TweeSteden In beeld december 2013

Page 1

In deze uitgave van december 2013:

4 8

11 De fusie: wat verandert er voor u? 18 Medicatiecontrole bij opname en ontslag ziekenhuis

SEN

I

O

RV

RIEND

IJK

Z

IE

I

S

BEELD

De emotie van Margriet Schilders

EL

in

Vriendelijk voor senioren

KENHU

‘Ik zag op tegen de narcose en een mogelijke stoma, daarbij ben ik 92 jaar. Toch ben ik nu blij dat ik me heb laten opereren’ Mevrouw Obbens is behandeld voor een darmtumor

1 I TweeSteden HUIS AAN HUIS

TweeSteden HUIS AAN HUIS I 1


advertenties


Voorwoord Sinds augustus zijn we bestuurlijk gefuseerd met het St. Elisabeth Ziekenhuis. Beide ziekenhuizen in de regio Midden-Brabant worden nu vanuit één bestuur aangestuurd. Ook beide medische staven gaan in 2014 als één medische staf verder. We beogen met deze intensieve samenwerking de kwaliteit van zorg in onze regio te verbeteren en hoog-complexe zorg te behouden, zodat ook deze zorg bereikbaar blijft. Verderop in dit magazine leest u bij welke zorggebieden (cardiologie en neurologie) op korte termijn al veranderingen plaatsvinden en waar reeds verbeteringen zijn bereikt (buikchirurgie). Verder ‘blozen we wederom’ van alle complimenten en onderscheidingen die we ontvingen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg verraste onze Operatiekamers met een onaangekondigd bezoek. Na een ochtendje ‘meelopen’ was de inspecteur buitengewoon tevreden en complimenteus over de wijze waarop we werken. Naast de Gouden Smiley voor onze kinderafdeling hebben we dit jaar weer drie sterren voor ons Slaapcentrum ontvangen, zijn we tot een seniorvriendelijk ziekenhuis verheven en hebben we een ‘groen vinkje’ voor onze darmkankerzorg gekregen. Het Borstkankerlintje ontbreekt dit jaar simpelweg om de reden dat er te weinig patiëntenquêtes zijn ingevuld. Jammer, maar de zorg voldoet aan alle voorwaarden.

‘Met intensieve samenwerking kwaliteit van zorg behouden en verbeteren’ Alle reden om met enthousiasme het nieuwe jaar in te gaan en met Kerst tevreden op het afgelopen jaar terug te kijken. Wij wensen eenieder fijne Kerstdagen en een voorspoedig en gezond 2014. Loeks van der Veen en Peter de Zwart, Raad van Bestuur

inhoud 3

Voorwoord

5

Korte wachttijd

9

Een derde Nederlanders positief over zorgfusies

12

13 Recovery langer open

7 RIEND

IJK

16 Nieuws in het kort

SEN

I

RV

EL

O

21 Reacties en zo…

19

I

S

IE

Z

22 Redacteur in beeld

KENHU

15

TweeSteden in BEELD I 3


Vriendelijk voor senioren ‘Moet ik die operatie nog wel laten doen op mijn leeftijd?’ Mevrouw Obbens van 92 jaar heeft een darmtumor en moet geopereerd worden. Ze krijgt het advies zich te laten behandelen, maar ze twijfelt, er zijn ook altijd risico’s aan verbonden. Achteraf is ze blij dat ze zich toch heeft laten opereren.

Mevrouw Obbens komt mij tegemoet gereden in

dat ik het zeker moest laten doen. Anders zou ik mogelijk

de centrale hal van het ziekenhuis. Ze maakt een

meer problemen krijgen. Tja, dan ga je maar.” Ook dochter

energieke indruk en ziet er goed en verzorgd uit.

Dini Haans stond volledig achter de operatie. “Mijn moeder

“Ik hoef nu toch niet meer in die rolstoel te

voelt zich goed en staat positief in het leven. Ze is nu

zitten?”, vraagt ze vastberaden aan haar dochter,

92 jaar en wordt misschien wel 100! Alle reden om zich te

en stapt uit. Mevrouw Obbens, ‘zeg maar Nettie’,

laten behandelen.”

is geopereerd aan haar dikke darm en mag na een korte opname vandaag weer naar huis.

Angst De twijfel van haar moeder begrijpt Dini maar al te goed.

Postitief

“Ik wist natuurlijk ook dat zo’n operatie niet zonder risico’s

Ze was eigenlijk niet van plan zich te laten

is en dat complicaties altijd op kunnen treden. De kans dat

opereren. De gedachte: ‘ik ben 92 jaar en eens

mijn moeder in het ziekenhuis bijvoorbeeld plotseling

houdt het op’, speelde haar parten. Ook zag ze erg

verward zou raken, is altijd aanwezig. Mogelijk ook dat ze

op tegen de narcose en een mogelijke stoma en

slechter uit het ziekenhuis kon komen, dan ze erin was

vroeg zich af of ze de operatie nog moest laten

gegaan. Daarover hebben we vooraf veel met elkaar

doen. Maar zowel de huisarts als de chirurg zeiden

gesproken en alle voor- en nadelen op een rijtje gezet.”

‘ja’. “Ze gaven aan dat ik nog zo fit en vitaal ben,

“Bij opname is niet meteen duidelijk of sprake is van een kwetsbare oudere” Kwetsbare ouderen Met haar 92 jaar kan Obbens tot de doelgroep kwetsbare ouderen behoren. “Gezien de vitaliteit van mevrouw Obbens was bij opname niet meteen duidelijk of sprake was van een kwetsbare oudere”, vertelt Huub Maas, geriater. “Daarom screent het ziekenhuis élke oudere patiënt aan de hand van een 4 I TweeSteden in BEELD


vragenlijst. Daarbij kijken we naar bijkomende ziekten, zelfredzaamheid, geestelijk functioneren en voedings-

Dit najaar ontving het TweeSteden ziekenhuis het

patronen. Gelukkig bleek mevrouw Obbens in optimale

keurmerk voor Seniorvriendelijk Ziekenhuis. Het

conditie. Als gebleken was dat zij een kwetsbare oudere is,

ziekenhuis levert daarmee het bewijs dat haar zorg

dan hadden we direct aangepaste zorg kunnen bieden.

is afgestemd op de wensen en behoeften van

Daarmee voorkomen we een deel van de mogelijke

kwetsbare ouderen. Het TweeSteden ziekenhuis is

complicaties, zoals bijvoorbeeld een delier, dat is plotseling

hiermee een van de

optredende verwardheid.”

eerste ziekenhuizen in Nederland met het

I SEN

Dit jaar is het TweeSteden ziekenhuis gescreend op senior-

O

IJK

keurmerk.

RIEND

EL

Seniorvriendelijk

RV

vriendelijkheid. Diverse kwaliteitsaspecten over de inhoud en

IE

Z

omgeving zijn getoetst. Het blijkt dat het ziekenhuis absoluut oog heeft voor (kwetsbare) ouderen en heeft daarvoor het

I

S

organisatie van zorg, het beleid op ouderenzorg en de fysieke

KENHU

keurmerk ‘Seniorvriendelijk Ziekenhuis’ ontvangen. In het kader van de toekomstige samenwerking met het St. Elisabeth Ziekenhuis wordt de kennis die we hebben de komende periode uitgewisseld.

Korte wachttijd Een kromme vinger of een beknelling van een zenuw van de hand, het zijn vervelende afwijkingen. Als u hier zo snel mogelijk iets aan wilt laten doen, helpt plastisch chirurg Patrice Grabietz u graag. Bij het carpaletunnelsyndroom is een zenuw van de hand beklemd. Hierdoor kunnen tintelingen ontstaan in wijs-, middel- en ringvinger. De ziekte van Dupuytren (koetsiershand) kan zorgen voor een verkromming van de vingers. Dokter Grabietz is gespecialiseerd in deze aandoeningen aan handen. “Wacht niet te lang met uw handproblemen, want dat kan nadelige gevolgen hebben voor uw dagelijks functioneren”, zegt hij dan ook. Heeft u een verwijzing van de huisarts? Kom langs op de polikliniek Plastische Chirurgie in Waalwijk of Tilburg en u bent snel van uw klachten af. Er is namelijk een korte wachttijd. Grabietz doet ook aan reconstructieve chirurgie, waarbij herstel van vorm en functie voorop staat. Denk hierbij aan het verbeteren van een deel van het lichaam, bijvoorbeeld na borst- of huidkanker. Meer informatie of een afspraak maken? Bel van woensdag tot en met vrijdag naar 0416 - 682 012 of bekijk de website www.tweestedenziekenhuis.nl/plastische-chirurgie.

TweeSteden in BEELD I 5


advertenties

Bewegen bij kanker

Tijdens en na een behandeling tegen kanker, komt het moment om weer vooruit te kijken. Je wordt vaak geconfronteerd met ernstige vermoeidheid, conditie- en krachtverlies. Wij streven naar actieve aanpak, voor een duurzame oplossing. Met een intakegesprek wordt uw niveau bepaald en bekeken welke doelen haalbaar zijn. Er wordt 2 maal per week getraind in groepsverband. De sportgroepen worden verzorgd door een ervaren, gespecialiseerde fysiotherapeut. Meer informatie? Kom gerust een keertje langs! Stuivesant Fysiotherapie & Fitness Stuivesantplein 2 5021 GW Tilburg T 013 - 535 87 01 info@stuivesant.nl FysioSport & Therapie Midden Brabant Vestiging Tilburg: Benatzkystraat 38 5011 ED Tilburg Vestiging Hilvarenbeek: Slibbroek 8 5081 NS Hilvarenbeek T 013 - 547 02 57 info@fysiosport-mb.nl

Backelandt Fysiotherapie Amarantstraat 70 5044 RL Tilburg T 013 - 467 13 54 info@backelandtfysiotherapie.nl Fysiotherapie Tilburg Reeshof Warmondstraat 116 5036 BT Tilburg T 013 - 571 82 14 info@fysiotherapietilburgreeshof.nl

Vind jezelf terug met een haarwerk van Dekkers Coiffures

Laserbehandelingen van de huid

Kaal zijn, zowel mannen als vrouwen kunnen daar psychisch heel veel onder lijden. Maar dat is niet nodig. Want Dick Dekkers van Dekkers Coiffures Waalwijk levert al meer dan 40 jaar de mooiste haarwerken, die nagenoeg niet van echt haar zijn te onderscheiden.

Overbeharing – Couperose – Beenvaatjes Pigmentvlekken – Littekens – Rimpels Botox voor overmatige transpiratie Kliniek van de dermatologen van het TweeSteden ziekenhuis in samenwerking met professionele huidtherapeuten

'Ontharen met onze supersterke flitslamp'

Actie: in januari en februari 2014:

Voorzien van het certificaat van ANKO Haarwerkspecialisten met garantie onder bepaling van de SGP

30% korting op de 1e ontharingsbehandeling Vraag geheel vrijblijvend informatie aan.

Telefoon 013-4655211 www.lasercentrumdermatologie.nl

Adres: St.-Antoniusstraat 5a, 5144 AA Waalwijk d.dekkers@planet.nl 0416-336586 - spoed: 06-53517229 www.dekkerskapsalon.nl


Nieuw in het TweeSteden ziekenhuis: de keuzezuil bij het afnamelaboratorium

Afnamelaboratorium nieuwe stijl De afgelopen maanden onderging het afnamelaboratorium een metamorfose. Bezoekt u het laboratorium dan neemt u plaats in een mooie huiselijk ingerichte wachtkamer. Ook de werkwijze is veranderd. Het laboratorium gebruikt een nieuw oproepsysteem, dat werkt via een keuzezuil.

Aanmelden Het uiterlijk van de nieuwe keuzezuil bij het afname-

keuzezuil. U meldt zich aan met uw patiĂŤntenpas en

laboratorium is hetzelfde als dat van de aanmeldzuilen in

maakt uw keuze voor een bepaalde dienst of onderzoek.

de central hal. Toch heeft deze zuil een ander karakter, hij

U ontvangt daarvoor een ticket met oproepnummer.

is speciaal voor bezoekers van het afnamelaboratorium en

Via de nieuwe informatieschermen aan de wand wordt

stelt andere vragen.

u opgeroepen naar de balie en vervolgens naar de betreffende prikcabine te gaan.

Routing Wat ook hetzelfde blijft voor bezoekers van het afname-

Met dit nieuwe oproepsysteem willen we wachttijden

laboratorium is het centraal aanmelden in de ontvangsthal

minimaliseren. Dat het aanmelden bij de zuil wennen is,

van het ziekenhuis. Door deze aanmelding worden allereerst

realiseren we ons. Omdat we benieuwd zijn naar uw

uw gegevens gecontroleerd. Vervolgens bezoekt u het

ervaring houden we begin volgend jaar een enquĂŞte

afnamelaboratorium (route 25) en treft u bij de entree de

onder bezoekers. TweeSteden in BEELD I 7


D

e emotie van… Margriet Schilders,

teamleidinggevende Neurologie

“De neurologen vormen in Tilburg al langer één maatschap en dat we ooit één afdeling zouden worden, wisten we al lang. We hadden dus tijd om aan het idee te wennen. Nu wordt de samenwerking concreet. Het is even slikken, maar voor mij staat buiten kijf dat het goed is voor onze patiënten, en dat is wat telt. Ik werk al meer dan veertig jaar in dit ziekenhuis en ik zal dan ook best een traantje wegpinken als we de deuren van dit ziekenhuis achter ons dichttrekken. Neurologie is mijn passie, je kunt in ons vak zoveel voor patiënten en hun familie betekenen. Nu alle klinische neurologische zorg in locatie Elisabeth wordt aangeboden, volg ik mijn specialisme.

“Neurologie is mijn passie” We hebben al over en weer bij elkaar gekeken en er is een klik tussen de medewerkers uit de twee ziekenhuizen. Het verschil in mentaliteit is niet groot, wel is er veel werk te verzetten om alle werkwijzen en systemen op elkaar af te stemmen. Maar we gaan er voor en ik weet zeker dat het goed komt. Aan de motivatie daarvoor ontbreekt het mij en mijn collega’s in ieder geval niet!”

Margriet Schilders en haar verhaal Neurologie: wat verandert er voor u? U kunt op drie locaties terecht op de polikliniek: TweeSteden ziekenhuis Tilburg en Waalwijk en het St. Elisabeth Ziekenhuis. De verpleegafdeling Neurologie is alleen nog gevestigd in het St. Elisabeth Ziekenhuis. Ook alle neurologische operaties vinden hier plaats. Patiënten met een spoedeisend neurologisch probleem worden door de ambulance direct naar de locatie Elisabeth gebracht. 8 I TweeSteden in BEELD


Een derde Nederlanders positief over zorgfusies ef cent) staat positief tot zeer positi pro (31 rs de rlan de Ne de van Bijna een derde atief n kwart (24 procent) is juist neg Ee . zen hui ken zie er ond end tegenover de fusietr staat. t neutraal tegenover de fusietrend cen pro 38 l wij ter f, atie neg r tot zee opdracht van de Nederlandse com Research & Consultancy in New van ek erzo ond uit t blijk Dit uinigen is in de patiënten en consumenten. Bez end duiz er ond Z) (NV n uize enh Vereniging van Ziek r fusie. 78 Procent noemt dit als en de belangrijkste drijfveer voo ent sum con en en iënt pat van n oge oemde beweegr patiënten en consumenten gen doo ere And en. red nde igge terl belangrijkste ach t) en kennisdeling (38 procent). specialistische zorg (45 procen van en trer cen con het zijn n ene red gen, terwijl tegennoemen vaker kwaliteitsoverwegin n staa es fusi ver eno teg itief Mensen die pos er dwingen. Mannen blijken positiev ekeraars ziekenhuizen tot fusie verz zorg dat en vind er vak s der stan t). (32 procent tegenover 22 procen over fusies te zijn dan vrouwen

(Bron: www.skipr.nl, juli 2013)

Deze zomer fuseerden het TweeSteden ziekenhuis en het

Hoe de samenwerking zijn vruchten al afwerpt, leest u

St. Elisabeth Ziekenhuis op bestuurlijk niveau. De komende

ook elders in dit magazine. Zo is bij het specialisme

jaren staan in het teken van een steeds intensievere

Darmchirurgie door de krachtenbundeling een zeer

samenwerking, om op 1 januari 2016 verder te gaan als

deskundig team ontstaan. Of Neurologie, waar verpleeg-

één ziekenhuis. Natuurlijk is het feit dat we met deze samen-

kundigen met passie voor hun vak en hun patiënten

werking de kosten van zorg zo laag mogelijk kunnen houden

kiezen. Voor ons staat in ieder geval als een paal boven

erg belangrijk, maar dat we door onze krachten te bundelen

water dat we met de fusie ook specialistische zorg voor

nóg beter voor onze patiënten kunnen zorgen, is onze

de regio kunnen behouden.

belangrijkste drijfveer. Kennisdeling noemen de reeds gefuseerde afdelingen als een groot goed. Sommige zorg verlenen we straks alleen nog maar op één van de twee locaties. TweeSteden in BEELD I 9


advertenties

COPD en toch lekker bewegen?

Op een leuke en verantwoorde wijze werken aan uw conditie en spierkracht, met aandacht voor de juiste ademhalingstechniek en hoesttechniek. TRAININGSGROEP COPD Activiteiten aangepast aan de individuele mogelijkheden. Backelandt Fysiotherapie Amarantstraat 70 5044 RL Tilburg T 013 - 467 13 54 info@backelandtfysiotherapie.nl

Stuivesant Fysiotherapie & Fitness Stuivesantplein 2 5021 GW Tilburg T 013 - 535 87 01 info@stuivesant.nl

Fysiotherapie Tilburg Reeshof Warmondstraat 116 5036 BT Tilburg T 013 - 571 82 14 info@fysiotherapietilburgreeshof.nl

FysioSport & Therapie Midden Brabant Vestiging Tilburg: Benatzkystraat 38 5011 ED Tilburg Vestiging Hilvarenbeek: Slibbroek 8 5081 NS Hilvarenbeek T 013 - 547 02 57 info@fysiosport-mb.nl

Apotheek de Donge gevestigd in de centrale hal van het TweeStedenZiekenhuis, locatie Tilburg Bij Apotheek de Donge kunnen cliënten van het TweeSteden Ziekenhuis na ziekenhuisopname of een bezoek aan de polikliniek of huisarts, terecht voor medicijnen op recept, maar ook voor zelfzorggeneesmiddelen zoals pijnstillers of hoest- en verkoudheidsmiddelen. Ook bezoekers van het ziekenhuis zijn van harte welkom!

Wij hebben: ons assortiment afgestemd met de specialisten in het ziekenhuis

De 2 Servekliniek is de privékliniek van het TweeSteden ziekenhuis. We combineren de kwaliteit en veiligheid van het ziekenhuis met de service en snelheid van een privékliniek. Wij behandelen patiënten voor zowel verzekerde als onverzekerde zorg.

contracten met alle zorgverzekeraars in Nederland. de service om uw medicijnen op de afdeling te bezorgen. U weet dan zeker dat uw medicatie compleet is voordat u met ontslag gaat. een team van professionele medewerkers. de mogelijkheid om een medewerker apart te spreken als u meer privacy wenst. Apotheek de Donge Dr. Deelenlaan 5, 5042 AD Tilburg Telefoon: 013 - 465 5788 Fax: 013 - 465 5997 apotheekdedonge@ezorg.nl Geopend maandag - vrijdag van 8:30-18:00 uur

2 Servekliniek Kasteellaan 2 5141 BM Waalwijk Telefoon 0416 - 68 20 12 www.2servekliniek.nl

U kunt bij ons terecht voor: • • • •

• • • • •

Litteken- en huidcorrecties Handchirurgie Zenuwchirurgie Verwijderen en reconstrueren bij huidkanker Borstverkleining, borstreconstructie en Borstvergroting Ooglidcorrecties Buikwandcorrecties Liposuctie Facelift Botox en Fillers

SCHERPE PRIJS De prijs van onze ooglidcorrectie is standaard €950. Daarmee is 2Serve de goedkoopste uit de regio. U kunt meer lezen lezen over onze plastisch chirurg Dr. Grabietz op bladzijde 5.


De fusie: wat verandert er voor u? De fusie tussen de twee ziekenhuizen krijgt snel vorm. Samen bieden we al jaren kwalitatief hoogstaande zorg aan in de regio’s Tilburg en Waalwijk. Om de kwaliteit van deze zorg nog verder te verhogen, is het beter om bepaalde zorg te concentreren op één grote locatie. De specialismen Chirurgie, Cardiologie en Neurologie zetten hierin de eerste stappen. Wat betekent de fusie voor u?

BENT U PATIËNT BI J SPECIALISMEN EN EEN VAN DEZE HEEFT U NOG VRAG Cardiologie: EN?

Polikliniek locatie Tw eeSteden: Polikliniek locatie Elisa beth: Neurologie: Polikliniek locatie Tw eeSteden: Polikliniek locatie Elisa beth:

CHIRURGIE Het voorbeeld bij uitstek dat samenwerken wèrkt, is het specialisme Darmchirurgie. Chirurg David Zimmerman: “Deze

013 - 465 54 27 013 - 539 80 33 013 - 465 55 04 013 - 539 80 36

Vaat- en darmchiru rgie: Polikliniek locatieTwe eSteden: Polikliniek locatie Elisa beth:

013 - 465 43 97 013 - 539 80 39

fusie was voor ons essentieel om kwaliteit te blijven leveren.

CARDIOLOGIE EN NEUROLOGIE

Binnen ons specialisme werken de ziekenhuizen al twee jaar

Voor al uw polikliniekbezoeken kunt u onveranderd

samen. In die periode maakten we een geweldige kwaliteits-

terecht in beide ziekenhuizen. Neuroloog Edo Arnoldus:

slag. Door intensieve samenwerking is de kwaliteit van

“De poliklinieken Neurologie blijven gewoon open in

chirurgie aan de dikke darm en endeldarm sterk verbeterd.

de locaties Tilburg en Waalwijk van het TweeSteden

Door al deze moeilijke operaties uit te voeren op één locatie,

ziekenhuis.

konden niet alleen de chirurgen, maar ook het operatieteam,

Patiënten zijn hier onveranderd welkom voor het spreek-

de anesthesiologen en de verpleegkundigen zich specialiseren.”

uur met hun neuroloog. De opvang en opname van

Die specialisatie blijft niet zonder resultaat: patiënten hebben

acute patiënten vinden echter alleen nog plaats in het

minder vaak complicaties en kunnen sneller weer naar huis.

St. Elisabeth. Patiënten met bijvoorbeeld een TIA, een

De schaalvergroting zorgt er ook voor dat chirurgen zich

hersenbloeding of een andere hersenaandoening worden

volledig op deze vorm van chirurgie kunnen toeleggen.

automatisch door de ambulance naar de Spoedeisende

Zimmerman: “Hierdoor doen we nu bijna alle darmoperaties

Hulp van het St. Elisabeth vervoerd.”

als kijkoperatie. Ook gebruiken we steeds vaker de aller-

Daarentegen worden patiënten met acute hartklachten

nieuwste technieken, met als doel onze operaties zo veilig

voortaan direct met de ambulance naar de Spoedeisende

mogelijk uit te voeren en zo weinig mogelijk onnodige

Hulp van het TweeSteden gebracht. Cardioloog Mark

schade aan het lichaam toe te brengen.”

Winkens: “In het TweeSteden vinden ook alle dotter-

In het St. Elisabeth Ziekenhuis wordt de ruimte die door de

behandelingen plaats. Ondanks dat het TweeSteden het

verhuizing van darmoperaties ontstaat ook gebruikt om aan

cardio-centrum is, is cardiologische zorg geborgd in het

kwaliteit van zorg te werken. Daar ontstaat specialisatie in de

St. Elisabeth. Daar blijft dag en nacht een cardioloog

chirurgie aan de bloedvaten (vaatchirurgie) en traumatologie

aanwezig.” Al met al blijven we zorg dichtbij aanbieden

(chirurgie na ongelukken). Hierdoor hebben we nu bijvoor-

waar dat kan, en centraal waar het moet. Dit om de

beeld als een van de eerste ziekenhuizen in Nederland 24 uur

kwaliteit verder te verhogen en het voortbestaan van

per dag een traumachirurg beschikbaar in het ziekenhuis.

topzorg te garanderen voor de regio Midden-Brabant. TweeSteden in BEELD I 11


Cardiologie Wat betekent de fusie voor hartpatiënten?

De specialismen cardiologie van het TweeSteden zieken huis en St. Elisabeth Ziekenhuis bieden al jaren kwalitatief hoogstaande zorg aan voo r alle cardiologische proble matiek binnen de regio’s Tilburg en Waalwijk.

der d’ zorg bieden wij on Naast deze ‘standaar t he van dotteren en meer op het terrein gionale specialistische plaatsen van ICD’s re mensen binnen als zorg aan, zowel voor burg en Waalwijk. buiten de regio’s Til

Specialistische hartzorg wordt met name op de Spoedeisende Hulp (SEH) en de verpleegafdeling geboden. Om de kwaliteit van deze zorg nog verder te verhogen, is het beter dat we dit concentreren op één grote locatie, dan wanneer de zorg wordt verdeeld over twee middelgrote locaties. Daarom concentreren we begin 2014 de acute en klinische hartzorg op de SEH en de verpleegafdeling van het TweeSteden ziekenhuis.

De ambulance rijdt voor spo edeisende cardiologische hul p vanaf 9 januari 2014 naar het Tw eeSteden ziekenhuis, of u wo rdt vanaf deze datum met spoed door uw huisarts naar de spoedeise nde hul p van het TweeSteden ziekenhui s doorverwezen.

12 I TweeSteden in BEELD


Cardiologisch Centrum Midden-Brabant biedt op alle locaties goede en veilige zorg!

in het ziekenhuis polikliniek brengt u Een bezoek aan de Cardiologie in nt op de polikliniek ku U t. ur bu de in bij u Steden ziekenhuis kenhuis, het Twee het St. Elisabeth Zie lwijk en de polien ziekenhuis Waa ed St ee Tw t he , rg Tilbu omgeving en t. Uw vertrouwde ch re te ijk rw ste Oi kliniek in voorkeur aan bij uw uden. U geeft uw uw arts blijft u beho huisarts.

Recovery langer open Sommige situaties zijn zonder twijfel win-win. Zoals de langere openingstijden van de recovery op de operatieafdeling. Er is meer opvang voor patiënten vóór en na hun operatie, er is meer controle en pijnbewaking en doordat alles rustiger en efficiënter verloopt, is er minder sprake van stress, ook op de momenten dat er acute operaties uitgevoerd moeten worden. Na een succesvol verlopen pilot is de operatieafdeling sinds deze zomer langer open. Projectleider Marja Berning is hier terecht trots op: “We hebben meer uren per dag een gespecialiseerde recoveryverpleegkundige aan het werk die de zorg voor patiënten voor en na hun operatie op zich neemt.” Doordat de recovery, de ruimte waar u na de operatie verzorgd

“Het loopt nu als een trein en dat komt de zorg voor onze patiënten ten goede” Al met al blijven we de car diologische zorg dichtbij aanbieden waar dat kan en centraal waar het moet. Dit doen we om de kwaliteit verder te verhogen en het voortbestaan van cardiolog ische topzorg te garandere n voor de regio Midden-Braba nt.

wordt, tot 21.30 uur open en bemand is, kunnen meer mensen geholpen worden. En doordat de getrainde verpleegkundige een deel van de voor- en nazorg op zich neemt, kunnen de anesthesioloog en de anesthesiemedewerker eerder starten met een volgende operatie en hoeft de rest van het operatieteam niet te wachten. Nu er op de recovery langer voor patiënten wordt gezorgd, neemt de druk op verpleegkundigen op reguliere afdelingen af, mensen gaan pas terug naar hun afdeling als ze daar klaar voor zijn. Marja Berning: “Het loopt nu als een trein en dat komt de zorg voor onze patiënten ten goede.”

TweeSteden in BEELD I 13


advertenties

PrivaZorg Tilburg/Breda en omstreken

PrivaZorg staat voor: Thuiszorg zoals u dat zelf hebben wilt • Door uw eigen vaste zorgverlener(s) • Die professioneel, zelfstandig en betrokken zijn • Met een vertrouwd gezicht • Zonder veel administratieve rompslomp

DÈ Thuiszorg waarbij u zich thuis voelt

PrivaZorg levert zorg voor PGB, zorg in natura, particuliere zorg en is gespecialiseerd In 24uurs zorg en terminale zorg

PrivaZorg Tilburg/Breda e.o. info@privazorgtilburgenomstreken.nl www.privazorgtilburgenomstreken.nl

Als het leven om een nieuwe balans vraagt

Revalidatie: Locaties in Eindhoven, Weert, Deurne, Tilburg en Waalwijk Audiologie: Locaties in Eindhoven, Tilburg, Breda en Uden.

Revalidatie

&

Audiologie

Specialistische revalidatie en audiologie. Diagnostiek, begeleiding en behandeling.

Libra Revalidatie & Audiologie T 088 – 31 32 000 E info@libranet.nl W www.libranet.nl


Uw kind in goede handen Als je kind naar het ziekenhuis moet en wordt opgenomen, wil je als ouder zoveel mogelijk bij hem of haar blijven. Je wilt je kind geruststellen als het onder narcose gaat en er zijn als hij of zij weer wakker wordt. En bij een opname van meerdere dagen wil je het liefst blijven slapen.

In het TweeSteden ziekenhuis, waar kindgericht wordt werkt,

kinderen te benaderen. “Met foto’s, video’s, een voor-

is dit alles mogelijk. De kinderafdeling ontving daarvoor zelfs

bereidingspop en ziekenhuismateriaal vertellen wij de

een gouden Smiley; hèt kwaliteitskeurmerk voor kindgerichte

kinderen wat er gaat gebeuren,” vertelt Nienke. Maar

zorg. Zowel kinderartsen en kinderverpleegkundigen, als

de pedagogisch medewerkers zijn er niet alleen voor

pedagogisch medewerkers Fabienne, Nienke en Ria weten

de kinderen. Ook de ouders zijn zij tot steun. “Door

hoe belangrijk dit voor ouders en hun kinderen is. “Het hele

dagelijks een praatje te maken kunnen ouders hun

zorgteam waarborgt het belang van het kind,” vertelt

verhaal kwijt en hun zorgen delen,” vervolgt Ria. “Zij

Fabienne. “Bij pedagogische zorg, wat onderdeel is van het

zijn de belangrijkste ‘hulpverlener’ voor het kind en

zorgteam, staat niet de ziekte of behandeling centraal, maar

kennen hun kind het beste. Daarom is samenwerking

het kind en de ouder(s).” Een ziekenhuisopname maakt veel

met ouders van groot belang.”

indruk op het hele gezin. De pedagogische zorg vertegenwoordigt de belangen van het kind. “Wij zorgen voor een

Stichting Kind en Ziekenhuis

goede voorbereiding, afleiding en begeleiding tijdens de

Het TweeSteden ziekenhuis werkt al jaren volgens de

opname,” vervolgt Fabienne. “Steeds werken wij daarin nauw

richtlijnen van Stichting Kind en Ziekenhuis.

samen met de kinderverpleegkundigen.”

Deze stichting behartigt al sinds 1977 de belangen van kinderen in het ziekenhuis en hun ouders door

Eerder vertrouwd

het stimuleren van kindgerichte zorg. Stichting Kind

Samen met de zorgprofessionals op de afdeling hebben

en Ziekenhuis heeft een kwaliteitskeurmerk voor kind-

Fabienne en haar collega’s nauw contact met kinderen in de

gerichte zorg in het leven geroepen. De gouden Smiley

leeftijd van 0 tot 18 jaar. Door hun aanwezigheid zijn kinderen

is het hoogst haalbare keurmerk voor ziekenhuizen.

eerder vertrouwd en is er minder spanning. Aanvullend op

Voor criteria en informatie zie www.kindenziekenhuis.nl

de geboden zorg weten de pedagogisch medewerkers de TweeSteden in BEELD I 15


nieuws in het kort Bewust de beste zorg Over het begrip ethiek is veel te zeggen. In een ziekenhuis gaat het daarbij vooral om vragen als: wat is goede zorg? Wat is het beste voor onze patiënten? Wat zegt mijn geweten over sommige kwesties? Vaak komen we er samen met collega’s uit. We weten wat de beste zorg is en er bestaan goede afspraken en protocollen. Toch blijft een goede zorgverlener zich regelmatig afvragen of alles goed gaat. Hoe moet ik reageren? Moet ik ingrijpen? Hoe bespreek ik twijfels met mijn collega’s? Dit jaar

Spreekuur

voor sportblessures Sporten is gezond, maar kan leiden tot blessures. Wie een sportblessure oploopt, wil natuurlijk snel weten wat er precies aan de hand is en waar hij aan toe is. Daarom houden drie artsen van de afdeling Orthopedie sinds kort elke maandag een sportletselspreekuur.

richtten we een Commissie Ethiek op. Deze commissie bedenkt initiatieven om ethiek op

Dit spreekuur is van 17.00 tot 18.30 uur en is bestemd voor

de kaart te zetten in ons ziekenhuis. Er worden

sporters met een (semi-)acute blessure. U kunt terecht op de

nu op alle afdelingen stuurgroepen ethiek

locatie Tilburg van het TweeSteden ziekenhuis en wordt gezien

opgericht om het ethische gesprek te

door de sportorthopeden Van den Broek, Druyts of Van den

bevorderen en moreel beraad te organiseren.

Boom en een sportfysiotherapeut. Zij beoordelen uw klacht en

Zo zorgen wij ervoor dat we

verwijzen indien nodig door naar een andere specialist, zoals

bewust goed

een sportarts of fysiotherapeut bij u in de buurt.

voor u of uw naaste zorgen!

E-mail voor een afspraak naar: sportletsel@tsz.nl.

Om voor vergoeding vanuit de verzekering in aanmerking te komen, is een verwijzing van de huisarts noodzakelijk.

Groen vinkje voor goede darmkankerzorg Wij kregen onlangs het ‘groene vinkje’ van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK), voor onze zorg voor mensen met darmkanker. We zijn trots op het behalen van dit keurmerk. Het is een erkenning voor de goede patiëntenzorg die we leveren. We streven naar de beste zorg en tegelijkertijd blijven we alert op verbeterpunten. Zo is recent het ‘regieteam darmkanker’ opgericht. Patiënten en naasten kunnen bij dit team terecht met vragen tijdens en na de behandeling. De Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) is een samenwerkingsverband van 24 kankerpatiëntenorganisaties. In de online patiëntenwijzer van de NFK staan de verschillen tussen ziekenhuizen op het gebied van zorg voor mensen met kanker: www.nfk.nl/content/476000/patientenwijzer_darmkanker. 16 I TweeSteden in BEELD


De kosten van zorg Het TweeSteden ziekenhuis krijgt veel vragen over vergoedingen van zorg. Op onze website www.tweestedenziekenhuis.nl vindt u uitgebreide informatie over dit onderwerp. Hieronder de uitleg in een notendop.

In de meeste gevallen merkt u er niets van dat wij met zorgproducten werken. De meeste zorg die het ziekenhuis verleent, valt onder de basisverzekering. Wel moet u er rekening mee houden dat een bezoek aan het ziekenhuis altijd ten laste gaat van uw eigen risico. Naast het verplichte eigen risico kan het zijn dat u een vrijwillig eigen risico met uw zorgverzekeraar

Alle ziekenhuizen in Nederland werken met hetzelfde

heeft afgesproken. Om uw zorg vergoed te krijgen

landelijke financieringssysteem, de zogenaamde DBC-

heeft u altijd een verwijsbrief van uw huisarts nodig,

systematiek, wat staat voor ‘Diagnose-BehandelCombinatie’.

behalve voor acute zorg op de Spoedeisende hulp.

Dit betekent dat we geen afzonderlijke activiteiten of

Kijk voor de andere uitzonderingen op deze regel

bezoeken, zoals bloed prikken of foto’s maken meer in

op onze website. Hier vindt u ook de antwoorden op

rekening brengen, maar dat we één tarief rekenen voor een

een aantal veelgestelde vragen en een filmpje waarin

vastgesteld traject.

het DBC-systeem wordt uitgelegd.

Volledig borstonderzoek met nieuwe MRI-scanner Sinds enige tijd kunt u voor alle borstonderzoeken terecht bij het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis. Doordat radiologen van beide ziekenhuizen met behulp van een nieuwe, geavanceerde MRI-scanner zelf kleine stukjes weefsel kunnen weghalen, hoeven patiënten voor een ‘MRI-mammabiopt’ niet meer naar de academische ziekenhuizen in Rotterdam of Utrecht. U hoeft dus minder ver te reizen voor het onderzoek. Bovendien vindt het complete zorgtraject op uw vertrouwde mammapoli plaats.

Nieuw telefoonnummer polikliniek Orthopedie De polikliniek Orthopedie heeft een nieuw telefoonnummer. Tussen 8.30 en 17.00 uur kunt u voor het maken van een

Op de mammapoli’s van het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis worden

afspraak bellen naar

jaarlijks vele honderden nieuwe patiënten behandeld. Door de intensieve samenwerking

013 - 465 52 97. Op dit

tussen beide ziekenhuizen heeft Tilburg nu één van de grootste centra voor mammacare in

nummer kunt u terecht

Nederland. Beide poliklinieken bieden een snel diagnostisch traject. In een dagdeel krijgen

voor afspraken op de

patiënten een gesprek, lichamelijk onderzoek, mammografie (röntgenfoto van de borsten)

kinderorthopediepoli

en echografie, met een eventuele punctie. In sommige gevallen wordt een MRI gemaakt.

en het heupscopie-,

Om tot een definitieve diagnose te komen is het vanaf nu ook mogelijk met de MRI

orthopedisch controle-,

een punctie te verrichten. De MRI geleide puncties worden uitgevoerd in het TweeSteden

reuma-, sport- en

ziekenhuis, locatie Tilburg. De radiologen uit de beide ziekenhuizen worden bij deze

voetenspreekuur.

procedure bijgestaan door een team van gespecialiseerde laboranten. TweeSteden in BEELD I 17


Medicatiecontrole bij opname en ontslag ziekenhuis Als u wordt opgenomen in het ziekenhuis, is het belangrijk dat we weten welke geneesmiddelen u thuis gebruikt. Zo bepaalt de ziekenhuisarts of u deze medicijnen tijdens de ziekenhuisopname mag doorgebruiken. Ook waneer u weer naar huis gaat is het voor uzelf, uw huisarts en uw stadsapotheker goed om te weten welke geneesmiddelen er tijdens de ziekenhuisopname gestart, gestopt en/of gewijzigd zijn. Om deze medicatieveiligheid te garanderen, brengen wij uw medicijngebruik in kaart.

In het TweeSteden ziekenhuis inventariseert een apothekersassistent van de ziekenhuisapotheek, een arts of verpleegkundige bij opname de thuismedicatie. Bij patiënten die meer dan zeven verschillende soorten geneesmiddelen

t van de ziekenhuisDe apothekersasssisten g van opname apotheek vraagt op de da neesmiddelen hij aan de patiënt welke ge ekersassistente thuis gebruikt. De apoth volgens direct in voert deze informatie ver de computer in.

gebruiken komt altijd een apothekersassistent langs voor een opnamegesprek. Deze manier van werken is in lijn met de landelijke richtlijnen over veilig medicijngebruik. In het

Medicijnkaart

opnamegesprek krijgt u de vraag welke geneesmiddelen u

Tijdens de ziekenhuisopname kan uw medicatie

in welke hoeveelheden gebruikt. Ook inventariseert de

veranderen. Als u weer naar huis mag, maakt de arts,

apothekersassistent of verpleegkundige of u allergisch bent

soms samen met de ziekenhuisapotheek, een medicijn-

voor bepaalde medicijnen en of u (zelfzorg)geneesmiddelen

kaart. De verpleegkundige of farmaceutisch consulent

gebruikt die zonder recept bij apotheek of drogist te koop

voert een ontslaggesprek met u. Na dit gesprek krijgt

zijn, zoals pijnstillers en voedingssupplementen. Als u daar

u de medicijnkaart mee. Hierop staat precies welke

geen bezwaar tegen heeft, vraagt de apothekersassistent ook

geneesmiddelen gestart, gestopt en/of veranderd zijn.

een lijstje van uw thuismedicatie op bij uw eigen apotheek.

Een handig overzicht voor uzelf, maar vooral ook voor

Al deze gegevens voeren we in in de computer. Alle zorg-

uw eigen apotheek. Draag de kaart altijd bij u. Zo is ook

verleners hebben nu met één druk op de knop zicht op uw

bij een volgend bezoek aan een arts duidelijk welke

totale medicijngebruik, waardoor de kans op fouten zo

geneesmiddelen u gebruikt. De farmaceutisch consulent

klein mogelijk is. Dit is ook van belang bij het voorschrijven,

faxt de kaart ook naar uw eigen apotheek en wordt via

aanpassen en toedienen van uw medicijnen.

de ontslagbrief naar uw huisarts gestuurd.

18 I TweeSteden in BEELD


De Cliëntenraad

in beeld De Cliëntenraad van het TweeSteden ziekenhuis, voorheen Patiëntenraad genaamd, is er voor alle patiënten, hun familie en bezoekers. De raad komt op voor de gemeenschappelijke belangen van patiënten en hun families. Zij is betrokken bij alle onderwerpen waar patiëntbelangen in het geding kunnen zijn, binnen het ziekenhuis. Regelmatig heeft de raad overleg met onder andere de Raad van Bestuur en de Vereniging Medische Staf.

Voor 2014 heeft de cliëntenraad zich een aantal doelen gesteld waarmee zij actief aan de slag gaat. Deze doelen zijn: • een proactieve houding ten aanzien van de fusiebesprekingen tussen het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis en de samenwerking met de cliëntenraad van het St. Elisabeth Ziekenhuis; • aandacht voor patiëntveiligheid in het ziekenhuis; • aandacht voor de kwetsbare patiënt en – patiëntgroepen, met daarbij een open blik voor culturele verschillen tussen patiënten; De Cliëntenraad bestaat uit zeven personen. Zij wonen • aandacht voor het aanstellen van een consulent terminale zorg.

allemaal in de regio’s Tilburg en Waalwijk en hebben elk hun eigen deskundigheid.

Heeft u algemene ideeën of suggesties,

Van Links naar rechts staand: Tini Voogd (penningmeester),

wij horen het graag. Wij zijn er voor u!

Ank van den Heiligenberg-Mesken (lid), Hans Roemeling (voorzitter) en

Voor individuele klachten verwijzen wij u naar de

Najat Abdeljalli (lid).

klachtenfunctionaris van het ziekenhuis.

Van links naar rechts zittend: Jeanne Buitenhuis (lid), Marije van Neerven

U kunt contact met ons opnemen via telefoonnummer

(secretaris) en Ine Bierhuizen-van Kollenburg (ambtelijk secretaris).

013 - 4655202 of via e-mail: clientenraad@tsz.nlw TweeSteden in BEELD I 19



eden mijn ervaringen met het TweeSt Ik wil hierbij duidelijk maken dat gemaakt! eur sad bas /am zijn. Duidelijk een fan g htin wac ver en bov uis enh ziek gezondheidszorg ge organisatie, waar blijkt dat chti pra een is n ede eSt Twe Het et zeer efficiënt/vrolijk kan zijn. Het mo wel klantvriendelijk/mensgericht, Via e-mail, oktober 2013 gen werken. uitdagend zijn om hiervoor te mo

reacties en zo...

Vandaag heeft de OK van het TweeSteden ziekenhuis onverwacht bezoek gehad van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). De inspecteur keek mee bij meerdere operaties. Hierdoor kreeg de inspecteur een goed beeld van de dagelijkse gang van zaken op de OK. We hebben heuglijk nieuws gekregen: de IGZ is zeer tevreden! Via facebook, oktober 2013

Ik ben inmiddels al enkele ker en in de nieuwe en vernieuwde gedeelt en van het Tweesteden geweest en ik kan alleen maar zeggen dat het hee l erg in het voordeel is veranderd. Erg handig zijn de aanmeldzuilen en het open restaurant is zeer toe gankelijk voor iedereen, vergeleken bij eerst dat je altijd naar de 1e verdieping moest. Mooi hoor!!! Via facebook, september 201

3

CQ-index Dit najaar nemen het St. Elisabeth Ziekenhuis en TweeSteden ziekenhuis deel aan de Consumer Quality Index Ziekenhuizen (CQI-Z). Dit is een onderzoek naar de ervaringen van patiënten dat twee keer per jaar wordt uitgevoerd door het bureau MediQuest. Reactie patient: “Ik heb al eerder een vragenlijst vanuit het ziekenhuis ingevuld. Wat me bij deze vragenlijst opvalt, is dat er echt gericht wordt gevraagd naar mijn ervaringen. Ik vind dat wel een stuk prettiger. Ik hoop dat er met alle ervaringen van patiënten iets gedaan wordt. Mijn ervaring was positief trouwens hoor!”

Antwoord TweeSteden ziekenhuis: “het klopt dat we voortaan naar uw ervaring vragen in plaats van naar tevredenheid. We doen dit aan de hand van vragenlijsten die met patienten samen zijn opgesteld. Wij zien dit als een hele verbetering, fijn dat u dat ook vond en dank voor het invullen!”

@TweeStedenzkh

tweeter de tweet...

@InstitVerbeeten Complimenten @Roland_vdLoos @TweeStedenzkh voor openhartig

en interessant kijkje op thema veiligheid in de OK! #patiëntveiligheid @TweeStedenzkh @Mamazoekt

De noodstroomtest is goed verlopen.

Fotografe Simone de Geus maakte foto’s van pasgeboren baby’s.

Bij stroomuitval kunnen we met onze

Boekpresentatie Birth of Life vandaag @TweeStedenzkh

noodstroomvoorziening patiënten nog steeds veilige zorg garanderen.

@MediQuestBV St. Elisabeth en Tweesteden

@Coosto

ziekenhuis betrekken de

Ziekenhuizen die absoluut gezien het meest reageren op tweets: @MMC,

patiënt bij fusie en maken

@Rijnstate, @TweeStedenzkh

daarbij gebruik vd #CQi van MediQuest

@the_loraine Flabbergasted!! Wat is het @TweeStedenzkh mooooi geworden!!!! @All4NoahNL Vandaag bericht gekregen van een superactie voor @all4noahnl onder de medewerkers van het

Volg ons ook op

@TweeStedenzkh. Daar zijn wij super blij mee!! TweeSteden in BEELD I 21


REDACTEUR IN BEELD Froukje Aben

“Veel van de artikelen die u in dit magazine leest zijn van mijn hand. Daarmee heb ik de leukste baan die er is. Ik kom overal in het ziekenhuis en spreek de leukste mensen.”

We overleggen, verzamelen informatie, bellen, fotograferen, schrijven, schrappen en schrijven opnieuw; stukje bij beetje ontstaat een magazine. Twee keer per jaar maken we In Beeld, een huis-aan-huisblad waar we trots op zijn. Veel van de artikelen die u in dit magazine leest zijn van mijn hand. Daarmee heb ik de leukste baan die er is. Tenminste, dat vind ik. Ik kom overal in het ziekenhuis en spreek de leukste mensen. Artsen en

Elke week reis ik een dag vanuit Rotterdam naar het

verpleegkundigen die hun vak met onvoorstelbaar veel

TweeSteden ziekenhuis om te werken aan In Beeld en

liefde en passie uitvoeren, vertellen hun verhaal. Aan mij

andere uitgaven die we maken. Gelukkig maak ik die reis

de taak om al deze informatie, die we graag met onze

niet alleen, ik carpool gezellig met mijn 2-jarige zoon.

Waalwijkse en Tilburgse bezoekers en patiënten delen, te

Hij brengt de dag door bij zijn oma en opa in Gilze. Zo

vertalen naar een artikel voor het magazine. Zodat ook u

snuiven we allebei wekelijks een flinke portie Brabantse

weet wat ons bezighoudt.

lucht. Gezond toch?

colofon TweeSteden in BEELD is een uitgave van het TweeSteden ziekenhuis en verschijnt in een oplage van 160.000 exemplaren in de gemeenten Tilburg, Waalwijk, Loon op Zand, Goirle, Hilvarenbeek, Oisterwijk, Gilze en Rijen, Dongen, Heusden en Aalburg. De volgende uitgave van TweeSteden in BEELD verschijnt in juni 2014. Redactie Miranda Gramser • Froukje Aben • Linda Geubbels • Marieke van Bommel • Joost Bonenkamp • Loeks van der Veen Eindredactie Miranda Gramser

Foto’s Joost Pistorius en anderen

Uitgeverij Business Communications Uitgevers BV, Postbus 416, 8600 AK Sneek, Telefoon 0515 - 429 429, E-mail: administratie@bcuitgevers.nl Bladmanager & advertentieverkoop Dennis de Kam • Digna Schoonen • Barbara Verschoor • Telefoon 0515 - 429 429 Vormgeving & opmaak Hannique de Jong

22 I TweeSteden in HUIS BEELD AAN HUIS

Druk Sattler Media Press GmbH

Ontwerp cover ADG Atlantis Communicatie, ’s Hertogenbosch


advertenties



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.