Spirit BIKE BIKE
Pedalei eragiteko 16 proposamen
BIKE BIKE
Txartel honekin dirua aurreztuko duzu eta errazagoa izango da Bilbao Bizkaiko egonaldia planifikatzea, bai, garraio publikoan, bai museoetarako, ikuskizunetarako eta abarrerako sarreretan, dendetan eta aisialdiko bestelako espazioetan. Eska ezazu Bilbao Turismo Bulegoan edo hemen: www.bilbaobizkaiacard.com
Ibilbidea Lea Artibai Itzulia
Ibilbidea Ziortza-Bolibar - Lekeitio
Ibilbidea Urdaibai Itzulia
Ibilbidea Gernika - Bermeo
Ibilbidea Kantauriko Itzulia
Ibilbidea Flysch Itzulia
Urduñako mendatea
Ibilbidea Parke naturalen itzulia
Ibilbidea Durango- Urkiolako mendatea
bakoitzaren
beharrekoak Kokapen mapa
Calendario de competiciones ciclistas de Bizkaia
txirrindularitza txapelketen egutegia
Helbideak, telefono zenbakiak, estekak... Jakin ezazu den-dena
Spirit BIKE BIKE ZIKLOTURISMORAKO
prestatutako lurraldea
Bizikleta zalea bazara eta bi gurpilen gainean ibiltzea gustatzen bazaizu edo gastronomia, paisaia anitzak, ilunabar liluragarriak edo naturarekin kontaktu zuzena izatea atsegin baduzu...ez dago aukera hoberik.
Bizkaiak aurreko guztia eta askoz gehiago eskaintzen dizu, eta zikloturismoko hainbat ibilbide aurkezten dizkizu, bakarrik, familiarekin edo lagunekin gozatu ditzazun.
16 ibilbide proposatzen dizkizugu, aukera ezberdinak izan ditzazun zailtasun mailaren, bizikleta motaren, denboraren edo helmugaren arabera. Kostaldea, barnealdea eta Bilbao metropolia jaso ditugu. Zeuk erabaki.
Gainera, 2023an Bilbotik abiatuko den Frantziako Tourra eta Amorebieta-Etxanotik hasiko den hirugarren etapa erreferentziatzat hartuta, 1. ibilbidea aurkezten dizugu etaparen ibilbide berberarekin, eta aurrekoa oinarri hartuta, motzagoa den 2. ibilbidea baita ere.
Bizikletara igo, arnasa hartu eta Bizkaiaz disfrutatu besterik ez duzu egin behar.
Artxanda
Erreferente ikaragarria FRANTZIAKO TOURRA
Zalantzarik gabe, 2023ko uztailaren 1a egun historikoa izan zen Bizkaiko lurralde historikoaren txirrindularitzan, zeren eta Frantziako Tourraren lehen etapa bertan hasi zen, eta txirrindularitza zale guztiek horretaz gozatzeko aukera izan zuten.
Ibilbideak lurraldearen natura eta paisaia aberastasuna erakusteaz gain, orografiaren ezaugarri bereziak agerian uzten ditu, eta ibilbide hori aukera du “Grand Boucle-k” 2023ko edizioa inauguratzeko. Ez dugu ahaztu behar, gainera, hirugarren etapa ere Bizkaian hasi zela, zehazki, Amorebieta-Etxanon.
Bizkaia Zubia
Frantziako Tourraren lehen etaparen ibilbidea, kilometro eta zailtasun berberekin, gure
1. ibilbidea da, eta 2. ibilbidea motzagoa da.
Amorebieta-Etxanon hasiko den hirugarren etaparen irteera proposatzen dugu baita ere, ondoren Lea-Artibaira iritsiko da Lekeitiotik eta Ondarroatik igaroz, eta gero
Gipuzkoako iparraldea zeharkatuko du eta Ipar Euskal Herrian bukatuko da, Baionan.
Gaztelugatxeko
1. ibilbidea. Tourraren etapa
2. ibilbidea. Tourraren etapa motza Road Road
Frantziako Tourraren hirugarren etapa
1. ibilbidea. Tourraren 1. etapa bezalakoa
Profesionalak bezala
I
bilbide zaila da eta egiten dutenak prestatuta egon behar dira, bai bukatzeko, baita ere benetan ibilbidea osatzen duten elementu guztiez disfrutatzeko. Datu teknikoek halaxe diote: 185 km eta 3.500 m-ko metatutako desnibel positiboa, non kota txikiak nabarmentzen diren, besteak beste Laukiz Gaztelugatxeko
Doniene Morga, El Vivero Gallotik eta Pike Bidetako azken aldapak. Horrez gain, kontuan hartu behar dira egunean eguneko klima baldintzak.
Irteera eta helmuga Bilbon dira. Ibilbidearen lehen zatia kostaldera doa itsasadarraren eskuinaldetik.
Aukera ezin hobea hainbat leku eta elementu bereziz disfrutatzeko, besteak beste Bizkaia Zubia ibilbideko lehen kotatik igaro aurretik, edo Uribe-Butroiko itsaslabarrak, Plentzia eta Gorliz kostaldeko herrietatik igaro baino lehen Armintzara bidean.
Hor ibilbide sigi-sagatsua hasten da, eta Bizkaiko kostaldea protagonista nagusia den paisaia zoragarriez gozatzeko aukera da leku idilikoetatik igaroz, adibidez Gaztelugatxeko Doniene, kostaldeko Bermeo herria edo Urdaibaiko Biosferaren Erreserba, bere edertasun osoan.
Aurrera eginez, Laida eta Laga hondartzak ikusiko ditugu Izaro irla aurrean dutela. Orduan, agur esango diogu kostaldeari eta barnealde berderantz abiatuko gara; kontrasteen konbinazio horrek egiten du lurralde hau bakar. Gernika bakearen hiriak adieraziko digu
ibilbide berezi honen azken zatira hurbiltzen ari garela.
Txirrindularitza historia handiko errepide eta igarobideak zeharkatuz, adibidez Morgako kota, azken kilometroetara iritsiko gara. Beharrezkoa da azken tarte horretarako indarrak gordetzea, Txorierritik laburki igaro
eta gero eta Pike Bidea kota motz eta ezkutua atzean utzi ondoren, Gallotik El Viverora igoko garelako, berriz ere Bilbao erdigunera iristeko eta ibilbidea Etxebarria parkean bukatzeko.
Errazagoa
ederra baita ere
Ibilbide hau tourraren lehenengo etapan oinarrituta dago, baina errazagoa eta motzagoa da. Bilbon hasi eta bukatzen da.
Irteera eta helmuga Bilbon dira. Ibilbidearen lehen zatia kostaldera doa itsasadarraren eskuinaldetik. Bizkaia Zubi zoragarria ikusiko dugu ibilbideko lehen kotatik edo Uribe-Butroiko itsaslabarretatik igaro baino lehen, eta Plentzia eta Gorliz kostaldeko herriak zeharkatu aurretik.
Plentzia
Sopela Flyscha Bizkaia
Butroiko Gaztelua
Elizalde
Orduan, kostaldea eta etaparen jatorrizko ibilbidea atzean utziko ditugu eta Mungiara joango gara Andrakas mendatetik, zikloturistentzat oso ospetsua dena. Mungiara iritsi baino lehen, eskuinera biratu eta pedalkadak Butroira eta gaztelu ospetsura bideratuko ditugu, Urdulizko alderditik eta Loiurako noranzkoan aldapei aurre egin aurretik.
Hortxe itzuliko gara tourraren lehen etaparen azken zatira, eta Sondikan Pike Bide berezia igoko dugu
Artxandara heldu eta Bilboko bistak ikusiz, berriz ere hirigunean kokatutako helmugara iritsi baino lehen.
BILBAO inguruan
Eta Bilbao Handira helduko gara. Ibilbide hauek Bilbao eta bere inguru berdeenak konbinatzen dituzte. Hiria eta natura konbinatzen dituzten ibilbideak dira
Eraikin garrantzitsu asko ikusi ahal izango dituzue, arkitekto nazional eta nazioarteko ospetsuek sortutakoak, besteak beste Frank Gehry, César Pelli, Arata Isozaki, Rafael Moneo, Norman Foster edo Álvaro Siza, itxura ederreko eraikin zaharragoekin armonia ezin hobean daudenak.
Baina Bilbao naturaz inguratuta dago, eta eraztun berdea, txakolin mahastiak eta bere benetako birika diren basoak ditu itsasadarraz ahaztu gabe, hiriaren bizkarrezurra dena eta kale eta pasealekuek osatzen duten fisonomia berezia sortzen duena.
BILBAO inguruko ibilbideak
Bi ibilbide: bata errepideko bizikletentzat eta bestea mendiko bizikletentzat, baina biak Artxandan geratuta, horrela, Bilboko ikuspegi zoragarriaz gozatzeko.
3. ibilbidea. Bilbao Green itzulia MTB Road
4. ibilbidea. Bilbao Road itzulia
Artea eta berdea
Bilbao leku turistiko garrantzitsua bihurtu da nazioartean, eta natura eta bizikleta maitale guztiak erakartzen ditu.
Zein izan daiteke Guggenheim Museoa baino abiapuntu hobea? Ibilbide berezi honen irteera eta helmuga da. Bidegorritik Euskalduna Jauregira joango gara, gero Santimami eta Itsasmuseumetik igaro eta itsasadarretik jarraituko dugu Zorrotza auzora arte. Hor, BI-636 errepidea hartu eta Alonsotegi udalerrira joango gara (9.km) aldaparen hasierara iristeko eta Bilboko mendi ospetsuena igotzeko, Pagasarri alegia. Urrearen Iturritik abiatuko gara eta pixkanaka gorantz egingo dugu pistetatik. Koniferoen baso hostotsuek eguzkitik eta euritik babestuko gaituzte, egunean eguneko eguraldiaren arabera. Mendizain aterpetxetik igaro ondoren sarrera txiki batera iritsiko gara. Hor, bidea utziko dugu eta Zamaiarako jarraibideak dituen bidexkara sartuko gara, horixe dugulako hurrengo helmuga; baina, aurretik single track zoragarri batez gozatuko dugu gailur lerroan. Kobazulora iritsiko gara lehendabizi eta harrizko tarte tekniko txiki bat zeharkatu eta gero gailurrera helduko gara. Hegoaldean Gallarraga mendiaren gailurra eta Ganekogorta deiadar mendia ikusiko ditugu. Mendi magaletik jarraituko dugu eta dorretxo txiki batetik trialera batera iritsiko gara. Tarte dibertigarri batez gozatuko dugu eta berriro ere lehen erabilitako pistara joango gara Pagasarrirantz. Ez dugu bide hori utziko bidegurutze batera iritsi arte,
zehazki, Azordaiga auzotik datorren igoerarekin lotzen den lekua. “Pagasarriko Elurtegiak” dioen bidea hartuko dugu eta desnibel handiko tartea gainditu beharko dugu. Hesi batera iritsiko gara, elurtegien eta Tarin iturriaren sarrera eta ibilbidearen lehen erronka da, Pagasarriko aterpetxearen zona hain zuzen ere. Merezi du aterpetxearen inguruaz gozatzeak eta egun oskarbi batean ikus daitezkeen “Botxoaren”, mendien eta Bizkaiko kostaldearen ikuspegi zoragarriak miresteak.
Pagasarritik pixkanaka jaisten hasiko gara Arrigorriagarantz. Lehendabizi harrobira iritsiko gara eta gero Goriko auzora. Hor bidegorria hartuko dugu Ur Partzuergoaren ondoan eta pasabide naturalera hurbilduko gara, Buia eta Montefuerte inguruan, berriro ere hirira sartu aurretik eta ibilbidearen bigarren zatiari ekin baino lehen, hau da, Bilboko iparraldea.
Bolueta eta Bilboko Txurdinaga auzoko lotune berria bidegorri berri baten bidez egin dute, eta ibilbidearen tarte zailenetako bateraino eramango gaitu; Arbolantza zonatik Santa Marina ospitalerako igoera. Avril mendiaren inguruan GR228 ibilbideari jarraituko diogu eta Artxanda mendiaren magaletik Artxandako Funikularraren turismo erakargarritasun handiko tunelera iritsiko gara.
Une horretan gozatuko dugu ibilbide zoragarri honen azken zatiaz, eta hiri handira helduko gara tarte dibertigarrienetako batetik. Artxandatik joango gara Euskalduna Jauregiak, Guggenheim Museoak eta Bilboko itsasadarrak osatzen duten eremu zoragarrira.
Hiribildua eta inguru hurbila
I
bilbide honetan omenaldi ezin hobea egiten zaio txirrindularitzari. Mugarri izango diren etapen sektore onenak aurkituko dituzu, eta barnean daukazun onena atera beharko duzu.
Guggenheim Museoa eta bere inguru zoragarria luxuzko testiguak izango dira. Hortxe hasiko dugu Bilbao hiriko abentura dotorea. Itsasadarraren alboan disfrutatuz, pedalei eragingo diegu askotariko bidegorrietatik. Bilboko Udalaren aurreko biribilgunera iritsiko gara eta Zumalakarregi etorbidetik hiria atzean utziko dugu N-634 errepidea hartuta, Galdakaorantz bidean Erletxera iristean BI-737 errepidea hartuko dugu Larrabetzurantz (18. km) eta partzialki gora egingo dugu BI2713 errepidetik Arebaltzagane lehen sektoretik bidegurutze batera heldu arte, eta orduan Fikara abiatuko gara BI-3102 errepidetik. Bizkaiko udalerri txiki horretara helduko gara 26.km-an, eta herriko plazara iristean ezkerrera biratuko dugu Elexalde etorbidetik, eta ibilbide honen lehen gailurra igotzeko prestatuko gara.
Konkor artifizial batzuk gainditu eta gero, Urruztimendirantz joko dugu. Hor 2 km-ko tartea gainditu beharko dugu % 20ra arteko aldapekin txakolin mahastien ondotik eta koniferen baso hostotsuan barrena, eta ferra bihurguneak igarota iritsiko gara gailurrera eta Lezamarantz abiatuko gara. Ordurako 30 km eginak izango ditugu.
Udaletxeko plazaren ondoan ezkerrera biratuta BI-737 errepidera sartuko gara Larrabetzurako noranzkoan, eta hasierako tartera iritsiko gara kontrako noranzkoan eta ibilbide honen bigarren igoerara joango gara, El Vivero Gallotik. Hasiera 40. km-a igaro eta gero dago. Hor, desbideratze txiki bat hartuko dugu
eskuinerantz metalezko zubi baten ondoan eta 8 km baino zerbait gehiago egingo ditugu % 5era iristen ez den desnibelarekin, txirrindularitza tradizio handiaren ekialderen dagoen aldetik. El Viveroko aparkalekura iritsiko gara Artxandarako noranzkoan jarraitu aurretik. Begiratoki ezin hobea da Bilboko eta Txorierriko ikuspegi panoramikoez gozatzeko.
Artxandako kirol eremuan gaudela biraketa txiki bat egingo dugu eskuinerantz San Roke bidetik tarte ilun batean beherantz egiteko La Olaren zonaraino. Hor, aurrez aurre baserri bat ikusiko dugu lore koloretsuekin apainduta, eta Bilboko Athletic Cluba omentzen duten
elementu zuri-gorriak ere begiztatuko ditugu. Orduan jakingo dugu Pikeren harresia igotzen hasiko garela. 2 km inguruko tarte txiki eta zaila da, aldapak % 10-% 20 ingurukoak dira, eta esfortzua egin beharko dugu aurrera egiteko.
Aurrekoa gainditu ostean, BI-3741 errepidetik joango gara berriz ere Enekurira Gero, Bilboko Deustu auzoa zeharkatu eta zubi karismatikotik igarotzean Iberdrola Dorre izugarria gure aurrean ikusiko dugu. Nekatuta daudenek abentura bukatutzat jo ahalko dute, eta erronka berri bat nahi dutenek, azken sektoreari aurre egiteko aukera izango dute Pagasarri mendiaren magalean.
Bilboko Kale Nagusira iritsi eta bidegorrietatik joango gara hirigunea zeharkatuz Errekalde auzora iristeko. Peñascalerako noranzkoan jarraituko dugu eskuinera biratu eta azken txanpari ekiteko. Aldapa handiak dira mahastien artean, eta Arraizera iristean gainditutzat joko dugu 2019ko Espainiako itzuliaren azken igoera izan zena. Goian gaudela, garagardotegiaren ondotik Kobeta aisialdi eremura joango gara eta bertan hasiko dugu beherako bidea. Karola garabia, Santimami futbol zelaia, Itsasmuseuma eta Euskalduna Jauregia zeharkatu eta gero helmugara iritsiko gara, Guggenheim Museora.
BIZKAIKO KOSTALDEA
ITSASOKO
brisarekin
Bizkaiko kostaldea oso erakargarria da, elkarrekin batzen direlako natura, iragan industriala eta gastronomia bikaina. Konbinazio hori ezin hobea da lurraldea bizikletarekin ezagutzera animatzeko, eta horrela, patxadaz gozatzeko itsasoko zeruertzak itsaslabarretatik edo talaietatik edo hondartzetan paseatzeko, kostaldeko herrien jatortasunaz gozatzeko edo ilunabarrean urertzean atseden hartzeko.
Portuetako arrantza jarduerek, jaiek edo itsasoko ohiturek erakargarritasuna gehitzen dute. Surfean aritu ahalko zara bizikleta paseoak bestelako kirolekin txandakatu nahi badituzu, eta kostaldeko erretegietan arraina eta jaki tipikoak probatu ahalko dituzu, nazioartean ezagunak direnak beren kalitatearengatik eta prestatzen dituzten sukaldarien bikaintasunarengatik.
Sei ibilbidek sei leku zoragarri ezberdin igarotzen dituzte. Aukeratu hondartza edo itsaslabar gehiago ikusteko ibilbide bat, baina ia guztietan gozatu ahal izango dituzu biak.
5. ibilbidea. Lea Artibai Itzulia
6. ibilbidea. Ziortza-Bolibar - Lekeitio
7. ibilbidea. Urdaibai Itzulia
8. ibilbidea. Gernika - Bermeo
9. ibilbidea: Kantauriko Itzulia
10. ibilbidea: Flysch Itzulia
I
bilbide bikaina Bizkaiko kostaldearen zati handi batetik. Irteera eta helmuga Lekeitio kostaldeko herriko portuan izango dira. Bertatik herriko plaza eta Jasokundeko Andre Mariaren basilika ikusiko ditugu.
BI-3438 errepidera sartuko gara Karraspio hondartza ederretik, eta Kantauri itsasoaz eta Garraitz irlaz gozatuko dugu, San Nikolas izenez ezagunagoa dena. Ekialdetik eta itsaso ondotik Ondarroara iritsiko gara errepide estu eta sigi-sagatsua zeharkatuz zuhaitzen babespean.
Ondarroara iritsita, non arrantza bolumenarengatik Kantauriko porturik garrantzitsuena den, herrigunea gurutzatu eta zati txiki batean BI-633 errepidetik joango gara futbol zelaira iritsi arte. Ibaia zeharkatuko dugu zubitik eta kostaldeko bidea atzean utziko dugu Berriaturantz abiatzeko BI-633 errepidetik.
Markina-Xemeinera iritsiko gara ondoren, eta Arretxinagako San Migel ermita berezia bisitatu ahalko dugu. Gero Trabakua mendaterantz joko dugu, eta hasiera albo batera utziko dugu eskuinera biratuz BI-2224 errepidetik, eta bi kilometro eta gero Ziortza-Bolibarrera iritsiko gara. Bertan jaio zen Simon Bolibar, eta oso gomendagarria da desbideratu eta Ziortzako Monasterioa bisitatzea.
Ziortza-Bolibarren hasten da lehen igoera, Gontzegaraigane. 3 km baino zertxobait gehiago lasai igo eta gero, desnibel maila ez baita % 5 baino handiagoa, gailurrera iritsiko gara 40. km-an. Bertatik igarotzen da baita ere iparraldeko Donejakue Bidea, monasteriotik datorrena, eta errepide berari jarraituz Munitibarrera iritsiko gara. Munitibarretik Mendatarako noranzkoan jarraituko dugu Gernika hiribildura iritsi baino lehen. Biribilgunean BI-2238 errepide hartuko dugu Kortezubirako noranzkoan eta Urdaibaiko Biosferaren Erreserbaren bihotzean sartuko gara.
Kortezubiko herrigune estua igarota, 53. km-an ezkerrera biratu behar dugu BI-3234 errepidea hartzeko. Hondartzen errepidea deitzen diote askok, eta bertatik padura zoragarriez, Mundakako surferako olatu ospetsuaz eta itsaso eta
mendiez osatutako konbinazio ezin hobeaz gozatuko dugu, hurrenez hurren Laida eta Laga hondartzetatik igaroz.
Laidatik Ibarrangelura joango gara, bidegurutzean ezkerrera joko dugu Elantxoberako noranzkoan eta kostaldeko BI-3238 errepidetik jarraituko dugu herri txiki politetatik igaroz, besteak beste Natxitua, Ea eta Ispaster. Ondoren, Lekeitioko mendebaldeko bidera iritsiko gara, eta herriko portura heldutakoan Lea Artibaiko ibilbide polit hau bukatutzat joko dugu.
Donejakue Bide ondotik
Ibilbide lineala da, eta Simon Bolibarren jaioterririk Lekeitio kostaldeko herri sinbolikora iritsiko gara.
Ibilbidea Ziortza-Bolibarren hasten da, aisialdi eremu txikiaren ondoan. Herria zeharkatzen duen bidean dago Simon Bolivar Museoa, pertsonaia ospetsua omentzen duena, eta errepide hori hartuko dugu.
Herritik ateratzean, BI-2224 errepidea utzi eta ezkerrera desbideratuko gara Ziortzako Monasteriorantz, eta Donejakue Biderantz. Bertatik jarraitu eta eskuinean erromesentzako errepidearen hasiera utziko dugu; ez gara bertatik joango, bakarrik oinez doazen erromesek erabili ahal dutelako.
Urdaibaiko Biosferaren
Erreserba Lekeitio
Bi kilometro eta gero monasteriora iritsiko gara eta aurreko atarira joango gara oinez bidegurutzeetako batean dagoen sarreratik, eta barneko ataritik igaroko gara. Benetan gomendatzen dugu minutu batzuetan eraikin berezi honetaz gozatzea. Ibilgailuentzako aparkalekutik sartuko gara
Donejakue Bidea markatzen duen bide zaindutik, eta ziurrenik tarte batzuk erromesekin batera egingo ditugu.
Asfaltozko tarte txiki baten ondoren, Gontzaragaineko gaina, bideari ekingo diogu berriz ere, baserri batetik igaroko gara eta eskaileretara iristean kontu handiz ibili beharko dugu bizikleta eskuan dugula. Tarte horretatik igaro nahi ez dutenek, gailurrean Munitibarrera jaisten den errepidea hartu dezakete.
Beheko aldean, Munitibarrera iritsiko gara eta Bizkaiko Balkoitik eta Oiz menditik datorren errepidearekin lotuko dugu ibilbidea zati txiki batean. Gero, Learen bidean sartuko gara, eta ez dugu utziko Lekeitiora iritsi arte.
Learen bidean ia-ia zailtasunik ez duen paseo atsegin batez gozatu ahalko dugu ibaiaren ibilgu ondotik, eta Aulesti, Gizaburuaga eta Oleta zeharkatuko ditugu zelai eta baserrien artetik, eta zubietatik ibaia zeharkatuko dugu alde batetik bestera eta ur-jausi txikiak ikusiko ditugu. Kontuan izan ibilbide honetan aukera ezin hobea dugula Gizaburuagan Bengoleako dorrea eta errotaren hondar arkeologikoak ikusteko.
Ibilbidearen bukaera ere oso interesgarria da, Lea ibaiaren bokaletik, Mendexatik eta antzinako garaietako ontzioletatik pasatzen baita. Bertan ikusiko dugu Maierrotako
itsasaldien errota, eta Lekeitioko portura iristean, oraindik ere lanean jarraitzen duten arrantza ontziak ikusiko ditugu.
Biosferaren erreserban
Ibilbide zirraragarria, Urdaibaiko Biosferaren Erreserba protagonista nagusia dela.
Irteera eta helmuga Gernika hiribilduan izango dira. Batzar Etxea eta zuhaitz ospetsua Santa Ana auzoan daude, institutuko tren geltokiaren ondoan. Gernika bakearen ikurra da eta anfitrioi ezin hobea da justu horretaz gozatzeko, bakeaz. Ibilbide ia osoa lasaia da, eta itsaso eta mendien arteko konbinazio bikainetik igaroko gara.
Hasteko BI-2238 errepidetik zubia zeharkatuko dugu Kortezubirako noranzkoan, eta biribilgunean BI-2224 errepidera joko dugu Munitibarrera joateko. Aurretik Arratzutik igaroko gara, modu progresiboan gorantz eginez.
Munitibarrera iritsiko gara 14. kman, eta herrigunea igaro eta gero, BI-2224 errepidea utzi eta BI-3231 errepidea hartuko dugu, Bizkaiko Balkoiko seinaleei jarraituz. 4 km egingo ditugu gorantz Oizetik eta bertako errotak ezkerretara utziz, eta Urdaibairen lehen ikuspegiak agertuko zaizkigu eskuinean, eta begiratokira iristean gailurrean egongo gara.
Ibilbidea jarraituko dugu Bilborako noranzkoan. Ajuriatik igaro eta beheranzkoa bukatzean Zugaztietan egongo gara. Hor, BI-635 errepidea
hartuko dugu azkar joateko Muxikarantz, Oka ibaiari jarraituz.
32. kilometroan ezkerrera biratuko dugu Mungiarako noranzkoan BI-2121 errepidetik jarraitzeko. Bizkaiko zikloturismoan klasikoa den mendatea igoko dugu, Gerekiz, eta pedalei eragiten jarraituko dugu Arrietarantz beste klasiko batetik, Jainkotik. Nahiz eta igoera edo tatxet motza izan, esfortzua egin behar da aurrera egiteko.
Arrieta herrigunean harrizko galtzadaren tarte txikian, GPSak esango digu 45. km-an gaudela, ibilbidearen erdian.
Jaistean arnasa berreskuratuko dugu Mungiarako bidean. Militarren kuartela eskuinean utziko dugu eta industrialdea zeharkatuta biribilgunean BI-631 errepidera sartuko gara Bakio-BermeoGaztelugatxeko Doniene noranzkoan. 4 km ondoren eta Bidebietako biribil-
gunearen parean, ezkerrera biratuko dugu Bakio kostaldeko herrira iritsi arte. Bertako txakolin ospetsua mendi magaletan dauden mahastien kokapen bereziarengatik ekoizten dute, Kantauri itsasoko haizeak ureztatzen dituelako.
Lurraldeko helmugarik gogokoenetako eta ikono batera hurbiltzen ari gara, Gaztelugatxeko Doniene. Bakio eta Bermeo kostaldeko herrien artean dago. Uhartetxoaren gainean ermita ospetsua ikus daiteke, eta bertara iristeko 241 eskailera mailak igo behar dira. Iraganean piraten, akelarreen eta kondairen agertokia izan zen, eta azken urteetan, mundu mailako telebista saioak grabatu izan dituzte bertan.
Ibilbide eder honen azken zatian sartuta gaudela eta Gaztelugatxeko Doniene atzean utzita, Bermeorantz abiatuko gara Matxitxako lurmuturretik. Bermeoko herrigunea zeharkatuko dugu eta portutik herria atzean utziko dugu kostaldeko bidetik aurrera eginez, BI-2235 errepidetik, eta Kantauri itsasoaren eta Urdaibairen ikuspegi zoragarriez gozatuz. Mundaka udalerri surflarian ezker olatu ospetsua ikusiko dugu . Azken tartea falta zaigu, etengabeko txirristak sinbologia handiko lekuak zeharkatuz Urdaibaiko multzo historikoaren barnean. Sukarrieta eta bertako udalekuak edo Murueta eta ontziolak, Forura iritsi aurretik. Azkenik, berriz ere Gernika hiribildura helduko gara, ibilbide zirkular zoragarria osatuz.
Euskadiko erdigunetik kostaldera
Urdaibai zeharkatzen duen , paseoa, erromatarren bideetatik. Ibilbide oso polita da eta erromatarrek ekarri zituzten oroigarriak ikus daitezke, Urdaibai eta bere erreserba protagonistak direla.
Gernikatik abiatuko gara, eta ibilbide honetako 53 kilometroez gozatuko dute ez bakarrik bizikletan ibiltzeaz disfrutatzen dutenek, baizik eta paisaia eta historia maite dutenek baita ere.
Gernikatik Mendatarako noranzkoa hartuko dugu Ajangiztik errepidetik. Hori hasierako hurbilketa izango da, eta ez gara igaroko iparraldeko Donejakue Bideko bideetatik, martxaren kontrako noranzkoan ez joatearren.
Mendatara iristen garenean, Elexalde auzoan ezkerrerako bidea hartuko dugu aurretik eliza eta pilotalekua igaro eta gero. Hor, Donejakue Bidearen zati batekin lotuko dugu Zarrabenta tabernaren parean, eta gero aterpetxetik igaroko gara San Pedroren ermita txikira iritsi baino lehen. Ermita atzean utzita, baserri bateko ate ondoetatik eskuineko bide txikia hartuko dugu eta oso erraz jaitsiko gara Artzubiko harrizko zubiraino.
Bertatik, Gola ibaia gaindituko dugu, beste garai batzuetan Mendata eta Arratzu lotzen zituen galtzadaren zatia zena.
Zubitik eta Gola ibaiaren ertzean dagoen aldapa gogorretik Arratzura iritsiko gara eskuinera biratuz eta hilerri ondotik igarotzean BI2224 errepidetik metro gutxira joango gara, eta hor lotuko dugu ibilbidearen hurrengo jomugara eramango gaituen bidearekin Arrolako Oppidumerantz abiatzeko. Interesgarria da jakitea Arratzun interpretazio zentro bat dagoela, xehetasun gehiagorekin ezagutzeko aurrerago ikusiko dugun oppiduma.
Errepidea utzita igoera luzearen hasieratik erreferentzia historikoraino iritsiko gara. Tarte horretan erne egon behar gara eta trazadurarik onena aukeratu behar dugu Arro-
lako oppidumera iristeko harriak eta lauzak gaindituz. Oppiduma 14. kman dago, Gastibururen gailur lerroan.
Burdin Aroko kokagunea da, eta ziurrenik Urdaibai hortxe sortu zen kristo ondorengo I. mendean. Bertatik erreserbaren bista paregabeak ikusiko ditugu.
Pistatik jarraitu eta Nabarnizera doan BI-3242 errepidera iritsiko gara. Bi kilometro eskasen ondoren Oma auzorantz joko dugu. Bertan dago Ibarrolaren baso ospetsua, eta Basondo auzora helduko gara. Hor beste elementu historiko bat dago, Santimamiñeko kobazuloak, eta jarraitu aurretik atseden hartzeko leku aproposa da.
Urdaibairen erdialderantz joaten jarraituko dugu Gautegiz eta Kortezubitik, eta ondoren paduretan barrena ibiliko gara egurrezko plataformetatik, Oka ibaia gurutzatuko dugu eta
Muruetan teila fabrika eta itsasaldien errota bisitatuko ditugu, eta baita ontziralekuak ere, Urdaibain ateratzen diren argazki gehienetako benetako protagonistak izaten direnak. Ibilbide honen azken zatian Sollube gainera joango gara, gure ibilbidearen 46. km-an dagoena. Horretarako, Muruetatik eta txakolin mahastietan zehar basoetan sartu behar gara eta landa bidexka eta bideetatik talaiara iritsiko gara. Bertan beste aztarnategi arkeologiko bat ikusiko dugu, Tribisburuko Nekropolia. Gero, Sollube gainera iritsiko gara eta azken helburua konkistatuko dugu, Bermeo eta bertako portua. Bertan bukatuko da osagai natural eta historikoak nahasten dituen ibilbide hau.
Omenaldia itsaso osoari
Ibilbide honek Bizkaiko kostalde osoa eta Kantauri itsasoa omentzen ditu.
Ereaga hondartza eskuinaldearen erdigunean dago, eta bertan hasi eta bukatuko dugu Kantauri itsasoaz eta lurraldeari ematen dion guztiaz gozatzeko ibilbidea.
Zugazarte etorbiderantz joaten hasiko gara, Arriluze kaiko kirol zona ikusiko dugu eta elementu historikoak ikusiko ditugu baita ere, besteak beste Punta Begoña galeriak edo Arriluzeko itsasargia. Gure helburua leku historikoenetako bat da, Bizkaia Zubia, Zubi Esekia izenarekin ezagunagoa dena. Zubira sartuko gara itsasadarraren ezkerraldera joateko, eta lurraldeko esperientzia berezienetako bat biziko dugu.
Ezkerraldera iristean, Bilborantz abiatuko gara herri historikoak zeharkatuz, non industria ekonomiaren motorra izan zen garai batean, eta hondar historikoak ikusiko ditugu, adibidez Bizkaiko Labe Garaiak.
Bilbora Zorrotza auzotik iritsiko gara eta Euskalduna Zubira helduko gara 15. km-an, eta berriro ere itsasadarra zeharkatuko dugu
Eskuinaldetik Erandiora iritsiko gara Unbeko gainera arte (28. kilometroa). Bertatik Urdulizera eta Kantauri itsasora hurbilduko gara, eta azken helmugaraino ez dugu itsasoa utziko.
Gatika eta Mungia herrietatik igaroko gara Bakiora iritsi baino lehen. Herrira iristeko mendatea gainditu beharko dugu, eta 55. km-an ezkerrera biratuko dugu Jata gainerantz joateko. Igoera apala da eta altitude handirik ez duen arren, Uribe eskualdea menperatzen du. Goitisolo auzoa hasten da, eta 5 kilometro baino zerbait gutxiagoan aukera izango dugu kostaldearen ikuspegiak gainetik disfrutatzeko, bertan begiratoki bat baitago.
Mendebaldetik jaitsiko gara itsasoari itsatsitako tarte sigi-sagatsu batean, antzinako Lemoizko zentraletik igaroko gara eta Armintza kostaldeko auzo txikia ezagutuko dugu. Xarma handiko lekua da, eta bertan, arrantzaleek artisautza arrantza egiten zuten.
Armintza atzean utzi eta pedalkadak Gorliz eta Plentzia kostaldeko herrietara bideratuko ditugu. Lehendabizi, Lemoiztik igaro behar gara eta Bizkaiko zikloturismoaren beste erreferente batetik, Andrakatik, iritsiko gara Butroi itsasadarrera.
Itsasadarrean lotutako ontzi txiki politez gozatuz, ibilbidearen azken zatiari ekingo diogu. Aldapa txiki batzuk gainditu beharko ditugu Barrikara iristeko, eta ibilbidea jarraituko dugu BI-3114 errepidetik eta eskuinaldean Bizkaiko kostaldearen eta itsaslabarraren irudi gehiago ikusiko ditugu.
Bakarrik paseo atsegin bat geratzen zaigu Sopela, Larrabasterra eta Berangotik, eta azken helmugara iritsiko gara Algortako alde zaharretik.
10. ibilbidea. Flysch Itzulia
Itsasargiak, hondartzak eta itsaslabarrak
Itzuli bat lurraldearen historian zehar. Bizkaiko Flyscha izango da protagonista nagusia, eta ziur gaude gure ikuspegiak, eta noski, gure sentsazioak txundituko dituela.
Arriluzeko itsasargiaren ondoan hasiko gara eta pixkanaka itsasoa atzean utziko dugu Fadurako zonaldetik Berangora bidean. Berangotik Frailemendira joango gara Urdulizera iristeko. BI-634 errepidetik jarraituko dugu nahitaez ezkerrera biratu beharko dugun bidegurutze bateraino, eta landa bidetik joango gara Butroi auzorantz. Gero, sekuoia handiz inguratutako gaztelu historikoa bisitatuko dugu.
16. kilometroan egongo gara, eta orduan Butroi ibaiaren ibilguari jarraituko diogu GRtik, eta Plentziara eta bertako itsasadarrera iritsiko gara. Urtegi txiki bat igaroko dugu lurrezko bide batetik sartu baino lehen, eta jada ez dugu utziko Plentziara heldu arte.
Plentzian gaudela, Jai-Alaiaren ondoan itsasadarra zeharkatzen duen zubitik igaroko gara eta itsasadarraren albotik doan egurrezko pasabidetik ibiliko gara eta beste pasabide txiki batera iritsiko gara piraguen klubaren aurrean.
Hortik, bidexkara sartuko gara eta Barrikaraino pedalei eragingo diegu, zehatzago esanda Muriola auzora, 26. km-an. Gero, Muriola hondartzako begiratokira jaitsiko gara, eta Plentziako badia osoa eta Gorlizko hondartza eta itsasargi zoragarriak disfrutatuko ditugu.
Begiratoki hori eta Muriolako hondartza, telebistako serie ospetsu batean agertzeaz gain, hasiera ezin hobeak dira Bizkaiko Flyschaz gozatzeko itsaslabarretatik
egingo dugun paseo zoragarrirako. Hondartzak eta kalak lotuko ditugu bidexketatik, eta ziur gaude biker guztiak txundituta geratuko direla.
Txirrista jarraitu natural batetik hainbat hondartza ezagutuko ditugu, besteak beste Barrika, Meñakoz, Atxabiribil, Arrietara, La Salvaje, Barinatxe, Gorrondatxe eta Azkorri. Ziur mendizaleak, surflariak eta kostaldetik hegan egiten duten parapentelariak ikusiko ditugula baita ere.
Bukaera zoragarria izango da, La Galeako itsasargira iritsiko gara 35. km-an eta La Galeatik Algortako Portu Zaharrera joango gara. Bukaera ezin hobea izango da Bizkaiko Flyscharen ibilbide zoragarria amaitzeko.
BARNEALDE
BERDEA BIDELAGUN
Aurkeztu ditugu itsasoaren urdina atzeko oihal gisa duten ibilbideak. Orain berdera igaroko gara, Bizkaiko baso eta haranen berdera. Paisaia purua da eta iragan eta orainaldi industriala duten herri euskaldun jatorriz beteta dago. Guztiek ere ohituraz eta mitologiaz betetako historia eraikitzen dute eta ondare erlijioso, historiko, industrial eta nortasun interesgarriz beteta daude.
Bizikletan egindako ibilbideak beste kirol batzuekin konbinatu ahalko dituzu, besteak beste eskalada, espeleologia, mendizaletasuna, arroila jaitsierak, parapentea edo puenting-a. Eta noski, nazioartean ospetsua den gastronomiaz gozatzeko aukera ere izango duzu. Gogoratu Bizkaian Michelin izarrak dituzten 12 jatetxe eta Repsol izarrak dituzten beste 25 jatetxe daudela.
BARNEALDEA
Armañon, Urkiola eta Gorbeiako parke naturalen inguruan ibiltzeko paisaia zoragarriak. Natura betebetean, arnastu eta gozatzeko.
11. ibilbidea. Enkarterri- Meatzaldea
12. ibilbidea. Balmaseda- Armañongo parke naturala
13. ibilbidea. Orozko- Urduñako mendatea
14. ibilbidea. Parke naturalen itzulia
15. ibilbidea: Durango- Urkiolako mendatea
16. ibilbidea: Anboto Itzulia
Olaeta Urkiola Zeanuri
Meatzaritza iragana itsasotik gertu
Errepideko bizikletekin egiteko ibilbide zirkularra da. Bi eskualde oso berezi ezagutuko dituzu, Enkarterri eta Meatzaldea
Ibilbidea Gordexolan hasten da. Lasaitasun handiko haran zoragarria da, paisaia natural ederrez inguratuta, eta bereziki azpimarratzekoa da indianoen etxez eta jauregi ikaragarriz osatutako arkitektura ondare zoragarria.
Molinar plazan hasi eta bukatuko da ibilbidea, eta luxuzko ikuslea izango da Molinarreko San Joan eliza. Ibilbidea lasai hasiko dugu jauregi dotoreez disfrutatuz BI-2604 errepidetik Bilborako noranzkoan Sodupera heldu arte. Bertan, Kadagua ibaia ikusiko dugu eta bere ibilguari jarraituko diogu BI-3651 errepidetik Bilboko Kastrexana auzora iritsi arte, SuperSur errepide azpian. BI-3742 errepidetik (Kastrexana-Zorrotza) jarraituko dugu Zorrotza auzoan N-634 errepidera iritsi arte. Bilbao Handiko auzoa da, hiriburuaren mendebaldean kokatuta dago eta tradizio industrialekoa da; oraindik ere iraganeko aztarnaren bat ikusi daiteke.
Errepide horretatik aurrera egingo dugu Trapagaran Haranera iritsi arte.
Horixe da Meatzaldearen sarrerako atea, eta merkataritza gehiago dagoen eremua igaro eta gero, ibilbideko lehen igoerara helduko gara, La Reinetara. Horretarako, ezkerrera biratuko dugu (20.km) udaletxe ondoko biribilgunean, eta txirrindulari eta automobilgintzarentzat tradizio handiko igoera honekin hasiko gara. Pista horietatik 6,5 km inguruan gora egingo dugu eta desnibel positiboa 360 m-koa da ferra bihurguneen eta 1936tik aurrera ibilbide berbera egiten duen funikular historikoaren
ondotik. Igotzen ari garela Abraren ikuspegi politak eta Meatzaldea osoa ikusi ahalko ditugu. La Reineta auzora iristen garenean, arnasa hartu ahalko dugu eta Zugaztietako herrigunean beste garai bateko burdinaren meatzaritza ustiapena utzi eta gero sortu den lakuen paisaia berezia ikus dezakegu. Garai horietan sortu ziren hainbat termino bitxi, besteak beste “Aliron”. Gomendatzen dizuegu herrigune berezia bisitatzea eta putxeran egindako babarrun ospetsuak jatea. Ziur gaude jarraitzeko energia emango dizuetela.
BI-2757 errepidetik jarraituko dugu Gallartarantz golf zelaitik eta Triano meatzaritza auzotik igarota. Gallartan gaudela, interesgarria da Euskal Herriko Meatzaritza Museoa eta bere inguru osoa bisitatzea, eta bereziki aipagarria da Concha II meategia.
Gallartatik N-639 errepidea hartu eta Zierbenara abiatuko gara. Arrantza tradizio handiko herria da, eta nekazaritza eta abeltzaintza garrantzitsuak dira baita ere, eta bertatik joango gara kostaldera, La Arena hondartzara. Bizkaiko hondartzarik handienetakoa da eta surflarien leku gustukoenetakoa baita ere. Paduren ondotik errepidean
jarraitu eta Barbadun ibaiaren ibilgua gurutzatuta, Pobeñara helduko gara. Pobeñatik igoera txiki bati aurre egingo diogu Kobaronera heldu arte. Kantabria probintziarekiko mugan dago, eta bertatik Muskizera itzuliko gara, eta gero berriz ere Barbadun ibaiari jarraituko diogu BI-2701 errepidetik, Sopuerta Enkarterrietako udalerrira sartu arte.
Sopuertan gaudela, Mercadillo auzotik jarraituko dugu Carral biribilgunera heldu arte. Bertan, errepidea utzi eta biraketa txiki bat egingo dugu eskuinerantz eta Beci mendate txikia igoko dugu. 3 km baino zertxobait gehiago ditu eta tokiko txirrindularitza probak eta Euskal Herriko Itzulia bertan egiten dira besteak beste. Izen bereko auzotik jaitsiera txiki bat egin eta La Herbosa gainarekin lotuko dugu ibilbidea.
La Garbea, edo Enkarterriko Balkoia, albo-alboan dugula, BI-630 errepidea hartuko dugu ezkerrera biratuz eta Balmaseda hiribildurantz abiatuko gara. Tarte azkar batean Malabrigotik eta Venta del Soletik igaroko gara. Balmasedara heltzean, gure gomendioa da ibilbidea aprobetxatzea erakargarritasun turistiko sinbolikoenez gozatzeko, adibidez La Muza Zubia, Zubi Zaharra
izenez ezagunagoa dena, edo San Seberinoren eliza, XV. mendekoa. Ondoren, Kadagua ibaitik zehar jarraituko dugu.
Aurrera egin eta Balmaseda atzean utziko dugu tren geltokitik eta BI636 errepidetik lotura tarte txiki bat egin eta gero desbideratu eta Zallara helduko gara La Herrera auzotik eta Gobeo gainetik. Hortik, Bolunburuko monumentu multzo ederraz disfrutatu ahalko dugu.
Zallan gaudela, herrigunea zeharkatu eta Aranguren auzora joango gara. Bertan, trenbidearen eta plazaren artetik doan errepidea hartuko dugu papergintza iragan sendoa duen industrialdera bideratuz. Orduan, BI636 errepide zaharra utziko dugu eta eskuinetik ibilbidearen bukaerara, Gordexolara, eramango gaituen errepidea hartuko dugu. Horretarako, ibilbide liluragarri honen azken erronka bat gainditu beharko dugu, San Kosme mendatea igotzea iparraldetik. 4 km baino zertxobait gutxiago ditu eta batez besteko desnibela % 4 ingurukoa da. Gailurretik, San Kosme eta San Damianen elizaren ondoan, ibilbidea amaitzeko azken tartea egin behar dugu, eta hasierako Molinar plazara abiatuko gara.
Haranak, gailurrak, basoak eta urtegiak
Mendiko bizikletarekin egiteko ibilbide lineala da. Balmaseda hiribildutik Karrantzako Haran zabal eta landakora joango gara Ordunteko Mendizerratik igaroz.
Ibilbidea Balmasedako herrigunean hasten da, zehazki San Seberino plazan.
Udaletxea atzean utziko dugu El Arroyorantz abiatuta eta Pandozales auzora iristen den errepidera joango gara. Bertatik, autokarabanen eremura sartuko gara eta bide polit bat hartuta Las Laceras izeneko aisialdi gunera helduko gara.
Hortxe hasiko dugu igoera luze bat, Kolitzaren gailurrera eramango gaituena. Igoera hori ez da Pandozalesko igoera bezain ohikoa eta zailagoa da, baina konpentsatzeko, askoz ere erakargarriagoa da, baso eta bidexketatik igaroko garelako Sabugalen inguruan.
Lehenengo erreferentzia puntua Portillo del Gato (11. km) izango da. Fauna eta floraren informazio panela dago bertan, eta gero, pistaren azken tarteari ekingo diogu. Lehendabizi aterpetxera iritsiko gara eta gero Kolitzaren ermitara 13. km-an, 883 m jarraituekin. Oso gomendagarria da deiadar mendiaren gailurraren azken punturaino iristea.
Bertan dago San Sebastian eta San Roke omentzen dituen ermita, eta egun oskarbietan ikuspegia zoragarria da.
Ordunteko mendizerran bete-betean gaudela, benetako zeharbidea hasiko dugu lurraldearen mendebalderen dagoen aldetik, eta mendizerra osatzen duten gailur ikonikoez gozatuko dugu Bizkaia eta Burgos probintzien artean, Ordunteko urtegiaren eta Karrantzako haranaren ikuspegi panoramiko ederrez gozatzen dugun bitartean.
Bizikleta bideetatik joango gara eta pagadi ederretatik gailur hauek zeharkatuko ditugu ordena kronologikoan: Terreros, Burgueno, Maza de Pando, Ilso de Estacas eta Balgerri (Maza de Ordunte). Une honetan (24.5.km-a) zeharbidea utziko dugu iparraldera bira eginez eta bidexka batetik jaitsiko gara Lanzas Agudas Karrantzako auzorantz.
2 km baino zertxobait gehiago egin ondoren bidegurutze batera iritsiko gara, eta panel bat ikusiko dugu harrizko hesi txiki batez mugatutako zelai batean, eta barnean etxola bat dago. Puntu hori garrantzitsua da, zeren eta horma ezkerrean utzi eta ekialderantz metro gutxi batzuk desbideratuz gero, aukera paregabea izango baitugu Bizkaiko pagadi handienean sartzeko, “Balgerriko Pagadian”, izen bereko mendiaren magalean kokatuta dagoena. Bertatik multzo natural liluragarriak, urjausiak eta sorpresa gehigarriren bat ikusiko ditugu.
Hemendik beherantz egiten jarraituko dugu pista eta bidexketatik eta natura bete-beteak inguratzen gaituela, eta Karrantzako haranaren ikuspegi panoramiko berriak eskuratuko ditugu. Lanzas Agudas auzora iritsiko gara 30. km-an. Errepidetik jarraituko dugu haranaren gune nagusira iritsi arte, Kontxa auzoa. Bertan dago
udaletxea (36.km), eta leku ezin hobea da ibilbidearen azken zatiari ekiteko indarrak hartzeko.
BI-3622 errepidetik jarraituko dugu Ambasaguas auzoraino. Bertan, pasagunea gurutzatuko dugu gasolindegi ondoko bidegurutzean, eta gero ezkerrera BI-630 errepidea hartuko dugu Kantabriako noranzkoan.
Bainuetxetik pasatuko gara Molinar auzoan, eta metro batzuk geroago, Pozalaguako haitzuloetarako sarbidea eta jarraibideak ikusiko ditugu. Horiei jarraitu behar diegu ibilbidearen azken zatiari ekiteko. Bidegurutzean Ranero eta Santecillarantz egingo dugu, eta ondoren, bidexka txiki batetik sartuko gara El Cierroko etxeetara iristeko. Hortik igotzen hasiko gara tokiko landareen artean, eta era berean, Armañongo parke natural osoa estaltzen duen paisaia karstiko bereziaz gozatuko dugu. Parkearen erdigunera iritsiko gara Pozalaguako kobazuloetan.
Postaletako lekuak
I
bilbide honek aukera ezin hobea ematen digu Arratia Haranaz eta bere inguru zoragarriaz gozatzeko. Bereziki aipatzekoa da Gorbeiako Parke Naturala, eta mendate mitiko batean bukatuko dugu, Urduñako Mendatean
Orozko udalerriko Zubiaur auzoan hasten da. Gorbeiaren magaleko postaletako leku xarmangarria da, galtzada harrizko kaleak ditu eta jauregi ederrak, eta Altube ibaia zeharkatzen du auzoa bitan banatuz. Auzoa utziko dugu ibaiaren ibilguari jarraituz BI-2522 errepidera iritsi arte Arabako Laudio herrirako norabidean. Pixka bat egongo gara bertan, zehazki Areta auzoan, eta hortik UgaoMiraballesera joango gara BI-625 errepidetik.
Ugao-Miraballesera iristean (11,8. km) eskuinera biratuko dugu ia ibilgailuen trafikorik izaten ez duen errepide estu batetik Zeberiorako noranzkoan. Udalerri horretan ezin hobeto nahasten da landa ingurua natura zoragarriz inguratuta, eta badirudi denbora gelditu egin dela. Aurrera egingo dugu eta Sarasolarako igoera txikia egingo dugu 3 km baino zertxobait gehiagoan. Ez dago aldapa ezta zailtasun handirik, bakarrik Gorbeiako parke naturalaren magaleko baso natural hostotsuen konpainia.
Arteara iritsi baino lehen, 25. km-a igarota eskuinera egin behar dugu bidegurutzean, eta nahitaez BI-3524 errepidea utzi beharko dugu eta ibilbide honetako lehen malda handiari aurre egingo diogu, Bikotx-gane izenekoa. Bizkaiko mendate zailenetakoa da, igoerako 5 km inguru ditu eta batez besteko desnibela % 9 ingurukoa da. Aldapen zailtasunaz gain, gorantz egin ahala gehitzen joango diren ikuspegi zoragarriak azpimarratu behar dira.
Ez da gutxiagorako, Gorbeiako parke naturalean baikaude.
Gailurra leku egokia da indarrak hartu eta berriro ere Orozkorantz abiatzeko, erakargarritasun handiko hasierako kiribila bukatzeko. Arreta bereziz joan behar da jaitsieran, Gallartu, Zaloa eta Ibarra auzoen ondoan zona hezeak egon daitezkeelako. Horietatik igaroko gara berriro ere Zubiaur auzora iritsi eta 40 km-ak bukatzeko.
Leku aproposa da indarrak hartu eta ibilbidearen bigarren sektoreari aurre egin aurreko geldialdia egiteko.
Berriro ere BI-2522 errepidetik abiatuko gara Altube ibaiari jarraituz 6 km-an zehar. Errepideak ez digu arnasa hartzen utziko, etengabe txirristak baitaude, eta erritmo iraunkorra hartzeko aukerak zailtzen baitituzte. Bergantzara heltzean errepide hori utziko dugu eta Aialako kuadrillan sartuko gara laburki Lezamak Amurriorekiko lotunetzat jokatuz. Bigarren mailako errepideak benetan gozarazteko lasaitasunarekin jarraituko du.
Amurrio zeharkatzea ezinbestekoa da Urduñara sartu aurretik. Eta auzoko errepide batetik egingo dugu. Lehenik eta behin Murgatik pasatuko gara eta gero, hego-mendebaldeko norabidean Maroñorantz egingo dugu, Salvada Mendizerraren ikuspegi zoragarriak
aurrean ditugula. Maroñora iritsi baino lehen ezkerrera biratuko dugu, eta A-3618 errepidetik Bizkaira sartuko gara berriro ere Belandia auzotik Urduñarako noranzkoan.
Pedalei gogor eragiten jarraitu behar dugu, Lendoño Behekoa eta Lendoño Goikoa gaindituko ditugu bi igoeretan bide zoru onarekin, Gorobel edo Salvada mendizerra begira dugula. Lendoño Goikotik azkar jaitsiko gara Urduñarantz La Antigua eliza ondotik eta trenbideen gainetik igaroz, eta gero bisitatzea gomendatzen dugun herrigunera iritsiko gara 72. km-an.
Azken erronka geratzen da, Urduñako Mendatea igotzea, lehen mailako gailurra.
Horretarako, Bilbao-Urduña errepidera joan behar gara, eta 2 km lasai ibili eta gero, industrialdeak eta trenbide azpitik igarotzeak esango digute mendate mitikoa hasten dela.
Urduñako mendatearen iparraldeko aldeak 8 km inguru ditu. Bi sektore argi bereizita ditu eta 15 ferra bihurgune gainditu behar dira, eta beste garai batzuetan, Eddy Mercks handiak 1973an Miranda de Ebron bukatu zen Espainiako Itzulian asko sufritu zuen igoera hori.
Lehenengo sektorea % 14ra arteko aldapekin hasten da eta baserri
ondoetatik joaten da nagusiki pagadiek osatutako igarobide batetik. Udan eguzkitik babestuko gaituzte eta neguan euritik. Lehen sektorea gainditzen dugunean aire zabalera irtengo gara begiratokira iritsi baino lehen. Ziur hor pedalei gogor eragin beharko diegula, ez bakarrik aldapengatik, baizik eta ohikoa izaten den haizearengatik. Azken zatian arnasa hartzeko aukera izango dugu gailurraren 900 m-ak eta ibilbide zirraragarri honen bukaera markatzen dituen kartelera iritsi aurretik.
Azpimarratzekoak dira gozatu ditzakegun ikuspegi panoramikoak. Inguruan daude inpaktu handiko elementu naturalak, besteak beste Nerbioiko Ur-jausia, Pico del Fraile eta Txarlazo, eta hortxe dago Urduñako amabirjina ere.
Gorbeia eta Urkiola, harribitxi naturalak
Bizkaian 3 parke natural daude, Gorbeia, Urkiola eta Armañon
Ibilbide honek “Parke naturalen itzulia” izena du, horietako bitaz gozatzeko aukera ematen duelako.
Ibilbide honen irteera eta helmuga Otxandioko plaza nagusia da. Bizkaiko udalerri hori Gorbeia eta Urkiola parke naturalen ardatza da eta kokapen estrategikoa du, Bizkaia eta Araba arteko muga delako. Zalantzarik gabe aipatu beharra dago inguru horretako multzo arkitektonikoaren ikusgarritasuna. Hainbat aukera ematen ditu ibilbidearen aurreko eta ondorengo uneetarako, bizikletan aritzen ez direnekin batera gozatzeko.
Lehen kilometroetan herrigunea utziko dugu eta mendebalderantz joango gara, zehazki Oletarantz Lehen bidexka horiek haritz eta pagoz betetako baso hostotsuetan sartuko gaituzte, eta ibilbide ia osoan ikusiko dugun naturaren lagina eskainiko digute.
Oletara iritsi baino lehen ezkerrera biratuko dugu GR-38 errepidearen tarte txiki bat hartuz. Hortik, Urkiolako parke naturalera sartuko gara Irupagoetan.
Une horretatik aurrera bidexkez osatutako pistetatik ibiliko gara, eta arretaz jokatu behar dugu bidean aurkituko ditugun pasabideetan.
Ongi itxi behar ditugu igarotzean, leku zoragarri honetan aske dabiltzan animaliak modu egokian kontrolatzeko.
Bizkaia eta Araba arteko muga geografikoan hartxintxarrez egindako pista bat hartuko dugu eta BI-623 (Durango-Otxandio) errepidera arte jaitsiko gara. Pixka bat ibiliko gara bertatik Urkiolarako noranzkoan, eta berriz ere utziko dugu ezkerrera biratuz eta 9. km inguruan Aldazitala aisialdi eremura sartuz. Aldazitalatik eta Saibitxikiren magaletik Toki-Alai interpretazio zentrora arte joango gara, eta gero, Urkiolako Santutegira iritsiko gara. Hiru Gurutzeen begiratokitik edertasun handiko ikuspegi panoramikoez gozatuko dugu.
Bide berberetik itzuliko gara hoteleraino, eta hor hasiko gara Saibigain igotzen Saibitxikiren magaletik. Saibigain historiaz betetako mendia da, eta bertan
borroka handia gertatu zen armada frankistaren eta euskal gudarien artean. Jazoera hori gogoratzeko 1976an gurutze bat eraiki zuten, eta gaur egun hildako gudariak omentzen ditu. Bertatik Urkiolako ikuspegirik onenak begiztatu ditzakegu, eta igoerak merezi izango du.
Saibigainetik eta hainbat tarte txandakatuz, Dimako aerodromo zaharrerantz joko dugu Dantzalekuko pagadiaren ondotik igaroz.
Aerodromotik BI-3543 errepidea zeharkatu behar dugu eta gailur ezezagun bat igoko dugu, Pagobakar izenekoa. Barazarreko gainerantz
jarraituko dugu errepidera iritsi gabe, eta N-240 errepidearekiko paraleloki joaten jarraituko dugu eta baso batera iritsiko gara. Bertatik Zeanuriko zuhaitzetako etxeak ikusi ahalko ditugu.
Azken zatia geratzen zaigu bakarrik, Otxandiora eramango gaituena. Hori lortzeko, basoen artean natura zoragarriaz gozatzen jarraituko dugu eta Motxotegiraino joango gara. Haritz oso berezi batek markatuko digu Mekoletara jaisten hasiko garela eta Santa Engraziko urtegian utziko gaitu, Urrunagakoaren izkinetako batean. Mekoletatik Presazelai pagadian aurrera egingo dugu Otxandiora iritsi arte. Hementxe bukatuko da ibilbide polit hau.
15. ibilbidea: Durango - Urkiolako mendatea
Ondarea leku guztietan
Ibilbide zirkularra da.Durangon hasten da eta Urkiolako mendate mitikoan bukatzen da. Bizkaian igoera ospetsua da, beste garai batzuetan proba profesional batengatik erreferentea izan zelako.
Ibilbide hau Landakoko kirol gunean hasten da. Bertatik N-634 errepidea hartuko dugu Amorebieta-Etxanorako noranzkoan. Hasierako tarte hori ezin hobea da erritmoa hartzeko eta zuzen berotzeko ibilbideari ekin baino lehen.
11. kilometroa igaro eta gero
Amorebieta-Etxanoko herrigunea zeharkatuko dugu eta BI-635 errepidea hartuko dugu Lemoarantz. Zementu tradizioko herri honetara hurbilduko gara 16. kilometro inguruan, eta herrigunean zementu enpresa ikusiko dugu. Biribilgunean ezkerrera biratu behar dugu Igorrerako noranzkoan, N-240 errepidera sartuz.
Igorrera hurbiltzen goazen heinean, lehen sarbidetik sartu behar gara herrira, BI-3527 errepidetik. Herrigunea zeharkatu eta futbol zelai ondotik eta zona industrialetik jarraituko dugu Dimarako BI-2543 errepidea hartzeko. 25. kilometroan gaude. Zenbait goragune gainditu eta gero, herria atzean utzi eta Dimako igoerako 11 km-ei aurre egingo diegu Otxandiora iritsi arte.
Igoera hori oso erakargarria da txirrindularientzat, eta paisaia zoragarriez gozatzeko aukera ematen du. Bihurguneak bukaezinak dira eta pinu eta gaztainondoz inguratuta egongo gara. Noizbait haritzen bat ere ikusiko dugu, eta pixkanaka altuera hartzen goazen heinean, Arratia bailararen ikuspegi panoramiko zoragarriez gozatuko dugu eta ikusle nagusia Indusi ibaia izango da. Bukatzeko, bide zuzen bat aurkituko dugu Zumeltza inguruan. Albo batean atsedenlekua eta ezkerrean gerra garaiko aerodromoa atzean utziko ditugu, eta 41. km-an Otxandiora arte jarraituko dugu. Herrigunea ezin hobea da atseden hartzeko.
Otxandiotik Oletarako noranzkoa hartuko dugu. Errepide txiki batetik (BI-3511) joan behar gara. Krutzetako gainarekin lotzen du. Igoera motza da, baina batek baino gehiagok izerditan bukatuko du % 15eko desnibela duen aldapan. Gora iristean, merezitako atsedena hartuko du Arrasatera jaistean. 61. km inguruan iritsiko gara kooperatibismoaren epizentrora.
Zenbait biribilgunetik pasatu eta gero, Durangorako errepidea hartu behar dugu. Eguneko hirugarren igoera gauzatuko dugu, Kanpazarreko gaina. 4 km baino zerbait gehiago ditu eta batez besteko desnibela % 5,7koa da. Gora iristean, erraz itzuliko gara Durangaldera. Elorriotik pasatu eta gero, eta ibilgailuekin tarte batean errepidea partekatu ondoren, Durangora sartuko gara berriz ere.
Ibilbidearen erronka handia iristear dago, Urkiolako igoera. Horretarako, Durango zeharkatu eta Mañariara
iritsi behar gara (88. km-a). Hortik ekingo diogu Urkiolako mendatearen 6 kilometroak igotzeari. Itzulietan hainbat lehia zoragarri ikusi izan ditugu bertan, eta txirrindulariek esfortzurik handiena egin behar dute. Bereziki aipatzekoa da Txakurzuloren zona. % 15eko aldapa du eta helmugatik gertu dago. Santutegian bukatuko da ibilbidea.
16. ibilbidea: Anboto Itzulia
Euskal mitologiaren ibilbidea
I
bilbide honetan betidanik euskal kulturaren ikurra den historia mitologikoan sartuko gara buru-belarri.
Ibilbidea Abadiñon hasi eta bukatuko da, zehatzago esanda, Muntsaratz Dorrean. Bizkaiko arkitektura zibilaren eraikin errenazentista garrantzitsuena bezala katalogatuta dago.
Izen berbera duen errepidetik aurrera egingo dugu Mañariako noranzkoan, zehazki, Atxarteko harrobirantz, pixkanaka gora eginez. Mendiolako errekastora iritsiko gara eta harrizko zubi berezia ikusten dugunean ezkerretik jarraitzen duen pista hartuko dugu. Panelek jarraibide zuzenak emango dizkigute. Intereseko hainbat leku daude, besteak beste errota zaharraren hondarrak eta Atxarteko Kristo Santuaren ermita, eta noski, Atxarteko haitzartea eta Astitxiko haitzak.
Gora egingo dugu pistatik gutxi gorabehera 5 kilometroan. Hainbat baserri eta Ganbarruako trokartea igaroko ditugu hasieran pinudietatik, eta gero tokikoagoak diren harizti eta pagadi basoetatik igaroko gara, beti Mendiola errekastoa bidelagun dugula.
Intereseko hurrengo erreferentzia Txakurzulo baserria da. Urkiolara igotzen den errepidearen ondoan
dago. Hor, zuzenean ezkerrera biratuko dugu eta hartxintxarreko pistatik jarraituko dugu. Eskailera mailak dituen tarte zaila da, GR-38 izena du eta zuzenean Urkiolako Santutegian utziko gaitu. Gomendagarria da pixka bat desbideratzea Hiru Gurutzeen begiratokira joateko eta ikuspegi zoragarriez gozatzeko.
Santutegia atzean utzita zelai batera sartuko gara, eta ziurrenik ikusgarriena den lekura helduko gara, Anbotoko magal eta inguruetara. Ustez bertan bizi da Mari, euskal mitologiako pertsonaia handia. Hainbat interes puntutatik igaroko gara. Lehenengoa Urkiolagirre da. Natura partekatuko dugu abereekin, eta geografikoki kokatuko gara bertan dagoen orientazio mahaiari esker.
Tellamendiren gailur azpitik igaroko gara, 20.km inguruan.
Tellamendi ondoko bidexka batetik, hostoz eta lokatz pixka batez beteta dagoena, ibilbidearen leku xarmangarrienetako baterantz jarraituko dugu. 50eko hamarkadatik aurrera “desagertutako mendizaleak” omentzen dira leku honetan, eta bertan dago Euskal Herriko zero
Bidexka-pista batetik aurrera egingo dugu Pol-Poleko zelaietaraino, eta gero Zabalandi mendixkara iritsiko gara pagadiez eta Anbotoren ikuspegi zoragarriez disfrutatuz. Ondoren, ekialdetik jarraituko dugu eta Ipiztekoarriaga eta gero
kilometroa, bertan bat egiten baitute autonomia erkidegoko hiru lurraldeek. Horretaz gain, Yoshin Ogata japoniarrak Mendiko Euskal Federazioak eskatuta egin zuen monumentu bitxia ere ikusi dezakegu. Besaide izenez ezagunagoa da. Gailur txiki bat da, eta Anboto eta Udalaitz mendien artean dago.
Bakarrik ibilbide zirkular honen azken zatia geratzen da. Erraz jaitsi gaitezke pixkanaka Atxondo bailaratik Elorriora landa pista eta bideen artean. Tarte berdin-berdinetatik jarraituko dugu eta Elorrioko Berriozabaleta-Aramiño auzoa eta bere multzo historikoa ikusiko ditugu. Xehetasunez bilatzen badugu, iturri berezi eta bakar bat aurkituko dugu, Amodioaren Iturria. Hasierara itzuli aurreko geldialdi ederra da.
TOP BIZKAIA
GUGGENHEIM
BILBAO
Bilboren berrikuntzaren ikonoa. Museo berezi honetan nazioarteko lehen mailako erakusketak eta ekimenak antolatzen dituzte, eta kanpoko alde ikusgarria Frank Gehry arkitektoak diseinatu zuen.
Zerurantz daramaten eskailerak
GAZTELUGATXEKO DONIENE
Leku paregabea eta bakarra da, eta hainbat film eta serie grabatu dituzte bertan, besteak beste Tronuen Jokoa serie ospetsua. Paseoa bukatzeko, ermitara eramango zaituzten 241 eskailera mailak igo behar dituzu. Eskatu desira bat eta hunkitu zaitez Kantauri itsaso zabalera begira.
Gidatzen itsasargiagaituen
SANTA KATALINA
Lekeition. Itsasargia bisitatu daiteke, eta gainera, nabigazioaren interpretazio zentroa da. Terrazatik ilunabar zoragarria ikusi ahalko duzue.
Iragan industriala
BIZKAIA ZUBIA
Unescok Gizateriaren Ondare deklaratu zuen, eta Bizkaiko industria gorakadaren sinboloa da. Zubia zeharkatu dezakezu ontzitxoan edo goiko oinezkoentzako igarobidetik.
PARKE NATURALAK
Gorbeia eta Urkiola
Armañonekoarekin batera, Bizkaiko Parke Naturalen sarea osatzen dute; bakoitzak bere berezitasunak ditu, baina guztiak ere edertasun handikoak eta ezagutzeko errazak dira.
TOP deitzen dira bizi, dastatu, bisitatu, gozatu egin behar direlako...esperientzien pilaketa da, eta ezinbesteko moduan aukeratu ditugu Bizkaiko ibilbideak egin ditzazun. Apunta itzazu zure programan, eta etxera itzultzean, besteei kontatu.
Historia haitzetan
BIZKAIKO FLYSCHA
Formazio geologikoak dira, eta itsasoko fauna eta flora aberatsa dago flyscharen haitzetan. Horiek, liburuen orrialdeak bailiran, kostalde malkartsu eta zirraragarri honen sorreraren istorioa kontatzen dute.
POZALAGUA
Lurraren bihotza
Karrantzako bailaran dago eta Armañongo parke naturalaren parte da. Bisitatu daiteke eta azpimarratzekoak dira lore formako estalaktita bitxiak, munduko estalaktita multzo garrantzitsuenetakoa osatzen dutenak.
Euskaldunen arima
GERNIKA
Gernika 1937an Espainiako Gerra Zibilean bonbardatu zuten hiria da. Gaur egun bakearen ikurra da, eta bertan egiten dira Bizkaiko Batzar Nagusiak.
URDAIBAI
Biosferaren erreserba
Unescok biosferaren erreserba izendatu zuen eta Euskadiko turismo jasangarriaren helmugetako bat da. Gomendatzen dizugu ikustea nola aldatzen diren padurak eguneko une ezberdinetan, itsasbeheran eta itsasgoran.
Iberiar penintsulako ur-jausirik handiena da, 222 metro Begiratokia amildegiaren ertzean dago, eta bertatik bista ikusgarriez gozatu daiteke.
Andraka Armintza
Hauxe da Bizkaia. Itsasoak eta mendiak osatzen dute lurralde historiko hau.
Alboan Gipuzkoa eta Araba lurralde historikoak ditu, eta guztien artean osatzen dute Euskal Autonomia Erkidegoa.
Ugeraga
Libaroa Goierri
Eguzkitza
Arana Almike Agir e Larrauri Agir e Meñakabar ena Ar onategi
Markaida Emerando San Miguel
Llantada Andiola Ibarra Sangrices Presa Sierra San Esteban Pando
Aldeacueva
Villanueva Peñueco Rebollar Pandozales
Lanzas/ Agudas
LEKU INTERESGARRIAK
Guggenheim Bilbao Museoa
Arte Ederren museoa
Bizkaia Zubia
Pozalaguako kobazuloak
La Encartada Fabrika Museoa
Ziortzako monasterioa
Sollano Llantada
Arbaitza Molinedo
Txakolingunea (txakolinaren museoa)
Nerbioiko ur-jausia Urdaibai
Santa Katalina Itsasargia
Gaztelugatxeko Doniene
Gernikako Batzar Etxea
Turismo bulegoak
Zokita
Iratzagorria Urarte El Pontón
Zubieta Azkarai Las Llanas Artekona
Aldana
Arazotza
Gomuzio Bekea
Gutiolo Aspiuntza Zollo-Elexalde
Elexalde
Mayo din Burbustu Uriondo
Ametzola
E oso Arraño
Dudea O omiño
Elorriaga Euba
Mauma
Zuilliaga
Goitaa
Berano
Orozketa Benagoitia
Albizuelexaga Bengoetxea
Arkulanda Areiltza-Olatzar
Aresandiaga Ermitabarri Uribe Altzuaga Galtartu Urigoiti Ibarra
Artaun Olazabal Argiñao
Arostegieta
Urkizu Indusi
Bikarregi Oba Baltzola
Goiuria Milikua Sarria Andikoa Osma Gazaga
Leitz Mendraka
Berrio Aldape Gazeta Martza
Undurraga
Ipiñaburu Andaparaluzeta
Mekoleta Urkiola Altzusta
Olazabal Arrazola Mendiola
Santiago Iguria
Ibilbide bakoitzaren BALIABIDE TURISTIKOAK
BILBOKO METROPOLIALDEA
Bilboko Guggenheim Museoa BILBAO
Arte Ederren Museoa BILBAO
Alde Zaharra BILBAO
Athletic Museoa BILBAO
Azkuna Zentroa BILBAO
Itsasmuseuma BILBAO
Museo Arkeologikoa BILBAO
Euskalduna Jauregia BILBAO
Artxandako Funikularra BILBAO
Euskal Museoa BILBAO
Andra Mari GALDAKAO
Algortako portu zaharra GETXO
Getxoko kirol portua GETXO
Getxoko hondartzak GETXO
Punta Begoña Galeriak GETXO
Mendibileko jauregia LEIOA
Bizkaia Zubia PORTUGALETE
Portugaleteko herrigune historikoa PORTUGALETE
Rialia museoa PORTUGALETE
Arrantza-portua SANTURTZI
Itsas museoa SANTURTZI
Bakioko hondartza BAKIO
Txakolingunea - Txakolinaren museoa BAKIO
Gaztelugatxeko Doniene BERMEO
Bermeoko alde zaharra eta portua BERMEO
Matxitxakoko itsasargia BERMEO
Arrantzaleen Museoa BERMEO
Euskadiko Biodibertsitatearen Zentroa (Madariaga dorrea) BUSTURIA
Elantxobeko arrantza portua ELANTXOBE
Butroiko gaztelua GATIKA
Urdaibai Bird Center GAUTEGIZ-ARTEAGA
Gernikako Batzar Etxea eta zuhaitza GERNIKA
Bakearen Museoa GERNIKA
Euskal Herria museoa GERNIKA
Flyscharen ibilbidea GETXO-SOPELA-BARRIKA
Gorlizko itsasargia GORLIZ
Laida/Lagako hondartzak IBARRENGELU
Omako basoa KORTEZUBI
Santimamiñeko kobazuloa KORTEZUBI
Larrabetzuko herrigune historikoa LARRABETZU
Santa Katalina Itsasargia LEKEITIO
Lekeitioko herrigune historikoa LEKEITIO
Armintzako arrantza portua LEMOIZ
Markinako herrigune historikoa MARKINA
Mundaka eta bertako olatua MUNDAKA
Landetxo Goikoa MUNGIA
Lea Ibilbidea MUNITIBAR-MENDEXA-LEKEITIO
Ondarroako herrigune historikoa ONDARROA
Plentziako herrigune historikoa PLENTZIA
Uribe Kostako hondartzak SOPELA-PLENTZIA-GORLIZ
Urdaibaiko Biosferaren Erreserba URDAIBAI
Ziortzako kolegiata ZIORTZA-BOLIBAR
Zalantzarik gabe bizikletarekin gozatu nahi duzu, baina Bizkaiak agendan idatzi behar dituzun hainbat
baliabide turistiko eskaintzen dizkizu. Hemen duzun interesgarrienen zerrenda bat. Antolatu zure bisita egingo duzun ibilbidearen arabera.
BIZKAIKO MENDIAK
Muntsaratz Etxe Dorrea (Abadiño) ABADIÑO
Urkiolako parke naturala ABADIÑO (interpretazio zentroa)
Areatzako herrigune historikoa AREATZA
Gorbeiako parke naturala AREATZA (interpretazio zentroa)
Burdinazko mendien bide berdea - Itsaslur ARTZENTALES-MUSKIZ
Arrazolako bide berdea ATXONDO
Balmasedako herrigune historikoa BALMASEDA
Boinas La Encartada museoa BALMASEDA
Baltzolako kobazuloak DIMA
Durangoko Artearen eta Historiaren museoa DURANGO
Durangoko herrigune historikoa DURANGO
Elorrioko herrigune historikoa ELORRIO
Argiñetako nekropolia ELORRIO
Durangaldeko begiratokia Garai-Momoitioko Nekropolia GARAI
Pozalaguako kobazuloa KARRANTZA
Karpin Abentura KARRANTZA
Armañongo parke naturala KARRANTZA (interpretazio zentroa)
La Arena hondartza MUSKIZ
Pobaleko burdinola MUSKIZ
Muñatones gaztelua MUSKIZ
Salvada mendizerra / Nerbioiko ur-jausia URDUÑA
Urduñako herrigune historikoa URDUÑA
Orozkoko Museo Etnografikoa OROZKO
Otxandioko herrigune historikoa OTXANDIO
Zugaztietako Multzo Naturala TRAPAGARAN
Eleizondoko monumentu multzoa ZEANURI
Ibilbideak
BILBAO BIZKAIA
munduko leku guztietan
Ezagutu
Bilbao Bizkaia etxetik
Ibili
Lurralde guztian zehar 8 ibilbidekin
Esploratu
Bilbao Bizkaia Txirrindularitzaren bidez
Ezagutu Zer egin dezaket gaur? Deskubritu zure inguruko ibilbide eta interesgune zikloturista guztiak.
Parte hartu
Lankidetza erronketan, edo lehiatu ezagunen edo ingurukoekin, horrela, sariak irabaziz.
Konektatu
Hurrengo planerako lagunak aurki ditzakezu.
Ausartzen zara 2023 Frantziako Itzuliaren etaparekin? Ta Euskal Herriko Itzuliarekin?
HITZORDU GARRANTZITSUAK
Data Izena Lekua Tipologia
Martxoak 19 Bilbao Bilbao Bilbao Zikloturismoa
Martxoak 25 Ereño Mendi Lasterketa Ereño BTT
Apirilak 9 Bilbao Downhill Bilbao BTT
Apirilak 23 Klasika Punta Galea Getxo Zikloturismoa
Apirilak 30 Gernika - Lumo Mendi Jaia Gernika BTT
Maiatzak 6 Fernando Astorki Erandio Zikloturimoa
Maiatzak 20 Orbea Bilbao Bizkaia Bilbao Zikloturismoa
Maiatzak 27 Bizkaiko Harresiak Derio Zikloturismoa
Ekainak 3 Kronoeskalada Mendibilira Trapagaran Zikloturismoa
Ekainak 4 BIBE TransBizkaia Durango Zikloturismoa
Ekainak 11 Tourraren Le Etape Bilbao Zikloturismoa
Ekainak 11 KZ Krono Santurtzi BTT
Ekainak 11 Omar Fraile Martxa Santurtzi Zikloturismoa
Ekainak 11 Ubiertamendi BTT Zalla BTT
Ekainak 17 Jabi Amorrortu Zikloturismo Martxa Gernika Zikloturismoa
Ekainak 24 Urduñako Topaketa Zikloturista Urduña Zikloturismoa
Ekainak 25 Bilbao Extreme Bilbao BTT
Uztailak 1 Txipirioia Extrem Ea BTT
Uztailak 9 Argalario Xtrem Urban Dental Barakaldo Zikloturismoa
Uztailak 15 Zaldibarko Mendi Bizikleta Martxa Zaldibar BTT
Uztailak 31 Krono Mendexa Igoera Lekeitio BTT
Irailak 10 Lemoa Erlojupekoa BTT Lemoa BTT
Irailak 11 La Bahamontes Ermua Zikloturismoa
Irailak 16 BTT Martxa Lemoa Lemoa BTT
Irailak 23 Kronoeskalada Lumo Gernika Zikloturismoa
Irailak 23 Etxebarriko BTT Martxa Etxebarri BTT
Irailak 24 Cicautxo Klasikoa Berriatua Zikloturismoa
Urriak 3 Bike Marathon Altzairuzko Birika Barakaldo BTT
Urriak 1 Gallarta-Gallarta Abanto Zikloturismoa
Urriak 1 Joserra Memoriala Galdakao BTT
Urriak 8 Sapubike BTT Durango BTT
Urriak 14-15 BTT Gorliz Martxa Gorliz BTT
Urriak 29 Gatikomendi Igoera Gatika Zikloturismoa
Urriak 29 Raul Gurekin Memoriala Bilbao BTT
Abenduak 24 Belatxikieta Igoera Amorebieta BTT
TAILERRAK
Hobe da tailerretara joan beharrik ez izatea, baina ezustekoren bat gertatuz gero, helbide hauek interesgarriak izan daitezke.
3. ibilbidea. Bilbao Green Itzulia
Mammoth Bikes · Poza Lizentziatuaren kalea 60, BILBAO
Ciclos Zubero Diputazio 3, BILBAO
Biking Point Heros Kalea 2-4, BILBAO
La Bicicleta Santiago Aznar 4, BILBAO
Ciclos La Ferro Martzana 8, BILBAO
Malda Bikes · Blas de Otero 61-63, BILBAO
Bicicletas Bizkaia Rafaela Ybarra 31, BILBAO
Ciclos Sandoni · C. Caserío Landaburu 10, BILBAO
Doctor Bike San Adrian Etorbidea 30, BILBAO
Ciclos Deusto Luis Power 2, BILBAO
4. ibilbidea. Bilbao Road itzulia
Mammoth Bikes · Poza Lizentziatuaren kalea 60, BILBAO
Ciclos Zubero Diputazio 3, BILBAO
Biking Point Heros 2-4, BILBAO
La Bicicleta Santiago Aznar 4, BILBAO
Ciclos La Ferro Martzana 8, BILBAO
Malda Bikes · Blas de Otero 61-63, BILBAO
Bicicletas Bizkaia Rafaela Ybarra 31, BILBAO
Ciclos Sandoni · Landaburu Baserria kalea 10, BILBAO
Doctor Bike San Adrian Etorbidea 30, BILBAO
Ciclos Deusto Luis Power 2, BILBAO
Basauri Bikes · Abaroeta 21, BASAURI
Garri Bikes · Bastegi 2, 4.sol, BASAURI
Jabi Bike Antonio Trueba 8, BASAURI
Ciclos Yurrebaso · Ganekogorta 16, GALDAKAO
5. ibilbidea. Lea Artibai Itzulia
Ciclos Artilea Eusebio Maria de Azkue 1, LEKEITIO
Ciclos Manu · Erdotza Hiribidea 20C, MARKINA-XEMEIN
Basati Bike · Goikoibarra 15, GERNIKA-LUMO
BikeM · Carlos Gangoiti 40, GERNIKA-LUMO
Ciclos Jesús Iparragirre 62, GERNIKA-LUMO
6. ibilbidea. Ziortza- Bolibar -Lekeitio
Ciclos Artilea Eusebio Maria de Azkue 1, LEKEITIO
7. ibilbidea. Urdaibai Itzulia
Basati Bike · Goikoibarra 15, GERNIKA-LUMO
BikeM · Carlos Gangoiti 40, GERNIKA-LUMO
Ciclos Jesús Iparragirre 62, GERNIKA-LUMO
Gorostidi Bizikletak · Elorduigoitia 21, MUNGIA
Arsenio González Bike · Garabilla Margolari 9, MUNGIA
Aribike Bizkai Buru 12, 48370 BERMEO
8. ibilbidea. Gernika - Bermeo
Basati Bike · Goikoibarra 15, GERNIKA-LUMO
BikeM · Carlos Gangoiti 40, GERNIKA-LUMO
Ciclos Jesús Iparragirre 62, GERNIKA-LUMO
Aribike Bizkai Buru 12, BERMEO
9. ibilbidea. Kantauriko Itzulia
Ciclos Olabarrieta Errekagane 16B, GETXO
Bicis Txofi Paulino Mendivil 5, GETXO
Ciclos Getxo · Errotatxu industrialdea, D4, GETXO
MG Bike · Torrene 9, GETXO
Ciclopolis Amaia Etorbidea 12, LEIOA
Ciclos Portugalete San Ignazio kalea 5, PORTUGALETE
Bike´s Hobby Juán Tomás de Gándáriás 4, SESTAO Santurtzi Bikes Fundación Hogar Hiribidea, SANTURTZI Uribikes · Loiola Ander Deuna 30 ezkerreko lonja, SOPELA Mammoth Bikes · Poza Lizentziatuaren kalea 60, BILBAO Ciclos Zubero · Diputazio 3, BILBAO
Biking Point Heros 2-4, BILBAO La Bicicleta Santiago Aznar 4, BILBAO Ciclos La Ferro · Martzana 8, BILBAO Malda Bikes · Blas de Otero 61-63, BILBAO Bicicletas Bizkaia Rafaela Ybarra 31, BILBAO Ciclos Sandonis · Landaburu Baserria 10, BILBAO Doctor Bike San Adrian Etorbidea 30, BILBAO Ciclos Deusto · Luis Power 2, BILBAO Ciclos Gorliz · Iberre Barri Plaza 11, GORLIZ
10. ibilbidea. Flysch Itzulia Ciclos Gorliz · Iberre Barri Plaza 11, GORLIZ Ciclos Getxo · Errotatxu industrialdea, D4, GETXO MG Bike · Torrene 9, GETXO Ciclopolis Amaia Etorbidea 12, LEIOA
11. ibilbidea. Enkarterri - Meatzaldea Itzulia Ciclos Enkarterri Gallarraga 20A, SODUPE Hegan Bikes Franco Belga 17, BARAKALDO Zitibike · Balejo 11, BARAKALDO Ciclos Juanto · Arteaga 1, BARAKALDO Baskonia Trek Store Nafarroa 9, BARAKALDO Medikal Bike · Domingo de Guzman Santua 5, BARAKALDO GorosBike · Retuerto 24, BARAKALDO Trapaga Bike · Funikularra 2, Trapagarango Bailara-TRAPAGARAN Hierro Sport Maiatzaren 1eko etorbidea 36, Trapagarango BailaraTRAPAGARAN Xtrem Zalla · El Baular 10, MIMETIZ
12. ibilbidea. Balmaseda - Pozalagua Xtrem Zalla · El Baular 10, MIMETIZ
13. ibilbidea. Orozko - Urduñako mendatea Aiarabike · Goikoplaza 24, LAUDIO (Araba) Aldapa Ciclo Store · Zumalakarregi 10, LAUDIO (Araba) Bicicletas Ormaetxea · Bañuetaibar 3, AMURRIO (Araba) Igor Bike Tailerra · Aiara Etorbidea 3, AMURRIO (Araba) Koba Cycling Landaburu Kalea 1, AMURRIO (Araba)
14. ibilbidea. Parke naturalen itzulia Axpe Ebike · Nagusia Plaza 7, OTXANDIO
15. ibilbidea. Durango Itzulia Basati Bike Mikeldi 4, DURANGO Ciclos Iturriaga Txibitena etorbidea 17, DURANGO BiziBike Zeharkalea 12, DURANGO
Undarri Bike & Snow · Bidebarrieta 5, IURRETA Elorriaga Kirolak · Trañabarren Hiribidea 13, ABADIÑO
16. ibilbidea. Anboto Itzulia
Basati Bike Mikeldi 4, DURANGO
Ciclos Iturriaga Txibitena etorbidea 17, DURANGO
BiziBike Zeharkalea 12, DURANGO
Undarri Bike & Snow · Bidebarrieta 5, IURRETA Elorriaga Kirolak · Trañabarren Hiribidea 13, ABADIÑO
INFOPRAKTIKOA
BILBAO TURISMOA www.bilbaoturismo.net
BIZKAIA TURISMOA www.visitbiscay.eus
EUSKADI TURISMOA www.turismo.euskadi.eus
TURISMO-BULEGOAK
BILBO
BILBO TURISMOA
Plaza Biribila 1, Terminus eraikina 944 795 760
Mazarredo zumarkalea 66 (Guggenheim Bilbaoren ondoan)
Aireportua 944 031 444
BIZKAIA
BAKIO
946 193 395 · www.bakio.eus
BALMASEDA - ENKARTUR
946 802 976 · www.visitenkarterri.com
BERMEO
946 179 154 · www.bizibermeo.eus
DURANGO
946 033 938 · www.turismodurango.net
ELORRIO
946 820 164 · www.elorrioturismo.eus
GERNIKA-LUMO
946 255 892 · www.gernikainfo.eus
GETXO
944 910 800 · www.getxo.eus/turismo
ITG - Informazio Turistikoko Gunea
Martxotik abendura · 615 75 62 90
GORLIZ
946 774 348 · www.visitgorliz.eus
KARRANTZA-HARANA
946 806 928 · www.karrantza.org
LEKEITIO
946 844 017 · www.lekeitioturismo.eus
MUNDAKA
946 177 201 · www.mundakaturismo.com
ONDARROA
946 831 951 · www.ondarroa.eus
URDUÑA
945 384 384 · www.ordunaturismo.com
OROZKO
946 122 695 · www.gorbeiaeuskadi.com
PLENTZIA
946 774 199 · www.visitplentzia.com
PORTUGALETE
944 729 314 · www.portugalete.org
SANTURTZI
944 839 494 · www.visitsanturtzi.eus
SESTAO
944 070 985 · www.sestao.eus
SOPELA
944 065 519 · https://turismo.sopela.eus/
ZIERBENA (La Arena)
662 547 468 · www.zierbena.net (urtaroaren arabera/aldizka irekitzen da)
OROKORRA
LARRIALDIAK 112
INFORMAZIO OROKORRA 010 (Bilbo udalerri barruko deietarako)
944 010 010 (Bilbo udalerritik kanpoko deietarako)
KIDEGO KONTSULARRAREN BULEGOA 944 706 426
HERRITARREN ARRETA BILBOKO UDALA 944 204 200
ERREPIDEEI BURUZKO INFORMAZIO OROKORRA 011
GALDUTAKO GAUZAK 944 204 981 / 944 205 000
BIZIKLETA ALOKAIRU ENPRESAK
BILBO
BIZI CYCLE
www.bizicycletours.com 690 698 551
Bilbao Bike Tours Receptivo
www.bilbaobiketours.com · 688 608 184
TOURNÉ BILBAO
www.tournebilbao.com · 944 249 465
Bike Bilbao
www.bilkebilbao.com 613 06 05 48
BILBAOXPERIENCE
www.bilbaoxperience.com · 688 608 184
BILBOBENTURA
www.bilbobentura.com · 660 734 953
DESKONECTA
www.deskonecta.com · 649 071 616
MOTORVERDE
www.motorverde.es 946 128 526 688 606 706
Bizkaia
AXPE EBIKE
OTXANDIO www.axpeebike.com 625 702 019
BASATI BIKE
GERNIKA-LUMO www.basatibike.com 644 315 266
BASQUE COUNTRY BIKE
ABADIÑO www.basquecountry.bike 688 690 815
BIZKAIROUTE
GORDEXOLA · www.bizkairoute.es 627 658 391
EBIKE BAKIO
BAKIO · www.ebikebasque.com 946 193 480
GARRAIOA
AIREPORTUA
Bilbo-Loiu · 913 211 000 (AENA) www.aena.es/es/bilbao.html
ITSAS BIDAIAK ETA FERRYA
Bilbo-Portsmouth ferrya 902 108 147 www.brittany-ferries.es
TRENAK
RENFE. Abandoko Indalecio Prieto geltokia Plaza Biribila 2 Bezeroei laguntzeko tel. ADIF 912 432 343 Bezeroei laguntzeko tel. RENFE Bilbo 944 879 222 Bezeroei laguntzeko tel. RENFE 912 320 320 www.renfe.com / www.adif.es
EUSKOTREN
Bezeroei laguntzeko tel. 944 333 333 www.euskotren.eus 944 019 900
FEVE. La Concordia geltokia
Bailen kalea 2
AUTOBUSAK
Bilbao Intermodal (autobus-geltokia) Gurtubai 1 · 944 395 077 www.bilbaointermodal.eus
Bilbobus (udal-autobusak) 946 855 000/ 944 790 981 www.bilbao.net/bilbobus
Bizkaibus (autobusak, probintzia eta aireportua) 946 125 555 www.bizkaia.eus
BILBOKO METROA 946 855 000 www.metrobilbao.eus
TRANBIA
944 333 333 www.euskotren.eus
TAXIAK
Radio Taxi Bilbao 944 448 888 www.taxibilbao.com
Tele Taxi 944 102 121 www.teletaxibilbao.com
Radio Taxi Nervión 944 269 026 www.radiotaxinervion.com
Getxon:
BIZKAITAXI
www.bizkaitaxi.eus / 94 491 53 53
GETXOBIZI
www.nextbike.es 900 29 35 51
OSTATUAK
NEKATUR/LANDA-OSTATUAK 943 327 090 www.nekatur.net 946 870 402 (Ihobe) · www.ekoetxea.eus
HOTELEN ELKARTEA www.destinobilbao.com
XARMA, Euskal Herriko ostatu xarmagarrien elkartea www.xarmahotels.com
BILBOKO MUSEOAK
GUGGENHEIM BILBAO MUSEOA
www.guggenheim-bilbao.eus 944 359 000
ARTE EDERREN MUSEOA www.bilbaomuseoa.eus 944 396 060
ARTE SAKRATUAREN MUSEOA www.bilbaomuseoa.eus 944 320 125
ITSASMUSEUM BILBAO
www.itsasmuseum.eus · 946 085 500
ASTE SANTUKO PASIO IRUDIEN MUSEOA www.museodepasosbilbao.com · 944 150 433
BILBOKO ZEZEN MUSEOA
www.bilbaomuseoa.eus 944 448 698
MUSEO VASCO / EUSKAL MUSEOA
www.euskalmuseoa.eus 944 155 423
BERREGINEN MUSEOA
www.bilbokoberreginenmuseoa.eus/es 946 790 255
ATHLETIC CLUB MUSEOA
www.sanmames.athletic-club.eus/museo 944 661 100
EUSKARAREN ETXEA
www.euskararenetxea.eus · 944 028 081
ARKEOLOGIA MUSEOA
www.bizkaikoa.bizkaia.eus 944 040 990
BIZKAIKO MUSEOAK
KOSTALDEAN
ARRANTZALEEN MUSEOA (Museo del Pescador)
Bermeo www.bizkaikoa.bizkaia.eus 946 881 171
BUTROIKO PLENTZIA MUSEOA
Plentzia www.museoplentzia.org· 94 677 37 25
RIALIA INDUSTRIA-MUSEOA
Portugalete www.portugalete.org/ES-ES/RIALIA 944 729 200
SANTURTZI ITSAS MUSEOA
www.visitsanturtzi.eus · 944 839 494
AGURTZA ONTZI-MUSEOA www.visitsanturtzi.eus · 944 839 494
BIZKAIA ZUBIA
Areeta Getxo) /Portugalete www.puente-colgante.com 944 801 012
PUNTA BEGOÑA GALERIAK
Getxo - www.puntabegonagetxo.eus
URDAIBAI BIRD CENTER Gautegiz-Arteaga · www.birdcenter.org 699 839 202
EKOETXEA URDAIBAI Busturia www.ekoetxea.eus · 946 051 275
TXAKOLINGUNEA - TXAKOLINAREN MUSEOA Bakio www.bizkaikoa.bizkaia.eus/txakolingunea · 946 028 513
SANTA KATALINA ITSASARGIA
Lekeitio www.lekeitioturismo.eus/es · 946 844 017
BARRUALDEAN
SIMON BOLIVAR MUSEOA
Ziortza-Bolibar www.simonbolivarmuseoa.com 946 164 114
DURANGOKO ARTE ETA HISTORIA MUSEOA
Durango www.durangomuseoa.eus 946 030 020
ENKARTERRIETAKO MUSEOA
Sopuerta www.enkarterrimuseoa.eus 946 504 488
EL POBALEKO BURDINOLA
Muskiz www.bizkaikoa.bizkaia.eus 629 271 516
EUSKAL HERRIA MUSEOA
Gernika-Lumo · www.bizkaikoa.bizkaia.eus · 946 255 451
GERNIKAKO BAKEAREN MUSEOKO FUNDAZIOA
Gernika-Lumo · www.gernika-lumo.eus 946 270 200
GERNIKAKO BATZAR ETXEA
BASONDO
Urdaibaiko basafaunaren aterpea (Kortezubi) www.basondo.com 946 254 436
MEDIZINAREN ETA ZIENTZIEN HISTORIAREN EUSKAL MUSEOA, “JOSE LUIS GOTI” Leioa · www.ehu.eus · 946 012 000
OROZKOKO MUSEOA
Orozko www.orozkomuseoa.eus · 946 339 823
EUSKAL HERRIKO MEATZARITZAREN MUSEOA Gallarta · www.meatzaldea.eus · 946 363 682
BALMASEDAKO HISTORIAREN MUSEOA
Balmaseda www.visitenkarterri.com · 946 802 976
LA ENCARTADA FABRIKA MUSEOA Balmaseda www.bizkaikoa.bizkaia.eus · 946 800 778
VALENTÍN DE BERRIOTXOA MUSEOA Elorrio www.visitelorrio.com 946 820 164
LOIZAGA DORREA. ANTZINAKO AUTOEN ETA AUTO KLASIKOEN MUSEOA Galdames · www.torreloizaga.com · 672 248 759
BURDIN HESIAREN OROIMENAREN MUSEOA Berango www.cinturondehierro.eus · 946 682 143 ANTZASTI MUSEOA
Dima · Artaun auzoa 35, 48141, www.antzasti.eus · 628 32 22 75 MUSEO DE ORDUÑA / URDUÑA HIRIKO MUSEOA Urduña orduñahiria.org 635 751436
KARPIN FAUNA, BASAFAUNAREN HARRERA-ZENTROA Karrantza www.bbkkarpinfauna.eus 946 107 066
HONTZA MUSEOA FUNDAZIOA. Mañaria · www.hontzamuseoa.eus 946 216 555
IZENADUBA BASOA Euskal mitologia-parkea. Olentzeroren etxea Mungia · Landetxo Goikoa baserria www.izenaduba.com · 946 740 061
DOLOMITAS FABRIKA MUSEOA Karrantza · www.visitenkarterri.com · 946 806 928
KONTZEJU ZAHARRA INTERPRETAZIO-ZENTROA Markina Xemein www.leaartibaiturismo.com/es/hacer/detalle/kontzeju-zaharra 618 595 593
MUÑATOIZKO GAZTELUA Muskiz · www.visitenkarterri.com 629 271 516
ANGURRETA HARROBIA ARTE ESPAZIOA Mañaria · angurreta@gmail.com
NATURAGUNEAK
URDAIBAIKO BIOSFERAREN ERRESERBA www.urdaibai.eus Tel.: 94 403 23 60 946 870 402 (Ihobe) www.ekoetxea.eus
GORBEIAKO NATURA-PARKEA 946 122 695 www.gorbeiaeuskadi.com
URKIOLAKO NATURA-PARKEA 946 814 155 · www.urkiola.net
ARMAÑONGO NATURA-PARKEA 946 560 079 · www.visitenkarterri.com
POZALAGUAKO KOBAZULOA www.cuevadepozalagua.eus
SANTIMAMIÑEKO KOBAZULOA santimamiñe.com
OMAKO BASOA www.bizkaia.eus/es/web/bosque-oma-basoa
BIZIKLETAK ALOKATZEKO ZERBITZUA Bilbaobizi 946 564 905 www.bilbaobizi.bilbao.eus
Gernika-Lumo · www.gernika-lumo.eus 946 270 200