Tehran University Medical Journal (TUMJ)

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫دوره ‪68‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪5‬‬

‫ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺘﻴﺎز‪ :‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺆول‪ :‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ اﻣﺎﻣﻲرﺿﻮي‬ ‫ﺳﺮدﺑﻴﺮ‪ :‬دﻛﺘﺮ ﻧﺎدره ﺑﻬﺘﺎش‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ اﺟﺮاﻳﻲ‪ :‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف‬ ‫ﺷﻮراي دﺑﻴﺮان‬

‫دﻛﺘﺮ ﺷﺎﻫﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪزاده‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺻﺪﻳﻘﻪ ﺑﺮﻧﺎ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺣﺎﺟﺘﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻧﻴﻤﺎ رﺿﺎﻳﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻧﮕﺎر ﺳﺠﺎدﻳﺎن‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻲ ﻋﺮبﺧﺮدﻣﻨﺪ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﻧﻌﻤﺖاﷲ ﻋﻄﺎﻳﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ راﻣﺶ ﻋﻤﺮاﻧﻲﭘﻮر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮد ﻗﺎﺿﻲ ﺧﻮاﻧﺴﺎري‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪﺟﻮاد ﻗﺎﺿﻲ ﻣﻴﺮ ﺳﻌﻴﺪ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﻬﺮي ﻛﺪﺧﺪاﻳﻲ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﺳﻴﻨﺎ ﻣﺮادﻣﻨﺪ‪ ،‬دﻛﺘﺮ زﻳﻨﺖ ﻧﺎدﻳﺎﺣﺘﻤﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف‬ ‫ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ‬

‫دﻛﺘﺮ ﻧﺎﺻﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻤﻲ درﻳﺎﻧﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮد اﻛﺒﺮﻳﺎن‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻓﺮﻧﺎز آﻣﻮزﮔﺎر ﻫﺎﺷﻤﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺑﺎﺑﻚ ﺑﻬﺎر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﭘﺮوﻳﻦ ﭘﺎﺳﺎﻻر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﭘﺮﻳﭽﻬﺮ ﭘﺎﺳﺒﺨﺶ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ زاﻫﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎن‪ ،‬دﻛﺘﺮ زﻫﺮا ﺣﻼﺟﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻓﺎﻃﻤﻪ داوري ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﻬﺮﻧﺎز رﺳﻮﻟﻲﻧﮋاد‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺴﻌﻮد ﺳﺘﻮده‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ اﺣﻤﺪرﺿﺎ ﻃﻼﺋﻲﭘﻮر‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻇﻔﺮﻗﻨﺪي‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﺠﺒﺎفزاده‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاد ﻣﺮﺗﻀﻮي‪ ،‬دﻛﺘﺮ اﻋﻈﻢاﻟﺴﺎدات ﻣﻮﺳﻮي‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮاد ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻠﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮوز ﻧﺒﺌﻲ‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺮﺿﻴﻪ وﺣﻴﺪ دﺳﺘﺠﺮدي‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻫﺎدﻳﺎن‬ ‫ﻫﻴﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ‬

‫دﻛﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﺎك اﺳﺪي )ﺷﻴﻜﺎﮔﻮ(‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﺟﻮاد ﭘﺮوﻳﺰي )ﻓﻴﻼدﻟﻔﻴﺎ(‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻛﺸﺘﮕﺮ )ﻟﻨﺪن(‪ ،‬دﻛﺘﺮ اﻓﺸﻴﻦ ﮔﻨﺠﻲ )اﺳﺘﺮاﺳﺒﻮرگ(‪،‬‬ ‫دﻛﺘﺮ ﺷﻬﻼ ﻣﺴﻌﻮد )ﻓﻠﻮرﻳﺪا(‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﭘﺮوﻳﺰ ﻫﻨﺠﻨﻲ )ﭘﻨﺴﻴﻠﻮاﻧﻴﺎ(‬ ‫وﻳﺮاﺳﺘﺎران‬

‫دﻛﺘﺮ ﻧﺎدره ﺑﻬﺘﺎش‪ ،‬دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻮﻳﺎن اﺷﺮف‬ ‫ﻫﻤﻜﺎران دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﭼﺎﻳﭽﻲ‪ ،‬ﺳﺤﺮ ﺻﺪﻳﻖ‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻋﺴﮕﺮي‪ ،‬آرزو ﻛﻤﻴﺰاﻧﻲ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻲ‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻗﺪس‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آﻣﻮزش‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ اول‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪ ،202‬دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ‬ ‫آدرس اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‪ http://tumj.tums.ac.ir :‬ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‪medjournal@tums.ac.ir :‬‬ ‫ﺻﻨﺪوق ﭘﺴﺘﻲ ‪ ،14155/6447‬ﺗﻠﻔﻜﺲ‪Online submission: http://journals.tums.ac.ir/login ، 88962510 :‬‬ ‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘﺎﻻت اﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ اﻣﺘﻴﺎز ارﺗﻘﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺗﻴﺮاژ‪ 1000 :‬ﻧﺴﺨﻪ‬

‫ﻟﻴﺘﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﭼﺎپ و ﺻﺤﺎﻓﻲ‪ :‬ﺑﻬﺮﻧﮓ‬

‫)راﻳﮕﺎن(‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻪ ﺷﺪه در‪:‬‬

‫‪SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS),‬‬ ‫‪DOAJ, Psych Info, ULRICH΄S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran, Iran Medex‬‬

‫‪http://tumj.tums.ac.ir‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬ ‫دوره ‪68‬‬

‫ﺷﻤﺎره ‪5‬‬

‫ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ در اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون در ﻣﻮش ﺳﻮري‪261................‬‬ ‫ﺳﺎرا ﻧﻴﻚﺳﺮﺷﺖ‪ ،‬ﺳﺤﺎﺑﻪ اﻋﺘﺒﺎري‪ ،‬ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺻﺎدﻗﻲﭘﻮر رودﺳﺮي‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ زرﻳﻦدﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻛﺮﻳﻤﻴﺎن‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻧﺒﻮيزاده‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﺘﻲﺳﺮم از ﺷﺘﺮ اﻳﻤﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ وﻧﻮم ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس‪ :‬ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي آن در ﻣﻮش‪268................................................................‬‬ ‫ﻣﻬﺪي ﺑﻬﺪاﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻧﮋاد ﭼﺎﻓﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺮوس زﻳﻨﻠﻲ‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻛﺮﻳﻤﻲ ﭘﻮر‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦﺧﺎن اﺣﻤﺪ ﺷﻬﺮﺿﺎ‪ ،‬ﭘﻮرﻳﺎ ﻗﺎﺳﻤﻲ‪ ،‬ﻧﺎدر اﺳﺪزاده‪ ،‬ﻋﻄﻴﻪ ﻏﻤﻨﺎك‪ ،‬ﻛﺎﻣﺮان ﭘﻮﺷﻨﮓ ﺑﺎﻗﺮي‪،‬‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ اﻫﺮي‪ ،‬دﻻور ﺷﻬﺒﺎززاده‬

‫ردﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻛﻮدﻛﺎن‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻤ‪‬ﻲ آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪274..............................................................................CSF‬‬ ‫ﺛﻤﻴﻠﻪ ﻧﻮرﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﺷﻜﺮاﺑﻲ‪ ،‬زﻫﺮه ﻛﻠﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬آذر دﺧﺖ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻲ‪ ،‬ﺣﺴﻦ ﺗﻨﻜﺎﺑﻨﻲ‪ ،‬ﻻدن اﻓﺸﺎر ﺧﺎص‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ وﻓﺎﻳﻲ ﺷﺎﻫﻲ‬

‫ارزش ﻧﻤﻮﻧﻪ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري در ﺑﺎرداري‪ :‬ﺑﺮرﺳﻲ ‪ 50‬ﺑﻴﻤﺎر‪281............................................................................... ....................‬‬ ‫ﺻﻐﺮي ﺧﻀﺮدوﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ ﻧﻮرزاده‪ ،‬ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻋﺒﺪاﻟﻬﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻴﺮرﻛﻨﻲ‬

‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ در ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ‪285.............................................................................................‬‬ ‫روﻳﺎ ﺳﺘﺎرزاده‪ ،‬آﻧﺎﻫﻴﺘﺎ ﻃﺎوﺳﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻇﻢ ﺣﻴﺪري‪ ،‬ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﻳﻲ ﻫﻤﺎﻣﻲ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ EMG‬و ‪ MRI‬در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ‪291......................................................................................................‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻛﻮﺷﺎن‪ ،‬ﻣﻴﺮﻣﺼﻄﻔﻲ ﺳﺎدات‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﮔﻠﺒﺨﺶ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻚ ﺳﻴﺎوﺷﻲ‪ ،‬ﺳﺘﺎره ﻣﻬﺮان‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﺗﺎﺟﻴﻚ‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ روي ﺷﺎﺧﺺ دو ﻃﻴﻔﻲ )‪ (Bispectral Index‬ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ آرامﺑﺨﺶ‪ :‬ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ‪295...........................................................‬‬ ‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻣﺎﻫﻮري‪ ،‬ﺣﻴﺪر ﻧﻮروزيﻧﻴﺎ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺴﻨﻲ‪ ،‬ﻗﺎدر ﻣﺘﺮﺟﻤﻲزاده‪ ،‬آﻧﺎﻟﻲ ﺻﺎدﻗﻲ‬

‫اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ در اﻳﺮان‪ :‬ﺑﺮرﺳﻲ ‪ 2143‬ﻣﻮرد‪300..................................................................... ...............................................‬‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد اﻛﺒﺮﻳﺎن‪ ،‬ﺳﻴﺪه ﻃﺎﻫﺮه ﻓﺎﺋﺰي‪ ،‬ﻓﺮﻫﺎد ﻏﺮﻳﺐدوﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻫﺎد ﺷﻬﺮام‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﻧﺎﺟﻲ‪ ،‬اﺣﻤﺪ رﺿﺎ ﺟﻤﺸﻴﺪي‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﻧﺎﻫﻴﺪ ﺷﻔﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ اﺧﻼقﺧﻮاه‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪون دواﭼﻲ‬

‫آﺳﻴﺐ ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي‪ :‬ﮔﺰارش ﻣﻮردي‪306..................................................................................................................‬‬ ‫رﺿﺎ ﺑﺎﻗﺮي‪ ،‬ﺳﺠﺎد ﻧﻮرﺷﻔﻴﻌﻲ‬

‫ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﺮدﺑﻴﺮ‪311.................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻬﺪي ﺧﻮﺑﺪل‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪312.............................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺷﻬﻼ اﻧﺼﺎري‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‬ ‫‪ -1‬اﺻﻮل ﻛﻠﻲ‪ -1-1 :‬آﻳﻴﻦ ﻧﮕﺎرش زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪه و از‬

‫ﺳﻔﻴﺪ و دوﺑﻌﺪي ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻨﻮان ﺟﺪول ﺑﺎﻻي آن و در ﻧﻤﻮدار زﻳﺮ آن ﻗﺮار ﮔﻴـﺮد )ﺑـﺎ‬

‫ﺑﻜﺎر ﺑﺮدن ﻛﻠﻤﺎت ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺎدلﻫﺎي دﻗﻴﻖ و رﺳﺎﻳﻲ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ دارﻧﺪ‪،‬‬

‫ذﻛﺮ ﺷﻤﺎره(‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺠﻠـﻪ‪ ،‬ﺑـﺪﻳﻬﻲ اﺳـﺖ از ﺗﻜـﺮار اراﻳـﻪ‬

‫ﺧﻮدداري ﺷﻮد‪ -1-2 .‬ﻣﻘﺎﻻت ارﺳﺎﻟﻲ در ﭼﻬﺎر ﻧـﺴﺨﻪ )ﻳـﻚ ﻧـﺴﺨﻪ اﺻـﻞ و ﺳـﻪ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ آورده ﺷﺪهاﻧﺪ در ﺟﺪاول و ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺟﺪاول و‬

‫ﻧﺴﺨﻪ ﻛﭙﻲ( ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﮔﺮدﻧـﺪ‪ -1-3 .‬ﻣﻄﺎﻟـﺐ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺮ روي‬

‫ﻧﻤﻮدارﻫﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬ﺑﺤـﺚ‪ -1:‬آﺛـﺎر و اﻫﻤﻴـﺖ ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﻫـﺎي ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪه و‬

‫ﻳﻜﻄﺮف ﻛﺎﻏﺬ ‪ A4‬و ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﺳﺘﻮﻧﻲ و ﻳﻚ ﺧﻂ درﻣﻴﺎن ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﺣﺎﺷـﻴﻪ ﻻزم‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ آﻧﻬﺎ ‪-2‬ذﻛﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺸﺎﺑﻪ دﻳﮕﺮان و ذﻛﺮ ﻣﻐـﺎﻳﺮات و ﻣـﻮارد ﻧﻘـﺾ‬

‫)ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ( ﺗﺎﻳﭗ ﮔﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﺻـﻔﺤﺎت ﺷـﻤﺎرهﮔـﺬاري ﺷـﻮﻧﺪ‪-1-4 .‬‬

‫ﻛﻨﻨﺪه ‪-3‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻋﻠﺖ ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﺑﻘﻴﻪ ‪-4‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻮارد ﻛـﺎرﺑﺮد‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺮاي ﺳـﺎﻳﺮ ﻣﺠـﻼت ارﺳـﺎل ﻧﮕـﺮدد و در ﺳـﺎﻳﺮ‬

‫ﻋﻤﻠﻲ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﭘﺬﻳﺮي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ‪-5‬راﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﺑﺮاي اداﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺧﻮد‬

‫ﻣﺠﻼت )ﺣﺘﻲ ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻏﻴﺮه( ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ -1-5 .‬ﻟﻮح ﻓﺸﺮده‬

‫ﻳﺎ دﻳﮕﺮان‪ ،‬در ﻣﺠﻤﻮع اراﻳﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨـﺎﺑﻊ‪:‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ )ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ Word XP‬ﻳﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ( ﺑﺎ اﻋﻤﺎل آﺧﺮﻳﻦ اﺻﻼﺣﺎت ﻣﻮرد ﻧﻈـﺮ‪،‬‬

‫ﺷﻤﺎره ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻜﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻣﺘﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻗﻴﺪ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻌﻲ ﺑﺎﻳﺪ از ﻋـﺪد‬

‫ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠـﻪ اراﻳـﻪ ﮔـﺮدد‪ -1-6 .‬ﻧـﻮع ﻣﻘـﺎﻻت‬

‫ﻳﻚ ﺷﺮوع و ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدد‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻧﻄﺒﺎق ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪاد رﻓﺮاﻧﺴﻬﺎي ﻣﺤﺘـﻮاي‬

‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺮوري )از ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛـﺎﻓﻲ‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﻟﻴﺴﺖ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ آن‪ ،‬ﻣﺘﻦ دﻗﻴﻖ رﻓﺮاﻧﺲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻇﻬﻮر‪ ،‬در ﻓﻬﺮﺳـﺖ ﻣﻨـﺎﺑﻊ‬

‫و ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺄﻟﻴﻔﺎت در ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻘﺎﻟﻪ( و ﮔﺰارش ﻣﻮردي ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ -1-7 .‬در اﻧﺠـﺎم‬

‫آورده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺑـﻪ ﺷـﺮح ذﻳـﻞ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺑـﺼﻮرت ﻛﺘـﺎب‪:‬‬

‫ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬اﺻﻮل اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﻠﺴﻴﻨﻜﻲ و ﺿﻮاﺑﻂ اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد‪ -2 .‬ﻧﺤﻮه‬

‫)ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ‪ /‬ﻧﺎم ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‪ /‬ﻓﺼﻞ‪ /‬ﻋﻨـﻮان‪ /‬ﻓـﺼﻞ‪ /‬ﻋﻨـﻮان ﻛﺘـﺎب‪ /‬ﻧـﺎم ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن‬

‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ‪ -2-1 :‬ﺻﻔﺤﻪ اول )ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻨـﻮان( ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺷـﺎﻣﻞ‪ :‬ﻋﻨـﻮان‬

‫ﻛﺘﺎب‪ /‬ﻧﺎم ﻧﺎﺷﺮ‪ /‬ﻣﺤﻞ اﻧﺘﺸﺎر‪ /‬ﺳﺎل‪ /‬ﺻﻔﺤﺎت‪:‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻧﺎم و ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬درﺟﻪ ﻋﻠﻤﻲ و آدرس دﻗﻴﻖ ﻛﻠﻴـﻪ ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن‬

‫‪Nochols DH, Randall CL. Massive eversion of the vagina. In:‬‬ ‫‪Nichols DH, Randall CL, editors. Vaginal Surgery. 3rd ed. Baltimore:‬‬ ‫‪Williams Wilkins; 1989. p. 328-57.‬‬

‫)از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺪ ﭘﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬دورﻧﮕﺎر و ‪ (E-mail‬ﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ و‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ارﺳﺎل ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ -2-2 .‬ﺻﻔﺤﻪ دوم و ﺳﻮم ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻼﺻﺔ ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‬ ‫و ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﭼﻜﻴﺪه ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﻳﺴﺖ از ‪ 250‬ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ و در ﭼﻬﺎر ﭘﺎراﮔﺮاف ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ زﻣﻴﻨـﻪ و ﻫـﺪف‪ ،‬روش ﺑﺮرﺳـﻲ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘـﻪﻫـﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي و ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي )ﺣـﺪاﻗﻞ ‪ 3‬و ﺣـﺪاﻛﺜﺮ ‪ 7‬واژه( ﺳـﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷـﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻧﺴﺒﺖ ‪ 1-2-2-1‬در ﺗﻬﻴﻪ ﭼﻜﻴﺪه ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﻋﻨﻮان ﻓـﻮق ﻣـﻮرد ﻟﺤـﺎظ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﭼﻜﻴﺪه اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻛـﺎﻣﻼ ﻣﻨﻄﺒـﻖ ﺑـﺎ ﭼﻜﻴـﺪه ﻓﺎرﺳـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ و در‬ ‫ﺑﺨــﺸﻬﺎي ‪ Conclusion ،Results ،Methods ،Background‬و ‪Keywords‬‬

‫ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد و در ﺣﺪود ‪ 230-250‬ﻛﻠﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ -2-3 .‬اﺻـﻞ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺷـﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ :‬ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺷﺎﻣﻞ‪ -1 :‬اﻃﻼﻋﺎت ﻗﺒﻠﻲ و زﻣﻴﻨﻪاي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬ ‫و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ رﻓﺮاﻧﺲ ‪ -2‬ﺿﺮورت اﻧﺠﺎم ﺗﺤﻘﻴﻖ ‪ -3‬ﺳﺆاﻻت ﺑﺪون ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﺎﻟﻪ‪) :‬ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ(‪ /‬ﻧﺎم‪ /‬ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ /‬ﻋﻨـﻮان ﻛﺎﻣـﻞ ژورﻧـﺎل‪ /‬ﺳـﺎل‬ ‫اﻧﺘﺸﺎر‪ /‬ﺷﻤﺎره ﻣﺠﻠﻪ‪ /‬ﺻﻔﺤﺎت‪ .‬ﻣﺜﺎل‪ .1 :‬ﻛﺎوﻳــﺎﻧﻲ ﺣــﺴﻴﻦ‪ ،‬ﭘﻮرﻧﺎﺻــﺢ ﻣﻬﺮاﻧﮕﻴــﺰ‪.‬‬ ‫اﻋﺘﺒﺎرﻳﺎﺑﻲ و ﻫﻨﺠﺎرﺳﺎزي ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺮﺷـﺖ و ﻣـﻨﺶ ﻛﻠـﻮﻧﻴﻨﺠﺮ ‪ TCI‬در ﺟﻤﻌﻴـﺖ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ‪ .‬ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ;1384 ،‬ﺳﺎل ‪ ،63‬ﺷﻤﺎره ‪ :2‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ 89‬ﺗﺎ ‪.98‬‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪ در ﻧﺴﺨﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‪:‬‬ ‫‪CDI, Clinical Dermatology Illustrated [monograph on CD-ROM].‬‬ ‫‪Reeves JRT, Maibach H. CMEA Multimedia Group, Producers. 2nd‬‬ ‫‪ed. Version 2.0 Scan Diego: CMEA; 1995.‬‬

‫ ﻋﻜﺲﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻤﻮدارﻫﺎ و ﺟﺪاول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤـﺮاه ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت آﻧﻬـﺎ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ‬‫ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ و در دﻧﺒﺎﻟﻪ ﻣﺘﻦ اﺻﻠﻲ ﻣﻘﺎﻟـﻪ )‪ (text‬آورده ﺷـﻮد و ﺷـﻤﺎرهﮔـﺬاري ﮔـﺮدد‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اراﻳﻪ ﻋﻜﺴﻬﺎي اﺳﻜﻦ ﺷﺪه اﺳـﺘﻔﺎده از‬ ‫رزوﻟﻮﺷﻦ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 600dpi‬ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻜﺲ ﻫﺎي ارﺳﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳـﺴﺘﻲ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ و ﺑﻴﺎن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‬

‫اﺻﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﻀﻤﺎم ﺳﻪ ﻧـﺴﺨﻪ ﻛﭙـﻲ رﻧﮕـﻲ و در ﭘـﺸﺖ ﻋﻜـﺲ ﺷـﻤﺎره آن‪ ،‬ﻧـﺎم‬

‫ﺑﻪ رﻓﻊ اﺑﻬﺎﻣﺎت ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ -4 .‬ﺗﻌﺮﻳﻒ اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻳﺎ اﺧﺘـﺼﺎرات ﻋﻠﻤـﻲ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه و ﺟﻬﺖ ﻧﺼﺐ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺛﺒﺖ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -6‬ﻫﺪف ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ روﺷﻦ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷـﻮد ﻛـﻪ ﻫـﺮ‬

‫‪ -3‬ﻧﺤﻮة ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﮔﺰارش ﻣﻮارد ‪ -3-‬ﺻﻔﺤﻪ اول ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت اراﻳﻪ ﺷـﺪه در‬

‫ﺧﻮاﻧﻨﺪهاي ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ آن‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﻘﺎﻟﻪ را ﺗﻜﺮار ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﻃﺮاﺣﻲ ﺗﺤﻘﻴـﻖ ‪:‬‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ -3-1 ،2-1‬ﺻﻔﺤﻪ دوم و ﺳﻮم ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻼﺻﻪ ﻓﺎرﺳﻲ و اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ و ﻛﻠﻤـﺎت‬

‫ﺟﺰﺋﻴﺎت روش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻋﻠﺖ اﻧﺘﺨﺎب آن )ﻣﺜﻼ ﻛﻮﻫـﻮرت( – ﻣـﺪت زﻣـﺎن اﺟـﺮاي‬

‫ﻛﻠﻴﺪي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﮔﺰارش ﻣﻮردي ﻧﺒﺎﻳـﺴﺘﻲ از ‪ 100‬ﻛﻠﻤـﻪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ‬

‫ﻃﺮح و ﭘﻲﮔﻴﺮي‪-1 .‬زﻣﺎن و ﻣﻜﺎن اﺟﺮاي ﭘﮋوﻫﺶ ‪-2‬ﺳﻮژهﻫﺎ و ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻫـﺎي ﻣـﻮرد‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ -3-3 .‬اﺻﻞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ﺷﺮح ﺣـﺎل ﺑﻴﻤـﺎر ﻳـﺎ‬

‫آزﻣﻮن و ﻣﻼك اﻧﺘﺨﺎب‪ .‬روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي و ﻣﻨﻄﻖ ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪ )اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑـﺴﻴﺎر‬

‫ﻣﻮرد‪ ،‬ﺑﺤﺚ‪ :‬ﮔﺰارش ﻣﻮرد و ﺑﺤﺚ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎً از ‪ 1500‬ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﻮده و ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬

‫ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و در اﺑﺘﺪاي اﻣﺮ ﻣﻮرد ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد(‪ -‬ﻣﻼﻛﻬﺎي ورود و ﺧﺮوج‬

‫دو ﺟﺪول ﻳﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ اراﻳﻪ ﺷﻮد‪ -3-4 .‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪-3 .‬ﻧﺤﻮه ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋـﺎت‪ -4 .‬رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮازﻳﻦ اﺧﻼق در ﭘـﮋوﻫﺶ‬

‫‪ -4‬ﻧﺤﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻت ﻣـﺮوري‪ -4-1 :‬اﻳـﻦ ﮔﻮﻧـﻪ ﻣﻘـﺎﻻت ﺑـﺮاي اراﻳـﻪ آﺧـﺮﻳﻦ‬

‫‪ -5‬اﺑﺰارﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ‪ -6‬آزﻣﻮنﻫﺎي آﻣﺎري ‪ -7‬ﻧﺎم ﻛﺸﻮر و ﺷـﺮﻛﺖ ﺳـﺎزﻧﺪه‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎص ﺑﺎﺷﺪ‪ -4-2 .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه در زﻣﻴﻨـﻪ ﻣﻮﺿـﻮع‬

‫ﻣﻮاد و دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ‪ :‬اراﻳﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ دﻗﻴﻖ‪-1 :‬رﻋﺎﻳﺖ اﺻﻮل ﻋﻠﻤﻲ )ﮔﺰارش ﻋـﺪد‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و داراي ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ -5 .‬ﻫﻴـﺄت ﺗﺤﺮﻳﺮﻳـﻪ ﻣﺠﻠـﻪ در‬

‫ﺑﺎ درﺻﺪ ‪ -‬ﮔﺰارش ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎ ﺣﺪود اﻃﻤﻴﻨﺎن‪ -‬ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﺎ ‪ -2 (Range‬ﭘﺮﻫﻴﺰ از ﻧـﺸﺎن‬

‫ﻗﺒﻮل ﻳﺎ ﻋﺪم ﻗﺒﻮل و ﻳﺎ اﺻﻼح ﻣﻘﺎﻟﻪ )ﺑﺎ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﺆﻟﻒ( آزاد اﺳـﺖ و از ﭘـﺲ دادن‬

‫دادن ﻫﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪ ﺟﺰ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨـﺪه ‪ -3‬اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﻣﻠﺤﻘﺎت آن ﻣﻌﺬور ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ -6 .‬ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪﮔﺎن ﻣﻘـﺎﻻت ﻣـﺴﺌﻮل ﻧﻮﺷـﺘﻪﻫـﺎ و‬

‫ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﺟﺪول و ﻧﻤﻮدار ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻌﺪاد ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻪﻃﻮريﻛـﻪ ﺑـﻪ ازاي ﻫـﺮ ﺳـﻪ‬

‫ﻣﺪاﻓﻊ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﭼـﺎپ ﺷـﺪه از ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺧـﻮد در ﻣﺠﻠـﻪ ﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﺑـﻮد‪ -7 .‬اﺳـﺘﻔﺎده از‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺎﻳﭙﻲ ﻳﻚ ﺟﺪول ﻳﺎ ﻧﻤﻮدار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦﻛﻪ ﻧﻤﻮدار ﺑﺎﻳـﺪ ﺳﻴﺎه و‬

‫ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﻣﺠﻠﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺄﺧﺬ آزاد اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫زاﻳﻤﺎن‬ ‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ‬ ‫‪، 68‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و‬ ‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي‬ ‫اﺛﺮات ﺿﺪ‬ ‫ﻲ‪،‬در‬ ‫ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫‪261‬‬ ‫ﭘﺲ از‪-267‬‬ ‫‪،1389‬‬ ‫ﺷﻤﺎرهدر‪ ،5‬ﻣﺮداد‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢﺪه ﭘﺰﺷﻜ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜ‬

‫ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ در اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در اﻓﺴﺮدﮔﻲ‬ ‫ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﺎ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون در ﻣﻮش ﺳﻮري‬

‫‪2‬‬

‫ﺳﺎرا ﻧﻴﻚﺳﺮﺷﺖ‪ ،1‬ﺳﺤﺎﺑﻪ اﻋﺘﺒﺎري‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/02/01 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/04/30 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﻳﻚ اﺧﺘﻼل ﺧﻠﻘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺛﺮات زﻳﺎن ﺑﺎري ﺑﺮ ﻧﻮزاد و رواﺑﻂ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ‬

‫‪*1‬‬

‫ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺻﺎدﻗﻲﭘﻮر رودﺳﺮي‬

‫دارد‪ .‬ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون ﺑﻪدﻧﺒﺎل زاﻳﻤﺎن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻠﺘﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻧﻮع اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻮرﻣﻮن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ زرﻳﻦدﺳﺖ‬

‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻛﺮﻳﻤﻴﺎن‪ ،1‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻧﺒﻮيزاده‬

‫‪1‬‬

‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮﻫﺎ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روي و ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮي اﺛﺮات ﺧﻮد را اﻋﻤﺎل‬ ‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻓﻲ ﻛﻤﺒﻮد ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺰ در ﻣﺪلﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮات‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﺗﻬﺮان‬

‫روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﺑﺮ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن و ﺑﺮرﺳﻲ دﺧﺎﻟﺖ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 110‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺳﻮري ﻣﺎده در ﭘﻨﺞ ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻮرﻣﻮن‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﻣﺎﻣﺎﻳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺷﻬﻴﺪ‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﻲ‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون ﻣﺪلﺳﺎزي ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻛﻠﺮاﻳﺪ روي‪ ،‬ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﻢﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ از ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬ ‫‪L-arginine‬‬

‫‪ -3‬ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم اﻋﺼﺎب‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻓﻨﺎوريﻫﺎي‬

‫و ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري ﺑﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ از‬

‫ﻧﻮﻳﻦ ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﺗﻤﺎم ﮔﺮوهﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻤﺘﺮي از ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل داﺷﺘﻨﺪ )‪ .(p<0/05‬ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺠﻮﻳﺰ ‪ L-NAME‬در ﮔﺮوه روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‬ ‫و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺪ )‪ (p<0/05‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ‬

‫‪L-arginine‬‬

‫و‬

‫‪L-NAME‬‬

‫در ﻫﻤﺎن ﮔﺮوه ﺑﺎﻋﺚ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺪ )‪ .(p<0/05‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ‬ ‫در ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﻳﻢ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺎدة ﻣﻜﻤﻞ‪ ،‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي داروﻫﺎي‬ ‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي‬

‫ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ در دورة ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪66965291 :‬‬

‫‪email: Sadeghipour@tums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ‪ ،‬روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫اﻳﻦ ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮﻫﺎ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ 7.‬از‬

‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن )‪ (Postpartum depression‬ﻳﻚ اﺧﺘﻼل‬

‫ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺗﻌﺪادي از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻛﻤﻴﺎب‬

‫ﺧﻠﻘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ در ﻃﻲ ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن رخ‬

‫ﻣﺜﻞ روي و ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮي اﺛﺮات ﺧﻮد را‬ ‫‪9‬و‪8‬‬

‫روي ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻛﻤﻴﺎب اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫دﻫﺪ‪ .‬ﺷﻴﻮع اﻳﻦ اﺧﺘﻼل ﺧﻠﻘﻲ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ‪ 20-28‬درﺻﺪ‬

‫اﻋﻤﺎل ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺖ‪ 1.‬اﻳﻦ ﻧﻮع از اﻓﺴﺮدﮔﻲ اﺛﺮات زﻳﺎن ﺑﺎري ﺑﺮ ارﺗﺒﺎط ﻣﺎدر ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪ‬

‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻐﺰ ﻳﻚ ﻳﻮن ﺳﻴﮕﻨﺎﻟﻴﻨﮓ ﺿﺮوري ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫و ﻫﻤﺴﺮش داﺷﺘﻪ و رﺷﺪ رواﻧﻲ ﻛﻮدك را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ و‬

‫ﺳﺎلﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻘﺎﻻت زﻳﺎدي ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻫﻤﻮﺳﺘﺎزي‬

‫در‬

‫ﻋﻨﺼﺮ روي در ﻣﻐﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و درﻣﺎن اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻣﻮﺛﺮ‬

‫در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ و ﻳﺎ ﺑﭽﻪﻛﺸﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪2-4‬‬

‫‪10‬و‪8‬‬

‫در ﻃﻮل‬

‫‪11‬‬

‫دوران ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ دهﻫﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﭘﺲ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﮔﺰارش ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﺳﺮﻣﻲ روي در اواﻳﻞ‬

‫از زاﻳﻤﺎن ﺑﻪﻃﻮر ﭼﺸﻤﮕﻴﺮي ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫دوران ﺑﺎرداري و اوﻟﻴﻦ روزﻫﺎي ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﻳﻚ‬

‫ﺑﻪدﻧﺒﺎل زاﻳﻤﺎن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻠﺘﻲ ﺑﺮاي ﺷﺮوع اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن‬

‫ﻣﺎه ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﻣﺠﺪداً اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺳﻄﻮح ﭘﺎﻳﻴﻦ روي‬

‫دﻳﺪه ﺷﺪه ﻛﻪ درﻳﺎﻓﺖ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﻳﺎ ﺑﻪﻫﻤﺮاه‬

‫ﺳﺮم ﺑﺎ ﺷﺪت ﻋﻼﻳﻢ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪ 12.‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻧﻴﺰ‬

‫اﺳﺘﺮوژن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ‬

‫ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻛﻤﻴﺎب اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي و درﻣﺎن اﻓﺴﺮدﮔﻲ‬

‫‪6‬و‪5‬و‪2‬‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﺳﺎرا ﻧﻴﻚ ﺳﺮﺷﺖ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪262‬‬

‫دﺧﻴﻞ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ رﻫﺎﻳﻲ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮﻫﺎ اﺛﺮ ﻣﻲﮔﺬارد و‬

‫دﻳﺪﮔﺎه ﺟﺪﻳﺪي را در درﻣﺎن اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﺑﺪون واﺑﺴﺘﮕﻲ‬

‫از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻮن ﺑﺮاي‬

‫رواﻧﻲ و ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎدر و ﻛﻮدك ﻣﻄﺮح ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻴﺶ از ‪ 325‬آﻧﺰﻳﻢ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ آﻧﺰﻳﻢﻫﺎ در‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻐﺰي ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ در‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺳﺮي از اﺧﺘﻼﻻت ﻋﺼﺒﻲ دﺧﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺿﺪ‬

‫اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ 88‬در ﮔﺮوه‬

‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ دارد و ﻛﻤﺒﻮد آن ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ‬

‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان اﻧﺠﺎم‬

‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﻨﻴﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺼﺮف‬

‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺑﺘﺪا ‪ 110‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺳﻮري ﻣﺎده ﺑﺎ ﺳﻦ ‪2-4‬‬

‫ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻣﺎدر اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺟﻨﻴﻦ و ﺟﻔﺖ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺎدي از ﻣﻮاد‬

‫ﻫﻔﺘﻪ از ﻧﮋاد‬

‫ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ را از ﻣﺎدر ﺟﺬب ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‬

‫ﺣﻴﻮانﺧﺎﻧﺔ ﮔﺮوه ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان در درﺟﻪ‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﺿﻴﻪﻫﺎي اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﻣﻄﺮح ﺷﺪه‬

‫ﺣﺮارت ‪ 25 ºC‬و ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎرﻳﻜﻲ و ‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻧﮕﻬﺪاري‬

‫ﻛﻤﺒﻮد ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ )وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ ‪ (B1‬در ﻣﺪلﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ وزن اﻳﺪهآل ‪ 25-30‬ﮔﺮم رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ آب و ﻏﺬا‬

‫ﺑﺮوز رﻓﺘﺎرﻫﺎي اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻣﻲﺷﻮد و داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻣﺜﻞ اﻳﻤﻲ‬

‫آزاداﻧﻪ در اﺧﺘﻴﺎر آنﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺗﺰرﻳﻘﺎت و ﺗﺴﺖﻫﺎي‬

‫ﭘﺮاﻣﻴﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻮع اﻓﺴﺮدﮔﻲ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺳﻨﺘﺰ‬

‫رﻓﺘﺎري در ﺳﺎﻋﺖ ‪ 12‬ﺗﺎ ‪ 18‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﮔﺮوه ‪ 10‬ﺳﺮ ﻣﻮش‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪12-16‬‬

‫ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮﻫﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارد و ﻛﻤﺒﻮد آن ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮات‬

‫‪NMRI‬‬

‫از ﻣﻮﺳﺴﺔ ﭘﺎﺳﺘﻮر ﺧﺮﻳﺪاري ﮔﺮدﻳﺪ و در‬

‫ﺳﻮري ﻗﺮار داده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪18‬و‪17‬‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ )‪ ،(Open field locomotor activity‬دﻗﻴﻘﺎً‬

‫ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮي زﻳﺎدي در اﺛﺮات ﺿﺪاﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ‬

‫ﭘﻴﺶ از اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري‪ ،‬ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ اﻧﺠﺎم‬

‫ﻛﻤﻴﺎب ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ درﮔﻴﺮي رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي‬

‫ﻣﻲﺷﻮد و ﻫﺪف از آن اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻣﺪت‬

‫ﻣﺴﻴﺮ‬

‫ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻮشﻫﺎ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻛﻪ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ رخ ﻣﻲدﻫﺪ‬

‫ﺳﺮوﺗﻮﻧﺮژﻳﻚ‪ ،‬ﻧﻮرآدرﻧﺮژﻳﻚ‪ ،‬دوﭘﺎﻣﻴﻨﺮژﻳﻚ و ﻣﻮﻧﻮآﻣﻴﻨﺮژﻳﻚ اﺷﺎره‬

‫ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻌﺒﻪ ﭼﻮﺑﻲ ﺑﻪاﻧﺪازة ‪40×50×60cm‬‬

‫در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ روي ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪة ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ‬

‫ﺑﻪ ‪ 12‬ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺴﺎوي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻮشﻫﺎ در ﻣﺮﻛﺰ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار‬

‫ﺳﻨﺘﺎز ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻳﻮنﻫﺎي ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺴﻴﺮ ورود‬

‫داده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻌﺪاد ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻃﻲ ﺷﺶ دﻗﻴﻘﻪ از آن ﻋﺒﻮر‬

‫ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﻳﻚ و ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ در ﺗﺎﻻﻣﻮس و ﺳﺎﻗﺔ ﻣﻐﺰ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻠﻮﺗﺎﻣﺎﺗﻲ‪،‬‬ ‫‪19‬و‪9‬و‪8‬‬

‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي‬

‫آدﻧﻮزﻳﻨﻲ‪،‬‬

‫ﻳﻮنﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻢ را از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي‬

‫ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ‬

‫‪NMDA‬‬

‫اﻛﺴﺎﻳﺪ‪،‬‬

‫‪20‬و‪15‬‬

‫ﻣﺴﺪود ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫دﻳﺪه ﺷﺪه ﻫﺮ روﺷﻲ ﺟﻬﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻮنﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻧﻮروﻧﻲ‪ ،‬ﻛﻪ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري‬

‫‪25‬‬

‫)‪(FST‬‬

‫‪ :Forced Swimming Test‬ﺗﺴﺘﻲ ﺑﺮاي‬

‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ ﺷﻮد اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﻓﺴﺮدﮔﻲ اﺳﺖ‪ .‬روش آن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﻠﻨﺪري‬

‫داﺷﺖ‪ 21.‬در زﻧﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﮔﺎه ﻋﻼﻳﻢ آنﻗﺪر‬

‫ﺑﻲرﻧﮓ ﺑﻪ اﻧﺪازة ‪) 10cm ×25cm‬ارﺗﻔﺎع ‪ ‬ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ( ﻛﻪ ﺑﺎ آب‬

‫ﺷﺪﻳﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺰﺷﻜﺎن ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ‬

‫‪ 23 ºC‬ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع ‪ 19‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻬﻴﺎ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻮشﻫﺎ را‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻬﺎي ﮔﺰاف و ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻳﻦ داروﻫﺎ از ﻣﻮاﻧﻊ‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت اﻧﻔﺮادي در اﻳﻦ ﺳﻴﻠﻨﺪر ﺳﺮ ﺑﺎز ﻣﻲاﻧﺪازﻳﻢ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻦ زﻧﺎن ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺗﺮس‬

‫ﺷﺶ دﻗﻴﻘﻪ ﻓﺮﺻﺖ ﺷﻨﺎ ﻛﺮدن ﻣﻲدﻫﻴﻢ‪ .‬رﻓﺘﺎر ﻫﺮ ﺣﻴﻮان در اﻳﻦ ﺗﺴﺖ‬

‫از ورود اﻳﻦ داروﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻴﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﻴﺮدﻫﻲ و ﻳﺎ واﺑﺴﺘﮕﻲ رواﻧﻲ و‬

‫ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮادي ﻛﻪ از اﺛﺮات درﻣﺎﻧﻲ ﻣﻮاد اﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪارد اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و‬

‫‪24‬‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ )‪ (Immobility‬ﻛﻪ در‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻫﺪفاز اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮات درﻣﺎﻧﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻋﻨﺎﺻﺮ‬

‫ﭼﻬﺎر دﻗﻴﻘﻪ آﺧﺮ اﻳﻦ ﺗﺴﺖ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﻮد زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﻮش‬

‫ﻛﻤﻴﺎب و وﻳﺘﺎﻣﻴﻦﻫﺎ ﺑﺮ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن و ﺑﺮرﺳﻲ دﺧﺎﻟﺖ‬

‫ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﺷﻨﺎ ﻛﺮدن ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﺪون ﺣﺮﻛﺖ‬

‫ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ در ﮔﺮوﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ اﻓﺴﺮدﮔﻲ را در‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﻨﺎور در آب ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﺪ‬

‫‪23‬و‪22‬‬

‫ﻣﺼﺮف آنﻫﺎ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲروﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻋﺘﻴﺎد ﺑﻪ اﻳﻦ داروﻫﺎ روشﻫﺎي ﻏﻴﺮداروﻳﻲ را ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪل ﺣﻴﻮاﻧﻲ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺎ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺮش را ﺑﺎﻻي آب ﻧﮕﻪ ﻣﻲدارد‪.‬‬

‫‪26‬‬

‫‪263‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ در اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن‬

‫ﻫﻮرﻣﻮن و ﻣﻮاد‪ :‬ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎ و ﻣﻮاد در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﮔﺮوهﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪﺟﺰ ﮔﺮوه‬

‫‪Mg+ Vit B1‬‬

‫و‬

‫‪ Zn+ Vit‬ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲداري در ﺗﻌﺪاد ﻋﺒﻮر از ﺧﻄﻮط ﻣﺮﺑﻊﻫﺎ در‬

‫)‪ ،Akzonobel‬ﻫﻠﻨﺪ(‪ ،‬ﻛﻠﺮاﻳﺪ روي‪ ،‬ﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫‪B1‬‬

‫ﻫﻴﺪروﻛﻠﺮاﻳﺪ‪ ،‬ال‪-‬آرژﻧﻴﻦ )ﭘﻴﺶﺳﺎز ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ( و ‪) L-NAME‬ﻣﻬﺎر‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﭘﺮوژﺳﺘﺮون داﺷﺘﻨﺪ )‪ .(p<0/05‬ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻧﺸﺎن‬

‫ﻛﻨﻨﺪة ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ( ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ از ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻴﮕﻤﺎ )آﻣﺮﻳﻜﺎ(‬

‫داده ﺷﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﻛﺎﻫﺶ در ﺗﻌﺪاد ﻋﺒﻮر از ﺧﻄﻮط در ﮔﺮوه‬

‫ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪﻧﺪ و ﻫﻤﮕﻲ ﻏﻴﺮ از ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪﺻﻮرت زﻳﺮ ﺟﻠﺪي‬

‫‪ ZN+ Mg+ Vit B1‬ﺑﻮد‪ F (4، 45) = 7/49 .‬؛ ‪.p<0/05‬‬ ‫ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اراﻳﻪ ﺷﺪه در ﻧﻤﻮدار ‪ 2‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺗﺰرﻳﻖ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺗﺰرﻳﻖ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫روش آزﻣﺎﻳﺶ‪ :‬اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲاز زاﻳﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻮرﻣﻮن ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫ﺗﻤﺎم ﮔﺮوهﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻤﺘﺮي از ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‬

‫روزاﻧﻪ ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ 5mg/kg‬ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ روز اﻟﻘﺎ ﺷﺪ‪ 5.‬در روز ﺳﻮم ﭘﺲ‬

‫)ﭘﺮوژﺳﺘﺮون( داﺷﺘﻨﺪ )‪ .(p<0/05‬ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬

‫‪Zn+ Mg+ Vit B1‬‬

‫از ﻗﻄﻊ ﻣﺼﺮف ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻛﻠﺮاﻳﺪ روي )‪ ،(30mg/kg‬ﻛﻠﺮاﻳﺪ‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺪ‪45) = 491/20 .‬‬

‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ )‪ (30mg/kg‬و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ )‪ (50mg/kg‬ﻛﻪ در ﺳﺎﻟﻴﻦ ﺣﻞ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫‪ F (4،‬؛ ‪.p<0/05‬‬

‫ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ از ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ و‬

‫‪FST‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﺟﺪول ‪ 1‬ﺑﺎ‬

‫‪27‬و‪20‬و‪9‬‬

‫ﺣﺠﻢ ‪ 2ml/kg‬ﺑﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد ‪ L-NAME‬و ‪ L-arginine‬ﺑﺮ اﺛﺮ ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي‪،‬‬ ‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در ﻣﻮش‪ :‬ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﻧﻤﻮدار ‪ 3‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺗﺠﻮﻳﺰ‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ‪ :‬ﭘﺲاز ﺟﻤﻊآوري دادهﻫﺎ از ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻓﻮق و‬

‫ﺣﺎد ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪه ﻏﻴﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ‬

‫‪L-NAME ،NOS‬‬

‫)‪45 ،i.p ،10mg/kg‬‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آنﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ را در ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ‬

‫دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﺴﺖ( اﺛﺮ ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮ ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ را داﺷﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ‬

‫در ﻣﻮشﻫﺎ در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﮔﺮوه ‪ (Saline‬ﻧﺪاﺷﺖ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ‬

‫‪ 60‬ﺳﺮ ﻣﻮش ﺳﻮري ﻣﺎده دﻳﮕﺮ را ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ L-arginine ،‬و‬

‫‪ L-NAME‬ﺑﻪﻫﻤﺎن روش در ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻫﺮ ﮔﺮوه ﺷﺎﻣﻞ دو زﻳﺮ ﮔﺮوه ﺑﻮد‪ .‬در ﮔﺮوه‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ‪ Saline‬ﺷﺪ‬

‫‪) L-arginine‬ﭘﻴﺶﺳﺎز ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ(‪ ،‬در ﻳﻚ زﻳﺮ ﮔﺮوه از آنﻫﺎ ﺳﻪ‬

‫)‪ .(p<0/05‬ﭼﻨﺎنﻛﻪ در ﻧﻤﻮدار ‪ 4‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد ﭘﻴﺶﺳﺎز‬

‫روز ﺑﻌﺪ از اﻟﻘﺎي اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺑﺎ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‪ ،‬ال‪-‬آرژﻧﻴﻦ ‪ 750mg/kg‬را‬

‫‪ ،750mg/kg) L-arginine ،NO‬داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ‪ 45 ،‬دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﺴﺖ(‬

‫ﻛﻪ در ﺳﺎﻟﻴﻦ ﺣﻞ ﺷﺪه را ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ‪2ml/kg‬‬

‫اﺛﺮ ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮ ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري در ﻣﻮشﻫﺎ در ﮔﺮوه‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ 15 28.‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﺎﻟﻴﻦ ‪ 2ml/kg‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‬

‫ﻛﻨﺘﺮل )ﮔﺮوه ‪ (Saline‬ﻧﺪاﺷﺖ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ ‪ L-arginine‬ﺑﻪﻫﻤﺎن‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬در زﻳﺮ ﮔﺮوه دوم ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از‬

‫روش در ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫‪L-NAME‬‬

‫و ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ‬

‫‪FST‬‬

‫ﻣﺪلﺳﺎزي اﻓﺴﺮدﮔﻲ‪ ،‬ﺳﻪ روز ﺑﻌﺪ از ﻗﻄﻊ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون ﻣﻮشﻫﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ‪ Saline‬ﺷﺪ )‪.(p<0/001‬‬

‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ در ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري را ‪15‬‬ ‫دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ال‪-‬آرژﻧﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺳﻲ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬در ﮔﺮوه‬

‫‪L-NAME‬‬

‫‪FST‬‬

‫)ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ ﺳﻨﺘﺎز( ﺑﻪ‬

‫روﺷﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ﺷﺮح داده ﺷﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ‬

‫‪L-‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬زﻣﺎنﺑﻨﺪي ﺗﺰرﻳﻖﻫﺎ و اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ رﻓﺘﺎري در ‪ Open field‬و‬ ‫ﮔﺮوهﻫﺎ‬

‫‪FST‬‬

‫روزﻫﺎ‬ ‫‪1-5‬‬

‫‪8‬‬

‫‪1‬‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫‪ +FST +open field‬ﺳﺎﻟﻴﻦ‬

‫‪2‬‬

‫روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫‪ +FST +open field‬روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون )ﻛﻨﺘﺮل( ﺑﻪوﺳﻴﻠﺔ آﻧﺎﻟﻴﺰ وارﻳﺎﻧﺲ ﻳﻚﻃﺮﻓﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ و‬

‫‪3‬‬

‫روي‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫‪ +FST +open field‬روي‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﺑﻪدﻧﺒﺎل آن از آزﻣﻮن ﺗﻮﻛﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻳﻢ‪ p<0/05 .‬ﻣﻌﻨﻲدار ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫‪ +FST +open field‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫‪5‬‬

‫روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬

‫‪ +FST +open field‬روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫‪30‬و‪29‬‬

‫‪ 10mg/kg NAME‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ‪ L-arginine‬ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري‪ :‬ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن ﮔﺮوﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ و ﮔﺮوه‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ‪ :‬ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﭘﻨﺞ ﮔﺮوه در ﻧﻤﻮدار ‪ 1‬ﻧﺸﺎن‬

‫‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬ ‫‪FST: Forced Swimming Test‬‬

‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون= ‪ ، 5mg/kg‬روي= ‪ ، 30mg/kg‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ=‪ ، 30mg/kg‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ= ‪50mg/kg‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﺳﺎرا ﻧﻴﻚ ﺳﺮﺷﺖ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪264‬‬

‫‪160‬‬ ‫‪Squares Entered‬‬

‫)‪Immobility Time (sec‬‬

‫‪140‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪0‬‬

‫‪200‬‬ ‫‪180‬‬ ‫‪160‬‬ ‫‪140‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪0‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :1-‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮدي ﭘﻨﺞ ﮔﺮوه از ﻣﻮشﻫﺎ‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :2-‬زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ در ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري ﭘﻨﺞ ﮔﺮوه از ﻣﻮشﻫﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻮشﻫﺎ ﺑﻪﻣﺪت ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘـﻪ ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ﺷـﺪ‪ .‬ﻫـﺮ ﺳـﺘﻮن ﻧـﺸﺎندﻫﻨـﺪه ‪Mean± SD‬‬

‫ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻃﻲ ﭼﻬﺎر دﻗﻴﻘﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺳﺘﻮن ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ‪Mean± S.E.M‬‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪ n=10‬در ﻫﺮ ﮔﺮوه(‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺎﻟﻴﺰ وارﻳﺎﻧﺲ ﻳﻚﻃﺮﻓﻪ و ﺳﭙﺲ آزﻣـﻮن ﺗـﻮﻛﻲ‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪ n=10‬در ﻫﺮ ﮔﺮوه(‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺎﻟﻴﺰ وارﻳﺎﻧﺲ ﻳﻚﻃﺮﻓﻪ و ﺳﭙﺲ آزﻣﻮن ﺗﻮﻛﻲ‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪ :Zn .‬روي‪ :Mg ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ :B1 ،‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪ :Zn .‬روي‪ :Mg ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ :B1 ،‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫*** در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﭘﺮوژﺳﺘﺮون )‪(p<0/001‬‬

‫*** در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﭘﺮوژﺳﺘﺮون )‪(p<0/001‬‬

‫‪120‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪40‬‬

‫)‪Immobility Time (sec‬‬

‫‪160‬‬

‫‪160‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪40‬‬

‫)‪Immobility Time (sec‬‬

‫‪200‬‬

‫‪200‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :3-‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد ‪ L-NAME‬ﺑﺮ اﺛﺮ ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :4-‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد ‪ L-arginine‬ﺑﺮ اﺛﺮ ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪+‬‬

‫در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل در ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري در ﻣﻮش )‪(p<0/001‬‬

‫ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل در ﺗﺴﺖ ﺷﻨﺎي اﺟﺒﺎري در ﻣﻮش )‪(p<0/001‬‬

‫زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪﻣﺪت ﭼﻬﺎر دﻗﻴﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪﺻﻮرت ‪Mean± SD‬‬

‫زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪﻣﺪت ﭼﻬﺎر دﻗﻴﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪﺻﻮرت ‪Mean± SD‬‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪهاﻧﺪ )‪ n=10‬در ﻫﺮ ﮔﺮوه(‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ‪ t-test‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪Ns: Non‬‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪهاﻧﺪ )‪ n=10‬در ﻫﺮ ﮔﺮوه(‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن ‪ t-test‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ *** ، significant‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ‪(p<0/001) Saline‬‬

‫‪ *** ، Ns: Non significant‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ‪(p<0/001) Saline‬‬

‫‪ +++‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )‪(p<0/001‬‬

‫‪ +++‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )‪(p<0/001‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ در ﮔﺮوﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ را ﺑﺎ ﻫﻢ‬

‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﺪادي از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‪ ،‬در روز ﺳﻮم ﺑﻌﺪ از زاﻳﻤﺎن ﻋﻼﻳﻢ‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة اﺛﺮ ﺳﻴﻨﺮژﻳﺴﺖ آنﻫﺎ ﺑﺮ ﻫﻢ‬

‫ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن دادﻳﻢ ﻛﻪ ﺳﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‬

‫‪31‬و‪5‬‬

‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫روز ﺑﻌﺪ از ﻗﻄﻊ ﻣﺼﺮف ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‪ ،‬ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و‬

‫روي زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ را در‬

‫‪FST‬‬

‫‪32‬و‪19‬‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬

‫‪Forced‬‬

‫ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ روي ﺳﺮم در ﺑﻴﻤﺎران اﻓﺴﺮده ﻛﻤﺘﺮ از اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ و‬

‫)‪ Swimming Test (FST‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ FST .‬ﻳﻜﻲ از ﭘﺮ ﻛﺎرﺑﺮدﺗﺮﻳﻦ ﺗﺴﺖﻫﺎي‬

‫ﺑﻴﻦ ﻏﻠﻈﺖ روي ﺳﺮم و ﺷﺪت ﻋﻼﺋﻢ اﻓﺴﺮدﮔﻲ راﺑﻄﺔ ﻣﻌﻨﻲداري‬

‫ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﻢ داراي اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ در‬ ‫‪26‬‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﻓﺴﺮدﮔﻲﻫﺎ در ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن وﻗﺘﻲ ﻣﺠﺒﻮر‬

‫‪34‬و‪33‬‬

‫وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫از ﻃﺮﻓﻲ ﻣﻜﻤﻞ روي ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﺛﺮ داروﻫﺎي ﺿﺪ‬ ‫‪11‬‬

‫ﺷﻮﻧﺪ در ﺳﻴﻠﻨﺪري ﺷﻨﺎ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻓﺮار از آن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻳﻚ‬

‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬روي ﻳﻚ ﺗﻌﺪﻳﻞﻛﻨﻨﺪة ﻣﻬﻢ رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎ و‬

‫دوره ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻲﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲﻛﻨﻨﺪه رﻓﺘﺎرﻫﺎي‬

‫ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮايﻣﺜﺎل‪ ،‬روي رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي ‪ -N‬ﻣﺘﻴﻞ‬

‫ﻣﺒﻴﻦ ﻧﺎاﻣﻴﺪي اﺳﺖ‪ 29.‬ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻴـﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫‪ –D‬آﺳﭙﺎراﺗﺎت )‪ ،(NMDA‬ﮔﺎﻣﺎ آﻣﻴﻨﻮﺑﻮﺗﺮﻳﻚ اﺳﻴﺪ ﻧﻮع‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫)‪(GABA-A‬‬

‫و‬

‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن‬ ‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي‬ ‫‪Nikseresht‬‬ ‫ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ در اﺛﺮات ﺿﺪ‪S. et al.‬‬

‫ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ ﺳﻨﺘﺎز‬

‫)‪(NOS‬‬

‫‪265‬‬

‫را ﻛﻪ ﻫﺪف داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻮشﻫﺎي‬

‫را اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫‪L-‬‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻬﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي‬

‫‪AMPA‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪة روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در‬

‫‪FST‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ‬

‫‪36‬و‪35‬و‪19‬و‪11‬‬

‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻧﻴﺰ اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ دارد و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫‪ NAME‬ﻛﻪ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪة ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ اﺳﺖ زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ را در اﻳﻦ‬

‫‪NMDA‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﻳﻮن در ﻣﺴﻴﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﺤﺪود‬

‫ﮔﺮوه ﻛﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺎنﻛﻨﻨﺪة درﮔﻴﺮي ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ‬

‫ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي‬

‫‪37‬و‪16‬‬

‫ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻨﺪة ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻤﻲ اﺳﺖ‪ .‬در‬

‫ﻧﻮروﻧﻲ در اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ روي‪ ،‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ در ‪ FST‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫واﻗﻊ ﻛﻠﺴﻴﻢ ﻧﻮرونﻫﺎ را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ آنﻫﺎ را‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران اﻓﺴﺮده در ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺘﺮات ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ‬

‫آرام ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻳﻦ وﻗﺎﻳﻊ در ﭘﺎﺗﻮﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژي اﻓﺴﺮدﮔﻲ دﺧﻴﻞ‬

‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ اﺳﺖ ﺑﻴﺶ از اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ اﺳﺖ و ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫در ﻣﺪلﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ دﭼﺎر ﻛﻤﺒﻮد ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻮشﻫﺎي‬

‫ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎﻻ ﻣﻲرود‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻓﻲ‬

‫ﻣﻬﺎرﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ ﺳﻨﺘﺎز اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ را در‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪39‬و‪38‬‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻮري اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ را در‬

‫‪FST‬‬

‫‪28‬‬

‫آﻧﺘﺎﮔﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎي رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي ‪ NMDA‬ﻣﻮﺟﺐ ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻲ از‬

‫ﻣﺪلﻫﺎي ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬در راﺳﺘﺎي ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫ﻣﻐﺰ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﺒﻮد ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ آﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ 18.‬در‬

‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﻛﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﺎد روي ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻬﺎر رﺳﭙﺘﻮرﻫﺎي‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ‪ ،‬در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﮔﺮوهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ روي ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺮاه ﺳﺎﻳﺮ‬

‫‪NMDA‬‬

‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ در‬

‫‪20‬و‪15‬‬

‫ﻣﻬﺎر ﻫﻤﻴﻦ آﻧﺰﻳﻢ اﺛﺮات ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺧﻮد را اﻋﻤﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﮔﺮوه روي ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ‬

‫اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﻳﻚ ﺧﻄﺮ ﺟﺪي ﺑﺮاي ﻣﺎدر‪ ،‬ﻛﻮدك و در‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪاﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻪ ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ اﻳﻦ اﺛﺮ روي را ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﻞ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﻋﻨﺎﺻﺮ‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﺮوه اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﺛﺮ ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ را‬

‫ﻛﻤﻴﺎب ﻣﺜﻞ روي و ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ وﻳﺘﺎﻣﻴﻦﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ‬

‫ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد روي اﺛﺮ ﺧﻮد را در ﻛﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻴﺘﺮرژﻳﻚ در ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﻳﻢ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن‬

‫و‬

‫ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎﻳﻲﻛﻪ ﻋﻮارض داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺑﺎﻻﺳﺖ اﻳﻦ‬

‫‪ L-arginine‬را ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﮔﺮوه روي‪ +‬ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ‪ +‬ﺗﻴﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻛﻪ در‬

‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺎدة ﻣﻜﻤﻞ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ‬

‫ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻗﺒﻠﻲ آزﻣﺎﻳﺶ ﭘﺲ از ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان‬

‫داروﻫﺎ در دورة ﺣﺴﺎس و ﺷﻴﺮﻳﻦ ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬

‫زﻣﺎن ﺑﻲﺣﺮﻛﺘﻲ را در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﭘﺮوژﺳﺘﺮون داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻨﺠﻴﺪﻳﻢ و‬

‫ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺧﻮراﻛﻲ اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ‪ L-arginine‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﭘﻴﺶﺳﺎز ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ‬

‫دﻳﮕﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ و وﻳﺘﺎﻣﻴﻦﻫﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪8. Szewczyk B, Poleszak E, Wlaź P, Wróbel A, Blicharska E, Cichy‬‬ ‫‪A, et al. The involvement of serotonergic system in the‬‬ ‫‪antidepressant effect of zinc in the forced swim test. Prog‬‬ ‫‪Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2009;33(2):323-9.‬‬ ‫‪9. Cardoso CC, Lobato KR, Binfaré RW, Ferreira PK, Rosa AO,‬‬ ‫‪Santos AR, et al. Evidence for the involvement of the‬‬ ‫‪monoaminergic system in the antidepressant-like effect of‬‬ ‫‪magnesium. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry‬‬ ‫‪2009;33(2):235-42.‬‬ ‫‪10. Krezel A, Hao Q, Maret W. The zinc/thiolate redox biochemistry of‬‬ ‫‪metallothionein and the control of zinc ion fluctuations in cell‬‬ ‫‪signaling. Arch Biochem Biophys 2007;463(2):188-200.‬‬ ‫‪11. Cieślik K, Klenk-Majewska B, Danilczuk Z, Wróbel A, Łupina T,‬‬ ‫‪Ossowska G. Influence of zinc supplementation on imipramine‬‬ ‫‪effect in a chronic unpredictable stress (CUS) model in rats.‬‬ ‫‪Pharmacol Rep 2007;59(1):46-52.‬‬ ‫‪12. Wójcik J, Dudek D, Schlegel-Zawadzka M, Grabowska M,‬‬ ‫‪Marcinek A, Florek E, et al. Antepartum/postpartum depressive‬‬

‫‪1. Reid V, Meadows-Oliver M. Postpartum depression in adolescent‬‬ ‫‪mothers: an integrative review of the literature. J Pediatr Health‬‬ ‫‪Care 2007;21(5):289-98.‬‬ ‫‪2. Green AD, Barr AM, Galea LA. Role of estradiol withdrawal in‬‬ ‫‪'anhedonic' sucrose consumption: a model of postpartum‬‬ ‫‪depression. Physiol Behav 2009;97(2):259-65.‬‬ ‫‪3. Klainin P, Arthur DG. Postpartum depression in Asian cultures: a‬‬ ‫‪literature review. Int J Nurs Stud 2009;46(10):1355-73.‬‬ ‫‪4. Spinelli MG. Maternal infanticide associated with mental illness:‬‬ ‫‪prevention and the promise of saved lives. Am J Psychiatry‬‬ ‫‪2004;161(9):1548-57.‬‬ ‫‪5. Beckley EH, Finn DA. Inhibition of progesterone metabolism‬‬ ‫‪mimics the effect of progesterone withdrawal on forced swim test‬‬ ‫‪immobility. Pharmacol Biochem Behav 2007;87(4):412-9.‬‬ ‫‪6. Zonana J, Gorman JM. The neurobiology of postpartum depression.‬‬ ‫‪CNS Spectr 2005;10(10):792-9, 805.‬‬ ‫‪7. Spinelli MG. Neuroendocrine effects on mood. Rev Endocr Metab‬‬ ‫‪Disord 2005;6(2):109-15.‬‬

‫ﺣﺮﻛﺘﻲ اﻋﻤﺎل ﻛﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﺛﺮ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻫﻢزﻣﺎن‬

‫‪L-NAME‬‬

‫و ﺳﻨﺘﺰ ﻧﻴﺘﺮﻳﻚ اﻛﺴﺎﻳﺪ ﺳﻨﺘﺎز ﻣﻲﺷﻮد و ﻣﻨﻴﺰﻳﻢ ﻧﻴﺰ از ﻃﺮﻳﻖ‬

‫‪References‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

Nitrergic system and antidepressant effects of zinc,‫ﻫﻤﻜﺎران‬ magnesium and thiamine on postpartum depression ‫و‬

symptoms and serum zinc and magnesium levels. Pharmacol Rep 2006;58(4):571-6.

13. Loyke HF. Effects of elements in human blood pressure control.

Biol Trace Elem Res 2002;85(3):193-209.

14. Imada Y, Yoshioka S, Ueda T, Katayama S, Kuno Y, Kawahara R. Relationships between serum magnesium levels and clinical background factors in patients with mood disorders. Psychiatry Clin Neurosci 2002;56(5):509-14.

15. Eby GA, Eby KL. Rapid recovery from major depression using magnesium treatment. Med Hypotheses 2006;67(2):362-70.

16. Singewald N, Sinner C, Hetzenauer A, Sartori SB, Murck H. Magnesium-deficient diet alters depression- and anxiety-related behavior in mice: influence of desipramine and Hypericum perforatum extract. Neuropharmacology 2004;47(8):1189-97.

17. Nakagawasai O, Yamadera F, Iwasaki K, Asao T, Tan-No K, Niijima F, et al. Preventive effect of kami-untan-to on performance in the forced swimming test in thiamine-deficient mice: Relationship to functions of catecholaminergic neurons. Behav Brain Res 2007;177(2):315-21.

18. Nakagawasai O, Murata A, Arai Y, Ohba A, Wakui K, Mitazaki S, et al. Enhanced head-twitch response to 5-HT-related agonists in thiamine-deficient mice. J Neural Transm 2007;114(8):1003-10.

19. Rosa AO, Lin J, Calixto JB, Santos AR, Rodrigues AL. Involvement of NMDA receptors and L-arginine-nitric oxide pathway in the antidepressant-like effects of zinc in mice. Behav Brain Res 2003;144(1-2):87-93.

20. Lobato KR, Binfaré RW, Budni J, Rosa AO, Santos AR, Rodrigues AL. Involvement of the adenosine A1 and A2A receptors in the antidepressant-like effect of zinc in the forced swimming test. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2008;32(4):994-9.

21. Paul IA. Antidepressant activity and calcium signaling cascades.

Hum Psychopharmacol 2001;16(1):71-80.

22. Pearlstein T. Perinatal depression: treatment options and dilemmas.

J Psychiatry Neurosci 2008;33(4):302-18.

23. Bhatia SC, Bhatia SK. Depression in women: diagnostic and treatment considerations. Am Fam Physician 1999;60(1):225-34, 239-40.

24. Dennis CL, Chung-Lee L. Postpartum depression help-seeking barriers and maternal treatment preferences: a qualitative systematic review. Birth 2006;33(4):323-31.

25. Kaster MP, Ferreira PK, Santos AR, Rodrigues AL. Effects of potassium channel inhibitors in the forced swimming test: possible involvement of L-arginine-nitric oxide-soluble guanylate cyclase pathway. Behav Brain Res 2005;165(2):204-9.

100

266

26. Porsolt RD, Bertin A, Jalfre M. Behavioral despair in mice: a primary screening test for antidepressants. Arch Int Pharmacodyn Ther 1977;229(2):327-36.

27. Nakagawasai O, Tadano T, Hozumi S, Taniguchi R, Tan-No K, Esashi A, et al. Characteristics of depressive behavior induced by feeding thiamine-deficient diet in mice. Life Sci 2001;69(10):118191.

28. Ghasemi M, Montaser-Kouhsari L, Shafaroodi H, Nezami BG, Ebrahimi F, Dehpour AR. NMDA receptor/nitrergic system blockage augments antidepressant-like effects of paroxetine in the mouse forced swimming test. Psychopharmacology (Berl) 2009;206(2):325-33.

29. Ghasemi M, Sadeghipour H, Mosleh A, Sadeghipour HR, Mani AR, Dehpour AR. Nitric oxide involvement in the antidepressantlike effects of acute lithium administration in the mouse forced swimming test. Eur Neuropsychopharmacol 2008;18(5):323-32.

30. Ghasemi M, Sadeghipour H, Poorheidari G, Dehpour AR. A role for nitrergic system in the antidepressant-like effects of chronic lithium treatment in the mouse forced swimming test. Behav Brain Res 2009;200(1):76-82.

31. Stoffel EC, Craft RM. Ovarian hormone withdrawal-induced "depression" in female rats. Physiol Behav 2004;83(3):505-13.

32. Kroczka B, Branski P, Palucha A, Pilc A, Nowak G .

Antidepressant-like properties of zinc in rodent forced swim test.

Brain Res Bull 2001; 55: 297-300.

33. Nowak G, Szewczyk B, Wieronska JM, Branski P, Palucha A, Pilc A. Antidepressant-like effects of acute and chronic treatment with zinc in forced swim test and olfactory bulbectomy model in rats.

Brain Res Bull 2003;61(2):159-64.

34. Takeda A, Tamano H, Kan F, Itoh H, Oku N. Anxiety-like behavior of young rats after 2-week zinc deprivation. Behav Brain Res 2007;177(1):1-6.

35. Takeda A. Movement of zinc and its functional significance in the brain. Brain Res Brain Res Rev 2000;34(3):137-48.

36. Frederickson CJ, Koh JY, Bush AI. The neurobiology of zinc in health and disease. Nat Rev Neurosci 2005;6(6):449-62.

37. Poleszak E, Szewczyk B, Kedzierska E, Wlaź P, Pilc A, Nowak G. Antidepressant- and anxiolytic-like activity of magnesium in mice.

Pharmacol Biochem Behav 2004;78(1):7-12.

38. Nahar Z, Azad MA, Rahman MA, Rahman MA, Bari W, Islam SN, et al. Comparative analysis of serum manganese, zinc, calcium, copper and magnesium level in panic disorder patients. Biol Trace Elem Res 2010;133(3):284-90.

39. Fujimori K, Ishida T, Yamada J, Sato A. The effect of magnesium sulfate on the behavioral activities of fetal goats. Obstet Gynecol 2004;103(1):137-42.

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 68, No. 5, Aug 2010: 261-267

The role of nitrergic system in antidepressant effects of acute administration of zinc, magnesium and thiamine on progesterone induced postpartum depression in mice

1

Sara Nikseresht MSc. Sahabeh Etebary MSc.2 Hamid Reza Sadeghipour Roodsari PhD.1* Mohamad Reza Zarrindast PhD.3 Seyed Morteza Karimian PhD.1 Fatemeh Nabavi Zadeh PhD.1 1- Department of Physiology, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences 2- Department of Midwifery, Shahid Beheshti University of Medical Sciences 3- Department of Neuroscience, School of Advanced Medical Technologies, Tehran University of Medical Sciences Tehran, Iran

Abstract

Received: April 21, 2010 Accepted: July 21, 2010

Background: Postpartum depression is a mood disorder that has harmful effects on mothers, infants, family and relationships. Acute decrease of progesterone after delivery has been proposed as a cause for postpartum depression. This hormone can affect neurotransmitters’ function. Zinc (Zn) and magnesium (Mg) as trace elements exert their antidepressant effects through neurotransmitter pathways. On the other hand, thiamin (Vit B1) deficiency leads to depression in animal models. The aim of this study was to evaluate effects of combination of zinc, magnesium and thiamine on postpartum depression and role of nitrergic system.

Methods: One hundred ten female mice in five groups were used. Postpartum depression was conducted using progesterone injections. Combinations of Zinc chloride, magnesium chloride and thiamine HCL were administered 30 minutes before open field and forced swimming test (FST). In order to investigate role of nitrergic system, L-arginine and LNAME were administered.

Results: All treatment groups spent less immobility time than the control group (p< 0.05). Combined administration of Zn+ Mg+ Vit B1 caused the most reduction in immobility time. Administration of L-NAME in Zn+ Mg+ Vit B1 group caused reduction in immobility time while administration of L-arginine caused increase in immobility time in the same group.

Conclusion: Zinc, magnesium and thiamine can improve depressive symptoms by nitrergic pathway. These elements as supplement compounds could be alternatives for antidepressants in postpartum period.

Keywords: Nitrergic system, zinc, magnesium, thiamine, postpartum depression.

*

Corresponding author: Dept. of Physiology, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran Tel: +98-21-66419484 email: sadeghipour@tums.ac.ir

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫‪،1389‬ﻣﻮش‬ ‫ﻣﺮداد آن در‬ ‫ﺧﻨﺜﻲ‪،5‬ﺳﺎزي‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ‪،‬اﺛﺮ‬ ‫وﻧﻮم ﻋﻘﺮب‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺰﺷﻜازﻲ‪،‬ﺷﺘﺮ‬ ‫آﻧﺘﻲﺳﺮم‬ ‫ﻣﺠﻠﻪﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫‪268-273‬‬ ‫ﺷﻤﺎره‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ودوره ‪68‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫اﻳﻤﻦ ﻋﻠﻮم‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫داﻧﺸﻜﺪه‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﺘﻲﺳﺮم از ﺷﺘﺮ اﻳﻤﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ وﻧﻮم ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس‪:‬‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي آن در ﻣﻮش‬

‫‪1‬‬

‫ﻣﻬﺪي ﺑﻬﺪاﻧﻲ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻧﮋاد ﭼﺎﻓﻲ‬ ‫‪1‬‬ ‫ﺳﻴﺮوس زﻳﻨﻠﻲ‪ ،1‬ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻛﺮﻳﻤﻲ ﭘﻮر‬ ‫‪3‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎناﺣﻤﺪ ﺷﻬﺮﺿﺎ‬ ‫‪5‬‬ ‫ﭘﻮرﻳﺎ ﻗﺎﺳﻤﻲ‪4‬و‪ ،2‬ﻧﺎدر اﺳﺪزاده‬ ‫‪2‬‬ ‫ﻋﻄﻴﻪ ﻏﻤﻨﺎك‪ ،2‬ﻛﺎﻣﺮان ﭘﻮﺷﻨﮓ ﺑﺎﻗﺮي‬ ‫‪*2‬‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ اﻫﺮي‪ ،6‬دﻻور ﺷﻬﺒﺎززاده‬ ‫‪2‬‬

‫‪ -1‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ‪ -2 ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي‪،‬‬ ‫ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ -3 ،‬ﺑﺨﺶ ب ث ژ‪،‬‬ ‫واﺣﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪي‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/04/13 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/05/04 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﻜﻼت در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺮﺧﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻧﻴﺎ از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ اﻳﺮان ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﺮان ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ﺣﺪود ‪ 30‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﮔﺰﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ‪ %12‬ﻣﻮارد ﮔﺰشﻫﺎ و ‪ %95‬ﻣﻮارد‬ ‫ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ ﺳﺮمﺗﺮاﭘﻲ ﺗﻨﻬﺎ راه درﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎران‬ ‫ﻋﻘﺮبزده ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﺳﺮمﻫﺎ از اﺳﺐ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻟﺬا اﻳﺠﺎد ﻋﻮارض ﺑﻴﻤﺎري ﺳﺮم در ﺑﺮﺧﻲ از ﺑﻴﻤﺎران اﺗﻔﺎق‬ ‫ﻣﻲاﻓﺘﺪ‪ .‬ﻟﺬا در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي در ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس در‬ ‫ﻣﺪل ﻣﻮﺷﻲ ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪﺟﺎي اﺳﺐ از ﺷﺘﺮ ﻛﻪ ﻗﺮاﺑﺖ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮي ﺑﺎ اﻧﺴﺎن دارد ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺿﺪ ﻋﻘﺮب اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر دو ﻧﻔﺮ ﺷﺘﺮ ﺑﺎ وﻧﻮم ﺑﺎ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس‬ ‫اﻳﻤﻦ ﺷﺪﻧﺪ و در ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا اﻳﻤﻦ ﺷﺪن ﺷﺘﺮﻫﺎ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺳﺮم ﺷﺘﺮﻫﺎي اﻳﻤﻦ ﺷﺪه و ﻧﻴﺰ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺣﺎﺻﻞ از‬ ‫)‪(SAS‬‬

‫از ﻧﻈﺮ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ در ﺑﺪن ﻣﻮش ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﺳﺮم ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه در‬

‫اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﻳﺮان‬

‫رﺳﻮب آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺷﺒﺎع‬

‫‪ -4‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ ﺷﻬﺮﻛﺮد‪ ،‬ﺷﻬﺮﻛﺮد‪،‬‬ ‫اﻳﺮان‪ -5 ،‬ﮔﺮوه اﺻﻼح ﻧﮋاد‪ ،‬ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬ ‫ﻋﻠﻮم داﻣﻲ ﻛﺸﻮر‬ ‫‪ -6‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ واﺣﺪ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﺣﺠﻢ ‪ 200‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ و آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺣﺎﺻﻞ از‬

‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﭘﺎﺳﺘﻮر‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ‪12‬‬ ‫ﻓﺮوردﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﻛﺪﭘﺴﺘﻲ‪:‬‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‪66480780 :‬‬ ‫‪1316943551‬‬ ‫‪email: shahbazzadeh@pasteur.ac.ir‬‬

‫‪SAS‬‬

‫در ﺣﺠﻢ ‪ 400‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﻗﺎدر اﺳﺖ ﻳﻚ‬

‫‪LD100‬‬

‫از وﻧﻮم را ﺧﻨﺜﻲ‬

‫ﻧﻤﻮده و از ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮشﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس‬ ‫ﻟﭙﺘﻮروس ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‪ ،‬در ﻣﺪل ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ ﺑﻮده و از ﻣﺮگ ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻢ ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺰﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺮم ﺷﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮم اﺳﺐ دارد اﻳﻦ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎء اﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬آﻧﺘﻲﺳﺮم‪ ،‬ﺷﺘﺮ‪ ،‬وﻧﻮم ﻋﻘﺮب‪ ،‬ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪،Odonthobuthus doriae ،Buthotus (Hottentotta) saulcyi‬‬

‫ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ )‪ (Scorpion envenomation‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲاز ﻣﺸﻜﻼت‬

‫‪ Androctonus crassicauda‬و ‪ Buthotus (Hottentotta) schach‬ﺑﻪ‬

‫در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻧﻴﺎ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ‬

‫ﻋﻨﻮان ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ در اﻳﺮان ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در‬

‫اﺳﺎس ﺑﺮآوردﻫﺎ ﺣﺪود ‪ 1/2‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻧﻔﺮ در دﻧﻴﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ زﻧﺪﮔﻲ‬

‫ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﺷﺶ ﮔﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻋﻘﺮب زرد ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ وﺟﻮد دارد‪ ،‬و ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ‪ 1/2‬ﻣﻴﻠﻴﻮن‬

‫ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس )‪ (Hemiscorpius lepturus‬ﻳﻜﻲاز‬

‫ﻧﻔﺮ ﻣﻮرد ﮔﺰش ﻋﻘﺮب ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺪود ‪ 0/27‬درﺻﺪ ﻣﺮگو‬

‫ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ و ﺧﻄﺮﻧﺎكﺗﺮﻳﻦ ﻋﻘﺮب‪-‬ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﺮان ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 2.‬اﻳﻦ‬

‫ﻣﻴﺮ را ﺑﻪﻫﻤﺮاه دارد‪ 1.‬در اﻳﺮان ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ در ‪ 11‬اﺳﺘﺎن ﻛﺸﻮر‬

‫ﻋﻘﺮب ‪ %12‬ﮔﺰشﻫﺎ را ﺗﺸﻜﻴﻞ داده و ‪ %95‬ﻣﻮارد ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ را ﺳﺒﺐ‬

‫وﺟﻮد دارد اﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ درﺻﺪ ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﻣﺮﺑﻮطﺑﻪ اﺳﺘﺎن‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ 3.‬ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس داراي ﺳﻢ ﺳﻴﺘﻮﺗﻮﻛﺴﻴﻚ ﺑﺴﻴﺎر‬

‫ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪﺣﺪود ‪ 30‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در اﻳﺮان ﮔﺰﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬

‫ﻗﻮي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد زﺧﻢﻫﺎي ﭘﻮﺳﺘﻲ و اﻟﺘﻬﺎب ﺑﺴﻴﺎر‬

‫ﻛﻪ ‪ 25‬ﻫﺰار ﻣﻮرد آن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻴﺎن ‪25‬‬

‫ﺷﺪﻳﺪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﮔﺰش ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻮارض ﺷﺪﻳﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﮔﻮﻧﻪ ﻋﻘﺮب ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه در اﻳﺮان‪ ،‬ﺷﺶ ﮔﻮﻧﻪ آن ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‬

‫ﻫﻤﻮﻟﻴﺰ و ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻧﻴﺰ در ﮔﺰﻳﺪهﺷﺪﮔﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه‬

‫ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،Mesobuthus eupeus ،Hemiscorpius lepturus :‬‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺳﺒﺐ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻋﻘﺮب ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲاز‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻣﻬﺪي ﺑﻬﺪاﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪269‬‬

‫ﻋﻘﺮبﻫﺎيﻛﺸﻨﺪه اﻳﺮان ﻣﻄﺮح ﺑﺎﺷﺪ‪ 4.‬ﺳﺮمﺗﺮاﭘﻲ ﺗﻨﻬﺎ راه درﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﺪ و ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم داﻣﻲ‬

‫ﻋﻘﺮب زده ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ روش ﺑﺨﺶ ‪ F(ab)2‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﭘﻠﻲ ﻛﻠﻮﻧﺎل‬

‫ﻛﺸﻮر در ﻛﺮج ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻪ از ﻳﻚ ﺣﻴﻮان اﻳﻤﻦ ﺷﺪه ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﻠﻘﻴﺢ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺷﺘﺮﻫﺎ از زﻫﺮ ﻋﻘﺮب ﺑﻪﻫﻤﺮاه ادﺟﻮاﻧﺖ ﻓﺮوﻧﺪ‬

‫در اﻳﺮان ﻣﻮﺳﺴﻪ واﻛﺴﻦ و ﺳﺮمﺳﺎزي رازي اﻳﻦ آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ را از‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬در ﺗﻠﻘﻴﺢ اول‪ ،‬زﻫﺮ ﺑﻪﻫﻤﺮاه ادﺟﻮاﻧﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻓﺮوﻧﺪ‬

‫اﺳﺐﻫﺎي اﻳﻤﻦ ﺷﺪه ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در اﺧﺘﻴﺎر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻛﺸﻮر‬

‫)‪ (Sigma-Aldrich‬و در ﺗﻠﻘﻴﺢﻫﺎي ﺑﻌﺪي از ادﺟﻮاﻧﺖ ﻧﺎﻗﺺ ﻓﺮوﻧﺪ‬

‫ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد آن ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﻋﻘﺮب از اﺳﺐ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺴﺎن‬

‫)‪ (Sigma-Aldrich‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪهاي از وﻧﻮم‬

‫ﻗﺮاﺑﺖ ژﻧﺘﻴﻜﻲ زﻳﺎدي ﻧﺪارد‪ ،‬روش ﻛﻼﺳﻴﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ در دﻫﻪﻫﺎي‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 2400 ،1200 ،600 ،300 ،150‬و ‪ 3000‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم در ﻃﻲ‬

‫اﺧﻴﺮ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻮك ﻧﺎﺷﻲ‬

‫ﺷﺶ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ‪ 14‬روزه ﺗﻠﻘﻴﺢ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺗﺰرﻳﻖﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫از ﺗﺰرﻳﻖ آﻧﺘﻲﺳﺮم در اﻧﺴﺎن را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬در ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ اﺧﻴﺮ ﺷﺘﺮ‬

‫زﻳﺮ ﭘﻮﺳﺘﻲ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﺸﺎﻟﻪ ران و ﮔﺮدن ﺷﺘﺮﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﻏﺪد‬

‫ﺑﻪدﻟﻴﻞ دارا ﺑﻮدن ﺑﻌﻀﻲ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪﻓﺮد ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫ﻟﻨﻔﺎوي ﻓﺮاواﻧﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻤﻦﺳﺎزي از ﻫﺮ‬

‫آﻧﺘﻲﺳﺮمﻫﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﮔﺮوه‬

‫ﺷﺘﺮ ﺣﺪود ﻳﻚ ﻟﻴﺘﺮ ﺧﻮن ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺳﺮم از ﺳﺎﻳﺮ اﺟﺰاي ﺧﻮن ﺟﺪا‬

‫ﻣﻮﻳﻠﺪرﻣﺎﻧﺲ و ﻫﻤﻜﺎران ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﻛﻪ آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﺷﺘﺮ ﻗﺮاﺑﺖ‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ و در ﻓﺮﻳﺰر ‪ -70 ºC‬ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮي ﺑﺎ اﻧﺴﺎن دارﻧﺪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﺣﺘﻤﺎل واﻛﻨﺶﻫﺎي‬

‫‪ -3‬ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻤﻦ ﺷﺪن ﺑﺎ ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا‪ :‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ روﻧﺪ اﻳﻤﻦ ﺷﺪن‬

‫اﻳﻤﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﻮارض ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﺮم ﺣﻴﻮان ﺑﻪ اﻧﺴﺎن را ﺑﻪﺷﺪت‬

‫در ﻫﺮ ﺑﺎر ﭘﻴﺶ از ﺗﻠﻘﻴﺢ آﻧﺘﻲژن‪ ،‬از ورﻳﺪ وداج ﮔﺮدﻧﻲ ﺷﺘﺮﻫﺎ‬

‫ﻫﺪف از اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺷﺘﺮ‬

‫ﺧﻮنﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬در ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا وﻧﻮم ﻋﻘﺮب ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ 10‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم در‬

‫‪5-8‬‬

‫ﻣﻲﺗﻮان ﻛﺎﻫﺶ داد‪.‬‬

‫‪BSA‬‬

‫ﻋﻤﻞ ﺑﻼﻛﻴﻨﮓ‬

‫ﺑﺎ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس و ﺑﻪدﺳﺖ آوردن آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺑﺎ‬

‫ﻣﻴﻠﻲﻟﻴﺘﺮ در ﺗﻪ ﭘﻠﻴﺖ اﻻﻳﺰا ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﻣﻨﺸﺄ ﺷﺘﺮي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﻦ آﻧﺘﻲﺳﺮم در‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آﻣﺎدهﺳﺎزي ﭘﻠﻴﺖﻫﺎي اﻻﻳﺰا ﺳﺮم ﺷﺘﺮﻫﺎ در رﻗﺖﻫﺎي‬

‫ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ در ﻣﺪل ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪ 1/100‬ﺗﺎ ‪ 1/12800‬ﺑﺎ ‪ PBS‬آﻣﺎده ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﺎﻫﻚ ‪ 100lit‬اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﻃﻲ ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﻜﻮﺑﺎﺳﻴﻮن ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺘﻪ و ﺳﻪ ﺑﺎر‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺷﺴﺘﺸﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﺎﻫﻚ ‪ 100lit‬از ‪ Rabbit Anti-Camel‬ﺑﺎ رﻗﺖ‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻨﻴﺎدي ﻛﺎرﺑﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎل‬

‫‪ 1/16000‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ )اﻳﻦ رﻗﺖ در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺑﻬﻴﻨﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻪ‬

‫‪ 1388-89‬در ﻣﺮاﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﻳﺮان و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم‬

‫اﻃﻼﻋﺎت آن ﻧﺸﺎن داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ( و ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ در ‪37‬‬

‫داﻣﻲ ﻛﺸﻮر اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫درﺟﻪ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭼﺎﻫﻚﻫﺎ ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام‬

‫‪ -1‬ﺗﻬﻴﻪ وﻧﻮم‪ :‬وﻧﻮم ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻋﻘﺮب زرد‬

‫‪100lit‬‬

‫‪HRP Conjugate‬‬

‫‪ (Sigma-Aldrich) Goat Anti-Rabbit‬ﺑﺎ‬

‫ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪروش اﻟﻜﺘﺮوﺷﻮك و ﻣﻄﺎﺑﻖ‬

‫رﻗﺖ ‪ 1/5000‬اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ اﻧﻜﻮﺑﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از‬

‫ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد‪ 9.‬وﻧﻮم ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﺳﻪ ﺑﺎر ﺷﺴﺘﺸﻮ و اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدن ‪ 100lit‬ﺳﻮﺑﺴﺘﺮا‬

‫ﻟﻴﻮﻓﻠﻴﺰه در آﻣﺪه و ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده در آب ﻣﻘﻄﺮ ﺣﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﺬف‬

‫)‪ Aldrich‬و ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﺮدن واﻛﻨﺶ ﺗﻮﺳﻂ اﺳﻴﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﻳﻚ ﻳﻚ ﻧﺮﻣﺎل‬

‫ﻣﻮﻛﻮس و ﻣﻮاد اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻮﺟﻮد در وﻧﻮم‪ ،‬ﻣﺤﻠﻮل ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﻣﻴﺰان ﺟﺬب ﻧﻮري ﻫﺮ ﭼﺎﻫﻚ در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 450nm‬ﻗﺮاﺋﺖ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪(Sigma- TMB‬‬

‫ﻫﻤﻮژﻧﺎﻳﺰر ﻣﺨﻠﻮط ﮔﺮدﻳﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ دور ﺑﺎﻻ ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﺷﺘﺮ ﺑﺎ روش آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺷﺒﺎع‬

‫ﻣﺤﻠﻮل ﺷﻔﺎف ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺎوي وﻧﻮم ﺧﺎﻟﺺ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ دﻳﮕﺮ اﻧﺘﻘﺎل‬

‫ﺷﺪه )‪ :(SAS‬ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﺮوﺗﻜﻞ اﺳﺘﺎﻧﺪارد از‬

‫ﻳﺎﻓﺖ و ﭘﺲ از اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻘﺪار ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺎ روش ﺑﺮادﻓﻮرد ﻣﻮرد‬

‫‪10‬‬

‫آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺷﺒﺎع ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر از رﻗﺖ‬ ‫‪SAS‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﺮم در ﻃﻲ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و ﺑﺮاي اﻟﻮﺷﻦ ﻧﻬﺎﻳﻲ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ -2 .‬اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺷﺘﺮﻫﺎ‪ :‬در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از دو ﺷﺘﺮ‬

‫‪%45‬‬

‫ﺟﻮان و ﻧﺮ ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺘﺮﻫﺎ از ﻧﻮع ﻳﻚ ﻛﻮﻫﺎﻧﻪ و ﺑﺎ‬

‫از ‪ PBS‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﺬف آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت‪ ،‬اﻟﻮﺷﻦ ﻧﻬﺎﻳﻲ دﻳﺎﻟﻴﺰ‬

‫ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ ‪ Camillus dromedaricus‬از روﺳﺘﺎي ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻮه ﻗﻢ‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آنﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻛﺎرآﻳﻲ ﺳﺮم و آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪270‬‬

‫اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﺑﺎ روش‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﺘﻲﺳﺮم از ﺷﺘﺮ اﻳﻤﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ وﻧﻮم ﻋﻘﺮب و ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي آن در ﻣﻮش‬

‫‪SAS‬‬

‫وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺠﻢ اﻟﻮﺷﻦ ﻧﻬﺎﻳﻲ‬

‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﺳﺮم اوﻟﻴﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪ -5‬ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﻣﻘﺪار‬

‫‪LD100‬‬

‫‪ -2‬ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ ﺑﺎ روش ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﻴﻮم اﺷﺒﺎع )‪ :(SAS‬در‬ ‫اﻳﻦ روش ﻣﻲﺗﻮان آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ را از ﺳﺎﻳﺮ اﺟﺰاي ﺳﺮم ﺟﺪا ﻛﺮد‪.‬‬

‫در ﻣﻮشﻫﺎي ‪ :Balb/c‬ﺑﺮاي‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﻏﻠﻈﺘﻲ از زﻫﺮ ﻛﻪ در ‪ 100‬درﺻﺪ ﻣﻮارد ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ‬

‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺑﺎﻧﺪ آﻟﺒﻮﻣﻴﻦ ﺗﺎ ﺣﺪود زﻳﺎدي‬ ‫ﺣﺬف ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و ﻏﻠﻈﺖ آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ ﻣﻲﮔﺮدد‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪهاي از وﻧﻮم ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ‬

‫‪ -3‬ﺗﺴﺖﻫﺎي ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ در ﻣﻮش‪ :‬در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ اﺑﺘﺪا ﺣﺪاﻗﻞ‬

‫‪ 200 ،150 ،100 ،50‬و ‪ 400‬ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ‬

‫ﻏﻠﻈﺖ ﺳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺸﺘﻪﺷﺪن ‪ %100‬ﻣﻮشﻫﺎ )‪ (LD100‬ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻪ‬

‫ﻣﻮش ﺗﻠﻘﻴﺢ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﻏﻠﻈﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮش‬

‫دﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬در روش ﺗﻠﻘﻴﺢ داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﻣﻘﺪار‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ ‪200g‬‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬در ﻳﻚ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﭘﻨﺞﺗﺎﻳﻲ از ﻣﻮشﻫﺎي ‪ Balb/c‬ﺗﻜﺮار ﮔﺮدﻳﺪ و‬

‫وﻧﻮم در ﻣﻮش ‪ 20 Balb/c‬ﮔﺮﻣﻲ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺮ ﭘﻨﺞ‬

‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺮگ در ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﻣﻮش اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده آن ﻏﻠﻈﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮان‬

‫ﻣﻮش ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺷﺪه ﭘﻴﺶ از ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﺑﺮوز ﻋﻼﻳﻢ ﮔﻮارﺷﻲ )اﺳﻬﺎل(‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﻏﻠﻈﺖ از وﻧﻮم ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺻﺪ در ﺻﺪ ﻣﻮشﻫﺎ‬

‫و ﻋﺼﺒﻲ )ﻟﺮزش( ﻣﺮدﻧﺪ‪ .‬در ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮوهﻫﺎ ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻛﻤﺘﺮي از ﺳﻢ را‬

‫ﻣﻲﮔﺮدد ﻳﺎ ‪ LD100‬اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻮشﻫﺎ ﺗﻠﻒ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮﺧﻲ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪LD100‬‬

‫‪ -6‬ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻘﺪار ﺳﺮم ﺑﺮاي ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي وﻧﻮم‪ :‬ﺑﺮاي‬

‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺎرآﻳﻲ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه در ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي وﻧﻮم‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺪرت ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي وﻧﻮم ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه در ﺷﺘﺮ‪،‬‬

‫ﻋﻘﺮب ﻏﻠﻈﺖ ﻳﻚ ‪ LD100‬از وﻧﻮم ﻫﻤﺮاه ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﺳﺮم ﺷﺘﺮ‬

‫‪LD100‬‬

‫و ﻧﻴﺰ آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﺗﺨﻠﻴﺺ ﺷﺪه ﺑﺎ روش ‪ SAS‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه و‬

‫از وﻧﻮم اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه و ﺑﻪﻣﺪت ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ در اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر ‪ 37 ºC‬ﻗﺮار‬

‫ﭘﺲ از اﻧﻜﻮﺑﺎﺳﻴﻮن ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺘﻪ در ‪ 37 ºC‬ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻪ‬

‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺪت ﻣﺨﻠﻮط وﻧﻮم و آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ ﺗﻠﻘﻴﺢ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪاي ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺗﺴﺖ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‬

‫ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻣﻮش ﺗﻠﻘﻴﺢ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺗﺎ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ از ﻧﻈﺮ ﻋﻼﻳﻢ و ﻣﺮگ‬

‫ﻛﺎراﻳﻲ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه از ﺷﺘﺮ در ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي وﻧﻮم ﻋﻘﺮب ﺑﻮد‪،‬‬

‫و ﻣﻴﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺴﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺳﺮم ﻻزم ﺑﺮاي‬

‫ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ در ﺟﺪول ‪ 1‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 200‬و ‪350‬‬

‫ﺧﻨﺜﻲ ﻧﻤﻮدن وﻧﻮم ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ از ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮش ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ از ﺳﺮم ﺷﺘﺮ و آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﺗﺨﻠﻴﺺ ﺷﺪه ﭘﺲ از‬

‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺸﺨﺼﻲ از ﺳﺮم و ﻧﻴﺰ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺣﺎﺻﻞ از ‪ SAS‬ﺑﻪ ﻳﻚ‬

‫‪ -7‬ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﺣﺪاﻛﺜﺮ زﻣﺎن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺳﻢ و ﺗﺰرﻳﻖ‬ ‫‪LD100‬‬

‫‪ SAS‬ﻗﺎدرﻧﺪ از ﻣﺮگ ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﻣﻮش ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫از وﻧﻮم ﺗﻠﻘﻴﺢ‬

‫ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮﻳﻦ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺗﻠﻘﻴﺢ وﻧﻮم ﺑﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ و ﭘﺲ از زﻣﺎنﻫﺎي ‪ ،0/5‬ﻳﻚ‪ ،‬دو و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ از ﺳﺮم ﺷﺘﺮ و‬

‫آﻧﺘﻲﺳﺮم از ﻣﺮگ ﻣﻮشﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮد ﺣﺪود دو ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ‪ .‬در‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت داﺧﻞ ﺻﻔﺎﻗﻲ ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻠﻘﻴﺢ وﻧﻮم و آﻧﺘﻲ ﺗﻮﻛﺴﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪،‬‬

‫آﻧﺘﻲﺳﺮم‪ :‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﻣﻮشﻫﺎ ﻳﻚ‬ ‫ﻧﻴﺰ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺣﺎﺻﻞ از‬

‫‪SAS‬‬

‫ﻣﻮشﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﻋﻼﻳﻢ و ﻣﺮگ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮري ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺪار آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺗﻔﺎوﺗﻲ در ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫‪2 /5‬‬

‫‪ -1‬ﺑﺮرﺳﻲ روﻧﺪ اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺷﺘﺮﻫﺎ‪ :‬ﭘﻴﺶ از ﻫﺮ ﺑﺎر ﺗﻠﻘﻴﺢ وﻧﻮم‬

‫‪2‬‬

‫ﮔﺮدﻳﺪه و ﺳﺮمﻫﺎ ﺗﺎ زﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا در ﻓﺮﻳﺰر ‪-70 ºC‬‬

‫‪1‬‬

‫ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ‪2‬‬

‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻠﻘﻴﺢ‪ ،‬ﺳﺮمﻫﺎ از ﻓﺮﻳﺰر ﺧﺎرج ﺷﺪه و‬

‫ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ‪3‬‬

‫ﺑﺮ روي آنﻫﺎ ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬روﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﺘﺮﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬

‫ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ‪4‬‬

‫‪OD405‬‬

‫ﻋﻘﺮب از ورﻳﺪ وداج ﮔﺮدﻧﻲ ﺷﺘﺮﻫﺎ ﺧﻮنﮔﻴﺮي ﺷﺪ و ﺳﺮم آنﻫﺎ ﺟﺪا‬

‫ﻗﺒﻞ از ﺗﺰرﻳﻖ‬ ‫ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ‪1‬‬

‫‪1 /5‬‬

‫‪0 /5‬‬ ‫‪0‬‬

‫ﭘﺲ از ﺗﺰرﻳﻖ ‪5‬‬

‫وﻧﻮم اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻮده و ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎ آﻧﺘﻲژن اﻳﻤﻦ ﺷﺪهاﻧﺪ )ﻧﻤﻮدار ‪ .(1‬در‬ ‫رﻗﺖ ﺳﺮﻣﻲ‬

‫روﻧﺪ اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﻣﻴﺰان ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺲ از ﺗﻠﻘﻴﺢ دوم رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :1-‬روﻧﺪ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻤﻨﻲ ﺑـﺎ ﺗﺰرﻳـﻖ زﻫـﺮ ﻋﻘـﺮب ﻫﻤﻴـﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس‬

‫اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻜﺮار ﺗﺰرﻳﻘﺎت ﺗﻔﺎوت ﭼﻨﺪاﻧﻲ اﻳﺠﺎد ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻟﭙﺘﻮروس در ﺳﺮم ﺧﻮن ﺷﺘﺮ در ﺗﺴﺖ اﻻﻳﺰا‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻣﻬﺪي ﺑﻬﺪاﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪271‬‬

‫ﺑﻌﻀﺎً ﺳﺒﺐ ﻣﺮگ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻲﮔﺮدد‪ 11.‬ﻟﺬا ﻟﺰوم ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي آﻧﺘﻲﺳﺮمﻫﺎي‬ ‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از ﺣﻴﻮاﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ژﻧﺘﻴﻜﻲ داراي ﻗﺮاﺑﺖ ﻧﺰدﻳﻚﺗﺮي‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺴﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺷﺘﺮ ﻳﻜﻲ از ﺣﻴﻮاﻧﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از‬ ‫ﻟﺤﺎظ اﻳﻤﻨﻮﮔﻠﻮﺑﻮﻟﻴﻦﻫﺎ ﺷﺒﺎﻫﺖ زﻳﺎدي ﺑﺎ اﻧﺴﺎن دارد و اﻳﺠﺎد‬ ‫واﻛﻨﺶﻫﺎي اﻳﻤﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺳﺮم ﻛﻤﺘﺮ ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫ﻣﺎ در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦﺑﺎر از آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺿﺪ ﻋﻘﺮب‬ ‫ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺄ ﺷﺘﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدﻳﻢ و ﻧﺸﺎن دادﻳﻢ‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﻗﺎدر اﺳﺖ زﻫﺮ ﻣﻬﻠﻚ اﻳﻦ ﻋﻘﺮب را ﺧﻨﺜﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬در‬ ‫‪after SAS‬‬

‫‪before SAS‬‬

‫اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺳﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب‬ ‫اﻳﻤﻦ ﻣﻲﺷﻮد و ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺗﻴﺘﺮﻫﺎي ﺑﺎﻻﻳﻲ از آﻧﺘﻲﺳﺮم را اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬ﺗﺮﺳﻴﺐ ﺳﺮم ﺷﺘﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﻟﻔﺎت آﻣﻮﻧﻴﻮم اﺷﺒﺎع‬

‫)‪(SAS‬‬

‫در ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺷﺘﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻢ‬ ‫‪ Androctonus australis hector‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﺑﻪدﺳﺖ‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي وﻧﻮم ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﺑﺎ آﻧﺘﻲﺳﺮم از ﺷﺘﺮ اﻳﻤﻦﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫آﻣﺪ‪ 8.‬در ﺗﺴﺖﻫﺎي ‪ In vivo‬ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺎرآﻳﻲ آﻧﺘﻲﺳﺮم‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻣﻮش ﺗﻠﻒﺷﺪه‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻣﻮش زﻧﺪه‬

‫ﺷﺘﺮي در ﺧﻨﺜﻲ ﻧﻤﻮدن ﺳﻢ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺠﻢ‬

‫ﺑﻌﺪ از ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ‬

‫ﺑﻌﺪ از ‪ 48‬ﺳﺎﻋﺖ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﻲ از ﺳﺮم ﻗﺎدر اﺳﺖ از ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﻳﻚ‬

‫ﺣﺠﻢ ﺳﺮم ﺷﺘﺮ‬

‫‪50‬‬

‫‪5‬‬

‫‪0‬‬

‫)ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ(‬

‫ﺣﺠﻢ آﻧﺘﻲﺳﺮم‬ ‫ﭘﺲ از‬

‫‪SAS‬‬

‫)ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ(‬

‫‪LD100‬‬

‫از وﻧﻮم ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ روش‬

‫‪100‬‬

‫‪5‬‬

‫‪0‬‬

‫‪150‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬

‫آﻣﻮﻧﻴﻮم ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺷﺒﺎع‬

‫‪200‬‬

‫‪0‬‬

‫‪5‬‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از روشﻫﺎي ﻣﻮرد ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺳﺎزﻣﺎن‬

‫‪200‬‬

‫‪5‬‬

‫‪0‬‬

‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ ﺑﺮاي ﻣﺼﺎرف درﻣﺎﻧﻲ‬

‫‪250‬‬

‫‪4‬‬

‫‪1‬‬

‫‪350‬‬

‫‪1‬‬

‫‪4‬‬

‫‪400‬‬

‫‪0‬‬

‫‪5‬‬

‫)‪(SAS‬‬

‫ﻛﻪ ﻳﻚ روش ﻣﺘﺪاول در ﺟﺪاﺳﺎزي‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ و در آزﻣﺎﻳﺶ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي‬ ‫از ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮشﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫اﺷﺎره ﺷﺪ ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺳﺮم ﭘﺲ از‬

‫‪SAS‬‬

‫ﺑﺮاي ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﻣﻘﺪار ﺑﺮاﺑﺮي‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫از ﺳﻢ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺠﻢ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز از ﺳﺮم ﺷﺘﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻋﻠﺖ‬

‫ﻋﻘﺮبﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ در اﻏﻠﺐ‬

‫آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﺑﺨﺸﻲ از آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎ در ﭘﺮوﺳﻪ‬

‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻧﻴﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 1.‬در اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻲ از‬

‫ﺗﺨﻠﻴﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در آزﻣﺎﻳﺶ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬

‫اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻛﺸﻮر ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮده و ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ﺣﺪود ‪ 30‬ﻫﺰار‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺳﻢ و ﺗﻠﻘﻴﺢ آﻧﺘﻲﺳﺮم اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ ﻧﺸﺎن داده‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺘﻲﺳﺮمﻫﺎي ﺗﻬﻴﻪ‬

‫ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺳﻢ و آﻧﺘﻲﺳﺮم در ﻣﻮشﻫﺎ دو‬

‫ﺷﺪه در ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺗﻨﻬﺎ درﻣﺎن ﻗﻄﻌﻲ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺪت آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺑﻪ آنﻫﺎ ﺗﻠﻘﻴﺢ‬

‫اﻳﺮان آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺿﺪ ﻋﻘﺮب از اﺳﺐ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و ﺑﻪﺻﻮرت روﺗﻴﻦ در‬

‫ﮔﺮدد ﻓﺎﻗﺪ اﺛﺮ ﺑﻮده و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮشﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻋﻘﺮب زده ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ اﻏﻠﺐ‬

‫ﮔﺰارﺷﻲ ﻛﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب‬

‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻘﺮب ﮔﺰﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ در ﻧﻮاﺣﻲ روﺳﺘﺎﻳﻲ زﻧﺪﮔﻲ‬

‫وﺟﻮد دارد ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺗﻮﻧﺴﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و اﻣﻜﺎن ﮔﺰش ﻣﺠﺪد ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻘﺮب وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ‬

‫اﻳﻤﻦﺳﺎزي ﺷﺘﺮ ﺑﺎ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ‪ Androctonus australis hector‬ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻳﻚ ﻓﺮد ﺑﻴﺶ از ﻳﻚﺑﺎر از آﻧﺘﻲﺳﺮمﻫﺎي اﺳﺒﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺧﻨﺜﻲ ﻧﻤﻮدن ﻣﻮﻓﻖ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي و‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد اﻣﻜﺎن اﻳﺠﺎد ﺷﻮك آﻧﺎﻓﻴﻼﻛﺘﻴﻚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺷﺪه‬

‫ﻧﻔﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻘﺮب ﮔﺰﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪3‬و‪2‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﺛﺮ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي آن در ﻣﻮش‬ ‫ﻋﻘﺮب و‬M. ‫وﻧﻮم‬ Behdani et ‫ﺑﺎ‬al.‫ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻧﺘﻲﺳﺮم از ﺷﺘﺮ اﻳﻤﻦ ﺷﺪه‬

272

‫ و ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬،‫ﺗﻠﻘﻴﺢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‬

‫ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﮔﺰارﺷﻲ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي در ﺧﻨﺜﻲ ﻧﻤﻮدن‬8.‫ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫ﻣﺰﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺮم ﺷﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮم اﺳﺐ دارد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬

‫ﺳﻢ ﻣﺎر اﻓﻌﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد اﻳﻦ آﻧﺘﻲﺳﺮم‬

‫ در اداﻣﻪ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‬.‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي آﻧﺘﻲﺳﺮمﻫﺎي اﺳﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻗﺎدر اﺳﺖ از ﻫﻤﻮراژي اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻢ ﻣﺎر در ﻣﺪل ﻣﻮﺷﻲ‬

‫ﺟﺪاﺳﺎزي آﻧﺘﻲﺑﺎديﻫﺎي ﺗﻚزﻧﺠﻴﺮهاي ﺷﺘﺮي و ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ آنﻫﺎ‬

‫ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ آﻧﺘﻲﺳﺮم ﺷﺘﺮي ﻛﻪ ﺑﺮ‬13.‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ‬

‫در ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ و ﻧﻴﺰ ﺗﻬﻴﻪ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﻨﻮﻛﻠﻮﻧﺎل ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ اﺟﺰاي ﺳﻢ‬

‫ در ﻣﺪل‬،‫ﻋﻠﻴﻪ ﺳﻢ ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‬

.‫ﻋﻘﺮب ﻫﻤﻴﺴﻜﻮرﭘﻴﻮس ﻟﭙﺘﻮروس ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺧﻨﺜﻲﺳﺎزي ﺳﻢ ﺑﻮده و از ﻣﺮگ ﻣﻮشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻢ‬

1. Chippaux JP, Goyffon M. Epidemiology of scorpionism: a global appraisal. Acta Trop 2008;107(2):71-9.

2. Shahbazzadeh D, Amirkhani A, Djadid ND, Bigdeli S, Akbari A, Ahari H, et al. Epidemiological and clinical survey of scorpionism in Khuzestan province, Iran (2003). Toxicon 2009;53(4):454-9.

3. Pipelzadeh MH, Dezfulian AR, Jalali MT, Mansouri AK. In vitro and in vivo studies on some toxic effects of the venom from Hemiscorpious lepturus scorpion. Toxicon 2006;48(1):93-103 4. Radmanesh M. Cutaneous manifestations of the Hemiscorpius lepturus sting: a clinical study. Int J Dermatol 1998;37(7):500-7.

5. Muyldermans S, Baral TN, Retamozzo VC, De Baetselier P, De Genst E, Kinne J, et al. Camelid immunoglobulins and nanobody technology. Vet Immunol Immunopathol 2009;128(1-3):178-83.

6. Harmsen MM, Van Solt CB, Fijten HP, Van Setten MC. Prolonged in vivo residence times of llama single-domain antibody fragments in pigs by binding to porcine immunoglobulins. Vaccine 2005;23(41):4926-34.

7. Harmsen MM, van Solt CB, Fijten HP, van Keulen L, Rosalia RA, Weerdmeester K et al. Passive immunization of guinea pigs with llama single-domain antibody fragments against foot-and-mouth disease. Vet Microbiol 2007;120(3-4):193-206.

8. Meddeb-Mouelhi F, Bouhaouala-Zahar B, Benlasfar Z, Hammadi M, Mejri T, Moslah M, et al. Immunized camel sera and derived immunoglobulin subclasses neutralizing Androctonus australis hector scorpion toxins. Toxicon 2003;42(7):785-91.

9. World Health Organization. Proposed WHO guidlines for the production, control and regulation of snake antivenom immunoglobulins.

2008 Oct 13-17.

Available from: URL:http://www.who.int/bloodproducts/snake_antivenoms/snakea ntivenomguide/en/index.html 10. Grodzki AC, Berenstein E. Antibody purification: ammonium sulfate fractionation or gel filtration. Methods Mol Biol 2010;588:15-26.

11. Jackson R. Serum sickness. J Cutan Med Surg 2000;4(4):223-5.

12. Muyldermans S. Single domain camel antibodies: current status. J Biotechnol 2001;74(4):277-302.

13. Harrison RA, Hasson SS, Harmsen M, Laing GD, Conrath K, Theakston RD. Neutralisation of venom-induced haemorrhage by IgG from camels and llamas immunised with viper venom and also by endogenous, non-IgG components in camelid sera. Toxicon 2006;47(3):364-8.

References

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. ‫و‬68, No. 5, Aug 2010: 268-273 ‫ﻫﻤﻜﺎران‬

100

Antiserum production in immunized camel by the venom of Hemiscorpius lepturus scorpion: evaluation of neutralizing test in vivo

1

Mahdi Behdani PhD. Mohammad Hosseininejad chafi BSc.2 Sirous Zeinali PhD.1 Morteza Karimipour MD, PhD.1 Hossein Khanahmad Shahreza MD., PhD.3 Pooria Ghasemi D.V.M.2,4 Nader Asadzadeh MSc.5 Atieh Ghamnak MSc.2 Kamran Pooshang Bagheri PhD.2 Hamed Ahari D.V.M.6 Delavar Shahbazzadeh D.V.M., PhD.2* 1- Biotechnology Research Center, Group of Molecular Medicine 2- Biotechnology Research Center, Medical Biotechnology Research Center 3- Department of BCG, ResearchProduction Branch Pasteur Institute of Iran 4- Shahrekord Branch of Islamic Azad University, Shahrekord, Iran 5- Department of Breeding, Animal Sciences Research Institute of Iran 6- Food Hygiene, Science and Research Branch of Islamic Azad University

Abstract

Received: July 04, 2010 Accepted: July 26, 2010

Background: Scorpion envenomation is considered as one of the Public Health problems in some countries in the world including Iran. Annually, approximately 30,000 scorpion stings happen in Iran from which 12% belongs to Hemiscorpius lepturus (special small closely spaced, bead-shaped jointed tail, similar in the shape to a cows tail, and is locally called ‘‘gaodim’’ (Gao, cow; dim, tail)) with 95% mortality.

The main treatment is antiserum therapy which is produced in horse and is the only way to neutralize the venom. Due to the anaphylactic shock of the horse antiserum in some of the stung patients other source of antiserum is recommended. In this study the ability of produced camel antiserum in neutralizing the scorpion venom of Hemiscorpius lepturus was performed in Balb/c model.

Methods: Camel is an animal model that genetically is compatible with human genome utilized in this research to produce antiserum against scorpion venom. Two camels were used for immunization with the venom of Hemiscorpius lepturus. ELISA method was used to confirm the immunity. Antiserum was produced and used for neutralizing test. The precipitated antiserum with saturated ammonium sulfate (SAS) was also used to perform the neutralizing test in mice.

Results: The results indicated that the amount of 200 µl of antiserum and 400 µl of SAS antiserum were able to neutralize the amount of 1 LD100 of the venom and the survived the mice from death.

Conclusion: The result indicated that camel antiserum against scorpion venom is capable to neutralize the crude venom in mice model. Due to the safety of camel serum in human, it is suggested that the produced antiserum in camel can be substitute with the traditional horse antiserum in scorpion stung patients.

Keywords: Antiserum, camel, scorpion venom, Hemiscorpius lepturus.

Tehran, Iran

*

Corresponding author: Pastur St., Biotechnology Research Center, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran Tel: +98-21-66480780 email: shahbazzadeh@pasteur.ac.ir

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬ ‫آﻧﺘﻲ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛ‬ ‫ﻛﻮدﻛﺎن‪:‬‬ ‫ﻋﻠﻮم در‬ ‫ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ‬ ‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ‬ ‫‪274-280CSF‬‬ ‫‪،1389‬‬ ‫ﺑﺎدي ‪ ،5‬ﻣﺮداد‬ ‫ﺷﻤﺎره‬ ‫دورهﻤ‪‬ﻲ‪، 68‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ردﻳﺎﺑﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه‬

‫ردﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻛﻮدﻛﺎن‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻤ‪‬ﻲ آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪CSF‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1388/12/08 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/03/08 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫ﺛﻤﻴﻠﻪ ﻧﻮرﺑﺨﺶ‪ ،*1‬ﻣﻬﺪي ﺷﻜﺮاﺑﻲ‬

‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬

‫زﻫﺮه ﻛﻠﺒﺎﺳﻲ‪ ،3‬آذر دﺧﺖ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻲ‬ ‫‪6‬‬

‫ﺣﺴﻦ ﺗﻨﻜﺎﺑﻨﻲ‪ ،5‬ﻻدن اﻓﺸﺎر ﺧﺎص‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ در ﻛﻮدﻛﺎن ﺷﺎﻳﻊ ﺑﻮده و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻧﺎﺷﻲاز آن ازﻧﻈﺮ ﺷﺮوع درﻣﺎن‬ ‫ﺳﺮﻳﻊ اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋهاي دارد‪ .‬ﻫﺪف ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي‬ ‫ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﺗﺐدار ﺑﺎ درﮔﻴﺮي ﺣﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي )ﻣﻨﻨﮕﻮآﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره‪ ،‬ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ‪ ،‬آﺗﺎﻛﺴﻲ( ﺑﺎ‬

‫‪3‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ وﻓﺎﻳﻲ ﺷﺎﻫﻲ‬

‫ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺪون ﻋﻼﻳﻢﻋﺼﺒﻲ ﺑﻮد‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در ﻳﻚ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻘﻄﻌﻲ‪ -‬ﻣﻮرد ﺷﺎﻫﺪي )‪ (1386-88‬در ﺑﺨﺶ ﻛﻮدﻛﺎن‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﻮدﻛﺎن‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي رﺳﻮلاﻛﺮم و ﻣﻔﻴﺪ ﺗﻬﺮان ﺑﺎ روش اﻟﻴﺰا‪،‬‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه اﻳﻤﻮﻧﻮﻟﻮژي‬ ‫‪ -3‬ﮔﺮوه ﻛﻮدﻛﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﻳﺮان‬

‫‪Ig G‬‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ‬

‫‪ 55‬ﻣﻮرد و ‪ 10‬ﺷﺎﻫﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ ﺗﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬ ‫راك ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻴﻦ ﭘﻨﺞ ﻣﺎه ﺗﺎ ‪13‬ﺳﺎل )ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ 3/43±3/84‬ﺳﺎل( ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎﻻﺗﺮ‬

‫‪ -4‬ﻓﻮق ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻣﻴﻜﺮوبﺷﻨﺎﺳﻲ‬

‫از ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮد و ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ ﺿﻌﻴﻔﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران و ﺷﺎﻫﺪ وﺟﻮد داﺷﺖ )‪ 0/08±0/26‬در ﺑﺮاﺑﺮ ‪،0/001±0/001‬‬

‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﻮدﻛﺎن‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﻳﺮان‬

‫‪ .(p=0/02‬در ﻣﻨﻄﻘﻪ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ ‪ ROC‬ﻣﻌﺎدل ‪ (p<0/0001) (%95 CI ،0/78-0/96) 0/87‬و ‪ Cut off‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي ‪0/0025‬‬

‫‪ -5‬ﮔﺮوه اﻋﺼﺎب ﻛﻮدﻛﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ‪ ،%73‬وﻳﮋﮔﻲ ‪ ،%90‬ارزش اﺧﺒﺎريﻣﺜﺒﺖ ‪ %100‬و ارزش اﺧﺒﺎريﻣﻨﻔﻲ ‪ %28/8‬ﺑﻮد‪ .‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻔﻴﺪ‬

‫در ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ و ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ در ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره و ﻋﻼﻳﻢ ﻧﻮروﻟﻮژﻳﻚ ﻓﻜﺎل ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ اﻧﺪك )‪(0/0025‬‬

‫‪ -6‬ﮔﺮوه اﻋﺼﺎب ﻛﻮدﻛﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻛﻮدﻛﺎن ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺴﺖ در ﻛﻮدﻛﺎن ﺗﺐدار ﺑﺎ‬

‫اﻳﺮان‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ‪ %73‬و وﻳﮋﮔﻲ ‪ %90‬و ارزش اﺧﺒﺎريﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﻻ )‪ (%100‬اﻣﺎ ارزش اﺧﺒﺎريﻣﻨﻔﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ )‪(%28/8‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫*‬

‫دارد‪ .‬ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮارد ﻧﺎدر ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ ﻛﻮدﻛﺎن اﺳﺖ‪ .‬وﺟﻮد‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺳﺘﺎرﺧﺎن‪ ،‬ﻧﻴﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻣﺠﺘﻤﻊ‬

‫رﺳﻮل اﻛﺮم )ص(‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬ ‫ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﻮدﻛﺎن‪،‬‬

‫‪DNA‬‬

‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺷﺎﻳﻊ‬

‫ﻧﺒﻮده )‪ ،(%2‬اﻣﺎ در ﻣﻮارد ﻣﺸﻜﻮك اﻓﺰودن اﻳﻦ ﺗﺴﺖ ﺑﻪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻛﻤﻚﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪66525328 :‬‬

‫‪email: samileh_noorbakhsh@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬اﻟﻴﺰا‪ ،‬ﻣﻨﻨﮕﻮآﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ‪.‬‬

‫‪4‬و‪3‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ )‪ (Mycoplasma‬در ﻛﻮدﻛﺎن ﺷﺎﻳﻊ ﺑﻮده و ﻋﻼوه‬

‫ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺗﻨﻔﺴﻲ ذﻛﺮ ﻧﻤﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻃﺒﻴﻌﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ‪ %20‬ﻣﻮارد ﻗﺒﻞ از ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺑﺘﻼ‬ ‫‪5-12‬‬

‫ﺑﺮ ﻋﻮارض رﻳﻮي ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﻲ از ﻋﻮارض ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ ﻏﻴﺮ رﻳﻮي‬

‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي ﻧﻮروﺗﻮﻛﺴﻴﻚ و اﻳﻤﻮﻧﻮﻟﻮژي ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ادم‪ ،‬ﻣﻴﻜﺮوﺗﺮوﻣﺒﻮز‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ راشﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮع ﺟﻠﺪي‪ ،‬ﺳﻨﺪرم اﺳﺘﻴﻮﻧﺲ ﺟﺎﻧﺴﻮن ﻋﻮارض‬

‫و دﻣﻴﻠﻴﻨﻴﺰاﺳﻴﻮن ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻬﺒﻮد روشﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﻧﻘﺶ ﻋﻔﻮﻧﺖ‬

‫ﻋﺼﺒﻲ )ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره‪ ،‬آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ( و ﻗﻠﺒﻲ اﻳﺠﺎد‬

‫در ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ واﺿﺢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ 13-16.‬ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮدن ﻛﺸﺖ و‬

‫درﮔﻴﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در‬

‫رﺷﺪ ﻛﻨﺪ ﻣﻴﻜﺮوارﮔﺎﻧﻴﺴﻢ در اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺸﺖ ﻣﺤﺪودﻳﺖ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪ 1000/1‬ﻣﻮارد و اﻏﻠﺐ ﺑﻪﺻﻮرت آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ ﮔﺰارش ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ از روشﻫﺎي ﺳﺮوﻟﻮژﻳﻚ و ﻧﻴﺰ روش ﺑﺴﻴﺎر‬

‫‪2‬و‪1‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪PCR‬‬

‫در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻣﻲﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ‬

‫ﻫﺎي اﺗﻮاﻳﻤﻮن ﺗﺎﺧﻴﺮي در اﻳﺠﺎد ﻋﻮارض ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي )ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﺣﺴﺎسو اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬

‫ﻣﻨﻨﮕﻮاﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ‪ ،‬ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ‪ ،‬آﺗﺎﻛﺴﻲ ﻣﺨﭽﻪاي‪،‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺗﺴﺖﻫﺎي ﺳﺮوﻟﻮژي ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺣﺎد ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﻓﻠﺞ ﺑﻞ‪ ،‬ﻛﺮي‪ ،‬ﺳﻨﺪرم ﺳﺎﻗﻪ ﻣﻐﺰي‪ ،‬ﺳﻨﺪرم ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره( ﭘﺲ از ﺑﻴﻤﺎري‬

‫‪ %100‬ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺳﻬﻮﻟﺖ و ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻤﺘﺮ و در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن‬

‫ﺗﻨﻔﺴﻲ و ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻪ ﺗﺎ ‪ 23‬روز )ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳـﻂ ‪ 10‬روز( ﺑﻌﺪ دﻳـﺪه‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﺴﺖ ﺳﺮﻳﻊ‪ ،‬ﺣﺴﺎس و اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻪوﻳﮋه در ﻫﻤﻪﮔﻴﺮيﻫﺎ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪PCR‬‬

‫ﺛﻤﻴﻠﻪ ﻧﻮرﺑﺨﺶ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪18‬و‪17‬‬

‫‪275‬‬

‫ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﺘﻌﺪدي از ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ‬

‫ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل‪ :‬ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻧﻪ در اﺑﺘﺪا و ﻧﻪ در ﺳﻴﺮ‬

‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ و آﺗﺎﻛﺴﻲ ﻣﺨﭽﻪاي و‬

‫ﺑﻴﻤﺎري ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﻏﻠﺐ ﺑﺮاي ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﺳﺎﻗﻪ ﻣﻐﺰي و ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﭘﻠﻲ ﻣﻴﻮزﻳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻴﻞ‬

‫ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺴﺌﻮل اوﻟﻴﻪ ‪ LP‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬از ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع اﻳﻦ ﮔﺮوه در‬

‫ﭘﺮدﻧﻴﺰوﻟﻮن وﺟﻮد دارد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﻪ ارﻳﺘﺮوﻣﺎﻳﺴﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ و ﻳﺎ‬

‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ )ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮدن ﻛﺸﺖ‪،‬‬

‫ﻣﺎﻛﺮوﻟﻴﺪﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آزﻳﺘﺮوﻣﺎﻳﺴﻴﻦ و ﻳﺎ ﻛﻼرﻳﺘﺮوﻣﺎﻳﺴﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ‬

‫اﺳﻤﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﻻزم(‪ ،‬و ﻧﻜﺘﻪاي ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ‬

‫ﺗﺐ‬

‫درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺒﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮرات‬

‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﻣﺘﻨﻮع درﮔﻴﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ‪ ،‬از ﻣﻮارد ﺷﺎﻳﻊ ﺑﺴﺘﺮي‬

‫داﺧﻠﻲ ﺑﺨﺶ و ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼق‪ ،‬از واﻟﺪﻳﻦ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم‬

‫‪LP‬‬

‫در ﻛﻮدﻛﺎن ﻛﺸﻮر را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ﻋﺎﻣﻞ‬

‫ﻓﺮم ﻣﻮاﻓﻘﺖﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮ و اﻣﻀﺎ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﭘﻮﻧﻜﺴﻴﻮن ﻣﺎﻳﻊ‬

‫اﻃﻼع از ﻧﻘﺶ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ‬

‫ﻧﺨﺎع ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻛﻮدك ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬

‫در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺎ ﺗﺐ و درﮔﻴﺮي ﺣﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﻨﮕﻮ‬

‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺻﻮرت ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﻣﻮاﻓﻘﺖ واﻟﺪﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲﮔﺮﻓﺖ‬

‫آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬آﺗﺎﻛﺴﻲ؛ ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره‪ ،‬ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ و ﻏﻴﺮه( اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋهاي‬

‫ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺬف ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫دارد‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲﺗﻮان ﭘﺮوﺗﻜﻞﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ و درﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ را در ﻧﻈﺮ‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ درﮔﻴﺮي‬

‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ و ردﭘﺎي ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در اﻳﻦ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي‪ :‬ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره‪ ،‬آﺗﺎﻛﺴﻲ ﻣﺨﭽﻪاي‪ ،‬ﻣﻨﻨﮕﻮ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻛﻮدﻛﺎن اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲ‬

‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻨﻨﮕﻮآﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﺗﺐ ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﻳﻜﻲ از‬

‫ﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻛﻮدﻛﺎن‬

‫ﻋﻼﻳﻢ )ﺗﻬﻮع اﺳﺘﻔﺮاغ‪ ،‬ﺳﺮدرد‪ ،‬ﺗﺸﻨﺞ‪ ،‬ﺧﻮابآﻟﻮدﮔﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ‬

‫ﺗﺐدار ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ درﮔﻴﺮي ﺣﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي )ﻣﻨﻨﮕﻮآﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪،‬‬

‫ﻫﺸﻴﺎري(‪ ،‬وﺟﻮد ﻋﻼﻳﻢ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲﻣﺮﻛﺰي در ﻫﻨﮕﺎم ورود‬

‫ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره‪ ،‬ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ‪ ،‬آﺗﺎﻛﺴﻲ( ﺑﺎ ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻼﻳﻢ ﻣﻨﻨﮋه ﻣﺜﺒﺖ )ﺳﻔﺘﻲﮔﺮدن‪ ،‬ﻛﺮﻧﻴﮓ و ﺑﺮودزﻧﺴﻜﻲ(‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪20‬و‪19‬‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ و در ﻣﻮاردي ﻫﻢ ﻛﻮرﺗﻴﻜﻮﺳﺘﺮوﻳﻴﺪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫اﺗﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪21-24‬‬

‫ﻓﺸﺎر داﺧﻞ ﺟﻤﺠﻤﻪ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺑﻮد‪.‬‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮدن ﻛﺸﺖ ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎﻳﻲ )از ﺧﻮن‪،‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﻣﻮرد ﺷﺎﻫﺪي ﺑﺮ روي ‪ 132‬ﻛﻮدك ﻛﻤﺘﺮ از ‪14‬‬

‫ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻮاﺣﻲ اﺳﺘﺮﻳﻞ ﺑﺪن(‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺑﻪﻧﻔﻊ‬

‫ﺳﺎل ﺑﺎ درﮔﻴﺮي ﺣﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي‪ ،‬ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﺨﺶ ﻛﻮدﻛﺎن‬

‫ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺑﺎﻛﺘﺮﻳﺎل‪ ،‬وﺟﻮد ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻠﻞ ﻋﻔﻮﻧﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه )اورﻳﻮن‪ ،‬آﺑﻠﻪ‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺳﻮل اﻛﺮم )‪ (1386-88‬ﺗﻬﺮان ﺑﺎ روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي آﺳﺎن‬

‫ﻣﺮﻏﺎن‪ ،‬ﻫﺮﭘﺲ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺘﻮﻣﮕﺎﻟﻮوﻳﺮوس و ﻏﻴﺮه( ﻋﻠﻞ ﻏﻴﺮ ﻋﻔﻮﻧﻲ و ﻏﻴﺮﺣﺎد‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﻌﺪ از ﺗﺎﻳﻴﺪ در ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼق ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬

‫درﮔﻴﺮيﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮنرﻳﺰي ﻣﻐﺰي‪ ،‬ﺗﻮﻣﻮر ﻳﺎ‬

‫ﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﻮدﻛﺎن داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﺗﻤﺎﻣﻲ‬

‫ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي دژﻧﺮاﺗﻴﻮ و ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻚ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻌﺪ از ﮔﺮﻓﺘﻦ رﺿﺎﻳﺖ ﻛﺘﺒﻲ از واﻟﺪﻳﻦ ﭘﻮﻧﻜﺴﻴﻮن ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع‬

‫ﻣﻮارد ﻧﻘﺺ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﻌﺎﻟﺞ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺠﺎم‬

‫)‪ (LP‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖﻫﺎي آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺪون ﻫﺰﻳﻨﻪاي ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﭘﻮﻧﻜﺴﻴﻮن ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع داﺷﺘﻨﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﻣﺎﻳﻊ‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﻌﺎﻟﺞ از ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ‬

‫ﻧﺨﺎع ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از ﺑﻴﻤﺎر در ﻟﻮﻟﻪ اﺳﺘﺮﻳﻞ ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ‬

‫ﺑﻪﻧﻔﻊ درﮔﻴﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي داﺷﺘﻨﺪ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ )ﻓﺮم ﺿﻤﻴﻤﻪ(‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺳﻮل اﻛﺮم ﻣﻨﺘﻘﻞو ﺗﺎ زﻣﺎن آزﻣﺎﻳﺶ در ﻓﺮﻳﺰر ‪-80 ºC‬‬

‫ﭘﺮﺷﺪه و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﺎﻳﻨﺎت ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﻪوﻳﮋه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ذﻛﺮ‬

‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪ‪ .‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬

‫‪Mycoplasma pneumoniae- IgG‬‬

‫ﻣﻲﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻮده و ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺑﺪي ﺣﺎل ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﻧﻈﺮ‬

‫در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺑﻪروش اﻟﻴﺰا اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻛﻴﺖ ﻣﻮرد‬

‫ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺴﺌﻮل ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻗﻄﻌﻲ و ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي در ﻧﻮع درﻣﺎن‬

‫‪Mycoplasma pneumoniae- IgG ElISA Medical-‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺎﻣﻞ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖﻫﺎي اوﻟﻴﻪ )روﺗﻴﻦ( در ﺻﻮرت‬

‫‪ diagnostica Germany, Hamburg‬ﻃﺒﻖ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﺳﺎزﻧﺪه‬

‫ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮدن ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع )‪) (CSF‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ( ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻮل رﻗﻴﻖﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 1/100‬رﻗﻴﻖ ﻣﻲﺷﻮد‪ 50 ،‬ﻻﻧﺪا از‬

‫اﻧﺘﺨﺎب و ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺗﻮر‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺜﺒﺖ و ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻨﻔﻲ و ﻧﻤﻮﻧﻪ رﻗﻴﻖﺷﺪه در ﻫﺮ ﻛﺪام از‬

‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬

‫‪LP‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ردﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻛﻮدﻛﺎن‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻤ‪‬ﻲ آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪CSF‬‬

‫‪276‬‬

‫ﭼﺎﻫﻚﻫﺎ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ در ﺣﺮارت ‪ 37 ºC‬ﻗﺮار داده‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻮده و وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﺨـﺼﺎت ‪ 55‬ﻛـﻮدك‬

‫ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻠﻴﺖ را ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻮل ﺷﺴﺘﺸﻮي از ﻗﺒﻞ رﻗﻴﻖ‬

‫)ﺑﺎ ﺗﺐ و ﺗﺎﺑﻠﻮي ﻋﻼﻳﻢ ﺣﺎد ﻋﺼﺒﻲ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ(‪ 66/7 :‬ﭘﺴﺮ )‪ 42‬ﻧﻔـﺮ( و‬

‫ﺷﺪه ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﺷﺴﺘﺸﻮ و ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖﮔﻴﺮ ﺧﺸﻚ ﺷﺪ‪ .‬از ﻛﻮﻧﮋوﮔﻪ آﻣﺎده‬

‫‪ 21) %33/3‬ﻧﻔﺮ( دﺧﺘﺮ و ﺗﻮزﻳﻊ ﺳﻨﻲ در ﻧﻤﻮدار ‪ 1‬دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪) .‬ﺳـﻦ‬

‫ﺑﻪﻣﻴﺰان ‪ 50‬ﻻﻧﺪا رﻳﺨﺘﻪ و آنرا ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻪﻣﺪت ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ در‬

‫ﺑﻴﻦ ﭘﻨﺞ ﻣﺎه ﺗﺎ ‪ 13‬ﺳﺎل‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ 3/84‬اﻧﺤـﺮاف ﻣﻌﻴـﺎر ‪ ±3/43‬ﺳـﺎل(‪.‬‬

‫اﻧﻜﻮﺑﺎﺗﻮر ‪ 37 ºC‬ﻗﺮار داده و ﭘﻠﻴﺖ را ﺷﺴﺘﻴﻢ‪ 50 .‬ﻻﻧﺪا ﻣﺤﻠﻮل رﻧﮓزا‬

‫ﺑﺴﺘﺮي ‪ %32/7‬ﻛﻮدﻛﺎن در ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن و ‪ %25‬ﭘﺎﻳﻴﺰ و ‪ %23‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و‬

‫اﺿﺎﻓﻪ و ﺑﻪﻣﺪت ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ در ‪ 37 ºC‬اﻧﻜﻮﺑﻪ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻧﻴﻢﺳﺎﻋﺖ‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳـﻦ ﺗﻌﺪاد ‪ %19/2‬در ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺎﻳـﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﺷﺎﻳـﻊﺗﺮﻳـﻦ‬

‫‪ElISA‬‬

‫‪ 100‬ﻻﻧﺪا ﻣﺤﻠﻮل ﻣﺘﻮﻗﻒﻛﻨﻨﺪه اﻓﺰوده و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫‪ Reader‬در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 450‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻃﻮل ﻣﻮج رﻓﺮاﻧﺲ ‪-620‬‬

‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‬

‫‪ 600‬ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﻏﻠﻈﺖ ‪ Ab‬ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﻤﺎر‬

‫‪OD Nominal calibrator × OD‬‬

‫‪ROC‬‬

‫‪1 /0‬‬

‫ﻏﻠﻈﺖ آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬ ‫‪0 /8‬‬

‫‪OD calibrator‬‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار‬

‫‪SPSS‬‬

‫وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 11‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬آﻣﺎر‬

‫ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ )ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر( ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﻦ و ﺑﺮاي‬ ‫‪0 /4‬‬

‫ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﺲ و ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻫﺸﻴﺎري و ﻏﻴﺮه از‬ ‫ﺷﺎﺧﺺ درﺻﺪ‪ ،‬آﻣﺎر ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺷﺎﻣﻞ‬

‫‪2‬‬

‫‪‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬

‫‪0 /6‬‬

‫ﺑﺎ )‪ (CI=%95‬و ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲدار‬

‫‪0 /2‬‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/05‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬در ﺗﻌﻴﻴﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺜﺒﺖ ﺷﺪن ﺗﺴﺖ‬ ‫‪CSF- Mycoplasma pneumoniae-IgG‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ از‬

‫‪2‬‬

‫‪‬‬

‫و ﻳﺎ ﺗﺴﺖ ﻓﻴﺸﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ‪ ،‬ارزش اﺧﺒﺎري‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ ﺗﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ راك ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﺣﺬف ﻣﻮارد ﺑﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ‪ 55‬ﺑﻴﻤﺎر داراي‬

‫‪0‬‬ ‫‪14/0‬‬

‫‪10/0 12/0‬‬

‫‪8/0‬‬

‫‪0/6‬‬

‫‪0/4‬‬

‫‪0 /2‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :1-‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻮزﻳﻊ ﺳﻨﻲ در ﺑﻴﻤﺎران )ﻣﻮارد ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ= ‪(2‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬

‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬

‫‪1/000‬‬

‫‪1/000‬‬

‫‪-1/0000‬‬

‫‪0/500‬‬

‫‪0/927‬‬

‫‪0/0009‬‬

‫‪0/100‬‬

‫‪0/727‬‬

‫‪0/0026‬‬

‫‪0/000‬‬

‫‪0/545‬‬

‫‪0/0043‬‬

‫‪0/000‬‬

‫‪0/327‬‬

‫‪0/0060‬‬

‫‪0/000‬‬

‫‪0/255‬‬

‫‪0/0077‬‬

‫‪20‬‬ ‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬

‫‪3/8‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺴﺖ )ﻣﺘﻐﻴﺮ(‪ :‬ﻏﻠﻈﺖ اﻳﻤﻮﻧﻮﮔﻠﻮﺑﻮﻟﻴﻦ‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي آﻣﺎري و ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع‬

‫= ‪Mean‬‬

‫‪53/00‬‬

‫‪0/6‬‬

‫‪0 /2‬‬

‫‪30‬‬

‫= ‪Std. Dev‬‬

‫=‪N‬‬

‫‪0/8‬‬

‫‪0/4‬‬

‫‪0 /0‬‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :2-‬ﺟﺪولو ﻣﻨﺤﻨﻲ‪ ROC‬ﻣﺮﺑﻮطﺑﻪ وﺟﻮد آﻧﺘﻲﺑﺎدي در دو ﮔﺮوهﺑﻴﻤﺎر وﺷﺎﻫﺪ‬

‫‪10‬‬ ‫‪3/43‬‬

‫‪0 /0‬‬

‫‪0/ 0‬‬ ‫ﺳﻦ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ‬

‫ﻣﺘﻐﻴﺮ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﻛﺎتآف آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫‪0/0025‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ )‪(%‬‬

‫‪%73‬‬

‫وﻳﮋﮔﻲ )‪(%‬‬

‫‪%90‬‬

‫ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﺜﺒﺖ )‪(%‬‬

‫‪%100‬‬

‫ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ )‪(%‬‬

‫‪%28/8‬‬ ‫‪0/07‬‬

‫اﻧﺪﻛﺲ ﻛﺎﭘﺎ‬ ‫ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬

‫‪ROC‬‬

‫)‪0/87(0/78-0/96‬‬

‫)‪(mg/dl‬‬

‫ﺛﻤﻴﻠﻪ ﻧﻮرﺑﺨﺶ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪277‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ در ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران‬ ‫ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي ‪ IgG‬در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ‬

‫وﺟﻮد ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫)‪(Mean ± SD‬‬

‫*‪p‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﻣﻨﻔﻲ‬

‫‪0/08±0/26‬‬

‫‪0/001±0/001‬‬

‫‪0/02‬‬

‫ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ‬

‫‪0/006±0/005‬‬

‫‪0/97±0/28‬‬

‫‪0/03‬‬

‫ﺗﺸﻨﺞ‬

‫‪0/97±0/28‬‬

‫‪0/97±0/29‬‬

‫‪0/9‬‬

‫وﺟﻮد ﻋﻼﻳﻢ ﻟﻜﺎﻟﻴﺰه ﻋﺼﺒﻲ‬

‫‪0/18±0/47‬‬

‫‪0/07±0/22‬‬

‫‪0/5‬‬

‫‪0/21±0/47‬‬

‫‪0/005±0/21‬‬

‫‪0/3‬‬

‫درﮔﻴﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ‬

‫ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره‬ ‫آزﻣﻮن آﻣﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ‪ ، (CI=95%) 2‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ p<0/05‬ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد‬

‫ﻓﺼﻞ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺸﻨﺞ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در ‪28) %65‬‬

‫ﺑﺎﻻي آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻋﻼﻳﻢ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻔﺮ( ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻫﻮﺷﻴﺎري در ‪ 17) %33/3‬ﻧﻔﺮ(‬

‫)‪ .(p=0/03‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺑﻪﻧﻔﻊ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ در ‪ 9) %17/6‬ﻧﻔﺮ(‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه‬

‫دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره در ‪ 9) %17‬ﻧﻔﺮ( و ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﺑﻪﻣﺮاﺗﺐ ﻛﻤﺘﺮ‬

‫ﻣﻮارد ﺑﺪون ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره ﺑﻮد اﻣﺎ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒﻮد )‪ .(p=0/3‬ﻣﻴﺰان‬

‫دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬در ‪ 55‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻋﻼوه ﺑﺮ‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ و ﺑﺪون ﺗﺸﻨﺞ ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺪاﺷﺖ )‪ .(p=0/9‬در‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻛﻨﺘﺮل داﺧﻠﻲ ﻛﻴﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ‪ 10‬ﻛﻮدك‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﻟﻮﻛﺎﻟﻴﺰه ﻋﺼﺒﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎران ﻓﺎﻗﺪ آن ﻣﻴﺰان‬

‫ﺑﺪون درﮔﻴﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﭘﺴﺮ ﻫﻔﺖ‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد اﻣﺎ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﻮرﻳﺖ اﭘﺘﻴﻚ ﺗﻴﺘﺮ ﺑﺎﻻي آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎﻳﻜﻮ ﭘﻼﺳﻤﺎ‬ ‫ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﺧﻮن و ‪) CSF‬ﻫﺮ دو( داﺷﺖ‪ .‬دﺧﺘﺮ ‪ 11‬ﺳﺎﻟﻪاي ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻴﺘﺮ‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺑﺎﻻي آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ ﺑﻮد‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران )ﺗﺐ ﺗﻮام ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ( ﺳﻄﺢ‬

‫آﻣﺎري ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع در ﺟﺪول ‪ 1‬و در ﻧﻤﻮدار ‪،2‬‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع واﺿﺤﺎً ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﮔﺮوه‬

‫ﺟﺪول و ﻣﻨﺤﻨﻲ راك ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻫﺪ )ﺳﺎﻟﻢ( ﺑﻮد )‪ .(p=0/026‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﻮدﻛﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري‬ ‫‪Cut off‬‬

‫ﻓﺎﻗﺪ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ )در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع( ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ AUC‬ﻣﻌﺎدل ‪ ،(p<0/0001) (CI= %95; 0/78-0/96) 0/87‬ﺑﺎ‬

‫‪ 0/0025‬ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺗﺴﺖ ‪ %73‬و وﻳﮋﮔﻲ ‪ ،%90‬ارزش‬

‫وﺟﻮد اﻳﻦ آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺐ و ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ‬

‫اﺧﺒﺎري ﻣﺜﺒﺖ ‪ %100‬و ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ ‪ %28/8‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ‪.‬‬

‫داﺷﺘﻨﺪ ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ ‪ %100‬داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﻛﻢ‬

‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﺟﺪول و ﻣﻨﺤﻨﻲ راك دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬از ﺗﻌﺪاد ‪ 55‬ﺑﻴﻤﺎر‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻫﻤﻴﺸﻪ دال‬

‫‪cut‬‬

‫ﺑﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ‬

‫‪ (0/0025) off level‬و از ﺗﻌﺪاد ‪ 10‬ﻛﻮدك ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ )ﺑﺪون درﮔﻴﺮي‬

‫آن ‪ %28/8‬ﺑﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻴﻤﺎري ﻓﺎﻗﺪ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ‬

‫ﻋﺼﺒﻲ( ‪ 9‬ﻣﻮرد )‪ (%90‬ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از‬

‫ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ را در ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺖ و‬

‫‪ cut off level‬داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲ ﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬

‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ دارد‪ .‬وﻳﮋﮔﻲ )‪ (%90‬اﻳﻦ ﺗﺴﺖ‬

‫ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ‬

‫ﺑﺮاي اﻓﺘﺮاق ﺑﻴﻤﺎران از ﻣﻮارد ﺳﺎﻟﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮلﺗﺮ از ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ آن )‪(%70‬‬

‫‪CSF‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎﻋﻲ ﻓﻘﻂ ‪ %10‬اﺷﺘﺒﺎه ﺗﺸﺨﻴﺺ )ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﺑﻴﻦ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﻤﺎران در ﺟﺪول ‪ 2‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﮔﺮوه‬

‫ﻛﺎذب( وﺟﻮد دارد ‪ %90‬ﺑﻘﻴﻪ ﻣﻮارد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮارد واﻗﻌﻲ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ را از ﻣﻮارد ﻏﻴﺮ ﻣﺒﺘﻼ اﻓﺘﺮاق داد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺳﻄﺢ‬

‫‪ .Mean± SD ،0/08±0/26 VS 0/001±0/001 ،p=0/02‬ﻧﻜﺘﻪﻣﻬﻢ ﺳﻄﺢ‬

‫‪ Cut off‬آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ‪ 0/0026‬در‬

‫ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ‪ 40 ،‬ﻧﻔﺮ )‪ (%73‬ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ‪ CSF‬ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬

‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در‬

‫‪CSF‬‬

‫ﻛﻤﻚﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ )‪ .(fisher test=0/001‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ردﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﻪ در ﻛﻮدﻛﺎن‪ :‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻤ‪‬ﻲ آﻧﺘﻲﺑﺎدي اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ‪CSF‬‬

‫‪278‬‬

‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ‪ 40‬ﻧﻔﺮ از ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺎ )‪ (%73‬داراي آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬

‫‪11‬‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺑﺎ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ دﻳﺪه ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫‪Candler‬‬

‫‪9‬‬

‫‪ cut off level‬در ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ‪ %90‬ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ )ﺑﺪون‬

‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﻌﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻪ ﻣﻮرد ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ ﺑﻌﺪ از‬

‫‪cut off‬‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﮔﺰارش ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آﻧﺴﻔﺎﻟﻮﭘﺎﺗﻲ دو ﻣﻮرد‪،‬‬

‫‪ level‬و ﺣﺘﻲ ﺻﻔﺮ داﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺜﺒﺖ ﻛﺎذب ﺑﺎ آن ﻫﻢ ﻛﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫ﻧﻮرﻳﺖ اﭘﺘﻴﻚ ﻳﻚ ﻣﻮرد و ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ ﻫﻢ در ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻮد‪ .‬در آن‬

‫ﻋﺪم وﺟﻮد آﻧﺘﻲﺑﺎدي )ﺻﻔﺮ( در ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻠﻮي ﺣﺎد درﮔﻴﺮي‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺎ ‪ para-infectious immune-mediated process‬در‬

‫ﻋﺼﺒﻲ ﺑﺴﺘﺮي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ در ‪ %90‬ﻣﻮارد ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ را ﻛﻨﺎر‬

‫ﭘﺎﺗﻮژﻧﺰ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻄﺮح ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﭘﺎراﻧﺸﻴﻢ ﺗﻮﺳﻂ ارﮔﺎﻧﻴﺴﻢ‬

‫ﻣﻲﮔﺬارد در ‪ %10‬ﻣﻮارد ﻏﻴﺮ ﻣﺒﺘﻼ ﻛﻪ داراي آﻧﺘﻲﺑﺎدي )ﺟﺰﻳﻲ( در ﻣﺎﻳﻊ‬

‫‪ parenchymal invasion by the microorganism‬ﺗﺸﺨﻴﺺ‪ ،‬درﻣﺎن و‬

‫ﻧﺨﺎع ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﻲ از اﺑﺘﻼ و درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺒﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ‬

‫ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ در ‪ 58‬ﻛﻮدك ﺑﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻦ ‪10‬‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ )ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﺳﺎل در اﺗﺮﻳﺶ ﻧﺸﺎن داد ‪ %76‬ﺑﻴﻤﺎران ﻋﻼﻳﻢ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎ ﺧﻮردﮔﻲ‬

‫ﻛﺎذب(‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ‬

‫ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ %40 .‬ﺑﺎ اﻧﻔﻴﻠﺘﺮاﺳﻴﻮن رﻳﻮي ﻫﻤﺮاه‬

‫و ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻫﺸﻴﺎري ﺑﻮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮي‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﻠﺌﻮﺳﻴﺘﻮز ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع )ﺗﻚﻫﺴﺘﻪاي( و اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﻣﺎﻳﻊ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ اﻳﻦ ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان‬

‫ﻧﺨﺎع در ‪ %59‬و ‪ %36‬ﻣﻮارد وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬اﺧﺘﻼﻻت‬

‫‪CT scan /MRI‬‬

‫ﮔﻔﺖ ﻛﻪ وﺟﻮد اﻳﻦ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ‬

‫در ‪ %31‬و ‪ %17‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ %76 .‬ﺑﻴﻤﺎران آﻧﺘﻲ ﺑﻴﻮﺗﻴﻚ اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎري در ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﻨﺞ و ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ درﻳﺎﻓﺖ و ‪ %57‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺪون ﻋﺎرﺿﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪%34 .‬‬

‫ﺳﻄﺢ ﻫﺸﻴﺎري ﺑﺴﺘﺮي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﻋﻮارض ﺧﻔﻴﻒ ﻋﺼﺒﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ %9 .‬ﺑﻴﻤﺎران ﻓﻮت ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﺑﺎﻛﺘﺮيﻫﺎ و ﻳﺎ وﻳﺮوسﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻘﺎﻻت‬

‫ﭘﻴﺶآﮔﻬﻲ در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ دﻳﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﺎﻻي ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع‪ ،‬ﺳﻠﻮل‬

‫ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي ﻛﻪ در ﻛﭙﻨﻬﺎگ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ دارد‪ .‬از ‪ 21‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺳﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ 12‬در ژاﭘﻦ اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺘﺮﻟﻮﻛﻴﻦ ﺷﺶ و ﻫﺸﺖ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ رﻳﻮي ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ و ﺳﻪ ﻣﻮرد‬

‫در ﭼﻬﺎر ﻣﻮرد ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ ﻧﻮع اﺑﺘﺪاﻳﻲ دﻳﺪه ﺷﺪ و‬

‫آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ و ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﭘﻠﻲ رادﻳﻜﻮﻟﻴﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﻌﻠﻲ‬

‫در ﻧﻮع ﺗﺎﺧﻴﺮي آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ اﻧﺘﺮﻟﻮﻛﻴﻦ ‪ 18‬اﻓﺰاﻳﺶ داﺷﺖ‪ .‬در ﻫﻴﭻ ﻣﻮرد‬

‫ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‪ 3.‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺘﺮﻓﺮون ﮔﺎﻣﺎ و ﺗﻮﻣﻮر ﻧﻜﺮوﺗﺎﻳﺰﻳﻨﮓ ﻓﺎﻛﺘﻮر و ﻓﺎﻛﺘﻮر رﺷﺪ ﺑﺘﺎ‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﻓﻘﻂ‬

‫دﻳﺪه ﻧﺸﺪ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻً در اﻳﺠﺎد ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ اﻳﻦ‬

‫در ‪ %2‬از ‪ 111‬ﻛﻮدك ﺑﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻦ ‪ 11‬ﺳﺎل ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼً‬

‫ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﺎﻳﻴﻦﻫﺎ‬

‫‪interleukin-6, interleukin-8, and interleukin-18‬‬

‫ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ دارد‪ 7.‬ﻣﻴﺰان آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﻟﻜﺎﻟﻴﺰه‬

‫دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺑﻴﻤﺎران ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره ﺑﺎ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻧﺸﺎن داد‬

‫ﻋﺼﺒﻲ و ﺗﺸﻨﺞ و ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره ﻣﺨﺘﺼﺮي ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺪون اﻳﻦ‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﮔﺎﻻﻛﺘﻮﺳﺮﺑﺮوزﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد‪ 14.‬در ﺑﺴﻴﺎري از‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﻢ ﺑﻮدن ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺗﻔﺎوت‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻓﺘﺮاق ﭘﺪﻳﺪه ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﻔﻮﻧﺖ را از ﻣﻮارد ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﻋﻔﻮﻧﺖ‬

‫ﻣﻌﻨﻲدار ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻌﺪي ﺑﺘﻮان ﺑﻪ‬

‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ ﺟﻬﺖ ﺷﺮوع آﻧﺘﻲﺑﻴﻮﺗﻴﻚ و ﻳﺎ درﻣﺎن اﻳﻤﻮﻧﻮﻣﺪوﻻﺗﻮر‬

‫ارﺗﺒﺎط اﻳﻦ ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻮي‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪ 15‬اﻳﻤﻨﻲ ﻫﻮﻣﻮرال و ﺳﻠﻮﻟﻲ در ﻛﻮدﻛﺎن ﻫﻠﻨﺪي‬

‫‪ Trouillier‬ﻃﻲ ﻫﻤﻪﮔﻴﺮي ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ‪ %8/3‬آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖﻫﺎ )در ‪48‬‬

‫ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻳﻚ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ از ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬

‫ﻛﻮدك( ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻠﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮدن آﻣﺎر در آن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﺷﺪ‪ 16.‬ﭘﺮدﻧﻴﺰوﻟﻮن در ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪،‬‬

‫درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺒﻲ( ﺳﻄﺢ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﺎﻳﻊ ﻣﻐﺰي ﻧﺨﺎﻋﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از‬

‫‪8‬و‪4‬‬

‫ﻧﻮرﻳﺖ اﭘﺘﻴﻚ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﻛﺎﻟﻴﻔﺮﻧﻴﺎ‬

‫‪PCR‬‬

‫‪13‬‬

‫ﺑﻪﻋﻠﺖ وﻗﻮع اﭘﻴﺪﻣﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻛﻮدك از اﺑﺘﺪا ﺗﺸﻨﺞ‬

‫ﻣﻴﻠﻴﺖ ﻋﺮﺿﻲ و آﺗﺎﻛﺴﻲ ﻣﺨﭽﻪاي و ﺳﺎﻗﻪ ﻣﻐﺰي و ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ ﻣﺤﻴﻄﻲ‬

‫داﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺮرﺳﻲ از ﻧﻈﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎ ﻣﻨﻔﻲ‬

‫‪20‬و‪19‬‬

‫و ﭘﻠﻲﻣﻴﻮزﻳﺖﻫﺎ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده و ﺑﻬﺒﻮدي را ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻮد ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻨﻨﮕﻮآﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ 10.‬در دﻫﻠﻲﻧﻮ‬

‫‪ Carpenter‬ﮔﺰارش ﻛﺮد ﺑﺎ ﻗﻄﻊ ﻛﻮرﺗﻴﻜﻮﺳﺘﺮوﻳﻴﺪ در درﻣﺎن آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‬

‫ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ در ‪ %7‬ﺑﻴﻤﺎران )ﺷﺎﻣﻞ آﻧﺴﻔﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ آﺳﭙﺘﻴﻚ‪ ،‬ﭘﻠﻲ‬

‫ﺣﺎد ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ ﻋﻮد ﻋﻼﻳﻢ و ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺠﺪد ﺑﺎ ﺷﺮوع درﻣﺎن دﻳﺪه‬

‫رادﻳﻜﻮﻟﻴﺖ‪ ،‬آﺗﺎﻛﺴﻲ ﺳﺮﺑﻠﻴﺖ و ﻣﻴﻠﻴﺖ از ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ‬

‫‪20‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻗﻄﻊ ﺗﺪرﻳﺠﻲ دارو ﺑﺎﻳﺪ در زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﻲ‪-‬ﺗﺮي اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

279

‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ﻧﻮرﺑﺨﺶ و‬ Noorbakhsh S. et‫ﺛﻤﻴﻠﻪ‬ al.

‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ و ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﻫﺸﻴﺎري ﺑﺎﺷﺪ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ‬

‫اﻓﺘﺮاق ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ از ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻠﻞ ﻋﻔﻮﻧﻲ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮﭘﺲ‬

‫ اﻣﺎ در ﻣﻮارد ﮔﻴﻠﻦ ﺑﺎره و ﻳﺎ وﺟﻮد ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ‬.‫ﺑﺴﻴﺎر ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ‬

‫وﻳﺮوسﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎت‬

‫ﻟﻮﻛﺎﻟﻴﺰه ﺑﻪﺧﺼﻮص ﻧﻮرﻳﺖ اﭘﺘﻴﻚ و ﻳﺎ ﺗﺸﻨﺞ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ‬

‫( آﻧﺘﻲﺑﺎدي‬0/0026) ‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﺗﺨﺼﺼﻲ دارد ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺴﻴﺎر اﻧﺪك‬

‫ ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻠﻮي ﺗﺐ و ﻋﻼﻳﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ‬%28 ‫ در‬.‫ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع در ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺎ‬

‫ﻧﻘﺶ اﻳﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺸﻮد و ﻳﺎ‬

‫ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻋﻮارض ﻋﺼﺒﻲ‬،‫ﺗﺐ و درﮔﻴﺮي ﺣﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ‬

‫ ﻋﺪم وﺟﻮد آﻧﺘﻲﺑﺎدي )ﺻﻔﺮ( در‬.(‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﻨﻔﻲ ﻛﺎذب‬

‫ ﻋﺪم‬.(%90 ‫ و وﻳﮋﮔﻲ‬%73 ‫ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ )ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬

‫ ﻣﻮارد ﻋﻔﻮﻧﺖ‬%90 ‫ در‬،‫ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻠﻮي ﺣﺎد درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺒﻲ‬

‫( دال ﺑﺮ ﻋﺪم اﺑﺘﻼ ﺑﻪ‬%90) ‫وﺟﻮد آﻧﺘﻲﺑﺎدي در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻗﻮﻳﺎ‬

‫ ﻣﻮارد ﻏﻴﺮ ﻣﺒﺘﻼ ﻛﻪ داراي‬%10 ‫ در‬.‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ را ﻛﻨﺎر ﻣﻲﮔﺬارد‬

‫ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﺑﺮاي ﺳﺎﻳﺮ‬.‫ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ اﺳﺖ‬

‫آﻧﺘﻲﺑﺎدي )ﺟﺰﻳﻲ( در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﻲ از اﺑﺘﻼ و‬

‫ﺗﺴﺖﻫﺎ )ﻫﺮﭘﺲ وﻳﺮوسﻫﺎ( ﻣﻨﻔﻲ اﺳﺖ ﻣﺎﻳﻜﻮﭘﻼﺳﻤﺎ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ‬

‫درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺒﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺨﺎع‬

‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ درﮔﻴﺮي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﺑﻪﺧﺼﻮص در ﻣﻮارد آﻧﺪﻣﻴﻚ و در‬

.‫ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺴﺖﻫﺎي ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ اﺳﺖ‬،(‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ )ﻣﺜﺒﺖ ﻛﺎذب‬

‫ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺐ‬.‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺗﻨﻔﺴﻲ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‬

References 1. Waites KB, Talkington DF. Mycoplasma pneumoniae and its role as a human pathogen. Clin Microbiol Rev 2004;17(4):697-728, table of contents.

2. Garnier JM, Noël G, Retornaz K, Blanc P, Minodier P. Extrapulmonary infections due to Mycoplasma pneumoniae. Arch Pediatr 2005;12 Suppl 1:S2-6.

3. Bjorn AM, Lebech AM. Extrapulmonary complications of Mycoplasma pneumoniae infections.

Ugeskr Laeger 2002;164(13):1805-9.

4. Sagui E, Chazalon E, Bregigeon M, Oliver M, Brosset C. Optic neuritis attributable to Mycoplasma pneumoniae. Rev Neurol (Paris) 2007;163(11):1103-5.

5. Sotgiu S, Pugliatti M, Rosati G, Deiana GA, Sechi GP. Neurological disorders associated with Mycoplasma pneumoniae infection. Eur J Neurol 2003;10(2):165-8.

6. Pavone P, Rotolo N, La Rosa M. Stroke in two children with Mycoplasma pneumoniae infection. A causal or casual relationship? Pediatr Infect Dis J 2005;24(9):843-5.

7. Christie LJ, Honarmand S, Talkington DF, Gavali SS, Preas C, Pan CY, et al. Pediatric encephalitis: what is the role of Mycoplasma pneumoniae? Pediatrics 2007;120(2):305-13.

8. Termote B, Demaerel P, Wilms G, Dubois B. Encephalitis following Mycoplasma pneumonia (2007: 6b). Acute disseminated encephalomyelitis. Eur Radiol 2007;17(9):2436-8.

9. Candler PM, Dale RC. Three cases of central nervous system complications associated with Mycoplasma pneumoniae. Pediatr Neurol 2004;31(2):133-8.

10. Trouillier S, Dionet E, Bocquier B, Constantin JM, Guelon D, Bonnet R, et al. Should presumptive meningoencephalitis treatment in adults be active against Mycoplasma pneumoniae? Med Mal Infect 2007;37(11):738-45.

11. Guleria R, Nisar N, Chawla TC, Biswas NR. Mycoplasma pneumoniae and central nervous system complications: a review. J Lab Clin Med 2005;146(2):55-63.

12. Daxboeck F, Blacky A, Seidl R, Krause R, Assadian O. Diagnosis, treatment, and prognosis of Mycoplasma pneumoniae childhood encephalitis: systematic review of 58 cases. J Child Neurol 2004;19(11):865-71.

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

13. Narita M, Tanaka H, Togashi T, Abe S. Cytokines involved in CNS manifestations caused by Mycoplasma pneumoniae. Pediatr Neurol 2005;33(2):105-9.

14. Susuki K, Odaka M, Mori M, Hirata K, Yuki N. Acute motor axonal neuropathy after Mycoplasma infection: Evidence of molecular mimicry. Neurology 2004;62(6):949-56.

15. Tsiodras S, Kelesidis I, Kelesidis T, Stamboulis E, Giamarellou H. Central nervous system manifestations of Mycoplasma pneumoniae infections. J Infect 2005;51(5):343-54.

16. Stelmach I, Podsiadłowicz-Borzecka M, Grzelewski T, Majak P, Stelmach W, Jerzyńska J, et al. Humoral and cellular immunity in children with Mycoplasma pneumoniae infection: a 1-year prospective study. Clin Diagn Lab Immunol 2005;12(10):1246-50.

17. Loens K, Ursi D, Goossens H, Ieven M. Molecular diagnosis of Mycoplasma pneumoniae respiratory tract infections. J Clin Microbiol 2003;41(11):4915-23.

18. Nilsson AC, Björkman P, Persson K. Polymerase chain reaction is superior to serology for the diagnosis of acute Mycoplasma pneumoniae infection and reveals a high rate of persistent infection.

BMC Microbiol 2008;8:93.

19. Gucuyener K, Simsek F, Yilmaz O.Methyl-prednisolone in neurologic complications Mycoplasma pneumonia. of Mycoplasma pneumonia Indian J Pediatr 2000 Jun; 67(6):467-9 20. Carpenter TC. Corticosteroids in the treatment of severe mycoplasma encephalitis in children. Crit Care Med 2002;30(4):925-7.

21. Noorbakhsh S, Tabatabaei A, Parvaresh M, Tonekaboni H. Determination of CMV infection in CSF of children with meningoencephalitis: PCR method. TUMJ 2009;66(10):734-9.

22. Khosroushahi N, Kamrani K, Mahvelati Shamsabadi F, Ghofrani M. Disseminated encephalomyelitis in childhood; epidemiologic, clinical, and laboratory features. Ijms 2007;32(3):143-6.

23. Noorbakhsh S, Ashtiani F, Rimaz S, Bakhshayesh M. Mumps meningoencephalitis in pediatric ward of Rasool Akram hospital in Tehran, Iran, 1999-2000. J Islamic Repub of Iran 2004;18(2):123-8.

24. Samile N, Hassan T. Acute disseminated encephalomyelitis in children. A descriptive study in Tehran, Iran. Saudi Med J 2007;28(3):396-9.

Tehran University Medical Journal; Vol. 68, No. 5, Aug 2010: 274-280

Detection of Mycoplasma pneumoniae in cerebrospinal fluid of children: Quantification of CSF-IgG antibody

Samileh Noorbakhsh MD.1* Mehdi Shekarabi PhD.2 Zohre Kalbasi MD.3 Azardokht Tabatabaei Ms.4 Hassan Tonekaboni MD.5 Ladan Afsharkhas MD.6 Mohammad Vafaei-shahi MD.3 1- Department of Pediatric Infectious Diseases 2- Department of Immunology 3- Department of Pediatrics, Iran University of Medical Sciences 4- Ms. of Microbiology Research Center of Pediatric Infectious Diseases, Iran University of Medical Sciences 5- Department of Pediatric Neurology, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Mofid Hospital 6- Department of Pediatric Neurology, Iran university of Medical Sciences Tehran, Iran

Abstract

Received: February 27, 2010 Accepted: May 29, 2010

Background: M. pneumoniae infection in children is usual and diagnosis of its neurologic complications for rapid treatment is very important. To compare the CSFM. pneumoniae antibody level between febrile children with acute neurologic signs (Menigoencephalitis, Guillan Barre Syndrome (GBS), Transverse myelitis, Ataxia and so on) with unaffected ones.

Methods: A cross sectional/ case control study in pediatric wards of Rasoul-e-Akram & Mofid hospitals (2007-2009) was done. The amount of Specific M. pneumoniae IgG (ELISA) antibody level determined in CSF of 55 cases and in 10 controls. Chi square values (CI 95%, p< 0.05) calculated for all categorical variables. Sensitivity; specificity; Positive Predictive Value (PPV); Negative Predictive Value (NPV) of CSF antibody level determined by using the Area under the ROC Curve.

Results: Cases (n= 55) aged between five month to 13 years with mean age of 3.84±3.43 years. Area Under Curve (AUC) in ROC was 0.876 (%95 CI, 0.78- 0.96; p< 0.0001). Cut off level for antibody was 0.0025 with 73% sensitivity; 90% specificity; 100% PPV; 28.8% NPV. CSF antibody level had significant difference between cases and controls [0.08± 0.26 Versus 0.001± 0.001; p: 0.02]; It had poor agreement between cases and controls (Kappa= 0.27). Lowest amount seen in cases with aseptic meningitis; highest amount observed in cases with GBS and cases with focal neurologic signs.

Conclusion: The presence of very low amount (0.0025) of M. pneumoniae antibody in CSF of febrile children with acute neurologic signs had 70% sensitivity and 90% specificity; 100% PPV; but had low (28.8%) NPV. M. pneumoniae would be a rare cause in cases with aseptic meningitis. Finding the M. pneumoniae-DNAs in CSF are not so frequent (2%) but in high suspicious cases adding this test to determining the CSF antibody level might be helpful.

Keywords: Mycoplasma pneumoniae, antibody, IgG, ELISA, meningoencephalitis, Cerebrospinal Fluid (CSF).

*

Corresponding author: Research Center of Pediatric Infectious Diseases, 4th floor, Rasoul Hospital, Nyayesh Ave., Satarkhan St., Tehran, Iran Tel: +98-21-66525328 email: samileh_noorbakhsh@yahoo.com

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺮدادﺷﺪه‬ ‫ﻣﻬﺎر‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻦ‬ ‫ﺗﻌﻮﻳﻖ‬ ‫در ﺑﻪ‬ ‫‪MVM‬‬ ‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬ ‫‪281-284 ،1389‬‬ ‫زودرس‪ ،5‬ﻣ‬ ‫زاﻳﻤﺎن ﺷﻤﺎره‬ ‫دوره ‪، 68‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪهاﺛﺮﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬

‫ارزش ﻧﻤﻮﻧﻪ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري در ﺑﺎرداري‪ :‬ﺑﺮرﺳﻲ ‪ 50‬ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/01/25 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/04/07 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪*1‬‬

‫ﺻﻐﺮي ﺧﻀﺮدوﺳﺖ‪ ،1‬ﻣﺮﻳﻢ ﻧﻮرزاده‬

‫‪3‬‬

‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻋﺒﺪاﻟﻬﻲ‪ ،2‬ﺳﻴﺪ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻴﺮرﻛﻨﻲ‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ ﻧﻮﻋﻲ ﺳﻨﺪرم اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ در ﻣﺎدر و ﺟﻨﻴﻦ‬ ‫ﺷﻮد‪ .‬روشﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺻﺮف زﻣﺎن‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ زﻧﺎن و زاﻳﻤﺎن‬

‫ﺑﺮاي ﺟﻤﻊآوري ادرار اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ارزش ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﺗﺨﻤﻴﻦ‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﻪروش ﻣﻘﻄﻌﻲ در ﺑﺨﺶ زﻧﺎن و زاﻳﻤﺎن‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن وﻟﻴﻌﺼﺮ ﻣﺠﺘﻤﻊ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ در ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 1387‬و ‪ 1388‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ 50 ،‬ﻣﺎدر ﺑﺎردار وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﻣﺎدران ﻳﻚ ﮔﺎﻟﻦ ﺟﻬﺖ ﺟﻤﻊآوري ادرار داده ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﺲ از ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺣﺠﻢ ادرار‬

‫‪ -3‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬در ﭘﺎﻳﺎن ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺠﺪداً ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ و ﺣﺠﻢ ادرار اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه‬

‫ﺟﻨﺪي ﺷﺎﭘﻮر اﻫﻮاز‪ ،‬اﻫﻮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻫﺸﺖ و ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ﻣﺎدران ‪ 27/5±5/4‬ﺳﺎل و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬ ‫ﺳﻦ ﺑﺎرداري ‪ 30/5±4‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ و ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 79±119‬و ‪ 532±1218‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﺪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ ،105mg‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري در ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ‪ ،%61‬وﻳﮋﮔﻲ ‪ ،%98‬ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ %88‬و ‪ %90‬ﺑﻮد‬ ‫)‪ .(p<0/001‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادراري ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﭼﻨﺪان ﺑﺎﻻ ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻲ وﻳﮋﮔﻲ آن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮده‬

‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻣﻴﺮآﺑﺎد ﺷﻤﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻛﻮي داﻧﺸﮕﺎه‪،‬‬

‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ‪ 4‬اﻃﺎق ‪323‬‬

‫و ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻮارد ﻧﺮﻣﺎل ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از آن از ﺳﻮي ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪09124434244 :‬‬

‫‪email: noorzadeh@razi.tums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري‪ ،‬ادرار‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ )‪ (Preeclampsia‬ﻧﻮﻋﻲ ﺳﻨﺪرم اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ‬

‫ﺿﻤﻦ آنﻛﻪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ اﺧﺘﻼل در ﺟﻔﺖ ﻋﻮارض ﺟﻨﻴﻨﻲ و ﻣﺮگ ﺟﻨﻴﻦ ﻧﻴﺰ‬ ‫‪3-5‬‬

‫دور از ذﻫﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫روشﻫﺎي ﺳﻨﺠﺶ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺑﻪﻋﻠﺖ اﺳﭙﺎﺳﻢ ﻋﺮوﻗﻲ و ﻓﻌﺎل ﺷﺪن اﻧﺪوﺗﻠﻴﻮم‪،‬‬

‫ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺗﺴﺖ ‪ ،dipstick‬ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ادرار‬

‫ﺧﻮنرﺳﺎﻧﻲ ارﮔﺎنﻫﺎي ﺑﺪن و ﺟﻨﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و زﻣﻴﻨﻪ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ‬

‫‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ‪ 12 ،‬ﺳﺎﻋﺘﻪ و ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ﺑﻪ‬

‫در ﻣﺎدر و ﺟﻨﻴﻦ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ‬

‫ﻛﺮاﺗﻴﻨﻴﻦ در ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ادرار‪ 2.‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫از ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ‪ 140/90‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴﻮه ﺑﻌﺪ از ﻫﻔﺘﻪ‬

‫در ﻧﻤﻮﻧﻪ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺗﺴﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﺗﻠﻘﻲ‬

‫ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎرداري و ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ‪ 300‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در ‪24‬‬

‫ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻛﻤﺘﺮ از‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ﻳﺎ ﺑﻴﺶ از ‪ 1+‬در ﺗﺴﺖ ﻧﻮاري )‪ 1.(Dipstic‬ﺑﺮاﺳﺎس‬

‫‪ 30mg‬و ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺣﺪ ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻫﻴﭙﺮﺗﺎﻧﺴﻴﻮن ﺑﺎرداري‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ اراﻳﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري از ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ اﺳﺖ‬

‫)‪ 300-2000mg ،(Gestational hypertension‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ‬

‫و در ﺻﻮرت ﻓﻘﺪان اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ زﻳﺮ ﺳﻮال‬

‫ﺧﻔﻴﻒ و ﺑﻴﺶ از ‪ 2000mg‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫‪1‬‬

‫ﻣﻲرود‪ 2.‬اﻫﻤﻴﺖ ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ در اﻳﺠﺎد ﻋﻮارض ﻣﺎدري ﻧﻈﻴﺮ اﺧﺘﻼل‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دوره‬

‫در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺐ ﻣﺮﻛﺰي‪ ،‬ﻛﻠﻴﻪ‪ ،‬ﻛﺒﺪ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻮنﺳﺎزي اﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊآوري ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻮاﻗﺐ ﻣﺮگ ﺑﺎري ﺑﻪدﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫وﺿﻌﻴﺖ ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻨﺒﻪ اورژاﻧﺴﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻘﻄﻪ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪282‬‬

‫ﺻﻐﺮي ﺧﻀﺮدوﺳﺖ و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﺿﻌﻔﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ روش ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪه و ﭘﺰﺷﻜﺎن و ﻣﺤﻘﻘﺎن در ﭘﻲ ﻳﺎﻓﺘﻦ‬

‫ﻧﻤﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‬

‫روشﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﺑﺎ ﺻﺮف زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ و ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ‪ 0/75‬ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻲ از‬

‫ﺳﻌﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ارزش ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ در‬

‫راﺑﻄﻪ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ )‪ .(p<0/001‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري در زﻧﺎن ﺑﺎردار ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻛﻤﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪300mg‬‬ ‫ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 37‬ﻣﺎدر )‪ (%74‬و ‪ 13‬ﻣﺎدر )‪ (%26‬را‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪروش ﻣﻘﻄﻌﻲ )‪ (Cross- sectional‬در ﺑﺨﺶ زﻧﺎن و‬

‫داراي ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻛﻤﺘﺮ از ‪39/72±30/52 ،300mg‬‬

‫زاﻳﻤﺎن ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن وﻟﻴﻌﺼﺮ ﻣﺠﺘﻤﻊ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺗﻬﺮان در ﺳﺎلﻫﺎي‬

‫ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم و در ﺑﻴﻤﺎران داراي ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﻴﺶ از ‪،300mg‬‬

‫‪ 1387‬و ‪ 1388‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺗﺤﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫‪ 193/23±192/1‬ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن‬

‫از زﻧﺎن ﺑﺎردار ﺑﺎ ﺳﻦ ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 20‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ )‪ .(Student’s T-test ،p<0/001‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺎرداري‪ .‬ﻣﺎدراﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫ﺑﺮاﺳﺎس ‪ Liklyhood ratio‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ ،%30‬ﺣﺪ ﺗﻤﺎﻳﺰ‬

‫)‪(Cut off point‬‬

‫ﻛﻠﻴﻮي ﺑﻮدﻧﺪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮي ﺑﻪروش ﻏﻴﺮ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 105mg‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺎس و‬

‫و ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي در دﺳﺘﺮس ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎ ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ )ﻛﻤﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬

‫ﻣﺎدران ﻳﻚ ﮔﺎﻟﻦ ﺟﻤﻊآوري ادرار داده ﻣﻲﺷﺪ ﺗﺎ در ﻃﻲ ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ‬

‫‪ (300mg‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ‪ ،%61‬وﻳﮋﮔﻲ آن ‪،%98‬‬

‫ﺗﻤﺎم ادرار ﺧﻮد را ﺟﻤﻊآوري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ و ﺣﺠﻢ ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ‬

‫ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﺜﺒﺖ آن ‪ %88‬و ارزش اﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ آن ‪ %90‬ﺑﻮده‬

‫آن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﺗﻤﺎم ﺑﻴﻤﺎران از‬

‫اﺳﺖ )‪ .(p<0/001‬در ﻧﻤﻮدار ‪ 1‬ﻣﻨﺤﻨﻲ‬

‫ﻣﺤﺪوده ‪ 10‬ﺷﺐ ﺗﺎ ﺷﺶ ﺻﺒﺢ ﺟﻤﻊآوري ﻣﻲﺷﺪ در ﭘﺎﻳﺎن ﻫﺸﺖ‬

‫ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎ ﺣﺪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ‪ 105mg‬ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎ ﺣﺪ ﺗﻤﺎﻳﺰ‬

‫ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻣﺠﺪداً ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‪ ،‬ﻛﺮاﺗﻲﻧﻴﻦ و ﺣﺠﻢ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ‬

‫‪ 300mg‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺎس ﺳﻄﺢ زﻳﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در ﻫﺸﺖ و ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از‬

‫دﻫﻨﺪة ﻣﻴﺰان ﺻﺤﺖ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮاي‬

‫ﺷﺮوع ﺟﻤﻊآوري ادرار ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪهو از ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‪ ،‬وﻳﮋﮔﻲ‪،‬‬

‫ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 0/823‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ROC‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ‬

‫ارزشاﺧﺒﺎري ﻣﺜﺒﺖ و ارزشاﺧﺒﺎري ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ارزش ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺪ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار در اﻳﻦ‬ ‫‪ROC Curve‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ p<0/05‬و ﻧﺮماﻓﺰار آﻣﺎري ‪ SPSS‬وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 15‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1 /0‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬ ‫‪0 /8‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 50‬ﻣﺎدر ﺑﺎردار ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ‪ 27/5±5/4‬ﺳﺎل وارد‬ ‫ادراري ‪ 30/5±4‬ﻫﻔﺘﻪو ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﺑﺎرداري ‪ 2±1‬ﺑﻮدهاﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﻦ ﺑﺎرداري ﻣﺎدران در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺴﺘﺮي و اﺧﺬ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬

‫‪0 /6‬‬ ‫‪0 /4‬‬

‫ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺳﻴﺴﺘﻮﻟﻴﻚ و دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﻣﺎدران ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪142±13 mmHg‬‬ ‫‪0 /2‬‬

‫و ‪ 80±13 mmHg‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ‬ ‫‪ 532±1218mg‬و در ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ‪ 79±119mg‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺸﺖ ﻧﻔﺮ از ﻣﺎدران )‪ (%6‬ﺳﺎﺑﻘﻪ دﻳﺎﺑﺖ ﺷﻴﺮﻳﻦ‪ 9 ،‬ﻣﺎدر )‪(%18‬‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻫﻴﭙﺮﺗﺎﻧﺴﻴﻮن و دو ﻣﺎدر )‪ (%4‬ﺑﻪ دﻳﺎﺑﺖ ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻫﻴﭙﺮﺗﺎﻧﺴﻴﻮن‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻮدﻧﺪ‪ 31 .‬ﻣﺎدر )‪ (%62‬ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺧﺎﺻﻲ را ذﻛﺮ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪1/0‬‬

‫‪0/8‬‬

‫‪0/4‬‬ ‫‪0/6‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ‬

‫‪0/2‬‬

‫‪0 /0‬‬

‫‪0 /0‬‬

‫‪Diagonal segments are produced by ties‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬ﻣﻨﺤﻨﻲ‪ ROC‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻫﺸﺖﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮايﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ‪24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ‬

‫زاﻳﻤﺎن زودرس ﻣﻬﺎر ﺷﺪه‬ ‫ﺑﻪ ‪S‬ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ‬ ‫‪Khazardoost‬‬ ‫در ‪et‬‬ ‫اﺛﺮ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون ‪al.MVM‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫‪283‬‬

‫ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺎ اﻋﻢ از داراي ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻳﺎ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري‬ ‫ﺟﺰﻳﻲ در ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ‪ ،‬در ‪ %82/3‬ﻣﻮارد ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري در‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ارﺗﺒﺎط ﻗﻮي و ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﻴﺎن‬

‫ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ از اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ و ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ وﺟﻮد دارد ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ‬

‫ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ و ﺳﺮﻳﻊ ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻴﺎن اﻳﻦ دو ﺷﺎﺧﺺ ﻛّﻤﻲ ‪ 0/75‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﺮه اﻛﻼﻣﭙﺴﻲ آزﻣﻮن ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ ﻣﺎدراﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﺔ آنﻫﺎ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺎﻻ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار‪ ،‬ﻫﺸﺖ‬

‫ﺑﺎﻻﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪدﺳﺖ‬

‫ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫‪Wiwanitkit‬‬

‫آﻣﺪه در اﻳﻦ ﺧﺼﻮص ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ Adelberg‬ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺖ‪ 6.‬در‬

‫ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺟﻤﻊآوري ادرار ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ آﻟﺘﺮﻧﺎﻳﺘﻮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ ،Adelberg‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اوري ﺧﻔﻴﻒ و‬

‫ﺑﻪﺟﺎي ﺟﻤﻊآوري ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ 8.‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪25 ،Rinehart‬‬

‫ﺷﺪﻳﺪ در ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺖ اﻣﺎ در ﻣﻮارد ﻋﺪم وﺟﻮد‬

‫ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺎردار ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻮدن ادرار ‪12‬‬ ‫‪9‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ اوري ﺑﺎ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ دارد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺣﺪ‬

‫ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 96‬و ‪ %100‬ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ‪ 61‬و‬

‫ﺗﻤﺎﻳﺰ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻣﻌﺎدل ‪ 105mg‬اﺳﺖ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬

‫اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻮدن ‪ 98‬ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ‪،‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ ادرار ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 105mg‬ﺑﺮاي ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دوره ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊآوري ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﭘﺮوﺗﻴﻴﻦ‬

‫ادرار ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 300mg‬ﻣﻌﺎدل ‪ %61‬اﺳﺖ و وﻳﮋﮔﻲ آن ‪%98‬‬

‫ادراري ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺘﻪ ﭼﻨﺪان ﺑﺎﻻ ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻲ وﻳﮋﮔﻲ آن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮده‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻓﺮاد ﻧﺮﻣﺎل و داراي‬

‫و ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻮارد ﻧﺮﻣﺎل ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از آن از ﺳﻮي‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري ﺟﺰﻳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻲﺗﻮان ادﻋﺎ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪References‬‬ ‫‪6. Adelberg AM, Miller J, Doerzbacher M, Lambers DS. Correlation‬‬ ‫‪of quantitative protein measurements in 8-, 12-, and 24-hour urine‬‬ ‫‪samples for the diagnosis of preeclampsia. Am J Obstet Gynecol‬‬ ‫‪2001;185(4):804-7.‬‬ ‫‪7. Schubert FP, Abernathy MP. Alternate evaluations of proteinuria in‬‬ ‫‪the gravid hypertensive patient. J Reprod Med 2006;51(9):709-14.‬‬ ‫‪8. Wiwanitkit V. Periodic urinary protein creatinine ratio for predicting‬‬ ‫‪significant proteinuria in preeclampsia in different alternatives: time‬‬ ‫‪effectiveness analysis. Arch Gynecol Obstet 2010;281(3):571-3.‬‬ ‫‪9. Rinehart BK, Terrone DA, Larmon JE, Perry KG Jr, Martin RW,‬‬ ‫‪Martin JN Jr. A 12-hour urine collection accurately assesses‬‬ ‫‪proteinuria in the hospitalized hypertensive gravida. J Perinatol‬‬ ‫‪1999;19(8 Pt 1):556-8. ‬‬

‫‪1. Cunningham FG, Leveno KJ, Bloom SL, Hauth JC, Gilstrap III LC,‬‬ ‫‪Wenstrom KD, editors. Williams Obstertrics. 22nd ed. New York,‬‬ ‫‪NY; McGraw-Hill; 2005. p. 761-809.‬‬ ‫‪2. Gabbe SG, Niebyl JR, Simpson JL, editors. Obstetrics: Normal and‬‬ ‫‪Problem Pregnancies. Hypertention. 5th ed. Philadelphia ‬‬ ‫‪Philadelphia, Pa: Elsevier Churchill Livingstone; 2007. p. 863-912.‬‬ ‫‪3. Many A, Kuperminc MJ, Pausner D, Lessing JB. Treatment of‬‬ ‫‪severe preeclampsia remote from term: a clinical dilemma. Obstet‬‬ ‫‪Gynecol Surv 1999;54(11):723-7.‬‬ ‫‪4. DeCherney AH, Nathan L. Current Obstetric and Gynecologic‬‬ ‫‪Diagnosis & Treatment. 9th ed. New York: McGraw-Hill; 2003. p.‬‬ ‫‪338-54.‬‬ ‫‪5. Scott JR, Gibbs RS, Karlan BY, Haney AF. Donfoth’s Obstertrics‬‬ ‫‪and Gynecology Hypertensive Disorders of Pregnancy. 9th ed.‬‬ ‫‪Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins 2003; p. 257-73.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

Tehran University Medical Journal; Vol. ‫و‬68, No. 5, Aug 2010: 281-284 ‫ﻫﻤﻜﺎران‬

98

Value of 8-hours urine protein measurement in determining proteinuria during pregnancy: evaluation of 50 patients

1

Soghra Khazardoost MD. Maryam Noorzadeh MD.1* Alireza Abdollahi MD.2 S.Masih Mirrokni MD.3 1- Department of Perinatology 2- Department of Pathology Imam Khomeini Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran 3- Department of General Surgery, Jondishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran

Abstract

Received: April 14, 2010 Accepted: June 28, 2010

Background: Preeclampsia, a specific syndrome in pregnancy, may summits mortality or morbidity in mother and fetus. Diagnostic methods are based on 24 hours urine protein measures which may be tedious, thus it is desirable to apply a faster and more applicable method for this goal. In this study we evaluate measurement of 8-hours urine protein in order to estimate 24-hours urine protein measure.

Methods: Fifty pregnant women were entered in a cross sectional study in Vali-e-asr hospital located in Tehran- Iran, during 2008-2009. A urine sample was given after 8hours and urine volume as well as protein levels were calculated and compared with the same values of 24-hours urine measures. Other necessary data was obtained by history taking and physical examination as well as using patient's medical records.

Results: Mean of age was 27.5±5.4 years and mean of gestational age was 30.5±4 weeks. Mean of urine protein in 8 and 24 hours urine protein were 79±119 and 532±1218 mg respectively. Sensitivity, specificity, positive predictive value and negative predictive value of 8 hours urine protein were 61%, 98%, 88% and 90% respectively, in order to diagnosis of 24 hours urine protein to consider cut off point 105 mg for 8 hours urine protein. Mean protein levels were significantly higher in group with proteinuria ≥300 mg/24h in these two types of urine samples (p< 0.001).

Conclusion: Sensitivity of 8-hours urine protein is low but its specificity is suitable for normal mothers. We offer measuring of 8-hours urine protein as a valuable method for diagnosis of preeclampsia.

Keywords: Preeclampsia, 24 hours, 8 hours, urine protein.

*

Corresponding author: Keshavarz Blvd., Imam Khomeini Hospital, Tehran, Iran.

Tel: +98-21-61192383 email: noorzadeh@razi.tums.ac.ir

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﻣﺮدادﭽﻪ ﻣﻴ‬ ‫ﻲ درﻳ‬ ‫ﭼﭗ در‬ ‫ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ‬ ‫ﺗﺨﻤﻴﻦ‬ ‫ﻮﮔﺮاﻓﻲ‪،‬ﻲ داﭘﻠﺮ‬ ‫اﻛﻮﻛﺎردﻳ‬ ‫ﺘﺮال‪285-290‬‬ ‫‪،1389‬‬ ‫ﺗﻨﮕ‪،5‬‬ ‫ﺷﻤﺎره‬ ‫ﺑﻄﻦ‪، 68‬‬ ‫دوره‬ ‫ﻓﺸﺎر ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎهدرﻋﻠﻮم‬ ‫ﭘﺰﺷﻜ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه‬

‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ در ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‬

‫روﻳﺎ ﺳﺘﺎرزاده ﺑﺎدﻛﻮﺑﻪ‬ ‫آﻧﺎﻫﻴﺘﺎ ﻃﺎوﺳﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/02/30 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/05/11 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦﭼﭗ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪﻣﻴﺘﺮال ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻛﻤﻚ ﺑﻪﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫‪*1‬‬

‫ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‪ ،‬در ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻧﻴﺰ اﻫﻤﻴﺖ دارد وﻟﻲ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‬

‫‪2‬‬

‫ﻛﺎﻇﻢ ﺣﻴﺪري‬

‫ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﺎ روشﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ ﺑﻪﺗﺨﻤﻴﻦ اﻳﻦ ﻓﺸﺎر دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫‪2‬‬

‫ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﻳﻲ ﻫﻤﺎﻣﻲ‬

‫‪ 33‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﺤﻮي اﻧﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮن ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻗﻠﺐ ﭼﭗ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬وارد‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﻛﺎردﻳﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‬ ‫‪ -2‬ﮔﺮوه اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ و ﻃﻲ ﺳﺎل ‪ 1387-88‬ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن‪ ،‬ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي‬ ‫دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬

‫)‪(LVEDP‬‬

‫اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻇﺮف ﻣﺪت ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن‪،‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺗﺤﺖ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪو اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺮﻋﺖﻫﺎي ورودي ﻣﻴﺘﺮال‪ ،‬داﭘﻠﺮ ﺑﺎﻓﺘﻲ آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال‪،‬‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻓﻠﻮﻫﺎي ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ‪ ،‬ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﺎﻟﻴﺰ راﺑﻄﻪ ﺧﻄﻲ اﺳﭙﻴﺮﻣﻦ و رﮔﺮﺳﻴﻮن ﺧﻄﻲ ﻣﻮﻟﺘﻴﭙﻞ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺪ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲدار ‪ p<0/05‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﻣﻴﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ ﺳﺮﻋﺖ اﺑﺘﺪاي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ورودي ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪ ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ داﭘﻠﺮ ﺑﺎﻓﺘﻲ اﺑﺘﺪاي دﻳﺎﺳﺘﻮل آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال‬

‫)‪(E/Ea‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و‬

‫‪LVEDP‬‬

‫ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲداري ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وﺟﻮد داﺷﺖ )‪ .(p=0/04 ،r =0/38‬ﻳﻚ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻜﻮس ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﻴﺎن ﻓﺎﺻﻠﻪزﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﺷﺮوع ﻣﻮج‬

‫‪E‬‬

‫و‬

‫‪Ea‬‬

‫)‪(TE-Ea‬و ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي اﻧﺪﻛﺲ‬

‫‪Tei‬‬

‫)‪ (p=0/02 ،β=0/4‬و‬

‫‪TE-Ea‬‬

‫)‪(LVEDP‬‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ )‪.(p=0/01 ،r = -0/44‬‬

‫)‪ (p=0/02 ،β=0/5‬ﻣﺴﺘﻘﻼً ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻓﺸﺎر‬

‫‪2‬‬

‫دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦﭼﭗ را داﺷﺘﻨﺪ )‪ .(R =%49‬ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻳﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ اﻧﺪازهﮔﻴﺮيﺷﺪه ﺑﺎ ‪ LVEDP‬راﺑﻄﻪ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮدن ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ‪ TE-Ea‬و ‪ E/Ea‬و‬ ‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﻛﺸﺎورز‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣـﺎم‬

‫ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه ﻛﺎردﻳﻮﻟﻮژي‬

‫اﻧﺪﻛﺲ ‪ Tie‬در ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻣﺘﻮﺳﻂ ‪ LVEDP‬ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪61192647 :‬‬

‫‪email: atavoosi@sina.tums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬داﭘﻠﺮ‪ ،‬ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‪ ،‬ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ‪ ،‬ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻧﻴﺰ اﻫﻤﻴﺖ دارد‪ .‬در‬

‫ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﻗﻠﺐ ﭼﭗ )‪ (Left heart catheterization‬و ارزﻳﺎﺑﻲ‬ ‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺣﺠﻢ‪ -‬ﻓﺸﺎر در ﺣﺎل اﺳﺘﺮاﺣﺖ و در ﺣﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬ ‫ﻃﻼﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﺸﺨﻴﺺ اﺧﺘﻼل دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ‬

‫‪(Diastolic‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ورودي‬

‫)‪(Inflow‬‬

‫ﻣﻴﺘﺮال اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﺎ روشﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‬ ‫‪2-D‬‬

‫و داﭘﻠﺮ ﺑﻪﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر ﺑﻄﻦ ﭼﭗ و اﺧﺘﻼل دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ آن دﺳﺖ‬

‫)‪ dysfunction‬اﺳﺖ‪ 1.‬اﮔﺮﭼﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ اﺑﺰار ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ در‬

‫ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻓﺸﺎر دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺰرگ ﺷﺪن ﺣﺠﻢ‬

‫اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﻴﻤﺎران را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪﺟﻬﺖ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ آن‬

‫دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪه ﻓﺸﺎر‬ ‫‪E‬‬

‫ﻋﻤﻼً ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه اﺳﺘﻔﺎده از اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﺑﺴﻴﺎري‬

‫دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﺎﺧﺺ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‬

‫از ﻣﻮارد ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ اﻳﻦ روش ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﺷﻮد‪ 2.‬ﺗﺨﻤﻴﻦ‬

‫ﻓﺸﺎر دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ و ﻓﺸﺎر دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ارﺗﺒﺎط دارد و ﻧﻴﺰ‬

‫ﻓﺸﺎر دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻋﻼوه ﺑﺮ‬

‫اﻟﮕﻮي ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮي‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻛﺪام در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻴﺘﺮال‬

‫ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴـﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‪ ،‬در‬

‫ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ اﺧﺘﻼل ﻋﻤﻠﻜﺮدي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد‬

‫ﻣﻴﺘﺮال ﻛﻪ ﺑﺎ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫روﻳﺎ ﺳﺘﺎرزاده و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪286‬‬

‫‪ Tissue Doppler Imaging‬و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫اﻗﺪاﻣﺎت درﻣﺎﻧﻲ و ﺑﺮاﺳﺎس دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر اﻧﺠﺎم‬

‫‪ Ea‬آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران دادهﻫﺎي ﻛﺎﻓﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬

‫ﺷﺪ و ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ ورود ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ اﻗﺪام ﺻﻮرت‬

‫وﺟﻮد اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲرود ﻛﻪ ‪ Ea‬در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ رﻧﮕﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ روﺷﻲ ﻏﻴﺮ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ‬

‫ﺣﺠﻢ ﺿﺮﺑﻪاي )‪ Stroke Volume (SV‬ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف ﺳﺮﻋﺖﻫﺎ‪،‬‬

‫ﺑﻮده و ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم آن از ﺑﻴﻤﺎران رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻬﻪ ﻛﺘﺒﻲ اﺧﺬ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ‬

‫)‪(TDI‬‬

‫ﺑﺮﺧﻲ ﻧﺴﺒﺖﻫﺎ و ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﺴﺘﻌﺪ اﺛﺮات ﻣﺨﺪوشﻛﻨﻨﺪه‬

‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ‪ :‬ﺑﻴﻤﺎران در وﺿﻌﻴﺖ ﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﭼﭗ‬

‫ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻇﺮف ﻣﺪت ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ ﺳﺮﻋﺖ اﺑﺘﺪاي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ورودي ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪ ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ ﺳﺮﻋﺖ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ رﻧﮕﻲ ﻣﺎرك ‪ My Lab 50‬ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺸﻮر‬

‫داﭘﻠﺮ ﺑﺎﻓﺘﻲ اﺑﺘﺪاي دﻳﺎﺳﺘﻮل آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال )‪ ،(E/Ea‬زﻣﺎن اﺳﺘﺮاﺣﺖ‬

‫اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺗﺤﺖ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﺪت ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﺑﺎ‬

‫‪ ،Isovolemic Relaxation Time‬اﺧﺘﻼف زﻣﺎﻧﻲ‬

‫‪Pressure‬‬

‫اﻳﺰووﻟﻤﻴﻚ‬

‫)‪(IVRT‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﻄﺢ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﮔﺮادﻳﺎن ﻣﻴﺘﺮال و‬

‫ﺷﺮوع ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ ﺳﺮﻋﺖ اﺑﺘﺪاي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ورودي ﻣﻴﺘﺮال ﺑﺎ ﺷﺮوع‬

‫)‪ Half Time (PHT‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ در ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ ﺳﺮﻋﺖ داﭘﻠﺮ ﺑﺎﻓﺘﻲ اﺑﺘﺪاي دﻳﺎﺳﺘﻮل آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال )‪،(TE-Ea‬‬

‫‪ apical 4-chamber‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﻴﺴﺘﻮﻟﻴﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬

‫اﻧﺪﻛﺲ ‪ Tei‬و ‪ 3.IVRT/ TE-Ea‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‬

‫ﺑﻪروش ﭼﺸﻤﻲ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ‪ apical 4-chamber‬و‬

‫‪apical‬‬

‫در اﻳﺮان و اﻫﻤﻴﺖ آﮔﺎﻫﻲ از وﺟﻮد اﺧﺘﻼل دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﻫﻤﺮاه آن‪ ،‬اﻳﻦ‬

‫‪ 2-chamber‬و ‪ apical long axis‬ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺑﻪدﺳﺖ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ راﺑﻄﻪ اﻧﺪﻛﺲﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ‬

‫آوردن ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪ apical 4-chamber‬از ﭘﺎﻟﺲ داﭘﻠﺮ ﺟﻬﺖ ﺛﺒﺖ ﻓﻠﻮي‬

‫در‬

‫‪sample volume‬‬

‫در اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬

‫)‪(LVEDP‬‬

‫ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺑﻄﻦﭼﭗ در ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪﻣﻴﺘﺮال ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﭙﺮدازد‪.‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖﻫﺎي ﻓﻠﻮي ﻣﻴﺘﺮال اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﺑﻪﻧﺤﻮي ﻛﻪ‬

‫ﺑﻴﻦ دو اﻧﺘﻬﺎي )‪ (Tip‬ﻟﺖﻫﺎي درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻗﺮار ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ اوﻟﻴﻪ )‪ (E‬و ﺗﺎﺧﻴﺮي )‪ ،(A‬ﻧﺴﺒﺖ ‪ E/A‬ﺑﻪ اﻳﻦ روش‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎمﺷﺪه ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﻲ از ﻧﻮع ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺴﺖﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻣﺎﮔﺰﻳﻤﻢ ﺷﻴﺐ اوﻟﻴﻦ ‪ aliasing velocity‬ﻃﻲ ﭘﺮ ﺷﺪن اوﻟﻴﻪ و از ﺻﻔﺤﻪ‬

‫ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ در ﺳﺎل ‪ 1387-88‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬

‫ﻣﻴﺘﺮال ﺗﺎ ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ دﻳﺴﺘﺎل ﺑﻪ ﺣﻔﺮه ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در ﺗﺼﻮﻳﺮ‬

‫‪apical‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 33‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ وارد‬

‫‪ 4-chamber‬و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﻟﺮ داﭘﻠﺮ ‪ M-Mode‬اﻧﺪازه ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮاي ﺑﻪدﺳﺖ آوردن ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‬

‫ﺳﺮﻋﺖﻫﺎي ﻓﻠﻮي ﺳﻴﺴﺘﻮﻟﻴﻚ )‪ (S‬و دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ )‪ (D‬ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮي‬

‫ﭘﻴﺮﺳﻴﻮن ‪ r=0/5‬ﺑﺎ ﻣﻴﺰان ﺧﻄﺎي ﻧﻮع اول ‪ 0/05‬و ﻗﺪرت آﻣﺎري ‪0/8‬‬

‫در ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪ apical 4-chambe‬و ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ‪ sample volume‬در ورﻳﺪ‬

‫ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ و ﻃﻲ‬

‫ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮي ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺎل ‪ 1387-88‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ورود ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از‬

‫زﻣﺎن اﺳﺘﺮاﺣﺖ اﻳﺰووﻟﻤﻴﻚ )‪ (IVRT‬و اﻧﺪﻛﺲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻴﻮﻛﺎرد‬

‫‪(Index‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻴﺘﺮال ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن و رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺮاي‬

‫)‪ of myocardial performance‬ﻳﺎ اﻧﺪﻛﺲ ﺗﺎي )‪ (Tei index‬ﺑﺎ‬

‫اﻧﺠﺎم اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻗﺮار ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻓﻠﻮي ﺧﺮوﺟﻲ ﺣﻔﺮه ﺑﻄﻦ ﭼﭗ و ورودي درﻳﭽﻪ‬

‫ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﭼﭗ در‬

‫ﻣﻴﺘﺮال و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال اﻧﺠﺎم واﻟﻮوﻟﻮﭘﻼﺳﺘﻲ ﺑﺮاي ﺑﺎز‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري داﭘﻠﺮ ﺑﺎﻓﺘﻲ‬

‫‪ Tissue Doppler Imaging‬ﺑﺎ ﻓﻌﺎل‬

‫ﻛﺮدن درﻳﭽﻪ و ﻳﺎ اﻧﺠﺎم ﻛﺮوﻧﺮي آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر‬

‫ﻛﺮدن ﻋﻤﻠﻜﺮد داﭘﻠﺮ ﺑﺎﻓﺘﻲ دﺳﺘﮕﺎه اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻗﺮار‬

‫ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺑﻴﺶ از ﺧﻔﻴﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻳﺎ آﺋﻮرت‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ‬

‫دادن ‪ sample volume‬ﻳﻚ ﺗﺎ دو ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي در ﺳﭙﺘﺎل و ﻟﺘﺮال آﻧﻮﻟﻮس‬

‫ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ آﺋﻮرت ﻳﺎ ﺗﺮﻳﻜﻮﺳﭙﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن و رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺮاي‬

‫ﻣﻴﺘﺮال‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖﻫﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ اوﻟﻴﻪ و ﺗﺎﺧﻴﺮي آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال‬

‫اﻧﺠﺎم اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻳﺎ ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در ﻃﻲ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫)‪(VP‬‬

‫‪ Velocity Propagation‬ﻓﻠﻮي ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫)‪(TDI‬‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎن ﺷﺮوع‬ ‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺗﻔﺎﺿﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻮج‬

‫‪E‬‬

‫‪R‬‬

‫و ‪ Ea‬ﺑﺎ ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪E‬‬

‫‪TE-Ea‬‬

‫ﺑﺎ‬

‫و ‪ Ea‬دﻳﻮاره ﻟﺘﺮال‬

‫‪287‬‬

‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ در ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‬

‫‪E/VP ،E/Ea‬‬

‫‪S/S+D‬‬

‫ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻧﺮماﻓﺰاري ‪ SPSS‬وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 17‬ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻛﻠﻴﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ رﻳﺘﻢ‬

‫ﺑﻪ آﻧﺎﻟﻴﺰ دادهﻫﺎ اﻗﺪام ﻻزم ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬دادهﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‪±‬‬

‫ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ در ﺳﻪ ﺑﻴﺖ ﻣﺘﻮاﻟﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ﺛﺒﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اراﺋﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬راﺑﻄﻪ ﺧﻄﻲ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدهاز‬

‫در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر رﻳﺘﻢ ﻓﻴﺒﺮﻳﻼﺳﻴﻮن دﻫﻠﻴﺰي داﺷﺖ‪ ،‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺔ ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ اﺳﭙﻴﺮﻣﻦ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻧﺮﻣﺎل ﻧﺒﻮدن ﺗﻮزﻳﻊ دادهﻫﺎ‬

‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ‪ 10‬ﺑﻴﺖ ﻣﺘﻮاﻟﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ و‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﺎﻟﻴﺰ رﮔﺮﺳﻴﻮن ﺧﻄﻲ ﻣﻮﻟﺘﻴﭙﻞ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ‪-‬‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‬

‫و‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬

‫ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺴﻢ ﻗﻠﺒﻲ‪ :‬در ﺑﺨﺶ ﻛﺖﻟﺐ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﺗﺘﺮ ‪ Pigtail‬ﺳﺎﻳﺰ‬

‫‪6F‬‬

‫)‪(LVEDP‬‬

‫اﻧﺠﺎم و‬

‫ﺣﺪ ﻣﻌﻨﻲدار در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ p<0/05‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎرك ﻛﻮردﻳﺲ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﺟﺎﻧﺴﻮن و ﺟﺎﻧﺴﻮن آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺗﺤﺖ‬ ‫ﮔﺎﻳﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﻓﻠﻮﺋﻮروﺳﻜﻮﭘﻲ ﻣﺎرك زﻳﻤﻨﺲ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺸﻮر آﻟﻤﺎن ﻓﺸﺎر‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﺷﺮﻳﺎن ﻓﻤﻮرال اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻓﺸﺎرﻫﺎي‬

‫از ‪ 33‬ﺑﻴﻤﺎر ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 23‬ﻧﻔﺮ )‪ (%67/6‬زن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﻗﺒﻞ از ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﺎده ﻛﻨﺘﺮاﺳﺖ و ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺮﻧﺴﺪﻳﻮﺳﺮ ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﻛﻪ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران )‪ (37/8±9/5‬ﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬در ﻣﻴﺎن ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺮﻛﺖ‬

‫در ﺳﻄﺢ ﻣﻴﺎﻧﻲ آﮔﺰﻳﻼ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي‬

‫ﻛﻨﻨﺪه در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﺪاد ‪ 20‬ﻧﻔﺮ )‪ (%58/8‬ﺗﻨﮕﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻴﺘﺮال‬

‫در اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻛﻪ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻄﺢ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ‪ 0/89±0/19‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي‬

‫از ﻣﻴﺎن ﺑﻴﻤﺎران ‪ 29‬ﻧﻔﺮ رﻳﺘﻢ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ داﺷﺘﻨﺪ )‪ (%85/3‬و ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ‬

‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﺷﺎﺧﺺﻓﺸﺎر ﻧﻴﺰ در ﻣﻮارد رﻳﺘﻢﺳﻴﻨﻮﺳﻲ و‬

‫رﻳﺘﻢ ﻓﻴﺒﺮﻳﻼﺳﻴﻮن دﻫﻠﻴﺰي داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬

‫ﻓﻴﺒﺮﻳﻼﺳﻴﻮن دﻫﻠﻴﺰي ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ در ﭘﻨﺞ و ‪ 10‬ﺑﻴﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﺪ و‬

‫ﻣﻌﻠﻮم ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ %55/9‬و ‪ %67/6‬از ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ آن ﺛﺒﺖ ﻣﻲﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺟﻤﻊآوري دادهﻫﺎي آﺧﺮﻳﻦ ﻓﺮد‬

‫آﺋﻮرت و ﻣﻴﺘﺮال ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺷﺪت ﻛﻤﺘﺮ از ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴـﻦ ‪%50‬‬

‫دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ در زﻣﺎن وﻗﻮع ﻣﻮج‬

‫‪R‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‬ ‫ﺷﺎﺧﺺ‬ ‫)‪Ejection fraction (%‬‬

‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ )‪(cm2‬‬ ‫ﮔﺮادﻳﺎن ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال )‪(mmHg‬‬ ‫)‪Pressure Half Time (ms‬‬ ‫‪(m/s) E‬‬

‫ﻣﻮج‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫‪ Ea‬ﺳﭙﺘﺎل )‪(cm/s‬‬ ‫‪ Aa‬ﺳﭙﺘﺎل )‪(cm/s‬‬ ‫‪ Ea‬ﻟﺘﺮال )‪(cm/s‬‬ ‫‪ Aa‬ﻟﺘﺮال )‪(cm/s‬‬ ‫ﻣﻮج ‪ S‬ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮي )‪(cm/s‬‬ ‫ﻣﻮج ‪ D‬ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮي )‪(cm/s‬‬ ‫‪(m/s) A‬‬

‫)‪Propagation Velocity (cm/s‬‬ ‫‪E/Ea‬‬ ‫‪E /Propagation velocity‬‬ ‫‪S /D + S‬‬

‫اﺧﺘﻼف زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺮوع ﻣﻮج ‪ E‬ﺑﺎ '‪(TE-Ea) E‬‬ ‫‪E/A‬‬

‫)‪Isovolemic Relaxation time (IVRT‬‬ ‫اﻧﺪﻛﺲ ‪Tei‬‬ ‫‪IVRT/Tei Index‬‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬ ‫‪46/4‬‬ ‫‪28/4‬‬ ‫‪11/2‬‬ ‫‪245/2‬‬ ‫‪1/8‬‬ ‫‪1/9‬‬ ‫‪5/5‬‬ ‫‪5/3‬‬ ‫‪6/7‬‬ ‫‪5/6‬‬ ‫‪45/8‬‬ ‫‪35/8‬‬ ‫‪61/0‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪0/8‬‬ ‫‪0/5‬‬ ‫‪23/0‬‬ ‫‪1/02‬‬ ‫‪55/1‬‬ ‫‪0/32‬‬ ‫‪217/4‬‬

‫اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر‬ ‫‪7/7‬‬ ‫‪12/2‬‬ ‫‪5/03‬‬ ‫‪63/6‬‬ ‫‪0/4‬‬ ‫‪0/4‬‬ ‫‪1/9‬‬ ‫‪1/5‬‬ ‫‪2/5‬‬ ‫‪2/5‬‬ ‫‪16/8‬‬ ‫‪10/2‬‬ ‫‪15/6‬‬ ‫‪17/5‬‬ ‫‪3/1‬‬ ‫‪0/08‬‬ ‫‪9/6‬‬ ‫‪0/2‬‬ ‫‪10/4‬‬ ‫‪0/11‬‬ ‫‪179/7‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ‬ ‫‪55‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪386‬‬ ‫‪2/8‬‬ ‫‪2/8‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪83/3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪0/3‬‬ ‫‪208‬‬ ‫‪1/52‬‬ ‫‪73‬‬ ‫‪0/57‬‬ ‫‪1048/4‬‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ‬ ‫‪25‬‬ ‫‪17/4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪124‬‬ ‫‪1/2‬‬ ‫‪1/2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪10/3‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪14/3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪0/6‬‬ ‫‪53‬‬‫‪0/7‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪0/06‬‬ ‫‪58/3‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫روﻳﺎ ﺳﺘﺎرزاده و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪288‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚو ‪ LVEDP‬در ﺗﻨﮕﻲ ﻣﻴﺘﺮال‬

‫ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‪ ،‬در ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻣﺘﻮﺳﻂ‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ‬

‫‪p‬‬

‫‪E/A‬‬

‫‪0/21‬‬

‫‪0/29‬‬

‫‪IVRT‬‬

‫‪0/04‬‬

‫‪0/8‬‬

‫‪E / VP‬‬

‫‪0/01‬‬

‫‪0/9‬‬

‫‪ S‬ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ‬

‫‪-0/12‬‬

‫‪0/5‬‬

‫‪ D‬ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ‬

‫‪-0/05‬‬

‫‪0/7‬‬

‫‪ S / D + S‬در ورﻳﺪ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮ‬

‫‪-0/12‬‬

‫‪0/5‬‬

‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫اﻧﺪﻛﺲ ‪Tei‬‬

‫‪0/22‬‬

‫‪0/27‬‬

‫ﺗﻨﻬﺎ در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﺎن ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي ﻓﻮق ﺑﺎ ﻓﺸﺎر‬

‫‪IVRT/Tei‬‬

‫‪-0/14‬‬

‫‪0/43‬‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ 3.‬در اﻳﻦ‬

‫ﺷﺎﺧﺺ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ‬

‫ﺗﺎ ﺷﺪﻳﺪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮدن ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي‬ ‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ‬

‫‪TE-Ea‬‬

‫و‬

‫‪E/Ea‬‬

‫و اﻧﺪﻛﺲ ﺗﺎي در ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻣﺘﻮﺳﻂ‬

‫ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر وج ﻛﺎﭘﻴﻠﺮ ﭘﻮﻟﻤﻮﻧﺮي‬

‫‪ Capillary Wedge Pressure‬ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي‬

‫)‪(PCWP‬‬

‫‪PCWP‬‬

‫* آزﻣﻮن آﻣﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ اﺳﭙﻴﺮﻣﻦ اﺳﺖ و ‪ p<0/05‬ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد‬

‫‪Pulmonary‬‬

‫‪MR‬‬

‫و‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Diwan‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬از‬

‫‪AF‬‬

‫‪5‬و‪4‬‬

‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫‪PCWP‬‬

‫وﻟﻲ‬

‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ‬

‫ﺑﺮاي ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر درﺟﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﺗﺮﻳﻜﻮﺳﭙﻴﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫اوﻟﻴﻪ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ در ﺟﺪول ‪ 1‬اراﻳﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺸﺎرﻫﺎي اﻧﺘﻬـﺎي‬

‫ﻣﺰﻣﻦ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال اﻧﺪازه دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ ﺑﻪﺗﺪرﻳﺞ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺎﻳﺰ ﭘﻴﺪا‬

‫ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ‪±‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺸﺎر دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ را ﻛﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر ‪ 9/9±5/3‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺟﻴـﻮه ﺑـﻮد )‪ .(1-25mmHg‬از ﻣﻴـﺎن‬

‫ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ درﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻤﭙﻠﻴﺎﻧﺲ‬

‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﻳﻚ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲدار‬

‫دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﺮﺧﻲ اﻓﺮاد ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﺸﺎر‬

‫‪LVEDP‬‬

‫‪6‬‬

‫دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﻛﻪ در ﻛﺖﻟﺐ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷـﺪ‪ ،‬داراي‬

‫ﺷﺪن در ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻴـﺎن ﺳـﻄﺢ ﻣﻘﻄـﻊ دﻫﻠﻴـﺰ ﭼـﭗ ﺑـﺎ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ )‪ p=0/06‬و ‪ .(r =0/33‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻳﻚ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻜﻮس وﻟﻲ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ از ﻧﻈﺮ اﻫﻤﻴﺖ آﻣﺎري ﻣﻴﺎن ‪ Ea‬دﻳﻮاره ﺳﭙﺘﺎل و ﻟﺘـﺮال ﺑـﺎ‬

‫‪LVEDP‬‬

‫دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ در اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺑﻪﺻﻮرت ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮي از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺪت ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﺑﺮ‬ ‫‪PCWP‬‬

‫اﺛﺮﮔﺬار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮل‬

‫ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳــﺪ؛ ﺑــﻪﺗﺮﺗﻴــﺐ )‪ (p=0/09 ،r = -0/33‬و )‪،r = -0/31‬‬

‫ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ دﻳﮕﺮي از آنﻫﺎ ﺗﺎًﺛﻴﺮ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد‪ ،‬ﻣﺜﻼً ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪ .(p=0/08‬ﻣﻴــﺎن ‪ E/Ea‬اﻧــﺪازهﮔﻴــﺮي ﺷــﺪه ﺗﻮﺳــﻂ اﻛﻮﻛــﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺮه ﻟﻮد‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در‬

‫‪ LVEDP‬در ﻛﺖﻟﺐ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﺑﻪﺻـﻮرت‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ Diwan‬ارﺗﺒﺎط ﺿﻌﻴﻔﻲ ﻣﻴﺎن ‪ mitral inflow velocities‬و‬

‫ﻣﻌﻨﻲداري ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وﺟﻮد داﺷﺖ )‪ .(p=0/04 ،r =0/38‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬

‫‪PCWP‬‬

‫ﻳﻚ راﺑﻄـﻪ ﻣﻌﻜـﻮس ﻣﻌﻨـﻲدار ﻣﻴـﺎن ﻓﺎﺻـﻠﻪ زﻣـﺎﻧﻲ ‪ TE-Ea‬و‬

‫‪LVEDP‬‬

‫ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳــﺪ )‪ .(p=0/01 ،r = -0/44‬در آﻧــﺎﻟﻴﺰ رﮔﺮﺳــﻴﻮن ﺧﻄــﻲ‬

‫‪E/Ea‬‬

‫و‬

‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﻳﻚ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﻲدار ﻣﻴﺎن‬ ‫‪LVEDP‬‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬ ‫‪8‬و‪7‬‬

‫اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ در ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻓﺸﺎر ﭘﺮ ﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ دارد‪.‬‬ ‫‪E/Ea‬‬

‫ﻣﻮﻟﺘﻴﭙﻞ اﻧﺠﺎم ﺷـﺪه ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎي اﻧـﺪﻛﺲ ‪ Tei‬و ‪ TE-Ea‬ﻣـﺴﺘﻘﻼً ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ‬

‫وﻟﻲ در ﻫﻴﭻﻛﺪام از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻓﺸﺎر دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ را داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺪل )‪(R2=%49‬‬

‫ﻛﻠﺴﻴﻔﻴﻜﺎﺳﻴﻮن ﺷﺪﻳﺪ آﻧﻮﻟﻮس ﻣﻴﺘﺮال‪ ،‬ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال و درﻳﭽﻪ‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ )‪ (p=0/02 ،β=0/4‬و )‪ (p=0/02 ،β=0/5‬ﺑﺮاي اﻳـﻦ دو ﻣﺘﻐﻴـﺮ‬

‫ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ 9.‬در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Bruch‬اﻧﺠﺎم‬

‫ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻳﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴـﻚ اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي‬

‫ﺷﺪ‪ E/Ea ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻓﺸﺎر دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ را در ﺑﻴﻤﺎران‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ‬

‫‪10‬‬

‫ﺑﺎ ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﻫﻤﻴﺖ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﺷﺎﺧﺺ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ‬

‫ﺷﺪه ﺑﺎ ‪ LVEDP‬راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﻲداري ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﮕﺮدﻳﺪ )ﺟﺪول ‪.(2‬‬

‫ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲﻛﻨﻨﺪه ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺑﻮد‪،‬‬

‫‪TE-Ea‬‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬در دو ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اوﻟﻴﻪ ﻛﻪ روي ﺳﮓﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ راﺑﻄﻪ اﻧﺪﻛﺲﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ در‬

‫ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﻴﺰان ‪ relaxation‬ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﺑﻮده‬

‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬

‫)‪(LVEDP‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫در‬

‫‪12‬و‪11‬‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ Diwan‬ﻫﻢ اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺎ‬

‫در ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‬Sattarzadeh ‫ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ‬ ‫ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻓﺸﺎر‬ ‫اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ داﭘﻠﺮ‬ Badkoubeh R. et‫در‬al.

289

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﺗﻌﺪاد ﻛﻢ ﺑﻴﻤﺎران دﭼﺎر‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻲ‬

LVEF

‫ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻮارد ﺑﺎ‬.‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫داراي راﺑﻄﻪ‬

TE-Ea

IVRT

‫ﺑﻪ‬

‫ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺴﺮ‬.‫داﺷﺖ‬

‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ‬.(p<0/001 ،r =0/88) ‫ﺑﻮد‬

PCWP

PCWP

‫ﻣﻌﻨﻲدار و ﻗﻮي ﺑﺎ‬

IVRT

‫ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬.‫ ﻟﺬا ﺑﺮرﺳﻲ اﻳﻦ زﻳﺮﮔﺮوه ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺠﺰا ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺸﺪ‬،‫ﻛﻢ ﺑﻮد‬

‫و ﻓﺸﺎر اﻧﺘﻬﺎي دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬

‫ ﻛﻪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ‬،‫اﻓﺮاد ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ اﻏﻠﺐ ﺳﻨﻴﻦ ﭘﺎﻳﻴﻦ داﺷﺘﻨﺪ‬

‫ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪدﻟﻴﻞ‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن ﺳﻦ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال در ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل‬

‫آنﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻜﻮس دارد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ‬

‫ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه ﻛﻪ اﻣﻜﺎن وارد ﺷﺪن اﻓﺮادي ﻛﻪ‬.‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال‬3.‫ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ ﻳﻌﻨﻲ اﻓﺮاد‬،‫اﺣﺘﻤﺎل اﺧﺘﻼل ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻳﺎﺳﺘﻮﻟﻴﻚ در آنﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎن‬

13‫و‬14

‫ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ و ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻧﺸﺎن‬.‫ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬،‫ﻣﺴﻦ‬

‫در اﻳﻦ ﮔﺮوه از ﺑﻴﻤﺎران ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﻪﻣﻌﻨﺎي راﺑﻄﻪ آن ﺑﺎ‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﻛﻮﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي آن در ﺗﻌﻴﻴﻦ‬

‫ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ ﺑﻄﻦ ﭼﭗ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ و دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ‬

‫ﻓﺸﺎرﻫﺎي داﺧﻞ ﺑﻄﻨﻲ و دﻫﻠﻴﺰي و ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ اﻳﻦ روش ﺑﻪﺟﺎي‬

LVEDP

‫ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال ﻫﻨﻮز ﻣﺤﻞ ﺑﺤﺚ و‬

‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻮد ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ‬.‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﮕﺮدﻳﺪ‬

.‫ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫ اﻳﻦ‬15.‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻣﻴﺘﺮال و ﻓﺸﺎر دﻫﻠﻴﺰ ﭼﭗ راﺑﻄﻪ دارد‬

‫و‬

S/S+D

LV

‫راﺑﻄﻪاي ﻣﻴﺎن‬ IVRT

.‫ﻧﮕﺮدﻳﺪ‬

‫ﻛﻨﻨﺪه ﻓﺸﺎر ﭘﺮﺷﺪﮔﻲ‬

.‫ ﺑﺎ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺗﻨﮕﻲ درﻳﭽﻪ ﻛﻮﺗﺎهﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد‬IVRT IVRT

‫و‬

PCWP

‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ راﺑﻄﻪاي ﻣﻴﺎن‬.‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي اﺳﺖ‬

References 1. Little WC, Downes TR, Applegate RJ. Invasive evaluation of left ventricular diastolic performance. Herz 1990;15(6):362-76.

2. Oh JK, Hatle L, Tajik AJ, Little WC. Diastolic heart failure can be diagnosed by comprehensive two-dimensional and Doppler echocardiography. J Am Coll Cardiol 2006;47(3):500-6.

3. Diwan A, McCulloch M, Lawrie GM, Reardon MJ, Nagueh SF. Doppler estimation of left ventricular filling pressures in patients with mitral valve disease. Circulation 2005;111(24):3281-9.

4. Pozzoli M, Capomolla S, Pinna G, Cobelli F, Tavazzi L. Doppler echocardiography reliably predicts pulmonary artery wedge pressure in patients with chronic heart failure with and without mitral regurgitation. J Am Coll Cardiol 1996;27(4):883-93.

5. Rossi A, Cicoira M, Golia G, Anselmi M, Zardini P. Mitral regurgitation and left ventricular diastolic dysfunction similarly affect mitral and pulmonary vein flow Doppler parameters: the advantage of end-diastolic markers. J Am Soc Echocardiogr 2001;14(6):562-8.

6. Ko YG, Ha JW, Chung N, Shim WH, Kang SM, Rim SJ, et al.

Effects of left atrial compliance on left atrial pressure in pure mitral stenosis. Catheter Cardiovasc Interv 2001;52(3):328-33.

7. Ommen SR, Nishimura RA, Appleton CP, Miller FA, Oh JK, Redfield MM, et al. Clinical utility of Doppler echocardiography and tissue Doppler imaging in the estimation of left ventricular filling pressures: A comparative simultaneous Dopplercatheterization study. Circulation 2000;102(15):1788-94.

8. Kidawa M, Coignard L, Drobinski G, Krzeminska-Pakula M, Thomas D, Komajda M, et al. Comparative value of tissue Doppler imaging and m-mode color Doppler mitral flow propagation velocity for the evaluation of left ventricular filling pressure. Chest 2005;128(4):2544-50.

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

9. Dokainish H. Combining tissue Doppler echocardiography and Btype natriuretic peptide in the evaluation of left ventricular filling pressures: review of the literature and clinical recommendations.

Can J Cardiol 2007;23(12):983-9.

10. Bruch C, Stypmann J, Gradaus R, Breithardt G, Wichter T. Usefulness of tissue Doppler imaging for estimation of filling pressures in patients with primary or secondary pure mitral regurgitation. Am J Cardiol 2004;93(3):324-8.

11. Hasegawa H, Little WC, Ohno M, Brucks S, Morimoto A, Cheng HJ, et al. Diastolic mitral annular velocity during the development of heart failure. J Am Coll Cardiol 2003;41(9):1590-7.

12. Rivas-Gotz C, Khoury DS, Manolios M, Rao L, Kopelen HA, Nagueh SF. Time interval between onset of mitral inflow and onset of early diastolic velocity by tissue Doppler: a novel index of left ventricular relaxation: experimental studies and clinical application.

J Am Coll Cardiol 2003;42(8):1463-70.

13. Kalmanson D, Veyrat C, Bernier A, Witchitz S, Chiche P. Opening snap and isovolumic relaxation period in relation to mitral valve flow in patients with mitral stenosis. Significance of A2-OS interval. Br Heart J 1976;38(2):135-46.

14. Palomo AR, Quinones MA, Waggoner AD, Kumpuris AG, Miller RR. Echo-phonocardiographic determination of left atrial and left ventricular filling pressures with and without mitral stenosis.

Circulation 1980;61(5):1043-7.

15. Kuecherer HF, Muhiudeen IA, Kusumoto FM, Lee E, Moulinier LE, Cahalan MK, et al. Estimation of mean left atrial pressure from transesophageal pulsed Doppler echocardiography of pulmonary venous flow. Circulation 1990;82(4):1127-39.

Tehran University Medical Journal; Vol. ‫و‬68, No. 5, Aug 2010: 285-290 ‫ﻫﻤﻜﺎران‬

100

The echocardiographic estimation of left ventricular filling pressures in patients with mitral valve stenosis

Abstract Roya Sattarzadeh Badkoubeh MD.1 Anahita Tavoosi MD.2* Kazem Heidari MD.3 Mohsen Rezaei Hemami MD., PhD.3 1- Department of Cardiology 2- Department of Epidemiology Tehran University of Medical Sciences Tehran, Iran

Received: April 20, 2010 Accepted: August 02, 2010

Background: Estimation of Left Ventricular End Diastolic Pressure (LVEDP) among patients with Mitral Stenosis (MS) helps to diagnose diastolic dysfunction and to explain their symptoms. However, Conventional Doppler measurements have limitation in predicting of LVEDP. This study sought to establish whether the correlation between measurements derived from Tissue Doppler echocardiography and LVEDP remains valid in the setting of severe mitral stenosis.

Methods: Thirty three patients with moderate to severe MS who had indication for left heart catheterization enrolled during 1387-88 in Imam Khomeini Hospital in Tehran, Iran. The mean diastolic transmitral pressure gradient and mitral valve area (MVA) were calculated, and Two-dimensional, M-mode, color Doppler and tissue Doppler Imaging indices such as: early diastolic mitral inflow velocity (E), annular early diastolic velocity (Ea), E/A ratio, Isovolemic relaxation time (IVRT), Pulmonary Vein systolic and diastolic flow velocities, Velocity Propagation, LA size, TE-Ea, Tei Index were obtained in maximum three hours before cardiac catheterization. The echocardiography analysis was performed offline without knowledge of hemodynamic data Linear correlation and multiple linear regression were used for analysis. p< 0.05 was considered significant.

Results: In univariate analysis, E/Ea was associated with LVEDP significantly (p = 0.04, r = 0.38). There was also a significant correlation between TE-Ea and LVDP (p = 0.01, r = -0.44). In multiple linear regression Tei Index (ß = 0.4, p< 0.02), and TE-Ea (ß = 0.5, p = 0.02) were showed as independent predictors of LVEDP (R2 = 49%).

Conclusion: Although we observed a moderate correlation between Doppler measurements and LVEDP in patients with severe MS, more similar studies are required.

Keywords: Echocardiography, doppler, mitral stenosis, ventricular end diastolic, pressure.

*

Corresponding author: Imam Khomeini Hospital, Keshavarz Blvd., Tehran, Iran.

Tel: +98-21-61192647 email: atavoosi@sina.tums.ac.ir

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺮدادﺷﺪه‬ ‫ﻣﻬﺎر‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻦ‬ ‫ﺗﻌﻮﻳﻖ‬ ‫در ﺑﻪ‬ ‫‪MVM‬‬ ‫ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬ ‫‪291-294 ،1389‬‬ ‫زودرس‪ ،5‬ﻣ‬ ‫زاﻳﻤﺎن ﺷﻤﺎره‬ ‫دوره ‪، 68‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪهاﺛﺮﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ EMG‬و ‪ MRI‬در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫ﻋﻠﻲ ﻛﻮﺷﺎن‪ ،*1‬ﻣﻴﺮﻣﺼﻄﻔﻲ ﺳﺎدات‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﮔﻠﺒﺨﺶ‪ ،1‬ﺑﺎﺑﻚ ﺳﻴﺎوﺷﻲ‬ ‫ﺳﺘﺎره ﻣﻬﺮان‪ ،2‬ﻋﻠﻲ ﺗﺎﺟﻴﻚ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/03/08 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/04/12 :‬‬

‫‪3‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ درد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﻛﻤﺮ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ دﻗﺖ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ و ﻛﺎرآﻳﻲ ﺧﺎص ﺧﻮد را دارﻧﺪ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﻜﺎن اﻧﺘﺨﺎب روش ﺑﺮﺗﺮ را ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﻫﺪف از اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ EMG‬و ‪ MRI‬در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در‬

‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ اﺳﺘﺨﻮان و ﻣﻔﺎﺻﻞ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻣﻘﻄﻌﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 101 ،‬ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﺣﺎد ﻳﺎ ﻣﺰﻣﻦ ﻃﻲ‬

‫ﺳﻴﻨﺎ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 1386‬ﺗﺎ ‪ 1388‬ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎي ﺗﻬﺮان ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮنﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي آنﻫﺎ‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ اﺳﺘﺨﻮان و ﻣﻔﺎﺻﻞ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ زﻧﺠﺎن‪ ،‬زﻧﺠﺎن‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫‪-3‬ﮔﺮوه ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫‪ EMG‬و ‪ MRI‬درﺧﻮاﺳﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ واﻗﻊ ﺷﺪﻧﺪ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ‪ EMG‬و ‪ MRI‬آنﻫﺎ و ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺼﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ‬ ‫و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻤﺮدرد آنﻫﺎ ﺛﺒﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬در ﻣﺠﻤﻮع از ﺑﻴﻦ ‪ 101‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‪ 90 ،‬ﺑﻴﻤﺎر )‪89‬‬ ‫درﺻﺪ( داراي ‪ EMG‬ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮدﻧﺪ و ‪ 94‬ﺑﻴﻤﺎر )‪ 93‬درﺻﺪ( ‪ MRI‬ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ دو آزﻣﻮن ‪ MRI‬و‬

‫‪EMG‬‬

‫در ‪ 89‬ﺑﻴﻤﺎر )‪ 88‬درﺻﺪ( ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد و ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ داﺷﺖ )‪ .(p=0/05‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻮدن ‪ MRI‬ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪95/6‬‬ ‫و ‪ 27/3‬درﺻﺪ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻮدن‬

‫‪EMG‬‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 91/5‬و ‪ 60‬درﺻﺪ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬در‬

‫ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ‬ ‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﺣﺴﻦآﺑﺎد‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﺳﻴﻨﺎ‬

‫‪MRI‬‬

‫و‬

‫‪EMG‬‬

‫ﻫﺮ دو داراي ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫‪MRI‬‬

‫و‬

‫‪EMG‬‬

‫در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ‬

‫ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ درد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﻛﻤﺮ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0912-2050028 :‬‬ ‫‪email: akoushan@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ‪.EMG ،MRI ،‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺗﺴﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮداري ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﺎﻧﺎل ﻧﺨﺎﻋﻲ و ﻣﻬﺮهﻫﺎﺳﺖ و‬

‫ﻛﻤﺮ درد )‪ (Low back pain‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﺷﺎﻳﻊ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎران و در‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ را ﺑﻪوﻳﮋه در ﻗﻴﺎس ﺑﺎ ﺳﻲﺗﻲ اﺳﻜﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﺸﺎن‬ ‫‪5‬‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ‪ %80-90‬ﺑﺎﻟﻐﻴﻦ )ﺳﺎﻻﻧﻪ ‪%50‬‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﺎﻏﻞ( ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺮ درد را داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪2.‬و‪ 1‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫دژﻧﺮاﺗﻴﻮ‪ ،‬ﻛﻤﭙﺮﺳﻴﻮن و اﻟﺘﻬﺎب رﻳﺸﻪﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ‪ ،‬ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي ﻣﻬﺮهاي‪،‬‬

‫اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﻮع آن ﻣﺘﻔﺎوت و ﺑﻴﻦ ‪ 7/5‬اﻟﻲ‬

‫ﺗﻮﻣﻮرﻫﺎي ﻧﺨﺎﻋﻲ و ﺑﻌﻀﺎً ﻣﺘﺎﺳﺘﺎزﻫﺎ ﻛﺎرﺑﺮد دارد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬

‫‪ 36‬درﺻﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺷﻴﻮع آن در ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ‪45‬‬

‫در ارزﻳﺎﺑﻲ دﻳﺴﻚ ﺑﻴﻦ ﻣﻬﺮهاي‪ ،‬ﻫﺮﻧﻴﺎﺳﻴﻮن‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات‬

‫‪6‬و‪5‬‬

‫ﺷﻴﻮهاي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻧﻔﺎرﻛﺖﻫﺎي ﻧﺨﺎﻋﻲ را دارد‪.‬‬

‫در‬

‫اﻟﻲ ‪ 60‬ﺳﺎل ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 3.‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻴﻤﺎران در ‪ 50‬اﻟﻲ ‪ 90‬درﺻﺪ ﻣﻮارد‬

‫ﻛﻞ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻇﺮف ﻣﺪت ﺳﻪ ﻣﺎه از ﻛﻤﺮ درد ﺣﺎد ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮل ﺧﻮد ﺑﺎز‬

‫ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ درد ﻣﻲﺷﻮد دارا اﺳﺖ و ﻟﺬا ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎرآﻳﻲ را در‬

‫ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ وﻟﻲ ﻛﻤﺮدردﻫﺎي ﺑﻪﻣﺪت ﺑﻴﺶ از دوازده ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺰﻣﻦ ﺗﻠﻘﻲ‬

‫‪6‬‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﻤﺎم ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻧﺨﺎﻋﻲ را‬

‫ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ درد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﻛﻤﺮ دارد‪.‬‬

‫ﺷﺪه و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ 3.‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬

‫ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد ﮔﺎﻫﻲ در ﻛﻨﺎر ‪ MRI‬از روشﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻓﺘﺮاﻗﻲﻫﺎي وﺳﻴﻊ و ﻋﻠﻞ ﻣﺘﻌﺪد ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ درد ﻣﺴﺌﻠﻪ‬

‫‪ EMG‬ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻘﺶ ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ دارد و ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‬

‫ﻣﻬﻢ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻠﻞ ﻛﻤﺮ درد ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ دﻗﻴﻖ و روشﻫﺎي‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ 7‬و اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان از آن ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﺑﻪﻋﻨﻮان‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ MRI 4.‬ﻳﻚروش ﻏﻴﺮﺗﻬﺎﺟﻤﻲ و ﺣﺴﺎسﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﻳﻚ روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﺮدرد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪،‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻋﻠﻲ ﻛﻮﺷﺎن و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪292‬‬

‫ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎي ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ دارد و ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫اﺳﺎس در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪EMG‬‬

‫و‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫‪MRI‬‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ‪ 47/2‬ﺳﺎل ﺑﺎ اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر ‪16/3‬‬ ‫ﺳﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﺪودهاي از ‪ 17‬ﺗﺎ ‪ 82‬ﺳﺎل داﺷﺖ‪ 49 .‬ﻧﻔﺮ )‪48/5‬‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫درﺻﺪ( ﻣﺬﻛﺮ و ‪ 52‬ﻧﻔﺮ )‪ 51/5‬درﺻﺪ( ﻣﻮﻧﺚ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ‪90‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻣﻘﻄﻌﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر )‪ 89‬درﺻﺪ( داراي‬

‫‪EMG‬‬

‫ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ و ‪ 94‬ﺑﻴﻤﺎر )‪ 93‬درﺻﺪ(‬

‫ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺮدرد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﺣﺎد‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻳﺎ ﻣﺰﻣﻦ ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 1386‬ﺗﺎ ‪ 1388‬ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﻨﺎي ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد و ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ داﺷﺖ؛ ﺑﺪﻳﻦﺻﻮرت ﻛﻪ در ‪ 85‬درﺻﺪ ﻫﺮ دو‬

‫‪EMG‬‬

‫آزﻣﻮن ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻫﺸﺖ درﺻﺪ ‪ MRI‬ﻣﺜﺒﺖ و ‪ EMG‬ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮد‪ ،‬در‬

‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮنﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮاي آنﻫﺎ‬ ‫و‬

‫‪MRI‬‬

‫درﺧﻮاﺳﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ‪ 101‬ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ‬

‫ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ دو آزﻣﻮن در ‪ 89‬ﺑﻴﻤﺎر )‪ 88‬درﺻﺪ(‬

‫ﭼﻬﺎر درﺻﺪ‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻣﻨﻔﻲ و‬

‫‪EMG‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮد و در ﺳﻪ درﺻﺪ ﻫﺮ دو‬

‫ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز از ﭘﺮوﻧﺪهﻫﺎي آنﻫﺎ‬

‫ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ )‪ .(p>0/05‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻮدن‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ‬

‫و ﺑﻪﺷﻴﻮه ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪاي اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬از ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎران رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪ‬

‫‪ 95/6‬و ‪ 27/3‬درﺻﺪ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﻮدن‬

‫‪EMG‬‬

‫ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ‬

‫ﻛﺘﺒﻲ ﺟﻬﺖ ﺷﺮﻛﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺧﺬ ﺷﺪ و ﻣﻔﺎد ﻛﻨﻮاﻧﺴﻴﻮن ﻫﻠﺴﻴﻨﻜﻲ در‬

‫‪ 91/5‬و ‪ 60‬درﺻﺪ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در ‪ 76‬ﺑﻴﻤﺎر )‪83/5‬‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺣﻘﻮق ﺑﻴﻤﺎران رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪﻋﻼوه ﻛﻠﻴﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑﺮ‬

‫درﺻﺪ( وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬ﺗﻄﺎﺑﻖ دو آزﻣﻮن در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‬

‫ﻋﻬﺪه ﮔﺮوه ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻴﻮه اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﻏﻴﺮﺗﺼﺎدﻓﻲ‬

‫وﺟﻮد داﺷﺖ ﺑﻴﺶ از ﻣﻮاردي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﻮد )‪94‬‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ دﻳﺎﺑﺖ ﻣﻠﻴﺘﻮس‪ ،‬ﺷﻮاﻫﺪ‬

‫درﺻﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 60‬درﺻﺪ( )‪ .(p<0/05‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ‪،MRI‬‬

‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻳﺎ اﻟﻜﺘﺮوﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﭘﻠﻲ ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ‪ ،‬ﺟﺮاﺣﻲ ﺳﺘﻮن ﻣﻬﺮهﻫﺎ در‬

‫ﭘﺮوﻻﭘﺲ دﻳﺴﻚ ﺑﻴﻦ ﻣﻬﺮهاي ﺑﻮد ﻛﻪ در ‪ 91/1‬درﺻﺪ از ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه‬

‫‪ 15‬ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻣﻴﻮﭘﺎﺗﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ در اﻳﻦ‬

‫ﻣﻲﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻴﻤﺎري دژﻧﺮاﺗﻴﻮ ﺳﺘﻮن ﻣﻬﺮهﻫﺎ )‪ 34/7‬درﺻﺪ(‪ ،‬ﺗﻨﮕﻲ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺴﻴﺖ‪ ،‬زﻣﺎن ﺷﺮوع ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ‪ ،‬زﻣﺎن ﺷﺮوع‬

‫ﻛﺎﻧﺎل ﻧﺨﺎﻋﻲ )‪ 25/7‬درﺻﺪ( و ﺗﻮﻣﻮر )‪ 17/8‬درﺻﺪ( ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در‬

‫اﻧﺘﺸﺎر درد‪ ،‬اﺧﺘﻼفزﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ ‪ EMG‬و ‪ ،MRI‬ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ‪ ،SLR‬ﺿﻌﻒ‬

‫ﻣﺠﻤﻮع ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺶ ﺑﻴﻤﺎر )‪ 5/9‬درﺻﺪ( ‪ MRI‬ﻃﺒﻴﻌﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎر ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬ﭘﺎرﺳﺘﺰي ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺴﺖ رﻓﻠﻜﺲ ﻗﻮزك ﭘﺎ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫ﻫﻤﺰﻣﺎن درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺐ ﺳﻴﺎﺗﻴﻚ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻮرد ﻋﺼﺐ ﭘﺮوﻧﺌﺎل‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻮرد‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در‬

‫ﻣﺮاﻟﮋي ﭘﺎرﺳﺘﺘﻴﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻮرد ﻓﻴﺒﺮوﻣﻴﺎﻟﮋي و ‪ 13‬ﻣﻮرد ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺴﺖ رﻓﻠﻜﺲ ﭘﺎﺗﻼ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ‬

‫‪EMG‬‬

‫‪MRI‬‬

‫و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

‫‪EMG‬‬

‫ﺑﻪﻃﻮر ﺧﺎص ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﻀﻠﻪ در ﻣﻴﻮﺗﻮم ﻣﻨﺎﺳﺐ و‬

‫ﻣﻴﻮﺗﻮمﻫﺎي ﻣﺠﺎور )ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ( ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪EMG .‬ﻫﺎﻳﻲ ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺼﺐدﻫﻲ ﻣﺠﺪد ﻣﺰﻣﻦ ﻳﺎ ‪ Denervation‬در ﺣﺎل‬

‫ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬

‫ﭘﻴﺸﺮوي را در دو ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻋﻀﻼت ﻳﻚ ﻣﻴﻮﺗﻮم ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪون‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ‬

‫اﻳﻦﻛﻪ در ﻣﻴﻮﺗﻮم ﻣﺠﺎور اﺧﺘﻼﻟﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان رادﻳﻜﻮﻟﻮ‪-‬‬

‫ﺑﻮد؛ وﻟﻲ اﺧﺘﺼﺎﺻﻴﺖ ‪ EMG‬ﺑﺎﻻﺗﺮ از ‪ 60) MRI‬درﺻﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪27/3‬‬

‫ﭘﺎﺗﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ‪ .‬در‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻧﻴﺰ ﻣﻮاردي ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪،Bulging‬‬

‫‪ Extrusion ،Protrusion‬و ‪ Sequestration‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎ ﭘﺲ از ﺟﻤﻊآوري اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬آﻧﺎﻟﻴﺰ دادهﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓﺰار‬ ‫آﻣﺎري‬

‫‪SPSS‬‬

‫وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 16‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ و‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺑﻴﺶ از‬

‫‪EMG‬‬

‫درﺻﺪ( ﺑﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‬

‫)‪ 95/6‬درﺻﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ 91/5‬درﺻﺪ(‬ ‫‪MRI‬‬

‫ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ و‬

‫ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺠﺎور را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ؛ اﻣﺎ‬ ‫ﻋﺼﺐ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﻟﺬا اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲرود‬ ‫‪7‬و‪6‬‬

‫ﺑﺎﻻﺗﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛‬

‫‪EMG‬‬

‫‪MRI‬‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﺳﻼﻣﺖ‬

‫ﻛﺎرآﻳﻲ ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ‬

‫ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪاي در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﻮد‬

‫درﺻﺪ ﻓﺮاواﻧﻲ و ﺑﺮاي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎيﻛﻤﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮافﻣﻌﻴﺎر ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬

‫دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ‪ Chiodo‬در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‬

‫و ﺗﻲ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻬﺮه‬

‫اﻋﻼم ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻮارد ﻣﺜﺒﺖ ﻛﺎذب در ﺗﺴﺖ ‪ EMG‬ﺑﻪﻣﻴﺰان ﻣﻌﻨﻲداري‬

‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﺎت ﻫﻢ از آزﻣﻮنﻫﺎي‬

‫‪2‬‬

‫‪‬‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮاي ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ‪ 0/05‬ﻟﺤﺎظ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻛﻤﺘﺮ از ﺗﺴﺖ‬

‫‪MRI‬‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ‬

‫زاﻳﻤﺎن زودرس ﻣﻬﺎر ﺷﺪه‬Koushan ‫ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ‬ ‫ در‬MVM ‫اﺛﺮ ﭘﺮوژﺳﺘﺮون‬ A. et‫ﺑﻪ‬al.

293

‫ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻠﺖ دردﻫﺎي رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ و ﺣﺘﻤﺎً ﻧﻴﺎز‬

‫ در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﻼﻳﻢ‬Haig ‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬8.‫ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ دارد‬

‫ ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ‬12‫ وﺟﻮد دارد‬EMG ‫ﺑﻪ‬

‫ﺗﺄﺛﻴﺮ‬

EMG

MRI

EMG

‫و‬

‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

9

‫ ﺑﻪﻋﻼوه ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﻛﻪ‬.‫ﻧﺪارد‬

‫ در‬.‫ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ‬

‫ ﭼﻨﻴﻦ‬MRI ‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ درﮔﻴﺮي رادﻳﻜﻮﻟﺮ را ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ؛ وﻟﻲ‬

‫ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ‬،‫ در آﻣﺮﻳﻜﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‬Haig ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬

13

MRI

‫و‬

EMG

‫ در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﺮ اﺳﺎس ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و‬.‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻧﺪارد‬

‫ﺗﺄﺛﻴﺮ‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎط‬

10

‫ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت‬EMG ‫ و‬MRI ‫ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از‬

MRI

‫ در اﻧﺘﻬﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬.‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ درد رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﻛﻤﺮ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‬

،‫ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر دﻗﻴﻖ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻴﻤﺎري درد ﻛﻤﺮ دارد‬

‫ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و وﻳﮋﮔﻲ ﺳﺎﻳﺮ‬،‫ﻣﻲﺷﻮد‬

11

.‫روشﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ دردﻫﺎي رادﻳﻜﻮﻟﺮ ﻛﻤﺮ ﺑﻪﻋﻤﻞ آﻳﺪ‬

‫ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‬

‫ﻛﻪ ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬

.‫ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪاي دﺳﺖ ﻧﻴﺎﻓﺘﻴﻢ‬ ‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮي ﭼﻨﻴﻦ اﻋﻼم ﻧﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬Haig ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬

.‫ اﻳﻦ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ را دارد‬MRI ‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺿﺎﻳﻌﻪ ﻧﺨﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؛ وﻟﻲ‬ MRI

‫ﺑﻪ ﻋﻼوه در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪاي در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه اﻋﻼم ﺷﺪ ﻛﻪ‬

References 1. Shiri R, Solovieva S, Husgafvel-Pursiainen K, Viikari J, Raitakari OT, Viikari-Juntura E. Incidence of nonspecific and radiating low back pain: followup of 24-39-year-old adults of the Young Finns Study. Arthritis Care Res (Hoboken) 2010;62(4):455-9.

2. Schochat T, Jäckel WH. Prevalence of low back pain in the population. Rehabilitation (Stuttg) 1998;37(4):216-23.

3. Hoy D, March L, Brooks P, Woolf A, Blyth F, Vos T, et al.

Measuring the global burden of low back pain. Best Pract Res Clin Rheumatol 2010;24(2):155-65.

4. Vroomen PC, de Krom MC, Knottnerus JA. Diagnostic value of history and physical examination in patients suspected of sciatica due to disc herniation: a systematic review. J Neurol 1999;246(10):899-906.

5. Jarvik JG, Deyo RA. Diagnostic evaluation of low back pain with emphasis on imaging. Ann Intern Med 2002;137(7):586-97.

6. Rubinstein SM, van Tulder M. A best-evidence review of diagnostic procedures for neck and low-back pain. Best Pract Res Clin Rheumatol 2008;22(3):471-82.

7. Szabela DA, Zawirski M. Use of needle electromyography for diagnosis of radiculopathies.

Neurol Neurochir Pol 2002;36(1):157-71.

8. Chiodo A, Haig AJ, Yamakawa KS, Quint D, Tong H, Choksi VR. Needle EMG has a lower false positive rate than MRI in

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

asymptomatic older adults being evaluated for lumbar spinal stenosis. Clin Neurophysiol 2007;118(4):751-6.

9. Haig AJ, Geisser ME, Tong HC, Yamakawa KS, Quint DJ, Hoff JT, et al. Electromyographic and magnetic resonance imaging to predict lumbar stenosis, low-back pain, and no back symptoms. J Bone Joint Surg Am 2007;89(2):358-66.

10. Haig AJ, Weiner JB, Tew J, Quint D, Yamakawa K. The relation among spinal geometry on MRI, paraspinal electromyographic abnormalities, and age in persons referred for electrodiagnostic testing of low back symptoms. Spine (Phila Pa 1976) 2002;27(17):1918-25; discussion 1924-5.

11. Haig AJ, Tong HC, Yamakawa KS, Quint DJ, Hoff JT, Chiodo A, et al. Spinal stenosis, back pain, or no symptoms at all? A masked study comparing radiologic and electrodiagnostic diagnoses to the clinical impression. Arch Phys Med Rehabil 2006;87(7):897-903.

12. Haig AJ, Geisser ME, Tong HC, Yamakawa KS, Quint DJ, Hoff JT, et al. Electromyographic and magnetic resonance imaging to predict lumbar stenosis, low-back pain, and no back symptoms. J Bone Joint Surg Am 2007;89(2):358-66.

13. Haig AJ, Yamakawa KS, Parres C, Chiodo A, Tong H. A prospective, masked 18-month minimum follow-up on neurophysiologic changes in persons with spinal stenosis, low back pain, and no symptoms. PM R 2009;1(2):127-36.

Tehran University Medical Journal; Vol. ‫و‬68, No. 5, Aug 2010: 291-294 ‫ﻫﻤﻜﺎران‬

98

The accommodation of EMG and MRI findings in patients with radicular low back pain

Ali Koushan MD.1* Mir Mostafa Sadat MD.1 Mohammad Reza Golbakhsh MD.1 Babak Siavashi MD.1 Setareh Mehran MD.2 Ali Tajik MD.3 1- Department of Orthopedic Surgery, Sina Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran 2- Department of Orthopedic Surgery, Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran 3- Department of Community Medicine, Medical College, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

Abstract

Received: May 29, 2010 Accepted: July 03, 2010

Background: There are multiple diagnostic methods for evaluation of patients with low back pain with a radicular pattern, each one has it’s own accuracy and diagnostic ability and so comparing them with each other would help the clinicians to find the best diagnostic method. The main objective of our study was to compare the diagnostic accommodation of electromyography (EMG) and Magnetic Resonance Imaging (MRI) findings in patients with low back pain and radiculopathy.

Methods: In this descriptive cross-sectional study, 101 patients with low back pain and radiculopathy attending to Sina Hospital in Tehran, Iran from 2007 to 2009 that had indication for both EMG and MRI were evaluated for their demographic characteristics and disease-related factors.

Results: Totally, 90 out of 101 patients (89%) had abnormal EMG findings and 94 out of 101 subjects (93%) had abnormal MRI results. The concordance rate was 88% (89 patients) with no significant difference (p> 0.05). The sensitivity and specificity of MRI were 95.6% and 27.3%, respectively, and the sensitivity and specificity of EMG were 91.5% and 60%, respectively.

Conclusion: According to the results of this study and in comparison with other studies it may be concluded that MRI and EMG are both accurate and use of them in a concomitant manner would result in increased diagnostic ability in patients with low back pain and radiculopathy.

Keywords: Radicular, low back pain, Magnetic Resonance Imaging, electromyography.

*

Corresponding author: Sina Hospital, Hasan abad Ave., Tehran, Iran Tel: +98-912-2050028 email: akoushan@yahoo.com

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺗﺰرﻳﻖ‬ ‫‪، (Bispectral‬ﻗﺒﻞ و‬ ‫)‪Index‬‬ ‫ﺷﺎﺧﺺ دو‬ ‫ﺳﻦﺪهﺑﺎﻻ ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﺶ‪295-‬‬ ‫آرام‪299‬‬ ‫‪،1389‬‬ ‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ازﻣﺮداد‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪5‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪68‬‬ ‫ﻃﻴﻔﻲﻜﻲ‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷ‬ ‫رويداﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮداﻧﺸﻜ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ روي ﺷﺎﺧﺺ دو ﻃﻴﻔﻲ )‪ (Bispectral Index‬ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ آرامﺑﺨﺶ‪:‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪1‬‬

‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻣﺎﻫﻮري‬

‫ﺣﻴﺪر ﻧﻮروزيﻧﻴﺎ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1388/12/22 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/03/29 :‬‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺷﺎﺧﺺ دو ﻃﻴﻔﻲ‬

‫‪*1‬‬

‫)‪Bispectral Index (BIS‬‬

‫ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ ﻣﺸﺘﻖ از اﻟﻜﺘﺮواﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮاﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰء‬

‫آرامﺑﺨﺸﻲ و ﻫﻮﺷﺒﺮي را در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺮ روي ﺷﺎﺧﺺ‬

‫‪1‬‬

‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺣﺴﻨﻲ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﻫﻨﻮز ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ روي ﻧﻴﺎز ﺑﻪ داروﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺷﺎﺧﺺ‬

‫‪2‬‬

‫ﻗﺎدر ﻣﺘﺮﺟﻤﻲزاده‬

‫‪BIS‬‬

‫‪3‬‬

‫آﻧﺎﻟﻲ ﺻﺎدﻗﻲ‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻴﺪار و ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ آرامﺑﺨﺸﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از داروي ﻣﻴﺪازوﻻم ورﻳﺪي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ‪ 80‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي وﻳﮋه‬

‫‪ 70‬ﺳﺎل و ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل )ﻣﺸﺎﻫﺪه( در ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻦ ‪ 20-40‬ﺳﺎل ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه در‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﭼﺸﻢ‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ﻫﻮﺷﻴﺎري‪ ،‬و ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﺪازوﻻم )‪ (0/02mg‬داﺧﻞ ورﻳﺪي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪:‬‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ در ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ 94±3‬و در ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ ‪ 97/3±1‬ﺑﻮد )‪ .(p=0/0001‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ BIS‬ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از‬

‫‪ -3‬ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم ﺑﻪ ‪ 80/9±6‬در ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ‪ 90/4±3‬در ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل رﺳﻴﺪ )‪ .(p=0/0001‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﺗﻮﺻﻴﻪ‬ ‫ﻣﻲﮔﺮدد در ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﭘﺎﻳﻪ آن ﻗﺒﻞ از اﻟﻘﺎء ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﮔﺮدد ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲدﻫﻨﺪه در ﺻﻮرت ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬از اﻳﻦ اﻣﺮ آﮔﺎﻫﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻳﻴﺪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﺤﺪوده ‪ 50-60‬در‬ ‫ﻃﻲ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﺑﺎ ﻣﻴﺰان‬

‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬اروﻣﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ )ره(‪،‬‬

‫ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﭘﺎﻳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ و اﻳﻦﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده در اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬

‫ﺑﺎزﻧﮕﺮي دارد ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0914-1415987 :‬‬

‫‪email: hnoroozinia@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺷﺎﺧﺺ دوﻃﻴﻔﻲ‪ ،‬ﻛﻬﻮﻟﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺪاري‪ ،‬آرامﺑﺨﺸﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻖﺑﻴﻬﻮﺷﻲ )‪ (Depth of anesthesia‬در ﺣﻴﻦ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ‬

‫اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻋﺼﺒﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖﺷﺪه ﺷﻨﻮاﻳﻲ‬ ‫)‪(BAEP‬‬

‫‪ Auditory Evoked Potentials‬و ﺑﻴﻨﺎﻳﻲ‬

‫‪Brain stem‬‬

‫‪Visual Evoked‬‬

‫ﻫﻤﻮاره ﻳﻜﻲ از دﻏﺪﻏﻪﻫﺎي ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ‬

‫)‪ Potentials (VEP‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﻴﺮ روش ﺟﺪﻳﺪي‬

‫آﺛﺎر و ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﻴﺪاري در ﭘﺎرهاي از ﻣﻮارد ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬

‫ﺑﻪﻧﺎم ﭘﺎﻳﺶ‬

‫‪ Bispectral index‬ﻳﺎ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر‬

‫اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻮده و ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻤﻖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮوز آﮔﺎﻫﻲ‬

‫‪ Sigl‬ﻣﻌﺮﻓﻲ و ﺑﻪﻋﻠﺖ دﻗﺖ و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻛﺎراﻳﻲ از ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫)‪(BIS‬‬

‫‪2‬‬

‫‪BIS‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ آﻗﺎي‬

‫)‪ (Awareness‬و ﻳﺎدآوري وﻗﺎﻳﻊ دردﻧﺎك و ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﺣﻴﻦ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‬

‫ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻛﺘﺒﺮ ﺳﺎل ‪ 1996‬ﺳﺎزﻣﺎن دارو و ﻏﺬا‬

‫ﮔﺮدد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻋﻤﻖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ‬

‫ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ دو ﻃﻴﻔﻲ را ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺛﺮات ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﺗﺨﺪﻳﺮي‬

‫ﻣﺼﺮف ﺷﺪن ﺑﻲﻣﻮرد داروﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و آﻟﻮدﮔﻲ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬

‫داروﻫﺎي ﻫﻮﺷﺒﺮ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ﻓﻮق در‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﻋﻮارض ﺟﺪي ﺑﻪوﻳﮋه در ﻛﻮدﻛﺎن‪ ،‬ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان و ﺑﻴﻤﺎران ﺿﻌﻴﻒ‬

‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ اﻣﺮوز ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋهاي ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي آﻧﺎﻟﻴﺰ و‬

‫و ﺑﺪﺣﺎل ﮔﺮدد‪ 1.‬ﻛﻮﺷﺶﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در دو دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫ﭘﺮدازش اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﻐﺰي در ﺣﻴﻦ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ اﺑﺪاع ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و‬

‫ﻛﻤﻲ ﻋﻤﻖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬

‫درﺟﻪ ﻫﻮﺷﻴﺎري را ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﻤ‪‬ﻲ از ﻋﺪد ﺻﻔﺮ اﻟﻲ ‪ 100‬ﻧﺸﺎن‬

‫اﺑﺪاع روشﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﻣﻮاج اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻋﺼﺒﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖ‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ درﺟﻪ ‪ 70‬اﻟﻲ ‪ 80‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺣﺎﻟﺖ آرامﺑﺨﺸﻲ )‪،(Sedation‬‬

‫ﺷﺪة ﺣﺴﻲ ﺣﺮﻛﺘﻲ )‪ Somatosensory Evoked Potentials (SSEP‬و ﻳﺎ‬

‫‪ 40-70‬ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲو درﺟﺎت ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از آن ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه‬

‫)‪(FDA‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻣﺎﻫﻮري و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪296‬‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺸﺮوﻧﺪه ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﻐﺰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 3.‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ‬

‫ﺑﺨﺶ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﭘﺮه ﻣﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮن داروﻳﻲ درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪Electroencephologram‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﺔ دﻣﺎﻧﺲ‪ ،‬ﻣﺼﺮف داروﻫﺎي روانﮔﺮدان‪ ،‬داروﻫﺎي وازواﻛﺘﻴﻮ و‬

‫‪EEG‬‬

‫آﺳﻢ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲاز اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺪاري اﻣﻮاج ‪ ‬و ‪ β‬ﻛﻪ اﻣﻮاج ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ‬

‫ﻳﻚ ﻣﺪل اﻟﻜﺘﺮورد‬

‫)‪ (BIS sensor, aspect medical system‬و‬

‫ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪﺗﺪرﻳﺞ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ‪ ،(A- 2000 BIS monitoring system- USA) BIS‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ BIS‬در‬

‫اﻳﻦ اﻣﻮاج ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻣﻮاج آﻫﺴﺘﻪ ﻳﻌﻨﻲ ‪ δ‬و ‪ θ‬اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫دو ﮔﺮوه در زﻣﺎن ﺑﻴﺪاري ﻛﺎﻣﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن‬

‫ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻋﻜﺲ ﻣﻮارد ﻓﻮق اﺗﻔﺎق‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪﻋﻨﻮان ﭘﺮه ﻣﺪﻳﻜﺎﺳﻴﻮن ‪ 0/02mg/Kg‬ﻣﻴﺪازوﻻم )ﻣﻴﺪاﻣﺎﻛﺲ‬

‫ﻣﻲاﻓﺘﺪ‪ 4.‬ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶﺗﺮ اﺷﺎره ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻳﺎدآوري وﻗﺎﻳﻊ ﺣﻴﻦ‬

‫ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺮﻛﺖ داروﺳﺎزي ﺗﻬﺮان ﺷﻴﻤﻲ( درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﻋﻤﻞ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﺑﻮده و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻋﻮاﻗﺐ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑﻪدﻧﺒﺎل‬

‫ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﺪازوﻻم )در زﻣﺎن ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺛﺮ دارو( ﻣﺠﺪداً‬

‫ﻧﺸﺎن‬

‫ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه در دو ﮔﺮوه در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺪاري ﻛﺎﻣﻞ و‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻋﻤﻖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ روش در ﻣﻮرد‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ آرامﺑﺨﺸﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺪازوﻻم ﭘﺲ از ﺟﻤﻊآوري ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از داروﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺮوﭘﻮﻓﻮل ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

‫و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر در آﻣﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮماﻓﺰار ‪ SPSS‬وﻳﺮاﺳﺖ ‪ 16‬و‬

‫وﻟﻲ در ﻣﻮرد ﻛﺘﺎﻣﻴﻦ و ﻧﻴﺘﺮوس اﻛﺴﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻘﺎﻻت‬

‫آزﻣﻮن آﻣﺎري ‪ Independent sample T-test‬ﺗﺤﺖ آﻧﺎﻟﻴﺰ آﻣﺎري ﻗﺮار‬

‫اﺛﺮات ﻣﻌﻜﻮس و ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ را ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺪم دﻗﺖ‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ p<0/05‬از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﺸﺘﻘﻲ از اﻟﻜﺘﺮواﻧﺴﻔﺎﻟﻮﮔﺮام‬ ‫)‪(EEG‬‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي درك و آﻧﺎﻟﻴﺰ آن ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ اﻣﻮاج‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﻣﻮرد دﻗﺖ و ﻛﺎراﻳﻲ‬

‫‪5-7‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ﮔﺮدد ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪BIS‬‬

‫‪BIS‬‬

‫ﺑﺮﺧﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻋﻤﻖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫دادهﻫﺎي دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ و ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﺪازوﻻم‪،‬‬

‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻳﺎ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻋﻤﻖ‬

‫در ﺟﺪول ‪ 1‬ﻟﻴﺴﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬از ﻛﻞ ‪ 80‬ﻧﻔﺮ‪ 38 ،‬ﻧﻔﺮ )‪ (%47/5‬زن و ‪42‬‬

‫ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ را ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﺳﺎزد‪ .‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري‪-‬‬

‫ﻧﻔﺮ )‪ (%52/5‬ﻣﺮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺗﺼﺎدف ﺟﺎﻟﺐ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻣﺮدان در ﻫﺮ‬

‫ﻫﺎي ﻧﻮروﻟﻮژﻳﻚ ﻛﻪ ‪ EEG‬را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ BIS‬را‬

‫دو ﮔﺮوه ‪ 21‬ﻧﻔﺮ و ﺗﻌﺪاد زﻧﺎن ‪ 19‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻦ ﺑﻴﻤﺎران در‬

‫ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در ﺧﺼﻮص دﻣﺎﻧﺲ ﻧﺎﺷﻲ از آﻟﺰاﻳﻤﺮ و ﻓﻠﺞ‬

‫)‪ > 70‬ﺳﺎل( ‪77/6±5‬‬

‫ﻣﻐﺰي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪8-10‬‬

‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬

‫‪A‬‬

‫ﮔﺮوه‬

‫)‪ 20-40‬ﺳﺎل( ‪ 28/7±6‬و در ﮔﺮوه‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫‪BIS‬‬

‫‪B‬‬

‫ﭘﺎﻳﻪ در ﮔﺮوه ‪ 97/3±1 ،A‬و در ﮔﺮوه‬

‫‪B‬‬

‫‪ 94±3‬ﺑﻮده‬

‫ﻳﻚ ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ آرامﺑﺨﺸﻲ در‬

‫و ﺑﺎ ‪ p=0/0001‬اﺧﺘﻼف دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬

‫اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ اﺳﺖ‪12‬و‪ 11‬وﻟﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎدي ﺑﺮاي ﺗﺎﻳﻴﺪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ ،BIS‬ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﺪازوﻻم ﻧﻴﺰ در دو ﮔﺮوه از‬

‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻧﻈﺮ آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد )‪ ،90/4±3‬در ﮔﺮوه‬

‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ 80/9±6‬در‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ روي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻛﻤ‪‬ﻲ ﺷﺎﺧﺺ دو ﻃﻴﻔﻲ ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪.‬‬

‫ﮔﺮوه ‪ (B‬و ‪) p=0/0001‬ﻧﻤﻮدار ‪ .(1‬در ﻛﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﺔ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ و ‪ BIS‬ﭘﻨﺞ‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫‪BIS‬‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫در ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪهاي ﺣﺪود ‪ 80‬ﺑﻴﻤﺎر در ﻃﻮل ﺳﺎل‬ ‫‪ 1388‬در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻣﺎمﺧﻤﻴﻨﻲ )ره( اروﻣﻴﻪ در دو ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ﺑﺎﻻي‬ ‫‪ 70‬ﺳﺎل )ﺣﺪود ‪ 40‬ﺑﻴﻤﺎر( و ‪ 20-40‬ﺳﺎل )‪ 40‬ﺑﻴﻤﺎر( ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬دادهﻫﺎي دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ و ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ‬

‫)‪ 20-40‬ﺳﺎل(‬

‫ﻣﺮد ‪ /‬زن‬

‫‪19/21‬‬

‫‪19/21‬‬

‫‪-‬‬

‫ﺳﻦ*‬

‫‪28/7±6‬‬

‫‪77/6±5‬‬

‫‪-‬‬

‫‪97/3±1‬‬

‫‪94±3‬‬

‫‪0/0001‬‬

‫‪90/4±3‬‬

‫‪80/9±6‬‬

‫‪0/0001‬‬

‫‪* BIS‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺴﻦ ﻋﻤﺪﺗﺎً از ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﺎﺗﺎراﻛﺖ‬ ‫ﺑﻮدهو ﺑﻴﻤﺎري ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و ﺑﻴﻤﺎران ﺟﻮانﺗﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﮔﺮوه‬

‫‪A‬‬

‫ﮔﺮوه‬

‫‪B‬‬

‫**‪p‬‬

‫)‪ > 70‬ﺳﺎل(‬

‫ﭘﺎﻳﻪ‬

‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﻓﺘﻖ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﺸﺎﻟﻪ ران ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران در‬

‫‪A‬‬

‫‪ BIS‬ﻣﻴﺪازوﻻم*‬

‫‪* Mean ± SD, BIS: Bispectral Index‬‬ ‫** آزﻣﻮن آﻣﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ‪ t-test‬و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ p<0/05‬ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ روي ﺷﺎﺧﺺ دو ﻃﻴﻔﻲ )‪ (Bispectral Index‬ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺗﺰرﻳﻖ آرامﺑﺨﺶ‬

‫‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫‪ ، BIS‬ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم‬

‫‪297‬‬

‫رزرو ارﮔﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻫﺶ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻋﻤﻠﻲ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ اﺧﺘﻼل در ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي‬ ‫‪100‬‬

‫ﻫﻤﻮﺳﺘﺎﺗﻴﻚ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻴﻮع ﭘﺮوﺳﻪﻫﺎي ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺧﻮدﻧﻤﺎﻳﻲ‬ ‫‪13‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻚ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﻬﻮﻟﺖ‬ ‫‪90‬‬ ‫‪80‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪهاﻧﺪ وﻟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات رزرو ﻋﻤﻠﻲ را‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎﻫﺶ رزرو ﻣﻐﺰ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ داروﻫﺎي ﻫﻮﺷﺒﺮ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ رﻳﺴﻚ دﻟﻴﺮﻳﻮم ﭘﻴﺮاﻣﻮن‬

‫‪70‬‬ ‫‪60‬‬

‫ﻋﻤﻞ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮ اﺧﺘﻼﻻت ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺮ روي ‪ BIS‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺪاري و‬ ‫آرامﺑﺨﺸﻲ ﺑﺎ ﻣﻴﺪازوﻻم ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ‬

‫‪50‬‬ ‫ﮔﺮوه ‪(20-40yr) A‬‬

‫ﮔﺮوه ‪(> 70yr) B‬‬

‫‪BIS‬‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺪاري‬

‫و آرامﺑﺨﺸﻲ در اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲداري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ‪ 20-40‬ﺳﺎل ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻴﻦ زﻧﺎن و‬

‫ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :1-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ و ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم در دو ﮔﺮوه‬ ‫‪BIS: Bispectral Index‬‬

‫ﻣﺮدان ﻣﺸﺎﻫﺪهﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﻣﺴﺎﻳﻞ ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻛﻨﻴﺘﻴﻚو ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ‪،‬‬ ‫اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻮارض ﺳﻮء داروﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ در ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﺎﻳﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر‬

‫‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫‪ ، BIS‬ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم‬

‫‪BIS‬‬

‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان راﻫﻨﻤﺎ در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺎز ﺑﻪ داروﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در‬ ‫‪100‬‬ ‫‪90‬‬

‫اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬وﻟﻲ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن‬

‫‪BIS‬‬

‫ﭘﺎﻳﻪ در اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن دوز‬

‫داروﻫﺎي ﻫﻮﺷﺒﺮ از ﻃﺮف ﻓﺮد ﺑﻴﻬﻮﺷﻲدﻫﻨﺪه ﺷﺪه و ﺗﺎﺛﻴﺮاﺗﻲ را در‬ ‫‪80‬‬ ‫‪70‬‬

‫ﻳﺎدآوري وﻗﺎﻳﻊ ﺣﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﻮز ﺗﻮﺻﻴﺔ ﺧﺎﺻﻲ در اﻳﻦ‬ ‫ﺧﺼﻮص ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﺒﻮد ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮان اراﺋﻪ‬ ‫ﻛﺮد‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻨﻄﻘﻲﺗﺮﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮرد اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺣﻴﻦ اﻟﻘﺎء ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و‬

‫‪60‬‬ ‫‪50‬‬ ‫زن‬

‫ﻣﺮد‬

‫ﻳﺎ ﻧﮕﻬﺪاري آن در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬ﻣﺪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ واﺳﻄﺔ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن ‪ ،BIS‬ﺗﺠﻮﻳﺰ داروﻫﺎ از ﺣﺪ ﺗﻮﺻﻴﻪ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮ ﻧﺸﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻗﺒﻞاز اﻟﻘﺎء ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در اﻓﺮاد‬

‫ﺟﻨﺲ‬

‫ﻧﻤﻮدار‪ :2-‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ BIS‬ﭘﺎﻳﻪ و ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺟﻨﺲ‬ ‫‪BIS: Bispectral Index‬‬

‫ﻣﺴﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﺑﺮﻗﺮار و ﺣﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد‪ .‬در‬

‫ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻔﺎوت ‪ EEG‬در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺟﻮان‪،‬‬ ‫ﮔﺰارش ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎ ﻣﻴﺰان‬

‫‪BIS‬‬

‫در اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ ارﺗﺒﺎﻃﻲ‬

‫دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲاز ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻴﺪازوﻻم در زﻧﺎنو ﻣﺮدان اﺧﺘﻼف آﻣﺎري ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺪارد و ‪ BIS‬ﻏﻴﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ اﺳﺖ‪ 12.‬از ﻃﺮﻓﻲ دﻳﮕﺮ ‪ katoh‬ﮔﺰارش‬

‫ﭘﺎﻳﻪ در ﻣﺮدان ‪ 95/5±3‬و در زﻧﺎن‬

‫ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ دﺳﺘﻮرات زﺑﺎﻧﻲ ﭘﺲ از ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺳﻮﻓﻠﻮران ﺑﻪ‬

‫ﺑﺪﻳﻦﺻﻮرت ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫‪BIS‬‬

‫‪ 95/7±2‬و ‪ p=0/701‬ﺑﻮده و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ‬

‫ﻣﻴﺪازوﻻم در ﻣﺮدان ‪ 85/4±7‬و در زﻧﺎن ‪ 85/9±6‬ﺑﻮد )ﻧﻤﻮدار ‪.(2‬‬

‫اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ در ﺳﻄﺢ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺟﻮانﺗﺮ اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺪ و‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ‪ BIS‬ﺑﺎ ﺳﻄﻮح آرامﺑﺨﺸﻲ و ﻧﻪ ﺑﺎ ﺳﻦ ارﺗﺒﺎط دارد‪ 11.‬ﺑﺎ‬ ‫اﻳﻦ ﺣﺎل آﻧﺎن اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد‬

‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﻛﻬﻮﻟﺖ ﻳﻚ ﭘﺮوﺳﻪ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﮔﺸﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﭘﺎﻳﻪ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺴﻦ ﻣﻮرد‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اراﺋﻪ ﻧﺪادهاﻧﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﻣﻮرد‬ ‫اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ ﺑﺎ‬

‫‪BIS‬‬

‫ﭘﺎﻳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺻﺪق ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ﻣﺎﻫﻮري و‬ Mahoori A. et‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ‬ al.

‫ﻣﻨﺴﺠﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪدرﺳﺘﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ را ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار دﻫﺪ ﻛﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

BIS

‫روي اﻧﺪﻛﺲ‬

298

‫ ﻛﻪ داروﻫﺎي ﺧﺎص‬،‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺴﻦ‬ ‫ ﭘﺎﻳﻪ ﻗﺒﻞ از اﻟﻘﺎء ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‬BIS ،‫رواﻧﮕﺮدان ﻣﺼﺮف ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ‬ BIS

‫ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪﺗﺄﺛﻴﺮ داروﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ داروﻫﺎي‬

‫ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬.‫ﭘﺰﺷﻚ در ﺟﺮﻳﺎن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‬

‫ ﻣﺎ ﺑﺮ‬.‫ﻫﻮﺷﺒﺮ در اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺ دو ﻃﻴﻔﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ در ﺣﻴﻦ اﻧﻔﻮزﻳﻮن ﭘﺮوﭘﻮﻓﻮل و اﻳﺰوﻓﻠﻮران ﻧﻴﺰ‬

‫ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در‬،‫در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ‬

BIS

‫اﻳﻦ ﺑﺎورﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن‬

‫ﺗﺎ در ﺻﻮرت ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮدن‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﺧﺼﻮص ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺗﺠﻮﻳﺰ اﻳﻦ‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮ‬

‫ ﭘﺎﻳﻪ در دو ﮔﺮوه ﺣﺪود‬BIS ‫ اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬14-16.‫داروﻫﺎ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‬

‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﺤﺪودة ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه‬

‫ ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﺪازوﻻم ﻧﻴﺰ‬،BIS ‫ﺳﻪ و اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫ ﻛﻪ‬Renna ‫ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ‬.‫ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ‬BIS ‫اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﺑﺎ‬

‫ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺸﺮوﻧﺪه‬.‫ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬10 ‫در دو ﮔﺮوه ﺣﺪود‬

‫زﻣﺎن ﺑﻴﺪاري را ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ دﻣﺎﻧﺲ ﭘﻴﺮي در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي و ﻧﻮرونﻫﺎ ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﻛﻮرﺗﻜﺲ ﻣﻐﺰ‬

‫ ﭘﺎﻳﻪ‬BIS ‫ ﻣﻮارد در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﺳﺎﻟﻢ‬%22 ‫ در‬،‫ﺳﺎﻟﻢ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﺮد‬

‫ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪﺗﺪرﻳﺞ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﻫﺪاﻳﺖ ﻋﺼﺒﻲ‬.‫ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‬

‫ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮاي‬.‫در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران دﻗﺖ زﻳﺎدي ﮔﺮدد‬ ‫( در ﻃﻲ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در‬50-60) BIS

BIS

BIS

9

.‫ﻛﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ‬

‫ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻴﺎز‬.‫در اﻋﺼﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‬

BIS

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ دﻣﺎﻧﺲ ﭘﻴﺮي و آﻟﺰاﻳﻤﺮ ﺑﺮ روي‬

‫ از‬.‫ﺑﻪ داروﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ داﺧﻞ ورﻳﺪي و ﻫﻮﺷﺒﺮﻫﺎي ﺗﺒﺨﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه و در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﻣﺤﺪوده ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮي ﮔﺰارش‬

‫ﺳﻮﻳﻲ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ‬

‫ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﻣﻮاج آﻫﺴﺘﻪ و‬.‫ﺷﺪه اﺳﺖ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﻮق ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣﻐﺰي و‬

17

‫ ﻣﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ در‬.‫اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده‬

BIS

EEG

‫ﻛﺎﻫﺶ اﻣﻮاج ﺳﺮﻳﻊ در‬

‫ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات‬.‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺟﻮانﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد‬

BIS

‫ﻛﺎﻫﺶ‬

‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮﻧﻴﺘﻮرﻳﻨﮓ ﻫﻮﺷﺒﺮي در اﻓﺮاد ﭘﻴﺮ از‬

‫ﺗﻮﺟﻴﻪﻛﻨﻨﺪه ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ اﻧﺪﻛﺲ در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬

.‫ ﭘﺎﻳﻪ ﻗﺒﻞ از اﻟﻘﺎء ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺛﺒﺖ ﮔﺮدد‬BIS ،‫ﻣﻲﺷﻮد‬

‫ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬.‫ﺟﻮانﺗﺮﻫﺎ ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ دوز ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺪازوﻻم ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬

1. Stansky RD, Shafer SL. Measuring depth of anesthesia. In: Miller R D, editor. Miller’s Anesthesia. 6th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone; 2005. p. 1227-58.

2. Sigl JC, Chamoun NG. An introduction to bispectral analysis for the electroencephalogram. J Clin Monit 1994;10(6):392-404.

3. Johansen JW, Sebel PS. Development and clinical application of electroencephalographic bispectrum monitoring. Anesthesiology 2000;93(5):1336-44.

4. Gugino LD, Chabot RJ, Prichep LS, John ER, Formanek V, Aglio LS. Quantitative EEG changes associated with loss and return of consciousness in healthy adult volunteers anaesthetized with propofol or sevoflurane. Br J Anaesth 2001;87(3):421-8.

5. Rampil IJ, Kim JS, Lenhardt R, Negishi C, Sessler DI. Bispectral EEG index during nitrous oxide administration. Anesthesiology 1998;89(3):671-7.

6. Puri GD. Paradoxical changes in bispectral index during nitrous oxide administration. Br J Anaesth 2001;86(1):141-2.

7. Hirota K, Kubota T, Ishihara H, Matsuki A. The effects of nitrous oxide and ketamine on the bispectral index and 95% spectral edge frequency during propofol-fentanyl anaesthesia. Eur J Anaesthesiol 1999;16(11):779-83.

8. Holschneider DP, Leuchter AF, Uijtdehaage SH, Abrams M, Rosenberg-Thompson S. Loss of high-frequency brain electrical response to thiopental administration in Alzheimer's-type dementia.

Neuropsychopharmacology 1997;16(4):269-75.

9. Renna M, Handy J, Shah A. Low baseline Bispectral Index of the electroencephalogram in patients with dementia. Anesth Analg 2003;96(5):1380-5, table of contents.

10. Choudhry DK, Brenn BR. Bispectral index monitoring: a comparison between normal children and children with quadriplegic cerebral palsy. Anesth Analg 2002;95(6):1582-5, table of contents.

11. Katoh T, Bito H, Sato S. Influence of age on hypnotic requirement, bispectral index, and 95% spectral edge frequency associated with sedation induced by sevoflurane. Anesthesiology 2000;92(1):55-61.

12. Renna M, Venturi R. Bispectral index and anaesthesia in the elderly. Minerva Anestesiol 2000;66(5):398-402.

13. Weinert BT, Timiras PS. Invited review: Theories of aging. J Appl Physiol 2003;95(4):1706-16.

14. Lysakowski C, Elia N, Czarnetzki C, Dumont L, Haller G, Combescure C, et al. Bispectral and spectral entropy indices at propofol-induced loss of consciousness in young and elderly patients. Br J Anaesth 2009;103(3):387-93.

15. Matsuura T, Oda Y, Tanaka K, Mori T, Nishikawa K, Asada A. Advance of age decreases the minimum alveolar concentrations of isoflurane and sevoflurane for maintaining bispectral index below 50. Br J Anaesth 2009;102(3):331-5.

16. Cortínez LI, Trocóniz IF, Fuentes R, Gambús P, Hsu YW, Altermatt F, et al. The influence of age on the dynamic relationship between end-tidal sevoflurane concentrations and bispectral index.

Anesth Analg 2008;107(5):1566-72.

17. Brenner RP, Ulrich RF, Spiker DG, Sclabassi RJ, Reynolds CF 3rd, Marin RS, et al. Computerized EEG spectral analysis in elderly normal, demented and depressed subjects. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1986;64(6):483-92.

References

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. 68, No. 5, Aug 2010: 295-299

The effect of aging on bispectral index before and after sedation: a prospective study

1

Alireza Mahoori MD. Heydar Noroozinia MD.1* Ebrahim Hassani MD.1 Gader Motargemzadeh MD.2 Anali Sadeghi MD.3 1- Department of Anesthesiology 2- Department of Eye Surgery Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran 3- General Physician

Abstract

Received: March 13, 2010 Accepted: June 19, 2010

Background: The Bispectral Index (BIS) is an EEG-derived value that measures the sedative and hypnotic component of the anesthetic state. The effects of age on the bispectral index have not been well documented. The objective of the present study was to determine the influence of age on hypnotic requirement and bispectral index in awake and in patients with sedation induced by midazolam.

Methods: Eighty patients were enrolled in this prospective observational study. The patients in study group were aged more than 70 years, and the age in control group ranged 20-40 years. Baseline recording of BIS was taken in awake patients in two groups for few minutes. Five minutes after administration of 0.02 mg/kg IV midazolam the BIS value also was taken and recorded.

Results: In the study group, patients had a mean base BIS 94±3 compared with 97.3±1 in the control group (p< 0.0001). Five minutes after administration of 0.02 mg/kg midazolam the value were 80.9±6 and 90.4±3 respectively (p< 0.0001).

Conclusion: When BIS is used as a monitor of hypnosis in the elderly, we recommend that a baseline recording be taken before induction for a few minutes to alert the anesthesia provider to the possibility of low initial values. Further studies are needed to verify if the recommended range of 50-60 of BIS during clinical anesthesia is also adequate in the elderly with low initial baseline BIS or if this range needs adjusting in view of reduced initial BIS value.

Keywords: Bispectral index, aging, awake, sedation.

*

Corresponding author: Imam Khomeini Hospital, Urmia, Iran.

Tel: +98-914-1415987 email: hnoroozinia@yahoo.com

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﺴﺘﻤﻴﻚ در‬ ‫ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴ‬ ‫اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي‬ ‫اﻳﺮان ﻣﺮداد ‪300-305 ،1389‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪،5‬‬ ‫دوره ‪، 68‬‬ ‫ﻟﻮﭘﻮسﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬

‫اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ در اﻳﺮان‪ :‬ﺑﺮرﺳﻲ ‪ 2143‬ﻣﻮرد‬

‫ﻣﺤﻤﻮد اﻛﺒﺮﻳﺎن‪ ،‬ﺳﻴﺪه ﻃﺎﻫﺮه ﻓﺎﺋﺰي‬

‫*‬

‫ﻓﺮﻫﺎد ﻏﺮﻳﺐدوﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﻫﺎد ﺷﻬﺮام‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﻧﺎﺟﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1388/12/12 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/04/13 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬ ‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﺑﻴﻤﺎري ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ‬

‫)‪(SLE‬‬

‫ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎري اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻣﻮﻟﺘﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﺧﻮد اﻳﻤﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬

‫اﺗﻮ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﻋﻠﻴﻪ اﺟﺰاي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻠﻮل اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري اﺗﻴﻮﻟﻮژي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ داﺷﺘﻪ‪ ،‬در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺮه زﻣﻴﻦ اﻧﺘﺸﺎر ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ وﺳﻴﻌﻲ دارد‪ .‬ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﻴﻤﺎري در ﺑﻴﻦ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻧﮋادي‬

‫اﺣﻤﺪ رﺿﺎ ﺟﻤﺸﻴﺪي‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﻧﺎﻫﻴﺪ ﺷﻔﺎﺋﻲ‬ ‫ﻣﺮﻳﻢ اﺧﻼقﺧﻮاه‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪون دواﭼﻲ‬

‫و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اراﺋﻪ ﭼﻬﺮه ﺑﻴﻤﺎري‬

‫‪SLE‬‬

‫در ﺑﻴﻤﺎران اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬روش‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪SLE‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬

‫روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژي داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان در ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 1355‬ﺗﺎ ‪ 1386‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ :‬ﺗﻌﺪاد ‪2143‬‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژي‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ زن ﺑﻪ ﻣﺮد ‪ 8/8:1‬و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ در ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺮوع ﺑﻴﻤﺎري ‪ 24/2±10‬ﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻴﻮع‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺎﻣﻞ درﮔﻴﺮي ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ -‬اﺳﻜﻠﺘﻲ ‪ ،%85/2‬ﭘﻮﺳﺘﻲ ‪ ،%83/1‬ﻛﻠﻴﻮي ‪ ،%66/6‬ﻋﺼﺒﻲ‪-‬‬ ‫رواﻧﻲ ‪ ،%24‬رﻳﻮي ‪ ،%22/3‬ﻗﻠﺒﻲ ‪ %17/5‬و ﺧﻮﻧﻲ ‪ %67/1‬ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫‪FANA‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ در ‪ %78/3‬و‬

‫‪Anti– DNA‬‬

‫ﺑﺎﻻ در ‪%70‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺰارش ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻨﺪروم ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﻲ و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ در ‪ %14/9‬و ‪ %3/5‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎران ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ دﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺷﻴﻮع ﺗﻈﺎﻫﺮات ﭘﻮﺳﺘﻲ‪ -‬ﻣﺨﺎﻃﻲ و ﻛﻠﻴﻮي در ﺑﻴﻤﺎران‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ )ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ( و ﺷﻴﻮع ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺧﻮﻧﻲ و ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي‬ ‫اروﭘﺎﻳﻲ )ﺑﺎ ﻧﮋاد ﻳﻜﺴﺎن( ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ژﻧﺘﻴﻜﻲ و ﻳﺎ ﻣﺤﻴﻄﻲ را در ﺑﺮوز ﺗﻈﺎﻫﺮات‬

‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻛﺎرﮔﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ‪ ،‬ﻛﺪ ﭘﺴﺘﻲ ‪14114‬‬

‫ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻟﻮﭘﻮس ﻣﻄﺮح ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪88026956 :‬‬

‫‪email: s.t_faezi@yahoo.com‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ‪ ،‬ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ‪ ،‬اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي‪ ،‬اﻳﺮان‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫آﺳﻴﺎ و اﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ آن اﻳﺮان ﻛﺸﻮري واﻗﻊ در ﻣﻨﻄﻘﻪ‬ ‫‪Systemic‬‬

‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‪ ،‬داراي ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺑﺎ ﻧﮋادي ﻣﺘﻔﺎوت از ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫)‪ Erythematosus (SLE‬ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎري اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ ﻣﻮﻟﺘﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﺧﻮد اﻳﻤﻦ‬

‫ﻟﺬا ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ از ﻣﻨﻈﺮ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ و‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺗﻮ آﻧﺘﻲ ﺑﺎدي ﻋﻠﻴﻪ اﺟﺰاي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻠﻮل اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ آن ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﻴﺪي در ﻣﻮرد ﺗﺎﺛﻴﺮ‬

‫اﺗﻴﻮﻟﻮژي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ و آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ داﺷﺘﻪ‪،‬‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ژﻧﺘﻴﻜﻲ و ﻣﺤﻴﻄﻲ در ﺑﺮوز ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻟﻮﭘﻮس اراﺋﻪ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎري ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ‬

‫‪Lupus‬‬

‫در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺮه زﻣﻴﻦ اﻧﺘﺸﺎر ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ وﺳﻴﻌﻲ دارد‪ ،‬ﺗﻔﺎوتﻫﺎي‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري در ﺗﻈﺎﻫﺮات آن در ﺑﻴﻦ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﮋادي و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫روش ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 1.‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪﻧﮕﺮ ﻛﻨﺘﺮل‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آﻳﻨﺪهﻧﮕﺮ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖﺷﺪه ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ‬

‫ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي روﻣﺎﺗﻴﺴﻤﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژي‬

‫ﻟﻮﭘﻮس ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ واﺣﺪ ﻟﻮﭘﻮس ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژي‬

‫ﺷﻴﻮع ‪ SLE‬در اﻳﺮان ‪ 40‬در ‪ 100000‬ﺑﺮآورد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 2.‬واﺣﺪ ﻟﻮﭘﻮس‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان در ﻃﻲ ﺳﺎلﻫﺎي ‪ 1355‬ﺗﺎ ‪ 1388‬ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژي داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﻣﺪت‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺛﺒﺖ ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺮاﻳﺘﺮﻳﺎي ﻛﺎﻟﺞ روﻣﺎﺗﻮﻟﻮژي آﻣﺮﻳﻜﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ ‪ 33‬ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬داراي ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳـﻦ ﺑﺎﻧﻚ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﻟﻮﭘﻮس در‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪4‬و‪3‬‬

‫)‪(ACR‬‬

‫ﺑﺮاي ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻟﻮﭘﻮس را دارا ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖﺷﺪه‬

‫ﻣﺤﻤﻮد اﻛﺒﺮﻳﺎن و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ )ﺟﻨﺲ‪ ،‬ﺳﻦ ﺷﺮوع ﺑﻴﻤﺎري‪ ،‬ﺳﻦ‬

‫‪301‬‬

‫ﺟﺪول‪ :1-‬ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ و ﭘﺎرا ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ در ‪ 2143‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻟﻮﭘﻮس‬ ‫ﻣﺘﻐﻴﺮ‬

‫ﺗﻌﺪاد )درﺻﺪ(‬

‫‪CI‬‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺳﺮﺷﺘﻲ‬

‫)‪1369(%63/9‬‬

‫‪56/9-61/9‬‬

‫ﺗﺐ‬

‫رواﻧﻲ‪ ،‬رﻳﻮي‪ ،‬ﻗﻠﺒﻲ‪ -‬ﻋﺮوﻗﻲ‪ ،‬ﺧﻮﻧﻲ( و ﺗﺴﺖﻫﺎي ﭘﺎراﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ ﺑﻴﻤﺎران‬

‫)‪1032(%48/2‬‬

‫‪46/1-50/3‬‬

‫ﺧﺴﺘﮕﻲ‬

‫)‪815(%35/7‬‬

‫‪69/2-73/2‬‬

‫ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺴﺖﻫﺎي ﭘﺎراﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻤﺎرش ﻛﺎﻣﻞ ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺧﻮن‬

‫ﻛﺎﻫﺶ وزن‬

‫)‪699(%32/6‬‬

‫‪30/6-38/2‬‬

‫ﺑﻲاﺷﺘﻬﺎﻳﻲ ﻋﺼﺒﻲ‬

‫)‪617(%28/8‬‬

‫‪26/9-30/7‬‬

‫ﻟﺮز‬

‫)‪387(%18/1‬‬

‫‪16/5-19/7‬‬

‫)‪1826(%85/2‬‬

‫‪83/7-86/7‬‬

‫آرﺗﺮﻳﺖ ﮔﺬرا‬

‫)‪1106(%51/6‬‬

‫‪49/5-53/7‬‬

‫آراﺗﺮاﻟﮋي ﺑﺪون آرﺗﺮﻳﺖ‬

‫)‪725(%33/8‬‬

‫‪31/8-35/8‬‬

‫اروزﻳﻮن ﻣﻔﺼﻠﻲ‬

‫)‪21(%1‬‬

‫‪0/6-1/4‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﻴﻮﭘﺴﻲ ﻛﻠﻴﻪ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ‬

‫ﻧﻜﺮوز آواﺳﻜﻮﻻر‬

‫)‪101(%4/7‬‬

‫‪3/8-5/6‬‬

‫اﻳﻤﻨﻮﻓﻠﻮرﺳﺎﻧﺲ ﻧﻮري ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻧﻔﺮﻳﺖ ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ‬

‫ﻣﻴﻮزﻳﺖ‬

‫)‪63(%2/9‬‬

‫‪2/2–3/6‬‬

‫)‪1826(%85/2‬‬

‫‪83/7-86/7‬‬

‫راش ﭘﺮواﻧﻪاي‬

‫)‪1300(%60/7‬‬

‫‪58/6-62/8‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮر‬

‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﺟﻤﻊآوري ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران در دورهﻫﺎي ﻳﻚ ﺗﺎ ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ‬

‫)‪1215(%56/7‬‬

‫‪54/6-58/8‬‬

‫رﻳﺰش ﻣﻮ‬

‫)‪1065(%49/7‬‬

‫‪47/6-51/8‬‬

‫ﺑﺮاﺳﺎس ﺷﺪت ﺑﻴﻤﺎري وﻳﺰﻳﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬دادهﻫﺎي ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﺑﻪﺻﻮرت‬

‫زﺧﻢ دﻫﺎﻧﻲ‬

‫)‪829(%38/7‬‬

‫‪36/6-40/8‬‬

‫)‪ ،CI 95= (Confidence interval at %95‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر و‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت دﻳﺴﻜﻮﻳﻴﺪ‬

‫)‪319(%14/9‬‬

‫‪13/4-16/4‬‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻛﻠﻴﻮي‬

‫)‪1427(%66/6‬‬

‫‪64/6–68/6‬‬

‫ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري‬

‫)‪1188(%55/4‬‬

‫‪53/3-57/5‬‬

‫ﻫﻤﺎﭼﻮري‬

‫)‪894(%41/7‬‬

‫‪39/6-44/3‬‬

‫ﺑﻴﻮﭘﺴﻲ ﻛﻠﻴﻮي‬

‫‪ 2143‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻟﻮﭘﻮس ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد‬

‫)‪763(%35/6‬‬

‫‪33/6–37/6‬‬

‫ﻛﻼس‬

‫‪I‬‬

‫)‪3(%0/1‬‬

‫‪-0/1-0/3‬‬

‫‪ 1925‬ﻧﻔﺮ زن و ‪ 228‬ﻧﻔﺮ ﻣﺮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ زن ﺑﻪ ﻣﺮد ‪ 8/8 :1‬ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻼس‬

‫‪II‬‬

‫)‪82(%3/8‬‬

‫‪3–4/6‬‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻦ ﺷﺮوع ﺑﻴﻤﺎري ‪ 24/2 ±10‬ﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻃﻮل ﻣﺪت‬

‫ﻛﻼس‬

‫‪III‬‬

‫)‪186(%8/7‬‬

‫‪7/5–9/9‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎري ‪ 7/5±8/7‬ﺳﺎل و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ زﻣﺎن ﭘﻲﮔﻴﺮي ﺑﻴﻤﺎران ‪ 5±8/2‬ﺳﺎل‬

‫ﻛﻼس‬

‫‪IV‬‬

‫)‪406(%18/9‬‬

‫‪17/2–20/6‬‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒﺖ ‪ SLE‬و دﻳﮕﺮ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎﻳﻲ اﺗﻮاﻳﻤﻴﻮن در ‪%3/5‬‬

‫ﻛﻼس‬

‫‪V‬‬

‫)‪74(%3/5‬‬

‫‪2/7–4/3‬‬

‫)‪733(%34/2‬‬

‫‪32/2–36/2‬‬

‫)‪283(%13/2‬‬

‫‪11/8–14/6‬‬

‫)‪108(%5‬‬

‫‪4/1–5/9‬‬

‫)‪121(%5/6‬‬

‫‪4/6–6/6‬‬

‫)‪478(%22/3‬‬

‫‪20/5–24/1‬‬

‫ﺷﺪ‪ .‬آرﺗﺮﻳﺖ در ‪ ،%51/8‬آرﺗﺮاﻟﮋي ﺑﺪون آرﺗﺮﻳﺖ ‪ ،%33/8‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ‬

‫ﭘﻠﻮرﻳﺖ‪ -‬ﭘﻠﻮرزي‬

‫)‪365(%16/6‬‬

‫‪18/2–15‬‬

‫)‪(AVN‬‬

‫ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﺖ ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ‬

‫)‪45(%2/1‬‬

‫‪1/5–2/7‬‬

‫ﻫﺎﻳﭙﺮﺗﺎﻧﺴﻴﻮن رﻳﻮي‬

‫)‪4(%0/2‬‬

‫‪0–0/4‬‬

‫)‪375(%17/5‬‬

‫‪15/9–19/1‬‬

‫ﻣﻴﻮزﻳﺖ در ‪ %2/9‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ )ﺟﺪول ‪ .(1‬ﺗﻈﺎﻫﺮات‬

‫ﭘﺮﻳﻜﺎردﻳﺖ‬

‫)‪194(%9/1‬‬

‫‪7/9–10/3‬‬

‫ﻣﻮﻛﻮﻛﻮﺗﺎﻧﺌﻮس در ‪ %83/1‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺷﺎﻣﻞ راش‬

‫درﮔﻴﺮي درﻳﭽﻪاي‬

‫)‪83(%3/9‬‬

‫‪3/1–4/7‬‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري و ﺗﺎرﻳﺦ اوﻟﻴﻦ وﻳﺰﻳﺖ( و ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ‬ ‫)ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺳﺮﺷﺘﻲ‪ ،‬اﺳﻜﻠﺘﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻲ‪ -‬ﻣﺨﺎﻃﻲ‪ ،‬ﻋﺼﺒﻲ‪-‬‬

‫)‪(CBC‬‬

‫و ﺷﻤﺎرش ﭘﻼﻛﺖ‪ ،CRP ،ESR ،‬ﻛﺮاﺗﻴﻨﻴﻦ ﺳﺮم و آﻧﺎﻟﻴﺰ ادرار و‬

‫ﺗﺴﺖﻫﺎي اﻳﻤﻮﻧﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﺘﻲﺑﺎدي ﺿﺪ ﻫﺴﺘﻪ‪،‬‬

‫‪DNA‬‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻛﻤﭙﻠﻤﺎن )‪ (CH50 ،C4 ،C3‬و ﻓﺎﻛﺘﻮر روﻣﺎﺗﻮﻳﻴﺪ‬

‫‪،Anti ds‬‬ ‫)‪(RF‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬از روش اﻳﻤﻮﻧﻮﻓﻠﻮﺋﻮرﺳﺎﻧﺲ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ‬ ‫و‬

‫‪DNA‬‬

‫ﺑﻮده‬

‫‪FANA‬‬

‫‪ Anti ds‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻤﭙﻠﻤﺎنﻫﺎ ﺑﺎ روش ﻧﻔﻠﻮﻣﺘﺮي ﻣﻮرد‬

‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎر ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ‪ WHO‬در ﺳﺎل ‪ 1982‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 5.‬ﺗﻤﺎم‬ ‫اﻃﻼﻋﺎت ﻓﻮق در ﻳﻚ ﻧﺮماﻓﺰار ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﻛﻪ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻃﺮاﺣﻲ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮرد ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼق ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺳﺮﺷﺘﻲ در ‪ %63/9‬ﺑﻴﻤﺎران وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺐ ‪ ،%48/2‬ﺧﺴﺘﮕﻲ ‪ ،%37‬ﻛﺎﻫﺶ وزن ‪،%32/7‬‬ ‫ﺑﻲاﺷﺘﻬﺎﻳﻲ ‪ %29‬و ﻟﺮز ‪ %18/1‬ﺑﻮد )ﺟﺪول ‪ .(1‬درﮔﻴﺮي اﺳﻜﻠﺘﻲ‪-‬‬ ‫ﻋﻀﻼﻧﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ در ‪ %82/5‬ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﻣﻔﺼﻠﻲ در ‪ ،%4/2‬اروزﻳﻮن ﻣﻔﺼﻠﻲ در ‪ ،%1‬ﻧﻜﺮوز آواﺳﻜﻮﻻر‬

‫در ‪ ،%4/8‬ﺿﻌﻒ ﻋﻀﻼﻧﻲ در ‪ ،%16/2‬درد ﻋﻀﻼﻧﻲ در ‪ %10/4‬و‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات اﺳﻜﻠﺘﻲ‪ -‬ﻋﻀﻼﻧﻲ‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﭘﻮﺳﺘﻲ‪ -‬ﻣﺨﺎﻃﻲ‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬رواﻧﻲ‬ ‫ﺗﺸﻨﺞ‬ ‫ﺳﺎﻳﻜﻮز‬ ‫ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ ﻣﺤﻴﻄﻲ‬

‫درﮔﻴﺮي رﻳﻮي‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻗﻠﺒﻲ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪302‬‬

‫اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژي ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ در اﻳﺮان‬

‫اداﻣﻪ ﺟﺪول‪:1-‬‬

‫ﮔﺮاﻧﻮﻻر( در ‪ %24/5‬ﻣﻮارد ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻔﺮﻳﺖ ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ ﻛﻼس ﻳﻚ در ‪،%0/1‬‬

‫ﻣﻴﻮﻛﺎردﻳﺖ‬

‫)‪63(%2/9‬‬

‫‪2/2-3/6‬‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺧﻮﻧﻲ‬

‫)‪1437(%67/1‬‬

‫‪65/1-69/1‬‬

‫ﻟﻜﻮﭘﻨﻲ‬

‫)‪750(%35‬‬

‫‪33–37‬‬

‫آﻧﻤﻲ ﻫﻤﻮﻟﻴﺘﻴﻚ‬ ‫ﺗﺮوﻣﺒﻮﺳﻴﺘﻮﭘﻨﻲ‬

‫)‪84(%3/9‬‬

‫‪3/1–4/7‬‬

‫)‪371(%17/3‬‬

‫‪15/7–18/9‬‬

‫‪-‬‬

‫‪-‬‬

‫)‪1677(%78/3‬‬

‫‪76/6–80‬‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮات اﻳﻤﻮﻧﻮﻟﻮژﻳﻚ‬ ‫‪FANA‬‬

‫)‪1500(%70‬‬

‫‪68/1–71/9‬‬

‫‪ C3‬ﭘﺎﺋﻴﻦ‬

‫)‪1045(%48/8‬‬

‫‪46/7–50/9‬‬

‫‪ C4‬ﭘﺎﺋﻴﻦ‬

‫)‪1076(%50/2‬‬

‫‪52/3–48/1‬‬

‫‪Anti- ds DNA‬‬

‫ﻛﻼسدو در ‪ ،%3/8‬ﻛﻼسﺳﻪ در ‪ ،%8/8‬ﻛﻼسﭼﻬﺎر در ‪ ،%19/0‬ﻛﻼس‬ ‫ﭘﻨﺞ در ‪ %3/5‬ﺑﻴﻤﺎران وﺟﻮد داﺷﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﻔﺮﻳﺖ ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ در‬ ‫ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﻛﻼس ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮﻳﺖ ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺮاﺗﻴﻨﻴﻦ ﺑﺎﻻ )‪(>1/5mg/dl‬‬ ‫در ‪ %16/7‬از ﺑﻴﻤﺎران ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ ﺑﺎ درﮔﻴﺮي ﻛﻠﻴﻮي دﻳﺪه ﺷﺪ‪.‬‬ ‫درﮔﻴﺮي رواﻧﻲ‪ -‬ﻋﺼﺒﻲ در ‪ %24‬ﺑﻴﻤﺎران و ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺸﻨﺞ در ‪،%13/2‬‬ ‫ﺳﺎﻳﻜﻮز در ‪ %5‬و ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ ﻣﺤﻴﻄﻲ در ‪ %6‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻮد )ﺟﺪول ‪.(1‬‬ ‫درﮔﻴﺮيرﻳﻮي در ‪ %22/3‬ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻠﻮرﻳﺖ در ‪ ،%16/6‬ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﻴﺖ‬ ‫ﻟﻮﭘﻮﺳﻲ در ‪ ،%2/1‬ﻓﻴﺒﺮوز ﺑﻴﻨﺎﺑﻴﻨﻲ در ‪ ،%0/9‬آﻣﺒﻮﻟﻲ رﻳﻮي در ‪ %0/8‬و‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺸﺎر ﺷﺮﻳﺎن رﻳﻮي در ‪ %0/2‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ )ﺟﺪول ‪.(1‬‬ ‫درﮔﻴﺮي ﻗﻠﺒﻲ و ﻋﺮوﻗﻲ در ‪ %17/5‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺷﺎﻣﻞ‬

‫ﭘﺮواﻧﻪاي در ‪ ،%60/7‬ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮر در ‪ ،%56/7‬زﺧﻢ دﻫﺎﻧﻲ در‬

‫ﭘﺮﻳﻜﺎردﻳﺖ در ‪ ،%9/1‬درﮔﻴﺮي درﻳﭽﻪاي ﻗﻠﺐ در ‪ ،%4‬ﻣﻴﻮﻛﺎردﻳﺖ در‬

‫‪ %39/1‬و ﺿﺎﻳﻌﺎت دﻳﺴﻜﻮﺋﻴﺪ در ‪ %14/9‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻮد )ﺟﺪول ‪.(1‬‬

‫‪ %2/9‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺪﻳﺪه رﻳﻨﻮد در ‪ ،%15/3‬ﻟﻴﻮدورﺗﻴﻜﻮﻻرﻳﺲ در ‪%3/3‬‬

‫درﮔﻴﺮي ﻛﻠﻴﻮي در ‪ %66/6‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮوﺗﻴﻴﻨﻮري در ‪،%55/4‬‬ ‫ﻫﻤﺎﭼﻮري )‪ (RBC>5 hpf‬در ‪ %41/7‬و ﻛﺎﺳﺖ ﻛﻠﻴﻮي )ﺳﻠﻮﻻر ﻳﺎ‬

‫و ﺗﺮوﻣﺒﻮﻓﻠﺒﻴﺖ در ‪ %3/6‬ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻮد )ﺟﺪول ‪.(1‬‬ ‫ﻟﻨﻔﺎدﻧﻮﭘﺎﺗﻲ در ‪ %13/7‬و اﺳﭙﻠﻨﻮﻣﮕﺎﻟﻲ در ‪ %12/6‬ﺑﻴﻤﺎران دﻳﺪه ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول‪ :2-‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺗﻈﺎﻫﺮات اﺻﻠﻲ ﻟﻮﭘﻮس در ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ و اروﭘﺎ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‬

‫)‪Alballa SR et al. (6‬‬

‫)‪Ulthman I et al. (7‬‬

‫)‪Al-Jarallahf K et al (8‬‬

‫)‪Cervera R et al (9,10‬‬

‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‬

‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‬

‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‬

‫ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ‬

‫اروﭘﺎ‬

‫ﺟﻤﻌﻴﺖ‬

‫اﻳﺮان‬

‫ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدي‬

‫ﻟﺒﻨﺎن‬

‫ﻛﻮﻳﺖ‬

‫اروﭘﺎ‬

‫ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪2143‬‬

‫‪87‬‬

‫‪100‬‬

‫‪108‬‬

‫‪100‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ زن ﺑﻪ ﻣﺮد‬

‫‪8/8:1‬‬

‫‪9:1‬‬

‫‪1/6:1‬‬

‫‪10:1‬‬

‫‪9/8:1‬‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮر‬

‫‪%56/7‬‬

‫‪%26‬‬

‫‪%16‬‬

‫‪%31/5‬‬

‫‪%22/9‬‬

‫راش ﭘﺮواﻧﻪاي‬

‫‪%60/7‬‬

‫‪%56‬‬

‫‪%52‬‬

‫‪%43‬‬

‫‪%31/3‬‬

‫ﺿﺎﻳﻌﺎت دﻳﺴﻜﻮﻳﻴﺪ‬

‫‪%14/9‬‬

‫‪%18‬‬

‫‪%19‬‬

‫‪%10‬‬

‫‪%7/8‬‬

‫زﺧﻢ دﻫﺎﻧﻲ‬

‫‪%38/7‬‬

‫‪%16‬‬

‫‪%40‬‬

‫‪%33‬‬

‫‪%12/5‬‬

‫آرﺗﺮﻳﺖ‬

‫‪%51/6‬‬

‫‪%91‬‬

‫‪%95‬‬

‫‪%87‬‬

‫‪%48/1‬‬

‫ﺳﺮوزﻳﺖ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ‬

‫‪%22/4‬‬

‫‪%56‬‬

‫‪%40‬‬

‫‪%29‬‬

‫‪NR‬‬

‫‪%66/6‬‬

‫‪%63‬‬

‫‪%50‬‬

‫‪%37‬‬

‫‪%27/9‬‬

‫‪%24‬‬

‫‪%26‬‬

‫‪%19‬‬

‫‪%23‬‬

‫‪%19/4‬‬

‫درﮔﻴﺮي ﺧﻮﻧﻲ‬

‫‪%67/1‬‬

‫‪NR‬‬

‫‪%47‬‬

‫‪%53‬‬

‫‪NR‬‬

‫ﻟﻜﻮﭘﻨﻲ‬

‫‪%35/0‬‬

‫‪NR‬‬

‫‪%17‬‬

‫‪%83‬‬

‫‪NR‬‬

‫آﻧﻤﻲ ﻫﻤﻮﻟﻴﺘﻴﻚ‬

‫‪%3/9‬‬

‫‪NR‬‬

‫‪%10‬‬

‫‪NR‬‬

‫‪%4/8‬‬

‫ﺗﺮوﻣﺒﻮﺳﻴﺘﻮﭘﻨﻲ‬

‫‪%17/3‬‬

‫‪NR‬‬

‫‪%33‬‬

‫‪%26‬‬

‫‪%13/4‬‬

‫‪%78/3‬‬

‫‪%98‬‬

‫‪%87‬‬

‫‪%94‬‬

‫‪%96‬‬

‫‪%70‬‬

‫‪%93‬‬

‫‪%50‬‬

‫‪%58‬‬

‫‪%78‬‬

‫درﮔﻴﺮي ﻛﻠﻴﻮي‬ ‫درﮔﻴﺮي ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬رواﻧﻲ‬

‫‪ANA‬‬

‫‪Anti- ds DNA‬‬ ‫‪ :NR‬ﮔﺰارش ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫اﻛﺒﺮﻳﺎن و‬ ‫‪Akbarian‬‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‪M. et‬‬ ‫‪al.‬‬

‫‪303‬‬

‫ﺳﻨﺪرمﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﻲ‪ :‬راﺑﻄﻪ ﻟﻮﭘﻮس ارﻳﺘﻤﺎﺗﻮي ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎﻳﻲ‬

‫ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دﺧﻴﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷﻴﻮع ﺗﻈﺎﻫﺮات ﭘﻮﺳﺘﻲ )ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً‬

‫ﺧﻮد اﻳﻤﻦ در ‪ %7/7‬ﺑﻴﻤﺎران ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﻠﻲ ﻣﻴﻮزﻳﺖ‪ /‬درﻣﺎﺗﻮزﻳﺖ در‬

‫راش ﭘﺮواﻧﻪاي و ﺿﺎﻳﻌﺎت دﻳﺴﻜﻮﻳﻴﺪ( و درﮔﻴﺮي ﻛﻠﻴﻮي ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎي‬ ‫‪6-8‬‬

‫‪10‬و‪9‬‬

‫و دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎران اروﭘﺎﻳﻲ ﺑﻮد‪.‬‬

‫از آﻧﺠﺎﻳﻲﻛﻪ اﻳﺮان‬

‫‪ ،%4/2‬اﺳﻜﻠﺮودرﻣﻲ در ‪ %2/5‬و آرﺗﺮﻳﺖ روﻣﺎﺗﻮﺋﻴﺪ در ‪ %1/8‬ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬

‫دﻳﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﻟﻮﻛﻮﭘﻨﻲ )‪ (WBC<4000/µl‬در ‪ ،%35‬ﺗﺮوﻣﺒﻮﺳﻴﺘﻴﻮﭘﻨﻲ‬

‫در ﻣﺪار ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺑﺎ اﺷﻌﻪ ﻣﺎوراء ﺑﻨﻔﺶ ﻗﻮيﺗﺮ ﻗﺮار دارد‬

‫)‪ (Plt <100/000/µl‬در ‪ %17/3‬و آﻧﻤﻲ ﻫﻤﻮﻟﻴﺘﻴﻚ در ‪ %3/9‬ﺑﻴﻤﺎران‬

‫اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ اﺷﻌﻪ ﻣﺎوراء ﺑﻨﻔﺶ در ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮات‬

‫‪C3‬‬

‫ﭘﻮﺳﺘﻲ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺷﻮد‪ 12.‬ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ اﺷﻌﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺿﺎﻳﻌﺎت‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻦ در ‪ C4 ،%48/8‬ﭘﺎﻳﻴﻦ در ‪ %50/2‬و ‪ CH50‬ﭘﺎﻳﻴﻦ در ‪ %17/5‬ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﭘﻮﺳﺘﻲ را ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫وﺟﻮد داﺷﺖ‪ FANA .‬ﻣﺜﺒﺖ در ‪ Anti ds DNA ،%78/3‬ﺑﺎﻻ در ‪،%70‬‬ ‫دﻳﺪه ﺷﺪ‪100mm/h .‬‬

‫>‪ESR‬‬

‫در ‪،%26/2‬‬

‫‪CRP‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ در ‪ %42/7‬و‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮر روﻣﺎﺗﻮﻳﻴﺪ ﻣﺜﺒﺖ در ‪ %21/4‬ﺑﻴﻤﺎران وﺟﻮد داﺷﺖ )ﺟﺪول ‪.(1‬‬

‫‪11‬‬

‫‪13‬‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ درﮔﻴﺮي ﻛﻠﻴﻮي را ﻧﻴﺰ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‬ ‫ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ آب و ﻫﻮاي ﮔﺮم‪ ،‬ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﺗﻐﺬﻳﻪاي‬ ‫و اﻗﺘﺼﺎدي‪ -‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪﻳﺎﻓﺘﻪ و در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮ ﺷﻴﻮع درﮔﻴﺮي ﻛﻠﻴﻮي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ 14.‬ﺷﻴﻮع درﮔﻴﺮي‬

‫ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎن در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺷﻴﻮع و‬

‫ﻣﻔﺼﻠﻲ و اﺧﺘﻼﻻت ﺧﻮﻧﻲ )ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﻤﻲ ﻫﻤﻮﻟﺘﻴﻚ و ﺗﺮوﻣﺒﻮﺳﻴﺘﻮﭘﻨﻲ(‬

‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺑﻴﻤﺎري ﻟﻮﭘﻮس وﺟﻮد دارد‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﺰارﺷﺎت ﺑﻪ ﺑﺤﺚ‬

‫‪10‬و‪9‬‬

‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺰارﺷﺎت ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ‬ ‫‪6-8‬‬

‫و ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ از‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ژﻧﺘﻴﻜﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬

‫درﺑﺎره ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ژﻧﺘﻴﻜﻲ و ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺮ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﻴﻤﺎري ﻟﻮﭘﻮس‬

‫ﮔﺰارﺷﺎت ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ و‬

‫ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ )ﻧﮋاد ﻗﻔﻘﺎزي(‪ ،‬اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ‬

‫ﭘﺎراﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻲ ‪ 2143‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻟﻮﭘﻮس اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ژﻧﺘﻴﻜﻲ در ﺑﺮوز اﻳﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺗﻮﺟﻴﻪ ﮔﺮدد‪ .‬درﮔﻴﺮي‬ ‫‪FANA‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫‪6-10‬‬

‫ﺣﺪود ‪ %3/5‬ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻟﻮﭘﻮس داراي‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﺮان ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻛﺸﻮر واﻗﻊ در ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ و ﺑﺎ ﻧﮋاد‬

‫ﻋﺼﺒﻲ‪ -‬رواﻧﻲ و‬

‫ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ‬

‫ﺷﺪه ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ و ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﺮ روي ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒﺖ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻮﭘﻮس‪ ،‬آرﺗﺮﻳﺖ روﻣﺎﺗﻮﻳﻴﺪ و ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ‬

‫ﻳﺎ ‪Caucasian‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي اﺗﻮاﻳﻤﻴﻮن( ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ‬

‫)‪ (%71/4‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 2.‬در ﺟﺪول ‪ 2‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ‬

‫ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺜﺒﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ (%6) Cooper‬و ‪-Segovia‬‬

‫ﻟﻮﭘﻮس ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻳﺮان اﻛﺜﺮاً از ﻧﮋاد ﺳﻔﻴﺪﭘﻮﺳﺖ‬

‫ﮔﺰارﺷﺎت ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ ]ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺻﻌﻮدي‪،‬‬

‫‪6‬‬

‫‪16‬و‪15‬‬

‫‪ (%14/1) Alarcon‬ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺑﻮد‪.‬‬

‫در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺷﻴﻮع ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ‬

‫ﻟﺒﻨﺎن‪ 7،‬ﻛﻮﻳﺖ‪) 8‬ﺑﺎ ﻧﮋاد ﻋﺮب([ و ﮔﺰارﺷﺎت وﺳﻴﻌﻲ از اروﭘﺎ‪10‬و‪] 9‬ﻛﻪ از‬

‫ﻣﺜﺒﺖ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺰارﺷﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮋاد ﻳﻜﺴﺎن‬

‫ﻧﻈﺮ ﻧﮋاد ﺑﺎ ﻣﺎ ﻳﻜﺴﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ[ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﻮع ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫اﻳﺮاﻧﻲﻫﺎ و اروﭘﺎﻳﻲﻫﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ دال ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﻫﺮ دو ﻋﺎﻣﻞ‬

‫در ﺧﺎﻧﻢﻫﺎ در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬

‫ژﻧﺘﻴﻚ و ﻣﺤﻴﻂ در ﺑﺮوز ﻟﻮﭘﻮس و ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي اﺗﻮاﻳﻤﻴﻮن در‬ ‫‪16‬‬

‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﻴﻦ‬

‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻴﻮع ﺗﻈﺎﻫﺮات ﭘﻮﺳﺘﻲ‪ -‬ﻣﺨﺎﻃﻲ و ﻛﻠﻴﻮي در ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﻧﺴﺒﺖ زن ﺑﻪ ﻣﺮد در ﻟﺒﻨﺎن )‪ 7(6/1:1‬و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان در‬

‫ﻟﻮﭘﻮس اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ )ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ( و‬

‫ﻛﻮﻳﺖ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ )‪ 8.(10:1‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‪،‬‬

‫ﺷﻴﻮع ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺧﻮﻧﻲ و ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ )ﺑﺎ ﻧﮋاد‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺎ ﺳﻦ ﻛﻤﺘﺮي را در ﺷﺮوع ﺑﻴﻤﺎري ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ‬

‫ﻳﻜﺴﺎن( ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ژﻧﺘﻴﻜﻲ و ﻳﺎ‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ژﻧﺘﻴﻜﻲ و ﻳﺎ‬

‫ﻣﺤﻴﻄﻲ را در ﺑﺮوز ﺗﻈﺎﻫﺮات ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻟﻮﭘﻮس ﻣﻄﺮح ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪References‬‬ ‫‪2. Davatchi F, Jamshidi AR, Banihashemi AT, Gholami J, Forouzanfar‬‬ ‫‪MH, Akhlaghi M, et al. WHO-ILAR COPCORD Study (Stage 1,‬‬ ‫‪Urban Study) in Iran. J Rheumatol 2008;35(7):1384.‬‬

‫‪1. Lau CS, Yin G, Mok MY. Ethnic and geographical differences in‬‬ ‫‪systemic‬‬ ‫‪lupus‬‬ ‫‪erythematosus:‬‬ ‫‪an‬‬ ‫‪overview.‬‬ ‫‪Lupus‬‬ ‫‪2006;15(11):715-9.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

Epidemiology of systemic lupus erythematosus in Iran

3. Tan EM, Cohen AS, Fries JF, Masi AT, McShane DJ, Rothfield NF, et al. The 1982 revised criteria for the classification of systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 1982;25(11):12717.

4. Hochberg MC. Updating the American College of Rheumatology revised criteria for the classification of systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 1997;40(9):1725.

5. Churg J, Sobin LH. Renal Disease, Classification and Atlas of Glomerular Disease. Tokyo: Igaku-Shoin; 1982.

6. Alballa SR. Systemic lupus erythematosus in Saudi patients. Clin Rheumatol 1995;14(3):342-6.

7. Uthman I, Nasr F, Kassak K, Masri AF. Systemic lupus erythematosus in Lebanon. Lupus 1999;8(9):713-5.

8. Al-Jarallah K, Al-Awadi A, Siddiqui H, Al-Salim I, Shehab D, Umamaheswaran I, et al. Systemic lupus erythematosus in Kuwait-hospital based study. Lupus 1998;7(7):434-8.

9. Cervera R, Abarca-Costalago M, Abramovicz D, Allegri F, Annunziata P, Aydintug AO, et al. Systemic lupus erythematosus in Europe at the change of the millennium: lessons from the "EuroLupus Project". Autoimmun Rev 2006;5(3):180-6.

304

10. Cervera R, Abarca-Costalago M, Abramovicz D, Allegri F, Annunziata P, Aydintug AO, et al. Lessons from the "Euro-Lupus Cohort". Ann Med Interne (Paris) 2002;153(8):530-6.

11. Obermoser G, Zelger B. Triple need for photoprotection in lupus erythematosus. Lupus 2008;17(6):525-7.

12. Dutz JP, Sontheimer RD, Werth VP. Pathomechanisms of cutaneous lupus erythematosus. In: Wallace DJ, Hahn BH, editors.

Dubois' Lupus Erythematosus. 7th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2007. p. 552-75.

13. Schmidt E, Tony HP, Bröcker EB, Kneitz C. Sun-induced lifethreatening lupus nephritis. Ann N Y Acad Sci 2007;1108:35-40.

14. Seedat YK. Glomerular disease in the tropics. Semin Nephrol 2003;23(1):12-20.

15. Cooper GS, Dooley MA, Treadwell EL, St Clair EW, Gilkeson GS. Risk factors for development of systemic lupus erythematosus: allergies, infections, and family history. J Clin Epidemiol 2002;55(10):982-9.

16. Alarcón-Segovia D, Alarcón-Riquelme ME, Cardiel MH, Caeiro F, Massardo L, Villa AR, et al. Familial aggregation of systemic lupus erythematosus, rheumatoid arthritis, and other autoimmune diseases in 1,177 lupus patients from the GLADEL cohort. Arthritis Rheum 2005;52(4):1138-47

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

Tehran University Medical Journal; Vol. ‫و‬68, No. 5, Aug 2010: 300-305 ‫ﻫﻤﻜﺎران‬

100

The epidemiology of systemic lupus erythematosus in Iran: a survey on 2143 cases

Abstract Mahmood Akbarian MD. Seyedeh Tahereh Faezi MD.* Farhad Gharibdoost MD. Farhad Shahram MD. Abdolhadi Nadji MD. Ahmad Reza Jamshidi MD. Masoumeh Akhlaghi MD. Nahid Shafaee MD. Maryam Akhlaghkhah MD. Fereydoun Davatchi MD. Rheumatology Research Center Tehran University of Medical Sciences Tehran, Iran

Received: March 03, 2010 Accepted: July 04, 2010

Background: Systemic Lupus Erythematosus (SLE) is a prototypic autoimmune disease with diverse clinical manifestations in association with autoantibodies to components of the cell nucleus. SLE as a chronic autoimmune disease has a worldwide distribution. There is a wide variation in the natural history of SLE among different ethnic and geographic groups. Our SLE registry is one of the largest series in AsiaPacific region. The aim of this study was to show the manifestations of SLE in Iranian patients.

Methods: This study is on clinical and Para clinical manifestations of SLE according to the database of the Rheumatology Research Center (RRC), Tehran University of Medical Sciences as a major referral center for rheumatic disease in Iran during the period of 1976 to 2009.

Results: A total of 2143 SLE patients were studied. The female to the male ratio was 8.8:1 and the mean age at the presentation was 24.2± 10 Years. Prevalence of clinical manifestations included: musculoskeletal, cutaneous, renal, neuropsychiatric, pulmonary, cardiac and hematologic were 85.2%, 83.1%, 66.6%, 24%, 22.3%, 17.5% and 67.1% respectively. There were seen positive FANA in 78.3% and anti-DNA in 70% of patients. Overlap syndrome and positive family history with other autoimmune diseases were detected in 14.9% and 3.4% of patients respectively.

Conclusion: The prevalence of some manifestations (such as cutaneous and renal involvement) in our patients were similar to those of nearby countries (with similar climate), while other manifestations (such as hematologic and joint involvement) were similar to the European countries (with similar ethnicity). Genetic and/or climatic factors may lead to different presentations of lupus.

Keywords: SLE, clinical manifestation, epidemiology, Iran.

*

Corresponding author: Shariati Hospital, Kargar St., Tehran, Iran Tel: +98-21-88026956 email: s.t_faezi@yahoo.com

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫ﻣﺮﻛﻣﺰي‬ ‫ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻌﺒﻴﻪ‬ ‫ﻓﻮﻗﺎﻧﻲﻲﺑﻪدﻧﺒﺎل‬ ‫داﻧﺸﮕﺎهاﺟﻮف‬ ‫آﺳﻴﺐ ورﻳﺪ‬ ‫ﺮداد ‪306-310 ،1389‬‬ ‫ﺷﻤﺎره ‪،5‬‬ ‫دوره ‪، 68‬‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪،‬‬

‫آﺳﻴﺐ ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي‪ :‬ﮔﺰارش ﻣﻮردي‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ 1389/03/08 :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪1389/04/07 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪*1‬‬

‫رﺿﺎ ﺑﺎﻗﺮي‬

‫زﻣﻴﻨﻪ و ﻫﺪف‪ :‬ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي از ﻣﻔﻴﺪﺗﺮﻳﻦ اﺑﺰارﻫﺎي ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺪﺣﺎل و ﻣﺴﻴﺮ ﻋﻤﺪة ﺗﻐﺬﻳﻪ ورﻳﺪي اﺳﺖ‬

‫‪2‬‬

‫ﺳﺠﺎد ﻧﻮرﺷﻔﻴﻌﻲ‬

‫و در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﺑﺨﺶ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي وﻳﮋه ﺑﻪﻃﻮر ﺷﺎﻳﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ‬ ‫‪ -1‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﻮراﻛﺲ‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎ ﻋﻮارض ﺷﺎﻳﻊ و ﻧﺎدر ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر‪ :‬ﺧﺎﻧﻤﻲ ‪ 24‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺗﺮوﻣﺎي ﻧﺎﻓﺬ ﻗﻔﺴﻪ ﺳﻴﻨﻪ و‬

‫‪ -2‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬

‫ﻫﻤﻮﺗﻮراﻛﺲ ﺣﺠﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اورژاﻧﺲ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﺎﺋﻢ )ﻋﺞ(‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﻮده‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫و ﺗﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ اورژاﻧﺲ ﺗﻮراﻛﻮﺗﻮﻣﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺟﻬﺖ اﺣﻴﺎي ﺑﻴﻤﺎر ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي‬ ‫)از ﻃﺮﻳﻖ ورﻳﺪ ژﮔﻮﻟﺮ داﺧﻠﻲ( ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﻴﻦ ﻛﺎرﮔﺬاري ﻛﺎﺗﺘﺮ‪ ،‬ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ دﭼﺎر آﺳﻴﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻫﻤﺎﺗﻮم ﺣﺠﻴﻢ و ﺗﺎﺧﻴﺮي در ﻣﺪﻳﺎﺳﺘﻦ ﺧﻮد را ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬ﻫﺪف از اراﻳﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﮔﺰارش‪ ،‬آﮔﺎه ﺷﺪن ﺑﺮ اﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ ﻧﺎدر و ﻧﺤﻮة ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪﺷﺪت آﺳﻴﺐ ﺑﻪ‬

‫*‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ :‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن اﺣﻤﺪآﺑﺎد‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﻗﺎﺋﻢ‪ ،‬ﮔﺮوه ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﻮراﻛﺲ‬

‫ﺻﻮرت ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎراﻧﻪ و ﻳﺎ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻠﻔﻦ‪0912-3463752 :‬‬

‫‪email: Bagherir@mums.ac.ir‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬آﺳﻴﺐ‪ ،‬ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي )‪ (Central vein catheter‬از وﺳﺎﻳﻞ ﻣﻔﻴﺪ در ﭘﺎﻳﺶ‬

‫ﺧﺎﻧﻢ ‪ 24‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺮوﻣﺎي ﻗﻔﺴﻪ ﺻﺪري ﺑﻪ ﺑﺨﺶ اورژاﻧﺲ‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺪﺣﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪﻧﻮع ﻛﺎﺗﺘﺮ ﻧﻮاﺣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﺶ‬

‫ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﺎﺋﻢ)ﻋﺞ(‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺸﻬﺪ آورده‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ورﻳﺪﻫﺎي ژوﮔﻮﻟﺮ‪ ،‬ﺳﺎب ﻛﻼوﻳﻦ‪ ،‬ﻓﻤﻮرال و‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺗﺮوﻣﺎ ﺑﻪدﻧﺒﺎل اﺻﺎﺑﺖ ﺟﺴﻢ ﻧﺎﻓﺬ )ﭼﺎﻗﻮ( ﺑﻮده و ﺑﻴﻤﺎر دﭼﺎر‬

‫ﺑﺮاﻛﻴﺎل‪ .‬ﻋﻮارض اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬

‫ﺟﺮاﺣﺖﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد در ﺧﻂ ﭘﺎراورﺗﺒﺮال ﭼﭗ و ﻳﻚ زﺧﻢ ﻧﺎﻓﺬ در‬

‫در ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ‪ ،‬ﺳﻮراخ ﻛﺮدن ﺷﺮﻳﺎن‪ ،‬ﺟﺎيﮔﺬاري ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﺎﺗﺘﺮ‪،‬‬

‫ﺧﻂ آﮔﺰﻳﻼري ﻣﻴﺎﻧﻲ ﭼﭗ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺪو ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻋﻼﻳﻢ ﺣﻴﺎﺗﻲ‬

‫ﭘﻨﻮﻣﻮﺗﻮراﻛﺲ‪ ،‬ﻫﻤﺎﺗﻮم‪ ،‬ﻫﻤﻮﺗﻮراﻛﺲ و آﺳﻴﺴﺘﻮل ﻗﻠﺒﻲ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم‬

‫‪ PR:110/min ،RR:35/min ،Temp:36/8 ºC‬و ‪ BP:90/40mmHg‬ﺑﻮد‪.‬‬

‫اﺳﺖ‪ 1.‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻋﺎرﺿﻪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﺎب ﻛﻼوﻳﻦ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﻫﻮﺷﻴﺎر و ﺑﻲﻗﺮار ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻠﺘﺤﻤﻪ ‪ pale‬ﺑﻮد‪ .‬دﻳﺴﺘﺮس ﺗﻨﻔﺴﻲ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﺳﺎﻳﺮ ﻧﻮاﺣﻲ ﻛﻤﺘﺮ رخ ﻣﻲدﻫﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آرﻳﺘﻤﻲ‬

‫ورﻳﺪ ژوﮔﻮﻟﺮ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻧﺒﻮد‪ .‬زﺧﻢﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي در ﭘﺎراورﺗﺒﺮال ﭼﭗ ﺑﻪ‬

‫و آﻣﺒﻮﻟﻲ ﻫﻮا ﻧﻴﺰ رخ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮآورد واﻗﻌﻲ ﺷﻴﻮع آﺳﻴﺐ ﻋﺮوﻗﻲ ﻧﺎﺷﻲ‬

‫اﺑﻌﺎد ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪ 1cm‬و ﻳﻚ زﺧﻢ ﺑﻪﻃﻮل ‪ 2cm‬در ﺧﻂ اﮔﺰﻳﻼري ﻣﻴﺎﻧﻲ‬

‫از ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ زﻳﺮا اﻛﺜﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ‬

‫ﭼﭗ در ﻓﻀﺎي ﺑﻴﻦ دﻧﺪهاي ﭘﻨﺠﻢ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻓﻌﺎل و ورود و‬

‫ﺻﻮرت ﮔﺰارش ﻣﻮردي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﻛﻠﻲ آﺳﻴﺐ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻋﺮوق‬

‫ﺧﺮوج ﻫﻮا ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻮاﺣﻲ ﺑﺪن در ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻧﻜﺘﻪ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺣﺪود ‪ %14‬ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 2‬و ﺑﻪازاي ﻫﺮ ﻛﺎﺗﺘﺮ ﺣﺪود ‪ %0/2‬و ﻣﻴﺰان‬

‫ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم ﮔﺮاﻓﻲ ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ و وﺟﻮد ﻫﻤﻮﭘﻨﻮﻣﻮﺗﻮراﻛﺲ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﻣﺮگ ﻧﺎﺷﻲاز آن ﺗﺎ ‪ %74‬ﻣﻲرﺳﺪ‪ 3.‬در اﻳﻦ ﮔﺰارش ﺑﺮ آن ﺷﺪﻳﻢ ﺗﺎ‬

‫ﻟﻮﻟﻪ ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺪود ‪ 1700ml‬ﺧﻮن ﺧﺎرج ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬

‫ﻳﻚ ﻣﻮرد از آﺳﻴﺐ ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ در ﻳﻚﺧﺎﻧﻢ ‪ 24‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار و ﻣﻴﺰان درﻧﺎژﻟﻮﻟﻪ ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﺗﺮوﻣﺎي ﻧﺎﻓﺬ را اراﻳﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺗﻮراﻛﻮﺗﻮﻣﻲ اورژاﻧﺲ ﺷﺪ‪ .‬اﺣﻴﺎء ﺑﺎ ﺳﺮم رﻳـﻨﮕﺮ ﻻﻛﺘﺎت و ﺧﻮن‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫رﺿﺎ ﺑﺎﻗﺮي و ﻫﻤﻜﺎران‬

‫‪307‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :4-‬آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر‪ :‬ﺳﻼﻣﺖ ﻗﻮس آﺋﻮرت و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﻣﻨﺘﺞ از آن‬ ‫ﺷﻜﻞ‪ :1-‬رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻌﺪ از ﺟﺮاﺣﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺗﺮوﻣﺎي ﻧﺎﻓﺬ‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :2-‬رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر روز ﭼﻬﺎر ﺑﻌﺪ از ﻋﻤـﻞ‪ ،‬ﻛـﻪ ﻧﻤﺎﻳـﺎنﮔـﺮ ﻫﻤـﺎﺗﻮم در‬

‫ﺷﻜﻞ‪ :5-‬ﻧﻤﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﺧﻴﺺ‬

‫ﻣﺠﺎور ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ )‪ (SVC‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪) .‬ﻓﻠﺶ(‬

‫ﺗﻮراﻛﻮﺗﻮﻣﻲ آﻧﺘﺮوﻻﺗﺮال ﭼﭗ ﻗﺮار ﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﺣـﻴﻦ ﻋﻤـﻞ ﭼﻬـﺎر واﺣـﺪ‬ ‫ﺧﻮن ﻛﺎﻣﻞ ‪ Packed cell‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮزﻳﻮن ﺷﺪ‪ .‬در ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه در‬ ‫ﻫﻤﻲ ﺗﻮراﻛﺲ ﺣﺪود ‪ 1000ml‬ﺧﻮن و ﻟﺨﺘـﻪ ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﺧـﺎرج ﺷـﺪ و‬ ‫ﻣﻨﺸﺎء ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي در ﻋﺮوق ﺑﻴﻦ دﻧﺪهاي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻟﻴﮕﺎﺗﻮر ﺷﺪ و ﻫﻤﻮﺳﺘﺎز‬ ‫ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪ‪ .‬ﻧـﺴﺞ رﻳـﻪ ﺳـﺎﻟﻢ ﺑـﻮد و ﭘـﺎﺗﻮﻟﻮژي دﻳﮕـﺮي وﺟـﻮد‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻗﻔﺴﻪﺳـﻴﻨﻪ )‪ ،(chest tube‬ﻗﻔـﺴﻪﺳـﻴﻨﻪ ﺑـﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 1‬رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر را در روز ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻜﻞ‪ :3-‬ﺳﻴﺘﻲ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎر‪ :‬ﻫﻤﺎﺗﻮم ﺑﺪون ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻴﻦ اﺻﻠﻲ )ﻓﻠﺶ(‬

‫در ﺳﻴﺮ ﺑﺴﺘﺮي ﺣﺎل ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺧﻮب ﺑﻮد‪ .‬در روز ﭼﻬﺎر ﺑﻌﺪ از ﻋﻤﻞ ﻃﻲ‬ ‫ﮔﺮاﻓﻲ ﻗﻔﺴﻪ ﺻـﺪري ﻛﻨﺘـﺮل اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه‪ ،‬ﭘﻬـﻦ ﺷـﺪﮔﻲ ﻣﻴـﺎن ﺳـﻴﻨﻪ‬

‫ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﻴﻤـﺎر ﻛـﺎﺗﺘﺮ ورﻳـﺪ ﻣﺮﻛـﺰي )‪ (Arrow- Germany‬از‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻮك ﺑﻪ ﻫﻤـﺎﺗﻮم ﻧﺎﺷـﻲ از ﺗﺮوﻣـﺎي ﻧﺎﻓـﺬ در‬

‫ﻧﺎﺣﻴﻪ ژوﮔﻮﻟﺮ راﺳﺖ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷـﺪ )ﻛـﺎﺗﺘﺮ ﭘـﻮﻟﻲ اورﺗـﺎل‪ ،‬ﺑـﺎ دﻳـﺎﻣﺘﺮ ‪2/5‬‬

‫ﻧﺎﺣﻴﻪ ﭘﺎراورﺗﺒﺮال ﺑﻮد )ﺷﻜﻞ ‪ .(2‬ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻓـﻮق ﺑـﺎ ﺳـﻲﺗـﻲ آﻧﮋﻳـﻮﮔﺮاﻓﻲ‬

‫ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ و ﻃﻮل ‪ 25‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ و ﺗـﻚﻣﺠﺮاﻳـﻲ(‪ .‬ﻓـﺸﺎر ورﻳـﺪ ﻣﺮﻛـﺰي‬

‫)ﺷﻜﻞ ‪ (3‬و آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ )ﺷﻜﻞ ‪ (4‬ﺑﻪﺻـﻮرت ﻫﻤـﺎﺗﻮم ﻣﻴـﺎن ﺳـﻴﻨﻪ اي‬

‫ﺣﺪود ‪ 4CmH2O‬ﺑﻮد‪ .‬اﺣﻴﺎ ﺗـﺎ ﺣـﺪ ‪ 2/5‬ﻟﻴﺘـﺮ ﺳـﺮم رﻳﻨﮕـﺮ ﻻﻛﺘـﺎت و‬

‫ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺑﺪون ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻋﺮوق ﺷﺮﻳﺎﻧﻲ اﺻﻠﻲ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷـﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤـﺎر ﻣﺠـﺪداً‬

‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮزﻳﻮن ﻳﻚ واﺣﺪ ﺧﻮن در اﺗﺎق ﻋﻤﻞ اداﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻴـﻤﺎر ﺗﺤﺖ‬

‫ﻛﺎﻧﺪﻳـﺪ ﺗﻮراﻛﻮﺗﻮﻣﻲ ﺑـﺎ ﺑﺮش ﭘﻮﺳﺘﺮوﻻﺗﺮال راﺳﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻃـﻲ ﺑـﺮرﺳﻲ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪308‬‬

‫آﺳﻴﺐ ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي‬

‫ﺳﺎل‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‬

‫ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ‬

‫ﻣﻨﺒﻊ‬

‫‪2008‬‬

‫‪Imran Khalid, Tabindeh J Khalid,‬‬ ‫‪Bruno DiGiovine‬‬

‫‪Apatient with an uncommon complication from insertion of a‬‬ ‫‪centeral venous catheter: A Case report‬‬

‫‪Case Journal‬‬

‫‪2008‬‬

‫‪Inaba K, Sakurai Y, Furuta S,‬‬ ‫‪Sunagawa R, Isogaki J, Komori Y,‬‬ ‫‪Uyama I,‬‬

‫‪Delayed vascular injury and server respiratory distress as a‬‬ ‫‪rare complication of a centeral venous catheter and total‬‬ ‫‪parenteral nutrition‬‬

‫‪2001‬‬

‫‪Schummer W, Schummer C, Fritz H‬‬

‫‪Perforation of the superior vena cava due to unrecognized‬‬ ‫‪stenosis Case report of a lethal complication of centeral‬‬ ‫‪venous catherization‬‬

‫‪2008‬‬

‫‪Jost K, Leithauser M, Grosse thie C,‬‬ ‫‪Bartolomaeus A, Hilgendorf I,‬‬ ‫‪Andree H, Casper J, et al‬‬

‫‪Perforation of the superior vena cava- a rare complication of‬‬ ‫‪central venous catheters‬‬

‫‪2007‬‬

‫‪Eulmeskian PG, Perez A, Minces PG,‬‬ ‫‪Lobos P, Moldes J, Garcia Monaco R‬‬

‫‪Internal mammary artery injury after centeral venous‬‬ ‫‪catheterization‬‬

‫‪2005‬‬

‫‪Martinez Simon A, Lopez Olaondo‬‬ ‫‪LA, Rodriguez Paz JM, Cacho‬‬ ‫‪Asenjo E, Pueyo Villoslada FJ,‬‬ ‫‪Monedero Rodriguez P‬‬

‫‪Late mediastinitis with bilateral hydrothorax after vessel‬‬ ‫‪perforation by a central venous catheter‬‬

‫‪2008;1:353‬‬

‫‪Nutrition‬‬ ‫‪2008; Dec17 (Epub ahead‬‬ ‫‪of print).‬‬ ‫‪Anaesthesist‬‬ ‫‪2001 Oct; 50(10): 772-7.‬‬ ‫‪Onkologie‬‬ ‫‪2008 May; 31(5): 262-4.‬‬ ‫‪Pediatr Crit Care Med‬‬ ‫‪2007 Sep; 8(5): 489-91‬‬ ‫‪Rev Esp Anestesiol Reanim‬‬ ‫‪2005 Dec; 52(10): 634-6.‬‬

‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻫﻤﺎﺗﻮم در اﻃﺮاف ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ وﺟـﻮد داﺷـﺖ ﻛـﻪ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ‪ 6.‬ﻋﺎرﺿﻪ ﻣﺬﻛﻮر ﻋﺎرﺿﻪاي دﻳﺮرس اﺳﺖ و ﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫ﻧﺎﺷﻲ از آﺳﻴﺐ اﻳﻦ ورﻳﺪ ﺑﻪدﻧﺒﺎل ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﺗﻮم‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻪﻃﻮر ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ دﭼﺎر‬

‫ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻛﺎﺗﺘﺮ از ورﻳﺪ ژوﮔﻮﻟﺮ راﺳﺖ ﺧﺎرج ﺷﺪ و ﻣﺤﻞ آﺳـﻴﺐ در‬

‫اﻓﺖ ﻓﺸﺎر‪ ،‬ﺗﺮاوش ﺟﻨﺒﻲ دو ﻃﺮﻓﻪ و دﻳﺴﺘﺮس ﺗﻨﻔﺴﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺮوﮔﺰﻳﻤﺎل ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ )‪ (SVC‬ﺑﺎ ﻧﺦ ﭘـﺮوﻟﻦ ‪ 3/0‬ﺗـﺮﻣﻴﻢ ﺷـﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮراﻛﻮﺳﺘﻨﺰ اورژاﻧﺲ ﺑﺮاي ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ ﻳﺎ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻟﻮﻟﻪ‬

‫ﺣﻔﺮه ﺗﻮراﻛﺲ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮاﻓﻲ ﻛﻨﺘﺮل ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮد )ﺷﻜﻞ ‪ (5‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ‬

‫ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ ﻻزم ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ 5.‬درﻣﺎن ﻗﻄﻌﻲ ﺧﺮوج ﻛﺎﺗﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬

‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺣﺎل ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺧﻮب ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن را ﺗﺮك ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪7‬‬

‫ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪام اﺿﺎﻓﻪاي ﻧﺪارد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ ،Eulmeskian‬ﻋﺎرﺿﻪ‬ ‫ﻧﺎدري ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي ﮔﺰارش ﺷﺪهاﺳﺖ ﻛﻪ آن آﺳﻴﺐ‬

‫ﺑﺤﺚ‬

‫ﺷﺮﻳﺎن ﭘﺴﺘﺎﻧﻲ داﺧﻠﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ 8.‬اﻟﺒﺘﻪ ﻋﺎرﺿﻪ ﻧﺎدر دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﻋﺎرﺿﻪ آﺳﻴﺐ ﺑﻪ ورﻳﺪ اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﻋﺎرﺿﻪ ﻧﺎدري اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻞ‬

‫‪ Martinez‬ﮔﺰارش ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻛﺎرﮔﺬاري ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي‬

‫ﺧﻄﺮ ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ 4.‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ‪ Mukau‬ﺑﻪ‬

‫دﭼﺎر ﺷﻴﻠﻮﺗﻮراﻛﺲ دو ﻃﺮﻓﻪ و ﻣﺪﻳﺎﺳﺘﻨﻴﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻛﺴﭙﻠﻮر‬

‫اﻳﻦﻧﻜﺘﻪ اﺷﺎره ﺷﺪ ﻛﻪ ﮔﺬاردن ﻛﺎﺗﺘﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ورﻳﺪ ﺳﺎب ﻛﻼوﻳﻦ ﭼﭗ‬

‫ﺟﺮاﺣﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ 9.‬در ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎ ﺑﻪﻋﻠﺖ وﺳﻌﺖ ﻫﻤﺎﺗﻮم و ﺷﻚ ﺑﻪ‬

‫و اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﺗﺘﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺑﺰرگﺗﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻣﺤﺴﻮب‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﺤﺖ ﺟﺮاﺣﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺗﺮوﻣﺎي‬

‫ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﺑﻴﻦ ‪ 1058‬ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﺑﻴﻤﺎر آﺳﻴﺐ ورﻳﺪ‬

‫ﻧﺎﺷﻲاز ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ورﻳﺪ ﻣﺮﻛﺰي ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻄﺮح ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ آﺳﻴﺐ‬

‫اﺟﻮف ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و ﺑﺎ ﻛﺎﺗﺘﺮ ﺷﻤﺎرة ‪14‬‬

‫ﺑﻪ ورﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﻋﺎرﺿﻪ ﻓﻮق ﻧﺎدر اﺳﺖ وﻟﻲ رﻳﺴﻚ‬

‫ﺑﻮد و در ﺗﻤﺎم آنﻫﺎ ﻋﻼﻳﻢ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ و ﺗﺮاوش )اﻓﻮزﻳﻮن( ﭘﻠﻮرال‬

‫ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎﺗﺘﺮﻳﺰاﺳﻴﻮن ورﻳﺪ ﺳﺎب ﻛﻼوﻳﻦ ﭼﭗ و ﻛﺎﺗﺘﺮ‬

‫داﺷﺘﻨﺪ‪ 5.‬اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎ ﺑﻲﻋﻼﻣﺖ و دﭼﺎر ﻫﻤﺎﺗﻮم در‬

‫ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻌﺪ از ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺎﺗﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﻣﻴﺎن ﺳﻴﻨﻪ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬روش ﭘﺎﻳﺶ ﻋﻤﺪة ﻛﺎﺗﺘﺮﻫﺎي ورﻳﺪ‬

‫ﻣﺤﻞ آن ﺑﺎ ‪ CXR‬ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ و‬

‫ﻣﺮﻛﺰي ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻻت ﺑﺮ آن اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ‪ ،‬رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ‬

‫ﺑﺪون ﻋﻠﺖ ﺧﺎص دﭼﺎر ﺑﺮ ﻫﻢﺧﻮردﮔﻲ ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ و دﻳﺴﺘﺮس‬

‫)‪ (CXR‬اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﻳﺮ روشﻫﺎي ﭘﺎﻳﺶ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ دﻫﻠﻴﺰ راﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺎرﺿﻪ ﻓﻮق ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬درﻣﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮوج ﻛﺎﺗﺘﺮ‪،‬‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ آزاد ﺧﻮن از ﺗﻤﺎم ﻣﺠﺮاﻫﺎ‪ ،‬آﻧﺎﻟﻴﺰ ﮔﺎزﻫﺎي ﺧﻮن و ﭘﺎﻳﺶ ﻓﺸﺎر‬

‫ﭘﺎﻳﺪارﺳﺎزي ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻟﻮﻟﺔ ﻗﻔﺴﻪﺳﻴﻨﻪ‪ ،‬ﺗﺠﻮﻳﺰ‬

‫ورﻳﺪي اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮارد ﻣﺸﻜﻮك ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﮋﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎﺗﺘﺮ‬

‫ﻣﺎﻳﻌﺎت ورﻳﺪي و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺗﻨﻔﺴﻲ و در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

309

‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫ﺑﺎﻗﺮي و‬ Bagheri R. et ‫رﺿﺎ‬ al.

References 1. Shapiro ML, Angood PB. Patient safety, errors, and complications in surgery. In: Brunicardi FC, Andersen DK, Billiar TR, editors.

Schwartz's Principles of Surgery. 9th ed. Philadelphia: McGraw Hill; 2010. p. 337.

2. Khalid I, Khalid TJ, Digiovine B. A patient with an uncommon complication from insertion of a central venous catheter: A case report. Cases J 2008;1(1):353.

3. Inaba K, Sakurai Y, Furuta S, Sunagawa R, Isogaki J, Komori Y, et al. Delayed vascular injury and severe respiratory distress as a rare complication of a central venous catheter and total parenteral nutrition. Nutrition 2009;25(4):479-81 4. Frank M, Michael C. Carl E, Access and Port, Courtney M, et al, Text book of surgery (sabiston), Eurpe, Japan, 2010; page: 2031.

5. Mukau L, Talamini MA, Sitzmann JV. Risk factors for central venous catheter-related vascular erosions. JPEN J Parenter Enteral Nutr 1991;15(5):513-6.

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

6. Schummer W, Schummer C, Fritz H. Perforation of the superior vena cava due to unrecognized stenosis. Case report of a lethal complication of central venous catheterization. Anaesthesist 2001;50(10):772-7.

7. Jost K, Leithäuser M, Grosse-Thie C, Bartolomaeus A, Hilgendorf I, Andree H, et al. Perforation of the superior vena cava - a rare complication of central venous catheters.

Onkologie 2008;31(5):262-4.

8. Eulmesekian PG, Pérez A, Minces PG, Lobos P, Moldes J, García Mónaco R. Internal mammary artery injury after central venous catheterization. Pediatr Crit Care Med 2007;8(5):489-91.

9. Martínez Simón A, López Olaondo LA, Rodríguez Paz JM, Cacho Asenjo E, Pueyo Villoslada FJ, Monedero Rodríguez P. Late mediastinitis with bilateral hydrothorax after vessel perforation by a central venous catheter. Rev Esp Anestesiol Reanim 2005;52(10):634-6.

Tehran University Medical Journal; Vol. 68, No. 5, Aug 2010: 306-310

Superior vena cava injury after central venous catheterization: a case report

Reza Bagheri MD.1* Sadjad Nurshafiee MD.2 1- Department of Thoracic Surgery 2- Department of General Surgery Mashhad University of Medical Sciences Mashhad, Iran

Abstract

Received: May 29, 2010 Accepted: June 28, 2010

Background: Central venous catheters are useful instruments in monitoring of critical patients and are important roots for total parentral nutrition. The catheters are widely used in general wards and intensive care units. Their use may be associated with serious and rare complications.

Case presentation: We reported a 24 years old woman that admitted to Ghaem hospital Mashhad University of Medical Science, in Mashhad, Iran, because of penetrating chest wall injury and surgical exploration indicated due to massive hemorrhage.

Central vein (right jugular vein) was canulated for resuscitation and monitoring.

Superior vena cava was injured after canulation and presented with delay massive mediastinal hematoma.

Conclusion: We aim to introduce this rare complication and its management. This management could be conservative or surgical intervention according to severity of the vein damage.

Keywords: Trauma, superior vena cava, central venous, catheterization.

*

Corresponding author: Dept. of Thoracic Surgery, Ghaem Hospital, Ahmad Abad St., Mashhad, Iran Tel: +98-912-3463752 email: Bagherir@mums.ac.ir

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫‪-313‬ﻣﻮش‬ ‫ﺳﺮم در‬ ‫ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎي‬ ‫ﻛﻮرﺗﻴﺰول‬ ‫ﺗﻬﺮان‪،‬ﺗﻴﺮو‬ ‫ﻫﻮرﻣﻮن‬ ‫ﻋﻠﻮموزن‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻳﻜﺮووﻳﻮ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪاﻣﻮاج‬ ‫ﺗﺎﺛﻴﺮ‬ ‫‪311‬‬ ‫‪،1389‬‬ ‫ﺷﻤﺎره و‪ ،5‬ﻣﺮداد‬ ‫ﻳﻴﺪ‪، 68،‬‬ ‫دوره‬ ‫ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫اﺟﺎقﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه‬ ‫ﻧﺸﺘﻲﭘﺰﺷﻜ‬ ‫داﻧﺸﻜﺪه‬

‫ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﺮدﺑﻴﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ اﻧﺼﺎري و ﺻﺎﻟﺤﻲ )‪ ،(1386‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان "اﺧﺘﻼل اﻧﻌﻘﺎدي ﺑﻌﺪ‬

‫ﻛﻤﺘﺮي ﻫﻢ ﻋﻮارﺿﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻛﻮآﮔﻮﻟﻮﭘﺎﺗﻲ و اﺧﺘﻼت اﻧﻌﻘﺎدي ﻋﺮوﻗﻲ‬

‫از ﮔﺰش ﻋﻨﻜﺒﻮت در ﻳﻚ ﻛﻮدك ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻪ )ﮔﺰارش ﻣﻮردي(" ﻛﻪ در‬

‫)‪ ،(DIC‬ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي داﺧﻞ ﻋﺮوﻗﻲ و ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻛﻠﻴﻮي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ‬

‫اﺳﻔﻨﺪ ‪ 1386‬در ﺷﻤﺎره )‪ 12(65‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ 84-87‬اﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﺑﻪ ﭼﺎپ‬ ‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ را ﺑﺎ دﻗﺖ و ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮدم‪ .‬از اﻳﻦﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﮔﺎﻫﺎً ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻧﻴﺰ ﺑﺸﻮد‪.‬‬

‫‪5-9‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ اول‪ :‬در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ‪ ،‬ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﺑﻪ‬

‫‪brown recluse‬‬

‫ﻣﻮﺿﻮع ﻋﻠﻤﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﺟﺰء ﻣﻮارد ﻣﻌﺪود ﮔﺰارش ﺷﺪه از‬

‫ﻳﺎ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮ ﻗﻬﻮهاي از ﺟﻨﺲ ‪ Loxosceles‬ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﺪه‬

‫اﺛﺮات ﮔﺰش ﺑﻨﺪﭘﺎﻳﺎن ﺳﻤﻲ در اﻳﺮان اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺎﻟﺐ و ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ‬

‫اﺳﺖ )در ﻣﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺤﺚ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ‪ Laxasceles‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﻜﺎت و ﺳﻮاﻻﺗﻲ ﭼﻨﺪ در ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻄﺮح ﮔﺮدﻳﺪه‬

‫اﺳﺖ(‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻓﻘﻂ ﮔﻮﻧﻪ‬

‫‪Loxosceles rufesceus‬‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫در ﻏﺮب ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ ﮔﺰارش ﺷﺪه و ﻧﻴﺰ دو ﻣﻮرد از ﮔﺰش ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ‬ ‫‪10‬‬

‫ﻟﻮﻛﺴﻮﺳﻠﻴﺴﻢ )‪ (Loxoscelism‬ﺑﻪ ﻋﺎرﺿﻪ ﻧﺎﺷﻲ از ﮔﺰش ﮔﺮوﻫﻲ از‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮت در ﻏﺮب ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪﺛﺒﺖ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﮔﺰارﺷﻲ‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎي ﺟﻨﺲ ‪ Loxosceles‬اﺗﻼق ﻣﻲﺷﻮد‪ 1.‬اﻳﻦ ﺑﻨﺪﭘﺎﻳﺎن ﺑﻪ‬

‫از وﺟﻮد اﻳﻦ ﻋﻨﻜﺒﻮت در اﻳﺮان و ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫‪3‬و‪2‬‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎي ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮ ﻗﻬﻮهاي )‪ (Brown recluse‬ﻣﺸﻬﻮرﻧﺪ و ﻏﺎﻟﺒﺎً در‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻌﺘﺪل و ﮔﺮﻣﺴﻴﺮي اﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬اروﭘﺎ و اﻓﺮﻳﻘﺎ و در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻨﺎﻃﻖ‬

‫ذﻛﺮ ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن آنرا ‪ brown recluse‬ﺗﺸﺨﻴﺺ دادهاﻧﺪ‪ ،‬در‬

‫ﻣﺤﺪودي از آﺳﻴﺎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎي ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮ ﻗﻬﻮهاي‬

‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺮﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲو ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻜﻲ از اﻳﻦ‬

‫ﺑﻮﻣﻲ ﻗﺎره اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮده و ﻋﻤﻮﻣﺎً در ﻧﻴﻤﻜﺮه ﻏﺮﺑﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬در‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮت و ﮔﺰش آن ﮔﺰارش ﻧﺸﺪه اﺳﺖ و ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد‬

‫ﺣﺪود ‪ 100‬ﮔﻮﻧﻪ از ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎي ﺟﻨﺲ ﻟﻮﻛﺴﻮﺳﻠﺲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﻋﻨﻜﺒﻮت ﻓﺮﺿﻲ ﺑﺎ ﻧﺎم "ﻛﺸﻮ" در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻨﻮب ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ %80‬آنﻫﺎ در ﻗﺎره اﻣﺮﻳﻜﺎ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ .‬از‬

‫ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد ﻧﻤﻮﻧﻪاي از اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﺷﺪ و ﻣﺸﺨﺼﺎت‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪ 12‬ﮔﻮﻧﻪ در ﻗﺎره اﻓﺮﻳﻘﺎ و دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻴﺰ از‬

‫ﻣﺮﻓﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻜﻲ آن ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲﺷﺪ ﺗﺎ واﻗﻌﺎً ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد‬

‫ﭼﻴﻦ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪3.‬و‪ Loxosceles rufescens 2‬ﺗﻨﻬﺎ ﮔﻮﻧﻪ ﮔﺰارش‬

‫ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﻛﺪامﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪهاﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻧﺎم ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ "ﻛﺸﻮ‪ ،‬دم ﻛﺸﻮ‬

‫ﺷﺪه از اروﭘﺎ‪ ،‬اﺳﺘﺮاﻟﻴﺎ )ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺤﺪودي در اﻃﺮاف آدﻻﻳﺪ( و در‬

‫و ﻳﺎ ﺣﺸﻮ" در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﻛﺸﻮر و ﺳﻮاﺣﻞ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس ﺑﻪ ﻳﻚ‬

‫ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ ﻏﺮﺑﻲ از ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ اﺷﻐﺎﻟﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪2‬‬

‫در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺬﻛﻮر‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻲ ﻛﻪ واﻟﺪﻳﻦ ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﭘﺎ‬

‫ﻧﻮع ﻋﻘﺮب زرد ﺧﻄﺮﻧﺎك و ﻛﺸﻨﺪه ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ ﻫﻤﻲ اﺳﻜﻮرﭘﻴﻮس‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎي ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮ ﻗﻬﻮهاي ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮهاي روﺷﻦ ﺗﺎ ﺗﻴﺮه ﺑﻮده و‬

‫ﻟﭙﺘﻮروس )‪ (Hemiscorpius leptorus‬و ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﮔﺎدﻳﻢ اﺗﻼق‬ ‫‪11‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺣﺘﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ واﻗﻌﺎً ﮔﺰش ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬

‫ﻃﻮل ﺑﺪن آنﻫﺎ ‪ 8-15‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب ﭘﺎﻫﺎ ﺑﻪ ‪8-30‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻨﺪﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﻮﻣﺎً داراي ﻳﻚ ﻃﺮح ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮت ﺑﻮده اﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﻨﺪﭘﺎي دﻳﮕﺮ‪ .‬ﻟﺬا ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي‬

‫وﻳﻠﻮن در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﭘﺸﺘﻲ ﺳﺮﺳﻴﻨﻪ )ﺳﻔﺎﻟﻮﺗﻮراﻛﺲ ﻳﺎ ﭘﺮوزوﻣﺎ( ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬

‫ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ و ﺑﺎ ﺣﺪس و ﮔﻤﺎن ﻧﺎم دﻗﻴﻖ ﮔﻮﻧﻪ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺟﻨﺲ ﻳﻚ‬

‫‪3‬‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮت را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﮔﺰارش ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮاردي ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎ ﺷﺐ ﻓﻌﺎل ﺑﻮده و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻬﺎﺟﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪D‬‬

‫و ﮔﺎﻫﺎً‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ و ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺣﺸﺮهﺷﻨﺎﺳﻲ و ﺑﻪوﻳﮋه ﻣﺘﺒﺤﺮ در زﻣﻴﻨﻪ‬

‫ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﺪاز‪ ،‬اﻟﻜﺎﻟﻴﻦ ﻓﺴﻔﺎﺗﺎز‪ ،‬ﻓﺴﻔﻮﻫﻴﺪروﻻز‪ ،‬ﭘﺮوﺗﺌﺎز و ﺑﺮﺧﻲ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪﺑﺎ ﺷﺮح ﻣﺸﺮوح ﺻﻔﺎت ﻣﺮﻓﻮﻟﻮ‪-‬‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺤﻞ‬

‫ژﻳﻜﻲ و ذﻛﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻛﺎﻣﻞ آن ﺑﻪﻫﻤﺮاه اراﻳﻪ اﺷﻜﺎل ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻧﻤﻮﻧﻪ‬

‫ﺳﻢ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮ ﻗﻬﻮهاي داراي آﻧﺰﻳﻢ اﺳﻔﻨﮕﻮﻣﻴﻠﻴﻨﺎز‬ ‫آﻧﺰﻳﻢﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪3-5‬‬

‫ﮔﺰش‪ ،‬ﮔﻮﻧﻪ ﻋﻨﻜﺒﻮت و ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ و ﻋﻼﻳﻤﻲ از‬

‫آنرا ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ذﻛﺮ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺿﺮورت داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻗﺒﻴﻞ ارﻳﺘﻤﺎ‪ ،‬درد و ﻣﺎﻛﻮﻻ در ﻣﺤﻞ ﮔﺰش ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺎﻳﻊ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ دوم‪ :‬ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺬﻛﻮر "ﮔﺰارش اﺧﺘﻼل اﻧﻌﻘﺎدي"‬

‫اﻟﺘﻬﺎب و ﻧﻜﺮوز ﭘﻮﺳﺘﻲ ﻧﻴﺰ در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮارد دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد و در ﻣﻮارد‬

‫ﭘﺲاز ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد اﺧﺘﻼﻻت‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻫﻤﻜﺎران‬ ‫دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬ ‫ﺟﻠﻮدار وﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻏﻼﻣﻌﻠﻲ ﭘﺰﺷﻜﻲ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم‬

‫‪312‬‬

‫اﻧﻌﻘﺎدي در ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻜﺮر در ﻣﻘﺎﻻت ﻗﺒﻠﻲ ذﻛﺮ ﺷﺪه‬

‫از ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس ﻣﺤﻜﻤﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻋﻨﻜﺒﻮت ﺷﻨﺎﺳﺎن دﻧﻴﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ‬

‫و ﻣﻮﺿﻮع ﺟﺪﻳﺪي ﻧﻴﺴﺖ و ﺣﺘﻲ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮد‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 80‬درﺻﺪ از ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ و‬

‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺤﺚ ﺑﻪﺗﻨﺎوب و ﺑﻪﻧﻘﻞ از ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪوﻳﮋه ‪ brown recluse‬ﻧﺴﺒﺖ داده ﻣﻲﺷﻮد در واﻗﻊ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ‬

‫ﻧﻜﺘﻪ ﺳﻮم‪ :‬ﺑﻴﻤﺎر ‪ 20‬روز ﭘﻴﺶ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻋﻨﻜﺒﻮت ﻧﺪارد‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ درﻣﺎن آن ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي‬

‫اﺳﺖ‬

‫‪5-9‬‬

‫ﻋﻼﻳﻢ ﺣﺎد ﺳﻢ ﻋﻨﻜﺒﻮت از ﻗﺒﻴﻞ ﻋﻼﻳﻢ اﺧﺘﻼل اﻧﻌﻘﺎدي و ﺧﻮنرﻳﺰي‬

‫‪12‬‬

‫راﻳﺞ اﺳﺖ و ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم در ﺗﺸﺨﻴﺺ آن اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫داﺧﻞ ﻋﺮوﻗﻲ در ﺻﻮرت وﺟﻮد در ﻫﻤﺎن روزﻫﺎي اول آﺷﻜﺎر ﻣﻲﺷﻮد‬

‫در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮ ﻗﻬﻮهاي در اﻳﺮان‬

‫و ﻓﻘﻂ ﻋﻼﻳﻢ ﻧﻜﺮوز ﭘﻮﺳﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ‪ 6-8‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪﻃﻮل‬

‫وﺟﻮد ﻧﺪارد )ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﮔﺰارش ﻧﺸﺪه اﺳﺖ( و ﻟﺬا ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻤﻜﻦ‬

‫و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻋﻼﻳﻢ ‪ 20‬روز ﭘﺲ از ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ‪ ،‬ﻋﻤﺪﺗﺎً در اﺛﺮ‬

‫اﺳﺖ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﻳﺎ ﺑﻨﺪﭘﺎي ﺳﻤﻲ دﻳﮕﺮي از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻘﺮب ﮔﺎدﻳﻢ‬

‫‪9‬و‪8‬و‪6‬و‪5‬‬

‫اﻧﺠﺎﻣﺪ‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎﻛﺘﺮيﻫﺎﻳﻲ‬

‫ﻣﻮرد ﮔﺰش واﻗﻊ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ اﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻗﺎﻃﻊ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﻋﻮارض‬

‫‪12‬‬

‫اﻳﺠﺎد ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻛﻮدك را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪﮔﺰش ﻧﺴﺒﺖ داد و ﺷﺎﻳﺪ‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﺤﻜﻤﻲ ﻫﻢ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﺪارد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬

‫ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ و ﻳﺎ ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮي ﺑﺎﻋﺚ اﺧﺘﻼﻻت اﻧﻌﻘﺎدي ﺷﺪه‬

‫اﺧﺘﻼل اﻧﻌﻘﺎدي ﺑﻪوﺟﻮد آﻣﺪه را ﺑﻪ اﺛﺮات ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ ﺳﻢ ﻋﻨﻜﺒﻮت‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻈﻴﺮ اﺳﺘﺎﻓﻴﻠﻮﻛﻮكﻫﺎ و اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮكﻫﺎ و ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ دﻫﺪ و اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬ ‫اﺳﺎﺳﺎً ﮔﺰارش ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري‬

‫ﻣﻬﺪي ﺧﻮﺑﺪل‪ ،(PhD.) -‬اﺳﺘﺎدﻳﺎر داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻘﻴﻪا‪) ...‬ﻋﺞ(‪،‬‬

‫ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ در ‪ 20‬روز ﭘﻴﺶ ﻣﻄﺮح ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬

‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‬

‫‪8. de Souza AL, Malaque CM, Sztajnbok J, Romano CC, Duarte AJ,‬‬ ‫‪Seguro AC. Loxosceles venom-induced cytokine activation,‬‬ ‫‪hemolysis, and acute kidney injury. Toxicon 2008;51(1):151-6.‬‬ ‫‪9. Wright SW, Wrenn KD, Murray L, Seger D. Clinical presentation‬‬ ‫‪and outcome of brown recluse spider bite. Ann Emerg Med‬‬ ‫‪1997;30(1):28-32.‬‬ ‫‪10. Akdeniz S, Green JA, Stoecker WV, Gomez HF, Keklikçi SU.‬‬ ‫‪Diagnosis of loxoscelism in two Turkish patients confirmed with an‬‬ ‫‪enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) and non-invasive‬‬ ‫‪tissue sampling. Dermatol Online J 2007;13(2):11.‬‬

‫‪1. Coddington JA, Cowell RK. Encyclopedia of Biodiversity, 2007.‬‬ ‫‪2. Swanson DL, Vetter RS. Loxoscelism. Clin Dermatol‬‬ ‫‪2006;24(3):213-21.‬‬ ‫‪3. da Silva PH, da Silveira RB, Appel MH, Mangili OC, Gremski W,‬‬ ‫‪Veiga SS. Brown spiders and loxoscelism. Toxicon‬‬ ‫‪2004;44(7):693-709.‬‬ ‫‪4. da Silveira RB, Chaim OM, Mangili OC, Gremski W, Dietrich CP,‬‬ ‫‪Nader HB, et al. Hyaluronidases in Loxosceles intermedia (Brown‬‬ ‫)‪spider‬‬ ‫‪venom‬‬ ‫‪are‬‬ ‫‪endo-beta-N-acetyl-d-hexosaminidases‬‬ ‫‪hydrolases. Toxicon 2007;49(6):758-68.‬‬ ‫‪5. Swanson DL, Vetter RS. Loxoscelism. Clin Dermatol‬‬ ‫‪2006;24(3):213-21.‬‬ ‫‪6. Futrell JM. Loxoscelism. Am J Med Sci 1992;304(4):261-7.‬‬ ‫‪7. Senff-Ribeiro A, Henrique da Silva P, Chaim OM, Gremski LH,‬‬ ‫‪Paludo KS, Bertoni da Silveira R, et al. Biotechnological‬‬ ‫‪applications of brown spider (Loxosceles genus) venom toxins.‬‬ ‫‪Biotechnol Adv 2008;26(3):210-8.‬‬

‫‪khoobdel@yahoo.com‬‬

‫‪References‬‬

‫‪ .11‬ﺷﺎﻫﻲ ﻣﻬﺮان‪ ،‬ﻋﺰﻳﺰي ﻛﻮروش‪ ،‬اﻧﺼﺎرﻳﺎن ﻧﺎدر‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﻋﻘﺮب ﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ داراي ﻣﻮارد ﺑﺎﻻي‬ ‫ﻋﻘﺮب ﮔﺰﻳﺪﮔﻲ در اﺳﺘﺎن ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن در ﺳﺎل ‪ .1385-86‬ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن‪ ،‬ﺳﺎل‪ ،12‬ﺷﻤﺎره‬ ‫‪ ،4‬ﺻﻔﺤﺎت ‪ 207‬ﺗﺎ ‪.214‬‬

‫‪12. Swanson D, Vetter R. Bites of brown recluse spider and suspected‬‬ ‫‪necrotic arachnidism. N Eng J Med 2005,352(7):700-7.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫‪ -1‬در زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﻮق در ﻣﻮرد ﻧﻮع اﻳﻦ ﺣﺸﺮه و در واﻗﻊ‬

‫ﺷﺪ‪ -2 .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ادﻋﺎ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﻛﻪ اﺻﻼً ﮔﺰﺷﻲ در ﻛﺎر ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﻻزم ﺑﻪ‬

‫ﺣﺸﺮهﺷﻨﺎﺳﻲ در اﻳﺮان ﭘﻲﮔﻴﺮ ﺷﺪﻳﻢ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺘﺎﺑﻲ در ﻣﻮرد‬

‫ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﺮح ﺣﺎل اﺻﻞ ﻋﻤﺪه و ﻣﺒﻨﺎي درﻣﺎن‬

‫ﺣﺸﺮات ﺑﻪﺧﺼﻮص اﻧﻮاع ﻋﻨﻜﺒﻮت ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﺮان و ﺑﻪﺧﺼﻮص در‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي واﻟﺪﻳﻦ ﺷﻨﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺮ اﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت آنﻫﺎ و‬

‫ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس در دﺳﺘﺮس ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻪﻧﺎﭼﺎر از ﻣﻘﺎﻻت ﺧﺎرﺟﻲ و‬

‫ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﻚ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه و درﻣﺎن ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫اﻃﻼﻋﺎت واﻟﺪﻳﻦ و اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﻛﻪ در آن ﺷﻬﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫وﻗﺘﻲ واﻟﺪﻳﻦ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻮدك ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﮔﺰﻳﺪه ﺷﺪه‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

‫‪313‬‬

‫و آنرا دﻳﺪهاﻧﺪ دﻳﮕﺮ ﻣﻨﻜﺮ واﻗﻌﻴﺖ ﺷﺪ‪ -3 .‬ﺑﻴﻤﺎر از ﺑﺪو ﮔﺰش ﺣﺸﺮه‬

‫آنﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺗﻮان ﺳﻌﻲ در ﻧﻔﻲ اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻜﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎي‬

‫دﭼﺎر ﺗﺐ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و ﺗﻮرم ﻣﺤﻞ ﮔﺰش ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﺪت ‪ 20‬روز‬

‫ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻛﻪ در ﺳﺒﺰوار ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬

‫در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺤﻠﻲ ﺗﺤﺖ درﻣﺎن ﺑﻮده و ﭼﻮن ﺑﻬﺒﻮد ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺎ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ داده و ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻨﻜﺒﻮتﻫﺎ در ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﻼﻳﻢ از ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ -4 .‬در‬

‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﻘﻴﻪ وﻳﺮوسﻫﺎ و ﻣﻴﻜﺮوبﻫﺎ ﻛﻪ اﻣﺮوزه در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ‬

‫اﻛﺜﺮ ﻣﻘﺎﻻت از ﻫﻤﻮﻟﻴﺰ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪه در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎ از ﻛﻤﺒﻮد‬

‫ﻣﺸﻜﻞﺳﺎز ﺷﺪهاﻧﺪ ﺷﺎﻳﺪ در ﻣﻮرد ﺣﺸﺮات و ﺑﻨﺪﭘﺎﻳﺎن ﻫﻢ اﻳﻦ اﺗﻔﺎق‬

‫ﻓﻴﺒﺮﻳﻨﻮژن رﻧﺞ ﻣﻲﺑﺮد ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﮔﺰارش ﺑﻮد‪ -5 .‬در ﭘﺎﻳﺎن اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫اﻓﺘﺎده ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﻚ ﻛﺘﺎب ﺟﺎﻣﻊ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺑﻲ ﺷﻮد در ﻣﻜﺘﻮب ﺷﺪن اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در ﻣﻮرد ﺣﺸﺮات‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﺮان و ﺷﺎﻳﺪ ﻋﻨﻜﺒﻮت ﻧﻮع ‪ brown recluse‬در ﺟﻨﻮب‬

‫ﺷﻬﻼ اﻧﺼﺎري‪ ،‬ﮔﺮوه ﺧﻮن و ﺳﺮﻃﺎن ﻛﻮدﻛﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

‫اﻳﺮان ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد اﻳﻦ ﻫﻤﻜﺎران ﺑﻪﺟﺎي‬

‫اﻳﺮان‬

‫‪Shahladamavandi@yahoo.com‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‪ ،‬دوره ‪ ، 68‬ﺷﻤﺎره ‪ ،5‬ﻣﺮداد ‪1389‬‬

.

SCOP PUS Databasse

# % %&

'() ) - *+, :

! " # $ $ SCOPUS EMBASE Cambridge Scientific Abstracts (CS SA) B Abstracts (CABI) ( CAB ervice (CAS)) Chemicall Abstract Se DOAJ o Psych Info ULRICHS ndex Copern nicus In IMEMR a EMR Beta agiran and Irran Medex SID, Ma

http://tumj.tum ms.ac.ir www.tumjj.ir

experimental animals complies with National Institutes of Health guidelines for the humane use of laboratory animals, or those of your Institute or agency.

18. Conflicts of interest: Authors must acknowledge and declare any sources of funding and potential conflicting interest, such as receiving funds or fees by, or holding stocks and shares in, an organization that may profit or lose through publication of your paper. Declaring a competing interest will not lead to automatic rejection of the paper, but we like to be made aware of it.

19. Page charges: There are no charges for publication in this Journal.

20. Copyright: Accepted manuscripts become the permanent property of the TUMJ and may not be reproduced, in whole or in part, without the written permission of the Editor.

21. Peer review process: All manuscripts are considered to be confidential. They are peerreviewed by at least 2 anonymous reviewers selected by the Editorial Board. The corresponding author is notified as soon as possible of the editor decision to accept, reject, or require modifications. If the manuscript is completely acceptable according to the criteria set forth in these instructions, it is scheduled for the next available issue.

22. Disposal of material: Once published, all copies of the manuscript, correspondence and artwork will be held for 6 months before disposal.

The Final Checklist The authors must ensure that before submitting the manuscript for publication, they have taken care of the following: 1. Title page should contain title, name of the author/co-authors, their qualifications, designation & institutions they are affiliated with and mailing address for future correspondence, E-mail address, Phone & Fax number.

2. Abstract in Structured format up to 250 words.

3. References mentioned as stated in the Instruction to Authors section.

4. Tables should be typed on separate pages.

6. Make sure for Headings of Tables, their numbers and Captions of illustrations. Donâ&#x20AC;&#x2122;t repeat the information in tables if it is covered in the text.

7. Photographs / illustrations along with their captions.

8. Manuscript in Triplicate 9. Letter of Undertaking signed by all the authors.

10. Disclosure regarding source of funding and conflict of interest if any besides approval of the study from respective Ethics Committee/Institution Review Board.

11. Covering Letter 12. Floppy disk (latest version of windows) for on-line edition Nadereh Behtash M.D. Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal P.O. Box: 14155-6447, Tehran, Iran.

Tel/Fax: + 98-21-88962510 Email: medjournal@tums.ac.ir URL: http://tumj.tums.ac.ir and http://www.tumj.ir

The Editorial Board of the journal, reserves the right to accept or reject the article in any stage and any time or delete a part of the text, tables or figures, if necessary.

9. Acknowledgement: All contributors who do not meet the criteria for authorship should be covered in the acknowledgement section. It should include persons who provided technical help, writing assistance and departmental head who only provided general support. Financial and material support should also be acknowledged [in Persian].

10. Tables in limited numbers should be submitted with the captions placed above. Do not submit tables as photograph. Place explanatory matters in footnotes, not in the heading [in Persian].

11. Figures should be in limited numbers, with high quality art work and mounted on separate pages. The captions should be placed below.

12. The same data should not be presented in tables, figures and text, simultaneously.

13. References: Personal communications, manuscripts in preparation and other unpublished data are not cited in the reference list but may be mentioned in the text in parentheses. Identify references in the text by Farsi numerals in parentheses on the line. References should be typed, double-spaced, and separate from the text and numbered consecutively in the order in which they are mentioned in the text. (References cited in figures and tables, but not in the text, should be numbered consecutively following the text references.) Journal references should contain inclusive page numbers; book references specific page numbers. Indicate abstracts by the abbreviation ‘Abst’ and letters by ‘Lett’ in parentheses. Abbreviations of journals should conform to those used in Index Medicus, National Library of Medicine. The references should observe the following style: Periodicals: List all authors if six or fewer; otherwise, list first six and add ‘et al’. Do not use periods after the authors initials 1. Vimala N, Mittal S, Kumar S. Sublingual misoprostol versus oxytocin infusion to reduce blood loss at cesarean section. Int J Gynaecol Obstet 2006; 92(2): 106-10.

2. Patted SS, Goudar SS, Naik VA, Bellad MB, Edlavitch SA, Kodkany BS, et al. Side effects of oral misoprostol for the prevention of postpartum hemorrhage: results of a community-based randomised controlled trial in rural India. J Matern Fetal Neonatal Med 2009; 22(1): 24-8.

Books: Basmajian JV. Grant's Method of Anatomy. 11th ed. Baltimore: Williams Wilkins; 1989.

Chapter in book: Monks R. Psychotropic drugs. In: Wall PD, Melzack RA, editors. Textbook of Pain. 3rd ed. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1994: p. 963-89.

14. Proof Reading: A computer printout is sent to the corresponding author for proof reading before publication in order to avoid any mistakes. Corrections should be marked clearly and sent immediately to the Journal office.

15. Abbreviations and symbols: use only standard abbreviations. Avoid using them in the title and abstract. The full term for which an abbreviation stands should precede its first use in the text unless it is a standard unit of measurement. Short communication when possible; follow the same structure as original papers.

16. The corresponding author will be supplied with 3 free issues.

17. Ethics: Ethical considerations must be addressed in the Materials and Methods section. 1) Please state that informed consent was obtained from all human adult participants and from the parents or legal guardians of minors. Include the name of the appropriate institutional review board that approved the project. 2) Indicate in the text that the maintenance and care of

INSTRUCTION FOR AUTHORS: 1. Aims and Scope: The “Tehran University Medical Journal” (TUMJ) is the official scientific and clinical monthly publication of the Tehran University of Medical Sciences. It accepts Original Papers, Review Articles, Short Communications and Letters to the Editor in the fields of basic science and medicine. All correspondences should be addressed to: The Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal. P.O. Box: 14155-6447. Tehran, Iran Tel/Fax: + 98-21-88962510 2. Submission: Papers submitted for publication should describe original work, not previously published elsewhere, totally or partly. Manuscripts must be submitted only in Persian with English abstracts and should be written according to sound grammar and proper terminology.

Submission is acceptable via Journal URL: http://journals.tums.ac.ir/login. The Manuscript must be accompanied by a covering letter to the Editor-in-Chief, including title and author(s) name and undertaking that it has not been published or submitted elsewhere, and should include: Title; No author(s) name; the Abstract; Introduction; Materials & Methods; Results; Discussion; Acknowledgement and References.

3. The title page: The complete title of the manuscript, the name of all the authors with their highest qualifications, the department or institution to which they are attached, address for correspondence with telephone numbers, e-mail, and Fax number.

4. The abstract (no more than 250 words) in structured format as Background, Methods, Results and Conclusion followed by 3 to 6 Keywords must be presented.

Use terms from the Medical Subject Headings (MeSH) list of index medicus: (http://www.nlm.nih.gov/mesh/MBrowser.html ).

5. Introduction: This should summarize the purpose and the rationale for the study. It should neither review the subject extensively nor should it have data or conclusions of the study [in Persian].

6. Materials & Methods: This should include exact method or observation or experiment. If an apparatus is used, its manufacturer’s name and address should be given in parenthesis. If the method is established, give reference but if the method is new, give enough information so that another author is able to perform it. If a drug is used, its generic name, dose and route of administration must be given. For patients, age, sex with mean age ± standard deviation must be given. Statistical method must be mentioned and specify any general computer program used.

The Info system used should be clearly mentioned [in Persian].

7. Results: It must be presented in the form of text, tables and illustrations. The contents of the tables should not be all repeated in the text. Instead, a reference to the table number may be given. Long articles may need sub-headings within some sections (especially the Results and Discussion parts) to clarify their contents [in Persian].

8. Discussion: This should emphasize the present findings and the variations or similarities with other work done in the field by other workers. The detailed data should not be repeated in the discussion again. Emphasize the new and important aspects of the study and the conclusions that follow from them. It must be mentioned whether the hypothesis mentioned in the article is true, false or no conclusions can be derived [in Persian].

14-21 Tehran University Medical Journal;Journal Vol. 64, No. 8, Nov 2006: Tehran University Medical

Tehran UniversityMedical Medical Journal Tehran University Journal Volume 6468 Number.

1 April Volume Number 5 2007 August 2010

Volume 64, Number 8, November 2006

Contents The role of nitrergic system in antidepressant effects of acute administration of zinc, magnesium and thiamine on progesterone induced postpartum depression in mice...........................................................261 Nikseresht S, Etebary S, Sadeghipour roodsari H.R, Zarrindast M.R, Karimian S.M, Nabavi Zadeh F.

Antiserum production in immunized camel by the venom of Hemiscorpius lepturus scorpion: evaluation of neutralizing test in vivo........................................................................................................................268 Behdani M, Hosseininejad chafi M, Zeinali S, Karimipour M, Khanahmad Shahreza H, Ghasemi P, Asadzadeh N, Ghamnak A, Pooshang Bagheri K, Ahari H, Shahbazzadeh D.

Detection of Mycoplasma pneumoniae in cerebrospinal fluid of children: Quantification of CSF-IgG antibody...................................................................................................................................................274 Noorbakhsh S, Shekarabi M, Kalbasi Z, Tabatabaei A, Tonekaboni H, Afsharkhas L, Vafaei-shahi M.

Value of 8-hours urine protein measurement in determining proteinuria during pregnancy: evaluation of 50 patients.............................................................................................................................................281 Khazardoost S, Noorzadeh M, Abdollahi A, Mirrokni S.M.

The echocardiographic estimation of left ventricular filling pressures in patients with mitral valve stenosis.....................................................................................................................................................285 Sattarzadeh Badkoubeh R, Tavoosi A, Heidari K, Rezaei Hamami M.

The accommodation of EMG and MRI findings in patients with radicular low back pain.........................291 Koushan A, Sadat M.M, Golbakhsh M.R, Siavashi B, Mehran S, Tajik A.

The effect of aging on bispectral index before and after sedation: a prospective study.............................295 Mahoori A, Noroozinia H, Hassani E, Motargemzadeh G, Sadeghi A.

The epidemiology of systemic lupus erythematosus in Iran: a survey on 2143 cases..................................300 Akbarian M, Faezi S.T, Gharibdoost F, Shahram F, Nadji A, Jamshidi A.R, Akhlaghi M, Shafaee N, Akhlaghkhah M, Davatchi F.

Superior vena cava injury after central venous catheterization: a case report..............................................306 Bagheri R, Nurshafiee S.

1389 ‫ ﻣﺮداد‬،5 ‫ ﺷﻤﺎره‬، 68 ‫ دوره‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ‬

TUMJ

TEHRAN UNIVERSITY MEDICAL JOURNAL The Official Publication of Medical School, Tehran University of Medical Sciences Volume 68

Number 5

August 2010

Chairman: S.H. Emami Razavi Editor in Chief: N. Behtash Executive Editor: M.A. Noyan Ashraf Associate Editors: SH. Akhondzadeh, A. Arab Kheradmand, N. Ataei, S. Borna, M. Ghazi Khansari, S.J. Ghazi Mirsaeed, J. Hajati, M. Kadkhodaei, S. Moradmand, Z. Nadiya Hatmi, M.A. Noyan Ashraf, R. Omranipoor, N. Rezaei, N. Sajjadian Editorial Board: M. Akbarian, F. AmoozegarHashemi, B. Bahar, F. Davari Tanha, N. Ebrahimi Daryani, M.R. Hadiyan, Z. Hallaji, Z. Hussain Khan, M. Kajbaf Zadeh, M.J Mikaeli, A. Mousavi, S.M.J. Mortazavi, B. Nabaei, P. Pasalar , P. Pasbakhsh, M. Rasooli Negad, A. Shaabani, M. Sotoodeh, A.R. Talaeipoor, M. Vahid Dasjerdi, M.R. Zafarghandi International Board: F. Assadi (Chicago), J. Parvizi (Philadelphia), A. Gangi (Strasbourg), M.R. Keshtgar (London), Sh. Masood (Florida), P. Hanjani (Pennsylvania) Editors: N. Behtash, M.A. Noyan Ashraf Office staff: M. Asgari, H. Chaychi, A. Kamizani, S. Sadigh Publisher: Tehran University of Medical Sciences Office: Tehran University Medical Journal, Medical School, 202 Amouzesh building, Poursina Ave., Ghods St., Keshavarz Blvd., Tehran, Iran, P.o. Box: 14155-6447, Tel: +98(21)88962510, Fax: +98(21)88962510, Online submission: http://journals.tums.ac.ir/login, and http://tumj.tums.ac.ir, Email: medjournal@tums.ac.ir

TUMJ is indexed/ abstracted in: SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS), DOAJ, Psych Info, ULRICHÎ&#x201E;S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran and Iran Medex

http://tumj.tums.ac.ir