺧﺘﺼﺎﺻ آﻧﺘﻲﺑﺎدي
518
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ دﺳﺖ ،ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ )ره( ﺗﻬﺮان ﺑﻴﻦ ﺳﺎلﻫﺎي :1375-1390ﮔﺰارش ﻛﻮﺗﺎه
ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1390/04/02 :ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش1390/06/04 :
ﭼﻜﻴﺪه
1
ﻣﺤﻤﻮد ﻓﺮزان
1
1
اﻣﻴﺮ ﺳﺒﺤﺎﻧﻲ ﻋﺮاﻗﻲ ،ﺣﺎﻣﺪ ﻣﺎزوﭼﻲ *1
زﻳﻨﺐ زراﻋﺘﻲ 2،راﻣﻴﻦ اﺳﭙﻨﺪار
زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف :ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ آﻧﻮﻣﺎﻟﻲ ﻣﺎدرزادي دﺳﺖ و اﻧﺴﻴﺪاﻧﺲ آن در ﺣﺪود ﻳـﻚ در 2000-2500ﺗﻮﻟـﺪ زﻧﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ و ﻋﻮارض ﺑﻴﻤـﺎران ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ ﺳـﻴﻦداﻛﺘﻴﻠـﻲ
-1ﮔﺮوه ارﺗﻮﭘﺪي ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان. -2ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان، ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان.
ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ .روش ﺑﺮرﺳﻲ :در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳـﻴﻦداﻛﺘﻴﻠـﻲ دﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻴﻦ ﺳـﺎلﻫـﺎي 1375ﺗـﺎ 1390در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را داﺷﺘﻨﺪ ،از ﻟﺤﺎظ ﭼﻬﺎر ﻓـﺎﻛﺘﻮر ﻋﻤﻠﻜﺮد ،ﻇﺎﻫﺮ ،ﺣﺲ و ﻋﻮارض ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ و ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ .ﻣﺪت ﭘﻲﮔﻴﺮي ﺑﻴﻤﺎران ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺳﺎل ﺑﻮد .ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ 42 :ﺑﻴﻤﺎر ) 27ﭘﺴﺮ 15 ،دﺧﺘﺮ( ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎران 4/4ﺳﺎل ﺑﻮد .ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒﺖ در ﻫﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر وﺟﻮد داﺷﺖ .از ﻧﻈﺮ ﻇﺎﻫﺮي 71/4درﺻﺪ ،از ﻧﻈﺮ ﺣﺲ 90/4درﺻﺪ و از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد 73/8درﺻﺪ در ﻣﺤﺪوده ﺧﻮب ﺑﻮدﻧﺪ .ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي :ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ 78/5درﺻﺪ ﺧﻮب 12/5 ،درﺻﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ و 8/4درﺻﺪ ﺿﻌﻴﻒ ﺑـﻮده اﺳـﺖ.
*
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﺗﻬﺮان ،اﻧﺘﻬﺎي ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز ،ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن
اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ،ﮔﺮوه ارﺗﻮﭘﺪي
ﺗﻠﻔﻦ021-61192767 :
E-mail: respandar@yahoo.com
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﭘﺲ از 18ﻣﺎﻫﮕﻲ ،ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد. ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي :ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ ،آﻧﻮﻣﺎﻟﻲ دﺳﺖ ،درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﻲ.
ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﻗــﺮار ﮔﺮﻓﺘــﻪاﻧــﺪ ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺷـﺪ .ﻧﻤﻮﻧــﻪﮔﻴـﺮي ﺑـﻪﺻــﻮرت ﺳﺮﺷــﻤﺎري ﻏﻴﺮﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻮد .ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ داﺷﺘﻦ ﭘﺮوﻧﺪه ﻛﺎﻣـﻞ
ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ ) (Syndactylyﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ آﻧﻮﻣﺎﻧﻲ دﺳﺖ و اﻧـﺴﻴﺪاﻧﺲ
و اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت درﻣﺎﻧﻲ و اﻣﻜﺎن دﺳﺖﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران و ﻣﻌﻴﺎر ﺧـﺮوج
آن در ﺣﺪود 1در 2000-2500ﺗﻮﻟﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒـﺖ در
از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم وﺟﻮد ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻮق ﺑﻮد .ﺑﻴﻤـﺎران از ﻟﺤـﺎظ
10- 40درﺻﺪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ .دو ﻧـﻮع ﻃﺒﻘـﻪﺑﻨـﺪي
ﭼﻬﺎر ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻋﻤﻠﻜﺮد ،ﻇﺎﻫﺮ ،ﺣﺲ و ﻋﻮارض ﻣﻮرد ﻣﻌﺎﻳﻨـﻪ و ﺑﺮرﺳـﻲ
ﺑﺮاي ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ وﺟﻮد دارد :ﺳﺎده و ﻛﻤﭙﻠﻜﺲ ﻳﺎ ﻛﺎﻣﻞ و ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ2.و 1ﺑﺎ
ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .در ﻣﻮرد ﻋﻤﻠﻜﺮد ) (Functionﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤـﺎر در اﻧﺠـﺎم
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﺴﺒﻲ آﻧﻮﻣﺎﻟﻲﻫﺎي دﺳﺖ و ﻣـﺸﻜﻼت ﻧﺎﺷـﻲ از آن و
ﭼﻬـﺎر ﻋﻤـﻞ Opposition ،Grasp ،Writingو Pinchﺑﺮرﺳـﻲ و اﻣﺘﻴـﺎز
روشﻫﺎ و ﻓﻼپﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد در درﻣﺎن اﻳـﻦ آﻧﻮﻣـﺎﻟﻲ اﻧﺠـﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪاي
داده ﺷﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﺮاي دارا ﺑﻮدن ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲﻫﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه
ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻻزم ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﻴﺪ.
ﻳﻚ اﻣﺘﻴﺎز ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤـﺎر در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ .در ﻗـﺴﻤﺖ Range of motionﺑﻴﻤﺎران ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را ﺑـﺎ ﻣﻘـﺎدﻳﺮ ﻧﺮﻣـﺎل ﺣﺮﻛـﺖ
روشﺑﺮرﺳﻲ
ﻣﻔﺎﺻﻞ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ و ﺑﺮ اﺳﺎس درﺻﺪ ﺑﻪ دﺳـﺖ آﻣـﺪه ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺮﻣﺎل از ﻳﻚ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر اﻣﺘﻴﺎز ﺗﻌﻠﻖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ) .ﺻـﻔﺮ ﺗـﺎ 25
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑـﻪ ﺳـﻴﻦداﻛﺘﻴﻠـﻲ دﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻴﻦ
درﺻﺪ ﻳﻚ اﻣﺘﻴﺎز 25-50درﺻﺪ دو اﻣﺘﻴﺎز 50-75درﺻﺪ ﺳﻪ اﻣﺘﻴـﺎز و
ﺳﺎلﻫﺎي 1375ﺗﺎ 1390در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ
ﺑﻴﺶﺗﺮ از 75درﺻﺪ ﭼﻬﺎر اﻣﺘﻴﺎز( ﺑﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻴـﺰان اﻇﻬـﺎر رﺿـﺎﻳﺖ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
ﻣﺤﻤﻮد ﻓﺮزان و ﻫﻤﻜﺎران
واﻟﺪﻳﻦ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻴﻤﺎران از ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎراﻳﻲ دﺳﺖ در اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫـﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴـﺮ
519
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ
در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺷﻴﺎ ،اﺳﺒﺎبﺑﺎزي و اﻧﺠﺎم اﻣﻮر ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺜﻞ ﺷﺎﻧﻪ زدن ﻣﻮﻫﺎ ،ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ ﺗﺎ دو اﻣﺘﻴﺎز دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر داده ﺷﺪه ﻛﻪ در ﻣﺠﻤـﻮع در
از 58ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺮﻣﻴﻤﻲ ﺑـﺮ روي ﺑﻴﻤـﺎران ﺳـﻴﻦداﻛﺘﻴﻠـﻲ42 ،
ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ 10اﻣﺘﻴﺎز و در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺻﻔﺮ اﻣﺘﻴـﺎز داده ﺷـﺪ ﻛـﻪ
ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ورود ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ ،از ﻣﺠﻤـﻮع
اﻣﺘﻴﺎز ﻛﻢﺗﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ﺳﻪ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﺿـﻌﻴﻒ ،اﻣﺘﻴـﺎز از ﺳـﻪ ﺗـﺎ ﻫﻔـﺖ
42ﺑﻴﻤﺎر 27ﭘﺴﺮ ) 66/2درﺻﺪ( 15 ،ﺑﻴﻤﺎر دﺧﺘﺮ ) (27/3و 70دﺳـﺖ
ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺘﻮﺳﻂ و اﻣﺘﻴﺎز ﺑﻴﺶﺗـﺮ از ﻫﻔـﺖ ﺑـﻪﻋﻨـﻮان ﻣﻄﻠـﻮب در ﻧﻈـﺮ
ﺑﻪ ﺻﻮرت 28ﻣﻮرد دو ﻃﺮﻓﻪ ) (66/6و 14ﻣـﻮرد ﻳـﻚ ﻃﺮﻓـﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ.
ﮔﺮﻓﺘﻪ و در ﺟﺪول ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ .از ﻧﻈﺮ ﻇﺎﻫﺮ ) ،(Cosmeticاز دﺳﺖ
وبﻫﺎي درﮔﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻴﻮع ﺷـﺎﻣﻞ :وب ﺳـﻮم ) 52درﺻـﺪ( ،وب
20ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪهاﻧﺪ ﻋﻜﺴﻲ ﺗﻬﻴﻪ و ﺳـﭙﺲ ﺑـﺎ
ﭼﻬــﺎرم ) 28/5درﺻــﺪ( ،وب ﺳــﻮم ) 12/2درﺻــﺪ( و وب اول )7
ﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎد ﻣﺸﺎور از ﻳﻚ ﺗـﺎ 20ﻧﻤـﺮهﮔـﺬاري ﺷـﺪه و در ﻧﻬﺎﻳـﺖ ﭘـﻨﺞ
درﺻﺪ( .از ﻧﻈﺮ ﻧﻮع ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ 30 ،ﺑﻴﻤﺎر از ﻧﻮع ﻛﺎﻣﻞ ) 71/4درﺻﺪ(
ﻋﻜﺲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دﺳﺖ ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻴﻤـﺎران و دادن اﻣﺘﻴـﺎز
و در 5ﺑﻴﻤﺎر ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ )11/9درﺻﺪ( و ﻫﻔﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﻫﺮ دو ﻧـﻮع ﻛﺎﻣـﻞ و
اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪهاﻧﺪ .اﻣﺘﻴﺎز ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر در ﺟـﺪول درج و
ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ ) 16/6درﺻﺪ( و از ﻧﻈـﺮ ﺗﻘـﺴﻴﻢﺑﻨـﺪي ﺳـﺎده و ﻛﻤـﭙﻠﻜﺲ35 ،
در ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ .در ﻣﺠﻤـﻮع 10اﻣﺘﻴـﺎز در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ و
ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ ﺳﺎده ) 83/3درﺻﺪ( و ﻫﻔﺖ ﻣﻮرد ﻛﻤـﭙﻠﻜﺲ )16/6
اﻣﺘﻴﺎزات ﻛﻢﺗﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ﺳﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ،اﻣﺘﻴﺎز ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﺳﻪ ﺗـﺎ
درﺻﺪ( ﺑﻮدﻧﺪ.
ﻣﺴﺎوي ﻫﻔﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ و اﻣﺘﻴﺎز ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﻫﻔـﺖ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﻄﻠـﻮب در
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻦ در ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ 4/4ﺳـﺎل و ﻛـﻢﺗـﺮﻳﻦ ﺳـﻦ ﻋﻤـﻞ
ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .از ﻧﻈﺮ ﺣﺲ ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ اﻧﮕﺸﺖ ﻣﺒﺘﻼ ﻛـﻪ ﺟﺮاﺣـﻲ ﺷـﺪه
ﺟﺮاﺣﻲ ﺷﻴﺮﺧﻮار ﻫﺸﺖ ﻣﺎﻫﻪ و ﺑـﻴﺶﺗـﺮﻳﻦ آن 19ﺳـﺎﻟﻪ ﺑـﻮد .ﺳـﺎﺑﻘﻪ
زﻳﺮ ﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎد ﻣﺸﺎور ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻴﻚﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﻧﺠﺎم و ﺑﺮ اﺳـﺎس وﺟـﻮد
ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒﺖ در ﻫﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر وﺟﻮد داﺷﺖ .از ﻧﻈﺮ ﻇﺎﻫﺮي 30ﺑﻴﻤﺎر در
ﻳﺎ ﻋﺪم وﺟﻮد ﺣﺲ اﻣﺘﻴﺎز ﻳﻚ ﻳﺎ ﺻﻔﺮ داده ﺷـﺪ .در ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﺑﻌـﺪ و در
ﻣﺤﺪوده ﺧﻮب ) 71/4درﺻﺪ( ،ﺷﺶ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺘﻮﺳـﻂ ) 14/2درﺻـﺪ( و
اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺳﻦ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺗـﺴﺖ Tow-point discriminationاﻧﺠـﺎم و ﺑـﺮ
ﺷﺶ ﺑﻴﻤﺎر ﺿﻌﻴﻒ ) 14/2درﺻﺪ( ﺑﻮدﻧﺪ.
ﺣﺴﺐ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺣﺎﺻﻞ اﻣﺘﻴﺎز داده ﺷﺪ .ﻣﻘﺎدﻳﺮ 2-5ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺳـﻪ اﻣﺘﻴـﺎز،
از ﻧﻈﺮ ﺣﺲ 38 :ﺑﻴﻤﺎر در ﻣﺤـﺪوده ﺧـﻮب ) 90/4درﺻـﺪ( ،ﻳـﻚ
ﻣﻘﺎدﻳﺮ 5-7/5ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ دو اﻣﺘﻴﺎز و ﻣﻘﺎدﻳﺮ 7/5ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﻳﻚ اﻣﺘﻴﺎز داﺷﺖ.
ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ ) 2درﺻـﺪ( ،ﺳـﻪ ﺑﻴﻤـﺎر ﺿـﻌﻴﻒ ) 7درﺻـﺪ( و از ﻧﻈـﺮ
ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﭘﻴﺎﻣﺪ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ از ﺣﻴﺚ زﻳﺒـﺎﻳﻲ ،ﺣـﺲ و ﻋﻤﻠﻜـﺮد ،در
ﻋﻤﻠﻜﺮد 31ﺑﻴﻤﺎر در ﻣﺤﺪوده ﺧﻮب ) 73/8درﺻﺪ( و 9ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻛﻠﻲ اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﻧﻴـﺰ در ﺳـﻪ ﻣﺤـﺪوده ﺧـﻮب ،ﻣﺘﻮﺳـﻂ و
) 21/4درﺻﺪ( و دو ﺑﻴﻤﺎر ﺿﻌﻴﻒ ) 4درﺻﺪ( .ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻛﻠﻲ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ
Butterfly
اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮ روي 42ﺑﻴﻤﺎر 78/5درﺻﺪ ﻣﻮارد ﺧـﻮب 12/5 ،درﺻـﺪ
flapو در ﺻﻮرت ﻧﻘﺺ ﭘﻮﺳﺘﻲ از ﮔﺮاﻓﺖ ﭘﻮﺳـﺘﻲ Full thicknessاز
ﻣﺘﻮﺳﻂ و 8/4درﺻﺪ ﻣﻮارد ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻋﻮارض ﺟﺮاﺣﻲ ﺷﺎﻣﻞ
ﻗﺪام ﺳﺎﻋﺪ )ﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﺪرت اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل( اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻣﺪت ﭘﻲﮔﻴـﺮي
ﻋﻔﻮﻧﺖ ،آﻧﮕﻮﻻر دﻓﻮرﻣﻴﺘﻲ ،ﻛﻨﺘﺮﻛﭽﺮ ،ﻋﻔﻮﻧﺖ ،ﺟﺎﺑﻪﺟـﺎﻳﻲ وب
) Web
ﺑﻴﻤﺎران ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺳﺎل )ﻣﺪت ﭘﻲﮔﻴﺮي ﺑﻴﻦ 10-3ﺳﺎل( ﺑﻮد.
(migrationو ﻧﻜﺮوز در ﺟﺪول 1آورده ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺿﻌﻴﻒ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪﻧﺪ .در ﻣـﻮارد ﺳـﺎده و ﻧﺎﻛﺎﻣـﻞ از روش
ﺟﺪول :1 -ﻋﻮارض ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎزﺳﺎزي ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻴﻦ داﻛﺘﻴﻠﻲ ﻋﻮارض
ﻣﺠﻤﻮع )ﺗﻌﺪاد(42 :
روش ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎ ﮔﺮاﻓﺖ )ﺗﻌﺪاد(13 :
ﺑﺪون ﮔﺮاﻓﺖ )ﺗﻌﺪاد(29 :
)2(%4/7
)1(%2/3
)3(%7/1
ﻛﻨﺘﺮﻛﭽﺮ
0
)3(%7/1
)3(%7/1
ﻋﻔﻮﻧﺖ
)2(%4/7
)2(%4/7
)4(%9/5
آﻧﮕﻮﻻر دﻓﻮرﻣﻴﺘﻲ
)1(%2/3
)5(%11/9
)6(%14/2
0
0
0
ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ وب )(Web migration
ﻧﻜﺮوز
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
520
آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ al. Farzanي در ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻣﺰﻣﻦ ﻛﻠﻴﻪ M.ﺳﺎﻛﺎرﻳﺪ etﭘﻠﻲ واﻛﺴﻦ
ﻣﺎ اﺛﺮ ﻣﺜﺒﺘﻲ دارد اﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻴﺰان آﻧﻮﻣﺎﻟﻲﻫﺎي دﺳـﺖ ﻫﻤـﺮاه در
ﺑﺤﺚ
ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻮد ) (%57/1ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣـﺸﺨﺺ ﺑـﺮ روي از ﺑﻴﻦ 42ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻪ وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣـﺎ ﺷـﺪﻧﺪ %64/2ﭘـﺴﺮ و %35/7
ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔـﻲ ﺧﻮاﻫـﺪ ﮔﺬاﺷـﺖ2.و Tuma 1در
دﺧﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ .از ﻧﻈﺮ ﻧﻮع ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ %83از ﺑﻴﻤﺎران ﻣـﺎ از ﻧـﻮع ﺳـﺎده
ﺳﺎل 1991ﺗﻜﻨﻴﻚ Rectangular flapرا ﺑﺮ روي 22ﺑﻴﻤﺎر اﻧﺠـﺎم داده
ﺑﻮدﻧﺪ و %17از ﻧﻮع ﻛﻤﭙﻠﻜﺲ ،در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻣﻘـﺎﻻت
ﺑﻮ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ در %77/3ﺑﻴﻤﺎران ﺧﻮب و %13/6دﭼـﺎر ﻋﺎرﺿـﻪ 6
دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﻮع ﺳﺎده را ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ از ﻧﻮع ﭘﻴﭽﻴﺪه ذﻛﺮ ﻛﺮدهاﻧـﺪ 3-5.از
ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ .ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ Niranjanدر ﺳﺎل 2003
ﻧﻈﺮ ﺷﻴﻮع وبﻫﺎي درﮔﻴﺮ ،ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ درﮔﻴـﺮي در وب ﺳـﻮم ) (%52و
اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻛﻠﻲ 17ﺑﻴﻤـﺎر ) 25وب( ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار
ﺑﻌﺪ از آن وب ﭼﻬﺎرم ) (%28ﺑﻮد .وب اول ﻛﻢﺗﺮﻳﻦ درﮔﻴﺮي را داﺷﺖ.
ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در %76از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺧﻮب ﺑﻮدهاﻧﺪ )اﻟﺒﺘـﻪ
در اﻛﺜﺮ ﻣﻘﺎﻻت ﻧﻴﺰ وب ﺳﻮم ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ وب درﮔﻴﺮ اﺳﺖ و ﺑﻌـﺪ از آن
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺗﻤـﺎم ﺑﻴﻤـﺎران از ﻧـﻮع ﺳـﺎده اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪهاﻧـﺪ( 4.در
وبﻫﺎي ﭼﻬﺎرم و دوم ﺷﻴﻮع ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻢ دارﻧﺪ4.و 3ﻣﻮارد ﺳـﻨﺪرﻣﻴﻚ
ﺧﺼﻮص ﻋﻮارض در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺎ ،ﻋﻔﻮﻧﺖ در ) %9دو ﺑﻴﻤﺎر ﮔﺮاﻓﺖ و دو
در ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺳﻪ ﻣﻮرد ﺑﻮد 2(%7) .ﺑﻴﻤـﺎر ﺳـﻨﺪرم ﭘﻮﻟﻨـﺪ ) (Polandو
ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺪون ﮔﺮاﻓﺖ ﺑﻮدهاﻧﺪ( ،اﺳﻜﺎر ﻛﻨﺘﺮاﻛﭽﺮ در ،%7اﻧﮕﻮﻻر دﻓﺮﻣﻴﺘـﻲ
ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻨﺪرم آﭘﺮت ) (Apertداﺷﺘﻨﺪ .ﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ژﻧﺘﻴـﻚ ﺑـﺮ روي
%14و ﺣﺮﻛﺖ وب در %7رخ داده ﺑﻮد .ﻧﻜﺮوز ﮔﺮاﻓﺖ در ﻫﻴﭻﻛﺪام از
ﺑﻴﻤﺎران ﻧﺪارﻳﻢ و ﻧﻤﻲداﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺎ ﺑـﻪ ﭼـﻪ ﻣﻴـﺰان ژﻧﺘﻴـﻚ
ﺑﻴﻤﺎران رخ ﻧﺪاده ﺑﻮد .اﻟﺒﺘﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﭘﺮوﻧـﺪهﻫـﺎ ﻳـﻚ ﻣـﻮرد ﻧﻜـﺮوز
دﺧﻴﻞ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد از ﺑﻴﻤﺎران داراي ژن ﻣﻌﻴﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ .وﻟـﻲ
ﮔﺮاﻓﺖ داﺷﺘﻴﻢ وﻟﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻮدن ﭘﺮوﻧﺪه آن ﺑﻴﻤـﺎر در دﺳـﺘﺮس
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻫـﺸﺖ ﺑﻴﻤـﺎر ) (%19ﺳـﺎﺑﻘﻪ ﻓـﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒـﺖ
ﻧﺒﻮد .در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ Niranganﻋﺎرﺿﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ در %17ﺑﻴﻤﺎران رخ داده ﺑﻮد
داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻫﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻴﻦداﻛﺘﻴﻠﻲ ﺳﺎده داﺷﺘﻨﺪ .در ﻣﻮارد ﺳـﺎده و
و ﺣﺮﻛﺖ وب در %16رخ ﻧﺪاده ﺑـﻮد .در ﻫـﻴﭻﻛـﺪام از اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران
ﻧﺎﻛﺎﻣﻞ از روش Butterfly flapاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ .در ﺻـﻮرت ﻧﻘـﺺ
اﺳﻜﺎر ﻛﻨﺘﺮاﻛﭽﺮ ،ﻧﻜﺮوز و اﻧﮕﻮﻻر دﻓﺮﻣﻴﺘﻲ رخ ﻧﺪاده ﺑﻮد 4.ﻣﻴﺰان ﻛﻢﺗﺮ
ﭘﻮﺳﺘﻲ از ﮔﺮاﻓﺖ ﭘﻮﺳﺘﻲ Full thicknessاز ﻗﺪام ﺳﺎﻋﺪ )ﻳﺎ ﺑـﻪ ﻧـﺪرت
ﺣﺮﻛﺖ وب در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻴﻤﺎران در ﻫﻨﮕـﺎم
اﻳﻨﮕﻮﻳﻨﺎل( اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد6.و 1-3اﻳﻦ ﻛﻪ درﺻﺪ ﻧﻮع ﺳﺎده در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي
ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .از ﻫﻤﺎن ﺳـﻪ ﻣـﻮرد ﺣﺮﻛـﺖ وب در ﺑﻴﻤـﺎران ﻣـﺎ دو
ﻣﺎ ﺑﻴﺶﺗﺮ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ در ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪن ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤـﺎران
ﻣﻮرد زﻳﺮ 18ﻣﺎه ﺟﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ.
References Niranjan NS, Azad SM, Fleming AN, Liew SH. Long-term results of primary syndactyly correction by the trilobed flap technique. Br J Plast Surg 2005;58(1):14-21. Deunk J, Nicolai JP, Hamburg SM. Long-term results of syndactyly correction: full-thickness versus split-thickness skin grafts. J Hand Surg Br 2003;28(2):125-30. Tuma P Jr, Arrunategui G, Wada A, Friedhofer H, Ferreira MC. Rectangular flaps technique for treatment of congenital hand syndactyly. Rev Hosp Clin Fac Med Sao Paulo 1999;54(4):107-10.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ،دوره ،69ﺷﻤﺎره ،8آﺑﺎن 1390
4. 5. 6.
Flat AE. The Care of Congenital Hand Anomalies. 2nd ed. St. Louis: Quality Medical Publishing; 1994. p. 224. Hutchinson DT, Frenzen SW. Digital syndactyly release. Tech Hand Up Extrem Surg 2010;14(1):33-7. Lumenta DB, Kitzinger HB, Beck H, Frey M. Long-term outcomes of web creep, scar quality, and function after simple syndactyly surgical treatment. J Hand Surg Am 2010;35(8):1323-9.
1. 2. 3.
Tehran University Medical Journal; Vol. 69, No. 8, November 2012: 518-521 521 ﻛﺎراﻳﻲ دو روش ﭘﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ
Surgical treatment outcomes in patients with syndactyly in Imam Khomeini Hospital in Tehran, Iran during 1996-2011: a breif report
Abstract Mahmood Farzan M.D.1 Amir Sobhani Eraghi M.D.1 Hamed Mazoochy M.D.1 Zeinab Zeraati M.D.2 Ramin Espandar M.D.1* 1- Department of Orthopaedic Surgery, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- General Physician, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
Received: June 23, 2011 Accepted: August 26, 2011
Background: Syndactyly is the most common congenital malformation of the hand, with an incidence of 1 in 2000-2500 live births. In this study we evaluated the surgical outcomes and complications of patients with syndactyly. Methods: The surgical outcomes and complications of 42 patients, 27 male and 15, female, undergoing surgery for syndactyly were evaluated. The study took place in Imam Khomeini Hospital, in Tehran, Iran during 1996 to 2011. Having had the inclusion criteria, the patients were assessed for function, cosmetic outcome, sensation and occurrence of complications. The patients were followed-up for at least 3 years. Results: The mean age of patients was 4.4 years. There was a positive familial history for the disease in 8 patients. 71.4%, 90.4% and 73.8% of the participants had good results regarding cosmetic outcome, sensation and function, respectively. Conclusion: The overall results of surgery for syndactyly in this study were interpreted as good in 78.5%, moderate in 12.5% and fair in 8.4% of the patients. This study confirmed better surgical outcomes in patients older than 18 months. Keywords: Hand anomaly, surgical treatment, syndactyly.
*
Corresponding author: Department of Orthopaedics, Imam Khomeini Hospital, Keshavarz Blvd., Tehran, Iran Tel: +98- 21- 61192767 E-mail: respandar@yahoo.com
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
14. Proof Reading: A computer printout is sent to the corresponding author for proof reading before publication in order to avoid any mistakes. Corrections should be marked clearly and sent immediately to the Journal office. 15. Abbreviations and symbols: use only standard abbreviations. Avoid using them in the title and abstract. The full term for which an abbreviation stands should precede its first use in the text unless it is a standard unit of measurement. Short communication when possible; follow the same structure as original papers. 16. The corresponding author will be supplied with 3 free issues. 17. Ethics: Ethical considerations must be addressed in the Materials and Methods section. 1) Please state that informed consent was obtained from all human adult participants and from the parents or legal guardians of minors. Include the name of the appropriate institutional review board that approved the project. 2) Indicate in the text that the maintenance and care of experimental animals complies with National Institutes of Health guidelines for the humane use of laboratory animals, or those of your Institute or agency. 18. Conflicts of interest: Authors must acknowledge and declare any sources of funding and potential conflicting interest, such as receiving funds or fees by, or holding stocks and shares in, an organization that may profit or lose through publication of your paper. Declaring a competing interest will not lead to automatic rejection of the paper, but we like to be made aware of it. 19. Page charges: There are no charges for publication in this Journal. 20. Copyright: Accepted manuscripts become the permanent property of the TUMJ and may not be reproduced, in whole or in part, without the written permission of the Editor. 21. Peer review process: All manuscripts are considered to be confidential. They are peer-reviewed by at least 2 anonymous reviewers selected by the Editorial Board. The corresponding author is notified as soon as possible of the editor decision to accept, reject, or require modifications. If the manuscript is completely acceptable according to the criteria set forth in these instructions, it is scheduled for the next available issue. 22. Disposal of material: Once published, all copies of the manuscript, correspondence and artwork will be held for 6 months before disposal. The Final Checklist The authors must ensure that before submitting the manuscript for publication, they have taken care of the following: 1. Title page should contain title, name of the author/co-authors, their qualifications, designation & institutions they are affiliated with and mailing address for future correspondence, E-mail address, Phone & Fax number. 2. Abstract in Structured format up to 250 words. 3. References mentioned as stated in the Instruction to Authors section. 4. Tables should be typed on separate pages. 6. Make sure for Headings of Tables, their numbers and Captions of illustrations. Don’t repeat the information in tables if it is covered in the text. 7. Photographs / illustrations along with their captions. 8. Manuscript in Triplicate 9. Letter of Undertaking signed by all the authors. 10. Disclosure regarding source of funding and conflict of interest if any besides approval of the study from respective Ethics Committee/Institution Review Board. 11. Covering Letter 12. Floppy disk (latest version of windows) for on-line edition Nadereh Behtash M.D. Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal P.O. Box: 14155-6447, Tehran, Iran. Tel/Fax: + 98-21-88962510 Email: medjournal@tums.ac.ir URL: http://tumj.tums.ac.ir and http://www.tumj.ir The Editorial Board of the journal, reserves the right to accept or reject the article in any stage and any time or delete a part of the text, tables or figures, if necessary.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
INSTRUCTION FOR AUTHORS: 1. Aims and Scope: The “Tehran University Medical Journal” (TUMJ) is the official scientific and clinical monthly publication of the Tehran University of Medical Sciences. It accepts Original Papers, Review Articles, Short Communications and Letters to the Editor in the fields of basic science and medicine. All correspondences should be addressed to: The Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal. P.O. Box: 14155-6447. Tehran, Iran Tel/Fax: + 98-21-88962510 2. Submission: Papers submitted for publication should describe original work, not previously published elsewhere, totally or partly. Manuscripts must be submitted only in Persian with English abstracts and should be written according to sound grammar and proper terminology. Submission is acceptable via Journal URL: http://journals.tums.ac.ir/login. The Manuscript must be accompanied by a covering letter to the Editor-in-Chief, including title and author(s) name and undertaking that it has not been published or submitted elsewhere, and should include: Title; No author(s) name; the Abstract; Introduction; Materials & Methods; Results; Discussion; Acknowledgement and References. 3. The title page: The complete title of the manuscript, the name of all the authors with their highest qualifications, the department or institution to which they are attached, address for correspondence with telephone numbers, e-mail, and Fax number. 4. The abstract (no more than 250 words) in structured format as Background, Methods, Results and Conclusion followed by 3 to 6 Keywords must be presented. Use terms from the Medical Subject Headings (MeSH) list of index medicus: (http://www.nlm.nih.gov/mesh/MBrowser.html). 5. Introduction: This should summarize the purpose and the rationale for the study. It should neither review the subject extensively nor should it have data or conclusions of the study [in Persian]. 6. Materials & Methods: This should include exact method or observation or experiment. If an apparatus is used, its manufacturer’s name and address should be given in parenthesis. If the method is established, give reference but if the method is new, give enough information so that another author is able to perform it. If a drug is used, its generic name, dose and route of administration must be given. For patients, age, sex with mean age ± standard deviation must be given. Statistical method must be mentioned and specify any general computer program used. The Info system used should be clearly mentioned [in Persian]. 7. Results: It must be presented in the form of text, tables and illustrations. The contents of the tables should not be all repeated in the text. Instead, a reference to the table number may be given. Long articles may need sub-headings within some sections (especially the Results and Discussion parts) to clarify their contents [in Persian]. 8. Discussion: This should emphasize the present findings and the variations or similarities with other work done in the field by other workers. The detailed data should not be repeated in the discussion again. Emphasize the new and important aspects of the study and the conclusions that follow from them. It must be mentioned whether the hypothesis mentioned in the article is true, false or no conclusions can be derived [in Persian]. 9. Acknowledgement: All contributors who do not meet the criteria for authorship should be covered in the acknowledgement section. It should include persons who provided technical help, writing assistance and departmental head who only provided general support. Financial and material support should also be acknowledged [in Persian]. 10. Tables in limited numbers should be submitted with the captions placed above. Do not submit tables as photograph. Place explanatory matters in footnotes, not in the heading [in Persian]. 11. Figures should be in limited numbers, with high quality art work and mounted on separate pages. The captions should be placed below. 12. The same data should not be presented in tables, figures and text, simultaneously. 13. References: Personal communications, manuscripts in preparation and other unpublished data are not cited in the reference list but may be mentioned in the text in parentheses. Identify references in the text by Farsi numerals in parentheses on the line. References should be typed, double-spaced, and separate from the text and numbered consecutively in the order in which they are mentioned in the text. (References cited in figures and tables, but not in the text, should be numbered consecutively following the text references.) Journal references should contain inclusive page numbers; book references specific page numbers. Indicate abstracts by the abbreviation ‘Abst’ and letters by ‘Lett’ in parentheses. Abbreviations of journals should conform to those used in Index Medicus, National Library of Medicine. The references should observe the following style: Periodicals: List all authors if six or fewer; otherwise, list first six and add ‘et al’. Do not use periods after the authors initials 1. Vimala N, Mittal S, Kumar S. Sublingual misoprostol versus oxytocin infusion to reduce blood loss at cesarean section. Int J Gynaecol Obstet 2006;92(2):106-10. 2. Patted SS, Goudar SS, Naik VA, Bellad MB, Edlavitch SA, Kodkany BS, et al. Side effects of oral misoprostol for the prevention of postpartum hemorrhage: results of a community-based randomised controlled trial in rural India. J Matern Fetal Neonatal Med 2009;22(1):24-8. Books: Basmajian JV. Grant's Method of Anatomy. 11th ed. Baltimore: Williams Wilkins; 1989. Chapter in book: Monks R. Psychotropic drugs. In: Wall PD, Melzack RA, editors. Textbook of Pain. 3rd ed. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1994. p. 963-89.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
Tehran University Medical Journal Tehran University Medical Journal Volume Number8,8November November Volume69 64, Number 20062011
Contents The genetic diversity and phylogenetic characteritics of rotavirus VP4(P) genotypes in children with acute diarrhea………………………..………………....................................................................455 Rahbarimanesh A, Saberi H, Modarres gilani Sh, Salamati P, Akhtarkhavari H, Haghshenas Z.
The clinical outcome of patients with acute coronary syndrome without critical stenosis in angiography: a prospective cohort study..................................................................................................460 Nadia Hatmi Z, Kazemi Said A, Khoshkar Najar Sh.
The electrocardiogram findings in patients with LVOT and RVOT ventricular tachycardia....................467 Farsavian A. A, Emkanjou Z, Shirali A.
The evaluation of late outcome of balloon pulmonary valvuloplasty in children…….……………..........475 Nakhostin Davari P, Mortazaeian Langrodi H, Ghaemi H.R.
Comparison of the baseline, waking and sleep EEGs after sleep deprivation in patients with sleep seizure……………………………………………………………………………………………..482 Motamedi M, Yordkhani F, Shirali A, Gheini M. R.
The operation duration and short-term complications of laparoscopic transabdominal prepritoneal hernia repair: Trendelenburg versus reverse-Trendelenburg positions....................................................489 Soltani R, Pazoki A, Shirali A.
A prospective study comparing LigaSure and open hemorrhoidectomy...................................................495 Fazeli M. S, Safari S, Kazemeini A, Larti F, Joneidi E, Rahimi M, Meisami A.
The predictive value of Neutrophil Gelatinase-Associated Lipocalin (NGAL) in early diagnosis of contrast-induced nephropathy upon angioplasthy/ angiography..............................................................502 Pahlavan-Sabbagh M. R, Khatami S. M. R, Salari-Far M, Boroumand A.A, Davoudi S.
The efficacy of botulinum toxin type A injection in the hamstring and calf muscles with and without serial foot casting in gait improvement in children with cerebral palsy……............................................509 Amirsalari S, Dalvand H, Dehghan L, Feizy A, Hosseini S. A, Shamsodini A.
Surgical treatment outcomes in patients with syndactyly in Imam Khomeini Hospital in Tehran, Iran during 1996-2011: a breif report.....................................................................................................................518 Farzan M, Sobhani Eraghi A, Mazoochy H, Zeraati Z, Espandar R.
1390 آﺑﺎن،8 ﺷﻤﺎره،69 دوره، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان،ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ
TUMJ
TEHRAN UNIVERSITY MEDICAL JOURNAL The Official Publication of Medical School, Tehran University of Medical Sciences Volume 69
Number 8
November 2011
Chairman: S.H. Emami Razavi Editor in Chief: N. Behtash Executive Editor: M.A. Noyan Ashraf Associate Editors: SH. Akhondzadeh, A. Arab Kheradmand, N. Ataei, S. Borna, M. Ghazi Khansari, S.J. Ghazi Mirsaeed, J. Hajati, M. Kadkhodaei, A. Khoshnevisan, S. Moradmand, Z. Nadiya Hatmi, M.A. Noyan Ashraf, R. Omranipoor, N. Rezaei, N. Sajjadian Editorial Board: M. Akbarian, F. AmoozegarHashemi, B. Bahar, F. Davari Tanha, N. Ebrahimi Daryani, M.R. Hadiyan, Z. Hallaji, Z. Hussain Khan, M. Kajbaf Zadeh, M.J Mikaeli, A. Mousavi, S.M.J. Mortazavi, B. Nabaei, P. Pasalar , P. Pasbakhsh, M. Rasooli Negad, A. Shaabani, M. Sotoodeh, A.R. Talaeipoor, M. Vahid Dasjerdi, M.R. Zafarghandi International Board: F. Assadi (Chicago), J. Parvizi (Philadelphia), A. Gangi (Strasbourg), M.R. Keshtgar (London), Sh. Masood (Florida), P. Hanjani (Pennsylvania) Editors: N. Behtash, S.B. Hashemi, V. Nikoui, M.A. Noyan Ashraf Office staff: M. Asgari, H. Chaychi, A. Kamizani, R. Ramezani, S. Sadigh Publisher: Tehran University of Medical Sciences Office: Tehran University Medical Journal, Medical School, 202 Amouzesh building, Poursina Ave., Ghods St., Keshavarz Blvd., Tehran, Iran, P.o. Box: 14155-6447, Tel: +98(21)88962510, Fax: +98(21)88962510, Online submission: http://journals.tums.ac.ir/login, and http://tumj.tums.ac.ir, Email: medjournal@tums.ac.ir
TUMJ is indexed/ abstracted in: SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS), DOAJ, Psych Info, ULRICHÎ&#x201E;S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran and Iran Medex